Rezolucja Parlamentu Europejskiego z dnia 12 września 2013 r. w sprawie sytuacji praw człowieka w Bahrajnie (2013/2830(RSP))
Parlament Europejski,
– uwzględniając swoje poprzednie rezolucje w sprawie Bahrajnu z dnia 27 października 2011 r.(1), 15 marca 2012 r(2). i 17 stycznia 2013 r.(3),
– uwzględniając wizytę delegacji Podkomisji Praw Człowieka w Bahrajnie w dniach 19-20 grudnia 2012 r. oraz wydane przez tę delegację oświadczenie dla prasy; mając również na uwadze wizytę delegacji na Półwyspie Arabskim w dniach 27-30 kwietnia 2013 r. oraz wydane przez nią oświadczenie dla prasy,
– uwzględniając oświadczenia wiceprzewodniczącej Komisji/wysokiej przedstawiciel Unii do spraw zagranicznych i polityki bezpieczeństwa w sprawie Bahrajnu, w szczególności jej oświadczenie z dnia 7 stycznia, 11 lutego i 1 lipca 2013 r.,
– uwzględniając oświadczenia Sekretarza Generalnego ONZ, w szczególności oświadczenie z dnia 8 stycznia 2013 r., oraz oświadczenie rzecznika Wysokiego Komisarza ONZ ds. Praw Człowieka z dnia 6 sierpnia 2013 r.,
– uwzględniając 23. posiedzenie Wspólnej Rady UE-GCC i posiedzenie ministerialne, które odbyły się w Manamie w Bahrajnie w dniu 30 czerwca 2013 r.,
– uwzględniając posiedzenie nadzwyczajne Zgromadzenia Narodowego Bahrajnu w dniu 28 lipca 2013 r., którego wynikiem były dekrety nadzwyczajne wydane przez króla Bahrajnu Hamada bin Isa Al Khalifę,
– uwzględniając wydany w Bahrajnie w 2006 r. akt ustawodawczy „Ochrona społeczeństwa przed terroryzmem”,
– uwzględniając decyzję rady ministerialnej Ligi Arabskiej, która spotkała się w Kairze w dniu 1 września 2013 r., o utworzeniu panarabskiego trybunału praw człowieka w stolicy Bahrajnu Manamie,
– uwzględniając opublikowane w listopadzie 2011 r. sprawozdanie bahrajńskiej niezależnej komisji śledczej, a także sprawozdanie uzupełniające z dnia 21 listopada 2012 r.,
– uwzględniając Międzynarodowy pakt praw obywatelskich i politycznych z 1966 r., Konwencję ONZ w sprawie zakazu stosowania tortur oraz innego okrutnego, nieludzkiego lub poniżającego traktowania albo karania, Konwencje o prawach dziecka a także Arabską kartę praw człowieka, których Bahrajn jest stroną,
– uwzględniając wytyczne UE w sprawie obrońców praw człowieka z 2004 r. ze zmianami z 2008 r.,
– uwzględniając Powszechną deklarację praw człowieka z 1948 r.,
A. mając na uwadze, że sytuacja praw człowieka w Bahrajnie wciąż jest niepokojąca w następstwie stłumienia prodemokratycznych protestów w roku 2011; mając na uwadze, że wiele niedawnych działań rządu Bahrajnu wciąż narusza i ogranicza prawa i wolności części społeczeństwa bahrajńskiego, w szczególności prawa obywateli do pokojowych protestów, wolności słowa i wolności cyfrowej; mając na uwadze, że władze Bahrajnu w dalszym ciągu tłumią pokojowe protesty polityczne, łącznie z nieproporcjonalnym użyciem przemocy i tortur przez siły bezpieczeństwa i policję;
B. mając na uwadze, że obrońcy praw człowieka są stale namierzani, prześladowani i przetrzymywani w Bahrajnie, a niektórzy z nich są skazywani na dożywotnie więzienie;
C. mając na uwadze, że w dniu 1 sierpnia 2013 r., przed pokojowym protestem zaplanowanym w Manamie na dzień 14 sierpnia 2013 r., król Bahrajnu wydał rozkaz wdrożenia zaleceń zatwierdzonych przez parlament, które obejmują zakaz wszelkich strajków okupacyjnych, zgromadzeń i protestów w stolicy Bahrajnu Manamie, dalsze ograniczenia działalności mediów społecznościowych, wydłużenie okresu aresztu oraz pozbawienie obywatelstwa każdego, kogo uznano za winnego popełnienia lub zachęcania do popełnienia aktów terrorystycznych;
D. mając na uwadze, że Biuro Wysokiego Komisarza ds. Praw Człowieka oświadczyło, że chociaż z zadowoleniem przyjęło zalecenie Zgromadzenia Narodowego, że „podstawowe wolności, w szczególności wolność opinii, nie powinny zostać okrojone, aby utrzymać równowagę między egzekwowaniem prawa a ochroną praw człowieka”, po raz kolejny wyraża zaniepokojenie z powodu ograniczeń dotyczących demonstracji publicznych i innych zgromadzeń publicznych;
E. mając na uwadze, że po sprawozdaniu bahrajńskiej niezależnej komisji śledczej władze Bahrajnu zobowiązały się do przeprowadzenia reform; mając na uwadze, że osiągnięto postępy jeśli chodzi o przegląd systemu prawa i egzekwowania prawa, ponowne zatrudnienie osób, które zostały niesprawiedliwie zwolnione oraz utworzenie specjalnej jednostki ścigania w celu przeprowadzenia dochodzenia w sprawach o nadużycia, jak również przeprowadzenie reform policji; mając na uwadze, że ogólnie realizacja zaleceń bahrajńskiej niezależnej komisji śledczej nadal postępuje wolno;
F. mając na uwadze, że oficjalna delegacja pod przewodnictwem ministra ds. praw człowieka dr. Salaha bin Alego Abdulrahmana weźmie udział w 24. sesji Rady Praw Człowieka ONZ w dniach 7-27 września 2013 r. oraz dokona w czasie tych posiedzeń przeglądu wdrożenia zaleceń Rady Praw Człowieka i zaleceń bahrajńskiej niezależnej komisji śledczej oraz zaleceń Zgromadzenia Narodowego, które rząd Bahrajnu zobowiązał się wdrożyć zgodnie z harmonogramem i programem działania;
G. mając na uwadze, że w Bahrajnie nawet dzieci są aresztowane i przetrzymywane w nieodpowiednich dla młodocianych więzieniach dla dorosłych, gdzie według doniesień są one torturowane i źle traktowane;
H. mając na uwadze, że w dniu 24 kwietnia 2013 r. rząd po raz drugi przesunął – tym razem na czas nieokreślony – wizytę specjalnego sprawozdawcy ds. tortur i innego okrutnego, nieludzkiego lub poniżającego traktowania lub karania;
I. mając na uwadze, że w dniu 2 września 2013 r. Bahrajn oświadczył, że utworzy u siebie stałą siedzibę arabskiego trybunału praw człowieka po jej zatwierdzeniu na posiedzeniu Ligi Arabskiej w Kairze;
J. mając na uwadze, że Specjalny Przedstawiciel UE ds. Praw Człowieka Stavros Lambrinidis złożył wizytę w Bahrajnie w ramach posiedzenia ministrów w ramach Rady Współpracy UE – Arabskie Państwa Zatoki Perskiej w czerwcu 2013 r.;
1. wzywa władze Bahrajnu do przestrzegania praw człowieka i poszanowania podstawowych wolności, w tym wolności wypowiedzi, zarówno w internecie, jak i poza nim, oraz wolności zgromadzeń; wyraża głębokie ubolewanie z powodu wydanych ostatnio przez parlament i króla Bahrajnu restrykcyjnych rozkazów i wzywa do zniesienia zakazu organizowania pokojowych demonstracji i wolnych zgromadzeń w stolicy Bahrajnu Manamie oraz do uchylenia rozkazów ministra sprawiedliwości z dnia 3 września 2013 r., które są nie do pogodzenia ze zobowiązaniem rządu do rozpoczęcia procesu reform i które nie pomogą w procesie narodowego pojednania ani w budowaniu wzajemnego zaufania wszystkich stron;
2. wzywa do poszanowania przysługującego obywatelom Bahrajnu prawa do swobody wyrażania opinii, organizowania zgromadzeń i pokojowych demonstracji; podkreśla znaczenie wolnych pluralistycznych mediów; wzywa do umożliwienia pełnego wstępu do kraju międzynarodowym organizacjom pozarządowym i dziennikarzom;
3. z zadowoleniem przyjmuje działania podjęte przez bahrajńskie władze w celu wdrożenie zaleceń bahrajńskiej niezależnej komisji śledczej; przyznaje, że podjęto w tej kwestii pewne wysiłki, jednak podkreśla, że trzeba zrobić więcej, by poprawić sytuację praw człowieka w tym kraju; wzywa rząd Bahrajnu do pełnego i sprawnego wdrożenia zaleceń bahrajńskiej niezależnej komisji śledczej i powszechnego okresowego przeglądu praw człowieka; zaleca, by na 24. sesji Rady Praw Człowieka ONZ uwtorzono mechanizm nadzoru, którego celem będzie monitorowanie wdrażania zaleceń bahrajńskiej niezależnej komisji śledczej oraz ogólnej poprawy sytuacji praw człowieka w Bahrajnie;
4. wzywa rząd Bahrajnu do przeprowadzenia niezbędnych reform demokratycznych oraz do wspierania pluralistycznego i konstruktywnego dialogu narodowego i pojednania, łącznie z uwolnieniem dysydentów;
5. wzywa władze Bahrajnu do bezzwłocznego zaprzestania wszelkich aktów represji, w tym nękania przez sąd, i wzywa do natychmiastowego i bezwarunkowego uwolnienia wszystkich więźniów sumienia, działaczy politycznych, dziennikarzy, blogerów, lekarzy i pracowników paramedycznych, obrońców praw człowieka i pokojowych demonstrantów, w tym Abdulhadiego Al-Khawajiego, Nabeela Rajaba, Ibrahima Sharifa, Najiego Fateela, Zainab Al-Khawaję, Mahdi’Issa Mahdi Abu Deeba i Jalilę Al-Salman;
6. z zadowoleniem przyjmuje fakt, że król Bahrajnu Hamad bin Isa Al Khalif powołał niezależną komisję ds. praw więźniów i aresztowanych oraz wzywa tę komisję do skutecznego monitorowania i poprawy warunków i traktowania tych osób;
7. z zadowoleniem przyjmuje utworzenie przez króla Bahrajnu Hamada Hamada bin Isa Al Khalifę ministerstwa ds. praw człowieka i rozwoju społecznego w Bahrajnie oraz zwraca się do tego ministerstwa o działanie zgodnie z międzynarodowymi standardami praw człowieka i zobowiązaniami w tym zakresie; w szczególności zauważa coraz bardziej postępowe stanowisko Bahrajnu wobec kobiet w społeczeństwie;
8. zwraca uwagę na utworzenie przez bahrajńskie ministerstwo spraw wewnętrznych w lipcu 2013 r. urzędu policyjnego rzecznika praw obywatelskich i wyraża nadzieję, że krok ten oznacza, iż skargi i zażalenia obywateli Bahrajnu będą skutecznie rozpatrywane;
9. zauważa starania bahrajńskiego rządu zmierzające do zreformowania kodeksu karnego i procedur prawnych i zachęca do kontynuacji tego procesu; wzywa rząd Bahrajnu do podjęcia wszelkich niezbędnych kroków w celu zagwarantowania sprawiedliwego procesu oraz niezależności i bezstronności wymiaru sprawiedliwości w Bahrajnie oraz do dopilnowania, by działał on w pełnej zgodności z międzynarodowymi normami praw człowieka;
10. wzywa do przeprowadzenia niezależnych dochodzeń w sprawach wszystkich doniesień o torturach i złym traktowaniu oraz do podania wyników tych dochodzeń do publicznej wiadomości; uważa, że odpowiedzialność za naruszenia w przeszłości stanowi kluczowy element na drodze do sprawiedliwości i rzeczywistego pojednania, co jest niezbędne dla stabilności społecznej;
11. wzywa władze Bahrajnu do przestrzegania praw młodocianych, do nieprzetrzymywania ich w więzieniach dla dorosłych oraz do traktowania młodocianych zgodnie z Konwencją o prawach dziecka, której Bahrajn jest stroną;
12. uważa, że arbitrażowe pozbawienie obywatelstwa może prowadzić do bezpaństwowości, co ma poważne konsekwencje dla ochrony praw człowieka danej osoby; zauważa, że odbieranie obywatelstwa przez władze Bahrajnu przeciwnikom politycznym jest niezgodne z prawem międzynarodowym;
13. wyraża ubolewanie z powodu mało stanowczej reakcji UE na obecną sytuację w Bahrajnie oraz wzywa wiceprzewodniczącą / wysoką przedstawiciel do potępienia obecnych przypadków łamania podstawowych praw człowieka i podstawowych wolności oraz do zastosowania ukierunkowanych środków ograniczających (zakaz wydawania wiz i zamrożenie aktywów) przeciwko osobom odpowiedzialnym za łamanie praw człowieka i biorącym w nim udział (zgodnie z informacjami udokumentowanymi w sprawozdaniu bahrajńskiej niezależnej komisji śledczej);
14. apeluje do wiceprzewodniczącej / wysokiej przedstawiciel o współpracę w celu opracowania jasnej strategii, jaką UE będzie publicznie i prywatnie stosować w celu doprowadzenia do uwolnienia więźniów sumienia, a także wzywa wiceprzewodniczącą / wysoką przedstawiciel, by wspólnie z państwami członkowskimi zapewniła przyjęcie konkluzji Rady do Spraw Zagranicznych w sprawie sytuacji w zakresie praw człowieka w Bahrajnie, które powinny zawierać konkretne wezwanie do natychmiastowego i bezwarunkowego uwolnienia tych więźniów;
15. żałuje, że wizyta specjalnego sprawozdawcy ds. tortur została po raz kolejny przełożona i apeluje do władz Bahrajnu o ułatwienie wizyt specjalnych sprawozdawców ds. wolności zrzeszania się i zgromadzeń oraz sytuacji obrońców praw człowieka;
16. z zadowoleniem przyjmuje decyzję Ligi Arabskiej o utworzeniu arabskiego trybunału praw człowieka w Manamie oraz ma nadzieję, że stanie się on katalizatorem rozwoju praw człowieka w całym regionie; wzywa rząd Bahrajnu i jego partnerów w Lidze Arabskiej do zapewnienia uczciwości, bezstronności, skuteczności i wiarygodności tego trybunału;
17. zobowiązuje swojego przewodniczącego do przekazania niniejszej rezolucji Radzie, Komisji, wiceprzewodniczącej Komisji / wysokiej przedstawiciel Unii do spraw zagranicznych i polityki bezpieczeństwa, rządom i parlamentom państw członkowskich oraz rządowi i parlamentowi Królestwa Bahrajnu.