Το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο,

–  έχοντας υπόψη τα άρθρα 21, 45, 47 και 151 της Συνθήκης για τη λειτουργία της Ευρωπαϊκής Ένωσης και τα άρθρα 15, 21, 29, 34 και 45 του Χάρτη των Θεμελιωδών Δικαιωμάτων της Ευρωπαϊκής Ένωσης,

–  έχοντας υπόψη την οδηγία 2004/38/ΕΚ του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου της 29ης Απριλίου 2004 σχετικά με το δικαίωμα των πολιτών της Ένωσης και των μελών των οικογενειών τους να κυκλοφορούν και να διαμένουν ελεύθερα στην επικράτεια των κρατών μελών(1), και ιδιαίτερα το άρθρο 7,

–  έχοντας υπόψη τον κανονισμό (ΕΕ) αριθ. 492/2011 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου της 5ης Απριλίου 2011 που αφορά την ελεύθερη κυκλοφορία των εργαζομένων στο εσωτερικό της Ένωσης(2),

–  έχοντας υπόψη τον κανονισμό (ΕΚ) αριθ. 883/2004 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου της 29ης Απριλίου 2004 για τον συντονισμό των συστημάτων κοινωνικής ασφάλειας(3) και τον κανονισμό (ΕΚ) αριθ. 987/2009 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου της 16ης Σεπτεμβρίου 2009 ο οποίος καθορίζει τη διαδικασία εφαρμογής του κανονισμού (ΕΚ) αριθ. 883/2004 για τον συντονισμό των συστημάτων κοινωνικής ασφάλειας(4),

–  έχοντας υπόψη την ανακοίνωση της Επιτροπής της 13ης Ιουλίου 2010 με τίτλο «Επιβεβαίωση της ελεύθερης κυκλοφορίας των εργαζομένων: δικαιώματα και σημαντικές εξελίξεις» (COM(2010)0373),

–  έχοντας υπόψη τη μελέτη που δημοσιεύθηκε στις 14 Οκτωβρίου 2013 σχετικά με τις επιπτώσεις στα συστήματα κοινωνικής ασφάλισης των κρατών μελών από τα δικαιώματα των μη ενεργών ενδοκοινοτικών μεταναστών σε ειδικές παροχές σε χρήμα χωρίς συνεισφορά και υγειονομική περίθαλψη που χορηγούνται βάσει της κατοικίας,

–  έχοντας υπόψη την ανακοίνωση της Επιτροπής της 25ης Νοεμβρίου 2013 με τίτλο: «Ελεύθερη κυκλοφορία των πολιτών της ΕΕ και των οικογενειών τους: Πέντε δράσεις καίριας σημασίας» (COM(2013)0837),

–  έχοντας υπόψη τη δήλωση της αντιπροέδρου της Επιτροπής κ. Reding στο Συμβούλιο Δικαιοσύνης και Εσωτερικών Υποθέσεων της 5ης Δεκεμβρίου 2013 για την ελεύθερη κυκλοφορία,

–  έχοντας υπόψη τη δήλωση του Επιτρόπου László Andor της 1ης Ιανουαρίου 2014 σχετικά με τη λήξη των περιορισμών στην ελεύθερη κυκλοφορία εργαζομένων από τη Βουλγαρία και τη Ρουμανία,

–  έχοντας υπόψη το ψήφισμά του της 2ας Απριλίου 2009 για την εφαρμογή της οδηγίας 2004/38/ΕΚ σχετικά με τα δικαιώματα των πολιτών της Ένωσης και των μελών των οικογενειών τους να κυκλοφορούν και να διαμένουν ελεύθερα στην επικράτεια των κρατών μελών(5),

–  έχοντας υπόψη το ψήφισμά του της 29ης Μαρτίου 2012 σχετικά με την έκθεση 2010 για την ιθαγένεια της ΕΕ: Άρση των εμποδίων στα δικαιώματα των πολιτών της ΕΕ(6),

–  έχοντας υπόψη το άρθρο 110 παράγραφοι 2 και 4 του Κανονισμού του,

Α.  λαμβάνοντας υπόψη ότι το δικαίωμα της ελεύθερης κυκλοφορίας συνιστά μία από τις τέσσερεις θεμελιώδεις ελευθερίες της ΕΕ που κατοχυρώνονται στη Συνθήκη για τη Λειτουργία της Ευρωπαϊκής Ένωσης ως ακρογωνιαίος λίθος της ευρωπαϊκής ολοκλήρωσης που συνδέεται άμεσα με την ιθαγένεια της ΕΕ·

Β.  λαμβάνοντας υπόψη ότι η ελεύθερη κυκλοφορία βρίσκεται στο επίκεντρο των αξιών της ΕΕ, δίνοντας στους πολίτες της τη δυνατότητα να επιλέγουν τον τόπο διαμονής και εργασίας τους και δημιουργώντας κινητικότητα και ανάπτυξη στην αγορά εργασίας, το εκπαιδευτικό σύστημα καθώς και πέραν αυτών·

Γ.  λαμβάνοντας υπόψη ότι η ελεύθερη κυκλοφορία συνιστά κατοχυρωμένο δικαίωμα όλων των ευρωπαίων πολιτών, ανεξάρτητα από την εφαρμογή πιθανών συνοριακών ελέγχων από ορισμένα κράτη μέλη για την είσοδο πολιτών της ΕΕ στο έδαφός τους· λαμβάνοντας υπόψη ότι το γεγονός ότι ορισμένα κράτη μέλη δεν ανήκουν στον χώρο Σένγκεν δεν θίγει το δικαίωμα όλων των πολιτών της ΕΕ για ελεύθερη κυκλοφορία εντός της Ένωσης·

Δ.  λαμβάνοντας υπόψη ότι οι πολίτες της ΕΕ θεωρούν την ελεύθερη κυκλοφορία ως το δικαίωμα που συνδέεται στενότερα με την ιθαγένεια της ΕΕ, ότι συνιστά το πιο θετικό επίτευγμα της ΕΕ, και ότι αποφέρει οικονομικά οφέλη στην οικονομία της χώρας τους·

Ε.  λαμβάνοντας υπόψη ότι η συνεισφορά των εργαζομένων της ΕΕ στο σύστημα κοινωνικής ασφάλειας της χώρας υποδοχής είναι ίση με εκείνη των αυτοχθόνων εργαζομένων·

ΣΤ.  λαμβάνοντας υπόψη ότι τα πλεονεκτήματα της ελεύθερης κυκλοφορίας μετακινούμενων εργαζομένων της ΕΕ στην ανάπτυξη της χώρας υποδοχής είναι ορατά σε όλη την Ευρώπη, ειδικά στους τομείς της υγειονομικής περίθαλψης, της γεωργίας και των κατασκευών·

Ζ.  λαμβάνοντας υπόψη ότι η ελευθερία των πολιτών της ΕΕ να διαμένουν οπουδήποτε στην ΕΕ ισχύει για όλους τους πολίτες της ΕΕ χωρίς περιορισμούς, αλλά ότι εφαρμόζεται υπό τους όρους που ορίζονται στην οδηγία 2004/38/ΕΚ σύμφωνα με την οποία ο εκάστοτε πολίτης της ΕΕ πρέπει να ανταποκρίνεται σε νομικές προϋποθέσεις προκειμένου να μην επιβαρύνει την χώρα υποδοχής· λαμβάνοντας υπόψη ότι η ελεύθερη κυκλοφορία των εργαζομένων συνιστά πυλώνα της επιτυχίας της ενιαίας αγοράς της ΕΕ· λαμβάνοντας υπόψη ότι μολονότι το 2,8% μόνο των πολιτών της ΕΕ ζουν σε κράτος μέλος διαφορετικό από το δικό τους, αποτελούν ωστόσο βασικό στοιχείο της επιτυχίας της εσωτερικής αγοράς και τονώνουν την οικονομία της Ευρώπης·

Η.  λαμβάνοντας υπόψη ότι η αρχή της ίσης μεταχείρισης ή των μη διακρίσεων συνεπάγεται ότι όλοι οι πολίτες της ΕΕ έχουν τα ίδια δικαιώματα και υποχρεώσεις που έχουν οι υπήκοοι της χώρας υποδοχής (οι κανονισμοί (ΕΚ) αριθ. 883/2004 και (ΕΚ) αριθ. 987/2009 βασίζονται σε αυτήν την αρχή)· λαμβάνοντας υπόψη ότι όλα τα κράτη μέλη είναι ελεύθερα να αποφασίσουν με σεβασμό προς τις αρχές αυτές ποιες παροχές κοινωνικής ασφάλισης να χορηγήσουν και υπό ποίους όρους· ότι οι κανόνες της ΕΕ σχετικά με το συντονισμό των συστημάτων κοινωνικής ασφάλισης δεν αφήνουν περιθώρια για διακρίσεις στις παροχές κοινωνικής ασφάλισης στην περίπτωση πολιτών της ΕΕ οι οποίοι είναι εργαζόμενοι, μέλη της άμεσης οικογένειας εργαζομένων ή συνήθως διαμένοντες στο εν λόγω κράτος μέλος·

Θ.  λαμβάνοντας υπόψη ότι η σύγχρονη ευρωπαϊκή κοινωνία, κυρίως λόγω των βιομηχανικών μεταβολών, της παγκοσμιοποίησης, των νέων μορφών εργασίας, της δημογραφικής αλλαγής και της ανάπτυξης των μεταφορικών μέσων, επιτάσσει μεγαλύτερο βαθμό κινητικότητας των εργαζομένων·

Ι.  λαμβάνοντας υπόψη ότι η ελεύθερη κυκλοφορία των εργαζομένων αποτελεί ένα θετικό κοινωνικοοικονομικό παράδειγμα τόσο για την ΕΕ όσο και για τα κράτη μέλη της, συνιστώντας ένα ορόσημο για την ολοκλήρωση της ΕΕ, την οικονομική ανάπτυξη, την κοινωνική συνοχή και την προσωπική αναβάθμιση σε επαγγελματικό επίπεδο, ενώ μπορεί να αντιμετωπίσει τις αρνητικές επιπτώσεις της οικονομικής κρίσης και να εδραιώσει την Ένωση ως ισχυρότερη οικονομική δύναμη, έτοιμη να αντιμετωπίσει τις προκλήσεις της παγκόσμιας αλλαγής·

ΙΑ.  λαμβάνοντας υπόψη ότι από την 1η Ιανουαρίου 2014, έχουν καταργηθεί οι μεταβατικές διατάξεις για την ελεύθερη κυκλοφορία εργαζομένων από τη Βουλγαρία και τη Ρουμανία·

ΙΒ.  λαμβάνοντας υπόψη ότι το Συμβούλιο επανέλαβε την υποστήριξή του όσον αφορά την ελεύθερη κυκλοφορία και αναγνώρισε τα αμοιβαία οφέλη που προσφέρει, όπως για παράδειγμα στην πρόσφατη συζήτηση που πραγματοποιήθηκε στο πλαίσιο του Συμβουλίου Δικαιοσύνης και Εσωτερικών Υποθέσεων (8 Οκτωβρίου 2013, 5-6 Δεκεμβρίου 2013)·

ΙΓ.  λαμβάνοντας υπόψη ότι ενόψει των επικείμενων ευρωπαϊκών εκλογών, ορισμένα πολιτικά κόμματα έχουν εντάξει την ελεύθερη κυκλοφορία των πολιτών της ΕΕ στα θέματα της προεκλογικής εκστρατείας τους· λαμβάνοντας υπόψη ότι υπάρχει κίνδυνος αυτή η συζήτηση, εάν δεν αντιμετωπιστεί ορθολογικά, να οδηγήσει στη μετατροπή πολιτών από ορισμένα κράτη μέλη της ΕΕ ή μετακινούμενων πολιτών της ΕΕ, σε αποδιοπομπαίους τράγους, και ότι θα μπορούσε να οδηγήσει σε αύξηση του ρατσισμού και της ξενοφοβίας· λαμβάνοντας υπόψη ότι υψηλά ιστάμενοι ευρωπαίοι πολιτικοί προέβησαν πρόσφατα σε διάφορες δηλώσεις που υπονομεύουν το δικαίωμα της ελεύθερης κυκλοφορίας·

ΙΔ.  λαμβάνοντας υπόψη ότι σύμφωνα με πρόσφατες μελέτες της Επιτροπής οι μετακινούμενοι εργαζόμενοι αποτελούν καθαρούς συνεισφέροντες στις οικονομίες και τους προϋπολογισμούς των χωρών υποδοχής· λαμβάνοντας υπόψη ότι οι μετακινούμενοι εργαζόμενοι ως ομάδα καταβάλλουν περισσότερα στους προϋπολογισμούς της χώρας υποδοχής σε φόρους και εισφορές κοινωνικής ασφάλισης σε σύγκριση με τις παροχές που λαμβάνουν, ενώ οι δαπάνες για την υγειονομική περίθαλψη για τους μη ενεργούς μετακινούμενους πολίτες της ΕΕ είναι πολύ μικρές σε σχέση με το σύνολο των δαπανών για την υγεία (0,2%) ή τις οικονομίες των χωρών υποδοχής (0,01% του ΑΕΠ), και τέλος οι πολίτες της ΕΕ καλύπτουν ένα πολύ μικρό ποσοστό των δικαιούχων ειδικών παροχών χωρίς συνεισφορά·

1.  καλεί τα κράτη μέλη να συμμορφωθούν με τις διατάξεις της Συνθήκης σχετικά με τους κανόνες της ΕΕ που διέπουν την ελεύθερη κυκλοφορία και να διασφαλίσουν την τήρηση των αρχών της ισότητας καθώς και του θεμελιώδους δικαιώματος της ελεύθερης κυκλοφορίας σε όλα τα κράτη μέλη·

2.  αμφισβητεί έντονα τη θέση που έλαβαν ορισμένοι ευρωπαίοι ηγέτες ζητώντας αλλαγές και περιορισμό της ελεύθερης κυκλοφορίας των πολιτών· ζητεί από τα κράτη μέλη να απέχουν από οιαδήποτε ενέργεια που θα μπορούσε να επηρεάσει το δικαίωμα της ελεύθερης κυκλοφορίας, το οποίο στηρίζεται σε βασική νομοθεσία της ΕΕ·

3.  απορρίπτει εξ ολοκλήρου κάθε πρόταση για περιορισμό του αριθμού των μεταναστών της ΕΕ καθώς κάτι τέτοιο αντίκειται στην αρχή της ελεύθερης κυκλοφορίας προσώπων που απορρέει από τη Συνθήκη της ΕΕ· επισημαίνει ότι η κινητικότητα των εργαζομένων συμβάλλει στην ανταγωνιστικότητα της ευρωπαϊκής οικονομίας·

4.  ζητεί από την Επιτροπή και τα κράτη μέλη να μεριμνήσουν για την αυστηρή εφαρμογή του ενωσιακού δικαίου ούτως ώστε να εξασφαλίζεται ότι όλοι οι εργαζόμενοι της ΕΕ απολαμβάνουν ίση μεταχείριση και δεν υφίστανται διακρίσεις όσον αφορά την πρόσβαση στην απασχόληση, τις συνθήκες απασχόλησης και εργασίας, την αμοιβή, την απόλυση, τα κοινωνικά επιδόματα και τα φορολογικά πλεονεκτήματα, διασφαλίζοντας κατ’ αυτόν τον τρόπο τον θεμιτό ανταγωνισμό μεταξύ των επιχειρήσεων· παροτρύνει τις εθνικές αρχές να καταπολεμήσουν κάθε αδικαιολόγητο περιορισμό ή εμπόδιο όσον αφορά το δικαίωμα της ελεύθερης κυκλοφορίας των εργαζομένων, καθώς και τυχόν εκμετάλλευση των εν λόγω εργαζομένων·

5.  υπενθυμίζει ότι η ελεύθερη κυκλοφορία των εργαζομένων παρέχει σε κάθε πολίτη της Ένωσης, ανεξάρτητα από τον τόπο διαμονής του, το δικαίωμα να μετακινείται ελεύθερα σε κάποιο άλλο κράτος μέλος με σκοπό να εργαστεί και/ή να διαμείνει εκεί για σκοπούς εργασίας·

6.  εκφράζει την ικανοποίησή του για την ανακοίνωση της Επιτροπής COM(2013)0837 στην οποία καθορίζονται πέντε δράσεις με στόχο να βοηθηθούν τα κράτη μέλη και οι τοπικές αρχές τους ώστε να εφαρμόζουν το πλήρες δυναμικό της νομοθεσίας και των εργαλείων της ΕΕ και, σε αυτό το πλαίσιο, υποστηρίζει πλήρως τις ακόλουθες δράσεις, οι οποίες πρόκειται να υλοποιηθούν από κοινού με τα κράτη μέλη: παροχή βοήθειας στα κράτη μέλη για την καταπολέμηση των εικονικών γάμων (εγχειρίδιο)· παροχή βοήθειας στις αρχές για την εφαρμογή των ενωσιακών κανόνων συντονισμού της κοινωνικής ασφάλισης (πρακτικός οδηγός)· παροχή βοήθειας στις αρχές για την αντιμετώπιση των προκλήσεων της κοινωνικής ένταξης (χρηματοδότηση)· ανταλλαγή βέλτιστων πρακτικών μεταξύ τοπικών αρχών· και κατάρτιση και υποστήριξη των τοπικών αρχών για σκοπούς εφαρμογής των κανόνων της ΕΕ σχετικά με την ελεύθερη κυκλοφορία·

7.  ζητεί από τα κράτη μέλη να μην κάνουν διακρίσεις σε βάρος μετακινούμενων εργαζομένων της ΕΕ, συνδέοντας εσφαλμένα το δικαίωμα ελεύθερης κυκλοφορίας για σκοπούς εργασίας με εικαζόμενη κατάχρηση των συστημάτων κοινωνικής ασφάλισης· τονίζει ότι κανένα από τα κράτη μέλη που επικαλούνται αυτή την επιβάρυνση δεν έχουν προσκομίσει αποδείξεις στην Επιτροπή όπως τους ζητήθηκε·

8.  ζητεί από την Επιτροπή να αναλάβει τη συστηματική και προσεκτική παρακολούθηση της τήρησης του θεμελιώδους δικαιώματος της ελεύθερης κυκλοφορίας των εργαζομένων της ΕΕ· ενθαρρύνει την Επιτροπή να συνεχίσει τις τρέχουσες προσπάθειές της να διασφαλίσει την ορθή και πλήρη μεταφορά και εφαρμογή της οδηγίας 2004/38/ΕΚ από τα κράτη μέλη, αξιοποιώντας πλήρως την εξουσία που διαθέτει να κινήσει διαδικασίες επί παραβάσει·

9.  ζητεί από τα κράτη μέλη να χρησιμοποιήσουν στο ακέραιο και με διαφανή τρόπο τους πόρους που διατίθενται στο πλαίσιο των ευρωπαϊκών ταμείων (όπως το Ευρωπαϊκό Κοινωνικό Ταμείο και το Ευρωπαϊκό Ταμείο Περιφερειακής Ανάπτυξης) για να προωθήσουν την ενσωμάτωση, την κοινωνική ένταξη και την καταπολέμηση της φτώχειας, και να στηρίξουν τις προσπάθειες των τοπικών κοινοτήτων για την αντιμετώπιση τυχόν αύξησης του αριθμού περιθωριοποιημένων πολιτών·

10.  υπενθυμίζει στα κράτη μέλη την κοινωνική τους ευθύνη να αντιμετωπίσουν την κακή χρήση των συστημάτων τους κοινωνικής πρόνοιας, ανεξάρτητα από το εάν αυτή διαπράττεται από τους δικούς τους πολίτες ή από πολίτες άλλων κρατών μελών· ζητεί από τα κράτη μέλη να συμμορφωθούν με τις διατάξεις της οδηγίας 2004/38/ΕΚ και να αντιμετωπίσουν περιπτώσεις καταχρήσεων·

11.  αναθέτει στον Πρόεδρό του να διαβιβάσει το παρόν ψήφισμα στο Συμβούλιο, την Επιτροπή, τις κυβερνήσεις και τα κοινοβούλια των κρατών μελών.

(1) ΕΕ L 158 της 30.4.2004, σ. 77. (2) ΕΕ L 141 της 27.5.2011, σ. 1. (3) ΕΕ L 166 της 30.4.2004, σ. 1. (4) ΕΕ L 284 της 30.10.2009, σ. 1. (5) ΕΕ C 137 E της 27.5.2010, σ. 6. (6) ΕΕ C 257 E της 6.9.2013, σ. 74.