Ψήφισμα του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου της 16ης Ιανουαρίου 2014 σχετικά με τις πρόσφατες εκλογές στο Μπανγκλαντές (2014/2516(RSP))
Το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο,
– έχοντας υπόψη τα ψηφίσματά του σχετικά με το Μπανγκλαντές, συγκεκριμένα δε εκείνα της 21ης Νοεμβρίου 2013 σχετικά με το Μπανγκλαντές: ανθρώπινα δικαιώματα και επικείμενες εκλογές(1), της 23ης Μαΐου 2013 σχετικά με τις συνθήκες εργασίας και τα πρότυπα υγείας και ασφάλειας έπειτα από τις πρόσφατες πυρκαγιές σε εργοστάσια και την κατάρρευση κτηρίου στο Μπανγκλαντές(2), της 14ης Μαρτίου 2013 σχετικά με την κατάσταση στο Μπανγκλαντές(3) και της 17ης Ιανουαρίου 2013 σχετικά με τα θύματα πυρκαγιών που εκδηλώθηκαν πρόσφατα σε βιοτεχνίες κλωστοϋφαντουργίας, κυρίως στο Μπαγκλαντές(4),
– έχοντας υπόψη την δήλωση στην οποία προέβη η Ύπατη Εκπρόσωπος Catherine Ashton εξ ονόματος της Ευρωπαϊκής Ένωσης στις 9 Ιανουαρίου 2014 σχετικά με τις κοινοβουλευτικές εκλογές στο Μπανγκλαντές και την δήλωση της Ύπατης Εκπροσώπου Catherine Ashton της 30ής Νοεμβρίου 2013 σχετικά με την προπαρασκευή των γενικών εκλογών στο Μπανγκλαντές,
– έχοντας υπόψη τη δήλωση του εκπροσώπου της Ύπατης Εκπροσώπου Catherine Ashton, της 20ής Δεκεμβρίου 2013, σχετικά με την αποστολή παρατήρησης των εκλογών της ΕΕ στο Μπανγκλαντές,
– έχοντας υπόψη το ανακοινωθέν τύπου της Ύπατης Αρμοστού των Ηνωμένων Εθνών για τα ανθρώπινα δικαιώματα Navi Pillay, της 1ης Δεκεμβρίου 2013, σχετικά με τους πολιτικούς ελιγμούς που σπρώχνουν το Μπανγκλαντές στο χείλος του γκρεμού,
– έχοντας υπόψη το άρθρο 122 παράγραφος 5 και το άρθρο 110 παράγραφος 4 του Κανονισμού του,
Α. λαμβάνοντας υπόψη ότι στις 5 Ιανουαρίου 2014 διεξήχθησαν στο Μπανγκλαντές γενικές εκλογές υπό την εποπτεία μεταβατικής κυβέρνησης της οποίας ηγείτο η διατελέσασα και στο παρελθόν Πρωθυπουργός Sheikh Hasina, μετά την κατάργηση από την ίδια της καθιερωμένης στο Μπανγκλαντές πρακτικής του ορισμού ουδέτερης υπηρεσιακής κυβέρνησης μέσω της 15ης τροποποίησης του Συντάγματος το 2011·
Β. λαμβάνοντας υπόψη ότι το 2013 υπήρξε, σύμφωνα με μαρτυρίες, το βιαιότερο έτος στην ιστορία του ανεξάρτητου Μπανγκλαντές έως σήμερα, δεδομένου ότι η προεκλογική περίοδος και οι εκλογές ιδίως σημαδεύτηκαν από εκτεταμένες βιαιοπραγίες, μπλόκα, απεργίες και περιστατικά εκφοβισμού των ψηφοφόρων, υπό την υποκίνηση, ως επί το πλείστον, της αντιπολίτευσης, με περισσότερους από 300 νεκρούς κατά τη διάρκεια του 2013 και τουλάχιστον 18 νεκρούς την ημέρα των εκλογών, με συνέπεια την παράλυση της τρωτής οικονομίας του Μπανγκλαντές·
Γ. λαμβάνοντας υπόψη ότι ο συνασπισμός των κομμάτων της αντιπολίτευσης, του οποίου ηγείται το εθνικιστικό κόμμα του Μπανγκλαντές (BNP), κήρυξε μποϊκοτάζ των εκλογών επιμένοντας ότι η υπηρεσιακή κυβέρνηση έπρεπε να είναι "μη-κομματική", γεγονός που είχε ως αποτέλεσμα την εύκολη νίκη της κυβερνώσας Λίγκας Awami, δεδομένου ότι σε περισσότερες από τις μισές εκλογικές περιφέρειες οι υποψήφιοί της δεν είχαν αντίπαλο και διότι η προσέλευση των ψηφοφόρων υπήρξε χαμηλή· λαμβάνοντας υπόψη ότι, σύμφωνα με μαρτυρίες, η Εκλογική Επιτροπή αναγκάστηκε να ματαιώσει την διεξαγωγή των εκλογών σε περισσότερα από 300 εκλογικά τμήματα λόγω βίας·
Δ. λαμβάνοντας υπόψη ότι τα δύο μεγαλύτερα κόμματα του Μπανγκλαντές έχουν μακρά παράδοση ανένδοτων συγκρούσεων και αμοιβαίας δυσπιστίας που απειλεί να υπονομεύσει την εντυπωσιακή κοινωνική και οικονομική πρόοδο που έχει πραγματοποιήσει η χώρα την τελευταία δεκαετία·
Ε. λαμβάνοντας υπόψη ότι αποστολή των Ηνωμένων Εθνών, της οποίας προΐστατο ο Oscar Fernandez-Taranco και της οποίας στόχος ήταν η μεσολάβηση για να εξευρεθεί συμβιβασμός, ολοκλήρωσε την πενταήμερη επίσκεψή της στις 5 Οκτωβρίου 2013 χωρίς να έχει επιτευχθεί καμία πρόοδος·
ΣΤ. λαμβάνοντας υπόψη ότι ο Γενικός Γραμματέας των Ηνωμένων Εθνών Ban Ki-moon εξέφρασε τη λύπη του διότι τα κόμματα δεν κατέληξαν σε συμφωνία πριν τις εκλογές και κάλεσε όλες τις πλευρές να εργαστούν για να διασφαλίσουν εκείνες τις ειρηνικές συνθήκες που θα επιτρέπουν στους ανθρώπους να ασκούν ανεμπόδιστα τα δικαιώματά τους της ελεύθερης έκφρασης και της ειρηνικής συνάθροισης·
Ζ. λαμβάνοντας υπόψη ότι η ΕΕ διατηρεί καλές, μακροχρόνιες σχέσεις με το Μπανγκλαντές, μεταξύ άλλων και μέσω της συμφωνίας συνεργασίας για την εταιρική σχέση και την ανάπτυξη, λαμβάνοντας εντούτοις υπόψη ότι η Ευρωπαϊκή Ένωση δεν έστειλε στη χώρα αποστολή παρατήρησης των εκλογών διότι δεν επληρούντο οι προϋποθέσεις για αντιπροσωπευτικές εκλογές λόγω της έλλειψης υποψηφίων της αντιπολίτευσης·
Η. λαμβάνοντας υπόψη ότι η Εκλογική Επιτροπή του Μπανγκλαντές απεφάνθη ότι οι εκλογές υπήρξαν ελεύθερες, δίκαιες και αξιόπιστες· λαμβάνοντας υπόψη ότι η νέα κυβέρνηση, υπό την προεδρία της επανεκλεγείσης Sheikh Hasina, έχει ορκιστεί· λαμβάνοντας υπόψη ότι η προσέλευση των ψηφοφόρων σε αυτές τις εκλογές υπήρξε πολύ χαμηλή, με το ποσοστό συμμετοχής να υπολογίζεται σε 40% σύμφωνα με τα στοιχεία της κυβέρνησης, σε 20% σύμφωνα με διπλωμάτες διαπιστευμένους στη Ντάκα, και σε ακόμη χαμηλότερο ποσοστό σύμφωνα με εκπροσώπους της αντιπολίτευσης·
Θ. λαμβάνοντας υπόψη ότι η ηγέτης της αντιπολίτευσης, Khaleda Zia, τελεί υπό περιορισμό, ότι άλλα επιφανή στελέχη του BNP συνελήφθησαν προσφάτως και ότι πολυάριθμοι υποστηρικτές του κόμματος κρύβονται από τον φόβο των αντιποίνων·
Ι. λαμβάνοντας υπόψη ότι το αντιπολιτευόμενο BNP συνεχίζει να συνεργάζεται με την Jamaat-e-Islami και με την φράξια Hafezat-e-Islam που θεωρούνται οι κύριοι υποκινητές της βίας·
ΙΑ. λαμβάνοντας υπόψη ότι, στις 12 Δεκεμβρίου 2013, ο Abdul Quader Molla, επιφανές ηγετικό στέλεχος της Jamaat-e-Islami, υπήρξε ο πρώτος καταδικασθείς που εκτελέστηκε για εγκλήματα πολέμου που διαπράχθηκαν κατά τη διάρκεια του πολέμου της ανεξαρτησίας του Μπανγκλαντές· λαμβάνοντας υπόψη ότι οι εργασίες του Διεθνούς Ποινικού Δικαστηρίου για τη χώρα αποτέλεσαν ένα ιδιαίτερα διχαστικό προεκλογικό ζήτημα δεδομένου ότι έξι από τα επτά άτομα που κρίθηκαν ένοχα για εγκλήματα πολέμου καταδικάστηκαν στην εσχάτη των ποινών·
ΙΒ. λαμβάνοντας υπόψη ότι, τόσο κατά τη διάρκεια όσο και μετά το πέρας της προεκλογικής περιόδου, χιλιάδες πολίτες που ανήκουν σε ευάλωτες μειονοτικές ομάδες, κυρίως Ινδουιστές, έπεσαν θύματα βίαιων επιθέσεων και εκδιώχτηκαν από τις εστίες τους, ως επί το πλείστον από στρατευμένα μέλη Jammat e-Islami σύμφωνα με καταγγελίες και για λόγους που έχουν εν μέρει σχέση με τις δίκες του ICT, δεδομένου ότι οι περισσότεροι μάρτυρες κατηγορίας ήταν Ινδουσιτές·
ΙΓ. λαμβάνοντας υπόψη ότι τουλάχιστον ένας μάρτυρας κατηγορίας του ICT, ο Mustafa Howlader, σκοτώθηκε στο σπίτι του στις 10 Δεκεμβρίου 2013·
1. καταδικάζει απερίφραστα τους φόνους και τις εκτεταμένες βιαιοπραγίες που σημειώθηκαν σε ολόκληρη την χώρα κατά την περίοδο πριν και κατά τη διάρκεια των εκλογών του Ιανουαρίου 2014 και κυρίως τις επιθέσεις εναντίον θρησκευτικών και πολιτισμικών μειονοτήτων και άλλων ευάλωτων ομάδων· εκφράζει τις σοβαρές του ανησυχίες για την παράλυση της καθημερινής ζωής στο Μπανγκλαντές εξαιτίας των απεργιών και των μπλόκων που οφείλονται στην αντιπαράθεση των δύο πολιτικών παρατάξεων·
2. καλεί την κυβέρνηση του Μπανγκλαντές θέσει αμέσως τέρμα σε όλες τις πρακτικές καταστολής που χρησιμοποιούν οι δυνάμεις ασφαλείας, συμπεριλαμβανομένων της χρήσης όπλων αδιακρίτως και με πραγματικά πυρά και των βασανιστηρίων των κρατουμένων· ζητεί επίσης την απελευθέρωση των πολιτικών της αντιπολίτευσης που συνελήφθησαν αυθαιρέτως· απευθύνει έκκληση για την διεξαγωγή, χωρίς χρονοτριβή, ανεξάρτητης και διαφανούς έρευνας για τις πρόσφατες δολοφονίες που διαπράχθηκαν πριν και μετά τις εκλογές και ζητεί να προσαχθούν στη δικαιοσύνη οι αυτουργοί, ακόμη και αν ανήκουν στις δυνάμεις ασφαλείας·
3. υπενθυμίζει τη φήμη του Μπανγκλαντές ως ανεκτικής κοινωνίας σε ένα κοσμικό κράτος και καλεί τις αρχές της χώρας να παράσχουν αυξημένη προστασία στις εθνοτικές και θρησκευτικές μειονότητες που βρίσκονται σε κίνδυνο και να μεριμνήσουν για την αποτελεσματική δικαστική δίωξη όλων των υποκινητών διακοινοτικής βίας·
4. εκφράζει την ειλικρινή του λύπη διότι το Κοινοβούλιο του Μπανγκλαντές και τα πολιτικά κόμματα δεν κατόρθωσαν να συμφωνήσουν επί ενός εκλογικού μηχανισμού χωρίς αποκλεισμούς· καλεί την κυβέρνηση και την αντιπολίτευση να δώσουν επειγόντως προτεραιότητα στο υπέρτατο συμφέρον της χώρας και να καταλήξουν σε μια συμβιβαστική λύση που θα επιτρέψει στον λαό του Μπανγκλαντές να εκφράσει δημοκρατικά την επιθυμία του κατά αντιπροσωπευτικό τρόπο· φρονεί ότι πρέπει να εξεταστούν όλες οι επιλογές, συμπεριλαμβανομένης της διεξαγωγής πρόωρων εκλογών εφόσον είναι πρόθυμα όλα τα νόμιμα πολιτικά κόμματα να συμμετάσχουν σε αυτές και να αφήσουν τους εκλογείς να επιλέξουν·
5. καλεί την ΕΕ να κάνει χρήση όλων των μέσων που έχει στη διάθεσή της προκειμένου να συνδράμει μια τέτοια διεργασία και να αξιοποιήσει πλήρως όλους τους πόρους που διαθέτει, συμπεριλαμβανομένων του ευρωπαϊκού μέσου για τη δημοκρατία και τα δικαιώματα του ανθρώπου και του μέσου σταθερότητας· καλεί την Διεύθυνση Στήριξης της Δημοκρατίας να καταστήσει το Μπανγκλαντές επίκεντρο των δραστηριοτήτων του Γραφείου για την Προαγωγή της Κοινοβουλευτικής Δημοκρατίας·
6. φρονεί ότι, εάν ενδιαφέρονται πραγματικά για το συμφέρον και το μέλλον του Μπανγκλαντές, οφείλουν τα πολιτικά κόμματα που έχουν δημοκρατικές ρίζες να αναπτύξουν ένα πολιτικό κλίμα αμοιβαίου σεβασμού· παροτρύνει το BNP να λάβει απερίφραστα τις αποστάσεις του από την Jamaat-e-Islami και την Hafezat-e-Islam·
7. επισημαίνει ότι τα κόμματα που καταφεύγουν στη τρομοκρατία πρέπει να απαγορεύονται·
8. αναγνωρίζει ότι, παρά τις σημαντικές του αδυναμίες, το Διεθνές Ποινικό Δικαστήριο έχει διαδραματίσει σημαντικό ρόλο στην προσπάθεια να αποδοθεί δικαιοσύνη και να υπάρξει ικανοποίηση για τα θύματα και για όσους υπέφεραν κατά τη διάρκεια του πολέμου της ανεξαρτησίας·
9. εκφράζει εντούτοις την ανησυχία του διότι αυξάνεται ο αριθμός των καταδικασθέντων σε θάνατο στο Μπανγκλαντές, πέραν των έξι που καταδικάστηκαν από το ICT και εκφράζει κυρίως την ανησυχία του για την καταδίκη σε θάνατο των 152 στρατιωτών για την αιματηρή ανταρσία του 2009 και για την πρόσφατη εκτέλεση του Abdul Quader Molla· καλεί την κυβέρνηση και το κοινοβούλιο του Μπανγκλαντές να καταργήσουν την θανατική ποινή και να μετατρέψουν όλες τις καταδίκες σε θάνατο· καλεί επίσης τις αρχές να συστήσουν επειγόντως αποτελεσματικό μηχανισμό προστασίας μαρτύρων σε σχέση με τις υποθέσεις που εκδικάζονται από το ICT·
10. καλεί επίσης την κυβέρνηση να αναθεωρήσει τον νόμο για την τεχνολογία της πληροφορίας και των επικοινωνιών και τον αντιτρομοκρατικό νόμο, οι οποίοι έγιναν αυστηρότεροι κατά τη διάρκεια της θητείας της προηγούμενης κυβέρνησης και ενδέχεται να γίνουν αιτία αυθαίρετων ποινικών διώξεων εναντίον των πολιτών·
11. αναθέτει στον Πρόεδρό του να διαβιβάσει το παρόν ψήφισμα στο Συμβούλιο, στην Επιτροπή, στην Ευρωπαϊκή Υπηρεσία Εξωτερικής Δράσης, στην Ύπατη Εκπρόσωπο της Ένωσης για Θέματα Εξωτερικής Πολιτικής και Πολιτικής Ασφάλειας / Αντιπρόεδρο της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, στον Ειδικό Εντεταλμένο της Ευρωπαϊκής Ένωσης για τα Ανθρώπινα Δικαιώματα, στις Κυβερνήσεις και τα Κοινοβούλια των κρατών μελών, στον Γενικό Γραμματέα του ΟΗΕ, στο Συμβούλιο του ΟΗΕ για τα Ανθρώπινα Δικαιώματα, και στην Κυβέρνηση και το Κοινοβούλιο του Μπανγκλαντές.