Το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο,

–  έχοντας υπόψη τη Συμφωνία Σταθεροποίησης και Σύνδεσης (ΣΣΣ) μεταξύ των Ευρωπαϊκών Κοινοτήτων και των κρατών μελών τους αφενός, και της Βοσνίας και Ερζεγοβίνης (Β-Ε) αφετέρου, η οποία υπεγράφη στις 16 Ιουνίου 2008 και κυρώθηκε από όλα τα κράτη μέλη της ΕΕ και τη Βοσνία και Ερζεγοβίνη,

–  έχοντας υπόψη τα συμπεράσματα του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου της 19ης και 20ής Ιουνίου 2003 για τα Δυτικά Βαλκάνια και το παράρτημα που επισυνάπτεται με τίτλο «Πρόγραμμα Δράσης της Θεσσαλονίκης για τα Δυτικά Βαλκάνια: προς την ευρωπαϊκή ολοκλήρωση»,

–  έχοντας υπόψη τα συμπεράσματα του Συμβουλίου της 11ης Δεκεμβρίου 2012 και της 21ης Οκτωβρίου 2013 σχετικά με τη Βοσνία και Ερζεγοβίνη,

–  έχοντας υπόψη την ανακοίνωση της Επιτροπής της 16ης Οκτωβρίου 2013 με τίτλο «Στρατηγική διεύρυνσης και κυριότερες προκλήσεις 2013-2014» (COM(2013)0700), που συνοδεύεται από το έγγραφο εργασίας της Επιτροπής της 16ης Οκτωβρίου 2013 με τίτλο «Βοσνία και Ερζεγοβίνη: έκθεση προόδου 2013» (SWD(2013)0415),

–  έχοντας υπόψη τα προηγούμενα ψηφίσματά του, ιδίως αυτά της 23ης Μαΐου 2013 σχετικά με την έκθεση προόδου 2012 για τη Βοσνία και Ερζεγοβίνη(1) και της 22ας Νοεμβρίου 2012 για τη διεύρυνση: πολιτικές, κριτήρια και στρατηγικά συμφέροντα της ΕΕ(2),

–  έχοντας υπόψη το άρθρο 110 παράγραφος 2 του Κανονισμού του,

Α.  λαμβάνοντας υπόψη ότι η ΕΕ εξακολουθεί να τηρεί τη δέσμευσή της υπέρ μίας κυρίαρχης και ενωμένης Βοσνίας-Ερζεγοβίνης καθώς και των προοπτικών προσχώρησης της χώρας αυτής στην ΕΕ·

Β.  λαμβάνοντας υπόψη ότι η περίπλοκη και ανεπαρκής θεσμική αρχιτεκτονική που προέκυψε από το παράρτημα 4 της συμφωνίας του Ντέιτον, καθώς και η αδράνεια και η ανικανότητα συμβιβασμού των πολιτικών ηγετών της Β-Ε, συνέχισαν να επηρεάζουν αρνητικά την ικανότητα της χώρας να σημειώσει πρόοδο στην πορεία της προς την ΕΕ και να βελτιώσει τη ζωή των πολιτών· λαμβάνοντας υπόψη ότι είναι επείγουσα η ανάγκη συνταγματικής αναθεώρησης προς την κατεύθυνση ενός λειτουργικού και χωρίς αποκλεισμούς δημοκρατικού κράτους·

Γ.  λαμβάνοντας υπόψη ότι έχει δοθεί στη Βοσνία-Ερζεγοβίνη η προοπτική της προσχώρησής της στην ΕΕ ως ενιαίο κράτος·

Δ.  λαμβάνοντας υπόψη ότι απαιτούνται μία νέα δυναμική και σεβασμός έναντι των πολιτών και των διεθνών υποχρεώσεων, προκειμένου να αποφευχθεί εκ νέου ένα αδιέξοδο στην προεκλογική περίοδο για τις γενικές εκλογές που θα διεξαχθούν τον Οκτώβριο του 2014·

Ε.  λαμβάνοντας υπόψη ότι η ευρέως διαδεδομένη διαφθορά, η πολύ υψηλή ανεργία και η έλλειψη μελλοντικών προοπτικών για τους πολίτες της Β-Ε εξακολουθούν να παρεμποδίζουν σοβαρά την κοινωνικοοικονομική και πολιτική ανάπτυξη στη χώρα·

ΣΤ.  λαμβάνοντας υπόψη ότι η συνεργασία με άλλες χώρες στην περιοχή σε πνεύμα καλής γειτονίας αποτελεί προϋπόθεση για την ειρηνική συνύπαρξη και την επανασυμφιλίωση στη Β-Ε και την περιοχή της νοτιοανατολικής Ευρώπης·

Γενικά ζητήματα

1.  Εκφράζει τη βαθιά του ανησυχία για τη συνεχιζόμενη έλλειψη κοινού οράματος που επιδεικνύουν οι πολιτικοί ηγέτες των τριών εθνοτικών κοινοτήτων της χώρας· ζητεί από τις πολιτικές ομάδες σε όλα τα επίπεδα εξουσίας στη χώρα να επιταχύνουν τη συνεργασία και το διάλογο προκειμένου να υπερκερασθούν οι υφιστάμενες διαφορές, με στόχο να επιτευχθεί πρόοδος στη μεταρρυθμιστική πορεία και τη βελτίωση της ζωής των πολιτών της Β-Ε· καλεί την κοινωνία των πολιτών να συμμετέχει περισσότερο στις προσπάθειες μεταρρύθμισης της χώρας·

2.  επικροτεί τη συμφωνία των έξι σημείων που επιτεύχθηκε στις Βρυξέλλες την 1η Οκτωβρίου 2013, αλλά εκφράζει τη λύπη του για την παρεμπόδιση της εφαρμογής της από τις δυνάμεις του κέντρου· τονίζει πόσο σημαντικό είναι να τηρούνται οι αρχές του φεντεραλισμού και της νόμιμης εκπροσώπησης για να εξασφαλισθεί η ευρωπαϊκή προοπτική της Β-Ε·

3.  ζητεί να εγκαταλειφθεί η εθνικιστική και εθνοκεντρική ρητορική που πηγάζει από την ηγεσία των τριών λαών που απαρτίζουν τη Β-Ε· καταδικάζει κάθε μορφή διαχωρισμού και διακριτικής μεταχείρισης βάσει θρησκευτικών πεποιθήσεων ή εθνοτικής καταγωγής στη χώρα·

4.  ζητεί από τους πολιτικούς ηγέτες να επικεντρωθούν στην εφαρμογή του Οδικού Χάρτη του Διαλόγου Υψηλού Επιπέδου, προκειμένου να καταστεί δυνατό να εκπληρωθούν οι απαιτήσεις που θα έθεταν σε ισχύ τη ΣΣΣ·

5.  ζητεί από τις κυβερνήσεις και τις αρμόδιες αρχές να ενισχύσουν την αποτελεσματικότητα και λειτουργικότητα των θεσμών τους και να θεσπίσουν έναν αποτελεσματικό συντονιστικό μηχανισμό της ΕΕ, ώστε να διασφαλισθεί η εναρμονισμένη μεταφορά και εφαρμογή του κεκτημένου της ΕΕ σε ολόκληρη τη χώρα προς το συμφέρον της γενικής ευημερίας των κατοίκων της· στο πλαίσιο αυτό, τις καλεί να διασφαλίσουν ότι μπορούν να ομιλούν με μία φωνή σε κρατικό επίπεδο· υπογραμμίζει το γεγονός ότι, χωρίς έναν τέτοιο μηχανισμό, η διαδικασία προσχώρησης στην ΕΕ θα παραμείνει σε αδιέξοδο καλεί όλα τα πολιτικά κόμματα να εργασθούν προς την κατεύθυνση της βελτίωσης του πολιτικού διαλόγου και της ενίσχυσης της πολιτικής κουλτούρας·

6.  υπενθυμίζει στην Επιτροπή ότι η διεύρυνση της ΕΕ δεν περιορίζεται απλώς σε μία μεταφορά του κεκτημένου της ΕΕ και πρέπει να βασίζεται σε μια αληθινή και συνολική δέσμευση στις ευρωπαϊκές αξίες· ζητεί μία συνεχιζόμενη δέσμευση της ΕΕ με τους ηγέτες της Β-Ε και επανεξέταση της προσέγγισης της ΕΕ έναντι της Β-Ε, δεδομένης της επιβράδυνσης της προόδου προς το καθεστώς υποψήφιας χώρας της ΕΕ σε σύγκριση με την πρόοδο που σημειώνουν άλλες χώρες στην περιοχή· ζητεί από τη διεθνή κοινότητα, το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο και ιδίως τα κράτη μέλη να επιταχύνουν τις προσπάθειες να καλλιεργηθεί συναίνεση μεταξύ των πολιτικών ηγετών της Β-Ε, ώστε να προχωρήσουν η συνταγματική αναθεώρηση και οι μεταρρυθμίσεις που συνδέονται με την ΕΕ· καλεί τον επόμενο Αντιπρόεδρο / Ύπατο Εκπρόσωπο και τον αρμόδιο για τη διεύρυνση Επίτροπο να αντιμετωπίσουν την Β-Ε ως θέμα υψηλής προτεραιότητας μετά τον ορισμό της επόμενης Επιτροπής το 2014· τονίζει, εν προκειμένω, τον σημαντικό ρόλο και τη δέσμευση της αντιπροσωπείας της ΕΕ και του ειδικού εντεταλμένου της ΕΕ στη Βοσνία και Ερζεγοβίνη·

7.  καλεί την Επιτροπή να εντείνει περαιτέρω τις προσπάθειες για τη διευκόλυνση μίας συμφωνίας σχετικά με την εφαρμογή της απόφασης Sejdić-Finci η οποία θα εγγυάται ότι οι λαοί και όλοι οι κάτοικοι που απαρτίζουν τη χώρα θα απολαμβάνουν των ιδίων δικαιωμάτων και θα συμβάλει αποφασιστικά στην εφαρμογή του Προγράμματος Δράσης της ΕΕ, συμπεριλαμβανομένων ενός λειτουργικού συστήματος χρηστής διακυβέρνησης, δημοκρατικής ανάπτυξης και οικονομικής ευημερίας, καθώς και σεβασμού των ανθρωπίνων δικαιωμάτων··

8.  ζητεί από τους αρχηγούς κρατών και κυβερνήσεων και τους υπουργούς Εξωτερικών να ενισχύσουν την προσωπική τους δέσμευση έναντι της χώρας·

9.  καλεί τις αρχές να εκπληρώσουν τους στόχους και τις προϋποθέσεις που εξακολουθούν να εκκρεμούν για το κλείσιμο του Γραφείου του Ύπατου Εκπροσώπου, ούτως ώστε να υπάρξει διεύρυνση του ενστερνισμού και της ευθύνης από πλευράς της τοπικής κοινωνίας· υπογραμμίζει ότι η κατάργηση του Γραφείου του Ύπατου Εκπροσώπου μπορεί να εξετασθεί μόνον όταν θα έχουν εκπληρωθεί όλες οι προϋποθέσεις·

10.  εκφράζει τη βαθιά του ανησυχία για το γεγονός ότι η τετραετής διαφωνία μεταξύ των πολιτικών ηγετών οδήγησε το Συμβούλιο της Ευρώπης να εξετάσει αρχικά το ενδεχόμενο να ανασταλεί το δικαίωμα εκπροσώπησης της χώρας στον οργανισμό αυτό, εάν δεν σημειωθεί ουσιαστική πρόοδος σχετικά με την εφαρμογή της απόφασης του Ευρωπαϊκού Δικαστηρίου Δικαιωμάτων του Ανθρώπου πριν από τις εκλογές· τονίζει ότι θα αμφισβητηθεί η νομιμότητα των εκλογών του 2014 για την Προεδρία και τη Βουλή των Λαών της Β-Ε εάν δεν εφαρμοσθεί η απόφαση του Ευρωπαϊκού Δικαστηρίου Δικαιωμάτων του Ανθρώπου·

11.  επαναλαμβάνει ότι η συνταγματική αναθεώρηση συνιστά κομβικό στοιχείο για τη μετατροπή της Β-Ε σε ένα αποτελεσματικό και πλήρως λειτουργικό κράτος· ζητεί από την Ομοσπονδία να εξετάσει συγκεκριμένες προτάσεις σχετικά με αυτό το θέμα, περιλαμβανομένων της συγχώνευσης καντονίων και της ανακατανομής αρμοδιοτήτων, προκειμένου να απλοποιηθεί η περίπλοκη θεσμική δομή, να εξασφαλισθεί πιο ισορροπημένη εκπροσώπηση όλων των λαών και των πολιτών που την απαρτίζουν, να εξαλειφθούν οι εθνοτικές διακρίσεις και να καταστεί το κράτος πιο λειτουργικό, λιγότερο δαπανηρό και να λογοδοτεί περισσότερο στους πολίτες του· καλεί όλα τα πολιτικά κόμματα να λάβουν μέρος σε αυτή τη διαδικασία με εποικοδομητικό και ανοιχτό τρόπο και να κάνουν χρήση των συμβουλών και της καθοδήγησης που μπορεί να παράσχει η Επιτροπή της Βενετίας κατά τη διαδικασία αυτή· χαιρετίζει και υποστηρίζει τις προσπάθειες των οργανώσεων της κοινωνίας των πολιτών να επηρεάσουν τη διαδικασία συνταγματικής αναθεώρησης·

12.  χαιρετίζει την ομαλή διενέργεια και ολοκλήρωση της φάσης καταμέτρησης της πρώτης απογραφής πληθυσμού και κατοικιών από το 1991· καλεί τις αρμόδιες αρχές να διασφαλίσουν ότι η απογραφή παραμένει άσκηση στατιστικής και ότι συμμορφώνεται με τα διεθνή πρότυπα· παροτρύνει τις αρμόδιες αρχές να μην πολιτικοποιήσουν μία απογραφή σκοπός της οποίας είναι η παροχή αντικειμενικών κοινωνικοοικονομικών στοιχείων·

13.  εκφράζει τη σοβαρή ανησυχία του για το γεγονός ότι οι διαφορές σχετικά με την κατανομή αρμοδιοτήτων παρεμποδίζουν την παροχή της οικονομικής συνδρομής της ΕΕ· εκφράζει τη λύπη του, αλλά υποστηρίζει πλήρως, την απόφαση της Επιτροπής να ακυρώσει έργα που χρηματοδοτούνταν από τον Προενταξιακό Μηχανισμό Βοήθειας Ι εκφράζει την ανησυχία του για το γεγονός ότι η αδράνεια ενδέχεται να έχει επιπτώσεις στη διάθεση εκατομμυρίων ευρώ από χρηματοδοτικά κονδύλια της ΕΕ που προορίζονται για την πολιτική και κοινωνικοοικονομική ανάπτυξη στο πλαίσιο του Προενταξιακού Μηχανισμού Βοήθειας IΙ·

Πολιτικά κριτήρια

14.  εκφράζει την ανησυχία του για το γεγονός ότι οι νομοθετικές δραστηριότητες εξακολουθούν να παρεμποδίζονται από τις πολιτικές τοποθετήσεις· ζητεί να καλούνται οι πολιτικοί ηγέτες να λογοδοτούν σε μεγαλύτερο βαθμό για το πολιτικό τους έργο στον λαό της Βοσνίας-Ερζεγοβίνης·

15.  καλεί όλα τα πολιτικά κόμματα που εκπροσωπούνται στην κοινοβουλευτική συνέλευση της Βοσνίας-Ερζεγοβίνης να εγκρίνουν επειγόντως τις απαραίτητες αλλαγές στον εκλογικό νόμο ώστε να μπορέσουν να διεξαχθούν οι βουλευτικές εκλογές τον Οκτώβριο 2014· επαναλαμβάνει ότι οι αποφάσεις του Συνταγματικού Δικαστηρίου της Β-Ε είναι οριστικές και δεσμευτικές και ως εκ τούτου πρέπει να εκτελούνται·

16.  εκφράζει την έντονη ανησυχία του για την ανεπάρκεια του δικαστικού συτήματος και την αυξανόμενη ανικανότητα εφαρμογής των δικαστικών αποφάσεων· ζητεί να αποτρέπονται οι πολιτικές επιθέσεις σε βάρος του δικαστικού σώματος και να αντιμετωπισθεί το θέμα του κατακερματισμού των δημοσιονομικών αρμοδιοτήτων της δικαστικής εξουσίας·

17.  επικροτεί τον διαρθρωμένο διάλογο για τη δικαιοσύνη, ο οποίος έχει αποφέρει απτά αποτελέσματα, καθώς ορισμένες συστάσεις έχουν εφαρμοσθεί· χαιρετίζει την πρόοδο που έχει συντελεσθεί ως προς τη μείωση των καθυστερούμενων δικαστικών αποφάσεων· επαναλαμβάνει, σύμφωνα με τις συστάσεις του διαρθρωμένου διαλόγου, την έκκληση να γίνουν διαρθρωτικές και θεσμικές μεταρρυθμίσεις του δικαστικού συστήματος, αντιμετωπίζονται, μεταξύ άλλων, τα θέματα που συνδέονται με την εναρμόνιση των τεσσάρων διαφορετικών νομικών συστημάτων στη Β-Ε, περιλαμβανομένης της δημιουργίας Ανώτατου Δικαστηρίου σε επίπεδο κράτους, σύμφωνα με τις συστάσεις που περιέχονται στη σχετική γνωμοδότηση της Επιτροπής της Βενετίας.

18.  εκφράζει την ικανοποίησή του για το γεγονός ότι έχει επίσης μειωθεί ο όγκος των καθυστερούμενων αποφάσεων επί υποθέσεων εγκλημάτων πολέμου και ότι έχει βελτιωθεί η δίωξη των υποθέσεων εγκλημάτων πολέμου που ενέχουν σεξουαλική βία· χαιρετίζει τον ορισμό 13 νέων εισαγγελέων στην κρατική εισαγγελία οι οποίοι θα ασχοληθούν κυρίως με τη δίωξη των εγκλημάτων πολέμου· ζητεί να καταβληθούν προσπάθειες να επιταχυνθεί η διερεύνηση και δίωξη αυτών των εγκλημάτων περιλαμβανομένων της επαρκούς επιπέδου προστασίας μαρτύρων, της θέσπισης προγράμματος σε επίπεδο κράτους για τη βελτίωση του καθεστώτος των θυμάτων, συμπεριλαμβανομένων των επιζώντων θυμάτων σεξουαλικής βίας και εγκλημάτων πολέμου που συνιστούν βασανιστήρια, καθώς και της λήψης μέτρων για την ενίσχυση των σχετικών πόρων σε όλα τα επίπεδα·

19.  σημειώνει την απόφαση του Ευρωπαϊκού Δικαστηρίου των Δικαιωμάτων του Ανθρώπου στην υπόθεση των «Maktouf και Damjanovic κατά της Βοσνίας-Ερζεγοβίνης» και τις επιπτώσεις της που οδήγησαν σε τροποποίηση της νομολογίας για άλλες προσφυγές που εκκρεμούν ενώπιον του Συνταγματικού Δικαστηρίου της Βοσνίας-Ερζεγοβίνης, περιλαμβανομένων και κατηγοριών για γενοκτονία με συνέπεια να απελευθερωθούν δέκα κατηγορούμενοι που είχαν καταδικαστεί σε μακρόχρονη φυλάκιση· επαναλαμβάνει ότι η απονομή δικαιοσύνης για εγκλήματα πολέμου είναι εγχείρημα κρίσιμης σημασίας για τα θύματα και τις οικογένειές τους και ότι πρέπει ως εκ τούτου να προηγείται αποφυλακίσεων αυτού του είδους η δέουσα εξέτασή τους· τονίζει τη σημασία να λαμβάνουν οι τοπικές αρχές όλα τα απαραίτητα μέτρα για να εξασφαλίζουν, όπου είναι αναγκαίο, τη συνέχιση της κράτησης των παλαιότερα καταδικασθέντων που βρίσκονται εν αναμονή επανεξέτασης της υπόθεσής τους, με την προϋπόθεση ότι η κράτησή τους συνάδει με τις αποφάσεις του Ευρωπαϊκού Δικαστηρίου των Δικαιωμάτων του Ανθρώπου ή άλλα μέτρα ασφαλείας·

20.  εκφράζει την ανησυχία του σχετικά με την οικονομική βιωσιμότητα της δημόσιας διοίκησης, τον κατακερματισμό και την πολιτικοποίησή της, καθώς και για την έλλειψη πολιτικής βούλησης για τη μεταρρύθμισή της· χαιρετίζει το γεγονός ότι έχουν σημειωθεί ορισμένες βελτιώσεις στον ενδοκυβερνητικό συντονισμό σχετικά με την ευθυγράμμιση της νομοθεσίας με τα πρότυπα της ΕΕ, αλλά εξακολουθεί να ανησυχεί για τις πιθανές επιπτώσεις της πολύπλοκης κατανομής και του πολύπλοκου καταμερισμού αρμοδιοτήτων όσον αφορά την παροχή δημόσιων υπηρεσιών· εκφράζει ανησυχία για το γεγονός ότι δεν έχουν αναπτυχθεί επαρκώς οι εγκαταστάσεις φυτοϋγειονομικών δοκιμών που απαιτούνται για τις εξαγωγές αγροτικών προϊόντων στην ΕΕ· παροτρύνει την κυβέρνηση να υποστηρίξει τη δημιουργία υπουργείου Γεωργίας σε επίπεδο κράτους·

21.  χαιρετίζει το γεγονός ότι η συνεργασία με την κοινωνία των πολιτών βελτιώνεται, αλλά ζητεί να δημιουργηθούν θεσμικοί μηχανισμοί για συνεργασία μεταξύ των κρατικών οργάνων και της κοινωνίας των πολιτών σε επίπεδο κράτους και να καταστούν λειτουργικοί σε επίπεδο οντοτήτων και καντονίων το συντομότερο δυνατό· ζητεί επίσης να ενισχυθεί η συμμετοχή της κοινωνίας των πολιτών στη διαδικασία προσχώρησης στην ΕΕ σε τακτική βάση και με δομημένο τρόπο· ενθαρρύνει την αυξημένη συνεργασία και συνέργεια μεταξύ των ΜΚΟ·

22.  υπογραμμίζει το γεγονός ότι η Β-Ε έχει κυρώσει τις βασικές συμβάσεις της ΔΟΕ για τα δικαιώματα των εργαζομένων· εκφράζει τη λύπη του για το γεγονός ότι τα εργασιακά και συνδικαλιστικά δικαιώματα εξακολουθούν να είναι περιορισμένα και καλεί την κυβέρνηση να τα κατοχυρώσει·

23.  εκφράζει την ανησυχία του για τα υψηλά ποσοστά διαφθοράς σε όλα τα επίπεδα της δημόσιας ζωής και για τις πολύπλοκες διασυνδέσεις ανάμεσα στους πολιτικούς, τις επιχειρήσεις και τα μέσα ενημέρωσης· ζητεί να επιταχυνθεί η εφαρμογή της στρατηγικής κατά της διαφθοράς και να ληφθούν μέτρα, ώστε να ενισχυθεί η αποτελεσματική διερεύνηση, δίωξη και καταδίκη στις υποθέσεις διαφθοράς·

24.  επικροτεί την πρόθεση της κυβέρνησης της Ομοσπονδίας να υποβάλει στην κοινοβουλευτική διαδικασία μια δέσμη νόμων για την καταπολέμηση της διαφθοράς και του οργανωμένου εγκλήματος· τονίζει τη σημασία να καταστεί η καταπολέμηση της διαφθοράς απόλυτη προτεραιότητα και ζητεί μία διαδικασία διαβούλευσης χωρίς αποκλεισμούς με όλα τα ενδιαφερόμενα μέρη και τους ενδιαφερόμενους φορείς ώστε να επικαιροποιηθεί η νομοθετική πρόταση σε πλήρη συμμόρφωση με το κεκτημένο της ΕΕ και τις συστάσεις που απορρέουν από τον Διαρθρωμένο Διάλογο για τη Δικαιοσύνη· χαιρετίζει εν προκειμένω την παροχή τεχνικής υποστήριξης από την αντιπροσωπεία της ΕΕ στη Β-Ε·

25.  εκφράζει την ανησυχία του για το γεγονός ότι το οργανωμένο έγκλημα, η νομιμοποίηση προσόδων από παράνομες δραστηριότητες και η εμπορία ανθρώπων, ναρκωτικών και αγαθών εξακολουθούν, ελλείψει αποτελεσματικών θεσμών· επαινεί τη συνεργασία με τις γειτονικές χώρες και χαιρετίζει, εν προκειμένω, τη συμφωνία μεταξύ Β-Ε, Μαυροβουνίου και Σερβίας σχετικά με τη δημιουργία κοινού κέντρου συντονισμού για την ενίσχυση της καταπολέμησης του διασυνοριακού εγκλήματος· ζητεί διαρθρωτικές βελτιώσεις στη συνεργασία μεταξύ συνοριακών ελέγχων, της αστυνομίας και των εισαγγελικών αρχών, καθώς και να διασφαλισθεί πιο αποτελεσματική δικαστική παρακολούθηση· ζητεί την ενίσχυση της συστηματικής συγκέντρωσης, ανάλυσης και χρήσης πληροφοριών από τις υπηρεσίες επιβολής του νόμου· αναμένει θετικές εξελίξεις ως αποτέλεσμα της θέσης σε ισχύ του νόμου για το πρόγραμμα προστασίας μαρτύρων που εγκρίθηκε πρόσφατα, η τεχνική εναρμόνιση του οποίου εκκρεμεί·

26.  εκφράζει την ανησυχία του για το γεγονός ότι η Β-Ε εξακολουθεί να αποτελεί χώρα προέλευσης, διέλευσης και προορισμού για το εμπόριο γυναικών· χαιρετίζει την έγκριση νέας στρατηγικής και σχεδίου δράσης σχετικά με την εμπορία ανθρώπων για την περίοδο 2013-2015· τονίζει ότι πρέπει να καθιερωθεί μία σφαιρική, πολυτομεακή και προσανατολισμένη στα θύματα προσέγγιση όσον αφορά την εμπορία ανθρώπων και να βελτιωθεί ο τρόπος εντοπισμού των θυμάτων·

27.  ανησυχεί για τη μικρή μόνο πρόοδο που έχει σημειωθεί όσον αφορά τα δικαιώματα των γυναικών και την ισότητα των φύλων παρά την ύπαρξη των σχετικών νομικών διατάξεων· ζητεί την πλήρη εφαρμογή των σχετικών νόμων και πολιτικών, μεταξύ άλλων στο πλαίσιο της εκλογικής νομοθεσίας πριν από τις επόμενες βουλευτικές εκλογές του 2014 και τη λήψη συγκεκριμένων μέτρων για την αύξηση της συμμετοχής των γυναικών στο εργατικό δυναμικό και στην πολιτική σκηνή·

28.  καλεί τις αρμόδιες αρχές να προστατεύουν και να προωθούν ενεργά τα δικαιώματα των μειονοτήτων και των ευάλωτων ομάδων, να εφαρμόσουν τους νόμους και τις πολιτικές για την καταπολέμηση των διακρίσεων και να αναπτύξουν μία στρατηγική κατά των διακρίσεων σε όλο το κράτος· επιμένει τα πολιτικά κόμματα και η κοινωνία των πολιτών να αποστασιοποιηθούν από τις διακρίσεις και να καλλιεργήσουν μια ανεκτική κοινωνία χωρίς αποκλεισμούς· εκφράζει την ανησυχία του για τα κηρύγματα μίσους, τις απειλές, τις παρενοχλήσεις και τις διακρίσεις, ιδίως σε βάρος της κοινότητας των λεσβιών, ομοφυλόφιλων, αμφιφυλόφιλων, διεμφυλικών/διαφυλικών και μεσοφυλικών (ΛΟΑΔΜ)· είναι βαθιά συγκλονισμένο για τη βίαιη επίθεση σε βάρος των συμμετεχόντων στο φεστιβάλ κινηματογράφου «Merlinka» στο Σαράγεβο την 1η Φεβρουαρίου 2014· ζητεί από τις αρχές, σχετικά με αυτό το γεγονός, να διερευνήσουν πλήρως την επίθεση και να εξασφαλίσουν ότι στο μέλλον θα παρέχεται κατάλληλη προστασία από την αστυνομία σε παρόμοιες εκδηλώσεις· καλεί την αντιπροσωπεία της ΕΕ, τις αρχές της Β-Ε και τα πολιτικά κόμματα να στηρίξουν ανοιχτά τα θύματα αυτής της επίθεσης και να καταδικάσουν αυτές τις ενέργειες·

29.  ζητεί να καταβληθούν προσπάθειες για την κατοχύρωση και την προώθηση του πλουραλισμού στα μέσα ενημέρωσης· εκφράζει την ανησυχία του για την αυξανόμενη πολιτική και οικονομική πίεση που ασκείται στα μέσα ενημέρωσης και για τις απειλές σε βάρος δημοσιογράφων· τονίζει ότι ένα διαφανές περιβάλλον ελεύθερων μέσων ενημέρωσης είναι στοιχείο ουσιαστικής σημασίας για την άσκηση της ελευθερίας της έκφρασης· ζητεί να ληφθούν μέτρα που παρέχουν ένα ασφαλές περιβάλλον εργασίας για τους δημοσιογράφους· ζητεί από τις αρχές να διασφαλίσουν την πολιτική, θεσμική και οικονομική ανεξαρτησία των δημόσιων ραδιοτηλεοπτικών φορέων σύμφωνα με το σχετικό δίκαιο και να ολοκληρώσουν τη μετάβαση στο ψηφιακό σύστημα· ζητεί να καταβληθούν προσπάθειες για να εξασφαλισθεί η ισότιμη πρόσβαση στην ενημέρωση σε όλες τις επίσημες γλώσσες και να κατοχυρωθούν ίσα δικαιώματα για όλους τους λαούς που απαρτίζουν το κράτος στη δημόσια ραδιοτηλεόραση·

30.  καλεί τις αρχές να διαθέσουν επαρκείς πόρους στην προσχολική εκπαίδευση, να παράσχουν υπηρεσίες στις οικογένειες των παιδιών με αναπηρία και να αντιμετωπίσουν τη βία σε βάρος των παιδιών·

31.  ζητεί από τις αρχές σε ολόκληρη τη Β-Ε σε όλα τα επίπεδα να σημειώσουν αποφασιστική πρόοδο στην εκπαιδευτική μεταρρύθμιση με σκοπό τη βελτίωση των εκπαιδευτικών προτύπων, την προώθηση ενός εκπαιδευτικού συστήματος χωρίς αποκλεισμούς και χωρίς διακρίσεις και τον τερματισμό του εθνοτικού διαχωρισμού στον τομέα της εκπαίδευσης (δύο σχολεία υπό την ίδια στέγη)· τις καλεί να υποστηρίξουν την κατάρτιση των εκπαιδευτικών, ώστε αυτοί να αποκτήσουν πρόσθετες δεξιότητες ως προς τους τρόπους ενθάρρυνσης της ανάμειξης των σπουδαστών από διαφορετικές εθνοτικές ομάδες, και να παράσχουν συνδρομή με προγράμματα μακροπρόθεσμης ανάπτυξης ικανοτήτων· ενθαρρύνει τα μέσα ενημέρωσης της Β-Ε να προωθήσουν την ολοκληρωμένη εκπαίδευση· ζητεί από τη Διάσκεψη των Υπουργών Παιδείας να δημιουργήσει ένα πιο συνεκτικό νομοθετικό πλαίσιο στον τομέα της εκπαίδευσης σε ολόκληρη τη Β-Ε, περιλαμβανομένης της αυξημένης σύγκλισης των προγραμμάτων σπουδών και των προτύπων ως αναγκαίου μέτρου για την προσέγγιση των εθνοτικών κοινοτήτων· εκφράζει τη λύπη του για το γεγονός ότι δεν υπήρχε εθνικός οργανισμός στην Β-Ε για να συμμετάσχει σε κάποιο τμήμα του προγράμματος διά βίου μάθησης της ΕΕ· ζητεί από τις αρμόδιες αρχές να δημιουργήσουν έναν τέτοιο οργανισμό, κάτι που θα έδινε στη χώρα τη δυνατότητα συμμετοχής στο επόμενο πρόγραμμα Erasmus+·

32.  καλεί τις αρχές να εξασφαλίσουν ισότητα πρόσβασης στις υπηρεσίες εκπαίδευσης για τα παιδιά Ρομά, να συνεργασθούν με τις σχετικές ΜΚΟ με σκοπό να παρασχεθούν κίνητρα στις οικογένειες Ρομά να υποστηρίξουν την πρόσβαση των παιδιών τους στην εκπαίδευση και να προωθήσουν αποτελεσματική ενσωμάτωση των παιδιών Ρομά στην εκπαίδευση, μεταξύ άλλων μέσω προγραμμάτων προπαρασκευαστικής εκπαίδευσης για τη φοίτηση σε σχολεία·

33.  χαιρετίζει την απόφαση του αρμόδιου ομοσπονδιακού υπουργείου να αναλάβει προσωρινά την αρμοδιότητα για τη χρηματοδότηση πολιτιστικών φορέων, όπως της Εθνικής Βιβλιοθήκης και του Ιστορικού Μουσείου· ζητεί από τις αρχές της Β-Ε να εξασφαλίσουν ότι καταβάλλονται προσπάθειες ώστε να βρεθεί επειγόντως λύση στο ζήτημα των επτά εθνικών πολιτιστικών φορέων – του Εθνικού Μουσείου, της Πινακοθήκης, του Ιστορικού Μουσείου, του Μουσείου Λογοτεχνίας και Θεάτρου, του Κινηματογραφικού Αρχείου, της Εθνικής Βιβλιοθήκης και της Βιβλιοθήκης Τυφλών – ώστε να αποκτήσουν το προσήκον νομικό και χρηματοδοτικό καθεστώς· ζητεί μακροπρόθεσμη λύση για τη χρηματοδότηση των εν λόγω φορέων·

34.  απευθύνει έκκληση να ενισχυθεί ο συντονισμός σε τοπικό επίπεδο, να αυξηθεί ο διάλογος μεταξύ χορηγών, ενδιαφερομένων μερών και τοπικών αρχών, καθώς και να τεθεί στο επίκεντρο η λήψη βιώσιμων μέτρων για τους επαναπατριζόμενους· ζητεί να καταβληθούν προσπάθειες να διασφαλισθεί η επιστροφή των προσφύγων και των εκτοπισθέντων στο εσωτερικό της χώρας σε όλες τις πληγείσες περιοχές· καλεί τη χώρα να αντιμετωπίσει το εκκρεμές ανθρωπιστικό ζήτημα των 7.886 περιπτώσεων αγνοουμένων του πολέμου που υπάρχουν ακόμα και να βελτιώσει τις συνθήκες εργασίας του Ιδρύματος Αγνοουμένων·

35.  αποτίει φόρο τιμής στους 430 και πλέον άνδρες, γυναίκες και παιδιά που έχασαν τη ζωή τους κατά τη διάρκεια του πολέμου και των οποίων τα υπολείμματα των σορών βρέθηκαν τον Σεπτέμβριο του 2013 στον ομαδικό τάφο στην περιοχή Tomasica, κοντά στο Prijedor στη Σερβική Δημοκρατία της Βοσνίας-Ερζεγοβίνης και εκφράζει τα συλλυπητήριά του στις οικογένειές τους· ζητεί να διεξαχθεί πλήρης και ολοκληρωμένη έρευνα για τις θηριωδίες· απευθύνει έκκληση σε όσους έχουν πληροφορίες για την ύπαρξη μη ανακαλυφθέντων ομαδικών τάφων να ενημερώσουν τις αρχές κατά τον ίδιο τρόπο που έγινε στην περίπτωση του τάφου στη Tomasica·

Κοινωνικοοικονομικά ζητήματα

36.  ζητεί από τις αρμόδιες αρχές να ενισχύσουν τον συντονισμό της εγχώριας οικονομικής πολιτικής ώστε να καταστεί δυνατή η οικονομική ανάπτυξη, να προβούν σε περαιτέρω διαρθρωτικές μεταρρυθμίσεις, να διατηρήσουν τη δημοσιονομική πειθαρχία και να βελτιώσουν την πορεία των εσόδων· τους ζητεί, επιπλέον, να βελτιώσουν τη σύνθεση και την αποτελεσματικότητα της δημόσιας δαπάνης και του διογκωμένου, αλλά μη παραγωγικού, δημόσιου τομέα που χαρακτηρίζεται από πολυάριθμες επικαλύψεις αρμοδιοτήτων, και να διασφαλίσουν τη σταθερότητα του χρηματοπιστωτικού τομέα, ενισχύοντας το νομοθετικό και κανονιστικό πλαίσιο· εκφράζει την ανησυχία του για την ελλιπή εφαρμογή της νομοθεσίας και των μέτρων κατά της διαφθοράς, η οποία θέτει εμπόδια στο επιχειρηματικό περιβάλλον, αποθαρρύνει τις ξένες επενδύσεις και συμβάλλει στον διογκωμένο τομέα της άτυπης οικονομίας· επαναλαμβάνει την ανάγκη για τη δημιουργία ενιαίου οικονομικού χώρου και την επανεκκίνηση και επιτάχυνση της ακινητοποιημένης διαδικασίας ιδιωτικοποιήσεων ώστε να βελτιωθεί η δημοσιονομική κατάσταση και να αυξηθεί ο ανταγωνισμός· ζητεί από τις αρχές να ενισχύσουν την προστασία του περιβάλλοντος σύμφωνα με τα πρότυπα της ΕΕ·

37.  εκφράζει την ανησυχία του για το ανεπαρκές καθεστώς κοινωνικής προστασίας της χώρας, παρά το υψηλό ποσοστό δημόσιας δαπάνης· τονίζει την ανάγκη να εναρμονισθούν και να αναμορφωθούν τα κατακερματισμένα συστήματα κοινωνικής προστασίας ώστε να εξασφαλίζεται ίση μεταχείριση για όλους τους πολίτες, συμπεριλαμβανομένων και των ατόμων με αναπηρία· ζητεί από τις κυβερνήσεις να βελτιώσουν το επιχειρηματικό περιβάλλον και να εφαρμόσουν μεταρρυθμίσεις στην αγορά εργασίας προκειμένου να αντιμετωπισθεί το πολύ υψηλό ποσοστό ανεργίας, το οποίο υποσκάπτει τη μακροοικονομική σταθερότητα, μέσω συγκεκριμένων οικονομικών μέτρων· ζητεί τη λήψη περαιτέρω μέτρων για να διευκολυνθεί η συμμετοχή περισσότερων νέων ανέργων στην αγορά εργασίας της χώρας·

Περιφερειακή συνεργασία

38.  συγχαίρει τη Β-Ε για τον εποικοδομητικό της ρόλο στον τομέα της περιφερειακής συνεργασίας και την καλεί να συνεχίσει τις προσπάθειες που καταβάλλει για την επίλυση των ζητημάτων που εκκρεμούν σε θέματα συνόρων και ιδιοκτησίας με τις γειτονικές της χώρες· ενθαρρύνει την περεταίρω ανάπτυξη σχέσεων με άλλες χώρες που εμπλέκονται στη διαδικασία της ευρωπαϊκής ολοκλήρωσης·

39.  χαιρετίζει ιδιαίτερα τις δεσμεύσεις της Β-Ε και της Σερβίας να βελτιώσουν τις διμερείς σχέσεις, συμπεριλαμβανομένης της υπογραφής των συμφωνιών έκδοσης και επανεισδοχής, καθώς και ενός πρωτοκόλλου σχετικά με τη συνεργασία στον τομέα της δίωξης όσων διαπράττουν εγκλήματα πολέμου, εγκλήματα κατά της ανθρωπότητας και γενοκτονία· χαιρετίζει τις διμερείς συμφωνίες σχετικά με τα σύνορα με την Κροατία· καλεί τη Β-Ε να εξακολουθήσει να συνεργάζεται με την Επιτροπή όσον αφορά την προσαρμογή της ενδιάμεσης συμφωνίας σταθεροποίησης και σύνδεσης, ιδίως σε θέματα διασυνοριακού εμπορίου ώστε να διασφαλιστεί ότι θα εξακολουθήσουν να υφίστανται τα παραδοσιακά ρεύματα εμπορικών συναλλαγών μεταξύ των κρατών μελών της ΕΕ και των εταίρων της Συμφωνίας Ελευθέρων Συναλλαγών της Κεντρικής Ευρώπης· ζητεί από τη Β-Ε να γίνονται δεκτά τα ταξιδιωτικά έγγραφα των πολιτών του Κοσσόβου, ώστε να τους δοθεί η δυνατότητα εισόδου στη χώρα·

40.  επαναλαμβάνει την υποστήριξή του στην ελευθέρωση του καθεστώτος των θεωρήσεων για τις χώρες των Δυτικών Βαλκανίων, την οποία θεωρεί βασικό πυλώνα στη διαδικασία ενσωμάτωσής τους στην ΕΕ· καλεί τα κράτη μέλη να επιταχύνουν τις διαδικασίες για την χορήγηση ασύλου σε πολίτες των χωρών των Δυτικών Βαλκανίων που απολαύουν, εντός της ζώνης του Σένγκεν, απαλλαγής από την υποχρέωση θεώρησης, ως αποτελεσματικό τρόπο για τη μείωση του αριθμού των αιτήσεων ασύλου που θεωρούνται αβάσιμες, χωρίς ωστόσο να σταματήσει να παρέχεται στους αιτούντες το δικαίωμα να παρουσιάζουν την περίπτωσή τους στο πλαίσιο πλήρους συνέντευξης· επιπλέον, επικροτεί την πρόθεση της νέας κυβέρνησης συνασπισμού στη Γερμανία, όπως εκφράζεται μέσω της συμφωνίας συνασπισμού με αναφορά στην εθνική της νομοθεσία σε θέματα ασύλου, να αναγνωρισθεί η Βοσνία-Ερζεγοβίνη ως «ασφαλής χώρα προέλευσης», για να καταστεί δυνατό να επιταχυνθούν οι διαδικασίες επεξεργασίας αυτών των αιτήσεων·

o
o   o

41.  αναθέτει στον Πρόεδρό του να διαβιβάσει το παρόν ψήφισμα στην Αντιπρόεδρο της Επιτροπής / Ύπατη Εκπρόσωπο της Ένωσης επί Θεμάτων Εξωτερικής Πολιτικής και Πολιτικής Ασφάλειας, στο Συμβούλιο, την Επιτροπή, την Προεδρία της Βοσνίας και Ερζεγοβίνης, το Συμβούλιο Υπουργών της Βοσνίας και Ερζεγοβίνης, την Κοινοβουλευτική Συνέλευση της Βοσνίας και Ερζεγοβίνης και τις κυβερνήσεις και τα κοινοβούλια της Ομοσπονδίας της Βοσνίας και Ερζεγοβίνης και της Σερβικής Δημοκρατίας της Βοσνίας και Ερζεγοβίνης (Republika Srpska).

(1) Κείμενα που εγκρίθηκαν, P7_TA(2013)0225. (2) Κείμενα που εγκρίθηκαν, P7_TA(2012)0453.