– uwzględniając art. 2 i 21 Traktatu o Unii Europejskiej (TUE) oraz Traktat o funkcjonowaniu Unii Europejskiej (TFUE),
– uwzględniając pięcioletni plan zaangażowania przyjęty przez UE i Pakistan w lutym 2012 r.(1),
– uwzględniając strategiczne ramy i plan działania UE dotyczące praw człowieka i demokracji (11855/2012), przyjęte przez Radę do Spraw Zagranicznych w dniu 25 czerwca 2012 r.(2),
– uwzględniając europejską strategię bezpieczeństwa pt. „Bezpieczna Europa w lepszym świecie”, przyjętą przez Radę Europejską w dniu 12 grudnia 2003 r. oraz sprawozdanie na temat jej wdrażania pt. „Utrzymanie bezpieczeństwa w zmieniającym się świecie”, zatwierdzone przez Radę Europejską w dniach 11–12 grudnia 2008 r.,
– uwzględniając rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) nr 978/2012 z dnia 25 października 2012 r. wprowadzające ogólny system preferencji taryfowych(3), a zwłaszcza określające szczególne rozwiązanie motywacyjne dotyczące zrównoważonego rozwoju i dobrych rządów (GSP Plus),
– uwzględniając załącznik VIII do powyższego rozporządzenia, zawierający wykaz konwencji ONZ/MOP dotyczących podstawowych praw człowieka i praw pracowniczych oraz środowiska naturalnego i zasad dobrych rządów, które Pakistan ratyfikował i zobowiązał się skutecznie wykonywać,
– uwzględniając konkluzje Rady do Spraw Zagranicznych w sprawie Pakistanu z dnia 11 marca 2013 r.,
– uwzględniając swoją rezolucję z dnia 7 lutego 2013 r. w sprawie niedawnych ataków na pracowników pomocy medycznej w Pakistanie(4), swoje stanowisko z dnia 13 września 2012 r. w sprawie wniosku dotyczącego rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady wprowadzającego nadzwyczajne autonomiczne preferencje handlowe dla Pakistanu(5) oraz swoją rezolucję z dnia 15 grudnia 2011 r. w sprawie sytuacji kobiet w Afganistanie i Pakistanie(6), a także wizytę delegacji Podkomisji Praw Człowieka w Pakistanie w sierpniu 2013 r.,
– uwzględniając sprawozdanie specjalnego sprawozdawcy ONZ ds. promocji i ochrony praw człowieka i podstawowych wolności podczas zwalczania terroryzmu, Bena Emmersona, z dnia 18 września 2013 r. oraz sprawozdanie specjalnego sprawozdawcy ONZ ds. pozasądowych, doraźnych i arbitralnych egzekucji, Christofa Heynsa, z dnia 13 września 2013 r.,
– uwzględniając rezolucję Zgromadzenia Ogólnego ONZ 68/178 przyjętą w dniu 18 grudnia 2013 r. w sprawie ochrony praw człowieka i podstawowych wolności podczas zwalczania terroryzmu,
– uwzględniając art.48 Regulaminu,
– uwzględniając sprawozdanie Komisji Spraw Zagranicznych oraz opinię Komisji Rozwoju (A7-0117/2014),
A. mając na uwadze, że strategiczna rola Pakistanu w regionie, jego stosunki z krajami sąsiadującymi oraz stosunki między UE a Pakistanem mają istotne i coraz większe znaczenie dla UE, zważywszy na kluczowe położenie tego kraju w samym centrum niestabilnego sąsiedztwa, jego główne znaczenie dla bezpieczeństwa i rozwoju Azji Środkowej i Południowej oraz jego ważną rolę w walce z terroryzmem, promowaniu nieproliferacji, zwalczaniu obrotu środkami odurzającymi i innych zagrożeń transnarodowych, które mają negatywny wpływ na bezpieczeństwo i dobrostan obywateli europejskich;
B. mając na uwadze, że wybory parlamentarne, które odbyły się w maju 2013 r. były pierwszymi w historii nowożytnej Pakistanu, po których jeden wybrany demokratycznie rząd cywilny przekazał władzę kolejnemu rządowi, wyłonionemu w ten sam sposób; mając na uwadze, że proces demokratyczny w Pakistanie jest wspierany szerzej zakrojonymi zmianami społecznymi, które obejmują rozwój miejskiej klasy średniej, zwiększoną aktywność społeczeństwa obywatelskiego i niezależne środki przekazu;
C. mając na uwadze, że polityczny i gospodarczy postęp tego kraju utrudniają szerzące się wewnętrzne i regionalne problemy związane z bezpieczeństwem, takie jak ekstremizm, przemoc na tle wyznaniowym, ataki samobójcze i ukierunkowane zabójstwa, jak również bezprawie na terytoriach plemiennych, a sytuację tę pogarsza jeszcze słabość organów ścigania i systemu sądownictwa karnego;
D. mając na uwadze, że Pakistan jest jednym z krajów o największej na świecie liczbie ludności nieobjętej edukacją szkolną oraz że według szacunków do szkoły nie uczęszcza 12 mln dzieci, a około dwie trzecie kobiet i połowa mężczyzn w tym kraju są analfabetami; mając na uwadze, że zgodnie z raportem Światowego Forum Ekonomicznego w sprawie różnic w traktowaniu kobiet i mężczyzn Pakistan nadal zajmuje 134. miejsce spośród 135 ocenianych krajów;
E. mając na uwadze, że zgodnie z ogólnym wskaźnikiem zagrożenia klimatycznego Pakistan jest jednym z dwunastu krajów, które w ostatnich dwudziestu latach najbardziej ucierpiały wskutek zmiany klimatu, kraj ten doświadczył dotkliwych powodzi i braku wody oraz jest bezpośrednio zagrożony topnieniem lodowców w pasmach Himalajów i Karakorum;
F. mając na uwadze, że Pakistan to kraj na wpół uprzemysłowiony o średnio-niskich dochodach, w którym około jedna trzecia ludności żyje poniżej granicy ubóstwa; mając na uwadze, że według wskaźnika rozwoju społecznego (HDI) z 2012 r. Pakistan zajmuje 146. pozycję wśród 187 krajów, spadając z 145. pozycji, którą zajmował w roku 2011; mając na uwadze, że sytuację gospodarczą Pakistanu pogorszyły kolejne katastrofy naturalne, zaś niski poziom bezpieczeństwa, niestabilność i szerząca się w kraju korupcja spowalniają jego wzrost gospodarczy i ograniczają zdolność rządu do rozwijania państwa;
G. mając na uwadze, że Pakistan narażony jest na wiele różnych zagrożeń, głównie na powodzie i trzęsienia ziemi; mając na uwadze, że niestabilna sytuacja w zakresie bezpieczeństwa oraz wyzwania społeczne, z jakimi boryka się Pakistan, działają jak katalizator, osłabiając to państwo; mając na uwadze, że wiele lat klęsk żywiołowych wyczerpało strategie obronne już i tak ubogich społeczności i drastycznie obniżyło ich odporność na klęski żywiołowe w przyszłości;
H. mając na uwadze, że konstruktywny wkład Pakistanu jest niezbędny do zapewnienia pojednania, pokoju i stabilności politycznej w jego sąsiedztwie, w szczególności w Afganistanie, zwłaszcza w związku z planowanym wycofaniem oddziałów bojowych NATO w 2014 r.;
I. mając na uwadze, że Pakistan jest jednym z największych odbiorców unijnej pomocy rozwojowej i humanitarnej, a także mając na uwadze, że UE jest największym rynkiem eksportowym Pakistanu;
J. mając na uwadze, że Pakistan staje się coraz ważniejszym partnerem UE w zwalczaniu terroryzmu, rozprzestrzeniania broni jądrowej, handlu ludźmi, obrotu środkami odurzającymi i przestępczości zorganizowanej, a także w dążeniach do zapewnienia stabilności w regionie;
K. mając na uwadze, że UE i Pakistan podjęły niedawno decyzję o pogłębieniu i rozszerzeniu swoich stosunków dwustronnych, czego przykładem jest pięcioletni plan zaangażowania, którego realizację rozpoczęto w lutym 2012 r., oraz pierwszy dialog strategiczny UE-Pakistan z czerwca 2012 r.;
L. mając na uwadze, że przyjęty przez UE i Pakistan w 2012 r. pięcioletni plan zaangażowania ma na celu zbudowanie partnerstwa strategicznego i utworzenie partnerstwa na rzecz pokoju i rozwoju, opartego na wspólnych wartościach i zasadach;
M. mając na uwadze, że począwszy od dnia 1 stycznia 2014 r. Pakistan został objęty specjalnym ogólnym systemem preferencji handlowych UE (GSP Plus);N. mając na uwadze, że we wrześniu 2012 r. zakłady Ali Enterprises w Karaczi, produkujące odzież dżinsową na rynek europejski, zostały zniszczone w wyniku pożaru, w którym zginęło 286 pracowników uwięzionych w budynku; mając na uwadze, że objęcie Pakistanu systemem GSP Plus może przyczynić się do ożywienia produkcji w sektorze włókienniczym oraz dodatkowo zwiększyć znaczenie poprawy w zakresie praw pracowniczych i warunków produkcji;
1. podkreśla znaczenie wyborów z maja 2013 r. dla konsolidacji demokracji i rządów cywilnych w Pakistanie; zachęca elity polityczne w Pakistanie, aby wykorzystały ten impuls do dalszego umacniania instytucji demokratycznych, państwa prawa i cywilnej kontroli nad wszystkimi obszarami administracji publicznej, zwłaszcza nad siłami bezpieczeństwa i sądownictwem, wspierania bezpieczeństwa wewnętrznego i regionalnego, przeprowadzenia reform w obszarze sprawowania rządów w celu ożywienia wzrostu gospodarczego, wzmocnienia przejrzystości i walki z przestępczością zorganizowaną, a także do ograniczenia nierówności społecznych oraz do powstrzymania i naprawienia wszystkich szkód wynikających z naruszania praw człowieka;
2. jest jednak zdania, że budowanie zrównoważonej demokracji i pluralistycznego społeczeństwa, a także zapewnienie większej sprawiedliwości społecznej, wyeliminowanie ogromnego ubóstwa i niedożywienia w niektórych częściach kraju, podniesienie poziomu kształcenia podstawowego i przygotowanie kraju na skutki zmiany klimatu będzie wymagało przeprowadzenia dogłębnych i trudnych reform obowiązującego w Pakistanie porządku politycznego i społeczno-gospodarczego, który nadal cechują feudalne struktury własności ziemi i lojalności politycznej, nierównomierne rozłożenie priorytetów między wydatkami na obronność a zapewnianiem opieki społecznej, kształcenia i rozwoju gospodarczego, jak również niesprawny system poboru dochodów, który regularnie przyczynia się do osłabiania zdolności państwa do dostarczania dóbr publicznych;
3. wspiera wysiłki rządu pakistańskiego na rzecz opracowania skutecznych środków zapobiegania w przyszłości klęskom żywiołowym i monitorowania możliwości ich wystąpienia, a także środków służących skuteczniejszej koordynacji pomocy humanitarnej i współpracy w tym zakresie z podmiotami lokalnymi, międzynarodowymi organizacjami pozarządowymi i osobami zajmującymi się pozyskiwaniem funduszy, oraz zachęca do podejmowania takich wysiłków;
4. ponownie stwierdza, że dobre sprawowanie rządów, rozliczalne instytucje reprezentujące całe społeczeństwo, rozdział władz oraz przestrzeganie praw podstawowych stanowią istotne aspekty służące zapewnieniu powiązań między rozwojem i bezpieczeństwem w Pakistanie; wyraża nadal przekonanie, że wybrane rządy cywilne, posiadające legitymację demokratyczną, przekazanie władzy prowincjom i skuteczny samorząd lokalny są najlepszymi sposobami pohamowania fali przemocy i ekstremizmu, przywrócenia władzy państwowej na terytoriach FATA oraz zapewnienia suwerenności i integralności terytorialnej Pakistanu;
5. wspiera w tym kontekście zamiar rozpoczęcia przez rząd pakistański dialogu pokojowego z ugrupowaniem zbrojnym Tehrik-i-Taliban Pakistan (TTP, Talibski Ruch Pakistanu), pod warunkiem że przyczyni się to do trwałego politycznego rozwiązania kwestii działalności rebeliantów oraz zapewnienia stabilnego porządku demokratycznego, zapewniającego przestrzeganie praw człowieka; zwraca się jednak do negocjatorów, by wzięli pod uwagę fakt, że poziom edukacji – szczególnie wśród kobiet – jest absolutnie decydującym czynnikiem umożliwiającym rozwój społeczeństw, oraz by edukacja szkolna dziewcząt stała się zasadniczym elementem ich negocjacji;
6. docenia stałe zobowiązanie Pakistanu do zwalczania terroryzmu po obu stronach jego granicy oraz zachęca władze Pakistanu do podjęcia odważniejszych działań mających na celu dalsze ograniczanie możliwości rekrutowania i szkolenia terrorystów na terytorium ich kraju, ponieważ przez ten proceder niektóre obszary Pakistanu stają się bezpiecznym schronieniem dla organizacji terrorystycznych, których celem jest destabilizacja kraju i regionu, a zwłaszcza Afganistanu;
7. zauważa, że przywódca pakistańskich talibów Hakimullah Mehsud został zabity przez bezzałogowy statek powietrzny Stanów Zjednoczonych w dniu 1 listopada 2013 r., że parlament Pakistanu i nowy rząd oficjalnie sprzeciwili się takim interwencjom oraz że należy wyraźniej określić ograniczenia w wykorzystywaniu ataków z użyciem bezzałogowych statków powietrznych w prawie międzynarodowym;
8. wzywa rząd Pakistanu do wywiązania się ze swoich zobowiązań dotyczących bezpieczeństwa i do przejęcia odpowiedzialności w tym zakresie poprzez dalsze angażowanie się w zwalczanie ekstremizmu, terroryzmu i radykalizacji dzięki wdrażaniu surowych i bezkompromisowych środków bezpieczeństwa i egzekwowaniu prawa, jak również poprzez zajęcie się kwestią nierówności i problemami społeczno-gospodarczymi, które mogą spotęgować radykalizację młodzieży pakistańskiej;
9. zauważa, że rząd pakistański wyraźnie sprzeciwił się atakom amerykańskich bezzałogowych statków powietrznych na terytorium Pakistanu; z zadowoleniem przyjmuje rezolucję Zgromadzenia Ogólnego ONZ, w której wezwano do dalszego doprecyzowania ram prawnych mających zastosowanie do wykorzystywania uzbrojonych bezzałogowych statków powietrznych;
10.z zadowoleniem przyjmuje wkład Pakistanu w budowanie państwowości i procesy pojednania w Afganistanie, w tym pomoc w ułatwieniu ponownego rozpoczęcia rozmów pokojowych; oczekuje, że Pakistan utrzyma swoją pozytywną postawę zarówno w okresie poprzedzającym wybory prezydenckie w Afganistanie, jak i w dalszej perspektywie czasowej; wyraża zaniepokojenie konkurencją geopolityczną między sąsiadującymi krajami o wpływy w Afganistanie po wycofaniu się oddziałów bojowych NATO;
11. wyraża nadzieję, że Pakistan odegra konstruktywną rolę w propagowaniu stabilności w regionie, również w przypadku obecności NATO i państw członkowskich UE w Afganistanie w okresie po 2014 r., poprzez dalsze promowanie zaangażowania w Afganistanie z wykorzystaniem formy rozmów trójstronnych z Indiami, Turcją, Chinami, Rosją i Zjednoczonym Królestwem, a także poprzez wspieranie współpracy regionalnej w zwalczaniu handlu ludźmi oraz nielegalnego obrotu środkami odurzającymi i towarami;
12. z zadowoleniem przyjmuje osiągnięty niedawno wyraźny postęp w dialogu między Pakistanem a Indiami, w szczególności w odniesieniu do stosunków handlowych i kontaktów międzyludzkich, który był możliwy dzięki konstruktywnej postawie obu stron; wyraża ubolewanie, że osiągnięcia wypracowane w ramach tego dialogu wciąż mogą zostać zniweczone w wyniku nieprzewidzianych zdarzeń, takich jak powtarzające się incydenty, do których dochodzi na linii kontroli rozdzielającej części Kaszmiru kontrolowane przez Pakistan i Indie; zwraca się do rządów obu krajów o zapewnienie odpowiednich struktur dowodzenia, odpowiedzialności sztabu wojskowego oraz dialogu między przedstawicielami środowisk wojskowych, aby uniknąć w przyszłości podobnych incydentów;
13. uznaje uzasadniony interes Pakistanu w nawiązaniu stosunków strategicznych, gospodarczych i energetycznych z Chinami; uważa, że istotne jest, aby bliższe stosunki między Pakistanem a Chinami prowadziły do umacniania stabilności geopolitycznej w Azji Południowej;
14. zauważa dążenia Pakistanu do pełnego członkostwa w Szanghajskiej Organizacji Współpracy (SOW) jako pożądany wyraz ambicji tego kraju, by bardziej angażować się w wielostronne inicjatywy; zwraca jednak uwagę na brak jakiegokolwiek formalnego mechanizmu współpracy między SOW a UE oraz wskazuje na rozbieżności w ich podstawach normatywnych i poglądach na kwestie o charakterze globalnym;
15. wyraża zaniepokojenie w związku doniesieniami, że Pakistan rozważa eksportowanie broni jądrowej do państw trzecich; oczekuje, że UE i jej państwa członkowskie – pomimo iż oficjalnie zaprzeczono tym doniesieniom – przedstawią władzom Pakistanu jasne stanowisko, zgodnie z którym eksport broni jądrowej jest niedopuszczalny; wzywa Pakistan, który jest państwem posiadającym broń jądrową, do wprowadzenia prawnego zakazu eksportu wszelkich materiałów lub wiedzy fachowej związanych z bronią jądrową oraz do aktywnego udziału w wysiłkach podejmowanych na szczeblu międzynarodowym w zakresie nieproliferacji; uważa, że podpisanie i ratyfikacja Układu o nierozprzestrzenianiu broni jądrowej (NPT) przez Pakistan - jak również przez Indie - byłoby dowodem zdecydowanego zaangażowania na rzecz utrzymania pokojowych stosunków ze swoimi sąsiadami w regionie oraz wniosłoby niezwykle istotny wkład w bezpieczeństwo całego regionu;
16. wyraża przekonanie, że walka z ekstremizmem i radykalizmem jest bezpośrednio związana z silniejszymi procesami demokratycznymi, oraz potwierdza, że UE jest żywo zainteresowana tym, aby Pakistan stał się krajem demokratycznym i bezpiecznym, w którym władza jest dobrze sprawowana, funkcjonuje niezależny system sądowy i dobre sprawowanie rządów i który przestrzega praworządności i praw człowieka, utrzymuje przyjazne stosunki z sąsiadami, a także wykazuje potencjał do stabilizacji sytuacji w regionie, oraz że Unia nieustannie wspiera działania w tym kierunku;
17. przypomina, że stosunki między UE a Pakistanem rozwijały się tradycyjnie wokół zagadnień związanych z rozwojem i handlem; docenia istotny i trwały wkład unijnej współpracy na rzecz rozwoju i pomocy humanitarnej oraz z zadowoleniem przyjmuje decyzję o umożliwieniu Pakistanowi korzystanie od 2014 r. ze szczególnego rozwiązania motywacyjnego dotyczącego zrównoważonego rozwoju i dobrych rządów (GSP Plus); wzywa Pakistan do pełnej zgodności z właściwymi warunkami z tym związanymi, zwraca się do Komisji o zapewnienie ścisłego stosowania zwiększonego monitorowania przewidzianego w nowym rozporządzeniu dotyczącym GSP oraz podkreśla, że szczególną uwagę należy nadal poświęcić współpracy, w szczególności w obszarze kształcenia, budowania demokracji oraz przystosowywania się do zmiany klimatu;
18. wyraża przekonanie, że należy pogłębiać stosunki między UE a Pakistanem i rozszerzać ich zakres poprzez rozwijanie dialogu politycznego i utrzymywanie w ten sposób leżących we wspólnym interesie stosunków między równymi partnerami; w tym kontekście z zadowoleniem przyjmuje przyjęcie pięcioletniego planu zaangażowania oraz rozpoczęcie dialogu strategicznego między UE a Pakistanem, co odzwierciedla coraz większe znaczenie współpracy politycznej i w zakresie bezpieczeństwa, dotyczącej m.in. polityki w dziedzinie walki z terroryzmem, rozbrojenia i nieproliferacji, a także migracji, kształcenia i kultury; oczekuje jednak większego postępu we wszystkich obszarach ujętych w planie zaangażowania;
19. zachęca zarówno UE, jak i Pakistan do współpracy w procesie wdrażania oraz do regularnego monitorowania postępu, poprzez umacnianie wzajemnego dialogu między stronami w perspektywie długoterminowej;
20. uważa, że przejście Pakistanu do demokracji stworzyło dla UE szansę na bardziej jednoznaczne zastosowanie politycznego podejścia w stosunkach dwustronnych i procesie zapewniania wsparcia; uważa, że w ramach wsparcia UE dla Pakistanu pierwszeństwo należy przyznać takim kwestiom, jak umacnianie instytucji demokratycznych na wszystkich szczeblach, zwiększanie potencjału państwa i zapewnianie dobrego sprawowania rządów, tworzenie skutecznych organów ścigania i cywilnych struktur zwalczania terroryzmu, w tym niezależnego sądownictwa, jak również wzmocnienie pozycji społeczeństwa obywatelskiego i wolności mediów;
21. w tym kontekście z zadowoleniem przyjmuje kompleksowe programy wsparcia demokracji obowiązujące już w związku z realizacją zaleceń unijnych misji obserwacji wyborów z 2008 i 2013 r.;
22. wzywa ESDZ i Komisję do realizowania szczegółowej i wielowymiarowej polityki wobec Pakistanu, uwzględniającej synergie między wszystkimi istotnymi instrumentami, którymi dysponuje UE, takimi jak dialog polityczny, współpraca w zakresie bezpieczeństwa, handel oraz wsparcie, zgodnie z całościowym podejściem UE do działań zewnętrznych oraz w związku z przygotowaniami do kolejnego szczytu UE-Pakistan;
23. wzywa ponadto ESDZ, Komisję i Radę do dopilnowania, by polityka UE wobec Pakistanu była wpisana w kontekst i ramy szerzej zakrojonej strategii dla całego regionu, co pozwoli umocnić interesy UE w Azji Południowej i Środkowej; uważa za istotne, aby stosunki dwustronne UE z Pakistanem i sąsiadującymi krajami, w szczególności z Indiami, Chinami i Iranem, służyły również omawianiu i koordynowaniu polityki w odniesieniu do sytuacji w Afganistanie w celu zapewnienia ukierunkowanego podejścia; podkreśla w związku z tym potrzebę zwiększenia koordynacji polityki UE i Stanów Zjednoczonych oraz pogłębienia dialogu obu stron w zakresie kwestii dotyczących całego regionu;
24. jest zdania, że przyszłe stosunki między UE a Pakistanem należy również rozpatrywać w kontekście ewoluujących narzędzi instytucjonalnych UE służących utrzymywaniu stosunków z państwami trzecimi, szczególnie w formie partnerstw strategicznych; ponownie wzywa do udoskonalenia tej formy pod względem koncepcyjnym oraz do ustanowienia bardziej przejrzystych i spójnych punktów odniesienia, które umożliwią ocenę m.in. tego, czy i na jakich warunkach Pakistan mógłby zostać uznany w przyszłości za strategicznego partnera UE;
25. ponownie zdecydowanie stwierdza, że postęp w stosunkach dwustronnych zależy od poprawy sytuacji w zakresie praw człowieka w Pakistanie, szczególnie w odniesieniu do takich aspektów, jak likwidacja niewolniczej pracy, pracy dzieci oraz handlu ludźmi, powstrzymanie fali przemocy ze względu na płeć, zwiększenie praw kobiet i dziewcząt, w tym zapewnienie prawa dostępu do kształcenia, zapewnienie wolności wypowiedzi i niezależnych mediów, wspieranie tolerancji i ochrony mniejszości podatnych na zagrożenia poprzez skuteczne zwalczanie wszelkich form dyskryminacji; uznaje, że wymaga to położenia kresu kulturze bezkarności oraz rozwoju na wszystkich szczeblach wiarygodnego i dostępnego dla wszystkich systemu prawnego i sądowego;
26. nadal jest głęboko zaniepokojony jakością kształcenia oraz powiązaną z tym niepokojącą sytuacją kobiet w wielu regionach Pakistanu; apeluje o konkretne i widoczne działania na rzecz poszanowania praw podstawowych kobiet w społeczeństwie, obejmujące wprowadzanie przepisów na rzecz zwalczania przemocy domowej, podejmowanie działań na rzecz usprawnienia dochodzeń i ścigania zabójstw honorowych i oblewania kwasem, a także przegląd przepisów umożliwiających bezkarność; podkreśla potrzebę zapewnienia lepszego dostępu do kształcenia i większej integracji kobiet na rynku pracy, a także zagwarantowania matkom lepszej opieki zdrowotnej;
27. ponownie wyraża głębokie zaniepokojenie, że prawa pakistańskie zakazujące bluźnierstwa – mogące pociągać za sobą karę śmierci i często wykorzystywane do uzasadniania cenzury, kryminalizacji, prześladowań, a w niektórych przypadkach zabójstw członków mniejszości politycznych i religijnych – stanowią pole do nadużyć, które dotykają ludność wszystkich wyznań w Pakistanie; podkreśla, że odmowa przeprowadzenia reform lub uchylenia praw zakazujących bluźnierstwa prowadzi do powstawania atmosfery ciągłego zagrożenia dla społeczności mniejszościowych; wzywa rząd Pakistanu do wdrożenia moratorium na wykonywanie tych praw w ramach pierwszego kroku w kierunku przeglądu tych praw lub ich uchylenia oraz, w stosownych przypadkach, do przeprowadzania dochodzeń dotyczących kampanii zastraszania, gróźb i przemocy wobec chrześcijan, ahmadyjczyków i innych szczególnie narażonych grup, a także do ścigania winnych takich aktów;
28. apeluje w szczególności do władz pakistańskich: o zatrzymanie i postawienie w stan oskarżenia tych, którzy podżegają do przemocy lub są odpowiedzialni za brutalne ataki na szkoły lub na grupy mniejszościowe, takie jak szyici, w tym społeczność Hazarów, ahmadyci i chrześcijanie, oraz o nakazanie siłom bezpieczeństwa objęcia aktywną ochroną osób, które doświadczają ataków ze strony grup ekstremistów; o uchwalenie przepisów wymierzonych przeciwko przemocy domowej; oraz o położenie kresu wymuszonym zaginięciom, egzekucjom pozasądowym oraz arbitralnym zatrzymaniom, zwłaszcza w Beludżystanie;
29. potępia wszelkie ataki na chrześcijan i inne mniejszości religijne zamieszkujące Pakistan i oczekuje, że Pakistan zintensyfikuje swoje wysiłki w celu zapewnienia wolności religii i przekonań, m.in. poprzez złagodzenie rygorystycznych przepisów zakazujących bluźnierstwa, a także podejmowanie działań w kierunku zniesienia kary śmierci;
30. z zadowoleniem przyjmuje przyjęcie w 2012 r. przepisów dotyczących utworzenia Krajowej Komisji Praw Człowieka i wzywa rząd do ustanowienia tej komisji, tak aby mogła rozpocząć działanie;
31. zwraca uwagę, że UE jest głównym partnerem eksportowym dla towarów pakistańskich (22,6% w 2012 r.); jest zdania, że wspieranie Pakistanu w kwestiach handlowych przez UE powinno pomóc promować zróżnicowanie i rozwój sposobów produkcji, w tym przetwórstwa, ułatwić integrację regionalną i transfery technologii, wspomóc ustanowienie lub rozwój krajowej zdolności produkcyjnej, a także zmniejszyć nierówności w dochodach;
32. przypomina, że unijnym rozwiązaniem GSP Plus, z którego Pakistan korzysta od początku 2014 r., objęte są jedynie kraje, które zobowiązały się w wiążący sposób do wdrożenia międzynarodowych konwencji dotyczących praw człowieka, praw pracowniczych, ochrony środowiska i dobrych rządów; podkreśla w szczególności obowiązki Pakistanu wynikające z konwencji, o których mowa w załączniku VIII, oraz przypomina Komisji o spoczywającym na niej obowiązku monitorowania ich skutecznego wykonywania; przypomina również, że kiedy dany kraj „nie przestrzega (...) wiążących zobowiązań”, rozwiązanie GSP Plus zostaje czasowo wycofane;
33. wzywa władze Pakistanu do poczynienia skutecznych kroków na rzecz wdrożenia 36 konwencji MOP, które ten kraj ratyfikował, zwłaszcza w celu umożliwienia działania związków zawodowych, poprawy warunków pracy i norm bezpieczeństwa, zlikwidowania pracy dzieci i zwalczania najbardziej drastycznych form wykorzystywania 3 mln kobiet zatrudnionych w gospodarstwach domowych;
34. wzywa rząd pakistański do przystąpienia zgodnie z obietnicami do programu „Lepsza praca” (ang. Better Work) prowadzonego przez MOP/MKF, aby dostarczyć dodatkowego bodźca do ulepszenia norm w zakresie zdrowia bezpieczeństwa pracowników; wzywa wszystkie podmioty, które są bezpośrednio lub pośrednio odpowiedzialne za pożar zakładów odzieżowych Ali Enterprises, w tym zaangażowaną w tę sprawę firmę audytorską Social Accountability i europejskich sprzedawców detalicznych, aby wreszcie rozpoczęły wypłatę osobom ocalonym z pożaru pełnego, długoterminowego i sprawiedliwego odszkodowania;
35. zobowiązuje swojego przewodniczącego do przekazania niniejszej rezolucji rządowi i Zgromadzeniu Narodowemu Pakistanu, Radzie, Komisji, wiceprzewodniczącej Komisji / Wysokiej Przedstawiciel Unii do Spraw Zagranicznych i Polityki Bezpieczeństwa, Specjalnemu Przedstawicielowi UE ds. Praw Człowieka, a także rządom państw członkowskich.
Rezolucja Parlamentu Europejskiego z dnia 12 marca 2014 r. w sprawie tarczy antyrakietowej dla Europy oraz jej konsekwencji politycznych i strategicznych (2013/2170(INI))
– uwzględniając art. 42 ust. 7 Traktatu o Unii Europejskiej (TUE) i art. 222 Traktatu o funkcjonowaniu Unii Europejskiej (TFUE),
– uwzględniając art. 24 i 42 ust. 2 TUE, art. 122 i 196 TFUE oraz 37. Deklarację odnoszącą się do art. 222 TFUE,
– uwzględniając europejską strategię bezpieczeństwa przyjętą przez Radę Europejską w dniu 12 grudnia 2003 r. oraz sprawozdanie w sprawie jej wdrożenia zatwierdzone przez Radę Europejską w dniach 11–12 grudnia 2008 r.,
– uwzględniając strategię bezpieczeństwa wewnętrznego Unii Europejskiej, zatwierdzoną przez Radę Europejską w dniach 25–26 marca 2010 r.,
– uwzględniając konkluzje Rady Europejskiej z dnia 19 grudnia 2013 r. w sprawie wspólnej polityki bezpieczeństwa i obrony,
– uwzględniając strategiczną koncepcję obrony i bezpieczeństwa członków Organizacji Traktatu Północnoatlantyckiego, przyjętą podczas szczytu NATO w Lizbonie w dniach 19–20 listopada 2010 r.,
– uwzględniając deklarację ze szczytu w Chicago wydaną przez szefów państw i rządów uczestniczących w posiedzeniu Rady Północnoatlantyckiej w Chicago w dniu 20 maja 2012 r.,
– uwzględniając art.48 Regulaminu,
– uwzględniając sprawozdanie Komisji Spraw Zagranicznych (A7-0109/2014),
A. mając na uwadze, że kwestia obrony przed pociskami balistycznymi była już podnoszona w przeszłości, lecz stała się naprawdę aktualna w ostatnich latach ze względu na coraz liczniejsze zagrożenia związane z rozprzestrzenianiem broni jądrowej i innej broni masowego rażenia oraz rozprzestrzenianiem pocisków balistycznych, na które Organizacja Traktatu Północnoatlantyckiego (NATO) i jej europejscy sojusznicy muszą być w stanie skutecznie odpowiedzieć;
B. mając na uwadze, że obrona przed pociskami balistycznymi i innymi rodzajami rakiet może stanowić pozytywny element rozwojowy europejskiego bezpieczeństwa w kontekście szybkich zmian międzynarodowych ram bezpieczeństwa, ponieważ szereg państw i podmiotów niepaństwowych pracuje nad technologiami rakietowymi i różnymi technologiami chemicznymi, biologicznymi, radiologicznymi i jądrowymi (CBRJ) zdolnymi dotrzeć do terytorium Europy;
C. mając na uwadze, że NATO rozwija zdolność w dziedzinie obrony przed pociskami balistycznymi dla kontynuowania swojego podstawowego zadania wspólnej obrony w celu zapewnienia pełnego pokrycia i ochrony wszystkich społeczeństw, całego terytorium i wszystkich sił europejskich należących do NATO wobec rosnących zagrożeń stwarzanych przez rozprzestrzenianie pocisków balistycznych;
D. mając na uwadze, że kluczowym wkładem USA w obronę przed pociskami balistycznymi jest potwierdzenie zaangażowania w sprawy NATO oraz bezpieczeństwo Europy i jej sojuszników, podkreśla znaczenie więzi transatlantyckiej, której towarzyszy sprzęt wojskowy już zainstalowany w Rumunii, a oczekiwany też w bliskiej przyszłości w Polsce;
E. mając na uwadze, że wspólna polityka bezpieczeństwa i obrony będzie rozwijana w pełnej komplementarności z NATO w uzgodnionych ramach strategicznego partnerstwa UE–NATO, co potwierdziła Rada Europejska w dniu 19 grudnia 2013 r.;
1. uważa, że wraz z rozwojem i wdrażaniem technologii obrony przed pociskami balistycznymi w bezpieczeństwo Europy wnoszona jest nowa dynamika, której konsekwencją jest konieczność uwzględniania przez państwa członkowskie skutków, jakie na ich własne bezpieczeństwo wywiera obrona przed pociskami balistycznymi;
2. przypomina, że środki obrony przed pociskami balistycznymi NATO są rozwijane i opracowywane w celu chronienia państw należących do NATO przed potencjalnymi atakami przy użyciu pocisków balistycznych; wzywa wiceprzewodniczącą/ wysoką przedstawiciel do kontynuowania strategicznego partnerstwa z NATO, uwzględniając kwestię obrony przed pociskami balistycznymi, co powinno doprowadzić do zadbania o pełny zakres i ochronę dla wszystkich państw członkowskich UE, unikając tym samym sytuacji, w której zapewniane im bezpieczeństwo byłoby w jakikolwiek sposób zróżnicowane;
3. z zadowoleniem wita osiągnięcie tymczasowej zdolności przez system NATO obrony przed pociskami balistycznymi, który zapewni maksymalny zasięg i ochronę przed atakiem balistycznym możliwe w ramach dostępnych środków dla ludności, terytoriów i sił zbrojnych we wszystkich południowych krajach europejskich będących członkami NATO; przychylnie odnosi się też do celu zapewnienia do końca dekady pełnego zasięgu i ochrony państwom europejskim będącym członkami NATO;
4. podkreśla, że inicjatywy UE, takie jak Pooling & Sharing, mogą okazać się pomocne przy wzmacnianiu współpracy państw członkowskich w ramach obrony przed pociskami balistycznymi, także w zakresie prowadzenia wspólnych prac badawczo-rozwojowych; w długookresowej perspektywie współpraca taka mogłaby przyczynić się również do dalszej konsolidacji europejskiego przemysłu obronnego;
5. wzywa Europejską Służbę Działań Zewnętrznych, Komisję, Europejską Agencję Obrony i Radę do ujęcia kwestii obrony przed pociskami balistycznymi w przyszłych strategiach, analizach i białych księgach dotyczących bezpieczeństwa;
6. podkreśla, że wskutek kryzysu finansowego i oszczędności budżetowych wykorzystuje się niewystarczającą ilość zasobów w celu utrzymania wystarczających możliwości w zakresie obrony, co prowadzi do ograniczenia potencjału militarnego i przemysłowego UE;
7. podkreśla, że plan obrony przed pociskami balistycznymi NATO nie jest w żadnym wypadku wymierzony w Rosję oraz że NATO jest gotowe współpracować z Rosją w oparciu o założenie kompatybilności pomiędzy dwoma niezależnymi systemami obrony antyrakietowej, tj. systemem NATO obrony przed pociskami balistycznymi i systemem obronnym Rosji; podkreśla fakt, że mimo iż skuteczna współpraca z Rosją mogłaby przynieść wymierne korzyści, musi ona być prowadzona w oparciu o pełną wzajemność i przejrzystość, gdyż rosnące wzajemne zaufanie jest kluczowe dla stopniowego rozwijania takiej współpracy; zauważa w tym kontekście, że przesunięcie rosyjskich rakiet bliżej NATO i granic UE przynosi skutki odwrotne do zamierzonych;
8. zobowiązuje swojego przewodniczącego do przekazania niniejszej rezolucji przewodniczącemu Rady Europejskiej, wiceprzewodniczącej Komisji/ wysokiej przedstawiciel Unii do spraw zagranicznych i polityki bezpieczeństwa, Radzie, Komisji, parlamentom państw członkowskich, Zgromadzeniu Parlamentarnemu NATO oraz Sekretarzowi Generalnemu NATO.
Europejski sektor rybołówstwa a umowa o wolnym handlu UE-Tajlandia
226k
66k
Rezolucja Parlamentu Europejskiego z dnia 12 marca 2014 r. w sprawie obecnej sytuacji i przyszłych perspektyw europejskiego sektora rybołówstwa w ramach umowy o wolnym handlu między UE a Tajlandią (2013/2179(INI))
– uwzględniając art. 3 ust. 5 Traktatu o Unii Europejskiej w odniesieniu do stosunków zewnętrznych UE,
– uwzględniając rozporządzenie Rady (WE) nr 1005/2008 z dnia 29 września 2008 r. ustanawiające wspólnotowy system zapobiegania nielegalnym, nieraportowanym i nieuregulowanym połowom oraz ich powstrzymywania i eliminowania(1) (rozporządzenie NNN),
– uwzględniając komunikat Komisji z dnia 25 października 2011 r. pt. „Odnowiona strategia UE na lata 2011-14 dotycząca społecznej odpowiedzialności przedsiębiorstw” (COM(2011)0681),
– uwzględniając pytania pisemne E-000618/2013 z dnia 22 stycznia 2013 r. w sprawie nadużyć w łańcuchach zaopatrywania handlu detalicznego oraz E-002894/2013 z dnia 13 marca 2013 r. w sprawie umowy o wolnym handlu z Tajlandią i pracy dzieci w przemyśle konserwowym, a także odpowiedzi Komisji na te pytania;
– uwzględniając rezolucję z dnia 22 listopada 2012 r. w sprawie zewnętrznego wymiaru wspólnej polityki rybołówstwa(2),
– uwzględniając art. 48 Regulaminu,
– uwzględniając sprawozdanie Komisji Rybołówstwa oraz opinię Komisji Handlu Międzynarodowego (A7-0130/2014),
A. mając na uwadze, że sektor rybołówstwa w Europie wychodzi z kryzysu, który ma także wpływ na sektor połowów, sektor wytwórczy i akwakulturę, oraz że ta sytuacja znacznie osłabia jego konkurencyjność, zwłaszcza w obliczu postępującej liberalizacji rynku światowego, podczas gdy niektóre kraje rozwijające się, które dysponują bogactwem zasobów morskich, zaczynają stawać się nowymi potęgami w dziedzinie rybołówstwa;
B. mając na uwadze, że rybołówstwo i przemysł przetwórczy w Europie mają zasadnicze znaczenie dla bezpieczeństwa dostaw żywności europejskim obywatelom oraz stanowią podstawowe źródło utrzymania na terenach przybrzeżnych, które są silnie uzależnione od tej działalności; mając na uwadze, że przetrwanie sektora będzie zagrożone, jeśli UE zliberalizuje handel produktami rybołówstwa z krajami rozwijającymi się, które pragną eksportować swoje produkty na kluczowy rynek wspólnotowy, zwłaszcza jeżeli zaproponowana zostanie im zerowa stawka celna;
C. mając na uwadze, że UE jest największym światowym importerem produktów rybołówstwa, a jej zależność od importu sprawia, że rynek wspólnotowy jest bardzo atrakcyjny dla eksporterów, szczególnie mając na uwadze, że popyt na produkty rybołówstwa rośnie w UE w tempie 1,5% rocznie;
D. mając na uwadze, że Tajlandia jest głównym producentem tuńczyka konserwowego na świecie (46% światowej produkcji) oraz że eksport tuńczyka konserwowego do UE z Tajlandii przekracza 90 000 ton rocznie i stanowi niemal 20 % całkowitego importu wspólnotowego z krajów trzecich, a głównymi rynkami zbytu eksportowanych produktów rybołówstwa z Tajlandii są Stany Zjednoczone, UE i Japonia;
E. mając na uwadze, że Tajlandia jest głównym światowym importerem świeżego, schłodzonego i mrożonego tuńczyka na potrzeby swojego przemysłu konserwowego;
F. mając na uwadze, że 80% spożywanego tuńczyka to tuńczyk w puszkach, oraz że zgodnie z najnowszymi dostępnymi danymi pochodzącymi z bazy FISHSTAT Organizacji Narodów Zjednoczonych ds. Wyżywienia i Rolnictwa (FAO) 21% światowej produkcji konserw i przetworów z tuńczyka ma miejsce w UE, podczas gdy pozostałe 79% jest produkowane w krajach trzecich, z których większość to kraje rozwijające się;
G. mając na uwadze handlowe, gospodarcze i strategiczne znaczenie Tajlandii dla UE i istotne korzyści wynikające z umowy o wolnym handlu między UE a Tajlandią dla całej gospodarki UE;
H. mając na uwadze, że UE wspiera integrację regionalną wśród państw należących do ASEAN (Stowarzyszenie Narodów Azji Południowo-Wschodniej) oraz mając na uwadze, że umowa o wolnym handlu z Tajlandią stanowi kluczowy filar tego procesu, przy czym ostatecznym celem pozostaje zawarcie w przyszłości umowy o wolnym handlu między regionami;
I. mając na uwadze, że od 2007 r. priorytetowym celem UE było zawarcie umowy o wolnym handlu z państwami grupy ASEAN z zamiarem objęcia nią Indonezji, Malezji, Filipin, Singapuru, Tajlandii, Brunei i Wietnamu; mając na uwadze, że brak postępów w negocjacjach tej regionalnej umowy skutkuje rozpoczęciem negocjacji dwustronnych z państwami grupy ASEAN, w tym z Tajlandią, przy politycznym zobowiązaniu do zawarcia umowy o wolnym handlu w okresie dwóch lat;
J. mając na uwadze, że w przypadku zaliczenia Tajlandii, Indonezji i Filipin do regionu Środkowego i Zachodniego Pacyfiku produkcja tuńczyka konserwowego w tym regionie stanowi ponad połowę światowej produkcji;
K. mając na uwadze, że zmianom w sektorze produkcji tuńczyka konserwowego i filetów z tuńczyka towarzyszy tendencja do zaopatrywania się na skalę światową u państw wytwarzających te produkty po niskich kosztach produkcji, niewiele wyższych niż koszty surowca (na przykład Tajlandia, Filipiny, Indonezja, Papua-Nowa Gwinea i Ekwador), oraz że liczba państw zajmujących się produkcją i eksportem tuńczyka konserwowego zwiększa się;
L. mając na uwadze, że Tajlandia i Filipiny są głównymi eksporterami przetworów i konserw z tuńczyka do UE, oraz że import z Tajlandii zwiększył się o 20%, podczas gdy import z Filipin zmalał o 5%;
M. mając na uwadze, że obniżenie stawek w odniesieniu do konserw i przetworów z tuńczyka miałoby wpływ na preferencje taryfowe dla krajów AKP i beneficjentów ogólnego systemu preferencji taryfowych (GSP+), zgodnie z którym państwa trzecie zobowiązują się – w zamian za przyznanie im preferencji taryfowych – do stosowania określonej polityki w dziedzinach takich jak poszanowanie praw człowieka, prawo pracy, środowisko naturalne i dobre rządy;
N. mając na uwadze, że obniżenie stawek taryfowych wprowadziłoby także zakłócenia na rynku europejskim, ponieważ przemysł produkujący konserwy z tuńczyka w UE koncentruje się w większości w regionach silnie zależnych od rybołówstwa, takich jak Galicja, Bretania, Azory (jeden z regionów najbardziej oddalonych), Kraj Basków czy Sardynia; mając na uwadze, że UE jest drugim na świecie producentem tuńczyka konserwowego, a od dawna prowadzona działalność w tym sektorze ma kluczowe znaczenie zarówno dla tworzenia wartości dodanej, jak i miejsc pracy na terytorium UE, przy jednoczesnym zagwarantowaniu poszanowania najwyższych norm socjalnych, środowiskowych i higieniczno-sanitarnych;
O. mając na uwadze, że głównym celem preferencyjnych reguł pochodzenia jest wprowadzenie wystarczającego powiązania ekonomicznego między produktami importowanymi do UE a państwami korzystającymi z przyznanych przez UE preferencji, aby zapewnić, że preferencje te nie są w sposób niesłuszny wykorzystywane na korzyść innych państw niż te, dla których zostały przeznaczone;
P. mając na uwadze, że mówiąc o handlu produktami rybołówstwa, mamy na myśli handel zasobami naturalnymi, których zrównoważony charakter uzależniony jest od bardzo wielu czynników, w tym dobrego zarządzania i zrównoważonego wykorzystywania zasobów rybnych, kontroli legalności połowów, zanieczyszczenia, zmiany klimatu i popytu rynkowego; mając na uwadze, że wszystkie te czynniki zewnętrzne mają wpływ na międzynarodowy handel produktami rybołówstwa, oraz że w związku z tym produkty te należy uznać za wrażliwe, przez co powinny zostać objęte szczególną ochroną;
Q. mając na uwadze, że wystarczające i ciągłe zaopatrzenie w podstawowe surowce jest konieczne dla utrzymania i napędzania rozwoju gospodarczego przedsiębiorstw przetwarzających tuńczyka w UE;
R. mając na uwadze, że zdaniem Światowej Organizacji Handlu (ŚOH) liberalizacja handlu jest narzędziem wzrostu, który ma na celu zrównoważony rozwój filara społecznego, gospodarczego i środowiskowego;
S. mając na uwadze, że przepisy handlowe są w związku z tym podstawowym i zasadniczym narzędziem do zapewnienia, by handel przynosił korzyści, a także do wypełnienia celów w zakresie ochrony zdrowia i środowiska naturalnego, przy jednoczesnym zagwarantowaniu właściwego zarządzania zasobami naturalnymi;
T. mając na uwadze, że globalizacja w dużej mierze zwiększyła ilość ryb wprowadzanych do obrotu międzynarodowego oraz że powszechne są obawy, że wiele państw zajmujących się produkcją nie ma wystarczających środków, by w sposób zrównoważony zarządzać zasobami ryb lub je w ten sposób poławiać, by zapewnić właściwy poziom ochrony higieniczno-sanitarnej, złagodzić oddziaływanie rybołówstwa i akwakultury na środowisko naturalne oraz by zapewnić poszanowanie praw człowieka w ujęciu ogólnym, a w szczególności propagowanie praw pracowniczych i warunków socjalnych;
U. mając na uwadze, że niektórzy partnerzy handlowi UE wykazują braki w odniesieniu do zrównoważonego rozwoju rybołówstwa w jego trzech głównych aspektach: społecznym, gospodarczym i środowiskowym;
V. mając na uwadze, że zrównoważone zarządzanie zasobami tuńczyka jest zapewnione przez pięć regionalnych organizacji ds. rybołówstwa (RFMO) zajmujących się połowami tuńczyka; mając na uwadze, że współpraca międzynarodowa między państwami a RFMO ma zasadnicze znaczenie dla zapewnienia zrównoważonego pozyskiwania tego surowca;
W. mając na uwadze, że w ostatnim czasie zarówno MOP, jak i różne organizacje pozarządowe uwidoczniły poważne uchybienia w warunkach socjalnych, pracowniczych i w zakresie poszanowania praw człowieka w tajskim przemyśle rybołówstwa; mając na uwadze, że w mediach podkreśla się, co zostało potwierdzone przez rząd Tajlandii, że pewien sektor tajskiego przemysłu rybołówstwa wykorzystuje pracę przymusową imigrantów będących ofiarami handlu ludźmi oraz że dwa międzynarodowe przedsiębiorstwa produkujące tuńczyka konserwowanego w Tajlandii wykorzystują dzieci w charakterze siły roboczej;
X. mając na uwadze, że według FAO często zdarza się, że tajskie statki rybackie są konfiskowane przez sąsiednie państwa nadbrzeżne, a ich kapitanów oskarża się o nielegalny połów lub nielegalne wtargnięcie do specjalnej strefy ekonomicznej tych państw;
Y. mając na uwadze, że w 2013 r. władze Hiszpanii zakazały rozładunku tuńczyka pochodzącego ze statków zajmujących się połowami tuńczyka pod banderą Ghany i wprowadzenia go do obrotu w związku z udziałem tych statków w nielegalnych, nieraportowanych i nieuregulowanych połowach (NNN) z powodu niespełnienia środków zarządzania przewidzianych przez Międzynarodową Komisję ds. Ochrony Tuńczyka Atlantyckiego (ICCAT), oraz mając na uwadze, że w połowach tuńczyka prowadzonych przez większość tych statków uczestniczyły prywatne przedsiębiorstwa z Tajlandii;
Z. mając na uwadze, że w ostatnich miesiącach w UE odrzucono liczne partie tuńczyka konserwowanego importowanego z Tajlandii ze względu na niewłaściwą obróbkę termiczną ― niezbędną, by zneutralizować mikroorganizmy, które w przeciwnym razie mogą stanowić zagrożenie dla zdrowia ludzkiego;
1. wnioskuje o traktowanie produktów rybnych takich jak tuńczyk konserwowany importowany z Tajlandii, które mogą zakłócać produkcję w UE i unijny rynek tych produktów, jako produktów wrażliwych; uważa ponadto, że wszelkie decyzje dotyczące szerszego dostępu tajskiego tuńczyka przetworzonego i konserwowanego powinny być podejmowane po rygorystycznej ocenie skutków oraz w ścisłej współpracy z przemysłem w celu dokonania analizy i oceny wpływu, jaki szerszy dostęp może wywrzeć na unijny przemysł przetwórczy i sprzedaż w UE produktów żywnościowych pochodzących z morza;
2. apeluje, by wprowadzanie konserw i przetworów z tajskich ryb i owoców morza na rynek UE objęte było obecnie obowiązującą stawką i – w związku z tym – by zostały one wyłączone z procesu obniżania stawek taryfowych; zaleca ustanowienie długich okresów przejściowych i zobowiązań do częściowej liberalizacji, w tym nałożenie kwot, w przypadku konserw i przetworów wytwarzanych z europejskich ryb i owoców morza, jeżeli miałyby zostać obniżone taryfy celne, tak aby zagwarantować konkurencyjność unijnego przemysłu produkcji tuńczyka i chronić tę ważną działalność i jej wymiar społeczny (25 tys. bezpośrednich miejsc pracy i 54 tys. pośrednich miejsc pracy);
3. wymaga, by w stosownych przypadkach, przed przyznaniem jakiegokolwiek rodzaju zwolnień taryfowych lub wprowadzeniem innych przepisów, przeprowadzić dogłębną ocenę oddziaływania, w której analizowano by i wartościowano wpływ, jaki mogłyby one wywrzeć na przemysł wytwórczy i wprowadzanie do obrotu produktów pochodzących z połowów w UE;
4. w odniesieniu do wrażliwych produktów rybnych wzywa do bezwzględnego przestrzegania ścisłych i spójnych reguł pochodzenia bez dopuszczania wyjątków oraz do ścisłego ograniczenia kumulacji w odniesieniu do tych produktów, w przypadku których Tajlandia jest przede wszystkim krajem przetwarzania, a nie krajem połowu;
5. domaga się, aby import tuńczyka w puszce i innych produktów rybnych z Tajlandii w miarę możliwości podlegał tym samym warunkom konkurencji co warunki obowiązujące w stosunku do produktów rybnych z UE; uważa, że wymóg ten oznacza w szczególności, iż umowa o wolnym handlu musi zawierać ambitny rozdział poświęcony handlowi i zrównoważonemu rozwojowi, na mocy którego Tajlandia zobowiązałaby się do przestrzegania, upowszechniania i wdrażania norm pracy, w tym również norm dotyczących pracy przymusowej i pracy dzieci, uznanych na szczeblu międzynarodowym, które zapisano w podstawowych konwencjach Międzynarodowej Organizacji Pracy; jest również zdania, że z całą surowością należy zagwarantować poszanowanie praw człowieka, ochronę środowiska oraz zachowanie i zrównoważone wykorzystywanie zasobów rybnych, walkę z nielegalnymi, nieraportowanymi i nieuregulowanymi połowami oraz zgodność z przepisami sanitarnymi i fitosanitarnymi UE; uważa wobec tego, że Komisja powinna regularnie składać na ręce Parlamentu Europejskiego sprawozdania na temat wypełniania przez Tajlandię wyżej wymienionych obowiązków;
6. wzywa Komisję do zapewnienia skutecznego wdrożenia rozporządzenia w sprawie nielegalnych, nieraportowanych i nieuregulowanych połowów oraz zagwarantowania, że negocjacje dotyczące umowy o wolnym handlu doprowadzą do umieszczenia w treści umowy wyraźnego odniesienia do tego rozporządzenia;
7. uważa, że najlepszym sposobem zapewnienia pełnej współpracy Tajlandii w zwalczaniu połowów NNN jest dodanie w tekście umowy wyraźnego odniesienia do unijnego rozporządzenia w sprawie połowów NNN;
8. wnioskuje o włączenie do umowy o wolnym handlu wymogu przestrzegania konwencji Międzynarodowej Organizacji Pracy, a także zapisu o większej przejrzystości, kontroli, nadzoru i możliwości ustalenia pochodzenia produktów w tajskim przemyśle rybołówstwa, tak aby móc monitorować działalność rybacką;
9. nalega na zapewnienie możliwości ustalenia pochodzenia produktów jako podstawowego elementu ochrony zdrowia ludzkiego i środowiska naturalnego, a także jako zasadniczego czynnika będącego podstawowym narzędziem kontroli nad nielegalnymi połowami;
10. wymaga, by umowa o wolnym handlu była spójna z innymi politykami wspólnotowymi oraz promowała strategie dotyczące społecznej odpowiedzialności przedsiębiorstw; wzywa do wprowadzenia klauzul ochronnych;
11. podkreśla, że decyzja Parlamentu o wyrażeniu zgody na zawarcie umowy o wolnym handlu będzie uwzględniać ogólny wynik negocjacji, w tym również w odniesieniu do sektora rybołówstwa.
12. wymaga przestrzegania zasady wzajemności w odniesieniu do dostępu do rynków oraz wyeliminowania wszelkiego rodzaju dyskryminacji w sferze usług;
13. ma nadzieję, że Tajlandia – jako największy światowy eksporter tuńczyka konserwowanego – będzie uczestniczyła w działaniach trzech RFMO zajmujących się połowami tuńczyka w tym regionie i z nimi współpracowała, a mianowicie: z Międzyamerykańską Komisją ds. Tuńczyka Tropikalnego, z Komisją ds. Rybołówstwa na Zachodnim i Środkowym Pacyfiku oraz z Regionalną Organizacją ds. Zarządzania Rybołówstwem na Południowym Pacyfiku, a także z regionalną organizacją ds. rybołówstwa działającą na obszarze Oceanu Indyjskiego, której jest członkiem;
14. wzywa do prowadzenia polityki ochrony i zrównoważonego zarządzania zasobami rybołówstwa;
15. zobowiązuje swojego przewodniczącego do przekazania niniejszej rezolucji Radzie i Komisji.
Europejskie dziedzictwo gastronomiczne: aspekty kulturowe i edukacyjne
153k
82k
Rezolucja Parlamentu Europejskiego z dnia 12 marca 2014 r. w sprawie europejskiego dziedzictwa gastronomicznego: aspekty kulturowe i edukacyjne (2013/2181(INI))
– uwzględniając sprawozdanie swojej Komisji Ochrony Środowiska Naturalnego, Zdrowia Publicznego i Bezpieczeństwa Żywności w sprawie wniosku dotyczącego rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady w sprawie przekazywania konsumentom informacji na temat żywności (COM(2008)0040)(1),
– uwzględniając raport UNESCO z 2002 r. dotyczący odżywiania,
– uwzględniając raport Światowej Organizacji Zdrowia (WHO) dotyczący polityki żywieniowej dla szkół,
– uwzględniając białą księgę Komisji z dnia 30 maja 2007 r. pt. „Strategia dla Europy w sprawie zagadnień zdrowotnych związanych z odżywianiem, nadwagą i otyłością” (COM(2007)0279),
– uwzględniając konkluzje zorganizowanej przez WHO europejskiej konferencji ministerialnej w sprawie odżywiania i chorób niezakaźnych w kontekście programu Zdrowie 2020, która odbyła się w Wiedniu w dniach 4–5 lipca 2013 r.,
– uwzględniając konwencję UNESCO w sprawie ochrony niematerialnego dziedzictwa kulturowego z dnia 17 października 2003 r.,
– uwzględniając wpisanie diety śródziemnomorskiej na Listę Reprezentatywną Niematerialnego Dziedzictwa Kulturowego Ludzkości UNESCO w dniu 16 listopada 2010 r. oraz w dniu 4 grudnia 2013 r.,
– uwzględniając wpisanie francuskiej gastronomii na Listę Reprezentatywną Niematerialnego Dziedzictwa Kulturowego Ludzkości UNESCO (decyzja 5.COM 6.14),
– uwzględniając art. 48 Regulaminu,
– uwzględniając sprawozdanie Komisji Kultury i Edukacji (A7-0127/2014),
Aspekty edukacyjne
A. mając na uwadze, że zarówno obecny, jak i przyszły stan zdrowia oraz samopoczucie ludności są uzależnione od sposobu odżywiania się i środowiska, a więc od rodzaju rolnictwa, rybołówstwa i hodowli;
B. mając na uwadze, że Światowa Organizacja Zdrowia (WHO) w swojej ogólnoświatowej inicjatywie promocji zdrowia w szkole uznaje placówki oświatowe za ważną przestrzeń, w której zdobywa się wiedzę teoretyczną i praktyczną na temat zdrowia, żywienia, żywności i gastronomii;
C. mając na uwadze, że złe odżywianie może mieć dramatyczne konsekwencje; mając na uwadze, że europejscy ministrowie zdrowia podczas europejskiej konferencji ministerialnej zorganizowanej przez WHO w lipcu 2013 r. zaapelowali o powszechną mobilizację „w zwalczaniu otyłości oraz złego odżywiania”, które są przyczyną epidemii chorób niezakaźnych, takich jak choroby sercowo-naczyniowe, cukrzyca lub rak;
D. mając na uwadze, że obraz ciała i jedzenia przedstawiany w społeczeństwie jako norma może prowadzić do poważnych zaburzeń żywieniowych i psychologicznych, takich jak anoreksja czy bulimia; mając zatem na uwadze konieczność poruszania tych kwestii zwłaszcza wśród nastolatków;
E. mając na uwadze, że według Europejskiej Rady Informacji o Żywności (EUFIC) w 2006 r. w Europie około 33 mln osób były zagrożone niedożywieniem; mając na uwadze, że od początku kryzysu sytuacja uległa jeszcze pogorszeniu;
F. mając na uwadze, że dzieciństwo to decydujący okres w nauczaniu zdrowych nawyków i przekazywaniu wiedzy pozwalającej na przyjęcie zdrowego stylu życia, oraz mając na uwadze, że szkoła jest jednym z miejsc, w których można skutecznie kształtować nawyki zdrowotne przyszłych pokoleń w długofalowej perspektywie;
G. mając na uwadze, że placówki oświatowe dysponują przestrzenią oraz narzędziami, które mogą pomóc w zdobywaniu wiedzy na temat żywności oraz jej przygotowywania, a także mogą służyć wpajaniu nawyków żywieniowych, które, w połączeniu z regularną, umiarkowaną aktywnością fizyczną, pozwolą na prowadzenie zdrowego stylu życia;
H. mając na uwadze, że informowanie, edukacja i podnoszenie świadomości to elementy strategii UE mającej pomagać państwom członkowskim w zmniejszaniu szkodliwych skutków spożywania alkoholu (COM(2006)0625) oraz że strategia ta promuje odpowiednie zachowania konsumpcyjne, oraz mając na uwadze, że w dniu 5 czerwca 2001 r. Rada wydała zalecenie dotyczące spożycia alkoholu przez osoby młode, w szczególności dzieci i młodzież, w którym mowa jest o promowaniu edukacji przy zachowaniu międzysektorowego podejścia;
I. mając na uwadze, że podczas spotkania europejskiej sieci fundacji na rzecz żywienia (European Nutrition Foundations Network) pt. „Odżywianie w europejskich szkołach: rola fundacji” stwierdzono potrzebę włączenia do programu nauczania wiedzy o żywieniu, zarówno jeśli chodzi o odżywanie się, jak i o gastronomię, oraz jednomyślnie postanowiono przedstawić tę potrzebę Parlamentowi Europejskiemu i Komisji;
J. mając na uwadze, że różne instytucje krajowe niektórych państw wystąpiły z inicjatywą uznania diety śródziemnomorskiej za niematerialne dziedzictwo kulturowe ludzkości UNESCO, co oznacza promowanie i ustanawianie wzorców zachowań mających na celu zapewnienie zdrowego stylu życia, przy zachowaniu w pełni przekrojowego podejścia uwzględniającego aspekty edukacyjne, żywnościowe, szkolne, rodzinne, żywieniowe, terytorialne, krajobrazowe itd.;
K. mając na uwadze, że dieta śródziemnomorska to zrównoważony i zdrowy sposób żywienia i styl życia, związany bezpośrednio z zapobieganiem przewlekłym chorobom oraz promowaniem zdrowia zarówno w środowisku szkolnym, jak i rodzinnym;
L. mając na uwadze, że celem europejskich programów „Food at School” jest zapewnienie, by jedzenie serwowane w szkolnych stołówkach zawierało wszystkie niezbędne składniki wartościowej i zrównoważonej diety; mając na uwadze, że szeroko rozumiana edukacja uwzględniająca także aspekt żywieniowy popularyzuje wśród uczniów zdrowy styl życia opierający się na zrównoważonej diecie;
M. mając na uwadze, że solidna edukacja w zakresie żywienia zapewnia obywatelom również wiedzę o związkach między żywnością a zasadami trwałego rozwoju w produkcji żywności i stanem naszej planety;
N. mając na uwadze, że w licznych przypadkach wzrost cen posiłków w szkolnych stołówkach oraz cen żywności utrudnia pewnej liczbie gospodarstw domowych, a w szczególności dzieciom, dostęp do zrównoważonego i wartościowego pożywienia;
O. mając na uwadze, że media i reklama wpływają na wzorce konsumpcyjne obywateli;
P. mając również na uwadze, że w zdobywaniu właściwej wiedzy na temat używanych produktów oraz ich właściwości i walorów smakowych kluczowym elementem jest rozwój systemów odpowiedniego i jasnego dla wszystkich konsumentów etykietowania z podawaniem składu produktów i ich pochodzenia;
Q. mając na uwadze, że kształcenie pracowników sektora gastronomicznego ma swój wkład w przekazywanie wiedzy o gastronomii europejskiej, podkreślanie jej wartości, zapewnianie jej trwałości i jej rozwój;
Aspekty kulturowe
R. mając na uwadze, że gastronomia stanowi połączenie wiedzy, doświadczenia, sztuki oraz rzemiosła, które pozwalają odżywiać się zdrowo i przyjemnie;
S. mając na uwadze, że gastronomia stanowi część naszej tożsamości oraz jest istotnym elementem dziedzictwa kulturowego Europy i państw członkowskich;
T. mając na uwadze, że Unia Europejska promuje identyfikację, obronę i międzynarodową ochronę oznaczeń geograficznych, nazw pochodzenia oraz tradycyjnych specjalności wytwarzanych z produktów rolno-spożywczych;
U. mając na uwadze, że gastronomia nie jest tylko elitarną sztuką przygotowywania pożywienia, lecz zaangażowanym sposobem doceniania wartości i jakości wykorzystywanych surowców oraz dostrzegania potrzeby doskonałości na wszystkich etapach przetwarzania produktów spożywczych, w tym poszanowania zwierząt oraz przyrody;
V. mając na uwadze, że gastronomia jest ściśle powiązana z rolnictwem poszczególnych regionów europejskich i z ich lokalnymi produktami;
W. mając na uwadze, że konieczna jest ochrona rytuałów i zwyczajów związanych z lokalną i regionalną gastronomią oraz zachęta do rozwoju gastronomii europejskiej;
X. mając na uwadze, że gastronomia stanowi jedną z najważniejszych form wyrazu kulturowego oraz że ten termin nie odnosi się jedynie do haute cuisine, lecz do wszelkich form kulinarnych w różnych regionach i w różnych warstwach społecznych, w tym również do form tradycyjnej kuchni lokalnej;
Y. mając na uwadze, że tradycyjna kuchnia stanowi dziedzictwo kulinarne i kulturowe, którego przetrwanie jest bardzo często zagrożone w związku z inwazją ustandaryzowanej żywności;
Z. mając na uwadze, że jakość, renoma i różnorodność gastronomii europejskiej wymagają europejskiej produkcji żywności odpowiedniej jakości i w wystarczającej ilości;
Aa. mając na uwadze, że gastronomię utożsamia się z różnymi aspektami żywienia oraz że opiera się ona na trzech podstawowych filarach: zdrowiu, nawykach żywieniowych i przyjemności; mając na uwadze, że znajomość zwyczajów obowiązujących przy stole jest w wielu krajach nośnikiem zażyłości oraz ważnym elementem wychowania społecznego; mając ponadto na uwadze, że poznawanie różnych kultur gastronomicznych stanowi rodzaj wymiany międzykulturowej; mając na uwadze, że pozytywnie wpływa to na relacje społeczne i rodzinne;
Ab. mając na uwadze doniosłość uznania diety śródziemnomorskiej za niematerialne dziedzictwo kulturowe UNESCO, rozumianej jako zbiór informacji, umiejętności, praktyk, rytuałów, tradycji i symboli związanych z uprawą rolną, rybołówstwem, hodowlą zwierząt, a także z formą przechowywania, przetwarzania, gotowania, dzielenia i spożywania żywności;
Ac. mając na uwadze, że zwyczaje żywieniowe mieszkańców Europy stanowią bogatą spuściznę społeczno-kulturową, którą należy przekazywać z pokolenia na pokolenie, oraz mając na uwadze, że szkoła, tak samo jak rodzina, jest idealnym środowiskiem do przekazywania tej wiedzy;
Ad. mając na uwadze, że gastronomia staje się jednym z głównych czynników przyciągających ruch turystyczny, a wzajemne oddziaływanie pomiędzy turystyką, gastronomią i odżywianiem ma bardzo pozytywny wpływ na promocję turystyki;
Ae. mając na uwadze, że przyszłe pokolenia trzeba uwrażliwić na bogactwo gastronomii z ich regionu i, w ujęciu ogólnym, gastronomii europejskiej;
Af. mając na uwadze, że gastronomia przyczynia się do promocji dziedzictwa wielu regionów;
Ag. mając na uwadze znaczenie promowania produktów lokalnych i regionalnych w celu zachowania z jednej strony dziedzictwa gastronomicznego, a z drugiej strony zagwarantowania producentom uczciwego wynagrodzenia oraz dostępności tych produktów dla jak największej liczby osób;
Ah. mając na uwadze, że gastronomia jest źródłem bogactw kulturowych oraz gospodarczych dla regionów Unii Europejskiej;
Ai. mając na uwadze, że dziedzictwo europejskie to zbiór elementów materialnych i niematerialnych, do którego w przypadku gastronomii i żywności zaliczają się również kształtowany krajobraz oraz obszary, z których pochodzą spożywane produkty;
Aj. mając na uwadze, że trwałość, różnorodność i bogactwo kulturowe gastronomii europejskiej zależy od dostępności lokalnych produktów wysokiej jakości;
Aspekty edukacyjne
1. wzywa państwa członkowskie do wprowadzenia wiedzy o żywności, zdrowym odżywianiu i nawykach żywieniowych oraz związanych z tym praktycznych doświadczeń do programów nauczania obowiązujących od najmłodszych lat, z uwzględnieniem aspektów historycznych, terytorialnych i kulturowych, a także w oparciu o doświadczenie, dzięki czemu poprawiłby się stan zdrowia oraz samopoczucie ludności i jakość żywności, a także wzrósłby szacunek dla środowiska; pochwala programy nauczania gastronomicznego realizowane przez szkoły w niektórych państwach członkowskich, z których część zakłada współpracę z renomowanymi szefami kuchni; podkreśla wagę połączenia edukacji na temat zdrowego żywienia ze zwalczaniem stereotypów mogących prowadzić do poważnych zaburzeń żywieniowych i psychologicznych, takich jak anoreksja lub bulimia;
2. podkreśla również znaczenie wprowadzenia w życie zaleceń WHO dotyczących zwalczania otyłości i niewłaściwego odżywiania; wyraża zaniepokojenie problemem niedożywienia w Europie i jego pogłębieniem się od początku kryzysu i nalega, by państwa członkowskie umożliwiły wszystkim zdrowe żywienie, na przykład zapewniając powszechny dostęp do szkolnych lub miejskich stołówek oferujących wysokiej jakości posiłki;
3. podkreśla konieczność wzbogacenia programu nauczania o informacje dotyczące kultury kulinarnej (zwłaszcza lokalnej), procesu przygotowania, produkcji, przechowywania i dystrybucji żywności, społeczno-kulturowego znaczenia żywności oraz praw konsumenta; sugeruje państwom członkowskim wprowadzenie do programów nauczania warsztatów mających na celu rozwój zmysłów, zwłaszcza smaku, przez połączenie walorów odżywczych produktów spożywczych z regionalnym i krajowym dziedzictwem gastronomicznym;
4. zaznacza, że w niektórych państwach europejskich wiedza o odżywianiu znajduje się już w programach nauczania, a w innych nie jest obowiązkowa, jednak przekazuje się ją za pomocą różnych środków, takich jak programy przygotowane przez władze lokalne czy podmioty prywatne;
5. zwraca uwagę na potrzebę edukowania w szkołach w zakresie odżywiania oraz nauczania o odpowiednim, jednocześnie zdrowym i przyjemnym, żywieniu;
6. wskazuje, że należy położyć większy nacisk na uprawianie sportów i aktywność fizyczną w szkołach podstawowych i średnich w całej Europie;
7. przypomina, że dobre odżywianie dzieci wpływa korzystnie na ich samopoczucie oraz ułatwia przyswajanie wiedzy, a także wzmacnia ich odporność i sprzyja prawidłowemu rozwojowi;
8. wskazuje, że nawyki żywieniowe wykształcone w dzieciństwie mogą wpływać na preferencje i wybory żywieniowe – a także sposoby przygotowywania i spożywania posiłków – w dorosłym życiu; dzieciństwo jest więc momentem kluczowym dla wykształcenia smaku, a szkoła ważnym miejscem odkrywania przed uczniami różnorodności produktów i gastronomii;
9. uważa, że należy realizować programy edukacyjne i uświadamiające na temat skutków niewłaściwego spożywania alkoholu oraz promować właściwe, inteligentne zachowania konsumpcyjne, upowszechniając znajomość specyfiki win, ich oznaczeń geograficznych, odmian winorośli, procesów produkcji oraz znaczenia tradycyjnych określeń;
10. zwraca się do Komisji o wspieranie projektów obejmujących wymianę informacji i praktyk w obszarze odżywiania, żywności i gastronomii, na przykład w ramach sektora Edukacja szkolna (Comenius) programu Erasmus+; wzywa ponadto UE i państwa członkowskie do promowania wymiany międzykulturowej w sektorach zaopatrzenia w żywność, żywności i gastronomii z wykorzystaniem możliwości oferowanych przez program Erasmus+ w zakresie wysokiej jakości szkoleń, mobilności i praktyk zawodowych dla osób uczących się i wykwalifikowanych pracowników;
11. zauważa, że edukacja w dziedzinie odżywiania i gastronomii, w tym poszanowania przyrody i środowiska, powinna zakładać udział rodzin, nauczycieli, wspólnoty edukacyjnej i wszystkich osób zawodowo zajmujących się edukacją, a także wykorzystanie stosownych kanałów informacyjnych;
12. zwraca uwagę na przydatność technologii informacyjno-komunikacyjnych (ICT) jako dobrego narzędzia do wspierania nauki; zachęca do tworzenia interaktywnych platform mających ułatwiać dostęp do europejskiego, krajowego i regionalnego dziedzictwa gastronomicznego oraz jego rozpowszechnianie, aby promować zachowanie oraz przekazywanie tradycyjnych umiejętności wśród profesjonalistów, rzemieślników i obywateli;
13. wzywa Komisję, Radę i państwa członkowskie do rozważenia przyjęcia surowszych wytycznych odnośnie do treści oraz reklam na temat produktów spożywczych, zwłaszcza pod kątem żywienia;
14. przypomina państwom członkowskim, by zadbały o zakaz reklamowania i sponsorowania niezdrowej żywności w szkołach;
15. wzywa państwa członkowskie do zorganizowania we współpracy z dietetykami i z lekarzami odpowiednich szkoleń dla nauczycieli, dzięki którym będą oni mogli poprawnie przekazywać wiedzę o żywieniu w szkołach i na uczelniach; zauważa, że żywienie i środowisko są współzależne, i w związku z tym wzywa również do aktualizacji wiedzy na temat środowiska naturalnego;
16. wzywa Komisję oraz Radę do przeanalizowania systemów szkolenia pracowników sektora gastronomicznego; zachęca państwa członkowskie do promowania takich szkoleń; podkreśla, że szkolenia te powinny dotyczyć gastronomii lokalnej i europejskiej, różnorodności produktów, procesów przygotowania, produkcji, konserwacji oraz dystrybucji produktów spożywczych;
17. podkreśla, że szkolenia pracowników sektora gastronomicznego powinny kłaść akcent na „domowe”, lokalne i zróżnicowane produkty spożywcze;
18. nakłania państwa członkowskie do wymiany wiedzy oraz najlepszych praktyk w obrębie działań związanych z gastronomią oraz do wspierania wzajemnego poznawania gastronomii między regionami; nakłania również do wymiany najlepszych praktyk lub do zwrócenia uwagi na możliwość skrócenia łańcucha żywnościowego poprzez większe wykorzystanie lokalnych produktów sezonowych;
19. zwraca uwagę na potrzebę promocji zdrowego żywienia w szkołach z wykorzystaniem programów finansowanych w ramach wspólnej polityki rolnej na lata 2014–2020;
20. przypomina, że uznanie diety śródziemnomorskiej oraz francuskiej tradycji biesiadnej za niematerialne dziedzictwo kulturowe ludzkości UNESCO doprowadziło do powstania instytucji i organizacji promujących edukację w zakresie walorów i nawyków zdrowej, zrównoważonej diety, wiedzę na jej temat oraz jej praktykowanie;
Aspekty kulturowe
21. podkreśla konieczność pogłębiania wiedzy na temat różnorodności i jakości regionów, krajobrazów oraz produktów, które są podstawą gastronomii europejskiej, stanowiącej część naszego dziedzictwa kulturowego oraz będącej podstawą swoistego stylu życia, uznanego na arenie międzynarodowej; podkreśla, że czasami wymaga to poszanowania lokalnych zwyczajów;
22. zaznacza, że gastronomia stanowi źródło wzrostu gospodarczego i wzrostu zatrudnienia w licznych sektorach gospodarki, takich jak branża restauracyjna, turystyczna, rolno-spożywcza czy badawcza; zauważa, że gastronomia może wpłynąć na rozwinięcie także wyostrzonego zmysłu ochrony przyrody i środowiska, co ostatecznie przekłada się na bardziej autentyczny i mniej przetworzony z użyciem dodatków i konserwantów smak pożywienia;
23. podkreśla znaczenie gastronomii dla wspierania sektora usług hotelarskich w całej Europie i vice versa;
24. docenia rolę, jaką wykwalifikowani i uzdolnieni szefowie kuchni odgrywają w ochronie i eksporcie dziedzictwa gastronomicznego UE, oraz podkreśla znaczenie utrzymania wiedzy fachowej z zakresu sztuki kulinarnej jako istotnego czynnika zapewniającego wartość dodaną, zarówno pod względem edukacyjnym, jak i ekonomicznym;
25. przyjmuje z zadowoleniem inicjatywy mające na celu promocję europejskiego dziedzictwa gastronomicznego, takie jak lokalne i regionalne festiwale kulinarne, które są zarówno przejawem poszanowania środowiska i naszego najbliższego otoczenia dzięki umacnianiu koncepcji bliskości, jak i gwarantem większego zaufania ze strony konsumenta; zachęca do włączania do tych inicjatyw aspektów europejskich;
26. przyjmuje z zadowoleniem trzy wprowadzone w UE systemy oznaczeń geograficznych i tradycyjnych specjalności, czyli chronioną nazwę pochodzenia (ChNP), chronione oznaczenie geograficzne (ChOG) oraz gwarantowaną tradycyjną specjalność, które zwiększają wartość europejskich produktów rolniczych na szczeblu UE i międzynarodowym; wzywa państwa członkowskie i regiony do tworzenia oznaczeń ChNP, zwłaszcza wspólnych oznaczeń ChNP dla produktów o tym samym charakterze, pochodzących z transgranicznych obszarów geograficznych;
27. pochwala inicjatywy takie jak „slow food”, pozwalające docenić społeczne i kulturowe znaczenie jedzenia, oraz inicjatywę „Wine in Moderation”, promującą cechujący się umiarem styl życia i umiarkowane spożywanie alkoholu;
28. podkreśla rolę Akademii Gastronomicznych, europejskiej sieci fundacji na rzecz żywienia oraz Międzynarodowej Akademii Gastronomicznej w Paryżu w badaniach nad dziedzictwem gastronomicznym i rozpowszechnianiu go;
29. domaga się od państw członkowskich sformułowania i wdrożenia polityki mającej na celu wzmocnienie pod względem jakościowym i ilościowym branży gastronomicznej, również w odniesieniu do jej wpływu na ofertę turystyczną w ramach rozwoju kulturowego i gospodarczego różnych regionów;
30. podkreśla, że gastronomia to doskonały „kulturowy produkt eksportowy” UE i poszczególnych państw członkowskich;
31. wzywa państwa członkowskie do wspierania inicjatyw związanych z agroturystyką, sprzyjających poznawaniu dziedzictwa kulturowego i krajobrazowego, zapewniających regionalne wsparcie oraz wpływających na rozwój obszarów wiejskich;
32. wzywa państwa członkowskie i Komisję Europejską do zajęcia się aspektami kulturowymi gastronomii oraz do promowania nawyków żywieniowych, których celem jest zdrowie konsumentów, wymiana międzykulturowa oraz promocja regionów, przy jednoczesnym zachowaniu przyjemności płynącej z jedzenia, wspólnego biesiadowania i życia społecznego;
33. nakłania państwa członkowskie do współpracy i wspierania inicjatyw mających na celu zapewnienie wysokiej jakości, różnorodności i wyjątkowości tradycyjnych produktów lokalnych, regionalnych i krajowych, aby w ten sposób walczyć z ujednoliceniem, które w długofalowej perspektywie doprowadziłoby do zubożenia europejskiego dziedzictwa gastronomicznego;
34. zachęca Komisję, Radę i państwa członkowskie, by w celu podtrzymania europejskiej różnorodności kulinarnej w refleksji na temat polityki żywnościowej uwzględniły również potrzebę wspierania europejskiej produkcji żywności zgodnej z zasadami trwałego rozwoju, zróżnicowanej, charakteryzującej się odpowiednią jakością i dostarczanej w wystarczającej ilości;
35. nakłania Komisję i państwa członkowskie do wzmocnienia procesu uznawania i znakowania europejskiej produkcji żywności, aby zwiększyć wartość jej produktów, lepiej informować konsumentów oraz chronić różnorodność gastronomii europejskiej;
36. podkreśla konieczność uznawania i zwiększania wartości produkcji gastronomicznej odpowiedniej jakości; wzywa Komisję, Radę i państwa członkowskie do refleksji nad wprowadzeniem systemu informowania konsumentów przez restauratorów o daniach przygotowanych na miejscu z nieprzetworzonych surowców;
37. zachęca Komisję, Radę i państwa członkowskie do przeanalizowania wpływu przyjmowanych przez nie przepisów na wydajność, różnorodność i jakość produkcji żywności w Unii Europejskiej oraz do przeciwdziałania fałszowaniu produktów;
38. popiera wszelkie działania, które mogą podjąć państwa członkowskie i ich regiony, aby promować i chronić obszary, krajobrazy oraz produkty stanowiące ich lokalne dziedzictwo gastronomiczne; wzywa regiony, by w powiązaniu z lokalnymi producentami promowały gastronomię lokalną i dietetyczną w szkołach i w żywieniu zbiorowym w celu zachowania i podkreślania wartości regionalnego dziedzictwa gastronomicznego, stymulowania lokalnego rolnictwa oraz skrócenia łańcuchów dostaw;
39. wzywa państwa członkowskie do podjęcia działań w celu zachowania dziedzictwa europejskiego związanego z gastronomią, takich jak piecza nad dziedzictwem architektonicznym w postaci tradycyjnych bazarów z żywnością, winiarni lub innych obiektów oraz ochrona przyrządów i maszyn związanych z żywnością i gastronomią;
40. podkreśla wagę identyfikowania, katalogowania, przekazywania i rozpowszechniania bogactwa kulturowego gastronomii europejskiej; zachęca do utworzenia europejskiego obserwatorium gastronomii;
41. sugeruje, by Komisja Europejska uwzględniła europejską gastronomię w swoich programach i inicjatywach kulturalnych;
42. z zadowoleniem przyjmuje wpisanie na Listę Reprezentatywną Niematerialnego Dziedzictwa Kulturowego Ludzkości UNESCO francuskiej tradycji biesiadnej, diety śródziemnomorskiej, tradycyjnej kuchni meksykańskiej i chorwackiego piernika oraz namawia państwa członkowskie, by mając na względzie ochronę swoich tradycji i zwyczajów kulinarnych, ubiegały się o ich przyjęcie do konwencji UNESCO w sprawie ochrony niematerialnego dziedzictwa kulturowego;
43. zachęca, by europejskie miasta ubiegały się o tytuł Miasta Gastronomii UNESCO w ramach programu Sieć Miast Kreatywnych;
o o o
44. zobowiązuje swojego przewodniczącego do przekazania niniejszej rezolucji Radzie i Komisji, a także rządom i parlamentom państw członkowskich.
Rezolucja ustawodawcza Parlamentu Europejskiego z dnia 12 marca 2014 r. w sprawie wniosku dotyczącego rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady w sprawie ochrony osób fizycznych w związku z przetwarzaniem danych osobowych i swobodnym przepływem takich danych (ogólne rozporządzenie o ochronie danych) (COM(2012)0011 – C7-0025/2012 – 2012/0011(COD))
(Zwykła procedura ustawodawcza: pierwsze czytanie)
Parlament Europejski,
– uwzględniając wniosek Komisji przedstawiony Parlamentowi Europejskiemu i Radzie (COM(2012)0011),
– uwzględniając art. 294 ust. 2, art. 16 ust. 2 oraz art. 114 ust. 1 Traktatu o funkcjonowaniu Unii Europejskiej, zgodnie z którymi Komisja przedstawiła wniosek Parlamentowi (C7‑0025/2012),
– uwzględniając art. 294 ust. 3 Traktatu o funkcjonowaniu Unii Europejskiej,
– uwzględniając uzasadnione opinie przedstawione – na mocy protokołu (nr 2) w sprawie stosowania zasad pomocniczości i proporcjonalności – przez belgijską Izbę Reprezentantów, niemiecką Radę Federalną, francuski Senat, włoską Izbę Deputowanych oraz szwedzki Parlament, w których stwierdzono, że projekt aktu ustawodawczego jest niezgodny z zasadą pomocniczości,
– uwzględniając opinię Europejskiego Komitetu Ekonomiczno-Społecznego z dnia 23 maja 2012 r.(1),
– uwzględniając opinię Komitetu Regionów,
– uwzględniając opinię Europejskiego Inspektora Ochrony Danych z dnia 7 marca 2012 r.(2),
– uwzględniając opinię Agencji Praw Podstawowych Unii Europejskiej z dnia 1 października 2012 r.,
– uwzględniając art. 55 Regulaminu,
– uwzględniając sprawozdanie Komisji Wolności Obywatelskich, Sprawiedliwości i Spraw Wewnętrznych oraz opinie Komisji Zatrudnienia i Spraw Socjalnych, Komisji Przemysłu, Badań Naukowych i Energii, Komisji Rynku Wewnętrznego i Ochrony Konsumentów oraz Komisji Prawnej (A7-0402/2013),
1. zatwierdza poniższe stanowisko w pierwszym czytaniu;
2. zwraca się do Komisji o ponowne przekazanie mu sprawy, jeśli uzna ona za stosowne wprowadzić znaczące zmiany do swojego wniosku lub zastąpić go innym tekstem;
3. zobowiązuje swojego przewodniczącego do przekazania stanowiska Parlamentu Radzie i Komisji, a także parlamentom narodowym.
Stanowisko Parlamentu Europejskiego przyjęte w pierwszym czytaniu w dniu 12 marca 2014 r. w celu przyjęcia rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) nr .../2014 w sprawie ochrony osób fizycznych w związku z przetwarzaniem danych osobowych i swobodnym przepływem takich danych (ogólne rozporządzenie o ochronie danych)
uwzględniając Traktat o funkcjonowaniu Unii Europejskiej, w szczególności jego art. 16 ust. 2 i art. 114 ust. 1,
uwzględniając wniosek Komisji Europejskiej,
po przekazaniu projektu aktu ustawodawczego parlamentom narodowym,
uwzględniając opinię Europejskiego Komitetu Ekonomiczno-Społecznego(3),
po konsultacji z Komitetem Regionów,
uwzględniając opinię Europejskiego Inspektora Ochrony Danych(4),
stanowiąc zgodnie ze zwykłą procedurą ustawodawczą(5),
a także mając na uwadze, co następuje:
(1) Ochrona osób fizycznych w zakresie przetwarzania danych osobowych jest prawem podstawowym. Artykuł 8 ust. 1 Karty praw podstawowych i art. 16 ust. 1 Traktatu stanowią, iż każda osoba ma prawo do ochrony danych osobowych, które jej dotyczą.
(2) Przetwarzanie danych osobowych ma służyć człowiekowi, zaś zasady i przepisy dotyczące ochrony osób fizycznych w odniesieniu do przetwarzania ich danych osobowych powinny, niezależnie od obywatelstwa czy miejsca stałego zamieszkania osób fizycznych, szanować ich podstawowe prawa i wolności, szczególnie prawo do ochrony danych osobowych. Powinno ono również przyczyniać się do stworzenia obszaru wolności, bezpieczeństwa i sprawiedliwości oraz unii gospodarczej, osiągnięcia postępu gospodarczego i społecznego, wzmocnienia i konwergencji gospodarek na rynku wewnętrznym, a także do poprawy zamożności ludzi.
(3) Dyrektywa 95/46/WE Parlamentu Europejskiego i Rady(6) ma na celu harmonizację ochrony podstawowych praw i wolności osób fizycznych w zakresie przetwarzania danych oraz zagwarantowanie swobodnego przepływu danych osobowych między państwami członkowskimi.
(4) Integracja gospodarcza i społeczna będąca wynikiem funkcjonowania rynku wewnętrznego doprowadziła do znacznego zwiększenia transgranicznego przepływu danych osobowych. Zwiększyła się także wymiana danych między podmiotami gospodarczymi i społecznymi oraz publicznymi i prywatnymi w całej Unii. Prawo Unii wymaga, by organy krajowe poszczególnych państw członkowskich współpracowały ze sobą i prowadziły wymianę danych osobowych w celu wykonywania swoich obowiązków lub realizacji zadań w imieniu organów innych państw członkowskich.
(5) Szybki rozwój technologiczny i globalizacja przyniosły nowe wyzwania w zakresie ochrony danych osobowych. Niezwykle wzrosła skala wymiany i zbierania danych. Technologia umożliwia zarówno przedsiębiorcom prywatnym, jak i organom publicznym wykorzystywanie danych osobowych do wykonywania powierzonych im zadań na niespotykaną dotąd skalę. Osoby fizyczne coraz częściej udostępniają informacje osobowe publicznie i globalnie. Technologia całkowicie zmieniła zarówno gospodarkę, jak i życie społeczne, i wymaga dalszego ułatwienia swobodnego przepływu danych w Unii oraz przekazywania ich do państw trzecich i organizacji międzynarodowych, przy równoczesnym zagwarantowaniu wysokiego poziomu ochrony danych osobowych.
(6) Przemiany te wymagają stworzenia stabilnych i bardziej spójnych ram ochrony danych w Unii, popartych zdecydowanym egzekwowaniem, uwzględniając wagę zbudowania zaufania, które umożliwi rozwój gospodarki cyfrowej na rynku wewnętrznym. Osoby fizyczne powinny mieć kontrolę nad własnymi danymi osobowymi. Należy ponadto wzmocnić poczucie pewności prawa i jego praktycznego stosowania u osób fizycznych, podmiotów gospodarczych i organów publicznych.
(7) Cele i zasady dyrektywy 45/96/WE nie zmieniły się, co jednak nie zapobiegło rozdrobnieniu wdrażania przepisów dotyczących ochrony danych w Unii, ugruntowaniu niepewności prawnej oraz upowszechnieniu istniejącego w społeczeństwie poglądu, zgodnie z którym z ochroną osób fizycznych wiążą się istotne zagrożenia, dotyczące w szczególności działalności w internecie. Różnice w zakresie poziomu ochrony praw i wolności osób fizycznych, w szczególności prawa do ochrony danych osobowych, w zakresie przetwarzania danych osobowych, udzielanej w państwach członkowskich mogą uniemożliwić swobodny przepływ danych osobowych w całej Unii. Różnice te mogą zatem stanowić przeszkodę w prowadzeniu działalności gospodarczej na szczeblu Unii, zakłócać konkurencję i utrudniać organom wykonywanie ich obowiązków wynikających z przepisów prawa unijnego. Ta różnica w poziomie ochrony wynika z istnienia różnic we wdrażaniu i stosowaniu dyrektywy 95/46/WE.
(8) Aby zapewnić spójny i wysoki poziom ochrony osób fizycznych oraz usunąć przeszkody w przepływie danych osobowych, należy zapewnić we wszystkich państwach członkowskich równorzędny poziom ochrony praw i wolności osób fizycznych w zakresie przetwarzania tych danych. Spójne i jednolite stosowanie przepisów dotyczących ochrony podstawowych praw i wolności osób fizycznych w zakresie przetwarzania danych osobowych powinno być zagwarantowane w całej Unii.
(9) Skuteczna ochrona danych osobowych w całej Unii wymaga wzmocnienia i doprecyzowania praw podmiotów danych oraz obowiązków podmiotów, które przetwarzają dane osobowe i kierują tym procesem, lecz także równorzędnych uprawnień w zakresie monitorowania i zapewnienia zgodności z przepisami w zakresie ochrony danych osobowych oraz równorzędnych sankcji wobec osób naruszających te przepisy w państwach członkowskich.
(10) Artykuł 16 ust. 2 Traktatu powierza Parlamentowi Europejskiemu i Radzie ustanowienie przepisów dotyczących ochrony osób fizycznych w zakresie przetwarzania danych osobowych oraz swobodnego przepływu takich danych.
(11) W celu zapewnienia spójnego poziomu ochrony osób fizycznych w całej Unii oraz zapobiegania różnicom, które hamowałyby swobodny przepływ danych w ramach rynku wewnętrznego, należy przyjąć rozporządzenie, które zagwarantuje przedsiębiorcom, w tym mikroprzedsiębiorcom oraz małym i średnim przedsiębiorcom pewność prawną i przejrzystość i które zapewni ten sam poziom prawnie egzekwowalnych uprawnień i obowiązków administratorów i podmiotów przetwarzających osobom fizycznym we wszystkich państwach członkowskich, umożliwi spójne monitorowanie przetwarzania danych osobowych, stosowanie równoważnych sankcji we wszystkich państwach członkowskich oraz skuteczną współpracę organów nadzorczych różnych państw członkowskich. W związku ze szczególną sytuacją mikroprzedsiębiorców oraz małych i średnich przedsiębiorców niniejsze rozporządzenia przewiduje szereg odstępstw. Ponadto zachęca się instytucje i organy Unii, państwa członkowskie i ich organy nadzorcze, by wzięły pod uwagę szczególne potrzeby mikroprzedsiębiorców oraz małych i średnich przedsiębiorców, jeśli chodzi o zastosowanie niniejszego rozporządzenia. Pojęcie mikroprzedsiębiorców oraz małych i średnich przedsiębiorców powinno opierać się na zaleceniu Komisji 2003/361/WE(7).
(12) Ochrona zapewniona na mocy niniejszego rozporządzenia dotyczy osób fizycznych, niezależnie od ich obywatelstwa lub miejsca zamieszkania, w zakresie przetwarzania danych osobowych. Jeśli chodzi o przetwarzanie danych, które dotyczą osób prawnych, w szczególności przedsiębiorstw będących osobami prawnymi, w tym danych dotyczących firmy, formy prawnej i danych kontaktowych osoby prawnej, nie podlegają one ochronie udzielanej na mocy niniejszego rozporządzenia. Przepis ten powinien mieć także zastosowanie wtedy, gdy firma osoby prawnej obejmuje nazwisko jednej lub większej liczby osób fizycznych.
(13) Ochrona osób fizycznych powinna być technologicznie neutralna i nie powinna zależeć od stosowanych technik, ponieważ w przeciwnym razie wystąpiłoby poważne ryzyko obchodzenia prawa. Ochrona osób fizycznych powinna mieć zastosowanie do przetwarzania danych osobowych w sposób zautomatyzowany, jak również ręcznego przetwarzania, jeśli dane znajdują się lub mają znajdować się w zbiorze danych. Zbiory lub zestawy zbiorów oraz ich strony tytułowe, które nie są zorganizowane według określonych kryteriów, nie powinny wchodzić w zakres niniejszego rozporządzenia.
(14) Rozporządzenie nie odnosi się do kwestii ochrony podstawowych praw i wolności lub swobodnego przepływu danych dotyczących działalności, która nie wchodzi w zakres prawa unijnego, ani też nie obejmuje przetwarzania danych osobowych przez instytucje, organy i jednostki administracyjne Unii, które podlegają przepisom rozporządzenia . Rozporządzenie (WE) nr 45/2001 lub przetwarzania danych osobowych przez państwa członkowskie podczas prowadzenia działalności związanej ze wspólną polityką zagraniczną i bezpieczeństwa Unii Parlamentu Europejskiego i Rady(8) należy dostosować do niniejszego rozporządzenia i stosować zgodnie z niniejszym rozporządzeniem. [Popr. 1]
(15) Niniejsze rozporządzenie nie powinno mieć zastosowania do przetwarzania przez osobę fizyczną danych osobowych o charakterze wyłącznie osobistym, rodzinnym lub domowym, takich jak korespondencja i przechowywanie adresów, które są przetwarzane w celach niezarobkowych, zatemlub sprzedaż prywatna, bez związku z działalnością zawodową lub handlową. Wyjątek ten nie powinien mieć także zastosowania do administratorów lub podmiotów przetwarzających, którzy zapewniają środki na przetwarzanie danych osobowych w celach osobistych lub domowych. Niniejsze rozporządzenie powinno jednak mieć zastosowanie do administratorów i podmiotów przetwarzających dających możliwość przetwarzania danych osobowych na potrzeby takiej działalności osobistej lub domowej. [Popr. 2]
(16) Ochrona osób fizycznych w związku z przetwarzaniem danych osobowych przez właściwe organy w celu zapobiegania przestępstwom, ich ścigania, wykrywania lub karania albo w celu wykonywania kar kryminalnych oraz swobodnym przepływem takich danych podlegają szczególnemu instrumentowi prawnemu na szczeblu Unii. Z tego względu niniejsze rozporządzenie nie powinno mieć zastosowania do przetwarzania do wyżej wspomnianych celów. Jednak dane przetwarzane przez organy publiczne na mocy niniejszego rozporządzenia, wykorzystywane w celu zapobiegania przestępstwom, ich ścigania, wykrywania lub karania albo w celu wykonywania kar kryminalnych, powinny podlegać bardziej szczegółowemu instrumentowi prawnemu na szczeblu Unii (dyrektywa Parlamentu Europejskiego i Rady 2014/.../UE w sprawie ochrony osób fizycznych w odniesieniu do przetwarzania danych osobowych przez właściwe organy w celu zapobiegania, ustalania, wykrywania lub ścigania przestępstw lub wykonywania kar oraz swobodnego przepływu takich danych).
(17) Przepisy niniejszego rozporządzenia pozostają bez uszczerbku dla stosowania dyrektywy 2000/31/WE Parlamentu Europejskiego i Rady(9), w szczególności zasad odpowiedzialności usługodawców będących pośrednikami, o których mowa w art. 12-15 tej dyrektywy.
(18) Niniejsze rozporządzenie pozwala na uwzględnienie zasady publicznego dostępu do dokumentów urzędowych przy stosowaniu przepisów tego rozporządzenia. Dane osobowe zawarte w dokumentach znajdujących się w posiadaniu organu publicznego lub podmiotu publicznego mogą zostać ujawnione przez dany organ lub podmiot zgodnie z prawem UE lub państwa członkowskiego dotyczącym publicznego dostępu do dokumentów urzędowych, co godzi prawo do ochrony danych z prawem publicznego dostępu do dokumentów urzędowych oraz stanowi właściwe wyważenie różnych występujących interesów. [Popr. 3]
(19) Każde przetwarzanie danych osobowych w kontekście działalności prowadzonej w siedzibie administratora lub podmiotu przetwarzającego w Unii powinno odbywać się zgodnie z niniejszym rozporządzeniem, niezależnie od tego, czy samo przetwarzanie ma miejsce w Unii czy poza nią. Siedziba zakłada skuteczne i faktycznie prowadzenie działalności poprzez stabilne rozwiązania. Forma prawna takich rozwiązań, niezależnie od tego, czy chodzi o oddział czy spółkę zależną posiadającą osobowość prawną, nie jest w tym względzie czynnikiem decydującym.
(20) By nie dopuścić do pozbawienia osób fizycznych ochrony, która przysługuje im na mocy niniejszego rozporządzenia, przetwarzanie danych osobowych podmiotów danych, które mają miejsce zamieszkania w Unii, przez administratora niemającego siedziby w Unii, powinno podlegać niniejszemu rozporządzeniu, w przypadku gdy przetwarzanie wiąże się z oferowaniem towarów lub usług – niezależnie od tego, czy wiąże się to z płatnością, czy też nie – podmiotom danych lub monitorowaniem zachowania tych osób. Aby stwierdzić, czy administrator oferuje takim podmiotom danych w Unii towary lub usługi, należy ustalić, czy jest oczywiste, że planuje on oferować usługi podmiotom danych w co najmniej jednym państwie członkowskim Unii. [Popr. 4]
(21) Aby stwierdzić, czy przetwarzanie można uznać za „monitorowanie zachowania” podmiotów danych, należy upewnić się, czy osoby fizyczne można wyszukać w internecie, korzystając z – niezależnie od pochodzenia danych – lub czy zbierane są inne dane na ich temat, w tym z publicznych rejestrów i ogłoszeń w Unii, które są dostępne poza Unią, w tym z zamiarem wykorzystania lub potencjalnego późniejszego wykorzystania technik przetwarzania danych, które polegają na przypisaniu „profilu” , w szczególności w celu podejmowania decyzji dotyczących tej osoby, analizowania jej preferencji osobistych, zachowań i postaw lub ich przewidywania. [Popr. 5]
(22) W miejscu, w którym na mocy prawa międzynarodowego publicznego stosuje się prawo krajowe państwa członkowskiego, na przykład na terenie misji dyplomatycznej lub placówki konsularnej, niniejsze rozporządzenie powinno także mieć zastosowanie do administratora niemającego siedziby w Unii.
(23) Zasady ochrony danych należy stosować do wszelkich informacji dotyczących zidentyfikowanych lub możliwych do zidentyfikowania osób fizycznych. Aby ustalić, czy można zidentyfikować daną osobę fizyczną, należy wziąć pod uwagę wszystkie racjonalnie prawdopodobne sposoby, jakimi mogą posłużyć się administrator lub inna osobaktokolwiek w celu bezpośredniego lub pośredniego zidentyfikowania lub wyodrębnienia tej osoby. Aby ustalić, czy dany sposób może z racjonalnym prawdopodobieństwem posłużyć do zidentyfikowania danej osoby, należy wziąć pod uwagę wszelkie obiektywne czynniki, takie jak koszt i czas potrzebne do zidentyfikowania danej osoby, oraz uwzględnić zarówno technologię dostępną w momencie przetwarzania danych, jak i postęp technologiczny. Zasady ochrony nie powinny być zatem stosowane do danych zanonimizowanych w taki sposób, że podmiot danych nie może być już zidentyfikowany anonimowych, które są informacjami nieodnoszącymi się do zidentyfikowanej lub możliwej do zidentyfikowania osoby fizycznej. Niniejsze rozporządzenie nie dotyczy więc przetwarzania takich anonimowych danych, w tym do celów statystycznych i naukowych. [Popr. 6]
(24) Osoby fizyczne korzystające z usług internetowych można identyfikować na podstawieNiniejsze rozporządzenie powinno mieć zastosowanie do przetwarzania z użyciem identyfikatorów internetowych, które znajdują się w urządzeniach, aplikacjach, narzędziach i protokołach, takich jak adresy IP lub identyfikatory plików cookie , oraz identyfikatory radiowe, chyba że identyfikatory te nie odnoszą się do zidentyfikowanej lub możliwej do zidentyfikowania osoby fizycznej. Mogą one zostawiać ślady, które, w połączeniu z unikatowymi identyfikatorami i innymi informacjami uzyskanymi przez serwery, mogą być wykorzystywane do tworzenia profili poszczególnych osób i ich identyfikacji. W wyniku tego numery identyfikacyjne, dane dotyczące lokalizacji, identyfikatory internetowe lub inne szczególne czynniki jako takie niekonieczne muszą być uważane za dane osobowe w każdych okolicznościach. [Popr. 7]
(25) Zgoda powinna być wyraźnie wyrażona w dowolny właściwy sposób umożliwiający swobodne i świadome wyrażenie woli przez podmiot danych bądź w formie oświadczenia, bądź w drodze wyraźnego działania potwierdzającego podmiotubędącego konsekwencją wyboru dokonanego przez podmiot danych, przy jednoczesnym zagwarantowaniu, że osoby fizyczne są świadome, iż wyrażają zgodę na przetwarzanie danych osobowych, w tym poprzez zaznaczenie. Wyraźne działanie potwierdzającemożepolegaćnazaznaczeniu okna wyboru podczas przeglądania strony internetowej lub też inne oświadczeniena innym oświadczeniu bądź zachowanie zachowaniu, które w tym kontekście wyraźnie oznacza akceptację przez podmiot danych proponowanego przetwarzania jego danych osobowych. Milczenie,samo skorzystanie z usługi lub bezczynność nie powinny zatem stanowić zgody. Zgoda powinna obejmować całość przetwarzania dokonanego w tym samym celu lub w tych samych celach. Jeśli zgoda podmiotu danych ma być wyrażona w następstwie elektronicznego wniosku, wniosek taki musi być jasny, zwięzły i nie powodować niepotrzebnego przerwania świadczenia usługi, której dotyczy. [Popr. 8]
(26) Dane osobowe dotyczące zdrowia powinny w szczególności obejmować wszelkie dane dotyczące stanu zdrowia podmiotu danych, informacje na temat rejestracji osoby fizycznej w celu świadczenia usług zdrowotnych; informacje o płatnościach danej osoby fizycznej za opiekę zdrowotną lub kwalifikowaniu się danej osoby do korzystania z opieki zdrowotnej; numer, symbol lub oznaczenie przypisane danej osobie wyłącznie w celu identyfikowania jej dla potrzeb świadczenia opieki zdrowotnej; wszelkie informacje na temat tej osoby zebrane w okresie świadczenia opieki zdrowotnej na jej rzecz; informacje pochodzące z badań laboratoryjnych lub lekarskich dotyczących części ciała lub płynów ustrojowych, w tym próbek biologicznych; informacje umożliwiające identyfikację osoby świadczącej usługi opieki zdrowotnej na rzecz danego pacjenta oraz wszelkie informacje np. na temat choroby, niepełnosprawności, ryzyka choroby, historii medycznej, leczenia klinicznego lub aktualnego stanu fizjologicznego lub biomedycznego podmiotu danych, niezależnie od ich źródła, którym może być np. lekarz lub inny pracownik służby zdrowia, szpital, urządzenie medyczne, badanie diagnostyczne in vitro.
(27) Siedzibę administratora w Unii należy ustalić na podstawie obiektywnych kryteriów. Powinna ona zakładać skuteczne i faktycznie zarządzanie, polegające na podejmowaniu najważniejszych decyzji dotyczących celów, warunków i środków przetwarzania w drodze stabilnych rozwiązań. Takie kryterium nie powinno zależeć od tego, czy przetwarzanie danych osobowych jest faktycznie dokonywane w tej lokalizacji; obecność i wykorzystanie środków technicznych i technologii do celów przetwarzania danych osobowych lub działalności w zakresie przetwarzania nie stanowią, same w sobie, takiej siedziby, nie są więc kryteriami wyznaczającymi siedzibę. Siedzibą podmiotu przetwarzającego powinno być miejsce jego zarządu w Unii.
(28) Grupa przedsiębiorstw powinna obejmować przedsiębiorstwo sprawujące kontrolę oraz przedsiębiorstwa kontrolowane, przy czym przedsiębiorstwo sprawujące kontrolę powinno być przedsiębiorstwem, które wywiera dominujący wpływ na inne przedsiębiorstwa ze względu, między innymi, na strukturę właścicielską, udział finansowy lub przepisy regulujące jego działalność lub też uprawnienia do wdrożenia przepisów dotyczących ochrony danych osobowych.
(29) Na szczególną ochronę danych osobowych zasługują dzieci, które mogą być w mniejszym stopniu świadome zagrożeń, konsekwencji, gwarancji i swoich praw związanych z przetwarzaniem danych osobowych. Aby stwierdzić, czy dana osoba jest dzieckiem, w niniejszym rozporządzeniu należy przyjąć definicję określoną w Konwencji Narodów Zjednoczonych o prawach dziecka. Jeżeli przetwarzanie danych opiera się na zgodzie podmiotu danych dotyczącej oferowania towarów lub usług bezpośrednio dziecku, zgoda powinna być udzielana lub aprobowana przez rodzica lub opiekuna dziecka, w przypadku gdy dziecko nie przekroczyło 13 roku życia. Gdy zamierzonymi odbiorcami są dzieci, należy używać języka dostosowanego do wieku. W mocy powinny pozostawać inne podstawy do zgodnego z prawem przetwarzania, takie jak względy interesu publicznego, np. w kontekście usług w zakresie zapobiegania lub doradztwa oferowanych bezpośrednio dziecku. [Popr. 9]
(30) Wszelkie operacje przetwarzania danych osobowych powinny być zgodne z prawem, prowadzone rzetelnie i uczciwie wobec zainteresowanych osób. W szczególności konkretne cele przetwarzania danych powinny być jednoznaczne, zgodne z prawem i określone w momencie zbierania danych. Dane powinny być ścisłe, właściwe i ograniczone do minimum niezbędnego do celów, dla których dane są przetwarzane, co wymaga w szczególności dopilnowania, by zebrane dane nie wykraczały poza określony zakres i by okres przechowywania danych był ograniczony do ścisłego minimum. Dane osobowe powinny być przetwarzane tylko wówczas, gdy celu przetwarzania nie można osiągnąć innymi środkami. Należy podjąć wszelkie stosowne kroki gwarantujące poprawienie lub usunięcie nieścisłych danych osobowych. Aby uniknąć przechowywania danych przez czas dłuższy niż jest to konieczne, administrator powinien ustalić termin usuwania danych lub okresowego przeglądu.
(31) Aby przetwarzanie danych osobowych było zgodne z prawem, powinno odbywać się na podstawie zgody osoby zainteresowanej lub na innej uzasadnionej podstawie przewidzianej przez prawo: czy to przepisów niniejszego rozporządzenia czy to innych przepisów prawa Unii lub państw członkowskich, o których mowa w tym rozporządzeniu. W przypadku dziecka lub osoby nieposiadającej zdolności do czynności prawnych właściwe prawo Unii lub państwa członkowskiego powinno określać warunki udzielania lub aprobowania zgody przez tę osobę. [Popr. 10]
(32) Jeśli przetwarzanie odbywa się na podstawie zgody podmiotu danych, ciężar udowodnienia, że podmiot danych wyraził zgodę na operację przetwarzania, spoczywa na administratorze. W szczególności w przypadku pisemnego oświadczenia złożonego w innej sprawie odpowiednie gwarancje powinny zapewniać, aby podmiot danych był świadomy wyrażenia zgody oraz jej zakresu. Aby zapewnić zgodność z zasadą minimalizacji danych, ciężaru dowodu nie należy rozumieć jako wymogu pozytywnej identyfikacji podmiotów danych, chyba że jest to konieczne.Podobnie jak warunki prawa cywilnego (np. dyrektywa Rady 93/13/EWG(10)), zasady ochrony danych powinny być jak najbardziej jasne i przejrzyste. Nie powinny one obejmować klauzul ukrytych lub niekorzystnych. Nie można udzielić zgody na przetwarzanie danych osobowych osób trzecich. [Popr. 11]
(33) W celu zapewnienia dobrowolnej zgody należy wyjaśnić, że zgoda nie stanowi ważnej podstawy prawnej, jeśli dana osoba nie może dokonać rzeczywistego i wolnego wyboru, a następnie nie może odmówić ani odwołać zgody bez poniesienia szkody. Chodzi tu zwłaszcza o przypadek, gdy administrator jest organem publicznym, który może nałożyć obowiązek na mocy swoich odpowiednich uprawnień publicznych, i zgoda nie może być uznana za udzieloną dobrowolnie. Wykorzystanie domyślnych opcji, które podmiot danych zobowiązany jest zmodyfikować w celu wniesienia sprzeciwu wobec przetwarzania, takich jak z góry zaznaczone pola wyboru, nie oznacza dobrowolnej zgody. Zgoda na przetwarzanie dodatkowych danych osobowych, które nie są konieczne do świadczenia usługi, nie powinna być wymagana w celu skorzystania z usługi. Gdy zgoda zostaje wycofana, może to umożliwić zaprzestanie świadczenia lub niewykonanie usługi, która jest zależna od tych danych. Jeżeli zrealizowanie zamierzonego celu nie jest jasno stwierdzone, administrator powinien w regularnych odstępach czasu przekazywać podmiotowi danych informacje o przetwarzaniu oraz zwracać się o ponowne potwierdzenie zgody. [Popr. 12]
(34) Zgoda nie powinna stanowić ważnej podstawy prawnej przetwarzania danych osobowych w sytuacji wyraźnego braku równowagi między podmiotem danych a administratorem. Dotyczy to w szczególności przypadku, gdy między podmiotem danych a administratorem istnieje stosunek zależności, między innymi wtedy, gdy dane osobowe pracowników są przetwarzane przez pracodawcę w kontekście zatrudnienia Jeśli administrator jest organem publicznym, brak równowagi wystąpiłby wyłącznie w przypadku operacji przetwarzania szczególnych danych, gdy organ publiczny może nałożyć obowiązek na mocy odpowiednich uprawnień publicznych a zgody nie można uznać za wyrażoną dobrowolnie, uwzględniając interes podmiotu danych. [Popr. 13]
(35) Przetwarzanie powinno być zgodne z prawem tam, gdzie jest konieczne w kontekście umowy lub zamiaru zawarcia umowy.
(36) Jeśli przetwarzanie odbywa się w ramach wypełnienia przez administratora ciążącego na nim obowiązku prawnego lub jeśli przetwarzanie jest konieczne w celu wykonania zadania realizowanego w interesie publicznym lub wykonania władzy publicznej, podstawę prawną przetwarzania powinny stanowić przepisy prawa Unii lub państwa członkowskiego, które spełniają wymagania Karty w zakresie ograniczeń praw i wolności. Powinno to obejmować również układy zbiorowe, które mogą być uznane na mocy prawa krajowego za ogólnie obowiązujące. Prawo Unii lub prawo krajowe powinno określić, czy administratorem wykonującym zadanie realizowane w interesie publicznym lub w celu wykonania władzy publicznej powinien być organ administracji publicznej czy inna osoba fizyczna lub prawna podlegająca prawu publicznemu lub prawu prywatnemu, jak np. zrzeszenie zawodowe. [Popr. 14]
(37) Przetwarzanie danych osobowych powinno być również uznawane za zgodne z prawem, jeśli jest konieczne w celu ochrony interesu, który ma istotne znaczenie dla życia podmiotu danych.
(38) SłusznyUzasadniony interes administratora lub – w przypadku ujawnienia – strony trzeciej, której ujawniono dane, może stanowić podstawę prawną przetwarzania, pod warunkiem że odpowiada racjonalnym oczekiwaniom podmiotu danych opartym na jego relacji z administratorem oraz że interesy lub podstawowe prawa i wolności podmiotu danych, nie mają charakteru nadrzędnego. Wymagałoby to przeprowadzenia rzetelnej oceny, w szczególności w sytuacji, gdy podmiotem danych jest dziecko, zważywszy że dzieci wymagają szczególnej ochrony. O ile interesy lub podstawowe prawa i wolności podmiotu danych nie przeważają, należy zakładać, że przetwarzanie ograniczone do danych pseudonimicznych odpowiada racjonalnym oczekiwaniom podmiotu danych opartym na jego relacji z administratorem. Podmiot danych powinien mieć prawo wniesienia sprzeciwu wobec przetwarzania ze względu na swoją szczególną sytuacją i w sposób wolny od opłat. Aby zapewnić przejrzystość, administrator powinien być zobowiązany do wyraźnego poinformowania podmiotu danych o słusznychuzasadnionych interesach realizowanych przez administratora, oraz o prawie wniesienia sprzeciwu, a także powinien być zobowiązany do udokumentowania tych słusznychuzasadnionych interesów. Interesy i prawa podstawowe podmiotu danych mogłyby w szczególności być nadrzędne w stosunku do interesu administratora danych, jeżeli dane osobowe są przetwarzane w sytuacji, gdy podmioty danych nie mają racjonalnych podstaw, by oczekiwać dalszego przetwarzania. Zważywszy, że ustawodawca określa w przepisach podstawę prawną przetwarzania danych przez organy publiczne, ta podstawa prawaokreśla w przepisachustawodawca, ten argument prawny nie powinnapowinien mieć zastosowania do przetwarzania danych przez organy publiczne w ramach wykonywania powierzonych im zadań. [Popr. 15]
(39) Przetwarzanie danych w zakresie bezwzględnie koniecznym i proporcjonalnym do celów zapewnienia bezpieczeństwa sieci i informacji, tj. zapewnienia odporności sieci lub systemu informacyjnego, na danym poziomie ufności, na zdarzenia przypadkowe lub podstępne działania niezgodne z prawem albo podstępne, naruszające dostępność, autentyczność, integralność i poufność przechowywanych lub przesyłanych danych oraz związanych z nimi usług oferowanych lub dostępnych poprzez te sieci i systemy, przez organy publiczne, zespoły reagowania na incydenty komputerowe (CERT), zespoły reagowania na komputerowe incydenty naruszające bezpieczeństwo (CSIRT), dostawców sieci i usług łączności elektronicznej oraz dostawców technologii i usług w zakresie bezpieczeństwa, stanowi słusznyuzasadniony interes danego administratora. Mogłoby to na przykład obejmować zapobieganie nieupoważnionemu dostępowi do sieci łączności elektronicznej oraz rozprowadzaniu złośliwych kodów oraz przerywanie ataków wywołujących „blokadę usługi”, a także przeciwdziałanie uszkodzeniu systemów komputerowych i łączności elektronicznej. Zasada ta ma także zastosowanie do przetwarzania danych osobowych w celu ograniczenia niewłaściwego dostępu do publicznie dostępnych sieci lub systemów informacyjnych oraz ich niewłaściwego wykorzystywania, jak tworzenie czarnych list identyfikatorów elektronicznych. [Popr. 16]
(39a) O ile interesy lub podstawowe prawa i wolności podmiotu danych nie przeważają, należy zakładać, że zapobieganie szkodom lub ograniczanie szkód po stronie administratora danych jest prowadzone w uzasadnionym interesie administratora danych lub – w przypadku ujawnienia – strony trzeciej, której ujawniono dane, oraz że odpowiada ono racjonalnym oczekiwaniom podmiotu danych opartym na jego relacji z administratorem. Ta sama zasada ma zastosowanie również do egzekwowania roszczeń prawnych przeciw podmiotowi danych, jak ściąganie należności lub roszczenie o odszkodowanie cywilne i wyrównanie szkody. [Popr. 17]
(39b) O ile interesy lub podstawowe prawa i wolności podmiotu danych nie przeważają, należy zakładać, że przetwarzanie danych osobowych do celu marketingu bezpośredniego dotyczącego własnych lub podobnych produktów i usług lub do celów bezpośredniego marketingu drogą pocztową jest prowadzone w uzasadnionym interesie administratora lub – w przypadku ujawnienia – strony trzeciej, której ujawniono dane, oraz odpowiada racjonalnym oczekiwaniom podmiotu danych opartym na jego relacji z administratorem, jeżeli zamieszczono bardzo wyraźnie widoczne informacje na temat prawa do sprzeciwu i na temat źródła danych osobowych. Przetwarzanie biznesowych danych kontaktowych powinno być ogólnie uznawane za prowadzone w uzasadnionym interesie administratora lub – w przypadku ujawnienia – strony trzeciej, której ujawniono dane, oraz za odpowiadające racjonalnym oczekiwaniom podmiotu danych opartym na jego relacji z administratorem. To samo powinno mieć zastosowanie do przetwarzania danych osobowych wyraźnie ujawnionych przez podmiot danych. [Popr. 18]
(40) Przetwarzanie danych osobowych do innych celów powinno być dozwolone jedynie wtedy, gdy jest ono zgodne z celami, dla których dane zostały pierwotnie zebrane, w szczególności jeśli przetwarzanie jest niezbędne do celów badań historycznych, statystycznych lub naukowych. Jeśli ten inny cel nie jest zgodny z celem pierwotnym, w którym dane zostały zebrane, administrator powinien uzyskać zgodę podmiotu danych na realizację tego celu lub powinien oprzeć przetwarzanie na innej uzasadnionej podstawie zgodnego z prawem przetwarzania, w szczególności przewidzianej przez prawo Unii lub prawo państwa członkowskiego, któremu podlega administrator. W każdym przypadku należy zapewnić stosowanie zasad wskazanych w niniejszym rozporządzeniu, w szczególności w zakresie poinformowania podmiotu danych o tych innych celach. [Popr. 19]
(41) Dane osobowe, które z racji swego charakteru są szczególnie wrażliwe i narażone na ryzyko w kontekście podstawowych praw lub prywatność, zasługują na szczególną ochronę. Dane te nie powinny być przetwarzane, chyba że podmiot danych wyraźnie wyrazi na to zgodę. Należy jednak wyraźnie wskazać odstępstwa od tego zakazu ze względu na szczególne potrzeby, zwłaszcza wtedy gdy przetwarzanie danych odbywa się w ramach zgodnych z prawem działań niektórych zrzeszeń lub fundacji, których celem jest umożliwienie realizacji podstawowych wolności. [Popr. 20]
(42) Należy także zezwolić na odstępstwa od zakazu przetwarzania wrażliwych kategorii danych, jeśli odbywa się ono na podstawie przepisów prawa i z zastrzeżeniem odpowiednich gwarancji, w celu ochrony danych osobowych i innych podstawowych praw, jeśli jest to uzasadnione interesem publicznym, w szczególności w celach związanych z opieką zdrowotną, w tym zdrowiem publicznym i ochroną socjalną oraz zarządzaniem usługami opieki zdrowotnej, zwłaszcza by zapewnić odpowiednią jakość i zasadność ekonomiczną procedur stosowanych do rozstrzygania roszczeń w sprawie świadczeń i usług w ramach systemu ubezpieczeń zdrowotnych, lub w celach badań historycznych, statystycznych i naukowych lub dla służb archiwistycznych. [Popr. 21]
(43) Ponadto przetwarzanie danych osobowych przez organy publiczne dla osiągnięcia przez oficjalnie uznane związki religijne celów określonych w prawie konstytucyjnym lub prawie międzynarodowym publicznym, odbywa się ze względu na interes publiczny.
(44) W przypadku gdy w trakcie działań wyborczych funkcjonowanie systemu demokratycznego w niektórych państwach członkowskich wymaga zbierania przez partie polityczne danych na temat opinii politycznych obywateli, przetwarzanie tych danych może być dozwolone ze względu na interes publiczny, pod warunkiem ustanowienia odpowiednich gwarancji.
(45) Jeśli dane przetwarzane przez administratora nie pozwalają mu na zidentyfikowanie osoby fizycznej, nie ma on obowiązku uzyskania dodatkowych informacji w celu identyfikacji podmiotu danych wyłącznie ze względu na konieczność przestrzegania przepisu niniejszego rozporządzenia. W przypadku wniosku o dostęp, administrator powinien być upoważniony do zwracania się do podmiotu danych o udzielenie dalszych informacji, które umożliwią mu znalezienie danych osobowych, o które zwraca się wnioskodawca. Jeśli istnieje możliwość, aby podmiot danych udzielił takich informacji, administratorzy nie powinni przywoływać braku informacji jako powodu odmownego rozpatrzenia wniosku o dostęp. [Popr. 22]
(46) Zasada przejrzystości wymaga, by wszelkie informacje przekazywane zarówno opinii publicznej, jak i podmiotowi danych, były łatwo dostępne i zrozumiałe, oraz by napisano je jasnym i prostym językiem. Dotyczy to w szczególności takich sytuacji jak np. reklama w internecie, w których duża liczba podmiotów i złożoność technologiczna praktyki utrudnia podmiotowi danych uzyskanie wiadomości o tym, że dane osobowe go dotyczące są zbierane, kto je zbiera oraz w jakich celach, oraz zrozumienie tego. Zważywszy, że dzieci zasługują na szczególną ochronę, wszelkie informacje i komunikaty, których przetwarzanie jest adresowane konkretnie do dziecka, powinny być tworzone w jasnym i prostym języku, który jest zrozumiały dla dziecka.
(47) Należy opracować sposoby ułatwienia podmiotowi danych korzystania z praw przysługujących mu na mocy niniejszego rozporządzenia, włączającw tym mechanizmy składania wniosków, wolnych od opłat, dotyczących zapewniające uzyskiwanie,bezpłatnie, w szczególności dostępu do danych,oraz możliwości ich poprawiania ich,i usuwania oraz wykonywania, a także wykonywanie prawa do wniesienia sprzeciwu. Administrator powinien być zobowiązany do udzielania odpowiedzi na wnioski podmiotów danych w określonymrozsądnym terminie oraz podania przyczyn ewentualnego braku zastosowania się do wniosku danego podmiotu danych. [Popr. 23]
(48) Zasady rzetelnego i przejrzystego przetwarzania wymagają, by podmiot danych był informowany w szczególności o prowadzeniu operacji przetwarzania i jej celach, o prawdopodobnym okresie przechowywania danych do poszczególnych celów, o tym, czy dane mają być przekazane stronom trzecim lub krajom trzecim, o istnieniu środków umożliwiających wniesienie sprzeciwu i o przysługującym mu prawie dostępu, poprawienia lub usunięcia danych oraz prawie do złożenia skargi. W przypadku konieczności uzyskania danych od podmiotu danych, należy go także poinformować o tym, żeczy ma on obowiązek przekazać dane, oraz o konsekwencjach braku przekazania takich danych. Informacje te powinny być przekazywane – co może również oznaczać dostępne w każdej chwili – podmiotowi danych po przekazaniu uproszczonych informacji w formie standardowych ikon. Powinno to również oznaczać, że dane osobowe są przetwarzane w taki sposób, aby skutecznie umożliwić podmiotowi danych korzystanie z przysługujących mu praw. [Popr. 24]
(49) Informacje dotyczące przetwarzania danych osobowych odnoszących się do podmiotu danych powinny być mu przekazane w momencie zbierania danych lub, jeśli dane nie są uzyskiwane od tego podmiotu, w rozsądnym terminie, zależnie od okoliczności sprawy. Jeśli dane można zgodnie z prawem ujawnić innemu odbiorcy, w momencie pierwszorazowego ujawnienia danych temu odbiorcy należy przekazać stosowne informacje podmiotowi danych.
(50) Nakładanie tego obowiązku nie jest jednak konieczne, jeśli podmiot danych dysponuje zapoznał się już tymi informacjamiz tymi informacjami lub jeśli rejestracja bądź ujawnienie danych są wyraźnie przewidziane przez przepisy prawa, lub jeśli przekazanie informacji podmiotowi danych okazuje się niemożliwe lub wiąże się z niewspółmiernie dużym wysiłkiem. Ten ostatni wariant dotyczy sytuacji, w której przetwarzanie odbywa się w celach związanych z dokumentacją, statystyką lub w celach badań naukowych – w takim przypadku można wziąć pod uwagę liczbę podmiotów danych, wiek danych oraz przyjęte środki wyrównawcze. [Popr. 25]
(51) Każdej osobie powinno przysługiwać prawo dostępu do danych zebranych na jej temat, a wykonanie tego prawa powinno być na tyle łatwe, by każda osoba była świadoma przetwarzania i mogła zweryfikować jego zgodność z prawem. Dlatego też każdy podmiot danych powinien mieć prawo do wiedzy i uzyskania wiadomości w szczególności o celach, dla których dane są przetwarzane, przez jaki szacowany okres, jacy odbiorcy otrzymują dane, o ogólnych zasadach przetwarzania danych oraz ewentualnych skutkach tego przetwarzania, nawet tylko na podstawie profilowania. Prawo to nie powinno negatywnie wpływać na prawa i wolności innych osób, w tym tajemnice handlowe lub własność intelektualną, w szczególności na prawa autorskie chroniącena przykład w odniesieniu do praw autorskich chroniących oprogramowanie. Powyżej omówione względy nie powinny jednak powodować odmowy udzielenia podmiotowi danych wszystkich informacji. [Popr. 26]
(52) Administrator powinien skorzystać ze wszystkich uzasadnionych środków w celu weryfikacji tożsamości podmiotu danych, który żąda dostępu, w szczególności w kontekście usług internetowych i identyfikatorów internetowych. Administrator nie powinien zatrzymywać danych osobowych wyłącznie po to, by móc odpowiadać na potencjalne wnioski.
(53) Każda osoba powinna mieć prawo do poprawienia dotyczących jej danych osobowych oraz „prawo do bycia zapomnianym usunięcia danych”, jeśli przechowywanie tych danych nie jest zgodne z niniejszym rozporządzeniem. W szczególności podmioty danych powinny mieć prawo do tego, by ich dane osobowe zostały usunięte i nie były dalej przetwarzane, jeśli dane te nie są już konieczne do celów, dla których dane są zbierane lub przetwarzane w inny sposób, jeśli podmioty danych odwołały zgodę na przetwarzanie lub jeśli wnoszą sprzeciw wobec przetwarzania danych osobowych ich dotyczących, lub jeśli przetwarzanie ich danych osobowych nie jest zgodne z niniejszym rozporządzeniem z innego powodu. Prawo to ma szczególne znaczenie wtedy, gdy podmiot danych wyraził zgodę jako dziecko, nie będąc w pełni świadomy ryzyk związanych z przetwarzaniem, a w późniejszym czasie chce usunąć takie dane osobowe, zwłaszcza z internetu. Dalsze przechowywanie danych powinno być jednak dopuszczalne, jeśli jest ono niezbędne do celów dokumentacji, statystyki i badań naukowych, realizacji interesu publicznego w dziedzinie zdrowia publicznego, wykonania prawa wolności wypowiedzi, jeśli wymagają tego przepisy prawa lub jeśli są powody ograniczenia przetwarzania danych zamiast ich usunięcia. Prawo do usunięcia danych nie ma również zastosowania, gdy zatrzymanie danych osobowych jest niezbędne w celu wykonania umowy z podmiotem danych lub gdy istnieje obwiązek prawny zatrzymania tych danych. [Popr. 27]
(54) Aby wzmocnić „prawo do bycia zapomnianym usunięcia danych” w internecie, prawo do usunięcia danych powinno być także rozszerzone w taki sposób, by administrator, który upublicznił dane bez uzasadnienia prawnego, miał obowiązek poinformować osoby trzecie, które przetwarzają te dane, że podmiot przetwarzający dane złożył wniosek o usunięcie wszelkich linków do danych, kopii lub replikacji tych danych osobowych. Aby zapewnić przekazanie tych informacji, administrator powinien podjąć wszelkie racjonalne kroki, w tym środki techniczne, dotyczące danych, za których publikację odpowiada administrator. Jeśli chodzi o publikowanie danych osobowych przez osoby trzecie, administratora należy uznać za odpowiedzialnego za publikację tych danych, jeśli wyraził on zgodę na publikację tych danych przez osobę trzecią poczynić wszelkie niezbędne kroki w celu doprowadzenia do usunięcia danych, w tym przez strony trzecie, bez uszczerbku dla przysługującego podmiotowi danych prawa do wystąpienia o odszkodowanie. [Popr. 28]
(54a) Dane, które kwestionuje podmiot danych i których ścisłość lub nieścisłość nie może zostać stwierdzona, należy zablokować do wyjaśnienia sprawy. [Popr. 29]
(55) W celu dalszego wzmocnienia kontroli nad własnymi danymi oraz prawa dostępu, podmioty danych powinny mieć prawo, w przypadku gdy dane osobowe są przetwarzane w sposób elektroniczny oraz w zorganizowanym i powszechnie używanym formacie, do otrzymania kopii dotyczących ich danych także w takim powszechnie używanym formacie elektronicznym. Podmiot danych powinien także móc przekazywać dane, które dostarczył, ze zautomatyzowanej aplikacji, takiej jak sieć społeczna, do innej. Administratorów danych należy zachęcać do opracowywania interoperacyjnych formatów umożliwiających przenoszenie danych. Powinno to mieć zastosowanie wtedy, gdy podmiot danych dostarczył dane do automatycznego systemu przetwarzania na podstawie swojej zgody lub w związku z wykonaniem umowy. Dostawcy usług społeczeństwa informacyjnego nie powinni uzależniać świadczenia swoich usług od przekazywania tych danych. [Popr. 30]
(56) W przypadkach, w których dane osobowe mogłyby być przetwarzane zgodnie z prawem w celu ochrony żywotnych interesów podmiotu danych lub gdy jest to uzasadnione interesem publicznym, wykonywaniem władzy publicznej lub słusznymi interesami administratora, każdemu podmiotowi danych powinno jednak przysługiwać prawo wniesienia sprzeciwu wobec przetwarzania danych go dotyczących w prosty, skuteczny i wolny od opłat sposób. Ciężar dowodu w zakresie wykazania, że słuszneuzasadnione interesy administratora mogą mieć charakter nadrzędny wobec interesów lub podstawowych praw i wolności podmiotu danych, spoczywa na administratorze. [Popr. 31]
(57) Jeśli dane osobowe przetwarzane są do celów marketingu bezpośredniego, podmiot danych powinien miećma prawo wniesienia sprzeciwu wobec takiego przetwarzania w prosty, skuteczny i wolny od opłat, administrator powinien wyraźnie poinformować o nim podmiot danych w zrozumiały sposób i w zrozumiałej formie, jasnym i prostym językiem, oraz powinien wyraźnie wyodrębnić tę informację od innych informacji. [Popr. 32]
(58) Bez uszczerbku dla zgodności przetwarzania danych z prawem, każda osoba fizyczna powinna mieć prawo niepodlegania środkowi opartemu na profilowaniu dokonywanym poprzez automatyczne przetwarzanie do sprzeciwu wobec profilowania. Taki środek powinienProfilowanie, które prowadzi do środków wywołujących skutki prawne dotyczące podmiotu danych lub ma podobnie istotny wpływ na interesy, prawa lub wolności tego podmiotu danych, powinno być jednak dozwolonydozwolonejedynie wtedy, gdy jest wyraźnie przewidzianyprzewidziane przez przepisy prawa, stosowanystosowane w toku zawierania lub wykonywania umowy lub gdy podmiot danych wyraził na niegonie zgodę. W każdym przypadku takie przetwarzanie powinno stanowić przedmiot odpowiednich gwarancji, w tym konkretnych informacji podmiotu danych i prawa do interwencjioceny ze strony człowieka, a środek ten nie powinien dotyczyć dzieci. Takie środki nie powinny prowadzić do dyskryminacji osób ze względu na rasę lub pochodzenie etniczne, poglądy polityczne, religię lub przekonania, członkostwo w związkach zawodowych, orientację seksualną lub tożsamość płciową. [Popr. 33]
(58a) Należy zakładać, że profilowanie oparte wyłącznie na przetwarzaniu danych pseudonimicznych nie ma istotnego wpływu na interesy, prawa lub wolności podmiotu danych. Gdy profilowanie – niezależnie od tego, czy jest oparte na pojedynczym źródle danych pseudonimicznych, czy też na agregacji danych pseudonimicznych z różnych źródeł – umożliwia administratorowi przypisanie danych pseudonimicznych do konkretnego podmiotu danych, przetwarzane dane nie mogą już być uznawane za pseudonimiczne. [Popr. 34]
(59) Ograniczenia dotyczące szczególnych zasad i praw do informacji, dostępu, poprawiania i usuwania lub prawa przenoszeniadostępu do danych i ich otrzymywania, prawa wniesienia sprzeciwu, środków opartych na profilowaniu profilowania, a także informowania podmiotu danych o naruszeniu ochrony danych osobowych oraz pewnych powiązanych obowiązków administratorów mogą być nałożone przez prawo Unii lub państwa członkowskiego, w zakresie w jakim jest to konieczne i proporcjonalne w demokratycznym społeczeństwie, by zagwarantować bezpieczeństwo publiczne, w tym ochronę życia ludzkiego, zwłaszcza w ramach reagowania na klęski żywiołowe lub katastrofy wywołane przez człowieka, możliwość zapobiegania przestępstwom lub naruszeniom zasad etyki w przypadku zawodów regulowanych, ich ścigania i karania, inne szczególne i dobrze zdefiniowane publiczne interesy Unii lub państwa członkowskiego, w szczególności ważny interes gospodarczy lub finansowy Unii lub państwa członkowskiego, ochronę podmiotu danych lub też prawa i wolności innych osób. Ograniczenia te powinny być zgodne z wymogami Karty oraz Europejskiej Konwencji o Ochronie Praw Człowieka i Podstawowych Wolności. [Popr. 35]
(60) Należy obciążyć administratora całkowitą odpowiedzialnością za przetwarzanie danych osobowych prowadzone przez niego samego lub w jego imieniu, w szczególności w kwestiach takich jak dokumentacja, bezpieczeństwo danych, ocena skutków, inspektor ochrony danych oraz nadzór sprawowany przez organy do spraw ochrony. W szczególności administrator powinien zapewnić zgodność takiej operacji przetwarzania z niniejszym rozporządzeniem i mieć obowiązek wykazania tej zgodności być w stanie wykazać tę zgodność. Powinno to być weryfikowane przez niezależnych audytorów wewnętrznych lub zewnętrznych. [Popr. 36]
(61) Ochrona praw i wolności podmiotów danych w zakresie przetwarzania danych osobowych wymaga podjęcia odpowiednich środków technicznych i organizacyjnych, zarówno przy przygotowywaniu przetwarzania, jak i podczas samego przetwarzania, w celu zagwarantowania spełnienia wymogów niniejszego rozporządzenia. By zapewnić i wykazać zgodność z niniejszym rozporządzeniem, administrator powinien przyjąć wewnętrzne zasady polityki i wdrożyć odpowiednie środki, które są w szczególności zgodne z zasadą uwzględnienia ochrony danych już w fazie projektowania oraz zasadą domyślnej ochrony danych. Zasada uwzględniania ochrony danych już w fazie projektowania wymaga wbudowania ochrony danych w cały cykl życia technologii, od wczesnego etapu projektowania, aż po ostateczne uruchamianie, stosowanie i ostateczne usuwanie. Powinno to obejmować również odpowiedzialność za produkty i usługi, z których korzysta administrator lub podmiot przetwarzający. Zasada domyślnej ochrony danych wymaga, aby ustawienia dotyczące prywatności w usługach i produktach były domyślnie zgodne z ogólnymi zasadami ochrony danych, takimi jak zasada minimalizacji danych i zasada celowości. [Popr. 37]
(62) Ochrona praw i wolności podmiotów danych, a także zobowiązania i odpowiedzialność administratorów i podmiotów przetwarzających, także w odniesieniu do monitorowania przez organy nadzorcze i środków przez nie stosowanych, wymaga dokonania w niniejszym rozporządzeniu jasnego przydziału obowiązków, w tym w przypadku gdy administrator określa cele, warunki i sposoby przetwarzania wspólnie z innymi administratorami oraz gdy operacja przetwarzania jest dokonywana w imieniu administratora. Porozumienie między współadministratorami powinno odzwierciedlać faktyczną rolę i wzajemne relacje współadministratorów. Przetwarzanie danych osobowych zgodnie z niniejszym rozporządzeniem powinno obejmować zezwolenie administratorowi na przekazywanie danych współadministratorowi lub podmiotowi przetwarzającemu w celu przetworzenia danych w jego imieniu. [Popr. 38]
(63) Jeśli administrator niemający siedziby w Unii przetwarza dane osobowe podmiotów danych mających miejsce zamieszkania w Unii, a jego działalność w zakresie przetwarzania wiąże się z oferowaniem towarów lub usług tym podmiotom lub monitorowaniem ich zachowania, powinien on wyznaczyć przedstawiciela, chyba że administrator ma siedzibę w państwie trzecim zapewniającym odpowiedni poziom ochrony,lub przetwarzanie dotyczy mniej niż 5000 podmiotów danych w dowolnym okresie kolejnych 12 miesięcy i nie jest prowadzone w odniesieniu do specjalnych kategorii danych osobowych lub administrator jest małym lub średnim przedsiębiorcą, organem lub podmiotem publicznym, lub chyba żegdy jedynie okazjonalnie oferuje towary lub usługi tym podmiotom. Przedstawiciel powinien działać w imieniu administratora, a organ nadzorczy może się do niego zwracać. [Popr. 39]
(64) By stwierdzić, czy administrator jedynie okazjonalnie oferuje towary i usługi podmiotom danych mającym miejsce zamieszkania w Unii, należy się upewnić, czy z całości działalności administratora wynika, że oferowanie towarów i usług tym osobom, stanowi działalność dodatkową do działalności głównej. [Popr. 40]
(65) By móc wykazać zgodność z niniejszym rozporządzeniem, administrator lub podmiot przetwarzający powinni dokumentować każdą operację przetwarzania prowadzić dokumentację niezbędną do spełnienia wymogów określonych w niniejszym rozporządzeniu. Każdy administrator i podmiot przetwarzający powinnipowinien być zobowiązanizobowiązany do współpracy z organem nadzorczym oraz do udostępniania mu, na żądanie, dokumentacji, tak by mogła ona służyć do monitorowania tych operacji przetwarzania oceny zgodności z niniejszym rozporządzeniem. Należy jednak położyć równy nacisk na znaczenie dobrej praktyki i zgodności z przepisami, a nie na samo wypełnianie dokumentacji. [Popr. 41]
(66) W celu utrzymania bezpieczeństwa i zapobiegania naruszaniu przepisów niniejszego rozporządzenia administrator i podmiot przetwarzający powinni ocenić ryzyko związane z przetwarzaniem oraz wdrożyć środki mające na celu ograniczenie tego ryzyka. Środki te powinny zapewnić odpowiedni poziom bezpieczeństwa, uwzględniając stan wiedzy naukowej oraz koszty wdrożenia środków w odniesieniu do ryzyka oraz charakteru danych osobowych podlegających ochronie. Ustanawiając standardy techniczne i środki organizacyjne, by zapewnić bezpieczeństwo przetwarzania, Komisja powinnanależy promować neutralność technologiczną, interoperacyjność i innowacyjność oraz, w razie potrzeby, współpracowaćzachęcać do współpracy z państwami trzecimi. [Popr. 42]
(67) Naruszenie ochrony danych osobowych, w braku odpowiedniej i szybkiej reakcji, może prowadzić do znacznej straty ekonomicznej i szkód społecznych u danej osoby, w tym oszustwa dotyczącego tożsamości. Z tego względu administrator, niezwłocznie po powzięciu wiadomości o naruszeniu, jeśli to możliwe, w ciągu 24 godzin powinien zawiadomić organ nadzorczy o naruszeniu niezwłocznie, przy czym zakłada się, że oznacz to nie później niż po72 godzinach. Jeśli nie jest to możliwe w ciągu 24 godzin, W stosownym przypadku do zawiadomienia należy dołączyć stosowne wyjaśnienie powodów opóźnienia. Osoby, których dane osobowe mogłyby ucierpieć wskutek takiego naruszenia, powinny być niezwłocznie zawiadamiane, aby umożliwić im podjęcie niezbędnych środków ostrożności. Naruszenie powinno być uznawane za wywierające niekorzystny wpływ na dane osobowe lub prywatność podmiotu danych, jeżeli jego skutkiem mogą być np. kradzież lub oszustwo dotyczące tożsamości, uszkodzenie ciała, poważne upokorzenie lub naruszenie dobrego imienia. Zawiadomienie powinno zawierać opis charakteru naruszenia ochrony danych osobowych oraz zalecenia dla osoby zainteresowanej dotyczące ograniczenia potencjalnych niekorzystnych skutków naruszenia. Zawiadomienia powinny być przekazywane podmiotom danych tak szybko jak to racjonalnie możliwe, w ścisłej współpracy z organem nadzorczym oraz z poszanowaniem wytycznych przekazanych przez ten organ lub inne właściwe organy (np. organy ścigania). Na przykład szansa ograniczenia przez podmioty danych bezpośredniego ryzyka szkody wymagałaby szybkiego zawiadomienia podmiotów danych, zaś potrzeba wdrożenia właściwych środków w przypadku powtarzających się lub podobnych naruszeń ochrony danych może usprawiedliwiać dłuższe opóźnienie. [Popr. 43]
(68) By ustalić, czy organ nadzorczy i podmiot danych zostali niezwłocznie zawiadomieni o naruszeniu ochrony danych osobowych, należy sprawdzić, czy administrator wdrożył i zastosował odpowiednią ochronę technologiczną i środki organizacyjne pozwalające od razu stwierdzić, czy wystąpiło naruszenie ochrony danych osobowych, oraz niezwłocznie poinformować organ nadzorczy i podmiot danych, przed narażeniem na szwank interesu osobistego lub gospodarczego, uwzględniając zwłaszcza charakter i wagę naruszenia ochrony danych osobowych i jego konsekwencje oraz niekorzystne skutki dla podmiotu danych.
(69) Przy określaniu szczegółowych przepisów dotyczących formy i procedur mających zastosowanie przy zawiadamianiu o naruszeniach ochrony danych osobowych należy odpowiednio uwzględnić okoliczności naruszenia, w tym zbadać, czy dane osobowe były zabezpieczone właściwymi technicznymi środkami ochrony, skutecznie ograniczającymi prawdopodobieństwo oszustwa dotyczącego tożsamości lub innych form nadużycia danych. W tych przepisach i procedurach należy ponadto uwzględnić słuszne interesy organów ścigania, w przypadkach gdy przedwczesne ujawnienie mogłoby niepotrzebnie utrudnić badanie okoliczności naruszenia.
(70) Dyrektywa 95/46/WE przewidziała ogólny obowiązek zawiadamiania organów nadzorczych o przetwarzaniu danych osobowych. Obowiązek ten powoduje jednak obciążenia administracyjne i finansowe i nie w każdym przypadku przyczynia się do ochrony danych osobowych. Z tego względu należałoby znieść ten ogólny obowiązek zawiadomienia i zastąpić go skutecznymi procedurami i mechanizmami, które zamiast tego koncentrowałyby się na operacjach przetwarzania, które mogą stwarzać określone ryzyko dla praw i wolności podmiotów danych, ze względu na swój charakter, zakres lub cele. W takich przypadkach administrator lub podmiot przetwarzający powinni przeprowadzić ocenę skutków w zakresie ochrony danych przed przetwarzaniem, która powinna w szczególności obejmować przewidywane środki, gwarancje i mechanizmy mające na celu zapewnienie ochrony danych osobowych oraz wykazanie zgodności z niniejszym rozporządzeniem.
(71) Powinno to w szczególności mieć zastosowanie do nowo ustanowionych wielkoskalowych zbiorów danych, które mają na celu przetwarzanie znacznej ilości danych osobowych na szczeblu regionalnym, krajowym lub ponadnarodowym i które mogłyby mieć wpływ na dużą liczbę podmiotów danych.
(71a) Oceny skutków są niezbędnym centralnym elementem wszelkich zrównoważonych ram ochrony danych, gdyż dzięki nim przedsiębiorstwa są od samego początku świadome wszelkich możliwych konsekwencji prowadzonych przez nie operacji przetwarzania danych. Jeżeli oceny skutków są starannie przeprowadzane, prawdopodobieństwo operacji naruszającej ochronę danych lub ochronę prywatności może zostać zasadniczo ograniczone. Ocena skutków w zakresie ochrony danych powinna konsekwentnie uwzględniać cały cykl zarządzania danymi osobowymi od ich zebrania, przez przetwarzanie, do ich usunięcia, opisując przy tym szczegółowo planowane operacje przetwarzania, ryzyko dla praw i wolności podmiotów danych, środki przewidywane w celu sprostania ryzyku, gwarancje, środki bezpieczeństwa i mechanizmy mające na celu zapewnienie zgodności z niniejszym rozporządzeniem. [Popr. 44]
(71b) Administratorzy powinni skupić się na ochronie danych osobowych w całym cyklu życia danych – od ich zebrania, przez przetwarzanie, do ich usunięcia – inwestując od samego początku w zrównoważone ramy zarządzania danymi, a następnie wprowadzając kompleksowy mechanizm zgodności. [Popr. 45]
(72) W niektórych okolicznościach może być rozsądne i korzystne, by temat oceny skutków w zakresie ochrony danych był szerszy niż tylko pojedynczy projekt, na przykład gdy organy lub podmioty publiczne zamierzają ustanowić wspólną aplikację lub platformę służącą do przetwarzania lub gdy kilku administratorów planuje wprowadzić wspólną aplikację lub środowisko przetwarzania obejmujące sektor lub segment przemysłu lub do celów powszechnie stosowanej działalności międzysektorowej.
(73) Ocenę skutków w zakresie ochrony danych powinien przeprowadzić organ publiczny lub podmiot publiczny, o ile takiej oceny nie dokonano do tej pory w kontekście przyjęcia przepisów prawa krajowego, na których opiera się wykonanie zadań organu publicznego lub podmiotu publicznego i które regulują szczególną operację przetwarzania lub zestaw omawianych operacji. [Popr. 46]
(74) Jeśli ocena skutków w zakresie ochrony danych wykaże, że operacje przetwarzania wiążą się z wysokim poziomem konkretnych ryzykkonkretnego ryzyka dla praw i wolności podmiotów danych, takichtakiego jak pozbawienie osób fizycznych przysługującego im prawa lub korzystanie z konkretnych nowych technologii, przed rozpoczęciem operacji należy zasięgnąć opinii inspektora ochrony danych lub organu nadzorczego na temat ryzykownego przetwarzania, które mogłoby być niezgodne z niniejszym rozporządzeniem oraz przedstawić propozycje naprawienia tej sytuacji. Opinii organu nadzorczego należy zasięgnąć również w trakcie przygotowywania środka ustawodawczego przez parlament narodowy lub środka opartego na takim środku prawnym, który określa charakter przetwarzania danych oraz daje odpowiednie gwarancje. [Popr. 47]
(74a) Oceny skutków mogą być pomocne jedynie wtedy, gdy administratorzy dopilnują spełnienia obietnic początkowo w nich poczynionych. Administratorzy danych powinni w związku z tym dokonywać okresowych przeglądów pod kątem zgodności z zasadami ochrony danych w celu wykazania, że stosowane mechanizmy przetwarzania danych są zgodne z zapewnieniami sformułowanymi w ocenie skutków w zakresie ochrony danych. Przegląd ten powinien również wykazać zdolność administratora danych do respektowania niezależnych wyborów dokonanych przez podmioty danych. Ponadto w przypadku, gdy w wyniku przeglądu wykazane zostaną niezgodności, należy je podkreślić oraz przedstawić zalecenia dotyczące sposobu osiągnięcia pełnej zgodności. [Popr. 48]
(75) Jeśli przetwarzanie odbywa się w sektorze publicznym lub jeśli przetwarzanie w sektorze prywatnym prowadzi duże przedsiębiorstwo odnosi się do ponad 5000 podmiotów danych w ciągu 12 miesięcy, lub jeśli główna działalność przedsiębiorstwa, niezależnie od jego wielkości, obejmuje operacje przetwarzania dotyczące danych wrażliwych lub operacje przetwarzania, które wymagają regularnego i systematycznego monitorowania, osoba trzecia powinna wspomagać administratora lub podmiot przetwarzający w monitorowaniu zgodności, na poziomie wewnętrznym, z niniejszym rozporządzeniem. Określając, czy przetwarzane są dane dotyczące dużej liczby podmiotów danych, nie powinno się uwzględniać danych zarchiwizowanych, które są ograniczone w ten sposób, że nie podlegają normalnemu dostępowi do danych ani operacjom przetwarzania prowadzonym przez administratora oraz nie mogą być już zmieniane. Taki inspektor ochrony danych, który może być pracownikiem administratora, powinien być w stanie niezależnie wykonywać swoje obowiązki i zadania oraz korzystać ze specjalnej ochrony przed odwołaniem z funkcji. Ostateczna odpowiedzialność powinna nadal spoczywać na kierownictwie danej organizacji. Opinii inspektora ochrony danych należy zasięgnąć w szczególności przed zaprojektowaniem, zamówieniem, opracowaniem i ustanowieniem systemów automatycznego przetwarzania danych osobowych, aby zapewnić zgodność z zasadami ochrony prywatności już w fazie projektowania oraz domyślnej ochrony prywatności. [Popr. 49]
(75a) Inspektor ochrony danych powinien mieć co najmniej następujące kwalifikacje: obszerną wiedzę na temat treści i stosowania prawa o ochronie danych, w tym na temat technicznych i organizacyjnych środków i procedur; znajomość wymogów technicznych odnoszących się do ochrony prywatności w fazie projektowania, do domyślnej ochrony prywatności oraz do bezpieczeństwa danych; wiedzę branżową odpowiadającą wielkości działalności administratora lub podmiotu przetwarzającego oraz poufnemu charakterowi danych, które mają być przetwarzane; umiejętność prowadzenia inspekcji, konsultacji, dokumentacji i analizowania plików dziennika; umiejętność współpracy z przedstawicielami pracowników. Administrator powinien umożliwiać inspektorowi ochrony danych udział w zaawansowanych szkoleniach mających na celu utrzymanie poziomu specjalistycznej wiedzy niezbędnej do wykonywania jego obowiązków. Wyznaczenie do pełnienia funkcji inspektora ochrony danych nie musi wymagać pracy danego pracownika w pełnym wymiarze. [Popr. 50]
(76) Zrzeszenia lub inne organy reprezentujące różne kategorie administratorów należy zachęcać do sporządzenia kodeksów postępowania, po konsultacji z przedstawicielami pracowników, w granicach niniejszego rozporządzenia, by ułatwiać skuteczne stosowanie niniejszego rozporządzenia, uwzględniając szczególny charakter przetwarzania prowadzonego w niektórych sektorach. Kodeksy takie powinny ułatwić branży zachowanie zgodności z niniejszym rozporządzeniem. [Popr. 51]
(77) By zwiększyć przejrzystość i zgodność z niniejszym rozporządzeniem, należy zachęcać do ustanowienia mechanizmów certyfikacji oraz wprowadzenia pieczęci i standaryzowanych oznaczeń w zakresie ochrony danych, umożliwiając w ten sposób podmiotom danych szybką, wiarygodną i weryfikowalną ocenę poziomu ochrony danych odnośnych produktów i usług. Należy ustanowić „europejską pieczęć w zakresie ochrony danych” na szczeblu europejskim, aby zapewnić zaufanie wśród podmiotów danych, pewność prawa dla administratorów, a jednocześnie promować europejskie standardy ochrony danych poza UE przez ułatwienie pozaeuropejskim przedsiębiorstwom dostępu do rynków europejskich po przejściu procedury certyfikacji. [Popr. 52]
(78) Transgraniczny przepływ danych osobowych jest koniecznym warunkiem rozwoju handlu międzynarodowego i współpracy międzynarodowej. Zwiększenie tego przepływu wiąże się z nowymi wyzwaniami i problemami w zakresie ochrony danych osobowych. Przekazując dane osobowe z Unii do państw trzecich lub organizacji międzynarodowych, nie należy jednak zmniejszać poziomu ochrony osób fizycznych gwarantowanego w Unii na mocy niniejszego rozporządzenia. W każdym razie przekazywanie danych do państw trzecich może odbywać się jedynie w pełnej zgodności z niniejszym rozporządzeniem.
(79) Niniejsze rozporządzenie nie narusza postanowień umów międzynarodowych zawartych między Unią a państwami trzecimi, regulujących przekazywanie danych osobowych, przewidujących odpowiednie gwarancje dla podmiotów danych zapewaniające dostateczny poziom ochrony podstawowych praw obywateli. [Popr. 53]
(80) Komisja może podjąć decyzję, która będzie obowiązywać w całej Unii, że niektóre państwa trzecie lub też jakieś terytorium lub sektor, w którym odbywa się przetwarzanie danych w państwie trzecim, bądź organizacja międzynarodowa oferują odpowiedni poziom ochrony danych, gwarantując tym samym pewność prawną i jednolitość w całej Unii, jeśli chodzi o państwa trzecie lub organizacje międzynarodowe uważane za zapewniające taki poziom ochrony. W takich przypadkach przekazywanie danych osobowych do tych państw może odbywać się bez potrzeby uzyskania dalszego zezwolenia. Komisja może także zdecydować, wcześniej informując o tym państwo trzecie i przedstawiając mu kompletne uzasadnienie, o odwołaniu takiej decyzji. [Popr. 54]
(81) Zgodnie z podstawowymi wartościami, na których opiera się Unia, w szczególności ochroną praw człowieka, w swej ocenie państwa trzeciego Komisja powinna wziąć pod uwagę sposób, w jaki dane państwo trzecie przestrzega zasad praworządności, dostępu do wymiaru sprawiedliwości, a także międzynarodowych norm i standardów ochrony praw człowieka.
(82) Komisja może również uznać, że państwo trzecie lub terytorium bądź sektor, w którym odbywa się przetwarzanie danych w państwie trzecim, albo organizacja międzynarodowa nie oferują odpowiedniego poziomu ochrony danych. Wszelkie przepisy, które wymagają dostępu pozaterytorialnego do danych osobowych w Unii bez zezwolenia na mocy prawa państwa członkowskiego lub Unii, należy uznawać za świadczące o braku odpowiedniego poziomu ochrony danych. W związku z tym przekazywanie danych osobowych do tego państwa trzeciego powinno być zakazane. W takim przypadku należałoby przewidzieć możliwość odbywania konsultacji między Komisją a tymi państwami trzecimi lub organizacjami międzynarodowymi. [Popr. 55]
(83) W braku decyzji stwierdzającej odpowiedni poziom ochrony administrator lub podmiot przetwarzający powinni podjąć środki mające na celu zrekompensowanie braku ochrony w państwie trzecim poprzez zaoferowanie podmiotowi danych odpowiednich gwarancji. Takie odpowiednie gwarancje mogą polegać na skorzystaniu z wiążących reguł korporacyjnych, standardowych klauzul ochrony danych przyjętych przez Komisję, standardowych klauzul ochrony danych przyjętych przez organ nadzorczy,lub klauzul umownych dopuszczonych przez organ nadzorczy lub innych właściwych i proporcjonalnych środków uzasadnionych w świetle wszystkich okoliczności związanych z jedną operacją przekazania danych lub zestawem takich operacji przekazania, o ile zezwoli na to organ nadzorczy. Te odpowiednie gwarancje powinny zapewniać poszanowanie praw podmiotów danych w stopniu odpowiednim do przetwarzania wewnątrz UE, w szczególności w kwestiach takich jak zasada celowości, prawo dostępu, poprawianie, usuwanie danych i występowanie o odszkodowanie. Gwarancje te powinny w szczególności zapewniać przestrzeganie zasad przetwarzania danych osobowych, chronić prawa podmiotów danych oraz przewidywać skuteczne mechanizmy dochodzenia roszczeń, zapewniać przestrzeganie zasad ochrony danych w fazie projektowania i domyślnej ochrony danych, zapewniać istnienie inspektora ochrony danych. [Popr. 56]
(84) Możliwość korzystania przez administratora lub podmiot przetwarzający ze standardowych klauzul ochrony danych przyjętych przez Komisję lub organ nadzorczy nie powinna uniemożliwiać włączenia przez nich standardowych klauzul ochrony danych do szerszej umowy ani dodania innych klauzul lub dodatkowych gwarancji, pod warunkiem że nie są one sprzeczne, bezpośrednio lub pośrednio, ze standardowymi klauzulami umownymi przyjętymi przez Komisję lub organ nadzorczy lub też nie naruszają podstawowych praw lub wolności podmiotów danych. Standardowe klauzule dotyczące ochrony danych przyjęte przez Komisję mogłyby obejmować różne sytuacje, to jest przekazywanie przez administratorów mających siedzibę w Unii do administratorów poza Unią oraz przez administratorów mających siedzibę w Unii do podmiotów przetwarzających – w tym podwykonawców podmiotów przetwarzających – mających siedzibę poza Unią. Należy zachęcać administratorów i podmioty przetwarzające do zapewnienia jeszcze mocniejszych gwarancji za pomocą dodatkowych zobowiązań umownych, uzupełniających standardowe klauzule dotyczące ochrony. [Popr. 57]
(85) Grupa korporacyjna powinna móc korzystać z zatwierdzonych wiążących reguł korporacyjnych do międzynarodowego przekazywania danych z Unii do organizacji w ramach tej samej korporacyjnej grupy przedsiębiorstw, o ile takie reguły korporacyjne obejmują wszystkie istotne zasady i egzekwowalne prawa mające na celu zapewnienie odpowiednich standardówgwarancji dotyczących przekazywania lub kategorii przekazywania danych osobowych. [Popr. 58]
(86) Należy przewidzieć możliwość przekazywania danych w niektórych okolicznościach, jeżeli podmiot danych wyraził na to zgodę, jeżeli przekazanie danych jest konieczne w związku z umową lub roszczeniem prawnym, jeżeli wymagać tego będzie ochrona ważnego interesu publicznego wskazanego przez Unię lub państwo członkowskie lub w przypadku przekazania danych z rejestru utworzonego na mocy przepisów prawa i przeznaczonego do wglądu dla ogółu społeczeństwa lub osób wykazujących słusznyuzasadniony interes. W tym ostatnim przypadku przekazanie nie powinno obejmować całości danych lub całych kategorii danych z rejestru oraz, jeżeli rejestr jest przeznaczony do wglądu dla osób wykazujących słusznyuzasadniony interes, przekazanie danych powinno nastąpić jedynie na wniosek tych osób lub wówczas, gdy osoby te mają być odbiorcami, przy pełnym uwzględnieniu interesów i praw podstawowych podmiotu danych. [Popr. 59]
(87) Odstępstwa te powinny mieć w szczególności zastosowanie do przekazywania danych wymaganego i niezbędnego do ochrony istotnego interesu publicznego, na przykład w przypadkach przesyłania danych za granicę między organami ds. konkurencji, organami podatkowymi lub administracją celną, finansowymi organami nadzorczymi, między służbami odpowiedzialnymi za sprawy ubezpieczeń społecznych lub za zdrowiepubliczne lub do właściwych organów publicznych odpowiedzialnych za zapobieganie przestępstwom, ich ściganie, wykrywanie lubi karanie, w tym za zapobieganie praniu pieniędzy i za walkę z finansowaniem terroryzmu. Przekazywanie danych osobowych należy uznać za zgodne z prawem również wtedy, gdy jest niezbędne w celu ochrony interesu, który ma istotne znaczenie dla życia podmiotu danych lub innej osoby, a podmiot danych nie jest w stanie udzielić zgody. Przekazywanie danych osobowych związane z takim istotnym interesem publicznym powinno mieć charakter sporadyczny. W każdym przypadku należy przeprowadzić dokładną ocenę wszystkich okoliczności takiego przekazywania. [Popr. 60]
(88) Przekazywanie, którego nie można określić jako częste lub masowe, mogłoby także być możliwe ze względu na słuszne interesy administratora lub podmiotu przetwarzającego, przy założeniu, że dokonali oni oceny wszystkich okoliczności związanych z przekazaniem danych. W przypadku przetwarzania do celów dokumentacji, statystyki i badań naukowych należy wziąć pod uwagę słuszne oczekiwania społeczeństwa w zakresie zwiększenia wiedzy. [Popr. 61]
(89) W każdym przypadku, jeśli KomicjaKomisja nie podjęła decyzji stwierdzającej odpowiedni poziomupoziom ochrony danych w państwie trzecim, administrator lub podmiot przetwarzający powinni skorzystać z rozwiązań, które dają podmiotom danych prawnie wiążącą gwarancję, że będą one nadal podlegać podstawowym prawom i gwarancjom w zakresie przetwarzania ich danych w Unii, także po przekazaniu danych, o ile przetwarzanie nie jest masowe, powtarzalne ani strukturalne. Taka gwarancja powinna obejmować odszkodowanie finansowe w przypadkach utraty, niedozwolonego dostępu lub przetwarzania danych oraz obowiązek udzielenia wszelkich szczegółowych informacji dotyczących dostępu organów publicznych do danych w państwie trzecim, niezależnie od przepisów krajowych. [Popr. 62]
(90) Niektóre państwa trzecie uchwalają ustawy, rozporządzenia i inne instrumenty prawne, które mają bezpośrednio regulować działalność w zakresie przetwarzania danych osób fizycznych i prawnych podlegających jurysdykcji państw członkowskich. Ekstraterytorialne stosowanie tych ustaw, rozporządzeń i innych instrumentów prawnych może naruszać prawo międzynarodowe i uniemożliwiać osiągnięcie celu ochrony osób fizycznych zagwarantowanej przez Unię w niniejszym rozporządzeniu. Przekazywanie nie powinno być dopuszczalne, jeśli nie są spełnione warunki przekazywania danych do państw trzecich wskazane w niniejszym rozporządzeniu. Może to może między innymi dotyczyć sytuacji, w której ujawnienie jest niezbędne ze względu na ważny interes publiczny uznany w prawie Unii lub prawie państwa członkowskiego, któremu podlega administrator. Warunki istnienia ważnego interesu publicznego powinny zostać następnie określone przez Komisję w akcie delegowanym. W przypadkach gdy administratorzy lub podmioty przetwarzające stają wobec konfliktu związanego z wymogami zgodności między jurysdykcją Unii a jurysdykcją państwa trzeciego, Komisja powinna zapewnić, aby przepisy Unii miały zawsze pierwszeństwo. Komisja powinna zapewnić administratorowi i podmiotowi przetwarzającemu wytyczne i wsparcie, a także powinna dążyć do rozwiązania konfliktów jurysdykcji z danym państwem trzecim. [Popr. 63]
(91) Przenoszenie danych osobowych ponad granicami może wiązać się z jeszcze większym ryzykiem niemożności wykonywania przez osoby fizyczne praw do ochrony danych osobowych, w szczególności by chronić się przed niezgodnym z prawem wykorzystaniem lub ujawnieniem tych informacji. Organy nadzorcze mogą jednocześnie uznać, że nie są w stanie rozpatrywać skarg lub prowadzić dochodzeń związanych z działalnością, która ma miejsce poza granicami ich państwa. Ich wysiłki zmierzające do wspólnej pracy w kontekście transgranicznym mogą także być hamowane przez niewystarczające uprawnienia w zakresie zapobiegania powyżej opisanym zjawiskom lub zaradzenia im, niespójne systemy prawne oraz przeszkody praktyczne, takie jak ograniczone środki. Z tego względu należy promować ściślejszą współpracę między organami nadzorującymi ochronę danych, by pomagać im w wymianie informacji i prowadzeniu dochodzeń z ich międzynarodowymi odpowiednikami.
(92) Utworzenie w państwach członkowskich organów nadzorczych, wykonujących swoje funkcje w sposób całkowicie niezależny, jest zasadniczym elementem ochrony osób fizycznych w zakresie przetwarzania danych osobowych. Państwa członkowskie mogą ustanowić więcej niż jeden organu nadzorczy, by odzwierciedlić swoją strukturę konstytucyjną, organizacyjną i administracyjną. Organ dysponuje odpowiednimi zasobami finansowymi i kadrowymi umożliwiającymi sprawowanie jego funkcji w pełnym zakresie, z uwzględnieniem liczby ludności oraz liczby operacji przetwarzania danych osobowych. [Popr. 64]
(93) Jeśli państwo członkowskie ustanowi kilka organów nadzorczych, powinno także w swoich przepisach ustanowić mechanizmy zapewnienia skutecznego udziału tych organów nadzorczych w mechanizmie zgodności. Takie państwo członkowskie powinno w szczególności wskazać organ nadzorczy, który działa jako pojedynczy punkt kontaktowy do celów skutecznego udziału tych organów w omawianym mechanizmie, by zapewnić sprawną i płynną współpracę z innymi organami nadzorczymi, Europejską Radą Ochrony Danych i Komisją.
(94) Każdy organ nadzorczy powinien zostać wyposażony w odpowiednie zasoby finansowe i ludzkie, ze szczególnym uwzględnieniem zapewnienia odpowiednich umiejętności technicznych i prawniczych personelu, a także w pomieszczenia i infrastrukturę, niezbędne do skutecznego wykonywania swoich zadań, w tym zadań związanych ze wzajemną pomocą i współpracą z innymi organami nadzorczymi w całej Unii. [Popr. 65]
(95) Warunki ogólne członkostwa w organie nadzorczym powinny być określone w przepisach prawa każdego państwa członkowskiego i powinny w szczególności przewidywać, iż członkowie tego organu powinni być wyznaczeni przez parlament albolub przez rząd państwa członkowskiego, przy zachowaniu należytej staranności w zakresie ograniczania do minimum możliwości wpływu politycznego, oraz obejmować zasady dotyczące kwalifikacji tych członków, unikania przez nich konfliktów interesów i ich stanowiska tych członków. [Popr. 66]
(96) Organy nadzorcze powinny monitorować stosowanie przepisów w sposób zgodny z niniejszym rozporządzeniem oraz przyczyniać się do jego spójnego stosowania w całej Unii, w celu ochrony osób fizycznych w zakresie przetwarzania ich danych osobowych oraz ułatwienia swobodnego przepływu danych osobowych w ramach rynku wewnętrznego. W tym celu organy nadzorcze powinny współpracować ze sobą oraz z Komisją.
(97) Jeśli przetwarzanie danych osobowych w kontekście działalności prowadzonej w siedzibie administratora lub podmiotu przetwarzającego w Unii odbywa się w kilku państwach, jeden organ nadzorczy powinien być właściwy w zakresie monitorowania działalnościpełnić rolę pojedynczego punktu kontaktowego oraz organu głównego odpowiedzialnego za nadzorowanie administratora lub podmiotu przetwarzającego w całej Unii oraz podejmowaniapodejmowanie odnośnych decyzji, by zwiększyć spójne stosowanie, zagwarantować pewność prawną oraz ograniczyć obciążenie administracyjne administratorów i podmiotów przetwarzających. [Popr. 67]
(98) WłaściwymGłównym organem, zapewniającym taki punkt kompleksowej obsługi, powinien być organ nadzorczy państwa członkowskiego, w którym administrator lub podmiot przetwarzający ma siedzibę główną lub przedstawiciela. Europejska Rada Ochrony Danych może wyznaczyć organ główny za pomocą mechanizmu zgodności w określonych przypadkach na wniosek właściwego organu. [Popr. 68]
(98a) Podmioty danych, których dane osobowe są przetwarzane przez administratora danych lub podmiot przetwarzający w innym państwie członkowskim, powinny mieć możliwość wniesienia skargi do wybranego przez siebie organu nadzorczego. Główny organ do spraw ochrony danych powinien koordynować swoją pracę z pracą innych zaangażowanych organów. [Popr. 69]
(99) Niniejsze rozporządzenie ma zastosowanie także do działalności sądów krajowych, natomiast właściwość organów nadzorczych nie powinna obejmować przetwarzania danych osobowych wykorzystywanych przez sądy w ramach sprawowania wymiaru sprawiedliwości, by chronić niezawisłość sędziów podczas wykonywania przez nich zadań sądowych. Wyjątek ten powinien być jednak ściśle ograniczony do rzeczywistych działań sądowych w sprawach sądowych i nie powinien mieć zastosowania do innych działań, w których sędziowie mogą brać udział, zgodnie z prawem krajowym.
(100) By zapewnić spójne monitorowanie i wykonanie niniejszego rozporządzenia w całej Unii, organy nadzorcze powinny mieć w każdym państwie członkowskim te same obowiązki i faktyczne uprawnienia, w tym uprawnienie do przeprowadzania dochodzenia i prawnie wiążącej interwencji, podejmowania decyzji i nakładania sankcji, w szczególności w sprawach skarg od osób fizycznych oraz do udziału w postępowaniu sądowym. Uprawnienia dochodzeniowe organów nadzorczych, jeśli chodzi o dostęp do pomieszczeń, powinny być wykonywane zgodnie z prawem unijnym i prawem krajowym. W szczególności dotyczy to wymogu uprzedniego uzyskania zezwolenia sądu.
(101) Każdy organ nadzorczy powinien rozpatrywać skargi złożone przez podmiot danych lub zrzeszenie działające w interesie publicznym oraz przeprowadzić stosowne dochodzenie. Dochodzenie na podstawie skargi powinno być prowadzone, z zastrzeżeniem kontroli sądowej, w zakresie odpowiednim do konkretnej sprawy. Organ nadzorczy powinien poinformować podmiot danych lub zrzeszenie o postępach i wyniku skargi w rozsądnym terminie. Jeśli dana sprawa wymaga prowadzenia dalszego dochodzenia lub koordynacji z innym organem nadzorczym, podmiot danych powinien być o tym poinformowany. [Popr. 70]
(102) Działania w zakresie podnoszenia świadomości prowadzone przez organy nadzorcze i skierowane do opinii publicznej powinny obejmować szczególne środki adresowane do administratorów i podmiotów przetwarzających, w tym mikroprzedsiębiorców oraz małych i średnich przedsiębiorców, a także podmiotów danych.
(103) Organy nadzorcze powinny wspierać się wzajemnie w wykonywaniu swoich zadań oraz świadczyć sobie wzajemną pomoc, by zapewnić spójne stosowanie i egzekwowanie przepisów niniejszego rozporządzenia na rynku wewnętrznym.
(104) Każdy organ nadzorczy powinien mieć prawo udziału w operacjach prowadzonych wspólnie przez organy nadzorcze. Organ nadzoru, który otrzyma stosowny wniosek, powinien mieć obowiązek udzielenia odpowiedzi w ściśle określonym terminie.
(105) By zapewnić spójne stosowanie przepisów niniejszego rozporządzenia w całej Unii, należy ustanowić mechanizm zgodności w zakresie współpracy między organami nadzorczymi i Komisją. Mechanizm ten powinien mieć w szczególności zastosowanie tam, gdzie organ nadzorczy zamierza podjąć środek w zakresie operacji przetwarzania powiązanych z oferowaniem towarów lub usług podmiotom danych w kilku państwach członkowskich, lub też monitorowaniem podmiotów danych, lub który mógłby mieć istotny wpływ na swobodny przepływ danych. Powinien także mieć zastosowanie wtedy, gdy organ nadzorczy lub Komisja wnioskują o rozwiązanie danej kwestii w ramach mechanizmu zgodności. Ponadto podmioty danych powinny mieć prawo wymagać zgodności, jeżeli uważają one, że środek zastosowany przez organ ochrony danych państwa członkowskiego nie spełnił tego kryterium. Mechanizm ten powinien pozostawać bez uszczerbku dla środków, które Komisja może podjąć w ramach wykonywania swoich uprawnień na mocy Traktatu. [Popr. 71]
(106) W ramach stosowania mechanizmu zgodności Europejska Rada Ochrony Danych powinna, w określonym terminie, wydać opinię, o ile tak postanowią jej członkowie w głosowaniu zwykłą większością głosów lub jeśli zażądają tego organ nadzorczy lub Komisja.
(106a) Aby zapewnić spójne stosowanie niniejszego rozporządzenia, Europejska Rada Ochrony Danych może w indywidualnych przypadkach przyjąć decyzję wiążącą dla właściwych organów nadzorczych. [Popr. 72]
(107) By zapewnić zgodność z przepisami niniejszego rozporządzenia, Komisja może przyjąć opinię lub podjąć decyzję w tej sprawie, żądając od organu nadzorczego zawieszenia tego projektu środka. [Popr. 73]
(108) Może zaistnieć nagła potrzeba działania w celu ochrony interesów podmiotów danych, w szczególności gdy istnieje niebezpieczeństwo, że egzekwowanie prawa przysługującego podmiotowi danych może być istotnie utrudnione. Z tego względu organ nadzorczy, stosując mechanizm zgodności, powinien być w stanie przyjąć środki tymczasowe o określonym czasie obowiązywania.
(109) Stosowanie tego mechanizmu powinno być warunkiem ważności prawnej i egzekwowania odnośnej decyzji przez organ nadzorczy. W innych przypadkach o charakterze transgranicznym wzajemna współpraca i wspólne dochodzenia mogą być prowadzone przez zainteresowane organy nadzorcze na zasadzie dwustronnej lub wielostronnej bez stosowania mechanizmu zgodności.
(110) Na szczeblu Unii należy ustanowić Europejską Radę Ochrony Danych. Powinna ona zastąpić Grupę Roboczą ds. Ochrony Osób Fizycznych w zakresie Przetwarzania Danych Osobowych powołaną na mocy dyrektywy 95/46/WE. W jej skład powinni wchodzić szefowie organów nadzorczych wszystkich państw członkowskich oraz Europejski Inspektor Ochrony Danych. Komisja powinna uczestniczyć w jej działaniach. Europejska Rada Ochrony Danych powinna przyczyniać się do spójnego stosowania przepisów niniejszego rozporządzenia na terytorium całej Unii, w tym poprzez doradzanie Komisjiinstytucjom Unii i promowanie współpracy organów nadzorczych na terytorium całej Unii, co obejmuje koordynację wspólnych operacji. Wypełniając swoje zadania, Europejska Rada Ochrony Danych powinna działać niezależnie. Europejska Rada Ochrony Danych powinna zintensyfikować dialog z zainteresowanymi stronami, takimi jak zrzeszenia podmiotów danych, organizacje konsumenckie, administratorzy danych i inne zainteresowane podmioty oraz eksperci. [Popr. 74]
(111) Każdy podmiotPodmioty danych powinienpowinny mieć prawo do złożenia skargi do organu nadzorczego w dowolnym państwie członkowskim oraz prawo do skutecznego sądowego środka ochrony prawnej zgodnie z art. 47 Karty, jeśli uzna uznają, że jegoich prawa wynikające z niniejszego rozporządzenia są naruszane lub jeśli organ nadzorczy nie reaguje na skargę lub nie podejmuje działania, pomimo iż jest ono niezbędne w celu ochrony praw podmiotu danych. [Popr. 75]
(112) Każdy organ, organizacjaWszelkie organy, organizacje lub zrzeszenie zrzeszenia, które ma na celu ochronę praw i interesów podmiotów danych w zakresie ochrony ich danychdziałająw interesie publicznym i które zostałozostały utworzone zgodnie z prawem państwa członkowskiego, powinnopowinny mieć prawo do złożenia skargi do organu nadzorczego w imieniu podmiotów danych za ich zgodą lub wykonania prawa do sądowego środka ochrony prawnej w imieniu podmiotów , z upoważnienia podmiotu danych, lub też złożenia, niezależnie od skargi podmiotu danych, własnej skargi, jeśli uzna uznają, iż doszło do naruszenia ochrony danych osobowych przepisów niniejszego rozporządzenia. [Popr. 76]
(113) Każda osoba fizyczna lub prawna powinna mieć prawo do sądowego środka ochrony prawnej przeciwko dotyczącej jej decyzji organu nadzorczego. Postępowanie przeciwko organowi nadzorczemu należy wszcząć przed sądem państwa członkowskiego, w którym organ nadzorczy ma siedzibę.
(114) By wzmocnić ochronę sądową podmiotu danych w sytuacjach, w którychgdy właściwy organ nadzorczy ma siedzibę w innym państwie członkowskim niż to, w którym mieszka podmiot danych, podmiot danych może zwrócić się do podmiotu, organizacjiupoważnićpodmiot, organizację lub zrzeszenia mającego na celu ochronę praw i interesów podmiotu danych w zakresie ochrony jego danych z wnioskiem o wszczęcie w jego imieniuzrzeszeniedziałające w interesie publicznymdo wszczęcia postępowania przeciwko temu organowi nadzorczemu we właściwym sądzie innego państwa członkowskiego. [Popr. 77]
(115) W sytuacji, w której właściwy organ nadzorczy mający siedzibę w innym państwie członkowskim nie podejmuje działania lub podjął niewystarczające środki w odniesieniu do skargi, podmiot danych może zwrócić się do organu nadzorczego w państwie członkowskim, w którym ma miejsce zwykłego pobytu, o wszczęcie postępowania przeciwko temu organowi nadzorczemu we właściwym sądzie innego państwa członkowskiego. Nie dotyczy do osób mieszkających poza UE. Organ nadzorczy, do którego złożono wniosek, może podjąć decyzję, z zastrzeżeniem kontroli sądowej, czy przyjęcie wniosku jest właściwe. [Popr. 78]
(116) W przypadku postępowania przeciwko administratorowi lub podmiotowi przetwarzającemu, powód powinien mieć możliwość wniesienia pozwu do sądu w państwie członkowskim, w którym administrator lub podmiot przetwarzający mają siedzibę lub – w razie zamieszkiwania w UE – w którym mieszka podmiot danych, chyba że administrator jest organem publicznym Unii lub państwa członkowskiego działającym w ramach wykonywania swoich uprawnień publicznych. [Popr. 79]
(117) Jeśli istnieją przesłanki, by sądzić, że w sądach w różnych państwach członkowskich toczą się równoległe postępowania, sądy powinny być zobowiązane do kontaktowania się ze sobą. Sądy powinny mieć możliwość zawieszenia postępowania, w sytuacji gdy w innym państwie członkowskim toczy się postępowanie równoległe. W celu zapewnienia skuteczności postępowań sądowych państwa członkowskie powinny zagwarantować szybkie przyjmowanie środków mających zaradzić lub zapobiec naruszeniom niniejszego rozporządzenia.
(118) Szkoda finansowa lub niefinansowa, jaką dana osoba może ponieść wskutek niezgodnego z prawem przetwarzania danych, powinna zostać naprawiona przez administratora lub podmiot przetwarzający, który może być zwolniony z odpowiedzialności w przypadku dowiedzenia tylko wtedy, gdy udowodni, że szkoda nie powstała z jego winy, szczególnie wówczas gdy udowodni winę podmiotu danych lub w przypadku siły wyższej. [Popr. 80]
(119) Na wszystkie osoby fizyczne i prawne, która nie przestrzegają niniejszego rozporządzenia, niezależnie od tego czy działają na podstawie prawa prywatnego czy publicznego, powinny zostać nałożone kary. Państwa członkowskie powinny dopilnować, by kary były skuteczne, proporcjonalne i odstraszające, oraz podjąć wszelkie środki mające na celu wykonanie tych kar. Przepisy dotyczące kar powinny podlegać odpowiednim gwarancjom proceduralnym zgodnie z ogólnymi zasadami prawa Unii i Karty, w tym z zasadami dotyczącymi prawa do skutecznego środka prawnego i należytego procesu oraz z zasadą ne bis in idem. [Popr. 81]
(119a) Stosując kary, państwa członkowskie powinny w pełni respektować odpowiednie gwarancje proceduralne, w tym prawo do skutecznego środka prawnego i należytego procesu oraz zasadę ne bis in idem. [Popr. 82]
(120) W celu wzmocnienia i zharmonizowania sankcji administracyjnych za naruszenia przepisów niniejszego rozporządzenia, każdy organ nadzorczy powinien być uprawniony do nakładania sankcji administracyjnych. Niniejsze rozporządzenie powinno wymieniać te przestępstwa oraz wskazywać górną granicę wysokości grzywien administracyjnych, którą należy ustalić oddzielnie dla każdego przypadku, odpowiednio do danej sytuacji, ze szczególnym uwzględnieniem charakteru, wagi i czasu trwania naruszenia. Z mechanizmu zgodności można także korzystać do zniesienia różnic w stosowaniu sankcji administracyjnych.
(121) Przetwarzanie danych osobowych wyłącznie w celach dziennikarskich lub w celu uzyskania wyrazu artystycznego lub literackiego powinno kwalifikować się doGdy tylko to konieczne, należy przewidzieć zwolnienia z wymogów niektórych przepisów niniejszego rozporządzenia dotyczących przetwarzania danych osobowychlub odstępstwa od tych wymogów, by pogodzić prawo do ochrony danych osobowych z prawem do wolności wypowiedzi, a zwłaszcza prawem do uzyskiwania i udzielania informacji, co gwarantuje w szczególności art. 11 Karty. Powinno mieć to w szczególności zastosowanie do przetwarzania danych osobowych w dziedzinie techniki audiowizualnej oraz w archiwach danych i bibliotekach prasowych. Z tego względu państwa członkowskie powinny przyjąć środki ustawodawcze, które powinny określać wyjątki i odstępstwa konieczne do zapewnienia równowagi pomiędzy prawami podstawowymi. Państwa członkowskie powinny przyjąć takie wyjątki i odstępstwa, jeśli chodzi o zasady ogólne, prawa podmiotów danych, administratora i podmiot przetwarzający, przekazywanie danych do państw trzecich lub organizacji międzynarodowych, niezależne organy nadzorcze oraz , współpracę i zgodność oraz szczególne sytuacje dotyczące przetwarzania danych. Nie powinno to jednak powodować wprowadzenia przez państwa członkowskie wyjątków od innych przepisów rozporządzenia. W celu uwzględnienia znaczenia prawa do wolności wypowiedzi w każdym demokratycznym społeczeństwie, należy dokonać wykładni pojęć dotyczących tej wolności , takich jak szeroko rozumiane dziennikarstwo. Państwa członkowskie powinny zatem zaklasyfikować jakodziałalność „dziennikarską” do celów wyjątków i odstępstw określonych w niniejszym rozporządzeniu,w szerokim rozumieniu, aby objąć wszelką działalność, której przedmiotemcelem jest ujawnianie opinii publicznej informacji, opinii lub pomysłów idei, niezależnie od nośnika wykorzystanego do ich przekazania, z uwzględnieniem również rozwoju technologicznego. Działalność ta nie powinna być ograniczona do agencji medialnych i może być podejmowana zarówno w celach dochodowych, jak i w celach niedochodowych. [Popr. 83]
(122) Przetwarzanie danych osobowych dotyczących zdrowia, jako szczególnej kategorii danych, które zasługują na wyższy poziom ochrony, może być często uzasadnione wieloma względami przemawiającymi na korzyść poszczególnych osób i społeczeństwa jako całości, zwłaszcza w kontekście zapewnienia ciągłości transgranicznej opieki zdrowotnej. Z tego względu niniejsze rozporządzenie powinno przewidywać zharmonizowane warunki przetwarzania danych dotyczących zdrowia, z zastrzeżeniem szczególnych i odpowiednich gwarancji w celu ochrony podstawowych praw i danych osobowych osób fizycznych. Obejmuje to prawo osób fizycznych do dostępu do ich danych osobowych dotyczących zdrowia, na przykład danych w dokumentacji medycznej zawierających takie informacje, jak diagnoza, wyniki badań, oceny dokonywane przez lekarzy prowadzących leczenie oraz informacje na temat wszelkich stosowanych terapii lub przeprowadzonych zabiegów.
(122a) Osoba przetwarzająca dane osobowe dotyczące stanu zdrowia powinna w miarę możliwości otrzymywać dane anonimowo lub pod pseudonimem, a wiedzę na temat tożsamości powinien posiadać jedynie lekarz ogólny lub specjalista, który zwrócił się z wnioskiem dotyczącym przetworzenia takich danych. [Popr. 84]
(123) Przetwarzanie danych osobowych dotyczących zdrowia bez zgody podmiotu danych może być konieczne ze względu na interes publiczny w dziedzinie zdrowia publicznego. W tym kontekście „zdrowie publiczne” należy interpretować zgodnie z definicją w rozporządzeniu Parlamentu Europejskiego i Rady (WE) nr 1338/2008(11)Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 16 grudnia 2008 r. w sprawie statystyk Wspólnoty w zakresie zdrowia publicznego oraz zdrowia i bezpieczeństwa w pracy, według której oznacza ono wszystkie elementy związane ze zdrowiem, mianowicie stan zdrowia, w tym zachorowalność i niepełnosprawność, czynniki warunkujące stan zdrowia, potrzeby w zakresie opieki zdrowotnej, zasoby opieki zdrowotnej, oferowane usługi opieki zdrowotnej i powszechny dostęp do nich, opiekę zdrowotną, wydatki na opiekę zdrowotną i sposób jej finansowania oraz przyczyny zgonów. Takie przetwarzanie danych osobowych dotyczących zdrowia w celu realizacji interesu publicznego nie powinno skutkować przetwarzaniem danych do innych celów przez osoby trzecie, takie jak pracownicy, zakłady ubezpieczeń i banki. [Popr. 85]
(123a) Przetwarzanie danych osobowych dotyczących zdrowia, które stanowią specjalną kategorię danych, może być potrzebne do celów historycznych bądź statystycznych lub do celów badań naukowych. W związku z tym niniejsze rozporządzenie przewiduje odstępstwo od wymogu zgody w przypadkach badań służących istotnemu interesowi publicznemu. [Popr. 86]
(124) Zasady ogólne ochrony osób fizycznych w zakresie przetwarzania danych osobowych powinny mieć także zastosowanie w kontekście zatrudnienia i zabezpieczenia społecznego. Zatem w celu regulacji przetwarzania danych osobowych pracowników w kontekście zatrudnienia Państwa członkowskie powinny mieć możliwość, w granicach niniejszego rozporządzenia, przyjmowania w drodze ustawy przepisów szczególnych dotyczących przetwarzaniaregulacji przetwarzania danych osobowych pracowników w kontekście zatrudnienia oraz przetwarzania danych osobowych w kontekście zabezpieczenia społecznego zgodnie z zasadami i minimalnymi standardami określonymiw niniejszym rozporządzeniu. Jeżeli w danym państwie członkowskim przewidziano ustawową podstawę dla uregulowania spraw z zakresu stosunku zatrudnienia w drodze porozumienia między przedstawicielami pracowników i kierownictwem przedsiębiorstwa lub przedsiębiorstwa dominującego w grupie przedsiębiorstw (układ zbiorowy) lub na mocy dyrektywy Parlamentu Europejskiego i Rady 2009/38/WE1(12), porozumienie takie może również regulować przetwarzanie danych osobowych w sektorzekontekście zatrudnienia. [Popr. 87]
(125) Zgodne z prawem przetwarzanie danych osobowych do celów dokumentacji, statystyki lub badań naukowych powinno także respektować inne odnośne przepisy, takie jak dotyczące prób klinicznych.
(125a) Dane osobowe mogą być również przetwarzane następnie przez służby archiwistyczne, których głównym lub obowiązkowym zadaniem jest gromadzenie i przechowywanie archiwów, udzielanie o nich informacji, ich wykorzystywanie i upowszechnianie w interesie publicznym. Prawodawstwo państwa członkowskiego powinno godzić prawo do ochrony danych osobowych z przepisami dotyczącymi archiwów oraz publicznego dostępu do informacji administracyjnych. Państwa członkowskie powinny zachęcać do opracowywania, w szczególności przez Europejski Zespół ds. Archiwów, przepisów mających gwarantować poufność danych względem stron trzecich oraz autentyczność, integralność i właściwe przechowywanie danych. [Popr. 88]
(126) Do celów niniejszego rozporządzenia badania naukowe powinny obejmować badania podstawowe, badania stosowane oraz badania finansowane ze środków prywatnych, a ponadto powinny uwzględniać cel Unii określony w art. 179 ust. 1 Traktatu o funkcjonowaniu Unii Europejskiej polegający na ustanowieniu Europejskiej Przestrzeni Badawczej. Przetwarzanie danych osobowych do celów historycznych bądź statystycznych lub do celów badań naukowych nie powinno skutkować przetwarzaniem danych osobowych do innych celów, chyba że odbywa się to za zgodą podmiotu danych lub na podstawie prawa Unii bądź państwa członkowskiego. [Popr. 89]
(127) Jeśli chodzi o uprawnienia organów nadzorczych w zakresie uzyskania od administratora lub podmiotu przetwarzającego dostępu do danych osobowych oraz dostępu do ich pomieszczeń, państwa członkowskie mogą przyjąć w drodze ustawy, w granicach niniejszego rozporządzenia, przepisy szczególne mające na celu ochronę obowiązku zachowania tajemnicy służbowej lub innej równoważnej tajemnicy, w zakresie w jakim jest to konieczne, by pogodzić prawo do ochrony danych osobowych z obowiązkiem zachowania tajemnicy służbowej.
(128) Niniejsze rozporządzenie szanuje status przyznany na mocy prawa krajowego kościołom i stowarzyszeniom lub wspólnotom religijnym w państwach członkowskich i nie narusza tego statusu, jak uznano w art. 17 Traktatu o funkcjonowaniu Unii Europejskiej. W związku z tym, jeśli kościół w państwie członkowskim stosuje, w momencie wejścia w życie niniejszego rozporządzenia, kompleksoweodpowiednie przepisy dotyczące ochrony osób fizycznych w zakresie przetwarzania danych osobowych, te obowiązujące przepisy powinny mieć zastosowanie, jeżeli zostaną dostosowane do niniejszego rozporządzenia i uznane za zgodne. Kościoły i stowarzyszenia religijne powinny być zobowiązane do ustanowienia całkowicie niezależnego organu nadzorczego. [Popr. 90]
(129) By spełnić cele niniejszego rozporządzenia, mianowicie chronić podstawowe prawa i wolności osób fizycznych, w szczególności ich prawo do ochrony danych osobowych, oraz by zagwarantować swobodny przepływ danych osobowych w Unii, należy przekazać Komisji uprawnienie do przyjmowania aktów zgodnie z art. 290 Traktatu o funkcjonowaniu Unii Europejskiej. Akty delegowane powinny być w szczególności przyjmowane z poszanowaniem zgodności przetwarzania z prawem; określania kryteriów i warunków zgody dziecka, przetwarzania szczególnych kategorii danych; określania kryteriów i warunków wyraźnie przesadnych wniosków i nadmiernych opłat za wykonanie prawa podmiotu danych; kryteriów i wymogów dotyczących informacji przekazywanych podmiotowi danych oraz w zakresie prawa dostępu;uwzględnieniemokreśleniawarunków piktograficznego przekazywania informacji prawa do bycia zapomnianym i do usunięcia danych; środków opartych na profilowaniu; kryteriów i wymogów w zakresie odpowiedzialności administratora, uwzględnienia danych już w fazie projektowania oraz ochrony danych jako opcji domyślnej; podmiotu przetwarzającego; kryteriów i wymogów w zakresie dokumentacji oraz bezpieczeństwa przetwarzania; kryteriów i wymogów w zakresie stwierdzenia naruszenia ochrony danych osobowych i zawiadomienia organu nadzorczego oraz warunków, w których naruszenie danych osobowych może niekorzystnie wpłynąć na podmiot danych; kryteriów i warunków operacji przetwarzania wymagających przeprowadzenia oceny skutków w zakresie ochrony danych; kryteriów i wymogów określenia wysokiego stopnia szczególnych zagrożeń, które wymagają uprzedniej konsultacji; wskazania i określenia zadań inspektora ochrony danych; kodeksówdeklaracji, że kodeksy postępowania są zgodne z niniejszym rozporządzeniem; kryteriów i wymogów w zakresie mechanizmów certyfikacji; odpowiedniego poziomu ochrony przyznanej przez państwo trzecie bądź organizację międzynarodową; kryteriów i wymogów w zakresie przekazywania danych na podstawie wiążących reguł korporacyjnych; odstępstw dotyczących przetwarzania; sankcji administracyjnych; przetwarzania w celach zdrowotnych;oraz przetwarzania w kontekście zatrudnienia oraz przetwarzania do celów badań historycznych, statystycznych i naukowych. Szczególnie ważne jest, aby w czasie swoich prac przygotowawczych Komisja prowadziła stosowne konsultacje, w tym na poziomie ekspertów, w szczególności z Europejską Radą Ochrony Danych. W trakcie przygotowywania i opracowywania aktów delegowanych Przygotowując i opracowując akty delegowane Komisja powinna zapewnić jednoczesne, terminowe i odpowiednie przekazanieprzekazywanie stosownych dokumentów Parlamentowi Europejskiemu i Radzie. [Popr. 91]
(130) Aby zagwarantować jednolite warunki wdrażania niniejszego rozporządzenia, należy powierzyć Komisji uprawnienia wykonawcze w zakresie: opracowania standardowych formularzy dotyczących szczególnych metod uzyskiwania możliwej do zweryfikowania zgody w zakresie przetwarzania danych osobowych dziecka; standardowych procedur i formularzy w zakresie wykonywania praw przez podmiotysłużących zawiadamianiupodmiotów danych o przysługujących im prawach; standardowych formularzy służących przekazywaniu informacji podmiotowi danych; standardowych formularzy i procedur dotyczących prawa dostępu, w tym do celów przekazywania danych osobowych podmiotowi danych; prawa przenoszenia danych; standardowych formularzy dotyczących odpowiedzialności administratora za uwzględnienie ochrony danych już w fazie projektowania, domyślną ochronę danych oraz dokumentacjędokumentacji, którą muszą prowadzić administrator i podmiot przetwarzający; szczególnych wymogów w zakresie bezpieczeństwa przetwarzania; standardowego formatu i procedur dotyczących zawiadomieniaformularzasłużącego zawiadamianiu organu nadzorczego o naruszeniu ochrony danych osobowych oraz przekazywania informacji o naruszeniudokumentowaniu naruszenia ochrony danych osobowych podmiotowi danych; standardów i procedur w zakresie oceny skutków w zakresie ochrony danych; formularzy i procedur dotyczących uprzedniego zezwolenia ido celów uprzedniej konsultacji; technicznych standardów i mechanizmów certyfikacji; odpowiedniego poziomu ochrony przyznanej przez państwo trzecie, na jego terytorium bądź przez sektor, w którym odbywa się przetwarzanie danych w tym państwie trzecim bądź też organizację międzynarodową; ujawnień, na które Unia nie wyraziła zgody; wzajemnej pomocy, wspólnych operacji; decyzji podejmowanych na mocy mechanizmu współpracy.oraz informowania organu nadzorczego. Uprawnienia te powinny być wykonywane zgodnie z rozporządzeniem Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) nr 182/2011 z dnia 16 lutego 2011 r. ustanawiającym przepisy i zasady ogólne dotyczące trybu kontroli przez państwa członkowskie wykonywania uprawnień wykonawczych przez Komisję(13). W tym kontekście Komisja powinna rozważyć wprowadzenie szczególnych środków dla mikroprzedsiębiorców oraz małych i średnich przedsiębiorców. [Popr. 92]
(131) Procedurę sprawdzającą należy stosować w przypadku przyjmowania standardowych formularzy: dotyczących szczególnych form uzyskiwania możliwej do zweryfikowania zgody w zakresie przetwarzania danych osobowych dziecka; standardowych procedur i formularzy w zakresie wykonywania praw przez podmiotyzawiadamianiupodmiotów danych o przysługujących im prawach; standardowych formularzy służących przekazywaniu informacji podmiotowi danych; standardowych formularzy i procedur dotyczących prawa dostępu; prawa przenoszenia danych; standardowych formularzy dotyczących odpowiedzialności administratora za uwzględnienie ochrony danych już w fazie projektowania, domyślną ochronę danych oraz dokumentację; szczególnych wymogów w zakresie bezpieczeństwa przetwarzania; standardowego formatu i procedur dotyczących zawiadamiania, w tym do celów przekazywania danych osobowych podmiotowi danych; dokumentacji, którą muszą prowadzić administrator i podmiot przetwarzający;zawiadamiania organu nadzorczego o naruszeniu ochrony danych osobowych oraz przekazywania informacji o naruszeniudokumentowania naruszenia ochrony danych osobowych podmiotowi danych; standardów i procedur dotyczących oceny skutków w zakresie ochrony danych; formularzy i procedur dotyczących uprzedniego zezwolenia ido celów uprzedniej konsultacji; technicznych standardów i mechanizmów certyfikacji; odpowiedniego poziomu ochrony przyznanej przez państwo trzecie, terytorium bądź sektor, w którym odbywa się przetwarzanie danych w tym państwie trzecim bądź też organizację międzynarodową; ujawnień, na które Unia nie wyraziła zgody; wzajemnej pomocy; wspólnych operacji; decyzji podejmowanych w ramach mechanizmu zgodności oraz informowania organu nadzorczego, zważywszy że akty te mają charakter ogólny. [Popr. 93]
(132) Komisja powinna przyjąć akty wykonawcze mające natychmiastowe zastosowanie, jeśli, w uzasadnionych przypadkach dotyczących państwa trzeciego, terytorium lub sektora, w którym przetwarzane są dane w tym państwie trzecim lub w organizacji międzynarodowej, które nie zapewniają odpowiedniego poziomu ochrony, oraz w odniesieniu do kwestii, o których poinformowały organy nadzorcze w ramach mechanizmu zgodności, jest to uzasadnione szczególnie pilną potrzebą. [Popr. 94]
(133) Ponieważ cele niniejszego rozporządzenia, mianowicie zapewnienie odpowiedniego poziomu ochrony osób fizycznych i swobodnego przepływu danych w ramach całej Unii, nie mogą zostać osiągnięte w wystarczającym stopniu przez państwa członkowskie, natomiast z uwagi na skalę i skutki proponowanego działania możliwe jest lepsze ich osiągnięcie na szczeblu unijnym, Unia może przyjąć środki zgodnie z zasadą pomocniczości, o której mowa w art. 5 Traktatu o Unii Europejskiej. Zgodnie z zasadą proporcjonalności określoną w tym artykule niniejsze rozporządzenie nie wychodzi poza zakres niezbędny do osiągnięcia tego celu.
(134) Dyrektywa 95/46/WE powinna zostać uchylona niniejszym rozporządzeniem. Decyzje przyjęte przez Komisję oraz zezwolenia wydane przez organy nadzorcze na podstawie dyrektywy 95/46/WE powinny jednak pozostać w mocy. Decyzje Komisji oraz zezwolenia organów nadzorczych dotyczące przekazywania danych osobowych do państw trzecich na mocy art. 41 ust. 8 powinny pozostawać w mocy w okresie przejściowym pięciu lat po wejściu w życie niniejszego rozporządzenia, chyba że zostaną zmienione, zastąpione lub uchylone przez Komisję przed upływem tego okresu. [Popr. 95]
(135) Niniejsze rozporządzenie powinno mieć zastosowanie do wszystkich kwestii dotyczących ochrony podstawowych praw i wolności w zakresie przetwarzania danych osobowych, które nie podlegają szczególnym obowiązkom służącym realizacji tego samego celu określonego w dyrektywie 2002/58/WE Parlamentu Europejskiego i Rady(14), włączając obowiązki nałożone na administratora oraz prawa osób fizycznych. W celu wyjaśnienia związku między niniejszym rozporządzeniem a dyrektywą 2002/58/WE należy odpowiednio zmienić tę dyrektywę.
(136) W odniesieniu do Islandii i Norwegii, niniejsze rozporządzenie stanowi rozwinięcie przepisów dorobku Schengen w zakresie w jakim ma ono zastosowanie do przetwarzania danych osobowych przez organy zaangażowane we wdrożenie tych przepisów, w rozumieniu Umowy zawartej przez Radę Unii Europejskiej i Republikę Islandii oraz Królestwo Norwegii dotyczącej włączenia tych dwóch państw we wprowadzanie w życie, stosowanie i rozwój dorobku Schengen(15).
(137) W odniesieniu do Szwajcarii, niniejsze rozporządzenie stanowi rozwinięcie przepisów dorobku Schengen w zakresie w jakim ma ono zastosowanie do przetwarzania danych osobowych przez organy zaangażowane we wdrożenie tych przepisów, w rozumieniu Umowy zawartej między Unią Europejską, Wspólnotą Europejską a Konfederacją Szwajcarską w sprawie włączenia Konfederacji Szwajcarskiej we wprowadzanie w życie, stosowanie i rozwój dorobku Schengen(16).
(138) W odniesieniu do Lichtensteinu, niniejsze rozporządzenie stanowi rozwinięcie przepisów dorobku Schengen w zakresie w jakim ma ono zastosowanie do przetwarzania danych osobowych przez organy zaangażowane we wdrożenie tych przepisów, w rozumieniu Protokołu między Unią Europejską, Wspólnotą Europejską, Konfederacją Szwajcarską i Księstwem Liechtensteinu w sprawie przystąpienia Księstwa Liechtensteinu do Umowy między Unią Europejską, Wspólnotą Europejską i Konfederacją Szwajcarską dotyczącej włączenia Konfederacji Szwajcarskiej we wprowadzanie w życie, stosowanie i rozwój dorobku Schengen(17).
(139) Biorąc pod uwagę, jak podkreślił Trybunał Sprawiedliwości Unii Europejskiej, iż prawo do ochrony danych osobowych nie jest prawem bezwzględnym, lecz musi być rozpatrywane w odniesieniu do funkcji, jaką pełni w społeczeństwie i równoważone innymi podstawowymi prawami, zgodnie z zasadą proporcjonalności, niniejsze rozporządzenie respektuje podstawowe prawa i przestrzega zasad uznanych w Karcie zapisanych w Traktacie, zwłaszcza prawa do poszanowania życia prywatnego i rodzinnego, domu i komunikowania się, prawa do ochrony danych osobowych, wolności myśli, sumienia i religii, wolności wypowiedzi i informacji, wolności prowadzenia działalności gospodarczej, prawa do skutecznego środka ochrony prawnej, rzetelnego procesu sądowego oraz różnorodności kulturowej, religijnej i językowej,
PRZYJMUJĄ NINIEJSZE ROZPORZĄDZENIE:
ROZDZIAŁ I
PRZEPISY OGÓLNE
Artykuł 1
Przedmiot i cele
1. Niniejsze rozporządzenie ustanawia przepisy dotyczące ochrony osób fizycznych w zakresie przetwarzania danych osobowych oraz przepisy dotyczące swobodnego przepływu danych osobowych.
2. Niniejsze rozporządzenie chroni podstawowe prawa i wolności osób fizycznych, w szczególności ich prawo do ochrony danych osobowych.
3. Nie ogranicza się ani nie zakazuje swobodnego przepływu danych osobowych w Unii z powodów związanych z ochroną osób fizycznych w zakresie przetwarzania danych osobowych.
Artykuł 2
Zakres materialny
1. Niniejsze rozporządzenie ma zastosowanie do przetwarzania danych osobowych w sposób w całości lub w części zautomatyzowany, niezależnie od metody przetwarzania, oraz innych rodzajów przetwarzania danych osobowych, stanowiących część zbioru danych lub mających stanowić część zbioru danych.
2. Niniejsze rozporządzenie nie ma zastosowania do przetwarzania danych osobowych:
a) w ramach działalności wykraczającej poza zakres prawa Unii, w szczególności dotyczącej bezpieczeństwa narodowego;
b) przez instytucje, organy i jednostki organizacyjne Unii;
c) przez państwa członkowskie w wykonywaniu działań wchodzących w zakres tytułu V rozdziału 2 Traktatu o funkcjonowaniu Unii Europejskiej;
d) przez osobę fizyczną w celach innych niż zarobkowe w ramach własnych działań o charakterze czysto osobistym lub domowym; odstępstwo to ma również zastosowanie do publikacji danych osobowych, gdy istnieją racjonalne podstawy, by oczekiwać, że dostęp do nich będzie miała jedynie ograniczona liczba osób;
e) przez właściwe organy publiczne do celów zapobiegania przestępstwom, prowadzenia dochodzeń w ich sprawie, wykrywania ich lub ścigania, albo wykonywania kar kryminalnych sankcji karnych.
3. Niniejsze rozporządzenie pozostaje bez uszczerbku dla stosowania dyrektywy 2000/31/WE, w szczególności zasad odpowiedzialności usługodawców będących pośrednikami, o których mowa w art. 12-15 tej dyrektywy. [Popr. 96]
Artykuł 3
Zakres terytorialny
1. Niniejsze rozporządzenie ma zastosowanie do przetwarzania danych osobowych w kontekście działalności prowadzonej w zakładzie administratora lub podmiotu przetwarzającego na terytorium Unii, niezależnie od tego, czy przetwarzanie odbywa się w Unii, czy też nie.
2. Niniejsze rozporządzenie ma zastosowanie do przetwarzania danych osobowych podmiotów danych mających miejsce zamieszkania w Unii przez administratora niemającegolub podmiot przetwarzający, którzynie mają siedziby w Unii, gdy przetwarzanie wiąże się z:
a) oferowaniem towarów lub usług takim podmiotom danych w Unii, niezależnie od tego, czy wymaga się, by dokonały one płatności, lub
b) monitorowaniem ich zachowania takich podmiotów danych.
3. Niniejsze rozporządzenie ma zastosowanie do przetwarzania danych osobowych przez administratora, który nie ma siedziby na terytorium Unii, lecz w miejscu, w którym na mocy prawa międzynarodowego publicznego ma zastosowanie prawo krajowe państwa członkowskiego. [Popr. 97]
Artykuł 4
Definicje
Do celów niniejszego rozporządzenia:
(1) „podmiot danych” oznacza zidentyfikowaną osobę fizyczną lub osobę fizyczną, którą można zidentyfikować, bezpośrednio lub pośrednio, za pomocą wszelkich środków, które z rozsądnym prawdopodobieństwem mogą być użyte przez administratora lub inną osobę fizyczną bądź prawną, szczególnie przez odniesienie do numeru identyfikacyjnego, danych dotyczących lokalizacji, identyfikatora online lub przynajmniej jednego czynnika charakterystycznego dla fizycznej, fizjologicznej, genetycznej, umysłowej, ekonomicznej, kulturowej lub społecznej tożsamości tej osoby;
(2) „dane osobowe” oznaczają wszelkie informacje dotyczące zidentyfikowanej lub możliwej do zidentyfikowania osoby fizycznej („podmiotu danych”); osoba możliwa do zidentyfikowania to osoba, której tożsamość można ustalić bezpośrednio lub pośrednio, w szczególności za pomocą takich danych identyfikujących, jak imię i nazwisko, numer identyfikacyjny, miejsce pobytu, niepowtarzalny identyfikator lub co najmniej jeden szczególny czynnik określający tożsamość fizyczną, fizjologiczną, genetyczną, psychiczną, ekonomiczną, kulturową czy społeczną lub płciową tej osoby;
(2a) „dane pseudonimiczne” oznaczają dane osobowe, których nie można przypisać konkretnemu podmiotowi danych bez użycia dodatkowych informacji, o ile takie dodatkowe informacje są przechowywane osobno i są objęte środkami technicznymi i organizacyjnymi uniemożliwiającymi ich przypisanie podmiotowi danych;
(2b) „dane zaszyfrowane” oznaczają dane osobowe, które za pomocą technologicznych środków ochrony stały się nieczytelne dla każdego, kto nie jest uprawniony do dostępu do nich;
(3) „przetwarzanie” oznacza każdą operację lub zestaw operacji wykonywanych na danych osobowych lub zestawach danych osobowych przy pomocy środków zautomatyzowanych lub innych, jak np. zbieranie, utrwalanie, organizowanie, porządkowanie, przechowywanie, adaptacja lub modyfikacja, pobieranie, uzyskiwanie wglądu, wykorzystywanie, ujawnianie poprzez przekazanie, rozpowszechnianie lub udostępnianie w inny sposób, dopasowywanie lub łączenie, usuwanie lub niszczenie;
(3a) „profilowanie” oznacza wszelką formę automatycznego przetwarzania danych mającego służyć ocenie niektórych aspektów osobistych tej osoby fizycznej lub też analizie bądź przewidzeniu zwłaszcza wyników w pracy, sytuacji ekonomicznej, miejsca przebywania, zdrowia, preferencji osobistych, wiarygodności lub zachowania tej osoby fizycznej;
(4) „zbiór danych” oznacza każdy zorganizowany zestaw danych osobowych, dostępnych według określonych kryteriów, niezależnie od tego, czy zestaw ten jest scentralizowany, zdecentralizowany lub rozproszony funkcjonalnie lub geograficznie;
(5) „administrator” oznacza osobę fizyczną lub prawną, organ publiczny, jednostkę organizacyjną lub inny podmiot, który samodzielnie lub wspólnie z innymi organami ustala cele, warunki i sposoby przetwarzania danych osobowych; w przypadkach, w których cele, warunki i sposoby ustalane są prawem Unii lub państwa członkowskiego, administrator lub szczególne kryteria jego wyznaczania mogą zostać określone w prawie Unii lub państwa członkowskiego;
(6) „podmiot przetwarzający” oznacza osobę fizyczną lub prawną, organ publiczny, agencję lub inny podmiot, który przetwarza dane osobowe w imieniu administratora;
(7) „odbiorca” oznacza osobę fizyczną lub prawną, organ publiczny, agencję lub inny podmiot, któremu ujawnia się dane osobowe;
(7a) „strona trzecia” oznacza osobę fizyczną lub prawną, organ publiczny, agencję lub dowolny organ inny niż podmiot danych, administrator, podmiot przetwarzający oraz osoby, które – pod bezpośrednim zwierzchnictwem administratora lub podmiotu przetwarzającego – są upoważnione do przetwarzania danych;
(8) „zgoda podmiotu danych” oznacza dobrowolne, szczególne, świadome i wyraźne oświadczenie woli, przez które podmiot danych, w drodze oświadczenia lub wyraźnego działania potwierdzającego, wyraża zgodę na przetwarzanie dotyczących go danych osobowych;
(9) „naruszenie ochrony danych osobowych” oznacza naruszenie bezpieczeństwa prowadzące do przypadkowegoprzypadkowe lub niezgodnegoniezgodne z prawem zniszczenia, utraty, modyfikacji, nieuprawnionego ujawnienia zniszczenie, utratę, modyfikację, nieuprawnione ujawnienie lub dostępudostęp do danych osobowych przesyłanych, przechowywanych lub przetwarzanych w inny sposób;
(10) „dane genetyczne” oznaczają wszelkie dane dowolnego rodzajuosobowe dotyczące charakterystycznych odziedziczonych lub nabytych cech genetycznych osoby fizycznej, odziedziczonych lub nabytych na etapie wczesnego rozwoju prenatalnego wynikające z analizy próbki biologicznej danej osoby, w szczególności z analizy chromosomów, kwasu dezoksyrybonukleinowego (DNA) lub kwasu rybonukleinowego (RNA) lub z analizy wszelkich innych elementów umożliwiających pozyskanie równoważnych informacji;
(11) „dane biometryczne” oznaczają wszelkie dane osobowe dotyczące cech fizycznych, fizjologicznych i behawioralnych danej osoby, które umożliwiają jej precyzyjną identyfikację, takie jak wizerunek twarzy lub dane daktyloskopijne;
(12) „dane dotyczące zdrowia” oznaczają wszelkie informacjedane osobowe związane ze zdrowiem fizycznym lub psychicznym danej osoby lub ze świadczeniem usług zdrowotnych na jej rzecz;
(13) „główna siedziba” oznacza, jeśli chodzi o administratora, jego siedzibę przedsiębiorstwa lub grupy przedsiębiorstw – działających w charakterze administratora bądź też podmiotu przetwarzającego – w Unii, w której to siedzibie podejmowane są najważniejsze decyzje dotyczące celów, warunków i sposobów przetwarzania danych; jeśli decyzji dotyczących celów, warunków i sposobów przetwarzania danych osobowych nie podejmuje się w Unii, główną siedzibą jest miejsce, w którym odbywa się główna działalność w zakresie przetwarzania w kontekście działalności zakładu administratora w Unii. Jeśli chodzi o podmiot przetwarzający, „główna siedziba” oznacza miejsce, w którym znajduje się jego zarząd w Unii . Można brać pod uwagę m.in. następujące obiektywne kryteria: lokalizacja siedziby administratora lub podmiotu przetwarzającego; lokalizacja należącej do grupy przedsiębiorstw jednostki, która ze względu na pełnione funkcje zarządcze i obowiązki administracyjne jest w stanie najlepiej zająć się egzekwowaniem przepisów niniejszego rozporządzenia; lokalizacja, w której odbywa się skuteczne i faktyczne zarządzanie polegające na podejmowaniu decyzji dotyczących przetwarzania w drodze stabilnych rozwiązań;
(14) „przedstawiciel” oznacza każdą osobę fizyczną lub prawną mającą miejsce zamieszkania lub siedzibę w Unii, wyraźnie wyznaczoną przez administratora, która działa w miejsce administratora i do której organ nadzorczy lub inny podmiot w Unii mogą się zwrócić zamiast doreprezentuje administratora w kwestiach dotyczących obowiązków administratora wynikających z niniejszego rozporządzenia;
(15) „przedsiębiorstwo” oznacza każdy podmiot prowadzący działalność gospodarczą, niezależne od jego formy prawnej, w tym w szczególności osoby fizyczne i prawne, partnerstwa lub zrzeszenia prowadzące regularną działalność gospodarczą;
(16) „grupa przedsiębiorstw” oznacza przedsiębiorstwo sprawujące kontrolę oraz przedsiębiorstwa kontrolowane;
(17) „wiążące reguły korporacyjne” oznaczają politykizasady ochrony danych osobowych, których przestrzegają administrator lub podmiot przetwarzający mający siedzibę na terytorium państwa członkowskiego Unii do celów przekazywania danych osobowych do administratora lub podmiotu przetwarzającego w przynajmniej jednym państwie trzecim w ramach grupy przedsiębiorstw;
(18) „dziecko” oznacza każdą osobę w wieku poniżej 18 lat;
(19) „organ nadzorczy” oznacza organ publiczny ustanowiony przez państwo członkowskie zgodnie z art. 46. [Popr. 98]
ROZDZIAŁ II
ZASADY
Artykuł 5
Zasady dotyczące przetwarzania danych osobowych
Dane osobowe muszą być są:
a) przetwarzane zgodnie z prawem, rzetelnie i w sposób przejrzysty w odniesieniu do podmiotu danych (zgodność z prawem, uczciwość i przejrzystość);
b) zbierane w konkretnych, bezpośrednich i zgodnych z prawem celach i nieprzetwarzane dalej w sposób niezgodny z tymi celami (zasada celowości);
c) prawidłowe, właściwe i ograniczone do minimum niezbędnego w odniesieniu do celów, do których dane są przetwarzane; dane te są przetwarzane jedynie wtedy gdy i tylko przez okres w którym tych celów nie można spełnić przetwarzając informacje, które nie obejmują danych osobowych (minimalizacja danych);
d) ścisłe i, w razie potrzeby, aktualne konieczności, aktualizowane; należy podjąć wszelkie zasadne działania, by zapewnić niezwłoczne usunięcie lub poprawienie nieścisłych danych osobowych, z uwzględnieniem celów ich przetwarzania (ścisłość);
e) przechowywane w formie umożliwiającej bezpośrednią lub pośrednią identyfikację podmiotów danych przez czas nie dłuższy niż jest to konieczne do celów, dla których dane są przetwarzane; dane osobowe mogą być przechowywane przez czas dłuższy pod warunkiem, że będą przetwarzane wyłącznie do celów dokumentacji, statystyki lub badań naukowych lub archiwizacji zgodnie z przepisami i warunkami, o których mowa w art. 83 i 83a, oraz pod warunkiem prowadzaniaprowadzenia okresowej kontroli konieczności dalszego ich przechowywania, a także pod warunkiem, że w stosownych przypadkach przyjęte zostaną techniczne i organizacyjne środki służące ograniczeniu dostępu do danych wyłącznie do tych celów („minimalizacja przechowywania”);
ea) przetwarzane w sposób, który skutecznie umożliwia podmiotowi danych wykonywanie jego praw (skuteczność);
eb) przetwarzane w sposób zabezpieczający przed niedozwolonym lub nielegalnym przetwarzaniem i przypadkową utratą, zniszczeniem lub uszkodzeniem, z wykorzystaniem odpowiednich środków technicznych i organizacyjnych (integralność);
f) przetwarzane pod nadzorem i na odpowiedzialność administratora, który zapewnia i wykazujejest w stanie wykazać zgodność każdej operacji przetwarzania z przepisami niniejszego rozporządzenia (odpowiedzialność). [Popr. 99]
Artykuł 6
Zgodność z prawem przetwarzania
1. Przetwarzanie danych osobowych jest zgodne z prawem, o ile ma zastosowanie co najmniej jeden z poniższych elementów:
a) podmiot danych wyraził zgodę na przetwarzanie swoich danych osobowych do jednego lub większej liczby konkretnych celów;
b) przetwarzanie danych jest konieczne do wykonania umowy, której stroną jest podmiot danych, lub w celu podjęcia działań na żądanie podmiotu danych przed zawarciem umowy;
c) przetwarzanie jest niezbędne do wypełnienia obowiązku prawnego ciążącego na administratorze;
d) przetwarzanie jest konieczne w celu ochrony żywotnych interesów podmiotów danych;
e) przetwarzanie jest niezbędne do wykonania zadania realizowanego w interesie publicznym lub wykonania władzy publicznej powierzonej administratorowi;
f) przetwarzanie jest konieczne dla celów wynikających ze słusznych z uzasadnionych interesów realizowanych przez administratora lub, w przypadku ujawnienia, strony trzeciej, której ujawniono dane, odpowiadających racjonalnym oczekiwaniom podmiotu danych opartym na jego relacji z administratorem, z wyjątkiem sytuacji, kiedy nadrzędny charakter ma interes podstawowych praw iw stosunkudo takich interesów mają podstawowe prawa lub wolności podmiotu danych, które wymagają wymagające ochrony danych osobowych, w szczególności gdy podmiotem danych jest dziecko. Przepisu tego nie stosuje się do przetwarzania realizowanego przez organy publiczne w wykonaniu ich zadań.
2. Przetwarzanie danych osobowych, konieczne do celów dokumentacji, statystyki lub badań naukowych, jest zgodne z prawem, z zastrzeżeniem warunków i gwarancji, o których mowa w art. 83.
3. Podstawa przetwarzania, o której mowa w ust. 1 lit. c) i e), musi być przewidziana w:
a) prawie Unii; lub
b) prawie państwa członkowskiego, któremu podlega administrator.
Prawo państwa członkowskiego musi realizować cel leżący w interesie publicznym lub musi być konieczne do ochrony praw i wolności innych osób, respektować istotę prawa do ochrony danych osobowych i być proporcjonalne do wyznaczonego słusznego celu. W granicach niniejszego rozporządzenia prawo państwa członkowskiego może przewidywać szczegóły dotyczące legalności przetwarzania danych, szczególnie w kwestiach takich jak administratorzy danych, cele przetwarzania i zasada celowości, charakter danych i podmiotów danych, środki i procedury dotyczące przetwarzania, odbiorcy oraz okres przechowywania.
4. Jeśli cel dalszego przetwarzania nie jest zgodny z celem, dla którego zebrano dane osobowe, przetwarzanie musi opierać się na co najmniej jednej z podstaw prawnych przewidzianych w ust. 1 lit. a)-e). Ma to w szczególności zastosowanie do każdej zmiany ogólnych warunków umowy.
5. Komisja jest uprawniona do przyjmowania aktów delegowanych zgodnie z art. 86 w celu doprecyzowania warunków, o których mowa w ust. 1 lit. f), dla różnych sektorów i sytuacji, w których przetwarza się dane, w tym jeśli chodzi o przetwarzanie danych osobowych dotyczących dziecka. [Popr. 100]
Artykuł 7
Warunki udzielenia zgody
1. Gdy przetwarzanie odbywa się na podstawie zgody, ciężar udowodnienia zgody podmiotu danych na przetwarzanie jego danych osobowych w określonych celach spoczywa na administratorze.
2. Jeśli zgoda podmiotu danych ma być udzielona w kontekście pisemnego oświadczenia, które dotyczy także innej kwestii, wymóg udzielenia zgody musi zostać przedstawiony w sposób pozwalający wyraźnie odróżnić go od tej innej kwestii. Przepisy dotyczące zgody podmiotu danych częściowo naruszające niniejsze rozporządzenie są całkowicie nieważne.
3. Niezależnie od innych podstaw prawnych przetwarzania, podmiot danych ma prawo odwołać swoją zgodę w dowolnym momencie. Odwołanie zgody nie ma wpływu na zgodność z prawem przetwarzania opartego na zgodzie przed jej odwołaniem. Wycofanie zgody musi być równie łatwe jak jej udzielenie.Administrator informuje podmiot danych, jeżeli wycofanie zgody może skutkować zakończeniem świadczenia usług lub ustaniem relacji z administratorem.
4. Zgoda nie stanowi podstawy prawnej przetwarzania w sytuacji poważnej nierówności między podmiotem danych a administratorem dotyczy konkretnego celu i traci ważność, gdy cel przestaje istnieć lub z chwilą, gdy przetwarzanie danych osobowych nie jest już potrzebne do realizacji celu, dla którego dane te zostały początkowo zgromadzone. Realizacja umowy lub świadczenie usługi nie może być uzależnione od zgody na przetwarzanie danych, które nie są niezbędne do realizacji umowy lub świadczenia usługi zgodnie z art. 6 ust. 1 lit. b). [Popr. 101]
Artykuł 8
Przetwarzanie danych osobowych dziecka
1. Do celów niniejszego rozporządzenia, w odniesieniu do oferowania towarów lub usług społeczeństwa informacyjnego bezpośrednio dziecku, przetwarzanie danych osobowych dziecka w wieku poniżej 13 lat jest zgodne z prawem, o ile zgodę na nie wydał lub pozwolił na nie rodzic lub opiekun prawny dziecka. Administrator podejmuje racjonalne starania w celu uzyskania możliwej do zweryfikowania takiej zgody, uwzględniając dostępną technologię, przy czym nie powoduje to przetwarzania danych niepotrzebnego do innych celów, wykraczającego poza cel wyrażonej zgody.
1a. Informacje przekazywane dzieciom, rodzicom i opiekunom prawnym w celu wyrażenia zgody, w tym o gromadzeniu i wykorzystywaniu danych osobowych przez administratora, powinny być podawane w jasnym języku dostosowanym do zamierzonych odbiorców.
2. Ustęp 1 nie wpływa na ogólne przepisy prawa umów państw członkowskich, takie jak przepisy dotyczące ważności, zawierania lub skutków umowy wobec dziecka.
3. Komisja jest uprawniona do przyjmowania aktów delegowanych zgodnie z art. 86 w celu doprecyzowania kryteriów i wymogówEuropejskiej Radzie Ochrony Danych powierza się zadaniewydawania wytycznych, zaleceń i najlepszych praktyk dotyczących sposobów uzyskania do zweryfikowania weryfikowania zgody, o której mowa w ust. 1, zgodnie z art. 66. Wykonując to uprawnienie, Komisja rozważa szczególne środki dla mikroprzedsiębiorców oraz małych i średnich przedsiębiorców.
4. Komisja może ustanowić standardowe formularze dotyczące szczególnych form uzyskiwania możliwej do zweryfikowania zgody, o której mowa w ust. 1. Te akty wykonawcze są przyjmowane zgodnie z procedurą sprawdzającą, o której mowa w art. 87 ust. 2. [Popr. 102]
Artykuł 9
Przetwarzanie szczególnych kategorii Szczególne kategorie danych osobowych
1. Zakazuje się przetwarzania danych osobowych ujawniających rasę lub pochodzenie etniczne, poglądy polityczne, religię lub przekonania światopogląd, orientację seksualną lub tożsamość płciową, przynależność do związków zawodowych i działalność w nich oraz przetwarzania danych genetycznych lub biometrycznych lub danych dotyczących zdrowia lub seksualności, sankcji administracyjnych, orzeczeń sądowych, popełnionych lub domniemanych przestępstw, wyroków skazujących lub powiązanych środków zabezpieczających.
2. Ustęp 1 nie ma zastosowania, w przypadku gdy jeżeli zachodzi jeden z poniższych warunków:
a) podmiot danych udzielił zgody na przetwarzanie tych danych osobowych w co najmniej jednym określonym celu, z zastrzeżeniem warunków określonych w art. 7 i 8, z wyjątkiem sytuacji, gdy prawo Unii lub prawo państwa członkowskiego przewiduje, że zakaz, o którym mowa w ust. 1, nie może być uchylony przez podmiot danych; lub
aa) przetwarzanie danych jest konieczne do realizacji lub wykonania umowy, której stroną jest podmiot danych, lub w celu podjęcia działań na życzenie podmiotu danych przed zawarciem umowy;
b) przetwarzanie danych jest konieczne do celów wypełniania obowiązków i wykonania szczególnych uprawnień administratora w dziedzinie prawa pracy, o ile jest to dozwolone przez prawo Unii lub prawo państwa członkowskiego lub układy zbiorowe przewidujące odpowiednie gwarancje dotyczące praw podstawowych i interesów podmiotu danych, takie jak prawo do niedyskryminacji, z zastrzeżeniem warunków i gwarancji, o których mowa w art. 82; lub
c) przetwarzanie jest niezbędne w celu ochrony żywotnych interesów podmiotu danych lub innej osoby, w przypadku gdy podmiot danych nie jest fizycznie lub prawnie zdolny do wyrażenia zgody;
d) przetwarzanie jest dokonywane w ramach zgodnej z prawem działalności prowadzonej z zachowaniem odpowiednich gwarancji przez fundację, stowarzyszenie lub inną niezarobkową instytucję o celach politycznych, filozoficznych, religijnych lub związkowych, pod warunkiem że przetwarzanie danych dotyczy wyłącznie członków lub byłych członków tej instytucji lub osób utrzymujących z nią stałe kontakty w związku z jej celami oraz że dane nie będą ujawniane osobom trzecim bez zgody podmiotów danych; lub
e) przetwarzanie dotyczy danych osobowych, które zostały wyraźnie podane do publicznej wiadomości przez podmiot danych; lub
f) przetwarzanie jest niezbędne do ustalania, realizacji lub ochrony roszczeń prawnych; lub
g) przetwarzanie jest niezbędne do wykonania zadania w interesie publicznym ze względów istotnego interesu publicznego, na podstawie prawa Unii lub prawa państwa członkowskiego, które są proporcjonalne do wyznaczonego celu, respektują istotę prawa do ochrony danych osobowych i przewidują odpowiednie środki ochrony słusznychpraw podstawowych i interesów podmiotu danych; lub
h) przetwarzanie danych dotyczących zdrowia jest niezbędne w celu ochrony zdrowia i z zastrzeżeniem warunków i gwarancji, o których mowa w art. 81; lub
i) przetwarzanie jest niezbędne do celów dokumentacji, statystyki lub badań naukowych, z zastrzeżeniem warunków i gwarancji, o których mowa w art. 83; lub
ia) przetwarzanie jest niezbędne dla służb archiwistycznych i podlega warunkom i gwarancjom, o których mowa w art. 83a; lub
j) przetwarzanie danych dotyczących sankcji administracyjnych, orzeczeń sądowych, przestępstw, wyroków skazujących za przestępstwa lub powiązanych środków zabezpieczających odbywa się pod kontrolą oficjalnego organu lub przetwarzanie jest niezbędne dla wypełnienia obowiązku prawnego lub regulacyjnego, któremu podlega administrator, albo w celu wykonania zadania realizowanego w ważnym interesie publicznym, o ile jest to dozwolone na mocy prawa Unii lub prawa państwa członkowskiego przewidującego odpowiednie gwarancje dotyczące praw podstawowych i interesów podmiotu danych. KompletnyKażdy rejestr wyroków skazujących za przestępstwa jest prowadzony wyłącznie pod nadzorem oficjalnego organu.
3. Komisja jest uprawniona do przyjmowania aktów delegowanych zgodnie z art. 86 w celu doprecyzowania kryteriów, warunków i odpowiednich gwarancjiEuropejskiej Radzie Ochrony Danych powierza się zadaniewydawania wytycznych, zaleceń i najlepszych praktyk dotyczących przetwarzania szczególnych kategorii danych osobowych, o których mowa w ust. 1, oraz wyjątków określonych w ust. 2, zgodnie z art. 66. [Popr. 103]
Artykuł 10
Przetwarzanie nie umożliwiające identyfikacji
1. Jeśli dane przetwarzane przez administratora lub podmiot przetwarzający nie umożliwiają mu bezpośredniej ani pośredniej identyfikacji osoby fizycznej lub składają się wyłącznie z danych pseudonimicznych, administrator nie ma obowiązku uzyskaniaprzetwarza ani nie uzyskuje dodatkowych informacji w celu identyfikacji podmiotu danych wyłącznie ze względu na konieczność respektowania przepisu niniejszego rozporządzenia.
2. Gdy administrator danych nie jest w stanie zastosować się do przepisu niniejszego rozporządzenia ze względu na ust. 1, administrator nie ma obowiązku stosowania się to tego konkretnego przepisu niniejszego rozporządzenia. Gdy w konsekwencji administrator danych nie jest w stanie zastosować się do życzenia podmiotu danych, odpowiednio informuje o tym podmiot danych. [Popr. 104]
Artykuł 10a
Ogólne zasady dotyczące praw podmiotów danych
1. Podstawą ochrony danych są jasne i jednoznaczne prawa podmiotów danych, które to prawa administrator danych musi respektować. Przepisy niniejszego rozporządzenia mają na celu wzmocnienie, doprecyzowanie, zagwarantowanie i, w stosownych przypadkach, skodyfikowanie tych praw.
2. Takie prawa obejmują m.in. przekazywanie jasnych i łatwo zrozumiałych informacji dotyczących kwestii takich, jak przetwarzanie danych osobowych podmiotu danych, prawo do dostępu do danych, ich korygowania i usuwania, prawo do otrzymywania danych, prawo do sprzeciwu wobec profilowania, prawo do wniesienia skargi do właściwego organu do spraw ochrony danych oraz do wszczęcia postępowania sądowego, a także prawo do rekompensaty i odszkodowania w związku z niezgodnymi z prawem operacjami przetwarzania. Zasadniczo takie prawa przysługują bezpłatnie. Administrator danych odpowiada na wnioski podmiotu danych w racjonalnym terminie. [Popr. 105]
ROZDZIAŁ III
PRAWA PODMIOTU DANYCH
SEKCJA 1
PRZEJRZYSTOŚĆ ORAZ TRYBY WYKONYWANIA PRAW
Artykuł 11
Przejrzysta informacja i komunikacja
1. Administrator dysponuje zwięzłymi, przejrzystymi, jasnymi i łatwo dostępnymi politykamizasadami w zakresie przetwarzania danych osobowych i wykonywania praw przez podmioty danych.
2. Administrator przekazuje informacje i komunikaty dotyczące przetwarzania danych osobowych podmiotowi danych w czytelnej formie, w jasnym i prostym języku, dostosowane do potrzeb podmiotu danych, w szczególności w przypadku informacji adresowanych bezpośrednio do dziecka. [Popr. 106]
Artykuł 12
Procedury i mechanizmy wykonywania praw przez podmiot danych
1. Administrator ustanawia procedury udzielania informacji, o których mowa w art. 14 oraz wykonywania praw przez podmioty danych, o których mowa w art. 13 oraz art. 15-19. Administrator w szczególności zapewnia mechanizmy ułatwiające składanie wniosków o przeprowadzenie czynności, o których mowa w art. 13 oraz art. 15-19. Jeśli przetwarzanie danych odbywa się w sposób zautomatyzowany, administrator zapewnia także możliwość elektronicznego składania wniosków, gdy to możliwe.
2. Administrator informuje podmiot danych, niezwłoczniebez zbędnej zwłoki i najpóźniej w ciągu miesiąca40 dni kalendarzowych od dnia otrzymania wniosku, o tym, czy zostaną podjęte jakieś działania zgodnie z art. 13 oraz art. 15-19 i udziela żądanych informacji. Okres ten można przedłużyć o miesiąc, jeśli wiele podmiotów danych wykonuje swoje prawa a ich współpraca jest w racjonalnym zakresie niezbędna, by zapobiec konieczności podejmowania przez administratora niepotrzebnych i nieproporcjonalnych wysiłków. Informacji udziela się na piśmie, a administrator może, w miarę możliwości, zapewnić zdalny dostęp do bezpiecznego systemu, który zapewniłby podmiotowi danych bezpośredni dostęp do jego danych osobowych. Jeśli podmiot danych składa wniosek w formie elektronicznej, informacje także przekazywane są w miarę możliwości w formie elektronicznej, chyba że podmiot danych zażąda informacji w innej formie.
3. Jeśli administrator odmawia podjęcianie podejmuje działania na wniosek podmiotu danych, informuje on ten podmiot o powodach odmowyniepodjęcia działania oraz o możliwości zgłoszenia skargi organowi nadzorczemu i skorzystania z sądowego środka ochrony prawnej.
4. Przekazanie informacji i podjęcie działań na podstawie wniosków, o których mowa w ust. 1, są wolne od opłat. Jeśli wnioski są wyraźnie przesadne, w szczególności ze względu na ich powtarzający się charakter, administrator może pobrać uzasadnioną opłatę za przekazanie wnioskowanychuwzględniającą koszty administracyjne przekazania informacji lub podjęciepodjęcia żądanego działania lub też może uchylić się od podjęcia żądanego działania. W takim przypadku na administratorze spoczywa ciężar udowodnienia wyraźnie przesadnego charakteru wniosku.
5. Komisja jest uprawniona do przyjmowania aktów delegowanych zgodnie z art. 86 w celu doprecyzowania kryteriów i warunków wyraźnie przesadnego charakteru wniosków oraz pobierania opłat, o których mowa w ust. 4.
6. Komisja może ustanowić standardowe formularze i określić standardowe procedury dotyczące informacji, o których mowa w ust. 2, w tym jeśli chodzi o format elektroniczny. Wykonując to uprawnienie, Komisja podejmuje właściwe środki dla mikroprzedsiębiorców oraz małych i średnich przedsiębiorców. Te akty wykonawcze przyjmuje się zgodnie z procedurą sprawdzającą, o której mowa w art. 87 ust. 2. [Popr. 107]
Artykuł 13
Prawa odbiorcówObowiązek powiadomienia w przypadku poprawienia lub usunięcia danych
Administrator informuje o wszelkich operacjach poprawienia lub usunięcia dokonanych zgodnie z art. 16 i art. 17 każdego odbiorcę, któremu ujawnionoprzekazano dane, chyba że okaże się to niemożliwe lub będzie wymagać niewspółmiernie dużego wysiłku. Administrator informuje podmiot danych o tych odbiorcach, jeżeli podmiot danych zwróci się o to. [Popr. 108]
Artykuł 13a
Znormalizowana polityka informacyjna
1. Gdy dane osobowe dotyczące podmiotu danych są gromadzone, przed przekazaniem informacji na mocy art. 14 administrator udziela temu podmiotowi danych następujących informacji:
a) czy dane osobowe są gromadzone dłużej niż przez okres niezbędny do realizacji każdorazowego szczególnego celu przetwarzania;
b) czy dane osobowe są zatrzymywane dłużej niż przez okres niezbędny do realizacji każdorazowego szczególnego celu przetwarzania;
c) czy dane osobowe są przetwarzane w innych celach niż cele, do których zostały zgromadzone;
d) czy dane osobowe są przekazywane komercyjnym stronom trzecim;
e) czy dane osobowe są sprzedawane lub wynajmowane;
f) czy dane osobowe są przechowywane w zaszyfrowanej formie.
2. Elementy, o których mowa w ust. 1, przedstawia się zgodnie z załącznikiem do niniejszego rozporządzenia w formie uporządkowanej tabeli, przy użyciu tekstu i symboli, w następujących trzech kolumnach:
a) pierwsza kolumna przedstawia formy graficzne symbolizujące te elementy;
b) druga kolumna zawiera zasadnicze informacje opisowe w odniesieniu do tych elementów;
c) trzecia kolumna przedstawia formy graficzne wskazujące, czy dany element występuje.
3. Informacje, o których mowa w ust. 1 i 2, przedstawia się w sposób widoczny i łatwy do odczytania oraz w języku łatwo zrozumiałym dla konsumentów z państw członkowskich, którzy otrzymują informacje. Jeżeli elementy są przedstawione w formie elektronicznej, muszą nadawać się do odczytu maszynowego.
4. Nie udostępnia się dodatkowych elementów. Szczegółowe wyjaśnienia lub dodatkowe uwagi dotyczące elementów, o których mowa w ust. 1, mogą być dostarczone razem z innymi informacjami wymaganymi na mocy art. 14.
5. Komisja jest uprawniona do przyjęcia aktów delegowanych zgodnie z art. 86, po zasięgnięciu opinii Europejskiej Rady Ochrony Danych, w celu doprecyzowania elementów, o których mowa w ust. 1, i ich prezentacji, jak określono w ust. 2 i załączniku do niniejszego rozporządzenia. [Popr. 109]
SEKCJA 2
INFORMACJE I DOSTĘP DO DANYCH
Artykuł 14
Informacje przekazywane podmiotowi danych
1. W przypadku zbierania danych osobowych odnoszących się do podmiotu danych, po przekazaniu informacji na mocy art. 13a administrator udziela temu podmiotowi co najmniej następujących informacji:
a) tożsamość i dane kontaktowe administratora oraz ewentualnie przedstawiciela administratora i inspektora ochrony danych;
b) cele przetwarzania danych, do których dane są przeznaczone, oraz informacje dotyczące bezpieczeństwa przetwarzania danych osobowych, w tym postanowienia umów i warunków ogólnych, jeśli przetwarzanie odbywa się na podstawie art. 6 ust. 1 lit. b), oraz słuszne interesy realizowane przez administratora, jeśli przetwarzanie odbywa się na podstawiew stosownych przypadkach, informacje o tym, w jaki sposób wdrażane i spełniane są wymogi art. 6 ust. 1 lit. f);
c) okres, przez który dane osobowe będą przechowywane lub, gdy nie jest to możliwe, kryteria służące określeniu tego okresu;
d) istnienie prawa do wystąpienia do administratora o uzyskanie wglądu do danych, poprawienie ich lub usunięcie danych osobowych odnoszących się do podmiotu danych lub prawo, prawado wniesienia sprzeciwu wobec przetwarzania tych danych osobowych lub prawa do otrzymania danych;
e) prawaprawo złożenia skargi organowi nadzorczemu oraz dane kontaktowe organu nadzorczego;
f) odbiorcy lub kategorie odbiorców danych osobowych;
g) w stosownych przypadkach, zamiar przekazania danych przez administratora do państwa trzeciego lub organizacji międzynarodowej oraz informacje na temat poziomu ochrony zapewnianego przez to państwo trzecie lub organizację międzynarodową przez odniesienie doistnienie lub brak decyzji Komisji stwierdzającej odpowiedni poziom ochrony lub, w przypadku przekazywania, o którym mowa w art. 42 lub 43, odniesienie do odpowiednich gwarancji i środków umożliwiających uzyskanie kopii danych;
ga) w stosownych przypadkach, informacje o istnieniu profilowania, środków opartych na profilowaniu oraz przewidywanym wpływie profilowania na podmiot danych;
gb) treściwe informacje o zasadach automatycznego przetwarzania;
h) wszelkie dalsze informacje potrzebne do zagwarantowania rzetelnego przetwarzania danych w stosunku do podmiotu danych, uwzględniając konkretne okoliczności, w których odbywa się zbieranie lub przetwarzanie danych w szczególności istnienie pewnych działań i operacji związanych z przetwarzaniem, w przypadku których ocena skutków dotycząca danych osobowych wykazała, że może zachodzić wysokie ryzyko;
ha) w stosownych przypadkach informacje, czy dane osobowe były przekazywane organom publicznym w okresie ostatnich 12 kolejnych miesięcy.
2. W przypadku zbierania danych osobowych od podmiotu danych, administrator, poza przekazaniem informacji, o których mowa w ust. 1, informuje podmiot danych o tym, czy przekazanie danych osobowych jest obowiązkowe czy dobrowolne fakultatywne, a także o ewentualnych skutkach nieprzekazania tych danych.
2a. Przy podejmowaniu decyzji co do dalszych informacji, które są niezbędne do rzetelnego przetwarzania na mocy ust. 1 lit. h), administratorzy danych uwzględniają wszelkie odpowiednie wytyczne zgodnie z art. 34.
3. W przypadku zbierania danych osobowych nie od podmiotu danych, administrator, poza przekazaniem informacji, o których mowa w ust. 1, informuje podmiot danych o źródle pochodzenia tych konkretnych danych osobowych. Jeżeli dane osobowe pochodzą ze źródeł publicznie dostępnych, można umieścić ogólne wskazanie.
4. Administrator udziela informacji, o których mowa w ust. 1, 2 i 3:
a) w momencie uzyskania danych osobowych od podmiotu danych lub, jeśli nie jest to wykonalne, bez zbędnej zwłoki; lub
aa) na wniosek organu, organizacji lub zrzeszenia, o których mowa w art. 73;
b) jeżeli dane osobowe nie są zbierane od podmiotu danych, w momencie ich rejestrowania lub w rozsądnym terminie po zebraniu danych, uwzględniając szczególne okoliczności, w których dane są zbierane lub przetwarzane w inny sposób lub jeśli przewiduje się ujawnienieprzekazanie innemu odbiorcy, najpóźniej w momencie pierwszego ujawnienia danych.przekazanialub, jeżeli dane mają być wykorzystywane do komunikacji z odnośnym podmiotem danych, najpóźniej w momencie pierwszego kontaktu z tym podmiotem danych; lub
ba) tylko na żądanie, gdy dane są przetwarzane przez małe przedsiębiorstwo lub mikroprzedsiębiorstwo, które przetwarza dane osobowe jedynie w ramach działalności pobocznej.
5. Ustępów 1-4 nie stosuje się, w przypadku gdy:
a) podmiot danych dysponuje już informacjami, o których mowa w ust. 1, 2 i 3; lub
b) dane są przetwarzane do celów historycznych bądź statystycznych lub do celów badań naukowych, z zastrzeżeniem warunków i gwarancji, o których mowa w art. 81 i 83, nie są zbierane od podmiotu danych a udzielenie tych informacji okazało się niemożliwe lub wymagałoby niewspółmiernie dużego wysiłku, zaś administrator opublikował informacje do pobrania przez każdego; lub
c) dane nie są zbierane od podmiotu danych a rejestrowanie lub ujawnianie ich jest wyraźnie przewidziane przez przepisy prawa obowiązujące administratora, które zapewniają odpowiednie środki ochrony uzasadnionych interesów podmiotu danych, z uwzględnieniem ryzyka związanego z przetwarzaniem oraz charakterem danych osobowych; lub
d) dane nie są zbierane od podmiotu danych a udzielenie tych informacji naruszy prawa i wolności innych osób trzecichfizycznych określone w prawie Unii lub prawie państw członkowskich, zgodnie z art. 21. ;
da) dane te są przetwarzane w ramach wykonywania zawodu przez osobę lub powierzane lub ujawniane osobie, która podlega tajemnicy zawodowej regulowanej przez Unię lub państwo członkowskie lub ustawowemu obowiązkowi zachowania tajemnicy, chyba że zostały uzyskane bezpośrednio od podmiotu danych.
6. W przypadku, o którym mowa w ust. 5 lit. b), administrator zapewnia odpowiednie środki mające na celu ochronę słusznychpraw lubuzasadnionych interesów podmiotu danych.
7. Komisja jest uprawniona do przyjmowania aktów delegowanych zgodnie z art. 86 w celu doprecyzowania kryteriów kategorii odbiorców, o których mowa w ust. 1 lit. f), wymogów dotyczących zawiadomienia o potencjalnym dostępie, o których mowa w ust. 1 lit. g), kryteriów przekazywania dalszych informacji, o których mowa w ust. 1 lit. h), niezbędnych dla niektórych sektorów i w niektórych sytuacjach oraz warunków i odpowiednich gwarancji w przypadku wyjątków określonych w ust. 5 lit. b). Wykonując to uprawnienie, Komisja podejmuje właściwe środki dla mikroprzedsiębiorców oraz małych i średnich przedsiębiorców
8. Komisja może ustanowić standardowe formularze do celów udzielania informacji, o których mowa w ust. 1-3, uwzględniając, w stosownych przypadkach, szczególny charakter i potrzeby różnych sektorów oraz sytuacji przetwarzania danych. Te akty wykonawcze przyjmuje się zgodnie z procedurą sprawdzającą, o której mowa w art. 87 ust. 2. [Popr. 110]
Artykuł 15
Prawo do dostępu i do uzyskiwania danych przysługujące podmiotowi danych
1. Z zastrzeżeniem art. 12 ust. 4 podmiot danych ma prawo do uzyskania od administratora, na wniosek złożony w dowolnym momencie, potwierdzenia, czy przetwarzane są dane osobowe odnoszące się do niego. W przypadku przetwarzania takich danych osobowych administrator przekazuje następujące informacje , oraz następujących, jasno i prosto sformułowanych informacji:
a) cele przetwarzania dla każdej kategorii danych osobowych;
b) kategorie przedmiotowych danych osobowych;
c) odbiorcy lub kategorie odbiorców, którym dane osobowe mają być lub zostały ujawnione, w szczególnościtym odbiorcy w państwach trzecich;
d) okres przechowywania danych osobowych lub, gdy nie jest to możliwe, kryteria służące określeniu tego okresu;
e) istnienie prawa do żądania od administratora poprawienia lub usunięcia danych osobowych odnoszących się do podmiotu danych lub prawa wniesienia sprzeciwu wobec przetwarzania tych danych osobowych;
f) prawaprawo do złożenia organowi nadzorczemu skargi oraz dane kontaktowe organu nadzorczego;
g) przekazanie danych osobowych podlegających przetwarzaniu i wszelkich dostępnych informacji o ich źródle;
h) znaczenie i przewidywane skutki takiego przetwarzania, co najmniej w przypadku środków, o których mowa w art. 20;
ha) treściwe informacje o zasadach automatycznego przetwarzania;
hb) bez uszczerbku dla art. 21, w razie ujawnienia danych osobowych organowi publicznemu na wniosek organu publicznego – potwierdzenie faktu, że taki wniosek miał miejsce.
2. Podmiot danych ma prawo do uzyskania od administratora informacji na temat danych osobowych podlegających przetwarzaniu. Jeśli podmiot danych składa wniosek w formie elektronicznej, informacje także przekazywane są w formie elektronicznej ustrukturyzowanym formacie elektronicznym, chyba że podmiot danych zażąda informacji w innej formie. Bez uszczerbku dla art. 10, administrator przyjmuje wszelkie racjonalne środki, aby upewnić się, że osoba zwracająca się o udzielenie dostępu do danych jest podmiotem danych.
2a. Jeśli podmiot danych dostarczył dane osobowe oraz jeśli dane osobowe są przetwarzane w sposób elektroniczny, podmiot danych ma prawo do uzyskania od administratora kopii dostarczonych danych osobowych w formacie elektronicznym i interoperacyjnym, który jest powszechnie używany i umożliwia dalsze wykorzystywanie przez podmiot danych, bez przeszkód ze strony administratora, z którego baz dane osobowe zostają wycofane. Gdy jest to technicznie wykonalne i możliwe, dane są przekazywane bezpośrednio od administratora do administratora na wniosek podmiotu danych.
2b. Niniejszy artykuł nie narusza obowiązku usunięcia danych, jeśli ich przechowywanie nie jest już konieczne zgodnie z art. 5 akapit pierwszy lit. e).
2c. Prawo dostępu zgodnie z ust. 1 i 2 nie ma zastosowania w odniesieniu do danych w rozumieniu art. 14 ust. 5 lit. da), chyba że podmiot danych jest uprawniony do zniesienia odnośnej tajemnicy służbowej i podejmuje odpowiednie działania.
3. Komisja jest uprawniona do przyjmowania aktów delegowanych zgodnie z art. 86 w celu doprecyzowania kryteriów i wymogów dotyczących informowania podmiotu danych o treści danych osobowych, o których mowa w ust. 1 lit. g).
4. Komisja może opracować standardowe formularze i procedury w zakresie wnioskowania o dostęp do informacji, o których mowa w ust. 1 oraz udzielania dostępu do tych informacji, w tym w celu weryfikacji tożsamości podmiotu danych oraz przekazywania danych osobowych podmiotowi danych, uwzględniając szczególny charakter i potrzeby różnych sektorów oraz sytuacji przetwarzania danych. Te akty wykonawcze przyjmuje się zgodnie z procedurą sprawdzającą, o której mowa w art. 87 ust. 2. [Popr. 111]
SEKCJA 3
POPRAWIANIE I USUWANIE
Artykuł 16
Prawo do poprawienia
Podmiot danych ma prawo do uzyskania przez administratora poprawienia nieścisłych danych osobowych, które go dotyczą. Podmiot danych ma prawo do uzyskania uzupełnienia niekompletnych danych osobowych, w tym w drodze sprostowania.
Artykuł 17
Prawo do bycia zapomnianym i do usunięcia danych
1. Podmiot danych ma prawo do uzyskania od administratora usunięcia danych osobowych odnoszących się do niego oraz zaprzestania dalszego rozpowszechniania tych danych, zwłaszcza w odniesieniu do danych osobowych, które zostały udostępnione przez podmiot danych, kiedy był on dzieckiem,, a także do uzyskania od stron trzecich usunięcia wszelkich linków do tych danych lub ich kopii lub replikacji, jeśli zastosowanie ma jedna z następujących przesłanek:
a) dane nie są już potrzebne do celów, do których były zebrane lub przetwarzane w inny sposób;
b) podmiot danych odwołuje zgodę, na której opiera się przetwarzanie zgodnie z art. 6 ust. 1 lit. a), lub gdy minął okres przechowywania, na który wyrażono zgodę oraz jeśli nie ma już podstawy prawnej przetwarzania danych;
c) podmiot danych sprzeciwia się przetwarzaniu danych osobowych zgodnie z art. 19;
ca) sąd lub organ regulacyjny z siedzibą w Unii orzekł ostatecznie i kategorycznie, że przedmiotowe dane muszą zostać usunięte;
d) przetwarzanie danych nie jest zgodne z niniejszym rozporządzeniem z innych powodów dane zostały przetworzone niezgodnie z prawem.
1a. Przepisy ust. 1 stosuje się w zależności od tego, czy administrator może zweryfikować, że osoba zwracająca się o usunięcie jest podmiotem danych.
2. W przypadku podania przez administratora, o którym mowa w ust. 1, danych osobowych do wiadomości publicznej bez uzasadnienia opartego o art. 6 ust. 1, podejmuje on wszelkie uzasadnioneracjonalne kroki w celu doprowadzenia do usunięcia tych danych, w tym środki techniczne, w odniesieniu do danych, za których publikację odpowiada, by poinformowaćprzez osoby trzecie przetwarzające takie dane, iż podmiot danych wnioskuje o usunięcie linków do danych, kopii lub replikacji tych danych osobowych. Jeśli administrator upoważnił osobę trzecią do publikacji danych osobowych, uważa się go za odpowiedzialnego za tę publikację. , bez uszczerbku dla przepisów art. 77. Administrator informuje podmiot danych, w miarę możliwości, o działaniu podjętym przez dane strony trzecie.
3. Administrator oraz w stosownych przypadkach, strona trzecia, niezwłocznie usuwa dane, z wyjątkiem w zakresie, w jakimchyba że zatrzymanie danych osobowych jest niezbędne:
a) do wykonywania prawa wolności wypowiedzi zgodnie z art. 80;
b) w celu realizacji interesu publicznego w dziedzinie zdrowia publicznego zgodnie z art. 81;
c) do celów dokumentacji, statystyki i badań naukowych zgodnie z art. 83;
d) dla wypełnienia spoczywającego na administratorze obowiązku prawnego w zakresie zatrzymania danych osobowych, nałożonego przez prawo Unii lub prawo państwa członkowskiego; przepisy prawa państwo członkowskie spełniają cel polegający na realizacji celu publicznego, szanują istotę prawa do ochrony danych osobowych oraz są proporcjonalne do wyznaczonego zgodnego z prawem celu;
e) w przypadkach określonych w ust. 4.
4. Zamiast usuwania, administrator ogranicza przetwarzanie danych osobowych w ten sposób, że nie podlegają one normalnemu dostępowi do danych ani operacjom przetwarzania i nie mogą już być zmieniane, jeśli:
a) podmiot danych kwestionuje ich ścisłość, przez czas pozwalający administratorowi na sprawdzenie ścisłości danych;
b) administrator nie potrzebuje już danych osobowych do wykonania swojego zadania, ale muszą być one przechowywane do celów dowodowych;
c) przetwarzanie jest niezgodne z prawem i podmiot danych sprzeciwia się ich usunięciu, wnioskując w zamian o ograniczenie ich wykorzystywania;
ca) sąd lub organ regulacyjny z siedzibą w Unii orzekł ostatecznie i kategorycznie, że przedmiotowe przetwarzanie musi zostać ograniczone;
d) podmiot danych wnioskuje o przekazanie danych osobowych do innego automatycznego systemu przetwarzania zgodnie z art. 1815 ust. 2 2a;
da) dany szczególny rodzaj technologii przechowywania nie pozwala na usunięcie i został wprowadzony przez wejściem w życie niniejszego rozporządzenia.
5. Dane osobowe, o których mowa w ust. 4, mogą, z wyjątkiem przechowywania, być przetwarzane wyłącznie do celów dowodowych, bądź też za zgodą podmiotu danych, bądź w celu ochrony praw innej osoby fizycznej lub prawnej bądź w celu realizacji interesu publicznego.
6. Jeżeli przetwarzanie danych osobowych jest ograniczone na mocy ust. 4, administrator informuje podmiot danych przed zniesieniem ograniczenia dotyczącego przetwarzania.
7. Administrator wdraża mechanizmy służące zapewnieniu przestrzegania terminów usunięcia danych osobowych lub okresowego przeglądu dokonywanego w celu ustalenia potrzeby przechowywania danych.
8. W przypadku usunięcia danych, administrator nie przetwarza w inny sposób tych danych osobowych.
8a. Administrator wdraża mechanizmy służące zapewnieniu przestrzegania terminów usunięcia danych osobowych lub okresowego przeglądu dokonywanego w celu ustalenia potrzeby przechowywania danych.
9. Komisja jest uprawniona do przyjmowania, po zasięgnięciu opinii Europejskiej Rady Ochrony Danych, aktów delegowanych zgodnie z art. 86 w celu doprecyzowania:
a) kryteriów i wymogów stosowania ust. 1 w poszczególnych sektorach oraz w szczególnych sytuacjach przetwarzania danych;
b) warunków usuwania linków do danych, kopii lub replikacji danych osobowych z publicznie dostępnych usług łączności, o których mowa w ust. 2;
c) kryteriów i warunków ograniczania przetwarzania danych osobowych, o których mowa w ust. 4. [Popr. 112]
Artykuł 18
Prawo przenoszenia danych
1. Podmiot danych ma prawo, jeśli dane osobowe są przetwarzane w sposób elektroniczny oraz w zorganizowanym i powszechnie używanym formacie, do uzyskania od administratora kopii danych podlegających przetwarzaniu w formacie elektronicznym i zorganizowanym, który jest powszechnie używany i umożliwia dalsze wykorzystywanie przez podmiot danych.
2. Jeżeli podmiot danych przekazał dane osobowe a przetwarzanie opiera się na zgodzie lub umowie, podmiot danych ma prawo do przekazania tych danych osobowych i innych informacji przez siebie przekazanych i przechowywanych w systemie automatycznego przetwarzania danych, do innego systemu, w powszechnie używanym formacie elektronicznym, bez przeszkód ze strony administratora, z którego baz dane osobowe zostają wycofane.
3. Komisja może opracować format elektroniczny, o którym mowa w ust. 1 oraz techniczne standardy, sposoby i procedury przekazywania danych osobowych na mocy ust. 2. Te akty wykonawcze są przyjmowane zgodnie z procedurą sprawdzającą, o której mowa w art. 87 ust. 2. [Popr. 113]
SEKCJA 4
PRAWO WNIESIENIA SPRZECIWU I PROFILOWANIE
Artykuł 19
Prawo wniesienia sprzeciwu
1. Podmiot danych ma prawo, z przyczyn dotyczących jego szczególnej sytuacji, w dowolnym momencie wnieść sprzeciw wobec przetwarzania danych osobowych opartego na art. 6 ust. 1 lit. d),i e) i f), chyba że administrator wykaże ważne i uzasadnione podstawy przetwarzania, które mają charakter nadrzędny wobec interesów lub podstawowych praw i wolności podmiotu danych.
2. Jeżeli dane osobowe są przetwarzane do celów marketingu bezpośredniego przetwarzanie danych osobowych opiera się na art. 6 ust. 1 lit. f), podmiot danych ma prawo, w dowolnej chwili i bez dodatkowego uzasadnienia, nieodpłatnie wnieść sprzeciw, ogólnie lub w odniesieniu do dowolnego konkretnego celu wobec przetwarzania jego danych osobowych do takich celów marketingowych.
2a. O prawie tym należy wyraźnie poinformować podmiot danych w zrozumiały sposób, tak by informację tęPodmiot danych jest wyraźnie informowany o prawie, o którym mowa w ust. 2, w zrozumiały sposób i w zrozumiałej formie, w jasnym i prostym języku, dostosowanym do potrzeb podmiotu danych, w szczególności w przypadku informacji kierowanych specjalnie do dziecka, przy czym informacje te można było łatwo odróżnić od innych informacji.
2b. W kontekście korzystania z usług społeczeństwa informacyjnego i niezależnie od dyrektywy 2002/58/WE, prawo do sprzeciwu może być wykonywane za pomocą metod automatycznych z wykorzystaniem technicznego standardu, który umożliwia podmiotowi danych jasne wyrażenie woli.
3. W przypadku podtrzymania sprzeciwu na mocy ust. 1 i 2, administrator nie może wykorzystywać ani w inny sposób przetwarzać przedmiotowych danych osobowych w celach określonych w sprzeciwie. [Popr. 114]
Artykuł 20
Środki oparte na profilowaniu Profilowanie
1. Bez uszczerbku dla przepisów art. 6, każda osoba fizyczna ma prawo nie podlegać środkowi, który wywołuje skutki prawne dotyczące tej osoby fizycznej lub ma istotny wpływ na tę osobę fizyczną, a który opiera się wyłącznie na automatycznym przetwarzaniu danych mającym służyć ocenie niektórych aspektów osobistych tej osoby fizycznej lub też analizie bądź przewidzeniu zwłaszcza wyników w pracy, sytuacji ekonomicznej, miejsca przebywania, zdrowia, preferencji osobistych, wiarygodności lub zachowania tej osoby fizycznej. wyrazić sprzeciw wobec profilowania zgodnie z art. 19. Podmiot danych jest bardzo wyraźnie informowany o prawie do wyrażenia sprzeciwu wobec profilowania.
2. Z zastrzeżeniem innych przepisów niniejszego rozporządzenia, dana osoba może zostać poddana jednemu ze środków, o których mowa w ust. 1 profilowaniu, które prowadzi do środków wywołujących skutki prawne dotyczące podmiotu danych lub ma podobnie istotny wpływ na interesy, prawa lub wolności tego podmiotu danych, jedynie wtedy gdy przetwarzanie:
a) odbywa się w trakcie zawieraniajest niezbędne w celu zawarcia lub wykonania umowy, jeśli wniosek w sprawie zawarcia lub wykonania umowy złożony przez podmiot danych został zrealizowany lub jeśli , pod warunkiem że przewidziano właściwe środki w celu zabezpieczenia słusznychuzasadnionych interesów podmiotu danych, jak np. prawo do uzyskania interwencji ze strony człowieka; lub
b) jest wyraźnie dozwolone przez prawo Unii lub państwa członkowskiego, które ustanawia również właściwe środki w celu zabezpieczenia słusznychuzasadnionych interesów podmiotu danych; lub
c) odbywa się na podstawie zgody podmiotu danych, z zastrzeżeniem warunków określonych w art. 7 oraz właściwych gwarancji.
3. Automatyczne przetwarzanie danych osobowych, które ma służyć ocenie niektórych aspektów osobistych osoby fizycznej,Zakazuje się profilowania, które skutkuje dyskryminacją osób ze względu na ich rasę lub pochodzenie etniczne, poglądy polityczne, religię bądź przekonania, przynależność do związków zawodowych, orientację seksualną bądź tożsamość płciową lub skutkuje środkami mającymi taki efekt. Administrator prowadzi skuteczną ochronę przed ewentualną dyskryminacją wynikającą z profilowania. Profilowanie nie opiera się jedynie na szczególnych kategoriach danych osobowych, o których mowa w art. 9.
4. W przypadkach o których mowa w ust. 2, informacje, które ma przekazać administrator na mocy art. 14, obejmują informacje dotyczące istnienia przetwarzania w drodze środka takiego jak ten, o którym mowa w ust. 1 oraz przewidywanego wpływu tego przetwarzania na podmiot danych.
5. Komisja jest uprawniona do przyjmowania aktów delegowanych zgodnie z art. 86 w celu doprecyzowania kryteriów i warunków odpowiednich środków służących Profilowanie, które prowadzi do środków wywołujących skutki prawne dotyczące podmiotu danych lub ma podobnie istotny wpływ na interesy, prawa lub wolności tego podmiotu danych, nie opiera się wyłącznie lub głównie na automatycznym przetwarzaniu i obejmuje ocenę ze strony człowieka, w tym wyjaśnienie decyzji podjętej po takiej ocenie. Odpowiednie środki służące zabezpieczeniu słusznychuzasadnionych interesów podmiotu danych, o których mowa w ust. 2,obejmują prawo do otrzymania oceny dokonanej przez człowieka oraz wyjaśnienie decyzjom podjętej po takiej ocenie.
5a. Europejskiej Radzie Ochrony Danych powierza się zadanie wydawania wytycznych, zaleceń i najlepszych praktyk zgodnie z art. 66 ust. 1 lit. b) w celu doprecyzowania kryteriów i warunków dotyczących profilowania zgodnie z ust. 2. [Popr. 115]
SEKCJA 5
Ograniczenia
Artykuł 21
Ograniczenia
1. Unia lub państwo członkowskie mogą, w drodze środka ustawodawczego, ograniczyć zakres obowiązków i praw przewidzianych w art. 5 lit. a)-e), art. 11-2011–19 i art. 32, gdy takie ograniczenie spełnia jasno określony cel leżący w interesie publicznym, respektuje istotę prawa do ochrony danych osobowych, jest proporcjonalne do uzasadnionego wyznaczonego celu i respektuje podstawowe prawa i interesy podmiotu danychoraz stanowi konieczny i proporcjonalny środek w demokratycznym społeczeństwie, służący wprowadzeniu gwarancji w kwestiach takich jak:
a) zagwarantowaniu bezpieczeństwa publicznego bezpieczeństwo publiczne;
b) zapewnieniu zapobieganiazapobieganie przestępstwom, prowadzeniaprowadzenie dochodzeń w ich sprawie, wykrywaniawykrywanie ich lub ścigania ściganie;
c) zabezpieczeniu innych interesów publicznych Unii lub państwa członkowskiego, w szczególności ważnego interesu gospodarczego lub finansowego Unii lub państwa członkowskiego, w tym kwestii pieniężnych, budżetowych i podatkowych oraz ochrony stabilności i integralności rynku sprawy podatkowe;
d) zapewnieniu zapobieganiasprawy podatkowe naruszeniom zasad etyki w zawodach podlegających regulacji, prowadzeniaprowadzenie dochodzeń w tych sprawach, wykrywaniawykrywanie i ściganiaściganie tych naruszeń;
e) zapewnieniu funkcji kontrolnych, inspekcyjnychfunkcje kontrolne, inspekcyjne i regulacyjnych związanych, nawet sporadycznie, z wykonywaniemregulacyjne w ramach wykonywania obowiązkówwłaściwej władzy publicznej w przypadkach, o których mowa w lit. a), b) c) i d);
f) ochronieochrona podmiotu danych lub praw i wolności innych osób.
2. Środek ustawodawczy, o którym mowa w ust. 1, musi stanowić konieczny i proporcjonalny środek w demokratycznym społeczeństwie oraz zawiera przepisy szczególne dotyczące przynajmniej: celów przetwarzania oraz wyznaczenia administratora.
a) celów przetwarzania;
b) wyznaczenia administratora;
c) szczególnych celów i środków przetwarzania;
d) gwarancji mających na celu zapobieżenie nadużyciom lub niezgodnemu z prawem dostępowi lub przekazywaniu;
e) prawa podmiotu danych do otrzymania powiadomienia o danym ograniczeniu.
2a. Środki ustawodawcze, o których mowa w ust. 1, nie pozwalają prywatnym administratorom na zatrzymywanie dodatkowych danych innych niż dane ściśle niezbędne do realizacji pierwotnego celu ani nie nakładają na nich takiego obowiązku. [Popr. 116]
ROZDZIAŁ IV
ADMINISTRATOR I PODMIOT PRZETWARZAJĄCY
SEKCJA 1
OBOWIĄZKI OGÓLNE
Artykuł 22
Odpowiedzialność i rozliczalność administratora
1. Administrator przyjmuje politykiodpowiedniezasady i realizuje odpowiednie i możliwe do wykazania środki w celu zapewnienia techniczne i organizacyjne, aby zapewnić, by przetwarzanie danych osobowych odbywało się zgodnie z niniejszym rozporządzeniem, oraz wykazania tej zgodności być w stanie wykazać tę zgodność w przejrzysty sposób, uwzględniając najnowsze osiągnięcia techniczne, charakter przetwarzania danych osobowych, kontekst, zakres i cele przetwarzania, ryzyko dla praw i wolności podmiotów danych oraz rodzaj organizacji, zarówno podczas określania sposobów przetwarzania, jak i podczas samego przetwarzania.
1a. Uwzględniając najnowsze osiągnięcia techniczne oraz koszty wdrożenia, administrator podejmuje wszelkie racjonalne kroki w celu wdrożenia zasad i procedur zgodności, które stale respektują niezależne wybory dokonane przez podmioty danych. Te zasady zgodności są poddawane przeglądowi co najmniej co dwa lata i w razie konieczności aktualizowane.
2. Środki przewidziane w ust. 1 obejmują w szczególności:
a) prowadzenie dokumentacji zgodnie z art. 28;
b) realizację wymogów bezpieczeństwa danych ustanowionych w art. 30;
c) dokonywanie oceny skutków w zakresie ochrony danych zgodnie z art. 33;
d) spełnianie wymogu uprzedniego uzyskania zezwolenia organu nadzorczego lub uprzedniej konsultacji z tym organem zgodnie z art. 34 ust. 1 i 2;
e) wyznaczenie inspektora ochrony danych zgodnie z art. 35 ust. 1.
3. Administrator wdraża mechanizmy służące zapewnieniu weryfikacji skuteczności jest w stanie wykazać odpowiedniość i skuteczność środków, o których mowa w ust. 1 i 2. Jeśli jest to proporcjonalne, weryfikacja ta przeprowadzona jest przez niezależnych audytorów wewnętrznych lub zewnętrznych. Każde regularne ogólne sprawozdanie z działalności administratora, jak np. obowiązkowe sprawozdania spółek publicznych, zawiera opis zasad i środków, o których mowa w ust. 1.
3a. Administrator ma prawo do przekazywania danych osobowych w obrębie Unii w ramach grupy przedsiębiorstw, której administrator jest częścią, gdy takie przetwarzanie jest niezbędne ze względu na uzasadnione administracyjne cele wewnętrzne między powiązanymi obszarami biznesowymi grupy przedsiębiorstw oraz gdy odpowiedni poziom ochrony danych, a także interesy podmiotów danych są zabezpieczone wewnętrznymi przepisami dotyczącymi ochrony danych lub równoważnymi kodeksami postępowania, o których mowa w art. 38.
4. Komisja jest uprawniona do przyjmowania aktów delegowanych zgodnie z art. 86 w celu określenia dalszych kryteriów i wymogów dotyczących właściwych środków, o których mowa w ust. 1, innych niż te omówione w ust. 2, warunków mechanizmów weryfikacji i audytu, o których mowa w ust. 3, a także kryteriów proporcjonalności zgodnie z ust. 3, oraz rozważenia szczególnych środków dla mikroprzedsiębiorców oraz małych i średnich przedsiębiorców. [Popr. 117]
Artykuł 23
Uwzględnienie ochrony danych już w fazie projektowania oraz ochrona danych jako opcja domyślna
1. Uwzględniając najnowsze osiągnięcia techniczne oraz koszty wdrożenia , obecny stan wiedzy technicznej, najlepsze praktyki w skali międzynarodowej oraz ryzyko, z jakim wiąże się przetwarzanie danych, administrator i ewentualny podmiot przetwarzający, zarówno w momencie ustalania celów i środków niezbędnych do przetwarzania, jak i w momencie samego przetwarzania, wdraża odpowiednie środki i procedury techniczne i organizacyjne, tak by przetwarzanie odpowiadało wymogom niniejszego rozporządzenia oraz gwarantowało ochronę praw podmiotu danych , w szczególności w odniesieniu do zasad określonych w art. 5. Ochrona danych już w fazie projektowania powinna w szczególności uwzględniać cały cykl zarządzania danymi osobowymi od ich zebrania, przez przetwarzanie, do ich usunięcia, systematycznie skupiając się na całościowych gwarancjach proceduralnych odnoszących się do dokładności, poufności, integralności, bezpieczeństwa fizycznego i usunięcia danych osobowych. Jeśli administrator przeprowadził ocenę skutków w zakresie ochrony danych zgodnie z art. 33, jej wyniki uwzględnia się przy opracowywaniu wspomnianych środków i procedur.
1a. Aby wspierać jej powszechne wdrożenie w różnych sektorach gospodarki, ochrona danych już w fazie projektowania jest warunkiem wstępnym w zamówieniach publicznych zgodnie z dyrektywą 2004/18/WE Parlamentu Europejskiego i Rady(18), a także zgodnie z dyrektywą 2004/17/WE Parlamentu Europejskiego i Rady(19) (dyrektywą sektorową).
2. Administrator wdraża mechanizmy służące zapewnieniu zapewnia, by domyślnie przetwarzane były jedynie te dane osobowe, które są niezbędne dla realizacji każdorazowego szczególnego celu przetwarzania oraz by w szczególności nie były one zbierane lub, zatrzymywane lub rozpowszechniane dłużej niż przez okres niezbędny do realizacji tych celów, zarówno jeśli chodzi o ilość danych, jak i okres ich przechowywania. Mechanizmy te zapewniają w szczególności, by dane osobowe nie były domyślnie udostępniane nieograniczonej liczbie osób oraz by podmioty danych były w stanie kontrolować rozpowszechnianie swoich danych osobowych.
3. Komisja jest uprawniona do przyjmowania aktów delegowanych zgodnie z art. 86 w celu określenia dalszych kryteriów i wymogów dotyczących właściwych środków i mechanizmów, o których mowa w ust. 1 i 2, w szczególności wymogów w zakresie uwzględnienia ochrony danych już w fazie projektowania w odniesieniu do sektorów, produktów i usług.
4. Komisja może ustanowić standardy techniczne dotyczące wymogów ustanowionych w ust. 1 i 2. Te akty wykonawcze są przyjmowane zgodnie z procedurą sprawdzającą, o której mowa w art. 87 ust. 2. [Popr. 118]
Artykuł 24
Współadministratorzy
Jeśli administratorkilku administratorów wspólnie określa cele, warunki i środki przetwarzania danych osobowych wspólnie z innymi administratorami, współadministratorzy danych ustalają zakres odpowiedzialności za zgodność z obowiązkami wynikającymi z niniejszego rozporządzenia spoczywającej na każdym z nich, w szczególności jeśli chodzi o procedury i mechanizmy wykonania praw podmiotu danych, w drodze wspólnych ustaleń. Porozumienie należycie odzwierciedla odpowiednie faktyczne role współadministratorów i relacje z podmiotami danych, a istotna treść porozumienia jest udostępniana podmiotowi danych. W przypadku braku jasności co do odpowiedzialności administratorzy ponoszą solidarną odpowiedzialność. [Popr. 119]
Artykuł 25
Przedstawiciele administratorów nie mających siedziby w Unii
1. W sytuacji, o której mowa w art. 3 ust. 2, administrator wyznacza swojego przedstawiciela na terytorium Unii.
2. Obowiązku tego nie stosuje się do:
a) administratora mającego siedzibę w państwie trzecim, jeśli Komisja zdecydowała, iż dane państwo trzecie zapewnia odpowiedni poziom ochrony zgodnie z art. 41; lub
b) przedsiębiorstwa zatrudniającego mniej niż 250 osób administratora, który przetwarza dane osobowe odnoszące się do mniej niż 5000 podmiotów danych w dowolnym okresie kolejnych 12 miesięcy i nie przetwarza szczególnych kategorii danych osobowych, o których mowa w art. 9 ust. 1, danych dotyczących lokalizacji ani danych dotyczących dzieci lub pracowników w wielkoskalowych zbiorach danych; lub
c) organu lub podmiotu publicznego; lub
d) administratora jedynie sporadycznie oferującego towary lub usługi podmiotom danych mającym miejsce zamieszkania na terytoriumw Unii, chyba że przetwarzanie danych osobowych dotyczy szczególnych kategorii danych osobowych, o których mowa w art. 9 ust. 1, danych dotyczących lokalizacji ani danych dotyczących dzieci lub pracowników w wielkoskalowych zbiorach danych.
3. Przedstawiciel ma siedzibę w jednym z państw członkowskich, w którym mają miejsce zamieszkania podmioty danych i których dane osobowe są przetwarzane w związku z oferowaniem imodbywa się oferowanie towarów lub usługpodmiotom danych lub których zachowanie jest monitorowane ich monitorowanie.
4. Wyznaczenie przedstawiciela przez administratora pozostaje bez uszczerbku dla postępowań sądowych, które można by wszcząć przeciwko samemu administratorowi. [Popr. 120]
Artykuł 26
Podmiot przetwarzający
1. Jeśli operacja przetwarzaniaprzetwarzanie jest realizowanarealizowane w imieniu administratora, administrator wybiera podmiot przetwarzający dający wystarczające gwarancje wdrożenia odpowiednich środków i procedur technicznych i organizacyjnych, by przetwarzanie odpowiadało wymogom niniejszego rozporządzenia i gwarantowało ochronę praw podmiotów danych, w szczególności jeśli chodzi o techniczne środki bezpieczeństwa i środki organizacyjne regulujące przetwarzanie, które ma być prowadzone, oraz zapewnia zgodność z tym środkami.
2. Przetwarzanie przez podmiot przetwarzający jest regulowane umową lub innym aktem prawnym wiążącym podmiot przetwarzający z administratorem. i stanowiącym w szczególnościAdministrator i podmiot przetwarzający dysponują swobodą ustalenia ról i zadań każdej ze stron zgodnie z wymogami niniejszego rozporządzeniaoraz postanawiają, że podmiot przetwarzający:
a) działaprzetwarza dane osobowe wyłącznie na polecenie administratora, w szczególności gdy przekazywanie danych osobowych jest zakazane chyba że prawo Unii lub prawo państwa członkowskiego stanowi inaczej;
b) zatrudnia wyłącznie personel, który zobowiązał się do zachowania poufności lub na którym spoczywa ustawowy obowiązek zachowania poufności;
c) podejmuje wszelkie wymagane środki na mocy art. 30;
d) zatrudnia inny podmiot przetwarzającyokreśla warunki zatrudnieniainnego podmiotu przetwarzającego jedynie za uprzednią zgodą administratora, chyba że określono inaczej;
e) o ile to możliwe ze względu na charakter przetwarzania, opracowuje w porozumieniu z administratorem niezbędnewłaściwe i istotne techniczne i organizacyjne wymogi wykonania przez administratora spoczywającego na nim obowiązku odpowiedzi na wniosek dotyczących wykonania przez podmiot danych praw ustanowionych w rozdziale III;
f) pomaga administratorowi zapewnić zgodność z obowiązkami określonymi w art. 30-34, uwzględniając charakter przetwarzania oraz informacje dostępne dla podmiotu przetwarzającego;
g) przekazujezwraca całość wyników administratorowi po zakończeniu przetwarzania i , nie przetwarza danych osobowych w inny sposób i niszczy istniejące kopie, chyba że prawodawstwo Unii lub państwa członkowskiego wymaga przechowywania danych;
h) udostępnia administratorowi i organowi nadzorczemu wszelkie informacje niezbędne dla kontroli do wykazania zgodności z obowiązkami określonymi w tym artykule i zezwala na inspekcje w terenie.
3. Administrator i podmiot przetwarzający sporządzają pisemną dokumentację zaleceń administratora i obowiązków podmiotu przetwarzającego, o których mowa w ust. 2.
3a. Wystarczające gwarancje, o których mowa w ust. 1, mogą zostać wykazane przez przystąpienie do kodeksów postępowania lub do mechanizmów certyfikacji zgodnie z art. 38 lub 39 niniejszego rozporządzenia.
4. Jeśli podmiot przetwarzający przetwarza dane osobowe inne, niż te, których przetwarzanie zlecił administrator, lub staje się stroną określającą w odniesieniu do celów i środków przetwarzania danych, podmiot przetwarzający jest uważany za administratora w zakresie tego przetwarzania i podlega przepisom dotyczącym współadministratorów ustanowionym w art. 24.
5. Komisja jest uprawniona do przyjmowania aktów delegowanych zgodnie z art. 86 w celu doprecyzowania kryteriów i wymogów dotyczących zakresu odpowiedzialności, obowiązków i zadań w odniesieniu do podmiotu przetwarzającego zgodnie z ust. 1, oraz warunków, które umożliwiają uproszczenie przetwarzania danych osobowych w ramach grupy przedsiębiorstw, w szczególności do celów kontroli i sprawozdawczości. [Popr. 121]
Artykuł 27
Przetwarzanie z upoważnienia administratora i podmiotu przetwarzającego
Podmiot przetwarzający oraz każda osoba działająca z upoważnienia administratora lub podmiotu przetwarzającego, która ma dostęp do danych osobowych, przetwarzają je tylko na polecenie administratora, lub gdy wymaga tego prawo Unii lub państwa członkowskiego.
Artykuł 28
Dokumentacja
1. Każdy administrator i podmiot przetwarzający oraz ewentualnie przedstawiciel administratora prowadząprowadziregularnieaktualizowaną dokumentację wszystkich operacji przetwarzania, za które są odpowiedzialni niezbędną do spełnienia wymogów określonych w niniejszym rozporządzeniu.
2. Dokumentacja zawiera przynajmniejPonadto każdy administrator i podmiot przetwarzający prowadzidokumentacjęzawierającą informacje na temat:
a) imienia i nazwiska/nazwy oraz danych kontaktowych administratora lub współadministratora albo podmiotu przetwarzającego oraz ewentualnego przedstawiciela;
b) imienia i nazwiska/nazwy oraz danych kontaktowych ewentualnego inspektora ochrony danych;
c) celów przetwarzania, w tym słusznych interesów realizowanych przez administratora, jeśli przetwarzanie opiera się na art. 6 ust. 1 lit. f);
d) opisu kategorii podmiotów danych oraz kategorii danych osobowych odnoszących się do nich;
e) odbiorców lub kategorii odbiorców danych osobowych, w tymimienia i nazwiska/nazwyoraz danych kontaktowych administratorów, którym ujawniane są dane osobowe na potrzeby realizacji słusznych interesów będących ich celem , ewentualnie;
f) w odpowiednich przypadkach, przekazywania danych do państw trzecich lub organizacji międzynarodowych, w tym identyfikacji tego państwa trzeciego lub organizacji międzynarodowej oraz, w przypadku przekazywania, o którym mowa w art. 44 ust. 1 lit. h), dokumentacji dotyczącej odpowiednich gwarancji;
g) ogólnego wskazania terminów usunięcia różnych kategorii danych;
h) opisu mechanizmów, o których mowa w art. 22 ust. 3.
3. Administrator i podmiot przetwarzający oraz ewentualny przedstawiciel administratora udostępniają dokumentację organowi nadzorczemu na jego wniosek.
4. Obowiązków, o których mowa w ust. 1 i 2, nie stosuje się do następujących administratorów i podmiotów przetwarzających:
a) osoby fizycznej przetwarzającej dane osobowe w celu innym niż handlowy; lub
b) przedsiębiorstwa lub organizacji zatrudniających mniej niż 250 osób, którzy przetwarzają dane osobowe jedynie w ramach działalności pobocznej w stosunku do działalności głównej.
5. Komisja jest uprawniona do przyjmowania aktów delegowanych zgodnie z art. 86 w celu doprecyzowania kryteriów i wymogów dotyczących dokumentacji, o której mowa w ust. 1, by uwzględnić w szczególności zakres odpowiedzialności administratora i podmiotu przetwarzającego oraz ewentualnie przedstawiciela administratora.
6. Komisja może ustanowić standardowe formularze dotyczące dokumentacji, o której mowa w ust. 1. Te akty wykonawcze są przyjmowane zgodnie z procedurą sprawdzającą, o której mowa w art. 87 ust. 2. [Popr. 122]
Artykuł 29
Współpraca z organem nadzorczym
1. Administrator ioraz ewentualnie podmiot przetwarzający oraz ewentualniei przedstawiciel administratora współpracują z organem nadzorczym na jego wniosek w zakresie wykonania swoich zadań, w szczególności poprzez przekazywanie informacji, o których mowa w art. 53 ust. 2 lit. a) oraz udzielanie dostępu w myśl lit. b) tego ustępu.
2. Administrator i podmiot przetwarzający udzielają odpowiedzi na zapytanie organu nadzorczego wykonującego uprawnienia przekazane mu na podstawie art. 53 ust. 2 w rozsądnym terminie, wskazanym przez ten organ. Odpowiedź na uwagi organu nadzorczego zawiera opis podjętych środków i osiągniętych wyników. [Popr. 123]
SEKCJA 2
BEZPIECZEŃSTWO danych
Artykuł 30
Bezpieczeństwo przetwarzania
1. Administrator i podmiot przetwarzający wdrażają odpowiednie środki techniczne i organizacyjne, by zapewnić poziom bezpieczeństwa stosowny do ryzyk związanychryzykazwiązanego z przetwarzaniem oraz charakterem danych osobowych, które należy chronić, biorąc pod uwagę wyniki oceny skutków w zakresie ochrony danych zgodnie z art. 33, uwzględniając najnowsze osiągnięcia techniczne oraz koszty ich wdrożenia.
1a. Przy uwzględnieniu najnowszych osiągnięć technicznych oraz kosztów wdrożenia taka polityka bezpieczeństwa obejmuje:
a) zdolność do zapewnienia poświadczenia integralności danych osobowych;
b) zdolność do zapewnienia na bieżąco poufności, integralności, dostępności i odporności systemów i usług przetwarzających dane osobowe;
c) zdolność do terminowego przywrócenia dostępności danych i dostępu do nich na wypadek fizycznego lub technicznego incydentu, który oddziałuje na dostępność, integralność i poufność systemów informacji i usług;
d) w przypadku przetwarzania szczególnie wrażliwych danych osobowych zgodnie z art. 8 i 9 – dodatkowe środki bezpieczeństwa, aby zapewnić sytuacyjną wiedzę na temat ryzyka i zdolność do podejmowania działań prewencyjnych, naprawczych i łagodzących jego skutki w czasie zbliżonym do rzeczywistego wobec wykrytych słabości oraz incydentów, które mogłyby stanowić zagrożenie dla danych;
e) proces dotyczący regularnego testowania, szacowania i oceniania rozwiązań, procedur i planów bezpieczeństwa przyjętych celem zapewnienia na bieżąco efektywności.
2. Administrator i podmiot przetwarzający, po dokonaniu oceny ryzyk, podejmują Środki, o których mowa w ust. 1, by chronić dane osobowe przed ich przypadkowym lub niezgodnym z prawem zniszczeniem bądź przypadkową utratą oraz by zapobiec wszelkim innym formom niezgodnego z prawem przetwarzania, w szczególności nieuprawnionemu ujawnieniu, rozpowszechnieniu, dostępowi lub zmianie danych osobowych. co najmniej:
a) zapewniają, aby do danych osobowych mógł mieć dostęp wyłącznie uprawniony personel w dozwolonych prawem celach,
b) chronią przechowywane lub przekazywane dane osobowe przed ich przypadkowym lub niezgodnym z prawem zniszczeniem, przypadkową utratą lub zmianą oraz nieuprawnionym lub bezprawnym przechowywaniem, przetwarzaniem, dostępem lub ujawnieniem; oraz
c) gwarantują wprowadzanie w życie polityki bezpieczeństwa w odniesieniu do przetwarzania danych osobowych.
3. Komisja jest uprawniona do przyjmowania aktów delegowanych zgodnie z art. 86 w celu doprecyzowania kryteriów i warunków dotyczącychEuropejskiej Radzie Ochrony Danych powierza się zadanie wydawania wytycznych, zaleceń i najlepszych praktyk zgodnie z art. 66 ust. 1 lit. b)w odniesieniu do środków technicznych i organizacyjnych, o których mowa w ust. 1 i 2, w tym zdefiniowania pojęcia najnowszych osiągnięć technicznych, dla konkretnych sektorów oraz w konkretnych sytuacjach przetwarzania danych, uwzględniając w szczególności rozwój technologii oraz rozwiązania w zakresie uwzględnienia ochrony prywatności już w fazie projektowania oraz ochrony danych jako opcji domyślnej, chyba że zastosowanie ma ust. 4.
4. Komisja może przyjąć, w razie potrzeby, akty wykonawcze mające na celu sprecyzowanie wymogów ustanowionych w ust. 1 i 2 obowiązujących w różnych sytuacjach, w szczególności w celu:
a) zapobiegania wszelkiemu nieuprawnionemu dostępowi do danych osobowych;
b) zapobiegania nieuprawnionemu ujawnianiu, odczytywaniu, kopiowaniu, zmienianiu lub usuwaniu danych osobowych;
c) zapewnienia weryfikacji zgodności z prawem operacji przetwarzania.
Te akty wykonawcze przyjmuje się zgodnie z procedurą sprawdzającą, o której mowa w art. 87 ust. 2. [Popr. 124]
Artykuł 31
Zgłoszenie naruszenia ochrony danych osobowych organowi nadzorczemu
1. W przypadku naruszenia ochrony danych osobowych, administrator zgłasza organowi nadzorczemu takie naruszeniu bez nieuzasadnionejzbędnej zwłoki i jeśli jest to możliwe, nie później niż w ciągu 24 godzin od momentu dowiedzenia się o tym naruszeniu. Jeśli organ nadzorczy nie zostanie zawiadomiony w ciągu 24 godzin, do zgłoszenia należy dołączyć umotywowane wyjaśnienie.
2. Na mocy art. 26 ust. 2 lit. f) Podmiot przetwarzający ostrzega i informuje administratora niezwłoczniebez zbędnej zwłoki po stwierdzeniu naruszenia ochrony danych osobowych.
3. Zgłoszenie, o którym mowa w ust. 1, co najmniej:
a) opisuje charakter naruszenia ochrony danych osobowych, w tym podaje kategorie i liczbę zainteresowanych podmiotów danych oraz kategorie i liczbę rekordów danych, których dotyczy naruszenie;
b) podaje imię i nazwisko oraz dane kontaktowe inspektora ochrony danych lub innego punktu kontaktowego, w którym można uzyskać więcej informacji;
c) zaleca środki mające na celu zmniejszenie ewentualnych negatywnych skutków naruszenia ochrony danych osobowych;
d) opisuje konsekwencje naruszenia ochrony danych;
e) opisuje środki proponowane lub podjęte przez administratora w celu zaradzenia naruszeniu ochrony danych osobowych i w celu złagodzenia jego skutków.
W razie konieczności informacje mogą być przekazywane etapami.
4. Administrator sporządza dokumentację dotyczącą wszelkich naruszeń ochrony danych osobowych, obejmującą okoliczności naruszenia, jego skutki oraz podjęte działania zaradcze. Dokumentacja ta musi być wystarczająca do tego, by umożliwiać organowi nadzorczemu sprawdzenie zgodności z niniejszym artykułem i z art. 30. Dokumentacja zawiera wyłącznie informacje niezbędne do realizacji powyższego celu.
4a. Organ nadzorczy prowadzi rejestr publiczny zgłoszonych rodzajów naruszeń ochrony danych.
5. Komisja jest uprawniona do przyjmowania aktów delegowanych zgodnie z art. 86 w celu doprecyzowania kryteriów i wymogów dotyczących Europejskiej Radzie Ochrony Danych powierza się zadanie wydawania wytycznych, zaleceń i najlepszych praktyk zgodnie z art. 66 ust. 1 lit. b) w odniesieniu do stwierdzenia naruszenia ochrony danych osobowych i do określenia, co stanowi zbędną zwłokę, o którymktórej mowa w ust. 1 i 2, oraz do szczególnych okoliczności, w których administrator i podmiot przetwarzający mają obowiązek zgłosić naruszenie ochrony danych osobowych.
6. Komisja może ustanowić standardowe formularze zgłoszenia przekazywanego organowi nadzorczemu, procedury mające zastosowanie do wymogu zgłoszenia, a także formę i sposób prowadzenia dokumentacji, o której mowa w art. 4, w tym terminy usuwania zawartych w niej informacji. Te akty wykonawcze przyjmuje się zgodnie z procedurą sprawdzającą, o której mowa w art. 87 ust. 2. [Popr. 125]
Artykuł 32
Zawiadomienie podmiotu danych o naruszeniu ochrony danych osobowych
1. Gdy istnieje prawdopodobieństwo, że naruszenie ochrony danych osobowych może niekorzystnie wpłynąć na ochronę danych osobowych lub, prywatność, prawa lub uzasadnione interesy podmiotu danych, administrator, po dokonaniu zgłoszenia, o którym mowa w art. 31, bez nieuzasadnionejzbędnej zwłoki informuje podmiot danych o naruszeniu ochrony danych osobowych.
2. Zawiadomienie przekazane podmiotowi danych, o którym mowa w ust. 1, jest zrozumiałe oraz sformułowane w jasnym i prostym języku. Opisuje ono charakter naruszenia ochrony danych osobowych i zawiera przynajmniej informacje i zalecenia, o których mowa w art. 31 ust. 3 lit. b) i, c) i d),oraz informacje o prawach podmiotu danych, w tym do dochodzenia roszczeń.
3. Zawiadomienie podmiotu danych o naruszeniu ochrony danych osobowych nie jest wymagane, jeśli administrator wykaże, zgodnie z wymogami organu nadzorczego, że wdrożył odpowiednie technologiczne środki ochrony oraz że środki te zostały zastosowane do danych, których dotyczyło naruszenie ochrony danych osobowych. Tego rodzaju technologiczne środki ochrony sprawiają, że dane stają się nieczytelne dla każdego, kto nie jest uprawniony do dostępu do nich.
4. Bez uszczerbku dla obowiązku administratora w zakresie zawiadomienia podmiotu danych o naruszeniu ochrony danych osobowych, jeśli administrator nie zawiadomił wcześniej podmiotu danych o naruszeniu ochrony danych osobowych, organ nadzorczy może tego od niego zażądać, jeśli stwierdzi możliwość wystąpienia niekorzystnych skutków naruszenia.
5. Komisja jest uprawniona do przyjmowania aktów delegowanych zgodnie z art. 86 w celu doprecyzowania kryteriów i wymogów dotyczącychEuropejskiej Radzie Ochrony Danych powierza się zadanie wydawania wytycznych, zaleceń i najlepszych praktyk zgodnie z art. 66 ust. 1 lit. b) w odniesieniu do okoliczności, w których naruszenie ochrony danych osobowych może niekorzystnie wpłynąć na dane osobowe, prywatność, prawa lub uzasadnione interesypodmiotu danych, o których mowa w ust. 1.
6. Komisja może określić format zawiadomienia przekazywanego podmiotowi danych, o którym mowa w ust. 1, oraz procedury mające zastosowanie do tego zawiadomienia. Te akty wykonawcze przyjmuje się zgodnie z procedurą sprawdzającą, o której mowa w art. 87 ust. 2. [Popr. 126]
Artykuł 32a
Analiza ryzyka
1. Administrator lub w stosownych przypadkach podmiot przetwarzający prowadzą analizę ryzyka związanego z potencjalnym wpływem zamierzonego przetwarzania danych na prawa i wolności podmiotów danych, oceniając, czy operacje przetwarzania mogą wiązać się ze szczególnym ryzykiem.
2. Następujące operacje przetwarzania mogą wiązać się ze szczególnym ryzykiem:
a) przetwarzanie danych osobowych dotyczących ponad 5000 podmiotów danych w okresie kolejnych 12 miesięcy;
b) przetwarzanie szczególnych kategorii danych osobowych, o których mowa w art. 9 ust. 1, danych dotyczących lokalizacji lub danych dotyczących dzieci lub pracowników w wielkoskalowych zbiorach danych;
c) profilowanie, na którym opierają się środki wywołujące skutki prawne dotyczące danej osoby lub mające na nią podobnie istotny wpływ;
d) przetwarzanie danych osobowych dotyczących stanu zdrowia, badań epidemiologicznych lub badań mających na celu wykrycie chorób psychicznych bądź zakaźnych, jeśli dane są przetwarzane w celu podjęcia na szeroką skalę środków lub decyzji dotyczących konkretnych osób;
e) zautomatyzowane monitorowanie publicznie dostępnych miejsc na szeroką skalę;
f) inne operacje przetwarzania, które na mocy art. 34 ust. 2 lit. b) wymagają konsultacji z inspektorem ochrony danych lub z organem nadzorczym;
g) gdy naruszenie danych osobowych mogłoby negatywnie wpływać na ochronę danych osobowych, prywatność, prawa lub uzasadnione interesy podmiotu danych;
h) główna działalność administratora lub podmiotu przetwarzającego polega na operacjach przetwarzania, które ze względu na swój charakter, zakres lub cele wymagają regularnego i systematycznego monitorowania podmiotów danych;
i) gdy dane osobowe są udostępniane liczbie osób, co do której nie ma racjonalnych podstaw, by oczekiwać, że będzie ograniczona.
3. Zgodnie z wynikiem analizy ryzyka:
a) gdy ma miejsce jakakolwiek z operacji przetwarzania, o których mowa w ust. 2 lit. a) lub b), administratorzy niemający siedziby w Unii wyznaczają przedstawiciela w Unii zgodnie z wymogami i odstępstwami określonymi w art. 25;
b) gdy ma miejsce jakakolwiek z operacji przetwarzania, o których mowa w ust. 2 lit. a), b) lub h), administrator wyznacza inspektora ochrony danych zgodnie z wymogami i odstępstwami określonymi w art. 35;
c) gdy ma miejsce jakakolwiek z operacji przetwarzania, o których mowa w ust. 2 lit. a), b), c), d), e), f), g) lub h), administrator lub podmiot przetwarzający działający w imieniu administratora przeprowadzają ocenę skutków ochrony danych zgodnie z art. 33;
d) gdy ma mają miejsce operacje przetwarzania, o których mowa w ust. 2 lit. f), administrator zasięga opinii inspektora ochrony danych lub – w przypadku gdy nie wyznaczono inspektora ochrony danych – organu nadzorczego zgodnie z art. 34.
4. Analiza ryzyka poddawana jest przeglądowi najpóźniej po upływie roku lub natychmiast, jeżeli charakter, zakres lub cele operacji przetwarzania danych ulegną znaczącej zmianie. Gdy zgodnie z ust. 3 lit. c) administrator nie jest zobowiązany do przeprowadzenia oceny skutków ochrony danych, analiza ryzyka jest udokumentowana. [Popr. 127]
SEKCJA 3
OCENA SKUTKÓW W ZAKRESIE OCHRONY ZARZĄDZANIE OCHRONĄ DANYCH I UPRZEDNIE ZEZWOLENIEW CAŁYM CYKLU ICH ŻYCIA[Popr. 128]
Artykuł 33
Ocena skutków w zakresie ochrony danych
1. Jeśli operacje przetwarzania stwarzają szczególne ryzyko dla praw i wolności podmiotów danych z racji swego charakteru, zakresu lub celów jest to wymagane na mocy art. 32a ust. 3 lit. c), administrator lub podmiot przetwarzający przeprowadzają w imieniu administratora danych ocenę skutków przewidywanych operacji przetwarzania w zakresie ochrony danych osobowych. Dla zbioru operacji przetwarzania wiążących się z podobnym ryzykiem wystarcza pojedyncza ocena.
2. Szczególne ryzyko, o którym mowa w ust. 1, stwarzają w szczególności następujące operacje przetwarzania:
a) systematyczna i kompleksowa ocena aspektów osobowych osoby fizycznej bądź operacje przetwarzania mające na celu analizę lub przewidzenie w szczególności sytuacji ekonomicznej, miejsca pobytu, stanu zdrowia, preferencji osobistych, wiarygodności lub zachowania osoby fizycznej, która opiera się na automatycznym przetwarzaniu, i na której opierają się środki, które wywołują skutki prawne dotyczące danej osoby lub mają na nią istotny wpływ;
b) przetwarzanie informacji na temat życia seksualnego, stanu zdrowia, rasy i pochodzenia etnicznego oraz świadczenia usług opieki zdrowotnej, badań epidemiologicznych lub badań mających na celu wykrycie chorób psychicznych bądź zakaźnych, jeśli dane są przetwarzane w celu podjęcia na szeroką skalę środków lub decyzji dotyczących konkretnych osób;
c) monitorowanie publicznie dostępnych miejsc, zwłaszcza przy wykorzystaniu urządzeń optyczno-elektronicznych (wideonadzór) na szeroką skalę;
d) przetwarzanie danych osobowych w wielkoskalowych zbiorach danych dotyczących dzieci, danych genetycznych lub biometrycznych;
e) inne operacje przetwarzania, które na mocy art. 34 ust. 2 lit. b) wymagają konsultacji z organem nadzorczym.
3. Ocena uwzględnia cały cykl zarządzania danymi osobowymi od ich gromadzenia, przez przetwarzanie, aż po ich usunięcie. Obejmuje ona przynajmniej: ogólny opis przewidywanych operacji przetwarzania, ocenę ryzyk dla praw i wolności podmiotów danych, środki przewidywane w celu sprostania ryzykom, gwarancje, środki i mechanizmy bezpieczeństwa mające zagwarantować ochronę danych osobowych oraz wykazać zgodność z niniejszym rozporządzeniem, uwzględniając prawa i słuszne interesy podmiotów danych i innych zainteresowanych osób. :
a) systematyczny opis planowanych operacji przetwarzania, celów przetwarzania oraz, w stosownych przypadkach, uzasadnionych interesów realizowanych przez administratora;
b) ocenę konieczności i proporcjonalności operacji przetwarzania w stosunku do celów;
c) ocenę ryzyka dla praw i wolności podmiotów danych, w tym ryzyka dyskryminacji, jakie pociąga za sobą lub jakie wzmacnia operacja;
d) opis środków przewidywanych w celu uwzględnienia ryzyka i w celu ograniczenia do minimum ilości przetwarzanych danych osobowych;
e) wykaz gwarancji, środków i mechanizmów bezpieczeństwa mających zagwarantować ochronę danych osobowych, takich jak pseudonimizacja, oraz wykazać zgodność z niniejszym rozporządzeniem, z uwzględnieniem praw i uzasadnionych interesów podmiotów danych i innych zainteresowanych osób.
f) ogólne wskazanie terminów usunięcia różnych kategorii danych;
g) wyjaśnienie dotyczące tego, jakie działania w zakresie ochrony danych już w fazie projektowania oraz ochrony danych jako opcji domyślnej zostały przeprowadzone zgodnie z art. 23;
h) wykaz odbiorców lub kategorii odbiorców danych osobowych;
i) w odpowiednich przypadkach, wykaz planowanych operacji przekazywania danych do państw trzecich lub organizacji międzynarodowych, ze wskazaniem danego państwa trzeciego lub danej organizacji międzynarodowej;
j) ocenę kontekstu przetwarzania danych.
3a. Jeżeli administrator lub podmiot przetwarzający wyznaczył inspektora ochrony danych, inspektor ten uczestniczy w procedurze oceny skutków.
3b. Ocena jest udokumentowana i określa harmonogram regularnych okresowych przeglądów zgodności z przepisami w zakresie ochrony danych zgodnie z art. 33a ust. 1. Ocena jest bezzwłocznie aktualizowana, jeżeli wyniki przeglądu zgodności z przepisami w zakresie ochrony danych, o którym mowa w art. 33a, wskazują na niezgodności; Administrator i podmiot przetwarzający oraz ewentualny przedstawiciel administratora udostępniają ocenę organowi nadzorczemu na jego wniosek.
4. Administrator zwraca się o opinie do podmiotów danych lub ich przedstawicieli w zakresie planowanego przetwarzania, bez uszczerbku dla ochrony handlowych lub publicznych interesów lub bezpieczeństwa operacji przetwarzania.
5. Jeśli administrator jest organem lub podmiotem publicznym i jeśli przetwarzanie wynika z obowiązku prawnego na mocy art. 6 ust. 1 lit. c) przewidującego zasady i procedury operacji przetwarzania przewidziane przez prawo Unii, ust. 1-4 nie stosuje się, chyba że państwa członkowskie uznają przeprowadzenie takiej oceny przed przetwarzaniem za niezbędne.
6. Komisja jest uprawniona do przyjmowania aktów delegowanych zgodnie z art. 86 w celu doprecyzowania kryteriów i warunków operacji przetwarzania mogących stwarzać szczególne ryzyko, o którym mowa w ust. 1 i 2 oraz wymogów w zakresie oceny, o których mowa w ust. 3, w tym warunków skalowalności, weryfikowalności i sprawdzenia. Wykonując to uprawnienie, Komisja rozważa szczególne środki dla mikroprzedsiębiorców oraz małych i średnich przedsiębiorców.
7. Komisja może określić standardy i procedury przeprowadzania, weryfikowania i kontroli oceny, o której mowa w 3. Te akty wykonawcze są przyjmowane zgodnie z procedurą sprawdzającą, o której mowa w art. 87 ust. 2. [Popr. 129]
Artykuł 33a
Przegląd zgodności z przepisami w zakresie ochrony danych
1. Najpóźniej dwa lata po przeprowadzeniu oceny skutków zgodnie z art. 33 ust. 1 administrator lub podmiot przetwarzający działający w imieniu administratora przeprowadza przegląd zgodności. Przegląd zgodności, o którym mowa powyżej, służy wykazaniu, że przetwarzanie danych osobowych odbywa się zgodnie z oceną skutków w zakresie ochrony danych.
2. Przegląd zgodności jest przeprowadzany okresowo co najmniej raz na dwa lata lub niezwłocznie w przypadku zmiany pod względem konkretnego ryzyka, jakie stwarzają operacje przetwarzania.
3. Gdy w wyniku przeglądu zgodności wykazano niezgodności, przegląd ten zawiera zalecenia dotyczące sposobu zapewnienia pełnej zgodności.
4. Przegląd zgodności i zalecenia z nim zawarte są dokumentowane. Administrator i podmiot przetwarzający oraz ewentualny przedstawiciel administratora udostępniają przegląd zgodności organowi nadzorczemu na jego wniosek.
5. Jeżeli administrator lub podmiot przetwarzający wyznaczył inspektora ochrony danych, inspektor ten uczestniczy w procedurze przeglądu zgodności. [Popr. 130]
Artykuł 34
Uprzednie zezwolenie i Uprzednia konsultacja
1. Administrator lub podmiot przetwarzający, w zależności od przypadku, uzyskują zezwolenie organu nadzorczego przed przetwarzaniem danych osobowych, by zapewnić zgodność planowanego przetwarzania z niniejszym rozporządzeniem, w szczególności by złagodzić ryzyko dla podmiotów danych, jeśli administrator lub podmiot przetwarzający przyjmą klauzule umowne przewidziane w art. 42 ust. 2 lit. d) lub nie wprowadzą odpowiednich gwarancji do prawnie wiążących instrumentów, o których mowa w art. 42 ust. 5, dotyczących przekazywania danych osobowych do państwa trzeciego lub organizacji międzynarodowej.
2. Administrator lub podmiot przetwarzający działający w imieniu administratora przeprowadzają konsultacje z inspektorem ochrony danychlub, w przypadku, gdy inspektor ochrony danych nie został wyznaczony, z organem nadzorczym przed przetwarzaniem danych, by zapewnić zgodność planowanego przetwarzania z niniejszym rozporządzeniem, w szczególności by załagodzić związane z tym ryzyko dla podmiotu danych, jeśli:
a) ocena skutków ochrony danych przewidziana w art. 33 wskazuje, że operacje przetwarzania danych mogą, ze względu na swój charakter, zakres lub cele, wiązać się z wysokim poziomem szczególnych ryzyk; lub
b) inspektor ochrony danych lub organ nadzorczy uzna za niezbędne przeprowadzenie uprzedniej konsultacji na temat operacji przetwarzania mogących stanowić szczególne ryzyko dla praw i wolności podmiotów danych ze względu na swój charakter, zakres lub cele, określonych w ust. 4.
3. Jeśli w opinii organu nadzorczego właściwy organ nadzorczystwierdzi w ramach swoich uprawnień, że planowane przetwarzanie nie jest zgodne z niniejszym rozporządzeniem, w szczególności jeśli ryzykaryzyko nie zostałyzostało dostatecznie zidentyfikowane lub złagodzone, zakazuje planowanego przetwarzania i występuje z odpowiednimi propozycjami mającymi na celu zniwelowanie braku zgodności.
4. Organ nadzorczyEuropejska Rada Ochrony Danych ustanawia i udostępnia publicznie wykaz operacji przetwarzania, w przypadku których wymagana jest uprzednia konsultacja na mocy ust. 2 lit. b). Organ nadzorczy przekazuje następnie takie wykazy Europejskiej Radzie Ochrony Danych.
5. Jeśli wykaz, o którym mowa w ust. 4, obejmuje przetwarzanie związane z oferowaniem towarów lub usług podmiotom danych w wielu państwach członkowskich, lub z monitorowaniem ich zachowania, bądź może w sposób istotny wpłynąć na swobodny przepływ danych osobowych na terytorium Unii, organ nadzorczy stosuje mechanizm zgodności, o którym mowa w art. 57, przed przyjęciem takiego wykazu.
6. Administrator lub podmiot przetwarzający przekazują organowi nadzorczemu ocenę skutków w zakresie ochrony danych, o której mowa wzgodnie z art. 33 oraz, na żądanie, wszelkie inne informacje mogące umożliwić organowi nadzorczemu ocenę zgodności przetwarzania, w szczególności ryzykryzyka dla ochrony danych osobowych podmiotu danych oraz powiązanych gwarancji.
7. Państwa członkowskie przeprowadzają z organem nadzorczym konsultacje w toku opracowywania środka ustawodawczego, który ma być przyjęty przez parlament narodowy lub środka opartego na tym środku ustawodawczym, który definiuje charakter przetwarzania, by zapewnić zgodność zamierzonego przetwarzania z niniejszym rozporządzeniem, w szczególności by załagodzić ryzykaryzyko dla podmiotów danych.
8. Komisja jest uprawniona do przyjmowania aktów delegowanych zgodnie z art. 86 w celu doprecyzowania kryteriów i warunków ustalenia wysokiego poziomu szczególnych ryzyk, o których mowa w ust. 2 lit. a).
9. Komisja może opracować standardowe formularze i procedury dotyczące uprzedniego zezwolenia oraz uprzedniej konsultacji, o których mowa w ust. 1 i 2, oraz standardowe formularze i procedury dotyczące informowania organu nadzorczego na mocy ust. 6. Te akty wykonawcze przyjmuje się zgodnie z procedurą sprawdzającą, o której mowa w art. 87 ust. 2. [Popr. 131]
SEKCJA 4
INSPEKTOR OCHRONY DANYCH
Artykuł 35
Wyznaczenie inspektora ochrony danych
1. Administrator i podmiot przetwarzający wyznaczają inspektora ochrony danych, w każdym przypadku, w którym:
a) przetwarzania dokonuje organ lub podmiot publiczny; lub
b) przetwarzania dokonuje przedsiębiorstwo zatrudniające 250 osób lub więcej osoba prawna i dotyczy ono ponad 5000 podmiotów danych rocznie w dowolnym okresie kolejnych 12 miesięcy; lub
c) główna działalność administratora lub podmiotu przetwarzającego polega na operacjach przetwarzania, które ze względu na swój charakter, zakres lub cele wymagają regularnego i systematycznego monitorowania podmiotów danych; lub
d) główna działalność administratora lub podmiotu przetwarzającego polega na przetwarzaniu szczególnych kategorii danych zgodnie z art. 9 ust. 1, danych dotyczących lokalizacji lub danych dotyczących dzieci lub pracowników w wielkoskalowych zbiorach danych.
2. W przypadku, o którym mowa w ust. 1 lit. b), Grupa przedsiębiorstw może wyznaczyć jednegogłównego odpowiedzialnego inspektora ochrony danych, pod warunkiem zapewnienia łatwego kontaktu z inspektorem ochrony danych z każdej siedziby.
3. Jeśli administrator lub podmiot przetwarzający są organem lub podmiotem publicznym, inspektor ochrony danych może być wyznaczony dla szeregu jego jednostek organizacyjnych, z uwzględnieniem struktury organizacyjnej organu lub podmiotu publicznego.
4. W przypadkach innych niż te, o których mowa w ust. 1, administrator, podmiot przetwarzający, zrzeszenia lub inne podmioty reprezentujące różne kategorie administratorów lub podmiotów przetwarzających mogą wyznaczyć jednego inspektora ochrony danych.
5. Administrator lub podmiot przetwarzający wyznaczają inspektora ochrony danych na podstawie jego kwalifikacji zawodowych oraz w szczególności jego wiedzy specjalistycznej z zakresu prawa ochrony danych, praktyki i zdolności do wykonywania zadań, o których mowa w art. 37. Niezbędny poziom wiedzy specjalistycznej ustala się w szczególności zgodnie z prowadzonym przetwarzaniem danych oraz ochroną wymaganą dla danych osobowych przetwarzanych przez administratora lub podmiot przetwarzający.
6. Administrator lub podmiot przetwarzający gwarantują, by inne obowiązki zawodowe inspektora ochrony danych były zgodne z zadaniami i obowiązkami tej osoby jako inspektora ochrony danych i by nie skutkowały one konfliktem interesów.
7. Administrator lub podmiot przetwarzający wyznaczają inspektora ochrony danych na okres co najmniej dwóchczterech lat w przypadku pracowników lub dwóch lat w przypadku zewnętrznych wykonawców usług. Inspektor ochrony danych może być powoływany na kolejne kadencje. Inspektora ochrony danych można odwołać w czasie trwania kadencji jedynie wtedy, gdy przestał spełniać warunki niezbędne do pełnienia przez niego obowiązków.
8. Inspektor ochrony danych może być zatrudniony przez administratora lub podmiot przetwarzający lub wykonywać swoje zadania na podstawie umowy o świadczenie usług.
9. Administrator lub podmiot przetwarzający informują organ nadzorczy oraz opinię publiczną o imieniu i nazwisku oraz danych kontaktowych inspektora ochrony danych.
10. Podmioty danych mają prawo kontaktować się z inspektorem ochrony danych we wszystkich kwestiach związanych z przetwarzaniem swoich danych oraz wnioskować o możliwość wykonania praw przysługujących im na mocy niniejszego rozporządzenia.
11. Komisja jest uprawniona do przyjmowania aktów delegowanych zgodnie z art. 86 w celu doprecyzowania kryteriów i wymogów dotyczących głównej działalności administratora lub podmiotu przetwarzającego, o której mowa w ust. 1 lit. c) oraz kryteriów dotyczących kwalifikacji zawodowych inspektora ochrony danych, o których mowa w ust. 5. [Popr. 132]
Artykuł 36
Status inspektora ochrony danych
1. Administrator lub podmiot przetwarzający dopilnowują, by inspektor ochrony danych był właściwie i terminowo włączany we wszystkie kwestie dotyczące ochrony danych osobowych.
2. Administrator i podmiot przetwarzający dopilnowują, by inspektor ochrony danych wykonywał swoje obowiązki i zadania niezależnie i nie otrzymywał żadnych poleceń dotyczących pełnienia swojej funkcji. Inspektor ochrony danych podlega bezpośrednio kierownictwu wykonawczemu administratora lub podmiotu przetwarzającego. Administrator lub podmiot przetwarzający wyznacza do tego celu członka kierownictwa wykonawczego, który odpowiada za zgodność z przepisami niniejszego rozporządzenia.
3. Administrator lub podmiot przetwarzający wspierają inspektora ochrony danych w wykonywaniu przez niego zadań i zapewniają wszelkie środki,w tym personel, pomieszczenia, sprzęt i zasoby niezbędne do wykonywania obowiązków i zadań, o których mowa w art. 37, oraz do utrzymania poziomu jego wiedzy zawodowej.
4. Inspektorzy ochrony danych są zobowiązani do zachowania tajemnicy co do tożsamości podmiotów danych i co do okoliczności umożliwiających ich identyfikację, chyba że podmiot danych zwolni ich z tego obowiązku. [Popr. 133]
Artykuł 37
Zadania inspektora ochrony danych
1. Administrator lub podmiot przetwarzający powierzają inspektorowi ochrony danych przynajmniej poniższe zadania:
a) upowszechnianie wiedzy, informowanie administratora lub podmiotu przetwarzającego oraz doradzanie im w odniesieniu o ich obowiązkach wynikających z niniejszego rozporządzenia i doradzanie im w tej sprawie, w szczególności w odniesieniu do środków i procedur o charakterze technicznym i organizacyjnym, oraz dokumentowanie tej działalności i uzyskiwanych odpowiedzi;
b) monitorowanie wykonania i stosowania politykpolityki administratora lub podmiotu przetwarzającego w zakresie ochrony danych osobowych, w tym przydział obowiązków, szkolenie personelu zaangażowanego w operacje przetwarzania oraz powiązane kontrole;
c) monitorowanie wykonania i stosowania niniejszego rozporządzenia, w szczególności jeśli chodzi o wymogi dotyczące uwzględnienia ochrony danych już w fazie projektowania, ochrony danych jako opcji domyślnej i bezpieczeństwa danych oraz informowania podmiotów danych, a także wniosków w ramach wykonywania praw przysługujących im na mocy niniejszego rozporządzenia.
d) zapewnienie prowadzenia dokumentacji, o której mowa w art. 28;
e) monitorowanie dokumentacji, zgłoszeń i zawiadomień dotyczących naruszeń ochrony danych osobowych na mocy art. 31 i 32;
f) monitorowanie przeprowadzenia oceny skutków w zakresie ochrony danych przez administratora lub podmiot przetwarzający oraz wniosków o uprzednie zezwolenie lub uprzednią konsultację, jeśli są one wymagane na mocy art. 32a, art. 33 i art. 34;
g) monitorowanie odpowiedzi na wnioski organów nadzorczych oraz, w ramach kompetencji inspektora ochrony danych, współpraca z organem nadzorczym na wniosek tego organu lub z inicjatywy inspektora ochrony danych;
h) pełnienie funkcji punktu kontaktowego dla organu nadzorczego w kwestiach związanych z przetwarzaniem oraz zasięganie opinii organu nadzorczego, w odpowiednich przypadkach, z inicjatywy inspektora ochrony danych;
i) weryfikowanie zgodności z niniejszym rozporządzeniem w ramach mechanizmu uprzedniej konsultacji, o którym mowa w art. 34;
j) informowanie przedstawicieli pracowników o przetwarzaniu danych pracowników.
2. Komisja jest uprawniona do przyjmowania aktów delegowanych zgodnie z art. 86 w celu doprecyzowania kryteriów i wymogów dotyczących zadań, certyfikacji, statusu, uprawnień i zasobów inspektora ochrony danych, o których mowa w ust. 1. [Popr. 134]
SEKCJA 5
KODEKSY POSTĘPOWANIA I CERTYFIKACJA
Artykuł 38
Kodeksy postępowania
1. Państwa członkowskie, organy nadzorcze i Komisja zachęcają do sporządzania kodeksów postępowania lub do przyjmowania kodeksów postępowania sporządzonych przez organ nadzorczy, które mają przyczynić się do właściwego stosowania niniejszego rozporządzenia, z uwzględnieniem szczególnych cech różnych sektorów, w których odbywa się przetwarzanie, w szczególności w zakresie:
a) rzetelnego i przejrzystego przetwarzania danych;
aa) przestrzegania praw konsumenta;
b) zbierania danych;
c) informowania opinii publicznej i podmiotów danych;
d) wniosków podmiotów danych w wykonaniu przysługujących im praw;
e) informowania i ochrony dzieci;
f) przekazywania danych państwom trzecim lub organizacjom międzynarodowym;
g) mechanizmów monitorowania i zapewnienia zgodności z kodeksem przez administratorów, którzy zobowiązali się do jego przestrzegania;
h) postępowań pozasądowych oraz innych trybów rozstrzygania sporów w celu rozstrzygania sporów między administratorami a podmiotami danych w zakresie przetwarzania danych osobowych, bez uszczerbku dla praw podmiotów danych na mocy art. 73 i 75.
2. Zrzeszenia i inne podmioty reprezentujące określone kategorie administratorów lub podmiotów przetwarzających w jednym państwie członkowskim, które pragną opracować kodeksy postępowania bądź zmienić lub uzupełnić obowiązujące kodeksy postępowania, mogą przedstawić je organowi nadzorczemu w tym państwie członkowskim celem zasięgnięcia opinii. Organ nadzorczy może wydaćbez zbędnej zwłoki wydaje opinię dotyczącą zgodności przetwarzania na mocy projektu kodeksu postępowania lub proponowanej zmiany z niniejszym rozporządzeniem. Organ nadzorczy zasięga opinii podmiotów danych lub ich przedstawicieli na temat tych projektów.
3. Zrzeszenia i inne podmioty reprezentujące pewne kategorie administratorów lub podmiotów przetwarzających w wielu państwach członkowskich mogą przedkładać Komisji projekty kodeksów postępowania i zmiany lub uzupełnienia obowiązujących kodeksów postępowania.
4. Komisja może przyjąć akty wykonawczejest uprawniona do przyjmowania aktów delegowanych po zasięgnięciu opinii Europejskiej Rady Ochrony Danych, zgodnie z art. 86, w celu podjęcia decyzji, czy kodeksy postępowania i zmiany lub uzupełnienia obowiązujących kodeksów postępowania przedłożone jej na mocy ust. 3 są zgodne z niniejszym rozporządzeniemi mają ogólną moc obowiązującą w całej Unii. Te akty wykonawcze przyjmuje się zgodnie z procedurą sprawdzającą określoną w art. 87 ust. 2.Takie akty delegowane przyznają podmiotom danych egzekwowalne prawa.
5. Komisja zapewnia odpowiednie propagowanie informacji i kodeksach, których ogólną moc obowiązującą stwierdzono zgodnie z ust. 4. [Popr. 135]
Artykuł 39
Certyfikacja
1. Państwa członkowskie i Komisja zachęcają, w szczególności na poziomie europejskim, do ustanawiania mechanizmów certyfikacji w zakresie danych osobowych oraz pieczęci i oznaczeń w zakresie ochrony danych, które umożliwią podmiotom danych szybką ocenę poziomu ochrony danych zapewnionej przez administratorów i podmioty przetwarzające. Mechanizmy certyfikacji w zakresie ochrony danych przyczyniają się właściwego stosowania niniejszego rozporządzenia, z uwzględnieniem szczególnych cech różnych sektorów oraz rozmaitych operacji przetwarzania.
1a. Dowolny administrator lub podmiot przetwarzający może zwrócić się do dowolnego organu nadzorczego w Unii, za racjonalną opłatą uwzględniającą koszty administracyjne, o poświadczenie, że przetwarzanie danych osobowych odbywa się zgodnie z niniejszym rozporządzeniem, w szczególności z zasadami określonymi w art. 5, 23 i 30, z obowiązkami administratora i podmiotu przetwarzającego oraz z prawami podmiotu danych.
1b. Certyfikacja jest dobrowolna, niedroga i dostępna w ramach przejrzystego procesu, który nie jest nadmiernie uciążliwy.
1c. Organy nadzorcze oraz Europejska Rada Ochrony Danych współpracują w ramach mechanizmu zgodności zgodnie z art. 57 w celu zagwarantowania zharmonizowanej certyfikacji ochrony danych, w tym zharmonizowanych opłat w Unii.
1d. Podczas procedury certyfikacji organ nadzorczy może akredytować audytorów działających z ramienia wyspecjalizowanych stron trzecich do przeprowadzenia w jego imieniu kontroli administratora lub podmiotu przetwarzającego. Audytorzy działający z ramienia stron trzecich mają wystarczający wykwalifikowany personel, są bezstronni i wolni od wszelkich konfliktów interesów w odniesieniu do swoich obowiązków. Organy nadzorcze odwołują akredytację, jeżeli istnieją powody, by uważać, że audytor nie wypełnia należycie swoich obowiązków. Ostateczna certyfikacja zapewniana jest przez organ nadzorczy.
1e. Organy nadzorcze przyznają administratorom i podmiotom przetwarzającym, co do których w wyniku audytu poświadczono, że przetwarzają dane osobowe zgodnie z niniejszym rozporządzeniem, standardowe oznaczenie w zakresie ochrony danych nazywane „europejską pieczęcią w zakresie ochrony danych”.
1f. Europejska pieczęć w zakresie ochrony danych jest ważna tak długo, jak długo operacja przetwarzania danych prowadzone przez akredytowanego administratora lub podmiot przetwarzający są w pełni zgodne z niniejszym rozporządzeniem.
1g. Niezależnie od ust. 1f, certyfikacja jest ważna najwyżej przez pięć lat.
1h. Europejska Rada Ochrony Danych ustanawia publiczny rejestr elektroniczny, w którym ogół społeczeństwa może zapoznać się ze wszystkimi ważnymi i nieważnymi certyfikatami wydanymi w państwach członkowskich.
1i. Europejska Rada Ochrony Danych może z własnej inicjatywy poświadczyć, że standard techniczny służący wzmocnieniu ochrony danych jest zgodny z niniejszym rozporządzeniem.
2. Komisja jest uprawniona do przyjmowania – po zasięgnięciu opinii Europejskiej Rady Ochrony Danych i po konsultacji z zainteresowanymi stronami, w szczególności z przedstawicielami przemysłu i organizacjami pozarządowymi – aktów delegowanych zgodnie z art. 86 w celu doprecyzowania kryteriów i wymogów dotyczących mechanizmów certyfikacji w zakresie ochrony danych, o których mowa w ust. 1 1a–1h, w tym wymogów dotyczących akredytacji audytorów, warunków przyznawania i odwoływania, oraz wymogów w zakresie uznawania na terytorium Unii i w państwach trzecich. Takie akty delegowane przyznają podmiotom danych egzekwowalne prawa.
3. Komisja może ustanowić standardy techniczne dla mechanizmów certyfikacji oraz pieczęci i oznaczeń w zakresie ochrony danych, a także sposoby promowania i uznawania mechanizmów certyfikacji oraz pieczęci i oznaczeń w zakresie ochrony danych. Te akty wykonawcze przyjmuje się zgodnie z procedurą sprawdzającą określoną w art. 87 ust. 2. [Popr. 136]
ROZDZIAŁ V
PRZEKAZYWANIE DANYCH OSOBOWYCH DO PAŃSTW TRZECICH LUB ORGANIZACJI MIĘDZYNARODOWYCH
Artykuł 40
Ogólne zasady przekazywania
Przekazanie danych osobowych, które są lub mają być przetwarzane po przekazaniu do państwa trzeciego lub organizacji międzynarodowej może nastąpić tylko wtedy gdy, z zastrzeżeniem innych przepisów niniejszego rozporządzenia, administrator lub podmiot danych spełnią warunki wymienione w tym rozdziale, w tym dotyczące wtórnego przekazania danych z państwa trzeciego lub od organizacji międzynarodowej do innego państwa trzeciego lub innej organizacji międzynarodowej.
Artykuł 41
Przekazywanie na podstawie decyzji stwierdzającej odpowiedni poziom ochrony
1. Przekazanie może nastąpić, jeżeli Komisja zdecydowała, iż państwo trzecie, terytorium lub sektor, w którym odbywa się przetwarzanie danych w tym państwie trzecim lub organizacja międzynarodowa zapewniają odpowiedni poziom ochrony. Takie przekazanie nie wymaga żadnego dodatkowegospecjalnego zezwolenia.
2. Przy ocenie odpowiedniości poziomu ochrony Komisja uwzględnia następujące elementy:
a) praworządność, ogólne i sektorowe przepisy obowiązujące w tym zakresie, w tym dotyczące bezpieczeństwa publicznego, obronności, bezpieczeństwa narodowego i prawa karnego, a także wdrożenie tych przepisów, zasad wykonywania zawodu i środków bezpieczeństwa, które są przestrzegane w tym państwie lub organizacji międzynarodowej, precedensy prawne, a także skuteczne i egzekwowalne prawa, w tym prawa do skutecznych administracyjnych i sądowych środków ochrony prawnej przysługujące podmiotom danych, w szczególności tym podmiotom danych mającym miejsce zamieszkania w Unii, których dane osobowe są przekazywane;
b) istnienie i skuteczne działanie przynajmniej jednego niezależnego organu nadzorczego w państwie trzecim lub organizacji międzynarodowej, odpowiedzialnego za zapewnienie zgodności z przepisami o ochronie danych, w tym wystarczające uprawnienia do nakładania sankcji, pomoc i doradzanie podmiotom danych w zakresie wykonania przysługujących im praw, a także współpracę z organami nadzorczymi Unii i państw członkowskich; oraz
c) międzynarodowe zobowiązania zaciągnięte przez dane państwo trzecie lub organizację międzynarodową, w szczególności wszelkie prawnie wiążące konwencje lub instrumenty odnoszące się od ochrony danych osobowych.
3. Komisja możejestuprawniona do przyjmowania aktów delegowanych zgodnie z art. 86, aby zdecydować, że państwo trzecie, terytorium lub sektor, w którym odbywa się przetwarzanie danych w państwie trzecim lub organizacja międzynarodowa zapewniają odpowiedni poziom ochrony w rozumieniu ust. 2. Te akty wykonawcze są przyjmowane zgodnie z procedurą sprawdzającą, o której mowa w art. 87 ust. 2.Takie akty delegowane przewidują klauzulę wygaśnięcia, jeżeli dotyczą sektora przetwarzania, i zostają uchylone zgodnie z ust. 5, gdy tylko odpowiedni poziom ochrony danych zgodnie z niniejszym rozporządzeniem przestaje być zapewniony.
4. Akty wykonawczedelegowane określają geograficznyterytorialny i sektorowy zakres stosowania oraz, w stosownych przypadkach, wskazują organ nadzorczy wymieniony w ust. 2 lit. b).
4a. Komisja w trybie ciągłym monitoruje zachodzące w państwach trzecich i organizacjach międzynarodowych zmiany, które mogłyby wpłynąć na elementy wymienione w ust. 2, w przypadku gdy przyjęto akt delegowany na mocy ust. 3.
5. Komisja może zdecydować jest uprawniona do przyjmowania aktów delegowanych zgodnie z art. 86 w celu zdecydowania, że państwo trzecie, terytorium lub sektor, w którym odbywa się przetwarzanie danych w państwie trzecim lub organizacja międzynarodowa nie zapewniają właściwego poziomu ochrony – lub przestały zapewniać taki poziom – w rozumieniu ust. 2 tego artykułu, w szczególności w przypadkach w których odnośne przepisy ogólne i sektorowe obowiązujące w państwie trzecim lub organizacji międzynarodowej nie gwarantują skutecznych i egzekwowalnych praw, w tym prawa do skutecznych administracyjnych i sądowych środków ochrony prawnej podmiotom danych, w szczególności tym podmiotom danych mającym miejsce zamieszkania w Unii, których dane osobowe są przetwarzane. Te akty wykonawcze są przyjmowane zgodnie z procedurą sprawdzającą, o której mowa w art. 87 ust. 2 lub w przypadkach wyjątkowo pilnych w odniesieniu do osób fizycznych w zakresie ich prawa do ochrony danych osobowych, zgodnie z procedurą, o której mowa w art. 87 ust. 3.
6. W przypadku podjęcia przez Komisję decyzji na mocy art. 5 wszelkie operacje przekazywania danych osobowych do państwa trzeciego, na terytorium lub do sektora, w którym odbywa się przetwarzanie danych w tym państwie lub do organizacji międzynarodowej są zakazane, bez uszczerbku dla przepisów art. 42-44. We właściwym czasie Komisja przystąpi do konsultacji z państwem trzecim lub organizacją międzynarodową w celu zaradzenia sytuacji wynikającej z decyzji podjętej na mocy ust. 5 tego artykułu.
6a. Przed przyjęciem aktu delegowanego zgodnie z ust. 3 i 5 Komisja zwraca się do Europejskiej Rady Ochrony Danych o przedstawienie opinii na temat odpowiedniości poziomu ochrony. W tym celu Komisja udostępnia Europejskiej Radzie Ochrony Danych wszelką niezbędną dokumentację, w tym korespondencję z rządem państwa trzeciego, terytorium lub sektorem przetwarzającym w tym państwie trzecim lub organizacją międzynarodową.
7. Komisja publikuje w Dzienniku Urzędowym Unii Europejskieji na swojej stronie internetowej wykaz tych państw trzecich, terytoriów i sektorów, w których odbywa się przetwarzanie danych w państwie trzecim oraz organizacji międzynarodowych, co do których zdecydowano, że zapewniają odpowiedni poziom ochrony lub tego poziomu nie zapewniają.
8. Decyzje przyjęte przez Komisję na mocy art. 25 ust. 6 lub art. 26 ust. 4 dyrektywy 95/46/WE pozostają w mocy do czasu ich zmiany, zastąpieniaprzez okres pięciu lat po wejściu w życie niniejszego rozporządzenia, chyba że zostaną zmienione, zastąpione lub uchyleniauchylone przez Komisję przed upływem tego okresu. [Popr. 137]
Artykuł 42
Operacje przekazywania dzięki odpowiednim gwarancjom
1. W przypadkach, w których Gdy Komisja nie podjęła decyzji na mocy art. 41 lub uznała, że państwo trzecie lub terytorium lub sektor przetwarzający w tym państwie trzecim lub organizacja międzynarodowa nie zapewniają wystarczającego poziomu ochrony zgodnie z art. 41 ust. 5, administrator lub podmiot przetwarzający nie mogą przekazać dane osoboweprzekazywać danych osobowych do państwa trzeciego lub organizacji międzynarodowej jedynie wtedy, gdy, chyba że wprowadzą oni odpowiednie gwarancje w zakresie ochrony danych do prawnie wiążącego instrumentu.
2. Odpowiednie gwarancje, o których mowa w ust. 1, mogą mieć w szczególności postać:
a) wiążących reguł korporacyjnych zgodnie z art. 43, lub:
aa) ważnej „europejskiej pieczęci w zakresie ochrony danych” dla administratora i odbiorcy zgodnie z art. 39 ust. 1e; lub
b) standardowych klauzul ochrony danych przyjętych przez Komisję. Te akty wykonawcze przyjmuje się zgodnie z procedurą sprawdzającą, o której mowa w art. 87 ust. 2; lub
c) standardowych klauzul ochrony danych przyjętych przez organ nadzorczy zgodnie z mechanizmem zgodności, o którym w art. 57, w przypadku gdy Komisja uzna je za ogólnie obowiązujące na mocy art. 62 ust. 1 lit. b); lub
d) klauzul umownych podpisanych między administratorem lub podmiotem przetwarzającym a odbiorcą danych upoważnionym przez organ nadzorczy zgodnie z ust. 4.
3. Operacja przekazywania na podstawie standardowych klauzul ochrony danych „europejskiej pieczęci w zakresie ochrony danych” lub wiążących reguł korporacyjnych, o których mowa w ust. 2 lit. a), b) aa) lub c), nie wymaga dodatkowegospecjalnego zezwolenia.
4. Jeśli operacja przekazywania odbywa się na podstawie klauzul umownych, o których mowa w ust. 2 lit. d) niniejszego artykułu, administrator lub podmiot przetwarzający uzyskują od organu nadzorczego uprzednie zezwolenie na zastosowanie klauzul umownych zgodnie z art. 34 ust. 1 lit. a). Jeśli przekazanie wiąże się z przetwarzaniem, które dotyczy podmiotu danych w innym państwie członkowskim lub innych państwach członkowskich bądź ma istotny wpływ na swobodny przepływ danych osobowych w całej Unii, organ nadzorczy stosuje mechanizm zgodności, o którym mowa w art. 57.
5. Jeśli prawnie wiążący instrument nie przewiduje odpowiednich gwarancji w zakresie ochrony danych, administrator lub podmiot przetwarzający uzyskują uprzednie zezwolenie na przekazanie lub przekazywanie lub też na włączenie stosownych przepisów do porozumień administracyjnych przewidujących podstawę takiego przekazania. Takie zezwolenie organu nadzorczego jest zgodne z art. 34 ust. 1 lit. a). Jeśli przekazanie wiąże się z przetwarzaniem, które dotyczy podmiotów danych w innym państwie członkowskim lub innych państwach członkowskich bądź ma istotny wpływ na swobodny przepływ danych osobowych w całej Unii, organ nadzorczy stosuje mechanizm zgodności, o którym mowa w art. 57. Zezwolenia wydane przez organ nadzorczy na podstawie art. 26 ust. 2 dyrektywy 95/46/WE zachowują ważność do czasu ich zmiany, zastąpienia lub uchyleniaprze okres dwóch lat po wejściu w życie niniejszego rozporządzenia, chyba że zostaną zmienione, zastąpione lub uchylone przez ten organ przed upływem tego okresu. [Popr. 138]
Artykuł 43
Operacje przekazywania na podstawie wiążących reguł korporacyjnych
1. Organ nadzorczy zatwierdza wiążące reguły korporacyjne zgodnie z mechanizmem zgodności przewidzianym w art. 58 pod warunkiem, że:
a) są one prawnie wiążące i mają zastosowanie do oraz są egzekwowane przez wszystkich członków grupy przedsiębiorstw administratora lub podmiotu przetwarzającego oraz tych zewnętrznych podwykonawców, którzy podlegają wiążącym regułom korporacyjnych, i obejmują ich pracowników;
b) wyraźnie przyznają podmiotom danych egzekwowalne prawa;
c) spełniają wymogi ustanowione w ust. 2.
1a. Co się tyczy danych dotyczących zatrudnienia, przedstawiciele pracowników są informowani o sporządzaniu wiążących reguł korporacyjnych na mocy z art. 43 i uczestniczą w ich sporządzaniu zgodnie z prawem i praktyką Unii lub państwa członkowskiego.
2. Wiążące reguły korporacyjne określają co najmniej:
a) strukturę i dane kontaktowe grupy przedsiębiorstw i jej członków oraz tych zewnętrznych podwykonawców, którzy podlegają wiążącym regułom korporacyjnym;
b) operację lub zestaw operacji przekazywania danych, w tym kategorie danych osobowych, rodzaj przetwarzania i jego cele, typy podmiotów danych oraz nazwę państwa trzeciego lub państw trzecich:
c) ich prawnie wiążący charakter, w wymiarze wewnętrznym i zewnętrznym;
d) ogólne zasady ochrony danych, w szczególności zasadę celowości, zasadę minimalizacji danych, ograniczone okresy przechowywania, jakość danych, ochronę danych w fazie projektowania oraz domyślną ochronę danych, podstawę prawnaprawną przetwarzania, przetwarzanie szczególnie chronionych danych osobowych, środki mające na celu zapewnienie bezpieczeństwa danych oraz wymogi w zakresie wtórnego przekazywania organizacjom, które nie są związane politykami zasadami;
e) prawa podmiotów danych oraz środki umożliwiające wykonywanie tych praw, w tym prawo do niepodlegania środkowi opartemu na profilowaniu zgodnie z art. 20, prawo do zgłaszania skarg właściwemu organowi nadzorczemu i przed właściwymi sądami państw trzecich zgodnie z art. 75 oraz prawo do uzyskania środka zaradczego i w stosownych przypadkach odszkodowania za naruszenie wiążących reguł korporacyjnych;
f) przyjęcia przez administratora lub podmiot przetwarzający mającychmającego siedzibę na terytorium państwa członkowskiego odpowiedzialności za naruszenie wiążących reguł korporacyjnych przez członka grupy przedsiębiorstw niemającego siedziby na terytorium Unii; administrator lub podmiot przetwarzający mogąmoże być zwolnienizwolniony z tej odpowiedzialności, w całości lub w części, jeśli udowodnią udowodni, że członek ten nie ponosi odpowiedzialności za wydarzenie, które doprowadziło do powstania szkody;
g) sposób przekazywania podmiotom danych informacji na temat wiążących reguł korporacyjnych, w szczególności na temat przepisów, o których mowa w lit. d), e) i f) tego ustępu zgodnie z art. 11;
h) zadania inspektora ochrony danych wyznaczonego zgodnie z art. 35, w tym monitorowanie w ramach grupy przedsiębiorstw zgodności z wiążącymi regułami korporacyjnymi, a także monitorowanie szkoleń i rozpatrywania skarg;
i) mechanizmy obowiązujące w grupie przedsiębiorstw, które mają na celu zapewnienie weryfikacji przestrzegania wiążących reguł korporacyjnych;
j) mechanizmy dotyczące zgłaszania i rejestrowania zmian w politykachzasadach i zgłaszania tych zmian organowi nadzorczemu;
k) mechanizm współpracy z organem nadzorczym mającej na celu zapewnienie przestrzegania przez wszystkich członków grupy przedsiębiorstw, w szczególności poprzez udostępnienie organowi nadzorczemu wyników weryfikacji środków, o których mowa w lit. i) tego ustępu.
3. Komisja jest uprawniona do przyjmowania aktów delegowanych zgodnie z art. 86 w celu doprecyzowania formatu, procedur, kryteriów i wymogów dotyczących wiążących reguł korporacyjnych w rozumieniu tego artykułu, w szczególności jeśli chodzi o kryteria ich zatwierdzania, w tym przejrzystość dla podmiotów danych, stosowanie ust. 2 lit. b), d) i e) do wiążących reguł korporacyjnych, które przyjęły podmioty przetwarzające oraz innych niezbędnych wymogów w celu zapewnienia ochrony danych osobowych osoby, której one dotyczą.
4. Komisja może wskazać format i procedury wymiany informacji drogą elektroniczną między administratorami, podmiotami przetwarzającymi i organami nadzorczymi do celów wiążących reguł korporacyjnych w rozumieniu tego artykułu. Te akty wykonawcze przyjmuje się zgodnie z procedurą sprawdzającą określoną w art. 87 ust. 2.[Popr. 139]
Artykuł 43a
Przekazywanie lub ujawnianie niedozwolone na mocy prawa Unii
1. Żadne orzeczenie sądu lub trybunału ani żadna decyzja organu administracyjnego państwa trzeciego wymagające od administratora lub podmiotu przetwarzającego ujawnienia danych osobowych nie są uznawane ani wykonalne w jakikolwiek sposób, bez uszczerbku dla traktatów o wzajemnej pomocy lub obowiązujących umów międzynarodowych zawartych między wnioskującym państwem trzecim a Unią Europejską lub państwem członkowskim.
2. Gdy na mocy orzeczenia sądu lub trybunału lub na mocy decyzji organu administracyjnego państwa trzeciego administratora lub podmiot przetwarzający otrzymuje wniosek o ujawnienie danych osobowych, administrator lub podmiot przetwarzający oraz przedstawiciel administratora, o ile został wyznaczony, informują właściwy organ nadzorczy, bez nieuzasadnionej zwłoki, o takim wniosku i muszą otrzymać uprzednie zezwolenie na przekazanie lub ujawnienie od organu nadzorczego.
3. Organ nadzorczy ocenia zgodność ujawnienia danych, którego dotyczy wniosek, z niniejszym rozporządzeniem, a w szczególności ocenia, czy ujawnienie danych jest konieczne i prawnie wymagane zgodnie z art. 44 ust. 1 lit. d) i e) oraz art. 44 ust. 5. Gdy ma to wpływ na podmioty danych z innych państw członkowskich, organ nadzorczy stosuje mechanizm zgodności, o którym mowa w art. 57.
4. Organ nadzorczy informuje właściwy organ krajowy o wniosku. Bez uszczerbku dla art. 21, administrator lub podmiot przetwarzający informują podmioty danych o wniosku i zezwoleniu ze strony organu nadzorczego oraz, w stosownych przypadkach, informują podmiot danych o tym, czy dane osobowe były przekazywane organom publicznym w okresie ostatnich 12 kolejnych miesięcy, zgodnie z art. 14 ust. 1lit. ha). [Popr. 140]
Artykuł 44
Odstępstwa
1. W braku decyzji stwierdzającej odpowiedni poziom ochrony na mocy art. 41 lub odpowiednich gwarancji na mocy art. 42, operacja lub zestaw operacji przekazywania danych osobowych do państwa trzeciego lub organizacji międzynarodowej może nastąpić wyłącznie pod warunkiem, że:
a) podmiot danych wyraził zgodę na proponowane przekazanie, po uzyskaniu informacji o zagrożeniach związanych z takim przekazaniem ze względu na brak decyzji stwierdzającej odpowiedni poziom ochrony oraz odpowiednich gwarancji; lub
b) przekazanie jest niezbędne do wykonania umowy między podmiotem danych a administratorem lub wprowadzenia w życie środków poprzedzających umowę na wniosek podmiotu danych; lub
c) przekazanie jest konieczne do zawarcia lub wykonania umowy zawartej w interesie podmiotu danych między administratorem a inną osobą fizyczną lub prawną, lub
d) przekazanie jest niezbędne ze względu na istotny interes publiczny; lub
e) przekazanie jest niezbędne do ustalania, realizacji lub ochrony roszczeń prawnych; lub
f) przekazanie jest konieczne do ochrony żywotnych interesów podmiotu danych lub innej osoby, w przypadku gdy podmiot danych nie ma fizycznej lub prawnej zdolności do wyrażenia zgody; lub
g) przekazanie następuje z rejestru, który zgodnie z prawem Unii lub państwa członkowskiego ma służyć za źródło informacji dla ogółu społeczeństwa, udostępnionego do konsultacji obywateli i każdej osoby mogącej wykazać słusznyuzasadniony interes, o ile warunki określone przez prawo Unii lub państwa członkowskiego odnośnie do wglądu do takiego rejestru zostały w danym przypadku spełnione; lub
h) przekazanie jest konieczne dla potrzeb wynikających ze słusznych interesów administratora lub podmiotu przetwarzającego, których nie można uznać za częste lub masowe i jeżeli administrator lub podmiot przetwarzający ocenili wszystkie okoliczności towarzyszące operacji przekazywania danych lub operacjom przekazywania danych i na podstawie tej oceny w razie potrzeby przewidzieli odpowiednie gwarancje w zakresie ochrony danych osobowych.
2. Przekazanie na mocy ust. 1 lit. g) nie obejmuje całości danych osobowych lub wszystkich kategorii danych osobowych obecnych w rejestrze. Jeśli rejestr służy do wglądu osobom mającym uzasadniony interes, przekazanie następuje jedynie na wniosek tych osób lub jeśli mają one być odbiorcami tych danych.
3. Jeśli przetwarzanie odbywa się na podstawie ust. 1 lit. h), administrator lub podmiot przetwarzający zwracają szczególną uwagę na charakter danych, cel i czas trwania planowanej operacji przetwarzania lub planowanych operacji przetwarzania, a także sytuację w państwie pochodzenia, państwie trzecim i państwie ostatecznego przeznaczenia oraz, w razie potrzeby, istnienie odpowiednich gwarancji w zakresie ochrony danych.
4. Ustęp 1 lit. b),i c) i h) nie ma zastosowania do działalności prowadzonej przez organy publiczne w ramach wykonywania ich uprawnień publicznych.
5. Interes publiczny, o którym mowa w ust. 1 lit. d), musi być uznany w prawie Unii lub państwa członkowskiego, któremu podlega administrator.
6. Administrator lub podmiot przetwarzający sporządzają włączają dokumentację dotyczącą oceny, a także istnienia odpowiednich gwarancji, o których mowa w ust. 1 lit. h) tego artykułu do dokumentacji, o której mowa w art. 28 i informują organ nadzorczy o przekazaniu.
7. Komisja jest uprawniona do przyjmowania aktów delegowanych zgodnie z art. 86Europejskiej Radzie Ochrony Danych powierza się zadanie wydawania wytycznych, zaleceń i najlepszych praktyk zgodnie z art. 66 ust. 1 lit. b) w celu doprecyzowania znaczenia „istotnego interesu publicznego” w rozumieniu ust. 1 lit. d), a także kryteriów i wymogów dotyczących odpowiednich gwarancji, o których mowaprzekazywaniadanychna podstawie w ust. 1 lit. h). [Popr. 141]
Artykuł 45
Międzynarodowa współpraca na rzecz ochrony danych osobowych
1. W stosunku do państw trzecich i organizacji międzynarodowych Komisja i organy nadzorcze podejmują stosowne kroki na rzecz:
a) opracowania skutecznych mechanizmów współpracy międzynarodowej, by ułatwićzapewnić egzekwowanie przepisów służących ochronie danych osobowych; [Popr. 142]
b) zapewnienia międzynarodowej wzajemnej współpracy w zakresie egzekwowania przepisów dotyczących ochrony danych, w tym poprzez zawiadomienia, przekazywanie skarg, pomoc w dochodzeniach i wymianę informacji, z zastrzeżeniem odpowiednich gwarancji ochrony danych osobowych i innych podstawowych praw i wolności;
c) włączenia zainteresowanych podmiotów w dyskusję i działalność mające na celu pogłębienie współpracy międzynarodowej w zakresie egzekwowania przepisów dotyczących ochrony danych osobowych;
d) promowania wymiany i dokumentowania przepisów i praktyk w zakresie ochrony danych;
da) wyjaśnienia i przeprowadzenia konsultacji co do konfliktów jurysdykcji z państwami trzecimi. [Popr. 143]
2. Do celów ust. 1, Komisja podejmie odpowiednie kroki, by poprawić współpracę z państwami trzecimi lub organizacjami międzynarodowymi, w szczególności ich organami nadzorczymi, jeśli Komisja zdecydowała, że zapewniają one odpowiedni poziom ochrony w rozumieniu art. 41 ust. 3.
Artykuł 45a
Sprawozdanie Komisji
Komisja przedstawia Parlamentowi Europejskiemu i Radzie sprawozdanie na temat stosowania artykułów 40–45 w regularnych odstępach czasu, rozpoczynając nie później niż cztery lata od daty określonej w art. 91 ust. 1. W tym celu Komisja może zwrócić się z wnioskiem o przekazanie informacji do państw członkowskich oraz organów nadzorczych, które przekażą te informacje bez zbędnej zwłoki. Sprawozdanie to podaje się do wiadomości publicznej. [Popr. 144]
ROZDZIAŁ VI
NIEZALEŻNE ORGANY NADZORCZE
SEKCJA 1
NIEZALEŻNY STATUS
Artykuł 46
Organ nadzorczy
1. Każde państwo członkowskie ustanowi przepisy przewidujące, że przynajmniej jeden organ publiczny jest odpowiedzialny za monitorowanie stosowania niniejszego rozporządzenia oraz za przyczynianie się do jego jednolitego stosowania na terytorium całej Unii w celu ochrony podstawowych praw i wolności osób fizycznych w odniesieniu do przetwarzania danych oraz ułatwienia swobodnego przepływu danych w Unii. Dla tych celów organy nadzorcze współpracują ze sobą i z Komisją.
2. W przypadku gdy w państwie członkowskim został ustanowiony więcej niż jeden organ nadzorczy, państwo członkowskie wskazuje organ nadzorczy, który działa jako pojedynczy punkt kontaktowy, co ma pozwolić na skuteczne uczestnictwo tych organów w Europejskiej Radzie Ochrony Danych, oraz ustala mechanizm zapewniający poszanowanie przez inne organy przepisów dotyczących mechanizmu zgodności, o którym mowa w art. 57.
3. Każde państwo członkowskie zawiadamia Komisję o przepisach prawa, które przyjęło na mocy niniejszego rozdziału, najpóźniej przed terminem określonym w art. 91 ust. 2 i bezzwłocznie o każdej kolejnej zmianie mającej na nie wpływ.
Artykuł 47
Niezależność
1. Organ nadzorczy działa w sposób w pełni niezależny i bezstronny podczas wykonywania obowiązków i powierzonych mu uprawnień, niezależnie od uzgodnień dotyczących współpracy i zgodności związanych z rozdziałem VII niniejszego rozporządzenia. [Popr. 145]
2. Członkowie organu nadzorczego podczas wykonywania swoich obowiązków nie zwracają się do nikogo o instrukcje ani ich od nikogo nie przyjmują.
3. Członkowie organu nadzorczego powstrzymują się od wszelkich czynności niezgodnych ze swoimi obowiązkami i podczas swojej kadencji nie podejmują żadnej funkcji, zarobkowej lub niezarobkowej, stojącej w sprzeczności z tymi obowiązkami.
4. Członkowie organu nadzorczego po zakończeniu swojej kadencji postępują w sposób uczciwy i ostrożny w odniesieniu do obejmowania stanowisk i przyjmowania korzyści.
5. Każde państwo członkowskie zapewnia, by organ nadzorczy został wyposażony w odpowiednie zasoby ludzkie, techniczne i finansowe, pomieszczenia i infrastrukturę niezbędne do skutecznego wykonywania swoich obowiązków i uprawnień, w tym do ich wykonywania w kontekście wzajemnej pomocy, współpracy i uczestnictwa w Europejskiej Radzie Ochrony Danych.
6. Każde państwo członkowskie zapewnia, by organ nadzorczy miał własny personel, który jest powoływany przez szefa organu nadzorczego i podlega jego kierownictwu.
7. Państwa członkowskie zapewniają, by organ nadzorczy podlegał kontroli finansowej, która nie narusza jego niezależności. Państwa członkowskie dopilnują, by organy nadzorcze dysponowały odrębnymi budżetami rocznymi. Budżety są podawane do wiadomości publicznej.
7a. Każde państwo członkowskie dopilnowuje, by organ nadzorczy odpowiadał przed parlamentem danego państwa członkowskiego za kontrolę budżetową. [Popr. 146]
Artykuł 48
Ogólne warunki dotyczące członków organu nadzorczego
1. Państwa członkowskie zapewniają, by członkowie organu nadzorczego byli wybierani albo przez parlament albo przez rząd danego państwa członkowskiego.
2. Członków wybiera się spośród osób, których niezależność jest niekwestionowana i których doświadczenie i umiejętności wymagane do wykonywania obowiązków, w szczególności w dziedzinie ochrony danych osobowych, zostały wykazane.
3. W razie upływu kadencji, rezygnacji lub przymusowego pozbawienia funkcji członek organu przestaje pełnić swoje obowiązki zgodnie z art. 5.
4. Członek może być odwołany lub pozbawiony praw do emerytury lub innych alternatywnych świadczeń przez właściwy sąd krajowy, jeżeli nie spełnia już warunków wymaganych do wykonywania obowiązków lub dopuścił się poważnego uchybienia.
5. W przypadku upływu kadencji członka lub jego rezygnacji wykonuje on dalej swoje obowiązki do chwili wyboru nowego członka.
Artykuł 49
Zasady dotyczące ustanowienia organu nadzorczego
Każde państwo członkowskie przyjmuje przepisy w granicach niniejszego rozporządzenia w zakresie:
a) ustanowienia i statusu organu nadzorczego;
b) kwalifikacji, doświadczenia i umiejętności wymaganych do pełnienia obowiązków członka organu nadzorczego;
c) regulacji i procedur w zakresie wyznaczania członków organu nadzorczego, jak również regulacji odnoszących się do działań lub funkcji niedających się pogodzić z pełnionymi obowiązkami;
d) okresu kadencji członków organu nadzorczego, która nie trwa krócej niż cztery lata, z wyjątkiem pierwszej kadencji po wejściu w życie niniejszego rozporządzenia, która może trwać krócej, w przypadku gdy jest to niezbędne, aby chronić niezależność organu nadzorczego poprzez rozłożoną w czasie procedurę wyboru;
e) określenia, czy członkowie organu nadzorczego mogą być ponownie wyznaczeni;
f) przepisów i wspólnych warunków pełnienia obowiązków przez członków i personel organu nadzorczego;
g) regulacji i procedur odnoszących się do zakończenia pełnienia obowiązków przez członków organu nadzorczego, w tym jeżeli nie spełniają już warunków wymaganych do wykonywania obowiązków lub jeżeli są winni poważnego uchybienia.
Artykuł 50
Tajemnica służbowa
Członkowie i personel organu nadzorczego, podczas kadencji i po jej zakończeniu oraz zgodnie z krajowym prawodawstwem i praktyką, podlegają obowiązkowi zachowania tajemnicy służbowej w odniesieniu do wszelkich poufnych informacji, które uzyskali w toku wykonywania obowiązków służbowych, a jednocześnie pełnią swoje obowiązki w sposób niezależny i przejrzysty, zgodnie z rozporządzeniem. [Popr. 147]
SEKCJA 2
OBOWIĄZKI I UPRAWNIENIA
Artykuł 51
Właściwość
1. Każdy organ nadzorczy wykonuje posiada kompetencje do pełnienia obowiązków i do wykonywania, na terytorium własnego państwa członkowskiego, uprawnienia nadane mu zgodnie z niniejszym rozporządzeniem, bez uszczerbku dla art. 73 i 74. Przetwarzanie danych przez organ publiczny jest nadzorowane jedynie przez organ nadzorczy tego państwa członkowskiego. [Popr. 148]
2. W przypadku gdy przetwarzanie danych osobowych odbywa się w kontekście działalności administratora lub podmiotu przetwarzającego ustanowionych na terytorium Unii, a administrator lub podmiot przetwarzający prowadzą działalność w więcej niż jednym państwie członkowskim, organ nadzorczy głównej siedziby administratora lub podmiotu przetwarzającego jest odpowiedzialny za nadzór nad działalnością administratora lub podmiotu przetwarzającego we wszystkich państwach członkowskich, bez uszczerbku dla przepisów rozdziału VII niniejszego rozporządzenia.[Popr. 149]
3. Organ nadzorczy nie ma właściwości do nadzorowania operacji przetwarzania dokonywanych przez sądy w toku wykonywania przez nie funkcji sądowych.
Artykuł 52
Obowiązki
1. Organ nadzorczy:
a) monitoruje i zapewnia stosowanie rozporządzenia;
b) rozpoznaje skargi złożone przez każdy podmiot danych lub przez zrzeszenie reprezentujące podmiot danych, zgodnie z art. 73, prowadzi dochodzenie, we właściwym zakresie, dotyczące danej sprawy i informuje w rozsądnym czasie podmiot danych lub zrzeszenie o postępach w sprawie i wyniku skargi, w szczególności jeżeli niezbędne jest dalsze dochodzenie lub koordynacja z innym organem nadzorczym; [Popr. 150]
c) dzieli się informacjami i zapewnia wzajemną pomoc udzielaną innym organom nadzorczym oraz spójność stosowania i wykonywania rozporządzenia;
d) prowadzi dochodzenia albo z własnej inicjatywy albo na podstawie skargi lub otrzymanej konkretnej i udokumentowanej informacji zawierającej zarzut bezprawnego przetwarzania lub wniosku innego organu nadzorczego, i informuje w rozsądnym czasie podmiot danych, jeżeli skierował on skargę do tego organu nadzorczego, o wyniku dochodzeń; [Popr. 151]
e) monitoruje zmiany w odpowiednich dziedzinach, o ile mają one wpływ na ochronę danych osobowych, w szczególności rozwój technologii informacyjno-telekomunikacyjnych i praktyki handlowe;
f) jest konsultowany przez instytucje i organy państw członkowskich na temat środków prawnych i administracyjnych dotyczących ochrony praw i wolności osób fizycznych w odniesieniu do przetwarzania danych osobowych;
g) jest konsultowany w sprawie operacji przetwarzania, o których mowa w art. 34;
h) wydaje opinię na temat projektów kodeksów postępowania na podstawie art. 38 ust. 2;
i) zatwierdza wiążące reguły korporacyjne na mocy art. 43;
j) uczestniczy w działalności Europejskiej Rady Ochrony Danych;
ja) prowadzi certyfikację administratorów i podmiotów przetwarzających zgodnie z art. 39. [Popr. 152]
2. Każdy organ nadzorczy działa na rzecz pogłębiania w społeczeństwie świadomości w zakresie ryzyka, przepisów, gwarancji oraz praw związanych z przetwarzaniem danych osobowych, a także odpowiednich środków ochrony danych osobowych. Szczególną uwagę zwraca się na działania skierowane do dzieci. [Popr. 153]
2a. Każdy organ nadzorczy prowadzi – wspólnie z Europejską Radą Ochrony Danych – działania na rzecz poszerzania wśród administratorów i podmiotów przetwarzających wiedzy na temat ryzyka, przepisów, gwarancji i praw związanych z przetwarzaniem danych osobowych. Obejmuje to prowadzenie rejestru sankcji i naruszeń. Do rejestru powinny być wpisywane zarówno wszystkie ostrzeżenia i sankcje, ze wszelkimi możliwymi szczegółami, jak i rozwiązania zaistniałych naruszeń. Każdy organ nadzorczy udziela administratorom i podmiotom przetwarzającym mikroprzedsiębiorstw oraz małych i średnich przedsiębiorstw, na żądanie, ogólnych informacji dotyczących ich odpowiedzialności i obowiązków zgodnie z niniejszym rozporządzeniem. [Popr. 154]
3. Organ nadzorczy, na wniosek, doradza każdemu podmiotowi danych na temat korzystania z praw na podstawie niniejszego rozporządzenia, a w stosownych przypadkach współpracuje w tym celu z organami nadzorczymi w innych państwach członkowskich.
4. W odniesieniu do skarg, o których mowa w ust. 1 lit. b), organ nadzorczy udostępnia formularz skargi, który może być wypełniony elektronicznie, przy czym dostępne są także inne środki łączności.
5. Organ nadzorczy wykonuje obowiązki na rzecz podmiotów danych bez pobierania opłat.
6. W przypadku gdy żądania są wyraźnie nadmierne, w szczególności ze względu na ich powtarzalny charakter, organ nadzorczy może zażądać racjonalnej opłaty lub nie podjąć działania, o które wnosił podmiot danych. Taka opłata nie może przewyższać kosztów podjęcia żądanego działania. Na organie nadzorczym spoczywa ciężar udowodnienia, że żądanie miało wyraźnie nadmierny charakter. [Popr. 155]
Artykuł 53
Uprawnienia
1. Każdy organ nadzorczy, zgodnie z niniejszym rozporządzeniem, jest uprawniony do:
a) zawiadamiania administratora lub podmiotu przetwarzającego o domniemanym naruszeniu przepisów regulujących przetwarzanie danych osobowych, a w stosownych przypadkach, nakazania administratorowi lub podmiotowi przetwarzającemu usunięcia naruszenia w konkretny sposób w celu poprawy ochrony podmiotu danych lub nakazania administratorowi poinformowania podmiotu danych o naruszeniu ochrony danych osobowych;
b) nakazania administratorowi lub podmiotowi przetwarzającemu dane spełnienia żądań przedstawionych przez podmioty danych dotyczących skorzystania z praw przewidzianych w niniejszym rozporządzeniu;
c) nakazania administratorowi i podmiotowi przetwarzającemu dane, a w stosownych przypadkach przedstawicielowi, dostarczenia każdej informacji istotnej w toku wykonywania jego obowiązków;
d) zapewnienia zgodności z uprzednimi konsultacjami, o których mowa w art. 34;
e) ostrzegania lub upominania administratora lub podmiotu przetwarzającego;
f) nakazania poprawienia, usuwania lub zniszczenia wszystkich danych, jeżeli były one przetwarzane z naruszeniem przepisów niniejszego rozporządzenia oraz powiadomienia o takich działaniach osób trzecich, którym dane zostały ujawnione;
g) nałożenia czasowego lub ostatecznego zakazu przetwarzania;
h) zawieszenia przepływu danych do odbiorcy w państwie trzecim lub w organizacji międzynarodowej;
i) do wydawania opinii na każdy temat związany z ochroną danych osobowych;
ia) certyfikacji administratorów i podmiotów przetwarzających zgodnie z art. 39;
j) do informowania parlamentu narodowego, rządu lub innych politycznych instytucji, jak również opinii publicznej o każdym zagadnieniu związanym z ochroną danych osobowych;
ja) wprowadzenia skutecznych mechanizmów w celu zachęcenia do poufnego informowania o naruszeniach niniejszego rozporządzenia, z uwzględnieniem wytycznych wydanych przez Europejską Radę Ochrony Danych zgodnie z art. 66 ust. 4b.
2. Każdy organ nadzorczy ma uprawnienia dochodzeniowe pozwalające mu uzyskać bez wcześniejszego powiadomienia od administratora lub podmiotu przetwarzającego:
a) dostęp do wszystkich danych osobowych i do wszystkich dokumentów oraz informacji niezbędnych do wykonywania obowiązków;
b) dostęp do każdego pomieszczenia, w tym do każdego sprzętu i środków służących do przetwarzania danych, gdy istnieją zasadne podstawy, by przypuszczać, że dochodzi tam do naruszenia niniejszego rozporządzenia.
Uprawnienia, o których mowa w lit. b), są wykonywane zgodnie prawem Unii i prawem państwa członkowskiego.
3. Każdy organ nadzorczy ma uprawnienie do zwrócenia uwagi organom sądowym na naruszenie niniejszego rozporządzenia i do wszczynania postępowania prawnego, w szczególności zgodnie z art. 74 ust. 4 i art. 75 ust. 2.
4. Każdy organ nadzorczy ma uprawnienie do nakładania sankcji administracyjnych za naruszenie przepisów prawa administracyjnego, w szczególności o którym wzgodnie z art. 79 ust. 4, 5 i 6. Uprawnienie to jest wykonywane w sposób skuteczny, proporcjonalny i odstraszający. [Popr. 156]
Artykuł 54
Sprawozdanie z działalności
Każdy organ nadzorczy musi sporządzać roczne sprawozdanie ze swojej działalności przynajmniej co dwa lata. Sprawozdanie jest przedstawione parlamentowi narodowemudanego państwa członkowskiego i jest udostępniane opinii publicznej, Komisji oraz Europejskiej Radzie Ochrony Danych. [Popr. 157]
Artykuł 54a
Organ główny
1. Gdy przetwarzanie danych osobowych odbywa się w kontekście działalności administratora lub podmiotu przetwarzającego ustanowionych na terytorium Unii, a administrator lub podmiot przetwarzający prowadzą działalność w więcej niż jednym państwie członkowskim lub gdy przetwarzane są dane osobowe mieszkańców kilku państw członkowskich, organ nadzorczy głównej siedziby administratora lub podmiotu przetwarzającego działa w charakterze głównego organu odpowiedzialnego za nadzór nad działalnością w zakresie przetwarzania prowadzoną przez administratora lub podmiotu przetwarzającego we wszystkich państwach członkowskich, zgodnie z przepisami rozdziału VII niniejszego rozporządzenia.
2. Główny organ przyjmuje właściwe środki dotyczące nadzoru nad działalnością w zakresie przetwarzania, którą prowadzi administrator lub podmiot przetwarzający podlegający kompetencji tego organu, wyłącznie po konsultacji ze wszystkimi innymi właściwymi organami nadzorczymi w rozumieniu art. 51 ust. 1, dążąc do osiągnięcia konsensusu. W tym celu organ główny w szczególności dostarcza wszelkich istotnych informacji i konsultuje się z innymi organami, zanim przyjmie środek wywołujący skutki prawne względem administratora lub podmiotu przetwarzającego w rozumieniu art. 51 ust. 1. Organ główny bierze pod uwagę opinie zainteresowanych organów w jak najszerszym zakresie. Główny organ nadzorczy jest jedynym organem uprawnionym do decydowania o środkach mających na celu wywołanie skutków prawnych w odniesieniu do działalności w zakresie przetwarzania, którą prowadzi administrator lub podmiot przetwarzający podlegający temu organowi.
3. Europejska Rada Ochrony Danych wydaje, na wniosek właściwego organu nadzorczego, opinię w sprawie wskazania głównego organu, któremu podlega administrator lub podmiot przetwarzający, w przypadkach gdy:
a) z sytuacji faktycznej nie wynika jasno, gdzie znajduje się główna siedziba administratora lub podmiotu przetwarzającego; lub
b) właściwe organy nie zgadzają się co do tego, który organ nadzorczy ma działać jako organ główny; lub
c) administrator nie ma siedziby w Unii, a na rezydentów różnych państw członkowskich wpływają operacje przetwarzania podlegające zakresowi niniejszego rozporządzenia.
3a. Gdy administrator działa również jako podmiot przetwarzający, organ nadzorczy głównej siedziby administratora działa jako organ główny do celów nadzoru na działaniami w zakresie przetwarzania.
4. Europejska Rada Ochrony Danych może zdecydować o wskazaniu organu głównego. [Popr. 158]
ROZDZIAŁ VII
WSPÓŁPRACA I ZGODNOŚĆ
SEKCJA 1
WSPÓŁPRACA
Artykuł 55
Wzajemna pomoc
1. Organy nadzorcze przekazują sobie odpowiednie informacje i zapewniają sobie wzajemną pomoc w celu spójnego wykonania i stosowania niniejszego rozporządzenia i przyjmują środki na rzecz zapewnienia skutecznej wzajemnej współpracy. Wzajemna pomoc obejmuje w szczególności wnioski o udzielenie informacji i środki nadzorcze, takie jak wnioski o udzielenie uprzednich konsultacji, inspekcje oraz dochodzenia i sprawne przekazywanie informacji dotyczących rozpoczęcia spraw i ich rozwoju, w przypadku gdy administrator lub podmiot przetwarzający mają siedziby w kilku państwach członkowskich lub gdy operacje przetwarzania danych będą miały prawdopodobnie wpływ na podmioty danych w wielu państwach członkowskich. Organ główny, zdefiniowany w art. 54a, zapewnia koordynację z zainteresowanymi organami nadzorczymi oraz działa jako pojedynczy punkt kontaktowy dla administratora lub podmiotu przetwarzającego. [Popr. 159]
2. Każdy organ nadzorczy podejmuje wszystkie odpowiednie środki niezbędne do udzielenia odpowiedzi na wniosek innego organu nadzorczego bez zwłoki i nie później niż w terminie jednego miesiąca od otrzymania wniosku. Takie środki mogą obejmować w szczególności przekazywanie odpowiednich informacji na temat przebiegu dochodzenia lub realizacji środków egzekucyjnych w celu doprowadzenia do zaprzestania lub zabronienia operacji przetwarzania niezgodnych z niniejszym rozporządzeniem.
3. Wniosek o udzielenie pomocy zawiera wszystkie niezbędne informacji, w tym cel i uzasadnienie wniosku. Informacje będące przedmiotem wymiany wykorzystywane są wyłącznie w odniesieniu do sprawy określonej we wniosku.
4. Organ nadzorczy, do którego został skierowany wniosek o pomoc, nie może odmówić realizacji wniosku, chyba że:
a) nie jest właściwy do zajęcia się wnioskiem; lub
b) realizacja wniosku byłaby niezgodna z przepisami niniejszego rozporządzenia.
5. Organ nadzorczy, do którego został skierowany wniosek, informuje organ nadzorczy, który złożył wniosek, o wynikach lub, zależnie od okoliczności, o postępach w sprawie lub środkach podjętych w celu realizacji wniosku przez organ nadzorczy, do którego został skierowany wniosek.
6. Organy nadzorcze przekazują informacje, których dotyczył wniosek innych organów nadzorczych, w drodze elektronicznej i w najkrótszym możliwym terminie, przy użyciu standardowego formatu.
7. Od organu nadzorczego składającego wniosek nie pobiera się opłat od działania podjętego w wyniku przesłania wniosku o wzajemną pomoc. [Popr. 160]
8. W przypadku gdy organ nadzorczy, na wniosek innego organu nadzorczego, nie podjął działania w terminie jednego miesiąca, organ, który złożył wniosek, jest właściwy do podjęcia środków tymczasowych na terytorium swojego państwa członkowskiego zgodnie z art. 51 ust. 1 i przekazuje sprawę Europejskiej Radzie Ochrony Danych w trybie procedury, o której mowa w art. 57. W przypadku gdy przyjęcie ostatecznego środka nie jest jeszcze możliwe, ponieważ pomoc nie została jeszcze w pełni udzielona, organ nadzorczy, który złożył wniosek, może podjąć na terytorium swojego państwa członkowskiego środki tymczasowe zgodnie z art. 53. [Popr. 161]
9. Organ nadzorczy określa okres obowiązywania takich środków tymczasowych. Okres ten nie przekracza trzech miesięcy. Organ nadzorczy bezzwłocznie informuje o tych środkach Europejską Radę Ochrony Danych i Komisję, podając pełne uzasadnienie, zgodnie z procedurą, o której mowa w art. 57. [Popr. 162]
10. KomisjaEuropejska Rada Ochrony Danych może określić formułę oraz procedurę wzajemnej pomocy, o której mowa w niniejszym artykule, oraz metody wymiany informacji przy wykorzystaniu środków elektronicznych między organami nadzorczymi oraz między organami nadzorczymi a Europejską Radą Ochrony Danych, w szczególności w odniesieniu do standardowego formatu, o którym mowa w ust. 6. Te środki egzekucyjne są przyjmowane zgodnie z procedurą sprawdzającą, o której mowa w art. 87 ust. 2. [Popr. 163]
Artykuł 56
Wspólne operacje organów nadzorczych
1. W celu zacieśnienia współpracy i zwiększenia wzajemnej pomocy organy nadzorcze wykonują wspólne zadania dochodzeniowe, przyjmują wspólne środki egzekucyjne i prowadzą inne wspólne operacje, podczas których wyznaczeni członkowie lub personel organów nadzorczych z innych państw członkowskich uczestniczą w operacjach na terytorium danego państwa członkowskiego.
2. W przypadkach gdy administrator lub podmiot przetwarzający mają siedziby w kilku państwach członkowskich lub gdy operacje przetwarzania będą miały prawdopodobny wpływ na podmioty danych organ nadzorczy każdego z tych państw członkowskich ma prawo uczestniczyć, stosownie do okoliczności, w wykonywaniu wspólnych zadań dochodzeniowych lub wspólnych operacji. Właściwy Organ nadzorczy wzywa organ nadzorczygłówny, zdefiniowany w art. 54a, zapewnia uczestnictwoorganu nadzorczego każdego z tych państw członkowskich do uczestnictwa w wykonywaniu danego zadania dochodzeniowego lub wspólnej operacji i odpowiada bezzwłocznie na wniosek organu nadzorczego zawierający prośbę o uczestnictwo w operacjach. Organ główny działa jako pojedynczy punkt kontaktowy dla administratora lub podmiotu przetwarzającego. [Popr. 164]
3. Każdy organ nadzorczy, jako przyjmujący organ nadzorczy, zgodnie z własnym prawem krajowym i za zgodą wysyłającego organu nadzorczego, może przyznać członkom lub personelowi wysyłającego organu nadzorczego, uczestniczącym we wspólnych operacjach, uprawnienia wykonawcze, w tym zadania dochodzeniowe, lub, o ile jest to dozwolone prawem przyjmującego organu nadzorczego, pozwolić członkom lub personelowi wysyłającego organu nadzorczego wykonywać ich uprawnienia wykonawcze zgodnie z prawem wysyłającego organu nadzorczego. Te uprawnienia wykonawcze mogą być wykonywane wyłącznie pod kierownictwem i, co do zasady, w obecności członków lub personelu przyjmującego organu nadzorczego. Członkowie lub personel wysyłającego organu nadzorczego podlegają prawu krajowemu przyjmującego organu nadzorczego. Odpowiedzialność za ich działania ponosi przyjmujący organ nadzorczy.
4. Organy nadzorcze określają praktyczne elementy konkretnych działań w ramach współpracy.
5. W przypadku gdy organ nadzorczy nie spełni w terminie jednego miesiąca obowiązku ustanowionego w ust. 2, inne organy nadzoru są uprawnione do przyjęcia środka tymczasowego na terytorium swojego państwa członkowskiego zgodnie z art. 51. ust. 1.
6. Organ nadzorczy określa okres obowiązywania środka tymczasowego, o którym mowa w ust. 5. Okres ten nie przekracza trzech miesięcy. Organ nadzorczy bezzwłocznie informuje o tych środkach Europejską Radę Ochrony Danych i Komisję, podając pełne uzasadnienie, i przekazuje sprawę do mechanizmu, o którym mowa w art. 57.
SEKCJA 2
ZGODNOŚĆ
Artykuł 57
Mechanizm zgodności
Dla celów określonych w art. 46 ust. 1 organy nadzorcze współpracują ze sobą i Komisją poprzez mechanizm zgodności określony– zarówno w sprawach o ogólnym zakresie stosowania, jak i w przypadkach indywidualnych – zgodnie z przepisami w niniejszej sekcji. [Popr. 165]
Artykuł 58
Opinia Europejskiej Rady Ochrony DanychZgodność w sprawach o charakterze ogólnym
1. Zanim organ nadzorczy przyjmie środek, o którym mowa w art. 2, organ ten przesyła projekt środka Europejskiej Radzie Ochrony Danych i Komisji.
2. Obowiązek określony w ust. 1 ma zastosowanie do środka, który ma na celu wywarcie skutków prawnych i który:
a) odnosi się do działań związanych ze sprzedażą towarów lub świadczeniem usług podmiotom danych w wielu państwach członkowskich lub z monitorowaniem ich zachowania; lub
b) może mieć znaczący wpływ na swobodny przepływ danych osobowych na terytorium Unii; lub
c) ma na celu przyjęcie wykazu operacji przetwarzania podlegających uprzedniej konsultacji na mocy art. 34 ust. 5; lub
d) ma na celu określenie standardowych klauzul ochrony danych, o których mowa w art. 42 ust. 2 lit. c); lub
e) ma na celu zezwolenie na klauzule umowne, o których mowa w art. 42 ust. 2 lit. d); lub
f) ma na celu zatwierdzenie wiążących reguł korporacyjnych w rozumieniu art. 43.
3. Każdy organ nadzorczy lub Europejska Rada Ochrony Danych mogą zażądać, aby jakakolwiek sprawa o charakterze ogólnym została załatwionarozpatrzona w ramach mechanizmu zgodności, w szczególności w przypadku gdy organ nadzorczy nie przedstawi projektu środka, o którym mowa w ust. 2, lub nie wywiązuje się z obowiązków dotyczących wzajemnej pomocy zgodnie z art. 55 lub wspólnych operacji zgodnie z art. 56.
4. W celu zapewnienia właściwego i spójnego stosowania niniejszego rozporządzenia Komisja może zażądać, aby dowolna sprawa o charakterze ogólnym została załatwionarozpatrzona w ramach mechanizmu zgodności.
5. Organy nadzorcze i Komisja przekazują bez zbędnej zwłoki drogą elektroniczną każdą odpowiednią informację, w tym zależnie od okoliczności, streszczenie stanu faktycznego, projekt środka i powody, które przemawiają za koniecznością przyjęcia takiego środka, przy zastosowaniu standardowego formatu.
6. Przewodniczący Europejskiej Rady Ochrony Danych przekazuje niezwłoczniebez zbędnej zwłoki drogą elektroniczną stosowne informacje, które zostały mu przekazane, przy zastosowaniu standardowego formatu, członkom Europejskiej Rady Ochrony Danych i Komisji. PrzewodniczącySekretariat Europejskiej Rady Ochrony Danych zapewnia tłumaczenie stosownych informacji, jeżeli jest to konieczne.
6a. Europejska Rada Ochrony Danych przyjmuje opinię dotyczącą spraw kierowanych do niej na mocy ust. 2.
7. Europejska Rada Ochrony Danych wydajemoże zwykłą większością głosów zdecydowaćo tym, czy przyjąć opinię na temat danejdowolnej sprawy, jeżeli Europejska Rada Ochrony Danych podejmie taką decyzję zwykłą większością głosów swoich członków lub jakikolwiek organ nadzorczy lub Komisja tego zażąda w terminie jednego tygodnia od otrzymania stosownej informacjiprzedłożonej zgodnie z ust. 5.3 i 4, Opinię przyjmuje się w terminie jednego miesiąca zwykłą większością głosów członków Europejskiej Rady Ochrony Danych. Przewodniczący Europejskiej Rady Ochrony Danych informuje, bez nieuzasadnionej zwłoki, organ nadzorczy, o którym mowa, zależnie od okoliczności, w ust. 1 i ust. 3, Komisję i organ nadzorczy właściwy na podstawie art. 51 o opinii i podaje ją do publicznej wiadomości. uwzględniając następujące kwestie:
a) czy sprawa obejmuje nowe elementy, z uwzględnieniem zmian prawnych lub faktycznych, w szczególności w zakresie technologii informacyjnej oraz w światle stanu postępu w społeczeństwie informacyjnym; oraz
b) czy Europejska Rada Ochrony Danych wydała już opinię w tej samej sprawie.
8. Organ nadzorczy, o którym mowa w ust. 1, i organ nadzorczy właściwy na podstawie art. 51 uwzględnia opinię Europejskiej Rady Ochrony Danych i w terminie dwóch tygodni od uzyskania informacji na temat opinii przez przewodniczącego Europejskiej Rady Ochrony Danych, przekazuje drogą elektroniczną przewodniczącemu Europejskiej Rady Ochrony Danych i Komisji informację, czy utrzymuje czy zmienia projekt środka, a w tym ostatnim przypadku przekazuje zmieniony projekt środka, przy zastosowaniu standardowego formatu. Europejska Rada Ochrony Danych przyjmuje opinie zgodnie z ust. 6a i 7 zwykłą większością głosów swoich członków. Opinie te podaje się do wiadomości publicznej.[Popr. 166]
Artykuł 58a
Zgodność w przypadkach indywidualnych
1. Przed przyjęciem środka mającego na celu wywołanie skutków prawnych w rozumieniu art. 54a organ główny przekazuje wszystkie właściwe informacje i przedkłada projekt środka wszystkim innym właściwym organom. Organ główny nie przyjmuje środka, jeżeli właściwy organ w terminie trzech tygodni poinformuje, że ma poważne zastrzeżenia co do tego środka.
2. Gdy właściwy organ poinformował, że ma poważne zastrzeżenia co do projektu środka organu głównego, lub gdy organ główny nie przedłożył projektu środka, o którym mowa w ust. 1, lub nie przestrzega obowiązków dotyczących wzajemnej pomocy zgodnie z art. 55 lub obowiązków dotyczących wspólnych operacji zgodnie z art. 56, sprawę rozpatruje Europejska Rada Ochrony Danych.
3. Organ główny i/lub inne właściwe zaangażowane organy oraz Komisja bez zbędnej zwłoki drogą elektroniczną przekazują Europejskiej Radzie Ochrony Danych, wykorzystując standardowy format, wszelkie istotne informacje, w tym, w stosownym przypadku, streszczenie faktów, projekt środka, powody, dla których wprowadzenie takiego środka jest konieczne, zastrzeżenia zgłoszone przeciw temu środkowi oraz opinie innych zainteresowanych organów nadzorczych.
4. Europejska Rada Ochrony Danych rozpatruje sprawę, uwzględniając wpływ projektu środka przedstawionego przez organ główny na podstawowe prawa i wolności podmiotów danych oraz decyduje zwykłą większością głosów swoich członków o tym, czy wydać opinię w tej sprawie w terminie dwóch tygodni po przekazaniu właściwych informacji zgodnie z ust. 3.
5. W przypadku, gdy Europejska Rada Ochrony Danych postanowi wydać opinię, czyni to w ciągu sześciu tygodniu i podaje tę opinię do wiadomości publicznej.
6. Organ główny w najwyższym stopniu uwzględnia opinię Europejskiej Rady Ochrony Danych i w terminie dwóch tygodni od uzyskania informacji na temat opinii przez przewodniczącego Europejskiej Rady Ochrony Danych przekazuje drogą elektroniczną przewodniczącemu Europejskiej Rady Ochrony Danych i Komisji informację, czy utrzymuje czy zmienia projekt środka, a w tym ostatnim przypadku przekazuje zmieniony projekt środka, przy zastosowaniu standardowego formatu. Gdy organ główny nie zamierza zastosować się do opinii Europejskiej Rady Ochrony Danych, przestawia racjonalne uzasadnienie.
7. W przypadku gdy Europejska Rada Ochrony Danych w dalszym ciągu sprzeciwia się środkowi organu nadzorczego, o którym mowa w ust. 5, może ona w ciągu jednego miesiąca przyjąć większością dwóch trzecich głosów środek wiążący dla organu nadzorczego. [Popr. 167]
Artykuł 59
Opinia Komisji
1. W terminie dziesięciu tygodni od wniesienia sprawy na podstawie art. 58 lub najpóźniej w terminie sześciu tygodni w przypadku art. 61, Komisja może przyjąć opinię związaną ze sprawami wniesionymi na mocy art. 58 lub art. 61 w celu zapewnienia właściwego i spójnego stosowania rozporządzenia.
2. W przypadku gdy Komisja przyjęła opinię zgodnie z ust. 1 dany organ nadzorczy uwzględnia w jak najszerszym stopniu opinię Komisji i informuje Komisję i Europejską Radę Ochrony Danych, czy zamierza utrzymać czy zmienić projekt środka.
3. W okresie, o którym mowa w ust. 1, organ nadzorczy nie może przyjąć projektu środka.
4. W przypadku gdy dany organ nadzorczy nie zamierza uwzględnić opinii Komisji informuje o tym Komisję i Europejską Radę Ochrony Danych w terminie, o którym mowa w ust. 1, i przedstawia uzasadnienie. W tym przypadku projektu środka nie przyjmuje się przez okres kolejnego miesiąca. [Popr. 168]
Artykuł 60
Zawieszenie projektu środka
1. W terminie jednego miesiąca po przekazaniu informacji, o której mowa w art. 59 ust. 4, oraz w przypadku gdy Komisja ma poważne wątpliwości, czy projekt środka zapewniłby właściwe stosowanie niniejszego rozporządzenia czy też przeciwnie wiązałby się z jego niespójnym stosowaniem, Komisja może przyjąć uzasadnioną decyzję nakładającą na organ nadzorczy obowiązek zawieszenia przyjęcia danego projektu środka, uwzględniając opinię wydaną przez Europejską Radę Ochrony Danych na mocy art. 58 ust. 7 lub art. 61 ust. 2, w przypadku gdy wydaje się to konieczne w celu:
a) pogodzenia rozbieżnych stanowisk organu nadzorczego i Europejskiej Rady Ochrony Danych, jeżeli nadal wydaje się to możliwe; lub
b) przyjęcia środka zgodnie z art. 62 ust. 1 lit. a).
2. Komisja określi czas trwania zawieszenia, który nie przekracza 12 miesięcy.
3. W okresie, o którym mowa w ust. 2, organ nadzorczy nie może przyjąć danego projektu środka.[Popr. 169]
Artykuł 60a
Powiadamianie Parlamentu Europejskiego i Rady
Komisja regularnie, co najmniej raz na pół roku, powiadamia Parlament Europejski i Radę na podstawie sprawozdania przewodniczącego Europejskiej Rady Ochrony Danych o sprawach rozpatrzonych w ramach mechanizmu zgodności i przedstawia wnioski wyciągnięte przez Komisję i Europejską Radę Ochrony Danych w celu zapewnienia jednolitego wdrożenia i stosowania niniejszego rozporządzenia. [Popr. 170]
Artykuł 61
Tryb pilny
1. W wyjątkowych okolicznościach, gdy organ nadzorczy uznaje, że istnieje potrzeba pilnego działania w celu ochrony interesów podmiotów danych, w szczególności kiedy istnieje niebezpieczeństwo, że skorzystanie z prawa przez podmiot danych może być znacząco utrudnione przez zmianę istniejącego stanu lub w celu uniknięcia poważnych niedogodności lub z innych powodów, w drodze odstępstwa od procedury, o której mowa w art. 58 58a, organ ten może przyjąć niezwłocznie środki tymczasowe o ograniczonym okresie obowiązywania. Organ nadzorczy bezzwłocznie informuje o tych środkach Europejską Radę Ochrony Danych i Komisję, podając pełne uzasadnienie. [Popr. 171]
2. Jeżeli organ nadzorczy przyjął środek zgodnie z ust. 1 i uznaje, że należy przyjąć pilnie środki ostateczne, może wystąpić o opinię w trybie pilnym do Europejskiej Rady Ochrony Danych, podając uzasadnienie potrzeby wydania takiej opinii, w tym pilności przyjęcia środków ostatecznych.
3. Każdy organ nadzorczy może wystąpić o wydanie opinii w trybie pilnym w przypadku, gdy właściwy organ nadzorczy nie przyjął odpowiednich środków w sytuacji, w której istnieje potrzeba pilnego działania w celu ochrony interesów podmiotów danych, podając przesłanki potrzeby przyjęcia takiej opinii, w tym potrzebę pilnego działania.
4. W drodze odstępstwa od art. 58 ust. 7, Opinię w trybie pilnym, o której mowa w ust. 2 i 3 niniejszego artykułu, przyjmuje się w terminie dwóch tygodni zwykłą większością członków Europejskiej Rady Ochrony Danych. [Popr. 172]
Artykuł 62
Akty wykonawcze
1. Komisja może przyjmować akty wykonawcze o charakterze ogólnympo zasięgnięciu opinii Europejskiej Rady Ochrony Danych, aby:
a) rozstrzygnąć w sprawie właściwego i spójnego stosowania niniejszego rozporządzenia zgodnie z jego celami i wymogami w związku ze sprawami przekazanymi przez organy nadzorcze na mocy art. 58 lub art. 61, odnośnie do sprawy, w związku z którą przyjęto uzasadnioną decyzję na podstawie art. 60 ust. 1, lub odnośnie do sprawy, w związku z którą organ nadzorczy nie przedstawił projektu środka i poinformował, że nie zamierza postąpić zgodnie z opinią Komisji na mocy art. 59;
b) rozstrzygnąć w okresie, o którym mowa w art. 59 ust. 1, w sprawie ogłoszenia projektu standardowych klauzul ochrony danych, o których mowa w art. 58 42 ust. 2 lit. d) jako ogólnie obowiązujących;
c) określić formułę i procedurę stosowania mechanizmu zgodności, o którym mowa w niniejszej sekcji;
d) określić zasady wymiany informacji drogą elektroniczną między organami nadzorczymi oraz między organami nadzorczymi i Europejską Radą Ochrony Danych, w szczególności standardowego formatu, o którym mowa w art. 58 ust. 5, 6 i 8.
Te akty wykonawcze przyjmuje się zgodnie z procedurą sprawdzającą, o której mowa w art. 87 ust. 2.
2. W przypadku należycie uzasadnionej, szczególnie pilnej potrzeby związanej z interesem podmiotów danych w przypadkach określonych w ust. 1 lit. a), Komisja przyjmuje akty wykonawcze mające natychmiastowe zastosowanie zgodnie z procedurą, o której mowa w art. 87 ust. 3. Akty te obowiązują nie dłużej niż 12 miesięcy.
3. Brak środka lub jego przyjęcie na podstawie niniejszej sekcji pozostaje bez uszczerbku dla każdego innego środka przyjętego przez Komisję na podstawie Traktatów. [Popr. 173]
Artykuł 63
Egzekwowanie
1. Dla celów niniejszego rozporządzenia egzekwowalny środek organu nadzorczego jednego państwa członkowskiego jest egzekwowany we wszystkich państwach członkowskich, których to dotyczy.
2. W przypadku gdy organ nadzorczy nie przedstawi projektu środka w mechanizmie zgodności, naruszając art. 58 ust. 1-51 lub przyjmie środek pomimo wskazania poważnych zastrzeżeń zgodnie z art. 58a ust. 1, środek tego organu nadzorczego nie jest ważny zgodnie z prawem i nie podlega wykonaniu. [Popr. 174]
SEKCJA 3
EUROPEJSKA RADA OCHRONY DANYCH
Artykuł 64
Europejska Rada Ochrony Danych
1. Niniejszym ustanawia się Europejską Radę Ochrony Danych.
2. Do Europejskiej Rady Ochrony Danych należą szef jednego organu nadzorczego każdego państwa członkowskiego oraz Europejski Inspektor Ochrony Danych.
3. W przypadku gdy w państwie członkowskim więcej niż jeden organ nadzorczy jest odpowiedzialny za monitorowanie stosowania przepisów na mocy niniejszego rozporządzenia, organy te powołują szefa jednego z tych organów nadzorczych jako wspólnego przedstawiciela.
4. Komisja ma prawo do udziału w działaniach i posiedzeniach Europejskiej Rady Ochrony Danych i wyznacza swojego przedstawiciela. Przewodniczący Europejskiej Rady Ochrony Danych informuje bezzwłocznie Komisję o wszystkich działaniach Europejskiej Rady Ochrony Danych.
Artykuł 65
Niezależność
1. Europejska Rada Ochrony Danych działa w toku wykonywania zadań na mocy art. 66 i 67 w sposób niezależny.
2. Bez uszczerbku dla wniosków Komisji, o których mowa w art. 66 ust. 1 lit. b) i ust. 2, Europejska Rada Ochrony Danych podczas wykonywania swoich zadań nie zwraca się do nikogo o instrukcje ani ich od nikogo nie przyjmuje.
Artykuł 66
Zadania Europejskiej Rady Ochrony Danych
1. Europejska Rada Ochrony Danych zapewnia spójne stosowanie niniejszego rozporządzenia. W tym celu Europejska Rada Ochrony Danych, z własnej inicjatywy lub na wniosek Parlamentu Europejskiego, Rady lub Komisji, podejmuje następujące działania:
a) doradza Komisjiinstytucjom europejskim na temat każdej sprawy związanej z ochroną danych osobowych w Unii, w tym na temat każdego projektu zmian niniejszego rozporządzenia;
b) bada z własnej inicjatywy lub na wniosek jednego ze swoich członków, Parlamentu Europejskiego, Rady lub Komisji każdą kwestię, której zakres obejmuje stosowanie niniejszego rozporządzenia i wydaje wytyczne, zalecenia oraz najlepsze praktyki skierowane do organów nadzorczych w celu zachęcenia do spójnego stosowania niniejszego rozporządzenia, w tym dotyczące wykorzystywania uprawnień egzekucyjnych;
c) dokonuje przeglądu praktycznego zastosowania wytycznych, zaleceń oraz najlepszych praktyk, o których mowa w lit. b) i regularnie składa sprawozdania Komisji na ten temat;
d) wydaje opinie na temat projektów decyzji organów nadzorczych zgodnie z mechanizmem zgodności, o którym mowa w art. 57;
da) wydaje opinię na temat tego, który organ powinien być organem głównym, zgodnie z art. 54a ust. 3;
e) promuje współpracę i skuteczną dwustronną i wielostronną wymianę informacji i praktyk między organami nadzorczymi, w tym koordynację wspólnych operacji i innych wspólnych działań, jeżeli podejmie taką decyzję na wniosek jednego lub kilku organów nadzorczych;
f) promuje wspólne programy szkoleń i ułatwia wymianę personelu między organami nadzorczymi, jak również, w stosownych przypadkach, z organami nadzorczymi państw trzecich lub organizacji międzynarodowych;
g) promuje wymianę wiedzy i dokumentów na temat ustawodawstwa i praktyki dotyczących ochrony danych z organami nadzorczymi na świecie;
ga) wydaje opinię dla Komisji podczas opracowywania aktów delegowanych i wykonawczych na podstawie niniejszego rozporządzenia;
gb) wydaje opinię na temat kodeksów postępowania opracowywanych na szczeblu Unii zgodnie z art. 38 ust. 4;
gc) wydaje opinię w sprawie kryteriów i wymogów dotyczących mechanizmów certyfikacji ochrony danych zgodnie z art. 39 ust. 3;
gd) prowadzi publiczny rejestr elektroniczny dotyczący ważnych i nieważnych certyfikatów zgodnie z art. 39 ust. 1 lit. h);
ge) zapewnia pomoc krajowym organom nadzorczym, na ich wniosek;
gf) tworzy i podaje do wiadomości publicznej wykaz operacji przetwarzania, które podlegają uprzedniej konsultacji na mocy art. 34;
gg) prowadzi rejestr sankcji nakładanych na administratorów lub podmioty przetwarzające przez właściwe organy nadzorcze.
2. W przypadku gdy Parlament Europejski, Rada lub Komisja zwraca się o opinię doradczą do Europejskiej Rady Ochrony Danych może określić termin, w jakim Europejska Rada Ochrony Danych wydaje taką opinię, przy uwzględnieniu pilności sprawy.
3. Europejska Rada Ochrony Danych przekazuje swoje opinie, wytyczne, zalecenia i najlepsze praktyki Parlamentowi Europejskiemu, Radzie oraz Komisji i komitetowi, o którym mowa w art. 87, oraz podaje je do wiadomości publicznej.
4. Komisja informuje Europejską Radę Ochrony Danych na temat działania podjętego na podstawie opinii, wytycznych, zaleceń i najlepszych praktyk wydanych przez Europejską Radę Ochrony Danych.
4a. Europejska Rada Ochrony Danych w stosownych przypadkach konsultuje się z zainteresowanymi stronami i daje im możliwość przestawienia uwag w racjonalnym terminie. Bez uszczerbku dla art. 72 Europejska Rada Ochrony Danych podaje wyniki procedury konsultacji do publicznej wiadomości.
4b. Europejskiej Radzie Ochrony Danych powiedzą się zadanie wydawania wytycznych, zaleceń i najlepszych praktyk zgodnie z ust. 1 lit. b), dotyczących wspólnych procedur odnoszących się do otrzymywania i badania informacji związanych z doniesieniami o niezgodnym z prawem przetwarzaniu oraz do zapewniania poufności i do źródeł otrzymywanych informacji. [Popr. 175]
Artykuł 67
Sprawozdania
1. Europejska Rada Ochrony Danych regularnie i w terminie informuje Parlament Europejski, Radę i Komisję na temat wyników swojej działalności. Przynajmniej co dwa lata sporządza roczne sprawozdanie na temat sytuacji dotyczącej ochrony osób fizycznych w odniesieniu do przetwarzania danych osobowych w Unii i państwach trzecich.
Sprawozdanie obejmuje przegląd praktycznego zastosowania opinii, wytycznych, zaleceń i opisów najlepszych praktyk, o których mowa w art. 66 ust. 1 lit. c). [Popr. 176]
2. Sprawozdanie jest podawane do wiadomości publicznej i przekazywane Parlamentowi Europejskiemu, Radzie i Komisji.
Artykuł 68
Procedura
1. Europejska Rada Ochrony Danych podejmuje decyzję zwykłą większością głosów swoich członków, o ile jej regulamin nie przewiduje inaczej. [Popr. 177]
2. Europejska Rada Ochrony Danych przyjmuje własny regulamin wewnętrzny i ustala własne zasady działania. W szczególności przyjmuje regulacje dotyczące dalszego wykonywania obowiązków przez członka w sytuacji, kiedy wygaśnie jego kadencja lub złoży on rezygnację, ustanowienia podgrup zajmujących się określonymi tematami lub sektorami oraz odnoszące się do procedur w związku z mechanizmem zgodności, o którym mowa w art. 57.
Artykuł 69
Przewodniczący
1. Europejska Rada Ochrony Danych wybiera przewodniczącego i co najmniej dwóch wiceprzewodniczących spośród swoich członków. Europejski Inspektor Ochrony Danych pełni funkcję jednego z wiceprzewodniczących, chyba że został on wybrany na przewodniczącego. [Popr. 178]
2. Kadencja przewodniczącego i wiceprzewodniczących trwa pięć lat i jest odnawialna.
2a. Stanowisko przewodniczącego jest stanowiskiem pełnoetatowym. [Popr. 179]
Artykuł 70
Zadania przewodniczącego
1. Przewodniczący ma następujące zadania:
a) zwołuje posiedzenia Europejskiej Rady Ochrony Danych i sporządza ich porządek obrad;
b) zapewnia terminowe wykonanie zadań Europejskiej Rady Ochrony Danych, w szczególności w związku z mechanizmem zgodności, o którym mowa w art. 57.
2. Europejska Rada Ochrony Danych określa podział zadań między przewodniczącego a wiceprzewodniczących w swoim regulaminie wewnętrznym.
Artykuł 71
Sekretariat
1. Europejska Rada Ochrony Danych ma do dyspozycji sekretariat: obsługę sekretariatu zapewnia Europejski Inspektor Ochrony Danych.
2. Sekretariat pod kierownictwem przewodniczącego zapewnia Europejskiej Radzie Ochrony Danych wsparcie analityczne, prawne, administracyjne i logistyczne. [Popr. 180]
3. Sekretariat jest w szczególności odpowiedzialny za:
a) bieżącą działalność Europejskiej Rady Ochrony Danych;
b) przekazywanie informacji między członkami Europejskiej Rady Ochrony Danych, jej przewodniczącym i Komisją oraz informowanie innych instytucji i opinii publicznej;
c) stosowanie środków elektronicznych do wewnętrznej i zewnętrznej komunikacji;
d) tłumaczenie odpowiednich informacji;
e) przygotowanie posiedzeń oraz działań następczych w stosunku do posiedzeń Europejskiej Rady Ochrony Danych;
f) przygotowanie, sporządzanie i publikowanie opinii i innych tekstów przyjętych przez Europejską Radę Ochrony Danych.
Artykuł 72
Poufność
1. Obrady Europejskiej Rady Ochrony Danych sąmogą być poufne w razie konieczności, chyba że jej regulamin stanowi inaczej. Porządki posiedzeń Europejskiej Rady Ochrony Danych podaje się do wiadomości publicznej. [Popr. 181]
2. Dokumenty przedłożone członkom Europejskiej Rady Ochrony Danych, ekspertom i przedstawicielom osób trzecich są poufne, chyba że dostęp do tych dokumentów został przyznany zgodnie z rozporządzeniem nr 1049/2001 Parlamentu Europejskiego i Rady(20) lub Europejska Rada Ochrony Danych w inny sposób podaje je do wiadomości publicznej.
3. Na członkach Europejskiej Rady Ochrony Danych, a także na ekspertach i przedstawicielach osób trzecich spoczywa obowiązek zachowania poufności, o którym mowa w niniejszym artykule. Przewodniczący dopilnuje, by eksperci i przedstawiciele osób trzecich zostali powiadomieni o wymogach poufności, które się na nich nakłada.
ROZDZIAŁ VIII
ŚRODKI OCHRONY PRAWNEJ, ODPOWIEDZIALNOŚĆ I SANKCJE
Artykuł 73
Prawo do złożenia skargi do organu nadzorczego
1. Bez uszczerbku dla innych administracyjnych lub sądowych środków ochrony prawnej oraz dla mechanizmu zgodności, każdy podmiot danych ma prawo złożyć skargę do organu nadzorczego w dowolnym państwie członkowskim, jeżeli uznaje, że przetwarzanie danych osobowych ich dotyczących nie jest zgodne z przepisami niniejszego rozporządzenia.
2. Każdy podmiot, organizacja lub zrzeszenie, których celem jest ochrona praw podmiotów danych oraz interesów dotyczących ochrony ich danych osobowych,które działają w interesie publicznym i które zostały prawidłowo ustanowione zgodnie z prawem państwa członkowskiego, mamają prawo złożyć skargę do organu nadzorczego dowolnego państwa członkowskiego w imieniu jednego lub więcej podmiotów danych, jeżeli uznaje uznają, że prawa podmiotu danych na podstawie niniejszego rozporządzenia zostały naruszone w wyniku przetwarzania danych osobowych.
3. Niezależnie od skargi podmiotu danych każdy podmiot, organizacja lub zrzeszenie, o których mowa w ust. 2, ma prawo złożyć skargę do organu nadzorczego w dowolnym państwie członkowskim, jeżeli uznaje, że doszło do naruszenia ochrony danych osobowych przepisów niniejszego rozporządzenia. [Popr. 182]
Artykuł 74
Prawo do sądowego środka ochrony prawnej przeciwko organowi nadzorczemu
1. Bez uszczerbku dla wszelkich innych administracyjnych lub pozasądowych środków ochrony prawnej, każda osoba fizyczna lub prawna ma prawo do sądowego środka ochrony prawnej od decyzji organu nadzorczego, które jej dotyczą.
2. Bez uszczerbku dla wszelkich innych administracyjnych lub pozasądowych środków ochrony prawnej, każdy podmiot danych ma prawo do sądowego środka ochrony prawnej zobowiązującego organ nadzorczy do podjęcia działania w sprawie skargi w przypadku braku decyzji chroniącej jego prawa lub w przypadku gdy organ nadzorczy nie poinformuje podmiotu danych w terminie trzech miesięcy o postępach w rozpatrywania skargi lub rezultatach jej rozpatrzenia na mocy art. 52 ust. 1 lit. b).
3. Postępowanie przeciwko organowi nadzorczemu wszczyna się przed sądem państwa członkowskiego, w którym organ nadzorczy ma siedzibę.
4. Bez uszczerbku dla mechanizmu zgodności, podmiot danych, którego dotyczy decyzja organu nadzorczego w innym państwie członkowskim niż to, w którym podmiot danych ma miejsce zwykłego pobytu, może zażądać, aby organ nadzorczy państwa członkowskiego, w którym ma miejsce zwykłego pobytu, wszczął postępowanie w jego imieniu przeciwko właściwemu organowi nadzorczemu w innym państwie członkowskim.
5. Państwa członkowskie wykonują prawomocne orzeczenia sądów, o których mowa w niniejszym artykule. [Popr. 183]
Artykuł 75
Prawo do sądowego środka ochrony prawnej przeciwko administratorowi lub podmiotowi przetwarzającemu
1. Bez uszczerbku dla jakiegokolwiek dostępnego administracyjnego środka ochrony prawnej, w tym prawa do złożenia skargi do organu nadzorczego, o której mowa w art. 73, każda osoba fizyczna ma prawo do sądowego środka ochrony prawnej, jeżeli uznaje, że jej prawa na podstawie niniejszego rozporządzenia zostały naruszone w wyniku przetwarzania jej danych osobowych w warunkach niezgodnych z niniejszym rozporządzeniem.
2. Postępowanie przeciwko administratorowi i podmiotowi przetwarzającemu wszczyna się przed sądem państwa członkowskiego, w którym administrator lub podmiot przetwarzający mają siedzibę. Alternatywnie takie postępowanie może być wszczęte przed sądem państwa członkowskiego, w którym podmiot danych ma miejsce zwykłego pobytu, chyba że administrator jest organem publicznym Unii lub państwa członkowskiego wykonującym swoje uprawnienia publiczne. [Popr. 184]
3. W przypadku gdy postępowanie toczy się w ramach mechanizmu zgodności, o którym mowa w art. 58, a dotyczy tego samego środka, decyzji lub praktyki, sąd może zawiesić postępowanie, które się przed nim toczy, chyba że pilny charakter sprawy dotyczącej ochrony praw podmiotu danych nie pozwala oczekiwać na wynik postępowania w ramach mechanizmu zgodności.
4. Państwa członkowskie wykonują prawomocne orzeczenia sądów, o których mowa w niniejszym artykule.
Artykuł 76
Wspólne zasady postępowań sądowych
1. Każdy podmiot, organizacja lub zrzeszenie, o których mowa w art. 73 ust. 2, ma prawo do wykonywania praw, o których mowa w art. 74 i , 75 i 77, z upoważnienia, w imieniu jednego lub większej liczby podmiotów danych. [Popr. 185]
2. Każdy organ nadzorczy ma prawo wszcząć postępowanie prawne i wnieść sprawę do sądu w celu wykonania przepisów niniejszego rozporządzenia lub zapewnienia spójności ochrony danych osobowych na terytorium Unii.
3. W przypadku gdy właściwy sąd państwa członkowskiego ma uzasadnione powody, by sądzić, że równoległe postępowanie toczy się w innym państwie członkowskim, kontaktuje się z właściwym sądem innego państwa członkowskiego, aby potwierdzić fakt prowadzenia takiego równoległego postępowania.
4. W przypadku gdy równoległe postępowanie w drugim państwie członkowskim dotyczy tego samego środka, decyzji lub praktyki, sąd może zawiesić postępowanie.
5. Państwa członkowskie dopilnują, by skargi przewidziane w prawie krajowym umożliwiały szybkie przyjęcie środków, łącznie ze środkami tymczasowymi mającymi na celu przerwanie każdego domniemanego naruszenia prawa oraz zapobieżenie wszelkim dalszym naruszeniom przedmiotowych interesów.
Artykuł 77
Prawo do odszkodowania i odpowiedzialność
1. Każda osoba, która poniosła szkodę, w tym szkodę niepieniężną, w wyniku niezgodnej z prawem operacji przetwarzania danych lub działania niezgodnego z przepisami ustanowionymi w niniejszym rozporządzeniu, ma prawo do dochodzenia odszkodowania od administratora lub podmiotu przetwarzającego, odpowiedzialnego za poniesioną szkodę. [Popr. 186]
2. Jeżeli w przetwarzaniu bierze udział więcej niż jeden administrator lub podmiot przetwarzający, każdy administrator i podmiot przetwarzającykażdy z tych administratorów lub podmiotów przetwarzających odpowiada solidarnie za całą kwotę odszkodowania, chyba że zawarli między sobą odpowiednie porozumienie w formie pisemnej, określające zakres odpowiedzialności zgodnie z art. 24. [Popr. 187]
3. Administrator lub podmiot przetwarzający może zastać zwolniony z tej odpowiedzialności, w całości lub w części, jeżeli udowodni, że nie jest odpowiedzialny za zdarzenie, które doprowadziło do powstania szkody.
Artykuł 78
Kary
1. Państwa członkowskie ustanawiają przepisy dotyczące kar stosowanych w przypadku naruszenia przepisów niniejszego rozporządzenia oraz przyjmują wszystkie środki niezbędne do zapewnienia, że są one wykonywane, w tym w sytuacji gdy administrator nie wypełnił obowiązku wyznaczenia swojego przedstawiciela. Przewidziane kary muszą być skuteczne, proporcjonalne i odstraszające.
2. W przypadku gdy administrator ustanowił przedstawiciela, wszystkie kary mają zastosowanie do przedstawiciela, bez uszczerbku dla jakiejkolwiek kary, która może grozić administratorowi.
3. Każde państwo członkowskie zawiadamia Komisję o przepisach prawa, które przyjęło na mocy ust. 1, najpóźniej w terminie określonym w art. 91 ust. 2 i bezzwłocznie o każdej kolejnej zmianie mającej na nie wpływ.
Artykuł 79
Sankcje administracyjne
1. Każdy organ nadzorczy jest uprawniony do nakładania sankcji administracyjnych zgodnie niniejszym artykułem. Organy nadzorcze współpracują ze sobą stosownie do art. 46 i 57 w celu zagwarantowania zharmonizowanych sankcji w całej UE.
2. Sankcja administracyjna w każdym indywidualnym przypadku jest skuteczna, proporcjonalna i odstraszająca. Kwotę grzywny administracyjnej określa się z należytym uwzględnieniem charakteru, powagi i czasu trwania naruszenia, umyślnego lub lekkomyślnego charakteru naruszenia, stopnia odpowiedzialności osoby fizycznej lub prawnej oraz poprzednich naruszeń popełnionych przez tą osobę, technicznych i organizacyjnych środków i procedur wdrażanych na mocy art. 23 i stopnia współpracy z organem nadzorczym w celu usunięcia naruszenia.
2a. Na podmioty, które nie wywiązują się z zobowiązań określonych w niniejszym rozporządzeniu, organ nadzorczy nakłada co najmniej jedną z następujących sankcji:
a) ostrzeżenie pisemne w przypadku pierwszej i niezamierzonej niezgodności;
b) regularne okresowe kontrole w zakresie ochrony danych;
c) wyższa z kwot: grzywna w wysokości 100 000 000 EUR lub 5 % rocznego światowego obrotu, w przypadku przedsiębiorstw.
2b. Jeżeli administrator lub podmiot przetwarzający posiada ważną europejską pieczęć w zakresie ochrony danych, zgodnie z art. 39, grzywnę, o której mowa w ust. 2a lit. c), nakłada się tylko wówczas, gdy naruszenie przepisów było zamierzone lub wynikało z zaniedbania.
c) stopień odpowiedzialności osoby fizycznej lub prawnej oraz poprzednich naruszeń popełnionych przez tę osobę;
d) powtarzający się charakter naruszenia;
e) stopień współpracy z organem nadzorczym w celu usunięcia naruszenia oraz złagodzenia ewentualnych negatywnych skutków naruszenia;
f) szczególne kategorie danych osobowych, na które wpłynęło naruszenie;
g) skala szkód, w tym szkód niepieniężnych, poniesionych przez podmioty danych;
h) działania podjęte przez administratora lub podmiot przetwarzający w celu zminimalizowania szkody poniesionej przez podmioty danych;
i) wszelkie zamierzone lub uzyskane korzyści finansowe lub też straty, których uniknięto, bezpośrednio lub pośrednio związane z naruszeniem;
j) techniczne i organizacyjne środki i procedury wdrażane na mocy:
(i) art. 23 – uwzględnienie ochrony danych już w fazie projektowania oraz ochrona danych jako opcja domyślna;
(ii) art. 30 – bezpieczeństwo przetwarzania;
(iii) art. 33 – ocena skutków w zakresie ochrony danych;
(iv) art. 33a – przegląd zgodności z przepisami w zakresie ochrony danych;
(v) art. 35 – wyznaczenie inspektora ochrony danych;
k) odmowa współpracy z organem nadzorczym lub zablokowanie inspekcji, audytów i kontroli przeprowadzanych przez organ nadzorczy zgodnie z art. 53;
l) inne obciążające lub łagodzące czynniki mające zastosowanie do okoliczności sprawy.
3. W przypadku zaistnienia pierwszego przypadku nieumyślnego naruszenia niniejszego rozporządzeniem nie nakłada się sankcji, lecz udziela ostrzeżenia na piśmie, w przypadku gdy:
a) osoba fizyczna przetwarza dane osobowe nie dla celów handlowych; lub,
b) przetwarzanie danych osobowych przez przedsiębiorstwo lub organizację zatrudniającą mniej niż 250 osób ma jedynie charakter poboczny w stosunku do głównej działalności.
4. Organ nadzorczy nakłada grzywnę do wysokości 250 000 EUR lub w przypadku przedsiębiorstwa do 0,5 % jego rocznego światowego obrotu, na każdy podmiot, który umyślnie lub lekkomyślnie:
a) nie ustanowił mechanizmów umożliwiających podmiotom danych składanie wniosków lub nie odpowiada podmiotom danych bezzwłocznie lub odpowiada nie w wymaganym formacie zgodnie z art. 12 ust. 1 i 2;
b) pobiera opłatę za informację lub odpowiedzi na wnioski podmiotów danych naruszając w ten sposób art. 12 ust. 4.
5. Organ nadzorczy nakłada grzywnę do wysokości 500 000 EUR lub w przypadku przedsiębiorstwa do 1 % jego rocznego światowego obrotu, na każdy podmiot, który umyślnie lub lekkomyślnie:
a) nie dostarcza podmiotom danych informacji lub nie dostarcza pełnych informacji lub nie dostarcza informacji w wystarczająco przejrzysty sposób zgodnie z art. 11, art. 12 ust. 3 i art. 14;
b) nie zapewnia dostępu podmiotom danych lub nie poprawia danych osobowych zgodnie z art. 15 i 16 lub nie przekazuje odpowiednich informacji odbiorcy zgodnie z art. 13;
c) nie respektuje prawa do bycia zapomnianym i do usunięcia danych lub nie wprowadza mechanizmów, aby zapewnić, że terminy są przestrzegane lub nie podejmuje wszelkich właściwych kroków, aby poinformować osoby trzecie, że podmioty danych zażądały wszystkich usunięcia linków do danych, lub kopii lub replikacji danych osobowych na podstawie art. 17;
d) nie dostarcza kopii danych osobowych w formie elektronicznej lub utrudnia podmiotowi danych przekazanie danych osobowych do innego zastosowania, naruszając art. 18;
e) nie określa w sposób wystarczający odpowiednich obowiązków współadministratorów danych zgodnie z art. 24;
f) nie prowadzi dokumentacji lub prowadzi ją w sposób niewystarczający na mocy art. 28, art. 31 ust. 4 i art. 44 ust. 3;
g) nie przestrzega, w przypadkach które dotyczą szczególnych kategorii danych, na mocy art. 80, 82 i 83, przepisów odnoszących się do wolności wypowiedzi lub do przetwarzania w kontekście zatrudnienia lub dotyczących warunków przetwarzania do celów dokumentacji, statystyki i badań naukowych.
6. Organ nadzorczy nakłada grzywnę do wysokości 1 000 000 EUR lub w przypadku przedsiębiorstwa do 2 % jego rocznego światowego obrotu, na każdy podmiot, który umyślnie lub lekkomyślnie:
a) przetwarza dane osobowe bez żadnej lub wystarczającej podstawy prawnej przetwarzania lub nie przestrzega warunków dotyczących uzyskania zgody na mocy art. 6, 7 i 8;
b) przetwarza szczególne kategorie danych niezgodnie z art. 9 i art. 81;
c) nie respektuje sprzeciwu lub wymogu na mocy art. 19;
d) nie przestrzega warunków odnoszących się do środków opartych na profilowaniu na mocy art. 20;
e) nie przyjmuje wewnętrznych polityk lub nie wdraża właściwych środków w celu zapewnienia i wykazania zgodności na mocy art. 22, 23 i 30;
f) nie wyznacza przedstawiciela na mocy art. 25;
g) przetwarza lub wydaje polecenie przetwarzania danych osobowych, z naruszeniem obowiązków odnoszących się do przetwarzania w imieniu administratora na mocy art. 26 i 27;
h) nie ostrzega, ani nie zawiadamia o naruszeniu ochrony danych osobowych lub nie zawiadamia terminowo i w całości o naruszeniu danych organu nadzorczego lub podmiotu danych na mocy art. 31 i 32;
i) nie przeprowadza oceny skutków w zakresie ochrony danych lub przetwarza dane osobowe bez uzyskania uprzedniej zgody organu nadzorczego lub bez uprzednich konsultacji z nim na mocy art. 33 i 34;
j) nie wskazuje inspektora ochrony danych lub nie zapewnia warunków umożliwiających wykonanie zadań na mocy art. 35, 36 i 37;
k) nadużywa pieczęci lub oznaczeń w zakresie ochrony danych w rozumieniu art. 39;
l) wykonuje lub zleca przekazanie danych do państwa trzeciego lub organizacji międzynarodowej, na co nie zezwala decyzja stwierdzająca odpowiedni poziom ochrony lub odpowiednie gwarancje lub odstępstwo na mocy art. 40-44;
m) nie przestrzega nakazu lub tymczasowego albo ostatecznego zakazu dotyczącego przetwarzania lub zawieszenia przepływu danych przez organ nadzorczy na podstawie art. 53 ust. 1;
n) nie przestrzega obowiązków dotyczących udzielenia pomocy lub odpowiedzi lub dostarczenia odpowiednich informacji organowi nadzorczemu lub udostępnienia mu pomieszczeń na mocy art. 28 ust. 3, art. 29, art. 34 ust. 6 i art. 53 ust. 2;
o) nie przestrzega przepisów dotyczących zachowaniu tajemnicy służbowej na mocy art. 84.
7. Komisja jest uprawniona do przyjmowania aktów delegowanych zgodnie z art. 86 w celu aktualizacji bezwzględnych kwot grzywien administracyjnych, o których mowa ust. 4, 5 i 6 2a, biorąc pod uwagę warunki kryteria i czynniki, o których mowa ust. 2 i 2c. [Popr. 188]
ROZDZIAŁ IX
PRZEPISY DOTYCZĄCE OKREŚLONYCH SYTUACJI ZWIĄZANYCH Z PRZETWARZANIEM DANYCH
Artykuł 80
Przetwarzanie danych osobowych i wolność wypowiedzi
1. Państwa członkowskie stanowią przepisy przewidujące wyłączenia i odstępstwa od przepisów dotyczące ogólnych zasad w rozdziale II, praw podmiotów danych w rozdziale III, administratora i podmiotu przetwarzającego w rozdziale IV, przekazywania danych osobowych do państw trzecich w rozdziale V, niezależnych organów nadzorczych w rozdziale VI oraz, współpracy i zgodności w rozdziale VII w przypadku przetwarzania danych osobowych wyłącznie w celach dziennikarskich lub w celu uzyskania wyrazu artystycznego lub literackiegooraz szczególnych sytuacji przetwarzania danych w niniejszym rozdziale, zawsze gdy jest to niezbędne, aby pogodzić prawo do ochrony danych osobowych z przepisami dotyczącymi wolności wypowiedzi zgodnie z Kartą. [Popr. 189]
2. Każde państwo członkowskie zawiadamia Komisję o przepisach prawa, które przyjęło na mocy ust. 1, najpóźniej w terminie określonym w art. 91 ust. 2 i bezzwłocznie o każdym kolejnym akcie zmieniającym lub zmianie, które mają na nie wpływ.
Artykuł 80a
Dostęp do dokumentów
1. Dane osobowe w dokumentach znajdujących się w posiadaniu organu publicznego lub podmiotu publicznego mogą być ujawniane przez ten organ lub podmiot zgodnie z prawem Unii lub państwa członkowskiego dotyczącym publicznego dostępu do dokumentów urzędowych, które godzi prawo do ochrony danych osobowych z zasadą publicznego dostępu do dokumentów urzędowych.
2. Każde państwo członkowskie zawiadamia Komisję o przepisach prawa, które przyjęło na mocy ust. 1, najpóźniej w terminie określonym w art. 91 ust. 2 i bezzwłocznie o każdej kolejnej zmianie mającej na nie wpływ. [Popr. 190]
Artykuł 81
Przetwarzanie danych osobowych dotyczących zdrowia
1. W granicach niniejszego rozporządzenia iZgodnie z przepisami określonymi w niniejszym rozporządzeniu, a w szczególności zgodnie z art. 9 ust. 2 lit. h) przetwarzanie danych osobowych dotyczących zdrowia musi odbywać się na podstawie prawa Unii lub prawa państwa członkowskiego, które przewiduje odpowiednie, spójne i konkretne środki mające na celu zabezpieczenie uzasadnionych interesów oraz praw podstawowych podmiotu danych, o ilei które są one niezbędne i proporcjonalne oraz o ile ich skutki są przewidywalne dla podmiotu danych:
a) dla celów medycyny prewencyjnej lub medycyny pracy, diagnostyki medycznej, opieki lub leczenia lub zarządzania opieką zdrowotną, w przypadkach, gdy dane te są przetwarzane przez pracownika służby zdrowia podlegającego obowiązkowi zachowania tajemnicy zawodowej lub przez inną osobę również podlegającą równoważnemu obowiązkowi zachowania poufności na podstawie prawa państwa członkowskiego lub przepisów ustanowionych przez właściwe organy krajowe; lub
b) ze względu na interes publiczny w dziedzinie zdrowia publicznego, taki jak ochrona przed poważnymi transgranicznymi zagrożeniami dla zdrowia lub zapewnienie wysokich standardów jakości i bezpieczeństwa, między innymi w przypadku produktów leczniczych lub wyrobów medycznych,oraz jeżeli dane te są przetwarzane przez osobę podlegającą obowiązkowi zachowania poufności; lub
c) ze względu na inne przesłanki z zakresu interesu publicznego w takich obszarach jak ochrona socjalna, szczególnie w celu zapewnienia odpowiedniej jakości i efektywności ekonomicznej procedur stosowanych do rozstrzygania roszczeń w sprawie świadczeń i usług w ramach systemu ubezpieczeń zdrowotnych i świadczenia usług zdrowotnych. Takie przetwarzanie danych osobowych dotyczących zdrowia ze względu na interes publiczny nie może skutkować przetwarzaniem danych osobowych do innych celów, chyba że odbywa się to za zgodą podmiotu danych lub na podstawie prawa Unii bądź państwa członkowskiego.
1a. Gdy cele, o których mowa w ust. 1 lit. a)–c), można osiągnąć bez wykorzystywania danych osobowych, tego rodzaju danych nie wykorzystuje do takich celów, chyba że opiera się to na zgodzie podmiotu danych lub prawie państwa członkowskiego.
1b. Gdy wymagana jest zgoda podmiotu danych na przetwarzanie danych medycznych wyłącznie do związanych ze zdrowiem publicznym celów badań naukowych, zgoda może być udzielona na jedno lub więcej konkretnych i podobnych badań. Podmiot danych może jednak wycofać zgodę w dowolnej chwili.
1c. Do celów wyrażenia zgody na udział w działaniach związanych z badaniem naukowym w ramach prób klinicznych zastosowanie mają odpowiednie przepisy dyrektywy 2001/20/WE Parlamentu Europejskiego i Rady(21).
2. Przetwarzanie danych osobowych dotyczących zdrowia, które jest niezbędne do celów dokumentacji, statystyki ilub badań naukowych, takie jak prowadzenie rejestrów pacjentów założonych w celu udoskonalenia diagnostyki i rozróżnienia międzyjest dopuszczalne wyłącznie za zgodą podmiotu danych oraz podobnymi rodzajami chorób i przygotowania opracowań dotyczących terapii, podlega warunkom i gwarancjom, o których mowa w art. 83.
2a. Przepisy państw członkowskich mogą obejmować odstępstwa od wymogu udzielenia zgody na przetwarzanie danych osobowych do celów badań naukowych, o czym jest mowa w ust. 2, w odniesieniu do badań naukowych, które służą istotnemu interesowi publicznemu, o ile takie badania naukowe nie mogą zostać przeprowadzone inaczej. Przedmiotowe dane są zanonimizowane lub, jeśli ich anonimizacja jest niemożliwa do celów badań naukowych, opatrzone pseudonimem z wykorzystaniem najwyższych standardów technicznych, przy czym podejmuje się wszelkie niezbędne działania w celu zapobieżenia nieobjętej gwarancjami ponownej identyfikacji podmiotów danych. Podmiot danych ma jednak prawo do wyrażenia sprzeciwu w dowolnej chwili zgodnie z art. 19.
3. Komisja jest uprawniona do przyjmowania aktów delegowanych,po zasięgnięciu opinii Europejskiej Rady Ochrony Danych, zgodnie z art. 86 w celu dalszego określenia innych przesłanek z zakresu interesu publicznego w obszarze zdrowia publicznego, o których mowa ust. 1 lit. b), jak również kryteriów i wymogów dla gwarancji przetwarzanie danych osobowych dla celów oraz istotnego interesu publicznego związanego z dziedziną badań naukowych, o którychktórym mowa w ust. 1 2a.
3a. Każde państwo członkowskie zawiadamia Komisję o przepisach prawa, które przyjęło na mocy ust. 1, najpóźniej w terminie określonym w art. 91 ust. 2 i bezzwłocznie o każdej kolejnej zmianie mającej na nie wpływ. [Popr. 191]
Artykuł 82
PrzetwarzanieMinimalne standardy przetwarzania danych w kontekście zatrudnienia
1. W granicachZgodnie z zasadami ustalonymi na mocy niniejszego rozporządzenia i przy uwzględnieniu zasady proporcjonalności państwa członkowskie mogą przyjąć za pomocą przepisów prawa przepisy szczególne regulujące przetwarzanie danych osobowych pracowników w kontekście zatrudnienia, w szczególności, ale nie tylko dla celów procedury rekrutacyjnej i aplikacyjnej w ramach grupy przedsiębiorstw, wykonania umowy o pracę, w tym zwolnienia z obowiązków określonych przez przepisy prawa lubi przez umowy zbiorowe, zgodnie z krajowym prawem i praktyką, zarządzania, planowania i organizacji pracy, bezpieczeństwa i higieny pracy, oraz dla celów wykonywania praw i korzystania ze świadczeń związanych z zatrudnieniem, indywidualnie lub zbiorowo, oraz dla celu zakończenia stosunku pracy. Państwa członkowskie mogą zezwolić na układy zbiorowe w celu doprecyzowania przepisów określonych w niniejszym artykule.
1a. Cel przetwarzania takich danych musi być związany z przyczyną ich zgromadzenia i nie może wykraczać poza kontekst zatrudnienia. Niedozwolone jest tworzenie profili lub wykorzystywanie do celów drugorzędnych.
1b. Zgoda pracownika nie stanowi podstawy prawnej przetwarzania danych przez pracodawcę w przypadku, gdy zgody tej nie udzielono dobrowolnie.
1c. Niezależnie od pozostałych postanowień niniejszego rozporządzenia, przepisy prawne państw członkowskich, o których mowa w ust. 1, dotyczą przynajmniej zapewnienia minimalnych standardów, do których należą:
a) przetwarzanie danych osobowych pracownika bez jego wiedzy jest niedopuszczalne; niezależnie od zdania pierwszego państwa członkowskie mogą, przy pomocy odpowiednich przepisów prawnych, dopuścić przetwarzanie danych osobowych – przestrzegając odpowiednich terminów usuwania danych – w przypadku, gdy istnieje podejrzenie oparte na materialnych przesłankach wymagających udokumentowania, iż pracownik popełnił czyn karalny lub w inny poważny sposób nie dopełnił obowiązków pozostając w stosunku pracy, również pod warunkiem, że gromadzenie danych jest konieczne do celu wyjaśnienia tej kwestii oraz pod warunkiem, że charakter i zakres gromadzenia danych są niezbędne i proporcjonalne do jego celu; sfera prywatna i życie osobiste pracownika są objęte ciągłą ochroną; śledztwo jest prowadzone przez właściwy organ;
b) zabronione jest otwarte optyczno-elektroniczne lub akustyczno-elektroniczne monitorowanie przeznaczonych do prywatnych celów pracownika i niedostępnych publicznie miejsc w przedsiębiorstwie w szczególności takich jak: pomieszczenia sanitarne, szatnie oraz pomieszczenia przeznaczone na odpoczynek i sen; ukryty monitoring zabroniony jest w każdym przypadku;
c) jeżeli przedsiębiorstwa lub urzędy gromadzą i przetwarzają dane osobowe w ramach badań lekarskich lub testów selekcyjnych, muszą uprzednio wyjaśnić kandydatowi lub pracownikowi, do czego wykorzystuje się te dane, oraz zapewnić, że później dane te wraz z wynikami zostaną im podane i objaśnione na żądanie; gromadzenie danych osobowych w celu przeprowadzania testów i analiz genetycznych jest kategorycznie zabronione;
d) kwestia związana z tym, czy i w jakim stopniu dozwolone jest wykorzystanie telefonu, poczty elektronicznej, internetu i innych usług telekomunikacyjnych również do celów prywatnych, może zostać uregulowana na drodze układu zbiorowego; jeżeli braku uregulowania w drodze układu zbiorowego, pracodawca uzgadnia tę kwestię bezpośrednio z pracownikiem; jeżeli wykorzystanie do celów prywatnych jest dozwolone, przetwarzanie przekazywanych tą drogą danych dozwolone jest w szczególności w celu zapewnienia bezpieczeństwa danych, w celu zapewnienia prawidłowego funkcjonowania sieci i usług telekomunikacyjnych oraz w celu dokonania rozliczenia;
niezależnie od zdania trzeciego państwa członkowskie mogą, przy pomocy odpowiednich przepisów prawnych, dopuścić przetwarzanie danych osobowych – przestrzegając odpowiednich terminów usuwania danych – w przypadku, gdy istnieje podejrzenie oparte na materialnych przesłankach wymagających udokumentowania, iż pracownik popełnił czyn karalny lub w inny poważny sposób nie dopełnił obowiązków pozostając w stosunku pracy, również pod warunkiem, że gromadzenie danych jest konieczne do celu wyjaśnienia tej kwestii oraz pod warunkiem, że charakter i zakres gromadzenia danych są niezbędne i proporcjonalne do jego celu; sfera prywatna i życie osobiste pracownika są objęte ciągłą ochroną; śledztwo jest prowadzone przez właściwy organ;
e) dane osobowe pracowników zwłaszcza dane newralgiczne, takie jak orientacja polityczna, przynależność do związków zawodowych i działalność w tych związkach w żadnym razie nie mogą być wykorzystywane do umieszczania pracowników na tzw. czarnych listach, weryfikowania ich lub blokowania dostępu do zatrudnienia w przyszłości; Przetwarzanie, wykorzystywanie w kontekście zatrudnienia, sporządzanie i przekazywanie czarnych list pracowników lub inne formy dyskryminacji są zabronione. Państwa członkowskie przeprowadzają kontrole i przyjmują odpowiednie sankcje zgodnie z art. 79 ust. 6 w celu zapewnienia skutecznego wdrożenia przepisów niniejszej litery.
1d. Przekazywanie i przetwarzanie danych osobowych odnoszących się do osób zatrudnionych odbywające się pomiędzy przedsiębiorstwem posiadającym odrębną osobowość prawną wewnątrz grupy przedsiębiorstw lub z udziałem pracowników odpowiedzialnych za doradztwo prawne lub podatkowe jest dozwolone, o ile służy interesom firmy i wykonywaniu mających określony cel czynności ze stosunku pracy lub administracyjnych, a także nie godzi w interesy i prawa podstawowe podmiotu danych. W przypadku przekazania danych osobowych pracownika do kraju trzeciego lub organizacji międzynarodowej zastosowanie mają przepisy rozdziału V.
2. Każde państwo członkowskie zawiadamia Komisję o przepisach prawa, które przyjęło na mocy ust. 1 i 1b, najpóźniej w terminie określonym w art. 91 ust. 2 i bezzwłocznie o każdej kolejnej zmianie mającej na nie wpływ.
3. Komisja jest uprawniona do przyjmowania aktów delegowanychpo zasięgnięciu opinii Europejskiej Rady Ochrony Danych, zgodnie z art. 86 w celu dalszego określenia innych warunków i wymogów gwarancji przetwarzania danych osobowych dla celów, o których mowa w ust. 1. [Popr. 192]
Artykuł 82a
Przetwarzanie w kontekście zabezpieczenia społecznego
1. Zgodnie z przepisami określonymi w niniejszym rozporządzeniu państwa członkowskie mogą przyjąć szczególne przepisy prawne precyzujące warunki przetwarzania danych osobowych przez ich instytucje i departamenty publiczne w kontekście zabezpieczenia społecznego, o ile przetwarzanie służy interesowi publicznemu.
2. Każde państwo członkowskie zawiadamia Komisję o przepisach, które przyjęło na mocy ust. 1, najpóźniej w terminie określonym w art. 91 ust. 2 i bezzwłocznie o każdej kolejnej zmianie mającej na nie wpływ. [Popr. 193]
Artykuł 83
Przetwarzanie do celów dokumentacji, statystyki i badań naukowych
1. W granicach niniejszego rozporządzeniaZgodnie z przepisami określonymi w niniejszym rozporządzeniu można przetwarzać dane osobowe do celów dokumentacji, statystyki i lub badań naukowych jedynie wtedy, gdy:
a) nie można ich inaczej osiągnąć przez przetwarzanie danych, które nie umożliwia lub przestaje umożliwiać identyfikację osoby, której dane dotyczą;
b) dane umożliwiające przypisanie informacji do zidentyfikowanej podmiotu danych lub do zidentyfikowania, są przechowywane oddzielnie od innych informacji, tak długo jak cele te można osiągnąć w ten sposób zgodnie z najwyższymi standardami technicznymi, przy czym przyjmuje się wszelkie niezbędne środki w celu zapobieżenia nieobjętej gwarancjami ponownej identyfikacji podmiotów danych.
2. Podmioty prowadzące badania historyczne, statystyczne lub naukowe mogą publikować lub ujawniać publicznie w inny sposób dane osobowe jedynie wtedy, gdy:
a) podmiot danych udzielił zgody, z zastrzeżeniem warunków ustanowionych w art. 7;
b) publikacja danych osobowych jest niezbędna do zaprezentowania ustaleń uzyskanych w wyniku badań lub do ułatwienia badań w takim zakresie, w jakim interesy lub podstawowe prawa i wolności podmiotu danych nie mają charakteru nadrzędnego; lub
c) osoba, której dane dotyczą podała dane do wiadomości publicznej.
3. Komisja jest uprawniona do przyjmowania aktów delegowanych zgodnie z art. 86 w celu dalszego określenia kryteriów i wymogów gwarancji przetwarzania danych osobowych dla celów, o których mowa w ust. 1 i ust. 2, jak również niezbędnych ograniczeń prawa do informacji i dostępu przysługującego podmiotowi danych oraz doprecyzowania warunków praw podmiotów danych w tych okolicznościach i gwarancji tych praw. [Popr. 194]
Artykuł 83a
Przetwarzanie danych osobowych przez służby archiwistyczne
1. Dane osobowe, po upływie czasu niezbędnego do zrealizowania celów, do których zostały zebrane, mogą być przetwarzane przez służby archiwistyczne, których głównym zadaniem lub obowiązkiem prawnym jest gromadzenie i przechowywanie archiwów, informowanie o nich oraz ich wykorzystywanie i rozpowszechnianie w interesie publicznym, zwłaszcza dla uzasadnienia praw jednostki lub do celów historycznych bądź statystycznych lub do celów badań naukowych. Zadania te są prowadzone zgodnie z określonymi przez państwa członkowskie przepisami dotyczącymi dostępu do dokumentów administracyjnych lub archiwalnych, ich udostępniania i upowszechniania oraz zgodnie z przepisami określonymi w niniejszym rozporządzeniu, szczególnie w odniesieniu do zgody i prawa do sprzeciwu.
2. Każde państwo członkowskie zawiadamia Komisję o przepisach prawa, które przyjęło na mocy ust. 1, najpóźniej w terminie określonym w art. 91 ust. 2 i bezzwłocznie o każdej kolejnej zmianie mającej na nie wpływ. [Popr. 195]
Artykuł 84
Obowiązki dotyczące zachowania tajemnicy
1. W granicach niniejszego rozporządzenia Zgodnie z przepisami określonymi w niniejszym rozporządzeniu państwa członkowskie mogą przyjąćzapewniają, aby wprowadzone zostały przepisy szczególne określające uprawnienia dochodzeniowe organów nadzorczych ustanowione w art. 53 ust. 2 w odniesieniu do administratorów i podmiotów przetwarzających, którzy podlegają obowiązkowi zachowania tajemnicy zawodowej lub innym równoważnym obowiązkom zachowania tajemnicy na podstawie prawa krajowego lub przepisów ustanowionych przez właściwe podmioty krajowe, w przypadku gdy jest to konieczne i proporcjonalne dla pogodzenia prawa do ochrony danych osobowych i obowiązku zachowania tajemnicy. Niniejsze przepisy stosuje się w odniesieniu do danych osobowych, które administrator lub podmiot przetwarzający otrzymał lub uzyskał w działaniu objętym obowiązkiem zachowania tajemnicy. [Popr. 196]
2. Każde państwo członkowskie zawiadamia Komisję o przepisach prawa przyjętych na mocy ust. 1 najpóźniej w terminie określonym w art. 91 ust. 2 i bezzwłocznie o każdej kolejnej zmianie mającej na nie wpływ.
Artykuł 85
Obowiązujące przepisy dotyczące ochrony danych stosowane przez kościoły i związki wyznaniowe
1. W przypadku gdy państwo członkowskie, kościoły i związki lub wspólnoty wyznaniowe stosują, w momencie wejścia w życie niniejszego rozporządzenia, kompleksowewystarczające regulacje dotyczące ochrony jednostek w odniesieniu do przetwarzania danych osobowych, regulacje takie mogą być nadal stosowane, pod warunkiem że są dostosowane do przepisów niniejszego rozporządzenia.
2. Kościoły i związki wyznaniowe, które stosują kompleksoweodpowiednie regulacje zgodnie z ust. 1, stanowią regulacje przewidujące ustanowienie niezależnego organu nadzorczego zgodnie z rozdziałem VI niniejszego rozporządzenia otrzymują opinię o zgodności na podstawie art. 38. [Popr. 197]
Artykuł 85a
Poszanowanie praw podstawowych
Niniejsze rozporządzenie nie ma wpływu na obowiązek poszanowania praw podstawowych i podstawowych zasad prawnych, o których mowa w art. 6 TUE. [Popr. 198]
Artykuł 85b
Standardowe formularze
1. Komisja może określić – uwzględniając szczególne cechy i potrzeby różnych sektorów i sytuacji w zakresie przetwarzania danych – standardowe formularze do następujących celów:
a) specjalne metody otrzymywania możliwej do zweryfikowania zgody, o której mowa w art. 8 ust. 1;
b) komunikacja, o której mowa w art. 12 ust. 2, w tym format elektroniczny;
c) przekazywanie informacji, o których mowa w art. 14 ust. 1–3,
d) wnioskowanie o dostęp i przyznawanie dostępu do informacji, o których mowa w art. 15 ust. 1, w tym do celów przekazywania danych osobowych podmiotowi danych;
e) dokumentacja, o której mowa w art. 28 ust. 1;
f) zawiadomienia o naruszeniu zgodnie z art. 31 kierowane do organu nadzorczego oraz dokumentacja, o której mowa w art. 31 ust. 4;
g) uprzednie konsultacje, o których mowa w art. 34, oraz do celów informowania organów nadzorczych zgodnie z art. 34 ust. 6.
2. Wykonując to uprawnienie, Komisja podejmuje właściwe środki dla mikroprzedsiębiorstw oraz małych i średnich przedsiębiorstw.
3. Te środki egzekucyjne są przyjmowane zgodnie z procedurą sprawdzającą, o której mowa w art. 87 ust. 2. [Popr. 199]
ROZDZIAŁ X
AKTY DELEGOWANE I WYKONAWCZE
Artykuł 86
Wykonywanie przekazanych uprawnień
1. Powierzenie Komisji uprawnień do przyjęcia aktów delegowanych podlega warunkom określonym w niniejszym artykule.
3. Przekazanie uprawnień, o którym mowa w art. 6 ust. 5, art. 8 ust. 3, art. 9 ust. 3, art. 12 ust. 5, art. 14 ust. 7, art. 15 ust. 3,art. 13a ust. 5, art. 17 ust. 9, art. 20 ust. 6, art. 22 ust. 4, art. 23 ust. 3, art. 26 ust. 5, art. 28 ust. 5, art. 30 ust. 3, art. 31 ust. 5, art. 32 ust. 5, art. 33 ust. 6, art. 34 ust. 8, art. 35 ust. 11, art. 37 ust. 2,art. 38 ust. 4, art. 39 ust. 2, art. 41 ust. 3,art. 41 ust. 5, art. 43 ust. 3, art. 44 ust. 7, art. 79 ust. 6 7, art. 81 ust. 3,i art. 82 ust. 3 i art. 83 ust. 3, może zostać w dowolnym momencie odwołane przez Parlament Europejski lub przez Radę. Decyzja o odwołaniu kończy przekazanie określonych w niej uprawnień. Decyzja o odwołaniu staje się skuteczna od następnego dnia po jej opublikowaniu w Dzienniku Urzędowym Unii Europejskiej lub w określonym w tej decyzji późniejszym terminie. Nie wpływa ona na ważność jakichkolwiek już obowiązujących aktów delegowanych. [Popr. 201]
4. Niezwłocznie po przyjęciu aktu delegowanego Komisja przekazuje go równocześnie Parlamentowi Europejskiemu i Radzie.
5. Akt delegowany przyjęty na podstawie art. art. 6 ust. 5, art. 8 ust. 3, art. 9 ust. 3, art. 12 ust. 5, art. 14 ust. 7, art. 15 ust. 3,art. 13a ust. 5, art. 17 ust. 9, art. 20 ust. 6, art. 22 ust. 4, art. 23 ust. 3, art. 26 ust. 5, art. 28 ust. 5, art. 30 ust. 3, art. 31 ust. 5, art. 32 ust. 5, art. 33 ust. 6, art. 34 ust. 8, art. 35 ust. 11, art. 37 ust. 2,art. 38 ust.4, art. 39 ust. 2, art. 41 ust. 3,art. 41 ust. 5, art. 43 ust. 3, art. 44 ust. 7, art. 79 ust. 6 7, art. 81 ust. 3,i art. 82 ust. 3 i art. 83 ust. 3 wchodzi w życie tylko jeśli Parlament Europejski albo Rada nie wyraziły sprzeciwu w terminie dwóch miesięcy od przekazania tego aktu Parlamentowi Europejskiemu i Radzie, lub jeśli, przed upływem tego terminu, zarówno Parlament Europejski, jak i Rada poinformowały Komisję, że nie wniosą sprzeciwu. Termin ten przedłuża się o dwa miesiącesześć miesięcy z inicjatywy Parlamentu Europejskiego lub Rady. [Popr. 202]
Artykuł 87
Procedura komitetowa
1. Komisję wspomaga komitet. Komitet ten jest komitetem w rozumieniu rozporządzenia (UE) nr 182/2011.
2. W przypadku odesłania do niniejszego ustępu stosuje się art. 5 rozporządzenia (UE) nr 182/2011.
3. W przypadku odesłania do niniejszego ustępu stosuje się art. 8 rozporządzenia (UE) nr 182/2011 w związku z jego art. 5. [Popr. 203]
ROZDZIAŁ XI
PRZEPISY KOŃCOWE
Artykuł 88
Uchylenie dyrektywy 95/46/WE
1. Uchyla się dyrektywę 95/46/WE.
2. Odesłania do uchylonej dyrektywy należy odczytywać jako odesłania do niniejszego rozporządzenia. Odniesienia do Grupy Roboczej ds. Ochrony Osób Fizycznych w zakresie Przetwarzania Danych Osobowych ustanowionej w art. 29 dyrektywy 95/46/WE należy odczytywać jako odniesienia do Europejskiej Rady Ochrony Danych ustanowionej w niniejszym rozporządzeniu.
Artykuł 89
Stosunek do dyrektywy 2002/58/WE i jej zmiana
1. Niniejsze rozporządzenie nie nakłada dodatkowych obowiązków na osoby fizyczne i prawne w odniesieniu do przetwarzania danych w związku z ogólnie dostępnymi usługami łączności elektronicznej w publicznych sieciach łączności na terenie Unii w sprawach, w których podmioty te podlegają szczególnym obowiązkom służącym temu samemu celowi określonemu w dyrektywie 2002/58/WE.
2 Skreśla się art. 1 ust. 2, art. 4 oraz art. 15 dyrektywy 2002/58/WE.
2a. Komisja przedstawia bezzwłocznie, a najpóźniej w terminie określonym w art. 91 ust. 2 wniosek dotyczący przeglądu ram prawnych mających zastosowanie do przetwarzania danych osobowych i ochrony prywatności w komunikacji elektronicznej w celu dostosowania ich do niniejszego rozporządzenia, aby zapewnić spójne i jednolite przepisy prawne dotyczące podstawowego prawa do ochrony danych osobowych w Unii. [Popr. 205]
Artykuł 89a
Związek z rozporządzeniem (WE) nr 45/2001
1. Przepisy określone w niniejszym rozporządzeniu mają zastosowanie do przetwarzania danych osobowych przez instytucje, organy, urzędy i agencje Unii w odniesieniu do spraw, w przypadku których nie podlegają one dodatkowym przepisom określonym w rozporządzeniu (WE) nr 45/2001.
2. Komisja przedstawia bezzwłocznie, a najpóźniej w terminie określonym w art. 91 ust. 2, wniosek dotyczący przeglądu ram prawnych mających zastosowanie do przeglądu ram prawnych mających zastosowanie do przetwarzania danych osobowych przez instytucje, organy, urzędy i agencje Unii. [Popr. 206]
Artykuł 90
Ocena
Komisja przedstawia Parlamentowi Europejskiemu i Radzie sprawozdania na temat oceny i przeglądu niniejszego rozporządzenia w regularnych odstępach czasu. Pierwsze sprawozdanie przedstawia się najpóźniej cztery lata po wejściu w życie niniejszego rozporządzenia. Kolejne sprawozdania przedstawia się następnie co cztery lata. Komisja, jeżeli jest to konieczne, przedkłada odpowiednie propozycje w celu zmiany niniejszego rozporządzenia oraz dostosowania innych instrumentów prawnych, w szczególności biorąc pod uwagę rozwój technologii informacyjnych oraz postęp zachodzący w społeczeństwie informacyjnym. Sprawozdania są podawane do wiadomości publicznej.
Artykuł 91
Wejście w życie i stosowanie
1. Niniejsze rozporządzenie wchodzi w życie dwudziestego dnia po jego opublikowaniu w Dzienniku Urzędowym Unii Europejskiej.
2. Niniejsze rozporządzenie stosuje się od dnia ...(22).
Niniejsze rozporządzenie wiąże w całości i jest bezpośrednio stosowane we wszystkich państwach członkowskich.
Sporządzono w ...
W imieniu Parlamentu Europejskiego W imieniu Rady
Przewodniczący Przewodniczący
Załącznik – przedstawienie opisów, o których mowa w art. 13 a
1) Z uwzględnieniem proporcji, o których mowa w pkt 6, opisy przedstawia się następująco:
2) W rzędach w drugiej kolumnie tabeli w pkt 1 zatytułowanej „Główne informacje”, drukiem pogrubionym wyróżnia się:
a) słowa „nie zbiera się” w pierwszym wierszu drugiej kolumny;
b) słowa „nie przechowuje się” w drugim wierszu drugiej kolumny;
c) słowa „nie przetwarza się” w trzecim wierszu drugiej kolumny;
d) słowa „nie udostępnia się” w czwartym wierszu drugiej kolumny;
e) słowa „nie sprzedaje się ani nie wynajmuje” w piątym wierszu drugiej kolumny;
f) słowo „niezaszyfrowanej” w szóstym wierszu drugiej kolumny.
3) Z uwzględnieniem proporcji, o których mowa w pkt 6, rzędy w trzeciej kolumnie tabeli w pkt 1 zatytułowanej „Wypełnienie” wypełnia się jednym z dwóch następujących znaków graficznych zgodnie z warunkami ustanowionymi w pkt 4:
a)
b)
4)
a) Jeżeli żadnych danych osobowych nie zbiera się w stopniu większym, niż jest to niezbędne dla każdego odrębnego celu przetwarzania, pierwszy wiersz trzeciej kolumny tabeli w pkt 1 zawiera znak graficzny umieszczony w pkt 3 lit. a).
b) Jeżeli dane osobowe zbiera się w stopniu większym, niż jest to niezbędne dla każdego odrębnego celu przetwarzania, pierwszy wiersz trzeciej kolumny tabeli w pkt 1 zawiera znak graficzny umieszczony w pkt 3 lit. b).
c) Jeżeli danych osobowych nie przechowuje się w stopniu większym, niż jest to niezbędne dla każdego odrębnego celu przetwarzania, drugi wiersz trzeciej kolumny tabeli w pkt 1 zawiera znak graficzny umieszczony w pkt 3 lit. a).
d) Jeżeli dane osobowe przechowuje się w stopniu większym, niż jest to niezbędne dla każdego odrębnego celu przetwarzania, drugi wiersz trzeciej kolumny tabeli w pkt 1 zawiera znak graficzny umieszczony w pkt 3 lit. b).
e) Jeżeli żadnych danych osobowych nie przetwarza się w stopniu większym, niż jest to niezbędne dla każdego odrębnego celu przetwarzania, trzeci wiersz trzeciej kolumny tabeli w pkt 1 zawiera znak graficzny umieszczony w pkt 3 lit. a).
f) Jeżeli dane osobowe przetwarza się w stopniu większym, niż jest to niezbędne dla każdego odrębnego celu przetwarzania, trzeci wiersz trzeciej kolumny tabeli w pkt 1 zawiera znak graficzny umieszczony w pkt 3lit. b).
g) Jeżeli danych osobowych nie udostępnia się komercyjnym stronom trzecim, czwarty wiersz trzeciej kolumny tabeli w pkt 1 zawiera znak graficzny umieszczony w pkt 3 lit. a).
h) Jeżeli dane osobowe udostępnia się komercyjnym stronom trzecim, czwarty wiersz trzeciej kolumny tabeli w pkt 1 zawiera znak graficzny umieszczony w pkt 3 lit. b).
i) Jeżeli danych osobowych nie sprzedaje się ani nie wynajmuje, piąty wiersz trzeciej kolumny tabeli w pkt 1 zawiera znak graficzny umieszczony w pkt 3 lit. a).
j) Jeżeli dane osobowe sprzedaje się lub wynajmuje, piąty wiersz trzeciej kolumny tabeli w pkt 1 zawiera znak graficzny umieszczony w pkt 3 lit. b).
k) Jeżeli danych osobowych nie przechowuje się w postaci niezaszyfrowanej, szósty wiersz trzeciej kolumny tabeli w pkt 1 zawiera znak graficzny umieszczony w pkt 3 lit. a).
l) Jeżeli dane osobowe przechowuje się w postaci niezaszyfrowanej, szósty wiersz trzeciej kolumny tabeli w pkt 1 zawiera znak graficzny umieszczony w pkt 3 lit. b).
5) Kolory referencyjne znaków graficznych w pkt 1 w systemie Pantone to Black Pantone nr 7547 i Red Pantone nr 485. Kolorem referencyjnym znaku graficznego w pkt 3 lit. a) w systemie Pantone jest Green Pantone nr 370. Kolorem referencyjnym znaku graficznego w pkt 3 lit. b) w systemie Pantone jest Red Pantone nr 485.
6) Należy przestrzegać proporcji podanych na poniższym rysunku skalowanym, nawet jeśli tabela jest zmniejszana lub powiększana:
Dyrektywa 95/46/WE Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 24 października 1995 r. w sprawie ochrony osób fizycznych w zakresie przetwarzania danych osobowych i swobodnego przepływu tych danych (Dz.U. L 281 z 23.11.1995, s. 31).
Zalecenie Komisji 2003/361/WE z dnia 6 maja 2003 r. dotyczące definicji mikroprzedsiębiorstw oraz małych i średnich przedsiębiorstw (Dz.U. L 124 z 20.5.2003, s. 36).
Rozporządzenie (WE) nr 45/2001 Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 18 grudnia 2000 r. o ochronie osób fizycznych w związku z przetwarzaniem danych osobowych przez instytucje i organy wspólnotowe i o swobodnym przepływie takich danych (Dz.U. L 8 z 12.1.2001, s. 1).
Dyrektywa 2000/31/WE Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 8 czerwca 2000 r. w sprawie niektórych aspektów prawnych usług społeczeństwa informacyjnego, w szczególności handlu elektronicznego w ramach rynku wewnętrznego (dyrektywa o handlu elektronicznym) (Dz.U. L 178 z 17.7.2000, s. 1).
Rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (WE) nr 1338/2008 z dnia 16 grudnia 2008 r. w sprawie statystyk Wspólnoty w zakresie zdrowia publicznego oraz zdrowia i bezpieczeństwa w pracy (Dz.U. L 354 z 31.12.2008, s. 70).
Dyrektywa 2009/38/WE Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 6 maja 2009 r. w sprawie ustanowienia europejskiej rady zakładowej lub trybu informowania pracowników i konsultowania się z nimi w przedsiębiorstwach lub w grupach przedsiębiorstw o zasięgu wspólnotowym (Dz.U. L 122 z 16.5.2009, s. 28).
Rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) nr 182/2011 z dnia 16 lutego 2011 r. ustanawiające przepisy i zasady ogólne dotyczące trybu kontroli przez państwa członkowskie wykonywania uprawnień wykonawczych przez Komisję, Dz.U. L 55 z 28.2.2011, s. 13.
Dyrektywa 2002/58/WE Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 12 lipca 2002 r. dotycząca przetwarzania danych osobowych i ochrony prywatności w sektorze łączności elektronicznej (dyrektywa o prywatności i łączności elektronicznej) (Dz.U. L 201 z 31.7.2002, s. 37).
Dyrektywa 2004/18/WE Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 31 marca 2004 r. w sprawie koordynacji procedur udzielania zamówień publicznych na roboty budowlane, dostawy i usługi (Dz.U. L 134 z 30.4.2004, s. 114).
Dyrektywa 2004/17/WE Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 31 marca 2004 r. koordynująca procedury udzielania zamówień publicznych przez podmioty działające w sektorach gospodarki wodnej, energetyki, transportu i usług pocztowych (Dz.U. L 134 z 30.4.2004, s. 1).
Rozporządzenie (WE) nr 1049/2001 Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 30 maja 2001 r. w sprawie publicznego dostępu do dokumentów Parlamentu Europejskiego, Rady i Komisji (Dz.U. L 145 z 31.5.2001, s. 43).
Dyrektywa 2001/20/WE Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 4 kwietnia 2001 r. w sprawie zbliżania przepisów ustawowych, wykonawczych i administracyjnych państw członkowskich, odnoszących się do wdrożenia zasady dobrej praktyki klinicznej w prowadzeniu badań klinicznych produktów leczniczych, przeznaczonych do stosowania przez człowieka (Dz.U. L 121 z 1.5.2001, s. 34).
Dwa lata od daty wejścia w życie niniejszego rozporządzenia.
Ochrona euro przed fałszowaniem (Perykles 2020) ***
195k
35k
Rezolucja ustawodawcza Parlamentu Europejskiego z dnia 12 marca 2014 r. w sprawie projektu rozporządzenia Rady rozszerzającego stosowanie rozporządzenia (UE) nr .../2012 ustanawiającego program wymiany, pomocy i szkoleń dla ochrony euro przed fałszowaniem (program „Perykles 2020”) na nieuczestniczące państwa członkowskie (16616/2013 – C7-0463/2013 – 2011/0446(APP))
– uwzględniając projekt rozporządzenia Rady (16616/2013),
– uwzględniając wniosek o wyrażenie zgody przedstawiony przez Radę na mocy art. 352 Traktatu o funkcjonowaniu Unii Europejskiej (C7-0463/2013),
– uwzględniając art. 81 ust. 1 akapit pierwszy i trzeci Regulaminu,
– uwzględniając zalecenie Komisji Wolności Obywatelskich, Sprawiedliwości i Spraw Wewnętrznych (A7-0152/2014),
1. wyraża zgodę na projekt rozporządzenia Rady;
2. zobowiązuje swojego przewodniczącego do przekazania stanowiska Parlamentu Radzie i Komisji, a także parlamentom narodowym.
Umowa UE-Azerbejdżan o ułatwieniach w wydawaniu wiz ***
263k
34k
Rezolucja ustawodawcza Parlamentu Europejskiego z dnia 12 marca 2014 r. w sprawie projektu decyzji Rady dotyczącej zawarcia Umowy między Unią Europejską a Republiką Azerbejdżanu o ułatwieniach w wydawaniu wiz (17846/2013 – C7-0078/2014 – 2013/0356(NLE))
– uwzględniając projekt decyzji Rady (17846/2013),
– uwzględniając projekt Umowy między Unią Europejską a Republiką Azerbejdżanu o ułatwieniach w wydawaniu wiz (15554/2013),
– uwzględniając wniosek o wyrażenie zgody przedstawiony przez Radę zgodnie z art. 77 ust. 2 lit. a) oraz art. 218 ust. 6 akapit drugi lit. a) Traktatu o funkcjonowaniu Unii Europejskiej (C7–0078/2014),
– uwzględniając art. 81 ust. 1 akapity pierwszy i trzeci, art. 81 ust. 2 oraz art. 90 ust. 7 Regulaminu,
– uwzględniając zalecenie Komisji Wolności Obywatelskich, Sprawiedliwości i Spraw Wewnętrznych oraz opinię Komisji Spraw Zagranicznych (A7-0155/2014),
1. wyraża zgodę na zawarcie umowy;
2. zobowiązuje swojego przewodniczącego do przekazania stanowiska Parlamentu Radzie i Komisji, jak również rządom i parlamentom państw członkowskich oraz Republiki Azerbejdżanu.
Umowa UE-Azerbejdżan o readmisji osób przebywających nielegalnie ***
196k
34k
Rezolucja ustawodawcza Parlamentu Europejskiego z dnia 12 marca 2014 r. w sprawie projektu decyzji Rady w sprawie zawarcia umowy między Unią Europejską a Republika Azerbejdżanu o readmisji osób przebywających nielegalnie (15596/2013 – C7-0079/2014 – 2013/0358(NLE))
– uwzględniając projekt decyzji Rady (15596/2013),
– uwzględniając projekt umowy pomiędzy Unią Europejską a Republiką Azerbejdżanu o readmisji osób przebywających nielegalnie (15594/2013),
– uwzględniając wniosek o wyrażenie zgody przedstawiony przez Radę na podstawie art. 79 ust. 3 oraz art. 218 ust. 6 akapit drugi lit. a) Traktatu o funkcjonowaniu Unii Europejskiej (C7‑0079/2014),
– uwzględniając art. 81 ust. 1 akapity pierwszy i trzeci, art. 81 ust. 2 i art. 90 ust. 7 Regulaminu,
– uwzględniając zalecenie Komisji Wolności Obywatelskich, Sprawiedliwości i Spraw Wewnętrznych oraz opinię Komisji Spraw Zagranicznych (A7-0154/2014),
1. wyraża zgodę na zawarcie umowy;
2. zobowiązuje swojego przewodniczącego do przekazania stanowiska Parlamentu Europejskiego Radzie i Komisji, jak również rządom i parlamentom państw członkowskich oraz Republiki Azerbejdżanu.
Działania humanitarne zbrojnych podmiotów niepaństwowych w zakresie ochrony dzieci
288k
50k
Zalecenie Parlamentu Europejskiego dla Rady z dnia 12 marca 2014 r. w sprawie działań humanitarnych zbrojnych podmiotów niepaństwowych w zakresie ochrony dzieci (2014/2012(INI))
– uwzględniając projekt zalecenia dla Rady autorstwa Catherine Grèze, Evy Joly, Isabelli Lövin, Judith Sargentini, Barta Staesa i Keitha Taylora, w imieniu grupy Verts/ALE dotyczącego działań humanitarnych zbrojnych podmiotów niepaństwowych w zakresie ochrony dzieci (B7–0585/2013),
– uwzględniając sprawozdanie sekretarza generalnego ONZ w sprawie dzieci w konfliktach zbrojnych za rok 2013, a także inne sprawozdania zainteresowanych podmiotów,
– uwzględniając wytyczne UE w sprawie dzieci w konfliktach zbrojnych z roku 2008, strategię realizacji wytycznych UE w sprawie dzieci w konfliktach zbrojnych z roku 2010 oraz listę kontrolną dotyczącą uwzględniania ochrony dzieci dotkniętych konfliktami zbrojnymi w operacjach w ramach europejskiej polityki bezpieczeństwa i obrony z roku 2008,
– uwzględniając wnioski Rady z roku 2008 w sprawie promowania i ochrony praw dziecka w działaniach zewnętrznych Unii Europejskiej oraz w sprawie aspektów rozwojowych i humanitarnych,
– uwzględniając swoje rezolucje: z dnia 19 lutego 2009 r. w sprawie większego nacisku na kwestię dzieci w działaniach zewnętrznych UE(1), z dnia 16 stycznia 2008 r. w sprawie strategii UE na rzecz praw dziecka(2), z dnia 3 lipca 2003 r. w sprawie handlu dziećmi i dzieci-żołnierzy(3), z dnia 6 lipca 2000 r. w sprawie uprowadzania dzieci przez Armię Oporu Pana (LRA)(4) oraz z dnia 17 grudnia 1998 r. w sprawie dzieci-żołnierzy(5),
– uwzględniając rezolucje Organizacji Narodów Zjednoczonych w sprawie praw dziecka, w szczególności rezolucję Rady Bezpieczeństwa ONZ 1612 (2005),
– uwzględniając protokół fakultatywny do Konwencji o prawach dziecka w sprawie udziału dzieci w konfliktach zbrojnych z 2002 r.,
– uwzględniając zobowiązania paryskie do ochrony dzieci przed bezprawnym werbowaniem lub wykorzystywaniem przez siły lub ugrupowania zbrojne oraz paryskie zasady i wytyczne w sprawie dzieci będących członkami sił lub ugrupowań zbrojnych, przyjęte wspólnie w dniu 6 lutego 2007 r.,
– uwzględniając art. 121 ust. 3 i art. 97 Regulaminu,
– uwzględniając sprawozdanie Komisji Rozwoju (A7-0160/2014),
A. mając na uwadze, że w większości współczesnych konfliktów zbrojnych udział bierze co najmniej jeden zbrojny podmiot niepaństwowy walczący z siłami rządowymi lub innymi ugrupowaniami zbrojnymi, przy czym skutki tych wojen w największym stopniu odczuwa ludność cywilna, a w szczególności dzieci;
B. mając na uwadze, że istnieje bardzo wiele rodzajów podmiotów niepaństwowych, obejmujących różne osobowości prawne, motywacje, a także zróżnicowany stopień gotowości i zdolności do respektowania międzynarodowego prawa humanitarnego i innych norm prawa międzynarodowego, jednak wszystkie wymagają w tym kontekście kontroli;
C. mając na uwadze, że w celu poprawy ochrony ludności cywilnej, a w szczególności dzieci, należy brać pod uwagę wszystkie strony konfliktu;
D. mając na uwadze, że międzynarodowe normy humanitarne obowiązują wszystkie strony konfliktu zbrojnego;
E. mając na uwadze, że konflikty zbrojne mają szczególnie destrukcyjny wpływ na fizyczny i umysłowy rozwój dzieci, a skutki długofalowe są odczuwalne w sferze bezpieczeństwa jednostki ludzkiej i zrównoważonego rozwoju;
F. mając na uwadze, że w Statucie Międzynarodowego Trybunału Karnego za przestępstwo uznaje się powoływanie i werbowanie dzieci poniżej 15 lat do sił lub ugrupowań zbrojnych lub zmuszanie ich do aktywnego udziału w działaniach wojennych;
G. mając na uwadze, że prawo międzynarodowe zabrania wszelkich form wykorzystywania seksualnego, w tym również stosowania przemocy seksualnej wobec dzieci, a także mając na uwadze, że przemoc seksualna może nosić znamiona zbrodni wojennych, zbrodni przeciwko ludzkości lub ludobójstwa;
H. mając na uwadze, że od przyjęcia konwencji o zakazie stosowania min w roku 1997 zmniejszył się zakres wykorzystywania min przeciwpiechotnych, choć w dalszym ciągu stanowią one zagrożenie dla dzieci, zwłaszcza w konfliktach zbrojnych niemających charakteru międzynarodowego;
I. mając na uwadze, że społeczność międzynarodowa ma moralny obowiązek dążenia do zobowiązania wszystkich stron konfliktów, w tym również państw i zbrojnych podmiotów niepaństwowych, do ochrony dzieci;
J. mając na uwadze, że kwestia demobilizacji, rehabilitacji i reintegracji dzieci–żołnierzy musi zostać ujęta w każdych odnośnych negocjacjach pokojowych i porozumieniach pokojowych oraz należy się nią zająć także w trakcie samego konfliktu;
K. mając na uwadze, że satysfakcjonująca demobilizacja i reintegracja dzieci–żołnierzy może pomóc uniknąć nakręcania się spirali przemocy;
1. zwraca się do komisarza ds. rozwoju oraz do wiceprzewodniczącej Komisji / wysokiej przedstawiciel Unii do spraw zagranicznych i polityki bezpieczeństwa z zaleceniem:
(a)
zachęcania zainteresowanych państw i zbrojnych podmiotów niepaństwowych do podpisywania planów działania na rzecz ochrony dzieci w konfliktach zbrojnych z biurem specjalnej przedstawiciel sekretarza generalnego ONZ ds. ochrony dzieci w konfliktach zbrojnych, przypominając jednocześnie, że takie kontakty ze zbrojnymi podmiotami niepaństwowymi nie oznaczają poparcia dla tych grup lub ich działań, ani uznania ich słuszności;
(b)
uznania wysiłków podejmowanych przez ONZ oraz organizacje międzynarodowe i pozarządowe na rzecz przekonania zbrojnych podmiotów niepaństwowych do ochrony dzieci, a także do jednoczesnego podkreślenia, że nie oznacza to poparcia dla działań tych podmiotów ani uznania ich słuszności;
(c)
uwzględnienia w ramach dialogu politycznego z krajami trzecimi, np. w ramach umowy z Kotonu, celu, jakim jest zapobieganie werbowaniu i zmuszaniu do służby wojskowej dzieci w wieku poniżej 18 lat oraz zaprzestanie takich praktyk, jak i doprowadzenie do ich uwolnienia i ponownej integracji społecznej;
(d)
ponownego podkreślenia, że państwa i zbrojne podmioty niepaństwowe muszą przestrzegać międzynarodowego prawa humanitarnego i międzynarodowego humanitarnego prawa zwyczajowego, jak i z zaleceniem wspierania ich w wysiłkach na rzecz podejmowania specjalnych środków mających na celu ochronę ludności cywilnej, a zwłaszcza dzieci, przypominając jednocześnie, że takie działania ze zbrojnymi podmiotami niepaństwowymi nie oznaczają poparcia dla tych grup lub ich działań, ani uznania ich słuszności;
(e)
przypomnienia, że międzynarodowe prawo humanitarne to wiążące ramy prawne dla zbrojnych podmiotów niepaństwowych oraz że wspólny art. 3 konwencji genewskich a także drugi protokół dodatkowy z 1977 r. służą temu właśnie celowi, podobnie jak cały szereg zasad międzynarodowego humanitarnego prawa zwyczajowego; sprawdzenia, jako istotnej kwestii, czy obowiązujące zasady regulujące międzynarodowe prawo humanitarne są odpowiednie w przypadku podmiotów niepaństwowych, czy potrzeba może nowych uregulowań prawnych;
(f)
nawiązania bezpośredniego lub pośredniego – z pomocą wyspecjalizowanych organizacji pozarządowych – kontaktu ze zbrojnymi podmiotami niepaństwowymi w kwestii ochrony dziewcząt i chłopców w celu złagodzenia cierpienia dzieci w konfliktach zbrojnych oraz skłonienia zbrojnych podmiotów niepaństwowych do podpisania aktu zobowiązania w ramach apelu organizacji Geneva Call o ochronę dzieci przed skutkami konfliktów zbrojnych;
(g)
wspierania humanitarnych organizacji pozarządowych, które podejmują dialog ze zbrojnymi podmiotami niepaństwowymi z myślą o przestrzeganiu międzynarodowych norm humanitarnych w konfliktach zbrojnych, a zwłaszcza w celu działania na rzecz ochrony dzieci przy pomocy środków politycznych, dyplomatycznych i finansowych;
(h)
wezwania państw członkowskich do przyłączenia się do międzynarodowych starań na rzecz zapobiegania atakom na szkoły i wykorzystywaniu ich w celach wojskowych przez siły zbrojne dzięki poparciu projektu wytycznych z Lucens dotyczących ochrony szkół i uniwersytetów przed wykorzystaniem militarnym podczas konfliktów zbrojnych;
2. zobowiązuje swojego przewodniczącego do przekazania niniejszego zalecenia komisarzowi ds. rozwoju, wiceprzewodniczącej Komisji / wysokiej przedstawiciel Unii do spraw zagranicznych i polityki bezpieczeństwa, Komisji, Radzie oraz Europejskiej Służbie Działań Zewnętrznych.
Liczba delegacji międzyparlamentarnych, delegacji do wspólnych komisji parlamentarnych i delegacji do komisji współpracy parlamentarnej oraz wielostronnych zgromadzeń parlamentarnych
212k
45k
Decyzja Parlamentu Europejskiego z dnia 12 marca 2014 r. w sprawie liczby delegacji międzyparlamentarnych, delegacji do wspólnych komisji parlamentarnych, delegacji do komisji współpracy parlamentarnej oraz wielostronnych zgromadzeń parlamentarnych (2014/2632(RSO))
– uwzględniając propozycję Konferencji Przewodniczących,
– uwzględniając układy o stowarzyszeniu, umowy o współpracy i inne umowy zawarte przez Unię Europejską z państwami trzecimi,
– uwzględniając art.198 Regulaminu,
A. pragnąc umocnić demokrację parlamentarną poprzez ciągły dialog międzyparlamentarny;
1. postanawia następująco określić liczbę delegacji i ich podział regionalny:
a)
Europa, Bałkany Zachodnie i Turcja
Delegacje do:
–
Wspólnej Komisji Parlamentarnej UE-Była Jugosłowiańska Republika Macedonii
–
Wspólnej Komisji Parlamentarnej UE-Turcja
Delegacja do spraw Stosunków ze Szwajcarią i Norwegią, do Wspólnej Komisji Parlamentarnej UE-Islandia oraz do Wspólnej Komisji Parlamentarnej Europejskiego Obszaru Gospodarczego (EOG)
Delegacja do Parlamentarnego Komitetu Stabilizacji i Stowarzyszenia UE-Serbia
Delegacja do Parlamentarnego Komitetu Stabilizacji i Stowarzyszenia UE-Albania
Delegacja do Parlamentarnego Komitetu Stabilizacji i Stowarzyszenia UE-Czarnogóra
Delegacja do spraw Stosunków z Bośnią i Hercegowiną oraz Kosowem
b)
Rosja i kraje Partnerstwa Wschodniego
Delegacja do Komisji Współpracy Parlamentarnej UE-Rosja
Delegacja do Komisji Współpracy Parlamentarnej UE-Ukraina
Delegacja do Komisji Współpracy Parlamentarnej UE-Mołdawia
Delegacja do spraw Stosunków z Białorusią
Delegacja do Komisji Współpracy Parlamentarnej UE-Armenia, UE-Azerbejdżan i UE-Gruzja
c)
Maghreb, Maszrek, Izrael i Palestyna
Delegacje do spraw Stosunków z:
–
Izraelem
–
Palestyńską Radą Legislacyjną
–
Państwami Maghrebu i Unią Maghrebu Arabskiego
–
Państwami Maszreku
d)
Półwysep Arabski, Irak i Iran
Delegacje do spraw Stosunków z:
–
Państwami Półwyspu Arabskiego
–
Irakiem
–
Iranem
e)
Ameryka Północna, Środkowa i Południowa
Delegacje do spraw Stosunków z:
–
Stanami Zjednoczonymi
–
Kanadą
–
Federacyjną Republiką Brazylii
–
Państwami Ameryki Środkowej
–
Państwami Wspólnoty Andyjskiej
–
Mercosurem
Delegacja do Wspólnej Komisji Parlamentarnej UE-Meksyk
Delegacja do Wspólnej Komisji Parlamentarnej UE-Chile
Delegacja do Komisji Parlamentarnej CARIFORUM-UE
f)
Azja/Pacyfik
Delegacje do spraw Stosunków z:
–
Japonią
–
Chińską Republiką Ludową
–
Indiami
–
Afganistanem
–
Państwami Azji Południowej
–
Państwami Azji Południowo-Wschodniej i Stowarzyszeniem Narodów Azji Południowo-Wschodniej (ASEAN)
–
Półwyspem Koreańskim
–
Australią i Nową Zelandią
Delegacja do Komisji Współpracy Parlamentarnej UE-Kazachstan, UE-Kirgistan, UE-Uzbekistan i UE-Tadżykistan oraz do spraw Stosunków z Turkmenistanem i Mongolią
g)
Afryka
Delegacje do spraw Stosunków z:
–
Republiką Południowej Afryki
–
Parlamentem Panafrykańskim
h)
zgromadzenia wielostronne
Delegacja do Wspólnego Zgromadzenia Parlamentarnego AKP-UE
Delegacja do Zgromadzenia Parlamentarnego Unii dla Śródziemnomorza
Delegacja do Europejsko-Latynoamerykańskiego Zgromadzenia Parlamentarnego
Delegacja do Zgromadzenia Parlamentarnego Euronest
Delegacja do spraw Stosunków ze Zgromadzeniem Parlamentarnym NATO;
2. postanawia, że członkowie komisji parlamentarnych utworzonych na podstawie umowy o partnerstwie gospodarczym będą wyłaniani jedynie z Komisji Handlu Międzynarodowego oraz Komisji Rozwoju – z zapewnieniem czołowej roli Komisji Handlu Międzynarodowego jako komisji przedmiotowo właściwej – oraz że będą oni aktywnie koordynować ich pracę ze Wspólnym Zgromadzeniem Parlamentarnym AKP-UE;
3. postanawia, że członkowie Zgromadzenia Parlamentarnego Unii dla Śródziemnomorza, Europejsko-Latynoamerykańskiego Zgromadzenia Parlamentarnego i Zgromadzenia Parlamentarnego Euronest będą wyłaniani jedynie z delegacji dwustronnych lub podregionalnych właściwych dla obszaru geograficznego każdego z tych zgromadzeń;
4. postanawia, że członkowie Delegacji do spraw Stosunków ze Zgromadzeniem Parlamentarnym NATO będą wyłaniani jedynie z Podkomisji Bezpieczeństwa i Obrony;
5. postanawia, że Konferencja Przewodniczących Delegacji powinna opracować projekt kalendarza sześciomiesięcznego, do przyjęcia przez Konferencję Przewodniczących po konsultacjach z Komisją Spraw Zagranicznych, Komisją Rozwoju i Komisją Handlu Międzynarodowego, z zastrzeżeniem jednak, że Konferencja Przewodniczących będzie mogła modyfikować ten kalendarz w reakcji na wydarzenia polityczne;
6. postanawia, że grupy polityczne i posłowie niezrzeszeni wyznaczą stałych zastępców mających uczestniczyć w pracach wszystkich rodzajów delegacji oraz że liczba tych zastępców nie może przekroczyć liczby członków pełnoprawnych reprezentujących grupy lub posłów niezrzeszonych;
7. postanawia zacieśnić współpracę z komisjami zainteresowanymi pracami delegacji oraz wzmocnić proces konsultacji z nimi poprzez organizowanie wspólnych posiedzeń tych organów w zwykłych miejscach pracy;
8. postara się zadbać, aby w praktyce co najmniej jeden sprawozdawca lub przewodniczący komisji mógł także uczestniczyć w pracach delegacji, wspólnych komisji parlamentarnych, komisji współpracy parlamentarnej oraz wielostronnych zgromadzeń parlamentarnych; postanawia ponadto, że przewodniczący na wspólny wniosek przewodniczących danej delegacji i komisji wydaje zezwolenia na tego rodzaju wyjazdy służbowe;
9. postanawia, że niniejsza decyzja wejdzie w życie podczas pierwszej sesji miesięcznej ósmej kadencji parlamentarnej;
10. zobowiązuje swojego przewodniczącego do przekazania niniejszej decyzji Radzie, Komisji oraz Europejskiej Służbie Działań Zewnętrznych.
Przekazywanie konsumentom informacji na temat żywności w odniesieniu do definicji wytworzonych nanomateriałów
213k
50k
Rezolucja Parlamentu Europejskiego z dnia 12 marca 2014 r. w sprawie rozporządzenia delegowanego Komisji z dnia 12 grudnia 2013 r. zmieniającego rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) nr 1169/2011 w sprawie przekazywania konsumentom informacji na temat żywności w odniesieniu do definicji „wytworzonych nanomateriałów” (C(2013)08887 - 2013/2997(DEA))
– uwzględniając rozporządzenie delegowane Komisji (C(2013)08887),
– uwzględniając art. 290 Traktatu o funkcjonowaniu Unii Europejskiej,
– uwzględniając rozporządzenie (UE) nr 1169/2011 Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 25 października 2011 r. w sprawie przekazywania konsumentom informacji na temat żywności(1), w szczególności jego art. 2 ust. 2 lit. t), art. 18 ust. 3, art. 18 ust. 5 oraz art. 51 ust. 5,
– uwzględniając wniosek Komisji w sprawie rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady w sprawie nowej żywności (COM(2013)0894),
– uwzględniając rozporządzenie (WE) nr 1333/2008 Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 16 grudnia 2008 r. w sprawie dodatków do żywności(2),
– uwzględniając unijne wykazy ustanowione rozporządzeniem Komisji (UE) nr 1129/2011 z dnia 11 listopada 2011 r. zmieniającym załącznik II do rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady nr 1333/2008 poprzez ustanowienie unijnego wykazu dodatków do żywności(3) oraz rozporządzenie Komisji (UE) nr 1130/2011 z dnia 11 listopada 2011 r. zmieniające załącznik III do rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady (WE) nr 1333/2008 w sprawie dodatków do żywności poprzez ustanowienie unijnego wykazu dodatków do żywności dopuszczonych do stosowania w dodatkach do żywności enzymach spożywczych, środkach aromatyzujących i składnikach odżywczych(4),
– uwzględniają rozporządzenie Komisji (UE) nr 257/2010 z dnia 25 marca 2010 r. ustanawiające program ponownej oceny dopuszczonych dodatków do żywności zgodnie z rozporządzeniem Parlamentu Europejskiego i Rady (WE) nr 1333/2008 w sprawie dodatków do żywności(5),
– uwzględniając projekt rezolucji Komisji Ochrony Środowiska Naturalnego, Zdrowia Publicznego i Bezpieczeństwa Żywności,
– uwzględniając art. 87a ust. 3 Regulaminu,
A. mając na uwadze, że art. 18. ust. 3 rozporządzenia (UE) nr 1169/2011 w sprawie przekazywania konsumentom informacji na temat żywności stanowi, że wszelkie składniki obecne w postaci wytworzonych nanomateriałów muszą być wyraźnie wskazane w wykazie składników, aby zapewnić udzielenie konsumentom informacji; mając na uwadze, że rozporządzenie w sprawie przekazywania konsumentom informacji na temat żywności zawiera definicję „wytworzonych nanomateriałów”;
B. mając na uwadze, że art. 18 ust. 5 rozporządzenia w sprawie przekazywania konsumentom informacji na temat żywności upoważnia Komisję do dopasowania i dostosowania – w drodze aktów delegowanych i z myślą o osiągnięciu celów tego rozporządzenia – definicji wytworzonych nanomateriałów, o której mowa w rozporządzeniu, do postępu technicznego i naukowego lub do definicji uzgodnionych na szczeblu międzynarodowym;
C. mając na uwadze, że w zaleceniu Komisji 2011/696/UE określono ogólną definicję nanomateriałów;
D. mając na uwadze, że w rozporządzeniach Komisji (UE) nr 1129/2011 i nr 1130/2011 określono wyczerpujące unijne wykazy dodatków do żywności, które były dopuszczone do stosowania przed wejściem w życie rozporządzenia (WE) nr 1333/2008, po dokonaniu przeglądu ich zgodności z przepisami tego rozporządzenia;
E. mając na uwadze, że rozporządzenie delegowane Komisji wyklucza z nowej definicji „wytworzonych nanomateriałów” wszystkie dodatki do żywności zawarte w unijnych wykazach i zamiast tego sugeruje, że należy się zająć się koniecznością określenia szczególnych wymogów oznaczania nanomateriałów w odniesieniu do tych dodatków, w kontekście programu ponownej oceny zgodnie z rozporządzeniem Komisji (UE) nr 257/2010, w razie konieczności przez zmianę warunków stosowania załącznika II do rozporządzenia (WE) nr 1333/2008 oraz specyfikacji tych dodatków do żywności, określonych w rozporządzeniu Komisji (UE) nr 231/2012(6);
F. mając na uwadze, że obecnie to właśnie dodatki do żywności mogą się znajdować w żywności jako nanomateriały;
G. mając na uwadze, że takie ogólne odstępstwo unieważnia przepisy dotyczące etykietowania w odniesieniu do wszystkich dodatków do żywności, które są wytworzonymi nanomateriałami; mając na uwadze, że anuluje to podstawowy skutek aktu prawnego i narusza główny cel dyrektywy, jakim jest dążenie do wysokiego poziomu ochrony zdrowia i interesów konsumentów przez zapewnienie konsumentom końcowym podstawy do dokonywania świadomych wyborów;
H. mając na uwadze, że Komisja uzasadnia takie ogólne odstępstwo obejmujące wszystkie istniejące dodatki do żywności, stwierdzając, że „umieszczenie w wykazie składników, po nazwie takich dodatków do żywności, słowa ‘nano’ w nawiasie może wprowadzać konsumentów w błąd, sugerując, że dodatki takie są nowe, podczas gdy w rzeczywistości stosowane one były w tej postaci w żywności od dziesięcioleci”;
I. mając na uwadze, że takie uzasadnienie jest błędne i niewłaściwe, ponieważ rozporządzenie w sprawie przekazywania konsumentom informacji na temat żywności nie przewiduje rozróżnienia na istniejące i nowe nanomateriały, lecz jednoznacznie wymaga oznaczania wszystkich składników obecnych w postaci wytworzonych nanomateriałów;
J. mając na uwadze, że zapowiedziany przez Komisję zamiar zajęcia się, w ramach programu ponownej oceny, koniecznością określenia szczególnych wymogów etykietowania nanomateriałów w odniesieniu do dodatków do żywności zawartymi w unijnych wykazach jest nieodpowiedni, ponieważ oznacza mylenie kwestii bezpieczeństwa z ogólnymi wymogami etykietowania w celu informowania konsumentów; mając na uwadze, że sugeruje to również, że Komisja kwestionuje samą potrzebę szczególnego oznaczania nanomateriałów, co narusza przepisy art. 18 ust. 3 rozporządzenia w sprawie przekazywania konsumentom informacji na temat żywności; mając na uwadze, że dodatek do żywności jest nanomateriałem lub nim nie jest, w związku z czym takie wymogi etykietowania mają być stosowane do wszystkich dozwolonych dodatków do żywności, które są nanomateriałami, bez względu na warunki stosowania lub inne specyfikacje;
K. mając ponadto na uwadze, że jest nie do przyjęcia, aby odwoływać się do niezwiązanego z tematem programu ponownej oceny, który istniał już w chwili, kiedy ustawodawca postanowił wprowadzić jednoznaczne wymogi etykietowana w rozporządzeniu w sprawie przekazywania konsumentom informacji na temat żywności, gdyż jest to próba unieważnienia tych wymogów etykietowania w trzy lata po ich wprowadzeniu;
1. jest przeciwny przyjęciu rozporządzenia delegowanego Komisji zmieniającego rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady w sprawie przekazywania konsumentom informacji na temat żywności w odniesieniu do definicji „wytworzonych nanomateriałów”;
2. uważa, że rozporządzenie delegowane Komisji nie jest zgodne z celem i treścią rozporządzenia (UE) nr 1169/2011 oraz że wykracza ono poza uprawnienia delegowane przekazane Komisji na mocy aktu podstawowego;
3. wzywa Komisję do przedstawienia nowego aktu delegowanego uwzględniającego stanowisko Parlamentu:
4. zobowiązuje swojego przewodniczącego do przekazania niniejszej rezolucji Komisji i do powiadomienia jej, że rozporządzenie delegowane nie może wejść w życie;
5. zobowiązuje swojego przewodniczącego do przekazania niniejszej rezolucji Radzie oraz rządom i parlamentom państw członkowskich.
Rozporządzenie Komisji (UE) nr 231/2012 z dnia 9 marca 2012 r. ustanawiające specyfikacje dla dodatków do żywności wymienionych w załącznikach II i III do rozporządzenia (WE) nr 1333/2008 Parlamentu Europejskiego i Rady (Dz.U. L 83 z 22.3.2012, s. 1).
Przetwarzanie danych osobowych do celów zapobiegania przestępstwom ***I
Rezolucja ustawodawcza Parlamentu Europejskiego z dnia 12 marca 2014 r. w sprawie wniosku dotyczącego dyrektywy Parlamentu Europejskiego i Rady w sprawie ochrony osób fizycznych w zakresie przetwarzania danych osobowych przez właściwe organy do celów zapobiegania przestępstwom, prowadzenia dochodzeń w ich sprawie, wykrywania ich i ścigania albo wykonywania kar kryminalnych oraz swobodnego przepływu tych danych (COM(2012)0010 – C7-0024/2012 – 2012/0010(COD))
(Zwykła procedura ustawodawcza: pierwsze czytanie)
Parlament Europejski,
– uwzględniając wniosek Komisji przedstawiony Parlamentowi Europejskiemu i Radzie (COM(2012)0010),
– uwzględniając art. 294 ust. 2 oraz art. 16 ust. 2 Traktatu o funkcjonowaniu Unii Europejskiej, zgodnie z którymi wniosek został przedstawiony Parlamentowi przez Komisję (C7‑0024/2012),
– uwzględniając art. 294 ust. 3 Traktatu o funkcjonowaniu Unii Europejskiej,
– uwzględniając uzasadnione opinie przedstawione – na mocy protokołu nr 2 w sprawie stosowania zasad pomocniczości i proporcjonalności – przez niemiecki Bundesrat i parlament Szwecji, w których stwierdzono, że projekt aktu ustawodawczego nie jest zgodny z zasadą pomocniczości,
– uwzględniając opinię Europejskiego Inspektora Ochrony Danych z dnia 7 marca 2012 r.(1),
– uwzględniając opinię Agencji Praw Podstawowych Unii Europejskiej z dnia 1 października 2012 r.,
– uwzględniając art. 55 Regulaminu,
– uwzględniając sprawozdanie Komisji Wolności Obywatelskich, Sprawiedliwości i Spraw Wewnętrznych oraz opinię Komisji Prawnej (A7-0403/2013),
1. przyjmuje poniższe stanowisko w pierwszym czytaniu;
2. zwraca się do Komisji o ponowne przekazanie mu sprawy, jeśli uzna ona za stosowne wprowadzić znaczące zmiany do swojego wniosku lub zastąpić go innym tekstem;
3. zobowiązuje swojego przewodniczącego do przekazania stanowiska Parlamentu Radzie i Komisji, a także parlamentom narodowym.
Stanowisko Parlamentu Europejskiego przyjęte w pierwszym czytaniu w dniu 12 marca 2014 r. w celu przyjęcia dyrektywy Parlamentu Europejskiego i Rady 2014/.../UE w sprawie ochrony osób fizycznych w zakresie przetwarzania danych osobowych przez właściwe organy do celów zapobiegania przestępstwom, prowadzenia dochodzeń w ich sprawie, wykrywania ich i ścigania albo wykonywania kar kryminalnych oraz swobodnego przepływu tych danych
uwzględniając Traktat o funkcjonowaniu Unii Europejskiej, w szczególności jego art. 16 ust. 2,
uwzględniając wniosek Komisji Europejskiej,
po przekazaniu projektu aktu ustawodawczego parlamentom narodowym,
uwzględniając opinię Europejskiego Inspektora Ochrony Danych(2),
stanowiąc zgodnie ze zwykłą procedurą ustawodawczą(3),
a także mając na uwadze, co następuje:
(1) Ochrona osób fizycznych w zakresie przetwarzaniazwiązku z przetwarzaniem danych osobowych jest prawem podstawowym jednym z praw podstawowych. Artykuł 8 ust. 1 Karty praw podstawowych Unii Europejskiej („Karta”) i art. 16 ust. 1 Traktatu o funkcjonowaniu Unii Europejskiej stanowią, iż każda osoba ma prawo do ochrony danych osobowych jej dotyczących. Artykuł 8 ust. 2 Karty stanowi, że dane te muszą być przetwarzane rzetelnie w określonych celach i za zgodą osoby zainteresowanej lub na innej uzasadnionej podstawie przewidzianej ustawą. [Popr. 1]
(2) Przetwarzanie danych osobowych ma służyć człowiekowi, zaś zasady i przepisy dotyczące ochrony osób fizycznych w odniesieniu do przetwarzania ich danych osobowych powinny, niezależnie od obywatelstwa czy miejsca zamieszkania osób fizycznych, respektować ich podstawowe prawa i wolności, szczególnie prawo do ochrony danych osobowych. Powinno ono również przyczyniać się do stworzenia obszaru wolności, bezpieczeństwa i sprawiedliwości.
(3) Szybki rozwój technologiczny i globalizacja przyniosły nowe wyzwania w zakresie ochrony danych osobowych. Niezwykle wzrosła skala wymiany i zbierania danych. Technologia umożliwia właściwym organom wykorzystywanie danych osobowych do wykonywania powierzonych im zadań na niespotykaną dotąd skalę.
(4) Wymaga to ułatwienia swobodnego przepływu danych, gdy jest niezbędny i proporcjonalny, między właściwymi organami na terytorium Unii oraz przekazywania danych do państw trzecich i organizacji międzynarodowych, przy równoczesnym zagwarantowaniu wysokiego poziomu ochrony danych osobowych. Przemiany te wymagają budowy mocnych i bardziej spójnych ram ochrony danych w Unii, popartych zdecydowanym egzekwowaniem. [Popr. 2]
(5) Dyrektywa 95/46/WE Parlamentu Europejskiego i Rady(4) ma zastosowanie do wszystkich operacji przetwarzania danych w państwach członkowskich, odbywających się zarówno w sektorze publicznym, jak i prywatnym. Nie ma ona jednak zastosowania do przetwarzania danych osobowych „w ramach działalności wykraczającej poza zakres prawa Wspólnoty”, takiej jak działalność prowadzona w ramach współpracy wymiarów sprawiedliwości w sprawach karnych i współpracy policyjnej.
(6) Decyzja ramowa Rady 2008/977/JHA(5) ma zastosowanie w obszarze współpracy wymiarów sprawiedliwości w sprawach karnych i współpracy policyjnej. Zakres zastosowania tej decyzji ramowej jest ograniczony do przetwarzania danych osobowych przekazywanych lub udostępnianych pomiędzy państwami członkowskimi.
(7) Zapewnienie spójnego, wysokiego poziomu ochrony danych osobowych osób fizycznych oraz ułatwienie wymiany danych osobowych między właściwymi organami państw członkowskich ma zasadnicze znaczenie dla zagwarantowania skutecznej współpracy wymiarów sprawiedliwości w sprawach karnych i współpracy policyjnej. Aby osiągnąć ten cel konieczne jest zapewnienie we wszystkich państwach członkowskich równorzędnego poziomu ochrony praw i wolności osób fizycznych w zakresie przetwarzania danych osobowych przez właściwe organy w celu zapobiegania przestępstwom, prowadzenia dochodzeń w ich sprawie, wykrywania ich lub ścigania i w celu wykonywania kar kryminalnych oraz swobodnego przepływu tych danych. Spójne i jednolite stosowanie przepisów dotyczących ochrony podstawowych praw i wolności osób fizycznych w związku z przetwarzaniem danych osobowych powinno być zagwarantowane w całej Unii. Skuteczna ochrona danych osobowych w całej Unii wymaga wzmocnienia praw podmiotów danych oraz obowiązków podmiotów, które przetwarzają dane osobowe, lecz także równorzędnych uprawnień w zakresie monitorowania i zapewnienia zgodności z przepisami o ochronie danych osobowych w państwach członkowskich. [Popr. 3]
(8) Artykuł 16 ust. 2 Traktatu o funkcjonowaniu Unii Europejskiej stanowi, że Parlament Europejski i Rada powinny ustanowić przepisyokreślić zasady dotyczące ochrony osób fizycznych w zakresie przetwarzania danych osobowych oraz zasady dotyczące swobodnego przepływu ich danych osobowych. [Popr. 4]
(9) Na tej podstawie rozporządzenie (UE) nr …../2014 Parlamentu Europejskiego i Rady w sprawie ochrony osób fizycznych przetwarzania związku z przetwarzaniem danych osobowych i swobodnego przepływu takich danych (ogólne rozporządzenie o ochronie danych) ustanawia ogólne przepisy służące ochronie osób fizycznych w zakresie przetwarzania danych osobowych oraz zagwarantowaniu swobodnego przepływu danych osobowych na terytorium Unii.
(10) W deklaracji 21 w sprawie ochrony danych osobowych w dziedzinie współpracy wymiarów sprawiedliwości w sprawach karnych i współpracy policyjnej załączonej do Aktu końcowego konferencji międzyrządowej, która przyjęła Traktat z Lizbony, konferencja uznała fakt, że konieczne może okazać się przyjęcie szczególnych przepisów dotyczących ochrony danych osobowych i swobodnego przepływu tych danych w dziedzinach współpracy wymiarów sprawiedliwości w sprawach karnych i współpracy policyjnej, opartych na art. 16 Traktatu o funkcjonowaniu Unii Europejskiej, ze względu na szczególny charakter tych dziedzin.
(11) Dlatego też osobnaszczegółowa dyrektywa powinna uwzględniać szczególnychszczególny charakter tych dziedzin, ustanawiając przepisy dotyczące ochrony osób fizycznych w zakresie przetwarzania danych osobowych przez właściwe organy do celów zapobiegania przestępstwom, prowadzenia dochodzeń w ich sprawie, wykrywania ich lub ścigania i wykonywania kar kryminalnych. [Popr. 5]
(12) Aby zagwarantować jednakowy poziom ochrony osób fizycznych poprzez prawnie egzekwowalne prawa obowiązujące na terytorium całej Unii oraz zapobiec różnicom utrudniającym wymianę danych osobowych między właściwymi organami, niniejsza dyrektywa powinna przewidywać zharmonizowane przepisy dotyczące ochrony i swobodnego przepływu danych w obszarze współpracy wymiarów sprawiedliwości w sprawach karnych i współpracy policyjnej.
(13) Niniejsza dyrektywa umożliwia uwzględnienie zasady publicznego dostępu do dokumentów urzędowych przy stosowaniu przepisów w niej ustanowionych.
(14) Ochrona zapewniana na mocy niniejszej dyrektywy powinna dotyczyć osób fizycznych, niezależnie od ich obywatelstwa lub miejsca zamieszkania, w zakresie przetwarzania danych osobowych.
(15) Ochrona osób fizycznych powinna być neutralna pod względem technologicznym i nie powinna zależeć od zastosowanych technik, ponieważ w przeciwnym razie wystąpiłoby poważne ryzyko obchodzenia prawa. Ochrona osób fizycznych powinna mieć zastosowanie do przetwarzania danych osobowych w sposób zautomatyzowany, jak również ręcznego przetwarzania, jeśli dane znajdują się lub mają znajdować się w zbiorze danych. Zbiory lub zestawy zbiorów oraz ich strony tytułowe, które nie są zorganizowane według określonych kryteriów, nie powinny wchodzić w zakres niniejszej dyrektywy. Dyrektywa nie powinna mieć zastosowania do przetwarzania danych w toku działalności leżącej poza zakresem prawa Unii, w szczególności dotyczącej bezpieczeństwa narodowego, ani do przetwarzania danych przez instytucje, organy, biura i agencje Unii, takie jak Europol czy Eurojust. Rozporządzenie (WE) nr 45/2001 Parlamentu Europejskiego i Rady(6) oraz konkretne instrumenty prawne mające zastosowanie do organów lub jednostek organizacyjnych Unii powinny zostać uspójnione z niniejszą dyrektywą i powinny być stosowane zgodnie z niniejszą dyrektywą. [Popr. 6]
(16) Zasady ochrony powinny być stosowane do wszelkich informacji dotyczących zidentyfikowanych lub możliwych do zidentyfikowania osób fizycznych. Aby ustalić, czy można zidentyfikować daną osobę fizyczną, należy wziąć pod uwagę wszystkie sposoby, jakimi może posłużyć się administrator lub inna osoba w celu zidentyfikowania lub wyodrębnienia tej osoby. Zasady ochrony nie powinny być stosowane do danych zanonimizowanych w taki sposób, że podmiot danych, nie może być już zidentyfikowany. Niniejsza dyrektywa nie powinna mieć zastosowania do danych anonimowych oznaczających wszelkie dane, które nie mogą odnosić się, bezpośrednio lub pośrednio, samodzielnie lub w połączeniu z towarzyszącymi im danymi, do osoby fizycznej. Biorąc pod uwagę znaczenie zmian zachodzących w ramach społeczeństwa informacyjnego oraz technik stosowanych do przechwytywania, przekazywania, przekształcania, ewidencjonowania, przechowywania lub komunikowania danych dotyczących lokalizacji osób fizycznych, które to dane mogą być wykorzystywane do różnych celów, w tym do monitoringu lub tworzenia profili, niniejsza dyrektywa powinna mieć zastosowanie do operacji przetwarzania takich danych osobowych. [Popr. 7]
(16a) Wszelkie operacje przetwarzania danych osobowych powinny być zgodne z prawem, prowadzone w rzetelny i przejrzysty sposób wobec zainteresowanych osób. Zwłaszcza konkretne cele przetwarzania danych powinny być jednoznaczne, zgodne z prawem i określone w momencie zbierania danych osobowych. Dane osobowe powinny być prawidłowe, właściwe i ograniczone do niezbędnego minimum odpowiadającego celom, dla których są przetwarzane. Wymaga to w szczególności ograniczania do ścisłego minimum zakresu zbieranych danych oraz okresu ich przechowywania. Dane osobowe powinny być przetwarzane tylko wówczas, gdy celu przetwarzania nie można osiągnąć innymi środkami. Należy poczynić wszelkie stosowne kroki w celu dopilnowania, by niedokładne dane osobowe były poprawiane lub usuwane. Aby uniknąć przechowywania danych przez czas dłuższy, niż jest to konieczne, administrator powinien ustalić terminy usuwania danych lub okresowego przeglądu. [Popr. 8]
(17) Za dane osobowe dotyczące zdrowia powinny być uznawane w szczególności wszelkie dane dotyczące stanu zdrowia podmiotu danych informacje na temat rejestracji osoby fizycznej w celu świadczenia na jej rzecz usług zdrowotnych; informacje o płatnościach danej osoby za opiekę zdrowotną lub kwalifikowaniu się danej osoby do korzystania z opieki zdrowotnej; numer, symbol lub oznaczenie przypisane danej osobie wyłącznie w celu identyfikowanie jej dla potrzeb świadczenia opieki zdrowotnej; wszelkie informacje na temat danej osoby zebrane w okresie świadczenia usług opieki zdrowotnej na jej rzecz; informacje pochodzące z badań laboratoryjnych lub lekarskich dotyczących części ciała lub płynów ustrojowych, w tym próbek biologicznych; informacje umożliwiające identyfikację osoby świadczącej usługi opieki zdrowotnej na rzecz danego pacjenta oraz wszelkie informacje np. na temat choroby, niepełnosprawności, ryzyka choroby, historii medycznej, leczenia klinicznego lub aktualnego stanu fizjologicznego lub biomedycznego podmiotu danych nienależnie od ich źródła, którym może być np. lekarz lub inny pracownik służby zdrowia, szpital, urządzenie medyczne, badanie diagnostyczne in vitro.
(18) Wszelkie operacje przetwarzania danych osobowych powinny być zgodne z prawem i prowadzone rzetelnie wobec zainteresowanych osób fizycznych. W szczególności należy wyraźnie określić konkretne cele, dla których dane są przetwarzane. [Popr. 9]
(19) Zapobieganie przestępstwom, prowadzenie dochodzeń w ich sprawie i ściganie ich wymaga zatrzymywania i przetwarzania przez właściwe organy danych osobowych, zgromadzonych w kontekście zapobiegania konkretnym przestępstwom, prowadzenia dochodzeń w ich sprawie i ścigania ich, poza tym kontekstem, by lepiej rozumieć istotę przestępstw i tendencje w tym zakresie, zebrania informacji na temat zorganizowanych sieci kryminalnych oraz powiązania różnych wykrytych przestępstw. [Popr. 10]
(20) Dane osobowe nie powinny być przetwarzane do celów niezgodnych z celem , w którym zostały zebrane. Dane osobowe powinny być prawidłowe, właściwe i nie wykraczać poza zakres odpowiadający celowi, dla którego są przetwarzane. Należy podjąć wszelkie stosowne kroki gwarantujące poprawienie lub usunięcie niedokładnych danych osobowych. [Popr. 11]
(20a) Sama okoliczność, że dwa cele odnoszą się do zapobiegania przestępstwom, ich wykrywania lub ścigania, lub wykonywania kar kryminalnych, nie musi oznaczać, że są one ze sobą zgodne. Istnieją jednak sytuacje, w których dalsze przetwarzanie w sposób niezgodny z celami powinno być możliwe, jeśli jest ono konieczne dla wywiązania się z obowiązku prawnego spoczywającego na administratorze, w celu ochrony żywotnych interesów podmiotu danych lub innej osoby lub w celu zapobieżenia bezpośredniemu i poważnemu zagrożeniu bezpieczeństwa publicznego. W związku z tym państwa członkowskie powinny mieć możliwość przyjęcia przepisów prawa krajowego przewidujących takie odstępstwa w zakresie bezwzględnie koniecznym. Takie przepisy prawa krajowego powinny zawierać odpowiednie gwarancje. [Popr. 12]
(21) Zasadę dokładności danych należy stosować, uwzględniając charakter i cel danej operacji przetwarzania. W szczególności w postępowaniach sądowych oświadczenia zawierające dane osobowe oparte są na subiektywnym osądzie osób fizycznych i w pewnych przypadkach nie zawsze można je zweryfikować. Zatem wymóg dokładności danych nie powinien odnosić się do dokładności oświadczenia, lecz jedynie do faktu, że dane oświadczenie zostało złożone.
(22) W toku wykładni i stosowania ogólnych zasad dotyczących przetwarzania danych osobowych przez właściwe organy do celów zapobiegania przestępstwom, prowadzenia dochodzeń w ich sprawie, ścigania ich i wykrywania oraz wykonywania kar kryminalnych, należy uwzględnić specyfikę tego sektora, w tym szczególne cele w nim realizowane. [Popr. 13]
(23) Nieodłączną cechę przetwarzania danych osobowych w obszarze współpracy wymiarów sprawiedliwości w sprawach karnych i współpracy policyjnej jest to, że przetwarzane są dane osobowe należące do różnych kategorii osób, których dane dotyczą. Należy zatem wprowadzić w możliwie największym stopniu rozróżnienie między danymi osobowymi dotyczącymi różnych kategorii osób, takich jak podejrzani, osoby skazane za przestępstwo, pokrzywdzeni i osoby trzecie, takie jak świadkowie, osoby posiadające istotne informacje lub kontakty oraz wspólnicy podejrzanych i skazanych przestępców. Państwa członkowskie powinny ustanowić szczegółowe przepisy dotyczące skutków takiej kategoryzacji, uwzględniając różne cele zbierania danych oraz przewidując szczególne gwarancje dla osób, które nie są podejrzane o popełnienie przestępstwa karnego ani nie zostały skazane za przestępstwo karne. [Popr. 14]
(24) Na tyle na ile to możliwe należy rozróżniać dane osobowe ze względu na stopień ich dokładności i wiarygodności. Fakty należy rozróżnić od osobistych osądów, w celu zagwarantowania zarówno ochrony osób fizycznych, jak i jakości i wiarygodności informacji przetwarzanych przez właściwe organy.
(25) Aby przetwarzanie danych osobowych było zgodne z prawem, musipowinno być ono dozwolone jedynie wówczas, gdy jest to konieczne dla spełnienia przez administratora ciążącychspoczywających na nim obowiązków prawnych, w celu wykonania przez właściwy organ zadania realizowanego w interesie publicznym, w oparciu o przepisy prawa, zadania realizowanego w interesie publicznym lub w celu ochrony żywotnych interesów osobyprawo Unii lub państw członkowskich, które dane dotyczą, powinno obejmować wyraźnie określone i szczegółowe przepisy dotyczące co najmniej celów, danych osobowych, konkretnych celów i środków, wyznaczenia lub innej osoby lub w celu zapobieżenia poważnemu zagrożeniu dla bezpieczeństwa publicznego możliwości wyznaczania administratora, procedur, których należy przestrzegać, wykorzystania i ograniczeń zakresu wszelkiej swobody przyznanej właściwym organom w odniesieniu do operacji przetwarzania. [Popr. 15]
(25a) Dane osobowe nie powinny być przetwarzane do celów niezgodnych z celem, w jakim zostały zebrane. Dalsze przetwarzanie przez właściwe organy do celu objętego zakresem stosowania niniejszej dyrektywy, który nie jest zgodny z celem początkowym, powinno być dozwolone jedynie w konkretnych przypadkach, gdy takie przetwarzanie jest konieczne dla wywiązania się ze spoczywającego na administratorze obowiązku prawnego wynikającego z prawa unijnego lub prawa państwa członkowskiego lub w celu ochrony żywotnych interesów podmiotu danych lub innej osoby, lub w celu zapobieżenia bezpośredniemu i poważnemu zagrożeniu dla bezpieczeństwa publicznego. To, że dane przetwarzane są dla potrzeb związanych z egzekwowaniem prawa, niekoniecznie oznacza, że cel ten jest zgodny z celem początkowym. Pojęcie przetwarzania danych zgodnie z celem musi być interpretowane w sposób rygorystyczny. [Popr. 16]
(25b) Dane osobowe przetwarzane z naruszeniem przepisów krajowych przyjętych na mocy niniejszej dyrektywy nie powinny być dłużej przetwarzane. [Popr. 17]
(26) Dane osobowe, które z racji swego charakteru są szczególnie newralgicznewrażliwe i narażone na ryzyko w kontekście podstawowych praw lub prywatności, w tym dane genetyczne, zasługują na szczególną ochronę. Dane te nie powinny być przetwarzane, chyba że przepisy wyraźnie na to zezwalają, przewidując przy tym przetwarzanie jest w wyraźny sposób niezbędne do wykonania zadania realizowanego w interesie publicznym w oparciu o prawo unijne lub prawo państwa członkowskiego, które przewiduje odpowiednie środki służące ochronie praw podstawowych i zabezpieczeniu słusznychuzasadnionych interesów podmiotów danych; lub też gdy przetwarzanie jest niezbędne do ochrony żywotnych interesów podmiotu danych, lub innej osoby; lub też gdy przetwarzane mają być dane wyraźnie udostępnione publicznie podmiot danych. Wrażliwe dane osobowe powinny być przetwarzane wyłącznie wtedy, gdy inne dane osobowe są już przetwarzane w celach związanych z egzekwowaniem prawa. Jakiekolwiek odstępstwo od zakazu przetwarzania wrażliwych danych należy interpretować w sposób rygorystyczny i nie powinno ono prowadzić do częstego, masowego i zorganizowanego przekazywania wrażliwych danych osobowych. [Popr. 18]
(26a) Przetwarzanie danych genetycznych powinno być dozwolone jedynie wówczas, gdy istnieje powiązanie dotyczące cech genetycznych, które pojawiło się w toku śledztwa lub postępowania sądowego. Dane genetyczne powinny być przechowywane wyłącznie tak długo, jak jest to bezwzględnie konieczne do celów takich śledztw i postępowań, przy czym państwa członkowskie mogą ustanowić przepisy przewidujące dłuższe przechowywanie zgodnie z warunkami określonymi w niniejszej dyrektywie. [Popr. 19]
(27) Każda osoba fizyczna powinna mieć prawo niepodlegania środkom opartym wyłącznie na automatycznym przetwarzaniu, jeżeli wywołują one negatywneśrodkowi opartemu częściowo lub całkowicie na profilowaniu dokonywanym poprzez automatyczne przetwarzanie. Takie przetwarzanie, które wywołuje skutki prawne dla tej osoby lub w znaczący sposób na nią wpływa, powinno być zakazane, chyba że prawo zezwala na automatyczne przetwarzanie, przewidując przy tym odpowiednie środki służące ochronie praw podstawowych i zabezpieczeniu słusznychuzasadnionych interesów podmiotu danych, w tym prawo do otrzymania zrozumiałych informacji o zasadach stosowanych przy profilowaniu. Takie przetwarzanie w żadnym wypadku nie może obejmować, wywoływać ani dyskryminować danych na podstawie ich szczególnych kategorii. [Popr. 20]
(28) Aby podmioty danych mogły korzystać ze swoich praw, wszelkie informacje do nich kierowane powinny być łatwo dostępne i zrozumiałe, w tym napisane w jednoznacznym, prostym języku. Informacje te powinny być dostosowane do potrzeb podmiotu danych, zwłaszcza w przypadku, gdy bezpośrednim adresatem tych informacji jest dziecko. [Popr. 21]
(29) Należy opracować sposoby ułatwienia podmiotowi danych korzystania z praw przysługujących mu na mocy niniejszej dyrektywy, włączając mechanizmy składania wniosków, wolnych od opłat, dotyczących w szczególności dostępu do danych, poprawiania ich i usunięcia. Administrator powinien być zobowiązany do odpowiedzi na wniosek podmiotu danych bez nieuzasadnionejzbędnej zwłoki, w terminie jednego miesiąca od daty otrzymania wniosku. Jeśli przetwarzanie danych odbywa się w sposób zautomatyzowany, administrator powinien zapewnić możliwość składania wniosków drogą elektroniczną. [Popr. 22]
(30) ZasadyZasada rzetelnego i przejrzystego przetwarzania wymaga, by podmiot danych, był informowany w szczególności o prowadzeniu operacji przetwarzania i jej celach, jej podstawie prawnej, okresie przechowywania danych, przysługującym jej prawie dostępu, poprawienia lub usunięcia danych oraz prawie do zgłoszenia skargi. Ponadto podmiot danych powinien być informowany o zastosowaniu profilowania oraz o jego zamierzonych skutkach. W przypadku konieczności uzyskania danych od podmiotu danych , należy także poinformować go o tym, że ma on obowiązek przekazać dane oraz o konsekwencjach braku przekazania takich danych. [Popr. 23]
(31) Informacje dotyczące przetwarzania danych osobowych odnoszących się do podmiotu danych powinny być mu przekazane w momencie zbierania danych lub, jeśli dane nie są uzyskiwane od tej osoby, w momencie ich rejestrowania lub rozsądnym terminie po zebraniu danych, zależnie od okoliczności, w jakich dane są przetwarzane.
(32) Każdej osobie powinno przysługiwać prawo dostępu do zebranych danych na jej temat, a wykonanie tego prawa powinno być na tyle łatwe, by każda osoba była świadoma przetwarzania i mogła zweryfikować jego zgodność z prawem. Dlatego też każdy podmiot danych powinien mieć prawo do uzyskania wiedzy, w szczególności informacji na temat celów, dla których dane są przetwarzane, podstawy prawnej, przez jaki okres i jacy odbiorcy otrzymują dane, w tym w państwach trzecich, w stosownych przypadkach zrozumiałych informacji o zasadach rządzących wszelkimi operacjami automatycznego przetwarzania, ich znaczeniu i ich zamierzonych skutkach, a także prawa do wniesienia skargi do organu nadzorczego i uzyskania informacji o jego danych kontaktowych. Podmioty danych powinny otrzymać kopię ich danych osobowych, które są przetwarzane. [Popr. 24]
(33) Państwom członkowskim należy zezwolić na przyjęcie środków legislacyjnych umożliwiających opóźnienie,lub ograniczenie lub odstąpienie od informowania osób, których dane dotyczą podmiotów danych o dostępie do ich danych osobowych, w zakresie i w czasie, w jakim takie częściowe lub kompletne ograniczenie stanowi konieczny i proporcjonalny środek w demokratycznym społeczeństwie, przy należytym uwzględnieniu słusznychpraw podstawowych i uzasadnionych interesów danej osoby, aby zapobiec utrudnianiu urzędowych lub prawnych dochodzeń, śledztw lub procedur, aby zapobiec utrudnieniom w zapobieganiu przestępstw, ich wykrywaniu, prowadzeniu dochodzeń w ich sprawie i ściganiu lub wykonywaniu kar kryminalnych, by chronić bezpieczeństwo publiczne lub narodowe lub chronić osobę, które dane dotyczą,podmiot danych lub prawa i wolności innych osób. Administrator powinien dokonywać oceny za pośrednictwem konkretnego i indywidualnego badania każdego przypadku, czy powinno być zastosowane częściowe lub całkowite ograniczenie prawa dostępu do danych. [Popr. 25]
(34) Podmiot danych powinien zostać zawiadomiony o wszelkich ograniczeniach dostępu na piśmie, w tym o faktycznych i prawnych przyczynach ograniczenia.
(34a) Wszelkie ograniczenie praw podmiotu danych musi być zgodne z Kartą i europejską konwencją praw człowieka, jak zostało wyjaśnione w orzecznictwie Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej i Europejskiego Trybunału Praw Człowieka, a zwłaszcza musi odbywać się z poszanowaniem istoty praw i wolności. [Popr. 26]
(35) Jeżeli państwa członkowskie przyjęły środki legislacyjne ograniczające całkowicie lub częściowo prawo dostępu, podmiot danych powinien mieć prawo wystąpienia do właściwego krajowego organu nadzorczego o sprawdzenie zgodności z prawem przetwarzania. Podmiot danych powinien zostać poinformowany o tym prawie. Jeżeli organ nadzorczy uzyskuje dostęp w imieniu podmiotu danych, podmiot ten powinien zostać poinformowany przez organ nadzorczy przynajmniej o tym, że organ ten przeprowadził wszystkie niezbędne weryfikacje oraz o ich wynikach, jeżeli chodzi o zgodność z prawem przedmiotowych operacji przetwarzania. Organ nadzorczy powinien także poinformować podmiot danych o jego prawie do uzyskania sądowych środków ochrony prawnej. [Popr. 27]
(36) Każda osoba powinna mieć prawo do poprawienia niedokładnych lub przetwarzanych niezgodnie z prawem danych osobowych jej dotyczących oraz prawo do ich usunięcia, jeżeli przetwarzanie takich danych jest niezgodne z głównymi zasadami ustanowionymi wprzepisami niniejszej dyrektywiedyrektywy. O takim poprawieniu, uzupełnieniu lub usunięciu należy poinformować odbiorców, którym zostały ujawnione te dane, oraz osoby trzecie, od których pochodzą niedokładne dane. Administratorzy powinni również powstrzymać się od dalszego rozpowszechniania tych danych. Jeżeli dane osobowe przetwarzane są w toku dochodzenia i postępowania karnego, poprawianie, prawa do informacji, dostępu, usunięcia i ograniczenia przetwarzania mogą być wykonywane godniezgodnie z przepisami krajowej procedury sądowej. [Popr. 28]
(37) Należy obciążyć administratora całkowitą odpowiedzialnością za przetwarzanie danych osobowych prowadzone przez niego samego lub w jego imieniu. W szczególności administrator powinien zapewnić zgodność każdej operacji przetwarzania z przepisami przyjętymi na mocy niniejszej dyrektywy i mieć obowiązek gotowości do wykazania tej zgodności. [Popr. 29]
(38) Ochrona prawa i wolności osób, których dane dotyczą w zakresie przetwarzania danych osobowych wymaga podjęcia odpowiednich środków technicznych i organizacyjnych w celu zagwarantowania spełnienia wymogów dyrektywy. By zapewnić zgodność z przepisami przyjętymi na mocy niniejszej dyrektywy, administrator powinien przyjąć polityki i wdrożyć odpowiednie środki, które są w szczególności zgodne z zasadą uwzględnienia ochrony danych już w fazie projektowania oraz zasadą domyślnej ochrony danych.
(39) Ochrona praw i wolności podmiotów danych a także zobowiązania i odpowiedzialność administratorów i podmiotów przetwarzających wymaga dokonania w niniejszej dyrektywie jasnego podziału obowiązków, w tym w przypadku gdy administrator określa cele i sposoby przetwarzania wspólnie z innymi administratorami danych oraz gdy operacja przetwarzania jest dokonywana w imieniu administratora. Podmiot danych powinien mieć prawo korzystania z przysługujących mu na mocy niniejszej dyrektywy praw wobec każdego ze współadministratorów. [Popr. 30]
(40) Działalność związana z przetwarzaniem danych powinna być udokumentowana przez administratora lub podmiot przetwarzający w celu zapewnienia lepszej zgodności z niniejszą dyrektywą. Każdy administrator i podmiot przetwarzający powinien być zobowiązany do współpracy z organem nadzorczym oraz do udostępniania mu, na żądanie, dokumentacji, tak by mogła ona służyć do monitorowania operacji przetwarzania.
(40a) Każda operacja przetwarzania danych osobowych powinna być udokumentowana w celu umożliwienia weryfikacji zgodności przetwarzania danych z prawem, samokontroli oraz zapewnienia odpowiedniej integralności i bezpieczeństwa danych. Taki zapis w dokumentacji powinien być udostępniany na żądanie organowi nadzorczemu w celu kontroli zgodności z przepisami niniejszej dyrektywy. [Popr. 31]
(40b) Ocena skutków w zakresie ochrony danych powinna być przeprowadzana przez administratora lub podmiot przetwarzający, jeżeli operacje przetwarzania – z racji swego charakteru, zakresu lub celów – mogą stwarzać szczególne zagrożenie dla praw i wolności podmiotów danych, i powinna obejmować w szczególności przewidywane środki, gwarancje i mechanizmy mające na celu zapewnienie ochrony danych osobowych z myślą o wykazaniu zgodności z przepisami niniejszej dyrektywy. Oceny skutków powinny dotyczyć stosownych systemów i procesów związanych z operacjami przetwarzania danych osobowych, a nie indywidualnych przypadków. [Popr. 32]
(41) W celu zagwarantowania skutecznej ochrony praw i wolności osób, których dane dotyczą poprzez działania prewencyjne, administrator lub podmiot przetwarzający powinien w określonych przypadkach konsultować się z organem nadzorczym przed przetwarzaniem. Ponadto jeśli ocena skutków w zakresie ochrony danych wykaże, że operacje przetwarzania mogą się wiązać z wysokim poziomem konkretnego ryzyka dla praw i wolności podmiotów danych, organ nadzorczy powinien być w stanie zapobiec przed rozpoczęciem operacji ryzykownemu przetwarzaniu, które jest niezgodne z niniejszą dyrektywą, oraz przedstawić propozycje zaradzenia tej sytuacji. Taka konsultacja może również zostać przeprowadzona w trakcie przygotowywania przez parlament narodowy środka ustawodawczego lub opartego na takim środku ustawodawczym środka, który określa charakter przetwarzania danych oraz ustanawia odpowiednie gwarancje. [Popr. 33]
(41a) W celu utrzymania bezpieczeństwa i zapobiegania przetwarzaniu z naruszeniem przepisów niniejszej dyrektywy administrator lub podmiot przetwarzający powinien ocenić ryzyko związane z przetwarzaniem oraz wdrożyć środki mające na celu ograniczenie tego ryzyka. Środki te powinny zapewnić odpowiedni poziom bezpieczeństwa, z uwzględnieniem stanu wiedzy naukowej oraz kosztów ich wdrożenia w stosunku do ryzyka oraz charakteru danych osobowych podlegających ochronie. Przy wprowadzaniu norm technicznych i środków organizacyjnych w celu zadbania o bezpieczeństwo przetwarzania należy sprzyjać neutralności pod względem technologicznym. [Popr. 34]
(42) Naruszenie ochrony danych osobowych, w braku odpowiedniej i szybkiej reakcji, może spowodować poważne szkodyspowodować znaczną stratę ekonomiczną i szkody społeczne dla danej osoby, w tym dla reputacji danej osoby oszustwo dotyczące tożsamości. Z tego względu, administrator, niezwłocznie po powzięciu wiadomości o naruszeniu, powinien powiadomić o nim organ nadzorczy. Osoby, których dane osobowe lub prywatność mogłyby ucierpieć wskutek takiego naruszenia, powinny być niezwłocznie powiadamiane, aby umożliwić im podjęcie niezbędnych środków ostrożności. Naruszenie powinno być uznawane za mające niekorzystny wpływ na dane osobowe lub prywatność osoby fizycznej, jeżeli jego skutkiem mogą być np. kradzież lub sfałszowanie tożsamości, uszkodzenie ciała, poważne upokorzenie lub naruszenie dobrego imienia w związku z przetwarzaniem danych osobowych. Zawiadomienie powinno zawierać informacje o środkach podjętych przez usługodawcę w celu zaradzenia naruszeniu, a także zalecenia dla abonenta lub osoby, których ono dotyczy. Powiadomienia powinny być przekazywane podmiotom danych tak szybko, jak to możliwe, w ścisłej współpracy z organem nadzorczym oraz z poszanowaniem wytycznych wydanych przez ten organ. [Popr. 35]
(43) Przy określaniu szczegółowych przepisów dotyczących formy i procedur mających zastosowanie przy zgłaszaniu naruszeń ochrony danych osobowych należy odpowiednio uwzględnić okoliczności naruszenia, w tym zbadać, czy dane osobowe były zabezpieczone właściwymi technicznymi środkami ochrony, skutecznie ograniczającymi prawdopodobieństwo niewłaściwego wykorzystania danych. W tych przepisach i procedurach należy ponadto uwzględnić słuszne interesy właściwych organów, w przypadkach gdy przedwczesne ujawnienie mogłoby niepotrzebnie utrudnić badanie okoliczności naruszenia.
(44) Administrator lub podmiot przetwarzający powinien wyznaczyć osobę, która będzie pomagać danemu administratorowi lub podmiotowi w monitorowaniu i wykazywaniu zgodności przepisów przyjętych z przepisami przyjętymi na mocy niniejszej dyrektywy. InspektorW przypadku, gdy kilka właściwych organów działa pod nadzorem organu centralnego, przynajmniej ten organ centralny powinien wyznaczyć takiego inspektora ochrony danych może zostać wyznaczony wspólnie przez szereg jednostek właściwego organu. Inspektorzy ochrony danych muszą być w stanie wykonywać swoje obowiązki i zadania niezależnie i skutecznie, w szczególności dzięki ustanowieniu zasad służących uniknięciu konfliktów interesów z innymi zadaniami wykonywanymi przez inspektora ochrony danych. [Popr. 36]
(45) Państwa członkowskie powinny zadbać o to, by przekazywanie danych dokonywane było wyłącznie w przypadku, gdy to konkretne przekazanie jest to konieczne do zapobiegania przestępstwom, prowadzenia dochodzeń w ich sprawie, wykrywania ich i ścigania albo wykonywania kar kryminalnych oraz gdy administrator w państwie trzecim lub organizacji międzynarodowejorganizacja międzynarodowa jest właściwym organem publicznym w rozumieniu niniejszej dyrektywy. Przekazywanie może mieć miejsce w przypadkach, w których Komisja zdecydowała, że dane państwo trzecie lub organizacja międzynarodowa zapewnia odpowiedni poziom ochrony lub gdy wprowadzono odpowiednie gwarancje, lub gdy wprowadzono odpowiednie gwarancje w drodze prawnie wiążącego instrumentu. Dane przekazane właściwym organom publicznym w państwach trzecich nie powinny być dalej przetwarzane w celach innych niż te, dla których zostały przekazane. [Popr. 37]
(45a) Operacje wtórnego przekazania dokonywane przez właściwe organy w państwach trzecich lub organizacje międzynarodowe, którym dane osobowe zostały przekazane, powinny być dozwolone wyłącznie w przypadku, gdy operacja wtórnego przekazania jest niezbędna do tego samego konkretnego celu co początkowe przekazanie, a odbiorcą wtórnym jest także właściwy organ publiczny. Operacje wtórnego przekazania nie powinny być dozwolone na potrzeby ogólnych celów egzekwowania prawa. Właściwy organ, który dokonał początkowego przekazania, powinien zezwolić na operację wtórnego przekazania. [Popr. 38]
(46) Komisja może podjąć decyzję, która będzie obowiązywać w całej Unii, że niektóre państwa trzecie lub też jakieś terytorium lub sektor przetwarzający dane w państwie trzecim bądź organizacja międzynarodowa oferują odpowiedni poziom ochrony danych, gwarantując tym samym pewność prawną i jednolitość w całej Unii co do państw trzecich lub organizacji międzynarodowych uznawanych za zapewniające taki poziom ochrony. W takich przypadkach przekazywanie danych osobowych do tych państw może odbywać się bez potrzeby uzyskania dalszego zezwolenia.
(47) Zgodnie z podstawowymi wartościami, na których opiera się Unia, w szczególności ochroną praw człowieka, Komisja powinna wziąć pod uwagę sposób, w jaki dane państwo trzecie przestrzega zasad praworządności, dostępu do wymiaru sprawiedliwości, a także międzynarodowych norm i standardów ochrony praw człowieka.
(48) Komisja powinna mieć również możliwość uznania, że państwo trzecie lub terytorium bądź sektor przetwarzający dane w państwie trzecim lub organizacja międzynarodowa nie oferują odpowiedniego poziomu ochrony danych. W związku z tym przekazywanie danych osobowych do tego państwa trzeciego powinno być zakazane, chyba że opiera się ono na umowie międzynarodowej, odpowiednich gwarancjach lub odstępstwie. Należy przewidzieć możliwość odbywania konsultacji między Komisją a tymi państwami trzecimi lub organizacjami międzynarodowymi. Taka decyzja Komisji pozostaje jednak bez uszczerbku dla możliwości dokonywania przekazania na podstawie odpowiednich gwarancji zawartych w prawnie wiążącym instrumencie lub na podstawie odstępstwa ustanowionego w niniejszej dyrektywie. [Popr. 39]
(49) Przekazanie, które nie jest dokonane w oparciu o taką decyzję stwierdzającą odpowiedni stopień ochrony, powinno być dopuszczalne jedynie wtedy, gdy w prawnie wiążącym instrumencie prawnym wprowadzono odpowiednie gwarancje, zapewniające ochronę danych osobowych lub gdy administrator lub podmiot przetwarzający ocenili wszystkie okoliczności towarzyszące operacji przekazywania danych lub zestawowi takich operacji i, na podstawie tej oceny uznaje, że obowiązują odpowiednie gwarancje w zakresie ochrony danych osobowych. W przypadkach, w których brakuje podstawy do dokonywania przekazania należy umożliwić zastosowanie odstępstwa w celu ochrony żywotnych interesów podmiotu danych, lub innej osoby, lub ochrony słusznych interesów podmiotu danych, jeżeli prawo państwa członkowskiego przekazującego dane osobowe tak stanowi lub też jeżeli jest to konieczne dla zapobieżenia bezpośredniemu, poważnemu zagrożeniu dla bezpieczeństwa publicznego państwa członkowskiego lub państwa trzeciego, lub też, w indywidualnych przypadkach, na potrzeby zapobiegania przestępstwom, prowadzenia dochodzeń w ich sprawie, wykrywania ich lub ścigania lub w celu wykonywania kar kryminalnych, lub też, w indywidualnych przypadkach, do celów ustanowienia roszczeń prawnych, ich realizacji lub bronienia ich. [Popr. 40]
(49a) W przypadkach, gdy brakuje podstaw do dokonania przekazania, w razie potrzeby należy umożliwić zastosowanie odstępstwa w celu ochrony żywotnych interesów podmiotu danych lub innej osoby lub zabezpieczenia uzasadnionych interesów podmiotu danych, gdy prawo państwa członkowskiego przekazującego dane osobowe tak stanowi lub gdy jest to konieczne dla zapobieżenia bezpośredniemu, poważnemu zagrożeniu dla bezpieczeństwa publicznego państwa członkowskiego lub państwa trzeciego, lub też, w indywidualnych przypadkach, na potrzeby zapobiegania przestępstwom, prowadzenia dochodzeń w ich sprawie, wykrywania ich lub ścigania lub w celu wykonywania kar kryminalnych, lub też, w indywidualnych przypadkach, do celów ustanowienia roszczeń prawnych, ich realizacji lub ich bronienia. Odstępstwa te należy interpretować w sposób rygorystyczny i nie powinny one umożliwiać częstego, masowego i zorganizowanego przekazywania danych osobowych ani hurtowego przekazywania danych, które powinno być ograniczone do ściśle niezbędnych danych. Ponadto decyzja o przekazaniu powinna być podejmowana przez należycie uprawnioną osobę, operacja przekazania musi być udokumentowana, a dokumentacja ta musi być udostępniana na żądanie organowi nadzorczemu w celu kontroli zgodności przekazania z prawem. [Popr. 41]
(50) Przenoszenie danych osobowych ponad granicami może wiązać się z jeszcze większym ryzykiem niemożności wykonywania przez osoby fizyczne praw do ochrony danych osobowych, by chronić się przed niezgodnym z prawem wykorzystaniem lub ujawnieniem tych danych. Organy nadzorcze mogą jednocześnie uznać, że nie są w stanie rozpatrywać skarg lub prowadzić dochodzeń związanych z działalnością, która ma miejsce poza granicami ich państwa. Ich wysiłki zmierzające do wspólnej pracy w kontekście transgranicznym mogą także być hamowane przez niewystarczające uprawnienia w zakresie zapobiegania powyżej opisanym zjawiskom lub zaradzenia im oraz niespójne systemy prawne. Z tego względu należy promować ściślejszą współpracę między organami nadzorczymi w zakresie ochrony danych, by pomagać im w wymianie informacji z ich międzynarodowymi odpowiednikami.
(51) Utworzenie w państwach członkowskich organów nadzorczych, wykonujących swoje funkcje w sposób całkowicie niezależny jest koniecznym elementem ochrony osób fizycznych w zakresie przetwarzania danych osobowych. Organy nadzorcze powinny monitorować stosowanie przepisów w sposób zgodny z niniejszą dyrektywą oraz przyczyniać się do ich spójnego stosowania w całej Unii, w celu ochrony osób fizycznych w zakresie przetwarzania ich danych osobowych. W tym celu organuorgany nadzorcze powinny współpracować ze sobą oraz z Komisją. [Popr. 42]
(52) Państwa członkowskie mogą powierzyć organowi nadzorczemu już wcześniej ustanowionemu w państwach członkowskich na mocy rozporządzenia (UE) …./2014 odpowiedzialność za zadania spoczywające na organach nadzorczych, które mają zostać ustanowione na mocy niniejszej dyrektywy.
(53) Państwa członkowskie mogą ustanowić więcej niż jeden organu nadzorczy, w odzwierciedleniu swojej struktury konstytucyjnej, organizacyjnej i administracyjnej. Każdy organ nadzorczy powinien zostać wyposażony w odpowiednie zasoby finansowe i ludzkie, pomieszczenia i infrastrukturę, w tym wyposażenie techniczne oraz doświadczony i wykwalifikowany personel, niezbędne do skutecznego wykonywania swoich zadań, w tym zadań związanych ze wzajemną pomocą i współpracą z innymi organami nadzorczymi w całej Unii. [Popr. 43]
(54) Warunki ogólne członkostwa w organie nadzorczym powinny być określone w przepisach prawa każdego państwa członkowskiego i powinny w szczególności przewidywać, iż członkowie tego organu powinnopowinni być wybierani przez parlament albo przez rząd państwa członkowskiego na podstawie konsultacji przeprowadzonych z parlamentem oraz obejmować regulacje dotyczące kwalifikacji i stanowiska tych członków. [Popr. 44]
(55) Niniejsza dyrektywa ma zastosowanie także do działalności sądów krajowych, natomiast właściwość organów nadzorczych nie powinna obejmować przetwarzania danych osobowych wykorzystywanych przez sądy w ramach sprawowania wymiaru sprawiedliwości, by chronić niezawisłość sędziów podczas wykonywania przez nich zadań sądowych. Wyjątek ten powinien być jednak ściśle ograniczony do rzeczywistych zadań sądowych w sprawach sądowych i nie powinien mieć zastosowania do innych działań, w których sędziowie mogą brać udział, zgodnie z prawem krajowym.
(56) Aby zapewnić spójne monitorowanie i wykonanie niniejszej dyrektywy w całej Unii, organy nadzorcze powinny mieć w każdym państwie członkowskim te same obowiązki i faktyczne uprawnienia, w tym faktyczne uprawnienie do przeprowadzania dochodzenia, uprawnienie do dostępu do wszystkich danych osobowych i wszystkich informacji niezbędnych do realizacji każdej funkcji nadzorczej, uprawnienie do dostępu do wszelkich pomieszczeń administratora danych lub podmiotu przetwarzającego, w tym sprzętu wykorzystywanego do przetwarzania danych, oraz uprawnienie do przeprowadzania prawnie wiążących interwencji, podejmowania decyzji i nakładania sankcji, w szczególności w sprawach skarg od osób fizycznych oraz do udziału w postępowaniu sądowym. [Popr. 45]
(57) Każdy organ nadzorczy powinien rozpatrywać skargi zgłoszone przez podmiot danych oraz przeprowadzić stosowne dochodzenie. Dochodzenie na podstawie skargi powinno być prowadzone, z zastrzeżeniem kontroli sądowej, w zakresie odpowiednim do konkretnej sprawy. Organ nadzorczy powinien poinformować podmiot danych o postępach i wyniku skargi w rozsądnym terminie. Jeśli dana sprawa wymaga przeprowadzenia dalszego dochodzenia lub koordynacji z innym organem nadzorczym, podmiot danych, powinien zostać o tym niezwłocznie poinformowany.
(58) Organy nadzorcze powinny wspierać się wzajemnie w wykonywaniu swoich zadań oraz świadczyć sobie wzajemną pomoc, by zapewnić spójne stosowanie i egzekwowanie przepisów przyjętych na mocy niniejszej dyrektywy. Każdy organ nadzorczy powinien wykazywać gotowość do uczestnictwa we wspólnych operacjach. Organ nadzorczy, który otrzyma stosowny wniosek, powinien mieć obowiązek rozpatrzenia go w ustalonym terminie. [Popr. 46]
(59) Europejska Rada Ochrony Danych ustanowiona rozporządzeniem (UE) …./20122014 powinna przyczyniać się do spójnego stosowania niniejszej dyrektywy na terytorium całej Unii, w tym poprzez doradzanie Komisji iinstytucjom unijnym, promowanie współpracy organów nadzorczych na terytorium całej Unii, a także powinna wydawać opinie dla Komisji w toku przygotowywania aktów delegowanych i wykonawczych na podstawie niniejszej dyrektywy. [Popr. 47]
(60) Każdy podmiot danych, powinien mieć prawo do złożenia skargi organowi nadzorczemu w dowolnym państwie członkowskim oraz do skorzystania z sądowego środka ochrony prawnej, jeśli uzna, że jego prawa wynikające z niniejszej dyrektywy są naruszane lub jeśli organ nadzorczy nie zareaguje na skargę albo nie podejmuje działania, pomimo iż jest ono niezbędne do ochrony praw podmiotu danych.
(61) Każdy organ, organizacja lub zrzeszenie działające w interesie publicznyma na celu ochronę praw i interesów podmiotów danych w zakresie ochrony ich danych i które i utworzone zgodnie z prawem państwa członkowskiego, powinny mieć prawo do złożenia skargi organowi nadzorczemu lub skorzystania z prawa do sądowego środka ochrony prawnej w imieniu podmiotów danych jeśli zostały przez nich należycie umocowane, lub też złożenia, niezależnie od skargi podmiotu danych własnej skargi, jeśli uzna, iż doszło do naruszenia ochrony danych osobowych. [Popr. 48]
(62) Każda osoba fizyczna lub prawna powinna mieć prawo do sądowego środka ochrony prawnej przeciwko dotyczącej jej decyzji organu nadzorczego. Postępowanie przeciwko organowi nadzorczemu należy wszcząć przed sądem państwa członkowskiego, w którym organ nadzorczy ma siedzibę.
(63) W celu zapewnienia skuteczności postępowań sądowych państwa członkowskie powinny zagwarantować szybkie przyjmowanie środków mających zaradzić lub zapobiec naruszeniom niniejszej dyrektywy.
(64) Każda szkoda, w tym szkoda niemajątkowa, jaką dana osoba może ponieść wskutek niezgodnego z prawem przetwarzania danych, powinna zostać wyrównana przez administratora lub podmiot przetwarzający, który może być zwolniony z odpowiedzialności w przypadku dowiedzenia, że szkoda nie powstała z jego winy, szczególnie wówczas gdy udowodni winę podmiotu danych, lub w przypadku siły wyższej. [Popr. 49]
(65) Na wszystkie osoby fizyczne i prawne, która nie przestrzegają niniejszej dyrektywy, niezależnie od tego czy działają na podstawie prawa prywatnego czy publicznego, powinny zostać nałożone kary. Państwa członkowskie powinny dopilnować, by kary były skuteczne, proporcjonalne i odstraszające oraz podjąć wszelkie środki mające na celu wykonanie tych kar.
(65a) Przekazywanie danych osobowych innym organom lub podmiotom niepublicznym w Unii jest zakazane, chyba że przekazanie jest zgodne z prawem, odbiorca danych ma siedzibę w jednym z państw członkowskich, nie istnieje żaden konkretny uzasadniony interes podmiotu danych zapobiegający przekazaniu, a przekazanie jest niezbędne w konkretnym przypadku, gdy administrator przekazuje dane w celu wykonania powierzonego mu na mocy prawa zadania lub w celu zażegnania bezpośredniego i poważnego zagrożenia dla bezpieczeństwa publicznego lub w celu zapobieżenia poważnemu naruszeniu praw osób fizycznych. Administrator powinien poinformować odbiorcę danych o celu przetwarzania i zawiadomić organ nadzorczy o przekazaniu. Odbiorca danych powinien zostać również poinformowany o ograniczeniach przetwarzania i powinien dopilnować ich przestrzegania. [Popr. 50]
(66) Aby spełnić cele niniejszej dyrektywy, a mianowicie chronić podstawowe prawa i wolności osób fizycznych, w szczególności ich prawo do ochrony danych osobowych, oraz by zagwarantować swobodny przepływ danych osobowych w Unii, należy przekazać Komisji uprawnienie do przyjmowaniauprawnienia do przyjęcia aktów zgodnie z art. 290 Traktatu o funkcjonowaniu Unii Europejskiej. W szczególności należy przyjąć akty delegowane dotyczące zawiadamiania organu nadzorczego o naruszeniachpowinny zostać przyjęte w celu dalszego doprecyzowania kryteriów i warunków operacji przetwarzania wymagających oceny skutków w zakresie ochrony danych, kryteriów i wymogów dotyczących naruszeń ochrony danych osobowychoraz odpowiedniego poziomu ochrony zapewnianego przez państwo trzecie lub terytorium lub sektor, w którym odbywa się przetwarzanie w tym państwie trzecim, lub też organizację międzynarodową. Szczególnie ważne jest, aby w czasie swoich prac przygotowawczych Komisja prowadziła stosowne konsultacje, w tym na poziomie ekspertów, zwłaszcza z Europejską Radą Ochrony Danych. W trakcie przygotowywania i opracowywania aktów delegowanychPrzygotowując i opracowując akty delegowane, Komisja powinna zapewnić jednoczesne, terminowe i odpowiednie przekazanieprzekazywanie stosownych dokumentów Parlamentowi Europejskiemu i Radzie. [Popr. 51]
(67) Aby zagwarantować jednolite warunki wdrażania W celu zapewnienia jednolitych warunków wykonywania niniejszej dyrektywy w zakresie dotyczącym dokumentacji przez administratorów danych i podmioty przetwarzające dane bezpieczeństwa przetwarzania, zwłaszcza w odniesieniu do norm szyfrowania,i zgłaszania organowi nadzorczemu naruszeń ochrony danych osobowych oraz odpowiedniego poziomu ochrony zapewnianego przez państwo trzecie lub terytorium lub sektor, w którym odbywa się przetwarzanie w tym państwie trzecim, lub też organizację międzynarodową, Komisji, należy powierzyć kompetencjeKomisji uprawnienia wykonawcze. Uprawnienia te powinny być wykonywane zgodnie z rozporządzeniem Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) nr 182/2011 z dnia 16 lutego 2011 r. ustanawiającym przepisy i zasady ogólne dotyczące trybu kontroli przez państwa członkowskie wykonywania uprawnień wykonawczych przez Komisję(7). [Popr. 52]
(68) Środki dotyczące prowadzenia dokumentacji przez administratorów i podmioty przetwarzające, bezpieczeństwa przetwarzania,i zgłaszania organowi nadzorczegonadzorczemu naruszeń ochrony danych osobowych oraz odpowiedniego poziomu ochrony zapewnianego przez państwo trzecie albo terytorium lub sektor, w którym odbywa się przetwarzanie w tym państwie trzecim, lub też organizację międzynarodową powinny być przyjmowane w trybie procedury sprawdzającej, ze względu na powszechny zakres zastosowaniastosowania tych aktów. [Popr. 53]
(69) Komisja powinna przyjąć akty wykonawcze mające natychmiastowe zastosowanie, jeśli, w należycie uzasadnionych przypadkach dotyczących państwa trzeciego, terytorium lub sektora, w którym przetwarzane są dane w tym państwie trzecim, lub w organizacji międzynarodowej, które nie zapewniają odpowiedniego poziomu ochrony, jest to bezwzględnie konieczne ze względu na potrzebę pilnych działań.[Popr. 54]
(70) Ponieważ cele niniejszego rozporządzenia, mianowicie ochrona podstawowych praw i wolności osób fizycznych, w szczególności ich prawa do ochrony ich danych osobowych, oraz zapewnienie swobodnego przepływu danych osobowych w ramach całej Unii, nie mogą zostać osiągnięte w wystarczającym stopniu przez państwa członkowskie, natomiastlecz z uwagi na skalę i skutki proponowanego działania możliwe jest lepsze ich osiągnięcie na szczeblu unijnym, Unia może przyjąć środki zgodnie z zasadą pomocniczości, o której mowa w art. 5 Traktatu o Unii Europejskiej. Zgodnie z zasadą proporcjonalności określoną w tym artykule niniejsza dyrektywa nie wychodziwykracza poza zakres niezbędnyto, co jest niezbędne do osiągnięcia tego celu tych celów. Państwa członkowskie mogą ustanowić przepisy przewidujące wyższe standardy niż te przewidziane w niniejszej dyrektywie. [Popr. 55]
(71) Decyzję ramową 2008/977/WSiSW należy uchylić niniejszą dyrektywą.
(72) Dyrektywa nie powinna wpływać na przepisy szczególne dotyczące przetwarzania danych osobowych przez właściwe organy na potrzeby zapobiegania przestępstwom, prowadzenia dochodzeń w ich sprawie, wykrywania ich lub ścigania lub w celu wykonywania kar kryminalnych zawarte w aktach Unii przyjętych przed datą przyjęcia niniejszej dyrektywy, regulujące przetwarzanie danych osobowych między państwami członkowskimi lub dostęp wyznaczonych organów państw członkowskich do systemów informacyjnych ustanowionych na mocy Traktatów. W związku z tym, że z art. 8 Karty oraz z art. 16 TFUE wynika, iż podstawowe prawo do ochrony danych osobowych należy zapewnić w spójny i jednolity sposób w całej Unii, Komisja powinna, w terminie dwóch lat od wejścia w życie niniejszej dyrektywy, ocenić sytuację pod kątem stosunku niniejszej dyrektywy do aktów przyjętych przed datą przyjęcia niniejszej dyrektywy regulujących przetwarzanie danych osobowych między państwami członkowskimi lub dostęp wyznaczonych organów państw członkowskich do systemów informacyjnych ustanowionych na mocy Traktatów, w celu oceny potrzeby uzgodnienia tych przepisów szczególnych z niniejszą dyrektywą oraz powinna przedstawić odpowiednie wnioski mające na celu zapewnienie spójnych i jednolitych przepisów prawnych dotyczących przetwarzania danych osobowych przez właściwe organy lub dostępu wyznaczonych organów państw członkowskich do systemów informacyjnych ustanowionych na mocy Traktatów, a także przetwarzania danych osobowych przez instytucje, organy i jednostki organizacyjne Unii do celów zapobiegania przestępstwom, prowadzenia dochodzeńw ich sprawie, wykrywania ich lub ścigania, albo wykonywania kar kryminalnych w ramach zakresu stosowania niniejszej dyrektywy. [Popr. 56]
(73) Aby zagwarantować całościową i spójną ochronę danych osobowych w Unii umowy międzynarodowe zawarte przez Unię lub państwa członkowskie przed wejściem w życie niniejszej dyrektywy powinny zostać zmienione zgodnie z niniejszą dyrektywą. [Popr. 57]
(74) Niniejsza dyrektywa pozostaje bez uszczerbku dla przepisów dotyczących zwalczania niegodziwego traktowania w celach seksualnych i wykorzystywania seksualnego dzieci oraz pornografii dziecięcej ustanowionych w dyrektywie 2011/93/UE Parlamentu Europejskiego i Rady(8).
(75) Zgodnie z art. 6a Protokołu nr 21 w sprawie stanowiska Zjednoczonego Królestwa i Irlandii w odniesieniu do przestrzeni wolności, bezpieczeństwa i sprawiedliwości załączonego do Traktatu o Unii Europejskiej i Traktatu o funkcjonowaniu Unii Europejskiej, Zjednoczone Królestwo i Irlandia nie są związane przepisami ustanowionymi w niniejszej dyrektywie w przypadkach, w których państwa te nie są związane przepisami regulującymi formy współpracy wymiarów sprawiedliwości w sprawach karnych lub współpracy policyjnej, które wymagają przestrzegania przepisów ustanowionych na podstawie art. 16 Traktatu o funkcjonowaniu Unii Europejskiej.
(76) Zgodnie z art. 2 i 2a Protokołu nr 22 w sprawie stanowiska Danii załączonego do Traktatu o Unii Europejskiej i Traktatu o funkcjonowaniu Unii Europejskiej, Dania nie jest związana niniejszą dyrektywą ani nie ma ona do niej zastosowania. Ze względu na to, że niniejsza dyrektywa stanowi rozwinięcie dorobku Schengen w rozumieniu postanowień tytułu V Traktatu o funkcjonowaniu Unii Europejskiej Dania, zgodnie z art. 4 tego protokołu, w terminie sześciu miesięcy od daty przyjęcia niniejszej dyrektywy podejmuje decyzję czy dokona transpozycji dyrektywy do swojego prawa krajowego. [Popr. 58]
(77) W odniesieniu do Norwegii i Islandii, niniejsza dyrektywa stanowi rozwinięcie przepisów dorobku Schengen w rozumieniu Umowy zawartej przez Radę Unii Europejskiej i Republikę Islandii oraz Królestwo Norwegii dotyczącej włączenia tych dwóch państw we wprowadzanie w życie, stosowanie i rozwój dorobku Schengen(9).
(78) W odniesieniu do Szwajcarii, niniejsza dyrektywa stanowi rozwinięcie przepisów dorobku Schengen w rozumieniu Umowy zawartej między Unią Europejską i Wspólnotą Europejską a Konfederacją Szwajcarską w sprawie włączenia Konfederacji Szwajcarskiej we wprowadzanie w życie, stosowanie i rozwój dorobku Schengen(10).
(79) W odniesieniu do Lichtensteinu, niniejsza dyrektywa stanowi rozwinięcie przepisów dorobku Schengen w rozumieniu Protokołu między Unią Europejską, Wspólnotą Europejską, Konfederacją Szwajcarską i Księstwem Liechtensteinu w sprawie przystąpienia Księstwa Liechtensteinu do Umowy między Unią Europejską, Wspólnotą Europejską i Konfederacją Szwajcarską dotyczącej włączenia Konfederacji Szwajcarskiej we wprowadzanie w życie, stosowanie i rozwój dorobku Schengen(11).
(80) Niniejsza dyrektywa respektuje prawa podstawowe i jest zgodna z zasadami uznanymi w Karcie utrwalonej w Traktacie, w szczególności prawem do poszanowania życia prywatnego i rodzinnego, prawem do ochrony danych osobowych oraz prawem do skutecznego środka ochrony prawnej i rzetelnego procesu. Ograniczenia tych praw są zgodne z art. 52 ust. 1 karty, ponieważ są niezbędne do realizacji celów leżących w interesie ogólnym uznanych przez Unię lub ze względu na potrzebę ochrony praw i wolności innych osób.
(81) Zgodnie ze wspólną deklaracją polityczną państw członkowskich i Komisji dotyczącą dokumentów wyjaśniających z dnia 28 września 2011 r.(12), państwa członkowskie zobowiązały w uzasadnionych przypadkach dołączyć do zawiadomienia o swoich środkach transpozycji przynajmniej jeden dokument wyjaśniający związek między elementami dyrektywy a odpowiadającymi im częściami krajowych instrumentów transpozycyjnych. W odniesieniu do niniejszej dyrektywy prawodawca uznaje przekazanie tych dokumentów za uzasadnione,
(82) Niniejsza dyrektywa nie powinna stanowić dla państw członkowskich przeszkody we wdrażaniu w krajowych przepisach o postępowaniu karnym środków zapewniających możliwość korzystania przez podmioty danych z prawa do informacji, dostępu, poprawienia, usunięcia i ograniczenia ich danych osobowych w toku postępowania karnego oraz ewentualnych ograniczeń tych praw,
PRZYJMUJĄ NINIEJSZĄ DYREKTYWĘ:
ROZDZIAŁ I
PRZEPISY OGÓLNE
Artykuł 1
Przedmiot i cele
1. Niniejsza dyrektywa ustanawia przepisy dotyczące ochrony osób fizycznych w zakresie przetwarzania danych osobowych przez właściwe organy do celów zapobiegania przestępstwom, prowadzenia dochodzeń w ich sprawie, wykrywania ich lub ścigania i wykonywania kar kryminalnych oraz warunki swobodnego przepływu takich danych osobowych.
2. Zgodnie z niniejszą dyrektywą państwa członkowskie:
a) chronią prawa podstawowe i wolności osób fizycznych, w szczególności ich prawo do ochrony ich danych osobowych i prywatności; oraz
b) zapewniają, by wymiana danych osobowych przez właściwe organy w Unii nie była ani ograniczana, ani zakazywana z przyczyn związanych z ochroną osób fizycznych w zakresie przetwarzania danych osobowych.
2a. Niniejsza dyrektywa nie wyklucza ustanowienia przez państwa członkowskie gwarancji na wyższym poziomie niż ten ustanowiony w niniejszej dyrektywie. [Popr. 59]
Artykuł 2
Zakres
1. Niniejsza dyrektywa ma zastosowania do przetwarzania danych osobowych przez właściwe organy do celów, o których mowa w art. 1 ust. 1.
2. Niniejsza dyrektywa ma zastosowanie do przetwarzania danych osobowych w sposób zautomatyzowany w całości lub w części oraz innych rodzajów przetwarzania danych osobowych, stanowiących część zbioru danych lub mających stanowić część zbioru danych.
3. Niniejsza dyrektywa nie ma zastosowania do przetwarzania danych osobowych:
a) w ramach działalności wykraczającej poza zakres prawa Unii, w szczególności dotyczącej bezpieczeństwa narodowego;
b) przez instytucje, organy i jednostki organizacyjne Unii. [Popr. 60]
Artykuł 3
Definicje
Do celów niniejszej dyrektywy:
(1) „podmiot danych” oznacza zidentyfikowaną osobę fizyczną lub osobę fizyczną, którą można zidentyfikować, bezpośrednio lub pośrednio, za pomocą wszelkich środków, które z rozsądnym prawdopodobieństwem mogą być użyte przez administratora lub inną osobę fizyczną bądź prawną, szczególnie przez odniesienie do numeru identyfikacyjnego, danych dotyczących lokalizacji, identyfikatora online lub też przynajmniej jednego czynnika charakterystycznego dla fizycznej, fizjologicznej, genetycznej, umysłowej, ekonomicznej, kulturowej lub społecznej tożsamości tej osoby;
(2) „dane osobowe” oznaczają wszelkie informacje dotyczące podmiotuzidentyfikowanej lub możliwej do zidentyfikowania osoby fizycznej („podmiot danych ”); osoba możliwa do zidentyfikowania to osoba, której tożsamość można ustalić bezpośrednio lub pośrednio, w szczególności przez odwołanie się do takich danych identyfikujących, jak imię i nazwisko, numer identyfikacyjny, miejsce przebywania, niepowtarzalny identyfikator, lub do co najmniej jednego szczególnego czynnika określającego tożsamość fizyczną, fizjologiczną, genetyczną, psychiczną, ekonomiczną, kulturową czy społeczną lub tożsamość płciową tej osoby;
(2a) „dane pseudonimiczne” oznaczają dane osobowe, których nie można przypisać konkretnemu podmiotowi danych bez użycia dodatkowych informacji, dopóki dodatkowe informacje są przechowywane osobno i są objęte środkami technicznymi i organizacyjnymi uniemożliwiającymi ich przypisanie podmiotowi danych;
(3) „przetwarzanie” oznacza każdą operację lub zestaw operacji wykonywanych na danych osobowych lub zestawach danych osobowych przy pomocy środków zautomatyzowanych lub innych, jak np. zbieranie, utrwalanie, organizowanie, porządkowanie, przechowywanie, adaptacja lub modyfikacja, pobieranie, uzyskiwanie wglądu, wykorzystywanie, ujawnianie poprzez przekazywanie, rozpowszechnianie lub udostępnianie w inny sposób, dopasowywanie lub łączenie, ograniczanie usuwanie lub niszczenie;
(3a) „profilowanie” oznacza wszelką formę automatycznego przetwarzania danych mającego służyć ocenie niektórych indywidualnych aspektów tej osoby fizycznej lub też analizie bądź przewidzeniu zwłaszcza wyników w pracy, sytuacji ekonomicznej, miejsca przebywania, zdrowia, osobistych preferencji, wiarygodności lub zachowania tej osoby fizycznej;
(4) „ograniczenie przetwarzania” oznacza oznaczenie przechowywanych danych osobowych w celu ograniczenia ich przetwarzania w przyszłości;
(5) „zbiór danych” oznacza każdy zorganizowany zestaw danych osobowych, dostępnych według określonych kryteriów, niezależnie od tego, czy zestaw ten jest scentralizowany, zdecentralizowany lub rozproszony funkcjonalnie lub geograficznie;
(6) „administrator” oznacza właściwy organ publiczny, który samodzielnie lub wspólnie z innymi organami ustala cele, warunki i sposoby przetwarzania danych osobowych; w przypadkach, w których cele, warunki i sposoby przetwarzania ustalane są prawem Unii lub państwa członkowskiego, administrator lub szczególne kryteria wyznaczania gojego mogą zostać określone w prawie Unii lub państwa członkowskiego;
(7) „podmiot przetwarzający” oznacza osobę fizyczną lub prawną, organ publiczny, agencję lub inny podmiot, który przetwarza dane osobowe w imieniu administratora;
(8) „odbiorca” oznacza osobę fizyczną lub prawną, organ publiczny, agencję, lub inny podmiot, któremu ujawnia się dane osobowe;
(9) „naruszenie ochrony danych osobowych” oznacza naruszenie bezpieczeństwa prowadzące do przypadkowego lub niezgodnegoprzypadkowe lub niezgodne z prawem zniszczenia, utraty, modyfikacji, nieuprawnionego ujawnienia lub dostępuzniszczenie, utratę, modyfikację, nieuprawnione ujawnienie lub nieuprawniony dostęp do danych osobowych przesyłanych, przechowywanych lub przetwarzanych w inny sposób;
(10) „dane genetyczne” oznaczają wszelkie dane dowolnego rodzaju dotyczące charakterystycznych cech osoby fizycznej, odziedziczonych lub nabytych na etapie wczesnego rozwoju prenatalnego;
(11) „dane biometryczne” oznaczają wszelkie dane osobowe dotyczące cech fizycznych, fizjologicznych i behawioralnych danej osoby, które umożliwiają jej precyzyjną identyfikację, takie jak wizerunek twarzy lub dane daktyloskopijne;
(12) „dane dotyczące zdrowia” oznaczają wszelkie informacjedane osobowe związane ze zdrowiem fizycznym lub psychicznym danej osoby lub ze świadczeniem usług zdrowotnych na jej rzecz;
(13) „dziecko” oznacza każdą osobę w wieku poniżej 18 lat;
(14) „właściwe organy” oznaczają każdy organ publiczny właściwy do celów zapobiegania przestępstwom, prowadzenia dochodzeń w ich sprawie, wykrywania ich lub ścigania oraz wykonywania kar kryminalnych;
(15) „organ nadzorczy” oznacza organ publiczny ustanowiony przez państwo członkowskie zgodnie z art. 39. [Popr. 61]
ROZDZIAŁ II
ZASADY
Artykuł 4
Zasady dotyczące przetwarzania danych osobowych
Państwa członkowskie stanowią przepisy nakazujące, by dane osobowe były:
a) przetwarzane rzetelnie i zgodnie z prawem, rzetelnie oraz w sposób przejrzysty i umożliwiający weryfikację w odniesieniu do podmiotu danych;
b) zbierane w konkretnych, bezpośrednich i zgodnych z prawem celach i nieprzetwarzane dalej w sposób niezgodny z tymi celami;
c) prawidłowe, właściwe oraz by nie wykraczały poza zakres niezbędnyograniczone do minimum niezbędnego do celów, dla których są przetwarzane; dane te są przetwarzane jedynie wtedy gdy i tylko przez okres, w którym tych celów nie można osiągnąć, przetwarzając informacje, które nie obejmują danych osobowych;
d) dokładne i, w razie potrzeby, aktualne; należy podjąć wszelkie zasadne działania, by zapewnić niezwłoczne usunięcie lub poprawienie niedokładnych danych osobowych, z uwzględnieniem celów ich przetwarzania;
e) przechowywane w formie umożliwiającej identyfikację podmiotów danych przez czas nie dłuższy niż jest to konieczne do celów, dla których dane są przetwarzane;
f) przetwarzane pod nadzorem i na odpowiedzialność administratora, który zapewnia i jest w stanie wykazać zgodność z przepisami przyjętymi na mocy niniejszej dyrektywy;
fa) przetwarzane w sposób skutecznie umożliwiający podmiotowi danych wykonywanie jego praw opisanych w art. 10–17;
fb) przetwarzane w taki sposób, który zabezpiecza przed niedozwolonym lub niezgodnym z prawem przetwarzaniem i przed przypadkową utratą, zniszczeniem lub uszkodzeniem, z wykorzystaniem odpowiednich środków technicznych i organizacyjnych;
fc) przetwarzane wyłącznie przez należycie uprawnionych pracowników właściwych organów, którzy potrzebują tych danych do wykonywania powierzonych im zadań. [Popr. 62]
Artykuł 4a
Dostęp do danych przetwarzanych pierwotnie w celach innych niż te, o których mowa w art. 1 ust. 1
1. Państwa członkowskie stanowią przepisy przewidujące, że właściwe organy mogą mieć dostęp do danych osobowych przetwarzanych pierwotnie w celach innych niż te, o których mowa w art. 1 ust. 1, jedynie wówczas, gdy wyraźnie zezwala na to prawo Unii lub państw członkowskich, które musi spełniać wymogi określone w art. 7 ust. 1a oraz musi obejmować przepisy stanowiące, że:
a) prawo dostępu mają wyłącznie należycie uprawnieni pracownicy właściwych organów w ramach wykonywania powierzonych im zdań, gdy w konkretnym przypadku istnieją uzasadnione powody, by sądzić, że przetwarzanie danych osobowych w znacznym stopniu przyczyni się do zapobiegania przestępstwom, prowadzenia dochodzeń w ich sprawie, wykrywania ich lub ścigania albo wykonywania kar kryminalnych;
b) wnioski o przyznanie dostępu muszą być składane na piśmie i zawierać odniesienie do podstawy prawnej umożliwiającej wystąpienie z wnioskiem;
c) pisemny wniosek musi być udokumentowany; oraz
d) wprowadza się odpowiednie gwarancje mające zapewnić ochronę praw podstawowych i wolności w związku z przetwarzaniem danych osobowych. Gwarancje te pozostają bez uszczerbku dla szczegółowych warunków dostępu do danych osobowych, takich jak zezwolenie sądu wydane zgodnie z prawem państw członkowskich, i mają względem nich charakter uzupełniający.
2. Do danych osobowych przechowywanych przez podmioty niepubliczne lub inne organy publiczne uzyskuje się dostęp jedynie w celu prowadzenia dochodzeń w sprawie przestępstw i ścigania ich w oparciu o wymogi konieczności i proporcjonalności, które zostaną określone w prawie Unii lub w prawie państwa członkowskiego, w pełnej zgodności z przepisami art. 7a. [Popr. 63]
Artykuł 4b
Ograniczenia czasowe dotyczące przechowywania i przeglądu danych
1. Państwa członkowskie stanowią przepisy przewidujące, że dane osobowe przetwarzane na mocy niniejszej dyrektywy są usuwane przez właściwe organy z chwilą, gdy nie są już one niezbędne do celów, dla których były przetwarzane.
2. Państwa członkowskie stanowią przepisy przewidujące, że zgodnie z art. 4 właściwe organy wdrażają mechanizmy mające zapewnić ustalenie terminów usuwania danych osobowych oraz terminów okresowego przeglądu konieczności przechowywania danych, w tym ustalanie okresów przechowywania różnych kategorii danych osobowych. Ustanawia się środki proceduralne w celu zadbania o to, by te ograniczenia czasowe, terminy lub odstępy pomiędzy okresowymi przeglądami były przestrzegane. [Popr. 64]
Artykuł 5
Rozróżnianie poszczególnych kategorii osób , którychRóżne kategorie podmiotów danych dotyczą
1. Państwa członkowskie stanowią przepisy wymagające od administratorów, by w możliwym zakresie rozróżnialiprzewidujące, że do celów, o których mowa w art. 1 ust. 1, właściwe organy mogą przetwarzać dane osobowe poszczególnych kategoriinastępujących różnych podmiotów danych takich jak , a administrator wyraźnie rozróżnia takie kategorie:
a) osoby, w stosunku do których istnieją poważne podstawy uzasadnione powody, by przypuszczać, że popełniły lub zamierzają popełnić przestępstwo;
b) osoby skazane za przestępstwo;
c) osób osoby, które padły ofiarą przestępstwa lub w przypadku których określone fakty wskazują, że mogły paść ofiarą przestępstwa; oraz
d) osoby trzecie w stosunku do przestępstwa, takie jak osoby, które mogą być wezwane do złożenia zeznań w ramach dochodzenia dotyczącego przestępstwa lub dalszych etapów postępowania karnego lub osoby mogące dostarczyć informacji o przestępstwach albo osoby mające kontakt z jedną z osób wymienionych w lit. a) lub b) albo wspólnicy tych osób; oraz .
e) osoby, które nie należą do żadnej z wyżej wymienionych kategorii.
2. Dane osobowe podmiotów danych innych niż te, o których mowa w ust. 1, mogą być przetwarzane wyłącznie:
a) przez niezbędny okres do celów prowadzenia dochodzenia w sprawie konkretnego przestępstwa lub jego ścigania w celu oceny istotności danych w odniesieniu do jednej z kategorii wskazanych w ust. 1; lub
b) gdy takie przetwarzanie jest niezbędne do konkretnych celów zapobiegawczych lub do celów analizy kryminalnej i tylko przez okres, w którym dany cel jest uzasadniony, odpowiednio zdefiniowany i konkretny, a przetwarzanie jest ściśle ograniczone do oceny istotności danych w odniesieniu do jednej z kategorii określonych w ust. 1. Podlega to regularnemu przeglądowi przynajmniej co sześć miesięcy. Wszelkie dalsze wykorzystanie tych danych jest zakazane.
3. Państwa członkowskie stanowią przepisy przewidujące, że dodatkowe ograniczenia i gwarancje zgodne z prawem państw członkowskich stosuje się do dalszego przetwarzania danych osobowych dotyczących podmiotów danych, o których mowa w ust. 1 lit. c) i d). [Popr. 65]
Artykuł 6
Różne stopnie dokładności i wiarygodności danych osobowych
1. Państwa członkowskie zapewniają by, na ile to możliwe, różne kategoriestanowią przepisy przewidujące, że zapewnia się dokładność i wiarygodność danych osobowych poddawanych przetwarzaniu były rozróżniane według stopnia ich dokładności i wiarygodności.
2. Państwa członkowskie zapewniają,dopilnowują, by dane osobowe oparte na ile to możliwe, rozróżnienie między danymi osobowymi opartymi na faktach i danymi osobowymi opartymi dane osobowe oparte na indywidualnej ocenie były rozróżniane według stopnia ich dokładności i wiarygodności.
2a. Państwa członkowskie dopilnowują, by nieprawidłowe, niepełne lub już nieaktualne dane osobowe nie były przekazywane ani udostępniane. W tym celu właściwe organy oceniają jakość danych osobowych przed ich przekazaniem lub udostępnieniem. Ilekroć przekazuje się dane, dołącza się do nich w miarę możliwości informacje, dzięki którym odbierające je państwo członkowskie może ocenić stopień dokładności, kompletności i wiarygodności tych danych oraz stopnia ich aktualności. Danych osobowych nie przekazuje się bez wniosku właściwego organu, zwłaszcza gdy dane należały początkowo do podmiotu niepublicznego.
2b. Jeżeli stwierdzono, że przekazano dane nieprawidłowe lub że dane przekazano niezgodnie z prawem, bezzwłocznie informuje się o tym odbiorcę. Odbiorca ma obowiązek bezzwłocznego poprawienia tych danych zgodnie z ust. 1 i art. 15 lub ich usunięcia zgodnie z art. 16. [Popr. 66]
Artykuł 7
Zgodność z prawem przetwarzania z prawem
1. Państwa członkowskie stanowią przepisy przewidujące, że przetwarzanie danych osobowych jest zgodne z prawem jedynie wtedy o ile , gdy opiera się ono na prawie unijnym lub krajowym do celów określonych w art. 1 ust. 1 i jest ono niezbędne:
a) do wykonania zadania realizowanego przez właściwy organ, w oparciu o prawo, do celów określonych w art. 1 ust. 1; lub
b) do wypełnienia obowiązku prawnego ciążącego na administratorze; lub
c) w celu ochrony żywotnych interesów podmiotu danych lub innej osoby; lub
d) dla zażegnania bezpośredniego i poważnego zagrożenia dla bezpieczeństwa publicznego.
1a. Prawo państwa członkowskiego regulujące przetwarzanie danych osobowych w ramach zakresu stosowania niniejszej dyrektywy obejmuje wyraźnie sformułowane i szczegółowe przepisy określające co najmniej:
a) cele przetwarzania;
b) dane osobowe, które mogą być przetwarzane;
c) konkretne cele i sposoby przetwarzania;
d) wyznaczenie administratora lub szczegółowe kryteria dotyczące jego wyznaczenia;
e) kategorie należycie uprawnionych pracowników właściwych organów do przetwarzania danych osobowych;
f) procedurę, którą należy stosować podczas przetwarzania;
g) użytek, jaki można zrobić z uzyskanych danych osobowych;
h) ograniczenia zakresu swobody przyznanej właściwym organom w odniesieniu do działań związanych z przetwarzaniem. [Popr. 67]
Artykuł 7a
Dalsze przetwarzanie w sposób niezgodny z celami
1. Państwa członkowskie stanowią przepisy przewidujące, że dane osobowe mogą być dalej przetwarzane w innym celu określonym w art. 1 ust. 1, który to cel nie jest zgodny z celami, do których dane zostały pierwotnie zebrane, jedynie wtedy, gdy:
a) jest to bezwzględnie niezbędne i proporcjonalne w demokratycznym społeczeństwie oraz wymagane na mocy prawa unijnego lub krajowego do osiągnięcia uzasadnionego, odpowiednio zdefiniowanego i konkretnego celu;
b) przetwarzanie jest ściśle ograniczone do okresu nieprzekraczającego czasu niezbędnego do przeprowadzenia konkretnej operacji przetwarzania danych;
c) dalsze użycie w innych celach jest zakazane.
Przed rozpoczęciem przetwarzania państwo członkowskie konsultuje się z właściwym krajowym organem nadzoru i przeprowadza ocenę skutków w zakresie ochrony danych.
2. Oprócz wymogów określonych w art. 7 ust. 1a prawo państw członkowskich zezwalające na dalsze przetwarzanie, o którym mowa w ust. 1, zawiera także wyraźnie sformułowane i szczegółowe przepisy określające co najmniej:
a) konkretne cele i sposoby danego przetwarzania;
b) że prawo dostępu mają wyłącznie należycie uprawnieni pracownicy właściwych organów w ramach wykonywania powierzonych im zadań, jeżeli w konkretnym przypadku istnieją uzasadnione powody, aby sądzić, że przetwarzanie danych osobowych w znacznym stopniu przyczyni się do zapobiegania przestępstwom, prowadzenia dochodzeń w ich sprawie, wykrywania ich lub ścigania albo wykonywania kar kryminalnych; oraz
c) że ustanowione są odpowiednie gwarancje mające zapewnić ochronę praw podstawowych i wolności w związku z przetwarzaniem danych osobowych.
Państwa członkowskie mogą wymagać, aby dostęp do danych osobowych podlegał dodatkowym warunkom, takim jak zezwolenie sądu, zgodnie z prawem krajowym państwa członkowskiego.
3. Państwa członkowskie mogą również zezwolić na dalsze przetwarzanie danych osobowych do celów o charakterze historycznym, statystycznym lub naukowym, o ile ustanowią one odpowiednie gwarancje, takie jak anonimizacja danych. [Popr. 68]
Artykuł 8
Przetwarzanie szczególnych kategorii danych osobowych
1. Państwa członkowskie zabraniają przetwarzania danych osobowych ujawniających pochodzenie rasowe lub etniczne, poglądy polityczne, wierzenia religijne lub przekonania filozoficzne, orientację seksualną lub tożsamość płciową, przynależność do związków zawodowych i ich działalność, jak również przetwarzania danych genetycznychbiometrycznych lub danych dotyczących zdrowia i życia seksualnego.
2. Ustęp 1 nie ma zastosowania, w przypadku gdy:
a) na przetwarzanie zezwala prawo przewidujące jest bezwzględnie niezbędne i proporcjonalne do wykonania przez właściwe organy zadania do celów określonych w art. 1 ust. 1, w oparciu o prawo Unii lub państwa członkowskiego, które przewiduje szczegółowe i odpowiednie gwarancje środki ochrony uzasadnionych interesów podmiotu danych, w tym szczególne zezwolenie wydane przez organy sądowe, jeżeli wymóg taki istnieje w prawie krajowym; lub
b) przetwarzanie jest niezbędne w celu ochrony żywotnych interesów podmiotu danych lub innej osoby; lub
c) przetwarzanie dotyczy danych osobowych, które zostały wyraźnie podane do publicznej wiadomości przez podmiot danych, pod warunkiem że są one istotne i bezwzględnie niezbędne do osiągnięcia celu w tym konkretnym przypadku. [Popr. 69]
Artykuł 8a
Przetwarzanie danych genetycznych na potrzeby śledztwa lub postępowania sądowego
1. Państwa członkowskie dopilnowują, by dane genetyczne mogły być wykorzystywane jedynie do ustalenia powiązania genetycznego w ramach gromadzenia materiału dowodowego, zapobiegania zagrożeniu dla bezpieczeństwa publicznego lub przeciwdziałania popełnieniu konkretnego przestępstwa. Dane genetyczne nie mogą być wykorzystywane do określania innych charakterystycznych cech, które mogą być genetycznie powiązane.
2. Państwa członkowskie stanowią przepisy przewidujące, że dane genetyczne lub informacje pochodzące z ich analizy mogą być przechowywane tylko przez niezbędny okres do celów, dla których dane są przetwarzane, i jeżeli odnośna osoba była skazana za popełnienie poważnego przestępstwa przeciwko życiu, zdrowiu lub bezpieczeństwu innych osób, przy czym dane te podlegają rygorystycznym okresom przechowywania, które zostaną określone w prawie państwa członkowskiego.
3. Państwa członkowskie dopilnowują, by dane genetyczne lub informacje pochodzące z ich analizy były przechowywane przez dłuższy okres jedynie wtedy, gdy dane genetyczne nie mogą zostać przypisane konkretnej osobie, zwłaszcza w sytuacji, gdy materiał genetyczny został znaleziony na miejscu popełnienia przestępstwa. [Popr. 70]
Artykuł 9
Środki oparte na profilowaniu i automatycznym przetwarzaniu
1. Państwa członkowskie stanowią przepisy przewidujące, że środki wywołujące niekorzystne skutki prawne dla podmiotu danych, lub mające na tę osobę istotny wpływ i oparte wyłącznieczęściowo lub całkowicie na automatycznym przetwarzaniu danych mającym służyć ocenie niektórych aspektów o charakterze osobistym podmiotu danych, jest zakazane, chyba że zostanie dopuszczone prawem, które przewiduje również gwarancje słusznychuzasadnionych interesów podmiotu danych.
2. Automatyczne przetwarzanie danych osobowych, które ma służyć ocenie niektórych aspektów osobistych osoby fizycznej, nie opiera się jedynie na szczególnych kategoriach danych osobowych, o których mowa w art. 8.
2a. Automatyczne przetwarzanie danych osobowych, które ma służyć wyodrębnieniu podmiotu danych bez wstępnego podejrzenia, że podmiot danych mógł popełnić lub popełni przestępstwo, jest zgodne z prawem jedynie wtedy, gdy jest ono bezwzględnie konieczne do celów prowadzenia dochodzenia w sprawie poważnego przestępstwa lub zapobiegania, na podstawie faktycznych oznak, wyraźnemu i zbliżającemu się zagrożeniu bezpieczeństwa publicznego, istnienia państwa lub życia ludzi.
2b. Zakazuje się wszelkiego profilowania, które w sposób zamierzony lub nie skutkuje dyskryminacją osób ze względu na ich rasę lub pochodzenie etniczne, poglądy polityczne, religię lub przekonania, przynależność do związków zawodowych, płeć lub orientację seksualną albo które w sposób zamierzony lub nie skutkuje środkami mającymi taki efekt. [Popr. 71]
Artykuł 9a
Ogólne zasady dotyczące praw podmiotu danych
1. Państwa członkowskie dopilnowują, by podstawa ochrony danych była jasna i wiązała się z jednoznacznymi prawami podmiotu danych, których administrator danych musi przestrzegać. Przepisy niniejszej dyrektywy mają na celu wzmocnienie, doprecyzowanie, zagwarantowanie i, w stosownych przypadkach, ujednolicenie tych praw.
2. Państwa członkowskie dopilnowują, by takie prawa obejmowały m.in. przekazywanie jasnych i łatwo zrozumiałych informacji dotyczących kwestii takich jak przetwarzanie danych osobowych podmiotu danych, prawo dostępu do danych, ich poprawiania i usuwania, prawo do otrzymywania danych, prawo do wniesienia skargi do właściwego organu ds. ochrony danych oraz do wszczęcia postępowania sądowego, a także prawo do rekompensaty i odszkodowania w związku z niezgodnymi z prawem operacjami przetwarzania. Zasadniczo takie prawa przysługują bezpłatnie. Administrator danych rozpatruje wnioski podmiotu danych w rozsądnym terminie. [Popr. 72]
ROZDZIAŁ III
PRAWA PODMIOTU DANYCH
Artykuł 10
Tryby wykonywania praw przez podmiot danych
1. Państwa członkowskie stanowią przepisy przewidujące, że administrator podejmuje wszystkie rozsądne kroki, aby dysponowaćdysponuje zwięzłymi, przejrzystymi, czytelnymi i łatwo dostępnymi politykami w zakresie przetwarzania danych osobowych i wykonywania praw przez podmioty danych.
2. Państwa członkowskie stanowią przepisy przewidujące, że wszelkie informacje i komunikaty dotyczące przetwarzania danych osobowych mają być przekazywane przez administratora podmiotowi danych w czytelnej formie, w jasnym i prostym języku, zwłaszcza w przypadku, gdy bezpośrednim adresatem informacji jest dziecko.
3. Państwa członkowskie stanowią przepisy przewidujące, że administrator podejmuje wszystkie rozsądne kroki w celu ustanowienia procedurustanawia procedury dostarczenia informacji, o których mowa w art. 11 i wykonywania praw podmiotówpodmiotu danych, o których mowa w art. 12-17. Jeśli przetwarzanie danych odbywa się w sposób zautomatyzowany, administrator zapewnia możliwość składania wniosków drogą elektroniczną.
4. Państwa członkowskie stanowią przepisy przewidujące, że administrator niezwłocznie informuje podmiot danych o sposobie reakcji na jego wniosek, a w każdym przypadku najpóźniej w terminie jednego miesiąca od daty otrzymania wniosku. Informacji tej udziela się na piśmie. Jeśli podmiot danych składa wniosek w formie elektronicznej, informacje także przekazywane są w formie elektronicznej.
5. Państwa członkowskie stanowią przepisy przewidujące, że informacje oraz wszelkie czynności podjęte przez administratora w odpowiedzi na wniosek, o którym mowa w ust. 3 i 4, są zwolnione z opłat. Jeśli wnioski są dokuczliwe wyraźnie przesadne, w szczególności ze względu na składanie ich w sposób uporczywy albo ze względu na zakres wniosku ich powtarzający się charakter, administrator może pobrać rozsądnej wysokości opłatę uwzględniającą koszty administracyjne za udzielenie wnioskowanych informacji lub podjęcie wnioskowanych czynności lub też może nie wykonać wnioskowanych czynności. W takim przypadku na administratorze spoczywa ciężar udowodnienia dokuczliwegowyraźnie przesadnego charakteru wniosku.
5a. Państwa członkowskie mogą ustanowić przepisy przewidujące, że podmiot danych może dochodzić swoich praw bezpośrednio u administratora danych lub za pośrednictwem właściwego krajowego organu nadzorczego. Jeżeli organ nadzorczy podejmie działania na wniosek podmiotu danych, informuje on podmiot danych o przeprowadzonej weryfikacji. [Popr. 73]
Artykuł 11
Informacje o podmiocie danych
1. Jeżeli zbierane są dane osobowe odnoszące się do podmiotu danych państwa członkowskie zapewniają podejmowanieudzielanie przez administratora wszelkich stosownych środków w celu udzielenia podmiotowi danych co najmniej następujących informacji dotyczących:
a) tożsamości i danych kontaktowych administratora i inspektora ochrony danych;
b) podstawy prawnej i celów przetwarzania danych, do których dane są przeznaczone;
c) okresu przechowywania danych osobowych;
d) istnienia prawa do wystąpienia do administratora o uzyskanie wglądu do danych, poprawienie ich, usunięcie lub ograniczenie przetwarzania danych osobowych odnoszących się podmiotu danych;
e) prawa do złożenia skargi do organu nadzorczego, o którym mowa w art. 39, jak również jego danych kontaktowych;
f) odbiorcy lub kategorii odbiorców danych osobowych, w tym w państwach trzecich lub organizacjach międzynarodowych, których uprawniono do dostępu do danych na mocy prawa tego państwa trzeciego lub na mocy przepisów tych organizacji międzynarodowych, istnienia lub braku decyzji Komisji w sprawie odpowiedniego stopnia ochrony lub, w razie przekazania, o którym mowa w art. 35 lub 36, środków służących uzyskaniu kopii odpowiednich gwarancji stosowanych przy przekazywaniu;
fa) w sytuacji, gdy administrator przetwarza dane osobowe w sposób opisany w art. 9 ust. 1 – danych na temat faktu przetwarzania w drodze środka takiego jak ten, o którym mowa w art. 9 ust. 1, oraz zamierzonych skutków tego przetwarzania dla podmiotu danych, informacji o zasadach stosowanych przy profilowaniu oraz o prawie do oceny ze strony człowieka;
fb) środków bezpieczeństwa podjętych w celu ochrony danych osobowych;
g) wszelkich dalszych informacji o ile są one potrzebne do zagwarantowania rzetelnego przetwarzania danych w stosunku do podmiotu danych uwzględniając szczególne okoliczności, w których dane osobowe są przetwarzane.
2. W przypadku zbierania danych osobowych od podmiotu danych administrator, poza przekazaniem informacji, o których mowa w ust. 1, informuje podmiot danych o tym, czy przekazanie danych osobowych jest obowiązkowe czy opcjonalne, a także o ewentualnych skutkach braku przekazania tych danych.
3. Administrator udziela informacji, o których mowa w ust. 1:
a) w momencie uzyskania danych osobowych od podmiotu danych; lub
b) jeżeli dane osobowe nie są zbierane od podmiotu danych w momencie ich rejestrowania lub w rozsądnym terminie po zebraniu danych, uwzględniając szczególne okoliczności, w których dane osobowe są przetwarzane.
4. Państwa członkowskie mogą przyjąć środki legislacyjnejlegislacyjne opóźniające, lub ograniczające, lub uchylające udzielenie informacji podmiotowi danych w konkretnym przypadku, o ile takie częściowe lub całkowite ograniczenie stanowi konieczny i proporcjonalny środek w demokratycznym społeczeństwie, przy należytym uwzględnieniu słusznychpraw podstawowych i uzasadnionych interesów danej osoby:
a) aby zapobiec utrudnianiu urzędowych lub innych prawnych dochodzeń, śledztw lub procedur;
b) aby zapobiec negatywnemu wpływowi na zapobieganie przestępstwom, wykrywanie ich, prowadzenie dochodzeń w ich sprawie i ich ściganie lub wykonywanie kar kryminalnych;
c) aby chronić bezpieczeństwo publiczne;
d) aby chronić bezpieczeństwo narodowe;
e) aby chronić prawa i wolności innych osób.
5. Państwa członkowskie stanowią przepisy przewidujące, że administrator dokonuje oceny, w każdym konkretnym przypadku, za pośrednictwem konkretnego i indywidualnego badania, czy zastosowanie ma częściowe lub całkowite ograniczenie ze względu na jeden z powodów, o których mowa w ust. 4. Państwa członkowskie mogą także ustalić przepisami prawa kategorie przetwarzania danych, które mogą zostać objęte w całości lub części wyjątkami przewidzianymi w ust. 4 lit. a), b), c) i d). [Popr. 74]
Artykuł 12
Prawo podmiotu danych do dostępu do danych
1. Państwa członkowskie stanowią przepisy przewidujące prawo podmiotówpodmiotu danych do uzyskania od administratora potwierdzenia, czy przetwarzane są dane osobowe odnoszące się do nich niego. W przypadku przetwarzania takich danych osobowych administrator przekazuje następujące informacje, o ile nie zostały jeszcze przekazane:
— a) przekazanie danych osobowych podlegających przetwarzaniu i wszelkich dostępnych informacji o ich źródle i, w stosownych przypadkach, zrozumiałych informacji o zasadach rządzących wszelkimi operacjami automatycznego przetwarzania;
— aa) znaczenie i przewidywane skutki takiego przetwarzania, co najmniej w przypadku środków, o których mowa w art. 9;
a) cele przetwarzania oraz podstawę prawną przetwarzania;
b) kategorie przedmiotowych danych osobowych;
c) odbiorcy lub kategorie odbiorców, którym dane osobowe zostały ujawnione, w szczególności odbiorcy w państwach trzecich;
d) okresu przechowywania danych osobowych;
e) istnienie prawa do wystąpienia do administratora o poprawienie, usunięcie lub ograniczenie przetwarzania danych osobowych odnoszących się do podmiotu danych;
f) prawo do złożenia skargi do organu nadzorczego oraz dane kontaktowe organu nadzorczego.
g) przekazanie danych osobowych podlegających przetwarzaniu i wszelkich dostępnych informacji o ich źródle.
2. Państwa członkowskie stanowią przepisy przewidujące prawo podmiotu danych do uzyskania od administratora kopii danych osobowych poddawanych przetwarzaniu. Jeśli podmiot danych składa wniosek w formie elektronicznej, informacje także przekazywane są w formie elektronicznej, chyba że podmiot danych zażąda informacji w innej formie. [Popr. 75]
Artykuł 13
Ograniczenia prawa do dostępu
1. Państwa członkowskie mogą przyjąć środki legislacyjnejlegislacyjne ograniczające, w całości lub w części,w zależności od przypadku, prawo dostępu podmiotu danych o ile w zakresie i przez okres, w którym takie częściowe lub całkowite ograniczenie stanowi bezwzględnie konieczny i proporcjonalny środek w demokratycznym społeczeństwie, przy należytym uwzględnieniu słusznychpraw podstawowych i uzasadnionych interesów danej osoby:
a) aby zapobiec utrudnianiu urzędowych lub innych prawnych dochodzeń, śledztw lub procedur;
b) aby zapobiec negatywnemu wpływowi na zapobieganie przestępstwom, wykrywanie ich, prowadzenie dochodzeń w ich sprawie i ich ściganie lub wykonywanie kar kryminalnych;
c) aby chronić bezpieczeństwo publiczne;
d) aby chronić bezpieczeństwo narodowe;
e) aby chronić prawa i wolności innych osób.
2. Państwa członkowskie stanowią przepisy przewidujące, że administrator dokonuje oceny, w każdym konkretnym przypadku, za pośrednictwem konkretnego i indywidualnego badania, czy zastosowanie ma częściowe lub całkowite ograniczenie ze względu na jeden z powodów, o których mowa w ust. 1. Państwa członkowskie mogą także ustalić przepisami prawa kategorie przetwarzania danych, które mogą zostać objęte w całości lub części wyjątkami przewidzianymi w ust. 1 lit. a)–d).
3. W przypadkach, o których mowa w ust. 1 i 2, państwa członkowskie stanowią przepisy przewidujące, że administrator bez zbędnej zwłoki informuje podmiot danych, na piśmie o wszelkich odmowach lub ograniczeniu dostępu, o przyczynach odmowywraz z umotywowanym wyjaśnieniem oraz o możliwości złożenia skargi do organu nadzorczego i wystąpienia o sądowy środek ochrony prawnej. Można nie podawać informacji o faktycznych i prawnych przyczynach wydania decyzji jeżeli ich udzielenie utrudniłoby realizację celu wynikającego z ust. 1.
4. Państwa członkowskie zapewniajądopilnowują, by administrator dokumentował ocenę, o której mowa w ust. 2, a także przyczyny nieprzekazaniaograniczenia informacji o faktycznych lub prawnych przyczynach wydania decyzji. Powyższe informacje udostępnia się krajowym organom nadzorczym. [Popr. 76]
Artykuł 14
Tryby korzystania z prawa do dostępu
1. Państwa członkowskie stanowią przepisy przewidujące że podmiot danych, ma w każdym momencie prawo do zwrócenia się, w szczególności w przypadkach, o których mowa w art. 12 i 13, do organu nadzorczego o sprawdzenie zgodności z prawem przetwarzania.
2. Państwa członkowskie stanowią, że administrator informuje podmiot danych o prawie od zwrócenia się do organu nadzorczego o interwencję na mocy ust. 1.
3. W przypadku skorzystania z prawa, o którym mowa w ust. 1, organ nadzorczy informuje podmiot danych przynajmniej o dokonaniu przez ten organ wszystkich niezbędnych weryfikacji oraz o ich wynikach w odniesieniu do zgodności z prawem danej operacji przetwarzania. Organ nadzorczy informuje także podmiot danych o jego prawie do uzyskania sądowych środków ochrony prawnej.
3a. Państwa członkowskie mogą ustanowić przepisy przewidujące, że podmiot danych może dochodzić swoich praw bezpośrednio u administratora danych lub za pośrednictwem właściwego organu nadzorczego.
3b. Państwa członkowskie zapewniają istnienie rozsądnych terminów rozpatrzenia przez administratora danych wniosku podmiotu danych dotyczącego skorzystania przez niego z prawa dostępu. [Popr. 77]
Artykuł 15
Prawo do poprawienia lub uzupełnienia
1. Państwa członkowskie stanowią przepisy przewidujące, że podmiot danych, ma prawo do uzyskania od administratora poprawienia lub uzupełnienia niedokładnych lub niepełnych danych osobowych, które go dotyczą. Podmiot danych, ma prawo do uzyskania uzupełnienia niekompletnych danych osobowych, w szczególności w drodze uzupełnienia lub sprostowania.
2. Państwa członkowskie stanowią przepisy przewidujące, że administrator informuje podmiot danych, na piśmie, o wszelkich odmowach poprawienia lub uzupełnienia danych, o przyczynach odmowy orazwraz z umotywowanym wyjaśnieniem oraz o możliwości złożenia skargi do organu nadzorczego i wystąpienia o sądowy środek ochrony prawnej.
2a. Państwa członkowskie stanowią przepisy przewidujące, że administrator informuje o wszelkich operacjach poprawienia każdego odbiorcę, któremu ujawniono dane, chyba że okaże się to niemożliwe lub będzie wymagać niewspółmiernie dużego wysiłku.
2b. Państwa członkowskie stanowią przepisy przewidujące, że administrator informuje o poprawieniu niedokładnych danych osobowych stronę trzecią, od której pochodzą niedokładne dane.
2c. Państwa członkowskie stanowią przepisy przewidujące, że podmiot danych może dochodzić swoich praw również za pośrednictwem właściwego organu nadzorczego. [Popr. 78]
Artykuł 16
Prawo do usunięcia
1. Państwa członkowskie stanowią przepisy przewidujące, że podmiot danych ma prawo uzyskania od administratora usunięcia danych osobowych odnoszących się do niego, które go dotyczą, jeżeli przetwarzanie jest niezgodne z przepisami przyjętymi na mocy art. 4 lit. a)-e), art. 7 i 8, 6 i 7–8 niniejszej dyrektywy.
2. Administrator usuwa dane niezwłocznie. Administrator powstrzymuje się również od dalszego rozpowszechniania takich danych.
3. Zamiast usunąć je, administrator oznacza dane osoboweogranicza przetwarzanie danych osobowych, jeżeli:
a) podmiot danych kwestionuje ich dokładność, przez okres pozwalający administratorowi danych na sprawdzenie dokładności danych; lub
b) dane osobowe muszą być zachowane do celów dowodowych;lub w celu ochrony żywotnych interesów podmiotu danych lub innej osoby.
c) podmiot danych sprzeciwia się ich usunięciu, występując w zamian o ograniczenie ich używania.
3a. Jeżeli przetwarzanie danych osobowych jest ograniczone na mocy ust. 3, administrator informuje podmiot danych przed zniesieniem ograniczenia dotyczącego przetwarzania.
4. Państwa członkowskie stanowią przepisy przewidujące, że administrator informuje podmiot danych, na piśmie o wszelkich odmowach usunięcia lub oznaczeniaograniczenia przetwarzania danych wraz z umotywowanym wyjaśnieniem, o przyczynach odmowy oraz o możliwości złożenia skargi do organu nadzorczego i wystąpienia o sądowy środek ochrony prawnej.
4a. Państwa członkowskie stanowią przepisy przewidujące, że administrator informuje odbiorców, którym te dane zostały przesłane, o wszelkich operacjach usunięcia lub ograniczenia przetwarzania dokonanych zgodnie z ust. 1, chyba że okaże się to niemożliwe lub będzie wymagać niewspółmiernie dużego wysiłku. Administrator informuje podmiot danych o tych osobach trzecich.
4b. Państwa członkowskie mogą ustanowić przepisy przewidujące, że podmiot danych może dochodzić swoich praw bezpośrednio u administratora danych lub za pośrednictwem właściwego organu nadzorczego. [Popr. 79]
Artykuł 17
Prawa podmiotu danych w dochodzeniu i postępowaniu karnym
Państwa członkowskie mogą ustanowić przepisy przewidujące, że prawa do informacji, dostępu, poprawienia, usunięcia i ograniczenia przetwarzania, o których mowa w art. 11-16 wykonywane są zgodnie z krajowymi przepisami postępowania karnego, jeżeli dane osobowe zawarte są w orzeczeniu lub protokole sądowym przetwarzanym w toku dochodzenia i postępowania karnego.
ROZDZIAŁ IV
ADMINISTRATOR I PODMIOT PRZETWARZAJĄCY
SEKCJA 1
OBOWIĄZKI OGÓLNE
Artykuł 18
Odpowiedzialność administratora
1. Państwa członkowskie stanowią przepisy przewidujące, że administrator przyjmuje polityki i realizuje odpowiednie środki w celu zapewnienia i wykazania w przejrzysty sposób w przypadku każdej operacji przetwarzania, byże przetwarzanie danych osobowych odbywałoodbywa się zgodnie z przepisami przyjętymi na mocy niniejszej dyrektywy, zarówno podczas ustalania środków niezbędnych do przetwarzania, jak i w trakcie samego przetwarzania.
2. Środki, o których mowa w ust. 1 obejmują w szczególności:
a) prowadzenie dokumentacji, o której mowa w art. 23;
aa) przeprowadzanie oceny skutków w zakresie ochrony danych zgodnie z art. 25a;
b) spełnianie wymogu wcześniejszej konsultacji wynikającego z art. 26;
c) realizację wymogów bezpieczeństwa danych ustanowionych w art. 27;
d) wyznaczenie inspektora ochrony danych na mocy art. 30;
da) w stosownych przypadkach, opracowanie i wdrożenie szczególnych gwarancji w odniesieniu do postępowania z danymi osobowymi dotyczącymi dzieci.
3. Administrator wdraża mechanizmy służące zapewnieniu weryfikacji adekwatności i skuteczności środków, o których mowa w ust. 1 niniejszego artykułu. Jeżeli jest to proporcjonalne, weryfikacja ta prowadzona jest przez niezależnych wewnętrznych lub zewnętrznych audytorów. [Popr. 80]
Artykuł 19
Uwzględnienie ochrony danych już w fazie projektowania oraz ochrona danych jako opcja domyślna
1. Państwa członkowskie stanowią przepisy przewidujące, że administrator i ewentualny podmiot przetwarzający, zarówno podczas ustalania celów i środków niezbędnych do przetwarzania, jak i w trakcie samego przetwarzania, wdraża odpowiednie i proporcjonalne środki i procedury techniczne i organizacyjne, uwzględniając najnowsze osiągnięcia techniczne, aktualną wiedzę techniczną, najlepsze praktyki na szczeblu międzynarodowym oraz koszty wdrożenia ryzyko, jakie stwarza przetwarzanie danych, tak by przetwarzanie odpowiadało wymogom przepisów przyjętych na mocy niniejszej dyrektywy oraz gwarantowało ochronę praw osób, których dane dotyczą podmiotów danych, zwłaszcza w odniesieniu do zasad określonych w art. 4. Ochrona danych już w fazie projektowania powinna w szczególności uwzględniać cały cykl zarządzania danymi osobowymi od ich zebrania, przez przetwarzanie, do ich usunięcia, systematycznie koncentrując się na całościowych zabezpieczeniach proceduralnych odnoszących się do dokładności, poufności, integralności, bezpieczeństwa fizycznego i usunięcia danych osobowych. Jeśli administrator przeprowadził ocenę skutków w zakresie ochrony danych zgodnie z art. 25a, jej wyniki uwzględnia się przy opracowywaniu wspomnianych środków i procedur.
2. Kontroler wdraża mechanizmy służące zapewnieniu Administrator dopilnowuje, by domyślnie przetwarzane były jedynie te dane osobowe, które są niezbędne do realizacji każdego konkretnego celu przetwarzania oraz by w szczególności nie były one zbierane, zatrzymywane lub rozpowszechniane dłużej niż przez okres niezbędny do realizacji tych celów przetwarzania, zarówno jeśli chodzi o ilość danych, jak i o okres ich przechowywania. Mechanizmy te zapewniają w szczególności, by dane osobowe nie były domyślnie udostępniane nieograniczonej liczbie osób oraz by podmioty danych były w stanie kontrolować rozpowszechnianie swoich danych osobowych. [Popr. 81]
Artykuł 20
Współadministratorzy
1. Państwa członkowskie stanowią przepisy przewidujące, że gdy administrator określa cele i środki przetwarzania danych osobowych wspólnie z innymi administratorami, współadministratorzy ustalają zakres odpowiedzialności za zgodność z obowiązkami wynikającymi z niniejszego rozporządzenia spoczywającej na każdym z nich, w szczególności w odniesieniu do procedur i mechanizmów wykonywania praw podmiotu danych w drodze wspólnych prawnie wiążących uzgodnień.
2. O ile podmiot danych nie został poinformowany o tym, który ze współadministratorów jest odpowiedzialny zgodnie z ust. 1, podmiot danych może skorzystać ze swoich praw na mocy niniejszej dyrektywy wobec każdego spośród dwóch lub większej liczby współadministratorów. [Popr. 82]
Artykuł 21
Podmiot przetwarzający
1. Państwa członkowskie stanowią przepisy przewidujące, że gdy przetwarzanie realizowane jest w imieniu administratora, administrator musi wybraćwybiera podmiot przetwarzający dający wystarczające gwarancje wdrożenia odpowiednich środków i procedur technicznych i organizacyjnych, by przetwarzanie odpowiadało wymogom przepisów przyjętych na mocy niniejszej dyrektywy oraz gwarantowało ochronę praw osób, których dane dotyczą podmiotów danych, w szczególności jeśli chodzi o techniczne środki bezpieczeństwa i środki organizacyjne regulujące przetwarzanie, które ma być prowadzone, oraz w celu zapewnienia zgodności z tym środkami.
2. Państwa członkowskie stanowią przepisy przewidujące, że przetwarzanie przez podmiot przetwarzający musi być regulowane umową lub aktem prawnym wiążącym podmiot przetwarzający z administratorem i zawierającym w szczególności zapis, że podmiot przetwarzający działa wyłącznie na polecenie administratora, w szczególności gdy przekazywanie danych osobowych jest zakazane.:
a) działa wyłącznie na polecenie administratora;
b) zatrudnia wyłącznie personel, który zgodził się na podleganie obowiązkowi zachowania poufności lub na którym spoczywa ustawowy obowiązek zachowania poufności;
c) podejmuje wszelkie wymagane środki na mocy art. 27;
d) angażuje inny podmiot przetwarzający wyłącznie za zgodą administratora i w związku z tym informuje go o zamiarze zaangażowania innego podmiotu przetwarzającego z odpowiednim wyprzedzeniem, aby administrator miał możliwość wyrażenia swojego sprzeciwu;
e) o ile to możliwe ze względu na charakter przetwarzania, przyjmuje w porozumieniu z administratorem niezbędne techniczne i organizacyjne środki służące wywiązaniu się przez administratora ze spoczywającego na nim obowiązku rozpatrzenia wniosków dotyczących skorzystania przez podmiot danych z praw ustanowionych w rozdziale III;
f) pomaga administratorowi zapewnić zgodność z obowiązkami określonymi w art. 25a–29;
g) po zakończeniu przetwarzania zwraca wszystkie wyniki administratorowi i nie przetwarza w żaden inny sposób danych osobowych oraz usuwa istniejące kopie, chyba że prawo Unii lub państwa członkowskiego wymaga ich przechowywania;
h) udostępnia administratorowi i organowi nadzorczemu wszelkie informacje niezbędne do weryfikacji zgodności z obowiązkami określonymi w niniejszym artykule;
i) uwzględnia zasadę ochrony danych już w fazie projektowania oraz jako opcji domyślnej.
2a. Administrator i podmiot przetwarzający sporządzają pisemną dokumentację zaleceń administratora i obowiązków podmiotu przetwarzającego, o których mowa w ust. 2.
3. Jeśli podmiot przetwarzający przetwarza dane osobowe inne, niż te, których przetwarzanie zlecił administrator, podmiot przetwarzający jest uważany za administratora w zakresie tego przetwarzania i podlega przepisom dotyczącym współadministratorów ustanowionym w art. 20. [Popr. 83]
Artykuł 22
Przetwarzanie z upoważnienia administratora i podmiotu przetwarzającego
1. Państwa członkowskie stanowią przepisy przewidujące, że podmiot przetwarzający oraz wszelkie osoby działające z upoważnienia administratora lub podmiotu przetwarzającego, które mają dostęp do danych osobowych, mogą je przetwarzać tylko na polecenie administratora, lub gdy wymaga tego prawo Unii lub państwa członkowskiego.
1a. Jeżeli podmiot przetwarzający jest lub staje się stroną określającą cele, środki lub metody przetwarzania danych albo nie działa wyłącznie na polecenie administratora, uważa się go za współadministratora na mocy art. 20. [Popr. 84]
Artykuł 23
Dokumentacja
1. Państwa członkowskie przyjmująstanowią przepisy przewidujące, że każdy administrator i podmiot przetwarzający prowadzą dokumentację wszystkich systemów i procedur przetwarzania, za które są odpowiedzialni.
2. Dokumentacja zawiera przynajmniej następujące informacje na temat:
a) imienia i nazwiska/nazwy imię i nazwisko/nazwę oraz oraz danych kontaktowych a dane kontaktowe dministratora lub współadministratora albo podmiotu przetwarzającego;
aa) w przypadku istnienia współadministratorów – prawnie wiążących uzgodnień; wykaz podmiotów przetwarzających i prowadzonych przez nie działań;
b) celówcele przetwarzania;
ba) wskazanie części struktury organizacyjnej administratora lub podmiotu przetwarzającego, którym powierzono przetwarzanie danych osobowych dla realizacji konkretnego celu;
bb) opis jednej lub kilku kategorii podmiotów danych oraz danych lub kategorii danych z nimi związanych;
c) odbiorcy lub kategorie odbiorców lub kategorii odbiorców danych osobowych;
ca) w stosownych przypadkach – informacje o istnieniu profilowania, środków opartych na profilowaniu oraz mechanizmów sprzeciwu wobec profilowania;
cb) zrozumiałe informacje o zasadach rządzących wszelkimi operacjami automatycznego przetwarzania;
d) przekazywaniaprzekazywanie danych do państw trzecich lub organizacji międzynarodowej, łącznie z określeniem tego państwa trzeciego lub organizacji międzynarodowej, oraz przepisy stanowiące podstawę prawną przekazywania danych; w przypadku, gdy przekazywanie odbywa się na podstawie art. 35 lub 36 niniejszej dyrektywy, udziela się merytorycznego wyjaśnienia;
da) terminy usunięcia różnych kategorii danych;
db) wyniki weryfikacji środków, o których mowa w art. 18 ust. 1;
dc) wskazanie podstawy prawnej operacji przetwarzania, dla której dane są przeznaczone.
3. Administrator i podmiot przetwarzający udostępniają dokumentację, na żądanie,całą dokumentację organowi nadzorczemu. [Popr. 85]
Artykuł 24
Prowadzenie ewidencji
1. Państwa członkowskie zapewniają ewidencjonowanie przynajmniej następujących operacji przetwarzania: zbieranie, zmiana, wgląd, ujawnianie, łączenie i usuwanie. W ewidencji uzyskiwania wglądu i ujawniania podaje się w szczególności cel, datę i godzinę takich operacji oraz, w możliwym zakresie, oznaczenie osoby, która uzyskała wgląd do danych osobowych lub ujawniła je, a także tożsamość odbiorców takich danych.
2. Ewidencja wykorzystywana jest wyłącznie w celu weryfikacji zgodności z prawem przetwarzania danych, monitorowania własnej działalności oraz zagwarantowania integralności i bezpieczeństwa danych lub w celu kontroli przeprowadzanej przez inspektora ochrony danych lub przez organ ds. ochrony danych.
2a. Administrator i podmiot przetwarzający udostępniają ewidencję organowi nadzorczemu na żądanie. [Popr. 86]
Artykuł 25
Współpraca z organem nadzorczym
1. Przepisy państw członkowskich przewidują, że administrator i podmiot przetwarzający na żądanie organu nadzorczego współpracują z nim w wykonywaniu jego obowiązków, w szczególności poprzez dostarczanie wszelkich informacji potrzebnych organowi nadzorczemu do wykonywania jego obowiązków , o których mowa w art. 46 ust. 2 lit. a), oraz poprzez przyznanie dostępu zgodnie z art. 46 ust. 2 lit. b).
2. Administrator i podmiot przetwarzający udzielają odpowiedzi na zapytanie organu nadzorczego wykonującego uprawnienia przekazane mu na podstawie art. 46 ust. 1 lit. a) i b) w rozsądnym terminie określonym przez ten organ. Odpowiedź na uwagi organu nadzorczego zawiera opis podjętych środków i osiągniętych rezultatów. [Popr. 87]
Artykuł 25a
Ocena skutków w zakresie ochrony danych
1. Państwa członkowskie stanowią przepisy przewidujące, że w przypadku, gdy operacje przetwarzania – z racji swego charakteru, zakresu lub celów – mogą stwarzać szczególne ryzyko dla praw i wolności podmiotów danych administrator lub podmiot przetwarzający działający w imieniu administratora przeprowadził ocenę skutków zamierzonych systemów i procedur przetwarzania dla ochrony danych osobowych przed przystąpieniem do nowych operacji przetwarzania lub najwcześniej, jak to możliwe, w przypadku istniejących operacji przetwarzania.
2. Szczególne ryzyko, o którym mowa w ust. 1, mogą stwarzać w szczególności następujące operacje przetwarzania:
a) przetwarzanie danych osobowych w wielkoskalowych zbiorach danych na potrzeby zapobiegania przestępstwom, prowadzenia dochodzeń w ich sprawie, wykrywania ich i ścigania albo wykonywania kar kryminalnych;
b) przetwarzanie szczególnych kategorii danych osobowych, o których mowa w art. 8, danych osobowych dotyczących dzieci, a także danych biometrycznych na potrzeby zapobiegania przestępstwom, prowadzenia dochodzeń w ich sprawie, wykrywania ich i ścigania albo wykonywania kar kryminalnych;
c) ocena indywidualnych aspektów osoby fizycznej bądź analizowanie lub przewidywanie w szczególności zachowania osoby fizycznej, które opierają się na automatycznym przetwarzaniu i z których mogą wynikać środki wywołujące skutki prawne dotyczące danej osoby lub mające na nią istotny wpływ;
d) monitorowanie publicznie dostępnych miejsc, zwłaszcza z wykorzystaniem urządzeń optyczno-elektronicznych (wideonadzór); lub
e) inne operacje przetwarzania, które na mocy art. 26 ust. 1 wymagają konsultacji z organem nadzorczym.
3. Ocena obejmuje przynajmniej:
a) systematyczny opis zamierzonych operacji przetwarzania;
b) ocenę konieczności operacji przetwarzania i ich proporcjonalności w stosunku do celów;
c) ocenę ryzyka dla praw i wolności podmiotów danych oraz środki przewidywane w celu zaradzenia temu ryzyku i zminimalizowania ilości przetwarzanych danych osobowych;
d) środki i mechanizmy bezpieczeństwa mające zagwarantować ochronę danych osobowych oraz wykazać zgodność z przepisami przyjętymi na mocy niniejszej dyrektywy, z uwzględnieniem praw i uzasadnionych interesów podmiotów danych i innych zainteresowanych osób;
e) ogólne wskazanie terminów usunięcia różnych kategorii danych;
f) w stosownych przypadkach, wykaz zamierzonych przypadków przekazania danych do państw trzecich lub organizacji międzynarodowych, wraz z identyfikacją tych państw trzecich lub tych organizacji międzynarodowych, oraz – w razie przypadków przekazania, o których mowa w art. 36 ust. 2, dokumentację dotyczącą odpowiednich gwarancji.
4. Jeżeli administrator lub podmiot przetwarzający wyznaczył inspektora ochrony danych, angażuje się go w procedurę oceny skutków.
5. Państwa członkowskie stanowią przepisy przewidujące, że administrator przeprowadza konsultacje społeczne dotyczące zamierzonego przetwarzania, bez uszczerbku dla ochrony interesu publicznego lub bezpieczeństwa operacji przetwarzania.
6. Bez uszczerbku dla ochrony interesu publicznego lub bezpieczeństwa operacji przetwarzania, ocenę udostępnia się obywatelom w przystępny sposób.
7. Komisja jest uprawniona do przyjęcia, po zasięgnięciu opinii Europejskiej Rady Ochrony Danych, aktów delegowanych zgodnie z art. 56 w celu dalszego doprecyzowania kryteriów i warunków operacji przetwarzania mogących stwarzać szczególne ryzyko, o którym mowa w ust. 1 i 2, oraz wymogów w zakresie oceny, o których mowa w ust. 3, w tym warunków skalowalności, weryfikowalności i sprawdzenia. [Popr. 88]
Artykuł 26
Uprzednia konsultacja z organem nadzorczym
1. Państwa członkowskie zapewniają, by – przed przetworzeniem danych osobowych, które będą stanowić część mającego powstać nowego zbioru danych – administrator lub podmiot przetwarzający przeprowadzili konsultacje z organem nadzorczym w celu zapewnienia zgodności zamierzonego przetwarzania z przepisami przyjętymi na mocy niniejszej dyrektywy, a w szczególności w celu złagodzenia związanego z tym ryzyka dla podmiotów danych, jeżeli:
a) przetwarzane mają być szczególne kategorie ocena skutków w zakresie ochrony danych, o których mowa przewidziana w art. 8 25a wskazuje, że operacje przetwarzania danych mogą, ze względu na swój charakter, zakres lub cele, wiązać się z wysokim poziomem szczególnego ryzyka; lub;
b) rodzaj organ nadzorczy uzna za niezbędne przeprowadzenie uprzedniej konsultacji w sprawie konkretnych operacji przetwarzania, w szczególności stosowanie nowych technologii, mechanizmów lub procedur, niesie ze sobą w innym przypadku mogących stwarzać szczególne ryzyko dla podstawowych praw i wolności podmiotupodmiotów danych, a zwłaszcza ochrony danych osobowych ze względu na swój charakter, zakres lub cele.
1a. Jeśli organ nadzorczy ustali zgodnie ze swoimi uprawnieniami, że zamierzone przetwarzanie nie jest zgodne z przepisami przyjętymi na mocy niniejszej dyrektywy, w szczególności jeśli ryzyko nie zostało dostatecznie zidentyfikowane lub złagodzone, organ ten zakazuje zamierzonego przetwarzania i występuje z odpowiednimi propozycjami mającymi na celu zaradzenie brakowi zgodności.
2. Państwa członkowskie mogą ustanowićstanowią przepisy przewidujące, że organ nadzorczy po zasięgnięciu opinii Europejskiej Rady Ochrony Danych ustanawia wykaz operacji przetwarzania, w przypadku których wymagana jest wcześniejsza konsultacja na mocy ust. 1 lit. b).
2a. Państwa członkowskie stanowią przepisy przewidujące, że administrator lub podmiot przetwarzający przekazuje organowi nadzorczemu ocenę skutków w zakresie ochrony danych zgodnie z art. 25a oraz, na żądanie, wszelkie inne informacje mogące umożliwić organowi nadzorczemu ocenę zgodności przetwarzania, a w szczególności ryzyka dla ochrony danych osobowych podmiotu danych oraz powiązanych gwarancji.
2b. Jeśli w opinii organu nadzorczego zamierzone przetwarzanie nie jest zgodne z przepisami przyjętymi na mocy niniejszej dyrektywy lub jeśli ryzyko nie zostało dostatecznie zidentyfikowane lub złagodzone, organ ten występuje z odpowiednimi propozycjami mającymi na celu zaradzenie brakowi zgodności.
2c. Państwa członkowskie mogą przeprowadzać konsultacje z organem nadzorczym w toku przygotowywania środka ustawodawczego, który miałby być przyjęty przez parlament narodowy, lub opartego na tym środku ustawodawczym środka, który definiuje charakter przetwarzania, by zapewnić zgodność zamierzonego przetwarzania z niniejszą dyrektywą, w szczególności by złagodzić ryzyko dla podmiotów danych. [Popr. 89]
SEKCJA 2
BEZPIECZEŃSTWO DANYCH
Artykuł 27
Bezpieczeństwo przetwarzania
1. Państwa członkowskie stanowią przepisy przewidujące, że administrator i podmiot przetwarzający wdrażają odpowiednie środki techniczne i organizacyjne oraz procedury, by zapewnić poziom bezpieczeństwa stosowny do ryzyk związanychryzyka związanego z przetwarzaniem oraz charakterem danych osobowych, które należy chronić, uwzględniając najnowsze osiągnięcia techniczne oraz koszty ich wprowadzenia.
2. W odniesieniu do automatycznego przetwarzania danych każde państwo członkowskie stanowi przepisy przewidujące, że administrator lub podmiot przetwarzający, po ocenie ryzyk, wdraża środki służące:
a) uniemożliwieniu osobom nieupoważnionym dostępu do sprzętu używanego do przetwarzania danych osobowych (kontrola dostępu do sprzętu);
b) zapobieżenia nieupoważnionemu odczytywaniu, kopiowaniu, zmienianiu lub usuwaniu nośników danych (kontrola nośników danych);
c) zapobieżeniu nieupoważnionemu wprowadzaniu danych oraz nieupoważnionemu kontrolowaniu, zmienianiu lub usuwaniu przechowywanych danych osobowych (kontrola przechowywania);
d) uniemożliwienia korzystania z systemów automatycznego przetwarzania danych przez osoby nieuprawnione, używające sprzętu do przekazywania danych (kontrola użytkowników);
e) zapewnieniu, aby osoby uprawnione do korzystania z systemu automatycznego przetwarzania danych miały dostęp wyłącznie do danych objętych posiadanym przez siebie upoważnieniem (kontrola dostępu do danych);
f) zapewnieniu możliwości zweryfikowania i stwierdzenia, jakim organom dane osobowe zostały lub mogą zostać przesłane lub udostępnione za pomocą sprzętu do przekazywania danych (kontrola przesyłania danych);
g) zapewnieniu możliwości następczego zweryfikowania i stwierdzenia, jakie dane osobowe zostały wprowadzone do systemów automatycznego przetwarzania danych, kiedy i przez kogo (kontrola wprowadzania danych);
h) przeciwdziałaniu nieautoryzowanemu odczytowi, kopiowaniu, modyfikowaniu lub usuwaniu danych osobowych podczas przekazywania danych osobowych lub podczas przenoszenia nośników danych (kontrola transportu);
i) zapewnieniu możliwości przywrócenia zainstalowanego systemu w przypadku awarii (przywracalność);
j) zapewnieniu wykonywania przez system swoich funkcji i zgłaszania występujących w nich błędów (niezawodność) oraz zapobieżeniu uszkodzeniom przechowywanych danych spowodowanym błędnym działaniem systemu (integralność);
ja) dopilnowaniu, by w przypadku przetwarzania szczególnie wrażliwych danych osobowych zgodnie z art. 8, zostały podjęte dodatkowe środki bezpieczeństwa, aby zagwarantować sytuacyjną świadomość ryzyka i zdolność podejmowania działań prewencyjnych, naprawczych i łagodzących jego skutki w czasie zbliżonym do rzeczywistego wobec wykrytych słabych punktów oraz incydentów, które mogłyby stanowić zagrożenie dla danych.
2a. Państwa członkowskie stanowią przepisy przewidujące, że podmioty przetwarzające mogą zostać wyznaczone wyłącznie pod warunkiem, że gwarantują stosowanie wymaganych środków technicznych i organizacyjnych zgodnie z ust. 1 oraz przestrzegają zasad określonych w art. 21 ust. 2 lit. a). Właściwy organ sprawuje nadzór nad podmiotem przetwarzającym w tym względzie.
3. Komisja może przyjąć, w razie potrzeby, akty wykonawcze mające na celu sprecyzowanie wymogów ustanowionych w ust. 1 i 2 obowiązujących w różnych sytuacjach, w szczególności standardów szyfrowania. Te akty wykonawcze przyjmuje się zgodnie z procedurą sprawdzającą, o której mowa w art. 57 ust. 2. [Popr. 90]
Artykuł 28
Zgłoszenie naruszenia ochrony danych osobowych organowi nadzorczemu
1. Państwa członkowskie stanowią przepisy przewidujące, że w przypadku naruszenia ochrony danych osobowych, administrator zgłasza organowi nadzorczemu takie naruszenie bez nieuzasadnionejzbędnej zwłoki i, w jeśli to możliwe, nie później niż w ciągu 24 godzin od momentu dowiedzenia się o tym naruszeniu.W razie jakiejkolwiek zwłoki na żądanie organu nadzorczego administrator dostarcza umotywowane wyjaśnienie w przypadkach, w których zgłoszenie nie zostało przekazane w ciągu 24 godzin.
2. Podmiot przetwarzający bez zbędnej zwłoki po stwierdzeniu naruszenia ochrony danych osobowych ostrzega i informuje administratora niezwłocznie po uzyskaniu wiadomości o naruszeniu ochrony danych osobowych.
3. Zgłoszenie, o którym mowa w ust. 1, zawiera co najmniej:
a) opis charakteru naruszenia ochrony danych osobowych, w tym kategorie i liczbę zainteresowanych podmiotów danych oraz kategorie i liczbę rekordów danych, których dotyczy naruszenie;
b) imię i nazwisko oraz dane kontaktowe inspektora ochrony danych, o którym mowa w art. 30, lub innego punktu kontaktowego, w którym można uzyskać więcej informacji;
c) zalecenia dotyczące środków mające na celu zmniejszenie ewentualnych negatywnych skutków naruszenia ochrony danych osobowych;
d) opis potencjalnych konsekwencji naruszenia ochrony danych osobowych;
e) opis środków proponowanych lub podjętych przez administratora w celu zaradzenia naruszeniu ochrony danych osobowych i złagodzenia jego skutków.
W razie, gdy wszystkie informacje nie mogą być przekazane bez zbędnej zwłoki, administrator może dokonać zgłoszenia w drugiej kolejności.
4. Państwa członkowskie stanowią przepisy przewidujące, że administrator sporządza dokumentację dotyczącą wszelkich naruszeń ochrony danych osobowych, obejmującą okoliczności naruszenia, jego skutki oraz podjęte działania zaradcze. Dokumentacja ta musi być wystarczająca, aby umożliwiać organowi nadzorczemu sprawdzenie zgodności z niniejszym artykułem. Dokumentacja zawiera wyłącznie informacje niezbędne do realizacji powyższego celu.
4a. Organ nadzorczy prowadzi publiczny rejestr rodzajów zgłoszonych naruszeń.
5. Komisja jest uprawniona, po zasięgnięciu opinii Europejskiej Rady Ochrony Danych, do przyjmowaniaprzyjęcia aktów delegowanych zgodnie z art. 56 w celu doprecyzowania kryteriów i wymogów dotyczących stwierdzenia naruszenia ochrony danych osobowych, o którym mowa w ust. 1 i 2, oraz szczególnych okoliczności, w których administrator i podmiot przetwarzający mają obowiązek zawiadomić o naruszeniu ochrony danych osobowych.
6. Komisja może ustanowić standardowe formularze zawiadomienia przekazywanego organowi nadzorczemu, procedury mające zastosowanie do wymogu zawiadomienia, a także formę i sposób prowadzenia dokumentacji, o której mowa w art. 4, w tym terminy usuwania zawartych w niej informacji. Te akty wykonawcze przyjmuje się zgodnie z procedurą sprawdzającą, o której mowa w art. 57 ust. 2. [Popr. 91]
Artykuł 29
Zawiadomienie podmiotu danych o naruszeniu ochrony danych osobowych
1. Państwa członkowskie stanowią przepisy przewidujące, że gdy istnieje prawdopodobieństwo, żeiż naruszenie ochrony danych osobowych może niekorzystnie wpłynąć na ochronę danych osobowych, prywatność, prawa lub prywatność osoby uzasadnione interesy podmiotu danych, administrator, po dokonaniu zawiadomienia zgłoszenia, o którym mowa w art. 28, bez nieuzasadnionejzbędnej zwłoki informuje podmiot danych o naruszeniu ochrony danych osobowych.
2. Zawiadomienie przekazane podmiotowi danych, o którym mowa w ust. 1 musi być wyczerpujące oraz zredagowane jasnym i prostym językiem. Opisuje ono charakter naruszenia ochrony danych osobowych i zawiera przynajmniej informacje i zalecenia, o których mowa w art. 28 ust. 3 lit. b) i, c) i d), oraz zawiera informację o prawach podmiotu danych, w tym o środkach ochrony prawnej.
3. Zawiadomienie o naruszeniu ochrony danych osobowych nie jest wymagane, jeśli administrator wykaże, zgodnie z wymogami organu nadzorczego, że wdrożył odpowiednie technologiczne środki ochrony oraz że środki te zostały zastosowane do danych, których dotyczyło naruszenie ochrony danych osobowych. Tego rodzaju technologiczne środki ochrony sprawiają, że dane stają się nieczytelne dla każdego, kto nie jest uprawniony do dostępu do nich.
3a. Bez uszczerbku dla obowiązku administratora w zakresie zawiadomienia podmiotu danych o naruszeniu ochrony danych osobowych, jeśli administrator nie zawiadomił wcześniej podmiotu danych o naruszeniu ochrony danych osobowych, organ nadzorczy może tego od niego zażądać po stwierdzeniu możliwości wystąpienia niekorzystnych skutków naruszenia.
4. Zawiadomienie podmiotu danych może zostać opóźnione,lub ograniczone lub zaniechane z przyczyn, o których mowa w art. 11 ust. 4. [Popr. 92]
SEKCJA 3
INSPEKTOR OCHRONY DANYCH
Artykuł 30
Wyznaczenie inspektora ochrony danych
1. Państwa członkowskie stanowią przepisy przewidujące, że administrator lub podmiot przetwarzający wyznaczają inspektora ochrony danych.
2. Inspektor ochrony danych wyznaczany jest na podstawie kwalifikacji zawodowych, a w szczególności specjalistycznej wiedzy na temat przepisów i praktyk w zakresie ochrony danych, jak również zdolność do pełnienia zadań, o których mowa w art. 32. Niezbędny poziom wiedzy specjalistycznej ustala się w szczególności zgodnie z prowadzonym przetwarzaniem danych oraz ochroną wymaganą dla danych osobowych przetwarzanych przez administratora lub podmiot przetwarzający.
2a. Państwa członkowskie stanowią przepisy przewidujące, że administrator lub podmiot przetwarzający dopilnowuje, by inne obowiązki zawodowe inspektora ochrony danych były zgodne z zadaniami i obowiązkami tej osoby jako inspektora ochrony danych i by nie skutkowały one konfliktem interesów.
2b. Inspektor ochrony danych wyznaczany jest na okres co najmniej czterech lat. Inspektor ochrony danych może być powoływany na kolejne kadencje. Inspektora ochrony danych można odwołać z pełnienia tej funkcji w czasie trwania kadencji jedynie wówczas, gdy przestanie on spełniać warunki niezbędne do pełnienia przez niego obowiązków.
2c. Państwa członkowskie stanowią przepisy przyznające podmiotowi danych prawo kontaktowania się z inspektorem ochrony danych we wszystkich kwestiach związanych z przetwarzaniem danych osobowych tego podmiotu.
3. Inspektor ochrony danych może być wyznaczony dla szeregu jednostek organizacyjnych, przy uwzględnieniu struktury organizacyjnej właściwego organu.
3a. Państwa członkowskie stanowią przepisy przewidujące, że administrator lub podmiot przetwarzający podaje organowi nadzorczemu oraz do wiadomości publicznej imię i nazwisko oraz dane kontaktowe inspektora ochrony danych. [Popr. 93]
Artykuł 31
Status inspektora ochrony danych
1. Państwa członkowskie stanowią przepisy przewidujące, że administrator lub podmiot przetwarzający dopilnowują, by inspektor ochrony danych był właściwie i terminowo włączany we wszystkie kwestie dotyczące ochrony danych osobowych.
2. Administrator i podmiot przetwarzający dopilnowują, by inspektorowi ochrony danych dostarczono środki umożliwiające wykonywanie spoczywających na nim obowiązków i zadań, o których mowa w art. 32, skutecznie i niezależnie i nie otrzymywał on żadnych instrukcji dotyczących pełnienia swojej funkcji.
2a. Administrator lub podmiot przetwarzający wspiera inspektora ochrony danych w pełnieniu przez niego obowiązków i zapewnia wszystkie środki, w tym personel, pomieszczenia, sprzęt, ustawiczne szkolenie zawodowe i wszelkie inne zasoby niezbędne do wykonywania obowiązków i zadań, o których mowa w art. 32, oraz do utrzymania poziomu jego wiedzy zawodowej. [Popr. 94]
Artykuł 32
Zadania inspektora ochrony danych
Państwa członkowskie stanowią przepisy przewidujące, że administrator lub podmiot przetwarzający powierzają inspektorowi ochrony danych przynajmniej poniższe zadania:
a) podnoszenie świadomości, informowanie administratora lub podmiotu przetwarzającego o ich obowiązkach wynikających z przepisów przyjętych na mocy niniejszej dyrektywy, zwłaszcza w odniesieniu do środków o charakterze technicznym i organizacyjnym oraz do procedur, oraz dokumentowanie tej działalności i uzyskiwanych odpowiedzi;
b) monitorowanie wykonania i stosowanie polityk w zakresie ochrony danych osobowych, w tym przydziału obowiązków, szkolenia personelu zaangażowanego w operacje przetwarzania oraz powiązane kontrole;
c) monitorowanie wdrażania i stosowania przepisów przyjętych na mocy niniejszej dyrektywy, w szczególności jeśli chodzi o wymogi dotyczące uwzględnienia ochrony danych już w fazie projektowania, ochrony danych jako opcji domyślnej i bezpieczeństwa danych oraz informowania podmiotów danych a także ich wniosków składanych w ramach wykonywania praw przysługujących im mocy przepisów niniejszej dyrektywy;
d) zapewnienie prowadzenia dokumentacji, o której mowa w art. 23;
e) monitorowanie dokumentacji, zgłoszeń i zawiadomień dotyczących naruszeń ochrony danych osobowych na mocy art. 28 i 29;
f) monitorowanie stosowania oceny skutków w zakresie ochrony danych przez administratora lub podmiot przetwarzający oraz stosowania przepisów dotyczących uprzedniej konsultacji z organem nadzorczym, jeśli jest ona wymagana na mocy art. 26 ust. 1;
g) monitorowanie odpowiedzi na wnioski organów nadzorczych oraz, w ramach kompetencji inspektora ochrony danych, współpraca z organem nadzorczym na wniosek tego organu lub z inicjatywy inspektora ochrony danych;
h) pełnienie funkcji pojedynczego punktu kontaktowego organu nadzorczego w kwestiach związanych z przetwarzaniem oraz zasięganie opinii organu nadzorczego, w razie potrzeby, z inicjatywy inspektora ochrony danych. [Popr. 95]
ROZDZIAŁ V
PRZEKAZYWANIE DANYCH OSOBOWYCH DO PAŃSTW TRZECICH LUB ORGANIZACJI MIĘDZYNARODOWYCH
Artykuł 33
Ogólne zasady przekazywania danych osobowych
Państwa członkowskie stanowią przepisy przewidujące, że wszelkie operacje przekazywania przez właściwe organy danych osobowych poddawanych przetwarzaniu lub mających być poddawane przetwarzaniu po przekazaniu do państwa trzeciego lub do organizacji międzynarodowej, w tym operacje wtórnego przekazywania do innych państw trzecich lub organizacji międzynarodowych, mogą mieć miejsce wyłącznie gdy:
a) konkretne przekazanie jest konieczne do zapobiegania przestępstwom, prowadzenia dochodzeń w ich sprawie, wykrywania ich lub ścigania albo do wykonywania kar kryminalnych; oraz
aa) dane przekazywane są administratorowi w państwie trzecim lub organizacji międzynarodowej będących organem publicznym właściwym do realizacji celów, o których mowa w art. 1 ust. 1; oraz
ab) administrator i podmiot przetwarzający spełniają warunki określone w niniejszym rozdziale, w tym te dotyczące wtórnego przekazania danych osobowych z państwa trzeciego lub od organizacji międzynarodowej do innego państwa trzeciego lub innej organizacji międzynarodowej; oraz
b) administrator i podmiot przetwarzający spełniają warunki ustanowione w niniejszym rozdziale. działają zgodnie z innymi przepisami przyjętymi na mocy niniejszej dyrektywy; oraz
ba) nie jest zmniejszony poziom ochrony danych osobowych osób fizycznych gwarantowany w Unii na mocy niniejszej dyrektywy; oraz
bb) Komisja wydała na podstawie warunków i procedury, o których mowa w art. 34, decyzję, w której uznała, że dane państwo trzecie lub organizacja międzynarodowa zapewniają odpowiedni poziom ochrony; lub
bc) w prawnie wiążącym instrumencie, o którym mowa w art. 35, zapewniono odpowiednie gwarancje w zakresie ochrony danych osobowych.
Państwa członkowskie stanowią przepisy przewidujące, że operacje wtórnego przekazywania, o których mowa w akapicie pierwszym niniejszego artykułu, są dopuszczalne tylko wówczas, gdy oprócz spełnienia warunków określonych w tym akapicie:
a) operacja wtórnego przekazania jest wymagana do tego samego konkretnego celu co początkowe przekazanie; oraz
b) właściwy organ, który dokonał początkowego przekazania, zezwala na operację wtórnego przekazania.[Popr. 96]
Artykuł 34
Przekazywanie na podstawie decyzji stwierdzającej odpowiedni poziom ochrony
1. Państwa członkowskie stanowią przepisy przewidujące, że dane osobowe mogą być przekazywane do państwa trzeciego lub organizacji międzynarodowej, jeżeli Komisja wydała decyzję zgodnie z art. 41 rozporządzenia (UE) ..../2012 lub zgodnie z ust. 3 niniejszego artykułu, w której uznała, że państwo trzecie, terytorium lub sektor przetwarzania w tym państwie trzecim lub dana organizacja międzynarodowa zapewniają odpowiedni poziom ochrony. Takie operacje przekazywania nie wymagają żadnego dodatkowego przekazanie nie wymaga specjalnego zezwolenia.
2. W przypadku braku przyjęcia decyzji zgodnie z art. 41 rozporządzenia (UE) …./2012 Przy ocenie odpowiedniości poziomu ochrony Komisja ocenia, czy zapewniono odpowiedni poziom ochrony danych, uwzględniającuwzględnia następujące elementy:
a) praworządność, ogólne i sektorowe przepisy obowiązujące w tym zakresie, w tym dotyczące bezpieczeństwa publicznego, obronności, bezpieczeństwa narodowego i prawa karnego, jak również środkiwprowadzenie w życie niniejszych przepisów prawa oraz podjęcie środków bezpieczeństwa, które są przestrzegane w tym państwie lub organizacji międzynarodowej, prawodawstwo oparte na precedensach, a także skuteczne i egzekwowalne prawa, w tym prawa do skutecznych administracyjnych i sądowych środków ochrony prawnej przysługujące podmiotom danych, w szczególności osobom mającym miejsce zamieszkania w Unii, których dane osobowe są przekazywane;
b) istnienie i skuteczne działanie przynajmniej jednego niezależnego organu nadzorczego w państwie trzecim lub organizacji międzynarodowej, odpowiedzialnych za zapewnienie zgodności z przepisami o ochronie danych, w tym wystarczające uprawnienia do nakładania sankcji, pomoc i doradzanie podmiotom danych w zakresie wykonania przysługujących im praw a także współpracę z organami nadzorczymi Unii i państw członkowskich; oraz
c) międzynarodowe zobowiązania zaciągnięte przez państwo trzecie lub organizację międzynarodową, w szczególności wszelkie prawnie wiążące konwencje lub instrumenty odnoszące się do ochrony danych osobowych.
3. Komisja możejest uprawniona do przyjęcia, po zasięgnięciu opinii Europejskiej Rady Ochrony Danych, aktów delegowanych zgodnie z art. 56, aby zdecydować, w zakresie, niniejszej dyrektywy, że państwo trzecie, terytorium lub sektor przetwarzający dane w państwie trzecim lub organizacja międzynarodowa zapewniają odpowiedni poziom ochrony w rozumieniu ust. 2. Te akty wykonawcze przyjmuje się zgodnie z procedurą sprawdzającą, o której mowa w art. 57 ust. 2.
4. Akty wykonawczedelegowane określają geograficzny i sektorowy zakres ich stosowania oraz, w odpowiednich przypadkach, wskazują organ nadzorczy wymieniony w ust. 2 lit. b).
4a. Komisja w trybie ciągłym monitoruje zmiany, które mogłyby wpłynąć na spełnianie warunków wymienionych w ust. 2 przez państwa trzecie i organizacje międzynarodowe, w odniesieniu do których przyjęto akt delegowany na mocy ust. 3.
5. Komisja możejest uprawniona do przyjęcia aktów delegowanych zgodnie z art. 56, aby zdecydować, w zakresie niniejszej dyrektywy, że państwo trzecie, terytorium lub sektor przetwarzający dane w państwie trzecim lub organizacja międzynarodowa nie zapewniają odpowiedniego poziomu ochrony w rozumieniu ust. 2, w szczególności w przypadkach w których odnośne przepisy ogólne i sektorowe obowiązujące w państwie trzecim lub organizacji międzynarodowej nie gwarantują skutecznych i egzekwowalnych praw, w tym prawa do skutecznych administracyjnych i sądowych środków ochrony prawnej podmiotom danych, w szczególności podmiotom danych mającym miejsce zamieszkania w Unii, których dane osobowe są przekazywane. Te akty wykonawcze są przyjmowane zgodnie z procedurą sprawdzającą, o której mowa w art. 57 ust. 2 lub, w wyjątkowo naglących przypadkach w odniesieniu do osób fizycznych w zakresie ich prawa do ochrony danych osobowych, zgodnie z procedurą, o której mowa w art. 57 ust. 3.
6. Państwa członkowskie zapewniają dopilnowują, by, w przypadku gdy Komisja podejmie decyzję na mocy art. 5, wszelkie operacje przekazywania danych osobowych do państwa trzeciego, terytorium lub do sektora przetwarzającego dane w tym państwie lub do organizacji międzynarodowej były zakazane, przy czym decyzja ta obowiązuje bez uszczerbku dla operacji przekazywania na mocy art. 35 ust 1 lub zgodnie z art. 36. We właściwym czasie Komisja przystępuje do konsultacji z państwem trzecim lub organizacją międzynarodową w celu zaradzenia sytuacji wynikającej z decyzji podjętej na mocy ust. 5 niniejszego artykułu.
7. Komisja publikuje w Dzienniku Urzędowym Unii Europejskiej wykaz tych państw trzecich, terytoriów i sektorów przetwarzających dane w państwie trzecim oraz organizacji międzynarodowych, co do których zdecydowano, że zapewniają odpowiedni poziom ochrony lub tego poziomu nie zapewniają.
8. Komisja monitoruje stosowanie aktów wykonawczych delegowanych, o których mowa w ust. 3 i 5. [Popr. 97]
Artykuł 35
Operacje przekazywania dzięki odpowiednim gwarancjom
1. W przypadkach, w których Komisja nie podjęławydała decyzji na mocy art. 34, państwa członkowskie stanowią przepisy przewidujące lub wydała decyzję, w której uznała, że dane osobowe mogą być przekazywane do odbiorcówpaństwo trzecie lub terytorium w tym państwie trzecim, bądź też organizacja międzynarodowa nie gwarantują odpowiedniego poziomu ochrony zgodnie z art. 34 ust. 5, administrator lub podmiot przetwarzającynie może przekazywać danych osobowych do państwa trzeciego, terytorium w tym państwie trzecim lub organizacji międzynarodowej, jeżeli:chyba że wprowadzą one odpowiednie gwarancje w zakresie ochrony danych osobowych do prawnie wiążącego instrumentu.
a) w prawnie wiążącym instrumencie zapewniono odpowiednie gwarancje w zakresie ochrony danych osobowych; lub
b) administrator lub podmiot przetwarzający ocenili wszystkie okoliczności towarzyszące przekazaniu danych osobowych, stwierdzając, że istnieją odpowiednie gwarancje w zakresie ochrony danych osobowych.
2. Decyzja o przekazaniu danych na mocy ust. 1 lit. b) musi zostać podjęta przez należycie upoważnionych pracowników. Na te operacje przekazywania musząbyć dokumentowane a dokumentacja przekazania musi być udostępniana na wniosek organowi nadzorczemu zezwolić organ nadzorczy przed przekazaniem. [Popr. 98]
Artykuł 36
Odstępstwa
1. Jeżeli zgodnie z art. 34 ust. 5 Komisja postanowi, że nie istnieje odpowiedni poziom ochrony, dane osobowe nie mogą zostać przekazane zainteresowanemu państwu trzeciemu ani zainteresowanej organizacji międzynarodowej, o ile w danym przypadku uzasadnione interesy podmiotu danych w niedopuszczeniu do przekazania danych są ważniejsze od interesu publicznego w przekazaniu danych.
2. W drodze odstępstwa od art. 34 i 35 państwa członkowskie stanowią przepisy przewidujące, że dane osobowe mogą być przekazywane do państwa trzeciego lub organizacji międzynarodowej wyłącznie pod warunkiem, że:
a) przekazanie jest niezbędne dla ochrony żywotnych interesów podmiotu danych lub innej osoby; lub
b) przekazanie jest niezbędne dla zabezpieczenia słusznychuzasadnionych interesów podmiotu danych, jeżeli prawo państwa członkowskiego przekazującego dane osobowe tak stanowi; lub
c) przekazanie danych jest konieczne dla zapobieżenia bezpośredniemu i poważnemu zagrożeniu dla bezpieczeństwa publicznego państwa członkowskiego lub państwa trzeciego; lub
d) przekazanie jest konieczne w indywidualnych przypadkach do zapobiegania przestępstwom, prowadzenia śledztw i dochodzeń w ich sprawie, wykrywania ich lub ścigania albo do wykonywania kar kryminalnych; lub
e) przekazanie jest konieczne w indywidualnych przypadkach dla ustalenia, wykonania lub obrony roszczeń prawnych dotyczących zapobieżenia konkretnemu przestępstwu, prowadzenia dochodzenia w jego sprawie, wykrycia go lub ścigania albo wykonania konkretnej kary kryminalnej.
2a. Przetwarzanie danych na podstawie ust. 2 musi mieć podstawę prawną w prawie Unii lub prawie państwa członkowskiego, któremu podlega administrator; prawo to musi realizować cel leżący w interesie publicznym lub zaspokajać potrzebę w zakresie ochrony praw i wolności innych osób, respektować istotę prawa do ochrony danych osobowych i być proporcjonalne do wyznaczonego uzasadnionego celu.
2b. Wszystkie operacje przekazania danych osobowych, które opierają się na odstępstwach, są należycie uzasadnione i ograniczają się do niezbędnego minimum oraz nie dopuszcza się częstego i masowego przekazywania danych.
2c. Decyzja o przekazaniu danych na mocy ust. 2 musi zostać podjęta przez należycie upoważnionych pracowników. Te operacje przekazania muszą być udokumentowane, a dokumentacja, w tym data i godzina przekazania, informacje o organie odbierającym, uzasadnienie przekazania oraz przekazane dane, musi zostać udostępniona na żądanie organowi nadzorczemu. [Popr. 99]
Artykuł 37
Szczególne warunki przekazania danych osobowych
Państwa członkowskie stanowią przepisy przewidujące, że administrator informuje odbiorcę danych osobowych o wszelkich ograniczeniach przetwarzania oraz podejmuje wszystkie rozsądne kroki na rzecz zapewnienia, by ograniczenia te były przestrzegane. Administrator informuje również odbiorcę danych osobowych o wszelkich operacjach zaktualizowania, poprawienia lub usunięcia danych, a odbiorca odpowiednio informuje w razie późniejszego przekazania danych. [Popr. 100]
Artykuł 38
Międzynarodowa współpraca na rzecz ochrony danych osobowych
1. W stosunku do państw trzecich i organizacji międzynarodowych Komisja i państwa członkowskie podejmują stosowne kroki na rzecz:
a) opracowania skutecznych mechanizmów współpracy międzynarodowej, by ułatwićzapewnić egzekwowanie przepisów służących ochronie danych osobowych; [Popr. 101]
b) zapewnienia międzynarodowej wzajemnej pomocy w zakresie egzekwowania przepisów dotyczących ochrony danych, w tym poprzez zawiadomienia, przekazywanie skarg, pomoc w dochodzeniach i wymianę informacji, z zastrzeżeniem odpowiednich gwarancji ochrony danych osobowych i innych podstawowych praw i wolności;
c) włączenia zainteresowanych podmiotów w dyskusję i działania mające na celu pogłębienie współpracy międzynarodowej w zakresie egzekwowania przepisów dotyczących ochrony danych osobowych;
d) promowania wymiany i dokumentowania przepisów i praktyk w zakresie ochrony danych;
da) wyjaśnienia i zasięgnięcia opinii w sprawie konfliktów jurysdykcji z państwami trzecimi. [Popr. 102]
2. Do celów ust. 1, Komisja podejmie odpowiednie kroki, by poprawić współpracę z państwami trzecimi lub organizacjami międzynarodowymi, w szczególności ich organami nadzorczymi, jeśli Komisja zdecydowała, że zapewniają one odpowiedni poziom ochrony w rozumieniu art. 34 ust. 3.
Artykuł 38a
Sprawozdanie Komisji
Komisja przedstawia Parlamentowi Europejskiemu i Radzie sprawozdanie dotyczące stosowania art. 33–38 w regularnych odstępach czasu. Pierwsze sprawozdanie zostanie przedłożone najpóźniej cztery lata po wejściu w życie niniejszej dyrektywy. W tym celu Komisja może zwrócić się z wnioskiem o przekazanie informacji do państw członkowskich oraz organów nadzorczych, które muszą przekazać te informacje bez zbędnej zwłoki. Sprawozdanie jest udostępniane do wiadomości publicznej. [Popr. 103]
ROZDZIAŁ VI
NIEZALEŻNE ORGANY NADZORCZE
SEKCJA 1
NIEZALEŻNY STATUS
Artykuł 39
Organ nadzorczy
1. Każde państwo członkowskie stanowi przepisy przewidujące, że przynajmniej jeden organ publiczny odpowiada za monitorowanie stosowania przepisów przyjętych na mocy niniejszej dyrektywy oraz przyczynianie się do jej spójnego stosowania na terytorium całej Unii, w celu ochrony podstawowych praw i wolności osób fizycznych w zakresie przetwarzania ich danych osobowych oraz ułatwienia swobodnego przepływu danych osobowych na terytorium Unii. W tym celu organy nadzorcze współpracują ze sobą oraz z Komisją.
2. Państwa członkowskie mogą ustanowić przepisy przewidujące, że organ nadzorczy ustanowiony w państwie członkowskim na mocy rozporządzenia (UE)..../2014 przyjmuje odpowiedzialność za zadania organu nadzorczego, który ma zostać ustanowiony na mocy ust. 1 niniejszego artykułu.
3. Jeżeli w państwie członkowskim ustanowiono więcej niż jeden organ nadzorczy, to dane państwo członkowskie wyznacza organ nadzorczy pełniący rolę punktu kontaktowego na potrzeby faktycznego udziału tych organów w Europejskiej Radzie Ochrony Danych.
Artykuł 40
Niezależność
1. Państwa członkowskie zapewniajądopilnowują, by organ nadzorczy przy wykonywaniu powierzonych mu zadań i kompetencjiuprawnień działał w warunkach pełnej niezależności, niezależnie od ustaleń w sprawie współpracy zgodnie z rozdziałem VII niniejszej dyrektywy. [Popr. 104]
2. Każde państwo członkowskie stanowi przepisy przewidujące, że członkowie organu nadzorczego przy wykonywaniupodczas wykonywania swoich obowiązków nie zwracają się do nikogo o instrukcje ani ich od nikogo nie wypełniają niczyich instrukcji przyjmują oraz zachowują pełną niezależność i bezstronność. [Popr. 105]
3. Członkowie organu nadzorczego powstrzymują się od wszelkich czynności niezgodnych z ich obowiązkami i podczas swojej kadencji nie podejmują żadnej funkcji, zarobkowej lub niezarobkowej, stojącej w sprzeczności z tymi obowiązkami.
4. Członkowskie organu nadzorczego po zakończeniu swojej kadencji postępują w sposób uczciwy i ostrożny, jeżeli chodzi o przyjmowanie stanowisk i korzyści.
5. Każde państwo członkowskie zapewnia, by organ nadzorczy otrzymał odpowiednie zasoby ludzkie, techniczne i finansowe, a także pomieszczenia i infrastrukturę niezbędne do skutecznego wykonywania jego obowiązków i kompetencji, w tym tych, która mają być realizowane w kontekście wzajemnej pomocy, współpracy i aktywnego udziału w Europejskiej Radzie Ochrony Danych.
6. Każde państwo członkowskie zapewnia, by organ nadzorczy dysponował własnym personelem wyznaczanym przez dyrektora organu nadzorczego i podlegającym jego kierownictwu.
7. Państwa członkowskie zapewniają, by organ nadzorczy podlegał kontroli finansowej, która nie narusza jego niezależności. Państwa członkowskie zapewniają, by organy nadzorcze miały odrębne budżety roczne. Budżety te są podawane do wiadomości publicznej.
Artykuł 41
Ogólne warunki dotyczące członków organu nadzorczego
1. Państwa członkowskie stanowią przepisy przewidujące, że członkowie organu nadzorczego muszą być wyznaczani albo przez parlament albo przez rząd danego państwa członkowskiego.
2. Członkowie wybierani są spośród osób o niepodważalnej niezależności, mających wykazane doświadczenie i umiejętności niezbędne do pełnienia ich obowiązków, zwłaszcza w obszarze ochrony danych osobowych oraz zapobieganiu przestępstwom, prowadzeniu dochodzeń w ich sprawie, wykrywaniu ich lub ściganiu albo wykonywaniu kar kryminalnych.
3. Obowiązki członka wygasają wraz z zakończeniem kadencji oraz w przypadku rezygnacji lub przymusowego pozbawienia funkcji zgodnie z ust. 5.
4. Członek może zostać zdymisjonowany lub pozbawiony prawa do świadczeń emerytalnych lub innych alternatywnych świadczeń przez właściwy sąd krajowy, jeżeli przestał on spełniać warunki niezbędne do pełnienia obowiązków lub też dopuścił się poważnego uchybienia zawodowego.
5. W przypadku wygaśnięcia kadencji lub rezygnacji członka pełni on nadal swoje obowiązki do czasu wyznaczenia nowego członka.
Artykuł 42
Przepisy dotyczące ustanawianie organu nadzorczego
Każde państwo członkowskie określa w drodze ustawy:
a) tryb ustanowienia i status organu nadzorczego, zgodnie z art. 39 i 40;
b) kwalifikacje, doświadczenie i umiejętności wymagane do pełnienia obowiązków członka organu nadzorczego;
c) przepisy i procedury wyznaczania członków organu nadzorczego, jak również przepisy dotyczące działań lub funkcji nie dających się pogodzić z pełnionymi obowiązkami;
d) długość kadencji członków organu nadzorczego, która nie może być krótsza niż cztery lata, z wyjątkiem pierwszego powołania po wejściu w życie niniejszej dyrektywy, które może częściowo dotyczyć krótszego okresu;
e) czy członek organu nadzorczego może być wyznaczony ponownie;
f) regulaminy i wspólne warunki regulujące obowiązki członków i personelu organu nadzorczego;
g) przepisy i procedury dotyczące ustania pełnienia obowiązków przez członka organu nadzorczego, w tym przypadków, w których przestają oni spełniać warunki niezbędne do pełnienia obowiązków lub gdy dopuszczą się poważnego uchybienia zawodowego.
Artykuł 43
Tajemnica służbowa
Państwa członkowskie stanowią przepisy przewidujące, że członkowie i personel organu nadzorczego, zarówno podczas pełnienia obowiązków służbowych, jak i po zaprzestaniu ich pełnienia, zgodnie z przepisami prawa krajowego i praktyką krajową, podlegają obowiązkowi zachowania tajemnicy służbowej w odniesieniu do wszelkich poufnych informacji, które uzyskali w toku pełnienia swoich obowiązków służbowych, a swoje obowiązki pełnią w sposób niezależny i przejrzysty zgodnie z niniejszą dyrektywą. [Popr. 106]
SEKCJA 2
OBOWIĄZKI I UPRAWNIENIA
Artykuł 44
Kompetencje
1. Państwa członkowskie stanowią przepisy przewidujące, że każdy organ nadzorczy jest właściwy do pełnienia zadań i wykonuje, na terytorium swojego państwa członkowskiego, uprawnienia powierzone mu zgodnie z niniejszą dyrektywą. [Popr. 107]
2. Państwa członkowskie stanowią przepisy przewidujące, że organ nadzorczy nie ma właściwości do nadzorowania operacji przetwarzania dokonywanych przez sądy w toku wykonywania funkcji sądowych.
Artykuł 45
Obowiązki
1. Państwa członkowskie stanowią przepisy przewidujące, że organ nadzorczy:
a) monitoruje i zapewnia stosowanie przepisów przyjętych na mocy niniejszej dyrektywy oraz środków służących jej wdrożeniu;
b) rozpatruje skargi złożone przez podmioty danych lub jakiekolwiek zrzeszenie reprezentujące podmiot danych i należycie przez niego upoważnione, zgodnie z art. 50; prowadzi, w odpowiednim zakresie, dochodzenie w danej sprawie oraz informuje podmiot danych lub zrzeszenie o postępach oraz sposobie rozstrzygnięcia skargi w rozsądnym terminie, w szczególności gdy niezbędne jest dalsze dochodzenie lub koordynacja z innym organem nadzorczym;
c) weryfikuje zgodność z prawem przetwarzania na mocy art. 14 oraz informuje podmiot danych w rozsądnym terminie o rezultatach tej weryfikacji lub o przyczynach, dla których weryfikacji nie przeprowadzono;
d) zapewnia wzajemną pomoc innym organom nadzorczym oraz dopilnowuje ścisłego stosowania i egzekwowania przepisów przyjętych na mocy niniejszej dyrektywy;
e) prowadzi postępowaniadochodzenia, inspekcje i kontrole bądź z własnej inicjatywy, bądź na podstawie skargi, lub też na wniosek innego organu nadzorczego oraz informuje podmiot danych, jeżeli złożył on skargę, o rezultatach dochodzenia w rozsądnym terminie;
f) monitoruje zmiany w odpowiednich dziedzinach w zakresie, w jakim mają one wpływ na ochronę danych osobowych, w szczególności rozwój technologii informacyjno-komunikacyjnych;
g) jest konsultowany przez instytucje i organy państwa członkowskiego w sprawie środków legislacyjnych i administracyjnych dotyczących ochrony praw i wolności osób fizycznych w zakresie przetwarzania danych osobowych;
h) jest konsultowany w sprawie operacji przetwarzania przeprowadzanych na mocy art. 26;
i) uczestniczy w działalności Europejskiej Rady Ochrony Danych.
2. Każdy organ nadzorczy prowadzi działania na rzecz pogłębiania w społeczeństwie wiedzy na temat zagrożeń, przepisów, gwarancji i praw związanych z przetwarzaniem danych osobowych. Szczególną uwagę zwraca się na działania skierowane do dzieci.
3. Organ nadzorczy na wniosek doradza każdemu podmiotowi danych na temat korzystania z praw ustanowionych w przepisach przyjętych na mocy niniejszej dyrektywy i, w odpowiednich przypadkach, współpracuje w tym celu z organami nadzorczymi w innych państwach członkowskich.
4. W odniesieniu do skarg, o których mowa w ust. 1 lit. b), organ nadzorczy udostępnia formularz skargi, który może zostać wypełniony elektronicznie, przy czym dostępne są także inne środki łączności.
5. Państwa członkowskie stanowią przepisy przewidujące, że obowiązki pełnione przez organ nadzorczy nie wiążą się z opłatami dla podmiotu danych.
6. W przypadku gdy wnioski mają charakter dokuczliwy są wyraźnie przesadne, w szczególności ze względu na ich uporczywy charakter, organ nadzorczy może nałożyć rozsądnej wysokości opłatę lub nie podjąć działania, o które zwrócił się podmiot danych. Wysokość takiej opłaty nie może przewyższać kosztów podjęcia wnioskowanych czynności. Na organie nadzorczym spoczywa ciężar udowodnienia dokuczliwegowyraźnie przesadnego charakteru wniosku. [Popr. 108]
Artykuł 46
Uprawnienia
1. Państwa członkowskie stanowią przepisy przewidujące, że każdy organ nadzorczy musi posiadać w szczególności posiada następujące uprawnienia:
a) uprawnienia dochodzeniowe, takie jak prawo do dostępu do uprawnienie do powiadamiania administratora lub podmiotu przetwarzającego o domniemanym naruszeniu przepisów regulujących przetwarzanie danych, które stanowią przedmiot operacji przetwarzania, oraz prawo do gromadzenia wszelkich informacji potrzebnych mu do wykonywania swoich funkcji nadzorczych osobowych, a w stosownych przypadkach nakazania administratorowi lub podmiotowi przetwarzającemu usunięcia naruszenia w konkretny sposób w celu poprawy ochrony podmiotu danych;
b) skuteczne uprawnienia interwencyjne,uprawnienie do nakazania administratorowi przyjęcia wniosków podmiotu danych dotyczących wykonywania przysługujących mu na mocy niniejszej dyrektywy praw, w tym tych określonych w art. 12–17, jeżeli wnioski takie jak wydawanie opinii przed przeprowadzeniem przetwarzania oraz zapewnienie odpowiedniej publikacji takich opinii; nakazywanie ograniczenia dostępu do danych, ich usunięcia lub zniszczenia; nakładanie czasowego lub ostatecznego zakazu przetwarzania danych; wydawanie administratorowi danych ostrzeżeń lub upomnień lub przekazywanie sprawy parlamentowi narodowemu państwa członkowskiego lub innym instytucjom politycznym zostały odrzucone z naruszeniem przepisów tych artykułów;
c) uprawnienie do wszczynania postępowań prawnych w przypadku naruszenia przepisów przyjętychnakazania administratorowi lub podmiotowi przetwarzającemu udzielenia informacji na mocy niniejszej dyrektywy lub do powiadamiania organów sądowych o takich naruszeniach.art. 10 ust. 1 i 2 oraz art. 11, 28 i 29;
d) uprawnienie do zapewnienia zgodności z opiniami w ramach uprzednich konsultacji, o których mowa w art. 26;
e) uprawnienie do ostrzegania lub upominania administratora lub podmiotu przetwarzającego;
f) uprawnienie do nakazania poprawienia, usunięcia lub zniszczenia wszystkich danych, jeżeli były one przetwarzane z naruszeniem przepisów przyjętych na mocy niniejszej dyrektywy, oraz do powiadomienia o takich działaniach stron trzecich, którym dane zostały ujawnione;
g) uprawnienie do nałożenia czasowego lub ostatecznego zakazu przetwarzania;
h) uprawnienie do zawieszenia przepływu danych do odbiorcy w państwie trzecim lub w organizacji międzynarodowej;
i) uprawnienie do informowania w zakresie odnośnej tematyki parlamentów narodowych, rządu lub innych instytucji publicznych, a także opinii publicznej.
2. Każdy organ nadzorczy ma uprawnienia dochodzeniowe pozwalające mu uzyskać od administratora lub podmiotu przetwarzającego:
a) dostęp do wszystkich danych osobowych i do wszystkich informacji niezbędnych do wykonywania obowiązków nadzorczych;
b) dostęp do każdego pomieszczenia, w tym do każdego sprzętu i środków służących do przetwarzania danych, zgodnie z prawem krajowym, gdy istnieją uzasadnione powody, by przypuszczać, że dochodzi tam do naruszenia przepisów przyjętych na mocy niniejszej dyrektywy, bez uszczerbku dla zezwolenia sądu, jeśli istnieje taki wymóg w prawie krajowym.
3. Bez uszczerbku dla art. 43 państwa członkowskie stanowią przepisy przewidujące, że nie ustanawia się żadnych dodatkowych wymogów w zakresie poufności na wniosek organów nadzorczych.
4. Państwa członkowskie mogą ustanowić przepisy przewidujące, że uzyskanie dostępu do informacji zaklasyfikowanych na poziomie zbliżonym do CONFIDENTIEL UE/EU CONFIDENTIAL lub wyższym wymaga dodatkowej kontroli bezpieczeństwa zgodnie z prawem krajowym. Jeśli dodatkowa kontrola bezpieczeństwa nie jest wymagana na mocy prawa państwa członkowskiego danego organu nadzorczego, muszą to uznać wszystkie inne państw członkowskie.
5. Każdy organ nadzorczy jest uprawniony do zwrócenia uwagi organom sądowym na naruszenia przepisów przyjętych na mocy niniejszej dyrektywy i do wszczęcia postępowania prawnego oraz wniesienia sprawy do właściwego sądu na mocy art. 53 ust. 2.
6. Każdy organ nadzorczy jest uprawniony do nakładania sankcji w związku z naruszeniami przepisów prawa administracyjnego. [Popr. 109]
Artykuł 46a
Zgłaszanie naruszeń
1. Państwa członkowskie stanowią przepisy przewidujące, że organy nadzorcze uwzględniają wytyczne wydane przez Europejską Radę Ochrony Danych zgodnie z art. 66 ust. 4b rozporządzenia (UE) ..../2014, i wprowadzają skuteczne instrumenty służące zachęcaniu do poufnego zgłaszania naruszeń przepisów niniejszej dyrektywy.
2. Państwa członkowskie stanowią przepisy przewidujące, że właściwe organy wprowadzają skuteczne instrumenty służące zachęcaniu do poufnego zgłaszania naruszeń przepisów niniejszej dyrektywy. [Popr. 110]
Artykuł 47
Sprawozdanie z działalności
Państwa członkowskie stanowią przepisy przewidujące, że każdy organ nadzorczy sporządza roczne sprawozdanie z działalności co najmniej co dwa lata. Sprawozdanie to udostępniane jest opinii publicznej, odpowiedniemu parlamentowi narodowemu, Komisji i Europejskiej Radzie Ochrony Danych. Zawiera ono informacje dotyczące zakresu, w jakim właściwe organy korzystały w swej jurysdykcji z dostępu do danych należących do podmiotów niepublicznych w celu prowadzenia dochodzeń w sprawie przestępstw lub ścigania ich. [Popr. 111]
ROZDZIAŁ VII
WSPÓŁPRACA
Artykuł 48
Wzajemna pomoc
1. Państwa członkowskie stanowią przepisy przewidujące, że organy nadzorcze świadczą sobie wzajemną pomoc w celu spójnego wdrażania i stosowania przepisów przyjętych na mocy niniejszej dyrektywy oraz wprowadzają środki na rzecz zapewnienia skutecznej wzajemnej współpracy. Wzajemna pomoc obejmuje w szczególności wnioski o udzielenie informacji oraz środki nadzorcze, takie jak wnioski o przeprowadzenie uprzednich konsultacji, kontroli i dochodzenia.
2. Państwa członkowskie stanowią przepisy przewidujące, że organ nadzorczy podejmuje wszystkie właściwe środki niezbędne, by odpowiedzieć na wniosek innego organu nadzorczego. Takie środki mogą obejmować w szczególności przekazanie odpowiednich informacji lub środki egzekucyjne w celu doprowadzenia do bezzwłocznego zaprzestania lub zakazu prowadzenia operacji przetwarzania niezgodnych z niniejszą dyrektywą, a nie później niż w ciągu jednego miesiąca od daty otrzymania wniosku.
2a. Wniosek o udzielenie pomocy zawiera wszystkie niezbędne informacje, w tym cel i uzasadnienie wniosku. Informacje będące przedmiotem wymiany wykorzystywane są wyłącznie w odniesieniu do sprawy określonej we wniosku.
2b. Organ nadzorczy, do którego kierowany jest wniosek o pomoc, nie może odmówić jego przyjęcia, chyba że:
a) nie jest właściwy do rozpatrzenia tego wniosku; lub
b) przyjęcie wniosku byłoby niezgodne z przepisami przyjętymi na mocy niniejszej dyrektywy.
3. Organ nadzorczy, do którego skierowano wniosek, informuje organ nadzorczy, od którego wniosek pochodzi, o rezultatach lub, w odpowiednich przypadkach, o postępach albo środkach podjętych w celu realizacji wniosku skierowanego przez ten organ.
3a. Organy nadzorcze przekazują informacje, których dotyczył wniosek innych organów nadzorczych, drogą elektroniczną i w najkrótszym możliwym terminie, przy użyciu standardowego formatu.
3b. Nie pobiera się opłat od czynności podjętych w wyniku przesłania wniosku o wzajemną pomoc. [Popr. 112]
Artykuł 48a
Wspólne operacje
1. Państwa członkowskie stanowią przepisy przewidujące, że w celu zacieśnienia współpracy i zwiększenia wzajemnej pomocy organy nadzorcze mogą podejmować wspólne środki egzekucyjne i prowadzić inne wspólne operacje, podczas których wyznaczeni członkowie lub personel organów nadzorczych z innych państw członkowskich uczestniczą w operacjach na terytorium danego państwa członkowskiego.
2. Państwa członkowskie stanowią przepisy przewidujące, że w przypadkach, gdy operacje przetwarzania będą miały prawdopodobny wpływ na podmioty danych w co najmniej jednym innym państwie członkowskim, właściwy organ nadzorczy może zostać zaproszony do udziału we wspólnych operacjach. Właściwy organ nadzorczy może zaprosić organ nadzorczy każdego z tych państw członkowskich do uczestnictwa w odnośnej operacji i w przypadku wystosowania takiego zaproszenia odpowiada bezzwłocznie na wniosek organu nadzorczego zawierający prośbę o uczestnictwo w operacjach.
3. Państwa członkowskie określają praktyczne aspekty konkretnych działań w ramach współpracy. [Popr. 113]
Artykuł 49
Zadania Europejskiej Rady Ochrony Danych
1. Europejska Rada Ochrony Danych ustanowiona rozporządzeniem (UE) …./20122014 wykonuje następujące zadania w odniesieniu do przetwarzania w zakresie zastosowania niniejszej dyrektywy:
a) doradzanie Komisjiinstytucjom unijnym we wszelkich sprawach związanych z ochroną danych osobowych w Unii, w tym na temat wszelkich proponowanych zmian w niniejszej dyrektywie;
b) badanie, na wniosek Komisji, Parlamentu Europejskiego lub Rady, albo z inicjatywy własnej lub jednego ze swych członków, wszelkich kwestii dotyczących stosowania przepisów przyjętych na mocy niniejszej dyrektywy oraz wydawanie wytycznych, zaleceń i najlepszych praktyk skierowanych do organów nadzorczych w celu zachęcenia do spójnego stosowania tych przepisów, w tym dotyczących wykonywania uprawnień egzekucyjnych;
c) kontrola praktycznego stosowania wytycznych, zaleceń i najlepszych praktyk, o których mowa w lit. b), oraz składanie Komisji regularnych sprawozdań na ich temat;
d) wydawanie Komisji opinii na temat poziomu ochrony w państwach trzecich lub organizacjach międzynarodowych;
e) wspieranie współpracy i skutecznej dwustronnej i wielostronnej wymiany informacji i praktyk między organami nadzorczymi, w tym koordynacja wspólnych operacji i innych wspólnych działań, jeżeli podejmie taką decyzję na wniosek co najmniej jednego organu nadzorczego;
f) wspieranie wspólnych programów szkoleniowych i ułatwianie wymiany personelu między organami nadzorczymi, jak również w odpowiednich przypadkach z organami nadzorczymi państw trzecich lub organizacji międzynarodowych;
g) wspieranie wymiany wiedzy i dokumentacji z organami nadzorującymi ochronę danych na całym świecie, w tym przepisów o ochronie danych i praktyk;
ga) wydawanie opinii dla Komisji w toku przygotowywania aktów delegowanych i wykonawczych na mocy niniejszej dyrektywy.
2. Jeżeli Parlament Europejski, Rada lub Komisja zwracazwróci się o opinię doradczą do Europejskiej Rady Ochrony Danych, może wyznaczyć limit termin, w którym Europejska Rada Ochrony Danych wydajemusi wydać taką opinię, przy uwzględnieniu stopnia pilności danej sprawy.
3. Europejska Rada Ochrony Danych przekazuje swoje opinie, wytyczne, zalecenia i najlepsze praktyki Komisji oraz komitetowi, o którym mowa w art. 57 ust. 1 oraz udostępnia je publicznie.
4. Komisja informuje Europejską Radę Ochrony Danych o działaniach podjętych w reakcji na opinię, wytyczne, zalecenia i najlepsze praktyki przedstawione przez Europejską Radę Ochrony Danych. [Popr. 114]
ROZDZIAŁ VIII
ŚRODKI OCHRONY PRAWNEJ, ODPOWIEDZIALNOŚĆ I SANKCJE
Artykuł 50
Prawo do złożenia skargi do organu nadzorczego
1. Bez uszczerbku dla wszelkich innych administracyjnych lub sądowych środków ochrony prawnej, państwa członkowskie stanowią przepisy przewidujące prawo wszystkich podmiotów danych do złożenia skargi do organu nadzorczego w dowolnym państwie członkowskim, jeżeli uważają one, że przetwarzanie danych osobowych ich dotyczących, nie jest zgodne z przepisami przyjętymi na mocy niniejszej dyrektywy.
2. Państwa członkowskie stanowią przepisy przewidujące dla każdego organu, organizacji lub zrzeszenia, których celem jest ochrona praw i interesów podmiotów danych w zakresie ochrony ich danych osobowych, i działających w interesie publicznym, które zostały odpowiednio ustanowione zgodnie z prawem państwa członkowskiego, prawo do złożenia skargi do organu nadzorczego w dowolnym państwie członkowskim w imieniu jednego podmiotu danych lub większej liczby tych podmiotów, jeżeli uznają one, że doszło do naruszenia praw podmiotów danych wynikających z niniejszej dyrektywy w rezultacie przetwarzania danych osobowych. Organizacja lub zrzeszenie muszą być należycie upoważnione przez podmiot lub podmioty danych.[Popr. 115]
3. Państwa członkowskie stanowią przepisy przewidujące dla każdego organu, organizacji lub zrzeszenia, o których mowa w ust. 2, prawo do złożenia, niezależnie od skargi podmiotu danych, skargi do organu nadzorczego w dowolnym państwie członkowskim, jeżeli uznają one, że doszło do naruszenia ochrony danych osobowych.
Artykuł 51
Prawo do sądowego środka ochrony prawnej przeciwko organowi nadzorczemu
1. Państwa członkowskie stanowią przepisy przewidujące dla każdej osoby fizycznej lub prawnej prawo oddo sądowego środka ochrony prawnej od dotyczących tej osoby decyzji organu nadzorczego.
2. Państwa członkowskie stanowią przepisy przewidujące, że każdy podmiot danych ma prawo do sądowego środka ochrony prawnej w celu zobowiązania organu nadzorczego do działania na podstawie skargi, w przypadku braku decyzji niezbędnej do ochrony jego praw lub gdy organ nadzorczy nie poinformuje podmiotu danych w ciągu trzech miesięcy o postępach w rozpatrywaniarozpatrywaniu skargi lub rezultatach jej rozpatrzenia zgodnie z art. 45 ust. 1 lit. b).
3. Państwa członkowskie stanowią przepisy przewidujące, że postępowanie przeciwko organowi nadzorczemu wszczynane jest przed sądem państwa członkowskiego, w którym organ nadzorczy ma siedzibę.
3a. Państwa członkowskie dopilnowują wykonywania prawomocnych orzeczeń sądów, o których mowa w niniejszym artykule. [Popr. 116]
Artykuł 52
Prawo do sądowego środka ochrony prawnej przeciwko administratorowi lub podmiotowi przetwarzającemu
1. Bez uszczerbku dla jakichkolwiek dostępnych administracyjnych środków ochrony prawnej, w tym prawa do złożenia skargi do organu nadzorczego, państwa członkowskie stanowią przepisy przewidujące dla każdej osoby fizycznej prawo do sądowego środka ochrony prawnej, jeżeli uważa ona, że jej prawa ustanowione w przepisach przyjętych na mocy niniejszej dyrektywy zostały naruszone w rezultacie przetwarzania jej danych osobowych niezgodnie z tymi przepisami.
1a. Państwa członkowskie dopilnowują wykonywania prawomocnych orzeczeń sądów, o których mowa w niniejszym artykule. [Popr. 117]
Artykuł 53
Wspólne przepisy dotyczące postępowań sądowych
1. Państwa członkowskie stanowią przepisy przewidujące dla każdego organu, organizacji lub zrzeszenia, o których mowa w art. 50 ust. 2, uprawnienie do korzystania z praw, o których mowa w art. 51, 52 i 52w imieniu podmiotu54, w razie upoważnienia ich do tego przez podmiot danych lub większej liczbywiększą liczbę takich podmiotów. [Popr. 118]
2. Państwa członkowskie stanowią przepisy przewidujące, że każdy organ nadzorczy ma prawo do wszczęcia postępowania prawnego i wszczęcia postępowania przed sądem w celu egzekwowania przepisów przyjętych na mocy niniejszej dyrektywy oraz zagwarantowania spójnej ochrony danych osobowych na terytorium Unii. [Popr. 119]
3. Państwa członkowskie zapewniają, by skargi przewidziane w prawie krajowym umożliwiały szybkie podjęcie środków, łącznie ze środkami tymczasowymi mającymi doprowadzić do zaprzestania każdego domniemanego naruszenia oraz zapobieżenia jakiemukolwiek dalszemu naruszeniu przedmiotowych interesów.
Artykuł 54
Odpowiedzialność i prawo do odszkodowania
1. Państwa członkowskie zapewniają, by każdej osobie,stanowią przepisy przewidujące, że każda osoba, która poniosła szkodę, w tym szkodę niemajątkową, wskutek niezgodnej z prawem operacji przetwarzania danych lub innej czynności niezgodnej z przepisami krajowymi przyjętymi na mocy niniejszej dyrektywy, przysługiwałoprzysługuje prawo do uzyskaniadomagania się odszkodowania od administratora lub podmiotu przetwarzającego za poniesioną szkodę. [Popr. 120]
2. Jeżeli w przetwarzaniu bierze udział więcej niż jeden administrator lub podmiot przetwarzający, każdy administrator i podmiot przetwarzający odpowiada solidarnie za całą kwotę odszkodowania.
3. Administrator lub podmiot przetwarzający może zastać zwolniony od tej odpowiedzialności w całości lub w części, jeżeli wykaże, że nie jest odpowiedzialny za zdarzenie, które spowodowało szkodę.
Artykuł 55
Kary
Państwa członkowskie ustanawiają przepisy dotyczące kar mających zastosowanie w przypadku naruszenia przepisów przyjętych na mocy niniejszej dyrektywy i podejmują wszelkie niezbędne środki w celu zapewnienia ich wdrożenia. Przewidziane kary muszą być skuteczne, proporcjonalne i odstraszające.
ROZDZIAŁ VIIIa
PRZEKAZYWANIE DANYCH OSOBOWYCH INNYM PODMIOTOM
Artykuł 55a
Przekazywanie danych osobowych innym organom lub podmiotom niepublicznym w Unii
1. Państwa członkowskie dopilnowują, by administrator nie przekazywał ani nie wydawał podmiotowi przetwarzającemu zaleceń przekazywania danych osobowych osobie fizycznej lub prawnej niepodlegającej przepisom przyjętym na mocy niniejszej dyrektywy, chyba że:
a) przekazanie to jest zgodne z prawem unijnym lub prawem państwa członkowskiego; oraz
b) odbiorca ma siedzibę w państwie członkowskim Unii Europejskiej; oraz
c) nie istnieje żaden konkretny uzasadniony interes podmiotu danych zapobiegający przekazaniu; oraz
d) przekazanie jest niezbędne w konkretnym przypadku przekazania przez administratora danych osobowych do celów:
(i) wykonania zadania powierzonego mu na mocy prawa; lub
(ii) zażegnania bezpośredniego i poważnego zagrożenia dla bezpieczeństwa publicznego; lub
(iii) zapobieżenia poważnemu naruszeniu praw osób fizycznych.
2. Administrator informuje odbiorcę o wyłącznym celu, dla którego dane osobowe mogą być przetwarzane.
3. Administrator informuje organ nadzorczy o takich operacjach przekazania.
4. Administrator informuje odbiorcę o ograniczeniach przetwarzania oraz dopilnowuje, by ograniczenia te były przestrzegane. [Popr. 121]
ROZDZIAŁ IX
AKTY DELEGOWANE I WYKONAWCZE
Artykuł 56
Wykonywanie przekazanych uprawnień
1. Powierzenie Komisji uprawnień do przyjęcia aktów delegowanych podlega warunkom określonym w niniejszym artykule.
2. Uprawnienia do przyjęcia aktów delegowanych, o których mowa w art. 25a ust. 7, art. 28 ust. 5 i art. 34 ust. 3 i 5, powierza się Komisji na czas nieokreślony od dnia wejścia w życie niniejszej dyrektywy.
3. Przekazanie uprawnień, o którym mowa w art. 25a ust. 7, art. 28 ust. 5, art. 34 ust. 3 i 5, może zostać w dowolnym momencie odwołane przez Parlament Europejski lub przez Radę. Decyzja o odwołaniu kończy przekazanie określonych w niej uprawnień Decyzja o odwołaniu staje się skuteczna od następnego dnia po jej opublikowaniu w Dzienniku Urzędowym Unii Europejskiej lub w określonym w tej decyzji późniejszym terminie Nie wpływa ona na ważność jakichkolwiek już obowiązujących aktów delegowanych.
4. Niezwłocznie po przyjęciu aktu delegowanego Komisja przekazuje go równocześnie Parlamentowi Europejskiemu i Radzie.
5. Akt delegowany przyjęty na podstawie art. 25a ust. 7, art. 28 ust. 5 oraz art. 34 ust. 3 i 5 wchodzi w życie tylko jeśliwtedy, kiedy Parlament Europejski albo Rada nie wyraziły sprzeciwu w terminie dwóchsześciu miesięcy od przekazania tego aktu Parlamentowi Europejskiemu i Radzie, lub jeśli, kiedy przed upływem tego terminu, zarówno Parlament Europejski, jak i Rada poinformowały Komisję, że nie wniosą sprzeciwu. Termin ten przedłuża się o 2 miesiącesześć miesięcy z inicjatywy Parlamentu Europejskiego lub Rady. [Popr. 122]
Artykuł 56a
Termin przyjęcia aktów delegowanych
Komisja przyjmuje akty delegowane na mocy art. 25a ust. 7 i art. 28 ust. 5 do dnia [sześć miesięcy przed datą, o której mowa w art. 62 ust. 1]. Komisja może przedłużyć o sześć miesięcy termin, o którym mowa w niniejszym ustępie. [Popr. 123]
Artykuł 57
Procedura komitetowa
1. Komisję wspomaga komitet. Komitet ten jest komitetem w rozumieniu rozporządzenia (UE) nr 182/2011.
2. W przypadku odesłania do niniejszego ustępu stosuje się art. 5 rozporządzenia (UE) nr 182/2011.
3. W przypadku odesłania do niniejszego ustępu stosuje się art. 8 rozporządzenia (UE) nr 182/2011 w związku z jego art. 5.[Popr. 124]
ROZDZIAŁ X
PRZEPISY KOŃCOWE
Artykuł 58
Uchylenie
1. Uchyla się decyzję ramową 2008/977/WSiSW.
2. Odniesienia do uchylonej decyzji ramowej, o której mowa w ust. 1 traktuje się jako odniesienia do niniejszej dyrektywy.
Artykuł 59
Stosunek do uprzednio przyjętych aktów Unii dotyczących współpracy wymiarów sprawiedliwości w sprawach karnych oraz współpracy sądowej
Dyrektywa nie wpływa na przepisy szczególne dotyczące ochrony danych osobowych w zakresie przetwarzania danych osobowych przez właściwe organy na potrzeby zapobiegania przestępstwom, prowadzenia dochodzeń w ich sprawie, wykrywania ich lub ścigania albo w celu wykonywania kar kryminalnych zawarte w aktach Unii przyjętych przed datą przyjęcia niniejszej dyrektywy, regulujące przetwarzanie danych osobowych między państwami członkowskimi lub dostęp wyznaczonych organów państw członkowskich do systemów informacyjnych ustanowionych na mocy Traktatów w zakresie zastosowania niniejszej dyrektywy.
Artykuł 60
Stosunek do uprzednio zawartych umów międzynarodowych dotyczących współpracy wymiarów sprawiedliwości w sprawach karnych oraz współpracy sądowej
Umowy międzynarodowe zawarte przez państwa członkowskie przed wejściem w życie niniejszej dyrektywy zostają zmienione, w razie potrzeby, w ciągu pięciu lat od daty wejście w życie niniejszej dyrektywy.
Artykuł 61
Ocena
1. Komisja, po zasięgnięciu opinii Europejskiej Rady Ochrony Danych, ocenia stosowanie i wprowadzenie w życie niniejszej dyrektywy. Komisja odpowiada za koordynację w ścisłej współpracy z państwami członkowskimi oraz składa zapowiedziane i niezapowiedziane wizyty. Parlament Europejski i Rada są na bieżąco informowane w ciągu całego procesu oceny oraz mają dostęp do stosownych dokumentów.
2. W ciągu trzechdwóch lat po wejściu w życie niniejszej dyrektywy Komisja dokonujedokona przeglądu innych aktów przyjętych przez Unię Europejską, które regulują przetwarzanie danych osobowych przez właściwe organy, do celów zapobiegania przestępstwom, prowadzenia dochodzeń w ich sprawie, wykrywania ich lub ścigania albo wykonywania kar kryminalnych, w szczególności aktów przyjętych przez Unię, o których mowa w art. 59, w oraz przedstawi odpowiednie wnioski mające na celu oceny potrzeby uzgodnienia ich z niniejszą dyrektywą oraz przedstawienia, w razie potrzeby, niezbędnych propozycjizapewnienie spójnych i jednolitych przepisów prawnych dotyczących zmiany tych aktów celem zapewnienia spójnego podejścia do ochronyprzetwarzania danych osobowych przez właściwe organy do celów zapobiegania przestępstwom, prowadzenia dochodzeń w ich sprawie, wykrywania ich lub ścigania albo wykonywania kar kryminalnych w zakresie zastosowania niniejszej dyrektywy.
2a. Komisja w ciągu dwóch lat od daty wejścia w życie niniejszej dyrektywy przedstawi odpowiednie wnioski dotyczące przeglądu ram prawnych mających zastosowanie do przetwarzania danych osobowych przez instytucje, organy i jednostki organizacyjne Unii do celów zapobiegania przestępstwom, prowadzenia dochodzeń w ich sprawie, wykrywania ich lub ścigania albo wykonywania kar kryminalnych, aby zapewnić spójne i jednolite przepisy prawne dotyczące podstawowego prawa do ochrony danych osobowych w Unii.
3. Komisja w regularnych odstępach czasu przedkłada sprawozdania z oceny i przeglądu niniejszej dyrektywy na mocy ust. 1 Parlamentowi Europejskiemu i Radzie. Pierwsze sprawozdania zostaną przedłożone najpóźniej cztery lata po wejściu w życie niniejszej dyrektywy. Kolejne sprawozdania przedkłada się następnie co cztery lata. Komisja przedkłada, w razie potrzeby, odpowiednie propozycje dotyczące zmiany niniejszej dyrektywy oraz uzgodnienia innych instrumentów prawnych. Sprawozdanie jest udostępniane publicznie. [Popr. 125]
Artykuł 62
Wdrażanie
1. Państwa członkowskie przyjmują i publikują, najpóźniej do dnia ...(13), przepisy ustawowe, wykonawcze i administracyjne niezbędne do wykonania niniejszej dyrektywy. Niezwłocznie przekazują Komisji tekst tych przepisów oraz tabelę korelacji pomiędzy tymi przepisami a niniejszą dyrektywą.
Państwa członkowskie stosują te przepisy od ...*.
Przepisy przyjęte przez państwa członkowskie zawierają odniesienie do niniejszej dyrektywy lub odniesienie takie towarzyszy ich urzędowej publikacji. Metody dokonywania takiego odniesienia określane są przez państwa członkowskie.
2. Państwa członkowskie przekazują Komisji tekst podstawowych przepisów prawa krajowego, przyjętych w dziedzinie objętej niniejszą dyrektywą.
Artykuł 63
Wejście w życie i stosowanie
Niniejsza dyrektywa wchodzi w życie pierwszego dnia po jej opublikowaniu w Dzienniku Urzędowym Unii Europejskiej.
Artykuł 64
Adresaci
Niniejsza dyrektywa skierowana jest do państw członkowskich.
Dyrektywa 95/46/WE Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 24 października 1995 r. w sprawie ochrony osób fizycznych w zakresie przetwarzania danych osobowych i swobodnego przepływu tych danych (Dz.U. L 281 z 23.11.1995, s. 31).
Decyzja ramowa Rady 2008/977/JHA z dnia 27 listopada 2008 r. w sprawie ochrony danych osobowych przetwarzanych w ramach współpracy policyjnej i sądowej w sprawach karnych (Dz.U. L 350 z 30.12.2008, s. 60).
Rozporządzenie (WE) nr 45/2001 Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 18 grudnia 2000 r. o ochronie osób fizycznych w związku z przetwarzaniem danych osobowych przez instytucje i organy wspólnotowe i o swobodnym przepływie takich danych (Dz.U. L 8 z 12.1.2001, s. 1).
Rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) nr 182/2011 z dnia 16 lutego 2011 r. ustanawiające przepisy i zasady ogólne dotyczące trybu kontroli przez państwa członkowskie wykonywania uprawnień wykonawczych przez Komisję (Dz.U. L 55 z 28.2.2011, s. 13).
Dyrektywa 2011/93/UE Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 13 grudnia 2011 r. w sprawie zwalczania niegodziwego traktowania w celach seksualnych i wykorzystywania seksualnego dzieci oraz pornografii dziecięcej, zastępująca decyzję ramową Rady 2004/68/WSiSW (Dz.U. L 335 z 17.12.2011, s. 1).
Rezolucja ustawodawcza Parlamentu Europejskiego z dnia 12 marca 2014 r. w sprawie wniosku dotyczącego rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady w sprawie wdrożenia jednolitej europejskiej przestrzeni powietrznej (wersja przekształcona) (COM(2013)0410 – C7-0171/2013 – 2013/0186(COD))
– uwzględniając wniosek Komisji przedstawiony Parlamentowi Europejskiemu i Radzie (COM(2013)0410),
– uwzględniając art. 294 ust. 2 oraz art. 100 ust. 2 Traktatu o funkcjonowaniu Unii Europejskiej, zgodnie z którymi wniosek został przedstawiony Parlamentowi przez Komisję (C7‑0171/2013),
– uwzględniając art. 294 ust. 3 Traktatu o funkcjonowaniu Unii Europejskiej,
– uwzględniając uzasadnioną opinię przedstawioną – na mocy protokołu nr 2 w sprawie stosowania zasad pomocniczości i proporcjonalności – przez maltańską Izbę Reprezentantów, w której stwierdzono, że projekt aktu ustawodawczego nie jest zgodny z zasadą pomocniczości,
– uwzględniając opinię Europejskiego Komitetu Ekonomiczno-Społecznego z dnia 11 grudnia 2013 r.(1),
– po konsultacji z Komitetem Regionów,
– uwzględniając porozumienie międzyinstytucjonalne z dnia 28 listopada 2001 r. w sprawie bardziej uporządkowanego wykorzystania techniki przekształcania aktów prawnych(2),
– uwzględniając pismo Komisji Prawnej z dnia 28 listopada 2013 r. skierowane do Komisji Transportu i Turystyki zgodnie z art. 87 ust. 3 Regulaminu,
– uwzględniając art. 87 i 55 Regulaminu,
– uwzględniając sprawozdanie Komisji Transportu i Turystyki (A7–0095/2014),
A. mając na uwadze, że grupa konsultacyjna złożona z odpowiednich służb prawnych Parlamentu Europejskiego, Rady i Komisji stwierdziła, że omawiany wniosek nie zawiera żadnych zmian merytorycznych innych, niż te określone jako takie we wniosku, oraz że w odniesieniu do kodyfikacji niezmienionych przepisów istniejących tekstów z tymi poprawkami, wniosek ogranicza się do ich prostej kodyfikacji bez zmian merytorycznych,
1. przyjmuje poniższe stanowisko w pierwszym czytaniu, biorąc pod uwagę zalecenia konsultacyjnej grupy roboczej służb prawnych Parlamentu Europejskiego, Rady i Komisji;
2. zwraca się do Komisji o ponowne przekazanie mu sprawy, jeśli uzna ona za stosowne wprowadzić znaczące zmiany do swojego wniosku lub zastąpić go innym tekstem;
3. zobowiązuje swojego przewodniczącego do przekazania stanowiska Parlamentu Radzie i Komisji, a także parlamentom narodowym.
Stanowisko Parlamentu Europejskiego przyjęte w pierwszym czytaniu w dniu 12 marca 2014 r. w celu przyjęcia rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) nr.../2014 w sprawie wdrożenia jednolitej europejskiej przestrzeni powietrznej (wersja przekształcona)
uwzględniając Traktat o funkcjonowaniu Unii Europejskiej, w szczególności jego art. 100 ust. 2,
uwzględniając wniosek Komisji Europejskiej,
po przekazaniu projektu aktu ustawodawczego parlamentom narodowym,
uwzględniając opinię Europejskiego Komitetu Ekonomiczno-Społecznego(3),
po konsultacji z Komitetem Regionów,
stanowiąc zgodnie ze zwykłą procedurą ustawodawczą(4),
a także mając na uwadze, co następuje:
(1) Rozporządzenie (WE) nr 549/2004 z dnia 10 marca 2004 r. ustanawiające ramy tworzenia jednolitej europejskiej przestrzeni powietrznej (rozporządzenie ramowe)(5), rozporządzenie (WE) nr 550/2004 z dnia 10 marca 2004 r. w sprawie zapewniania służb żeglugi powietrznej w jednolitej europejskiej przestrzeni powietrznej (rozporządzenie w sprawie zapewniania służb)(6), rozporządzenie (WE) nr 551/2004 z dnia 10 marca 2004 r. w sprawie organizacji i użytkowania przestrzeni powietrznej w jednolitej europejskiej przestrzeni powietrznej (rozporządzenie w sprawie przestrzeni powietrznej)(7) i rozporządzenie (WE) nr 552/2004 z dnia 10 marca 2004 r. w sprawie interoperacyjności europejskiej sieci zarządzania ruchem lotniczym (rozporządzenie w sprawie interoperacyjności)(8) zostały znacząco zmienione. Ze względu na konieczność dalszych zmian, dla zachowania przejrzystości, rozporządzenia te powinny zostać przekształcone.
(2) Wdrożenie wspólnej polityki transportowej wymaga efektywnego systemu transportu lotniczego umożliwiającego bezpieczne i regularne działanie służb transportu lotniczego, tym samym ułatwiającego swobodny przepływ towarów, osób i usług. [Popr. 1]
(3) Przyjęcie przez Parlament Europejski i Radę pierwszego pakietu przepisów w zakresie jednolitej europejskiej przestrzeni powietrznej, to jest rozporządzenia (WE) nr 549/2004, rozporządzenia (WE) nr 550/2004, rozporządzenia (WE) nr 551/2004 oraz rozporządzenia (WE) nr 552/2004 z, ustanowiło trwałe podstawy prawne dla utworzenia jednolitego, interoperacyjnego i bezpiecznego systemu zarządzania ruchem lotniczym (ATM). Przyjęcie drugiego pakietu przepisów, to jest rozporządzenia (WE) nr 1070/2009, przyczyniło się do dalszego wzmocnienia inicjatywy w zakresie jednolitej europejskiej przestrzeni powietrznej dzięki wprowadzeniu koncepcji systemu skuteczności działania oraz menedżera sieci, aby dalej poprawić skuteczność działania systemu zarządzania ruchem lotniczym w Europie.
(4) W art. 1 Konwencji chicagowskiej o lotnictwie cywilnym z 1944 r. Umawiające się Państwa stwierdzają, iż „każde państwo posiada całkowitą i wyłączną zwierzchność nad przestrzenią powietrzną nad swoim terytorium”. W ramach tej zwierzchności państwa członkowskie Unii, podlegając odpowiednim konwencjom międzynarodowym, realizują uprawnienia władzy publicznej w zakresie kontroli ruchu lotniczego.
(5) Wdrożenie wspólnej polityki transportowej wymaga efektywnego systemu transportu lotniczego umożliwiającego bezpieczne, regularne i zrównoważone wykonywanie usług transportu lotniczego, optymalizację przepustowości i ułatwiającego swobodny przepływ towarów, osób i usług.
(5a) Należy wyeliminować rozdrobnienie przestrzeni powietrznej poprzez jak najszybsze wdrożenie niniejszego rozporządzenia, aby uniknąć sytuacji, w której spodziewany wzrost natężenia ruchu lotniczego wywołuje lub zwiększa przeciążenie europejskiej przestrzeni powietrznej, co związane jest z ponoszeniem kosztów na planie gospodarczym, środowiskowym i w zakresie bezpieczeństwa. [Popr. 2]
(5b) Wdrożenie jednolitej europejskiej przestrzeni powietrznej powinno sprzyjać wzrostowi, zatrudnieniu i konkurencyjności w Europie, zwłaszcza poprzez zwiększanie zapotrzebowania na wysoko kwalifikowanych pracowników. [Popr. 3]
(6) Jednoczesne dążenie do realizacji celów związanych z podnoszeniem standardów bezpieczeństwa w zakresie ruchu lotniczego oraz z polepszeniem ogólnego funkcjonowania służb ATM i ANS w ramach ogólnego ruchu lotniczego w Europie wymaga wzięcia pod uwagę czynnika ludzkiego. W związku z tym państwa członkowskie powinny rozważyć wprowadzenie, oprócz wprowadzenia zasad „just culture”, do systemu skuteczności działania jednolitej europejskiej przestrzeni powietrznej należy dołączyć odpowiednie wskaźniki skuteczności działania. [Popr. 4]
(7) Państwa członkowskie przyjęły ogólne oświadczenie na temat kwestii wojskowych odnoszących się do jednolitej europejskiej przestrzeni powietrznej(9). Zgodnie z tym sformułowaniem państwa członkowskie powinny, w szczególności, wzmocnić współpracę cywilno-wojskową oraz, o ile i w zakresie, w jakim wszystkie zainteresowane państwa członkowskie uznają to za konieczne, ułatwić współpracę pomiędzy swoimi siłami zbrojnymi we wszystkich kwestiach związanych z zarządzaniem ruchem lotniczym, aby ułatwić elastyczne wykorzystanie przestrzeni powietrznej. [Popr. 5]
(8) Decyzje w sprawie rodzaju, zakresu bądź realizacji działań wojskowych i szkolenia nie wchodzą w zakres kompetencji Unii określonych na podstawie art. 100 ust. 2 Traktatu o funkcjonowaniu Unii Europejskiej.
(9) Państwa członkowskie przekształciły w różnym stopniu swoje krajowe instytucje zapewniające służby żeglugi powietrznej, zwiększając ich autonomię i swobodę w zapewnianiu służb.Konieczne jest zadbanie o to, by istniał skutecznie funkcjonujący wspólny rynek w przypadku tych służb, które mogą być zapewniane na warunkach rynkowych, oraz by spełnione zostały minimalne wymagania interesu publicznego w przypadku tych służb, które w obecnych warunkach technologicznych uznaje się za naturalny monopol.
(10) W celu zapewnienia stałego,i właściwego i niezależnego nadzoru nad zapewnianiem służb w Europie krajowym organom nadzorującymwładzom lotniczym należy zapewnić wystarczającą niezależność iniezbędne zasoby finansowe i kadrowe. Niezależność ta nie powinna uniemożliwiać wymienionym organom wykonywania ich zadań w obrębie ram administracyjnych. [Popr. 6]
(11) Krajowe organy nadzorującewładze lotnicze odgrywają kluczową rolę we wdrażaniu jednolitej europejskiej przestrzeni powietrznej i w związku z tym Komisja i Europejska Agencja ds. Lotnictwa (EAA) powinny powinna ułatwić współpracę między nimi, w tym wzmocnioną współpracę na szczeblu regionalnym, w celu umożliwienia wymiany najlepszych praktyk i opracowania wspólnego podejścia poprzez zapewnienie platformy służącej takiej wymianie. Współpracę taką należy prowadzić regularnie. [Popr. 7]
(12) W celu realizacji jednolitej europejskiej przestrzeni powietrznej należy informowaćusprawnić proces informowania partnerów społecznych oraz konsultować z nimi wszelkie środki o znaczących skutkach społecznych. Na szczeblu unijnym należy również odbyć konsultacje z Komitetem Dialogu Sektorowego ustanowionym na mocy decyzji Komisji 98/500/WE(10). [Popr. 8]
(13) Zapewnienie służb łączności, nawigacji i dozorowania, jak również służb meteorologicznych, projektowania przestrzeni powietrznej i służb informacji lotniczej, powinnoa także usług formatowania i dostarczania danych na potrzeby ogólnego ruchu lotniczego, może zostać zorganizowane zgodnie z zasadami rynkowymi, z jednoczesnym uwzględnieniem specyfiki takich służb oraz zachowaniemprzy zapewnieniu wysokiego poziomu bezpieczeństwa i zmniejszaniu wpływu na klimat. [Popr. 9]
(14) Pomiędzy użytkownikami przestrzeni powietrznej nie powinno być dyskryminacji w zakresie zapewniania odpowiednich służb żeglugi powietrznej.
(15) Pojęcie wspólnych projektów, mających na celu wsparcie użytkowników przestrzeni powietrznej lub instytucji zapewniających służby żeglugi powietrznej w celu poprawienia infrastruktury wspólnej dla żeglugi powietrznej, zapewniania służb żeglugi powietrznej oraz wykorzystania przestrzeni powietrznej, a w szczególności elementów niezbędnych do wdrożenia centralnego planu ATM zatwierdzonego decyzją Rady 2009/320/WE(11), zgodnie z art. 1 ust. 2 rozporządzenia Rady (WE) nr 219/2007, nie powinno stać na przeszkodzie realizacji wcześniejszych projektów o podobnych celach, przyjętych przez jedno lub kilka państw członkowskich. Przepisy dotyczące finansowania realizacji wspólnych projektów nie powinny mieć wpływu na sposób ich przygotowania. Komisja może zaproponować, aby zastosować finansowanie, takie jak finansowanie w ramach sieci transeuropejskiejinstrumentu „Łącząc Europę”, programu „Horyzont 2020” lub finansowanie przez Europejski Bank Inwestycyjny w celu wsparcia wspólnych projektów, w szczególności, aby przyspieszyć wdrożenie programu SESAR w obrębie wieloletnich ram finansowych. Bez uszczerbku dla dostępu do takiego finansowania, państwa członkowskie powinny móc decydować, na co przeznaczą przychody ze sprzedaży w drodze licytacji przydziałów w ramach systemu handlu emisjami dla sektora lotnictwa, i w związku z tym rozważyć, czy część tych przychodów można przeznaczyć na finansowanie wspólnych projektów na poziomie funkcjonalnych bloków przestrzeni powietrznej. W stosowanych przypadkach celem wspólnych projektów powinno być ustanowienie zestawu interoperacyjnych podstawowych zdolności we wszystkich państwach członkowskich. [Popr. 10]
(15a) Jeżeli nie zostaną ustanowione konkretne mechanizmy, projekty inwestycyjne dotyczące elementów pokładowych i naziemnych związane z centralnym planem ATM mogą być realizowane w sposób nieskoordynowany, co mogłoby opóźnić skuteczne wdrożenie technologii SESAR. [Popr. 11]
(16) Koncepcja podmiotu pełniącego funkcję menedżera sieci ma zasadnicze znacznie dla poprawy skuteczności działania systemu zarządzania ruchem lotniczym na poziomie sieci, dzięki scentralizowaniu zapewniania określonych służb, które można najskuteczniej realizować na poziomie sieci. Aby ułatwić skuteczne postępowanie w obliczu lotniczej sytuacji kryzysowej, koordynację działań podejmowanych w reakcji na taką sytuację kryzysowąkoniecznych do zastosowania środków w celu zapobiegania takiej sytuacji i reagowania na nią powinien zapewniać menedżer sieci. W tym kontekście Komisja powinna być odpowiedzialna za zapewnienie braku konfliktu interesów między zapewnianiem służb scentralizowanych a zadaniami organu weryfikującego skuteczność działania. [Popr. 12]
(17) Komisja jest przekonana, że bezpiecznie i efektywne wykorzystanie przestrzeni powietrznej można wyłącznie osiągnąć dzięki ścisłej współpracy miedzy cywilnymi i wojskowymi użytkownikami przestrzeni powietrznej, głównie w oparciu o koncepcję elastycznego wykorzystania przestrzeni powietrznej i skutecznej koordynacji cywilno-wojskowej, ustanowioną prze ICAO, a także podkreśla znaczenie intensyfikacji współpracy cywilno-wojskowej między cywilnymi i wojskowymi użytkownikami przestrzeni powietrznej w celu ułatwienia elastycznego wykorzystania przestrzeni powietrznej. [Popr. 13]
(18) Dokładność informacji na temat statusu przestrzeni powietrznej oraz szczególnych warunków ruchu lotniczego oraz odpowiednio wczesne przekazywanie tych informacji kontrolerom cywilnym i wojskowym mamają bezpośredni wpływ na bezpieczeństwo i efektywność operacji i powinny zwiększyć ich przewidywalność. Odpowiednio wczesny dostęp do aktualnych informacji na temat statusu przestrzeni powietrznej ma zasadnicze znaczenie dla wszystkich stron pragnących wykorzystać udostępnione struktury przestrzeni powietrznej przy składaniu lub ponownym składaniu swoich planów lotu. [Popr. 14]
(19) Dostarczanie nowoczesnej, pełnej, wiarygodnej i aktualnej informacji lotniczej ma znaczący wpływ na bezpieczeństwo oraz ułatwianie dostępu i swobodę poruszania się wewnątrz przestrzeni powietrznej Unii. Zgodnie z centralnym planem ATM Unia powinna podjąć kroki w kierunku zmodernizowania tego sektora we współpracy z menedżerem sieci oraz umożliwienia użytkownikom dostępu do tych danych za pomocą wspólnego ogólnodostępnego punktu informacyjnego zapewniającego nowoczesne, zrozumiałe i oficjalne zintegrowane komunikaty.
(20) Aby uwzględnić zmiany wprowadzone w rozporządzeniach (WE) nr 1108/2009 i (WE) nr 1070/2009, należy – zgodnie z art. 65a rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady (WE) nr 216/2008 z dnia 20 lutego 2008 r. w sprawie wspólnych zasad w zakresie lotnictwa cywilnego i utworzenia Europejskiej Agencji Bezpieczeństwa Lotniczego(12) – dostosować treść niniejszego rozporządzenia do treści rozporządzenia (WE) nr 216/2008.
(21) Ponadto należy zaktualizować szczegóły techniczne rozporządzeń (WE) nr 549/2004, (WE) nr 550/2004, (WE) nr 551/2004 i (WE) nr 552/2004, uzgodnione w 2004 r. i 2009 r., a także dokonać korekt merytorycznych w celu uwzględnienia osiągniętego postępu.
(22) Należy zmienić zakres geograficzny niniejszego rozporządzenia obejmujący region ICAO NAT, aby uwzględnić dotychczasowe i planowane mechanizmy zapewniania służb oraz konieczność zapewnienia spójności przy stosowaniu przepisów w odniesieniu do instytucji zapewniających służby żeglugi powietrznej oraz użytkowników przestrzeni powietrznej prowadzących operacje na tym obszarze. [Popr. 15]
(23) Należy dalej rozwijając funkcję menedżera sieci w kierunku partnerstwa branżowego, z uwzględnieniem pełnionej przez niego roli organizacji operacyjnej oraz stale prowadzonej reformy Eurocontrolu.
(24) Ważne narzędzie służące poprawie skuteczności działania systemu zarządzania europejskim ruchem lotniczym stanowi koncepcja funkcjonalnych bloków przestrzeni powietrznej stworzona w celu usprawnienia współpracy między instytucjami zapewniającymi służby ruchu lotniczego. Aby dalej rozbudowaćuzupełnić to narzędzie, należy zadbać o to, by funkcjonalne bloki przestrzeniinstytucje zapewniające służby żeglugi powietrznej w większym stopniu przyczyniały się do poprawypowinny móc swobodnie tworzyć partnerstwa branżowe oparte na skuteczności działania, w oparciu o partnerstwa branżowe, natomiast branży należy zapewnić większą swobodę, jeśli chodzi o możliwość ich modyfikacji, tak aby była w stanie osiągać, a nawet – tam gdzie to możliwe – przekraczać parametry docelowe skuteczności działaniaktóre mogą pokrywać się z ustanowionymi funkcjonalnymi blokami przestrzeni powietrznej. [Popr. 16]
(25) Funkcjonalne bloki przestrzeni powietrznej powinny funkcjonować w elastyczny sposób, skupiając instytucje zapewniające służby z całej Europy, aby umożliwić czerpanie korzyści z atutów poszczególnych instytucji. Elastyczność ta powinna umożliwić generowanie synergii między poszczególnymi instytucjami, niezależnie od ich położenia geograficznego lub państwa pochodzenia, a także przyczynić się do powstawania różnorodnych metod zapewniania służb w procesie poszukiwania usprawnień pozwalających zwiększyć skuteczność działania.
(26) Aby zapewnić lepsze ukierunkowanie instytucji zapewniających służby żeglugi powietrznej na potrzeby klientów oraz zapewnić użytkownikom przestrzeni powietrznej większą możliwość wpływania na dotyczące ich decyzje, należy zwiększyć skuteczność konsultacji prowadzonych z interesariuszami, których przedmiotem są najważniejsze decyzje operacyjne podejmowane przez instytucje zapewniające służby żeglugi powietrznej, oraz zapewnić większy udział interesariuszy w podejmowaniu tych decyzji.[Popr. 17]
(27) System skuteczności działania stanowi podstawowe narzędzie służące gospodarczej regulacji systemu zarządzania ruchem lotniczym, należy zatem utrzymać oraz – tam, gdzie jest to możliwe – zwiększyć jakość i niezależność decyzji podejmowanych w ramach tego systemu.
(28) W celu uwzględnienia zmian technicznych i operacyjnych, zwłaszcza poprzez zmianę załączników lub uzupełnienie przepisów dotyczących zarządzania siecią i systemu skuteczności działania lub wybór podmiotu odpowiedzialnego za wdrażanie centralnego planu ATM (zarządcy wdrożenia) oraz określenie zakresu jego odpowiedzialności należy przekazać Komisji uprawnienia do przyjęcia aktów zgodnie z art. 290 Traktatu o funkcjonowaniu Unii Europejskiej. Treść i zakres każdego takiego przekazania uprawnień są szczegółowo określone w odnośnych artykułach. Szczególnie ważne jest, aby w czasie prac przygotowawczych Komisja prowadziła stosowne konsultacje, w tym na poziomie ekspertów. Przygotowując i opracowując akty delegowane, Komisja powinna zapewnić jednoczesne, terminowe i odpowiednie przekazywanie stosownych dokumentów Parlamentowi Europejskiemu i Radzie. [Popr. 18]
(29) Rozbudowując wykaz służb z zakresu zarządzania siecią o nowe pozycje, Komisja powinna prowadzić stosowne konsultacje z interesariuszami z branży oraz z partnerami społecznymi. [Popr. 19]
(30) Należy przyznać Komisji uprawnienia wykonawcze, aby zapewnić jednolite warunki wykonania niniejszego rozporządzenia, zwłaszcza w odniesieniu do wykonywania uprawnień przez krajowe organy nadzorującewładze lotnicze, zapewnienia służb pomocniczych na zasadzie wyłączności przez instytucję zapewniającą służby lub grupy takich instytucji, środków naprawczych służących zapewnieniu zgodności z ogólnounijnymi i odpowiednimi lokalnymi parametrami docelowymi skuteczności działania, weryfikacji zgodności w odniesieniu do systemu opłat, zarządzania i przyjmowania wspólnych projektów dotyczących funkcji sieciowych, funkcjonalnych bloków przestrzeni powietrznej, sposobów uczestnictwa interesariuszy w procesie podejmowania przez instytucje zapewniające służby żeglugi powietrznej najważniejszych decyzji operacyjnych, dostępu do danych i ich ochrony, elektronicznej informacji lotniczej oraz rozwoju technicznego i interoperacyjności systemu zarządzania ruchem lotniczym. Uprawnienia te powinny być wykonywane zgodnie z rozporządzeniem (UE) nr 182/2011 Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 16 lutego 2011 r. ustanawiającym przepisy i zasady ogólne dotyczące trybu kontroli przez państwa członkowskie wykonywania uprawnień wykonawczych przez Komisję(13). [Popr. 20]
(31) Zgodnie z rozporządzeniem (UE) nr 182/2011 w odniesieniu do aktów wykonawczych przyjętych na podstawie niniejszego rozporządzenia procedurę sprawdzającą należy stosować w przypadku przyjmowania aktów o zasięgu ogólnym.
(32) W przypadku przyjmowania aktów o charakterze indywidualnym należy stosować procedurę doradczą.
(33) Sankcje ustanowione w związku z naruszeniami niniejszego rozporządzenia powinny być skuteczne, proporcjonalne i odstraszające, nie zmniejszając przy tym bezpieczeństwa.
(34) W stosownych przypadkach udzielanie zamówień na służby pomocnicze powinno przebiegać, stosownie do przypadku, zgodnie z dyrektywą 2004/18/WE Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 31 marca 2004 r. w sprawie koordynacji procedur udzielania zamówień publicznych na roboty budowlane, dostawy i usługi(14) oraz dyrektywą 2004/17/WE Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 31 marca 2004 r. koordynującą procedury udzielania zamówień przez podmioty działające w sektorach gospodarki wodnej, energetyki, transportu i usług pocztowych(15). W stosownych przypadkach należy również uwzględniać wytyczne zawarte w komunikacie wyjaśniającym Komisji dotyczącym prawa wspólnotowego obowiązującego w dziedzinie udzielania zamówień, które nie są lub są jedynie częściowo objęte dyrektywami w sprawie zamówień publicznych(16). [Popr. 21]
(35) Deklaracja ministrów w sprawie portu lotniczego na Gibraltarze, uzgodniona w Kordobie w dniu 18 września 2006 r. („deklaracja ministrów”) podczas pierwszego spotkania na szczeblu ministerialnym w ramach forum dialogu na temat Gibraltaru, zastąpi wspólną deklarację w sprawie portu lotniczego na Gibraltarze, sporządzoną w Londynie w dniu 2 grudnia 1987 r., a jej całkowite przestrzeganie będzie uznane za równoważne przestrzeganiu ustaleń deklaracji z 1987 r.Ustalenia dotyczące ściślejszej współpracy w zakresie wykorzystania portu lotniczego w Gibraltarze zostały uzgodnione w Londynie w dniu 2 grudnia 1987 r. przez Królestwo Hiszpanii i Zjednoczone Królestwo we wspólnej deklaracji ministrów spraw zagranicznych tych obu państw. Ustalenia te nie są jeszcze stosowane. [Popr. 22]
(36) Niniejsze rozporządzenie ma pełne zastosowanie do portu lotniczego na Gibraltarze w kontekście i na podstawie deklaracji ministrów. Bez uszczerbku dla tej właśnie deklaracji, zastosowanie przedmiotowego środka do portu lotniczego na Gibraltarze oraz wszystkie środki związane z jej wdrażaniem w pełni odpowiadają tej deklaracji i wszelkim ustaleniom w niej zawartym. [Popr. 23]
(37) Ponieważ cel niniejszego rozporządzenia, jakim jest wdrożenie jednolitej europejskiej przestrzeni powietrznej, nie może zostać osiągnięty przez państwa członkowskie z powodu transnarodowej skali działań, a tym samym może być on lepiej osiągnięty na szczeblu Unii, Unia może przyjąć instrumenty prawne zgodnie z zasadą pomocniczości określoną w art. 5 Traktatu o Unii Europejskiej. Zgodnie z zasadą proporcjonalności, określoną w tym artykule, niniejsze rozporządzenie nie wykracza poza to, co jest konieczne dla osiągnięcia tego celu,
PRZYJMUJĄ NINIEJSZE ROZPORZĄDZENIE:
ROZDZIAŁ I
PRZEPISY OGÓLNE
Artykuł 1
Przedmiot i zakres stosowania
1. Niniejsze rozporządzenie ustanawia przepisy regulujące tworzenie i właściwe funkcjonowanie jednolitej europejskiej przestrzeni powietrznejw celu zapewnienia istniejących standardów bezpieczeństwa ruchu lotniczego, przyczynienia się do zrównoważonego rozwoju systemu transportu lotniczego, w tym np. do ograniczenia wpływu na klimat, oraz poprawy ogólnego funkcjonowania systemu zarządzania ruchem lotniczym (ATM) oraz służb żeglugi powietrznej (ANS) w ramach ogólnego ruchu lotniczego w Europie, mając na uwadze spełnienie wymagań wszystkich użytkowników przestrzeni powietrznej. Jednolita europejska przestrzeń powietrzna obejmuje spójną ogólnoeuropejską sieć dróg tras oraz z zastrzeżeniem specjalnych ustaleń z państwami sąsiednimi sieć tras państw trzecich, zintegrowaną operacyjną przestrzeń powietrzną oraz systemyzarządzaniazarządzanie siecią i ruchem lotniczym, których podstawą są wyłącznie bezpieczeństwo, wydajność i interoperacyjność, z korzyścią dla wszystkich użytkowników przestrzeni powietrznej. [Popr. 24]
2. Stosowanie niniejszego rozporządzenia nie narusza zwierzchnictwa państw członkowskich nad ich przestrzenią powietrzną oraz wymogów państw członkowskich związanych z porządkiem publicznym, bezpieczeństwem publicznym oraz kwestiami obronności, zgodnie z art. 38. Niniejsze rozporządzenie nie ma zastosowania do działań wojskowych i szkolenia wojskowego.
3. Stosowanie niniejszego rozporządzenia nie narusza praw i obowiązków państw członkowskich wynikających z Konwencji chicagowskiej o międzynarodowym lotnictwie cywilnym z 1944 r. („konwencja chicagowska”). W tym kontekście niniejsze rozporządzenie ma na celu udzielanie, w obszarach jego zastosowania, pomocy państwom członkowskim w wypełnianiu ich zobowiązań wynikających z konwencji chicagowskiej przez stworzenie podstawy wspólnej interpretacji i ujednoliconego wykonywania postanowień tej konwencji oraz przez zagwarantowanie, że jej postanowienia zostaną należycie uwzględnione w niniejszym rozporządzeniu i przepisach wydanych w celu jego wykonania.
4. Niniejsze rozporządzenie ma zastosowanie do przestrzeni powietrznej w regionach IACO EUR i AFI oraz NAT ICAO, tam gdzie państwa członkowskie są odpowiedzialne za zapewnianie służb ruchu lotniczego zgodnie z niniejszym rozporządzeniem. Państwa członkowskie mogą stosować niniejsze rozporządzenie również do przestrzeni powietrznej będącej w ich zakresie odpowiedzialności, a leżącej w innych regionach ICAO, pod warunkiem że powiadomią o tym Komisję i pozostałe państwa członkowskie. [Popr. 25]
5. Zastosowanie niniejszego rozporządzenia w stosunku do portu lotniczego na Gibraltarze pozostaje bez uszczerbku dla odpowiednich stanowisk prawnych Królestwa Hiszpanii oraz Zjednoczonego Królestwa Wielkiej Brytanii i Irlandii Północnej w odniesieniu do sporu dotyczącego władzydotyczących kontrowersji związanych ze zwierzchnictwem nad terytornad terytorium, na którym znajduje się port lotniczy. [Popr. 26]
5a. Zawiesza się stosowanie niniejszego rozporządzenia do portu lotniczego w Gibraltarze do czasu wprowadzenia w życie ustaleń zawartych we wspólnej deklaracji ministrów spraw zagranicznych Królestwa Hiszpanii i Zjednoczonego Królestwa z dnia 2 grudnia 1987 r. Rządy Hiszpanii i Zjednoczonego Królestwa powiadomią Radę o terminie wejścia w życie tych ustaleń. [Popr. 27]
Artykuł 2
Definicje
Do celów niniejszego rozporządzenia stosuje się następujące definicje:
1) „służba kontroli ruchu lotniczego (ATC)” oznacza służbę zapewnianą w celu:
a) zapobiegania kolizjom:
— między statkami powietrznymi w locie, oraz
— statków powietrznych na polu manewrowym z przeszkodami i innymi statkami powietrznymi; oraz
b) usprawnienia i utrzymywania uporządkowanego przepływu ruchu lotniczego;
2) „służba kontroli lotniska” oznacza służbę ATC dla ruchu lotniskowego;
3) „służba informacji lotniczej” oznacza służbę utworzoną w określonym obszarze, odpowiedzialną za zapewnienie informacji i danych lotniczych niezbędnych dla bezpieczeństwa, regularności i skuteczności żeglugi powietrznej;
4) „służby żeglugi powietrznej” oznaczają służby ruchu lotniczego; służby łączności, nawigacji i dozorowania; służby meteorologiczne dla żeglugi powietrznej; oraz służby informacji lotniczej;
5) „instytucje zapewniające służby żeglugi powietrznej” oznaczają wszelkie publiczne lub prywatne instytucje zapewniające służby żeglugi powietrznej dla ogólnego ruchu lotniczego;
6) „blok przestrzeni powietrznej” oznacza przestrzeń powietrzną o zdefiniowanych wymiarach w przestrzeni i czasie, w której zapewniane są służby żeglugi powietrznej;
7) „zarządzanie przestrzenią powietrzną” oznacza służbę planowania z zasadniczym celem maksymalizacji wykorzystania dostępnej przestrzeni powietrznej poprzez dynamiczny podział czasu jej użytkowania oraz, doraźnie, segregację przestrzeni powietrznej pomiędzy różnymi kategoriami użytkowników przestrzeni powietrznej w oparciu o potrzeby krótkoterminowe oraz strategiczną funkcję związaną z projektowaniem przestrzeni powietrznej; [Popr. 28]
8) „użytkownicy przestrzeni powietrznej” oznaczają operatorów statków powietrznych eksploatowanych w ramach ogólnego ruchu lotniczego;
9) „zarządzanie przepływem ruchu lotniczego” oznacza służbę ustanowioną w celu zwiększenia bezpiecznego, uporządkowanego i szybkiego przepływu ruchu lotniczego poprzez zapewnienie maksymalnego wykorzystania możliwości ATC oraz kompatybilności natężenia ruchu z przepustowością deklarowaną przez odpowiednie instytucje zapewniające służby ruchu lotniczego;
10) „zarządzanie ruchem lotniczym (ATM)” oznacza połączenie służb pokładowych i naziemnych (służby ruchu lotniczego, zarządzanie przestrzenią powietrzną i zarządzanie przepływem ruchu lotniczego) wymaganych dla zapewnienia bezpiecznego i skutecznego ruchu statków powietrznych podczas wszystkich faz operacji;
11) „służby ruchu lotniczego” oznaczają różne służby informacji powietrznej, służby alarmowe, służby doradcze ruchu lotniczego i służby ATC (służby kontroli obszaru, zbliżania i lotniska);
12) „służba kontroli obszaru” oznacza służbę ATC dla lotów kontrolowanych wykonywanych w bloku przestrzeni powietrznejobszarach podlegających kontroli; [Popr. 29]
13) „służba kontroli zbliżania” oznacza służbę ATC dla przylatujących i odlatujących lotów kontrolowanych;
14) „centralny plan ATM” oznacza plan zatwierdzany decyzją Rady 2009/320/WE(17) zgodnie z art. 1 ust. 2 rozporządzenia Rady (WE) nr 219/2007 z dnia 27 lutego 2007 r. w sprawie utworzenia wspólnego przedsięwzięcia w celu opracowania europejskiego systemu zarządzania ruchem lotniczym nowej generacji (SESAR)(18);
15. „lotnicza sytuacja kryzysowa” oznacza okoliczności, w których przepustowość przestrzeni powietrznej jest nietypowo ograniczona z powodu poważnych niekorzystnych warunków pogodowych lub niedostępności dużych obszarów przestrzeni powietrznej z przyczyn naturalnych, medycznych, przyczyn związanych z bezpieczeństwem, przyczyn wojskowych lub politycznych; [Popr. 30]
16) „zespół służb” oznacza co najmniej dwie lub więcej służby żeglugi powietrznejzapewniane przez ten sam podmiot; [Popr. 31]
17) „certyfikat” oznacza dokument wydany przez krajowy organ nadzorującyEuropejską Agencję ds. Lotnictwa (EAA) lub przez krajowe władze lotnicze w jakiejkolwiek formie zgodnej z odpowiednim prawem krajowym, potwierdzający, iż instytucja zapewniająca służby żeglugi powietrznej spełnia wymogi dotyczące zapewnianiawykonywania określonej służbydziałalnośc; [Popr. 32]
18) „służby łączności” oznaczają stałe oraz mobilne służby umożliwiające łączność ziemia-ziemia, ziemia-powietrze oraz powietrze-powietrze dla celów ATC;
18a) „europejska sieć zarządzania ruchem lotniczym” (EATMN) oznacza paneuropejską sieć systemów i części składowych, a także planów działania dotyczących głównych operacyjnych i technologicznych zmian opisanych w centralnym planie ATM, umożliwiającą zapewnienie w pełni interoperacyjnych służb żeglugi powietrznej w Unii, w tym interfejsów na granicach z państwami trzecimi, oraz mającą na celu realizację celów w zakresie skuteczności działania określonych w niniejszym rozporządzeniu; [Popr. 33]
19) „części składowe” oznaczają przedmioty materialne, takie jak osprzęt, oraz przedmioty niematerialne, takie jak oprogramowanie, od których zależy interoperacyjność europejskiej sieci zarządzania ruchem lotniczym (EATMN); [Popr. 34]
19a) „zarządca wdrożenia” oznacza grupę interesariuszy prowadzących operacje, wybranych przez Komisję na podstawie zaproszenia do składania wniosków, którzy odpowiadają za szczebel zarządzania wdrażaniem centralnego planu ATM; [Popr. 35]
20. „oświadczenie” oznacza, do celów ATM/ANS, każde oświadczenie na piśmie:
— dotyczące zgodności lub przydatności do użytku systemów i części składowych, wydane przez organizację zaangażowaną w projektowanie, produkcję i obsługę techniczną systemów ATM/ANS i ich części składowych;
— dotyczące zgodności służby lub systemu, które mają zostać wprowadzone do eksploatacji, z obowiązującymi wymaganiami, wydane przez instytucję zapewniającą służby;
— dotyczące zdolności do wywiązywania się z obowiązków związanych z niektórymi służbami informacji powietrznej oraz środków umożliwiających wywiązywanie się z tych obowiązków;
21) „elastyczne wykorzystanie przestrzeni powietrznej” oznacza koncepcję zarządzania przestrzenią powietrzną stosowaną przez Konferencję Europejskiego Lotnictwa Cywilnego na podstawie „Podręcznika zarządzania przestrzenią powietrzną dla zastosowania koncepcji elastycznego wykorzystania przestrzeni powietrznej” wydanego przez Europejską Organizację Bezpieczeństwa Żeglugi Powietrznej (Eurocontrol) (19);
22) „służba informacji powietrznej” oznacza służbę zapewnianą w celu udzielenia wskazówek i informacji przyczyniających się do bezpiecznego i efektywnego wykonywania lotów;
23) „służba alarmowa” oznacza służbę zapewnianą w celu zawiadamiania właściwych organizacji o statkach powietrznych potrzebujących pomocy w zakresie poszukiwania i ratownictwa oraz w celu współdziałania z tymi organizacjami w razie potrzeby;
24) „funkcjonalny blok przestrzeni powietrznej” oznacza blok przestrzeni powietrznej bazujący na wymogach operacyjnych i ustanowiony niezależnie od granic państwowych, gdzie zapewnianie służb żeglugi powietrznej i związane z nimi funkcje są ukierunkowane na osiągnięcie jak najlepszych wyników oraz zoptymalizowane w celu podjęcia w każdym funkcjonalnym bloku przestrzeni powietrznej ściślejszej współpracy poprzez ściślejszą współpracę między instytucjami zapewniającymi służby żeglugi powietrznej lub – w odpowiednich przypadkach – wprowadzenia zintegrowanej instytucji; [Popr. 36]
25) „ogólny ruch lotniczy” oznacza wszystkie przemieszczenia cywilnych statków powietrznych, jak również wszystkie przemieszczenia państwowych statków powietrznych (włącznie z wojskowymi, celnymi i policyjnymi statkami powietrznymi), kiedy ruchy te wykonywane są zgodnie z procedurami Organizacji Międzynarodowego Lotnictwa Cywilnego (ICAO), utworzonej na mocy Konwencji chicagowskiej o międzynarodowym lotnictwie cywilnym z 1944 r.;
25a) „czynnik ludzki” oznacza warunki społeczne, kulturowe i kadrowe w sektorze ATM; [Popr. 37]
26) „interoperacyjność” oznacza zestaw właściwości funkcjonalnych, technicznych i operacyjnych wymaganych przez systemy i części składowe EATMN oraz procedury jej działania dla umożliwienia bezpiecznego, jednolitego i skutecznego działania. Interoperacyjność jest osiągana poprzez zapewnienie zgodności systemów i części składowych z zasadniczymi wymogami;
27) „służby meteorologiczne” oznaczają urządzenia i usługi, które zapewniają statkowi powietrznemu prognozy meteorologiczne, wskazówki oraz obserwacje, jak również wszelkie inne informacje i dane meteorologiczne zapewniane przez państwa do wykorzystania lotniczego;
28) „służby nawigacyjne” oznaczają urządzenia i usługi, które zapewniają statkowi powietrznemu informacje o pozycji i czasie;
29) „dane operacyjne” oznaczają informacje dotyczące wszystkich faz lotu, jakie wymagane są do podjęcia decyzji operacyjnych przez instytucje zapewniające służby żeglugi powietrznej, użytkowników przestrzeni powietrznej, operatorów portów lotniczych i innych zaangażowanych stron;
30) „wprowadzenie do użytku” oznacza pierwsze zastosowanie operacyjne po wstępnej instalacji lub modernizacji systemu;
31) „sieć tras” oznacza sieć określonych tras dla ukierunkowania przepływu ogólnego ruchu lotniczego stosownie do wymogów jak najbardziej efektywnego zapewnienia służb ATC; [Popr. 38]
32) „służby dozorowania” oznaczają urządzenia oraz służby wykorzystywane do określenia pozycji statku powietrznego dla zapewnienia bezpiecznej separacji;
33) „system” oznacza połączenie pokładowych oraz lub naziemnych części składowych, jak również lub wyposażenia satelitarnego, zapewniające wsparcie dla służb żeglugi powietrznej podczas wszystkich faz lotu; [Popr. 39]
34) „modernizacja” oznacza jakąkolwiek modyfikację, która zmienia charakterystykę operacyjną systemu;
35) „służby transgraniczne” oznaczają każdą sytuację, w której służby żeglugi powietrznej zapewniane są w jednym państwie członkowskim przez instytucję zapewniającą służby certyfikowaną w innym państwie członkowskim;
36) „krajowe władze lotnicze” oznaczają akredytowany przez EAA krajowy organ nadzorujący” oznacza krajowy organ lub krajowe organy, którym, któremu państwo członkowskie powierzyło zadania z zakresu nadzoru zgodnie z niniejszym rozporządzeniem, oraz krajowe właściwe organy, którym powierzono zadania przewidziane w art. 8b rozporządzenianiniejszym rozporządzeniu i w rozporządzeniu (WE) nr 216/2008; [Popr. 40]
37) „służby pomocnicze” oznaczają służby żeglugi powietrznej inne niżCNS (komunikacja, nawigacja i dozorowanie, służby ruchu lotniczegoMET (służby meteorologiczne) i AIS (służby informacji lotniczej, a także inne służby i działania, które są związane z zapewnianiem służb żeglugi powietrznej i które wspierają zapewnianie tych służb; [Popr. 41]
38) „lokalne parametry docelowe skuteczności działania” oznaczają parametry docelowe skuteczności działania ustalone przez państwa członkowskie na poziomie lokalnym, tj. na poziomie funkcjonalnego bloku przestrzeni powietrznej, na poziomie krajowym, na poziomie strefy opłat lub na poziomie portu lotniczego.
38a) „partnerstwo branżowe” oznacza oparte na współpracy ustalenia w ramach umowy spisanej w celu poprawy zarządzania ruchem lotniczym między różnymi instytucjami zapewniającymi służby żeglugi powietrznej, w tym menadżerem sieci, użytkownikami przestrzeni powietrznej, portami lotniczymi i innymi porównywalnymi podmiotami gospodarczymi; [Popr. 42]
38b) „zintegrowana operacyjna przestrzeń powietrzna” oznacza kontrolowaną przestrzeń powietrzną o określonych rozmiarach, obejmującą europejską przestrzeń powietrzną i – z zastrzeżeniem odpowiednich ustaleń – przestrzeń powietrzną sąsiednich państw trzecich, w której stosowana jest struktura dynamicznego przydziału i podziału czasu, nastawione na zwiększenie skuteczności działania środki kontrolera, w pełni interoperacyjne służby żeglugi powietrznej oraz połączone rozwiązania w celu sprzyjania optymalnemu, przewidywalnemu i bezpiecznemu korzystaniu z przestrzeni powietrznej z myślą o realizacji jednolitej europejskiej przestrzeni powietrznej; [Popr. 43]
38c) „lokalne plany skuteczności działania” oznaczają plany określone przez co najmniej jedne krajowe władze lotnicze na poziomie lokalnym, mianowicie na poziomie funkcjonalnych bloków przestrzeni powietrznej, na poziomie regionalnym i krajowym. [Popr. 44]
38d) „uprawniony organ” oznacza podmiot, któremu agencja lub krajowe władze lotnicze mogą przydzielić określone certyfikacyjne lub związane z nadzorem zadania pod swoją kontrolą i na swoją odpowiedzialność; [Popr. 45]
1. Państwa członkowskie, wspólnie lub oddzielnie, wyznaczą lub utworzą instytucję lub instytucje działającedziałającą jako krajowy organ nadzorującykrajowe władze lotnicze w celu realizacji zadań przydzielonych takiemu organowi na mocy niniejszego rozporządzenia i rozporządzenia (WE) nr 216/2008. [Popr. 47]
2. Krajowe organy nadzorującewładze lotnicze muszą być prawnie odrębne i niezależne – zwłaszcza pod względem organizacyjnym, hierarchicznym i decyzyjnym, w tym muszą dysponować odrębnymi rocznymi środkami budżetowymi – od jakichkolwiek instytucji zapewniających służby żeglugi powietrznej czy też jakiegokolwiek podmiotu prywatnego lub publicznego mającegoprzedsiębiorstw, organizacji, publicznych lub prywatnych podmiotów lub pracowników objętych zakresem działalności tych władz, zgodnie z art. 1 rozporządzenia (WE) nr 216/2008 lub mających interes w działalności tych instytucjipodmiotów. [Popr. 48]
3. Nie naruszając przepisów ust. 2, krajowe organy nadzorującewładze lotnicze mogą być pod względem organizacyjnym połączone z innymi organami regulacyjnymi lub organami ds. bezpieczeństwa. [Popr. 49]
4. Krajowe organy nadzorujące, którewładze lotnicze dopilnowują, by zgodność z przepisami niniejszego artykułu została osiągnięta w dniu wejścia w życie niniejszego rozporządzenia w życie nie są prawnie odrębne od instytucji zapewniających służby żeglugi powietrznej bądź od podmiotu prywatnego lub publicznego mającego interes w działalności tych instytucji, jak przewidziano w ust. 2, muszą spełnić ten wymóglub najpóźniej do dnia 1 stycznia 2020 2017 r. [Popr. 50]
5. Krajowe organy nadzorującewładze lotnicze sprawują swoje funkcje bezstronnie, niezależnie i przejrzyście. W szczególności są zorganizowane, obsadzone personelem, zarządzane i finansowane w taki sposób, aby umożliwić im wykonywanie ich uprawnień w ten właśnie sposób. [Popr. 51]
a) są rekrutowani w oparciu o jednoznaczne i przejrzyste zasady oraz kryteria, które gwarantują ich niezależność oraz – odnośnie do osób odpowiedzialnych za podejmowanie decyzji strategicznych – są mianowani przez krajowy gabinet, radę ministrów lub inny organ publiczny, które nie kontrolują bezpośrednio instytucji zapewniających służby żeglugi powietrznej, ani nie czerpią korzyści z ich działalności; [Popr. 53]
b) są wybierani w przejrzystym postępowaniu w oparciu o ich szczególne kwalifikacje, w tym odpowiednie kompetencje i stosowne doświadczenie m.in. w obszarze audytu, służb i systemów żeglugi powietrznej; [Popr. 54]
ba) nie są delegowani z instytucji zapewniających służby żeglugi powietrznej lub przedsiębiorstw kontrolowanych przez instytucje zapewniające służby żeglugi powietrznej; [Popr. 55]
c) wykonując funkcje krajowego organu nadzorującegokrajowych władz lotniczych, działają w sposób niezależny zwłaszcza od wszelkich interesów związanych z instytucjami zapewniającymi służby żeglugi powietrznej oraz nie zwracają się o instrukcje do żadnego organu rządowego lub innego podmiotu publicznego lub prywatnego, ani nie przyjmują od nich żadnych instrukcji, bez uszczerbku dla współpracy z innymi właściwymi organami krajowymi; [Popr. 56]
d) w odniesieniu do osób odpowiedzialnych za podejmowanie decyzji strategicznych – składają co roku oświadczenie o zaangażowaniu i oświadczenie o istnieniu konfliktu interesów, wskazując wszelkie bezpośrednie lub pośrednie interesy, które mogą osłabiać ich niezależność i wpływać na wykonywanie ich funkcji; oraz
e) w odniesieniu do osób odpowiedzialnych, które przez ponad sześć miesięcy były odpowiedzialne za podejmowanie decyzji strategicznych, prowadzenie audytów lub pełnienie innych funkcji bezpośrednio związanych z nadzorem lub parametrami docelowymi skuteczności działania instytucji zapewniających służby żeglugi powietrznej – nie mogą zajmować żadnego stanowiska służbowego ani wykonywać żadnych obowiązków służbowych w jakiejkolwiek instytucji zapewniającej służby żeglugi powietrznej przez co najmniej rok po upływie ich okresu urzędowania w krajowym organie nadzorującymkrajowych władzach lotniczych przez okres: [Popr. 57]
(i) co najmniej 12 miesięcy w przypadku pracowników pełniących funkcje kierownicze; [Popr. 58]
(ii) co najmniej 6 miesięcy w przypadku pracowników pełniących funkcje pozakierownicze; [Popr. 59]
ea) kierownicy najwyższego szczebla organu mianowani są na czas określony wynoszący od trzech do siedmiu lat, a okres ich urzędowania podlega jednorazowemu odnowieniu, przy czym mogą oni zostać odwołani z urzędu w okresie urzędowania, wyłącznie jeśli nie spełniają już warunków określonych w niniejszym artykule lub są winni uchybienia na podstawie prawa krajowego. [Popr. 60]
7. Państwa członkowskie zapewniają, aby krajowe organy nadzorującewładze lotnicze posiadały niezbędne zasoby i możliwości do skutecznej i terminowej realizacji zadań przydzielonych im na mocy niniejszego rozporządzenia. Krajowe organy nadzorującewładze lotnicze posiadają pełnię kompetencji w zakresie rekrutacji swoich pracowników i zarządzania nimi w oparciu o własne środki pochodzące m.in. z opłat trasowych, których wysokość ustala się proporcjonalnie do zakresu zadań, które wykonywać ma dany organ zgodnie z art. 4. [Popr. 61]
8. Państwa członkowskie przekazują Komisji informacje o nazwie i adresie krajowych organów nadzorującychwładz lotniczych i ich zmianach, jak również informacje o środkach podjętych w celu zapewnienia zgodności z przepisami niniejszego artykułu. [Popr. 62]
9. Komisja ustanawia szczegółowe przepisy określające przebieg postępowania rekrutacyjnego i procedury selekcji do celów stosowania ust. 6 lit. a) i b). Te akty wykonawcze przyjmuje się zgodnie z procedurą sprawdzającą, o której mowa w art. 27 ust. 3. Akty te określają: [Popr. 63]
a) wymagany przez organ mianujący stopień odrębności od wszelkich przedsiębiorstw, organizacji, publicznych lub prywatnych podmiotów lub pracowników związanych z zakresem działalności władz, zgodnie z art. 1 rozporządzenia (WE) nr 216/2008 lub mających interes w działalności tych podmiotów, w celu zachowania równowagi między celem unikania konfliktów interesów a skutecznością administracyjną; [Popr. 64]
b) właściwe kwalifikacje techniczne wymagane od pracowników biorących udział w audytach. [Popr. 65]
Artykuł 4
Zadania krajowych organów nadzorującychwładz lotniczych [Popr. 66]
1. Krajowym organom nadzorującym, o których mowa w art. 3, władzom lotniczym powierza się w szczególności następujące zadania: [Popr. 67]
a) zapewnianie nadzoru nad stosowaniem niniejszego rozporządzenia i rozporządzenia (WE) nr 216/2008, szczególnie wodniesieniu do bezpiecznego iefektywnego działania instytucji zapewniających służby żeglugi powietrznej, które zapewniają służby odnoszące się do przestrzeni powietrznej będącej wobszarze odpowiedzialności państwa członkowskiego, które wyznaczyło lub ustanowiło odpowiedniorgan; [Popr. 68]
b) wydawanie certyfikatów instytucjom zapewniającym służby żeglugi powietrznej zgodnie zwykonywanie lub delegowanie całości lub części zadań wymienionych w art. 8b rozporządzenia (WE) nr 216/2008 oraz sprawowaniewykonywanie zadań polegających na zapewnieniu nadzoru nad wypełnianiem warunków, na jakich je wydanostosowaniem niniejszego rozporządzenia, zwłaszcza w odniesieniu do bezpiecznego i efektywnego działania instytucji zapewniających służby żeglugi powietrznej związane z przestrzenią powietrzną znajdującą się w zakresie odpowiedzialności państw członkowskich; [Popr. 69]
c) wydawanie licencji, uprawnień, uprawnień uzupełniających i certyfikatów kontrolerom ruchu lotniczego zgodnie z art. 8b rozporządzenia (WE) nr 216/2008 oraz sprawowanie nadzoru nad wypełnianiem warunków, na jakich je wydano; [Popr. 70]
d) sporządzanie planów skuteczności działania oraz monitorowanie ich wykonania zgodnie z art. 11;
e) monitorowanie wdrożenia systemu opłat zgodnie zart.12 i13, w tym przepisów dotyczących subsydiowania skrośnego, o którym mowa w art. 13 ust. 7; [Popr. 71]
f) zatwierdzanie warunków dostępu do danych operacyjnych zgodnie z art. 22; oraz
g) sprawowanie nadzoru nad oświadczeniami i wprowadzaniem do użytku systemów.
ga) przedkładanie właściwym organom państwa członkowskiego, EAA oraz Komisji corocznego sprawozdania z ich działalności i z wypełniania swoich obowiązków; sprawozdania te dotyczą podjętych środków oraz uzyskanych wyników w zakresie każdego z zadań wymienionych w niniejszym artykule; [Popr. 72]
2. Każdy krajowy organ nadzorujący organizujeWszystkie poszczególne krajowe władze lotnicze organizują odpowiednie inspekcje oraz przeglądy, mające na celu zweryfikowanie zgodności z wymogami niniejszego rozporządzenia. Zainteresowana instytucja zapewniająca służby żeglugi powietrznej ułatwia te prace, a odpowiednie państwa członkowskie udzielają wszelkiej pomocy niezbędnej do zapewnienia skuteczności monitorowania zgodności. [Popr. 73]
Artykuł 5
Współpraca między krajowymi organami nadzorującymiwładzami lotniczymi [Popr. 74]
1. Krajowe organy nadzorującewładze lotnicze prowadzą wymianę informacji na temat zasad prowadzenia swoich prac i podejmowania decyzji, praktyk i procedur, a także wykonywania przepisów unijnego prawa. Organy te współpracują w celu koordynowania podejmowanych przez siebie decyzji w całej Unii. Krajowe organywładze lotnicze uczestniczą i współdziałają w sieci, której posiedzenia odbywają się w regularnych odstępach czasu co najmniej raz w roku. Komisja i Agencja Unii Europejskiej ds. Lotnictwa (dalej „EAA”) są członkami tej sieci oraz, w stosownych przypadkach, koordynują i wspierają jej prace oraz formułują dla niej zalecenia. Komisja i EAA ułatwiają aktywną współpracę krajowych organów nadzorującychwładz lotniczych oraz wymianę pracowników między krajowymi organami nadzorującymiwładzami lotniczymi oraz wykorzystanie tych pracowników w oparciu o pulę ekspertów, która zostanie ustanowiona przez EAA zgodnie z art. 17 ust. 2 lit. f) rozporządzenia (WE) nr 216/2008.
Sieć może między innymi:
a) przygotowywać i rozpowszechniać ulepszone metodyki i wytyczne dotyczące wykonywania zadań organu wymienionych w art. 4;
b) udzielać poszczególnym krajowym władzom lotniczym pomocy w kwestiach regulacyjnych;
c) wydawać opinie w sprawie stanowienia prawa i certyfikacji przeznaczone dla Komisji i EAA;
d) wydawać opinie, wytyczne i zalecenia mające na celu ułatwienie świadczenia usług transgranicznych;
e) opracowywać wspólne rozwiązania, które mają być wdrażane w co najmniej dwóch państwach członkowskich w celu realizacji założeń centralnego planu ATM lub konwencji chicagowskiej;[Popr. 75]
Komisja wspierazapewnia, z zastrzeżeniem przepisów dotyczących ochrony danych określonych w art. 22 niniejszego rozporządzania i w rozporządzeniu (WE) nr 45/2001, wymianęplatformę służącą wymianie takich informacji, o których mowa w akapitach pierwszym i drugim niniejszego ustępu, między członkami sieci, w miarę możliwości za pomocą narzędzi elektronicznych, z zachowaniem poufności tajemnicy handlowej instytucji zapewniających służby żeglugi powietrznejzaangażowanych przedsiębiorstw, organizacji i podmiotów. [Popr. 76]
2. Krajowe organy nadzorującewładze lotnicze współpracują ściśle ze sobą, w tym w oparciu o porozumienia robocze, w celu świadczenia wzajemnej pomocy przy realizacji ich zadań z zakresu monitorowania oraz przy prowadzeniu dochodzeń i przeglądów. [Popr. 77]
3. W odniesieniu do funkcjonalnych bloków przestrzeni powietrznej, które obejmują przestrzeń powietrzną znajdującą się w zakresie odpowiedzialności więcej niż jednego państwa członkowskiego, zainteresowane państwa członkowskie zawierają porozumienie w sprawie nadzoru, o jakim mowa w niniejszym artykuleart. 4, nad instytucjami zapewniającymi służby żeglugi powietrznej w tych blokach. Aby wprowadzić w życie wspomniane porozumienie, zainteresowane krajowe organy nadzorującewładze lotnicze opracowują plan określający metody ich współpracy. [Popr. 78]
4. Krajowe organy nadzorującewładze lotnicze blisko współpracują w celu zapewnienia odpowiedniego nadzoru nad instytucjami zapewniającymi służby żeglugi powietrznej, posiadającymi ważny certyfikat jednego spośród państw członkowskich, które zapewniają również służby w zakresie przestrzeni powietrznej znajdującej się w zakresie odpowiedzialności innego państwa członkowskiego. Współpraca taka obejmuje porozumienia dotyczące postępowania w przypadkach niezgodności z przepisami niniejszego rozporządzenia oraz z mającymi zastosowanie wspólnymi wymogami przyjętymi zgodnie z art. 8b ust. 1 rozporządzenia (WE) nr 216/2008. [Popr. 79]
5. W przypadku zapewniania służb żeglugi powietrznej w przestrzeni powietrznej wchodzącej w zakres odpowiedzialności innego państwa członkowskiego porozumienia, o których mowa w ust. 2, 3 i 4, obejmują umowę w sprawie wzajemnego uznawania zadań nadzorczych określonych w art. 4 ust. 1 i 2 oraz rezultatów tych zadań. To wzajemne uznawanie ma zastosowanie również w przypadku gdy podpisuje się porozumienia pomiędzy krajowymi organami nadzorującymi w sprawie uznawania procesu certyfikacji instytucji zapewniających służby. [Popr. 80]
6. Jeśli jest to dozwolone przez prawo krajowe i z myślą o współpracy regionalnej, krajowe organy nadzorującewładze lotnicze mogą również zawierać porozumienia w sprawie podziału odpowiedzialności dotyczącej zadań nadzorczych. [Popr. 81]
Artykuł 6
Uprawnione podmioty
1. EAA i krajowe organy nadzorującewładze lotnicze mogą podjąć decyzję o przekazaniu całości lub części uprawnień w zakresie inspekcji bądź, nadzoru i innych zadań przewidzianych na mocy niniejszego rozporządzenia nadzoru, o których mowa w art. 4 ust. 2, uprawnionym podmiotom, które spełniają wymogi określone w załączniku I. [Popr. 82]
2. Takie upoważnienie udzielone przez krajowy organ nadzorujący jest ważne na obszarze Unii przez odnawialny okres trzech lat. EAA i krajowe organy nadzorującewładze lotnicze mogą zlecać każdemu spośród uprawnionych podmiotów zlokalizowanych na terenie Unii przeprowadzenie tych inspekcji bądź przeglądów. [Popr. 83]
3. Państwa członkowskie EAA i krajowe władze lotnicze powiadamiają Komisję, EAA oraz pozostałe państwa członkowskie i w stosownych przypadkach EAA o uprawnionych podmiotach, którym przekazały zadania zgodnie z ust. 1, wskazując obszar odpowiedzialności każdego podmiotu oraz jego numer identyfikacyjny, a także o wszelkich zmianach w tym względzie. Komisja publikuje w Dzienniku Urzędowym Unii Europejskiej listę uprawnionych podmiotów, ich numery identyfikacyjne i ich obszary odpowiedzialności oraz aktualizuje tę listę. [Popr. 84]
4. Państwa członkowskie EAA i krajowe władze lotnicze wycofują przekazanie uprawnień w stosunku do uprawnionego podmiotu, który przestał spełniać wymogi określone w załączniku I. Informują o tym niezwłocznie Komisję, EAA oraz pozostałe państwa członkowskie. [Popr. 85]
5. Podmioty wskazane jako wyznaczone instytucje przed datą wejścia w życie niniejszego rozporządzenia zgodnie z art. 8 rozporządzenia (WE) nr 552/2004 uznaje się do celów niniejszego artykułu za uprawnione podmioty.
Artykuł 7
Konsultacja z interesariuszami
1. Krajowe organy nadzorującewładze lotnicze, działając zgodnie ze swoim prawodawstwem krajowym, ustanawiają mechanizmy konsultacji w celu odpowiedniego zaangażowania interesariuszy, w tym przedstawicieli organizacji zawodowych do celów wykonywania ich zadań, we wdrażanie jednolitej europejskiej przestrzeni powietrznej. [Popr. 86]
2. Do interesariuszy zaliczyć można:
— instytucje zapewniające służby żeglugi powietrznej,
— operatorów lotnisk,
— stosownych użytkowników przestrzeni powietrznej lub stosowne grupy reprezentujące użytkowników przestrzeni powietrznej,
— organy wojskowe,
— przemysł wytwórczy,
— przedstawicieli organizacji zawodowych.
ROZDZIAŁ III
ZAPEWNIANIE SŁUŻB
Artykuł 8
Certyfikacja instytucji zapewniających służby żeglugi powietrznej
1. Zapewnienie służb żeglugi powietrznej na obszarze Unii podlega certyfikacji przez krajowe organy nadzorującewładze lotnicze lub EAA lub złożeniu krajowym organom nadzorującym lub EASA oświadczenia zgodnie z art. 8b rozporządzenia (WE) nr 216/2008. [Popr. 87]
2. Proces certyfikacji musi również zapewniać możliwość stwierdzenia, czy wnioskodawcy są w stanie wykazać wystarczającą zdolność finansową oraz potwierdzić uzyskanie ubezpieczenia od odpowiedzialności i ochrony ubezpieczeniowej, w przypadku gdy dane państwo członkowskie tego nie gwarantuje.
3. Certyfikat przewiduje równy dostęp użytkowników przestrzeni powietrznej do służb, ze szczególnym uwzględnieniem wymogów bezpieczeństwa. Certyfikacja podlega warunkom określonym w załączniku II.
4. Wydanie certyfikatu upoważnia instytucje zapewniające służby żeglugi powietrznej do oferowania swoich służb państwom członkowskimjakiemukolwiek państwu członkowskiemu, innym instytucjom zapewniającym służby żeglugi powietrznej, użytkownikom przestrzeni powietrznej i portom lotniczym na obszarze Unii oraz w stosownych przypadkach sąsiadującym państwom trzecim w obrębie funkcjonalnego bloku przestrzeni powietrznej, z zastrzeżeniem wzajemnego porozumienia odpowiednich stron. W odniesieniu do służb pomocniczych możliwość ta uzależniona jest od spełnienia wymogów art. 10 ust. 2. [Popr. 88]
Artykuł 9
Wyznaczenie instytucji zapewniających służby ruchu lotniczego
1. Państwa członkowskie gwarantują zapewnianie służb ruchu lotniczego na zasadzie wyłączności w określonych blokach przestrzeni powietrznej w odniesieniu do przestrzeni powietrznej w ich obszarze odpowiedzialności. W tym celu państwa członkowskie wyznaczą instytucję zapewniającą służbę ruchu lotniczego, posiadającą ważny certyfikat lub ważne oświadczenie uznawane na obszarze Unii.
2. W celu zapewniania służb transgranicznych państwa członkowskie gwarantują, że ich krajowe systemy prawa nie uniemożliwiają zapewnienia zgodności z niniejszym artykułem i artykułem 18 ust. 3, wymagając, aby instytucje zapewniające służby ruchu lotniczego w przestrzeni powietrznej będącej w gestii tego państwa członkowskiego spełniały jeden z poniższych warunków:
a) stanowiły własność bezpośrednią lub poprzez udziały większościowe tego państwa członkowskiego lub jego obywateli;
b) posiadały swoją siedzibę lub były zarejestrowane na terytorium tego państwa członkowskiego;
c) wykorzystywały wyłącznie infrastrukturę znajdującą się w tym państwie członkowskim.
3. Państwa członkowskie określają prawa i obowiązki, jakie mają spełnić wyznaczone instytucje zapewniające służby ruchu lotniczego. Obowiązki te mogą obejmować warunki dotyczące dostarczania na czas odpowiednich informacji umożliwiających identyfikację wszystkich operacji statków powietrznych w przestrzeni powietrznej będącej pod ich kontrolą.
4. Państwa członkowskie mają prawo swobodnego wyboru instytucji zapewniającej służby ruchu lotniczego, pod warunkiem że jest ona certyfikowana lub złożyła oświadczenie zgodnie z rozporządzeniem (WE) nr 216/2008.
5. W związku z funkcjonalnymi blokami przestrzeni powietrznej ustanowionymi zgodnie z art. 16, które obejmują przestrzeń powietrzną będącą w gestii więcej niż jednego państwa członkowskiego, zainteresowane państwa członkowskie, zgodnie z ust. 1 niniejszego artykułu, wspólnie wyznaczają jedną instytucję lub więcej instytucji zapewniających służby ruchu lotniczego w terminie co najmniej jednego miesiąca przed wprowadzeniem bloku przestrzeni powietrznej. [Popr. 89]
6. Państwa członkowskie niezwłocznie informują Komisję i pozostałe państwa członkowskie o każdej decyzji wynikającej z niniejszego artykułu, dotyczącej wyznaczenia instytucji zapewniających służby ruchu lotniczego w określonych blokach przestrzeni powietrznej w odniesieniu do przestrzeni powietrznej będącej w ich gestii.
Artykuł 10
Zapewnianie służb pomocniczych
1. Państwa członkowskie podejmują wszelkie konieczne środki, aby zapewnić instytucjom zapewniającym służby pomocnicze możliwość konkurowania, zgodnie z przepisami niniejszego artykułu wykluczyć istnienie ustawowych przeszkód dla działania instytucji zapewniających służby pomocnicze, które uniemożliwiałyby im konkurowanie, na terenie Unii na sprawiedliwych, niedyskryminacyjnych i przejrzystych warunkach w celu zapewniania tych służb.
Wymogi określone w niniejszym artykule muszą zostać spełnione najpóźniej do dnia 1 stycznia 2020 r.
2. Państwa członkowskie podejmują wszelkie konieczne środki w celu dopilnowania, aby zapewnić rozdział między zapewnianiem służb ruchu lotniczego a zapewnianiem służb pomocniczych. Rozdział ten obejmuje wymóg zapewniania służb ruchu lotniczego i służb pomocniczych przez odrębne przedsiębiorstwainstytucje zapewniające służby żeglugi powietrznej, sporządzając swoje plany biznesowe, zapraszały do składania ofert różne instytucje zapewniające służby pomocnicze, z myślą o wyborze instytucji oferującej jak największe korzyści finansowe i jakościowe. Przy dokonywaniu oceny planów skuteczności działania, organ weryfikujący skuteczność działania, powołany na mocy art. 11 ust. 2, monitoruje zgodność z przepisami niniejszego ustępu.
3. Przy wyborze zewnętrznej instytucji zapewniającej służby pomocnicze podmiot zamawiającynależy przestrzegać przepisów dyrektywy 2004/18/WE. Wiążącymi kryteriami wyboru instytucjo zapewniającej te służby bierze w szczególności pod uwagęsą zwłaszcza: efektywność kosztową, ogólnąkosztowa i energetyczna, ogólna jakość zapewnianych służb, interoperacyjność i ich bezpieczeństwo służb, a także przejrzystość procesu udzielania zamówień.
4. Instytucja zapewniająca służby pomocnicze może zostać wybrana do celów zapewniania służb w przestrzeni powietrznej państwa członkowskiego tylko wówczas, gdy:
a) została certyfikowana zgodnie z art. 8b rozporządzenia (WE) nr 216/2008;
b) jej główne miejsce prowadzenia działalności znajduje się na terenie państwa członkowskiego;
c) państwa członkowskie lub obywatele państw członkowskich posiadają ponad 50 % udziałów w instytucji zapewniającej służby oraz ją skutecznie, bezpośrednio lub pośrednio, kontrolują za pośrednictwem jednego lub większej liczby przedsiębiorstw pośredniczących, z wyjątkiem przypadków przewidzianych w umowie z państwem trzecim, której Unia jest stroną; oraz
d) instytucja zapewniająca służby spełnia wymogi dotyczące bezpieczeństwa narodowego i obronności.
5. Służby pomocnicze związane z funkcjonowaniem EATMN mogą być zapewniane w sposób scentralizowany przez menedżera sieci, poprzez uwzględnienie tych służb w zakresie służb, o których mowa w art. 17 ust. 2, zgodnie z art. 17 ust. 3. Służby te, a w szczególności służby związane z zapewnianiem infrastruktury ATM, mogą być również zapewniane na zasadzie wyłączności przez instytucję zapewniającą służby żeglugi powietrznej lub grupę takich instytucji. Komisja określa sposób selekcji instytucji zapewniających służby lub grup takich instytucji, w oparciu o możliwości zawodowe i zdolność do zapewniania służb w bezstronny i efektywny kosztowo sposób, oraz dokonuje ogólnej oceny szacowanych kosztów i korzyści związanych z zapewnianiem służb pomocniczych w scentralizowany sposób. Te akty wykonawcze przyjmuje się zgodnie z procedurą sprawdzającą, o której mowa w art. 27 ust. 3. Komisja wyznacza instytucje zapewniające służby lub grupy tych instytucji zgodnie z tymi aktami wykonawczymi.
5a. Komisja ustanawia szczegółowe przepisy określające przebieg wyboru służb objętych zakresem niniejszego artykułu. Te akty wykonawcze przyjmuje się zgodnie z procedurą sprawdzającą, o której mowa w art. 27 ust. 3.
5b. Komisja przeprowadza kompleksowe badanie skutków operacyjnych, gospodarczych, skutków dla bezpieczeństwa i skutków społecznych wprowadzenia zasad rynkowych w obszarze zapewniania służb pomocniczych i przedkłada je Parlamentowi Europejskiemu i Radzie do dnia 1 stycznia 2016 r. W badaniu konieczne jest uwzględnienie wdrożenia centralnego planu ATM i skutków, jakie dla sektora służb pomocniczych mają technologie SESAR. [Popr. 90]
Artykuł 11
System skuteczności działania
1. W celu poprawy skuteczności działania służb żeglugi powietrznej i służb sieciowych w jednolitej europejskiej przestrzeni powietrznej tworzy się system skuteczności działania dla służb żeglugi powietrznej i służb sieciowych. Obejmuje on:
a) ogólnounijne iodpowiednie lokalne parametry docelowe skuteczności działaniaodnoszące się do kluczowych obszarów wzakresie bezpieczeństwa, środowiska, przepustowości iefektywności kosztowej zgodnie z celami centralnego planu ATM określonymi na wysokim szczeblu dla całego okresu odniesienia; [Popr. 91]
b) lokalne plany skuteczności działania krajowe lub plany dotyczące funkcjonalnych bloków przestrzeni powietrznejskuteczności działania, zawierające parametry docelowe skuteczności działania zapewniające zgodność z ogólnounijnymi i odpowiednimi lokalnymi parametrami docelowymi skuteczności działania; oraz [Popr. 92]
c) okresową ocenę, monitorowanie i porównywanie skuteczności działania służb żeglugi powietrznej i służb sieciowych.
2. Komisja wyznacza niezależny, bezstronny i kompetentny organ, aby działał on jako „organ weryfikujący skuteczność działania”. Organ weryfikujący skuteczność działania jest ustanowiony ze skutkiem od dnia 1 lipca 2015 r. jako europejski organ ds. regulacji ekonomicznej działający pod nadzorem Komisji. Rolą organu weryfikującego skutecznośćoceny skuteczności działania jest wspomaganie Komisji, we współpracy z krajowymi organami nadzorującymiwładzami lotniczymi, oraz wspomaganie i monitorowanie krajowych organów nadzorującychwładz lotniczych na ich wniosek przy wdrażaniu systemu skuteczności działania, o którym mowa w ust. 1. Organ weryfikujący skuteczność działania powinien być funkcjonalnie i prawnie odrębny od wszelkich instytucji zapewniających służby, zarówno na szczeblu krajowym, jak i ogólnoeuropejskim. Pomoc techniczną organowi weryfikującemu skuteczność działania może świadczyć EAA i , menadżer sieci, Eurocontrol lub inny właściwy podmiot. [Popr. 93]
3. Lokalne plany krajowe lub plany dotyczące funkcjonalnych bloków przestrzeni powietrznejskuteczności działania, o których mowa w ust. 1 lit. b), są opracowywane przez krajowe organy nadzorującewładze lotnicze i przyjmowane przez dane państwo(-a) członkowskie. Plany te zawierają wiążące lokalne parametry docelowe oraz odpowiedni system zachęt, przyjęty przez dane państwo(-a) członkowskie. Przy opracowywaniu planów prowadzone są konsultacje z Komisją, organem weryfikującym skuteczność działania, instytucjami zapewniającymi służby żeglugi powietrznej, przedstawicielami użytkowników przestrzeni powietrznej oraz, jeżeli zajdzie taka potrzeba, z operatorami i koordynatorami lotnisk. [Popr. 94]
4. Zgodność lokalnych planów krajowych lub planów dotyczących funkcjonalnych bloków przestrzeni powietrznejskuteczności działania oraz lokalnych parametrów docelowych z parametrami docelowymi skuteczności działania obowiązującymi dla całego obszaru Unii jest oceniana przez Komisję we współpracy z organem weryfikującym skuteczność działania. [Popr. 95]
W przypadku gdy Komisja stwierdziustali, że lokalne plany krajoweskuteczności działania lub plany dotyczące funkcjonalnych bloków przestrzeni powietrznej lub lokalne parametry docelowe nie są zgodne z ogólnounijnymi parametrami docelowymi, może ona zobowiązać dane państwa członkowskie do podjęcia niezbędnych środków naprawczych. Te akty wykonawcze przyjmuje się zgodnie z procedurą doradczą, o której mowa w art. 27 ust. 2. [Popr. 96]
5. Okres odniesienia dla systemu skuteczności działania, o którym mowa w ust. 1, obejmuje co najmniej trzy lata, a maksymalnie pięć lat. W tym okresie, jeżeli lokalne parametry docelowe nie zostały osiągnięte, dane państwa członkowskie określają i stosują środki mające na celu naprawę sytuacji. Jeżeli Komisja stwierdzi, że środki te są niewystarczające, aby naprawić sytuację, może zobowiązać dane państwa członkowskie do podjęcia koniecznych środków naprawczych lub zastosowania sankcji. Te akty wykonawcze przyjmuje się zgodnie z procedurą doradczą, o której mowa w art. 27 ust. 2.
6. Komisja dokonuje i EAA dokonują, wraz organem weryfikującym skuteczność działania, regularnych ocen osiągnięcia ogólnounijnych i odpowiednich lokalnych parametrów docelowych skuteczności działania. [Popr. 97]
7. Podstawę systemu skuteczności działania, o którym mowa w ust. 1, stanowi:
a) gromadzenie, zatwierdzanie, badanie, ocena i udostępnianie danych dotyczących skuteczności działania służb żeglugi powietrznej i służb sieciowych udostępnionych przez wszystkie właściwe strony, w tym instytucje zapewniające służby żeglugi powietrznej, użytkowników przestrzeni powietrznej, operatorzyoperatorów lotnisk, EAA, krajowe organy nadzorującewładze lotnicze, państwa członkowskie i Eurocontrol; [Popr. 98]
b) wybór właściwych kluczowych obszarów działania na podstawie dokumentu ICAO nr 9854 „Koncepcja operacyjna ogólnoświatowego zarządzania ruchem lotniczym”, zgodnych z ramami oceny skuteczności działania centralnego planu ATM, obejmujących bezpieczeństwo, środowisko, przepustowość i, efektywność kosztową, czynnik ludzki, dostosowanych w razie konieczności w celu uwzględnienia szczególnych wymogów jednolitej europejskiej przestrzeni powietrznej i celów właściwych dla tych obszarów, oraz określenie ograniczonej liczby głównych wskaźników skuteczności działania w celu pomiaru skuteczności działania; specjalną uwagę poświęcić należy wskaźnikom bezpieczeństwa; [Popr. 99]
c) ustanowieniei weryfikacjaogólnounijnychi odpowiednich lokalnych parametrów docelowych skuteczności działania , określonych zuwzględnieniem danych zgromadzonych na szczeblu krajowym lub na poziomie funkcjonalnych bloków przestrzeni powietrznej; ogólnounijne paramenty docelowe skuteczności działania ustala się z myślą o zapewnieniu zachowania wystarczającej elastyczności poszczególnych funkcjonalnych bloków przestrzeni powietrznej w celu osiągnięcia najlepszych wyników; [Popr. 100]
d) kryteria przygotowania przez krajowe organy nadzorujące krajowychwładze lotnicze lokalnych planów skuteczności działania lub planów skuteczności działania dotyczących funkcjonalnych bloków przestrzeni powietrznej zawierających lokalne parametry docelowe skuteczności działania oraz system zachęt. Plany skuteczności działania: [Popr. 101]
(i) są oparte na biznesplanach instytucji zapewniających służby żeglugi powietrznej, które z kolei powinny uwzględniać wdrażanie centralnego planu ATM; [Popr. 102]
(ii) określają wszystkie składniki kosztów krajowej lub dotyczącej funkcjonalnego bloku przestrzeni powietrznej podstawy kosztowej;
(iii) obejmują wiążące lokalne parametry docelowe skuteczności działania zgodne z parametrami docelowymi ustanowionymi dla całego obszaru Unii;
e) ocena lokalnych parametrów docelowych skuteczności działania na podstawie lokalnego planu krajowego lub planu dotyczącego funkcjonalnego bloku przestrzeni powietrznejskuteczności działania; [Popr. 103]
f) monitorowanie planów krajowych lub lokalnych planów dotyczących funkcjonalnych bloków przestrzeni powietrznejskuteczności działania, w tym odpowiednich mechanizmów ostrzegania; [Popr. 104]
g) kryteria nakładania sankcji i mechanizmy rekompensaty za brak zgodności zogólnounijnymi iodpowiednimi lokalnymi parametrami docelowymi skuteczności działania oraz kryteria wspierania mechanizmów ostrzegania; [Popr. 105]
h) ogólne zasady opracowywania systemów zachęt przez państwa członkowskie;
i) zasady stosowania mechanizmu przejściowego niezbędnego dostosowania do funkcjonowania systemów skuteczności działania, w terminie 12 miesięcy od przyjęcia aktu delegowanego, o którym mowa w niniejszym ustępie;
j) odpowiednie okresy odniesienia i odstępy czasowe, w których przeprowadzana jest ocena osiągania parametrów docelowych skuteczności działania oraz w których ustanawia się nowe parametry;
k) wymagane odpowiednie harmonogramy;
Komisja jest uprawniona do przyjęcia aktów delegowanych zgodnie zart.26 wcelu przyjęcia ogólnounijnych paramentów docelowych skuteczności działania i określenia szczegółowych zasad właściwego funkcjonowania systemu skuteczności działaniazgodnie zliterami zawartymi wniniejszym ustępie. [Popr. 106]
8. Przy opracowywaniu systemu skuteczności działania bierze się pod uwagę fakt, że służby trasowe, służby terminalowe i służby sieciowe różnią się od siebie i należy im zapewnić odpowiednie traktowanie, w razie potrzeby także dla celów oceny skuteczności działania.
8a. Komisja przeprowadza badanie wpływu, który na skuteczne funkcjonowanie europejskiej sieci ATM może wywrzeć zachowanie podmiotów niebędących instytucjami zapewniającymi służby żeglugi powietrznej w systemie ATM, na przykład operatorów portów lotniczych, koordynatorów portów lotniczych i przewoźników lotniczych.
Zakres badania obejmuje w szczególności:
a) identyfikację podmiotów niebędących instytucjami zapewniającymi służby żeglugi powietrznej w systemie ATM, które mogą wpływać na skuteczność działania sieci;
b) skutki wywierane przez zachowania takich podmiotów na skuteczność działania służb ANS w odniesieniu do kluczowych obszarów w zakresie bezpieczeństwa, środowiska i przepustowości;
c) wykonalność opracowania wskaźników skuteczności działania i kluczowych wskaźników skuteczności działania w przypadku tych podmiotów;
d) korzyści dla europejskiej sieci ATM, które mogą wynikać z zastosowania dodatkowych wskaźników skuteczności działania i kluczowych wskaźników skuteczności działania; przeszkody uniemożliwiające osiągnięcie optymalnej skuteczności działania.
Badanie powinno rozpocząć się nie później niż dwunastu miesięcy po publikacji niniejszego rozporządzenia i zakończyć się nie później niż po upływie kolejnych dwunastu miesięcy; wyniki badania powinny zostać następnie rozpatrzone przez Komisję i państwa członkowskie z myślą o rozszerzeniu zakresu systemu skuteczności działania o dodatkowe wskaźniki skuteczności działania i kluczowe wskaźniki skuteczności działania na przyszłe okresy odniesienia, zgodnie z przepisami niniejszego artykułu. [Popr. 107]
Artykuł 12
Ogólne przepisy dotyczące systemu opłat
Zgodnie z wymogami określonymi w art. 13 i 14 system opłat za służby żeglugi powietrznej przyczynia się do osiągnięcia większej przejrzystości w zakresie określania, nakładania i egzekwowania opłat od użytkowników przestrzeni powietrznej oraz przyczynia się do efektywności kosztowej zapewniania służb żeglugi powietrznej, a także efektywności lotów, przy utrzymaniu optymalnego poziomu bezpieczeństwa. System ten jest również zgodny z art. 15 Konwencji chicagowskiej o międzynarodowym lotnictwie cywilnym z 1944 r. oraz z systemem opłat Eurocontrolu dla opłat trasowych.
Artykuł 13
Zasady dotyczące systemu opłat
1. System opłat opiera się na rozliczeniu kosztów służby żeglugi powietrznej poniesionych przez instytucje zapewniające służby na korzyść użytkowników przestrzeni powietrznej. System dzieli te koszty pomiędzy poszczególne kategorie użytkowników.
2. Przy ustalaniu podstawy kosztowej opłat stosuje się zasady określone w ust. 3–8.
3. Koszt dzielony pomiędzy użytkowników przestrzeni powietrznej stanowi ustalony koszt zapewniania służb żeglugi powietrznej, łącznie z odpowiednimi kwotami odsetek od inwestycji kapitałowych i amortyzacji aktywów, jak również kosztami utrzymania, obsługi, zarządzania i administracji, w tym koszty poniesione przez EAA w związku z wykonywaniem odpowiednich zadań wchodzących w zakres jej kompetencji. Ustalone koszty są kosztami ustalonymi przez państwa członkowskie na szczeblu krajowym lub na szczeblu funkcjonalnego bloku przestrzeni powietrznej na początku okresu odniesienia dla każdego roku kalendarzowego w okresie odniesienia, o którym mowa w art. 11 ust. 5, albo w trakcie okresu odniesienia po odpowiednim dostosowaniu przy zastosowaniu mechanizmów ostrzegania określonych w art. 11.
4. Koszty, jakie należy uwzględnić, to koszty określone w związku z obiektami i urządzeniami oraz służbami, jakie są zapewniane i wdrażane w ramach Regionalnego planu żeglugi powietrznej ICAO dla regionu Europy. Obejmują one również koszty ponoszone przez krajowe organy nadzorującewładze lotnicze lub uprawnione podmioty, jak również inne koszty ponoszone przez właściwe państwo członkowskie i instytucję zapewniającą służby w związku z zapewnianiem służb żeglugi powietrznej. Koszty te nie obejmują kosztów kar nałożonych przez państwa członkowskie, o których mowa w art. 33, ani żadnych środków naprawczych lub sankcji, o których mowa w art. 11 ust. 5. [Popr. 108]
5. W odniesieniu do funkcjonalnych bloków przestrzeni powietrznej państwa członkowskie dokładają należytych starań w celu uzgodnienia wspólnych zasad polityki naliczania opłat jako części składowej odpowiednich umów ramowych, z myślą o uzyskaniu jednolitej opłaty, zgodnie z ich odpowiednimi planami skuteczności działania. [Popr. 109]
6. Koszt poszczególnych służb żeglugi powietrznej określa się indywidualnie, zgodnie z art. 21 ust. 3.
7. Zakazane jest subsydiowanie skrośne pomiędzy służbami trasowymi i służbami terminalowymi. Koszty związane zarówno ze służbami terminalowymi, jak i służbami trasowymi, przypisuje się w sposób proporcjonalny do służb terminalowych i służb trasowych w oparciu o przejrzystą metodologię. Zezwala się na subsydiowanie skrośne pomiędzy różnymi służbami ruchu lotniczego w ramach każdej z dwóch powyższych kategorii wyłącznie wtedy, kiedy jest to uzasadnione przyczynami obiektywnymi i będzie jasno sprecyzowane. Zakazane jest subsydiowanie skrośne między służbami ruchu lotniczego a służbami pomocniczymi.
8. Zapewniana jest przejrzystość podstawy kosztowej opłat. W celu umożliwienia zbadania rzeczywistych oraz planowanych kosztów i przychodów instytucji zapewniających służby przyjmowane są przepisy wykonawcze dotyczące dostarczania informacji przez te instytucje. Informacje są regularnie wymieniane pomiędzy krajowymi organami nadzorującymi, instytucjami zapewniającymi służby, użytkownikami przestrzeni powietrznej, Komisją i Eurocontrolem.
9. Ustalając opłaty zgodnie z ust. 3–8, państwa członkowskie przestrzegają poniższych zasad:
a) opłaty za dostępność służb żeglugi powietrznej są ustanawiane na niedyskryminacyjnych warunkach; przy nakładaniu opłat na różnych użytkowników przestrzeni powietrznej za korzystanie z tej samej służby nie wprowadza się rozróżnienia ze względu na narodowość lub kategorię użytkownika;
b) zwolnienie z opłat niektórych użytkowników, w szczególności operatorów lekkich statków powietrznych i państwowych statków powietrznych, jest dopuszczalne, pod warunkiem że koszt takiego zwolnienia nie jest przenoszony na innych użytkowników;
c) opłaty są ustalane na rok kalendarzowy na podstawie ustalonych kosztów;
d) służby żeglugi powietrznej mogą generować wystarczające przychody zapewniające uzasadniony zwrot z aktywów, który przyczynia się do niezbędnego podniesienia wartości kapitału;
e) opłaty odzwierciedlają koszt służb żeglugi powietrznej oraz obiektów i urządzeń udostępnianych użytkownikom przestrzeni powietrznej, w tym koszty poniesione przez EAA w związku z wykonywaniem odpowiednich zadań wchodzących w zakres jej kompetencji, z uwzględnieniem względnych możliwości produkcyjnych różnych typów statków powietrznych;
f) opłaty stanowią zachętę do bezpiecznego, skutecznego, efektywnego i zrównoważonego zapewniania służb żeglugi powietrznej, mając na względzie osiągnięcie wysokiego poziomu bezpieczeństwa i efektywności kosztowej oraz osiągnięcie parametrów docelowych skuteczności działania, a także stymulują zintegrowane zapewnianie służb, przy jednoczesnym zmniejszeniu oddziaływania lotnictwa na środowisko. Do celów lit. f)tej litery i w związku z krajowymi lub dotyczącymi funkcjonalnych bloków przestrzeni powietrznej lokalnymi planami skuteczności działania krajowe organy nadzorującewładze lotnicze mogą ustanowić mechanizmy obejmujące zachęty składające się z korzyści lub kar finansowych, w celu skłonienia instytucji zapewniających służby żeglugi powietrznej lub użytkowników przestrzeni powietrznej do wsparcia usprawnień w zapewnianiu służb żeglugi powietrznej, takich jak zwiększona przepustowość, ograniczenie opóźnień czy zrównoważony rozwój przy jednoczesnym utrzymaniu optymalnego poziomu bezpieczeństwa. [Popr. 110]
10. Komisja przyjmujeśrodki określające szczegóły procedury, której należy przestrzegać przy stosowaniu ust. 1–9. Komisja może zaproponować mechanizmy finansowe służące do poprawy synchronizacji wydatków kapitałowych w odniesieniu do elementów pokładowych i naziemnych związanych z wdrożeniem technologii SESAR. Te akty wykonawcze przyjmuje się zgodnie z procedurą sprawdzającą, o której mowa w art. 27 ust. 3. [Popr. 111]
Artykuł 14
Ocena zgodności z art. 12 i 13
1. Działając we współpracy z państwami członkowskimi, Komisja zapewnia bieżącą ocenę zgodności z przepisami określonymi w art. 12 i 13. Komisja podejmuje działania w celu stworzenia niezbędnych mechanizmów do wykorzystania wiedzy eksperckiej Eurocontrolu, a wyniki oceny udostępnia państwom członkowskim, Eurocontrolowi i przedstawicielom użytkowników przestrzeni powietrznej.
2. Na wniosek jednego lub kilku państw członkowskich, bądź z własnej inicjatywy, Komisja bada szczegółowe środki przyjęte przez organy krajowe w kontekście stosowania art. 12 i 13, dotyczące ustalenia kosztów i opłat. Nie naruszając przepisów art. 32 ust. 1, Komisja udostępnia wyniki dochodzenia państwom członkowskim, Eurocontrolowi oraz przedstawicielom użytkowników przestrzeni powietrznej. W ciągu dwóch miesięcy od otrzymania wniosku i po uzyskaniu stanowiska od zainteresowanego państwa członkowskiego Komisja stwierdza w drodze decyzji, czy zapewniono zgodność z przepisami art. 12 i 13 i czy zatem środek może być dalej stosowany. Te akty wykonawcze przyjmuje się zgodnie z procedurą doradczą określoną w art. 27 ust. 2.
Artykuł 14a
Wdrażanie centralnego planu ATM
Wdrażanie centralnego planu ATM koordynuje Komisja. Wkład we wdrażanie centralnego planu ATM wnoszą menedżer sieci, organ weryfikujący skuteczność działania i zarządca wdrożenia zgodnie z przepisami niniejszego rozporządzenia. [Popr. 112]
Artykuł 14b
Komisja przyjmuje środki określające zarządzanie wdrażaniem centralnego planu ATM, w tym środki służące definicji i wyborowi podmiotu odpowiedzialnego za szczebel zarządzania (zarządcy wdrożenia). Te akty wykonawcze przyjmuje się zgodnie z procedurą sprawdzającą, o której mowa w art. 27 ust. 3. [Popr. 113]
Artykuł 14c
Zarządca wdrożenia zaleca Komisji wiążące terminy wdrożenia i podjęcia działań naprawczych dotyczących opóźnień we wdrażaniu. [Popr. 114]
Artykuł 15
Wspólne projekty
1. Wdrażanie centralnego planu ATMmożna wspierać za pośrednictwem wspólnych projektów. Projektyte wspierają realizację celów niniejszego rozporządzenia, jakimi jest poprawa skuteczności działania europejskiego systemu lotnictwa w obszarach kluczowych, takich jak przepustowość, efektywność kosztowa, efektywność lotów i trwałość środowiska, przy jednoczesnym spełnieniu nadrzędnych założeń dotyczących bezpieczeństwa. Wspólne projekty mają na celu wdrożenie funkcji systemu ATM w terminowy, skoordynowany i zsynchronizowany sposób funkcji systemu ATM, aby osiągnąć istotne zmiany operacyjne wskazane, z myślą o doprowadzeniu do istotnych zmian operacyjnych wskazanych w centralnym planie ATM, w tym ustalenia najbardziej stosownego wymiaru geograficznego, zorientowanej na skuteczność działania struktury projektu, a także podejścia w ramach świadczenia usług, które stosować ma zarządca wdrożenia. W stosowanych przypadkach koncepcja i wykonanie wspólnych projektów ma na celu ustanowienie zestawu interoperacyjnych podstawowych zdolności we wszystkich państwach członkowskich [Popr. 115].
2. Komisja możeprzyjąć środki ustanawiające mechanizm zarządzania wspólnymi projektami i wskazujące zachęty do ich wdrożenia. Organ kierujący realizacją wspólnych projektów musi być jednocześnie organem odpowiedzialnym za wdrażanie podstawowej linii centralnego planu ATM. Te akty wykonawcze przyjmuje się zgodnie z procedurą sprawdzającą, o której mowa w art. 27 ust. 3. Środki tepozostają bez uszczerbku dla mechanizmów służącychuzupełniają mechanizmy służące realizacji projektów dotyczących funkcjonalnych bloków przestrzeni powietrznej uzgodnionych między podmiotami z tego samego bloku. [Popr. 116]
3. Komisja może przyjąć wspólne projekty dotyczące funkcji sieciowych, które mają szczególne znaczenie dla poprawy ogólnej skuteczności zarządzania ruchem lotniczych oraz służb żeglugi powietrznej w Europie, wskazując funkcje ATM, które są gotowe do wdrożenia, a także harmonogram i zakres geograficzny tego procesu wdrożeniowego. Te akty wykonawcze przyjmuje się zgodnie z procedurą sprawdzającą, o której mowa w art. 27 ust. 3. Te wspólne projekty mogą zostać uznane za kwalifikujące się do uzyskania wsparcia finansowego z funduszy unijnych w ramach wieloletnich ram finansowych. W tym celu, bez uszczerbku dla uprawnień państw członkowskich do decydowania o wykorzystaniu swoich zasobów finansowych, Komisja dokonuje niezależnej analizy kosztów i korzyści oraz przeprowadza odpowiednie konsultacje z państwami członkowskimi i właściwymi zainteresowanymi stronami zgodnie z art. 28, analizując wszelkie odpowiednie sposoby finansowania realizacji tych projektów. Zwrot kosztów kwalifikowalnych związanych z realizacją wspólnych projektów odbywa się zgodnie z zasadami przejrzystości i niedyskryminacji.
3a. Wspólne projekty służą wdrażaniu w sposób skoordynowany i terminowy usprawnień operacyjnych wypracowanych w ramach projektu SESAR. W ten sposób mają one decydujący wpływ na osiąganie ogólnoeuropejskich parametrów docelowych. [Popr. 117]
Artykuł 16
Funkcjonalne bloki przestrzeni powietrznej
1. Państwa członkowskie podejmują wszelkie niezbędne środki w celu zapewnienia ustanowienia i wdrożenia operacyjnych funkcjonalnych bloków przestrzeni powietrznej w oparciu o zintegrowane zapewnianie służb ruchu lotniczegożeglugi powietrznej, mając na uwadze osiągnięcie wymaganej przepustowości i efektywności sieci zarządzania ruchem lotniczym w jednolitej europejskiej przestrzeni powietrznej oraz utrzymanie wysokiego poziomuutrzymując wysoki poziom bezpieczeństwa, a także poprawienieprzyczyniając się do poprawy ogólnego funkcjonowania systemu transportu lotniczego i zmniejszeniezmniejszenia jego oddziaływania na środowisko. [Popr. 118]
2. Funkcjonalne bloki przestrzeni powietrznej tworzy się, tam gdzie to możliwe, w oparciu o partnerstwa branżowe oparte na współpracy między instytucjami zapewniającymi służby żeglugi powietrznej, zwłaszcza w odniesieniu do zapewniania służb pomocniczych zgodnie z art. 10. W celu zmaksymalizowania skuteczności działania partnerstwa branżowe mogą obsługiwać jeden funkcjonalny blok przestrzeni powietrznej lub większą ich liczbą lub też ich fragment. [Popr. 119]
3. Państwa członkowskie, krajowe władze lotnicze oraz instytucje zapewniające służby żeglugi powietrznej ściśle współpracują ze sobą w celu zapewnienia zgodności z niniejszym artykułem. W odpowiednich przypadkach współpraca może obejmować również krajowe władze lotnicze i instytucje zapewniające służby ruchu lotniczegożeglugi powietrznej z państw trzecich uczestniczących w funkcjonalnych blokach przestrzeni powietrznej. [Popr. 120]
4. Ustanowienie funkcjonalnych bloków przestrzeni powietrznej w szczególności:
a) jest poparte względami bezpieczeństwa;
b) zaprojektowane tak, aby maksymalizować synergię, której źródłem są partnerstwa branżowe, w celu osiągnięcia oraz – tam, gdzie jest to możliwe – przekroczenia parametrów docelowych skuteczności działania określonych zgodnie z art. 11; [Popr. 121]
c) umożliwia optymalne i elastyczne wykorzystanie przestrzeni powietrznej, uwzględniając przepływ ruchu lotniczego; [Popr. 122]
d) gwarantuje spójność z europejską siecią tras ustanowioną zgodnie z art. 17;
e) jest uzasadnione całkowitą wartością dodaną uwzględniającą optymalne wykorzystanie zasobów technicznych i ludzkich, na podstawie analizy kosztów i korzyści;
f) zapewnia, w stosownych przypadkach, płynne i elastyczne przekazanie odpowiedzialności za kontrolę ruchu lotniczego pomiędzy organami służb ruchu lotniczego;
g) zapewnia zgodność różnych konfiguracji przestrzeni powietrznej;
h) jest zgodne z warunkami wynikającymi z porozumień regionalnych zawartych w ramach ICAO;
i) odbywa się z poszanowaniem porozumień regionalnych obowiązujących w dniu wejścia w życie niniejszego rozporządzenia, w szczególności porozumień dotyczących europejskich państw trzecich.
ia) ujednolica zamawianie infrastruktury ATM i ma na celu zwiększenie interoperacyjności istniejącego sprzętu. [Popr. 123]
Wymogi określone w ust. 4 lit. c), d) i g) są spełniane zgodnie z zasadą optymalizacji przestrzeni powietrznej prowadzonej przez menedżera sieci, jak określono w art. 17.
5. Wymogi określone w niniejszym artykule mogą zostać spełnione poprzez uczestnictwo instytucji zapewniających służby żeglugi powietrznej w jednym funkcjonalnym bloku przestrzeni powietrznej lub większej liczbie tych bloków.
6. Działający funkcjonalny blok przestrzeni powietrznej, który obejmuje swym zasięgiem przestrzeń powietrzną znajdującą się w gestii dwóch państw członkowskich lub większej ich liczby, jest ustanawiany w drodze wspólnego wyznaczenia przez wszystkie państwa członkowskie i, jeżeli zajdzie taka potrzeba, państwa trzecie, w których gestii znajduje się dowolna część przestrzeni powietrznej stanowiącej fragment bloku. [Popr. 126]
Wspólne wyznaczenie, w wyniku którego ustanowiony zostaje funkcjonalny blok przestrzeni powietrznej, przewiduje niezbędne postanowienia regulujące sposób, w jaki blok może zostać zmieniony, oraz sposób, w jaki państwo członkowskie lub, w stosownym przypadku, państwo trzecie, może wycofać się z danego bloku, w tym ustalenia przejściowe.
7. Państwa członkowskie zgłaszają Komisji ustanowienie funkcjonalnych bloków przestrzeni powietrznej. Przed zgłoszeniem Komisji ustanowienia funkcjonalnego bloku przestrzeni powietrznej zainteresowane państwo(-a) członkowskie przekazuje(-ą) Komisji, innym państwom członkowskim i innym zainteresowanym stronom odpowiednie informacje oraz umożliwia(-ją) zgłoszenie uwag.
8. W przypadku sporu pomiędzy dwoma lub więcej państwami członkowskimi, dotyczących transgranicznego funkcjonalnego bloku przestrzeni powietrznej obejmującego przestrzeń powietrzną będącą w zakresie ich odpowiedzialności, zainteresowane państwa członkowskie mogą wspólnie wnieść sprawę do Komitetu ds. Jednolitej Przestrzeni Powietrznej w celu zasięgnięcia opinii. Opinia ta jest kierowana do zainteresowanych państw członkowskich. Bez uszczerbku dla przepisów ust. 6, państwa członkowskie uwzględniają taką opinię w celu znalezienia rozwiązania.
9. Po otrzymaniu od państw członkowskich zgłoszeń, o których mowa w ust. 6 i 7, Komisja ocenia spełnienie przez każdy funkcjonalny blok przestrzeni powietrznej wymogów określonych w ust. 4 i przedkłada wyniki do dyskusji państwom członkowskim. Jeśli Komisja stwierdzi, że jeden lub więcej funkcjonalnych bloków przestrzeni powietrznej nie spełnia wymogów, rozpoczyna dialog z zainteresowanymi państwami członkowskimi w celu osiągnięcia konsensusu co do środków niezbędnych dla naprawienia sytuacji.
10. Komisja może przyjąć szczegółowe środki dotyczące wspólnego wyznaczenia instytucji zapewniającej(-ych) służby ruchu lotniczego, o którym mowa w ust. 6, określające metody wyboru instytucji zapewniającej(-ych) służby, okres, na jaki dokonuje się wyznaczenia, mechanizm nadzoru, dostępność zapewnianych służ oraz przepisy dotyczące odpowiedzialności. Te akty wykonawcze przyjmuje się zgodnie z procedurą sprawdzającą, o której mowa w art. 27 ust. 3.
11. Komisjamożeprzyjąć środki dotyczące informacji, jakie mają zostać przekazane przez państwo (państwa) członkowskie, o których mowa w ust. 6. Te akty wykonawcze przyjmuje się zgodnie zprocedurą, októrej mowa wart.27 ust.3. Przepisy niniejszego ustępu stosuje się z zastrzeżeniem ustaleń dotyczących funkcjonalnych bloków przestrzeni powietrznej (FAB) obowiązujących w dniu wejścia w życie niniejszego rozporządzenia w zakresie, w jakim ustalenia te spełniają parametry docelowe skuteczności działania przyjęte zgodnie z art. 11 oraz, w stosownych przypadkach, wykraczają poza te parametry. [Popr. 127]
Artykuł 16a
Partnerstwa branżowe
1. Instytucje zapewniające służby żeglugi powietrznej mogą nawiązać współpracę w celu utworzenia partnerstw branżowych, zwłaszcza w odniesieniu do zapewniania służb pomocniczych zgodnie z art. 10. W celu zmaksymalizowania skuteczności działania partnerstwa branżowe mogą obsługiwać jeden funkcjonalny blok przestrzeni powietrznej lub większą ich liczbą lub też ich fragment.
2. Komisja i państwa członkowskie podejmują wszelkie wysiłki w celu zapewnienia likwidacji przeszkód dla partnerstw między instytucjami zapewniającymi służby żeglugi powietrznej, biorąc pod uwagę zwłaszcza kwestie odpowiedzialności, modele opłat i przeszkody dla interoperacyjności. [Popr. 128]
Artykuł 17
Projektowanie sieci i zarządzanie nią
1. Służby sieci zarządzania ruchem lotniczym (ATM) umożliwiają optymalne i elastyczne wykorzystanie przestrzeni powietrznej i zapewniają użytkownikom przestrzeni powietrznej poruszanie się po preferowanych trajektoriach, jednocześnie umożliwiając maksymalny dostęp do przestrzeni powietrznej i służb żeglugi powietrznej. Te służby sieci zorientowane są na wspieranie inicjatyw na szczeblu krajowym oraz na szczeblu funkcjonalnych bloków przestrzeni powietrznej irealizowane są wsposób zapewniający przestrzeganie zasady rozdziału zadań regulacyjnych ioperacyjnych. [Popr. 129]
2. Aby osiągnąć cele, o których mowa w ust. 1, i bez uszczerbku dla odpowiedzialności państw członkowskich w zakresie dróg krajowych i struktur przestrzeni powietrznej, Komisja w szczególności zapewnia realizacjękoordynowanie następujących funkcji i służb w ramach obowiązkówprzez menedżera sieci: [Popr. 130]
a) projektowanie europejskiej sieci tras;
b) koordynowanie ograniczonych zasobów w ramach pasm częstotliwości lotniczych stosowanych przez ogólny ruch lotniczy, w szczególności w zakresie częstotliwości radiowych oraz koordynacji kodów transponderów radarowych;
c) centralna funkcja w zakresie zarządzania przepływem ruchu lotniczego;
d) udostępnianie portalu informacji lotniczej zgodnie z art. 23;
e) optymalizacja projektowania przestrzeni powietrznej, w tym sektorów przestrzeni powietrznej i struktur przestrzeni powietrznej w obszarach trasowych i terminalowych, we współpracy zinstytucjami zapewniającymi służby żeglugi powietrznej ifunkcjonalnymi blokami przestrzeni powietrznej, októrych mowa wart.16; [Popr. 131]
f) centralna funkcja w zakresie koordynacji lotniczej sytuacji kryzysowej.
Funkcje i służby wymienione wniniejszym ustępie nie obejmują podejmowania wiążących środków ocharakterze ogólnym lub podejmowania działań mających charakter decyzji politycznych. Uwzględniają one propozycje opracowane na szczeblu krajowym oraz na szczeblu funkcjonalnych bloków przestrzeni powietrznej. Wykonywane są we współpracy z władzami wojskowymi, zgodnie z ustalonymi procedurami dotyczącymi elastycznego wykorzystywania przestrzeni powietrznej. [Popr. 132]
Komisja może – zgodnie z przepisami wykonawczymi, o których mowa w ust. 4 – wyznaczyć Eurocontrol lub inną bezstronną i kompetentną organizację do celów wykonywania zadań menedżera sieci. Zadania te wykonuje się w imieniu Unii, państw członkowskich i zainteresowanych stron w sposób bezstronny i niewiążący się z wysokimi kosztami. Podlegają one właściwemu zarządzaniu, które uznaje oddzielne rozliczenia za świadczenie usług i kontrolę, przy uwzględnieniu potrzeb całej sieci ATM oraz przy pełnym zaangażowaniu użytkowników przestrzeni powietrznej i instytucji zapewniających służby żeglugi powietrznej. Do dnia 1 stycznia 20202016 r. Komisja wyznacza na menedżera sieci samodzielną instytucję zapewniającą służby, utworzoną, o ile jest to możliwe, jako partnerstwo branżowe. [Popr. 133]
3. Komisja jest uprawniona do przyjęcia aktów delegowanych zgodnie z art. 26, aby rozszerzyć wykaz służb określonych w ust. 2 w celu dostosowania go do postępu technicznego i operacyjnego pod względem zapewniania służb pomocniczych w scentralizowany sposób.
4. Komisja przyjmuje szczegółowe przepisy regulujące:
a) koordynację i harmonizację procesów i procedur mających na celu zwiększenie skuteczności zarządzania częstotliwością lotniczą, w tym opracowywanie zasad i kryteriów;
b) centralną funkcję koordynacji wczesnego rozpoznawania i rozwiązywania potrzeb dotyczących frekwencji w pasmach przyznanych w ramach ogólnego europejskiego ruchu lotniczego dla wspomagania projektowania i działania europejskiej sieci lotniczej;
c) dodatkowe służby sieci określone w centralnym planie ATM;
d) szczegółowe uzgodnienia dotyczące wspólnego podejmowania decyzji przez państwa członkowskie, instytucje zapewniające służby żeglugi powietrznej oraz funkcję zarządzania siecią w przypadku zadań, o których mowa w ust. 2;
e) szczegółowe uzgodnienia dotyczące zarządzania menedżerem sieci, uwzględniające wszystkich zainteresowanych interesariuszy prowadzących operacje;
f) uzgodnienia dotyczące konsultacji z zainteresowanymi stronami w procesie decyzyjnym zarówno na szczeblu krajowym, jak i europejskim; oraz
g) w ramach widma radiowego przyznanego ogólnemu ruchowi lotniczemu przez Międzynarodową Unię Telekomunikacyjną, podział zadań i odpowiedzialności między funkcję zarządzania siecią i krajowych zarządców częstotliwości, gwarantując, że służby krajowego zarządzania częstotliwością wciąż obejmują przydział częstotliwości, które nie mają wpływu na sieć. W przypadkach, które mają wpływ na sieć, krajowi zarządcy częstotliwości współpracują z organami odpowiedzialnymi za funkcję zarządzania siecią na rzecz zoptymalizowania wykorzystania częstotliwości.
Te akty wykonawcze przyjmuje się zgodnie z procedurą sprawdzającą, o której mowa w art. 27 ust. 3.
5. Aspekty projektowania przestrzeni powietrznej, inne niż określone w ust. 2 i ust. 4 lit. c), są regulowane na szczeblu krajowym lub na szczeblu funkcjonalnych bloków przestrzeni powietrznej. Ten proces projektowania powinien uwzględniać potrzeby i stopień skomplikowania w zakresie ruchu, plany skuteczności działania na poziomie krajowym lub na poziomie funkcjonalnych bloków przestrzeni powietrznejlokalnym i obejmować pełne konsultacje z właściwymi użytkownikami przestrzeni powietrznej lub z właściwymi grupami reprezentującymi użytkowników przestrzeni powietrznej oraz – jeżeli jest to uzasadnione – z władzami wojskowymi. [Popr. 134]
Artykuł 18
Związki pomiędzy instytucjami zapewniającymi służby
1. Instytucje zapewniające służby żeglugi powietrznej mogą świadczyć usługi innym instytucjom zapewniającym służby, które przeszły certyfikację lub złożyły oświadczenie na terenie Unii.
2. Instytucje zapewniające służby żeglugi powietrznej formalizują swoje kontakty robocze poprzez zawarcie pisemnych porozumień lub odpowiednich ustaleń prawnych, określających konkretne obowiązki i funkcje przyjęte przez każdą instytucję oraz umożliwiających wymianę danych operacyjnych pomiędzy wszystkimi instytucjami zapewniającymi służby w obszarze ogólnego ruchu lotniczego. O tych ustaleniach zawiadamia się zainteresowane krajowe organy nadzorujące.
3. W przypadku zapewniania służb ruchu lotniczego wymagana jest zgoda zainteresowanych państw członkowskich.
Artykuł 19
Stosunki z interesariuszami
Instytucje zapewniające służby żeglugi powietrznej ustanawiają mechanizmy konsultacyjne służące prowadzeniu konsultacji z odpowiednimi grupami skupiającymi użytkowników przestrzeni powietrznej oraz operatorów lotnisk, dotyczących wszystkich najważniejszych kwestii związanych z zapewnianymi służbami i strategicznych planów inwestycyjnych – zwłaszcza w przypadku aspektów wymagających synchronizacji rozmieszczania sprzętu pokładowego i naziemnego – lub istotnych zmian w konfiguracji przestrzeni powietrznej. Użytkowników przestrzeni powietrznej angażuje się również w proces zatwierdzania strategicznych planów inwestycyjnych. Komisja przyjmuje środki szczegółowo określające sposób prowadzenia konsultacji oraz sposób angażowania użytkowników przestrzeni powietrznej w proces zatwierdzania przygotowywania strategicznychplanów inwestycyjnych w celu zapewnienia ich spójności z centralnym planem ATM i wspólnymi projektami, o których mowa w art. 15. Te akty wykonawcze przyjmuje się zgodnie z procedurą sprawdzającą, o której mowa w art. 27 ust. 3. [Popr. 135]
Bez uszczerbku dla roli Komitetu ds. Jednolitej Przestrzeni Powietrznej Komisja ustanawia konsultacyjną grupę ekspertów ds. czynnika ludzkiego, do której należą europejscy partnerzy społeczni ATM i inni eksperci z organizacji zawodowych. Zadaniem tej grupy jest doradzanie Komisji w zakresie wzajemnego oddziaływania operacji i czynnika ludzkiego w sektorze ATM. [Popr. 136]
Artykuł 20
Współpraca z władzami wojskowymi
W kontekście wspólnej polityki transportowej państwa członkowskie podejmują niezbędne kroki w celu zapewnienia, iż zawarto lub przedłużono odpowiednie pisemne porozumienia lub odpowiednie ustalenia prawne pomiędzy władzami cywilnymi a wojskowymi, dotyczące zarządzania określonymi blokami przestrzeni powietrznej.
Artykuł 21
Przejrzystość ksiąg rachunkowych
1. Niezależnie od systemu własności lub formy prawnej, instytucje zapewniające służby żeglugi powietrznej sporządzają, przedstawiają do oceny i publikują swoje sprawozdania finansowe. Muszą być one zgodne z międzynarodowymi standardami rachunkowości przyjętymi przez Unię. W przypadku braku pełnej zgodności z międzynarodowymi standardami rachunkowości wynikającego ze statusu prawnego instytucji zapewniającej służby, instytucja ta podejmuje próby osiągnięcia takiej zgodności w maksymalnym możliwym zakresie.
Państwa członkowskie podejmują wszelkie niezbędne środki w celu dopilnowania, by do dnia 1 lipca 2017 r. instytucje zapewniające służby żeglugi powietrznej zastosowały się do przepisów niniejszego artykułu. [Popr. 137]
2. We wszystkich przypadkach instytucja zapewniająca służby żeglugi powietrznej publikuje roczne sprawozdanie i jest regularnie poddawana niezależnemu audytowi.
3. Instytucje zapewniające służby żeglugi powietrznej, w przypadku zapewniania większej liczby służb, określają i przedstawiają koszty i dochody związane ze służbami żeglugi powietrznej w rozbiciu zgodnym z systemem opłat za służby żeglugi powietrznej, określonym w art. 12, oraz, w uzasadnionych przypadkach, prowadzą skonsolidowane księgi rachunkowe związane z funkcjonowaniem służb innych niż służby żeglugi powietrznej, tak jak byłoby to od nich wymagane w przypadku, gdyby przedmiotowe służby były zapewniane jako oddzielne przedsięwzięcia.
4. Państwa członkowskie wyznaczą właściwe organy, które będą mieć prawo wglądu w księgi rachunkowe instytucji zapewniających służby w obszarze przestrzeni powietrznej będącej w ich obszarze odpowiedzialności.
5. Państwa członkowskie mogą stosować przepisy przejściowe art. 9 rozporządzenia (WE) nr 1606/2002 Parlamentu Europejskiego i Rady Unii Europejskiej z dnia 19 lipca 2002 r. w sprawie zastosowania międzynarodowych standardów rachunkowości w stosunku do instytucji zapewniających służby żeglugi powietrznej(20), będących przedmiotem niniejszego rozporządzenia. [Popr. 138]
Artykuł 22
Dostęp do danych i ich ochrona
1. W zakresie dotyczącym ogólnego ruchu lotniczego właściwe dane operacyjne będą wymieniane w czasie rzeczywistym pomiędzy wszystkimi instytucjami zapewniającymi służby żeglugi powietrznej, użytkownikami przestrzeni powietrznej i portami lotniczymi w celu zaspokojenia potrzeb operacyjnych. Dane te będą wykorzystywane jedynie do celów operacyjnych.
2. Dostępu do właściwych danych operacyjnych udziela się odpowiednim organom, certyfikowanym instytucjom zapewniającym służby żeglugi powietrznej lub instytucjom zapewniającym służby żeglugi powietrznej, które złożyły oświadczenia, użytkownikom przestrzeni powietrznej i portom lotniczym na zasadach równości.
3. Certyfikowane instytucje zapewniające służby lub instytucje zapewniające służby, które złożyły oświadczenie, użytkownicy przestrzeni powietrznej oraz porty lotnicze określają standardowe warunki dostępu do swoich danych operacyjnych innych niż te wymienione w ust. 1. Krajowe organy nadzorujące zatwierdzają te standardowe warunki. Komisja może określić środki dotyczące procedur, których należy przestrzegać przy wymianie danych, oraz rodzaju odpowiednich danych w odniesieniu do tych warunków dostępu i ich zatwierdzania. Te akty wykonawcze przyjmuje się zgodnie z procedurą sprawdzającą, o której mowa w art. 27 ust. 3.
ROZDZIAŁ IV
PRZESTRZEŃ POWIETRZNA
Artykuł 23
Elektroniczna informacja lotnicza
1. Bez uszczerbku dla publikacji przez państwa członkowskie informacji lotniczej i w sposób spójny z tą publikacją, Komisja, we współpracy z menedżerem sieci, zapewnia dostępność elektronicznej informacji lotniczej o wysokiej jakości, prezentowanej w sposób ujednolicony i spełniającej wymagania wszystkich użytkowników co do jakości i aktualności danych.
2. W związku z ust. 1 Komisja zapewnia rozwój infrastruktury informacji lotniczej dostępnej na obszarze całej Unii w postaci zintegrowanego portalu informacyjnego o nieograniczonym dostępie dla zainteresowanych stron. Infrastruktura ta zapewnia zintegrowany dostęp i dystrybucję wymaganych elementów danych, takich jak informacja lotnicza, informacja biura sprawozdawczego służb ruchu lotniczego (ARO), informacja meteorologiczna oraz informacja o zarządzaniu przepływem ruchu lotniczego i innych.
3. Komisja przyjmuje środki dotyczące utworzenia i wdrożenia elektronicznego zintegrowanego portalu informacyjnego. Te akty wykonawcze przyjmuje się zgodnie z procedurą sprawdzającą, o której mowa w art. 27 ust. 3.
Artykuł 24
Rozwój technologiczny i interoperacyjność systemu zarządzania ruchem lotniczym
1. Komisja przyjmuje szczegółowe przepisy dotyczące upowszechniania rozwoju technologicznego i interoperacyjności systemu zarządzania ruchem lotniczym w kontekście opracowywania i wdrażania centralnego planu ATM. Te akty wykonawcze przyjmuje się zgodnie z procedurą sprawdzającą, o której mowa w art. 27 ust. 3.
2. W odniesieniu do przepisów, o których mowa w ust. 1, zastosowanie ma art. 17 ust. 2 lit. b) rozporządzenia (WE) nr 216/2008. W stosownych przypadkach Komisja zwraca się do EAA o uwzględnienie tych przepisów w rocznym programie prac, o którym mowa w art. 56 tego rozporządzenia.
ROZDZIAŁ V
PRZEPISY KOŃCOWE
Artykuł 25
Dostosowanie załączników
Komisja jest uprawniono do przyjęcia aktów delegowanych zgodnie z art. 26 w celu uzupełnienia lub zmiany wymogów dotyczących uprawnionych podmiotów wymienionych w załączniku I oraz warunków dołączonych do certyfikatów wydawanych instytucjom zapewniającym służby żeglugi powietrznej, wymienionych w załączniku II, tak aby uwzględnić doświadczenia uzyskane przez krajowe organy nadzorujące przy stosowaniu tych wymogów i warunków lub ewolucję systemu zarządzania ruchem lotniczym pod względem interoperacyjności i zintegrowanego zapewniania służb żeglugi powietrznej.
Artykuł 26
Wykonywanie przekazanych uprawnień
1. Powierzenie Komisji uprawnień do przyjęcia aktów delegowanych podlega warunkom określonym w niniejszym artykule.
2. Uprawnienia do przyjęcia aktów delegowanych, o których mowa w art. 11 ust. 7, art. 17 ust. 3 i art. 25, powierza się Komisji na czas nieokreślonyokres siedmiu lat.
Komisja sporządza sprawozdanie dotyczące przekazanych uprawnień nie później niż dziewięć miesięcy przed końcem przedmiotowego siedmioletniego okresu. Przekazanie uprawnień zostaje automatycznie przedłużone na takie same okresy, chyba że Parlament Europejski lub Rada sprzeciwią się takiemu przedłużeniu nie później niż trzy miesiące przed końcem każdego okresu. [Popr. 139]
3. Przekazanie uprawnień, o którym mowa w art. 11 ust. 7, art. 17 ust. 3 i art. 25, może zostać w dowolnym momencie odwołane przez Parlament Europejski lub przez Radę. Decyzja o odwołaniu kończy przekazanie określonych w niej uprawnień. Decyzja o odwołaniu staje się skuteczna od następnego dnia po jej opublikowaniu w Dzienniku Urzędowym Unii Europejskiej lub w określonym w tej decyzji późniejszym terminie. Nie wpływa ona na ważność jakichkolwiek już obowiązujących aktów delegowanych.
4. Niezwłocznie po przyjęciu aktu delegowanego Komisja przekazuje go równocześnie Parlamentowi Europejskiemu i Radzie.
5. Akt delegowany przyjęty na podstawie art. 11 ust. 7, art. 17 ust. 3 i art. 25 wchodzi w życie tylko wówczas, gdy Parlament Europejski albo Rada nie wyraziły sprzeciwu w terminie 2 miesięcy od przekazania tego aktu Parlamentowi Europejskiemu i Radzie, lub gdy, przed upływem tego terminu, zarówno Parlament Europejski, jak i Rada poinformowały Komisję, że nie wniosą sprzeciwu. Termin ten przedłuża się o 2 miesiące z inicjatywy Parlamentu Europejskiego lub Rady.
Artykuł 27
Procedura komitetowa
1. Komisję wspiera Komitet ds. Jednolitej Przestrzeni Powietrznej, zwany dalej „komitetem”. Komitet ten jest komitetem w rozumieniu rozporządzenia (UE) nr 182/2011.
2. W przypadku odniesienia do niniejszego ustępu stosuje się art. 4 rozporządzenia (UE) nr 182/2011.
3. W przypadku odniesienia do niniejszego ustępu stosuje się art. 5 rozporządzenia (UE) nr 182/2011.
Artykuł 28
Konsultacje Komisji z interesariuszami
1. Komisja ustanawia zasady konsultacji na szczeblu Unii w celu konsultowania, w stosownych przypadkach, kwestii związanych z wykonaniem niniejszego rozporządzenia. W konsultacji uczestniczy Komitet Dialogu Sektorowego powołany na mocy decyzji Komisji 98/500/WE.
2. Do interesariuszy zaliczyć można:
— instytucje zapewniające służby żeglugi powietrznej,
— operatorów lotnisk,
— zainteresowanych użytkowników przestrzeni powietrznej lub zainteresowane grupy reprezentujące użytkowników przestrzeni powietrznej,
— organy wojskowe,
— środowiska reprezentujące przemysł wytwórczy, oraz
— przedstawicieli organizacji zawodowych.
Artykuł 29
Branżowy organ konsultacyjny
Bez uszczerbku dla roli Komitetu oraz Eurocontrolu Komisja powołuje „ branżowy organ konsultacyjny ”, do którego należą instytucje zapewniające służby żeglugi powietrznej, stowarzyszenia użytkowników przestrzeni powietrznej, operatorzy lotnisk, środowiska reprezentujące przemysł wytwórczy oraz przedstawiciele organizacji zawodowych. Zadaniem tego organu jest wyłącznie doradzanie Komisji w zakresie wdrażania jednolitej europejskiej przestrzeni powietrznej.
Artykuł 30
Stosunki z państwami trzecimi
Unia i jej państwa członkowskie dążą do rozszerzenia jednolitej europejskiej przestrzeni powietrznej o państwa niebędące członkami Unii Europejskiej i wspierają takie rozszerzenie. W tym celu podejmują one działania w ramach porozumień zawartych z sąsiadującymi państwami trzecimi bądź w ramach wspólnego wyznaczenia funkcjonalnych bloków przestrzeni powietrznej lub porozumień w sprawie funkcji sieciowych, aby przyczynić się do realizacji celów niniejszego rozporządzenia w tych państwach.
Artykuł 31
Wsparcie ze strony organów zewnętrznych
Komisja może występować do organu zewnętrznego o udzielenie wsparcia dla realizacji jej zadań wynikających z niniejszego rozporządzenia.
Artykuł 32
Poufność
1. Ani krajowe organy nadzorującewładze lotnicze, działające zgodnie z obowiązującym je ustawodawstwem krajowym, ani też Komisja nie mogą ujawniać informacji o charakterze poufnym, a w szczególności informacji o instytucjach zapewniających służby żeglugi powietrznej, ich powiązaniach biznesowych lub składnikach kosztów. [Popr. 140]
2. Przepisy ust. 1 nie naruszają prawa krajowych organów nadzorującychwładz lotniczych ani prawa Komisji do ujawniania informacji w sytuacjach, gdy jest to istotne dla wypełniania ich obowiązków, w których ujawnienie takie będzie proporcjonalne i uwzględniać będzie uzasadnione interesy instytucji zapewniających służby żeglugi powietrznej, użytkowników przestrzeni powietrznej, portów lotniczych lub innych stron zainteresowanych ochroną swoich tajemnic służbowych. [Popr. 141]
3. Uzyskane informacje i dane dotyczące systemu opłat, o którym mowa w art. 12, są podawane do wiadomości publicznej.
Artykuł 33
Sankcje
Państwa członkowskie ustanawiają przepisy dotyczące sankcji i mechanizmów rekompensaty mających zastosowanie wprzypadku naruszeń niniejszego rozporządzenia, wszczególności przez użytkowników przestrzeni powietrznej iprzez instytucje zapewniające służby oraz podejmują wszelkie konieczne środki, aby zapewnić ich wykonanie. Przewidziane sankcje muszą być skuteczne, proporcjonalne i odstraszające. [Popr. 142]
Artykuł 34
Przegląd oraz metody oceny działania
1. Komisja dokonuje okresowego przeglądu stosowania niniejszego rozporządzenia oraz przekazuje sprawozdanie Parlamentowi Europejskiemu i Radzie na zakończenie każdego okresu odniesienia, o którym mowa w art. 11 ust. 5 lit. d). Jeżeli jest to uzasadnione, w tym celu Komisja może zwrócić się do państw członkowskich o dostarczenie informacji istotnych z punktu widzenia stosowania niniejszego rozporządzenia.
2. Sprawozdania zawierają ocenę rezultatów osiągniętych w wyniku działań podjętych na mocy niniejszego rozporządzenia, w tym odpowiednie informacje na temat rozwoju tego sektora, szczególnie z uwzględnieniem aspektów gospodarczych, społecznych, środowiskowych, zatrudnienia i technologicznych, jak również jakości służb w świetle pierwotnych założeń oraz mając na uwadze przyszłe potrzeby.
Artykuł 35
Środki zabezpieczające
Niniejsze rozporządzenie nie wyklucza zastosowania przez państwo członkowskie środków, jakie niezbędne są do zagwarantowania bezpieczeństwa i interesów polityki obronnej. Są to w szczególności takie środki, które są nieodzowne:
a) w celu nadzorowania przestrzeni powietrznej będącej w jego obszarze odpowiedzialności zgodnie z porozumieniami dotyczącymi Regionalnej Żeglugi Powietrznej ICAO, włącznie z możliwościami wykrywania, identyfikacji i oceny wszystkich statków powietrznych korzystających z takiej przestrzeni powietrznej, w celu dążenia do zagwarantowania bezpieczeństwa lotów oraz podejmowania działań dla zaspokojenia potrzeb obronnych i ochrony,
b) na wypadek poważnych zakłóceń wewnętrznych mających wpływ na utrzymanie prawa i porządku,
c) na wypadek wojny lub poważnych napięć międzynarodowych stanowiących zagrożenie wojenne,
d) dla spełnienia międzynarodowych zobowiązań państw członkowskich na rzecz utrzymania pokoju i bezpieczeństwa międzynarodowego,
e) w celu realizacji szkolenia i działań wojskowych, włącznie z koniecznymi możliwościami ćwiczeń.
Artykuł 36
Agencja Unii Europejskiej ds. Lotnictwa (EAA)
Przy wdrażaniu niniejszego rozporządzenia państwa członkowskie i Komisja, zgodnie z ich rolami określonymi w niniejszym rozporządzeniu, prowadzą niezbędną koordynację z EAA.
Artykuł 37
Uchylenie
Rozporządzenia (WE) nr 549/2004, 550/2004, 551/2004 i 552/2004 tracą moc.
Odesłania do uchylonych rozporządzeń należy odczytywać jako odesłania do niniejszego rozporządzenia, zgodnie z tabelą korelacji w załączniku III.
Artykuł 38
Wejście w życie
Niniejsze rozporządzenie wchodzi w życie dwudziestego dnia po jego opublikowaniu w Dzienniku Urzędowym Unii Europejskiej.
Niniejsze rozporządzenie wiąże w całości i jest bezpośrednio stosowane we wszystkich państwach członkowskich.
Sporządzono w
W imieniu Parlamentu Europejskiego W imieniu Rady
Przewodniczący Przewodniczący
ZAŁĄCZNIK I
WYMOGI DO SPEŁNIENIA PRZEZ UPRAWNIONE PODMIOTY
1. Uprawniony podmiot:
– musi być w stanie udokumentować rozległe doświadczenie w ocenie państwowych i prywatnych instytucji sektora transportu lotniczego, w szczególności instytucji zapewniających służby żeglugi powietrznej oraz w podobnych sektorach w jednej lub większej ilości dziedzin objętych niniejszym rozporządzeniem;
– musi posiadać kompleksowe zasady i przepisy dla okresowej kontroli wyżej wymienionych instytucji, opublikowane, ciągle uaktualniane oraz poprawiane za pomocą programów badawczo-rozwojowych;
– nie może być kontrolowany przez instytucje zapewniające służby żeglugi powietrznej, organy zarządzające portami lotniczymi lub przez inne instytucje zaangażowane w zapewnianie służby żeglugi powietrznej lub w usługi transportu lotniczego;
– musi być obsadzony personelem technicznym, zarządzającym, zabezpieczającym i badawczym stosownie do zadań, jakie ma wykonywać;
– musi wykupić ubezpieczenie od odpowiedzialności, chyba że państwo członkowskie przejmuje odpowiedzialność zgodnie z prawem krajowym bądź państwo członkowskie jest samo bezpośrednio odpowiedzialne za inspekcje.
Uprawniony podmiot, jego dyrektor oraz personel odpowiedzialny za przeprowadzanie kontroli nie mogą być zaangażowani w projektowanie, produkcję, marketing lub obsługę części składowych lub systemów bądź w ich wykorzystanie ani w sposób bezpośredni, ani poprzez autoryzowanego przedstawiciela. Nie wyklucza to możliwości wymiany informacji technicznych pomiędzy producentem lub konstruktorem.
Uprawniony podmiot musi je przeprowadzać z możliwie największą rzetelnością zawodową i możliwie największymi kompetencjami technicznymi oraz musi być wolny od jakichkolwiek nacisków i wpływów, szczególnie o charakterze finansowym, co mogłoby mieć wpływ na jego osąd lub wyniki jego inspekcji, szczególnie w stosunku do osób lub grup osób, których wyniki tych kontroli bezpośrednio dotyczą.
2. Personel uprawnionego podmiotu musi posiadać:
— solidne przeszkolenie techniczne i zawodowe,
— wystarczającą wiedzę na temat wymogów inspekcji, jakie wykonują, i odpowiednie doświadczenie w takich działaniach,
— umiejętności wymagane do sporządzania deklaracji, ewidencji i raportów w celu udokumentowania wykonania inspekcji.
— zagwarantowaną bezstronność. Wynagrodzenie personelu nie może zależeć od liczby przeprowadzonych inspekcji ani od wyników takich inspekcji.
ZAŁĄCZNIK II
WARUNKI DOŁĄCZONE DO CERTYFIKATÓW
1. Certyfikaty muszą wskazywać:
a) krajowy organ nadzorujący wydającykrajowe władze lotnicze wydające certyfikat; [Popr. 143]
b) wnioskodawcę (nazwę i adres);
c) służbę podlegającą certyfikacji;
d) oświadczenie wnioskodawcy o zgodności ze wspólnymi wymogami, jak określono w art. 8b rozporządzenia (WE) nr 216/2008;
e) datę wydania i okres ważności certyfikatu.
2. Dodatkowe warunki dołączone do certyfikatów mogą, odpowiednio, dotyczyć:
a) równego dostępu użytkowników przestrzeni powietrznej do służb oraz wymaganego poziomu działania takich służb, włącznie z poziomem bezpieczeństwa i interoperacyjności;
b) specyfikacji operacyjnych określonych służb;
c) czasu, do kiedy należy zapewnić służby;
d) różnorodnego sprzętu, jaki będzie wykorzystywany w określonych służbach;
e) wyodrębnienia lub ograniczeń w działaniu służb innych niż te związane z zapewnianiem służby żeglugi powietrznej;
f) umów, porozumień bądź innych ustaleń pomiędzy instytucją zapewniającą służby a stroną trzecią, dotyczących służb(-y);
g) zapewniania informacji wymaganych do weryfikacji zgodności służb ze wspólnymi wymogami, włącznie z planami, danymi finansowymi i operacyjnymi oraz zasadniczymi zmianami rodzaju lub zakresu zapewnianych służb nawigacji lotniczej;
h) wszelkich innych uwarunkowań prawnych, które nie są charakterystyczne dla instytucji zapewniających służby żeglugi powietrznej, takich jak uwarunkowania dotyczące zawieszenia bądź cofnięcia certyfikatu.
Eurocontrol została ustanowiona na mocy międzynarodowej konwencji z dnia 13 grudnia 1960 r. o współpracy w dziedzinie bezpieczeństwa żeglugi powietrznej, zmodyfikowanej protokołem z dnia 12 lutego 1981 r. i zmienionej protokołem z dnia 27 czerwca 1997 r.
Rezolucja ustawodawcza Parlamentu Europejskiego z dnia 12 marca 2014 r. w sprawie wniosku dotyczącego rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady zmieniającego rozporządzenie (WE) nr 216/2008 w zakresie lotnisk, zarządzania ruchem lotniczym i służb żeglugi powietrznej (COM(2013)0409 – C7-0169/2013 – 2013/0187(COD))
(Zwykła procedura ustawodawcza: pierwsze czytanie)
Parlament Europejski,
– uwzględniając wniosek Komisji przedstawiony Parlamentowi Europejskiemu i Radzie (COM(2013)0409),
– uwzględniając art. 294 ust. 2 oraz art. 100 ust. 2 Traktatu o funkcjonowaniu Unii Europejskiej, zgodnie z którymi wniosek został przedstawiony Parlamentowi przez Komisję (C7–0169/2013),
– uwzględniając art. 294 ust. 3 Traktatu o funkcjonowaniu Unii Europejskiej,
– uwzględniając uzasadnioną opinię przedstawioną – na mocy protokołu (nr 2) w sprawie stosowania zasad pomocniczości i proporcjonalności – przez maltańską Izbę Reprezentantów, w której stwierdzono, że projekt aktu ustawodawczego jest niezgodny z zasadą pomocniczości,
– uwzględniając opinię Europejskiego Komitetu Ekonomiczno-Społecznego z dnia 11 grudnia 2013 r.(1),
– po konsultacji z Komitetem Regionów,
– uwzględniając art.55 Regulaminu,
– uwzględniając sprawozdanie Komisji Transportu i Turystyki (A7-0098/2014),
1. przyjmuje poniższe stanowisko w pierwszym czytaniu;
2. zwraca się do Komisji o ponowne przekazanie mu sprawy, jeśli uzna ona za stosowne wprowadzić znaczące zmiany do swojego wniosku lub zastąpić go innym tekstem;
3. zobowiązuje swojego przewodniczącego do przekazania stanowiska Parlamentu Radzie i Komisji, a także parlamentom narodowym.
Stanowisko Parlamentu Europejskiego przyjęte w pierwszym czytaniu w dniu 12 marca 2014 r. w celu przyjęcia rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) nr .../2014 zmieniającego rozporządzenie (WE) nr 216/2008 w zakresie lotnisk, zarządzania ruchem lotniczym i służb żeglugi powietrznej
uwzględniając Traktat o funkcjonowaniu Unii Europejskiej, w szczególności jego art. 100 ust. 2,
uwzględniając wniosek Komisji Europejskiej,
po przekazaniu projektu aktu ustawodawczego parlamentom narodowym,
uwzględniając opinię Europejskiego Komitetu Ekonomiczno-Społecznego(2),
uwzględniając opinię Komitetu Regionów,
stanowiąc zgodnie ze zwykłą procedurą ustawodawczą(3),
a także mając na uwadze, co następuje:
(1) W celu uwzględnienia zmian wprowadzonych w rozporządzeniu Parlamentu Europejskiego i Rady (WE) nr 1108/2009(4) oraz w rozporządzeniu Parlamentu Europejskiego i Rady (WE) nr 1070/2009(5), należy dostosować treść rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady (WE) nr 216/2008(6) do rozporządzenia (WE) nr 549/2004 Parlamentu Europejskiego i Rady(7), rozporządzenia (WE) nr 550/2004 Parlamentu Europejskiego i Rady(8), rozporządzenia (WE) nr 551/2004 Parlamentu Europejskiego i Rady(9) oraz rozporządzenia (WE) nr 552/2004 Parlamentu Europejskiego i Rady (10).
(2) Opracowanie i wdrożenie planu centralnego ATM wymaga podjęcia działań regulacyjnych w wielu dziedzinach lotnictwa. Agencja powinna, wspierając Komisję w opracowywaniu przepisów technicznych, przyjąć zrównoważone i wykluczające konflikt interesów podejście do kwestii regulacji różnych rodzajów działalności w oparciu o ich specyfikę, akceptowalne poziomy bezpieczeństwa, zrównoważenie klimatyczne i środowiskowe oraz określoną hierarchię ryzyka operatorów w celu zapewnienia wszechstronnego i skoordynowanego rozwoju lotnictwa. [Popr.1 ]
(3) W celu uwzględnienia potrzeb technicznych, naukowych, związanych z eksploatacją lub bezpieczeństwem poprzez zmianę lub uzupełnienie przepisów w zakresie zdatności do lotu, ochrony środowiska, pilotów, operacji lotniczych, lotnisk, ATM/ANS, kontrolerów ruchu lotniczego, operatorów z państw trzecich, nadzorowania i egzekwowania przepisów, przepisów odnoszących się do zasady elastyczności, grzywien i okresowych kar pieniężnych oraz opłat, należy przekazać Komisji uprawnienia do przyjęcia aktów prawnych zgodnie z art. 290 Traktatu o funkcjonowaniu Unii Europejskiej. Szczególnie ważne jest, aby w czasie prac przygotowawczych Komisja prowadziła stosowne konsultacje, w tym na poziomie ekspertów. Przygotowując i opracowując akty delegowane Komisja powinna zapewnić jednoczesne, terminowe i odpowiednie przekazywanie stosownych dokumentów Parlamentowi Europejskiemu i Radzie.
(3a) Przed przyjęciem aktu delegowanego Komisja powinna skonsultować się z Agencją i ekspertami głosujących państw reprezentowanych w zarządzie. Komisja powinna wziąć pod uwagę opinię wyrażoną przez te organy konsultacyjne oraz powstrzymać się od przyjmowania aktu delegowanego w przypadkach, w których większość ekspertów oraz Agencja są temu przeciwne.[Popr. 2]
(3b) Aby dodatkowo ułatwić tworzenie opartych na ryzyku, proporcjonalnych i zrównoważonych ram regulacyjnych, Komisja powinna przeprowadzić dalszą analizę konieczności dostosowania rozporządzenia (WE) nr 216/2008 do nowych zmian.[Popr. 3]
(3c) Jako najważniejszy podmiot unijnego systemu lotnictwa Agencja powinna także odgrywać wiodącą rolę w zakresie unijnej strategii zewnętrznej dotyczącej lotnictwa. W szczególności w celu osiągnięcia jednego z celów określonych w art. 2 rozporządzenia (WE) nr 216/2008 Agencja, w ścisłej współpracy z Komisją, powinna przyczynić się znacząco do rozpowszechniania poza Unią standardów unijnych w dziedzinie lotnictwa oraz promowania przepływu unijnych wyrobów lotniczych, wysoko wykwalifikowanych specjalistów i usług lotniczych na całym świecie po to, aby ułatwić ich dostęp do nowych rozwijających się rynków. [Popr. 4]
(3d) Wydawanie certyfikatów i zezwoleń oraz świadczenie innych usług odgrywa istotną rolę w świadczeniu przez Agencję usług na rzecz przemysłu i jako takie powinno przyczynić się do konkurencyjności unijnego sektora lotniczego. Agencja powinna być w stanie reagować na zmienne potrzeby rynku. Należy umożliwić dostosowywanie liczby pracowników finansowanych z dochodów pochodzących z opłat czy należności i nie powinno się jej ustalać w planie zatrudnienia.[Popr. 5]
(3e) Niniejsze rozporządzenie ma na celu spełnienie wymogu określonego w art. 65a rozporządzenia (WE) nr 216/2008 poprzez wyeliminowanie nakładania się przepisów rozporządzenia (WE) nr 549/2004 i rozporządzenia (WE) nr 216/2008 poprzez dostosowanie pierwszego z nich do drugiego oraz zagwarantowanie jasnego podziału zadań między Komisję, Agencję a organizację Eurocontrol, tak aby Komisja koncentrowała się na regulacjach gospodarczych i technicznych, Agencja działała jako jej przedstawiciel w zakresie opracowywania regulacji technicznych oraz nadzoru, a organizacja Eurocontrol skupiała się na zadaniach operacyjnych, związanych w szczególności z koncepcją menedżera sieci na podstawie rozporządzenia (WE) nr 550/2004, w którym ustanowiono wspólny system pobierania opłat trasowych dla służb żeglugi powietrznej, w tym służb nadzoru, w celu osiągnięcia większej przejrzystości oraz oszczędności kosztowej na korzyść użytkowników przestrzeni powietrznej. W związku z powyższym i w celu zmniejszenia ogólnych kosztów działalności w zakresie nadzoru nad ATM/ANS konieczne jest także wprowadzenie zmian w obecnym systemie pobierania opłat trasowych tak, aby obejmował on właściwie kompetencje Agencji w zakresie nadzoru nad ATM/ANS. Taka zmiana zagwarantuje Agencji dostęp do zasobów koniecznych do wykonywania przez nią zadań w zakresie nadzoru nad bezpieczeństwem, przypisanych jej w ramach kompleksowego podejścia systemowego Unii do bezpieczeństwa lotniczego, przyczynienia się do świadczenia usług żeglugi powietrznej użytkownikom przestrzeni powietrznej, którzy finansują ten system, w sposób bardziej przejrzysty, ekonomiczny i skuteczny, oraz stymulowania świadczenia zintegrowanej usługi. [Popr. 6]
(4) Aby zapewnić jednolite warunki wykonywania przepisów niniejszego rozporządzenia, należy powierzyć Komisji uprawnienia wykonawcze. Uprawnienia te powinny być wykonywane zgodnie z rozporządzeniem Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) nr 182/2011(11).
(5) Komisja powinna przyjąć akty wykonawcze mające natychmiastowe zastosowanie, jeżeli – w odpowiednio uzasadnionych przypadkach związanych z wyłączeniem lotniska i decyzjami niezezwalającymi na stosowanie przepisów dotyczących elastyczności – wymaga tego szczególnie pilny charakter sprawy.
(5a) W celu zapewnienia interoperacyjności technologii stosowanych na całym świecie Komisja oraz Agencja powinny wspierać skoordynowane na szczeblu międzynarodowym podejście do działań normalizacyjnych Organizacji Międzynarodowego Lotnictwa Cywilnego. [Popr. 7]
(6) Na podstawie analizy poszczególnych przypadków oraz biorąc pod uwagę szczególny charakter Agencji, niektóre zasady dotyczące zarządzania Agencją i jej działalności należy dostosować do wspólnego podejścia do agencji zdecentralizowanych UE, które zostało uzgodnione przez Parlament Europejski, Radę i Komisję w lipcu 2012 r. W szczególności skład rady wykonawczej powinien odzwierciedlać znaczenie lotnictwa w poszczególnych państwach członkowskich i odpowiednio reprezentować wymaganą wiedzę. [Popr. 8]
(7) Należy zatem odpowiednio zmienić Rozporządzenie (WE) nr 216/2008,
PRZYJMUJĄ NINIEJSZE ROZPORZĄDZENIE:
Artykuł 1
W rozporządzeniu (WE) nr 216/2008 wprowadza się następujące zmiany:
1) w art. 1 wprowadza się następujące zmiany:
a) w ust. 2 wprowadza się następujące zmiany:
(i) lit. b) otrzymuje brzmienie:"
„b) lotnisk lub ich części, jak również urządzeń, personelu i organizacji, o których mowa w ust. 1 lit. c) i d), kontrolowanych i obsługiwanych przez wojsko, gdzie obsługiwany ruch stanowi głównie ruch inny niż ogólny ruch lotniczy;”;
"
(ii) w lit. c) pierwsze zdanie otrzymuje brzmienie:"
„c) ATM/ANS, w tym systemów i części składowych, personelu i organizacji, o których mowa w ust. 1 lit. e) i f), dostarczanych lub udostępnianych przez wojsko, przede wszystkim na rzecz statków powietrznych w ruchu innym niż ogólny ruch lotniczy.”;
"
b) ust. 3 otrzymuje brzmienie:"
„3. Nie naruszając przepisów ust. 2 państwa członkowskie dbają o to, aby obiekty wojskowe otwarte dla ogólnego ruchu lotniczego oraz usługi świadczone przez personel wojskowy na rzecz ogólnego ruchu lotniczego, które nie wchodzą w zakres ust. 1, zapewniały co najmniej tak samo wysoki poziom bezpieczeństwa, jaki został ustalony w wymaganiach zasadniczych określonych w załącznikach Va i Vb.”;
"
2) w art. 2 wprowadza się następujące zmiany:
a) w ust. 2 dodaje się litery w brzmieniu:"
„g) wspieranie opracowywania i wdrażania centralnego planu ATM;
h)
taka regulacja lotnictwa cywilnego, która najlepiej przyczynia się do jego bezpieczeństwa, zrównoważonego rozwoju, skuteczności działania, interoperacyjności,ochrony klimatu, charakteru przyjaznego środowisku oraz oszczędności energii i bezpieczeństwa w sposób proporcjonalny do charakteru poszczególnych działań.”; [Popr. 9]
"
b) ust. 3 lit. c) otrzymuje brzmienie:"
„c) powołanie niezależnej Agencji Unii Europejskiej ds. Lotnictwa (zwanej dalej „Agencją”);”;
"
3) w art. 3 wprowadza się następujące zmiany:
a) lit. a) otrzymuje brzmienie:"
„a) „stały nadzór” oznacza zadania wykonywane w celu sprawdzenia, czy warunki, na podstawie których przyznano certyfikat lub które zostały objęte oświadczeniem, nadal są spełniane w każdej chwili w okresie ważności tego certyfikatu lub oświadczenia, a także podejmowanie wszelkich działań zabezpieczających;”;
"
b) lit. da) otrzymuje brzmienie:"
„da) „części składowe ATM/ANS” oznaczają wszystkie części składowe określone w art. 2 ust. 18 rozporządzenia (WE) nr ...(12) w sprawie wdrożenia jednolitej europejskiej przestrzeni powietrznej;”;
"
c) Dodaje się literę w brzmieniu:"
„ea) „oświadczenie” oznacza do celów ATM/ANS każde oświadczenie na piśmie:
—
dotyczące zgodności lub przydatności do użytku systemów i części składowych, wydane przez organizację zaangażowaną w projektowanie, produkcję i obsługę techniczną systemów ATM/ANS i ich części składowych;
—
dotyczące zgodności służby lub systemu, które mają zostać wprowadzone do eksploatacji, z obowiązującymi wymaganiami, wydane przez instytucję zapewniającą służby;
—
dotyczące zdolności do wywiązywanie się z obowiązków związanych z niektórymi służbami informacji powietrznej oraz środków umożliwiających wywiązywanie się z tych obowiązków;”;
"
d) lit. f) otrzymuje brzmienie:"
„f) „kwalifikowana jednostka” oznacza uprawniony podmiot, któremu agencja lub krajowy nadzór lotniczy mogą przydzielić określone zadania certyfikacyjne lub związane z nadzorem, pod swoją kontrolą i na swoją odpowiedzialność;”;
"
e) lit. q) i r) otrzymują brzmienie:"
„q) „ATM/ANS” oznacza służby zarządzania ruchem lotniczym zgodnie z definicją zawartą w art. 2 ust. 10 rozporządzenia (WE) nr ...(13), służby żeglugi powietrznej określone w art. 2 ust. 4 tego rozporządzenia, w tym służby zarządzania siecią, o których mowa w art. 17 tego rozporządzenia, oraz działalność usługową w zakresie pozyskiwania i przetwarzania danych oraz formatowania i przekazywania danych na rzecz ogólnego ruchu lotniczego do celów żeglugi powietrznej o istotnym znaczeniu dla bezpieczeństwa;
r)
„system ATM/ANS” oznacza każde połączenie urządzeń i systemów określonych w art. 2 pkt 33) rozporządzenia (WE) nr ...+;”;
"
f) dodaje się litery w brzmieniu:"
„t) „ogólny ruch lotniczy” oznacza każdy ruch cywilnych statków powietrznych, a także każdy ruch państwowych statków powietrznych (w tym wojskowych, celnych i policyjnych), jeśli taki ruch odbywa się zgodnie z procedurami ICAO;
u)
„plan centralny ATM” oznacza plan zatwierdzony decyzją Rady 2009/320/WE* zgodnie z art. 1 ust. 2 rozporządzenia Rady (WE) nr 219/2007**.
____________________________
* Decyzja Rady 2009/320/WE z dnia 30 marca 2009 r. zatwierdzająca centralny plan zarządzania europejskim ruchem lotniczym projektu badawczego ATM (SESAR) w jednolitej europejskiej przestrzeni powietrznej (Dz.U. L 95 z 9.4.2009, s. 41).
** Rozporządzenie Rady (WE) nr 219/2007 z dnia 27 lutego 2007 r. w sprawie utworzenia wspólnego przedsięwzięcia w celu opracowania europejskiego systemu zarządzania ruchem lotniczym nowej generacji (SESAR) (Dz.U. L 64 z 2.3.2007, s. 1).”;
"
fa) dodaje się punkt w brzmieniu:"
„ua) „akredytacja” oznacza procedurę kwalifikacji krajowego nadzoru lotniczego lub kwalifikowanej jednostki do celów wykonywania zadań zgodnie z niniejszym rozporządzeniem oraz z rozporządzeniem (UE) nr ...(14);” [Popr. 30 i 32]
"
4) w art. 4 wprowadza się następujące zmiany:
a) ust. 3b otrzymuje brzmienie:"
„3b. W drodze odstępstwa od ust. 3a państwa członkowskie mogą podjąć decyzję o odstąpieniu od stosowania przepisów niniejszego rozporządzenia wobec lotniska, które
—
obsługuje nie więcej niż 10 000 pasażerów rocznie, oraz
—
obsługuje nie więcej niż 850 operacji związanych z obsługą towarów rocznie,
pod warunkiem, że zwolnienie to jest zgodne z podstawowymi celami bezpieczeństwa określonymi w niniejszym rozporządzeniu lub innymi przepisami prawa unijnego.
Komisja ocenia, czy warunek, o którym mowa w akapicie pierwszym, został spełniony, oraz, w przypadku gdy uzna, że warunek ten nie jest spełniony, przyjmuje decyzję w tej sprawie. Odnośne akty wykonawcze przyjmuje się zgodnie z procedurą, o której mowa w art. 65 ust. 2. W należycie uzasadnionych szczególnie pilnych przypadkach związanych z bezpieczeństwem Komisja przyjmuje akty wykonawcze mające natychmiastowe zastosowanie zgodnie z procedurą, o której mowa w art. 65 ust. 4.
Zainteresowane państwo członkowskie odwołuje zezwolenie na odstępstwo po otrzymaniu powiadomienia o decyzji, o której mowa w akapicie drugim.”;
"
b) w ust. 3c zdanie pierwsze otrzymuje brzmienie:"
„3c. „ATM/ANS zapewniane w przestrzeni powietrznej terytorium, do którego ma zastosowanie Traktat, jak również w każdej innej przestrzeni powietrznej, do której państwa członkowskie stosują rozporządzenie (WE) nr ...(15) zgodnie z art. 1 ust. 4 tego rozporządzenia, powinny spełniać wymogi niniejszego rozporządzenia.”;
"
5) w art. 5 wprowadza się następujące zmiany:
a) w ust. 2, lit. d) zdanie pierwsze otrzymuje brzmienie:"
„d) organizacje odpowiedzialne za obsługę techniczną i stałą zdatność do lotów wyrobów, części i akcesoriów wykazują, że dysponują zdolnościami i środkami umożliwiającymi wywiązanie się z obowiązków związanych z posiadanymi przywilejami.”;
"
b) ust. 5 otrzymuje brzmienie:"
„5. W odniesieniu do zdatności do lotu statków powietrznych, o których mowa w art. 4 ust. 1 lit. a), b) i c), Komisja jest uprawniona do przyjęcia aktów delegowanych zgodnie z art. 65b w celu ustanowienia szczegółowych przepisów, które określają:
a)
warunki ustanowienia podstawy certyfikacji typu mającej zastosowanie do danego wyrobu oraz warunki powiadomienia wnioskodawcy o tej podstawie;
b)
warunki ustanowienia szczegółowych specyfikacji zdatności do lotu mających zastosowanie w odniesieniu do części i akcesoriów oraz warunki powiadomienia wnioskodawcy o tej specyfikacji;
c)
warunki ustanowienia szczególnych specyfikacji zdatności do lotu mających zastosowanie w odniesieniu do statków powietrznych kwalifikujących się do otrzymania ograniczonego świadectwa zdatności do lotu oraz warunki powiadomienia wnioskodawcy o tej specyfikacji;
d)
warunki wydawania i rozpowszechniania obowiązkowych informacji w celu zapewnienia ciągłej zdatności do lotu oraz warunki zatwierdzania alternatywnych sposobów spełnienia wymagań w zakresie tych obowiązkowych informacji;
e)
warunki wydawania, utrzymywania w mocy, poprawiania, zawieszania lub cofania certyfikatów typu, ograniczonych certyfikatów typu, zatwierdzeń zmian w certyfikatach typu, uzupełniających certyfikatów typu, zezwoleń na projekty remontów, indywidualnych świadectw zdatności do lotu, ograniczonych świadectw zdatności do lotu, pozwoleń na loty i certyfikatów dla wyrobów, części lub akcesoriów, w tym:
(i)
warunki dotyczące okresu ważności tych certyfikatów i warunki przedłużania okresu ważności certyfikatów, jeżeli ich okres ważności jest określony;
(ii)
ograniczenia obowiązujące w zakresie wydawania pozwoleń na loty. Ograniczenia te w szczególności powinny dotyczyć:
—
celu lotu,
—
przestrzeni powietrznej wykorzystywanej do lotu,
—
kwalifikacji załogi lotniczej,
—
przewozu osób innych niż załoga lotnicza;
(iii)
statków powietrznych kwalifikujących się do otrzymania ograniczonych świadectw zdatności do lotu, a także związanych z tym ograniczeń;
(iv)
danych dotyczących zgodności operacyjnej, w tym:
—
minimalnego programu szkolenia kwalifikującego do uzyskania uprawnień personelu poświadczającego obsługę techniczną dotyczących typu statku powietrznego, w celu zapewnienia spełnienia wymagań ust. 2 lit. f);
—
minimalnego programu szkolenia kwalifikującego do uzyskania uprawnień pilota dotyczących typu statku powietrznego oraz danych referencyjnych odpowiednich symulatorów w celu zapewnienia spełnienia wymagań art. 7;
—
głównego wykazu minimalnego wyposażenia;
—
danych dotyczących typu statku powietrznego istotnych dla personelu pokładowego;
—
oraz dodatkowych szczegółowych specyfikacji zdatności do lotu w odniesieniu do danego rodzaju operacji lotniczej w celu wspierania ciągłej zdatności do lotu i poprawy bezpieczeństwa statku powietrznego;
f)
warunki wydawania, utrzymywania w mocy, zmieniania, zawieszania lub cofania zatwierdzeń dla organizacji, wymaganych zgodnie z ust. 2 lit. d), e) i g) i warunki, na jakich takie zatwierdzenia nie są wymagane;
g)
warunki wydawania, utrzymywania w mocy, zmieniania, zawieszania lub cofania certyfikatów personelu, wymaganych zgodnie z ust. 2 lit. f);
h)
obowiązki posiadaczy certyfikatów;
i)
zgodność z zasadniczymi wymaganiami statków powietrznych, o których mowa w ust. 1, nieobjętych ust. 2 lub 4, jak również statków powietrznych, o których mowa w art. 4 ust. 1 lit. c);
j)
warunki utrzymania nieprzerwanej zdatności do lotu wyrobów lotniczych, części i akcesoriów oraz warunki zarządzania nimi;
W odniesieniu do zdatności do lotu statków powietrznych, o których mowa w art. 4 ust. 1 lit. a), b) i c), Komisja jest uprawniona, zgodnie z art. 65b, do zmiany lub uzupełnienia załącznika I w przyjęcia drodze aktów delegowanych w celuzmiany załącznika I, gdy jest to konieczne z uwagi na postęp techniczny, operacyjny lub naukowy, a także ze względu na dowody z zakresu bezpieczeństwa w dziedzinie zdatności do lotu, w celu osiągnięcia założeń określonych w art. 2 i w zakresie, w jakim jest to niezbędne do ich osiągnięcia.”; [Popr. 33]
"
6) art. 6 ust. 2 i 3 otrzymują brzmienie:"
„2. Komisja jest uprawniona do zmiany, w drodze aktów delegowanych zgodnie z art. 65b, wymagań, o których mowa w ust. 1, w celu dostosowania ich do zmian w Konwencji chicagowskiej i załącznikach do niej, które wejdą w życie po wejściu w życie niniejszego rozporządzenia, i które będą stosowane we wszystkich państwach członkowskich.
3. Tam, gdzie jest to konieczne w celu zapewnienia wysokiego i jednolitego poziomu ochrony środowiska naturalnego, a także w oparciu o treść dodatków do załącznika 16, o których mowa w ust. 1, w stosownych przypadkach Komisja może ustanowić w drodze aktów delegowanych zgodnie z art. 65b szczegółowe przepisy uzupełniające wymagania, o których mowa w ust. 1.”;
"
7) w art. 7 wprowadza się następujące zmiany:
a) ust. 2 akapit czwarty otrzymuje brzmienie:"
„Niezależnie od przepisów akapitu trzeciego, w odniesieniu do licencji pilota samolotowego rekreacyjnego lekarz medycyny ogólnej, który posiada wystarczającą szczegółową wiedzę na temat stanu zdrowia osoby ubiegającej się o taką licencję, może, jeżeli jest to dozwolone na mocy prawa krajowego, działać jako lekarz orzecznik uprawniony do przeprowadzania badań lotniczo-lekarskich. Komisja przyjmuje szczegółowe przepisy dotyczące występowania lekarza medycyny ogólnej w roli lekarza orzecznika uprawnionego do przeprowadzania badań lotniczo-lekarskich, w szczególności zapewniające zachowanie właściwego poziomu bezpieczeństwa. Odnośne akty wykonawcze przyjmuje się zgodnie z procedurą, o której mowa w art. 65 ust. 3.”;
"
b) ust. 2 akapit szósty otrzymuje brzmienie:"
„W odniesieniu do pilotów zaangażowanych w eksploatację statków powietrznych, o których mowa w art. 4 ust. 1 lit. b) lub c), wymagania określone w drugim i trzecim akapicie mogą być spełnione w drodze uznania licencji i świadectw lekarskich wydanych przez państwo trzecie lub w jego imieniu.”; [Popr. 41]
"
c) w ust. 6 zdanie wprowadzające otrzymuje brzmienie:"
„6. W odniesieniu do pilotów zaangażowanych w eksploatację statków powietrznych, o których mowa w art. 4 ust. 1 lit. b) i c), a także szkoleniowych urządzeń symulacji lotu, osób i organizacji zaangażowanych w szkolenie, testowanie, kontrolę oraz badania lekarskie tych pilotów, Komisja jest uprawniona do przyjęcia aktów delegowanych zgodnie z art. 65b w celu ustanowienia szczegółowych przepisów, które określają:”;
"
d) ust. 6 lit. d) otrzymuje brzmienie:"
„d) warunki zamiany obowiązujących krajowych licencji pilotów i krajowych licencji mechanika pokładowego na licencje pilotów, a także warunki zamiany krajowych świadectw lekarskich;”;
"
e) ust. 6 lit. f) otrzymuje brzmienie:"
„f) sposób, w jaki piloci statków powietrznych, o których mowa w załączniku II lit. a) ppkt (ii) oraz lit. d) i h), użytkowanych do celów zarobkowego przewozu lotniczego, spełniają odnośne zasadnicze wymagania określone w załączniku III.”;
"
f) na końcu ust. 6 dodaje się akapit w brzmieniu:"
„W odniesieniu do pilotów zaangażowanych w eksploatację statków powietrznych, o których mowa w art. 4 ust. 1 lit. b) i c), a także szkoleniowych urządzeń symulacji lotu, osób i organizacji zaangażowanych w szkolenie, testowanie, kontrolę oraz badania lekarskie tych pilotów, Komisja jest uprawniona, zgodnie z art. 65b, do zmiany lub uzupełnienia załącznika III w drodzeprzyjęcia aktów delegowanych w celuzmiany załącznika III, gdy jest to konieczne z uwagi na postęp techniczny, operacyjny lub naukowy, a także ze względu na dowody z zakresu bezpieczeństwa dotyczące licencji dla pilotów, w celu osiągnięcia założeń określonych w art. 2 i w zakresie, w jakim jest to niezbędne do ich osiągnięcia.”; [Popr. 34]
"
fa) ust. 7 akapit pierwszy otrzymuje brzmienie:"
„7. Przyjmując środki, o których mowa w ust. 6, Komisja czuwa, aby odzwierciedlały one najnowszy stan wiedzy, włączając w to najlepsze praktyki oraz postęp naukowy i techniczny w dziedzinie szkolenia pilota, wyższą kulturę bezpieczeństwa oraz systemy zarządzania zmęczeniem.”; [Popr. 42]
"
8) w art. 8 wprowadza się następujące zmiany:
a) w ust. 5 zdanie wprowadzające otrzymuje brzmienie:"
„5. W odniesieniu do eksploatacji statków powietrznych, o których mowa w art. 4 ust. 1 lit. a), b) i c), Komisja jest uprawniona do przyjęcia aktów delegowanych zgodnie z art. 65b w celu ustanowienia szczegółowych przepisów, które określają:”;
"
b) ust. 5 lit. g) otrzymuje brzmienie:"
„g) sposób, w jaki eksploatacja statków powietrznych, o których mowa w załączniku II lit. a) ppkt (ii), lit. d) i h), wykorzystywanych do celów zarobkowego przewozu lotniczego, spełnia stosowne zasadnicze wymagania określone w załączniku IV i, o ile ma zastosowanie, załączniku Vb;”;
"
c) w ust. 5 dodaje się litery w brzmieniu:"
„h) warunki i procedury, zgodnie z którymi specjalne operacje wymagają uzyskania zezwolenia;
i)
warunki, w których należy zakazać użytkowania, ograniczyć je lub uzależnić od spełnienia określonych warunków w interesie bezpieczeństwa, zgodnie z art. 22 ust. 1.”;
"
d) na końcu ust. 5 dodaje się następujący akapit:"
„W odniesieniu do eksploatacji statków powietrznych, o których mowa w art. 4 ust. 1 lit. a), b) i c), Komisja jest uprawniona zgodnie z art. 65b do zmiany lub uzupełniania w drodzeprzyjęcia aktów delegowanych w celuzmiany załącznika IV i, w stosownych przypadkach, załącznika Vb, gdy jest to konieczne z uwagi na postęp techniczny, operacyjny lub naukowy, a także ze względu na dowody z zakresu bezpieczeństwa dotyczące operacji powietrznych, w celu osiągnięcia założeń określonych w art. 2 i w zakresie, w jakim jest to niezbędne do ich osiągnięcia.”; [Popr. 35]
"
9) w art. 8a wprowadza się następujące zmiany:
a) w ust. 5 część wstępna otrzymuje brzmienie:"
„5. W odniesieniu do lotnisk i urządzeń lotniskowych, a także eksploatacji lotnisk, Komisja jest uprawniona do przyjęcia aktów delegowanych zgodnie z art. 65b w celu ustanowienia szczegółowych przepisów, które określają:”;
"
b) w ust. 5 po lit. j) dodaje się następujące litery:"
„k) warunki wydawania, utrzymywania w mocy, zmieniania, zawieszania lub cofania certyfikatów służbom zarządzającym płytą postojową lotniska;
l)
warunki wydawania i rozpowszechniania obowiązkowych informacji w celu zapewnienia bezpieczeństwa funkcjonowania lotniska i urządzeń lotniskowych;
m)
obowiązki instytucji, o których mowa w ust. 2 lit. e);
n)
warunki wydawania, utrzymywania w mocy, zmieniania, zawieszania lub cofania zatwierdzeń dla organizacji oraz warunki nadzoru nad organizacjami zaangażowanymi w projektowanie, produkcję i obsługę techniczną urządzeń lotniskowych o istotnym znaczeniu dla bezpieczeństwa;
o)
obowiązki organizacji zaangażowanych w projektowanie, produkcję i obsługę techniczną urządzeń lotniskowych o krytycznym znaczeniu dla bezpieczeństwa.”;
"
c) na końcu ust. 5 dodaje się następujący akapit:"
„W odniesieniu do lotnisk i urządzeń lotniskowych, a także eksploatacji lotnisk, Komisja jest uprawniona zgodnie z art. 65b do zmiany lub uzupełnienia w drodzeprzyjęcia aktów delegowanych w celu zmiany załącznika Va i, w stosownych przypadkach, załącznika Vb, gdy jest to konieczne z uwagi na postęp techniczny, operacyjny lub naukowy, a także ze względu na dowody z zakresu bezpieczeństwa dotyczące lotnisk, w celu osiągnięcia założeń określonych w art. 2 i w zakresie, w jakim jest to niezbędne do ich osiągnięcia.”; [Popr. 36]
"
10) w art. 8b wprowadza się następujące zmiany:
a) ust. 4 i 5 otrzymują brzmienie:"
„4. Środki, o których mowa w ust. 6, mogą ustanowić wymóg certyfikacji lub złożenia oświadczenia w odniesieniu do organizacji zaangażowanych w projektowanie, produkcję i obsługę techniczną systemów ATM/ANS oraz części składowych o kluczowym znaczeniu dla bezpieczeństwa lub interoperacyjności. Certyfikaty dla tych organizacji wydaje się, jeżeli wykazały one, że dysponują zdolnością do wywiązywania się z obowiązków związanych z posiadanymi przywilejami oraz środkami umożliwiającymi wywiązanie się z takich obowiązków. Przyznane przywileje określa się w certyfikacie.
5. Środki, o których mowa w ust. 6, mogą ustanowić wymóg certyfikacji instytucji zapewniającej ATM/ANS lub ewentualnie zatwierdzenia lub złożenia oświadczenia przez instytucję zapewniającą ATM/ANS lub organizacji zaangażowanej w projektowanie, produkcję i obsługę techniczną systemów ATM/ANS oraz części składowych, w odniesieniu do systemów ATM/ANS i części składowych o kluczowym znaczeniu dla bezpieczeństwa lub interoperacyjności. Certyfikaty lub oświadczenia odnoszące się do tych systemów i części składowych są wydawane lub zatwierdzane, jeżeli wnioskodawca wykazał, że systemy i części składowe spełniają wymogi szczegółowych specyfikacji, ustanowione w celu zapewnienia zgodności z zasadniczymi wymaganiami, o których mowa w ust. 1.”;
"
b) w ust. 6 wprowadza się następujące zmiany:
(i) część wstępna otrzymuje brzmienie:"
„6. W odniesieniu do zapewnienia ATM/ANS Komisja jest uprawniona do przyjęcia aktów delegowanych zgodnie z art. 65b w celu ustanowienia szczegółowych przepisów, które określają:”;
"
(ii) lit. e) otrzymuje brzmienie:"
„e) warunki i procedury składania oświadczenia przez instytucje zapewniające służby oraz organizacje zaangażowane w projektowanie, produkcję i obsługę techniczną systemów ATM/ANS oraz części składowych, o których mowa w ust. 3–5, a także sprawowania nad nimi nadzoru;”;
"
(iii) dodaje się litery w brzmieniu:"
„g) warunki wydawania i rozpowszechniania obowiązkowych informacji w celu zapewnienia bezpieczeństwa przy zapewnianiu ATM/ANS;
h)
warunki zatwierdzania i składania oświadczeń, o których mowa w ust. 5, oraz nadzoru nad stosowaniem się do tych warunków;
i)
zasady eksploatacji i części składowe ATM/ANS niezbędne do użytkowania przestrzeni powietrznej.”;
"
(iv) na końcu ust. 6 dodaje się akapit w brzmieniu:"
„W odniesieniu do zapewniania ATM/ANS Komisja jest uprawniona zgodnie z art. 65b do zmiany lub uzupełniania w drodzeprzyjęcia aktów delegowanych w celuzmiany załącznika Va, gdy jest to konieczne z uwagi na postęp techniczny, operacyjny lub naukowy, a także ze względu na dowody z zakresu bezpieczeństwa dotyczące ATM/ANS, w celu osiągnięcia założeń określonych w art. 2 i w zakresie, w jakim jest to niezbędne do ich osiągnięcia.”; [Popr. 37]
"
c) ust. 7 lit. a) otrzymuje brzmienie:"
„a) odzwierciedlają najnowszy stan wiedzy i najlepsze praktyki w dziedzinie ATM/ANS w szczególności zgodnie z centralnym planem ATM oraz w ścisłej współpracy z ICAO;”;
"
11) w art. 8c wprowadza się następujące zmiany:
a) w ust. 10 część wstępna otrzymuje brzmienie:"
„10. W odniesieniu do kontrolerów ruchu lotniczego, a także osób i organizacji zaangażowanych w szkolenie, testowanie, kontrolę oraz badania lekarskie kontrolerów ruchu lotniczego, Komisja jest uprawniona do przyjęcia aktów delegowanych zgodnie z art. 65b w celu ustanowienia szczegółowych przepisów, które określają:”;
"
b) w ust. 10 dodaje się litery w brzmieniu:"
„e) bez uszczerbku dla postanowień dwustronnych umów zawieranych zgodnie z art. 12 – warunki akceptowania licencji wydanych w państwach trzecich;
f)
warunki, na jakich można zabronić prowadzenia szkolenia w miejscu pracy, ograniczyć je lub uzależnić od spełnienia określonych warunków w interesie bezpieczeństwa;
g)
warunki wydawania i rozpowszechniania obowiązkowych informacji w celu zapewnienia bezpieczeństwa przy prowadzeniu szkoleń w miejscu pracy.”;
"
c) na końcu ust. 10 dodaje się następujący akapit:"
„W odniesieniu do kontrolerów ruchu lotniczego, a także osób i organizacji zaangażowanych w szkolenie, testowanie, kontrolę oraz badania lekarskie kontrolerów ruchu lotniczego, Komisja jest uprawniona zgodnie z art. 65b do zmiany lub uzupełniania w drodzeprzyjęcia aktów delegowanych w celuzmiany załącznika Vb, gdy jest to konieczne z uwagi na postęp techniczny, operacyjny lub naukowy, a także ze względu na dowody z zakresu bezpieczeństwa dotyczące organizacji szkoleniowych i kontrolerów ruchu lotniczego, w celu osiągnięcia założeń określonych w art. 2 i w zakresie, w jakim jest to niezbędne do ich osiągnięcia.”; [Popr. 38]
"
12) w art. 9 wprowadza się następujące zmiany:
a) w ust. 4 część wstępna otrzymuje brzmienie:"
„4. W odniesieniu do statków powietrznych, o których mowa w art. 4 ust. 1 lit. d), a także ich załóg oraz użytkowania tych statków powietrznych Komisja jest uprawniona do przyjęcia aktów delegowanych zgodnie z art. 65b w celu ustanowienia szczegółowych przepisów, które określają:”;
"
b) ust. 4 lit. a) otrzymuje brzmienie:"
„a) zezwolenie wydawane statkom powietrznym, o których mowa w art. 4 ust. 1 lit. d), lub załodze, nieposiadającym standardowego świadectwa zdatności do lotu ICAO bądź licencji, na prowadzenie operacji na trasach do, wewnątrz i poza Wspólnotę;”;
"
c) ust. 4 lit. e) otrzymuje brzmienie:"
„e) warunki składania oświadczenia przez operatorów, o których mowa w ust. 3, oraz sprawowania nad nimi nadzoru;”;
"
d) w ust. 4 dodaje się literę w brzmieniu:"
„g) alternatywne warunki dotyczące przypadków, w których przestrzeganie norm i wymagań, o których mowa w ust. 1, nie jest możliwe lub ich spełnienie wymagałoby niewspółmiernie dużego wysiłku, zapewniające spełnienie celów, jakie przyświecają tym normom i wymaganiom.”;
"
e) w ust. 5 lit. e) skreśla się słowo „bezpieczeństwa”;
13) w art. 10 wprowadza się następujące zmiany:
a) ust. 2 otrzymuje brzmienie:"
„2. „Do celów wykonania ust. 1 państwa członkowskie, oprócz nadzoru nad wydanymi przed siebie certyfikatami lub otrzymanymi oświadczeniami, prowadzą kontrole, w tym inspekcje na płycie lotniska, i stosują wszelkie środki, w tym zatrzymanie na ziemi statku powietrznego, aby zapobiec kontynuacji naruszenia.”;
"
b) w ust. 5 część wstępna otrzymuje brzmienie:"
„5. Komisja jest uprawniona do przyjęcia aktów delegowanych zgodnie z art. 65b w celu ustanowienia szczegółowych przepisów, które określają warunki współpracy, o której mowa w ust. 1, a w szczególności:”;
"
c) w ust. 5 dodaje się litery w brzmieniu:"
„d) warunki dotyczące kwalifikacji inspektorów przeprowadzających inspekcje na płycie oraz instytucji zaangażowanych w szkolenie tych inspektorów;
e)
warunki administrowania i stosowania nadzoru oraz egzekwowania przepisów, w tym systemy zarządzania bezpieczeństwem.”;
"
14) w art. 11 wprowadza się następujące zmiany:
a) ust. 1 i 2 otrzymują brzmienie:"
„1. Państwa członkowskie, bez dodatkowych wymagań technicznych ani ocen, uznają certyfikaty wydane zgodnie z niniejszym rozporządzeniem i aktami delegowanymi oraz aktami wykonawczymi przyjętymi na jego podstawie. Jeżeli początkowe uznanie nastąpiło w konkretnym celu lub celach, wszelkie kolejne uznania również następują w tym samym celu lub celach.
2. Komisja, z własnej inicjatywy lub na wniosek jednego z państw członkowskich lub Agencji, podejmuje decyzję, czy certyfikat, o którym mowa w ust. 1, jest zgodny z niniejszym rozporządzeniem i aktami delegowanymi oraz aktami wykonawczymi przyjętymi na jego podstawie. Odnośne akty wykonawcze przyjmuje się zgodnie z procedurą, o której mowa w art. 65 ust. 2. W należycie uzasadnionych szczególnie pilnych przypadkach związanych z bezpieczeństwem Komisja przyjmuje akty wykonawcze mające natychmiastowe zastosowanie zgodnie z procedurą, o której mowa w art. 65 ust. 4.”;
"
15) art. 12 ust. 2 lit. b) ostatni akapit otrzymuje brzmienie:"
„może zażądać od państwa członkowskiego, do którego się to odnosi, zmiany umowy, zawieszenia jej stosowania lub jej wypowiedzenia, zgodnie z art. 351 Traktatu o funkcjonowaniu Unii Europejskiej. Odnośne akty wykonawcze przyjmuje się zgodnie z procedurą, o której mowa w art. 65 ust. 2.”;
"
16) art. 13 otrzymuje brzmienie:"
„Artykuł 13
Kwalifikowane jednostki
Przydzielając kwalifikowanej jednostce konkretne zadanie certyfikacyjne lub zadanie związane z nadzorem, Agencja lub właściwy krajowy nadzór lotniczy zapewniają spełnianie przez daną jednostkę kryteriów ustanowionych w załączniku V.
Kwalifikowane jednostki nie wydają certyfikatów ani zezwoleń i nie przyjmują oświadczeń.”;
"
17) w art. 14 wprowadza się następujące zmiany:
a) ust. 1 otrzymuje brzmienie:"
„1. Przepisy niniejszego rozporządzenia oraz aktów delegowanych i aktów wykonawczych przyjętych na jego podstawie nie stanowią przeszkody dla niezwłocznego podjęcia przez państwo członkowskie działań w razie wystąpienia problemu z zakresu bezpieczeństwa związanego z wyrobem, systemem, osobą lub organizacją, pod warunkiem, że niezwłoczne podjęcie działań jest niezbędne w celu zapewnienia bezpieczeństwa oraz że niemożliwe jest właściwe rozwiązania tego problemu zgodnie z niniejszym rozporządzeniem i aktami delegowanymi oraz aktami wykonawczymi przyjętymi na jego podstawie.”;
"
b) ust. 3 otrzymuje brzmienie:"
„3. Komisja ocenia, czy warunki, o których mowa w akapicie pierwszym, zostały spełnione, oraz, w przypadku gdy uzna, że warunki te nie zostały spełnione, przyjmuje decyzję w tej sprawie. Odnośne akty wykonawcze przyjmuje się zgodnie z procedurą, o której mowa w art. 65 ust. 2. W należycie uzasadnionych szczególnie pilnych przypadkach związanych z bezpieczeństwem Komisja przyjmuje zgodnie z procedurą, o której mowa w art. 65 ust. 4, akty wykonawcze mające natychmiastowe zastosowanie.
Dane państwo członkowskie cofa środek podjęty na mocy ust. 1 po otrzymaniu powiadomienia o decyzji, o której mowa w akapicie pierwszym niniejszego ustępu.
W przypadku gdy jest to konieczne ze względu na stwierdzenie bezpośredniego problemu z zakresu bezpieczeństwa, o którym mowa w ust. 1, Komisja jest uprawniona do przyjęcia aktów delegowanych zgodnie z art. 65c w celu zmiany lub uzupełnienia niniejszego rozporządzenia zaradzenia stwierdzonym problemom z zakresu bezpieczeństwa.”; [Popr. 39]
"
c) ust. 4 otrzymuje brzmienie:"
„4. W przypadku zaistnienia ograniczonych w czasie nieprzewidzianych, pilnych okoliczności lub potrzeb operacyjnych państwa członkowskie mogą zezwolić na odstępstwo od wymagań merytorycznych ustanowionych w niniejszym rozporządzeniu i aktach delegowanych oraz aktach wykonawczych przyjętych na jego podstawie, pod warunkiem że odstępstwa nie mają negatywnego wpływu na poziom bezpieczeństwa. Agencja, Komisja i inne państwa członkowskie są powiadamiane o wszelkich takich odstępstwach, gdy staną się one powtarzalne lub gdy zezwolono na nie na okres dłuższy niż dwa miesiące.”;
"
d) ust. 5 akapit drugi otrzymuje brzmienie:"
„Komisja ocenia, czy odstępstwo jest zgodne z warunkami określonymi w ust. 4 i, jeżeli uzna, że nie jest ono zgodne, przyjmuje decyzję w tej sprawie. Odnośne akty wykonawcze przyjmuje się zgodnie z procedurą, o której mowa w art. 65 ust. 2. W należycie uzasadnionych szczególnie pilnych przypadkach związanych z bezpieczeństwem Komisja przyjmuje zgodnie z procedurą, o której mowa w art. 65 ust. 4, akty wykonawcze mające natychmiastowe zastosowanie.
Zainteresowane państwo członkowskie odwołuje zezwolenie na odstępstwo po otrzymaniu powiadomienia o decyzji, o której mowa w akapicie drugim.”;
"
e) ust. 6 akapit pierwszy otrzymuje brzmienie:"
„6. „W przypadku gdy poziom ochrony równoważny z poziomem wynikającym z zastosowania aktów delegowanych i wykonawczych przyjętych na podstawie niniejszego rozporządzenia można osiągnąć innymi sposobami, państwo członkowskie może, stosując zasadę niedyskryminacji ze względu na przynależność państwową, udzielić zezwolenia na odstępstwo od tych aktów delegowanych lub aktów wykonawczych, zgodnie z procedurą ustanowioną w akapicie drugim oraz ust. 7.”;
"
f) w ust. 7 dodaje się na końcu akapit w brzmieniu drugi otrzymuje brzmienie: [Popr. 10]"
„Jeśli Komisja stwierdzi, uwzględniając zalecenie, o którym mowa w akapicie pierwszym, że warunki ustanowione w ust. 6 zostały spełnione, przyznaje ona odstępstwo niezwłocznie w drodze odnośnej zmiany odpowiednich aktów delegowanych lub aktów wykonawczych przyjętych na podstawie niniejszego rozporządzenia.”;
"
18) w art. 15 wprowadza się następujące zmiany:
a) w ust. 2 zdanie wprowadzające otrzymuje brzmienie:"
„2. Bez uszczerbku dla prawa publicznego dostępu do dokumentów Komisji, ustanowionego w rozporządzeniu (WE) nr 1049/2001, Komisja przyjmuje z własnej inicjatywy szczegółowe przepisy dotyczące udostępniania zainteresowanym stronom informacji, o których mowa w ust. 1 niniejszego artykułu. Odnośne akty wykonawcze przyjmuje się zgodnie z procedurą, o której mowa w art. 65 ust. 3. Środki te uwzględniają konieczność: ”
"
b) ust. 3 otrzymuje brzmienie:"
„3. Krajowenadzory lotnicze organy nadzoru lotniczego zgodnie zez prawem Unii oraz swoim ustawodawstwem krajowym stosują środki niezbędne do zapewnienia właściwej poufności informacji otrzymanych przez nie na podstawie ust. 1.” [Popr. 11]
"
19) Tytuł rozdziału III otrzymuje brzmienie:"
„Agencja Unii Europejskiej ds. Lotnictwa”;
"
20) w art. 17 wprowadza się następujące zmiany:
a) ust. 1 otrzymuje brzmienie:"
„W celu wykonania niniejszego rozporządzenia ustanawia się Agencję Unii Europejskiej ds. Lotnictwa.”;
"
b) w ust. 2 zdanie pierwsze otrzymuje brzmienie:"
„W celu zapewnienia sprawnego funkcjonowania i rozwoju lotnictwa cywilnego, w szczególności jego bezpieczeństwa, Agencja:”; [Popr. 12]
"
c) w ust. 2 dodaje się lit. f) w brzmieniu:"
„f) wspiera właściwe organy państw członkowskich w wykonywaniu ich zadań poprzez zapewnienie forum wymiany informacji oraz ekspertów.”;
"
ca) w ust. 2 dodaje się litery w następującym brzmieniu:"
„g) zgodnie z art. 2 w celu promowania na szczeblu międzynarodowym unijnych standardów i przepisów w dziedzinie lotnictwa poprzez ustanowienie odpowiedniej współpracy z państwami trzecimi i organizacjami międzynarodowymi, a tym samym promowania przepływu unijnych wyrobów lotniczych, wysoko kwalifikowanych pracowników oraz usług lotniczych z myślą o ułatwieniu ich dostępu do nowych rozwijających się rynków na całym świecie;
h)
przeprowadza akredytację krajowych nadzorów lotniczych. Komisja jest uprawniona do przyjęcia aktów delegowanych zgodnie z art. 65b w celu ustanowienia szczegółowych przepisów określających warunki zgodności z przepisami niniejszego ustępu.”; [Popr. 13, 31 i 40]
"
21) art. 19 ust. 2 akapit drugi otrzymuje brzmienie:"
„Dokumenty te odzwierciedlają najnowszy stan wiedzy i najlepsze praktyki w odpowiednich dziedzinach oraz są aktualizowane z uwzględnieniem światowego doświadczenia w lotnictwie oraz, postępu naukowego i technicznego oraz planu centralnego ATM.”; [Popr. 14]
"
22) art. 21 ust. 2 lit. b) ppkt (i) otrzymuje brzmienie:"
„(i) szkoleniowym urządzeniom symulacji lotu eksploatowanym przez organizacje szkoleniowe certyfikowane przez Agencję;”;
"
23) w art. 22 wprowadza się następujące zmiany:
a) w ust. 2 lit. c) wyrazy „w ciągu jednego miesiąca” zastępuje się wyrazami „w ciągu trzech miesięcy”;
b) ust. 2 lit. e) otrzymuje brzmienie:"
„e) jeżeli państwo członkowskie nie zgadza się z wnioskami Agencji dotyczącymi indywidualnego programu, przekazuje sprawę Komisji. Komisja podejmuje decyzję, czy dany program spełnia cele związane z bezpieczeństwem określone w niniejszym rozporządzeniu. Odnośne akty wykonawcze przyjmuje się zgodnie z procedurą, o której mowa w art. 65 ust. 2;”;
"
24) w art. 22a wprowadza się literę w brzmieniu:"
„ca) wydaje i odnawia certyfikaty lub przyjmuje oświadczenia zgodności lub przydatności do użytku oraz zgodności zgodnie z art. 8b ust. 4) i 5) organizacji zapewniających służby lub systemy o zasięgu ogólnoeuropejskim oraz w, przypadku gdy jest to wymagane przez dane państwo członkowskie, również innych instytucji, a także organizacji zaangażowanych w projektowanie, produkcję i obsługę techniczną systemów ATM/ANS i części składowych;”;
"
25) art. 24 ust. 5 otrzymuje brzmienie:"
„5. Z uwzględnieniem zasad ustanowionych w art. 52 i 53, Komisja przyjmuje szczegółowe przepisy w sprawie metodyki prac Agencji przy wykonywaniu zadań, o których mowa w ust. 1, 3 i 4. Odnośne akty wykonawcze przyjmuje się zgodnie z procedurą, o której mowa w art. 65 ust. 2.”;
"
26) w art. 25 wprowadza się następujące zmiany:
a) w ust. 3 część wstępna otrzymuje brzmienie:"
„3. Na podstawie ust. 1 i 2 Komisja ustanawia w drodze aktów delegowanych zgodnie z art. 65b:”;
"
b) ust. 3 lit. b) otrzymuje brzmienie:"
„b) szczegółowe przepisy dotyczące postępowań, środków towarzyszących i sprawozdawczości, jak również procedury podejmowania decyzji, w tym przepisy w zakresie prawa do obrony, dostępu do akt, reprezentacji prawnej, poufności, a także przepisy tymczasowe oraz zasady ustalania wysokości i poboru grzywien i okresowych kar pieniężnych.”;
"
27) w art. 29 skreśla się ust. 2;
28) art. 30 otrzymuje brzmienie:"
„Artykuł 30
Przywileje i immunitety
Do Agencji i jej personelu stosuje się Protokół w sprawie przywilejów i immunitetów Unii Europejskiej.”;
"
29) w art. 33 wprowadza się następujące zmiany:
a) ust. 2 lit. a) otrzymuje brzmienie:"
„a) mianuje dyrektora wykonawczego oraz zastępców dyrektora wykonawczego zgodnie z art. 39a i 39b;”
"
b) ust. 2 lit. c) otrzymuje brzmienie:"
„c) przed dniem 30 listopada każdego roku i po otrzymaniu opinii Komisji przyjmuje roczny i wieloletni program prac Agencji na nadchodzący rok i kolejne lata; wspomniane programy prac przyjmowane są bez uszczerbku dla rocznej procedury budżetowej Wspólnoty i wspólnotowegoUnii oraz jej programu legislacyjnego w odpowiednich obszarach bezpieczeństwa lotniczego; opinia Komisji jest dołączana do programu prac;”; [Popr. 15]
"
c) ust. 2 lit. h) otrzymuje brzmienie:"
„h) sprawuje władzę dyscyplinarną wobec dyrektora wykonawczego oraz – w porozumieniu z dyrektorem wykonawczym – wobec zastępców dyrektora wykonawczego;”;
"
d) w ust. 2 dodaje się litery w następującym brzmieniu:"
„n) zgodnie z ust. 6 wykonuje – w odniesieniu do pracowników Agencji – uprawnienia organu powołującego przyznane temu organowi w regulaminie pracowniczym oraz uprawnienia, które organowi uprawnionemu do zawierania umów o pracę, przyznano w warunkach zatrudnienia innych pracowników (Rozporządzenie Rady (EWG, Euratom, EWWiS) nr 259/68* („uprawnienia organu powołującego”);
o)
zapewnia odpowiednie działania następcze w odniesieniu do ustaleń i zaleceń wynikających ze sprawozdań z audytu wewnętrznego lub zewnętrznego oraz ocen, jak również uzyskanych w rezultacie postępowań przeprowadzonych przez Europejski Urząd ds. Zwalczania Nadużyć Finansowych (OLAF);
p)
przyjmuje odpowiednie przepisy wykonawcze w celu nadania skuteczności regulaminowi pracowniczemu i warunkom zatrudnienia innych pracowników Wspólnot Europejskich, zgodnie z art. 110 regulaminu pracowniczego;
q)
przyjmuje przepisy w sprawie zapobiegania konfliktom interesów i zarządzania nimi w odniesieniu do swych członków, a także członków organu odwoławczego bądź organów odwoławczych.
________________________
* Rozporządzenie Rady (EWG, Euratom, EWWiS) nr 259/68 z dnia 29 lutego 1968 r. ustanawiające regulamin pracowniczy urzędników i warunki zatrudnienia innych pracowników Wspólnot Europejskich oraz ustanawiające specjalne środki stosowane tymczasowo wobec urzędników Komisji (Dz.U. L 56 z 4.3.1968, s. 1).”;
"
e) dodaje się ust. 6 w brzmieniu:"
„6. Zgodnie z procedurą przewidzianą w art. 110 regulaminu pracowniczego zarząd przyjmuje – na podstawie art. 2 ust. 1 regulaminu pracowniczego i art. 6 warunków zatrudnienia innych pracowników – decyzję przekazującą odpowiednie uprawnienia organu powołującego dyrektorowi wykonawczemu i określającą warunki, zgodnie z którymi możliwe jest zawieszenie przekazania tych uprawnień. Dyrektor wykonawczy jest uprawniony do przekazywania tych uprawnień.
Jeżeli wymagają tego szczególne okoliczności, zarząd może – w drodze decyzji podjętej bezwzględną większością głosów swoich członków – zawiesić czasowo przekazanie uprawnień organu powołującego dyrektorowi wykonawczemu oraz uprawnień przez niego przekazanych i wykonywać je samodzielnie bądź przekazać je jednemu ze swoich członków lub też członkowi personelu innemu niż dyrektor wykonawczy.”; [Popr. 16]
"
30) w art. 34 wprowadza się następujące zmiany:
a) w ust. 1 wyrazy „jeden przedstawiciel Komisji” zastępuje się wyrazami „dwóch przedstawicieli Komisji, wszyscy z prawem głosu”;
b) w ust. 1 akapit drugi wyrazy „swojego przedstawiciela i jego zastępcę” zastępuje się wyrazami „swoich przedstawicieli i ich zastępców”;
c) w ust. 1 akapit drugi wyraz „pięć” zastępuje się wyrazem „cztery”:
d) w ust. 1 dodaje się na końcu akapit w brzmieniu:"
„Członków zarządu i ich zastępców powołuje się przez wzgląd na ich wiedzę w dziedzinie lotnictwa, biorąc pod uwagę odpowiednie umiejętności menedżerskie, administracyjne i budżetowe. Wszystkie podmioty reprezentowane w zarządzie dokładają starań w celu ograniczenia rotacji swych przedstawicieli, aby zapewnić ciągłość prac zarządu. Wszystkie podmioty dążą do uzyskania zrównoważonej proporcji kobiet i mężczyzn w składzie zarządu.”;
"
31) w art. 37 ust. 1 wprowadza się następujące zmiany:
— wyrazy „większością głosów dwóch trzecich” zastępuje się wyrazami „zwykłą „bezwzględną większością głosów”; [Popr. 17]
— dodaje się następujące zdanie drugie:"
„Jednakże większość dwóch trzecich głosów członków zarządu jest wymagana przy podejmowaniu decyzji dotyczących przyjęcia programów prac, rocznego budżetu, powołania dyrektora wykonawczego, przedłużenia jego kadencji lub odwołania go ze stanowiska.”;
"
32) dodaje się artykuł w brzmieniu:"
„Artykuł 37a
Rada wykonawcza
1. Zarząd jest wspierany przez radę wykonawczą Zarządowi pomaga rada wykonawcza.
2. Rada wykonawcza:
a)
przygotowuje decyzje, które mają zostać przyjęte przez zarząd;
b)
zapewnia, wraz z zarządem, podjęcie odpowiednich działań następczych w odniesieniu do ustaleń i zaleceń ze sprawozdań z audytu wewnętrznego lub zewnętrznego oraz ocen, jak również uzyskanych w rezultacie postępowań Europejskiego Urzędu ds. Zwalczania Nadużyć Finansowych (OLAF);
c)
nie naruszając obowiązków dyrektora wykonawczego określonych w art. 38, rada wykonawcza służy mu pomocą i doradztwem w zakresie wykonywania decyzji zarządu, mając na uwadze wzmocnieniew celu wzmocnienia nadzoru nad zarządzaniem administracyjnym i budżetowym.
3. W sytuacji pilnej potrzeby rada wykonawcza może tymczasowo podejmować określone decyzje tymczasowe w imieniu zarządu, w szczególności w kwestiach administracyjnych, w tym w zakresiew sprawie zawieszenia przekazania uprawnień organu powołującego, oraz w kwestiach związanych z budżetem. Decyzje te podejmuje się większością pięciu spośród siedmiu członków rady wykonawczej. Przekazuje się je niezwłocznie na najbliższe posiedzenie zarządu. Zarząd może je uchylić, jeżeli zagłosuje za tym bezwzględna liczba członków.
4. W skład rady wykonawczej wchodzi prezes zarządu, jeden przedstawiciel Komisji w zarządzie oraz trzechpięciu innych członków wyznaczonych przez zarząd na okres dwóch lat spośród swoich członków dysponujących prawem głosu. Kadencja pięciu wyznaczonych członków zarządu może być odnawiana nieograniczoną liczbę razy. Prezes zarządu jest również przewodniczącym rady wykonawczej. Dyrektor wykonawczy bierze udział w posiedzeniach rady wykonawczej, ale nie posiada prawa głosu.
5. Kadencja członkówprzewodniczącego rady wykonawczej trwa tyle samo co jego kadencja członkówjako prezesa zarządu. Kadencja przedstawiciela Komisji trwa tyle samo co jego kadencja w zarządzie. Kadencja członków rady wykonawczej kończy się wraz z upływemzakończeniem ich członkostwa w zarządzie.
6. Rada wykonawcza odbywa co najmniej jedno posiedzenie zwyczajne cona trzy miesiące. Ponadto rada wykonawcza zbiera się także z inicjatywy przewodniczącego lub na wniosek swoichjej członków bądź dyrektora wykonawczego.
7. Zarząd ustanawia regulamin rady wykonawczej.”; [Popr. 18]
"
33) w art. 38 wprowadza się następujące zmiany:
a) ust. 1 otrzymuje brzmienie:"
„1. Agencja zarządzana jest przez dyrektora wykonawczego, który dysponuje pełną niezależnością w realizacji swoich zadań. Bez uszczerbku dla uprawnień Komisji, zarządu i rady wykonawczej, dyrektor wykonawczy nie zwraca się o instrukcje do żadnego rządu ani jakiegokolwiek innego podmiotu, ani ich od nich nie przyjmuje.”;
"
b) w ust. 3 skreśla się lit. g);
c) ust. 3 lit. i) otrzymuje brzmienie:"
„i) przekazuje swoje uprawnienia innym członkom personelu Agencji. Komisja określa warunki takiego przekazania. Odnośne akty wykonawcze przyjmuje się zgodnie z procedurą, o której mowa w art. 65 ust. 2;”;
"
d) ust. 3 lit. k) otrzymuje brzmienie:"
„k) przygotowuje roczny i wieloletni program prac i po skonsultowaniu z Komisją przedkłada te programy zarządowi;”;
"
e) w ust. 3 dodaje się litery w następującym brzmieniu:"
„m) realizuje roczny i wieloletni program prac i składa zarządowi sprawozdanie z ich wykonania;
n)
przygotowuje plan działań następczych w odniesieniu do ustaleń i zaleceń wynikających ze sprawozdań z audytu wewnętrznego lub zewnętrznego oraz ocen, jak również uzyskanych w rezultacie postępowań przeprowadzonych przez Europejski Urząd ds. Zwalczania Nadużyć Finansowych (OLAF), i składa – dwa razy w roku Komisji oraz regularnie radzie wykonawczej i zarządowi – sprawozdanie z postępów;
o)
chroni interesy finansowe Unii, stosując środki zapobiegające nadużyciom finansowym, korupcji i innych nielegalnych działań, przez skuteczne kontrole oraz, w razie wykrycia nieprawidłowości, przez odzyskiwanie kwot nienależnie wypłaconych a także, w stosownych przypadkach, przez nakładanie skutecznych, proporcjonalnych i odstraszających kar administracyjnych oraz finansowych;
p)
przygotowuje strategię Agencji w zakresie zapobiegania nadużyciom i przedkłada ją zarządowi do zatwierdzenia.”;
"
34) skreśla się art. 39;
35) dodaje się art. 39a i 39b w brzmieniu:"
„Artykuł 39a
Powoływanie dyrektora wykonawczego
1. Dyrektor wykonawczy zatrudniany jest w Agencji na czas określony, zgodnie z art. 2 lit. a) warunków zatrudnienia innych pracowników.
2. Dyrektor wykonawczy jest mianowany przez zarząd na podstawie osiągnięć i udokumentowanych kompetencji oraz doświadczenia związanego z lotnictwem cywilnym – w drodze wyboru z listy kandydatów zaproponowanych przez Komisję, w wyniku jawnej i przejrzystej procedury wyboru.
Do celów zawarcia umowy w sprawie objęcia stanowiska dyrektora wykonawczego Agencję reprezentuje prezes zarządu.
Przed powołaniem kandydat wybrany przez zarząd może zostać wezwany do złożenia oświadczeniaskłada oświadczenie przed właściwą komisją Parlamentu Europejskiego i udzieleniaudziela odpowiedzi na pytania zadane przez członków tej komisji. [Popr. 19]
3. Kadencja dyrektora wykonawczego wynosi pięć lat. Przed upływemW połowie tego okresu Komisja przeprowadza ocenę sporządza sprawozdanie, w której uwzględnia sięktórym ocenia wyniki pracy dyrektora wykonawczego oraz zadania i wyzwania stojące przed Agencją w przyszłości. Komisja przedkłada to sprawozdanie z oceny odpowiedniej komisji Parlamentu Europejskiego. [Popr. 20]
4. Zarząd – działając na wniosek Komisji, która uwzględnia ocenę, o której mowa w ust. 3 – może przedłużyć kadencję dyrektora wykonawczego jeden raz, na okres nie dłuższy niż pięć lat.
5. Zarząd informuje Parlament Europejski o zamiarze przedłużenia kadencji dyrektora wykonawczego. W miesięcznym okresie poprzedzającym przedłużenie jego kadencji dyrektor wykonawczy może zostać wezwany do złożenia oświadczeniaskłada oświadczenie przed właściwą komisją Parlamentu Europejskiego i do udzieleniaudziela odpowiedzi na pytania członków tej komisji. [Popr. 21]
6. Dyrektor wykonawczy, którego kadencję przedłużono, nie może pod koniec całego okresu urzędowania brać udziału w kolejnym postępowaniu rekrutacyjnym na to samo stanowisko.
7. Dyrektor wykonawczy może zostać odwołany ze stanowiska jedynie na mocy decyzji zarządu działającego na wniosek Komisji. Europejskiej.
8. Zarząd podejmuje decyzje w sprawie powołania, przedłużenia kadencji i odwołania ze stanowiska dyrektora wykonawczego lub zastępców dyrektora wykonawczego większością dwóch trzecich głosów swoich członków z prawem głosu.
Artykuł 39b.
Powoływanie zastępców dyrektora zarządzającego
1. Dyrektorowi wykonawczemu udziela pomocypomaga jeden zastępca dyrektora wykonawczego lub większa ich liczba. [Popr. 22]
2. Decyzje w sprawie powołania, przedłużenia kadencji i odwołania ze stanowiska zastępców dyrektora wykonawczego są podejmowane zgodnie w art. 39a, po konsultacji z dyrektorem wykonawczym i, w stosownych przypadkach, dyrektorem wykonawczym-elektem.”;
"
36) art. 40 ust. 3 otrzymuje brzmienie:"
„3. Komisja lub komisje odwoławcze zbierają się według potrzeb. Komisja określa liczbę komisji odwoławczych i przydział obowiązków. Odnośne akty wykonawcze przyjmuje się zgodnie z procedurą, o której mowa w art. 65 ust. 2.”;
"
37) art. 41 ust. 5 otrzymuje brzmienie:"
„5. Komisja określa kwalifikacje wymagane od członków każdej komisji odwoławczej, uprawnienia poszczególnych członków w fazie przygotowawczej do podjęcia decyzji i zasady głosowania. Odnośne akty wykonawcze przyjmuje się zgodnie z procedurą, o której mowa w art. 65 ust. 3.”;
"
38) art. 52 ust. 1 lit. b) otrzymuje brzmienie:"
„b) w każdym przypadku gdy jest to niezbędne, zapewniają udział ekspertów zainteresowanych stron lub wykorzystują wiedzę fachową odpowiednich europejskich organów normalizacyjnych, organizacji Eurocontrol lub innych wyspecjalizowanych organów;”;
"
39) art. 56 otrzymuje brzmienie:"
„Artykuł 56
Roczny i wieloletni program prac
1. Do dnia 30 listopada każdego roku, zgodnie z art. 33 ust. 2 lit. c), zarząd przyjmuje dokument programowy zawierający założenia programu wieloletniego i rocznego, w oparciu o projekt przedstawiony przez dyrektora wykonawczego, biorąc pod uwagę opinię Komisji. Przekazuje go Parlamentowi Europejskiemu, Radzie i Komisji.
Dokument programowy staje się ostateczny po końcowym uchwaleniu budżetu ogólnego i w razie potrzeby podlega odpowiednim dostosowaniom.
Roczny i wieloletni program prac ma na celu wspieranie stałej poprawy bezpieczeństwa lotnictwa europejskiego i jest zgodny z celami, mandatem i zadaniami Agencji określonymi w niniejszym rozporządzeniu.
2. Roczny program prac zawiera szczegółowe cele oraz oczekiwane rezultaty, w tym wskaźniki wykonania. Zawiera on także opis działań, które mają być finansowane, oraz wskazanie zasobów ludzkich i finansowych przeznaczonych na każde działanie, zgodnie z zasadą tworzenia budżetu zadaniowego i zarządzania zadaniowego. Roczny program prac musi być spójny z wieloletnim programem prac, o którym mowa w ust. 4. Wskazuje się w nim jasno zadania, które zostały dodane, zmienione lub usunięte w porównaniu z poprzednim rokiem budżetowym.
Zawiera on strategię w zakresie utrzymywania stosunków z państwami trzecimi lub organizacjami międzynarodowymi, o których mowa w art. 27 ust. 2, i działania związane z tą strategią.
3. Zarząd dokonuje zmiany przyjętego rocznego programu prac w przypadku przekazania Agencji nowego zadania.
Wszelkie istotne zmiany rocznego programu prac są przyjmowane na podstawie tej samej procedury, którą zastosowano w odniesieniu do pierwotnego rocznego programu prac. Zarząd może przekazać dyrektorowi wykonawczemu uprawnienie do dokonania nieznacznych zmian w rocznym programie prac.
4. Wieloletni program prac określa ogólne założenia strategiczne, w tym cele, oczekiwane rezultaty i wskaźniki wykonania. Obejmuje on również programowanie w zakresie zasobów, w tym budżetu wieloletniego i personelu.
Program w zakresie zasobów jest aktualizowany co roku. Założenia strategiczne są uaktualniane w miarę potrzeb, a w szczególności w celu uwzględnienia wyników oceny, o której mowa w art. 62.”;
"
40) art. 57 akapit pierwszy otrzymuje brzmienie:[nie dotyczy polskiej wersji językowej.]"
„Roczne sprawozdanie ogólne zawiera opis sposobu realizacji przez Agencję rocznego programu prac. Zawiera wyraźne wskazanie, które z mandatów i zadań Agencji dodano, zmieniono lub usunięto w porównaniu w rokiem poprzednim.”;
"
41) w art. 59 ust. 1 dodaje się litery w brzmieniu:"
„f) opłat wnoszonych zgodnie z art. 13 rozporządzenia (WE rozporządzeniem wykonawczym Komisji (UE) nr [rozporządzenie SES] za zadania odnośnych organów391/2013* dotyczącym wykonywanych przez Agencję zadań w zakresie nadzoru nad ATM/ANS.; [Popr. 23]
fa)
dotacje.[Popr. 24]
___________________
* Rozporządzenie wykonawcze Komisji (UE) nr 391/2013 z dnia 3 maja 2013 r. ustanawiające wspólny system opłat za korzystanie ze służb żeglugi powietrznej (Dz.U. L 128 z 9.5.2013, s. 31).”;
"
41a) dodaje się artykuł w brzmieniu:"
„Artykuł 61a
Konflikt interesów
1. Dyrektor wykonawczy oraz urzędnicy oddelegowani czasowo przez państwa członkowskie i Komisję składają oświadczenie dotyczące zobowiązań oraz oświadczenie wskazujące na brak bezpośrednich lub pośrednich interesów, które mogłyby zostać uznane za szkodzące ich niezależności. Oświadczenia te składa się na piśmie w momencie obejmowania stanowiska i odnawia w przypadku zmiany sytuacji osobistej. Członkowie zarządu, rady wykonawczej i komisji odwoławczej również składają takie oświadczenia, które podaje się do wiadomości publicznej łącznie z ich życiorysami. Agencja publikuje na swojej stronie internetowej listę członków organów opisanych w art. 42 oraz swoich ekspertów zewnętrznych i wewnętrznych.
2. Zarząd realizuje politykę zarządzania konfliktami interesów i unikania ich, obejmującą co najmniej:
a)
zasady rozpatrywania i weryfikacji oświadczeń finansowych, obejmujące reguły podawania ich do wiadomości publicznej, z uwzględnieniem art. 77;
b)
obowiązkowe wymogi dotyczące szkoleń w zakresie konfliktów interesów dla personelu Agencji oraz oddelegowanych ekspertów krajowych;
c)
zasady dotyczące upominków i zaproszeń;
d)
szczegółowe zasady stanowisk, jakich nie mogą obejmować pracownicy i członkowie Agencji po zakończeniu stosunku pracy z nią;
e)
przepisy dotyczące przejrzystości decyzji Agencji, w tym protokołów posiedzeń organów Agencji, które podaje się do wiadomości publicznej, z uwzględnieniem danych szczególnie chronionych, informacji niejawnych i danych handlowych; oraz
f)
sankcje i inne mechanizmy mające zagwarantować autonomię i niezależność Agencji.
Agencja ma na uwadze konieczność utrzymania równowagi pomiędzy ryzykiem a korzyściami, szczególnie jeżeli chodzi o cel uzyskania możliwie najlepszych ekspertyz naukowych i doradztwa w tym względzie, a także konieczność podjęcia działania w przypadku konfliktów interesów. Dyrektor wykonawczy przedstawia informacje odnoszące się do realizacji tej polityki, składając sprawozdanie Parlamentowi Europejskiemu i Radzie zgodnie z niniejszym rozporządzeniem.”; [Popr. 25]
"
42) w art. 62 wprowadza się następujące zmiany:
a) w ust. 1 wyraz „zarząd” zastępuje się wyrazem „Komisja”;
b) dodaje się ustęp w brzmieniu:"
„4. Przy okazji co drugiej oceny dokonuje się także oceny wyników osiągniętych przez Agencję w zakresie jej celów, mandatu i zadań. Jeśli Komisja uzna, że dalsze działanie Agencji w odniesieniu do powierzonych jej celów, mandatu i zadań nie jest uzasadnione, może wnioskować o stosowną zmianę lub uchylenie niniejszego rozporządzenia.”;
"
43) w art. 64 wprowadza się następujące zmiany:
a) tytuł artykułu otrzymuje brzmienie: „Opłaty i obciążenia”;
b) ust. 1 otrzymuje brzmienie:"
„1. Komisja jest uprawniona do przyjęcia aktów delegowanych zgodnie z art. 65b w celu określenia, na podstawie ust. 3, 4 i 5, szczegółowych przepisów dotyczących opłat i obciążeń.”;
"
c) ust. 3 otrzymuje brzmienie:"
„3. Przepisy, o których mowa w ust. 1, określają w szczególności czynności, za które na podstawie art. 59 ust. 1 lit. c) i d) pobiera się opłaty i obciążenia, wysokość tych opłat i obciążeń oraz sposób ich pobierania.”;
"
d) ust. 5 otrzymuje brzmienie:"
„5. Kwotę opłat i obciążeń ustala się na takim poziomie, by zapewnić, aby związane z nimi dochody były w zasadzie wystarczające do pokrycia pełnego kosztu wykonanych usług. W koszcie tym uwzględnia się wszystkie wydatki Agencji związane z personelem zaangażowanym w czynności, o których mowa w ust. 3, w tym przypadającą na pracodawcę część składki wnoszoną na rzecz systemu emerytalnego. Opłaty i obciążenia, w tym pobrane w 2007 r., stanowią przydzielony dochód Agencji.”;
"
da) dodaje się ustęp w brzmieniu:"
„6. Liczba pracowników finansowanych z dochodów pochodzących z opłat i obciążeń może zmieniać się zgodnie z zapotrzebowaniem rynku na certyfikaty, zatwierdzenia i inne usługi.”; [Popr. 26]
"
44) art. 65 otrzymuje brzmienie:"
„Artykuł
Komitet
1. Komisję wspomaga komitet. Komitet ten jest komitetem w rozumieniu rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) nr 182/2011*.
2. W przypadku odesłania do niniejszego ustępu stosuje się art. 4 rozporządzenia (UE) nr 182/2011.
3. W przypadku odesłania do niniejszego ustępu stosuje się art. 5 rozporządzenia (UE) nr 182/2011.
4. W przypadku odesłania do niniejszego ustępu stosuje się art. 8 rozporządzenia (UE) nr 182/2011, w związku z jego art. 4.
________________________
* Rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) nr 182/2011 z dnia 16 lutego 2011 r. ustanawiające przepisy i zasady ogólne dotyczące trybu kontroli przez państwa członkowskie wykonywania uprawnień wykonawczych przez Komisję (Dz.U. L 55 z 28.2.2011, s. 13).”;
"
45) skreśla się art. 65a;
46) dodaje się artykuły w brzmieniu:"
„Artykuł 65b
Wykonywanie przekazanych uprawnień
1. Powierzenie Komisji uprawnień do przyjęcia aktów delegowanych podlega warunkom określonym w niniejszym artykule.
2. Przekazanie uprawnień, o którym mowa w art. 5 ust. 5, art. 6 ust. 2, art. 6 ust. 3, art. 7 ust. 6, art. 8 ust. 5, art. 8a ust. 5, art. 8b ust. 6, art. 8c ust. 10, art. 9 ust. 4, art. 10 ust. 5, art. 14 ust. 3, art. 14 ust. 7, art. 25 ust. 3 i art. 64 ust. 1, powierza się Komisji na czas nieokreślony okres pięciu lat od daty wejścia w życie niniejszego rozporządzenia. Komisja sporządza sprawozdanie dotyczące przekazania uprawnień nie później niż dziewięć miesięcy przed końcem okresu pięciu lat. Przekazanie uprawnień zostaje automatycznie przedłużone na takie same okresy, chyba że Parlament Europejski lub Rada sprzeciwią się takiemu przedłużeniu nie później niż trzy miesiące przed końcem każdego okresu. [Popr. 27]
3. Przekazanie uprawnień, o którym mowa w art. 5 ust. 5, art. 6 ust. 2, art. 6 ust. 3, art. 7 ust. 6, art. 8 ust. 5, art. 8a ust. 5, art. 8b ust. 6, art. 8c ust. 10, art. 9 ust. 4, art. 10 ust. 5, art. 14 ust. 3, art. 14 ust. 7, art. 25 ust. 3 i art. 64 ust. 1, może zostać w dowolnym momencie odwołane przez Parlament Europejski lub przez Radę. Decyzja o odwołaniu kończy przekazanie określonych w niej uprawnień. Decyzja o odwołaniu staje się skuteczna od następnego dnia po jej opublikowaniu w Dzienniku Urzędowym Unii Europejskiej lub w określonym w tej decyzji późniejszym terminie. Nie wpływa ona na ważność jakichkolwiek już obowiązujących aktów delegowanych.
4. Niezwłocznie po przyjęciu aktu delegowanego Komisja przekazuje go równocześnie Parlamentowi Europejskiemu i Radzie.
5. Akt delegowany przyjęty na podstawie art. 5 ust. 5, art. 6 ust. 2, art. 6 ust. 3, art. 7 ust. 6, art. 8 ust. 5, art. 8a ust. 5, art. 8b ust. 6, art. 8c ust. 10, art. 9 ust. 4, art. 10 ust. 5, art. 14 ust. 3, art. 14 ust. 7, art. 25 ust. 3 i art. 64 ust. 1 wchodzi w życie tylko wówczas, gdy Parlament Europejski albo Rada nie wyraziły sprzeciwu w terminie dwóch miesięcy od przekazania tego aktu Parlamentowi Europejskiemu i Radzie lub gdy, przed upływem tego terminu, zarówno Parlament Europejski, jak i Rada poinformowały Komisję, że nie wniosą sprzeciwu. Termin ten przedłuża się o dwa miesiące z inicjatywy Parlamentu Europejskiego lub Rady.
Artykuł 65c
Tryb pilny
1. Akty delegowane przyjęte w trybie niniejszego artykułu wchodzą w życie niezwłocznie i mają zastosowanie, dopóki nie zostanie wyrażony sprzeciw zgodnie z ust. 2. Przekazując akt delegowany Parlamentowi Europejskiemu i Radzie podaje się powody zastosowania trybu pilnego.
2. Parlament Europejski albo Rada mogą wyrazić sprzeciw wobec aktu delegowanego zgodnie z procedurą, o której mowa w art. 65b ust. 5. W takim przypadku Komisja uchyla akt niezwłocznie po doręczeniu przez Parlament Europejski lub Radę decyzji o sprzeciwie.”;
"
46a) dodaje się artykuł w brzmieniu:"
„Artykuł 65d
Sprawozdanie Komisji
Zgodnie z Traktatem o funkcjonowaniu Unii Europejskiej Komisja przeprowadza przegląd stosowania niniejszego rozporządzenia i do dnia 31 grudnia 2015 r. przedkłada Parlamentowi Europejskiemu i Radzie sprawozdanie dotyczące dalszych działań związanych z tworzeniem opartych na ryzyku, proporcjonalnych i zrównoważonych ramach bezpieczeństwa.” [Popr. 28]
"
47) dodaje się art. 66a w brzmieniu:"
„Artykuł 66a
Porozumienie w sprawie siedziby i warunków funkcjonowania
1. Niezbędne uzgodnienia dotyczące pomieszczeń, które przyjmujące państwo członkowskie ma przeznaczyć dla Agencji, oraz wyposażenia, które zostanie udostępnione przez to państwo członkowskie, wraz ze szczegółowymi przepisami odnoszącymi się w przyjmującym państwie członkowskim do dyrektora wykonawczego, członków zarządu, pracowników agencji, a także członków ich rodzin, określa się w porozumieniu w sprawie siedziby między Agencją a państwem członkowskim, w którym ta siedziba została zlokalizowana, zawartym po uzyskaniu zgody zarządu i nie później niż dwa lata po wejściu w życie rozporządzenia (UE) nr […].
2. Przyjmujące państwo członkowskie zapewnia możliwie najlepsze warunki dla zagwarantowania właściwego funkcjonowania Agencji, w tym wielojęzyczne placówki szkolne o orientacji europejskiej oraz odpowiednie połączenia transportowe.”;
"
48) dodaje się artykuł w brzmieniu:"
„Artykuł 66b
Przepisy w zakresie bezpieczeństwa dotyczące ochrony informacji niejawnych oraz informacji nieklasyfikowanych szczególnie chronionych
Agencja stosuje zasady bezpieczeństwa zawarte w przepisach bezpieczeństwa Komisji dotyczących ochrony informacji niejawnych UE (EUCI) oraz informacji nieklasyfikowanych szczególnie chronionych, zgodnie z załącznikiem do decyzji Komisji 2001/844/WE, EWWiS, Euratom. Stosowanie zasad bezpieczeństwa obejmuje między innymi przepisy w zakresie wymiany, przetwarzania i przechowywania takich informacji.”;
"
49) w załączniku V pkt 2 i 3 otrzymują brzmienie:"
„2. Jednostka i personel odpowiedzialni za zadania certyfikacyjne i związane z nadzorem muszą wykonywać swoje zadania z zachowaniem najwyższego stopnia uczciwości zawodowej z wykorzystaniem najlepszej możliwej wiedzy technicznej i nie mogą podlegać jakimkolwiek naciskom ani bodźcom, w szczególności natury finansowej, które mogłyby mieć wpływ na ich osąddecyzje lub wyniki przeprowadzanych przez nich kontroli, zwłaszcza ze strony osób lub grup osób, których dotyczyć będą wyniki procesu certyfikacji lub nadzoru. [Popr. 29]
3. Jednostka musi zatrudniać personel i posiadać środki niezbędne do właściwego wykonywania zadań technicznych i administracyjnych związanych z procesem certyfikacji i nadzoru; powinna również posiadać dostęp do wyposażenia wymaganego do realizacji kontroli nadzwyczajnych.”;
"
50) w załączniku Vb wprowadza się następujące zmiany:
a) ust. 2 lit. c) ppkt (iv) otrzymuje brzmienie:"
„Służby kontroli ruchu lotniczego oraz związane z nimi procesy zapewniają odpowiednią separację pomiędzy statkami powietrznymi i zapobiegają na terenie manewrowym lotniska kolizjom statków powietrznych z przeszkodami w tym obszarze oraz, w stosownych przypadkach i o ile to możliwe, pomagają w ochronie przed pozostałymi zagrożeniami lotniczymi oraz zapewniają bezzwłoczną i terminową koordynację ze wszystkimi odnośnymi operatorami oraz sąsiednimi rejonami przestrzeni powietrznej.”;
"
b) w ust. 2 lit. g) dodaje się na końcu następujące zdania:"
„Zarządzanie przepływem prowadzi się w celu optymalizacji dostępnej przepustowości w zakresie wykorzystania przestrzeni powietrznej oraz usprawnienia procesu zarządzania przepływem ruchu lotniczego. Jego podstawą jest jawność i skuteczność działania, gwarantujące, iż przepustowość jest zapewniana w sposób elastyczny i punktualny, stosownie do zaleceń Regionalnego planu żeglugi powietrznej ICAO dla regionu Europy.
Środki, o których mowa w art. 8b ust. 6, dotyczące zarządzania przepływem, wspomagają decyzje operacyjne instytucji zapewniających służby żeglugi powietrznej, operatorów portów lotniczych i użytkowników przestrzeni powietrznej i obejmują następujące zagadnienia:
a)
planowanie lotu;
b)
wykorzystanie dostępnej przepustowości przestrzeni powietrznej podczas wszystkich faz lotu, włączając przydzielanie czasu na start i lądowanie; oraz
c)
użytkowanie systemu tras przez ogólny ruch lotniczy, obejmujące:
—
stworzenie jednolitej publikacji w celu ukierunkowania tras i ruchu,
—
możliwości ominięcia przez lotnictwo ogólne obszarów o dużym natężeniu ruchu lotniczego, oraz
—
przepisy pierwszeństwa dotyczące dostępu do przestrzeni powietrznej dla ogólnego ruchu lotniczego, szczególnie w okresach zwiększonego natężenia ruchu lub kryzysu,
d)
uwzględnienie zgodności pomiędzy planami lotów oraz przydziałami czasu na start lub lądowanie w portach lotniczych, a także niezbędną koordynację z rejonami sąsiednimi.”;
"
c) w ust. 2 lit. h) dodaje się na końcu następujące zdania:"
„Biorąc pod uwagę organizację wojskowych aspektów w ramach odpowiedzialności państw członkowskich, zarządzanie przestrzenią powietrzną wspomaga również jednolite stosowanie koncepcji elastycznego użytkowania przestrzeni powietrznej zgodnie z opisem przedstawionym przez ICAO i wdrożone na mocy rozporządzenia (WE) nr 551/2004, w celu ułatwienia zarządzania przestrzenią powietrzną oraz zarządzania ruchem lotniczym w związku ze wspólną polityką transportową.
Państwa członkowskie przedstawiają Komisji roczne sprawozdania dotyczące zastosowania w związku ze wspólną polityką transportową koncepcji elastycznego użytkowania przestrzeni powietrznej w odniesieniu do przestrzeni powietrznej podlegającej ich odpowiedzialności.”;
"
d) w ust. 3 lit. a) dodaje się na końcu następujące zdanie:"
„Systemy te obejmują w szczególności:
1. systemy i procedury zarządzania przestrzenią powietrzną,
2. systemy i procedury zarządzania przepływem ruchu lotniczego,
3. systemy i procedury służb ruchu lotniczego, w szczególności systemy przetwarzania danych o lotach, systemy przetwarzania danych z procesu dozoru oraz systemy interfejsów człowiek-maszyna,
4. systemy łączności oraz procedury łączności ziemia-ziemia, powietrze-ziemia i powietrze-powietrze,
5. systemy i procedury nawigacji,
6. systemy i procedury nadzorowania,
7. systemy i procedury służb informacji lotniczej,
8. systemy i procedury wykorzystania informacji meteorologicznej.”;
"
e) w ust. 3 lit. b) dodaje się na końcu następujące zdania:"
„Systemy ATM/ANS oraz ich części składowe są projektowane, budowane, utrzymywane i obsługiwane z wykorzystaniem odpowiednich i zatwierdzonych procedur w taki sposób, aby zapewnić jednolite działanie europejskiej sieci zarządzania ruchem lotniczym (EATMN) nieprzerwanie dla każdej fazy lotu. Za jednolite działanie można w szczególności uznać dzielenie się informacjami obejmującymi właściwe dane o statusie operacyjnym, jednakowe rozumienie informacji, porównywalne charakterystyki przetwarzania oraz procedury towarzyszące, które umożliwiają wspólne działania operacyjne uzgodnione dla całości lub części EATMN.
EATMN, jej systemy i ich części składowe wspomagają w sposób skoordynowany nowo uzgodnione i zatwierdzone koncepcje operacyjne, które przyczyniają się do poprawy jakości, zrównoważenia i skuteczności działania służb żeglugi powietrznej, szczególnie w odniesieniu do bezpieczeństwa i przepustowości.
EATMN, jej systemy i ich części składowe wspomagają stopniowe wdrażanie współpracy cywilno-wojskowej w stopniu niezbędnym do efektywnego zarządzania przestrzenią powietrzną i przepływem ruchu lotniczego oraz jej bezpiecznego i wydajnego użytkowania przez wszystkich operatorów, poprzez zastosowanie koncepcji elastycznego wykorzystania przestrzeni powietrznej.
Aby zapewnić osiągnięcie tych celów, EATMN, jej systemy i ich części składowe, wspomagają terminowe wzajemne udostępnianie przez stronę cywilną i wojskową poprawnych i spójnych informacji obejmujących wszystkie fazy lotu.”.
"
Artykuł 2
Niniejsze rozporządzenie wchodzi w życie dwudziestego dnia po jego opublikowaniu w Dzienniku Urzędowym Unii Europejskiej.
Niniejsze rozporządzenie wiąże w całości i jest bezpośrednio stosowane we wszystkich państwach członkowskich.
Rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (WE) nr 1108/2009 z dnia 21 października 2009 r. zmieniające rozporządzenie (WE) nr 216/2008 w zakresie lotnisk, zarządzania ruchem lotniczym i służb żeglugi powietrznej oraz uchylające dyrektywę 2006/23/WE (Dz.U. L 309 z 24.11.2009, s. 51_.
Rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (WE) nr 1070/2009 z dnia 21 października 2009 r. zmieniające rozporządzenia (WE) nr 549/2004, (WE) nr 550/2004, (WE) nr 551/2004 oraz (WE) nr 552/2004 w celu poprawienia skuteczności działania i zrównoważonego rozwoju europejskiego systemu lotnictwa (Dz.U. L 300 z 14.11.2009, s. 34).
Rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (WE) nr 216/2008 z dnia 20 lutego 2008 r. w sprawie wspólnych zasad w zakresie lotnictwa cywilnego i utworzenia Europejskiej Agencji Bezpieczeństwa Lotniczego oraz uchylające dyrektywę Rady 91/670/EWG, rozporządzenie (WE) nr 1592/2002 i dyrektywę 2004/36/WE (Dz.U. L 79 z 19.3.2008, s. 1).
Rozporządzenie (WE) nr 549/2004 Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 10 marca 2004 r. ustanawiające ramy tworzenia Jednolitej Europejskiej Przestrzeni Powietrznej (Rozporządzenie ramowe) (Dz.U. L 96 z 31.3.2004, s. 1).
Rozporządzenie (WE) nr 550/2004 Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 10 marca 2004 r. w sprawie zapewniania służb nawigacji lotniczej w Jednolitej Europejskiej Przestrzeni Powietrznej (Rozporządzenie w sprawie zapewniania służb) (Dz.U. L 96 z 31.3.2004, s. 10).
Rozporządzenie (WE) nr 551/2004 Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 10 marca 2004 r. w sprawie organizacji i użytkowania przestrzeni powietrznej w Jednolitej Europejskiej Przestrzeni Powietrznej (Rozporządzenie w sprawie przestrzeni powietrznej) (Dz.U. L 96 z 31.3.2004, s. 20).
Rozporządzenie (WE) nr 552/2004 Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 10 marca 2004 r. w sprawie interoperacyjności Europejskiej Sieci Zarządzania Ruchem Lotniczym (Rozporządzenie w sprawie interoperacyjności) (Dz.U. L 96 z 31.3.2004, s. 26).
Rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) nr 182/2011 z dnia 16 lutego 2011 r. ustanawiające przepisy i zasady ogólne dotyczące trybu kontroli przez państwa członkowskie wykonywania uprawnień wykonawczych przez Komisję (Dz.U. L 55 z 28.2.2011, s. 13).
Rezolucja ustawodawcza Parlamentu Europejskiego z dnia 12 marca 2014 r. w sprawie wniosku dotyczącego dyrektywy Parlamentu Europejskiego i Rady w sprawie imprez turystycznych i aranżowanych usług turystycznych, zmieniającej rozporządzenie (WE) nr 2006/2004, dyrektywę 2011/83/UE i uchylającej dyrektywę Rady 90/314/EWG (COM(2013)0512 – C7-0215/2013 – 2013/0246(COD))
(Zwykła procedura ustawodawcza: pierwsze czytanie)
Parlament Europejski,
– uwzględniając wniosek Komisji przedstawiony Parlamentowi Europejskiemu i Radzie (COM(2013) 512),
– uwzględniając art. 294 ust. 2 oraz art. 114 Traktatu o funkcjonowaniu Unii Europejskiej, zgodnie z którymi wniosek został przedstawiony Parlamentowi przez Komisję (C7‑0215/2013),
– uwzględniając art. 294 ust. 3 Traktatu o funkcjonowaniu Unii Europejskiej,
– uwzględniając opinię Europejskiego Komitetu Ekonomiczno-Społecznego z dnia 11 grudnia 2013 r.(1),
– po konsultacji z Komitetem Regionów,
– uwzględniając art. 55 Regulaminu,
– uwzględniając sprawozdanie Komisji Rynku Wewnętrznego i Ochrony Konsumentów oraz opinie Komisji Transportu i Turystyki, jak również Komisji Prawnej (A7-0124/2014),
1. przyjmuje poniższe stanowisko w pierwszym czytaniu;
2. zwraca się do Komisji o ponowne przekazanie mu sprawy, jeśli uzna ona za stosowne wprowadzić znaczące zmiany do swojego wniosku lub zastąpić go innym tekstem;
3. zobowiązuje swojego przewodniczącego do przekazania stanowiska Parlamentu Radzie i Komisji, a także parlamentom narodowym.
Stanowisko Parlamentu Europejskiego przyjęte w pierwszym czytaniu w dniu 12 marca 2014 r. w celu przyjęcia dyrektywy Parlamentu Europejskiego i Rady 2014/.../UE w sprawie imprez turystycznych, zorganizowanych wyjazdów wakacyjnych, zorganizowanych wycieczeki aranżowanychpowiązanych usług turystycznych, zmieniającej rozporządzenie (WE) nr 2006/2004 i dyrektywę Parlamentu Europejskiego i Rady 2011/83/UE oraz uchylającej dyrektywę Rady 90/314/EWG [Popr. 1]
uwzględniając Traktat o funkcjonowaniu Unii Europejskiej, w szczególności jego art. 114,
uwzględniając wniosek Komisji Europejskiej,
po przekazaniu projektu aktu ustawodawczego parlamentom narodowym,
uwzględniając opinię Europejskiego Komitetu Ekonomiczno-Społecznego(2),
po konsultacji z Komitetem Regionów,
stanowiąc zgodnie ze zwykłą procedurą ustawodawczą(3),
a także mając na uwadze, co następuje:
(1) Dyrektywa Rady 90/314/EWG (4) ustanawia szereg istotnych praw konsumentów w odniesieniu do zorganizowanych podróży, w szczególności w odniesieniu do wymogów informacyjnych, odpowiedzialności przedsiębiorstwa handlowego w związku z realizacją imprezy turystycznej oraz ochrony na wypadek niewypłacalności organizatora lub punktu sprzedaży detalicznej. Jednakże konieczne jest dostosowanie ram prawnych do zmian zachodzących na rynku, tak aby stały się one bardziej odpowiednie dla rynku wewnętrznego, a także aby usunięte zostały niejasności oraz luki prawne.
(2) Turystyka odgrywa ważną rolę w gospodarce Unii, a imprezy turystyczne,zorganizowane wyjazdy wakacyjne i zorganizowane wycieczki („imprezy turystyczne”) stanowią znaczącą część tego rynku. Od momentu przyjęcia dyrektywy 90/314/EWG w sektorze turystyki zaszły ogromne zmiany. Obok tradycyjnych kanałów dystrybucji coraz ważniejszym medium, za pośrednictwem którego oferowane są usługi turystyczne, staje się internet. Usługi turystyczne są łączone, nie tylko w postaci tradycyjnych, wcześniej zorganizowanych imprez turystycznych, ale często w sposób dostosowany do indywidualnych potrzeb klienta. Wiele spośród tych produktów turystycznych znajduje się w tzw. szarej strefie prawnej lub wyraźnie nie zostało objętych zakresem dyrektywy 90/314/EWG. Celem niniejszej dyrektywy jest dostosowanie zakresu ochrony do tych zmian, zwiększenie przejrzystości i zwiększenie pewności prawa dla podróżujących i przedsiębiorców. [Popr. 2]
(3) Artykuł 169 Traktatu o funkcjonowaniu Unii Europejskiej (zwanego dalej „TFUE”) stanowi, że Unia ma się przyczyniać do osiągnięcia wysokiego poziomu ochrony konsumentów poprzez środki, które przyjmuje na podstawie art. 114 TFUE.
(4) Dyrektywa 90/314/EWG daje państwom członkowskim dużą swobodę uznania w zakresie transpozycji; w związku z tym w dalszym ciągu istnieją znaczące rozbieżności między prawem poszczególnych państw członkowskich. Rozdrobnienie prawne prowadzi do zwiększenia kosztów ponoszonych przez przedsiębiorstwa oraz stanowi przeszkodę dla osób zamierzających prowadzić działalność transgraniczną. Tym samym ograniczone zostają możliwości dokonywania wyboru przez konsumentów.
(5) Zgodnie z art. 26 ust. 2 TFUE, rynek wewnętrzny obejmuje obszar bez granic wewnętrznych, na którym zapewnia się swobodny przepływ towarów i usług oraz swobodaswobodę przedsiębiorczości. W celu stworzenia rzeczywistego, wewnętrznego rynku konsumenckiego w tym sektorze, niezbędne jest ujednolicenie niektórych aspektówpraw i obowiązków wynikających z umów dotyczących imprez turystycznych oraz aranżowanychpowiązanych usług turystycznych, przy zachowaniu właściwej równowagi między wysokim poziomem ochrony konsumentów a konkurencyjnością przedsiębiorstw. [Popr. 3]
(6) Transgraniczny potencjał rynku zorganizowanych podróży w Unii nie jest obecnie w pełni wykorzystany. Rozbieżności w przepisach chroniących podróżnych w poszczególnych państwach członkowskich zniechęcają podróżnych z jednego państwa członkowskiego do zakupu imprez turystycznych i powiązanych usług turystycznych w innym państwie członkowskim; podobnie zniechęcają one organizatorów i sprzedawców detalicznych z jednego państwa członkowskiego do sprzedaży takich usług w innym państwie członkowskim. W celu umożliwienia konsumentom i przedsiębiorstwom czerpania pełnych korzyści z rynku wewnętrznego, przy jednoczesnym zapewnieniu wysokiego poziomu ochrony konsumentów w całej Unii, konieczne jest dalsze zbliżenie przepisów ustawodawczych państw członkowskich w zakresie imprez turystycznych i powiązanych usług turystycznych.
(7) Większość podróżnych nabywających imprezy turystyczne to konsumenci w rozumieniu unijnego prawa ochrony konsumentów. Nie zawsze jest przy tym łatwo rozróżnić między konsumentami a przedstawicielami małych przedsiębiorstw lub pracownikami, którzy rezerwują podróże związane z ich działalnością gospodarczą lub zawodową za pośrednictwem tych samych kanałów rezerwacji, jakie wykorzystują konsumenci. Tacy podróżni często wymagają zbliżonego poziomu ochrony. W przeciwieństwie do tego duże przedsiębiorstwa lub organizacje często aranżują usługi turystyczne dla swoich pracowników, członków i przedstawicieli na podstawie umowy ramowej dotyczącej podróży służbowej z firmamispecjalizującymi się w organizowaniu podróży służbowych. Ten ostatni rodzaj aranżowanych usług turystycznych nie wymaga takiego poziomu ochrony, jaki przewiduje się dla konsumentów. W związku z tym niniejsza dyrektywa powinna mieć zastosowanie do osób podróżujących służbowo tylko w takim zakresie, w jakim nie dokonują oni uzgodnień dotyczących podróży w oparciu o umowę ramową. W celu uniknięcia nieporozumień w związku z definicją pojęcia „konsumenta” zawartego „konsument” stosowanego w innych dyrektywachaktach prawnych Unii dotyczących ochrony konsumenta, osoby chronione na podstawie niniejszej dyrektywy należy określać jako „podróżnych”. [Popr. 4]
(8) Ponieważ usługi turystyczne mogą być łączone na wiele różnych sposobów, za imprezy turystyczne należy uznać wszystkie połączenia usług turystycznych, które charakteryzują się cechami, jakie podróżni zazwyczaj wiążą z imprezami turystycznymi, zwłaszcza gdy pojedyncze usługi turystyczne zostają powiązane w obrębie jednego produktu turystycznego, za którego właściwe wykonanie odpowiedzialność ponosi organizator. Zgodnie z orzecznictwem Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej(5), nie należy różnicować, czy usługi turystyczne są łączone przed nawiązaniem jakiegokolwiek kontaktu z podróżnym czy też na prośbę podróżnego względnie zgodnie z dokonanym przez niego wyborem. Zastosowanie powinny mieć te same zasady, niezależnie od tego, czy rezerwacja ma miejsce za pośrednictwem stacjonarnego biura podróży czy też odbywa się drogą elektroniczną (online).
(9) W celu zachowania przejrzystości należy wprowadzić rozróżnienie między imprezami turystycznymi a aranżowanymipowiązanymi usługami turystycznymi. W przypadku tych ostatnich internetowe lub stacjonarne biuro podróży pomaga podróżnemu w połączeniu usług turystycznych, co prowadzi do zawarcia przez podróżnego umów z różnymi dostawcami usług turystycznych, w tym poprzez powiązane w ukierunkowanysposób procesy rezerwacji. Umowy te nie posiadają takich cech jak umowy o imprezę turystyczną, a zatem nie należy stosować wobec nich wszystkich wymogów, jakie mają zastosowanie w odniesieniu do imprez turystycznych. [Popr. 5]
(10) W świetle zmian zachodzących na rynku należy ponadto zdefiniować imprezy turystyczne na podstawie obiektywnych kryteriów alternatywnych, które w głównej mierze są powiązane ze sposobem, w jaki usługi turystyczne są prezentowane lub nabywane oraz z okolicznościami, w jakich podróżni mogą w uzasadniony sposób oczekiwać, że dyrektywa zapewni im ochronę. Ma to miejsce na przykład w sytuacji, gdy na potrzeby tej samej podróży lub tych samych wakacji, w ramach tego samego procesu rezerwacji i w jednym punkcie sprzedaży nabywane są różne usługi turystyczne lub w sytuacji, gdy takie usługi są oferowane po cenie łącznej lub obejmującej wszystkie te usługi względnie gdy taka cena jest za te usługi naliczana. Zakłada się, że usługi turystyczne są nabywane w ramach tego samego procesu rezerwacji, jeżeli zostały one wybrane, zanim podróżny zgodził się na uiszczenie zapłaty.
(11) Jednocześnie należy odróżniać aranżowanepowiązane usługi turystyczne od usług turystycznych, które podróżni rezerwują niezależnie, często w różnym czasie — nawet jeżeli są one rezerwowane na potrzeby tej samej podróży lub tych samych wakacji. Należy ponadto odróżnić aranżowanepowiązane usługi turystyczne oferowane online od linków do stron internetowych, które nie prowadzą do zawarcia umowy z podróżnym, oraz od linków, za pośrednictwem których podróżni są jedynie w ogólny, a nie w ukierunkowany sposób informowani o dalszych usługach turystycznych, na przykład gdy hotel lub organizator imprezy turystycznej udostępnia na swojej stronie internetowej wykaz wszystkich podmiotów oferujących usługi transportowe do miejsca, w którym się znajduje – niezależnie od dokonania jakiejkolwiek rezerwacji lub jeśli wykorzystuje się cookies lub metadane do umieszczenia na stronach internetowych reklam dotyczących celu podróży lub terminu podróży wybranego w pierwotnej usłudze turystycznej. [Popr. 6]
(12) Zakup usługi w postaci podróży lotniczej w formie samodzielnej, jako pojedynczej usługi turystycznej nie stanowi ani imprezy turystycznej, ani powiązanej usługi turystycznej.
(13) W niniejszej dyrektywie należy określić szczegółowe przepisy dla fizycznych oraz internetowych sprzedawców detalicznych, którzy pomagają podróżnemu – przy okazji wizyty lub kontaktu z ich punktem sprzedaży – w zawarciu oddzielnych umów z poszczególnymi dostawcami usług, oraz dlajeżeli podróżny decyduje się i zgadza się zapłacić za każdą usługę turystyczną oddzielnie.Takie przepisy powinny mieć również zastosowanie do internetowych sprzedawców detalicznych, którzy – za pośrednictwem powiązanych procesów rezerwacji online – ułatwiają nabywanie dodatkowych usług turystycznych u innego przedsiębiorcy w sposób ukierunkowany, jeżeli co najmniej nazwisko lub dane kontaktowe podróżnego zostają przekazane innemu przedsiębiorcy i takie dodatkowe usługi nabywane są najpóźniej 24 godziny po potwierdzeniuw momencie potwierdzenia rezerwacji pierwszej usługi. Przepisy takie miałyby na przykład zastosowanie w sytuacji, gdy wraz z potwierdzeniem rezerwacji pierwszej usługi turystycznej, takiej jak przelot lub przejazd pociągiem, konsument otrzymuje zaproszenie do zarezerwowania dodatkowej usługi turystycznej dostępnej w wybranym miejscu docelowym – na przykład zakwaterowania w hotelu – wraz z linkiem do strony rezerwacji innego dostawcy usług lub pośrednika. Wspomniane aranżowane usługi nie stanowią wprawdzie imprezy turystycznej w rozumieniu niniejszej dyrektywy – nie ma wątpliwości co do tego, że jeden organizator nie wziął na siebie odpowiedzialności za usługi turystyczne – jednak takie aranżowane powiązane usługi turystyczne stanowią alternatywny model biznesowy, który często jest silną konkurencją dla imprez turystycznych. [Popr. 7]
(14) Aby zapewnić uczciwą konkurencję i ochronę konsumentów, obowiązek zapewnienia dostatecznego dowodu zabezpieczenia na potrzeby zwrotu zaliczek i powrotu podróżnych w przypadku niewypłacalności, powinien mieć zastosowanie również do aranżowanych usług turystycznych.
(14a) W internecie pojawiły się praktyki polegające na tym, że przedsiębiorcy ułatwiający nabywanie powiązanych usług turystycznych nie ujawniają w sposób wyraźny i jednoznaczny opcji pozwalającej podróżnym zarezerwować jedynie główną usługę bez wybierania jakichkolwiek usług dodatkowych. Takie praktyki powinny być uznawane za wprowadzające podróżnych w błąd. Ponieważ na podstawie istniejących ram prawnych nie można jeszcze takich praktyk wyeliminować oraz biorąc pod uwagę to, że są one związane konkretnie z powiązanymi usługami turystycznymi, powinny one zostać zakazane na podstawie niniejszej dyrektywy. [Popr. 8]
(15) W celu zwiększenia jasności dla podróżnych oraz umożliwienia im dokonywania świadomych wyborów różnych rodzajów aranżowanych usług turystycznych, stosowne wydaje się zobligowanie przedsiębiorców do wyraźnego oświadczenia o rodzaju aranżowanych usług i poinformowania podróżnych o ich prawach. Deklaracja przedsiębiorcy dotycząca charakteru prawnego produktu turystycznego, który jest oferowany na rynku, powinna odpowiadać faktycznemu charakterowi prawnemu przedmiotowego produktu. Organy egzekwowania prawa powinny interweniować w przypadkach, w których przedsiębiorcy nie zapewniają podróżnym dokładnych informacji.
(15a) Przed dokonaniem zapłaty podróżni powinni zostać poinformowani o tym, czy wybierają imprezę turystyczną czy powiązaną usługę turystyczną oraz o odpowiadającym jej poziomie ochrony. [Popr. 9]
(15b) Zanim podróżny zwiąże się umową lub odpowiednią ofertą powiązanych usług turystycznych, przedsiębiorcy ułatwiający nabycie powiązanych usług turystycznych powinni go jednoznacznie poinformować o tym, że aby mógł on skorzystać z przepisów dyrektywy mającej zastosowanie do powiązanych usług turystycznych, wszystkie inne umowy stanowiące część powiązanej usługi turystycznej muszą zostać potwierdzone w ciągu 24 godzin. Jeżeli konsumentowi nie przekazano tej informacji lub jeżeli jest ona nierzetelna, wprowadza w błąd bądź została pominięta, fakt ten może stanowić nieuczciwą praktykę handlową. [Popr. 141]
(16) Jako kryterium na potrzeby zdefiniowania imprezy turystycznej lub aranżowanychpowiązanych usług turystycznych należy uwzględnić jedynie połączenie różnych usług turystycznych, takich jak zakwaterowanie, przewóz pasażerów autobusem, koleją, drogą morską lub powietrzną, a także wynajem samochodów, innych pojazdów lub innych środków transportu. Nie powinno ono obejmować noclegów w hotelu z zarezerwowanymi dodatkowymi atrakcjami, takimi jak bilety na musicale czy zabiegi spa, o ile usługi te nie są konkretnie oferowane podróżnemu jako istotna część podróży lub jeśli taka usługa pomocnicza wyraźnie nie stanowi istotnej cechy danej podróży. Za zakwaterowanie w rozumieniu niniejszej dyrektywy nie należy uznawać zakwaterowania do celów pobytowych, w tymw sytuacji, gdy pobyt wyraźnie nie ma charakteru turystycznego, na przykład podczas długoterminowych kursów językowych. [Popr. 11]
(16a) Przewóz pasażerów autobusem, koleją, drogą morską lub powietrzną, obejmujący zakwaterowanie, na przykład przewóz promem w kabinie lub podróż pociągiem w wagonie sypialnym, powinien być uznawany za pojedynczą usługę turystyczną, jeżeli wyraźnie jej głównym elementem tego przewozu jest usługa transportowa i taki przewóz nie jest połączony z inną usługą turystyczną. [Popr. 12]
(17) Inne usługi turystyczne, takie jak wejście na koncerty, imprezy sportowe, wycieczki lub wejście do parków rozrywki są usługami, które – w połączeniu z przewozem pasażerów lub zakwaterowaniem lub wynajmem samochodów, innych pojazdów lub innych środków transportu – powinny być uznawane za mogące wejść w skład imprezy turystycznej lub aranżowanychpowiązanych usług turystycznych. Jednakże tego rodzaju imprezy turystyczne powinny wchodzić w zakres niniejszej dyrektywy, jedynie wtedy, gdy dana usługa turystyczna stanowi znaczącą część imprezy turystycznej. Ogólnie rzecz biorąc, usługę turystyczną należy uznać za znaczącą część imprezy turystycznej, jeżeli została ona zaoferowana podróżnym jako taka, ewidentnie jest powodem podróży i stanowi ona ponad 20 %25% łącznej ceny lub z innego powodu stanowi istotną cechę danej podróży lub danych wakacji. Usług pomocniczych, takich jak w szczególności ubezpieczenie podróżne, transfer między dworcem a miejscem zakwaterowania, transport na początku podróży oraz podczas wycieczek, ubezpieczenie podróżne, transport bagażu, posiłki oraz czyszczenie dostarczone jako część zakwaterowania, nie należy uważać za samodzielne usługi turystyczne. [Popr. 13]
(18) Należy również sprecyzować, że umowy, na podstawie których przedsiębiorca uprawnia podróżnego do tego, aby po zawarciu umowy dokonał wyboru spośród usług turystycznych różnego rodzaju, tak jak to ma miejsce w przypadku imprezy turystycznej stanowiącej prezent w pakiecie, powinny stanowić imprezy turystyczne. Ponadto za imprezę turystyczną należy uznać połączenie usług turystycznych w sytuacji, w której nazwisko osoby podróżującej lub dotyczące jej szczegółowei inne dane osobowe, takie jak dane kontaktowe, dane dotyczące karty kredytowej lub paszportu, które są niezbędne dladozawarcia transakcji rezerwacji są przekazywane między przedsiębiorcami najpóźniej w momencie potwierdzenia24 godziny po potwierdzeniu rezerwacji pierwszej usługi. Szczegółowe dane niezbędne do zawarcia transakcji rezerwacji to szczegóły dotyczące karty kredytowej lub inne informacje niezbędne dla uzyskania płatności. Jednak samo przekazanie szczegółowych danych takich jak miejsce docelowe podróży lub okres, w którym odbywa się podróż, nie powinny być do tego celu wystarczające. Ponadto za imprezę turystyczną należy uznać rejsy wycieczkowe oraz wielodniowe podróże pociągiem z noclegami, ponieważ łączą w sobie transport, zakwaterowanie i wyżywienie. [Popr. 14]
(19) Ponieważ potrzeba zapewnienia podróżnym ochrony w przypadku krótkich podróży jest mniejsza, a także w celu uniknięcia niepotrzebnego obciążania przedsiębiorców, z zakresu dyrektywy powinny zostać wyłączone podróże trwające krócej niż 24 godziny, które nie obejmują zakwaterowania, jak również imprezy turystyczne organizowane okazjonalnie. Z zakresu niniejszej dyrektywy powinny również zostać wyłączone imprezy turystyczne i powiązane usługi turystyczne oferowane okazjonalnie lub organizowane przez osoby fizyczne lub prawne, takie jak organizacje nienastawione na zysk, w tym organizacje charytatywne, kluby piłkarskie i szkoły, jeżeli ze sprzedaży takich imprez lub ułatwienia takich powiązanych usług turystycznych nie czerpie się żadnych bezpośrednich lub pośrednich korzyści finansowych. [Popr. 15]
(19a) Państwa członkowskie powinny zgodnie z prawem Unii zachować swoje kompetencje w zakresie stosowania przepisów niniejszej dyrektywy do dziedzin nieobjętych jej zakresem. Państwa członkowskie mogą zatem utrzymać w mocy lub wprowadzić przepisy krajowe odpowiadające wszystkim lub niektórym przepisom niniejszej dyrektywy w odniesieniu do umów nieobjętych zakresem jej stosowania. Na przykład państwa członkowskie mogą stosować przepisy niniejszej dyrektywy do imprez turystycznych i powiązanych usług turystycznych oferowanych okazjonalnie lub organizowanych przez osoby fizyczne lub prawne, jeżeli ze sprzedaży takich imprez lub ułatwienia takich powiązanych usług turystycznych nie czerpie się żadnych bezpośrednich lub pośrednich korzyści finansowych, a także do imprez turystycznych i powiązanych usług turystycznych trwających krócej niż 24 godziny i nieobejmujących zakwaterowania. [Popr. 16]
(20) Najważniejszą cechą imprezy turystycznej jest to, że za prawidłowe wykonanie pakietu jako całości odpowiedzialny jest jako organizator przynajmniej jeden przedsiębiorca.. W związku z powyższym, jedynie w przypadkach, gdy jako organizator imprezy turystycznej funkcjonuje inny przedsiębiorca, dany przedsiębiorca – zazwyczaj stacjonarne lub internetowe biuro podróży – powinien mieć możliwość pełnienia roli jedynie sprzedawcy detalicznego lub pośrednika i nieponoszenia odpowiedzialności jako organizator. To, czy dany przedsiębiorca działa jako organizator w przypadku danej zorganizowanej podroży, powinno zależeć od jego udziału w tworzeniu imprezy turystycznej w myśl definicji zawartej w niniejszej dyrektywie, nie zaś od nazwy, pod jaką prowadzi on swoją działalność. W przypadku gdy kryterium, za sprawą którego połączenie usług turystycznych jest traktowane jako impreza turystyczna, spełnia dwóch lub więcej przedsiębiorców oraz gdy przedsiębiorcy ci nie poinformowali podróżnego, który z nich jest organizatorem imprezy turystycznej, za organizatorów uważa się wszystkich zaangażowanych przedsiębiorców.
(20a) Dyrektywa 90/314/EWG dała państwom członkowskim swobodę określenia, czy sprzedawca detaliczny, organizator czy też zarówno sprzedawca detaliczny, jak i organizator powinni być odpowiedzialni za właściwą realizację imprezy turystycznej. Taka elastyczność doprowadziła w niektórych państwach członkowskich do niejasności co do tego, czy przedsiębiorcy zaangażowani w imprezę turystyczną ponoszą odpowiedzialność za realizację odnośnych usług, w szczególności w przypadku procesu rezerwacji online. W niniejszej dyrektywie należy zatem sprecyzować, że organizatorzy są odpowiedzialni za realizację usług turystycznych objętych umową, chyba że prawo krajowe również wyraźnie przewiduje możliwość pociągnięcia do odpowiedzialności organizatora lub sprzedawcę detalicznego. [Popr. 17]
(21) Jeżeli chodzi o imprezy turystyczne, sprzedawcy detaliczni powinni wraz z organizatorem ponosić odpowiedzialność za udzielenie informacji przed zawarciem umowy. Jednocześnie powinno być jasne, że sprzedawcy detaliczni ponoszą oni odpowiedzialność za błędy w rezerwacji, jeśli popełniają błędy w procesie rezerwacji. Dla ułatwienia komunikacji, w szczególności w sprawach transgranicznych, podróżni powinni mieć możliwość skontaktowania się z organizatorem również za pośrednictwem sprzedawcy detalicznego, z pomocą którego zakupili imprezę turystyczną. [Popr. 18]
(22) Przed zakupem imprezy turystycznej podróżny powinien otrzymać wszystkie niezbędne informacje, niezależnie od tego, czy podróż jest sprzedawana za pośrednictwem środków porozumiewania się na odległość, bezpośrednio czy też za pomocą innego rodzaju dystrybucji. Zapewniając te informacje, przedsiębiorca powinien uwzględnić szczególne potrzeby podróżnych, którzy wymagają szczególnej troski ze względu na wiek lub ułomność fizyczną, o ile można od przedsiębiorcy zasadnie oczekiwać, że jest w stanie to przewidzieć.
(23) Zasadnicze informacje przedstawiane w reklamach, na stronach internetowych organizatora lub w broszurach jako część informacji udzielanych przed zawarciem umowy, dotyczące na przykład głównych właściwości usługi turystycznej lub cen, powinny być wiążące, chyba że organizator zastrzega sobie prawo do wprowadzenia zmian do tych elementów i o ile takie zmiany są w sposób jasny i widoczny przekazane do wiadomości podróżującego przed zawarciem umowy. Jednakże biorąc pod uwagę nowe technologie komunikacyjne, nie ma dalszej potrzeby definiowania szczegółowych zasad w broszurach, przy czym stosowne jest zapewnienie, aby w pewnych okolicznościach zmiany mające wpływ na wykonanie umowy były przekazywane między stronami na trwałym nośniku dostępnym do wglądu w przyszłości. Zawsze powinno być możliwe wprowadzenie zmian do tych informacji w przypadku, gdy obie strony umowy wyraźnie się co do tego zgadzają. [Popr. 19]
(23a) Jednakże biorąc pod uwagę nowe technologie komunikacyjne, które mogą pomóc w zapewnieniu podróżnym dostępu do aktualnych informacji w momencie dokonywania rezerwacji, oraz nasilającą się tendencję do rezerwowania imprez turystycznych online, nie ma już potrzeby definiowania szczegółowych zasad wymagających drukowanych broszur. [Popr. 20]
(23b) Godziny lotów powinny stanowić niezmienną część umowy i jedną z głównych właściwości usługi turystycznej. Nie powinny one znacząco różnić się od godzin podanych podróżnym w informacji udzielonej przed zawarciem umowy. [Popr. 21]
(24) Wymagania w odniesieniu do informacji określone w niniejszej dyrektywie są wyczerpujące, lecz nie powinny naruszać wymagań w odniesieniu do informacji, które zostały ustanowione w innych obowiązujących przepisach Unii(6).
(25) Biorąc pod uwagę specyfikę umów o imprezę turystyczną, należy określić prawa i obowiązki stron przed rozpoczęciem imprezy turystycznej, jak i po jej rozpoczęciu, zwłaszcza gdy impreza turystyczna nie jest odpowiednio wykonywana lub gdy zmieniają się szczególne okoliczności.
(26) Ponieważ imprezy turystyczne są często nabywane na długo przed ich realizacją, mogą wystąpić nieprzewidziane zdarzenia. W związku z tym podróżny powinien, na określonych warunkach, mieć prawo do przekazania imprezy turystycznej innemu podróżnemu. W takich sytuacjach organizator powinien mieć możliwość odzyskania swoich nakładów, np. jeśli podwykonawca żąda opłat za zmianę nazwiska podróżnego lub za unieważnienie biletu na środek transportu i wystawienie nowego. Podróżni powinni również mieć możliwość rozwiązania umowy w każdym momencie przed rozpoczęciem imprezy turystycznej w zamian za zapłatę odpowiedniej rekompensaty, jak również prawo do rozwiązania umowy bez zapłaty rekompensaty, o ile na imprezę turystyczną w istotnym zakresie wpłynęły nieuniknione i nadzwyczajne okoliczności, takie jak wojna, w tym akty terroryzmu, lub klęska żywiołowa, w tym trąby powietrzne i trzęsienia ziemi,albo zagrażająca bezpieczeństwu podróżnych niestabilność polityczna, jeżeli wydarzenia te nastąpiły po zawarciu umowy podróżnej. Uznaje się, że nieuniknione i nadzwyczajne okoliczności występują zwłaszcza wtedy, gdy wiarygodne i podane do publicznej wiadomości informacje, takie jak zalecenia wydawane przez władze państw członkowskich, odradzają podróżowanie do miejsca przeznaczenia. [Popr. 22]
(27) W szczególnych okolicznościach prawo do rozwiązania umowy przed rozpoczęciem imprezy turystycznej bez zapłaty rekompensaty powinien mieć również organizator, na przykład jeśli nie osiągnięto minimalnej liczby uczestników, a możliwość taka została zastrzeżona w umowie. W takiej sytuacji organizator powinien w odpowiedni sposób poinformować podróżnych, na których ta klauzula umowy może mieć wpływ. [Popr. 23]
(28) W niektórych przypadkach organizatorzy powinni mieć możliwość wprowadzania jednostronnych zmian w umowie o imprezę turystyczną. Podróżni powinni mieć jednak prawo do rozwiązania umowy, jeżeli proponowane zmiany w znaczny sposób zmieniają którąkolwiek z istotnych właściwości usługi turystycznej. Podwyżki cen powinny być możliwe jedynie wówczas, gdy nastąpiła zmiana ceny usług przewozu pasażerskich wynikająca z kosztów paliwa niezbędnego do przewozu pasażerów, podatków lub opłat nakładanych przez osobę trzecią, która nie jest bezpośrednio zaangażowana w realizację usług turystycznych wchodzących w skład imprezy turystycznej, bądź kursów walutowych mających odniesienie do imprezy turystycznej, oraz jeśli w umowie wyraźnie zastrzeżono prawo do korekty cen, zarówno w górę, jak i w dół. Wzrost cen należy ograniczyć do 10 % cenyW przypadku gdy cena imprezy turystycznej wzrasta o ponad 8% w stosunku do ceny pierwotnej, podróżni powinni mieć prawo do odstąpienia od umowy bez konieczności zapłaty rekompensaty lub do przyjęcia alternatywnej oferty na równorzędną imprezę turystyczną zaproponowanej przez organizatora. [Popr. 24]
(28a) Wzrost ceny należy zawsze uzasadnić na trwałym nośniku. Jeśli cena zostaje podwyższona o więcej niż 8%, podróżnemu należy zaoferować na trwałym nośniku możliwość odstąpienia od umowy lub przyjęcia alternatywnej oferty na imprezę turystyczną w cenie pierwotnej rezerwacji. Jeśli podróżny nie skorzysta z tej możliwości, uznaje się, że akceptuje on imprezę turystyczną po wyższej cenie. Ciężar dowodu w odniesieniu do dostarczenia odpowiedniej informacji trwałym nośniku powinien spoczywać na organizatorze podróży. [Popr. 25]
(29) Należy określić szczegółowe zasady dotyczące środków zaradczych w związku z brakiem zgodności podczas realizacji umowy o imprezę turystyczną. Podróżny powinien mieć prawo do tego, aby jego problemy zostały rozwiązane. Jeżeli natomiast znaczna część usług objętych umową nie może być zrealizowana, należy zaoferować podróżnemu alternatywne rozwiązania. Podróżni powinni być również uprawnieni do obniżki ceny lub rekompensaty za poniesione szkody. Rekompensata powinna pokrywać także wszelkie szkody niematerialne, zwłaszcza w przypadku zepsutego urlopu, oraz, w uzasadnionych przypadkach, koszty, które podróżny poniósł, rozwiązując problem we własnym zakresie.
(30) W celu zapewnienia spójności właściwe jest dostosowanie przepisów niniejszej dyrektywy do konwencji międzynarodowych obejmujących usługi turystyczne, a także do przepisów Unii regulujących prawa pasażerów. Jeżeli organizator jest odpowiedzialny za niewykonanie lub nienależyte wykonanie usług objętych umową o imprezę turystyczną, powinien być on uprawniony do powołania się na ograniczenie odpowiedzialności usługodawców zapewnione w takich konwencjach międzynarodowych jak Konwencja montrealska z 1999 r. o ujednoliceniu niektórych zasad dotyczących międzynarodowego przewozu lotniczego(7), Konwencja z 1980 r. o międzynarodowym przewozie kolejami (COTIF)(8) i Konwencja ateńska z 1974 r. w sprawie przewozu morzem pasażerów i ich bagażu(9). W przypadku, gdy z uwagi na nieuniknione i nadzwyczajne okoliczności niemożliwe jest zapewnienie powrotu podróżnego do miejsca rozpoczęcia podróży, należy dostosować obowiązek organizatora do poniesienia kosztów przedłużonego pobytu podróżnego w miejscu przeznaczenia do rozporządzenia (UE) nr …/2014 Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 11 lutego 2004 r(10)(11).
(31) Niniejsza dyrektywa nie powinna naruszać praw podróżnych do zgłaszania roszczeń zarówno na podstawie niniejszej dyrektywy, jak i na podstawie innego odpowiedniego prawodawstwa Unii, tak aby podróżni w dalszym ciągu mieli możliwość zgłaszania roszczeń wobec organizatora, przewoźnika lub jakiejkolwiek innej strony odpowiedzialnej, lub – w stosownym przypadku – wobec kilku stron. Należy wyjaśnić, że osoby te nie mogą kumulować praw w oparciu o różne podstawy prawne, o ile prawa te zabezpieczają ten sam interes lub mają ten sam cel. Jednakże konieczność zapewnienia, aby podróżni terminowo otrzymali odpowiednią rekompensatę w przypadkach, gdy umowa nie zostanie w pełni wykonana przez jedną ze stron, nie powinna nakładać nieuzasadnionych i nieproporcjonalnych obciążeń na organizatorów i sprzedawców detalicznych. Oprócz spoczywającego na nich obowiązku naprawienia braku zgodności lub wypłaty rekompensaty podróżnym organizatorzy i sprzedawcy detaliczni powinni mieć również prawo do dochodzenia odszkodowania od jakiejkolwiek strony trzeciej, która przyczyniła się do zdarzenia powodującego konieczność wypłaty rekompensaty lub powstania innych zobowiązań. Dlatego też odpowiedzialność organizatora i sprzedawcy detalicznego pozostaje bez uszczerbku dla tego prawa do dochodzenia odszkodowania od osób trzecich, w tym od usługodawców. [Popr. 27]
(32) Jeżeli podróżny ma podczas podróży lub wakacji kłopoty, organizator powinien być zobowiązany do udzielenia mu natychmiastowejbez zbędnej zwłoki odpowiedniej pomocy. Taka pomoc powinna przewidywać głównie udzielenie, w stosownych przypadkach, informacji dotyczących kwestii takich jak: służba zdrowia, władze lokalne oraz pomoc konsularna, jak również praktycznej pomocy, na przykład w odniesieniu do komunikacji na odległość oraz nabycia alternatywnych usług podróżnych. [Popr. 28]
(33) W swoim komunikacie z dnia 18 marca 2013 r. zatytułowanym „Ochrona pasażerów w przypadku niewypłacalności linii lotniczej” Komisja określiła środki w celu poprawy ochrony pasażerów na wypadek niewypłacalności linii lotniczych, w tym poprawę egzekwowania rozporządzenia (WE) nr 1008/2008, rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady (WE) nr 261/2004(12) ; w przypadku niepowodzenia tych środków można brać pod uwagę środek legislacyjny. Wspomniany komunikat dotyczy nabycia pojedynczego elementu, a mianowicie usług przewozów lotniczych, i w związku z tym nie narusza obowiązujących przepisów w sprawie imprez turystycznych oraz nie stanowi przeszkody dla prawodawców w zapewnieniu ochrony na wypadek niewypłacalności również nabywcom innych współczesnych połączeń usług turystycznych.
(34) Państwa członkowskie powinny zapewnić, aby podróżni nabywający imprezę turystyczną lub aranżowane powiązane usługi turystyczne posiadali pełną ochronę na wypadek niewypłacalności organizatora, sprzedawcy detalicznego, który ułatwił zamówienie aranżowanychpowiązanych usług turystycznych, czy też któregokolwiek z dostawców usługprzedsiębiorcy zaangażowanego w takie powiązane usługi turystyczne. Państwa członkowskie, w których siedzibę mają organizatorzy imprez turystycznych i sprzedawcy detaliczni ułatwiający zamawianie aranżowanych usług turystycznych powinny zadbać o to, aby przedsiębiorcy oferujący takie połączenia usług turystycznych zapewniali gwarancję zwrotu wszystkich płatności dokonanych przez podróżnych oraz ich przewozu do kraju w przypadku niewypłacalności. Zachowując swobodę decyzji co do sposobu udzielania ochrony na wypadek niewypłacalności, państwa członkowskie powinny zapewnić, aby ich krajowe systemy ochrony na wypadek niewypłacalności były skuteczne i aby były w stanie zapewnić wszystkim podróżnym, którzy ucierpieli w wyniku niewypłacalności, szybki powrót do kraju, jak również natychmiastowy zwrot poniesionych przez nich kosztów. W przypadku gdyby podróżny wolał dokończyć swoją imprezę turystyczną lub powiązaną usługę turystyczną zamiast otrzymać pełny zwrot kosztów, ochrona na wypadek niewypłacalności może, w stosownych przypadkach, przewidywać wypełnienie istniejących umów w celu kontynuacji imprezy turystycznej lub powiązanej usługi turystycznej bez ponoszenia dodatkowych kosztów przez podróżnego. Wymagana ochrona na wypadek niewypłacalności powinna uwzględniać rzeczywiste ryzyko finansowe związane z działalnością organizatora, odnośnych sprzedawców detalicznych lub usługodawcówprzedsiębiorstw zaangażowanych w powiązane usługi turystyczne, w tym rodzaj połączenia sprzedawanych przez nich usług turystycznych, przewidywalne wahania sezonowe oraz zakres płatności zaliczkowych i sposób ich zabezpieczania. Jak stanowi dyrektywa 2006/123/WE z dnia 12 grudnia 2006 r. dotycząca usług na rynku wewnętrznym, w przypadkach gdy ochrona na wypadek niewypłacalności może zostać zapewniona w formie gwarancji lub polisy ubezpieczeniowej, takie zabezpieczenie nie może ograniczać się do zaświadczeń wydanych przez podmioty finansowe mające siedzibę w danym państwie członkowskim. [Popr. 29]
(35) W celu ułatwienia swobodnego przepływu usług państwa członkowskie powinny być zobowiązane do uznania ochrony na wypadek niewypłacalności zgodnie z prawem państwa członkowskiego, w którym znajduje się siedziba przedsiębiorstwa. Aby ułatwić współpracę administracyjną oraz nadzór nad przedsiębiorstwami prowadzącymi działalność w innych państwach członkowskich w kontekście ochrony na wypadek niewypłacalności, państwa członkowskie powinny zostać zobowiązane do wyznaczenia centralnych punktów kontaktowych.
(36) Jeżeli chodzi o aranżowane usługi turystyczne, przedmiotowe umowy są – obok obowiązku udzielenia ochrony na wypadek niewypłacalności i poinformowania podróżnych, że poszczególni dostawcy usług są odpowiedzialni wyłącznie za wykonanie ich umowy – podlegają ogólnemu prawu Unii w zakresie ochrony konsumentów oraz sektorowym przepisom Unii.
(37) Należy chronić podróżnych w sytuacjach, w których sprzedawca detaliczny aranżuje rezerwację imprezy turystycznej lub aranżowanych usług turystycznych i popełnia błąd w procesie rezerwacji.
(38) Należy również potwierdzić, że konsumenci nie mogą zrzekać się praw wynikających z niniejszej dyrektywy, zaś organizatorzy lub przedsiębiorcy ułatwiający zamawianie aranżowanych usług turystycznych nie mogą uchylać się od swoich zobowiązań, twierdząc, że działają jedynie w charakterze usługodawcy, pośrednika lub w jakiejkolwiek innej roli.
(39) Konieczne jest, aby państwa członkowskie ustanowiły sankcje za naruszenie krajowych przepisów transponujących niniejszą dyrektywę i zapewniły ich egzekwowanie. Sankcje powinny być skuteczne, proporcjonalne i odstraszające.
(40) Przyjęcie niniejszej dyrektywy wiąże się z koniecznością dostosowania niektórych aktów regulujących kwestię ochrony konsumentów. Biorąc pod uwagę, że dyrektywy 2011/83/UE Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 25 października 2011 r. w sprawie praw konsumentów(13) w swoimjej obecnym kształcie nie stosuje się do umów objętych zakresem dyrektywy 90/314/EWG, konieczna jest zmiana dyrektywy 2011/83/UE w celu zapewnienia jej dalszego zastosowania w odniesieniu do aranżowanychdo poszczególnych usług stanowiących część powiązanych usług turystycznych , o ile te poszczególne usługi nie są wyłączone z zakresu stosowania dyrektywy 2011/83/UE z innego powodu, oraz stosowania niektórych praw konsumentów ustanowionych w tej dyrektywie również w odniesieniu do imprez turystycznych. [Popr. 30]
(41) Niniejsza dyrektywa nie powinna naruszać przepisów rozporządzenia (WE) nr 593/2008 Parlamentu Europejskiego i Rady(14) oraz krajowego prawa umów w odniesieniu do tych aspektów, które nie zostały nią uregulowane. W związku z tym, że niniejsza dyrektywa ma na celu przyczynienie się do prawidłowego funkcjonowania rynku wewnętrznego i osiągnięcia wysokiego i w jak największym stopniu jednolitego poziomu ochrony konsumentów, jej cele nie mogą być osiągnięte przez państwa członkowskie i mogą zostać lepiej zrealizowane na poziomie Unii. W związku z powyższym Unia może przyjąć środki zgodnie z zasadą pomocniczości określoną w art. 5 Traktatu o Unii Europejskiej. Zgodnie z zasadą proporcjonalności określoną w tym artykule, niniejsza dyrektywa nie wykracza poza to, co jest konieczne do osiągnięcia tych celów.
(42) Niniejsza dyrektywa respektuje prawa podstawowe i przestrzega zasad uznanych w Karcie praw podstawowych Unii Europejskiej (Karta). Niniejsza dyrektywa w szczególności nie narusza wolności prowadzenia działalności gospodarczej zapisanej w art. 16 Karty praw podstawowych Unii Europejskiej, przy jednoczesnym zapewnieniu wysokiego poziomu ochrony konsumentów w Unii, zgodnie z art. 38 tej Karty.
(43) Zgodnie ze wspólną deklaracją polityczną państw członkowskich i Komisji z dnia 28 września 2011 r. dotyczącą dokumentów wyjaśniających(15) państwa członkowskie zobowiązały się do złożenia, w uzasadnionych przypadkach, wraz z powiadomieniem o środkach transpozycji, jednego lub więcej dokumentów wyjaśniających związki między elementami dyrektywy a odpowiadającymi im częściami krajowych instrumentów transpozycyjnych. W odniesieniu do niniejszej dyrektywy ustawodawca uznaje, że przekazanie takich dokumentów jest uzasadnione,
PRZYJMUJĄ NINIEJSZĄ DYREKTYWĘ:
Rozdział I
Przedmiot, poziom harmonizacji, zakres i definicje
Artykuł 1
Przedmiot
Niniejsza dyrektywa ma na celuCelem niniejszej dyrektywy jest przyczynienie się do prawidłowego funkcjonowania rynku wewnętrznego i osiągnięcia wysokiego i możliwie jednolitego poziomu ochrony konsumentów poprzez zbliżenie do siebie niektórych aspektów odnośnie do przepisów ustawowych, wykonawczych i administracyjnych państw członkowskich w odniesieniu do umów o imprezę turystyczną i aranżowanych usług turystycznych,powiązane usługi turystyczne zawieranych między podróżnymi a przedsiębiorcami. [Popr. 31]
Artykuł 1a
Poziom harmonizacji
O ile niniejsza dyrektywa nie stanowi inaczej, państwa członkowskie nie mogą utrzymywać w mocy ani wprowadzać do prawa krajowego przepisów odbiegających od tych, które zostały ustanowione w niniejszej dyrektywie, w tym przepisów mniej lub bardziej rygorystycznych, które zapewniałyby inny poziom ochrony konsumenta. [Popr. 32]
Artykuł 2
Zakres
1. Niniejszą dyrektywę stosuje się do imprez turystycznych oferowanych podróżnym na sprzedaż lub sprzedawanych podróżnym przez przedsiębiorców, z wyjątkiem art. 17, 17a i 17b oraz do aranżowanychpowiązanych usług turystycznych, z wyjątkiem art. 4-14, art. 18 i art. 21 ust. 1.
2. Niniejsza dyrektywa nie ma zastosowania do:
a) imprez turystycznych i aranżowanychpowiązanych usług turystycznych trwających krócej niż 24 godziny, chyba że obejmują one zakwaterowanie;
aa) imprez turystycznych i powiązanych usług turystycznych oferowanych okazjonalnie lub organizowanych przez osoby fizyczne lub prawne, jeżeli ze sprzedaży takich imprez lub ułatwienia takich powiązanych usług turystycznych nie czerpie się żadnych bezpośrednich lub pośrednich korzyści finansowych i jeżeli właściwy przedsiębiorca należycie poinformował podróżnego, że niniejsza dyrektywa nie ma zastosowania do takich imprez turystycznych lub powiązanych usług turystycznych; [Popr. 33]
b) dodatkowych umów obejmujących usługi turystyczne świadczone jako usługi dodatkowe do imprezy turystycznej i zarezerwowane bez udziału organizatora lub dodatkowych umów obejmujących usługi finansowe; [Popr. 34]
c) imprez turystycznych i aranżowanychpowiązanych usług turystycznych nabywanych na podstawie umowy ramowej między pracodawcą podróżnegona podróże służbowe między firmą, w imieniu której podróżny odbywa podróż, a przedsiębiorcą specjalizującym się w organizowaniu podróży służbowych; [Popr. 35]
d) imprez turystycznych, w przypadku których nie więcej niż jedna usługa turystyczna, o której mowa w art. 3 ust. 1 lit. a), b) i c), jest połączona z usługą turystyczną, o której mowa w art. 3 ust. 1) lit. d), jeżeli ta ostatnia usługa ta nie stanowi znaczącej części imprezy turystycznej lub ewidentnie nie jest powodem podróży, lub usługa pomocnicza wyraźnie nie jest oferowana jako główny element wycieczki; lub [Popr. 36]
e) pojedynczych umów o pojedynczą usługę turystyczną;
ea) przewozów pasażerów autobusem, koleją, drogą morską lub powietrzną, obejmujących zakwaterowanie, o ile transport jest wyraźnie dominującym elementem przewozu, a przewóz nie jest połączony z inną usługą turystyczną, o której mowa w art. 3 pkt 1 lit. b), c) lub d). [Popr. 37]
Artykuł 3
Definicje
Na potrzeby niniejszej dyrektywy zastosowanie mają następujące definicje:
(1) „usługa turystyczna” oznacza:
a) przewóz pasażerów,
b) zakwaterowanie do celów innych niż pobytowe pobytowych, pod warunkiem że takie zakwaterowanie wyraźnie służy celom turystycznym, [Popr. 38]
c) wynajem samochodów lub innych pojazdów albo innych środków transportu, lub [Popr. 39]
d) jakąkolwiek inną usługę turystyczną niebędącą usługą pomocniczą w stosunku do przewozu pasażerów, zakwaterowania lub wynajmu samochodów lub innych pojazdów albo innych środków transportu; [Popr. 40]
(2) „impreza turystyczna” oznacza połączenie co najmniej dwóch różnych rodzajów usług turystycznych na potrzeby tej samej podróży lub tych samych wakacji, jeżeli:
a) usługi te zostały połączone przez jednego przedsiębiorcę, w tym na prośbę podróżnego lub zgodnie z jego wyborem, zanim zawarto umowę na wszystkie usługi; lub
b) niezależnie od tego, czy zawarto oddzielne umowy z indywidualnymi dostawcami usług turystycznych, usługi te są:
i) nabyte w jednym punkcie sprzedaży w ramach tego samego procesu rezerwacji i podróżny dokonał wyboru wszystkich tych usług, zanim wyraził zgodę na zapłatę, lub [Popr. 41]
ii) oferowane po cenie obejmującej wszystkie usługi lub cenie całkowitej, lub gdy taką ceną obciążany jest nabywca, lub [Popr. 42]
iii) reklamowane lub sprzedawane pod pojęciem „imprezy turystycznej” lub podobnym, lub [Popr. 43]
iv) połączone po zawarciu umowy, na podstawie której przedsiębiorca uprawnia podróżnego do dokonania wyboru spośród różnych rodzajów usług turystycznych, lub
v) zakupione od oddzielnych przedsiębiorców za pośrednictwem powiązanych internetowych procesów rezerwacji, w przypadku których nazwisko podróżnego lub szczegółowei inne dane osobowe, takie jak dane kontaktowe, dane dotyczące karty kredytowej lub paszportu, które są niezbędne do zawarcia transakcji rezerwacji są przekazywane między przedsiębiorcami najpóźniej w momencie potwierdzenia24 godziny po potwierdzeniu rezerwacji pierwszej usługi; [Popr. 44]
(3) „umowa o imprezę turystyczną” oznacza umowę o imprezę turystyczną jako całość lub, jeżeli impreza turystyczna jest realizowana na podstawie różnych umów, wszystkie umowy obejmujące usługi uwzględnione w imprezy turystycznej;
(4) „rozpoczęcie imprezy turystycznej” oznacza rozpoczęcie realizacji imprezy turystycznej;
(5) „aranżowanepowiązane usługi turystyczne” oznaczają połączenie co najmniej dwóch różnych rodzajów usług turystycznych na potrzeby tej samej podróży lub tych samych wakacji, niestanowiących imprezy turystycznej, prowadzących do zawarcia odrębnych umów z poszczególnymi dostawcami usług podróży, o ile połączenie to jeden ze współdostawców usług lub sprzedawca detaliczny ułatwia: [Popr. 45. Niniejsza poprawka dotyczy całego tekstu]
a) na podstawie odrębnych rezerwacjijeżeli podróżny decyduje się i zgadza się zapłacić za każdą usługę turystyczną oddzielnie przy okazji jednej wizyty lub kontaktu z punktem sprzedaży; lub [Popr. 46]
b) w drodze zamówienia dodatkowych usług turystycznych u innego przedsiębiorcy w ukierunkowany sposób za pośrednictwem powiązanych procesów rezerwacji online, jeżeli co najmniej nazwisko lub dane kontaktowe podróżnego zostają przekazane innemu przedsiębiorcy i takie dodatkowe usługi nabywane są najpóźniej w momencie potwierdzenia24 godziny po potwierdzeniu rezerwacji pierwszej usługi; [Popr. 47]
(6) „podróżny” oznacza każdą osobę, która dąży do zawarcia umowy lub jest uprawniona do podróżowania na podstawie umowy zawartej w zakresie stosowania niniejszej dyrektywy, włącznie z osobami podróżującymi służbowo, o ile nie podróżują one na podstawie umowy ramowej dotyczącej podróży służbowej zawartej pomiędzy firmą, w imieniu której podróżny odbywa podróż, a przedsiębiorcą;
(7) „przedsiębiorca” oznacza każdą osobę, która działa w celu związanym ze swoją działalnością handlową, gospodarczą, rzemieślniczą lub wykonywanym zawodem;
(8) „organizator” oznacza przedsiębiorcę, który łączy i sprzedaje lub oferuje do sprzedaży imprezy turystyczne, bezpośrednio lub za pośrednictwem innego przedsiębiorcy bądź razem z innym przedsiębiorcą albo który ułatwia łączenie i nabycie takiej imprezy turystycznej; jeżeli którekolwiek z kryteriów, o których mowa w ust. 2 lit. b), spełnia więcej niż jeden przedsiębiorca, wszyscy ci przedsiębiorcy są uznawani za organizatorów, chyba że jeden z nich został wyznaczony jako organizator, a podróżny został o tym odpowiednio poinformowany; [Popr. 48]
(9) „sprzedawca detaliczny” oznacza przedsiębiorcę innego niż organizator, który:
a) sprzedaje lub oferuje do sprzedaży imprezy turystyczne zestawione przez organizatora; lub [Popr. 49]
b) ułatwia nabycie usług turystycznych, które stanowią część aranżowanychpowiązanych usług turystycznych, poprzez udzielanie podróżnym wsparcia w zawieraniu oddzielnych umów o realizację usług turystycznych z indywidualnymi dostawcami usług, z których jednym może być sam sprzedawca detaliczny; [Popr. 50]
(10) „trwały nośnik” oznacza każde urządzenie umożliwiające podróżnemu lub przedsiębiorcy przechowywanie informacji kierowanych do niego osobiście, w sposób, który daje mu do nich dostęp w przyszłości przez okres odpowiedni do celów, jakim te informacje służą, i pozwalające na odtworzenie przechowywanych informacji w niezmienionej postaci;
(11) „nieuniknione i nadzwyczajne okoliczności” oznaczają nieprzewidywalną sytuację poza kontrolą przedsiębiorcy, której konsekwencji nie można było uniknąć, nawet gdyby podjęto wszelkie racjonalne działaniamimo zachowania wszelkich zasad należytej staranności; [Popr. 51]
(12) „brak zgodności” oznacza brak wykonania usług turystycznych zawartych w imprezie turystycznej orazlub ich niewłaściwe wykonanie. [Popr. 52]
(12a) „usługi pomocnicze” oznaczają usługi turystyczne niebędące usługami samodzielnymi, wykonywane w ramach realizacji lub uzupełnienia usługi turystycznej, takie jak w szczególności ubezpieczenie podróży, transfer między dworcem a miejscem zakwaterowania lub transfer do portu lotniczego wylotu i przewozy w ramach wycieczek, transport bagażu, posiłki oraz usługi czyszczenia świadczone jako część zakwaterowania; [Popr. 53]
Rozdział II
Obowiązek poinformowania oraz treść umowy o imprezę turystyczną
Artykuł 4
Informacje przed zawarciem umowy
1. Państwa członkowskie zapewniają, aby zanim podróżny zwiąże się jakąkolwiek umową o imprezę turystyczną lub jakąkolwiek ofertą w tym zakresie, organizator oraz – w przypadku gdy impreza turystyczna jest sprzedawana za pośrednictwem sprzedawcy detalicznego – sprzedawca detaliczny udostępniliudostępniłpodróżnemu następujące informacje mające zastosowanie do imprezy turystycznej: [Popr. 54]
a) najważniejsze właściwości usług turystycznych:
i) miejsce(-a) docelowe podróży, trasa i czas pobytu, wraz z datami oraz liczbą uwzględnionych noclegów; [Popr. 55]
ii) środki, właściwości i kategorie transportu, punkty, daty i czas wyjazdu i powrotu lub, jeżeli dokładny czas nie został jeszcze określony, przybliżony czas wyjazdu i powrotu, czas trwania i miejsce postojów oraz połączenia komunikacyjne;
Jeżeli dokładny czas nie został jeszcze określony, przedsiębiorca informuje podróżnego o przybliżonym czasie wyjazdu i powrotu.
Jeżeli nie można określić orientacyjnego czasu, sprzedawca detaliczny informuje podróżnego o tym fakcie. [Popr. 56]
iii) miejsce, najważniejsze właściwości i oficjalną kategorię turystyczną zakwaterowania nadaną przez właściwy organ w miejscu, w którym znajduje się miejsce zakwaterowania; [Popr. 57]
iv) fakt, czy posiłki są zapewnione, a jeśli tak — rozkład posiłków;
v) zwiedzanie, wycieczki lub inne usługi uwzględnione w ogólnej cenie uzgodnionej dla danej imprezy turystycznej;
va) określenie, czy którakolwiek z usług turystycznych jest świadczona podróżnemu jako usługa grupowa, a jeśli tak, to jaka jest przewidywana liczebność grupy; [Popr. 58]
vi) język(-i), w których realizowane będą usługi oraz [Popr. 59]
vii) faktna życzenie podróżnego – informacja, czy podczas całej podróży lub wakacji zapewniony jest dostęp dla osób o ograniczonej do pewnego stopnia sprawności ruchowej; [Popr. 60]
b) nazwę handlową i adres geograficzny organizatora oraz, w stosownych przypadkach, sprzedawcy detalicznego, a także ich numer telefonu i adres poczty elektronicznej;
c) łączną cenę imprezy turystycznej, łącznie z podatkami oraz, w razie potrzeby, wszelkie dodatkowe opłaty i inne koszty, lub – jeżeli koszty te nie mogą być w sposób racjonalny obliczone z góry – fakt, iż podróżny może zostać zobowiązany do poniesienia takich kosztów dodatkowych, a także charakter tych kosztów; łączna cena musi być przedstawiona w formie szczegółowej faktury, na której w przejrzysty sposób podane są wszystkie koszty usługi turystycznej; [Popr. 61]
d) uzgodnienia dotyczące płatności i, w razie potrzeby, fakt istnienia i warunki kaucji lub innych gwarancji finansowych, które mają zostać zapłacone lub zapewnione przez podróżnego;
e) w stosownych przypadkach minimalną liczbę osób wymaganych do realizacji imprezy turystycznej, a także odpowiedni termin co najmniej 20 dni przed rozpoczęciem imprezy turystycznej , o którym mowa w art. 10 ust. 3 lit. a), na ewentualne unieważnienie w przypadku nieosiągnięcia określonej liczby; [Popr. 62]
f) ogólną informację o wymogach paszportowych i wizowych, w tym przybliżone terminy otrzymania wizy przez obywateli danego państwa członkowskiego (państw członkowskich), jak również informacje o formalnościach związanych z opieką zdrowotną;
fa) informację o możliwości wykupu dobrowolnej polisy ubezpieczeniowej na pokrycie kosztów odstąpienia przez podróżnego od umowy lub kosztów powrotu do kraju w razie wypadku lub choroby; [Popr. 63]
g) potwierdzenie, że usługi stanowią imprezę turystyczną w rozumieniu niniejszej dyrektywy.
ga) informację, że zgodnie z art. 10 podróżny lub organizator mogą rozwiązać umowę w każdym momencie przed rozpoczęciem imprezy turystycznej i po uiszczeniu, w odpowiednim przypadku, stosownej racjonalnej standardowej opłaty z tytułu rozwiązania umowy; [Popr. 64]
gb) możliwość przeniesienia umowy o imprezę turystyczną na rzecz innego podróżnego wraz z możliwymi ograniczeniami i konsekwencjami takiego przeniesienia. [Popr. 65]
1a. W przypadku gdy impreza turystyczna jest sprzedawana za pośrednictwem sprzedawcy detalicznego, sprzedawca detaliczny musi niezwłocznie przekazać podróżnemu kompletne informacje, o których mowa w ust. 1. [Popr. 66]
2. Informacje, o których mowa w ust. 1, są przedstawione w sposób jasny, zrozumiały i widoczny. [Popr. 67]
2a. W przypadku zawierania umowy drogą elektroniczną organizator przekazuje podróżnemu w jasny i widoczny sposób oraz bezpośrednio przed złożeniem przez podróżnego zamówienia informacje przewidziane w ust. 1 lit. a) ppkt (i), (ii), (iii), (iv), (v), ust. 1 lit. c) i d) niniejszego artykułu. Art. 8 ust. 2 akapit drugi dyrektywy 2011/83/UE stosuje się odpowiednio. [Popr. 68]
2b. Ciężar dowodu w zakresie spełnienia wymogów informacyjnych określonych w niniejszym rozdziale spoczywa na przedsiębiorcy. [Popr. 69]
Artykuł 5
Wiążący charakter informacji przed zawarciem umowy oraz zawarcie umowy
1. Państwa członkowskie zapewniają, aby organizator nie mógł zmieniać informacji podanych do wiadomości podróżnego na podstawie art. 4 lit. a), c), d), e) i , f), g) i ga),które stanowią integralną część umowy o imprezę turystyczną i nie mogą być zmieniane, chyba że organizator zastrzega sobie prawo do wprowadzenia zmian do tych informacji i powiadamia podróżnego o wszelkich zmianach dotyczących podróżnychstrony umowy wyraźnie postanowią inaczej. Wszystkie zmiany informacji udzielonych przed zawarciem umowy są przekazywane podróżnemu w sposób wyraźny i widoczny przed zawarciem umowy. [Popr. 70]
2. Jeżeli informacje dotyczące dodatkowych opłat lub innych kosztów, o których mowa w art. 4 ust. 1 lit. c), nie zostały udostępnione przed zawarciem umowy, podróżny nie ponosi tych opłat lub innych kosztów. [Popr. 71]
3. Podczas zawierania umowy lub natychmiastbezzwłocznie po jej zawarciu organizator udostępnia podróżnemu kopię umowy lub potwierdzenie zawarcia umowy na trwałym nośniku. [Popr. 72]
Artykuł 6
Treść umowy o imprezę turystyczną i dokumenty, które należy dostarczyć przed rozpoczęciem imprezy turystycznej
1. Państwa członkowskie zapewniają, aby umowy o imprezę turystyczną były redagowane w prostym i zrozumiałym języku oraz aby – o ile sporządzono je w formie pisemnej - były czytelne.
2. UmowaTekst umowy lub potwierdzenie umowy zawiera wszystkiemusi oddawać pełną treść umowy, w szczególności zawierać informacje, o których mowawymienione w art. 4. Zawiera ona, które stały się integralną częścią umowy. W tekście umowy lub w jej potwierdzeniu zawarte są następujące informacje dodatkowe: [Popr. 74]
a) specjalne wymagania podróżnego, które organizator zaakceptował;
b) informacje, że organizator jest:
i) odpowiedzialny za właściwe wykonanie wszystkich usług turystycznych przewidzianych w umowie;
ii) zobowiązany do udzielenia pomocy, jeżeli podróżny znalazł się w trudnej sytuacji w myśl art. 14;
iii) zobowiązany do zamówienia ochrony na wypadek niewypłacalności na potrzeby zwrotu kosztów i powrotu do kraju w myśl art. 15, jak również nazwę podmiotu udzielającego ochrony na wypadek niewypłacalności i jego dane kontaktowe, w tym adres geograficzny;
c) szczegóły dotyczące punktu kontaktowego, w którym podróżny może złożyć skargę w związku z brakiem zgodności, jakiego doświadczył na miejscu; [Popr. 75]
d) nazwę, adres geograficzny, numer telefonu i adres poczty elektronicznej lokalnego przedstawiciela organizatora lub punkt kontaktowy, do którego w przypadku wystąpienia trudności może zwrócić się podróżny, lub, w przypadku braku takiego przedstawiciela lub punktu kontaktowego, awaryjny numer telefonu lub informację o innych możliwościach skontaktowania się z organizatorem; [Popr. 76]
e) informację, że podróżny może rozwiązać umowę w każdym momencie przed rozpoczęciem imprezy turystycznej w zamian za zapłatę odpowiedniej rekompensaty lub w rozsądny sposób ustalonej opłaty za rozwiązanie umowy, jeżeli opłaty takie są wyszczególnione zgodnie z art. 10 ust. 1; [Popr. 77]
f) jeżeli w ramach imprezy turystycznej, która obejmuje zakwaterowanie, podróżują małoletni bez opieki rodziców lub opiekunów — informacje umożliwiające bezpośredni kontakt rodzica lub opiekuna z osobą małoletnią lub z osobą odpowiedzialną w miejscu pobytu osoby małoletniej; [Popr. 78]
g) informacje na temat dostępnych wewnętrznych procedur rozpatrywania skarg oraz alternatywnych mechanizmów rozwiązywania sporów zgodnie z dyrektywą Parlamentu Europejskiego i Rady 2013/11/UE(16) i internetowych mechanizmów rozwiązywania sporów zgodnie z rozporządzeniem Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) nr 524/2013(17) [Popr. 79]
3. Informacje, o których mowa w ust. 2, są przedstawione w sposób jasny, zrozumiały i widoczny. [Popr. 80]
4. W odpowiednim czasie przed rozpoczęciem imprezy turystycznej organizator dostarcza podróżnemu niezbędne poświadczenia, talony lub bilety, w tym informacje o dokładnej godzinie wyjazdu, przystankach pośrednich, połączeniach transportowych i przybyciunastępujące informacje:.
a) niezbędne poświadczenia, talony lub bilety, w tym informacje o dokładnych godzinach wyjazdu, przystanków pośrednich, połączeń transportowych i przybycia;
b) wszystkie istotne dane kontaktowe na wypadek, gdyby podróżny stwierdził, że usługa jest wykonywana w sposób niezgodny z umową, a także informacje, w jaki sposób podróżny powinien postępować;
c) nazwę, adres geograficzny, numer telefonu i adres poczty elektronicznej lokalnego przedstawiciela organizatora lub punkt kontaktowy, do którego w przypadku wystąpienia trudności może zwrócić się podróżny, lub w przypadku braku takiego przedstawiciela lub punktu kontaktowego, awaryjny numer telefonu lub informację o innych możliwościach skontaktowania się z organizatorem. [Popr. 81]
Rozdział III
Zmiany w umowie przed rozpoczęciem imprezy turystycznej
Artykuł 7
Przeniesienie umowy na innego podróżnego
1. Państwa członkowskie zapewniają, aby podróżny, po złożeniu organizatorowi lub sprzedawcy detalicznemu – w ciągu maksymalnie siedmiu dni przed rozpoczęciem imprezy turystycznej – odpowiednio wczesnego powiadomienia na trwałym nośniku, mógł przenieść umowę na osobę, która spełnia wszystkie warunki mające zastosowanie do danej umowy. [Popr. 82]
2. Osoba przekazująca umowę i osoba przejmująca umowę są wspólnie i solidarnie odpowiedzialne za zapłatę należnego salda i wszelkich dodatkowych opłat lub innych kosztów , jeśli takie istnieją, wynikających z przeniesienia. Koszty teOrganizator informuje osobę przenoszącą umowę i osobę przejmującą o ewentualnych kosztach takiego przeniesienia, które w żadnym wypadku nie mogą być nadmiernie wysokie i w żadnym wypadku nie przekraczają rzeczywistych kosztów poniesionych przez organizatora. [Popr. 83]
Za dostarczenie dowodów poświadczających dodatkowe opłaty lub inne koszty wynikające z przeniesienia umowy odpowiada organizator. [Popr. 84]
Artykuł 8
Zmiana ceny
1. Państwa członkowskie zapewniają, aby ceny nie podlegały zmianom, chyba że umowa wyraźnie zastrzega możliwość zwiększenia ceny i zobowiązuje organizatora do obniżenia cen w takim samym stopniu bezpośrednio w wyniku zmiany:
a) ceny usług przewozu pasażerów wynikającej z kosztów paliwa w związku z przewozem pasażerów, [Popr. 85]
b) poziomu podatków lub opłat z związku z wliczonymi do imprezy turystycznej usługami turystycznymi, nałożonych przez osoby trzecie, które nie są bezpośrednio zaangażowane w realizację imprezy turystycznej, w tym podatków turystycznych, opłat lotniskowych lub opłaty za wejście na pokład i zejście na ląd w portach oraz na lotniskach, lub
c) kursów wymiany związanych z imprezą turystyczną.
1a. Obniżka ceny w wysokości 3% lub więcej na podstawie ust. 1 przenoszona jest na podróżnego. Wzrost ceny na podstawie ust. 1 może zostać przeniesiony na podróżnego wyłącznie wtedy, gdy cena zmienia się o 3% lub więcej. W przypadku obniżenia ceny o 3% lub więcej organizator może zażądać opłaty manipulacyjnej w zryczałtowanej wysokości 10 EUR od każdego podróżnego. [Popr. 86]
2. Jeżeli wzrost cen, o którym mowa w ust. 1, nie przekracza 10 %8% ceny imprezy turystycznej, stosuje się art. 9 ust. 2. [Popr. 87]
3. Wzrost cen, o którym mowa w ust. 1, jest ważny jedynie wtedy, gdy organizator bez zbędnej zwłoki powiadamia o nim podróżnego w sposób jasny i zrozumiały, załączając uzasadnienie i obliczenia, za pomocą trwałego nośnika najpóźniej 20 dni przed rozpoczęciem imprezy turystycznej. [Popr. 88]
Artykuł 9
Zmiana innych warunków umowy
1. Państwa członkowskie zapewniają, aby przed rozpoczęciem imprezy turystycznej organizator nie zmienił jednostronnie warunków umowy innych niż cena zgodnie z art. 8, chyba że: [Popr. 89]
a) organizator zastrzegł to prawo w umowie,
b) zmiana jest nieznaczna, w szczególności w odniesieniu do elementów wymienionych w art. 4 ust. 1 lit. a) i d); oraz
c) organizator informuje o tym podróżnego w sposób jasny i widoczny na trwałym nośniku.
1a. W szczególności zmianę warunków umowy uznaje się za znaczącą w rozumieniu ust. 2 niniejszego artykułu, jeżeli czas wyjazdu i powrotu podany zgodnie z art. 4 ust. 1 lit. a) ppkt (ii) różni się o ponad trzy godziny od faktycznego czasu wyjazdu lub powrotu lub gdy nie przypada on w porze dnia wskazanej w informacjach udzielanych przed zawarciem umowy. [Popr. 91]
2. Jeżeli przed rozpoczęciem imprezy turystycznej organizator jest zmuszony do dokonania znaczącej zmiany jednej z głównych właściwości usług turystycznych, zgodnie z art. 4 ust. 1 lit. a) lub specjalnymi wymogami, o których mowa w art. 6 ust. 2 lit. a), lub do zwiększenia uzgodnionej w umowie ceny imprezy turystycznej o ponad 8% zgodnie z art. 8 ust. 2, organizator bez zbędnej zwłoki powiadamia podróżnego w sposób jasny i widoczny na trwałym nośniku o: [Popr. 92]
a) proponowanych zmianach i ich wpływie na cenę imprezy turystycznej;[Popr. 93]
b) o tym, że podróżny może rozwiązać umowę bez ponoszenia kary w określonym rozsądnym terminie, oraz że w przeciwnym razie proponowane zmiany uznaje się za przyjętelub przyjąć alternatywną ofertę na równorzędną imprezę turystyczną zaproponowaną przez organizatora; oraz [Popr. 94]
ba) o tym, że zaproponowaną zmianę umowy uznaje się za przyjętą, jeśli podróżny nie skorzysta z przysługującego mu prawa do odstąpienia od umowy lub nie przyjmie alternatywnej równoważnej oferty na imprezę turystyczną zaproponowanej przez organizatora. [Popr. 95]
3. Jeżeli zmiany umowy lub zaproponowana równoważna oferta alternatywna na imprezę turystyczną, o których mowa w ust. 2, prowadzą do obniżenia jakości lub kosztów imprezy turystycznej, podróżny jest uprawniony do otrzymania stosownej obniżki ceny. [Popr. 96]
4. Jeżeli umowa zostaje rozwiązana na podstawie ust. 2 lit. b) niniejszego artykułu, organizator w ciągu 14 dni od dnia rozwiązania umowy zwraca wszystkie płatności otrzymane od podróżnego w ciągu czternastu dni od dnia rozwiązania umowy, w tym płatności za usługi pomocnicze zarezerwowane za jego pośrednictwem, takie jak ubezpieczenie podróży, ubezpieczenie na pokrycie kosztów odstąpienia od umowy czy zarezerwowane z wyprzedzeniem dodatkowe usługi na miejscu. W stosownych przypadkach podróżny jest uprawniony do otrzymania rekompensaty za szkody zgodnie z art. 12. [Popr. 97]
Artykuł 10
Rozwiązanie umowy przed rozpoczęciem imprezy turystycznej
1. Państwa członkowskie zapewniają, aby podróżny mógł rozwiązać umowę przed rozpoczęciem imprezy turystycznej w zamian za uiszczenie na rzecz organizatora stosownej rekompensaty. W umowie można określić rozsądne standardowe opłaty za rozwiązanie umowy w zależności od terminu rozwiązania oraz zwyczajowych oszczędności poniesionych kosztów, jak również wpływów z alternatywnej realizacji usługi turystycznej. W przypadku braku standardowej opłaty za rozwiązanie umowy kwota rekompensaty odpowiada cenie imprezy turystycznej po odjęciu kosztów zaoszczędzonych, co do których dowiedziono, że zostały zaoszczędzone przez organizatora, a które nie mogą być odzyskane od dostawców usług turystycznych lub w drodze alternatywnej realizacji tych usług. Opłaty należne z tytułu rozwiązania umowy, w tym opłaty administracyjne, nie mogą być nieproporcjonalne ani nadmierne. Organizator przedstawia uzasadnienie wyliczenia kwoty rekompensaty lub standardowych opłat za rozwiązanie umowy.Ciężar dowodu, że rekompensata jest adekwatna, spoczywa na organizatorze[Popr. 98]
2. Po zawarciu umowy o imprezę turystyczną podróżny ma prawo do rozwiązania umowy przed rozpoczęciem imprezy turystycznej bez rekompensaty w przypadku nieuniknionych i nadzwyczajnych okoliczności, które wystąpią w miejscu przeznaczenia, w drodze do niego lub w jego najbliższym sąsiedztwie, oraz które w znacznym stopniu wpływają na imprezę turystyczną i które zmuszają organizatora do wprowadzenia znaczących zmian w istotnych częściach umowy o imprezę turystyczną. Uznaje się, że takie nieuniknione i nadzwyczajne okoliczności występują na przykład wówczas, gdy na realizację imprezy turystycznej znaczący wpływ mają działania wojenne lub klęski żywiołowe. Uznaje się, że nieuniknione i nadzwyczajne okoliczności występują zwłaszcza wtedy, gdy wiarygodne i podane do publicznej wiadomości informacje, takie jak zalecenia wydawane przez władze państw członkowskich, odradzają podróżowanie do miejsca przeznaczenia. [Popr. 99]
3. Organizator może rozwiązać umowę bez uiszczenia rekompensaty na rzecz podróżnego, jeżeliwyłącznie w następujących przypadkach: [Popr. 101]
a) liczba osób, które zgłosiły się do udziału w imprezie turystycznej, jest mniejsza niż minimalna liczba podana w umowie, a organizator powiadamia podróżnego o rozwiązaniu umowy w terminie określonym w umowie i, jednak nie później niż 20 dni przed rozpoczęciem imprezy turystycznej; lub
(i) na 20 dni przed rozpoczęciem imprezy turystycznej trwającej ponad sześć dni,
(ii) na siedem dni przed rozpoczęciem imprezy turystycznej trwającej od dwóch do sześciu dni,
(iii) na 48 godzin przed rozpoczęciem jednodniowej imprezy turystycznej; lub [Popr. 102]
b) organizator nie ma możliwości zrealizowania umowy z powodu nieuniknionych i nadzwyczajnych okoliczności i powiadamia podróżnego o rozwiązaniu umowy bez zbędnej zwłoki przed rozpoczęciem imprezy turystycznej.
4. W przypadku rozwiązania umowy na podstawie ust. 1, 2 i 3 organizator w ciągu 14 dni zwraca wszelkie nieprzysługujące mu płatności dokonane przez podróżnego.
Rozdział IV
Realizacja imprezy turystycznej
Artykuł 11
Odpowiedzialność za realizację imprezy turystycznej
1. Państwa członkowskie zapewniają, aby organizator ponosił odpowiedzialność za realizację usług turystycznych objętych umową, bez względu na to, czy usługi te mają być wykonane przez organizatora, czy też przez innych dostawców usług.
2. Jeżeli którakolwiek z usług nie jest realizowana zgodnie z umową, organizator usuwa niezgodność, chyba że jest togdy niezgodność zostanie zgłoszona przez podróżnego organizatorowi, lub gdy organizator może sam ją stwierdzić, a jej usunięcie niebyłoby nieproporcjonalne, chyba że niezgodność wynika z przyczyn leżących po stronie podróżnego. [Popr. 103]
3. Jeżeli znaczna część usług nie może zostać wykonana zgodnie z umową, organizator podejmuje odpowiednie alternatywne rozwiązania na potrzeby kontynuacji imprezy turystycznej, które nie powodują dodatkowych kosztów dla podróżnego oraz pod względem jakości są co najmniej równorzędne do usług określonych w umowie; dotyczy to również sytuacji, w których powrót podróżnego do miejsca wyjazdu nie został zapewniony zgodnie z umową. [Popr. 104]
4. Jeżeli organizator nie ma możliwości zaoferowania odpowiednich alternatywnych rozwiązań lub podróżny nie akceptuje alternatywnych rozwiązań, ponieważ nie są porównywalne z uzgodnieniami umownymi, organizator zapewnia podróżnemu – o ile impreza turystyczna obejmuje przewóz pasażerów – równoważny transport do miejsca wyjazdu lub do innego miejsca, na które podróżny wyraził zgodę, bez obciążania podróżnego dodatkowymi kosztami, oraz w stosownych przypadkach, jeżeli usługi uzgodnione w umowie nie zostały wyświadczone, zapewnia podróżnemu rekompensatę zgodnie z art. 12. Rekompensata następuje w ciągu 14 dni. [Popr. 105]
4a. W przypadku zastosowania ust. 4 podróżny może odstąpić od umowy, jeśli niezgodność z umową jest znacząca, a dalsza realizacja jest niemożliwa lub niepomyślna. [Popr. 106]
5. Jeśli zapewnienie terminowego powrotu podróżnego jest niemożliwe z uwagi na nieuniknione i nadzwyczajne okoliczności, organizator nie ponosi kosztów dalszego pobytu podróżnego przekraczających 100 EUR za nocprzez okres dłuższy niż pięć nocy na jednego podróżnego i przez okres dłuższy niż trzy noce. Organizator zapewnia zakwaterowanie zgodnie z kategorią pierwotnie zarezerwowanego hotelu. Tylko w przypadku, gdy organizator jednoznacznie stwierdzi, że nie chce lub nie może zarezerwować zakwaterowania, podróżny może zrobić to we własnym zakresie. W takim przypadku organizator może ograniczyć koszt zakwaterowania do 125 EUR za noc na jednego podróżnego. [Popr. 107]
6. Ograniczenie kosztów, o którym mowa w ust. 5 niniejszego artykułu, nie ma zastosowania w przypadku osób o ograniczonej sprawności ruchowej, zgodnie z definicją zawartą w art. 2 lit. a) rozporządzenia (WE) nr 1107/2006z dnia 5 lipca 2006 r. w sprawie praw osób niepełnosprawnych oraz osób o ograniczonej sprawności ruchowej podróżujących drogą lotniczą, oraz wszelkich osób im towarzyszących, kobiet w ciąży i dzieci bez opieki, jak również osób wymagających szczególnej opieki medycznej, pod warunkiem, że organizator został powiadomiony o ich szczególnych potrzebach w momencie podpisywania umowy o imprezę turystyczną lub, jeżeli to nie jest możliwe, co najmniej 48 godzin przed rozpoczęciem imprezy turystycznej. Organizator nie może powoływać się na nieuniknione i nadzwyczajne okoliczności w celu ograniczenia kosztów, o których mowa w ust. 5 niniejszego artykułu, jeżeli odpowiedni dostawca usług transportowych nie może powoływać się na takie okoliczności na podstawie obowiązujących przepisów Unii. [Popr. 108]
7. Jeżeli alternatywne rozwiązania prowadzą do obniżenia jakości lub kosztów imprezy turystycznej, podróżny jest uprawniony do otrzymania obniżki ceny oraz, w stosownych przypadkach, rekompensaty za szkody zgodnie z art. 12.
7a. Państwa członkowskie mogą utrzymać w mocy lub wprowadzić przepisy stanowiące, że sprzedawca detaliczny również ponosi odpowiedzialność za realizację imprezy turystycznej, a zatem jest związany obowiązkami wynikającymi z niniejszego artykułu oraz art. 6 ust. 2 lit. b), art. 12, art. 15 ust. 1 i art. 16. [Popr. 109]
7b. Jakiekolwiek prawo do odszkodowania dla podróżnego na podstawie rozporządzenia (WE) nr 261/2004jest niezależne od prawa do rekompensaty dla podróżnego na podstawie niniejszej dyrektywy. Jeśli podróżny jest uprawniony do odszkodowania na podstawie zarówno rozporządzenia (WE) nr 261/2004, jak i niniejszej dyrektywy, ma on prawo do dochodzenia roszczeń na podstawie obu tych aktów prawnych, jednak nie może w odniesieniu do tych samych faktów kumulować praw na podstawie obu aktów prawnych, jeśli prawa chronią te same interesy lub mają taki sam cel. [Popr. 110]
Artykuł 12
Obniżka ceny i rekompensata za szkody
1. Państwa członkowskie zapewniają, aby podróżny był uprawniony do otrzymania odpowiedniej obniżki ceny w odniesieniu do:
a) każdego okresu, w którym wystąpił brak zgodności, lub
b) sytuacji, gdy alternatywne rozwiązania, o których mowa w art. 11 ust. 3 i 4, prowadzą do obniżenia jakości lub kosztów imprezy turystycznej.
2. Podróżny jest uprawniony do otrzymania od organizatora rekompensaty za wszelkie szkody, w tym szkody niematerialne, których podróżny doznaje w wyniku braku zgodności.
3. Podróżny nie jest uprawniony do otrzymania obniżki ceny lub rekompensaty za poniesione szkody, jeżeli:
a) organizator udowodni, że brak zgodności :
i) można przypisać podróżnemu,
ii) można przypisać osobie trzeciej, niezwiązanej ze świadczeniem usług objętych umową, i jest nieprzewidywalny lub nieunikniony, albo
iii) jest spowodowany nieuniknionymi i nadzwyczajnymi okolicznościami lub
b) podróżny nie informuje organizatora bez zbędnej zwłoki o jakimkolwiek braku zgodności, jaki podróżny stwierdza na miejscu, jeżeli taki wymóg poinformowania był jasno i wyraźnie wymieniony w umowie i jest uzasadniony, biorąc pod uwagę okoliczności sprawy.
4. W zakresie, w jakim międzynarodowe konwencje wiążące Unię ograniczają zakres lub warunki, na jakich rekompensata powinna być wypłacona przez dostawcę świadczącego usługę, która jest częścią imprezy turystycznej, takie same ograniczenia stosuje się do organizatora. W zakresie, w jakim międzynarodowe konwencje niewiążące Unii ograniczają rekompensatę, jaka ma zostać wypłacona przez usługodawcę, państwa członkowskie mogą odpowiednio ograniczyć rekompensatę, jaka ma zostać wypłacona przez organizatora. W innych przypadkach umowa może ograniczyć rekompensatę, jaka ma zostać wypłacona przez organizatora, chyba że ograniczenie to dotyczy uszkodzenia ciała ilub szkody spowodowanej umyślnie lub w wyniku rażącego niedbalstwa i wynosi mniej niż trzykrotność łącznej ceny imprezy turystycznej. [Popr. 111]
5. Jakiekolwiek prawo do rekompensaty za szkody lub obniżenia ceny na mocy niniejszej dyrektywy nie narusza praw podróżnych na mocy rozporządzenia (WE) nr 261/2004(18), rozporządzenia (WE) nr 1371/2007, rozporządzenia (UE) nr 1177/2010 oraz rozporządzenia (UE) nr 181/2011. Podróżni mają prawo do dochodzenia roszczeń na podstawie niniejszej dyrektywy oraz na mocy tych rozporządzeń, ale nie mogą – w odniesieniu do tych samych faktów – łączyć prawaw szczególności roszczeń o dodatkowe odszkodowanie. Nie można jednak w oparciu o różne podstawy prawne, jeżeli prawa zabezpieczają ten sam interes lub mają ten sam celkumulować prawdotyczących tych samych faktów. [Popr. 112]
6. Okres przedawnienia w przypadku wnoszenia roszczeń na podstawie niniejszego artykułu nie może być krótszy niż jeden roktrzy lata. [Popr. 113]
Artykuł 13
Możliwość skontaktowania się z organizatorem za pośrednictwem sprzedawcy detalicznego
Państwa członkowskie zapewniają, aby podróżny mógł kierować wiadomości, skargi lub roszczenia związane z realizacją imprezy turystycznej bezpośrednio do sprzedawcy detalicznego, za pośrednictwem którego podróż została nabyta. Sprzedawca detaliczny bez zbędnej zwłoki przekazuje te wiadomości, skargi lub roszczenia organizatorowi. Na potrzeby zachowania zgodności z terminami lub okresami przedawnienia, otrzymanie powiadomień przez sprzedawcę detalicznego uznaje się za otrzymanie przez organizatora.
Artykuł 14
Zobowiązanie do udzielenia pomocy
Państwa członkowskie zapewniają, aby organizator bez zbędnej zwłoki udzielił natychmiastowej pomocy podróżnemu znajdującemu się w trudnej sytuacji, w szczególności poprzez: [Popr. 114]
a) udzielenie odpowiednich informacji dotyczących usług zdrowotnych, władz lokalnych oraz pomocy konsularnej, i
b) udzielenie podróżnemu pomocy w nawiązaniu komunikacji na odległość oraz w dokonaniuudzielenie podróżnemu pomocy przy pozyskaniu alternatywnych uzgodnień dotyczących podróżyusług turystycznych. [Popr. 115]
Organizator może pobrać uzasadnioną opłatę z tytułu udzielenia takiej pomocy, jeśli sytuacja powstała w wyniku niedbalstwa podróżnego lub jego umyślnego działania. Opłata ta nie może w żadnym przypadku przewyższać faktycznych kosztów poniesionych przez organizatora. [Popr. 116]
Rozdział V
Ochrona na wypadek niewypłacalności
Artykuł 15
Skuteczność i zakres ochrony na wypadek niewypłacalności
1. Państwa członkowskie zapewniają, aby organizatorzy imprez turystycznych i sprzedawcy detaliczni powiązanych usług turystycznych ułatwiający zamawianie aranżowanychpowiązanych usług turystycznych mający siedzibę na swoimich terytorium uzyskali zabezpieczenie skutecznego i niezwłocznegonatychmiastowego zwrotu wszystkich płatności dokonanych przez podróżnych oraz, o ile usługa obejmuje przewóz osób, do skutecznego i szybkiego powrotu podróżnych do kraju w przypadku niewypłacalności. W miarę możliwości oferuje się kontynuację podróży. [Popr. 117]
2. Ochrona na wypadek niewypłacalności, o której mowa w ust. 1, uwzględnia rzeczywiste ryzyko finansowe działalności danego przedsiębiorcy. Ochrona działa na korzyść podróżnych, niezależnie od ich miejsca zamieszkania, miejsca rozpoczęcia podróży lub tego, czy sprzedano imprezę turystyczną czy też powiązane usługi turystyczne.
Artykuł 16
Wzajemne uznawanie ochrony na wypadek niewypłacalności i współpraca administracyjna
1. Państwa członkowskie uznają wymagania dotyczące krajowych przepisów transponujących art. 15 za spełnione w przypadku wszelkiej ochrony na wypadek niewypłacalności uzyskanej przez organizatora lub sprzedawcę detalicznego ułatwiającego zamówienie aranżowanych usług turystycznych zgodnie z przyjętymi w państwie członkowskim, w którym prowadzone jest jego przedsiębiorstwo, przepisami transponującymi art. 15.
1a. Państwa członkowskie umożliwiają organizatorom imprez turystycznych, sprzedawcom detalicznym ułatwiającym nabywanie powiązanych usług turystycznych oraz przewoźnikom pasażerskim mającym siedzibę poza ich terytorium lub poza Unią uzyskanie ochrony na wypadek niewypłacalności na podstawie ich krajowych systemów ochrony na wypadek niewypłacalności. [Popr. 118]
2. Państwa członkowskie wyznaczają centralne punkty kontaktowe ułatwiające współpracę administracyjną i nadzorowanie organizatorów oraz sprzedawców detalicznych ułatwiających zamawianie aranżowanych usług turystycznych, którzy prowadzą działalność w różnych państwach członkowskich. Przekazują one dane kontaktowe wyżej wymienionych punktów kontaktowych wszystkim pozostałym państwom członkowskim oraz Komisji.
3. Centralne punkty kontaktowe udostępniają sobie wzajemnie wszelkie niezbędne informacje na temat swoich krajowych systemów ochrony na wypadek niewypłacalności oraz określają organ lub organy udzielające ochrony na wypadek niewypłacalności konkretnemu przedsiębiorcy mającemu siedzibę na ich terytorium. Państwa członkowskie przyznają sobie nawzajem dostęp do wszelkich wykazów zawierających zestawienia organizatorów i sprzedawców detalicznych ułatwiających zamawianie aranżowanych usług turystycznych, którzy zachowują zgodność z ich wymaganiami dotyczącymi ochrony na wypadek niewypłacalności.
4. Jeżeli państwo członkowskie ma wątpliwości co do ochrony na wypadek niewypłacalności organizatora lub sprzedawcy detalicznego ułatwiającego zamawianie aranżowanychpowiązanych usług turystycznych, który ma siedzibę w innym państwie członkowskim, a prowadzi działalność na jego terytorium, zwraca się o wyjaśnienia do państwa członkowskiego, w którym znajduje się siedziba. Państwa członkowskie odpowiadają na wnioski napływające z innych państw członkowskich nie później niż w ciągu 15 dni roboczych od daty ich otrzymania. [Popr. 119]
Rozdział VI
Aranżowane usługi turystyczne
Artykuł 17
Wymogi informacyjne w przypadku aranżowanych usług turystycznych
Państwa członkowskie zapewniają, aby przed związaniem podróżnego jakąkolwiek umową lub powiązaną ofertą dotyczącą aranżowanych usług turystycznych przedsiębiorca ułatwiający zamówienie aranżowanych usług turystycznych stwierdził w sposób jasny i widoczny, że:
a) każdy dostawca usług będzie ponosił wyłączną odpowiedzialność za należyte umowne wykonanie swoich usług; oraz
b) podróżnemu nie przysługuje żadne prawo przyznane na mocy niniejszej dyrektywy wyłącznie uczestnikom imprez turystycznych, ale że przysługuje mu prawo do zwrotu płatności zaliczkowych i, o ile usługa obejmuje przewóz pasażerów, do powrotu do kraju w przypadku gdy sprzedawca detaliczny lub którykolwiek z dostawców usług stanie się niewypłacalny; oraz
ba) podróżny będzie jednak korzystał z praw przyznanych na mocy dyrektywy 2011/83/UE, z wyjątkiem, gdy ta dyrektywa stanowi inaczej. [Popr. 120]
Jeżeli przedsiębiorca ułatwiający nabywanie powiązanych usług turystycznych nie spełnił wymogów określonych w ust. 1 lit. b), podróżny korzysta ze wszystkich gwarancji i praw przyznanych na mocy niniejszej dyrektywy w odniesieniu do imprez turystycznych. [Popr. 121]
Artykuł 17a
Informowanie sprzedawcy detalicznego o dodatkowych usługach turystycznych zarezerwowanych w ramach powiązanych usług turystycznych za pośrednictwem powiązanych procesów rezerwacji online
Przedsiębiorcy świadczący dodatkowe usługi turystyczne w ramach powiązanych usług turystycznych dopilnowują, aby odpowiedni sprzedawca detaliczny był właściwie poinformowany o potwierdzonej rezerwacji dodatkowych usług turystycznych, które wraz z pierwszą zarezerwowaną usługą turystyczną tworzą powiązaną usługę turystyczną, co powoduje tym samym, że odpowiedzialność i zobowiązania na podstawie niniejszej dyrektywy spoczywają na sprzedawcy detalicznym. [Popr. 122]
Przedsiębiorcy ułatwiający nabywanie powiązanych usług turystycznych online nie ukrywają lub nie przedstawiają w niejasny, nieczytelny lub niejednoznaczny sposób możliwości nierezerwowania żadnych dalszych usług lub usług pomocniczych. Taka możliwość jest zawsze wybierana domyślnie. [Popr. 123]
Rozdział VII
Przepisy ogólne
Artykuł 18
Szczególne obowiązki sprzedawcy detalicznego, jeżeli organizator ma siedzibę poza EOG
Jeżeli organizator ma siedzibę poza EOG, sprzedawca mający siedzibę w państwie członkowskim podlega obowiązkom określonym dla organizatorów w rozdziałach IV i V, chyba że sprzedawca detaliczny dostarcza dowodów na to, że organizator spełnia warunki zawarte w rozdziałach IV i V. Jeżeli organizator mający siedzibę poza EOG działa w charakterze sprzedawcy detalicznego, nie jest on zwolniony z istniejącej odpowiedzialności za odszkodowanie z tytułu naruszenia innych umownych obowiązków zachowania należytej staranności. Te przepisy nie naruszają innych przepisów krajowych w zakresie odpowiedzialności sprzedawcy detalicznego. [Popr. 124]
Artykuł 18a
Obowiązki organizatorów lub sprzedawców detalicznych mających siedzibę poza EOG
Państwa członkowskie dopilnowują, aby organizator imprez turystycznych lub sprzedawca detaliczny ułatwiający nabywanie powiązanych usług turystycznych, mający siedzibę poza EOG i prowadzący sprzedaż bezpośrednio na terytorium jednego z państw członkowskich podlegał obowiązkom określonym w niniejszej dyrektywie. [Popr. 125]
Artykuł 18b
Formalne wymogi dotyczące umów
1. Państwa członkowskie dopilnowują, aby wszystkie umowy objęte niniejszą dyrektywą były redagowane w prostym i zrozumiałym języku oraz aby były czytelne, o ile sporządzono je w formie pisemnej. Umowa musi być sporządzona w tym samym języku co informacje udzielane przed zawarciem umowy.
2. Umowa jest dostarczana na trwałym nośniku. W przypadku umów zawieranych poza lokalem przedsiębiorstwa umowa dostarczana jest również w wersji papierowej.
3. Jeżeli umowa zawierana jest telefonicznie, przedsiębiorca potwierdza ofertę podróżnemu na trwałym nośniku, a podróżny jest nią związany tylko wówczas, gdy podpisze umowę lub prześle swoją pisemną zgodę na trwałym nośniku. [Popr. 126]
Artykuł 19
Odpowiedzialność za błędy w rezerwacji
Państwa członkowskie zapewniają, aby sprzedawca detaliczny, który zgodził się doprowadzić do rezerwacji imprezy turystycznej lub aranżowanychpowiązanych usług turystycznych lub który ułatwił zarezerwowanie takich usług, ponosił odpowiedzialność za wszelkie błędynieprzekazanie informacji udzielanych przez organizatora zgodnie z art. 4 ust. 1, za przekazanie niekompletnych informacji lub za popełnienie błędów występujących występujące w procesie rezerwacji, chyba że w przypadku gdy takie błędy faktycznie wystąpiły w procesie rezerwacji. Sprzedawca detaliczny nie ponosi odpowiedzialności, gdy takie błędy są związane z podróżnym lub nieuniknionymi i nadzwyczajnymi okolicznościami. W kontekście powiązanych usług turystycznych polegających na nabywaniu dodatkowych usług turystycznych od innego przedsiębiorcy w ukierunkowany sposób poprzez powiązane procesy rezerwacji online, o których mowa w art. 3 pkt 5 lit. b), sprzedawca detaliczny nie ponosi odpowiedzialności za błędy w rezerwacji wynikające z błędów popełnionych przez przedsiębiorcę. W tym przypadku państwa członkowskie dopilnowują, aby przedsiębiorca świadczący dodatkowe usługi turystyczne ponosił odpowiedzialność za błędy występujące w procesie rezerwacji takich usług. [Popr. 127]
Artykuł 20
Prawo do odszkodowania za poniesioną szkodę
1. W przypadkach gdy organizator lub, zgodnie z art. 15 lub 18, sprzedawca detaliczny płaci rekompensatę, przyznaje obniżkę ceny lub wypełnia inne zobowiązania nałożone na niego na mocy niniejszej dyrektywy, żaden przepis niniejszej dyrektywy lub prawa krajowego nie może być interpretowany jako ograniczający, państwa członkowskie dopilnowują, aby organizator lub sprzedawca detaliczny miał prawo do dochodzenia odszkodowania od jakiejkolwiek osoby trzeciej, która przyczyniła się do zdarzenia, które skutkuje rekompensatą, obniżką ceny lub innymi zobowiązaniamiinnym zobowiązaniem.
2. Prawo do dochodzenia odszkodowania, o którym mowa w ust. 1 niniejszego artykułu, obejmuje również prawo organizatorów i sprzedawców detalicznych do dochodzenia odszkodowania od dostawców usług turystycznych, w przypadku gdy organizator lub sprzedawca detaliczny jest zobowiązany do zapłacenia podróżnemu rekompensaty na podstawie niniejszej dyrektywy, a podróżny ma jednocześnie prawo do odszkodowania na podstawie innego mającego zastosowanie prawa Unii, w tym, lecz nie wyłącznie, rozporządzenia (WE) nr 261/2004 i rozporządzenia (WE) nr 1371/2007. Prawo do dochodzenia odszkodowania nie może być ograniczone w umowie.
3. Państwa członkowskie dopilnowują, aby jakiekolwiek ograniczenie prawa do dochodzenia odszkodowania, o którym mowa w ust. 1, było uzasadnione i proporcjonalne, zgodnie z właściwym prawem krajowym. [Popr. 128]
Artykuł 21
Bezwzględnie wiążący charakter dyrektywy
1. Oświadczenie organizatora, że działa wyłącznie jako podmiot świadczący usługę turystyczną, jako pośrednik lub w jakikolwiek inny sposób, lub że impreza turystyczna w rozumieniu niniejszej dyrektywy nie stanowi imprezy turystycznej, nie zwalnia organizatora z obowiązków nałożonych na organizatorów na mocy niniejszej dyrektywy.
2. Podróżni nie mogą zrzekać się praw przyznanych im na mocy środków krajowych transponujących niniejszą dyrektywę.
3. Wszelkie porozumienia umowne lub oświadczenia podróżnego, które bezpośrednio lub pośrednio uchylają lub ograniczają prawa przyznane podróżnemu na podstawie niniejszej dyrektywy lub mają na celu obejście stosowania niniejszej dyrektywy, nie są wiążące dla podróżnego.
Artykuł 22
Egzekwowanie
Państwa członkowskie zapewniają odpowiednie i skuteczne środki zapewniające przestrzeganie niniejszej dyrektywy.
Ponadto państwa członkowskie dopilnowują, aby istniały odpowiednie mechanizmy zapewniające niestosowanie przez przedsiębiorców lub organizatorów jakichkolwiek wprowadzających w błąd praktyk, w szczególności przez upewnianie konsumentów w przekonaniu, że przysługują im prawa i gwarancje, które nie są przewidziane w odnośnej umowie. [Popr. 129]
Artykuł 23
Sankcje
Państwa członkowskie ustanawiają przepisy dotyczące sankcji, które organy wykonawcze mogą nakładać na przedsiębiorców za naruszenie przepisów krajowych przyjętych na mocy niniejszej dyrektywy i podejmują wszelkie środki niezbędne do zapewnienia ich wykonania. Sankcje te muszą być skuteczne, proporcjonalne i odstraszające.
Artykuł 24
Sprawozdanie Komisji i przegląd
Do dnia … (19) Komisja przedkłada Parlamentowi Europejskiemu i Radzie sprawozdanie z jej stosowania. W razie potrzeby sprawozdaniu temu towarzyszą wnioski ustawodawcze w sprawie dostosowania niniejszej dyrektywy do zmian zachodzących w dziedzinie praw podróżnych.
Artykuł 25
Zmiana rozporządzenia (WE) nr 2006/2004 oraz dyrektywy 2011/83/UE
1. W załączniku do rozporządzenia (EWG) nr 2006/2004 Parlamentu Europejskiego i Rady(20) pkt 5 otrzymuje brzmienie:"
'5. Dyrektywa Parlamentu Europejskiego i Rady …/…/UE* .
_______________
* Dyrektywa Parlamentu Europejskiego i Rady …/…/UE z dnia … w sprawie imprez turystycznych, zorganizowanych wyjazdów wakacyjnych, zorganizowanych wycieczek aranżowanych powiązanych usług turystycznych, zmieniająca rozporządzenie (WE) nr 2006/2004, dyrektywę 2011/83/UE i uchylająca dyrektywę Rady 90/314/EWG (Dz.U. [...])(21)+”.
„g) o imprezę turystyczną w rozumieniu art. 3 ust. 2 dyrektywy Parlamentu Europejskiego i Rady …/…/UE*, z wyjątkiem art. 8 ust. 2, art. 19, art. 21 i art. 22.
_______________
* Dyrektywa Parlamentu Europejskiego i Rady …/…/UE z dnia … w sprawie imprez turystycznych, zorganizowanych wyjazdów wakacyjnych, zorganizowanych wycieczek aranżowanych powiązanych usług turystycznych, zmieniająca rozporządzenie (WE) nr 2006/2004, dyrektywę 2011/83/UE i uchylająca dyrektywę Rady 90/314/EWG (Dz.U. [...])(22)”.
"
Rozdział VIII
Przepisy końcowe
Artykuł 26
Przepisy uchylające
Z dniem …(23) uchylona zostaje dyrektywa 90/314/EWG. [Popr. 130]
Odniesienia do uchylonej dyrektywy są traktowane jako odniesienia do niniejszej dyrektywy i odczytywane są zgodnie z tabelą w załączniku I do niniejszej dyrektywy.
Artykuł 27
Transpozycja
1. Państwa członkowskie przyjmują i publikują, najpóźniej w dniu …+, przepisy ustawowe, wykonawcze i administracyjne niezbędne do wykonania niniejszej dyrektywy. Niezwłocznie przekazują one Komisji tekst tych przepisówśrodków. [Popr. 131]
2. Państwa członkowskie stosują te przepisyśrodki od dnia …(24) . [Popr. 133]
3. Środki przyjęte przez państwa członkowskie zawierają odniesienie do niniejszej dyrektywy lub odniesienie takie towarzyszy ich urzędowej publikacji. Metody dokonywania takiego odniesienia określane są przez państwa członkowskie.
4. Państwa członkowskie przekazują Komisji tekst podstawowych przepisów prawa krajowego, przyjętych w dziedzinie objętej niniejszą dyrektywą.
Artykuł 28
Wejście w życie
Niniejsza dyrektywa wchodzi w życie [dwudziestego] dnia po jej opublikowaniu w Dzienniku Urzędowym Unii Europejskiej.
Artykuł 29
Adresaci
Niniejsza dyrektywa skierowana jest do państw członkowskich.
Zob.: dyrektywa 2000/31/WE Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 8 czerwca 2000 r. w sprawie niektórych aspektów prawnych usług społeczeństwa informacyjnego, w szczególności handlu elektronicznego w ramach rynku wewnętrznego (dyrektywa o handlu elektronicznym) (Dz.U. L 178 z 17.7.2000, s. 1) oraz dyrektywa 2006/123/WE Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 12 grudnia 2006 r. dotycząca usług na rynku wewnętrznym (Dz.U. L 376 z 27.12.2006, s. 36), jak również rozporządzenie (WE) nr 2111/2005 Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 14 grudnia 2005 r. w sprawie ustanowienia wspólnotowego wykazu przewoźników lotniczych podlegających zakazowi wykonywania przewozów w ramach Wspólnoty i informowania pasażerów korzystających z transportu lotniczego o tożsamości przewoźnika lotniczego wykonującego przewóz oraz uchylające art. 9 dyrektywy 2004/36/WE (Dz.U. L 344 z 27.12.2005, s. 15), Rozporządzenie (WE) nr 1107/2006 Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 5 lipca 2006 r. w sprawie praw osób niepełnosprawnych oraz osób o ograniczonej sprawności ruchowej podróżujących drogą lotniczą (Dz.U. L 204 z 26.7.2006, s. 1), rozporządzenie (WE) nr 1371/2007 Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 23 października 2007 r. dotyczące praw i obowiązków pasażerów w ruchu kolejowym (Dz.U. L 315 z 3.12.2007, s. 14), rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (WE) nr 1008/2008 z dnia 24 września 2008 r. w sprawie wspólnych zasad wykonywania przewozów lotniczych na terenie Wspólnoty (Dz.U. L 293 z 31.10.2008, s. 3), rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) nr 1177/2010 z dnia 24 listopada 2010 r. o prawach pasażerów podróżujących drogą morską i drogą wodną śródlądową oraz zmieniające rozporządzenie (WE) nr 2006/2004 (Dz.U. L 334 z 17.12.2010, s. 1), rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) nr 181/2011 z dnia 16 lutego 2011 r. dotyczące praw pasażerów w transporcie autobusowym i autokarowym oraz zmieniające rozporządzenie (WE) nr 2006/2004 (Dz.U. L 55 z 28.2.2011, s. 1).
Decyzja Rady 2001/539/WE z dnia 5 kwietnia 2001 r. w sprawie zawarcia przez Wspólnotę Europejską Konwencji w sprawie ujednolicenia niektórych zasad dotyczących międzynarodowego przewozu lotniczego (Konwencja montrealska) (Dz.U. L 194 z 18.7.2001, s. 38).
Decyzja Rady 2013/103/UE z dnia 16 czerwca 2011 r. w sprawie podpisania i zawarcia Umowy między Unią Europejską a Międzyrządową Organizacją Międzynarodowych Przewozów Kolejami w sprawie przystąpienia Unii Europejskiej do Konwencji o międzynarodowym przewozie kolejami (COTIF) z dnia 9 maja 1980 r. zmienionej protokołem wileńskim z dnia 3 czerwca 1999 r. (Dz.U. L 51 z 23.2.2013, s. 1).
Decyzja Rady 2012/22/UE z dnia 12 grudnia 2011 r. dotycząca przystąpienia Unii Europejskiej do Protokołu z 2002 r. do Konwencji ateńskiej z 1974 r. w sprawie przewozu morzem pasażerów i ich bagażu z wyjątkiem jego artykułów 10 i 11 (Dz.U. L 8 z 12.1.2012, s. 1):
Rozporządzenie (UE) nr …/2014 Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia ... zmieniające rozporządzenie (WE) nr 261/2004 ustanawiające wspólne zasady odszkodowania i pomocy dla pasażerów w przypadku odmowy przyjęcia na pokład albo odwołania lub dużego opóźnienia lotów oraz rozporządzenie (WE) nr 2027/97 w sprawie odpowiedzialności przewoźnika lotniczego z tytułu przewozu pasażerów i ich bagażu drogą powietrzną (Dz.U…).
Rozporządzenie (WE) nr 261/2004 Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 11 lutego 2004 r. ustanawiające wspólne zasady odszkodowania i pomocy dla pasażerów w przypadku odmowy przyjęcia na pokład albo odwołania lub dużego opóźnienia lotów, uchylające rozporządzenie (EWG) nr 295/91 (Dz.U. L 46 z 17.2.2004, s. 1).
Dyrektywa 2011/83/UE Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 25 października 2011 r. w sprawie praw konsumentów, zmieniająca dyrektywę Rady 93/13/EWG i dyrektywę 1999/44/WE Parlamentu Europejskiego i Rady oraz uchylająca dyrektywę Rady 85/577/EWG i dyrektywę 97/7/WE Parlamentu Europejskiego i Rady (Dz.U. L 304 z 22.11.2011, s. 64).
Rozporządzenie (WE) nr 593/2008 Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 17 czerwca 2008 r. w sprawie prawa właściwego dla zobowiązań umownych (Rzym I) (Dz.U. L 177 z 4.7.2008, s. 6).
Dyrektywa Parlamentu Europejskiego i Rady 2013/11/UE z dnia 21 maja 2013 r. w sprawie alternatywnych metod rozstrzygania sporów konsumenckich oraz zmiany rozporządzenia (WE) nr 2006/2004 i dyrektywy 2009/22/WE (dyrektywa w sprawie ADR w sporach konsumenckich) (Dz. U. L 165 z 18.6.2013, s. 63).
Rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) nr 524/2013 z dnia 21 maja 2013 r. w sprawie internetowego systemu rozstrzygania sporów oraz zmiany rozporządzenia (WE) nr 2006/2004 i dyrektywy 2009/22/WE (rozporządzenie w sprawie ODR w sporach konsumenckich) (Dz.U. L 165 z 18.6.2013, s. 1).
Rozporządzenie (EWG) nr 2006/2004 Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 27 października 2004 r. w sprawie współpracy między organami krajowymi odpowiedzialnymi za egzekwowanie przepisów prawa w zakresie ochrony konsumentów („Rozporządzenie w sprawie współpracy w dziedzinie ochrony konsumentów”) (Dz.U. L 364 z 9.12.2004, s. 1).
Rezolucja ustawodawcza Parlamentu Europejskiego z dnia 12 marca 2014 r. w sprawie wniosku dotyczącego rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady w sprawie fluorowanych gazów cieplarnianych (COM(2012)0643 – C7-0370/2012 – 2012/0305(COD))
(Zwykła procedura ustawodawcza: pierwsze czytanie)
Parlament Europejski,
– uwzględniając wniosek Komisji przedstawiony Parlamentowi Europejskiemu i Radzie (COM(2012)0643),
– uwzględniając art. 294 ust. 2 oraz art. 192 ust. 1 Traktatu o funkcjonowaniu Unii Europejskiej, zgodnie z którymi wniosek został przedstawiony Parlamentowi przez Komisję (C7‑0370/2012),
— uwzględniając art. 294 ust. 3 Traktatu o funkcjonowaniu Unii Europejskiej,
– uwzględniając opinię Europejskiego Komitetu Ekonomiczno‑Społecznego z dnia 23 maja 2013 r.(1),
– uwzględniając opinię Komitetu Regionów,
– uwzględniając zobowiązanie do zatwierdzenia stanowiska Parlamentu przekazane przez przedstawiciela Rady pismem z dnia 18 grudnia 2013 r. zgodnie z art. 294 ust. 4 Traktatu o funkcjonowaniu Unii Europejskiej,
– uwzględniając art.55 Regulaminu,
– uwzględniając sprawozdanie Komisji Ochrony Środowiska, Zdrowia Publicznego i Bezpieczeństwa Żywności oraz opinię Komisji Transportu i Turystyki (A7-0240/2013),
1. przyjmuje poniższe stanowisko w pierwszym czytaniu;
2. zwraca się do Komisji o ponowne przekazanie mu sprawy, jeśli uzna ona za stosowne wprowadzić znaczące zmiany do swojego wniosku lub zastąpić go innym tekstem;
3. zobowiązuje swojego przewodniczącego do przekazania stanowiska Parlamentu Radzie i Komisji, a także parlamentom narodowym.
Stanowisko Parlamentu Europejskiego przyjęte w pierwszym czytaniu w dniu 12 marca 2014 r. w celu przyjęcia rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) nr .../2014 w sprawie fluorowanych gazów cieplarnianych i uchylenia rozporządzenia (WE) nr 842/2006
(Jako że pomiędzy Parlamentem i Radą osiągnięte zostało porozumienie, stanowisko Parlamentu odpowiada ostatecznej wersji aktu prawnego, rozporządzenia (UE) nr 517/2014.)
Rezolucja ustawodawcza Parlamentu Europejskiego z dnia 12 marca 2014 r. w sprawie wniosku dotyczącego dyrektywy Parlamentu Europejskiego i Rady w sprawie środków ułatwiających korzystanie z praw przyznanych pracownikom w kontekście swobodnego przepływu pracowników (COM(2013)0236 – C7-0114/2013 – 2013/0124(COD))
(Zwykła procedura ustawodawcza: pierwsze czytanie)
Parlament Europejski,
– uwzględniając wniosek Komisji przedstawiony Parlamentowi Europejskiemu i Radzie (COM(2013)0236),
– uwzględniając art. 294 ust. 2 oraz art. 46 Traktatu o funkcjonowaniu Unii Europejskiej, zgodnie z którymi wniosek został przedstawiony Parlamentowi przez Komisję (C7–0114/2013),
– uwzględniając art. 294 ust. 3 Traktatu o funkcjonowaniu Unii Europejskiej,
– uwzględniając opinię Europejskiego Komitetu Ekonomiczno-Społecznego z dnia 19 września 2013 r.(1),
– po konsultacji z Komitetem Regionów,
– uwzględniając zobowiązanie złożone przez przedstawiciela Rady w piśmie z dnia 20 grudnia 2013 r. do przyjęcia stanowiska Parlamentu zgodnie z art. 294 ust. 4 Traktatu o funkcjonowaniu Unii Europejskiej,
– uwzględniając art. 55 Regulaminu,
– uwzględniając sprawozdanie Komisji Zatrudnienia i Spraw Socjalnych oraz opinię Komisji Praw Kobiet i Równouprawnienia (A7–0386/2013),
1. przyjmuje poniższe stanowisko w pierwszym czytaniu;
2. zwraca się do Komisji o ponowne przekazanie mu sprawy, jeśli uzna ona za stosowne wprowadzić znaczące zmiany do swojego wniosku lub zastąpić go innym tekstem;
3. zobowiązuje swojego przewodniczącego do przekazania stanowiska Parlamentu Radzie i Komisji, a także parlamentom narodowym.
Stanowisko Parlamentu Europejskiego przyjęte w pierwszym czytaniu w dniu 12 marca 2014 r. w celu przyjęcia dyrektywy Parlamentu Europejskiego i Rady 2014/.../UE w sprawie środków ułatwiających korzystanie z praw przyznanych pracownikom w kontekście swobodnego przepływu pracowników
(Jako że pomiędzy Parlamentem i Radą osiągnięte zostało porozumienie, stanowisko Parlamentu odpowiada ostatecznej wersji aktu prawnego, dyrektywy 2014/54/UE.)
Rezolucja ustawodawcza Parlamentu Europejskiego z dnia 12 marca 2014 r. w sprawie wniosku dotyczącego dyrektywy Parlamentu Europejskiego i Rady zmieniającej dyrektywę 2011/92/UE w sprawie oceny skutków wywieranych przez niektóre przedsięwzięcia publiczne i prywatne na środowisko naturalne (COM(2012)0628 – C7-0367/2012 – 2012/0297(COD))
(Zwykła procedura ustawodawcza: pierwsze czytanie)
Parlament Europejski,
– uwzględniając wniosek Komisji przedstawiony Parlamentowi i Radzie (COM(2012)0628),
– uwzględniając art. 294 ust. 2 i art. 192 ust. 1 Traktatu o funkcjonowaniu Unii Europejskiej, zgodnie z którymi wniosek został przedstawiony Parlamentowi przez Komisję (C7–0367/2012),
– uwzględniając art. 294 ust. 3 Traktatu o funkcjonowaniu Unii Europejskiej,
– uwzględniając opinię Europejskiego Komitetu Ekonomiczno–Społecznego z dnia 13 lutego 2013 r. (1),
– uwzględniając opinię Komitetu Regionów z dnia 30 maja 2013 r.(2),
– uwzględniając zobowiązanie złożone przez przedstawiciela Rady w piśmie z dnia 20 grudnia 2013 r. do zatwierdzenia stanowiska Parlamentu zgodnie z art. 294 ust. 4 Traktatu o funkcjonowaniu Unii Europejskiej,
– uwzględniając art.55 Regulaminu,
– uwzględniając sprawozdanie Komisji Ochrony Środowiska Naturalnego, Zdrowia Publicznego i Bezpieczeństwa Żywności oraz opinie Komisji Transportu i Turystyki, jak również Komisji Petycji (A7-0277/2013),
1. przyjmuje poniższe stanowisko w pierwszym czytaniu(3);
2. zwraca się do Komisji o ponowne przekazanie mu sprawy, jeśli uzna ona za stosowne wprowadzić znaczące zmiany do swojego wniosku lub zastąpić go innym tekstem;
3. zobowiązuje swojego(ją) przewodniczącego(cą) do przekazania stanowiska Parlamentu Radzie i Komisji, a także parlamentom narodowym.
Stanowisko Parlamentu Europejskiego przyjęte w pierwszym czytaniu w dniu 12 marca 2014 r. w celu przyjęcia dyrektywy Parlamentu Europejskiego i Rady 2014/.../UE zmieniającej dyrektywę 2011/52/UE w sprawie oceny wpływu wywieranego przez niektóre przedsięwzięcia publiczne i prywatne na środowisko
(Jako że pomiędzy Parlamentem i Radą osiągnięte zostało porozumienie, stanowisko Parlamentu odpowiada ostatecznej wersji aktu prawnego, dyrektywy 2014/52/UE.)
Rezolucja ustawodawcza Parlamentu Europejskiego z dnia 12 marca 2014 r. w sprawie wniosku dotyczącego rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady zmieniającego rozporządzenie (WE) nr 471/2009 w sprawie statystyk Wspólnoty dotyczących handlu zagranicznego z państwami trzecimi w odniesieniu do powierzenia Komisji uprawnień delegowanych i wykonawczych do przyjmowania niektórych środków (COM(2013)0579 – C7-0243/2013 – 2013/0279(COD))
(Zwykła procedura ustawodawcza: pierwsze czytanie)
Parlament Europejski,
– uwzględniając wniosek Komisji przedstawiony Parlamentowi Europejskiemu i Radzie (COM(2013)0579),
– uwzględniając art. 294 ust. 2 oraz art. 338 ust. 1 Traktatu o funkcjonowaniu Unii Europejskiej, zgodnie z którymi wniosek został przedstawiony Parlamentowi przez Komisję (C7-0243/2013),
– uwzględniając art. 294 ust. 3 Traktatu o funkcjonowaniu Unii Europejskiej,
– uwzględniając art. 55 Regulaminu,
– uwzględniając sprawozdanie Komisji Handlu Międzynarodowego (A7-0042/2014),
1. przyjmuje poniższe stanowisko w pierwszym czytaniu;
2. zwraca się do Komisji o ponowne przekazanie mu sprawy, jeśli uzna ona za stosowne wprowadzić znaczące zmiany do swojego wniosku lub zastąpić go innym tekstem;
3. zobowiązuje swojego przewodniczącego do przekazania stanowiska Parlamentu Radzie i Komisji, a także parlamentom narodowym.
Stanowisko Parlamentu Europejskiego przyjęte w pierwszym czytaniu w dniu 12 marca 2014 r. w celu przyjęcia rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) nr .../2014 zmieniającego rozporządzenie (WE) nr 471/2009 w sprawie statystyk Wspólnoty dotyczących handlu zagranicznego z państwami trzecimi w odniesieniu do powierzenia Komisji uprawnień delegowanych i wykonawczych do przyjmowania niektórych środków
uwzględniając Traktat o funkcjonowaniu Unii Europejskiej, w szczególności jego art. 338 ust. 1,
uwzględniając wniosek Komisji Europejskiej,
po przekazaniu projektu aktu ustawodawczego parlamentom narodowym,
stanowiąc zgodnie ze zwykłą procedurą ustawodawczą(1),
a także mając na uwadze, co następuje:
(1) W związku z wejściem w życie Traktatu o funkcjonowaniu Unii Europejskiej („TFUE”) uprawnienia powierzone Komisji należy dostosować do postanowień art. 290 i 291 TFUE.
(2) W związku z przyjęciem rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) nr 182/2011(2), Komisja zobowiązała się(3) do dokonywania przeglądu aktów ustawodawczych, które zawierają obecnie odesłania do procedury regulacyjnej połączonej z kontrolą, zgodnie z kryteriami ustanowionymi w TFUE.
(3) Rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (WE) nr 471/2009(4) przyznaje Komisji uprawnienia w celu wdrożenia niektórych przepisów tego rozporządzenia.
(4) W kontekście dostosowania rozporządzenia (WE) nr 471/2009 do nowych postanowień TFUE, należy ugruntować uprawnienia wykonawcze powierzone obecnie Komisji poprzez przyznanie jej uprawnień do przyjmowania aktów delegowanych lub wykonawczych.
(5) W celu uwzględnienia zmian w kodeksie celnym lub przepisów wywodzących się z konwencji międzynarodowych, jak również zmian koniecznych ze względów metodologicznych i wynikających z potrzeby stworzenia skutecznego systemu gromadzenia danych oraz opracowywania statystyk, uprawnienia do przyjmowania aktów prawnych zgodnie z art. 290 TFUE powinny zostać przekazane Komisji w odniesieniu do dostosowania wykazu procedur celnych lub przeznaczeń celnych, szczególnych towarów lub przepływów oraz innych lub szczególnych przepisów ich dotyczących, wyłączania towarów lub przepływów ze statystyk dotyczących handlu zagranicznego, zbierania danych zgodnie z art. 4 ust. 2 i 4 rozporządzenia (WE) nr 471/2009, dalszego określania danych statystycznych, wymogu dotyczącego ograniczonych zestawów danych w odniesieniu do szczególnych towarów lub przepływów oraz danych dostarczanych zgodnie z art. 4 ust. 2 tego rozporządzenia, charakterystyki próby, okresu sprawozdawczości oraz poziomu agregacji dla krajów partnerskich, towarów i walut w przypadku statystyk dotyczących handlu w podziale według waluty fakturowania, zmian terminu przekazywania statystyk, zawartości, zakresu i warunków poprawiania już przekazanych statystyk, terminu przekazywania statystyk handlowych w podziale według charakterystyki działalności i statystyk handlowych w podziale według waluty fakturowania.
(6) Szczególnie ważne jest, aby w czasie prac przygotowawczych Komisja prowadziła stosowne konsultacje, w tym na poziomie ekspertów. Przygotowując i opracowując akty delegowane, Komisja powinna zapewnić jednoczesne, terminowe i odpowiednie przekazywanie stosownych dokumentów Parlamentowi Europejskiemu i Radzie.
(7) Komisja powinna dopilnować, by te akty delegowane nie nakładały znacznego dodatkowego obciążenia administracyjnego na państwa członkowskie ani na udzielające odpowiedzi jednostki organizacyjne.
(8) W celu zapewnienia jednolitych warunków wykonania rozporządzenia (WE) nr 471/2009, Komisji należy powierzyć uprawnienia wykonawcze, tak aby mogła ona przyjąć środki odnoszące się do kodów, które należy stosować w odniesieniu do danych, o których mowa w art. 5 ust. 1 wspomnianego rozporządzenia, a także środki odnoszące się do łączenia danych o charakterystyce działalności z danymi zarejestrowanymi na podstawie przepisów tego samego artykułu. Uprawnienia te powinny być wykonywane zgodnie z rozporządzeniem (UE) nr 182/2011. [Popr. 1]
(9) Komitet ds. Statystyk odnoszących się do Handlu Towarami z Państwami Trzecimi (Extrastat), o którym mowa w art. 11 rozporządzenia (WE) nr 471/2009, doradza Komisji i wspiera ją w wykonywaniu uprawnień wykonawczych. [Popr. 2]
(10) W ramach strategii dotyczącej nowego Europejskiego Systemu Statystycznego (zwanego dalej „ESS”), której celem jest poprawa koordynacji i partnerstwa w ramach nowej przejrzystej struktury ESS opartej na zasadzie hierarchiczności, Komitet ds. Europejskiego Systemu Statystycznego (zwany dalej „Komitetem ds. ESS”) ustanowiony rozporządzeniem Parlamentu Europejskiego i Rady (WE) nr 223/2009 z dnia 11 marca 2009 r. w sprawie statystyki europejskiej(5) powinien pełnić rolę doradczą i wspierać Komisję w wykonywaniu jej uprawnień wykonawczych. [Popr. 3]
(11) Rozporządzenie (WE) nr 471/2009 powinno zostać zmienione przez zastąpienie odniesień do Extrastatu odniesieniami do Komitetu ds. ESS. [Popr. 4]
(12) W celu zapewnienia pewności prawa niniejsze rozporządzenie nie powinno mieć wpływu na procedury przyjmowania środków, które zostały wszczęte, lecz nie sfinalizowane przed dniem wejścia w życie niniejszego rozporządzenia.
(13) Należy zatem odpowiednio zmienić rozporządzenie (WE) nr 471/2009,
PRZYJMUJĄ NINIEJSZE ROZPORZĄDZENIE:
Artykuł 1
W rozporządzeniu (WE) nr 471/2009 wprowadza się następujące zmiany:
1) w art. 3 wprowadza się następujące zmiany:
a) ust. 2 otrzymuje brzmienie:"
„2. W celu uwzględnienia zmian w kodeksie celnym lub przepisów wywodzących się z konwencji międzynarodowych, Komisja jest uprawniona do przyjmowania, zgodnie z art. 10a, aktów delegowanych w celu dostosowania wykazu procedur celnych lub przeznaczeń celnych, o których mowa w ust. 1.”;
"
b) ust. 3 akapit drugi otrzymuje brzmienie:"
„Komisja jest uprawniona do przyjmowania, zgodnie z art. 10a, aktów delegowanych dotyczących szczególnych towarów lub przepływów oraz innych lub szczególnych przepisów ich dotyczących.”;
"
c) ust. 4 akapit drugi otrzymuje brzmienie:"
„Komisja jest uprawniona do przyjmowania, zgodnie z art. 10a, aktów delegowanych, dotyczących wyłączania towarów lub przepływów ze statystyk dotyczących handlu zagranicznego.”;
"
2) art. 4 ust. 5 otrzymuje brzmienie:"
„5. Komisja jest uprawniona do przyjmowania, zgodnie z art. 10a, aktów delegowanych dotyczących zbierania danych zgodnie z ust. 2 i 4 niniejszego artykułu.”;
"
3) w art. 5 wprowadza się następujące zmiany:
a) ust. 2 otrzymuje następujące brzmienie:"
„2. Komisja jest uprawniona do przyjmowania, zgodnie z art. 10a, aktów delegowanych dotyczących przyjmowania przepisów w sprawie dalszego określenia danych, o których mowa w ust. 1, i w sprawie środków dotyczących kodów, które należy stosować w odniesieniu do tych danych.
Komisja przyjmuje, w drodze aktów wykonawczych, środki dotyczące kodów, które należy stosować w odniesieniu do tych danych.
Wspomniane akty wykonawcze przyjmuje się zgodnie z procedurą sprawdzającą, o której mowa w art. 11 ust. 2.”; [Popr. 5]
"
b) ust. 4 akapit drugi otrzymuje brzmienie:"
„Komisja jest uprawniona do przyjmowania, zgodnie z art. 10a, aktów delegowanych dotyczących tych ograniczonych zestawów danych.”;
"
4) w art. 6 wprowadza się następujące zmiany:
a) w ust. 2 ostatni akapit otrzymuje brzmienie:"
„Komisja przyjmuje,jest uprawniona do przyjmowania, zgodnie z art. 10a, aktów delegowanych dotyczących przyjmowania przepisów w drodze aktów wykonawczych, środki dotyczącesprawie łączenia danych oraz sporządzania statystyk, które mają być zestawiane.
Wspomniane akty wykonawcze przyjmuje się zgodnie z procedurą sprawdzającą, o której mowa w art. 11 ust. 2.”; [Popr. 6]
"
b) w ust. 3 ostatni akapit otrzymuje brzmienie:"
„Komisja jest uprawniona do przyjmowania, zgodnie z art. 10a, aktów delegowanych dotyczących charakterystyki próby, okresu sprawozdawczości oraz poziomu agregacji w odniesieniu do państw partnerskich, towarów i walut.”;
"
5) w art. 8 wprowadza się następujące zmiany:
a) w ust. 1 ostatni akapit otrzymuje brzmienie:"
„Komisja jest uprawniona do przyjmowania, zgodnie z art. 10a, aktów delegowanych w celu dostosowania terminu przekazywania statystyk, zawartości, zakresu i warunków poprawiania już przekazanych statystyk.”;
"
b) ust. 2 otrzymuje następujące brzmienie:"
„2. Komisja jest uprawniona do przyjmowania, zgodnie z art. 10a, aktów delegowanych w odniesieniu do terminu przekazywania statystyk dotyczących handlu w podziale według charakterystyki działalności, o których mowa w art. 6 ust. 2, oraz statystyk dotyczących handlu w podziale na walutę fakturowania, o których mowa w art. 6 ust. 3.”;
"
6) dodaje się art. 10a w brzmieniu:"
„Artykuł 10a
Wykonywanie przekazanych uprawnień
1. Powierzenie Komisji uprawnień do przyjmowania aktów delegowanych podlega warunkom określonym w niniejszym artykule.
2. Wykonując uprawnienia do przyjmowania aktów, o których mowa w art. 3 ust. 2, 3 i 4, art. 4 ust. 5, art. 5 ust. 2 i 4, art. 6 ust. 3 oraz art. 8 ust. 1 i ust. 2, Komisja dopilnuje, aby akty delegowane nie nakładały znaczącego dodatkowego obciążenia administracyjnego na państwa członkowskie ani na respondentów.
3. Uprawnienia do przyjmowania aktów delegowanych, o których mowa w art. 3 ust. 2, 3 i 4, art. 4 ust. 5, art. 5 ust. 2 i 4, art. 6 ust. 3 oraz art. 8 ust. 1 i 2, powierza się Komisji na czas nieokreślonyokres pięciu lat, począwszy do od dnia ...(6)(Publications Office: please insert the exact date of the entry into force of this Regulation)Komisja sporządza sprawozdanie dotyczące przekazania uprawnień nie później niż dziewięć miesięcy przed końcem okresu pięciu lat. Przekazanie uprawnień zostaje automatycznie przedłużone na takie same okresy, chyba że Parlament Europejski lub Rada sprzeciwią się takiemu przedłużeniu nie później niż trzy miesiące przed końcem każdego okresu.. [Popr. 7]
4. Przekazanie uprawnień, o którym mowa w art. 3 ust. 2, 3 i 4, art. 4 ust. 5, art. 5 ust. 2 i 4, art. 6 ust. 3 oraz art. 8 ust. 1 i 2, może zostać w dowolnym momencie odwołane przez Parlament Europejski lub przez Radę. Decyzja o odwołaniu kończy przekazanie określonych w niej uprawnień. Decyzja o odwołaniu staje się skuteczna od następnego dnia po jej opublikowaniu w Dzienniku Urzędowym Unii Europejskiej lub w określonym w tej decyzji późniejszym terminie. Nie wpływa ona na ważność jakichkolwiek już obowiązujących aktów delegowanych.
5. Niezwłocznie po przyjęciu aktu delegowanego Komisja przekazuje go równocześnie Parlamentowi Europejskiemu i Radzie.
6. Akt delegowany przyjęty na podstawie art. 3 ust. 2, 3 i 4, art. 4 ust. 5, art. 5 ust. 2 i 4, art. 6 ust. 3 oraz art. 8 ust. 1 i 2 wchodzi w życie jedynie pod warunkiem, że Parlament Europejski albo Rada nie wyraziły sprzeciwu w terminie dwóch miesięcy od przekazania tego aktu Parlamentowi Europejskiemu i Radzie, lub jeżeli przed upływem tego terminu zarówno Parlament Europejski, jak i Rada poinformowały Komisję, że nie wniosą sprzeciwu. Termin ten przedłuża się o dwa miesiące z inicjatywy Parlamentu Europejskiego lub Rady.”;
"
7) Skreśla się art. 11 otrzymuje brzmienie:"
„Artykuł 11
Komitet
1. Komisję wspiera Komitet ds. Europejskiego Systemu Statystycznego ustanowiony na mocy rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady (WE) nr 223/2009 z dnia 11 marca 2009 r. w sprawie statystyki europejskiej (*). Komitet ten jest komitetem w rozumieniu rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) nr 182/2011 z dnia 16 lutego 2011 r. ustanawiającego przepisy i zasady ogólne dotyczące trybu kontroli przez państwa członkowskie wykonywania uprawnień wykonawczych przez Komisję (*).
2. W przypadku odesłania do niniejszego ustępu stosuje się art. 5 rozporządzenia (UE) nr 182/2011.
(*) Dz.U. L 87 z 31.3.2009, s. 164.
(*) Dz.U. L 55 z 28.2.2011, s. 13.”. [Popr. 8]
"
Artykuł 2
Niniejsze rozporządzenie nie ma wpływu na procedury przyjmowania środków przewidzianych w rozporządzeniu (WE) nr 471/2009, które zostały wszczęte, lecz nie sfinalizowane przed dniem wejścia w życie niniejszego rozporządzenia.
Artykuł 3
Niniejsze rozporządzenie wchodzi w życie dwudziestego dnia po jego opublikowaniu w Dzienniku Urzędowym Unii Europejskiej i zostaje skonsolidowane ze zmienianym przezeń rozporządzeniem w ciągu trzech miesięcy od jego wejścia w życie. [Popr. 9]
Niniejsze rozporządzenie wiąże w całości i jest bezpośrednio stosowane we wszystkich państwach członkowskich.
Rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) nr 182/2011 z dnia 16 lutego 2011 r. ustanawiające przepisy i zasady ogólne dotyczące trybu kontroli przez państwa członkowskie wykonywania uprawnień wykonawczych przez Komisję (Dz.U. L 55 z 28.2.2011, s. 13).
Rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (WE) nr 471/2009 z dnia 6 maja 2009 r. w sprawie statystyk Wspólnoty dotyczących handlu zagranicznego z państwami trzecimi, uchylające rozporządzenie Rady (WE) nr 1172/95 (Dz.U. L 152 z 16.6.2009, s. 23).
Rezolucja ustawodawcza Parlamentu Europejskiego z dnia 12 marca 2014 r. w sprawie wniosku dotyczącego rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady ustanawiającego program Copernicus i uchylającego rozporządzenie (UE) nr 911/2010 (COM(2013)0312 – C7-0195/2013 – 2013/0164(COD))
(Zwykła procedura ustawodawcza: pierwsze czytanie)
Parlament Europejski,
– uwzględniając wniosek Komisji przedstawiony Parlamentowi Europejskiemu i Radzie (COM(2013)0312),
– uwzględniając art. 294 ust. 2 oraz art. 189 ust. 2 Traktatu o funkcjonowaniu Unii Europejskiej, zgodnie z którymi wniosek został przedstawiony Parlamentowi przez Komisję (C7-0195/2013),
– uwzględniając art. 294 ust. 3 Traktatu o funkcjonowaniu Unii Europejskiej,
– uwzględniając opinię Europejskiego Komitetu Ekonomicznego i Społecznego z dnia 16 października 2013 r.(1),
– po konsultacji z Komitetem Regionów,
– uwzględniając zobowiązanie złożone przez przedstawiciela Rady w piśmie z dnia 20 grudnia 2013 r. do przyjęcia stanowiska Parlamentu zgodnie z art. 294 ust. 4 Traktatu o funkcjonowaniu Unii Europejskiej,
– uwzględniając art. 55 Regulaminu,
– uwzględniając sprawozdanie Komisji Przemysłu, Badań Naukowych i Energii oraz opinie Komisji Budżetowej i Komisji Ochrony Środowiska Naturalnego, Zdrowia Publicznego i Bezpieczeństwa Żywności (A7-0027/2014),
1. przyjmuje poniższe stanowisko w pierwszym czytaniu;
2. zwraca się do Komisji o ponowne przekazanie mu sprawy, jeśli uzna ona za stosowne wprowadzić znaczące zmiany do swojego wniosku lub zastąpić go innym tekstem;
3. zobowiązuje swojego przewodniczącego do przekazania stanowiska Parlamentu Radzie i Komisji, a także parlamentom narodowym.
Stanowisko Parlamentu Europejskiego przyjęte w pierwszym czytaniu w dniu 12 marca 2014 r. w celu przyjęcia rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) nr .../2014 ustanawiającego program Copernicus i uchylającego rozporządzenie (UE) nr 911/2010
(Jako że pomiędzy Parlamentem i Radą osiągnięte zostało porozumienie, stanowisko Parlamentu odpowiada ostatecznej wersji aktu prawnego, rozporządzenia (UE) nr 377/2014.)
Rezolucja ustawodawcza Parlamentu Europejskiego z dnia 12 marca 2014 r. w sprawie wniosku dotyczącego rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady zmieniającego rozporządzenie (UE) nr 912/2010 ustanawiające Agencję Europejskiego GNSS (COM(2013)0040 – C7-0031/2013 – 2013/0022(COD))
(Zwykła procedura ustawodawcza: pierwsze czytanie)
Parlament Europejski,
– uwzględniając wniosek Komisji skierowany do Parlamentu i Rady (COM(2013)0040),
– uwzględniając art. 294 ust. 2 oraz art. 172 Traktatu o funkcjonowaniu Unii Europejskiej, zgodnie z którymi projekt został przedstawiony Parlamentowi przez Komisję (C7–0031/2013),
– uwzględniając art. 294 ust. 3 Traktatu o funkcjonowaniu Unii Europejskiej,
– uwzględniając opinię Europejskiego Komitetu Ekonomiczno-Społecznego z dnia 17 kwietnia 2013 r.(1),
– po zasięgnięciu opinii Komitetu Regionów,
– uwzględniając zobowiązanie przedstawiciela Rady, przekazane pismem z dnia 13 grudnia 2013 r., do zatwierdzenia stanowiska Parlamentu Europejskiego, zgodnie z art. 294 ust. 4 Traktatu o funkcjonowaniu Unii Europejskiej,
– uwzględniając art.55 Regulaminu,
– uwzględniając sprawozdanie Komisji Przemysłu, Badań Naukowych i Energii oraz opinie Komisji Budżetowej i Komisji Kontroli Budżetowej (A7–0364/2013),
1. przyjmuje poniższe stanowisko w pierwszym czytaniu;
2. podkreśla, że jakakolwiek decyzja organu ustawodawczego popierająca wieloletnie finansowanie Agencji Europejskiego GNSS („Agencji”) nie może naruszać decyzji wydanych przez władzę budżetową w ramach rocznej procedury budżetowej;
3. wzywa Komisję do przedstawienia kosztorysu w pełni uwzględniającego wyniki porozumienia ustawodawczego zawartego między Parlamentem Europejskim a Radą, aby sprostać potrzebom Agencji i ewentualnie służb Komisji w zakresie budżetu i kadr;
4. wzywa Komisję do znalezienia realistycznego rozwiązania problemów, jakich może doświadczyć Agencja w związku z finansowaniem szkół europejskich typu II, ponieważ ma to bezpośredni wpływ na zdolność Agencji do przyciągania wykwalifikowanych pracowników;
5. apeluje do Komisji, aby – ustalając współczynnik korygujący dla wynagrodzeń pracowników Agencji – nie brała pod uwagę średniej dla Czech, lecz by go dostosowała do kosztów życia na obszarze metropolitalnym Pragi;
6. zwraca się do Komisji o ponowne przekazanie mu sprawy, jeśli uzna ona za stosowne wprowadzić znaczące zmiany do swojego wniosku lub zastąpić go innym tekstem;
7. zobowiązuje swojego przewodniczącego do przekazania stanowiska Parlamentu Radzie i Komisji, a także parlamentom narodowym.
Stanowisko Parlamentu Europejskiego przyjęte w pierwszym czytaniu w dniu 12 marca 2014 r. w celu przyjęcia rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) nr .../2014 zmieniającego rozporządzenie (UE) nr 912/2010 ustanawiające Agencję Europejskiego GNSS
(Jako że pomiędzy Parlamentem i Radą osiągnięte zostało porozumienie, stanowisko Parlamentu odpowiada ostatecznej wersji aktu prawnego, rozporządzenia (UE) nr 512/2014.)
Priorytety w stosunkach UE z państwami Partnerstwa Wschodniego
277k
123k
Rezolucja Parlamentu Europejskiego z dnia 12 marca 2014 r. w sprawie oceny i wyznaczenia priorytetów w stosunkach UE z państwami Partnerstwa Wschodniego (2013/2149(INI))
– uwzględniając zainicjowanie Partnerstwa Wschodniego dnia 7 maja 2009 r. w Pradze,
– uwzględniając rozpoczęcie działalności przez Zgromadzenie Parlamentarne Euronest w dniu 3 maja 2011 w czasie 7. kadencji Parlamentu Europejskiego,
– uwzględniając powołanie Forum Społeczeństwa Obywatelskiego Partnerstwa Wschodniego i jego dotychczasowy dorobek, w tym zalecenia i inne dokumenty opracowane w ramach pięciu grup roboczych lub podczas corocznych zgromadzeń tego forum, które odbyły się: w dniach 16–17 listopada 2009 r. w Brukseli (Belgia), w dniach 18–19 listopada 2010 r. w Berlinie (Niemcy), w dniach 28–30 listopada 2011 r. w Poznaniu (Polska), w dniach 28–30 listopada 2012 r. w Sztokholmie (Szwecja) oraz w dniach 4–5 października 2013 r. w Kiszyniowie (Mołdawia),
– uwzględniając powołanie przez Komitet Regionów Konferencji Władz Lokalnych i Regionalnych Partnerstwa Wschodniego (CORLEAP), której posiedzenie inauguracyjne odbyło się 8 września 2011 r. w Poznaniu w Polsce, oraz opracowane dotychczas przez CORLEAP opinie,
– uwzględniając wnioski ze szczytu, który odbył się w dniach 29–30 października 2011 r. w Warszawie,
– uwzględniając wnioski ze szczytu, który odbył się w dniach 28–29 listopada 2013 r. w Wilnie,
– uwzględniając następujące komunikaty Komisji: z dnia 11 marca 2003 r. pt. „Rozszerzona Europa – sąsiedztwo: nowe ramy stosunków z naszymi wschodnimi i południowymi sąsiadami” (COM(2003)0104), z dnia 12 maja 2004 r. pt. „Europejska polityka sąsiedztwa – dokument strategiczny” (COM(2004)0373), z dnia 4 grudnia 2006 r. pt. „Wzmocnienie europejskiej polityki sąsiedztwa” (COM(2006)0726), z dnia 5 grudnia 2007 r. pt. „Silna europejska polityka sąsiedztwa” (COM(2007)0774), z dnia 3 grudnia 2008 r. pt. „Partnerstwo Wschodnie” (COM(2008)0823) oraz z dnia 12 maja 2010 r. pt. „Podsumowanie europejskiej polityki sąsiedztwa” (COM(2010)0207),
– uwzględniając wspólne komunikaty Komisji oraz Wysokiego Przedstawiciela Unii do Spraw Zagranicznych i Polityki Bezpieczeństwa z dnia 20 marca 2013 r. pt. „Europejska polityka sąsiedztwa: działania na rzecz wzmocnienia partnerstwa” (JOIN(2013) 4) oraz z dnia 25 maja 2011 r. pt. „Nowa koncepcja działań w obliczu zmian zachodzących w sąsiedztwie” (COM(2011)0303),
– uwzględniając wnioski Rady do Spraw Zagranicznych w sprawie europejskiej polityki sąsiedztwa z dnia 26 lipca 2010 r. i 20 czerwca 2011 r. oraz w sprawie Partnerstwa Wschodniego z dnia 18 i 19 listopada 2013 r., a także wnioski Rady do Spraw Zagranicznych (handel) z dnia 26 września 2011 r. oraz wnioski Rady Europejskiej z dnia 7 lutego 2013 r.,
– uwzględniając konkluzje Rady Europejskiej z dnia 19 i 20 grudnia 2013 r. dotyczące Partnerstwa Wschodniego,
– uwzględniając wspólne komunikaty Komisji oraz Wysokiego Przedstawiciela Unii do Spraw Zagranicznych i Polityki Bezpieczeństwa z dnia 15 maja 2012 r. pt. „Partnerstwo Wschodnie: plan działania w okresie poprzedzającym jesienny szczyt w 2013 r.” (JOIN(2012) 13) i pt. „Realizacja nowej europejskiej polityki sąsiedztwa” (JOIN(2012) 14) oraz towarzyszące im wspólne dokumenty robocze służb z dnia 20 marca 2013 r. („Sprawozdania regionalne”, SWD(2013) 85 i 86),
– uwzględniając wspólny komunikat Wysokiego Przedstawiciela Unii do Spraw Zagranicznych i Polityki Bezpieczeństwa oraz Komisji do Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 12 grudnia 2011 r. pt. „Prawa człowieka i demokracja w centrum działań zewnętrznych UE – dążenie do bardziej skutecznego podejścia" (COM(2011) 886),
– uwzględniając rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady ustanawiające Europejski Instrument Sąsiedztwa na lata 2014–2020,
– uwzględniając rezolucję Zgromadzenia Parlamentarnego Euronest z dnia 28 maja 2013 r. w sprawie bezpieczeństwa energetycznego w kontekście rynku energii i harmonizacji miedzy partnerami z Europy Wschodniej a państwami UE (2013/C 338/03),
– uwzględniając swoje rezolucje z dnia 23 października 2013 r. w sprawie europejskiej polityki sąsiedztwa: dążenie do wzmocnienia partnerstwa. Stanowisko Parlamentu Europejskiego w sprawie sprawozdań za rok 2012(1), z dnia 14 grudnia 2011 r. w sprawie przeglądu europejskiej polityki sąsiedztwa(2) oraz z dnia 7 kwietnia 2011 r. w sprawie przeglądu europejskiej polityki sąsiedztwa – wymiaru wschodniego(3),
– uwzględniając swoje stanowisko z dnia 11 grudnia 2013 r. w sprawie wniosku dotyczącego rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady określającego wspólne zasady i procedury wdrażania unijnych instrumentów na rzecz działań zewnętrznych(4),
– uwzględniając swoje stanowisko z dnia 11 grudnia 2013 r. w sprawie wniosku dotyczącego rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady w sprawie ustanowienia instrumentu finansowego na rzecz wspierania demokracji i praw człowieka na świecie(5),
– uwzględniając swoją rezolucję z dnia 7 lipca 2011 r. w sprawie polityk zewnętrznych UE na rzecz demokratyzacji(6),
– uwzględniając swoje coroczne rezolucje w sprawie rocznego sprawozdania dotyczącego praw człowieka na świecie oraz polityki Unii Europejskiej w tym zakresie, w tym szczególnie ostatnie rezolucje odnoszące się do wydarzeń w południowym i wschodnim sąsiedztwie UE tj.: rezolucję z dnia 18 kwietnia 2012 r. w sprawie rocznego sprawozdania dotyczącego praw człowieka na świecie oraz polityki Unii Europejskiej w tym zakresie, w tym wpływu na strategiczną politykę UE w dziedzinie praw człowieka(7), rezolucję z dnia 13 grudnia 2012 r. w sprawie rocznego sprawozdania dotyczącego praw człowieka i demokracji na świecie za rok 2011 oraz polityki Unii Europejskiej w tym zakresie(8), rezolucję z dnia 11 grudnia 2013 r. w sprawie rocznego sprawozdania dotyczącego praw człowieka i demokracji na świecie za rok 2012 oraz polityki Unii Europejskiej w tym zakresie(9),
– uwzględniając swoje zalecenia dla Rady z dnia 29 marca 2012 r. w sprawie warunków ewentualnego utworzenia Europejskiego Funduszu na rzecz Demokracji (EED)(10) oraz utworzenie EED w 2012 r. i rozpoczęcie w pełni działalności przez EED w 2013 r.,
– uwzględniając swoją rezolucję z dnia 13 grudnia 2012 r. w sprawie przeglądu strategii UE w zakresie praw człowieka(11),
– uwzględniając swoją rezolucję z dnia 11 grudnia 2012 r. w sprawie strategii wolności cyfrowej w polityce zagranicznej UE(12),
– uwzględniając swoją rezolucję z dnia 13 czerwca 2013 r. w sprawie wolności prasy i mediów na świecie(13),
– uwzględniając art. 48 Regulaminu,
– uwzględniając sprawozdanie Komisji Spraw Zagranicznych (A7-0157/2014),
A. mając na uwadze, że europejska polityka sąsiedztwa, a zwłaszcza Partnerstwo Wschodnie, opiera się na wspólnocie wartości i na wspólnym zobowiązaniu do przestrzegania prawa międzynarodowego, podstawowych wartości i zasad wolności, demokracji, poszanowania praw człowieka i podstawowych wolności, a także praworządności oraz wspólnym zobowiązaniu na rzecz gospodarki rynkowej, zrównoważonego wzrostu i dobrych rządów; mając na uwadze, że celem Partnerstwa Wschodniego jest szerzenie, wymiana i promowanie wartości i zasad, na których opiera się UE, zwłaszcza zasad pokoju, przyjaźni, solidarności i dobrobytu, w celu przyczynienia się do budowania i konsolidowania zdrowych demokracji, realizowania celu w postaci zrównoważonego wzrostu gospodarczego oraz zarządzania powiązaniami transgranicznymi, z myślą o przyspieszeniu stowarzyszenia politycznego i integracji gospodarczej krajów partnerskich z UE; mając na uwadze, że podczas szczytu Partnerstwa Wschodniego w Wilnie wszyscy uczestnicy po raz kolejny potwierdzili ich zobowiązanie do wdrażania powyższych zasad przewodnich;
B. mając na uwadze, że kolejne rozszerzenia UE zbliżyły Armenię, Azerbejdżan, Gruzję, Mołdawię, Ukrainę i Białoruś do granic UE i dlatego też ich bezpieczeństwo, stabilność oraz dobrobyt w coraz większym stopniu mają wpływ na bezpieczeństwo, stabilność oraz dobrobyt UE i odwrotnie;
C. mając na uwadze, że wolności, wartości demokratyczne i prawa człowieka mogą rozwijać się wyłącznie w odpowiednim środowisku cechującym się stabilnością gospodarczo-społeczną, a także bezpieczeństwem krajowym i międzynarodowym, czego dowodem jest historia samej UE;
D. mając na uwadze, że chociaż podstawowe zasady i cele europejskiej polityki sąsiedztwa dotyczą wszystkich partnerów, to stosunki UE z każdym z jej partnerów mają charakter wyjątkowy, a instrumenty europejskiej polityki sąsiedztwa są dostosowane w taki sposób, aby służyć konkretnym potrzebom każdej z tych relacji;
E. mając na uwadze, że na szczycie Partnerstwa Wschodniego w Wilnie ukazano potrzebę refleksji nad unijną polityką wobec partnerów wschodnich;
F. mając na uwadze, że Partnerstwo Wschodnie jest skierowane do krajów Europy Wschodniej w rozumieniu art. 8 i 49 Traktatów; mając na uwadze, że Partnerstwo Wschodnie powinno wspierać przemiany demokratyczne i procesy reform oraz stanowić odpowiedź na europejskie aspiracje społeczeństw krajów partnerskich;
G. mając na uwadze, że europejskie aspiracje krajów Partnerstwa Wschodniego są głęboko zakorzenione, a kraje te, po dziesięcioleciach istnienia w ramach ZSRR, wciąż przechodzą trudny okres przemian na drodze ku systemowi demokratycznemu opartemu na praworządności i poszanowaniu praw człowieka oraz wolności obywatelskich; mając na uwadze, że w niektórych krajach Partnerstwa Wschodniego nie ma porozumienia co do ich europejskiej przyszłości;
H. mając na uwadze, że należy wykorzystać obecne ożywienie stosunków z partnerami wschodnimi i zachęcać społeczeństwa krajów Partnerstwa Wschodniego do dążenia do pogłębienia reform demokratycznych; mając na uwadze, że proces stowarzyszenia z UE ma właśnie to na celu oraz że należy realizować ten proces mimo obecnych komplikacji w niektórych krajach Partnerstwa Wschodniego;
I. mając na uwadze, że Partnerstwo Wschodnie powinno wspierać bezpieczeństwo polityczne, gospodarcze i geopolityczne oraz społeczny i kulturowy wymiar współpracy;
J. mając na uwadze, że Europejski Instrument Sąsiedztwa jest głównym narzędziem służącym świadczeniu unijnego wsparcia i pomocy krajom Partnerstwa Wschodniego; mając na uwadze, że odzwierciedla on zróżnicowanie oraz podejście oparte na zasadzie „więcej za więcej”, a także przewiduje istotne zachęty finansowe dla tych krajów sąsiadujących, które przeprowadzają reformy demokratyczne;
K. mając na uwadze, że kraje Partnerstwa Wschodniego wciąż dążą do rozwoju politycznego, oraz że partnerstwo zaproponowane przez UE opiera się na ich własnej woli politycznej, ale okazało się niewystarczającym bodźcem do zmian i reform, mimo zdecydowanych aspiracji europejskich obywateli krajów Partnerstwa Wschodniego; mając na uwadze, że ostatnie wydarzenia w krajach Partnerstwa Wschodniego oraz rezultat szczytu w Wilnie zwracają uwagę na potrzebę wzmocnienia strategicznego charakteru Partnerstwa Wschodniego oraz podjęcia wzmożonych wysiłków w celu promowania wzajemnych korzyści płynących z układów o stowarzyszeniu i zwiększania świadomości na ten temat, a także wskazują na to, że kraje te przy podejmowaniu suwerennych decyzji są wciąż narażone na silną presję i szantaż ze strony państw trzecich; mając na uwadze, że kraje Partnerstwa Wschodniego muszą być wolne i suwerenne, aby móc w pełni korzystać z przysługującego im prawa do decydowania o ich przyszłości, i nie mogą być narażone na nadmierną presję zewnętrzną, groźby ani zastraszanie; mając na uwadze, że każde państwo ma suwerenne prawo do przystąpienia do dowolnej organizacji międzynarodowej bądź sojuszu międzynarodowego oraz do decydowania o własnej przyszłości bez żadnych wpływów z zewnątrz;
L. mając na uwadze, że w świetle ostatnich wydarzeń unijna polityka względem Partnerstwa Wschodniego jest błędnie postrzegana przez niektórych graczy geopolitycznych jako gra o sumie stałej, i w związku z tym należy wziąć pod uwagę ich negatywną rolę;
M. mając na uwadze, że Partnerstwo Wschodnie nie ma w żadnej mierze na celu pogarszania ani utrudniania stosunków dwustronnych z Federacją Rosyjską, lecz – przeciwnie – jest otwarte na rozwijanie synergii z Moskwą w celu tworzenia najkorzystniejszych warunków dla zrównoważonego rozwoju wspólnych krajów sąsiedzkich;
1. przypomina o celu Partnerstwa Wschodniego, którym jest wzmacnianie europejskiej integracji partnerów wschodnich w wymiarze politycznym, gospodarczym i kulturowym w oparciu o wzajemne wartości, interesy i zobowiązanie do przestrzegania prawa międzynarodowego, wartości podstawowych, zobowiązanie do dobrego sprawowania władzy, do gospodarki rynkowej oraz w oparciu o współwłasność i wspólną odpowiedzialność; w związku z tym przychylnie odnosi się do ustanowienia podmiotów w ramach Partnerstwa Wschodniego – Zgromadzenia Parlamentarnego Euronest, Forum Społeczeństwa Obywatelskiego Partnerstwa Wschodniego i CORLEAP – oraz do podjętych przez nie działań, a także do innych inicjatyw, takich jak Kongres Inicjatyw Europy Wschodniej; zauważa jednak, że ostatnie wydarzenia w niektórych krajach Partnerstwa Wschodniego ukazały kruchość tego procesu integracji politycznej, gospodarczej i społecznej; podkreśla znaczenie dialogu ze społeczeństwem jako metody transformacji; zachęca do częstszego i bardziej efektywnego dialogu z lokalnymi i regionalnymi władzami oraz z parlamentami, liderami biznesu i społeczeństwem obywatelskim w celu uzyskania poparcia dla reformy wśród wyborców, którzy będą w stanie wywierać wpływ na krajowe procesy podejmowania decyzji;
2. wyraża zaniepokojenie faktem, że całe Partnerstwo Wschodnie zostało niedawno poważnie wystawione na próbę przez strony trzecie oraz wzywa wszystkich zaangażowanych uczestników do dochowania swojego zobowiązania i dalszego zaangażowania w ten projekt;
3. podkreśla, że perspektywa europejska, w tym prawo do ubiegania się o członkostwo na mocy art. 49 Traktatu o Unii Europejskiej, mogłaby stanowić siłę napędową reform w tych państwach i dalej wzmacniać ich zaangażowanie na rzecz takich wspólnych wartości i zasad, jak demokracja, praworządność, poszanowanie praw człowieka i dobre rządy, a także podkreśla, że kraje Partnerstwa Wschodniego najbardziej zaangażowane na rzecz pogłębiania stosunków z UE i wyrażające gotowość do podjęcia i wdrożenia koniecznych reform zarówno na szczeblu politycznym, jak i gospodarczym, należy należycie wziąć pod uwagę i wspierać, tworząc tym samym zachętę do dalszej integracji europejskiej;
4. uznaje, że obecnie bardziej niż kiedykolwiek społeczeństwa Partnerstwa Wschodniego przychylne integracji z Unią Europejską potrzebują zdecydowanego, aktywnego i natychmiastowego wsparcia ze strony UE, które powinno do nich dotrzeć różnymi kanałami i za pośrednictwem różnych sektorów polityki, począwszy od pomocy finansowej, a skończywszy na systemach ułatwienia ruchu wizowego;
5. uważa, że należy przeprowadzić kompleksową analizę skuteczności projektu Partnerstwa Wschodniego, w tym dokładnie ocenić jego sukcesy i porażki, uważa ponadto, że potrzebuje on dalszej refleksji, nowego impulsu i jasnej wizji rozwoju, koncentrującej się w równej mierze na współpracy politycznej co na partnerstwie ze społeczeństwami krajów Partnerstwa Wschodniego, jak i na zapewnieniu tym społeczeństwom możliwości wyboru opcji europejskiej; wzywa zatem UE, by skoncentrowała się przede wszystkim na inwestowaniu w natychmiastowy postęp na rzecz obywateli, a w związku z tym by wprowadziła system bezwizowy w celu wspierania młodzieży i przyszłych liderów, a także by poświęciła większą uwagę wzmocnieniu pozycji społeczeństwa obywatelskiego; podkreśla znaczenie sektora energetycznego, sektora transportu i badań naukowych dla zakresu integracji europejskiej krajów Partnerstwa Wschodniego;
6. uważa, że skutkiem szczytu w Wilnie jest podkreślenie konieczności nadania Partnerstwu Wschodniemu bardziej strategicznego charakteru; zaleca w związku z tym elastyczne stosowanie narzędzi, którymi dysponuje UE, takich jak pomoc makroekonomiczna, łagodzenie ograniczeń handlowych, projekty służące zwiększeniu bezpieczeństwa energetycznego i modernizacji gospodarczej oraz szybkie wdrożenie liberalizacji przepisów wizowych, zgodnie z europejskimi wartościami i interesami;
7. wzywa Komisję do opracowania zielonej księgi w sprawie przyszłości Partnerstwa Wschodniego po szczycie w Wilnie;
8. wzywa Komisję i ESDZ, by podczas określania dwustronnych i wielostronnych priorytetów Unii, a także zasad finansowania w ramach ENI, uwzględniły wnioski wyciągnięte z ostatnich wydarzeń w ramach Partnerstwa Wschodniego;
9. uważa, że procesy przemian demokratycznych oparte na praworządności, poszanowaniu praw człowieka i podstawowych wolności mają kluczowe znaczenie dla budowania silnego i trwałego partnerstwa z krajami Partnerstwa Wschodniego;
10. podkreśla ważną rolę, jaką odgrywa społeczeństwo obywatelskie w procesie transformacji i reform oraz w dialogu politycznym w krajach Partnerstwa Wschodniego, wzywa UE do zacieśnienia współpracy ze społeczeństwem obywatelskim i zapewnienia mu wsparcia w postaci szeregu różnych instrumentów finansowania;
11. z zadowoleniem przyjmuje przyznanie w 2013 r. środków z programu na rzecz integracji i współpracy w ramach Partnerstwa Wschodniego (EaPIC) (należącego do zakresu Europejskiego Instrumentu Sąsiedztwa i Partnerstwa), które rozdzielono między Mołdawię, Gruzję i Armenię jako dodatkowe finansowanie dla tych krajów Partnerstwa Wschodniego, które czynią postępy w zakresie reform zmierzających ku pogłębieniu demokracji i zwiększeniu poszanowania praw człowieka;
12. z zadowoleniem przyjmuje wniosek Komisji dotyczący umożliwienia obywatelom Mołdawii bezwizowego podróżowania do strefy Schengen; podkreśla, że liberalizacja reżimu wizowego powinna być priorytetem, i wzywa do zwiększenia wysiłków w tym zakresie; w związku z tym zauważa, że liberalizacja reżimu wizowego jest tylko jednym z wielu procesów, których celem jest zbliżenie do siebie społeczeństw, oraz że należy wzmóc wysiłki w tym zakresie, zwłaszcza jeżeli chodzi o pogłębienie współpracy w dziedzinie edukacji, nauki, kultury i sportu; podkreśla, że wniosek dotyczący dyrektywy Parlamentu Europejskiego i Rady w sprawie warunków wjazdu i pobytu obywateli państw trzecich w celu prowadzenia badań naukowych, odbywania studiów, udziału w wymianie młodzieży szkolnej, szkoleniu za wynagrodzeniem i bez wynagrodzenia, wolontariacie lub pracy w charakterze au pair stanowi narzędzie, które wywrze ogromny wpływ na obszar edukacji i kultury; wzywa do szybkiego przyjęcia powyższej dyrektywy przewidującej wizy długoterminowe i dokumenty pobytowe dla obywateli państw trzecich przybywających w powyższych celach;
13. podkreśla znaczenie inwestowania w projekty na rzecz młodzieży i przyszłych liderów dzięki wykorzystywaniu wszystkich możliwości odbywania stypendium w ramach programu Erasmus+, tak aby rozwijać wymianę studentów i nauczycieli między krajami Partnerstwa Wschodniego a państwami członkowskimi UE dzięki dalszemu wsparciu finansowemu dla Europejskiego Uniwersytetu Humanistycznego na uchodźstwie oraz dzięki utworzeniu Uniwersytetu Partnerstwa Wschodniego i Europejskiego Kolegium Morza Czarnego, które oferowałyby możliwości rozwoju programów edukacyjnych na różnych poziomach z myślą o kształtowaniu przyszłych liderów z krajów Partnerstwa Wschodniego oraz państw członkowskich UE, a także o dalszym promowaniu projektów akademickich i edukacyjnych, które już dowiodły swojej wartości w tym obszarze, takich jak Kolegium Europejskie;
14. wzywa do organizowania częstszych wymian szkolnych między państwami członkowskimi UE a krajami Partnerstwa Wschodniego oraz uważa, że należy przeznaczyć na ten cel specjalne środki finansowe;
15. podkreśla, że należy pogłębić współpracę młodzieży w ramach „Młodzieżowego Okna Partnerstwa Wschodniego” będącego elementem programu „Młodzież w działaniu”, wspierając tym samym aktywność obywatelską młodych ludzi, a także propagując wśród nich solidarność i tolerancję; z zadowoleniem odnosi się w tym kontekście do Szczytu Młodzieży Partnerstwa Wschodniego, który odbył się w październiku 2013 r. i przyczynił się do ułatwienia dialogu politycznego oraz tworzenia sieci kontaktów z decydentami i młodymi ludźmi z UE i krajów Partnerstwa Wschodniego;
16. uważa, że trudności w propagowaniu i wdrażaniu Partnerstwa Wschodniego można pokonać dzięki przywróceniu równowagi zaangażowaniu UE wykraczającemu poza dialog polityczny oraz wzmocnieniu tego zaangażowania, tak aby uwzględnić oraz rozwijać także wymiar społeczny, gospodarczy i kulturowy; wzywa UE do zwiększenia jej obecności w krajach partnerskich poprzez wykorzystanie bardziej interaktywnych środków przekazu audiowizualnego oraz mediów społecznościowych w odnośnych językach lokalnych w celu dotarcia do całego społeczeństwa; wzywa Komisję do przygotowania jasnej strategii komunikacji dla społeczeństw w krajach Partnerstwa Wschodniego, mającej na celu wyjaśnienie im korzyści płynących z układów o stowarzyszeniu, w tym z pogłębionych i kompleksowych stref wolnego handlu jako narzędzi mogących posłużyć do modernizacji ich systemów politycznych i gospodarki;
17. podkreśla, że UE i partnerzy z Europy Wschodniej stoją przed wspólnymi wyzwaniami politycznymi w odniesieniu do zapewnienia niezawodnych i bezpiecznych dostaw energii; przypomina, że współpraca w zakresie bezpieczeństwa energetycznego została wyraźnie wskazana wśród priorytetów Partnerstwa Wschodniego i europejskiej polityki sąsiedztwa; przypomina, że Traktat o Wspólnocie Energetycznej kładzie podwaliny pod w pełni zintegrowany regionalny rynek energii sprzyjający wzrostowi i inwestycjom oraz stwarza stabilne ramy prawne; uważa, że dalsze postępy w zakresie integracji sieci gazowo-elektrycznych, w tym przepływów w kierunku przeciwnym do głównego, w tym regionie mają zasadnicze znaczenie dla osiągnięcia celów wspólnoty energetycznej; podkreśla, że należy położyć większy nacisk na konsolidację, udoskonalenie i efektywność sektora energetycznego, które należą do podstawowych warunków modernizacji gospodarki, na zwiększanie bezpieczeństwa energetycznego i konkurencyjności, a także na opracowanie strategii energetycznych zgodnych z zobowiązaniami europejskiej wspólnoty energetycznej i celami UE; wzywa do kontynuacji reform na rynku gazu i energii elektrycznej oraz do zapewnienia odpowiedniego udziału energii ze źródeł odnawialnych zgodnie z polityką i normami UE; uznaje, że zależność energetyczna krajów Partnerstwa Wschodniego od państw trzecich oraz niewłaściwa dywersyfikacja dostaw komplikuje dynamikę integracji europejskiej, w tym zakresie przypomina, że projekty, takie jak gazociąg Południowy zwiększają zależność UE od rosyjskiego gazu, oraz wzywa Komisję i państwa członkowskie do szybkiego uruchomienia projektów, które pomogą złagodzić skutki tego stanu rzeczy; apeluje do Komisji i Rady, by uczyniły z solidarności podstawą zasadę wspólnoty energetycznej, której to zasady powinny w pełni przestrzegać wszystkie podmioty aktywne na rynku UE;
18. wzywa do zawierania klauzuli dotyczącej bezpieczeństwa energetycznego we wszystkich umowach z krajami Partnerstwa Wschodniego w celu zagwarantowania pełnego przestrzegania przepisów obowiązujących w obrębie wewnętrznego rynku energii UE oraz do uwzględniania w tych umowach mechanizmu wczesnego ostrzegania w celu zagwarantowania wczesnej oceny potencjalnych zagrożeń i problemów związanych z przesyłem i dostawami energii z państw trzecich, a także do ustanowienia wspólnych ram wzajemnej pomocy, solidarności i rozstrzygania sporów;
19. wzywa do stosowania wobec poszczególnych krajów partnerskich podejścia bardziej dostosowanego do konkretnych potrzeb – również poprzez lepsze uwzględnianie ich szczególnych uwarunkowań geopolitycznych, wdrożenie zasad zróżnicowania i „więcej za więcej”, jednak przy zachowaniu ogólnej koordynacji; jest głęboko przekonany, że intensywność i zakres stosunków z każdym krajem partnerskim powinny być odzwierciedleniem jego własnych aspiracji europejskich, zaangażowania na rzecz wspólnych wartości oraz postępu w zakresie dostosowywania własnych przepisów do unijnego ustawodawstwa, ocenianych w oparciu o jasne wskaźniki i osiągnięcia tego kraju; jest zdania, że projekt Partnerstwa Wschodniego musi być ukierunkowany na przyszłość oraz elastyczny – pod względem instytucjonalnym i koncepcyjnym – aby móc zapewnić długoterminowe zachęty dla wszystkich partnerów, w tym partnerów najbardziej zaawansowanych, a tym samym dalej intensyfikować stosunki z UE; uważa ponadto, że Partnerstwo Wschodnie nie powinno skupiać się wyłącznie na celach o charakterze normatywnym, ale powinno także dotrzeć do obywateli za sprawą podejścia oddolnego w celu uświadomienia opinii publicznej korzyści płynących z ewentualnego stowarzyszenia z UE; przypomina, że postępy partnerstwa będą zależały od postępów i istotnych wysiłków w odniesieniu do poszanowania praw człowieka, do reform systemu sądownictwa, reform administracji publicznej, walki z korupcją oraz zwiększenia udziału obywateli w publicznym procesie podejmowania decyzji;
20. wzywa Komisję do bardziej wnikliwego przeanalizowania możliwości zmniejszenia, w stosownych przypadkach, barier handlowych, nawet przed podpisaniem i wdrożeniem pogłębionych i kompleksowych umów o wolnym handlu, aby społeczeństwa i przedsiębiorstwa odnośnych krajów Partnerstwa Wschodniego odczuły wcześniej korzyści gospodarcze płynące z bliższej współpracy z UE;
21. zauważa, jak ważne dla zapewnienia postępów Partnerstwa z udziałem wszystkich sześciu partnerów jest niewykluczanie nikogo; podkreśla zatem konieczność dalszego wzmacniania wymiaru wielostronnego oraz zachęca do odbywania regularnych obrad na szczeblu ministerialnym w odniesieniu do całego spektrum strategii politycznych;
22. w związku z powyższym podkreśla, tak jak w przypadku Ukrainy, znaczenie podejmowania przez Radę natychmiastowych działań, w tym zwiększonych nacisków dyplomatycznych oraz wprowadzenia indywidualnie ukierunkowanych środków, zakazów podróżowania oraz zamrożenia aktywów i majątku wobec urzędników, ustawodawców i sponsorujących ich przedsiębiorstw, ponoszących odpowiedzialność za przypadki naruszenia praw człowieka, oraz nasilenia wysiłków na rzecz zwalczania prania pieniędzy i uchylania się od opodatkowania przez przedsiębiorstwa i przedsiębiorców z zaangażowanych państw w europejskich bankach;
23. wyraża zaniepokojenie brakiem wspólnego zrozumienia istoty współpracy między UE i krajami Partnerstwa Wschodniego; zauważa z niepokojem, że UE jest często postrzegana jako darczyńca, a kraje partnerskie jako beneficjenci, podczas gdy wszystkie strony powinny odgrywać podwójną rolę; ostrzega, że taki rodzaj postrzegania przez opinię publiczną może prowadzić do nierealnych oczekiwań wśród społeczeństw krajów Partnerstwa Wschodniego;
24. ubolewa, że państwa członkowskie często mają odmienne poglądy i nie mają wspólnego stanowiska, jeżeli chodzi o stosunki z krajami Partnerstwa Wschodniego i przemiany w tych krajach; z zaniepokojeniem dostrzega, że państwa członkowskie nie rozumieją, iż współpraca i wspólne stanowisko w niektórych kwestiach mają znaczenie strategiczne; wzywa do przeprowadzenia kompleksowego przeglądu europejskiej polityki sąsiedztwa, zwłaszcza w odniesieniu do wschodnich sąsiadów w świetle ostatnich wydarzeń, a także w zakresie konkretnych i wymiernych środków, zwłaszcza tych skierowanych do obywateli krajów Partnerstwa Wschodniego;
25. zaleca dalsze wzmocnienie wielostronnego charakteru Partnerstwa Wschodniego w celu stworzenia sprzyjającego klimatu dla współpracy, przyjaźni i stosunków dobrosąsiedzkich, które będą wspierać cele w zakresie politycznego stowarzyszenia, a zwłaszcza integracji gospodarczej i zachęcania do podejmowania wielostronnych inicjatyw na rzecz współpracy i wspólnych projektów, zaleca ponadto rozwijanie współpracy transgranicznej i regionalnej, zwłaszcza w obszarach takich jak transport, kontakty międzyludzkie, środowisko, bezpieczeństwo granic i bezpieczeństwo energetyczne, oraz przypomina, że UE przypisuje w tym zakresie duże znaczenie działalności Zgromadzenia Parlamentarnego Euronest; uważa, że należy jednak – w miarę możliwości – kontynuować współpracę w oparciu o dwustronną podstawę między UE, z jednej strony, a krajami partnerskimi, z drugiej strony;
26. podkreśla, że należy bardziej koncentrować się na przekazywaniu doświadczeń z reform demokratycznych, czerpiąc z bogatego doświadczenia, którym dysponują kraje europejskie w zakresie procesu ustanawiania i ochrony ustrojów demokratycznych opartych na poszanowaniu podstawowych wartości i praworządności; dotyczy to zwłaszcza państw członkowskich, które mogłyby budować zarówno na własnych doświadczeniach w zakresie integracji z UE, jak i na ich bliskich stosunkach z krajami Partnerstwa Wschodniego, przy jednoczesnym uznaniu specyficznych uwarunkowań poszczególnych krajów, podkreśleniu wzajemnych korzyści oraz osiągnięciu równowagi między warunkowością i solidarnością, również w interesie dalszego rozwoju samej UE; sugeruje, aby przeanalizować możliwości partnerskiego uczenia się na szczeblu politycznym i technicznym, co zwiększyłoby świadomość i wiedzę na temat budowania demokracji i praworządności;
27. jest zdania, że UE powinna bardziej aktywnie zachęcać kraje partnerskie do walki z łamaniem praw człowieka; wzywa państwa członkowskie do wdrożenia Wytycznych UE w sprawie obrońców praw człowieka i przypomina, że w przypadku poważnego naruszenia praw człowieka i podstawowych wolności UE może, zgodnie z traktatami, sama rozważyć możliwość wprowadzenia środków ograniczających lub sankcji w ramach WPZiB, w tym embarga na broń, zakazu wywozu sprzętu służącego do represji wewnętrznych, ograniczeń wizowych lub zakazu podróżowania dla osób, które są bezpośrednio lub pośrednio odpowiedzialne za poważne naruszenia praw człowieka lub represje wobec społeczeństwa obywatelskiego i demokratycznej opozycji lub których działania w inny sposób poważnie szkodzą demokracji lub praworządności, jak również zamrażania aktywów i zasobów finansowych; podkreśla konieczność zapewnienia wybiórczości i ukierunkowania sankcji, tak aby nie wpływały one na życie zwykłych obywateli;
28. z zadowoleniem przyjmuje pozytywny skutek szczytu w Wilnie, jakim jest parafowanie układów o stowarzyszeniu, w tym pogłębionej i kompleksowej umowy o wolnym handlu z Republiką Mołdawii i Gruzją, ubolewa jednak, że szczyt w Wilnie nie przyniósł wszystkich oczekiwanych rezultatów; wzywa do podpisania oraz pełnego, szybkiego i skutecznego wdrożenia w stosownych przypadkach układów o stowarzyszeniu z krajami partnerskimi, tak aby wspierać modernizację i proces reform w tych krajach, zwłaszcza w dziedzinach związanych z konsolidacją dobrych rządów, praworządności, ochrony praw człowieka i zwalczania korupcji, a także sprzyjać budowaniu i unowocześnieniu gospodarki krajów partnerskich i wprowadzeniu prawodawstwa przyjaznego dla przedsiębiorczości; wzywa w związku z tym ESDZ i Komisję do wskazania obszarów i dziedzin współpracy w ramach programów stowarzyszeniowych, w których mogłoby się już rozpocząć krótko- i średnioterminowe wdrażanie;
29. ubolewa nad tym, że Rosja, która postrzega zacieśnianie stosunków między UE a krajami Partnerstwa Wschodniego jako działanie wymierzone w jej interesy, nieustannie wywiera presję na kraje Partnerstwa Wschodniego za pomocą narzędzi gospodarczych, politycznych i wojskowych; podkreśla potrzebę podniesienia tej kwestii podczas rozmów z Rosją, a także potrzebę poważnej dyskusji w gronie państw członkowskich UE na temat nowych sposobów konstruktywnego angażowania Rosji w inicjatywy, które odzwierciedlają wspólne interesy, w kontekście bezpiecznego, stabilnego i dobrze prosperującego europejskiego sąsiedztwa, a tym samym porzucenia przestarzałego i niebezpiecznego myślenia w kategoriach stref wpływu; wzywa UE do podjęcia konkretnych środków, w tym pomocy gospodarczej, złagodzenia ograniczeń handlowych, projektów służących zwiększeniu bezpieczeństwa energetycznego i modernizacji gospodarczej w celu wsparcia europejskich aspiracji krajów Partnerstwa Wschodniego, wzywa również UE do przyjęcia wspólnej strategii wobec Rosji; wzywa ponadto do szczerego i otwartego dialogu z państwami trzecimi w celu maksymalizacji wysiłków na rzecz opracowania synergii przynoszących korzyści krajom Partnerstwa Wschodniego;
30. przypomina, że współpraca z krajami Partnerstwa Wschodniego powinna obejmować następujące cele: zacieśnienie partnerstwa strategicznego, wzmocnienie kontaktów międzyludzkich między UE a krajami Partnerstwa Wschodniego, utworzenie sieci powiązań społecznych z myślą o dalszej integracji oraz wspieranie modernizacji i orientacji proeuropejskiej oprócz zwykłej stabilizacji;
31. podkreśla potrzebę zwiększenia wiedzy w krajach Partnerstwa Wschodniego na temat Unii Europejskiej; podkreśla, że delegatury UE w krajach Partnerstwa Wschodniego powinny odgrywać kluczową rolę we wspieraniu kampanii na rzecz widoczności działań UE;
32. zachęca do zacieśnienia stosunków między krajami partnerskimi oraz do wspierania stabilności i budowania wielostronnego zaufania; podkreśla w związku z tym znaczenie rozwijania prawdziwie wielostronnego wymiaru w Partnerstwie Wschodnim w celu poprawy stosunków dobrosąsiedzkich, zacieśnienia współpracy regionalnej oraz wyjaśniania dwustronnych nieporozumień;
33. powtarza swój pogląd, że zamrożone konflikty utrudniają pełny rozwój Partnerstwa Wschodniego oraz wzbudzają nienawiść, wrogość i napięcie wśród narodów kilku krajów Partnerstwa Wschodniego; zauważa znaczenie osiągnięcia sprawiedliwych rozwiązań i długotrwałego pokoju w oparciu o zasady prawa międzynarodowego; w tym celu wzywa wszystkie strony do stworzenia sprzyjających warunków poprzez powstrzymanie się od retoryki nienawiści i podżegania do wojny oraz wprowadzenie środków budujących zaufanie, mających na celu rozwiązanie kwestii humanitarnych, gospodarczych oraz innych kwestii po wszystkich stronach obecnych linii podziału; podkreśla znaczenie współpracy regionalnej i inicjatyw na rzecz budowania zaufania wśród stron; podkreśla znaczenie wzmocnienia zasady stosunków dobrosąsiedzkich jako kluczowego elementu służącego rozwiązywaniu konfliktów; wyraża zaniepokojenie faktem, że wysiłki UE i przeznaczone przez nią zasoby okazały się jak dotąd niewystarczające do osiągnięcia jakichkolwiek namacalnych rezultatów; wzywa Komisję do zintensyfikowania programów budowania zaufania na obszarach ogarniętych konfliktami w celu przywrócenia dialogu i ułatwienia kontaktów międzyludzkich; wzywa wysoką przedstawiciel / wiceprzewodniczącą i ESDZ do opracowania innowacyjnych środków i podejść, takich jak strategie komunikacji publicznej, rozpatrywanie pragmatycznych inicjatyw oraz nieformalne kontakty i konsultacje, w celu wsparcia kultury obywatelskiej i dialogu obywatelskiego;
34. jest zdania, że uczestnictwo i zaangażowanie społeczeństwa obywatelskiego UE oraz krajów partnerskich ma kluczowe znaczenie dla postępu polityki Partnerstwa Wschodniego; podkreśla, że uczestnictwo i aktywny wkład Forum Społeczeństwa Obywatelskiego Partnerstwa Wschodniego na wszystkich szczeblach tej wielostronnej platformy są jak najbardziej pożądane i należy je dalej wzmacniać;
35. jest zdania, że współpraca miedzy organizacjami społeczeństwa obywatelskiego jest dobrą podstawą budowania prawdziwych kontaktów międzyludzkich, które nie powinny być ograniczone granicami państwowymi; zaleca ściślejszą współpracę i koordynację między Forum Społeczeństwa Obywatelskiego Partnerstwa Wschodniego a jego odpowiednikiem na szczeblu UE-Rosja;
36. jest zdania, że należy precyzyjnie określić instrumenty współpracy, biorąc pod uwagę dostępne instrumenty i programy oraz koncentrując się w szczególności na edukacji i wymianie naukowej; wzywa do zapewnienia dodatkowych środków finansowych na wdrożenie Partnerstwa Wschodniego oraz wsparcie reform, przewodnich inicjatyw i projektów; wzywa wszystkie sześć krajów Partnerstwa Wschodniego do pełnego uczestnictwa w unijnych programach;
37. podkreśla, że przestrzeganie zasad praworządności, w tym ustanowienie niezawisłego i skutecznego sądownictwa oraz zwalczanie korupcji, zarówno w sektorze prywatnym, jak i publicznym, są niezbędne do ochrony wartości demokratycznych;
38. podkreśla, że korupcja jest wciąż powszechnie występującym zjawiskiem w krajach Partnerstwa Wschodniego oraz że jest to istotny problem, który należy rozwiązać;
39. zauważa wpływ kryzysu gospodarczego na rozwój gospodarczy krajów Partnerstwa Wschodniego; podkreśla znaczenie pogłębienia współpracy gospodarczej w celu przyspieszenia realizacji projektu Partnerstwa Wschodniego, między innymi przez szerzenie wiedzy na temat złożoności problemów gospodarczych, wspieranie dobrego zarządzania w sektorze finansowym i współpracy z międzynarodowymi instytucjami finansowymi, przyjęcie podejścia sektorowego oraz zachęcanie do wprowadzenia przepisów sprzyjających rozwojowi sektora MŚP; podkreśla konieczność zawarcia i tymczasowego stosowania pogłębionych i kompleksowych umów o wolnym handlu jako głównych narzędzi służących modernizacji gospodarki krajów Partnerstwa Wschodniego oraz przezwyciężeniu kryzysu finansowego;
40. wzywa do wzmożenia wysiłków mających na celu wzmocnienie biznesowego wymiaru Partnerstwa Wschodniego, między innymi poprzez poprawę otoczenia biznesowego w krajach partnerskich, z korzyścią dla lokalnych, regionalnych i europejskich MŚP i firm, oraz wspieranie partnerstw biznesowych między UE a Partnerstwem Wschodnim;
41. ponadto uważa, że promowanie wspólnych działań z innymi partnerami strategicznymi oraz współpracy w międzynarodowych i europejskich organizacjach przyniosłoby korzyści wszystkim zainteresowanym;
42. podkreśla, że należy wspierać nawiązywanie więzi społecznych i kulturowych, wcielając w życie dewizę UE „Zjednoczeni w różnorodności”;
43. podkreśla znaczenie wymiany informacji i wymiany kulturowej między krajami Partnerstwa Wschodniego a UE dla budowania współczesnych, dobrze poinformowanych społeczeństw oraz promowania wartości europejskich;
44. podkreśla fakt, że Europejski Fundusz na rzecz Demokracji (EED) ma do odegrania istotną rolę w krajach Partnerstwa Wschodniego, a mianowicie ma szybko, skutecznie i w elastyczny sposób wzmocnić społeczeństwo obywatelskie oraz wspierać praworządność i poszanowanie praw człowieka, a także wspierać lub rozwijać ruchy prodemokratyczne w krajach, które jeszcze nie dokonały przemian demokratycznych lub które są w trakcie ich dokonywania; zachęca Komisję, ESDZ i państwa członkowskie do wspierania działań EED oraz do pełnego wykorzystywania potencjału w zakresie współpracy i synergii; w związku z tym wzywa UE i państwa członkowskie do zapewnienia odpowiedniego i stabilnego finansowania działalności EED;
45. uważa, że – aby polepszyć współpracę między partnerami wschodnimi – UE nie powinna nakładać ograniczenia w postaci stosowania jednego języka we wspólnych projektach i powinna propagować wielojęzyczność, zwłaszcza w inicjatywach samorządowych, obywatelskich i edukacyjnych;
46. podkreśla znaczenie promowania i wspierania wspólnych wysiłków w dziedzinie badań naukowych i innowacji, takich jak programy wymiany dla studentów, wirtualne projekty wielojęzyczne, dialog międzykulturowy realizowany poprzez wspólne produkcje filmowe i korzystanie ze wspólnych zasobów do tłumaczenia dzieł literackich, wspólne badania nad spuścizną po nazizmie, komunizmie i reżimach totalitarnych oraz nad wspólną europejską historią, między innymi w ramach programu „Europa dla obywateli” oraz poprzez promowanie współpracy z Platformą europejskiej pamięci i sumienia;
47. wzywa do stopniowego rozwijania wspólnej przestrzeni wiedzy i innowacji, aby połączyć kilka istniejących kierunków współpracy w zakresie badań naukowych i innowacji;
48. zachęca do dalszego zbliżania ram prawnych we wszystkich obszarach związanych z transportem oraz do wdrażania projektów dotyczących infrastruktury transportowej w całej sieci transportowej Partnerstwa Europejskiego w ramach istniejących programów i instrumentów UE, przy jednoczesnym dążeniu do większego zaangażowania europejskich i międzynarodowych instytucji finansowych oraz dawaniu pierwszeństwa projektom, które usprawniają połączenia z siecią bazową TEN-T;
49. wzywa do zrozumienia, że Partnerstwo Wschodnie jest ambitnym programem, którego rezultaty mogą stać się bardziej widoczne w perspektywie długoterminowej; podkreśla, że mimo szeroko zakrojonej krytyki Partnerstwa Wschodniego powodzenie tej inicjatywy zależy od zaangażowania i woli politycznej zarówno UE, jak i jej wschodnich sąsiadów; zauważa ponadto, że kluczową kwestią jest to, aby wszelka krytyka Partnerstwa Wschodniego była konstruktywna i ukierunkowana na poprawę programu, a nie na jego dyskredytację;
50. zobowiązuje swojego przewodniczącego do przekazania niniejszej rezolucji Radzie, Komisji, wiceprzewodniczącej Komisji / wysokiej przedstawiciel Unii ds. zagranicznych i polityki bezpieczeństwa, Europejskiej Służbie Działań Zewnętrznych, Komitetowi Regionów, rządom i parlamentom narodowym krajów Partnerstwa Wschodniego, OBWE i Radzie Europy.
Realizowane przez NSA amerykańskie programy nadzoru, organy nadzoru w różnych państwach członkowskich oraz wpływ na prawa podstawowe obywateli UE
756k
344k
Rezolucja Parlamentu Europejskiego z dnia 12 marca 2014 r. w sprawie realizowanych przez NSA amerykańskich programów nadzoru, organów nadzoru w różnych państwach członkowskich oraz ich wpływu na prawa podstawowe obywateli UE oraz na współpracę transatlantycką w dziedzinie wymiaru sprawiedliwości i spraw wewnętrznych (2013/2188(INI))
– uwzględniając Traktat o Unii Europejskiej (TUE), w szczególności jego art. 2, 3, 4, 5, 6, 7, 10, 11 i 21,
– uwzględniając Traktat o funkcjonowaniu Unii Europejskiej (TFUE), w szczególności jego art. 15, 16 i 218 oraz tytuł V,
– uwzględniając protokół nr 36 w sprawie postanowień przejściowych oraz jego art. 10, a także deklarację nr 50 dotyczącą tego protokołu,
– uwzględniając Kartę praw podstawowych Unii Europejskiej, w szczególności jej art. 1, 3, 6, 7, 8, 10, 11, 20, 21, 42, 47, 48 i 52,
– uwzględniając europejską konwencję praw człowieka, w szczególności jej art. 6, 8, 9, 10 i 13 oraz protokoły do tej konwencji,
– uwzględniając Powszechną deklarację praw człowieka, szczególnie jej art. 7, 8, 10, 11, 12 i 14(1),
– uwzględniając Międzynarodowy pakt praw obywatelskich i politycznych, zwłaszcza jego art. 14, 17, 18 i 19,
– uwzględniając konwencję Rady Europy o ochronie osób w związku z automatycznym przetwarzaniem danych osobowych (ETS nr 108) oraz protokół dodatkowy do tej konwencji z dnia 8 listopada 2001 r.dotyczący organów nadzoru oraz transgranicznego przepływu danych (ETS nr 181),
– uwzględniając Konwencję wiedeńską o stosunkach dyplomatycznych, zwłaszcza jej art. 24, 27 i 40,
– uwzględniając Konwencję Rady Europy o cyberprzestępczości (ETS nr 185),
– uwzględniając sprawozdanie specjalnego sprawozdawcy ONZ w sprawie propagowania i ochrony praw człowieka i wolności podstawowych w warunkach walki z terroryzmem, przedłożone dnia 17 maja 2010 r.(2),
– uwzględniając komunikat Komisji zatytułowany „Polityka wobec internetu i zarządzanie internetem –rola Europy w kształtowaniu przyszłości zarządzania internetem” (COM(2014)0072);
– uwzględniając sprawozdanie specjalnego sprawozdawcy ONZ w sprawie propagowania i ochrony prawa wolności opinii i wypowiedzi, przedłożone dnia 17 kwietnia 2013 r.(3),
– uwzględniając wytyczne w sprawie praw człowieka oraz zwalczania terroryzmu przyjęte przez Komitet Ministrów Rady Europy dnia 11 lipca 2002 r.,
– uwzględniając deklarację brukselską przyjętą w dniu 1 października 2010 r. podczas szóstej konferencji komisji parlamentarnych właściwych ds. nadzoru nad służbami wywiadowczymi i bezpieczeństwa państw członkowskich Unii Europejskiej,
– uwzględniając uchwałę Zgromadzenia Parlamentarnego Rady Europy nr 1954 (2013) w sprawie bezpieczeństwa narodowego i dostępu do informacji,
– uwzględniając sprawozdanie w sprawie demokratycznego nadzoru nad służbami bezpieczeństwa przyjęte przez Komisję Wenecką dnia 11 czerwca 2007 r.(4) oraz oczekując z dużym zainteresowaniem na jego aktualizację zapowiedzianą na wiosnę 2014 r.,
– uwzględniając zeznania przedstawicieli komisji nadzoru służb wywiadowczych z Belgii, Niderlandów, Danii i Norwegii,
– uwzględniając sprawy wniesione do sądów francuskich(5), polskich i brytyjskich(6), jak również Europejskiego Trybunału Praw Człowieka(7), w związku z systemami nadzoru prowadzonego na masową skalę,
– uwzględniając ustanowioną przez Radę zgodnie z art. 34 Traktatu o Unii Europejskiej Europejską konwencję o pomocy prawnej w sprawach karnych pomiędzy państwami członkowskimi Unii Europejskiej(8), w szczególności jej tytuł III,
– uwzględniając decyzję Komisji 2000/520/WE z dnia 26 lipca 2000 r. w sprawie adekwatności ochrony przewidzianej przez zasady bezpiecznego transferu danych osobowych oraz przez odnoszące się do nich najczęściej zadawane pytania, wydane przez Departament Handlu USA,
– uwzględniając sprawozdania oceniające Komisji w sprawie wdrożenia zasad bezpiecznego transferu danych osobowych z dnia 13 lutego 2002 r. (SEC(2002)0196) oraz z dnia 20 października 2004 r. (SEC(2004)1323),
– uwzględniając komunikat Komisji z dnia 27 listopada 2013 r. w sprawie funkcjonowania zasad bezpiecznego transferu danych osobowych z punktu widzenia obywateli UE i przedsiębiorstw z siedzibą w UE (COM(2013)0847) oraz komunikat Komisji z dnia 27 listopada 2013 r. w sprawie odbudowy zaufania do przypływów danych między Unią Europejską a Stanami Zjednoczonymi (COM(2013)0846),
– uwzględniając rezolucję Parlamentu Europejskiego z dnia 5 lipca 2000 r. w sprawie projektu decyzji Komisji w sprawie adekwatności ochrony przewidzianej przez zasady bezpiecznego transferu danych osobowych oraz przez odnoszące się do nich najczęściej zadawane pytania, wydane przez Departament Handlu USA(9), z której wynika, że nie można potwierdzić adekwatności systemu, a także uwzględniając opinie Grupy Roboczej Art. 29, w szczególności opinię 4/2000 z dnia 16 maja 2000 r.(10),
– uwzględniając umowy między Stanami Zjednoczonymi Ameryki a Unią Europejską o wykorzystywaniu danych dotyczących przelotu pasażera oraz przekazywaniu takich danych (umowa w sprawie PNR) z 2004 r., 2007 r.(11) i 2012 r.(12),
— uwzględniając wspólny przegląd realizacji Umowy między Stanami Zjednoczonymi Ameryki a Unią Europejską o przetwarzaniu danych dotyczących przelotu pasażera oraz przekazywaniu takich danych do Departamentu Bezpieczeństwa Wewnętrznego Stanów Zjednoczonych(13), towarzyszący sprawozdaniu Komisji dla Parlamentu Europejskiego i Rady w sprawie wspólnego przeglądu (COM(2013)0844),
– uwzględniając opinię rzecznika generalnego Cruza Villalóna, z której wynika, że dyrektywa 2006/24/WE w sprawie zatrzymania danych generowanych lub przetwarzanych w związku ze świadczeniem ogólnie dostępnych usług łączności elektronicznej lub udostępnianiem publicznych sieci łączności jest w całości niezgodna z art. 52 ust. 1 Karty praw podstawowych Unii Europejskiej oraz że art. 6 tej dyrektywy jest niezgodny z art. 7 i art. 52 ust. 1 karty(14),
– uwzględniając decyzję Rady 2010/412/UE z dnia 13 lipca 2010 r. w sprawie zawarcia Umowy między Unią Europejską a Stanami Zjednoczonymi Ameryki o przetwarzaniu i przekazywaniu z Unii Europejskiej do Stanów Zjednoczonych danych z komunikatów finansowych do celów Programu śledzenia środków finansowych należących do terrorystów (TFTP)(15) oraz załączone do niej oświadczenia Komisji i Rady,
– uwzględniając Porozumienie między Unią Europejską a Stanami Zjednoczonymi Ameryki o wzajemnej pomocy prawnej(16),
– uwzględniając trwające negocjacje dotyczące umowy ramowej między Unią Europejską a Stanami Zjednoczonymi w sprawie ochrony danych osobowych przekazywanych i przetwarzanych do celów działań prewencyjnych, prowadzonych czynności dochodzeniowo-śledczych i prokuratorskich w sprawach karnych, w tym terroryzmu, w ramach współpracy policyjnej i sądowej w sprawach karnych (tzw. umowy parasolowej),
– uwzględniając rozporządzenie Rady (WE) nr 2271/96 z dnia 22 listopada 1996 r. zabezpieczające przed skutkami eksterytorialnego stosowania ustawodawstwa przyjętego przez państwo trzecie oraz działaniami opartymi na nim lub z niego wynikającymi(17),
– uwzględniając oświadczenie prezydenta Federacyjnej Republiki Brazylii złożone podczas otwarcia 68. sesji Zgromadzenia Ogólnego ONZ dnia 24 września 2013 r. oraz prace prowadzone przez parlamentarną komisję śledczą ds. szpiegostwa powołaną przez Federalny Senat Brazylii,
– uwzględniając amerykańską ustawę PATRIOT podpisaną przez prezydenta George’a W. Busha dnia 26 października 2001 r.,
– uwzględniając amerykańską ustawę o nadzorze zagranicznego wywiadu (FISA) z 1978 r. oraz ustawę zmieniającą z 2008 r.,
– uwzględniając zarządzenie wykonawcze nr 12333 wydane przez prezydenta Stanów Zjednoczonych w 1981 r. wraz ze zmianami z 2008 r.,
– uwzględniając rozporządzenie prezydenta (PPD-28) w sprawie działań wywiadu sygnałów wydane przez prezydenta Stanów Zjednoczonych Baracka Obamę w dniu 17 stycznia 2014 r.,
– uwzględniając wnioski ustawodawcze rozpatrywane obecnie przez Kongres Stanów Zjednoczonych, w tym projekt amerykańskiej ustawy o wolności (Freedom Act), projekt ustawy o reformie kontroli i nadzoru nad służbami wywiadowczymi i inne,
– uwzględniając przeglądy przeprowadzone przez Radę ds. Nadzoru Prywatności i Wolności Obywatelskich, amerykańską Radę Bezpieczeństwa Narodowego oraz prezydencką grupę oceniającą ds. wywiadu i technologii komunikacyjnej, w szczególności sprawozdanie tej ostatniej z dnia 12 grudnia 2013 r. zatytułowane „Liberty and Security in a Changing World” [Wolność i bezpieczeństwo w zmieniającym się świecie],
– uwzględniając orzeczenie amerykańskiego sądu okręgowego dla Dystryktu Kolumbia w sprawie Klayman i in. przeciwko Obamie i in., powództwo cywilne nr 13-0851 z dnia 16 grudnia 2013 r. oraz orzeczenie amerykańskiego sądu okręgowego dla Dystryktu Nowy Jork-Południe w sprawie ACLU i in. przeciwko Jamesowi R. Clapperowi i in., powództwo cywilne nr 13-3994 z dnia 11 czerwca 2013 r.,
– uwzględniając sprawozdanie w sprawie ustaleń unijnych współprzewodniczących tymczasowej grupy roboczej UE-USA ds. ochrony danych z dnia 27 listopada 2013 r.(18),
– uwzględniając swą rezolucję z dnia 5 września 2001 r.(19) oraz dnia 7 listopada 2002 r.(20) w sprawie istnienia ogólnoświatowego systemu przechwytywania komunikacji prywatnej i handlowej (systemu podsłuchu ECHELON),
– uwzględniając swą rezolucję z dnia 21 maja 2013 r. w sprawie Karty praw podstawowych UE: standardy określające wolność mediów w UE(21),
– uwzględniając swą rezolucję z dnia 4 lipca 2013 r. w sprawie programu inwigilacji amerykańskiej Agencji Bezpieczeństwa Narodowego, służb wywiadowczych w różnych państwach członkowskich i wpływu na prywatność obywateli UE(22), w której zaleca Komisji Wolności Obywatelskich, Sprawiedliwości i Spraw Wewnętrznych przeprowadzenie szczegółowego dochodzenia w tej sprawie,
– uwzględniając dokument roboczy nr 1 w sprawie amerykańskich i unijnych programów nadzoru oraz ich wpływu na prawa podstawowe obywateli UE,
– uwzględniając dokument roboczy nr 3 w sprawie zależności między praktykami nadzoru w UE i USA a unijnymi przepisami dotyczącymi ochrony danych osobowych,
– uwzględniając dokument roboczy nr 4 w sprawie amerykańskich działań w zakresie nadzoru w odniesieniu do danych unijnych oraz możliwych implikacji prawnych takich działań dla umów transatlantyckich i współpracy transatlantyckiej,
– uwzględniając dokument roboczy nr 5 w sprawie demokratycznej kontroli służb wywiadowczych państw członkowskich i organów wywiadowczych UE,
– uwzględniając dokument roboczy Komisji Spraw Zagranicznych w sprawie aspektów polityki zagranicznej w związku z dochodzeniem w sprawie masowego nadzoru elektronicznego obywateli UE;
– uwzględniając swą rezolucję z dnia 23 października 2013 r. w sprawie przestępczości zorganizowanej, korupcji i prania pieniędzy: zalecenia dotyczące potrzebnych działań i inicjatyw(23),
– uwzględniając swą rezolucję z dnia 23 października 2013 r. w sprawie zawieszenia umowy TFTP w następstwie inwigilacji prowadzonej przez Agencje Bezpieczeństwa Narodowego USA(24),
– uwzględniając swą rezolucję z dnia 10 grudnia 2013 r. w sprawie wykorzystania potencjału chmury obliczeniowej w Europie(25),
– uwzględniając porozumienie międzyinstytucjonalne między Parlamentem Europejskim a Radą w sprawie przekazywania Parlamentowi Europejskiemu i wykorzystywania przez Parlament Europejski posiadanych przez Radę informacji niejawnych dotyczących spraw innych niż z dziedziny wspólnej polityki zagranicznej i bezpieczeństwa(26),
– uwzględniając załącznik VIII do Regulaminu,
– uwzględniając art.48 Regulaminu,
– uwzględniając sprawozdanie Komisji Wolności Obywatelskich, Sprawiedliwości i Spraw Wewnętrznych (A7-0139/2014),
Wpływ masowej inwigilacji
A. mając na uwadze, że ochrona danych i prywatności to prawa podstawowe; mając na uwadze, że środki bezpieczeństwa, w tym środki na rzecz zwalczania terroryzmu, muszą być zatem realizowane w ramach rządów prawa i muszą podlegać wymogom w zakresie praw podstawowych, w tym wymogom odnoszącym się do ochrony prywatności i ochrony danych;
B. mając na uwadze, że przepływ informacji i danych, dominujący obecnie w życiu codziennym i będący częścią integralności każdej jednostki, musi być tak zabezpieczony przed ingerencją jak prywatne domy;
C. mając na uwadze, że związki między Europą a Stanami Zjednoczonymi Ameryki opierają się na duchu i zasadach demokracji oraz na praworządności, wolności, sprawiedliwości i solidarności;
D. mając na uwadze, że współpraca w zakresie zwalczania terroryzmu między Stanami Zjednoczonymi a Unią Europejską i jej państwami członkowskimi ma nadal istotne znaczenie dla bezpieczeństwa obu stron;
E. mając na uwadze, że wzajemne zaufanie i zrozumienie to kluczowe elementy dialogu i partnerstwa transatlantyckiego;
F. mając na uwadze, że w następstwie wydarzeń z 11 września 2001 r., walka z terroryzmem stała się jednym z głównych priorytetów większości rządów; mając na uwadze, że doniesienia oparte na dokumentach ujawnionych przez byłego pracownika amerykańskiej Agencji Bezpieczeństwa Krajowego (NSA) Edwarda Snowdena zmusiły przywódców politycznych do zmierzenia się z wyzwaniem, jakim jest kontrola i nadzór agencji wywiadu w zakresie działań inwigilacyjnych, a także ocena wpływu prowadzonych przez nie działań na prawa podstawowe oraz praworządność w społeczeństwie demokratycznym;
G. mając na uwadze, że od czerwca 2013 r. wspomniane doniesienia wywołały w UE liczne obawy dotyczące:
—
zakresu systemów nadzoru ujawnionego zarówno przez Stany Zjednoczone, jak i państwa członkowskie UE;
—
naruszenia unijnych norm prawnych, praw podstawowych oraz norm ochrony danych osobowych;
—
poziomu zaufania między UE a USA jako partnerami transatlantyckimi;
—
stopnia współpracy i zaangażowania niektórych państw członkowskich UE w amerykańskie programy nadzoru lub analogicznych programów realizowanych na szczeblu krajowym, co ujawniły media;
–
braku kontroli i skutecznego nadzoru ze strony amerykańskich władz politycznych i niektórych państw członkowskich UE nad ich środowiskami wywiadowczymi;
—
możliwości wykorzystywania masowej inwigilacji w celach niezwiązanych z bezpieczeństwem narodowymi i bezpośrednią walką z terroryzmem, np. szpiegostwo gospodarcze i przemysłowe lub profilowanie pod względem przekonań politycznych;
—
podważania wolności pracy i komunikacji przedstawicieli zawodów, których obowiązuje tajemnica zawodowa, w tym prawników i lekarzy;
—
odnośnych ról oraz stopnia zaangażowania agencji wywiadu oraz prywatnych spółek informatycznych i telekomunikacyjnych;
—
coraz bardziej zacierających się granic między egzekwowaniem prawa a działaniami wywiadowczymi, co prowadzi do traktowania każdego obywatela jako osoby podejrzanej i obejmowania go nadzorem;
—
zagrożenia prywatności w erze cyfrowej i oddziaływanie masowego nadzoru na obywateli i społeczeństwa;
H. mając na uwadze, że bezprecedensowa skala ujawnionego szpiegostwa wymaga dogłębnego śledztwa ze strony władz amerykańskich, instytucji europejskich oraz rządów, parlamentów narodowych i organów wymiaru sprawiedliwości państw członkowskich;
I. mając na uwadze, że władze amerykańskie zdementowały część ujawnionych informacji, ale nie zaprzeczyły większości z nich; mając na uwadze szeroko zakrojoną debatę publiczną, która wywiązała się w Stanach Zjednoczonych i w niektórych państwach członkowskich UE; mając na uwadze, że rządy i parlamenty państw UE zbyt często zachowują milczenie i nie wszczynają odpowiednich dochodzeń;
J. mając na uwadze, że prezydent Obama zapowiedział niedawno reformę NSA oraz jej programów nadzoru;
K. mając na uwadze, że w przeciwieństwie do obydwu instytucji UE oraz niektórych państw członkowskich Parlament Europejski bardzo poważnie potraktował obowiązek wyjaśnienia doniesień dotyczących prowadzonego na masową skalę bezkrytycznego nadzoru obywateli UE i w swej rezolucji z dnia 4 lipca 2013 r. w sprawie programu inwigilacji amerykańskiej Agencji Bezpieczeństwa Narodowego, służb wywiadowczych w różnych państwach członkowskich i ich wpływu na obywateli UE poinstruował Komisję Wolności Obywatelskich, Sprawiedliwości i Spraw Wewnętrznych, aby przeprowadziła gruntowne dochodzenie w tej sprawie;
L. mając na uwadze, że obowiązkiem instytucji europejskich jest dopilnowanie, aby prawo unijne było wdrażane w pełni, z korzyścią dla obywateli UE, a także aby nie podważano mocy prawnej traktatów UE za sprawą lekceważącej akceptacji eksterytorialnych skutków norm lub działań państw trzecich;
Postępy Stanów Zjednoczonych w reformowaniu wywiadu
M. mając na uwadze, że Sąd Okręgowy dla Dystryktu Kolumbia w orzeczeniu z dnia 16 grudnia 2013 r. uznał, że masowe gromadzenie metadanych przez NSA stanowi naruszenie czwartej poprawki do konstytucji amerykańskiej(27); mając przy tym na uwadze, że Sąd Okręgowy dla Dystryktu Nowy Jork-Południe w orzeczeniu z dnia 27 grudnia 2013 r. stwierdził zgodność z prawem takiego gromadzenia danych;
N. mając, na uwadze, że Sąd Okręgowy dla Wschodniego Dystryktu Michigan orzekł, że czwarta poprawka wymaga zasadności wszystkich przeszukań, dysponowania nakazem przed przystąpieniem do uzasadnionego przeszukania, wydawania nakazów w oparciu o wcześniejsze zaistnienie uzasadnionych podstaw ich wydania, a także konkretnego odniesienia do osoby, miejsca i rzeczy, jak również interwencji neutralnego urzędnika stojącego między funkcjonariuszami egzekwowania prawa władzy wykonawczej a obywatelami(28);
O. mając na uwadze, że w sprawozdaniu z dnia 12 grudnia 2013 r. prezydenckiej grupy oceniającej ds. wywiadu i technologii komunikacyjnej przedstawiono prezydentowi Stanów Zjednoczonych propozycje 46 zaleceń; mając na uwadze, że w zaleceniach podkreślono potrzebę jednoczesnego zapewnienia ochrony bezpieczeństwa narodowego oraz prywatności i wolności obywatelskich; mając na uwadze, że w związku z powyższym zachęca się rząd USA do jak najszybszego zaprzestania masowego gromadzenia rejestrów połączeń telefonicznych osób ze Stanów Zjednoczonych zgodnie z art. 215 ustawy Patriot Act, do przeprowadzenia szczegółowego przeglądu ram prawnych dotyczących NSA i wywiadu amerykańskiego w celu zapewnienia poszanowania prawa do prywatności, do zaprzestania działań mających na celu obchodzenie lub narażenie oprogramowania komercyjnego (poprzez lukę w zabezpieczeniach lub złośliwe oprogramowanie), do szerszego stosowania szyfrowania, szczególnie w przypadku danych podlegających transferom, a także do zaniechania umniejszania znaczenia działań służących stworzeniu standardów szyfrowania, do powołania rzecznika interesu publicznego, który stałby w obronie prywatności oraz wolności obywatelskich przed Sądem ds. Nadzoru Zagranicznego Wywiadu, do nadania Radzie ds. Prywatności i Wolności Obywatelskich uprawnień w zakresie nadzoru nad działaniami Wspólnoty Wywiadów w celach związanych z wywiadem zagranicznym, a nie tylko zwalczaniem terroryzmu, a także do przyjmowania skarg osób zgłaszających przypadki naruszenia, stosowania układów o wzajemnej pomocy prawnej w celu uzyskania komunikacji elektronicznej oraz do niewykorzystywania nadzoru do kradzieży tajemnic przedsiębiorstw i tajemnic handlowych;
P. mając na uwadze, że zgodnie z pismem otwartym przekazanym prezydentowi Obamie przez byłych członków kadry kierowniczej NSA/członków grupy Veteran Intelligence Professionals for Sanity (VIPS) z dnia 7 stycznia 2014 r.(29) masowe gromadzenie danych nie gwarantuje większych możliwości przewidywania przyszłych ataków terrorystycznych; mając na uwadze, że autorzy pisma podkreślają, iż nadzór prowadzony na masową skalę przez NSA nie zapobiegł żadnemu atakowi, przy czym wydano miliardy dolarów na programy, które są mniej efektywne i w dużo większym stopniu ingerują w prywatność obywateli niż technologia wewnętrzna, znana jako THINTHREAD, opracowana w 2001 r.;
Q. mając na uwadze, że w kwestii działań wywiadowczych dotyczących osób spoza Stanów Zjednoczonych zgodnie z art. 702 ustawy FISA zalecenia przedstawione prezydentowi Stanów Zjednoczonych obejmują fundamentalną kwestię poszanowania prywatności oraz godności ludzkiej zapisaną w art. 12 Powszechnej deklaracji praw człowieka oraz art. 17 Międzynarodowego paktu praw obywatelskich i politycznych; mając na uwadze, że nie obejmują one przyznania osobom spoza Stanów Zjednoczonych takich samych praw i takiej samej ochrony, jakie przysługują osobom ze Stanów Zjednoczonych;
R. mając na uwadze, że prezydent Stanów Zjednoczonych Barack Obama w rozporządzeniu z dnia 17 stycznia 2014 r. w sprawie działań wywiadu sygnałów oraz przemówieniu na ten temat stwierdził, że prowadzony na masową skalę nadzór elektroniczny jest konieczny, aby Stany Zjednoczone mogły chronić swoje bezpieczeństwo narodowe, swych obywateli oraz obywateli amerykańskich sojuszników i partnerów, jak również aby mogły czynić postępy w zakresie polityki zagranicznej; mając na uwadze, że rozporządzenie to zawiera szereg zasad dotyczących gromadzenia, wykorzystywania i wymiany informacji uzyskanych przez wywiad sygnałów oraz obejmuje niektórymi zabezpieczeniami osoby spoza USA, częściowo przewidując traktowanie równorzędne z traktowaniem obywateli Stanów Zjednoczonych, w tym zabezpieczanie danych osobowych wszystkich osób, niezależnie od ich obywatelstwa lub miejsca zamieszkania; mając na uwadze, że prezydent Obama nie domagał się żadnych konkretnych propozycji, dotyczących szczególnie zakazu prowadzenia nadzoru na masową skalę oraz wprowadzenia środków administracyjnych i sądowych umożliwiających dochodzenie roszczeń osobom spoza Stanów Zjednoczonych;
Ramy prawne
Prawa podstawowe
S. mając na uwadze, że sprawozdanie w sprawie ustaleń unijnych współprzewodniczących tymczasowej grupy roboczej UE-USA ds. ochrony danych zawiera opis sytuacji prawnej w Stanach Zjednoczonych, ale nie przedstawia faktów dotyczących amerykańskich programów nadzoru; mając na uwadze, że nie udostępniono żadnych informacji na temat tzw. grupy roboczej „drugiej ścieżki”, w ramach której państwa członkowskie dwustronnie omawiają z władzami amerykańskimi kwestie związane z bezpieczeństwem narodowym;
T. mając na uwadze, że prawa podstawowe, szczególnie wolność wypowiedzi, prasy, myśli, sumienia, wyznania oraz wolność zrzeszania się, prawo do prywatności, ochrona danych osobowych, a także prawo do skutecznego środka odwoławczego, domniemanie niewinności oraz prawo do rzetelnego procesu sądowego i brak dyskryminacji, zapisane w Karcie praw podstawowych Unii Europejskiej oraz europejskiej konwencji praw człowieka, stanowią podwaliny demokracji; mając na uwadze, że prowadzenie na masową skalę nadzoru nad ludźmi nie jest spójne z tymi fundamentami;
U. mając na uwadze, że we wszystkich państwach członkowskich prawo chroni przed ujawnianiem poufnych informacji powierzonych prawnikowi przez klienta, którą to zasadę uznaje Trybunał Sprawiedliwości Unii Europejskiej(30);
V. mając na uwadze, że w swej rezolucji z dnia 23 października 2013 r. w sprawie przestępczości zorganizowanej, korupcji oraz prania pieniędzy Parlament wezwał Komisję do przedstawienia wniosku ustawodawaczego wprowadzającego skuteczny i kompleksowy europejski program ochrony osób zgłaszających przypadki naruszenia w celu ochrony interesów finansowych UE, a także do przeprowadzania analizy, czy takie ustawodawstwo powinno w przyszłości obejmować również inne dziedziny wchodzące w zakres uprawnień Unii;
Kompetencje Unii w dziedzinie bezpieczeństwa
W. mając na uwadze, że zgodnie z art. 67 ust. 3 TFUE Unia Europejska „dokłada starań, aby zapewnić wysoki poziom bezpieczeństwa”; mając na uwadze, że postanowienia Traktatu (szczególnie art. 4 ust. 2 TUE, art. 72 TFUE i art. 73 TFUE) skutkują tym, iż UE posiada pewne uprawnienia w kwestiach związanych ze zbiorowym bezpieczeństwem Unii; mając na uwadze, że UE posiada uprawnienia w kwestiach bezpieczeństwa wewnętrznego (art. 4 lit. j) TFUE) i realizuje te uprawnienia, decydując o szeregu instrumentów ustawodawczych oraz zawierając umowy międzynarodowe (PNR, TFTP) mające na celu zwalczanie poważnej przestępczości i terroryzmu, a także określając strategię w zakresie bezpieczeństwa wewnętrznego i powołując agencje działające w tej dziedzinie;
X. mając na uwadze, że Traktat o funkcjonowaniu Unii Europejskiej stanowi, iż „Państwa Członkowskie mogą organizować między sobą i na swoją odpowiedzialność uznane przez nie za stosowne formy współpracy i koordynacji między właściwymi służbami ich administracji odpowiedzialnymi za zapewnienie bezpieczeństwa narodowego” (art. 73 TFUE);
Y. mając na uwadze, że art. 276 TFUE stanowi, iż „W wykonywaniu swoich uprawnień dotyczących postanowień części trzeciej tytuł V rozdziały 4 i 5 odnoszących się do przestrzeni wolności, bezpieczeństwa i sprawiedliwości, Trybunał Sprawiedliwości Unii Europejskiej nie jest właściwy w zakresie kontroli ważności lub proporcjonalności działań policji lub innych organów ścigania w Państwie Członkowskim ani do orzekania w sprawie wykonywania przez Państwa Członkowskie obowiązków dotyczących utrzymania porządku publicznego i ochrony bezpieczeństwa wewnętrznego”;
Z. mając na uwadze, że „bezpieczeństwo narodowe”, „bezpieczeństwo wewnętrzne”, „bezpieczeństwo wewnętrzne UE” oraz „bezpieczeństwo międzynarodowe” to pojęcia o pokrywających się zakresach znaczeniowych; mając na uwadze, że Konwencja wiedeńska o prawie traktatów, zasada lojalnej współpracy państw członkowskich UE oraz wynikająca z przepisów dotyczących praw człowieka zasada zawężonej interpretacji wyłączeń nakazują zawężoną interpretację pojęcia „bezpieczeństwa narodowego” i wymagają, aby państwa członkowskie wstrzymywały się od wkraczania w kompetencje UE;
AA. mając na uwadze, że Traktaty Europejskie czynią Komisję Europejską „strażniczką Traktatów”, a przez to zadaniem Komisji Europejskiej jest wyjaśnianie wszelkich potencjalnych naruszeń unijnego prawa;
AB. mając na uwadze, że zgodnie z art. 6 TUE, dotyczącym Karty praw podstawowych Unii Europejskiej oraz europejskiej konwencji praw człowieka (EKPC), agencje państw członkowskich, a nawet podmioty prywatne działające w dziedzinie bezpieczeństwa narodowego, muszą również szanować zapisane tam prawa, niezależnie od tego, czy kwestia dotyczy obywateli danego państwa czy obywateli innych państw;
Eksterytorialność
AC. mając na uwadze, że eksterytorialne zastosowanie przez państwa trzecie właściwych im przepisów ustawowych, wykonawczych oraz innych instrumentów ustawodawczych lub wykonawczych należących do jurysdykcji UE lub państw członkowskich może wpływać na ustanowiony porządek prawny oraz praworządność, a nawet naruszać prawo międzynarodowe lub unijne, w tym prawa osób fizycznych i prawnych, biorąc pod uwagę zakres i zadeklarowany lub faktyczny cel takiego zastosowania; mając na uwadze, że w tych okolicznościach konieczne jest podjęcie na szczeblu UE działań mających na celu zapewnienie poszanowania na terytorium UE unijnych wartości zapisanych w art. 2 TUE, w Karcie praw podstawowych Unii Europejskiej i w EKPC, tj. praw podstawowych, demokracji oraz praworządności, a także praw osób fizycznych i prawnych zapisanych w ustawodawstwie wtórnym wdrażającym te fundamentalne zasady, w szczególności przez usunięcie, zneutralizowanie, zablokowanie lub zwalczanie w inny sposób skutków odnośnego ustawodawstwa zagranicznego;
Międzynarodowe transfery danych
AD. mając na uwadze, że transfer danych osobowych przez unijne instytucje, organy, urzędy lub agencje, lub przez państwa członkowskie do Stanów Zjednoczonych w celach związanych z egzekwowaniem prawa w sytuacji braku odpowiednich zabezpieczeń i ochrony poszanowania praw podstawowych obywateli UE, w szczególności prawa do prywatności i ochrony danych osobowych, sprawiłby, że dana instytucja unijna, unijny organ, urząd, unijna agencja lub państwo członkowskie ponosiłyby na mocy art. 340 TFUE lub orzecznictwa Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej(31) odpowiedzialność za naruszenie prawa unijnego, w tym naruszenie praw podstawowych zapisanych w Karcie praw podstawowych Unii Europejskiej;
AE. mając na uwadze, że przekazywanie danych nie jest ograniczone geograficznie, i szczególnie w kontekście postępującej globalizacji i ogólnoświatowej łączności ustawodawca UE ma do czynienia z nowymi wyzwaniami w zakresie ochrony danych osobowych i łączności, mając na uwadze, że niezwykle ważne jest zatem promowanie ram prawnych opartych wspólnych norm;
AF. mając na uwadze, że masowe gromadzenie danych osobowych w celach handlowych oraz w ramach walki z terroryzmem i poważną przestępczością transnarodową stanowi zagrożenie dla danych osobowych oraz do prywatności obywateli UE;
Transfery do Stanów Zjednoczonych realizowane w oparciu o zasady bezpiecznego transferu danych osobowych (w ramach „bezpiecznej przystani”)
AG. mając na uwadze, że amerykańskie ramy prawne dotyczące ochrony danych osobowych nie gwarantują odpowiedniego poziomu ochrony obywatelom UE;
AH. mając na uwadze, że w celu umożliwienia unijnym administratorom danych dokonania transferu danych osobowych do podmiotu ze Stanów Zjednoczonych Komisja w swojej decyzji 2000/520/WE ogłosiła adekwatność ochrony przewidzianej przez zasady bezpiecznego transferu danych osobowych oraz przez odnoszące się do nich najczęściej zadawane pytania, wydane przez Departament Handlu USA w odniesieniu do danych osobowych przekazywanych z Unii do organizacji z siedzibą w Stanach Zjednoczonych, które zgodziły się przestrzegać zasad bezpiecznego transferu danych osobowych;
AI. mając na uwadze, że w swej rezolucji z dnia 5 lipca 2000 r. Parlament wyraził wątpliwości i obawy co do adekwatności zasad bezpiecznego transferu danych osobowych i wezwał Komisję do odpowiednio szybkiej zmiany decyzji w kontekście doświadczeń oraz wszelkich postępów ustawodawczych;
AJ. mając na uwadze dokument roboczy Parlamentu nr 4 z dnia 12 grudnia 2013 r. w sprawie amerykańskich działań w zakresie nadzoru w odniesieniu do danych unijnych oraz możliwych prawnych implikacji takich działań dla umów transatlantyckich i współpracy transatlantyckiej, w którym sprawozdawcy wyrazili wątpliwości i obawy dotyczące adekwatności programu bezpiecznego transferu danych osobowych i wezwali Komisję do uchyleniu decyzji o adekwatności zasad bezpiecznego transferu danych osobowych oraz do znalezienia nowych rozwiązań prawnych;
AK. mając na uwadze, że decyzja Komisji 2000/520/WE stanowi, iż właściwe organy w państwach członkowskich mogą wykorzystywać swe obecne uprawnienia do zawieszenia przepływu danych do organizacji, która zadeklarowała się przestrzegać zasad bezpiecznego transferu danych osobowych w celu ochrony jednostek w związku z przetwarzaniem ich danych osobowych, w przypadku gdy istnieje zasadnicze prawdopodobieństwo, że dochodzi do naruszania zasad bezpiecznego transferu danych osobowych lub że dalsze dokonywanie transferu łączyłoby się z nieuniknionym ryzykiem poważnej szkody podmiotów danych;
AL. mając na uwadze, że w decyzji Komisji 2000/520/WE mowa również o tym, iż w przypadku dostarczenia dowodów wskazujących na to, że osoba odpowiedzialna za zapewnienie zgodności działań z zasadami nie wypełnia swojej roli, Komisja musi poinformować o tym Departament Handlu USA oraz, w stosownych przypadkach, przedstawić środki mające na celu wycofanie lub zawieszenie danej decyzji lub ograniczenie zakresu jej stosowania;
AM. mając na uwadze, że w swych pierwszych dwóch sprawozdaniach w sprawie wdrożenia zasad bezpiecznego transferu danych osobowych, z 2002 r. i 2004 r., Komisja stwierdziła szereg uchybień w kwestii właściwego wdrożenia zasad bezpiecznego transferu danych osobowych i sformułowała szereg zaleceń dla władz amerykańskich służących naprawie tych uchybień;
AN. mając na uwadze, że w trzecim sprawozdaniu z realizacji z dnia 27 listopada 2013 r., które sporządzono dziewięć lat po drugim sprawozdaniu, stwierdzono, iż żadne z uchybień opisanych w poprzednim sprawozdaniu nie zostało naprawione, a Komisja stwierdziła kolejne liczne słabości i niedociągnięcia w realizacji zasad bezpiecznego transferu danych osobowych i postanowiła, że dalsza realizacja w obecnym kształcie jest niemożliwa; mając na uwadze, że Komisja podkreślała, iż szeroki dostęp amerykańskich agencji wywiadu do danych przekazywanych do Stanów Zjednoczonych przez podmioty, które zaakceptowały zasady bezpiecznego transferu danych osobowych, budzi dodatkowe poważne wątpliwości dotyczące ciągłości ochrony danych osobowych podmiotów danych z Unii Europejskiej; mając na uwadze, że Komisja przedstawiła władzom amerykańskim 13 zaleceń i podjęła się znalezienia do lata 2014 r., wraz z władzami amerykańskimi, środków naprawczych, które miałyby zostać wdrożone możliwie jak najszybciej i które stanowiłoby podstawę pełnego przeglądu funkcjonowania zasad bezpiecznego transferu danych osobowych;
AO. mając na uwadze, że w dniach 28-31 października 2013 r. delegacja Komisji Wolności Obywatelskich, Sprawiedliwości i Spraw Wewnętrznych (LIBE) Parlamentu Europejskiego spotkała się w Waszyngtonie z przedstawicielami Departamentu Handlu USA oraz amerykańskiej Federalnej Komisji Handlu; mając na uwadze, że Departament Handlu potwierdził istnienie organizacji, które zadeklarowały przestrzeganie zasad bezpiecznego transferu danych, przy czym wyraźnie nie dotrzymują tej deklaracji, co oznacza, że spółki te nie spełniają wymogów określonych w zasadach bezpiecznego transferu danych osobowych pomimo, że dalej otrzymują dane osobowe od UE; mając na uwadze, że Federalna Komisja Handlu przyznała, że zasady bezpiecznego transferu danych osobowych wymagają zmian służących ich udoskonaleniu, szczególnie w kwestii systemu skarg oraz pozasądowego rozstrzygania sporów;
AP. mając na uwadze, że zasady bezpiecznego transferu danych osobowych mogą być ograniczone „w zakresie niezbędnym do spełnienia wymogów bezpieczeństwa narodowego, interesu publicznego albo przestrzegania prawa”; mając na uwadze, że wyjątek stanowiący odejście od praw podstawowych musi być zawsze interpretowany restrykcyjnie i ograniczony do tego, co niezbędne i proporcjonalne w społeczeństwie demokratycznym, a prawo musi w sposób jasny określać warunki i zabezpieczenia sankcjonujące takie ograniczenie; mając na uwadze, że zakres zastosowania takiego wyjątku powinien być doprecyzowany przez USA i UE, szczególnie przez Komisję, w celu uniknięcia interpretacji lub realizacji, która zasadniczo oznaczałaby unieważnienie praw podstawowych, między innymi praw w zakresie prywatności i ochrony danych; mając na uwadze, że w rezultacie taki wyjątek nie powinien być stosowany w sposób umniejszający znaczenie ochrony zapewnianej na mocy Karty praw podstawowych Unii Europejskiej, EKPC, unijnych przepisów dotyczących ochrony danych osobowych oraz zasad bezpiecznego transferu danych ani w sposób unieważniający taką ochronę; nalega, aby w przypadku powoływania się na wyjątek uzasadniany bezpieczeństwem narodowym konieczne było wskazanie odnośnego przepisu prawa krajowego;
AQ. mając na uwadze, że szeroki dostęp agencji wywiadu Stanów Zjednoczonych poważnie naruszył zaufanie transatlantyckie i wpłynął negatywnie na poziom zaufania wobec organizacji amerykańskich działających na terytorium UE; mając na uwadze, że sytuację dodatkowo utrudnia brak w prawie amerykańskim środków sądowych i administracyjnych umożliwiających dochodzenie roszczeń przez obywateli UE, szczególnie w przypadku działań w zakresie nadzoru prowadzonych w celach wywiadowczych;
Transfery do państw trzecich a decyzja w sprawie odpowiedniej ochrony danych osobowych
AR. mając na uwadze, że zgodnie z ujawnionymi informacjami i ustaleniami procedury dochodzeniowej przeprowadzonej przez komisję LIBE, agencje bezpieczeństwa narodowego Nowej Zelandii, Kanady i Australii były zaangażowane w prowadzony na masową skalę nadzór łączności elektronicznej, aktywnie współpracowały ze Stanami Zjednoczonymi w ramach tzw. sojuszu pięciorga oczu i mogły wymieniać się między sobą danymi osobowymi obywateli UE przekazywanymi z UE;
AS. mając na uwadze, że w decyzjach Komisji 2013/65/UE(32) i 2002/2/WE(33) określono, że poziom ochrony przewidywany przez nowozelandzką i kanadyjską ustawę o ochronie informacji osobowych i dokumentów elektronicznych jest odpowiedni; mając na uwadze, że wspomniane wcześniej doniesienia podważyły poważnie również zaufanie względem systemów prawnych tych państw w kwestii ciągłości ochrony zapewnianej obywatelom UE; mając na uwadze, że Komisja nie zbadała tego aspektu;
Transfery dokonywane w oparciu o klauzule umowne i inne instrumenty
AT. mając na uwadze, że dyrektywa 95/46/WE stanowi, iż międzynarodowe transfery danych do państwa trzeciego mogą również odbywać się przy wykorzystaniu konkretnych instrumentów, w ramach których administrator danych powołuje się na adekwatne zabezpieczenia dotyczące ochrony prywatności i praw podstawowych oraz wolności jednostek, a także wykonania odnośnych praw;
AU. mając na uwadze, że takie zabezpieczenia mogą w szczególności wynikać z odpowiednich klauzul umownych;
AV. mając na uwadze, że na mocy dyrektywy 95/46/WE Komisja jest uprawniona do podjęcia decyzji o tym, że konkretna standardowa klauzula umowna zapewnia wystarczające zabezpieczenia wymagane tą dyrektywą, oraz mając na uwadze, że na tej podstawie Komisja przyjęła trzy modele standardowych klauzul umownych na potrzeby transferu danych do administratorów i przetwarzających dane (lub podwykonawców przetwarzających) w państwach trzecich;
AW. mając na uwadze, że decyzje Komisji ustanawiające standardowe klauzule umowne stanowią, iż właściwe organy w państwach członkowskich mogą wykorzystywać przysługujące im uprawnienia do wstrzymania przepływu danych, gdy okaże się, że przepisy, którym podlega odbierający dane lub podwykonawca przetwarzający, nakładają na niego obowiązek odstąpienia od obowiązujących przepisów ochrony danych w zakresie wykraczającym poza ograniczenia niezbędne w społeczeństwie demokratycznym zgodnie z art. 13 dyrektywy 95/46/WE, w przypadku gdy wymogi te z dużym prawdopodobieństwem będą w istotny sposób negatywnie wpływać na gwarancje zapewnione obowiązującymi przepisami w zakresie ochrony danych osobowych oraz standardowymi klauzulami umownymi lub gdy istnieje znaczące prawdopodobieństwo, że standardowe klauzule umowne w załączniku nie są lub nie będą przestrzegane, a kontynuowanie transferu danych oznaczałoby nieuniknione ryzyko poważnej szkody podmiotów danych;
AX. mając na uwadze, że krajowe organy ds. ochrony danych opracowały wiążące reguły korporacyjne w celu ułatwienia międzynarodowych transferów w ramach wielonarodowych korporacji, zakładające adekwatne zabezpieczenia dotyczące ochrony prywatności i praw podstawowych oraz wolności jednostek, a także egzekwowania odnośnych praw; mając na uwadze, że wiążące reguły korporacyjne muszą być przed rozpoczęciem ich stosowania zatwierdzone przez właściwe organy państw członkowskich, które najpierw stwierdzają ich zgodność z unijnymi przepisami w zakresie ochrony danych osobowych; mając na uwadze, że wiążące reguły korporacyjne dla przetwarzających dane zostały odrzucone w sprawozdaniu Komisji LIBE w sprawie ogólnego rozporządzenia o ochronie danych, ponieważ sprawiłyby, że administrator danych oraz podmiot danych nie mieliby żadnej kontroli nad jurysdykcją, w której przetwarzane są dane;
AY. mając na uwadze, że Parlament Europejski, z racji swoich kompetencji określonych w art. 218 TFUE, ma obowiązek nieustannego monitorowania wartości umów międzynarodowych, na które wyraził zgodę;
Transfery dokonywane w oparciu o umowy w sprawie TFTP i PNR
AZ. mając na uwadze, że w swojej rezolucji z dnia 23 października 2013 r. Parlament wyraził poważne obawy dotyczące doniesień na temat działalności NSA odnośnie do bezpośredniego dostępu do powiadomień o płatnościach oraz powiązanych danych, co stanowiłoby jawne naruszenie Umowy w sprawie TFTP, w szczególności jej art. 1;
BA. mając na uwadze, że śledzenie środków finansowych należących do terrorystów to kluczowe narzędzie stosowane przy zwalczaniu finansowania terroryzmu oraz poważnej przestępczości, umożliwiające śledczym przeciwdziałającym terroryzmowi odkrywanie połączeń między osobami objętymi śledztwem a potencjalnymi podejrzanymi powiązanymi z bardziej rozległymi siatkami terrorystycznymi podejrzewanymi o finansowanie terroryzmu;
BB. mając na uwadze, że Parlament Europejski zwrócił się do Komisji o zawieszenie Umowy i zażądał, aby wszystkie odnośne informacje i dokumenty zostały niezwłocznie udostępnione na potrzeby obrad parlamentarnych; mając na uwadze, że Komisja nie uczyniła żadnego z powyższych;
BC. mając na uwadze, że w następstwie zarzutów publikowanych przez media Komisja postanowiła rozpocząć konsultacje ze Stanami Zjednoczonymi zgodnie z art. 19 umowy w sprawie TFTP; mając na uwadze, że dnia 27 listopada 2013 r. komisarz Cecilia Malmström poinformowała komisję LIBE, że po spotkaniu z władzami amerykańskimi oraz zapoznaniu się z odpowiedziami udzielonymi przez władze amerykańskie w przesłanych pismach oraz w trakcie spotkań Komisja podjęła decyzję o zakończeniu konsultacji ze względu na brak przesłanek wskazujących, że rząd amerykański działał w sposób niezgodny z postanowieniami Umowy, a także mając na uwadze, że Stany Zjednoczone złożyły pisemne oświadczenie, w którym zapewniają, że nie miało miejsca żadne bezpośrednie gromadzenie danych niezgodne z postanowieniami umowy w sprawie TFTP; mając na uwadze, że nie ma jasności co do tego, czy władze amerykańskie obeszły Umowę, uzyskując dostęp do takich danych przy użyciu innych środków, o czym świadczy wystosowane przez władze amerykańskie pismo z dnia 18 września 2013 r.(34);
BD. mając na uwadze, że podczas pobytu delegacji LIBE w Waszyngtonie w dniach 28–31 października 2013 r. członkowie delegacji spotkali się z przedstawicielami Departamentu Skarbu USA; mając na uwadze, że przedstawiciele Departamentu Skarbu USA stwierdzili, że od chwili wejścia w życie umowy w sprawie TFTP nie mieli dostępu do danych SWIFT w UE, z wyjątkiem przypadków przewidzianych umową w sprawie TFTP; mając na uwadze, że Departament Skarbu USA odmówił komentarza na temat tego, czy dane SWIFT były pozyskiwane poza ramami umowy w sprawie TFTP przez inny amerykański organ rządowy lub departament oraz czy administracja Stanów Zjednoczonych była świadoma prowadzonych przez NSA działań w zakresie prowadzonego na masową skalę nadzoru; mając na uwadze, że dnia 18 grudnia 2013 r. Glenn Greenwald stwierdził w dochodzeniu prowadzonym przez LIBE, że NSA i GCHQ ukierunkowywały swoje działania na sieci SWIFT;
BE. mając na uwadze, że dnia 13 listopada 2013 r. belgijskie i niderlandzkie organy ochrony danych podjęły decyzję o przeprowadzeniu wspólnego dochodzenia w sprawie bezpieczeństwa sieci płatności SWIFT w celu upewnienia się, czy osoby trzecie mogły uzyskać niedozwolony lub bezprawny dostęp do informacji bankowych obywateli UE(35);
BF. mając na uwadze, że zgodnie ze wspólnym przeglądem zawartej między UE a USA umowy w sprawie PNR, Departament Bezpieczeństwa Wewnętrznego USA 23 razy ujawnił NSA dane PNR na potrzeby przypadków zwalczania terroryzmu, a wszystko odbywało się zgodnie ze szczegółowymi warunkami Umowy;
BG. mając na uwadze, że we wspólnym przeglądzie nie wspomniano o tym, iż w przypadku przetwarzania danych osobowych do celów wywiadowczych w świetle prawa amerykańskiego osobom spoza USA nie przysługuje sądowa ani administracyjna ścieżka umożliwiająca ochronę przysługujących praw, a ochrona wynikająca z konstytucji obejmuje jedynie osoby ze Stanów Zjednoczonych; mając na uwadze, że taki brak praw sądowych lub administracyjnych unieważnia ochronę obywateli UE, o której mowa w istniejącej umowie w sprawie PNR;
Transfery dokonywane w oparciu o zawarte przez UE i USA porozumienie o wzajemnej pomocy prawnej w sprawach karnych
BH. mając na uwadze porozumienie między Unią Europejską a Stanami Zjednoczonymi Ameryki o wzajemnej pomocy prawnej w sprawach karnych z dnia 6 czerwca 2003 r.(36), które weszło w życia dnia 1 lutego 2010 r. i ma ułatwić współpracę między UE a USA w celu skuteczniejszego zwalczania przestępczości z należytym poszanowaniem praw jednostek oraz rządów prawa;
Umowa ramowa w sprawie ochrony danych osobowych w dziedzinie współpracy policyjnej i sądowej (tzw. umowa parasolowa)
BI. mając na uwadze, że celem tej ogólnej umowy jest stworzenie ram prawnych odnoszących się do wszystkich transferów danych osobowych dokonywanych między UE a USA wyłącznie na potrzeby działań prewencyjnych, prowadzonych czynności dochodzeniowo-śledczych i prokuratorskich w sprawach karnych, w tym terroryzmu, w ramach współpracy policyjnej i sądowej w sprawach karnych; mając na uwadze, że Rada wydała zezwolenie na negocjacje w dniu 2 grudnia 2010 r.; mając na uwadze, że umowa ta ma ogromne znaczenie, ponieważ stanowiłaby ona podstawę ułatwienia transferu danych w kontekście współpracy policyjnej i sądowej oraz w kontekście spraw karnych;
BJ. mając na uwadze, że umowa ta powinna jasno i precyzyjnie określać prawnie wiążące zasady przetwarzania danych, a w szczególności powinna uznawać prawo obywateli UE do sądowego dostępu do danych, korekty danych oraz usuwania danych osobowych na terytorium Stanów Zjednoczonych, jak również prawo do skutecznego administracyjnego i sądowego mechanizmu dochodzenia roszczeń przysługującego obywatelom UE w USA, powinna ona także przewidywać niezależny nadzór czynności związanych z przetwarzaniem danych;
BK. mając na uwadze, że w swoim komunikacie z dnia 27 listopada 2013 r. Komisja zaznaczyła, że umowa parasolowa powinna skutkować wysokim poziomem ochrony obywateli po obu stronach Oceanu Atlantyckiego oraz powinna wzmocnić zaufanie Europejczyków do wymiany danych między UE a USA, zapewniając podstawę dalszego rozwoju unijno-amerykańskiej współpracy i partnerstwa;
BL. mając na uwadze, że negocjacje w sprawie umowy nie posunęły się naprzód, ponieważ rząd Stanów Zjednoczonych niezmiennie odmawia uznania skutecznych praw w zakresie administracyjnego i sądowego dochodzenia roszczeń przez obywateli UE, a także ze względu na zamiar stosowania szerokich odstępstw od zasad ochrony danych osobowych zawartych w umowie, takich jak ograniczenie celowe, zatrzymywanie danych lub dalsze transfery w kraju lub za granicą;
Reforma ochrony danych
BM. mając na uwadze, że unijne ramy prawne w zakresie ochrony danych osobowych są obecnie przedmiotem przeglądu prowadzonego w celu stworzenia kompleksowego, spójnego, nowoczesnego i stabilnego systemu prowadzenia wszelkich czynności związanych z przetwarzaniem danych na terytorium Unii; mając na uwadze, że w styczniu 2012 r. Komisja przedstawiła pakiet wniosków ustawodawczych: ogólne rozporządzenie o ochronie danych(37), które zastąpi dyrektywę 95/46/WE i wprowadzi jednolite przepisy w całej UE, a także dyrektywę(38) ustanawiającą ujednolicone ramy prawne dotyczące wszelkich czynności w zakresie przetwarzania danych prowadzonych przez organy ścigania do celów egzekwowania prawa oraz ograniczającą obecne rozbieżności ustawodawstw krajowych;
BN. mając na uwadze, że dnia 21 października 2013 r. komisja LIBE przyjęła sprawozdania ustawodawcze dotyczące dwóch wspomnianych wniosków oraz decyzji w sprawie rozpoczęcia negocjacji z Radą w celu przyjęcia instrumentów prawnych podczas bieżącej kadencji;
BO. mając na uwadze, że chociaż Rada Europejska podczas posiedzenia w dniach 24-25 października 2013 r. wezwała do terminowego przyjęcia zdecydowanych unijnych ram ogólnych dotyczących ochrony danych osobowych w celu poprawy zaufania obywateli i przedsiębiorstw do gospodarki cyfrowej, Rada po dwóch latach obrad nadal nie jest w stanie osiągnąć ogólnego stanowiska w kwestii ogólnego rozporządzenia i dyrektywy o ochronie danych(39);
Bezpieczeństwo informatyczne i przetwarzanie w chmurze obliczeniowej
BP. mając na uwadze, że w wyżej wymienionej rezolucji z dnia 10 grudnia 2013 r. podkreślono potencjał gospodarczy sektora chmury obliczeniowej dla wzrostu gospodarczego i zatrudnienia; mając na uwadze, że ogólną wartość gospodarczą przewiduje się na 207 mld USD rocznie do roku 2016, lub że wartość ta podwoi się do 2012 r.;
BQ. mając na uwadze, że poziom ochrony w środowisku chmury obliczeniowej nie może być niższy niż wymagany w innych kontekstach przetwarzania danych; mając na uwadze, że unijne przepisy dotyczące ochrony danych osobowych, ponieważ są sformułowane w sposób neutralny technologicznie, odnoszą się w pełni również do usług w chmurze obliczeniowej świadczonych w UE;
BR. mając na uwadze, że działalność w zakresie prowadzonego na masową skalę nadzoru daje agencjom wywiadu dostęp do danych osobowych przechowywanych lub w inny sposób przetwarzanych przez osoby z UE w ramach umów o usługi w chmurze zawieranych z głównymi amerykańskimi dostawcami chmury obliczeniowej; mając na uwadze, że amerykańskie służby wywiadowcze miały dostęp do danych osobowych przechowywanych na serwerach znajdujących się na terytorium Unii lub przetwarzały je poprzez podpięcie się do wewnętrznych sieci Yahoo i Google; mając na uwadze, że takie działania stanowią naruszenie zobowiązań międzynarodowych oraz europejskich norm w zakresie praw podstawowych, w tym prawa do życia prywatnego i rodzinnego, poufności komunikacji, domniemania niewinności, wolności wypowiedzi, wolności informacji, wolności zrzeszania się i zgromadzeń, a także wolności prowadzenia działalności gospodarczej; mając na uwadze, że nie można wykluczyć, iż służby wywiadowcze miały również dostęp do informacji przechowywanych w chmurze przez organy publiczne państw członkowskich lub przedsiębiorstwa i instytucje;
BS. mając na uwadze, że w agencjach wywiadu obowiązuje polityka systematycznie podważająca protokoły szyfrowania i produkty szyfrujące w celu uzyskania możliwości przechwytywania komunikacji, nawet gdy jest ona szyfrowana; mając na uwadze, że NSA zgromadziła ogromną ilość tzw. luk zero-day – słabości zabezpieczeń teleinformatycznych, o których nie wie jeszcze opinia publiczna ani sprzedawca produktu; mając na uwadze, że takie działania poważnie podważają ogólnoświatowe wysiłki na rzecz poprawy bezpieczeństwa teleinformatycznego;
BT. mając na uwadze, że fakt posiadania przez agencje wywiadu dostępu do danych osobowych użytkowników usług internetowych poważnie naruszył zaufanie obywateli do takich usług, a przez to ma negatywny wpływ na przedsiębiorstwa inwestujące w rozwój nowych usług wykorzystujących technologię dużych zbiorów danych oraz nowe zastosowania, takie jak internet przedmiotów;
BU. mając na uwadze, że sprzedawcy IT często dostarczają produkty, które nie zostały właściwie przetestowane pod względem bezpieczeństwa lub nawet takie, do których sprzedawca celowo wprowadził lukę typu backdoor; mając na uwadze, że brak zasad dotyczących odpowiedzialności ponoszonej przez sprzedawców oprogramowania doprowadził do sytuacji, którą wykorzystują z kolei agencje wywiadu, a która jednocześnie stwarza ryzyko ataku ze strony innych podmiotów;
BV. mając na uwadze, że kwestią kluczową dla przedsiębiorstw świadczących nowe usługi i oferujących nowe zastosowania jest poszanowanie zasad ochrony danych osobowych oraz prywatności podmiotów danych, których dane są gromadzone, przetwarzane i analizowane, aby możliwe było utrzymanie wysokiego poziomu zaufania obywateli;
Demokratyczny nadzór nad służbami wywiadowczymi
BW. mając na uwadze, że służbom wywiadowczym w społeczeństwach demokratycznych udzielono specjalnych uprawnień i zapewniono im możliwości ochrony praw podstawowych, demokracji oraz rządów prawa, praw obywateli i państwa przed poważnymi zagrożeniami wewnętrznymi i zewnętrznymi, podlegają one również kontroli sądowej oraz rozliczalności demokratycznej; mając na uwadze, że służby te dysponują szczególnymi uprawnieniami i możliwościami wyłącznie w tym zakresie; mając na uwadze, że uprawnienia te powinny być wykorzystywane w ramach granic prawnych wyznaczonych prawami podstawowymi, demokracją i praworządnością, zaś ich stosowanie powinno podlegać skrupulatnej kontroli, w przeciwnym wypadku służby tracą legitymizację oraz ryzykują podważeniem demokracji;
BX. mając na uwadze fakt, że dozwolony jest pewien stopień poufności w przypadku służb wywiadowczych z uwagi na potrzebę uniknięcia narażania prowadzonych operacji, ujawnienia trybu funkcjonowania służb lub zagrożenia życia agentów, przy czym poufność taka nie może być nadrzędna w stosunku do zasad demokratycznej i sądowej kontroli i inspekcji ich działalności, jak również przejrzystości lub ich wyłączać, szczególnie jeżeli chodzi o poszanowanie praw podstawowych i praworządności, które stanowią podwaliny społeczeństwa demokratycznego;
BY. mając na uwadze, że większość istniejących krajowych mechanizmów oraz organów nadzoru utworzono lub zrekonstruowano w latach 90. XX w. i niekoniecznie przystosowano je do gwałtownego rozwoju politycznego i technologicznego, jaki można było zaobserwować w ostatnim dziesięcioleciu, a który doprowadził do aktywniejszej międzynarodowej współpracy wywiadu, która obejmuje także wymianę danych osobowych na wielką skalę, jak również do zatarcia granicy dzielącej wywiad i działania w zakresie egzekwowania prawa;
BZ. mając na uwadze, że demokratyczny nadzór nad działaniami wywiadowczymi jest w dalszym ciągu prowadzony wyłącznie na szczeblu krajowym, pomimo rosnącej wymiany informacji między państwami członkowskimi UE oraz między państwami członkowskimi a państwami trzecimi; mając na uwadze, że istnieje coraz większa przepaść między poziomem międzynarodowej współpracy a możliwościami nadzoru ograniczonymi do szczebla krajowego, co skutkuje niewystarczającą i nieskuteczną kontrolą demokratyczną;
CA. mając na uwadze, że krajowe organy nadzoru często nie mają pełnego dostępu do informacji otrzymywanych od zagranicznej agencji wywiadu, co może prowadzić do luk, w których międzynarodowa wymiana informacji może odbywać się bez adekwatnej kontroli; mając na uwadze, że problem ten dodatkowo pogłębia tzw. zasada osoby trzeciej lub zasada kontroli organu zastrzegającego, opracowana z myślą o umożliwieniu organowi zastrzegającemu sprawowania kontroli nad dalszym rozpowszechnianiem należących do niego szczególnie chronionych danych, która to zasada jest jednak niestety często rozumiana jako mająca zastosowanie również do kontroli służb odbiorcy;
CB. mając na uwadze, że prywatne i publiczne inicjatywy reformatorskie na rzecz przejrzystości są kluczowe dla zapewnienia publicznego zaufania do działań agencji wywiadu; mając również na uwadze, że systemy prawne nie powinny uniemożliwiać przedsiębiorstwom ujawniania opinii publicznej informacji na temat sposobu reagowania na wszelkiego rodzaju wnioski rządowe oraz nakazy sądowe dotyczące dostępu do danych użytkownika, w tym możliwości ujawniania zbiorczych zestawień dotyczących liczby wniosków i nakazów w podziale na zrealizowane i odrzucone;
Główne ustalenia
1. uznaje, że ostatnie doniesienia prasowe przekazywane przez osoby zgłaszające przypadki naruszeń oraz dziennikarzy, wraz z zeznaniami ekspertów przedstawionymi podczas prowadzonego dochodzenia, potwierdzenia władz oraz niewystarczająca reakcja na te zarzuty stanowią przekonujący dowód istnienia daleko posuniętych, kompleksowych i zaawansowanych technologicznie systemów stworzonych przez służby wywiadowcze Stanów Zjednoczonych i niektórych państw członkowskich w celu gromadzenia, przechowywania i analizowania danych komunikacyjnych, w tym danych dotyczących treści, lokalizacji oraz metadanych dotyczących wszystkich obywateli na całym świecie na niespotykaną dotąd skalę, w sposób nieograniczony i nieoparty na podejrzeniach;
2. wskazuje szczególnie na programy wywiadowcze amerykańskiej NSA umożliwiające masową inwigilację obywateli UE poprzez bezpośredni dostęp do centralnych serwerów czołowych amerykańskich przedsiębiorstw internetowych (program PRISM), analizę treści oraz metadanych (program Xkeyscore), obchodzenie szyfrowania internetowego (BULLRUN), dostęp do sieci komputerowych i telefonicznych oraz dostęp do danych dotyczących lokalizacji, a także do systemów brytyjskiej agencji wywiadu GCHQ, takich jak nadzór typu upstream (program Tempora) oraz program deszyfrujący (Edgehill), ukierunkowane ataki typu „człowiek pośrodku” (man-in-the-middle) wymierzone w systemy informatyczne (programy Quantumtheory i Foxacid) oraz gromadzenie i przechowywanie 200 mln wiadomości tekstowych dziennie (program Dishfire);
3. odnotowuje doniesienia o rzekomym hakowaniu lub podpinaniu się do systemów Belgacomu przez brytyjską agencję wywiadu GCHQ; odnotowuje oświadczenia Belgacomu, że nie może on potwierdzić ani zaprzeczyć, iż prowadzono działania względem instytucji UE, a także że wykorzystane złośliwe oprogramowanie było niezwykle zaawansowane, a jego opracowanie i zastosowanie wymagało zaangażowania znacznych nakładów finansowych i osobowych, do których dostępu nie miałyby żadne podmioty prywatne ani hakerzy;
4. stwierdza, że poważnie nadwyrężono zaufanie: zaufanie między obydwoma partnerami transatlantyckimi, obywatelami a ich rządami, zaufanie wobec funkcjonowania instytucji demokratycznych po obu stronach Atlantyku, zaufanie do rządów prawa, a także zaufanie względem bezpieczeństwa usług informatycznych i łączności; uważa, że w celu odbudowania zaufania na wszystkich tych płaszczyznach pilnie konieczny jest kompleksowy plan reagowania przewidujący szereg działań podlegających nadzorowi publicznemu;
5. zauważa, że szereg rządów utrzymuje, iż tego typu programy prowadzonego na masową skalę nadzoru są konieczne w celu walki z terroryzmem; zdecydowanie potępia terroryzm, ale jest głęboko przekonany, że walka z terroryzmem nigdy nie może być uzasadnieniem nieukierunkowanych, niejawnych, a czasem nawet niezgodnych z prawem programów prowadzonego na masową skalę nadzoru; jest zdania, że takie programy są niezgodne z zasadami konieczności i proporcjonalności w społeczeństwie demokratycznym;
6. przypomina zdecydowane przekonanie UE o konieczności znalezienia równowagi między środkami bezpieczeństwa a ochroną wolności obywatelskich i praw podstawowych, przy jednoczesnym zapewnieniu jak największego poszanowania prywatności i ochrony danych;
7. uważa, że gromadzenie danych na taką skalę wzbudza znaczne wątpliwości, czy jest ono faktycznie motywowane wyłącznie walką z terroryzmem, ponieważ gromadzeniu podlegają wszelkie możliwe dane na temat wszystkich obywateli; wskazuje zatem na możliwość istnienia innych celów, w tym szpiegostwa politycznego i gospodarczego, którą należy wyeliminować;
8. kwestionuje zgodność działań w zakresie szpiegostwa gospodarczego prowadzonych na masową skalę przez niektóre państwa członkowskie z unijnymi przepisami dotyczącymi rynku wewnętrznego i konkurencji zapisanymi w tytule I oraz tytule VII Traktatu o funkcjonowaniu Unii Europejskiej; potwierdza zasadę lojalnej współpracy zapisaną w art. 4 ust. 3 Traktatu o Unii Europejskiej, oraz zasadę, w myśl której państwa członkowskie „powstrzymują się od podejmowania wszelkich środków, które mogłyby zagrażać urzeczywistnieniu celów Unii”;
9. zauważa, że traktaty międzynarodowe oraz prawodawstwo UE i Stanów Zjednoczonych, a także krajowe mechanizmy nadzoru, nie zdołały zagwarantować niezbędnych kontroli i równowagi ani demokratycznej rozliczalności;
10. potępia zakrojone na szeroką skalę, regularne i nieograniczone gromadzenie danych niewinnych osób, często zawierających informacje o bardzo osobistym charakterze; podkreśla, że systemy masowego i nieograniczonego nadzoru prowadzonego przez służby wywiadowcze stanowią poważną ingerencję w prawa podstawowe obywateli; podkreśla, że prywatność nie jest luksusem, ale fundamentem wolnego i demokratycznego społeczeństwa; wskazuje ponadto, że prowadzony na masową skalę nadzór ma potencjalnie poważny wpływ na wolność prasy, myśli i słowa oraz na wolność zrzeszania się i zgromadzeń, a także wiąże się z istotną możliwością niewłaściwego wykorzystywania zgromadzonych informacji przeciwko przeciwnikom politycznym; podkreśla, że działalność w zakresie masowego nadzoru obejmuje również prowadzenie przez służby wywiadowcze działań niezgodnych z prawem i rodzi pytanie o eksterytorialność przepisów krajowych;
11. uważa, że podstawowe znaczenie ma zagwarantowanie ochrony tajemnicy zawodowej prawników, dziennikarzy, lekarzy oraz innych zawodów regulowanych przed działaniami w dziedzinie nadzoru na masowa skalę; podkreśla w szczególności, że wszelka niepewność co do poufności komunikacji pomiędzy prawnikami a ich klientami może negatywnie odbić się na prawie dostępu obywateli UE do porady prawnej, a także dostępu do wymiaru sprawiedliwości oraz prawie do rzetelnego procesu sądowego;
12. postrzega programy nadzoru jako kolejny krok w kierunku stworzenia w pełni prewencyjnego państwa, w którym zmianie ulegnie utrwalony w państwach demokratycznych paradygmat prawa karnego, wskutek czego jakakolwiek ingerencja w prawa podstawowe podejrzanych wymagać będzie zatwierdzenia przez sędziego lub prokuratora na podstawie racjonalnego podejrzenia i uregulowania prawnie, natomiast promowane będzie połączenie egzekwowania prawa i działań wywiadowczych o zatartych i osłabionych zabezpieczeniach prawnych, często niezgodne z kontrolą i równowagą demokratyczną oraz prawami podstawowymi, szczególnie w kwestii domniemania niewinności; przywołuje w związku z tym orzeczenie niemieckiego Federalnego Trybunału Konstytucyjnego(40) w sprawie zakazu stosowania siatek prewencyjnych („präventive Rasterfahndung”) w sytuacji braku dowodu istnienia konkretnego zagrożenia dla innych, ważnych chronionych przepisami praw, z którego to orzeczenia wynika, że ogólna sytuacja zagrożenia lub napięcia międzynarodowe nie są wystarczającym uzasadnieniem dla stosowania tego typu środków;
13. jest przekonany, że niejawne przepisy i sądy stanowią naruszenie praworządności; zwraca uwagę, że wszelkie wyroki sądu lub trybunału oraz wszelkie decyzje organów administracyjnych państwa nienależącego do UE, zatwierdzające w sposób bezpośredni lub pośredni transfer danych osobowych, nie mogą być w żaden sposób uznawane lub egzekwowane, bez uszczerbku dla układu o wzajemnej pomocy prawnej lub obowiązującej umowy międzynarodowej między wnioskującym państwem trzecim a Unią lub państwem członkowskim i uprzedniego zatwierdzenia przez właściwy organ nadzoru; wskazuje, że wszelkie wyroki tajnego sądu lub trybunału oraz wszelkie decyzje organów administracyjnych państwa nienależącego do UE, zatwierdzające w sposób bezpośredni lub pośredni działania w zakresie nadzoru nie mogą być uznawane lub egzekwowane;
14. uznaje, że powyższe niepokoje pogłębia szybki rozwój techniki oraz społeczeństwa, jako że internet i urządzenia przenośne są wszechobecne we współczesnym życiu codziennym (wszechobecna informatyzacja), a model biznesowy większości przedsiębiorstw internetowych opiera się na przetwarzaniu danych osobowych; uważa, że skala tego problemu nie ma precedensu; zwraca uwagę, że może to przyczyniać się do powstania sytuacji nadużywania infrastruktury do masowego gromadzenia i przetwarzania danych w przypadkach zmiany systemu politycznego;
15. zauważa, że nie ma żadnej gwarancji, że bezpieczeństwo informatyczne oraz prywatność zarówno unijnych instytucji publicznych, jak i obywateli mogą być w pełni chronione przed ingerencją dobrze wyposażonych intruzów („brak stuprocentowego bezpieczeństwa informatycznego”); zauważa, że aby osiągnąć maksymalne bezpieczeństwo informatyczne, Europejczycy muszą być skłonni przeznaczyć na zachowanie europejskiej niezależności i samowystarczalności w dziedzinie technologii informacyjnej odpowiednie zasoby, zarówno finansowe, jak i personalne;
16. zdecydowanie odrzuca koncepcję mówiącą o tym, iż wszystkie zagadnienia związane z programami prowadzonego na masową skalę nadzoru stanowią wyłącznie kwestię bezpieczeństwa narodowego i w związku z tym należą do wyłącznych kompetencji państw członkowskich; powtórnie apeluje do państw członkowskich, aby, działając na rzecz zapewnienia bezpieczeństwa narodowego, w pełni szanowały prawo UE oraz EKPC; przypomina niedawne rozporządzenie Trybunału Sprawiedliwości, zgodnie z którym „mimo iż to do państw członkowskich należy podjęcie środków zmierzających do zagwarantowania ich bezpieczeństwa zewnętrznego i wewnętrznego, sam tylko fakt, że dana decyzja ma związek z bezpieczeństwem państwa, nie może powodować braku możliwości stosowania prawa Unii”(41); przypomina również, że stawką jest tutaj ochrona prywatności wszystkich obywateli UE, a także bezpieczeństwo i wiarygodność wszystkich unijnych sieci łączności; z tego względu uważa, że dyskusja i działanie na szczeblu unijnym są nie tylko uzasadnione, ale są również kwestią autonomii UE;
17. pochwala instytucje i ekspertów, którzy wnieśli wkład w niniejsze dochodzenie; ubolewa nad tym, iż władze kilku państw członkowskich odmówiły współpracy w ramach tego dochodzeniam, które Parlament Europejski prowadzi w imieniu obywateli; z zadowoleniem przyjmuje otwartość niektórych członków Kongresu oraz parlamentów narodowych;
18. ma świadomość, że przy tak ograniczonych ramach czasowych od lipca 2013 r. możliwe było przeprowadzenie jedynie wstępnego rozpoznania wszystkich przedmiotowych kwestii; dostrzega skalę doniesień oraz ich wciąż aktualny charakter; przyjmuje zatem stanowisko przyszłościowe, zakładające zestaw konkretnych propozycji i mechanizmów umożliwiających działania następcze w kolejnej kadencji, co zagwarantuje, że poczynione ustalenia pozostaną ważnym elementem programu politycznego UE;
19. zamierza wezwać do powołania przy nowej Komisji Europejskiej silnych politycznych podmiotów, które zostałyby utworzone po wyborach do Parlamentu Europejskiego w maju 2014 r. w celu zrealizowania propozycji i zaleceń niniejszego dochodzenia;
Zalecenia
20. wzywa władze USA oraz państw członkowskich UE, w których nie ma to jeszcze miejsca, aby zakazały prowadzenia nieograniczonego nadzoru na masową skalę;
21. wzywa państwa członkowskie UE, w szczególności państwa uczestniczące w tzw. sojuszach dziewięciorga i czternaściorga oczu(42), do dokonania kompleksowej oceny i w stosownych przypadkach przeglądu przepisów krajowych i praktyk regulujących działalność służb wywiadowczych w celu zagwarantowania, że będą one podlegać nadzorowi sądowemu i publicznemu, że przestrzegają one zasad legalności, konieczności, proporcjonalności, rzetelnego procesu sądowego, powiadamiania użytkowników i przejrzystości, w tym w odniesieniu do kompilacji wzorcowych praktyk ONZ oraz zaleceń Komisji Weneckiej, a także że zachowują one zgodność z normami przewidzianymi europejską konwencją praw człowieka oraz ze zobowiązaniami państw członkowskich w zakresie praw podstawowych, szczególnie w zakresie ochrony danych osobowych, prywatności i domniemania niewinności;
22. wzywa wszystkie państwa członkowskie UE, a w szczególności – mając na uwadze swą rezolucje z 4 lipca 2013 r. oraz przesłuchania prowadzone w ramach dochodzenia – Wielką Brytanię, Francję, Niemcy, Szwecję, Niderlandy i Polskę do zagwarantowania, by ich obowiązujące i przyszłe ramy ustawodawcze oraz mechanizmy nadzoru dotyczące działalności agencji wywiadowczych były zgodne z normami europejskiej konwencji praw człowieka oraz prawodawstwem Unii Europejskiej w dziedzinie ochrony danych; wzywa te państwa członkowskie do wyjaśnienia zarzutów o prowadzenie działalności w zakresie nadzoru na masowa skalę, w tym nadzoru telekomunikacji transgranicznej, nieukierunkowanego nadzoru komunikacji przewodowej, potencjalnych umów pomiędzy służbami wywiadowczymi a przedsiębiorstwami telekomunikacyjnymi dotyczących dostępu do danych osobowych i wymiany tych danych, a także dostępu do kabli transatlantyckich, personelu wywiadowczego USA oraz sprzętu znajdującego się na terytorium UE bez kontroli w procesie prowadzenia nadzoru, oraz ich zgodności z prawodawstwem UE; zwraca się do parlamentów narodowych tych krajów, aby zintensyfikowały współpracę swych organów nadzoru nad służbami wywiadowczymi na szczeblu europejskim;
23. wzywa Zjednoczone Królestwo, w szczególności w kontekście licznych doniesień prasowych dotyczących masowej inwigilacji ze strony służb wywiadowczych GCHQ, do dokonania przeglądu obecnych ram prawnych składających się ze „złożonych zależności” między trzema odrębnymi elementami ustawodawstwa: ustawy o prawach człowieka z 1998 r. (Human Rights Act), ustawy o służbach wywiadowczych z 1994 r. (Intelligence Services Act) oraz ustawy regulującej uprawnienia śledcze z 2000 r. (Regulation of Investigatory Powers Act);
24. odnotowuje przegląd holenderskiej ustawy o służbach wywiadowczych i służbach bezpieczeństwa z 2002 r. (sprawozdanie „komisji Dessensa” z dnia 2 grudnia 2013 r.); popiera zalecenia komisji dokonującej przeglądu, które mają na celu zwiększenie przejrzystości holenderskich służb wywiadowczych oraz usprawnienie kontroli i nadzoru nad nimi; wzywa Niderlandy do powstrzymania się od rozszerzania uprawnień służb wywiadowczych w sposób umożliwiający prowadzenie nieukierunkowanego nadzoru na szeroką skalę także w odniesieniu do przewodowej komunikacji niewinnych obywateli, zwłaszcza mając na uwadze fakt, że jeden z największych punktów wymiany ruchu internetowego na świecie mieści się w Amsterdamie (AMS-IX); wzywa do ostrożności w określaniu kompetencji i zdolności nowej jednostki ds. internetowego wywiadu sygnałów (Joint Sigint Cyber Unit), a także do zachowania ostrożności jeżeli chodzi o obecność i działania pracowników wywiadu Stanów Zjednoczonych na terytorium Niderlandów;
25. wzywa państwa członkowskie, także w przypadkach, gdy są reprezentowane przez swoje agencje wywiadu, aby zaniechały przyjmowania od państw trzecich danych, które zostały zgromadzone niezgodnie z prawem, a także zezwalania rządom lub agencjom państw trzecich na prowadzenie na ich terytorium nadzoru, który jest niezgodny z prawem danego państwa lub nie zapewnia zabezpieczeń zapisanych w instrumentach międzynarodowych lub unijnych, w tym ochrony praw człowieka wynikającej z TUE, EKPC oraz Karty praw podstawowych Unii Europejskiej;
26. wzywa do położenia kresu masowemu przechwytywaniu i przetwarzaniu obrazów z kamer internetowych przez służby specjalne; apeluje do państw członkowskich o dokładne zbadanie, czy, w jaki sposób i w jakim stopniu ich służby specjalne zajmowały się gromadzeniem i przetwarzaniem obrazów z kamer internetowych, a także o usunięcie wszelkich przechowywanych obrazów zgromadzonych w ramach programów masowej inwigilacji;
27. wzywa państwa członkowskie do niezwłocznego zrealizowania wynikającego z europejskiej konwencji praw człowieka nakazu ochrony obywateli przed nadzorem prowadzonym niezgodnie z wymogami, w tym w sytuacji gdy celem nadzoru jest zapewnienie bezpieczeństwa narodowego, jeżeli nadzór jest realizowany przez państwa trzecie lub przez ich własne służby wywiadowcze, a także do zagwarantowania, aby rządy prawa nie były osłabione w wyniku eksterytorialnego stosowania przepisów państwa trzeciego;
28. zachęca sekretarza generalnego Rady Europy do wszczęcia procedury z art. 52, zgodnie z którym „na żądanie Sekretarza Generalnego Rady Europy każda Wysoka Układająca się Strona złoży wyjaśnienie w sprawie sposobu, w jaki jej prawo wewnętrzne zapewnia skuteczne stosowanie wszystkich postanowień niniejszej konwencji”;
29. wzywa państwa członkowskie do niezwłocznego podjęcia właściwych kroków, w tym sądowych, przeciwko naruszeniu ich suwerenności, a co za tym idzie – naruszaniu ogólnego międzynarodowego prawa publicznego poprzez stosowanie programów prowadzonego na masową skalę nadzoru; apeluje ponadto do państw członkowskich UE o wykorzystanie wszelkich dostępnych środków międzynarodowych do ochrony praw podstawowych obywateli UE, szczególnie przez wszczęcie międzypaństwowej procedury składania skarg z art. 41 Międzynarodowego paktu praw obywatelskich i politycznych;
30. wzywa państwa członkowskie do ustanowienia skutecznych mechanizmów gwarantujących, że osoby odpowiedzialne za programy (masowej) inwigilacji stanowiące naruszenie zasady praworządności i praw podstawowych obywateli zostaną pociągnięte do odpowiedzialności za tego rodzaju nadużycie władzy;
31. wzywa Stany Zjednoczone do bezzwłocznej zmiany przepisów w celu dostosowania ich do prawa międzynarodowego w taki sposób, aby uznać prywatność i inne prawa obywateli UE, by zapewnić obywatelom UE możliwości sądowego dochodzenia roszczeń, tak aby prawa obywateli UE były traktowane na równi z prawami obywateli Stanów Zjednoczonych, oraz do podpisania dodatkowego protokołu umożliwiającego osobom fizycznym składanie skarg na mocy Międzynarodowego paktu praw obywatelskich i politycznych;
32. w tym kontekście z zadowoleniem przyjmuje uwagi i rozporządzenie prezydenta Stanów Zjednoczonych Baracka Obamy wydane w dniu 17 stycznia 2014 r. i jako krok w kierunku ograniczenia udzielania zezwoleń na wykorzystywanie nadzoru i przetwarzanie danych osobowych na potrzeby bezpieczeństwa narodowego oraz w kierunku równego traktowania przez wspólnotę wywiadów Stanów Zjednoczonych danych osobowych wszystkich osób, niezależnie od ich obywatelstwa i miejsca pobytu; w kontekście relacji UE-USA oczekuje jednak dalszych konkretnych kroków, które przede wszystkim umocnią zaufanie w stosunku do transatlantyckich transferów danych i zapewnią wiążące gwarancje możliwego do wyegzekwowania prawa obywateli UE do prywatności, szczegółowo określonego w niniejszym sprawozdaniu;
33. podkreśla poważne obawy związane z pracami komisji Rady Europy ds. Konwencji o cyberprzestępczości w zakresie interpretacji art. 32 Konwencji o cyberprzestępczości z dnia 23 listopada 2001 r. (konwencja budapesztańska) w sprawie transgranicznego dostępu do danych przechowywanych w formie elektronicznej za zgodą lub w przypadku ich powszechnej dostępności i sprzeciwia się podpisywaniu protokołu dodatkowego lub wytycznych, mających na celu poszerzenie zakresu tego postanowienia, tak aby wykraczało poza obowiązujący system wprowadzony na mocy tej konwencji, który już w obecnej formie stanowi znaczący wyjątek od zasady terytorialności, ponieważ skutkowałoby to nieskrępowanym zdalnym dostępem organów ścigania do serwerów i komputerów zlokalizowanych w innych jurysdykcjach bez zastosowania porozumień w sprawie wzajemnej pomocy prawnej i innych instrumentów współpracy sądowej wprowadzonych w celu zagwarantowania praw podstawowych jednostki, w tym ochrony danych i rzetelnego procesu, mianowicie konwencji Rady Europy nr 108;
34. wzywa Komisję do przeprowadzenia do lipca 2014 r. oceny stosowania rozporządzenia (WE) nr 2271/96 w odniesieniu do przypadków konfliktów przepisów dotyczących transferów danych osobowych;
35. wzywa Agencję Praw Podstawowych Unii Europejskiej do przeprowadzenia szczegółowego badania na temat ochrony praw podstawowych w kontekście nadzoru, a zwłaszcza na temat aktualnej sytuacji prawnej obywateli UE jeżeli chodzi o środki odwoławcze, jakie przysługują im w związku z tymi praktykami;
Międzynarodowe transfery danych
Ramy prawne Stanów Zjednoczonych dotyczące ochrony danych i ich zasady bezpiecznego transferu danych osobowych
36. zauważa, że przedsiębiorstwa określone w doniesieniach medialnych jako zaangażowane w nadzór prowadzony na masową skalę względem podmiotów danych w UE przez NSA Stanów Zjednoczonych są przedsiębiorstwami, które zadeklarowały zgodność z zasadami bezpiecznego transferu danych osobowych, a zasady te są instrumentem prawnym stosowanym przy transferze danych osobowych obywateli UE do Stanów Zjednoczonych (Google, Microsoft, Yahoo!, Facebook, Apple, LinkedIn); wyraża zaniepokojenie tym, że organizacje te przyznały, iż nie szyfrują informacji i komunikacji przepływających między ich centrami danych, tym samym umożliwiając służbom wywiadowczym przechwytywanie informacji; z zadowoleniem przyjmuje wydane następnie przez niektóre przedsiębiorstwa amerykańskie oświadczenia dotyczące przyspieszenia planów wdrażania szyfrowania przepływu danych między ich światowymi centrami danych;
37. uważa, że szeroki dostęp amerykańskich agencji wywiadu do danych osobowych obywateli UE przetwarzanych zgodnie z zasadami bezpiecznego transferu danych osobowych nie spełnia kryteriów umożliwiających odstępstwo ze względów „bezpieczeństwa narodowego”;
38. jest zdania, że ponieważ w obecnych okolicznościach zasady bezpiecznego transferu danych osobowych nie zapewniają odpowiedniej ochrony obywatelom UE, transfery te powinny odbywać się na mocy innych instrumentów, takich jak klauzule umowne lub wiążące reguły korporacyjne określające konkretne środki zabezpieczające i ochronne, pod warunkiem, ze instrumenty te gwarantują odpowiednie zabezpieczenia i ochronę oraz że nie obchodzi się ich za pomocą innych ram prawnych;
39. jest zdania, że Komisja nie podjęła działań, by zaradzić stwierdzonym uchybieniom w kwestii obecnego wdrożenia zasad bezpiecznego transferu danych;
40. wzywa Komisję do przedstawienia środków przewidujących bezzwłoczne zawieszenie decyzji Komisji 2000/520/WE, w której uznano adekwatność zasad bezpiecznego transferu danych osobowych oraz odnoszących się do nich najczęściej zadawanych pytań wydanych przez Departament Handlu USA; wzywa zatem władze USA do wysunięcia wniosku w sprawie nowych ram transferów danych osobowych z UE do USA, który byłby zgodny z unijnymi wymogami w zakresie ochrony danych oraz gwarantowałby odpowiedni poziom ochrony;
41. wzywa właściwe organy państw członkowskich, w szczególności organy odpowiedzialne za ochronę danych, do wykorzystania posiadanych uprawnień i bezzwłocznego zawieszenia przepływów danych do wszelkich organizacji deklarujących zgodność z amerykańskimi zasadami bezpiecznego transferu danych osobowych oraz do określenia wymogu, zgodnie z którym takie przepływy danych mogłyby odbywać się wyłącznie na podstawie innych instrumentów, o ile zawierają one niezbędne środki zabezpieczające i ochronne w odniesieniu do ochrony prywatności oraz podstawowych praw i wolności osób;
42. wzywa Komisję do przedstawienia do grudnia 2014 r. kompleksowej oceny amerykańskich ram ochrony prywatności obejmujących działalność handlową, działania organów ścigania i działania wywiadowcze oraz konkretnych zaleceń w oparciu o brak ogólnego prawa dotyczącego ochrony danych osobowych w Stanach Zjednoczonych; zachęca Komisję do nawiązania współpracy z administracją USA w celu stworzenia ram prawnych gwarantujących wysoki poziom ochrony osób jeżeli chodzi o ochronę ich danych osobowych podczas ich transferu do USA, a także zagwarantowanie równoważności ram unijnych i amerykańskich ram prawnych dotyczących prywatności;
Transfery do innych państw trzecich, wobec których wydano decyzję w sprawie odpowiedniej ochrony danych osobowych
43. przypomina, że dyrektywa 95/46/WE stanowi, iż przekazywanie do państwa trzeciego danych osobowych może nastąpić tylko wówczas, gdy, niezależnie od zgodności z krajowymi przepisami przyjętymi na podstawie innych przepisów dyrektywy, dane państwo trzecie zapewnia odpowiedni poziom ochrony, a celem tego przepisu jest zapewnienie ciągłości ochrony przysługującej na podstawie prawa UE dotyczącego ochrony danych, jeżeli dane osobowe są przekazywane poza UE;
44. przypomina, że dyrektywa 95/46/WE stanowi także, iż odpowiedni poziom ochrony zapewnianej przez państwo trzecie należy oceniać w świetle wszystkich okoliczności dotyczących operacji przekazania danych lub zbioru takich operacji; przypomina również, że wspomniana dyrektywa nadaje także Komisji uprawnienia wykonawcze w zakresie uznania, iż państwo trzecie zapewnia odpowiedni poziom ochrony w świetle kryteriów określonych w dyrektywie 95/46/WE; przypomina, że dyrektywa 95/46/WE uprawnia również Komisję do uznania, że państwo trzecie nie zapewnia odpowiedniego poziomu ochrony;
45. przypomina, że w tym ostatnim przypadku państwa członkowskie muszą podjąć konieczne środki, aby nie dopuścić do przekazania jakichkolwiek danych tego samego rodzaju do danego państwa trzeciego, a Komisja powinna przystąpić do negocjacji w celu zaradzenia sytuacji;
46. wzywa Komisję i państwa członkowskie do bezzwłocznego dokonania oceny, czy na odpowiedni poziom ochrony określony w nowozelandzkiej ustawie o ochronie prywatności kanadyjskiej ustawie o ochronie informacji osobowych i dokumentach elektronicznych, uznany w decyzjach Komisji 2013/65/UE i 2002/2/WE, wpływ miało zaangażowanie krajowych agencji wywiadu tych krajów w nadzór prowadzony na masową skalę względem obywateli UE, a w razie konieczności do przedsięwzięcia stosownych środków w celu zawieszenia lub uchylenia decyzji w sprawie odpowiedniej ochrony danych osobowych; ponadto wzywa Komisję do dokonania oceny sytuacji innych państw, które otrzymały rating zgodności; oczekuje, że Komisja przedstawi Parlamentowi sprawozdanie w sprawie swoich ustaleń na temat wspomnianych powyżej państw najpóźniej do grudnia 2014 r.;
Transfery dokonywane w oparciu o klauzule umowne i inne instrumenty
47. przypomina, że krajowe organy ds. ochrony danych wskazały, iż przy opracowywaniu standardowych klauzul umownych i wiążących reguł korporacyjnych nie uwzględniono sytuacji dostępu do danych osobowych do celów prowadzonego na masową skalę nadzoru oraz że dostęp taki nie byłby zgodny z klauzulami derogacyjnymi zawartymi w klauzulach umownych lub wiążących regułach korporacyjnych, które odnoszą się do wyjątkowych odstępstw ze względów uzasadnionych interesem społeczeństwa demokratycznego, o ile jest to niezbędne i proporcjonalne;
48. wzywa państwa członkowskie do zakazania lub zawieszenia przepływów danych do państw trzecich na podstawie standardowych klauzul umownych, klauzul umownych lub wiążących reguł korporacyjnych, na które zgodę wydały właściwe organy krajowe, w razie prawdopodobieństwa że prawo, któremu podlegają odbiorcy danych, nakłada na nich wymogi wykraczające poza ograniczenia ściśle konieczne, odpowiednie i proporcjonalne w społeczeństwie demokratycznym i mogące wywrzeć niekorzystne skutki na gwarancje zapewnione właściwym prawem dotyczącym ochrony danych i standardowymi klauzulami umownymi lub ze względu na to, że dalszy transfer stwarzałby ryzyko wyrządzenia poważnej szkody podmiotom danych;
49. wzywa Grupę Roboczą Art. 29 do wydania wytycznych i zaleceń dotyczących środków zabezpieczających i ochronnych, które powinny zawierać instrumenty umowne dotyczące międzynarodowego transferu danych osobowych obywateli UE w celu zapewnienia ochrony prywatności, podstawowych praw i wolności osób, biorąc zwłaszcza pod uwagę przepisy państw trzecich dotyczące wywiadu i bezpieczeństwa narodowego oraz udział przedsiębiorstw otrzymujących dane w państwie trzecim w działaniach w zakresie nadzoru prowadzonych na masową skalę przez agencje wywiadu państwa trzeciego;
50. wzywa Komisję do niezwłocznego przeprowadzenia analizy określonych przez nią standardowych klauzul umownych w celu oceny tego, czy zapewniają one niezbędną ochronę w odniesieniu do dostępu do danych osobowych przekazywanych na mocy klauzul do celów wywiadowczych, oraz w stosownym przypadku do ich przeglądu;
Transfery dokonywane w oparciu o porozumienie o wzajemnej pomocy prawnej
51. wzywa Komisję do przeprowadzenia do końca 2014 r. gruntownej oceny obowiązującego porozumienia o wzajemnej pomocy prawnej na mocy jego art. 17 w celu sprawdzenia jego praktycznego stosowania, a zwłaszcza oceny tego, czy Stany Zjednoczone skutecznie wykorzystały porozumienie do uzyskania informacji lub dowodów w UE i czy doszło do jego obejścia w celu uzyskania informacji bezpośrednio w UE, a także do oceny wpływu na prawa podstawowe osób; ocena taka nie powinna odnosić się tylko do oficjalnych oświadczeń Stanów Zjednoczonych jako wystarczającej podstawy analizy, lecz powinna także opierać się na szczegółowych ocenach UE; ten gruntowny przegląd powinien również dotyczyć skutków zastosowania unijnych zasad konstytucyjnych do tego instrumentu w celu dostosowania go do prawa Unii, z uwzględnieniem zwłaszcza jego protokołu nr 36 i art. 10 oraz deklaracji nr 50 dotyczącej tego protokołu; jednocześnie wzywa Radę i Komisję do dokonania oceny dwustronnych umów między państwami członkowskimi a Stanami Zjednoczonymi w celu zapewnienia spójności wspomnianych umów dwustronnych z obecnymi lub przyszłymi umowami między UE a Stanami Zjednoczonymi;
Wzajemna pomoc UE w sprawach karnych
52. zwraca się do Rady i Komisji o poinformowanie Parlamentu o faktycznym zastosowaniu przez państwa członkowskie konwencji o pomocy prawnej w sprawach karnych zawartej między państwami członkowskimi, a zwłaszcza tytułu III dotyczącego przechwytywania przekazów telekomunikacyjnych; wzywa Komisję, aby zgodnie z deklaracją nr 50 przedstawiła do końca 2014 r. wniosek dotyczący protokołu nr 36 w celu dostosowania go do ram określonych Traktatem z Lizbony, o co wnioskowano;
Transfery dokonywane w oparciu o umowy w sprawie TFTP i PNR
53. jest zdania, że informacje podane przez Komisję Europejską i Departament Skarbu USA nie wyjaśniają, czy amerykańskie agencje wywiadu mają dostęp do komunikatów finansowych SWIFT w UE dzięki przechwytywaniu sieci SWIFT albo systemów operacyjnych lub sieci łączności banków, samodzielnie lub we współpracy z krajowymi agencjami wywiadu w UE i bez korzystania z istniejących dwustronnych kanałów wzajemnej pomocy prawnej i współpracy sądowej;
54. odwołuje się do swojej rezolucji z dnia 23 października 2013 r. i zwraca się do Komisji o zawieszenie umowy w sprawie TFTP;
55. wzywa Komisję do zareagowania na obawy, że trzy z największych komputerowych systemów rezerwacji wykorzystywanych przez przewoźników lotniczych na świecie znajdują się w Stanach Zjednoczonych, a dane PNR są zapisywane w systemach opartych na modelu chmury działających na terytorium Stanów Zjednoczonych zgodnie z prawem Stanów Zjednoczonych, które nie zapewnia odpowiedniego poziomu ochrony danych;
Umowa ramowa w sprawie ochrony danych osobowych w dziedzinie współpracy policyjnej i sądowej (tzw. umowa parasolowa)
56. uważa, że zadowalającym rozwiązaniem na podstawie „umowy parasolowej” jest określenie warunku wstępnego pełnego przywrócenia zaufania między partnerami transatlantyckimi;
57. zwraca się o bezzwłoczne wznowienie negocjacji ze Stanami Zjednoczonymi w sprawie „umowy parasolowej”, która powinna zapewniać traktowanie praw obywateli UE na równi z prawami obywateli Stanów Zjednoczonych; ponadto podkreśla, że umowa ta powinna przewidywać skuteczne i możliwe do wyegzekwowania administracyjne i sądowe środki odwoławcze dla wszystkich obywateli UE w Stanach Zjednoczonych bez jakiejkolwiek dyskryminacji;
58. zwraca się do Komisji i Rady o to, by do czasu wejścia w życie „umowy parasolowej” nie występowały z inicjatywą zawarcia ze Stanami Zjednoczonymi nowych umów sektorowych lub określenia nowych ustaleń sektorowych dotyczących transferu danych osobowych do celów egzekwowania prawa;
59. wzywa Komisję do przedstawienia szczegółowych informacji na temat poszczególnych elementów mandatu negocjacyjnego oraz aktualnej sytuacji do kwietnia 2014 r.;
Reforma ochrony danych
60. wzywa prezydencję Rady i państwa członkowskie, aby przyspieszyły prace nad całym pakietem dotyczącym ochrony danych w celu umożliwienia jego przyjęcia w 2014 r., tak aby obywatele UE mogli korzystać z wysokiego poziomu ochrony w najbliższej przyszłości; podkreśla, że silne zaangażowanie i pełne poparcie ze strony Rady jest niezbędnym warunkiem pokazania wiarygodności i siły przebicia wobec państw trzecich;
61. podkreśla, że zarówno rozporządzenie w sprawie ochrony danych, jak i dyrektywa w sprawie ochrony danych są niezbędne do ochrony praw podstawowych osób, a zatem oba akty muszą być traktowane jako pakiet, który należy przyjąć równocześnie, aby zapewnić wysoki poziom ochrony we wszystkich okolicznościach podczas wszystkich działań związanych z przetwarzaniem danych w UE; podkreśla, że przyjmie dalsze środki dotyczące współpracy w dziedzinie egzekwowania prawa dopiero po przystąpieniu przez Radę do negocjacji z Parlamentem i Komisją w sprawie pakietu dotyczącego ochrony danych;
62. przypomina, że koncepcje „uwzględnienia ochrony prywatności już w fazie projektowania” i „domyślnej ochrony prywatności” zwiększają ochronę danych i powinny mieć status wytycznych dla wszystkich produktów, usług i systemów oferowanych w internecie;
63. uważa wyższe normy przejrzystości i bezpieczeństwa w sektorze internetowym i telekomunikacyjnym za zasadę konieczną do poprawy systemu ochrony danych; w związku z tym wzywa Komisję do przedstawienia wniosku ustawodawczego dotyczącego standardowych warunków ogólnych dla usług internetowych i telekomunikacyjnych oraz nadania organowi nadzoru uprawnień do monitorowania przestrzegania warunków ogólnych;
Przetwarzanie w chmurze
64. zauważa, że wymienione powyżej praktyki negatywnie wpłynęły na zaufanie do przetwarzania w chmurze i dostawców usług przetwarzania w chmurze w Stanach Zjednoczonych; podkreśla zatem, że rozwój europejskich chmur obliczeniowych i rozwiązań informatycznych jest elementem istotnym dla wzrostu gospodarczego i zatrudnienia oraz zaufania do usług przetwarzania w chmurze i dostawców takich usług, a także dla zapewnienia wysokiego poziomu ochrony danych osobowych;
65. wzywa wszystkie organy publiczne w Unii, aby nie wykorzystywały usług przetwarzania w chmurze w przypadkach, w których zastosowanie mogą mieć przepisy inne niż unijne;
66. ponownie wyraża poważne zaniepokojenie w odniesieniu do obowiązku bezpośredniego ujawniania danych i informacji osobowych obywateli UE, które są przetwarzane w ramach umów o świadczenie usług w chmurze obliczeniowej, władzom państw trzecich przez dostawców usług w chmurze podlegających prawu państw trzecich lub wykorzystujących serwery znajdujące się na terenie tych państw, a także w odniesieniu do zdalnego dostępu do danych osobowych i informacji przetwarzanych przez organy ścigania i służby wywiadowcze państw trzecich;
67. głęboko ubolewa, że taki dostęp jest zazwyczaj osiągany za pomocą bezpośredniego egzekwowania przez organy państw trzecich z wykorzystaniem ich własnych przepisów, bez uciekania się do instrumentów międzynarodowych służących współpracy prawnej, takich jak porozumienia o wzajemnej pomocy prawnej lub inne formy współpracy sądowej;
68. wzywa Komisję i państwa członkowskie do zwiększenia tempa prac nad ustanowieniem Europejskiego Partnerstwa na rzecz Chmur Obliczeniowych z pełnym zaangażowaniem społeczeństwa obywatelskiego i środowiska technicznego, np. grupy zadaniowej ds. inżynierii internetowej (IETF), oraz uwzględnieniem aspektów ochrony danych;
69. wzywa Komisję, by podczas negocjacji porozumień międzynarodowych, które dotyczą przetwarzania danych osobowych, zwracała szczególną uwagę na zagrożenia i wyzwania, jakie niesie chmura obliczeniowa dla praw podstawowych, a zwłaszcza – ale nie wyłącznie – prawa do prywatności i ochrony danych osobowych zgodnie z art. 7 i 8 Karty praw podstawowych Unii Europejskiej; ponadto wzywa Komisję do zwrócenia uwagi na te przepisy obowiązujące w kraju partnera w negocjacjach, które dotyczą dostępu organów ścigania i agencji wywiadowczych do danych osobowych przetwarzanych w ramach usług w chmurze obliczeniowej, zwłaszcza wymagając, by udzielanie takiego dostępu miało miejsce jedynie w następstwie rzetelnego procesu sądowego i na mocy jednoznacznych podstaw prawnych, a także by określono szczegółowe warunki udzielania takiego dostępu, środki bezpieczeństwa stosowane w momencie przekazywania danych, prawa jednostek, a także przepisy dotyczące nadzoru i efektywnych środków naprawczych;
70. przypomina, że wszystkie przedsiębiorstwa świadczące usługi w UE muszą bez wyjątku przestrzegać prawa UE i że są odpowiedzialne za wszelkie naruszenia oraz podkreśla znaczenie funkcjonowania skutecznych, proporcjonalnych i odstraszających sankcji administracyjnych, które można nakładać na usługodawców świadczących usługi przetwarzania w chmurze, którzy nie spełniają unijnych norm ochrony danych osobowych;
71. wzywa Komisję i właściwe organy państw członkowskich do oceny stopnia, w jakim naruszono przepisy UE dotyczące prywatności i ochrony danych na skutek współpracy podmiotów prawnych w UE z tajnymi służbami lub na skutek zastosowania się do wydanych przez organy państw trzecich sądowych nakazów udostępnienia danych osobowych obywateli UE wbrew unijnemu prawodawstwu dotyczącemu ochrony danych osobowych;
72. wzywa przedsiębiorstwa świadczące nowe usługi z wykorzystaniem dużych zbiorów danych i dostarczające nowe aplikacje, takie jak „internet przedmiotów”, do wprowadzenia środków ochrony danych już na etapie opracowywania w celu utrzymania wysokiego poziomu zaufania obywateli;
Transatlantyckie partnerstwo w dziedzinie handlu i inwestycji (TTIP)
73. przyjmuje do wiadomości, że UE i Stany Zjednoczone prowadzą negocjacje w sprawie transatlantyckiego partnerstwa w dziedzinie handlu i inwestycji, które ma istotne znaczenie strategiczne dla zapewnienia dalszego wzrostu gospodarczego;
74. zdecydowanie podkreśla, że biorąc pod uwagę znaczenie gospodarki cyfrowej w tej relacji i w odbudowie zaufania między UE a Stanami Zjednoczonymi, nie można być pewnym zgody Parlamentu Europejskiego na ostateczną umowę w sprawie TTIP, dopóki nie zostanie całkowicie wstrzymany nieograniczony nadzór na masową skalę oraz przechwytywanie komunikacji w instytucjach i przedstawicielstwach dyplomatycznych UE, a także dopóki nie zostanie znalezione odpowiednie rozwiązanie dotyczące praw obywateli UE do zachowania prywatności danych, w tym sądowych i administracyjnych mechanizmów dochodzenia roszczeń; podkreśla, że Parlament może wydać zgodę na ostateczną umowę w sprawie TTIP, pod warunkiem że umowa będzie w pełni uwzględniać m.in. poszanowanie praw podstawowych uznanych w karcie UE oraz że ochrona prywatności osób w odniesieniu do przetwarzania i rozpowszechniania danych osobowych będzie nadal uregulowana art. XIV GATS; podkreśla, że unijnego prawodawstwa dotyczącego ochrony danych nie można uznać za „arbitralną lub nieuzasadnioną dyskryminację” w zastosowaniu art. XIV GATS;
Demokratyczny nadzór nad służbami wywiadowczymi
75. podkreśla, że chociaż nadzór nad działaniami służb wywiadowczych powinien opierać się zarówno na legitymacji demokratycznej (silnych ramach prawnych, upoważnieniu ex ante i weryfikacji ex post), jak i na odpowiednich zdolnościach technicznych i wiedzy fachowej, większości obecnych unijnych i amerykańskich organów nadzoru zdecydowanie brakuje ich obu, zwłaszcza zdolności technicznych;
76. podobnie jak w przypadku Echelonu, wzywa wszystkie parlamenty narodowe, które jeszcze tego nie uczyniły, do przyznania kompetencji prawnych w zakresie prowadzenia dochodzeń w ramach znaczącego nadzoru nad działaniami wywiadowczymi sprawowanego przez parlamentarzystów lub organy eksperckie; wzywa parlamenty narodowe do zapewnienia tego, aby takie komisje/organy nadzoru posiadały wystarczające zasoby, fachową wiedzę techniczną i środki prawne, w tym prawo do prowadzenia kontroli na miejscu, umożliwiające im sprawowanie skutecznej kontroli nad służbami wywiadowczymi;
77. wzywa do powołania grupy złożonej z posłów i ekspertów w celu zbadania, w sposób przejrzysty i we współpracy z parlamentami krajowymi, zaleceń służących nasileniu demokratycznej kontroli, w tym kontroli parlamentarnej nad służbami wywiadowczymi, oraz bardziej intensywnej współpracy w zakresie kontroli w UE, w szczególności w jej wymiarze transgranicznym; uważa, że grupa ta powinna rozważyć możliwość ustanowienia minimalnych europejskich norm lub wytycznych w zakresie nadzoru (ex ante i ex post) nad służbami wywiadowczymi w oparciu o obowiązujące sprawdzone wzorce postępowania i zalecenia organów międzynarodowych (ONZ, Rady Europy), w tym kwestię uznawania organów nadzorczych za osobę trzecią na podstawie „zasady osoby trzeciej” lub „zasady kontroli organu zastrzegającego”, dotyczące sprawowania nadzoru nad wywiadem z państw obcych i pociągania go do odpowiedzialności, kryteria zwiększonej przejrzystości oparte na podstawie ogólnej zasady dostępu do informacji i tak zwanych „zasad z Tshwane”(43), a także zasady dotyczące ograniczenia czasu trwania i zakresu nadzoru, dbając o to, by były one proporcjonalne i ograniczone do celu nadzoru;
78. wzywa wspomnianą grupę do przygotowania sprawozdania na konferencję, jaką Parlament zorganizuje z początkiem 2015 r. wraz z krajowymi organami nadzoru, zarówno parlamentarnymi, jak i niezależnymi, oraz do wsparcia przygotowania tej konferencji;
79. wzywa państwa członkowskie do wykorzystania najlepszych praktyk, aby poprawić dostęp ich organów nadzoru do informacji na temat działań wywiadowczych (w tym informacji niejawnych i informacji pochodzących od innych służb) oraz ustanowienia uprawnień w zakresie przeprowadzania wizyt na miejscu, solidnego zbioru uprawnień w zakresie przesłuchań, odpowiednich zasobów i fachowej wiedzy technicznej, zdecydowanej niezależności od ich rządu oraz obowiązku sprawozdawczego wobec ich parlamentów;
80. wzywa państwa członkowskie do rozwoju współpracy między organami nadzoru, zwłaszcza w ramach europejskiej sieci ds. monitorowania krajowych służb wywiadowczych (ENNIR);
81. nalega na wysoką przedstawiciel/wiceprzewodniczącą, by regularnie informowała właściwe organy Parlamentu o działalności Centrum Analiz Wywiadowczych (IntCen) stanowiącego część Europejskiej Służby Działań Zewnętrznych, m.in. o pełnym przestrzeganiu praw podstawowych i mających zastosowanie przepisów UE o prywatności danych osobowych, umożliwiając lepszy nadzór Parlamentu nad zewnętrznym wymiarem polityk UE; wzywa Komisję i wysoką przedstawiciel/ wiceprzewodniczącą do przedłożenia wniosku dotyczącego podstawy prawnej działalności IntCen, jeżeli przewidziane są jakiekolwiek operacje lub przyszłe uprawnienia w zakresie wywiadu lub możliwości samodzielnego gromadzenia danych, które mogłyby mieć wpływ na strategię UE w zakresie bezpieczeństwa wewnętrznego;
82. wzywa Komisję do przedstawienia do września 2014 r. wniosku dotyczącego unijnej procedury sprawdzającej w zakresie poświadczenia bezpieczeństwa wszystkich osób sprawujących urzędy w UE, ponieważ obecny system, który opiera się na poświadczaniu bezpieczeństwa przez państwa członkowskie obywatelstwa, przewiduje różne wymogi i różną długość procedur w systemach krajowych, co powoduje różne traktowanie posłów do Parlamentu i ich pracowników w zależności od ich obywatelstwa;
83. przypomina postanowienia porozumienia międzyinstytucjonalnego między Parlamentem Europejskim a Radą w sprawie przekazywania Parlamentowi Europejskiemu i przetwarzania przez Parlament posiadanych przez Radę informacji niejawnych dotyczących spraw innych niż z dziedziny wspólnej polityki zagranicznej i bezpieczeństwa, które należy wykorzystać do poprawy nadzoru na szczeblu UE;
Agencje UE
84. wzywa wspólny organ nadzorczy Europolu, aby wspólnie z krajowymi organami ds. ochrony danych przeprowadził do końca 2014 r. wspólną inspekcję w celu ustalenia, czy organy krajowe pozyskały informacje i dane osobowe wymieniane z Europolem w sposób zgodny z prawem, a zwłaszcza czy informacje lub dane zostały pierwotnie pozyskane przez służby wywiadowcze w UE czy w państwie trzecim oraz czy funkcjonują stosowne środki zapobiegające wykorzystywaniu i dalszemu rozpowszechnianiu takich informacji lub danych; uważa, że Europol nie powinien przetwarzać informacji ani danych uzyskanych z naruszeniem praw podstawowych, które są chronione na podstawie Karty praw podstawowych;
85. wzywa Europol, by w pełni skorzystał z uprawnienia do żądania od właściwych organów państw członkowskich, by wszczęły śledztwo w sprawie dużych ataków cybernetycznych i naruszeń informatycznych o potencjalnych skutkach transgranicznych; jest zdania, że należy wzmocnić mandat Europolu, tak by umożliwić mu wszczęcie własnego śledztwa w związku z podejrzeniem bezprawnego ataku na systemy sieciowe i informatyczne dwóch lub większej liczby państw członkowskich lub organów Unii(44); wzywa Komisję do przeprowadzenia przeglądu działań Europejskiego Centrum ds. Walki z Cyberprzestępczością oraz przedstawienia w razie konieczności wniosku dotyczącego kompleksowych ram służących zwiększeniu jego kompetencji;
Wolność wypowiedzi
86. wyraża głębokie zaniepokojenie wzrostem liczby zagrożeń dla wolności prasy i zniechęcaniem dziennikarzy do działania poprzez zastraszenie przez władze państwowe, co dotyczy zwłaszcza ochrony poufności źródeł dziennikarskich; ponownie występuje z postulatami wyrażonymi w swojej rezolucji z dnia 21 maja 2013 r. w sprawie Karty praw podstawowych UE: standardy określające wolność mediów w UE;
87. odnotowuje zatrzymanie Davida Mirandy i konfiskatę materiału znajdującego się w jego posiadaniu na podstawie załącznika 7 do ustawy o terroryzmie z 2000 r. (a także żądanie od „The Guardian” zniszczenia lub przekazania materiału) oraz wyraża obawę, że to może stanowić poważne naruszenie prawa do wolności wypowiedzi i wolności prasy uznanych w art. 10 EKPC i art. 11 karty UE oraz że można w takich przypadkach nadużywać prawa mającego na celu zwalczanie terroryzmu;
88. zwraca uwagę na trudną sytuację innych osób zgłaszających przypadki naruszenia i wspierających je osób, w tym dziennikarzy śledzących ich działalność; wzywa Komisję, by przeanalizowała, czy przyszły wniosek ustawodawczy wprowadzający skuteczny i kompleksowy europejski program ochrony osób zgłaszających przypadki naruszenia, jakiego Parlament domagał się już w rezolucji z 23 października 2013 r., powinien obejmować także inne dziedziny kompetencji Unii, ze szczególnym uwzględnieniem trudności, z jakimi wiąże się nagłaśnianie przypadków naruszeń w dziedzinie wywiadu; wzywa państwa członkowskie do gruntownego przeanalizowania możliwości zagwarantowania osobom zgłaszającym przypadki naruszenia ochrony międzynarodowej przed ściganiem;
89. wzywa państwa członkowskie, by dopilnowały, by ich prawo, zwłaszcza w dziedzinie bezpieczeństwa narodowego, przewidywało bezpieczne rozwiązanie alternatywne w stosunku do milczenia, dotyczące ujawniania lub zgłaszania nieprawidłowości, w tym korupcji, przestępstw, naruszeń przewidzianych prawem zobowiązań, pomyłek sądowych i nadużywania władzy, co jest także zgodne z przepisami zawartymi w rozmaitych instrumentach międzynarodowych (ONZ i Rady Europy) przeciwdziałających korupcji, zasadami ustanowionymi w rezolucji Zgromadzenia Parlamentarnego Rady Europy 1729 z 2010 r., zasadami z Tshwane itp.;
Bezpieczeństwo informatyczne w UE
90. wskazuje, że ostatnie zdarzenia wyraźnie świadczą o dużej podatności UE, a zwłaszcza instytucji UE, rządów krajowych i parlamentów narodowych, dużych przedsiębiorstw europejskich, europejskich infrastruktur i sieci informatycznych na zaawansowane ataki, w których wykorzystuje się złożone i złośliwe oprogramowanie; zauważa, że ataki te wymagają środków finansowych i zasobów ludzkich o takiej skali, że mogą mieć swoje źródło w podmiotach państwowych działających w imieniu rządów zagranicznych; w tym kontekście uważa przypadek złamania zabezpieczeń lub założenie podsłuchu w spółce telekomunikacyjnej Belgacom za niepokojący przykład ataku na zdolności informatyczne UE; podkreśla, że zwiększenie zdolności informatycznej UE i bezpieczeństwa w tej dziedzinie zmniejsza także podatność UE na poważne ataki cybernetyczne ze strony dużych organizacji przestępczych lub grup terrorystycznych;
91. jest zdania, że doniesienia o prowadzonym na masową skalę nadzorze, które rozpoczęły ten kryzys, można wykorzystać jako szansę wykazania przez Europę inicjatywy i utworzenia silnych i autonomicznych kluczowych zasobów informatycznych, co powinno być strategicznym priorytetem; podkreśla, że w celu odbudowy zaufania taki europejski potencjał informatyczny musi w jak największym stopniu opierać się na otwartych standardach oraz otwartym oprogramowaniu, a w miarę możliwości sprzęcie komputerowym, co umożliwi każdej zainteresowanej stronie przegląd całego łańcucha dostaw od projektu procesora do poziomu aplikacji w warunkach przejrzystości; wskazuje, że w celu przywrócenia konkurencyjności w strategicznym sektorze usług informatycznych potrzebny jest nowy ład cyfrowy oraz wspólne, zakrojone na szeroką skalę wysiłki instytucji UE, państw członkowskich, instytucji badawczych, przemysłu i społeczeństwa obywatelskiego; wzywa Komisję i państwa członkowskie do wykorzystania zamówień publicznych jako dźwigni w celu wsparcia potencjału tych zasobów w UE poprzez określenie standardów UE w zakresie bezpieczeństwa i prywatności jako zasadniczego wymogu w zamówieniach publicznych na towary i usługi informatyczne; dlatego nalega na Komisję, by dokonała przeglądu obecnej praktyki udzielania zamówień publicznych w odniesieniu do przetwarzania danych, żeby rozważyć ograniczenie procedur przetargowych do przedsiębiorstw certyfikowanych, a w miarę możliwości do przedsiębiorstw z UE, jeżeli w grę wchodzi bezpieczeństwo lub inne kluczowe interesy;
92. zdecydowanie potępia to, że służby wywiadowcze dążyły do obniżenia standardów bezpieczeństwa informatycznego i wstawienia luk typu backdoor w wielu różnych systemach informatycznych; zwraca się do Komisji o przedstawienie projektu przepisów mających na celu zakazanie stosowania luk typu backdoor przez organy ścigania; zaleca w związku z tym wykorzystanie otwartego oprogramowania we wszystkich środowiskach, w których istotne znaczenie ma bezpieczeństwo informatyczne;
93. wzywa wszystkie państwa członkowskie, Komisję, Radę i Radę Europejską do udzielenia jak najpełniejszego wsparcia, m.in. poprzez finansowanie w dziedzinie badań naukowych i rozwoju, na rzecz rozwoju europejskiego potencjału innowacyjnego i technologicznego w zakresie narzędzi, przedsiębiorstw i dostawców informatycznych (co dotyczy sprzętu komputerowego, oprogramowania, usług i sieci), także w celu zapewnienia bezpieczeństwa cybernetycznego oraz zdolności w zakresie szyfrowania i kryptografii; wzywa wszystkie odpowiedzialne instytucje i państwa członkowskie UE do inwestowania w lokalne i niezależne technologie UE oraz do intensywnego rozwijania i zwiększania zdolności wykrywania;
94. wzywa Komisję, organy normalizacyjne i Europejską Agencję ds. Bezpieczeństwa Sieci i Informacji, aby do grudnia 2014 r. opracowały minimalne normy w zakresie bezpieczeństwa i prywatności oraz wytyczne dotyczące systemów, sieci i usług informatycznych, w tym usług przetwarzania w chmurze, w celu lepszej ochrony danych osobowych obywateli UE oraz integralności wszystkich systemów informatycznych; uważa, że normy takie mogą stać się punktami odniesienia dla nowych standardów na poziomie globalnym oraz powinny zostać ustalone w ramach otwartego i demokratycznego procesu, który nie byłby prowadzony przez jedno państwo, jeden podmiot lub jedno przedsiębiorstwo wielonarodowe; jest zdania, że chociaż konieczne jest uwzględnienie zasadnych aspektów egzekwowania prawa i wywiadu w celu wsparcia walki z terroryzmem, nie powinny one powodować ogólnego umniejszenia niezawodności wszystkich systemów informatycznych; wyraża poparcie dla ostatnich decyzji grupy zadaniowej ds. inżynierii internetowej (IETF) dotyczących uwzględnienia rządów w modelu zagrożeń dla bezpieczeństwa w internecie;
95. wskazuje, że unijne oraz krajowe telekomunikacyjne organy regulacyjne, a w niektórych przypadkach także przedsiębiorstwa telekomunikacyjne, wyraźnie zaniedbały bezpieczeństwo informatyczne swoich użytkowników i klientów; wzywa Komisję do pełnego wykorzystania jej obecnych uprawnień na podstawie dyrektywy ramowej dotyczącej prywatności w łączności elektronicznej i telekomunikacji w celu zwiększenia ochrony poufności komunikacji poprzez przyjęcie środków zapewniających zgodność urządzeń końcowych z prawem użytkowników do kontroli i ochrony swoich danych osobowych oraz zapewnienia wysokiego poziomu bezpieczeństwa sieci i usług telekomunikacyjnych, w tym także poprzez określenie wymogu szyfrowania komunikatów od początku do końca w oparciu o aktualny stan techniki;
96. popiera europejską strategię bezpieczeństwa cybernetycznego, lecz uważa, że nie obejmuje ona wszystkich możliwych zagrożeń i należy rozszerzyć jej zakres o działania państwa podejmowane w złej wierze; podkreśla potrzebę pełniejszego bezpieczeństwa informatycznego i odporności systemów informatycznych;
97. wzywa Komisję, aby najpóźniej do stycznia 2015 r. przedstawiła plan działania na rzecz osiągnięcia większej niezależności UE w sektorze informatycznym, obejmujący spójniejsze podejście do zwiększenia europejskich technologicznych zdolności informatycznych (w tym w zakresie systemów informatycznych, urządzeń, usług, przetwarzania w chmurze, szyfrowania i anonimizacji) oraz do ochrony strategicznej infrastruktury informatycznej (w tym pod względem własności i podatności);
98. wzywa Komisję, aby w ramach następnego programu prac dotyczącego programu „Horyzont 2020” ukierunkowała większe zasoby na pobudzenie europejskich badań, rozwoju, innowacji i szkoleń w dziedzinie technologii informatycznych, zwłaszcza technologii i infrastruktury zwiększającej ochronę prywatności, kryptologii, bezpiecznego przetwarzania, rozwiązań w zakresie otwartego oprogramowania zabezpieczającego i innych usług społeczeństwa informacyjnego, a także by wspierała wewnętrzny rynek europejskiego oprogramowania, sprzętu informatycznego oraz szyfrowane sposoby komunikacji i infrastrukturę komunikacyjną, m.in. dzięki rozwijaniu kompleksowej strategii przemysłowej UE dla branży informatycznej; uważa, że małe i średnie przedsiębiorstwa odgrywają kluczową rolę w badaniach; podkreśla, że nie należy udzielać finansowania ze środków unijnych na projekty, których jedynym celem jest opracowanie narzędzi uzyskania bezprawnego dostępu do systemów informatycznych;
99. zwraca się do Komisji o określenie aktualnych obowiązków i rozważenie najpóźniej do grudnia 2014 r. konieczności rozszerzenia mandatu, poprawy koordynacji lub przyznania dodatkowych zasobów i zwiększenia zdolności technicznych Centrum ds. Walki z Cyberprzestępczością Europolu oraz innych unijnych ośrodków zajmujących się specjalistycznymi ekspertyzami, Europejskiej Agencji ds. Bezpieczeństwa Sieci i Informacji, CERT-UE i EIOD w celu umożliwienia im odegrania kluczowej roli w zabezpieczeniu unijnych systemów komunikacji, skuteczniejszego prowadzenia dochodzeń w sprawach poważnych naruszeń informatycznych w UE i zapobiegania takim naruszeniom oraz prowadzenia (lub pomocy państwom członkowskim i organom UE w prowadzeniu) dochodzeń technicznych na miejscu w sprawach poważnych naruszeń informatycznych; w szczególności wzywa Komisję, by rozważyła wzmocnienie roli ENISA w obronie systemów wewnętrznych instytucji UE oraz ustanowienie w ramach struktury ENISA właściwego reagowania na incydenty komputerowe (CERT) dla UE oraz jej państw członkowskich;
100. zwraca się do Komisji o ocenę potrzeby utworzenia akademii informatycznej UE, która zrzeszałaby najlepszych, niezależnych ekspertów europejskich i międzynarodowych we wszystkich powiązanych dziedzinach i której zadaniem byłoby udzielanie wszystkim odpowiednim instytucjom i organom UE porad naukowych dotyczących technologii informatycznych, w tym strategii związanych z bezpieczeństwem;
101. wzywa właściwe służby sekretariatu Parlamentu Europejskiego do przeprowadzenia pod kierownictwem przewodniczącego PE najpóźniej do czerwca 2015 r. (oraz przedstawienia sprawozdania okresowego najpóźniej do grudnia 2014 r.) gruntownego przeglądu i oceny niezawodności bezpieczeństwa informatycznego Parlamentu z naciskiem na: środki budżetowe, zasoby kadrowe, zdolności techniczne, organizację wewnętrzną i wszystkie odpowiednie elementy w celu zapewnienia wysokiego poziomu bezpieczeństwa systemów informatycznych Parlamentu; uważa, że ocena taka powinna co najmniej skutkować analizą informacji i zaleceniami dotyczącymi:
—
konieczności regularnych, ścisłych i niezależnych kontroli bezpieczeństwa i testów penetracyjnych przeprowadzanych z pomocą wybranych zewnętrznych ekspertów w dziedzinie bezpieczeństwa z zapewnieniem przejrzystości i gwarancją ich niezależności od państw trzecich lub wszelkiego rodzaju interesów własnych;
—
włączenia do procedur przetargowych dotyczących nowych systemów informatycznych szczegółowych wymogów w zakresie bezpieczeństwa/prywatności w systemach informatycznych, opartych na sprawdzonych wzorcach postępowania, w tym możliwości wprowadzenia wymogu otwartego oprogramowania jako warunku zakupu lub wymogu, aby w przetargach dotyczących obszarów szczególnie wrażliwych i związanych z bezpieczeństwem udział brały zaufane europejskie przedsiębiorstwa;
—
wykazu przedsiębiorstw, które zawarły umowę z Parlamentem w dziedzinie informatyki i telekomunikacji, z uwzględnieniem wszelkich ujawnionych informacji o ich współpracy z agencjami wywiadowczymi (takich jak doniesienia o umowach zawieranych przez NSA z takim przedsiębiorstwem jak RSA, którego produkty Parlament wykorzystuje, aby chronić zdalny dostęp posłów do PE i pracowników PE do ich danych), w tym oceny możliwości świadczenia takich samych usług przez inne przedsiębiorstwa, najlepiej europejskie;
—
rzetelności i odporności oprogramowania, zwłaszcza gotowego oprogramowania komercyjnego, stosowanego przez instytucje UE i ich systemy informatyczne, w odniesieniu do penetracji i naruszeń, których dopuszczają się organy ścigania i organy wywiadowcze UE lub państw trzecich, także z uwzględnieniem odpowiednich norm międzynarodowych, zasad dotyczących sprawdzonych wzorców postępowania w zakresie zarządzania ryzykiem i bezpieczeństwem oraz spełniania standardów bezpieczeństwa sieci i informacji w UE, również pod względem naruszeń zabezpieczeń;
—
wykorzystania większej liczby systemów bazujących na otwartym oprogramowaniu;
—
kroków i środków, jakie należy podjąć w związku z większym wykorzystaniem narzędzi mobilnych (np. smartfonów, tabletów, zarówno służbowych, jak i osobistych) i skutków wywieranych na bezpieczeństwo informatyczne systemu;
—
bezpieczeństwa łączności między różnymi miejscami prac Parlamentu i systemów informatycznych wykorzystywanych w Parlamencie;
—
wykorzystania i lokalizacji serwerów i centrów informatycznych na potrzeby systemów informatycznych Parlamentu oraz skutków dla bezpieczeństwa i integralności systemów;
—
wprowadzenia w życie obowiązujących przepisów dotyczących naruszeń bezpieczeństwa i bezzwłocznego powiadamiania właściwych organów przez dostawców publicznie dostępnych sieci telekomunikacyjnych;
—
wykorzystania możliwości przechowywania w chmurze przez Parlament, w tym rodzaju danych przechowywanych w chmurze, sposobu ochrony zawartości i dostępu do niej oraz lokalizacji serwerów chmury, wraz ze sprecyzowaniem mających zastosowanie prawnych ram ochrony danych i działalności wywiadowczej, jak również oceny, jakie są możliwości korzystania wyłącznie z serwerów chmury, które znajdują się na terytorium UE;
—
planu umożliwiającego wykorzystanie większej liczby technologii kryptograficznych, w szczególności pełnego poświadczonego szyfrowania w przypadku wszystkich usług informatycznych i usług łączności, takich jak przetwarzanie w chmurze, poczta elektroniczna, komunikatory i telefonia;
—
wykorzystania podpisu elektronicznego w poczcie elektronicznej;
—
planu dotyczącego korzystania w przypadku wiadomości elektronicznych z domyślnego standardu szyfrowania, takiego jak GNU Privacy Guard, który jednocześnie umożliwia wykorzystanie podpisów cyfrowych;
—
możliwości utworzenia w Parlamencie bezpiecznego komunikatora umożliwiającego bezpieczną komunikację, opartego na serwerze, do którego dociera wyłącznie zaszyfrowana treść;
102. wzywa instytucje i organy UE, a zwłaszcza Radę Europejską, Radę, Europejską Służbę Działań Zewnętrznych (w tym delegatury UE), Komisję, Trybunał Sprawiedliwości i Europejski Bank Centralny do tego, aby najpóźniej do czerwca 2015 r. (wraz z przedstawieniem sprawozdania okresowego najpóźniej do grudnia 2014 r.) wykonały podobne zadanie we współpracy z ENISA, Europolem i CERT; zachęca państwa członkowskie do przeprowadzenia podobnej oceny;
103. podkreśla, że jeśli chodzi o działania zewnętrzne UE, należy przeprowadzić oceny związanych z nimi potrzeb budżetowych i bezzwłocznie przedsięwziąć pierwsze środki w przypadku Europejskiej Służby Działań Zewnętrznych (ESDZ) oraz przydzielić odpowiednie fundusze w projekcie budżetu na 2015 r.;
104. jest zdania, że zakrojone na szeroką skalę systemy informatyczne wykorzystywane w przestrzeni wolności, bezpieczeństwa i sprawiedliwości, takie jak system informacyjny Schengen II, wizowy system informacyjny, Eurodac, i ewentualne przyszłe systemy, takie jak EU-ESTA, powinny być opracowane i działać w sposób zapobiegający narażeniu danych na ryzyko na skutek żądań władz państw trzecich; zwraca się do eu-LISA o przedstawienie Parlamentowi sprawozdania na temat rzetelności funkcjonujących systemów do końca 2014 r.;
105. wzywa Komisję i ESDZ do podjęcia działania na szczeblu międzynarodowym, zwłaszcza wraz z ONZ, we współpracy z zainteresowanymi partnerami w celu realizacji unijnej strategii na rzecz demokratycznego zarządzania internetem, aby zapobiec niepotrzebnemu wpływowi poszczególnych podmiotów, przedsiębiorstw lub państw na działania ICANN i IANA poprzez zapewnienie odpowiedniej reprezentacji wszystkich zainteresowanych stron w tych organach, przy jednoczesnym unikaniu wspierania kontroli państwa czy cenzury lub „bałkanizacji” i fragmentaryzacji internetu;
106. wzywa UE, by objęła przewodnią rolę w przebudowie struktury internetu i zarządzania nim, by zaradzić zagrożeniom związanym z przepływami i przechowywaniem danych, w dążeniu do większej minimalizacji i przejrzystości danych oraz zmniejszenia skali centralnego masowego przechowywania danych surowych, a także do pełnego szyfrowania całości ruchu internetowego, od początku do końca, tak aby zapobiec obecnym zagrożeniom związanym z niepotrzebnym kierowaniem ruchu przez terytorium państw, które nie spełniają podstawowych standardów dotyczących praw podstawowych, ochrony danych i prywatności;
107. apeluje o promowanie:
–
unijnych wyszukiwarek internetowych i unijnych serwisów społecznościowych jako cennego kroku w kierunku niezależności informatycznej UE;
–
europejskich dostawców usług informatycznych;
–
ogólnie szyfrowania komunikacji, w tym wiadomości e-mail i krótkich wiadomości tekstowych;
–
kluczowych europejskich elementów informatycznych, na przykład rozwiązań w zakresie modelu klient–serwer–system operacyjny, stosowania standardów otwartego oprogramowania, rozwoju europejskich elementów służących do połączenia sieci, np. routerów;
108. wzywa Komisję do przedstawienia wniosku ustawodawczego w sprawie unijnego systemu trasowania (routing system), w tym przetwarzania informacji generowanych przez elementy infrastruktury teleinformatycznej (call detail records - CDR) na szczeblu UE, który będzie stanowił podstrukturę istniejącego Internetu i nie będzie wykraczał poza granice UE; zauważa, że wszystkie dane systemu trasowania oraz informacje CDR powinny być przetwarzane zgodnie z ramami prawnymi UE;
109. wzywa państwa członkowskie, aby we współpracy z Europejską Agencją ds. Bezpieczeństwa Sieci i Informacji, Centrum ds. Walki z Cyberprzestępczością Europolu, zespołami reagowania na incydenty komputerowe oraz krajowymi organami ds. ochrony danych i jednostkami ds. cyberprzestępczości rozwijały kulturę bezpieczeństwa i rozpoczęły kampanię edukacyjną i informacyjną w celu umożliwienia obywatelom podjęcia bardziej świadomej decyzji o tym, które dane osobowe udostępnić w internecie, oraz o sposobie ich lepszej ochrony, w tym dzięki szyfrowaniu i bezpiecznemu przetwarzaniu w chmurze, z pełnym wykorzystaniem platformy rozpowszechniania informacji użyteczności publicznej przewidzianej w dyrektywie w sprawie usługi powszechnej;
110. wzywa Komisję, aby do grudnia 2014 r. przedstawiła wnioski ustawodawcze mające na celu zachęcenie producentów oprogramowania i sprzętu komputerowego do wprowadzenia większego bezpieczeństwa i większej ochrony prywatności za pomocą uwzględnienia ochrony prywatności już w fazie projektowania i domyślnych opcji w ich produktach, w tym poprzez zastosowanie środków zniechęcających do niepotrzebnego i nieproporcjonalnego gromadzenia danych osobowych na masową skalę oraz wprowadzenie odpowiedzialności prawnej producentów za nienaprawione znane błędy, wadliwe bądź nie w pełni bezpieczne oprogramowanie lub wstawianie ukrytych luk typu backdoor umożliwiających nieautoryzowany dostęp do danych i ich przetwarzanie; w związku z powyższym wzywa Komisję, aby oceniła możliwość ustanowienia systemu certyfikowania lub walidacji dla sprzętu komputerowego IT obejmującego procedury testowania na szczeblu UE w celu zapewnienia integralności i bezpieczeństwa produktów;
Odbudowa zaufania
111. uważa, że oprócz potrzeby wprowadzenia zmian ustawodawczych śledztwo wykazało, iż Stany Zjednoczone muszą przywrócić zaufanie swoich partnerów z UE, ponieważ w grę wchodzą przede wszystkim działania agencji wywiadu USA;
112. wskazuje, że kryzys zaufania obejmuje:
—
ducha współpracy w obrębie UE, ponieważ niektóre krajowe działania wywiadowcze mogą zagrażać osiągnięciu celów Unii;
—
obywateli, którzy zdają sobie sprawę, że szpiegować ich mogą nie tylko państwa trzecie lub przedsiębiorstwa wielonarodowe, lecz również ich własny rząd;
—
poszanowanie praw podstawowych, demokracji i rządów prawa, jak również wiarygodność gwarancji demokratycznych, sądowych i parlamentarnych oraz nadzór nad społeczeństwem cyfrowym;
Między UE a USA
113. przypomina o historycznym i strategicznym partnerstwie między państwami członkowskimi UE a USA, które opiera się na wspólnej wierze w demokrację, rządy prawa i prawa podstawowe;
114. uważa, że masowa inwigilacja obywateli i szpiegowanie przywódców politycznych przez USA poważnie zaszkodziły stosunkom między UE a USA i podważyły zaufanie do organizacji amerykańskich działających w UE; aspektem powodującym zaostrzenie problemu jest brak w amerykańskim prawie sądowych i administracyjnych środków umożliwiających dochodzenie roszczeń przez obywateli UE, szczególnie w przypadku działań w zakresie nadzoru prowadzonych w celach wywiadowczych;
115. przyznaje, że w świetle globalnych wyzwań, którym muszą sprostać UE i USA, partnerstwo transatlantyckie musi być w dalszym stopniu umacniane, a kontynuowanie transatlantyckiej współpracy w zwalczaniu terroryzmu na podstawie nowego zaufania opartego na prawdziwym wzajemnym poszanowaniu rządów prawa oraz odrzuceniu wszystkich niekontrolowanych praktyk prowadzonego na masową skalę nadzoru ma zasadnicze znaczenie; kładzie zatem nacisk na konieczność przedsięwzięcia przez USA wyraźnych środków, aby przywrócić zaufanie i ponownie podkreślić wspólne podstawowe wartości leżące u podstaw partnerstwa;
116. wyraża gotowość zaangażowania się w dialog z partnerami z USA, aby w bieżącej amerykańskiej debacie publicznej i kongresowej na temat reformy nadzoru i przeglądu nadzoru nad służbami wywiadowczymi poruszyć kwestię prawa do prywatności i innych praw przysługujących obywatelom UE, osobom zamieszkującym na terytorium UE lub innym osobom podlegającym ochronie na mocy prawa unijnego, zagwarantować równe prawa do informacji i ochrony prywatności w sądach amerykańskich, w tym środki dochodzenia roszczeń, dzięki np. przeglądowi ustawy o ochronie prywatności i ustawy o ochronie tajemnicy łączności elektronicznej oraz ratyfikacji pierwszego protokołu fakultatywnego do Międzynarodowego paktu praw obywatelskich i politycznych (MPPOiP), żeby nie przedłużać obecnej dyskryminacji;
117. nalega na podjęcie koniecznych reform i udzielenie Europejczykom skutecznych gwarancji, żeby stosowanie nadzoru i przetwarzania danych na potrzeby zagranicznych służb wywiadowczych miało proporcjonalny charakter, było ograniczone jasno określonymi warunkami oraz powiązane z racjonalnym podejrzeniem lub prawdopodobieństwem działalności terrorystycznej; podkreśla, że cel ten musi podlegać przejrzystej kontroli sądowej;
118. uważa, że potrzebne są jasne sygnały polityczne od naszych amerykańskich partnerów, które pokażą, że USA rozróżniają sojuszników od przeciwników;
119. wzywa Komisję i administrację USA do zajęcia się, w ramach bieżących negocjacji dotyczących umowy parasolowej między UE a USA w sprawie transferu danych w celu egzekwowania prawa, prawami obywateli UE do informacji i dochodzenia roszczeń, a także do zakończenia negocjacji do lata 2014 r., zgodnie z zobowiązaniem podjętym na posiedzeniu ministerialnym w obszarze sprawiedliwości i spraw wewnętrznych UE-USA z dnia 18 listopada 2013 r.
120. zachęca USA do przystąpienia do konwencji Rady Europy o ochronie osób w związku z automatycznym przetwarzaniem danych osobowych (konwencja nr 108), na takiej samej zasadzie, na jakiej przystąpiły do Konwencji o cyberprzestępczości z 2001 r., co pozwoli umocnić wspólne podstawy prawne między sojusznikami transatlantyckimi;
121. wzywa instytucje unijne do wykorzystania możliwości ustanowienia wraz z USA kodeksu postępowania, który gwarantowałby powstrzymywanie się od szpiegowania instytucji i obiektów unijnych.
W ramach Unii Europejskiej
122. uważa również, że do utraty zaufania, również między państwami członkowskimi oraz między obywatelami UE a ich krajowymi władzami, doprowadziły zaangażowanie i działania państw członkowskich UE; stoi na stanowisku, że tylko pełna przejrzystość celów i środków nadzoru, debata publiczna, a wreszcie zmiana prawa, w tym zakończenie działań w zakresie masowego nadzoru oraz wzmocnienie systemu kontroli sądowej i parlamentarnej, pozwolą przywrócić utracone zaufanie; ponownie zwraca uwagę na trudności, z jakimi wiąże się opracowanie kompleksowych strategii politycznych UE w dziedzinie bezpieczeństwa w warunkach takich działań nadzoru na masową skalę, oraz podkreśla, że unijna zasada lojalnej współpracy wymaga, by państwa członkowskie powstrzymywały się od prowadzenia działań wywiadowczych na terytorium innych państw członkowskich;
123. zauważa, że niektóre państwa członkowskie prowadzą z władzami amerykańskimi dwustronne rozmowy na temat domniemanego szpiegostwa, a część z nich zawarła (Zjednoczone Królestwo) lub zamierza zawrzeć (Niemcy, Francja) tzw. umowy antyszpiegowskie; podkreśla, że te państwa członkowskie muszą w pełni respektować interesy i ramy prawne UE jako całości; uznaje takie umowy dwustronne za przeciwskuteczne i pozbawione znaczenia, jako że potrzebne jest europejskie podejście do tego problemu; wzywa Radę do informowania Parlamentu o prowadzonych przez państwa członkowskie pracach nad europejską wzajemną umową o nieszpiegowaniu;
124. uważa, że takie umowy nie mogą łamać traktatów unijnych, a zwłaszcza zasady lojalnej współpracy (na mocy art. 4 ust. 3 TUE), ani podważać polityki UE w ujęciu ogólnym, w szczególności polityki w obszarach rynku wewnętrznego, uczciwej konkurencji oraz rozwoju gospodarczego, przemysłowego i społecznego; decyduje o przeprowadzeniu przeglądu takich umów pod kątem ich zgodności z prawem europejskim i zastrzega sobie prawo do uruchomienia procedur przewidzianych w Traktatach w razie, gdyby takie porozumienia okazały się sprzeczne z zasadą spójności lub podstawowymi zasadami, na których opiera się Unia;
125. wzywa państwa członkowskie, by dołożyły wszelkich wysiłków w celu zapewnienia lepszej współpracy na rzecz gwarancji przeciw szpiegostwu, we współpracy z właściwymi organami i agencjami UE, na rzecz ochrony obywateli i instytucji UE, europejskich przedsiębiorstw, unijnego przemysłu, infrastruktury i sieci informatycznych oraz europejskich badań naukowych; uznaje, że aktywny udział zainteresowanych podmiotów z UE jest wstępnym warunkiem skutecznej wymiany informacji; zaznacza, że zagrożenia dla bezpieczeństwa nabrały bardziej międzynarodowego, rozproszonego i złożonego charakteru, co wymaga zwiększenia współpracy na szczeblu europejskim; jest zdania, że te okoliczności należy lepiej odzwierciedlić w traktach i dlatego wzywa do przeglądu traktatów, żeby wzmocnić pojęcie lojalnej współpracy między państwami członkowskimi i Unią w celu osiągnięcia obszaru bezpieczeństwa i zapobieżenia wzajemnemu szpiegostwu między państwami członkowskimi w Unii;
126. uważa, że absolutnie niezbędne jest wprowadzenie zabezpieczonych przed podsłuchami struktur komunikacji (poczta elektroniczna i telekomunikacja, w tym telefony stacjonarne i komórkowe) oraz zabezpieczonych przed podsłuchami sal konferencyjnych we wszystkich istotnych instytucjach UE oraz delegaturach UE; w związku z powyższym wzywa do ustanowienia kodowanego wewnętrznego systemu poczty elektronicznej w UE;
127. wzywa Radę i Komisję, by bez dalszej zwłoki udzieliły zgody na wniosek przyjęty przez Parlament Europejski w dniu 23 maja 2012 r., dotyczący rozporządzenia Parlamentu Europejskiego w sprawie szczegółowych przepisów regulujących wykonywanie przez Parlament Europejski uprawnień śledczych i zastępujący decyzję 95/167/WE, Euratom, EWWiS Parlamentu Europejskiego, Rady i Komisji, a przedstawiony na podstawie art. 226 TFUE; wzywa do przeglądu Traktatu w celu poszerzenia takich kompetencji śledczych, tak by objęły bez ograniczeń ani wyjątków wszystkie dziedziny kompetencji lub działania Unii, oraz ujęcia możliwości prowadzenia przesłuchań pod przysięgą;
Wymiar międzynarodowy
128. wzywa Komisję do przedstawienia, najpóźniej w styczniu 2015 r., strategii UE dotyczącej demokratycznego zarządzania internetem;
129. wzywa państwa członkowskie do udziału w 35. Międzynarodowej Konferencji Rzeczników Ochrony Danych Osobowych i Prywatności, aby „popierać przyjęcie dodatkowego protokołu do art. 17 Międzynarodowego paktu praw obywatelskich i politycznych na podstawie norm opracowanych i zatwierdzonych w ramach Międzynarodowej Konferencji oraz postanowień zawartych w ogólnym komentarzu nr 16 Komitetu Praw Człowieka do paktu w celu stworzenia mających ogólne zastosowanie standardów ochrony danych i ochrony prywatności zgodnie z rządami prawa”; zwraca się do państw członkowskich, aby w tym zadaniu uwzględniły apel o utworzenie międzynarodowej agencji ONZ, która będzie odpowiedzialna w szczególności za monitorowanie pojawiania się narzędzi nadzoru oraz regulowanie ich użycia i prowadzenie dochodzeń w sprawie ich użycia; zwraca się do wysokiej przedstawiciel/wiceprzewodniczącej Komisji oraz Europejskiej Służby Działań Zewnętrznych do przyjęcia aktywnego stanowiska w tej sprawie;
130. wzywa państwa członkowskie do opracowania w ramach ONZ spójnej i solidnej strategii, wspierając zwłaszcza rezolucję pt. „Prawo do prywatności w epoce cyfrowej” zainicjowaną przez Brazylię i Niemcy, a przyjętą przez Trzeci Komitet Zgromadzenia Ogólnego ONZ (Komitet Praw Człowieka) w dniu 27 listopada 2013 r., a także podejmując wszelkie inne działania na rzecz obrony na szczeblu międzynarodowym podstawowego prawa do prywatności i ochrony danych, przy jednoczesnym unikaniu jakichkolwiek ułatwień dla kontroli państwowej, cenzury czy fragmentacji internetu, w tym inicjatywę dotyczącą zawarcia traktatu międzynarodowego zakazującego działań nadzorczych na masową skalę oraz ustanowienia agencji sprawującej nadzór nad jego wykonywaniem;
Plan priorytetowy: „Habeas corpus w europejskiej przestrzeni cyfrowej – ochrona praw podstawowych w epoce cyfrowej”
131. postanawia przedłożyć obywatelom, instytucjom i państwom członkowskim UE wspomniane rekomendacje jako plan priorytetowy na następną kadencję; wzywa Komisję oraz inne instytucje, organy, biura i agencje UE, o których mowa w niniejszej rezolucji, zgodnie z art. 265 TFUE, do działania zgodnie z zaleceniami i wezwaniami zawartymi w niniejszej rezolucji;
132. postanawia ustanowić akt pt. „Habeas corpus w europejskiej przestrzeni cyfrowej – ochrona praw podstawowych w epoce cyfrowej” obejmujący następujących 8 działań, których realizację będzie nadzorował:
–
Działanie 1: Przyjęcie pakietu w sprawie ochrony danych w 2014 r.;
–
Działanie 2: Zawarcie umowy parasolowej między UE a USA gwarantującej podstawowe prawo obywateli do prywatności i ochrony danych oraz zapewniającej odpowiednie mechanizmy dochodzenia roszczeń dla obywateli UE, w tym w razie przekazywania danych z UE do USA w celach związanych z egzekwowaniem prawa;
–
Działanie 3: Zawieszenie porozumienia w sprawie bezpiecznego transferu danych osobowych do czasu przeprowadzenia pełnego przeglądu i usunięcia bieżących luk prawnych, tak aby zagwarantować, że transfer danych osobowych w celach handlowych z Unii do USA odbywa się wyłącznie zgodnie z najwyższymi unijnymi normami;
–
Działanie 4: Zawieszenie umowy w sprawie Programu śledzenia środków finansowych należących do terrorystów do czasu (i) zakończenia negocjacji w sprawie umowy parasolowej; (ii) dogłębnego zbadania sprawy na podstawie analizy UE oraz należytego uwzględnienia wszystkich obaw wyrażonych przez Parlament w swojej rezolucji z dnia 23 października 2013 r.;
–
Działanie 5: Ocena wszelkich umów, mechanizmów czy wymiany z państwami trzecimi dotyczących danych osobowych, aby zapewnić, że prawa do prywatności oraz do ochrony danych osobowych nie są naruszane w związku z działaniami związanymi z nadzorem, oraz podjęcie niezbędnych działań wynikających z takiej oceny;
–
Działanie 6: Ochrona rządów prawa i praw podstawowych obywateli UE (m.in. przed zagrożeniami dla wolności prasy), prawa opinii publicznej do otrzymywania bezstronnych informacji i korzystania z tajemnicy zawodowej (w tym w stosunkach między prawnikami a klientami), a także wzmocniona ochrona osób zgłaszających przypadki naruszenia;
–
Działanie 7: Opracowanie europejskiej strategii na rzecz większej niezależności w dziedzinie IT („nowy ład cyfrowy” obejmujący przydział odpowiednich środków na szczeblu krajowym i unijnym) w celu nadania rozmachu przemysłowi informatycznemu i umożliwić przedsiębiorstwom europejskim wykorzystanie konkurencyjnego atutu UE, jakim jest ochrona prywatności;
–
Działanie 8: Uczynienie z UE referencyjnego gracza w obszarze demokratycznego i neutralnego zarządzania internetem;
133. wzywa instytucje i państwa członkowskie UE, by propagowały akt „Habeas corpus w europejskiej przestrzeni cyfrowej – ochrona praw podstawowych w epoce cyfrowej”; zobowiązuje się do działania jako obrońca praw obywateli UE zgodnie z następującym harmonogramem monitorowania wdrażania:
–
od kwietnia 2014 r. do marca 2015 r.: grupa monitorująca utworzona na podstawie zespołu śledczego przy komisji LIBE, odpowiedzialna za monitorowanie nowych doniesień wchodzących w zakres mandatu zespołu śledczego oraz za kontrolę nad wdrażaniem niniejszej rezolucji;
—
od lipca 2014 r.: stały mechanizm kontroli transferu danych i sądowych środków dochodzenia roszczeń w ramach właściwej komisji;
—
wiosna 2014 r.: formalne wezwanie Rady Europejskiej do włączenia zasady habeas corpus w europejskiej przestrzeni cyfrowej – ochrony praw podstawowych w epoce cyfrowej – do wytycznych, które mają zostać przyjęte na podstawie art. 68 TFUE;
—
jesień 2014 r.: zobowiązanie, że zasada habeas corpus w europejskiej przestrzeni cyfrowej – ochrona praw podstawowych w epoce cyfrowej – i powiązane zalecenia będą służyły jako kluczowe kryteria zatwierdzenia następnego składu Komisji;
—
2014: konferencja europejskich ekspertów wysokiego szczebla z różnych dziedzin powiązanych z bezpieczeństwem informatycznym (w tym z dziedziny matematyki, kryptografii i technologii poprawiających ochronę prywatności), aby pomóc rozwijać europejską strategię informatyczną na następną kadencję;
—
2014-2015: regularne zwoływanie posiedzeń grupy ds. zaufania, danych i praw obywateli powołanej przez Parlament Europejski i Kongres USA, z udziałem innych zaangażowanych w sprawę parlamentów z państw trzecich, w tym z Brazylii;
—
2014-2015: konferencja z organami nadzoru nad służbami wywiadowczymi europejskich parlamentów narodowych;
o o o
134. zobowiązuje swojego przewodniczącego do przekazania niniejszej rezolucji Radzie Europejskiej, Radzie, Komisji, parlamentom i rządom państw członkowskich, krajowym organom ds. ochrony danych, Europejskiemu Inspektorowi Ochrony Danych, eu-LISA, Europejskiej Agencji ds. Bezpieczeństwa Sieci i Informacji, Agencji Praw Podstawowych, Grupie Roboczej Art. 29, Radzie Europy, Kongresowi Stanów Zjednoczonych Ameryki, administracji amerykańskiej, prezydentowi, rządowi i parlamentowi Federacyjnej Republiki Brazylii oraz sekretarzowi generalnemu ONZ;
135. zobowiązuje Komisję Wolności Obywatelskich, Sprawiedliwości i Spraw Wewnętrznych do omówienia na sesji plenarnej Parlamentu tej sprawy rok po przyjęciu niniejszej rezolucji; uważa za niezbędne przeprowadzenie kontroli stopnia wdrożenia wytycznych przyjętych przez Parlament oraz zbadanie przypadków, w których wytyczne te nie zostały wdrożone.
La Fédération Internationale des Ligues des Droits de l’Homme i La Ligue française pour la défense des droits de l’Homme et du Citoyen v. X; Tribunal de Grande Instance of Paris.
Wspólny pozew złożony na mocy art. 34 przez Big Brother Watch, Open Rights Group, English PEN i Dr Constanze Kurz (skarżący) v. United Kingdom (pozwany).
W piśmie stwierdzono, że „rząd Stanów Zjednoczonych wyszukuje i pozyskuje informacje finansowe […] (które) są gromadzone w ramach kanałów regulacyjnych, procedur egzekwowania prawa, kanałów dyplomatycznych oraz wywiadowczych, a także w drodze wymiany z partnerami zagranicznymi [...]” oraz że „rząd Stanów Zjednoczonych wykorzystuje program śledzenia środków finansowych należących do terrorystów do uzyskania danych SWIFT, których nie uzyskujemy z innych źródeł";
Tzw. program dziewięciorga oczu obejmuje USA, Zjednoczone Królestwo, Kanadę, Australię, Nową Zelandię, Danię, Francję, Norwegię i Niderlandy. Program czternaściorga oczu obejmuje ww. kraje, a także Niemcy, Belgię, Włochy, Hiszpanię i Szwecję.
The Global Principles on National Security and the Right to Information (Globalne zasady w zakresie obrony narodowej i prawa do informacji), czerwiec 2013 r.
Stanowisko Parlamentu Europejskiego z dnia 25 lutego 2014 r. w sprawie wniosku dotyczącego rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady w sprawie Agencji Unii Europejskiej ds. Współpracy i Szkolenia w Dziedzinie Egzekwowania Prawa (Europol) (Teksty przyjęte, P7_TA(2014)0121).
Ocena wymiaru sprawiedliwości w sprawach karnych i praworządność
481k
64k
Rezolucja Parlamentu Europejskiego z dnia 12 marca 2014 r. w sprawie oceny wymiaru sprawiedliwości w odniesieniu do spraw karnych i do praworządności (2014/2006(INI))
– uwzględniając Traktat o funkcjonowaniu Unii Europejskiej, w szczególności jego art. 2, 6 oraz 7,
– uwzględniając Traktat o funkcjonowaniu Unii Europejskiej, w szczególności jego art. 70, 85, 258, 259 i 260,
– uwzględniając Kartę praw podstawowych Unii Europejskiej,
– uwzględniając art. 6 europejskiej konwencji praw człowieka,
– uwzględniając komunikat Komisji z dnia 27 marca 2013 r. zatytułowany „Unijna tablica wyników wymiaru sprawiedliwości – Narzędzie wspierania skutecznego wymiaru sprawiedliwości i wzrostu gospodarczego” (COM(2013)0160),
– uwzględniając pismo z dnia 6 marca 2013 r. wystosowane przez ministrów spraw zagranicznych Niemiec, Danii, Finlandii i Holandii do przewodniczącego Komisji José Manuela Barroso, wzywające do utworzenia mechanizmu wspierającego przestrzeganie podstawowych wartości w państwach członkowskich,
– uwzględniając decyzję ramową Rady 2002/584/WSiSW z dnia 13 czerwca 2002 r. w sprawie europejskiego nakazu aresztowania i procedury wydawania osób między państwami członkowskimi,
– uwzględniając wniosek Komisji w sprawie ustanowienia Prokuratury Europejskiej (COM(2013)0534), skupiający się na konieczności utworzenia europejskiego obszaru wymiaru sprawiedliwości w sprawach karnych,
– uwzględniając działania, sprawozdania roczne i analizy Agencji Praw Podstawowych Unii Europejskiej,
– uwzględniając działania i sprawozdania Europejskiej Komisji na rzecz Demokracji przez Prawo (Komisji Weneckiej), a w szczególności jej sprawozdanie w sprawie praworządności (CDL-AD(2011)003rev) oraz sprawozdanie w sprawie niezależności systemu prawnego – część I: niezależność sędziów (CDL-AD(2010)004), a także jej sprawozdanie w sprawie niezależności systemu prawnego – część II: organy ścigania (CDL-AD(2010)040),
– uwzględniając Protokół ustaleń między Radą Europy a Unią Europejską,
– uwzględniając zmieniony statut Europejskiej Komisji na rzecz Demokracji przez Prawo,
– uwzględniając komunikat Komisji z dnia 13 listopada 2013 r. zatytułowany „Roczna analiza wzrostu gospodarczego na 2014 r.” (COM(2013)0800),
– uwzględniając działania i sprawozdania Europejskiej Komisji na rzecz Skutecznego Wymiaru Sprawiedliwości (CEPEJ), a w szczególności najnowsze sprawozdanie w sprawie europejskich systemów sądowych (2012),
– uwzględniając swoje rezolucje w sprawie sytuacji, standardów i praktyki w zakresie praw podstawowych w Unii Europejskiej oraz uwzględniając wszystkie rezolucje dotyczące obszaru praworządności i sprawiedliwości, w tym w sprawie korupcji i europejskiego nakazu aresztowania,(1)
– uwzględniając art.48 Regulaminu,
– uwzględniając sprawozdanie Komisji Wolności Obywatelskich, Sprawiedliwości i Spraw Wewnętrznych oraz opinię Komisji Prawnej (A7-0122/2014),
A. mając na uwadze, że ocena w dziedzinie wymiaru sprawiedliwości w sprawach karnych umacnia wzajemne zaufanie, oraz mając na uwadze, że wzajemne zaufanie jest kluczowe dla skutecznego wdrożenia instrumentów wzajemnego uznawania; mając na uwadze, że w programie sztokholmskim ocenę wymieniono jako jeden z głównych instrumentów integracji w dziedzinie wolności, bezpieczeństwa i sprawiedliwości;
B. mając na uwadze, że traktaty stanowią niezbędną podstawę oceny polityki w dziedzinie wolności, bezpieczeństwa i sprawiedliwości, jak również poszanowania podstawowych wartości unijnych, w tym praworządności; mając na uwadze, że jakość, niezależność i skuteczność systemów sądowych należą również do priorytetów wymienionych w ramach europejskiego semestru, nowego rocznego cyklu koordynacji polityki gospodarczej w UE;
C. mając na uwadze, że tablica wyników wymiaru sprawiedliwości jest obecnie rozpatrywana w kontekście europejskiego semestru gospodarczego, co nadmiernie podkreśla wartość gospodarczą wymiaru sprawiedliwości, podczas gdy wymiar sprawiedliwości sam w sobie stanowi wartość i powinien być dostępny dla wszystkich, niezależnie od interesu gospodarczego;
D. mając na uwadze, że zachodzi konieczność współpracy między organami krajowymi oraz wspólnej interpretacji prawodawstwa UE w dziedzinie prawa karnego;
E. mając na uwadze, że w 2013 r. tablica wyników wymiaru sprawiedliwości koncentruje się wyłącznie na wymiarze sprawiedliwości w sprawach cywilnych, handlowych i administracyjnych, jednak powinna ona uwzględniać również wymiar sprawiedliwości w sprawach karnych, ponieważ działanie i rzetelność wymiaru sprawiedliwości w sprawach karnych mają znaczący wpływ na prawa podstawowe, a także są silnie powiązane z poszanowaniem praworządności;
F. mając na uwadze, że w rocznym sprawozdaniu za rok 2012 Agencja Praw Podstawowych Unii Europejskiej w rozdziale dotyczącym dostępu do skutecznego i niezależnego wymiaru sprawiedliwości wyraziła zaniepokojenie sytuacją w zakresie praworządności, a w szczególności niezawisłością sądownictwa w niektórych państwach członkowskich oraz, co się z tym wiąże, podstawowym prawem dostępu do wymiaru sprawiedliwości, na które kryzys finansowy miał poważny wpływ;
G. mając na uwadze, że nadmierny czas trwania postępowań sądowych pozostaje głównym powodem, dla którego Europejski Trybunał Praw Człowieka piętnuje państwa członkowskie UE;
H. mając na uwadze, że Europejska Komisja na rzecz Skutecznego Wymiaru Sprawiedliwości (CEPEJ) od utworzenia w 2002 r. rozwinęła pierwszorzędną wiedzę specjalistyczną w zakresie analizy różnych krajowych systemów prawnych i utworzyła bezprecedensową bazę wiedzy o realnej wartości dodanej, wspierając państwa członkowskie w usprawnianiu oceny i działania systemów sądownictwa; mając na uwadze, że system oceny, obecnie w piątej rundzie, obejmuje wszystkie obszary wymiaru sprawiedliwości i przewiduje różne kategorie analizy, takie jak dane demograficzne i gospodarcze, prawo do sprawiedliwego procesu, dostęp do wymiaru sprawiedliwości oraz wykonywanie zawodu sędziego, prokuratora i prawnika itp.;
I. mając na uwadze, że Komisja Wenecka w swoim najnowszym sprawozdaniu w sprawie praworządności wymieniła sześć elementów, co do których osiągnięto konsensus i które stanowią podstawowe filary praworządności: legalność, z uwzględnieniem przejrzystego, odpowiedzialnego i demokratycznego procesu stanowienia prawa; pewność prawa; zakaz arbitralności; dostęp do wymiaru sprawiedliwości w postaci niezależnych i bezstronnych sądów, z uwzględnieniem kontroli sądowej aktów administracyjnych; poszanowanie praw człowieka, oraz niedyskryminacja i równość wobec prawa;
J. mając na uwadze, że prace prowadzone przez instytucje UE powinny opierać się na ścisłej współpracy i współdziałaniu, a także powinny wykorzystywać najlepsze praktyki i wiedzę specjalistyczną innych organizacji międzynarodowych, w tym wyspecjalizowanych organów Rady Europy, aby uniknąć nakładania się na siebie i powielania działań oraz zapewnić skuteczne wykorzystanie zasobów;
K. mając na uwadze, że Rada Europy oraz Unia Europejska potwierdziły swoje zobowiązanie do wzmocnienia współpracy w obszarach wspólnego zainteresowania, zwłaszcza pod względem wspierania i ochrony pluralistycznej demokracji, poszanowania praw człowieka i swobód podstawowych oraz praworządności, przy pełnym wykorzystaniu wyspecjalizowanych organów, takich jak Komisja Wenecka, w celu wypracowania właściwych form współpracy w odpowiedzi na nowe wyzwania;
L. mając na uwadze, że Parlament wielokrotnie wzywał do umocnienia istniejących mechanizmów w celu zapewnienia poszanowania, ochrony i propagowania wartości Unii wyrażonych w art. 2 TUE oraz rozwiązania kryzysowej sytuacji w Unii i w państwach członkowskich w sposób szybki i skuteczny; mając na uwadze debatę, która toczy się w Parlamencie, Radzie i Komisji na temat utworzenia „nowego mechanizmu”;
M. mając na uwadze, że niezależność systemu sądownictwa oraz sędziów i prokuratorów generalnych w państwach członkowskich musi być chroniona przed jakimikolwiek wpływami politycznymi;
N. mając na uwadze, że wszelkie decyzje w tej sprawie powinny zagwarantować, w jak najszybszym terminie, należyte stosowanie art. 2 TUE oraz zapewnić podejmowanie wszelkich decyzji na podstawie obiektywnych kryteriów i obiektywnej oceny, aby odeprzeć krytykę dotyczącą podwójnych standardów, różnic w traktowaniu i stronniczości politycznej;
O. mając na uwadze, że stosowanie instrumentów unijnych w dziedzinie wymiaru sprawiedliwości w sprawach karnych z uwzględnieniem powiązanego z tym poszanowania praw podstawowych, jak również rozwijanie przestrzeni sprawiedliwości w sprawach karnych jest uzależnione od skutecznego działania krajowych systemów wymiaru sprawiedliwości w sprawach karnych,
P. mając na uwadze, że konieczne jest spójne i kompleksowe administrowanie systemem wymiaru sprawiedliwości, aby różnice istniejące w wymiarach sprawiedliwości w sprawach karnych w poszczególnych państwach członkowskich nie były wykorzystywane przez przestępców przekraczających granice;
Opracowanie tablicy wyników wymiaru sprawiedliwości w sprawach karnych
1. z zadowoleniem przyjmuje sporządzenie przez Komisję tablicy wyników wymiaru sprawiedliwości UE; ubolewa jednak, że skupia się ona wyłącznie na wymiarze sprawiedliwości w sprawach cywilnych, handlowych i administracyjnych;
2. podkreśla, że ustanowienie tablicy wyników wymiaru sprawiedliwości w sprawach karnych przyczyni się do jednolitego pojmowania prawodawstwa UE w dziedzinie prawa karnego wśród sędziów i prokuratorów, a tym samym poprawi wzajemne zaufanie;
3. nawołuje zatem Komisję do stopniowego rozszerzenia zakresu tablicy wyników, tak by stała się ona odrębną kompleksową tablicą wyników wymiaru sprawiedliwości, umożliwiającą przy wykorzystaniu obiektywnych wskaźników ocenę wszystkich obszarów wymiaru sprawiedliwości, w tym spraw karnych i wszystkich kwestii horyzontalnych powiązanych z wymiarem sprawiedliwości, takich jak niezależność, skuteczność i etyka zawodowa w sądownictwie, wykonywanie zawodu sędziego i poszanowanie praw procesowych; apeluje do Komisji o włączenie wszystkich odpowiednich podmiotów i korzystanie z ich doświadczeń i wniosków, a także z prac przeprowadzonych przez organy Rady Europy w zakresie oceny praworządności i wymiaru sprawiedliwości oraz z doświadczeń Agencji Praw Podstawowych Unii Europejskiej;
Rola parlamentów narodowych i Parlamentu Europejskiego
4. wzywa Komisję i Radę do zapewnienia włączenia Parlamentu Europejskiego i parlamentów narodowych w ten proces, zgodnie z zapisami traktatów, oraz do regularnego przekazywania im wyników ocen;
Udział państw członkowskich
5. ubolewa nad brakiem dostępnych danych dotyczących krajowych systemów wymiaru sprawiedliwości i w związku z tym wzywa państwa członkowskie do pełnej współpracy z instytucjami UE i Rady Europy oraz do regularnego zbierania i udostępniania bezstronnych, rzetelnych, obiektywnych i porównywalnych danych dotyczących ich systemów wymiaru sprawiedliwości;
Praworządność i prawa podstawowe
6. apeluje do Komisji o udzielenie odpowiedzi na ponawiany przez Parlament wniosek i o przedstawienie propozycji:
—
skutecznego mechanizmu regularnej oceny zapewnienia przez państwa członkowskie zgodności z podstawowymi wartościami UE określonymi w art. 2 TUE, który stanowi podstawę instrumentu wczesnego ostrzegania; oraz
—
skutecznego mechanizmu postępowania w sytuacjach kryzysowych wraz z odpowiednimi formami interwencji i możliwością nałożenia sankcji w razie systematycznego naruszania zasady demokracji i praworządności oraz w razie nieskuteczności odpowiednich kontroli i środków bilansujących w danym państwie członkowskim;
7. ponownie stwierdza, że taki mechanizm musi być stosowany we wszystkich państwach członkowskich w przejrzysty, równy i jednolity sposób oraz że należy dążyć do komplementarności w stosunku do działań innych instytucji międzynarodowych, takich jak Rada Europy, a w szczególności jej Komisja Wenecka; wzywa do tego, aby w takiej ocenie miała swój udział Agencja Praw Podstawowych Unii Europejskiej;
8. wzywa do zacieśnienia współpracy między Parlamentem Europejskim a Komisją Wenecką; wzywa Parlament Europejski i Radę Europy do opracowania odpowiedniego mechanizmu składania wniosków o opinię w kwestiach szczególnie istotnych do Komisji Weneckiej oraz do zapewnienia uczestnictwa Parlamentu w roli obserwatora w działaniach Komisji Weneckiej;
9. uważa, że należy wzmocnić współpracę między właściwymi komisjami Parlamentu i Zgromadzenia Parlamentarnego Rady Europy, zgodnie z art. 199 Regulaminu, w szczególności w formie regularnych posiedzeń i posiedzeń ad hoc, jak również wskazać zagadnienia kluczowe dla obu stron; ponawia stałe zaproszenie skierowane do przedstawicieli Rady Europy (odpowiednie komisje Zgromadzenia Parlamentarnego Rady Europy, Komisja Wenecka, CEPEJ, komisarz ds. praw człowieka) do udziału w odpowiednich posiedzeniach komisji PE;
10. domaga się aktualizacji porozumienia w sprawie wzmacniania współpracy pomiędzy Zgromadzeniem Parlamentarnym Rady Europy a Parlamentem Europejskim, podpisanego w 2007 r., w celu lepszego uwzględnienia zmian związanych z wejściem w życie Traktatu z Lizbony; wzywa Konferencję Przewodniczących, aby na podstawie art. 199 Regulaminu Parlamentu zaprosiła Zgromadzenie Parlamentarne Rady Europy do otwartej dyskusji w celu włączenia w ogólne ramy praktycznych środków współpracy między poszczególnymi organami;
11. stwierdza, że protokół ustaleń między Radą Europy a Unią Europejską musi również podlegać systematycznej ocenie;
12. wzywa Radę i państwa członkowskie do pełnego podjęcia odpowiedzialności w ramach swoich kompetencji w odniesieniu do praw człowieka zapisanych w Karcie oraz w odpowiednich artykułach traktatów, a w szczególności w art. 2, 6 i 7 TUE; uważa, że stanowi to warunek wstępny, jeżeli UE ma skutecznie poradzić sobie z sytuacją, w której zasady demokracji, praworządności i prawa podstawowe są ograniczane przez państwa członkowskie;
13. podkreśla, że Komisji przysługuje uprawnienie do postawienia jakiegokolwiek państwa członkowskiego, które nie wypełnia swoich zobowiązań wynikających z traktatów, przed Trybunałem Sprawiedliwości Unii Europejskiej;
o o o
14. zobowiązuje swojego przewodniczącego do przekazania niniejszej rezolucji Radzie i Komisji.
Przygotowanie do nadejścia w pełni zintegrowanych mediów audiowizualnych
310k
79k
Rezolucja Parlamentu Europejskiego z dnia 12 marca 2014 r. w sprawie przygotowania do nadejścia w pełni zintegrowanych mediów audiowizualnych (2013/2180(INI))
– uwzględniając art. 167 Traktatu o funkcjonowaniu Unii Europejskiej,
– uwzględniając dyrektywę Parlamentu Europejskiego i Rady 2010/13/UE z dnia 10 marca 2010 r. w sprawie koordynacji niektórych przepisów ustawowych, wykonawczych i administracyjnych państw członkowskich dotyczących świadczenia audiowizualnych usług medialnych (dyrektywa o audiowizualnych usługach medialnych)(1),
– uwzględniając dyrektywę 2000/31/WE Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 8 czerwca 2000 r. w sprawie niektórych aspektów prawnych usług społeczeństwa informacyjnego, w szczególności handlu elektronicznego w ramach rynku wewnętrznego (dyrektywa o handlu elektronicznym)(2),
– uwzględniając dyrektywę 2002/21/WE Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 7 marca 2002 r. w sprawie wspólnych ram regulacyjnych sieci i usług łączności elektronicznej (dyrektywa ramowa)(3), zmienioną dyrektywą Parlamentu Europejskiego i Rady 2009/140/WE z dnia 25 listopada 2009 r.(4),
– uwzględniając dyrektywę 2002/19/WE Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 7 marca 2002 r. w sprawie dostępu do sieci łączności elektronicznej i urządzeń towarzyszących oraz wzajemnych połączeń (dyrektywa o dostępie)(5),
– uwzględniając dyrektywę 2002/20/WE Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 7 marca 2002 r. w sprawie zezwoleń na udostępnienie sieci i usług łączności elektronicznej (dyrektywa o zezwoleniach)(6), zmienioną dyrektywą Parlamentu Europejskiego i Rady 2009/140/WE z dnia 25 listopada 2009 r.(7),
– uwzględniając dyrektywę Parlamentu Europejskiego i Rady nr 1999/5/WE z dnia 9 marca 1999 r. w sprawie urządzeń radiowych i końcowych urządzeń telekomunikacyjnych oraz wzajemnego uznawania ich zgodności(8),
– uwzględniając wniosek Komisji z dnia 11 lipca 2012 r. dotyczący dyrektywy w sprawie zbiorowego zarządzania prawami autorskimi i prawami pokrewnymi oraz udzielania licencji wieloterytorialnych dotyczących praw do utworów muzycznych na potrzeby ich wykorzystania na internetowym polu eksploatacji na rynku wewnętrznym,
– uwzględniając dyrektywę 2001/29/WE w sprawie harmonizacji niektórych aspektów praw autorskich i pokrewnych w społeczeństwie informacyjnym (dyrektywa w sprawie praw autorskich)(9),
— uwzględniając swoją rezolucję z dnia 4 lipca 2013 r. w sprawie telewizji hybrydowej(10),
— uwzględniając art.48 Regulaminu,
— uwzględniając sprawozdanie Komisji Kultury i Edukacji oraz opinię Komisji Prawnej (A7-0057/2014),
A. mając na uwadze, że pod pojęciem konwergencja audiowizualna należy rozumieć łączenie się audiowizualnych usług medialnych, które dotychczas były w dużym stopniu rozpowszechniane oddzielnie, jak również integrację wzdłuż łańcucha wartości lub łączenie różnorodnych usług audiowizualnych;
B. mając na uwadze, że konwergencja oznacza innowację, a także mając na uwadze, że wymaga ona nowych form współpracy przedsiębiorstw i sektorów, aby użytkownik mógł korzystać z treści audiowizualnych i usług elektronicznych w każdym miejscu, w każdej chwili i na każdym urządzeniu;
C. mając na uwadze, że konwergencja wywiera wpływ na sektor audiowizualny na płaszczyźnie horyzontalnej (konwergencja sektorów), wertykalnej (konwergencja w ramach jednego obszaru łańcucha wartości) i funkcjonalnej (konwergencja zastosowań/usług);
D. mając na uwadze, że konwergencja techniczna oznacza, że zagadnienia dotyczące ustaw medialnych i polityki sieci coraz bardziej się pokrywają;
E. mając na uwadze, że dostęp do treści audiowizualnych i ich znajdowalność stają się kluczowymi czynnikami w dobie konwergencji; mając na uwadze, że polityka nie powinna stawać na przeszkodzie samoregulującemu się systemowi oznakowania treści spełniających minimalne normy jakości, a ponadto mając na uwadze, że kwestia neutralności sieci staje się coraz bardziej paląca odnośnie do połączeń kablowych i bezprzewodowych;
F. mając na uwadze, że techniczna konwergencja mediów stała się w międzyczasie rzeczywistością, szczególnie w przypadku systemu radiofonii i telewizji, prasy oraz internetu, a europejska polityka w zakresie mediów, kultury i sieci musi dostosować ramy regulacyjne do nowych okoliczności, zapewniając przy tym możliwość ustanowienia i wdrożenia jednolitego poziomu regulacji również w odniesieniu do nowych uczestników rynku z UE oraz z państw trzecich;
G. mając na uwadze, że mimo postępującej konwergencji technicznej doświadczenia związane z używaniem urządzeń przenośnych, jak również oczekiwania i profile użytkowników są nadal ograniczone;
H. mając na uwadze, że sama cyfryzacja i konwergencja techniczna mają ograniczoną wartość dla obywateli, oraz mając na uwadze, że wspieranie wysokiego poziomu zrównoważonych inwestycji w oryginalne treści europejskie pozostaje priorytetem w zakresie zintegrowanych mediów;
I. mając na uwadze, że ze względu na postępującą konwergencję należy wypracować nowy sposób pojmowania kwestii współdziałania mediów audiowizualnych oraz usług i zastosowań elektronicznych;
J. mając na uwadze, że określenie „platforma dostępu do sieci” (ang. content gateway) oznacza platformę, która jest pośrednikiem pomiędzy dostawcami treści audiowizualnych a użytkownikami końcowymi i która zazwyczaj zrzesza, wybiera i organizuje grupę dostawców treści i zapewnia obszar, na którym użytkownicy mogą odkryć daną treść i mieć do niej dostęp; mając na uwadze, że takie platformy mogą obejmować platformy telewizyjne (takie jak telewizja satelitarna, kablowa i IPTV), urządzenia (takie jak telewizja hybrydowa i konsole do gier) czy usługi OTT (ang. over-the-top);
Rynki zintegrowanych mediów
1. zauważa, że nasilające się tendencje do horyzontalnej koncentracji sektorów oraz wertykalna integracja wzdłuż łańcucha wartości mogą stworzyć nowe możliwości biznesowe, lecz mogą również skutkować powstaniem dominujących pozycji na rynku;
2. podkreśla, że w przypadku gdy w ramach platform dostępu do treści kontrolowany jest dostęp do mediów, a tym samym wywierany bezpośredni lub pośredni wpływ na kształtowanie opinii, powstaje konieczność podjęcia działań regulacyjnych; w związku z tym wzywa Komisję i państwa członkowskie do monitorowania rozwoju sytuacji oraz do wykorzystania wszystkich możliwości, jakie daje europejskie prawo konkurencji i przeciwdziałania praktykom monopolistycznym, a także w razie potrzeby do wprowadzenia środków na rzecz ochrony różnorodności oraz opracowania ram regulacyjnych dotyczących konwergencji dostosowanych do bieżących potrzeb;
3. uważa, że zmiany na rynku wskazują na to, że w przyszłości przedsiębiorstwa będą coraz ściślej łączyć usługi sieciowe z dostarczaniem treści audiowizualnych oraz że w ten sposób obecna forma najlepszego dostępu do internetu coraz bardziej będzie ustępować miejsca ofertom dostosowanym do jednostronnych interesów korporacyjnych;
4. uważa, że wszystkie pakiety danych w ramach komunikacji elektronicznej powinny być opracowywane zasadniczo w ten sam sposób niezależnie od treści, użycia, pochodzenia i przeznaczenia (zasada starannego działania), i w związku z tym wzywa do ochrony i zapewnienia wolnego i otwartego internetu, w szczególności w odniesieniu do rozwoju usług specjalnych;
5. podkreśla potrzebę zrównania praw i obowiązków nadawców z prawami i obowiązkami innych uczestników rynku w drodze horyzontalnych ram prawnych o charakterze ogólnomedialnym;
Dostęp i znajdowalność
6. podkreśla, że neutralność sieci, zgodnie z zasadą internetu o jak najwyższej przepustowości („best effort”) i niedyskryminacyjnego dostępu do wszystkich treści audiowizualnych oraz ich przekazywania, gwarantuje szeroką ofertę informacyjną oraz różnorodność opinii i kultury, w związku z czym stanowi kluczowy element analogiczny do zobowiązania do transmisji (zasada „must carry”) w zintegrowanych mediach; wzywa zatem Komisję do prawnie wiążącego zapewnienia poszanowania zasad neutralności internetu, ponieważ jest to niezbędne w kontekście konwergencji mediów;
7. wzywa do niedyskryminującego, przejrzystego i otwartego dostępu do internetu dla wszystkich użytkowników i dostawców usług audiowizualnych oraz sprzeciwia się ograniczaniu zasady „best effort” poprzez platformy lub usługi własne dostawców;
8. ponownie podkreśla, że zasady neutralności sieci nie oznaczają zniesienia potrzeby stosowania zobowiązania do transmisji (zasada „must carry”) do zarządzanych sieci lub do usług specjalistycznych, takich jak telewizja kablowa i IPTV;
9. wzywa do opracowania przez sektor jednakowych norm w celu zapewnienia interoperacyjności telewizji hybrydowej, tak aby nie hamować innowacji;
10. wzywa, aby w dobie konwergencji mediów zapewnić wszystkim obywatelom europejskim dostęp do różnorodnej oferty twórczości kulturalnej i audiowizualnej oraz możliwość jej znalezienia, szczególnie w sytuacji, gdy producenci sprzętu, operatorzy sieci, dostawcy treści lub programy agregujące z góry definiują użytkownikowi sortowanie oferowanych treści;
11. jest zdania, że w celu zapewnienia ochrony różnorodności produktów i opinii możliwość wyszukiwania i znajdowania treści audiowizualnych nie powinna być uzależniona od interesów gospodarczych i że po środki regulacyjne należy sięgać tylko wtedy, gdy dostawca platformy wykorzystuje pozycję dominującą na rynku lub funkcję strażnika, aby faworyzować lub dyskryminować określone treści;
12. wzywa Komisję do zbadania, w jakim stopniu operatorzy platform dostępu do treści są skłonni nadużywać swojej pozycji w celu przyznawania pierwszeństwa własnym treściom, oraz do podjęcia działań mających na celu wyeliminowanie jakichkolwiek nadużyć w przyszłości;
13. wzywa Komisję do zdefiniowania, czym jest platforma, oraz w razie potrzeby do wprowadzenia uregulowań obejmujących również sieci technologiczne służące do transmisji treści audiowizualnych;
14. jest zdania, że platformy w ramach sieci otwartych, które nie zajmują pozycji dominującej na rynku i nie zakłócają konkurencji, powinny zostać wyłączone z regulacji dotyczących platform;
15. uważa, że należy wspierać tworzenie aplikacji zważywszy, że jest to rozwijający się rynek; podkreśla jednak, że ich wszechobecność może być przyczyną problemów producentów treści audiowizualnych z dostępem do rynku; wzywa Komisję do zbadania, jakie środki są konieczne do zapewnienia dostępu i znajdowalności mediów audiowizualnych i w jaki sposób można je wdrożyć, a jednocześnie przypomina, że należy podejmować działania regulacyjne jedynie wtedy, gdy dostawca platformy wykorzystuje poprzez aplikacje pozycję dominującą na rynku lub funkcję strażnika, aby faworyzować lub dyskryminować określone treści;
16. uważa, że państwa członkowskie powinny mieć możliwość podejmowania szczególnych działań w celu zapewnienia odpowiedniego poziomu znajdowalności i widoczności treści audiowizualnych, które są istotne z punktu widzenia interesu ogólnego;
Ochrona różnorodności i modele finansowania
17. wzywa Komisję, aby – w kontekście konwergencji mediów – zbadała, w jakim stopniu można zapewnić w przyszłości w wyważony sposób refinansowanie, finansowanie i produkcję wysokiej jakości europejskiej treści audiowizualnej;
18. wzywa Komisję do zbadania, w jakim zakresie – w wyniku uregulowanego przepisami dyrektywy 2010/13/UE nierównego traktowania usług linearnych i nielinearnych – dochodzi do zakłóceń rynku w związku z zakazami odnoszącymi się do ilości i jakości reklam;
19. podkreśla, że w związku z nowymi strategiami reklamowymi opierającymi się na nowych technologiach zwiększających ich skuteczność (zrzuty ekranu, tworzenie profili konsumentów, strategie wieloekranowe) pojawia się kwestia ochrony konsumentów, ich życia prywatnego i danych osobowych; w tym kontekście podkreśla, że należy się zastanowić nad stworzeniem spójnych zasad regulujących stosowanie tych strategii;
20. wzywa Komisję, by znosząc regulacje odnośnie do przepisów dotyczących ilości reklam w treściach audiowizualnych udostępnianych w ramach usług linearnych, zapewniła skuteczniejszą realizację celów dyrektywy 2010/13/UE przez zwiększenie elastyczności i umocnienie współ- i samoregulacji;
21. jest zdania, że nowe modele biznesowe polegające na wprowadzaniu na rynek treści audiowizualnych bez upoważnienia zagrażają wysokiej jakości dziennikarstwu, mediom publicznym i nadawcom finansowanym z wpływów z reklam;
22. jest zdania, że nie powinno być możliwe zmienianie linearnych i nielinearnych ofert od nadawców lub innych dostawców treści pod względem treści lub technologii, włączenie poszczególnych treści lub ich części do pakietów programowych lub używanie ich w inny sposób, odpłatnie lub nieodpłatnie, bez zgody nadawcy lub dostawcy;
23. uważa, że z punktu widzenia konwergencji również procedury wydawania zezwoleń na elektroniczne usługi informacyjno-komunikacyjne finansowane z opłat licencyjnych muszą zostać dostosowane do cyfrowej rzeczywistości konkurencji medialnej, pod warunkiem że dotyczą one publicznych ofert audiowizualnych;
24. podkreśla, że aby zachować niezależność sektora publicznego, należy go nadal chronić przed ograniczeniami dotyczącymi finansowania z reklam, i wzywa państwa członkowskie do wspierania działań sektora związanych z finansowaniem;
Infrastruktura a częstotliwości
25. uważa, że powszechny dostęp do jak najbardziej wydajnych szerokopasmowych łączy internetowych stanowi podstawowy warunek konwergencji mediów i innowacyjności w sektorze mediów; podkreśla, że takie sieci szerokopasmowe wymagają jeszcze intensywniejszego rozwoju, zwłaszcza na obszarach wiejskich, i wzywa państwa członkowskie do usunięcia tego problemu za pośrednictwem krótkoterminowych kampanii inwestycyjnych;
26. wyraża ubolewanie, że ogromne obszary Europy nadal nie posiadają dostatecznej infrastruktury internetowej, oraz przypomina Komisji, że w celu uwolnienia potencjału zintegrowanych mediów audiowizualnych niezbędne jest zapewnienie konsumentom dostępu do szybkiego internetu;
27. wzywa przedstawicieli sektora, w oczekiwaniu na postęp konwergencji w przyszłości, do dobrowolnej współpracy w celu zapewnienia wspólnych ram dla norm medialnych, tak aby spójniejsze podejście miało zastosowanie w różnych mediach, a także by konsumenci nadal rozumieli, które treści podlegają regulacjom prawnym i w jakim zakresie;
28. podkreśla, że otwarte i interoperacyjne normy stanowią gwarancję wolnego i nieograniczonego dostępu do treści audiowizualnych;
29. uważa, że nowe inicjatywy w zakresie samoregulacji odgrywają ważną rolę w określaniu jednolitych norm dla użytkowników technologii oraz dla twórców i producentów;
30. podkreśla, że standardy DVB-T/T2 stwarzają w dłuższej perspektywie duże szanse dla nadawców i systemów mobilnych na współużytkowanie pasma częstotliwości 700 MHz, w szczególności dzięki przyszłościowym hybrydowym urządzeniom mobilnym oraz wbudowaniu chipów do odbioru sygnału TV w urządzeniach przenośnych;
31. opowiada się za rozwojem powiązań technologicznych, które efektywnie wykorzystują zarówno technologie nadawcze, jak i technologie łączy szerokopasmowych i które w inteligentny sposób godzą ze sobą usługi nadawcze i mobilne („inteligentne nadawanie”);
32. uważa, że istotne jest opracowanie planu działania dotyczącego naziemnej telewizji cyfrowej, aby zapewnić inwestorom z sektora radiowo-telewizyjnego i z sektora telefonii komórkowej pewność niezbędną do długoterminowego planowania;
Wartości
33. wyraża ubolewanie, że w zielonej księdze zabrakło wyraźnego odniesienia do dwojakiej natury mediów audiowizualnych jako dóbr kulturowych i gospodarczych;
34. przypomina Komisji, że UE zobowiązała się do przestrzegania Konwencji UNESCO w sprawie ochrony i promowania różnorodności form wyrazu kulturowego;
35. podkreśla, że ochrona wolności mediów, promowanie pluralizmu mediów i różnorodności kulturowej oraz ochrona małoletnich pozostają istotnymi wartościami w erze konwergencji;
36. w kontekście możliwego przeglądu dyrektywy 2010/13/UE wzywa Komisję do kontynuowania działań na rzecz ochrony wolności prasy;
37. wzywa Komisję i państwa członkowskie do bardziej konsekwentnego stosowania przepisów art. 13 dyrektywy o audiowizualnych usługach medialnych dotyczącego promowania produkcji utworów europejskich i dostępu do nich za pośrednictwem audiowizualnych usług medialnych na żądanie;
38. zwraca uwagę Komisji na fakt, że włączanie dziedziny kultury i mediów audiowizualnych do międzynarodowych umów o wolnym handlu jest sprzeczne z zobowiązaniami UE w odniesieniu do wspierania różnorodności i tożsamości kulturowej oraz poszanowania suwerenności państw członkowskich w stosunku do ich własnego dziedzictwa kulturowego;
39. wzywa europejskie podmioty z sektora audiowizualnego do dalszego rozwijania spójnych i atrakcyjnych usług, zwłaszcza internetowych, aby wzbogacić europejską ofertę treści audiowizualnych; podkreśla, że treści muszą pozostać pierwszoplanową kwestią; podkreśla, że mnogość platform nie gwarantuje różnorodności treści;
40. podkreśla, że ochrona małoletnich, ochrona konsumentów i ochrona danych stanowią bezwzględne cele regulacyjne, które muszą w równej mierze obowiązywać wszystkich usługodawców w dziedzinie mediów i komunikacji na terytorium UE;
41. wzywa Komisję do zadbania o zwiększenie ochrony osób małoletnich i konsumentów; apeluje, by do wszystkich usługodawców w dziedzinie mediów i komunikacji na terytorium UE miały zastosowanie takie same wymogi w dziedzinie ochrony danych; podkreśla, że konsumenci muszą mieć możliwość łatwego dokonywania zmian w ustawieniach prywatności w dowolnym momencie;
42. podkreśla, że w związku ze światową konkurencją na rynkach podlegających konwergencji niezbędne jest opracowanie na szczeblu międzynarodowym w ramach współ- i samoregulacji odpowiednich norm ochrony małoletnich i konsumentów;
43. wzywa Komisję i państwa członkowskie do wzmocnienia i rozbudowania istniejących różnorodnych działań mających na celu rozwój umiejętności korzystania z mediów cyfrowych oraz do opracowania metodologii oceny nauczania tych umiejętności;
Ramy regulacyjne
44. uważa, że celem europejskiej polityki w dziedzinie mediów i internetu powinno być eliminowanie przeszkód utrudniających innowacyjność w mediach, przy jednoczesnym poszanowaniu normatywnych aspektów demokratycznej i zróżnicowanej pod względem kulturowym polityki medialnej;
45. podkreśla, że dostępność podobnych treści na tym samym urządzeniu wymaga ustanowienia jednolitych i elastycznych ram prawnych ukierunkowanych na użytkownika i kwestię dostępu, które będą neutralne z punktu widzenia technologii, przejrzyste i wykonalne;
46. wzywa Komisję do dopilnowania, by platformy funkcjonowały w sposób zgodny z warunkami rynkowymi, co oznacza uczciwą konkurencję;
47. wzywa Komisję do przeprowadzenia analizy skutków w celu zbadania, czy zakres stosowania dyrektywy o audiowizualnych usługach medialnych pozostaje nadal aktualny, zważywszy na postęp ogółu audiowizualnych usług medialnych dostępnych dla obywateli europejskich;
48. wzywa Komisję do zbadania, w jakim stopniu kryterium linearności prowadzi w wielu dziedzinach do sytuacji, w której cele regulacyjne dyrektywy 2010/13/UE nie są już osiągalne w dobie konwergencji;
49. zaleca deregulację obszarów określonych w dyrektywie 2010/13/UE, w ramach których nie są już realizowane cele regulacyjne; uważa, że w zamian należy wprowadzić wymogi minimalne dla wszystkich audiowizualnych usług medialnych na szczeblu europejskim;
50. podkreśla znaczenie neutralnych z punktu widzenia technologii systemów udostępniania praw dla ułatwienia osiągalności usług oferowanych przez dostawców usług medialnych na platformach osób trzecich;
51. podkreśla, że zasada kraju pochodzenia (lub kraju usług nadawczych) zapisana w dyrektywie o audiowizualnych usługach medialnych jest nadal istotnym warunkiem wstępnym transgranicznego oferowania treści audiowizualnych oraz że stanowi ona ważny krok na drodze ku wspólnemu rynkowi usług; podkreśla jednak potrzebę dostosowania prawa UE do rzeczywistości internetowej i cyfrowej oraz zwrócenia szczególnej uwagi na przedsiębiorstwa oferujące treści audiowizualne online, które próbują uchylać się od opodatkowania w niektórych państwach członkowskich, przenosząc się do krajów o bardzo niskiej stopie opodatkowania;
52. wzywa Komisję do zbadania, w jakim stopniu prawa autorskie wymagają przystosowania, aby umożliwić odpowiednie wykorzystywanie linearnych i nielinearnych treści na różnorodnych platformach, a także ich transgraniczną dostępność;
53. wzywa Komisję do konsekwentnego egzekwowania zasady neutralności z punktu widzenia technologii i w stosownych przypadkach do odpowiedniej rewizji europejskiego prawa autorskiego;
o o o
54. zobowiązuje swojego przewodniczącego do przekazania niniejszej rezolucji Radzie i Komisji.
Rezolucja Parlamentu Europejskiego z dnia 12 marca 2014 r. w sprawie sprawozdania na temat obywatelstwa UE – 2013 r.: „Obywatelstwo europejskie: Twoje prawa, Twoja przyszłość” (2013/2186(INI))
– uwzględniając sprawozdanie Komisji z dnia 27 października 2010 r. pt. „Sprawozdanie na temat obywatelstwa UE – 2010 r. Usuwanie przeszkód w zakresie praw obywatelskich UE” COM(2010)0603,
– uwzględniając wyniki konsultacji społecznych w sprawie obywatelstwa UE prowadzonych przez Komisję od dnia 9 maja do dnia 27 września 2012 r.,
– uwzględniając swoją rezolucję z dnia 29 marca 2012 r. w sprawie sprawozdania na temat obywatelstwa UE – 2010 r.: Usuwanie przeszkód w zakresie praw obywatelskich UE(1),
– uwzględniając wysłuchanie zorganizowane wspólnie przez Komisję Petycji, Komisję Wolności Obywatelskich, Sprawiedliwości i Spraw Wewnętrznych oraz Komisję Europejską w dniu 19 lutego 2013 r. pt. „Wykorzystanie wszelkich możliwości związanych z obywatelstwem UE” oraz wysłuchanie z dnia 24 września 2013 r. pt. „Wpływ kryzysu na obywateli europejskich i wzmocnienie demokratycznego zaangażowania w sprawowanie rządów w Unii”,
– uwzględniając sprawozdanie Komisji z dnia 8 maja 2013 r. pt. „Sprawozdanie na temat obywatelstwa UE – 2013 r. Prawa i przyszłość obywateli Unii” (COM(2013)0269),
– uwzględniając wcześniejsze rezolucje przyjęte w związku z obradami Komisji Petycji,
– uwzględniając prawo do składania petycji zapisane w art. 227 Traktatu o funkcjonowaniu Unii Europejskiej,
– uwzględniając część II Traktatu o funkcjonowaniu Unii Europejskiej pt. „Niedyskryminacja i obywatelstwo Unii” oraz tytuł V Karty praw podstawowych,
– uwzględniając art. 9, 10 i 11 Traktatu o Unii Europejskiej,
– uwzględniając art.48 Regulaminu,
– uwzględniając sprawozdanie Komisji Petycji oraz opinię Komisji Kultury i Edukacji (A7-0107/2014),
A. mając na uwadze, że Traktat z Lizbony wzmocnił pojęcie obywatelstwa UE i prawa z nim związane;
B. mając na uwadze, że prawo do składania petycji do Parlamentu Europejskiego stanowi jeden z filarów europejskiego obywatelstwa, przez to, iż umożliwia interakcję między obywatelami a instytucjami europejskimi w celu zbliżenia UE do jej obywateli oraz sprawia, że idea UE nabiera dla nich coraz bardziej konkretnego i wiarygodnego znaczenia;
C. mając na uwadze, że prawa wynikające z obywatelstwa Unii zostały włączone do traktatów i Karty praw podstawowych Unii Europejskiej;
D. mając na uwadze, że wszystkie państwa członkowskie zobowiązały się do przestrzegania wspólnie uzgodnionych zasad UE dotyczących prawa każdego obywatela Unii do swobodnego przemieszczania się i przebywania na jej terytorium, niedyskryminacji i wspólnych wartości Unii Europejskiej, a w szczególności do przestrzegania praw podstawowych, w tym praw osób należących do mniejszości; mając na uwadze, że należy szczególnie skupić się na kwestii obywatelstwa państwowego i wynikających z niego praw mniejszości; mając na uwadze, że przypadki naruszania przez którekolwiek państwo członkowskie praw podstawowych dotyczących kwestii obywatelstwa muszą być tłumione w celu uniknięcia podwójnych standardów i/lub dyskryminacji; mając na uwadze, że mniejszość romska nadal doświadcza powszechnej dyskryminacji oraz że postępy we wdrażaniu krajowych strategii integracji Romów wciąż są ograniczone;
E. mając na uwadze, że swobodne przemieszczanie się osób jest jednym z kluczowych elementów obywatelstwa UE oraz może przyczynić się do zmniejszenia niedopasowania między oferowanymi miejscami pracy a umiejętnościami na rynku wewnętrznym; mając na uwadze, że według badania Eurobarometru przeprowadzonego w lutym 2013 r. ponad dwie trzecie respondentów słusznie zgadza się, iż swobodny przepływ osób na terytorium UE przynosi ogólne korzyści dla gospodarki państwa, którego są obywatelami; mając na uwadze, że kryteria Schengen powinny mieć charakter techniczny i nie powinny być wykorzystywane do ograniczania możliwości swobodnego przemieszczania się obywateli;
F. mając na uwadze, że w niektórych państwach UE nadal występuje zjawisko dyskryminacji ze względu na przynależność państwową;
G. mając na uwadze, że kwestia otrzymywania i zrzekania się obywatelstwa państwowego była poruszana w petycjach, zwłaszcza z punktu widzenia jej wpływu na obywatelstwo europejskie; mając na uwadze, że wiele osób składających petycje, w tym należących do mniejszości w państwie członkowskim, postulowało większą koordynację przepisów dotyczących obywatelstwa w Europie;
H. mając na uwadze, że wpłynęły liczne skargi dotyczące prawa do głosowania w wyborach europejskich i lokalnych, a także skargi dotyczące utraty prawa do głosowania w wyborach krajowych po okresie spędzonym za granicą;
I. mając na uwadze, że zaufanie publiczne do Unii Europejskiej spadło oraz że obywatele europejscy przechodzą trudny okres, spowodowany poważnym kryzysem gospodarczym i społecznym;
J. mając na uwadze, że wybory w 2014 r. będą pierwszymi wyborami odbywającymi się po wejściu w życie Traktatu z Lizbony, który znacząco poszerzył uprawnienia Parlamentu Europejskiego; mając na uwadze, że wybory europejskie stanowią szansę na zwiększenie zaufania obywateli do systemu politycznego, utworzenie europejskiej sfery publicznej oraz wzmocnienie głosu i roli obywateli, co jest jednym z najważniejszych wstępnych warunków mających na celu wzmocnienie demokracji w państwach członkowskich oraz UE; mając na uwadze, że demokratyczne i przejrzyste funkcjonowanie Parlamentu Europejskiego jest jednym z podstawowych filarów promowania europejskich wartości i integracji europejskiej;
K. mając na uwadze, że za pośrednictwem Traktatów i Karty praw podstawowych Unia Europejska broni Europy praw i wartości demokratycznych, wolności, solidarności i bezpieczeństwa oraz gwarantuje lepszą ochronę obywateli europejskich;
L. mając na uwadze, że w Parlamencie Europejskim obywatele są bezpośrednio reprezentowani na szczeblu UE oraz że przysługuje im demokratyczne prawo do kandydowania i głosowania w wyborach europejskich, nawet gdy mieszkają w państwie członkowskim innym niż państwo, którego są obywatelami; mając na uwadze, że prawo do głosowania w wyborach europejskich i lokalnych przysługujące obywatelom europejskim zamieszkującym w innym państwie członkowskich nie jest we wszystkich państwach członkowskich dostatecznie wspierane i upowszechniane;
M. mając na uwadze, że Unia Europejska zaoferowała obywatelom europejskim nowe prawo do organizowania i popierania europejskiej inicjatywy obywatelskiej, poprzez przedłożenie instytucjom europejskim propozycji dotyczących polityki, z którego to prawa od 1 kwietnia 2012 r. skorzystał miliony europejskich obywateli;
1. z zadowoleniem przyjmuje sprawozdanie Komisji na temat obywatelstwa UE z 2013 r. (COM(2013)0269) zapowiadające dwanaście nowych działań w sześciu obszarach w celu wzmocnienia praw obywateli UE;
2. z zadowoleniem przyjmuje fakt, że większość z 25 działań zapowiedzianych w sprawozdaniu Komisji na temat obywatelstwa UE z 2010 r. została do tej pory zrealizowana przez Komisję oraz inne instytucje UE;
3. zaznacza, że obywatele muszą mieć możliwość podejmowania świadomych decyzji o swoich prawach gwarantowanych Traktatem i że w związku z tym powinni mieć dostęp do wszelkich niezbędnych informacji, przy czym należy skupiać się nie tylko na abstrakcyjnych prawach, lecz także na łatwo dostępnych informacjach praktycznych dotyczących kwestii gospodarczych, społecznych, administracyjnych, prawnych i kulturalnych; wzywa władze krajowe, regionalne i lokalne, aby propagowały wiedzę o obywatelstwie UE oraz objaśniały praktyczne korzyści wynikające z niego dla obywateli;
4. z zadowoleniem przyjmuje inicjatywy Komisji zmierzające do zwiększenia wiedzy obywateli o ich prawach za pomocą portali Europe Direct i Twoja Europa oraz apeluje do państw członkowskich, by zwiększyły wysiłki na rzecz upowszechniania wśród obywateli i przedsiębiorstw wiedzy o sieci SOLVIT;; w związku z tym proponuje, aby z okazji Dnia Europy, który obchodzony jest 9 maja, przekazano więcej informacji na temat obywatelstwa europejskiego;
5. apeluje do Komisji o zadbanie o to, aby treść konsultacji publicznych była dostępna we wszystkich językach urzędowych UE, tak aby nie dochodziło do dyskryminacji ze względu na język; wskazuje na działania Parlamentu, a w szczególności Komisji Petycji, na platformach mediów społecznościowych, stanowiące doskonały sposób na zapewnienie interakcji i dialogu z obywatelami.
6. zachęca państwa członkowskie, aby więcej miejsca w programach szkolnych poświęciły na edukację polityczną w zakresie spraw UE, odpowiednio dostosowały szkolenia dla nauczycieli oraz, w związku z tym, zapewniły odpowiednią wiedzę specjalistyczną i zasoby; podkreśla, że dostępna edukacja odgrywa zasadniczą rolę w kształceniu przyszłych obywateli, umożliwiając im zdobycie solidnych podstaw wiedzy ogólnej, wspierając upodmiotowienie jednostki, solidarność i wzajemne zrozumienie oraz wzmacniając spójność społeczną; w związku z tym zauważa, że edukacja ma podstawowe znaczenie, gdyż umożliwia obywatelom pełne uczestnictwo w życiu demokratycznym, społecznym i kulturalnym, i w związku z tym uważa, że nie należy dokonywać znaczących cięć środków finansowych przeznaczonych na edukację;
7. uważa, że jest rzeczą szczególnie ważną, by zachęcać do uznawania zaangażowania wolontariuszy, uznawać zdobyte w ten sposób umiejętności i wiedzę oraz usuwać przeszkody w swobodnym przemieszczaniu się;
8. podkreśla znaczenie zorganizowanego społeczeństwa obywatelskiego dla wzmacniania czynnego obywatelstwa europejskiego; uważa w związku z tym kluczowe znaczenie ma dalsze wspieranie transgranicznej działalności tych organizacji przez zmniejszenie obciążeń biurokratycznych i zapewnienie odpowiedniego finansowania; ponawia(2) wezwanie do ustanowienia statutu stowarzyszenia europejskiego, gdyż może do ułatwić projekty budowlane prowadzone wspólnie przez obywateli różnych państw członkowskich w ramach organizacji transgranicznej; podkreśla potrzebę utworzenia ustrukturyzowanych ram europejskiego dialogu obywatelskiego, które nadałyby praktyczny wymiar obywatelstwu opartemu na uczestnictwie;
9. wyraża ubolewanie, że w niektórych państwach członkowskich stosuje się odstępstwa od niektórych części traktatów UE, co podważa prawa obywateli, które na mocy traktatów UE powinny być takie same dla wszystkich, i de facto powoduje powstawanie różnic w przestrzeganiu tych praw;
10. podkreśla istotną rolę, jaką państwa członkowskie odgrywają w prawidłowym wdrażaniu prawodawstwa europejskiego; uważa, że konieczne są dalsze postępy, jak również lepsza współpraca między instytucjami europejskimi, władzami lokalnymi i krajowymi; uważa, że wzmocniona współpraca byłaby skutecznym sposobem nieformalnego rozwiązywania problemów, a szczególnie pokonywania przeszkód natury administracyjnej; w związku z tym pochwala zamiar Komisji, która za pośrednictwem swego projektu partnerstwa miast w programie „Europa dla obywateli” planuje wspieranie od 2013 r. wymiany między gminami najlepszych praktyk i projektów mających na celu poszerzenie wiedzy na temat praw obywateli oraz prawidłowego przestrzegania tych praw; uważa, że praktyczne instrumenty w zakresie praw obywateli UE, dostosowane do potrzeb organów lokalnych i regionalnych, mogłyby przyczynić się do dalszej poprawy prawidłowego przestrzegania wspomnianych praw;
11. ubolewa, że możliwości odwoławcze, którymi dysponują rodzice i dzieci w przypadku separacji lub rozwodu, nie są takie same w każdym państwie członkowskim, w związku z czym setki rodziców w Europie zwróciły się do Komisji Petycji, apelując, aby bardziej aktywnie działała w tej sprawie, mimo że zakres kompetencji tej komisji jest bardzo ograniczony;
12. oczekuje, że nowy portal internetowy służący obsłudze petycji, który zostanie udostępniony na początku 2014 r., stanie się atrakcyjnym, przejrzystym i przyjaznym dla użytkowników, w tym także osób niepełnosprawnych, narzędziem usprawniającym procedurę składania petycji; wzywa Komisję i pozostałe instytucje, aby odpowiednio uwidoczniały procedurę składania petycji na swoich stronach internetowych;
13. z zadowoleniem przyjmuje fakt, że do listopada 2013 r. trzy bardzo różne europejskie inicjatywy obywatelskie osiągnęły wymagany próg; z zadowoleniem przyjmuje planowane wysłuchania z organizatorami europejskich inicjatywy obywatelskich, które zdobyły wymaganą liczbę głosów, przed wyborami europejskimi; wzywa państwa członkowskie do promowania prawa do organizowania i popierania europejskich inicjatyw obywatelskich oraz do powszechnego wdrażania rozporządzenia w sprawie inicjatywy obywatelskiej (UE nr 211/2011) poprzez wyrażenie gotowości do zatwierdzenia podpisów zarówno własnych obywateli przebywających za granicą, jak i obywateli innych państw członkowskich zamieszkujących na ich terytorium;
14. wzywa wszystkie państwa członkowskie, które nie posiadają krajowego Rzecznika Praw Obywatelskich, do utworzenia takiego urzędu w celu spełnienia oczekiwań wszystkich obywateli europejskich; w chwili obecnej jedynie we Włoszech i w Niemczech nie istnieje urząd krajowego Rzecznika Praw Obywatelskich;
15. wzywa Komisję do regularnego monitorowania, w jaki sposób w państwach członkowskich dokonuje się formalności administracyjnych związanych z wjazdem i zamieszkaniem obywateli UE oraz ich krewnych; wzywa Komisję do odgrywania aktywnej roli w celu zagwarantowania, że procedury stosowane przez państwa członkowskie są całkowicie zgodne z wartościami i prawami człowieka, o których mowa w traktatach europejskich; zaznacza, że jednym z głównych filarów jednolitego rynku jest mobilność pracowników; podkreśla znaczne korzyści migracji pracowników w obrębie UE dla gospodarki państw członkowskich; wzywa w związku z tym Komisję do ścisłego monitorowania sytuacji i do podejmowania odpowiednich kroków w celu usunięcia potencjalnych przeszkód, takich jak nadmierna biurokracja, utrudniających egzekwowanie tej podstawowej wolności na szczeblu krajowym;
16. uznaje, że zgodnie z utrwalonym orzecznictwem Europejskiego Trybunału Sprawiedliwości(3) warunki otrzymywania i zrzekania się obywatelstwa państw członkowskich są regulowane wyłącznie prawem krajowym poszczególnych państw członkowskich; wzywa jednak do ściślejszej współpracy i bardziej ustrukturyzowanej wymiany najlepszych praktyk między państwami członkowskimi w odniesieniu do ich przepisów dotyczących obywatelstwa w celu zapewnienia podstawowych praw, w szczególności pewności prawa dla obywateli; domaga się kompleksowych wspólnych wytycznych określających związek między obywatelstwem krajowym a europejskim;
17. wzywa te państwa członkowskie, które pozbawiają prawa głosu swoich obywateli decydujących się na zamieszkanie w innym państwie członkowskim, aby zaprzestały tej praktyki i dokonały odpowiedniego przeglądu swojego ustawodawstwa w celu zapewnienia pełnych praw obywatelskich podczas całego tego procesu; zaleca, aby państwa członkowskie poczyniły wszelkie kroki, by skutecznie pomóc i nieść wsparcie obywatelom pragnącym głosować lub kandydować w wyborach w państwach innych niż państwo, którego są obywatelami; podkreśla, że obywatele UE powinni mieć możliwość korzystania z prawa do głosowania w wyborach krajowych kraju ich pochodzenia w państwie członkowskim, w którym mieszkają;
18. wzywa państwa członkowskie do ochrony i wzmocnienia rangi obywatelstwa europejskiego poprzez zniechęcanie do wszelkich form dyskryminacji ze względu na przynależność państwową; potępia wszelką populistyczną retorykę mającą na celu stworzenie dyskryminujących praktyk opierających się tylko na przynależności państwowej;
19. wzywa europejskie partie polityczne i ich krajowe oddziały do organizowania przejrzystych kampanii wyborczych przed wyborami europejskimi w 2014 r. i do skutecznego zajęcia się problemem spadającej frekwencji wyborczej oraz zwiększania się dystansu między obywatelami a instytucjami europejskimi; uważa nominację kandydatów z całej Europy na stanowisko przewodniczącego Komisji przez europejskie partie polityczne za ważny krok w kierunku budowania prawdziwej europejskiej przestrzeni publicznej oraz jest zdania, że perspektywa europeizacji kampanii wyborczej może zostać lepiej zrealizowana poprzez ogólnoeuropejskie działania i z pomocą sieci lokalnych i krajowych mediów, w szczególności mediów publicznych, takich jak radio, telewizja i internet;
20. podkreśla znaczenie informowania obywateli o tym, że są oni uprawnieni do głosowania w wyborach samorządowych i europejskich, jeżeli mieszkają poza krajem pochodzenia, a także znaczenie propagowania tego prawa różnymi sposobami; apeluje do Komisji, aby nie czekała do maja 2014 r. z publikacją przewodnika przedstawiającego te prawa UE „jasnym i przystępnym językiem”'
21. wzywa wszystkie instytucje, organy, biura i agencje Unii, aby nadal zwiększały przejrzystość oraz dbały o to, by dostęp do dokumentów był łatwy i dogodny dla użytkowników, gdyż umożliwia to obywatelom bardziej bezpośredni udział w procesie decyzyjnym; wzywa instytucje unijne, głównie Komisję Europejską, do stosowania skuteczniejszych procedur w celu zadośćuczynienia w jak najkrótszym czasie słusznym żądaniom obywateli europejskich; wzywa wszystkie instytucje Unii, a w szczególności Parlament, aby w równej mierze zapewniły przejrzystość i rozliczalność;
22. z zadowoleniem odnotowuje niedawne przyjęcie dwóch głównych programów UE na rzecz finansowania działań w dziedzinie obywatelstwa UE w latach 2014–2020: programów Prawa i Obywatelstwo oraz Europa dla Obywateli; uważa za godne ubolewania, że pula środków finansowych przeznaczona zwłaszcza na ostatni z wymienionych programów, wspierający projekty dotyczące aktywnego obywatelstwa europejskiego, została drastycznie zmniejszona przez rządy państw członkowskich w porównaniu z okresem 2007–2013;
23. wyraża poważne zaniepokojenie w związku z petycjami ujawniającymi delikatną sytuację niektórych mieszkańców, którzy ze względu na swój status nie mogą w pełni korzystać z praw do swobody przemieszczania się lub z pełnych praw do głosowania na szczeblu lokalnym; wzywa Komisję Europejską i dane państwa członkowskie, aby ułatwiały uregulowanie statusu w takich przypadkach;
24. wyraża głębokie zaniepokojenie z powodu przeszkód, z jakimi wciąż stykają się obywatele korzystający ze swoich praw indywidualnych w ramach rynku wewnętrznego i uważa, że należy rozwiązać problem obecnego braku bezpieczeństwa gospodarczego w Europie poprzez usunięcie tych przeszkód; w związku z tym z zadowoleniem przyjmuje nowe inicjatywy zapowiedziane przez Komisję w celu wsparcia obywateli jako konsumentów i pracowników w całej Europie;
25. podkreśla znaczenie udoskonalenia wymiany informacji na temat możliwości odbycia stażu i praktyki zawodowej w innych państwach UE za pośrednictwem sieci EURES; wyraża zaniepokojenie poziomem bezrobocia, zwłaszcza że dotyka ono ludzi młodych; z zadowoleniem przyjmuje wniosek Komisji dotyczący zalecenia Rady w sprawie ram jakości dla staży (4) i wzywa państwa członkowskie do przestrzegania zasad określonych w wytycznych;
26. wzywa państwa członkowskie do dokładniejszego informowania obywateli europejskich o przysługujących im prawach i przypadających obowiązkach oraz do wspierania równości w dostępie do tych praw zarówno w kraju ich pochodzenia, jak i innym państwie członkowskim;
27. zwraca uwagę na skargi niektórych autorów petycji, przeważnie obywateli UE przebywających poza swoim krajem, którzy donoszą o napotykanych przez siebie problemach związanych z nabywaniem, przekazywaniem i własnością nieruchomości w różnych krajach;
28. uznaje problemy, z którymi spotykają się osoby niepełnosprawne korzystające z prawa do swobody przemieszczania się, i wzywa do wprowadzenia ważnej w całej Europie specjalnych kart identyfikacyjnych UE dla osób niepełnosprawnych;
29. wzywa państwa członkowskie do wprowadzenia środków w zakresie koordynacji i współpracy w celu skutecznego rozwiązania problemów związanych z podwójnymi podatkami od rejestracji pojazdów, dyskryminacją podatkową i podwójnym opodatkowaniem w kontekście transgranicznym oraz do lepszego przystosowania do transgranicznej mobilności pracowników; uważa, że kwestie związane z podwójnym opodatkowaniem nie są w wystarczającym stopniu rozwiązane przez istniejące dwustronne konwencje podatkowe lub jednostronne działania państw członkowskich i wymagałyby podjęcia w najbliższym czasie uzgodnionych działań na szczeblu Unii;
30. wyraża ubolewanie z powodu istnienia transgranicznych przeszkód w sprawach cywilnych lub społecznych, takich jak prawo rodzinne czy emerytury, uniemożliwiających wielu obywatelom korzystanie z pełni praw obywatelskich UE;
31. przypomina, że obywatele UE przebywający na terytorium państwa trzeciego, w którym ich państwo członkowskie nie jest reprezentowane, mają prawo korzystać z ochrony organów dyplomatycznych i konsularnych każdego innego państwa członkowskiego na takich samych warunkach jak obywatele tego państwa i podkreśla zasadnicze znaczenie tego przepisu;
32. wzywa państwa członkowskie do jak najszybszego utworzenia w każdym państwie członkowskim punktu kompleksowej obsługi w celu koordynacji projektów o wpływie transgranicznym, np. projektów o znacznym wpływie społecznym, jak służby ratunkowe, przy czym w szczególności dotyczy to projektów oddziałujących na środowisko, takich jak projekty w zakresie energii wiatrowej, które niekiedy w ogóle nie podlegają konsultacjom z mieszkańcami po obu stronach granicy ani są poddawane ocenie oddziaływania;
33. wzywa Komisję do przeprowadzenia wnikliwej oceny korzyści i wyzwań związanych z Europejskim Rokiem Obywateli 2013; z żalem zauważa, że z powodu niedofinansowania i braku ambicji politycznej Europejski Rok Obywateli był słabo wyeksponowany w mediach i nie wywołał politycznej powszechnej, publicznie widocznej debaty na temat obywatelstwa europejskiego, co mogłoby przyczynić się do udoskonalenia lub określenia nowych instrumentów;
34. wzywa Komisję Europejską do przedstawienia wniosków uznających wolontariat za element działający na rzecz obywatelstwa;
35. wzywa Komisję do opublikowania i rozpowszechnienia tekstu objaśniającego prawa obywatelskie przed wprowadzeniem Traktatu z Lizbony i po jego wejściu w życie w celu odzyskania zaufania obywateli;
36. zobowiązuje swojego przewodniczącego do przekazania niniejszej rezolucji Radzie, Komisji oraz rządom i parlamentom państw członkowskich.
Oświadczenie Parlamentu Europejskiego z dnia 10 marca 2011 r. w sprawie ustanawiania europejskich statutów dla towarzystw wzajemnych, stowarzyszeń i fundacji (Dz.U. C 199 E z 7.7.2012, s. 187.).
Rezolucja Parlamentu Europejskiego z dnia 12 marca 2014 r. w sprawie wniosku dotyczącego rozporządzenia Rady w sprawie ustanowienia Prokuratury Europejskiej (COM(2013)0534 – 2013/0255(APP))
– uwzględniając wniosek dotyczący rozporządzenia Rady (COM(2013)0534),
– uwzględniając wniosek dotyczący rozporządzenia w sprawie Agencji Unii Europejskiej ds. Współpracy Wymiarów Sprawiedliwości w Sprawach Karnych (Eurojust) (COM(2013)0535),
– uwzględniając wniosek dotyczący dyrektywy w sprawie zwalczania nadużyć na szkodę interesów finansowych Unii za pośrednictwem prawa karnego (COM(2012)0363),
– uwzględniając rezolucję Rady z dnia 30 listopada 2009 r. dotyczącą harmonogramu działań mających na celu umocnienie praw procesowych osób podejrzanych lub oskarżonych w postępowaniu karnym,
– uwzględniając swoją rezolucję z dnia 23 października 2013 r. w sprawie przestępczości zorganizowanej, korupcji i prania pieniędzy: zalecenia dotyczące potrzebnych działań i inicjatyw(1),
– uwzględniając inne instrumenty w dziedzinie wymiaru sprawiedliwości w sprawach karnych, które Parlament Europejski przyjął wraz z Radą w drodze współdecyzji, takie jak dyrektywa 2013/48/UE w sprawie prawa dostępu do adwokata w postępowaniu karnym oraz w sprawie prawa do poinformowania osoby trzeciej o pozbawieniu wolności, dyrektywa w sprawie europejskiego nakazu dochodzeniowego w sprawach karnych itp.,
– uwzględniając europejską konwencję praw człowieka,
– uwzględniając art. 2, 6 i 7 Traktatu o Unii Europejskiej oraz Karty praw podstawowych Unii Europejskiej,
– uwzględniając Traktat o funkcjonowaniu Unii Europejskiej, w szczególności jego art. 86, 218, 263, 265, 267, 268 i 340,
– uwzględniając opinię Agencji Praw Podstawowych Unii Europejskiej,
– uwzględniając opinię Europejskiego Komitetu Ekonomiczno-Społecznego z dnia 11 grudnia 2013 r.,
– uwzględniając opinię Komitetu Regionów z dnia 30 stycznia 2014 r.,
– uwzględniając art. 81 ust. 3 Regulaminu,
– uwzględniając sprawozdanie śródokresowe Komisji Wolności Obywatelskich, Sprawiedliwości i Spraw Wewnętrznych oraz opinie Komisji Kontroli Budżetowej, Komisji Budżetowej oraz Komisji Prawnej (A7-0141/2014),
A. mając na uwadze, że główne cele ustanowienia Prokuratury Europejskiej to przyczynienie się do umocnienia ochrony interesów finansowych Unii, zwiększenie zaufania przedsiębiorstw i obywateli UE do instytucji unijnych oraz zapewnienie bardziej skutecznych i efektywnych dochodzeń i ścigania przestępstw, które mają wpływ na interesy finansowe UE, przy jednoczesnym pełnym poszanowaniu praw podstawowych zapisanych w Karcie praw podstawowych Unii Europejskiej;
B. mając na uwadze, że UE przyjęła zadanie utworzenia przestrzeni wolności, bezpieczeństwa i sprawiedliwości, oraz mając na uwadze, że zgodnie z art. 6 Traktatu o Unii Europejskiej, ochroni prawa człowieka i podstawowe wolności; mając na uwadze, że przestępczość nabiera coraz bardziej transgranicznego charakteru, a w przypadku przestępstw przeciwko interesom finansowym Unii, które każdego roku powodują znaczne szkody finansowe, UE musi zapewnić skuteczne działanie, zwiększające wartość wspólnych wysiłków wszystkich państw członkowskich, ponieważ ochronę budżetu UE przed nadużyciami można lepiej osiągnąć na szczeblu UE;
C. mając na uwadze, że w przypadku budżetu UE należy stosować zasadę „zero tolerancji”, aby skutecznie i spójnie rozwiązać problem nadużyć interesów finansowych Unii Europejskiej;
D. mając na uwadze, że państwa członkowskie ponoszą główną odpowiedzialność za wykonanie około 80% budżetu Unii oraz za gromadzenie zasobów własnych, jak określono w decyzji Rady 2007/436/WE, Euratom(2), którą wkrótce zastąpi decyzja Rady w sprawie zmienionego wniosku Komisji dotyczącego decyzji Rady w sprawie systemu zasobów własnych Unii Europejskiej (COM(2011)0739);
E. mając na uwadze, że zapewnienie ochrony interesów finansowych Unii jest równie istotne zarówno w odniesieniu do gromadzenia zasobów UE, jak i wydatków;
F. mając na uwadze, że 10% dochodzeń prowadzonych przez OLAF dotyczy transgranicznej przestępczości zorganizowanej, przy czym sprawy te odpowiadają 40% łącznych skutków finansowych dla interesów Unii Europejskiej;
G. mając na uwadze, że utworzenie Prokuratury Europejskiej jest jedynym aktem w zakresie wymiaru sprawiedliwości w sprawach karnych, do którego nie miałaby zastosowania zwykła procedura ustawodawcza;
H. mając na uwadze, że wniosek dotyczący rozporządzenia w sprawie ustanowienia Prokuratury Europejskiej jest nierozerwalnie związany z wnioskiem dotyczącym dyrektywy w sprawie zwalczania nadużyć na szkodę interesów finansowych Unii za pośrednictwem prawa karnego oraz z wnioskiem dotyczącym rozporządzenia w sprawie Agencji Unii Europejskiej ds. Współpracy Wymiarów Sprawiedliwości w Sprawach Karnych (Eurojust), które podlegają zwykłej procedurze ustawodawczej;
I. mając na uwadze, że przestrzeganie zasady praworządności musi być nadrzędnym założeniem całego prawodawstwa europejskiego, w szczególności w zakresie wymiaru sprawiedliwości oraz ochrony podstawowych praw człowieka;
J. mając na uwadze, że 14 izb parlamentów narodowych z 11 państw członkowskich zastosowało mechanizm żółtej kartki w stosunku do wniosku Komisji, i mając na uwadze, że w dniu 27 listopada 2013 r. Komisja postanowiła utrzymać wniosek, stwierdzając jednak, że uwzględni należycie uzasadnione opinie izb parlamentów narodowych w procesie ustawodawczym;
K. mając na uwadze, że art. 86 ust. 1 TFUE wymaga jednomyślności w Radzie dla ustanowienia Prokuratury Europejskiej; mając na uwadze, że osiągnięcie jednomyślności wydaje się bardzo mało prawdopodobne oraz że w związku z tym wydaje się, że niektóre państwa członkowskie ustanowią Prokuraturę Europejską w drodze wzmocnionej współpracy, która będzie wymagać od Komisji przedstawienia nowego wniosku;
1. uważa, że cel wniosku Komisji stanowi dalszy krok ku utworzeniu europejskiej przestrzeni wymiaru sprawiedliwości w sprawach karnych i umocnieniu narzędzi walki z nadużyciami na szkodę interesów finansowych Unii, zwiększając tym samym zaufanie podatników do UE;
2. uważa, że utworzenie Prokuratury Europejskiej mogłoby szczególnie zwiększyć wartość przestrzeni wolności, bezpieczeństwa i sprawiedliwości, przy założeniu udziału wszystkich państw członkowskich, ponieważ interesy finansowe Unii, a co za tym idzie interesy europejskich podatników wymagają ochrony we wszystkich państwach członkowskich;
3. wzywa Radę do intensywnego zaangażowania Parlamentu Europejskiego w swoje prace ustawodawcze poprzez stały przepływ informacji oraz stałe konsultacje z tą instytucją, tak aby osiągnąć wynik zgodny ze zmianami wprowadzonymi do Traktatu o funkcjonowaniu Unii Europejskiej na skutek procesu lizbońskiego oraz zasadniczo akceptowalny dla obu stron;
4. apeluje do europejskiego ustawodawcy, aby biorąc pod uwagę fakt, że spójność ogólnych działań UE w zakresie wymiaru sprawiedliwości jest niezbędna dla zapewnienia skuteczności, zajął się tym wnioskiem w świetle innych wniosków ściśle z nim powiązanych, takich jak wniosek dotyczący dyrektywy w sprawie zwalczania nadużyć na szkodę interesów finansowych Unii za pośrednictwem prawa karnego, wniosek dotyczący rozporządzenia w sprawie Agencji Unii Europejskiej ds. Współpracy Wymiarów Sprawiedliwości w Sprawach Karnych (Eurojust) i inne właściwe instrumenty w dziedzinie wymiaru sprawiedliwości w sprawach karnych, tak aby móc zapewnić pełną zgodność wniosku ze wszystkimi aktami wymienionymi powyżej oraz jego spójne wdrożenie;
5. podkreśla, że uprawnienia i praktyka Prokuratury Europejskiej muszą przestrzegać ogółu praw podstawowych zapisanych w Karcie praw podstawowych Unii Europejskiej, europejskiej konwencji praw człowieka oraz tradycji konstytucyjnej państw członkowskich; zwraca się w związku z tym do Rady o należyte uwzględnienie następujących zaleceń:
(i)
Prokuratura Europejska musi funkcjonować, ściśle przestrzegając zasady sprawiedliwego postępowania sądowego, a tym samym zasady sądu właściwego, która wymaga jasnego określenia ex ante kryteriów określających sąd, który ma sprawować jurysdykcję; ponieważ obecne sformułowanie art. 27 ust. 4 przyznaje Prokuraturze Europejskiej nadmierną swobodę stosowania różnych kryteriów dotyczących jurysdykcji, kryteria te powinny być wiążące i zhierarchizowane, aby zapewnić przewidywalności; w tym zakresie należy uwzględnić prawa podejrzanego; ponadto określenie kompetencji zgodnie z tymi kryteriami powinno podlegać kontroli sądowej;
(ii)
Prokuratura Europejska powinna uzyskać pełną niezależność zarówno wobec rządów krajowych, jak i instytucji UE, a także powinna być chroniona przed wszelkimi naciskami politycznymi;
(iii)
zakres kompetencji Prokuratury Europejskiej musi zostać precyzyjnie określony, umożliwiając określenie ex ante objętych nim przestępstw; Parlament apeluje o dokładny przegląd definicji zawartych w art. 13 wniosku Komisji w sprawie kompetencji pomocniczych, gdyż w obecnym brzmieniu wykraczają one poza zakres art. 86 ust. od 1 do 3 TFUE; należy to uczynić tak, aby dopilnować, aby rozszerzenie zakresu uprawnień Prokuratury Europejskiej na inne przestępstwa niż przestępstwa, które mają wpływ na interesy finansowe Unii, było możliwe z zastrzeżeniem łącznego spełnienia następujących warunków:
a)
konkretne postępowanie stanowi zarówno przestępstwo, które ma wpływ na interesy finansowe Unii, oraz inne przestępstwa; oraz
b)
przestępstwa, które mają wpływ na interesy finansowe Unii są dominujące, a pozostałe mają jedynie charakter poboczny; oraz
c)
pozostałe przestępstwa nie byłyby sądzone i karane, gdyby ich sprawcy nie byli ścigani i postawieni przed sądem w związku z przestępstwami, które mają wpływ na interesy finansowe Unii;
ponadto określenie właściwości zgodnie z tymi kryteriami powinno podlegać kontroli sądowej;
(iv)
uwzględniając fakt, że dyrektywa, o której mowa w art. 12 wniosku określającego przestępstwa podlegające właściwości Prokuratury Europejskiej, nie została jeszcze przyjęta, w tekście wniosku należy wyraźnie zaznaczyć, że Prokuratura Europejska nie może ścigać przestępstw, które nie były jeszcze określone w odnośnym prawie państw członkowskich w chwili popełnienia przestępstwa; Prokuratura Europejska nie powinna ponadto wykonywać swoich kompetencji w odniesieniu do przestępstw popełnionych zanim osiągnie pełną operacyjność; w związku z tym art. 71 wniosku powinien zostać odpowiednio zmieniony;
(v)
narzędzia i czynności dochodzeniowe dostępne Prokuraturze Europejskiej muszą być jednolite, precyzyjnie określone i spójne ze wszystkimi systemami prawnymi państw członkowskich, w których są wdrażane; ponadto kryteria stosowania czynności dochodzeniowych powinny być określone bardziej szczegółowo, aby wykluczyć wybór sądu ze względu na możliwość korzystniejszego rozstrzygnięcia sprawy (ang. forum shopping);
(vi)
dopuszczalność dowodów oraz ich ocena dokonywana zgodnie z art. 30 są kluczowymi elementami w postępowaniu karnym; odpowiednie przepisy muszą być jasne i jednolite we wszystkich obszarach zakresu jurysdykcji Prokuratury Europejskiej oraz muszą być w pełni zgodne z gwarancjami proceduralnymi; aby zapewnić taką zgodność, warunki dopuszczalności dowodów muszą przestrzegać wszystkich praw zagwarantowanych w Karcie praw podstawowych Unii Europejskiej, europejskiej konwencji praw człowieka oraz w orzecznictwie Europejskiego Trybunału Sprawiedliwości;
(vii)
prawo do skutecznego środka zaskarżenia sądowego pozostaje każdorazowo w mocy w odniesieniu do działalności Prokuratury Europejskiej w całej Unii; decyzje podjęte przez Prokuratora Europejskiego muszą zatem podlegać kontroli sądowej przed właściwym sądem; w związku z tym decyzje podejmowane przez Prokuratura Europejskiego przed postępowaniem lub niezależnie od niego, takie jak decyzje opisane w art. 27, 28 i 29 dotyczące kompetencji, umorzenia sprawy lub transakcji, powinny podlegać zaskarżeniu przed sądami Unii.
Art. 36 wniosku należy przeformułować, aby uniknąć obchodzenia przepisów Traktatu do jurysdykcji sądów Unii i nieproporcjonalnego ograniczania prawa do skutecznego środka zaskarżenia w postępowaniu sądowym na mocy art. 47 ust. 1 Karty praw podstawowych Unii Europejskiej;
(viii)
postanowienia art. 28 wniosku powinny jasno stanowić, że po umorzeniu przez Prokuratora Europejskiego sprawy dotyczącej wykroczenia krajowe organy ścigania mogą prowadzić dalsze dochodzenie i ściganie w sprawie, jeżeli pozwala na to prawo krajowe; oraz w przypadku braku odnośnych dowodów, któremu nie można przewidująco zaradzić przez podjęcie dalszych proporcjonalnych kroków dochodzeniowych, umorzenie jest obowiązkowe; ponadto podczas dochodzenia należy niezwłocznie sprawdzić, czy istnieją obowiązkowe powody umorzenia, a umorzenie powinno następować bez zbędnej zwłoki w przypadku stwierdzenia, że zastosowanie ma jeden z obowiązkowych powodów;
(ix)
bez względu na okoliczności należy unikać arbitralnego wymierzania sprawiedliwości; w związku z tym warunek „należytego wymierzenia sprawiedliwości” jako powód zawarcia transakcji, o której mowa w art. 29 ust. 1 wniosku, należy zastąpić bardziej szczegółowymi kryteriami; transakcję należy w szczególności wykluczyć z chwilą wnoszenia aktu oskarżenia, a w każdym przypadku w sprawach, które mogą zostać umorzone na mocy art. 28 wniosku, jak również w poważnych sprawach;
(x)
ponieważ uprawnienia Prokuratury Europejskiej wymagają nie tylko kontroli sądowej Trybunału Sprawiedliwości, lecz również nadzoru Parlamentu Europejskiego i parlamentów narodowych, należy przewidzieć odpowiednie przepisy, w szczególności aby zapewnić skuteczne i spójne praktyki w państwach członkowskich oraz zgodność z zasadą praworządności;
6. wzywa ponadto Radę, powołując się na najwyższe poszanowanie podstawowych zasad, których bezpośrednim wyrazem są prawo do rzetelnego postępowania sądowego oraz prawo do obrony w postępowaniu karnym, do uwzględnienia następujących zaleceń oraz do podjęcia stosownych działań:
(i)
wszystkie działania Prokuratury Europejskiej powinny zapewnić wysoką ochronę praw obrony, w szczególności uwzględniając fakt, że Unia może stać się obszarem działalności Prokuratury Europejskiej, w tempie operacyjnym, bez konieczności uciekania się do instrumentów wzajemnej pomocy prawnej; w tym kontekście przestrzeganie minimalnych norm UE w dziedzinie praw jednostek w postępowaniu karnym we wszystkich państwach członkowskich stanowi kluczowy element właściwego funkcjonowania Prokuratury Europejskiej.
Należy zauważyć w związku z tym, że harmonogram działań mających na celu umocnienie praw procesowych osób podejrzanych lub oskarżonych w postępowaniu karnym, przyjęty przez Radę dnia 30 listopada 2009 r., nie został dotychczas ukończony, a wniosek jedynie odsyła do przepisów prawa krajowego we wszystkich kwestiach dotyczących prawa do milczenia, domniemania niewinności, prawa do pomocy prawnej oraz do dochodzenia na rzecz obrony; w związku z tym, aby uszanować zasadę równości broni, prawo właściwe dla osoby podejrzanej lub oskarżonej objętej postępowaniem Prokuratury Europejskiej powinno także mieć zastosowanie do gwarancji proceduralnych w odniesieniu do czynności dochodzenia lub ścigania prowadzonych przez Prokuraturę Europejską, nie naruszając jakichkolwiek dodatkowych lub wyższych norm gwarancji proceduralnych przewidzianych w prawie Unii;
(ii)
po wygaśnięciu odnośnego okresu transpozycji, brak transpozycji lub niewłaściwa transpozycja do prawa krajowego jednego z unijnych aktów prawnych dotyczących praw procesowych nie mogą być nigdy interpretowane na niekorzyść osoby, której dotyczy dochodzenie lub postępowanie karne, a stosowanie tych aktów jest zawsze zgodne z orzecznictwem Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej i Europejskiego Trybunału Praw Człowieka;
(iii)
należy zapewnić poszanowanie zasady ne bis in idem;
(iv)
postępowanie w sprawach karnych musi być zgodne art. 6 Traktatu o Unii Europejskiej, art. 16 Traktatu o funkcjonowaniu Unii Europejskiej, z Kartą praw podstawowych Unii Europejskiej oraz z obowiązującym ustawodawstwem UE dotyczącym ochrony danych osobowych; należy zwrócić szczególną uwagę na prawa podmiotu danych, w przypadku gdy dane osobowe są przekazywane państwom trzecim lub organizacjom międzynarodowym;
7. wzywa Radę do uwzględnienia następujących zaleceń, aby dopilnować, by struktura Prokuratury Europejskiej była uniwersalna, sprawna i skuteczna oraz umożliwiająca osiągnięcie najlepszych wyników:
(i)
aby zapewnić powodzenie i sprawiedliwy wynik dochodzenia i ich koordynacji, osoby odpowiedzialne za ich prowadzenie muszą posiadać dogłębną wiedzę na temat systemów prawnych danych państw; W tym celu model organizacyjny Prokuratury Europejskiej powinien zapewnić na szczeblu centralnym odpowiednie kwalifikacje, doświadczenie i znajomość systemów prawnych państw członkowskich;
(ii)
aby zapewnić szybkie i skuteczne podejmowanie decyzji, należy zagwarantować możliwość rozszerzenia procesu decyzyjnego przez Prokuraturę Europejską przy wsparciu delegowanych prokuratorów krajowych właściwych dla poszczególnych spraw;
(iii)
ponadto, aby zapewnić Prokuraturze Europejskiej możliwość zagwarantowania najwyższych standardów w kwestii niezależności, skuteczności, doświadczenia i profesjonalizmu, jej pracownicy powinni posiadać możliwie najwyższe kwalifikacje i gwarantować osiągnięcie celów określonych w niniejszej rezolucji; w szczególności pracownicy ci będą mogli wywodzić się z systemu sądownictwa, zawodów prawniczych lub z innych sektorów, w których zdobyli wspomniane powyżej doświadczenie i kompetencje zawodowe, jak również należytą znajomość systemów prawnych państw członkowskich; w związku z tym oświadczenia Komisji zawarte w ust. 4 uzasadnienia wniosku i dotyczące kosztów ogólnych powinny odpowiadać faktycznym wymogom dotyczącym skuteczności i funkcjonalności Prokuratury Europejskiej;
(iv)
należy ustanowić mechanizm kontroli i sprawozdawczości rocznej z działalności Prokuratury Europejskiej;
8. przyjmuje do wiadomości koncepcję oparcia Prokuratury Europejskiej na istniejących strukturach, co zdaniem Komisji nie powinno pociągać za sobą znaczących nowych kosztów dla Unii lub jej państw członkowskich, ponieważ obsługą administracyjną urzędu zajmuje się Eurojust, a jego zasoby ludzkie będą pochodzić z istniejących podmiotów, takich jak OLAF;
9. wyraża wątpliwości co do wysuwanego we wniosku argumentu dotyczącego oszczędności, jako że Prokuratura Europejska musi ustanowić wyspecjalizowane wydziały, po jednym w każdym państwie członkowskim, które muszą dysponować dogłębną znajomością krajowych ram prawnych, aby skutecznie prowadzić dochodzenia i ścigać przestępstwa; domaga się przeprowadzenia analizy w celu oceny kosztów powołania Prokuratury Europejskiej dla budżetu UE i budżetów krajowych; apeluje o przeprowadzenie takiej analizy także w celu oceny korzyści;
10. z zaniepokojeniem zauważa, że wniosek oparty jest na założeniu, zgodnie z którym usługi administracyjne świadczone przez Eurojust nie będą miały żadnego wpływu pod względem finansów lub personelu na tę zdecentralizowaną agencję; uważa zatem, że ocena skutków finansowych jest myląca; podkreśla w związku z tym swój wniosek, aby Komisja przedstawiła zaktualizowaną ocenę skutków finansowych, uwzględniającą potencjalne zmiany wprowadzone przez ustawodawcę przed zakończeniem procesu ustawodawczego;
11. zaleca, aby zgodnie z postanowieniami art. 86 ust. 1 TFUE, na mocy którego Rada może ustanowić Prokuraturę Europejską „w oparciu o Eurojust”, Komisja przewidziała zwykłe przesunięcie zasobów finansowych z OLAF do Prokuratury Europejskiej, a Prokuratura Europejska skorzystała z wiedzy fachowej i wartości dodanej pracowników Eurojustu;
12. podkreśla, że nie otrzymał jednoznacznych informacji, czy Prokuratura Europejska, jako nowo tworzony organ, podlega redukcjom personelu planowanym we wszystkich instytucjach i organach Unii; wyraźnie zaznacza, że nie poparłaby takiego podejścia;
13. wzywa Radę do wyjaśnienia kompetencji wszystkich istniejących organów zajmujących się ochroną finansowych interesów Unii; zwraca uwagę, że niezwykle ważne jest doprecyzowanie i jednoznaczne rozgraniczenie stosunków między Prokuraturą Europejską a innymi już istniejącymi organami, takimi jak Eurojust i OLAF; podkreśla, że Prokuratura Europejska powinna wykorzystać długoletnie doświadczenie OLAF w zakresie prowadzenia dochodzeń, zarówno na szczeblu krajowym, jak i unijnym, w dziedzinach związanych z ochroną interesów finansowych Unii, w tym z korupcją; podkreśla w szczególności, że Rada powinna wyjaśnić kwestię komplementarności działań OLAF i Prokuratury Europejskiej w przypadku tzw. dochodzeń wewnętrznych i zewnętrznych; podkreśla, że w obecnym wniosku Komisji nie wyjaśniono ani relacji z Prokuraturą Europejską, ani sposobu prowadzenia dochodzeń wewnętrznych w instytucjach UE;
14. uważa, że należy przeprowadzić dodatkową analizę poświęconą kwestii jednoczesnego funkcjonowania OLAF, Eurojustu i Prokuratury Europejskiej, aby ograniczyć ryzyko sporów kompetencyjnych; zwraca się do Rady o sprecyzowanie zakresu kompetencji poszczególnych organów, określenie ewentualnego wspólnego zakresu kompetencji i potencjalnych niedoskonałości, oraz o zaproponowanie w stosownych przypadkach środków zaradczych;
15. z uwagi na prawdopodobne nieprzyjęcie wniosku w sprawie Prokuratury Europejskiej przez kilka państw członkowskich, domaga się wyjaśnienia, które jednostki organizacyjne OLAF i jaka część jego pracowników zostaną przeniesione do Prokuratury Europejskiej, a które pozostaną w OLAF; domaga się, aby OLAF zachował niezbędne środki na prowadzenie działalności w zakresie zwalczania nadużyć, która nie jest objęta mandatem Prokuratury Europejskiej;
16. zaznacza, że OLAF pozostanie właściwym organem dla tych państw członkowskich, które nie przystąpią do Prokuratury Europejskiej, oraz że należy przyznać im równoważny poziom gwarancji proceduralnych;
17. apeluje zatem do Komisji o zawarcie w rozporządzeniu dotyczącym OLAF, oprócz zmian wynikających z utworzenia Prokuratury Europejskiej, odpowiednich gwarancji proceduralnych, w tym możliwości zaskarżenia czynności dochodzeniowych podjętych przez OLAF;
18. uważa, że obowiązki organów krajowych w zakresie informowania Prokuratury Europejskiej o jakimkolwiek postępowaniu mogącym stanowić wykroczenie podlegające jego właściwości należy dostosować do obowiązków przewidzianych na szczeblu państw członkowskich, tak aby pierwsze nie wykraczały poza te drugie, przy czym obowiązki te nie powinny naruszać niezależności organów krajowych;
19. apeluje o utworzenie na szczeblu Unii specjalnego zbioru zasad zapewniających zharmonizowaną ochronę osób zgłaszających przypadki naruszenia;
20. wzywa Radę do dalszej poprawy efektywności i skuteczności trybunałów sprawiedliwości w poszczególnych państwach członkowskich, gdyż jest to niezbędne dla pomyślności projektu dotyczącego Prokuratury Europejskiej;
21. z zadowoleniem przyjmuje koncepcję umiejscowienia Prokuratury Europejskiej w istniejących strukturach zdecentralizowanych, a to poprzez udział delegowanych prokuratorów krajowych w roli „specjalnych doradców”; dostrzega potrzebę dogłębniejszego rozpatrzenia kwestii niezależności prokuratorów delegowanych od sądownictwa krajowego oraz przejrzystych procedur ich wyboru, aby uniknąć zarzutu faworyzowania kogokolwiek przez Prokuraturę Europejską;
22. uważa, że należy zapewnić w jednolity i skuteczny sposób odpowiednie szkolenia w dziedzinie prawa karnego UE dla delegowanych prokuratorów europejskich i ich pracowników;
23. przypomina Radzie i Komisji, że kwestią najwyższej wagi jest, aby Parlament Europejski, wspólustawodawca ram materialnych i proceduralnych prawa karnego, pozostał ściśle zaangażowany w proces tworzenia Prokuratury Europejskiej, a jego stanowisko było należycie uwzględniane na wszystkich etapach tego procesu; w tym celu zamierza utrzymywać częsty kontakt z Komisją i Radą, aby zapewnić owocną współpracę; jest w pełni świadom złożoności tego zadania oraz konieczności przyjęcia rozsądnych ram czasowych niezbędnych do jego realizacji, oraz zobowiązuje się do wyrażenia swojego stanowiska na temat dalszych działań w zakresie Prokuratury Europejskiej, w razie potrzeby w kolejnych sprawozdaniach śródokresowych;
24. apeluje do Rady, by poświęciła niezbędny czas na dogłębną ocenę wniosku Komisji oraz aby nie finalizowała negocjacji w pośpiechu; podkreśla, że należy unikać przedwczesnego przejścia do etapu wzmocnionej współpracy;
25. zobowiązuje swojego przewodniczącego do wystąpienia o dalszą analizę wniosku z Radą;
26. przypomina Radzie, że polityczne wytyczne określone powyżej uzupełnia załącznik techniczny do niniejszego rozporządzenia;
27. zobowiązuje swojego przewodniczącego do przekazania niniejszej rezolucji Radzie i Komisji.
ZAŁĄCZNIK DO PROJEKTU REZOLUCJI:
Motyw 22
Zmiana 1
Wniosek dotyczący rozporządzenia
Poprawka
(22) Przestępstwa przeciwko interesom finansowym Unii są często ściśle powiązane z innymi przestępstwami. Mając na uwadze skuteczność proceduralną oraz w celu uniknięcia możliwego naruszenia zasady ne bis in idem, kompetencje Prokuratury Europejskiej powinny również obejmować przestępstwa, które nie są technicznie zdefiniowane w prawie krajowym jako przestępstwa przeciwko interesom finansowym Unii, a ich znamiona są identycznie i nierozerwalnie związane ze znamionami przestępstw przeciwko interesom finansowym Unii. W takich przypadkach mieszanych, w których dominuje przestępstwo przeciwko interesom finansowym Unii, Prokuratura Europejska powinna wykonywać swoje kompetencje po konsultacji z właściwymi organami danego państwa członkowskiego. Przewagę należy ustalić na podstawie takich kryteriów, jak finansowy wpływ przestępstw na Unię i budżety krajowe, liczba ofiar lub inne okoliczności związane z wagą przestępstw lub mającymi zastosowanie sankcjami.
(22) Przestępstwa przeciwko interesom finansowym Unii są często ściśle powiązane z innymi przestępstwami. W celu uniknięcia możliwego naruszenia zasady ne bis in idem, kompetencje Prokuratury Europejskiej powinny również obejmować przestępstwa, które nie są technicznie zdefiniowane w prawie krajowym jako przestępstwa przeciwko interesom finansowym Unii, a ich znamiona są identycznie i nierozerwalnie związane ze znamionami przestępstw przeciwko interesom finansowym Unii. W takich przypadkach mieszanych, w których dominuje przestępstwo przeciwko interesom finansowym Unii, Prokuratura Europejska powinna wykonywać swoje kompetencje po konsultacji z właściwymi organami danego państwa członkowskiego. Dominację tę należy ustalić na podstawie takich kryteriów, jak finansowy wpływ przestępstw na Unię i budżety krajowe, liczba ofiar lub inne okoliczności związane z wagą przestępstw lub mającymi zastosowanie sankcjami.
Motyw 46
Zmiana 3
Wniosek dotyczący rozporządzenia
Poprawka
(46) Ogólne zasady przejrzystości mające zastosowanie do agencji Unii powinny również mieć zastosowanie do Prokuratury Europejskiej, lecz wyłącznie w odniesieniu do jej zadań administracyjnych, tak aby w żaden sposób nie naruszać wymogu zachowania poufności w jej działalności operacyjnej. Podobnie podczas postępowań administracyjnych prowadzonych przez Europejskiego Rzecznika Praw Obywatelskich należy przestrzegać wymogu zachowania poufności przez Prokuraturę Europejską.
(46) Ogólne zasady przejrzystości mające zastosowanie do agencji Unii powinny również mieć zastosowanie do Prokuratury Europejskiej; podczas postępowań administracyjnych prowadzonych przez Europejskiego Rzecznika Praw Obywatelskich należy przestrzegać wymogu zachowania poufności przez Prokuraturę Europejską.
Artykuł 13
Zmiana 2
Wniosek dotyczący rozporządzenia
Poprawka
1. Jeżeli przestępstwa, o których mowa w art. 12, są nierozerwalnie związane z przestępstwami innymi niż te, o których mowa w art. 12, i wspólne dochodzenie i ściganie tych przestępstw leży w interesie właściwego wymierzania sprawiedliwości, Prokuratura Europejska jest właściwa również w odniesieniu do takich innych przestępstw, pod warunkiem że przestępstwa, o których mowa w art. 12, są dominujące i wspomniane inne przestępstwa są oparte na identycznych faktach.
1. Jeżeli przestępstwa, o których mowa w art. 12, są związane z przestępstwami innymi niż te, o których mowa w art. 12, Prokuratura Europejska jest właściwa również w odniesieniu do takich innych przestępstw, pod warunkiem że spełnione zostały łącznie następujące warunki:
— jeden konkretny zbiór faktów stanowi jednocześnie zarówno przestępstwa, które mają wpływ na interesy finansowe Unii, oraz inne przestępstwo lub przestępstwa; oraz
— przestępstwo lub przestępstwa, które mają wpływ na interesy finansowe Unii, są dominujące, a te inne mają jedynie charakter poboczny; oraz
— dalsze ściganie i karanie tego innego przestępstwa lub tych innych przestępstw nie byłoby możliwe, gdyby nie były ścigane i rozstrzygane sądownie łącznie z przestępstwem lub przestępstwami, które mają wpływ na interesy finansowe Unii.
Jeżeli warunki te nie są spełnione, państwo członkowskie, które jest właściwe w odniesieniu do takich innych przestępstw, jest również właściwe w odniesieniu do przestępstw, o których mowa w art. 12.
Jeżeli warunki te nie są spełnione, państwo członkowskie, które jest właściwe w odniesieniu do takich innych przestępstw, jest również właściwe w odniesieniu do przestępstw, o których mowa w art. 12.
2. Prokuratura Europejska i krajowe organy ścigania konsultują się w celu ustalenia, który organ posiada kompetencje na podstawie ust. 1. W stosownych przypadkach, aby ułatwić ustalenie takiej kompetencji, można zaangażować Eurojust zgodnie z art. 57.
2. Prokuratura Europejska i krajowe organy ścigania konsultują się w celu ustalenia, który organ posiada kompetencje na podstawie ust. 1. W stosownych przypadkach, aby ułatwić ustalenie takiej kompetencji, można zaangażować Eurojust zgodnie z art. 57.
3. W przypadku braku porozumienia między Prokuraturą Europejską a krajowymi organami ścigania w sprawie kompetencji na podstawie ust. 1 krajowy organ sądowy właściwy do spraw przyznawania kompetencji w zakresie ścigania na poziomie krajowym podejmuje decyzję w sprawie przyznania kompetencji pomocniczych.
3. W przypadku braku porozumienia między Prokuraturą Europejską a krajowymi organami ścigania w sprawie kompetencji na podstawie ust. 1 krajowy organ sądowy właściwy do spraw przyznawania kompetencji w zakresie ścigania na poziomie krajowym podejmuje decyzję w sprawie przyznania kompetencji pomocniczych.
4. Ustalenie kompetencji na podstawie niniejszego artykułu nie podlega kontroli.
4. Ustalenie kompetencji na podstawie niniejszego artykułu może podlegać kontroli przez sąd pierwszej instancji określony na podstawie art. 27 ust. 4 wniosku, z jego własnej inicjatywy.
Artykuł 27
Zmiana 4
Wniosek dotyczący rozporządzenia
Poprawka
1. Prokurator Europejski oraz delegowani prokuratorzy europejscy mają takie same uprawnienia, jak prokuratorzy krajowi w zakresie prowadzenia postępowania i wnoszenia sprawy do sądu, w szczególności uprawnienie do stawiania zarzutów, uczestniczenia w gromadzeniu dowodów oraz egzekwowania dostępnych środków odwoławczych.
1. Prokurator Europejski oraz delegowani prokuratorzy europejscy mają takie same uprawnienia, jak prokuratorzy krajowi w zakresie prowadzenia postępowania i wnoszenia sprawy do sądu, w szczególności uprawnienie do stawiania zarzutów, uczestniczenia w gromadzeniu dowodów oraz egzekwowania dostępnych środków odwoławczych.
2. W przypadku gdy właściwy delegowany prokurator europejski uzna dochodzenie za zakończone, przedkłada streszczenie sprawy wraz projektem aktu oskarżenia oraz wykazem dowodów do wglądu Prokuratorowi Europejskiemu. Jeżeli Prokurator Europejski nie zaleci umorzenia sprawy na podstawie art. 28, poleca delegowanemu prokuratorowi europejskiemu wniesienie sprawy do właściwego sądu krajowego wraz z aktem oskarżenia lub przekazanie jej ponownie do objęcia dalszymi czynnościami dochodzeniowymi. Prokurator Europejski może również samodzielnie wnieść sprawę do właściwego sądu krajowego.
2. W przypadku gdy właściwy delegowany prokurator europejski uzna dochodzenie za zakończone, przedkłada streszczenie sprawy wraz projektem aktu oskarżenia oraz wykazem dowodów do wglądu Prokuratorowi Europejskiemu. Jeżeli Prokurator Europejski nie zaleci umorzenia sprawy na podstawie art. 28 lub jeżeli na jego zalecenie zawarcia transakcji zgodnie z art. 29, oferta zawarcia transakcji nie została przyjęta, poleca delegowanemu prokuratorowi europejskiemu wniesienie sprawy do właściwego sądu krajowego wraz z aktem oskarżenia lub przekazanie jej ponownie do objęcia dalszymi czynnościami dochodzeniowymi. Prokurator Europejski może również samodzielnie wnieść sprawę do właściwego sądu krajowego.
3. Akt oskarżenia wniesiony do właściwego sądu krajowego zawiera wykaz dowodów, które zostaną wykorzystane w trakcie procesu.
3. Akt oskarżenia wniesiony do właściwego sądu krajowego zawiera wykaz dowodów, które zostaną wykorzystane w trakcie procesu.
4. Prokurator krajowy, w ścisłym porozumieniu z delegowanym prokuratorem europejskim wnoszącym sprawę oraz mając na względzie należyte wymierzenie sprawiedliwości, wybiera jurysdykcję, w której odbędzie się proces, i określa właściwy sąd krajowy, uwzględniając następujące kryteria:
4. Właściwy sąd krajowy należy określić na podstawie następujących kryteriów, z uwzględnieniem ich hierarchii:
a) miejsce, w którym popełniono przestępstwo lub, w przypadku kilku przestępstw, w którym popełniono większość przestępstw;
a) miejsce, w którym popełniono przestępstwo lub, w przypadku kilku przestępstw, w którym popełniono większość przestępstw;
b) miejsce zwykłego pobytu podejrzanego;
b) miejsce zwykłego pobytu podejrzanego;
c) miejsce, w którym znajduje się dowód;
c) miejsce, w którym znajduje się dowód;
d) miejsce zwykłego pobytu bezpośrednich ofiar.
d) miejsce zwykłego pobytu bezpośrednich ofiar.
5. Jeżeli jest to konieczne do celów odzyskania środków, administracyjnych działań następczych lub monitorowania, Prokurator Europejski powiadamia właściwe organy krajowe, osoby zainteresowane i stosowne instytucje, organy i jednostki administracyjne Unii o akcie oskarżenia.
5. Jeżeli jest to konieczne do celów odzyskania środków, administracyjnych działań następczych lub monitorowania, Prokurator Europejski powiadamia właściwe organy krajowe, osoby zainteresowane i stosowne instytucje, organy i jednostki administracyjne Unii o akcie oskarżenia.
Artykuł 28
Zmiana 5
Wniosek dotyczący rozporządzenia
Poprawka
1. Prokurator Europejski umarza sprawę, jeżeli postępowanie stało się niemożliwe ze względu na którąkolwiek z następujących przyczyn:
1. Prokurator Europejski umarza sprawę, jeżeli postępowanie stało się niemożliwe ze względu na którąkolwiek z następujących przyczyn:
a) śmierć podejrzanego;
a) śmierć podejrzanego;
b) czyn będący przedmiotem dochodzenia nie stanowi przestępstwa;
b) czyn będący przedmiotem dochodzenia nie stanowi przestępstwa;
c) amnestia lub immunitet przyznany podejrzanemu;
c) amnestia lub immunitet przyznany podejrzanemu;
d) wygaśnięcie krajowych przepisów dotyczących przedawnień w zakresie postępowania;
d) wygaśnięcie krajowych przepisów dotyczących przedawnień w zakresie postępowania;
e) podejrzany został już prawomocnie uniewinniony lub skazany na podstawie tych samych faktów na terytorium Unii lub sprawę rozpatrzono zgodnie z art. 29.
e) podejrzany został już prawomocnie uniewinniony lub skazany na podstawie tych samych faktów na terytorium Unii lub sprawę rozpatrzono zgodnie z art. 29;
f) po przeprowadzeniu pełnego, kompleksowego i proporcjonalnego dochodzenia przez Prokuraturę Europejską, brakuje odpowiednich dowodów.
2. Prokurator Europejski może umorzyć sprawę na podstawie którejkolwiek z następujących przyczyn:
a) przestępstwo stanowi drobne wykroczenie według prawa krajowego wdrażającego dyrektywę 2013/XX/UE w sprawie zwalczania nadużyć na szkodę interesów finansowych Unii za pośrednictwem prawa karnego;
b) brak odpowiednich dowodów.
2. Prokurator Europejski może umorzyć sprawę, jeżeli przestępstwo stanowi drobne wykroczenie według prawa krajowego wdrażającego dyrektywę 2013/XX/UE w sprawie zwalczania nadużyć na szkodę interesów finansowych Unii za pośrednictwem prawa karnego;
3. Prokuratura Europejska może przekazywać umorzone przez siebie sprawy OLAF lub właściwym krajowym organom administracyjnym lub sądowym do celów odzyskania środków, podjęcia innych administracyjnych działań następczych lub monitorowania.
3. Prokuratura Europejska może przekazywać umorzone przez siebie sprawy OLAF lub właściwym krajowym organom administracyjnym lub sądowym do celów odzyskania środków, podjęcia innych administracyjnych działań następczych lub monitorowania.
4. W przypadku gdy dochodzenie wszczęto na podstawie informacji przedłożonych przez poszkodowaną stronę, Prokuratura Europejska powiadamia o tym przedmiotową stronę.
4. W przypadku gdy dochodzenie wszczęto na podstawie informacji przedłożonych przez poszkodowaną stronę, Prokuratura Europejska powiadamia o tym przedmiotową stronę.
Artykuł 29
Zmiana 6
Wniosek dotyczący rozporządzenia
Poprawka
1. Jeżeli sprawy nie umorzono i jeżeli będzie to leżało w interesie należytego wymierzenia sprawiedliwości, Prokuratura Europejska może zaproponować podejrzanemu, po naprawieniu szkody, uiszczenie jednorazowej grzywny, której zapłata będzie się wiązała z ostatecznym umorzeniem sprawy (transakcja). Jeżeli podejrzany się zgodzi, dokonuje płatności jednorazowej grzywny na rzecz Unii.
1. Jeżeli sprawy nie można umorzyć na podstawie art. 28 oraz jeżeli kara pozbawienia wolności byłaby nieproporcjonalna, nawet w przypadku pełnego udowodnienia czynu podczas rozprawy, Prokuratura Europejska może zaproponować podejrzanemu, po naprawieniu szkody, uiszczenie jednorazowej grzywny, której zapłata będzie się wiązała z ostatecznym umorzeniem sprawy (transakcja). Jeżeli podejrzany się zgodzi, dokonuje płatności jednorazowej grzywny na rzecz Unii.
2. Prokuratura Europejska nadzoruje pobór kwoty finansowej, której dotyczy transakcja.
2. Prokuratura Europejska nadzoruje pobór kwoty finansowej, której dotyczy transakcja.
3. Jeżeli podejrzany wyrazi zgodę na transakcję i dokona płatności, Prokurator Europejski ostatecznie umarza sprawę i oficjalnie powiadamia o tym właściwe krajowe organy ścigania i organy sądowe oraz stosowne instytucje, organy i jednostki administracyjne Unii.
4. Umorzenie, o którym mowa w ust. 3, nie podlega kontroli sądowej.
3. Jeżeli podejrzany wyrazi zgodę na transakcję i dokona płatności, Prokurator Europejski ostatecznie umarza sprawę i oficjalnie powiadamia o tym właściwe krajowe organy ścigania i organy sądowe oraz stosowne instytucje, organy i jednostki administracyjne Unii.
Artykuł 30
Zmiana 7
Wniosek dotyczący rozporządzenia
Poprawka
1. Dowody przedstawione przez Prokuraturę Europejską w sądzie pierwszej instancji są dopuszczane w procesie sądowym bez przeprowadzania walidacji ani podobnej procedury prawnej, nawet jeśli w prawie krajowym państwa członkowskiego, w którym zlokalizowany jest sąd, przewidziano inne przepisy dotyczące gromadzenia lub przedstawiania takich dowodów, w przypadku gdy sąd uzna, że ich dopuszczenie nie wpłynie negatywnie na uczciwość postępowania lub prawo do obrony zapisane w art. 47 i 48 Karty praw podstawowych Unii Europejskiej.
1. Dowody przedstawione przez Prokuraturę Europejską w sądzie pierwszej instancji są dopuszczane w przypadku gdy sąd uzna, że ich dopuszczenie nie wpłynie negatywnie na uczciwość postępowania lub prawo do obrony zapisane w Karcie praw podstawowych Unii Europejskiej, ani obowiązki państw członkowskich wynikające z art. 6 TUE.
2. Dopuszczenie dowodów nie narusza kompetencji sądów krajowych w zakresie swobodnej oceny dowodów przedstawionych przez Prokuraturę Europejską.
2. Dopuszczenie dowodów nie narusza kompetencji sądów krajowych w zakresie swobodnej oceny dowodów przedstawionych przez Prokuraturę Europejską.
Artykuł 33
Zmiana 8
Wniosek dotyczący rozporządzenia
Poprawka
1. Podejrzany i oskarżony zaangażowany w postępowanie Prokuratury Europejskiej ma prawo, zgodnie z prawem krajowym, do odmowy składania wyjaśnień w trakcie przesłuchania w odniesieniu do przestępstw, o których popełnienie jest podejrzewany, oraz otrzymuje informacje, że nie jest zobowiązany do oskarżenia samego siebie.
1. Podejrzany i oskarżony zaangażowany w postępowanie Prokuratury Europejskiej ma prawo do odmowy składania wyjaśnień w trakcie przesłuchania w odniesieniu do przestępstw, o których popełnienie jest podejrzewany, oraz otrzymuje informacje, że nie jest zobowiązany do oskarżenia samego siebie.
2. Podejrzanego i oskarżonego uważa się za niewinnego, dopóki jego wina nie zostanie stwierdzona zgodnie z prawem krajowym.
2. Podejrzanego i oskarżonego uważa się za niewinnego, dopóki jego wina nie zostanie stwierdzona.
Artykuł 34
Zmiana 9
Wniosek dotyczący rozporządzenia
Poprawka
Każdy podejrzany lub oskarżony o przestępstwo wchodzące w zakres kompetencji Prokuratury Europejskiej ma prawo, zgodnie z prawem krajowym, do otrzymania bezpłatnej lub częściowo odpłatnej pomocy prawnej od organów krajowych, jeżeli nie posiada wystarczających środków na pokrycie kosztów obrony.
Każdy podejrzany lub oskarżony o przestępstwo wchodzące w zakres kompetencji Prokuratury Europejskiej ma prawo do otrzymania bezpłatnej lub częściowo odpłatnej pomocy prawnej od organów krajowych, jeżeli nie posiada wystarczających środków na pokrycie kosztów obrony.
Artykuł 36
Zmiana 10
Wniosek dotyczący rozporządzenia
Poprawka
1. W przypadku gdy Prokuratura Europejska podejmuje czynności procesowe przy wypełnianiu swojej funkcji, wówczas do celów kontroli sądowej uznawana jest za organ krajowy.
Do celów kontroli sądowej Prokuratura Europejska uznawana jest za organ krajowy w odniesieniu do wszystkich czynności procesowych podejmowanych w ramach pełnienia swojej funkcji ścigania przed właściwym sądem pierwszej instancji. W odniesieniu do każdego innego działania lub zaniechania Prokuratura Europejska jest uznawana za organ Unii.
2. Jeżeli przepisy prawa krajowego uznaje się za mające zastosowanie na mocy niniejszego rozporządzenia, wówczas takich przepisów nie uznaje się za przepisy prawa Unii w rozumieniu art. 267 Traktatu.
Artykuł 69
Zmiana 11
Wniosek dotyczący rozporządzenia
Poprawka
Działania administracyjne Prokuratury Europejskiej są przedmiotem postępowania wyjaśniającego prowadzonego przez Europejskiego Rzecznika Praw Obywatelskich zgodnie z art. 228 Traktatu.
W przypadku niewłaściwego administrowania Prokuratura Europejska jest przedmiotem postępowania wyjaśniającego prowadzonego przez Europejskiego Rzecznika Praw Obywatelskich zgodnie z art. 228 Traktatu.
– uwzględniając dokument roboczy Komisji pt. „Turcja: sprawozdanie z postępów prac za rok 2013”(SWD(2013)0417),
– uwzględniając komunikat Komisji z dnia 16 października 2013 r. pt. „Strategia rozszerzenia i najważniejsze wyzwania na lata 2012–2013” (COM(2013)0700),
– uwzględniając swoje poprzednie rezolucje, szczególnie z dnia 10 lutego 2010 r. w sprawie sprawozdania o postępach Turcji w 2009 r.(1), z dnia 9 marca 2011 r. w sprawie sprawozdania o postępach Turcji w 2010 r.(2), z dnia 29 marca 2012 r. w sprawie sprawozdania o postępach Turcji w 2011 r.(3), z dnia 18 kwietnia 2013 r. w sprawie sprawozdania o postępach Turcji w 2012 r.(4) oraz z dnia 13 czerwca 2013 r. w sprawie sytuacji w Turcji(5),
– uwzględniając ramy negocjacyjne przyjęte dla Turcji w dniu 3 października 2005 r.,
– uwzględniając decyzję Rady 2008/157/WE z dnia 18 lutego 2008 r. w sprawie zasad, priorytetów i warunków ujętych w partnerstwie dla członkostwa zawartym z Republiką Turcji(6) („partnerstwo dla członkostwa”), jak również wcześniejsze decyzje Rady w sprawie partnerstwa dla członkostwa z 2001, 2003 i 2006 r.,
– uwzględniając konkluzje Rady z dnia 14 grudnia 2010 r., 5 grudnia 2011 r., 11 grudnia 2012 r. i 25 czerwca 2013 r.,
– uwzględniając Kartę praw podstawowych Unii Europejskiej,
– uwzględniając konkluzje zawarte w sprawozdaniu Komisarza Praw Człowieka Rady Europy z dnia 26 listopada 2013 r., w których podkreślone zostało niestosowne zachowanie organów porządku publicznego podczas demonstracji w Gezi,
– uwzględniając art. 110 ust. 2 Regulaminu,
A. mając na uwadze, że negocjacje z Turcją w sprawie przystąpienia zostały rozpoczęte w dniu 3 października 2005 r., a także mając na uwadze, że rozpoczęcie tych negocjacji stanowi punkt wyjścia dla długotrwałego i otwartego procesu opartego na sprawiedliwych i rygorystycznych warunkach i na zobowiązaniu do przeprowadzenia reform;
B. mając na uwadze fakt, że Turcja zobowiązała się do spełnienia kryteriów kopenhaskich, przeprowadzenia odpowiednich i skutecznych reform, podtrzymywania stosunków dobrosąsiedzkich i stopniowego dostosowania się do UE; mając na uwadze, że wysiłki te powinny być postrzegane jako okazja dla Turcji do kontynuowania procesu modernizacji;
C. mając na uwadze, że UE powinna pozostać punktem odniesienia dla reform w Turcji;
D. mając na uwadze, że całkowite spełnienie kryteriów kopenhaskich i zdolność UE do przyjmowania nowych państw, zgodnie z konkluzjami z posiedzenia Rady Europejskiej w grudniu 2006 r., pozostają podstawą do przystąpienia do UE,
E. mając na uwadze, że w swoich konkluzjach z dnia 11 grudnia 2012 r. Rada zaaprobowała nowe podejście Komisji do ram negocjacyjnych dla nowych państw kandydujących, zgodnie z którym podstawą polityki rozszerzenia jest praworządność, i potwierdziła, że w procesie negocjacyjnym kluczowe znaczenie ma rozdział 23 dotyczący sądownictwa i praw podstawowych oraz rozdział 24 dotyczący sprawiedliwości, wolności i bezpieczeństwa, które należy omówić na początkowym etapie negocjacji, tak by określić wyraźne punkty odniesienia i zapewnić wystarczającą ilość czasu na wprowadzenie koniecznych zmian do przepisów i reformę instytucji, dzięki czemu zapewni się dobre wyniki w zakresie wdrażania tych zmian i reform;
F. mając na uwadze fakt, że w komunikacie pt. „Strategia rozszerzenia i najważniejsze wyzwania na lata 2012–2013” Komisja stwierdziła, że z uwagi na gospodarkę, strategiczne położenie i ważną rolę w regionie Turcja jest partnerem strategicznym dla UE, jest istotnym elementem konkurencyjności Europy, a w ciągu ostatnich 12 miesięcy odnotowano w Turcji duże postępy w zakresie reform; mając na uwadze, że komisja zaapelowała o dalsze reformy i popieranie dialogu w obrębie sił politycznych w Turcji oraz szeroko pojmowanego społeczeństwa tureckiego;
G. mając na uwadze, że już ósmy rok z rzędu Turcja nie wypełniła postanowień wynikających z umowy o stowarzyszeniu WE-Turcja i z jego protokołu dodatkowego;
H. mając na uwadze, że dla własnego dobra oraz w celu poprawy stabilności, wspierania stosunków dobrosąsiedzkich Turcja musi zwiększyć wysiłki na rzecz rozwiązania nierozstrzygniętych kwestii dwustronnych, w tym nieuregulowanych zobowiązań prawnych i sporów o granice lądowe i morskie oraz przestrzeń powietrzną z jej bezpośrednimi sąsiadami, zgodnie z postanowieniami karty ONZ i prawem międzynarodowym;
I. mając na uwadze fakt, że Turcja może odegrać kluczową rolę w dywersyfikacji źródeł energii i szlaków przesyłowych ropy, gazu i elektryczności z krajów sąsiadujących do UE, oraz mając na uwadze stojące zarówno przed Turcją, jak i przed UE możliwości korzystania z bogatych zasobów energii odnawialnej, jakie posiada Turcja, pozwalających na stworzenie zrównoważonej gospodarki niskoemisyjnej;
J. mając na uwadze, że zwalczanie korupcji na wszystkich szczeblach jest ważnym elementem funkcjonowania praworządności;
K. mając na uwadze, że Turcja wciąż jest aktywnie zaangażowana w szerszym sąsiedztwie oraz jest ważnym podmiotem regionalnym;
Wiarygodne zaangażowanie oraz silne demokratyczne podwaliny kraju
1. z zadowoleniem przyjmuje sprawozdanie z postępów Turcji za rok 2013 i podziela pogląd Komisji, że Turcja jest partnerem strategicznym dla UE oraz że w ciągu ostatnich 12 miesięcy odnotowano w Turcji duże postępy w zakresie reform; podkreśla znaczenie i konieczność dalszych reform z myślą o zapewnieniu większej odpowiedzialności i przejrzystości administracji tureckiej, a także popierania dialogu w obrębie sił politycznych oraz szeroko pojmowanego społeczeństwa, zwłaszcza przez właściwe zaangażowanie społeczeństwa obywatelskiego i nadawanie mu uprawnień oraz pełne poszanowanie praw podstawowych i praworządności w praktyce; przypomina centralne znaczenie, jakie ma dla demokracji zasada rozdziału władz, praworządność i prawa podstawowe, i podkreśla znaczenie bezstronnego i niezależnego sądownictwa dla prawdziwie demokratycznego państwa;
2. zauważa transformacyjną moc negocjacji między Unią a Turcją i podkreśla znaczenie bliskiego dialogu i ścisłej współpracy między Unią a Turcją w procesie reform, tak aby negocjacje można było kontynuować i dostarczyć Turcji wyraźnych i wiarygodnych punktów odniesienia; podkreśla w związku z tym znaczenie wiarygodnych negocjacji, prowadzonych w dobrej wierze i opartych na obustronnym zaangażowaniu ze strony Turcji i Unii w skuteczne reformy umacniające demokratyczne podwaliny tureckiego społeczeństwa, promujących podstawowe wartości i prowadzących do pozytywnych zmian w instytucjach, prawodawstwie i mentalności społeczeństwa; w tym kontekście z zadowoleniem przyjmuje otwarcie negocjacji nad rozdziałem 22;
3. z zadowoleniem przyjmuje podpisanie przez UE i Turcję umowy o readmisji oraz rozpoczęcie w dniu 16 grudnia 2013 r. dialogu na temat liberalizacji systemu wizowego; podkreśla znaczenie osiągnięcia wspólnego dla Turcji i UE rozumienia znaczenia, jakie ma dla obu stron umowa o readmisji i plan działania prowadzący do liberalizacji systemu wizowego; apeluje w związku z tym do UE o udzielenie Turcji pełnego technicznego i finansowego wsparcia we wdrażaniu umowy o readmisji, a do Turcji o wprowadzenie odpowiedniej polityki mającej na celu udzielanie rzeczywistej międzynarodowej ochrony osobom ubiegającym się o azyl i zapewnienie poszanowania praw człowieka migrantów; uważa, że powołanie Dyrekcji Generalnej ds. Zarządzania Migracją i wdrażanie ustawy o cudzoziemcach i ochronie międzynarodowej to pierwszy pozytywny krok w tym kierunku; przypomina, że Turcja jest jednym z najważniejszych krajów tranzytowych dla nielegalnej migracji do UE i podkreśla znaczenie szybkiej ratyfikacji umowy o readmisji i jej rzeczywistego wdrożenia w stosunku do wszystkich państw członkowskich; apeluje do Turcji o pełne i efektywne wdrożenie obowiązujących dwustronnych umów o readmisji; podkreśla wyraźne korzyści ułatwienia dostępu do UE przedsiębiorcom, naukowcom, studentom i przedstawicielom społeczeństwa obywatelskiego i wzywa Turcję i Komisję do posunięcia się dalej w dialogu z myślą o poczynieniu znaczących postępów w liberalizacji systemu wizowego;
Spełnianie kryteriów kopenhaskich
4. wyraża głębokie zaniepokojenie niedawnymi wydarzeniami w Turcji w związku z oskarżeniami o korupcję na wysokim szczeblu; ubolewa nad odwołaniem prokuratorów i oficerów policji odpowiedzialnych za pierwotne śledztwa, ponieważ jest to sprzeczne z podstawowa zasadą niezależności sądownictwa i głęboko dotyka perspektywy na wiarygodne śledztwa; ubolewa nad poważnym spadkiem zaufania między rządem, sądownictwem, policją i mediami; nalega w związku z tym, aby rząd Turcji okazał pełne przywiązanie do zasad demokratycznych i powstrzymał się przed dalszymi ingerencjami w śledztwo i ściganie korupcji;
5. przypomina rządowi Turcji o podjętym przezeń zobowiązaniu do wykorzenienia korupcji, w szczególności przez wdrożenie większości zaleceń przedstawionych w sprawozdaniu z oceny z 2005 r. przez Grupę Państw przeciwko Korupcji Rady Europy (GRECO); apeluje do rządu Turcji o zagwarantowanie właściwego działania trybunału obrachunkowego zgodnie z obowiązującymi standardami międzynarodowymi oraz o zapewnienie pełnego dostępu do jego sprawozdań, również tych o siłach bezpieczeństwa, społeczeństwu i zainteresowanym instytucjom, ze szczególnym uwzględnieniem Wielkiego Zgromadzenia Narodowego Turcji; wzywa Turcję do zagwarantowania współpracy wszystkich ministerstw z trybunałem obrachunkowym; ponownie podkreśla konieczność ustanowienia policji sądowej, pracującej pod nadzorem sądownictwa;
6. wskazuje na kluczową rolę systemu kontroli i równowagi w każdym nowoczesnym państwie demokratycznym oraz na podstawową rolę, jaką Wielkie Zgromadzenie Narodowe Turcji ma do odegrania w centrum tureckiego systemu politycznego, stanowiąc ramy dla dialogu i konsensusu budowanego z udziałem wszystkich partii politycznych; jest zaniepokojony polityczną polaryzacją i brakiem gotowości ze strony rządu i opozycji do prac nad konsensusem w sprawie kluczowych reform oraz opracowania nowej konstytucji; wzywa wszystkie podmioty polityczne, rząd i siły opozycyjne do współpracy na rzecz zwiększenia pluralistycznej wizji w instytucjach państwowych oraz promowania modernizacji i demokratyzacji państwa i społeczeństwa; podkreśla kluczową rolę organizacji społeczeństwa obywatelskiego oraz potrzebę odpowiedniego komunikowania się ze społeczeństwem na temat procesu reform; wzywa polityczną większość do aktywnego zaangażowania różnych sił politycznych oraz organizacji społeczeństwa obywatelskiego w proces omawiania odnośnych reform oraz do uwzględniania ich interesów i poglądów w sposób kompleksowy; podkreśla, że reforma konstytucyjna musi pozostać najwyższym priorytetem w procesie dalszej modernizacji i demokratyzacji Turcji;
7. jest zaniepokojony systematycznym profilowaniem urzędników państwowych, policji i sił bezpieczeństwa przez władze w oparciu o religię i przynależność etniczną czy polityczną;
8. podkreśla pilną potrzebę poczynienia dalszych postępów we wdrażaniu zmian konstytucyjnych z 2010 r., zwłaszcza przyjęcia przepisów w zakresie ochrony danych osobowych i wojskowego wymiaru sprawiedliwości, a także przepisów wprowadzających środki w zakresie akcji afirmacyjnej w celu wspierania równości płci; podkreśla znaczenie ścisłego wdrożenia tych zmian legislacyjnych po ich przyjęciu;
9. zaleca komitetowi pojednawczemu uzyskanie konsensusu w sprawie 60 poprawek do konstytucji, ale wyraża niepokój z powodu zawieszenia jego prac i obecnego braku postępów; jest głęboko przekonany, że należy kontynuować prace nad nową konstytucją dla Turcji, ponieważ jest ona kluczowa dla procesu reformowania tego kraju; podkreśla znaczenie osiągnięcia, w ramach procesu reformy konstytucyjnej, porozumienia dotyczącego skutecznego systemu rozdziału władz i kompleksowej definicji obywatelstwa, w celu uchwalenia w pełni demokratycznej konstytucji, która zapewni równe prawa wszystkim obywatelom Turcji; podkreśla, że jako państwo członkowskie Rady Europy Turcja mogłaby skorzystać na aktywnym dialogu z komisją wenecką dotyczącym procesu reformy konstytucyjnej; podkreśla, że proces reformy konstytucji należy przeprowadzać w przejrzysty i kompleksowy sposób, przy pełnym zaangażowaniu społeczeństwa obywatelskiego na wszystkich etapach;
10. wyraża głębokie zaniepokojenie nową ustawą w sprawie Naczelnej Rady Sędziów i Prokuratorów i podkreśla mocną centralną rolę nadaną ministrowi sprawiedliwości, co nie jest zgodne z zasadą niezależnego sądownictwa jako koniecznego warunku wstępnego pełnego funkcjonowania demokratycznego systemu kontroli i równowagi; podkreśla, że zasady rządzące wyborem, składem i funkcjonowaniem Naczelnej Rady Sędziów i Prokuratorów powinny być w pełni zgodne z europejskimi normami, i wzywa rząd Turcji do ścisłego konsultowania się z Komisją Europejską i komisją wenecką, a także do zmiany nowej ustawy w sprawie Naczelnej Rady Sędziów i Prokuratorów zgodnie z ich zaleceniami;
11. z zadowoleniem przyjmuje pakiet na rzecz demokratyzacji, przedstawiony przez rząd w dniu 30 września 2013 r., i nawołuje rząd do jego szybkiego i pełnego wdrożenia; ponadto wzywa rząd Turcji do należytego konsultowania się z opozycją i odpowiednimi organizacjami społeczeństwa obywatelskiego w ramach przygotowań do wdrożenia prawodawstwa oraz do kontynuacji działań reformatorskich na rzecz przeglądu ordynacji wyborczej, co obejmuje obniżenie progu 10%, a także odpowiedniego zaangażowania wszystkich warstw tureckiego społeczeństwa w celu wzmocnienia demokracji i lepszego odzwierciedlenia pluralizmu panującego w kraju; podkreśla pilną potrzebę opracowania kompleksowego prawodawstwa przeciw dyskryminacji oraz powołania organu ds. walki z dyskryminacją i równości; wzywa w związku z tym rząd Turcji do zagwarantowania, że prawodawstwo dotyczące przestępstw z nienawiści zapewnia ochronę wszystkim obywatelom i społecznościom, także mniejszościom oraz osobom LGBT; zachęca rząd do niezwłocznego podjęcia działań w celu wzmocnienia praw społeczności alewitów; wzywa do dalszych wysiłków na rzecz zwalczania dyskryminacji wobec mniejszości romskiej, a także zwiększania szans na rynku pracy i ograniczenia liczby osób przedwcześnie kończących naukę;
12. z zadowoleniem przyjmuje powołanie nowych instytucji, mianowicie Urzędu Rzecznika Praw Obywatelskich oraz Tureckiego Urzędu Krajowego ds. Praw Człowieka, które rozpoczęły działalność w 2013 r. i które dają obywatelom dodatkowe możliwości ubiegania się o ochronę ich podstawowych praw i wolności;
13. głęboko ubolewa nad utratą życia przez protestujących i policjantów, nadmiernym używaniem siły przez policję oraz gwałtownymi działaniami niektórych marginalnych grup; jest zdania, że protesty w parku Gezi świadczą zarówno o tym, że Turcję zamieszkuje dynamiczne społeczeństwo obywatelskie, jak i o tym, że potrzebne są w trybie pilnym dalszy ważny dialog i reformy dotyczące promowania wartości podstawowych; uważa za godne pożałowania wyraźne niepowodzenie, jakie poniosły sądy w karaniu tych wszystkich urzędników państwowych i oficerów policji, którzy są odpowiedzialni za nadmierną przemoc, śmierć i poważne obrażenia protestujących w parku Gezi, i w związku z tym z zadowoleniem przyjmuje trwające dochodzenia administracyjne (wszczęte przez ministerstwo spraw wewnętrznych), śledztwa sądowe i dochodzenia prowadzone przez rzecznika praw obywatelskich w związku ze skargami odnoszącymi się do wydarzeń w parku Gezi jako nową możliwość pokazania pełnego zobowiązania się do praworządności i postawienia winnych przed wymiarem sprawiedliwości; ma nadzieję, że te dochodzenia i śledztwa zajmą się tymi sprawami w pełni i niezwłocznie; wzywa Turcję do przyjęcia odpowiednich procedur przeglądu wewnętrznego oraz ustanowienia niezależnego organu nadzoru wykroczeń popełnionych przez policję; jest zdania, że wydarzenia w parku Gezi uwypuklają konieczność przeprowadzenia dalekosiężnych reform w celu zagwarantowania poszanowania wolności zgromadzeń; zachęca ministerstwo spraw wewnętrznych i policję do opracowania metod bardziej powściągliwego postępowania z protestami publicznymi i zwłaszcza apeluje do nich o niepowstrzymywanie i nieutrudnianie pracy zespołów medycznych, prawników i innych osób zapewniających podstawowe prawa protestujących; wyraża zaniepokojenie działaniami podjętymi wobec pracowników służby zdrowia, prawników, pracowników naukowych, studentów i stowarzyszeń zawodowych w związku z ich pokojowym udziałem w wydarzeniach w parku Gezi;
14. zauważa, że bezprecedensowa fala protestów odzwierciedla również uzasadnione dążenia wielu obywateli tureckich do pogłębienia demokracji; powtarza, że w ustroju demokratycznym rządy muszą promować tolerancję i zapewniać wszystkim obywatelom wolność religii i wyznania; wzywa rząd do uszanowania różnorodności i bogactwa społeczeństwa tureckiego;
15. wyraża głębokie zaniepokojenie bardzo ograniczonym relacjonowaniem przebiegu wydarzeń w parku Gezi przez tureckie media oraz zwolnieniem z pracy dziennikarzy, którzy krytykowali reakcję rządu na te wydarzenia; przypomina, że wolność wypowiedzi i pluralizm mediów, w tym cyfrowych i społecznościowych, stanowią podstawę europejskich wartości oraz że niezależna prasa ma zasadnicze znaczenie dla demokratycznego społeczeństwa, ponieważ umożliwia obywatelom czynny udział w procesach wspólnego podejmowania decyzji w oparciu o informacje, wzmacniając tym samym demokrację; wyraża głębokie zaniepokojenie nową ustawą o internecie, która wprowadza nadmierną kontrolę państwa nad dostępem do internetu i monitorowanie go i może znacząco wpłynąć na wolność wypowiedzi, dziennikarstwo śledcze, demokratyczną kontrolę i dostęp do politycznie różnorodnych informacji za pośrednictwem internetu; podkreśla poważne zaniepokojenie wyrażone przez UE oraz Organizacji Bezpieczeństwa i Współpracy w Europie i apeluje do rządu Turcji o zmianę tej ustawy zgodnie z europejskimi standardami dotyczącymi wolności mediów i wolności wypowiedzi; po raz kolejny wyraża zaniepokojenie faktem, że większość mediów jest w rękach dużych koncernów i jest w nich skoncentrowana wraz z szerokim spektrum interesów biznesowych, oraz wskazuje na niepokojące powszechne zjawisko stosowania autocenzury przez właścicieli mediów i dziennikarzy; jest zaniepokojony zwolnieniem dziennikarzy ze stanowisk w mediach z powodu krytyki rządu; jest głęboko zaniepokojony praktykami karania właścicieli krytykujących mediów; wyraża zaniepokojenie skutkami akredytacji przez instytucje państwowe, dotyczącej głównie mediów opozycyjnych; wyraża głębokie zaniepokojenie szczególnie dużą liczbą dziennikarzy przetrzymywanych obecnie w areszcie tymczasowym, co podważa wolność wypowiedzi i mediów, oraz wzywa turecki wymiar sprawiedliwości do przyjrzenia się tym sprawom i do jak najszybszego ich rozwiązania; podkreśla specjalną rolę, jaką media publiczne odgrywają w umacnianiu demokracji, i apeluje do rządu Turcji o zapewnienie niezależności i trwałości publicznych służb medialnych zgodnie z normami europejskimi;
16. wyraża głębokie zaniepokojenie i niezadowolenie z powodu braku rzeczywistego dialogu i konsultacji w sprawie projektu ustawy o internecie oraz projektu ustawy o Naczelnej Radzie Sędziów i Prokuratorów oraz zauważa, że jest to postępowanie zgoła odmienne od wcześniejszych przypadków dobrej współpracy; jest głęboko zaniepokojony tym, że ustawa o internecie oraz ustawa o Naczelnej Radzie Sędziów i Prokuratorów sprowadzają Turcję z drogi ku spełnieniu kryteriów kopenhaskich, oraz wzywa rząd Turcji do nawiązania prawdziwego, konstruktywnego dialogu w sprawie obu ustaw oraz przyszłego ustawodawstwa, w szczególności ustawodawstwa dotyczącego mediów i sądownictwa, oraz do uczynienia wszystkiego, co w jej mocy, by ożywić proces negocjacji i pokazać szczere zaangażowanie na rzecz europejskiej perspektywy Turcji, w tym przez zmianę ustawy o internecie i ustawy o Naczelnej Radzie Sędziów i Prokuratorów;
17. wyraża niepokój w związku z niedawnymi oświadczeniami tureckiego premiera, iż może on podjąć działania wykraczające poza postanowienia ustawy o internecie i zakazać korzystania z serwisów Facebook i YouTube;
18. zauważa, że powołana w 2011 r. delegacja ad hoc Parlamentu ds. obserwacji procesów dziennikarzy w Turcji, o której mowa w rezolucjach Parlamentu w sprawie sprawozdań dotyczących postępów Turcji w 2011 r. i w 2012 r., przedstawiła tymczasowe sprawozdanie z działalności w 2013 r., oparte na faktycznych ustaleniach, oraz przedstawi końcowe sprawozdanie z działalności dnia 1 kwietnia 2014 r.;
19. dostrzega obawy społeczeństwa tureckiego dotyczące nadmiernie szerokiego zakresu sprawy „Ergenekon”, uchybień w zakresie rzetelnego procesu sądowego oraz zarzutów użycia niespójnych dowodów przeciwko oskarżonym, które – podobnie jak w przypadku sprawy „Sledgehammer” – podważyły publiczną akceptację wyroku; w tym kontekście podkreśla po raz kolejny, że dochodzenie w sprawie kurdyjskiej organizacji Koma Civakên Kurdistan (KCK) musi dowieść siły oraz właściwego, niezależnego, bezstronnego i przejrzystego funkcjonowania tureckich instytucji demokratycznych i sądownictwa oraz zdecydowanego i bezwarunkowego zobowiązania się do przestrzegania praw podstawowych; wzywa delegację UE w Ankarze, by bacznie obserwowała dalszy przebieg tych spraw, w tym ewentualne postępowania odwoławcze oraz warunki przetrzymywania, a także zdawała relację Komisji i Parlamentowi;
20. zwraca szczególną uwagę na procesy Füsuna Erdoğana i Pinara Seleka; jest zdania, że procesy te stanowią przykład uchybień tureckiego wymiaru sprawiedliwości, i wyraża zaniepokojenie z powodu tego, że postępowanie prowadzone przeciwko Pinarowi Selekowi trwało 16 lat; nalega, aby wszelkie procesy były prowadzone w sposób przejrzysty z zachowaniem praworządności i przy zapewnieniu odpowiednich warunków;
21. wyraża zaniepokojenie pogłębiającym się podziałem kulturowym w Turcji dotyczącym tzw. „kwestii stylu życia”, który grozi rozpoczęciem ingerowania przez władze w życie prywatne obywateli, czego przykładem są niedawne oświadczenia w sprawie liczby dzieci, jaką powinny posiadać kobiety, koedukacyjnych domów studenckich oraz sprzedaży alkoholu;
22. zauważa, że wdrożenie trzeciego pakietu reform sądownictwa doprowadziło do zwolnienia wielu zatrzymanych osób, i z zadowoleniem przyjmuje czwarty pakiet reform sądownictwa jako kolejny ważny krok na drodze ku dostosowaniu tureckiego sądownictwa do norm i wartości UE; zauważa w szczególności: (i) nowe, ważne rozróżnienie między swobodą wypowiedzi, prasy i zgromadzeń a nakłanianiem do przemocy lub popełnienia aktów terrorystycznych, (ii) ograniczenie wykroczenia, jakim jest pochwalanie przestępstwa lub przestępcy, do przypadków, w których stwarza to oczywiste i nieuchronne zagrożenie dla porządku publicznego, oraz (iii) zawężenie zakresu wykroczenia, jakim jest popełnienie przestępstwa w imieniu organizacji przez osobę niebędącą jej członkiem, wyłącznie do organizacji zbrojnych;
23. przychylnie odnosi się do inicjatyw podjętych przez Naczelną Radę Sędziów iProkuratorów wspierających przeszkolenie dużej liczby sędziów i prokuratorów w zakresie praw człowieka oraz promujących dokładną i operacyjną wykładnię orzeczeń Europejskiego Trybunału Praw Człowieka; zwraca uwagę na przyjęcie planu działania na rzecz zapobiegania przypadkom naruszeń europejskiej konwencji praw człowieka i wzywa rząd do zapewnienia szybkiego i skutecznego wdrożenia tego planu, aby ostatecznie znaleźć rozwiązanie wszelkich kwestii poruszonych w orzeczeniach Trybunału, w których stwierdzono, że Turcja naruszyła przepisy europejskiej konwencji praw człowieka; zachęca rząd do kontynuowania ambitnych reform wymiaru sprawiedliwości w oparciu o potrzebę poczynienia postępów w dziedzinie obrony i promowania praw podstawowych; w związku z tym podkreśla konieczność zreformowania w trybie pilnym prawa antyterrorystycznego;
24. wzywa Turcję, by zobowiązała się do walki z bezkarnością oraz doprowadziła do pomyślnego zakończenia starań o przystąpienie do Rzymskiego Statutu Międzynarodowego Trybunału Karnego;
25. ponownie podkreśla wagę otwarcia na wczesnym etapie negocjacji rozdziału 23 (sądownictwo i prawa podstawowe) i rozdziału 24 (wymiar sprawiedliwości i sprawy wewnętrzne) i zamknięciu ich wraz z końcem negocjacji; podkreśla, że byłoby to zgodne z nowym podejściem Komisji wobec nowych krajów kandydujących; przypomina, że otwarcie tych rozdziałów opiera się na spełnieniu warunków określonych w oficjalnych punktach odniesienia, i w związku z tym podkreśla, że przekazanie Turcji oficjalnych punktów odniesienia na czas otwarcia rozdziałów 23 i 24 zapewniłoby czytelne wskazówki dotyczące procesu reformy i ożywiłoby go, a w szczególności stanowiłoby dla procesu reformy w Turcji jasno określony filar, oparty na normach europejskich, ze szczególnym odniesieniem do sądownictwa; wzywa zatem Radę, by ponownie poczyniła starania na rzecz opracowania oficjalnych punktów odniesienia, a ostatecznie – po spełnieniu ustalonych kryteriów – na rzecz otwarcia rozdziałów 23 i 24; wzywa Turcję do jak najściślejszej współpracy w tym celu; wzywa Komisję, aby niezwłocznie wsparła dalszy dialog i współpracę z Turcją w dziedzinie sądownictwa i praw podstawowych oraz wymiaru sprawiedliwości i spraw wewnętrznych w ramach pozytywnego programu;
26. wyraża uznanie dla decyzji Zgromadzenia Fundacji dotyczącej zwrócenia gruntów historycznego monastyru św. Gabriela wspólnocie syryjskiej w Turcji, zgodnie z obietnicą złożoną przez rząd w pakiecie na rzecz demokratyzacji; podkreśla znaczenie dalszego zapewniania odpowiednich ram prawnych dotyczących przywracania praw własności wszystkim wspólnotom religijnym; podkreśla znaczenie kontynuowania procesu reformy w dziedzinie wolności myśli, sumienia i wyznania przez umożliwienie wspólnotom wyznaniowym uzyskiwania osobowości prawnej, eliminowanie wszelkich ograniczeń w kształceniu, mianowaniu i sukcesji kleru, dostosowanie się do odnośnych orzeczeń Europejskiego Trybunału Praw Człowieka i zaleceń komisji weneckiej oraz likwidację wszelkich form dyskryminacji lub barier na tle religijnym; wzywa rząd Turcji do rozpatrzenia wniosku wspólnoty alewitów o uznanie cemevi za odrębne miejsca kultu; podkreśla znaczenie usunięcia wszystkich przeszkód uniemożliwiających szybkie ponowne otwarcie seminarium na wyspie Halki oraz publiczne stosowanie eklezjastycznego tytułu patriarchy ekumenicznego; wzywa Yargitay (Sąd Najwyższy) do zmiany swej decyzji o przekształceniu historycznego kościoła Hagia Sophia w Trabzonie w meczet i doprowadzenia do jego niezwłocznego otwarcia na nowo jako muzeum;
27. wyraża poparcie dla projektu stworzenia bazy danych dotyczącej przemocy wobec kobiet, opracowywanej obecnie przez Ministerstwo Rodziny i Polityki Społecznej; wzywa do uzupełnienia istniejącego prawodawstwa dotyczącego tworzenia schronisk dla kobiet będących ofiarami przemocy domowej odpowiednimi mechanizmami dalszego monitorowania, w przypadkach gdy gminy nie stworzą takich schronisk; popiera starania czynione przez Ministerstwo ds. Rodziny i Polityki Społecznej na rzecz podniesienia kar za wymuszone wczesne małżeństwa, którym należy położyć kres, oraz zachęca Ministerstwo do kontynuacji tej drogi; apeluje o dalsze działania na rzecz położenia kresu tak zwanym zabójstwom honorowym; ponownie wyraża zaniepokojenie niskim poziomem włączenia społecznego i gospodarczego kobiet oraz uczestnictwa kobiet w aktywności zawodowej, w polityce oraz na wyższych szczeblach administracji i zachęca rząd do przyjęcia odpowiednich środków promujących aktywniejszy udział kobiet w życiu gospodarczym i politycznym Turcji; apeluje do partii politycznych o podjęcie konkretnych działań, aby wspierać wzmocnienie pozycji kobiet w zakresie ich czynnego udziału w polityce; podkreśla zasadniczą rolę, jaką odgrywają kształcenie i szkolenie zawodowe w propagowaniu społecznego i gospodarczego włączenia kobiet, oraz znaczenie uwzględniania równouprawnienia w procesie ustawodawczym i w procesie wdrażania prawa;
28. zdecydowanie popiera inicjatywę rządu na rzecz usilnego dążenia do rozwiązania kwestii kurdyjskiej na podstawie negocjacji z Partią Pracujących Kurdystanu (PKK) w celu położenia kresu działalności terrorystycznej PKK; z zadowoleniem przyjmuje wprowadzenie możliwości nauczania w języku kurdyjskim w szkołach prywatnych i zachęca rząd do wprowadzenia koniecznych reform służących wspieraniu praw społecznych, kulturalnych i gospodarczych społeczności kurdyjskiej, w tym przez nauczanie w języku kurdyjskim w szkołach publicznych, na podstawie stosownych konsultacji z właściwymi zainteresowanymi stronami oraz opozycją, przy czym powinien temu przyświecać ogólny cel, jakim jest ułatwienie rzeczywistego otwarcia się na żądania przyznania praw podstawowych wszystkim obywatelom Turcji; zwraca się do Turcji o podpisanie Europejskiej karty języków regionalnych lub mniejszościowych Rady Europy; wyraża zaniepokojenie dużą liczbą procesów wszczętych przeciwko pisarzom i dziennikarzom poruszającym kwestię kurdyjską, a także aresztowaniem wielu kurdyjskich polityków, burmistrzów i członków rad miejskich, działaczy związkowych, prawników, demonstrantów oraz obrońców praw człowieka w związku z procesem KCK; wzywa opozycję do aktywnego poparcia negocjacji i reform jako ważnego kroku, który przyniesie korzyści całemu społeczeństwu tureckiemu; wzywa władze Turcji i Komisję do nawiązania ścisłej współpracy w zakresie oceny, które programy Instrumentu Pomocy Przedakcesyjnej (IPA) mogłyby zostać wykorzystane do promowania trwałego rozwoju na południowym wschodzie w ramach negocjowania rozdziału 22;
29. z zadowoleniem przyjmuje oczekiwane szybkie wdrożenie oświadczenia rządu tureckiego o zamiarze ponownego otwarcia szkoły dla mniejszości greckiej na wyspie Gökçeada (Imroz), które stanowi ważny krok dla zachowania dwukulturowego charakteru tureckich wysp Gökçeada (Imroz) i Bozca (Tenedos) zgodnie z rezolucją nr 1625(2008) Zgromadzenia Parlamentarnego Rady Europy; zauważa jednak, że należy poczynić dalsze kroki, aby rozwiązać problemy, z którymi zmagają się członkowie greckiej mniejszości, w szczególności w odniesieniu do praw własności; w tym celu, zważywszy na malejącą liczbę członków mniejszości, wzywa władze Turcji do zachęcania i wspierania rodzin należących do mniejszości, które przebywają na emigracji i pragną powrócić na wyspę;
30. jest zdania, że dialog społeczny oraz zaangażowanie partnerów społecznych mają żywotne znaczenie dla rozwoju zamożnego i pluralistycznego społeczeństwa, oraz jako sposób wspierania włączenia społecznego i gospodarczego do szeroko pojmowanego społeczeństwa; podkreśla znaczenie dalszych postępów w dziedzinie polityki społecznej i zatrudnienia, w szczególności w celu usunięcia wszelkich przeszkód utrudniających faktyczne funkcjonowanie i niezakłóconą działalność związków zawodowych, zwłaszcza w małych i średnich przedsiębiorstwach, opracowania krajowej strategii zatrudnienia, zaradzenia problemowi pracy nierejestrowanej, poszerzenia zakresu mechanizmów ochrony społecznej oraz zwiększenia poziomu zatrudnienia kobiet i osób niepełnosprawnych; odnotowuje wdrożenie nowego ustawodawstwa dotyczącego praw związków zawodowych zarówno w sektorze publicznym, jak i prywatnym oraz wzywa Turcję do czynienia wszelkich starań na rzecz pełnego dostosowania ustawodawstwa do norm MOP, w szczególności prawa do strajku i do rokowań zbiorowych; podkreśla znaczenie otwarcia rozdziału 19 dotyczącego polityki społecznej i zatrudnienia;
Budowanie dobrosąsiedzkich stosunków
31. docenia stałe wysiłki Turcji i Grecji podejmowane w celu poprawy stosunków dwustronnych, w tym za pomocą spotkań dwustronnych; wyraża jednak ubolewanie, że deklaracja casus belli, wydana przez Wielkie Zgromadzenie Narodowe Turcji wobec Grecji, nie została wycofana; nalega, aby rząd turecki zaprzestał regularnego naruszania greckiej przestrzeni powietrznej i wód terytorialnych oraz przerwał przeloty tureckich samolotów wojskowych nad wyspami greckimi;
32. wzywa rząd Turcji do bezzwłocznego podpisania i ratyfikowania Konwencji Narodów Zjednoczonych o prawie morza, która jest częścią wspólnotowego dorobku prawnego, oraz przypomina o całkowitej legalności wyłącznej strefy ekonomicznej Republiki Cypryjskiej; wzywa Turcję do poszanowania suwerennych praw państw członkowskich, w tym praw dotyczących poszukiwania i eksploatacji zasobów naturalnych na terytoriach lub wodach podlegających ich zwierzchnictwu;
33. ponownie wyraża silne poparcie zarówno dla zjednoczenia Cypru, na podstawie rozwiązania sprawiedliwego i trwałego dla obu społeczności, oraz przychylnie odnosi się w tym względzie do wspólnej deklaracji przywódców obu społeczności w sprawie wznowienia rozmów na temat zjednoczenia Cypru i zobowiązania się obu stron do rozwiązania opartego na dwuspołecznościowej i dwustrefowej federacji o równości politycznej, a zjednoczony Cypr, jako członek ONZ i UE, będzie miał jedną międzynarodową osobowość prawną, jedno zwierzchnictwo i jedno obywatelstwo zjednoczonego Cypru; pochwala zaangażowanie obu stron na rzecz stworzenia pozytywnej atmosfery w celu zapewnienia pomyślnego zakończenia rozmów oraz na rzecz środków budujących zaufanie służących wspieraniu procesu negocjacyjnego; zwraca się do Turcji o aktywne wsparcie negocjacji ukierunkowanych na sprawiedliwe, kompleksowe i trwałe rozwiązanie, pod egidą sekretarza generalnego ONZ i zgodnie z odnośnymi rezolucjami Rady Bezpieczeństwa ONZ; apeluje do Turcji, by rozpoczęła wycofywanie swoich sił z Cypru i przekazała ONZ kontrolę nad zamkniętym dystryktem Famagusty zgodnie z rezolucją Rady Bezpieczeństwa ONZ nr 550 (1984); wzywa Republikę Cypryjską do otwarcia portu w Famaguście pod nadzorem służb celnych UE, aby wspierać pozytywną atmosferę sprzyjającą skutecznemu zakończeniu trwających negocjacji w sprawie zjednoczenia i umożliwić Turkom cypryjskim bezpośredni handel w legalny sposób, który będzie możliwy do zaakceptowania przez wszystkich; przyjmuje do wiadomości propozycje rządu cypryjskiego dotyczące wyżej wymienionych kwestii;
34. z zadowoleniem przyjmuje wspólne oświadczenie burmistrza Alexisa Galanosa i burmistrza Oktaya Kayalpa z dnia 10 grudnia 2013 r., w którym wyrazili oni zdecydowane poparcie dla zjednoczonej Famagusty;
35. przychylnie odnosi się do decyzji Turcji dotyczącej przyznania Komitetowi ds. Osób Zaginionych dostępu do odgrodzonej strefy wojskowej w północnej części Cypru i zachęca Turcję do umożliwienia dostępu do odnośnych archiwów i stref wojskowych w celach ekshumacyjnych; apeluje o zwrócenie szczególnej uwagi na pracę wykonaną przez Komitet ds. Osób Zaginionych;
36. podkreśla znaczenie spójnego i kompleksowego podejścia do kwestii bezpieczeństwa we wschodniej części basenu Morza Śródziemnego i apeluje do Turcji, aby umożliwiła prowadzenie dialogu politycznego między UE i NATO przez wycofanie swojego weta w sprawie współpracy na linii UE-NATO z udziałem Cypru, a jednocześnie wzywa Republikę Cypryjską do wycofania weta przeciw udziałowi Turcji w Europejskiej Agencji Obrony;
37. apeluje do Turcji i Armenii, aby przystąpiły do normalizacji swoich stosunków przez bezwarunkową ratyfikację protokołów w sprawie nawiązania stosunków dyplomatycznych, otwarcie granic i aktywną poprawę stosunków, ze szczególnym uwzględnieniem współpracy transgranicznej i integracji gospodarczej;
Zacieśnienie współpracy między UE i Turcją
38. ubolewa nad faktem, że Turcja odmówiła wypełniania wobec wszystkich państw członkowskich zobowiązań w zakresie pełnego i niedyskryminacyjnego wdrożenia protokołu dodatkowego do umowy o stowarzyszeniu WE z Turcją; przypomina, że ta odmowa ma nadal poważny wpływ na proces negocjacyjny;
39. zauważa, że Turcja pozostaje szóstym co do wielkości partnerem handlowym UE, a UE jest największym handlowym partnerem Turcji – 38% wszystkich obrotów handlowych Turcji trafia do UE, a prawie 71% bezpośrednich inwestycji zagranicznych w tym kraju pochodzi z UE; z zadowoleniem przyjmuje prowadzoną właśnie ocenę funkcjonowania unii celnej między UE a Turcją, której celem jest określenie jej skutków dla obu stron oraz zdefiniowanie możliwości jej usprawnienia, a także apeluje do Turcji o usunięcie ograniczeń w swobodnym przepływie towarów;
40. jest przekonany, że ze względu na strategiczną rolę Turcji jako węzła energetycznego i źródła bogatych zasobów energii odnawialnej należy rozważyć ścisłą współpracę między UE a Turcją w dziedzinie energii oraz wartość otworzenia negocjacji w sprawie rozdziału 15 dotyczącego energii w celu zapewnienia stosownych ram regulacyjnych; podkreśla następnie znaczenie zaangażowania Turcji w proces kształtowania europejskiej polityki energetycznej; podkreśla konieczność zajęcia się priorytetami dotyczącymi zmiany klimatu, energii ze źródeł odnawialnych i efektywności energetycznej oraz podkreśla w tym względzie możliwości współpracy między UE i Turcją w sprawach dotyczących energii ekologicznej; zwraca się do Komisji, aby traktowała priorytetowo finansowanie w Turcji projektów dotyczących energii ze źródeł odnawialnych, sieci energetycznej i wzajemnych powiązań; zwraca się do Turcji o pełne wdrożenie ustawodawstwa w sprawie oceny oddziaływania środowiskowego bez czynienia wyjątków dla dużych projektów;
41. odnotowuje większe zaangażowanie Turcji w Europie Południowo-Wschodniej, zwłaszcza w Bośni i Hercegowinie, i zachęca władze Turcji do dostosowania swojego stanowiska do wspólnej polityki zagranicznej i bezpieczeństwa UE, do koordynowania działań dyplomatycznych z wiceprzewodniczącą / wysoką przedstawiciel oraz do dalszego zacieśniania współpracy z państwami członkowskimi;
42. z zadowoleniem przyjmuje zaangażowanie Turcji w udzielanie pomocy humanitarnej prawie milionowi uchodźców z Syrii; zwraca się do Turcji, aby bacznie monitorowała granice w celu zapobieżenia wstępowi bojowników i wwozowi broni służącej grupom, którym udowodniono udział w systematycznych przypadkach łamania praw człowieka lub brak zaangażowania w demokratyczną transformację Syrii; jest przekonany, że UE, Turcja i inne międzynarodowe zainteresowane strony powinny aktywnie poszukiwać sposobów na wypracowanie wspólnej strategicznej wizji promowania niezwłocznego rozwiązania politycznego i demokratycznego dla Syrii i wspierania politycznej i gospodarczej stabilności w regionie, ze szczególnym uwzględnieniem Jordanii, Libanu, Iranu i Iraku; zwraca w szczególności uwagę ma trudne warunki alawickiej społeczności uchodźców z Syrii, którzy szukają schronienia na obrzeżach dużych miast, i zwraca się do Turcji, aby dopilnowała tego, by pomoc mogła faktycznie do nich trafić; podkreśla znaczenie zabezpieczenia dostępu społeczności uchodźców do edukacji i zatrudnienia i wyraża jednocześnie niepokój z powodu społeczno-gospodarczych skutków obecności społeczności uchodźców dla miast i wsi znajdujących się w pobliżu obozów dla uchodźców; zwraca się do Komisji, państw członkowskich i społeczności międzynarodowej o ścisłą współpracę z Turcją w zakresie zapewniania pomocy społeczności uchodźców;
o o o
43. zobowiązuje swojego przewodniczącego do przekazania niniejszej rezolucji Radzie, Komisji, wiceprzewodniczącej / wysokiej przedstawiciel, sekretarzowi generalnemu Rady Europy, przewodniczącemu Europejskiego Trybunału Praw Człowieka, rządom i parlamentom państw członkowskich oraz rządowi i parlamentowi Republiki Turcji.
– uwzględniając swoje wcześniejsze sprawozdania i rezolucje w sprawie Arktyki, z których najnowsza została przyjęta w styczniu 2011 r.,
– uwzględniając wspólny komunikat Komisji i Wysokiego Przedstawiciela Unii do Spraw Zagranicznych i Polityki Bezpieczeństwa z dnia 26 czerwca 2012 r. zatytułowany „Kształtowanie polityki realizowanej przez Unię Europejską w regionie Arktyki: postępy poczynione od 2008 r. i dalsze działania” (JOIN(2012) 19), a także komunikat Komisji z dnia 20 listopada 2008 r. zatytułowany „Unia Europejska a region arktyczny” (COM(2008)0763),
– uwzględniając działanie przygotowawcze „Strategiczna ocena oddziaływania rozwoju Arktyki na środowisko”,
– uwzględniając opinię Europejskiego Komitetu Ekonomiczno-Społecznego z 2013 r. w sprawie polityki UE wobec Arktyki,
– uwzględniając Konwencję Narodów Zjednoczonych o prawie morza,
– uwzględniając program Rady Arktycznej na lata 2013–2015 pod przewodnictwem Kanady,
– uwzględniając deklarację kiruńską Rady Arktycznej z dnia 15 maja 2013 r.,
– uwzględniając porozumienie o partnerstwie między UE a Grenlandią na lata 2007–2013 oraz umowę o partnerstwie w sprawie połowów między UE i Grenlandią,
– uwzględniając swoją rezolucję ustawodawczą z dnia 5 lutego 2014 r. w sprawie projektu decyzji Rady w sprawie stosunków między Unią Europejską, z jednej strony, a Grenlandią i Królestwem Danii, z drugiej strony(1),
– uwzględniając „Horyzont 2020” – program ramowy UE w zakresie badań naukowych i innowacji na lata 2014–2020,
– uwzględniając oświadczenie w sprawie 20. rocznicy powstania Euro-arktycznej Rady Morza Barentsa, wydane w Kirkenes w dniach 3–4 czerwca 2013 r.,
– uwzględniając strategie krajowe i dokumenty polityczne dotyczące problemów Arktyki pochodzące odpowiednio z Finlandii, Szwecji, Danii i Grenlandii, Norwegii, Rosji, USA, Kanady i Zjednoczonego Królestwa,
– uwzględniając oświadczenia przyjęte przez Parlamentarne Forum Wymiaru Północnego we wrześniu 2009 r. w Brukseli oraz w lutym 2011 r. w Tromsø i w Archangielsku w listopadzie 2013 r.,
– uwzględniając wspólne oświadczenie trzeciego posiedzenia ministerialnego odnowionego wymiaru północnego, które odbyło się w Brukseli w dniu 18 lutego 2013 r.,
– uwzględniając priorytety Euro-arktycznej Rady Morza Barentsa na lata 2013–2015 pod przewodnictwem Finlandii,
– uwzględniając oświadczenie 9. Konferencji Parlamentarzystów Regionu Arktycznego, która odbyła się w Brukseli w dniach 13–15 września 2010 r., oraz oświadczenie 10. Konferencji Parlamentarzystów Regionu Arktycznego, która odbyła się w Akureyri w dniach 5–7 września 2012 r., a także oświadczenie na temat statusu obserwatora UE w Radzie Arktycznej złożone przez stałą komisję Konferencji Parlamentarzystów Regionu Arktycznego (SCPAR) w Murmańsku w dniu 19 września 2013 r.,
– uwzględniając zalecenia Rady Nordyckiej z 2012 r.,
– uwzględniając dyrektywę Parlamentu Europejskiego i Rady 2013/30/UE z dnia 12 czerwca 2013 r. w sprawie bezpieczeństwa działalności związanej ze złożami ropy naftowej i gazu ziemnego na obszarach morskich(2),
– uwzględniając swoją rezolucję z dnia 20 kwietnia 2012 r. w sprawie różnorodności biologicznej będącej naszym ubezpieczeniem na życie i naszym naturalnym kapitałem: unijna strategia ochrony różnorodności biologicznej na okres do 2020 r.(3),
– uwzględniając swoją rezolucję z dnia 5 lutego 2014 r. w sprawie ram polityki w zakresie klimatu i energii do roku 2030(4),
– uwzględniając sprawozdanie Wspólnego Komitetu Parlamentarnego Europejskiego Obszaru Gospodarczego z dnia 28 października 2013 r. w sprawie polityki wobec Arktyki,
– uwzględniając wyroki Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej z dnia 3 października 2013 r. w sprawie C-583/11P oraz z dnia 25 kwietnia 2013 r. w sprawie T-526/10 dotyczące stwierdzenia nieważności rozporządzenia Komisji (UE) nr 737/2010 z dnia 10 sierpnia 2010 r. ustanawiającego szczegółowe zasady wykonania rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady (WE) nr 1007/2009 w sprawie handlu produktami z fok(5),
– uwzględniając sprawozdanie zespołu Światowej Organizacji Handlu (WTO) z dnia 25 listopada 2013 r. zatytułowane „Wspólnoty Europejskie – środki zakazujące importu produktów z fok i obrotu nimi”, rozdział 1.3.5 (przedstawiający orzeczenie w trybie prejudycjalnym wydane w dniu 29 stycznia 2013 r.), a także uwzględniając notyfikację UE o odwołaniu się do organu apelacyjnego WTO z dnia 29 stycznia 2014 r.,
– uwzględniając raport Nordregio nr 2009:2 pt. „Strong, Specific and Promising – Towards a Vision for the Northern Sparsely Populated Areas in 2020” [Mocna, konkretna i obiecująca – wizja dotycząca słabo zaludnionych obszarów północnych w 2020 r.],
– uwzględniając art. 110 ust. 2 i 4 Regulaminu,
A. mając na uwadze, że UE ma interesy w Arktyce z racji praw i obowiązków wynikających z prawa międzynarodowego, jej zaangażowania w politykę dotyczącą ochrony środowiska, klimatu i innych dziedzin oraz z racji finansowania i działalności badawczej, a także posiada tam interesy ekonomiczne;
B. mając na uwadze, że w czerwcu 2012 r. Komisja i Wysoki Przedstawiciel Unii do Spraw Zagranicznych i Polityki Bezpieczeństwa opublikowali wspólny komunikat zatytułowany „Kształtowanie polityki realizowanej przez Unię Europejską w regionie Arktyki: postępy poczynione od 2008 r. i dalsze działania”;
C. mając na uwadze, że Rada dotychczas nie opublikowała swoich konkluzji dotyczących wspólnego komunikatu Komisji/ESDZ z lata 2012 r;
D. mając na uwadze, że Parlament aktywnie uczestniczy w pracach SCPAR za pośrednictwem swojej delegacji ds. stosunków ze Szwajcarią, Islandią i Norwegią oraz w Konferencji Parlamentarzystów Regionu Arktycznego;
E. mając na uwadze, że Dania, Finlandia i Szwecja należą do krajów arktycznych; mając na uwadze, że jedyny lud tubylczy w UE – Lapończycy – mieszka w regionie arktycznym na terytorium Finlandii i Szwecji, a także Norwegii i Rosji;
F. mając na uwadze, że Francja, Niemcy, Zjednoczone Królestwo, Polska, Hiszpania i Włochy – obserwatorzy w Radzie Arktycznej – wykazują znaczne zaangażowanie w Arktyce i silne zainteresowanie przyszłym dialogiem i współpracą z Radą Arktyczną;
G. mając na uwadze, że zaangażowani i wiarygodni partnerzy – Islandia i Norwegia są stowarzyszone z UE w ramach EOG i na mocy układu z Schengen;
H. mając na uwadze, że Arktyka jest zamieszkanym regionem, w którym znajdują się niepodległe państwa; mając na uwadze, że europejski region arktyczny obejmuje nowoczesne społeczeństwa przemysłowe, obszary wiejskie oraz społeczności tubylcze; mając na uwadze, że czynne zaangażowanie tych regionów w rozwój polityki UE-Arktyka ma zasadnicze znaczenie dla zapewnienia legitymacji, wzajemnego zrozumienia i lokalnego wsparcia dla zaangażowania UE na rzecz Arktyki;
I. mając na uwadze długotrwałe zaangażowanie UE w Arktyce przez uczestnictwo we wspólnej polityce dotyczącej wymiaru północnego prowadzonej z Rosją, Norwegią i Islandią, we współpracy na Morzu Barentsa, w szczególności w ramach Euro-arktycznej Rady Morza Barentsa i Rady Regionu Morza Barentsa, a także w strategicznym partnerstwie z Kanadą, Stanami Zjednoczonymi i Rosją oraz przez jej działalność w ostatnich latach w charakterze aktywnego obserwatora ad hoc w Radzie Arktycznej;
J. mając na uwadze, że Rada Arktyczna podjęła w dniu 15 maja 2013 r. w Kirunie decyzję o „pozytywnym rozpatrzeniu” wniosku UE o przyznanie jej statusu stałego obserwatora; mając na uwadze, że ta pozytywna decyzja zawiera warunek rozwiązania przez UE i Kanadę kwestii zakazu dotyczącego produktów z fok; mając na uwadze, że UE i Kanada są w trakcie rozwiązywania tej kwestii; mając na uwadze, że UE już pracuje w charakterze ww. stałego obserwatora w Radzie Arktycznej;
K. mając na uwadze, że UE i jej państwa członkowskie wnoszą znaczny wkład w badania prowadzone w Arktyce; mając na uwadze, że unijne programy, w tym nowy program ramowy „Horyzont 2020”, a także europejskie fundusze strukturalne i inwestycyjne wspierają prowadzone w tym regionie ważne projekty badawcze, które przynoszą korzyści zwłaszcza narodom i gospodarkom państw arktycznych;
L. mając na uwadze, że aby utrzymać średni wzrost temperatury na poziomie poniżej dwóch stopni Celsjusza, do 2050 roku można eksploatować jedynie 20% światowych zasobów paliw kopalnych;
M. mając na uwadze, że według szacunków w regionie arktycznym znajduje się około jedna piąta światowych nieodkrytych zasobów węglowodorów, jednak potrzebne są bardziej rozległe badania;
N. mając na uwadze, że rosnące zainteresowanie regionem arktycznym ze strony podmiotów spoza Arktyki, takich jak Chiny, Japonia, Indie i inne kraje, przeznaczanie przez nie środków finansowych na badania polarne oraz potwierdzenie statusu stałego obserwatora w Radzie Arktycznej przyznanego Korei Południowej, Chinom, Japonii, Indiom i Singapurowi świadczą o coraz większym geopolitycznym zainteresowaniu Arktyką w skali światowej;
O. mając na uwadze, że inwestycjom gospodarczym i rozwojowi ekonomicznemu muszą towarzyszyć badania i rozwój, oceny wpływu oraz ochrona ekosystemu, aby zagwarantować zrównoważony rozwój regionu arktycznego;
P. mając na uwadze, że głównym priorytetem pozostaje pogodzenie perspektyw i interesów gospodarczych z wyzwaniami społeczno-kulturalnymi, ekologicznymi i środowiskowymi w drodze zrównoważonego rozwoju, co odzwierciedlają również krajowe strategie na rzecz Arktyki w państwach arktycznych;
1. z zadowoleniem przyjmuje wspólny komunikat Komisji i Wysokiego Przedstawiciela Unii do Spraw Zagranicznych i Polityki Bezpieczeństwa z dnia 26 czerwca 2012 r. jako ważny element struktury zapewniającej stały rozwój polityki UE wobec Arktyki;
2. ponawia apel o zgodną politykę UE wobec Arktyki oraz o spójną strategię i skonkretyzowany plan działania dotyczący zaangażowania UE w Arktyce, kładący nacisk na zagadnienia społeczno-ekonomiczne i środowiskowe; uważa, że ten strategiczny wybór ma zasadnicze znaczenie dla zapewnienia zgodności z prawem oraz lokalnego poparcia zaangażowania UE w Arktyce;
3. podkreśla, że zwiększona eksploatacja zasobów naturalnych Arktyki musi dokonywać się w sposób zapewniający poszanowanie i korzyści dla lokalnej ludności, zarówno tubylczej, jak i nieautochtonicznej, i z przyjęciem pełnej odpowiedzialności za wrażliwe środowisko Arktyki;
4. podkreśla gospodarcze szanse oraz różnorodność gałęzi przemysłu w regionie arktycznym i regionie subarktycznym, takich jak turystyka, przemysł morski i żegluga morska, energia odnawialna, technologia środowiskowa i czysta technologia, przemysł wydobywczy gazu i ropy, morski przemysł wydobywczy, leśnictwo i przetwórstwo drewna, przemysł wydobywczy, usługi transportowe i komunikacyjne, technologie informacyjne i rozwiązania internetowe, rybołówstwo i akwakultura, rolnictwo i tradycyjne źródła utrzymania, np. chów reniferów; dostrzega ich wpływ i znaczenie zarówno dla regionu, jak i całej Europy, podkreślając zaangażowanie podmiotów europejskich z kręgów gospodarczych i badawczo-rozwojowych;
5. odnotowuje kiruńską deklarację Rady Arktycznej z maja 2013 r. i jej decyzję w sprawie przyznania statusu stałego obserwatora UE i innym podmiotom państwowym; nalega na Komisję, aby śledziła pozostającą do rozwiązania z Kanadą kwestię zakazu dotyczącego produktów z fok oraz należycie informowała Parlament o postępach; ubolewa z powodu wpływu, jaki rozporządzenie UE w sprawie zakazu dotyczącego produktów z fok miało na część ludności, a w szczególności na tubylczą kulturę i źródła utrzymania;
6. przypomina o posiadanym przez UE i jej państwa członkowskie statusie aktywnych członków innych ważnych dla spraw Arktyki gremiów i instrumentów, takich jak Międzynarodowa Organizacja Morska (IMO) i Konwencja o różnorodności biologicznej (CBD); podkreśla potrzebę ponownego nakierowania działalności instytucji UE na te obszary, istotne ze względu na interesy polityczne, środowiskowe lub gospodarcze UE i jej państw członkowskich; podkreśla w szczególności potrzebę uwzględniania interesów UE oraz europejskich państw i regionów arktycznych przy stosowaniu, zmianie i rozwijaniu programów lub polityk UE, które mają lub mogą mieć wpływ na Arktykę, tak aby służyły one regionowi Arktyki jako całości;
7. uznaje Euro-arktyczną Radę Morza Barentsa za ważną platformę współpracy między Danią, Finlandią, Norwegią, Rosją, Szwecją oraz Komisją; odnotowuje działania Euro-arktycznej Rady Morza Barentsa w dziedzinie zdrowia i spraw społecznych, edukacji i badań, energii, kultury oraz turystyki; zauważa doradczą rolę Grupy Roboczej ds. Ludów Tubylczych w ramach Euro-arktycznej Rady Morza Barentsa;
8. stanowczo opowiada się za swobodą prowadzenia badań w Arktyce i zachęca do szerokiej współpracy między państwami prowadzącymi wielodyscyplinarne badania w regionie arktycznym oraz tworzenia infrastruktury badawczej;
9. przypomina wkład UE w badania i rozwój, a także zaangażowanie europejskich podmiotów gospodarczych w regionie Arktyki;
10. podkreśla, że niezawodne sieci informacyjne o dużej pojemności oraz usługi cyfrowe są niezbędne do wzrostu aktywności gospodarczej oraz dobrobytu ludności Arktyki;
11. wzywa Komisję do przedstawienia wniosków w sprawie możliwości rozwinięcia projektu Galileo lub projektów takich jak europejski program monitorowania Ziemi, które mogą mieć wpływ na Arktykę, aby umożliwić bezpieczniejszą i szybszą żeglugę po wodach Arktyki, inwestując w ten sposób w bezpieczeństwo i dostępność zwłaszcza Przejścia Północno-Wschodniego, w celu przyczynienia się do lepszego prognozowania ruchów lodu, przygotowania lepszych map dna morskiego Arktyki oraz zrozumienia głównych procesów geodynamicznych tego obszaru;
12. podkreśla konieczność dysponowania niezawodnymi systemami monitorowania i obserwacji śledzącymi zmieniające się warunki w Arktyce;
13. podkreśla konieczność zapewniania przez ośrodki kompetencji bezpieczeństwa, gotowości na wypadek sytuacji wyjątkowej oraz sprzętu ratunkowego; zaleca, aby UE aktywnie przyczyniała się do rozwijania takich ośrodków kompetencji;
14. z zadowoleniem przyjmuje zidentyfikowanie obszarów o szczególnym znaczeniu ekologicznym i biologicznym w regionie Arktyki na mocy Konwencji o różnorodności biologicznej (CBD), gdyż jest to ważne działanie gwarantujące skuteczną ochronę różnorodności biologicznej Arktyki; podkreśla również, że duże znaczenie ma stosowanie podejścia polegającego na zarządzaniu ekosystemowym w środowisku przybrzeżnym, morskim i lądowym Arktyki, na co zwróciła uwagę grupa ekspertów Rady Arktycznej ds. zarządzania ekosystemowego;
15. ponownie stwierdza, że poważne obawy dotyczące stanu środowiska na wodach arktycznych wymagają specjalnej uwagi, aby zagwarantować ochronę środowiska Arktyki w związku z wszelką działalnością związaną ze złożami ropy naftowej i gazu ziemnego na obszarach morskich, z uwzględnieniem ryzyka poważnych wypadków i konieczności skutecznego reagowania na nie, jak przewiduje dyrektywa 2013/30/UE; wzywa państwa członkowskie UE i EOG do tego, aby oceniając zdolności finansowe podmiotów zajmujących się działalnością związaną z podmorskimi złożami ropy naftowej i gazu ziemnego zgodnie z art. 4 dyrektywy 2013/30/UE, oceniały zdolność finansową wnioskodawców do pokrycia wszelkich zobowiązań mogących być rezultatem działalności związanej z podmorskimi złożami ropy naftowej i gazu ziemnego w Arktyce, w tym również w odniesieniu do odpowiedzialności za szkody środowiskowe w zakresie określonym w dyrektywie w sprawie odpowiedzialności za środowisko (2004/35/WE);
16. apeluje do Komisji, ESDZ oraz państw członkowskich o wspieranie i aktywne promowanie najwyższych norm bezpieczeństwa środowiskowego na wodach Arktyki;
17. z zadowoleniem przyjmuje wdrażanie przez członków Rady Arktycznej umowy dotyczącej akcji poszukiwawczo-ratowniczych oraz umowy w sprawie reagowania na wypadek wycieku ropy; uważa jednak za godne ubolewania, że umowa ta nie zawiera konkretnych wiążących wspólnych norm;
18. podkreśla potrzebę ustanowienia wiążącego instrumentu w zakresie zapobiegania zanieczyszczeniom;
19. podkreśla konieczność aktywnego uczestnictwa UE we wszystkich istotnych grupach roboczych Rady Arktycznej;
20. odnotowuje inicjatywę rządu Islandii dotyczącą zakończenia negocjacji w sprawie członkostwa w UE; zwraca się do Komisji i ESDZ o utrzymanie dobrych stosunków i rozwijanie ściślejszej współpracy z Islandią w obszarach stanowiących przedmiot wspólnego zainteresowania, takich jak rozwój transportu morskiego, rybołówstwo, energia geotermalna oraz środowisko, wykorzystując w pełni istniejące instrumenty i zachęcając do współpracy w Arktyce między podmiotami europejskimi a islandzkimi oraz dbając o to, aby interesy europejskie w tym strategicznym regionie nie ucierpiały;
21. z zadowoleniem przyjmuje przygotowania do powołania arktycznej rady gospodarczej, która ma pełnić rolę doradczą przy Radzie Arktycznej, oraz podkreśla odsetek europejskich przedsiębiorstw i instytutów wnoszących wkład i inwestujących w Arktykę, co wskazuje na faktyczny udział podmiotów gospodarczych nie tylko z trzech arktycznych państw członkowskich UE, ale również z pozostałych (posiadających status obserwatora) państw, zważywszy na globalny charakter wielu przedsiębiorstw;
22. podkreśla konieczność dokonywania inwestycji w sposób odpowiedzialny pod względem środowiskowym i społecznym;
23. z zadowoleniem przyjmuje działania oddolnych inicjatyw, które mogą zapewnić zrównoważone i długoterminowe zaangażowanie europejskich i pozaeuropejskich przedsiębiorstw, i zwraca się do Komisji o przedstawienie propozycji dotyczących sposobów zaangażowania europejskich przedsiębiorstw w trwały, długoterminowy zrównoważony rozwój społeczno-gospodarczy w Arktyce;
24. podkreśla, że UE musi brać pod uwagę to, że działalność wydobywcza powinna zapewniać korzyści i cieszyć się akceptacją na szczeblu lokalnym; przyjmuje do wiadomości obecną lukę między odpowiednimi kompetencjami w zakresie wydobycia i przetwarzania surowców mineralnych oraz przyszłych przewidywanych potrzeb w miarę rozwoju regionu; proponuje, aby uczestnicząc we wspólnych projektach na szczeblu europejskim, takich jak partnerstwo innowacji w dziedzinie surowców, podmioty z Arktyki mogły dokonywać wymiany informacji i kompetencji w różnych dziedzinach;
25. zwraca się do Komisji, aby z uwagi na ogromną ilość działań naukowych, gospodarczych i obywatelskich, zwłaszcza w europejskim regionie arktycznym i regionie Morza Barentsa oraz poza nimi, opracowała sposoby postępowania mające na celu lepsze wykorzystanie istniejących funduszy UE i zapewnienie właściwej równowagi w ochronie i rozwoju regionu arktycznego przy kierowaniu tam funduszy UE;
26. podkreśla żywotne znaczenie unijnej polityki regionalnej i polityki spójności w odniesieniu do współpracy międzyregionalnej i transgranicznej;
27. apeluje ponadto o rozwój efektywniejszej synergii między istniejącymi programami, na przykład w ramach programu Interreg IV, programu „Peryferia Północne”, programu Kolarctic, programu bałtyckiego i strategii „błękitnego wzrostu”, a także wkładami w finansowanie partnerstw w ramach wymiaru północnego, takich jak partnerstwo na rzecz środowiska w ramach wymiaru północnego i partnerstwo na rzecz transportu i logistyki w ramach wymiaru północnego, lub innymi przydziałami na Europejski Instrument Sąsiedztwa (ENI), aby umożliwić skuteczne uruchamianie środków finansowych oraz jasno określać priorytety inwestycyjne przy angażowaniu się na rzecz regionu arktycznego; nalega na współpracę Komisji i ESDZ w celu spójnego uruchamiania funduszy dla Arktyki, a tym samym maksymalizowania skutecznych interakcji między wewnętrznymi i zewnętrznymi programami i projektami UE dotyczącymi Arktyki oraz regionów subarktycznych;
28. podkreśla, że unijna strategia na rzecz Arktyki do uzyskania operacyjności wymaga odpowiedniego wsparcia budżetowego;
29. jest zdania, że polityka wymiaru północnego oparta na regionalnej współpracy i pragmatycznych partnerstwach służy za skuteczny model stabilności, współodpowiedzialności i zaangażowania z udziałem UE, Islandii, Norwegii i Rosji;
30. podkreśla w związku z tym znaczenie priorytetów dotyczących Arktyki, takich jak dobrze funkcjonująca infrastruktura i logistyka, rozwój regionu arktycznego, zachęcanie do inwestycji w wiedzę na temat zimnego klimatu oraz stosowne przyjazne dla środowiska technologie, a także wsparcie przedsiębiorczości regionalnej i przedsiębiorczości na obszarach wiejskich, zwłaszcza MŚP; apeluje do UE o podjęcie większych wysiłków na rzecz włączenia tych priorytetów dotyczących Arktyki do swojej strategii „Europa 2020” na rzecz wzrostu gospodarczego oraz do programów, takich jak Horyzont 2020 i Unia innowacji, a także do innych unijnych programów badawczych;
31. ponownie potwierdza swoje poparcie dla powołania unijnego centrum informacyjnego o Arktyce w postaci sieciowej struktury ze stałym biurem w Rovaniemi w związku z działaniem przygotowawczym „Strategiczna ocena oddziaływania rozwoju Arktyki na środowisko” – projektem popartym przez Komisję i Wysokiego Przedstawiciela Unii do Spraw Zagranicznych i Polityki Bezpieczeństwa we wspólnym komunikacie z 2012 r. i realizowanym przez Centrum Arktyczne na Uniwersytecie Laponii wspólnie z siecią europejskich centrów doskonałości dotyczących Arktyki w celu zapewnienia skutecznego dostępu do informacji o Arktyce, dialogu na wszystkich szczeblach oraz komunikacji z myślą o wykorzystywaniu informacji i wiedzy na rzecz zrównoważonego rozwoju Arktyki; wzywa Komisję do przystąpienia do tworzenia tego centrum;
32. oczekuje w związku z tym na wyniki trwającego 18 miesięcy projektu w ramach działania przygotowawczego dotyczącego strategicznej oceny oddziaływania rozwoju Arktyki na środowisko, które mają zostać opublikowane tej wiosny; apeluje do UE, aby po przedstawieniu tych wyników niezwłocznie przystąpiła do utworzenia unijnego ośrodka informacji o Arktyce;
33. podkreśla, że musi istnieć specjalna płaszczyzna współpracy w kwestii Arktyki w celu zapewnienia otwartej, wielostronnej i wielotematycznej platformy w Brukseli, poszerzającej wiedzę szerokiej rzeszy zainteresowanych podmiotów w Arktyce i UE i łączącej sfery polityki, nauki, społeczeństwa obywatelskiego i biznesu;
34. zaleca wzmocnienie mechanizmu regularnej wymiany informacji i konsultacji na temat kwestii dotyczących Arktyki z regionalnymi, lokalnymi i tubylczymi podmiotami europejskiej Arktyki, aby ułatwić wzajemne zrozumienie, szczególnie w trakcie procesu kształtowania polityki UE-Arktyka; podkreśla, że konsultacje takie są konieczne, aby oprzeć się na doświadczeniu i wiedzy fachowej podmiotów i mieszkańców regionu, a także zagwarantować niezbędną legitymację dalszych działań UE jako podmiotu arktycznego;
35. sugeruje, że w obrębie instytucji UE powinna istnieć lepsza koordynacja między Komisją a ESDZ, zwłaszcza biorąc pod uwagę przekrojowy charakter kwestii dotyczących Arktyki;
36. przyznaje, że wody wokół bieguna północnego to w przeważającej części wody międzynarodowe;
37. zwraca uwagę na fakt, że bezpieczeństwo energetyczne jest ściśle związane ze zmianami klimatu; uważa, że należy poprawić bezpieczeństwo energetyczne dzięki zmniejszeniu zależności UE od paliw kopalnych; podkreśla fakt, że zmiany w Arktyce stanowią jeden z najistotniejszych skutków zmian klimatu dla bezpieczeństwa UE; podkreśla potrzebę zajęcia się tym czynnikiem zwielokrotniającym ryzyko poprzez wzmocnienie unijnej strategii dla Arktyki, a także poprzez wzmocnienie polityki generowania w UE energii ze źródeł odnawialnych i zapewniania efektywności energetycznej, które znacznie zmniejszą zależność UE od zewnętrznych źródeł energii, a co za tym idzie, poprawią jej stan bezpieczeństwa;
38. popiera inicjatywę pięciu państw arktycznych, aby uzgodnić przejściowe środki zapobiegawcze w celu powstrzymania wszelkich przyszłych połowów na pełnym morzu w Arktyce do momentu ustanowienia odpowiednich mechanizmów regulacyjnych, oraz popiera utworzenie sieci arktycznych obszarów chronionych, a w szczególności ochronę obszaru wód międzynarodowych wokół bieguna północnego znajdującego się poza strefami ekonomicznymi okolicznych państw;
39. wzywa państwa członkowskie i państwa EOG do poparcia zobowiązania międzynarodowego – na mocy Konwencji o różnorodności biologicznej – do ochrony 10% każdego regionu przybrzeżnego i morskiego;
40. apeluje do UE o podjęcie wszelkich możliwych starań, aby pogodzić w sposób zrównoważony działalność gospodarczą z opłacalną ochroną i rozwojem społeczno-ekologicznym i środowiskowym, z myślą o zagwarantowaniu dobrostanu w Arktyce;
41. podkreśla, że utrzymanie rozwiniętych i zrównoważonych społeczności w Arktyce, posiadających wysoką jakość życia, ma podstawowe znaczenie oraz że UE może odegrać w tej dziedzinie znaczącą rolę; w związku z tym wzywa UE do intensyfikacji działań w takich obszarach jak zarządzanie ekosystemowe, współpraca wielostronna, podejmowania decyzji w oparciu o wiedzę oraz ścisła współpraca z lokalnymi mieszkańcami i ludami tubylczymi;
42. uznaje pragnienie mieszkańców i władz regionu arktycznego, posiadających suwerenne prawa i obowiązki, aby nadal dążyć do zrównoważonego rozwoju gospodarczego, a jednocześnie chronić tradycyjne źródła utrzymania ludów tubylczych oraz bardzo wrażliwy charakter ekosystemów arktycznych;
43. uznaje podstawowe znaczenie wytycznych w zakresie pomocy regionalnej, które umożliwiają regionom na Dalekiej Północy posiadającym szczególne cechy i stojącym przed szczególnymi wyzwaniami dalsze wykorzystywanie stosownych mechanizmów pobudzających innowacje i zrównoważony wzrost;
44. podtrzymuje swoje stanowisko w sprawie praw ludów tubylczych ogólnie, a Lapończyków jako jedynego ludu tubylczego w UE w szczególności;
45. popiera posiedzenia organizowane przez Komisję z sześcioma stowarzyszeniami tubylczych ludów okołobiegunowych, które uznaje się za stałych uczestników Rady Arktycznej; wzywa Komisję do zbadania możliwości zagwarantowania, że ich głosy będą brane pod uwagę w debatach UE, zapewnienia tym stowarzyszeniom środków umożliwiających im uczestnictwo w posiedzeniach organów ONZ;
46. uznaje, że polityka UE mająca na celu rozbudowanie infrastruktury szkolnictwa wyższego oraz infrastruktury badawczej na tym obszarze ma podstawowe znaczenie dla wzmocnienia innowacyjnego otoczenia oraz mechanizmów transferu technologii; podkreśla znaczenie popierania rozwoju sieci współpracy między placówkami szkolnictwa wyższego w tym regionie i poza nim, a także przewidywania możliwości finansowania badań, zwłaszcza w obszarach, w których region ten ma udowodnione osiągnięcia, aby doprowadzić do zrównoważonego rozwoju gospodarczego w regionach Arktyki;
47. podkreśla duże znaczenie bezpieczeństwa nowych światowych morskich szlaków handlowych w Arktyce, zwłaszcza dla gospodarki UE i jej państw członkowskich, które to państwa kontrolują 40% światowej żeglugi handlowej;
48. z zadowoleniem przyjmuje, że Międzynarodowa Organizacja Morska (IMO) zmierza do zakończenia prac nad obowiązkowym kodeksem polarnym dla żeglugi; zachęca do współpracy w zakresie zarówno badań, jak i inwestycji, z myślą o rozwoju solidnej i bezpiecznej infrastruktury arktycznych szlaków morskich i podkreśla, że UE i jej państwa członkowskie powinny aktywnie wspierać zasady wolności żeglugi i nieszkodliwego przepływu;
49. podkreśla, że Europejska Agencja Bezpieczeństwa Morskiego (EMSA) musi dysponować niezbędnymi środkami w celu monitorowania zanieczyszczeń pochodzących z żeglugi morskiej oraz z instalacji naftowych i gazowych na obszarze Arktyki, a także zapobiegania tym zanieczyszczeniom;
50. wzywa państwa regionu do zadbania o to, by wszystkie obecne szlaki transportowe oraz szlaki, które mogą powstać w przyszłości, były otwarte dla żeglugi międzynarodowej, a także do niewprowadzania jednostronnych i arbitralnych obciążeń, finansowych lub administracyjnych, które mogłyby utrudniać żeglugę na terenie Arktyki, innych niż środki uzgodnione na szczeblu międzynarodowym, mające na celu zwiększenie bezpieczeństwa lub ochrony środowiska;
51. zwraca uwagę na znaczenie rozwoju infrastruktury łączącej region Arktyki z resztą Europy;
52. wzywa Komisję i państwa członkowskie do skupienia uwagi na korytarzach transportowych, takich jak drogi, drogi kolejowe czy szlaki żeglugi morskiej, w celu zachowania i promowania połączeń transgranicznych w europejskim regionie arktycznym, a także transportu towarów z Arktyki na rynki europejskie; jest zdania, że wraz z dalszym rozwojem infrastruktury transportowej UE (instrument „Łącząc Europę”, TEN-T) należy udoskonalać połączenia z europejskim regionem arktycznym oraz w ramach tego regionu;
53. podkreśla prawo ludów Arktyki do określania swoich źródeł utrzymania i uznaje ich pragnienie zrównoważonego rozwoju regionu; zwraca się do Komisji o przedstawienie sprawozdania dotyczącego tych programów UE, które mogą zostać wykorzystane do wspierania takiego długoterminowego trwałego zrównoważonego rozwoju oraz przygotowania środków konkretniej przyczyniających się do realizacji tego pragnienia;
54. odnotowuje ostatnie prace poszukiwawcze w europejskiej części Arktyki i na Morzu Barentsa oraz podkreśla dwustronną współpracę między Norwegią a Rosją, mającą na celu stosowanie najwyższych dostępnych norm technicznych w dziedzinie ochrony środowiska podczas prowadzenia poszukiwań ropy naftowej i gazu na Morzu Barentsa; wskazuje w szczególności na znaczenie ciągłego rozwoju nowych technologii zaprojektowanych specjalnie dla środowiska Arktyki, np. technologii instalacji pod dnem morskim;
55. przypomina, że UE jest największym konsumentem arktycznego gazu ziemnego, i podkreśla rolę gazu ziemnego pochodzącego z bezpiecznych źródeł i uzyskiwanego zgodnie z możliwie najwyższymi normami jako istotnego elementu łączącego ułatwiającego przejście w przyszłości na gospodarkę niskoemisyjną; popiera stopniowe podejście zapobiegawcze do rozwoju źródeł energii w Arktyce, mając na uwadze, że regiony Arktyki znacznie różnią się między sobą;
56. podkreśla silne powiązania UE z Grenlandią oraz znaczenie geostrategiczne tego terytorium; odnotowuje priorytety rządu Grenlandii obejmujące zwiększony nacisk na rozwój gospodarczy i eksploatację surowców; apeluje do Komisji i ESDZ o zbadanie, w jaki sposób UE i podmioty z UE działające w sektorze nauki, technologii i biznesu mogą przyczynić się do zrównoważonego rozwoju Grenlandii i pomóc jej w tym zakresie, tak aby uwzględnić zarówno kwestie środowiskowe, jak i potrzebę rozwoju gospodarczego; w tym kontekście wyraża zaniepokojenie nikłym odzewem na list intencyjny podpisany przez jednego z wiceprzewodniczących Komisji z Grenlandią;
57. zobowiązuje swojego przewodniczącego do przekazania niniejszej rezolucji Radzie, Komisji, wiceprzewodniczącej Komisji/ wysokiej przedstawiciel Unii do spraw zagranicznych i polityki bezpieczeństwa, rządom i parlamentom państw członkowskich oraz rządom i parlamentom państw regionu arktycznego.