Ψήφισμα του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου της 16ης Απριλίου 2014 σχετικά με τα μέτρα εφαρμογής του συστήματος ιδίων πόρων της Ευρωπαϊκής Ένωσης (2014/2020(INI))
Το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο,
– έχοντας υπόψη το σχέδιο απόφασης του Συμβουλίου (05600/2014),
– έχοντας υπόψη την πρόταση κανονισμού του Συμβουλίου (COM(2011)0740),
– έχοντας υπόψη το άρθρο 311, τρίτη παράγραφος, της Συνθήκης για τη λειτουργία της Ευρωπαϊκής Ένωσης, σύμφωνα με το οποίο το Συμβούλιο ζήτησε την έγκριση του Κοινοβουλίου (C7-0047/2014),
– έχοντας υπόψη το ψήφισμά του της 29ης Μαρτίου 2007 σχετικά με το μέλλον των ιδίων πόρων της Ευρωπαϊκής Ένωσης(1),
– έχοντας υπόψη το ψήφισμά του, της 8ης Ιουνίου 2011, σχετικά με τις επενδύσεις στο μέλλον: ένα νέο πολυετές δημοσιονομικό πλαίσιο (ΠΔΠ) για μια ανταγωνιστική και βιώσιμη Ευρώπη χωρίς αποκλεισμούς(2),
– έχοντας υπόψη το ψήφισμά του της 13ης Ιουνίου 2012 σχετικά με το Πολυετές Δημοσιονομικό Πλαίσιο και τους ιδίους πόρους(3),
– έχοντας υπόψη το ψήφισμά του της 23ης Οκτωβρίου 2012 που αποσκοπεί στη θετική έκβαση της διαδικασίας έγκρισης του Πολυετούς Δημοσιονομικού Πλαισίου για την περίοδο 2014-2020(4),
– έχοντας υπόψη το ψήφισμά του, της 13ης Μαρτίου 2013, σχετικά με τα συμπεράσματα του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου της 7ης-8ης Φεβρουαρίου 2013 όσον αφορά το Πολυετές Δημοσιονομικό Πλαίσιο(5),
– έχοντας υπόψη το ψήφισμά του της 3ης Ιουλίου 2013 σχετικά με την πολιτική συμφωνία για το Πολυετές Δημοσιονομικό Πλαίσιο για την περίοδο 2014-2020(6),
– έχοντας υπόψη το άρθρο 81 παράγραφος 1 δεύτερη περίοδος του Κανονισμού του,
– έχοντας υπόψη την έκθεση της Επιτροπής Προϋπολογισμών (Α7-0270/2014),
A. λαμβάνοντας υπόψη ότι, σύμφωνα με το άρθρο 311 της ΣΛΕΕ, το Συμβούλιο, αποφασίζοντας μέσω κανονισμών σύμφωνα με ειδική νομοθετική διαδικασία, καθορίζει τα μέτρα εφαρμογής του συστήματος ιδίων πόρων της Ένωσης, εφόσον αυτό προβλέπεται από την απόφαση που καθορίζει τις διατάξεις που διέπουν το σύστημα των ιδίων πόρων της Ένωσης·
B. λαμβάνοντας υπόψη ότι το άρθρο 311 της ΣΛΕΕ ορίζει επίσης ότι ο προϋπολογισμός χρηματοδοτείται στο ακέραιο από ίδιους πόρους και επιτρέπει στο Συμβούλιο να καθιερώνει νέες κατηγορίες ιδίων πόρων ή να καταργεί υπάρχουσα κατηγορία, παρέχοντας, κατά συνέπεια, τη νομική βάση για μια εκ βάθρων μεταρρύθμιση του συστήματος ιδίων πόρων·
Γ. λαμβάνοντας υπόψη ότι το Κοινοβούλιο έχει ζητήσει κατ' επανάληψη να επανέλθει η χρηματοδότηση του προϋπολογισμού της ΕΕ σε ένα γνήσιο σύστημα ίδιων πόρων, όπως ορίζει η Συνθήκη· λαμβάνοντας υπόψη ότι έχει επισημάνει επανειλημμένα τις ανεπάρκειες και τα όρια του υφιστάμενου συστήματος, την έλλειψη διαφάνειας και τον ιδιαίτερα περίπλοκο χαρακτήρα του, στοιχεία που καθιστούν το σύστημα απολύτως ακατανόητο στους ευρωπαίους πολίτες, οι οποίοι είναι αυτοί που επωμίζονται εντέλει τις συνέπειες·
Δ. λαμβάνοντας υπόψη ότι οι εθνικές συνεισφορές στον ενωσιακό προϋπολογισμό, που βασίζονται στο ΑΕΕ και οι οποίες ανέρχονται πλέον στο 74% περίπου των συνολικών ενωσιακών εσόδων, δεν μπορούν να θεωρηθούν γνήσιος ίδιος πόρος, δεδομένου ότι αποτελούν απλώς μεταφορές από τα εθνικά δημόσια ταμεία στον προϋπολογισμό της ΕΕ· λαμβάνοντας υπόψη ότι ο πόρος που βασίζεται στον ΦΠΑ και αντιπροσωπεύει σήμερα περίπου το 11% των συνολικών εσόδων της ΕΕ έχει εξελιχθεί με τέτοιον τρόπο ώστε σήμερα να αντιμετωπίζεται και αυτός ως εθνική συνδρομή στον προϋπολογισμό της Ένωσης· λαμβάνοντας υπόψη ότι η κατάσταση αυτή ενίσχυσε, στο πέρασμα των δεκαετιών, τη λογική της «δίκαιης ανταπόδοσης», η οποία αποτέλεσε επίσης καταφανώς το κυρίαρχο στοιχείο στα συμπεράσματα του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου της 7ης-8ης Φεβρουαρίου 2013 σχετικά με το ΠΔΔ 2014-2020 και ήταν σε μεγάλο βαθμό ο λόγος για τον οποίο απετράπη μια διαρθρωτική μεταρρύθμιση του προϋπολογισμού της ΕΕ·
Ε. λαμβάνοντας υπόψη ότι, λόγω των μέτρων λιτότητας, τα κράτη μέλη διστάζουν να αυξήσουν τις συνεισφορές τους στον προϋπολογισμό της ΕΕ, παρά το αδιαμφισβήτητο όφελος που αποκομίζουν από τα προγράμματα που χρηματοδοτούνται από τον προϋπολογισμό της ΕΕ και λαμβάνοντας επίσης υπόψη ότι ένα σύστημα άμεσων ιδίων πόρων για την ΕΕ είναι η μόνη βιώσιμη λύση σε αυτήν την περίπτωση·
ΣΤ. λαμβάνοντας υπόψη ότι το Κοινοβούλιο δεν έπαψε να εκφράζει την υποστήριξή του στις προτάσεις της Επιτροπής, που υποβλήθηκαν τον Ιούνιο του 2011, οι οποίες – με τη μείωση του μεριδίου των εθνικών συνεισφορών σε 40% κατ' ανώτατο όριο, την κατάργηση της (καθαρά στατιστικής φύσης) συνεισφοράς που ισχύει σήμερα με βάση τον ΦΠΑ και την αντικατάστασή της από έναν γνήσιο πόρο με βάση τον ΦΠA , τη δημιουργία ενός νέου γνήσιου ιδίου πόρου και την αντικατάσταση όλων των εκπτώσεων και των διορθωτικών μηχανισμών από ένα σύστημα κατ' αποκοπή ποσών για την περίοδο 2014-2020 – πραγματοποιούν ένα βήμα προς τη σωστή κατεύθυνση, ευθυγραμμίζοντας το σκέλος των εσόδων του προϋπολογισμού της ΕΕ με το γράμμα και το πνεύμα της Συνθήκης και, ως εκ τούτου, κέρδισαν εξαρχής την υποστήριξη μιας συντριπτικής πλειοψηφίας στο Κοινοβούλιο·
Ζ. λαμβάνοντας υπόψη ότι, παρά τη δυσαρέσκειά του λόγω της αδυναμίας του Συμβουλίου να σημειώσει πρόοδο στο θέμα της μεταρρύθμισης του συστήματος ιδίων πόρων, το Κοινοβούλιο έδωσε τελικά τη συγκατάθεσή του στον κανονισμό για το ΠΔΠ 2014-2020 τον Νοέμβριο του 2013, μετά από τη συμφωνία με το Συμβούλιο σχετικά με την έκδοση κοινής δήλωσης για τη συγκρότηση ομάδας υψηλού επιπέδου για τους ίδιους πόρους· λαμβάνοντας υπόψη ότι, με την ευκαιρία αυτή, η λιθουανική προεδρία δήλωσε ότι δεσμεύεται να διοργανώσει την εναρκτήρια συνεδρίαση της ομάδας αυτής στις 18-19 Δεκεμβρίου 2013· λαμβάνοντας υπόψη ότι, λόγω του ότι το Συμβούλιο καθυστερεί να λάβει απόφαση για τους τρεις υποψήφιούς του στην ομάδα υψηλού επιπέδου, η εν λόγω συνεδρίαση θα διεξαχθεί τον Απρίλιο του 2014·
Η. λαμβάνοντας υπόψη ότι στόχος της ομάδας υψηλού επιπέδου για τους ίδιους πόρους είναι να εκπονήσει μια πρώτη αξιολόγηση των ανεπαρκειών του ισχύοντος συστήματος έως τα τέλη του 2014, ενώ το τελικό αποτέλεσμα, που αναμένεται το 2016, θα αξιολογηθεί σε διοργανική διάσκεψη στην οποία θα συμμετάσχουν τα εθνικά κοινοβούλια· λαμβάνοντας υπόψη ότι η ομάδα υψηλού επιπέδου θα πρέπει να εξετάσει όλες τις πτυχές της μεταρρύθμισης του συστήματος ιδίων πόρων προκειμένου να εξασφαλίσει στην Επιτροπή τα μέσα που απαιτούνται ώστε να αξιολογήσει κατά πόσον οι νέες πρωτοβουλίες ιδίων πόρων είναι κατάλληλες, παράλληλα με την μετεκλογική επανεξέταση/αναθεώρηση του ΠΔΠ 2014 - 2020 (που προβλέπεται να ξεκινήσει έως τα τέλη του 2016 το αργότερο) και να προτείνει μια επιτυχή μεταρρύθμιση για την περίοδο που καλύπτει το Πολυετές Δημοσιονομικό Πλαίσιο μετά το 2020·
1. εκφράζει ικανοποίηση για το γεγονός ότι το Συμβούλιο συμφωνεί να θεσπίσει μέτρα εφαρμογής του συστήματος ιδίων πόρων της Ένωσης, όπως προβλέπει η Συνθήκη για τη λειτουργία της Ευρωπαϊκής Ένωσης·
2. εκφράζει, ωστόσο, αποδοκιμασία για την απόφαση του Συμβουλίου να ενσωματώσει εκ νέου στην απόφαση σχετικά με τους ιδίους πόρους τις διατάξεις που αφορούν τον υπολογισμό των πόρων από το AΕΕ· φρονεί ότι με αυτόν τον τρόπο χάνεται μια ευκαιρία για συγκέντρωση όλων των εκτελεστικών διατάξεων σε ένα ενιαίο κείμενο, καθώς και ότι το άρθρο 311 της Συνθήκης της Λισαβόνας δεν προσφέρει αντικειμενική αιτιολόγηση αυτού του διαχωρισμού·
3. εκφράζει τη λύπη του διότι το Συμβούλιο δεν κατόρθωσε να πραγματοποιήσει καμία πρόοδο στο ζήτημα της αναθεώρησης του συστήματος ιδίων πόρων στη βάση των νομοθετικών προτάσεων που παρουσίασε η Επιτροπή·
4. εμμένει στην έκκλησή του για μεταρρύθμιση του συστήματος ιδίων πόρων της Ευρωπαϊκής Ένωσης προκειμένου να γίνει απλό, διαφανές, δίκαιο, ορατό και κατανοητό στους πολίτες της ΕΕ, και να ενισχυθεί, με τον τρόπο αυτό, η σύνδεση των πολιτών με το ευρωπαϊκό σχέδιο και, παράλληλα, να περιορισθεί η επιβάρυνση για τα δημόσια ταμεία των κρατών μελών·
5. εναποθέτει πολλές ελπίδες στο έργο της ομάδας υψηλού επιπέδου για τους ίδιους πόρους, η οποία, κατά τη γνώμη του, συνιστά μοναδική ευκαιρία προκειμένου να ξεπεραστεί η σημερινή εμπλοκή στο θέμα της μεταρρύθμισης του συστήματος ιδίων πόρων· εκφράζει ικανοποίηση για την πρώτη συνεδρίαση της ομάδας υψηλού επιπέδου, στις 3 Απριλίου 2014· πιστεύει ότι, παρά τις σημαντικές και λυπηρές καθυστερήσεις στη διοργάνωση αυτής της εναρκτήριας συνεδρίασης, η ομάδα υψηλού επιπέδου θα συμμορφωθεί με τους στόχους και το χρονοδιάγραμμα που ορίζονται στην κοινή δήλωση σχετικά με τη συγκρότηση της ομάδας υψηλού επιπέδου για τους ίδιους πόρους·
6. αναθέτει στον Πρόεδρό του να διαβιβάσει το παρόν ψήφισμα στο Συμβούλιο, στην Επιτροπή και στα εθνικά κοινοβούλια.