Parlament Europejski,

–  uwzględniając wniosek Komisji przedłożony Parlamentowi Europejskiemu i Radzie (COM(2014)0702 – C8-0245/2014),

–  uwzględniając rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) nr 1309/2013 z dnia 17 grudnia 2013 r. w sprawie Europejskiego Funduszu Dostosowania do Globalizacji (2014–2020) i uchylające rozporządzenie (WE) nr 1927/2006(1) (rozporządzenie w sprawie EFG),

–  uwzględniając rozporządzenie Rady (UE, Euratom) nr 1311/2013 z dnia 2 grudnia 2013 r. określające wieloletnie ramy finansowe na lata 2014−2020(2), w szczególności jego art. 12,

–  uwzględniając Porozumienie międzyinstytucjonalne z dnia 2 grudnia 2013 r. pomiędzy Parlamentem Europejskim, Radą i Komisją w sprawie dyscypliny budżetowej, współpracy w kwestiach budżetowych i należytego zarządzania finansami(3) (porozumienie międzyinstytucjonalne z dnia 2 grudnia 2013 r.), w szczególności jego pkt 13,

–  uwzględniając procedurę rozmów trójstronnych przewidzianą w pkt 13 porozumienia międzyinstytucjonalnego z dnia 2 grudnia 2013 r.,

–  uwzględniając pismo Komisji Zatrudnienia i Spraw Socjalnych,

–  uwzględniając pismo Komisji Rozwoju Regionalnego,

–  uwzględniając sprawozdanie Komisji Budżetowej (A8-0063/2014),

A.  mając na uwadze, że Unia opracowała instrumenty ustawodawcze i budżetowe w celu udzielenia dodatkowego wsparcia pracownikom dotkniętym skutkami poważnych zmian w strukturze światowego handlu lub światowego kryzysu finansowego i gospodarczego oraz z myślą o ułatwieniu tym pracownikom powrotu na rynek pracy,

B.  mając na uwadze, że pomoc finansowa Unii dla zwolnionych pracowników powinna być dynamiczna i powinno się jej udzielać jak najszybciej i jak najskuteczniej, zgodnie ze wspólną deklaracją Parlamentu Europejskiego, Rady i Komisji, przyjętą na posiedzeniu pojednawczym w dniu 17 lipca 2008 r., a także przy należytym uwzględnieniu porozumienia międzyinstytucjonalnego z dnia 2 grudnia 2013 r. w odniesieniu do przyjmowania decyzji o uruchomieniu Europejskiego Funduszu Dostosowania do Globalizacji (EFG),

C.  mając na uwadze, że przyjęcie rozporządzenia w sprawie EFG odzwierciedla porozumienie osiągnięte przez Parlament i Radę w sprawie ponownego wprowadzenia kryterium uruchomienia z powodu kryzysu, ustalenia wkładu finansowego Unii na 60% łącznych szacunkowych kosztów proponowanych działań, poprawy skuteczności rozpatrywania wniosków o uruchomienie EFG przez Komisję oraz przez Parlament i Radę dzięki skróceniu czasu oceny i zatwierdzania, w sprawie rozszerzenia zakresu kwalifikowalnych działań i beneficjentów poprzez włączenie osób samozatrudnionych i osób młodych oraz w sprawie finansowania środków zachęcających do podejmowania własnej działalności gospodarczej,

D.  mając na uwadze, że w dniu 29 lipca 2014 r. władze Grecji złożyły wniosek EGF/2014/013 EL/Odyssefs Fokas dotyczący zwolnienia 551 pracowników w przedsiębiorstwie Odyssefs Fokas S.A. prowadzącym działalność w sektorze gospodarki sklasyfikowanym w dziale 47 NACE Rev. 2 („Handel detaliczny, z wyjątkiem pojazdów silnikowych i motocykli”),

E.  mając na uwadze, że złożony wniosek spełnia kryteria kwalifikowalności przewidziane w rozporządzeniu w sprawie EFG,

1.  z zadowoleniem przyjmuje fakt, że władze greckie dostrzegają istotne korzyści płynące z tego instrumentu budżetowego i korzystały z niego już wielokrotnie, zwalczając negatywne skutki kryzysu finansowego i gospodarczego;

2.  zwraca uwagę, że władze Grecji złożyły wniosek na podstawie kryterium interwencji przewidzianego w art. 4 ust. 1 lit. a) rozporządzenia w sprawie EFG, zgodnie z którym wymagane jest zwolnienie co najmniej 500 pracowników lub zaprzestanie prowadzenia działalności przez co najmniej tyle osób pracujących na własny rachunek w czteromiesięcznym okresie referencyjnym w przedsiębiorstwie w państwie członkowskim, przy czym liczba ta obejmuje pracowników zwolnionych u dostawców i producentów znajdujących się na niższym szczeblu łańcucha dostaw lub osoby, które zaprzestały prowadzenia własnej działalności gospodarczej we współpracy z takimi dostawcami i producentami;

3.  odnotowuje, że władze Grecji przedłożyły wniosek o wkład finansowy z EFG w dniu 29 lipca 2014 r., a Komisja przedstawiła ocenę tego wniosku w dniu 11 listopada 2014 r.; z zadowoleniem przyjmuje szybką procedurę oceny, wynoszącą niecałe pięć miesięcy;

4.  zauważa, że według greckich władz powodem zwolnień były głównie dwa czynniki: obniżenie się rozporządzalnego dochodu gospodarstw domowych z powodu podwyższenia podatków, niższych zarobków (zarówno w sektorze prywatnym, jak i publicznym) oraz wzrostu bezrobocia, co przyniosło ogromny spadek siły nabywczej; oraz drastyczne ograniczenie kredytów udzielanych przedsiębiorstwom i osobom fizycznym, spowodowane brakiem środków finansowych w greckich bankach;

5.  zgadza się, że wspomniane czynniki są powiązane z ogólnoświatowym kryzysem finansowo-gospodarczym, o którym mowa w rozporządzeniu (WE) nr 546/2009(4) oraz że Grecja jest w związku z tym uprawniona do pomocy z EFG;

6.  zauważa, że do chwili obecnej jeszcze trzy inne wnioski o wsparcie z EFG – dwa z nich z Grecji – dotyczyły sektora detalicznego, a ich podstawą był również światowy kryzys gospodarczy i finansowy;

7.  zauważa, że rzeczone zwolnienia pogorszą sytuację pod względem bezrobocia w kraju, w którym w latach 2008–2013 liczba bezrobotnych zwiększyła się czterokrotnie i który obecnie ma najwyższą stopę bezrobocia wśród państw członkowskich UE i piątą w kolejności na świecie; jest szczególnie zaniepokojony sytuacją w regionie Attyki i Macedonii Środkowej, w których skoncentrowanych jest 90 % zwolnień, a już teraz bezrobocie przekracza tam średnią krajową w wysokości 27,5 %;

8.  zauważa, że oprócz 551 zwolnień w okresie referencyjnym liczba kwalifikujących się beneficjentów obejmuje również 49 pracowników zwolnionych przed czteromiesięcznym okresem referencyjnym, co daje łącznie 600 osób; zauważa, że 89,17 % zwolnionych pracowników kwalifikujących się do wsparcia z EFG stanowią kobiety;

9.  przychylnie ocenia też fakt, że greckie władze zaoferują zindywidualizowane usługi współfinansowane przez EFG dla grupy maksymalnie 500 młodych osób niekształcących się, niepracujących ani nieszkolących się (NEET), którzy w dniu składania aplikacji nie przekroczą 30 roku życia, pod warunkiem jednak, że wszystkie zwolnienia, o których mowa w ust. 8, będą miały miejsce w następujących regionach na poziomie NUTS 2: Κεντρική Μακεδονία (Środkowa Macedonia) (EL12), Θεσσαλία (Tesalia) (EL14) i Aττική (Attyka) (EL30), które kwalifikują się do Inicjatywy na rzecz zatrudnienia ludzi młodych, w związku z czym całkowita liczba beneficjentów wyniesie 1100 osób;

10.  zwraca uwagę, że władze Grecji zdecydowały się na świadczenie zindywidualizowanych usług współfinansowanych przez EFG także na rzecz maksymalnie 500 osób w wieku poniżej 30 lat, które nie kształcą się, nie pracują ani nie szkolą się; zauważa, że – jak wynika z wniosku – greckie władze zastosują m.in. kryteria powiązane z kryteriami wyszczególnionymi w planie wykonawczym Grecji dotyczącym gwarancji dla młodzieży (tj. młodzi ludzie zagrożeni wykluczeniem, dochód gospodarstwa domowego, poziom wykształcenia, okres bezrobocia itp.) oraz zaproszenia do wyrażenia zainteresowania; wzywa władze greckie, by miały na uwadze kryteria społeczne oraz dopilnowały, aby podczas wyboru beneficjentów EFG w pełni przestrzegano zasad braku dyskryminacji i równych szans;

11.  popiera kryteria socjalne zastosowane przez greckie władze do wyznaczenia młodzieży niekształcącej się, niepracującej ani nieszkolącej się (NEET) kwalifikującej się do pomocy z EFG, które obejmują dane na temat dochodu gospodarstwa domowego, poziomu wykształcenia i okresu trwania bezrobocia; oczekuje, że wybór odbiorców pomocy będzie w pełni zgodny z zasadą niedyskryminacji, aby dać szansę także tym osobom, które są najdalej od rynku pracy;

12.  wzywa greckie władze do dostarczenia szczegółowych informacji na temat finansowanych działań i ich wyników, mając na celu dzielenie się najlepszymi praktykami, zwłaszcza w odniesieniu do kwestii selekcji i wsparcia udzielanego młodzieży niekształcącej się, niepracującej ani nieszkolącej się (NEET);

13.  odnotowuje, że szacunkowy całkowity budżet wynosi 10 740 000 EUR, z czego 210 000 EUR przeznaczone jest na wdrażanie, oraz że wkład finansowy z EFG wynosi 6 444 000 EUR, co stanowi 60 % całkowitych kosztów;

14.  zauważa, że wydatki na działania przygotowawcze, zarządzanie, działania informacyjne i reklamowe oraz kontrolę i sprawozdawczość stanowią 1,96 % łącznego budżetu; zauważa ponadto, że niemal połowa tego budżetu ma zostać wykorzystana na działania informacyjne i reklamowe.

15.  z zadowoleniem przyjmuje fakt, że aby zapewnić szybką pomoc pracownikom, władze Grecji postanowiły rozpocząć świadczenie zwalnianym pracownikom zindywidualizowanych usług w dniu 20 października 2014 r., na długo przed zapadnięciem ostatecznej decyzji o przyznaniu z EFG pomocy na zaproponowany skoordynowany pakiet;

16.  zauważa, że władze Grecji poinformowały, iż skoordynowany pakiet zindywidualizowanych usług opracowano w drodze konsultacji z przedstawicielami beneficjentów objętych pomocą (byli pracownicy Fokas i ich reprezentanci prawni) oraz z Federacją Pracowników Sektora Prywatnego w Grecji;

17.  zwraca uwagę, że zindywidualizowane usługi, które mają być świadczone, zaplanowano z myślą o uwzględnieniu specyficznych potrzeb młodzieży niepracującej, niekształcącej się i nieszkolącej się, a obejmują one następujące działania: poradnictwo zawodowe, szkolenia, przekwalifikowanie i szkolenia zawodowe, wkład na rzecz podjęcia działalności gospodarczej, dodatki z tytułu poszukiwania pracy, dodatki szkoleniowe i dodatki z tytułu mobilności;

18.  podkreśla znaczenie zindywidualizowanych usług, których celem jest pomoc beneficjentom w określeniu własnych umiejętności i opracowaniu realistycznego planu rozwoju zawodowego w oparciu o ich interesy i kwalifikacje;

19.  z zadowoleniem przyjmuje włączenie do zaproponowanych środków monitoringu, który umożliwi obserwację sytuacji uczestników przez sześć miesięcy po zakończeniu stosowania środków;

20.  zauważa, że większość środków, o które wystąpiono, ma zostać przeznaczona na wspieranie zakładania nowych przedsiębiorstw (3 000 000 EUR) i działania szkoleniowe (2 960 000 EUR);

21.  zauważa, że maksymalna kwalifikowalna kwota w wysokości 15 000 EUR zostanie przyznana maksymalnie 200 wybranym pracownikom oraz osobom niekształcącym się, niepracującym i nieszkolącym się jako pomoc na podjęcie własnej działalności gospodarczej; podkreśla, że celem tego środka jest promowanie przedsiębiorczości poprzez udostępnienie środków finansowych na obiecujące inicjatywy biznesowe, co w perspektywie średnioterminowej powinno prowadzić do powstania dalszych miejsc pracy; zwraca uwagę, że ta maksymalna kwalifikowalna kwota zostanie przyznana po spełnieniu określonych warunków oraz jeżeli wspierane podmioty rozpoczynające działalność gospodarczą będą rentowne;

22.  podkreśla prawdziwą wartość dodaną i zaleca oferowanie aktywnych instrumentów rynku pracy; stwierdza, że blisko jedna trzecia planowanej pomocy polega na wypłacaniu dodatków, a tym samym stanowi pasywne instrumenty rynku pracy;

23.  zauważa, że koszt działań szkoleniowych w przedmiotowym wniosku jest na poziomie porównywalnym z wcześniejszymi wnioskami Grecji; zwraca uwagę, że w przypadku podobnych wniosków innych państw członkowskich koszty te różnią się;

24.  apeluje o to, by środki Europejskiego Funduszu Społecznego (EFS) planowane w ramach nowego okresu programowania EFS uzupełniały plan EFG i ułatwiały powrót pracowników do pracy w nastawionych na przyszłość i zrównoważonych sektorach gospodarki; przypomina, że zgodnie z art. 7 rozporządzenia w sprawie EFG przy opracowywaniu skoordynowanego pakietu zindywidualizowanych usług wspieranego z EFG należy przewidywać rozwój sytuacji na rynku pracy i potrzebne umiejętności, a pakiet ten powinien ponadto wpisywać się w strategię przechodzenia na zasobooszczędną gospodarkę;

25.  wyraża zadowolenie, że w zakresie dostępu do proponowanych działań i ich wdrażania przestrzegane będą zasady równego traktowania i niedyskryminacji;

26.  zatwierdza decyzję załączoną do niniejszej rezolucji;

27.  zobowiązuje swojego przewodniczącego do podpisania wraz z przewodniczącym Rady niniejszej decyzji i zapewnienia jej publikacji w Dzienniku Urzędowym Unii Europejskiej;

28.  zobowiązuje swojego przewodniczącego do przekazania niniejszej rezolucji wraz z załącznikiem Radzie i Komisji.

(1) Dz.U. L 347 z 20.12.2013, s. 855. (2) Dz.U. L 347 z 20.12.2013, s. 884. (3) Dz.U. C 373 z 20.12.2013, s. 1. (4) Dz.U. L 167 z 29.6.2009, s. 26.

DECYZJA PARLAMENTU EUROPEJSKIEGO I RADY

w sprawie uruchomienia Europejskiego Funduszu Dostosowania do Globalizacji zgodnie z pkt 13 Porozumienia międzyinstytucjonalnego z dnia 2 grudnia 2013 r. pomiędzy Parlamentem Europejskim, Radą i Komisją w sprawie dyscypliny budżetowej, współpracy w kwestiach budżetowych i należytego zarządzania finansami (wniosek EGF/2014/013 EL/Odyssefs Fokas z Grecji)

(Tekst tego załącznika nie został powtórzony w tym miejscu, ponieważ odpowiada on końcowej wersji decyzji (UE) 2015/43.)