Parlament Europejski,

–  uwzględniając Kartę praw podstawowych Unii Europejskiej,

–  uwzględniając Europejską konwencję o ochronie praw człowieka i podstawowych wolności,

–  uwzględniając Powszechną deklarację praw człowieka z 1948 r.,

–  uwzględniając konwencję genewską z 1951 r. oraz dodatkowe protokoły do niej,

–  uwzględniając swoją rezolucję z dnia 9 października 2013 r. w sprawie działań UE i państw członkowskich w celu stawienia czoła napływowi uchodźców w wyniku konfliktu w Syrii(1),

–  uwzględniając swoją rezolucję z dnia 23 października 2013 r. w sprawie przepływów migracyjnych w regionie Morza Śródziemnego, ze zwróceniem szczególnej uwagi na tragiczne wydarzenia u wybrzeży Lampedusy(2),

–  uwzględniając przemówienie wygłoszone przez przewodniczącego Parlamentu Europejskiego podczas jego wizyty na Lampedusie w dniach 2 i 3 października 2014 r., upamiętniającej rocznicę tragedii z dnia 3 października 2013 r.,

–  uwzględniając sprawozdanie Komisji Wolności Obywatelskich, Sprawiedliwości i Spraw Wewnętrznych z wizyty jej delegacji na Lampedusie w listopadzie 2011 r., w Jordanii w lutym 2013 r., w celu dokonania oceny sytuacji uchodźców z Syrii, oraz w Bułgarii w styczniu 2014 r., w celu oceny sytuacji osób ubiegających się o azyl i uchodźców, szczególnie z Syrii,

–  uwzględniając debaty na sesji plenarnej, które odbyły się dnia 9 października 2013 r. i były poświęcone polityce migracyjnej UE w basenie Morza Śródziemnego, ze zwróceniem szczególnej uwagi na tragiczne wydarzenia u wybrzeży Lampedusy,

–  uwzględniając debaty, które odbyły się od początku obecnej kadencji: w Komisji Wolności Obywatelskich, Sprawiedliwości i Spraw Wewnętrznych w dniu 22 lipca 2014 r. na temat wdrażania komunikatu w sprawie prac grupy zadaniowej ds. Morza Śródziemnego; w dniu 4 września 2014 r. w sprawie działań koordynowanych przez FRONTEX w regionie Morza Śródziemnego i w sprawie grupy zadaniowej ds. Morza Śródziemnego; w dniu 24 września 2014 r. w sprawie 5. sprawozdania rocznego Komisji na temat imigracji i azylu (2013 r.)(3) oraz w sprawie sprawozdania rocznego Europejskiego Urzędu Wsparcia w dziedzinie Azylu (EASO) na temat sytuacji w dziedzinie azylu w Unii Europejskiej (2013 r.),

–  uwzględniając komunikat Komisji w sprawie prac grupy zadaniowej ds. Morza Śródziemnego z dnia 4 grudnia 2013 r.(4),

–  uwzględniając konkluzje Rady Europejskiej z dnia 20 grudnia 2013 r.,

–  uwzględniając dokument roboczy służb Komisji z dnia 22 maja 2014 r. na temat wdrażania komunikatu w sprawie prac grupy zadaniowej ds. Morza Śródziemnego(5),

–  uwzględniając konkluzje przyjęte przez Radę Europejską na posiedzeniu w dniach 26–27 czerwca 2014 r., w których określiła ona strategiczne wytyczne planowania ustawodawczego i operacyjnego na najbliższe lata w ramach przestrzeni wolności, bezpieczeństwa i sprawiedliwości(6),

–  uwzględniając polityczne wytyczne dla przyszłej Komisji Europejskiej, przedstawione przez przewodniczącego J.-C. Junckera na sesji plenarnej Parlamentu w dniu 15 lipca 2014 r.,

–  uwzględniając opinię Europejskiego Komitetu Ekonomiczno-Społecznego z dnia 11 września 2014 r. dotyczącą europejskiej polityki migracyjnej(7),

–  uwzględniając zobowiązania podjęte przez komisarza ds. migracji, spraw wewnętrznych i obywatelstwa X. Avramopoulosa podczas wysłuchania przed Komisją Wolności Obywatelskich, Sprawiedliwości i Spraw Wewnętrznych w dniu 30 września 2014 r.,

–  uwzględniając konkluzje Rady na temat podejmowania działań mających na celu lepsze zarządzanie przepływami migracyjnymi, przyjęte w dniu 10 października 2014 r.,

–  uwzględniając sprawozdanie Zgromadzenia Parlamentarnego Rady Europy z kwietnia 2012 r. zatytułowane „Śmierć na Morzu Śródziemnym”,

–  uwzględniając roczne sprawozdania specjalnego sprawozdawcy ONZ ds. praw człowieka w odniesieniu do migrantów, w szczególności sprawozdanie opublikowane w kwietniu 2013 r. odnoszące się do zarządzania granicami zewnętrznymi UE i jego wpływu na prawa człowieka migrantów, a także sprawozdanie opublikowane w kwietniu 2014 r. w sprawie wyzysku migrantów w pracy,

–  uwzględniając wystąpienie Jego Świątobliwości papieża Franciszka podczas wizyty w Parlamencie w dniu 25 listopada 2014 r.,

–  uwzględniając pytania wymagające odpowiedzi ustnej skierowane do Rady i Komisji w sprawie sytuacji w basenie Morza Śródziemnego i konieczności całościowego podejścia UE do kwestii migracji (O-000078/2014 – B8-0037/2014 i O-000079/2014 – B8-0038/2014),

–  uwzględniając debatę w sprawie sytuacji w basenie Morza Śródziemnego i konieczności całościowego podejścia UE do kwestii migracji, która odbyła się w Parlamencie w dniu 25 listopada 2014 r.,

–  uwzględniając projekt rezolucji Komisji Wolności Obywatelskich, Sprawiedliwości i Spraw Wewnętrznych,

–  uwzględniając art. 128 ust. 5 i art. 123 ust. 2 Regulaminu,

A.  mając na uwadze, że według szacunków Międzynarodowej Organizacji ds. Migracji(8) od 2014 r. w trakcie pierwszych 9 miesięcy 2014 roku na Morzu Śródziemnym zginęły co najmniej 3 072 osoby, co oznacza, że należy po raz kolejny dołożyć wszelkich starań, by ratować ludzi w sytuacji zagrożenia życia, a państwa członkowskie powinny wywiązywać się z międzynarodowych zobowiązań dotyczących ratownictwa na morzu;

B.  mając na uwadze, że według doniesień około 500 migrantów zostało zamordowanych po tym, jak łódź przewożąca ich z Egiptu do UE została staranowana i celowo zatopiona przez handlarzy ludźmi; mając na uwadze, że przemytnicy i handlarze ludźmi wykorzystują nielegalną migrację, oraz mając na uwadze, że sieci przestępcze stanowią poważne zagrożenie dla życia migrantów i wyzwanie dla UE;

C.  mając na uwadze prowadzoną przez Włochy operację o nazwie „Mare Nostrum”, obejmującą patrolowanie, ratownictwo i nadzór w celu usprawnienia humanitarnych działań ratunkowych na Morzu Śródziemnym, w ramach której w ciągu 364 dni uratowano 150 810 migrantów(9); mając na uwadze, że rząd włoski ogłosił zamiar stopniowej likwidacji operacji „Mare Nostrum”;

D.  mając na uwadze, że wspólna operacja „Triton”, koordynowana przez FRONTEX, stała się w pełni operacyjna w dniu 1 listopada 2014 r. i nie jest jasne, jaki wkład wniosą do niej państwa członkowskie w przyszłości;

1.  uznaje, że istotne jest opracowanie całościowego podejścia do migracji;

2.  ponownie podkreśla, że UE musi nasilić działania w zakresie sprawiedliwego podziału odpowiedzialności i solidarności wobec państw członkowskich, do których przedostaje się największa liczba uchodźców i osób ubiegających się o azyl, na zasadzie pełnej lub proporcjonalnej pomocy (zgodnie z art. 80 TFUE); przypomina o zobowiązaniach wynikających z art. 78 i 79 TFUE;

3.  wyraża ubolewanie z powodu śmiertelnych wypadków na Morzu Śródziemnym; nalega, by Unia Europejska i państwa członkowskie uczyniły wszystko, co w ich mocy, aby zapobiegać dalszym śmiertelnym wypadkom na morzu; jest świadomy, że konieczne jest zapewnienie skutecznej realizacji zobowiązań w zakresie poszukiwań i ratownictwa, a zatem również zapewnienia ich odpowiedniego finansowania w perspektywie średnio- i długoterminowej;

4.  uważa, że konieczne jest zastanowienie się nad wzmocnieniem polityki granicznej i bezpieczeństwa oraz nad sposobami poprawy przyszłej roli agencji FRONTEX i EASO; wzywa państwa członkowskie, aby nadal okazywały solidarność i zaangażowanie poprzez przeznaczanie wystarczających wkładów finansowych do budżetów i na rzecz operacji obu tych agencji;

5.  przypomina, że państwa członkowskie powinny określić surowe sankcje karne przeciwdziałające handlowi ludźmi i ich przemytowi, zarówno do UE, jak i w jej granicach, nałożyć sankcje również na osoby lub grupy wykorzystujące migrantów znajdujących się w trudnej sytuacji w UE, a także organizować szeroko zakrojone kampanie informacyjne upowszechniające wiedzę na temat rodzajów ryzyka grożących osobom, które powierzają swoje życie przemytnikom, oraz osobom będącym ofiarami handlu ludźmi;

6.  uważa, że należy rozważyć dalsze możliwości odnoszące się do legalnej migracji;

7.  zwraca uwagę na potrzebę zbadania przyszłych inicjatyw wykorzystujących dobre przykłady przesiedleń, w tym dobrowolnego programu przesiedleń ustanowionego w art. 17 rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady ustanawiającego Fundusz Azylu, Migracji i Integracji; przypomina, że fundusze UE oferują wsparcie tym państwom członkowskim, które są gotowe do wdrożenia programów przesiedleń;

8.  podkreśla potrzebę zbadania ogólnej strategii w dziedzinie współpracy z państwami trzecimi, w tym z Afryki Subsaharyjskiej, Afryki Północnej i Bliskiego Wschodu, w odniesieniu do pomocy humanitarnej, finansowej i politycznej, w tym w zakresie egzekwowania prawa (w stosownych przypadkach); domaga się ponadto wyjaśnienia roli regionalnej polityki ochrony, przesiedlenia i powrotu, co obejmuje też umowy w sprawie zarządzania migracją zawarte z krajami pochodzenia i krajami tranzytowymi, w celu zajęcia się pierwotnymi przyczynami migracji; podkreśla również konieczność przestrzegania przez państwa trzecie przepisów prawa międzynarodowego, jeżeli chodzi o ratowanie życia na morzu, a także zapewnienia ochrony uchodźców i poszanowania praw podstawowych;

9.  powinien rozważyć możliwość usprawnienia procedury rozpatrywania wniosków, we współpracy z państwami trzecimi będącymi państwami tranzytu i pochodzenia, oraz możliwości powrotu osób, które nie spełniają warunków azylowych i ochrony w UE, dzięki czemu zapewni się najlepsze wykorzystanie zasobów na rzecz tych osób, które faktycznie wymagają ochrony; podkreśla, że konieczne jest wspieranie polityki dobrowolnego powrotu, przy równoczesnym zagwarantowaniu ochrony praw wszystkich migrantów oraz zapewnieniu bezpiecznego i legalnego dostępu do systemu azylowego UE;

10.  jest zdania, że należy przeprowadzić szczegółową analizę wykorzystania w tym kontekście funduszy przeznaczonych na sprawy wewnętrzne, w tym funduszy nadzwyczajnych, w szczególności odnośnie do działań w dziedzinie migracji i azylu, kontroli granic, walki z przemytem i nielegalnym handlem oraz powrotu, a także analizę wykorzystania funduszy związanych z polityką zagraniczną i polityką rozwojową UE;

11.  wyraża zaniepokojenie sposobem zapewnienia skutecznego wdrożenia wspólnego europejskiego systemu azylowego – co w przypadkach, w których okaże się to konieczne, obejmuje też uruchomienie mechanizmu wczesnego ostrzegania, gotowości i zarządzania kryzysowego (art. 33 rozporządzenia (UE) nr 604/2013) lub stosowanie postępowania w sprawie uchybienia zobowiązaniom państwa członkowskiego w przypadkach, w których prawodawstwo UE nie jest właściwie wdrażane – oraz tym, w jaki sposób należy zagwarantować skuteczne wspólne normy w zakresie warunków przyjmowania, procedur i kwalifikacji w całej UE, aby chronić osoby najbardziej podatne na zagrożenia i wspierać integrację społeczną uchodźców;

12.  zobowiązuje właściwą komisję parlamentarną PE do oceny różnych odnośnych strategii politycznych, z uwzględnieniem dodatkowych zasobów, takich jak zasoby służące organizowaniu wysłuchań i delegacji ad hoc, w celu opracowania zestawu zaleceń oraz zdania sprawozdania na posiedzeniu plenarnym w formie strategicznego sprawozdania z własnej inicjatywy przed końcem roku 2015;

13.  zobowiązuje swojego przewodniczącego do przekazania niniejszej rezolucji Radzie i Komisji, a także rządom i parlamentom państw członkowskich.

(1) Teksty przyjęte, P7_TA(2013)0414. (2) Teksty przyjęte, P7_TA(2013)0448. (3) COM(2014)0288. (4) COM(2013)0869. (5) SWD (2014) 0173, części 1 i 2. (6) Dok.EUCO 79/14. (7) REX/414. (8) Fatal Journeys: Tracking Lives Lost during Migration, Międzynarodowa Organizacja ds. Migracji (IOM), 2014. (9) http://www.marina.difesa.it/EN/operations/Pagine/MareNostrum.aspx