Ψήφισμα του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου της 12ης Μαρτίου 2015 για την Τανζανία, και ειδικότερα για το πρόβλημα της υφαρπαγής γαιών (2015/2604(RSP))
Το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο,
– έχοντας υπόψη την πρωτοβουλία της G8 Land Transparency Initiative (Πρωτοβουλία διαφάνειας για τη γη), του 2013,
– έχοντας υπόψη το πλαίσιο και τις κατευθυντήριες γραμμές της Αφρικανικής Ένωσης για την πολιτική σε σχέση με την ύπαιθρο στην Αφρική, το πλαίσιο πολιτικής της Αφρικανικής Ένωσης για τη νομαδική κτηνοτροφία στην Αφρική: Διασφάλιση, προστασία και βελτίωση της ζωής, της περιουσίας και των δικαιωμάτων των νομαδικών κοινοτήτων, που ενέκρινε η Διάσκεψη Αφρικανών Υπουργών Γεωργίας τον Οκτώβριο του 2010 και επικύρωσε το Εκτελεστικό Συμβούλιο στη 18η τακτική σύνοδο του, στην Αντίς Αμπέμπα, τον Ιανουάριο του 2011, καθώς και τη Διακήρυξη της Αφρικανικής Ένωσης για τα προβλήματα γαιοκτησίας στην Αφρική, του 2009·
– λαμβάνοντας υπόψη τη Διακήρυξη της Παγκόσμιας Διάσκεψης Κορυφής για την Επισιτιστική Ασφάλεια, που εκδόθηκε στη Ρώμη το 2010, τις Αρχές για υπεύθυνες γεωργικές επενδύσεις με σεβασμό στα δικαιώματα, τα μέσα διαβίωσης και τους πόρους (PRAI), και τις Εθελοντικές Κατευθυντήριες Γραμμές της Οργάνωσης Τροφίμων και Γεωργίας (FAO), για υπεύθυνη διακυβέρνηση της γαιοκτησίας, της αλιείας και των δασών, στο Πλαίσιο της εθνικής επισιτιστικής ασφάλειας (VGGT),
– έχοντας υπόψη τις κατευθυντήριες αρχές της Αφρικανικής Ένωσης, της Αφρικανικής Τράπεζας Ανάπτυξης και της Οικονομικής Επιτροπής για την Αφρική, για τις γεωργικές επενδύσεις μεγάλης κλίμακας στην Αφρική (LSLBI),
– έχοντας υπόψη την έκθεση της 11ης Ιουνίου 2009 του Ειδικού Εισηγητή των Ηνωμένων Εθνών για το δικαίωμα στην τροφή, Olivier De Schutter, με τίτλο «Large-scale land acquisitions and leases: a set of core principles and measures to address the human rights challenge» (Αγορές και μισθώσεις μεγάλης κλίμακας: ένα σύνολο βασικών αρχών και μέτρων για την αντιμετώπιση του ζητήματος των ανθρωπίνων δικαιωμάτων),
– έχοντας υπόψη τη Διακήρυξη της Χιλιετίας, της 8ης Σεπτεμβρίου 2000, που καθορίζει τους Αναπτυξιακούς Στόχους της Χιλιετίας (ΑΣΧ), ιδίως δε τους στόχους 1, 3 και 7,
– έχοντας υπόψη την έκθεση του ΟΗΕ σχετικά με τους Αναπτυξιακούς Στόχους της Χιλιετίας (2014),
– έχοντας υπόψη την αναφορά που εγκρίθηκε στη Διάσκεψη του ΟΗΕ για τη βιώσιμη ανάπτυξη που πραγματοποιήθηκε στο Ρίο ντε Τζανέιρο της Βραζιλίας από τις 20 έως τις 22 Ιουνίου 2012,
– έχοντας υπόψη τη μελέτη του Προγράμματος των Ηνωμένων Εθνών για τους ανθρώπινους οικισμούς (UN-Habitat), του 2008, με τίτλο «Secure Land Rights for All» (Κατοχύρωση δικαιωμάτων εγγείου ιδιοκτησίας για όλους), καθώς και τον Οδηγό του Προγράμματος με τίτλο «How to Develop a Pro-Poor Land Policy: Process, Guide and Lessons» (Πως θα διαμορφώσουμε μια πολιτική γης υπέρ των φτωχών: Διαδικασία, οδηγός και μαθήματα»,
– έχοντας υπόψη τη Διακήρυξη των Ηνωμένων Εθνών για τα δικαιώματα των αυτόχθονων πληθυσμών (UNDRIP) και τη σύμβαση για τους αυτόχθονες και νομαδικούς πληθυσμούς (αριθ. 169) του 1989, της Διεθνούς Οργάνωσης Εργασίας (ILO),
– έχοντας υπόψη τον νόμο αρ. 5 του 1999, για την έγγειο ιδιοκτησία στην ύπαιθρο, και τον νόμο του 1982 για την τοπική αυτοδιοίκηση, της Ενωμένης Δημοκρατίας της Τανζανίας,
– έχοντας υπόψη τις κατευθυντήριες γραμμές της ΕΕ, του 2004, για την πολιτική γης, σχετικά με την παροχή καθοδήγησης για την ανάπτυξη και τον σχεδιασμό πολιτικής εγγείου ιδιοκτησίας στις αναπτυσσόμενες χώρες,
– έχοντας υπόψη την ανακοίνωση της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, της 9ης Απριλίου 2014, σχετικά με την καθιέρωση ενός νέου προγράμματος ύψους 33 000 000 EUR, που αποσκοπεί στη βελτίωση της διακυβέρνησης στον τομέα της εγγείου ιδιοκτησίας, και της επισιτιστικής και διατροφικής ασφάλεια των οικογενειακών εκμεταλλεύσεων και των κοινοτήτων που βρίσκονται σε επισφαλή θέση στην υποσαχάρια Αφρική,
– έχοντας υπόψη τις κατευθυντήριες αρχές του ΟΗΕ, του 2011, για τις επιχειρήσεις και τα ανθρώπινα δικαιώματα,
– έχοντας υπόψη το ψήφισμα της μικτής κοινοβουλευτικής συνέλευσης ΑΚΕ-ΕΕ, σχετικά με τον κοινωνικό και περιβαλλοντικό αντίκτυπο της νομαδικής γεωργίας στις χώρες ΑΚΕ, που εγκρίθηκε τον Νοέμβριο του 2013 (ΑΚΕ-ΕΕ/526/13/τελ.),
– έχοντας υπόψη τη μελέτη του 2015 για την «Εξέταση του αντικτύπου της υφαρπαγής γαιών στα ανθρώπινα δικαιώματα», που ανέθεσε η υποεπιτροπή της για τα ανθρώπινα δικαιώματα,
– έχοντας υπόψη την αναθεωρημένη Συμφωνία του Κοτονού,
– έχοντας υπόψη την Οικουμενική Διακήρυξη των Δικαιωμάτων του Ανθρώπου,
– έχοντας υπόψη τον Αφρικανικό Χάρτη Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων και Δικαιωμάτων των Λαών,
– έχοντας υπόψη το άρθρο 135 παράγραφος 5 και το άρθρο 123 παράγραφος 4 του Κανονισμού,
A. λαμβάνοντας υπόψη ότι οι κύριες προκλήσεις του 21ου αιώνα –η επισιτιστική ασφάλεια, η ανεπάρκεια ενεργειακών πόρων, η λειψυδρία, η αστική ανάπτυξη και η αύξηση του πληθυσμού, η υποβάθμιση του περιβάλλοντος, η κλιματική μεταβολή, οι φυσικές καταστροφές και τα ασταθή κράτη– μπορούν όλες να έχουν συσχέτιση με ζητήματα διαχείρισης της γης, γεγονός που επιτείνει την ανάγκη να δοθεί προτεραιότητα σε μια εκτεταμένη μεταρρύθμιση του καθεστώτος εγγείου ιδιοκτησίας και στην προάσπιση των δικαιωμάτων εγγείου ιδιοκτησίας·
B. λαμβάνοντας υπόψη ότι οι αρχές της Τανζανίας ανακοίνωσαν σχέδιο για την πώληση 1 500 τετραγωνικών χιλιομέτρων γης των Μασάι στο Δυτικό Σερεγκέτι, σε ιδιωτική επιχείρηση που διοργανώνει κυνηγητικές εκδρομές και σαφάρι, με έδρα τα Ηνωμένα Αραβικά Εμιράτα· λαμβάνοντας υπόψη ότι το σχέδιο αυτό προβλέπει την εκτόπιση 40 000 νομάδων καλλιεργητών Μασάι·
Γ. λαμβάνοντας υπόψη ότι, μετά από διεθνή πίεση, ο Πρόεδρος της Τανζανίας, Jakaya Kikwete, δήλωσε τον Νοέμβριο του 2014 ότι εγκατέλειψε το σχέδιο, και υποσχέθηκε να μην υποχρεώσει ποτέ τη φυλή των Μασάι να εγκαταλείψει τα πατρογονικά της εδάφη· λαμβάνοντας υπόψη ότι, παρά την υπόσχεση αυτή, χιλιάδες Μασάι εκδιώχθηκαν παράνομα από τη γη τους· λαμβάνοντας υπόψη ότι, σύμφωνα με πρόσφατες πληροφορίες, οι αρχές της Τανζανίας έχουν καταστρέψει πάνω από 200 σπίτια και έχουν κατασχέσει τα κοπάδια, με αποτέλεσμα πάνω από 3 000 άνθρωποι να μείνουν άστεγοι και χωρίς κατάλυμα·
Δ. λαμβάνοντας υπόψη ότι οι Μασάι της Τανζανίας έχουν μακρά ιστορία αγώνων στο πλαίσιο κλιμακούμενων αντιδικιών με τις αρχές της Τανζανίας για θέματα εγγείου ιδιοκτησίας από το 1992, όταν εκχωρήθηκαν στην ξένης ιδιοκτησίας επιχείρηση Ortello Business Corporation (OBC) δικαιώματα κυνηγιού στο καταφύγιο θηραμάτων Loliondo, το οποίο κατοικούν και κατέχουν νόμιμα νομάδες καλλιεργητές Μασάι·
E. λαμβάνοντας υπόψη ότι αναφορά της κοινότητας Μασάι της περιοχής του Ngorongoro στη διαδικτυακή πλατφόρμα AVAAZ έχει υπογραφεί από πάνω από δύο εκατομμύρια ανθρώπους σε ολόκληρο τον κόσμο·
ΣΤ. λαμβάνοντας υπόψη ότι ιδιώτες επενδυτές και κυβερνήσεις δείχνουν διαρκώς αυξανόμενο ενδιαφέρον για την αγορά ή τη μακροπρόθεσμη μίσθωση μεγάλων εκτάσεων γης με σκοπό την παραγωγή τροφίμων ή ενέργειας, ή για την εξόρυξη μεταλλευμάτων, ως επί το πλείστον σε αναπτυσσόμενες χώρες της Αφρικής, και ιδίως στην Τανζανία·
Ζ. λαμβάνοντας υπόψη ότι το διάστημα μεταξύ 2005 και 2008 παρατηρήθηκε στην Τανζανία αυξημένο ενδιαφέρον ξένων και εγχώριων παραγόντων για τη δημιουργία φυτειών βιοκαυσίμων σε μεγάλη κλίμακα και διατέθηκαν στους επενδυτές 640.000 εκτάρια γης, με αποτέλεσμα οι χωρικοί και οι κάτοικοι της υπαίθρου να αποστερηθούν από τη γη και τα μέσα διαβίωσής τους, και κατά συνέπεια να αυξηθεί η επισιτιστική ανασφάλειά τους·
H. λαμβάνοντας υπόψη ότι περίπου 1,4 δισεκατομμύρια εκτάρια σε ολόκληρο το κόσμο διέπονται από εθιμικούς κανόνες· λαμβάνοντας επίσης υπόψη ότι η πρόσβαση των αυτοχθόνων πληθυσμών σε γη έχει παγιωθεί σε ειδικές μορφές προστασίας δυνάμει της Σύμβασης αρ. 169 της ΔΟΕ και της Διακήρυξης των Ηνωμένων Εθνών για τα δικαιώματα των αυτοχθόνων πληθυσμών, ενώ το άρθρο 10 της τελευταίας εγγυάται το δικαίωμα προστασίας τους από την εκδίωξη από τη γη ή τα εδάφη τους, και ορίζει ότι δεν επιτρέπεται η μεταγκατάσταση χωρίς την προηγούμενη ελεύθερη και εν επιγνώσει συναίνεση των αυτοχθόνων πληθυσμών και αν δεν υπάρξει συμφωνία για δίκαιη και θεμιτή αποζημίωση και, όπου είναι δυνατόν, δυνατότητα επιστροφής·
Θ. λαμβάνοντας υπόψη ότι η αγορά εκτάσεων σε μεγάλη κλίμακα μπορεί, σύμφωνα με τη διακήρυξη των Τιράνων, του 2011, να χαρακτηριστεί ως «υφαρπαγή γαιών», αν ισχύουν ένα ή περισσότερα από τα ακόλουθα: όταν υπάρχει σαφής παραβίαση των ανθρωπίνων δικαιωμάτων· όταν τη μετεγκατάσταση των τοπικών κοινοτήτων γίνεται χωρίς την ελεύθερη και εν επιγνώσει συναίνεσή τους· όταν δεν βασίζεται σε διαφανείς συμβάσεις· και όταν κρίνεται ότι θα έχει αρνητικό κοινωνικό, οικονομικό και περιβαλλοντικό αντίκτυπο·
Ι. λαμβάνοντας υπόψη ότι, σύμφωνα με στοιχεία της Αφρικανικής Τράπεζας Ανάπτυξης, το 75% του πληθυσμού της Τανζανίας έχει γεωργικές εκμεταλλεύσεις μικρής κλίμακας· λαμβάνοντας υπόψη ότι οι κοινότητες των νομάδων καλλιεργητών διαβιώνουν καλά και σε αρμονία με την προστατευόμενη πανίδα, αντιπροσωπεύουν δε περίπου το 10% του πληθυσμού της Τανζανίας, συμπεριλαμβανομένων των Μασάι, εξακολουθούν ωστόσο να αντιμετωπίζουν τη μαζική απώλεια της γης τους, λόγω της πώλησης γαιών χωρίς επαρκή γνώση των νομικών και πρακτικών συνεπειών, της διαφθοράς και της παράνομης χορήγησης γαιών σε ξένους, όπως επίσης του χαρακτηρισμού γαιών από τις αρχές ως κρατικής περιουσίας, καταφυγίων ή εθνικών πάρκων·
ΙΑ. λαμβάνοντας υπόψη ότι το άρθρο 17 της Οικουμενικής Διακήρυξης των Δικαιωμάτων του Ανθρώπου αναγνωρίζει ότι κάθε άτομο, μόνο του ή με άλλους, έχει το δικαίωμα της ιδιοκτησίας και κανένας δεν μπορεί να αποστερηθεί αυθαίρετα από την ιδιοκτησία του·
ΙΒ. λαμβάνοντας υπόψη ότι διεθνείς επιχειρήσεις, συμπεριλαμβανομένων ευρωπαϊκών, έχουν διαδραματίσει σημαντικό ρόλο σε αγορές γης σε μεγάλη κλίμακα στην Τανζανία, και ότι διεθνή χρηματοπιστωτικά ιδρύματα έχουν συμμετάσχει στη χρηματοδότηση συμφωνιών αγορών γης σε μεγάλη κλίμακα στη χώρα·
ΙΓ. λαμβάνοντας υπόψη ότι το πλαίσιο και οι κατευθυντήριες γραμμές της πολιτικής για την έγγειο ιδιοκτησία στην Αφρική απαιτούν τον σεβασμό των ανθρωπίνων δικαιωμάτων των κοινοτήτων, συμπεριλαμβανομένου του σεβασμού των εθιμικών δικαιωμάτων εγγείου ιδιοκτησίας και εγγείων πόρων·
ΙΔ. λαμβάνοντας υπόψη ότι τον Μάιο του 2014 η ΕΕ έθεσε σε εφαρμογή ένα νέο πρόγραμμα για την ενίσχυση της έγγειας διακυβέρνησης και τη βελτίωση της επισιτιστικής και διατροφικής ασφάλειας των γεωργών που έχουν οικογενειακές εκμεταλλεύσεις και των κοινοτήτων που βρίσκονται σε επισφαλή θέση στις αφρικανικές χώρες·
1. καταδικάζει απερίφραστα τον παράνομο εκτοπισμό των τοπικών αγροτικών κοινοτήτων, με την καταστροφή των χωριών και του παραδοσιακού τρόπου ζωής τους, και την παραβίαση των βασικών ανθρωπίνων δικαιωμάτων τους, συμπεριλαμβανομένων του δικαιώματος για επαρκή τροφή, του δικαιώματος στο νερό, και του δικαιώματος για αξιοπρεπή κατοικία·
2. καταδικάζει, ειδικότερα, τις ενέργειες που δεν αναγνωρίζουν τη νομιμότητα των εθιμικών ρυθμίσεων εγγείου ιδιοκτησίας, οι οποίες θεσμοθετούν τα δικαιώματα των ιδιωτών και των κοινοτήτων και εμποδίζουν την αφαίρεση και τις καταχρήσεις των δικαιωμάτων εγγείου ιδιοκτησίας, που είναι ιδιαίτερα διαδεδομένα στις αφρικανικές κοινότητες·
3. καλεί την κυβέρνηση της Τανζανίας να εφαρμόσει αμέσως το VGGT και να προσδώσει αγώγιμο χαρακτήρα στα δικαιώματα που παγιώνονται με αυτό· να σεβαστεί την πρώτη θεμελιώδη αρχή των κατευθυντήριων αρχών LSLBI, που περιλαμβάνει τον σεβασμό των ανθρωπίνων δικαιωμάτων των κοινοτήτων και των εθιμικών δικαιωμάτων εγγείου ιδιοκτησίας και συμβάλει στην υπεύθυνη διακυβέρνηση των γαιών και των εγγείων πόρων σύμφωνα με το κράτος δικαίου· και να βελτιώσουν τα δικαιώματα εγγείου ιδιοκτησίας για τις γυναίκες, οι οποίες αναλογούν τουλάχιστον στο μισό της εργατικής δύναμης στη γεωργία και το εμπόριο, αλλά εξακολουθούν να έχουν περιορισμένα δικαιώματα πρόσβασης σε ιδιοκτησία και στις υπηρεσίες που συνοδεύουν τα δικαιώματα αυτά (για παράδειγμα πρόσβαση σε τράπεζες και συμμετοχή σε συλλογικούς φορείς), καθώς και τα δικαιώματα εγγείου ιδιοκτησίας των κοινοτήτων και των κοινωνικών ομάδων που βρίσκονται σε επισφαλή θέση, όπως οι αγροτικές ή οι ποιμενικές κοινότητες·
4. ζητεί τη διεξαγωγή ανεξάρτητης έρευνας σχετικά με τις αντιδικίες για την έγγειο ιδιοκτησία στο Loliondo·
5. καλεί την κυβέρνηση της Τανζανίας να προωθήσει πολιτικές γεωργικών επενδύσεων επωφελείς για τον τοπικό πληθυσμό στις αντίστοιχες περιοχές, να εφαρμόσει και να επιβάλει τις πολιτικές της σε σχέση με τις εκτιμήσεις κοινωνικού και περιβαλλοντικού αντικτύπου, συμπεριλαμβανομένων των εκτιμήσεων αντίκτυπου στην τοπική παραγωγή τροφίμων, πριν από την έναρξη του οποιουδήποτε επενδυτικού σχεδίου, και να σεβαστεί πλήρως τις διατάξεις για τη διαβούλευση και την αποζημίωση σε περίπτωση απαλλοτρίωσης γης·
6. υπενθυμίζει, ειδικότερα, ότι έχουν θεσπιστεί ειδικές μορφές προστασίας των δικαιωμάτων των αυτοχθόνων πληθυσμών σχετικά με την έγγειο ιδιοκτησία βάσει του διεθνούς δικαίου· τονίζει ότι, σύμφωνα με τη διακήρυξη του ΟΗΕ για τα δικαιώματα των αυτοχθόνων πληθυσμών, οποιαδήποτε αλλαγή χρήσης γης μπορεί να γίνει μόνο με την προηγούμενη ελεύθερη και εν επιγνώσει συναίνεση των ενδιαφερόμενων τοπικών κοινοτήτων· εμμένει στην άποψη ότι τα κράτη πρέπει να παρέχουν αποτελεσματικούς μηχανισμούς για την πρόληψη και την επανόρθωση οποιασδήποτε ενέργειας γίνεται με σκοπό ή αποτέλεσμα την αποστέρηση αυτοχθόνων πληθυσμών από τη γη, τα εδάφη ή τους πόρους τους·
7. εκφράζει την ανησυχία του για την έλλειψη ακριβούς πληροφόρησης και τη μυστικότητα που περιβάλλει ορισμένες επενδύσεις στην Τανζανία· καλεί την Επιτροπή να παροτρύνει τις αρχές να εξασφαλίσουν ότι οι αγοραπωλησίες γης διεξάγονται δημόσια και με διαφάνεια, σύμφωνα με τις ανάγκες των νομάδων κτηνοτρόφων ή των ποιμένων·
8. καλεί, ειδικότερα, την Επιτροπή να έλθει σε επαφή με τις αρχές της Τανζανίας, προκειμένου να τους ασκήσει πίεση για να προωθήσουν την νομικά δεσμευτική και κωδικοποιημένη αναγνώριση των δικαιωμάτων των Μασάι, με ιδιαίτερη αναφορά στην πατρογονική τους γη, ώστε να τους προσφέρουν την αναγκαία νομική προστασία για την πρόληψη μελλοντικών αντιδικιών·
9. υπογραμμίζει ότι η κατοχύρωση των δικαιωμάτων εγγείου ιδιοκτησίας του αγροτικού πληθυσμού είναι απαραίτητη για την επίτευξη των αναπτυξιακών στόχων της χιλιετίας (ΑΣΧ)· ζητεί από την ΕΕ να ενισχύσει την ανάπτυξη ικανότητας στον τομέα της δικαιοσύνης στις αναπτυσσόμενες χώρες, προκειμένου να εφαρμόζεται αποτελεσματικά ο νόμος περί ιδιοκτησίας με σκοπό την επίλυση κτηματικών διαφορών, στο πλαίσιο μιας ολιστικής προσέγγισης με στόχο την εδραίωση των δικαστικών συστημάτων και του κράτους δικαίου·
10. υπογραμμίζει ότι τα έργα μεγάλης κλίμακας συχνά προκαλούν σοβαρή βλάβη στο φυσικό περιβάλλον, μεταξύ άλλων αποδάσωση, απώλεια βιοποικιλότητα και ρύπανση των υδάτων·
11. καλεί την Επιτροπή να εξασφαλίσει την ευθυγράμμιση των κατευθυντήριων γραμμών της πολιτικής της για την έγγειο ιδιοκτησία με το VGGT, και να το λαμβάνει περισσότερο υπόψη στην κατάρτιση των προγραμμάτων αναπτυξιακής συνεργασίας της, στην εμπορική και επενδυτική πολιτική της, και στη συμμετοχή της σε πολυμερή χρηματοπιστωτικά ιδρύματα·
12. επαναλαμβάνει ότι τα ανθρώπινα δικαιώματα και οι κανόνες που απαγορεύουν την υφαρπαγή γαιών θα πρέπει να ενταχθούν στις συμφωνίες εμπορίου και επενδύσεων της ΕΕ, συμπεριλαμβανομένου του συστήματος γενικευμένων προτιμήσεων·
13. υπογραμμίζει ότι είναι σημαντικό να χαρακτηρίζεται από πλήρη διαφάνεια και λογοδοσία η δραστηριότητα των επιχειρήσεων και των χρηματοπιστωτικών ιδρυμάτων της Ένωσης στις αγροβιομηχανικές επενδύσεις και τις αγορές γαιών σε μεγάλη κλίμακα στην Τανζανία, και ζητεί να συσταθεί ισχυρός και αποτελεσματικός μηχανισμός της Ένωσης για την παρακολούθηση της δραστηριότητας αυτής·
14. ζητεί από την Επιτροπή να υποβάλει έκθεση στο Κοινοβούλιο σχετικά με τις δαπάνες στο πλαίσιο των αναπτυξιακών προγραμμάτων και του προϋπολογισμού της Ένωσης για τη διακυβέρνηση στο θέμα της εγγείου ιδιοκτησίας, προκειμένου να εξασφαλιστεί ότι τα προγράμματα αυτά προωθούν τα ανθρώπινα δικαιώματα και αντιμετωπίζουν τις προκλήσεις σε σχέση με την υφαρπαγή γαιών·
15. τονίζει ότι η πολιτική για την έγγειο ιδιοκτησία πρέπει να αναγνωρίζει ουσιαστικά το ρόλο των τοπικών και κοινοτικών θεσμών διοίκησης και διαχείρισης εγγείου ιδιοκτησίας, παράλληλα με αυτόν του κράτους·
16. αναθέτει στον Πρόεδρό του να διαβιβάσει το παρόν ψήφισμα στο Συμβούλιο, την Επιτροπή, την Αφρικανική Ένωση, και την κυβέρνηση και το Κοινοβούλιο της Τανζανίας.