Rezolucja Parlamentu Europejskiego z dnia 15 stycznia 2015 r. w sprawie Rosji, w szczególności przypadku Aleksieja Nawalnego (2015/2503(RSP))

P8_TA(2015)0006 RC-B8-0046/2015

Parlament Europejski,

–  uwzględniając konstytucję Rosji, w szczególności jej art. 118, który stanowi, że sprawiedliwość w Federacji Rosyjskiej wymierzają wyłącznie sądy, oraz art. 120, który stanowi, że sędziowie są niezawiśli, a podlegają tylko konstytucji Federacji Rosyjskiej i prawu federalnemu;

–  uwzględniając swoje wcześniejsze sprawozdania i rezolucje w sprawie Rosji, w szczególności rezolucję z dnia 23 października 2012 r. w sprawie ustanowienia wspólnych ograniczeń wizowych dla urzędników rządu rosyjskiego zamieszanych w sprawę Siergieja Magnickiego(1), z dnia 13 czerwca 2013 r. w sprawie rządów prawa w Rosji(2), z dnia 13 marca 2014 r. w sprawie Rosji: wyroków dla demonstrantów uczestniczących w wydarzeniach na Placu Bołotnym(3), i z dnia 23 października 2014 r. w sprawie zamknięcia organizacji pozarządowej Memoriał (laureata Nagroda im. Sacharowa z 2009 r.) w Rosji(4) oraz zalecenie Parlamentu Europejskiego dla Rady z dnia 2 kwietnia 2014 r. w sprawie ustanowienia wspólnych ograniczeń wizowych dla urzędników rządu rosyjskiego zamieszanych w sprawę Siergieja Magnickiego(5),

−  uwzględniając swoją rezolucję z dnia 11 grudnia 2013 r. w sprawie rocznego sprawozdania dotyczącego praw człowieka i demokracji na świecie za rok 2012 oraz polityki Unii Europejskiej w tym zakresie(6),

−  uwzględniając oświadczenie rzecznika wiceprzewodniczącej Komisji/ wysokiej przedstawiciel Unii ds. zagranicznych i polityki bezpieczeństwa z dnia 30 grudnia 2014 r. w sprawie skazania Aleksieja Nawalnego i jego brata Olega Nawalnego przez Zamoskworecki Sąd Rejonowy,

−  uwzględniając konsultacje między UE a Rosją dotyczące praw człowieka, przeprowadzone w dniu 28 listopada 2013 r.,

−  uwzględniając istniejącą umowę o partnerstwie i współpracy ustanawiającą partnerstwo między Wspólnotami Europejskimi i ich państwami członkowskimi z jednej strony, a Federacją Rosyjską z drugiej strony (UPiW), a także zawieszone negocjacje w sprawie nowego porozumienia UE-Rosja;

–  uwzględniając art. 135 ust. 5 i art. 123 ust. 4 Regulaminu,

A.  mając na uwadze, że Federacja Rosyjska – jako pełnoprawny członek Rady Europy oraz Organizacji Bezpieczeństwa i Współpracy w Europie (OBWE), a także jako sygnatariusz deklaracji ONZ – zobowiązała się do przestrzegania zasad demokracji, praworządności i poszanowania podstawowych wolności i praw człowieka; mając na uwadze, że w wyniku licznych poważnych naruszeń praworządności i przyjęcia restrykcyjnych ustaw w ciągu ostatnich miesięcy istnieją poważne obawy co do wypełniania przez Rosję jej międzynarodowych i krajowych zobowiązań; mając również na uwadze, że UE wielokrotnie oferowała dodatkową pomoc i wiedzę fachową poprzez partnerstwo na rzecz modernizacji, aby pomóc Rosji w modernizacji i przestrzeganiu porządku konstytucyjnego i prawnego zgodnie ze standardami Rady Europy; mając na uwadze, że istnieje wiele spraw sądowych, w których polityczne przesłanki są wykorzystywane do wyeliminowania politycznej konkurencji i zastraszenia społeczeństwa obywatelskiego, jak również w celu zniechęcania obywateli do brania udziału w publicznych wiecach i protestach przeciwko obecnemu przywództwu kraju;

B.  mając na uwadze, że Aleksiej Nawalny konsekwentnie ujawniał ogromną korupcję na najwyższych szczeblach rosyjskiego aparatu państwowego; mając na uwadze, że pierwszy wyrok sądowy z lipca 2013 r., skazujący go na pięć lat więzienia, postrzegano jako polityczny; mając na uwadze, że w lutym 2014 r. Aleksieja Nawalnego umieszczono na dwa miesiące w areszcie domowym, zaś w marcu 2014 r. założono mu bransoletkę elektroniczną, aby monitorować jego działania;

C.  mając na uwadze, że we wrześniu 2013 r. Aleksiej Nawalny zdobył 27 % głosów w wyborach na mera Moskwy, stając się jedną z najważniejszych postaci rosyjskiej opozycji wobec Kremla;

D.  mając na uwadze, że drugi wyrok wobec Aleksieja Nawalnego był spodziewany w dniu 15 stycznia 2015 r., lecz w niewytłumaczalny sposób sąd przesunął ten termin na dzień 30 grudnia 2014 r., gdy większość Rosjan była skupiona na świętowaniu Nowego Roku; mając na uwadze, że identyczną technikę – przyspieszenie terminu – zastosowano wobec Michaiła Chodorkowskiego;

E.  mając na uwadze, że sytuacja pod względem przestrzegania praw człowieka w Rosji w ostatnich latach dramatycznie się pogorszyła, a rosyjskie władze przyjęły serię aktów prawnych zawierających niejednoznaczne przepisy, które wykorzystuje się do dalszego ograniczania działań opozycji i podmiotów społeczeństwa obywatelskiego oraz do utrudniania korzystania z wolności słowa i zgromadzeń;

F.  mając na uwadze, że w ostatnich latach ustawodawstwo dotyczące organizacji pozarządowych oraz wolności zgromadzeń wykorzystywano do tłumienia działalności społeczeństwa obywatelskiego, dławienia opozycyjnych opinii politycznych oraz nękania organizacji pozarządowych, demokratycznej opozycji i mediów; mając na uwadze, że na mocy ustawy dotyczącej „zagranicznych agentów” de facto zamknięto niezależną organizację obrońców praw człowieka „Memoriał”; mając na uwadze, że wdrażanie tej ustawy obejmowało surowe działania mające uniemożliwić działalność organizacjom społeczeństwa obywatelskiego – w tym organizacji „Matki Żołnierzy” – i zniechęcić je do dalszej pracy;

G.  mając na uwadze, że pod koniec grudnia 2014 r. ministerstwo sprawiedliwości Federacji Rosyjskiej w znacznym stopniu zmodyfikowało listę „zagranicznych agentów”, umieszczając na niej szereg organizacji zaangażowanych w ochronę praw człowieka, w tym Centrum Sacharowa, w ten sposób utrudniając zwłaszcza ich działalność oraz ochronę praw człowieka w Rosji;

H.  mając na uwadze, że liczne procesy i postępowania sądowe toczące się w ostatnich latach, takie jak sprawy Magnickiego, Chodorkowskiego czy Politkowskiej, postawiły pod znakiem zapytania niezawisłość i bezstronność instytucji sądowych Federacji Rosyjskiej; mając na uwadze, że takie głośne przypadki jak sprawa Aleksieja Nawalnego to jedynie najbardziej znane poza Rosją przykłady świadczące o systemowej niewydolności rosyjskiego państwa w odniesieniu do utrzymania rządów prawa i sprawiedliwego traktowania swoich obywateli; mając na uwadze, że aktualna decyzja sądu stanowi motywowaną politycznie próbę ukarania Aleksieja Nawalnego jako jednego z najbardziej znanych oponentów rządu;

I.  mając na uwadze rosnącą potrzebę prowadzenia – przy poparciu wszystkich państw członkowskich – stanowczej, spójnej i kompleksowej polityki UE wobec Rosji, w ramach której wsparcie i pomoc będą oparte na stanowczej i uczciwej krytyce;

1.  wyraża najgłębsze zaniepokojenie faktem, że w Rosji prawo jest wykorzystywane jako instrument polityczny; podkreśla, że skazanie uznanego prawnika, działacza przeciw korupcji i aktywisty społecznego Aleksieja Nawalnego na 3,5 roku pozbawienia wolności w zawieszeniu, a także skazanie jego brata Olega Nawalnego na 3,5 roku pozbawienia wolności było oparte na bezpodstawnych zarzutach; stanowczo ubolewa nad faktem, że sprawa sądowa wydaje się mieć podłoże polityczne;

2.  z niepokojem zauważa, że chociaż Aleksiej Nawalny przebywa poza więzieniem, jego brat Oleg Nawalny jest obecnie osadzony w więzieniu, co budzi obawy dotyczące ewentualnego politycznego wykorzystania członka rodziny do zastraszenia i uciszenia jednego z liderów rosyjskiej opozycji, Aleksieja Nawalnego; przypomina, że jego brat Oleg, ojciec dwójki małych dzieci i były dyrektor państwowej poczty, nigdy nie odgrywał roli w rosyjskiej opozycji;

3.  wzywa rosyjskie instytucje sądowe i organy ścigania do pełnienia swoich obowiązków w sposób bezstronny, niezawisły i wolny od politycznych ingerencji, a także do zapewnienia, aby postępowanie sądowe w sprawie Nawalnego i we wszystkich innych dochodzeniach i procesach przeciwko działaczom opozycji spełniało międzynarodowo przyjęte normy; podkreśla znaczenie zadbania o to, aby orzeczenia sądowe były wolne od politycznych ingerencji, niezależne i podejmowane z pełnym poszanowaniem praworządności;

4.  w pełni popiera walkę z korupcją w Rosji zainicjowaną przez Aleksieja Nawalnego oraz starania narodu rosyjskiego na rzecz porozumienia zapewniającego demokrację, pluralizm polityczny, jedność i poszanowanie praw człowieka;

5.  jest zdania, że Federacja Rosyjska, jako członek Rady Europy oraz Organizacji Bezpieczeństwa i Współpracy w Europie, powinna wywiązywać się z podjętych zobowiązań; zauważa, że ostatnie wydarzenia idą w kierunku przeciwnym do rządów prawa i niezależności sądownictwa w tym kraju;

6.  wzywa przewodniczących Rady i Komisji oraz wiceprzewodniczącą Komisji/ wysoką przedstawiciel Unii ds. zagranicznych i polityki bezpieczeństwa, aby nadal uważnie śledzili takie przypadki, poruszali te kwestie w różnych formach i na różnych spotkaniach z przedstawicielami Rosji oraz składali Parlamentowi sprawozdania z rozmów z władzami rosyjskimi;

7.  podkreśla, że wolność zgromadzeń gwarantuje w Federacji Rosyjskiej art. 31 rosyjskiej konstytucji oraz Europejska konwencja praw człowieka, której Rosja jest sygnatariuszem, a zatem władze rosyjskie są zobowiązane do jej przestrzegania;

8.  apeluje do Rady o opracowanie jednolitej polityki wobec Rosji, w której 28 państw członkowskich UE oraz jej instytucje zostaną zobowiązane do prezentowania wspólnego i zdecydowanego stanowiska w sprawie roli praw człowieka w stosunkach między UE a Rosją, a także w sprawie konieczności zaprzestania w Rosji ograniczania wolności słowa, zgromadzeń i stowarzyszeń;

9.  zwraca się do wiceprzewodniczącej Komisji/ wysokiej przedstawiciel o opracowanie w trybie pilnym kompleksowej strategii wobec Rosji, mającej na celu zachowanie integralności terytorialnej i suwerenności państw europejskich, przy jednoczesnym umocnieniu zasad demokratycznych, poszanowania praw człowieka i praworządności w Rosji;

10.  wyraża głębokie zaniepokojenie nieustającą falą ataków na niezależne organizacje praw człowieka i grupy społeczeństwa obywatelskiego w Rosji, co jest kolejną oznaką tłumienia niezależnych głosów, która to tendencja budzi coraz większe zaniepokojenie Unii Europejskiej; apeluje do Komisji i ESDZ, aby w związku ze zbliżającym się etapem programowania instrumentów finansowych UE zwiększyły pomoc finansową dla rosyjskiego społeczeństwa obywatelskiego za pośrednictwem europejskiego instrumentu na rzecz wspierania demokracji i praw człowieka na świecie oraz fundusze przeznaczone dla organizacji społeczeństwa obywatelskiego i samorządów, a także by objęły instrumentem partnerstwa forum społeczeństwa obywatelskiego UE-Rosja w celu zapewnienia trwałego i wiarygodnego wsparcia długoterminowego; z zadowoleniem przyjmuje decyzję Rady Gubernatorów Europejskiego Funduszu na rzecz Demokracji umożliwiającą rozszerzenie jego działań na Rosję;

11.  zobowiązuje swojego przewodniczącego do przekazania niniejszej rezolucji wiceprzewodniczącej Komisji/ wysokiej przedstawiciel Unii ds. zagranicznych i polityki bezpieczeństwa, Radzie, Komisji, rządom i parlamentom państw członkowskich, Radzie Europy, Organizacji Bezpieczeństwa i Współpracy w Europie oraz prezydentowi, rządowi i parlamentowi Federacji Rosyjskiej.

(1) Dz.U. C 68 E z 7.3.2014, s. 13. (2) Teksty przyjęte, P7_TA(2013)0284. (3) Teksty przyjęte, P7_TA(2014)0253. (4) Teksty przyjęte, P8_TA(2014)0039. (5) Teksty przyjęte, P7_TA(2014)0258. (6) Teksty przyjęte, P7_TA(2013)0575.

Rezolucja Parlamentu Europejskiego z dnia 15 stycznia 2015 r. w sprawie Pakistanu, w szczególności sytuacji po ataku na szkołę w Peszawarze (2015/2515(RSP))

P8_TA(2015)0007 RC-B8-0050/2015

Parlament Europejski,

–  uwzględniając swoje poprzednie rezolucje w sprawie Pakistanu, w szczególności z dni: 27 listopada 2014 r.(1), 17 kwietnia 2014 r.(2), 10 października 2013 r.(3) i 7 lutego 2013 r.(4),

–  uwzględniając oświadczenia przewodniczącego Parlamentu Europejskiego z dnia 16 grudnia 2014 r. oraz przewodniczących Podkomisji Praw Człowieka i Delegacji do spraw stosunków z państwami Azji Południowej z dnia 17 grudnia 2014 r.,

–  uwzględniając oświadczenia wiceprzewodniczącej Komisji / wysokiej przedstawiciel Unii do spraw zagranicznych i polityki bezpieczeństwa (wiceprzewodniczącej / wysokiej przedstawiciel) w sprawie ataku na szkołę w Peszawarze (Pakistan) z dnia 16 grudnia 2014 r., oświadczenie delegatury UE w Pakistanie z dnia 24 grudnia 2014 r. w sprawie wznowienia egzekucji w tym kraju oraz oświadczenie prasowe nt. wizyty specjalnego przedstawiciela UE ds. praw człowieka z dnia 29 października 2014 r.,

–  uwzględniając oświadczenie laureatki Pokojowej Nagrody Nobla i Nagrody im. Sacharowa Malali Yousafzai z dnia 16 grudnia 2014 r.,

–  uwzględniając umowę o współpracy między Pakistanem i UE, pięcioletni plan zaangażowania, dialog strategiczny UE-Pakistan i system preferencji handlowych GSP+,

–  uwzględniając oświadczenie Wysokiego Komisarza ONZ ds. Praw Człowieka z dnia 16 grudnia 2014 r. i oświadczenie Komitetu Praw Dziecka ONZ z dnia 17 grudnia 2014 r. w sprawie ataku terrorystycznego na szkołę w Peszawarze,

–  uwzględniając Powszechną deklarację praw człowieka z 1948 r.,

–  uwzględniając Konwencję ONZ o prawach dziecka z 1989 r.,

–  uwzględniając konkluzje Rady z dnia 16 listopada 2009 r. w sprawie wolności wyznania i przekonań, w których Rada podkreśla strategiczne znaczenie tej wolności i zwalczania nietolerancji religijnej,

–  uwzględniając sprawozdanie poświęcone ochronie edukacji w sytuacjach nadzwyczajnych przedłożone Zgromadzeniu Ogólnemu ONZ w dniu 5 sierpnia 2011 r. przez specjalnego sprawozdawcę ONZ ds. prawa do edukacji,

–  uwzględniając swoją rezolucję z dnia 12 marca 2014 r. w sprawie roli Pakistanu w regionie i jego stosunków politycznych z UE(5),

–  uwzględniając Międzynarodowy pakt praw obywatelskich i politycznych z 1966 r., którego stroną jest Pakistan,

–  uwzględniając art. 135 ust. 5 i art. 123 ust. 4 Regulaminu,

A.  mając na uwadze, że w dniu 16 grudnia 2014 r. siedmiu uzbrojonych napastników dokonało ataku na prowadzoną przez armię szkołę publiczną w Peszawarze – otoczoną z trzech stron przez Terytorium Plemienne Administrowane Federalnie (FATA) – zabijając ponad 140 osób, w tym 134 dzieci, i raniąc niemal tyle samo innych osób;

B.  mając na uwadze, że atak ten wstrząsnął nie tylko Pakistanem, ale i społecznością międzynarodową, jako najokrutniejszy akt terrorystyczny w historii Pakistanu, a jego przerażający charakter spotęgował fakt, że odzyskanie kontroli nad szkołą zabrało siłom zbrojnym osiem godzin; mając na uwadze, że w tym czasie na wielu uczniach i pracownikach szkoły przeprowadzono egzekucję, wielu osobom zadano rany, a ci, którzy przeżyli tę gehennę, nadal pozostają w głębokim szoku;

C.  mając na uwadze, że Malala Yousafzai, najmłodsza laureatka Pokojowej Nagrody Nobla i Nagrody im. Sacharowa, została postrzelona w głowę przez uzbrojonych talibów w październiku 2012 r. za działalność na rzecz prawa pakistańskich dziewcząt do edukacji;

D.  mając na uwadze, że ruch Tehrik-i-Taliban Pakistan (TTP) przyznał się do dokonania masakry i powiedział, że jednym z powodów ataku na szkołę było wysłanie jasnego sygnału zwolennikom Malali, która popiera edukację dziewcząt i dzieci, oraz „zemsta” za działania armii wymierzone przeciw bojownikom;

E.  mając na uwadze, że ponieważ rządowa ofensywa przeciw talibom i innym grupom bojowników rozpoczęła się na obszarze FATA, jednym z najbiedniejszych regionów Pakistanu, przeszło milion osób wysiedlono do Afganistanu lub innych części Pakistanu;

F.  mając na uwadze, że wolności wyznania i tolerancji religijnej w Pakistanie zagrażają zarówno terrorystyczne akty przemocy, jak i powszechne naruszanie prawa zakazującego bluźnierstwa; mając na uwadze, że kobiety i dziewczęta cierpią podwójnie, zarówno w wyniku zmuszania do zmiany wiary, jak i rozprzestrzeniania się przemocy seksualnej;

G.  mając na uwadze, że z raportu Globalnej Koalicji na rzecz Ochrony Edukacji przed Atakami (Global Coalition to Protect Education from Attack) wynika, że w latach 2009–2012 w Pakistanie przeprowadzono przeszło 800, a może i jeszcze więcej, ataków na szkoły; mając na uwadze, że bojownicy rekrutują też dzieci w szkołach i madrasach, z których niektóre przygotowywane są do przeprowadzania ataków samobójczych; mając na uwadze, że według tego raportu od 2009 do 2012 r. co najmniej 30 dzieci, kilkudziesięciu nauczycieli i innych pracowników oświaty, w tym minister edukacji jednej z prowincji, zginęło w atakach na szkoły i na autobusy szkolne;

H.  mając na uwadze, że Komitet Praw Dziecka ONZ zasugerował, by Pakistan tworzył system szybkiego reagowania w przypadku każdego ataku na placówkę oświatową, aby móc ją szybko naprawić i odbudować oraz zapewnić nowe pomoce naukowe, co pozwoliłoby na jak najszybszy powrót uczniów do szkół a studentów na uczelnie; mając na uwadze, że wraz z niedawną nowelizacją konstytucji prawo do bezpłatnej i obowiązkowej nauki uznano za jedno z praw podstawowych;

I.  mając na uwadze, że kilka godzin po ataku na szkołę w Peszawarze premier Nawaz Szarif zniósł moratorium na wykonywanie kary śmierci obowiązujące od sześciu lat; mając na uwadze, że kilku więźniów oczekujących na wykonanie kary śmierci za przestępstwa związane z terroryzmem zostało straconych; mając na uwadze, że według oficjeli pakistańskich w najbliższych tygodniach może zostać straconych 500 skazańców; mając na uwadze, że w Pakistanie na wykonanie wyroku śmierci oczekuje około 8 tysięcy osób.

J.  mając na uwadze, że w dniu 6 stycznia 2015 r. – w reakcji na masakrę w szkole – parlament Pakistanu uchwalił zmianę konstytucji, która nadaje sądom wojskowym przez dwa najbliższe lata prawo do sądzenia podejrzanych bojowników islamskich, przez co czas od aresztowania oskarżonego do egzekucji może wynieść kilka tygodni; mając na uwadze, że jako strona Międzynarodowego paktu praw obywatelskich i politycznych Pakistan jest zobowiązany do przestrzegania i podejmowania środków zapewniających rzetelne procesy w sprawach ogólnych i nie ma prawa powierzać sądom wojskowym rozpatrywania spraw cywilów, kiedy funkcjonują zwykłe sądy;

K.  mając na uwadze, że Pakistan ratyfikował niedawno siedem z dziewięciu najważniejszych międzynarodowych umów dotyczących praw człowieka – w tym Międzynarodowy pakt praw obywatelskich i politycznych oraz Konwencję ONZ w sprawie zakazu stosowania tortur oraz innego okrutnego, nieludzkiego lub poniżającego traktowania albo karania, które zawierają liczne postanowienia dotyczące wymiaru sprawiedliwości, prawa do rzetelnego procesu sądowego, równości wobec prawa i niedyskryminacji;

L.  mając na uwadze, że zalecenia Specjalnej Sprawozdawczyni ONZ ds. Niezawisłości Sędziów i Prawników zawarte w raporcie z dnia 4 kwietnia 2013 r. dotyczą m.in. reformy wymiaru sprawiedliwości z myślą o zapewnieniu jego skuteczności i przestrzeganiu praw podstawowych; mając na uwadze, że organizacje zajmujące się prawami człowieka regularnie informują o przypadkach korupcji w wymiarze sprawiedliwości;

M.  mając na uwadze, że UE i Pakistan pogłębiły i rozszerzyły wzajemne stosunki, czego przykładem jest pięcioletni plan zaangażowania, którego realizację rozpoczęto w lutym 2012 r., oraz pierwszy dialog strategiczny UE-Pakistan z marca 2014 r.; mając na uwadze, że przyjęty przez UE i Pakistan pięcioletni plan zaangażowania ma na celu zbudowanie strategicznej relacji i utworzenie partnerstwa na rzecz pokoju i rozwoju, opartego na wspólnych wartościach i zasadach;

N.  mając na uwadze, że stabilność Pakistanu ma kluczowe znaczenie dla pokoju w Azji Południowej i poza nią; mając na uwadze, że Pakistan odgrywa istotną rolę we wspieraniu stabilności w regionie i można od niego oczekiwać, aby służył przykładem w umacnianiu praworządności i praw człowieka;

1.  stanowczo potępia brutalną masakrę uczniów, jakiej dopuścił się będący odłamem pakistańskich talibów ruch Tehrik-i-Taliban (TTP), jako akt okrucieństwa i tchórzostwa, a także składa kondolencje rodzinom ofiar ataku na szkołę w Peszawarze i przekazuje wyrazy wsparcia dla narodu i władz Pakistanu;

2.  jest zdecydowanie zdeterminowany, by zwalczyć zagrożenia, jakie niesie ze sobą terroryzm i ekstremizm religijny, oraz gotowy, by dalej wspierać rząd Pakistanu w realizacji tego celu;

3.  oczekuje od pakistańskiego rządu niezwłocznego podjęcia skutecznych działań zgodnie z uznanymi międzynarodowymi standardami praworządności, zajęcia się kwestią zagrożeń dla bezpieczeństwa, jakie stanowią wszystkie bez wyjątku grupy bojowników działające w Pakistanie i w sąsiednim regionie; podkreśla, że władze nie mogą popierać żadnej formy terroryzmu ani ekstremizmu;

4.  apeluje do rządu Pakistanu o zapewnienie bezpieczeństwa szkół i o dopilnowanie, by dzieci, niezależnie od płci, nigdy nie były zastraszane z powodu uczęszczania do szkoły; uważa, że rząd powinien wykazać znacznie większą determinację i podejmować więcej działań mających na celu aresztowanie i sądzenie bojowników TTP oraz innych osób, które dokonują ataków na szkoły, gdyż w przeciwnym razie ucierpi wiarygodność rządu;

5.  przypomina o swoim niezmiennym sprzeciwie wobec kary śmierci niezależnie od okoliczności; ubolewa nad decyzją premiera Pakistanu Nawaza Szarifa o uchyleniu nieoficjalnego czteroletniego moratorium na wykonywanie kary śmierci i wzywa do jego natychmiastowego przywrócenia;

6.  apeluje do pakistańskiego rządu o to, by ustawy antyterrorystyczne ograniczył do przypadków aktów terroru, a nie wykorzystywał je do sądzenia osób w zwykłych sprawach karnych; głęboko ubolewa nad uciekaniem się do szybkich procesów przed sądami wojskowymi, które nie spełniają minimalnych międzynarodowych standardów praworządności, i podkreśla, że dalsze przyznawanie Pakistanowi preferencji GSP+ jest powiązane z osiągnięciem pewnych podstawowych standardów zapisanych w konwencjach ONZ i MOP;

7.  z zadowoleniem przyjmuje wolę stworzenia krajowego planu walki z terroryzmem przez partie polityczne Pakistanu; podkreśla, że w walce z terroryzmem i ekstremizmem religijnym kluczowe znaczenie ma praca nad głównymi przyczynami, m.in. poprzez eliminowanie ubóstwa, zapewnienie tolerancji religijnej i wolności wyznania, wzmocnienie praworządności i zagwarantowanie dziewczynkom i chłopcom prawa do edukacji i bezpiecznego dostępu do nauki; wzywa do opracowania długofalowej strategii zapobiegania radykalizacji młodych ludzi w Pakistanie i do uporania się z „głębokim kryzysem edukacji”, który panuje w Pakistanie według UNESCO, w szczególności poprzez zwiększenie inwestycji w system oświaty finansowany ze środków publicznych i dopilnowanie, by szkoły religijne dysponowały materiałami potrzebnymi im do realizacji wyważonego programu nauczania dla wszystkich uczniów;

8.  wzywa pakistański rząd do przestrzegania ratyfikowanych niedawno umów międzynarodowych dotyczących praw człowieka, w tym Międzynarodowego paktu praw obywatelskich i politycznych i Konwencji w sprawie zakazu stosowania tortur oraz innego okrutnego, nieludzkiego lub poniżającego traktowania albo karania, które zobowiązują władze do zapewniania rzetelnych procesów w sprawach ogólnych i zabraniają im powierzania sądom wojskowym rozpatrywania spraw cywilów, kiedy funkcjonują zwykłe sądy;

9.  apeluje do społeczności międzynarodowej o odnowienie zobowiązania do zwalczania finansowania i sponsorowania sieci terrorystycznych;

10.  wzywa Komisję Europejską, wiceprzewodniczącą Komisji / wysoką przedstawiciel Federikę Mogherini, Europejską Służbę Działań Zewnętrznych i Radę do pełnego zaangażowania na rzecz uporania się z zagrożeniami, jakie stanowi terroryzm, oraz do kontynuowania wspierania rządu i narodu pakistańskiego w dalszych wysiłkach, by zwalczyć terroryzm;

11.  zobowiązuje swojego przewodniczącego do przekazania niniejszej rezolucji Radzie, Komisji, wiceprzewodniczącej Komisji / wysokiej przedstawiciel Unii do spraw zagranicznych i polityki bezpieczeństwa, specjalnemu przedstawicielowi UE ds. praw człowieka, rządom i parlamentom państw członkowskich, sekretarzowi generalnemu ONZ, Radzie Praw Człowieka ONZ oraz rządowi i parlamentowi Pakistanu.

(1) Teksty przyjęte, P8_TA (2014)0064. (2) Teksty przyjęte, P7_TA(2014)0460. (3) Teksty przyjęte, P7_TA(2013)0422. (4) Teksty przyjęte, P7_TA(2013)0060. (5) Teksty przyjęte, P7_TA(2014)0208.

Rezolucja Parlamentu Europejskiego z dnia 15 stycznia 2015 r. w sprawie Kirgistanu i ustawy o zakazie propagowania homoseksualizmu (2015/2505(RSP))

P8_TA(2015)0008 RC-B8-0054/2015

Parlament Europejski,

–  uwzględniając swoje poprzednie rezolucje w sprawie Kirgistanu i republik Azji Środkowej, a w szczególności rezolucję z dnia 15 grudnia 2011 r. w sprawie postępów w realizacji strategii UE wobec Azji Środkowej(1),

–  uwzględniając konstytucję Kirgistanu, a w szczególności jej artykuły 16, 31, 33 i 34,

–  uwzględniając międzynarodowe zobowiązania i instrumenty dotyczące praw człowieka, w tym te zawarte w konwencjach ONZ w sprawie praw człowieka oraz w europejskiej Konwencji o ochronie praw człowieka i podstawowych wolności, gwarantujące prawa człowieka i podstawowe wolności oraz zakazujące dyskryminacji,

–  uwzględniając Międzynarodowy pakt praw obywatelskich i politycznych (ICCPR), gwarantujący wolność wypowiedzi, wolność zgromadzeń, prawo do poszanowania życia osobistego, prywatnego i rodzinnego osób oraz prawo do równego traktowania, a także zakazujący dyskryminacji w odniesieniu do korzystania z tych praw,

–  uwzględniając rezolucję Rady Praw Człowieka ONZ A/HRC/17/19 z dnia 17 czerwca 2011 r. oraz rezolucję Rady Praw Człowieka ONZ A/HRC/27/32 z dnia 24 września 2014 r. w sprawie praw człowieka, orientacji seksualnej i tożsamości płciowej,

–  uwzględniając oświadczenia rzecznika Wysokiego Komisarza ONZ ds. Praw Człowieka z dnia 24 października 2014 r. dotyczące Kirgistanu,

–  uwzględniając przysługujący kirgiskiemu parlamentowi status „partnera na rzecz demokracji” przy Zgromadzeniu Parlamentarnym Rady Europy (PACE),

–  uwzględniając rezolucję 1984 (2014) Zgromadzenia Parlamentarnego Rady Europy z dnia 8 kwietnia 2014 r. w sprawie przedłożonego przez parlament Republiki Kirgiskiej wniosku o status partnera na rzecz demokracji w Zgromadzeniu Parlamentarnym, a w szczególności jej ust. 15.24, 15.25 i 15.26,

–  uwzględniając Umowę o partnerstwie i współpracy ustanawiającą partnerstwo między Wspólnotami Europejskimi i ich państwami członkowskimi z jednej strony a Republiką Kirgistanu z drugiej strony, a zwłaszcza jej art. 2 i 92,

–  uwzględniając wytyczne Unii Europejskiej w sprawie obrońców praw człowieka, przyjęte przez Radę w czerwcu 2004 r. i zmienione w 2008 r., a także uwzględniając wytyczne dotyczące promowania i ochrony wszystkich praw człowieka przysługujących lesbijkom, gejom, osobom biseksualnym, transpłciowym i interseksualnym (LGBTI), przyjęte przez Radę w dniu 24 czerwca 2013 r.,

–  uwzględniając Konwencję w sprawie likwidacji wszelkich form dyskryminacji kobiet (konwencja CEDAW) przyjętą w 1979 r.,

–  uwzględniając milenijne cele rozwoju oraz agendę rozwoju na okres po 2015 r.,

–  uwzględniając art. 135 ust. 5 i art. 123 ust. 4 Regulaminu,

A.  mając na uwadze, że Kirgistan osiągnął w ostatnich latach znaczne postępy w porównaniu z innymi państwami regionu, w szczególności dzięki przyjęciu ustroju demokracji parlamentarnej, zwiększeniu wysiłków w walce z korupcją oraz zobowiązaniu się do respektowania powszechnych standardów w zakresie praw człowieka;

B.  mając na uwadze, że UE jest żywo zainteresowana tym, by Kirgistan był państwem dobrze prosperującym, w którym panuje pokój i demokracja; mając na uwadze, że UE sama zobowiązała się, w szczególności w strategii dla Azji Środkowej, do działania jako partner krajów tego regionu;

C.  mając na uwadze, że kraje Azji Środkowej stoją w obliczu szeregu wspólnych wyzwań, takich jak ubóstwo i poważne zagrożenie dla bezpieczeństwa ludności oraz konieczność wzmocnienia demokracji, poszanowania praw człowieka, dobrych rządów i państwa prawa;

D.  mając na uwadze, że wszyscy ludzie rodzą się wolni i równi pod względem godności i praw; mając na uwadze, że wszystkie państwa mają obowiązek zapobiegać przemocy i dyskryminacji, w tym na tle orientacji seksualnej, tożsamości płciowej i ekspresji płciowej;

E.  mając na uwadze, że lesbijkom, gejom, osobom biseksualnym, transpłciowym i interseksualnym (LGBTI) muszą przysługiwać te same prawa człowieka co wszystkim innym osobom;

F.  mając na uwadze, że Republika Kirgiska zalegalizowała homoseksualizm płci męskiej w 1998;

G.  mając na uwadze, że dnia 15 października 2014 r. parlament Kirgistanu przyjął w pierwszym czytaniu projekt ustawy 6-11804/14, która zawiera poprawki do kodeksu karnego, kodeksu odpowiedzialności administracyjnej, ustawy o pokojowym gromadzeniu się oraz ustawy o środkach masowego przekazu, mające na celu zakaz „promowania nietradycyjnych stosunków seksualnych w sposób otwarty lub pośredni” i przewidujący karę do jednego roku pozbawienia wolności;

H.  mając na uwadze, że niektóre środki przekazu oraz niektórzy przywódcy polityczni i religijni w tym kraju coraz intensywniej usiłują zastraszać osoby LGBTI, ograniczać ich prawa i sankcjonować przemoc wobec nich;

I.  mając na uwadze, że liczni szefowie państw i rządów, liderzy Organizacji Narodów Zjednoczonych, przedstawiciele rządów i parlamentów, a także Unia Europejska – w tym Rada, Parlament, Komisja i była wysoka przedstawiciel C. Ashton – zdecydowanie potępili tego typu ustawy o „zakazie propagowania homoseksualizmu”;

J.  mając na uwadze, że dyskryminacja ze względu na płeć, orientację seksualną i tożsamość płciową są powiązane, mając też na uwadze, że różne organizacje pozarządowe i ONZ zwróciły uwagę, iż nierówność płci nadal utrzymuje się na wysokim poziomie, a dziewczęta i kobiety w Kirgistanie nadal cierpią z powodu nadużyć takich jak porwania i przymusowe małżeństwa, mimo że ustawa z 1994 r. zakazująca takich praktyk została w styczniu 2013 r. zaostrzona;

1.  wyraża głębokie ubolewanie z powodu przedstawienia takiego projektu ustawy oraz wszelkich działań, które mogłyby prowadzić do okrutnego, nieludzkiego i poniżającego traktowania, i wzywa wszystkie państwa do niezwłocznego zniesienia penalizacji homoseksualizmu;

2.  ponownie stwierdza, że orientacja seksualna i tożsamość płciowa są sprawą indywidualną, powiązaną z prawem do prywatności, gwarantowanym na mocy międzynarodowych praw człowieka, zgodnie z którymi trzeba chronić równe traktowanie oraz traktowanie wolne od dyskryminacji, jak również gwarantować wolność wypowiedzi;

3.  przypomina kirgiskiemu parlamentowi jego międzynarodowe zobowiązania i umowę o partnerstwie i współpracy z Unią Europejską, które jako podstawowy element partnerstwa przewidują pełne poszanowanie praw człowieka, a także wzywa do wycofania projektu ustawy o „rozpowszechnianiu informacji o nietradycyjnych stosunkach seksualnych”, który jest obecnie przedmiotem analizy w parlamencie;

4.  zauważa, że projekt ustawy przeszedł pierwsze czytanie i konieczne jest jeszcze dwukrotne głosowanie w jego sprawie przed przekazaniem go do podpisu prezydenta, i podkreśla, że przyjęcie jakiegokolwiek aktu ustawodawczego w sprawie „nietradycyjnych stosunków” nie powinno być sprzeczne z obowiązkami i zobowiązaniami Kirgistanu w dziedzinie praw człowieka;

5.  wzywa kirgiskie władze do publicznego potwierdzenia, że wszystkie osoby w Kirgistanie mają prawo do życia wolnego od dyskryminacji i przemocy ze względu na ich orientację seksualną i tożsamość płciową oraz że wszelkie akty nierespektujące tego prawa są niezgodne z prawem i będą ścigane;

6.  wzywa kirgiski parlament do zastosowania się do zaleceń wydanych przez Zgromadzenie Parlamentarne Rady Europy w rezolucji 1984 (2014) w sprawie wniosku o status partnera na rzecz demokracji, a w szczególności do zaleceń 15.24, 15.25 i 15.26;

7.  wzywa parlament Republiki Kirgiskiej do przestrzegania konstytucji państwa, w tym jej art. 16, który stanowi, że „przepisy prawne, które odbierają lub ograniczają swobody i prawa człowieka i obywatela, nie są w Republice Kirgiskiej przyjmowane” oraz art. 31, 33 i 34, które potwierdzają wolność wypowiedzi, wolność informacji oraz wolność zgromadzeń, a także wzywa do odrzucenia projektu ustawy nr 6-11804/14;

8.  jest głęboko zaniepokojony negatywnymi konsekwencjami omawiania i ewentualnego przyjęcia tej ustawy, co jeszcze bardziej nasila stygmatyzację, dyskryminację i przemoc wobec osób LGBTI; wzywa polityków i przywódców religijnych do powstrzymania się od retoryki anty-LGBTI, w tym od nawoływania i podburzania do nienawiści;

9.  jest zaniepokojony możliwymi skutkami takich przepisów dla międzynarodowych darczyńców, organizacji pozarządowych oraz organizacji humanitarnych pracujących nad problemami LGBTI oraz profilaktyką HIV;

10.  wzywa Radę Praw Człowieka ONZ do rozważenia, w ramach zbliżającego się powszechnego przeglądu okresowego dotyczącego Kirgistanu, kwestii nieprzestrzegania zasad równości i niedyskryminacji reprezentowanej przez ten projekt ustawy;

11.  wzywa kirgiskie władze do podjęcia wszelkich działań niezbędnych do zapewnienia obrońcom praw człowieka możliwości niezakłóconego prowadzenia pracy na rzecz wspierania i ochrony praw człowieka;

12.  wzywa Kirgistan, w okresie poprzedzającym czternaste posiedzenie Rady Współpracy UE-Republika Kirgiska, do kontynuowania reform prowadzących do większej przejrzystości, niezawisłości sądownictwa, pojednania między grupami etnicznymi i poszanowania praw człowieka, gdyż mają one kluczowe znaczenie dla długoterminowego zrównoważonego rozwoju tego kraju;

13.  z zadowoleniem przyjmuje postępy poczynione przez kirgiskie władze w dziedzinie praw człowieka w okresie między czwartą a piątą rundą dialogu dotyczącego praw człowieka między UE a Republiką Kirgiską; zdecydowanie zachęca kirgiskie władze do dalszych postępów w tej dziedzinie;

14.  wzywa Komisję, Radę i Służbę Działań Zewnętrznych do jednoznacznego wyjaśnienia kirgiskim władzom, że ewentualne przyjęcie tej ustawy mogłoby wpłynąć na stosunki z UE zgodnie z art. 92 ust. 2 umowy o partnerstwie i współpracy; ponadto wzywa Radę i Służbę Działań Zewnętrznych do omówienia tej kwestii na odnośnych forach międzynarodowych, takich jak Organizacja Bezpieczeństwa i Współpracy w Europie oraz Organizacja Narodów Zjednoczonych;

15.  wzywa kirgiskie władze do dopilnowania, by w sprawie zarzutów o tortury oraz nieludzkie i poniżające traktowanie przeprowadzono szybkie i skuteczne dochodzenia oraz by sprawcy tych czynów zostali postawieni przed wymiarem sprawiedliwości; wzywa ponadto do uwolnienia wszystkich więźniów sumienia, co dotyczy w szczególności Azimjona Askarowa, do czasu przeprowadzenia pełnego, bezstronnego i sprawiedliwego postępowania, w tym również w sprawie zgłoszonych przez niego zarzutów dotyczących stosowania tortur i złego traktowania;

16.  zobowiązuje swojego przewodniczącego do przekazania niniejszej rezolucji Radzie, Komisji, wiceprzewodniczącej Komisji Europejskiej / wysokiej przedstawiciel Unii ds. zagranicznych i polityki bezpieczeństwa, Zgromadzeniu Parlamentarnemu Rady Europy oraz parlamentowi i prezydentowi Kirgistanu.

(1) Dz.U. C 168 E z 14.6.2013, s. 91.

Rezolucja Parlamentu Europejskiego z dnia 15 stycznia 2015 r. w sprawie sprawozdania rocznego dotyczącego działalności Europejskiego Rzecznika Praw Obywatelskich w 2013 r. (2014/2159(INI))

P8_TA(2015)0009 A8-0058/2014

Parlament Europejski,

–  uwzględniając sprawozdanie roczne dotyczące działalności Europejskiego Rzecznika Praw Obywatelskich w 2013 r.,

–  uwzględniając art. 228 Traktatu o funkcjonowaniu Unii Europejskiej (TFUE),

–  uwzględniając art. 43 Karty praw podstawowych Unii Europejskiej,

–  uwzględniając decyzję Parlamentu Europejskiego 94/262/EWWiS, WE, Euratom z dnia 9 marca 1994 r. w sprawie przepisów i ogólnych warunków regulujących wykonywanie funkcji Rzecznika Praw Obywatelskich(1),

–  uwzględniając Europejski kodeks dobrej praktyki administracyjnej przyjęty przez Parlament Europejski we wrześniu 2001 r.,

–  uwzględniając zasady przejrzystości i uczciwości dotyczące lobbingu opublikowane przez Organizację Współpracy Gospodarczej i Rozwoju (OECD),

–  uwzględniając swoje poprzednie rezolucje w sprawie działalności Europejskiego Rzecznika Praw Obywatelskich,

–  uwzględniając art. 220 ust. 2 zdanie drugie i trzecie Regulaminu,

–  uwzględniając sprawozdanie Komisji Petycji (A8–0058/2014),

A.  mając na uwadze, że sprawozdanie roczne z działalności Europejskiego Rzecznika Praw Obywatelskich w 2013 r. zostało oficjalnie przedstawione przewodniczącemu Parlamentu Europejskiego w dniu 15 września 2014 r., zaś w dniu 24 września 2014 r. rzecznik Emily O’Reilly przedstawiła w Brukseli swoje sprawozdanie Komisji Petycji;

B.  mając na uwadze, że art. 24 TFUE wprowadza zasadę, iż każdy obywatel Unii może zwracać się do Rzecznika Praw Obywatelskich ustanowionego zgodnie z postanowieniami artykułu 228;

C.  mając na uwadze, że na mocy art. 228 TFUE Europejski Rzecznik Praw Obywatelskich uprawniony jest do przyjmowania skarg dotyczących przypadków niewłaściwego administrowania w działaniach instytucji, organów, urzędów lub agencji Unii, z wyłączeniem Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej wykonującego swoje funkcje sądowe;

D.  mając na uwadze, że art. 41 karty praw podstawowych stanowi, że: „Każdy ma prawo do bezstronnego i sprawiedliwego rozpatrzenia swojej sprawy w rozsądnym terminie przez instytucje, organy i jednostki organizacyjne Unii”;

E.  mając na uwadze, że art. 43 karty stanowi: „Każdy obywatel Unii i każda osoba fizyczna lub prawna mająca miejsce zamieszkania lub statutową siedzibę w Państwie Członkowskim ma prawo zwracać się do Europejskiego Rzecznika Praw Obywatelskich w przypadkach niewłaściwego administrowania w działaniach instytucji, organów i jednostek organizacyjnych Unii, z wyłączeniem Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej wykonującego swoje funkcje sądowe”;

F.  mając na uwadze, że definicja ta nie ogranicza niewłaściwego administrowania do przypadków, w których naruszane prawo lub zasada są prawnie wiążące; mając na uwadze, że zasady dobrego administrowania idą dalej niż przepisy prawne; mając na uwadze, że według pierwszego Europejskiego Rzecznika Praw Obywatelskich „niewłaściwe administrowanie ma miejsce wówczas, gdy organ publiczny nie działa zgodnie z przepisem lub zasadą, które mają dla niego charakter wiążący”; mając na uwadze, że wymaga to od instytucji, organów, urzędów i agencji Unii nie tylko wywiązywania się z ich obowiązków prawnych, lecz także stawiania sobie za cel służby obywatelom i dbania o to, by obywatele byli właściwe traktowani i w pełni korzystali ze swoich praw;

G.  mając na uwadze, że pojęcie dobrej administracji powinno zostać rozszerzone tak, aby obejmowało lepszą administrację, rozumianą jako trwały i nieprzerwany proces doskonalenia;

H.  mając na uwadze, że głównym priorytetem Europejskiego Rzecznika Praw Obywatelskich jest dopilnowanie, by prawa obywateli były w pełni przestrzegane, a prawo do dobrej administracji odzwierciedlało najwyższe standardy, jakich oczekują instytucje, organy, urzędy i agencje Unii; mając na uwadze, że Europejski Rzecznik Praw Obywatelskich odgrywa podstawową rolę w pomaganiu instytucjom UE w tym, by stawały się bardziej otwarte, skuteczne, przyjazne obywatelom, co ma zaowocować wzmocnieniem zaufania obywateli do UE;

I.  mając na uwadze, że Emily O’Reilly została wybrana na Europejskiego Rzecznika Praw Obywatelskich przez Parlament Europejski na posiedzeniu plenarnym w dniu 3 lipca 2013 r. i złożyła przysięgę w dniu 30 września 2013 r.

J.  mając na uwadze, że w 2013 r. 23 245 obywateli zwróciło się o pomoc do Rzecznika; w związku z powyższym mając na uwadze, że 19 418 obywateli otrzymało porady za pomocą interaktywnego przewodnika znajdującego się na stronie internetowej Rzecznika, a 1407 wniosków miało charakter informacyjny; mając na uwadze, że 2420 wniosków zarejestrowano jako skargi (2442 w 2012 r.); mając na uwadze, że w związku ze skargami otrzymanymi w 2013 r. Rzecznik podjął działania w 2354 przypadkach;

K.  mając na uwadze, że istotne jest, by Rzecznik przekazywał bardziej szczegółowe informacje na temat formy, w jakiej należy składać skargi, aby można było dokonywać porównań między skargami otrzymanymi na przestrzeni lat w formie elektronicznej za pośrednictwem interaktywnej strony internetowej Europejskiego Rzecznika Praw Obywatelskich a skargami otrzymanymi drogą tradycyjną;

L.  mając na uwadze, że w 2013 r. Rzecznik Praw Obywatelskich wszczął 350 dochodzeń (465 w 2012 r.), z czego 341 na podstawie skarg, natomiast 9 z własnej inicjatywy;

M.  mając na uwadze, że w 2013 r. Rzecznik zamknął 461 dochodzeń (390 w 2012 r.), z czego 441 na podstawie skarg, a 20 z własnej inicjatywy; mając na uwadze, że wśród dochodzeń zamkniętych, 340 (77,1 %) dotyczyło skarg złożonych przez indywidualnych obywateli, a 101 (22,9 %) przez przedsiębiorstwa, stowarzyszenia lub inne podmioty prawne;

N.  mając na uwadze, że dochodzenia zamknięte w 2013 dotyczyły wniosków o informacje i dostęp do dokumentów (25,6 %), Komisji jako strażnika traktatów (19,1 %), spraw instytucjonalnych i dotyczących polityki (17,6 %), administracji i regulaminu pracowniczego (16,5 %), konkursów i procedur rekrutacji (14,8 %), rozstrzygania przetargów lub przyznawania dotacji (9,5 %) oraz realizacji umów (7,4 %);

O.  mając na uwadze, że w dochodzeniach wszczętych przez Rzecznika w 2013 r. wyróżniono następujące kluczowe tematy: przejrzystość w instytucjach UE, kwestie etyczne, udział obywateli w unijnym procesie decyzyjnym, projekty i programy finansowane przez UE, prawa podstawowe i kultura służby obywatelom;

P.  mając na uwadze, że w dziedzinie przejrzystości najczęściej poruszane kwestie to odmowa udzielenia przez poszczególne instytucje dostępu do dokumentów lub informacji, posiedzenia odbywające się przy drzwiach zamkniętych i brak przejrzystości przy wyznaczaniu członków grup ekspertów UE; mając na uwadze, że publiczny dostęp do dokumentów jest jednym z praw gwarantowanych w Karcie praw podstawowych Unii Europejskiej;

Q.  mając na uwadze, że w 2013 r. do Rzecznika Praw Obywatelskich wpłynęły liczne skargi dotyczące konfliktów interesów lub procederu „drzwi obrotowych”, czyli krążenia osób zajmujących wysokie stanowiska między ściśle powiązanymi ze sobą stanowiskami sektora publicznego i prywatnego; mając na uwadze, że administracja UE musi przywiązywać najwyższą wagę do przykładnego zachowania etycznego; mając na uwadze, że w związku z tym Rzecznik Praw Obywatelskich opublikował zasady i standardy etyczne służby publicznej; mając na uwadze, że zdaniem licznych organizacji pozarządowych Komisja nie radzi sobie z problemem, który organizacje te opisują jako proceder o charakterze systemowym;

R.  mając na uwadze, że Rzecznik blisko współpracuje z różnymi sieciami, z których najbardziej znaczącą jest europejska sieć rzeczników praw obywatelskich, w skład której wchodzą 94 urzędy w 35 państwach europejskich; mając na uwadze, że skargi wykraczające poza zakres kompetencji Rzecznika są przekazywane członkowi sieci, który jest najwłaściwszy do rozpatrzenia danej skargi; mając na uwadze, że 52,5 % otrzymanych skarg przekazano innym członkom sieci;

S.  mając na uwadze, że Komisja Petycji Parlamentu Europejskiego jest pełnoprawnym członkiem europejskiej sieci rzeczników praw obywatelskich; mając na uwadze, że w 2013 r. Europejski Rzecznik Praw Obywatelskich przekazał tej komisji 51 spraw; mając na uwadze, że 178 spraw przekazano Komisji Europejskiej, a 503 innym instytucjom i organom;

T.  mając na uwadze, że Rzecznik współpracuje również z innymi organizacjami międzynarodowymi, takimi jak Organizacja Narodów Zjednoczonych; mając na uwadze, że Europejski Rzecznik Praw Obywatelskich, wraz z Parlamentem Europejskim, Komisją Europejską, Agencją Praw Podstawowych oraz Europejskim Forum Osób Niepełnosprawnych tworzą unijne ramy zgodnie z Konwencją o prawach osób niepełnosprawnych ONZ; mając na uwadze, że powyższe ramy mają na celu ochronę, propagowanie i monitorowanie wdrażania Konwencji na szczeblu instytucji europejskich;

U.  mając na uwadze, że sprawozdanie za rok 2013 nie zawiera dokładnych danych liczbowych dotyczących odsetka skarg mieszczących się w kompetencjach Rzecznika, albo wykraczających poza nie; mając na uwadze, że we wszystkich sprawozdaniach rocznych sporządzanych w przyszłości powinno się zamieszczać konkretne dane liczbowe, aby można było dokonać porównania między latami oraz łatwo dostrzec tendencje w zakresie dopuszczalności lub niedopuszczalności skarg; mając na uwadze, że zgodnie ze sprawozdaniem, ze 100 typowych skarg, które wpłynęły do urzędu, 68 nie mieści się w zakresie kompetencji Rzecznika i są one w związku z tym przekazywane rzecznikom krajowym lub regionalnym, Komisji Petycji Parlamentu lub innym organom zajmującym się rozpatrywaniem skarg, takim jak Komisja Europejska, sieć SOLVIT, portal „Twoja Europa – Porady” czy Europejskim Centrom Konsumenckim; mając na uwadze, że śledzenie procesu rozpatrywania skarg oraz informacje dotyczące skarg przekazywane innym instytucjom lub organom są niezbędne w celu z dopilnowania, by sprawy obywateli rozpatrywane były w sposób bezstronny, sprawiedliwy i w rozsądnym czasie;

V.  mając na uwadze, że wśród otrzymanych 100 typowych skarg, jedynie 32 należą do zakresu kompetencji Rzecznika; mając na uwadze, że 17 z nich nie kończy się dochodzeniem (9 zostaje uznanych za niedopuszczalne, a 8 za dopuszczalne, ale nie zawierają one wystarczających podstaw do otwarcia dochodzenia); mając na uwadze, że wśród otrzymanych 100 typowych skarg 15 skarg daje podstawę do otwarcia dochodzenia; mając na uwadze, że cztery z tych skarg załatwia się polubownie w trakcie dochodzenia, cztery prowadzą do braku wykrycia przypadku niewłaściwego administrowania, jedna prowadzi do wykrycia przypadku niewłaściwego administrowania, a w przypadku sześciu z nich uznaje się, że nie zawierają one podstaw do kontynuowania dochodzenia;

W.  mając na uwadze, że 80 % (40 spraw) dochodzeń, podczas których wykryto przypadki niewłaściwego administrowania, zamknięto uwagą krytyczną skierowaną do instytucji, a 18 % (9 spraw) zamknięto projektami zaleceń, które zostały przyjęte przez instytucje w pełni lub częściowo; mając na uwadze, że w jednym przypadku (2 %) Rzecznik opracował sprawozdanie specjalne pt. „Sprawozdanie specjalne Europejskiego Rzecznika Praw Obywatelskich w sprawie dochodzenia z własnej inicjatywy OI/5/2012/BEH-MHZ dotyczące Frontex-u”; mając na uwadze, że Europejski Rzecznik Praw Obywatelskich przedkłada średnio jedno sprawozdanie specjalne rocznie;

X.  mając na uwadze, że specjalne sprawozdanie przedłożone Parlamentowi było wynikiem obszernego dochodzenia z własnej inicjatywy dotyczącego zobowiązań Frontexu wynikających z Karty Praw Podstawowych Unii Europejskiej i było głównie spowodowane niezadowalającą reakcją agencji na szczegółowe zalecenia Rzecznika Praw Obywatelskich dotyczące braku mechanizmu odwoławczego dla osób ubiegających się o azyl;

Y.  mając na uwadze, że sprawozdanie specjalne jest ostatecznym środkiem, jakim dysponuje Europejski Rzecznik Praw Obywatelskich w rozwiązywaniu problemów niewłaściwego administrowania przez instytucje, organy, urzędy i agencje Unii; mając na uwadze, że Europejski Rzecznik Praw Obywatelskich powinien w większym stopniu korzystać ze swoich uprawnień i rozwijać dostępne mu instrumenty;

Z.  mając na uwadze, że w 2012 r. w 80 % przypadków zastosowano się do propozycji Rzecznika; mając na uwadze, że w stosunku do Komisji, której dotyczy największa liczba dochodzeń, odnotowuje się wskaźnik zastosowania się do zaleceń Rzecznika na poziomie 84 %; mając na uwadze, że Rzecznik co roku publikuje obszerny opis reakcji instytucji UE na jego zalecenia mające na celu poprawę administracji UE; mając na uwadze, że wskaźnik niestosowania się do zaleceń Rzecznika wynoszący 20% stanowi poważne zagrożenie, które może doprowadzić do dalszego obniżania się poziomu zaufania obywateli co do skuteczności instytucji europejskich;

AA.  mając na uwadze, że najwięcej skarg wpływających do Europejskiego Rzecznika Praw Obywatelskich dotyczy Komisji Europejskiej; mając na uwadze, że jedno z dochodzeń przeprowadzonych w 2013 r. było związane z dokumentami dotyczącymi klauzuli derogacyjnej od Karty praw podstawowych Unii Europejskiej, z której korzysta Zjednoczone Królestwo;

AB.  mając na uwadze, że średni czas trwania dochodzeń w sprawach zamkniętych przez Rzecznika w 2013 r. wyniósł 13 miesięcy; mając na uwadze, że 22 % spraw zamknięto w ciągu 3 miesięcy, 37 % w ciągu 3–12 miesięcy, 14 % w ciągu 12–18 miesięcy, a 27 % po upływie więcej niż 18 miesięcy;

AC.  mając na uwadze, że budżet Rzecznika na 2013 r. wyniósł 9 731 371 EUR i to, że plan zatrudnienia urzędu Rzecznika przewiduje 67 stanowisk; mając na uwadze, że utrzymanie budżetu i zasobów kadrowych na odpowiednim poziomie ma podstawowe znaczenie dla zapewnienia skuteczności działań służb Europejskiego Rzecznika Praw Obywatelskich oraz szybkiej odpowiedzi na skargi obywateli;

AD.  mając na uwadze, że Emily O'Reilly jest pierwszą kobietą wybraną na stanowisko Europejskiego Rzecznika Praw Obywatelskich;

1.  zatwierdza sprawozdanie roczne za 2013 r. przedłożone przez Europejskiego Rzecznika Praw Obywatelskich; gratuluje Emily O’Reilly z tytułu jej pierwszego sprawozdania w roli Rzecznika, a także z zadowoleniem przyjmuje jej podejście polegające na pomyślnym utrzymywaniu stosunków roboczych i współpracy z Parlamentem, zwłaszcza z Komisją Petycji; przyznaje, że rok 2013 był rokiem przejściowym i że sprawozdanie roczne jest w dużej mierze poświęcone działalności ustępującego rzecznika prof. Nikiforosa Diamandourosa oraz składa wyrazy uznania za jego dokonania;

2.  zobowiązuje się do wznowienia praktyki Parlamentu polegającej na zapraszaniu Rzecznika na posiedzenie plenarne natychmiast po jego wyborze na stanowisko;

3.  w pełni popiera wyznaczony przez nowego Rzecznika ostateczny cel, jakim jest wzmocnienie struktur i instytucji odpowiedzialności i przejrzystości na szczeblu europejskim w celu propagowania dobrej administracji w służbie każdego obywatela i mieszkańca UE, a także cel poprawy jakości demokracji w Unii Europejskiej; ponownie podkreśla kluczową rolę Europejskiego Rzecznika Praw Obywatelskich w podejmowaniu kwestii trosk obywateli i w przyczynianiu się do zbliżenia obywateli i instytucji UE, mimo dzielącej ich odległości;

4.  podkreśla wagę mediów społecznościowych jako kanału komunikacji i zachęca biuro Rzecznika do korzystania z nich w większym zakresie, aby podnosić wiedzę społeczeństwa na temat działalności Rzecznika i propagować prawa obywateli UE; uważa jednak, że cyfryzacja usług Rzecznika nie powinna prowadzić do wykluczenia obywateli, którzy nie mają dostępu do internetu lub nie potrafią z niego korzystać; wzywa Europejskiego Rzecznika Praw Obywatelskich do poświęcenia szczególnej uwagi potrzebom tych osób, aby każdy obywatel UE miał równy dostęp do tych usług Europejskiego Rzecznika Praw Obywatelskich i tym samym możliwość pełnego z nich korzystania;

5.  przyjmuje do wiadomości, że sprawozdanie roczne Rzecznika za 2013 r. unowocześniono oraz że, oprócz tradycyjnej wersji do druku, dostępna jest też interaktywna wersja do pobrania w formacie książki elektronicznej; przyjmuje także do wiadomości, że sprawozdanie podzielono na dwie części – pierwsza to napisany przystępnym językiem tekst referencyjny przedstawiający najważniejsze fakty i dane liczbowe na temat działalności Rzecznika w 2013 r., natomiast druga część zawiera szczegółowe sprawozdanie z kluczowych spraw objętych dochodzeniem Rzecznika w 2013 r.(2);

6.  chwali nowe podejście Rzecznika, które odzwierciedla chęć Emily O’Reilly uczynienia instytucji Rzecznika jak najbardziej dostępną i przyjazną; zachęca zainteresowane podmioty do zapoznania się z częścią szczegółową poświęconą pt.: „Good administration in practice: the European Ombudsman’s decisions in 2013” [Dobra administracja w praktyce: decyzje Europejskiej Rzecznik Praw Obywatelskich w 2013 r.] oraz do poważnego potraktowania uwag i zaleceń Rzecznika;

7.  przyjmuje do wiadomości fakt, że w 2013 r. największa liczba skarg wpłynęła z Hiszpanii (416), Niemiec (269), Polski (248) i Belgii (153); odnotowuje, że w przypadku dochodzeń wszczętych przez państwo członkowskie, najwięcej przypadków pochodzi z Belgii (53), Niemiec (40), Włoch (39) i Hiszpanii (34);

8.  zwraca uwagę, że wśród dochodzeń zamkniętych najwięcej jest spraw dotyczących przejrzystości (64,3 %), co stanowi wzrost w porównaniu z rokiem 2012 (52,7 %); zwraca uwagę, że innymi kluczowymi tematami skarg były kwestie etyczne, udział obywateli UE w procesie decyzyjnym, projekty finansowane przez UE, prawa podstawowe i kultura służby obywatelom;

9.  jest zdania, że przejrzystość, otwartość, dostęp do informacji, poszanowanie praw obywateli i wysokie standardy etyczne są niezbędne do budowania i utrzymania zaufania obywateli do europejskiej służby cywilnej; podkreśla, że zaufanie między obywatelami a instytucjami ma kapitalne znaczenie w obecnej trudnej sytuacji gospodarczej; zgadza się z Rzecznikiem, że przejrzystość jest podstawą rozwiniętej demokracji w tym sensie, że umożliwia kontrolę działalności organów publicznych, ocenę ich wydajności i pociąganie ich do odpowiedzialności; zgadza się również, że otwartość i publiczny dostęp do dokumentów stanowią nieodzowną część systemu instytucjonalnych mechanizmów zachowania równowagi; uznaje prawo obywateli do prywatności i ochrony ich danych osobowych;

10.  zauważa, że zalecenia i krytyczne uwagi nie są prawnie wiążące, niemniej jednak podkreśla, że instytucje UE mogą potraktować je jako okazję do rozwiązania pewnych problemów, wyciągnięcia wniosków na przyszłość i jako możliwość zapobieżenia powtarzaniu się podobnych przypadków niewłaściwego administrowania; wzywa wszystkie instytucje, organy, urzędy i agencje UE do pełnej współpracy z Europejskim Rzecznikiem Praw Obywatelskich, aby w pełni zapewnić stosowanie się do jego zaleceń oraz w pełni wykorzystać zgłaszane przez niego uwagi krytyczne; przypomina, że w karcie praw podstawowych (art. 41) uznano prawo do dobrej administracji za podstawowe prawo obywateli Unii Europejskiej;

11.  zauważa, że zdecydowana większość dochodzeń prowadzonych przez Rzecznika w ubiegłym roku (64,3 %) dotyczyła Komisji Europejskiej; jest zdania, że skoro Komisja jest instytucją, której decyzje najprawdopodobniej w największym stopniu bezpośrednio wpływają na obywateli, organizacje społeczeństwa obywatelskiego i przedsiębiorstwa, to logiczne jest, że jest ona głównym obiektem kontroli publicznej; zauważa jednak z zaniepokojeniem, że odsetek skarg dotyczących Komisji wzrósł w porównaniu z rokiem 2012, kiedy to wyniósł 52,7 %; zachęca Rzecznika do zbadania i wskazania powodów tego wzrostu w celu usprawnienia administracji Komisji, a także w celu poprawy wiarygodności ogółu instytucji UE; wzywa nową Komisję do szybkiego podjęcia kroków w celu poprawy obecnej sytuacji, a tym samym zmniejszenia liczby skarg dotyczących Komisji; uważa, że zaangażowanie Komisji w nieprzejrzystych strukturach, takich jak trojka, nie przyczynia się do zwiększenia przejrzystości i odpowiedzialności w Unii i stoi w sprzeczności z zasadą pomocniczości;

12.  z niepokojem odnotowuje fakt, że odsetek skarg dotyczących agencji UE prawie się podwoił – z 12,5 % w 2012 r. wzrósł do 24 % w 2013 r.; sugeruje, aby Rzecznik wskazał, czy powyższy wzrost był wynikiem wyższego poziomu wiedzy społeczeństwa o procedurze składania skarg, czy też został wywołany innymi czynnikami, takimi jak potencjalny brak zastosowania się agencji UE do zaleceń Rzecznika z poprzednich lat; zachęca Rzecznika do monitorowania zmian zachodzących w agencjach i informowania o nich bez zbędnej zwłoki; wspiera plany Rzecznika polegające na docieraniu do różnych agencji i uświadamianiu ich o znaczeniu dobrej administracji, prawidłowego rozpatrywania skarg i kultury służby obywatelom;

13.  z zadowoleniem odnotowuje, że w 2013 r. odsetek skarg dotyczących Europejskiego Urzędu Doboru Kadr (EPSO) spadł o ponad połowę – z 16,8 % w 2012 r. do 7,1 % w 2013 r.; z zadowoleniem odnotowuje również, że odsetek skarg na Parlament Europejski spadł z 5,2 % w 2012 r. do 4,3 % w 2013 r.; wyraża uznanie dla działań Rzecznika i EPSO mających na celu zmniejszenie liczby skarg wpływających przeciwko tej agencji;

14.  zwraca uwagę, że w 2013 r. Europejski Rzecznik Praw Obywatelskich opublikował nowe wydanie Europejskiego kodeksu dobrej praktyki administracyjnej; wzywa wszystkie instytucje do wdrożenia tego kodeksu oraz przestrzegania go w pełni; wzywa nowo powołaną Komisję do przyjęcia wspólnych wiążących zasad postępowania administracyjnego dla struktur administracji UE, a w szczególności do przedstawienia projektu rozporządzenia w tym zakresie; przypomina, że art. 41 Karty praw podstawowych Unii Europejskiej stanowi, iż „każdy ma prawo do bezstronnego i sprawiedliwego rozpatrzenia swojej sprawy w rozsądnym terminie przez instytucje, organy i jednostki organizacyjne Unii”;

15.  zachęca wszystkie instytucje, organy i agencje UE do poprawy funkcjonowania poprzez przywiązywanie większej uwagi do dobrej administracji i przestrzegania zasad kultury służby obywatelom; wzywa je do ściślejszej współpracy z Rzecznikiem w szybkim odpowiadaniu na jego zapytania oraz w skracaniu terminów zamknięcia dochodzenia w sprawie składanych skarg; wspiera Rzecznika w podejmowanych wysiłkach na rzecz przyspieszenia procesu prowadzenia dochodzeń oraz skrócenia czasu udzielania odpowiedzi na skargi, aby szybko i właściwie służyć obywatelom korzystającym z przysługujących im praw;

16.  zwraca uwagę, że ogólny poziom zastosowania się do zaleceń Rzecznika wyniósł 80% w 2012 r. i stanowi niewielki spadek w porównaniu z 2011 r. (82 %); wspiera Rzecznika w planach poprawy wskaźników stosowania się do jego zaleceń; naciska w szczególności na Komisję, aby dołożyła ona wszelkich starań w celu poprawy tych wskaźników; wyraża zaniepokojenie w związku z 20 %-wym wskaźnikiem niestosowania się do zaleceń Rzecznika i wzywa instytucje, organy, urzędy i agencje Unii do udzielania odpowiedzi na krytyczne uwagi Rzecznika oraz do reagowania na nie w rozsądnych ramach czasowych i do podjęcia wszelkich niezbędnych działań w celu poprawy wskaźnika zastosowania się do tych uwag poprzez jak najszybsze wdrożenie zaleceń i krytycznych uwag Rzecznika; oczekuje na konkretne informacje zawarte w sprawozdaniu z przestrzegania za 2013 r., które zostanie wkrótce przedstawione przez Rzecznika;

17.  przyjmuje do wiadomości, że Rzecznik wykrył przypadki niewłaściwego administrowania w 10,8 % dochodzeń zamkniętych w 2013 r., a w 80 % tych przypadków wystosował uwagi krytyczne w stosunku do zainteresowanej instytucji; zwraca uwagę, że w 18 % przypadków niewłaściwego administrowania instytucja w pełni lub częściowo przyjęła projekty zaleceń Rzecznika;

18.  przyjmuje do wiadomości, że Rzecznik przedstawił Parlamentowi specjalne sprawozdanie, którego tematem był brak w agencji Frontex mechanizmu rozpatrywania skarg dotyczących naruszania praw podstawowych wynikającego z jej działalności; wyraża pewność, że wspomniane specjalne sprawozdanie będzie przedmiotem sprawozdania, które przygotuje Komisja Petycji Parlamentu we współpracy z Komisją Wolności Obywatelskich, Sprawiedliwości i Spraw Wewnętrznych;

19.  zachęca Rzecznika do wzmocnienia relacji i zacieśnienia współpracy z różnymi sieciami, w szczególności z europejską siecią rzeczników praw obywatelskich oraz w ramach Konwencji o prawach osób niepełnosprawnych ONZ; przypomina o wezwaniu Parlamentu w sprawozdaniu rocznym Komisji Petycji za rok 2012 do utworzenia przez Parlament sieci obejmującej komisje petycji w państwach członkowskich, która mogłaby być uzupełnieniem europejskiej sieci rzeczników obywatelskich;

20.  przypomina, że Komisja Petycji jest pełnoprawnym członkiem obu wspomnianych sieci; odnotowuje, że w 2013 r. Rzecznik Praw Obywatelskich przekazał komisji 51 skarg; uważa, że ponieważ Komisja Petycji prowadzi równoległe i często uzupełaniające działania, dopilnowując, by przepisy UE były należycie wdrażane na każdym szczeblu administracji, należy przeznaczyć na jej działalność więcej zasobów, analogicznie do zasobów Europejskiego Rzecznika Praw Obywatelskich;

21.  przyjmuje do wiadomości nową strategię Europejskiego Rzecznika Praw Obywatelskich „Towards 2019” [Perspektywy na 2019 r.] opartą na trzech głównych filarach opisanych słowami „wpływ, znaczenie i rozpoznawalność”; rozumie, że Rzecznik zamierza rozszerzyć zakres swojego wpływu poprzez prowadzenie dochodzeń strategicznych w celu rozwiązywania problemów systemowych, a także wzmocnić swoją rolę poprzez udział w kluczowych debatach unijnych oraz zwiększyć rozpoznawalność swojej osoby poprzez aktywniejsze docieranie do zainteresowanych podmiotów i zwracanie uwagi na ważne sprawy;

22.   wzywa Rzecznika do kontynuowania działań na rzecz doskonalenia kanałów komunikacji i korzystania z prac zrealizowanych w ramach Europejskiego Roku Obywateli 2013 oraz usprawnienia przekazywania informacji obywatelom europejskim, aby byli oni należycie informowani o usługach Rzecznika i o jego sferze odpowiedzialności;

23.  ponownie podkreśla wagę europejskiej inicjatywy obywatelskiej jako nowego narzędzia umożliwiającego obywatelom bezpośrednie angażowanie się w proces podejmowania decyzji w ramach opracowywania przepisów europejskich;

24.  z zadowoleniem przyjmuje wiadomość o kilku ważnych dochodzeniach wszczętych przez Rzecznika, jak np. dochodzenia dotyczące braku przejrzystości w negocjacjach transatlantyckiego partnerstwa handlowo-inwestycyjnego (TTIP), informowania o nieprawidłowościach w instytucjach UE, braku przejrzystości w grupach ekspertów Komisji, procederu „drzwi obrotowych” i przypadków konfliktu interesów, praw podstawowych w polityce spójności i europejskiej inicjatywy obywatelskiej; oczekuje na wyniki tych dochodzeń;

25.  z zadowoleniem przyjmuje decyzję Rady Unii Europejskiej o opublikowaniu unijnych wytycznych negocjacyjnych odnoszących się do prowadzonych aktualnie negocjacji w sprawie TTIP pomiędzy UE a USA; również z zadowoleniem przyjmuje decyzję Komisji o opublikowaniu większej liczby tekstów dotyczących negocjacji unijnych oraz zapewnieniu szerszego dostępu do innych dokumentów w kontekście negocjacji TTIP; uważa, że ścisłe śledzenie zachowania przejrzystości w negocjacjach w sprawie TTIP wzmocniło rolę Rzecznika jako strażnika przejrzystości UE; popiera wezwanie Europejskiego Rzecznika Praw Obywatelskich do przyjęcia przez instytucje Unii Europejskiej przejrzystego podejścia politycznego oraz do przeprowadzenia kampanii informacyjnej na temat TTIP; zobowiązuje się śledzić wyniki konsultacji w sprawie przejrzystości TTIP, m.in. poprzez rozpatrzenie otrzymanych petycji dotyczących tej kwestii, mając w szczególności na uwadze potencjalny wpływ TTIP i innych negocjacji handlowych na życie obywateli Europy;

26.  zobowiązuje swojego przewodniczącego do przekazania niniejszej rezolucji oraz sprawozdania Komisji Petycji Radzie, Komisji, Europejskiemu Rzecznikowi Praw Obywatelskich, jak również rządom i parlamentom państw członkowskich oraz rzecznikom lub odpowiadającym im organom w państwach członkowskich.

(1) Dz.U. L 113 z 4.5.1994, s. 15. (2) http://www.ombudsman.europa.eu/en/activities/annualreports.faces

Rezolucja Parlamentu Europejskiego z dnia 15 stycznia 2015 r. w sprawie sytuacji w Libii (2014/3018(RSP))

P8_TA(2015)0010 RC-B8-0011/2015

Parlament Europejski,

–  uwzględniając swoje poprzednie rezolucje w sprawie Libii, w szczególności rezolucje z dnia 15 września 2011 r.(1), 22 listopada 2012 r.(2) i 18 września 2014 r.(3),

–  uwzględniając niedawne oświadczenia wiceprzewodniczącej Komisji/wysokiej przedstawiciel Unii do spraw zagranicznych i polityki bezpieczeństwa Federiki Mogherini w sprawie Libii, w tym oświadczenia z dni 16 i 30 grudnia 2014 r. oraz 10 stycznia 2015 r.,

–  uwzględniając konkluzje Rady do Spraw Zagranicznych z dnia 15 i 30 sierpnia 2014 r., 20 października 2014 r., 17 i 18 listopada 2014 r. oraz 15 grudnia 2014 r.,

–  uwzględniając wspólne oświadczenie rządów Francji, Niemiec, Włoch, Hiszpanii, Wielkiej Brytanii i Stanów Zjednoczonych z dnia 11 stycznia 2015 r. w sprawie Libii,

–  uwzględniając rezolucje Rady Bezpieczeństwa ONZ nr 1970, 1973 (2011) i 2174 z dnia 27 sierpnia 2014 r.,

–  uwzględniając sprawozdanie misji ONZ ds. wspierania Libii (UNSMIL) z dnia 4 września 2014 r. pt. „Naruszenia międzynarodowych prawa człowieka i prawa humanitarnego w trakcie obecnych brutalnych wydarzeń w Libii”, zaktualizowane w dniu 27 grudnia 2014 r.,

–  uwzględniając konwencje genewskie z 1949 r. i protokoły dodatkowe do nich z 1977 r. oraz zobowiązanie stron konfliktu zbrojnego do przestrzegania i dbania o przestrzeganie międzynarodowego prawa humanitarnego w każdych okolicznościach,

–  uwzględniając decyzję Rady 2013/233/WPZiB z dnia 22 maja 2013 r. w sprawie misji Unii Europejskiej dotyczącej pomocy w zintegrowanym zarządzaniu granicami w Libii (EUBAM Libya),

–  uwzględniając pakiet EPS dotyczący Libii z września 2014 r.,

–  uwzględniając szczyt państw regionu Sahelu, który odbył się w Mauretanii w dniu 19 grudnia 2014 r. i w którym udział wzięli między innymi przywódcy z Mauretanii, Mali, Nigru, Czadu i Burkina Faso,

–  uwzględniając wspólny komunikat wydany w dniu 22 września 2014 r. przez 13 państw(4), w którym państwa te zobowiązały się do przyjęcia polityki nieingerowania w sprawy wewnętrzne Libii,

–  uwzględniając art. 123 ust. 2 i 4 Regulaminu,

A.  mając na uwadze, że Libijczycy, którzy w lutym 2011 r. wyszli na ulice z żądaniem praw politycznych, spotkali się z masowymi represjami ze strony państwa, co wywołało dziewięciomiesięczny konflikt wewnętrzny i doprowadziło do odsunięcia od władzy reżimu Kaddafiego;

B.  mając na uwadze, że w czerwcu 2014 r. odbyły się w Libii trzecie powszechne, demokratyczne i wolne wybory do Izby Reprezentantów, zastępującej Powszechny Kongres Narodowy wybrany w lipcu 2012 r.;

C.  mając na uwadze, że wprawdzie w czerwcu 2014 r. odbyły się krajowe wybory parlamentarne, jednak nadzieje obywateli związane z upadkiem pułkownika Kaddafiego zostały zniweczone przez podziały polityczne i akty przemocy, które przeradzają się obecnie w regularną wojnę domową; mając na uwadze, że w Trypolisie i Tobruku od miesięcy działają rywalizujące ze sobą rządy i parlamenty;

D.  mając na uwadze, że Libia pozostaje uwikłana w konflikt wewnętrzny, który przekształcił się w brutalną walkę o władzę między dwoma rywalizującymi rządami i licznymi konkurującymi frakcjami złożonymi z sił nacjonalistycznych, islamistycznych, plemiennych i regionalistycznych, co powoduje dalsze cierpienia ludności cywilnej, ofiary śmiertelne, masowe przesiedlenia i rozprzestrzenianie się kryzysu humanitarnego;

E.  mając na uwadze, że obie strony według doniesień dopuściły się najróżniejszych naruszeń praw człowieka i międzynarodowego prawa humanitarnego; mając na uwadze, że według szacunków UNSMIL co najmniej 400 000 Libijczyków zostało wewnętrznie przesiedlonych w wyniku ostatniej fali walk, a dalsze 150 000 osób, w tym wielu pracowników migrujących, opuściło kraj; mając na uwadze, że zagraniczni pracownicy humanitarni i dyplomaci, w tym personel UE i UNSMIL, zostali ewakuowani z Libii; mając na uwadze, że masowy napływ uchodźców libijskich do sąsiedniej Tunezji stanowi znaczne obciążenie z punktu widzenia możliwości tego kraju i jego własnej stabilności; mając na uwadze, że szacuje się, iż w Tunezji przebywa już ponad milion Libijczyków;

F.  mając na uwadze, że w dniu 23 grudnia 2014 r. Wysoki Komisarz Narodów Zjednoczonych ds. Praw Człowieka Zeid Ra'ad al-Hussein powiedział, iż masowy ostrzał ludności cywilnej w Libii może z dużym prawdopodobieństwem stać się przedmiotem ścigania jako zbrodnia wojenna;

G.  mając na uwadze, że specjalny wysłannik ONZ Bernadino León pośredniczył w rozmowach między zwalczającymi się frakcjami oraz do rozpoczęcia dialogu narodowego z myślą o procesie pojednania i utworzeniu rządu jedności narodowej; mając na uwadze, że pierwsza runda rozmów odbyła się w Ghadamisie w dniu 29 września 2014 r. i była kontynuowana w Trypolisie w dniu 11 października 2014 r., zaś kolejna runda, początkowo zaplanowana na 5 stycznia 2015 r., została odroczona z powodu braku porozumienia po obu stronach; mając na uwadze, że misja wsparcia ONZ w Libii (UNSMIL) poinformowała, że strony w Libii zgodziły się na odbycie nowej rundy rozmów w Genewie, prawdopodobnie 14 stycznia 2015 r.; mając na uwadze, że oba obozy okazały się jak dotąd w dużej mierze niechętne lub niezdolne do tego, aby zaangażować się na rzecz osiągnięcia kompromisu;

H.  mając na uwadze, że wysłanniczka ONZ ds. Sahelu Hiroute Guebre Sellassie ostrzegła Radę Bezpieczeństwa ONZ, że kryzys w Libii grozi wkrótce destabilizacją całego regionu, i oświadczyła również, że siatki terrorystyczne i przestępcze w Libii zacieśniają powiązania z Mali i północną Nigerią, zajmując się, obok innej nielegalnej działalności handlowej, sprzedażą broni i przemytem narkotyków;

I.  mając na uwadze, że jeśli nie dojdzie do kompromisu i nie rozpocznie się proces pojednania, zagrożona jest jedność państwa libijskiego oraz istnieje realne ryzyko, że od państwa odłączą się co najmniej trzy regiony (Fazzan, Cyrenajka i Trypolitania);

J.  mając na uwadze, że ostatnie walki w znacznym stopniu ułatwiły rozprzestrzenianie się i osadzanie się w tym kraju grup terrorystycznych, takich jak ISIS; mając na uwadze, że jeżeli problem ten nie zostanie rozwiązany, może stanowić to duże zagrożenie dla bezpieczeństwa regionu i UE; mając na uwadze, że 8 stycznia 2015 r. wschodniolibijska filia IS przyznała się do egzekucji reportera Sofiene Chourabiego i operatora kamery Nadhira Ktariego;

K.  mając na uwadze, że w dniu 4 stycznia 2015 r. samoloty wojenne sił lojalnych wobec rządu uznanego przez społeczność międzynarodową zbombardowały w strefie wojskowej portu Darna tankowiec należący do greckiego operatora, w wyniku czego zginął jeden członek załogi będący obywatelem Grecji i jeden członek załogi będący obywatelem Rumunii, a dwaj inni zostali ranni; mając na uwadze, że port znajduje się pod kontrolą islamistycznych grup zbrojnych i już w zeszłym roku był wielokrotnie atakowany;

L.  mając na uwadze, że w dniu 3 stycznia 2015 r. w oficjalnym rządowym oświadczeniu podano, że bojówki Państwa Islamskiego zabiły 14 żołnierzy libijskiej armii, oraz że rząd wezwał wspólnotę międzynarodową do zniesienia embarga na dostawy broni do tego kraju, aby umożliwić mu walkę z bojówkami, które określa jako terrorystyczne;

M.  mając na uwadze, że Islamskie Państwo w Iraku i Lewancie (ISIS) szkoli bojowników w Libii i utworzyło filię we wschodniej części kraju; mając na uwadze, że w dniu 30 grudnia 2014 r. terroryści dokonali w Tobruku, za pomocą samochodu-pułapki, zamachu wymierzonego w obrady Izby Reprezentantów; mając na uwadze, że według doniesień członkowie Al-Kaidy w Islamskim Maghrebie utworzyli centra logistyczne na południowych rubieżach Libii; mając na uwadze, że według oficjalnego oświadczenia rządowego 3 stycznia 2015 r. bojówki Państwa Islamskiego dokonały egzekucji 14 żołnierzy armii libijskiej;

N.  mając na uwadze, że 28 grudnia 2014 r. dowódca sił zbrojnych generał Haftar przeprowadził ataki lotnicze na Misratę – bastion grupy zbrojnej Libya Dawn („Świt Libii”) – co uznaje się za odwet za ataki grup zbrojnych na największy libijski terminal naftowy w Sidrze w dniu 25 grudnia 2014 r. i ataki na żołnierzy libijskiej armii w Syrcie, w wyniku których zginęło 22 żołnierzy;

O.  mając na uwadze, że w ostatnich coraz liczniejszych atakach na chrześcijan i inne mniejszości religijne w Libii bojownicy ugrupowania Ansar al-Sharia uprowadzili w Syrcie, kontrolowanej przez grupy zbrojne, około 20 chrześcijan koptyjskich z Egiptu; mając na uwadze, że stale rośnie również liczba aresztowań, uprowadzeń, tortur i egzekucji osób podejrzanych o przynależność do ugrupowań zbrojnych przez wszystkie strony;

P.  mając na uwadze, że według doniesień setki migrantów i uchodźców uciekających przed przemocą w Libii zginęły, próbując przeprawić się przez Morze Śródziemne do Europy, co doprowadziło do poważnego kryzysu związanego z uchodźcami we Włoszech i na Malcie; mając na uwadze, że Libia jest głównym punktem wyjazdowym dla migrantów próbujących przedostać się do Europy;

Q.  mając na uwadze, że 6 listopada 2014 r. libijski Sąd Najwyższy orzekł, że czerwcowe wybory parlamentarne, w wyniku których utworzona została uznana przez wspólnotę międzynarodową Izba Reprezentantów z siedzibą w Tobruku, były niezgodne z prawem;

R.  mając na uwadze, że Izba Reprezentantów odrzuciła to orzeczenie, twierdząc, że wykracza ono poza mandat sądu oraz że zostało wydane pod naciskiem ze strony islamskich grup zbrojnych w Trypolisie, a zatem że Izba Reprezentantów i rząd będą nadal sprawować swoje funkcje;

S.  mając na uwadze, że rezolucja Rady Bezpieczeństwa ONZ nr 2174 (2014) zezwala na wydanie zakazów wjazdu i nakazów zamrożenia aktywów wobec „osób i podmiotów prowadzących lub wspierających działania, które stanowią zagrożenie dla pokoju, stabilności lub bezpieczeństwa Libii bądź też utrudniają lub uniemożliwiają pomyślne zakończenie transformacji politycznej tego kraju”;

T.  mając na uwadze, że jednym z głównych przedmiotów konfliktu jest kontrolowanie przedsiębiorstwa National Oil Corporation i zarządzanie nim; mając na uwadze, że obie strony konfliktu mianowały własnych ministrów przemysłu naftowego, starając się skierować dochody z ropy w swoja stronę; mając na uwadze, że dochody ze sprzedaży ropy naftowej stanowią 95% dochodów Libii i 65% PKB tego państwa; mając na uwadze, że Libia dysponuje największymi zasobami ropy naftowej w Afryce i piątymi co do wielkości zasobami ropy naftowej na świecie;

1.  stanowczo potępia gwałtowną eskalację przemocy w Libii, szczególnie kierowanie ataków na ludność cywilną, co poważnie zagraża przyszłym szansom na pokojowe porozumienie; zdecydowanie popiera rozmowy w Genewie, w których ONZ występuje w roli mediatora, i wzywa wszystkie strony konfliktu, aby zgodziły się na wstrzymanie operacji wojskowych zaproponowane przez specjalnego przedstawiciela ONZ Bernardino Leóna w celu stworzenia pomyślnych warunków do rozmów;

2.  wzywa wszystkie strony dopuszczające się przemocy, aby zobowiązały się do bezwarunkowego rozejmu, do powstrzymania się od wszelkich działań pogłębiających podziały i polaryzację, do publicznego zadeklarowania, że nie będą tolerowały takich działań, oraz do bezwarunkowego zaangażowania się w wysiłki podejmowane przez specjalnego przedstawiciela ONZ ds. Libii Bernardino Leóna, mające na celu włączenie stron konfliktu w obejmujący wszystkie grupy społeczne dialog narodowy; podkreśla, że szczególną uwagę należy zwrócić na udział kobiet i mniejszości w tym procesie; przypomina, że obecny konflikt nie może być rozwiązany na drodze militarnej;

3.  przypomina o swoim zdecydowanym i pełnym poparciu dla misji ONZ ds. wspierania Libii; wyraża podziw dla niestrudzonych wysiłków specjalnego przedstawiciela ONZ ds. Libii Bernardino Leóna przy negocjowaniu tego dialogu politycznego; z zadowoleniem przyjmuje fakt, że nowa runda dialogu politycznego ma odbyć się w najbliższych dniach w Genewie;

4.  wzywa UE, aby wsparła te wysiłki, natychmiast wprowadzając własne ukierunkowane sankcje, obejmujące zamrożenie aktywów i zakazy podróży, wobec osób odpowiedzialnych za przemoc zbrojną oraz naruszenia i łamanie praw człowieka, a także bojkotowanie negocjacji toczących się pod auspicjami ONZ;

5.  ponownie wyraża poparcie dla Izby Reprezentantów w Tobruku jako jedynego legalnego organu, wyłonionego w wyborach, które odbyły się w czerwcu 2014 r.; ponownie wzywa wyłonioną w wyborach Izbę Reprezentantów oraz oficjalny rząd do prowadzenia działań zgodnie z zasadami praworządności i praw człowieka, w duchu otwartości oraz w interesie kraju, a także z myślą o ochronie praw wszystkich obywateli Libii, w tym mniejszości religijnych i etnicznych;

6.  jest głęboko zaniepokojony nasilającą się obecnością w Libii grup terrorystycznych powiązanych z Al-Kaidą, bojówek Państwa Islamskiego oraz innych organizacji i ruchów ekstremistycznych; uważa, że istnieje niebezpieczeństwo pogrążenia się tego regionu w destrukcyjnym chaosie, tak jak to ma miejsce w Syrii i Iraku; jest przekonany, że wspomniane grupy stanowią poważne zagrożenie dla stabilności i bezpieczeństwa całego regionu, a także dla bezpieczeństwa Europy; ponownie podkreśla, że należy wszelkimi środkami – zgodnie z Kartą ONZ i prawem międzynarodowym, w tym obowiązującymi międzynarodowymi prawami człowieka, prawem dotyczącym uchodźców i prawem humanitarnym – walczyć z zagrożeniami dla pokoju i bezpieczeństwa międzynarodowego spowodowanymi przez terrorystów;

7.  wzywa Unię Europejską i społeczność międzynarodową do kontynuowania wysiłków mających na celu przeciwdziałanie terroryzmowi, z należytym poszanowaniem prawa międzynarodowego, oraz zapobieganie jego dalszemu rozprzestrzenianiu się i tworzeniu nowych baz w Libii;

8.  zwraca uwagę na destabilizacyjny wpływ konfliktu w Libii na inne kraje w regionie Sahelu, a także na bezpieczeństwo Europy; wzywa sąsiednie kraje oraz podmioty regionalne, zwłaszcza Egipt, Katar, Arabię Saudyjską, Turcję i Zjednoczone Emiraty Arabskie, do powstrzymania się od działań, które mogłyby pogłębić obecne podziały i utrudnić demokratyczne przemiany w Libii, a także do pełnego poparcia prowadzonych przez ONZ działań zapoczątkowanych w Ghadamisie; przypomina, że osoby, które aktywnie utrudniają wypracowanie opartego na konsensusie politycznego rozwiązania, łamią rezolucje Rady Bezpieczeństwa w sprawie Libii i muszą ponieść konsekwencje swoich działań;

9.  z zadowoleniem przyjmuje niedawne oświadczenia Unii Afrykańskiej z dnia 3 grudnia 2014 r. i Ligi Państw Arabskich z dnia 5 stycznia 2015 r. oraz ich publiczne zobowiązanie do wspierania procesu negocjacyjnego pod auspicjami ONZ;

10.  zwraca uwagę, że potrzebne są wspólne i skoordynowane działania wszystkich 28 państw członkowskich pod nadzorem wysokiej przedstawiciel; wzywa Komisję i Europejską Służbę Działań Zewnętrznych, aby koordynowała działania państw członkowskich i skoncentrowała wsparcie na budowie państwa i instytucji, oraz by wspólnie z państwami członkowskimi, ONZ, NATO i partnerami regionalnymi pomogła w tworzeniu skutecznych, zarządzanych i kontrolowanych na szczeblu krajowym sił bezpieczeństwa (sił zbrojnych i sił policyjnych), które będą w stanie zapewnić pokój i porządek w kraju, a także wspierała inicjowanie zawieszenia broni i opracowanie mechanizmu jego monitorowania; podkreśla, że UE powinna również nadać priorytetowe znaczenie pomocy w reformowaniu libijskiego systemu sądownictwa, a także innych obszarów zasadniczych dla demokratycznych rządów;

11.  przypomina o silnym zaangażowaniu UE w sprawę jedności i integralności terytorialnej Libii oraz o konieczności zapobieżenia rozprzestrzenianiu się terroryzmu; przypomina rezolucję Rady Bezpieczeństwa ONZ nr 2174 przyjętą w dniu 27 sierpnia 2014 r., która rozszerza dotychczasowe sankcje międzynarodowe nałożone na Libię, aby uwzględnić w nich odpowiedzialność karną osób prowadzących lub wspierających działania, które „stanowią zagrożenie dla pokoju, stabilności lub bezpieczeństwa Libii bądź też utrudniają lub uniemożliwiają pomyślne zakończenie transformacji politycznej tego kraju”; wzywa UE do rozważenia dalszych działań, w tym środków restrykcyjnych;

12.  podkreśla potrzebę ustalenia odpowiedzialności za wszystkie przypadki łamania praw człowieka i międzynarodowego prawa humanitarnego; wskazuje na oświadczenie UNSMIL, w którym jest mowa o tym, że wiele naruszeń praw popełnionych w Libii może podlegać jurysdykcji Międzynarodowego Trybunału Karnego, i wzywa do wyposażenia Międzynarodowego Trybunału Karnego w odpowiednie środki polityczne, logistyczne i finansowe, które pozwolą mu na przeprowadzanie dochodzeń w sprawie tych przestępstw; uważa, że wzmocnienie międzynarodowego mechanizmu odpowiedzialności może odwieść grupy zbrojne od popełniania kolejnych naruszeń i apeluje o rozważenie możliwości ustanowienia komisji śledczej ONZ lub podobnego mechanizmu w celu prowadzenia dochodzeń w sprawie naruszeń praw człowieka i międzynarodowego prawa humanitarnego;

13.  wyraża solidarność z obywatelami Libii; uważa, że Unia Europejska musi pomóc obywatelom Libii w realizacji ich ambitnego dążenia do ustanowienia demokratycznego, stabilnego i bogatego państwa, zgodnie ze zobowiązaniami określonymi w polityce sąsiedztwa dotyczącej krajów południowego wybrzeża Morza Śródziemnego; nawołuje do nieustannej humanitarnej, finansowej i politycznej pomocy ze strony UE i wspólnoty międzynarodowej w rozwiązywaniu problemu sytuacji humanitarnej w Libii i sytuacji osób wewnętrznie przesiedlonych oraz uchodźców, a także ludności cywilnej pozbawionej dostępu do podstawowych usług;

14.  wzywa wszystkie strony w Libii do zagwarantowania bezpieczeństwa i wolności chrześcijanom i innym mniejszościom religijnym, które spotykają się z narastającą dyskryminacją i prześladowaniami i które znajdują się w ogniu krzyżowym konfliktu; wzywa UE i jej państwa członkowskie do zapewnienia, aby przyszłe porozumienia dwustronne zawierały skuteczne mechanizmy monitorowania przestrzegania praw człowieka w odniesieniu do mniejszości religijnych;

15.  wzywa do zachowania neutralności kluczowych libijskich instytucji, w szczególności Banku Centralnego, National Oil Corporation i państwowego funduszu majątkowego, którym ONZ zezwoliła na przyjmowanie środków ze sprzedaży z ropy naftowej z zagranicy;

16.  pochwala gościnność Tunezyjczyków wobec szacowanych na 1,5 mln obywateli libijskich uciekających obecnie do Tunezji przed przemocą; wzywa UE do zapewnienia finansowego i logistycznego wsparcia rządowi Tunezji na te cele;

17.  zwraca się do przedsiębiorstw międzynarodowych, aby przed zawarciem jakichkolwiek transakcji dotyczących libijskiej ropy, która należy do obywateli Libii, upewniały się, że takie transakcje nie służą bezpośredniemu ani pośredniemu finansowaniu zwalczających się bojówek; po raz kolejny zwraca się do przedsiębiorstw międzynarodowych działających w Libii, aby ujawniły swoje transakcje finansowe w sektorze energetycznym;

18.  pozostaje zaniepokojony rozprzestrzenianiem broni, amunicji i ładunków wybuchowych oraz przemytem broni, które stanowią zagrożenie dla ludności, a także dla stabilności Libii i całego regionu;

19.  ponawia kierowane do wysokiej przedstawiciel wezwanie do dokonania przeglądu mandatu misji pomocy granicznej Unii Europejskiej (EUBAM) w Libii, która obecnie została wstrzymana i stacjonuje w Tunezji, tak aby uwzględnić, iż sytuacja w kraju uległa dramatycznym zmianom, oraz aby określić właściwie skoordynowaną misję wspólnej polityki bezpieczeństwa i obrony (WPBiO), która będzie działać we współpracy z ONZ i z partnerami regionalnymi w przypadku znalezienia rozwiązania politycznego; jest zdania, że ta misja WPBiO powinna mieć na celu wspieranie wdrażania rozwiązania politycznego, powinna nadać priorytet reformie sektora bezpieczeństwa oraz rozbrojeniu, demobilizacji i reintegracji, a także zaspokoić inne pilne potrzeby w dziedzinie sprawowania rządów; ponadto wyraża pogląd, że w obliczu przedłużającej się wojny w Libii i zwiększenia niestabilności oraz w obliczu poważnych zagrożeń dla bezpieczeństwa europejskiego misja WPBiO powinna być gotowa do udziału w skoordynowanych działaniach mających na celu ustabilizowanie sytuacji w Libii, do których upoważni Rada Bezpieczeństwa ONZ;

20.  wyraża głębokie zaniepokojenie losem migrantów, osób ubiegających się o azyl i uchodźców w Libii, których już niepewna sytuacja ulega dalszemu pogorszeniu; wzywa UE i jej państwa członkowskie do niesienia skutecznej pomocy Włochom w chwalebnych wysiłkach tego państwa zmierzających do opanowania spirali migracji z Afryki Północnej, w szczególności z Libii;

21.  zobowiązuje swojego przewodniczącego do przekazania niniejszej rezolucji wiceprzewodniczącej Komisji/wysokiej przedstawiciel Unii do spraw zagranicznych i polityki bezpieczeństwa, rządowi i Izbie Reprezentantów Libii, sekretarzowi generalnemu ONZ, Lidze Państw Arabskich i Unii Afrykańskiej.

(1) Dz.U. C 51E z 22.2.2013, s. 114. (2) Teksty przyjęte, P7_TA(2012)0465. (3) Teksty przyjęte, P8_TA(2014)0028. (4) Algieria, Arabia Saudyjska, Egipt, Francja, Hiszpania, Katar, Niemcy, Stany Zjednoczone Ameryki, Tunezja, Turcja, Wielka Brytania, Włochy i Zjednoczone Emiraty Arabskie, a także UE i ONZ.

Rezolucja Parlamentu Europejskiego z dnia 15 stycznia 2015 r. w sprawie sytuacji na Ukrainie (2014/2965(RSP))

P8_TA(2015)0011 RC-B8-0008/2015

Parlament Europejski,

–  uwzględniając swoje poprzednie rezolucje w sprawie europejskiej polityki sąsiedztwa i Partnerstwa Wschodniego,

–  uwzględniając wstępne wnioski OBWE/ODHIR dotyczące przedterminowych wyborów parlamentarnych na Ukrainie, które odbyły się w dniu 26 października 2014 r.,

–  uwzględniając 8. sprawozdanie Biura Wysokiego Komisarza NZ ds. Praw Człowieka (OHCHR) z dnia 15 grudnia 2014 r. na temat sytuacji w zakresie praw człowieka na Ukrainie oraz sprawozdanie nr 22 Biura ONZ ds. Koordynacji Pomocy Humanitarnej (OCHA) z dnia 26 grudnia 2014 r. na temat sytuacji na Ukrainie,

–  uwzględniając podpisanie dnia 27 czerwca 2014 r. układu o stowarzyszeniu między UE a Ukrainą, który obejmuje pogłębioną i kompleksową umowę o wolnym handlu, oraz jego jednoczesną ratyfikację przez Parlament Europejski i Radę Najwyższą Ukrainy dnia 16 września 2014 r.,

–  uwzględniając protokół z Mińska z dnia 5 września 2014 r. oraz memorandum z Mińska z dnia 19 września 2014 r. w sprawie wdrożenia 12-punktowego planu pokojowego,

–  uwzględniając raport ONZ z dnia 20 listopada 2014 r. w sprawie poważnych naruszeń praw człowieka we wschodniej Ukrainie oraz raporty Human Rights Watch w sprawie naruszeń prawa na Krymie;

–  uwzględniając wspólne oświadczenie Komisji NATO-Ukraina z dnia 2 grudnia 2014 r.,

–  uwzględniając konkluzje Rady Europejskiej w sprawie Ukrainy z dnia 21 marca 2014 r., z dnia 27 czerwca 2014 r., z dnia 16 lipca 2014 r., z dnia 30 sierpnia 2014 r. i z dnia 18 grudnia 2014 r.,

–  uwzględniając wyniki pierwszego posiedzenia Rady Stowarzyszenia między Unią Europejską a Ukrainą z dnia 15 grudnia 2014 r.,

–  uwzględniając konkluzje Rady z dnia 17 listopada 2014 r.,

–  uwzględniając art. 123 ust. 2 i 4 Regulaminu,

A.  mając na uwadze, że w dniu 26 października 2014 r. na Ukrainie odbyły się wybory parlamentarne, które – pomimo trwającego konfliktu we wschodnich regionach kraju i nielegalnej aneksji Krymu przez Rosję – przeprowadzono w sposób sprawny, uporządkowany i pokojowy, przy ogólnym poszanowaniu podstawowych wolności;

B.  mając na uwadze, że nowy rząd, utworzony przez siły proeuropejskie, posiada większość konstytucyjną potrzebną do przeprowadzenia reform i podpisał już umowę koalicyjną, kładąc podwaliny pod trudny proces reform mający na celu wsparcie integracji europejskiej, modernizację i rozwój kraju, ustanowienie rzeczywistej demokracji, zapewnienie praworządności i opracowanie zmian konstytucyjnych, zgodnie z propozycjami zawartymi w planie pokojowym Poroszenki;

C.  mając na uwadze, że tzw. wybory prezydenckie i parlamentarne, które odbyły się w Doniecku i Ługańsku w dniu 2 listopada 2014 r., stały w sprzeczności z prawem ukraińskim i porozumieniami zawartymi w Mińsku, a zatem nie mogą zostać uznane; mając na uwadze, że przeprowadzenie tych wyborów miało negatywny wpływ na proces pokojowy i proces pojednania;

D.  mając na uwadze, że porozumienie o zawieszeniu broni z dnia 5 września 2014 r. jest codziennie naruszane przez separatystów i siły rosyjskie; mając na uwadze, że od dnia 9 grudnia 2014 r. dzięki inicjatywie prezydenta Poroszenki apelującego o „przerwanie ognia” liczba aktów przemocy drastycznie spadła; mając zarazem na uwadze, że popierani przez Rosję separatyści nie wdrożyli głównych punktów memorandum z 19 września 2014r.; mając na uwadze, że według wiarygodnych źródeł Rosja wciąż wspiera separatystyczne bojówki, zapewniając stały dopływ najemników i regularnych oddziałów rosyjskich, jak również stałe dostawy sprzętu wojskowego, w tym czołgów bojowych, zaawansowanych systemów obrony przeciwlotniczej oraz artylerii;

E.  mając na uwadze, że w wyniku konfliktu zbrojnego we wschodniej części Ukrainy zginęły tysiące żołnierzy i cywilów, wiele tysięcy więcej zostało rannych, a setki tysięcy opuściło swoje domy, w większości przypadków uciekając do Rosji; mając na uwadze, że sytuacja na obszarze ogarniętym konfliktem jest przedmiotem głębokiego zaniepokojenia zarówno z punktu widzenia sytuacji humanitarnej, jak i zdrowotnej;

F.  mając na uwadze, że bezprawna aneksja Półwyspu Krymskiego była pierwszym przypadkiem przymusowego przyłączenia części jednego kraju do drugiego w Europie od czasów drugiej wojny światowej oraz że stanowi ona naruszenie prawa międzynarodowego, w tym Karty Narodów Zjednoczonych, aktu końcowego z Helsinek i memorandum budapeszteńskiego z 1994 r.;

G.  mając na uwadze, że na posiedzeniu w dniu 17 listopada 2014 r. unijna Rada do Spraw Zagranicznych podjęła decyzję o dalszych sankcjach wobec separatystycznych przywódców;

H.  mając na uwadze, że we wschodniej Ukrainie i na Krymie notorycznie dochodzi do naruszeń praw człowieka, których doświadczają zwłaszcza Tatarzy krymscy, a które obejmują zastraszanie i nową falę zaginięć;

I.  mając na uwadze, że ściślejsza współpraca między UE a USA w obszarach polityki związanych z Ukrainą byłaby bardzo korzystna;

J.  mając na uwadze, że w dniu 23 grudnia 2014 r. parlament ukraiński odrzucił w głosowaniu zapis o neutralnym statusie kraju;

1.  w pełni solidaryzuje się z Ukrainą i narodem ukraińskim; ponownie przypomina o swoim zaangażowaniu na rzecz niepodległości, suwerenności, integralności terytorialnej, nienaruszalności granic i europejskich aspiracji Ukrainy;

2.  potępia akty terroryzmu i przestępstwa dokonywane przez separatystów i inne nieregularne siły we wschodniej Ukrainie;

3.  z zadowoleniem przyjmuje fakt, że pomimo trudnych warunków bezpieczeństwa i okoliczności politycznych towarzyszących wyborom powszechnym w dniu 26 października 2014 r., oceniono je pozytywnie; z zadowoleniem przyjmuje również rozpoczęcie prac nowej Rady Najwyższej w następstwie tych wyborów; z zadowoleniem przyjmuje zdecydowane zobowiązanie polityczne prezydenta Poroszenki, premiera Jaceniuka i przewodniczącego parlamentu Grojsmana do współpracy i wsparcia trudnego procesu reform; usilnie zachęca nowy rząd i parlament Ukrainy do niezwłocznego przyjęcia i wdrożenia niezbędnych reform politycznych i społeczno-gospodarczych w celu budowania demokratycznego i prosperującego państwa opartego na rządach prawa;

4.  ubolewa, że w wyniku obecnej sytuacji w kraju nie wszystkie części terytorium i nie wszystkie grupy ludności Ukrainy są reprezentowane w Radzie Najwyższej; przypomina, że rząd i parlament Ukrainy powinny zapewnić ochronę praw i potrzeb tych obywateli, którzy nie mają swoich przedstawicieli w procesie podejmowania decyzji państwowych;

5.  zdecydowanie potępia agresywną i ekspansjonistyczną politykę Rosji, która stanowi zagrożenie dla jedności i niepodległości Ukrainy oraz potencjalne zagrożenie dla samej UE, w tym w szczególności potępia nielegalną aneksję Krymu i prowadzenie niewypowiedzianej wojny hybrydowej z Ukrainą, w tym wojny informacyjnej, która łączy w sobie elementy wojny internetowej, korzystania z oddziałów regularnych i nieregularnych, propagandy, nacisków gospodarczych, szantażu energetycznego, dyplomacji i destabilizacji politycznej; podkreśla, że takie działania są niezgodne z prawem międzynarodowym oraz stanowią poważne wyzwanie dla europejskiego bezpieczeństwa; podkreśla, że nie można w żadnym wypadku uzasadniać wykorzystania sił wojskowych w Europie obroną tak zwanych wartości historycznych, względami bezpieczeństwa ani koniecznością zapewnienia ochrony rodakom mieszkającym za granicą; wzywa Moskwę do powstrzymania eskalacji konfliktu poprzez natychmiastowe wstrzymanie dostaw broni oraz dopływu najemników i oddziałów wspierających separatystyczne bojówki oraz wykorzystanie swoich wpływów wśród separatystów do przekonania ich do przystąpienia do procesu politycznego;

6.  wzywa wszystkie strony do niezwłocznego pełnego wdrożenia protokołu z Mińska, co będzie dowodem ich szczególnej powściągliwości oraz pokaże, że rzeczywiście zależy im na deeskalacji; wzywa Rosję do umożliwienia międzynarodowego monitorowania granicy rosyjsko-ukraińskiej, do wykorzystania jej wpływu na separatystów w celu dopilnowania, by przestrzegali zawieszenia broni, a także do konstruktywnego działania na rzecz wdrożenia uzgodnień z Mińska; zachęca do przyjęcia środków budowy zaufania wspierających starania na rzecz pokoju i pojednania; w tym kontekście podkreśla znaczenie politycznego dialogu z udziałem wszystkich stron oraz program odbudowy gospodarki Donbasu;

7.  wzywa do utrzymania obecnych sankcji UE, szczególnie w perspektywie zbliżającego się posiedzenia Rady w marcu 2015 r., i stosowania ich, dopóki Rosja nie będzie w pełni przestrzegać, a przede wszystkim realizować swoich zobowiązań z Mińska, a także wzywa Komisję do znalezienia sposobów wzmocnienia solidarności wśród państw członkowskich na wypadek, gdyby kryzys w stosunkach z Rosją utrzymywał się; podkreśla konieczność przyjęcia jasnego zbioru kryteriów, które – w przypadku ich spełnienia – mogłyby zapobiec wprowadzaniu nowych środków restrykcyjnych wobec Rosji lub doprowadzić do zniesienia poprzednich; kryteria te mogą obejmować: wprowadzenie zawieszenia broni, bezwarunkowe wycofanie z Ukrainy wszystkich oddziałów rosyjskich i popieranych przez Rosję nielegalnych grup zbrojnych i najemników, wymianę wszystkich więźniów, w tym Nadii Sawczenko, i przywrócenie ukraińskiej kontroli nad całym terytorium kraju, w tym nad Krymem; zwraca się do Rady Europejskiej, aby w przypadku jakichkolwiek dalszych działań rosyjskich destabilizujących Ukrainę nałożyła dalsze sankcje i rozszerzyła ich zakres o sektor jądrowy oraz o ograniczenie możliwości zawierania międzynarodowych transakcji finansowych przez podmioty rosyjskie; uważa, że UE musi być gotowa wspierać państwa członkowskie leżące przy granicach zewnętrznych Unii, którym to krajom należy zapewnić ten sam poziom bezpieczeństwa co wszystkim państwom członkowskim;

8.  uważa, że sankcje powinny być częścią szerszego podejścia UE wobec Rosji i starań wiceprzewodniczącej Komisji / wysokiej przedstawiciel o wzmocnienie dialogu; przypomina, że wyłącznym celem tych sankcji jest skłonienie rosyjskiego rządu do zmiany swej obecnej polityki i przyczynienia się w znaczący sposób do pokojowego rozwiązania kryzysu ukraińskiego; podkreśla, że utrzymanie, zaostrzenie lub możliwość uchylenia sankcji przez UE zależy od postawy samej Rosji oraz sytuacji na Ukrainie;

9.  podkreśla, że polityczne i dyplomatyczne kanały komunikacji z Rosją muszą pozostać otwarte, aby umożliwić dyplomatyczne rozwiązanie konfliktu, popiera zatem takie opcje jak format „genewski” i „normandzki”, jeżeli pozwolą one osiągnąć wymierne rezultaty;

10.  popiera politykę nieuznawania nielegalnej aneksji Krymu przez Rosję i, w tym kontekście, z zadowoleniem odnosi się do niedawno przyjętych dodatkowych sankcji dotyczących inwestowania, usług i handlu w odniesieniu do Krymu i Sewastopola;

11.  podkreśla, że układ o stowarzyszeniu oraz pogłębiona i kompleksowa umowa o wolnym handlu powinny stanowić wytyczne dla niezbędnych reform, które należy pilnie wprowadzić pomimo trudnej sytuacji związanej z działaniami wojennymi w częściach obwodów ługańskiego i donieckiego; wzywa Radę i Komisję, by nie szczędziły wysiłków na rzecz wspierania Ukrainy w przyjmowaniu i przede wszystkim w realizacji tych reform z myślą o utorowaniu drogi do pełnego wprowadzenia w życie dwustronnego układu o stowarzyszeniu między UE a Ukrainą; z zadowoleniem przyjmuje w tym kontekście rozpoczęcie misji doradczej UE (EUAM); podziela opinię Komisji Weneckiej, według której aby reforma konstytucyjna się powiodła, należy ją przygotować przy uwzględnieniu wszystkich stron, zapewniając szerokie konsultacje społeczne;

12.  apeluje o przyspieszenie i zwiększenie pomocy technicznej ze strony ustanowionej przez Komisję Europejską grupy wsparcia dla Ukrainy, w tym o identyfikację obszarów, gdzie taka pomoc jest potrzebna, aby wesprzeć Ukrainę w opracowywaniu i wdrażaniu kompleksowego programu reform, oraz o wysłanie doradców z instytucji UE i państw członkowskich; wzywa władze ukraińskie do utworzenia ministerstwa lub biura zajmującego się integracją europejską i koordynacją pomocy oraz międzyministerialnej komisji koordynacyjnej wysokiego szczebla, której zadaniem byłoby skuteczne monitorowanie i nadzorowanie postępów w zbliżeniu do UE oraz w reformach i która byłaby w stanie przygotować te reformy i koordynować ich wdrożenie;

13.  jest przekonany, że Ukraina pilnie potrzebuje ambitnego programu walki z korupcją, opartego na zasadzie „zero tolerancji”; wzywa przywódców ukraińskich do wyeliminowania systematycznej korupcji poprzez natychmiastowe i skuteczne wdrożenie krajowej strategii walki z korupcją, a także podkreśla, że walka z korupcją musi stać się jednym z głównych priorytetów nowego rządu; w tym celu zaleca utworzenie niezależnego politycznie biura antykorupcyjnego, wyposażonego w wystarczające kompetencje i zasoby, aby mogło zdecydowanie przyczynić się do budowy dobrze funkcjonujących instytucji państwowych; z zadowoleniem przyjmuje wniosek Ukrainy do Interpolu oraz wydanie nakazu aresztowania byłego prezydenta Janukowycza pod zarzutem sprzeniewierzenia funduszy publicznych; wzywa państwa członkowskie do wykonania wydanego przez Interpol nakazu aresztowania i do pomocy w odzyskaniu skradzionych aktywów; z zadowoleniem przyjmuje ustanowienie instytucji Rzecznika Praw Przedsiębiorców i zwraca się do rządu ukraińskiego o przedstawienie projektu ustawy w tej sprawie;

14.  przypomina, że w dniu 16 lipca 2014 r. Rada Unii Europejskiej zniosła embargo na dostawy broni na Ukrainę, zatem obecnie nie ma żadnych przeszkód ani ograniczeń prawnych uniemożliwiających państwom członkowskim dostarczanie Ukrainie broni obronnej; uważa, że UE powinna przeanalizować sposoby udzielenia rządowi ukraińskiemu wsparcia we wzmocnieniu potencjału obronnego kraju i ochrony jego granic zewnętrznych, w oparciu o doświadczenia z transformacji sił zbrojnych państw członkowskich UE należących niegdyś do Układu Warszawskiego, szczególnie w ramach misji szkoleniowych, wysyłanych już do sił zbrojnych w innych częściach świata; popiera obecne dostawy nieśmiercionośnego sprzętu wojskowego;

15.  zwraca uwagę na przyjęcie ustawy, która znosi neutralny status państwa, wprowadzony w 2010 r.; uznając prawo Ukrainy do swobodnego podejmowania własnych decyzji, popiera stanowisko prezydenta Poroszenki, według którego Ukraina musi się pilnie skupić na reformach politycznych, gospodarczych i społecznych, a przystąpienie do NATO jest kwestią, którą należy poddać ocenie ludności w ogólnoukraińskim referendum na późniejszym etapie; podkreśla, że zacieśnienie stosunków Ukrainy z UE i przystąpienie do NATO to dwie odrębne kwestie;

16.  podkreśla znaczenie zobowiązania się społeczności międzynarodowej do wspierania stabilizacji gospodarczej i politycznej oraz reform na Ukrainie; zwraca się do Komisji i państw członkowskich o opracowanie głównego planu pomocowego dla Ukrainy, opartego na zasadzie „więcej za więcej” i określonych warunkach, a także o zwiększenie wysiłków na rzecz pomocy Ukrainie poprzez, między innymi, organizację konferencji darczyńców/inwestorów oraz współpracę z międzynarodowymi instytucjami finansowymi w celu określenia dalszych kroków na drodze ku odbudowie gospodarczej i finansowej Ukrainy; z zadowoleniem przyjmuje pakiet pomocowy dla Ukrainy na najbliższe lata w wysokości 11 mld EUR, a także propozycję Komisji dotyczącą udzielenia Ukrainie dodatkowych średnioterminowych pożyczek w wysokości 1,8 mld EUR;

17.  przypomina w tym kontekście, że układ o stowarzyszeniu nie jest ostatecznym celem stosunków UE-Ukraina; ponadto zwraca uwagę, że zgodnie z art. 49 TUE Ukraina, podobnie jak każde inne państwo europejskie, ma możliwość integracji z Unią Europejską i może starać się o przystąpienie do niej pod warunkiem przestrzegania kryteriów kopenhaskich, zasad demokracji, poszanowania podstawowych wolności oraz praw człowieka i praw mniejszości, a także zapewnienia praworządności; nakłania państwa członkowskie UE do ratyfikacji układu o stowarzyszeniu przed szczytem w Rydze;

18.  podkreśla znaczenie bezpieczeństwa energetycznego na Ukrainie oraz konieczność przeprowadzenia reform ukraińskiego sektora energetycznego, zgodnych ze zobowiązaniami Wspólnoty Energetycznej; z zadowoleniem przyjmuje porozumienie między UE, Rosją i Ukrainą w sprawie tzw. pakietu zimowego w celu zapewnienia dostaw gazu z Rosji do marca 2015 r., a także solidarność okazaną przez UE w postaci zwiększonych ilości gazu docierających na Ukrainę dzięki przesyłowi zwrotnemu z państw członkowskich UE;

19.  podkreśla konieczność radykalnego zwiększenia bezpieczeństwa energetycznego i niezależności energetycznej UE, a także jej odporności na presję z zewnątrz, jak również zmniejszenia zależności energetycznej od Rosji dzięki wdrażaniu rozwiązań alternatywnych w celu zapewnienia pomocy tym państwom członkowskim, których jedynym dostawcą energii jest obecnie Rosja; wzywa UE do prowadzenia rzeczywistej wspólnej zewnętrznej polityki energetycznej, a także do działania na rzecz utworzenia europejskiej unii energetycznej; zachęca do pełnego wdrożenia wewnętrznego wspólnego rynku energii, w tym trzeciego pakietu energetycznego, oraz do niedyskryminacyjnego podejścia do trwającego procesu sądowego przeciwko Gazpromowi;

20.  podkreśla, że należy priorytetowo traktować projekty rurociągów, które pozwalają na dywersyfikację dostaw energii do UE, i w związku z tym z zadowoleniem przyjmuje wstrzymanie projektu South Stream; zwraca się do europejskiej wspólnoty energetycznej o opracowanie programu współpracy z Ukrainą, a także z krajami Kaukazu Południowego, Azji Środkowej, Bliskiego Wschodu i regionu Morza Śródziemnego, w celu stworzenia infrastruktury i wzajemnych połączeń między UE a jej europejskimi sąsiadami niezależnie od geopolitycznych strategii dotyczących rosyjskiego gazu; przyznaje, że stabilność dostaw gazu na Ukrainę ma również ogromne znaczenie dla bezpieczeństwa energetycznego państw członkowskich UE;

21.  podkreśla, że UE wraz z władzami ukraińskimi powinna poświęcić więcej uwagi kryzysowi humanitarnemu na Ukrainie i na Krymie oraz podjąć działania w celu poprawy katastrofalnej sytuacji humanitarnej, w szczególności sytuacji uchodźców wewnętrznych; wzywa Komisję Europejską i komisarza ds. pomocy humanitarnej i zarządzania kryzysowego do podjęcia długo oczekiwanych zdecydowanych i bezpośrednich działań humanitarnych z pominięciem organizacji pośredniczących, w formie „niebieskiego konwoju”, wskazującego wyraźnie na pomoc pochodzącą z UE; wzywa Komisję do przedstawienia takiego planu działań Parlamentowi w ciągu najbliższych dwóch miesięcy; podkreśla potrzebę dalszej pomocy finansowej dla Ukrainy ze strony UE i jej państw członkowskich, aby zaradzić głębokiemu kryzysowi humanitarnemu w tym kraju; przypomina ostrzeżenia WHO, że wschodnia Ukraina boryka się z kryzysową sytuacją w zakresie zdrowia, szpitale nie funkcjonują w pełni, a także brakuje leków oraz szczepionek, i apeluje o większą i skuteczniejszą pomoc humanitarną dla uchodźców wewnętrznych, szczególnie dzieci i osób starszych, oraz o pełny i nieograniczony dostęp Międzynarodowego Komitetu Czerwonego Krzyża (MKCK) do obszarów ogarniętych konfliktem; przyjmuje z zadowoleniem wprowadzenie w życie długo oczekiwanej ustawy o uchodźcach wewnętrznych, a także decyzję o wysłaniu ekspertów UE w ramach unijnego mechanizmu ochrony ludności celem doradzania władzom ukraińskim w kwestiach związanych z uchodźcami wewnętrznymi;

22.  apeluje o dalszą pomoc humanitarną i wsparcie dla ludności dotkniętej tym konfliktem; przypomina, że niesienie pomocy humanitarnej wschodniej Ukrainie musi się odbywać przy pełnym poszanowaniu międzynarodowego prawa humanitarnego oraz zasad człowieczeństwa, neutralności, bezstronności i niezależności, a także w ścisłej współpracy z rządem Ukrainy, ONZ i MKCK; wzywa Rosję do umożliwienia międzynarodowej kontroli konwojów humanitarnych dla Donbasu w celu rozwiania wątpliwości co do ich zawartości;

23.  podkreśla, że OBWE odgrywa podstawową rolę w zażegnaniu kryzysu na Ukrainie z uwagi na jej doświadczenie w dziedzinie rozwiązywania konfliktów zbrojnych oraz wychodzenia z sytuacji kryzysowych, a także z uwagi na fakt, że zarówno Federacja Rosyjska, jak i Ukraina są członkami tej organizacji; ubolewa nad tym, że specjalna misja obserwacyjna OBWE nadal boryka się z niedoborem personelu i w związku z tym nie spełnia oczekiwań; wzywa państwa członkowskie UE, wiceprzewodniczącą / wysoką przedstawiciel oraz Komisję do dołożenia dalszych starań, by wzmocnić i powiększyć specjalną misję obserwacyjną OBWE na Ukrainie, zarówno pod względem liczby personelu, jak i pod względem sprzętu; uważa, że jeżeli władze ukraińskie wystosują odnośny wniosek, UE powinna wysłać unijną misję obserwacyjną, aby przyczynić się do skutecznej kontroli i monitorowania granicy ukraińsko-rosyjskiej;

24.  wzywa wiceprzewodniczącą Komisji / wysoką przedstawiciel oraz komisarza do spraw europejskiej polityki sąsiedztwa i negocjacji w sprawie rozszerzenia do podjęcia – w ramach przysługujących im uprawnień – kroków mających na celu ułatwienie osiągnięcia politycznego rozwiązania kryzysu na Ukrainie, które zyskałoby uznanie wszystkich zaangażowanych stron; podkreśla, że takie rozwiązanie nie może polegać na „zamrożeniu” konfliktu we wschodniej Ukrainie i na Krymie; wzywa wiceprzewodniczącą / wysoką przedstawiciel do przyjęcia podejścia łączącego zasadnicze i zdecydowane stanowisko w odniesieniu do suwerenności i terytorialnej integralności Ukrainy oraz zasady prawa międzynarodowego z dążeniem do rozwiązania kryzysu we wschodniej Ukrainie i na Krymie w oparciu o negocjacje; ponownie podkreśla, że jedność i spójność państw członkowskich UE stanowi niezbędny warunek powodzenia wszelkich strategii unijnych wobec Rosji; w tym kontekście wzywa rządy państw członkowskich do powstrzymania się od jednostronnych działań i retoryki, a także do nasilenia wysiłków na rzecz wypracowania wspólnego europejskiego stanowiska wobec Rosji;

25.  wzywa do wznowienia prawdziwego i obejmującego wszystkie strony dialogu narodowego, który mógłby również umożliwić rozwiązanie problemu wypłacania świadczeń socjalnych, emerytur i rent oraz udzielanie przez rząd Ukrainy pomocy humanitarnej ludności na obszarach objętych konfliktem; uważa, że ogromne znaczenie ma przeprowadzenie bezstronnego i skutecznego dochodzenia w sprawie wszystkich poważnych aktów przemocy, w tym tych, do których doszło na Majdanie, w Odessie, Mariupolu, Słowiańsku, Iłowajsku i na ulicy Rymarskiej; uważa, że organizacje społeczeństwa obywatelskiego mogą odegrać istotną rolę w ułatwianiu kontaktów międzyludzkich i wzajemnego zrozumienia na Ukrainie, a także w promowaniu demokratycznych przemian i poszanowania praw człowieka; wzywa UE do bardziej zdecydowanego wspierania społeczeństwa obywatelskiego;

26.  z zadowoleniem przyjmuje decyzję rządu francuskiego o wstrzymaniu dostawy okrętów Mistral do transportu śmigłowców i wzywa wszystkie państwa członkowskie do przyjęcia podobnego podejścia w odniesieniu do towarów eksportowych nieobjętych decyzjami UE w sprawie sankcji, w szczególności broni i materiałów podwójnego zastosowania;

27.  wzywa Komisję oraz komisarza ds. europejskiej polityki sąsiedztwa i negocjacji w sprawie rozszerzenia do przygotowania i przedstawienia Parlamentowi w ciągu dwóch miesięcy strategii komunikacji pozwalającej przeciwstawić się rosyjskiej kampanii propagandowej skierowanej do UE, jej wschodnich sąsiadów i samej Rosji, a także do opracowania instrumentów, które pozwoliłyby UE i jej państwom członkowskim przeciwdziałać tej kampanii propagandowej na szczeblu europejskim i krajowym;

28.  ponownie wyraża poparcie dla międzynarodowego dochodzenia w sprawie okoliczności tragicznego zestrzelenia samolotu malezyjskich linii lotniczych (lot MH17) i ponawia apel o postawienie winnych przed sądem; ubolewa nad przeszkodami napotykanymi w tym procesie i wzywa wszystkie strony do wykazania prawdziwej woli współpracy, do zagwarantowania bezpiecznego i nieograniczonego dostępu do miejsca katastrofy lotu MH17 oraz do udostępnienia wszystkich innych istotnych materiałów, które mogą mieć znaczenie dla śledztwa; pragnie być na bieżąco informowany o postępach dochodzenia;

29.  zobowiązuje swojego przewodniczącego do przekazania niniejszej rezolucji Radzie, Komisji, wiceprzewodniczącej Komisji / wysokiej przedstawiciel Unii do spraw zagranicznych i polityki bezpieczeństwa, państwom członkowskim, prezydentowi Ukrainy, rządom i parlamentom krajów Partnerstwa Wschodniego oraz rządowi i parlamentowi Federacji Rosyjskiej, Zgromadzeniu Parlamentarnemu Euronest, Zgromadzeniu Parlamentarnemu Rady Europy oraz Zgromadzeniu Parlamentarnemu Organizacji Bezpieczeństwa i Współpracy w Europie.

Rezolucja Parlamentu Europejskiego z dnia 15 stycznia 2015 r. w sprawie sytuacji w Egipcie (2014/3017(RSP))

P8_TA(2015)0012 RC-B8-0012/2015

Parlament Europejski,

–  uwzględniając swoje wcześniejsze rezolucje w sprawie Egiptu, w szczególności rezolucję z dnia 6 lutego 2014 r. w sprawie sytuacji w Egipcie(1) i z dnia 17 lipca 2014 r. w sprawie wolności słowa i zgromadzeń w Egipcie(2),

–  uwzględniając konkluzje Rady do Spraw Zagranicznych w sprawie Egiptu z sierpnia 2013 r. i lutego 2014 r.,

–  uwzględniając ostatnie oświadczenia Europejskiej Służby Działań Zewnętrznych w sprawie Egiptu, w tym oświadczenia z dnia 21 września 2014 r. w sprawie zamachu bombowego w egipskim ministerstwie spraw zagranicznych i z dnia 3 grudnia 2014 r. w sprawie wyroków sądowych wydawanych w Egipcie,

–  uwzględniając oświadczenia sekretarza generalnego Organizacji Narodów Zjednoczonych Ban Ki-moona oraz wysokiej komisarz ONZ do spraw praw człowieka Navi Pillay z dnia 23 czerwca 2014 r. w sprawie kar więzienia dla kilku dziennikarzy oraz potwierdzenia wyroków śmierci nałożonych na szereg członków i zwolenników Stowarzyszenia Braci Muzułmanów, uwzględniając oświadczenia Sekretarza Generalnego ONZ Bana Ki-moona z dnia 25 października 2014 r. dotyczące ataków terrorystycznych w Synaju,

–  uwzględniając układ o stowarzyszeniu między UE a Egiptem z 2001 r., który wszedł w życie w 2004 r. i został rozbudowany w planie działania z 2007 r., a także sprawozdanie Komisji z dnia 20 marca 2013 r. w sprawie postępów we wdrażaniu tego układu, uwzględniając europejską politykę sąsiedztwa i najnowsze sprawozdanie w sprawie postępów dotyczące Egiptu z marca 2014 r.,

–  uwzględniając konstytucję Egiptu, przyjętą w referendum w dniach 14 i 15 stycznia 2014 r., w szczególności jej art. 65, 70, 73, 75 i 155,

–  uwzględniając egipską ustawę 107 z dnia 24 listopada 2013 r. regulującą prawo do zgromadzeń publicznych, pochodów i pokojowych demonstracji,

–  uwzględniając dekret prezydencki nr 136 z 2014 r., na mocy którego wszystkie „obiekty publiczne i newralgiczne” będą podlegały jurysdykcji wojskowej przez najbliższe dwa lata;

–  uwzględniając swoją rezolucję z dnia 11 grudnia 2012 r. w sprawie strategii wolności cyfrowej w polityce zagranicznej UE(3),

–  uwzględniając swoją rezolucję z dnia 13 czerwca 2013 r. w sprawie wolności prasy i mediów na świecie(4),

–  uwzględniając sprawozdanie specjalne za 2013 r. Europejskiego Trybunału Obrachunkowego zatytułowane „Współpraca UE z Egiptem w zakresie sprawowania rządów”,

–  uwzględniając oświadczenie końcowe przedstawicieli unijnej misji obserwacji wyborów prezydenckich w Egipcie z dnia 22 lipca 2014 r.,

–  uwzględniając przemówienia egipskiego prezydenta Abd al-Fattaha as-Sisiego z dnia 1 stycznia 2015 r. dotyczące ekstremizmu islamskiego oraz z dnia 6 stycznia 2015 r. dotyczące potrzeby pokojowych i konstruktywnych stosunków między muzułmanami i chrześcijanami w Egipcie,

–  uwzględniając unijne wytyczne dotyczące wolności słowa w internecie i poza nim, unijne wytyczne dotyczące wpierania i ochrony korzystania ze wszystkich praw człowieka przez lesbijki, gejów, osoby biseksualne, transpłciowe i interseksualne (LGBT) oraz unijne wytyczne dotyczące obrońców praw człowieka,

–  uwzględniając Międzynarodowy pakt praw obywatelskich i politycznych z 1966 r., którego stroną jest Egipt,

–  uwzględniając Powszechną deklarację praw człowieka z 1948 r.,

–  uwzględniając art. 123 ust. 2 i 4 Regulaminu,

A.  mając na uwadze, że wolność słowa i wolność zgromadzeń to niezbędne filary demokratycznego i pluralistycznego społeczeństwa; mając na uwadze, że wolność prasy i mediów jest kluczowym elementem demokracji i otwartego społeczeństwa; mając na uwadze, że w konstytucji Egiptu przyjętej w 2014 r. zapisano podstawowe wolności, w tym wolność słowa i zgromadzeń;

B.  mając na uwadze, że Egipt jest od dawna strategicznym partnerem Unii Europejskiej, podzielającym cele budowania stabilności, pokoju i dobrobytu w regionie Morza Śródziemnego i Bliskiego Wschodu; mając na uwadze, że od czasu rewolucji w 2011 r. Egipt został postawiony przed wieloma trudnymi wyzwaniami politycznymi oraz że jego obywatele potrzebują pomocy i wsparcia ze strony wspólnoty międzynarodowej, aby stawić czoła wyzwaniom gospodarczym, politycznym i związanych z bezpieczeństwem stojącym przed tym krajem;

C.  mając na uwadze, że od czasu przewrotu wojskowego w czerwcu 2013 r. rząd egipski prowadzi szeroko zakrojoną kampanię arbitralnych zatrzymań, nękania, zastraszania i cenzury skierowaną przeciwko osobom krytykującym rząd, wyłącznie za korzystanie przez nich z prawa do wolności zgromadzeń, zrzeszania się i wolności słowa, w tym dziennikarzom, studentom i obrońcom praw człowieka, a także oponentom politycznym, w tym członkom Stowarzyszenia Braci Muzułmanów; mając na uwadze, że według doniesień od lipca 2013 r. ponad 40 000 osób zostało zatrzymanych w wyniku bezprecedensowych fali masowych aresztowań i szacuje się, że 1 400 demonstrantów poniosło śmierć na skutek przesadnego i arbitralnego użycia siły przez siły bezpieczeństwa; mając na uwadze, że od lipca 2013 r. wolność zrzeszania się, wolność zgromadzeń i wolność słowa pozostają obszarami budzącymi szczególny niepokój; mając na uwadze, że w raporcie Freedom House na temat wolności na świecie za 2014 r. Egipt uznano za kraj, w którym nie ma wolności;

D.  mając na uwadze, że odkąd armia egipska przejęła władzę w lipcu 2013 r. w Egipcie przetrzymywanych jest tysiące protestujących i więźniów sumienia; mając na uwadze, że do aresztowań i arbitralnych zatrzymań dochodzi również po wyborze prezydenta Abd al-Fattaha as-Sisiego w maju 2014 r.; mając na uwadze, że w dniu 11 czerwca 2014 r. wyrokiem sądu skazano Alaa Abdela Fattaha, czołowego aktywistę, który odegrał wiodącą rolę w rewolucji z 2011 r., oraz inne osoby na piętnaście lat więzienia pod zarzutem złamania ustawy 107 o prawie do zgromadzeń publicznych, pochodów i pokojowych demonstracji z 2013 r. (ustawy o protestach); mając na uwadze, że inni czołowi aktywiści, w tym Mohamed Adel, Ahmed Douma i Ahmed Maher, a także prominentne działaczki na rzecz praw kobiet, takie jak Yara Sallam i Sana Seif, wciąż przebywają w areszcie; mając na uwadze, że w dniu 28 kwietnia 2014 r. sąd doraźny w Kairze zdelegalizował młodzieżowy Ruch 6 Kwietnia;

E.  mając na uwadze, że w dniu 10 stycznia 2015 r. egipski sąd w prowincji Al-Buhajra w delcie Nilu skazał 21-letniego studenta Karima al-Bannę na trzy lata więzienia za ogłoszenie na Facebooku, że jest ateistą i za obrazę islamu;

F.  mając na uwadze, że władze Egiptu jeszcze bardziej ograniczyły wolność słowa i wolność zgromadzeń, wprowadzając represyjne prawa ułatwiające rządowi uciszanie krytyki i tłumienie protestów;

G.  mając na uwadze, że wobec braku parlamentu rząd prezydenta Abd al-Fattaha as-Sisiego przyjął szereg restrykcyjnych przepisów, np. dekret prezydencki nr 136 z 2014 r., w którym wszelką własność publiczność uznano za obiekty wojskowe, czego najbardziej bezpośrednim skutkiem jest fakt, iż sądy wojskowe mogą wydawać z mocą wsteczną wyroki za wszelkie przestępstwa popełnione na własności publicznej; mając na uwadze, że Afrykańska Komisja Praw Człowieka i Ludów, interpretując Afrykańską kartę praw człowieka i ludów, której stroną jest Egipt, uznała, iż sądy wojskowe w żadnych okolicznościach nie powinny mieć właściwości do sądzenia cywilów;

H.  mając na uwadze, że w powszechnym okresowym przeglądzie praw człowieka ONZ wydano 300 zaleceń, w tym uwolnienie każdego, kto został aresztowany za korzystanie z wolności wypowiedzi; mając na uwadze, że siedem organizacji praw człowieka z siedzibą w Egipcie nie wzięło udziału w przeglądzie ONZ dotyczącym wyników ich kraju ze strachu przed prześladowaniami;

I.  mając na uwadze, że wolność prasy w Egipcie wciąż podlega ogromnym naciskom, a dziennikarze nadal są przetrzymywani na podstawie bezpodstawnych zarzutów; mając na uwadze, że w 2014 r. niektórym dziennikarzom postawiono zarzuty narażania jedności narodowej i pokoju społecznego, rozpowszechniania nieprawdziwych doniesień i współpracy ze Stowarzyszeniem Braci Muzułmanów; mając na uwadze, że sąd kasacyjny, będący najwyższym sądem w Egipcie, orzekł, iż w procesie dziennikarzy telewizji Al-Dżazira Mohammeda Fahmy’ego, Petera Greste’a i Bahera Mohameda doszło do uchybień proceduralnych; mając jednak na uwadze, że zapowiedziano ponowne przeprowadzenie procesu tych trzech dziennikarzy, nie wycofując zarzutów „fałszowania informacji” i „udziału w działalności Stowarzyszenia Braci Muzułmanów”; mając na uwadze, że trzej inni dziennikarze – Sue Turton, Dominic Kane i Rena Netjes – zostali skazani zaocznie na 10 lat więzienia; mając na uwadze, że egipscy dziennikarze – Mahmoud Abdel Nabi, Mahmoud Abu Zeid, Samhi Mustafa, Ahmed Gamal, Ahmed Fouad i Abdel Rahman Shaheen – zostali skazani wyłącznie za prowadzenie zgodnej z prawem działalności; mając na uwadze, że egipskie media są krańcowo spolaryzowane (podzielone na frakcje za i przeciw Mursiemu), co zwiększa polaryzację społeczeństwa egipskiego;

J.  mając na uwadze, że w dniu 2 grudnia 2014 r. egipski sąd karny wydał tymczasowy wyrok śmierci na 188 oskarżonych w trzecim tego rodzaju masowym procesie w 2014 r.; mając na uwadze, że celem tych masowych procesów byli głównie członkowie Stowarzyszenia Braci Muzułmanów, będącego największą grupą opozycyjną w Egipcie, w grudniu 2013 r. uznaną przez rząd za organizację terrorystyczną; mając na uwadze, że wyroki te są najnowszymi w paśmie prześladowań i procesów sądowych, które są pełne nieprawidłowości proceduralnych i sprzeczne z prawem międzynarodowym; mając na uwadze, że nikt nie został pociągnięty do odpowiedzialności za nadmierne użycie przemocy w sierpniu 2013 r., kiedy siły bezpieczeństwa rozpędziły obozy na placu Rabaa Al-Adawija i, według niezależnej egipskiej komisji śledczej, zabiły 607 demonstrantów popierających Muhammada Mursiego;

K.  mając na uwadze, że większość (lecz nie wszystkie) wyroków śmierci wydanych w marcu i kwietniu 2014 r. w masowych procesach przeciwko członkom Stowarzyszenia Braci Muzułmanów oraz rzekomym zwolennikom obalonego prezydenta Muhammada Mursiego zostało zamienionych na kary dożywotniego więzienia;

L.  mając na uwadze, że obecnie więzionych jest 167 wybranych w 2011 r. deputowanych do obu izb parlamentu;

M.  mając na uwadze, że w dniu 29 listopada 2014 r. były prezydent Hosni Mubarak, urzędujący podczas jego rządów były minister spraw wewnętrznych Habib al-Adli oraz sześciu innych pomocników zostało wypuszczonych po oddaleniu zarzutów o morderstwo i korupcję w oparciu o błąd techniczny; mając na uwadze, że w dniu 13 stycznia 2015 r. egipski sąd kasacyjny uchylił wyrok dla byłego prezydenta Hosniego Mubaraka oraz jego dwóch synów za defraudację i nakazał przeprowadzenie ponownego procesu, uzasadniając swoją decyzję niewłaściwym zastosowaniem procedur prawnych;

N.  mając na uwadze, że te niedawne praktyki sądowe budzą poważne wątpliwości co do niezawisłości wymiaru sprawiedliwości i jego zdolności do pociągania winnych do odpowiedzialności; mając na uwadze, że w szczególności wyroki śmierci mogą osłabić szanse na trwałą stabilność w Egipcie;

O.  mając na uwadze, że Egipt stoi przed poważnymi wyzwaniami gospodarczymi, między innymi ucieczką zagranicznych pieniędzy, rosnącą inflacją, bezrobociem i szybko rosnącym długiem publicznym, oraz przed wyzwaniami związanymi z bezpieczeństwem wynikającymi ze globalnego zagrożenia, jakie stanowi terroryzm; mając na uwadze, że krytyczną sytuację bezpieczeństwa na półwyspie Synaj, gdzie setki żołnierzy giną z rąk działających w tym rejonie dżihadystów; mając na uwadze, że w dniu 24 października 2014 r. co najmniej 33 żołnierzy zostało zabitych w ataku terrorystycznym; mając na uwadze, że w tym rejonie akty terroru są niemal codziennością; mając na uwadze, że rząd nakazał wypędzenie tysięcy mieszkańców Rafah oraz wyznaczył 500-metrową strefę buforową wzdłuż granicy z Gazą; mając również na uwadze, że w dniu 24 października 2014 r. na półwyspie ogłoszono stan wyjątkowy; mając na uwadze, że sieci przestępcze wciąż działają na szlakach handlu ludźmi i przemytu ludzi wiodących do i z Synaju;

P.  mając na uwadze, że artykuł 75 egipskiej konstytucji stanowi, że wszyscy obywatele mają prawo do zakładania pozarządowych stowarzyszeń i fundacji na zasadach demokratycznych; mając na uwadze, że proponowane nowe przepisy jeszcze bardziej ograniczyłyby działalność krajowych i zagranicznych organizacji pozarządowych, które w szczególności są zaniepokojone nowymi projektami prawa mającymi na celu uniemożliwienie dostarczania terrorystom i innym ugrupowaniom zbrojnym pieniędzy i sprzętu, lecz które mogą zablokować dostęp do organizacji pozarządowych funduszy zagranicznych, od których zależy istnienie wielu z nich; mając na uwadze, że dekret prezydencki z dnia 21 września 2014 r. zmieniający kodeks karny nakłada poważne kary, w tym kary dożywocia, na członków organizacji pozarządowych otrzymujących wsparcie finansowe z zagranicy na niejasno sprecyzowany cel polegającym na „szkodzeniu interesom narodowym”;

Q.  mając na uwadze przemówienie wygłoszone przez prezydenta as-Sisiego na uniwersytecie w Kairze, dotyczące potrzeby modernizacji i reformy myśli islamskiej;

R.  mając na uwadze, że według doniesień pogłębia się przemoc wobec kobiet, pomimo przyjęcia nowej ustawy w sprawie molestowania seksualnego, która zdaniem egipskich organizacji pozarządowych działających na rzecz praw kobiet nie jest jeszcze stosowana; mając na uwadze, że egipskie działaczki znajdują się w wyjątkowo trudnej sytuacji i często, z powodu pokojowej działalności, jaką prowadzą, są ofiarami przemocy, agresji seksualnej i innych form poniżającego traktowania; mając na uwadze, że pomimo wydania w 2008 r. prawa uznającego za przestępstwo okaleczanie narządów płciowych kobiet, praktyka ta nadal jest rozpowszechniona, a ściganie sprawców okaleczania dziewcząt nie jest skuteczne;

S.  mając na uwadze, że w ostatnich miesiącach nastąpiła eskalacja aresztowań gejów; mając na uwadze, że doszło do serii nalotów policji na miejsca podejrzewane o to, że są miejscami spotkań homoseksualistów w Egipcie; mając na uwadze, że społeczność LGBT jest prześladowana i publicznie wyszydzana; mając na uwadze, że organizacja Egipska Inicjatywa na rzecz Praw Osobistych szacuje, iż w ostatnich 18 miesiącach co najmniej 150 osób zostało aresztowanych pod zarzutem rozwiązłego zachowania; maja na uwadze, że w dniu 12 stycznia 2015 r. egipski sąd wypuścił na wolność 26 mężczyzn aresztowanych miesiąc wcześniej w nalocie na łaźnię publiczną w Kairze i skazanych za „zachęcanie do rozwiązłego zachowania”;

T.  mając na uwadze, że wybory prezydenckie w Egipcie w 2014 r. odbyły się w atmosferze poważnie ograniczonej przestrzeni dla wolności słowa oraz tłumienia wszelkich form sprzeciwu i krytyki, w tym zgłoszonych przez organizacje praw człowieka; mając na uwadze, że wybory parlamentarne zostały oficjalnie zaplanowane na dni 21 marca i 25 kwietnia 2015 r.;

U.  mając na uwadze, że sektor naftowy zawsze najbardziej przyciągał zagraniczne inwestycje w Egipcie, a ropa jest najważniejszym towarem eksportowym Egiptu; mając na uwadze, że w ramach wparcia nowego rządu Egipt otrzymał darmowe dostawy ropy naftowej z państw Zatoki Perskiej; mając na uwadze, że rząd przyjmuje deklarowany plan wycofania dotacji w sektorze energii w ciągu 5 lat poczynając od lipca 2014 r. oraz ma na celu wdrożenie planu dystrybucji paliw z wykorzystaniem inteligentnych kart w kwietniu 2015 r., aby uzyskać kontrolę nad przemytem ropy naftowej do krajów sąsiadujących oraz zorientować się, jakie jest dokładne zapotrzebowanie na paliwo;

V.  mając na uwadze, że od czasów styczniowej rewolucji w 2011 r. Egipt przystępował do negocjacji z MFW co najmniej raz, i ubiegał się o pożyczkę w kwocie 4,8 mld USD, lecz negocjacje wstrzymano po 30 czerwca 2013 r.; mając na uwadze, że kraje utrzymywały kontakty, a eksperci z MFW odwiedzili Egipt w listopadzie 2014 r., aby przeprowadzić konsultacje w sprawie art. IV oraz ocenić sytuację finansową i gospodarczą kraju;

W.  mając na uwadze, że poziom zaangażowania UE w Egipcie powinien opierać się na zachętach, zgodnie z zasadą „więcej za więcej” europejskiej polityki sąsiedztwa oraz powinien zależeć od postępów reform instytucji demokratycznych, praworządności i praw człowieka;

X.  mając na uwadze, że UE jest tradycyjnie głównym partnerem handlowym Egiptu i w 2013 r. odpowiadała za 22,9 % egipskiego handlu, a także zajmuje pierwsze miejsce zarówno jako partner Egiptu w zakresie wywozu, jak i przywozu; mając na uwadze, że po posiedzeniu grupy zadaniowej UE-Egipt Komisja zobowiązała się do udzielenia dodatkowego wsparcia finansowego dla Egiptu na łączną kwotę niemal 800 mln EUR; mając na uwadze, że na tę kwotę składa się 303 mln EUR w formie dotacji (90 mln EUR ze środków programu Spring, 50 mln jako element dotacji w ramach operacji pomocy mikrofinansowej, a pozostała część pochodzi z sąsiedzkiego funduszu inwestycyjnego) oraz 450 mln w postaci pożyczek (pomoc makrofinasowa); mając jednak na uwadze, że UE uruchomi to wsparcie finansowe wyłącznie, jeżeli spełnione zostaną niezbędne warunki polityczne i demokratyczne, a także pod warunkiem dalszej demokratyzacji, umacnianej i w pełni integrującej, przy pełnym poszanowaniu praw człowieka i praw kobiet;

Y.  mając na uwadze, że w dniu 16 czerwca 2014 r. Stavros Lambrinidis, specjalny przedstawiciel UE ds. praw człowieka, odwiedził Kair i spotkał się z prezydencją, Radą Szury i przedstawicielami społeczeństwa obywatelskiego; mając na uwadze, że rozmowy dotyczyły głównie przygotowań nowej ustawy o organizacjach pozarządowych, i podkreślano także znaczenie, jakie UE przywiązuje do kluczowej roli społeczeństwa obywatelskiego w Egipcie;

1.  podkreśla, że UE przywiązuje duże znaczenie do współpracy z Egiptem jako ważnym sąsiadem i partnerem; podkreśla istotną rolę Egiptu, jeśli chodzi o stabilność w regionie; podkreśla, że solidaryzuje się narodem egipskim, oraz zobowiązuje się do dalszego wspierania Egiptu w procesie tworzenia instytucji demokratycznych, poszanowania i ochrony praw człowieka oraz promowania sprawiedliwości społecznej i bezpieczeństwa; apeluje do rządu Egiptu, by wypełniał swoje zobowiązania międzynarodowe jako ważny podmiot w południowej części regionu Morza Śródziemnego;

2.  przypomina rządowi Egiptu, że długoterminowe powodzenie Egiptu i jego mieszkańców zależy od ochrony powszechnych praw człowieka oraz ustanowienia i umocowania demokratycznych i przejrzystych instytucji, również zaangażowanych w ochronę podstawowych praw obywateli; w związku z tym wzywa władze Egiptu do pełnego wdrożenia zasad zapisanych w konwencjach międzynarodowych;

3.  wyraża poważne zaniepokojenie trwającymi ograniczeniami praw podstawowych, w szczególności wolności słowa, prawa zrzeszania się i zgromadzeń, a także pluralizmu politycznego i praworządności w Egipcie; wzywa do zaprzestania wszelkich aktów przemocy, podżegania, nawoływania do nienawiści, napastowania, zastraszania i cenzury, dokonywanych przez organy państwowe, służby i siły bezpieczeństwa oraz inne grupy w Egipcie wobec przeciwników politycznych, demonstrantów, dziennikarzy, blogerów, studentów, działaczy związkowych, obrońców praw kobiet, podmiotów społeczeństwa obywatelskiego i mniejszości; potępia przesadne stosowanie przemocy wobec protestujących;

4.  z zadowoleniem przyjmuje uwolnienie i oczyszczenie z zarzutów Jasera Aliego, byłego rzecznika prasowego obalonego prezydenta Morsiego i prominentnego działacza Bractwa Muzułmańskiego; wzywa do szybkiego uwolnienia wszystkich więźniów politycznych;

5.  wzywa do natychmiastowego i bezwarunkowego zwolnienia wszystkich więźniów sumienia, wszystkich osób przetrzymywanych za pokojowe korzystanie z przysługującej im wolności słowa czy prawa zrzeszania się i zgromadzeń, a także osób przetrzymywanych za rzekomą przynależność do Stowarzyszenia Braci Muzułmanów; wzywa władze Egiptu, by zapewniły prawo do uczciwego procesu zgodnie z międzynarodowymi standardami; apeluje do władz Egiptu, by podjęły konkretne działania w celu zapewnienia pełnego wdrożenia przepisów nowej konstytucji dotyczących podstawowych praw i wolności, w tym wolności słowa i zgromadzeń;

6.  podkreśla, że poszanowanie wolności prasy, informacji i poglądów (w internecie i poza nim), a także pluralizmu politycznego to fundament demokracji; wzywa władze Egiptu, by zagwarantowały w kraju korzystanie z tych swobód bez arbitralnych ograniczeń i cenzury, a także by zapewniły wolność słowa; jest zdania, że wszyscy dziennikarze muszą mieć prawo do informowania o sytuacji w Egipcie bez obawy, że będą prześladowani, więzieni czy zastraszani lub że ograniczana będzie przysługująca im wolność słowa lub poglądów;

7.  apeluje do władz Egiptu, by przeprowadziły szybkie, bezstronne i niezależne dochodzenia w sprawie zarzutów nadmiernego użycia siły, brutalnego traktowania i innych naruszeń praw człowieka, w tym nadużyć seksualnych, popełnionych przez siły porządkowe w czasie protestów, a także by ukarały sprawców, przyznały ofiarom odszkodowania oraz ustanowiły niezależny mechanizm monitorowania i śledzenia zachowania sił bezpieczeństwa; wzywa Egipt do ratyfikowania statutu rzymskiego i przystąpienia do systemu Międzynarodowego Trybunału Karnego (MTK);

8.  wzywa władze Egiptu, by uchyliły wyroki śmierci wydane bez zachowania zasad rzetelnego procesu, obejmującego poszanowanie praw oskarżonych, oraz by odwołały restrykcyjne i niezgodne z konstytucją przepisy poważnie ograniczające podstawowe prawa człowieka i wolności, zwłaszcza dekret prezydencki nr 136 z 2014 r.; apeluje do władz o unieważnienie wszystkich wyroków wydanych przez sądy wojskowe wobec cywilów od lipca 2013 r.; wzywa do zwolnienia przetrzymywanych obecnie 167 deputowanych wybranych do parlamentu w 2011 r.; wzywa władze do natychmiastowego wprowadzenia oficjalnego moratorium na wykonywanie kary śmierci, co stanowi pierwszy krok na drodze do całkowitego jej zniesienia;

9.  zwraca się do władz Egiptu o uchylenie ustawy o protestach z listopada 2013 r. oraz o przystąpienie do rzeczywistego dialogu z organizacjami społeczeństwa obywatelskiego i ekspertami z dziedziny prawa w celu przyjęcia zgodnych z międzynarodowymi standardami przepisów dotyczących zrzeszania się i zgromadzeń, a także w celu ochrony prawa do zakładania stowarzyszeń zapisanego w art. 75 konstytucji Egiptu, w tym prawa do otrzymywania i przekazywania środków finansowych; wzywa właściwe organy, by dokonały przeglądu nowego projektu ustawy dotyczącej organizacji pozarządowych przedstawionego przez ministerstwo solidarności społecznej; apeluje, by zapewnić zgodność tej nowej ustawy z konstytucją Egiptu oraz ze wszystkimi traktatami międzynarodowymi, których Egipt jest sygnatariuszem;

10.  przypomina rządowi egipskiemu, że jest on odpowiedzialny za zapewnienie bezpieczeństwa wszystkim obywatelom niezależnie od ich poglądów i przynależności politycznej lub wyznania; podkreśla z naciskiem, że tylko stworzenie naprawdę pluralistycznego społeczeństwa, w którym szanuje się różnorodne poglądy i style życia, może zapewnić długotrwałą stabilność i bezpieczeństwo w Egipcie, a także wzywa władze Egiptu, by zobowiązały się do dialogu i niestosowania przemocy oraz do pluralistycznego sprawowania rządów;

11.  z zadowoleniem przyjmuje i popiera działania podjęte przez rząd Egiptu na rzecz poszanowania praw i wolności wspólnot religijnych; przypomina, że art. 235 konstytucji Egiptu stanowi, iż nowo wybrany parlament w czasie pierwszej kadencji musi przyjąć ustawę regulującą kwestię budowy i odnowy kościołów w sposób gwarantujący chrześcijanom swobodę wykonywania praktyk religijnych; z zadowoleniem przyjmuje fakt, że Abd al-Fattah as-Sisi jako pierwszy prezydent Egiptu wziął udział w mszy celebrowanej w kościele w Kairze w koptyjską wigilię Bożego Narodzenia, i wyraża przekonanie, że stanowi to ważną, symboliczną deklarację dążenia do zbudowania jedności w egipskim społeczeństwie;

12.  podkreśla znaczenie Egiptu jako podmiotu na scenie międzynarodowej i wyraża nadzieję, że nadal będzie on odgrywał aktywną rolę w zainicjowaniu prawdziwych negocjacji pokojowych, które zakończą konflikt arabsko-izraelski, oraz że wniesie konstruktywny wkład w dążenie do stabilności w regionie Morza Śródziemnego, obecnie szczególnie w Libii i na Bliskim Wschodzie; wzywa do natychmiastowego i bezwarunkowego zwolnienia wszystkich porwanych obywateli Egiptu przetrzymywanych obecnie w Libii, w tym 20 egipskich Koptów porwanych w dniu 3 stycznia 2015 r.; potwierdza, że UE jest gotowa do współpracy z Egiptem jako partnerem w regionie, by stawić czoła tym poważnym zagrożeniom;

13.  zdecydowanie potępia niedawne ataki terrorystyczne na półwyspie Synaj oraz wszelkie akty terroryzmu wymierzone w Egipt; przekazuje szczere wyrazy współczucia rodzinom ofiar; podkreśla, że UE i wspólnota międzynarodowa muszą zająć zdecydowane stanowisko i współpracować z Egiptem w walce z terroryzmem; wzywa władze Egiptu, by dołożyły wszelkich starań w celu powstrzymania działalności sieci przestępczych wciąż aktywnych na szlakach wykorzystywanych przez handlarzy ludźmi i przemytników na Synaju;

14.  przypomina władzom Egiptu o ich krajowych i międzynarodowych zobowiązaniach prawnych oraz wzywa je do priorytetowego potraktowania ochrony i wspierania praw człowieka oraz do zagwarantowania odpowiedzialności za łamanie praw człowieka, w tym dzięki niezawisłemu i bezstronnemu wymierzaniu sprawiedliwości;

15.  zauważa, że spadek cen ropy naftowej doprowadzi bezpośrednio do obniżenia dopłat do energii, co jest największym wyzwaniem, przed jakim stoją porewolucyjne reżimy od czasów rewolucji z 25 stycznia; obawia się, że ten spadek może mieć ogromny wpływ na wiele planów rządu, z których najważniejszym jest dążenie do utrzymania bezpiecznych rezerw dewizowych;

16.  wzywa rząd Egiptu, by w pełni wdrożył krajowe strategie na rzecz walki z przemocą wobec kobiet oraz na rzecz eliminacji wszelkich form dyskryminacji i aby w całym tym procesie zapewnił rzeczywiste konsultacje z organizacjami kobiecymi oraz innymi organizacjami społeczeństwa obywatelskiego, a także rzeczywisty udział tych grup i organizacji;

17.  wyraża oburzenie z powodu nasilającej się kampanii przeciwko egipskiej wspólnocie lesbijek, gejów, osób biseksualnych i transpłciowych (LGBT); wzywa egipskie władze, aby zaprzestały karania osób LGBT na mocy „ustawy o walce z rozwiązłością” za wyrażanie swojej orientacji seksualnej i zgromadzenia, oraz do uwolnienia wszystkich osób LGBT aresztowanych i więzionych na mocy tej ustawy;

18.  wzywa władze egipskie do pełnej współpracy w ramach mechanizmów ONZ z zakresu praw człowieka, w tym do zatwierdzenia nierozpatrzonych wniosków o wjazd kilku sprawozdawców specjalnych ONZ, a także do wywiązania się z podjętego przez Egipt zobowiązania dotyczącego otwarcia regionalnego biura urzędu Wysokiego Komisarza ONZ ds. Praw Człowieka;

19.  powtarza, że zgodnie z ustaleniami unijnej misji obserwacji wyborów wybory prezydenckie, które odbyły się w 2014 r., były niezgodne z międzynarodowymi standardami i nie odbyły się przy pełnym poszanowaniu praw podstawowych zapisanych w nowoprzyjętej konstytucji, ze względu na, przede wszystkim, ograniczenie wolności słowa i zgromadzeń oraz niewystarczające przepisy dotyczące finansowania kampanii, prawa do startowania w wyborach oraz prawa do głosowania; apeluje do egipskiego rządy, aby nie powtórzył błędów popełnionych w wyborach prezydenckich w przygotowaniach do wyborów parlamentarnych zapowiedzianych na dni 21 marca i 25 kwietnia 2015 r.;

20.  apeluje o wspólną strategię państw członkowskich wobec Egiptu; ponownie wzywa Radę, wiceprzewodniczącą/wysoką przedstawiciel i Komisję do czynnej współpracy w zgodzie z zasadą warunkowości („więcej za więcej”) oraz o uwzględnienie w stosunkach dwustronnych z Egiptem i w ramach finansowego wsparcia udzielanego temu krajowi poważnych wyzwań gospodarczych, przed jakimi stoi Egipt; ponawia apel o wprowadzenie jednoznacznych i wspólnie uzgodnionych wskaźników w tym zakresie; ponownie zapewnia o swoim zobowiązaniu do udzielenia narodowi egipskiemu pomocy w procesie prowadzącym do reform demokratycznych i gospodarczych;

21.  zachęca przedstawicieli delegatury UE i ambasad państw członkowskich UE w Kairze do obecności na znaczących politycznie procesach sądowych egipskich i zagranicznych dziennikarzy, blogerów, związkowców i działaczy społeczeństwa obywatelskiego w kraju;

22.  ponownie wzywa wiceprzewodniczącą/wysoką przedstawiciel do wyjaśnienia konkretnych środków przyjętych w odpowiedzi na decyzję Rady do Spraw Zagranicznych o przeglądzie pomocy UE dla Egiptu, nawiązując również do sprawozdania Trybunału Obrachunkowego z 2013 r.; zwraca się w szczególności o wyjaśnienia kwestii: (i) planowanego programu reformy wymiaru sprawiedliwości; (ii) unijnych programów wsparcia budżetowego; (iii) programu wsparcia handlu i rynku wewnętrznego; oraz (iv) udziału Egiptu w regionalnych programach UE, takich jak Euromed Police i Euromed Justice; wzywa Komisję do wyjaśnienia zabezpieczeń przewidzianych w programach finansowanych z sąsiedzkiego funduszu inwestycyjnego w związku z ryzykiem korupcji oraz z podmiotami gospodarczymi i ekonomicznymi kontrolowanymi przez wojsko;

23.  apeluje o wprowadzenie ogólnounijnego zakazu eksportu do Egiptu technologii inwigilacyjnych i obserwacyjnych, które można wykorzystać do szpiegowania i represjonowania obywateli; zgodnie z porozumieniem z Wassenaar wzywa do zakazu eksportu sprzętu dla sił bezpieczeństwa i sprzętu wojskowego, który może być wykorzystany do tłumienia pokojowych protestów lub przeciwko unijnym interesom strategicznym i interesom w zakresie bezpieczeństwa;

24.  zobowiązuje swojego przewodniczącego do przekazania niniejszej rezolucji Radzie, Komisji, wiceprzewodniczącej Komisji/ wysokiej przedstawiciel Unii do spraw zagranicznych i polityki bezpieczeństwa, parlamentom i rządom państw członkowskich oraz prezydentowi i rządowi tymczasowemu Arabskiej Republiki Egiptu.

(1) Teksty przyjęte, P7_TA(2014)0100. (2) Teksty przyjęte, P8_TA(2014)0007. (3) Teksty przyjęte, P7_TA(2012)0470. (4) Teksty przyjęte, P7_TA(2013)0274.

Rezolucja Parlamentu Europejskiego z dnia 15 stycznia 2015 r. w sprawie dwóch żołnierzy włoskiej piechoty morskiej (2015/2512(RSP))

P8_TA(2015)0013 RC-B8-0006/2015

Parlament Europejski,

–  uwzględniając Traktat o Unii Europejskiej,

–  uwzględniając Kartę praw podstawowych Unii Europejskiej,

–  uwzględniając europejską Konwencję o ochronie praw człowieka i podstawowych wolności oraz towarzyszące jej dodatkowe protokoły,

–  uwzględniając Powszechną deklarację praw człowieka,

–  uwzględniając Międzynarodowy pakt praw obywatelskich i politycznych, w szczególności jego art. 9, 10 i 14,

–  uwzględniając oświadczenia wiceprzewodniczącej Komisji / wysokiej przedstawiciel Unii ds. zagranicznych i polityki bezpieczeństwaw sprawie Massimiliana Latorre i Salvatore Girone, dwóch żołnierzy włoskiej piechoty morskiej,

–  uwzględniając swoją rezolucję z dnia 10 maja 2012 r. w sprawie piractwa morskiego(1),

–  uwzględniając oświadczenie rzecznika sekretarza generalnego ONZ Ban Ki-moona z dnia 6 stycznia 2015 r., w którym wezwał on oba kraje – Włochy oraz Indie – do podjęcia próby rozwiązania konfliktu w sposób rozsądny i możliwy do zaakceptowania dla obu stron,

–  uwzględniając art. 123 ust. 2 i 4 Regulaminu,

A.  mając na uwadze, że w nocy 15 lutego 2012 r. u wybrzeży Kerali w Indiach włoski statek handlowy Enrica Lexie, płynący z Singapuru do Dżibuti, napotkał trawler rybacki St Antony;

B.  mając na uwadze, że na pokładzie Enrica Lexie znajdowało się sześciu żołnierzy włoskiej marynarki wojennej w celu ochrony statku przed ewentualnym atakiem piratów; mając na uwadze, że w obawie przed atakiem piratów oddano strzały ostrzegawcze w kierunku nadpływającej łodzi i dwóch indyjskich rybaków – Valentine znany też jako Jelastine i Ajeesh Pink – zginęło śmiercią tragiczną;

C.  mając na uwadze, że w dniu 19 lutego 2012 r. policja indyjska weszła na pokład statku, skonfiskowała broń żołnierzy oraz aresztowała dwóch żołnierzy marynarki wojennej, zidentyfikowanych jako tych, którzy ostrzelali kuter rybacki;

D.  mając na uwadze, że wydarzenia te wywołały napięcia dyplomatyczne ze względu na brak pewności prawa panujący wokół sprawy dwóch żołnierzy włoskiej marynarki wojennej; mając na uwadze, że mimo iż od zdarzenia upłynęły już trzy lata, władze Indii nadal nie przedstawiły zarzutów;

E.  mając na uwadze, że jeden z żołnierzy, Massimiliano Latorre, opuścił Indie, aby spędzić cztery miesiące w domu po przebytym niedokrwieniu mózgu i nadal wymaga opieki lekarskiej, a także mając na uwadze, że Salvatore Girone nadal przybywa w Ambasadzie Republiki Włoskiej w Indiach;

F.  mając na uwadze, że obie strony powołują się na prawo międzynarodowe, a Włochy potwierdziły, iż incydent miał miejsce na wodach międzynarodowych i żołnierze powinni zostać postawieni przed sądem we Włoszech lub przed sądem międzynarodowym; mając jednak na uwadze, że Indie utrzymują, iż mogą skazać żołnierzy, ponieważ incydent miał miejsce na wodach przybrzeżnych podlegających jurysdykcji Indii;

G.  mając na uwadze, że w dniu 15 października 2014 r. wysoka przedstawiciel Unii ds. zagranicznych i polityki bezpieczeństwa Catherine Ashton wydała oświadczenie, w którym odniosła się do działań władz Indii i zachęciła je do szybkiego i zadowalającego rozwiązania konfliktu w zgodzie z Konwencją Narodów Zjednoczonych o prawie morza i prawem międzynarodowym;

H.  mając na uwadze, że w dniu 16 grudnia 2014 r. nowa wysoka przedstawiciel Unii ds. zagranicznych i polityki bezpieczeństwa Federica Mogherini wyraziła rozczarowanie nieokazaniem łaski w odpowiedzi na prośbę Massimiliano Latorrego o przedłużenie jego pobytu we Włoszech w celach medycznych;

I.  mając na uwadze, że 14 stycznia 2015 r. Sąd Najwyższy Indii zezwolił sierżantowi Latorre na przedłużenie jego pobytu we Włoszech ze względów medycznych;

J.  mając na uwadze, że ci dwaj żołnierze piechoty morskiej to obywatele Unii Europejskiej, a także mając na uwadze, że w dniu 15 lutego 2012 r. znajdowali się oni na pokładzie włoskiego statku handlowego, płynącego po morzu pełnym u wybrzeży stanu Kerala, i wykonywali swoje obowiązki w ramach międzynarodowych działań antypirackich, w które UE jest aktywnie zaangażowana;

1.  wyraża wielki smutek z powodu tragicznej śmierci dwóch indyjskich rybaków i składa z tego powodu kondolencje;

2.  podkreśla, że skutki wydarzeń z dnia 15 lutego 2012 r. powinny jednak być traktowane ściśle zgodnie z literą prawa, przy pełnym poszanowaniu praw człowieka i praw przysługujących osobom rzekomo zamieszanym w tę sprawę;

3.  wyraża głębokie zaniepokojenie z powodu przetrzymywania żołnierzy włoskiej marynarki wojennej bez postawienia im zarzutów; podkreśla, że żołnierze muszą zostać odesłani do Włoch; zaznacza, że duże opóźnienie i ograniczanie swobody przemieszczania się żołnierzy jest nie do przyjęcia i stanowi poważne pogwałcenie praw człowieka;

4.  ubolewa nad sposobem prowadzenia sprawy i popiera wysiłki wszystkich zainteresowanych stron podejmowane z myślą o pilnym rozwiązaniu konfliktu w sposób rozsądny i możliwy do zaakceptowania dla obu stron, w interesie wszystkich rodzin – indyjskich i włoskich – jak również obu państw;

5.  biorąc po uwagę stanowisko Włoch jako państwa członkowskiego w odniesieniu do okoliczności tego incydentu, ma nadzieję, że jurysdykcję będą sprawowały sądy włoskie i/lub międzynarodowy organ arbitrażowy;

6.  zachęca wysoką przedstawiciel Unii ds. zagranicznych i polityki bezpieczeństwa do podjęcia wszelkich niezbędnych działań w celu ochrony dwóch żołnierzy włoskiej marynarki wojennej i znalezienia szybkiego i zadowalającego rozwiązania tej sprawy;

7.  przypomina Komisji, jak ważne jest podkreślanie znaczenia sytuacji w zakresie praw człowieka w stosunkach z Indiami, i w konsekwencji przypomina Komisji o rozważeniu dodatkowych środków, które ułatwią pozytywne rozwiązanie tej sprawy;

8.  przypomina, że prawa i bezpieczeństwo obywateli UE w krajach trzecich powinny być chronione przez przedstawicielstwo dyplomatyczne UE, które winno podejmować aktywne działania w celu obrony podstawowych praw człowieka przysługujących obywatelom UE przetrzymywanym w areszcie w jakimkolwiek kraju trzecim;

9.  zobowiązuje przewodniczącego do przekazania niniejszej rezolucji Radzie, Komisji, wiceprzewodniczącej Komisji/wysokiej przedstawiciel Unii ds. zagranicznych i polityki bezpieczeństwa, państwom członkowskim UE, sekretarzowi generalnemu Organizacji Narodów Zjednoczonych oraz prezydentowi i rządowi Indii.

(1) Dz.U. C 261 E, 10.9.2013, s. 34.

Rezolucja Parlamentu Europejskiego z dnia 15 stycznia 2015 r. w sprawie wolności słowa w Turcji – niedawne aresztowania dziennikarzy i dyrektorów mediów oraz systematyczne wywieranie nacisków na media (2014/3011(RSP))

P8_TA(2015)0014 RC-B8-0036/2015

Parlament Europejski,

–  uwzględniając swoje poprzednie rezolucje w sprawie Turcji,

–  uwzględniając konkluzje Rady do Spraw Ogólnych z dnia 16 grudnia 2014 r.,

–  uwzględniając oświadczenie komisarza Rady Europy ds. praw człowieka z dnia 15 grudnia 2014 r.,

–  uwzględniając wspólne oświadczenie wiceprzewodniczącej Komisji / wysokiej przedstawiciel Unii do spraw zagranicznych i polityki bezpieczeństwa oraz komisarza do spraw europejskiej polityki sąsiedztwa i negocjacji w sprawie rozszerzenia z dnia 14 grudnia 2014 r.,

–  uwzględniając sprawozdanie okresowe na temat Turcji za rok 2014 z dnia 8 października 2014 r.,

–  uwzględniając orientacyjny dokument strategiczny Komisji w sprawie Turcji (na lata 2014–2020) z dnia 26 sierpnia 2014 r.,

–  uwzględniając Międzynarodowy pakt praw obywatelskich i politycznych z 1966 r., a w szczególności jego art. 19,

–  uwzględniając art. 123 ust. 2 i 4 Regulaminu,

A.  mając na uwadze, że w dniu 14 grudnia 2014 r. turecka policja aresztowała dziennikarzy i dyrektorów mediów, w tym redaktora naczelnego gazety Zaman Ekrema Dumanlıego oraz dyrektora generalnego grupy medialnej Samanyolu Hidayeta Karacę; mając na uwadze, że z nakazu wydanego przez sędziego w Istambule wynika, iż wobec tych osób prowadzone było śledztwo pod zarzutem utworzenia organizacji, która „w drodze nacisków, zastraszania i stosowania gróźb próbowała przejąć władzę w państwie” oraz że osoby te dążyły do swojego celu „poprzez kłamstwa, pozbawianie ludzi wolności i fałszowanie dokumentów”;

B.  mając na uwadze, że zwolniono szereg osób aresztowanych w grudniu 2014 r.; mając na uwadze, że w dniu 19 grudnia 2014 r. sąd w Istambule ogłosił warunkowe zwolnienie Ekrema Dumanlıego i zakazał mu podróży do czasu zakończenia śledztwa, ale przedłużył areszt dla Hidayeta Karacy do czasu zakończenia czynności śledczych; mając na uwadze, że w dniu 31 grudnia 2014 r. sąd w Istambule odrzucił sprzeciw prokuratora wobec uwolnienia Ekrema Dumanlıego i siedmiu innych osób;

C.  mając na uwadze, że reakcja rządu na domniemane przypadki korupcji w grudniu 2013 r. wzbudziła poważne wątpliwości co do niezależności i bezstronności wymiaru sprawiedliwości oraz pokazała coraz większy brak tolerancji wobec opozycji politycznej, protestów publicznych i krytycznych mediów;

D.  mając na uwadze, że Turcja przetrzymuje już bardzo wielu uwięzionych dziennikarzy i dziennikarzy oczekujących na proces, a naciski na media nasiliły się w ciągu ostatnich kilku lat, w tym również naciski na właścicieli i dyrektorów grup medialnych oraz platform online i mediów społecznościowych; mając na uwadze, że wypowiedzi polityków o charakterze zastraszającym i postępowania wszczynane przeciwko krytycznym dziennikarzom, a także struktura własnościowa w sektorze mediów doprowadziły do powszechnej autocenzury właścicieli mediów i dziennikarzy oraz do zwolnień wśród dziennikarzy; mając na uwadze, że w większości przypadków rząd Turcji oskarża dziennikarzy na podstawie krajowej ustawy antyterrorystycznej i artykułów kodeksu karnego dotyczących „organizacji terrorystycznych”;

E.  mając na uwadze, że w dniu 6 stycznia 2015 r. w Diyarbakir aresztowano holenderską korespondentkę Frederikę Geerdink, którą przesłuchiwała policja i którą uwolniono tego samego dnia po interwencji holenderskiego ministra spraw zagranicznych przebywającego w tym czasie z wizytą w Turcji, a w dniu 7 stycznia, przed odlotem z lotniska w Istambule, aresztowano innego holenderskiego dziennikarza Mehmeta Ülgera, którego przesłuchiwano na posterunku policji i uwolniono tego samego dnia;

F.  mając na uwadze, że przestrzeganie praworządności i praw podstawowych, w tym wolności słowa, to podstawowe wartości UE, do których poszanowania Turcja jest formalnie zobowiązana na podstawie wniosku o członkostwo w UE i z uwagi na przedmiotowe negocjacje, a także ze względu na członkostwo w Radzie Europy;

G.  mając na uwadze, że Unia Europejska i jej państwa członkowskie zdecydowanie skrytykowały aresztowania, do których doszło 14 grudnia 2014 r., i stwierdziły, że są one „niezgodne z wartościami europejskimi” oraz „niezgodne z zasadą wolnością mediów”; mając na uwadze, że prezydent Erdoğan kategorycznie odrzucił krytykę ze strony UE;

1.  potępia niedawne naloty policji i zatrzymanie wielu dziennikarzy i przedstawicieli mediów w Turcji w dniu 14 grudnia 2014 r.; podkreśla, że działania te kwestionują poszanowanie praworządności i wolności mediów, które jest podstawową zasadą demokracji;

2.  przypomina, że wolna i pluralistyczna prasa jest istotnym elementem każdej demokracji, podobnie jak sprawiedliwość proceduralna, domniemanie niewinności i niezawisłość sądów; podkreśla zatem, że w odniesieniu do najnowszej fali aresztowań we wszystkich przypadkach istnieje potrzeba: (i) wyczerpującego i jasnego informowania o zarzutach stawianych oskarżonym, (ii) przyznania oskarżonym pełnego dostępu do obciążających ich dowodów i zapewnienia im pełnego prawa do obrony oraz (iii) dopilnowania, by sprawy były odpowiednio prowadzone, tak aby można było szybko i ponad wszelką wątpliwość ustalić zasadność oskarżeń; przypomina władzom Turcji, że z mediami i dziennikarzami należy obchodzić się z największą ostrożnością, gdyż wolność wypowiedzi i wolność mediów ma decydujące znaczenie dla funkcjonowania demokratycznego i otwartego społeczeństwa;

3.  wyraża zaniepokojenie z powodu cofania się na drodze reform demokratycznych, a w szczególności z powodu malejącej tolerancji rządu w obliczu publicznych protestów i krytycznych mediów; w związku z tym zwraca uwagę, że aresztowania w dniu 14 grudnia 2014 r. wpisują się w godny ubolewania system coraz większych nacisków i ograniczeń w stosunku do prasy i innych środków przekazu, w tym również mediów społecznościowych i forów internetowych; zwraca uwagę, że zakazy obejmujące strony internetowe mają w Turcji niewspółmierny charakter; ubolewa z powodu liczby dziennikarzy przetrzymywanych w areszcie tymczasowym, co w rzeczywistości stanowi dla nich karę, i wzywa turecki wymiar sprawiedliwości do przyjrzenia się tym sprawom i do jak najszybszego ich rozwiązania;

4.  wzywa Turcję do opracowania reform, które umożliwiłyby wprowadzenie odpowiednich mechanizmów kontroli i równowagi w pełni gwarantujących wolność, w tym wolność myśli, słowa i mediów, a także demokrację, równość, praworządność i przestrzeganie praw człowieka;

5.  podkreśla znaczenie wolności prasy i poszanowania wartości demokratycznych w procesie rozszerzania UE; podkreśla, że wiele przepisów zawartych w tureckich ramach prawnych oraz ich interpretacja przez wymiar sprawiedliwości w dalszym ciągu stoi na przeszkodzie wolności słowa, w tym również wolności mediów; przypomina, że wolność słowa i pluralizm mediów stanowią podstawę europejskich wartości oraz że niezależna prasa ma zasadnicze znaczenie dla demokratycznego społeczeństwa, ponieważ umożliwia obywatelom czynny udział w procesach zbiorowego podejmowania decyzji w oparciu o informacje, co wzmacnia demokrację; w związku z tym wzywa rząd turecki do pilnego zajęcia się kwestią wolności mediów i zapewnienia odpowiednich ram prawnych gwarantujących pluralizm zgodnie ze standardami międzynarodowymi; ponadto wzywa do zaprzestania nacisków na krytyczne środki przekazu i dziennikarzy oraz zastraszania ich;

6.  zauważa, że w planie działania mającym na celu zapobieganie łamaniu europejskiej konwencji praw człowieka nie przewiduje się rewizji wszystkich odpowiednich przepisów ustawy antyterrorystycznej ani kodeksu karnego, które wykorzystywano w celu ograniczenia wolności słowa; podkreśla potrzebę pilnego zreformowania tych przepisów;

7.  podkreśla, że stosownie do konkluzji Rady z dnia 16 grudnia 2014 r. instrument pomocy przedakcesyjnej (IPA II) na lata 2014–2020 przewiduje wprowadzenie zasady większej spójności między pomocą finansową a ogólnymi postępami w dziedzinie wdrażania strategii przedakcesyjnej, w tym również pełne przestrzeganie podstawowych praw i wolności;

8.  apeluje o zwrócenie większej uwagi na niezależne media w ramach instrumentu pomocy przedakcesyjnej; ponadto podkreśla znaczenie, jakie ma również popieranie organizacji społeczeństwa obywatelskiego, gdyż jedynie przejrzyste i sprawnie funkcjonujące społeczeństwo obywatelskie może budować zaufanie między różnymi grupami zaangażowanego i demokratycznego społeczeństwa;

9.  zobowiązuje swojego przewodniczącego do przekazania niniejszej rezolucji Radzie, Komisji, wiceprzewodniczącej Komisji / wysokiej przedstawiciel Unii do spraw zagranicznych i polityki bezpieczeństwa, a także rządowi i parlamentowi Turcji.