Ψήφισμα του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου της 7ης Ιουλίου 2015 σχετικά με τον τομέα των οπωροκηπευτικών μετά τη μεταρρύθμιση του 2007 (2014/2147(INI))
Το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο,
– έχοντας υπόψη την έκθεση της Επιτροπής σχετικά με την εφαρμογή των διατάξεων για τις οργανώσεις παραγωγών, τα επιχειρησιακά ταμεία και τα επιχειρησιακά προγράμματα στον τομέα των οπωροκηπευτικών μετά τη μεταρρύθμιση του 2007 (COM(2014)0112),
– έχοντας υπόψη τα συμπεράσματα του Συμβουλίου της 16ης Ιουνίου 2014 σχετικά με την προαναφερθείσα έκθεση της Επιτροπής,
– έχοντας υπόψη τον κανονισμό (ΕΕ) αριθ. 1308/2013 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου, της 17ης Δεκεμβρίου 2013, για τη θέσπιση κοινής οργάνωσης των αγορών γεωργικών προϊόντων(1),
– έχοντας υπόψη το ψήφισμά του της 11ης Μαρτίου 2014 σχετικά με το μέλλον του τομέα της καλλιέργειας κηπευτικών στην Ευρώπη – στρατηγικές ανάπτυξης(2),
– έχοντας υπόψη τη μελέτη με τίτλο «The EU fruit and vegetables sector: Overview and post 2013 CAP perspective» («Ο τομέας των οπωροκηπευτικών στην ΕΕ: επισκόπηση και προοπτική της ΚΓΠ μετά το 2013»), η οποία εκπονήθηκε υπό την αιγίδα του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου το 2011,
– έχοντας υπόψη τις δύο μελέτες με τίτλο «Towards new rules for the EU’s fruit and vegetables sector» («Προς τη θέσπιση νέων κανόνων για τον τομέα των οπωροκηπευτικών της ΕΕ»), οι οποίες εκπονήθηκαν από την Assemblée des Régions Européennes Légumières et Horticoles (AREFLH) και το Πανεπιστήμιο του Wageningen, αντιστοίχως, για ένα σεμινάριο εργασίας του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου που πραγματοποιήθηκε στις 22 Ιανουαρίου 2015,
– έχοντας υπόψη την ανακοίνωση της Επιτροπής σχετικά με την αντιμετώπιση των αθέμιτων εμπορικών πρακτικών στην αλυσίδα εφοδιασμού τροφίμων από επιχείρηση σε επιχείρηση (COM(2014)0472),
– έχοντας υπόψη τη συγκριτική ανάλυση των εργαλείων διαχείρισης κινδύνου βάσει του νομοσχεδίου των ΗΠΑ για τη γεωργία του 2014 και της ΚΓΠ της περιόδου 2014-2020 («Comparative analysis of risk management tools supported by 2014 U.S. Farm Bill and the CAP 2014-2020»),
– έχοντας υπόψη το άρθρο 52 του Κανονισμού του,
– έχοντας υπόψη την έκθεση της Επιτροπής Γεωργίας και Ανάπτυξης της Υπαίθρου και τη γνωμοδότηση της Επιτροπής Ελέγχου του Προϋπολογισμού (A8-0170/2015),
A. λαμβάνοντας υπόψη ότι, από τη δεκαετία του '90, η πολιτική της Ένωσης για τον τομέα των οπωροκηπευτικών επικεντρώνεται στην ενίσχυση του ρόλου των οργανώσεων παραγωγών (ΟΠ)·
B. λαμβάνοντας υπόψη ότι η μεταρρύθμιση του 2007 αποσκοπούσε στην ενίσχυση των οργανώσεων παραγωγών (ΟΠ) με την παροχή ευρύτερου φάσματος μέσων προκειμένου να καταστεί δυνατή, μεταξύ άλλων, η πρόληψη και η διαχείριση των κινδύνων της αγοράς, καθώς επίσης να ενισχυθεί και να συγκεντρωθεί η προσφορά, να βελτιωθεί η ποιότητα και να αυξηθεί η ανταγωνιστικότητα, να προσαρμοστεί η προσφορά στις ανάγκες της αγοράς και να υποστηριχτεί τεχνικά η φιλοπεριβαλλοντική παραγωγή·
Γ. λαμβάνοντας υπόψη ότι οι οργανώσεις παραγωγών, σε σύγκριση με τις ιδιωτικές εμπορικές εταιρείες, υπόκεινται σε μια σειρά από περιορισμούς, όπως περιορισμοί στη χρήση επενδύσεων που σχετίζονται με τη διάρθρωση των εσόδων ή την ανάγκη πωλήσεων·
Δ. λαμβάνοντας υπόψη ότι έχει ζωτική σημασία η στήριξη του τομέα των οπωροκηπευτικών σε ολόκληρο το έδαφος της ΕΕ, δεδομένης της σπουδαιότητάς του τομέα σε επίπεδο προστιθέμενης αξίας και απασχόλησης, καθώς και λόγω των πλεονεκτημάτων που παρουσιάζει για την υγεία μέσω των υγιεινών και ισορροπημένων διατροφικών επιλογών·
E. λαμβάνοντας υπόψη ότι η στήριξη προς τις ΟΠ και τις ενώσεις οργανώσεων παραγωγών (ΕΟΠ) αποσκοπεί στην ενίσχυση της ανταγωνιστικότητας του τομέα, στη στήριξη της καινοτομίας, στην αύξηση της παραγωγικότητας, στη βελτίωση της διαπραγματευτικής θέσης των γεωργών και στην αποκατάσταση της ισορροπίας στην αλυσίδα εφοδιασμού τροφίμων, με παράλληλη ενσωμάτωση των περιβαλλοντικών ζητημάτων στην παραγωγή και την εμπορία οπωροκηπευτικών και με τη δέουσα προσοχή στην κατάσταση των μεμονωμένων παραγωγών·
ΣΤ. λαμβάνοντας υπόψη ότι έχουν δημιουργηθεί κίνητρα για να ενθαρρυνθούν οι συγχωνεύσεις μεταξύ ΟΠ και ενώσεων ΟΠ (ΕΟΠ) και για διακρατική συνεργασία, προκειμένου να αυξηθεί η διαπραγματευτική ισχύς των OΠ στην αλυσίδα διανομής·
Ζ. λαμβάνοντας υπόψη ότι, σε επίπεδο ΕΕ, η πλειονότητα των παραγωγών οπωροκηπευτικών είναι μικρομεσαίες εκμεταλλεύσεις·
H. λαμβάνοντας υπόψη ότι, σύμφωνα με μελέτη του 2011 σχετικά με το καθεστώς των οπωροκηπευτικών, η οποία εκπονήθηκε για λογαριασμό του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου, πρέπει να υποστηριχθούν οι ΟΠ, διότι «η συλλογική δράση σε επίπεδο παραγωγών και ο αποτελεσματικός συντονισμός στο πλαίσιο της αλυσίδας φαίνεται ότι αποτελούν προϋποθέσεις για κάθε επιτυχημένη στρατηγική αντιμετώπισης της πτωτικής πορείας των σχετικών τιμών των παραγωγών»·
Θ. λαμβάνοντας υπόψη ότι οι OΠ και ΕΟΠ στον τομέα των οπωροκηπευτικών μπορούν να συστήσουν επιχειρησιακό ταμείο για τη χρηματοδότηση επιχειρησιακών προγραμμάτων τα οποία εγκρίνονται από τα κράτη μέλη·
Ι. λαμβάνοντας υπόψη ότι τα ταμεία αυτά χρηματοδοτούνται από εισφορές των μελών της ΟΠ ή από την ίδια την ΟΠ και λαμβάνουν οικονομική ενίσχυση από την ΕΕ, και ότι η συγχρηματοδότηση αυτή προάγει την προσήλωση των δικαιούχων και συμβάλλει στη σωστή αξιοποίηση της βοήθειας, ενώ έχει επίσης πολλαπλασιαστικό αποτέλεσμα·
ΙΑ. λαμβάνοντας υπόψη ότι η οικονομική στήριξη βάσει της προηγούμενης κοινής γεωργικής πολιτικής (ΚΓΠ) για τις επενδύσεις των νέων ΟΠ οπωροκηπευτικών, η οποία διακόπηκε με τη μεταρρύθμιση του 2013, είχε καίρια σημασία, ιδίως στα κράτη μέλη της κεντρικής, ανατολικής και νότιας Ευρώπης, στα υπερπόντια εδάφη και στα νησιά·
ΙΒ. σημειώνοντας:
α)
την αύξηση του ποσοστού οργάνωσης, η οποία αποτυπώνεται στο μερίδιο της συνολικής αξίας της παραγωγής οπωροκηπευτικών της ΕΕ που διατέθηκαν στην αγορά από τις OΠ και τις ΕOΠ το 2010, που ήταν περίπου 43% (34% το 2004)·
β)
τη βελτιωμένη ελκυστικότητα των ΟΠ, την οποία υποδηλώνει το γεγονός ότι το συνολικό μερίδιο των παραγωγών οπωροκηπευτικών που είναι μέλη ΟΠ αυξήθηκε από 10,4% το 2004 σε 16,5% το 2010· και
γ)
την αυξημένη ελκυστικότητα των ΕOΠ, την οποία καταδεικνύει η ταχεία αύξηση του αριθμού των ΕOΠ, σε συνδυασμό με τη σημαντική αύξηση του αριθμού και του ποσοστού των OΠ που είναι μέλη ΕOΠ·
ΙΓ. λαμβάνοντας υπόψη ότι τα στοιχεία αυτά για την Ένωση στο σύνολό της αποτυπώνουν καταστάσεις με μεγάλες αποκλίσεις μεταξύ των κρατών μελών – ή ακόμη και αισθητά διαφορετικές καταστάσεις εντός του ιδίου κράτους μέλους· λαμβάνοντας υπόψη ότι οι καταστάσεις αυτές, που αντικατοπτρίζουν διαφορετικά σημεία εκκίνησης στην πορεία προς τη σύσταση ΟΠ, οφείλονται σε ιστορικούς παράγοντες που βασίζονται στην ισχυρή ή περιορισμένη βούληση των γεωργών να προβούν στη σύσταση ΟΠ, στη δομή των γεωργικών επιχειρήσεων, στις διαφορετικές συνθήκες στις αγορές και στους διοικητικούς φραγμούς, στην ανεπαρκή στήριξη που παρέχεται σήμερα και στο γεγονός ότι, σε πολλά κράτη μέλη, στον τομέα αυτό κυριαρχούν οι μικροί παραγωγοί·
ΙΔ. λαμβάνοντας υπόψη ότι, από τη δημόσια διαβούλευση σχετικά με τις στρατηγικές επιλογές και την αξιολόγηση των επιπτώσεών τους, που διενήργησε η Επιτροπή από τις 4 Ιουνίου έως τις 9 Σεπτεμβρίου 2012, όσον αφορά την αναθεώρηση του καθεστώτος της ΕΕ για τον τομέα των οπωροκηπευτικών, προκύπτει ότι ο κλάδος τάσσεται στην πλειοψηφία του υπέρ της συνέχισης του καθεστώτος με συγκεκριμένες, επιμέρους βελτιώσεις·
ΙΕ. λαμβάνοντας υπόψη ότι οι περιφέρειες στις οποίες οι παραγωγοί πέτυχαν τα υψηλότερα επίπεδα ανταγωνιστικότητας, απόδοσης, διεθνοποίησης, ποιότητας και περιβαλλοντικής βιωσιμότητας είναι αυτές που έχουν τα υψηλότερα επίπεδα οργάνωσης της παραγωγής·
ΙΣΤ. λαμβάνοντας υπόψη ότι το ποσοστό οργάνωσης μεταξύ των παραγωγών παραμένει κατά μέσο όρο χαμηλό και σημαντικά κάτω από τον μέσο όρο της ΕΕ σε ορισμένα κράτη μέλη, μολονότι η γενική αυτή παραδοχή διαφοροποιείται ανάλογα με τον βαθμό εκσυγχρονισμού της παραγωγής και της εμπορίας της κάθε περιοχής· λαμβάνοντας υπόψη ότι ο χαμηλός μέσος όρος οφείλεται εν μέρει στην αναστολή της λειτουργίας και της αναγνώρισης ΟΠ, η οποία δημιουργεί αβεβαιότητα μεταξύ των παραγωγών·
ΙΖ. λαμβάνοντας υπόψη ότι, μολονότι η εθνική χρηματοδοτική συνδρομή (κανονισμός (ΕΕ) αριθ. 1308/2013) συνιστά σημαντικό χρηματοπιστωτικό μέσο όσον αφορά τη συγκέντρωση της γραμμής παραγωγής, είναι απαραίτητη η αύξηση της αποτελεσματικότητάς της·
ΙΗ. λαμβάνοντας υπόψη ότι ο ρόλος που διαδραματίζουν οι οργανώσεις παραγωγών στο άνοιγμα νέων αγορών, στην προώθηση της κατανάλωσης ή στις επενδύσεις στην καινοτομία έχει πολύ θετικό αντίκτυπο στο σύνολο του τομέα των οπωροκηπευτικών·
ΙΘ. λαμβάνοντας υπόψη ότι ο τομέας των οπωροκηπευτικών στην ΕΕ αντιστοιχεί στο 18% της συνολικής αξίας της γεωργικής παραγωγής, χρησιμοποιεί μόνο το 3% των καλλιεργήσιμων εκτάσεων και η αξία του υπερβαίνει τα 50 δισεκατομμύρια EUR·
Κ. λαμβάνοντας υπόψη ότι ο εκτιμώμενος κύκλος εργασιών της αλυσίδας εφοδιασμού οπωροκηπευτικών υπερβαίνει τα 120 δισεκατομμύρια EUR, με περίπου 550 000 εργαζομένους και ότι η εν λόγω αλυσίδα λειτουργεί ως οικονομικός πολλαπλασιαστής σε ευρωπαϊκό επίπεδο, τονώνοντας τόσο τη ζήτηση όσο και τη δημιουργία προστιθέμενης αξίας σε άλλους οικονομικούς τομείς·
ΚΑ. λαμβάνοντας υπόψη ότι η συνολική έκταση της ΕΕ με καλλιέργειες οπωροκηπευτικών μειώθηκε κατά 6% μεταξύ του 2003 και του 2010, γεγονός που καταδεικνύει ότι οι γεωργοί έχουν στραφεί σε άλλες καλλιέργειες, ή, σε πολλές περιπτώσεις, ότι έχουν εγκαταλείψει το επάγγελμα· λαμβάνοντας υπόψη ότι, σύμφωνα με τη μελέτη της AREFLH του 2015, στη νότια Ευρώπη η μείωση ήταν μεγαλύτερη σε σύγκριση με τη βόρεια Ευρώπη·
ΚΒ. λαμβάνοντας υπόψη ότι ο όγκος της παραγωγής οπωροκηπευτικών έχει επίσης μειωθεί τα τελευταία χρόνια, ενώ η αξία του σε πραγματικές τιμές τείνει να παραμένει σταθερή, φθάνοντας τα 48,25 δισεκατομμύρια EUR το 2012, και ότι, ωστόσο, δεν κατέστη εφικτό οι τιμές στο αγρόκτημα να είναι ανάλογες του κόστους παραγωγής και της αμοιβής των εργαζομένων·
ΚΓ. λαμβάνοντας υπόψη ότι το έλλειμμα κατανάλωσης αποτελεί μείζον πρόβλημα για τους τομείς των οπωροκηπευτικών, δεδομένου ότι στη διάρκεια των τελευταίων ετών σημειώθηκε απώλεια παραγωγής· υπενθυμίζοντας ότι από στοιχεία του οργανισμού Freshfel Europe προκύπτει ότι η κατανάλωση φρέσκων οπωροκηπευτικών στην ΕΕ των 28 ανήλθε το 2012 σε 387 γραμμάρια ανά άτομο ημερησίως, σημειώνοντας μείωση της τάξης του 8,7% σε σύγκριση με τον μέσο όρο για την περίοδο 2007-2011· λαμβάνοντας υπόψη ότι η εν λόγω μείωση φαίνεται να αντικατοπτρίζει, αφενός, μακροπρόθεσμες τάσεις για μεγαλύτερη κατανάλωση μεταποιημένων προϊόντων διατροφής και, αφετέρου, τον αντίκτυπο της οικονομικής κρίσης·
ΚΔ. λαμβάνοντας υπόψη ότι υπάρχουν 22 εκατομμύρια υπέρβαρα παιδιά στην ΕΕ, ενώ οι έφηβοι καταναλώνουν κατά μέσο όρο μόνο 30% έως 50 % της συνιστώμενης ημερήσιας μερίδας οπωροκηπευτικών·
ΚΕ. λαμβάνοντας υπόψη ότι η Παγκόσμια Οργάνωση Υγείας (ΠΟΥ) συνιστά ελάχιστη ημερήσια πρόσληψη οπωροκηπευτικών 400 γραμμαρίων για την πρόληψη χρόνιων ασθενειών, όπως καρδιακές παθήσεις, καρκίνος, διαβήτης και παχυσαρκία, κυρίως παιδική παχυσαρκία· λαμβάνοντας υπόψη ότι μόνο σε τέσσερα κράτη μέλη της ΕΕ τηρείται η σύσταση αυτή·
ΚΣΤ. λαμβάνοντας υπόψη ότι το 2012 η ΕΕ είχε εμπορικό έλλειμμα στα οπωροκηπευτικά, κυρίως λόγω του ότι εισάγει σημαντικά μεγαλύτερες ποσότητες φρούτων από αυτές που εξάγει, εξαιτίας του υψηλού κόστους παραγωγής·
ΚΖ. λαμβάνοντας υπόψη ότι, σύμφωνα με τη μελέτη της AREFLH του 2015, η αγορά της ΕΕ είναι σχετικά ανοιχτή σε εισαγωγές, ενώ οι ευρωπαϊκές εξαγωγές υπόκεινται σε σημαντικούς, δασμολογικούς και μη, φραγμούς από πλευράς των εμπορικών εταίρων, με αποτέλεσμα να μην υπάρχει δυνατότητα διαφοροποίησης των εξαγωγών· λαμβάνοντας υπόψη ότι, μολονότι οι εισαγωγές από τρίτες χώρες ανταγωνίζονται απευθείας παρόμοια προϊόντα που παράγονται στην ΕΕ, στην καλλιέργειά τους δεν ισχύουν τα ίδια περιβαλλοντικά και κοινωνικά πρότυπα καθώς και τα ίδια πρότυπα όσον αφορά την ασφάλεια των τροφίμων·
ΚΗ. λαμβάνοντας υπόψη ότι στον τομέα των οπωροκηπευτικών εκδηλώνονται συχνά κρίσεις στην αγορά, διότι ακόμα και μικρά πλεονάσματα στην παραγωγή μπορούν να προκαλέσουν μεγάλη πτώση στις τιμές παραγωγού· λαμβάνοντας υπόψη ότι τα οπωροκηπευτικά είναι ως επί το πλείστον ευπαθή προϊόντα και πρέπει, κατά συνέπεια, να πωλούνται γρήγορα, γεγονός που θέτει τους γεωργούς του τομέα σε διαρθρωτικά αδύναμη διαπραγματευτική θέση απέναντι στους μεγαλεμπόρους λιανικής πώλησης και τους μεταποιητές·
ΚΘ. λαμβάνοντας υπόψη ότι η κρίση που δημιουργήθηκε λόγω της ρωσικής απαγόρευσης είχε, και θα έχει στο μέλλον, σημαντικές δυσμενείς επιπτώσεις στον τομέα των οπωροκηπευτικών, ενώ οι παραγωγοί του συγκεκριμένου τομέα είναι αυτοί που υπέστησαν ορισμένες από τις μεγαλύτερες απώλειες· λαμβάνοντας υπόψη ότι πρέπει να τονισθεί πόση σημασία έχει η ύπαρξη ισχυρών ΟΠ οργανωμένων κατά τρόπο που να είναι σε θέση να αντιμετωπίζουν συλλογικά απροσδόκητες και αντίξοες καταστάσεις, με τη βοήθεια κατάλληλων κοινοτικών μέσων ανάλογων με τη σοβαρότητα της κάθε κρίσης ή, κατά περίπτωση, μέσω της ενεργοποίησης των έκτακτων μέτρων που προβλέπει ο κανονισμός (ΕΕ) αριθ. 1308/2013·
Λ. λαμβάνοντας υπόψη ότι, στην έκθεσή της, η Επιτροπή αναγνωρίζει ότι, μετά τη μεταρρύθμιση του 2007, έχουν χρησιμοποιηθεί ελάχιστα τα μέσα πρόληψης κρίσεων στο πλαίσιο του καθεστώτος για τα οπωροκηπευτικά και ότι τα εν λόγω μέσα αποδείχθηκαν ανεπαρκή για τον μετριασμό των επιπτώσεων σοβαρών κρίσεων, όπως η κρίση του E. coli ή η σημερινή κρίση λόγω της ρωσικής απαγόρευσης εισαγωγών· λαμβάνοντας υπόψη ότι, στις περισσότερες περιπτώσεις, εκτός της απόσυρσης από την αγορά, είναι διοικητικά δύσκολο να εφαρμοστούν τα μέσα αυτά, λόγω της ασάφειας των συναφών κανονισμών ως προς το θέμα αυτό·
ΛΑ. λαμβάνοντας υπόψη ότι το σχέδιο προώθησης της κατανάλωσης φρούτων στα σχολεία, στο πλαίσιο του οποίου χρησιμοποιούνται αρκετά τοπικά και εποχιακά οπωροκηπευτικά, έχει συγκεντρώσει το ενδιαφέρον και έχει αποδειχτεί επιτυχημένο·
ΛΒ. λαμβάνοντας υπόψη ότι η δυνατότητα να είναι επιλέξιμη για χρηματοδοτική ενίσχυση από την ΕΕ η αποπληρωμή του αρχικού κεφαλαίου και των τόκων των δανείων που συνάπτονται για τη χρηματοδότηση μέτρων πρόληψης και διαχείρισης των κρίσεων, αποτέλεσε, στον τομέα των επιχειρησιακών προγραμμάτων, σημαντικό μέσο για τη διαχείριση της αβεβαιότητας των αγορών·
ΛΓ. λαμβάνοντας υπόψη ότι, στην έκθεσή της, η Επιτροπή αναγνωρίζει την περιπλοκότητα των κανόνων και την έλλειψη νομικής ασφάλειας ως αδυναμίες του υφιστάμενου καθεστώτος για τα οπωροκηπευτικά· λαμβάνοντας υπόψη ότι ο Επίτροπος Hogan έχει δεσμευτεί να βελτιώσει το καθεστώς κατά το πρώτο έτος της θητείας του, με γνώμονα τις πολιτισμικές διαφορές και τις αντιθέσεις στις πραγματικότητες των αγορών μεταξύ των διαφόρων κρατών μελών και την ανάγκη τόνωσης της ανταγωνιστικότητας και του δυναμικού καινοτομίας του τομέα·
ΛΔ. λαμβάνοντας υπόψη ότι από τη μελέτη του Πανεπιστημίου του Wageningen προκύπτει ότι οι αποκλίνουσες ερμηνείες στην εφαρμογή της νομοθεσίας της ΕΕ έχουν δημιουργήσει ανασφάλεια δικαίου στις εθνικές διοικήσεις και τις ΟΠ, γεγονός που οδηγεί σε αυξημένο διοικητικό φόρτο και φόβο για την ανάληψη κινδύνων και δημιουργεί αντικίνητρα για τη σύσταση ΟΠ·
ΛΕ. λαμβάνοντας υπόψη ότι η ύπαρξη σαφών και προβλέψιμων διαδικασιών ελέγχου είναι ουσιώδης για τη λειτουργία του καθεστώτος για τα οπωροκηπευτικά· λαμβάνοντας υπόψη ότι θα πρέπει να αποφεύγεται η αλληλοεπικάλυψη των ελέγχων και ότι οι έλεγχοι παρακολούθησης δεν θα πρέπει να διενεργούνται πριν από την οριστική απόφαση της εκκαθάρισης λογαριασμών σχετικά με προηγούμενο έλεγχο, ούτως ώστε να διασφαλίζεται ότι τα κράτη μέλη δεν χρειάζεται να κάνουν μεγαλύτερες διορθώσεις από τις αναγκαίες·
ΛΣΤ. λαμβάνοντας υπόψη ότι στον κανονισμό (ΕΕ) αριθ. 1308/2013 για την κοινή οργάνωση των γεωργικών αγορών έχει ήδη συνεκτιμηθεί μια σειρά στοιχείων που παρατίθενται στην ανακοίνωση της Επιτροπής και ότι το υφιστάμενο ρυθμιστικό πλαίσιο της Ευρωπαϊκής Ένωσης θα πρέπει να σταθεροποιηθεί·
ΛΖ. λαμβάνοντας υπόψη ότι η αναλογικότητα θα πρέπει να διαδραματίζει ουσιαστικό ρόλο στη μείωση της ανασφάλειας δικαίου στο καθεστώς για τα οπωροκηπευτικά, διασφαλίζοντας ότι οι μεμονωμένοι παραβάτες δεν θα βλάπτουν τις ΟΠ ως σύνολο·
ΛΗ. λαμβάνοντας υπόψη ότι οι ΟΠ συχνά αντιμετωπίζουν δυσκολίες στον εντοπισμό και την κατάρτιση στελεχών διαχείρισης τα οποία να διαθέτουν τις απαιτούμενες ικανότητες για την άσκηση εμπορικών δραστηριοτήτων στο ανταγωνιστικό περιβάλλον της γεωργικής επιχειρηματικότητας· λαμβάνοντας υπόψη ότι στην έκθεσή της η Επιτροπή υποστηρίζει ότι είναι περιορισμένες οι δαπάνες των ΟΠ για κατάρτιση και συμβουλευτικές υπηρεσίες·
ΛΘ. λαμβάνοντας υπόψη την ταχεία γήρανση του αγροτικού πληθυσμού στην ΕΕ των 28 και το γεγονός ότι κατά μέσο όρο σε κάθε εννέα γεωργούς άνω των 55 ετών αντιστοιχεί μόνον ένας γεωργός κάτω των 35 ετών·
1. επικροτεί την έκθεση της Επιτροπής, η οποία παρέχει μια ισόρροπη εικόνα της εξέλιξης που υπήρξε στο καθεστώς των οπωροκηπευτικών μετά τη μεταρρύθμιση του 2007, επιβεβαιώνει την καταλληλότητα της βασικής οργανωτικής δομής του τομέα και εντοπίζει ζητήματα στα οποία έχει επιτευχθεί πρόοδος, όπως η αύξηση της συμμετοχής σε οργανώσεις παραγωγών, η οποία βελτιώνει τη θέση του τομέα των οπωροκηπευτικών στην τροφική αλυσίδα εφοδιασμού, ενώ ταυτόχρονα αναφέρεται στα προβλήματα που εξακολουθούν να υφίστανται·
2. φρονεί ότι η στήριξη πρέπει να αντισταθμίζει τις αρνητικές, υπό το πρίσμα της αγοράς, συνέπειες των περιορισμών που επιβάλλονται στις οργανώσεις παραγωγών·
3. χαιρετίζει τα μέτρα του ενωσιακού καθεστώτος οπωροκηπευτικών που προορίζονται για την αύξηση του προσανατολισμού των καλλιεργητών της ΕΕ προς την αγορά, την ενθάρρυνση της καινοτομίας, την προώθηση των οπωροκηπευτικών, την αύξηση της ανταγωνιστικότητας των καλλιεργητών και τη βελτίωση της εμπορίας, της ποιότητας του προϊόντος και των περιβαλλοντικών πτυχών της παραγωγής, μέσω της παροχής στήριξης στις οργανώσεις παραγωγών και τις ενώσεις ΟΠ και της αναγνώρισης διεπαγγελματικών οργανώσεων, και με την προώθηση επίσης της δημιουργίας πόλων συγκέντρωσης πόρων που θα δημιουργήσουν νέες ροές εσόδων, τα οποία θα διοχετευθούν σε νέες επενδύσεις·
4. εκφράζει την ικανοποίησή του για το γεγονός ότι η νέα ΚΓΠ διατηρεί το καθεστώς των οπωροκηπευτικών, ενώ αναγνωρίζει ότι τα υφιστάμενα μέσα δεν ήταν πάντοτε αποτελεσματικά, όπως παραδέχεται η Επιτροπή στο έγγραφο για τη δημόσια διαβούλευση με τίτλο «Επανεξέταση του καθεστώτος της ΕΕ για τον τομέα των οπωροκηπευτικών», και, ως εκ τούτου, υποστηρίζει τις εργασίες της ομάδας Newcastle που αποσκοπούν στη βελτίωση του καθεστώτος των οπωροκηπευτικών, το οποίο θα πρέπει να λαμβάνει υπόψη την ειδική φύση των νομικών διατάξεων που διέπουν τους συνεταιρισμούς στα κράτη μέλη, ώστε να μην περιορίζεται η δημιουργία νέων οργανώσεων παραγωγών, ενώ παράλληλα θα σέβεται το γεγονός ότι κάποιοι παραγωγοί ενδέχεται να επιλέξουν να παραμείνουν εκτός του συστήματος των οργανώσεων παραγωγών·
5. καλεί την Επιτροπή να εντείνει τις προσπάθειες για την αντιμετώπιση των αθέμιτων εμπορικών πρακτικών (ΑθΕΠ) στην αλυσίδα εφοδιασμού τροφίμων, οι οποίες έχουν αρνητικές επιπτώσεις στις αποδόσεις των παραγωγών, συμπιέζουν τα εισοδήματα και απειλούν τη βιωσιμότητα και τη διατηρησιμότητα του τομέα· εκτιμά ότι οι αθέμιτες εμπορικές πρακτικές και οι πιέσεις που ασκούν οι μεγάλες αλυσίδες διανομής στους παραγωγούς, είτε αυτοί ανήκουν σε οργανώσεις είτε όχι, είναι το βασικό εμπόδιο στην εξασφάλιση ενός αξιοπρεπούς εισοδήματος για τους καλλιεργητές οπωροκηπευτικών· επισημαίνει ότι η θέση τους καθίσταται ακόμα πιο ευάλωτη όταν τα τρόφιμα που παράγουν είναι ευπαθή· εκτιμά ότι τα προαναφερθέντα προβλήματα, όπως η εγκατάλειψη της γης ή η γήρανση του πληθυσμού των ενεργών γεωργών, θα εκλείψουν μόνον όταν τα κέρδη από την παραγωγή είναι επαρκή ώστε να διασφαλίζεται το μέλλον του επαγγέλματος και να προσελκύεται ανθρώπινο δυναμικό νεαρής ηλικίας·
6. καλεί την Επιτροπή να καθορίσει σαφείς ενωσιακούς κανόνες για τις αρχές των ορθών πρακτικών στην αλυσίδα εφοδιασμού τροφίμων ούτως ώστε να υπάρχει κοινή ερμηνεία των κανόνων για τις αθέμιτες εμπορικές πρακτικές·
7. καλεί την Επιτροπή να προωθήσει μέτρα που θα ευνοήσουν την ενεργητική εμπορική προώθηση των προϊόντων των οργανώσεων παραγωγών· θεωρεί ότι η ενεργητική εμπορική προώθηση συνιστά εναλλακτική επιλογή αντί των μεγάλων εταιρειών λιανικού εμπορίου και των αξιών που αυτές αντιπροσωπεύουν σε σχέση με τα τρόφιμα, τη γεωργία και το περιβάλλον· θεωρεί ότι οι τιμές της ενεργητικής εμπορικής προώθησης διατηρούνται σε χαμηλότερα επίπεδα από τις τιμές των μεγάλων εταιρειών λιανικού εμπορίου λόγω, ακριβώς, της απουσίας μεσαζόντων και των εξόδων που σχετίζονται με την εφοδιαστική· θεωρεί, εν προκειμένω, ότι η σμίκρυνση της αλυσίδας παραγωγής εξασφαλίζει δίκαιο εισόδημα για τους αγρότες και επιτρέπει την καταπολέμηση αθέμιτων εμπορικών πρακτικών·
8. σημειώνει ότι πολλά κράτη μέλη έχουν θεσπίσει μέτρα για την αντιμετώπιση των ΑθΕΠ και ζητεί συντονισμένη απάντηση σε επίπεδο ΕΕ ώστε να ενισχυθεί η λειτουργία της εσωτερικής αγοράς γεωργικών προϊόντων·
9. υπογραμμίζει τη σημασία της διατήρησης των ευρωπαϊκών προτύπων ποιότητας για τα νωπά οπωροκηπευτικά προϊόντα, προκειμένου να εξασφαλίζεται διαρκής υψηλή ποιότητα στην αλυσίδα παραγωγής προς όφελος του τελικού καταναλωτή·
10. παρακινεί την Επιτροπή να διασαφηνίσει πώς προτίθεται να εφαρμόσει το άρθρο 209 παράγραφος 1 του κανονισμού (ΕΕ) αριθ. 1308/2013 για τη θέσπιση κοινής οργάνωσης των αγορών γεωργικών προϊόντων, ώστε να αυξηθεί η ασφάλεια δικαίου ως προς τον τρόπο επίτευξης των στόχων που αναφέρονται στο άρθρο 39 της ΣΛΕΕ, με παράλληλη αυστηρή τήρηση του άρθρου 101 της ΣΛΕΕ περί ανταγωνισμού·
11. σημειώνει ότι ο βαθμός οργάνωσης του τομέα, όπως υπολογίζεται με βάση το μερίδιο της συνολικής αξίας της παραγωγής οπωροκηπευτικών που διατίθεται από τις ΟΠ στο εμπόριο, παρουσιάζει σταθερή αύξηση τα τελευταία χρόνια στην Ένωση συνολικά, αλλά η αύξηση αυτή μπορεί να αποδοθεί μόνο σε ορισμένα κράτη μέλη·
12. τονίζει ότι, παρά την εν λόγω αύξηση, ο βαθμός οργάνωσης μεταξύ των παραγωγών παραμένει κατά κανόνα χαμηλός, και σημαντικά κάτω από τον ενωσιακό μέσο όρο σε ορισμένα κράτη μέλη, και ότι η αντιμετώπιση του προβλήματος αυτού έχει ζωτική σημασία για το μέλλον του καθεστώτος των οπωροκηπευτικών, προκειμένου, αν μη τι άλλο, να περιοριστούν οι σημαντικές περιφερειακές ανισορροπίες· τονίζει επιπλέον ότι για το χαμηλό αυτό επίπεδο οργάνωσης ευθύνεται, μεταξύ άλλων, η περιπλοκότητα των κανόνων για τις ΟΠ, η οποία έχει οδηγήσει στην αναστολή της λειτουργίας και της αναγνώρισης των ΟΠ σε ορισμένα κράτη μέλη· καλεί, ως εκ τούτου, την Επιτροπή να αντιμετωπίσει την εν λόγω συρρίκνωση απλουστεύοντας τους κανόνες του καθεστώτος, ώστε η ένταξη στις ΟΠ να καταστεί περισσότερο ελκυστική·
13. επισημαίνει την ανάγκη για βελτίωση του ποσοστού οργάνωσης του τομέα, λαμβανομένου υπόψη ότι είναι σαφώς υψηλότερο σε περιφέρειες στις οποίες η παραγωγή και η εμπορία είναι πιο εκσυγχρονισμένες και προσανατολισμένες στις εξαγωγές, ενώ είναι χαμηλότερο στις χώρες που δεν είχαν την ευκαιρία να χρησιμοποιήσουν επιχειρησιακά ταμεία για πολλά χρόνια·
14. θεωρεί ότι είναι αναγκαίο να εξεταστεί το ενδεχόμενο ανάπτυξης μέσων διαχείρισης κρίσεων, καθώς οι επιτυχείς πρωτοβουλίες ορισμένων ΟΠ σε αυτόν τον τομέα πρέπει να προσδιορίζονται με σαφήνεια ώστε να μπορούν να αναπαραχθούν αλλού, όπου αυτό είναι εφικτό· σε αυτό το πλαίσιο, καλεί την Επιτροπή να διευκολύνει την εξοικείωση με αυτές τις πρωτοποριακές ΟΠ και την πρόσβαση στην τεχνογνωσία τους·
15. υπενθυμίζει ότι οι ΟΠ είναι εργαλεία στην υπηρεσία των παραγωγών προκειμένου να τους βοηθήσουν να οργανωθούν συλλογικά στην αγορά για να υπερασπιστούν τα εισοδήματά τους και ότι είναι ιδιαίτερα χρήσιμες σε ζώνες παραγωγής που στέλνουν τα προϊόντα τους σε ζώνες κατανάλωσης, αλλά ότι χρησιμοποιούνται ελάχιστα από ορισμένους παραγωγούς ή σε ορισμένες τοπικές ή εξειδικευμένες αγορές·
16. υπογραμμίζει, στο πλαίσιο αυτό, ότι είναι σημαντικό να αυξηθεί το συνολικό επίπεδο στήριξης προς τις ΟΠ και να δοθούν ισχυρότερα κίνητρα τόσο για τη συγχώνευση υφιστάμενων ΟΠ σε ΕΟΠ όσο και για τη δημιουργία νέων ΟΠ σε εθνικό και διεθνές επίπεδο, ενώ παράλληλα ζητεί παρακολούθηση των επενδύσεων σε ενισχύσεις που χορηγούνται για τη δημιουργία ΟΠ ώστε οι ενισχύσεις να επενδύονται πράγματι σε τομείς που βελτιώνουν το εισόδημα των παραγωγών-μελών·
17. εκφράζει τη λύπη του για το γεγονός ότι σε ορισμένα κράτη μέλη, το ποσοστό οργάνωσης σε ΟΠ είναι εξαιρετικά χαμηλό και συνιστά στα κράτη μέλη να θέσουν ως προτεραιότητα τη συνεχή προώθηση των ενώσεων παραγωγών· καλεί την Επιτροπή να αναλύσει τις ιδιαιτερότητες των κρατών μελών στα οποία η οργάνωση των παραγωγών είναι χαμηλή·
18. καλεί την Επιτροπή εν προκειμένω να επαναφέρει την οικονομική στήριξη για τις επενδύσεις των νέων ΟΠ οπωροκηπευτικών· εκτιμά ότι, χωρίς αυτή τη στήριξη, είναι εξαιρετικά δύσκολο για τις εδραιωμένες οργανώσεις να λάβουν την κρατική αναγνώριση που απαιτείται για τη λειτουργία τους· θεωρεί, ως εκ τούτου, ότι η στήριξη αποτελεί ένα από τα πλέον αποτελεσματικά εργαλεία για τη δημιουργία οργανώσεων και την αύξηση του ποσοστού οργάνωσης·
19. καλεί την Επιτροπή, στο πλαίσιο της απλοποίησης της ΚΓΠ, να ενισχύσει περαιτέρω την αποτελεσματικότητα των οργανώσεων παραγωγών όσον αφορά τη συγκέντρωση του εφοδιασμού, σε σχέση κυρίως με τον κεντρικό εμπορικό ρόλο που διαδραματίζουν στην αλυσίδα εφοδιασμού με οπωροκηπευτικά·
20. θεωρεί θεμελιώδους σημασίας την παροχή διευκολύνσεων στις ΟΠ που αποφασίζουν να δεχθούν νέα μέλη· υπογραμμίζει ότι οι ΟΠ μπορούν να αποτελέσουν ευκαιρία προώθησης της ηλικιακής ανανέωσης στον τομέα της γεωργίας·
21. ζητεί από την Επιτροπή να διασφαλίσει την ταχεία και εναρμονισμένη εφαρμογή των διατάξεων που αφορούν, αφενός, τον τομέα των οπωροκηπευτικών και, αφετέρου, τις οργανώσεις παραγωγών και τις διεπαγγελματικές οργανώσεις, όπως ορίζονται στον κανονισμό (ΕΕ) αριθ. 1308/2013·
22. εκφράζει εκ νέου τη βαθιά ανησυχία του για το γεγονός ότι, επί του παρόντος, μόνον το 7,5% των γεωργών στην ΕΕ είναι κάτω των 35 ετών και θεωρεί ότι οι εύρυθμα λειτουργούσες ΟΠ που προσελκύουν νέους ανθρώπους μπορούν να συμβάλουν στην αντιστροφή της μη βιώσιμης αυτής δημογραφικής τάσης·
23. διαπιστώνει την ανάγκη παροχής κινήτρων για τη βελτίωση του επιπέδου έρευνας και καινοτομίας των ΟΠ· θεωρεί ότι η αύξηση των καινοτομιών θα επιτρέψει στις ΟΠ να καταστούν πιο ανταγωνιστικές και να αντιμετωπίσουν τις καταστροφικές ασθένειες που πλήττουν την ευρωπαϊκή γεωργία·
24. τονίζει ότι οι ΟΠ θα πρέπει να βοηθηθούν ώστε να αυξήσουν τις εξαγωγές τους και να συμμετάσχουν στην αναζήτηση νέων αγορών στο εξωτερικό·
25. θεωρεί αναγκαίο να καταστούν ελκυστικότερες οι οργανώσεις παραγωγών με τη μείωση της γραφειοκρατίας και τη βελτίωση της στήριξης που παρέχεται στις ομάδες αυτές από την Ευρωπαϊκή Ένωση, καθώς και με βελτιώσεις στους μηχανισμούς διαχείρισης κρίσεων·
26. παροτρύνει την Επιτροπή, στην προσεχή αναθεώρηση της εκτελεστικής νομοθεσίας και ως μέρος του οικείου θεματολογίου απλούστευσης, να αυξήσει τη νομική ασφάλεια για τις εθνικές διοικήσεις, τις ΟΠ και τις ΕΟΠ και να μειώσει τον διοικητικό φόρτο που τους έχει επιβληθεί· τονίζει ότι η εν λόγω αναθεώρηση δεν θα πρέπει να αλλάξει τη βασική αρχιτεκτονική του καθεστώτος των οπωροκηπευτικών ή να έχει δυσμενείς συνέπειες στα συμφέροντα ή τα εισοδήματα των παραγωγών του τομέα·
27. εκφράζει την ανησυχία του για το γεγονός ότι οι κανόνες που διέπουν τις οργανώσεις παραγωγών επιδέχονται διάφορες ερμηνείες από τους ελεγκτές της Επιτροπής, γεγονός που δημιουργεί υψηλό βαθμό αβεβαιότητας και μπορεί να εκθέσει τα κράτη μέλη στον κίνδυνο να μην τους χορηγηθεί χρηματοδότηση και να υποβληθούν σε δικαστικό έλεγχο· τονίζει επίσης ότι οι διαδικασίες ελέγχου και οι δημοσιονομικές διορθώσεις πρέπει να πραγματοποιούνται πιο έγκαιρα και εντός της συμφωνημένης χρονικής περιόδου ελέγχου·
28. ζητεί από την Επιτροπή να μειώσει αισθητά την προθεσμία διενέργειας των ελέγχων συμμόρφωσης·
29. ζητεί από την Επιτροπή, με γνώμονα, μεταξύ άλλων, την ενίσχυση της ασφάλειας δικαίου του συστήματος, να μεριμνήσει για τον εξορθολογισμό των ελέγχων και να εστιάσει στην παρακολούθηση της πραγματικής υλοποίησης κάθε δράσης ή μέτρου που εγκρίνεται στο πλαίσιο του επιχειρησιακού προγράμματος, καθώς και του συναφούς κόστους, προσδιορίζοντας με σαφήνεια τα στοιχεία που υπόκεινται σε έλεγχο και τους φορείς που είναι υπεύθυνοι για τη διεξαγωγή του·
30. καλεί την Επιτροπή να εφαρμόσει την αρχή της αναλογικότητας στις κυρώσεις και να μεριμνήσει για την ολοκλήρωση των ελέγχων εντός συγκεκριμένης χρονικής προθεσμίας, με σκοπό την ενίσχυση της ασφάλειας δικαίου για τις ΟΠ και τα μέλη τους·
31. επισημαίνει ότι οι προϋποθέσεις για την υποβολή αίτησης για το καθεστώς ενισχύσεων και για την αιτιολόγηση των αιτήσεων είναι υπερβολικές και ασαφείς, προϋποθέτουν πολλαπλούς ελέγχους από μια σειρά διοικητικών φορέων που συχνά δεν είναι ούτε συνεπείς ούτε ακριβείς, γεγονός που οδηγεί στην εγκατάλειψη του καθεστώτος από ορισμένους τύπους συμμετεχόντων, και στην απόφαση ορισμένων ΟΠ να μην υποβάλλουν επιχειρησιακά προγράμματα· θεωρεί καθοριστικό, στο πλαίσιο αυτό, να αποσαφηνιστεί η ευρωπαϊκή νομοθεσία για την αναγνώριση των ΟΠ, προκειμένου να εγγυάται την ασφάλεια δικαίου του καθεστώτος και να προλαμβάνει την αβεβαιότητα μεταξύ των παραγωγών·
32. παροτρύνει την Επιτροπή να αποσαφηνίσει τους κανόνες που αφορούν τη δημιουργία διακρατικών ΟΠ (και ενώσεων ΟΠ) και ιδίως τους κανόνες σχετικά με την ευθύνη και την υποχρέωση αποζημίωσης, προκειμένου να δημιουργηθεί ασφάλεια δικαίου για τις εθνικές διοικήσεις και τις σχετικές ΟΠ·
33. τάσσεται υπέρ της υποστήριξης της αποστολής των διεπαγγελματικών οργανώσεων, ιδίως στους τομείς γενικού χαρακτήρα της επικοινωνίας, της ενημέρωσης και της εκπαίδευσης του πολίτη-καταναλωτή, κυρίως στο θέμα των τροφίμων·
34. υπογραμμίζει τον ρόλο των διεπαγγελματικών οργανώσεων όσον αφορά τη βελτίωση του εσωτερικού διαλόγου σε έναν κλάδο·
35. εκφράζει ανησυχία για το γεγονός ότι οι μεγαλύτερες ΟΠ (περίπου το 18% του συνόλου των ΟΠ, με κύκλο εργασιών άνω των 20 εκατομμυρίων EUR) λαμβάνουν περίπου το 70% της ενωσιακής χρηματοδοτικής συνδρομής·
36. θεωρεί ότι η μείωση της περιπλοκότητας, μεταξύ άλλων όσον αφορά τους κανόνες δημιουργίας νέων ΟΠ σε εθνικό και διεθνές επίπεδο, πρέπει να αποτελέσει το πρώτο βήμα ώστε να καταστούν πιο ελκυστικές για τους γεωργούς, χωρίς να επέλθει απαξίωση της δομής των οργανώσεων παραγωγών η οποία θα πλήξει την ικανότητά τους να ενεργούν αποτελεσματικά στην αγορά· ζητεί από την Επιτροπή να καθορίσει πρόσθετα μέτρα για την ενίσχυση της ελκυστικότητας των ΟΠ, ιδίως σε κράτη μέλη με χαμηλό επίπεδο οργάνωσης·
37. καλεί την Επιτροπή να εφαρμόσει προσεκτικά την αρχή της αναλογικότητας και να μη χρεώνει μεμονωμένα σφάλματα σε όλα τα μέλη μιας ΟΠ·
38. θεωρεί ότι οιαδήποτε απλούστευση της διαδικασίας αναγνώρισης δεν θα πρέπει να υπονομεύει τους εθνικούς κανονισμούς που διασφαλίζουν την τήρηση των προδιαγραφών με τις οποίες πρέπει να συμμορφώνονται οι οργανώσεις παραγωγών οπωροκηπευτικών, όπως οι προδιαγραφές που ισχύουν για τους συνεταιρισμούς·
39. καλεί την Επιτροπή, κατά την επανεξέταση του καθεστώτος για τον τομέα των οπωροκηπευτικών, να μειώσει τον διοικητικό φόρτο για τις ΟΠ καταργώντας τις ενδιάμεσες αξιολογήσεις που πραγματοποιούν οι εθνικές αρχές· επισημαίνει ότι συχνά οι εν λόγω αξιολογήσεις επαναλαμβάνουν τις ερωτήσεις που απευθύνονται στις εθνικές αρχές στο πλαίσιο της ετήσιας υποβολής εκθέσεων και δεν προσφέρουν κανένα εμφανές όφελος· καλεί επιπλέον την Επιτροπή, στο πλαίσιο του στόχου της να περιορίσει τη γραφειοκρατία, να μειώσει τον όγκο των πληροφοριών που ζητά από τις εθνικές αρχές και τις ΟΠ στις ετήσιες εκθέσεις και να εξασφαλίσει ότι συγκεντρώνονται μόνον τα στοιχεία τα οποία πράγματι χρησιμοποιεί για την παρακολούθηση της αποτελεσματικότητας του καθεστώτος·
40. παροτρύνει την Επιτροπή να επανεξετάσει τον κατ᾽ εξουσιοδότηση κανονισμό (ΕΕ) αριθ. 499/2014 της 11ης Μαρτίου 2014, ο οποίος εισήγαγε πιο σύνθετους ελέγχους για τις ΟΠ, καθώς και δυσανάλογες κυρώσεις για τη μη τήρηση σύνθετων κριτηρίων αναγνώρισης· τονίζει την ανάγκη για αναλογικές κυρώσεις, εάν θέλουμε να ενθαρρύνουμε την ένταξη νέων καλλιεργητών στο καθεστώς και να αποτρέψουμε το ενδεχόμενο να επανεξετάσουν τα υφιστάμενα μέλη το θέμα της συμμετοχής τους·
41. θεωρεί ότι η ανταγωνιστικότητα των ΟΠ εξαρτάται σε μεγάλο βαθμό από τη διαχείρισή τους· παροτρύνει την Επιτροπή να αναπτύξει υφιστάμενες δράσεις ή να θεσπίσει νέες, συμπεριλαμβανομένων μέτρων κατάρτισης και πρωτοβουλιών για την ανταλλαγή βέλτιστων πρακτικών, που μπορούν να βελτιώσουν τη διαχείριση των ΟΠ και την ανταγωνιστική τους θέση στην αλυσίδα εφοδιασμού τροφίμων και να διασφαλίσει έναν ενισχυμένο ρόλο για τις προσανατολισμένες στις αγορές συμπεριφορές των ΟΠ· επισημαίνει ότι οι ΟΠ πρέπει να τελούν υπό τη διαχείριση ατόμων με ικανότητες στην εμπορία και στην αντιμετώπιση κρίσιμων καταστάσεων στον τομέα της γεωργίας·
42. συνιστά στην Επιτροπή να εστιάσει σε πρότυπα παραγωγής και διανομής ενταγμένα σε ΟΠ και καλεί τις τοπικές και τις περιφερειακές αρχές να παράσχουν υλικοτεχνική υποστήριξη και στήριξη προς τους διαύλους διανομής των προϊόντων των ΟΠ στις περιφέρειες·
43. καλεί την Επιτροπή να λάβει τα αναγκαία μέτρα προκειμένου να επιτρέψει στις οργανώσεις παραγωγών να εκπληρώσουν στο ακέραιο τον ρόλο τους ως μέσου βελτίωσης των εισοδημάτων των παραγωγών·
44. καλεί την Επιτροπή να εξετάσει το ενδεχόμενο παράτασης των διευκολύνσεων που προβλέπονται για τη χρηματοδότηση των μέτρων πρόληψης και διαχείρισης των κρίσεων (επιλεξιμότητα της αποπληρωμής του αρχικού κεφαλαίου και των τόκων των συναφθέντων δανείων για χρηματοδοτική ενίσχυση) καθώς και για την επίτευξη άλλων στόχων που επιδιώκουν τα επιχειρησιακά προγράμματα των οργανώσεων παραγωγών και οι ενώσεις τους·
45. παροτρύνει την Επιτροπή να θεσπίσει δράσεις που θα περιλαμβάνουν τη μεταφορά διοικητικής και διαρθρωτικής τεχνογνωσίας όσον αφορά τον τρόπο με τον οποίο οργανώνονται οι ΟΠ, από τα κράτη μέλη με υψηλό επίπεδο ΟΠ προς τα κράτη μέλη με χαμηλό επίπεδο οργάνωσης παραγωγών σε ΟΠ·
46. επισημαίνει ότι απαιτείται συνεχής και αυστηρή άσκηση φιλικών προς το περιβάλλον πρακτικών και ότι πρέπει να ενθαρρυνθεί η συνέχιση της χρηματοδότησης αυτών των πρακτικών για κάθε επιχειρησιακό πρόγραμμα και να διευρυνθεί το πεδίο εφαρμογής της παρέμβασης στους παραγωγούς των οποίων τα αγροτεμάχια συνορεύουν με αυτά που καλλιεργούν τα μέλη της οργάνωσης παραγωγών·
47. θεωρεί ότι οι ενώσεις οργανώσεων παραγωγών (ΕΟΠ) θα μπορούσαν να διαδραματίσουν σημαντικό ρόλο στην αύξηση της διαπραγματευτικής ισχύος των γεωργών και παροτρύνει την Επιτροπή να ενισχύσει τα κίνητρα σύστασης ΕΟΠ, σε εθνικό και ευρωπαϊκό επίπεδο, να υποστηρίξει σε νομικό επίπεδο την ικανότητα δράσης τους και να παρέχει δυνατότητα συμμετοχής στις δράσεις τους σε παραγωγούς οι οποίοι δεν ανήκουν σε ΟΠ, με σκοπό να προβλεφθεί ένας σημαντικότερος ρόλος για τις εν λόγω ενώσεις στο μέλλον· υπογραμμίζει ότι οι ΕΟΠ είναι σε θέση όχι μόνο να συγκεντρωθούν και να αξιοποιήσουν αποτελεσματικά την προσφορά, αλλά και να βελτιώσουν περαιτέρω την αποτελεσματικότητα κατά τη διαχείριση της παρέμβασης, χάρη κυρίως στις συντονιστικές ενέργειες που καλούνται να αναπτύξουν στον επιχειρησιακό τομέα·
48. θεωρεί ότι πρέπει να προωθηθούν οι διεπαγγελματικές οργανώσεις ώστε να διασφαλιστεί καλύτερη οργάνωση του τομέα των οπωροκηπευτικών· εκτιμά ότι οι εν λόγω οργανώσεις μπορούν να διαδραματίσουν σημαντικό ρόλο στη δημιουργία και στον επιμερισμό της προστιθέμενης αξίας μεταξύ των διαφόρων κρίκων της αλυσίδας, όπως επίσης στην ποιότητα, στη βιώσιμη αξιοποίηση της παραγωγής και στη διαχείριση της αγοράς και των κρίσεων·
49. θεωρεί ότι οι ενώσεις οργανώσεων παραγωγών (ΕΟΠ) θα μπορούσαν να διαδραματίσουν σημαντικό ρόλο στην πρόληψη και τη διαχείριση των βραχυπρόθεσμων κρίσεων· τονίζει τη σημασία της εθελοντικής συμμετοχής των παραγωγών που δεν ανήκουν σε ΟΠ, προκειμένου να ενισχυθεί η αποτελεσματικότητα της συλλογικής δράσης των παραγωγών·
50. υπογραμμίζει ότι είναι σημαντικό να διασφαλιστεί ότι η δομή και η λειτουργία των ΟΠ και των ΕΟΠ θα βασίζεται στις αρχές της ανεξαρτησίας και της δημοκρατίας, με στόχο την αύξηση της αμοιβαίας εμπιστοσύνης μεταξύ παραγωγών και την καταπολέμηση αθέμιτων εμπορικών πρακτικών και καιροσκοπικών συμπεριφορών·
51. πιστεύει ακράδαντα ότι οι μέθοδοι παραγωγής των τρίτων χωρών για τις εξαγωγές προς την ΕΕ πρέπει να παρέχουν στους ευρωπαίους καταναλωτές τις ίδιες εγγυήσεις στους τομείς της υγείας, της ασφάλειας των τροφίμων, της καλής διαβίωσης των ζώων, της βιώσιμης ανάπτυξης, καθώς και ελάχιστα κοινωνικά πρότυπα όπως αυτά που απαιτούνται από τους παραγωγούς της ΕΕ· θεωρεί ότι αυτό σημαίνει ότι η ΕΕ, στις συμφωνίες που συνάπτει με τρίτες χώρες, θα πρέπει να συμμορφώνεται προς ένα κριτήριο πραγματικής αμοιβαιότητας όσον αφορά την πρόσβαση στην αγορά και την τήρηση των κανόνων παραγωγής που ισχύουν για τους παραγωγούς της ΕΕ·
52. υπογραμμίζει την ανάγκη να καταστεί ευκολότερη η πρόσβαση των παραγωγών στις αγορές τρίτων χωρών· καλεί την Επιτροπή να εντείνει τις προσπάθειες για τη στήριξη των εξαγωγέων οπωροκηπευτικών, ώστε να αντεπεξέλθουν στον αυξανόμενο αριθμό μη δασμολογικών εμποδίων, όπως είναι τα φυτοϋγειονομικά πρότυπα ορισμένων τρίτων χωρών, που δυσχεραίνουν, ή ακόμα και καθιστούν αδύνατες, τις εξαγωγές της ΕΕ·
53. εκτιμά ότι για να υπάρξει πιο δίκαιος ανταγωνισμός με τις εισαγωγές στην κοινοτική αγορά και να διασφαλίζεται αμοιβαιότητα στις φυτοϋγειονομικές απαιτήσεις, η ΕΕ θα πρέπει να ενισχύσει το καθεστώς ελέγχου των εισαγωγών εξισώνοντάς το με το καθεστώς που εφαρμόζει η πλειονότητα των εμπορικών της εταίρων·
54. επικροτεί τους νέους οριζόντιους κανονισμούς που θεσπίστηκαν πρόσφατα για την προώθηση των γεωργικών προϊόντων, καθώς και τον στόχο της αύξησης των πόρων που προορίζονται για την αναζήτηση νέων αγορών, κυρίως σε τρίτες χώρες, και καλεί την Επιτροπή να συνεχίσει τις προσπάθειες για τη βελτίωση του μέσου της προώθησης τα επόμενα χρόνια·
55. καλεί την Επιτροπή να εντείνει τις προσπάθειες στον τομέα των εμπορικών διαπραγματεύσεων με τρίτες χώρες προκειμένου να επιτευχθεί η άρση των δασμολογικών και φυτοϋγειονομικών φραγμών που επιβάλλονται στα ευρωπαϊκά προϊόντα και να καταστεί έτσι εφικτό το άνοιγμα νέων αγορών για τα κοινοτικά οπωροκηπευτικά·
56. παροτρύνει την Επιτροπή να εντοπίσει τα αίτια της ελάχιστης αξιοποίησης των μέσων πρόληψης και αντιμετώπισης των κρίσεων (ΠΔΚ) (μόλις 16% των ΟΠ έκαναν χρήση αυτού του πόρου, ποσοστό που μετά βίας ισοδυναμεί με το 2,8% της συνολικής βοήθειας), τα οποία υιοθετούνται μόνο για την αντιμετώπιση μικρών εποχιακών κρίσεων, και να εξετάσει τρόπους βελτίωσης της κατάστασης, λαμβάνοντας υπόψη παραδείγματα βέλτιστης πρακτικής και εμπειρίας μεταξύ των υφιστάμενων ΟΠ·
57. ζητεί από την Επιτροπή να χρησιμοποιεί πάντα την «κοινοτική προτίμηση» ως πρώτο μέτρο διαχείρισης των κρίσεων, με στόχο την ενίσχυση και την προάσπιση της ενιαίας ευρωπαϊκής αγοράς και της κατανάλωσης των ευρωπαϊκών προϊόντων· υποστηρίζει ότι η Επιτροπή θα πρέπει να ασχοληθεί ενεργά με τα εργαλεία διαχείρισης κινδύνου, δεδομένου ότι είναι απολύτως αναγκαία για τη διασφάλιση της γεωργικής παραγωγής των ΟΠ·
58. προτρέπει την Επιτροπή να διαμορφώσει έναν καλύτερα συντονισμένο μηχανισμό απόσυρσης προϊόντων σε καταστάσεις κρίσης, ώστε να μην μετεξελίσσονται οι κρίσεις της αγοράς σε σοβαρές και παρατεταμένες διαταραχές προκαλώντας σημαντική απώλεια εισοδήματος για τους παραγωγούς οπωροκηπευτικών·
59. τονίζει ότι η χρήση του μηχανισμού απόσυρσης έχει αποδειχθεί ότι είναι περιορισμένη και εκτιμά ότι θα πρέπει να αναθεωρηθούν τα μέτρα διαχείρισης κρίσεων, μεταξύ άλλων μέσω: της αύξησης του ποσοστού της ενωσιακής χρηματοδοτικής συνδρομής, της αναπροσαρμογής των τιμών απόσυρσης, της συνεκτίμησης του κόστους παραγωγής, της αύξησης των ποσοτήτων που μπορούν να αποσυρθούν και της βελτίωσης της στήριξης, σε επίπεδο μεταφοράς και συσκευασίας, για τη δωρεάν διανομή φρούτων και λαχανικών, προκειμένου να υπάρχει μεγαλύτερη ευελιξία ως προς την προσαρμογή της ενίσχυσης στη μορφή και τη σοβαρότητα κάθε κρίσης·
60. ζητεί από την Επιτροπή να εξετάσει το ενδεχόμενο συνεισφοράς της σε αμοιβαία κεφάλαια που θα είναι επιλέξιμα ως μέτρα πρόληψης και διαχείρισης κρίσεων, ώστε να παρέχεται καλύτερη προστασία στους γεωργούς σε περίπτωση εκδήλωσης κρίσεων στην αγορά οι οποίες οδηγούν σε σημαντική πτώση του εισοδήματος, αλλά εκτιμά ότι τα κεφάλαια αυτά δεν πρέπει σε καμία περίπτωση να προέρχονται από τη θέση του προϋπολογισμού που προορίζεται από την Επιτροπή για τη γεωργία και την αγροτική ανάπτυξη όταν η κρίση προκαλείται από προβλήματα που δεν είναι συναφή με τον κλάδο, όπως η ρωσική απαγόρευση εισαγωγών· πιστεύει ότι, σε αυτές τις περιπτώσεις, η Επιτροπή θα πρέπει να αναζητά άλλα κονδύλια του προϋπολογισμού και να τα διαθέτει για τον μετριασμό των αρνητικών επιπτώσεων στην αγορά οπωροκηπευτικών·
61. φρονεί ότι οι παραγωγοί δεν πρέπει να επωμίζονται το κόστος κρίσεων που προκαλούνται από γεγονότα μη συναφή με τον γεωργικό κλάδο, όπως για παράδειγμα η απαγόρευση που επιβλήθηκε από τη Ρωσία στις εξαγωγές της Ευρωπαϊκής Ένωσης, η οποία έχει πλήξει σοβαρά πολλούς ευρωπαίους παραγωγούς οπωροκηπευτικών και έχει επιδεινώσει μάλιστα και άλλες κρίσεις της αγοράς, όπως είναι η κρίση του κλάδου των πυρηνόκαρπων· ζητεί παράταση των κοινοτικών μέτρων στήριξης, σε αυτές τις περιπτώσεις, έως ότου υπάρξει πλήρης ομαλοποίηση της κατάστασης στην αγορά·
62. επισημαίνει ότι οι ΟΠ μπορούν, μέσα από τα επιχειρησιακά τους προγράμματα, να συμβάλουν σημαντικά στην επίτευξη περιβαλλοντικών στόχων και στη βελτίωση των προτύπων ασφάλειας των τροφίμων· επικροτεί τους περιβαλλοντικούς στόχους του καθεστώτος, ωστόσο καλεί την Επιτροπή να επιτρέψει στις ΟΠ να προσαρμόσουν τα επιχειρησιακά τους προγράμματα ώστε να ανταποκρίνονται στον βαθμό ωριμότητάς τους και να κατευθύνουν τα κονδύλια τους σε ένα ευρύτερο φάσμα μέτρων με στόχο την αύξηση της συνολικής ανταγωνιστικότητας του τομέα· τονίζει ότι η απόδοση μεγαλύτερης έμφασης στα μέτρα που αφορούν την καινοτομία και την προστιθεμένη αξία μπορεί να συμβάλει τα μέγιστα στη βελτίωση των εισοδημάτων των παραγωγών και, ως εκ τούτου, να καταστήσει την ένταξη στις ΟΠ ελκυστικότερη·
63. καλεί την Επιτροπή να τονώσει το καθεστώς ενισχύσεων για την παροχή οπωροκηπευτικών προϊόντων και γάλακτος στα σχολεία, συνεκτιμώντας τη σημασία της προώθησης της υγιούς και ισορροπημένης διατροφής από μικρή ηλικία, και να φέρει σε επαφή τους νέους καταναλωτές με τους τοπικούς παραγωγούς·
64. θεωρεί ότι είναι απαραίτητο να βελτιωθεί η αποτελεσματικότητα των υφιστάμενων κοινοτικών κανονισμών για την προστασία των φυτών κατά της εισαγωγής επιβλαβών οργανισμών από τρίτες χώρες· επισημαίνει ότι, λόγω της ανόδου των εμπορικών συναλλαγών, έχει αυξηθεί η παρουσία των οργανισμών αυτών στην ΕΕ, οι οποίοι συχνά έχουν καταστροφικά αποτελέσματα στον τομέα των οπωροκηπευτικών·
65. θεωρεί ότι οι οργανώσεις παραγωγών, όπως προβλέπεται και σε άλλους τομείς (ελαιοκαλλιέργειες), μπορούν να επιτελούν καθήκοντα διασφάλισης και συντονισμού της συμπληρωματικότητας και της συνοχής μεταξύ των διαφόρων καθεστώτων υποστήριξης της ΕΕ, εξασφαλίζοντας με αυτόν τον τρόπο μεγαλύτερη διαφάνεια στο σύστημα και αποτρέποντας το ενδεχόμενο διπλής χρηματοδότησης·
66. καλεί την Επιτροπή να θεσπίσει κατευθυντήριες γραμμές ή κανόνες πολιτικής που θα διευκρινίζουν τις προϋποθέσεις υπό τις οποίες μπορεί να χορηγείται στις ΟΠ παρέκκλιση από το άρθρο 101 παράγραφος 1 της ΣΛΕΕ βάσει του άρθρου 222 του κανονισμού (ΕΕ) αριθ. 1308/2013, σύμφωνα με το οποίο οι ΟΠ μπορούν να λαμβάνουν μέτρα για τη σταθεροποίηση του οικείου τομέα σε περιόδους σοβαρής ανισορροπίας στις αγορές·
67. τονίζει τη σημασία της ύπαρξης βραχειών αλυσίδων διανομής και καλεί την Επιτροπή και τα κράτη μέλη να ενθαρρύνουν την ανάπτυξη τοπικών αγορών για τη διανομή οπωροκηπευτικών·
68. καλεί την Επιτροπή να εντατικοποιήσει την έρευνα και την παρακολούθηση όσον αφορά τις απειλές που συνιστούν για την παραγωγή οπωροκηπευτικών στην ΕΕ χωροκατακτητικά είδη, όπως η Drosophila suzukii·
69. εκφράζει την αποδοκιμασία του για τις ακόλουθες αδυναμίες που εντοπίστηκαν στη χάραξη ορισμένων εθνικών στρατηγικών: υπερβολικά μεγάλος αριθμός στόχων, έλλειψη συγκεκριμένων προκαθορισμένων ζητουμένων για τους διάφορους στόχους και πολύ χαμηλός βαθμός χρήσης των μέσων πρόληψης και διαχείρισης κρίσεων, κυρίως σε συνάρτηση με την ασφάλιση της συγκομιδής, την προώθηση και την επικοινωνία, και την απόσυρση προϊόντων, ως επί το πλείστον επειδή η χρηματοδότησή τους αποβαίνει εις βάρος άλλων διαρθρωτικών μέτρων και η ενίσχυση για τις αποσύρσεις είναι σε πολλές περιπτώσεις ανεπαρκής, αλλά και λόγω της σημαντικής γραφειοκρατικής επιβάρυνσης· αποδοκιμάζει το γεγονός ότι τα μέσα αυτά μπορούν να αντιμετωπίσουν κρίσεις μόνο σε επιμέρους αγορές και δεν επαρκούν για τη διαχείριση κρίσεων μεγάλης κλίμακας, όπως είναι η τρέχουσα κρίση λόγω του εμπορικού αποκλεισμού της Ρωσίας·
70. θεωρεί αναγκαία τη λήψη προληπτικών μέτρων που θα βοηθούν τις ΟΠ αφενός να κατανοούν και αφετέρου να υπολογίζουν και να εφαρμόζουν σωστά τους προκαθορισμένους δείκτες επιδόσεων, και τονίζει ότι σε πολλές περιπτώσεις ο αριθμός δεικτών επιδόσεων είναι υπέρμετρος, με αποτέλεσμα η διαδικασία να καθίσταται εξαιρετικά δύσκολη, τόσο για τις ΟΠ, όσο και για τη διοίκηση· πιστεύει ότι στο πλαίσιο αυτό θα ήταν πολύ πιο χρήσιμο να υπάρχουν λιγότεροι αλλά ουσιαστικότεροι δείκτες·
71. πιστεύει ότι η υποστήριξη υγιεινότερων διατροφικών συνηθειών συνοδεύεται από καλύτερη κατανόηση της καλλιέργειας και των τρόπων παραγωγής των τροφίμων και, στο πλαίσιο αυτό, στηρίζει τον στόχο της ενίσχυσης της εκπαιδευτικής διάστασης των προγραμμάτων προώθησης της κατανάλωσης λαχανικών, φρούτων και γάλακτος στα σχολεία και ζητεί επίσης να εγκριθεί το συντομότερο ο κανονισμός του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου για την τροποποίηση του κανονισμού (ΕΕ) αριθ. 1308/2013 και του κανονισμού (ΕΕ) αριθ. 1306/2013 όσον αφορά το πρόγραμμα στήριξης για την παροχή οπωροκηπευτικών προϊόντων, μπανανών και γάλακτος στα εκπαιδευτικά ιδρύματα· τονίζει εν προκειμένω τη σημασία της συμμετοχής των ΟΠ στο καθεστώς για την προώθηση της κατανάλωσης φρούτων στα σχολεία, ως τρόπου ενθάρρυνσης μιας βραχείας αλυσίδας εφοδιασμού και της κατανάλωσης τοπικών και εποχιακών οπωροκηπευτικών από τα παιδιά·
72. φρονεί ότι το σημαντικότερο στοιχείο κατά την εξέταση του κλάδου παραγωγής οπωροκηπευτικών είναι η εξέλιξη του εισοδήματος των γεωργών και ζητεί, ως εκ τούτου, από την Επιτροπή να εκπονήσει μελέτη σχετικά με αυτό το ζήτημα ούτως ώστε να διευκρινιστεί εάν τα μέτρα που ελήφθησαν, όπως η ενίσχυση των ΟΠ, ήταν όντως αποτελεσματικά·
73. ζητεί από την Επιτροπή να καταρτίσει επειγόντως σχέδιο για την επαγγελματική ένταξη των νέων στον αγροτικό τομέα, προκειμένου να αποτραπεί η γήρανση του επαγγέλματος και η συνακόλουθη εγκατάλειψη της γης και της παραγωγής·
74. αναθέτει στον Πρόεδρό του να διαβιβάσει το παρόν ψήφισμα στο Συμβούλιο και την Επιτροπή.