Parlament Europejski,

–  uwzględniając projekt decyzji Rady (11667/2012),

–  uwzględniając projekt Protokołu ustalającego uprawnienia do połowów i rekompensatę finansową przewidziane w Umowie o partnerstwie w sprawie połowów między Wspólnotą Europejską a Republiką Gwinei Bissau (11671/2012),

–  uwzględniając wniosek o udzielenie zgody przedstawiony przez Radę na mocy art. 43 oraz art. 218 ust. 6 akapit drugi lit. a) i ust. 7 Traktatu o funkcjonowaniu Unii Europejskiej (C8-0278/2014),

–  uwzględniając swoją rezolucję z dnia 25 października 2012 r. w sprawie sprawozdania UE za rok 2011 w sprawie spójności polityki na rzecz rozwoju(1),

–  uwzględniając sprawozdanie oceniające ex post Protokół w sprawie stosowania Umowy o partnerstwie w sprawie połowów między Unią Europejską a Gwineą Bissau (umowa ramowa FISH/2006/20, szczegółowa konwencja nr 27, wrzesień 2010),

–  uwzględniając swoją rezolucję ustawodawczą z dnia 9 września 2015 r.(2) w sprawie projektu decyzji Rady,

–  uwzględniając art. 99 ust. 1 akapit drugi Regulaminu,

–  uwzględniając sprawozdanie Komisji Rybołówstwa oraz opinię Komisji Rozwoju (A8-0236/2015),

A.  mając na uwadze, że ogólnym celem Protokołu, leżącym w interesie obu stron, jest nasilenie współpracy między UE i Gwineą Bissau w dziedzinie połowów przez stworzenie ram partnerstwa, które pozwolą prowadzić zrównoważoną politykę rybołówstwa, a jednocześnie w odpowiedzialny i zrównoważony sposób eksploatować zasoby rybne w wyłącznej strefie ekonomicznej Gwinei Bissau, a także umożliwią uzyskiwanie odpowiedniej części nadwyżki dostępnych zasobów rybnych zgodnie z interesem flot Unii;

B.  mając na uwadze, że Unia Europejska powinna dołożyć wszelkich starań, aby porozumienia w sprawie zrównoważonego zarządzania rybołówstwem zawarte z państwami trzecimi pozostawały we wspólnym interesie UE i objętych nimi państw trzecich, łącznie z ich ludnością lokalną i sektorem rybołówstwa;

C.  mając na uwadze, że pierwszą umowę w sprawie połowów zawarto między EWG i Gwineą Bissau w 1980 r. oraz mając na uwadze, że od tamtego czasu do 15 czerwca 2012 r. floty państw członkowskich EWG/UE korzystały z możliwości połowu na wodach Gwinei Bissau dzięki kolejnym obowiązującym protokołom w sprawie stosowania umowy;

D.  mając na uwadze, że możliwości połowowe przyznane flotom UE na mocy obowiązującego protokołu to: 3 700 BRT (pojemność rejestrowa brutto) dla trawlerów zamrażalni (krewetki) i 3 500 BRT dla trawlerów zamrażalni (ryby i głowonogi), 28 sejnerów-zamrażalni do połowu tuńczyka i taklowców oraz 12 kliprów tuńczykowych; mając na uwadze, że umowa między UE i Gwineą Bissau w sprawie połowów ma wielkie znaczenie, gdyż jest jedną z nielicznych umów w sprawie połowów zawartych przez UE, która umożliwia dostęp do połowów wielogatunkowych;

E.  mając na uwadze, że kwoty przekazane Gwinei Bissau na mocy tej umowy, zwłaszcza z tytułu rekompensaty za dostęp do zasobów, stanowią ważną pozycję w budżecie tego kraju; mając jednak na uwadze, że w przeszłości transfery dokonywane w ramach współpracy sektorowej były zawieszane z uwagi na pewne trudności z absorpcją pomocy w Gwinei Bissau;

F.  mając na uwadze występujące w Gwinei Bissau braki w dziedzinie rozwoju społeczno-gospodarczego ogólnie, a w sektorze rybołówstwa w szczególności, między innymi w tak istotnych dziedzinach jak szkolenie zawodowe, struktura sektora i uznanie roli kobiet w sektorze;

G.  mając na uwadze, że dotychczasowe wyniki w dziedzinie współpracy sektorowej nie są ogólnie zadowalające; mając jednak na uwadze, że odnotowano poprawę monitorowania, kontroli i nadzoru rybołówstwa, zdolności przeprowadzania kontroli sanitarnych oraz uczestnictwa Gwinei Bissau w regionalnych organizacjach ds. rybołówstwa; mając na uwadze, że nadal istnieją możliwości poprawy, jeśli chodzi o zapewnienie, aby umowa w większym stopniu przyczyniała się do promowania przejrzystości i odpowiedzialności we współpracy sektorowej oraz wspierała zrównoważony rozwój sektora rybołówstwa w Gwinei Bissau, a także branż i działalności z nim powiązanych, tak aby większa część wartości dodanej powstałej w wyniku eksploatacji krajowych zasobów naturalnych pozostawała w Gwinei Bissau;

H.  mając na uwadze, że armatorzy przemysłowi przeładowują lub wyładowują połowy poza terytorium Gwinei Bissau (na przykład w Dakarze lub na Wyspach Kanaryjskich), co jest jedną z przyczyn tego, iż korzyści ekonomiczne z połowów na skalę przemysłową są niewielkie i ograniczone do tworzenia nielicznych miejsc pracy (148 osób lokalnej załogi na mocy poprzedniego protokołu); mając na uwadze, że w 2010 r. w Gwinei Bissau działał tylko jeden zakład przetwórstwa ryb;

I.  mając na uwadze, że mimo pewnych postępów w ostatnim okresie handel produktami rybołówstwa z UE jest utrudniony z powodu niemożności sprostania przez Gwineę Bissau wymogom sanitarnym UE;

J.  mając na uwadze, że połowy NNN (nielegalne, nieraportowane i nieuregulowane) na wodach Gwinei Bissau to problem utrzymujący się od wielu lat; mając na uwadze, że w 2008 i 2009 r. organy krajowe wykryły 58 jednostek pływających działających z naruszeniem przepisów, z których 11 dokonywało połowów bez licencji, a 7 łowiło w strefach zabronionych; mając na uwadze, że choć dokonano pewnych postępów, a Gwinea Bissau wyraźnie posiada pewne zdolności w zakresie kontroli działalności połowowej – w tym grupę obserwatorów i szybkie łodzie patrolowe – wciąż występują braki w systemie nadzoru i kontroli rybołówstwa na wodach terytorialnych Gwinei Bissau;

K.  mając na uwadze, że stwierdzone luki w wiedzy, zarówno jeśli chodzi o wpływ tej umowy na ekosystem morski, jak i zapewnienie, by dostęp był ograniczony do nadwyżek zasobów, których nie są w stanie złowić lokalne floty, a także luki spowodowane brakiem aktualnych danych biologicznych (zwłaszcza po zaprzestaniu połowów na wodach Gwinei Bissau przez floty UE w 2012 r.) powinny stanowić powód do niepokoju i należy im jak najszybciej zaradzić;

L.  mając na uwadze, że Parlament musi być niezwłocznie i w pełni informowany na wszystkich etapach procedur związanych z protokołem i jego odnowieniem;

1.  uważa, że umowa ta ma wielkie znaczenie zarówno dla Gwinei Bissau, jak i flot UE, które prowadzą połowy na wodach tego kraju; uważa w związku z tym rezultaty uzyskane do tej pory w dziedzinie współpracy sektorowej za niezadowalające i zwraca się do Komisji o podjęcie wszelkich niezbędnych działań – przez wdrożenie mechanizmów w celu poprawy przejrzystości, odpowiedzialności i udziału beneficjentów, zwłaszcza społeczności zajmujących się tradycyjnym łodziowym rybołówstwem przybrzeżnym na małą skalę, oraz, w miarę potrzeby, przez zmianę i rozszerzenie elementów umowy dotyczących wsparcia sektorowego, a także znalezienie lepszych, innych sposobów na zwiększenie poziomu absorpcji tego wsparcia – aby odwrócić tendencję obserwowaną w ostatnich dekadach;

2.  stwierdza, że umowa ma wspierać rzeczywiście bardziej zrównoważony rozwój sektora rybołówstwa w Gwinei Bissau, a także branż i działalności z nim powiązanych, zwłaszcza łodziowe rybołówstwo przybrzeżne, mające wielki wkład w zapewnienie bezpieczeństwa żywnościowego i środków do życia lokalnej ludności, zwiększając wartość dodaną pozostającą w Gwinei Bissau w wyniku eksploatacji jej zasobów naturalnych; docenia pozytywne wyniki osiągnięte w ostatnich latach, ale uważa, że konieczne są zdecydowane i nieustające działania, aby osiągnąć zauważalne rezultaty; uważa, że obszary, którym należy udzielić wsparcia, zwłaszcza pomocy technicznej, mogą obejmować: budowę zdolności instytucjonalnych, szkolenie osób zatrudnionych w rybołówstwie, partnerstwa z osobami zajmującymi się tradycyjnym łodziowym rybołówstwem przybrzeżnym i większy nacisk na politykę równouprawnienia płci, tak aby docenić i dowartościować rolę kobiet (dystrybucja i handel rybami, przechowywanie, pierwszy etap przetwórstwa itd.);

3.  uważa, że należy w pełni wykorzystać przewidziane przez protokół możliwości zatrudniania lokalnych marynarzy na pokładach statków UE;

4.  uważa, że należy wzmocnić środki zapobiegające nielegalnym, nieraportowanym i nieuregulowanym połowom w wyłącznej strefie ekonomicznej Gwinei Bissau, w tym przez usprawnione monitorowanie, kontrolę i nadzór dzięki powszechnemu wykorzystaniu satelitarnego systemu monitorowania statków, dzienników połowowych, inspektorów oraz dzięki wprowadzeniu w życie decyzji przez regionalne organizacje ds. rybołówstwa;

5.  utrzymuje, że wsparcie sektorowe udzielane w ramach umowy w sprawie połowów musi być skuteczniej dostosowane do instrumentów finansowania współpracy na rzecz rozwoju, w szczególności Europejskiego Funduszu Rozwoju (EFR);

6.  wzywa Komisję, aby mimo dotychczasowych wysiłków dalej pomagała władzom Gwinei Bissau w poprawie systemu nadzoru i kontroli połowów na wodach Gwinei Bissau z myślą o nasileniu środków służących zwalczaniu połowów NNN;

7.  podkreśla, że przedmiotowa umowa zawiera klauzulę o niedyskryminacji; stwierdza z zadowoleniem, że treść umów połowowych zawartych przez Gwineę Bissau z państwami trzecimi została opublikowana w trakcie negocjacji i jest dostępna do wglądu; zwraca się do Komisji o uważne śledzenie rozwoju tych umów i działalności połowowej na wodach Gwinei;

8.  uważa za pożądane zwiększenie ilości i dokładności danych na temat wszystkich połowów (docelowych i przyłowów) i – bardziej ogólnie – na temat stanu ochrony zasobów rybnych, aby móc lepiej ocenić wpływ umowy na ekosystem morski i na społeczności rybackie; jest także przekonany, że należy pomóc Gwinei Bissau w rozwoju własnych zdolności w zakresie pozyskiwania takich danych; wzywa Komisję do dopilnowania, aby organy nadzorujące stosowanie umowy, w tym wspólny komitet naukowy, działały na bardziej systematycznych i przejrzystych zasadach;

9.  wzywa Komisję do przekazania Parlamentowi protokołów i wniosków z posiedzeń wspólnego komitetu przewidzianego w art. 9 umowy, wieloletniego programu sektorowego, o którym mowa w art. 3 nowego protokołu, oraz ustaleń odnośnych ocen rocznych, jak również protokołów i wniosków z posiedzeń przewidzianych w art. 4 nowego protokołu; wzywa Komisję, aby umożliwiła przedstawicielom Parlamentu udział w posiedzeniach wspólnego komitetu w charakterze obserwatorów oraz by działała na rzecz uczestnictwa społeczności rybackich Gwinei Bissau; ponadto postuluje, aby w ostatnim roku stosowania protokołu oraz przed rozpoczęciem negocjacji w sprawie jego odnowienia Komisja przedłożyła Parlamentowi i Radzie pełne sprawozdanie z jego realizacji, bez zbędnego ograniczania dostępu do tego sprawozdania;

10.  uważa, że Komisja powinna dążyć do uwzględnienia w wieloletnim programie sektorowym przewidzianym w art. 3 protokołu celów prowadzących do faktycznego rozwoju lokalnego rybołówstwa, w szczególności tradycyjnego rybołówstwa przybrzeżnego oraz sektora przetwórstwa ryb, w tym przez zwiększenie liczby wyładunków w Gwinei Bissau, a także rozwoju innej działalności gospodarczej i partnerstw w sektorze rybołówstwa;

11.  uważa, że zważywszy na problem korupcji, wspólny komitet przewidziany w umowie o partnerstwie powinien zapewniać, aby prawidłowe działanie wszystkich mechanizmów przewidzianych w niniejszym protokole nie budziło żadnych zastrzeżeń;

12.  wzywa Komisję i Radę, aby w ramach przysługujących im kompetencji bezzwłocznie i w pełni informowały Parlament na wszystkich etapach procedur związanych z nowym protokołem i jego przedłużeniem zgodnie z art. 13 ust. 2 Traktatu o Unii Europejskiej oraz art. 218 ust. 10 Traktatu o funkcjonowaniu Unii Europejskiej;

13.  zobowiązuje swojego przewodniczącego do przekazania niniejszej rezolucji Parlamentu Radzie, Komisji, jak również rządom i parlamentom państw członkowskich oraz Republiki Gwinei Bissau.

(1) Dz.U. C 72 E z 11.3.2014, s. 21. (2) Teksty przyjęte, P8_TA(2015)0298.