Rezolucja ustawodawcza Parlamentu Europejskiego z dnia 11 marca 2015 r. w sprawie wniosku dotyczącego rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady w sprawie wspólnych reguł przywozu z niektórych państw trzecich (wersja przekształcona) (COM(2014)0323 – C8-0014/2014 – 2014/0168(COD))

P8_TA(2015)0053 A8-0014/2015

(Zwykła procedura ustawodawcza – przekształcenie)

Parlament Europejski,

–  uwzględniając wniosek Komisji przedstawiony Parlamentowi Europejskiemu i Radzie (COM(2014)0323),

–  uwzględniając art. 294 ust. 2 oraz art. 207 ust. 2 Traktatu o funkcjonowaniu Unii Europejskiej, zgodnie z którymi wniosek został przedstawiony Parlamentowi przez Komisję (C8-0014/2014),

–  uwzględniając art. 294 ust. 3 Traktatu o funkcjonowaniu Unii Europejskiej,

–  uwzględniając opinię Europejskiego Komitetu Ekonomiczno-Społecznego z dnia 10 grudnia 2014 r.(1),

–  uwzględniając Porozumienie międzyinstytucjonalne z dnia 28 listopada 2001 r. w sprawie bardziej uporządkowanego wykorzystania techniki przekształcania aktów prawnych(2),

–  uwzględniając pismo Komisji Prawnej z dnia 13 listopada 2014 r. skierowane do Komisji Handlu Międzynarodowego zgodnie z art. 104 ust. 3 Regulaminu,

–  uwzględniając art. 104 i 59 Regulaminu,

–  uwzględniając sprawozdanie Komisji Handlu Międzynarodowego (A8-0014/2015),

A.  mając na uwadze, że grupa konsultacyjna służb prawnych Parlamentu Europejskiego, Rady i Komisji stwierdziła, iż wniosek Komisji nie zawiera żadnych zmian merytorycznych innych niż te określone jako takie we wniosku, oraz mając na uwadze, że w odniesieniu do ujednolicenia niezmienionych przepisów wcześniejszych aktów z tymi zmianami wniosek zawiera proste ujednolicenie istniejących tekstów, bez zmian merytorycznych,

1.  przyjmuje poniższe stanowisko w pierwszym czytaniu;

2.  zwraca się do Komisji o ponowne przedłożenie mu sprawy, jeśli uzna ona za stosowne wprowadzić znaczące zmiany do swojego wniosku lub zastąpić go innym tekstem;

3.  zobowiązuje swojego przewodniczącego do przekazania stanowiska Parlamentu Radzie i Komisji, a także parlamentom narodowym.

Stanowisko Parlamentu Europejskiego przyjęte w pierwszym czytaniu w dniu 11 marca 2015 r. w celu przyjęcia rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2015/... w sprawie wspólnych reguł przywozu z niektórych państw trzecich (wersja przekształcona)

(Jako że pomiędzy Parlamentem i Radą osiągnięte zostało porozumienie, stanowisko Parlamentu odpowiada ostatecznej wersji aktu prawnego, rozporządzenia (UE) 2015/755.)

(1) Dotychczas nieopublikowana w Dzienniku Urzędowym. (2) Dz.U. C 77 z 28.3.2002, s. 1.

Rezolucja ustawodawcza Parlamentu Europejskiego z dnia 11 marca 2015 r. w sprawie wniosku dotyczącego rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady w sprawie niektórych procedur stosowania Układu o stabilizacji i stowarzyszeniu między Wspólnotami Europejskimi i ich państwami członkowskimi, z jednej strony, a Republiką Czarnogóry, z drugiej strony (tekst jednolity) (COM(2014)0374 – C8-0035/2014 – 2014/0190(COD))

P8_TA(2015)0054 A8-0051/2014

(Zwykła procedura ustawodawcza – ujednolicenie)

Parlament Europejski,

–  uwzględniając wniosek Komisji przedłożony Parlamentowi Europejskiemu i Radzie (COM(2014)0374),

–  uwzględniając art. 294 ust. 2 oraz art. 207 ust. 2 Traktatu o funkcjonowaniu Unii Europejskiej, zgodnie z którymi wniosek został przedstawiony przez Komisję (C8-0035/2014),

–  uwzględniając art. 294 ust. 3 Traktatu o funkcjonowaniu Unii Europejskiej,

–  uwzględniając opinię Europejskiego Komitetu Ekonomiczno-Społecznego z dnia 10 grudnia 2014 r.(1),

–  uwzględniając Porozumienie międzyinstytucjonalne z dnia 20 grudnia 1994 r. w sprawie szybszej metody pracy nad urzędową kodyfikacją tekstów prawnych(2),

–  uwzględniając art. 103 i 59 Regulaminu,

–  uwzględniając sprawozdanie Komisji Prawnej (A8-0051/2014),

A.  mając na uwadze opinię konsultacyjnej grupy roboczej służb prawnych Parlamentu Europejskiego, Rady i Komisji, zgodnie z którą przedmiotowy wniosek ogranicza się do zwykłego ujednolicenia istniejących tekstów, bez zmiany co do istoty;

1.  przyjmuje poniższe stanowisko w pierwszym czytaniu;

2.  zobowiązuje swojego przewodniczącego do przekazania stanowiska Parlamentu Radzie i Komisji, a także parlamentom narodowym.

Stanowisko Parlamentu Europejskiego przyjęte w pierwszym czytaniu w dniu 11 marca 2015 r. w celu przyjęcia rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2015/.. w sprawie procedur dotyczących stosowania Układu o stabilizacji i stowarzyszeniu między Wspólnotami Europejskimi i ich państwami członkowskimi, z jednej strony, a Republiką Czarnogóry, z drugiej strony (tekst jednolity)

(Jako że pomiędzy Parlamentem i Radą osiągnięte zostało porozumienie, stanowisko Parlamentu odpowiada ostatecznej wersji aktu prawnego, rozporządzenia (UE) 2015/752.)

(1) Dotychczas nieopublikowana w Dzienniku Urzędowym. (2) Dz.U. C 102 z 4.4.1996, s. 2.

Rezolucja ustawodawcza Parlamentu Europejskiego z dnia 11 marca 2015 r. w sprawie wniosku dotyczącego rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady otwierającego i ustalającego zarządzanie niektórymi unijnymi kontyngentami taryfowymi na wysokiej jakości wołowinę oraz na wieprzowinę, mięso drobiowe, pszenicę i mieszankę żyta z pszenicą, otręby, śrutę i inne pozostałości (tekst jednolity) (COM(2014)0594 – C8-0169/2014 – 2014/0276(COD))

P8_TA(2015)0055 A8-0052/2014

(Zwykła procedura ustawodawcza – ujednolicenie)

Parlament Europejski,

–  uwzględniając wniosek Komisji przedłożony Parlamentowi Europejskiemu i Radzie (COM(2014)0594),

–  uwzględniając art. 294 ust. 2 oraz art. 207 ust. 2 Traktatu o funkcjonowaniu Unii Europejskiej, zgodnie z którymi wniosek został przedstawiony przez Komisję (C8–0169/2014),

–  uwzględniając art. 294 ust. 3 Traktatu o funkcjonowaniu Unii Europejskiej,

–  uwzględniając opinię Europejskiego Komitetu Ekonomiczno-Społecznego z dnia 10 grudnia 2014 r.(1),

–  uwzględniając Porozumienie międzyinstytucjonalne z dnia 20 grudnia 1994 r. w sprawie szybszej metody pracy nad urzędową kodyfikacją tekstów prawnych(2),

–  uwzględniając art. 103 i 59 Regulaminu,

–  uwzględniając sprawozdanie Komisji Prawnej (A8-0052/2014),

A.  mając na uwadze opinię konsultacyjnej grupy roboczej służb prawnych Parlamentu Europejskiego, Rady i Komisji, zgodnie z którą przedmiotowy wniosek ogranicza się do zwykłego ujednolicenia istniejących tekstów, bez zmiany co do istoty;

1.  przyjmuje poniższe stanowisko w pierwszym czytaniu;

2.  zobowiązuje swojego przewodniczącego do przekazania stanowiska Parlamentu Radzie i Komisji, a także parlamentom narodowym.

Stanowisko Parlamentu Europejskiego przyjęte w pierwszym czytaniu w dniu 11 marca 2015 r. w celu przyjęcia rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2015/.. otwierającego i ustalającego zarządzanie niektórymi unijnymi kontyngentami taryfowymi na wysokiej jakości wołowinę oraz na wieprzowinę, mięso drobiowe, pszenicę i mieszankę żyta z pszenicą, otręby, śrutę i inne pozostałości (tekst jednolity)

(Jako że pomiędzy Parlamentem i Radą osiągnięte zostało porozumienie, stanowisko Parlamentu odpowiada ostatecznej wersji aktu prawnego, rozporządzenia (UE) 2015/754.)

(1) Dotychczas nieopublikowana w Dzienniku Urzędowym. (2) Dz.U. C 102 z 4.4.1996, s. 2.

Rezolucja ustawodawcza Parlamentu Europejskiego z dnia 11 marca 2015 r. w sprawie wniosku dotyczącego rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady w sprawie przywozu do Unii produktów rolnych pochodzących z Turcji (tekst jednolity) (COM(2014)0586 – C8-0166/2014 – 2014/0272(COD))

P8_TA(2015)0056 A8-0048/2014

(Zwykła procedura ustawodawcza – ujednolicenie)

Parlament Europejski,

–  uwzględniając wniosek Komisji przedłożony Parlamentowi Europejskiemu i Radzie (COM(2014)0586),

–  uwzględniając art. 294 ust. 2 oraz art. 207 ust. 2 Traktatu o funkcjonowaniu Unii Europejskiej, zgodnie z którymi wniosek został przedstawiony przez Komisję (C8-0166/2014),

–  uwzględniając art. 294 ust. 3 Traktatu o funkcjonowaniu Unii Europejskiej,

–  uwzględniając opinię Europejskiego Komitetu Ekonomiczno-Społecznego z dnia 10 grudnia 2014 r.(1),

–  uwzględniając Porozumienie międzyinstytucjonalne z dnia 20 grudnia 1994 r. w sprawie szybszej metody pracy nad urzędową kodyfikacją tekstów prawnych(2),

–  uwzględniając art. 103 i 59 Regulaminu,

–  uwzględniając sprawozdanie Komisji Prawnej (A8-0048/2014),

A.  mając na uwadze opinię konsultacyjnej grupy roboczej służb prawnych Parlamentu Europejskiego, Rady i Komisji, zgodnie z którą przedmiotowy wniosek ogranicza się do zwykłego ujednolicenia istniejących tekstów, bez zmiany co do istoty;

1.  przyjmuje poniższe stanowisko w pierwszym czytaniu;

2.  zobowiązuje swojego przewodniczącego do przekazania stanowiska Parlamentu Radzie i Komisji, a także parlamentom narodowym.

Stanowisko Parlamentu Europejskiego przyjęte w pierwszym czytaniu w dniu 11 marca 2015 r. w celu przyjęcia rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2015/.. w sprawie przywozu do Unii produktów rolnych pochodzących z Turcji (tekst jednolity)

(Jako że pomiędzy Parlamentem i Radą osiągnięte zostało porozumienie, stanowisko Parlamentu odpowiada ostatecznej wersji aktu prawnego, rozporządzenia (UE) 2015/753.)

(1) Dotychczas nieopublikowana w Dzienniku Urzędowym. (2) Dz.U. C 102 z 4.4.1996, s. 2.

Rezolucja ustawodawcza Parlamentu Europejskiego z dnia 11 marca 2015 r. w sprawie wniosku dotyczącego rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady zawieszającego niektóre koncesje związane z przywozem do Unii produktów rolnych pochodzących z Turcji (tekst jednolity) (COM(2014)0593 – C8-0170/2014 – 2014/0275(COD))

P8_TA(2015)0057 A8-0050/2014

(Zwykła procedura ustawodawcza – ujednolicenie)

Parlament Europejski,

–  uwzględniając wniosek Komisji przedłożony Parlamentowi Europejskiemu i Radzie (COM(2014)0593),

–  uwzględniając art. 294 ust. 2 oraz art. 207 ust. 2 Traktatu o funkcjonowaniu Unii Europejskiej, zgodnie z którymi wniosek został przedstawiony przez Komisję (C8-0170/2014),

–  uwzględniając art. 294 ust. 3 Traktatu o funkcjonowaniu Unii Europejskiej,

–  uwzględniając opinię Europejskiego Komitetu Ekonomiczno-Społecznego z dnia 10 grudnia 2014 r.(1),

–  uwzględniając Porozumienie międzyinstytucjonalne z dnia 20 grudnia 1994 r. w sprawie szybszej metody pracy nad urzędową kodyfikacją tekstów prawnych(2),

–  uwzględniając art. 103 i 59 Regulaminu,

–  uwzględniając sprawozdanie Komisji Prawnej (A8-0050/2014),

A.  mając na uwadze opinię konsultacyjnej grupy roboczej służb prawnych Parlamentu Europejskiego, Rady i Komisji, zgodnie z którą przedmiotowy wniosek ogranicza się do zwykłego ujednolicenia istniejących tekstów, bez zmiany co do istoty;

1.  przyjmuje poniższe stanowisko w pierwszym czytaniu;

2.  zobowiązuje swojego przewodniczącego do przekazania stanowiska Parlamentu Radzie i Komisji, a także parlamentom narodowym.

Stanowisko Parlamentu Europejskiego przyjęte w pierwszym czytaniu w dniu 11 marca 2015 r. w celu przyjęcia rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2015/... zawieszającego niektóre koncesje związane z przywozem do Unii produktów rolnych pochodzących z Turcji (tekst jednolity)

(Jako że pomiędzy Parlamentem i Radą osiągnięte zostało porozumienie, stanowisko Parlamentu odpowiada ostatecznej wersji aktu prawnego, rozporządzenia (UE) 2015/756.)

(1) Dotychczas nieopublikowana w Dzienniku Urzędowym. (2) Dz.U. C 102 z 4.4.1996, s. 2.

Rezolucja ustawodawcza Parlamentu Europejskiego z dnia 11 marca 2015 r. w sprawie projektu decyzji Rady dotyczącej przyjęcia, w imieniu Unii Europejskiej, zmienionego Porozumienia w sprawie powołania Generalnej Komisji Rybołówstwa Morza Śródziemnego (14993/2014 – C8-0027/2015 – 2014/0274(NLE))

P8_TA(2015)0058 A8-0038/2015

(Zgoda)

Parlament Europejski,

–  uwzględniając projekt decyzji Rady (14993/2014),

–  uwzględniając projekt zmienionego Porozumienia o powołaniu Generalnej Komisji Rybołówstwa Morza Śródziemnego (15458/2014),

–  uwzględniając wniosek o wyrażenie zgody przedstawiony przez Radę na podstawie art. 43 ust. 2 oraz art. 218 ust. 6 akapit drugi lit. a) Traktatu o funkcjonowaniu Unii Europejskiej (C8-0027/2015),

–  uwzględniając art. 99 ust. 1 akapit pierwszy i trzeci oraz art. 99 ust. 2 i art. 108 ust. 7 Regulaminu,

–  uwzględniając zalecenie Komisji Rybołówstwa (A8-0038/2015),

1.  wyraża zgodę na zawarcie zmienionego porozumienia;

2.  zobowiązuje swojego przewodniczącego do przekazania stanowiska Parlamentu Radzie, Komisji, jak również rządom i parlamentom państw członkowskich oraz Generalnej Komisji Rybołówstwa Morza Śródziemnego.

Decyzja Parlamentu Europejskiego z dnia 11 marca 2015 r. w sprawie wniosku o uchylenie immunitetu Theodorosa Zagorakisa (2015/2048(IMM))

P8_TA(2015)0059 A8-0044/2015

Parlament Europejski,

–  uwzględniając wniosek o uchylenie immunitetu Theodorosa Zagorakisa przekazany przez zastępcę prokuratora Sądu Najwyższego Grecji w dniu 19 grudnia 2014 r. i ogłoszony na posiedzeniu plenarnym w dniu 28 stycznia 2015 r., w związku ze sprawą E2010/3844 toczącą się przed sądem karnym do spraw wykroczeń w Salonikach orzekającym w składzie jednoosobowym,

–  po rezygnacji Theodorosa Zagorakisa z prawa do udzielenia wyjaśnień przysługującego mu na mocy art. 9 ust 5 Regulaminu,

–  uwzględniając art. 8 i 9 Protokołu (nr 7) w sprawie przywilejów i immunitetów Unii Europejskiej, jak również art. 6 ust. 2 Aktu z dnia 20 września 1976 r. dotyczącego wyborów przedstawicieli do Parlamentu Europejskiego w powszechnych wyborach bezpośrednich,

–  uwzględniając wyroki Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej z dni: 12 maja 1964 r., 10 lipca 1986 r., 15 i 21 października 2008 r., 19 marca 2010 r. i 6 września 2011 r.(1),

–  uwzględniając art. 62 Konstytucji Republiki Greckiej,

–  uwzględniając art. 5 ust. 2, art. 6 ust. 1 oraz art. 9 Regulaminu,

–  uwzględniając sprawozdanie Komisji Prawnej (A8-0044/2015),

A.  mając na uwadze, że zastępca prokuratora Sądu Najwyższego Grecji wystąpił z wnioskiem o uchylenie immunitetu posła do Parlamentu Europejskiego Theodorosa Zagorakisa w związku z możliwością nałożenia kary za domniemane popełnienie przez niego czynu karalnego;

B.  mając na uwadze, że zgodnie z art. 9 Protokołu (nr 7) w sprawie przywilejów i immunitetów Unii Europejskiej posłowie do Parlamentu Europejskiego korzystają na terytorium swojego państwa z immunitetów przyznawanych członkom parlamentu ich państwa;

C.  mając na uwadze, że zgodnie z art. 62 Konstytucji Republiki Greckiej członek parlamentu – bez zgody parlamentu – nie może w czasie kadencji być ścigany, zatrzymany lub aresztowany ani też nie można w żaden inny sposób ograniczyć jego wolności;

D.  mając na uwadze, że Theodorosowi Zagorakisowi zarzuca się nieumyślne spowodowanie uszkodzenia ciała i naruszenie przepisów bezpieczeństwa w miejscu pracy;

E.  mając na uwadze, że postępowanie karne dotyczy wypadku przy pracy z dnia 13 maja 2010 r. z udziałem pracownika klubu piłkarskiego PAOK na stadionie tego klubu w Salonikach i toczy się przeciw Theodorosowi Zagorakisowi jako prezesowi i prawnemu przedstawicielowi klubu;

F.  mając na uwadze, że zarzucany czyn nie ma żadnego związku z wykonywaniem przez Theodorosa Zagorakisa mandatu posła do Parlamentu Europejskiego, lecz z pełnieniem przez niego funkcji prezesa klubu piłkarskiego PAOK;

G.  mając na uwadze, że postępowanie karne nie dotyczy opinii wyrażonej w czasie wykonywania obowiązków posła do Parlamentu Europejskiego ani stanowiska zajętego w głosowaniu w rozumieniu art. 8 Protokołu (nr 7) w sprawie przywilejów i immunitetów Unii Europejskiej;

H.  mając na uwadze, że nie istnieją podstawy do założenia, jakoby postępowanie opierało się na zamiarze zaszkodzenia politycznej działalności posła (fumus persecutionis), ponieważ wszczęto je kilka lat przed objęciem przez niego mandatu posła;

1.  podejmuje decyzję o uchyleniu immunitetu Theodorosa Zagorakisa;

2.  zobowiązuje swojego przewodniczącego do niezwłocznego przekazania niniejszej decyzji oraz sprawozdania właściwej komisji prokuratorowi Sądu Najwyższego Grecji.

(1) Wyrok z dnia 12 maja 1964 r. w sprawie 101/63 Wagner przeciwko Fohrmann i Krier, Zb.Orz. [1964] s. 419; wyrok z dnia 10 lipca 1986 r. w sprawie 149/85 Wybot przeciwko Faure i inni, Zb.Orz. [1986] s. 2403; wyrok z dnia 15 października 2008 r. w sprawie T‑345/05 Mote przeciwko Parlamentowi, Zb.Orz. [2008] s. II‑2849; wyrok z dnia 21 października 2008 r. w sprawach połączonych C-200/07 i C-201/07 Marra przeciwko De Gregorio i Clemente, Zb.Orz. [2008] s. I‑7929; wyrok z dnia 19 marca 2010 r. w sprawie T‑42/06 Gollnisch przeciwko Parlamentowi, Zb.Orz. [2010] s. II‑1135; wyrok z dnia 6 września 2011 r. w sprawie C‑163/10 przeciwko Patriciello, Zb.Orz. s. I‑7565.

Decyzja Parlamentu Europejskiego z dnia 11 marca 2015 r. w sprawie wniosku o uchylenie immunitetu Sergeia Stanisheva (2014/2259(IMM))

P8_TA(2015)0060 A8-0045/2015

Parlament Europejski,

–  uwzględniając wniosek o uchylenie immunitetu Sergeia Stanisheva, przekazany przez prokuratora generalnego Republiki Bułgarii w dniu 24 listopada 2014 r. w związku z postępowaniem sądowym zawisłym się przed Sądem dla miasta Sofii (nr ref. CCAN No C-280/2013) i ogłoszony na posiedzeniu plenarnym w dniu 15 grudnia 2014 r.,

–  po wysłuchaniu wyjaśnień S. Stanisheva zgodnie z art. 9 ust. 5 Regulaminu,

–  uwzględniając art. 8 i 9 Protokołu nr 7 do Traktatu o funkcjonowaniu Unii Europejskiej w sprawie przywilejów i immunitetów Unii Europejskiej, jak również art. 6 ust. 2 Aktu dotyczącego wyborów przedstawicieli do Parlamentu Europejskiego w powszechnych wyborach bezpośrednich z dnia 20 września 1976 r.,

–  uwzględniając wyroki Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej z dni: 12 maja 1964 r., 10 lipca 1986 r., 15 i 21 października 2008 r., 19 marca 2010 r., 6 września 2011 r. oraz 17 stycznia 2013 r.(1),

–  uwzględniając art. 70 Konstytucji Republiki Bułgarii,

–  uwzględniając art. 5 ust. 2, art. 6 ust. 1 oraz art. 9 Regulaminu,

–  uwzględniając sprawozdanie Komisji Prawnej (A8-0045/2015),

A.  mając na uwadze, że prokurator generalny Republiki Bułgarii przekazał wniosek Prokuratury w Sofii o zezwolenie na kontynuację postępowania karnego przeciwko Sergeiowi Stanishevowi w odniesieniu do przestępstwa podlegającego art. 358 ust. 1, w związku z art. 26 ust. 1 bułgarskiego Kodeksu Karnego;

B.  mając na uwadze, że zgodnie z art. 8 Protokołu w sprawie przywilejów i immunitetów Unii Europejskiej wobec członków Parlamentu Europejskiego nie można prowadzić dochodzenia, postępowania sądowego, ani też ich zatrzymywać z powodu ich opinii lub stanowiska zajętego przez nich w głosowaniu w czasie wykonywania przez nich obowiązków służbowych;

C.  mając na uwadze, że zgodnie z art. 9 Protokołu o przywilejach i immunitetach Unii Europejskiej posłowie do Parlamentu Europejskiego korzystają na terytorium swojego państwa z immunitetów przyznawanych posłom do parlamentu ich państwa;

D.  mając na uwadze, że na mocy art. 70 ust. 1 Konstytucji Republiki Bułgarii posła do Zgromadzenia Narodowego nie można zatrzymać ani wszcząć przeciw niemu postępowania karnego, chyba że popełnił on przestępstwo o charakterze ogólnym, zaś w takich przypadkach wymagana jest zgoda Zgromadzenia Narodowego lub, jeśli trwają wakacje parlamentarne, przewodniczącego Zgromadzenia Narodowego, poza przypadkami zatrzymania in flagrante delicto; mając na uwadze, że na mocy art. 70 ust. 2 Konstytucji Republiki Bułgarii zgoda na wszczęcie postępowania karnego nie jest wymagana, gdy poseł do Zgromadzenia Narodowego udzielił na nie zgody na piśmie;

E.  mając na uwadze, że tylko Parlament może podjąć decyzję o uchyleniu lub odmowie uchylenia immunitetu w danym przypadku; mając na uwadze, że Parlament może w uzasadnionym stopniu wziąć pod uwagę stanowisko danego posła przy podejmowaniu decyzji o uchyleniu lub odmowie uchylenia jego immunitetu(2);

F.  mając na uwadze, że zarzucany czyn nie ma bezpośredniego, oczywistego związku z wykonywaniem przez S. Stanisheva mandatu posła do Parlamentu Europejskiego ani nie stanowi opinii lub stanowiska zajętego przezeń w głosowaniu w czasie wykonywania obowiązków służbowych posła do Parlamentu Europejskiego do celów zastosowania art. 8 protokołu nr 7 w sprawie przywilejów i immunitetów Unii Europejskiej;

G.  mając na uwadze, że wstępne dochodzenie przeciw Sergeiowi Stanishevowi rozpoczęło się na długo, zanim został on posłem do Parlamentu Europejskiego, oraz że przedmiotowe postępowanie nie jest zatem w żaden sposób powiązane z pełnioną przez niego funkcją posła do Parlamentu Europejskiego;

H.  mając na uwadze, że Sergei Stanishev – najpierw jako premier, a następnie jako członek Zgromadzenia Narodowego – przedłożył przewodniczącemu Zgromadzenia Narodowego dwa oświadczenia pisemne, w których zgodził się na wszczęcie przeciw niemu postępowania karnego zgodnie z art. 70 ust. 2 Konstytucji Republiki Bułgarii;

I.  mając na uwadze, że w tym przypadku Parlament nie znalazł dowodów wskazujących na zaistnienie fumus persecutionis, czyli wystarczająco poważnego i precyzyjnego podejrzenia, że sprawę wniesiono z zamiarem zaszkodzenia politycznej działalności danego posła;

1.  podejmuje decyzję o uchyleniu immunitetu Sergeia Stanisheva;

2.  zobowiązuje swojego przewodniczącego do niezwłocznego przekazania niniejszej decyzji oraz sprawozdania właściwej komisji, właściwym organom Republiki Bułgarii oraz Sergeiowi Stanishevowi.

(1) Wyrok w sprawie 101/63 Wagner vs Fohrmann i Krier, Zb.Orz., EU:C:1964:28; wyrok w sprawie 149/85 Wybot vs Faure i in., Zb.Orz., EU:C:1986:310; wyrok w sprawie T-345/05 Mote vs Parlament, Zb.Orz., EU:T:2008:440; wyrok w sprawach połączonych C-200/07 i C-201/07 Marra vs De Gregorio i Clemente, Zb.Orz., EU:C:2008:579; wyrok w sprawie T-42/06 Mote vs Parlament, Zb.Orz., EU:T:2010:102; wyrok w sprawie C-163/10 Patriciello, Zb.Orz., EU:C:2011:543; wyrok w sprawach połączonych T-346/11 i T-347/11 Gollnisch vs. Parlament, Zb.Orz., EU:T:2013:23. (2) Sprawa T-345/05, Mote vs Parlament (przywołana powyżej), pkt 28.

Rezolucja Parlamentu Europejskiego z dnia 11 marca 2015 r. w sprawie ogólnych wytycznych dotyczących przygotowania budżetu na rok 2016: sekcja 3 – Komisja (2015/2008(BUD))

P8_TA(2015)0061 A8-0027/2015

Parlament Europejski,

–  uwzględniając art. 312 i 314 Traktatu o funkcjonowaniu Unii Europejskiej,

–  uwzględniając art. 106a Traktatu ustanawiającego Europejską Wspólnotę Energii Atomowej,

–  uwzględniając rozporządzenie Rady (UE, Euratom) nr 1311/2013 z dnia 2 grudnia 2013 r. określające wieloletnie ramy finansowe na lata 2014–2020(1),

–  uwzględniając Porozumienie międzyinstytucjonalne z dnia 2 grudnia 2013 r. pomiędzy Parlamentem Europejskim, Radą i Komisją w sprawie dyscypliny budżetowej, współpracy w kwestiach budżetowych i należytego zarządzania finansami(2),

–  uwzględniając rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (UE, Euratom) nr 966/2012 z dnia 25 października 2012 r. w sprawie zasad finansowych mających zastosowanie do budżetu ogólnego Unii oraz uchylające rozporządzenie Rady (WE, Euratom) nr 1605/2002(3),

–  uwzględniając swoją rezolucję z dnia 17 grudnia 2014 r. w sprawie stanowiska Rady dotyczącego nowego projektu budżetu ogólnego Unii Europejskiej na rok budżetowy 2015(4),

–  uwzględniając budżet ogólny Unii Europejskiej na rok budżetowy 2015(5) oraz sześć dotyczących go wspólnych oświadczeń uzgodnionych między Parlamentem, Radą i Komisją, jak i trzy oświadczenia jednostronne,

–  uwzględniając komunikat w sprawie planu inwestycyjnego dla Europy, który Komisja przyjęła w dniu 26 listopada 2014 r. (COM(2014)0903), a także wniosek dotyczący rozporządzenia w sprawie Europejskiego Funduszu na rzecz Inwestycji Strategicznych przyjęty przez Komisję w dniu 13 stycznia 2015 r. (COM(2015)0010),

–  uwzględniając tytuł II rozdział 8 Regulaminu,

–  uwzględniając sprawozdanie Komisji Budżetowej (A8-0027/2015),

A.  mając na uwadze, że budżet UE jest przede wszystkim budżetem inwestycyjnym o silnym efekcie mnożnikowym oraz katalizatorem wzrostu gospodarczego, konkurencyjności i tworzenia miejsc pracy w całej Unii; mając na uwadze, że ułatwia on wdrażanie programów i projektów, których realizacja byłaby bez niego trudna lub niemożliwa, a także zapewnia strategiczne inwestycje w działania o europejskiej wartości dodanej, gdyż łączy zasoby i umożliwia uzyskiwanie efektów skali; mając na uwadze, że budżet UE ma wymierny pozytywny wpływ na życie obywateli; mając na uwadze, że budżet UE odgrywa kluczową rolę w zmniejszaniu rozbieżności między regionami Europy i zapewnianiu inwestycji w obszarach, w których są one najbardziej potrzebne;

B.  mając na uwadze, że w wyniku kryzysu gospodarczego i finansowego poziom inwestycji w UE znacznie się obniżył, a różnice w rozwoju pomiędzy poszczególnymi regionami UE pogłębiły się; mając na uwadze, że z uwagi na utrzymujące się ograniczenia gospodarcze i budżetowe na szczeblu państw członkowskich budżet UE odgrywa kluczową rolę we wspieraniu konkurencyjności oraz podnoszeniu stopnia spójności gospodarczej, społecznej i terytorialnej w Unii;

C.  mając na uwadze, że budżet UE nie może sprostać stawianym przed nim zadaniom, jeżeli kwestionuje się jego dobrą kondycję, uczciwość i wiarygodność; mając na uwadze, że wszystkie zobowiązania stanowiące część wieloletnich ram finansowych na lata 2014–2020 muszą być w pełni respektowane, a liczne problemy, które nagromadziły się w ciągu ostatnich lat, zwłaszcza bezprecedensowa kwota niezapłaconych faktur na koniec roku 2014, bezzwłocznie rozwiązane; mając na uwadze, że nagromadzenie niezapłaconych faktur powoduje opóźnienia w realizacji programów i funduszy europejskich ze szkodą w pierwszej kolejności dla obywateli europejskich; mając na uwadze, że opóźnienia w płatnościach strukturalnych wiążą się również z kwestią wprowadzenia odsetek od zaległych należności, ponieważ wspólnoty terytorialne muszą pozyskiwać na rynkach finansowych środki na wstępne sfinansowanie udziału Unii Europejskiej; podkreśla, że umorzenie nie jest rozwiązaniem kryzysu płatności; przypomina, że zgodnie z art. 310 TFUE dochody i wydatki wykazane w budżecie UE muszą się równoważyć;

D.  mając na uwadze, że rok 2016 będzie rokiem, w którym w pełni rozpocznie się realizacja nowych programów UE przewidzianych w wieloletnich ramach finansowych na lata 2014–2020 oraz śródokresowy przegląd wieloletnich ram finansowych;

Powrót na ścieżkę wzrostu gospodarczego – zatrudnienie, przedsiębiorstwa i przedsiębiorczość na rzecz inteligentnego i trwałego wzrostu gospodarczego w Unii Europejskiej sprzyjającego włączeniu społecznemu

1.  podkreśla potencjał i wartość dodaną budżetu UE, jeżeli chodzi o tworzenie miejsc pracy oraz rozwój przedsiębiorstw i przedsiębiorczości na rzecz inteligentnego i trwałego wzrostu gospodarczego w całej Unii sprzyjającego włączeniu społecznemu; w tym kontekście podkreśla również wkład budżetu UE w spójność gospodarczą, społeczną i terytorialną oraz wynikające zeń wsparcie na rzecz badań naukowych i rozwojowych, a także możliwości, jakie transformacja energetyki i wzajemne połączenia stwarzają dla wzrostu i zatrudnienia; przyznaje, że wiele programów UE, w tym Horyzont 2020, COSME, Erasmus+ i inicjatywa na rzecz zatrudnienia ludzi młodych, bezpośrednio przyczynia się do realizacji wyznaczonych celów; oczekuje, że Komisja nada takim ukierunkowanym na wzrost programom i instrumentom priorytetowe znaczenie w projekcie budżetu na 2016 r., aby zapewnić na nie niezbędne środki;

2.  przypomina, że w UE jest ponad 20 mln małych i średnich przedsiębiorstw oraz że przypada na nie 99 % działalności gospodarczej; uważa, że korzystne warunki prowadzenia działalności gospodarczej i rozwój kultury przedsiębiorczości, w tym powstanie godnych miejsc pracy w UE, mogłyby przywrócić małym i średnim przedsiębiorstwom ich – osłabioną w wyniku kryzysu gospodarczego – rolę jako głównego źródła zatrudnienia w Unii; podkreśla w tym kontekście potrzebę ułatwienia zakładania i prowadzenia nowych przedsiębiorstw w UE poprzez łączenie przedsiębiorców i wspieranie nowych projektów; uważa, że wraz z uproszczeniami ustawodawczymi i ograniczaniem biurokracji należy w pełni wykorzystać instrumenty finansowe dostępne w ramach programu COSME, aby pomóc małym i średnim przedsiębiorstwom w osiągnięciu tego celu i wspierać je poprzez ułatwienie im w szczególności dostępu do rynków i kredytów; podkreśla duże możliwości, jakie małym i średnim przedsiębiorstwom oraz spółkom o średniej kapitalizacji daje Europejski Fundusz na rzecz Inwestycji Strategicznych;

3.  podkreśla, że za pośrednictwem europejskich funduszy strukturalnych i inwestycyjnych wydaje się największą część środków z budżetu UE przeznaczonych na inwestycje oraz że mają one decydujące znaczenie dla tworzenia miejsc pracy i pobudzania wzrostu oraz dla konkurencyjności i innowacji; podkreśla, że polityka spójności UE odgrywała zasadniczą rolę w utrzymaniu inwestycji publicznych w kluczowych obszarach gospodarki i że uzyskała w tych obszarach widoczne wyniki, dzięki którym państwa członkowskie i regiony są w stanie przezwyciężyć obecny kryzys i zrealizować cele strategii Europa 2020; wzywa Komisję i państwa członkowskie do uczynienia wszystkiego, co w ich mocy, aby w najbliższych miesiącach sprawnie przyjąć pozostałe programy operacyjne, dzięki czemu w 2016 r. ich realizacja będzie się odbywać w normalnym tempie;

4.  wyraża zaniepokojenie kwestią finansowania inicjatywy na rzecz zatrudnienia ludzi młodych od 2016 r., gdyż wszystkie środki finansowe w ramach tego programu skoncentrowano na latach 2014–2015; podkreśla, że walkę z bezrobociem młodzieży należy jeszcze bardziej nasilić oraz że niezbędne jest rozważenie w tym celu wszelkich możliwości finansowania; w związku z tym przypomina, że rok 2016 będzie pierwszym rokiem, w którym łączny margines na zobowiązania, przewidziany w rozporządzeniu w sprawie wieloletnich ram finansowych na lata 2014−2020, zostanie przeznaczony poza pułapami ustanowionymi w wieloletnich ramach finansowych na lata 2016−2020 na cele polityczne związane ze wzrostem gospodarczym i zatrudnieniem, w szczególności z zatrudnieniem ludzi młodych; wzywa Komisję do określenia przyczyn opóźnień w realizacji tego programu oraz do współpracy z państwami członkowskimi, aby zadbać o pełne wykorzystanie funduszu;

5.  podkreśla znaczenie mobilności transgranicznej jako środka umożliwiającego Europie korzystanie z różnorodności kwalifikacji obywateli przy jednoczesnym rozszerzaniu oferty szkoleniowej i możliwości zatrudnienia dla przedstawicieli wszystkich pokoleń; jest zdania, że udane programy na rzecz mobilności, które stały się już wzorcem, takie jak Erasmus+, są korzystne zarówno dla samych zainteresowanych, jak i dla gospodarki, wobec czego należy je w pełni wykorzystywać; przypomina w tym kontekście, że zawsze należy uwzględniać społeczne aspekty mobilności oraz że mobilność jest tylko jednym z możliwych narzędzi zwalczania bezrobocia i nie powinna być środkiem ostatecznym;

6.  przypomina, że oszustwa podatkowe i unikanie płacenia podatków to zjawiska mające negatywny wpływ na gospodarkę państw członkowskich, a w konsekwencji na budżet UE; podkreśla w szczególności, że wszelkie nadużycia w zakresie podatku VAT, takie jak tzw. karuzela podatkowa, mają bezpośredni wpływ na dochody UE; zwraca się do Komisji o wzmocnienie programów UE uzupełniających działania państw członkowskich w tej dziedzinie;

7.  z zadowoleniem przyjmuje wprowadzenie kryteriów ekologicznego rozwoju do budżetu UE; uważa, że strategie polityczne UE powinny wydatnie przyczyniać się do realizacji uzgodnionych celów w walce ze zmianami klimatu, w dziedzinie promowania energii ze źródeł odnawialnych i wydajności energetycznej oraz w zakresie ochrony środowiska i bioróżnorodności; jest zdania, że są to kluczowe wyzwania średnio- i długoterminowe o charakterze globalnym, o których nie należy zapominać;

Budżet UE a plan inwestycyjny

8.  z zadowoleniem przyjmuje, jako pierwszy krok, plan inwestycyjny przedstawiony przez Komisję w celu zrekompensowania deficytu w inwestycjach publicznych i prywatnych wynikających ze zmniejszenia wydatków publicznych w kontekście kryzysu gospodarczego i finansowego, który może umożliwić zgromadzenie kwoty 315 mld EUR na inwestycje w infrastrukturę, edukację i badania naukowe, a także małe i średnie przedsiębiorstwa oraz spółki o średniej kapitalizacji; zwraca uwagę, że budżet UE ma stanowić trzon tego planu inwestycyjnego, gdyż to z niego będzie pochodzić fundusz gwarancyjny w kwocie 8 mld EUR w środkach na zobowiązania i płatności w celu zasilenia Europejskiego Funduszu na rzecz Inwestycji Strategicznych; uważa, że wkład z budżetu UE powinien umożliwić osiągnięcie wysokiego zwrotu dzięki większemu efektowi mnożnikowemu; potwierdza swoją chęć drobiazgowego przeanalizowania sposobu, w jaki zobowiązania finansowe UE i EBI na rzecz ustanowienia Europejskiego Funduszu na rzecz Inwestycji Strategicznych przekładają się na budżet;

9.  podkreśla dodatkowy i uzupełniający charakter proponowanego planu inwestycyjnego i budżetu UE, a także wspólne dla tych instrumentów zobowiązanie do pobudzania gospodarki i tworzenia miejsc pracy; podkreśla, że budżet UE sam w sobie jest istotnym narzędziem inwestycyjnym wyróżniającym się z uwagi na swoją rolę i swoje cele, które przynosi wymierne rezultaty o jednoznacznej europejskiej wartości dodanej; jest przekonany, że nie można szczędzić wysiłków na rzecz osiągnięcia efektów synergii nie tylko między planem inwestycyjnym a budżetem UE, ale również w odniesieniu do budżetów krajowych, aby złagodzić braki inwestycyjne, zagwarantować konwergencję i stabilność w UE oraz zmaksymalizować wpływ wydatków publicznych na realną gospodarkę; podkreśla ponadto, jak ważne jest usuwanie istniejących utrudnień związanych z inwestowaniem, zwłaszcza w kwestii jasności i przewidywalności ram regulacyjnych;

Solidarność wewnętrzna i zewnętrzna a bezpieczeństwo Europy

10.  przypomina, że budżet UE to narzędzie służące wewnętrznej solidarności, gdyż sprzyja on spójności gospodarczej, społecznej i terytorialnej, pomaga zwalczać ubóstwo, promuje włączenie społeczne oraz przyczynia się do ograniczania różnic w rozwoju między państwami członkowskimi oraz między regionami państw członkowskich; podkreśla, że jest on również instrumentem solidarności zewnętrznej służącym udzielaniu pilnej pomocy w sytuacji kryzysów humanitarnych i cywilnych w postaci wsparcia dla krajów potrzebujących pomocy, takich jak Ukraina, i dzięki niemu UE jest największym darczyńcą pomocy rozwojowej mającym za cel wypełnienie zobowiązań na rzecz eliminacji ubóstwa, odnowionych w ramach konsensusu europejskiego w sprawie rozwoju, i wniesienie wkładu na rzecz globalnej agendy rozwoju po 2015 r.;

11.  z niepokojem zauważa, że w Europie, która jest jednym z najbezpieczniejszych miejsc na świecie, pojawiają się nowe rodzaje zagrożeń w dziedzinie bezpieczeństwa wewnętrznego, wymagające zapewnienia ściślejszej współpracy i koordynacji policyjnej i sądowej, opracowania środków na rzecz lepszej integracji i zwiększenia spójności społecznej, a jednocześnie działań na rzecz stabilności i pokoju na obszarach ogarniętych konfliktami; podkreśla, że wspólne działania na rzecz zarządzania przepływami migracyjnymi zależą zarówno od wewnętrznej, jak i od zewnętrznej solidarności; przypomina o swoim poparciu dla wzmocnienia środków, jakimi dysponuje UE, oraz dla rozwoju kultury sprawiedliwego podziału obciążeń wśród państw członkowskich w dziedzinie azylu i migracji, aby zagwarantować bezpieczeństwo granic zewnętrznych przy jednoczesnym poszanowaniu wszystkich podstawowych wartości UE, ze szczególnym uwzględnieniem działań podejmowanych w obszarze Morza Śródziemnego oraz przy południowo‑wschodniej granicy UE; zwraca się do Komisji o zaproponowanie ukierunkowanego wsparcia dla odpowiednich programów i instrumentów, co będzie dowodem zaangażowania UE na rzecz rozwiązania tych kwestii;

Przestrzeganie zobowiązań

12.  jest przekonany, że nie można w pełni wykorzystać potencjału budżetu UE, jeżeli nie rozwiąże się w sposób zdecydowany i jednoznaczny szeregu problemów, które nagromadziły się w ciągu ostatnich kilku lat i niestety zdominowały ubiegłoroczne negocjacje budżetowe, zwłaszcza powracającego problemu niezapłaconych faktur na koniec roku, kwestii uwzględnienia w budżecie specjalnych instrumentów wieloletnich ram finansowych oraz opóźnień w realizacji nowych programów operacyjnych w ramach polityki spójności; uważa, że rok 2015 powinien być ostatecznym terminem na zaproponowanie konkretnych i trwałych rozwiązań tych nierozstrzygniętych kwestii;

13.  apeluje o pełne wdrożenie wspólnych oświadczeń w sprawie środków na płatności oraz planu płatności, uzgodnionych między Parlamentem, Radą i Komisją pod koniec procedury budżetowej na 2015 r. i uważa, że takie działanie oznaczałoby, że wszystkie trzy instytucje poważnie podchodzą do kwestii rozwiązania problemu niezapłaconych faktur; przypomina o zobowiązaniu do odbycia w ciągu bieżącego roku co najmniej trzech posiedzeń międzyinstytucjonalnych poświęconych płatnościom, aby podsumować stan realizacji płatności i uwzględnić zmienione prognozy; oczekuje, że pierwsze z tych posiedzeń, w marcu 2015 r., umożliwi wstępny ogląd sytuacji w zakresie faktur niezapłaconych na koniec 2014 r., a dotyczących głównych obszarów polityki; wyraża ubolewanie, że zgodnie z oczekiwaniami kwota tych faktur osiągnęła na koniec 2014 r. niespotykaną dotychczas wysokość 24,7 mld EUR w samym tylko zakresie programów spójności na lata 2007–2013; ubolewa, że dług ten osłabia wiarygodność UE i stoi w sprzeczności z celami w zakresie wzrostu i zatrudnienia, ustalonymi na najwyższym szczeblu politycznym; podkreśla, że płatności są bezpośrednim i logicznym następstwem wcześniejszych zobowiązań;

14.  przywiązuje ogromną wagę do opracowania i wdrożenia wiarygodnego planu płatności w celu obniżenia liczby niezapłaconych faktur na koniec roku do poziomu o charakterze strukturalnym w okresie obowiązywania obecnych wieloletnich ram finansowych, zgodnie ze wspólnym oświadczeniem Rady, Parlamentu i Komisji uzgodnionym w ramach procedury budżetowej na rok 2015; przypomina, że plan ten zostanie uzgodniony przez trzy instytucje jeszcze przed przedstawieniem projektu budżetu na 2016 r.; uważa, że posiedzenie międzyinstytucjonalne w marcu 2015 r. powinno stanowić dla wszystkich trzech instytucji okazję do uzgodnienia takiego planu;

15.  ponownie podkreśla swoje już dawno wypracowane stanowisko, zgodnie z którym płatności związane z instrumentami specjalnymi (instrumenty elastyczności, Fundusz Solidarności Unii Europejskiej, Europejski Fundusz Dostosowania do Globalizacji i rezerwa na pomoc nadzwyczajną) muszą być obliczane poza pułapami płatności wieloletnich ram finansowych, jak ma to miejsce w przypadku zobowiązań; ubolewa, że podczas ubiegłorocznej procedury budżetowej nie osiągnięto porozumienia z powodu błędnej interpretacji przez Radę odpowiedniego zapisu w wieloletnich ramach finansowych; podkreśla, że stanowisko Rady w tej kwestii może doprowadzić do dalszego obniżenia środków w wieloletnich ramach finansowych w porównaniu z okresem 2007−2013; oczekuje, że Komisja rozstrzygnie tę kwestię w ramach technicznego dostosowania łącznego marginesu płatności w 2015 r.;

16.  przypomina, że agencje UE odgrywają ważną rolę w opracowywaniu i wdrażaniu strategii politycznych i celów UE, takich jak konkurencyjność, wzrost gospodarczy i zatrudnienie; przypomina Komisji i Radzie, że agencje UE realizują zadania powierzone im przez władzę ustawodawczą i w związku z tym muszą być traktowane jako istotna część administracji UE; podkreśla, że agencje potrzebują wystarczających zasobów finansowych i ludzkich, aby mogły w pełni i skutecznie wypełniać swoje zobowiązania statutowe; podkreśla, że jedna agencja UE ogłosiła już odroczenie i anulowanie realizowanych projektów z powodu drastycznych cięć środków budżetowych i obniżenia liczby pracowników, o czym zadecydowano w ramach budżetu na 2015 r.; przypomina o sprzeciwie Parlamentu wobec puli realokacji i domaga się od Komisji odwrócenia odnośnych skutków w procedurze budżetowej na rok 2016;

Dalsze działania

17.  wzywa Komisję do należytego uwzględnienia wspomnianych wyżej priorytetów politycznych podczas opracowywania projektu budżetu na rok 2016, tak aby na odpowiednie programy i działania UE były dostępne niezbędne środki na osiągnięcie tych celów; w związku z tym oczekuje od Komisji pozytywnej odpowiedzi na dalsze wnioski i stanowiska wyrażone w niniejszej rezolucji, aby rozwiązać powracające problemy i ułatwić przeprowadzenie tegorocznej procedury budżetowej; oczekuje także, że w projekcie budżetu Komisja zaproponuje odpowiedni poziom środków na płatności w oparciu o realne prognozy i potrzeby, aby zapewnić Unii Europejskiej środki na realizację jej celów;

18.  przypomina, że zgodnie z traktatem Parlament Europejski, Rada i Komisja zapewniają dostępność środków finansowych umożliwiających Unii wykonywanie jej zobowiązań prawnych wobec stron trzecich; domaga się wykorzystania wszystkich środków dostępnych na mocy rozporządzenia w sprawie wieloletnich ram finansowych w celu spełnienia zobowiązań prawnych Unii i nienarażania lub opóźniania płatności na rzecz zainteresowanych podmiotów, takich jak pracownicy naukowi, uniwersytety itd.;

19.  apeluje do Rady o to, aby rozpatrując przyszłoroczny budżet, porzuciła stosowanie podwójnych standardów i spełniła oczekiwania wynikające z jej własnych oświadczeń i decyzji, bez względu na to, czy dotyczą one kryzysu w sferze płatności, wieloletnich ram finansowych, strategii Europa 2020 czy też wznowienia inwestycji; uważa, że takie deklaracje i zobowiązania polityczne są pustosłowiem, jeżeli nie towarzyszą im wystarczające środki budżetowe umożliwiające wprowadzenie ich w życie;

20.  w granicach pułapów wieloletnich ram finansowych oraz przy należytym uwzględnieniu dotkliwego niedoboru płatności zobowiązuje się do pełnienia funkcji organu władzy budżetowej angażującego się w sposób sumienny i odpowiedzialny na rzecz dobrze ukierunkowanego wzrostu środków w obszarach budżetowych charakteryzujących się wysoką zdolnością absorpcyjną, które odpowiadają jego priorytetom politycznym i gwarantują dobre wyniki; w związku z powyższym z pomocą swoich wyspecjalizowanych komisji zamierza zbadać konkretne programy i linie budżetowe, w ramach których możliwe jest osiągnięcie tego celu przy zapewnieniu lepszych wyników;

21.  podkreśla, że budżet na 2016 r. będzie miał decydujące znaczenie, gdyż nie tylko będzie to pierwszy rok wdrażania nowego zapisu w wieloletnich ramach finansowych dotyczącego łącznego marginesu na zobowiązania, lecz powinien on służyć również za punkt odniesienia dla powyborczego przeglądu wieloletnich ram finansowych, który ma się rozpocząć przed końcem 2016 r.; wskazuje na potrzebę ustalenia priorytetów politycznych i odpowiednio wczesnego określenia dziedzin o dowiedzionej wartości dodanej wynikającej z wydatkowania przez UE środków finansowych, w których to dziedzinach w drugiej połowie okresu obowiązywania wieloletnich ram finansowych na lata 2014–2020 dalsze inwestycje zostaną uznane za niezbędne; podkreśla w tym kontekście znaczenie ścisłego monitorowania procesu wdrażania i wyników kluczowych programów UE już podczas obecnej procedury budżetowej;

22.  ponownie potwierdza swoje poparcie dla dogłębnej reformy systemu zasobów własnych UE, którego obecne braki są przyczyną poważnych zastojów w negocjacjach budżetowych; wobec tego najwyższą wagę polityczną przywiązuje do prac grupy wysokiego szczebla ds. zasobów własnych pod przewodnictwem Mario Montiego; z zadowoleniem przyjmuje pierwsze sprawozdanie z oceny przedstawione przez grupę wysokiego szczebla, w którym proponuje się przeanalizowanie kwestii zasobów własnych w budżecie UE z jak najróżniejszych perspektyw, oraz z zainteresowaniem oczekuje wyników prac grupy i ostatecznych propozycji, które mają zostać przedstawione podczas międzynarodowej konferencji z udziałem parlamentów narodowych w 2016 r., a także rozpatrzone w kontekście powyborczego przeglądu wieloletnich ram finansowych;

o
o   o

23.  zobowiązuje swojego przewodniczącego do przekazania niniejszej rezolucji Radzie, Komisji i Trybunałowi Obrachunkowemu.

(1) Dz.U. L 347 z 20.12.2013, s. 884. (2) Dz.U. C 373 z 20.12.2013, s. 1. (3) Dz.U. L 298 z 26.10.2012, s. 1. (4) Teksty przyjęte, P8_TA(2014)0100. (5) Dz.U. L 69 z 13.3.2015.

Rezolucja Parlamentu Europejskiego z dnia 11 marca 2015 r. w sprawie sprawozdania rocznego za rok 2013 dotyczącego ochrony interesów finansowych Unii Europejskiej – zwalczanie nadużyć finansowych (2014/2155(INI))

P8_TA(2015)0062 A8-0024/2015

Parlament Europejski,

–  uwzględniając art. 325 ust. 5 Traktatu o funkcjonowaniu Unii Europejskiej,

–  uwzględniając swoje rezolucje w sprawie wcześniejszych sprawozdań rocznych Komisji i Europejskiego Urzędu ds. Zwalczania Nadużyć Finansowych (OLAF),

–  uwzględniając sprawozdanie Komisji z dnia 17 lipca 2014 r. pt. „Ochrona interesów finansowych Unii Europejskiej – Zwalczanie nadużyć finansowych – Sprawozdanie roczne – 2013 r.” (COM(2014)0474) oraz towarzyszące mu dokumenty robocze służb Komisji (SWD(2014)0243, SWD(2014)0244, SWD(2014)0245, SWD(2014)0246, SWD(2014)0247 i SWD(2014)0248),

–  uwzględniając sprawozdanie roczne OLAF za 2013 r.,

–  uwzględniając sprawozdanie z działalności Komitetu Nadzoru OLAF za okres od lutego 2013 r. do stycznia 2014 r.,

–  uwzględniając sprawozdanie roczne Trybunału Obrachunkowego dotyczące wykonania budżetu za rok budżetowy 2013 wraz z odpowiedziami instytucji,

–  uwzględniając komunikat Komisji z dnia 29 września 2014 r. pt. „Ochrona budżetu Unii Europejskiej do końca 2013 r.” (COM(2014)0618),

–  uwzględniając sprawozdanie Komisji z dnia 3 lutego 2014 r. pt. „Sprawozdanie o zwalczaniu korupcji w UE” (COM(2014)0038),

–  uwzględniając specjalne sprawozdanie Eurobarometru nr 397 na temat korupcji,

–  uwzględniając sprawozdania Komisji w sprawie ubytku dochodów z tytułu podatku VAT,

–  uwzględniając rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) nr 250/2014 z dnia 26 lutego 2014 r. ustanawiające program na rzecz wspierania działalności w dziedzinie ochrony interesów finansowych Unii Europejskiej (program Herkules III) i uchylające decyzję nr 804/2004/WE(1),

–  uwzględniając wniosek dotyczący rozporządzenia Rady z dnia 17 lipca 2013 r. w sprawie ustanowienia Prokuratury Europejskiej (COM(2013)0534),

–  uwzględniając rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (UE, Euratom) nr 883/2013 z dnia 11 września 2013 r. dotyczące dochodzeń prowadzonych przez Europejski Urząd ds. Zwalczania Nadużyć Finansowych (OLAF) oraz zastępujące rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (WE) nr 1073/1999 i rozporządzenie Rady (Euratom) nr 1074/1999(2),

–  uwzględniając wniosek Komisji dotyczący dyrektywy Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 11 lipca 2012 r. w sprawie zwalczania nadużyć na szkodę interesów finansowych Unii za pośrednictwem prawa karnego (COM(2012)0363),

–  uwzględniając rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (UE, Euratom) nr 966/2012 z dnia 25 października 2012 r. w sprawie zasad finansowych mających zastosowanie do budżetu ogólnego Unii oraz uchylające rozporządzenie Rady (WE, Euratom) nr 1605/2002(3),

–  uwzględniając swoją rezolucję z dnia 15 września 2011 r. w sprawie wysiłków UE na rzecz walki z korupcją(4), swoją deklarację z dnia 18 maja 2010 r. w sprawie wysiłków Unii w walce z korupcją(5) oraz komunikat Komisji z dnia 6 czerwca 2011 r. na temat zwalczania korupcji w UE (COM(2011)0308);

–  uwzględniając rozporządzenie Rady (WE, Euratom) nr 2988/95 z dnia 18 grudnia 1995 r. w sprawie ochrony interesów finansowych Wspólnot Europejskich(6),

–  uwzględniając konwencję Narodów Zjednoczonych przeciwko korupcji,

–  uwzględniając Cywilnoprawną konwencję o korupcji i Prawnokarną konwencję o korupcji, przyjęte przez Radę Europy,

–  uwzględniając art. 52 Regulaminu,

–  uwzględniając sprawozdanie Komisji Budżetowej oraz opinie Komisji Rozwoju Regionalnego, jak również Komisji Wolności Obywatelskich, Sprawiedliwości i Spraw Wewnętrznych (A8-0024/2015),

A.  mając na uwadze, że z budżetu UE, do którego każde państwo członkowskie proporcjonalnie wnosi swój wkład na podstawie wspólnych i obiektywnych kryteriów, udziela się wsparcia na rzecz wdrożenia strategii Unii oraz że stanowi on wyraz jedności i jest instrumentem pogłębiania integracji europejskiej;

B.  mając na uwadze, że ochrona interesów finansowych UE oraz zasada należytego zarządzania finansami powinny gwarantować, iż dochody i wydatki budżetowe przyczyniają się do realizacji priorytetów i celów UE, a także do wzmocnienia zaufania obywateli, gdyż dają im pewność, że ich pieniądze wykorzystuje się w sposób przejrzysty, w całkowitej zgodzie z celami i strategiami UE oraz w interesie obywateli UE;

C.  mając na uwadze, że z różnorodności systemów prawnych i administracyjnych w państwach członkowskich wynikają trudne warunki usuwania nieprawidłowości i zwalczania nadużyć finansowych, a wszelkie przypadki niewłaściwego wykorzystania środków finansowych UE oznaczają straty nie tylko na płaszczyźnie indywidualnej, ale i zbiorowej oraz szkodzą interesom każdego z państw członkowskich i całej Unii;

D.  mając na uwadze, że dla wzmocnienia istniejących środków – takich jak Konwencja w sprawie ochrony interesów finansowych Wspólnot Europejskich (PIF) – służących zwalczaniu nadużyć finansowych, korupcji, prania pieniędzy i innych nielegalnych działań naruszających interesy finansowe Unii Komisja przedstawiała dwa wnioski dotyczące instrumentów w dziedzinie prawa karnego: dyrektywę o ochronie interesów finansowych Unii (dyrektywę PIF) oraz rozporządzenie w sprawie ustanowienia Prokuratury Europejskiej, które mają na celu zapewnienie skuteczniejszego ścigania przestępstw w tej dziedzinie i lepszą ochronę pieniędzy podatników w europejskiej przestrzeni wolności, bezpieczeństwa i sprawiedliwości;

E.  mając na uwadze, że zwalczanie nadużyć finansowych, korupcja i pranie pieniędzy w Unii powinny być priorytetem działań politycznych instytucji unijnych, i że z tego względu współpraca policyjna i sądowa między państwami członkowskimi odgrywa zasadniczą rolę;

I.Wykrywanie i zgłaszanie nieprawidłowości niezwiązanych z nadużyciami finansowymi oraz nieprawidłowości o charakterze nadużyć finansowych

1.  przyjmuje do wiadomości sprawozdanie Komisji „Ochrona interesów finansowych Unii Europejskiej – Zwalczanie nadużyć finansowych – Sprawozdanie roczne – 2013 r.” (dalej: sprawozdanie roczne Komisji); z zadowoleniem przyjmuje szereg środków prawnych i administracyjnych podejmowanych przez Komisję od 2011 r., dzięki którym ma miejsce kształtowanie nowych warunków na potrzeby dalszego umacniania polityki ochrony interesów finansowych Unii; podkreśla, że obecne niewystarczające rezultaty w zwalczaniu nadużyć finansowych nie wynikają z braku regulacji, ale z ich niezadowalającego wdrażania; zwraca się do Komisji, aby w swoim następnym sprawozdaniu szybciej odpowiedziała na apele Parlamentu ujęte w jego poprzednich rocznych sprawozdaniach o ochronie interesów finansowych UE;

2.  przypomina, że w kontekście trudności gospodarczych, jakich doświadczają obecnie państwa członkowskie, oraz w związku z niewystarczającymi zasobami w budżecie UE ochrona interesów finansowych Unii Europejskiej jest szczególnie istotna; podkreśla, że funduszami UE należy właściwie zarządzać w jak najskuteczniejszy możliwy sposób;

3.  zwraca uwagę, że w 2013 r. Komisji zgłoszono ogółem 15 779 nieprawidłowości (14 170 nie miało charakteru nadużycia, a 1 609 wiązało się z nadużyciem finansowym) dotyczących całkowitej kwoty ok. 2,14 mld EUR, z czego kwota ok. 1,76 mld EUR dotyczyła wydatków (co stanowi 1,34 % wszystkich płatności), a pozostałe 380 mln EUR stanowi 1,86 % tradycyjnych zasobów własnych brutto;

4.  zauważa, że choć ogólne skutki finansowe nieprawidłowości niezwiązanych z nadużyciami finansowymi, zgłoszonych w 2013 r., spadły do ok. 1,84 mld EUR, a więc o 38% w stosunku do 2012 r., liczba zgłoszonych nieprawidłowości tego rodzaju wzrosła o 16% w stosunku do roku poprzedniego; zauważa ponadto, że liczba nieprawidłowości o charakterze nadużyć finansowych zgłoszonych w 2013 r. wzrosła aż o 30 % w porównaniu z 2012 r., a ich skutki finansowe wynoszące 309 mln EUR w postaci środków finansowych UE spadły o 21 %;

5.  zwraca uwagę, że dzięki dostępności nowych informacji w wyniku istotnych zmian w sposobie zgłaszania nieprawidłowości przez państwa członkowskie i Komisję doszło do przesunięcia punktu ciężkości w sprawozdaniu rocznym Komisji za rok 2013 z nieprawidłowości o charakterze ogólnym na nieprawidłowości zgłaszane jako nadużycia finansowe; zwraca się do Komisji o utrzymanie tego podejścia w przyszłym sprawozdaniu rocznym w sprawie ochrony interesów finansowych UE i zwalczania nadużyć finansowych; pilnie apeluje jednak do Komisji o dalszą poprawę dostępności informacji i zintensyfikowanie analiz dotyczących zakresu, rodzajów i skutków nieprawidłowości niezwiązanych z nadużyciami finansowymi w związku ze znacznie wyższą ich liczbą i wynikającymi z nich negatywnymi skutkami dla interesów finansowych UE;

6.  podkreśla, że zarówno Komisja, jak i państwa członkowskie muszą dołożyć wszelkich starań, aby zwalczać nadużycia finansowe, korupcję i wszelkie inne nielegalne działania naruszające interesy finansowe Unii, zgodnie z postanowieniami Traktatu o funkcjonowaniu Unii Europejskiej; przypomina, że ścisła współpraca i koordynacja między Komisją a państwami członkowskimi ma zasadnicze znaczenie dla zapewnienia skutecznej ochrony interesów finansowych Unii i że w związku z tym zacieśnienie współpracy i koordynacji oraz zapewnienie im możliwie największej skuteczności ma pierwszorzędne znaczenie; przypomina, że ochrona interesów finansowych Unii, zarówno zasobów, jak i wydatków, wymaga takiej samej czujności;

7.  zauważa, że zgodnie z ogólną tendencją w wykrywaniu i zgłaszaniu potencjalnych nieprawidłowości o charakterze nadużyć finansowych w ostatnich pięciu latach odnotowano powolny spadek, natomiast liczba nieprawidłowości niezgłoszonych jako nadużycia finansowe stopniowo wzrasta; zwraca się do Komisji o bardziej szczegółowe zbadanie, jakie są główne przyczyny owego wzrostu liczby nieprawidłowości oraz o dokonanie oceny, aby sprawdzić, czy tendencja ta wynika ze zmiany w kierunku wykrywania przypadków nieprawidłowości, czy też ze sposobu, w jaki państwa członkowskie klasyfikują odpowiednie przypadki;

8.  jest przekonany, że środki prawnokarne w dyrektywie PIF będą skuteczne tylko wówczas, gdy zdołają ująć precyzyjną definicję przestępstw przeciwko ochronie interesów finansowych, minimalne i maksymalne kary pozbawienia wolności obowiązujące we wszystkich uczestniczących państwach członkowskich oraz minimalne zasady regulujące przedawnienie, a także gdy zasady te zostaną następnie wdrożone w równym stopniu i skutecznie przez wszystkie państwa członkowskie;

Dochody – zasoby własne

9.  z zadowoleniem przyjmuje fakt, że 98 % tradycyjnych zasobów własnych trafia do budżetu bez większych problemów, przy czym nieprawidłowości o charakterze nadużyć finansowych zgłaszane w związku z nimi stanowią 0,29 % ustalonych tradycyjnych zasobów własnych brutto (o wartości 61 mln EUR), a nieprawidłowości niezwiązane z nadużyciami finansowymi – 1,57 % tradycyjnych zasobów własnych (o wartości 327,4 mln EUR); zauważa, że przypadki nadużyć finansowych i nieprawidłowości wykryte w 2013 r. dotyczyły kwoty 380 mln EUR, z czego państwa członkowskie odzyskały łącznie 234 mln EUR; odnotowuje w szczególności, że ten współczynnik odzysku w wysokości 62 % w przypadku tradycyjnych zasobów własnych w 2013 r. jest najlepszym wynikiem osiągniętym w ciągu ostatnich dziesięciu lat;

10.  jest zaniepokojony faktem, że w 2013 r. większość ustalonych kwot w systemie OWNRES w UE-28 odnosiła się do procedury celnej polegającej na dopuszczeniu do swobodnego obrotu, zarówno w przypadku nadużyć finansowych (93 %), jak i nieprawidłowości (87 %); zwraca się do Komisji o podjęcie odpowiednich działań mających na celu wzmocnienie procedury celnej polegającej na dopuszczeniu do swobodnego obrotu, aby była ona mniej podatna na nadużycia finansowe i nieprawidłowości;

11.  jest zaniepokojony, że w 2013 r. w bazie danych OWNRES współczynnik odzysku w przypadku nadużyć finansowych wyniósł jedynie 23,74 %, czyli poniżej średniego współczynnika 33,5 % w okresie 2008–2012; wskazuje, że współczynnik odzysku w przypadku nieprawidłowości zgłoszonych w 2013 r. wynosi 67,9 %; podkreśla generalnie odpowiedzialność organów państw członkowskich i służb Komisji za odzyskiwanie nienależnie wypłaconych kwot oraz wzywa je do należytego wywiązywania się z tego obowiązku i znacznego podniesienia współczynnika odzysku w przypadku nadużyć finansowych, który generalnie znajduje się na wyraźnie niskim poziomie w porównaniu ze współczynnikiem odzysku w przypadku nieprawidłowości niezwiązanych z nadużyciami finansowymi;

12.  z zadowoleniem przyjmuje podpisanie przez Unię Europejską w 2013 r. Protokołu ONZ w sprawie wyeliminowania nielegalnego obrotu wyrobami tytoniowymi; zauważa, że protokół podpisało piętnaście państw członkowskich i że jak na razie ratyfikowała go tylko Austria; zwraca się zatem do pozostałych państw członkowskich o jak najszybsze dokończenie procesów ratyfikacyjnych;

13.  podkreśla, że przemyt wysoko opodatkowanych towarów przyczynia się do znacznej utraty dochodów w budżecie UE i państw członkowskich oraz że szacowana bezpośrednia utrata przychodów z należności celnych w wyniku przemytu samych papierosów wynosi ponad 10 mld EUR rocznie; ponadto zwraca uwagę na handel towarami podrobionymi, który przynosi szkody zarówno organom podatkowym państw członkowskich, jak i przedsiębiorstwom w UE;

14.  odnosi się do trwających prac na rzecz ulepszenia danych dotyczących DNB oraz do kwestii poruszonych w sprawozdaniu specjalnym nr 11/2013 Europejskiego Trybunału Obrachunkowego, w którym zaapelowano o krótszą i lepiej ukierunkowaną weryfikację danych dotyczących DNB oraz o lepszą sprawozdawczość i koordynację wyników, aby system DNB stał się jeszcze wiarygodniejszy pod względem wkładu do obliczania dochodów UE;

15.  zwraca uwagę, że włączenie „niewidzialnej” gospodarki do rachunków narodowych powinno przyczynić się do zapewnienia bardziej kompletnych i wiarygodnych danych dotyczących DNB, a także wzywa Komisję i Eurostat do zacieśnienia współpracy z krajowymi instytucjami statystycznymi w celu dopilnowania, by we wszystkich państwach członkowskich zajęto się tym aspektem w spójny i porównywalny sposób, z wykorzystaniem jak najaktualniejszych informacji;

16.  podkreśla, że w wielu państwach członkowskich ubytek dochodów z tytułu podatku VAT utrzymuje się na wysokim poziomie z powodu oszustw podatkowych i unikania opodatkowania w dziedzinie podatku VAT; podkreśla, że Komisja jest uprawniona do kontrolowania i nadzorowania środków podejmowanych przez państwa członkowskie; wobec tego apeluje do Komisji o pełne korzystanie z przysługujących jej uprawnień, aby pomóc państwom członkowskim w walce przeciwko oszustwom w dziedzinie podatku VAT i unikania płacenia tego podatku;

17.  zauważa ponadto, że w 2013 r. państwa członkowskie odnotowały 133 przypadki przemycania papierosów, które dotyczyły tradycyjnych zasobów własnych szacowanych na około 7 mln EUR; podkreśla, że tendencja ta stanowi gwałtowny spadek w porównaniu do 2012 r., kiedy zgłoszono 224 przypadki dotyczące kwoty około 25 mln EUR; wyraża poważne zaniepokojenie faktem, że Dania, Estonia, Hiszpania, Francja, Cypr, Luksemburg, Portugalia, Słowenia, Słowacja i Szwecja nie zgłosiły Komisji żadnego przypadku przemycania papierosów w 2013 r. i kwestionuje skuteczność procesu zgłaszania w tych państwach członkowskich; nalega, aby wszystkie państwa członkowskie właściwie i terminowo zgłaszały Komisji przypadki przemycania i podrabiania, aby umożliwić lepsze oszacowanie tradycyjnych zasobów własnych, na które proceder ten miał negatywny wpływ;

18.  odnotowuje, że Komisja opublikuje badanie dotyczące wykonalności systemu śledzenia ruchu i pochodzenia dla produktów tytoniowych; podkreśla, że jest to ogromny krok naprzód w walce z przemytem; zwraca się do Komisji o opracowanie i wdrożenie otwartego i konkurencyjnego systemu śledzenia ruchu i pochodzenia, tak aby sposób opracowania i wdrażania systemu nie faworyzował jednego dostawcy rozwiązań lub tylko kilku z nich;

System kontroli przemieszczania towarów akcyzowych

19.  przypomina, że:

Wydatki

20.  sygnalizuje alarmujący wzrost liczby nieprawidłowości zgłaszanych jako związane z nadużyciami finansowymi o 76% w odniesieniu do wydatków UE oraz apeluje do właściwych organów o podjęcie wszelkich niezbędnych środków w celu niedopuszczenia do utrwalenia się tej negatywnej tendencji w najbliższych latach;

21.  wyraża zaniepokojenie z powodu znacznego wzrostu zarówno liczby nieprawidłowości o charakterze ogólnym, jak i w szczególności związanych z nadużyciami finansowymi w sektorze rolnym w roku 2013 w porównaniu z rokiem 2012; zwraca uwagę, że w 2013 r. odnotowano nową istotną tendencję w naruszaniu przepisów odnoszącą się do faktu, że „beneficjent nie posiada wymaganej jakości”, jako że zgłoszono 51 przypadków nieprawidłowości o charakterze nadużyć finansowych; uważa, że tendencje te wymagają ukierunkowanych działań mających na celu z jednej strony wyeliminowanie praktyk, które mogą prowadzić do nieumyślnych uchybień, a z drugiej strony – zdecydowane przeciwdziałanie korupcji i działaniom przestępnym;

22.  uznaje, że w obszarze rolnictwa i rozwoju obszarów wiejskich państwa członkowskie odzyskały od beneficjentów 197 mln EUR w roku budżetowym 2013, podczas gdy na koniec roku pozostaje do odzyskania od beneficjentów kwota 1318,3 mln EUR, z czego kwota 1097,1 mln EUR ma zostać przekazana do budżetu UE po zastosowaniu mechanizmu 50/50; wyraża zaniepokojenie w związku z tym, że odzyskiwanie środków dotyczących Europejskiego Funduszu Rolniczego Gwarancji jest poniżej ogólnej średniej, a pod koniec 2013 r. nie odzyskano nawet połowy środków, na jakie opiewały nieprawidłowości stwierdzone w 2009 r.;

23.  zwraca uwagę na znaczne różnice między państwami członkowskimi odnośnie do ich zdolności odzyskiwania środków utraconych w wyniku nieprawidłowych płatności wykrytych w ramach wspólnej polityki rolnej oraz wzywa państwa członkowskie, w przypadku których współczynnik odzysku jest niższy niż 33 %, do znacznej poprawy wyników w tej dziedzinie, począwszy od roku 2015 i w latach następnych;

24.  stwierdza, że po reformie wspólnej polityki rolnej w 2013 r. państwa członkowskie korzystają z większej elastyczności we wdrażaniu polityki i mogą zwłaszcza dostosować ją do swoich regionalnych lub krajowych możliwości i priorytetów oraz mogą dokonywać przesunięć między jej poszczególnymi filarami; zwraca się do Komisji i państw członkowskich o dopilnowanie, by zwiększenie elastyczności nie odbywało się kosztem systemów monitorowania i oceny; zwraca ponadto uwagę, że w ramach nowej wspólnej polityki rolnej Komisja pracuje nad planem uproszczeń; wzywa Komisję do pełnego dostosowania planu uproszczeń do strategii w zakresie zwalczania nadużyć finansowych DG AGRI oraz do utrzymania równowagi między uproszczeniem a należytym zarządzaniem funduszami UE poprzez zapewnienie odpowiednich kontroli;

25.  wyraża ponadto zaniepokojenie, gdyż średni okres od wystąpienia nieprawidłowości w sektorze rolnym, jej wykrycia i ostatecznie zgłoszenia Komisji wynosi odpowiednio ponad 6 lat (6,3), a w innych sektorach – 2 lata i 9 miesięcy; przypomina, że po wykryciu nieprawidłowości wszczyna się dalsze procedury (nakazy odzyskania środków, dochodzenia OLAF itp.); zwraca się do Komisji o określenie średniej, minimalnej i maksymalnej długości trwania procedur w przypadku nieprawidłowości wykrytej w ramach zarządzania dzielonego dla każdego obszaru polityki;

26.  oczekuje znacznego (o 475 %) wzrostu liczby nieprawidłowości zgłaszanych w sektorze gospodarki rybnej w roku 2013, które w tym jednym roku osiągną wartość szczytową z powodu opóźnień w realizacji programów w tym sektorze, ale nie powinny być odbierane jako negatywna tendencja, szkodliwa z perspektywy postrzegania wartości unijnej polityki rybołówstwa;

27.  z niepokojem zauważa, że w dziedzinie polityki spójności liczba zgłoszonych nieprawidłowości wzrosła o 15 %; zauważa jednak również, że zaobserwowano spadek wysokości kwot zarówno w przypadkach niezwiązanych z nadużyciami finansowymi (spadek o 49 %), jak i w przypadkach o charakterze nadużyć finansowych (spadek o 22 %);

28.  odnotowuje, że 321 nieprawidłowości zgłoszonych jako nadużycia finansowe oraz 4 672 nieprawidłowości, których nie uznano za nadużycia finansowe, jest związanych z polityką spójności; przyjmuje do wiadomości, że w obu kategoriach liczba zgłoszeń wzrosła o 15 % w porównaniu z rokiem 2012 oraz że, jak w poprzednich latach, w 2013 r. największa część (63 %) kwot, w odniesieniu do których stwierdzono nieprawidłowości, była nadal związana z polityką spójności; zaznacza jednak, że w obu kategoriach odnośne kwoty zmalały, można zaobserwować stopniową poprawę opartą na doświadczeniach z poprzednich lat i po raz pierwszy polityka spójności nie jest obszarem wydatków budżetowych o najwyższej liczbie nieprawidłowości zgłoszonych jako nadużycia finansowe;

29.  wyraża jednak ubolewanie z powodu braku informacji na temat kwot, które należy odzyskać, i współczynników odzysku związanych konkretnie z polityką spójności w odniesieniu do roku budżetowego 2013; wzywa Komisję do przedstawienia szczegółowych informacji na ten temat w przyszłym sprawozdaniu rocznym;

30.  zauważa, że w przypadku wydatków w ramach zarządzania scentralizowanego w perspektywie pięcioletniej współczynnik odzysku w przypadku nieprawidłowości zgłoszonych jako nadużycia finansowe wynosi 54,4%, a w przypadku nieprawidłowości niezwiązanych z nadużyciami finansowymi – 63,9%; nalega, aby Komisja dalej usprawniała procesy odzysku i zadbała o to, by przebiegały szybciej;

31.  wzywa Komisję do przyjęcia pełnej odpowiedzialności za odzyskiwanie środków nienależnie wypłaconych z budżetu UE oraz do ustanowienia jednolitych zasad w zakresie sprawozdawczości we wszystkich państwach członkowskich w celu gromadzenia odpowiednich, porównywalnych i dokładnych danych;

32.  wyraża zaniepokojenie, gdyż w przypadku nakazów odzyskania środków zakwalifikowanych jako nieprawidłowości (zgłoszonych zarówno jako nieprawidłowości o charakterze nadużyć finansowych, jak i niezgłoszonych jako takie), które wydano w latach 2009–2013 w ramach zarządzania scentralizowanego, średnia długość okresu od wystąpienia nieprawidłowości do jej wykrycia wynosi ponad trzy lata (3,4); ponad połowę nieprawidłowości (54 %) wykryto w ciągu 4 lat od roku, w którym nieprawidłowość wystąpiła, natomiast w przypadku pozostałych 46 % okres ten wynosił od 4 do 13 lat; przypomina, że po wykryciu nieprawidłowości wszczyna się dalsze procedury (nakazy odzyskania środków, dochodzenia OLAF itp.); zwraca się do Komisji o określenie średniej, minimalnej i maksymalnej długości trwania procedur w przypadku nieprawidłowości wykrytej w ramach zarządzania scentralizowanego;

33.  z zadowoleniem stwierdza, że liczba zgłoszonych nieprawidłowości o charakterze nadużyć finansowych dotyczących Europejskiego Funduszu Społecznego w roku 2013 była o 40% niższa niż w latach 2009–2010 oraz że rok 2013 był trzecim rokiem z rzędu, w którym odnotowano utrzymywanie się tej pozytywnej tendencji;

34.  z satysfakcją odnotowuje, że w okresie programowania 2007–2013 kontrole administracyjne, kontrole na miejscu i działania kontrolne w ramach audytu zaowocowały znacznie wyższym wskaźnikiem wykrywalności nieprawidłowości o charakterze nadużyć finansowych na poziomie 63 %, choć w roku 2013 zaobserwowano jego nieznaczny spadek do poziomu 55 %, przy czym w poprzednim okresie siedmioletnim wskaźnik ten był poniżej 20 %;

35.  odnotowuje, że w 2013 r. Komisja zamknęła 217 przypadków wstrzymania płatności w obszarze polityki spójności i że pod koniec roku w 131 przypadkach płatności nadal były wstrzymane (dotyczyły one kwoty 1,977 mln EUR); stwierdza również, że Komisja przyjęła 15 decyzji o zawieszeniu w 2013 r. i dwie w styczniu 2014 r.;

36.  stwierdza, że w 2013 r., w ramach pomocy przedakcesyjnej, 33 nieprawidłowości zgłoszono jako nadużycia finansowe dotyczące kwoty 14,4 mln EUR oraz że te nieprawidłowości są związane głównie ze specjalnym programem akcesyjnym na rzecz rozwoju rolnictwa i obszarów wiejskich (SAPARD); zauważa ponadto, że dziewięć nieprawidłowości o charakterze nadużyć finansowych, dotyczących 1,2 mln EUR zgłoszono w ramach instrumentu pomocy przedakcesyjnej (IPA); zwraca uwagę, że między 2003 i 2013 r. w ramach pomocy przedakcesyjnej współczynniki odzysku osiągnęły 37,36 % dla przypadków nieprawidłowości i 29,22 % dla nadużyć finansowych; wzywa Komisję i kraje korzystające z IPA do podjęcia działań, aby zapewnić wyższy współczynnik odzysku w ramach IPA;

37.  apeluje o przedstawienie wniosków mających na celu ograniczenie liczby programów wydatków, zwłaszcza gdy się one częściowo pokrywają, oraz w miarę możliwości ukierunkowanie programów na państwa członkowskie, które najbardziej potrzebują wsparcia, tak by nie wszystkie programy wspierały działania realizowane we wszystkich państwach członkowskich;

38.  wyraża zaniepokojenie, że przypadki korupcji i nadużyć finansowych odnotowano w odniesieniu do kilku projektów finansowanych przez EBI; uważa, że dokument EBI z dnia 8 listopada 2013 r., w którym określono strategię EBI na rzecz zapobiegania praktykom korupcyjnym, nadużyciom finansowym, zmowom, przymusowi, obstrukcji, praniu pieniędzy i finansowaniu terroryzmu, świadczy o braku wystarczającej kontroli w szeregu przypadków podczas realizacji projektów finansowanych przez EBI; wyraża zaniepokojenie faktem, że w 2013 r. EBI finansował projekt Passante di Mestre wart 350 mln EUR, choć w związku z nim wykryto korupcję i nadużycia finansowe, co doprowadziło do aresztowania kilku osób związanych z projektem, oraz rozważa refinansowanie tego projektu na dodatkową kwotę 700 mln EUR za pomocą obligacji projektowych; domaga się zatem, aby w przypadkach udowodnionych nadużyć finansowych i korupcji EBI był zmuszony do zawieszenia lub wstrzymania planowanego i udzielanego wsparcia finansowego na rzecz projektów, których ten problem dotyczy;

II.Zidentyfikowane problemy i wymagane działania

39.  podkreśla swoje zaniepokojenie z powodu utrzymujących się zagrożeń dla budżetu UE, które wynikają zarówno z nieprzestrzegania przepisów (nieprawidłowości niezwiązane z nadużyciami finansowymi), jak i z celowych wykroczeń oraz działań przestępnych (nadużycia finansowe); domaga się zacieśnienia współpracy między państwami członkowskimi a Komisją, aby zagwarantować podejmowanie właściwych i adekwatnych działań i środków w celu unikania i korygowania nieprawidłowości niezwiązanych z nadużyciami oraz zwalczania nadużyć finansowych;

40.  podkreśla, że od wielu lat powtarza się sytuacja polegająca na tym, że państwa członkowskie nie przekazują danych na czas lub przekazują niedokładne dane; ponownie z niepokojem podkreśla, że w poszczególnych państwach członkowskich wciąż stosuje się różne podejścia do kwestii wykrywania i zgłaszania nieprawidłowości o charakterze nadużyć finansowych i nieprawidłowości niezwiązanych z nadużyciami finansowymi, w tym w takich dziedzinach jak polityka spójności i rolnictwo, oraz że w niektórych przypadkach brak jest jednolitej interpretacji przy stosowaniu ram prawnych; zwraca uwagę, że utrudnia to porównania, a także obiektywną ocenę i wydawanie zaleceń przez Parlament, Komisję i OLAF; wzywa Komisję do opracowania wspólnych wytycznych i wskaźników, aby zmniejszyć rozbieżności wynikające z różnego podejścia państw członkowskich, a także do opracowania jednolitej i kompleksowej bazy danych na temat rzeczywiście odnotowanych nieprawidłowości i podjętych działań, w tym przypadków nadużyć finansowych i korupcji z udziałem urzędników służby cywilnej, dzięki czemu władze i obywatele otrzymają wiarygodne, porównywalne i scentralizowane dane niezbędne do podjęcia skutecznych działań naprawczych i dokonania obiektywnej oceny rzeczywistej, a nie przypuszczalnej wagi uchybień oraz odpowiedzialnych podmiotów;

41.  zauważa, że zalecenia wystosowane przez Komisję do państw członkowskich w 2012 r., których status wdrożenia został podany w rocznym sprawozdaniu Komisji za 2013 r. – zwłaszcza odnośnie do jednostek ds. koordynacji zwalczania nadużyć finansowych, wspólnych zasad dotyczących nadużyć finansowych, reformy udzielania zamówień publicznych, nieprawidłowości zgłoszonych jako nadużycia finansowe, systemów weryfikacji i kontroli oraz oceny ryzyka – były ogólnie odpowiednie i ubolewa, że niektóre obawy nie zostały w pełni uwzględnione; zauważa na przykład, że nie wszystkie państwa członkowskie rozpoczęły przygotowania do wdrożenia wieloletnich ram finansowych na lata 2014–2020 i ich przepisów dotyczących zapobieganiu nadużyciom finansowym; zwraca się do państw członkowskich o podjęcie działań następczych w odniesieniu do zaleceń Komisji wydanych w 2012 r. oraz o zapewnienie pełnego wdrażania zaleceń, jakie Komisja skierowała do nich w sprawozdaniu z 2011 r. oraz w sprawozdaniu z 2013 r., a także o przedstawienie uzasadnionych wyjaśnień w przypadkach, w których nie mogły one zastosować się do tych zaleceń;

42.  przyjmuje do wiadomości, że nieprawidłowości, które nie stanowią nadużyć finansowych, powstają często z powodu niedostatecznej znajomości przepisów lub zbyt skomplikowanych wymogów i regulacji; zwraca uwagę, że zmiany w przepisach dotyczących zarówno dochodów, jak i wydatków, w tym również modyfikacje, których celem jest uproszczenie, wymagają czasu na ich przyjęcie przez organy odpowiedzialne za ich należyte wdrożenie; w związku z tym wzywa państwa członkowskie i Komisję do lepszej koordynacji wykładni ram prawnych i ich ścisłego stosowania oraz do wdrożenia ukierunkowanych i terminowych środków mających na celu wzmocnienie zdolności administracyjnych zarówno w organach administracji publicznej, jak i u zainteresowanych stron, np. organizacji społeczeństwa obywatelskiego, w tym również poprzez doradztwo, szkolenia i ustanowienie programów utrzymania wykwalifikowanych i kompetentnych pracowników; apeluje do instytucji europejskich i państw członkowskich o dokonywanie śródokresowych ocen służących sprawdzeniu, czy nowa struktura regulacyjna polityki spójności w większym stopniu zapobiega nieprawidłowościom i obniża ryzyko ich wystąpienia, jak również o analizowanie możliwości dalszego upraszczania obowiązujących przepisów;

43.  uważa, że należy wspierać państwa członkowskie samodzielnie wykrywające i zgłaszające nieprawidłowości, w tym również przypadki nadużyć finansowych, a także zachęcać je do dalszego usprawniania systemów sprawozdawczości i zarządzania; wyraża zaniepokojenie faktem, że Komisja nie jest w stanie ustalić, czy niska liczba nieprawidłowości i przypadków nadużyć finansowych wykrywanych przez niektóre państwa członkowskie, jak i ogromne różnice w liczbie przypadków zgłaszanych w różnych latach wynikają z nieskuteczności systemów kontrolnych w tych państwach członkowskich;

44.  wyraża ubolewanie, że tylko część państw członkowskich przeznacza odpowiednie zasoby na przeciwdziałanie nadużyciom finansowym oraz uważa za niedopuszczalne, że w przypadku nieprawidłowości o charakterze nadużyć finansowych niektóre państwa członkowskie stosują jedynie środki naprawcze i nie przeprowadzają dochodzeń w sprawie potencjalnych przestępstw ani nie nakładają kar na osoby odpowiedzialne, co skutkuje brakiem adekwatnej ochrony interesów finansowych zarówno UE, jak i poszczególnych podatników; zauważa, że przedstawiane przez państwa członkowskie statystyki dotyczące postępowań karnych i ich wyników są niepełne, co sprawia, że trudno jest ocenić skuteczność procedur w zakresie dochodzeń w sprawie nadużyć i ich ścigania w państwach członkowskich; uważa wobec tego, że przyjęcie decyzji wprowadzających odpowiedzialność w świetle prawa karnego na szczeblu UE, a także powołanie Prokuratury Europejskiej jako organu wszczynającego i koordynującego dochodzenia w przypadku takich nieprawidłowości powinno skutecznie zniechęcić do popełniania czynów nielegalnych oraz do rezygnowania z należnych procedur w zakresie ścigania i karania korupcji i czynów przestępnych szkodzących interesom finansowym UE;

45.  jest zdania, że skuteczne działania antykorupcyjne są możliwe, jeżeli środki prawa karnego będą stosowane i zostaną uzupełnione innymi środkami, takimi jak lepsza przejrzystość i odpowiedzialność; domaga się zatem dowiedzenia przez państwa członkowskie zdecydowanej woli politycznej w skutecznej walce z korupcją zarówno na szczeblu krajowym, jak i unijnym poprzez przyjęcie skutecznych przepisów antykorupcyjnych i wdrożenie istniejących wniosków na szczeblu UE oraz wzywa obywateli do wywarcia skutecznej presji na rządy, aby energicznie stosowały one konkretne strategie polityczne wymierzone przeciwko korupcji;

46.  z zadowoleniem przyjmuje pierwsze sprawozdanie o zwalczaniu korupcji w UE z lutego 2014 r. jako cenne narzędzie służące monitorowaniu i ocenie wysiłków podejmowanych w ramach walki z korupcją oraz potwierdza zwłaszcza znaczenie umożliwienia szerszej wymiany najlepszych stosowanych obecnie praktyk podkreślonych w tym sprawozdaniu; wyraża również zadowolenie z powodu komunikatu Komisji w sprawie wysiłków UE w walce z korupcją (COM(2011)0308), w którym analizuje się niezbędne kroki mające na celu lepsze wdrażanie istniejących instrumentów do walki z korupcją oraz proponuje sposoby lepszego uwzględniania kwestii walki z korupcją w szeregu obszarów polityki wewnętrznej i zewnętrznej; zwraca jednak uwagę na znaczenie rozszerzenia zakresu sprawozdania o zwalczaniu korupcji oraz objęcia nim korupcji transgranicznej, korupcji na szczeblu UE i oceny środków podejmowanych z myślą o poprawie integralności instytucji UE, a także podkreśla potrzebę kompleksowej i całkowicie spójnej strategii antykorupcyjnej obejmującej wszystkie obszary polityki UE, w której zostaną uwzględnione m.in. problemy poruszone w pierwszym sprawozdaniu o zwalczaniu korupcji w UE; zwraca się do Komisji o przedłożenie Parlamentowi i Radzie sprawozdania poświęconego wdrożeniu przez instytucje UE ich wewnętrznych strategii antykorupcyjnych, w tym kwestii wywiązania się przez nie z zobowiązań wynikających z konwencji Narodów Zjednoczonych przeciwko korupcji;

47.  podkreśla potrzebę zorganizowanej koordynacji między organami zarządzającymi a organami odpowiedzialnymi za zwalczanie nadużyć, a także znaczenie, jakie ma koordynacja i wymiana najlepszych praktyk między państwami członkowskimi oraz między różnymi organami administracji w poszczególnych państwach członkowskich, aby w miarę możliwości ujednolicić podejście do kwestii przeciwdziałania nadużyciom; zachęca Komisję do utworzenia mechanizmu wymiany informacji między właściwymi organami krajowymi umożliwiającego porównywanie dokumentacji księgowej dotyczącej transakcji zawieranych między co najmniej dwoma państwami członkowskimi w celu wykrywania transnarodowych nadużyć finansowych w kontekście nowych wieloletnich ram finansowych na lata 2014–2020 w odniesieniu do makrokategorii europejskich funduszy strukturalnych i inwestycyjnych (Europejski Fundusz Społeczny, Europejski Fundusz Rozwoju Regionalnego, Fundusz Spójności, Europejski Fundusz Rolny na rzecz Rozwoju Obszarów Wiejskich oraz Europejski Fundusz Morski i Rybacki), aby zagwarantować stosowanie horyzontalnego podejścia do kwestii ochrony finansowych interesów Unii Europejskiej;

48.  podkreśla, że większa przejrzystość umożliwiająca odpowiednią kontrolę jest kluczowa dla wykrywania wzorców nadużyć; przypomina, że w poprzednich latach Parlament wzywał Komisję do podjęcia działań w celu zapewnienia jednolitej przejrzystości wszystkich beneficjentów środków unijnych ze wszystkich państw członkowskich poprzez publikowanie na stronie internetowej Komisji wszystkich beneficjentów, niezależnie od administratora środków i w oparciu o standardowe kategorie informacji przedstawionych przez państwa członkowskie w co najmniej jednym języku roboczym Unii; wzywa państwa członkowskie do współpracy z Komisją oraz do przekazywania jej pełnych i wiarygodnych informacji na temat beneficjentów środków unijnych zarządzanych przez państwa członkowskie; wyraża ubolewanie, że środek ten nie został wdrożony i wzywa Komisję do jego wdrożenia w trybie pilnym; wyraża ubolewanie, że Komisja nie uwzględniła tego wielokrotnie powtarzanego wniosku;

49.  wzywa Komisję do promowania odpowiednich przepisów w zakresie ochrony osób zgłaszających nadużycia, dostępu do informacji oraz przejrzystości działalności lobbingowej, gdyż przepisy takie są niezbędne, aby zagwarantować obywatelską kontrolę nad rządami i instytucjami UE oraz poddać ich działania pod nadzór publiczny, a także do wydawania środków finansowych UE na wspieranie niezależnych organizacji działających w tej dziedzinie, m.in. na wsparcie finansowe dla transgranicznego dziennikarstwa śledczego;

50.  zachęca Komisję do dalszego wzmacniania swojej roli nadzorczej w odniesieniu do wydatków z budżetu UE, a to poprzez audyt, kontrole, inspekcje, plany działań zaradczych i pisemne ostrzeżenia poprzedzające złożenie wniosku o płatność; apeluje do państw członkowskich i ich władz o zintensyfikowanie wysiłków i o wykorzystywanie ich potencjału do wykrywania i naprawiania błędów dzięki pełnemu wykorzystywaniu dostępnych informacji, zanim wystąpią do Komisji o zwrot środków; w związku z tym podkreśla szczególne znaczenie działań prewencyjnych w zapobieganiu nielegalnym wypłatom środków, gdyż eliminuje to potrzebę działań następczych w celu odzyskania sprzeniewierzonych funduszy;

51.  wyraża zadowolenie z powodu przyjęcia dyrektyw w sprawie zamówień publicznych i dyrektywy o udzielaniu koncesji, a także z zadowoleniem przyjmuje fakt, że dziesięć państw członkowskich wprowadziło już konkretne środki lub zestawy środków w dziedzinie zamówień publicznych w celu ograniczenia korupcji, poprawy przejrzystości oraz podniesienia skuteczności systemów zarządzania, kontroli i audytu; zwraca się do Komisji o kontynuowanie wdrażania przepisów dotyczących zamówień publicznych, aby udzielać państwom członkowskim niezbędnego wsparcia poprzez doradztwo, udostępnianie sprawdzonych praktyk i szkolenia; wzywa Komisję do ciągłego i bezstronnego monitorowania przestrzegania przez państwa członkowskie istniejących dyrektyw oraz do wszczynania w razie konieczności postępowań w sprawie uchybienia zobowiązaniom państwa członkowskiego;

52.  odnotowuje, że poziom nieprawidłowości i nadużyć finansowych wynikających z braku zgodności z przepisami o zamówieniach publicznych pozostaje wysoki; apeluje do państw członkowskich o szybką transpozycję do prawa krajowego niedawno przyjętej dyrektywy Parlamentu Europejskiego i Rady 2014/24/UE z dnia 26 lutego 2014 r. w sprawie zamówień publicznych(8), dyrektywy Parlamentu Europejskiego i Rady 2014/25/UE z dnia 26 lutego 2014 r. w sprawie udzielania zamówień przez podmioty działające w sektorach gospodarki wodnej, energetyki, transportu i usług pocztowych(9) i dyrektywy Parlamentu Europejskiego i Rady 2014/23/UE z dnia 26 lutego 2014 r. w sprawie udzielania koncesji(10) w celu dalszego ograniczenia ryzyka wystąpienia nieprawidłowości i nadużyć finansowych;

53.  wyraża zadowolenie z powodu powołania centrum kompetencyjnego ds. budowania zdolności administracyjnych, które wspiera organy administracji publicznej odpowiedzialne za zarządzanie Europejskim Funduszem Rozwoju Regionalnego i Funduszem Spójności, a także z powodu wprowadzenia planu działania w zakresie zamówień publicznych opracowanego przez centrum kompetencyjne we współpracy z właściwymi służbami Komisji; zwraca się jednak do Komisji o sporządzenie sprawozdania na temat konkretnych wyników, jakie dotychczas osiągnięto dzięki działalności centrum i wdrożeniu wspomnianego wyżej planu działania;

54.  apeluje do Komisji o utrzymanie rygorystycznej polityki wstrzymywania i zawieszania płatności;

55.  z zadowoleniem przyjmuje sprawozdanie na temat wdrożenia przez Komisję strategii w zakresie zwalczania nadużyć finansowych oraz wskazówek udzielanych organom zarządzającym w państwach członkowskich w związku z wdrażaniem odpowiednich przepisów w dziedzinie przeciwdziałania nadużyciom finansowym; domaga się jednak, aby w aktach delegowanych i wykonawczych dotyczących europejskich funduszy strukturalnych i inwestycyjnych Komisja przyjęła bardziej uproszczone zasady, co ułatwi skuteczną i wydajną absorpcję środków, a jednocześnie zadbała o to, aby akty delegowane i wykonawcze nie prowadziły do osłabienia działań w zakresie walki z nadużyciami;

56.  wyraża zadowolenie z powodu powołania w państwach członkowskich jednostek ds. koordynacji zwalczania nadużyć finansowych, zgodnie z wymogiem zawartym w art. 3 ust. 4 nowego rozporządzenia w sprawie OLAF, a także z powodu faktu, że Niemcy ponownie potwierdziły ustalenia robocze dotyczące współpracy z OLAF; zwraca uwagę, że celem jednostek ds. koordynacji zwalczania nadużyć finansowych jest ułatwienie owocnej współpracy i wymiany informacji z OLAF, a także wzywa państwa członkowskie, które nie wyznaczyły jeszcze takich jednostek, do uczynienia tego bez dalszej zwłoki; oczekuje, że jednostki ds. koordynacji zwalczania nadużyć finansowych pomogą w usprawnieniu procesu zgłaszania nieprawidłowości oraz przyczynią się do wyważonej interpretacji odpowiednich aktów prawnych UE; niemniej jednak wyraża zaniepokojenie z powodu znacznych rozbieżności, jakie już istnieją między różnymi jednostkami ds. koordynacji zwalczania nadużyć finansowych powołanymi w państwach członkowskich, a to w kwestii przydzielonych im funkcji, zadań, uprawnień i zasobów kadrowych; przyznaje, że mandatu, ram instytucjonalnych i zadań jednostek ds. koordynacji zwalczania nadużyć finansowych nie określono w sposób szczegółowy w rozporządzeniu (UE, Euratom) nr 883/2013, ale jest zdania, że operacyjnie niezależne jednostki ds. koordynacji zwalczania nadużyć finansowych, dysponujące kompleksowym mandatem obejmującym uprawnienia śledcze, stanowią wzorzec, na którym powinny się opierać wszystkie państwa członkowskie;

57.  docenia sprawozdawczość Komisji na temat wyników programu Herkules II; zwraca uwagę, że w 2013 r. budżet programu Herkules II obniżono do 14 mln EUR w środkach na zobowiązania oraz do 9,9 mln EUR w środkach na płatności, co doprowadziło do trudności w wywiązywaniu się z zobowiązań finansowych poczynionych w roku 2013 i w latach wcześniejszych; z satysfakcją zauważa, że państwa członkowskie wyrażają większe zainteresowanie działalnością w ramach programu Herkules II, czego wyrazem jest stale rosnąca liczba wniosków wpływających po zaproszeniach do ich składania; z zadowoleniem przyjmuje pozytywne wyniki uzyskane w 2013 r., jak np. w Niemczech, Hiszpanii i Rumunii, a to dzięki zastosowaniu wysoce zaawansowanego sprzętu technicznego charakteryzującego się kompatybilnością na szczeblu transgranicznym, jaki zakupiono w ramach programu;

58.  z zadowoleniem przyjmuje rozporządzenie ustanawiające program Herkules III na okres finansowania 2014–2020, które pozwala na podwyższenie maksymalnej kwoty przeznaczonej na współfinansowanie dotacji na pomoc techniczną do 80 % kosztów kwalifikowalnych, a w wyjątkowych i należycie uzasadnionych przypadkach do 90 %, podczas gdy na mocy decyzji w sprawie programu Herkules II było to maksymalnie 50 %; zwraca uwagę, że pierwsze zaproszenie do składania wniosków opublikowano w 2014 r.; niemniej jednak jest zaniepokojony, że kwestia zaległych płatności w szczególności dotyczy tego programu, co może prowadzić do negatywnych skutków w odniesieniu do projektów już finansowanych i przyszłych; przypomina o znaczeniu solidnych instrumentów finansowych, takich jak Perykles 2020 i Herkules III, w zwalczaniu bezprawnych działań szkodzących zasobom Unii;

59.  z zadowoleniem przyjmuje wyniki licznych wspólnych operacji celnych obejmujących współpracę OLAF i państw członkowskich z różnymi służbami krajów trzecich przy aktywnym wsparciu ze strony DG ds. Podatków i Unii Celnej, Europolu i Fronteksu, które to operacje zakończyły się przechwyceniem m.in. 68 mln przemycanych papierosów, 124 kg kokainy i 140 tys. litrów oleju napędowego;

60.  zwraca uwagę, że w 2013 r. OLAF wydał 353 zalecenia dotyczące podjęcia działań o charakterze administracyjnym, dyscyplinarnym, finansowym lub sądowym przez odpowiednie instytucje, organy, urzędy i agencje UE lub właściwe władze krajowe oraz że zalecono odzyskanie ok. 402,8 mln EUR; jest zaniepokojony, że w latach 2006–2013 w wyniku wydawanych przez OLAF zaleceń o charakterze sądowym jedynie w ok. 54 % przypadków doszło do wniesienia oskarżenia; wyraża zaniepokojenie, gdyż niski odsetek przypadków, w których wniesiono oskarżenie, kładzie się cieniem na jakości i przydatności wyników dochodzeń prowadzonych przez OLAF; wzywa Komisję do pilnej poprawy skuteczności OLAF; uważa, że niezbędny jest pełny i należyty nadzór Komitetu Nadzoru nad sprawami OLAF (bez ingerencji w toczące się dochodzenia) i wobec tego wzywa Komisję i OLAF do zaradzenia obecnej sytuacji, w której Komitet Nadzoru nie jest w stanie pełnić swojej funkcji; ubolewa ponadto z powodu braku informacji na temat odsetka wyroków skazujących w sprawach dotyczących przestępstw przeciwko budżetowi Unii;

III.Dochodzenia i rola OLAF

61.  zwraca uwagę, że w 2013 r. OLAF, jak sam utrzymuje, otrzymał największą liczbę informacji, jakie dotychczas zarejestrowano, oraz twierdzi, że wydał bezprecedensowo wysoką liczbę zaleceń; zauważa, że zmieniła się również metoda liczenia wpływających informacji i wydawanych zaleceń; zwraca się do Komitetu Nadzoru o dokonanie analizy skutków tych zmian oraz jakości zaleceń wydawanych przez OLAF;

62.  wzywa Komitet Nadzoru OLAF do informowania Parlamentu o czasie trwania dochodzeń prowadzonych przez OLAF i o metodzie mierzenia tego czasu, gdyż metodę tę zmieniono w 2012 r.; zwraca uwagę, że zmiana ta może prowadzić do zaniżania rzeczywistego czasu trwania dochodzeń; zwraca się do Komitetu Nadzoru o dokładną analizę jakości informacji przedstawianych przez OLAF, łącznie ze sprawozdaniami dla instytucji;

63.  przyjmuje do wiadomości przyjęcie nowych uzgodnień roboczych między OLAF a jego Komitetem Nadzoru i wzywa do szybkiego rozwiązania nierozstrzygniętych kwestii między obydwoma instytucjami;

o
o   o

64.  zobowiązuje swojego przewodniczącego do przekazania niniejszej rezolucji Radzie, Komisji, Trybunałowi Sprawiedliwości Unii Europejskiej, Europejskiemu Trybunałowi Obrachunkowemu, Komitetowi Nadzoru OLAF i Europejskiemu Urzędowi ds. Zwalczania Nadużyć Finansowych.

(1) Dz.U. L 84 z 20.3.2014, s. 6. (2) Dz.U. L 248 z 18.9.2013, s. 1. (3) Dz.U. L 298 z 26.10.2012, s. 1. (4) Dz.U. C 51E z 22.2.2013, s. 121. (5) Dz.U. C 161E z 31.5.2011, s. 62. (6) Dz.U. L 312 z 23.12.1995, s. 1. (7) Teksty przyjęte, P7_TA(2014)0338. (8) Dz.U. L 94 z 28.3.2014, s. 65. (9) Dz.U. L 94 z 28.3.2014, s. 243. (10) Dz.U. L 94 z 28.3.2014, s. 1.

Rezolucja Parlamentu Europejskiego z dnia 11 marca 2015 r. w sprawie sprawozdania z postępów Czarnogóry w 2014 r. (2014/2947(RSP))

P8_TA(2015)0063 B8-0211/2015

Parlament Europejski,

–  uwzględniając konkluzje Rady Europejskiej przyjęte w dniach 19–20 czerwca 2003 r. i załącznik do nich zatytułowany „Agenda z Salonik dla Bałkanów Zachodnich: w kierunku integracji europejskiej”,

–  uwzględniając Układ o stabilizacji i stowarzyszeniu między Wspólnotami Europejskimi i ich państwami członkowskimi, z jednej strony, a Republiką Czarnogóry, z drugiej strony(1) z dnia 29 marca 2010 r.,

–  uwzględniając wynik konferencji w sprawie przystąpienia Czarnogóry do Unii Europejskiej, która odbyła się w dniu 16 grudnia 2014 r.,

–  uwzględniając sprawozdanie Komisji dla Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 22 maja 2012 r. w sprawie postępów osiągniętych przez Czarnogórę we wdrażaniu reform (COM(2012)0222) oraz konkluzje Rady z dnia 26 czerwca 2012 r. zawierające decyzję o rozpoczęciu negocjacji akcesyjnych z Czarnogórą w dniu 29 czerwca 2012 r.,

–  uwzględniając komunikat Komisji pt. „Strategia rozszerzenia i najważniejsze wyzwania w latach 2014–2015” z dnia 8 października 2014 r. (COM(2014)0700) oraz towarzyszący mu dokument roboczy służb Komisji SWD(2014)0301 pt. „Sprawozdanie z postępów Czarnogóry w 2014 r.”, a także orientacyjny dokument strategiczny na lata 2014–2020 przyjęty dnia 19 sierpnia 2014 r.,

–  uwzględniając konkluzje Rady do Spraw Ogólnych z dnia 16 grudnia 2014 r. w sprawie rozszerzenia UE oraz procesu stabilizacji i stowarzyszenia,

–  uwzględniając oświadczenie i zalecenia będące wynikiem 9. posiedzenia Komisji Parlamentarnej ds. Stabilizacji i Stowarzyszenia UE – Czarnogóra z dni 1–2 grudnia 2014 r.,

–  uwzględniając swoje poprzednie rezolucje w sprawie Czarnogóry,

–  uwzględniając pracę stałego sprawozdawcy Komisji Spraw Zagranicznych ds. Czarnogóry Charlesa Tannocka,

–  uwzględniając art. 123 ust. 2 Regulaminu,

A.  mając na uwadze, że Czarnogóra jest obecnie jedynym krajem w regionie, który tymczasowo zamyka rozdziały negocjacyjne z UE oraz otwiera nowe, co stanowi pożądany postęp; mając na uwadze, że uważa się, iż ta wiodąca rola oznacza większą odpowiedzialność zarówno w kontekście regionalnym, jak i w odniesieniu do całego procesu rozszerzenia;

B.  mając na uwadze, że każdy kraj kandydujący jest oceniany na podstawie własnych osiągnięć, a dalsze postępy będą uzależnione od skutecznego wdrożenia strategii reform i planów działania przyjętych przez ten kraj;

C.  mając na uwadze, że trwały dialog i konstruktywna współpraca między rządem a opozycją mają istotne znaczenie dla osiągnięcia postępów w przygotowaniach do przystąpienia oraz dla zapewnienia zaufania obywateli do procesu wyborczego i instytucji państwowych; mając na uwadze, że wszystkie siły polityczne powinny nadal skupiać się na procesie przystąpienia tego kraju do UE;

D.  mając na uwadze, że Czarnogóra powinna dalej wykazywać się dobrymi wynikami w dziedzinie praworządności, co jest podstawowym warunkiem wstępnym przystąpienia do UE oraz przyjęcia obowiązków związanych z członkostwem w UE; mając na uwadze, że korupcja pozostaje bardzo poważnym problemem;

E.  mając na uwadze, że społeczeństwo obywatelskie odgrywa istotną rolę w procesie reform i integracji z UE;

F.  mając na uwadze, że kwestia wolności wypowiedzi i wolności mediów jest wciąż powodem do niepokoju; mając na uwadze, że w okresie, którego dotyczy sprawozdanie, odnotowano nowe przypadki użycia przemocy wobec mediów, chociaż według doniesień są one coraz rzadsze; mając na uwadze, że właściwe organy muszą usprawnić dochodzenie i ściganie w przypadku starych i nowych incydentów, a także stworzyć pozytywną atmosferę dla swobodnego i niezależnego funkcjonowania mediów;

1.  z zadowoleniem przyjmuje postępy poczynione w negocjacjach akcesyjnych i odnotowuje, że do tej pory otwarto szesnaście rozdziałów, w tym rozdziały 23, 24 i 31, natomiast dwa rozdziały (nauka i badania, edukacja i kultura) zostały tymczasowo zamknięte;

2.  zachęca do kontynuacji negocjacji akcesyjnych na podstawie wdrożonych reform i konkretnych rezultatów, zwłaszcza w dziedzinie praworządności, środowiska medialnego i zwalczania korupcji; wyraża zadowolenie z przyjęcia w dniu 16 grudnia 2014 r. wielu ustaw zgodnych z planem działania dotyczącym rozdziału 23; jest zdania, że postępowi w negocjacjach i poprawie ram strategicznych, normatywnych i instytucjonalnych musi towarzyszyć rzeczywisty postęp na miejscu, obejmujący wdrażanie odnośnych planów działania i strategii;

3.  z zadowoleniem przyjmuje dalsze wzmocnienie struktur negocjacyjnych, w tym utworzenie Rady ds. Praworządności; wzywa rząd do wzmocnienia koordynacji wewnątrz instytucji oraz rozszerzenia konsultacji między ministerstwami;

4.  przypomina, że reformy związane z praworządnością stanowią sedno procesu integracji europejskiej i są głównym warunkiem postępu w ogólnych rozmowach akcesyjnych; uważa, że wola polityczna ma nadal podstawowe znaczenie dla osiągnięcia i utrzymania istotnych postępów w zwalczaniu korupcji i przestępczości zorganizowanej, co stanowi ostateczny sprawdzian niezawisłości, skuteczności i profesjonalizmu wymiaru sprawiedliwości;

5.  zwraca uwagę, że ważne jest zapewnienie uczestnictwa w procesie reform oraz czynnego udziału społeczeństwa obywatelskiego, tak aby osiągnąć niezbędny postęp w negocjacjach; wzywa do aktywniejszej kontroli parlamentarnej w tym zakresie;

6.  wyraża zadowolenie z przyjęcia planu działania na 2014 r. mającego na celu zwiększenie kontroli parlamentarnej oraz parlamentarnego kodeksu etyki w grudniu 2014 r.; podkreśla potrzebę zwiększenia zdolności do działania parlamentu Czarnogóry i podjęcia działań następczych w związku z przyjętym przez parlament w lipcu 2013 r. sprawozdaniem technicznym w sprawie domniemanego sprzeniewierzenia funduszy publicznych do celów partii politycznych, oraz podkreśla, że wymiar sprawiedliwości wciąż nie przeprowadził wszystkich niezbędnych działań; zachęca rząd, by rozważył odpowiednie zalecenia parlamentu Czarnogóry oraz poprawił dostęp parlamentu do odnośnych informacji;

7.  jest zaniepokojony faktem, że głęboka polaryzacja krajowej sceny politycznej doprowadziła do bojkotu niektórych posiedzeń parlamentarnych przez główną partię opozycyjną, mianowicie tury pytań premiera, i że zagraża to demokratycznemu funkcjonowaniu instytucji; dlatego też wzywa wszystkie siły polityczne, zarówno rządowe, jak i opozycyjne, by skupiły się na procesie przystąpienia kraju do UE oraz zaangażowały w trwały dialog i konstruktywną współpracę, zwłaszcza w parlamencie; podkreśla, że silna wola polityczna jest niezbędna dla pomyślnej realizacji strategii i wzmocnienia instytucji;

8.  zachęca rząd do skutecznego wdrożenia zaleceń OBWE/ODIHR, Komisji Weneckiej i GRECO dotyczących ordynacji wyborczej zgodnie z europejskimi standardami i najlepszymi praktykami, w tym również w odniesieniu do prawa do startowania w wyborach jako niezależny kandydat, proporcjonalnego finansowania publicznego w celu stworzenia równych warunków dla wszystkich kandydatów, a także kontrolowania partii politycznych; zauważa, że wybory lokalne charakteryzowały się zarzutami o nieprawidłowości wyborcze; podkreśla, że właściwe organy powinny wszcząć dochodzenie, a w razie konieczności ścigać sprawców;

9.  podkreśla, że należy jasno oddzielić stanowisko państwa od stanowiska partii; wyraża zadowolenie z przyjęcia w grudniu 2014 r. nowej ustawy o finansowaniu partii politycznych i wzywa wszystkie partie polityczne do przedstawienia wyników skutecznego wdrożenia tej ustawy, której celem powinno być znaczne ograniczenie możliwości sprzeniewierzenia funduszy publicznych; ubolewa, że istotne elementy odnośnego prawodawstwa przyjęto bez międzypartyjnego konsensusu;

10.  z zadowoleniem przyjmuje fakt, że Komisja położyła w procesie akcesyjnym większy nacisk na reformę administracji publicznej; z zadowoleniem przyjmuje postępy w tej dziedzinie, lecz stwierdza, że należy poczynić dalsze kroki, aby poprawić jakość ustawodawstwa i lokalnego zarządzania; podziela obawy dotyczące upolitycznienia administracji publicznej; wzywa do dokonania postępów w zwiększaniu przejrzystości, skuteczności i rozliczalności administracji rządowej na szczeblu centralnym i lokalnym oraz do poprawy koordynacji działań organów administracji, a także koordynacji między samorządami lokalnymi, zwłaszcza w dziedzinie inwestycji, planowania projektów i ich wdrażania; uważa, że kluczowe jest rozwiązanie problemów dotyczących kryteriów zatrudniania, zwalniania i oceniania pracowników, niewdrożenia ocen wyników oraz słabych zdolności administracyjnych, nadzorczych i kontrolnych;

11.  zachęca do dalszych wysiłków mających na celu zwiększenie zdolności do działania urzędu rzecznika praw obywatelskich w sprawach dotyczących przeciwdziałania dyskryminacji;

12.  z zadowoleniem przyjmuje nową strategię dotyczącą reformy sądownictwa na lata 2014–2018 i stwierdza z zadowoleniem, że odnośny plan działania został generalnie wdrożony w terminie oraz że wybrano nowego prokuratora generalnego; z zadowoleniem przyjmuje nowe środki prawne mające na celu zwiększenie przejrzystości procedury wyboru prokuratorów generalnych; zauważa, że postępy poczynione w dziedzinie reformy sądownictwa ułatwiły otwarcie czterech dodatkowych rozdziałów podczas międzyrządowej konferencji w grudniu 2014 r.; zachęca do dalszych wysiłków na rzecz monitorowania i dalszego zmniejszania zaległości w rozpatrywaniu spraw oraz długości postępowań sądowych, a także sprawniejszego funkcjonowania Trybunału Konstytucyjnego;

13.  z zadowoleniem przyjmuje postępy Czarnogóry we wdrażaniu reform mających na celu zapewnienie niezawisłości i większej skuteczności wymiaru sprawiedliwości; jest wciąż poważnie zaniepokojony nieuprawnionymi naciskami na niezależność sądownictwa, zwłaszcza przy rekrutacji i rozwoju kariery sędziów i prokuratorów; podkreśla pilną potrzebę uściślenia kryteriów wyboru przy nominacjach i awansach, a także przestrzegania zasad legalności i proporcjonalności w postępowaniach dyscyplinarnych; wzywa do przeprowadzenia kluczowych reform systemu rekrutacji, awansów i kar dyscyplinarnych dla sędziów i prokuratorów; odnotowuje, że część tych kwestii będzie przedmiotem pakietu ustaw dotyczących organizacji sądownictwa;

14.  jest zaniepokojony zaległościami Trybunału Konstytucyjnego w rozpatrywaniu spraw, w szczególności tych dotyczących możliwego systematycznego naruszania praw człowieka, takich jak inicjatywa rozpatrzenia kwestii konstytucjonalności ustawy o wykroczeniach;

15.  jest zaniepokojony, że nie podjęto istotnych wysiłków w celu położenia kresu bezkarności w sprawach dotyczących zbrodni wojennych; zachęca właściwe organy do terminowego prowadzenia spraw dotyczących zbrodni wojennych, w tym również na najwyższym szczeblu; wzywa właściwe organy, by skutecznie przeprowadziły śledztwa, oskarżyły, osądziły i ukarały sprawców zbrodni wojennych zgodnie z międzynarodowymi standardami, a także by zadbały o wykonanie orzeczeń sądowych oraz zagwarantowały ofiarom łatwy dostęp do wymiaru sprawiedliwości i godziwą rekompensatę;

16.  jest zaniepokojony faktem, że mimo znacznych środków finansowych przekazanych władzom przez międzynarodowych darczyńców osiągnięto jedynie niewielkie postępy w zwalczaniu korupcji, która nadal stanowi zagrożenie dla prawidłowego funkcjonowania oraz stabilności instytucji demokratycznych, praworządności i rozwoju gospodarczego; wzywa krajową komisję ds. wdrożenia strategii walki z korupcją i przestępczością zorganizowaną – jako główną jednostkę koordynującą zwalczanie korupcji – do odegrania bardziej proaktywnej roli; podkreśla pilną potrzebę aktywniejszego udziału i skuteczniejszej współpracy rządu, wszystkich sektorów życia publicznego i społeczeństwa obywatelskiego w zapobieganiu korupcji, we wzmacnianiu prawodawstwa i ochronie informatorów;

17.  wzywa władze do rozszerzenia uprawnień prokuratorów, sędziów, policji i innych organów ścigania oraz do wykazania się solidnymi wynikami w dziedzinie dochodzeń, postępowań sądowych i wyroków skazujących na wszystkich szczeblach, w tym również w sprawach o korupcję na wysokim szczeblu; wyraża zadowolenie z przyjęcia przepisów antykorupcyjnych, zwłaszcza dotyczących lobbingu, ogólnego postępowania administracyjnego, zamówień publicznych oraz poprawek do przepisów o zapobieganiu konfliktom interesów; wzywa do ich skutecznego wdrożenia, aby umożliwić pogłębienie współpracy między organami ścigania oraz rozbudować system rozpoznawania konfliktów interesów i weryfikacji oświadczeń majątkowych; wzywa Komisję, by ściśle monitorowała wdrażanie tych przepisów; uważa, że należy wzmocnić instytucje, aby umożliwić im przyjęcie bardziej proaktywnego podejścia wobec korupcji, a także w pełni zaangażować nową komisję parlamentarną w nadzór nad pracami agencji antykorupcyjnej, która powinna dysponować wystarczającymi zasobami; podkreśla, że braki w zakresie niezawisłości i rozliczalności wymiaru sprawiedliwości pozostają przedmiotem głębokiego zaniepokojenia i utrudniają zwalczanie korupcji;

18.  wzywa także wymiar sprawiedliwości do bardziej przejrzystych działań w dziedzinie korupcji i przestępczości zorganizowanej, szczególnie w odniesieniu do zamieszczania w wyrokach nazw przedsiębiorstw, osób prywatnych i urzędników zamieszanych w takie przestępstwa;

19.  zauważa, że częste zmiany prawa mogą obniżyć skuteczność walki z przestępczością zorganizowaną; wzywa do zwiększenia możliwości działania właściwych organów, w szczególności przy prowadzeniu złożonych dochodzeń i skomplikowanych spraw; z zadowoleniem przyjmuje wprowadzenie poprawek do kodeksu karnego w celu zapobiegania radykalizacji i ekstremizmowi religijnemu oraz monitorowania ich przejawów; z zadowoleniem przyjmuje nowe przepisy prawa karnego, które za niezgodne z prawem uznają wstępowanie w szeregi „zagranicznych bojowników”, w tym dżihadystów; wzywa właściwe organy do skutecznego wdrożenia stosownych przepisów prawnych w celu zapobiegania wszelkim ewentualnym zagrożeniom dla bezpieczeństwa obywateli Czarnogóry oraz monitorowania takich zagrożeń; podkreśla, że należy zwalczać wszelkie formy ekstremizmu;

20.  z zadowoleniem przyjmuje podpisanie umowy o współpracy strategicznej i operacyjnej między Czarnogórą i Europolem, postęp w negocjacjach dotyczących zawarcia umowy z Eurojustem oraz uzyskanie przez instytucje Czarnogóry statutu obserwatora w odpowiednich europejskich sieciach sądowych; zachęca do ścisłej współpracy operacyjnej z odpowiednimi europejskimi organami sądowniczymi, w tym w kwestii handlu ludźmi;

21.  odnotowuje niedawne wysiłki na rzecz ulepszenia mechanizmów konsultacji z organizacjami społeczeństwa obywatelskiego, aby uzyskać większą przejrzystość w prowadzeniu polityki i stanowieniu prawa w pluralistyczny sposób; z zadowoleniem przyjmuje publiczne debaty na temat przeglądu planów działania dotyczących rozdziałów 23 i 24; zachęca właściwe organy, by w dalszym ciągu dbały o trwałe finansowanie publiczne dla organizacji społeczeństwa obywatelskiego oraz odpowiednie ramy instytucjonalne; z zadowoleniem przyjmuje powołanie przez rząd nowej rady ds. rozwoju organizacji pozarządowych; wzywa właściwe organy, by dostosowały ramy prawne i praktyki w celu chronienia działaczy społeczeństwa obywatelskiego przed atakami i nienawiścią, którą według doniesień szerzą niektóre gazety, a także by stworzyły warunki, w których działacze ci mogliby wykonywać swą pracę bez strachu i ryzyka odwetu;

22.  ponownie podkreśla znaczenie wolności słowa jako jednej z głównych wartości Unii Europejskiej; uważa, iż sprawą kluczową dla dziennikarzy jest pełna niezależność; jest poważnie zaniepokojony pogorszeniem się sytuacji w zakresie wolności mediów oraz niskimi standardami zawodowymi i etycznymi wśród pracowników mediów w Czarnogórze; głęboko ubolewa nad tym, że w dalszym ciągu dochodzi do ataków na dziennikarzy i własność mediów; odnotowuje, że rząd Czarnogóry powołał komisję do zbadania ataków na dziennikarzy; wzywa właściwe organy, by wdrożyły zalecenia tej komisji oraz sporządziły spójny rejestr oskarżeń oraz ostatecznych wyroków skazujących; uważa, że dla pogłębienia standardów demokratycznych zasadnicze znaczenie ma niezależność mediów publicznych korzystających z niezależności redakcyjnej oraz stabilnego i trwałego finansowania; podkreśla, że odpowiedzialność za stworzenie atmosfery tolerancji dla odmiennych poglądów spoczywa na wszystkich przedstawicielach sceny politycznej i mediów; podkreśla, że oświadczenia publiczne wspierające wolność mediów mogą stworzyć atmosferę prowadzącą do poszanowania i ochrony dziennikarzy; z zadowoleniem przyjmuje porozumienie między przedstawicielami mediów w sprawie przeglądu kodeksu etyki zawodowej, będącego pierwszym krokiem na drodze do poprawy samoregulacji mediów; uważa za niezbędne przyjęcie jasnych ram prawnych określających zasady dotyczące struktury własności i finansowania mediów;

23.  jest zdania, że przejrzyste podejście do totalitarnej przeszłości, obejmujące otwarcie archiwów tajnych służb, stanowi krok w kierunku dalszej demokratyzacji, rozliczalności i siły instytucji;

24.  z zadowoleniem przyjmuje fakt, że przepisy antydyskryminacyjne zostały niemal całkowicie dostosowane do dorobku prawnego UE; zachęca władze do usunięcia pozostałych niedociągnięć dotyczących dyskryminacji rasowej i przepisów dotyczących kar; wzywa władze, by udostępniły Radzie ds. Walki z Dyskryminacją wszelkie niezbędne zasoby finansowe i administracyjne; przyznaje, że osiągnięto pewien postęp w dziedzinie integracji społecznej i edukacji Romów, jest jednak zaniepokojony wysokim odsetkiem uczniów przedwcześnie porzucających naukę oraz niskim odsetkiem Romów w łącznej liczbie uczniów; wzywa do wsparcia inicjatyw na rzecz poprawy dostępu ludności romskiej do mieszkań, opieki zdrowotnej, edukacji i zatrudnienia, a także upodmiotowienia kobiet romskich i edukacji uczennic pochodzenia romskiego; z zadowoleniem przyjmuje wysiłki odpowiednich organów na rzecz ochrony praw osób LGBTI podczas drugiej Parady Równości, która odbyła się bez zakłóceń; jest jednak zaniepokojony faktem, iż ataki na członków i działaczy społeczności LGBTI nadal trwają; wzywa podmioty polityczne i organizacje społeczeństwa obywatelskiego, by zwalczały powszechną wrogość i przemoc wobec mniejszości seksualnych, zwłaszcza poprzez działania polegające na edukowaniu i informowaniu opinii publicznej w celu zmiany postaw oraz poprzez organizowanie szkoleń dla funkcjonariuszy policji, prokuratorów i sędziów;

25.  z zadowoleniem przyjmuje ulepszenia ram prawnych z myślą o prawach osób niepełnosprawnych; zauważa, że dalsze działania są niezbędne, aby ramy te były zgodne z dorobkiem UE; wzywa rząd do przyspieszenia postępów dokonywanych w zakresie dostępności budynków dla osób niepełnosprawnych i ubolewa, że większość instytucji państwowych i lokalnych, w tym wybranych budynków priorytetowych (takich jak parlament i sądy), wciąż nie jest dostępna dla osób niepełnosprawnych; pozostaje zaniepokojony wysokim odsetkiem uczniów niepełnosprawnych, którzy porzucają naukę po ukończeniu szkoły podstawowej lub średniej; zwraca uwagę, ze należy zapewnić dostateczną przejrzystość funduszu na rzecz rehabilitacji zawodowej i zatrudnienia osób niepełnosprawnych oraz jego wydatków;

26.  podkreśla potrzebę dalszego umacniania wdrażania i prowadzenia działań następczych w zakresie ustaw i strategii dotyczących dzieci oraz zapewnienia odpowiednich możliwości; wzywa do poprawy jakości edukacji dla wszystkich dzieci oraz do podejmowania dalszych wysiłków na rzecz wspierania dzieci znajdujących się w trudnej sytuacji; podkreśla znaczenie rozszerzenia reformy w dziedzinie wymiaru sprawiedliwości dla nieletnich także na dzieci w postępowaniach administracyjnych, cywilnych i karnych w celu sprzyjania szerszemu dostępowi do wymiaru sprawiedliwości;

27.  jest zaniepokojony niewielkimi postępami pod względem praw kobiet, równouprawnienia płci, reprezentacji kobiet w polityce i na rynku pracy oraz zwalczania przemocy domowej; w związku z tym podkreśla pilną potrzebę szybszych postępów, jeżeli chodzi o prawa kobiet, równouprawnienie płci, reprezentację kobiet w polityce i na rynku pracy, a także zwalczanie przemocy domowej; w związku z tym wzywa do większego zaangażowania parlamentu, bardziej usystematyzowanej współpracy ze społeczeństwem obywatelskim, zwiększenia zdolności instytucjonalnych, w tym pogłębienia współpracy między instytucjami opieki społecznej a organami ścigania; apeluje, by prawa ofiar były podstawą wszystkich środków oraz by dołożono wszelkich starań w celu zapobiegania aktom przemocy domowej, dochodzenia w tych sprawach, karania sprawców i zapewniania odszkodowań ofiarom;

28.  z zadowoleniem przyjmuje politykę Czarnogóry zmierzającą do tworzenia atmosfery tolerancji i integracji wszystkich mniejszości narodowych; zdecydowanie zachęca władze Czarnogóry do dalszej ochrony wielonarodowej tożsamości regionu Zatoki Kotorskiej oraz do umocnienia współpracy kulturalnej i gospodarczej tego regionu z sąsiadującymi państwami członkowskimi UE;

29.  z zadowoleniem przyjmuje fakt, iż wolność przekonań, sumienia i religii jest nadal zapewniona i egzekwowana; zauważa, że napięcia utrzymują się między serbskim i czarnogórskim kościołem prawosławnym, szczególnie w kwestiach dotyczących własności; wzywa do przyjęcia nowej ustawy o prawnym statusie wspólnot religijnych;

30.  zachęca rząd do wdrożenia zrównoważonych reform gospodarczych, w tym przepisów prawnych dotyczących mechanizmów antykonkurencyjnych, tak aby pobudzić konkurencyjność i przezwyciężyć niedoskonałości strukturalne, zlikwidować ogromną szarą strefę, a także ogólnie poprawić warunki prowadzenia działalności gospodarczej; wzywa do pogłębienia dialogu społecznego między różnymi partnerami; ponadto wzywa do zwiększenia zdolności kształtowania i koordynowania polityki gospodarczej, w tym zaangażowania w publiczne konsultacje, również w celu zmniejszenia różnic regionalnych; podkreśla potrzebę skutecznego zwalczania uchylania się od płacenia podatków; jest zaniepokojony tym, że niejasne przepisy prawne i sądowe – w tym dotyczące udzielania zezwoleń, procedur administracji podatkowej i egzekwowania umów – mogą pociągać za sobą ryzyko dla podmiotów gospodarczych i podważać zdolność Czarnogóry do przyciągania inwestycji zagranicznych; podkreśla pilną potrzebę rozwiązania sporów handlowych z zagranicznymi inwestorami, którzy są kluczowi dla gospodarki Czarnogóry; podziela obawy dotyczące braku namacalnych postępów na rynku pracy oraz utrzymującego się wysokiego bezrobocia młodzieży i bezrobocia długotrwałego, dlatego wzywa do wprowadzenia aktywnych instrumentów rynku pracy;

31.  odnotowuje, że dialog między obiema stronami przemysłu wciąż jest niewystarczający i wzywa do dalszego wzmocnienia praw osób zakładających nowe związki zawodowe; z zadowoleniem przyjmuje zmiany w prawie pracy w celu uregulowania praw pracowników w przypadku upadłości; zachęca rząd do przyspieszenia prac nad pierwszym programem zatrudnienia i reform społecznych, tak aby określić najważniejsze problemy stojące przed Czarnogórą w zakresie polityki zatrudnienia, integracji społecznej i ograniczania ubóstwa oraz znaleźć rozwiązanie tych problemów;

32.  pochwala wdrożenie ustawy o małych przedsiębiorstwach oraz fakt, że Czarnogóra przystąpiła do unijnego programu na rzecz konkurencyjności przedsiębiorstw oraz małych i średnich przedsiębiorstw (COSME); wzywa do przyspieszenia wdrażania systemów wsparcia sektora publicznego dla MŚP, które są jedną z wiodących sił napędowych rozwoju gospodarczego;

33.  w dalszym ciągu jest poważnie zaniepokojony opóźnieniami w zakończeniu postępowania upadłościowego największego producenta przemysłowego Czarnogóry – fabryki aluminium KAP – które stanowi naruszenie zobowiązań nałożonych na ten kraj w układzie o stabilizacji i stowarzyszeniu; wzywa rząd i zainteresowane strony do znalezienia trwałego rozwiązania dla fabryki KAP zgodnie z zasadami pomocy państwa zawartymi w tym układzie oraz w oparciu o zasadę przejrzystości i praworządności;

34.  wyraża ubolewanie, że Czarnogóra zignorowała nakaz cypryjskiego sądu dotyczący sprzedaży KAP, i wzywa Czarnogórę do pełnego uznania odpowiednich decyzji wydanych przez organy sądowe państw członkowskich UE;

35.  zachęca Czarnogórę do kontynuowania postępów w dziedzinie ochrony środowiska i zmiany klimatu poprzez wzmocnienie zdolności administracyjnych, opracowanie zrównoważonej polityki energetycznej i wspieranie przyjaznego środowisku modelu ekonomicznego sprzyjającego inwestycjom, tak aby zapewnić zgodność z unijnym dorobkiem w dziedzinie ochrony środowiska i klimatu; przypomina o konieczności sporządzenia krajowej strategii energetycznej, która brałaby pod uwagę wiele różnych odnawialnych źródeł energii, a także o konieczności poszanowania dziedzictwa naturalnego oraz obszarów chronionych i obszarów uznawanych na szczeblu międzynarodowym; pilnie wzywa do konsultacji w sprawie projektów transgranicznych;

36.  apeluje o dalekosiężne planowanie rozwoju turystyki na wybrzeżu oraz o stworzenie silnych mechanizmów przeciwdziałających degradacji środowiska i zapobiegających korupcji w obszarze planowania przestrzennego i budownictwa;

37.  z zadowoleniem przyjmuje aktywne uczestnictwo i konstruktywną rolę Czarnogóry we współpracy regionalnej i międzynarodowej, a także w procesie regionalnego pojednania; gratuluje rządowi, że w pełni dostosował swoje działania do wspólnej polityki zagranicznej i bezpieczeństwa UE, oraz zachęca władze do dalszego uzgadniania stanowiska w ramach polityki zagranicznej kraju ze stanowiskiem UE, szczególnie w obecnej sytuacji zagrożenia międzynarodowym terroryzmem; gratuluje rządowi, że – oprócz Albanii – jest jedynym rządem z krajów Bałkanów Zachodnich kandydujących do UE, który w pełni zgadza się ze stanowiskiem i decyzjami UE dotyczącymi sytuacji na Ukrainie; wzywa władze Czarnogóry do zacieśnienia współpracy z międzynarodowymi partnerami politycznymi i gospodarczymi w celu wzmocnienia odporności kraju na naciski zewnętrzne i próby destabilizacji kraju i regionu; z zadowoleniem przyjmuje udział tego kraju w misjach cywilnych i wojskowych UE, NATO i ONZ;

38.  wzywa wszystkie państwa członkowskie NATO, a zwłaszcza państwa członkowskie UE należące do NATO, by aktywnie wspierały proces przystąpienia Czarnogóry do sojuszu z myślą o zwiększeniu bezpieczeństwa w regionie Morza Adriatyckiego, w którym wszystkie pozostałe kraje należą już do NATO;

39.  zachęca Czarnogórę do rozwiązania pozostałych nieuregulowanych kwestii dwustronnych z państwami sąsiadującymi na możliwie wczesnym etapie procesu akcesyjnego, w konstruktywnej i dobrosąsiedzkiej atmosferze; przypomina o potrzebie jak najszybszego rozwiązania wciąż nierozstrzygniętych kwestii dotyczących wytyczenia granic i sukcesji z Chorwacją, Bośnią i Hercegowiną, Serbią i Kosowem; zachęca do dalszej współpracy z państwami sąsiadującymi poprzez dzielenie się doświadczeniami związanymi z negocjacjami akcesyjnymi; z zadowoleniem przyjmuje uzyskanie przez Czarnogórę statusu obserwatora w Traktacie karty energetycznej;

40.  wzywa do bezzwłocznego rozstrzygnięcia kwestii granicznej z Chorwacją w drodze wzajemnego porozumienia, a w przypadku braku możliwości zawarcia takiego porozumienia wzywa do rozwiązania sporu przed Międzynarodowym Trybunałem Sprawiedliwości w Hadze, zgodnie z zasadami i przepisami prawa międzynarodowego;

41.  zobowiązuje swojego przewodniczącego do przekazania niniejszej rezolucji Radzie, Komisji, rządom i parlamentom państw członkowskich oraz rządowi i parlamentowi Czarnogóry.

(1) Dz.U. L 108 z 29.4.2010, s. 3.

Rezolucja Parlamentu Europejskiego z dnia 11 marca 2015 r. w sprawie sprawozdania z postępów byłej jugosłowiańskiej republiki Macedonii w 2014 r. (2014/2948(RSP))

P8_TA(2015)0064 B8-0212/2015

Parlament Europejski,

–  uwzględniając decyzję Rady Europejskiej z dnia 16 grudnia 2005 r. o przyznaniu statusu kraju kandydującego do członkostwa w UE, a także jej konkluzje z dnia 17 grudnia 2013 r.; uwzględniając konkluzje Rady Unii Europejskiej z dnia 16 grudnia 2014 r.,

–  uwzględniając konkluzje prezydencji z posiedzenia Rady Europejskiej w Salonikach w dniach 19–20 czerwca 2003 r. dotyczące perspektywy przystąpienia państw Bałkanów Zachodnich do Unii,

–  uwzględniając jedenaste posiedzenie Rady Stabilizacji i Stowarzyszenia między byłą jugosłowiańską republiką Macedonii a UE, które odbyło się dnia 23 lipca 2014 r.,

–  uwzględniając sprawozdanie Komisji dotyczące postępów (SWD(2014)0303) oraz komunikat Komisji z dnia 8 października 2014 r. pt. „Strategia rozszerzenia i najważniejsze wyzwania w latach 2014–2015” (COM(2014)0700), a także orientacyjny dokument strategiczny na lata 2014–2020 przyjęty dnia 19 sierpnia 2014 r.,

–  uwzględniając rezolucje Rady Bezpieczeństwa ONZ nr 817 (1993) i 845 (1993),

–  uwzględniając wyrok Międzynarodowego Trybunału Sprawiedliwości w sprawie stosowania umowy przejściowej z dnia 13 września 1995 r.,

–  uwzględniając opinię Komisji Weneckiej na temat siedmiu poprawek do konstytucji byłej jugosłowiańskiej republiki Macedonii, przyjętą w dniach 10–11 października 2014 r.,

–  uwzględniając ustalenia międzynarodowej misji obserwacji wyborów z ramienia OBWE/ODIHR prowadzonej w związku z wyborami prezydenckimi i przedterminowymi wyborami parlamentarnymi,

–  uwzględniając 12. posiedzenie wspólnej komisji parlamentarnej UE – była jugosłowiańska republika Macedonii, które odbyło się w dniach 26–27 listopada 2014 r.,

–  uwzględniając swoje poprzednie rezolucje,

–  uwzględniając pracę stałego sprawozdawcy Komisji Spraw Zagranicznych ds. byłej jugosłowiańskiej republiki Macedonii Ivo Vajgla,

–  uwzględniając art. 123 ust. 2 Regulaminu,

A.  mając na uwadze, że była jugosłowiańska republika Macedonii jest od dziewięciu lat krajem kandydującym do UE i jest najbardziej zaawansowanym krajem, jeśli chodzi o dostosowanie do dorobku prawnego UE;

B.  mając na uwadze, że Komisja po raz szósty z rzędu zaleciła Radzie otwarcie negocjacji; mając na uwadze, że była jugosłowiańska republika Macedonii jest gotowa do negocjacji z UE; mając na uwadze, że przez ostatnie osiem lat Parlament bezustannie wzywał do podjęcia negocjacji akcesyjnych z tym krajem, a także mając na uwadze, że dalsze opóźnianie rozpoczęcia negocjacji może mieć negatywny wpływ na reformy w kraju oraz wiarygodność UE w regionie;

C.  mając na uwadze, że Rada w dalszym ciągu blokuje rozpoczęcie kolejnego etapu procesu akcesyjnego ze względu na spór z Grecją dotyczący nazwy tego kraju; mając na uwadze, że kwestie dwustronne nie powinny utrudniać negocjacji akcesyjnych z Unią Europejską; mając na uwadze, że brak postępów w procesie integracji z UE może podważyć stabilność w regionie i wiarygodność UE, a także doprowadzić do obniżenia standardów demokratycznych w tym kraju;

D.  mając na uwadze, że to kolejne odroczenie coraz bardziej pogłębia frustrację społeczeństwa macedońskiego z powodu zastoju w procesie integracji z UE i grozi nasileniem problemów i napięć wewnętrznych;

E.  mając na uwadze, że każdy (potencjalny) kraj kandydujący będzie oceniany na podstawie własnych osiągnięć, a harmonogram akcesji zależy od tempa i jakości niezbędnych reform;

F.  mając na uwadze, że problemy dwustronne należy rozwiązywać w sposób konstruktywny na jak najwcześniejszym etapie z uwzględnieniem zasad i wartości ONZ i UE;

G.  mając na uwadze, że brak konstruktywnego i kompleksowego dialogu między rządem a opozycją oraz powyborczy bojkot ze strony opozycji utrudnia działanie parlamentu; mając na uwadze, że zarówno rząd, jak i opozycja wspólnie odpowiadają za trwałą współpracę polityczną, która jest kluczowa dla demokratycznego rozwoju tego kraju i kontynuacji europejskiego kursu; mając na uwadze, że wybory odbyły się w warunkach stronniczych relacji w mediach oraz w atmosferze niewystarczającego rozdziału działalności państwa od działalności partii;

H.  mając na uwadze, że na 12. posiedzeniu wspólnej komisji parlamentarnej nie udało się przyjąć wspólnego zalecenia; mając na uwadze, że w pełni działająca wspólna komisja parlamentarna ma kluczowe znaczenie dla zapewnienia nadzoru parlamentarnego nad procesem akcesyjnym;

I.  mając na uwadze, że rządy prawa, wolność mediów, współpraca regionalna i stosunki dobrosąsiedzkie stanowią zasadnicze elementy procesu rozszerzenia UE;

J.  mając na uwadze, że korupcja i przestępczość zorganizowana nadal stanowią poważny problem; mając na uwadze, że wciąż zagrożona jest wolność słowa i niezależność mediów;

1.  po raz dziewiąty ponawia apel do Rady o wyznaczenie daty rozpoczęcia negocjacji akcesyjnych bez dalszej zwłoki, tak aby nie stracić impetu oraz przyspieszyć reformy związane z przyjmowaniem dorobku prawnego UE i wzmocnić proces demokratyzacji; powtarza swój pogląd, że kwestia nazwy kraju, która ma charakter dwustronny, nie może stanowić przeszkody dla rozpoczęcia negocjacji akcesyjnych, chociaż powinna zostać rozwiązana przed zakończeniem procesu akcesyjnego; popiera pogląd Komisji, że niemożność osiągnięcia kompromisu przez strony po prawie dwóch dekadach rozmów z udziałem mediatorów ma bezpośredni i niekorzystny wpływ na europejskie aspiracje tego kraju i jego społeczeństwa; zachęca oba rządy do podjęcia konkretnych kroków na rzecz znalezienia rozwiązania możliwego do zaakceptowania przez obie strony; przypomina o znaczeniu i konieczności przyjęcia konstruktywnego podejścia do problemów z sąsiadami dotyczących tych dwustronnych kwestii;

2.  przypomina o zobowiązaniu państw członkowskich, by powrócić do tej kwestii w 2015 r. z myślą o rozpoczęciu negocjacji akcesyjnych; jest zdania, że rozpoczęcie negocjacji z UE może tylko korzystnie wpłynąć na wysiłki zmierzające do rozwiązania dwustronnych sporów, doprowadzając przy tym do wprowadzenia dalszych bardzo potrzebnych reform, szczególnie w odniesieniu do praworządności, niezależności wymiaru sprawiedliwości i walki z korupcją; podkreśla, że dalsze opóźnianie rozpoczęcia negocjacji powoduje coraz bardziej niekorzystne i nieprzewidywalne skutki dla tego kraju oraz stabilności całego regionu; podkreśla, że dalsze utrzymywanie status quo podważa wiarygodność i skuteczność polityki UE dotyczącej rozszerzenia i jej pozycję w regionie;

3.  przypomina swoje stanowisko, zgodnie z którym nie należy poruszać kwestii dwustronnych w celu zahamowania procesu akcesyjnego; uważa, że nie powinny one stanowić przeszkody w formalnym podjęciu negocjacji akcesyjnych, ale należy je rozwiązywać na możliwie wczesnym etapie procesu akcesyjnego; zdaje sobie sprawę, że jedna ze stron nie przestrzega wyroku Międzynarodowego Trybunału Sprawiedliwości z dnia 5 grudnia 2011 r. w sprawie stosowania umowy przejściowej z września 1995 r.; zachęca Grecję, by potwierdziła swoje zobowiązanie podjęte w ramach agendy z Salonik w 2003 r. oraz stworzyła warunki sprzyjające przezwyciężeniu różnic dzielących obie strony w duchu wartości i zasad europejskich; wzywa do dalszych postępów, w tym do kontaktów na wysokim szczeblu między rządami oraz w ramach stosunków dwustronnych z Bułgarią z myślą o wynegocjowaniu porozumienia w sprawie dobrego sąsiedztwa, które rozwiązałoby wspólne problemy; ponownie wyraża zaniepokojenie z powodu wykorzystywania argumentów historycznych w bieżącej debacie z państwami sąsiadującymi oraz z zadowoleniem przyjmuje wszelkie wysiłki podejmowane w celu wspólnego świętowania wydarzeń historycznych z sąsiadującymi państwami członkowskimi UE; uważa, że może się to przyczynić do lepszego zrozumienia historii i stosunków dobrosąsiedzkich;

4.  wzywa UE do większego zaangażowania w znalezienie rozwiązania kwestii nazwy kraju i wspiera proaktywne podejście ze strony przywódców politycznych UE; zachęca nową wiceprzewodniczącą / wysoką przedstawiciel do podjęcia nowych inicjatyw, których celem będzie przezwyciężenie obecnego impasu i znalezienie rozwiązania możliwego do zaakceptowania przez obie strony we współpracy ze specjalnym przedstawicielem ONZ; wzywa Radę do przeprowadzenia w pierwszej połowie 2015 r. dogłębnej dyskusji na temat macedońskiej perspektywy przystąpienia do UE; nalega, aby wszystkie kraje kandydujące oraz potencjalne kraje kandydujące były traktowane w procesie integracji według ich indywidualnych osiągnięć; uważa, że kontynuowanie dialogu akcesyjnego na wysokim szczeblu z Komisją wniosłoby dodatkową jakość w proces reform;

5.  wzywa wszystkich członków NATO, a zwłaszcza wszystkie państwa członkowskie UE będące członkami NATO, by aktywnie wspierały przystąpienie byłej jugosłowiańskiej republiki Macedonii do NATO w celu zwiększenia bezpieczeństwa i stabilności politycznej w Europie Południowo-Wschodniej;

6.  zachęca do ustanowienia współpracy transgranicznej w dziedzinie historii, kultury i edukacji oraz promowania europejskich wartości, która będzie wspierać starania na rzecz demokratycznych przemian; w tym kontekście wzywa sąsiadujące państwa członkowskie UE do wspierania w duchu dobrosąsiedzkich stosunków gotowości do wprowadzenia przemian demokratycznych, co oznacza wspieranie rozpoczęcia procesu negocjacyjnego;

7.  zachęca byłą jugosłowiańską republikę Macedonii do powołania wraz z państwami sąsiadującymi wspólnych eksperckich komisji ds. historii i edukacji, co przyczyniłoby się do obiektywnego interpretowania historii, zacieśniania współpracy środowisk akademickich oraz propagowania wśród młodych ludzi pozytywnego nastawienia do sąsiadów;

8.  zdecydowanie zachęca władze i społeczeństwo obywatelskie do podjęcia odpowiednich działań na rzecz historycznego pojednania w celu przezwyciężenia podziałów między grupami etnicznymi i narodowymi (łącznie z obywatelami narodowości bułgarskiej) oraz wewnątrz nich;

9.  odnotowuje proponowany pakiet poprawek do konstytucji; jest zdania, że niektóre propozycje, np. przepisy dotyczące definicji małżeństwa i ustanowienia międzynarodowych stref finansowych, można jeszcze poprawić zgodnie z zaleceniami Komisji Weneckiej; przypomina również o konieczności przestrzegania europejskiej konwencji praw człowieka, a także uwzględniania dorobku prawnego UE; podkreśla potrzebę starannego przygotowania przepisów wykonawczych dotyczących wszelkich zmian w konstytucji; podkreśla, że proces długotrwałych zmian w konstytucji wymaga szerokiego poparcia politycznego, konstruktywnego dialogu i współpracy między wszystkimi siłami politycznymi; podkreśla potrzebę wszechstronnej debaty publicznej i umiejętnych konsultacji oraz osiągnięcia porozumienia z partiami opozycyjnymi, społeczeństwem obywatelskim i zainteresowanymi podmiotami;

10.  jest zaniepokojony polaryzacją krajowej sceny politycznej; wzywa rząd, by szanował rolę parlamentu, zapewniając wystarczający czas na konsultacje i umożliwiając ich dostateczny zakres, w tym również w sprawie zmian w konstytucji, tak aby zagwarantować pełną i niezależną kontrolę parlamentarną; wzywa rząd i wszystkie partie polityczne do poprawy stosunków z myślą o utrzymaniu stabilności politycznej, zapewnienia trwałej i konstruktywnej współpracy politycznej oraz szybszej realizacji europejskiego programu; przypomina, że kompromis stanowi podstawę dobrze funkcjonującej demokracji; podkreśla, że należy zwiększyć przejrzystość procesu akcesyjnego i włączyć w ten proces szeroki krąg zainteresowanych stron; podkreśla, że powyborczy bojkot jest problemem wymagającym rozwiązania w duchu wspólnej odpowiedzialności między rządem i opozycją, tak aby zapewnić prawidłowe funkcjonowanie parlamentu; zachęca wiceprzewodniczącą / wysoką przedstawiciel do podjęcia rozmów ze wszystkimi stronami w celu ułatwienia dialogu politycznego;

11.  jest poważnie zaniepokojony pogorszeniem stosunków między rządem a opozycją, zwłaszcza w odniesieniu do ostatniego ogłoszenia zarzutów wobec przywódcy opozycji przez premiera, a także kontroskarżeniami o przestępstwa kryminalne; potępia wszelką nielegalną inwigilację i wzywa do opublikowania i nieograniczonego przedstawienia wszystkich zarzutów; wzywa do przeprowadzenia niezależnego dochodzenia w sprawie wszystkich zarzutów i prowadzonej inwigilacji przy pełnym poszanowaniu zasad przejrzystości, bezstronności i domniemania niewinności; przypomina o znaczeniu przestrzegania podstawowej zasady wolności wypowiedzi; wzywa wszystkich uczestników sceny politycznej do podjęcia konstruktywnego dialogu w celu skupienia się na strategicznych priorytetach kraju i jego obywateli;

12.  ubolewa z powodu nieuczestniczenia opozycji w regularnych pracach wspólnej komisji parlamentarnej; uważa, że zasadnicze znaczenie ma zapewnienie właściwego funkcjonowania wspólnej komisji parlamentarnej dzięki odpowiedniej reprezentacji wszystkich partii politycznych w jej pracach;

13.  jest zaniepokojony, że współistnienie grup etnicznych nie ma trwałego charakteru i stanowi wyzwanie dla kraju; jest zaniepokojony rosnącym napięciem między grupami etnicznymi wykazującymi brak zaufania między społecznościami; zdecydowanie potępia stosowanie etnocentrycznego języka zachęcającego do podziałów, szczególnie podczas kampanii wyborczych; podkreśla, że rozpoczęcie rozmów o przystąpieniu do UE może pomóc temu krajowi lepiej sprostać temu wyzwaniu, wzmacniając spójność między poszczególnymi grupami etnicznymi wokół tego wspólnego celu; potępia wszelkie formy skrajnego nacjonalizmu i etnocentryzmu, które pogłębiają podziały w społeczeństwie; wzywa wszystkie partie polityczne i organizacje społeczeństwa obywatelskiego do aktywnego promowania pluralistycznego i tolerancyjnego społeczeństwa o wieloetnicznym i wielowyznaniowym charakterze oraz do ochrony praw podstawowych wszystkich osób należących do mniejszości etnicznych; przypomina, że edukacja odgrywa istotną rolę w nauce tolerancji i szacunku między różnymi ludźmi; wzywa Komisję do nasilenia projektów i programów mających na celu pogłębienie dialogu i wzajemnego zrozumienia między grupami etnicznymi;

14.  z zadowoleniem odnotowuje, że realizacja agendy unijnej jest nadal strategicznym priorytetem tego kraju; zachęca ten kraj do dalszej konsolidacji reform oraz zmiany prowadzonej polityki i działań, które mogłyby nadal stanowić przeszkody na drodze ku jego przyszłości w Europie, a także do zagwarantowania postępów w realizacji priorytetów w zakresie reform związanych z UE, w tym w kontekście dialogu na wysokim szczeblu w sprawie przystąpienia;

15.  odnotowuje, że zdaniem OBWE/ODIHR wybory prezydenckie oraz przedterminowe wybory parlamentarne w kwietniu 2014 r. zostały sprawnie przeprowadzone; podziela jednak obawy, że zaciera się granica między działaniami państwa i partii, co jest sprzeczne z międzynarodowymi zobowiązaniami w zakresie demokratycznych wyborów, oraz że pojawiały się stronnicze relacje w mediach i zarzuty dotyczące zastraszania wyborców; z zadowoleniem przyjmuje reformy ordynacji wyborczej, ale wzywa władze, by zbadały doniesienia o nieprawidłowościach, do jakich doszło przed wyborami i podczas nich; wzywa rząd do wprowadzenia w odpowiednim czasie zaleceń ODIHR w celu poprawy procesu wyborczego, w tym zaleceń dotyczących lepszego zarządzania spisami wyborców i dokładności tych spisów; w związku z tym przypomina również o konieczności sporządzenia spisów wyborców zgodnie z międzynarodowymi standardami;

16.  wzywa rząd, by zajął się niedociągnięciami we wdrażaniu pomocy udzielanej w ramach instrumentu pomocy przedakcesyjnej, takimi jak: systemowe problemy systemu kontroli, niewystarczająca koordynacja wewnątrz instytucji i między nimi, zaległości w zamówieniach publicznych, niski wskaźnik absorpcji i niska zdolność instytucji; wzywa do lepszego powiązania wsparcia UE z krajowymi strategiami reform i do wykorzystania środków z instrumentu pomocy przedakcesyjnej na zwiększenie decentralizacji budżetu w tym kraju; wzywa do podjęcia działań, tak aby uniknąć dalszych strat środków pomocowych oraz przyspieszyć wdrażanie programu w celu zwiększenia wpływu pomocy UE;

17.  wyraża zadowolenie z powodu przyjęcia w lutym 2014 r. nowych ram ustawodawczych dotyczących służby cywilnej i zatrudnienia w sektorze publicznym, co stanowi krok w kierunku zapewnienia jednolitej, przejrzystej i odpowiedzialnej administracji publicznej; jest zaniepokojony, że administracja publiczna – mimo postępów natury legislacyjnej – jest w dalszym ciągu rozczłonkowana, upolityczniona i podatna na wpływy polityczne; zdecydowanie zachęca do zwiększenia jej profesjonalizmu i niezależności na wszystkich szczeblach; zachęca do podejmowania wysiłków mających na celu wdrażanie prawa przy należytym poszanowaniu zasad przejrzystości, kryterium merytorycznego oraz sprawiedliwej reprezentacji; zachęca rząd do przyjęcia programu reformy zarządzania finansami publicznymi;

18.  wzywa do pełnego wdrożenia umowy ramowej z Ochrydy; wzywa do zakończenia przeglądu jej wdrażania, który powinien doprowadzić do sformułowania zaleceń politycznych; zdecydowanie zaleca, by uznać tę umowę jako zasadniczy element praworządności, stosunków między grupami etnicznymi i dalszej decentralizacji; stanowczo zachęca do rozwoju samorządności lokalnej i wspierania długoterminowych środków budowy zaufania na szczeblu politycznym, takich jak organizowanie debat publicznych w celu wyjaśnienia korzyści płynących z umowy ramowej z Ochrydy; wzywa rząd i właściwe władze lokalne do przystąpienia do wdrożenia strategii na rzecz zintegrowanej edukacji oraz do zapewnienia większych środków finansowych na ten cel; uważa, że należy włączyć w ten proces organizacje społeczeństwa obywatelskiego; zaleca bardziej aktywne podejście, aby zapewnić tożsamość etniczną, kulturową i językową wszystkich społeczności;

19.  z zadowoleniem przyjmuje wysoki poziom dostosowania przepisów do wspólnotowego dorobku prawnego oraz poprawę skuteczności i zwiększenie profesjonalizmu sądów w wyniku kompleksowych reform sądownictwa; jest jednak zaniepokojony nieuprawnionymi naciskami politycznymi na niektóre postępowania sądowe i podkreśla, że wymiar sprawiedliwości powinien pozostać niezależny od wszelkich nacisków zewnętrznych ze strony władzy ustawodawczej i wykonawczej; podkreśla, że należy zapewnić właściwe stosowanie standardów sądowniczych zgodnie z europejskimi normami i najlepszymi praktykami; wzywa do ujednolicenia orzecznictwa w celu zapewnienia przewidywalności systemu sądowego i zaufania opinii publicznej; wzywa do poprawy jakości wymiaru sprawiedliwości, zwiększonego stosowania pozasądowych środków odwoławczych i alternatywnych metod rozwiązywania sporów, lepszego planowania strategicznego, lepszego dostępu do wymiaru sprawiedliwości dla najsłabszych członków społeczeństwa oraz większego zaangażowania organizacji zawodowych i organizacji społeczeństwa obywatelskiego w monitorowanie niezależności sądownictwa;

20.  odnotowuje pozytywne kroki we wdrażaniu programów antykorupcyjnych na lata 2011–2015, wzmocnienie systemu uczciwości personalnej i instytucjonalnej, a także współpracę międzyinstytucjonalną i międzynarodową; zwraca uwagę na nierozwiązane istotne kwestie związane z wdrożeniem przepisów dotyczących prania pieniędzy, w tym kwestie transgraniczne, przeprowadzanie krajowej oceny ryzyka oraz podniesienie wydajności operacyjnej; powtarza, że główną instytucją państwową do tych spraw powinna być niezależna i w pełni funkcjonująca Państwowa Komisja ds. Zapobiegania Korupcji; z myślą o poprawie warunków pracy tej komisji wzywa właściwe organy do zapewnienia lepszej łączności informatycznej między sądami i prokuraturą oraz do utworzenia centralnego rejestru urzędników publicznych;

21.  wzywa do skuteczniejszego wdrażania antykorupcyjnych strategii i przepisów, zwłaszcza w dziedzinie polityki, administracji publicznej, zamówień publicznych i egzekwowania prawa, a także do podniesienia zdolności administracyjnych; wzywa właściwe organy do podjęcia starań na rzecz zwiększenia liczby wyroków skazujących w sprawach o korupcję, w tym również na wysokim szczeblu; wzywa niezależne organizacje społeczeństwa obywatelskiego i media, by ujawniały przypadki korupcji oraz domagały się niezależnych i bezstronnych dochodzeń i procesów; wzywa urząd prokuratora publicznego, aby umożliwił odpowiednie i terminowe zbadanie zarzutów w tym zakresie;

22.  z zadowoleniem zaważa, że wprowadzone zostały prawne i instytucjonalne ramy walki z przestępczością zorganizowaną; pochwala aktywną współpracę kraju w wymiarze regionalnym i międzynarodowym, w tym w ramach Eurojustu i Europolu; z zadowoleniem przyjmuje szereg udanych operacji policyjnych przeprowadzonych przeciwko grupom zorganizowanym, zwłaszcza przecięcie międzynarodowych tras handlu narkotykami i przemytu migrantów;

23.  potępia wszelkie formy ekstremizmu politycznego lub religijnego oraz dostrzega potrzebę współpracy transgranicznej z innymi państwami Bałkanów Zachodnich i państwami członkowskimi UE; z zadowoleniem przyjmuje wprowadzenie zmian do kodeksu karnego, które polegają na dokładniejszym określaniu przestępstwa popełnianego przez osoby uczestniczące w działaniach ekstremistycznych o charakterze politycznym lub religijnym oraz kar dla takich osób; ponownie wskazuje zdecydowanie na konieczność wspólnej proaktywnej strategii polityki zagranicznej, bezpieczeństwa i obrony, mając na uwadze bieżące zagrożenie międzynarodowym terroryzmem; przypomina, że polityka publiczna powinna zwalczać wszystkie formy ekstremizmu i że należy w tym kontekście starannie unikać stygmatyzacji jakiejkolwiek grupy religijnej;

24.  ubolewa z powodu braku współpracy z organizacjami społeczeństwa obywatelskiego i podmiotami publicznymi w zakresie stanowienia prawa; wskazuje, że taka współpraca powinna opierać się na rzeczywistej woli rządu konsultowania się z różnymi podmiotami w zakresie zarówno stanowienia prawa, jak i kształtowania polityki; podkreśla zasadniczą rolę, jaką organizacje społeczeństwa obywatelskiego mogą odgrywać w podnoszeniu wiedzy społeczeństwa na temat procesu przystąpienia do UE, czyniąc go bardziej przejrzystym, rozliczalnym i sprzyjającym włączeniu; zachęca rząd do wspomagania rozwoju społeczeństwa obywatelskiego również na obszarach wiejskich; wzywa rząd, aby zainicjował merytoryczną debatę z uczelniami, wykładowcami i studentami na temat reformy szkolnictwa wyższego;

25.  zachęca władze do odzyskania od Serbii ważnych archiwów jugosłowiańskich tajnych służb; jest zdania, że przejrzyste podejście do totalitarnej przeszłości, obejmujące otwarcie archiwów tajnych służb, stanowi krok w kierunku dalszej demokratyzacji, rozliczalności i siły instytucji;

26.  jest poważnie zaniepokojony faktem, że naciski polityczne i finansowe wciąż znacznie podważają niezależność mediów; potępia stałe ograniczanie wolności słowa, którego skutkiem jest najniższy wskaźnik wolności prasy w regionie; w związku z tym ubolewa, że zgodnie ze wskaźnikiem organizacji Reporterzy Bez Granic kraj ten spadł z 34. miejsca w 2009 r. na 117. miejsce w 2015 r.; z rosnącym zaniepokojeniem wskazuje na kontrolę państwa nad mediami, w tym utrzymującą się zależność od budżetu państwa, częste stosowanie autocenzury, a także niskie standardy zawodowe i etykę zawodową; z zaniepokojeniem odnotowuje przypadki zniesławienia w świecie polityki i mediów; mimo pewnych działań podjętych w celu wznowienia dialogu między rządem a środowiskiem mediów ubolewa, że przepisy dotyczące usług audiowizualnych zostały zmienione w przyspieszonej procedurze bez odpowiednich konsultacji z podmiotami medialnymi;

27.  wzywa rząd do prowadzenia polityki zwiększającej pluralizm mediów i różnorodność opinii oraz do zagwarantowania niezależności nadawcy publicznego i urzędu ds. regulacji mediów; zauważa z niepokojem, że nadawca publiczny wykazuje zdecydowanie przychylne nastawienie wobec partii rządowych, zarówno podczas kampanii wyborczych (o czym donosiły sprawozdania OBWE/ODIHR), jak i w sytuacjach niezwiązanych z wyborami (o czym mowa w sprawozdaniu Komisji z postępów); z zadowoleniem przyjmuje fakt, że rząd udostępnił publicznie dane o reklamach rządowych; jednak wzywa rząd do zwiększenia przejrzystości kryteriów stosowanych przy rozdziale środków; zdecydowanie zaleca Komisji, by aktywniej angażowała się w monitorowanie i doradzanie w kwestiach politycznych oraz we wspieranie dialogu między wszystkimi podmiotami medialnymi;

28.  przypomina rządowi oraz partiom politycznym o ich odpowiedzialności za tworzenie kultury integracji i tolerancji; apeluje o dostosowanie przepisów antydyskryminacyjnych do dorobku prawnego UE, gdyż nie zakazują one dyskryminacji ze względu na orientację seksualną; potępia wszelkie przejawy przemocy wobec społeczności LGBTI i wzywa do postawienia przed sądem jej sprawców, w tym również sprawców ataków na ośrodek wsparcia społeczności LGBTI w Skopje; podkreśla konieczność zwalczania uprzedzeń i dyskryminacji wobec ludności romskiej, a także przyjęcia dalszych środków w celu poprawy sytuacji Romów, zwłaszcza w dziedzinie mieszkalnictwa, opieki zdrowotnej, edukacji i zatrudnienia; wzywa władze, aby zadbały o uwzględnianie perspektywy płci we wszystkich obszarach polityki z myślą o zapewnieniu równości mężczyzn i kobiet; ponownie wyraża zaniepokojenie utrzymującymi się stereotypami płci w społeczeństwie oraz przemocą domową; zachęca rząd do wyeliminowania strukturalnych różnic w traktowaniu kobiet i mężczyzn w sferze gospodarczej, politycznej i społecznej oraz rozbieżności w wysokości ich płac; wzywa Komisję, aby dotrzymała własnego zobowiązania do nadania priorytetowego znaczenia w procesie przystąpienia rozdziałowi dotyczącemu polityki społecznej i zatrudnienia przez podjęcie odnośnej inicjatywy w toku dialogu akcesyjnego na wysokim szczeblu z tym krajem;

29.  nadal jest zaniepokojony wysokimi wskaźnikami ubóstwa dzieci i brakiem zdolności instytucji odpowiedzialnych za wdrażanie polityki i działań strategicznych w tej dziedzinie; nakłania rząd do zwiększenia wysiłków we wdrażaniu zmienionej krajowej strategii dotyczącej ubóstwa i wyłączenia społecznego; nalega na zwrócenie większej uwagi na zapewnienie sprawiedliwego i skutecznego dostępu do wymiaru sprawiedliwości dla wszystkich dzieci; podkreśla potrzebę podjęcia przez rząd dodatkowych działań, aby wspomóc dzieci niepełnosprawne i dzieci ze społeczności romskiej; apeluje o dalsze działania na rzecz poprawy zdrowia i wyżywienia dzieci, przy czym szczególną troskę budzą dzieci romskie;

30.  z zadowoleniem przyjmuje fakt, że była jugosłowiańska republika Macedonii wciąż jest liderem w regionie, jeśli chodzi o łatwość prowadzenia działalności gospodarczej, a także awans tego kraju w globalnym rankingu Banku Światowego z 31. miejsca w 2013 r. na 30. miejsce w 2014 r.; zauważa jednak, że trudności w egzekwowaniu umów oraz częste zmiany prawne bez odpowiednich konsultacji stwarzają poważne wyzwanie dla klimatu biznesowego; podkreśla jednocześnie, jak ważne jest dokonywanie postępów w kwestii prawa pracy i intensyfikacji dialogu społecznego; podkreśla konieczność dalszej poprawy otoczenia biznesowego przez wspieranie MŚP, ograniczanie dysproporcji regionalnych oraz powiązanie instytucji badawczo-rozwojowych z sektorem biznesu i zatrudnienia;

31.  z zadowoleniem przyjmuje fakt, że tempo napływu bezpośrednich inwestycji zagranicznych było stabilne i umożliwiło większą dywersyfikację eksportu; zauważa, że 80% wszystkich bezpośrednich inwestycji zagranicznych pochodzi z przedsiębiorstw UE, a przepływy handlowe towarów i usług z UE wzrosły; przypomina ponownie, jak ważne jest przyciąganie inwestycji zagranicznych, i uważa, że opóźnienie w procesie przystąpienia do UE może stanowić przeszkodę w głębszej integracji gospodarczej; dostrzega potrzebę zwiększenia dochodów publicznych i tworzenia miejsc pracy w wysoko wydajnych sektorach, gdyż ogólna struktura gospodarki nadal skupiona jest na działalności nisko wydajnej; podkreśla, że wszystkie przepisy dotyczące międzynarodowych stref finansowych powinny być zgodne z dorobkiem prawnym i wymogami międzynarodowymi;

32.  z zadowoleniem odnotowuje spadek ogólnej stopy bezrobocia z 29,9% w pierwszym kwartale 2013 r. do 27,9% w trzecim kwartale 2014 r.; wzywa rząd do podjęcia nowych wysiłków na rzecz dalszego zmniejszenia strukturalnego i długotrwałego bezrobocia, zwłaszcza wśród młodzieży (w przypadku której stopa bezrobocia wynosi ponad 50%) oraz wśród najsłabszych grup społecznych, w tym Romów; wzywa do podjęcia reform na rzecz zwiększenia aktywności zawodowej i mobilności pracowników oraz ograniczenia ogromnej szarej strefy, która w dalszym ciągu utrudnia konkurencję; jest zaniepokojony tym, że poziom kształcenia i szkolenia siły roboczej często nie odpowiada rzeczywistym potrzebom gospodarki oraz tym, że wielu młodych wykwalifikowanych pracowników jest zmuszonych w wyniku tego do emigracji z powodu trudności ze znalezieniem odpowiednich możliwości zatrudnienia w kraju; wyraża zaniepokojenie ostatnimi zmianami przepisów, które podważają prawo do strajku, oraz wzywa władze do ich rewizji zgodnie ze standardami MOP;

33.  odnotowuje działania podejmowane w celu obniżania bezrobocia wśród kobiet, jednak zachęca rząd do dalszych działań, gdyż stopa bezrobocia wśród kobiet jest nadal znacznie wyższa niż średnia w UE;

34.  zwraca uwagę, że potrzebne są znaczne wysiłki – we współpracy ze społeczeństwem obywatelskim i zainteresowanymi stronami – w dziedzinie środowiska, a w szczególności w zakresie jakości powietrza i wody, ochrony środowiska naturalnego i zarządzania odpadami; jest zaniepokojony zanieczyszczeniem powietrza i wody; z zaniepokojeniem odnotowuje stężenie szkodliwych cząstek, które kilkakrotnie przekracza dopuszczalny poziom, zwłaszcza w Skopje, Tetowie, Bitoli, Kiczewie i Kawadarci; wzywa właściwe organy do pogłębienia współpracy w celu wdrożenia odpowiednich przepisów, wzmocnienia zdolności administracyjnych oraz przyznania wystarczających środków na inwestycje w infrastrukturę, takie jak zakłady oczyszczania ścieków;

35.  ubolewa, że cele na 2013 r. w dziedzinie energii nie zostały osiągnięte, zwłaszcza jeśli chodzi o efektywność energetyczną i wykorzystanie energii ze źródeł odnawialnych; apeluje w związku z tym o przyjęcie odpowiednich planów działania i dostosowanie ich do unijnej polityki w dziedzinie klimatu;

36.  z zadowoleniem przyjmuje fakt, że była jugosłowiańska republika Macedonii aktywnie i konstruktywnie uczestniczy we współpracy regionalnej i nie prowadzi sporów granicznych ze swoimi sąsiadami; z zadowoleniem przyjmuje zbliżającą się prezydencję tego kraju w Inicjatywie Środkowoeuropejskiej; zachęca rząd do podniesienia ogólnego poziomu zbieżności z deklaracjami i decyzjami przyjętymi w ramach WPZiB; podkreśla znaczenie stopniowego przyłączania się do stanowisk UE w zakresie polityki zagranicznej;

37.  z zadowoleniem przyjmuje wolę sfinalizowania połączenia kolejowego między Macedonią i Bułgarią, które przyczyni się do poprawy stosunków gospodarczych i społecznych, a także postępy w tym zakresie;

38.  zobowiązuje swego przewodniczącego do przekazania niniejszej rezolucji Radzie, Komisji, rządom i parlamentom państw członkowskich, jak również rządowi i parlamentowi omawianego kraju.

Rezolucja Parlamentu Europejskiego z dnia 11 marca 2015 r. w sprawie sprawozdania z postępów Serbii w 2014 r. (2014/2949(RSP))

P8_TA(2015)0065 B8-0213/2015

Parlament Europejski,

–  uwzględniając konkluzje prezydencji z posiedzenia Rady Europejskiej w Salonikach w dniach 19–20 czerwca 2003 r. dotyczące perspektywy przystąpienia państw Bałkanów Zachodnich do Unii Europejskiej,

–  uwzględniając decyzję Rady 2008/213/WE z dnia 18 lutego 2008 r. w sprawie zasad, priorytetów i warunków zawartych w partnerstwie europejskim z Serbią oraz uchylającą decyzję 2006/56/WE(1),

–  uwzględniając opinię Komisji z dnia 12 października 2011 r. w sprawie złożonego przez Serbię wniosku o członkostwo w Unii Europejskiej (SEC(2011)1208),

–  uwzględniając Układ o stabilizacji i stowarzyszeniu między Wspólnotami Europejskimi i ich państwami członkowskimi a Republiką Serbii, który wszedł w życie dnia 1 września 2013 r.,

–  uwzględniając rezolucję Rady Bezpieczeństwa ONZ nr 1244 (1999), opinię doradczą Międzynarodowego Trybunału Sprawiedliwości (MTS) z dnia 22 lipca 2010 r. w sprawie kwestii zgodności jednostronnej deklaracji niepodległości Kosowa z prawem międzynarodowym oraz rezolucję Zgromadzenia Ogólnego ONZ A/RES/64/298 z dnia 9 września 2010 r., w której uznano treść opinii i z zadowoleniem przyjęto gotowość UE do ułatwienia dialogu między Belgradem a Prisztiną,

–  uwzględniając oświadczenie i zalecenia z drugiego posiedzenia Komisji Parlamentarnej ds. Stabilizacji i Stowarzyszenia UE-Serbia z dni 26–27 listopada 2014 r.,

–  uwzględniając konkluzje Rady Europejskiej z dnia 28 czerwca 2013 r.,

–  uwzględniając sprawozdanie Komisji z dnia 8 października 2014 r. dotyczące postępów Serbii w 2014 r. (SWD(2014)0302),

–  uwzględniając konkluzje Rady do Spraw Ogólnych z dnia 16 grudnia 2014 r.,

–  uwzględniając swoją rezolucję z dnia 16 stycznia 2014 r. w sprawie sprawozdania dotyczącego postępów Serbii w 2013 r.(2),

–  uwzględniając swoją rezolucję z dnia 27 listopada 2014 r. w sprawie Serbii: sprawa oskarżonego o zbrodnie wojenne Wojisława Szeszela(3),

–  uwzględniając pracę stałego sprawozdawcy Komisji Spraw Zagranicznych ds. Serbii Davida McAllistera,

–  uwzględniając art. 123 ust. 2 Regulaminu,

A.  mając na uwadze, że w dniu 28 czerwca 2013 r. Rada Europejska postanowiła rozpocząć negocjacje akcesyjne z Serbią; mając na uwadze, że dnia 21 stycznia 2014 r. odbyła się pierwsza konferencja międzyrządowa UE-Serbia;

B.  mając na uwadze, że w swoim sprawozdaniu z postępów Serbii w 2014 r. Komisja zdała relację z postępów Serbii poczynionych na drodze do integracji europejskiej i oceniła starania tego kraju, by spełnić kryteria kopenhaskie oraz warunki procesu stabilizacji i stowarzyszenia;

C.  mając na uwadze, że Serbię, jak każde państwo ubiegające się o członkostwo w UE, należy oceniać na podstawie postępów w wypełnianiu, wdrażaniu i stosowaniu wspólnego dla wszystkich zbioru kryteriów, a także mając na uwadze, że harmonogram akcesji zależy od tempa i jakości niezbędnych reform;

D.  mając na uwadze, że UE uczyniła praworządność głównym elementem polityki rozszerzenia;

E.  mając na uwadze, że Komisja podkreśliła konieczność wzmocnienia zarządzania gospodarczego, praworządności i zdolności administracji publicznej we wszystkich krajach Bałkanów Zachodnich;

F.  mając na uwadze, że Serbia poczyniła istotne kroki w celu normalizacji stosunków z Kosowem, czego wynikiem jest Pierwsze porozumienie w sprawie zasad regulujących normalizację stosunków z dnia 19 kwietnia 2013 r.; mając na uwadze, że pilnie potrzebne są dalsze działania, aby rozwiązać wszystkie nierozstrzygnięte kwestie sporne między oboma krajami;

G.  mając na uwadze, że stosunki dobrosąsiedzkie są kluczowym elementem pomyślnej integracji europejskiej każdego kraju, a także mając na uwadze, że kwestie dwustronne należy rozwiązać w procesie akcesyjnym zgodnie z ramami negocjacyjnymi w konstruktywny sposób i na zasadzie dobrosąsiedzkiej współpracy, z uwzględnieniem ogólnych interesów i wartości UE; mając na uwadze, że poczyniono ważne kroki w historycznym procesie pojednania między Serbią a jej sąsiadami;

H.  mając na uwadze, że należy w pełni zagwarantować wdrożenie ram prawnych ochrony mniejszości, szczególnie w dziedzinach edukacji, używanego języka oraz dostępu do mediów i posługi religijnej w językach mniejszości;

I.  mając na uwadze, że objęcie przez Serbię przewodnictwa w OBWE w 2015 r. przypada w czasie, gdy na wschodniej Ukrainie trwa konflikt, a OBWE obchodzi czterdziestą rocznicę przyjęcia aktu końcowego z Helsinek;

1.  z zadowoleniem przyjmuje formalne rozpoczęcie negocjacji akcesyjnych, które nastąpiło dnia 21 stycznia 2014 r. na pierwszej konferencji międzyrządowej UE-Serbia, oraz wysoki poziom gotowości i zaangażowanie w proces przeglądu zgodności prawa krajowego z prawem unijnym, jakie wykazał rząd serbski;

2.  z zadowoleniem przyjmuje przeprowadzenie przedterminowych wyborów parlamentarnych, które zostały pozytywnie ocenione przez międzynarodowych obserwatorów; wzywa władze do pełnego wprowadzenia zaleceń wydanych przez ostatnią misję obserwacji wyborów z ramienia OBWE/ODIHR oraz przez poprzednie misje;

3.  podkreśla postępy we wdrażaniu układu o stabilizacji i stowarzyszeniu między UE a Serbią oraz znaczenie poprawy tego wdrażania; podkreśla, że układ ten zapewnia ogólne ramy zacieśniania współpracy UE z Serbią;

4.  z zadowoleniem przyjmuje fakt, że nowy rząd serbski wykazał zaangażowanie w proces integracji europejskiej, i wzywa Serbię do zdecydowanego i odważnego przeprowadzenia reform systemowych i społeczno-gospodarczych; podkreśla, że gruntowne wdrożenie przepisów i strategii politycznych pozostaje głównym wskaźnikiem pomyślnego procesu integracji; wzywa władze serbskie, by usprawniły planowanie, koordynację i monitorowanie wdrażania nowych przepisów i strategii politycznych; podkreśla, że należy zwiększyć przejrzystość procesu akcesyjnego i włączyć w ten proces szeroki krąg zainteresowanych stron; podkreśla, że Serbia musi dokonać dalszych postępów w priorytetowym obszarze reform, jakim jest praworządność;

5.  domaga się, by przy otwieraniu rozdziałów negocjacyjnych uwzględniano postępy techniczne, lecz również polityczny kontekst stosunków Serbii z UE; podkreśla, że rozdziały 23 (wymiar sprawiedliwości i prawa podstawowe) i 24 (sprawiedliwość, wolność i bezpieczeństwo) powinny zostać rozpatrzone na wczesnym etapie negocjacji; domaga się jasnego określenia rozdziału 35 dorobku prawnego UE, dotyczącego stosunków z Kosowem; podkreśla, że ramy negocjacyjne pozwalają ocenić, czy postęp w ramach jednego rozdziału jest znacznie mniejszy niż postępy w negocjacjach w ogóle, dzięki czemu Komisja może zalecić późniejsze otwarcie lub zamknięcie innych rozdziałów negocjacyjnych;

6.  zauważa, że w niedawno opublikowanym sprawozdaniu Europejski Trybunał Obrachunkowy stwierdził, iż dzięki finansowaniu z Instrumentu Pomocy Przedakcesyjnej (IPA) i innym rodzajom wsparcia Serbia otrzymała pomoc przy wdrażaniu reform społecznych i gospodarczych oraz przy udoskonalaniu swojego systemu zarządzania finansami publicznymi; zauważa jednak, że reforma wymiaru sprawiedliwości jest znacznie opóźniona; wzywa Serbię do dostosowania się do dorobku prawnego UE w dziedzinie pomocy państwa; z zadowoleniem przyjmuje zasadniczo skuteczne wykorzystywanie unijnej pomocy finansowej i pomocy o charakterze niefinansowym, co zauważył Europejski Trybunał Obrachunkowy, i zachęca władze do korzystania z dobrych wzorców zarządzania oraz zajęcia się pozostałymi niedociągnięciami w planowaniu i wdrażaniu projektów oraz w dziedzinie zapewniania ich zrównoważonego charakteru; wzywa Komisję do dalszego udzielania Serbii pomocy za pośrednictwem IPA w sposób skuteczny i przejrzysty;

7.  wyraża zaniepokojenie faktem, że większość przepisów jest przyjmowana w trybie pilnym, co nie zawsze pozwala na przeprowadzenie dostatecznych konsultacji z zainteresowanymi stronami i opinią publiczną;

8.  zauważa, że powodzie z maja 2014 r. w Serbii miały poważne skutki dla ludności i wywarły niekorzystny wpływ na gospodarkę; składa kondolencje rodzinom ofiar; z zadowoleniem przyjmuje fakt, że UE oraz poszczególne państwa członkowskie – na wniosek Serbii – udzieliły natychmiastowej i znacznej pomocy ratowniczej i humanitarnej, a także zorganizowały w lipcu 2014 r. konferencję darczyńców; podkreśla, że Komisja zaprosiła Serbię do uczestnictwa w unijnym mechanizmie ochrony ludności, i z zadowoleniem przyjmuje fakt, że w dniu 16 października 2014 r. Serbia wyraziła zainteresowanie tym uczestnictwem;

9.  z zadowoleniem przyjmuje Pierwsze porozumienie w sprawie zasad regulujących normalizację stosunków, będące wynikiem dialogu na wysokim szczeblu między premierami Serbii i Kosowa w dniu 19 kwietnia 2013 r.; z zadowoleniem przyjmuje zaangażowanie Serbii w proces normalizacji stosunków z Kosowem i zdecydowanie zachęca władze serbskie do odgrywania konstruktywnej roli w tym procesie, jak też w rozwijaniu stosunków dobrosąsiedzkich, które mogą urzeczywistnić interesy zarówno Serbii, jak i Kosowa; odnotowuje zwolnienie tempa ogólnych negocjacji, m.in. ze względu na przedterminowe wybory w Serbii i Kosowie; z zadowoleniem przyjmuje utworzenie nowego rządu w Kosowie, będące istotnym krokiem w kierunku wznowienia dialogu na wysokim szczeblu w dniu 9 lutego 2015 r., który doprowadził do zawarcia porozumienia w sprawie systemu sądownictwa w Mitrowicy , oraz z zadowoleniem przyjmuje również w związku z tym konstruktywną rolę rządu serbskiego w zachęcaniu wyłonionych w wyborach przedstawicieli mniejszości serbskiej do objęcia obowiązków w ramach nowego koalicyjnego rządu w Prisztinie; wzywa Serbię i Kosowo, by przystąpiły do pełnego wdrażania wszystkich osiągniętych już porozumień w dobrej wierze i w sposób terminowy, a także zwraca się do UE o przeprowadzenie oceny wypełniania przez strony ich zobowiązań; zachęca władze serbskie i kosowskie do dalszej normalizacji stosunków; apeluje o stałe wysiłki po obu stronach, aby zbliżyć do siebie albańską i serbską wspólnotę etniczną; podkreśla, że wymogiem ram negocjacyjnych jest osiągnięcie postępu w procesie normalizacji stosunków z Kosowem w ramach rozdziału 35 równolegle do postępów w ogólnych negocjacjach; podkreśla, że rozdział 35 należy otworzyć na wczesnym etapie negocjacji; uznaje, że pełna normalizacja stosunków między Serbią a Kosowem ułatwiłaby przystąpienie Serbii do UE;

10.  wzywa władze serbskie i kosowskie do zacieśnienia współpracy, aby podjąć zdecydowane kroki przeciwko siatkom przestępczym, które kontrolują, wykorzystują i przemycają nielegalnych migrantów z Kosowa do niektórych państw członkowskich UE przez terytorium Serbii, oraz aby rozwiązać te siatki;

11.  wzywa Serbię, by podjęła bardziej zdecydowane wysiłki w celu dostosowania swojej polityki zagranicznej i polityki bezpieczeństwa do polityki prowadzonej przez UE, w tym polityki wobec Rosji; ubolewa, że Serbia nie przyłączyła się – kiedy została o to poproszona – do decyzji Rady wprowadzających środki ograniczające wobec Rosji, pamiętając jednak o tradycyjnie silnych gospodarczych, społecznych i kulturowych powiązaniach tych dwóch krajów; uważa, że Serbia może odgrywać kluczową rolę w stosunkach UE-Rosja; z zadowoleniem przyjmuje aktywny udział Serbii w międzynarodowych operacjach utrzymywania pokoju; zauważa, że Serbia z honorami przyjęła pewne osoby objęte unijnym zakazem wydawania wiz i organizuje ona ćwiczenia wojskowe z armią rosyjską;

12.  z zadowoleniem przyjmuje objęcie przez Serbię przewodnictwa w OBWE w 2015 r. oraz priorytety określone w ramach tego przewodnictwa; zwraca uwagę, że przewodnicząc OBWE, Serbia pragnie wspierać wszystkie środki, które pozwolą zwiększyć wysiłki na rzecz pokojowego rozwiązania toczących się konfliktów na obszarze OBWE; zachęca Serbię do skorzystania z okazji, jaką daje to przewodnictwo, i przyczynienia się jako mediator do ustabilizowania sytuacji we wschodniej Ukrainie; przyjmuje ponadto do wiadomości gotowość Serbii do dalszego wspierania współpracy regionalnej; wzywa Serbię jako kraj sprawujący przewodnictwo w OBWE do tego, by pomogła w przywróceniu OBWE roli kompleksowej platformy rozwiązywania kwestii dotyczących bezpieczeństwa w Europie;

13.  zachęca Serbię do dalszej współpracy z Międzynarodowym Trybunałem Karnym dla Byłej Jugosławii (MTKJ), do wsparcia procesów w sprawie zbrodni popełnionych podczas wojny domowej oraz do dalszego zwiększania wysiłków na rzecz współpracy regionalnej, aby położyć kres bezkarności i zadośćuczynić ofiarom zbrodni wojennych i ich rodzinom; podkreśla, że należy pilnie przyjąć kompleksowe przepisy i strategię polityczną w celu ochrony świadków oraz przyznać ofiarom i ich rodzinom prawo do odszkodowania; ponownie zapewnia o swoim wsparciu dla inicjatywy RECOM;

14.  wzywa władze Serbii, aby w duchu pojednania i stosunków dobrosąsiedzkich oraz we współpracy z krajami sąsiadującymi i z Komisją przenalizowały przepisy ustawy o organizacji i uprawnieniach organów państwowych w procesach w sprawie zbrodni wojennych;

15.  wzywa Serbię do zacieśnienia współpracy z krajami sąsiadującymi i do zwiększenia starań w zakresie poszukiwania osób zaginionych, a także do pełnego udostępniania wszystkich odnośnych danych; wzywa w związku z tym władze serbskie do otwarcia archiwów Jugosłowiańskiej Armii Ludowej, aby ustalić prawdę o tragicznych wydarzeniach z przeszłości i uzyskać informacje; wzywa władze do otwarcia archiwów, które dotyczą byłych republik jugosłowiańskich, oraz do ułatwienia jawnego dostępu do tych archiwów i do dokumentów byłej agencji wywiadu UDBA, w tym poprzez przekazanie ich odnośnym rządom;

16.  z zadowoleniem przyjmuje podpisanie, pod auspicjami Międzynarodowej Komisji ds. Osób Zaginionych, deklaracji w sprawie roli państwa w zajmowaniu się problemem osób zaginionych w wyniku konfliktu zbrojnego i łamania praw człowieka; podkreśla potrzebę intensywniejszego poszukiwania i identyfikowania osób zaginionych oraz ustalania lokalizacji zbiorowych grobów ofiar wojen w Chorwacji, Bośni i Hercegowinie oraz Kosowie, jak też zapewniania rodzinom ofiar możliwości poznania losu ich zaginionych członków rodziny;

17.  docenia konstruktywną postawę serbskiego rządu w stosunkach z krajami sąsiedzkimi, gdyż umożliwiła ona znaczące postępy zarówno we współpracy regionalnej, jak i w zacieśnianiu stosunków z UE; zachęca Serbię do jeszcze ściślejszej współpracy z krajami sąsiedzkimi oraz do podjęcia dalszych kroków w dziedzinie współpracy transgranicznej, aby m.in. zwiększyć rozwój gospodarczy regionów przygranicznych i obszarów zamieszkałych przez mniejszości; podkreśla znaczenie wspierania polityki wymiany młodzieży i nawiązywania przez młodzież wzajemnych kontaktów w ramach pojednania; z zadowoleniem przyjmuje ogólne przestrzeganie przez Serbię zobowiązań międzynarodowych oraz fakt, że Serbia dalej rozwija stosunki dwustronne z sąsiadami; przypomina o kluczowym znaczeniu pojednania; wzywa Serbię do pełnego wdrożenia umów dwustronnych z państwami sąsiadującymi oraz do pragmatycznego podejścia do nierozstrzygniętych kwestii dwustronnych; z zadowoleniem przyjmuje spotkanie premierów Serbii i Albanii w dniu 10 listopada 2014 r. w Belgradzie; zachęca Serbię do aktywnego wspierania postępów Bośni i Hercegowiny na drodze do integracji europejskiej i konstruktywnego przyczyniania się do tych postępów; z zadowoleniem przyjmuje również fakt, że Serbia nadal aktywnie uczestniczy w inicjatywach regionalnych, takich jak proces współpracy w Europie Południowo-Wschodniej (SEECP);

18.  podkreśla zasadniczą rolę serbskiego parlamentu oraz społeczeństwa obywatelskiego w procesie negocjacji akcesyjnych; wyraża zadowolenie z przyjęcia w dniu 4 czerwca 2014 r. przez parlament decyzji regulującej procedurę rozpatrywania wniosków dotyczących stanowiska negocjacyjnego w trakcie negocjacji akcesyjnych; wyraża zadowolenie z przyjęcia w dniu 26 sierpnia 2014 r. wytycznych dotyczących włączenia organizacji społeczeństwa obywatelskiego w proces przyjmowania regulacji oraz wzywa do większego zaangażowania społeczeństwa obywatelskiego w proces integracji; zwraca się do rządu o powstrzymanie się od retoryki antyunijnej i o prowadzenie regularnych dialogów i konsultacji publicznych ze wszystkimi zainteresowanymi stronami w celu zapewnienia pełnej przejrzystości negocjacji oraz udzielania wszelkich informacji na rzecz konstruktywnej debaty dotyczącej funkcjonowania UE i członkostwa w tej organizacji, a także o umożliwienie tym zainteresowanym stronom szerokiego udziału w tym procesie;

19.  wyraża uznanie dla pracy niezależnych organów regulacyjnych i ich wkładu w ulepszenie ram prawnych i zwiększenie odpowiedzialności instytucji państwowych; podkreśla, że instytucje państwowe muszą działać w sposób przejrzysty i odpowiedzialny; wyraża poparcie dla prac niezależnych organów państwowych, takich jak Rzecznik Praw Obywatelskich, Pełnomocnik ds. Informacji Ważnych dla Społeczeństwa i inni; wzywa władze państwowe do ochrony niezależności tych organów i pełnej współpracy z nimi, gdy wykonują one swoje uprawnienia; uważa, że władze powinny zapewnić im wszelkie niezbędne zasoby finansowe i administracyjne, które potrzebne są w ich pracy; podkreśla, że należy podjąć stosowne działania w odpowiedzi na zalecenia tych organów, a ich niezależność musi być w pełni przestrzegana;

20.  potępia nieuzasadnioną krytykę publiczną Rzecznika Praw Obywatelskich przez ministrów rządu; podkreśla, że Rzecznik Praw Obywatelskich odgrywa istotną rolę dla mechanizmów kontroli i równowagi, a także wzywa władze, by zadbały o zachowanie niezależności i integralności jego urzędu; wzywa władze, by udzieliły Rzecznikowi Praw Obywatelskich pełnego wsparcia politycznego i administracyjnego w jego pracy oraz zagwarantowały mu prawo do uzyskiwania oficjalnych dokumentów zgodnie z ustawą o informacji publicznej;

21.  podkreśla, że Serbia ratyfikowała główne konwencje Międzynarodowej Organizacji Pracy w sprawie praw pracowniczych oraz zmienioną Europejską kartę społeczną; zwraca uwagę, że prawa pracownicze i prawa związków zawodowych są nadal ograniczone pomimo gwarancji konstytucyjnych, i wzywa Serbię do dalszego rozszerzania tych praw; zauważa, że w celu zapewnienia jasności niezbędne są dodatkowe procedury dotyczące związków zawodowych i prawa do strajku; zauważa, że istnieje jedynie kilka sektorowych układów zbiorowych, natomiast wiele wygasło i potrzebne jest ich przedłużenie; wyraża zaniepokojenie tym, że dialog społeczny wciąż jest niewystarczający, a konsultacje z partnerami społecznymi są prowadzone nieregularnie; wzywa do poczynienia dodatkowych kroków na rzecz wzmocnienia dialogu społecznego i roli konsultacyjnej tych partnerów w procesie stanowienia prawa;

22.  przypomina, że należy wspierać, chronić i wprowadzać prawa człowieka i podstawowe wolności na wszystkich szczeblach serbskiego społeczeństwa, bez dyskryminacji z jakichkolwiek względów oraz w zgodzie z normami europejskimi i międzynarodowymi; odnotowuje, że w dniu 2 października 2014 r. przyjęto plan działania dotyczący wprowadzenia strategii antydyskryminacyjnej, i apeluje o poszanowanie kobiet, osób niepełnosprawnych, osób LGBT i wszystkich mniejszości, zarówno narodowych, etnicznych, jak i seksualnych, a także o zagwarantowanie przysługujących im praw; zachęca władze serbskie do dalszych wysiłków na rzecz zagwarantowania równej reprezentacji kobiet w życiu politycznym i publicznym; zauważa, że zdolność administracyjna w odniesieniu do równości płci pozostaje wciąż na niskim poziomie, i wzywa władze serbskie do zwiększenia wysiłków w tym zakresie; z zadowoleniem przyjmuje decyzję rządu serbskiego zezwalającą na organizację Parady Równości, która odbyła się dnia 28 września 2014 r. w Belgradzie bez większych incydentów, i wyraża uznanie dla rządu za jego wsparcie oraz uznanie dla policji za ułatwienie przebiegu tej parady;

23.  pochwala utworzenie Krajowej Rady Praw Dziecka i zachęca ten organ do pełnego wykorzystania swych uprawnień w celu dopilnowania, by priorytety w zakresie praw dziecka znalazły pełne odzwierciedlenie w planach działania, które rząd serbski opracowuje w ramach procesu akcesyjnego;

24.  zwraca uwagę, że podjęto działania na rzecz wdrożenia strategii i planu działania dotyczących reformy sądownictwa na lata 2013–2018; wyraża zadowolenie z przyjęcia przepisów umożliwiających ocenę pracy sędziów i prokuratorów; podkreśla istotne znaczenie niezawisłego sądownictwa, a także podkreśla że należy dokończyć reformę sądownictwa, aby zagwarantować całkowitą niezależność i bezstronność sędziów i prokuratorów; wzywa władze, aby nie opóźniały przyjęcia projektu ustawy o pomocy prawnej, a jednocześnie zapewniły, że obywatele znajdujący się w najgorszej sytuacji nie będą wykluczeni z dostępu do usług bezpłatnej pomocy prawnej; podkreśla, jak istotne jest rozwiązanie kwestii przypadków nadużycia stanowiska, i wyraża zaniepokojenie w związku z masową zmianą ich kwalifikacji prawnej; podkreśla, że aby zapewnić niezależność wymiaru sprawiedliwości, konieczne są reformy konstytucyjne;

25.  z zadowoleniem przyjmuje silną wolę polityczną, by zwalczać korupcję, oraz dalsze wdrażanie zaleceń Grupy Państw Przeciw Korupcji (GRECO); z zadowoleniem przyjmuje przyjęcie w dniu 25 listopada 2014 r. przez serbski parlament ustawy o ochronie osób zgłaszających przypadki naruszenia; z zadowoleniem przyjmuje fakt, że obecnie toczy się szereg dochodzeń w sprawach związanych z korupcją na wysokim szczeblu oraz podjęto działania w celu poprawy koordynacji; podkreśla, że wzmocnienie i pełne wdrożenie ram prawnych na rzecz zwalczania korupcji oraz wsparcie reform odpowiednimi zasobami wymaga znacznych wysiłków; podkreśla, że przecieki do mediów na temat toczących się dochodzeń, będące naruszeniem zasady domniemania niewinności, wzbudzają poważne zaniepokojenie i powinny zostać zbadane, rozpatrzone i wyeliminowane zgodnie z prawem; potępia również presję ze strony mediów lub partii politycznych wywieraną na niezależne organy antykorupcyjne i w tym kontekście uważa, że należy zwiększyć uprawnienia i zasoby agencji antykorupcyjnej; zauważa, że takie metody mogą znacznie spowolnić postępy w negocjacjach akcesyjnych; apeluje o dalsze działania mające na celu ochronę niezależności i prawości systemu sądownictwa i dostępu do wymiaru sprawiedliwości;

26.  zauważa, że w regionie szerzy się korupcja i przestępczość zorganizowana, które stanowią przeszkodę dla demokratycznego, społecznego i gospodarczego rozwoju Serbii; jest zdania, że aby skuteczniej walczyć z tymi problemami, niezbędna jest strategia regionalna oraz ściślejsza współpraca wszystkich krajów w regionie;

27.  z zaniepokojeniem odnotowuje brak przejrzystości w finansowaniu partii politycznych i kampanii wyborczych, a tym samym wysokie ryzyko korupcji; podkreśla, że finansowanie partii politycznych musi być przejrzyste i zgodne z najwyższymi międzynarodowymi standardami;

28.  wyraża zadowolenie z przyjęcia ustawy o informacji publicznej i mediach, ustawy o mediach elektronicznych i ustawy o publicznej radiofonii i telewizji oraz wzywa do niezwłocznego wdrożenia tych ustaw; podkreśla, że przy wdrażaniu nowego pakietu medialnego należy również zapewnić ciągłość funkcjonowania publicznych środków przekazu w językach mniejszości oraz ciągłość i stabilność finansową usług publicznych, a także mediów regionalnych i lokalnych; wyraża zaniepokojenie z powodu coraz większych ograniczeń w pełnym korzystaniu z wolności wypowiedzi w Serbii i podkreśla, że konieczna jest pełna przejrzystość struktury własności mediów; wyraża zaniepokojenie w związku z presją wywieraną na dziennikarzy i groźbami pod ich adresem, co prowadzi do zwiększonej autocenzury, a także wzywa władze serbskie do podjęcia działań, aby postawić sprawców tych czynów przed sądem; z niepokojem zauważa, że presja polityczna zagraża niezależności mediów; przypomina, że wolność mediów jako jedna z podstawowych wartości UE, ma istotne znaczenie; wzywa władze serbskie do stworzenia warunków sprzyjających wolności słowa i mediów i wspierających ją;

29.  wzywa rząd serbski do pełnego wdrożenia ustawy o rehabilitacji w sposób wykluczający dyskryminację; sugeruje również rządowi Serbii, by wprowadził dalsze poprawki do ustawy o restytucji w celu usunięcia wszelkich przeszkód proceduralnych i prawnych uniemożliwiających restytucję w naturze;

30.  z zadowoleniem przyjmuje wybory do krajowych rad mniejszości, które odbyły się w dniu 26 października 2014 r.; podkreśla znaczenie krajowych rad mniejszości i ich rolę w realizacji praw mniejszości narodowych i wzywa władze serbskie do dopilnowania, by poziom nabytych praw i uprawnień został zachowany w trakcie procesu ich dostosowywania prawnego do decyzji Trybunału Konstytucyjnego Serbii, jak też wzywa do ich odpowiedniego i weryfikowalnego finansowania; wzywa władze serbskie do zapewnienia spójnego wdrożenia w całym kraju przepisów dotyczących ochrony mniejszości, w tym w odniesieniu do edukacji, posługiwania się językiem oraz dostępu do mediów i do posługi religijnej w językach mniejszości, a także do zapewnienia odpowiedniej reprezentacji mniejszości narodowych w administracji publicznej, organach lokalnych i regionalnych oraz w parlamencie narodowym; wspiera zaangażowanie Serbii na rzecz opracowania szczegółowego planu działania w sprawie sytuacji mniejszości narodowych w ramach planu działania dotyczącego rozdziału 23; zachęca władze serbskie, aby podjęły dalsze działania w celu poprawy sytuacji Romów, szczególnie w zakresie edukacji, mieszkalnictwa i zatrudnienia; wzywa rząd do szerszego informowania społeczności romskiej o prawach obywatelskich, a także do zagwarantowania Romom równej ochrony bezpieczeństwa; podkreśla znaczenie zachęcania Romów do udziału w życiu publicznym; wzywa władze serbskie do poprawy planowania, koordynowania i monitorowania wdrażania strategii i działań na rzecz integracji Romów na szczeblu krajowym i lokalnym;

31.  podkreśla znaczenie zwrotu mniejszościowym kościołom i wspólnotom religijnym mienia skonfiskowanego w czasach reżimu komunistycznego; podkreśla rolę państwa w tworzeniu bezstronnej polityki w stosunku do historycznych kościołów w tym kraju, w tym kościołów należących do mniejszości; podkreśla, że bez dokonania takiego zwrotu nie da się zagwarantować wolności religii;

32.  zauważa, że różnorodność kulturowa Wojwodiny również wnosi wkład w tożsamość Serbii, oraz że ochrona i wspieranie jej mniejszości, a także utrzymanie i promowanie zróżnicowania narodowościowego, które występowało tam bez zakłóceń od wieków, stanowi zatem podstawowy przedmiot troski; wzywa do utrzymania wielojęzyczności i różnorodności kulturowej; podkreśla ponadto, że nie należy osłabiać autonomii Wojwodiny, oraz przypomina rządowi, że powinien niezwłocznie przedłożyć ustawę o uprawnieniach i finansowaniu Prowincji Autonomicznej Wojwodiny;

33.  w związku ze znaczeniem europejskiego ugrupowania współpracy terytorialnej (EUWT) dla dalszego rozwoju współpracy transgranicznej pomiędzy państwami członkowskimi UE a ich sąsiadami, wzywa rząd serbski do zapewnienia niezbędnych ram prawnych, które pozwolą na udział Serbii w EUWT;

34.  z zadowoleniem przyjmuje nową strategię reformy administracji publicznej, utworzenie specjalnego Ministerstwa Administracji Publicznej i Samorządu Lokalnego oraz większy nacisk na planowanie i koordynację polityki w związku z ustanowieniem Sekretariatu ds. Polityki Publicznej jako pozytywne działania zmierzające do podniesienia skuteczności administracji publicznej; wyraża zaniepokojenie brakiem przejrzystości w procedurach rekrutacji pracowników administracji publicznej oraz brakiem zasobów administracyjnych i zarządczych na szczeblu lokalnym; wzywa władze do zapewnienia przejrzystego i opartego na osiągnięciach procesu powoływania i awansowania urzędników służby cywilnej i urzędników publicznych;

35.  zachęca władze serbskie do podjęcia strukturalnych reform gospodarczych, tak aby wspierać wzrost, poprawić warunki dla biznesu i inwestycji w całej Serbii oraz zapewnić zrównoważony rozwój społeczny i gospodarczy we wszystkich regionach, przeciwdziałać wysokiemu poziomowi bezrobocia i ubóstwa, dokonać konsolidacji budżetowej i zwalczać korupcję, która pozostaje głównym zagrożeniem dla środowiska biznesowego; odnotowuje z zaniepokojeniem wysokie wskaźniki bezrobocia wśród ludzi młodych i wzywa rząd do zajęcia się tym problemem poprzez zapewnienie ludziom młodym odpowiednich możliwości i kształcenia dostosowanych do potrzeb rynku pracy; podkreśla konieczność zapewnienia dostępnego systemu edukacji, który oferuje młodym ludziom możliwości pracy i szkoleń oraz dostęp do europejskich programów studiów, jak np. program ERASMUS; z zadowoleniem przyjmuje uchwalenie prawa pracy, prawa upadłościowego, ustawy prywatyzacyjnej, ustawy o planowaniu i budownictwie, które stanowią ramy legislacyjne dla reform strukturalnych, a także dla poprawy warunków prowadzenia działalności gospodarczej;

36.  wzywa do poprawy otoczenia biznesowego poprzez wdrożenie planowanych reform strukturalnych w tej dziedzinie, wzmocnienie systemu prawnego i zapewnienie spójnego wdrożenia przepisów; podkreśla, że należy pilnie usunąć przeszkody administracyjne dla przedsiębiorczości, szczególnie w odniesieniu do małych i średnich przedsiębiorstw, i wskazuje na znaczenie niezbędnej restrukturyzacji przedsiębiorstw państwowych, przy jednoczesnym poszanowaniu praw pracowników, a także znaczenie zatrudnienia w sektorze publicznym dla obywateli serbskich i ich dobrobytu, jak również na ich zależność od podstawowych usług publicznych;

37.  zwraca uwagę na toczące się prace nad zmianą kodeksu karnego; odnotowuje jednak, że po przyjęciu zmian sektor prywatny nadal odczuwa niepewność prawa; ponownie wyraża zaniepokojenie z powodu zapisów nowego artykułu 234 w sprawie nadużywania władzy wynikającej z zajmowania odpowiedzialnego stanowiska, które nadal można dowolnie interpretować; zauważa, że wydaje się, iż większość wcześniejszych spraw dotyczących nadużycia stanowiska otrzymała bez odpowiedniego zbadania inną kwalifikację prawną, a mianowicie „nadużywanie władzy wynikającej z zajmowania odpowiedzialnego stanowiska”, i w związku z tym wzywa do przeprowadzenia niezależnego i dogłębnego przeglądu przekwalifikowanych spraw, tak aby można było niezwłocznie wycofać długoletnie niesprawiedliwe oskarżenia;

38.  gratuluje Serbii organizacji szczytu Chiny – Europa Środkowa i Wschodnia w Belgradzie; z zadowoleniem przyjmuje plany wzmocnionej współpracy i wyraża nadzieję, że będzie ona zgodna z normami europejskimi; odnotowuje wstępne porozumienia dotyczące projektów w dziedzinie energii i infrastruktury uzgodnione podczas tego szczytu oraz przypomina Serbii i innym krajom regionu, że projekty powinny uwzględniać długoterminowe cele polityki UE;

39.  zauważa, że przygotowania w dziedzinie energii są umiarkowanie zaawansowane; podkreśla, że Serbia musi zintensyfikować wysiłki zmierzające do dostosowania swoich przepisów w dziedzinie energii do unijnego dorobku prawnego, szczególnie w odniesieniu do realizacji celów w zakresie efektywności energetycznej i odnawialnych źródeł energii oraz zapobiegania udzielaniu pomocy państwowej sektorowi węgla brunatnego, oraz w trybie pilnym doprowadzić do rozdzielenia przesyłu i dystrybucji od produkcji w sektorze gazowym, a także do restrukturyzacji państwowego przedsiębiorstwa gazowego; wzywa Komisję do wspierania rządu serbskiego w jego staraniach na rzecz zmniejszenia zależności kraju od importu energii poprzez zwiększenie zróżnicowania źródeł energii; zachęca Serbię do rozpoczęcia przeglądu swej przedstawionej strategii energetycznej; wzywa rząd do zwiększenia wysiłków w dziedzinie energii ze źródeł odnawialnych, zwłaszcza w odniesieniu do dyrektywy w sprawie odnawialnych źródeł energii, ponieważ jest to niezbędny krok ku osiągnięciu bezpieczeństwa energetycznego i realizacji celów strategii „Europa 2020” dotyczących odnawialnych źródeł energii;

40.  ubolewa, że poczyniono zbyt mały postęp w dziedzinie środowiska i zmiany klimatu, oraz wzywa władze serbskie do niezwłocznego przyjęcia kompleksowej ogólnokrajowej strategii i polityki dotyczącej klimatu i zgodnej z celami UE;

41.  jest zaniepokojony faktem, że instytucjom akademickim nie udało się rozwiązać wraz z władzami państwowymi i urzędnikami publicznymi problemu zarzutów o plagiatorstwo na wyższych uczelniach;

42.  zobowiązuje swojego przewodniczącego do przekazania niniejszej rezolucji Radzie, Komisji oraz rządowi i parlamentowi Serbii.

(1) Dz.U. L 80 z 19.3.2008, s. 46. (2) Teksty przyjęte, P7_TA(2014)0039. (3) Teksty przyjęte, P8_TA(2014)0065.

Rezolucja Parlamentu Europejskiego z dnia 11 marca 2015 r. w sprawie procesu integracji Kosowa z Unią Europejską (2014/2950(RSP))

P8_TA(2015)0066 B8-0214/2015

Parlament Europejski,

–  uwzględniając konkluzje prezydencji z posiedzenia Rady Europejskiej w Salonikach w dniach 19–20 czerwca 2003 r. dotyczące perspektywy przystąpienia państw Bałkanów Zachodnich do Unii Europejskiej,

–  uwzględniając Pierwsze porozumienie w sprawie zasad regulujących normalizację stosunków podpisane przez premierów Hashima Thaçiego i Ivicę Dačicia w dniu 19 kwietnia 2013 r. oraz plan jego realizacji z dnia 22 maja 2013 r.,

–  uwzględniając konkluzje Rady Europejskiej z dnia 28 czerwca 2013 r., w których przyjęto decyzję upoważniającą do rozpoczęcia negocjacji w sprawie układu o stabilizacji i stowarzyszeniu między Unią Europejską a Kosowem,

–  uwzględniając decyzję Rady z dnia 22 października 2012 r. w sprawie upoważnienia Komisji do rozpoczęcia negocjacji dotyczących umowy ramowej z Kosowem w sprawie uczestnictwa w programach unijnych,

–  uwzględniając sprawozdania Sekretarza Generalnego ONZ dotyczące bieżącej działalności Misji Tymczasowej Administracji Organizacji Narodów Zjednoczonych w Kosowie i odnośnych wydarzeń, w tym ostatnie sprawozdanie z dnia 31 października 2014 r.,

–  uwzględniając decyzję Rady 2014/349/WPZiB z dnia 12 czerwca 2014 r. zmieniającą wspólne działanie 2008/124/WPZiB w sprawie misji Unii Europejskiej w zakresie praworządności w Kosowie, EULEX KOSOWO,

–  uwzględniając wnioski z posiedzenia Rady ds. Ogólnych z dnia 7 grudnia 2009 r., 14 grudnia 2010 r. i 5 grudnia 2011 r., w których podkreślono i potwierdzono, że Kosowo powinno również – bez względu na stanowisko państw członkowskich dotyczące jego statusu – odnieść korzyści z przyszłego docelowego złagodzenia wymogów wizowych po spełnieniu przez ten kraj wszystkich warunków,

–  uwzględniając rozpoczęcie w styczniu 2012 r. dialogu wizowego, plan działania dotyczący liberalizacji reżimu wizowego z czerwca 2012 r. oraz drugie sprawozdanie Komisji z dnia 24 lipca 2014 r. w sprawie postępów poczynionych przez Kosowo w realizacji wymogów planu działania dotyczącego liberalizacji reżimu wizowego (COM(2014)0488),

–  uwzględniając trzecie posiedzenie w ramach usystematyzowanego dialogu na temat praworządności, które odbyło się dnia 16 stycznia 2014 r.,

–  uwzględniając rezolucję Rady Bezpieczeństwa ONZ nr 1244 (1999), opinię doradczą Międzynarodowego Trybunału Sprawiedliwości (MTS) z dnia 22 lipca 2010 r. w sprawie kwestii zgodności jednostronnej deklaracji niepodległości Kosowa z prawem międzynarodowym oraz rezolucję Zgromadzenia Ogólnego ONZ nr 64/298 z dnia 9 września 2010 r., w której uznano treść opinii MTS i z zadowoleniem przyjęto gotowość UE do ułatwienia dialogu między Belgradem a Prisztiną,

–  uwzględniając decyzję Komitetu Ministrów Rady Europy z dnia 11 czerwca 2014 r. o przyznaniu Kosowu członkostwa w Komisji Weneckiej Rady Europy; uwzględniając wyznaczenie dwóch ekspertów z Kosowa do Komisji Weneckiej we wrześniu 2014 r.,

–  uwzględniając wspólne oświadczenia wydane na posiedzeniach międzyparlamentarnych PE-Kosowo w dniach 28–29 maja 2008 r., 6–7 kwietnia 2009 r., 22–23 czerwca 2010 r., 20 maja 2011 r., 14–15 marca 2012 r. oraz 30–31 października 2013 r.,

–  uwzględniając komunikat Komisji z dnia 16 października 2013 r. dotyczący strategii rozszerzenia i najważniejszych wyzwań w latach 2013–2014 (COM(2013)0700),

–  uwzględniając konkluzje Rady do Spraw Ogólnych z dnia 16 grudnia 2014 r. w sprawie rozszerzenia UE oraz procesu stabilizacji i stowarzyszenia,

–  uwzględniając swoje poprzednie rezolucje,

–  uwzględniając pracę stałej sprawozdawczyni Komisji Spraw Zagranicznych ds. Kosowa Ulrike Lunacek,

–  uwzględniając art. 123 ust. 2 Regulaminu,

A.  mając na uwadze, że niepodległość Kosowa uznało 110 ze 193 państw członkowskich ONZ, w tym 23 z 28 państw członkowskich UE;

B.  mając na uwadze, że negocjacje w sprawie układu o stabilizacji i stowarzyszeniu między UE a Kosowem zakończyły się w maju 2014 r., a układ został parafowany w lipcu 2014 r.;

C.  mając na uwadze, że każdy (potencjalny) kraj kandydujący będzie oceniany na podstawie własnych osiągnięć, a harmonogram akcesji zależy od tempa i jakości niezbędnych reform;

D.  mając na uwadze, że unijna misja obserwacji wyborów uznała, że przedterminowe wybory parlamentarne przeprowadzone w dniach 25 maja i 8 czerwca 2014 r. były przejrzyste i dobrze zorganizowane oraz stanowiły konsolidację postępów poczynionych w wyborach samorządowych w 2013 r.; mając na uwadze, że posiedzenie inauguracyjne Zgromadzenia Kosowa odbyło się dopiero 8 grudnia 2014 r., a głosowanie nad składem rządu przeprowadzono dnia 9 grudnia 2014 r.;

E.  mając na uwadze, że postępy w realizacji wspólnej polityki bezpieczeństwa i obrony (WPBiO) wymagają między innymi gotowości do przeanalizowania dotychczasowych wyników i wyciągnięcia odpowiednich wniosków na podstawie dostrzeżonych problemów, w tym w zakresie zarządzania misjami w terenie; mając na uwadze, że misja EULEX to największa wysłana misja, która działa od ponad sześciu lat;

1.  z zadowoleniem przyjmuje zakończenie sześciomiesięcznego impasu politycznego, który nastąpił po wyborach, oraz powołanie Zgromadzenia i mianowanie nowego rządu; jest zaniepokojony powołaniem kontrowersyjnych osób, których dotychczasowa działalność może być krytykowana; ubolewa nad tym, że w nowym rządzie przewidziano nadmierną liczbę ministrów i wiceministrów, co będzie miało skutki dla budżetu, oraz nad tym, że wśród ministrów znalazło się niewiele kobiet; zauważa, że zwiększenie liczby kobiet wśród ministrów może stanowić zachętę do postępu dla całego społeczeństwa; podkreśla, że najpilniejszym zadaniem nowego rządu jest przystąpienie do niezbędnych reform z determinacją i zaangażowaniem; podkreśla, że osiągnięcia przywódców politycznych Kosowa można najlepiej zmierzyć konkretnymi wynikami, jakie ich działania przyniosą obywatelom tego kraju oraz partnerom europejskim i międzynarodowym; zachęca wyłonionych w wyborach przedstawicieli mniejszości serbskiej w Kosowie do objęcia obowiązków w ramach nowego koalicyjnego rządu w Prisztinie;

2.  zachęca nowy rząd do kontynuacji proeuropejskiej polityki i podkreśla, że rząd ten zajął się energicznie – m.in. wprowadzając odpowiednie prawodawstwo – szeregiem priorytetowych kwestii, takich jak wzmocnienie i wspieranie praworządności, określenie modelu wymiaru sprawiedliwości w oparciu o zasadę jego niezależności, profesjonalizmu i skuteczności oraz systematyczne i skuteczne zwalczanie korupcji i przestępczości zorganizowanej na wszystkich szczeblach; wzywa władze, by systematycznie i skutecznie zwalczały bezrobocie, wspierały strukturalne reformy gospodarcze i zrównoważony rozwój poprzez ustanowienie ram regulacyjnych i zachęt dla małych i średnich przedsiębiorstw, a także przeprowadziły konieczną reformę systemu zabezpieczenia społecznego w celu zaradzenia utrzymującej się wysokiej stopie ubóstwa, w tym niedopuszczalnemu poziomowi ubóstwa dzieci; podkreśla fakt, że kluczowe jest wdrożenie reform; podkreśla, że powołanie i działanie specjalnego sądu oraz współpraca z nim powinno stanowić priorytet i pomoże Kosowu rozwiązać i przezwyciężyć problemy zakorzenione w przeszłości; podkreśla, że w planach dotyczących prawodawstwa i polityki należy w sposób realistyczny ująć wymagane zasoby, a także zaleca, by plany te były wdrażane w bardziej przejrzysty sposób;

3.  podkreśla potrzebę wzmocnienia roli nadzorczej Zgromadzenia, a szczególnie Komitetu Integracji Europejskiej w procesie integracji Kosowa; wzywa Zgromadzenie do niezwłocznego przyjęcia nowego regulaminu zgodnego z najlepszymi praktykami europejskimi i uwzględniającego kwestię równości płci;

4.  podkreśla potrzebę nasilenia działań w celu zwalczenia grup przestępczych umożliwiających nielegalną migrację; ponadto podkreśla, że rozwój społeczno-gospodarczy i tworzenie nowych miejsc pracy są niezbędne do położenia kresu nielegalnej imigracji oraz przywrócenia obywatelom wiary i nadziei, że mogą zbudować swoją przyszłość we własnym kraju; nalega na konieczność zajęcia się przyczynami nielegalnej migracji z użyciem wszystkich instrumentów politycznych i pomocniczych UE;

5.  z zadowoleniem przyjmuje stopniowe wzmacnianie organizacji społeczeństwa obywatelskiego – zwłaszcza tych, które zajmują się prawami kobiet i osób LGBTI – oraz poprawę koordynacji między nimi; podkreśla również potrzebę znalezienia rozwiązania problemu ataków i gróźb pod adresem obrońców praw osób LGBTI; wzywa władze Kosowa, by rozbudowały mechanizmy konsultacji ze społeczeństwem obywatelskim, które dotychczas odbywały się na zasadzie ad hoc, w szczególności zapewniając wszelkie niezbędne środki Wspólnemu Komitetowi Doradczemu; jest zdania, że aby zapewnić otwartość i przejrzystość działań rządu, należy włączyć w konsultacje legislacyjne przedstawicieli organizacji społeczeństwa obywatelskiego; wzywa także społeczność darczyńców – zwłaszcza UE – by w dalszym ciągu włączała w swój proces programowania społeczeństwo obywatelskie oraz konsultowała się z nim;

6.  odnotowuje pewne postępy w dziedzinie ustawodawstwa dotyczącego wymiaru sprawiedliwości i jego organizacji, a w szczególności dostosowanie struktur do nowego mandatu misji EULEX oraz mieszanych zespołów; zauważa jednak, że poważne obawy wzbudza nadal kwestia niezależności, rozliczalności, bezstronności i skuteczności sędziów i prokuratorów oraz działalność Rady Sądownictwa Kosowa, więziennictwo i ogólna wydajność sektora praworządności; podkreśla, że należy dołożyć dalszych starań, by przygotować pełne przekazanie odpowiedzialności misji EULEX władzom Kosowa; wzywa władze polityczne, aby jasno wyraziły pełne poparcie dla niezależności sędziów i prokuratorów, którzy nadal są narażeni na naciski w celu wywarcia wpływu na trwające śledztwa i postępowania sądowe;

7.  wyraża zaniepokojenie z powodu braku wyraźnych postępów w zwalczaniu korupcji i przestępczości zorganizowanej na wysokim szczeblu, co stanowi znaczną przeszkodę w rozwoju demokratycznym i społeczno-gospodarczym Kosowa; podkreśla, że konieczny jest jasny sygnał ze strony rządu, że Kosowo systematycznie zwalcza korupcję na wszystkich szczeblach i przestępczość zorganizowaną; wzywa do dalszych działań, by przeciąć wszelkie możliwe powiązania między przestępczością zorganizowaną a administracją publiczną; ponadto jest zaniepokojony powszechnym zjawiskiem nielegalnego posiadania broni palnej oraz wzywa rząd Kosowa do skutecznego wdrożenia istniejących programów zbiórki tej broni, w szczególności krajowej strategii oraz planu działania w sprawie kontroli i zbiórki broni strzeleckiej i lekkiej na lata 2013–2016; wzywa Kosowo do współpracy z unijną grupą ekspertów ds. nielegalnego handlu bronią oraz do współpracy z krajami sąsiednimi przy podejmowaniu środków zapobiegawczych, a ponadto wzywa UE, by udzieliła Kosowu wszelkiego wsparcia technicznego niezbędnego do tego celu;

8.  z zadowoleniem przyjmuje udział Kosowa w koalicji na rzecz zwalczania terroryzmu, zmiany w kosowskim prawie karnym, których celem jest rozprawienie się z zagranicznymi bojownikami, oraz działania podjęte przez władze w celu pociągnięcia do odpowiedzialności osób, które zajmują się rekrutacją młodych ludzi do grup ekstremistycznych; jest zaniepokojony doniesieniami o rosnącej radykalizacji młodych ludzi w Kosowie, których część przyłącza się do bojówek terrorystycznych w Syrii i Iraku; wzywa UE, by pomogła przy rozwiązywaniu problemów społecznych, które są po części przyczyną, dla której radykalne grupy są w stanie rekrutować młodych ludzi w Kosowie;

9.  wskazuje, że jednym z priorytetów nowego rządu jest utworzenie sił zbrojnych Kosowa, które będą działały zgodnie z konstytucją i całkowicie podlegały cywilnej kontroli; uznaje, że zasada obrony terytorialnej stanowi aspekt suwerenności państwowej, apeluje jednak, by te siły zbrojne były kompatybilne z UE, oraz uważa, że należy raczej skierować wysiłki na zwiększenie zasobów kosowskiej policji z myślą o natychmiastowej poprawie skuteczności jej działań;

10.  odnotowuje brak postępów we wdrażaniu strategicznych ram dotyczących reformy administracji publicznej i odnośnego planu działania; wzywa Kosowo do uzupełnienia ram prawnych dotyczących służby publicznej, tak aby zapewnić odpolitycznienie służby i wprowadzić oceny wyników;

11.  wzywa władze, aby szybko przyjęły kompleksowe przepisy antydyskryminacyjne oraz skoncentrowały się także na środkach zapobiegawczych i kampaniach informacyjnych; z zadowoleniem przyjmuje fakt, że pierwsza Parada Równości odbyła się w dniu 17 maja 2014 r., a także utworzenie grupy doradczo-koordynacyjnej ds. praw społeczności LGBT;

12.  z zadowoleniem przyjmuje postępy w dziedzinie praw kobiet i równouprawnienia płci, takie jak zmiana w przepisach polegająca na uznawaniu ofiar przemocy związanej z konfliktem, np. gwałtu wojennego; podkreśla, że nadal istnieje wiele problemów, zwłaszcza w dziedzinie przemocy domowej i przemocy na tle płciowym, praw własności i reprezentacji kobiet na stanowiskach kierowniczych;

13.  wzywa do podjęcia działań w celu zdecydowanego stawienia czoła wyzwaniom i problemom dotyczącym przemocy domowej i przemocy na tle płciowym; podkreśla konieczność gromadzenia kompleksowych danych na temat zakresu tego zjawiska;

14.  wzywa władze Kosowa, by przyjęły skuteczne i kompleksowe ramy prawne i instytucjonalne w dziedzinie mediów oraz by przede wszystkim skuteczniej wdrożyły istniejące przepisy, tak aby zagwarantować wolność wypowiedzi; jest wciąż zaniepokojony atakami na dziennikarzy i groźbami pod ich adresem, a także brakiem przejrzystości w mediach; przypomina o znaczeniu wolności i niezależności mediów, która należy do podstawowych wartości UE oraz stanowi fundament każdej demokracji, przyczyniając się do wzmocnienia praworządności; wzywa władze, by – po przeprowadzeniu dogłębnych i szerokich konsultacji publicznych – jak najszybciej uzupełniły systemowe luki w przepisach, tak aby zagwarantować wolność mediów, zwłaszcza pod względem przejrzystości własności mediów oraz w odniesieniu do kwestii zniesławienia, a także by zadbały o niezależność i zrównoważony przekaz nadawców publicznych oraz unikały jakiejkolwiek ingerencji politycznej; zachęca władze Kosowa do podejmowania dalszych działań, by zapobiegać mowie nienawiści, groźbom i nawoływaniu do przemocy oraz zwalczać te zjawiska;

15.  przypomina, że mimo pewnych postępów wdrożenie przepisów dotyczących ochrony mniejszości etnicznych i praw kulturalnych w Kosowie wciąż stanowi problem; podkreśla potrzebę nieustannego podejmowania poważnych wysiłków na rzecz pełnego wdrożenia przepisów gwarantujących prawa mniejszości etnicznych, tak aby unikać bezpośredniej i pośredniej dyskryminacji; zwraca uwagę, że zwłaszcza społeczności romska, egipska i aszkalska wciąż napotykają problemy w sferze społeczno-gospodarczej, edukacji i opiece zdrowotnej; oczekuje na wprowadzenie przez nowy rząd nowych przepisów mających na celu poprawę sytuacji Romów, Egipcjan i Aszkali, zwłaszcza dzięki zapewnieniu jednakowej ochrony bezpieczeństwa i zdrowia; podkreśla, że należy ułatwić powrót Romom, Egipcjanom i Aszkalom; zaleca, by prawa Gorańców w regionach Gora i Župa były zawarte w prawie i zapewniane w praktyce;

16.  wzywa władze na szczeblu krajowym i lokalnym, aby w pełni wdrażały dostosowane prawodawstwo, przyczyniając się w ten sposób do dalszego rozwoju pełnoprawnego społeczeństwa wieloetnicznego, zwłaszcza w odniesieniu do kwestii edukacji i zatrudnienia; zaleca podejmowanie praktycznych środków, by w coraz większym stopniu włączać przedstawicieli mniejszości etnicznych w skład krajowych i lokalnych organów rządowych;

17.  przypomina władzom Kosowa o ich odpowiedzialności za poszanowanie i ochronę serbskich, a także wszystkich innych, pomników kulturowych i religijnych, które stanowią wspólne europejskie dziedzictwo kulturowe i historyczne; z zadowoleniem przyjmuje starania podejmowane w tym zakresie;

18.  wzywa rząd Kosowa, by zwrócił się do Komisji Weneckiej Rady Europy, której członkiem Kosowo zostało w czerwcu ubiegłego roku, o opinię i wsparcie przy opracowywaniu nowego prawodawstwa;

19.  z zadowoleniem przyjmuje parafowanie układu o stabilizacji i stowarzyszeniu w lipcu 2014 r., który prowadzi do pogłębienia dialogu politycznego, zacieśnienia integracji handlowej i nowych form współpracy; wzywa Radę, by jak najszybciej – najpóźniej w połowie 2015 r. – przyjęła decyzję o podpisaniu i zawarciu układu o stabilizacji i stowarzyszeniu, gdyż będzie on stanowił silną zachętę do wprowadzenia i instytucjonalizacji reform oraz umożliwi zacieśnienie stosunków między Kosowem a krajami sąsiednimi i przyczyni się do stabilizacji całego regionu; ponadto wzywa Radę do przyjęcia decyzji o podpisaniu i zawarciu umowy ramowej w sprawie udziału Kosowa w programach unijnych, która zacieśni współpracę między Kosowem a UE w różnych sektorach, oraz jest zdania, że programy te powinny się koncentrować na konkretnych obszarach, które odpowiadają zobowiązaniom podjętym przez Kosowo na drodze do integracji europejskiej, a ich wdrażanie powinno nastąpić przy zachowaniu przejrzystości i bez zbędnej zwłoki;

20.  zachęca pozostałe pięć państw członkowskich do podjęcia działań w kierunku uznania Kosowa; podkreśla, że ułatwiłoby to dalszą normalizację stosunków między Belgradem a Prisztiną; wzywa wszystkie państwa członkowskie UE do dołożenia wszelkich starań w celu ułatwienia stosunków gospodarczych, międzyludzkich, społecznych i politycznych między ich obywatelami a obywatelami Kosowa;

21.  wyraża uznanie dla pracy specjalnej dochodzeniowej grupy zadaniowej, która w swoich wynikach z dochodzenia opublikowanych w lipcu 2014 r. przedstawiła przekonujące dowody przeciwko niektórym byłym przywódcom UÇK, ale nie przeciwko całej UÇK; z zadowoleniem przyjmuje fakt, że do rządu Holandii wpłynął wniosek w sprawie powołania specjalnego sądu, który działałby w kosowskim systemie sądowniczym, jednak miałby siedzibę w Holandii, a także fakt, że holenderski rząd przyjął ten wniosek; wzywa Zgromadzenie Kosowa, by jak najszybciej przyjęło konieczny pakiet legislacyjny; ponadto wzywa władze Kosowa do dalszej współpracy ze specjalną dochodzeniową grupą zadaniową;

22.  z zadowoleniem przyjmuje postępy Kosowa w tworzeniu własnej jednostki ds. ochrony świadków oraz wprowadzaniu odpowiednich ram prawnych i administracyjnych, a także postępy w zawieraniu porozumień o współpracy z państwami członkowskimi UE; podkreśla jednak, że potrzebne jest dodatkowe wsparcie, by ułatwić przeniesienie przyszłych świadków do krajów trzecich;

23.  jest poważnie zaniepokojony ostatnimi zarzutami dotyczącymi korupcji w misji EULEX; jest zdania, że EULEX odgrywał i wciąż powinien oraz może odgrywać istotną rolę w Kosowie, dlatego z zadowoleniem przyjmuje natychmiastową reakcję wiceprzewodniczącej / wysokiej przedstawiciel Federiki Mogherini polegającą na wyznaczeniu niezależnego eksperta, który przeprowadzi szczegółowe dochodzenie w sprawie tych zarzutów; wzywa do pełnej przejrzystości tego dochodzenia i apeluje do wszystkich odnośnych podmiotów, by w pełni współpracowały w celu jego szybkiego zakończenia; podkreśla, że należy zbadać, czy ekspert ten może przeprowadzić kompleksowe dochodzenie obejmujące wszystkie aspekty tej sprawy; jest zaniepokojony zaginięciem sensytywnych dokumentów dotyczących zarzutów korupcji w ramach misji EULEX; wzywa do przeprowadzenia dogłębnego i kompleksowego śledztwa; podkreśla, ze kwestią najwyższej wagi jest przywrócenie wiarygodności UE w Kosowie i za granicą oraz wyciągnięcie wniosków z myślą o przyszłych misjach; zwraca uwagę, że zarówno Rzecznik Praw Obywatelskich, jak i OLAF postanowiły wszcząć niezależne dochodzenia w sprawie domniemanych nadużyć w misji EULEX, oraz wzywa wszystkich śledczych, by skutecznie koordynowali swoje działania i wymieniali się informacjami; uważa jednak, że konieczna jest kompleksowa i dogłębna analiza w celu oceny ogólnej skuteczności misji EULEX i efektów jej pracy, będąca aktualizacją sprawozdania Europejskiego Trybunału Obrachunkowego opublikowanego w październiku 2012 r.;

24.  wzywa EULEX do wykonywania mandatu ze wzmożonym wysiłkiem; podkreśla ogromne znaczenie całkowitej przejrzystości i rozliczalności oraz zwiększonej skuteczności prac tej misji, a także przedstawiania bardziej konkretnych wyników na wysokim szczeblu oraz regularnego i wyczerpującego informowania o działalności misji i decyzjach podejmowanych w jej ramach; podkreśla istotną rolę EULEX w docieraniu do władz lokalnych i zachęcaniu ich do realizacji podjętych przez nie zobowiązań na rzecz reform w zakresie praworządności, przejmowania odpowiedzialności oraz wprowadzenia poprawek legislacyjnych dotyczących przeniesionych postępowań sądowych; apeluje do władz Kosowa o dalsze przestrzeganie mandatu misji EULEX oraz o wspieranie jej mandatu wykonawczego;

25.  odnotowuje postępy Kosowa w realizacji wymogów planu działania dotyczącego liberalizacji reżimu wizowego; wzywa władze do dalszych wysiłków oraz do potwierdzenia zobowiązania do wdrażania zaleceń, w tym do przyjęcia pozostałych czterech aktów prawnych; wzywa Komisję, by dołożyła wszelkich starań na rzecz przyspieszenia liberalizacji reżimu wizowego dla Kosowa, które jest ostatnim krajem w tym regionie objętym obowiązkiem wizowym; wyraża silne zaniepokojenie faktem, że w ostatnim czasie znaczna liczba obywateli – w tym Romów, Aszkali i Albańczyków – wyjechała z Kosowa do krajów UE; wzywa władze w Prisztinie, by skutecznie zwalczały siatki przestępcze, które biorą udział w handlu ludźmi, a także by jasno wyjaśniły opinii publicznej przy pomocy biura Unii Europejskiej w Prisztinie, że istnieją niewielkie szanse, iż wnioski o azyl zostaną przyjęte; podkreśla potrzebę wyeliminowania podstawowych przyczyn opuszczania Kosowa przez jego obywateli, w tym poprzez inwestowanie w wysokiej jakości edukację, zwłaszcza w przypadku mniejszości i marginalizowanych społeczności;

26.  wzywa władze serbskie i kosowskie do wprowadzenia porozumień o współpracy, tak aby podjąć zdecydowane kroki przeciwko siatkom przestępczym, które kontrolują, wykorzystują i przemycają nielegalnych migrantów z Kosowa do niektórych państw członkowskich przez terytorium Serbii, i rozwiązać te siatki;

27.  wzywa władze Kosowa, by przyjęły nową strategię i plan działania w sprawie praw dzieci, podkreślając znaczenie inwestowania w edukację, zdrowie i odżywianie, zwłaszcza w przypadku mniejszości i marginalizowanych społeczności; podkreśla znaczenie ustawy o ochronie dzieci dla wprowadzenia dobrze działającego systemu ochrony dzieci; podkreśla znaczenie zwiększenia odpowiedzialności instytucji na szczeblu centralnym i lokalnym w celu monitorowania wdrażania praw dzieci;

28.  z zaniepokojeniem odnotowuje wysokie wskaźniki bezrobocia, zwłaszcza wśród młodzieży, a także dyskryminację ze względu na płeć na rynku pracy; zauważa, że postępy w kwestii praw własności pozostają niewielkie, co stanowi przeszkodę dla długoterminowego wzrostu gospodarczego; zwraca uwagę na znaczny spadek bezpośrednich inwestycji zagranicznych w trzecim kwartale 2014 r.; wzywa rząd Kosowa do poprawy otoczenia biznesowego, zwłaszcza dla małych i średnich przedsiębiorstw, oraz do stworzenia bezpiecznego środowiska, które przyciągnie więcej bezpośrednich inwestycji zagranicznych, przynosząc korzyści wszystkim mieszkańcom Kosowa; wzywa Komisję, by udzielała wsparcia młodym przedsiębiorcom w ramach funduszu IPA, w tym poprzez ułatwianie kontaktów z przedsiębiorcami z państw członkowskich UE;

29.  z zaniepokojeniem zauważa, że stopień wdrożenia prawa pracy oraz ustawy o strajkach pozostaje niezadowalający; odnotowuje, że stopa bezrobocia w Kosowie wynosi ok. 30 % i szczególnie wpływa na uczestnictwo kobiet w rynku pracy;

30.  ubolewa, że po wydarzeniach związanych z wyborami w Kosowie i Serbii tempo negocjacji na wysokim szczeblu między tymi krajami uległo spowolnieniu; z zadowoleniem przyjmuje wznowienie rozmów między Belgradem a Prisztiną w Brukseli w dniu 9 lutego 2015 r.; zwraca jednak uwagę, że kontynuowano rozmowy techniczne oraz dokonano pewnych postępów, np. dotyczących swobody przemieszczania się; ubolewa, że większość porozumień podpisanych przez obie strony nie została w pełni wdrożona, oraz wzywa Serbię i Kosowo do pełnego wdrożenia osiągniętych już porozumień ze wznowioną determinacją; podkreśla, że ważne jest, by wyjaśnić opinii publicznej znaczenie i konsekwencje tych porozumień; podkreśla, ze rozwój dobrosąsiedzkich stosunków może służyć interesom obu krajów;

31.  podkreśla, jak ważne jest, by Kosowo jak najszybciej otrzymało własny międzynarodowy kod telefoniczny, co pomoże nadać temu krajowi dodatkową międzynarodową widoczność;

32.  z ogromnym zadowoleniem przyjmuje ratyfikację decyzji Międzynarodowego Komitetu Olimpijskiego, by w pełni uznać Krajowy Komitet Olimpijski Kosowa, i wzywa inne federacje sportowe do podjęcia odpowiednich działań, umożliwiając kosowskim sportowcom udział w europejskich i międzynarodowych zawodach jako reprezentantów swojego kraju;

33.  podkreśla, że przyłączenie się do międzynarodowych i regionalnych organizacji oraz mechanizmów powinno być priorytetem dla Kosowa; apeluje, by Kosowo uzyskało pełne członkostwo w organizacjach regionalnych, międzynarodowych agencjach i innych organach, takich jak Rada Europy, oraz w instytucjach kulturalnych i instytucjach dziedzictwa kulturowego, a także w europejskich i międzynarodowych organizacjach medialnych, tak aby kosowscy artyści mogli uczestniczyć we wszystkich międzynarodowych wydarzeniach kulturalnych, w tym w Konkursie Piosenki Eurowizji; w związku z tym przypomina, że należy przestrzegać porozumienia osiągniętego w sprawie współpracy regionalnej;

34.  wzywa kosowskie organy ścigania i policję, by aktywnie współpracowały ze swoimi odpowiednikami w UE z myślą o poprawie koordynacji działań na rzecz zwalczania terroryzmu oraz w zwalczaniu nielegalnego handlu narkotykami i ludźmi, oraz podkreśla w związku z tym znaczenie pełnego członkostwa Kosowa w Europolu i Interpolu;

35.  odnotowuje pewne postępy na północy kraju, zwłaszcza dzięki wyborowi burmistrzów w wyborach w całym Kosowie oraz zwiększonej liczbie projektów finansowanych przez UE na północy kraju; podkreśla jednak, że należy powołać stowarzyszenie gmin serbskich, dzięki któremu tworzenie równoległych struktur okaże się coraz bardziej zbędne; jednocześnie zauważa, że potrzebne będą dalsze stałe wysiłki, aby zbliżyć do siebie albańską i serbską wspólnotę etniczną; wzywa do znalezienia wspólnego rozwiązania problemu mostu w Mitrowicy, który obecnie utrudnia swobodny przepływ osób;

36.  przypomina o potrzebie pełnej przejrzystości w przekazywaniu wyników dialogu Belgrad-Prisztina oraz o konieczności zaangażowania parlamentów i społeczeństwa obywatelskiego w proces realizacji;

37.  wzywa władze serbskie do zapewnienia pełnej pomocy w repatriacji ciał zaginionych Kosowian, które odnaleziono w Serbii, oraz do prowadzenia dalszych poszukiwań na zidentyfikowanych obszarach lub obszarach domniemanych masowych grobów, w których prawdopodobnie pochowane są zaginione osoby;

38.  popiera dalsze ściganie zbrodni wojennych na szczeblu krajowym, wskazując na znaczenie ścigania gwałtów wojennych;

39.  wzywa wiceprzewodniczącą / wysoką przedstawiciel i państwa członkowskie do przedłużenia mandatu Specjalnego Przedstawiciela UE w Kosowie na okres po 28 lutego 2015 r.;

40.  z zaniepokojeniem zauważa, że wybuch w elektrowni Kosowo A w dniu 6 czerwca 2014 r. obnażył słabość systemu, i ponownie apeluje o zamknięcie tej elektrowni do 2017 r.; jest przekonany, że rząd Kosowa powinien opracować jasną i realną politykę energetyczną, która będzie miała zasadnicze znaczenie dla rozwoju gospodarczego tego kraju; podkreśla, ze należy wspierać efektywność energetyczną i przeprowadzać analizy potrzeb energetycznych przed uruchamianiem nowych elektrowni;

41.  z zadowoleniem przyjmuje wysiłki zmierzające do dywersyfikacji źródeł energii i rozwoju odnawialnych źródeł energii, a w szczególności rozpoczęcie prac budowalnych przy trzech nowych elektrowniach wodnych; podkreśla w związku z tym, że ważne jest, by przyjąć i w pełni stosować unijne normy środowiskowe; ponownie przypomina władzom o konieczności nieustannego przestrzegania norm środowiskowych podczas opracowywania strategii rozwoju kraju;

42.  wyraża zaniepokojenie z powodu znacznej ilości odpadów radioaktywnych w formie stałej i płynnej, które wciąż znajdują się w gminach na terenie Kosowa bez odpowiedniej ochrony; wzywa Komisję do zapewnienia wsparcia władzom kosowskim oraz do ścisłej współpracy z nimi w celu znalezienia trwałego rozwiązania tego problemu;

43.  zobowiązuje swojego przewodniczącego do przekazania niniejszej rezolucji Radzie, Komisji, Europejskiej Służbie Działań Zewnętrznych oraz rządowi i Zgromadzeniu Narodowemu Kosowa.

Rezolucja Parlamentu Europejskiego z dnia 11 marca 2015 r. w sprawie europejskiego semestru na rzecz koordynacji polityki gospodarczej: roczna analiza wzrostu gospodarczego – rok 2015 (2014/2221(INI))

P8_TA(2015)0067 A8-0037/2015

Parlament Europejski,

–  uwzględniając Traktat o funkcjonowaniu Unii Europejskiej (TFUE), w szczególności jego art. 121 ust. 2 i art. 136,

–  uwzględniając rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) nr 1175/2011 z dnia 16 listopada 2011 r. zmieniające rozporządzenie Rady (WE) nr 1466/97 w sprawie wzmocnienia nadzoru pozycji budżetowych oraz nadzoru i koordynacji polityk gospodarczych(1),

–  uwzględniając dyrektywę Rady 2011/85/UE z dnia 8 listopada 2011 r. w sprawie wymogów dla ram budżetowych państw członkowskich(2),

–  uwzględniając rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) nr 1174/2011 z dnia 16 listopada 2011 r. w sprawie środków egzekwowania korekty nadmiernych zakłóceń równowagi makroekonomicznej w strefie euro(3),

–  uwzględniając rozporządzenie Rady (UE) nr 1177/2011 z dnia 8 listopada 2011 r. zmieniające rozporządzenie (WE) nr 1467/97 w sprawie przyspieszenia i wyjaśnienia procedury nadmiernego deficytu(4),

–  uwzględniając rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) nr 1176/2011 z dnia 16 listopada 2011 r. w sprawie zapobiegania zakłóceniom równowagi makroekonomicznej i ich korygowania(5),

–  uwzględniając rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) nr 1173/2011 z dnia 16 listopada 2011 r. w sprawie skutecznego egzekwowania nadzoru budżetowego w strefie euro(6),

–  uwzględniając rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) nr 473/2013 z dnia 21 maja 2013 r. w sprawie wspólnych przepisów dotyczących monitorowania i oceny projektów planów budżetowych oraz zapewnienia korekty nadmiernego deficytu w państwach członkowskich należących do strefy euro(7),

–  uwzględniając rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) nr 472/2013 z dnia 21 maja 2013 r. w sprawie wzmocnienia nadzoru gospodarczego i budżetowego nad państwami członkowskimi należącymi do strefy euro dotkniętymi lub zagrożonymi poważnymi trudnościami w odniesieniu do ich stabilności finansowej(8),

–  uwzględniając komunikat Komisji z dnia 2 czerwca 2014 r. w sprawie zaleceń dla poszczególnych krajów na 2014 r. (COM(2014)0400),

–  uwzględniając swoją rezolucję z dnia 25 lutego 2014 r. w sprawie europejskiego semestru na rzecz koordynacji polityki gospodarczej: zatrudnienie i aspekty społeczne w rocznej analizie wzrostu gospodarczego na 2014 r.(9),

–  uwzględniając komunikat Komisji z dnia 28 listopada 2014 r. w sprawie rocznej analizy wzrostu gospodarczego na 2015 r. (COM(2014)0902),

–  uwzględniając komunikat Komisji z dnia 13 stycznia 2015 r. zatytułowany „Optymalne wykorzystanie elastyczności przewidzianej w obowiązujących postanowieniach paktu stabilności i wzrostu” (COM(2015)0012),

–  uwzględniając debatę z przedstawicielami parlamentów narodowych na temat realizacji priorytetów europejskiego semestru na 2015 r.,

–  uwzględniając swoją rezolucję z dnia 5 lutego 2013 r. w sprawie poprawy dostępu MŚP do finansowania(10),

–  uwzględniając art.52 Regulaminu,

–  uwzględniając sprawozdanie Komisji Gospodarczej i Monetarnej oraz opinie Komisji Budżetowej i Komisji Ochrony Środowiska Naturalnego, Zdrowia Publicznego i Bezpieczeństwa Żywności (A8-0037/2015),

A.  mając na uwadze, że ożywienie gospodarcze w UE znacznie osłabło w 2014 r., ale zdaniem Komisji Europejskiej jest nadzieja, że stratę tę będzie można nadrobić w 2015 r. oraz że sytuacja poprawi się w 2016 r.; mając na uwadze, że sześć lat po nastaniu kryzysu finansowego w 2008 r. stopa bezrobocia w strefie euro wciąż utrzymuje się na rekordowym poziomie 12%; mając na uwadze, że słaby wzrost spotęgował tendencje deflacyjne; mając na uwadze, że w następstwie kryzysu finansowego strefa euro wyróżnia się jako obszar niezadowalającego wzrostu, podczas gdy w szeregu krajów odnotowuje się ożywienie; mając na uwadze, że pomimo presji deflacyjnej Komisja Europejska przewiduje, że inflacja powinna rosnąć od połowy 2015 r. i w trakcie 2016 r.;

B.  mając na uwadze, że poziom inwestycji spadł o około 470 mld euro od szczytowej fazy kryzysu, a lukę inwestycyjną szacuje się na około 230–370 mld euro w stosunku do długoterminowych tendencji inwestycyjnych; mając na uwadze, że reakcja na kryzys zadłużeniowy w strefie euro oraz na ujawnioną niewydolność europejskich ram instytucjonalnych była znacząca, lecz niewystarczająca do tego, by gospodarka strefy euro osiągnęła tempo rozwoju pozwalające jej powrócić na ścieżkę szybkiego wzrostu;

1.  jest zdania, że strefa euro wciąż odczuwa skutki nadzwyczaj długotrwałego pogorszenia koniunktury gospodarczej po 2008 r.; zwraca uwagę, że ożywienie gospodarcze jest wciąż niepewne i należy je stymulować, aby zapewnić znacznie wyższy wzrost i więcej miejsc pracy w perspektywie średnioterminowej; zauważa jednocześnie, że wzrost gospodarczy w 2014 r. ma szerszą podstawę; zauważa, że wyzwaniem na dziś jest zaradzenie zarówno krótkoterminowym problemom cyklicznym, jak i długoterminowym problemom strukturalnym; podkreśla, że presja w krótkim terminie może doprowadzić do przyjęcia środków o charakterze przejściowym, które mogłyby negatywnie wpłynąć na długoterminową zdolność do osiągania wzrostu; podkreśla konieczność dopilnowania, aby strategie krótko- i długoterminowe wzmacniały się nawzajem;

2.  odnotowuje przygotowaną przez Komisję roczną analizę wzrostu gospodarczego na 2015 r., która usiłuje wspierać powrót do wyższych poziomów wzrostu i umacniać ożywienie; popiera podejście oparte na trzech głównych filarach (pobudzanie inwestycji, przyspieszenie reform strukturalnych i prowadzenie odpowiedzialnej konsolidacji budżetowej sprzyjającej wzrostowi gospodarczemu), uznając je za właściwy sposób osiągnięcia tych celów; uważa, że podejście to powinno zostać w pełni uwzględnione w najbliższych zaleceniach dla poszczególnych krajów; popiera propozycje Komisji dotyczące poprawy semestru europejskiego za pomocą usprawnienia istniejących procedur, w tym harmonogramu, a także zwiększenia udziału parlamentów krajowych, aby wzmocnić odpowiedzialność na poziomie krajowym, mając na uwadze, że w 2013 r. państwa członkowskie wdrożyły zaledwie około 9% zaleceń dla poszczególnych krajów; wzywa Komisję do rychłego przedstawienia solidnych danych dotyczących wdrożenia zaleceń dla poszczególnych krajów w 2014 r.; w tym kontekście podkreśla potrzebę usprawnienia istniejących procedur europejskiego semestru, w tym jego harmonogramu, oraz do zwiększenia zaangażowania parlamentów krajowych w celu wzmocnienia krajowej odpowiedzialności za reformy strukturalne;

3.   podkreśla znaczenie i wartość dodaną sprawozdań w sprawie integracji jednolitego rynku w poprzednich latach, które przyczyniły się do wypracowania ogólnych priorytetów określonych w opracowanej przez Komisję rocznej analizie wzrostu gospodarczego oraz do sformułowania zaleceń dla poszczególnych krajów w kontekście europejskiego semestru; w związku z tym niezmiernie ubolewa nad tym, że w odniesieniu do 2015 r. pominięto sprawozdanie w sprawie integracji jednolitego rynku;

4.  podkreśla fakt, że semestr europejski, wprowadzony w 2010 r., ustanawia roczny cykl koordynacji polityki gospodarczej obejmujący szczegółową analizę planów państw członkowskich w zakresie reform budżetowych, makroekonomicznych i strukturalnych;

5.  wyraża zaniepokojenie faktem, że większość państw wciąż traci udział w rynku globalnym; uważa, że cała gospodarka UE musi nadal poprawiać konkurencyjność wobec gospodarki światowej, w szczególności zwiększając konkurencję na rynku towarów i usług z myślą o poprawie efektywności w oparciu o innowacje; uważa, że koszty pracy powinny pozostać w zgodzie z wydajnością, a płace powinny przyczyniać się do trwałych systemów zabezpieczenia społecznego; podkreśla, że państwa członkowskie, zarządzając swoimi wydatkami zgodnie z wymogami paktu stabilności i wzrostu, powinny raczej obniżać wydatki bieżące niż redukować zobowiązania inwestycyjne, nawet jeśli przepisy nie biorą pod uwagę faktu, że wydatki inwestycyjne i wydatki bieżące mają odmienny wpływ na wzrost gospodarczy; zwraca uwagę na komunikat Komisji w sprawie optymalnego wykorzystania elastyczności przewidzianej w obowiązujących postanowieniach paktu stabilności i wzrostu (COM(2015)0012), gdyż objaśnia on procedurę oraz wyjaśnia związek między reformami strukturalnymi, inwestycjami i odpowiedzialnością budżetową, a jednocześnie w optymalny sposób wykorzystuje elastyczność istniejącą w ramach tych przepisów; z zadowoleniem przyjmuje propozycję Komisji, aby usprawnić europejski semestr; zwraca uwagę, że przy opracowywaniu zaleceń dla poszczególnych krajów należy unikać podejścia opartego na zasadzie jednego wspólnego rozwiązania dla wszystkich;

Inwestycje

6.  uważa, że brak inwestycji wynika z niskiego poziomu zaufania, niskich oczekiwań w odniesieniu do popytu, wysokiego zadłużenia, awersji sektora prywatnego do ryzyka, braku zachęt do efektywnych inwestycji publicznych, fragmentacji rynków finansowych, powolnego delewarowania, niskich oczekiwań w odniesieniu do popytu, spotęgowanych przez politykę oszczędnościową dążącą do ograniczenia nadmiernych wydatków, braku odpowiednich możliwości finansowania oraz faktu, że w wielu przypadkach państwa członkowskie i UE nie podejmują odpowiednich działań w celu rozwiązania tych problemów; podkreśla, że lukę inwestycyjną można zlikwidować za pomocą ukierunkowanych inwestycji publicznych oraz znacznie wyższych poziomów inwestycji w przedsiębiorstwa prywatne i firmy europejskie; wzywa do podjęcia reform ułatwiających stworzenie nowego klimatu sprzyjającego przedsiębiorczości, zachęcającego do tworzenia nowych firm, nowych inwestycji i innowacji, przy czym ewentualny zwrot z inwestycji mógłby być kluczowym elementem przyciągającym kapitał do gospodarki europejskiej; podkreśla, że zwiększenie finansowania inwestycji wymaga dobrze funkcjonującego systemu finansowego, w którym większa stabilność i istniejące instytucje międzynarodowe mogą ułatwić tworzenie płynności i działalność animatorów rynku, szczególnie w odniesieniu do małych i średnich przedsiębiorstw;

7.  z zadowoleniem przyjmuje plan inwestycyjny dla Europy, który jest ważnym instrumentem zwiększenia inwestycji publicznych i prywatnych; stwierdza, że plan ten ma na celu uruchomienie dodatkowych inwestycji, pomoc w opracowywaniu nowych projektów, przyciągnięcie inwestorów i odbudowanie zaufania; uważa, jednak, że jest zdecydowanie za wcześnie na konstruktywną ocenę faktycznych skutków tego planu; zwraca uwagę, że pobudzania inwestycji nie należy postrzegać jako alternatywy dla reform, lecz raczej jako ich uzupełnienie; uważa, że środki Europejskiego Funduszu na rzecz Inwestycji Strategicznych (EFIS) należy wykorzystać do finansowania projektów, które przynoszą zysk gospodarczy lub wywierają pozytywne skutki społeczne; podkreśla, że w przypadku EFIS nie chodzi o to, by zastąpić projekty finansowane na poziomie krajowym projektami współfinansowanymi na poziomie europejskim; podkreśla, że fundusze europejskie powinny doprowadzić do dodatkowych inwestycji, a nie tylko zastąpić krajowe fundusze inwestycyjne, które zostałyby przeznaczone na konsumpcję; jest zdania, że plan inwestycyjny dla Europy powinien koncentrować się w pierwszej kolejności na projektach o europejskiej wartości dodanej, które nie kwalifikują się jeszcze do finansowania bankowego; podkreśla przy tym znaczenie elementów regulacyjnych planu inwestycyjnego dla poprawy środowiska inwestycyjnego; zauważa, że plan inwestycyjny Komisji musi zostać wdrożony, by przyniósł pożądaną wartość dodaną; podkreśla, że należy dokonywać uważnej selekcji projektów inwestycyjnych, tak aby nie doprowadzić do sytuacji, w której plan nie przyczyni się do tworzenia zrównoważonych miejsc pracy i wzrostu gospodarczego w Europie; przypomina, że należy rygorystycznie ocenić wyniki planu inwestycyjnego Komisji, zwłaszcza sposób wyboru projektów i nadawania im pierwszeństwa, aby uniknąć prywatyzacji zysków i uspołeczniania strat; podkreśla współzależność między dźwignią planu inwestycyjnego a faktycznymi projektami, które są realizowane; podkreśla, że dążenie do celu polegającego na osiągnięciu wysokiej dźwigni nie powinno odbywać się kosztem należytej selekcji projektów, która powinna brać pod uwagę również lokalizację geograficzną projektów; podkreśla konieczność zapewnienia wysokiej jakości procesu zarządzania i selekcji; zauważa, że państwa członkowskie wdrażające program dostosowawczy oczekują, iż plan inwestycyjny znacznie poprawi i ułatwi finansowanie i kredytowanie małych i średnich przedsiębiorstw, które najmocniej odczuły skutki kryzysu;

8.  apeluje do państw członkowskich o aktywne wspieranie planu inwestycyjnego i do wnoszenia wkładów finansowych na rzecz EFIS, uzupełniając w ten sposób środki pochodzące z budżetu UE i EBI, aby ukierunkowywać sektor prywatny i zachęcać go do inwestowania;

9.   podkreśla, że w planie inwestycyjnym należy przewidzieć specjalny system dla MŚP, tak aby zapewnić im równe szanse, jako że MŚP często znajdują się w trudniejszej sytuacji ze względu na ich wielkość i pozycję na rynku;

10.  podkreśla, że brak dostępu do finansowania, zwłaszcza dla MŚP, jest jedną z największych przeszkód dla wzrostu w UE; jest zaniepokojony, że MŚP wciąż mają trudności z uzyskaniem kredytów bankowych; uważa, że potrzebne są alternatywy dla finansowania bankowego, zwłaszcza poprawa otoczenia biznesowego dla kapitału venture, pożyczek społecznościowych i propagowania spółdzielni kredytowych, a także, w szerszym ujęciu, udoskonalenie skutecznej alokacji kapitału za pośrednictwem rynków kapitałowych; uważa, że lepiej zintegrowane rynki kapitałowe oraz lepszy nadzór nad instytucjami finansowymi mają kluczowe znaczenie dla osiągnięcia tych celów w krótkim i średnim terminie; podkreśla, że MŚP powinny mieć uprzywilejowanych dostęp do planu inwestycyjnego;

11.  uznaje, że energia jest ważnym elementem konkurencyjności gospodarczej; podkreśla potrzebę usunięcia przeszkód dla jednolitego rynku energii dzięki między innymi wspieraniu niezależności energetycznej; wzywa Komisję do dokonania oceny postępów w tej dziedzinie zarówno na szczeblu UE, jak i szczeblu krajowym, oraz do wspierania środków zapobiegających fragmentacji i ułatwiających radzenie sobie z trudnościami przy wdrażaniu;

12.  wciąż wyraża zaniepokojenie z powodu braku postępów w ograniczaniu nadmiernych poziomów zadłużenia sektora prywatnego; podkreśla, że stwarza to zagrożenie nie tylko dla stabilności finansowej, ale ogranicza także potencjał wzrostu UE i obniża skuteczność polityki monetarnej EBC; wzywa Komisję do przedstawienia dalszych propozycji dotyczących opracowania skutecznych procedur delewarowania sektora prywatnego, w tym procedur dotyczących upadłości i niewypłacalności, a zarazem do wspierania sprawiedliwego i przejrzystego podziału kosztów, ponieważ uginające się pod ciężarem ogromnego zadłużenia przedsiębiorstwa i gospodarstwa domowe to jeden z najważniejszych czynników ograniczających prywatne inwestycje;

Reformy strukturalne

13.  zwraca uwagę, że w wielu krajach niezbędne są wciąż reformy strukturalne; zwraca również uwagę na fakt, że te państwa członkowskie, które pomyślnie wdrożyły programy dostosowawcze lub programy dotyczące sektora finansowego, mogły powrócić na rynki kapitałowe, gdzie mają teraz dostęp do nisko oprocentowanego kapitału; zwraca uwagę, że przyczyną tego powrotu były między innymi działania podjęte przez Europejski Bank Centralny (EBC); zachęca pozostałe państwa członkowskie strefy euro, aby miały niemniejsze ambicje w odniesieniu do modernizacji swoich gospodarek; uważa, że należy odpowiednio uwzględnić skutki społeczne reform oraz wpływ reform na zatrudnienie; podkreśla, że łagodniejszą politykę pieniężną EBC powinny uzupełniać ambitne i zrównoważone pod względem społecznym reformy strukturalne w państwach członkowskich;

14.  wzywa państwa członkowskie, aby doprowadziły swoje rynki pracy do większej efektywności, opracowały aktywne strategie dla rynku pracy mające na celu stworzenie dobrze płatnych miejsc pracy, modernizowały systemy ochrony socjalnej, w tym systemy emerytalne, dbając o ich integracyjny, zrównoważony i sprawiedliwy charakter, a także aby poprawiły i usprawniły otoczenie prawne i administracyjne dla inwestycji biznesowych; podkreśla, że reformy strukturalne powinny prowadzić do realnego i trwałego wzrostu gospodarczego, większego zatrudnienia, wzmocnionej konkurencyjności i rosnącej konwergencji oraz że należy je uzupełnić dobrze ukierunkowanymi i zakładającymi dłuższą perspektywę inwestycjami w edukację, badania i rozwój, innowacje, infrastrukturę, przemysł, technologie informacyjno-komunikacyjne, zrównoważoną energię i zasoby ludzkie;

15.  wzywa państwa członkowskie do zapewniania i zwiększania integracyjnego, zrównoważonego i sprawiedliwego charakteru systemu zabezpieczenia społecznego, w szczególności w odniesieniu do osób najbardziej potrzebujących, oraz do poprawy i usprawnienia otoczenia prawnego i administracyjnego dla inwestycji biznesowych; podkreśla, że miejsca pracy muszą spełniać wymogi jakości z myślą o przeciwdziałaniu ubóstwu pracujących oraz że należy zająć się kwestią zróżnicowania wynagrodzenia ze względu na płeć; podkreśla, że reformy gospodarcze powinno się uzupełnić dobrze ukierunkowanymi i zakładającymi dłuższą perspektywę inwestycjami w edukację, badania i rozwój, innowacje, infrastrukturę, ICT i zrównoważoną energię;

16.  podkreśla, że ograniczenie zależności UE od zewnętrznych źródeł energii musi być elementem unijnej strategii na rzecz wzrostu; w związku z tym podkreśla ponownie potrzebę dywersyfikacji zewnętrznych dostaw energii, modernizacji unijnej infrastruktury energetycznej oraz dokończenia tworzenia wewnętrznego rynku energii UE oraz uznania tych celów za kluczowe priorytety europejskiej strategii bezpieczeństwa energetycznego;

17.  podkreśla, że UE nie może konkurować tylko pod kątem kosztów, lecz powinna zwiększyć wydajność dzięki zrównoważonym inwestycjom w badania naukowe i rozwój, edukację i umiejętności oraz zasobooszczędność, zarówno na poziomie europejskim, jak i krajowym; wzywa Komisję i rządy do potraktowania tych obszarów priorytetowo w swoich budżetach; podkreśla, że przy podejmowaniu reform państwa członkowskie powinny zwrócić szczególną uwagę na bezrobocie wśród ludzi młodych, tak by od samego początku nie pozbawiać młodych ludzi szans; wzywa w związku z tym państwa członkowskie do szybszego i skuteczniejszego korzystania z dostępnych środków finansowych, w tym w ramach gwarancji dla młodzieży;

18.  nalega na Komisję i państwa członkowskie, by wprowadziły pomoc finansową i system trojki o charakterze ad hoc do usprawnionej struktury prawnej zgodnej z ramami zarządzania gospodarczego UE i prawem wspólnotowym, zapewniając tym samym demokratyczną rozliczalność; podkreśla znaczenie zapewnienia dalszych działań w związku ze sprawozdaniami trojki przyjętymi w marcu 2014 r. przez Parlament; wzywa Komisję do wprowadzenia w życie wniosków zawartych w tych sprawozdaniach; zaznacza, że pomoc finansowa UE dla niektórych państw członkowskich, udzielana na zasadach łączących solidarność z warunkowością, jest najskuteczniejsza tam, gdzie kraje przyjmowały dużą odpowiedzialność i wykazywały duże zaangażowanie w reformy; przypomina Komisji i państwom członkowskim, że muszą przeprowadzić kompleksową ocenę skutków programów pomocy finansowej;

19.  apeluje do Komisji o podjęcie pilnych działań w celu zwalczania oszustw podatkowych i uchylania się od opodatkowania; domaga się prostego i przejrzystego systemu podatkowego; wzywa państwa członkowskie do osiągnięcia porozumienia w sprawie wniosku dotyczącego wspólnej skonsolidowanej podstawy opodatkowania osób prawnych, który stanowi ważne narzędzie w tej walce, i uważa, że jego stanowisko z dnia 19 kwietnia 2012 r. w sprawie wniosku dotyczącego dyrektywy Rady w sprawie wspólnej skonsolidowanej podstawy opodatkowania osób prawnych(11) może być podstawą dla rozsądnego kompromisu; ponawia apel do państw członkowskich o odejście od obciążania podatkami pracy; zwraca uwagę, że środki mające na celu zwalczania oszustw podatkowych i uchylania się od opodatkowania nie powinny podważać uprawnień państw członkowskich; z zadowoleniem przyjmuje jednak skuteczną współpracę w zakresie systemów opodatkowania na szczeblu europejskim;

20.  podkreśla potrzebę reform systemów edukacyjnych, aby umożliwić przyszłym pokoleniom zaspokojenie potrzeb przyszłych rynków pracy o dużym potencjale;

21.  uważa, że państwa członkowskie i Komisja wciąż nie dotrzymały zobowiązania zakończenia procesu tworzenia jednolitego rynku, zwłaszcza jednolitego rynku usług i gospodarki cyfrowej;

22.  ponawia apel do Komisji o usprawnienie zarządzania jednolitym rynkiem; wzywa Komisję do uzgodnienia celów jednolitego rynku z celami europejskiego semestru oraz do zapewnienia spójności między mechanizmami monitorowania obu instrumentów; uważa, że odrębne narzędzie analityczne, składające się ze wskaźników mierzących stopień realizacji jednolitego rynku, mogą zawierać pożyteczne wskazówki w odniesieniu do zaleceń dla poszczególnych krajów i rocznej analizy wzrostu gospodarczego; podkreśla znaczenie i wartość dodaną sprawozdań w sprawie integracji jednolitego rynku w poprzednich latach, które przyczyniły się do wypracowania ogólnych priorytetów określonych w opracowanej przez Komisję rocznej analizie wzrostu gospodarczego oraz do sformułowania zaleceń dla poszczególnych krajów w kontekście europejskiego semestru; w związku z tym ubolewa nad tym, że w odniesieniu do 2015 r. pominięto sprawozdanie w sprawie integracji jednolitego rynku; wzywa Komisję do pełnego wykorzystania wszystkich istniejących środków przewidzianych w prawie unijnym do egzekwowania wdrożenia europejskiego semestru;

23.  wyraża zaniepokojenie protekcjonistycznymi tendencjami w niektórych państwach członkowskich; wskazuje, że Traktat nie przewiduje ograniczeń swobodnego przepływu osób, usług i kapitału oraz przypomina, że obowiązkiem Komisji jest gwarantowanie i egzekwowanie tych swobód;

24.  podkreśla fakt, że brak dobrze funkcjonującego wewnętrznego rynku pracy oraz zrównoważonego podejścia do imigracji powstrzymuje wzrost w UE; wyraża zaniepokojenie protekcjonistycznymi tendencjami w niektórych państwach członkowskich; wskazuje, że Traktat nie przewiduje ograniczeń swobodnego przepływu osób, towarów, usług i kapitału oraz przypomina, że obowiązkiem Komisji jest gwarantowanie i egzekwowanie tych swobód;

25.  podkreśla znaczenie zagwarantowania mobilności pracowników (zarówno między krajami, jak i między sektorami), zwiększonej wydajności pracy (w połączeniu ze szkoleniami zwiększającymi szanse na zatrudnienie), jakości zatrudnienia oraz elastyczności rynku pracy, przy jednoczesnym zachowaniu niezbędnego zakresu bezpieczeństwa zatrudnienia, ograniczeniu wykorzystania niepewnych form zatrudnienia oraz zagwarantowaniu należytego zakresu rokowań zbiorowych; podkreśla, że lepsze dopasowanie podaży umiejętności i popytu na nie oraz doradztwo zawodowe będą w przyszłości elementami o ogromnym znaczeniu; uważa, że większa mobilność może przyczynić się do ograniczenia wysokiego wskaźnika wolnych miejsc pracy, które nadal istnieją obok wysokiego bezrobocia. podkreśla znaczenie inwestycji w poprawę zatrudnialności kobiet i ludzi młodych, zwłaszcza w kontekście powstających technologii i nowych sektorów, biorąc pod uwagę fakt, że sektory te mają potencjał w zakresie tworzenia miejsc pracy;

26.  z zadowoleniem przyjmuje środki, dzięki którym procedura europejskiego semestru staje się efektywniejsza i bardziej demokratyczna; zauważa, że poziom wdrażania jest lepszy w obszarze finansów publicznych, gdzie istnieją sprawniejsze instrumenty nadzoru; apeluje o zrównoważoną integrację wskaźników zatrudnienia i wskaźników społeczno-gospodarczych;

Odpowiedzialność budżetowa

27.  z zadowoleniem przyjmuje duży spadek liczby krajów objętych procedurą nadmiernego deficytu – z 24 w 2011 r. do 11 w 2014 r.; stwierdza, że z uwagi na tę poprawę sytuacji budżetowej w UE kurs unijnej polityki budżetowej powinien pozostać na poziomie neutralnym w 2015 r.; zwraca się do Komisji o dokonanie oceny tego, czy kurs unijnej polityki budżetowej w UE odpowiada potrzebie zwiększenia inwestycji; wyraża jednak zaniepokojenie wzrostem nierówności, zmniejszeniem siły nabywczej, długoterminowym wysokim bezrobociem i bezrobociem wśród ludzi młodych, a także wciąż bardzo wysokim poziomem zadłużenia publicznego i prywatnego w wielu państwach członkowskich w strefie euro, co jest okolicznością nie tylko hamującą wzrost, ale stwarzającą także znaczne ryzyko w przypadku kolejnych ewentualnych wstrząsów; wzywa Komisję do przyjęcia ostrożnej i konserwatywnej interpretacji wskaźników wzrostu i do kontroli jakości prognoz gospodarczych, gdyż poprzednie prognozy Komisji zbyt często były korygowane w dół;

28.  przychyla się do opinii Komisji, że większość państw członkowskich musi kontynuować sprzyjającą wzrostowi konsolidację budżetową; zachęca państwa członkowskie posiadające dostateczną przestrzeń fiskalną do rozważenia obniżenia podatków i składek na ubezpieczenia społeczne w celu stymulowania prywatnych inwestycji i tworzenia miejsc pracy; wzywa Komisję do przedstawienia konkretnych zaleceń dla państw członkowskich, również tych wciąż objętych programami dostosowań gospodarczych, aby wspierały one wzrost gospodarczy za pomocą trwałych i zrównoważonych pod względem społecznym reform strukturalnych, które prowadzą do tworzenia wysokiej jakości zatrudnienia, lepszej konkurencyjności i większej konwergencji;

29.  zwraca uwagę na dokonaną przez Komisję ocenę projektów planów budżetowych państw członkowskich; podkreśla, że celem analizy projektów planów budżetowych powinna być równowaga finansowa; podkreśla znaczenie stosowania reguł fiskalnych i konieczność poszanowania zasady równego traktowania;

30.  zauważa, że tylko pięć państw członkowskich w pełni przestrzegało postanowień paktu stabilności i wzrostu; podkreśla, że pakt ten opracowano w drodze konsensusu między państwami członkowskimi; podkreśla, że wysoki udział wydatków przeznaczonych na obsługę długu publicznego oznacza mniejszą ilość środków, jakie mogą zostać przeznaczone na inwestycje i usługi publiczne; dlatego zgadza się, że zmniejszenie deficytu w wysoko zadłużonych państwach pozostaje niezbędne, uważa jednak, że taka konsolidacja budżetowa powinna odbywać się w sposób, który chroni najbardziej podatnych na zagrożenia użytkowników usług publicznych, chroni inwestycje publiczne i podnosi dochody w sprawiedliwy sposób dzięki większemu wzrostowi gospodarczemu;

Wzmocniona koordynacja krajowych strategii politycznych

31.  z zadowoleniem przyjmuje sprawozdanie przedkładane w ramach mechanizmu ostrzegania; z zadowoleniem przyjmuje stopniowe zmniejszanie wewnętrznych zakłóceń równowagi w gospodarkach państw członkowskich; wskazuje na zewnętrzne zakłócenia równowagi w kilku państwach członkowskich, w tym wysokie nadwyżki handlowe; zwraca uwagę na utratę udziału w rynku globalnym przez UE jako całość;

32.  podkreśla, że celem procedury dotyczącej zakłóceń równowagi ekonomicznej jest nie tylko unikanie poważnych negatywnych konsekwencji dla wzrostu i zatrudnienia w danym kraju, ale także zapobieganie przenoszeniu się skutków nieodpowiednich strategii krajowych na inne państwa członkowskie strefy euro; odnotowuje oświadczenie Rady Europejskiej z grudnia 2014 r. dotyczące przeniesienia debaty na temat ściślejszej koordynacji polityk gospodarczych w UGW na 2015 r., poprzez sprawozdanie czterech przewodniczących;

33.  ponownie wyraża pogląd, że obecnym ramom zarządzania gospodarczego brakuje demokratycznej odpowiedzialności w zakresie stosowania ich zasad oraz odpowiedzialności instytucji i zainteresowanych podmiotów; wzywa Komisję do przedstawienia niezbędnych propozycji w celu rozwiązania problemu braku odpowiedniej demokratycznej odpowiedzialności w zarządzaniu gospodarczym UE;

34.  podkreśla, że należy wziąć pod uwagę skutki znacznego spadku cen ropy i ocenić, czy te nieoczekiwane dochody powinny zostać przekazane w całości konsumentom paliw kopalnych, czy też powinny zostać podzielone w sytuacji, kiedy rządy podwyższają opodatkowanie paliw kopalnych w celu zmniejszenia swoich deficytów budżetowych, finansowania inwestycji, uniknięcia szkód dla polityki w zakresie zmiany klimatu oraz zmniejszenia efektów deflacyjnych;

Budżet UE

35.  podkreśla, że zasada rzetelności rachunków publicznych musi być podstawą tworzenia budżetów krajowych i budżetu europejskiego, aby zapewnić konwergencję i stabilność w UE; jest przekonany, że rzetelność ta jest jednym z elementów reakcji na kryzys zaufania między państwami członkowskimi, jak też między państwami członkowskimi a obywatelami Unii Europejskiej, przy czym od wybuchu niedawnego kryzysu finansowego utrata zaufania jest jeszcze większa;

36.  wzywa w związku z tym do harmonizacji założeń gospodarczych stosowanych przy tworzeniu budżetów krajowych; uważa w szczególności, że elementy gospodarki międzynarodowej powinny podlegać wspólnej ocenie;

37.  z myślą o ułatwieniu porównywalności i zapobieganiu nadmiernym zakłóceniom równowagi makroekonomicznej apeluje o większą jednorodność prezentacji rachunków publicznych; wzywa w szczególności do normalizacji księgowania przez państwa członkowskie ich wkładów do budżetu unijnego;

38.  zwraca się do Komisji o zaradzenie wszelkim rodzajom demokratycznego deficytu semestru w ramach pakietu środków pogłębiania unii gospodarczej i walutowej zapowiadanego na 2015 r.;

39.  uważa, że ściślejsza współpraca Parlamentu Europejskiego z parlamentami krajowymi w ramach europejskiego semestru na rzecz koordynacji polityki gospodarczej i budżetowej ma kluczowe znaczenie; zobowiązuje się do zacieśnienia stosunków z parlamentami krajowymi w duchu konstruktywnej współpracy;

40.  ubolewa nad faktem, że kwota niezapłaconych rachunków w budżecie UE podważa wiarygodność UE i stoi w sprzeczności z określonymi na najwyższym szczeblu politycznym celami w zakresie wzrostu gospodarczego i zatrudnienia – głównie ludzi młodych – oraz wspierania małych i średnich przedsiębiorstw, a także obawia się, że będzie to skutkowało pogłębieniem przepaści między Unią a jej obywatelami;

41.  domaga się, by w ramach powyborczego przeglądu wieloletnich ram finansowych (WRF) przeanalizowano i w związku z tym zwiększono wartość dodaną unijnego finansowania dotyczącą ustanowionych przez Unię celów w zakresie konkurencyjności, wzrostu gospodarczego, zatrudnienia i transformacji sektora energetycznego; wzywa Komisję do przyjęcia precyzyjniejszej metodologii w celu lepszego śledzenia środków i wydatków unijnych związanych z celami strategii „Europa 2020”, aby udoskonalić oceny skutków;

42.  wzywa ponadto Komisję do zgłaszania potencjalnych negatywnych skutków, jakie kwestia opóźnionych płatności mogłaby mieć dla zobowiązań podjętych przez państwa członkowskie w kontekście europejskiego semestru;

43.  zauważa, że w wielu państwach członkowskich jak dotąd nie podniesiono wydajności administracji publicznej, choć udoskonalenia w tej dziedzinie przyczyniłyby się do oszczędności dzięki zracjonalizowaniu organizacji i ograniczeniu biurokracji z korzyścią dla przedsiębiorstw i obywateli;

44.  z zadowoleniem przyjmuje fakt, że Komisja podkreśliła w rocznej analizie wzrostu gospodarczego na 2015 r. znaczenie europejskich funduszy strukturalnych i inwestycyjnych (w tym inicjatywy na rzecz zatrudnienia ludzi młodych) dla gospodarki; przypomina, że fundusze te stanowią średnio 10% łącznych inwestycji publicznych w UE, lecz sytuacja jest różna w zależności od kraju, a w niektórych państwach członkowskich mogą one stanowić aż 80% inwestycji publicznych; podkreśla, że europejskie fundusze strukturalne i inwestycyjne są dobrym przykładem synergii między budżetem europejskim a budżetami krajowymi w oparciu o wspólnie uzgodnione cele przyświecające umowom o partnerstwie w dziedzinie wzrostu i inwestycji zgodnie ze strategią „Europa 2020”; wspiera wszystkie wysiłki służące inteligentnemu łączeniu środków z budżetu europejskiego i budżetów krajowych, aby osiągnąć przyrost wydajności, pobudzić gospodarkę i obniżyć deficyty krajowe dzięki pozytywnemu skutkowi wspólnych zasobów;

45.  podkreśla pilną potrzebę skutecznego zwalczania oszustw podatkowych, które potencjalnie powodują utratę znacznych środków z budżetu unijnego;

46.  wzywa Komisję do przedstawienia analizy możliwych skutków przesunięcia środków z programów unijnych, takich jak instrument „Łącząc Europę” i program ramowy „Horyzont 2020”;

47.  wzywa państwa członkowskie do dofinansowania planu inwestycyjnego, którego celem jest maksymalizacja skutków wydatków publicznych i przyciągnięcie inwestycji prywatnych;

o
o   o

48.  zobowiązuje swojego przewodniczącego do przekazania niniejszej rezolucji Radzie Europejskiej, Radzie, Komisji, rządom państw członkowskich, parlamentom narodowym oraz Europejskiemu Bankowi Centralnemu.

(1) Dz.U. L 306 z 23.11.2011, s. 12. (2) Dz.U. L 306 z 23.11.2011, s. 41. (3) Dz.U. L 306 z 23.11.2011, s. 8. (4) Dz.U. L 306 z 23.11.2011, s. 33. (5) Dz.U. L 306 z 23.11.2011, s. 25. (6) Dz.U. L 306 z 23.11.2011, s. 1. (7) Dz.U. L 140 z 27.5.2013, s. 11. (8) Dz.U. L 140 z 27.5.2013, s. 1. (9) Teksty przyjęte, P7_TA(2014)0129. (10) Teksty przyjęte, P7_TA(2013)0036. (11) Dz.U. C 258E z 7.9.2013, s. 134.

Rezolucja Parlamentu Europejskiego z dnia 11 marca 2015 r. w sprawie europejskiego semestru na rzecz koordynacji polityki gospodarczej: zatrudnienie i aspekty społeczne w rocznej analizie wzrostu gospodarczego na 2015 r. (2014/2222(INI))

P8_TA(2015)0068 A8-0043/2015

Parlament Europejski,

–  uwzględniając art. 9 Traktatu o funkcjonowaniu Unii Europejskiej (TFUE),

–  uwzględniając art. 145, 148, 152 oraz art. 153 ust. 5 TFUE,

–  uwzględniając Kartę praw podstawowych Unii Europejskiej, w szczególności jej tytuł IV (Solidarność),

–  uwzględniając art. 349 TFUE dotyczący specjalnych środków na rzecz regionów najbardziej oddalonych,

–  uwzględniając zrewidowaną Europejską kartę społeczną, w szczególności jej art. 30 dotyczący prawa do ochrony przed ubóstwem i marginalizacją społeczną,

–  uwzględniając swoją rezolucję z dnia 25 lutego 2014 r. w sprawie europejskiego semestru na rzecz koordynacji polityki gospodarczej: zatrudnienia i aspektów społecznych(1),

–  uwzględniając swoją rezolucję z dnia 22 października 2014 r. w sprawie europejskiego semestru na rzecz koordynacji polityki gospodarczej – realizacja priorytetów na rok 2014(2),

–  uwzględniając komunikat Komisji z dnia 28 listopada 2014 r. zatytułowany „Roczna analiza wzrostu gospodarczego na 2015 r.” (COM(2014)0902) oraz załączony do niego projekt wspólnego sprawozdania w sprawie zatrudnienia,

–  uwzględniając komunikat Komisji z dnia 26 listopada 2014 r. zatytułowany „Plan inwestycyjny dla Europy” (COM(2014)0903),

–  uwzględniając komunikat Komisji z dnia 13 stycznia 2015 r. zatytułowany „Optymalne wykorzystanie elastyczności przewidzianej w obowiązujących postanowieniach paktu stabilności i wzrostu” (COM(2015)0012),

–  uwzględniając komunikat Komisji z dnia 2 października 2013 r. zatytułowany „Wzmocnienie społecznego wymiaru unii gospodarczej i walutowej” (COM(2013)0690),

–  uwzględniając komunikat Komisji z dnia 3 marca 2010 r. zatytułowany „Europa 2020. Strategia na rzecz inteligentnego i zrównoważonego rozwoju sprzyjającego włączeniu społecznemu” (COM(2010)2020),

–  uwzględniając swoją rezolucję z dnia 25 listopada 2014 r. w sprawie zatrudnienia i społecznych aspektów strategii „Europa 2020”(3),

–  uwzględniając komunikat Komisji z dnia 18 kwietnia 2012 r. zatytułowany „W kierunku odnowy gospodarczej sprzyjającej zatrudnieniu” (COM(2012)0173),

–  uwzględniając komunikat Komisji z dnia 16 grudnia 2010 r. zatytułowany „Europejska platforma współpracy w zakresie walki z ubóstwem i wykluczeniem społecznym: europejskie ramy na rzecz spójności społecznej i terytorialnej” (COM(2010)0758) oraz rezolucję Parlamentu z dnia 15 listopada 2011 na ten sam temat(4),

–  uwzględniając komunikat Komisji zatytułowany „Inicjatywa »Szanse dla młodzieży«” (COM(2011)0933),

–  uwzględniając komunikat Komisji z dnia 20 lutego 2013 r. zatytułowany „Inwestycje społeczne na rzecz wzrostu i spójności, w tym wdrażanie Europejskiego Funduszu Społecznego na lata 2014–2020” (COM(2013)0083),

–  uwzględniając swoją rezolucję z dnia 13 marca 2014 r. w sprawie zatrudnienia i społecznych aspektów działań i roli trojki (EBC, Komisja i MFW) w odniesieniu do objętych programem państw członkowskich strefy euro(5),

–  uwzględniając swoją rezolucję z dnia 11 czerwca 2013 r. w sprawie budownictwa socjalnego w Unii Europejskiej(6),

–  uwzględniając swoją rezolucję z dnia 15 kwietnia 2014 r. w sprawie sposobu, w jaki Unia Europejska może przyczynić się do zapewnienia warunków sprzyjających działalności przedsiębiorstw i ich powstawaniu w celu tworzenia miejsc pracy(7),

–  uwzględniając swoją rezolucję z dnia 17 lipca 2014 r. w sprawie zatrudnienia młodzieży(8),

–  uwzględniając sprawozdanie Międzynarodowej Organizacji Pracy z dnia 5 grudnia 2014 r. w sprawie płac na świecie w latach 2014–2015 (Global Wage Report),

–  uwzględniając dokument roboczy OECD z dnia 9 grudnia 2014 r. zatytułowany „Trends in Income Inequality and its Impact on Economic Growth” [Tendencje w poziomie nierówności dochodów i ich wpływ na wzrost gospodarczy],

–  uwzględniając komunikat Komisji z dnia 7 lipca 2014 r. zatytułowany „Inicjatywa w zakresie zielonego zatrudnienia: pełne wykorzystanie potencjału zielonej gospodarki pod względem tworzenia miejsc pracy” (COM(2014)0446),

–  uwzględniając swoje rezolucje z dnia 14 września 2011 r.(9) i z dnia 16 stycznia 2014 r.(10) w sprawie strategii UE na rzecz przeciwdziałania bezdomności,

–  uwzględniając art. 52 Regulaminu,

–  uwzględniając sprawozdanie Komisji Zatrudnienia i Spraw Socjalnych (A8–0043/2015),

A.  mając na uwadze, że Europa musi zaangażować się na rzecz modelu społecznej gospodarki rynkowej gwarantującego zrównoważony wzrost, aby pozostawić przyszłym pokoleniom miejsca pracy, a nie długi;

B.  mając na uwadze, że kontekst gospodarczo-społeczny UE jest nadal mało optymistyczny, a także mając na uwadze, że według prognozy gospodarczej Komisji z jesieni 2014 r. ożywienie gospodarcze jest wciąż nietrwałe; mając na uwadze, że mimo ujemnych stóp wzrostu w strefie euro w ciągu minionych dwóch lat oczekuje się, że stopa wzrostu w strefie euro osiągnie 0,8 % w 2014 r. i 1,1 % w 2015 r.; mając na uwadze, że tylko kilka państw członkowskich ma lepsze prognozy i że w minionych latach Komisja regularnie korygowała własne prognozy w dół; mając na uwadze, że mimo iż przewidywany ogólny deficyt w UE28 został zmniejszony do 3 % w 2014 r., pozostaje on wysoki w kilku państwach członkowskich, co wskazuje na potrzebę dalszej konsolidacji budżetowej zgodnej z zasadami wzrostu gospodarczego oraz lepszego i trwałego zatrudnienia, ponieważ ożywienie nie jest ani trwałe, ani oparte na mocnych podstawach;

C.  mając na uwadze, że szybka ścieżka konsolidacji budżetowej stosowana w czasie kryzysu gospodarczego utrudniła państwom członkowskim osiągnięcie celów strategii „Europa 2020”, co pokazuje, że polityka budżetowa powinna być różnicowana i dostosowywana do sytuacji poszczególnych państw członkowskich; mając na uwadze, że gwałtowny spadek cen ropy może stanowić dodatkowy bodziec dla gospodarek wielu państw członkowskich, zwłaszcza jeżeli przekłada się szybko na obniżenie cen energii dla rodzin i przedsiębiorstw;

D.  mając na uwadze, że UE musi nadal usprawniać swoją politykę gospodarczo-społeczną w celu jak najszybszego osiągnięcia celów strategii „Europa 2020”, a jednocześnie przezwyciężyć ryzyko stagnacji sekularnej i deflacji, a ponadto mając na uwadze, że aby mogło to nastąpić, trzeba kontynuować wysiłki na rzecz wspierania inwestycji i reform strukturalnych zwiększających konkurencyjność gospodarczą w sposób odpowiedzialny społecznie; mając na uwadze, że zapewnienie sprawnego przejścia na gospodarkę zasobooszczędną oraz zrównoważonego rozwoju wymaga transformacji ekologicznej; mając na uwadze, że pozycja UE w gospodarce światowej niepokojąco się obniża w rezultacie kryzysu, utraty bazy przemysłowej oraz braku zaufania inwestorów i przedsiębiorców, podczas gdy w wielu innych krajach widoczne są wyraźne oznaki ożywienia; mając na uwadze, że w październiku 2014 r. MFW szacował, że prawdopodobieństwo recesji w strefie euro wzrosło i do końca roku osiągnie poziom 35–40 %;

E.  mając na uwadze, że państwa członkowskie odgrywają główną rolę w kształtowaniu polityki zatrudnienia, w tym zatrudnienia ludzi młodych, i że najlepszy efekt przynoszą działania podejmowane na szczeblu krajowym;

F.  mając na uwadze, że UE musi jak najszybciej uporać się z problemem szybkiego starzenia się jej mieszkańców;

G.  mając na uwadze, że mimo pewnych usprawnień (po raz pierwszy od 2011 r. nastąpił niewielki wzrost liczby umów o pracę w pełnym wymiarze godzin) stopa bezrobocia utrzymuje się nadal na historycznie wysokim poziomie i że 25 mln osób pozostaje bez pracy; mając na uwadze, że stopa bezrobocia długotrwałego jest niepokojąco wysoka i że 12 mln osób nie ma pracy od ponad roku (wzrost o 4 % w ubiegłym roku); mając na uwadze, że stopa bezrobocia ludzi młodych nie obniżyła się znacząco (spadła jedynie o 1,9 % w porównaniu z rokiem 2013) i w całej UE wynosi średnio 21,2 %; mając na uwadze, że 75 % osób długotrwale bezrobotnych w UE ma poniżej 35 lat; mając na uwadze, że z wyjątkiem niektórych państw członkowskich sytuacja na rynku pracy jest szczególnie trudna dla osób młodych, niezależnie od ich poziomu wykształcenia;

H.  mając na uwadze, że należy w pełni i prawidłowo wykorzystywać Europejski Fundusz Społeczny, łącznie z gwarancją dla młodzieży i Inicjatywą na rzecz zatrudnienia ludzi młodych, by finansować zrównoważone projekty z myślą o walce z bezrobociem, w szczególności z bezrobociem młodzieży;

I.  mając na uwadze, że odsetek młodzieży niekształcącej się, niepracującej ani nieszkolącej się (młodzieży NEET) pozostaje wysoki, a także mając na uwadze, że w grupie tej występuje nadreprezentacja młodych Romów;

J.  mając na uwadze, że szereg czynników, w tym między innymi niestworzenie sprzyjających warunków dla stymulowania inwestycji i wzrostu, niższe dochody osiągane na rynku oraz zmniejszenie transferów socjalnych w tym czasie(11), a także wysiłki niektórych państw członkowskich na rzecz przywrócenia równowagi gospodarczej przez ograniczenie wydatków na ochronę socjalną, doprowadziły do znaczącego obniżenia dochodów brutto do dyspozycji gospodarstw domowych, przyczyniając się do wzrostu liczby europejskich rodzin zagrożonych wykluczeniem społecznym oraz do alarmującego wzrostu nierówności, w tym różnic w traktowaniu kobiet i mężczyzn; mając na uwadze, że jeden na czterech Europejczyków jest zagrożony ubóstwem; mając na uwadze, że niepełne zatrudnienie i jego niepewność osiągnęły szczytowy poziom i że w przypadku 50 % wszystkich osób poszukujących pracy zapewnienie zatrudnienia nie wystarcza do wydźwignięcia ich z ubóstwa;

K.  mając na uwadze, że z danych za rok 2013, najnowszych dostępnych, wynika, iż stopa długotrwałego bezrobocia wśród osób czynnych zawodowo w 28 państwach członkowskich UE utrzymuje się na rekordowo wysokim poziomie 5,1 %; mając na uwadze, że długotrwałe bezrobocie ma nie tylko poważny wpływ na życie jednostek, lecz może też przekształcić się w bezrobocie strukturalne w UE;

L.  mając na uwadze, że 25,1 % ludności UE jest obecnie zagrożonych ubóstwem lub wykluczeniem społecznym; mając na uwadze, że średni wzrost poziomu ubóstwa dzieci jest wyższy niż średni wzrost poziomu ubóstwa ogółem, a także mając na uwadze, że w kilku państwach członkowskich jedno na troje dzieci żyje poniżej granicy ubóstwa;

M.  mając na uwadze, że starsi pracownicy są grupą najbardziej narażoną na długotrwałe bezrobocie; mając na uwadze, że w 2012 r. zatrudniona była tylko połowa pracowników w wieku 55–65 lat; mając na uwadze, że osoby starsze bardziej odczuwają obniżanie wydatków publicznych w sektorze usług społecznych i zdrowotnych oraz świadczeń społecznych; mając na uwadze, że niektóre grupy osób starszych, np. osoby w wieku powyżej 80 lat, starsze kobiety, starsi migranci i starsi członkowie mniejszości etnicznych, są szczególnie zagrożone ubóstwem;

N.  mając na uwadze, że aby przezwyciężyć kryzys, niektóre państwa członkowskie musiały przeprowadzić znaczne cięcia w wydatkach publicznych, a w tym samym czasie wzrosło zapotrzebowanie na ochronę socjalną w związku z wzrostem liczby bezrobotnych; mając na uwadze, że środki budżetów krajowych przeznaczone na ochronę socjalną są coraz bardziej ograniczone, ponieważ skutkiem likwidacji miejsc pracy lub cięć płac na dużą skalę jest obniżenie wpływów ze składek, co poważnie zagraża europejskiemu modelowi społecznemu; mając na uwadze, że postulowane reformy nie spełniają potrzeb i oczekiwań obywateli dotyczących zatrudnienia i sferze społecznej;

O.  mając na uwadze, że ograniczenie ubóstwa jest nie tylko jednym z głównych celów strategii „Europa 2020”, lecz wchodzi również w zakres odpowiedzialności społecznej państw członkowskich, a godne i trwałe miejsca pracy są najlepszym sposobem na wyjście z ubóstwa; mając na uwadze, że w związku z tym należy skoncentrować działania na ułatwianiu dostępu do miejsc pracy, szczególnie osobom najbardziej oddalonym od rynku pracy; mając na uwadze, że na rynku pracy wciąż występują znaczne nierówności warunków zatrudnienia i że po ukończeniu 55 roku życia kobiety są bardziej niż mężczyźni narażone na życie w ubóstwie lub na wykluczenie społeczne;

P.  mając na uwadze, że nierówności społeczno-ekonomiczne między państwami członkowskimi jeszcze się pogłębiły, podczas gdy w odniesieniu do celu konwergencji regionalnej obserwuje się odwrotną tendencję; mając na uwadze, że różnica w poziomie bezrobocia między krajami centralnymi a peryferyjnymi wzrosła z 3,5 % w 2000 r. do 10 % w 2013 r.; mając na uwadze, że ta rozbieżność zwiększa ryzyko fragmentacji oraz zagraża stabilności gospodarczej i spójności społecznej UE; mając na uwadze, że w szóstym sprawozdaniu na temat spójności podkreśla się rolę, jaką w przezwyciężaniu nierówności odgrywają fundusze strukturalne, zwłaszcza w czasie kryzysu;

Q.  mając na uwadze, że art. 174 TFUE stanowi, że „w celu wspierania harmonijnego rozwoju całej Unii rozwija ona i prowadzi działania służące wzmocnieniu jej spójności gospodarczej, społecznej i terytorialnej. W szczególności Unia zmierza do zmniejszenia dysproporcji w poziomach rozwoju różnych regionów oraz zacofania regionów najmniej uprzywilejowanych. Wśród regionów, o których mowa, szczególną uwagę poświęca się obszarom wiejskim, obszarom podlegającym przemianom przemysłowym i regionom, które cierpią na skutek poważnych i trwałych niekorzystnych warunków przyrodniczych lub demograficznych, takim jak najbardziej na północ wysunięte regiony o bardzo niskiej gęstości zaludnienia oraz regiony wyspiarskie, transgraniczne i górskie.”;

R.  mając na uwadze, że w regionach cierpiących na skutek poważnych i trwałych niekorzystnych warunków przyrodniczych lub demograficznych stopa bezrobocia jest zwykle wyższa, wzrost gospodarczy – mniejszy, a ponadto brak jest znaczących inwestycji zmierzających do poprawy ich potencjału;

S.  mając na uwadze, że przez ostatnie dwa lata Parlament ostrzegał przed zagrożeniami społecznymi deflacji w kontekście niskiego wzrostu gospodarczego, wysokiego bezrobocia oraz presji na obniżanie wynagrodzeń; mając na uwadze, że Europejski Bank Centralny (EBC) przewidział niską inflację w perspektywie długoterminowej oraz ostrzegał przed jej skutkami dla popytu krajowego, wzrostu gospodarczego i zatrudnienia; mając na uwadze, że od sierpnia 2014 r. deflacja stała się faktem w ośmiu państwach członkowskich (z czego w sześciu należących do strefy euro); mając na uwadze, że popyt i tworzenie miejsc pracy w UE podlegają poważnym ograniczeniom z powodu aktualnej słabej dostępności kredytów dla MŚP oraz konieczności obniżenia nadmiernego zadłużenia sektora publicznego i prywatnego, co dotyczy szczególnie kredytów hipotecznych; mając na uwadze, że spadek stóp inflacji przyczynia się do znaczącego wzrostu tych trudności przez zwiększenie realnych stóp procentowych oraz realnego zadłużenia, co z kolei może uruchomić błędne koło kryzysu gospodarczego; mając na uwadze, że w dniu 22 stycznia 2015 r. EBC zareagował na wszystkie te okoliczności, ogłaszając szeroko zakrojony program skupu aktywów o łącznej miesięcznej wartości wynoszącej 60 mld EUR, który ma potrwać przynajmniej do września 2016 r.;

T.  mając na uwadze, że ekspansywna polityka pieniężna może stanowić narzędzie wspierania eksportu jako metody poprawy kondycji gospodarki UE w perspektywie krótkoterminowej;

U.  mając na uwadze, że niskie stopy procentowe mogą stanowić narzędzie stymulowania inwestycji w UE;

V.  mając na uwadze, że wzrosło tempo konsolidacji budżetowej i wprowadzono nowe zasadnicze cele, koncentrując się w większym stopniu na deficytach strukturalnych niż cyklicznych; mając na uwadze, że mimo to wartość mnożników fiskalnych w obecnej sytuacji jest nadal niezwykle wysoka; mając na uwadze, że konieczna jest realizacja celu średniookresowego i celu podatkowego, by stworzyć otoczenie wspierające wzrost gospodarczy i tworzenie miejsc pracy; mając na uwadze, że istnieje potrzeba systematycznej oceny skutków społecznych i środowiskowych tych środków oraz ich wpływu na problematykę płci;

W.  mając na uwadze, że poziom publicznych i prywatnych inwestycji w UE zmniejszył się niepokojąco i oscylują obecnie wokół 20 % poniżej poziomu sprzed kryzysu i jest niższy niż wśród głównych partnerów gospodarczych UE na całym świecie; mając na uwadze, że inwestowanie w lepsze i trwałe miejsca pracy, kapitał ludzki, badania i innowacje (w tym w mniejsze projekty), zasobooszczędną unię energetyczną, jednolity rynek cyfrowy, wspieranie przedsiębiorczości i lepsze otoczenie biznesowe dla MŚP, musi być priorytetem Komisji i państw członkowskich, ponieważ inwestycje w tych obszarach mają zasadnicze znaczenie nie tylko dla zapewnienia ożywienia gospodarczego, lecz również dla zwiększenia potencjału gospodarczego UE w zakresie wzrostu i tworzenia dobrobytu;

X.  mając na uwadze, że niewystarczające zaangażowanie parlamentów narodowych, Parlamentu Europejskiego, organów lokalnych i regionalnych, organizacji społeczeństwa obywatelskiego i partnerów społecznych w proces europejskiego semestru na szczeblu unijnym i krajowym ograniczyło przejęcie odpowiedzialności za reformy przez państwa członkowskie, wypracowanie niewykluczających nikogo, zapewniających ochronę socjalną i trwałych rozwiązań oraz zmniejszyło zaufanie obywateli do unijnego projektu;

Y.  mając na uwadze, że ustalanie poziomu płac leży w gestii państw członkowskich;

Ambitne strategie gospodarcze na rzecz wzrostu, tworzenia wysokiej jakości miejsc pracy i walki z deflacją

1.  z zadowoleniem przyjmuje zintegrowane podejście Komisji do wzrostu, które oparte jest na trzech głównych filarach: planie inwestycyjnym dla Europy, reformach strukturalnych i odpowiedzialności budżetowej; domaga się ambitnej, ekspansywnej polityki gospodarczej i budżetowej w ramach obowiązujących zasad paktu stabilności i wzrostu w celu pobudzania inteligentnego i zrównoważonego wzrostu sprzyjającego włączeniu społecznemu oraz tworzenia lepszych i trwałych miejsc pracy; podkreśla, że solidarność jest fundamentalną wartością, na której opiera się Unia Europejska; wzywa Komisję do wsparcia wysiłków państw członkowskich przez przedstawienie konkretnych zaleceń, które będą pomocne dla nich i dla całej UE, tak aby nie dotyczyły one wyłącznie konsolidacji budżetowej, lecz również reform strukturalnych w społecznie zrównoważony, efektywny pod względem gospodarczym i trwały sposób; podkreśla, że niska inflacja już skutkuje zwiększeniem realnych stóp procentowych oraz realnego zadłużenia w sektorze publicznym i prywatnym, co w połączeniu z wysokim i długotrwałym bezrobociem młodzieży obniża wzrost gospodarczy i pogłębia ubóstwo;

2.  ma świadomość związków między odpowiedzialnością budżetową a potrzebą stymulowania inwestycji i reform strukturalnych w państwach członkowskich w kontekście paktu stabilności i wzrostu; w związku z tym z zadowoleniem przyjmuje komunikat Komisji zatytułowany „Optymalne wykorzystanie elastyczności przewidzianej w obowiązujących postanowieniach paktu stabilności i wzrostu”; wzywa partnerów do realizacji reform przy wykorzystaniu elastyczności już wbudowanej w przepisy i umowy, w przypadku gdyby państwo członkowskie musiało zmierzyć się z nadmiernymi nierównościami makroekonomicznymi, aby zagwarantować, że odpowiedzialność budżetowa będzie dostosowana do wzrostu gospodarczego, tworzenia miejsc pracy oraz zasad państwa opiekuńczego;

3.  podkreśla potrzebę reform strukturalnych w państwach członkowskich; zauważa, że choć kilku państwom członkowskim, które przeprowadziły reformy, udało się odzyskać konkurencyjność na rynku światowym, reformy te powinny być dostosowane do zasad inteligentnego, zrównoważonego wzrostu sprzyjającego włączeniu społecznemu oraz tworzenia godnych miejsc pracy; apeluje, w celu zrealizowania ww. celów, o rozszerzenie tych reform na takie obszary jak jednolity rynek cyfrowy, unia energetyczna czy reformy fiskalne; uważa, że reformy propagowane na rynku pracy muszą też zapewnić elastyczność i bezpieczeństwo konieczne do położenia kresu segmentacji i zapewnienia godziwych wynagrodzeń;

4.  z zadowoleniem przyjmuje fakt, że w nowej kombinacji polityki budżetowej i monetarnej do dotychczasowych priorytetów w zakresie konsolidacji budżetowej i reform strukturalnych dodaje się inwestycje; uważa jednak, że w rocznej analizie wzrostu gospodarczego należy zwrócić większą uwagę na łączny popyt oraz jego związek z podwyżkami płac i nierównościami społecznymi; podkreśla, że jeżeli chodzi o ograniczanie nierównowagi makroekonomicznej, priorytetem nie powinno być zwiększanie nadwyżek na rachunku obrotów bieżących, lecz zwiększanie stóp wzrostu gospodarczego i inwestycji oraz wskaźnika zatrudnienia, a także obniżanie wskaźnika ubóstwa;

5.  wyraża zaniepokojenie, że inwestycje w UE zmniejszyły się znacząco w ostatnich latach i obecnie oscylują wokół 20 % poniżej poziomu sprzed kryzysu; ostrzega, że spadek ten był jeszcze większy w peryferyjnych państwach członkowskich, w których konsolidacja budżetowa była dotkliwsza; ponownie zwraca uwagę na potencjał zielonej gospodarki w zakresie zatrudnienia, w której według szacunków Komisji mogłoby do roku 2020 powstać pięć milionów miejsc pracy w samych tylko sektorach związanych z efektywnością energetyczną i odnawialnymi źródłami energii, pod warunkiem że wdrożona zostanie ambitna polityka klimatyczna i energetyczna; wzywa państwa członkowskie do zapewnienia wystarczającego poziomu inwestycji w te sektory i przewidywania przyszłego zapotrzebowania na umiejętności pracowników;

6.  z zadowoleniem przyjmuje fakt, że jednym z trzech głównych filarów strategii Komisji na 2015 r. są inwestycje, i wzywa do niezwłocznego wdrożenia jej planu; odnotowuje fakt, że wkłady państwa członkowskiego do Europejskiego Funduszu na rzecz Inwestycji Strategicznych (EFIS) nie będą uwzględniane przy wyliczaniu korekty budżetowej ani w odniesieniu do funkcji zapobiegawczej, ani w odniesieniu do części naprawczej paktu stabilności i wzrostu;

7.  uważa, że trzy główne filary strategii Komisji na 2015 r. muszą być wdrażane łącznie, by odpowiedzialnie stymulować inwestycje w tych obszarach, które mają rzeczywisty wpływ na wzrost i tworzenie miejsc pracy, takich jak gospodarka cyfrowa, zielone sektory i opieka zdrowotna;

8.  odnotowuje fakt, że podstawą EFIS będą istniejące zasoby unijne i że nie zgromadzi on „świeżych” środków publicznych, poza dodatkowymi 5 mld EUR z Europejskiego Banku Inwestycyjnego (EBI); zwraca uwagę na zagrożenia związane z niewystarczającą ilością funduszy i z nazbyt optymistycznymi założeniami dotyczącymi prawdopodobieństwa zdobycia większości niezbędnych środków finansowych dzięki przyciągnięciu prywatnych inwestorów; wzywa EBI do rozważenia odejścia od czysto komercyjnej bankowości w kierunku modelu zakładającego ocenę ryzyka cechującego dany projekt na podstawie określonych kryteriów i przejrzystości; wzywa Komisję do zbadania sposobów wykorzystania budżetu UE i innych, nowych środków w celu dopilnowania, że EFIS wywiąże się ze swoich zadań;

9.  wzywa Komisję i EBI do dokonania oceny skutków kryzysu gospodarczego w odniesieniu do systemu bankowego i ostatecznych odbiorców finansowania EBI, ze szczególnym uwzględnieniem MŚP, sektora gospodarki społecznej i spółek publicznych;

10.  podkreśla fakt, że EFIS musi koncentrować się raczej na przyciąganiu nowych inwestycji w obszarach, w których zainteresowanie inwestorów jest ograniczone, niż na zastępowaniu inwestycji, których dokonano by gdzie indziej (wypieranie), czy na wysoce rentownych inwestycjach, których dokonano by tak czy inaczej (efekt deadweight); wzywa Komisję do uwzględnienia i wspierania inwestycji społecznych, które nie tylko się zwracają, ale też przynoszą pozytywne społeczne skutki uboczne, takie jak inwestycje w kapitał ludzki, inwestycje o dużym wpływie na tworzenie lepszych i trwałych miejsc pracy lub włączenie społeczne i ograniczanie ubóstwa, np. systemy zabezpieczenia społecznego i usługi społeczne, lub inwestycje w gospodarkę społeczną; ponownie apeluje o realizację pakietu dotyczącego inwestycji społecznych;

11.  wzywa Komisję do zapewnienia inwestycji w słabszych pod względem gospodarczym regionach dotkniętych wysokim bezrobociem oraz inwestycji w MŚP w takich regionach, zważywszy na bardzo ograniczony dostęp MŚP do finansowania, w celu zagwarantowania, że wysiłki te odniosą wyraźny skutek tam, gdzie są najbardziej potrzebne, a wybory będą dokonywane przy należytym uwzględnieniu charakterystyki gospodarczej inwestycji; podziela pogląd Komisji, zgodnie z którym istnieje zapotrzebowanie na wykwalifikowanych pracowników w rozwijających się sektorach, takich jak gospodarka cyfrowa, zielone sektory i opieka zdrowotna;

12.  wzywa Komisję i państwa członkowskie do zajęcia się szczególnymi wzmocnionymi mechanizmami pozwalającymi realizować programy inwestycyjne w regionach najbardziej oddalonych, gdzie oddalenie, brak ciągłości geograficznej, słabość gospodarki i bariery naturalne skutkują zwiększonymi nierównościami w dostępie do ofert pracy, towarów i usług;

13.  wzywa Komisję do uwzględnienia przy programowaniu europejskiego planu inwestycyjnego tych regionów, które cierpią na skutek poważnych i trwałych niekorzystnych warunków przyrodniczych lub demograficznych, w szczególności w odniesieniu do dostępu do sieci szerokopasmowych;

14.  apeluje do Komisji, by wnikliwie przeanalizowała i udoskonaliła inicjatywę w zakresie obligacji projektowych UE-EBI, uruchomioną w 2012 r. jako projekt pilotażowy służący ocenie europejskiego planu inwestycyjnego, aby mogła ona odgrywać większą rolę w promowaniu zatrudnienia; w tym kontekście apeluje także o szczegółowy przegląd obligacji społecznych ujętych w pakiecie dotyczącym inwestycji społecznych;

Odpowiedzialna strategia ponownego skupienia się na inwestycjach, tworzeniu wysokiej jakości miejsc pracy oraz wzroście gospodarczym

15.  zauważa, że europejski plan inwestycyjny jest niezbędnym uzupełnieniem działań służących pobudzaniu zrównoważonego wzrostu gospodarczego i tworzeniu miejsc pracy, a jego sukces zależy od wsparcia ze środków prywatnych i publicznych; z zadowoleniem przyjmuje fakt, że w rocznej analizie wzrostu gospodarczego na 2015 r. ponownie zaapelowano o intensywniejsze wysiłki ze strony krajów o większym fiskalnym polu manewru, aby pobudzić europejski popyt i inwestycje;

16.  z zadowoleniem przyjmuje zwiększenie tempa konsolidacji budżetowej oraz wprowadzenie nowych zasadniczych celów, koncentrujących się w większym stopniu na deficytach strukturalnych niż cyklicznych, co powinno wpłynąć pozytywnie na zatrudnienie i zrównoważony wzrost; odnotowuje jednak, że wartość mnożników fiskalnych w obecnym kontekście jest jednak nadal niezwykle wysoka i że wywrze to negatywny wpływ na wzrost gospodarczy i tworzenie miejsc pracy, a także na trwałość systemów zabezpieczenia społecznego; wzywa Komisję, by ułatwiła wykorzystywanie maksymalnej elastyczności w ramach obowiązujących zasad paktu stabilności i wzrostu;

17.  wzywa do stworzenia europejskich ram, które zagwarantują, że wszystkie inwestycje dokonywane zgodnie z europejskim planem inwestycyjnym wywrą istotny wpływ na pobudzenie zrównoważonego wzrostu, tworzenie wysokiej jakości miejsc pracy i wspieranie postępu społecznego; wzywa Komisję do monitorowania i kontrolowania inwestycji dokonywanych zgodnie z tym planem, a ponadto do kontroli i oceny skutków gospodarczych i społecznych inwestycji w ujęciu realnym; wzywa Komisję do włączenia specjalistów w dziedzinie polityki społecznej w skład komitetu ekspertów nowego EFIS, który będzie zatwierdzał projekty przeznaczone do finansowania, oraz do dopilnowania, by pozytywne skutki społeczne stanowiły kluczowe kryterium przy tym wyborze;

18.  podkreśla znaczenie elastyczności, z której można skorzystać w ramach istniejącego paktu stabilności i wzrostu w celu zapewnienia pola manewru dla inwestycji społecznych, mianowicie inwestycji społecznych w ludzi, które zapewnią im zdobycie niezbędnych umiejętności i wesprą warunki produktywnego i dającego satysfakcję uczestnictwa w gospodarce i społeczeństwie przez całe ich życie; podkreśla w tym kontekście potencjalną rolę gospodarki społecznej w tworzeniu trwałych i sprzyjających włączeniu społecznemu miejsc pracy wysokiej jakości;

Przywrócenie finansowania MŚP w celu stymulowania prywatnych inwestycji i tworzenia miejsc pracy

19.  podkreśla, że choć MŚP stanowią podstawę tworzenia miejsc pracy w UE, nadal borykają się z poważnymi trudnościami w dostępie do finansowania i pozostają niepokojąco nadmiernie zadłużone; z zadowoleniem przyjmuje zatem nowe zalecenia Komisji w sprawie dostępu MŚP do finansowania, obejmujące nowe podejście do niewypłacalności i niepowodzeń biznesowych; w związku z tym wzywa państwa członkowskie do dalszych wysiłków na rzecz poprawy systemów restrukturyzacji zadłużenia; wzywa Komisję, by w razie potrzeby wspierała wdrażanie na szczeblu krajowym zasad określonych w jej zaleceniu z dnia 12 marca 2014 r. za pośrednictwem zaleceń dla poszczególnych krajów; podkreśla, że przedsiębiorstwa prowadzone przez kobiety i MŚP mają więcej trudności z uzyskaniem dostępu do finansowania; wzywa Komisję do przeanalizowania przyczyn tej sytuacji i zaproponowania środków zaradczych;

20.  podkreśla znaczenie tworzenia w Unii Europejskiej kultury przedsiębiorczości przez zmniejszanie barier dotyczących prowadzenia działalności na własny rachunek i zakładania przedsiębiorstw; zauważa, że służyć może temu inteligentna kombinacja wsparcia finansowego, na przykład osi mikrofinansów i przedsiębiorczości społecznej Europejskiego programu na rzecz zatrudnienia i innowacji społecznych lub zastosowanie w administracji publicznej pojedynczych punktów obsługi pozwalających zarejestrować nowe przedsiębiorstwo;

21.  jest zaniepokojony, że rozdrobnienie rynku usług finansowych w strefie euro w niektórych przypadkach zagraża wzrostowi i zrównoważonemu rozwojowi MŚP; wzywa do przywrócenia zdolności udzielania pożyczek w gospodarce, co pozwoli MŚP na inwestowanie i tworzenie miejsc pracy, oraz do ułatwienia dostępu do przedsiębiorczości i dostępu MŚP do takich programów jak COSME czy Horyzont 2020;

22.  apeluje do państw członkowskich, aby wyeliminowały niepotrzebne obciążenia administracyjne i biurokratyczne dla osób prowadzących działalność na własny rachunek, mikroprzedsiębiorstw i MŚP oraz aby ułatwiły zakładanie nowych przedsiębiorstw;

23.  z zadowoleniem przyjmuje opracowany wspólnie przez Komisję i EBI system udzielania pożyczek MŚP wykorzystujący fundusze strukturalne do sprawniejszego inwestowania w te firmy, aby pobudzić tworzenie lepszych i trwałych miejsc pracy; wzywa EBC do uzupełnienia tych działań politycznych oraz do zbadania sposobów nabywania aktywów MŚP i wspierania rozwoju MŚP w ramach programów luzowania polityki pieniężnej w oparciu o dobre praktyki funkcjonujące w innych obszarach gospodarczych lub do występowania w roli gwaranta źródeł finansowania MŚP, które przyczyniają się do powstania nawet 80 % miejsc pracy w wielu państwach członkowskich;

24.  odnotowuje realizowany przez EBC program szeroko zakrojonego skupu aktywów, który po raz kolejny jest ukierunkowany na system bankowy; w związku z tym wzywa EBC do zoptymalizowania jego potencjału z myślą o poprawie stanu gospodarki realnej i umożliwieniu kredytowania w celu stymulowania wzrostu i walki z bezrobociem w UE;

25.  z zadowoleniem przyjmuje zapowiedziane przez Komisję środki na rzecz tworzenia miejsc pracy w sektorze MŚP przez umożliwienie im korzystania z alternatyw dla pożyczek bankowych oraz środki na rzecz poprawy ram regulacyjnych i fiskalnych w celu zwiększenia poziomu inwestycji długoterminowych w MŚP; wzywa do niezwłocznego wdrożenia tych środków; ponadto wzywa Komisję do wspierania mniejszych projektów; wzywa Komisję i państwa członkowskie do rozważenia finansowania MŚP przez spółdzielnie finansowe, które mogłyby stanowić alternatywne instrumenty finansowania, oraz do zapewnienia MŚP lepszego dostępu do zamówień publicznych i finansowania publicznego na szczeblu unijnym i krajowym;

26.  podkreśla znaczenie organów pośredniczących powiązanych z MŚP, takich jak izby handlowe, jako motorów mających mnożnikowy wpływ na wdrażanie polityk UE dotyczących MŚP, a ponadto wzywa Komisję do zainicjowania z tymi organami partnerskiego dialogu dotyczącego sposobów lepszej realizacji polityk UE dotyczących MŚP, tak by stymulować tworzenie wysokiej jakości miejsc pracy;

Skuteczniejsze wykorzystanie funduszy

27.  podkreśla, że polityki na rzecz wzrostu i zatrudnienia wywołują zróżnicowane skutki terytorialne w zależności od konkretnej sytuacji każdego regionu UE, a ponadto że dysproporcje regionalne zwiększają się od początku kryzysu; podkreśla, że w zaleceniach dla poszczególnych krajów należy brać pod uwagę zróżnicowanie terytorialne w obrębie państw członkowskich, tak aby stymulować wzrost i powstawanie miejsc pracy przy jednoczesnym zachowaniu spójności terytorialnej;

28.  uważa, że środki w ramach polityki spójności mają do odegrania kluczową rolę w zmniejszaniu wewnętrznych różnic w zakresie konkurencyjności i nierówności strukturalnych w regionach, które najbardziej tego potrzebują; apeluje do Komisji o rozważenie właściwych rozwiązań dla państw członkowskich, które mimo bardzo wysokiej stopy bezrobocia są zobowiązane zwrócić fundusze unijne z powodu problemów ze współfinansowaniem; wzywa Komisję do rozważenia finansowania wstępnego w celu ułatwienia pełnego wykorzystania funduszy przez te państwa członkowskie w okresie 2014–2020, przy jednoczesnym zapewnieniu ciągłego przestrzegania zasady odpowiedzialności budżetowej;

29.  wzywa Komisję do podjęcia pilnych działań służących walce z dumpingiem podatkowym, oszustwami podatkowymi i unikaniem opodatkowania, a także do przyjęcia na szczeblu Rady ambitnego podatku od transakcji finansowych;

30.  zdecydowanie uważa, że finansowanie UE, zwłaszcza finansowanie w ramach Inicjatywy na rzecz zatrudnienia ludzi młodych i Europejskiego Funduszu Społecznego (EFS), nie powinno być wykorzystywane do dotowania działań krajowych, lecz do zapewnienia dodatkowego wsparcia w sposób, który będzie stanowił uzupełnienie i rozszerzenie krajowych programów zgodnie z decyzją państw członkowskich;

31.  wzywa Komisję, państwa członkowskie i regiony do zapewnienia pełnego wykorzystania środków unijnych na lata 2007–2013 oraz do ścisłego dostosowania EFS i pozostałych europejskich funduszy strukturalnych do strategii „Europa 2020”; wzywa Komisję do zapewnienia ścisłego kontrolowania, czy 20 % środków EFS jest przeznaczanych na walkę z ubóstwem; wzywa Komisję do wprowadzenia w kolejnej rocznej analizie wzrostu gospodarczego oraz w zaleceniach dla poszczególnych krajów rozdziału dotyczącego realizacji Europejskiego Funduszu Pomocy Najbardziej Potrzebującym;

32.  wzywa Komisję do opracowania reform strukturalnych na rynkach energii w celu stworzenia odpornej na zagrożenia unii energetycznej, która będzie mniej zależna od źródeł zewnętrznych i która będzie dywersyfikować źródła dostaw (np. kupując gaz z Algierii);

Reformy służące zwiększeniu potencjału wzrostu, kapitału ludzkiego i produktywności

33.  zauważa, że pomyślna realizacja planów inwestycyjnych o decydującym znaczeniu dla zrównoważonego wzrostu i tworzenia lepszych i trwałych miejsc pracy, a także środków podejmowanych przez EBC jest możliwa tylko w połączeniu z reformami krajowymi, które służą poprawie jakości uczestnictwa w rynku pracy, pobudzają aktywność i produktywność, rozwijają kapitał ludzki wszystkich grup wiekowych, w tym najsłabszych grup społecznych, i wspierają silne systemy zabezpieczenia społecznego i usługi społeczne; zauważa, że decyzja Parlamentu i Rady o zacieśnieniu współpracy w sieci publicznych służb zatrudnienia stanowi zasadniczy element wysiłków na rzecz usprawniania rynków pracy; uważa, że w ramach strukturalnych reform rynku pracy należy wprowadzić środki służące wewnętrznej elastyczności, których celem jest utrzymanie zatrudnienia w czasach kryzysu gospodarczego, zapewnić wysokiej jakości miejsca pracy oraz bezpieczeństwo przy zmianie miejsca zatrudnienia, a także systemy świadczeń dla bezrobotnych oparte na realistycznych wymogach aktywizacji, oferujące odpowiednie wsparcie dla zwalnianych pracowników i powiązane ze strategiami reintegracji;

34.  wzywa Komisję i państwa członkowskie do rozważenia innowacyjnych metod pobudzania inwestycji w UE; zwraca uwagę na obserwowaną od niedawna tendencję do przenoszenia przez przedsiębiorstwa produkcji i usług z powrotem do UE oraz na możliwości, jakie przynosi to pod względem tworzenia miejsc pracy, zwłaszcza dla młodzieży; uważa, że gospodarka unijna ma niepowtarzalną okazję, by przyspieszyć tę tendencję do relokacji miejsc pracy;

35.  wzywa Komisję i państwa członkowskie do opracowania dostosowanej do indywidualnych potrzeb polityki służącej wspieraniu tworzenia miejsc pracy wysokiej jakości dla osób długotrwale bezrobotnych, bezrobotnych osób starszych, kobiet oraz innych grup priorytetowych szczególnie dotkniętych kryzysem, takich jak imigranci, społeczność romska i osoby niepełnosprawne, i obejmującej środki na rzecz wspierania strategii antydyskryminacyjnych w miejscu pracy, równowagi między życiem zawodowym a prywatnym, uczenia się i szkolenia przez całe życie, a także środki na rzecz przeciwdziałania problemowi niskiego poziomu edukacji, który dotyczy części tych grup, często zagrożonych dodatkowo wykluczeniem społecznym; wzywa, aby w zaleceniach dla poszczególnych krajów systematycznie poruszane były kwestie zmniejszania różnic w traktowaniu kobiet i mężczyzn, jeżeli chodzi o płace i emerytury; wzywa Komisję, by zażądała opracowania przez każde państwo członkowskie krajowego planu zwiększania zatrudnienia w celu tworzenia miejsc pracy zgodnie z ustaleniami z wiosennego posiedzenia Rady w 2012 r.;

36.  wzywa Komisję do uruchomienia nowej inicjatywy nastawionej na wspieranie możliwości w zakresie zatrudnienia dla Romów w państwach członkowskich, przewidującej działania na rzecz promowania umiejętności i kwalifikacji oraz zwalczania dyskryminacji, a także wspierania tworzenia miejsc pracy, przykładowo przez samozatrudnienie i przedsiębiorczość oraz stosowanie innowacyjnych instrumentów finansowych;

37.  wzywa państwa członkowskie, aby uznały za priorytet likwidowanie różnic w traktowaniu kobiet i mężczyzn w dziedzinie zatrudnienia, szczególnie rozwiązując problem zróżnicowania wynagrodzenia ze względu na płeć oraz wdrażając środki umożliwiające godzenie życia zawodowego z prywatnym, między innymi dzięki zwiększeniu dostępności placówek opieki nad dziećmi;

38.  wyraża ubolewanie, że europejski semestr nie został wystarczająco dostosowany do strategii „Europa 2020”; wzywa Komisję i państwa członkowskie do dostosowania środków gospodarczych wdrożonych w trakcie europejskiego semestru do społecznych i związanych z zatrudnieniem celów strategii „Europa 2020” oraz zasad społecznych określonych w Traktatach; wzywa do bardziej zdecydowanych wysiłków na rzecz prowadzenia i koordynowania strategii politycznych UE służących pobudzaniu inteligentnego, zrównoważonego wzrostu sprzyjającego włączeniu społecznemu oraz tworzeniu lepszych i trwałych miejsc pracy; wzywa Komisję do bezzwłocznego przedstawienia śródokresowego przeglądu strategii „Europa 2020” z uwagi na pilną potrzebę osiągnięcia dalszego postępu w kwestii ograniczania ubóstwa oraz realizowania innych celów społecznych, a także potrzebę poprawy w zakresie większego zaangażowania zainteresowanych podmiotów;

Kształcenie i aktywna polityka na rynku pracy na rzecz rozwijania kapitału ludzkiego

39.  uważa, że rosnąca konkurencja międzynarodowa będąca następstwem coraz lepiej wykwalifikowanej siły roboczej spowodowała, że UE musi radzić sobie z poważnym brakiem wykwalifikowanej siły roboczej oraz niedopasowaniem umiejętności, co jest hamulcem wzrostu gospodarczego; uważa, że jeżeli państwa członkowskie mają mieć realną szansę zrealizowania celów w dziedzinie zatrudnienia przewidzianych w strategii „Europa 2020”, muszą skoncentrować się na zapewnieniu właściwych warunków dla tworzenia miejsc pracy;

40.  ponownie wzywa Radę, Komisję oraz państwa członkowskie do włączenia aspektu płci do ram strategii „Europa 2020”;

41.  zwraca uwagę, że strategia na rzecz przywrócenia konkurencyjności nie powinna koncentrować się jedynie na kosztach pracy, lecz również na zwiększaniu produktywności dzięki inwestowaniu w kapitał ludzki i reformy strukturalne;

42.  wzywa państwa członkowskie do przywrócenia inwestycji w kapitał ludzki do poziomu sprzed kryzysu, w szczególności do złagodzenia przechodzenia młodych ludzi z etapu edukacji do etapu zatrudnienia, do inwestowania w kształcenie zawodowe oraz w programy uczenia się przez całe życie;

43.  z zadowoleniem przyjmuje fakt, iż w rocznej analizie wzrostu gospodarczego na 2015 r. Komisja wzywa państwa członkowskie do ochrony lub wspierania długookresowych inwestycji w kształcenie, badania i innowacje; zauważa jednak, że państwa członkowskie o już i tak napiętych budżetach nie dysponują wystarczającymi środkami pozwalającymi na osiągnięcie tego celu;

44.  podkreśla znaczenie aktywnej polityki rynku pracy dla niektórych państw członkowskich w aktualnej sytuacji; apeluje do tych państw członkowskich o zwiększenie zakresu i skuteczności aktywnej polityki rynku pracy;

Wysokiej jakości miejsca pracy oraz wynagrodzenia jako czynniki napędzające produktywność i wzrost

45.  wzywa państwa członkowskie do zwrócenia szczególnej uwagi na wysoką stopę bezrobocia w grupach znajdujących się w niekorzystnej sytuacji, traktując priorytetowo umożliwienie im dostępu do rynku pracy i wchodzenia na ten rynek, a także do włączania w główny nurt polityki na rzecz integracji i dostępu do rynku pracy, ponieważ praca jest kluczem do udanej integracji;

46.  przypomina, że godziwe wynagrodzenia są istotne nie tylko z punktu widzenia spójności społecznej, lecz również dla utrzymania zdecydowanego ożywienia oraz produktywnej gospodarki; wzywa Komisję do zbadania wpływu państw członkowskich wprowadzających wynagrodzenia minimalne w kontekście zmniejszania nierówności płac; wzywa Komisję do zorganizowania konferencji dotyczącej europejskich ram wynagrodzeń minimalnych;

47.  jest zaniepokojony, że w wielu państwach członkowskich reformy rynku pracy nie zdołały zmniejszyć odsetka niepewnych form zatrudnienia; zauważa, że tymczasowe stanowiska pracy stanowiły 50 % miejsc pracy stworzonych w 2014 r.; zauważa, że według Komisji nadal istnieje zjawisko ubóstwa pracujących i że w przypadku 50 % wszystkich osób poszukujących pracy zapewnienie miejsc pracy nie wystarcza do wydźwignięcia ich z ubóstwa ani do zwiększenia produktywności; wzywa państwa członkowskie do uznania jakości miejsc pracy za priorytet oraz do zajęcia się problemem segmentacji rynku pracy; wzywa Komisję do dopilnowania, aby reformy rynku pracy miały na celu nie tylko wspieranie tworzenia lepszych i trwałych miejsc pracy, lecz również zmniejszanie segmentacji, poprawę sytuacji w zakresie wchodzenia na rynek pracy najsłabszych grup społecznych, propagowanie równości płci, redukcję ubóstwa pracujących oraz zapewnienie wszystkim pracownikom ochrony socjalnej, w tym osobom pracującym na własny rachunek;

48.  uważa, że państwa członkowskie mogą tworzyć miejsca pracy, wyłącznie jeżeli pozwala na to rynek, jeżeli mogą polegać na wykwalifikowanej sile roboczej, jeżeli rynki pracy są wystarczająco elastyczne, jeżeli koszty pracy obejmujące wynagrodzenie odpowiadają produktywności, jeżeli system zabezpieczenia społecznego czyni pracę bardziej atrakcyjną oraz jeżeli regulacje są proporcjonalne oraz oparte na faktach;

49.  wzywa Komisję i państwa członkowskie do wzmocnienia ich wysiłków na rzecz rozwiązania problemu dumpingu socjalnego w UE, który powoduje istotne szkody dla pracowników, których to dotyczy, oraz dla systemów opieki społecznej; ponadto wzywa do angażowania partnerów społecznych na wszystkich etapach tych działań;

50.  z zadowoleniem przyjmuje inicjatywę dotyczącą europejskiej platformy ds. pracy nierejestrowanej; ponownie apeluje do państw członkowskich o dopilnowanie, by osoby zatrudnione na umowach niegwarantujących pewności zatrudnienia lub osoby pracujące na własny rachunek korzystały z podstawowych praw i odpowiedniej ochrony socjalnej, zwłaszcza pod względem godzenia życia zawodowego z prywatnym; wzywa Komisję do podjęcia ukierunkowanych działań mających na celu rozwiązanie dodatkowych problemów spowodowanych wymuszoną pracą w niepełnym wymiarze godzin i pracą tymczasową oraz fikcyjnym samozatrudnieniem;

51.  ubolewa, że w zasadzie nie wspomniano o stworzonych wysokiej jakości lub trwałych miejscach pracy, szczególnie jeżeli chodzi o zatrudnianie kobiet, nadmiernie reprezentowanych w zatrudnieniu w niepełnym wymiarze godzin ze względu na trudności z godzeniem życia zawodowego z prywatnym;

52.  uważa realizację celów z zakresu ponownego uprzemysłowienia za mającą kapitalne znaczenie dla konkurencyjności UE oraz uznaje, że ponowne uruchomienie prawdziwej europejskiej polityki przemysłowej mogłoby wspierać wzrost i sprzyjać tworzeniu nowych, wysokiej jakości miejsc pracy;

53.  ubolewa, że odniesienia do stóp bezrobocia nie idą w parze z należytym uwzględnieniem innych czynników, takich jak rosnący odsetek osób biernych zawodowo, poziom mobilności i migracji;

Bezrobocie młodzieży a mobilność zawodowa

54.  z zadowoleniem przyjmuje spadek stopy bezrobocia młodzieży, ale zauważa, że jego poziom jest nadal niepokojący i niekonieczne opiera się na utworzonych miejscach pracy netto; podkreśla, że nastąpił też wzrost niepewności zatrudnienia oraz niepełnego zatrudnienia i że 43% młodych ludzi określa swoje warunki pracy jako niepewne, jest zatrudnionych na wymuszone umowy o pracę w niepełnym wymiarze godzin lub jako osoby pozornie samozatrudnione;

55.  wzywa Komisję do zaproponowania europejskich ram umożliwiających wprowadzenie minimalnych norm wdrażania gwarancji dla młodzieży oraz konkretnych środków służących zwiększeniu świadomości społecznej; wzywa państwa członkowskie do efektywnego korzystania z dostępnego budżetu, bezzwłocznego wprowadzenia gwarancji dla młodzieży oraz dopilnowania, aby docierały one również do młodych ludzi pochodzących z najmniej uprzywilejowanych środowisk; apeluje o odpowiedni budżet w śródokresowym przeglądzie wieloletnich ram finansowych zgodnie z zaleceniami MOP; zauważa, że według szacunków MOP na rozwiązanie problemu bezrobocia młodzieży potrzeba 21 mld EUR;

56.  apeluje do Komisji o wyjście poza i ponad zalecenia Rady z marca 2014 r. dotyczące ram jakości staży oraz o zaproponowanie nowych ram jakości z myślą o zapobieganiu dyskryminacji i wykorzystywaniu młodych pracowników;

57.  wzywa państwa członkowskie, aby uczyniły rynki pracy bardziej otwartymi dla osób, które mają obowiązki rodzinne, takie jak wychowywanie dzieci czy opieka nad wymagającymi jej członkami rodziny; z tego względu apeluje o środki sprzyjające godzeniu życia zawodowego z prywatnym w ramach reform rynku pracy promowanych za pośrednictwem europejskiego semestru;

58.  ponownie wzywa państwa członkowskie do inwestowania w możliwości związane z uczeniem się przez całe życie, szkoleniem zawodowym i szkoleniem w miejscu pracy; apeluje, aby krajowe systemy uczenia się przez całe życie były oceniane jako część strategii reformy rynku pracy w ramach europejskiego semestru;

59.  podkreśla, że według Komisji mimo wysokich stóp bezrobocia w UE istnieją 2 mln wolnych miejsc pracy i że w 2013 r. zaledwie 3,3 % ludności aktywnej zawodowo pracowało w innym państwie członkowskim, co w dalszym ciągu świadczy o niskim poziomie mobilności w porównaniu ze Stanami Zjednoczonymi i Japonią; przypomina, że różnice wskaźników mobilności siły roboczej – które w przypadku państw członkowskich najciężej dotkniętych kryzysem mogą sięgać nawet 10 punktów procentowych – mogą zostać przezwyciężone dzięki wykorzystaniu instrumentu platformy EURES; podkreśla swoje nieustające poparcie dla zasady swobodnego przemieszczania się;

60.  wzywa Komisję i państwa członkowskie do zapewnienia właściwego funkcjonowania publicznych służb zatrudnienia i sprzyjania poszukiwaniu pracy za granicą;

61.  biorąc pod uwagę liczbę pracowników, a zwłaszcza młodych ludzi, którzy opuszczają obecnie swoje kraje pochodzenia i przenoszą się do innych państw członkowskich w poszukiwaniu możliwości zatrudnienia, stwierdza, że istnieje paląca potrzeba opracowania odpowiednich środków w celu zagwarantowania, że żaden pracownik nie zostanie pozbawiony ochrony przysługującej mu na mocy praw społecznych i pracowniczych; w związku z tym wzywa Komisję i państwa członkowskie do dalszej poprawy mobilności pracowników w UE dzięki takim instrumentom jak EURES, przy jednoczesnym utrzymaniu zasady równego traktowania oraz zagwarantowaniu płac i norm społecznych; wzywa wszystkie państwa członkowskie do opracowania strategii społecznych i w dziedzinie zatrudnienia służących zapewnieniu równych praw i równych płac w tym samym miejscu pracy zgodnie z zasadami dotyczącymi swobody przemieszczania się pracowników, w szczególności z perspektywy płci;

62.  przypomina cele UE związane z równością płci, szczególnie cele w zakresie osiągnięcia 75 % poziomu zatrudnienia kobiet i mężczyzn do 2020 r. oraz ograniczenia o 20 mln liczby osób dotkniętych lub zagrożonych ubóstwem;

63.  wzywa Komisję do przedłożenia wniosku dotyczącego urlopu rodzicielskiego, który przyczyni się do zapewnienia równych warunków pracy kobiet i mężczyzn, m.in. w kontekście szybkiego starzenia się UE, które zagraża przyszłej zdolności państw członkowskich do utrzymania niezbędnych usług społecznych; wzywa Komisję i państwa członkowskie do realizowania większej liczby strategii politycznych, które przyczyniają się do poprawy wzrostu demograficznego UE przez stymulowanie współczynnika urodzeń lub imigracji;

64.  wyraża ubolewanie, że środki oszczędnościowe narzucone przez UE z myślą o przywróceniu zaufania inwestorów doprowadziły do pogorszenia warunków zatrudnienia i warunków socjalnych, skutkując większym poziomem bezrobocia, ubóstwa i nierówności;

65.  wzywa państwa członkowskie do poprawy współpracy między przedsiębiorstwami i sektorem szkolnictwa na wszystkich szczeblach;

Zdecydowany apel o unijny wymiar społeczny i konwergencję

66.  ponownie ostrzega przed wyzwaniami społeczno-ekonomicznymi, z którymi musi się zmierzyć Unia, a zwłaszcza niektóre państwa członkowskie, oraz przed zagrożeniami dla jej zrównoważoności i stabilnego potencjału wzrostu, wynikającymi z odwrócenia procesu konwergencji regionalnej; przypomina, że ponad 122 mln obywateli UE jest zagrożonych ubóstwem lub wykluczeniem społecznym, które obejmuje też ubóstwo osób pracujących i dzieci; zauważa, że według szacunków 19 % dzieci w UE jest obecnie zagrożonych ubóstwem, i podkreśla, że odsetek ten jest nie do zaakceptowania i wymaga niezwłocznego zmniejszenia; wzywa Komisję do dalszego rozwoju społecznego wymiaru w UE; wyraża uznanie dla pracy Komisji na rzecz społecznego filaru unii gospodarczej i walutowej w ramach procesu włączania społecznego wymiaru do obecnej struktury mechanizmów zarządzania gospodarczego, a ponadto wzywa do dalszych postępów w tym zakresie w celu przyspieszenia realizacji strategii „Europa 2020”;

67.  wyraża ubolewanie, że nie istnieją wskaźniki ani jasne definicje bezwzględnego ubóstwa będącego problemem wielu państw członkowskich;

68.  przypomina Komisji, że na mocy art. 9 TFUE strategie na rzecz zatrudnienia i polityki społecznej mające na celu promowanie europejskiego dorobku socjalnego powinny regulować wszystkie strategie unijne; zwraca się do Komisji, aby spełniła swoje zobowiązania w zakresie powiązania europejskiego semestru z celami strategii „Europa 2020”;

69.  zauważa, że ochrona socjalna i polityka społeczna, w szczególności świadczenia dla osób bezrobotnych, minimalne wynagrodzenie i opodatkowanie progresywne, początkowo pomagały ograniczyć recesję i ustabilizować rynek pracy oraz konsumpcję; podkreśla jednak, że socjalne mechanizmy stabilizujące były szeroko wykorzystywane jako czynniki dostosowawcze w krajach UGW, które doświadczyły negatywnych wstrząsów gospodarczych; podkreśla, że ochrona socjalna i polityka społeczna wchodzą w zakres kompetencji państw członkowskich;

Społeczne mechanizmy stabilizujące

70.  zauważa, że w rocznym sprawozdaniu za rok 2013 w sprawie zatrudnienia i sytuacji społecznej w UE Komisja podkreśliła znaczenie wydatków na ochronę socjalną jako zabezpieczenia przed zagrożeniami społecznymi; przypomina, jak ważne są automatyczne stabilizatory, jeśli chodzi o radzenie sobie z asymetrycznymi wstrząsami, unikanie nadmiernego wyczerpania zasobów państw opiekuńczych, a przez to wzmacnianie stabilności całej UGW; wzywa Komisję, aby w zaleceniach dla poszczególnych krajów uwzględniła znaczenie, jakie ma zachowanie silnych automatycznych stabilizatorów w państwach członkowskich z uwagi na ich wyjątkową rolę w utrzymywaniu spójności społecznej oraz stymulowaniu popytu wewnętrznego i wzrostu gospodarczego; przypomina swój apel do Komisji o przygotowanie zielonej księgi w sprawie automatycznych mechanizmów stabilizujących w strefie euro;

71.  odnotowuje cel Komisji, zgodnie z którym „prawo UE ma się stać jaśniejsze, prostsze i mniej kosztowne dla obywateli i przedsiębiorstw”; podkreśla, że usunięcie barier regulacyjnych nie powinno narazić na szwank europejskiego dorobku socjalnego w takich dziedzinach jak bezpieczeństwo i higiena pracy, informowanie pracowników i przeprowadzanie z nimi konsultacji, ani kluczowych konwencji MOP, ani Europejskiej karty społecznej, a poza tym powinno odbywać się z poszanowaniem autonomii partnerów społecznych przewidzianej w Traktacie; wzywa Komisję do podjęcia wiarygodnego wysiłku na rzecz zapewnienia ochrony pracownic w ciąży i pracownic, które niedawno rodziły;

Wskaźniki społeczne

72.  z zadowoleniem przyjmuje fakt, że wspólne sprawozdanie w sprawie zatrudnienia załączone do rocznej analizy wzrostu gospodarczego obejmuje tablicę wyników zawierającą wskaźniki zatrudnienia i wskaźniki społeczne; wzywa Komisję do zbadania, czy wskaźniki te są wystarczające do przeprowadzenia szczegółowej analizy sytuacji społeczno-ekonomicznej w państwach członkowskich; podkreśla, jak ważne jest zrozumienie dynamiki i konsekwencji rozwoju sytuacji dotyczącej dochodów gospodarstw domowych oraz rosnącej nierówności dochodów; ubolewa, że wiele danych przedstawionych w tegorocznej edycji tablicy wyników jest nieaktualnych; zwraca się do Komisji o większe wykorzystanie tablicy wyników przy formułowaniu polityki; apeluje o szczegółowy przegląd wyborów dokonanych przez państwa członkowskie w różnych dziedzinach polityki i odnośnych rezultatów; wzywa Komisję do dokonania oceny i poprawy ich zakresu i skuteczności w celu zapewnienia ich pełnego uwzględnienia przy opracowywaniu zaleceń dla poszczególnych krajów;

73.  podkreśla, że w procedurze europejskiego semestru zatrudnienie oraz kwestie społeczne powinno się uwzględniać na równi z kwestiami makroekonomicznymi;

74.  wzywa do rozpoznawania głównych zaburzeń równowagi makroekonomicznej i makrospołecznej w obrębie UE i gospodarek strefy euro oraz do sformułowania na tej podstawie zaleceń dla poszczególnych krajów w ramach europejskiego semestru, w tym podjęcie kroków zmierzających do zapewnienia konwergencji norm pracowniczych i socjalnych;

Ubóstwo i wykluczenie społeczne

75.  wyraża ubolewanie, że roczna analiza wzrostu gospodarczego oraz wspólne sprawozdanie w sprawie zatrudnienia nie zawierają żadnych środków ani ram polityki na potrzeby realizacji wyznaczonego w ramach strategii „Europa 2020” celu w zakresie ograniczania ubóstwa; wzywa Komisję i państwa członkowskie do dopilnowania, by cel ten został lepiej uwzględniony w europejskim semestrze;

76.  podkreśla potrzebę egzekwowania dorobku socjalnego, horyzontalnej klauzuli społecznej oraz Protokołu w sprawie usług świadczonych w interesie ogólnym;

77.  z zadowoleniem przyjmuje apel przewodniczącego Komisji do państw członkowskich o wprowadzenie dochodu minimalnego w celu zmniejszenia ubóstwa w UE; wzywa Komisję do zaproponowania inicjatywy na rzecz wprowadzenia minimalnego dochodu w państwach członkowskich; podkreśla, że ustalenie poziomów dochodu minimalnego należy do poszczególnych państw członkowskich i że powinny one być współmierne do specyficznej sytuacji społeczno-ekonomicznej w danym kraju;

78.  z ubolewaniem zauważa, że podejście Komisji ukierunkowane na rozwiązanie problemu nierówności ze względu na płeć zakłada głównie, że kwestia godzenia życia zawodowego z prywatnym to problem kobiet; zauważa, że środki mające na celu promowanie takiego godzenia, zarówno w przypadku mężczyzn, jak i kobiet, są kluczowe z punktu widzenia tworzenia miejsc pracy i mają bezpośredni wpływ na ich jakość; zauważa, że dostęp do przystępnych cenowo i charakteryzujących się wysoką jakością usług opieki nad dzieckiem to nadal główna bariera uniemożliwiająca takie godzenie, w związku z czym wzywa Komisję do zwrócenia uwagi na ten wskaźnik przy analizowaniu tablicy wyników zawierającej najważniejsze wskaźniki zatrudnienia i wskaźniki społeczne;

79.  wzywa Komisję do współpracy z państwami członkowskimi w celu niezwłocznego zajęcia się alarmującym wzrostem ubóstwa dzieci w całej UE za pośrednictwem długotrwałych i holistycznych działań, których podstawą będą najlepsze praktyki niektórych państw członkowskich, w szczególności środki służące zwiększeniu pomocy państwa na posiłki w szkołach, oraz w celu wdrożenia opartych na trzech filarach zaleceń Komisji pod hasłem „Inwestowanie w dzieci” zawartych w pakiecie dotyczącym inwestycji społecznych;

80.  zauważa, że pojawiające się nowe formy ubóstwa, które zaostrzył dodatkowo kryzys zadłużeniowy, jak np. ubóstwo osób pracujących potęgujące takie trudności jak spłata kredytów hipotecznych czy wysokie ceny usług użyteczności publicznej prowadzące do ubóstwa energetycznego, spowodowały wzrost liczby eksmisji, egzekucji z nieruchomości i osób bezdomnych; wzywa Komisję i państwa członkowskie do realizacji zintegrowanych strategii politycznych sprzyjających powstawaniu lokali socjalnych i przystępnych cenowo mieszkań, skutecznych strategii prewencyjnych mających na celu zmniejszenie liczby eksmisji oraz strategii walki z ubóstwem energetycznym w oparciu o dobre praktyki państw członkowskich, a także do położenia kresu obserwowanej w niektórych państwach członkowskich kryminalizacji osób bezdomnych; wzywa Komisję do natychmiastowego wprowadzenia unijnego planu działania w sprawie bezdomności, którego Parlament domagał się przy wielu okazjach i o który apelowały też inne organy UE, aby pomóc państwom członkowskim uporać się z palącym i coraz poważniejszym problemem, jakim jest bezdomność;

81.  zwraca się do Komisji o opracowanie strategii, która będzie wspierać państwa członkowskie w walce z bezdomnością za pomocą zintegrowanych strategii politycznych i odpowiednich inwestycji społecznych;

82.  wzywa Komisję i państwa członkowskie do podjęcia pilnych działań mających na celu rozwiązanie problemu bezdomności; zauważa, że taki ekstremalny dowód ubóstwa i wykluczenia społecznego stanowi naruszenie praw podstawowych, a jego poziom wzrósł w zdecydowanej większości państw członkowskich; wzywa Komisję do zaproponowania konkretnych mechanizmów mających na celu monitorowanie i wspieranie wysiłków państw członkowskich w stawianiu czoła bezdomności, o co Parlament apelował w swoich rezolucjach z dni 14 września 2011 r. i 16 stycznia 2014 r. w sprawie strategii UE na rzecz przeciwdziałania bezdomności;

83.  wzywa Komisję do oceny, czy możliwe jest zwiększenie środków Europejskiego Funduszu Pomocy Najbardziej Potrzebującym podczas średniookresowego przeglądu wieloletnich ram finansowania;

Zrównoważone emerytury i zdrowie

84.  domaga się przystępnych cenowo i wysokiej jakości usług publicznych w dziedzinie opieki nad dziećmi i innymi osobami pozostającymi na utrzymaniu, które pozwolą w szczególności kobietom na powrót do pracy i ułatwią godzenie życia zawodowego z prywatnym;

85.  przypomina Komisji, że w celu zapewnienia zrównoważonego charakteru, bezpieczeństwa i adekwatności świadczeń emerytalnych reformom emerytalnym muszą towarzyszyć strategie polityczne, które: tworzą możliwości zatrudnienia starszych i młodych pracowników, aby przyczyniać się do budowy zrównoważonego systemu emerytur; ograniczają bodźce zachęcające do programów wcześniejszych emerytur oraz innych ścieżek wczesnego opuszczenia rynku pracy; zapewniają wynagrodzenie za czas spędzony na opiece nad dziećmi lub członkami rodziny pozostającymi na utrzymaniu; tworzą możliwości zatrudnienia osób starszych; zapewniają dostęp do uczenia się przez całe życie zarówno osobom zatrudnionym, jak i bezrobotnym w każdym wieku; promują aktywne starzenie się w dobrym zdrowiu w miejscu pracy, uwzględniając przy tym fizyczne i psychospołeczne zagrożenia dla zdrowia i bezpieczeństwa; wprowadzają politykę podatkową zachęcającą do kontynuowania pracy zawodowej, a ponadto wspierają aktywne starzenie się w dobrym zdrowiu; podkreśla, że reformy emerytalne wymagają spójności politycznej i społecznej na szczeblu krajowym, a ich pomyślna realizacja zależy od tego, czy zostaną wynegocjowane z partnerami społecznymi oraz przedstawicielami młodszych i starszych pokoleń występujących w charakterze grup społecznych, na które reformy te mają bezpośredni wpływ; wzywa państwa członkowskie do pełnego uwzględnienia stanowiska Parlamentu na temat zielonej i białej księgi w sprawie emerytur;

86.  odnotowuje zalecenie Komisji dotyczące reformy systemów opieki zdrowotnej, tak by mogły one realizować swoje cele w zakresie zapewnienia powszechnego dostępu do wysokiej jakości opieki zdrowotnej, w tym dostępu do przystępnych cenowo leków, zwłaszcza tych ratujących życie, oraz zapewnienia poszanowania praw pracowników służby zdrowia; zauważa, że w wyniku kryzysu niektóre państwa członkowskie nie były w stanie zapewnić pełnego zakresu usług publicznej służby zdrowia; wzywa Komisję do wydania konkretnych zaleceń w celu zaradzenia tej sytuacji; wzywa do dalszych działań na rzecz reform w celu dopilnowania, aby dostęp do infrastruktury zdrowotnej nie był zagrożony pod względem jakości ani pod względem finansowym;

87.  zauważa, że Komisja uznała, iż sektory zdrowia i opieki społecznej posiadają duży potencjał wzrostu i są kluczowymi obszarami dla inwestycji sprzyjających tworzeniu zrównoważonej gospodarki; zwraca się do Komisji o przedstawienie sprawozdania z postępów w opracowywaniu, w ramach strategii „Europa 2020”, inicjatyw dotyczących inwestycji w sektorze zdrowia i opieki społecznej w kontekście jakości zatrudnienia;

88.  wzywa do wzmocnienia i rozwijania skutecznych środków prewencji zdrowotnej, takich jak „starzenie się w nieustającym zdrowiu”, w celu podniesienia jakości życia i jednoczesnego ograniczenia kosztów ponoszonych przez krajowe systemy opieki zdrowotnej na leczenie i leki dla osób w późnych latach życia;

Bardziej sprawiedliwe systemy opodatkowania pracy

89.  podkreśla, że klin podatkowy oddziałuje o wiele silniej w przypadku osób nisko uposażonych oraz drugich żywicieli rodzin i że stanowi to nadal poważny problem; wzywa Komisję do zwrócenia uwagi na sprawozdanie MFW z października 2013 r. w sprawie podatków, w którym wskazuje on na możliwość wprowadzenia lepszych i bardziej progresywnych form opodatkowania;

90.  zauważa, jak ważne jest zmniejszanie opodatkowania pracy, zwłaszcza w odniesieniu do pracowników słabo opłacanych i o niskich kwalifikacjach, osób długotrwale bezrobotnych oraz innych słabszych grup społecznych, przy jednoczesnym zapewnieniu stabilności publicznych systemów emerytalnych w perspektywie długoterminowej; wzywa państwa członkowskie do przesunięcia podatków z zatrudnienia na konsumpcję, kapitał i kwestie środowiskowe, przy należytym uwzględnieniu potencjalnych skutków redystrybucji;

Poprawa legitymacji demokratycznej europejskiego semestru

91.  wyraża głębokie zaniepokojenie z powodu ograniczonej roli Parlamentu, parlamentów narodowych, partnerów społecznych i organizacji społeczeństwa obywatelskiego przy określaniu, monitorowaniu i wdrażaniu priorytetów gospodarczych i społecznych w europejskim semestrze; ponawia swój apel o zwiększone i ustrukturyzowane zaangażowanie społeczeństwa obywatelskiego i partnerów społecznych na szczeblu unijnym i krajowym w celu poprawy legitymacji procesu europejskiego semestru przez opracowanie konkretnych wytycznych;

92.  apeluje o zaangażowanie parlamentów szczebla niższego niż krajowy oraz władz lokalnych i regionalnych w projektowanie i wdrażanie krajowych programów reform, również w drodze ustaleń w ramach wielopoziomowego sprawowania rządów;

93.  apeluje do Komisji o większe angażowanie partnerów społecznych w przygotowywanie rocznej analizy wzrostu gospodarczego oraz, bardziej ogólnie, o sformalizowanie roli partnerów społecznych w procesie europejskiego semestru;

94.  ponawia apel o porozumienie międzyinstytucjonalne mające na celu zaangażowanie Parlamentu w przygotowywanie i zatwierdzanie rocznej analizy wzrostu gospodarczego oraz wytycznych dotyczących polityki gospodarczej i zatrudnienia;

o
o   o

95.  zobowiązuje swojego przewodniczącego do przekazania niniejszej rezolucji Radzie i Komisji.

(1) Teksty przyjęte, P7_TA(2014)0129. (2) Teksty przyjęte, P8_TA(2014)0038. (3) Teksty przyjęte, P8_TA(2014)0060. (4) Dz.U. C 153 E z 31.5.2013, s. 57. (5) Teksty przyjęte, P7_TA(2014)0240. (6) Teksty przyjęte, P7_TA(2013)0246. (7) Teksty przyjęte, P7_TA(2014)0394. (8) Teksty przyjęte, P8_TA(2014)0010. (9) Dz.U. C 51 E z 22.2.2013, s. 101. (10) Teksty przyjęte, P7_TA(2014)0043. (11) Projekt wspólnego sprawozdania o zatrudnieniu Komisji i Rady do komunikatu Komisji w sprawie rocznej analizy wzrostu gospodarczego na 2015 r. (COM(2014)0906), s. 44. Zob. również Przegląd stanu zatrudnienia OECD 2014 http://www.keepeek.com/Digital-Asset-Management/oecd/employment/oecd-employment-outlook-2014_empl_outlook-2014-en#page1.

Rezolucja Parlamentu Europejskiego z dnia 11 marca 2015 r. w sprawie zarządzania jednolitym rynkiem w ramach europejskiego semestru 2015 (2014/2212(INI))

P8_TA(2015)0069 A8-0018/2015

Parlament Europejski,

–  uwzględniając komunikat Komisji z dnia 28 listopada 2014 r. zatytułowany „Roczna analiza wzrostu gospodarczego na 2015 r.” (COM(2014)0902),

–  uwzględniając komunikat Komisji z dnia 13 listopada 2013 r. zatytułowany „Roczna analiza wzrostu gospodarczego na 2014 r.” (COM(2013)0800) oraz sprawozdanie Komisji z dnia 13 listopada 2013 r. zatytułowane „Jednolity rynek na rzecz wzrostu gospodarczego i zatrudnienia: analiza poczynionych postępów i utrzymujących się przeszkód w państwach członkowskich – Wkład do rocznej analizy wzrostu gospodarczego na 2014 r.” (COM(2013)0785),

–  uwzględniając sprawozdanie Komisji z dnia 28 listopada 2012 r. zatytułowane „Stan integracji jednolitego rynku na 2013 r. – Wkład do rocznej analizy wzrostu gospodarczego na 2013 r.” (COM(2012)0752),

–  uwzględniając komunikat Komisji z dnia 8 czerwca 2012 r. zatytułowany „Lepsze zarządzanie jednolitym rynkiem” (COM(2012)0259),

–  uwzględniając komunikat Komisji z dnia 3 marca 2010 r. zatytułowany „Europa 2020 – Strategia na rzecz inteligentnego i zrównoważonego rozwoju sprzyjającego włączeniu społecznemu” (COM(2010)2020),

–  uwzględniając komunikat Komisji z dnia 19 marca 2014 r. pt. „Podsumowanie realizacji strategii „Europa 2020” na rzecz inteligentnego, trwałego wzrostu gospodarcze go sprzyjającego włączeniu społecznemu” (COM(2014)0130),

–  uwzględniając komunikat Komisji z dnia 2 czerwca 2014 r. zatytułowany „Europejski semestr w 2014 r.: zalecenia dla poszczególnych krajów. Pobudzanie wzrostu gospodarczego” (COM(2014)0400),

–  uwzględniając komunikat Komisji z dnia 3 października 2012 r. zatytułowany „Akt o jednolitym rynku II. Razem na rzecz nowego wzrostu gospodarczego” (COM(2012)0573),

–  uwzględniając komunikat Komisji z dnia 13 kwietnia 2011 r. pt. „Akt o jednolitym rynku. Dwanaście dźwigni na rzecz pobudzenia wzrostu gospodarczego i wzmocnienia zaufania. »Wspólnie na rzecz nowego wzrostu gospodarczego«”(COM(2011)0206),

–  uwzględniając sprawozdanie z dnia 9 maja 2010 r. przygotowane przez Maria Montiego na wniosek przewodniczącego Komisji Europejskiej pt. „Nowa strategia na rzecz jednolitego rynku. W służbie gospodarki i społeczeństwa Europy”,

–  uwzględniając zlecone przez komisję IMCO studium z września 2014 r. zatytułowane „Koszt braku działań na poziomie europejskim na jednolitym rynku”,

–  uwzględniając zlecone prze z komisję IMCO studium z września 2014 r. zatytułowane „Wskaźniki pomiaru skuteczności jednolitego rynku – jednolity rynek jako filar europejskiego semestru”,

–  uwzględniając zlecone przez komisję IMCO studium z września 2014 r. zatytułowane „Wkład jednolitego rynku i ochrony konsumentów na rzecz wzrostu”,

–  uwzględniając internetową tabelę wyników jednolitego rynku z lipca 2014 r.,

–  uwzględniając konkluzje z posiedzenia Rady Europejskiej, które odbyło się w dniach 26 i 27 czerwca 2014 r.,

–  uwzględniając konkluzje z posiedzenia Rady Europejskiej, które odbyło się w dniach 20 i 21 marca 2014 r.,

–  uwzględniając treść obrad Rady ds. Konkurencyjności z dni 25 i 26 września 2014 r. na temat strategii „Europa 2020” na rzecz wzrostu i zatrudnienia,

–  uwzględniając swoją rezolucję z dnia 7 lutego 2013 r. zawierającą zalecenia dla Komisji w sprawie zarządzania jednolitym rynkiem(1) oraz odpowiedź Komisji przyjętą w dniu 8 maja 2013 r.,

–  uwzględniając swoją rezolucję z dnia 25 lutego 2014 r. w sprawie zarządzania jednolitym rynkiem w ramach europejskiego semestru 2014(2) oraz odpowiedź Komisji przyjętą w dniu 28 maja 2014 r.,

–  uwzględniając swoją rezolucję z dnia 22 października 2014 r. w sprawie europejskiego semestru na potrzeby koordynacji polityki gospodarczej: realizacja priorytetów na rok 2014(3),

–  uwzględniając art.52 Regulaminu,

–  uwzględniając sprawozdanie Komisji Rynku Wewnętrznego i Ochrony Konsumentów (A8-0018/2015),

A.  mając na uwadze, że w kontekście śródokresowego przeglądu strategii „Europa 2020” jednolity rynek i jednolity rynek cyfrowy powinny zostać uznane za dwa kluczowe narzędzia ponownego pobudzenia wzrostu gospodarczego i zatrudnienia wysokiej jakości w UE, przy jednoczesnym zapewnieniu komplementarności z bardziej tradycyjnymi czynnikami wzrostu, takimi jak zwiększanie inwestycji w BRI, szkolenia i edukację, ze szczególnym naciskiem na potrzeby MŚP;

B.  mając na uwadze, że strategia jednolitego rynku wymaga całościowego podejścia uwzględniającego problemy obywateli, konsumentów i MŚP i przekładającego priorytety jednolitego rynku na wszystkie obszary polityki, tak aby dokończyć tworzenie realnego jednolitego rynku, który będzie katalizatorem ożywienia gospodarczego i trwałego wzrostu;

C.  mając na uwadze, że konieczne jest usprawnienie zarządzania jednolitym rynkiem w ramach europejskiego semestru, co jest horyzontalnym celem priorytetowym w ramach różnych strategii politycznych Unii, zachowując niezbędną równowagę między aspektem ekonomicznym, społecznym i ochroną środowiska, oraz poprawa jakości transpozycji, wdrażania i egzekwowania przepisów regulujących jednolity rynek, tak aby spełniały swoją funkcję pod względem praktycznym i ekonomicznym oraz znacznie skracały długość postępowań w sprawie uchybienia zobowiązaniom;

D.  mając na uwadze zainicjowanie bardzo pozytywnego procesu w kwestii zarządzania jednolitym rynkiem w ramach semestru europejskiego i odpowiednie zalecenia dla poszczególnych krajów służące zwiększeniu konkurencyjności Europy, których celem jest tworzenie miejsc pracy odpowiedniej jakości, a jednocześnie zapewnienie sprawiedliwego wzrostu, który w większym stopniu przyciąganie inwestorów;

E.  mając na uwadze, że po ponad 20 latach od oficjalnego utworzenia jednolitego rynku nie został on jeszcze w pełni ukształtowany głównie dlatego, że państwa członkowskie nie dokonały całkowitej transpozycji lub nie wdrożyły unijnego prawodawstwa;

F.  mając na uwadze, że do unijnej strategii jednolitego rynku trzeba podchodzić w sposób spójny i z determinacją skoordynowaną i opartą na całościowym podejściu oraz pragmatycznym, kompleksowym i szeroko zakrojonym porozumieniu popieranym przez wszystkie państwa członkowskie i instytucje UE; mając na uwadze, że do pełnego wdrożenia i egzekwowania przepisów dotyczących jednolitego rynku oraz do zwiększenia wiarygodności jednolitego rynku i zaufania do niego oraz zarządzania nim konieczne są nadal silne przywództwo, zaangażowanie i koordynacja działań wszystkich instytucji UE, zwłaszcza przewodniczącego Komisji i przewodniczącego Rady, oraz jasno określona odpowiedzialność polityczna, współpraca i solidarność po stronie państw członkowskich;

G.  mając na uwadze, że choć istnieje wiele narzędzi, głównie konkretnych wskaźników, umożliwiających pomiar skuteczności jednolitego rynku w ramach europejskiego semestru, to nie wywarły one jeszcze żadnego wyraźnego wpływu na politykę;

H.  mając na uwadze, że należy dołożyć najwyższych starań nie tylko w celu zapewnienia jasności, prostoty, działania i wykonalności przepisów, ale również w celu ustanowienia przewidywalnych i stabilnych ram oceny funkcjonowania prawa w obszarze jednolitego rynku w praktyce;

I.  mając na uwadze, że sprawnie funkcjonujący i efektywny jednolity rynek, którego podstawą jest koncepcja wysoce konkurencyjnej społecznej gospodarki rynkowej, jest potrzebny do pobudzenia trwałego wzrostu gospodarczego i konkurencyjności, przyciągnięcia inwestycji, wspierania spójności społecznej, a także do tworzenia miejsc pracy w celu ożywienia gospodarki europejskiej; mając na uwadze, że pogłębiony i bardziej sprawiedliwy jednolity rynek ze wzmocnioną bazą przemysłową znajduje się wśród najważniejszych priorytetów programu prac Komisji na rok 2015; mając na uwadze, że państwa członkowskie i UE powinny wspólnie opracować europejską politykę przemysłową w oparciu o podjęte w ostatnich latach działania w tej dziedzinie i z naciskiem na sektory o znaczeniu strategicznym, również, aby osiągnąć cele określone w programie prac; mając na uwadze, że jednolity rynek jest również potrzebny, aby właściwie odpowiedzieć na potrzeby obywateli, konsumentów i przedsiębiorstw oraz zagwarantować, że zaproponowane strategie polityczne przyniosą wartość dodaną obywatelom UE i innym podmiotom;

J.  mając na uwadze, że większe skupienie się na jednolitym rynku w kontekście europejskiego semestru jest niezbędne do lepszego wykorzystania jego potencjału w zakresie wzrostu i zatrudnienia, uwzględnienia jego umocnienia jako osi europejskiej strategii przemysłowej, lepszego informowania o jego pozytywnych skutkach oraz umożliwienia obywatelom i przedsiębiorstwom czerpania z niego pełnych korzyści;

K.  mając na uwadze, że państwa członkowskie zobowiązały się do urzeczywistnienia do 2014 r. wewnętrznego rynku energii oraz włączenia do 2015 r. „wysp energetycznych” do wewnętrznego rynku energii;

L.  mając na uwadze, że w pełni zintegrowany wewnętrzny rynek energii jest niezbędny do osiągnięcia ogólnych celów Unii w zakresie bezpieczeństwa energetycznego i zrównoważoności oraz ma zasadnicze znaczenie dla jej globalnej konkurencyjności, wzrostu gospodarczego i tworzenia miejsc pracy, co zostało uznane w Akcie o jednolitym rynku II i strategii „Europa 2020”;

I.  Tworzenie filaru jednolitego rynku w ramach europejskiego semestru

1.  ponawia swój apel do Komisji o poprawę zarządzania jednolitym rynkiem przez opracowanie zestawu narzędzi analitycznych do dokładniejszego pomiaru ekonomicznych i regulacyjnych wyników jednolitego rynku w ramach filaru jednolitego rynku w ramach europejskiego semestru; uważa, że takie narzędzie analityczne mogłoby wnieść istotny wkład w zalecenia dla poszczególnych krajów, roczną analizę wzrostu gospodarczego, wytyczne Rady Europejskiej dla państw członkowskich oraz krajowe plany działania służące wdrażaniu wytycznych dotyczących jednolitego rynku;

2.  podkreśla znaczenie i wartość dodaną sprawozdań z poprzednich lat na temat stanu integracji jednolitego rynku, biorąc pod uwagę, że przyczyniły się one do wyznaczenia ogólnych priorytetów sporządzanej przez Komisję rocznej analizy wzrostu gospodarczego i sformułowania zaleceń dla poszczególnych krajów w kontekście europejskiego semestru; w związku z tym wyraża ubolewanie, że sprawozdanie na temat stanu integracji jednolitego rynku zostało pominięte na 2015 r.

3.  ponadto ubolewa nad brakiem sprawozdania na temat stanu integracji jednolitego rynku, ponieważ doszło do niego w momencie, kiedy Parlament i Komisja są zaangażowane w opracowywanie konkretnych wskaźników, które mają ocenić stan integracji rynku wewnętrznego i wszelkie możliwe korzyści z dalszej ukierunkowanej integracji w najważniejszych obszarach wzrostu; wzywa zatem do wzmożenia wysiłków w celu zapewnienia lepszego wdrażania i egzekwowania obowiązujących już przepisów;

4.  wzywa Komisję do wyjaśnienia restrukturyzacji rocznej analizy wzrostu gospodarczego na 2015 r. i powodów, dla których nie zostały opublikowane badania na temat obecnego stanu integracji jednolitego rynku w nawiązaniu do obszarów o największym potencjale wzrostu; wnioskuje do Komisji o opublikowanie choćby danych zebranych na temat jednolitego rynku w celu uzupełnienia rocznej analizy wzrostu gospodarczego na ten rok;

5.  wzywa Komisję do przedstawienia najwcześniej jak to możliwe w 2015 r. sprawozdania na temat stanu integracji jednolitego rynku, gdyż tym sposobem wspomniane sprawozdanie może wyznaczyć kierunek działań w stosunku do jednolitego rynku jako filaru europejskiego semestru w 2015 r.; podkreśla jednak, że w przyszłości należy ponownie zastanowić się nad terminem przedłożenia sprawozdania; uważa, że w celu wywarcia największego wpływu, również w odniesieniu do zaleceń dla poszczególnych krajów, sprawozdanie powinno być opublikowane wraz z roczną analizą wzrostu gospodarczego;

6.  wzywa Komisję do przedstawienia corocznego obowiązkowego sprawozdania, w celu monitorowania prawidłowego funkcjonowania jednolitego rynku w ramach procesu europejskiego semestru, w którym przedstawione zostałyby badania na temat obecnego stanu integracji jednolitego rynku w obszarach o największym potencjale wzrostu; wzywa Komisję do określenia priorytetów politycznych w kontekście rocznej analizy wzrostu gospodarczego, które przyczyniłyby się do uwolnienia pełnego potencjału wzrostu jednolitego rynku i usunęłyby wszelkie pozostałe przeszkody dla dalszej integracji;

7.  zauważa poparcie wyrażone w rocznej analizie wzrostu gospodarczego na 2015 r. dla zintegrowanego jednolitego rynku, który zapewniłby konsumentom takie same możliwości jak ich rynki krajowe, i podkreśla, że prawa przysługujące konsumentom dokonującym zakupów w internecie nie powinny być mniejsze niż prawa, które im przysługują na tradycyjnych rynkach;

8.  podkreśla, że w rocznej analizie wzrostu gospodarczego na 2015 r. potwierdzono, że aby doszło do wzrostu konkurencji w Europie należy unikać nadmiernie uciążliwych przepisów, w szczególności w odniesieniu do MŚP, poprawić dostęp do finansowania oraz zapewnić wysoką jakość inwestycji w badania i innowacje;

9.  zauważa potencjalne korzyści, jakie mogłyby wypłynąć z unowocześnienia administracji określonego w rocznej analizie wzrostu gospodarczego i w jaki sposób mogłoby to przyczynić się do ograniczenia biurokracji i przeszkód regulacyjnych, co dzięki pobudzeniu rozwoju, konkurencji i stworzeniu nowych miejsc pracy w Europie powinno służyć przedsiębiorstwom i obywatelom;

10.  wnioskuje o kompleksowy przegląd ram zarządzania jednolitym rynkiem oraz o poprawę monitorowania i oceny prawidłowego, terminowego i skutecznego wdrożenia i stosowania przepisów regulujących jednolity rynek; podkreśla konieczność wykorzystania jednolitego rynku jako trzeciego filaru europejskiego semestru w celu uwzględnienia jasnego zbioru nadrzędnych celów związanych z gospodarką realną, a jednocześnie przestrzegania zasad pomocniczości i proporcjonalności w UE;

11.  wzywa Komisję do pełnego uwzględnienia najważniejszych obszarów wzrostu i tworzenia jakościowych miejsc pracy dla stworzenia jednolitego rynku UE na miarę XXI w., które to obszary zostały najpierw określone przez Komisję, a następnie doprecyzowane w studium z września 2014 r. zatytułowanym „Koszt braku działań na poziomie europejskim na jednolitym rynku” i obejmują usługi, jednolity rynek cyfrowy, zwłaszcza handel elektroniczny, dorobek wspólnotowy w dziedzinie praw konsumenta, zamówienia publiczne i koncesje, swobodny przepływ towarów; wzywa również Komisję do urzeczywistnienia jednolitego rynku transportu i energii;

12.  uważa, że istnieje potrzeba określenia zintegrowanego systemu pomiaru łączącego różne metodologie, takie jak wskaźniki złożone, systematyczny zestaw wskaźników i sektorowe narzędzia umożliwiające pomiar skuteczności jednolitego rynku celem włączenia go do europejskiego semestru; podkreśla, że w celu pomiaru skuteczności jednolitego rynku i sprzyjania jego pogłębianiu w obszarach priorytetowych należy rozważyć wprowadzenie podstawowego wskaźnika i celu dla tego wskaźnika związanego z integracją jednolitego rynku;

13.  wzywa Komisję do wprowadzenia metodologii stosowania celów ilościowych w celu zmniejszenia obciążeń administracyjnych na szczeblu europejskim; zauważa pozytywne doświadczenia niektórych państw członkowskich w ustalaniu celów redukcji netto z myślą o obniżeniu kosztów zgodności; wzywa, by te metody zostały uwzględnione w nowej inicjatywie Komisji dotyczącej redukcji obciążeń administracyjnych;

14.  zauważa, że w kontekście oceny skutków ekonomicznych dla jednolitego rynku w ramach europejskiego semestru należy podjąć dalsze działania zachęcające do podawania odpowiednich szczegółów dotyczących stosowanej metodologii i wykorzystywanych danych w celu zapewnienia wiarygodności i porównywalności uzyskanych wyników, stworzenia odpowiednich powiązań z ocenami ex post oraz zwrócenia uwagi na luki w danych wymaganych do przeprowadzenia ocen;

15.  ponawia apel o procedury zapewniające odpowiedni udział Parlamentu Europejskiego w cyklu zarządzania gospodarczego, przewidujące przyjęcie przez Parlament i Radę innych środków niezbędnych do wzmocnienia zarządzania jednolitym rynkiem, w szczególności środków dotyczących obszarów, w których ramy regulacyjne Unii zostały ustanowione zgodnie ze zwykłą procedurą ustawodawczą określoną w art. 294 TFUE;

16.  wyraża ubolewanie, że zalecenia dla poszczególnych krajów nie zostały wystarczająco dostosowane do celów strategii „Europa 2020”; w związku z tym apeluje o bardziej zdecydowane wysiłki w dziedzinie prowadzenia i koordynowania polityki krajowej i unijnej, jak również aby kontynuowano je stosując konkretne i niezbędne środki, mające na celu usprawnienie jednolitego rynku i wykorzystanie jego potencjału z myślą o pobudzaniu inteligentnego, trwałego wzrostu sprzyjającego włączeniu społecznemu, konkurencyjności i tworzeniu miejsc pracy, zwłaszcza dla osób młodych;

17.  uważa, że należy zwiększyć odpowiedzialność parlamentów narodowych za zalecenia dla poszczególnych krajów; wzywa państwa członkowskie, aby zapewniły Komisji możliwość przedstawienia parlamentom narodowym zaleceń dla poszczególnych krajów przed ich przyjęciem przez Radę; ponadto apeluje do państw członkowskich o poważniejsze i bardziej zaangażowane podejście do wdrażania zaleceń dla poszczególnych krajów oraz o rygorystyczne włączanie celów UE do własnych celów na szczeblu krajowym; uważa zatem, że państwa członkowskie powinny co roku składać szczegółowe sprawozdania dotyczące wdrażania ww. zaleceń w zakresie obszarów jednolitego rynku; ponadto ponawia swój wniosek do Komisji, aby składała właściwej komisji Parlamentu sprawozdanie na temat środków podjętych w celu zapewnienia postępów w realizacji zaleceń dla poszczególnych krajów oraz na temat dotychczas osiągniętych postępów; zwraca się do państw członkowskich, aby wyjaśniły właściwej komisji Parlamentu powody znacznych różnic jeśli chodzi o zalecenia dla poszczególnych krajów;

18.  popiera położenie nacisku w zaleceniach na 2014 r. na znaczenie usuwania nieuzasadnionych ograniczeń i barier w dostępie do kluczowych sektorów, takich jak handel detaliczny, handel elektroniczny i usługi biznesowe; wzywa zainteresowane państwa członkowskie, aby poświęciły tym zaleceniom szczególną uwagę i niezwłocznie usunęły przeszkody, które uniemożliwiają rozwój jednolitego rynku;

19.  apeluje, aby przyszłe zalecenia dla poszczególnych krajów w ramach cyklu europejskiego semestru odzwierciedlały ustalenia zawarte w sprawozdaniu na temat stanu integracji jednolitego rynku w dużo bardziej precyzyjny i kategoryczny sposób niż poprzednio;

20.  ubolewa, że Komisja nie uznała promowania jednolitego rynku za priorytet w ramach europejskiego semestru; wzywa Komisję, by uczyniła zarządzanie jednolitym rynkiem, w szczególności jeśli chodzi o środki na rzecz zatrudnienia, wzrostu i konkurencyjności, kluczowym elementem we wszystkich kolejnych fazach procesu europejskiego semestru; przypomina Komisji, że prawdziwy jednolity rynek w tych sektorach szczególnie pozytywnie wpłynąłby na wzrost gospodarczy i tworzenie zatrudnienia w UE; apeluje o wykorzystanie okazji, jaką oferują te nowe ramy i rozwinięcie pełnego potencjału kluczowych obszarów wzrostu i środków określonych w aktach o jednolitym rynku I i II, uwzględniając konieczność uwzględnienia obaw i oczekiwań obywateli;

21.  podkreśla potrzebę zintegrowanego podejścia UE, państw członkowskich, regionów, gmin, partnerów społecznych i zainteresowanych stron w kwestii wdrożenia i opracowania strategii politycznych w celu osiągnięcia postępów w społecznej gospodarce rynkowej; 

22.  wzywa Komisję, państwa członkowskie i regiony do zapewnienia pełnego wdrożenia funduszy UE na lata 2007 − 2013; zauważa okazję dla państw członkowskich i regionów do opracowania strategii politycznych i inwestycji na lata 2014 − 2020 ukierunkowanych na sektory o największym rozwoju i w których tworzy się najwięcej miejsc pracy przede wszystkim dla osób młodych, takich jak jednolity rynek online, sektor energetyczny, usług i zielonej gospodarki, jak również wysokiej jakości nakierowane na jakość inwestycje z prawdziwego zdarzenia w badania, rozwój i innowacje, zapewniając tym samym wszystkim obywatelom dostęp do infrastruktury sieciowej;

II.  Niewykorzystany potencjał jednolitego rynku w najważniejszych obszarach wzrostu

23.  przypomina, że jednolity rynek to kluczowy czynnik wzrostu gospodarczego i tworzenia miejsc pracy, który odgrywa niezastąpioną rolę w realizacji celów strategii „Europa 2020” na rzecz inteligentnego, trwałego wzrostu gospodarczego sprzyjającego włączeniu społecznemu; niemniej jednak zauważa, że potencjał ten w wielu aspektach pozostaje niewykorzystany;

24.  przypomina trzy priorytety określone w strategii „Europa 2020”, czyli:

25.  z zadowoleniem przyjmuje nowe podejście Komisji przedstawione w rocznej analizie wzrostu gospodarczego na 2015 r., które zakłada podjęcie skoordynowanych działań stymulujących wzrost inwestycji w UE w celu podniesienia popytu wewnętrznego i propagowania bardziej konkurencyjnej gospodarki; jest przekonany, że zakładając jak najambitniejsze cele, priorytetowo należy potraktować inwestycje służące rozwojowi gospodarki cyfrowej i mające na celu tworzenie bardziej konkurencyjnego rynku wewnętrznego we współpracy z państwami członkowskimi;

26.  jest poważnie zaniepokojony spadkiem inwestycji prywatnych w Europie oraz brakiem zaufania inwestorów prywatnych, co skutkuje niechęcią do inwestowania, w szczególności w wyniku braku reform strukturalnych, unijnej strategii na rzecz wzrostu, a także utrzymujących się na jednolitym rynku przeszkód dla wzrostu w dziedzinach takich jak handel elektroniczny; apeluje do państw członkowskich o aktywne wspieranie planu inwestycyjnego i do wnoszenia wkładów finansowych na rzecz Europejskiego Funduszu na rzecz Inwestycji Strategicznych, uzupełniając w ten sposób środki pochodzące z budżetu UE i EBI, aby kierować i zachęcać sektor prywatny do inwestowania;

27.  wzywa Komisję, państwa członkowskie, regiony i wszystkie pozostałe zainteresowane strony do skupienia się na gospodarce realnej, jednocześnie określając i opracowując strategie polityczne, które w zamian przyciągną inwestycje sektora prywatnego; ponadto wzywa do zainwestowania w szkolenia dla osób prywatnych i przedsiębiorstw z przystosowania do ery cyfrowej, włącznie z najnowszymi technologiami sektora energetycznego, ponieważ spowoduje to efekt dźwigni, zapewniając światową sieć cyfrową, wspierając edukację oraz wysokiej jakości badania naukowe i innowacje oraz stanowiąc duży postęp w utworzeniu jednolitego rynku w sektorze transportu i tym samym pozwalając nam konkurować na równych zasadach z największymi światowymi potęgami;

28.  wzywa Komisję i państwa członkowskie do poprawy ram regulacyjnych dotyczących MŚP, mając na uwadze ich zdolność do tworzenia miejsc pracy; wzywa do optymalnego wykorzystania możliwości oferowanych przez program COSME, przyczyniając się tym nie tylko do rozwoju przedsiębiorczości w Europie, ale również polepszając dostęp MŚP do finansowania oraz do rynku światowego i europejskiego;

29.  podkreśla konieczność połączenia inwestycji z innowacjami i przedsiębiorczością, maksymalnie zwiększając możliwości jakie oferuje gospodarka i społeczeństwo cyfrowe i rozwijając inteligentną politykę przemysłową w Europie; inwestycje te powinny szczególnie uwzględniać MŚP, które mają największy problem z dostępem do nich, a także wspierać za pomocą konkretnych działań podmioty rozpoczynające działalność gospodarczą i przedsiębiorczość oraz innowacje społeczne, jako będące źródłem zatrudnienia w przyszłości dla osób młodych;

30.  podkreśla konieczność ożywienia konkretnymi działaniami ducha przedsiębiorczości w Europie, co oznacza łatwy dostęp MŚP do kredytów, zwłaszcza MŚP związanych z kluczowymi sektorami; apeluje także, aby wspierano alternatywne dla banków formy finansowania;

31.  apeluje do państw członkowskich o bardziej zdecydowane skierowanie gospodarek na tory innowacji i wzrostu, ponieważ przygotuje nas to do zadań i potrzeb, które pojawią się w przyszłości, w erze cyfrowej; zauważa, że większy to również innowacyjność naszych przedsiębiorstw i ich zdolności reagowania na globalnym rynku, zwłaszcza dzięki pełnemu przyswojeniu ICT;

Jednolity rynek cyfrowy

32.  uważa, że, jak określono w rocznej analizie wzrostu gospodarczego na 2015 r., postępy w zakresie jednolitego rynku cyfrowego mają zasadnicze znaczenie dla stymulowania wzrostu, tworzenia jakościowych miejsc pracy, utrzymywania światowej konkurencyjności europejskiej gospodarki oraz przynoszenia korzyści zarówno przedsiębiorstwom, jak i konsumentom; zwraca się w związku z tym do Komisji o opracowanie ambitnego europejskiego planu działania na lata 2016-2020 w zakresie administracji elektronicznej, dalej wspierając w ten sposób cele strategii „Europa 2020”;

33.  dostrzega znaczenie inwestycji, w tym sieci szerokopasmowych, dla osiągnięcia priorytetowych celów i założeń w głównych obszarach rynku cyfrowego; zaleca przeznaczenie znacznej części przyszłego planu inwestycyjnego na kwotę 315 mld EUR na ukierunkowane i strategiczne inwestycje w sektor cyfrowy; podkreśla ponadto, że wzajemna zależność elementów takich jak wysoki poziom penetracji sieci i szerokie kompetencje ludności i firm w korzystaniu z ICT to kluczowe czynniki konieczne dla urzeczywistnienia prawdziwego jednolitego rynku cyfrowego; wzywa UE i państwa członkowskie, aby priorytetowo traktowały inwestycje w infrastrukturę sieci cyfrowych i w cyfrową edukację firm i obywateli;

34.  uważa, że fragmentacja i brak pewności prawa to główne bolączki w tym obszarze oraz że należy rozwiązać problem niespójnego egzekwowania istniejących przepisów UE w państwach członkowskich;

35.  zauważa, że urzeczywistnienie jednolitego rynku cyfrowego mogłoby spowodować dodatkowy wzrost PKB o 0,4 % w okresie do 2020 r. (lub 520 mld w cenach z 2014 r.), natomiast przyrost zatrudnienia wyniósłby około 0,1 %, co odpowiada ponad 223 000 stanowisk pracy utworzonych do 2020 r. według danych zawartych w studium zatytułowanym „Koszt braku działań na poziomie europejskim na jednolitym rynku”; uważa, że usuwanie przeszkód dla handlu elektronicznego, inwestycje w infrastrukturę szerokopasmową oraz upowszechnianie nowych technologii, takich jak 4G i 5G ma zasadnicze znaczenie dla rozwoju rozwiązań cyfrowych, ponieważ zależą one od szybkich i wydajnych łączy; uważa przyjęcie ogólnych ram UE w zakresie ochrony danych oraz dyrektywy w sprawie bezpieczeństwa sieci i informacji za niezbędne kroki na drodze ku ukończeniu tworzenia jednolitego rynku cyfrowego do 2015 r.; apeluje, aby inwestowano w celu zlikwidowania nierówności w dostępie do szerokopasmowego internetu i sieci 4G w UE;

36.  podkreśla współzależność między wysokim wskaźnikiem sprzedaży internetowej i wzrostem PKB na mieszkańca, dlatego też wzywa do dalszych postępów w tworzeniu prawdziwego transgranicznego handlu elektronicznego i chmury obliczeniowej; przy czym kluczowe znaczenie ma zlikwidowanie rozdrobnienia na 28 rynków cyfrowych, zagwarantowanie powszechnego dostępu do sieci i priorytetowe potraktowanie na jednolitym rynku cyfrowym bezpieczeństwa w sieci i zaufania konsumentów, ponieważ bez zaufania rynek online nie powstanie;

37.  podkreśla, że według sprawozdania dotyczącego kosztów braku działań na poziomie europejskim dalsze wdrażanie administracji elektronicznej oznaczałoby oszczędności rzędu 100 mld EUR rocznie; apeluje do państw członkowskich o skoncentrowanie i zintensyfikowanie wysiłków modernizacyjnych administracji publicznej, aby obywatele i firmy mogli załatwiać coraz więcej formalności drogą elektroniczną, korzystając z przysługujących im na rynku wewnętrznym praw, zwłaszcza na szczeblu transgranicznym;

38.  podkreśla, że przepisy unijnego jednolitego rynku muszą być dostosowane do ery cyfrowej, co pociąga za sobą potrzebę wdrożenia przepisów jednolitego rynku w zakresie płatności online, opracowania bezpiecznych ogólnoeuropejskich rozwiązań elektronicznych (tj. e-fakturowania oraz podpisu elektronicznego), reformy praw własności intelektualnej i wyjaśnienia w stosownych przypadkach wymogów VAT, w celu budowania zaufania do handlu elektronicznego, poprawy jakości informacji przekazywanych europejskim konsumentom w sprawie przysługujących im praw, oraz zapewnienia konsumentom online takiego samego poziomu ochrony, do jakiego są oni przyzwyczajeni na tradycyjnym rynku;

39.  podkreśla, że przegląd najnowszych ram zarządzania gospodarczego stwarza znakomitą okazję, aby nakłonić państwa członkowskie do nasilenia działań w kierunku utworzenia jednolitego rynku cyfrowego, co przełoży się nie tylko na większy wzrost i zatrudnienie, zwłaszcza w sektorze MŚP i wśród młodych ludzi, ale również zorientowaną na przyszłość, nowoczesną Unię Europejską;

40.  uważa, że państwa członkowskie muszą nasilić działania na rzecz modernizacji administracji publicznej, aby świadczyć obywatelom i przedsiębiorstwom szerszy zakres łatwiej dostępnych usług cyfrowych, zredukować koszty i zwiększyć wydajność, ułatwić współpracę transgraniczną i wdrożyć ramy interoperacyjności administracji publicznych;

41.  podkreśla znaczenie identyfikacji elektronicznej i usług zaufania dla zwiększenia wielkości i jakości wymiany elektronicznej w perspektywie wzrostu; zwraca się w związku z tym do państw członkowskich o podjęcie wszystkich niezbędnych działań, aby rozporządzenie w sprawie transakcji bezgotówkowych na jednolitym rynku miało zastosowane najpóźniej od dnia 1 lipca 2016 r.;

42.  uważa, że poprawa umiejętności cyfrowych w Unii jest absolutnym priorytetem;

Swobodny przepływ towarów

43.  uważa, że swobodny przepływ towarów, kapitału, usług i osób nadal oferuje obywatelom i przedsiębiorstwom niezrealizowany dotąd potencjał w zakresie wydajności, wzrostu i tworzenia miejsc pracy;

44.  ponownie wyraża poparcie dla kompleksowych umów o handlu i inwestycjach, które będą sprzyjać i będą kompatybilne z tworzeniem wysokiej jakości miejsc pracy dla europejskich pracowników, przynosić bezpośrednie korzyści europejskim konsumentom i wprowadzać nowe możliwości dla unijnych przedsiębiorstw, a zwłaszcza dla małych i średnich przedsiębiorstw (MŚP), w zgodzie z socjalnymi, środowiskowymi i konsumenckimi normami UE –kluczowym warunkiem dla stworzenia nowych możliwości wzrostu; wyraża pogląd, że Parlament musi być ściśle zaangażowany w negocjacje na temat prawa jednolitego rynku i wszelkich zmian dotychczasowych przepisów lub wprowadzanie nowych przepisów musi przebiegać z pełnym poszanowaniem roli Parlamentu jako współprawodawcy;

45.  wzywa państwa członkowskie do wzmocnienia łańcucha wartości w produkcji transgranicznej jako kluczowego elementu sprzyjającego konkurencyjności i wzrostowi, tworzenia zatrudnienia i zmniejszania istniejących barier handlowych w stosunkowo dużych sektorach, które ponieważ nie są wystarczająco zintegrowane, nie w pełni korzystają z dobrodziejstw jednolitego rynku;

46.  apeluje również o uważniejsze monitorowanie barier na jednolitym rynku towarów;

Usługi

47.  podkreśla, że do strategii „Europa 2020” należy włączyć konkretne działania polityczne mające na celu usunięcie barier na przykład w sektorach usług podlegających dyrektywie usługowej oraz w usługach finansowych, a ponadto należy położyć większy nacisk na pogłębienie jednolitego rynku;

48.  podkreśla, że w sektorze usług istnieje znaczny niewykorzystany potencjał wzrostu, który według szacunków zawartych w raporcie „Koszt braku działań na poziomie europejskim na jednolitym rynku” może przynieść korzyści rzędu 337 mld do 637 mld EUR;

49.  uważa, że ponieważ sektor usług jest jednym z sektorów o najwyższym potencjale wzrostu w UE, należy nasilić działania służące zwiększeniu konkurencji w tym sektorze, w tym w handlu detalicznym, i uprościć przepisy obowiązujące przedsiębiorstwa, zwłaszcza MŚP; podkreśla znaczenie zagwarantowania wszystkim konsumentom, rodzinom i firmom powszechnego dostępu do usług publicznych;

50.  uważa, że należy poprawić ochronę konsumentów, wybór i konkurencję w obszarze usług finansowych, ze szczególnym uwzględnieniem różniących się potrzeb konsumentów, w tym konsumentów o szczególnych potrzebach; uważa, że należy poprawić kompetencje finansowe konsumentów, zważywszy na poważne nieporozumienia, jakie mogą pojawić się w związku z produktami finansowymi oraz problemy, jakich może to przysporzyć indywidualnym konsumentom i jednolitemu rynkowi;

51.  ponownie zwraca uwagę na potrzebę zwiększenia wysiłków na rzecz walki z unikaniem opodatkowania i oszustwami podatkowymi i w związku z tym apeluje o położenie większego nacisku na dobre zarządzanie podatkami w UE zarówno w sektorze prywatnym, jak i publicznym; podkreśla, że w sprawozdaniu dotyczącym kosztów braku działań na poziomie europejskim wskazano, że dzięki ujednoliceniu faktur elektronicznych i koordynacji transgranicznych systemów podatkowych można by zaoszczędzić 9 mld EUR rocznie; z zadowoleniem przyjmuje ogłoszoną przez przewodniczącego Komisji Europejskiej automatyczną wymianę informacji na temat krajowych decyzji podatkowych; podkreśla konieczność wzmocnienia i poprawienia koordynacji podatkowej , dzięki której uniknie się nieuczciwej konkurencji oraz zniekształceń rynku i zapewni równe szanse na jednolitym rynku;

52.  z zadowoleniem przyjmuje oświadczenie Komisji zamieszczone w rocznej analizie wzrostu gospodarczego na 2015 r., zgodnie z którym „zaradzenie takim problemom jak oszustwa podatkowe i uchylanie się od opodatkowania ma zasadnicze znaczenie dla zapewnienia uczciwości i pozwala państwom członkowskim pobierać należne im podatki”;

53.  potwierdza swoje stanowisko, zgodnie z którym należy zwiększyć ogólny poziom i jakość inwestycji w badania i rozwój, aby pobudzać innowacje, podkreślając różnice między państwami członkowskimi jeśli chodzi o inwestycje; przypomina Komisji o potrzebie utworzenia prawdziwego jednolitego rynku wiedzy, badań i innowacji w celu ukończenia tworzenia europejskiej przestrzeni badawczej; podkreśla, że obecnie 85 % funduszy przeznaczonych na innowacje wykorzystuje się wyłącznie w kraju, nie korzystając ze współpracy transgranicznej, co w konsekwencji uniemożliwia pełną eksploatację wartości dodanej na skalę europejską;

Zamówienia publiczne i koncesje

54.  z zadowoleniem przyjmuje fakt, że w 2014 r. przyjęto dyrektywy w sprawie procedur zamówień publicznych i w sprawie udzielania koncesji, co zmodernizowało zamówienia publiczne w UE, promując ich zrównoważony charakter; zwraca uwagę na wartość dodaną dyrektywy w sprawie udzielania koncesji, w szczególności jeśli chodzi o uproszczenie procedur i uczynienie ich bardziej przejrzystymi oraz zwiększenie szans dla MŚP, co umożliwiło obejście problemów związanych z tymi umowami, zagwarantowanie pewności prawa, elastyczności i przejrzystości, oraz wspieranie rozwoju infrastruktury gospodarczej i wysokiej jakości usług użyteczności publicznej;

55.  podkreśla, że aby zwiększać jakość, skuteczność i przejrzystość inwestycji i wydatków publicznych konieczne jest pełne i szybkie stosowanie ustawodawstwa UE w dziedzinie zamówień publicznych i koncesji;

56.  podkreśla potrzebę odpowiedniej i terminowej transpozycji przepisów dotyczących zamówień publicznych oraz koncesji; podkreśla znaczenie zamówień publicznych oraz wartość partnerstw innowacyjnych jako kluczowego czynnika inteligentnego i zrównoważonego rozwoju sprzyjającego włączeniu społecznemu, w szczególności dla MŚP, przy jednoczesnym ich wspieraniu konkretnymi środkami, które sprzyjają konkurencji i innowacjom;

Dorobek wspólnotowy w dziedzinie praw konsumenta

57.  uważa za godny ubolewania fakt, że niepełne wdrożenie przez państwa członkowskie unijnych przepisów dotyczących ochrony konsumentów skutkuje różnicami w ochronie konsumentów oraz w surowości i terminach podejmowanych środków egzekucyjnych; uważa, że ogranicza to konsekwencję i spójność przepisów prawa w tych samych sektorach lub pomiędzy różnymi kanałami sprzedaży;

58.  wzywa Komisję do zapewnienia szybkiego wdrożenia i egzekwowania takich przepisów jak dyrektywa dotycząca praw konsumentów, przepisy dotyczące alternatywnych metod rozwiązywania sporów i internetowego rozstrzygania sporów oraz do zadbania jednocześnie o ograniczenie obciążeń administracyjnych; apeluje, by zapewnić konsumentom odpowiednią ochronę w sprzedaży transgranicznej zgodnie z ich rynkiem tradycyjnym oraz wzywa do lepszej ochrony danych w erze cyfrowej, ponieważ podniesie to zaufanie konsumentów do zakupów online; przypomina o znaczeniu skutecznego przestrzegania praw konsumenta w internecie oraz zapotrzebowaniu na niedrogie i skuteczne procedury odwołania w przypadku sporu;

59.  apeluje o podjęcie działań w celu zachęcania do zrównoważonej konsumpcji, w szczególności jeśli chodzi o okres użyteczności produktów, a także w celu zwalczania praktyk służących celowemu skracaniu tego okresu użyteczności; wyraża nadzieję, że Komisja określi w tym zakresie spójny plan działania;

60.  podkreśla, że dyrektywa w sprawie praw konsumentów oznaczała ważny krok naprzód, jeśli chodzi o zwiększenie wśród konsumentów i przedsiębiorstw pewności prawa w odniesieniu do transakcji online i dziś stanowi główny instrument ochrony konsumentów w usługach online;

61.  zauważa, że można odnieść dodatkowe korzyści w wyniku usprawnienia funkcjonowania jednolitego rynku, na przykład przez wprowadzenie systemu internetowego rozstrzygania sporów (ODR) konsumenckich, dzięki któremu można by zyskać oszczędności rzędu 22 mld EUR;

Energia

62.  wzywa Komisję, aby zadbała o funkcjonowanie wewnętrznego rynku energii charakteryzującego się niedyskryminacyjnym dostępem rynkowym i wysokim poziomem ochrony konsumentów, a także o odpowiedni poziom przepustowości połączeń wzajemnych i adekwatności systemu;

63.  przypomina o konieczności zwiększenia bezpieczeństwa energetycznego Europy w drodze dywersyfikacji źródeł i dróg przesyłu energii oraz podkreśla konieczność zakończenia w pierwszej kolejności tworzenia wewnętrznego rynku energii i położenia kresu izolacji wysp energetycznych na terytorium Unii;

64.  uważa, że aby przyspieszyć urzeczywistnienie rynku wewnętrznego, poprawić integrację energii ze źródeł odnawialnych i zwiększyć bezpieczeństwo dostaw, państwa członkowskie muszą osiągnąć w trybie pilnym przepustowość wzajemnych połączeń systemów energii elektrycznej na poziomie co najmniej 10 %, a idealnie byłoby osiągnąć poziom 30 %;

65.  uważa, że liberalizacja rynków gazu i energii elektrycznej ma podstawowe znaczenie dla wzmocnienia pozycji konsumentów i wzywa Komisję, aby umieściła konsumentów w centrum unijnej polityki w zakresie wewnętrznego rynku energii;

III.  Instrumenty oceny integracji jednolitego rynku i narzędzia zarządzania nim

66.  zauważa, że tabela wyników jednolitego rynku może zostać uznana za sprawdzoną praktykę w dziedzinie monitorowania i oceny wywiązywania się państw członkowskich z zobowiązań wynikających z udziału w jednolitym rynku, zważywszy że może ona umożliwić wprowadzenie usprawnień i zainicjować procesy nadrabiania zaległości między państwami; podkreśla jednak, że ta tabela wyników nie zawiera narzędzi oceny jakościowej; podkreśla znaczenie, jakie ma polepszenie dialogu z państwami członkowskimi i między nimi dla określenia i rozwiązania złożonych trudności, których doświadczają one we wdrażaniu przepisów dotyczących jednolitego rynku; w związku z tym wzywa Komisję, aby lepiej wspierała państwa członkowskie, gdy o to poproszą, we wdrażaniu złożonych przepisów dotyczących jednolitego rynku;

67.  uważa, że w odniesieniu do skuteczności regulacyjnej jednolitego rynku można by opracować złożony wskaźnik do pomiaru luki na jednolitym rynku będącej dodatkowym obciążeniem dla obywateli i przedsiębiorstw w działalności transgranicznej z powodu braku przepisów regulujących jednolity rynek; podkreśla, że taki wskaźnik powinien ułatwić wyciągnięcie wniosków prowadzących do sformułowania zaleceń politycznych dla instytucji i państw członkowskich UE;

68.  uwzględnia tabelę wyników agendy cyfrowej jako ważne narzędzie oceny postępów państw członkowskich w tej dziedzinie; uważa, że złożony indeks pomiaru luki na jednolitym rynku powinien zawierać taką tabelę;

69.  wzywa Komisję, aby rozważyła włączenie do zbioru projektów instrumentów prawnych w obszarze jednolitego rynku obowiązku przeprowadzania regularnych przeglądów transpozycji, zgodności, skuteczności i przydatności do zakładanych celów instrumentów prawnych, w tym metodologii i kryteriów takich przeglądów; uważa, że taka metodologia i kryteria umożliwiłyby lepszą ocenę, czy instrumenty prawne są prawidłowo transponowane, wdrażane i egzekwowane, a także czy i w jakiej mierze przyczyniają się one do osiągnięcia zakładanych celów oraz do jakiego stopnia są one odpowiednie w stosunku do założonego celu;

70.  popiera stworzenie zrównoważonego jednolitego rynku w oparciu o rozwój zasobooszczędnej gospodarki opartej na wiedzy i sprzyjającej włączeniu społecznemu, w tym środki stymulujące dalsze wszelkie innowacje w dziedzinie zrównoważonych technologii, równoważące interesy konsumentów i przedsiębiorstw oraz usprawniające nieformalny mechanizm rozwiązywania problemów na jednolitym rynku, jak np. SOLVIT, jednocześnie zwiększając wiedzę społeczeństwa o punktach kompleksowej obsługi, aby było ono bardziej świadome dostępnych możliwości generowania wzrostu i tworzenia miejsc pracy na jednolitym rynku;

71.  zwraca uwagę na stale zwiększające się wykorzystanie portali Twoja Europa i Twoja Europa – Porady, które powinny umożliwiać przekazywanie niezbędnych informacji każdej osobie żyjącej, pracującej, studiującej w państwach członkowskich lub przemieszczającej się między tymi państwami;

72.  z zadowoleniem przyjmuje fakt, że średni poziom deficytu transpozycji w państwach członkowskich spadł poniżej uzgodnionego przez Radę Europejską limitu 1 % i wyniósł 0,6 %, co jest najlepszym odnotowanym wynikiem od czasu wprowadzenia tabeli wyników rynku wewnętrznego; podkreśla, że zasada zerowej tolerancji dotycząca transpozycji przepisów europejskich powinna być zasada podstawową zarówno dla państw członkowskich, jak i UE;

73.  zauważa, że właściwe stosowanie i egzekwowanie prawa UE ma zasadnicze znaczenie dla ukończenia tworzenia jednolitego rynku; wzywa zatem Komisję, by z determinacją wykorzystała wszystkie swoje uprawnienia w celu osiągnięcia tego celu oraz wzywa państwa członkowskie i Komisję do zwiększenia wysiłków na rzecz wdrożenia prawodawstwa dotyczącego jednolitego rynku oraz monitorowania tego wdrażania, między innymi przez regularne akcje kontrolne, a jednocześnie stałe rozpatrywanie problemów związanych z wdrażaniem i pilnowanie, aby przepisy były bardziej skuteczne, a oceny ex post stosowane na szerszą skalę i bardziej efektywnie; wzywa do zwiększonej kontroli skuteczności praw konsumenta w środowisku cyfrowym, uwzględniając w szczególności tempo, w jakim może w tym środowisku dochodzić do naruszeń prawa konsumenckiego;

74.  przypomina jednak, że proces postępowania w sprawie uchybienia zobowiązaniom państwa członkowskiego ujawnił szereg niedociągnięć pod względem szybkiego zajmowania się brakami w zakresie wdrażania i stosowania przepisów dotyczących jednolitego rynku oraz ich usuwania; wzywa państwa członkowskie do efektywniejszej współpracy z Komisją w celu szybszego rozwiązywania spraw;

75.  dostrzega, że niewdrożenie przepisów może wynikać z zawiłości wstępnego projektu; dlatego też podkreśla, że zarówno prawo pierwotne, jak i wtórne musi cały czas kierować się zasadami lepszego formułowania prawa, zakładającymi prowadzenie odpowiednich konsultacji, oceny skutków i przeglądu po wdrożeniu;

76.  ponadto nalega, aby dołożyć wszelkich starań w celu zwiększenia skuteczności stosowania postępowań w sprawie uchybienia zobowiązaniom państwa członkowskiego dotyczących naruszeń przepisów prawa unijnego w dziedzinie jednolitego rynku oraz aby państwa członkowskie i Rada Europejska kontynuowały prace mające na celu dalszy rozwój postępowań w sprawie uchybienia zobowiązaniom państwa członkowskiego w ramach przyszłych rewizji Traktatu o funkcjonowaniu Unii Europejskiej; uważa jednak, że postępowania w sprawie uchybienia zobowiązaniom powinny być zawsze wyjściem ostatecznym i powinno się je wszczynać po kilkakrotnych próbach koordynacji i poprawy;

o
o   o

77.  zobowiązuje swojego przewodniczącego do przekazania niniejszej rezolucji Komisji, Radzie, Radzie Europejskiej oraz rządom i parlamentom państw członkowskich.

(1) Teksty przyjęte, P7_TA(2013)0054. (2) Teksty przyjęte, P7_TA(2014)0130. (3) Teksty przyjęte, P8_TA(2014)0038.

Rezolucja Parlamentu Europejskiego z dnia 11 marca 2015 r. w sprawie niegodziwego traktowania dzieci w celach seksualnych w internecie (2015/2564(RSP))

P8_TA(2015)0070 RC-B8-0217/2015

Parlament Europejski,

–  uwzględniając Konwencję ONZ o prawach dziecka z dnia 20 listopada 1989 r. wraz z jej protokołami,

–  uwzględniając art. 3 Traktatu o Unii Europejskiej,

–  uwzględniając art. 7, 8, 47, 48 i 52 Karty praw podstawowych Unii Europejskiej,

–  uwzględniając Konwencję Rady Europy o cyberprzestępczości z dnia 23 listopada 2001 r.,

–  uwzględniając Konwencję Rady Europy o ochronie dzieci przed seksualnym wykorzystywaniem i niegodziwym traktowaniem w celach seksualnych z dnia 25 października 2007 r.,

–  uwzględniając dyrektywę Parlamentu Europejskiego i Rady 2011/93/UE z dnia 13 grudnia 2011 r. w sprawie zwalczania niegodziwego traktowania w celach seksualnych i wykorzystywania seksualnego dzieci oraz pornografii dziecięcej, zastępującą decyzję ramową Rady 2004/68/WSiSW(1),

–  uwzględniając sprawozdanie Europolu z 2014 r. w sprawie oceny zagrożenia przestępczością zorganizowaną (iOCTA),

–  uwzględniając uwagę ogólną nr 14 (2013) Komitetu Praw Dziecka ONZ w sprawie prawa dziecka do tego, aby stawiać zawsze na pierwszym miejscu jego dobro,

–  uwzględniając agendę UE na rzecz praw dziecka, przyjętą w lutym 2011 r.,

–  uwzględniając swoją rezolucję z dnia 27 listopada 2014 r. w sprawie 25. rocznicy przyjęcia Konwencji ONZ o prawach dziecka(2),

–  uwzględniając komunikat Komisji zatytułowany „Większy nacisk na kwestię dzieci w działaniach zewnętrznych UE” (COM(2008)0055),

–  uwzględniając wytyczne UE w sprawie promowania i ochrony praw dziecka,

–  uwzględniając strategię UE na rzecz wyeliminowania handlu ludźmi na lata 2012–2016, a szczególnie przepisy dotyczące finansowania pracy nad wytycznymi w zakresie systemów ochrony dzieci oraz wymiany dobrych praktyk,

‑– uwzględniając debatę plenarną z dnia 12 lutego 2015 r. na temat walki z niegodziwym traktowaniem dzieci w celach seksualnych w internecie,

–  uwzględniając art. 123 ust. 2 i 4 Regulaminu,

A.  mając na uwadze, że niegodziwe traktowanie w celach seksualnych i wykorzystywanie seksualne dzieci, w tym obrazy przedstawiające niegodziwe traktowanie dzieci, stanowią poważne pogwałcenie praw podstawowych, w szczególności prawa dzieci do ochrony i opieki niezbędnych dla ich dobra, jak określono w Konwencji ONZ o prawach dziecka z 1989 r. i w Karcie praw podstawowych Unii Europejskiej;

B.  mając na uwadze, że podejmując jakiekolwiek działania służące zwalczaniu tych przestępstw, należy przede wszystkim uwzględnić najlepszy interes dziecka, zgodnie z Kartą praw podstawowych UE oraz Konwencją ONZ o prawach dziecka;

C.  mając na uwadze, że poważne przestępstwa, takie jak wykorzystywanie seksualne dzieci i obrazy przedstawiające niegodziwe traktowanie dzieci, wymagają kompleksowego podejścia obejmującego ściganie przestępstw i sprawców, ochronę pokrzywdzonych dzieci i zapobieganie temu zjawisku;

D.  mając na uwadze, że internet może stawiać dzieci przed szczególnym ryzykiem, ponieważ mogą one uzyskać dostęp lub być narażone na materiały związane z wykorzystywaniem seksualnym dzieci lub paść ofiarą cybernapastników, wymiany materiałów dotyczących przemocy, zastraszania, nękania lub nagabywania; mając na uwadze, że narażenie dzieci na te zagrożenia jest spotęgowane szeroko rozpowszechnionym wykorzystaniem technologii mobilnych i internetu oraz dostępem do nich;

E.  mając na uwadze, że niegodziwe traktowanie dzieci w internecie powinno być włączone w szerszą strategię zwalczającą ogólne zjawisko wykorzystywania seksualnego dzieci i ich niegodziwego traktowania w celach seksualnych, która nadal odnosi się głównie do przestępstw popełnianych przez osoby i grupy działające umyślnie poza przestrzenią internetową;

F.  mając na uwadze, że wykorzystywanie seksualne w środowisku online może przybierać różne formy, a młodzież jest przekonywana lub zmuszana do wysyłania lub publikowania swoich wizerunków o jednoznacznie seksualnym charakterze, uczestniczenia w czynnościach seksualnych za pośrednictwem kamer internetowych lub smartfonów lub prowadzenia seksualnych rozmów tekstowych lub online, co oznacza, że osoby nadużywające i cybernapastnicy mogą grozić przesłaniem obrazów, filmów wideo lub kopii rozmów do rodziny i przyjaciół zastraszonych nieletnich, chyba że ci wezmą udział w dalszych działaniach o charakterze seksualnym; mając na uwadze, że fakt dzielenia się zdjęciami lub filmami wideo z innymi osobami może mieć miejsce jeszcze długo po ustaniu konkretnego niegodziwego traktowania w celach seksualnych oraz że mogą one być swobodnie dostępne w internecie do oglądania przez kogokolwiek, co sprawia, że ofiara takiego procederu żyje w stałym zagrożeniu ponownym postawieniem jej w roli ofiary i napiętnowaniem;

G.  mając na uwadze, że środki przyjmowane dotychczas przez państwa członkowskie w celu zapobieżenia nielegalnym treściom internetowym nie zawsze są wystarczająco skuteczne;

H.  mając na uwadze, że narzędzia dochodzeniowe dostępne osobom odpowiedzialnym za rozpracowywanie i ściganie niegodziwego traktowania dzieci w celach seksualnych w internecie powinny uwzględniać m.in. zasadę proporcjonalności oraz charakter i wagę ściganego przestępstwa, zgodnie z prawem UE i państw członkowskich;

I.  mając na uwadze, że ochroną dzieci w świecie cyfrowym należy się zająć w drodze podejmowania przez branżę inicjatyw w celu wspólnego ponoszenia odpowiedzialności, w tym poprzez edukację i szkolenia dla dzieci, rodziców i nauczycieli, w perspektywie uniemożliwiania małoletnim dostępu do nielegalnych treści;

J.  mając na uwadze, że ze względu na jego międzynarodowy charakter, problem wykorzystywania dzieci i wykorzystywania seksualnego dzieci w internecie, wspólny dla setek krajów, ich jurysdykcji krajowych i organów ścigania, jest problemem międzynarodowym, który wymaga międzynarodowego rozwiązania; mając na uwadze, że obawy budzą też handlarze ludźmi, wykorzystujący w celach seksualnych w internecie dzieci nieposiadające osobowości prawnej, które są „niewidzialne” dla organów władzy;

K.  mając na uwadze, że z uwagi na charakter przestępstwa i wiek ofiar większość przypadków seksualnego wykorzystywania dzieci i ich niegodziwego traktowania – w większym stopniu, niż ma to miejsce w innych obszarach działalności przestępczej – nie jest w ogóle zgłaszana organom ścigania; mając w związku z tym na uwadze, że dostępne dane dotyczące liczby przestępstw nie odzwierciedlają dokładnie zakresu problemu; mając na uwadze, że według informacji organizacji pozarządowych z analizy stron internetowych zawierających materiały przedstawiające niegodziwe traktowanie dzieci wynika, iż ponad 80% ofiar stanowią dzieci poniżej 10. roku życia; mając też na uwadze, że dane z Międzynarodowego Stowarzyszenia Internetowych Punktów Kontaktowych wskazują na wzrost liczby małoletnich ofiar niegodziwego traktowania w celach seksualnych i wykorzystywania w sposób skrajny i sadystyczny;

L.  mając na uwadze, że duża liczba przestępców korzysta z „darknetu”, w którym stworzyli oni anonimowe społeczności, wykorzystujące tajne fora, serwisy internetowe, portale społecznościowe oraz usługi przechowywania materiałów przedstawiających niegodziwe traktowanie dzieci, co pozwala na praktycznie niemożliwe do zidentyfikowania seksualne wykorzystywanie dzieci i ułatwia je;

M.  mając na uwadze, że przestępcy używają środków ochronnych, takich jak szyfrowanie i inne narzędzia, dla zabezpieczenia swojej działalności, co poważnie utrudnia dochodzenia prowadzone przez organy ścigania;

N.  mając na uwadze, że organizacje pozarządowe ujawniają, iż w 2012 r. zaledwie ośmiu dystrybutorów najwyższego poziomu było odpowiedzialnych za 513 dystrybucyjnych marek handlowych przedstawiających wykorzystywanie dzieci, a wszystkie 10 najbardziej produktywnych marek w 2012 r. było związanych z jednym dystrybutorem najwyższego poziomu;

O.  mając na uwadze, że dyrektywa 2011/93/UE w sprawie zwalczania niegodziwego traktowania w celach seksualnych i wykorzystywania seksualnego dzieci oraz pornografii dziecięcej miała zostać przetransponowana przez państwa członkowskie do dnia 18 grudnia 2013 r., a do tej pory wdrożyła ją w całości mniej niż połowa państw członkowskich;

1.  zdecydowanie podkreśla, że ochrona dzieci i zapewnienie bezpiecznego środowiska dla ich rozwoju jest jednym z podstawowych celów Unii Europejskiej i jej państw członkowskich;

2.  podkreśla z całą mocą, że konieczne jest zagwarantowanie praw i ochrona dzieci w internecie, podejmowanie kroków zapewniających szybkie usuwanie wszelkich nielegalnych treści oraz zgłaszanie ich organom ścigania, a także zapewnienie wystarczających instrumentów prawnych do prowadzenia dochodzeń i ścigania przestępców;

3.  uważa, że należy odpowiednio chronić dane osobowe dzieci w internecie oraz informować dzieci w przystępny i zrozumiały dla nich sposób o zagrożeniach i konsekwencjach wykorzystywania w internecie ich danych osobowych; podkreśla znaczące zmiany, które reforma ochrony danych przyniesie w zakresie dalszej ochrony praw dzieci w internecie;

4.  podkreśla potrzebę kompleksowej i skoordynowanej europejskiej strategii w celu zapewnienia spójności w opracowaniu polityki i wynikających z niej działań, uwzględniających tak walkę z przestępczością, jak prawa podstawowe, ochronę prywatności i danych, bezpieczeństwo cybernetyczne, ochronę konsumentów i handel elektroniczny;

5.  uważa, że trzeba podjąć dalsze działania mające na celu zwalczanie nagabywania w sieci, oraz że Komisja, wraz z rządami krajowymi, społeczeństwem obywatelskim, firmami zarządzającymi mediami społecznościowymi, rodzicami, nauczycielami, pracownikami socjalnymi, osobami ustawowo odpowiedzialnymi za ochronę dzieci, pediatrami oraz organizacjami zrzeszającymi dzieci i młodzież, musi aktywnie uczestniczyć w uświadamianiu obywatelom tej problematyki poprzez określone wytyczne, wymianę najlepszych praktyk, ustanowienie społecznych platform współpracy i wymiany informacji na ten temat, tak aby zidentyfikować potencjalne ryzyko i zagrożenia dla dzieci;

6.  wzywa Komisję i państwa członkowskie do rozpoczęcia kampanii informacyjnej z udziałem wszystkich zainteresowanych podmiotów, aby wzmocnić pozycję dzieci, wspomóc rodziców i wychowawców w rozumieniu niebezpieczeństw istniejących w sieci i reagowaniu na nie oraz chronić bezpieczeństwo dzieci w internecie, a także do wspierania państw członkowskich w tworzeniu programów zapobiegania przypadkom niegodziwego traktowania dzieci w internecie w celach seksualnych, do promowania kampanii informacyjnych o odpowiedzialnym zachowaniu w mediach społecznościowych oraz do zachęcania najpopularniejszych wyszukiwarek i portali społecznościowych do aktywnego podejścia do ochrony bezpieczeństwa dzieci w internecie;

7.  wzywa Komisję i państwa członkowskie do przyjęcia odpowiednich środków ułatwiających zgłaszanie przez dzieci przypadków niegodziwego traktowania, a także usprawniających działania podejmowane w reakcji na te zgłoszenia, oraz do rozważenia możliwości utworzenia systemowych mechanizmów bezpośrednich zgłoszeń; popiera rozwój telefonów zaufania dla dzieci, gdzie mogą one anonimowo zgłaszać nadużycia;

8.  podkreśla potrzebę doskonalenia międzynarodowej współpracy i ponadnarodowych dochodzeń w tej dziedzinie poprzez umowy o współpracy oraz wzmocnienie współpracy między organami ścigania, w tym poprzez Europol i Europejskie Centrum ds. Walki z Cyberprzestępczością (EC3), tak aby skuteczniej rozpracowywać, rozbijać i ścigać siatki osób dopuszczających się przestępstw seksualnych na dzieciach, a jednocześnie stawiać na pierwszym miejscu prawa i bezpieczeństwo dzieci, które padły ofiarą tych przestępstw;

9.  w tym kontekście z zadowoleniem przyjmuje wspólną inicjatywę UE i 55 krajów z całego świata, skupionych w światowym sojuszu przeciwko niegodziwemu traktowaniu dzieci w internecie w celach seksualnych, mającą na celu uratowanie większej liczby ofiar, zapewnienie skuteczniejszego ścigania oraz ogólne zmniejszenie liczby dostępnych w internecie materiałów dotyczących niegodziwego traktowania dzieci w celach seksualnych; wzywa Komisję do bardziej regularnego składania sprawozdań z postępów poczynionych w ramach tego sojuszu; wzywa państwa członkowskie do wdrażania tych zaleceń na szczeblu krajowym;

10.  wzywa Komisję i państwa członkowskie do promowania i wzmocnienia środków przeznaczonych na identyfikację ofiar i usługi na rzecz ofiar, a także wzywa do pilnego ustanowienia odnośnych platform i wzmocnienia platform już istniejących w ramach Europolu;

11.  wzywa państwa członkowskie do wdrożenia dyrektywy 2012/29/UE ustanawiającej normy minimalne w zakresie praw, wsparcia i ochrony ofiar przestępstw;

12.  uważa, że zasadnicze znaczenie ma stosowanie poprawnej terminologii w przypadku przestępstw wobec dzieci, co obejmuje też opis obrazów niegodziwego traktowania dzieci w celach seksualnych, i stosowanie odpowiedniego terminu „materiały przedstawiające niegodziwe traktowanie dzieci w celach seksualnych” zamiast „pornografia dziecięca”;

13.  zachęca państwa członkowskie do zapewnienia odpowiednich środków krajowym punktom kontaktowym, aby umożliwić im zgłaszanie nielegalnych i szkodliwych treści i zachowań w internecie, jak określono w dyrektywie 2011/93/UE w sprawie zwalczania niegodziwego traktowania w celach seksualnych i wykorzystywania seksualnego dzieci oraz pornografii dziecięcej;

14.  przypomina, że państwa członkowskie mają obowiązek podejmować niezbędne działania, aby zapewnić, że osoby, które obawiają się, iż mogą popełnić przestępstwa związane z niegodziwym traktowaniem w celach seksualnych i wykorzystywaniem seksualnym, mogły w odpowiednich przypadkach mieć dostęp do skutecznych programów lub środków interwencyjnych służących do oceny ryzyka popełnienia tych przestępstw i zapobiegania ich popełnieniu;

15.  zwraca się o zapewnienie organom ścigania państw członkowskich i Europolowi niezbędnych funduszy, zasobów ludzkich, uprawnień dochodzeniowych i możliwości technicznych, dzięki którym będą one mogły poważnie i skutecznie prowadzić dochodzenia oraz ścigać przestępców, co obejmuje odpowiednie szkolenia w celu budowania potencjału wśród organów sądownictwa i policji, jak również rozwój nowych zaawansowanych zdolności w zakresie analizy ogromnych ilości obrazów przedstawiających niegodziwe traktowanie dzieci, w tym materiałów ukrytych w „ciemnej sieci”, tak aby namierzać i ścigać przestępców w celu ochrony bezpieczeństwa i praw dzieci;

16.  z zaniepokojeniem odnotowuje rozwój i coraz szersze tendencje do komercyjnego seksualnego wykorzystywania dzieci w internecie, co dotyczy też nowych sposobów rozpowszechniania materiałów przedstawiających niegodziwe traktowanie dzieci oraz związanych z tym transakcji, zwłaszcza dzięki „ukrytej sieci” i „darknetowi”, a zwłaszcza zjawiska płatnej transmisji na żywo takich nadużyć; wzywa zatem Komisję i państwa członkowskie, aby utrzymywały dalszy kontakt z przedstawicielami alternatywnych systemów płatności w celu określenia możliwości lepszej współpracy z organami ścigania, w tym wspólnych szkoleń na rzecz lepszej identyfikacji procesów płatniczych związanych z komercyjną dystrybucją materiałów przedstawiających niegodziwe traktowanie dzieci;

17.  apeluje o skuteczne podejście oparte na partnerstwie oraz o legalną wymianę informacji między organami ścigania, organami sądowymi, branżą TIK, dostawcami usług internetowych, dostawcami usług hostingowych, firmami zarządzającymi mediami społecznościowymi, sektorem bankowym i organizacjami pozarządowymi, w tym organizacjami zrzeszającymi dzieci i młodzież, w celu zagwarantowania praw i ochrony dzieci w internecie oraz szybkiego usuwania z internetu nielegalnych treści i zgłaszania ich organom ścigania, które w odpowiednich przypadkach winny regularnie składać sprawozdania ze swoich dochodzeń i postępowań w oparciu o te odnośne informacje, w stosownych przypadkach; w związku z tym przyjmuje z zadowoleniem koalicję dyrektorów generalnych firm (CEO) na rzecz uczynienia internetu lepszym miejscem dla dzieci, jak również prace europejskiej koalicji finansowej zwalczającej seksualne wykorzystywanie dzieci w internecie (EFC);

18.  podkreśla, że nielegalne treści w internecie powinny być bezzwłocznie usuwane zgodnie z odpowiednią procedurą prawną; podkreśla rolę branży TIK, dostawców usług internetowych i dostawców usług hostingowych w zapewnianiu szybkiego i skutecznego usuwania nielegalnych treści z internetu na żądanie właściwego organu ścigania;

19.  z całą mocą wzywa państwa członkowskie, które jeszcze tego nie uczyniły, do zakończenia transpozycji dyrektywy 2011/93/UE w sprawie zwalczania niegodziwego traktowania w celach seksualnych i wykorzystywania seksualnego dzieci oraz pornografii dziecięcej; w związku z tym wzywa Komisję do ścisłego monitorowania jej pełnego i skutecznego wdrożenia oraz do przedstawienia Parlamentowi i jego właściwej komisji wyciągniętych wniosków w stosownym terminie;

20.  zobowiązuje swoją Komisję Wolności Obywatelskich, Sprawiedliwości i Spraw Wewnętrznych, aby w dalszym stopniu monitorowała wdrażanie dyrektywy 2011/93/UE i przeprowadziła dogłębną analizę bieżących ram polityki walki z niegodziwym traktowaniem dzieci w celach seksualnych w internecie w formie sprawozdania z wykonania dyrektywy 2011/93/UE, a także aby złożyła sprawozdanie na posiedzeniu plenarnym;

21.  zobowiązuje swojego przewodniczącego do przekazania niniejszej rezolucji Komisji, Radzie i parlamentom państw członkowskich.

(1) Dz.U. L 335 z 17.12.2011, s. 1. (2) Teksty przyjęte, P8_TA(2014)0070.