Rezolucja Parlamentu Europejskiego z dnia 12 marca 2015 r. w sprawie ostatnich ataków i uprowadzeń dokonanych przez Państwo Islamskie/Daisz na Bliskim Wschodzie, zwłaszcza wobec Asyryjczyków (2015/2599(RSP))

P8_TA(2015)0071 RC-B8-0240/2015

Parlament Europejski,

–  uwzględniając art. 18 Powszechnej Deklaracji Praw Człowieka z 1948 r.,

–  uwzględniając art. 9 Europejskiej konwencji praw człowieka z 1950 r.,

–  uwzględniając art. 18 Międzynarodowego paktu praw obywatelskich i politycznych (ICCPR) z 1966 r.,

–  uwzględniając Deklarację ONZ w sprawie likwidacji wszelkich form nietolerancji i dyskryminacji ze względu na wyznanie lub przekonania z 1981 r.,

–  uwzględniając Deklarację ONZ o prawach osób należących do mniejszości narodowych lub etnicznych, religijnych i językowych z 1992 r.,

–  uwzględniając Międzynarodową konwencję o ochronie wszystkich osób przed wymuszonym zaginięciem,

–  uwzględniając swoje wcześniejsze rezolucje w sprawie Iraku, Syrii, Libii i Egiptu, w szczególności rezolucję z dnia 10 października 2013 r. w sprawie niedawnych przypadków stosowania przemocy wobec chrześcijan i prześladowania ich, zwłaszcza w Maaluli (Syria) i Peszawarze (Pakistan) oraz w sprawie pastora Saeeda Abediniego (Iran)(1), rezolucję z dnia 18 września 2014 r. w sprawie sytuacji w Iraku i Syrii oraz ofensywy Państwa Islamskiego/Daisz, w tym prześladowań mniejszości(2) oraz rezolucję z dnia 12 lutego 2015 r. w sprawie kryzysu humanitarnego w Iraku i Syrii, zwłaszcza w kontekście Państwa Islamskiego (IS)(3),

–  uwzględniając wytyczne UE dotyczące propagowania i ochrony wolności religii lub przekonań,

–  uwzględniając oświadczenia wiceprzewodniczącej Komisji / wysokiej przedstawiciel Unii do spraw zagranicznych i polityki bezpieczeństwa w sprawie przemocy i prześladowań wobec chrześcijan i innych społeczności na Bliskim Wschodzie, w szczególności oświadczenie z dnia 16 lutego 2015 r. w sprawie ścięcia 21 egipskich chrześcijan koptyjskich w Libii,

–  uwzględniając wspólny komunikat Komisji oraz wiceprzewodniczącej Komisji / wysokiej przedstawiciel skierowany do Parlamentu Europejskiego i Rady w sprawie elementów strategii regionalnej UE dla Syrii i Iraku oraz zagrożenia ze strony Daisz,

–  uwzględniając oświadczenie Rady Bezpieczeństwa ONZ z dnia 25 lutego 2015 r. potępiające uprowadzenie ponad 100 Asyryjczyków przez ISIL,

–  uwzględniając raport Niezależnej Międzynarodowej Komisji Dochodzeniowej ONZ w sprawie Syryjskiej Republiki Arabskiej zatytułowany „Rządy terroru: życie pod okupacją ISIS w Syrii” z dnia 14 listopada 2014 r.,

–  uwzględniając sprawozdania roczne oraz sprawozdania okresowe Specjalnego Sprawozdawcy ONZ ds. Wolności Religii lub Przekonań,

–  uwzględniając art. 135 ust. 5 i art. 123 ust. 4 Regulaminu,

A.  mając na uwadze, że wspieranie demokracji oraz poszanowanie praw człowieka i swobód obywatelskich należą do podstawowych zasad i celów Unii Europejskiej oraz stanowią wspólną podstawę jej stosunków z krajami trzecimi;

B.  mając na uwadze, że zgodnie z międzynarodowym prawem praw człowieka, a w szczególności z art. 18 Międzynarodowego paktu praw obywatelskich i politycznych, każdy człowiek ma prawo do wolności myśli, sumienia i wyznania; mając na uwadze, że prawo to obejmuje swobodę zmiany wyznania lub przekonań oraz swobodę głoszenia swego wyznania lub przekonań, indywidualnie lub we wspólnocie z innymi osobami, publicznie lub prywatnie, poprzez uprawianie kultu, przestrzeganie obyczajów, praktyki religijne i nauczanie; mając na uwadze, że według Komitetu Praw Człowieka ONZ wolność religii lub przekonań dotyczy wszystkich przekonań, w tym przekonań teistycznych, nieteistycznych i ateistycznych;

C.  mając na uwadze, że Unia Europejska niejednokrotnie wyrażała swoje zaangażowanie na rzecz wolności myśli, wolności sumienia, wolności religii lub przekonań oraz podkreślała, że obowiązkiem rządów jest zagwarantowanie tych wolności na całym świecie;

D.  mając na uwadze, że według doniesień ONZ i innych organizacji międzynarodowych ISIS/Daisz i powiązane ugrupowania w Syrii i Iraku dopuszczają się powszechnych i poważnych naruszeń międzynarodowego prawa praw człowieka i międzynarodowego prawa humanitarnego, zwłaszcza wobec grup mniejszości etnicznych i religijnych, w tym przez ukierunkowane zabójstwa, przymusowe nawrócenia, uprowadzenia, sprzedawanie kobiet, niewolnictwo kobiet i dzieci, rekrutowanie dzieci do samobójczych zamachów bombowych, wykorzystywanie seksualne i fizyczne znęcanie się oraz tortury; mając na uwadze, że istnieją poważne obawy co do losu osób nadal przebywających na terenach kontrolowanych przez siły ISIS/Daisz, ponieważ nie dociera tam prawie żadna międzynarodowa pomoc humanitarna;

E.  mając na uwadze, że ISIS/Daisz rozpoczęło kampanię w celu likwidacji wszelkich śladów społeczności religijnych i wyznaniowych innych niż te, które reprezentują jego własną interpretację islamu, zabijając lub wydalając jego wyznawców oraz niszcząc ich święte miejsca, obiekty historyczne i artefakty, w tym wyjątkowe i niepowtarzalne obiekty zaliczane przez UNESCO do światowego dziedzictwa, których zniszczenie zostało uznane przez tę organizację za „czystkę kulturową”;

F.  mając na uwadze, że millenarystyczne cywilizacje doznają na terenach pozostających pod kontrolą ISIS/Daisz niedopuszczalnych i nienaprawialnych szkód ; mając na uwadze, że zwłaszcza w Iraku i Syrii, ale także w innych regionach Bliskiego Wschodu sytuacja, w jakiej znajdują się wspólnoty chrześcijańskie, zagraża ich istnieniu, a ich zniknięcie oznaczałoby utratę istotnej części spuścizny religijnej krajów, których ten problem dotyczy;

G.  mając na uwadze, że celem ataków ISIS/Daisz są chrześcijanie, jazydzi, Turkmeni, szyici, Szabakowie, Sabejczycy, jarsanici i sunnici, którzy nie zgadzają się z jego interpretacją islamu, a także inne mniejszości etniczne i religijne; mając jednak na uwadze, że niektóre z tych wspólnot były już celem ekstremistów na długo przed ekspansją ISIS/Daisz; mając na uwadze, że szczególnie chrześcijanie przez wiele lat stanowili wybrany cel różnych ugrupowań ekstremistycznych lub dżihadystycznych, wskutek czego ponad 70% irackich chrześcijan i ponad 700 000 syryjskich chrześcijan zostało zmuszonych do ucieczki z własnego kraju;

H.  mając na uwadze, że 250 000 Chaldejczyków/Asyryjczyków/Syriaków w Iraku stanowi odrębną grupę etniczno-religijną, a według szacunków przed wybuchem wojny domowej w Syrii w 2011 r. w kraju tym mieszkało nawet 40 000 Asyryjczyków;

I.  mając na uwadze, że w dniu 15 lutego 2015 r. ISIS/Daisz opublikowało nagranie wideo przedstawiające ścięcie 21 egipskich chrześcijan koptyjskich w Libii; mając na uwadze, że koptyjscy robotnicy, którzy wyemigrowali z ubogiego regionu w Egipcie, zostali uprowadzeni w mieście Sirte w Libii;

J.  mając na uwadze, że w dniu 23 lutego 2015 r. prawdopodobnie 220 Asyryjczyków zostało uprowadzonych przez ISIS/Daisz w pobliżu Tell Tamer na południowym brzegu rzeki Chabur w północno-wschodniej Syrii; mając na uwadze, że podczas tej samej kampanii ekstremiści zniszczyli również mienie i święte miejsca chrześcijan; mając na uwadze, że podczas napadu IS zginęło wielu Asyryjczyków; mając na uwadze, że według doniesień IS wydało w lutym 2015 r. oświadczenie, w którym wezwało mieszkańców asyryjskich wiosek w syryjskiej prowincji Hasaka do zapłacenia podatku dżizja – nakładanego na niemuzułmanów w czasach wczesnych rządów islamskich i zniesionego w 1856 r. w całym Imperium Osmańskim – lub do przejścia na islam, a osobom, które tego nie uczynią zagroziło śmiercią; mając na uwadze, że według doniesień głównymi celami ataków ISIS/Daisz od dnia 9 marca 2015 r. były asyryjskie miasta chrześcijańskie leżące nad rzeką Chabur;

K.  mając na uwadze, że po negocjacjach z przywódcami plemiennymi ISIS/Daisz zwolniło od dnia 1 marca 2015 r. wielu Asyryjczyków, głównie małe dzieci i starszych ludzi, jednak większość Asyryjczyków wciąż przebywa w niewoli, a terroryści zagrozili ich śmiercią, jeżeli bombardowania koalicji nie ustaną;

L.  mając na uwadze, że w ramach celowej polityki czystki kulturowej i religijnej IS zburzyło według doniesień ponad 100 kościołów w Iraku i co najmniej 6 kościołów w Syrii, a także wiele meczetów szyickich w Iraku; mając na uwadze, że w lutym 2015 r. bojownicy IS celowo opublikowali nagranie z niszczenia przez nich posągów i innych artefaktów w muzeum w Mosulu, pochodzących z czasów starożytnego imperium asyryjskiego i akadyjskiego; mając na uwadze, że bojownicy IS zburzyli również, przy pomocy buldożerów, starożytne miasto asyryjskie Nimrud, a ostatnio zniszczyli obiekt światowego dziedzictwa UNESCO w Hatrze; mając na uwadze, że według doniesień siły reżimu syryjskiego ostrzeliwały kościoły w dzielnicach rebeliantów, na przykład w Hims w 2012 r. i w Idlib w 2013 r.;

M.  mając na uwadze, że ISIS/Daisz w dalszym ciągu prześladuje, okalecza i morduje – czasami w wyjątkowo okrutny i niewyobrażalny sposób – członków mniejszości etnicznych i religijnych, dziennikarzy, jeńców wojennych, działaczy i inne osoby; mając na uwadze, że pozostałe strony konfliktu – w tym zwłaszcza reżim Assada – również codziennie i na masową skalę popełniają zbrodnie wojenne i dopuszczają się innych naruszeń międzynarodowego prawa humanitarnego i międzynarodowego prawa praw człowieka;

N.  mając na uwadze, że jedną z przyczyn przemocy stosowanej przez ISIS/Daisz jest salafizm, a zwłaszcza wahhabizm;

1.  jest wstrząśnięty i zasmucony z powodu brutalnych działań ekstremistów ISIS/Daisz wobec Asyryjczyków w Syrii i wobec Koptów w Libii i zdecydowanie potępia te działania; wyraża solidarność z rodzinami ofiar, a także z asyryjską wspólnotą chrześcijańską w Syrii i koptyjską wspólnotą chrześcijańską w Egipcie oraz ze wszystkimi innymi grupami i osobami, które doświadczyły przemocy ze strony ISIS/Daisz;

2.  zdecydowanie potępia ISIS/Daisz i dokonywane przez nie naruszenia praw człowieka, które zgodnie z Rzymskim Statutem Międzynarodowego Trybunału Karnego stanowią zbrodnie przeciwko ludzkości i zbrodnie wojenne oraz które można nazwać ludobójstwem; jest głęboko zaniepokojony celowymi atakami tej grupy terrorystycznej na chrześcijan, jazydów, Turkmenów, szyitów, Szabaków, Sabejczyków, jarsanitów i sunnitów, którzy nie zgadzają się z jej interpretacją islamu, podejmowanymi w ramach strategii mającej na celu eksterminację wszelkich mniejszości religijnych na obszarach znajdujących się pod jej kontrolą; podkreśla, że sprawcy tych czynów nie mogą pozostać bezkarni, a osoby odpowiedzialne powinny stanąć przed MTK; przypomina w tym kontekście, że wciąż nierozwiązana pozostaje sprawa porwania biskupów Yohanny Ibrahima i Paula Yazigiego przez uzbrojonych bojowników, do którego doszło 22 kwietnia 2013 r. w prowincji Aleppo w Syrii;

3.  potępia ponadto próby popularyzacji przez ISIS/Daisz swej ekstremistycznej ideologii totalitarnej i przemocy w innych krajach regionu i poza regionem;

4.  popiera międzynarodowe działania przeciwko ISIS/Daisz, w tym koordynowane przez Stany Zjednoczone działania wojskowe koalicji międzynarodowej, i zachęca państwa członkowskie UE, które jeszcze tego nie uczyniły, aby rozważyły możliwości wsparcia tych działań, na przykład poprzez wyśledzenie i zablokowanie ukrytych funduszy ISIS przechowywanych za granicą;

5.  wzywa koalicję międzynarodową, aby intensywniej działała na rzecz zapobiegania uprowadzeniom osób należących do mniejszości, takim jak uprowadzenie setek asyryjskich chrześcijan w północnej Syrii; podkreśla znaczenie zapewnienia bezpiecznego schronienia dla Chaldejczyków/Asyryjczyków/Syriaków i innych zagrożonych grup na równinie Niniwy w Iraku – obszarze, na którym w przeszłości żyło pokojowo obok siebie wiele mniejszości etnicznych i religijnych;

6.  wzywa UE i jej państwa członkowskie, aby przyjęły podejście proaktywne i prewencyjne do zagrożenia ekspansją ISIS/Daisz na kraje i regiony poza Irakiem i Syrią; w tym kontekście jest głęboko zaniepokojony sytuacją w Libii, zwłaszcza z powodu jej bliskości geograficznej do UE oraz do obszarów ogarniętych konfliktami w Afryce;

7.  wzywa UE i jej państwa członkowskie, jak również partnerów z NATO, aby zajęli się kwestią ambiwalentnej roli niektórych państw w tym konflikcie, szczególnie tych, które wspierały lub nadal wspierają – czynnie lub biernie – rozwój ISIS/Daisz i innych grup ekstremistycznych; w tym kontekście jest głęboko zaniepokojony finansowaniem popularyzacji wahhabickiej interpretacji islamu przez publiczne i prywatne podmioty krajów Zatoki Perskiej i wzywa te kraje do powstrzymania tego finansowania; ponadto wzywa te kraje do położenia kresu finansowaniu organizacji terrorystycznych z ich terytoriów; apeluje do Turcji, aby odegrała pozytywną rolę w walce z ISIS/Daisz i niezwłocznie zezwoliła mniejszościom chrześcijańskim i innym osobom prześladowanym uciekającym z Syrii na przekroczenie granicy z Turcją, umożliwiając im znalezienie bezpiecznego schronienia;

8.  zachęca do współpracy z nowo powstającymi siłami regionalnymi i lokalnymi, takimi jak Regionalny Rząd Kurdystanu w Iraku, kurdyjskie ugrupowania w innych miejscach, np. Powszechne Jednostki Ochrony (YPG), które odegrały istotną rolę w wyzwoleniu Kobane, czy Syriacka Rada Wojskowa, a także lokalne samorządne podmioty w regionie, które wykazały się większym zaangażowaniem na rzecz praw człowieka i demokracji niż rządzący w ich krajach; wyraża szczególne uznanie dla odwagi kurdyjskich Peszmergów, którzy uczynili tak wiele dla ochrony zagrożonych mniejszości;

9.  jest zaniepokojony doniesieniami o tym, że mniejszości chrześcijańskie nie mają dostępu do obozów dla uchodźców w regionie, gdyż byłyby one dla nich zbyt niebezpieczne; zwraca się do UE o dopilnowanie, by jej pomoc na rzecz rozwoju docierała do wszystkich grup mniejszościowych wysiedlonych w wyniku konfliktu; zachęca UE do wykorzystania doświadczenia i sprawdzonych sieci kontaktów kościołów lokalnych i regionalnych, a także międzynarodowych kościelnych organizacji charytatywnych, do świadczenia pomocy finansowej i niefinansowej, aby zyskać pewność, że wszystkie grupy mniejszościowe mogą korzystać z ochrony i pomocy europejskiej;

10.  uważa, że Rada i Europejska Służba Działań Zewnętrznych (ESDZ) muszą rozpocząć wraz z partnerami międzynarodowymi i regionalnymi prace nad scenariuszem pokonfliktowym, mając na względzie pilną potrzebę dialogu i pojednania między kulturami i religiami;

11.  potępia niszczenie miejsc i dóbr kultury przez ISIS/Daisz w Syrii i Iraku, co stanowi atak na dziedzictwo kulturowe wszystkich mieszkańców tych krajów oraz całej ludzkości;

12.  wzywa UE i jej państwa członkowskie do współpracy z partnerami międzynarodowymi i lokalnymi w celu ochrony jak największej części asyryjskiego i nieasyryjskiego dziedzictwa kulturowego i religijnego znajdującego się na terytoriach okupowanych przez ISIS/Daisz; ponadto wzywa Radę do przeciwdziałania nielegalnemu handlowi starożytnymi artefaktami pochodzącymi z tych terytoriów;

13.  potwierdza i popiera niezbywalne prawo wszystkich mniejszości religijnych i etnicznych zamieszkujących w Iraku i Syrii do dalszego przebywania na terenach zwyczajowo zamieszkałych przez nich w przeszłości z poszanowaniem godności, równości i bezpieczeństwa, a także do swobodnego praktykowania religii; w związku z tym domaga się, aby wszystkie państwa członkowskie ONZ wyraźnie opowiedziały się przeciwko przemocy, a w szczególności poparły prawa mniejszości; jest zdania, że aby położyć kres cierpieniom i masowemu exodusowi chrześcijan i innych rdzennych ludów z tego regionu, regionalni przywódcy polityczni i religijni muszą jasno i wyraźnie oświadczyć, że wspierają ich stałą obecność w tym regionie, a także ich pełne i równe prawa jako obywateli w ich krajach;

14.  bezwarunkowo odrzuca ogłoszenie przez przywódców ISIS/Daisz utworzenia kalifatu na kontrolowanych przez nich obecnie obszarach i uznaje je za nielegalne; podkreśla, że utworzenie i ekspansja kalifatu islamskiego oraz działalność innych grup ekstremistycznych na Bliskim Wschodzie stanowi bezpośrednie zagrożenie dla bezpieczeństwa regionu, a także krajów europejskich;

15.  potwierdza swoje zaangażowanie na rzecz wolności myśli, sumienia, religii i przekonań, która stanowi podstawowe prawo człowieka gwarantowane przez międzynarodowe instrumenty prawne, do których przystąpiła większość krajów świata i które uznaje się za posiadające wartość uniwersalną;

16.  popiera wszelkie inicjatywy, w tym w UE, zmierzające do wspierania dialogu i wzajemnego poszanowania między wspólnotami; wzywa wszystkie władze religijne do propagowania tolerancji i podejmowania inicjatyw przeciwko nienawiści oraz naznaczonej przemocą i ekstremizmem radykalizacji

17.  wzywa UE do dalszego poszukiwania alternatywnych strategii walki z terroryzmem w ramach przepisów dotyczących praw człowieka oraz do dalszej współpracy z państwami członkowskimi w celu wzmocnienia strategii politycznych, które przeciwdziałają radykalizacji na terytorium UE, propagowaniu mowy nienawiści i zachęcaniu do przemocy w internecie; wzywa ponadto państwa członkowskie UE do współpracy z Radą Bezpieczeństwa ONZ oraz Zgromadzeniem Ogólnym ONZ w celu powstrzymania rozprzestrzeniania się ideologii ekstremistycznej i dżihadystycznej na całym świecie;

18.  zobowiązuje swojego Przewodniczącego do przekazania niniejszej rezolucji Radzie, Komisji, wiceprzewodniczącej Komisji / wysokiej przedstawiciel Unii do spraw zagranicznych i polityki bezpieczeństwa, rządom i parlamentom państw członkowskich oraz Syryjskiej Koalicji Narodowej, rządowi i parlamentowi Iraku, Regionalnemu Rządowi Kurdystanu w Iraku, prezydentowi Arabskiej Republiki Egiptu, Izbie Reprezentantów w Tobruku (Libia) i rządowi Libii, Lidze Państw Arabskich, Sekretarzowi Generalnemu ONZ i Radzie Praw Człowieka ONZ.

(1) Teksty przyjęte, P7_TA(2013)0422. (2) Teksty przyjęte, P8_TA(2014)0027. (3) Teksty przyjęte, P8_TA(2015)0040.

Rezolucja Parlamentu Europejskiego z dnia 12 marca 2015 r. w sprawie Sudanu Południowego, w tym niedawnych porwań dzieci (2015/2603(RSP))

P8_TA(2015)0072 RC-B8-0241/2015

Parlament Europejski,

–  uwzględniając swoje poprzednie rezolucje w sprawie Sudanu Południowego, w szczególności rezolucję z dnia 16 stycznia 2014 r.(1) i 13 listopada 2014 r. w sprawie sytuacji w Sudanie Południowym(2),

–  uwzględniając zawieszenie broni i porozumienie o podziale władzy podpisane w Addis Abebie w dniu 2 lutego 2015 r. przez prezydenta Salvę Kiira i byłego wiceprezydenta Rieka Machara pod auspicjami Międzyrządowego Organu ds. Rozwoju (IGAD),

–  uwzględniając oświadczenie sekretarza generalnego ONZ Ban Ki-Moona z dnia 3 lutego 2015 r. w sprawie rozmów pokojowych w Sudanie Południowym,

–  uwzględniając komunikat z dnia 10 lutego 2015 r. ze spotkania wysokiego szczebla IGAD z Biurem ONZ ds. Koordynacji Pomocy Humanitarnej (OCHA) w sprawie kryzysów humanitarnych w Sudanie Południowym,

–  uwzględniając oświadczenie specjalnego przedstawiciela sekretarza generalnego do spraw dzieci i konfliktów zbrojnych z dnia 25 lutego 2015 r.,

–  uwzględniając wspólny komunikat Republiki Sudanu Południowego i ONZ z października 2014 r. w sprawie zapobiegania przemocy seksualnej związanej z konfliktami,

–  uwzględniając rezolucje Rady Bezpieczeństwa ONZ nr 2155(2014) i 2206(2015) kładące podwaliny pod ukierunkowane sankcje przeciwko podmiotom blokującym proces pokojowy w Sudanie Południowym,

–  uwzględniając oświadczenie rzecznika wiceprzewodniczącej Komisji/wysokiej przedstawiciel Unii do spraw zagranicznych i polityki bezpieczeństwa Federiki Mogherini z dnia 6 marca 2015 r. w sprawie nieosiągnięcia przez strony konfliktu w Sudanie Południowym porozumienia pokojowego,

–  uwzględniając wznowienie w 2012 r. planu działania dla Sudanu Południowego mającego na celu zaprzestanie werbunku i wykorzystywania dzieci w rządowych siłach zbrojnych oraz zaprzestanie innych poważnych naruszeń praw dzieci,

–  uwzględniając Afrykańską kartę praw człowieka i ludów,

–  uwzględniając konwencję Unii Afrykańskiej regulującą szczególne aspekty problemów uchodźców w Afryce,

–  uwzględniając Konwencję ONZ o prawach dziecka,

–  uwzględniając Afrykańską Kartę Praw i Dobra Dziecka,

–  uwzględniając konwencję ONZ przeciwko torturom,

–  uwzględniając Konwencję ONZ w sprawie likwidacji wszelkich form dyskryminacji kobiet,

–  uwzględniając wytyczne UE z 2010 r. w sprawie udziału dzieci w konfliktach zbrojnych;

–  uwzględniając przyjętą w 1999 r. konwencję Międzynarodowej Organizacji Pracy (MOP) nr 182 dotyczącą najgorszych form pracy dzieci, w której „przymusowy i obowiązkowy werbunek dzieci do udziału w konfliktach zbrojnych” zalicza się do najgorszych form pracy dzieci,

–  uwzględniając umowę z Kotonu,

–  uwzględniając sudańskie całościowe porozumienie pokojowe (CPA) z 2005 r.,

–  uwzględniając art. 135 ust. 5 i art. 123 ust. 4 Regulaminu,

A.  mając na uwadze, że szacuje się, iż w dniach 15 i 16 lutego 2015 r. 89 dzieci, a możliwe że kilkaset więcej, zostało porwanych w obrębie gminy Wau Shilluk w stanie Nilu Górnego przez bojówki rzekomo pozostające pod przywództwem Johnsona Oloniego, dowódcy w Ludowej Armii Wyzwolenia Sudanu (SPLA); mając na uwadze, że według świadków uzbrojeni żołnierze otoczyli wioskę i przeszukiwali dom po domu, siłą uprowadzając głównie chłopców mających więcej niż 12 lat;

B.  mając na uwadze, że w grudniu 2013 r. konflikt polityczny wewnątrz Ludowego Ruchu Wyzwolenia Sudanu – partii rządzącej Sudanem Południowym – doprowadził do konfrontacji zbrojnej w Dżubie między siłami lojalnymi w stosunku do prezydenta Kiira a zwolennikami byłego wiceprezydenta Rieka Machara;

C.  mając na uwadze, że w wyniku wewnętrznego konfliktu zbrojnego, który wybuchł w 2013 r., około 1,4 mln osób zostało wewnętrznie przesiedlonych, 500 tys. uciekło do krajów sąsiadujących, a około 12 tys. dzieci zostało wcielonych do armii i ugrupowań zbrojnych; mając na uwadze doniesienia o tysiącach dzieci, które zostały zabite, zgwałcone, przesiedlone i osierocone;

D.  mając na uwadze, że według szacunków 4 mln osób jest narażonych na wysokie ryzyko braku bezpieczeństwa żywnościowego oraz niedoborów żywności, a ONZ nieustannie ostrzega, że jeżeli walki będą trwać nadal, kryzys humanitarny i klęska głodu pogłębią się; mając na uwadze, że w połączeniu z brakiem opieki i infrastruktury medycznej, sytuacja będzie się tylko dodatkowo pogarszać;

E.  mając na uwadze, że misja ONZ w Republice Sudanu Południowego (UNMISS) sama obecnie dostarcza bezpieczne schronienie ponad 100 tys. wewnętrznie przesiedlonych osób szukających schronienia przed przemocą, oraz że sama misja została zaatakowana;

F.  mając na uwadze, że według szacunków ONZ ponad połowa ludności w obozach dla uchodźców to dzieci, których fizyczne bezpieczeństwo, rozwój i dobrostan są w związku z tą sytuacją poważnie zagrożone; mając na uwadze, że Sudan Południowy ma jeden z najwyższych współczynników umieralności niemowląt i jednocześnie jeden z najniższych wskaźników edukacji na świecie; mając na uwadze, że 400 tys. dzieci przerwało szkołę w wyniku obecnego konfliktu;

G.  mając na uwadze, że strony konfliktu atakowały ludność cywilną ze względu na pochodzenie etniczne i rzekomą przynależność polityczną, że stosowały przemoc seksualną, powodowały zniszczenia na wielką skalę i dopuszczały się grabieży mienia;

H.  mając na uwadze, że dnia 7 stycznia 2014 r. strony konfliktu rozpoczęły w Addis Abebie negocjacje pod auspicjami Międzyrządowego Organu ds. Rozwoju (IGAD); mając na uwadze, że pomimo poprzednich porozumień o zaprzestaniu działań wojennych – ostatnio zawieszenia broni podpisanego w Addis Abebie w dniu 2 lutego 2015 r. – oraz nieustannych starań IGAD na rzecz znalezienia politycznego rozwiązania konfliktu, walki trwają i charakteryzują się całkowitym lekceważeniem międzynarodowych praw człowieka i prawa humanitarnego oraz niepociąganiem do odpowiedzialności za nadużycia, których dopuszczono się w warunkach konfliktu;

I.  mając na uwadze, że rząd i rebelianci nie dotrzymali ustalonego z IGAD terminu (5 marca 2015 r.) podpisania porozumienia o podziale władzy; mając również na uwadze, że rozmowy pokojowe zostały przedłużone bezterminowo; mając na uwadze, że główny mediator z ramienia IGAD oświadczył, iż ONZ i Unia Afrykańska mogą teraz brać bezpośredni udział w negocjacjach;

J.  mając na uwadze, że komisja dochodzeniowa została powołana przez Unię Afrykańską w marcu 2014 r., jednak jej końcowe sprawozdanie nie zostało jeszcze podane do wiadomości publicznej pomimo, że zostało przekazane komisji Unii Afrykańskiej w październiku 2014 r.;

K.  mając na uwadze, że decyzja o opóźnieniu publikacji wzbudziła powszechne rozczarowanie i jest powszechnie postrzegana jako przeszkoda w kontekście odpowiedzialności i położenia kresu bezkarności, a rozczarowanie wyraziły takie osobistości, jak asystent sekretarza generalnego ds. praw człowieka ONZ Ivan Simonovic, była wysoka komisarz ONZ ds. praw człowieka Navi Pillay oraz prominentni członkowie organizacji społeczeństwa obywatelskiego Sudanu Południowego;

L.  mając na uwadze, że w dniu 3 marca 2015 r. Rada Bezpieczeństwa ONZ jednogłośnie zatwierdziła system nakładania sankcji na podmioty odpowiedzialne za kontynuowanie konfliktu lub blokowanie pokoju w Sudanie Południowym lub współwinne tych czynów; mając na uwadze, że sankcje mają również zastosowanie do tych, którzy za cel obierają ludność cywilną lub atakują szpitale, obiekty religijne, szkoły lub miejsca, w których ludność cywilna szuka schronienia, oraz wcielają dzieci do armii lub ugrupowań zbrojnych lub je wykorzystują do walki;

M.  mając na uwadze, że pomimo głosowania w parlamencie nad ratyfikowaniem takich aktów, Sudan Południowy nie jest jeszcze stroną żadnego ważnego międzynarodowego lub regionalnego traktatu dotyczącego praw człowieka, takiego jak Afrykańska karta praw człowieka i ludów, Konwencja Unii Afrykańskiej regulująca szczególne aspekty problemów uchodźców w Afryce, Konwencja ONZ o prawach dziecka, Konwencja ONZ przeciwko torturom czy Konwencja ONZ w sprawie likwidacji wszelkich form dyskryminacji kobiet;

N.  mając na uwadze, że zgodnie ze Statutem Międzynarodowego Trybunału Karnego nabór, werbunek lub wykorzystanie dzieci, które nie ukończyły 15-go roku życia w działaniach wojennych przez krajowe siły zbrojne lub uzbrojone grupy, stanowią zbrodnię wojenną;

O.  mając na uwadze, że parlament Sudanu Południowego rozpatrywał projekt ustawy o organizacjach pozarządowych, która ograniczyłaby prawo do wolności zrzeszania się, wprowadzając obowiązkową rejestrację, zabroniłaby działalności niezarejestrowanych organizacji pozarządowych oraz zdelegalizowała wolontariat wykonywany bez dowodu zarejestrowania;

P.  mając na uwadze, ze szkoły nadal są wykorzystywane m.in. do celów wojskowych, jako obiekty okupowane lub miejsca naboru; mając na uwadze, że według doniesień pod koniec lutego 2015 r. 30 szkół nadal było wykorzystywanych do celów wojskowych;

Q.  mając na uwadze, że wyłączając pomoc ze strony darczyńców i pomoc humanitarną, gospodarka Sudanu Południowego jest prawie zupełnie zależna od sektora ropy naftowej, przy czym wpływy z eksportu ropy naftowej stanowią ponad 70% PKB i około 90% dochodów rządowych; mając na uwadze, że dochody uzyskane w przemyśle naftowym zostały wykorzystane do rozpętania brutalnych konfliktów;

R.  mając na uwadze, że utrzymująca się przemoc w Sudanie Południowym niesie ze sobą trudne do udźwignięcia koszty humanitarne, a ONZ szacuje, że w 2015 r. potrzebna będzie pomoc humanitarna w kwocie 1,81 mld USD; mając na uwadze, że ONZ ogłosiła, że w Sudanie Południowym panuje trzeci, czyli najwyższy stopień kryzysu humanitarnego;

S.  mając na uwadze, że UE i jej państwa członkowskie dostarczyły w 2014 r. pomoc humanitarną w kwocie niemal 300 mln EUR, w reakcji na kryzys humanitarny oraz aby zaspokoić pilne potrzeby humanitarne uchodźców z Sudanu Południowego w tym regionie;

1.  jest głęboko zaniepokojony pogarszającą się sytuacją w zakresie bezpieczeństwa i humanitarną w Sudanie Południowym, która może zdestabilizować cały region Afryki Wschodniej; pilnie wzywa wszystkie strony do zaprzestania przemocy i łamania praw człowieka, do uformowania tymczasowego rządu jedności narodowej i umożliwienia pełnego dostępu do pomocy humanitarnej; wzywa strony do zaprzestania ataków na budynki edukacyjne i publiczne oraz do niewykorzystywania szkół do celów wojskowych, w tym do werbunku dzieci-żołnierzy; w tym celu przypomina o swoim poparciu dla wytycznych dotyczących ochrony szkół i uniwersytetów przed wykorzystaniem do celów wojskowych podczas konfliktów zbrojnych;

2.  wyraża głębokie rozczarowanie faktem, że po trwających ponad rok negocjacjach pod auspicjami IGAD nie osiągnięto znaczących postępów; wzywa wszystkie strony konfliktu do osiągnięcia porozumienia o podziale władzy i w pełni popiera trwający proces negocjacji, wzywając do bezwarunkowego, pełnego i natychmiastowego zawieszenia broni i zakończenia wszelkich działań wojennych oraz do natychmiastowego zaprzestania werbunku i mobilizacji ludności cywilnej; wzywa do poczynienia starań w celu znalezienia sposobu na osiągnięcie trwałego pokoju i stabilności; wzywa rząd i rebeliantów do przystąpienia w dobrej wierze do bezwarunkowych i obejmujących wszystkie strony rozmów politycznych w celu pomyślnego zakończenia negocjacji; wzywa Unię Afrykańską i IGAD do czynienia dalszych starań na rzecz wspierania pluralistycznego dialogu i mediacji;

3.  apeluje o natychmiastowe zwolnienie wszystkich dzieci wcielonych do armii od początku konfliktu w grudniu 2013 r. i umożliwienie im bezpiecznego powrotu; pilnie przypomina wszystkim stronom konfliktu, że werbunek i wykorzystywanie dzieci w armii i ugrupowaniach zbrojnych stanowi poważne pogwałcenie prawa międzynarodowego;

4.  wzywa Ludową Armię Wyzwolenia Sudanu i siły opozycyjne, aby dokładnie i w sposób przejrzysty sprawdziły, czy w ich szeregach nie pozostały żadne dzieci, oraz aby niezwłocznie opracowały i wdrożyły w koordynacji z ONZ plan działania w celu położenia kresu poważnym przypadkom łamania praw dziecka;

5.  przypomina o podjętym w 2009 r. i odnowionym w 2012 r. zobowiązaniu władz Sudanu Południowego do zaprzestania werbunku i wykorzystywania dzieci w konflikcie, do zwolnienia wszystkich dzieci, które pełnią służbę w rządowych siłach bezpieczeństwa, do podjęcia działań służących łączeniu i reintegracji ich rodzin oraz do wszczęcia dochodzeń w sprawie poważnych nadużyć wobec dzieci; ubolewa, że zobowiązanie to nie zostało w całości wypełnione; wzywa strony do pełnego wdrożenia wytycznych uwzględnionych w planie działania;

6.  wzywa Komisję do pomagania w mobilizacji zasobów, aby wnieść wkład w długoterminową reintegrację dzieci wcielonych do armii i dzieci, które ucierpiały wskutek konfliktu, we współpracy z Biurem Specjalnego Przedstawiciela Sekretarza Generalnego ONZ do Spraw Dzieci i Konfliktów Zbrojnych, UNICEF-em i innymi agencjami;

7.  utrzymuje, że istnieje potrzeba wypełnienia luki między interwencją w sytuacji kryzysu humanitarnego a długoterminową współpracą na rzecz rozwoju; jest w szczególności zdania, że długoterminowe programowanie pomocy rozwojowej na rzecz dzieci w konfliktach zbrojnych musi skupiać się między innymi na systemach ochrony dzieci, edukacji i systemach zatrudnienia; wzywa Komisję i państwa członkowskie do zwiększenia wsparcia humanitarnego oraz do udzielenia lokalnym rolnikom i producentom dostępu do zasobów;

8.  wzywa Radę Pokoju i Bezpieczeństwa Unii Afrykańskiej do opublikowania sprawozdania Komisji Dochodzeniowej Unii Afrykańskiej w sprawie Sudanu Południowego (AUCISS) na temat łamania praw człowieka w tym kraju oraz do podjęcia bez dalszej zwłoki działań następczych w związku z ustaleniami z tego sprawozdania;

9.  podkreśla, że publikacja tego sprawozdania jest kluczowym krokiem w kierunku pokoju i pojednania; uznaje, że wszyscy obywatele Sudanu Południowego mają prawo do dochodzenia prawdy i sprawiedliwości, oraz że w celu przyczynienia się do uzyskania pełniejszego obrazu konfliktu setki ofiar i świadków okrucieństw okupiło współpracę z AUCISS ogromnym osobistym wysiłkiem, często podejmując znaczne ryzyko osobiste, które wiązało się z opisywaniem bolesnych doświadczeń;

10.  zwraca się do Komisji i Europejskiej Służby Działań Zewnętrznych o czynne wspieranie wdrażania zaleceń komisji dochodzeniowej, w tym w odniesieniu do ewentualnego ustanowienia sądu hybrydowego, zgodnie z propozycją sekretarza generalnego ONZ, w celu osądzenia aktów okrucieństwa;

11.  z zadowoleniem przyjmuje przyjęcie rezolucji nr 2206 Rady Bezpieczeństwa ONZ, która nałoży ukierunkowane sankcje bezpośrednio na osoby, które podsycały konflikt, i apeluje o jej natychmiastowe wdrożenie; podkreśla potrzebę wprowadzenia na szczeblu regionalnym i międzynarodowym kompleksowego embarga na broń, aby powstrzymać dostawy broni do pojedynczych osób i grup, które dopuszczają się poważnych pogwałceń praw człowieka, zbrodni wojennych i zbrodni przeciwko ludzkości, oraz aby chronić ludność cywilną, która jest poważnie zagrożona;

12.  wzywa rząd Sudanu Południowego do szybkiego przeprowadzenia drobiazgowych, bezstronnych i niezależnych dochodzeń w sprawie przypadków łamania praw człowieka, aby ścigać i postawić przed sądem osoby podejrzewane o zbrodnie w świetle prawa międzynarodowego oraz o poważne przypadki łamania praw człowieka, w tym uprowadzenia i werbunek dzieci do udziału w konflikcie zbrojnym oraz przemoc seksualną wobec kobiet i dzieci;

13.  przypomina protokół IGAD z dnia 25 sierpnia 2014 r., w którym wyraźnie stwierdzono, że osoby, które AUCISS uznała za odpowiedzialne za poważne zbrodnie, nie będą mogły wejść w skład rządu tymczasowego;

14.  wzywa rząd Sudanu Południowego do pilnego sfinalizowania zmian legislacyjnych, w których uznaje się werbunek i wykorzystywanie dzieci w armii za przestępstwo, oraz do zastosowania tych przepisów w celu ścigania przestępców, a także do zakończenia wdrażania umów międzynarodowych, w tym protokołu fakultatywnego z 2002 r. do Konwencji o prawach dziecka, jak też do przystąpienia do Rzymskiego Statutu Międzynarodowego Trybunału Karnego;

15.  wzywa rząd Sudanu Południowego do odrzucenia przepisów, które ograniczałyby sektory, w których organizacje pozarządowe i stowarzyszenia mogą prowadzić działalność, co poważnie hamowałoby rozwój społeczny i niesienie pomocy humanitarnej;

16.  wzywa rząd Sudanu Południowego do wywiązania się z obowiązku dbania o swoich obywateli oraz do zachęcania międzynarodowych darczyńców do zwiększenia wsparcia na rzecz niesienia pomocy, a także zważywszy na skalę potrzeb i ich pilny charakter, wzywa społeczność międzynarodową do zwołania nowej międzynarodowej konferencji darczyńców na rzecz Sudanu Południowego, kiedy wszystkie warunki pokojowe zostaną spełnione i zostanie ustanowiony mechanizm właściwego podziału dochodów;

17.  apeluje o odpowiedzialne zarządzanie zasobami naturalnymi Sudanu Południowego, aby dochody z ropy naftowej nie podsycały konfliktu; wzywa strony negocjacji do uwzględnienia w rozmowach pokojowych i porozumieniu końcowym kwestii przejrzystości i publicznej kontroli sektora naftowego, tak aby umożliwić wykorzystywanie dochodów pochodzących z tego sektora na trwały rozwój kraju i poprawę warunków życia jego mieszkańców;

18.  zobowiązuje swojego przewodniczącego do przekazania niniejszej rezolucji Radzie, Komisji, wiceprzewodniczącej Komisji/wysokiej przedstawiciel Unii do spraw zagranicznych i polityki bezpieczeństwa, rządom i parlamentom państw członkowskich, rządowi Sudanu Południowego, komisarzowi Sudanu Południowego ds. praw człowieka, Narodowemu Zgromadzeniu Ustawodawczemu Sudanu Południowego, instytucjom Unii Afrykańskiej, Międzyrządowemu Organowi ds. Rozwoju, współprzewodniczącym Wspólnego Zgromadzenia Parlamentarnego AKP-UE oraz sekretarzowi generalnemu ONZ.

(1) Teksty przyjęte, P7_TA(2014)0042. (2) Teksty przyjęte, P8_TA(2014)0053.

Rezolucja Parlamentu Europejskiego z dnia 12 marca 2015 r. w sprawie Tanzanii, w szczególności kwestii zawłaszczania ziemi (2015/2604(RSP))

P8_TA(2015)0073 RC-B8-0242/2015

Parlament Europejski,

–  uwzględniając inicjatywę dotyczącą przejrzystości gruntowej, podjętą przez G8 w 2013 r.,

–  uwzględniając strategię ramową i wytyczne Unii Afrykańskiej w sprawie polityki gruntowej w Afryce (ALPFG), ramy polityki Unii Afrykańskiej na rzecz pasterstwa w Afryce: zapewnienie, ochrona i poprawa warunków życia, środków utrzymania i praw społeczności pasterskich, przyjętej w październiku 2010 r. przez konferencję afrykańskich ministrów rolnictwa i zatwierdzonej przez Radę Wykonawczą na 18. posiedzeniu zwykłym, które odbyło się w styczniu 2011 r. w Addis Abebie (Doc. EX.CL/631 XVIII) oraz uwzględniając oświadczenie Unii Afrykańskiej z 2009 r. w sprawie gruntów w Afryce i związanych z tym wyzwań,

–  uwzględniając deklarację przyjętą podczas światowego szczytu poświęconego bezpieczeństwu żywnościowemu, który odbył się w 2009 r. w Rzymie, zasady odpowiedzialnych inwestycji rolniczych dokonywanych z poszanowaniem praw, środków utrzymania i zasobów (PRAI), dobrowolne wytyczne Organizacji Narodów Zjednoczonych ds. Wyżywienia i Rolnictwa (FAO) w sprawie odpowiedzialnego zarządzania tytułami prawnymi do gruntów, łowisk i lasów w kontekście krajowego bezpieczeństwa żywnościowego (VGGT),

–  uwzględniając wytyczne Unii Afrykańskiej, Afrykańskiego Banku Rozwoju i Komisji Gospodarczej ds. Afryki w sprawie inwestycji na dużą skalę w Afryce (LSLBI),

–  uwzględniając sprawozdanie specjalnego sprawozdawcy Narodów Zjednoczonych ds. prawa do żywności Oliviera De Schuttera z dnia 11 czerwca 2009 r. pt. „Nabywanie i dzierżawa gruntów na szeroką skalę: podstawowe zasady i środki umożliwiające podjęcie wyzwania w zakresie praw człowieka”;

–  uwzględniając deklarację milenijną z dnia 8 września 2000 r., w której określono milenijne cele rozwoju (MCR), w szczególności cele 1, 3 i 7,

–  uwzględniając sprawozdanie ONZ w sprawie milenijnych celów rozwoju z 2014 r.,

–  uwzględniając sprawozdanie Konferencji ONZ w sprawie Zrównoważonego Rozwoju, która odbyła się w Rio de Janeiro (Brazylia) w dniach 20–22 czerwca 2012 r.,

–  uwzględniając badanie zrealizowane w ramach Programu Narodów Zjednoczonych ds. Osiedli Ludzkich zatytułowane „Pewne prawa do gruntów dla wszystkich” z 2008 r. i wytyczne Programu zatytułowane „Jak stworzyć politykę gruntową na rzecz ubogich: proces, wskazówki i lekcje”,

–  uwzględniając Deklarację praw ludów tubylczych ONZ (UNDRIP) oraz konwencję Międzynarodowej Organizacji Pracy (MOP) dotyczącą ludności tubylczej i plemiennej (nr 169) z 1989 r.,

–  uwzględniając ustawę o gruntach wiejskich nr 5 z 1999 r. oraz ustawę Zjednoczonej Republiki Tanzanii z 1982 r. o samorządzie lokalnym,

–  uwzględniając wytyczne UE z 2004 r. w sprawie polityki gruntowej zawierające wskazówki dotyczące rozwoju polityki gruntowej i planowania w krajach rozwijających się;

–  uwzględniając oświadczenie Komisji z dnia 9 kwietnia 2014 r. w sprawie utworzenia nowego programu o budżecie w wysokości 33 000 000 EUR, mającego na celu poprawę zarządzania gruntami w Afryce Subsaharyjskiej oraz zapewnienia rodzinom rolników i najsłabszym społecznościom w tym regionie bezpieczeństwa żywnościowego i żywieniowego,

–  uwzględniając wytyczne ONZ z 2011 r. dotyczące biznesu i praw człowieka,

–  uwzględniając rezolucję Wspólnego Zgromadzenia Parlamentarnego AKP-UE w sprawie skutków społecznych i środowiskowych pasterstwa w państwach AKP, przyjętą w listopadzie 2013 r. (ACP-EU/101.526/13/fin),

–  uwzględniając analizę z 2015 r. zleconą przez Podkomisję Praw Człowieka, dotyczącą wpływu, jaki ma zawłaszczanie ziemi na prawa człowieka,

–  uwzględniając zmienioną umowę z Kotonu,

–  uwzględniając Powszechną deklarację praw człowieka,

–  uwzględniając Afrykańską kartę praw człowieka i ludów,

–  uwzględniając art. 135 ust. 5 i art. 123 ust. 4 Regulaminu,

A.  mając na uwadze, że najważniejsze wyzwania XXI wieku, tj. bezpieczeństwo żywnościowe, niedobór energii, niedobór wody, rozrost miast i wzrost liczebności populacji, degradacja środowiska naturalnego, zmiana klimatu, klęski żywiołowe i niestabilność państwa są związane z problemami w zakresie zarządzania gruntami, co sprawia, że kompleksowa reforma rolna i zabezpieczenia praw do gruntów wymagają priorytetowego potraktowania;

B.  mając na uwadze, że władze Tanzanii zapowiedziały, że zamierzają sprzedać prywatnej firmie z siedzibą w Zjednoczonych Emiratach Arabskich, zajmującej się organizowaniem polowań i safari, 1500 kilometrów kwadratowych gruntów należących do Masajów, położonych w Zachodnim Serengeti; mając na uwadze, że plan ten obejmuje eksmisję 40 000 masajskich pasterzy;

C.  mając na uwadze, że ze względu na międzynarodową presję w listopadzie 2014 r. prezydent Tanzanii Jakaya Kikwete oświadczył, że rezygnuje z planu i przyrzekł, że nigdy nie zmusi Masajów do opuszczenia ziemi ich przodków; mając na uwadze, że pomimo złożonej obietnicy tysiące Masajów zostało nielegalnie wyeksmitowanych ze swoich ziem; mając na uwadze, że według ostatnich doniesień władze tanzańskie zniszczyły ponad 200 domostw, skonfiskowały zwierzęta gospodarskie i pozbawiły dachu nad głową ponad 3000 osób;

D.  mając na uwadze, że tanzańscy Masajowie od dawna walczą z władzami Tanzanii o własność ziemi – od 1992 r., kiedy zagraniczna firma Ortello Business Corporation (OBC) zdobyła prawo do prowadzenia polowań na obszarze rezerwatu Loliondo zamieszkałym przez masajskich pasterzy i stanowiącym ich prawną własność;

E.  mając na uwadze, że petycję społeczności masajskiej z obszaru Ngorongoro podpisały w internecie na stronie organizacji AVAAZ ponad 2 mln osób z całego świata;

F.  mając na uwadze, że prywatni inwestorzy i rządy okazują rosnące zainteresowanie nabywaniem ziemi na dużą skalę lub jej długoterminową dzierżawą na potrzeby produkcji żywności, wytwarzania energii lub wydobycia surowców mineralnych, głównie w Afryce w krajach rozwijających się, przede wszystkim w Tanzanii;

G.  mając na uwadze, że w latach 2005–2008 w Tanzanii nastąpił znaczny wzrost zainteresowania tworzeniem dużych plantacji na potrzeby produkcji biopaliw ze strony podmiotów krajowych i zagranicznych; przyznano wówczas ok. 640 tys. hektarów ziemi inwestorom, pozbawiając tym samym rolników i gospodarstwa wiejskie ziemi i środków do życia oraz potęgując brak bezpieczeństwa żywnościowego;

H.  mając na uwadze, że szacunkowo użytkowanie 1,4 mld hektarów gruntów na świecie regulują normy zwyczajowe; mając na uwadze, że w konwencji MOP nr 169 oraz deklaracji ONZ w sprawie praw ludów tubylczych przewidziano szczególne formy ochrony dostępu ludów tubylczych do ziemi, przy czym art. 10 wspomnianej deklaracji zakazuje usuwania siłą ludu tubylczego z jego ziem lub terytoriów i przesiedlania go bez jego uprzedniej, dobrowolnej i świadomej zgody oraz zawarcia porozumienia w sprawie sprawiedliwego i uczciwego zadośćuczynienia oraz, w miarę możliwości, prawa powrotu;

I.  mając na uwadze, że nabywanie ziemi na szeroką skalę może być określone zgodnie z deklaracją z Tirany z 2011 r. jako „zawłaszczenie ziemi”, jeśli spełniony jest przynajmniej jeden z poniższych warunków: jednoznaczne naruszenie praw człowieka, przesiedlanie społeczności lokalnej bez jej uprzedniej, dobrowolnej i świadomej zgody, brak przejrzystej umowy, wykazane w ocenie sytuacji negatywne skutki społeczne, gospodarcze i ekologiczne;

J.  mając na uwadze, że według Afrykańskiego Banku Rozwoju 75% populacji Tanzanii stanowią drobni rolnicy; mając na uwadze, że społeczności pasterskie żyją w zgodzie i harmonii z chronionymi gatunkami dzikiej fauny i, łącznie z Masajami, stanowią ok. 10% populacji Tanzanii, lecz nadal masowo tracą swoją ziemię, co wynika ze sprzedaży ziemi bez odpowiedniej wiedzy na temat konsekwencji prawnych i praktycznych, nieuczciwego i bezprawnego przekazywania ziemi cudzoziemcom oraz klasyfikowania ziemi przez władze jako powiernictw gruntowych, rezerwatów lub parków narodowych;

K.  mając na uwadze, że art. 17 Powszechnej deklaracji praw człowieka stanowi, iż każdy człowiek, zarówno sam, jak i wespół z innymi, ma prawo do posiadania własności, a nikt nie może być arbitralnie pozbawiony swojej własności;

L.  mając na uwadze, że przedsiębiorstwa międzynarodowe, w tym europejskie, odegrały istotną rolę w nabywaniu gruntów na szeroką skalę w Tanzanii, a międzynarodowe instytucje finansowe brały udział w finansowaniu szeroko zakrojonych transakcji tego typu w tym kraju;

M.  mając na uwadze, że w strategii ramowej i wytycznych w sprawie polityki gruntowej w Afryce wezwano do poszanowania praw człowieka przynależnych społecznościom, w tym do poszanowania zwyczajowych praw do ziemi i zasobów związanych z ziemią;

N.  mając na uwadze, że w maju 2014 r. UE rozpoczęła nowy program mający na celu poprawę zarządzania gruntami oraz pomoc w podnoszeniu bezpieczeństwa żywnościowego i żywieniowego rodzin rolniczych i społeczności podatnych na zagrożenia w krajach Afryki;

1.  zdecydowanie potępia bezprawne przesiedlanie miejscowych społeczności wiejskich, niszczenie ich wiosek i tradycyjnego stylu życia, łamanie przynależnych im podstawowych praw człowieka, w tym prawa do odpowiedniej żywności, wody i odpowiednich warunków mieszkaniowych;

2.  potępia w szczególności działania, w których nie uznaje się zasadności zwyczajowych tytułów prawnych do ziemi, przyznających prawa ustawowe osobom lub społecznościom oraz zapobiegających wywłaszczaniu i nadużyciom w dziedzinie praw do ziemi, pamiętając, że takie tytuły prawne są szczególnie powszechne w społecznościach afrykańskich;

3.  wzywa rząd Tanzanii do natychmiastowego wdrożenia dobrowolnych wytycznych dotyczących odpowiedzialnego zarządzania własnością ziemi, łowisk i lasów (VGGT) oraz do zapewnienia możliwości skutecznego dochodzenia przed sądem wynikających z nich praw; wzywa do przestrzegania pierwszej podstawowej reguły przewodnich zasad dotyczących wielkich inwestycji gruntowych w Afryce (LSLBI), która obejmuje przestrzeganie praw człowieka społeczności i zwyczajowych praw gruntowych oraz przyczynia się do odpowiedzialnego zarządzania gruntami i zasobami gruntowymi zgodnie z zasadą praworządności; wzywa do poprawy stanu praw własności gruntów przysługujących kobietom, które stanowią co najmniej połowę siły roboczej w rolnictwie i handlu, ale których dostęp do praw własności i do usług towarzyszących takim prawom (np. dostęp do banków i udziału w stowarzyszeniach) pozostaje ograniczony, a także do poprawy stanu praw do gruntów przysługujących społecznościom i grupom społecznym znajdującym się w najtrudniejszym położeniu, takim jak społeczności pasterskie;

4.  apeluje o przeprowadzenie niezależnego dochodzenia w sprawie sporów dotyczących gruntów w Loliondo;

5.  wzywa rząd Tanzanii do wspierania polityki dotyczącej inwestycji rolnych, która przynosi korzyść lokalnej ludności w odnośnych regionach, do przestrzegania i egzekwowania swojej polityki dotyczącej ocen społecznych i środowiskowych skutków, w tym oceny skutków dla lokalnej produkcji żywności, przed rozpoczęciem wszelkich projektów inwestycyjnych, oraz do należytego poszanowania przepisów dotyczących konsultacji i odszkodowania w przypadku wywłaszczenia gruntu;

6.  przypomina w szczególności, że na mocy prawa międzynarodowego ludności tubylczej przyznano szczególne formy ochrony ich praw do gruntów; podkreśla, zgodnie z deklaracją ONZ w sprawie praw ludów tubylczych, że wszelkie zmiany w użytkowaniu gruntów powinny mieć miejsce jedynie po uzyskaniu uprzedniej, swobodnej i świadomej zgody lokalnych społeczności, których one dotyczą; nalega, aby państwa zapewniły skuteczne mechanizmy zapobiegania i odwołania w odniesieniu do wszelkich działań, których celem lub skutkiem jest wywłaszczenie ludności tubylczej z jej gruntów, terytoriów lub zasobów;

7.  wyraża zaniepokojenie brakiem dokładnych informacji i tajemnicą związaną z szeregiem inwestycji w Tanzanii; zwraca się do Komisji o zachęcanie władz, by dopilnowały, że transakcje dotyczące gruntów będą miały charakter publiczny i przejrzysty oraz będą dostosowane do hodowców i pasterzy;

8.  wzywa w szczególności Komisję do aktywnego zaangażowania się we współpracę z władzami Tanzanii w celu zdecydowanego zachęcania ich do prawnie wiążącego i skodyfikowanego uznania praw Masajów, ze szczególnym odniesieniem do gruntów ich przodków, tak aby zapewnić niezbędną ochronę prawną w celu uniknięcia przyszłych sporów;

9.  podkreśla, że zabezpieczenie tytułów prawnych do gruntów społecznościom wiejskim jest kluczowe dla osiągnięcia milenijnych celów rozwoju (MCR); wzywa UE do wzmocnienia zdolności sądów w krajach rozwijających się w zakresie skutecznego egzekwowania prawa własności i rozstrzygania sporów gruntowych, w ramach ogólnego podejścia mającego na celu konsolidację systemów sądowych i rządów prawa;

10.  przypomina, że projekty na dużą skalę często powodują poważne szkody dla środowiska naturalnego, w tym wyrąb lasów, utratę różnorodności biologicznej i zanieczyszczenie wody;

11.  zwraca się do Komisji o dostosowanie wytycznych w zakresie polityki gruntowej do VGGT i nadanie im większego znaczenia w programach współpracy na rzecz rozwoju, polityce handlowej i inwestycyjnej oraz o zaangażowanie w wielostronnych instytucjach finansowych;

12.  ponownie podkreśla, że prawa człowieka oraz przepisy zakazujące przejmowania gruntów należy włączyć do unijnych umów handlowych i inwestycyjnych, w tym do ogólnego systemu preferencji (GSP);

13.  podkreśla znaczenie pełnej przejrzystości i rozliczalności działań unijnych przedsiębiorstw i instytucji finansowych w związku z inwestycjami w przemyśle rolnym i nabywaniem na dużą skalę gruntów w Tanzanii oraz domaga się silnego i skutecznego unijnego mechanizmu monitorowania tych działań;

14.  wzywa Komisję do przedłożenia Parlamentowi sprawozdania w sprawie wydatków w ramach programów rozwoju i budżetu UE dotyczącego zarządzania gruntami, w celu zapewnienia, że programy te będą wspierały prawa człowieka i rozwiązywały problemy związane z zawłaszczaniem gruntów;

15.  podkreśla, że w procesach polityki gruntowej należy rzeczywiście uznać rolę lokalnych i społecznych instytucji i struktur administracji/zarządzania gruntami, podobnie jak tych państwowych;

16.  zobowiązuje swojego przewodniczącego do przekazania niniejszej rezolucji Radzie, Komisji, Unii Afrykańskiej oraz rządowi i parlamentowi Tanzanii.

Rezolucja Parlamentu Europejskiego z dnia 12 marca 2015 r. w sprawie zabójstwa rosyjskiego przywódcy opozycji Borysa Niemcowa i stanu demokracji w Rosji (2015/2592(RSP))

P8_TA(2015)0074 RC-B8-0239/2015

Parlament Europejski,

–  uwzględniając swoje wcześniejsze sprawozdania i rezolucje w sprawie Rosji, zwłaszcza swoją rezolucję z dnia 23 października 2012 r. w sprawie ustanowienia wspólnych ograniczeń wizowych dla urzędników rządu rosyjskiego zamieszanych w sprawę Siergieja Magnickiego(1), z dnia 13 czerwca 2013 r. w sprawie rządów prawa w Rosji(2), z dnia 13 marca 2014 r. w sprawie Rosji: wyroki dla demonstrantów uczestniczących w wydarzeniach na placu Błotnym(3), z dnia 23 października 2014 r. w sprawie zamknięcia organizacji pozarządowej Memoriał (laureata Nagrody im. Sacharowa z 2009 r.) w Rosji(4), a także z dnia 15 stycznia 2015 r. w sprawie Rosji, w szczególności w sprawie Aleksieja Nawalnego(5),

–  uwzględniając oświadczenie wiceprzewodniczącej Komisji / wysokiej przedstawiciel Unii do spraw zagranicznych i polityki bezpieczeństwa Federiki Mogherini z dnia 28 lutego 2015 r. w sprawie zamordowania Borysa Niemcowa,

–  uwzględniając oświadczenie wiceprzewodniczącej Komisji/ wysokiej przedstawiciel Unii do spraw zagranicznych i polityki bezpieczeństwa z dnia 4 marca 2015 r. w sprawie dalszego przetrzymywania w więzieniu Nadii Sawczenko;

–  uwzględniając oświadczenie rzecznika wiceprzewodniczącej/ wysokiej przedstawiciel z dnia 3 marca 2015 r. w sprawie odmówienia posłance do Parlamentu Europejskiego Sandrze Kalniete wjazdu na terytorium Federacji Rosyjskiej,

–  uwzględniając oświadczenie rzecznika praw człowieka Federacji Rosyjskiej Władimira Łukina z dnia 4 marca 2014 r. w sprawie publicznych demonstracji w Moskwie oraz działań podjętych przez organy ścigania,

–  uwzględniając unijno-rosyjskie konsultacje dotyczące praw człowieka, przeprowadzone w dniu 28 listopada 2013 r.,

–  uwzględniając obowiązującą Umowę o partnerstwie i współpracy ustanawiającą partnerstwo między Wspólnotami Europejskimi i ich państwami członkowskimi, z jednej strony, a Federacją Rosyjską, z drugiej strony, a także zawieszone negocjacje w sprawie nowej umowy między UE a Rosją,

–  uwzględniając art. 123 ust. 2 i 4 Regulaminu,

A.  mając na uwadze, że Borys Niemcow, były wicepremier Federacji Rosyjskiej, były gubernator obwodu niżnonowogrodzkiego, wybitny reformator postsowieckiego społeczeństwa rosyjskiego i gospodarki oraz jeden z przywódców opozycji liberalno-demokratycznej w Rosji, został zamordowany w pobliżu Kremla dwa dni przed zaplanowaną na 1 marca 2015 r. demonstracją przeciwko skutkom kryzysu gospodarczego i konfliktowi na Ukrainie, którą organizował;

B.  mając na uwadze, że w tygodniach poprzedzających zabójstwo Borys Niemcow badał udział Rosji w konflikcie w Donbasie i miał zamiar opublikować raport w tej sprawie; mając na uwadze, że w związku z zabójstwem Borysa Niemcowa aresztowano pięć osób, ale nie jest jasne, czy którykolwiek z zatrzymanych oddał śmiertelne strzały; mając na uwadze, że władze rosyjskie nie zezwoliły kilku posłom do Parlamentu Europejskiego oraz kilku delegacjom krajowym na wjazd do Federacji Rosyjskiej i tym samym uniemożliwiły im udział w pogrzebie Borysa Niemcowa;

C.  mając na uwadze, że Borys Niemcow był zdecydowanym zwolennikiem nowoczesnej, dostatniej i demokratycznej Federacji Rosyjskiej, otwartej na świat;

D.  mając na uwadze, że Federacja Rosyjska jako pełnoprawny członek Rady Europy i Organizacji Bezpieczeństwa i Współpracy w Europie (OBWE) oraz sygnatariusz Powszechnej deklaracji praw człowieka zobowiązała się przestrzegać uniwersalnych zasad demokracji i praworządności oraz szanować podstawowe wolności i prawa człowieka;

E.  mając na uwadze, że stan poszanowania praw człowieka w Rosji pogorszył się w ostatnich latach, a rosyjskie władze przyjęły serię aktów prawnych zawierających niejednoznaczne przepisy wykorzystywane do dalszego ograniczania działań opozycji i podmiotów społeczeństwa obywatelskiego oraz do utrudniania korzystania z wolności słowa i zgromadzeń; mając na uwadze, że ministerstwo sprawiedliwości wykorzystało wprowadzone niedawno uprawnienia, aby 42 grupom przyczepić etykietę „obcych agentów”, w tym najbardziej doświadczonym i autorytatywnym organizacjom praw człowieka, a także posunęło się do biurokratycznych pretekstów, aby doprowadzić do zakończenia działalności przez kilka innych grup; mając na uwadze, że w styczniu 2015 r. Duma Państwowa uczyniła pierwszy krok na drodze do przyjęcia nowej ustawy, która zakazywałaby działalności „niepożądanych” organizacji zagranicznych;

F.  mając na uwadze, że Parlament wielokrotnie wyrażał zaniepokojenie stanem demokracji w Rosji oraz systematycznym brakiem praworządności i poszanowania praw człowieka; mając na uwadze, że w Rosji nie są przestrzegane zasady praworządności, sprawiedliwego procesu, rzetelnego procesu i niezawisłości sądownictwa; mając na uwadze, że ostatnie wybory prezydenckie i wybory do Dumy Państwowej nie spełniały standardów OBWE;

G.  mając na uwadze, że liczne procesy i postępowania sądowe toczące się w ostatnich latach, w tym sprawy Nawalnego, Magnickiego, Chodorkowskiego czy Politkowskiej, postawiły pod znakiem zapytania niezawisłość i bezstronność instytucji sądowych Federacji Rosyjskiej; mając na uwadze, że przytoczone wyżej głośne przypadki to jedynie sprawy najbardziej znane poza Rosją świadczące o systemowej niewydolności rosyjskiego państwa w odniesieniu do utrzymania rządów prawa i sprawiedliwego traktowania obywateli;

H.  mając na uwadze, że istnieje rosnąca potrzeba prowadzenia wspólnej, stanowczej, spójnej i kompleksowej polityki UE wobec Rosji, popieranej przez wszystkie państwa członkowskie, przewidującej pomoc i wsparcie, ale również stanowczą i uczciwą krytykę opartą na uniwersalnych wartościach, których zarówno UE, jak i Rosja zgodziły się strzec;

I.  mając na uwadze, że Unia Europejska wielokrotnie oferowała Rosji wsparcie i fachową wiedzę w ramach partnerstwa na rzecz modernizacji w celu wzmocnienia praworządności, sprostania przyjętym przez Rosję zobowiązaniom międzynarodowym i rozwoju jej pełnego potencjału gospodarczego;

J.  mając na uwadze, że w dniu 19 lutego 2015 r. rosyjski przywódca opozycji Aleksiej Nawalny został skazany na piętnaście dni aresztu za rozdawanie ulotek informujących o zbliżającej się demonstracji; mając na uwadze, że w dniu 30 grudnia 2014 r. sąd skazał go na 3,5 roku pozbawienia wolności w zawieszeniu, a jego brata Olega Nawalnego na 3,5 roku pozbawienia wolności;

K.  mając na uwadze, że w dniu 4 marca 2015 r. sąd moskiewski odrzucił kolejne odwołanie Nadii Sawczenko w sprawie nielegalnego przetrzymywania jej przez Federację Rosyjską, wniesione z powołaniem się na jej immunitet delegatki do Zgromadzenia Parlamentarnego Rady Europy; mając na uwadze, że 4 marca 2015 r. minęły 82 dni, od kiedy Nadia Sawczenko prowadzi strajk głodowy oraz mając na uwadze, że po tak długim okresie grozi jej trwały uszczerbek na zdrowiu lub śmierć;

L.  mając na uwadze, że minęło sześć miesięcy od uprowadzenia przez rosyjskie służby bezpieczeństwa na terytorium Estonii – z pogwałceniem prawa międzynarodowego – estońskiego funkcjonariusza policji Estona Kohvera; mając na uwadze, że nadal jest on nielegalnie przetrzymywany w więzieniu Lefortowo w Moskwie; mając na uwadze, że nie otrzymuje on odpowiedniej pomocy prawnej, pozbawiono go prawa do rzetelnego procesu sądowego oraz nakazano mu poddać się nieuzasadnionym badaniom psychiatrycznym, których szczegóły nie są znane;

M.  mając na uwadze, że Europejski Fundusz na rzecz Demokracji zajmuje się sprawą pluralizmu rosyjskich mediów, oraz mając na uwadze, że wraz z partnerami został poproszony o opracowanie nowych inicjatyw medialnych;

N.  mając na uwadze, że wrak i czarne skrzynki polskiego samolotu rządowego Tu-154, który rozbił się w okolicach Smoleńska w kwietniu 2010 r., powodując śmierć prezydenta Rzeczypospolitej Polskiej i wybitnych osobistości z kręgów politycznych, wojskowych i kulturalnych, pozostają w rękach Rosjan; mając na uwadze, że władze rosyjskie odmawiają zwrócenia ich Polsce pomimo licznych wezwań;

1.  stanowczo potępia – jako najbardziej znaczący mord polityczny w najnowszej historii Rosji zabójstwo Borysa Niemcowa, który został zastrzelony w pobliżu Kremla, w miejscu nadzorowanym przez kamery wideo i patrolowanym przez policję i służby bezpieczeństwa;

2.  składa hołd Borysowi Niemcowowi, prominentnemu przywódcy opozycji, założycielowi i przywódcy ruchu politycznego „Solidarnost”, głównemu krytykowi prezydenta Władimira Putina i wojny na Ukrainie, który poświęcił swoje życie pracy na rzecz bardziej demokratycznej, dostatniej i otwartej Rosji oraz solidnego partnerstwa Rosji z jej sąsiadami i partnerami; składa najgłębsze wyrazy współczucia rodzinie i przyjaciołom Borysa Niemcowa, członkom opozycji i narodowi rosyjskiemu; potępia decyzję przywódców rosyjskich uniemożliwiającą udział niektórych dyplomatów i delegacji krajowych w jego pogrzebie, niwecząc tym samym próbę oddania przez UE hołdu dzielnym obywatelom Rosji występującym w obronie uniwersalnych wartości;

3.  podkreśla, że to zabójstwo wpisuje się w rosnącą liczbę nierozwiązanych przypadków zabójstw politycznych i podejrzanych przypadków śmiertelnych, które miały miejsce w Rosji od 1998 r., m.in. dziennikarki śledczej Anny Politkowskiej, Aleksandra Litwinienki, który wedle podejrzeń został zamordowany w Zjednoczonym Królestwie, prawnika Stanisława Markiełowa, dziennikarki Anastazji Baburowej, działaczki na rzecz praw człowieka Nastazji Estemirowej, prawnika Siergieja Magnickiego, a teraz polityka Borysa Niemcowa;

4.  zauważa, iż zatrzymano pięciu podejrzanych pochodzenia czeczeńskiego, o czym poinformowały rosyjskie władze;

5.  domaga się niezależnego międzynarodowego śledztwa w sprawie zabójstwa; uważa, że instrumenty dostępne w ramach OBWE, Rady Europy i Narodów Zjednoczonych pomogłyby zapewnić bezstronne i uczciwe śledztwo;

6.  zwraca się do Rady, Komisji i państw członkowskich, aby przy wyznaczaniu ram przyszłej polityki wobec Rosji wzięły pod uwagę fakt, że atmosfera polityczna stworzona przez władze rosyjskie przygotowała podatny grunt pod tego rodzaju morderstwa, przemoc i naciski; jest zaniepokojony atmosferą nienawiści wobec działaczy opozycji, obrońców praw człowieka, mniejszości i sąsiadujących narodów, która nasila się w Rosji w ostatnich latach i do której podżega propaganda państwowa i oficjalne media w ramach kultury politycznej, która oddala się od zasad demokratycznych;

7.  wzywa władze Federacji Rosyjskiej do zaprzestania haniebnej propagandy i wojny informacyjnej wobec swoich sąsiadów, świata Zachodu i własnego narodu, przekształcającej Rosję w państwo charakteryzujące się represjami, mową nienawiści i strachem, w którym nacjonalistyczną euforię opiera się na aneksji Krymu i eskalacji wojny na Ukrainie, gdzie narusza się prawa Tatarów krymskich, i w którym to państwie Kreml kultywuje i prowokuje nienawiść i walkę, z naruszeniem prawa międzynarodowego; potępia nową wojnę propagandową prowadzoną przeciwko demokratycznym i podstawowym wartościom, które przedstawiane są społeczeństwu rosyjskiemu jako obce; przypomina, że w licznych międzynarodowych deklaracjach i układach Unia Europejska i Federacja Rosyjska zobowiązały się do ochrony uniwersalnych wartości demokratycznych i praw podstawowych; podkreśla, że istotna jest obecność sił opozycji politycznej, żeby zapewnić stałą debatę oraz wymianę poglądów i idei w dziedzinie polityki i w procesie stanowienia prawa w Rosji;

8.  wzywa władze Rosji do zaprzestania wywierania wszelkiego rodzaju nacisków, czy to politycznych, czy sądowych, a także podejmowania działań represyjnych i zastraszających w stosunku do liderów opozycji, przedstawicieli społeczeństwa obywatelskiego i niezależnych mediów, a także do umożliwienia im swobodnego prowadzenia działalności w zgodzie z podstawowymi zasadami rosyjskiej konstytucji;

9.  jest głęboko zaniepokojony faktem, że Rosja nie przestrzega międzynarodowych zobowiązań prawnych, które podjęła jako członek Narodów Zjednoczonych, Rady Europy i OBWE, a także podstawowych praw człowieka i zasad praworządności; uważa, że Federacja Rosyjska powinna wypełniać zobowiązania, pod którymi się podpisała; ubolewa z powodu ostatnich wydarzeń, które pokazują, że Rosja przesuwa się w kierunku przeciwnym do kierunku dobrze funkcjonującej demokracji, obejmującej poszanowanie opozycji, praworządności i niezależności wymiaru sprawiedliwości;

10.  głęboko ubolewa nad tym, że władze rosyjskie nie odpowiadają na krytykę zgłaszaną wewnątrz Federacji Rosyjskiej, jak i na arenie międzynarodowej, dotyczącą ustawy o obcych agentach, a w zamian przyjmują poprawki, które jeszcze bardziej ograniczają niehandlowym organizacjom możliwości działania i mają z natury dyskryminacyjny charakter; stanowczo wzywa Rosję, by zmieniła odpowiednie przepisy, żeby spełnić swoje zobowiązania międzynarodowe w dziedzinie praw człowieka i swobód demokratycznych;

11.  z zadowoleniem przyjmuje decyzję sądu najwyższego z dnia 28 stycznia 2015 r. o odrzuceniu skargi złożonej przez rosyjskie ministerstwo sprawiedliwości, w której wnioskuje się o zamknięcie rosyjskiego stowarzyszenia Memoriał oraz zarzuca mu uchybienia dotyczące jego struktury organizacyjnej, a także wzywa do usunięcia pozostałych organizacji pozarządowych z listy „obcych agentów”;

12.  wzywa władze rosyjskie do natychmiastowego uwolnienia wszystkich uznanych więźniów politycznych;

13.  wzywa władze rosyjskie, aby w trybie pilnym uwolniły Nadię Sawczenko i przestrzegały jej immunitetu członkini Rady Najwyższej Ukrainy i delegatki do Zgromadzenia Parlamentarnego Rady Europy, która została uprowadzona na terytorium Ukrainy i jest nielegalnie przetrzymywana w rosyjskim więzieniu; podkreśla, że Rosja ponosi odpowiedzialność za bardzo słaby stan jej zdrowia; wyraża głębokie zaniepokojenie jej stanem zdrowia i apeluje do rosyjskich organów sądowych o zastosowanie prawa humanitarnego;

14.  potępia uprowadzenie z terytorium estońskiego do Rosji estońskiego funkcjonariusza policji Estona Kohvera; domaga się jego natychmiastowego zwolnienia i bezpiecznego powrotu do Estonii;

15.  jest przekonany, że Rosja pozostaje ważnym podmiotem na arenie międzynarodowej oraz że w strategicznym interesie UE i Rosji leży szybka deeskalacja konfliktu oraz przywrócenie stosunków dzięki dyplomacji i mediacji, pod warunkiem że stanie się to przy poszanowaniu prawa międzynarodowego i zobowiązań w ramach OBWE;

16.  wyraża poparcie dla demokratycznych sił w Rosji, które angażują się na rzecz otwartego społeczeństwa i planu reform;

17.  apeluje do Rady o opracowanie jednolitej polityki wobec Rosji, w której 28 państw członkowskich UE oraz jej instytucje zostaną zobowiązane do prezentowania wspólnego zdecydowanego stanowiska w sprawie roli praw człowieka w stosunkach między UE a Rosją, a także w sprawie konieczności zaprzestania w Rosji ograniczania wolności słowa, zgromadzeń i stowarzyszeń; jest zdania, że strategia UE powinna mieć na celu skłonienie Rosji do pełnego przestrzegania zasad OBWE i przekonanie przywódców Rosji, by wyprowadzili swój kraj z politycznej i gospodarczej izolacji;

18.  nalega na wiceprzewodniczącą/ wysoką przedstawiciel, wspieraną przez ESDZ i Komisję, by opracowały solidniejszy program wsparcia rosyjskiego społeczeństwa obywatelskiego w Rosji i na okupowanym Krymie oraz by poszukiwały nowych możliwości nawiązania kontaktów z nim i rozwijały te kontakty w celu propagowania wartości takich jak demokracja, prawa człowieka i praworządność; wzywa UE, by w związku z obecnym etapem programowania instrumentów finansowych UE zwiększyły pomoc finansową dla rosyjskiego społeczeństwa obywatelskiego za pośrednictwem Europejskiego Instrumentu na rzecz Wspierania Demokracji i Praw Człowieka na Świecie oraz funduszy przeznaczonych dla organizacji społeczeństwa obywatelskiego i samorządów, a także by objęły instrumentem partnerstwa forum społeczeństwa obywatelskiego UE–Rosja w celu zapewnienia trwałego i wiarygodnego wsparcia długoterminowego;

19.  podobnie jak w poprzednich rezolucjach ponownie wyraża zaniepokojenie brakiem współpracy władz rosyjskich z niezależnymi i międzynarodowymi organami śledczymi w sprawie zestrzelenia samolotu odbywającego lot MH17; stanowczo podkreśla, że ustaleń w sprawie amnestii zawartych w porozumieniu z Mińska nie wolno stosować do sprawców tego przestępstwa, żeby nie przysługiwała im żadna amnestia;

20.  wzywa władze rosyjskie do niezwłocznego zwrócenia Polsce wraku polskiego samolotu rządowego Tu-154 oraz wszystkich jego czarnych skrzynek; podkreśla fakt, że poziom zależności rosyjskiego sądownictwa od władz podważa możliwość przeprowadzenia jakiegokolwiek bezstronnego i uczciwego dochodzenia;

21.  zobowiązuje swojego przewodniczącego do przekazania niniejszej rezolucji wiceprzewodniczącej Komisji/ wysokiej przedstawiciel Unii do spraw zagranicznych i polityki bezpieczeństwa, Radzie, Komisji, Radzie Europy, Organizacji Bezpieczeństwa i Współpracy w Europie oraz prezydentowi, rządowi i parlamentowi Federacji Rosyjskiej.

(1) Dz.U. C 68 E z 7.3.2014, s. 13. (2) Teksty przyjęte, P7_TA(2013)0284. (3) Teksty przyjęte, P7_TA(2014)0253. (4) Teksty przyjęte, P8_TA(2014)0039. (5) Teksty przyjęte, P8_TA(2015)0006.

Rezolucja Parlamentu Europejskiego z dnia 12 marca 2015 r. w sprawie rocznego sprawozdania wysokiej przedstawiciel Unii Europejskiej do spraw zagranicznych i polityki bezpieczeństwa przeznaczonego dla Parlamentu Europejskiego (2014/2219(INI))

P8_TA(2015)0075 A8-0039/2015

Parlament Europejski,

–  uwzględniając roczne sprawozdanie Rady dla Parlamentu Europejskiego na temat wspólnej polityki zagranicznej i bezpieczeństwa (12094/14),

–  uwzględniając art. 21 i 36 Traktatu o Unii Europejskiej,

–  uwzględniając Porozumienie międzyinstytucjonalne z dnia 2 grudnia 2013 r. pomiędzy Parlamentem Europejskim, Radą i Komisją w sprawie dyscypliny budżetowej, współpracy w kwestiach budżetowych i należytego zarządzania finansami,

–  uwzględniając oświadczenie wysokiej przedstawiciel Unii Europejskiej do spraw zagranicznych i polityki bezpieczeństwa / wiceprzewodniczącej Komisji w sprawie odpowiedzialności politycznej,

–  uwzględniając zobowiązania podjęte przez wysoką przedstawiciel / wiceprzewodniczącą Federicę Mogherini podczas wysłuchania w Komisji Spraw Zagranicznych w dniu 6 października 2014 r.,

–  uwzględniając art. 52 oraz art. 132 ust. 1 Regulaminu,

–  uwzględniając sprawozdanie Komisji Spraw Zagranicznych i opinię Komisji Budżetowej (A8-0039/2015),

Zmiany w uwarunkowaniach politycznych i dotyczących bezpieczeństwa

1.  wskazuje na dramatyczne pogorszenie się sytuacji w zakresie bezpieczeństwa wokół UE, zwłaszcza w jej bezpośrednim sąsiedztwie, charakteryzujące się zagrożeniem ładu opartego na prawie międzynarodowym oraz stabilności i bezpieczeństwa Europy na skalę niespotykaną od początku procesu integracji europejskiej; wskazuje na trwającą transformację światowego porządku politycznego;

2.  jest zaniepokojony tym, że UE, również z powodu kryzysu wewnętrznego, jak dotąd nie była w stanie wykorzystać swojego pełnego potencjału do kształtowania międzynarodowej sytuacji politycznej i dotyczącej bezpieczeństwa, a także że wpływy Europy na świecie są dodatkowo ograniczone z powodu braku koordynacji politycznej i braku spójności strategii politycznych UE oraz z powodu ograniczeń finansowych, a ponadto czynniki te dodatkowo ograniczają zdolność UE do pełnienia funkcji gwaranta regionalnego i globalnego bezpieczeństwa, który przyczynia się do zapobiegania konfliktom i zarządzania kryzysowego;

3.  jest zdania, że priorytetowymi zadaniami polityki zagranicznej i bezpieczeństwa UE są:

UE jako wiarygodny podmiot

4.  uważa, że ambitna polityka zagraniczna UE – aby była skuteczna – musi opierać się na wspólnej wizji kluczowych europejskich interesów, wartości i celów w stosunkach zewnętrznych oraz na wspólnym dostrzeganiu zagrożeń dotyczących całej UE; z zadowoleniem przyjmuje zobowiązanie podjęte przez wysoką przedstawiciel / wiceprzewodniczącą na podstawie mandatu od Rady Europejskiej z grudnia 2013 r. do pilnego zainicjowania procesu refleksji strategicznej na temat polityki zagranicznej i bezpieczeństwa UE, która powinna obejmować szerokie spektrum zainteresowanych stron, w tym państwa członkowskie, instytucje europejskie i europejską opinię publiczną; podkreśla z naciskiem, że refleksja ta powinna doprowadzić do opracowania nowej europejskiej strategii bezpieczeństwa, uwzględniającej niedawne zmiany geopolityczne, aby reagować na nowe zagrożenia i wyzwania;

5.  podkreśla zobowiązanie podjęte przez państwa członkowskie przy ratyfikacji Traktatu o Unii Europejskiej do popierania, aktywnie i bez zastrzeżeń, polityki zewnętrznej i bezpieczeństwa Unii w duchu lojalności i wzajemnej solidarności, zgodnie z art. 24 ust. 3 TUE;

6.  nalega na wzmocnienie i połączenie politycznych, gospodarczych, finansowych i obronnych zasobów UE i jej państw członkowskich, aby zmaksymalizować wpływy UE na świecie, stworzyć synergię i zapewnić pokój i stabilność w Europie i w jej sąsiedztwie; podkreśla, że można osiągnąć znaczne oszczędności dzięki lepszej współpracy państw członkowskich w dziedzinie polityki zagranicznej i bezpieczeństwa;

7.  podkreśla, że należy zreorientować i bardzie wydajnie wykorzystywać – na podstawie wspólnie uzgodnionych priorytetów strategicznych – zewnętrzną pomoc finansową świadczoną przez UE i jej państwa członkowskie; apeluje do UE o przyjęcie większej liczby środków, aby zwiększyć widoczność, spójność i skuteczność pomocy UE; jest zdania, że wszystkie obszary pomocy UE, zarówno pomocy rozwojowej, pomocy w sytuacjach nadzwyczajnych, jak i pomocy humanitarnej, powinny być skoordynowane i spójne; wzywa Komisję, ESDZ i państwa członkowskie do zapewnienia skutecznego nadzoru nad pomocą finansową w celu dopilnowania, by cele były osiągane; zwraca uwagę na sprawozdania Europejskiego Trybunału Obrachunkowego, które wykazały problemy w przeszłości; podkreśla, że należy zwiększyć wsparcie finansowe dla społeczeństwa obywatelskiego i organizacji pozarządowych na miejscu; apeluje o szybsze i mniej zbiurokratyzowane procedury zatwierdzania projektów;

8.  zachęca instytucje UE i państwa członkowskie do wykorzystania wszystkich narzędzi, jakie daje traktat lizboński, aby porzucić dotychczasowe, w znacznej mierze reaktywne podejście na rzecz proaktywnej, spójnej i strategicznej unijnej polityki zagranicznej i bezpieczeństwa, opartej na wspólnych wartościach i realizowanej z myślą o wspólnym europejskim interesie;

9.  jest zdania, że Rada i Komisja, przy czynnej współpracy państw członkowskich, powinny zapewnić spójność i konsekwencję:

10.  z zadowoleniem przyjmuje w związku z tym zorganizowanie nowej Komisji w formie zespołów, dzięki czemu wysoka przedstawiciel / wiceprzewodnicząca może koordynować wszystkie odnośne strategie polityczne Komisji mające wymiar zewnętrzny; wspiera wysoką przedstawiciel / wiceprzewodniczącą w jej wysiłkach na rzecz pełnego objęcia obowiązków wiceprzewodniczącej Komisji; zachęca jednocześnie wysoką przedstawiciel / wiceprzewodniczącą, aby wykorzystała swoją rolę przewodniczącej Rady do Spraw Zagranicznych do przedkładania Radzie inicjatyw, które służą rozszerzeniu działań w ramach wspólnych proaktywnych strategii politycznych poza najmniejszy wspólny mianownik, przy zastosowaniu wszystkich narzędzi WPZiB i polityki zewnętrznej UE;

11.  powtarza, że należy zreformować struktury wewnętrzne ESDZ, aby mogły one pomagać wysokiej przedstawiciel / wiceprzewodniczącej w wypełnianiu wszystkich jej funkcji oraz aby umożliwiały jej planowanie strategiczne i koordynację procesów politycznych w Radzie i Komisji; nalega na konieczność racjonalizacji w obrębie kierownictwa wysokiego szczebla ESDZ oraz przyspieszenia i usprawnienia procesu podejmowania przez tę służbę decyzji; ponawia apel o szersze włączenie specjalnych przedstawicieli UE do struktur ESDZ, w tym za pomocą przesunięcia ich budżetu z pozycji przeznaczonych na działania operacyjne WPZiB do budżetu ESDZ; domaga się w związku z tym oceny – z uwzględnieniem aspektu politycznego i aspektu gospodarowania kosztami – roli odgrywanej przez specjalnych przedstawicieli;

12.  ponawia apel o zacieśnienie współpracy i zwiększenie koordynacji między poszczególnymi zdolnościami na szczeblu UE w zakresie monitorowania i reagowania kryzysowego; apeluje ponadto o racjonalizację istniejących struktur, aby ograniczyć zbędne powielanie się kompetencji, w tym poprzez połączenie nakładających się na siebie zdolności; jest zdania, że ośrodki monitorowania muszą otrzymać adekwatne zasoby, a ich pracownicy powinni znać języki, jakimi posługują się ludzie na głównych obszarach ogarniętych kryzysami, czyli w szczególności język rosyjski i arabski; apeluje o zacieśnioną współpracę i wymianę informacji między ośrodkami monitorowania na szczeblu UE a odpowiadającymi im służbami w państwach członkowskich;

13.  apeluje o modernizację sieci delegatur UE, tak aby odzwierciedlała ona potrzeby polityki zagranicznej UE w XXI wieku, między innymi za pomocą dostosowania liczby i wiedzy eksperckiej pracowników tych delegatur; zauważa na przykład, że wszystkie delegatury położone w strefie konfliktu, w szczególności w krajach, gdzie realizowane są misje w ramach WPBiO, powinny dysponować ekspertem w zakresie bezpieczeństwa i obronności; zwraca się do wysokiej przedstawiciel / wiceprzewodniczącej o wzmocnienie zwierzchnictwa szefów delegatur nad wszystkimi pracownikami, niezależnie od tego, z jakiej instytucji się wywodzą, oraz o uproszczenie budżetów administracyjnych delegatur, aby zapewnić jedno źródło finansowania; domaga się sprecyzowania hierarchii podległości służbowej; ubolewa, że możliwość osiągnięcia synergii i oszczędności skali dzięki zacieśnieniu współpracy ambasad państw członkowskich z delegaturami UE nie została jeszcze w pełni wykorzystana; domaga się, by na wszystkich szczeblach przestrzegano sprawiedliwej równowagi między pracownikami oddelegowanymi z państw członkowskich a urzędnikami UE, o której mowa w decyzji Rady z dnia 26 lipca 2010 r. ustanawiającej ESDZ, oraz zauważa, że zwłaszcza na wyższych stanowiskach, jak np. szefowie delegatur, równowaga ta nie jest obecnie utrzymana;

14.  jest zaniepokojony brakiem elastyczności przepisów finansowych UE, co często prowadzi do opóźnień w wydatkowaniu środków UE na cele operacyjne i co dodatkowo osłabia zdolność UE do reagowania na kryzysy; podkreśla potrzebę szybszego wydatkowania środków finansowych, podkreślając konieczność skutecznej kontroli w celu uniknięcia nadużyć i sprzeniewierzania środków; zwraca się do Komisji o przedstawienie w 2015 r. wniosku w celu zreformowania odnośnego prawa, między innymi poprzez zezwolenie na stosowanie w dziedzinie zarządzania kryzysowego procedury przyspieszonej, która jest obecnie dostępna w przypadku pomocy humanitarnej, przy jednoczesnym dopilnowaniu, by wydatkowanie środków w związku z kryzysami było spójne z długoterminowymi celami strategicznymi UE; jest głęboko zaniepokojony niedostatkiem środków na płatności z dwóch głównych źródeł budżetu UE przeznaczonego na zarządzanie kryzysowe i zapobieganie konfliktom, tj. budżetu na WPZiB oraz na Instrument na rzecz przyczyniania się do Stabilności i Pokoju; jest przekonany, że z uwagi na obecną sytuację w zakresie bezpieczeństwa na Wchodzie i Południu Europy wymagane są efekty synergii i dodatkowe zasoby zamiast znacznych cięć;

15.  przypomina, że należy zwiększyć widoczność działań UE zarówno na szczeblu planowania strategicznego i forów wielostronnych, jak i na szczeblu operacyjnym za pomocą misji WPBiO i wszelkich innych misji posiadających wymiar zewnętrzny;

16.  przypomina, że na mocy art. 21 Traktatu o Unii Europejskiej UE ma obowiązek dopilnowania, by jej działania zewnętrzne były określane i prowadzone w celu umacniania i wspierania demokracji, państwa prawnego, praw człowieka i zasad prawa międzynarodowego, a także że jest to wspólny obowiązek UE i jej państw członkowskich; wzywa wysoką przedstawiciel / wiceprzewodniczącą do składania regularnych sprawozdań na temat przestrzegania zapisów art. 21 oraz do znalezienia metod poprawy spójności polityki zewnętrznej, zwłaszcza w odniesieniu do praw człowieka i prawa międzynarodowego; podkreśla, że monitorowanie polityki zewnętrznej w zakresie przestrzegania zapisów art. 21 należy prowadzić w sposób bardziej zharmonizowany i rygorystyczny; podkreśla potrzebę egzekwowania od partnerów podjętych przez nich w umowach z UE zobowiązań w dziedzinie praw człowieka oraz podkreśla potrzebę zastosowania w tych umowach w koniecznych przypadkach klauzul warunkowych dotyczących praw człowieka;

17.  dostrzega zwiększone zapotrzebowanie na międzynarodową pomoc przy wspieraniu demokracji i obserwacji wyborów; uznaje, że jest to obszar, w którym UE może odgrywać skuteczną rolę we wspieraniu przemian demokratycznych; w związku z tym wzywa do stałego monitorowania wdrażania zaleceń dla poszczególnych krajów i wniosków o wsparcie dla partii politycznych przy budowaniu potencjału;

18.  podkreśla zasadnicze znaczenie obrony zbiorowej, jaką NATO gwarantuje swoim członkom; wzywa państwa członkowskie do pilnego zwiększenia ich zdolności do uczestniczenia w obronie terytorialnej, do przeznaczenia większych środków i do poważnego potraktowania metody wspólnego pozyskiwania i wykorzystywania zdolności wojskowych poprzez ściślejszą współpracę w celu budowania synergii; podkreśla, że wszystkie państwa członkowskie muszą mieć ten sam poziom bezpieczeństwa, zgodnie z art. 42 ust. 7 TUE; podkreśla, że wiarygodna polityka zagraniczna UE powinna być wsparta przez odpowiednie zdolności obronne państw członkowskich i skuteczną wspólną politykę bezpieczeństwa i obrony (WPBiO); jest zdania, że WPBiO jest ważnym elementem europejskiej obronności oraz bezpieczeństwa i przyczynia się do nich na wiele sposobów, między innymi poprzez wspieranie tworzenia europejskiej bazy technologiczno-przemysłowej sektora obronnego (EDTIB), wspieranie współpracy w obszarze rozwoju zdolności obronnych oraz bezpośrednią interwencję w strefach kryzysowych za pośrednictwem misji cywilnych i operacji wojskowych; podkreśla zatem, że WPBiO należy jeszcze pogłębić we współpracy z NATO; powtarza, że UE jest partnerem NATO, i że strategie obu tych organizacji powinny wzajemnie się uzupełniać; podkreśla ważną rolę współpracy UE z jej partnerami, takimi jak ONZ, NATO, Unia Afrykańska i OBWE, w dziedzinie bezpieczeństwa i obrony; z zadowoleniem przyjmuje zobowiązanie się wysokiej przedstawiciel / wiceprzewodniczącej do aktywnego angażowania się w kwestie z dziedziny obronności, w tym poprzez przewodniczenie posiedzeniom Rady do Spraw Zagranicznych w składzie ministrów obrony;

19.  popiera trwający przegląd struktur zarządzania kryzysowego w ramach ESDZ; wzywa wysoką przedstawiciel / wiceprzewodniczącą do znacznego zwiększenia efektywności istniejących struktur, między innymi poprzez ograniczenie liczby struktur równoległych, tak aby struktury te mogły reagować szybciej i we właściwszy sposób na pojawiające się kryzysy; wzywa wysoką przedstawiciel / wiceprzewodniczącą do zachowania i wzmocnienia odrębnego charakteru cywilnych podejść do zapobiegania konfliktom i zarządzania kryzysowego;

20.  podkreśla, że nie wykorzystano dotąd potencjału niektórych postanowień traktatu lizbońskiego, takich jak art. 44 TUE (umożliwiający powierzenie misji w ramach WPBiO małej grupie państw członkowskich), art. 41 TUE (dotyczący funduszu początkowego), art. 46 TUE (dotyczący stałej współpracy strukturalnej), art. 42 ust. 7 TUE (dotyczący klauzuli o wzajemnej pomocy) i art. 222 TFUE (dotyczący klauzuli solidarności); wzywa wysoką przedstawiciel / wiceprzewodniczącą do aktywnego wspierania tych instrumentów i do promowania ich wdrażania oraz zachęca państwa członkowskie do ich stosowania;

21.  z zadowoleniem przyjmuje posiedzenie Rady Europejskiej poświęcone obronności, które odbyło się w grudniu 2013 r., i wzywa do wdrożenia podjętych na nim decyzji; oczekuje na debatę, która ma się odbyć w czerwcu 2015 r.; apeluje o podjęcie na tym szczycie ambitnych decyzji, w szczególności dotyczących:

22.  jest zdania, że ostatnie ataki terrorystyczne w krajach UE pokazały, że coraz trudniej jest oddzielić bezpieczeństwo wewnętrzne od zewnętrznego, i wzywa państwa członkowskie i instytucje UE do lepszego połączenia wysiłków w tym obszarach; wzywa państwa członkowskie, by zwiększyły wymianę danych wywiadowczych związanych z bezpieczeństwem, wykorzystując istniejące mechanizmy koordynacji na szczeblu europejskim; wzywa do wzmocnienia współpracy w dziedzinie zwalczania terroryzmu w stosunkach UE z krajami Bliskiego Wschodu i Afryki Północnej, w tym poprzez szkolenia i budowanie potencjału w sektorze bezpieczeństwa oraz wymianę informacji i najlepszych praktyk; wzywa UE i jej państwa członkowskie do podjęcia wszelkich wysiłków na rzecz zacieśnienia współpracy międzynarodowej w celu zapobiegania terroryzmowi i zwalczania go oraz podkreśla, że ONZ musi odgrywać ważną rolę w tych działaniach;

23.  apeluje o rozbudowę zasobów przemysłowych i technologicznych niezbędnych do poprawy bezpieczeństwa cybernetycznego, w tym za pomocą wspierania jednolitego rynku produktów związanych z bezpieczeństwem cybernetycznym; podkreśla potrzebę włączenia cyberobrony do działań zewnętrznych i WPZiB oraz apeluje o większą koordynację cyberobrony z NATO z myślą o wprowadzeniu odstraszania cybernetycznego, tak aby skutecznie stawić czoła i zapobiegać atakom w cyberprzestrzeni; wzywa państwa członkowskie UE, ESDZ i Komisję, by skoncentrowały się na tym, w jaki sposób wzmocnić odporność istotnej infrastruktury; z zadowoleniem przyjmuje europejską strategię bezpieczeństwa cybernetycznego; podkreśla potrzebę znacznego zwiększenia zdolności państw członkowskich w zakresie cyberobrony; wzywa Europejską Agencję Obrony do wzmocnienia koordynacji cyberobrony przez państwa członkowskie i apeluje do państw członkowskich o zapewnienie Agencji środków potrzebnych do osiągnięcia tego celu; wzywa Komisję, by dokonała aktualizacji rozporządzenia w sprawie produktów podwójnego zastosowania, tak aby zapobiec eksportowi systemów na zamówienie podmiotów, które chcą zagrozić bezpieczeństwu UE i jej infrastrukturze krytycznej, oraz zapobiec eksportowi technologii masowej inwigilacji do reżimów autorytarnych; przypomina o znaczeniu utrzymania równowagi między zapewnianiem wolności cyfrowej a zapewnianiem bezpieczeństwa;

24.  wzywa do prowadzenia odnowionej i spójnej polityki migracyjnej UE; nalega na to, by zajęto się przyczynami nielegalnej migracji poprzez zacieśnienie współpracy z krajami tranzytu i krajami pochodzenia migrantów, z zastosowaniem wszystkich instrumentów politycznych i pomocowych, w tym polityki rozwoju i polityki handlowej, pomocy humanitarnej, środków zapobiegania konfliktom i zarządzania kryzysowego w połączeniu z potrzebą wzmocnienia tras legalnej migracji; ponawia swój apel o zwiększenie wsparcia humanitarnego dla krajów, które przyjmują uchodźców, oraz o wzmocnienie regionalnych programów ochrony realizowanych we współpracy z przedstawicielstwami UNHCR w pobliżu regionów pochodzenia; podkreśla, że zarządzanie migracjami powinno być włączone do głównego nurtu działań zewnętrznych UE i powinno być priorytetem współpracy UE ze wschodnimi i południowymi sąsiadami; podkreśla, że należy zapobiegać ofiarom śmiertelnym u granic UE;

25.  zauważa, że energia jest coraz częściej stosowana jako narzędzie polityki zagranicznej, i przypomina, że współpraca energetyczna leży u podstaw integracji europejskiej; podkreśla znaczenie stworzenia europejskiej unii energetycznej, która powinna doprowadzić do większej spójności i ściślejszej koordynacji polityki zagranicznej i polityki energetycznej; podkreśla, że bezpieczeństwo energetyczne powinno być częścią kompleksowego podejścia do działań zewnętrznych UE, i uważa, że polityka energetyczna musi być zgodna z innymi priorytetowymi strategiami politycznymi Unii, w tym z polityką bezpieczeństwa, zagraniczną i sąsiedztwa, handlową i rozwoju, jak też z polityką obrony praw człowieka; w związku z tym podkreśla konieczność znacznego ograniczenia zależności od Rosji i znalezienia alternatywnych źródeł energii; wzywa wysoką przedstawiciel / wiceprzewodniczącą i Komisję, by zwróciły uwagę i zareagowały na zjawisko kontrolowania infrastruktury przez podmioty spoza UE, zwłaszcza przez państwowe przedsiębiorstwa, krajowe banki lub państwowe fundusze z państw trzecich, które penetrują unijny rynek energii lub utrudniają dywersyfikację, w tym również w sektorze jądrowym; podkreśla, że przedsiębiorstwa energetyczne spoza UE muszą również podlegać regułom konkurencji, które mają zastosowanie do unijnego rynku energii;

26.  z zadowoleniem przyjmuje utworzenie stanowiska wiceprzewodniczącego do spraw unii energetycznej oraz komunikat Komisji w sprawie europejskiej strategii bezpieczeństwa energetycznego; wzywa Komisję i państwa członkowskie do zacieśnienia współpracy w celu wdrożenia działań krótko- i długoterminowych przewidzianych w tej strategii; nalega na konieczność zwiększenia spójności między polityką zagraniczną UE a innymi politykami mającymi wymiar zewnętrzny, takimi jak polityka energetyczna, i oczekuje, że Komisja, zorganizowana w nowej formie zespołów, będzie skutecznie działać w tym zakresie; wzywa do podjęcia dalszych działań na rzecz zapewnienia zgodności celów bezpieczeństwa energetycznego z innymi celami realizowanymi przez UE; wzywa wysoką przedstawiciel / wiceprzewodniczącą do opracowania priorytetów strategicznych zewnętrznej polityki energetycznej, które będą zakorzenione w ogólnych celach polityki zagranicznej, oraz do bardziej systematycznego wykorzystywania narzędzi polityki zagranicznej w dziedzinie bezpieczeństwa energetycznego;

27.  jest zdania, że należy ustanowić mechanizm solidarności, aby rozwiązać kwestię ewentualnych zakłóceń dostaw energii; uważa, że należy dalej rozwijać wzajemnie połączoną infrastrukturę energetyczną oraz że wszystkie części terytorium UE powinny zostać włączone do ogólnounijnej sieci energetycznej; podkreśla, że należy przyspieszyć działania służące dywersyfikacji dostaw energii do UE, aby zwiększyć niezależność energetyczną UE; uważa, że rozwój odnawialnych źródeł energii i efektywności energetycznej zdecydowanie poprawi wiarygodność działań zewnętrznych UE; przypomina, że dobrze funkcjonujący wewnętrzny rynek energii ma kluczowe znaczenie, oraz że w ogólnym interesie UE leży zapewnienie stabilności i przejrzystości międzynarodowych rynków energii oraz dopilnowanie, by stosowano na nich zasady międzynarodowe; wzywa Komisję do wystąpienia z wnioskiem w sprawie kompleksowej strategii na rzecz zwiększenia bezpieczeństwa dostaw zasobów innych niż energetyczne;

28.  z zadowoleniem przyjmuje zamiar współpracy wysokiej przedstawiciel / wiceprzewodniczącej Federiki Mogherini z Parlamentem w celu zwiększenia jej odpowiedzialności przed Parlamentem; powtarza, że przyjęcie strategii w dziedzinie polityki zagranicznej i określenie mandatów WPBiO powinny poprzedzać regularne i proaktywne konsultacje z Parlamentem, a w szczególności z jego Komisją Spraw Zagranicznych; zwraca się do Rady o sfinalizowanie negocjacji z Parlamentem na temat zastąpienia porozumienia międzyinstytucjonalnego z 2002 r. dotyczącego dostępu Parlamentu Europejskiego do posiadanych przez Radę danych szczególnie chronionych w dziedzinie polityki bezpieczeństwa i obrony; opowiada się za zacieśnieniem współpracy z parlamentami narodowymi, w tym w ramach międzyparlamentarnej konferencji poświęconej WPZiB i WPBiO oraz COSAC, aby lepiej przygotować się na kontrolowanie odnośnych zasobów;

Zachowanie i wzmocnienie europejskiego porządku politycznego i prawnego

29.  podkreśla konieczność konsolidacji UE i zwiększenia jej zdolności do przyjmowania nowych państw, która jest jednym z kryteriów kopenhaskich; ponownie zwraca uwagę, że perspektywa rozszerzenia UE o wszystkie kraje kandydujące i innych potencjalnych kandydatów na mocy deklaracji z Salonik z 2003 r. zależy od wypełnienia przez nie kryteriów kopenhaskich, oraz popiera kontynuowanie negocjacji w sprawie rozszerzenia; popiera w związku z tym podejście Komisji, które polega na zajęciu się już na wczesnym etapie procesu rozszerzenia podstawowymi reformami w dziedzinie praworządności, administracji publicznej i zarządzania gospodarczego; przypomina, że każde państwo będzie oceniane za własne osiągnięcia, oraz uważa, że w przypadkach, w których UE uzna, że dany kraj kandydujący osiągnął zadowalający poziom zbieżności z dorobkiem prawnym UE, należy rozpocząć lub kontynuować negocjacje akcesyjne, ponieważ jest to istotne dla zachowania wiarygodności całej UE; podkreśla znaczenie współpracy z krajami kandydującymi w polityce zewnętrznej oraz znaczenie zbieżności prowadzonej przez nie polityki z WPZiB;

30.  jest zdania, że potrzebna jest kompleksowa strategia polityczna, której celem będzie przywrócenie europejskiego porządku politycznego na mocy prawa międzynarodowego, ustanowionego aktem końcowym z Helsinek z 1975 r., który ma charakter wiążący w stosunku do wszystkich państw europejskich, w tym Rosji; podkreśla, że porządek ten opiera się na poszanowaniu praw człowieka, praw mniejszości i podstawowych wolności, suwerenności, niezależności i integralności terytorialnej państw oraz pokojowym rozwiązywaniu konfliktów; postrzega rozwój konstruktywnego dialogu z Rosją i innymi państwami w sąsiedztwie UE na temat współpracy w celu wzmocnienia tego porządku jako istotną podstawę pokoju i stabilności w Europie, pod warunkiem że Rosja będzie przestrzegać prawa międzynarodowego i spełni swoje zobowiązania wobec Gruzji, Mołdawii i Ukrainy, między innymi wycofując się z Krymu;

31.  jest zdania, że potrzebne jest nowe podejście do stosunków UE z jej wschodnimi sąsiadami, oparte na osiągnięciach, zróżnicowaniu i zasadzie „więcej za więcej”; uważa, że wspieranie państw, które pragną zbliżyć się do UE, musi być priorytetem unijnej polityki zagranicznej, i że inwestowanie w niezależność, suwerenność, rozwój gospodarczy i dalszą demokratyzację tych krajów stanowi istotną reakcję służącą powstrzymaniu ambicji Rosji w jej sąsiedztwie; opowiada się za perspektywą członkostwa w UE jej wschodnioeuropejskich sąsiadów i przypomina, że zgodnie z art. 49 TUE mogą one – podobnie jak każde inne państwo europejskie – złożyć wniosek o członkostwo w Unii Europejskiej pod warunkiem spełnienia kryteriów kopenhaskich i poszanowania zasad demokracji, podstawowych wolności, praw człowieka i praw mniejszości oraz zapewnienia praworządności;

32.  z zadowoleniem przyjmuje podpisanie, ratyfikację przez Parlament Europejski i parlamenty narodowe odnośnych państw i tymczasowe stosowanie układów o stowarzyszeniu, w tym pogłębionych i kompleksowych umów o wolnym handlu z Gruzją, Republiką Mołdawii i Ukrainą, co jest kluczowym krokiem w procesie ich konwergencji z UE; jest zdania, że państwa te powinny wykorzystać proces stowarzyszenia do zmodernizowania demokratycznych rządów, wzmocnienia praworządności, zreformowania administracji publicznej i podjęcia reform gospodarczych i strukturalnych jako ważny krok w procesie politycznej, gospodarczej, społecznej i środowiskowej konwergencji tych państw z UE; wzywa do istotnego zwiększenia pomocy politycznej, finansowej i technicznej UE w celu wsparcia tych reform; nalega jednak na ustanowienie rygorystycznych kryteriów warunkowości, na konieczność dopilnowania, by rozliczano się z wydanych środków, oraz na konieczność osiągnięcia istotnych postępów w ograniczaniu korupcji; z zadowoleniem przyjmuje fakt przeprowadzenia wyborów parlamentarnych na Ukrainie w październiku 2014 r. i w Republice Mołdawii w grudniu 2014 r. zgodnie z międzynarodowymi standardami demokratycznymi oraz wyniki tych wyborów;

33.  apeluje o ścisłą współpracę z państwami sąsiedzkimi z Europy Wschodniej, które nie zawarły jeszcze układów o stowarzyszeniu z UE lub które pragną pogłębić i wzmocnić stosunki w różnych ramach, między innymi przez wspieranie dwustronnej współpracy w obszarach będących przedmiotem wspólnego zainteresowania; przypomina jednak, że unijna pomoc może być skuteczna tylko wówczas, gdy kraje partnerskie wykazują się wystarczającą odpowiedzialnością za własny rozwój, szanują europejskie wartości i wywiązują się ze swoich obowiązków na mocy prawa międzynarodowego;

34.  wzywa Rosję do dotrzymania zobowiązań i wywiązania się z obowiązków prawnych, w tym tych zapisanych w Karcie Narodów Zjednoczonych, Paryskiej karcie dla nowej Europy, akcie końcowym KBWE z Helsinek, memorandum budapeszteńskim i Traktacie o przyjaźni, współpracy i partnerstwie między Rosją a Ukrainą; zdecydowanie potępia fakt, że Rosja złamała prawo międzynarodowe poprzez bezpośrednią agresję wojskową i wojnę hybrydową przeciwko Ukrainie, w wyniku której zginęło tysiące żołnierzy i cywilów, jak też nielegalną aneksję i okupację Krymu, a także działania o podobnym charakterze podejmowane wobec Abchazji i Osetii Południowej, terytoriów należących do Gruzji; zwraca uwagę na niepokojące pogorszenie się sytuacji pod względem przestrzegania praw człowieka, wolności słowa i wolności mediów na Krymie; wzywa Rosję do deeskalacji i wycofania oddziałów z terytorium ukraińskiego oraz do przywrócenia status quo sprzed aneksji; z zadowoleniem przyjmuje wysiłki służące osiągnięciu kompleksowego porozumienia w Mińsku w dniu 12 lutego 2015 r. oraz wzywa do natychmiastowego i pełnego wykonania tego porozumienia; uważa wybory prezydenckie i parlamentarne, które odbyły się w Doniecku i Ługańsku w dniu 2 listopada 2014 r., za nielegalne i odrzuca je;

35.  popiera sankcje przyjęte przez UE w reakcji na rosyjską agresję przeciwko Ukrainie i podkreśla, że sankcje te są stopniowalne i odwracalne, zwłaszcza w zależności od wykonania porozumień z Mińska, lecz mogą również zostać zaostrzone, jeżeli Rosja nadal nie będzie przestrzegać podjętych zobowiązań międzynarodowych; wzywa Komisję do czuwania nad ich jednolitym wdrożeniem;

36.  podkreśla, że UE i jej państwa członkowskie muszą wykazać się solidarnością i prezentować jednolite stanowisko wobec Rosji; zwraca się do krajów kandydujących, aby dostosowały swoją politykę zagraniczną wobec Rosji do polityki UE; wzywa wysoką przedstawiciel / wiceprzewodniczącą do pilnego opracowania wspólnej unijnej strategii dotyczącej Rosji, której celem będzie uzyskanie od Rosji zobowiązania dotyczącego pokoju i stabilności w Europie, w tym również bezwarunkowego poszanowania suwerenności i integralności terytorialnej jej sąsiadów; uważa, że dobre stosunki między Rosją a UE, oparte na poszanowaniu prawa międzynarodowego i innych międzynarodowych zobowiązań, leżałyby we wspólnym interesie, i wyraża nadzieję, że Rosja będzie otwarta na taki rozwój sytuacji, przestrzegając prawa międzynarodowego;

37.  podkreśla potrzebę zastosowania spójnego europejskiego podejścia do kampanii dezinformacyjnych i działań propagandowych prowadzonych przez Rosję w UE i poza nią; wzywa ESDZ i Komisję do przedstawienia planu działania zawierającego konkretne rozwiązania mające na celu przeciwdziałanie rosyjskiej propagandzie; wzywa do współpracy w tym zakresie z Centrum Doskonałości ds. Łączności Strategicznej NATO;

38.  wzywa przywódców UE i państwa członkowskie do zagwarantowania bezpieczeństwa i wolności chrześcijanom i innym mniejszościom religijnym i etnicznym, które spotykają się z narastającą dyskryminacją i prześladowaniami i które znajdują się w ogniu krzyżowym konfliktu; wzywa ESDZ i państwa członkowskie do zapewnienia, aby przyszłe porozumienia dwustronne zawierały skuteczne mechanizmy monitorowania przestrzegania praw człowieka w odniesieniu do mniejszości religijnych i zapewniania skutecznej implementacji wytycznych UE dotyczących propagowania i ochrony wolności religii i wyznania;

Wspieranie bezpieczeństwa i stabilizacji w południowym sąsiedztwie

39.  nalega na konieczność gruntownego przeglądu polityki UE wobec południowych sąsiadów, która powinna się charakteryzować odpowiednimi środkami budżetowymi oraz opracowaniem i wdrożeniem kompleksowej strategii zakładającej przeznaczenie unijnych instrumentów i zasobów głównie na wspieranie budowania funkcjonujących i pluralistycznych struktur państwowych zdolnych do zapewnienia obywatelom bezpieczeństwa, wspierania demokracji, stawiania czoła ekstremizmowi religijnemu, przestrzegania praw człowieka, ochrony mniejszości religijnych i etnicznych oraz zwiększania praworządności, co jest kluczowym warunkiem wstępnym inwestycji i rozwoju gospodarczego; wskazuje na niewykorzystany potencjał handlu transgranicznego w obrębie tego regionu; nalega na ścisłą współpracę z władzami krajów tego regionu w zakresie zarządzania przepływami migracyjnymi, przy jednoczesnym poszanowaniu praw człowieka i prawa międzynarodowego;

40.  podkreśla, że udzielając pomocy i wsparcia, UE musi narzucać warunkowość, ponieważ programy pomocowe i wsparcie dla społeczeństwa obywatelskiego mogą być realizowane tylko wtedy, gdy na najwyższym szczeblu politycznym ustalone są jasne warunki;

41.  nalega, by zmienione podejście UE do jej południowych sąsiadów było oparte na zróżnicowaniu i zasadzie „więcej za więcej”, w myśl której należy przyznać dodatkowe unijne wsparcie rządom krajów partnerskich, które zobowiązują się do konkretnych postępów na drodze do demokratyzacji i poszanowania podstawowych wolności i praw człowieka oraz realizują te postępy, tak jak ma to miejsce w przypadku Tunezji, Jordanii i Maroka;

42.  wyraża ubolewanie w związku z niedawnym pogorszeniem się stosunków pomiędzy UE a Turcją i wzywa do ponowienia wysiłków w celu wspierania zacieśnionego partnerstwa, tak aby zająć się wspólnymi wyzwaniami związanymi z bezpieczeństwem i sytuacją humanitarną w południowej części basenu Morza Śródziemnego; nadal zachęca Turcję do działań w zakresie reform, które będą w pełni zgodne z normami praw człowieka, w tym wolności prasy, demokracji, równości oraz praworządności;

43.  wzywa przywódców UE do opracowania, w ścisłej koordynacji z USA i przy udziale głównych potęg (np. Rosji i Chin), strategii zachęcającej podmioty regionalne (w tym Turcję, Irak, Izrael, Jordanię, Egipt, rządy państw Rady Współpracy Państw Zatoki, Iran, Ligę Arabską i siły kurdyjskie) do zjednoczenia sił, aby położyć kres wojnom zastępczym i powstrzymać wsparcie finansowe dla fundamentalistów, a także do opracowania rozwiązania na rzecz pokoju i stabilności w tym regionie, zwłaszcza w celu zakończenia wojny w Syrii i Iraku; podkreśla potrzebę zachowania integralności terytorialnej i jedności narodowej Libii i wzywa wysoką przedstawiciel / wiceprzewodniczącą do nadania impulsu na rzecz silniejszego zaangażowania się podmiotów regionalnych w mediację i rozwiązywanie konfliktów, w ścisłej koordynacji z ONZ; z zadowoleniem przyjmuje toczące się negocjacje E3+3 z Iranem i wyraża nadzieję, że przyczynią się one do wzajemnie akceptowalnego porozumienia, zapewniającego wyłącznie pokojowy charakter irańskiego programu jądrowego i oferującego długoterminową perspektywę pełnej reintegracji Iranu ze społecznością międzynarodową; popiera zaangażowanie wysokiej przedstawiciel / wiceprzewodniczącej i wszystkich stron biorących udział w procesie pokojowym na Bliskim Wschodzie w znalezienie kompleksowego, konstruktywnego i trwałego rozwiązania konfliktu bliskowschodniego, które będzie wykonalne dla obydwu stron; podkreśla, że brak postępów w kierunku wynegocjowanego rozwiązania dwupaństwowego w oparciu o granice z 1967 r. prowadzi jedynie do dalszej przemocy i rozlewu krwi;

44.  z zadowoleniem przyjmuje oświadczenie wysokiej przedstawiciel / wiceprzewodniczącej o zamiarze otwarcia biura w Irbilu w irackim Kurdystanie i wzywa wysoką przedstawiciel / wiceprzewodniczącą oraz ESDZ do jak najszybszego otwarcia tego biura; podkreśla, że pozwoliłoby to UE gromadzić informacje na miejscu, usprawnić współpracę z lokalnymi podmiotami, zapewnić lepszą ocenę i koordynację działań humanitarnych i wojskowych, a także poprawić widoczność UE w regionie;

45.  apeluje o mianowanie specjalnego doradcy w celu oceny zalet płynących z otwarcia stałego przedstawicielstwa dyplomatycznego UE w Iranie;

46.  jest zdania, że działalność przestępcza i barbarzyńska przemoc, której dopuszczają się terrorystyczne ugrupowania dżihadystów działające w tzw. Państwie Islamskim i powiązane z tą organizacją, stanowią istotne zagrożenie dla całego regionu Bliskiego Wschodu i Afryki Północnej, Europy oraz potencjalnie dla pokoju i stabilności na świecie; wspiera światową koalicję przeciwko Państwu Islamskiemu i jej wysiłki w celu militarnego pokonania tej organizacji; z zadowoleniem przyjmuje wkład państw członkowskich UE w te działania i zachęca do ściślejszej i skuteczniejszej światowej współpracy i dialogu w celu uzyskania wspólnej oceny zagrożenia; apeluje o nasilenie światowej stanowczej presji regulacyjnej, aby pozbawić dżihadystów dochodów z ropy naftowej i zastosować surowe globalne sankcje wymierzone w transakcje finansowe na rzecz dżihadystów; zwraca w związku z tym uwagę, że grupy dżihadystów są również finansowane przez niektóre kraje arabskie, i że UE powinna wymagać od tych krajów wykazania się większą konsekwencją; wskazuje, że należy pilnie przeciwdziałać wykorzystywaniu przez ugrupowania dżihadystów internetu do rekrutacji i propagandy; nalega na konieczność zacieśnienia współpracy międzynarodowej i wewnątrzunijnej, skoncentrowanej na uniemożliwianiu ekstremistom podróży do Syrii i Iraku w celu przyłączenia się do walk dżihadystów, w tym na inwestowaniu w krajowe programy zapobiegania radykalizacji i programy deradykalizacji w państwach członkowskich; wzywa państwa członkowskie do wprowadzenia, w ramach krajowych systemów prawa karnego, rozwiązań w celu postawienia powracających bojowników z Europy przed wymiarem sprawiedliwości; przypomina o potrzebie ściślejszej współpracy i koordynacji między Turcją a UE;

47.  wzywa kraje tego regionu, by w dalszym ciągu angażowały się w wojnę z terroryzmem i powstrzymały się od działań, które mogą wywołać napięcia, tarcia lub kryzys między nimi, a także powodować dodatkowe problemy w walce społeczności międzynarodowej z Państwem Islamskim;

48.  potępia brutalną przemoc stosowaną przez reżim Assada wobec obywateli syryjskich i wzywa do nasilenia presji w celu doprowadzenia do rzeczywistych przemian politycznych w Syrii, w tym poprzez zwiększenie wsparcia dla umiarkowanej opozycji syryjskiej;

49.  podkreśla, że w wielu dziedzinach polityka zagraniczna Unii w stosunku do jej południowych sąsiadów musi również nawiązywać do Afryki; uważa, że w Afryce, zwłaszcza w regionie Sahelu i Sahary, występuje strategiczne zagrożenie, oraz wzywa UE do odpowiedniej reakcji na to zagrożenie, w tym za pomocą środków w dziedzinie rozwoju gospodarczego, demokracji, praworządności, edukacji i bezpieczeństwa; odnotowuje stały wzrost działalności przestępczej terrorystów z Al-Kaidy Islamskiego Maghrebu, Al-Mourabitoun, powstałej z połączenia Ruchu na rzecz Jedności i Dżihadu w Afryce Zachodniej z Zamaskowanym Batalionem Muchtara Bilmuchtara, oraz Boko Haram; podkreśla konieczność wdrożenia zaleceń zawartych w europejskiej strategii na rzecz bezpieczeństwa i rozwoju w regionie Sahelu oraz zwraca się do Komisji o przeprowadzenie oceny tej strategii;

50.  podkreśla znaczenie Jordanii i Libanu jako stabilnych partnerów na Bliskim Wschodzie; przypomina, że oba te państwa zmagają się z coraz większą falą uchodźców, co stanowi ogromne wyzwanie społeczno-gospodarcze; pochwala nieustanną pomoc krajów sąsiadujących dla uchodźców z Iraku i Syrii; wzywa przywódców UE do zapoczątkowania światowych działań i włączenia w nie potęg regionalnych, aby znacznie zwiększyć pomoc humanitarną dla ludności cywilnej żyjącej w regionach ogarniętych konfliktem w Syrii i Iraku i będącej ofiarą przemocy ze strony Państwa Islamskiego, w szczególności z myślą o wsparciu uchodźców i zapewnieniu bezpośredniego wsparcia finansowego wszystkim krajom tego regionu, które przyjmują uchodźców, aby zwiększyć integrację społeczną i uniknąć marginalizacji;

51.  wzywa UE do dopilnowania, aby współpraca z państwami trzecimi w zakresie zwalczania terroryzmu szła w parze z poszanowaniem praworządności i powszechnych praw człowieka;

Wzmocnienie światowego porządku opartego na współpracy i zasadach

52.  uważa, że USA są kluczowym partnerem strategicznym UE, i zachęca do ściślejszego i równorzędnego koordynowania polityki zagranicznej UE z polityką USA w celu wspierania prawa międzynarodowego i wspólnego reagowania na wyzwania w sąsiedztwie UE oraz na świecie; podkreśla strategiczny charakter transatlantyckiego partnerstwa handlowo-inwestycyjnego, które posiada potencjał, aby umożliwić partnerom transatlantyckim wyznaczanie globalnych standardów w zakresie pracy, zdrowia, środowiska i własności intelektualnej oraz wzmocnienie globalnego zarządzania; apeluje w związku z tym o większą otwartość i przejrzystość negocjacji oraz o udział wszystkich zainteresowanych stron na wszystkich etapach tego procesu; jest zdania, że Ameryka Łacińska jest istotnym partnerem UE, oraz że należy rozwijać różnorodne metody trójstronnej współpracy transatlantyckiej;

53.  podkreśla potrzebę nawiązania strategicznej współpracy i partnerstwa z różnymi krajami, z wyraźnym planem, a także dokonania przeglądu obecnych partnerstw strategicznych w świetle skutków ich polityki;

54.  z zadowoleniem przyjmuje wnioski ze szczytu NATO, który odbył się we wrześniu 2014 r. w Walii, i apeluje o ich realizację; uważa, że należy zacieśnić współpracę UE-NATO oraz ściślej planować i koordynować koncepcję inteligentnej obrony NATO z unijną strategią wspólnego pozyskiwania i wykorzystywania zdolności wojskowych w celu uniknięcia powielania działań oraz w celu jak najlepszego wykorzystania ograniczonych zasobów będących do dyspozycji; przypomina o potrzebie respektowania strategii bezpieczeństwa tych państw członkowskich UE, które nie są członkami NATO;

55.  podkreśla, że UE powinna uzgodnić z USA strategię określającą, jak podzielić się z Rosją, Chinami, Indiami i innymi głównymi potęgami odpowiedzialnością za utrzymanie pokoju i stabilności w światowym porządku politycznym i gospodarczym; zwraca uwagę na znaczenie zacieśniania stosunków z decydującymi państwami w Azji, a także organizacjami regionalnymi takimi jak ASEAN, w kontekście tej strategii;

56.  wzywa wysoką przedstawiciel / wiceprzewodniczącą do wzmocnienia polityki zagranicznej UE w stosunku do Azji, a w szczególności Chin i Indii; wzywa wysoką przedstawiciel / wiceprzewodniczącą do dopilnowania, by dwustronne szczyty z udziałem Chin i Indii odbywały się co roku i przynosiły wymierne rezultaty;

57.  podkreśla, że pokój i stabilność w regionie Azji i Pacyfiku, a szczególnie w obszarze Morza Wschodniochińskiego i Południowochińskiego, ma istotne znaczenie dla UE; wzywa wszystkie zainteresowane strony w regionie do niwelowania różnic w sposób pokojowy, zgodnie z prawem międzynarodowym, oraz do współpracy w celu eksploatacji zasobów naturalnych i morskich; opowiada się za rozwijaniem i realizowaniem polityki europejskiej w oparciu o wspieranie strategii aktywnego zapobiegania konfliktom i pokojowego ich rozwiązywania; uważa, że UE ma istotny interes w stałym wzroście gospodarczym i dobrobycie w Azji Wschodniej; podkreśla potrzebę wzmocnienia partnerstwa gospodarczego UE z krajami Azji i Pacyfiku w sposób kompleksowy, tak aby utrzymać trwały pokój, stabilność i dobrobyt; z zadowoleniem przyjmuje zachęcające postępy w stosunkach po obu stronach Cieśniny Tajwańskiej w ciągu ostatnich sześciu lat i wzywa wszystkie strony do podjęcia dalszych działań w celu ułatwienia ich pokojowego rozwoju;

58.  wzywa wysoką przedstawiciel / wiceprzewodniczącą i państwa członkowskie UE do nadania nowego i silnego impulsu polityce w zakresie wynegocjowanego rozbrojenia jądrowego i kontroli zbrojeń; z zadowoleniem przyjmuje zbliżający się przegląd przez ONZ Układu o nierozprzestrzenianiu broni jądrowej jako istotny krok w kierunku zapewnienia pokoju i bezpieczeństwa międzynarodowego i wzywa państwa członkowskie do zajęcia skoordynowanego i proaktywnego stanowiska w negocjacjach; z zadowoleniem przyjmuje wejście w życie traktatu o handlu bronią i apeluje o jego skuteczne i pełne wdrożenie; apeluje o utworzenie organu UE ds. handlu bronią w celu wspomagania państw członkowskich w interpretacji oraz zapewnienia spójności i ścisłego stosowania norm ustanowionych we wspólnym stanowisku UE w sprawie eksportu broni; podkreśla potrzebę lepszej kontroli ex-post wykorzystania eksportowanej broni;

59.  oświadcza, że UE, która w przeszłości osiągnęła już określone pozytywne wyniki w zwalczaniu kary śmierci, powinna przyjąć bardziej zdecydowane stanowisko; wzywa instytucje i państwa członkowskie do utrzymania i zwiększenia ich zaangażowania w tej sprawie i zademonstrowania większej woli politycznej, aby doprowadzić ostatecznego zniesienia kary śmierci na całym świecie;

60.  przypomina o konieczności reformy Rady Bezpieczeństwa ONZ, tak aby lepiej odzwierciedlała dzisiejszą sytuację na świecie; wzywa wysoką przedstawiciel / wiceprzewodniczącą, aby potraktowała tę kwestię priorytetowo oraz rozpoczęła ogólnoeuropejską debatę na temat reformy Rady Bezpieczeństwa ONZ; podkreśla w związku z tym, że UE powinna zostać członkiem ONZ;

61.  przypomina, że UE powinna odgrywać wiodącą rolę w promowaniu powszechnego podpisywania i ratyfikowania statutu rzymskiego oraz w dalszym wzmacnianiu i wspieraniu Międzynarodowego Trybunału Karnego;

62.  przypomina o silnym zaangażowaniu UE w zwalczanie bezkarności i wspieranie powszechności statutu rzymskiego ustanawiającego Międzynarodowy Trybunał Karny (MTK); z zadowoleniem przyjmuje niedawną ratyfikację statutu rzymskiego przez Palestynę;

63.  apeluje o opracowanie na szczeblu UE spójnej strategii bezpieczeństwa klimatycznego, która będzie dotyczyła strategicznych i politycznych skutków zmiany klimatu i umożliwi UE reakcję na niestabilność geopolityczną wywołaną zmianą klimatu oraz przygotowanie się na nią, a także w szczególny sposób skupi się na współpracy z krajami rozwijającymi się i krajami najbardziej dotkniętymi skutkami zmiany klimatu; dostrzega znaczenie nadchodzącego szczytu w Paryżu dotyczącego zmiany klimatu; wzywa ESDZ, by priorytetowo potraktowała działania dyplomatyczne dotyczące celów klimatycznych, tak aby zdobyć poparcie dla silnego i kompleksowego porozumienia; apeluje o debatę na temat przyszłościowej strategii dotyczącej migracji będącej wynikiem zmiany klimatu;

64.  wzywa UE i jej państwa członkowskie do wniesienia pozytywnego i skoordynowanego wkładu w koncepcję programu rozwoju na okres po 2015 r. i wskazuje, że wysoka przedstawiciel / wiceprzewodnicząca ma do odegrania istotną rolę polegającą na zapewnieniu przywództwa UE w negocjacjach; podkreśla że w nowych ramach należy też zająć się strukturalnymi przyczynami ubóstwa, nierówności i przemocy, poprzez wzmocnienie skutecznych instytucji demokratycznych dostępnych dla wszystkich, dobrego zarządzania i praworządności;

o
o   o

65.  zobowiązuje swojego przewodniczącego do przekazania niniejszej rezolucji wysokiej przedstawiciel Unii do spraw zagranicznych i polityki bezpieczeństwa / wiceprzewodniczącej Komisji, Radzie, Komisji, rządom i parlamentom państw członkowskich, Sekretarzowi Generalnemu Organizacji Narodów Zjednoczonych, Sekretarzowi Generalnemu NATO, przewodniczącemu Zgromadzenia Parlamentarnego NATO, urzędującemu przewodniczącemu OBWE, przewodniczącemu Zgromadzenia Parlamentarnego OBWE, przewodniczącemu Komitetu Ministrów Rady Europy oraz przewodniczącemu Zgromadzenia Parlamentarnego Rady Europy.

Rezolucja Parlamentu Europejskiego z dnia 12 marca 2015 r. w sprawie rocznego sprawozdania dotyczącego praw człowieka i demokracji na świecie za rok 2013 oraz polityki Unii Europejskiej w tym zakresie (2014/2216(INI))

P8_TA(2015)0076 A8-0023/2015

Parlament Europejski,

–  uwzględniając Powszechną deklarację praw człowieka oraz inne traktaty i instrumenty Organizacji Narodów Zjednoczonych dotyczące praw człowieka,

–  uwzględniając Konwencję ONZ o prawach dziecka oraz swoją rezolucję z dnia 27 listopada 2014 r. w sprawie 25. rocznicy przyjęcia tej Konwencji(1),

–  uwzględniając deklarację milenijną ONZ z dnia 8 września 2000 r. (2), Agendę rozwoju po roku 2015 oraz rezolucje Zgromadzenia Ogólnego ONZ,

–  uwzględniając europejską konwencję praw człowieka,

–  uwzględniając art. 2, 3 i 21 Traktatu o Unii Europejskiej (TUE),

–  uwzględniając art. 207 Traktatu o funkcjonowaniu Unii Europejskiej (TFUE),

–  uwzględniając Kartę praw podstawowych Unii Europejskiej,

–  uwzględniając strategiczne ramy i plan działania UE w dziedzinie praw człowieka i demokracji(3), przyjęte przez Radę do Spraw Zagranicznych w dniu 25 czerwca 2012 r.,

–  uwzględniając roczne sprawozdanie UE dotyczące praw człowieka i demokracji na świecie w 2013 r., przyjęte przez Radę w dniu 23 czerwca 2014 r.,

–  uwzględniając sprawozdanie roczne dotyczące głównych aspektów i podstawowych wyborów w zakresie WPZiB w 2013 r., zatwierdzone przez Radę w dniu 22 lipca 2014 r.,

–  uwzględniając sprawozdanie roczne Komisji za 2014 r. na temat polityki Unii Europejskiej w zakresie rozwoju i pomocy zewnętrznej oraz jej realizacji w 2013 r. (COM(2014)0501), przyjęte w dniu 13 sierpnia 2014 r., oraz dokumenty towarzyszące,

–  uwzględniając swoją rezolucję z dnia 11 grudnia 2013 r. w sprawie rocznego sprawozdania dotyczącego praw człowieka i demokracji na świecie za rok 2012 oraz polityki Unii Europejskiej w tym zakresie(4),

–  uwzględniając wytyczne Unii Europejskiej w sprawie praw człowieka,

–  uwzględniając konkluzje Rady z dnia 23 czerwca 2014 r. z okazji 10. rocznicy Wytycznych UE w sprawie obrońców praw człowieka,

–  uwzględniając swoją rezolucję z dnia 17 czerwca 2010 r. w sprawie strategii politycznych Unii Europejskiej na rzecz obrońców praw człowieka(5),

–  uwzględniając wydawane w trybie pilnym rezolucje w sprawie naruszeń praw człowieka, zasad demokracji i praworządności,

–  uwzględniając swoją rezolucję z dnia 13 marca 2014 r. w sprawie priorytetów UE na 25. sesję Rady Praw Człowieka ONZ(6),

–  uwzględniając swoje zalecenie dla Rady z dnia 2 kwietnia 2014 r. w sprawie 69. sesji Zgromadzenia Ogólnego Organizacji Narodów Zjednoczonych(7),

–  uwzględniając swoją rezolucję z dnia 17 listopada 2011 r. w sprawie poparcia Unii Europejskiej dla Międzynarodowego Trybunału Karnego: stawić czoła wyzwaniom i pokonać trudności(8),

–  uwzględniając swoją rezolucję z dnia 17 lipca 2014 r. w sprawie zbrodni agresji(9),

–  uwzględniając swoją rezolucję z dnia 7 lipca 2011 r. w sprawie polityk zewnętrznych UE na rzecz demokratyzacji(10),

–  uwzględniając swoją rezolucję z dnia 13 czerwca 2013 r. w sprawie wolności prasy i mediów na świecie(11),

–  uwzględniając wspólny komunikat Komisji i wiceprzewodniczącej Komisji / wysokiej przedstawiciel Unii do spraw zagranicznych i polityki bezpieczeństwa z dnia 8 marca 2011 r. zatytułowany „Partnerstwo na rzecz demokracji i wspólnego dobrobytu z południowym regionem Morza Śródziemnego” (COM(2011)0200),

–  uwzględniając rezolucję Zgromadzenia Ogólnego ONZ z dnia 20 grudnia 2012 r. w sprawie moratorium na stosowanie kary śmierci(12),

–  uwzględniając swoją rezolucję z dnia 11 marca 2014 r. w sprawie wykorzenienia tortur na świecie(13),

–  uwzględniając swoją rezolucję z dnia 17 czerwca 2010 r. w sprawie wdrażania rozporządzenia Rady (WE) nr 1236/2005 w sprawie handlu niektórymi towarami, które mogłyby być użyte do wykonywania kary śmierci, tortur lub innego okrutnego, nieludzkiego lub poniżającego traktowania albo karania(14),

–  uwzględniając rezolucje Rady Bezpieczeństwa ONZ nr 1325, 1820, 1888, 1889 i 1960 w sprawie kobiet, pokoju i bezpieczeństwa,

–  uwzględniając sprawozdanie w sprawie wskaźników UE dotyczących kompleksowego podejścia do wdrażania przez UE rezolucji Rady Bezpieczeństwa ONZ nr 1325 i 1820 w sprawie kobiet, pokoju i bezpieczeństwa, przyjęte przez Radę w dniu 13 maja 2011 r.,

–  uwzględniając wytyczne dotyczące biznesu i praw człowieka wdrażające ramy ONZ „Ochrona, poszanowanie i naprawa”, zatwierdzone przez Radę Praw Człowieka ONZ w rezolucji nr 17/4 z dnia 16 czerwca 2011 r.,

–  uwzględniając Przewodnik na temat realizacji wytycznych ONZ w sprawie biznesu i praw człowieka w sektorze ICT (technologii informacyjno-komunikacyjnych), opublikowany przez Komisję w dniu 17 czerwca 2013 r.,

–  uwzględniając rezolucję Rady Praw Człowieka ONZ z dnia 26 czerwca 2014 r. wzywającą do utworzenia międzyrządowej grupy roboczej o nieograniczonym składzie, której rolą będzie „opracowanie prawnie wiążącego międzynarodowego instrumentu w celu uregulowania, w ramach międzynarodowego prawa dotyczącego praw człowieka, działalności spółek międzynarodowych i innych przedsiębiorstw”,

–  uwzględniając swoją rezolucję z dnia 25 listopada 2010 r. w sprawie społecznej odpowiedzialności przedsiębiorstw w międzynarodowych umowach handlowych(15),

–  uwzględniając swoją rezolucję z dnia 14 lutego 2006 r. w sprawie klauzuli dotyczącej praw człowieka i demokracji w umowach zawieranych przez Unię Europejską(16),

–  uwzględniając swoją rezolucję z dnia 25 listopada 2010 r. w sprawie praw człowieka oraz norm społecznych i środowiskowych w międzynarodowych umowach handlowych(17),

–  uwzględniając swoją rezolucję z dnia 25 listopada 2010 r. w sprawie międzynarodowej polityki handlowej w kontekście nadrzędnych potrzeb związanych ze zmianami klimatu(18),

–  uwzględniając konkluzje Rady z dnia 14 maja 2012 r. – „Zwiększanie wpływu unijnej polityki rozwoju: Program działań na rzecz zmian”,

–  uwzględniając swoją rezolucję z dnia 25 listopada 2014 r. w sprawie UE i globalnych ram rozwoju po roku 2015(19),

–  uwzględniając swoją rezolucję z dnia 10 października 2013 r. w sprawie dyskryminacji ze względu na przynależność kastową(20),

–  uwzględniając wspólny komunikat Komisji i wiceprzewodniczącej Komisji / wysokiej przedstawiciel Unii do spraw zagranicznych i polityki bezpieczeństwa z dnia 5 marca 2014 r. zatytułowany „Odpowiedzialne pozyskiwanie minerałów z obszarów dotkniętych konfliktami i obszarów wysokiego ryzyka. Ku zintegrowanemu podejściu UE” (JOIN(2014)0008),

–  uwzględniając konwencję NZ przeciwko korupcji (UNCAC),

–  uwzględniając swoją rezolucję z dnia 8 października 2013 r. w sprawie korupcji w sektorze publicznym i prywatnym: wpływ na prawa człowieka w krajach trzecich(21),

–  uwzględniając konkluzje Rady z dnia 12 maja 2014 r. w sprawie kompleksowego podejścia UE,

–  uwzględniając swoje zalecenie dla Rady z dnia 18 kwietnia 2013 r. w sprawie zasady ONZ dotyczącej obowiązku ochrony(22),

–  uwzględniając art. 52 i art. 132 ust. 2 Regulaminu,

–  uwzględniając sprawozdanie Komisji Spraw Zagranicznych, a także opinie Komisji Rozwoju oraz Komisji Praw Kobiet i Równouprawnienia (A8-0023/2015),

A.  mając na uwadze, że art. 21 Traktatu o Unii Europejskiej (TUE) jeszcze bardziej wzmacnia zobowiązania Unii w zakresie rozwijania wspólnej polityki zagranicznej i bezpieczeństwa opartej na zasadach demokracji, praworządności, powszechności i niepodzielności praw człowieka i podstawowych wolności, poszanowania godności ludzkiej, równości i solidarności oraz na zasadzie promowania międzynarodowego prawa i sprawiedliwości, przy respektowaniu zasad Karty Narodów Zjednoczonych, Karty praw podstawowych Unii Europejskiej i prawa międzynarodowego; mając na uwadze, że zgodnie z art. 6 TUE Unia przystępuje do europejskiej Konwencji o ochronie praw człowieka i podstawowych wolności;

B.  mając na uwadze, że art. 207 Traktatu o funkcjonowaniu Unii Europejskiej (TFUE) stanowi, iż „wspólna polityka handlowa prowadzona jest zgodnie z zasadami i celami działań zewnętrznych Unii”;

C.  mając na uwadze, że poszanowanie, propagowanie i zachowanie powszechności i niepodzielności praw człowieka są kamieniami węgielnymi polityki zagranicznej i polityki bezpieczeństwa UE; mając na uwadze, że powszechność praw człowieka jest poważnie kwestionowana przez szereg reżimów autorytarnych, zwłaszcza na forach wielostronnych;

D.  mając na uwadze, że ponad połowa ludności na świecie wciąż żyje w reżimach niedemokratycznych oraz że w ostatnich latach globalny poziom wolności stale spada;

E.  mając na uwadze, że o demokratycznym charakterze ustrojów nie stanowi wyłącznie organizowanie wyborów, ale również poszanowanie rządów prawa, wolność słowa, przestrzeganie praw człowieka, a także niezawisłe sądownictwo i bezstronna administracja;

F.  mając na uwadze, że wiarygodność UE w stosunkach zewnętrznych i na arenie międzynarodowej umocni się dzięki zwiększeniu spójności między polityką wewnętrzną i zewnętrzną UE w zakresie demokracji i praw człowieka;

G.  mając na uwadze, że nowa wiceprzewodnicząca Komisji/wysoka przedstawiciel Unii do spraw zagranicznych i polityki bezpieczeństwa oświadczyła, iż prawa człowieka będą jednym z jej nadrzędnych priorytetów oraz że zamierza wykorzystać je jako wyznacznik kierunku rozwoju wszystkich stosunków z państwami trzecimi; mając na uwadze, że potwierdziła ona również zobowiązanie UE do wspierania praw człowieka we wszystkich obszarach stosunków zewnętrznych „bez wyjątku”; mając na uwadze, że przyjęcie nowego planu działania UE dotyczącego praw człowieka i demokracji oraz odnowienie mandatu Specjalnego Przedstawiciela UE ds. Praw Człowieka znajdzie się w programie działania UE na początku 2015 r.;

H.  mając na uwadze, że dnia 23 czerwca 2014 r. Rada przyjęła roczne sprawozdanie UE dotyczące praw człowieka i demokracji na świecie w 2013 r., które obejmuje pierwszy pełny rok wdrażania strategicznych ram UE i planu działania w dziedzinie praw człowieka i demokracji; mając na uwadze, że 2013 r. był również pierwszym pełnym rokiem obowiązywania nowego mandatu Specjalnego Przedstawiciela UE ds. Praw Człowieka; mając na uwadze, że osoba sprawująca tę funkcję powinna pomagać Unii w koordynowaniu jej działań, tak aby działalność Unii w zakresie propagowania przestrzegania praw człowieka na całym świecie, a zwłaszcza praw kobiet, była bardziej wyraźna i widoczna;

I.  mając na uwadze, że roczne sprawozdanie UE dotyczące praw człowieka i demokracji na świecie w 2013 r. oraz wydarzenia, które miały miejsce po okresie sprawozdawczym, w brutalny sposób przypominają o wysokich kosztach społecznych nieprzestrzegania praw człowieka; mając na uwadze, że nieprzestrzeganie praw człowieka w państwach trzecich w przypadkach, w których brak poszanowania praw człowieka i brak zgodnego z prawem uczestnictwa demokratycznego prowadzą do niestabilności, upadku państw, kryzysów humanitarnych i konfliktów zbrojnych, wywołuje szkodliwe dla UE skutki, jako że jest ona zobowiązana do reagowania na te zjawiska;

J.  mając na uwadze, że zaangażowanie UE na rzecz skutecznego multilateralizmu, w którym centralne miejsce zajmuje ONZ, stanowi integralną część zewnętrznej polityki Unii i jest wynikiem przekonania, iż wielostronny system oparty na uniwersalnych zasadach i wartościach może najlepiej uporać się z globalnymi kryzysami, wyzwaniami i zagrożeniami;

K.  mając na uwadze, że UE i jej państwa członkowskie są lojalnymi sojusznikami Międzynarodowego Trybunału Karnego (MTK) od momentu jego utworzenia, udzielając mu wsparcia finansowego, politycznego, dyplomatycznego i logistycznego i jednocześnie propagując powszechność statutu rzymskiego i broniąc jego integralności w celu zwiększenia niezawisłości Trybunału;

L.  mając na uwadze, że w swojej rezolucji z dnia 17 lipca 2014 r. Parlament ponownie wyraził zdecydowane poparcie dla przyjęcia ustalonych w Kampali zmian Rzymskiego Statutu MTK, w tym zmiany dotyczącej zbrodni agresji, oraz wezwał wszystkie państwa członkowskie UE do ratyfikacji tych zmian i włączenia ich do ustawodawstwa krajowego; mając na uwadze, że zmiana dotycząca zbrodni agresji przyczyni się do umocnienia praworządności na szczeblu międzynarodowym oraz do międzynarodowego pokoju i bezpieczeństwa poprzez zniechęcanie do bezprawnego użycia siły, a dzięki temu aktywnie przyczyni się do zapobiegania takim zbrodniom i wprowadzenia utrwalania pokoju;

M.  mając na uwadze, że 59. sesja Komisji ONZ ds. Statusu Kobiet, która odbędzie się w Nowym Jorku w dniach 9–20 marca 2015 r., będzie koncentrować się na działaniach następczych w związku z deklaracją pekińską i pekińską platformą działania, w tym na bieżących problemach, które utrudniają realizację tych instrumentów, a tym samym osiągnięcie równości płci i wzmocnienie pozycji kobiet, a także na szansach na osiągnięcie równości płci i wzmocnienie pozycji kobiet w programie działań związanych z realizacją milenijnych celów rozwoju (MCR) po 2015 r.;

N.  mając na uwadze, że bezpłatna edukacja na poziomie podstawowym dla wszystkich dzieci stanowi podstawowe prawo zapisane w Konwencji ONZ o prawach dziecka z 1989 r.; mając na uwadze, że edukacja dzieci i dorosłych przyczynia się do zmniejszania ubóstwa i umieralności niemowląt oraz do upowszechniania dobrych praktyk w zakresie ochrony środowiska; mając na uwadze, że powszechny dostęp do edukacji jest nierozerwalnie związany z milenijnym celem rozwoju dotyczącym zapewnienia równości płci, szczególnie w zakresie ukończenia szkoły podstawowej; mając na uwadze, że cel ten jest daleki od realizacji;

O.  mając na uwadze, że w czasach konfliktu zbrojnego kobiety i dzieci, w tym kobiety i dzieci będące uchodźcami, bezpaństwowcami i ubiegające się o azyl znajdują się wśród grup społecznych, których sytuacja jest najtrudniejsza, a ryzyko, na jakie narażone są nastoletnie wysiedlone dziewczęta znacznie rośnie w czasie kryzysów humanitarnych;

P.  mając na uwadze, że żadnej formy dyskryminacji i przemocy wobec kobiet, w tym nadużyć seksualnych, okaleczania żeńskich narządów płciowych, przymusowych małżeństw, tzw. zbrodni honorowych czy wykorzystywania seksualnego kobiet do celów handlowych, czy przemocy domowej nie można usprawiedliwiać powodami politycznymi, społecznymi, religijnymi, kulturalnymi czy powszechną tradycją lub zwyczajami plemiennymi;

Q.  mając na uwadze, że istnieje wyraźny związek między korupcją i naruszaniem praw człowieka; mając na uwadze, że korupcja w sektorach publicznym i prywatnym powoduje i pogłębia nierówność i dyskryminację, przez co uniemożliwia równe korzystanie z praw obywatelskich, politycznych, gospodarczych, społecznych i kulturalnych; mając na uwadze, że dowiedziono, iż działania korupcyjne często wiążą się z naruszaniem praw człowieka, nadużywaniem władzy i brakiem odpowiedzialności;

R.  mając na uwadze, że prawa pracownicze i prawa związków zawodowych są celem poważnych ataków na świecie, a sposoby działania przedsiębiorstw wywierają głęboki wpływ na prawa pracowników, społeczności i konsumentów w Europie i poza nią; mając na uwadze, że prawo międzynarodowe dotyczące praw człowieka nakłada na państwa obowiązek ochrony praw człowieka, dopilnowania, by działalność korporacji podlegających ich jurysdykcji nie naruszała praw człowieka, oraz zapewnienia ofiarom dostępu do skutecznych form środków odwoławczych;

S.  mając na uwadze, że społeczność przedsiębiorców ma do odegrania istotną rolę w promowaniu praw człowieka oraz mając na uwadze, że takie wysiłki są wielce pożądane i powinny być wspierane przez instytucje publiczne na całym świecie; mając na uwadze, że wspieranie praw człowieka powinno być uważane za platformę współpracy między rządem i sektorem prywatnym;

T.  mając na uwadze, że w ramach wzmocnionego ogólnego systemu preferencji (GSP+), do którego przyjmowane są państwa trzecie, występuje klauzula zawierająca nakaz poszanowania międzynarodowych konwencji dotyczących praw człowieka i praw pracowniczych;

U.  mając na uwadze, że art. 16 Powszechnej deklaracji praw człowieka (PDPC) stanowi, iż pełnoletni mężczyźni i kobiety – bez żadnych ograniczeń wynikających z rasy, narodowości lub wyznania – mają prawo do zawarcia małżeństwa i założenia rodziny oraz mają równe prawa w odniesieniu do zawierania małżeństwa, zarówno podczas jego trwania, jak i po jego ustaniu, oraz że małżeństwo może zostać zawarte wyłącznie na podstawie swobodnie wyrażonej i pełnej zgody przyszłych małżonków;

V.  mając na uwadze, że art. 14 PDPC uznaje prawo każdego człowieka do ubiegania się o azyl w innym kraju w razie prześladowania; mając na uwadze, że Konwencja ONZ dotycząca statusu uchodźców wyraźnie stanowi, iż wszyscy uchodźcy mają prawo do szczególnej ochrony, a żadne państwo nie może wydalić ani zwrócić uchodźcy na terytorium, gdzie może być prześladowany lub gdzie istnieje zagrożenie dla jego życia lub wolności;

W.  mając na uwadze, że art. 18 PDPC uznaje wolność myśli, sumienia i religii; mając na uwadze, że liczba incydentów związanych z wolnością religii lub przekonań gwałtownie wzrasta między innymi z powodu rosnącej liczby konfliktów na tle religijnym;

X.  mając na uwadze, że art. 25 PDPC uznaje prawo każdej osoby do „stopy życiowej zapewniającej zdrowie i dobrobyt jego i jego rodziny”, w ramach którego matka i dziecko mają prawo do specjalnej opieki i pomocy, włączając w to opiekę lekarską; mając na uwadze, że mamy 25. rocznicę przyjęcia Konwencji ONZ o prawach dziecka będącej traktatem dotyczącym praw człowieka ratyfikowanym przez największą liczbę państw; mając na uwadze, że w rezolucji Rady Praw Człowieka 26/28 wzywa się do następnego spotkania społecznego forum rady w celu skoncentrowania się na dostępie do leków w kontekście prawa każdej osoby do możliwie najwyższego osiągalnego poziomu zdrowia fizycznego i psychicznego; mając na uwadze, że konstytucja Światowej Organizacji Zdrowia (WHO) stanowi, iż korzystanie z możliwie najwyższego osiągalnego poziomu zdrowia jest jednym z podstawowych praw każdego człowieka bez względu na rasę, religię, przekonania polityczne, warunki gospodarcze lub społeczne;

Y.  mając na uwadze, że skutki zmiany klimatu, takie jak wzrost temperatury, podnoszenie się poziomu mórz i bardziej ekstremalne warunki pogodowe, nasilą wyzwania związane z niestabilnością globalną, a tym samym niebezpieczeństwo poważnych naruszeń praw człowieka;

Z.  mając na uwadze, że dostęp do bezpiecznej wody pitnej i systemów sanitarnych jest prawem człowieka wywodzącym się z prawa do odpowiedniego standardu życia, nierozerwalnie związanym z prawem do możliwie najwyższego osiągalnego poziomu zdrowia fizycznego i psychicznego, a także z prawem do życia i godności ludzkiej; mając na uwadze, że około 2,6 mld ludzi – połowa ludności rozwijającego się świata – nie posiada nawet prostej „ulepszonej” latryny, a 1,1 mld ludzi nie ma dostępu do żadnego rodzaju wody pitnej;

AA.  mając na uwadze, że niniejsze sprawozdanie, chociaż sporządzone w odpowiedzi na roczne sprawozdanie UE dotyczące praw człowieka i demokracji na świecie w roku 2013 przyjęte przez Radę, jest perspektywiczną analizą działań UE w tym obszarze polityki; mając na uwadze, że w swoich rezolucjach dotyczących poprzednich sprawozdań rocznych oraz przeglądu strategii UE na rzecz praw człowieka Parlament podkreślił konieczność ciągłego zastanawiania się nad własnymi praktykami związanymi z włączeniem praw człowieka w główny nurt swojej działalności, z działaniami następczymi w związku z pilnymi rezolucjami w sprawie naruszenia zasad demokracji, praw człowieka i praworządności, jak również z monitorowaniem przestrzegania klauzul dotyczących demokracji i praw człowieka zamieszczonych we wszystkich porozumieniach zawartych przez UE z państwami trzecimi;

Centralna pozycja praw człowieka w politykach zewnętrznych UE

1.  przypomina, że w preambule Karty praw podstawowych Unii Europejskiej potwierdzono, iż UE „stawia jednostkę i godność człowieka w centrum swych działań”;

2.  wzywa wszystkie instytucje i państwa członkowskie UE do umieszczenia praw człowieka w centrum stosunków UE ze wszystkimi państwami trzecimi, w tym ich partnerami strategicznymi, oraz we wszystkich oświadczeniach i na wszystkich spotkaniach na wysokim szczeblu; podkreśla znaczenie skutecznej, konsekwentnej i spójnej realizacji polityki UE w zakresie praw człowieka zgodnie z jasnymi obowiązkami określonymi w art. 21 TUEi strategicznych ramach UE dotyczących praw człowieka i demokracji; wyraża uznanie dla nowej wiceprzewodniczącej Komisji/wysokiej przedstawiciel za otwarte i zdecydowane zobowiązanie się do wprowadzenia tych zasad w życie;

3.  podkreśla, że ważne jest, aby państwa członkowskie mówiły jednym głosem, wspierając niepodzielność, nienaruszalność i powszechność praw człowieka, a zwłaszcza aby ratyfikowały wszystkie ustanowione przez ONZ międzynarodowe akty prawne dotyczące praw człowieka; wzywa UE do zapewnienia niepodzielności i nienaruszalności praw człowieka, także tych określonych w Międzynarodowym pakcie praw gospodarczych, społecznych i kulturalnych, zgodnie z art. 21 TUE; wzywa UE do dalszego propagowania powszechnych norm w zakresie praw człowieka, które powinny być traktowane jako podstawa jej współpracy z państwami trzecimi i organizacjami regionalnymi zarówno w dialogach politycznych, jak i dialogach dotyczących praw człowieka i negocjacjach handlowych;

4.  z zadowoleniem przyjmuje decyzję Komisji o umieszczeniu praworządności w centrum procesu rozszerzenia; wzywa UE do wnikliwego monitorowania w ramach całego procesu rozszerzenia wdrażania przepisów chroniących prawa człowieka i prawa osób należących do mniejszości;

5.  ostrzega jednak przed niezamierzonymi konsekwencjami nieustannego rozszerzania listy praw człowieka i uwzględniania kontrowersyjnych z ideologicznego lub politycznego punktu widzenia kwestii, ponieważ mogłoby to ostatecznie prowadzić do osłabienia ogólnego wsparcia dla samej idei powszechności i niepodzielności praw człowieka;

6.  wskazuje, że UE powinna brać pod uwagę nie tylko ludzkie cierpienie, ale i wszystkie konsekwencje wynikające z nieprzestrzegania praw człowieka, jeżeli brak poszanowania praw człowieka i brak zgodnego z prawem uczestnictwa demokratycznego prowadzą do niestabilności, korupcji, upadku państw, kryzysów humanitarnych lub konfliktów zbrojnych, które to zjawiska umniejszają wysiłki UE podejmowane w ramach polityki rozwoju i na które UE lub jej państwa członkowskie są zobowiązane reagować w dziedzinie polityki zagranicznej i bezpieczeństwa; w związku z tym z zadowoleniem przyjmuje niedawne wysiłki UE na rzecz uwzględnienia naruszeń praw człowieka w unijnym systemie wczesnego ostrzegania związanym z zapobieganiem kryzysom; apeluje jednak o bardziej zdecydowane działania zapobiegawcze i zwraca się do wiceprzewodniczącej Komisji/wysokiej przedstawiciel, Komisji i państw członkowskich o opracowanie opartego na prawach człowieka dodatkowego elementu zapobiegania kryzysom w ramach kompleksowego podejścia UE do konfliktu i kryzysów zewnętrznych oraz który powinien zostać uwzględniony w nadchodzącym przeglądzie europejskiej strategii bezpieczeństwa;

7.  jest zdania, że UE, w tym jej delegatury, powinny określić sygnały wczesnego ostrzegania, takie jak represje wobec mniejszości i łamanie praw człowieka, które wskazują na potencjalne konflikty i katastrofy humanitarne; wzywa UE do opracowania najlepszych praktyk służących promowaniu i ochronie praw człowieka w sytuacjach po wystąpieniu katastrofy i konfliktu, ze zwróceniem szczególnej uwagi na osoby niepełnosprawne, kobiety, dzieci i inne grupy szczególnie wrażliwe – przedstawiając informacje i podejmując odpowiednie działania dotyczące konkretnych odniesień do osób niepełnosprawnych, dostępności planów zmniejszania ryzyka związanego z klęskami żywiołowymi uwzględniających osoby niepełnosprawne, szkoleń dla personelu wszystkich odpowiednich służb i liczby dostępnych schronów i miejsc udzielania pomocy w przypadku klęsk żywiołowych – oraz na włączanie ochrony praw człowieka do działań w dziedzinie pomocy doraźnej, odnowy i odbudowy po katastrofie, przy jednoczesnym przestrzeganiu humanitarnych zasad humanitaryzmu, bezstronności, neutralności i niezależności oraz świadczeniu pomocy humanitarnej dostosowanej do potrzeb;

8.  zachęca UE do zapewnienia istnienia synergii między możliwościami wsparcia oferowanymi w ramach Instrumentu na rzecz Stabilności, Europejskiego Instrumentu na rzecz Wspierania Demokracji i Praw Człowieka (EIDHR) oraz Europejskiego Funduszu na rzecz Demokracji;

9.  wyraża głębokie zaniepokojenie coraz większą liczbą poważnych naruszeń praw człowieka wywołanych działaniami terrorystycznymi na całym świecie; wskazuje na sprawozdanie z 2014 r., w którym stwierdzono nasilenie się od 2012 r. do 2013 r. działalności terrorystycznej o 62% oraz wzrost z 15 do 24 liczby krajów, które doświadczyły aktów terroryzmu, w wyniku których zginęło ponad 50 osób; wzywa wysoką przedstawiciel/wiceprzewodniczącą Komisji oraz Europejską Służbę Działań Zewnętrznych (ESDZ) – w związku z nasileniem się działalności terrorystycznej – do ściślejszej i bardziej skutecznej współpracy z rządami w zwalczaniu wszystkich form terroryzmu;

10.  stoi na stanowisku, że negowanie ludobójstwa i innych zbrodni przeciwko ludzkości, a także akty rasizmu, ksenofobii lub nienawiści na tle religijnym, stanowią bezdyskusyjne naruszenie praw człowieka oraz podstawowych wolności i jako takie zasługują na potępienie;

11.  wzywa wysoką przedstawiciel/wiceprzewodniczącą Komisji Federikę Mogherini oraz ministrów spraw zagranicznych państw członkowskich UE do regularnego umieszczania w programie obrad Rady do Spraw Zagranicznych dyskusji na temat wysiłków UE na rzecz uwolnienia obrońców praw człowieka, dziennikarzy, działaczy politycznych i innych osób, które w pokojowy sposób korzystają z przysługujących im praw;

Sprawozdanie roczne UE dotyczące praw człowieka i demokracji na świecie jako narzędzie służące do przekazywania informacji na temat polityki UE w dziedzinie praw człowieka i demokracji

12.  wyraża zadowolenie z przyjęcia przez Radę rocznego sprawozdania UE dotyczącego praw człowieka i demokracji na świecie w 2013 r.; zwraca się do wiceprzewodniczącej Komisji/wysokiej przedstawiciel o podjęcie zobowiązania do uczestnictwa w przyszłości w dwóch corocznych debatach poświęconych polityce UE w dziedzinie praw człowieka i demokracji podczas posiedzeń plenarnych Parlamentu w celu przedstawienia sprawozdania UE i ustosunkowania się do sprawozdania Parlamentu;

13.  wyraża ubolewanie, że Komisja nie udzieliła żadnej pisemnej odpowiedzi na wyżej wspomnianą rezolucję Parlamentu dotyczącą rocznego sprawozdania w sprawie praw człowieka i demokracji na świecie w 2012 r. oraz uważa, że takie pisemne odpowiedzi są niesłychanie istotne z punktu widzenia współpracy międzyinstytucjonalnej w tej dziedzinie i nie można ich zastąpić debatą na sesji plenarnej, podczas której jest mniej czasu na refleksję i systematyczną odpowiedź na wszystkie kwestie podniesione przez Parlament;

14.  wyraża uznanie dla ESDZ i Komisji za podanie kompleksowych i jasnych informacji na temat działań UE podjętych w okresie sprawozdawczym; ponownie wyraża jednak opinię, że zwłaszcza sprawozdania krajowe powinny umożliwiać przegląd kluczowych pozytywnych, jak i negatywnych tendencji oraz ocenę efektywności działań UE; zauważa, że bardziej kompleksowa sprawozdawczość, zwłaszcza oparta na priorytetach i wskaźnikach wskazanych w dotychczas poufnych unijnych strategiach krajowych dotyczących praw człowieka, zachęcałaby do większej spójności w przygotowaniu uwarunkowań związanych z przestrzeganiem praw człowieka i w ocenie wpływu polityk UE na prawa człowieka;

15.  utrzymuje swój pogląd, że instytucje UE powinny wspólnie dążyć do ulepszenia formatu rocznego sprawozdania dotyczącego praw człowieka i demokracji na świecie z myślą o dotarciu do szerokiego grona odbiorców przy jednoczesnym zachowaniu jego kompleksowego charakteru jako sprawozdania z wdrożenia strategicznych ram UE i planu działania dotyczącego praw człowieka i demokracji; ponownie wyraża gotowość do udziału w aktywnej i konstruktywnej współpracy między instytucjami UE w zakresie przygotowywania przyszłych sprawozdań; przypomina swój wniosek proponujący włączenie do sprawozdania rocznego sekcji dotyczącej realizacji planu działania przez państwa członkowskie;

Wdrożenie strategicznych ram i planu działania UE

16.  ponownie wyraża zadowolenie ze strategicznych ram UE i unijnego planu działania dotyczącego praw człowieka i demokracji, przyjętych przez Radę w 2012 r., jako kamienia milowego w torowaniu nowej drogi w rozwoju polityki i potwierdzaniu zaangażowania UE w spełnienie obowiązku traktatowego, którym jest włączenie praw człowieka w główny nurt wszystkich polityk zewnętrznych UE „bez wyjątku”;

17.  przypomina, że prawa człowieka stały się istotnym elementem zewnętrznych działań Unii i prawdziwym składnikiem jej tożsamości w stosunkach dwustronnych, wielostronnych i instytucjonalnych;

18.  docenia wysiłki podejmowane przez ESDZ i Komisję na rzecz przedstawienia Parlamentowi sprawozdania z realizacji pierwszego planu działania UE dotyczącego praw człowieka i demokracji; wzywa wiceprzewodniczącą Komisji/wysoką przedstawiciel i ESDZ do zaangażowania państw członkowskich, Komisji, Parlamentu, społeczeństwa obywatelskiego i organizacji regionalnych i międzynarodowych w przegląd i konsultacje skutkujące przyjęciem nowego planu działania, który powinien wejść w życie na początku 2015 r.; z zadowoleniem przyjmuje dyskusje mające na celu lepsze ustalenie hierarchii celów nowego planu działania, lecz przestrzega przed zawężeniem zakresu planu działania, a także obniżeniem poziomu ambicji, jeśli chodzi o uwzględnianie praw człowieka we wszystkich obszarach polityki UE;

19.  zachęca wszystkie podmioty uczestniczące w działaniach zewnętrznych UE do przejmowania niezbędnej odpowiedzialności za politykę zewnętrzną UE w zakresie praw człowieka i za jej poszczególne narzędzia, jak również do przekrojowego uwzględniania praw człowieka, między innymi przez organizowanie regularnych, skierowanych do zainteresowanych urzędników, szkoleń dotyczących praw człowieka;

20.  wyraża szczególne zaniepokojenie stanem realizacji określonego w strategicznych ramach zobowiązania do „umieszczenia praw człowieka w centrum stosunków UE ze wszystkimi państwami trzecimi, w tym partnerami strategicznymi”; w związku z tym apeluje o zwrócenie przez wiceprzewodniczącą Komisji/wysoką przedstawiciel i ESDZ bacznej uwagi na realizację tego zobowiązania i na zapewnienie uwzględnienia praw człowieka i demokracji w stosunkach UE z jej partnerami strategicznymi w takich istotnych wymiarach jak posiedzenia na szczycie i konkluzje Rady; ponadto zaleca, aby w przypadku stwierdzenia rażącego naruszenia praw człowieka przez kraj partnerski, z którym zawarta została umowa, UE podejmowała bardziej skuteczne działania związane z nałożeniem odpowiednich sankcji przewidzianych w klauzulach umownych dotyczących praw człowieka, łącznie z możliwością (czasowego) zawieszenia umowy;

21.  wzywa wysoką przedstawiciel/wiceprzewodniczącą Komisji oraz wszystkich komisarzy do skoordynowanego opracowania projektu programu, który uwzględniać będzie problematykę praw człowieka w ramach rozmaitych działań UE, zwłaszcza w obszarach dotyczących rozwoju, migracji, środowiska naturalnego, zatrudnienia, ochrony danych w internecie, handlu, inwestycji, technologii i przedsiębiorczości;

22.  z zadowoleniem odnosi się do faktu, iż wysoka przedstawiciel/wiceprzewodnicząca Komisji publicznie stwierdziła potrzebę dokonania przeglądu unijnej strategii w stosunku do wszystkich strategicznych partnerów Unii, w tym w stosunku do Chin czy Rosji, oraz wzywa ją do priorytetowego traktowania podczas trwania jej kadencji kwestii praw człowieka w takich krajach poprzez zdecydowane stanie na stanowisku, że poważne naruszenia praw człowieka stanowią zagrożenie dla stosunków dwustronnych między UE i jej partnerami strategicznymi;

Mandat Specjalnego Przedstawiciela UE ds. Praw Człowieka

23.  uznaje znaczenie mandatu udzielonego pierwszemu w historii Specjalnemu Przedstawicielowi UE (SPUE) ds. Praw Człowieka oraz składa gratulacje obecnemu mandatariuszowi za dotychczas wykonaną pracę; zachęca SPUE do tego, by w dalszym ciągu poprawiał wizerunek UE i zwiększał jej zaangażowanie w ramach odpowiednich organizacji wielostronnych i regionalnych mechanizmów w dziedzinie praw człowieka (ONZ, Rada Europy, Organizacja Współpracy Gospodarczej i Rozwoju, Organizacja Bezpieczeństwa i Współpracy w Europie, Stowarzyszenie Narodów Azji Południowo-Wschodniej, Unia Afrykańska i Organizacja Współpracy Islamskiej) w celu propagowania najważniejszych priorytetów tematycznych UE odzwierciedlonych w wytycznych UE dotyczących praw człowieka, dążenia do wzmocnienia pozycji społeczeństwa obywatelskiego na świecie oraz przyczynienia się do włączenia polityki UE w dziedzinie praw człowieka w główny nurt działań, a także do jej spójności i skuteczności oraz do osiągnięcia równowagi między dyplomacją cichą i publiczną; uznaje konieczność wyraźniejszego wyeksponowania funkcji SPUE ds. Praw Człowieka, który powinien posiadać prawo inicjatywy i publicznego zabierania głosu przy wsparciu przez poszczególne służby w ramach instytucji Unii Europejskiej w celu zapewnienia właściwej koordynacji;

24.  wzywa Radę do przyjęcia – jako ogólnej zasady – praktyki systematycznego uwzględniania współpracy ze SPUE ds. Praw Człowieka w mandacie przyszłych geograficznych SPUE;

25.  wnioskuje, aby stanowisko SPUE ds. Praw Człowieka zostało utrzymane w celu przekształcenia go w funkcję stałą, wyposażoną w odpowiednie środki służące pełnemu wsparciu pełnionej roli, w tym stosowanie dyplomacji publicznej;

Wewnętrzna/zewnętrzna spójność w polityce UE w dziedzinie praw człowieka i demokracji

26.  podkreśla, że polityka UE w dziedzinie praw człowieka musi być zgodna ze zobowiązaniami wynikającymi z Traktatu, a także musi zapewniać spójność między zewnętrznymi i wewnętrznymi strategiami politycznymi oraz unikać podwójnych standardów; w związku z tym apeluje o przyjęcie konkluzji Rady do Spraw Zagranicznych w sprawie praw człowieka w odniesieniu do partnerów strategicznych; w tym kontekście wzywa do określenia dla państw członkowskich i urzędników UE wspólnych wartości progowych w zakresie związanych z prawami człowieka obaw, jakie muszą przynajmniej zgłaszać w stosunkach ze swoimi partnerami strategicznymi, przy jednoczesnym uwzględnianiu okoliczności towarzyszących sytuacji poszczególnych krajów;

27.  podkreśla, że spójność działań Unii w odniesieniu do państw trzecich jest warunkiem jej wiarygodności, a tym samym skuteczności, oraz że różnice i niespójności obniżają skuteczność jej działań i sprawiają niekiedy, że wypowiedzi przedstawicieli UE na temat praw człowieka nie są słyszane; przypomina, że mimo licznych napotykanych trudności spójność pozostaje głównym celem polityki zewnętrznej i musi zajmować centralne miejsce wśród zadań każdego podmiotu uczestniczącego w tego rodzaju polityce;

28.  uznaje ponadto za istotne, by wymagania dotyczące praw człowieka przedstawiane przez UE w jej relacjach z państwami trzecimi były stosowane również do państw członkowskich; w związku z tym przypomina, że Parlament przyjmuje coroczne sprawozdanie na temat sytuacji praw podstawowych w Unii Europejskiej sporządzone przez Komisję Wolności Obywatelskich, Sprawiedliwości i Spraw Wewnętrznych;

29.  wzywa ESDZ do wzmocnienia zarządzania środkami UE przeznaczonymi na ochronę praw człowieka, a także do zwiększenia kontroli i rozliczalności tych środków;

30.  zwraca uwagę na istotne wyzwania wynikające z aneksji Krymu przez Rosję oraz z nieustannego zaangażowania rosyjskich sił wojskowych we wschodniej Ukrainie; podkreśla, że ta polityka agresji jest kontynuacją osuwania się Rosji w stronę rządów autorytarnych przy jednoczesnym pogarszaniu się w kraju sytuacji w zakresie praw człowieka; podkreśla, że Rosja stanowi obecnie dla UE „wyzwanie strategiczne” i nie spełnia już kryteriów partnerstwa strategicznego;

31.  wzywa UE do skutecznego zmierzenia się z wewnętrznymi wyzwaniami w dziedzinie praw człowieka, takimi jak sytuacja Romów, traktowanie uchodźców i migrantów, dyskryminacja osób LGBTI, warunki panujące w więzieniach czy wolność mediów w państwach członkowskich, w celu zachowania wiarygodności i spójności swojej zewnętrznej polityki dotyczącej praw człowieka; wyraża ubolewanie z powodu faktu, że mniejszość romska pozostaje przedmiotem dyskryminacji, rasizmu i wykluczenia społecznego zarówno w UE, jak i w kandydujących do członkostwa państwach Bałkanów Zachodnich, a także w Turcji; zauważa w tym względzie, że poszanowanie praw mniejszości jest jednym z największych wyzwań zidentyfikowanych w opracowanej przez Komisję strategii rozszerzenia na lata 2014-2015;

Narzędzia polityki UE w zakresie praw człowieka

Strategie krajowe w zakresie praw człowieka i rola delegatur UE

32.  wyraża uznanie dla ESDZ za pomyśle ukończenie pierwszego cyklu strategii krajowych w zakresie praw człowieka, które zostały opracowane z położeniem silnego nacisku na odpowiedzialność na szczeblu delegatur UE; ubolewa jednak nad ciągłym brakiem przejrzystości w odniesieniu do treści strategii krajowych, szczególnie nad brakiem skutecznego informowania Parlamentu, oraz ponownie apeluje o publiczne ujawnienie przynajmniej kluczowych priorytetów strategii poszczególnych krajów, a także o należyte udostępnienie tych strategii Parlamentowi, aby zapewnić właściwy stopień kontroli; zachęca ESDZ do przyjęcia wskaźników służących do oceny ich skuteczności oraz do wyraźniejszego potraktowania części sprawozdania rocznego dotyczącego praw człowieka i demokracji na świecie poświęconych poszczególnym krajom jako sprawozdań z realizacji strategii krajowych; przypomina zobowiązanie UE do dopilnowania, aby krajowe strategie w zakresie praw człowieka były uwzględniane na wszystkich szczeblach kształtowania polityki z państwami trzecimi, w tym w ramach dialogów dotyczących praw człowieka i dialogów politycznych;

33.  podkreśla potrzebę sporządzania przez delegatury UE sprawozdania rocznego dotyczącego ich działalności w dziedzinie praw człowieka;

34.  z zadowoleniem przyjmuje prawie ukończoną sieć punktów kontaktowych ds. praw człowieka i urzędników łącznikowych do kontaktów z obrońcami praw człowieka w delegaturach UE; wzywa wiceprzewodniczącą Komisji/wysoką przedstawiciel i ESDZ do opracowania jasnych wytycznych operacyjnych dotyczących ich roli w delegaturach w celu umożliwienia im pełnego wykorzystania potencjału, stworzenia wiarygodnych standardów oraz niedopuszczenia do powstania niespójności między poszczególnymi delegaturami UE;

35.  zachęca do zacieśnienia współpracy między sieciami dyplomatycznymi państw członkowskich i delegaturami UE na świecie w celu wniesienia wkładu w rozważania grup roboczych ds. praw człowieka w państwach trzecich;

36.  wzywa ESDZ do dopilnowania, aby przypadki uwięzienia obrońców praw człowieka były przedmiotem rozmów na wszystkich posiedzeniach wysokiego szczebla między UE i państwami trzecimi, w tym podczas posiedzeń rady współpracy/rady stowarzyszenia; nalega, aby wszystkie krajowe strategie z zakresu praw człowieka obowiązujące w ramach współpracy między UE i państwami trzecimi zawierały sekcję dotyczącą uwięzionych obrońców praw;

37.  przypomina zobowiązanie do włączenia kwestii praw człowieka do wszystkich unijnych ocen skutków; podkreśla znaczenie tego zobowiązania służącego dopilnowaniu, aby UE przestrzegała praw człowieka, a także chroniła je i wypełniała, oraz aby jej zewnętrzne polityki i działania były projektowane i wdrażane w taki sposób, aby służyły wzmocnieniu praw człowieka za granicą; wzywa UE, aby poprzez ściślejsze konsultacje i lepszą koordynację ze społeczeństwem obywatelskim i instytucjami unijnymi podniosła jakość i zwiększyła systematyczność ocen skutków dotyczących praw człowieka;

Dialog i konsultacje dotyczące praw człowieka

38.  potwierdza swoje poparcie dla dialogów poświęconych prawom człowieka jako narzędzia polityki UE w dziedzinie praw człowieka, o ile nie stanowią one celu same w sobie, ale są sposobem uzyskania konkretnych zobowiązań i wyników od drugiej strony; uznaje wartość zaangażowania w dialog dotyczący praw człowieka zwłaszcza z krajami borykającymi się z poważnymi problemami w zakresie praw człowieka; podkreśla jednak, że UE musi wyciągać jednoznaczne wnioski polityczne, jeżeli dialog dotyczący praw człowieka nie prowadzi do pozytywnych wyników z powodu braku chęci drugiej strony do zaangażowania się weń w dobrej wierze lub braku rzeczywistego zobowiązania do przeprowadzenia reform, oraz musi kłaść nacisk na dyplomację publiczną, aby nie dopuścić do zagrożenia publicznej wiarygodności polityki UE w dziedzinie praw człowieka; ostrzega też przed wyłączaniem debat o prawach człowieka z dialogów politycznych na wysokim szczeblu; nalega, aby kwestia indywidualnych przypadków obrońców praw człowieka znajdujących się w niebezpieczeństwie lub w więzieniu, a także więźniów politycznych były skutecznie poruszane przez UE w sposób odpowiedzialny i przejrzysty; w przypadku występowania poważnych naruszeń praw człowieka wymaga, aby kwestia ta zajmowała istotne miejsce w dialogu politycznym na wszystkich szczeblach;

39.  wzywa ESDZ do opracowania mechanizmu kompleksowego przeglądu mającego pomóc w ocenie tych dialogów w kontekście nieuzyskania w ich ramach istotnych i namacalnych rezultatów; wzywa ponadto UE do wzmocnienia swoich poziomów odniesienia w celu umożliwienia mierzenia sukcesów i zwiększenia skuteczności dialogów, co przyczyniłoby się do przybliżenia krajów borykających się z poważnymi problemami w zakresie praw człowieka do spełnienia międzynarodowych norm w dziedzinie praw człowieka; wzywa UE - w związku np. z brakiem znaczących i wymiernych rezultatów w dialogu UE-Chiny na temat praw człowieka, a także w związku z ostatnimi wydarzeniami w Hong Kongu - do ponownego przemyślenia swojej strategii dotyczącej praw człowieka oraz do przyjęcia bardziej spójnego, ujednoliconego i strategicznego podejścia do kwestii praw człowieka;

40.  wyraża ubolewanie, że z powodu różnorodności struktur, formatów, okresowości, stosowanych metod i poufności kontaktów brakuje zarówno prawdziwego mechanizmu monitorowania i oceniania takich dialogów, jak i wskaźników postępu; zaleca sprecyzowanie celów każdego dialogu i ocenę wyników w konsultacji z Parlamentem;

41.  wzywa ESDZ do kontynuacji współpracy ze wszystkimi państwami, z którymi obecnie prowadzi dialogi dotyczące praw człowieka, poprzez domaganie się konkretnych zobowiązań od odnośnych władz oraz regularne podejmowanie działań następczych dotyczących żądań zgłaszanych podczas konsultacji;

Wytyczne UE w zakresie praw człowieka

42.  pozytywnie ocenia przyjęcie przez Radę w roku sprawozdawczym 2013 wytycznych UE dotyczących praw człowieka przysługujących lesbijkom, gejom, osobom biseksualnym, transpłciowym i interseksualnym oraz wytycznych UE dotyczących wolności religii lub przekonań, a także – w 2014 r. – wytycznych UE w sprawie wolności wypowiedzi w internecie i poza nim;

43.  przypomina, że przyjęcie wytycznych nie może wprowadzać selektywności do systemu praw człowieka z uwagi na zasady powszechności i niepodzielności, które muszą pozostać kluczowe; zwraca się do Komisji o zdefiniowanie, przy współudziale Parlamentu i przedstawicieli społeczeństwa obywatelskiego, kryteriów wyboru tematyki poruszanej w takich wytycznych, tak aby zapewnić przejrzystość procesu wyboru;

44.  zwraca się do Komisji o uzupełnienie wytycznych przez poprawę ich czytelności dzięki ujednoliceniu treści i formatu; w wytycznych powinny zostać ustalone cele, kryteria, środki, harmonogramy, wskaźniki wraz z dołączoną regularną oceną; z tego powodu przypomina, że Parlament zalecił niedawno „skuteczną i zorientowaną na wyniki” realizację wytycznych w sprawie tortur;

45.  zaleca, by przedstawiciele społeczeństwa obywatelskiego w większym stopniu uczestniczyli w opracowaniu, ocenie i przeglądzie wytycznych;

46.  wzywa ESDZ i Radę do podjęcia odpowiednich działań mających na celu realizację i ocenę wytycznych UE na poziomie krajowym; zachęca ESDZ i państwa członkowskie do zaangażowania się również w doskonalenie zawodowe i działania podnoszące świadomość wśród personelu ESDZ i delegatur UE oraz wśród dyplomatów państw członkowskich w celu zapewnienia, aby wytyczne UE dotyczące praw człowieka przynosiły zamierzone skutki w zakresie kształtowania rzeczywistej polityki na najniższych szczeblach;

Polityka UE na rzecz wspierania demokratyzacji i wyborów

47.  podkreśla, że o demokratycznym charakterze ustrojów nie stanowi wyłącznie organizowanie wyborów, ale również poszanowanie rządów prawa, wolność słowa, przestrzeganie praw człowieka, a także niezawisłe sądownictwo i bezstronna administracja; wzywa Komisję i ESDZ do wspierania toczących się procesów demokratycznych w państwach trzecich; podkreśla w tym kontekście znaczenie podejmowania działań następczych w związku ze sprawozdaniami i zaleceniami misji obserwacji wyborów, polegających na wykorzystaniu ich w ramach zaangażowania UE na rzecz demokracji w danym kraju oraz upoważnieniu głównego obserwatora do pełnienia szczególnej roli w dalszym monitorowaniu realizacji zaleceń, jako spójnej części kompleksowego podejścia Parlamentu do wspierania demokracji i przy wsparciu stałych organów Parlamentu; zauważa pozytywną rolę, jaką mogą odegrać misje obserwacji wyborów UE w zapewnieniu wiarygodności UE jako partnera;

48.  wzywa UE, aby nadal dążyła do określenia najlepszych praktyk w tej dziedzinie w celu wspierania i utrwalania procesów demokratyzacji; zachęca do rozwoju zarówno polityki, jak i narzędzi operacyjnych, które mają być stosowane w krajach priorytetowych w celu spójnego, elastycznego i wiarygodnego włączenia do podejścia UE środków służących do wspierania praw człowieka i demokracji, w tym środków zapobiegania konfliktom i mediacji;

49.  podkreśla, że przemiany polityczne i demokratyzacja muszą łączyć się z poszanowaniem praw człowieka, promowaniem sprawiedliwości, przejrzystością, odpowiedzialnością, pojednaniem, praworządnością oraz ustanowieniem instytucji demokratycznych; apeluje o systematyczne wsparcie UE dla parlamentów wybranych w wolnych i uczciwych wyborach; podkreśla potrzebę podejmowania wysiłków na rzecz dialogu politycznego między partiami rządzącymi a opozycją;

50.  przypomina, że w następstwie Arabskiej Wiosny Ludów Unia Europejska zdefiniowała na nowo swoją politykę sąsiedztwa wobec południowego regionu Morza Śródziemnego i położyła nacisk na rolę społeczeństwa obywatelskiego oraz na zasadę „więcej za więcej” w celu tworzenia bardziej trwałych partnerstw ze swoimi sąsiadami oraz wspierania ich reform i przemian demokratycznych;

51.  uważa, że podejście oparte na wynikach „więcej za więcej” powinno przyświecać stosunkom UE ze wszystkimi państwami trzecimi oraz że UE powinna przyznawać krajom partnerskim szczególny status wyłącznie w razie spełnienia jasnych wymogów dotyczących praw człowieka i demokracji oraz że nie powinna zwlekać z jego zamrożeniem, w przypadku gdy kraje partnerskie nie będą spełniały wspomnianych wymogów;

52.  apeluje o skuteczne korzystanie z nowych technologii oraz światowej sieci internetowej w celu możliwie najszerszego udostępniania ludziom na całym świecie informacji na temat praw człowieka i demokracji, a także na temat programów unijnych;

53.  z zadowoleniem przyjmuje prace dotyczące krajów pilotażowych przeprowadzone jak dotąd przez dziewięć delegatur UE w celu osiągnięcia większej spójności w zakresie wspierania demokracji w stosunkach zewnętrznych UE, które zostały zapoczątkowane w konkluzjach Rady z 2009 i 2010 r. i które są wbudowane w strategiczne ramy UE oraz unijny plan działania dotyczący praw człowieka i demokracji w 2012 r.;

54.  zwraca się do Komisji i ESDZ o zwiększenie ich koordynacji z Parlamentem w odniesieniu do drugiej generacji krajów pilotażowych, tak aby zapewnić uczestnictwo wszystkich instytucji UE i połączenie ich wiedzy w ramach skutecznego dążenia do wspierania demokracji w państwach trzecich;

55.  składa gratulacje Europejskiemu Funduszowi na rzecz Demokracji za jego skuteczną działalność promującą demokrację w naszym sąsiedztwie oraz wspiera ostrożne rozszerzanie jego działalności na inne społeczeństwa walczące o demokratyzację; w duchu solidarności i zaangażowania wzywa państwa członkowskie do zapewnienia wystarczających środków finansowych budżetowi funduszu w celu zagwarantowania najbardziej elastycznego i skutecznego wsparcia lokalnym czynnikom działającym na rzecz przemian demokratycznych;

56.  podkreśla znaczenie zwiększenia roli kobiet w propagowaniu praw człowieka i reform demokratycznych, we wspieraniu zapobiegania konfliktom oraz w umacnianiu ich udziału i reprezentacji w życiu politycznym; zwraca również w tym zakresie uwagę na konieczność uwzględniania zaleceń sformułowanych w sprawozdaniach unijnych misji obserwacji wyborów dotyczących pełnego i równego udziału kobiet w procesie wyborczym oraz konieczność podejmowania działań w oparciu o te zalecenia;

57.  przypomina, że rozszerzenie było jak dotąd najbardziej pomyślnym wysiłkiem UE na rzecz demokratyzacji oraz podkreśla, że negocjacje z państwami Bałkanów Zachodnich pozostają głównym instrumentem w zakresie pomocy tym krajom w ustanowieniu pełnoprawnych społeczeństw demokratycznych;

Wsparcie UE dla obrońców praw człowieka

58.  z zadowoleniem przyjmuje konkluzje Rady dotyczące obrońców praw człowieka, wydane z okazji dziesięciolecia „Wytycznych UE w sprawie obrońców praw człowieka”; wyraża ponadto uznanie dla Komisji za większe wykorzystanie funduszy Europejskiego Instrumentu na rzecz Wspierania Demokracji i Praw Człowieka (EIDHR), aby zapewnić dotacje awaryjne obrońcom praw człowieka znajdującym się w bezpośrednim niebezpieczeństwie, i zachęca Komisję do dalszego badania nowych sposobów wspierania obrońców praw człowieka; w tym kontekście przypomina o znaczeniu Europejskiego Funduszu na rzecz Demokracji, który stanowi narzędzie do promocji i ochrony prodemokratycznych działaczy, blogerów i dziennikarzy na całym świecie;

59.  wyraża ubolewanie w związku z faktem, że prześladowanie i marginalizacja obrońców praw człowieka pozostaje powszechnie występującą na całym świecie tendencją, zwłaszcza w krajach, które nie akceptują powszechności praw człowieka;

60.  wzywa UE do zwrócenia szczególnej uwagi na kwestię uwięzionych obrońców praw człowieka na całym świecie oraz na potrzebę, aby UE zbiorowo zintensyfikowała działania na rzecz zagwarantowania uwolnienia tych osób poprzez, między innymi, ustanowienie w Parlamencie Europejskim wewnętrznej grupy roboczej, która bacznie śledziłaby, za sprawą ścisłej współpracy ze społeczeństwem obywatelskim, aktualne przypadki uwięzienia działaczy na całym świecie;

61.  ponownie wzywa ESDZ do nieustannej ochrony organizacji pozarządowych, obrońców praw człowieka, działaczy społeczeństwa obywatelskiego, dziennikarzy i prawników poprzez zwiększenie skuteczności dialogów UE na temat praw człowieka oraz propagowanie priorytetów tematycznych UE i unijnych wytycznych dotyczących praw człowieka; w tym kontekście zachęca do organizowania kampanii mających na celu dotarcie do obrońców praw człowieka także na bardziej oddalonych obszarach państw trzecich, aby pomóc w osiągnięciu celów polityki UE;

62.  wzywa ESDZ i Komisję do dopilnowania, aby unijne dotacje i inne programy były dostępne nie tyko dla dużych organizacji pozarządowych, ale także dla potrzeb budowania potencjału lokalnego; wzywa zatem do zmniejszenia obciążenia biurokratycznego przy jednoczesnym zachowaniu rozliczalności podczas wnioskowania o środki i rozliczania procedur, a także zachęca do uwzględniania rosnącej presji wywieranej na społeczeństwo obywatelskie przez reżimy represyjne; apeluje o bardziej pragmatyczne podejście do społeczeństw znajdujących się w okresie transformacji demokratycznej w celu zapewnienia wsparcia dla odpowiednich organizacji i pojedynczych osób;

63.  zwraca się do ESDZ i delegatur UE o współpracę z obrońcami praw człowieka i organizacjami pozarządowymi w ramach rzeczywistego i pragmatycznego dialogu politycznego w celu znalezienia jak najlepszych sposobów wspierania środowiska sprzyjającego ich pracy; zwraca się do UE o rozszerzenie aktywnej dyplomacji w państwach trzecich i wzmocnienie pozycji punktów kontaktowych ds. praw człowieka w celu włączenia praw człowieka w główny nurt codziennej pracy politycznej odpowiednich delegatur UE poprzez systematyczne wymienianie nazwisk więźniów politycznych oraz udział w monitorowaniu procesów sądowych i wizyty w więzieniach, a także monitorowanie wspomnianych spraw; podkreśla, że UE musi wykorzystywać dyplomację publiczną do wspierania obrońców praw człowieka i apelować o uwolnienie więzionych działaczy na rzecz praw człowieka; nalega, aby wysokiej rangi przedstawiciele UE, w tym wysoka przedstawiciel/wiceprzewodnicząca Komisji, przewodniczący Rady, komisarze, specjalni przedstawiciele UE i urzędnicy państwowi z państw członkowskich, systematycznie spotykali się z obrońcami praw człowieka, zwłaszcza podczas ich podróży do krajów, w których społeczeństwo obywatelskie podlega naciskom;

64.  wzywa wysoką przedstawiciel/wiceprzewodniczącą Komisji oraz ministrów spraw zagranicznych UE do poświęcenia raz do roku posiedzenia Rady do Spraw Zagranicznych na dyskusje na temat wysiłków UE na rzecz uwolnienia obrońców praw człowieka, dziennikarzy, działaczy politycznych i innych osób, które w pokojowy sposób korzystają z przysługujących im praw, zwracając szczególną uwagę na przypadki będące przedmiotem rezolucji Parlamentu dotyczących debat na temat przypadków naruszeń praw człowieka, demokracji i praworządności;

Wsparcie UE dla powszechnych praw człowieka i wielostronnych organizacji praw człowieka

65.  przypomina o zobowiązaniu Parlamentu i jego Podkomisji Praw Człowieka do wspierania silnego wielostronnego systemu praw człowieka pod egidą ONZ, w tym Trzeciego Komitetu Zgromadzenia Ogólnego, Rady Praw Człowieka, Biura Wysokiego Komisarza NZ ds. Praw Człowieka oraz prac powiązanych wyspecjalizowanych agencji ONZ, takich jak Międzynarodowa Organizacja Pracy (MOP), a także prac realizowanych w ramach specjalnych procedur ONZ;

66.  przypomina znaczenie wydawanych przez Europejski Trybunał Praw Człowieka decyzji oraz ich wdrażania przez zainteresowane kraje w związku z przestrzeganiem i ujednoliceniem praw człowieka jako podstawowych wartości i zasad;

67.  przypomina swoje jednoznaczne stanowisko w sprawie instytucjonalizacji uczestnictwa PE w sesjach Zgromadzenia Ogólnego ONZ, wyrażone w rezolucji z dnia 7 lutego 2013 r. w sprawie priorytetów UE na sesji Rady Praw Człowieka, i uważa, że niezbędna jest kontynuacja praktyki wysyłania delegacji Parlamentu Europejskiego na odpowiednie sesje Rady Praw Człowieka i Zgromadzenia Ogólnego ONZ oraz wyraża ubolewanie, że praktyka ta została przerwana w 2014 r.;

68.  ponownie podkreśla znaczenie aktywnego uczestnictwa UE we wszystkich mechanizmach ONZ dotyczących praw człowieka, zwłaszcza w Trzecim Komitecie Zgromadzenia Ogólnego i Radzie Praw Człowieka; zachęca państwa członkowskie UE do takiego uczestnictwa poprzez współautorstwo rezolucji i przejmowanie w odniesieniu do nich przewodniej roli, aktywny udział w debatach i interaktywnych dialogach, a także wydawanie oświadczeń; zdecydowanie popiera coraz powszechniejszą praktykę UE w zakresie inicjatyw międzyregionalnych;

69.  ponownie podkreśla znaczenie skutecznej koordynacji i współpracy między ESDZ, Komisją, Parlamentem i państwami członkowskimi w dziedzinie praw człowieka; wzywa ESDZ, aby – szczególnie poprzez delegatury UE w Nowym Jorku i Genewie – zwiększyła spójność działań UE poprzez terminowe i merytoryczne konsultacje mające na celu jednogłośne przedstawianie stanowiska UE;

70.  przypomina o znaczeniu działań Unii Europejskiej na forum Organizacji Bezpieczeństwa i Współpracy w Europie (OBWE) w momencie, gdy ta przygotowuje się do podsumowania 40 lat swojego istnienia; zachęca do zacieśniania więzi między UE, OBWE i Radą Europy;

71.  przypomina również o znaczeniu pracy wykonanej w tym zakresie przez Radę Europy oraz o potrzebie szybkiego przystąpienia przez UE do europejskiej konwencji praw człowieka zgodnie z zapisami traktatów;

72.  potwierdza znaczenie włączenia prac prowadzonych w Nowym Jorku i Genewie w ramach Zgromadzenia Ogólnego ONZ, Trzeciego Komitetu i Rady Praw Człowieka ONZ do odpowiednich działań wewnętrznych i zewnętrznych UE w celu zapewnienia spójności;

Polityka UE w zakresie międzynarodowego wymiaru sprawiedliwości w sprawach karnych i Międzynarodowy Trybunał Karny

73.  ponownie wyraża pełne poparcie dla prac Międzynarodowego Trybunału Karnego (MTK), którego rolą jest położenie kresu bezkarności sprawców najpoważniejszych zbrodni będących przedmiotem zainteresowania wspólnoty międzynarodowej oraz zagwarantowanie sprawiedliwości ofiarom zbrodni wojennych, zbrodni przeciwko ludzkości i ludobójstwa; pozostaje czujny na wszelkie próby podważenia jego legitymacji lub niezawisłości; przypomina o jego kluczowej roli w dwutorowym procesie osądzania i pojednania; wzywa UE i jej państwa członkowskie do współpracy z Trybunałem oraz do udzielania mu silnego wsparcia dyplomatycznego i politycznego w ramach stosunków dwustronnych i na wszystkich forach, w tym na forum ONZ; wyraża zaniepokojenie faktem, że nadal nie wykonano kilku nakazów aresztowania; wzywa UE i jej państwa członkowskie, a także specjalnych przedstawicieli UE do aktywnego propagowania misji MTK, egzekwowania jego decyzji oraz walki z bezkarnością osób odpowiedzialnych za zbrodnie zdefiniowane w statucie rzymskim; uważa rosnącą liczbę państw-stron za ważny element rozwoju stanowiący o coraz większej powszechności trybunału; z zadowoleniem przyjmuje ratyfikację statutu rzymskiego przez Wybrzeże Kości Słoniowej w lutym 2013 r., ale ubolewa nad tym, że w 2014 roku statutu nie ratyfikowało żadne państwo; zachęca UE i jej państwa członkowskie do zintensyfikowania wysiłków na rzecz propagowania ratyfikacji i wdrożenia statutu rzymskiego w celu poszerzenia dostępu do wymiaru sprawiedliwości dla ofiar poważnych zbrodni ściganych na mocy prawa międzynarodowego; wzywa UE i jej państwa członkowskie będące państwami-stronami statutu rzymskiego MTK do zagwarantowania Trybunałowi zasobów niezbędnych do uczciwego i skutecznego pełnienia przezeń mandatu; zachęca UE do dalszego wspierania międzynarodowego sądownictwa karnego i MTK, w tym poprzez wspieranie podmiotów społeczeństwa obywatelskiego w ramach Europejskiego Instrumentu na rzecz Wspierania Demokracji i Praw Człowieka;

74.  ponawia swój apel dotyczący utworzenia stanowiska Specjalnego Przedstawiciela UE ds. Międzynarodowego Wymiaru Sprawiedliwości i Międzynarodowego Prawa Humanitarnego w celu nadania tym dziedzinom należnego im znaczenia i widoczności, aby skutecznie realizować unijny program i uwzględniać kwestię walki z bezkarnością we wszystkich działaniach zewnętrznych UE;

75.  wyraża ubolewanie, że Rzymski Statut Międzynarodowego Trybunału Karnego nadal nie jest uwzględniony w nowym rozporządzeniu w sprawie ogólnego systemu preferencji taryfowych na liście konwencji wymaganych do uzyskania statusu GSP+; zauważa, że wiele państw wnioskujących o GSP+ (np. Armenia i Pakistan) nie jest państwem-stroną statutu lub go nie ratyfikowało; ponownie zaleca, by dodać statut rzymski do kolejnej listy konwencji;

76.  ponownie wzywa UE do przyjęcia wspólnego stanowiska w sprawie zbrodni agresji oraz zmian ustalonych w Kampali, a państwa członkowskie – do szybkiego dostosowania ustawodawstwa krajowego do definicji zawartych w zmianach z Kampali, a także innych obowiązków wynikających ze statutu rzymskiego, aby umożliwić państwom członkowskim prowadzenie dochodzeń i postępowań krajowych i zwiększyć współpracę z Trybunałem;

77.  w przededniu 100. rocznicy ludobójstwa ludności ormiańskiej wzywa wszystkie państwa członkowskie do uznania tej zbrodni oraz zachęca państwa członkowskie i instytucje UE do dalszego przyczyniania się do jej uznania;

78.  wzywa ESDZ do rozpowszechniania dobrych praktyk dotyczących praw, ochrony i wspierania ofiar przestępstw i przemocy w państwach trzecich oraz do wymiany strategii w zakresie polityki antykorupcyjnej z państwami trzecimi, ponieważ korupcja jest często bramą otwierającą drogę dla bezkarności oraz źródłem niesprawiedliwości wobec ofiar;

Działania UE przeciw karze śmierci

79.  ponownie wyraża jednoznaczny sprzeciw wobec kary śmierci i zachęca UE i jej państwa członkowskie do utrzymania wyraźnej polityki mającej na celu zniesienie kary śmierci na świecie; wzywa ESDZ do zachowania czujności w odniesieniu do rozwoju sytuacji we wszystkich krajach oraz do wykorzystania wszystkich środków oddziaływania pozostających do jej dyspozycji;

80.  Wyraża pełne poparcie dla rezolucji Zgromadzenia Ogólnego ONZ z grudnia 2014 r. dotyczącej „Moratorium na wykonywanie kary śmierci”(23);

81.  wzywa UE do dalszego wykorzystywania na wszystkich możliwych forach na świecie metod współpracy i dyplomacji na rzecz zniesienia kary śmierci, zgodnie z wytycznymi UE w sprawie kary śmierci, a także do dopilnowania, aby prawo do uczciwego procesu sądowego było w pełni respektowane w przypadku każdej osoby zagrożonej karą śmierci, bez stosowania tortur czy innego niegodziwego traktowania służącego wydobyciu zeznań;

82.  wyraża zaniepokojenie w związku z doniesieniami o wzroście liczby egzekucji na świecie w latach 2012–2013, pomimo że egzekucje mają miejsce w coraz mniejszej liczbie państw będących zdecydowaną mniejszością; wzywa UE do podjęcia należytych działań w związku ze stale wysoką liczbą egzekucji w Chinach i Iranie, wznowieniem w 2013 r. egzekucji w Indonezji, Kuwejcie, Nigerii i Wietnamie, egzekucjami nieletnich w Iranie, Arabii Saudyjskiej i Jemenie w 2013 r., a także wyraźnym wzrostem liczby doniesień o egzekucjach w Iraku i Arabii Saudyjskiej;

83.  z zadowoleniem przyjmuje nowo podjętą w Stanach Zjednoczonych dyskusję na temat arbitralności kary śmierci i jej podatności na błędy, kampanię mającą na celu wstrzymanie przepływu z Europy do Stanów Zjednoczonych substancji wykorzystywanych przy egzekucjach, a także zniesienie kary śmierci w 2013 r. przez stan Maryland; zachęca wiceprzewodniczącą Komisji/wysoką przedstawiciel, SPUE i ESDZ do współpracy z rządem federalnym Stanów Zjednoczonych i rządami poszczególnych stanów w celu przyspieszenia zniesienia kary śmierci w Stanach Zjednoczonych, aby wzmocnić współpracę transatlantycką w wymiarze międzynarodowym poprzez wiarygodne działania na rzecz praw człowieka, międzynarodowego wymiaru sprawiedliwości i demokracji;

84.  zachęca Komisję do wykorzystania nowego elastycznego rozwiązania, które obecnie umożliwia Europejski Instrument na rzecz Wspierania Demokracji i Praw Człowieka, w celu rozważenia nowych sposobów prowadzenia kampanii na rzecz zniesienia kary śmierci oraz wsparcia działań mających na celu zapobieganie wymierzaniu kary śmierci lub egzekucjom;

85.  podkreśla znaczenie dalszego monitorowania przez UE warunków przeprowadzania egzekucji w tych krajach, które wciąż stosują karę śmierci, oraz wspierania reformy prawnej i konstytucyjnej mającej na celu pełne i całkowite zniesienie kary śmierci;

86.  przypomina swoje zdecydowane przekonanie, że kara śmierci stanowiąca naruszenie prawa do integralności i godności osoby ludzkiej, jest niezgodna z zakazem okrutnego, nieludzkiego lub poniżającego traktowania albo karania w ramach prawa międzynarodowego i wzywa ESDZ oraz państwa członkowskie do formalnego stwierdzenia tej niezgodności i do przyjęcia odpowiedniej do niego polityki UE wobec kary śmierci; podkreśla konieczność przekrojowej interpretacji odpowiednich wytycznych UE dotyczących kary śmierci i tortur;

Działanie UE na rzecz zakazu stosowania tortur oraz innego okrutnego, nieludzkiego lub poniżającego traktowania albo karania

87.  w świetle nieustannych doniesień o powszechnych praktykach tortur i znęcania się na świecie wzywa wiceprzewodniczącą Komisji/wysoką przedstawiciel i ESDZ do wzmożenia wysiłków UE w walce z torturami oraz innym okrutnym, nieludzkim i poniżającym traktowaniem albo karaniem; ponownie wyraża zaniepokojenie, że działanie UE w tym obszarze pozostaje w dużej mierze niewystarczające i dalekie jest od zrealizowania zobowiązań zawartych w wytycznych UE w sprawie tortur; wzywa zwłaszcza do udzielenia przez UE większego wsparcia w ustanowieniu i wzmocnieniu krajowych i regionalnych mechanizmów zapobiegania torturom; odnotowuje wniosek Komisji z dnia 14 stycznia 2014 r. dotyczący rozporządzenia zmieniającego rozporządzenie Rady (WE) nr 1236/2005 w sprawie handlu niektórymi towarami, które mogłyby być użyte do wykonywania kary śmierci, tortur lub innego okrutnego, nieludzkiego lub poniżającego traktowania albo karania (COM(2014)0001), i tym samym stanowiący odpowiedź na rezolucję Parlamentu Europejskiego z dnia 17 czerwca 2010 r.;

88.  przypomina, że na podstawie art. 7 i 8 Rzymskiego Statutu Międzynarodowego Trybunału Karnego tortury zadawane systematycznie lub na wielką skalę mogą stanowić zbrodnię wojenną lub zbrodnię przeciwko ludzkości; podkreśla, że w związku z zasadą obowiązku ochrony na wspólnocie międzynarodowej spoczywa szczególna odpowiedzialność, którą musi ona wziąć na siebie;

89.  zachęca ESDZ do zwrócenia bacznej uwagi na wnioski Komitetu ONZ Przeciwko Torturom oraz podkomitetu powołanego na mocy protokołu fakultatywnego do konwencji w sprawie zakazu stosowania tortur, a także Komitetu Rady Europy ds. Zapobiegania Torturom dotyczące poszczególnych państw oraz do systematycznego poruszania tych kwestii w dialogach politycznych z zainteresowanymi państwami i w oświadczeniach publicznych; wzywa ESDZ, zwłaszcza delegatury UE i państwa członkowskie, w szczególności ich placówki dyplomatyczne w terenie, również do zintensyfikowania wdrażania wytycznych UE w sprawie tortur i innego okrutnego, nieludzkiego lub poniżającego traktowania albo karania; wzywa UE i państwa członkowskie do zwiększenia kontroli nad handlem towarami, które mogłyby być wykorzystane do torturowania bądź nieludzkiego lub poniżającego traktowania, jak również kontroli nad wywozem technologii i produktów podwójnego zastosowania;

90.  podkreśla fakt, że członkowie grup szczególnie wrażliwych, takich jak mniejszości etniczne, językowe i religijne, są częściej narażeni na tortury lub brutalne traktowanie w ośrodkach zatrzymań, dlatego też wymagają szczególnej uwagi;

91.  potępia wywóz przez europejskie przedsiębiorstwa produktów i broni, które mogłyby być wykorzystane do torturowania albo karania, bądź innego okrutnego, nieludzkiego lub poniżającego traktowania, również w trakcie tłumienia demonstracji; w tym kontekście popiera zmianę rozporządzenia (WE) nr 1236/2005;

92.  ponownie podkreśla znaczenie skutecznych mechanizmów kontroli wywozu niektórych leków, które mogą zostać wykorzystane do egzekucji, oraz sprzętu, który można wykorzystać do tortur; wzywa Komisję do zajęcia się pozostałymi lukami we wspomnianym rozporządzeniu poprzez wprowadzenie klauzuli dotyczącej pełnego wychwytywania zastosowania końcowego, która zakazywałaby wywozu jakichkolwiek leków, które można by wykorzystać do torturowania lub egzekucji;

93.  wzywa Unię Europejską i państwa członkowskie do podjęcia starań na rzecz ratyfikowania przez ogół państw trzecich Międzynarodowej konwencji o ochronie wszystkich osób przed wymuszonym zaginięciem z dnia 20 grudnia 2006 r.;

Prawa człowieka w umowach handlowych UE i innych porozumieniach międzynarodowych

94.  wzywa UE do upewnienia się, że umowy handlowe zawierane z państwami trzecimi sprzyjają ich rozwojowi gospodarczo-społecznemu oraz gwarantują prawidłowe zarządzanie ich zasobami naturalnymi, w tym ziemią i wodą; ponawia apel o systematyczne uwzględnianie wiążących, egzekwowalnych i niepodlegających negocjacjom klauzul dotyczących praw człowieka w porozumieniach międzynarodowych UE, w tym umowach handlowych i inwestycyjnych, zawartych lub zawieranych z państwami trzecimi i wzywa do usprawnionych konsultacji z Parlamentem na wczesnym etapie negocjacji umów handlowych i inwestycyjnych, skutecznego monitorowania stosowania klauzul dotyczących praw człowieka oraz przekazywania Parlamentowi informacji na temat aspektów praw człowieka zawartych w tych porozumieniach;

95.  przypomina, iż polityka handlowa przyczynia się do osiągania ogólnych celów UE i że na podstawie art. 207 TFUE polityka handlowa UE musi być prowadzona „zgodnie z zasadami i celami działań zewnętrznych Unii”; podkreśla ponadto, że na podstawie art. 3 TUE Unia musi przyczyniać się „do pokoju, bezpieczeństwa, trwałego rozwoju Ziemi, do solidarności i wzajemnego szacunku między narodami, do swobodnego i uczciwego handlu, do wyeliminowania ubóstwa oraz do ochrony praw człowieka, w szczególności praw dziecka, a także do ścisłego przestrzegania i rozwoju prawa międzynarodowego, w szczególności zasad Karty Narodów Zjednoczonych”;

96.  wzywa Komisję Europejską do uwzględnienia przy opracowywaniu przyszłej strategii handlowej istotnej roli handlu i porozumień międzynarodowych w propagowaniu praw człowieka na arenie międzynarodowej;

97.  podkreśla potrzebę kontynuowania wielostronnej współpracy i dialogu w dziedzinie praw człowieka, szczególnie pomiędzy Unią Europejską a Światową Organizacją Handlu i Organizacją Narodów Zjednoczonych, w celu zapewnienia wielostronnych ram handlowych przyczyniających się do przestrzegania praw człowieka;

98.  przypomina, że ogólny system preferencji (GSP) został zaprojektowany zgodnie z zasadami określonymi w konwencjach międzynarodowych dotyczących praw człowieka i podstawowych standardów prawa pracy przez państwa nim objęte oraz że zawiera on specjalny system dodatkowych preferencji taryfowych służących promowaniu ratyfikowania i skutecznego wdrażania podstawowych konwencji międzynarodowych dotyczących praw człowieka i prawa pracy, ochrony środowiska i dobrych rządów; przypomina, że nieprzestrzeganie tych warunków może spowodować zawieszenie systemu handlu; przypomina o znaczeniu regularnego monitorowania i oceniania realizacji międzynarodowych konwencji przez państwa objęte GSP+;

99.  wyraża zadowolenie z powodu wejścia w życie w dniu 1 stycznia 2014 r. zmienionego systemu GSP; przypomina, że GSP+ został utrzymany w ogólnym systemie preferencji i wymaga od państw ubiegającym się o korzystanie z niego pełnej współpracy z organizacjami międzynarodowymi w zakresie przestrzegania międzynarodowych konwencji dotyczących praw człowieka i praw pracowniczych;

Biznes a prawa człowieka

100.  uważa za godne ubolewania, iż wciąż brakuje globalnego podejścia do sposobu przestrzegania praw człowieka przez przedsiębiorstwa, co pozwala niektórym państwom i firmom na omijanie tych przepisów; dlatego podkreśla potrzebę przyjęcia przepisów dotyczących społecznej odpowiedzialności przedsiębiorstw (CSR); zdecydowanie popiera realizację wytycznych ONZ w sprawie biznesu i praw człowieka; w szczególności wzywa Komisję do wprowadzenia skutecznych środków realizacji postanowień dokumentu ramowego ONZ zatytułowanego „Protect, Respect and Remedy” [Ochrona, poszanowanie i naprawa], przedstawionego przez Johna Ruggiego, specjalnego przedstawiciela sekretarza generalnego ONZ ds. biznesu i praw człowieka; przypomina, jak ważne jest wspieranie zasad społecznej odpowiedzialności przedsiębiorstw, w tym podczas prowadzenia działalności poza UE, oraz zapewnienie ich respektowania w całym łańcuchu dostaw, szczególnie w odniesieniu do nielegalnego handlu drewnem, dziką fauną i florą oraz minerałami pochodzącymi z obszarów dotkniętych konfliktami; jest przekonany, że przedsiębiorstwa europejskie i ich jednostki zależne oraz podwykonawcy powinni odgrywać kluczową rolę w promowaniu i rozpowszechnianiu międzynarodowych standardów dotyczących biznesu i praw człowieka na całym świecie;

101.  zwraca się do Komisji i ESDZ o zachęcenie delegatur UE na świecie do współpracy z przedsiębiorstwami unijnymi w zakresie propagowania praw człowieka oraz do pilnowania, aby aspekty biznesu i praw człowieka znalazły się wśród głównych tematów lokalnych zaproszeń do składania wniosków o środki z Europejskiego Instrumentu na rzecz Wspierania Demokracji i Praw Człowieka (EIDHR); zwraca się do państw członkowskich o dopilnowanie, by przedsiębiorstwa podlegające prawu krajowemu nie uchylały się od przestrzegania praw człowieka oraz norm społecznych, sanitarnych i środowiskowych, które ich dotyczą, gdy zakładają siedzibę lub prowadzą działalność w państwie trzecim;

102.  przypomina o strategii UE na lata 2011–2014 dotyczącej społecznej odpowiedzialności przedsiębiorstw, w której zwrócono się do państw członkowskich o opracowanie krajowych planów na rzecz wdrożenia wytycznych ONZ dotyczących biznesu i praw człowieka; ponownie wzywa Komisję do regularnego składania sprawozdań z realizacji wytycznych ONZ dotyczących biznesu i praw człowieka przez państwa członkowskie UE, w tym ich krajowych planów działania; ubolewa z powodu braku dalszych działań Komisji w związku z wnioskiem Parlamentu dotyczącym zaproponowania przez nią prawodawstwa nakładającego na przedsiębiorstwa unijne wymóg dopilnowania, by dokonywane przez nie transakcje nie wspierały inicjatorów konfliktów lub sprawców poważnych naruszeń praw człowieka;

103.  ponownie stwierdza, że przedsiębiorstwa europejskie powinny działać z odpowiednią należytą starannością w celu zapewnienia, że prowadzona przez nie działalność odbywa się z poszanowaniem praw człowieka niezależnie od miejsca jej prowadzenia; podkreśla znaczenie rzetelnej sprawozdawczości w zakresie skutków projektów wspieranych przez europejskie instytucje finansowe dla praw człowieka, sytuacji społecznej i środowiska naturalnego; nalega, aby te instytucje koniecznie zadbały o zgodność ich działań z art. 21 TUE, który między innymi zawiera zobowiązanie do przestrzegania praw człowieka;

104.  zwraca uwagę, że zamiast traktować to zagadnienie jako wyzwanie, przedsiębiorstwa powinny dostrzec w nim możliwość stworzenia nowego potencjału biznesowego w tych regionach, które najbardziej potrzebują zrównoważonych i odpowiedzialnych inwestycji, a także sposobność przyczynienia się do przestrzegania praw człowieka w krajach rozwijających się;

105.  wzywa Komisję i Radę do dopilnowania, aby mające siedzibę w państwach członkowskich firmy będące własnością obywateli państw trzecich lub samych państw trzecich nie wspierały prowodyrów wywołujących konflikty lub sprawców poważnych naruszeń praw człowieka, w tym nowoczesnych form niewolnictwa, takich jak handel ludźmi i ich zatrudnianie w odrażających warunkach;

106.  wzywa Komisję i ESDZ do podjęcia zdecydowanych inicjatyw na rzecz poprawy dostępu do wymiaru sprawiedliwości ofiar naruszeń praw człowieka związanych z działalnością gospodarczą poza UE; podkreśla również konieczność wprowadzenia skutecznych środków zaradczych, by karać przedsiębiorstwa naruszające prawa człowieka i zapewnić zadośćuczynienie ofiarom takich naruszeń;

107.  wzywa UE do zaangażowania się w nową debatę na temat prawnie wiążącego międzynarodowego instrumentu dotyczącego biznesu i praw człowieka w ramach systemu ONZ;

108.  przypomina cztery nadrzędne i powszechne normy prawa pracy zawarte w instrumentach Międzynarodowej Organizacji Pracy, którymi są: wolność zrzeszania się i prawo do układów zbiorowych, eliminacja wszelkich form pracy przymusowej, wyzysku i niewolnictwa, zniesienie pracy dzieci i likwidacja dyskryminacji w sferze zatrudnienia;

109.  przypomina zwłaszcza o pilnej konieczności poszanowania wolności związkowej i przeciwdziałania wszelkim formom represji w tej dziedzinie, w tym zabójstwom związkowców;

110.  z ogromnym zaniepokojeniem zauważa, że według Międzynarodowej Organizacji Pracy (MOP) ok. 21 mln mężczyzn, kobiet i dzieci na całym świecie jest ofiarą jakiejś formy niewolnictwa; podkreśla, że prawami człowieka należy się zająć w sposób całościowy i traktować je jako zagadnienie niepodzielne, kładąc nacisk zarówno na prawa obywatelskie, jak i polityczne oraz na prawa gospodarcze, społeczne, kulturalne i dotyczące ochrony środowiska naturalnego, a także angażować się w sposób wiążący na rzecz wspierania tych praw, ponieważ są one koniecznym warunkiem rozwoju; podkreśla, że należy zwalczać przyczyny ubóstwa; podkreśla zobowiązanie do poszanowania międzynarodowych norm pracy, zgodnie z realizacją programu godnej pracy Międzynarodowej Organizacji Pracy; jest zdania, że kwestie społeczne powinny zajmować bardziej centralne miejsce w stosunkach zewnętrznych UE; w związku z tym wyraża ubolewanie, że UE nie ma standardowego wzorca „klauzuli społecznej”, którą należałoby umieścić we wszystkich umowach dotyczących handlu zagranicznego; wzywa zatem UE do włączenia rozdziału dotyczącego rozwoju i klauzuli socjalnej odzwierciedlającej podstawowe normy MOP w dziedzinie pracy do wszystkich międzynarodowych umów UE dotyczących handlu;

111.  zwraca uwagę, że pogarszająca się sytuacja pod względem bezpieczeństwa na świecie oraz stale pogłębiający się kryzys finansowy od krachu w 2008 r. spotęgowały zjawisko wykorzystywania pracy dzieci w najuboższych krajach świata i mogą mieć konsekwencje prawne oraz wizerunkowe dla przedsiębiorstw, które zaopatrują się w towary w krajach rozwijających się; wzywa wiceprzewodniczącą Komisji /wysoką przedstawiciel i ESDZ, by dalej wspierały Międzynarodowy Program na rzecz Eliminacji Pracy Dzieci zwłaszcza w krajach rozwijających się, gdzie zatrważająca liczba dzieci jest wysyłana do pracy w celu uzupełnienia dochodu rodzinnego;

Działania UE mające na celu zapewnienie praw wolności wypowiedzi w internecie i poza nim oraz ograniczenie wpływu na prawa człowieka technologii służących do inwigilacji

112.  uznaje, że szybki rozwój technologii informacyjnych i komunikacyjnych zmienił warunki korzystania z wolności wypowiedzi i dostępu do informacji na świecie, z czego wynikają zarówno duże zalety, jak i poważne obawy; w tym kontekście z zadowoleniem przyjmuje przyjęcie przez Radę w maju 2014 r. specjalnych wytycznych UE w sprawie wolności słowa w internecie i poza nim;

113.  ponownie podkreśla, że wolność wyrażania opinii oraz wolność mediów, niezależność i pluralizm to nieodzowne elementy trwałej demokracji, maksymalizujące zaangażowanie społeczeństwa obywatelskiego i wzmacniające pozycję obywateli, w związku z czym są one niezbędne w celu zapewnienia przejrzystości i odpowiedzialności w życiu publicznym;

114.  wzywa do udzielania większego wsparcia w obszarach propagowania wolności mediów, ochrony niezależnych dziennikarzy i blogerów, ograniczania przepaści cyfrowej oraz ułatwiania nieograniczonego dostępu do informacji i komunikacji, a także nieocenzurowanego dostępu do internetu (wolność cyfrowa);

115.  wzywa UE i jej państwa członkowskie do zwiększenia monitorowania oraz wyraźnego i szybkiego potępienia wszystkich ograniczeń wolności wypowiedzi, w tym agresywnego stosowania prawa karnego dotyczącego zniesławienia i innych restrykcyjnych przepisów, restrykcyjnych kryteriów lub uciążliwych procedur podczas ubiegania się o rejestrację w charakterze dziennikarza lub jakiegokolwiek innego zawodu związanego z mediami, a także podczas tworzenia domu mediowego, oraz do podjęcia zdecydowanych inicjatyw na rzecz wspierania lepszego dostępu do informacji, co leży w interesie publicznym;

116.  potępia wszystkie ograniczenia komunikacji cyfrowej, w tym likwidację stron internetowych i blokowanie kont osobistych, kiedy celem takich działań jest społeczeństwo obywatelskie, działacze na rzecz swobód obywatelskich czy wolne media;

117.  wyraża zaniepokojenie z powodu rozprzestrzeniania i rozpowszechniania się technologii służących do monitorowania, inwigilacji, cenzurowania i filtrowania, które stanowią coraz większe zagrożenie dla działaczy na rzecz praw człowieka i demokracji w państwach autokratycznych, a także grożą ograniczaniem prawa do prywatności w krajach demokratycznych, nawet jeśli są stosowane w uzasadnionych celach, takich jak zwalczanie terroryzmu, bezpieczeństwo państwa lub egzekwowanie prawa;

118.  uznaje, że ważni producenci technologii służących do hakowania i nadzoru, które mogą być wykorzystywane podczas naruszeń praw człowieka oraz do zaatakowania europejskiej infrastruktury cyfrowej, mają swoje siedziby w Europie; wzywa Komisję do dokonania przeglądu europejskiego systemu kontroli wywozu w celu zapobiegania sytuacjom, w których niebezpieczna technologia trafia w niewłaściwe ręce;

119.  wyraża uznanie dla Komisji za opublikowanie w czerwcu 2013 r. Przewodnika na temat realizacji wytycznych ONZ w sprawie biznesu i praw człowieka w sektorze ICT (technologii informacyjno-komunikacyjnych); jest jednak nadal zaniepokojony handlem produktami i usługami mającymi na celu odmowę dostępu do internetu lub umożliwiającymi prowadzenie na masową skalę inwigilacji i monitorowanie ruchu w internecie i telefonii komórkowej, filtrowanie wyników wyszukiwania lub zakłócanie prywatnych rozmów; zwraca uwagę na komunikat Komisji z dnia 24 kwietnia 2014 r. zatytułowany: „Przegląd polityki kontroli wywozu: zapewnienie bezpieczeństwa i konkurencyjności w zmieniającym się świecie” (COM(2014)0244), w którym m.in. dostrzeżono problemy w zakresie praw człowieka związane z wywozem niektórych technologii informacyjno-komunikacyjnych; apeluje zatem do Komisji o zastanowienie się nad sposobami poprawy tej sytuacji w celu ewentualnego przyjęcia uaktualnionych wytycznych w sprawie kontroli wywozu;

120.  wzywa Komisję do dalszego wspierania inicjatyw związanych z rozwojem i rozpowszechnianiem technologii zabezpieczeń cyfrowych w celu wzmocnienia pozycji obrońców praw człowieka poprzez zapewnienie bezpiecznych mechanizmów gromadzenia, szyfrowania i przechowywania, aby uniknąć kontroli ze strony rządów represyjnych;

Wsparcie UE dla społeczeństwa obywatelskiego oraz wolności zrzeszania się i zgromadzeń

121.  wyraża głębokie zaniepokojenie z powodu coraz mniejszej przestrzeni dla legalnego działania społeczeństwa obywatelskiego w wielu krajach na świecie; uważa, że wolne społeczeństwo obywatelskie jest jednym z fundamentów ochrony i wsparcia praw człowieka i wartości demokratycznych we wszystkich społeczeństwach; z zadowoleniem przyjmuje w tym kontekście wszystkie unijne programy mające na celu szkolenie młodych specjalistów z państw trzecich oraz upraszczanie programów wymiany studentów dla obywateli państw trzecich, ponieważ sprzyja to aktywnemu uczestnictwu młodych osób w budowaniu demokracji i skutecznie przyczynia się do rozwoju społeczeństwa obywatelskiego;

122.  wzywa UE i jej państwa członkowskie do zwiększenia kontroli oraz wyraźnego i szybkiego potępienia wszystkich ograniczeń wolności zrzeszania się i zgromadzeń, w tym zakazów działalności organizacji społeczeństwa obywatelskiego, agresywnego stosowania prawa karnego dotyczącego zniesławienia i innych restrykcyjnych przepisów, nadmiernych wymogów w zakresie rejestracji i sprawozdawczości, zbyt restrykcyjnych przepisów dotyczących finansowania zagranicznego lub zakazów angażowania się organizacji pozarządowych w działalność polityczną czy kontaktowania się przez nie z obcokrajowcami;

123.  wzywa UE i jej państwa członkowskie do poruszania kwestii naruszeń wolności zrzeszania się i zgromadzeń na każdym szczeblu dialogu politycznego, w tym na szczeblu najwyższym, jeżeli inne formy dialogu, takie jak dialog na temat praw człowieka, nie przyniosły żadnej konkretnej poprawy sytuacji w tym zakresie; wzywa UE i jej państwa członkowskie do wykorzystywania tych dialogów do podnoszenia indywidualnych budzących niepokój przypadków, zwłaszcza w odniesieniu do wszystkich osób uwięzionych wyłącznie z powodu korzystania z przysługującego im prawa do pokojowego zrzeszania się i zgromadzeń;

124.  zachęca przedstawicieli delegatur UE i placówek dyplomatycznych państw członkowskich do monitorowania procesów sądowych obrońców praw człowieka i wszystkich osób przetrzymywanych wyłącznie z powodu korzystania z przysługującego im prawa do pokojowego zrzeszania się i zgromadzeń, oraz zachęca w stosownych przypadkach do publicznego potępiania nieprzestrzegania prawa do uczciwego procesu sądowego;

125.  wzywa UE, aby poszanowanie i propagowanie prawa do wolności zrzeszania się i zgromadzeń stało się kluczowym priorytetem w przyszłym planie działania UE dotyczącym praw człowieka i demokracji oraz aby UE podjęła w tym względzie konkretne działania, ponieważ wolność zrzeszania się i zgromadzeń stanowi żywotny element demokracji i otwartego społeczeństwa;

126.  ponownie wyraża poparcie dla przeznaczenia większości finansowania EIDHR na wsparcie obrońców praw człowieka i działań społeczeństwa obywatelskiego na świecie oraz rozwoju funduszy na obronę prawną, aby pomóc prześladowanym dziennikarzom i działaczom w uzyskaniu dostępu do prawnika i uczciwego procesu;

127.  podkreśla znaczenie krajowych instytucji praw człowieka na szczeblu krajowym dla monitorowania sytuacji w zakresie praw człowieka oraz podnoszenia świadomości, a także zapewnienia możliwości dochodzenia roszczeń ofiarom naruszeń; wzywa UE do opracowania polityki wspierającej krajowe instytucje praw człowieka, zgodnie z zasadami paryskimi, oraz do nadania im priorytetowego charakteru w ramach pomocy zewnętrznej, zwłaszcza w ramach Europejskiego Instrumentu Sąsiedztwa;

Wolność myśli, sumienia i religii lub przekonań

128.  potępia wszelką przemoc i dyskryminację ze względu na ideologię, religię lub przekonania, zgodnie z zaleceniami art. 10 TFUE; wyraża poważne zaniepokojenie ciągłymi doniesieniami o przemocy i dyskryminacji wobec mniejszości religijnych na świecie, w szczególności na Bliskim Wschodzie; podkreśla, że prawo do wolności myśli, sumienia, religii lub przekonań jest podstawowym prawem człowieka, powiązanym z innymi prawami człowieka i podstawowymi wolnościami, obejmującym prawo do wiary lub niewiary, prawo do praktykowania lub niepraktykowania jakichkolwiek religii lub przekonań oraz prawo do przyjęcia, zmiany i porzucenia lub powrotu do wybranej przez siebie wiary, zgodnie z art. 18 Powszechnej deklaracji praw człowieka;

129.  wzywa UE i jej państwa członkowskie do dopilnowania, aby prawa mniejszości religijnych były przestrzegane na całym świecie, zwłaszcza na Bliskim Wschodzie, gdzie wyznawcy chrześcijaństwa, tacy jak katolicy, członkowie Apostolskiego Kościoła Ormiańskiego, Koptowie czy Jazydyci, a także członkowie mniejszości muzułmańskich, są prześladowani przez Państwo Islamskie i inne grupy terrorystyczne;

130.  zdecydowanie potępia ataki na chrześcijan mające miejsce w niektórych krajach na całym świecie oraz wyraża solidarność z rodzinami ofiar; wyraża głębokie zaniepokojenie rosnącą liczbą incydentów polegających na represjach, dyskryminacji, nietolerancji i brutalnych atakach skierowanych przeciwko wspólnotom chrześcijańskim, zwłaszcza w Afryce, Azji i na Bliskim Wschodzie; wzywa ponadto rządy do postawienia odpowiedzialnych przed wymiarem sprawiedliwości; jest głęboko zaniepokojony obecną sytuacją chrześcijan w Korei Północnej, Somalii, Syrii, Iraku, Afganistanie, Arabii Saudyjskiej, Pakistanie, Uzbekistanie, Jemenie, Nigerii i w wielu innych krajach, w których chrześcijanie żyją w strachu przed śmiercią, torturami, gwałtem i porwaniem oraz są świadkami tego, jak ich kościoły są demolowane lub niszczone;

131.  wyraża głębokie zaniepokojenie sytuacją osób należących do muzułmańskiej mniejszości Rohingya w Mjanmie/Birmie, której członkom odmawia się obywatelstwa birmańskiego i którzy doświadczają systematycznego naruszania praw człowieka i prześladowań; przypomina swoją rezolucję z dnia 13 czerwca 2013 r. w sprawie sytuacji muzułmanów Rohingya(24);

132.  pozytywnie ocenia przyjęcie w ciągu roku sprawozdawczego 2013 wytycznych UE dotyczących propagowania i ochrony wolności religii lub przekonań i wzywa instytucje UE i państwa członkowskie do zwrócenia szczególnej uwagi na realizację tych wytycznych zarówno na forach międzynarodowych i regionalnych, jak i w stosunkach dwustronnych z państwami trzecimi ze zwróceniem szczególnej uwagi na trudną sytuację odstępców od wiary; wyraża uznanie dla nowej wysokiej przedstawiciel/przewodniczącej Komisji za stwierdzenie, że wolność religii lub przekonań jest jednym z głównych priorytetów w zakresie praw człowieka; zachęca wysoką przedstawiciel/wiceprzewodniczącą Komisji do zaangażowania się w stały dialog z organizacjami pozarządowymi, grupami religijnymi lub grupami o wspólnych przekonaniach, a także z przywódcami religijnymi;

133.  z zadowoleniem przyjmuje zobowiązanie UE do wspierania prawa do wolności religii lub przekonań na forach międzynarodowych i regionalnych, w tym na forum ONZ, OBWE, Rady Europy i innych mechanizmów regionalnych; zachęca UE do dalszego przedstawiania swojej corocznej rezolucji w sprawie wolności religii lub przekonań na Zgromadzeniu Ogólnym ONZ oraz do wspierania mandatu Specjalnego Sprawozdawcy ONZ ds. Wolności Religii lub Przekonań;

Prawa kobiet i dziewcząt

134.  z zadowoleniem przyjmuje poparcie przez UE rezolucji ONZ w sprawie płci, zwłaszcza w sprawie eliminacji przemocy wobec kobiet i dziewcząt, w sprawie dyskryminacji kobiet, w sprawie roli wolności wypowiedzi i myśli we wzmacnianiu pozycji kobiet, oraz oświadczeń ONZ dotyczących wczesnych i przymusowych małżeństw oraz okaleczania żeńskich narządów płciowych;

135.  wzywa UE do aktywnego udziału w 59. sesji Komisji ds. Statusu Kobiet i do dalszej walki z wszelkimi próbami podważenia pekińskiej platformy działania ONZ dotyczącej między innymi dostępu do edukacji i opieki zdrowotnej jako podstawowych praw człowieka oraz praw seksualnych i reprodukcyjnych;

136.  ubolewa, że ciała kobiet i dziewcząt, zwłaszcza w związku z ich prawami i zdrowiem reprodukcyjnym i seksualnym, nadal pozostają ideologicznym polem walki, oraz apeluje do UE i jej państw członkowskich, aby uznały niezbywalne prawa kobiet i dziewcząt do nietykalności cielesnej i samodzielnego podejmowania decyzji w sprawie, między innymi, prawa dostępu do dobrowolnego planowania rodziny, bezpiecznej i legalnej aborcji oraz życia bez przemocy, w tym bez okaleczania żeńskich narządów płciowych, małżeństw zawieranych w wieku dziecięcym, wczesnych i przymusowych małżeństw oraz gwałtów małżeńskich;

137.  ponownie wyraża potępienie wszelkich form przemocy wobec kobiet i dziewcząt, zwłaszcza stosowania przemocy seksualnej jako narzędzia walki oraz przemocy domowej; w związku z tym wzywa wszystkie państwa członkowskie Rady Europy do podpisania i ratyfikowania konwencji stambulskiej w sprawie zapobiegania i zwalczania przemocy wobec kobiet; wzywa samą UE do podjęcia działań w celu przystąpienia do tej konwencji, aby zapewnić spójność między wewnętrznymi i zewnętrznymi działaniami UE w zakresie przemocy wobec kobiet i dziewcząt;

138.  wyraża głębokie zaniepokojenie przymykaniem oka przez rządy na nieludzkie przypadki przestępstw na tle seksualnym względem kobiet w czasie, gdy jedna na trzy kobiety na świecie doświadcza w swoim życiu przemocy; wzywa ESDZ do dalszego określania dobrych praktyk w zakresie walki z gwałtem i przemocą seksualną wobec kobiet w państwach trzecich w celu likwidacji przyczyn u samego źródła tego problemu;

139.  podkreśla, jak ważne jest, by właściwe organy angażowały się w rozwijanie kampanii edukacyjnych adresowanych do mężczyzn, a zwłaszcza do mężczyzn z młodszych pokoleń, w celu zapobiegania wszystkim rodzajom przemocy ze względu na płeć i stopniowego ich eliminowania; podkreśla konieczność dopilnowania, by personel medyczny, funkcjonariusze policji, prokuratorzy i sędziowie, zarówno w UE, jak i w państwach trzecich, byli odpowiednio szkoleni w celu udzielania pomocy i wsparcia ofiarom przemocy;

140.  podkreśla, że przemoc ze względu na płeć, w tym szkodliwe zwyczajowe lub tradycyjne praktyki, stanowią pogwałcenie praw podstawowych, a w szczególności ludzkiej godności, prawa do życia oraz prawa do integralności osoby;

141.  podkreśla, że konwencja stambulska w sprawie zapobiegania i zwalczania przemocy wobec kobiet i przemocy domowej jest istotnym, wiążącym międzynarodowym instrumentem, a w związku z tym podkreśla, że przystępowanie do tej konwencji coraz większej liczby państw przyczyni się znacznie do rozwoju zintegrowanej polityki ochrony i wzmocnienia pozycji ofiar oraz polityki propagowania międzynarodowej współpracy w tej dziedzinie;

142.  wzywa Radę do uwzględnienia kwestii aborcji selektywnej ze względu na płeć w wytycznych UE w sprawie przemocy wobec kobiet i dziewcząt; zachęca Komisję i Radę do opracowania metodyki zbierania danych i wskaźników dotyczących tego zjawiska, a także zachęca ESDZ do uwzględnienia tego zagadnienia w procesie opracowywania i wdrażania krajowych strategii w zakresie praw człowieka;

143.  podkreśla znaczenie prowadzenia kampanii informacyjnych i edukacyjnych w społecznościach, w których praktykuje się okaleczanie żeńskich narządów płciowych, seksualne wykorzystywanie dziewcząt, wczesne i przymusowe małżeństwa, kobietobójstwo i inne naruszenia praw człowieka ze względu na płeć, oraz podkreśla znaczenie, jakie ma włączenie w przygotowanie i realizację tych kampanii obrońców praw człowieka, którzy już walczą o zaprzestanie takich praktyk; przypomina, że małżeństwa między dziećmi, wczesne i przymusowe małżeństwa oraz nieprzestrzeganie minimalnego przewidzianego prawem wieku do zawarcia małżeństwa nie tylko stanowią naruszenie praw dziecka, ale także prawdziwą przeszkodę na drodze ku niezależności kobiet;

144.  zdecydowanie potępia używanie przemocy seksualnej wobec kobiet i dziewcząt jako taktyki wojennej obejmującej takie zbrodnie jak masowe gwałty, niewolnictwo seksualne, przymusowa prostytucja, formy prześladowań ze względu na płeć, w tym okaleczanie żeńskich narządów płciowych, handel ludźmi, turystyka seksualna, wczesne i przymusowe małżeństwa, zabójstwa honorowe oraz wszelkie inne formy przemocy seksualnej porównywalnej wagi; w związku z tym pozostaje szczególnie zaniepokojony sytuacją w regionie Wielkich Jezior Afrykańskich czy na przykład w Syrii; wyraża poparcie dla prac Jednostki Narodów Zjednoczonych ds. Równości Płci i Uwłasnowolnienia Kobiet (UN Women), Specjalnego Sprawozdawcy ONZ ds. Przemocy wobec Kobiet, jej Przyczyn i Skutków oraz Specjalnego Przedstawiciela ONZ ds. Przemocy Seksualnej Podczas Konfliktu; z zadowoleniem przyjmuje fakt, że laureatem Nagrody Sacharowa został w 2014 r. dr Denis Mukwege w dowód uznania dla jego wybitnej walki na rzecz ochrony dziewcząt i kobiet, które padły ofiarą przemocy seksualnej podczas konfliktów zbrojnych;

145.  zwraca uwagę na sklasyfikowanie przestępstw na tle płciowym oraz przemocy seksualnej w statucie rzymskim jako zbrodni wojennych, zbrodni przeciwko ludzkości lub podstawowych aktów mających związek z ludobójstwem lub torturami; z zadowoleniem przyjmuje w tym kontekście rezolucję Rady Bezpieczeństwa ONZ nr 2106 w sprawie zapobiegania przemocy seksualnej podczas konfliktu, przyjętą 24 czerwca 2013 r., która potwierdza, że MTK odgrywa główną rolę w zwalczaniu bezkarności osób dokonujących przestępstw seksualnych i przestępstw na tle płciowym; wzywa UE do wsparcia pełnej realizacji tych zasad;

146.  powtarza zobowiązanie UE do włączenia praw człowieka i kwestii związanych z płcią w główny nurt misji w ramach wspólnej polityki bezpieczeństwa i obrony zgodnie z przełomowymi rezolucjami Rady Bezpieczeństwa ONZ nr 1325 i 1820 w sprawie kobiet, pokoju i bezpieczeństwa; ponawia w związku z tym swój apel do UE i jej państw członkowskich o wsparcie – w procesie budowania trwałego pojednania – systematycznego udziału kobiet jako istotnego elementu procesów pokojowych oraz o uznanie konieczności uwzględnienia perspektywy płci w zapobieganiu konfliktom, operacjach pokojowych, pomocy humanitarnej i odbudowie po zakończeniu konfliktu oraz procesie przejścia do demokracji;

147.  uważa, że niewystarczająca reprezentacja kobiet w procesie podejmowania decyzji politycznych jest kwestią praw podstawowych i demokracji, wartości, które powinny podkreślać zdolność rządów do poświęcania jak największej uwagi procesom budowania i utrzymania demokracji; z zadowoleniem przyjmuje wprowadzenie systemów parytetowych i kwot wyborczych w podziale na płeć do porządku prawnego i wzywa do jak najszybszego rozwoju niezbędnego procesu legislacyjnego;

148.  wzywa UE i jej państwa członkowskie do popierania pełnego uczestnictwa kobiet w podejmowaniu decyzji politycznych i gospodarczych, zwłaszcza w procesach budowy pokoju, przemian demokratycznych i rozwiązywania konfliktów; zachęca państwa członkowskie, Komisję i ESDZ do skoncentrowania się na gospodarczej i politycznej emancypacji kobiet w krajach rozwijających się, poprzez wspieranie ich udziału w przedsiębiorstwach oraz we wdrażaniu projektów regionalnych i projektów rozwoju lokalnego;

149.  podkreśla konieczność dopilnowania, by kobiety w Europie i w pozostałych częściach świata miały prawo korzystania z wolności w podejmowaniu własnych, indywidualnych wyborów, na równi z mężczyznami, oraz by nie ciążyły na nich żadne ideologiczne, polityczne czy religijne nakazy;

Prawa człowieka i korupcja

150.  przypomina, że korupcja stanowi naruszenie praw człowieka, a UE posiada kompetencję do podpisania Konwencji Narodów Zjednoczonych przeciwko korupcji (UNCAC);

151.  uważa za godne ubolewania, że jak dotąd nie podjęto działań następczych w związku ze skierowanym do wiceprzewodniczącej Komisji/wysokiej przedstawiciel wnioskiem Parlamentu o przedstawienie planu działań UE przeciwko korupcji w celu skutecznego monitorowania zaleceń zawartych w konwencji NZ przeciwko korupcji, w tym zobowiązania państw-stron do publikowania i rozpowszechniania informacji na temat korupcji, ustanowienia kanałów zgłaszania naruszeń oraz stworzenia odpowiednich ram prawnych do ochrony świadków i działań społeczeństwa obywatelskiego w tej dziedzinie;

152.  zachęca Europol do rozwijania większej liczby strategicznych i operacyjnych partnerstw z państwami trzecimi w celu skuteczniejszego zwalczania korupcji i przestępczości zorganizowanej;

153.  wzywa Komisję do opracowania innowacyjnych mechanizmów finansowych w celu przeprowadzenia reform budżetowych i nasilenia walki z korupcją, nielegalnymi przepływami finansowymi i uchylaniem się od opodatkowania; zachęca w tym kontekście do rozważenia partnerstw publiczno-prywatnych, łączenia dotacji i pożyczek oraz pomocy krajom rozwijającym się w lepszej mobilizacji zasobów krajowych; odnotowuje apel o wprowadzenie międzynarodowego podatku od transakcji finansowych, który mógłby funkcjonować jako dodatkowe źródło finansowania rozwoju, i przypomina państwom członkowskim, że już postanowiły wprowadzić podatek od transakcji finansowych na szczeblu krajowym i zobowiązały się przeznaczyć część zebranych w ten sposób funduszy na finansowanie globalnych dóbr publicznych, w tym rozwoju;

154.  zwraca uwagę, że państwa trzecie charakteryzujące się słabymi rządami i dużymi przepływami pomocy mają również wyższy wskaźnik korupcji, co w rezultacie prowadzi do zmiany przeznaczenia pomocy rozwojowej i utrudnia przestrzeganie praw człowieka; wzywa ESDZ do wspierania programów rozwojowych, w których pomoc humanitarna jest udzielana przy zachowaniu przejrzystości z myślą o wspieraniu praw człowieka w państwach trzecich;

155.  ponownie wzywa UE i jej państwa członkowskie do poparcia powołania specjalnego sprawozdawcy ONZ ds. przestępstw finansowych, korupcji i praw człowieka;

Handel ludźmi

156.  potępia nielegalną działalność polegającą na handlu ludźmi, handlu ludźmi w celu pobrania narządów czy też każdą inną opartą na wyzysku działalność związaną z naruszaniem prawa do nietykalności cielesnej i stosowaniem przemocy; podkreśla konieczność zwalczania handlu ludźmi, którego ofiarami padają w większości kobiety, które są wykorzystywane do celów seksualnych;

157.  wzywa UE do priorytetowego traktowania walki z handlem ludźmi w ramach polityki wewnętrznej i zewnętrznej ze zwróceniem szczególnej uwagi na ochronę ofiar; wzywa do regularnego przeprowadzania przeglądu i intensyfikacji unijnych wysiłków; zwraca uwagę na potrzebę zacieśnionej współpracy z państwami trzecimi w celu wymiany dobrych praktyk i rozbicia międzynarodowych siatek handlarzy, którzy w poszukiwaniu nowych ofiar korzystają również z internetu; ponownie podkreśla potrzebę wdrożenia przez państwa członkowskie UE dyrektywy 2011/36/UE i Strategii UE na rzecz wyeliminowania handlu ludźmi na lata 2012-2016;

Dyskryminacja ze względu na przynależność kastową

158.  potępia ciągłe naruszenia praw człowieka popełniane wobec ludzi cierpiących z powodu segregacji kastowej i dyskryminacji o podłożu kastowym, w tym odmowy równego traktowania, dostępu do systemu prawnego i zatrudnienia, ciągłej segregacji i wynikających z podziałów kastowych barier, które uniemożliwiają rozwój oraz korzystanie z podstawowych praw człowieka; wzywa UE do przyjęcia polityki mającej na celu bezpośrednie działanie na rzecz eliminacji dyskryminacji ze względu na przynależność kastową oraz wzywa do uwzględnienia celów z zakresu polityki dotyczącej dyskryminacji ze względu na przynależność kastową w nowym unijnym planie działania na rzecz praw człowieka i demokracji;

Prawa osób LGBTI

159.  uważa za godne ubolewania, iż w 78 państwach homoseksualizm nadal uznawany jest za niezgodny z prawem, a w 10 z nich zagrożony jest karą śmierci (Arabia Saudyjska, Nigeria, Mauretania, Sudan, Sierra Leone, Jemen, Afganistan, Iran, Malediwy i Brunei), i że w 20 krajach tożsamość transseksualna wciąż uznawana jest za niezgodną z prawem; stanowczo potępia niedawny wzrost liczby dyskryminujących przepisów i uważa, że praktyki oraz akty przemocy na tle orientacji seksualnej i tożsamości płciowej wobec osób nie powinny pozostać bezkarne; zachęca do ścisłego monitorowania sytuacji w Nigerii, Ugandzie, Malawi, Indiach i Rosji, gdzie nowe przepisy lub ostatnie zmiany prawne poważnie zagrażają wolności mniejszości seksualnych; ponownie wyraża poparcie dla stale prowadzonych przez wysoką komisarz ONZ ds. praw człowieka prac nad zwalczeniem tych dyskryminacyjnych przepisów i praktyk oraz prac ONZ w ogólności w tej dziedzinie;

160.  popiera pomysł, aby ESDZ nadała priorytetowy charakter swoim działaniom w tym obszarze i położyła szczególny nacisk na sytuacje, w których osoby LGBTI zagrożone są obowiązującą karą śmierci lub stosowane są wobec nich tortury i niegodziwe traktowanie, poprzez potępienie tych praktyk zgodnie z wytycznymi UE w sprawie kary śmierci i wytycznymi UE w sprawie tortur i innego okrutnego, nieludzkiego lub poniżającego traktowania lub karania;

161.  pozytywnie ocenia przyjęcie w 2013 r. wytycznych UE na rzecz promowania i ochrony wszystkich praw człowieka przysługujących lesbijkom, gejom, osobom biseksualnym, transpłciowym i interseksualnym (LGBTI); wzywa ESDZ i Komisję do poruszania kwestii praw LGBTI w dialogach na temat praw politycznych i praw człowieka z państwami trzecimi i na forach wielostronnych; podkreśla, że Komisja i ESDZ muszą nadal poruszać kwestię praw LGBTI w dialogach na temat praw politycznych i praw człowieka, oraz podkreśla znaczenie wykorzystania EIDHR do wsparcia organizacji broniących praw LGBTI przez umożliwienie im zakwestionowania homo- i transfobicznych przepisów i dyskryminacji osób LGBTI, podnoszenie świadomości ogółu społeczeństwa na temat dyskryminacji i przemocy doświadczanej przez osoby o innych orientacjach seksualnych i tożsamościach płciowych oraz zapewnienie udzielenia pomocy w nagłych wypadkach (w tym pomocy psychologicznej i medycznej, mediacji i pomocy w reintegracji) osobom, które potrzebują takiego wsparcia;

162.  odnotowuje legalizację małżeństw lub związków cywilnych osób tej samej płci w coraz większej liczbie krajów – w tym momencie w 17 – na całym świecie; zachęca instytucje UE i państwa członkowskie, aby w dalszym ciągu przyczyniały się do podejmowania refleksji na temat uznawania małżeństw lub związków cywilnych osób tej samej płci za kwestię praw politycznych, społecznych i ludzkich oraz obywatelskich;

163.  wzywa Komisję i Światową Organizację Zdrowia do usunięcia zaburzeń tożsamości płciowej z listy zaburzeń psychicznych i zaburzeń zachowania; wzywa Komisję do wzmożenia wysiłków na rzecz zaprzestania traktowania tożsamości transseksualnych jako patologicznych; zachęca państwa do zapewnienia szybkich, dostępnych i przejrzystych procedur uznawania płci, respektujących prawo każdej osoby do samookreślenia się;

164.  z zadowoleniem przyjmuje rosnące wsparcie polityczne dla zakazu sterylizacji jako wymogu prawnego uznania płci, którą to kwestię podniósł specjalny sprawozdawca ONZ ds. tortur, oraz popiera pogląd, że takie wymogi powinny być traktowane i ścigane jako naruszenie prawa do nietykalności cielesnej oraz jako naruszenie zdrowia i praw seksualnych oraz reprodukcyjnych;

165.  z zadowoleniem przyjmuje unieważnienie w październiku 2013 r. przepisu prawa mołdawskiego zakazującego „propagowania związków innych niż małżeństwo lub rodzina” i wzywa pozostałe kraje w tym regionie do pójścia za przykładem mołdawskim;

Prawa osób należących do mniejszości narodowych

166.  podkreśla, że społeczności mniejszości narodowych mają konkretne potrzeby, a zatem we wszystkich obszarach życia gospodarczego, społecznego, politycznego i kulturalnego należy propagować pełną i rzeczywistą równość między osobami należącymi do mniejszości narodowej a osobami należącymi do większości;

Prawa osób niepełnosprawnych

167.  z zadowoleniem przyjmuje ratyfikację Konwencji ONZ o prawach osób niepełnosprawnych; ponownie podkreśla znaczenie jej skutecznego wdrożenia zarówno przez państwa członkowskie, jak i instytucje UE oraz podkreśla w szczególności potrzebę wiarygodnego włączenia zasady powszechnej dostępności i wszelkich praw osób niepełnosprawnych do wszystkich instrumentów polityki UE, w tym w obszarze współpracy na rzecz rozwoju, i zwraca uwagę na nakazowy i horyzontalny charakter tego zagadnienia; podkreśla znaczenie działania UE we współpracy z odpowiednimi organizacjami międzynarodowymi i regionalnymi, a także ze społeczeństwem obywatelskim, w szczególności z organizacjami reprezentującymi osoby niepełnosprawne, w celu zagwarantowania, że międzynarodowe programy rozwoju będą uwzględniały potrzeby osób niepełnosprawnych w zakresie dostępu;

168.  zachęca wysoką przedstawiciel/wiceprzewodniczącą Komisji do wspierania procesu ratyfikacji i wdrażania Konwencji ONZ o prawach osób niepełnosprawnych przez te kraje, które jeszcze jej nie ratyfikowały lub nie wdrożyły;

169.  zachęca ESDZ do zwrócenia szczególnej uwagi na krajowe obserwacje i zalecenia publikowane przez Komitet ds. Praw Osób Niepełnosprawnych, a także na sprawozdania państwowe, oraz do systematycznego poruszania tych kwestii w dialogach politycznych z zainteresowanymi państwami i w oświadczeniach publicznych; wzywa Komisję do przygotowania i sporządzenia unijnych wytycznych na rzecz promowania i ochrony wszystkich praw człowieka przysługującym osobom niepełnosprawnym, tak aby zagwarantować systematyczną i spójną politykę w tym względzie, również w ramach dialogów i negocjacji UE z państwami trzecimi;

170.  wzywa Komisję i ESDZ do zachęcania delegatur UE na świecie do włączania się w wysiłki podejmowane przez społeczeństwo obywatelskie w celu propagowania skutecznego korzystania z praw człowieka przez osoby niepełnosprawne;

Prawa dzieci

171.  ponownie wzywa Komisję do zaproponowania ambitnej i kompleksowej strategii w dziedzinie praw dziecka oraz planu działania na kolejne pięć lat, o co apeluje w swojej, wyżej wymienionej, przyjętej w dniu 27 listopada 2014 r. rezolucji z okazji 25. rocznicy przyjęcia Konwencji ONZ o prawach dziecka;

172.  z zadowoleniem przyjmuje współpracę UE z UNICEF-em i innymi organizacjami, w tym organizacjami pozarządowymi, zajmującymi się prawami dziecka, która doprowadziła do opracowania zestawu narzędzi służących do uwzględniania praw dziecka we współpracy na rzecz rozwoju oraz do wsparcia kluczowych milenijnych celów rozwoju i programów ochrony dzieci służących realizacji praw dzieci, szczególnie tych znajdujących się w wyjątkowo trudnej sytuacji; z zadowoleniem przyjmuje zwłaszcza Manifest praw dziecka oraz zachęca pozostałych posłów do Parlamentu Europejskiego, a także parlamentarzystów zasiadających w parlamentach narodowych, do promowania tego manifestu i przyjęcia funkcji „mistrza praw dziecka”; z zadowoleniem przyjmuje wykorzystanie środków z przyznanej UE Nagrody Nobla na pomoc dzieciom w sytuacjach konfliktowych; przypomina o znaczeniu udzielania wsparcia psychologicznego dzieciom, które były świadkiem przemocy lub padły ofiarą działań wojennych; podkreśla znaczenie zapewnienia dostępu do kształcenia dzieciom żyjącym na obszarach dotkniętych konfliktami; z zadowoleniem przyjmuje udział UE w trzeciej światowej konferencji na temat pracy dzieci, która odbyła się w październiku 2013 r. w Brasilii, oraz udział UE w negocjacjach dotyczących trójstronnej deklaracji w sprawie pracy dzieci;

173.  podkreśla potrzebę zwalczania wszelkich form przymusowej pracy i wykorzystywania dzieci; apeluje o lepsze wdrażanie istniejących przepisów krajowych i międzynarodowych, które pogłębiają świadomość na temat wykorzystywania dzieci na rynku pracy;

174.  wzywa Komisję i ESDZ do dalszego podejmowania działań w zakresie praw dziecka, ze szczególnym uwzględnieniem przemocy wobec dzieci, w tym tortur, zważywszy, że przypadki tortur i przetrzymywania dzieci zostały ostatnio zgłoszone; apeluje o szczególną koncentrację na kwestiach pracy przymusowej dzieci, ubóstwa dzieci i niedożywienia dzieci – a w związku z tym podkreśla cel w postaci powszechnej edukacji podstawowej, zmniejszenia poziomu umieralności dzieci, małżeństw dzieci i szkodliwych praktyk, rozbrojenia, rehabilitacji i późniejszej reintegracji dzieci zwerbowanych do grup zbrojnych, a także o umieszczenie kwestii czarów dzieci w programie dialogów na temat praw człowieka prowadzonych z krajami, w których występuje to zjawisko; podkreśla, że w polityce zewnętrznej UE należy nadać priorytetowe znaczenie kwestii praw dzieci, współpracy na rzecz rozwoju i pomocy humanitarnej w celu zapewnienia odpowiedniego finansowania i zwiększenia poziomu ochrony dla dzieci znajdujących się w sytuacji kryzysowej; wzywa wysoką przedstawiciel/wiceprzewodniczącą Komisji do przedstawiania Parlamentowi co roku sprawozdania dotyczącego rezultatów osiągniętych w odniesieniu do zewnętrznych działań UE ukierunkowanych na pomoc dzieciom; podkreśla, że dzieci i młodzież powinny wykonywać tylko taką pracę, która nie wpływa na ich zdrowie i rozwój osobisty, ani nie koliduje z ich kształceniem; podkreśla, że w polityce zewnętrznej UE kwestii praw dzieci należy nadać priorytetowe znaczenie;

175.  odnotowuje, że w Konwencji ONZ o prawach dziecka wzywa się do przyjęcia środków legislacyjnych, administracyjnych, społecznych i edukacyjnych w odniesieniu do pracy dzieci, uznając potrzebę podejścia wielowymiarowego; podkreśla, że w celu skutecznego stosowania przepisów koniecznie powinny towarzyszyć im interwencje w ramach polityki, które zapewniają alternatywne rozwiązania w postaci kształcenia i szkolenia zawodowego, a także środków ochrony socjalnej przynoszących korzyści dzieciom i rodzinom;

176.  wzywa UE do dalszego wspierania środowiska sprzyjającego zapobieganiu i eliminacji pracy dzieci, dialogowi społecznemu, a także skoordynowanym działaniom podmiotów z sektorów publicznego i prywatnego w dziedzinie eliminacji zjawiska pracy dzieci; podkreśla potrzebę wspierania i tworzenia potencjału w zakresie zwalczania zjawiska pracy dzieci w krajach objętych konfliktem lub z niego wychodzących;

177.  ponownie podkreśla potrzebę nasilenia działań na rzecz realizacji zmienionej strategii wdrożenia wytycznych UE w sprawie dzieci w konfliktach zbrojnych; w tym kontekście wzywa do lepszego wykorzystania środków z Instrumentu na rzecz Stabilności i z Europejskiego Instrumentu na rzecz Wspierania Demokracji i Praw Człowieka (EIDHR) w celu zwalczania zjawiska nieletnich żołnierzy; zachęca UE do dalszego pogłębiania współpracy ze specjalnym przedstawicielem ONZ ds. dzieci w konfliktach zbrojnych, wspierając plany działania oraz mechanizmy monitorowania i sprawozdawczości; wzywa do powszechnej ratyfikacji Konwencji ONZ o prawach dziecka, a szczególnie jej trzeciego protokołu fakultatywnego, który pozwoli dzieciom na składanie skarg do Komitetu Praw Dziecka ONZ; wzywa Komisję i wiceprzewodniczącą Komisji/wysoką przedstawiciel do zbadania sposobów i możliwości przystąpienia przez UE jednostronnie do Konwencji ONZ o prawach dziecka;

178.  zwraca uwagę, że problem niedożywienia i złego odżywiania dzieci w krajach rozwijających się budzi poważne obawy; z zadowoleniem odnosi się w tym względzie do przyjętych podczas drugiej międzynarodowej konferencji dotyczącej żywienia ram działania, w których jako globalny cel określono zmniejszenie na całym świecie o 40% liczby dzieci w wieku poniżej pięciu lat, których rozwój został zakłócony;

179.  ponownie podkreśla, że dostęp do edukacji jest podstawowym prawem dziecka zapisanym w art. 28 Konwencji ONZ o prawach dziecka; zwraca uwagę na konieczność poprawienia dostępu dzieci do wysokiej jakości usług medycznych i opieki zdrowotnej w kontekście wszystkich działań podejmowanych przez Unię i państwa członkowskie;

180.  wyraża ubolewanie z powodu faktu, że na świecie nadal istnieją kraje niechętne podpisaniu Konwencji ONZ o prawach osób niepełnosprawnych oraz Konwencji ONZ o prawach dziecka, które to dokumenty zawierają szczegółowe wytyczne dotyczące rozwoju społeczeństw sprzyjających włączeniu społecznemu i chroniących niepełnosprawne dzieci;

181.  wzywa Unię Europejską i państwa członkowskie do skoordynowania polityki pomocy humanitarnej i polityki rozwoju w celu przeciwdziałania niedożywieniu dzieci;

Prawa ludności tubylczej

182.  z zaniepokojeniem zauważa, że ludność tubylcza jest szczególnie zagrożona dyskryminacją oraz szczególnie narażona na zmiany i zaburzenia polityczne, gospodarcze, środowiskowe i związane z zatrudnieniem; zauważa, że większość przedstawicieli tej ludności żyje poniżej progu ubóstwa oraz ma niewielki dostęp do reprezentacji, procesu podejmowania decyzji politycznych lub wymiaru sprawiedliwości, bądź jest ich całkowicie pozbawiona; wyraża szczególne zaniepokojenie doniesieniami o rozpowszechnionej praktyce zawłaszczania gruntów, wymuszonych wysiedleniach oraz naruszeniach praw człowieka spowodowanych konfliktami zbrojnymi;

Działania UE w dziedzinie migracji i uchodźców

183.  potępia dramatycznie wysoką liczbę zgonów na Morzu Śródziemnym, która zgodnie z szacunkami Międzynarodowej Organizacji ds. Migracji zawartymi w jej sprawozdaniu pt. „Śmiertelne przeprawy” wyniosła w 2013 r. 3 000 osób, co czyni z tego morza najbardziej zabójczy region świata dla nielegalnych migrantów; jest wyjątkowo zaniepokojony doniesieniami na temat naruszeń praw człowieka podczas podróży do UE migrantów i osób ubiegających się o azyl; w celu rozwiązania tych problemów wzywa Unię i państwa członkowskie do współpracy z ONZ, mechanizmami regionalnymi, rządami i organizacjami pozarządowymi; podkreśla pilną potrzebę opracowania bardziej zdecydowanych, zintegrowanych i solidarnych strategii politycznych na szczeblu Unii, aby uwzględnić pilne problemy związane z migrantami, uchodźcami i osobami ubiegającymi się o azyl, w sposób zgodny z prawem międzynarodowym dotyczącym praw człowieka i podstawową godnością człowieka, oraz wzywa UE do zagwarantowania skutecznych wspólnych standardów w procedurach przyjmowania w całej Unii, w celu ochrony osób nieletnich pozbawionych opieki i osób wymagających szczególnej troski; wzywa wiceprzewodniczącą Komisji/wysoką przedstawiciel, komisarza do spraw migracji, spraw wewnętrznych i obywatelstwa oraz ESDZ do zacieśnienia współpracy i sprawiedliwego podziału odpowiedzialności między państwa członkowskie, włączając w to przyjmowanie i przesiedlanie uchodźców oraz udział w misjach poszukiwawczo-ratunkowych w celu udzielenia pomocy migrantom, którzy znaleźli się w sytuacji zagrożenia życia na morzu podczas próby dotarcia do wybrzeży UE; przypomina w tym kontekście o potrzebie przestrzegania na wodach europejskich i międzynarodowych zasady zakazu wydalania lub zawracania, która została potwierdzona przez Europejski Trybunał Praw Człowieka; przypomina o zobowiązaniu Komisji do rozwijania odpowiednich legalnych kanałów migracji; wzywa zatem państwa członkowskie do pełnego wdrożenia niedawno przyjętego wspólnego unijnego pakietu azylowego i wspólnego prawodawstwa dotyczącego migracji i w tym celu domaga się wdrożenia mechanizmu kryzysowego, określonego w art. 33 rozporządzenia dublińskiego, który wyraźnie określałby minimalny kontyngent dla każdego państwa członkowskiego, aby w krótkim czasie ustanowić sprawnie działający mechanizm kryzysowy umożliwiający rozlokowanie migrantów i zmniejszenie obciążenia w państwach członkowskich borykających się z największymi problemami, kiedy minimalne kontyngenty zostają wyraźnie przekroczone; wzywa państwa członkowskie do uczestnictwa w programach przesiedleń oraz zintensyfikowania rozwoju regionalnych programów ochrony w najbardziej dotkniętych obszarach; podkreśla, że należy zwalczać przyczyny nielegalnej migracji; zachęca ESDZ i państwa członkowskie do zwrócenia bacznej uwagi na kraje, w których handel ludźmi lub ich przemyt ma swój początek, na kraje tranzytowe i kraje docelowe; wzywa wysoką przedstawiciel/wiceprzewodniczącą Komisji oraz państwa członkowskie do dalszego wzmacniania zewnętrznego wymiaru Unii, współpracy z krajami pochodzenia i krajami docelowymi, w tym państwami partnerskimi UE, szczególnie z regionu Morza Śródziemnego, do systematycznego poruszania tych kwestii w dialogach politycznych z zainteresowanymi państwami i w oświadczeniach publicznych, oraz zintensyfikowania współpracy z tymi krajami w jak największym stopniu w celu rozbijania siatek przestępczych trudniących się przemytem migrantów i zwalczania nielegalnych organizacji mafijnych czerpiących korzyści z handlu ludźmi;

184.  jest zdania, że dzieci migrantów są szczególnie narażone, zwłaszcza jeśli są pozbawione opieki; przypomina, że pozbawione opieki dzieci są przede wszystkim dziećmi oraz że naczelną zasadą obowiązującą podczas wyjaśniania ich sytuacji musi być ich ochrona, a nie polityka imigracyjna, co oznacza poszanowanie nadrzędnej zasady zabezpieczenia najlepszych interesów dziecka;

185.  zachęca wysoką przedstawiciel/wiceprzewodniczącą Komisji oraz ESDZ do dalszego wspierania procesu ratyfikacji Konwencji Narodów Zjednoczonych przeciwko międzynarodowej przestępczości zorganizowanej, dołączonego do niej protokołu o zapobieganiu, zwalczaniu i karaniu za handel ludźmi, w szczególności kobietami i dziećmi, protokołu przeciwko przemytowi migrantów drogą lądową, morską i powietrzną oraz protokołu przeciwko nielegalnemu wytwarzaniu i handlowi bronią palną, jej częściami i komponentami oraz amunicją;

186.  wzywa UE do dopilnowania, aby negocjacje oraz wdrażanie wszelkich porozumień dotyczących współpracy w dziedzinie migracji i umów o readmisji z państwami spoza UE były zgodne z międzynarodowymi prawami człowieka, prawem dotyczącym uchodźców i międzynarodowym prawem morskim oraz zwraca się z prośbą o przeprowadzenie z nim konsultacji przed zawarciem takich porozumień; apeluje o zapewnienie większej przejrzystości podczas negocjacji dotyczących takich porozumień oraz do uwzględniania w nich mechanizmów monitorowania w celu oceny wpływu na prawa człowieka współpracy z państwami spoza UE w dziedzinie migracji i środków dotyczących kontroli granic, w tym agencji Frontex i systemu EUROSUR; podkreśla, że prawa człowieka muszą odgrywać ważną rolę w dziedzinie migracji i azylu; apeluje zatem o to, by urzędnik ds. praw podstawowych agencji Frontex oraz eksperci ds. szkoleń Europejskiego Urzędu Wsparcia w dziedzinie Azylu (EASO) otrzymywali odpowiednie fundusze, pozwalające im na realizowanie działań w zakresie oceny i monitoringu oraz na przedstawianie najlepszych praktyk;

187.  wzywa Komisję do przeprowadzania stałej oceny jej programów kontrolowania migracji i granic w państwach UE i państwach trzecich w celu zaproponowania usprawnionych rozwiązań służących zapobieganiu naruszeniom praw człowieka oraz wymiany dobrych praktyk;

188.  zachęca EASO do rozwijania partnerstw z państwami trzecimi w celu zwiększenia międzynarodowej ochrony osób ubiegających się o azyl;

189.  z zadowoleniem przyjmuje wpisanie kryterium przestrzegania praw człowieka i podstawowych wolności na listę kluczowych kryteriów uwzględnianych przy rozpoczynaniu negocjacji z państwami trzecimi w sprawie umów o zniesieniu wiz(25); wzywa Komisję do stosowania tego nowego kryterium jako narzędzia służącego pogłębianiu dialogu prowadzonego z państwami trzecimi na temat praw człowieka w kontekście istotnych pod względem strategicznym i gospodarczym negocjacji w sprawie wiz;

190.  potępia coraz częstsze przypadki kryminalizacji nielegalnej migracji wewnątrz UE kosztem praw człowieka odnośnych osób; wzywa do niezwłocznego zapewnienia przepisów dotyczących ustanowienia niezbędnych mechanizmów zabezpieczających prawa człowieka oraz mechanizmów rozliczalności i egzekwowania;

191.  zwraca się do Komisji i ESDZ o aktywny udział w debacie na temat pojęcia „uchodźcy klimatycznego”, w tym jego ewentualnej definicji prawnej w prawie międzynarodowym lub jakiejś prawnie wiążącej umowie międzynarodowej;

192.  uznaje bezpaństwowość za poważne wyzwanie w zakresie praw człowieka; zwraca się do Komisji i ESDZ o zwalczanie bezpaństwowości za pomocą wszelkich działań zewnętrznych UE, w szczególności poprzez eliminowanie − w przepisach prawnych regulujących kwestię obywatelstwa − dyskryminacji ze względu na płeć, religię lub status mniejszości, poprzez promowanie prawa dzieci do posiadania obywatelstwa i wspieranie kampanii Agencji ONZ ds. Uchodźców (UNHCR) mającej na celu położenie kresu bezpaństwowości do 2024 r.;

Prawa człowieka i rozwój

193.  podkreśla, że poszanowanie praw człowieka, w tym praw gospodarczych, kulturalnych, społecznych i z zakresu ochrony środowiska naturalnego, oraz dostęp do żywności, dobre rządy, wartości demokratyczne, pokój, bezpieczeństwo i dostęp do sprawiedliwego i skutecznego wymiaru sprawiedliwości są warunkami wstępnymi ograniczenia ubóstwa i nierówności oraz osiągnięcia milenijnych celów rozwoju; jest zdania, że należy uwzględniać prawa człowieka jako kwestie przekrojowe we wszystkich celach, wartościach docelowych i wskaźnikach programu działań na okres po 2015 r.; podkreśla również, że realizacja programu działań musi opierać się na solidnych mechanizmach przejrzystości i rozliczalności; twierdzi, że zobowiązania dotyczące zarządzania i praw człowieka muszą być mierzalne i dające się monitorować;

194.  przypomina, że ONZ uznała, iż bez podejścia rozwojowego opartego na poszanowaniu praw człowieka nie można w pełni osiągnąć celów z zakresu rozwoju; wzywa UE do zachowania czujności w zakresie dopilnowania, aby kwestia obrońców praw człowieka i przestrzeni społeczeństwa obywatelskiego była wyraźnie uwzględniona w dyskusjach prowadzonych po zakończeniu realizacji milenijnego celu rozwoju;

195.  podkreśla współzależność między skrajnym ubóstwem a brakiem praw człowieka oraz unaocznia konieczność dopracowania ogółu zasad stosowania norm i kryteriów dotyczących praw człowieka w zwalczaniu skrajnego ubóstwa;

196.  podkreśla, że spójność polityki na rzecz rozwoju jest ważna dla zapewnienia przestrzegania praw człowieka; powtarza, że w tym celu należy dopilnować, by spójność polityki na rzecz rozwoju została realnie uwzględniona w polityce UE i państw członkowskich, zwłaszcza w obszarze handlu i rolnictwa, dzięki skutecznemu przyjęciu wytycznych, ocen skutków oraz mechanizmów monitorowania i mechanizmów sprawozdawczych; jest zdania, że UE powinna utrzymać przywództwo polityczne w tej sprawie; dlatego wzywa UE, aby wraz z zainteresowanymi krajami partnerskimi wszczęła inicjatywy na szczeblu międzynarodowym (na forum ONZ, G-20 itd.), tak aby przekształcić spójność polityki na rzecz rozwoju w powszechny program działań;

197.  wzywa UE i państwa członkowskie do lepszej koordynacji ich programów działań na rzecz rozwoju w duchu Traktatu z Lizbony, umieszczając politykę na rzecz rozwoju na pierwszym planie zewnętrznych stosunków Unii, tak aby priorytety krajowe i europejskie programy działań dotyczące propagowania praw człowieka były lepiej skoordynowane w ramach rozwoju z uwzględnieniem złożonych aspektów będących elementem unijnej polityki na rzecz rozwoju;

198.  wzywa ESDZ, w ramach koordynacji prowadzonej przez wysoką przedstawiciel/wiceprzewodniczącą Komisji, do lepszego powiązania polityki zagranicznej i bezpieczeństwa z polityką na rzecz rozwoju w celu stworzenia synergii i zapewnienia spójnego podejścia służącego powszechnemu stosowaniu praw człowieka za sprawą wykorzystania unijnej polityki na rzecz rozwoju; wzywa ponadto UE do lepszej koordynacji zewnętrznej z gospodarkami wschodzącymi, takimi jak BRICS, na forach wielostronnych w celu rozwiązania problemów związanych z globalnym rządzeniem oraz w celu propagowania praw człowieka za sprawą koordynacji poszczególnych programów działań na rzecz rozwoju;

199.  wzywa UE do skuteczniejszego włączania kwestii praw człowieka i demokracji w główny nurt współpracy na rzecz rozwoju oraz do zadbania o to, by programy rozwoju UE przyczyniały się do wypełniania przez kraje partnerskie ich międzynarodowych zobowiązań w dziedzinie praw człowieka;

200.  podkreśla znaczenie powiązania pomocy rozwojowej z wiarygodnymi wysiłkami na rzecz demokratyzacji;

201.  wzywa Radę ds. Oceny Skutków pod nadzorem przewodniczącego Komisji do dopilnowania, aby wpływ na sytuację w zakresie praw człowieka był uwzględniany podczas rozmów na temat unijnych projektów dotyczących współpracy na rzecz rozwoju i vice versa;

202.  uznaje znaczenie aktywnego zaangażowania organizacji pozarządowych w planowanie, wdrażanie i ocenę przepisów dotyczących praw człowieka, tak aby zapewnić jak najszerszy udział społeczeństwa obywatelskiego w kształtowaniu polityki oraz w gwarantowaniu skuteczności przepisów dotyczących praw człowieka;

203.  z zadowoleniem przyjmuje nową inicjatywę Wolontariusze Pomocy UE, która w latach 2014−2020 umożliwi około 18 000 osób z UE i państw trzecich udział w operacjach humanitarnych w tych regionach świata, w których pomoc jest najbardziej potrzebna, a także będzie okazją do zademonstrowania solidarności przez udzielenie pomocy społecznościom poszkodowanym w wyniku klęsk żywiołowych i klęsk spowodowanych przez człowieka;

204.  apeluje o intensywne działania UE w celu rozwiązania problemu zawłaszczania ziemi, takie jak promowanie odpowiednich środków zapobiegawczych w odnośnych państwach oraz wśród unijnych i europejskich przedsiębiorstw obecnych w tych państwach; stwierdza, że odmowa dostępu do ziemi i zasobów naturalnych osobom ubogim na obszarach wiejskich i miejskich jest jedną z głównych przyczyn głodu i ubóstwa na świecie, co wpływa na korzystanie przez społeczności lokalne z przysługujących im praw człowieka, w szczególności z prawa do odpowiedniego wyżywienia; apeluje o dokonanie oceny wpływu unijnej polityki handlowej na zawłaszczanie ziemi; z zadowoleniem przyjmuje zaangażowanie UE w rozwój dobrowolnych globalnych wytycznych dotyczących odpowiedzialnego zarządzania tytułami prawnymi do ziemi, łowisk i lasów w kontekście krajowego bezpieczeństwa żywnościowego, przyjętych pod egidą ONZ, i wzywa do ich wdrożenia oraz przyjęcia wiążących wytycznych w celu zapobiegania zawłaszczaniu ziemi; podkreśla jednak pilną potrzebę uwzględniania aspektów praw człowieka i ograniczenia ubóstwa w podejmowaniu decyzji dotyczących nabywania lub długoterminowej dzierżawy dużych obszarów ziemi przez inwestorów; uważa, że reakcja UE na ten problem jest ważnym sprawdzianem jej zobowiązania do przyjęcia podejścia opartego na prawach człowieka w polityce współpracy na rzecz rozwoju, o czym jest mowa w Traktacie z Lizbony, za sprawą którego unijna polityka rozwoju ma dalej przyczyniać się do zrównoważonego rozwoju gospodarczego, społecznego i środowiskowego krajów rozwijających się, a nadrzędnym jej celem jest eliminacja ubóstwa na świecie; wzywa UE, by zobowiązała się, zgodnie z zaleceniami specjalnego sprawozdawcy ONZ ds. prawa do pożywienia, do dokonania zasadniczej zmiany i przejścia na agroekologię, która jest sposobem na zagwarantowanie prawa do pożywienia;

205.  z głębokim zaniepokojeniem zauważa, że ludy tubylcze są szczególnie dotknięte naruszeniami praw człowieka związanymi z wydobyciem zasobów; wzywa ESDZ do wspierania rygorystycznych przepisów prawnych i inicjatyw mających na celu zapewnienie przejrzystości i dobrego zarządzania w przemyśle wydobywczym i innych sektorach związanych z zasobami naturalnymi, które to przepisy i inicjatywy szanują dobrowolną, uprzednią i świadomą zgodę ludności tubylczej oraz Deklarację praw ludów tubylczych ONZ;

206.  zauważa z głębokim zaniepokojeniem, że grupy szczególnie wrażliwe wyjątkowo odczuwają przypadki naruszania praw człowieka powiązane z degradacją środowiska, ponieważ ekspansja monokulturowych plantacji, pozyskiwanie drewna, infrastruktura oraz wsparcie dla wydobycia gazu i ropy naftowej, biopaliwa, górnictwo czy elektrownie wodne na dużą skalę prowadzą do wylesiania i degradacji lasów; zwraca się do Komisji, aby wdrożyła 7. unijny program działań w zakresie środowiska i wprowadziła kompleksowy plan na rzecz przeciwdziałania wylesianiu i degradacji lasów, a także eliminacji ich skutków społecznych i skutków w zakresie środowiska oraz praw człowieka;

207.  przypomina, że realizacja programów w dziedzinie rozwoju, edukacji i opieki zdrowotnej umożliwia likwidację ubóstwa i w konsekwencji przyczynia się do zwalczania międzynarodowego terroryzmu; apeluje do UE o rozwijanie na świecie większej liczby strategii wzorowanych na strategii ESDZ „na rzecz bezpieczeństwa i rozwoju w regionie Sahelu”;

208.  podkreśla, że mimo już osiągniętych postępów w odniesieniu do dostępu do wody pitnej i systemów sanitarnych nadal około 2,6 mld ludzi nie posiada latryny, a 1,1 mld ludzi nie ma dostępu do żadnego rodzaju wody pitnej; jest zdania, że ten stan rzeczy wynika nie tylko z braku zasobów, ale również z powodu braku woli politycznej; wzywa zatem rządy do zagwarantowania dostępu do bezpiecznej wody pitnej i systemów sanitarnych ze zwróceniem szczególnej uwagi na kobiety i dzieci;

209.  apeluje o ambitną i długoterminową strategię polityczną oraz plan działania na rzecz zdrowia publicznego, innowacji i dostępu do leków, które to strategie i plan działania będą wykorzystywać nowe systemy zachęt w odniesieniu do badań i rozwoju – zgodnie z tym, co zostało przedstawione w sprawozdaniu z 2012 r. konsultacyjnej grupy roboczej ekspertów WHO dotyczącym badań i rozwoju: finansowanie i koordynacja – w celu zabezpieczenia prawa do odpowiedniego standardu życia w zakresie zdrowia i dobrobytu każdego człowieka bez względu na rasę, religię, przekonania polityczne, warunki gospodarcze lub społeczne; podkreśla, że kobiety i dziewczęta pozostają grupą najbardziej dotkniętą pandemią HIV i są także najbardziej zaangażowane w opiekę nad pacjentami w ich społecznościach;

Międzynarodowe wydarzenia kulturalne i sportowe a prawa człowieka

210.  potępia coraz częściej stosowaną przez państwa autorytarne praktykę polegającą na organizacji największych wydarzeń sportowych lub kulturalnych w celu zwiększenia swojej międzynarodowej legitymacji przy jednoczesnym dalszym nakładaniu ograniczeń na krajowych przeciwników politycznych; wzywa UE i państwa członkowskie do nawiązania dialogu z krajowymi zrzeszeniami sportowymi, podmiotami korporacyjnymi i organizacjami społeczeństwa obywatelskiego na temat warunków ich uczestnictwa w takich wydarzeniach, w tym w odniesieniu do pierwszych Igrzysk Europejskich organizowanych w Baku w 2015 r. oraz mistrzostw świata w piłce nożnej organizowanych przez FIFA w Rosji w 2018 r.; wzywa do opracowania unijnych ram polityki dotyczących sportu i praw człowieka oraz do uwzględnienia stosownych zobowiązań w nadchodzącym planie działania na rzecz praw człowieka;

211.  ponownie podkreśla, że w ramach powszechności praw człowieka oraz na podstawie konwencji UNESCO, różnorodność kulturowa i dziedzictwo kulturowe są dziedzictwem światowym, a także iż społeczność międzynarodowa ma obowiązek współpracować przy ich ochronie i waloryzacji; uważa, że umyślne formy niszczenia dziedzictwa kulturowego i artystycznego, które mają obecnie miejsce w Iraku i Syrii, powinny być ścigane jako zbrodnie wojenne oraz zbrodnie przeciwko ludzkości;

Wzmocnienie działań Parlamentu Europejskiego w zakresie praw człowieka

212.  potwierdza swoje zaangażowanie w ciągłe doskonalenie własnych procedur, procesów i struktur w celu zapewnienia, aby prawa człowieka i demokracja znajdowały się w centrum jego działań i polityk; przypomina o swym historycznym zaangażowaniu w dziedzinie praw człowieka, czego wyrazem jest w szczególności przyznawana corocznie Nagroda im. Sacharowa na rzecz wolności myśli; uważa ponadto, że aby Podkomisja Praw Człowieka wypełniła swoje zadanie określone w Regulaminie, którym jest zapewnienie spójności wszystkich strategii polityki zagranicznej Unii z unijną polityką praw człowieka, konieczna jest skuteczna współpraca ogólnoparlamentarna i uwzględnianie problematyki praw człowieka;

213.  apeluje o sprawniejsze wdrażanie wytycznych dla delegacji międzyparlamentarnych Parlamentu Europejskiego dotyczących wspierania praw człowieka i demokracji, i zwraca się o przegląd tych wytycznych, który powinna przeprowadzić Konferencja Przewodniczących Delegacji we współpracy z Podkomisją Praw Człowieka; zaleca w związku z tym bardziej systematyczne i przejrzyste poruszanie podczas wizyt delegacji w państwach trzecich kwestii praw człowieka, zwłaszcza poszczególnych przypadków, o których mowa w rezolucjach Parlamentu, a także sytuacji znajdujących się w niebezpieczeństwie laureatów Nagrody Sacharowa i osób do niej nominowanych, oraz informowanie Podkomisji Praw Człowieka o podjętych działaniach na piśmie, a także – o ile jest to uzasadnione politycznie – na specjalnym posiedzeniu podsumowującym;

214.  podkreśla potrzebę ciągłego rozważania najbardziej odpowiednich sposobów zapewnienia jak największej wiarygodności, widoczności i skuteczności rezolucji Parlamentu w sprawie naruszania praw człowieka oraz zasad demokracji i praworządności oraz podkreśla konieczność odpowiedniej synchronizacji między działaniami następczymi podejmowanymi przez wszystkie instytucje europejskie, a także przez Europejski Fundusz na rzecz Demokracji; podkreśla zwłaszcza potrzebę instytucjonalnych działań następczych dotyczących kwestii poruszanych w przyjmowanych w trybie pilnym rezolucjach Parlamentu;

215.  zachęca do dyskusji na temat uwzględnienia poszczególnych narzędzi służących do wspierania i promowania praw człowieka, którymi dysponuje Parlament, w jednym dokumencie strategicznym, który powinien zostać przyjęty przez Parlament na posiedzeniu plenarnym; wzywa do stworzenia regularnie uaktualnianej strony internetowej zawierającej listę obrońców praw człowieka, o których jest mowa w przyjmowanych w trybie pilnym rezolucjach Parlamentu, a także do utworzenia w Parlamencie wewnętrznej grupy roboczej, której zadaniem byłoby śledzenie losów znajdujących się na liście obrońców praw na całym świecie i zachęcanie delegacji podróżujących do państw trzecich do odbycia z nimi spotkań;

o
o   o

216.  zobowiązuje swojego przewodniczącego do przekazania niniejszej rezolucji Radzie, Komisji, wiceprzewodniczącej Komisji/wysokiej przedstawiciel Unii do spraw zagranicznych i polityki bezpieczeństwa, specjalnemu przedstawicielowi UE ds. praw człowieka, rządom i parlamentom państw członkowskich, Radzie Bezpieczeństwa ONZ, sekretarzowi generalnemu ONZ, przewodniczącemu 69. Zgromadzenia Ogólnego ONZ, przewodniczącej Rady Praw Człowieka ONZ, wysokiej komisarz ONZ ds. praw człowieka i szefom delegatur UE.

(1) Teksty przyjęte, P8_TA(2014)0070. (2) A/RES/55/2. (3) Dokument Rady 11855/2012. (4) Teksty przyjęte, P7_TA(2013)0575. (5) Dz.U. C 236 E z 12.8.2011, s. 69. (6) Teksty przyjęte, P7_TA(2014)0252. (7) Teksty przyjęte, P7_TA(2014)0259. (8) Dz.U. C 153 E z 31.5.2013, s. 115. (9) Teksty przyjęte, P8_TA(2014)0013. (10) Dz.U. C 33 E z 5.2.2013, s. 165. (11) Teksty przyjęte, P7_TA(2013)0274. (12) A/RES/67/176. (13) Teksty przyjęte, P7_TA(2014)0206. (14) Dz.U. C 236 E z 12.8.2011, s. 107. (15) Dz.U. C 99 E z 3.4.2012, s. 101. (16) Dz.U. C 290 E z 29.11.2006, s. 107. (17) Dz.U. C 99 E z 3.4.2012, s. 31. (18) Dz.U. C 99 E z 3.4.2012, s. 94. (19) Teksty przyjęte, P8_TA(2014)0059. (20) Teksty przyjęte, P7_TA(2013)0420. (21) Teksty przyjęte, P7_TA(2013)0394. (22) Teksty przyjęte, P7_TA(2013)0180. (23) A/RES/69/186. (24) Teksty przyjęte, P7_TA(2013)0286. (25) Rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) nr 509/2014 z dnia 15 maja 2014 r. zmieniające rozporządzenie Rady (WE) nr 539/2001 wymieniające państwa trzecie, których obywatele muszą posiadać wizy podczas przekraczania granic zewnętrznych, oraz te, których obywatele są zwolnieni z tego wymogu (Dz.U. L 149 z 20.5.2014, s. 67).

Rezolucja Parlamentu Europejskiego z dnia 12marca 2015 r. w sprawie stosunków UE z Ligą Państw Arabskich i współpracy w zwalczaniu terroryzmu (2015/2573(RSP))

P8_TA(2015)0077 RC-B8-0215/2015

Parlament Europejski,

–  uwzględniając rezolucję w sprawie zagrożeń dla pokoju i bezpieczeństwa międzynarodowego spowodowanych przez akty terroryzmu (rezolucja 2178 (2014)), przyjętą przez Radę Bezpieczeństwa ONZ w dniu 24 września 2014 r.,

–  uwzględniając wspólne oświadczenie z Rygi po nieformalnym posiedzeniu ministrów sprawiedliwości i spraw wewnętrznych, które odbyło się w Rydze w dniach 29 i 30 stycznia 2015 r.,

–  uwzględniając działania biura łącznikowego UE-LPA na Malcie, mające na celu ułatwienie dialogu między Komisją Europejską i Ligą Państw Arabskich,

–  uwzględniając Kartę praw podstawowych Unii Europejskiej,

–  uwzględniając deklarację przyjętą na trzecim posiedzeniu ministrów spraw zagranicznych UE-Liga Arabska, które odbyło się w dniach 10–11 czerwca 2014 r.,

–  uwzględniając podpisanie w dniu 19 stycznia 2015 r. przez wiceprzewodniczącą Komisji / wysoką przedstawiciel Unii do spraw zagranicznych i polityki bezpieczeństwa (VP/HR) Federikę Mogherini, w imieniu Unii Europejskiej, i przez sekretarza generalnego Ligii Państw Arabskich Nabila El Araby’ego, w imieniu Ligi Państw Arabskich, protokołu ustaleń między UE i Ligą Państw Arabskich,

–  uwzględniając strategię bezpieczeństwa wewnętrznego UE przyjętą przez Radę w dniu 25 lutego 2010 r.,

–  uwzględniając konkluzje Rady do Spraw Zagranicznych dotyczące zwalczania terroryzmu, w szczególności z dnia 9 lutego 2015 r.,

–  uwzględniając swoją rezolucję z dnia 11 lutego 2015 r. w sprawie środków zwalczania terroryzmu(1),

–  uwzględniając swoją rezolucję z dnia 15 stycznia 2015 r. w sprawie sytuacji w Egipcie(2),

–  uwzględniając swoje wcześniejsze rezolucje dotyczące krajów Ligi Państw Arabskich (LPA),

–  uwzględniając oświadczenie wiceprzewodniczącej Komisji / wysokiej przedstawiciel Federiki Mogherini z dnia 19 stycznia 2015 r.,

–  uwzględniając art. 123 ust. 2 i 4 Regulaminu,

A.  mając na uwadze, że terroryzm i brutalny ekstremizm stanowią poważne zagrożenie dla bezpieczeństwa i swobód w skali ogólnoświatowej, oraz mając na uwadze, że poszanowanie praw podstawowych jest czynnikiem o zasadniczym znaczeniu dla powodzenia polityki zwalczania terroryzmu;

B.  mając na uwadze, że terroryzm jest globalnym zagrożeniem, które należy wyeliminować w drodze skoordynowanych działań podejmowanych przez rządy krajowe, organizacje regionalne i międzynarodowe; podkreśla, że tym zagrożeniem można się skutecznie zająć tylko dzięki światowemu sojuszowi w pełnej zgodności z prawem międzynarodowym, podstawowymi wartościami i międzynarodowymi standardami z zakresie praw człowieka;

C.  mając na uwadze, że w dniu 19 stycznia 2015 r. wiceprzewodnicząca Komisji / wysoka przedstawiciel Unii do spraw zagranicznych i polityki bezpieczeństwa Federica Mogherini oraz sekretarz generalny Ligi Państw Arabskich (LPA) Nabil El Araby podpisali protokół ustaleń między Europejską Służbą Działań Zewnętrznych (ESDZ) i Sekretariatem Generalnym LPA;

D.  mając na uwadze, że treść protokołu ustaleń zawartego w 2015 r. między ESDZ a Sekretariatem Generalnym LPA nie została upubliczniona;

E.  mając na uwadze, że znalezienie trwałego rozwiązania zapewniającego pokój i stabilizację w regionie leży we wspólnym interesie UE i LPA; mając na uwadze, że celem protokołu ustaleń ma być wspieranie i zacieśnianie stosunków między państwami członkowskimi UE i członkami LPA w celu wzmocnienia struktur roboczych, wymiany doświadczeń i nasilenia dialogu, aby dążyć do osiągnięcia wspólnych celów w dziedzinach będących przedmiotem wspólnego zainteresowania;

F.  mając na uwadze, że w najbliższych latach bojownicy z Europy będą prawdopodobnie nadal wyjeżdżać w różne miejsca świata, aby wziąć udział w dżihadzie, zatem zagrożenie, które mogą stanowić po powrocie do UE, będzie ciągle aktualne; mając na uwadze, że w następstwie wybuchu wojny i przemocy w Syrii, Iraku i Libii tysiące obywateli UE opuściło domy, aby zostać zagranicznymi bojownikami, stwarzając dodatkowe zagrożenie dla bezpieczeństwa obywateli UE; mając na uwadze, że niedawnych zamachów w Paryżu i Kopenhadze dokonali obywatele UE;

G.  mając na uwadze, że rozprzestrzenianie się propagandy terrorystycznej jest ułatwione dzięki wykorzystywaniu internetu i mediów społecznościowych; mając na uwadze, że cyberterroryzm umożliwia grupom terrorystycznym nawiązywanie i podtrzymywanie kontaktów bez przeszkód fizycznych w postaci granic, dlatego w coraz mniejszym stopniu potrzebują oni baz lub schronień w danym kraju;

H.  mając na uwadze poważne i systematyczne łamanie praw człowieka w państwach należących do Ligii Państw Arabskich;

I.  mając na uwadze, że organizacje społeczeństwa obywatelskiego, które zdaniem UE korzystają z powszechnych praw człowieka i podstawowych wolności, są często kwalifikowane przez rządy państw LPA jako organizacje terrorystyczne; mając na uwadze, że coraz częściej zwalczanie terroryzmu i bezpieczeństwo narodowe są przytaczane jako powód, aby uzasadnić represje wobec opozycjonistów, przedstawicieli społeczeństwa obywatelskiego i dziennikarzy;

J.  mając na uwadze, że polityka zewnętrzna UE musi się przyczyniać do przeciwdziałania zagrożeniu terrorystycznemu, które nasila się na niektórych obszarach sąsiadujących z UE; mając na uwadze, że strategie zwalczania terroryzmu powinny się opierać na wszechstronnym podejściu bezpośrednio zmierzającym do zapobiegania przygotowywaniu ataków na terytorium UE, lecz także do uwzględnienia konieczności zwalczania pierwotnych przyczyn terroryzmu;

K.  mając na uwadze, że UE potępia stosowanie kary śmierci oraz okrutne i nieludzkie karanie na całym świecie, w tym też w stosunku do skazanych za akty terrorystyczne;

1.  wyraża głębokie przerażenie skalą cierpień ludzkich i liczbą osób, które poniosły śmierć w wyniku ataków terrorystycznych, oraz wyraża solidarność z rodzinami wszystkich niewinnych ofiar;

2.  podkreśla, że terroryzm bezpośrednio zagraża wszystkim państwom i ludziom, bez względu na pochodzenie etniczne, religię lub przekonania;

3.  domaga się opublikowania protokołu ustaleń, aby poddać jego treść demokratycznej i sądowej kontroli;

4.  wzywa Radę, aby wraz z wszystkimi państwami należącymi do LPA podjęła prace nad ujednoliconą, jednoznaczną definicją terroryzmu;

5.  podkreśla wagę, jaką ma współpraca w dziedzinie pomocy humanitarnej za pomocą wymiany informacji o sytuacjach kryzysowych; podkreśla, jak ważne jest dzielenie się, w stosownych przypadkach, ocenami i najlepszymi praktykami, oraz jak istotna jest współpraca przy określaniu praktycznych środków, które pomogą stawić czoła zagrożeniom, w tym skuteczniejszych działań zmierzających do przeciwdziałania radykalizacji, werbowaniu oraz podróżowaniu terrorystów i zagranicznych bojowników, a także jak ważne są środki podejmowane wobec bojowników powracających do miejsca wyjazdu;

6.  przypomina swoje stanowisko, zgodnie z którym w zwalczaniu terroryzmu należy się zajmować nie tylko skutkami, lecz także czynnikami powodującymi radykalizację, oraz podkreśla potrzebę kompleksowego międzysektorowego podejścia gwarantującego powiązania z wszystkimi odpowiednimi strategiami politycznymi, oraz podkreśla, że niezwykle ważne jest propagowanie kultury integracji i tolerancji, na przykład poprzez edukację, politykę społeczną i regionalną;

7.  zauważa, że jedną z głównych przyczyn obecnego zagrożenia terrorystycznego w UE i w państwach arabskich jest ekstremizm dżihadystów; popiera pogląd, według którego polityka mająca na celu przeciwdziałanie radykalizacji i zwalczanie terroryzmu nie może być skuteczna, jeżeli nie będzie opracowana w ścisłej współpracy z państwami pochodzenia;

8.  wzywa władze państw członkowskich UE i LPA do przestrzegania zakazu stosowania tortur, który jest wyraźnie zapisany w Konwencji ONZ w sprawie zakazu stosowania tortur oraz innego okrutnego, nieludzkiego lub poniżającego traktowania albo karania, którą to konwencję większość z tych państw podpisała i ratyfikowała; przypomina, że zeznania wymuszone torturami są nieważne;

9.  potwierdza, że w odpowiedzi na zagrożenia terrorystyczne należy utrzymać równowagę między wolnością a bezpieczeństwem oraz rozważyć wszelkie środki, jakie należy podjąć z punktu widzenia zgodności tych środków z praworządnością i wymogami praw podstawowych;

10.  ogólnie ujmując, z zadowoleniem odnosi się do współpracy i partnerstwa między UE a państwami trzecimi w przeciwdziałaniu terroryzmowi; z zadowoleniem przyjmuje utworzenie strategicznego dialogu UE–LPA, obejmującego wymiany w kwestiach politycznych i związanych z bezpieczeństwem, organizowanie regularnych posiedzeń z udziałem unijnego Komitetu Politycznego i Bezpieczeństwa oraz stałych przedstawicieli państw arabskich, oraz pochwala postępy w dziedzinie wczesnego ostrzegania i reagowania w sytuacjach kryzysowych, zwłaszcza pełne wdrożenie projektu w dziedzinie wczesnego ostrzegania i reagowania w sytuacjach kryzysowych;

11.  przypomina jednak, że nie należy nigdy nadużywać środków zwalczania terroryzmu, aby represjonować za uprawnione odmienne opinie lub łamać powszechne prawa człowieka; wzywa UE do ustanowienia wyraźnych gwarancji w ramach współpracy z państwami trzecimi, aby bezpośrednio ani pośrednio nie wspierać ani nie usprawiedliwiać w imię zwalczania terroryzmu represji stosowanych wobec organizacji i osób działających zgodnie z prawem;

12.  podkreśla, że ministrowie spraw zagranicznych UE i LPA postanowili również kontynuować prace nad wszechstronnym wdrożeniem globalnej strategii ONZ na rzecz zwalczania terroryzmu; przychylnie odnosi się do faktu, że z zadowoleniem przyjęli utworzenie Ośrodka ONZ ds. Walki z Terroryzmem oraz inicjatywę opiekuna dwóch świętych islamskich meczetów i poprosili o udzielenie wsparcie temu ośrodkowi, oraz że z zadowoleniem przyjęli pierwszą międzynarodową Konferencję ds. Zwalczania Terroryzmu, która odbyła się w marcu 2014 r. w Bagdadzie i była okazją do omówienia i poszukiwania odpowiednich środków i sposobów wspierania międzynarodowej współpracy oraz zwalczania terroryzmu na szczeblu regionalnym;

13.  potwierdza wagę, jaka ma współpraca między UE a LPA w dziedzinie praw człowieka, i podkreśla, jak duże znaczenie ma dalsze propagowanie i ochrona praw człowieka oraz obrona tych praw dla wszystkich ludzi, w tym prawa do rozwoju gospodarczego i społecznego, do wolności słowa, wolności religii lub przekonań, przy jednoczesnym propagowaniu wartości takich jak tolerancja i współistnienie różnych religii, odrzucanie wykluczenia, ekstremizmu, podburzania do nienawiści oraz szerzenia nienawiści i przemocy;

14.  wzywa Radę, aby sprawdziła, czy doszło do naruszeń Kodeksu postępowania UE w sprawie wywozu broni w odniesieniu do stosowania represji;

15.  wzywa UE do rozwinięcia, we współpracy z Ligą Państw Arabskich, ukierunkowanego mechanizmu mającego na celu ograniczenie zjawiska handlu bronią, koncentrując się zwłaszcza na krajach, w których rodzi się terroryzm oraz na krajach, w których terroryści są szkoleni; wzywa UE do ścisłego nadzorowania wywozu broni, w tym technologii podwójnego zastosowania, która ostatecznie może zostać instrumentalnie wykorzystana przez terrorystów; uważa, że finansowanie terroryzmu należy zwalczać w koordynacji z zainteresowanymi podmiotami, w tym LPA i jej członkami;

16.  uważa, że UE musi ponownie przemyśleć główne słabe punkty, które cechowały wcześniejszą współpracę w zwalczaniu terroryzmu prowadzoną z państwami pochodzenia, tranzytu i przeznaczenia zagranicznych bojowników i środków służących ich wsparciu, w tym też z państwami należącymi do LPA;

17.  podkreśla, że wszechstronna strategia UE dotycząca środków zwalczania terroryzmu, opartych na podejściu łączącym dyplomację, narzędzia społeczno-gospodarcze, rozwój, zapobieganie konfliktom, budowanie pokoju oraz narzędzia zarządzania kryzysowego musi również w pełni wykorzystywać unijną politykę zagraniczną i politykę rozwoju, aby zwalczać ubóstwo, dyskryminację i marginalizację, zwalczać korupcję i propagować dobre rządy oraz zapobiegać konfliktom i rozwiązywać je, ponieważ wszystkie te zjawiska przyczyniają się do marginalizacji niektórych grup i warstw społeczeństwa, a tym samym czynią je bardziej podatnymi na propagandę grup ekstremistycznych;

18.  przypomina, że wspólnota międzynarodowa zobowiązała się do przyjęcia środków zapewniających wszystkim poszanowanie praw człowieka i zasad praworządności, które mają być absolutną podstawą zwalczania terroryzmu dzięki przyjęciu przez ONZ w rezolucji 60/288 globalnej strategii zwalczania terroryzmu;

19.  przypomina państwom członkowskim i agencjom UE, w tym Europolowi i Eurojustowi, o obowiązkach, jakie spoczywają na nich na mocy Karty praw podstawowych, międzynarodowych przepisów w dziedzinie praw człowieka oraz celów polityki zewnętrznej UE;

20.  przypomina swoje stanowisko, według którego prawa mniejszości religijnych są nierozerwalnie związane z poszanowaniem innych podstawowych praw człowieka i wolności, takich jak prawo do wolności, bezpieczeństwa, równych szans dla kobiet i mężczyzn oraz wolności słowa, a także wzywa LPA, ESDZ i państwa członkowskie obu organizacji do ochrony mniejszości religijnych w świecie arabskim oraz do pełnego wdrożenia wytycznych UE w sprawie propagowania i ochrony wolności religii lub przekonań;

21.  zobowiązuje swojego przewodniczącego do przekazania niniejszej rezolucji Radzie, Komisji, Wiceprzewodniczącej Komisji / Wysokiej Przedstawiciel Unii do Spraw Zagranicznych i Polityki Bezpieczeństwa oraz Sekretarzowi Generalnemu Ligi Państw Arabskich.

(1) Teksty przyjęte, P8_TA(2015)0032. (2) Teksty przyjęte, P8_TA(2015)0012.

Rezolucja Parlamentu Europejskiego z dnia 12 marca 2015 r. w sprawie zrównoważonej eksploatacji labraksa (2015/2596(RSP))

P8_TA(2015)0078 B8-0235/2015

Parlament Europejski,

–  uwzględniając projekt rezolucji Komisji Rybołówstwa,

–  uwzględniając art. 123 ust. 2 Regulaminu,

A.  mając na uwadze, że dane naukowe o stanie stad labraksa są niedostateczne, zwłaszcza jeśli chodzi o dostępne dane dotyczące dokładnych granic występowania, ścieżek migracji stad i miejsc rozmnażania się labraksa;

B.  mając na uwadze, że Międzynarodowa Rada Badań Morza (ICES) zidentyfikowała cztery rodzaje zasobów labraksa: występujące w Morzu Celtyckim / kanale La Manche / Morzu Północnym, w Zatoce Biskajskiej, w wodach na zachód od Półwyspu Iberyjskiego oraz w wodach na zachód od Szkocji/Irlandii;

C.  mając na uwadze, że różne badania wykazują, iż stan zasobów labraksa jest niepokojący pomimo uprzednio podjętych przez Komisję środków nadzwyczajnych;

D.  mając na uwadze, że ze względu na to, iż śmiertelność jest nadal bardzo wysoka, a labraks jest gatunkiem późno osiągającym dojrzałość i wolno rosnącym, potrzebuje on długiego czasu, by jego populacja powróciła do poprzednich rozmiarów;

E.  mając na uwadze, że labraks jest szlachetnym gatunkiem, na który istnieje bardzo duży popyt w branży rybackiej z uwagi na jego wysoką wartość handlową;

F.  mając na uwadze, że w połowach labraksa uczestniczy znaczna liczba statków i że połowy te mają bardzo niejednorodny charakter pod względem rozmiarów uczestniczących w nich statków, okresów połowu i stosowanych narzędzi połowowych;

G.  mając na uwadze, że dużą rolę odgrywają połowy rekreacyjne i że odpowiadają one za co najmniej jedną czwartą całkowitego połowu tego gatunku;

H.  mając na uwadze, że rozporządzenie (UE) nr 1380/2013 z dnia 11 grudnia 2013 r. w sprawie wspólnej polityki rybołówstwa(1) stanowi, iż stada ryb należy odbudować lub zachować powyżej poziomów umożliwiających uzyskanie maksymalnego podtrzymywalnego połowu;

I.  mając na uwadze, że labraks nie jest gatunkiem podlegającym całkowitemu dopuszczalnemu połowowi;

J.  mając na uwadze, że Komisja podjęła środki nadzwyczajne polegające na zakazie połowów labraksa przy użyciu włoków pelagicznych w Morzu Celtyckim, w kanale La Manche, w Morzu Irlandzkim oraz w południowej części Morza Północnego do dnia 30 kwietnia 2015 r.;

K.  mając na uwadze, że dotychczasowe krajowe środki zarządzania zasobami są niewystarczające, aby utrzymać liczebność tego gatunku, i nie rozwiązują kwestii dzielenia się zasobami ani kwestii dostępu do nich;

L.  mając na uwadze, że eksploatacja labraksa w okresie tarła musi zostać drastycznie ograniczona, gdyż wyraźnie spowalnia odnawianie stada i uniemożliwia jego odbudowę;

M.  mając na uwadze, że Irlandia zarezerwowała połowy labraksa dla rybaków rekreacyjnych;

N.  mając na uwadze, że Komitet Naukowo-Techniczny i Ekonomiczny ds. Rybołówstwa (STECF) zaleca obniżenie śmiertelności połowowej labraksa o ok. 60%;

O.  mając na uwadze, że międzykomitetowa grupa robocza ds. labraksa w ramach swoich prac zaleca podjęcie europejskich środków zarządzania;

P.  mając na uwadze, że zrównoważona eksploatacja labraksa wymaga politycznych wyborów, których należy dokonać z udziałem wszystkich zainteresowanych podmiotów;

1.  wzywa Komisję i państwa członkowskie do przeprowadzenia oceny stanu stad labraksa oraz granic jego występowania, migracji gatunku oraz dokładnych miejsc rozmnażania się; wzywa Komisję i państwa członkowskie do skorzystania z europejskiego funduszu gospodarki morskiej i rybołówstwa, który przewiduje znaczne środki finansowe na gromadzenie danych naukowych;

2.  podkreśla znaczenie precyzyjnego oszacowania części dotyczącej różnego rodzaju działalności połowowej w odniesieniu do labraksa oraz części dotyczącej udziału połowów rekreacyjnych w całkowitym połowie;

3.  uważa, że w celu ochrony tego gatunku potrzebne są środki zarządzania prowadzeniem połowów labraksa na szczeblu europejskim; uważa ponadto, że środki te powinny w dostatecznym stopniu uwzględniać wiedzę naukową i sprzyjać zarządzaniu z bliska i zasadzie regionalizacji;

4.  wzywa Komisję do przedstawienia propozycji wieloletniego planu zarządzania labraksem w celu doprowadzenia stanu stada do poziomu powyżej maksymalnego zrównoważonego połowu; podkreśla potrzebę zaangażowania zawodowych i rekreacyjnych rybaków oraz komitetów doradczych w przygotowywanie tego planu zarządzania;

5.  przypomina, że wieloletnie plany zarządzania powinny być przygotowywane zgodnie z procedurą współdecyzji;

6.  uważa, że dla celów opracowania wieloletniego planu zarządzania dotyczącego labraksa ważne jest dokonanie oceny różnych środków zarządzania dotyczących połowów komercyjnych, a zwłaszcza ustalenia całkowitego dopuszczalnego połowu oraz konieczności podjęcia rozsądnej z naukowego punktu widzenia decyzji o minimalnym rozmiarze i o czasowo-przestrzennych wyłączeniach obszarów z połowów w celu ochrony hodowli oraz innych środków technicznych;

7.  zauważa trudności związane z wprowadzeniem maksymalnego dopuszczalnego połowu, a w szczególności problemy z wyliczeniem połowów historycznych, z podziałem kwot na szczeblu krajowym między różnego rodzaju działalność połowową oraz z objęciem połowów rekreacyjnych, lecz z uwagi na absolutną konieczność zajęcia się stanem stad labraksa podkreśla, że trzeba rozważyć taki środek;

8.  sądzi, że niezbędne są środki unijne odnoszące się do połowów rekreacyjnych w postaci ograniczeń ilościowych, których forma pozostaje do ustalenia;

9.  uważa, że środki dotyczące połowów komercyjnych i rekreacyjnych muszą być ze sobą spójne, aby utrzymać stan zasobów powyżej maksymalnego zrównoważonego połowu zgodnie z celami wspólnej polityki rybołówstwa;

10.  zobowiązuje swojego przewodniczącego do przekazania niniejszej rezolucji Komisji oraz rządom i parlamentom państw członkowskich.

(1) Dz.U. L 354 z 28.12.2013, s. 22.

Rezolucja Parlamentu Europejskiego z dnia 12 marca 2015 r. w sprawie priorytetów UE w Radzie Praw Człowieka ONZ w 2015 r. (2015/2572(RSP))

P8_TA(2015)0079 RC-B8-0228/2015

Parlament Europejski,

–  uwzględniając Powszechną deklarację praw człowieka i konwencje ONZ w sprawie praw człowieka, a także protokoły fakultatywne do nich, w tym Konwencję o prawach dziecka i Konwencję w sprawie likwidacji wszelkich form dyskryminacji kobiet (CEDAW),

–  uwzględniając rezolucję nr 60/251 Zgromadzenia Ogólnego Organizacji Narodów Zjednoczonych powołującą Radę Praw Człowieka ONZ,

–  uwzględniając europejską konwencję praw człowieka, Europejską kartę społeczną i Kartę praw podstawowych Unii Europejskiej,

–  uwzględniając ramy strategiczne i plan działania UE na rzecz praw człowieka i demokracji przyjęte dnia 25 czerwca 2012 r.,

–  uwzględniając swoje wcześniejsze rezolucje w sprawie Rady Praw Człowieka ONZ,

–  uwzględniając swoje wcześniejsze rezolucje w sprawie naruszania praw człowieka, w tym swoje rezolucje na ten temat przyjęte w trybie pilnym,

–  uwzględniając roczne sprawozdanie dotyczące praw człowieka i demokracji na świecie za rok 2013 oraz polityki Unii Europejskiej w tym zakresie,

–  uwzględniając konkluzje Rady do Spraw Zagranicznych z dnia 9 lutego 2015 r. w sprawie priorytetów UE na fora ONZ dotyczące praw człowieka,

–  uwzględniając art. 2, art. 3 ust. 5, art. 18, art. 21, art.27 i art. 47 Traktatu o Unii Europejskiej,

–  uwzględniając 28. sesję Rady Praw Człowieka ONZ, która odbędzie się w dniach 2–27 marca 2015 r.,

–  uwzględniając art. 123 ust. 2 i 4 Regulaminu,

A.  mając na uwadze, że poszanowanie, wspieranie i ochrona uniwersalności praw człowieka stanowią część etycznego i prawnego dorobku Unii Europejskiej, a także jeden z podstawowych elementów europejskiej jedności i integralności;

B.  mając na uwadze, że prawa człowieka to nieodłączne prawa wszystkich istot ludzkich niezależnie od narodowości, rasy, płci, pochodzenia etnicznego, wyznania lub innego statusu, a także mając na uwadze, że poszanowanie tych praw zapisano w Powszechnej deklaracji praw człowieka, Międzynarodowym pakcie praw obywatelskich i politycznych oraz Międzynarodowym pakcie praw gospodarczych, społecznych i kulturalnych, jak również w sformułowanych później międzynarodowych konwencjach, deklaracjach i rezolucjach dotyczących praw człowieka;

C.  mając na uwadze, że wszystkie prawa człowieka, czy są to prawa obywatelskie, polityczne, gospodarcze, społeczne czy kulturalne, są niepodzielne i wzajemnie ze sobą powiązane, a także mając na uwadze, że pozbawienie jednego z nich wywiera bezpośredni i negatywny wpływ na pozostałe;

D.  mając na uwadze, że brak przestrzegania praw człowieka oraz gwarantowanego prawem udziału demokratycznego prowadzi do niestabilności, państw upadłych, kryzysów humanitarnych oraz konfliktów zbrojnych;

E.  mając na uwadze, że działania Unii w stosunkach z krajami trzecimi zostały określone w art. 21 Traktatu z Lizbony, który potwierdza uniwersalność i niepodzielność praw człowieka oraz podstawowych wolności oraz gwarantuje poszanowanie godności człowieka, zasad równości i solidarności, a także zasad Karty Narodów Zjednoczonych oraz prawa międzynarodowego;

F.  mając na uwadze, że wszystkie państwa są zobowiązane do szanowania praw podstawowych swojej ludności oraz mają obowiązek podejmowania konkretnych działań, aby ułatwić przestrzeganie tych praw na szczeblu krajowym, a także obowiązek współpracy na szczeblu międzynarodowym mającej na celu eliminowanie przeszkód na drodze przestrzegania praw człowieka we wszystkich dziedzinach;

G.  mając na uwadze, że regularne sesje Rady Praw Człowieka ONZ, powoływanie specjalnych sprawozdawców, mechanizm powszechnego okresowego przeglądu praw człowieka oraz specjalni eksperci (UN Special Procedures) zajmujący się sytuacjami konkretnych krajów lub konkretnymi tematami przyczyniają się do wspierania praw człowieka, demokracji i praworządności oraz ich poszanowania;

H.  mając na uwadze, że niestety niektórzy członkowie obecnego składu Rady Praw Człowieka należą do osób dopuszczających się najpoważniejszych naruszeń praw człowieka oraz znani są z braku współpracy ze specjalnymi ekspertami ONZ oraz z niestosowania się do wymogów sprawozdawczych w stosunku do organów traktatowych ONZ ds. praw człowieka;

Rada Praw Człowieka ONZ

1.  z zadowoleniem przyjmuje priorytety UE na nadchodzącą 28. sesję zwyczajną Rady Praw Człowieka ONZ, które przedstawiono w konkluzjach Rady z dnia 9 lutego 2015 r.;

2.  z zadowoleniem przyjmuje powołanie ambasadora Joachima Rückera na przewodniczącego Rady Praw Człowieka ONZ w roku 2015;

3.  gratuluje Zeidowi Ra’ad Al Husseinowi powołania na Wysokiego Komisarza ONZ ds. Praw Człowieka oraz ponownie zapewnia o zdecydowanym wsparciu dla podejmowanych przez niego wysiłków i dla jego mandatu;

4.  z zadowoleniem przyjmuje udział wiceprzewodniczącej Komisji/wysokiej przedstawiciel UE do spraw zagranicznych i polityki bezpieczeństwa F. Mogherini w posiedzeniu wysokiego szczebla Rady Praw Człowieka ONZ, jako że jest to dowód głębokiego zaangażowania UE w wielostronny system praw człowieka;

5.  z zadowoleniem przyjmuje roczne sprawozdanie Wysokiego Komisarza ONZ ds. Praw Człowieka dla Zgromadzenia Ogólnego ONZ za okres od grudnia 2013 r. do listopada 2014 r. oraz wyraża pełne wsparcie dla niezależności oraz integralności jego urzędu; podkreśla, że ważna jest obrona tej niezależności, aby zagwarantować Wysokiemu Komisarzowi dalsze skuteczne i bezstronne wykonywanie zadań; ponownie podkreśla potrzebę właściwego finansowania urzędu Wysokiego Komisarza;

6.  przypomina o zobowiązaniu Parlamentu Europejskiego i jego Podkomisji Praw Człowieka do wspierania silnego wielostronnego systemu praw człowieka pod egidą ONZ, w tym Trzeciego Komitetu Zgromadzenia Ogólnego, Rady Praw Człowieka, Biura Wysokiego Komisarza ONZ ds. Praw Człowieka oraz prac powiązanych wyspecjalizowanych agencji ONZ, takich jak Międzynarodowa Organizacja Pracy (MOP), a także prac specjalnych ekspertów ONZ;

7.  wzywa ESDZ, aby – szczególnie za pośrednictwem delegatur UE w Nowym Jorku i Genewie – zwiększyła spójność działań UE poprzez terminowe i merytoryczne konsultacje mające na celu jednogłośne przedstawianie stanowiska UE; potwierdza znaczenie włączenia prac prowadzonych w Nowym Jorku i Genewie w ramach Zgromadzenia Ogólnego ONZ, Trzeciego Komitetu i Rady Praw Człowieka do odpowiednich działań wewnętrznych i zewnętrznych UE w celu zapewnienia spójności;

8.  uważa, że ciągłe nękanie i zatrzymywanie obrońców praw człowieka i przedstawicieli opozycji przez wielu członków Rady Praw Człowieka ONZ podważa wiarygodność tego organu; ponownie podkreśla, że członkowie Rady Praw Człowieka ONZ powinni być wybierani spośród państw, które czuwają nad poszanowaniem praw człowieka, praworządności i demokracji oraz które postanowiły przedłużyć mandaty wszystkich specjalnych ekspertów, a także nalega, aby państwa członkowskie promowały i przyjmowały kryteria skuteczności w zakresie przestrzegania praw człowieka, które powinny mieć zastosowanie do wszystkich państw kandydujących na członków Rady Praw Człowieka ONZ; apeluje do państw członkowskich, by wspierały przejrzyste, otwarte i oparte na zasadach konkurencji procedury wyboru członków Rady;

9.  potwierdza wsparcie dla mechanizmu powszechnego okresowego przeglądu praw człowieka i uznanie dla cennej pracy wykonywanej w ramach tego mechanizmu, a także wzywa członków, by aktywnie przygotowywali swe powszechne okresowe przeglądy, w tym angażując społeczeństwo obywatelskie, aby uczestniczyli w interaktywnym dialogu w trakcie sesji poświęconych tym przeglądom i podczas dyskusji na temat przyjęcia wyników przeglądu, a także aby wdrażali zalecenia z tego przeglądu i podejmowali konkretne działania w celu poprawy i podtrzymania realizacji zobowiązań w dziedzinie praw człowieka;

10.  w dalszym ciągu sprzeciwia się głosowaniom blokowym w Radzie Praw Człowieka ONZ; apeluje do państw należących do Rady Praw Człowieka ONZ o zachowanie przejrzystości głosowania;

11.  wzywa UE i jej państwa członkowskie, aby nadal podejmowały dalsze działania w związku z zaleceniami w ramach powszechnego okresowego przeglądu we wszystkich debatach nt. polityki UE z zainteresowanymi krajami, aby wspierać kraje w realizacji tych zaleceń;

12.  potwierdza wsparcie dla specjalnych ekspertów oraz niezależnego statusu osób upoważnionych, które umożliwi im w pełni niezawisłe wykonywanie funkcji; wzywa wszystkie państwa do współpracy z tymi ekspertami i zachęca państwa członkowskie do piętnowania braku współpracy ze strony państw z osobami posiadającymi mandat specjalnego eksperta;

13.  uważa, że ważne jest wysyłanie delegacji parlamentarnych na sesje Rady Praw Człowieka ONZ oraz inne odnośne sesje Zgromadzenia Ogólnego ONZ;

14.  ubolewa nad faktem, że obszar współdziałania między społeczeństwem obywatelskim a Radą Praw Człowieka ONZ kurczy się, a organizacje pozarządowe mają mniej możliwości zabierania głosu podczas jej sesji; apeluje do UE i Rady Praw Człowieka ONZ, aby dopilnowały, by przedstawiciele społeczeństwa obywatelskiego mogli możliwie najpełniej uczestniczyć w 28. sesji tej Rady, a także w procesie powszechnego okresowego przeglądu praw człowieka i innych mechanizmach ONZ dotyczących praw człowieka, bez obaw, że po powrocie do kraju ojczystego czekają ich represje;

Prawa cywilne i polityczne

15.  potwierdza, że wolność słowa, która jest podstawą każdego wolnego i demokratycznego społeczeństwa, to podstawowe prawo każdego człowieka; zdecydowanie potępia zabójstwo 12 osób we Francji w styczniu 2015 r., w tym rysowników z tygodnika Charlie Hebdo, a także 4 osób w supermarkecie z żywnością koszerną, jak również zabójstwo reżysera filmowego i strażnika synagogi w Kopenhadze przez terrorystów dokonujących zamachu na wolność słowa i wyznania;

16.  potępia wykorzystywanie religii przez grupy ekstremistów i dżihadystów we wszystkich krajach, a w szczególności w Syrii, Iraku, Libii, Mjanmie/Birmie, Nigerii oraz Afryce Centralnej, które uciekają się do zamachów z bronią w ręku i zamachów bombowych, zamachów samobójczych, porwań, a także innych brutalnych aktów terroryzujących ludność; jest zdania, że walka z terroryzmem wymaga działań eliminujących najgłębsze przyczyny tego zjawiska, wśród których jest marginalizacja społeczna i polityczna, a także brak równości; wzywa do podejmowania dalej idących działań na rzecz ochrony ludności należącej do mniejszości religijnych; apeluje o zapewnienie poszanowania praw człowieka i praworządności we wszystkich działaniach antyterrorystycznych;

17.  wyraża obawy z powodu wszelkich ograniczeń wolności zgromadzeń i zrzeszania się, w tym zakazu tworzenia organizacji społeczeństwa obywatelskiego, agresywnego stosowania prawa karnego dotyczącego zniesławienia i innych restrykcyjnych przepisów, przesadnych wymogów w zakresie rejestracji i sprawozdawczości oraz zbyt rygorystycznych przepisów dotyczących finansowania zagranicznego, a także potwierdza, że wolność zgromadzeń i pokojowego zrzeszania się to podstawowe elementy praw człowieka;

18.  wzywa wszystkie rządy, by propagowały i wspierały organizacje społeczeństwa obywatelskiego oraz obrońców praw człowieka, a także umożliwiały im prowadzenie działalności bez strachu, represji lub bycia zastraszanymi, aby współpracowały z Radą Praw Człowieka ONZ w zakresie mechanizmu powszechnego okresowego przeglądu praw człowieka oraz aby dokładały starań, by kraje odpowiedzialne za akty odwetu w stosunku do działaczy praw człowieka zostały z nich rozliczone, w szczególności z krwawych aktów odwetu, jak ten, który w marcu 2014 r. doprowadził do śmierci działacza praw człowieka Cao Shunli w Chinach za to, że próbował on wsiąść do samolotu, by udać się na posiedzenie Rady Praw Człowieka ONZ w Genewie we wrześniu 2013 r.;

19.  jeszcze raz potępia stosowanie kary śmierci oraz zdecydowanie popiera wprowadzenie moratorium na tę karę jako rozwiązanie zmierzające do jej zniesienia;

20.  ponownie podkreśla, jak ważne jest zwalczanie stosowania tortur oraz innych formom brutalnego traktowania oraz to, że UE zobowiązała się do priorytetowego traktowania tej kwestii, w tym również w odniesieniu do dzieci, a także do ułatwiania pracy specjalnemu sprawozdawcy ONZ ds. tortur; wzywa ESDZ, Komisję i państwa członkowskie UE do zademonstrowania wspólnego zobowiązania do wykorzenienia tortur i udzielania wparcia ofiarom, zwłaszcza poprzez dalsze wnoszenie lub – w stosownych wypadkach – rozpoczęcie wnoszenia wkładu do dobrowolnego funduszu ONZ na rzecz ofiar tortur i specjalnego funduszu utworzonego na mocy protokołu dodatkowego do Konwencji przeciwko torturom;

21.  wyraża zaniepokojenie z powodu trwającej i zakrojonej na szeroką skalę dyskryminacji migrantów, w tym osób ubiegających się o azyl i uchodźców, a także z powodu łamania praw tych osób; wzywa UE i jej państwa członkowskie do wspierania pracy specjalnego sprawozdawcy ONZ ds. praw migrantów, a także do realizacji wysuniętych przez niego zaleceń; wzywa rządy do poszanowania praw człowieka oraz niezbywalnej godności migrantów, do położenia kresu niesłusznym aresztowaniom i zatrzymaniom oraz – aby uniknąć nadmiernej liczby zatrzymań nielegalnych migrantów – do dokonania przeglądu okresów zatrzymania, a także do stosowania rozwiązań alternatywnych w stosunku do zatrzymania; wzywa rządy do przestrzegania w każdym wypadku zasady non-refoulement, a także do pełnego przestrzegania swych międzynarodowych zobowiązań prawnych dotyczących wydalania migrantów; wzywa państwa, które jeszcze tego nie uczyniły, do wprowadzenia systemów i procedur umożliwiających zagwarantowanie pełnego wywiązywania się ze swych zobowiązań wynikających z międzynarodowego prawa praw człowieka w ramach wszystkich programów oraz instytucji w dziedzinie migracji;

22.  wyraża poparcie dla ostatniego sprawozdania specjalnego sprawozdawcy Rady Praw Człowieka ONZ, a także dla konkluzji dotyczących współczesnych form rasizmu, dyskryminacji rasowej, ksenofobii oraz powiązanego z tymi kwestiami braku tolerancji; wzywa UE i jej państwa członkowskie do realizacji zaleceń specjalnego sprawozdawcy w polityce wewnętrznej, by walczyć z rozprzestrzenianiem się rasizmu, nienawiści na tle etnicznym i wynikającej z ksenofobii, a także podburzaniem do niej w internecie oraz sieciach mediów społecznościowych poprzez podjęcie niezbędnych środków legislacyjnych, przy pełnym poszanowaniu innych praw podstawowych, takich jak wolność słowa i wolność myśli;

23.  uznaje, że szybki rozwój technologii informacyjnych i komunikacyjnych zmienił warunki korzystania z wolności wypowiedzi na świecie, z czego wynikają zarówno duże zalety, jak i poważne obawy; w tym kontekście z zadowoleniem odnosi się do przyjęcia przez Radę w maju 2014 r. wytycznych UE w sprawie wolności słowa w internecie i poza nim, a także potępia wszelkie ograniczenia łączności cyfrowej, w tym ograniczenia uderzające w podmioty społeczeństwa obywatelskiego; ponownie podkreśla potrzebę zwrócenia szczególnej uwagi na prawa dziennikarzy i blogerów;

24.  zachęca Radę Praw Człowieka ONZ do kontynuowania debaty na temat prawa do prywatności oraz do powołania w tym celu specjalnego sprawozdawcy ONZ ds. prawa do prywatności, szczególnie w kontekście łączności cyfrowej;

Prawa społeczne i gospodarcze

25.  zwraca uwagę na fakt, że celem programu działań ONZ na rzecz milenijnych celów rozwoju w okresie po 2015 r. jest wykorzenienie ubóstwa do 2030 r. za pomocą całościowego podejścia do kwestii gospodarczych, społecznych i środowiskowych; z zadowoleniem odnosi się do sprawozdania podsumowującego sekretarza generalnego ONZ w przededniu specjalnego szczytu ONZ poświęconego programowi dotyczącemu celów zrównoważonego rozwoju w okresie po 2015 r.; wspiera wezwanie sekretarza generalnego ONZ, by w działaniach na rzecz eliminacji ubóstwa stosować podejście ukierunkowane na potrzeby i prawa ludności;

26.  uważa, iż ważne jest zajęcie się ogromną i pogłębiającą się nierównością, aby zwalczyć ubóstwo w ogóle, a w szczególności wspierać prawa społeczno-gospodarcze poprzez ułatwianie dostępu do żywności, wody, kształcenia, opieki zdrowotnej oraz odpowiednich warunków mieszkaniowych; podkreśla w tym kontekście pogłębiający się problem masowego wykupu ziemi, którym należy się zająć;

27.  jest zdania, że korupcja, uchylanie się od opodatkowania, niewłaściwe gospodarowanie dobrami publicznymi, jak również brak rozliczalności przyczyniają się do łamania praw obywatelskich, ponieważ prowadzą do odpływu środków na inwestycje w niezbędne usługi publiczne, takie jak kształcenie, podstawowe świadczenia zdrowotne i inną infrastrukturę społeczną, a tym samym pogłębiają ubóstwo ludności; przypomina, że Międzynarodowy pakt praw gospodarczych, społecznych i kulturalnych nakłada na rządy obowiązek przestrzegania praw swoich obywateli poprzez udostępnianie odpowiednich zasobów; w związku z tym podkreśla, że należy zwrócić szczególną uwagę na ochronę obrońców praw człowieka działających na rzecz wspierania praw gospodarczych, społecznych i kulturalnych;

28.  ponownie wyraża poparcie dla wyznaczenia specjalnego sprawozdawcy ONZ ds. przestępstw finansowych, korupcji i praw człowieka;

Biznes a prawa człowieka

29.  zdecydowanie popiera skuteczne i szeroko zakrojone rozpowszechnianie i wdrażanie w UE i poza nią wytycznych ONZ dotyczących biznesu i praw człowieka oraz podkreśla, że należy podejmować wszystkie niezbędne działania, aby uzupełnić luki w skutecznym wdrażaniu wytycznych ONZ, w tym w odniesieniu do dostępu do wymiaru sprawiedliwości; z zadowoleniem przyjmuje inicjatywę dotyczącą rozporządzenia ustanawiającego łańcuch dostaw oparty na zasadzie należytej staranności w celu odpowiedzialnego pozyskiwania minerałów z obszarów dotkniętych konfliktami; wzywa wszystkie zainteresowane strony, by odegrały aktywną rolę w 11. sesji grupy roboczej ONZ ds. praw człowieka i transnarodowych korporacji i innych przedsiębiorstw oraz by wspierały starania o dostosowanie swoich strategii politycznych do wytycznych OECD dla przedsiębiorstw wielonarodowych i do wytycznych ONZ w sprawie biznesu i praw człowieka; ponownie zwraca się do Komisji, aby do końca 2015 r. złożyła sprawozdanie w sprawie realizacji wytycznych ONZ w sprawie biznesu i praw człowieka przez państwa członkowskie UE;

30.  zachęca delegatury UE na świecie do współpracy z przedsiębiorstwami unijnymi w zakresie propagowania poszanowania praw człowieka oraz do dokładania starań, aby aspekty biznesu i praw człowieka znalazły się wśród głównych elementów lokalnych zaproszeń do składania wniosków o środki z Europejskiego Instrumentu na rzecz Wspierania Demokracji i Praw Człowieka;

31.  jest zdania, że działalność gospodarcza i prawa człowieka mogą się wzajemnie wzmacniać dzięki tworzeniu nowych możliwości prowadzenia działalności gospodarczej w regionach, w których najbardziej potrzebne są zrównoważone i odpowiedzialne inwestycje, a także dzięki przyczynianiu się do ogólnego poszanowania praw człowieka w krajach rozwijających się;

32.  wzywa UE i jej państwa członkowskie do zaangażowania się w nową debatę na temat prawnie wiążącego międzynarodowego instrumentu dotyczącego biznesu i praw człowieka w ramach systemu ONZ;

Prawa kobiet

33.  zwraca uwagę, że uwzględnianie aspektu płci, obejmujące reorganizację, doskonalenie, rozwój i ocenę strategii politycznych, aby zagwarantować włączenie do nich promowania równości szans – na wszystkich poziomach i wszystkich etapach – przez wszystkie podmioty zaangażowane w kształtowanie polityki, jest ważnym narzędziem osiągania równouprawnienia płci;

34.  wzywa UE do aktywnego udziału w 59. sesji Komisji ds. Statusu Kobiet i do dalszego zwalczania wszelkich prób naruszenia pekińskiej platformy działania, która zostanie poddana przeglądowi przy okazji 20. rocznicy Czwartej Światowej Konferencji w sprawie Kobiet w odniesieniu między innymi do dostępu do edukacji i opieki zdrowotnej, jako podstawowych praw człowieka, oraz praw reprodukcyjnych i seksualnych;

35.  krytycznie odnosi się do faktu, że pomimo poczynionych do tej pory postępów w zapewnianiu równouprawnienia płci i upodmiotowienia kobiet w wielu krajach nadal obowiązują dyskryminacyjne przepisy prawa, zwłaszcza w obszarze rodziny i dostępu do własności; zauważa, że kobiety są wciąż zdecydowanie niedostatecznie reprezentowane na stanowiskach decyzyjnych oraz że przemoc wobec kobiet jest nadal zjawiskiem powszechnym, a dostęp do wymiaru sprawiedliwości pozostaje ograniczony, choć co dnia wiele kobiet umiera w wyniku przemocy domowej; wyraża poważne obawy w związku z tym, że w niektórych krajach zaobserwowano pogorszenie się sytuacji, zwłaszcza w obszarze praw reprodukcyjnych i seksualnych;

36.  zdecydowanie potępia stosowanie przemocy seksualnej wobec kobiet, obejmującej takie zbrodnie jak masowe gwałty, niewolnictwo seksualne, przymusowa prostytucja, formy prześladowań ze względu na płeć, w tym okaleczanie żeńskich narządów płciowych, handel ludźmi, wczesne i przymusowe małżeństwa, zabójstwa honorowe oraz wszelkie inne formy przemocy seksualnej porównywalnej wagi, w tym przemocy stanowiącej element taktyki wojennej; ponownie zachęca UE i jej wszystkie państwa członkowskie do podpisania i ratyfikowania Konwencji Rady Europy w sprawie zapobiegania i zwalczania przemocy wobec kobiet i przemocy domowej (konwencji stambulskiej);

37.  powtarza zobowiązanie UE do włączenia praw człowieka i kwestii związanych z płcią w główny nurt misji w ramach wspólnej polityki bezpieczeństwa i obrony zgodnie z przełomowymi rezolucjami Rady Bezpieczeństwa ONZ nr 1325 i 1820 w sprawie kobiet, pokoju i bezpieczeństwa; ponawia w związku z tym swój apel do UE i jej państw członkowskich o wsparcie – w procesie budowania trwałego pojednania – systematycznego udziału kobiet jako istotnego elementu procesów pokojowych oraz o uznanie konieczności uwzględnienia perspektywy płci w zapobieganiu konfliktom, operacjach pokojowych, pomocy humanitarnej i odbudowie po zakończeniu konfliktu oraz procesie przejścia do demokracji;

38.  podkreśla, że okaleczanie narządów płciowych kobiet stanowi formę tortury; zwraca uwagę, że konieczne jest prowadzenie przez UE dalszej stałej współpracy z krajami trzecimi w zakresie wykorzenienia tej praktyki; przypomina państwom członkowskim, których prawodawstwo krajowe kryminalizuje ten proceder, że muszą one stosować to prawodawstwo w przypadku wykrycia, iż ich obywatelki zostały poddane tej formie tortury;

39.  z zadowoleniem przyjmuje uznanie przez MTK przestępstw seksualnych i przestępstw na tle płciowym, jak gwałt, napaść i upokorzenie na tle seksualnym, a także jego zalecenie, by przestępstwa te uznawano za zbrodnie wojenne;

Prawa dzieci

40.  wyraża zaniepokojenie faktem, że choć od czasu przyjęcia w 1989 r. Konwencji o prawach dziecka poczyniono postępy w tej kwestii, przynajmniej 58 mln dzieci, głównie dziewcząt, dzieci z rodzin ubogich, dzieci upośledzonych i dzieci z terytoriów ogarniętych konfliktem, nie uczęszcza do szkoły, wiele dzieci nadal cierpi na choroby, których można łatwo uniknąć, a jeszcze inne muszą pracować;

41.  wzywa wszystkie państwa, by zobowiązały się do eliminacji najgorszych form pracy dzieci określonych w art. 3 konwencji MOP nr 182, a mianowicie niewolnictwa dzieci, handlu nimi, prostytucji dzieci, a także wykonywania przez nie niebezpiecznej pracy, która wywiera wpływ na ich zdrowie fizyczne i psychiczne;

42.  przypomina, że jednym z głównych obowiązków państwa jest zapewnienie wszystkim dzieciom kształcenia poprzez poprawę możliwości, tworzenie odpowiednich instytucji, a także zajmowanie się strukturalnymi przyczynami występowania poważnych przeszkód w oferowaniu powszechnego kształcenia na poziomie podstawowym, w tym przedwczesnego przerywania nauki, które jest główną przeszkodą w kształceniu na tym poziomie;

43.  apeluje o odpowiednie środki UE na programy demobilizacji i reintegracji dzieci związanych ze zbrojnymi konfliktami oraz dla byłych dzieci-żołnierzy; przypomina o swym zdecydowanym poparciu dla kampanii „Dzieci, nie żołnierze”, które wyraził podczas przesłuchania na ten sam temat w Podkomisji Praw Człowieka w dniu 3 grudnia 2014 r.; z zadowoleniem przyjmuje roczne sprawozdania przedstawione przez specjalnego przedstawiciela ONZ ds. dzieci i konfliktów zbrojnych oraz specjalnego przedstawiciela ONZ ds. przemocy wobec dzieci, a także sprawozdanie specjalnego sprawozdawcy ds. handlu dziećmi, prostytucji i pornografii z udziałem dzieci;

Prawa lesbijek, gejów, osób biseksualnych, transpłciowych i interseksualnych (LGBTI)

44.  wyraża zaniepokojenie niedawnym wzrostem liczby dyskryminacyjnych ustaw i praktyk oraz aktów przemocy wobec jednostek ze względu na ich orientację seksualną i tożsamość płciową; zachęca do ścisłego monitorowania sytuacji osób LGBTI, w tym w Nigerii i Gambii, gdzie niedawno wprowadzone prawo godzące w te grupy ludności zagraża życiu mniejszości seksualnych; wyraża głębokie zaniepokojenie tzw. prawami antypropagandowymi ograniczającymi wolność słowa i zgromadzeń, w tym w krajach na kontynencie europejskim; z zadowoleniem przyjmuje rezolucję Rady Praw Człowieka ONZ w sprawie walki z przemocą i dyskryminacją na tle orientacji seksualnej i tożsamości płciowej, przyjętą w dniu 26 września 2014 r.; potwierdza swe wsparcie dla dalszych działań Wysokiego Komisarza na rzecz promowania i ochrony korzystania przez osoby LGBTI ze wszystkich praw człowieka, obejmujące zwłaszcza oświadczenia, sprawozdania i kampanię „Wolni i Równi”; zachęca Wysokiego Komisarza, by kontynuował walkę z dyskryminacyjnym prawem i praktykami;

Zmiana klimatu a prawa człowieka

45.  podkreśla, że zmiana klimatu wywiera ogromny wpływ na grupy i osoby znajdujące się w trudnej sytuacji, w szczególności w krajach o niskich dochodach, a także w państwach nadbrzeżnych oraz państwach na nisko położonych wyspach, które nie posiadają zasobów gospodarczych pozwalających im na przystosowanie się do poważnych zmian środowiskowych;

46.  z zaniepokojeniem zauważa, że wydarzenia związane ze zmianą klimatu szczególnie dotkliwie oddziałują na ludy tubylcze; zauważa w związku z tym, że większość przedstawicieli tej ludności żyje poniżej progu ubóstwa oraz ma niewielki dostęp do reprezentacji, procesu podejmowania decyzji politycznych lub wymiaru sprawiedliwości, bądź wcale nie ma do nich dostępu;

47.  z zadowoleniem odnosi się do uznania przez Radę Praw Człowieka ONZ faktu, że zmiany środowiskowe wywierają niekorzystny wpływ na możliwości utrzymania się ludności, a także stanowią przeszkodę w realizacji podstawowych, uznanych na szczeblu międzynarodowym praw człowieka; nalega zatem na państwa członkowskie, aby podczas mającej się odbyć w 2015 r. w Paryżu Konferencji w sprawie Zmiany Klimatu w trybie pilnym przyjęły ambitne środki na rzecz łagodzenia zmiany klimatu i przystosowywania się do niej;

48.  zwraca się do Komisji i ESDZ o aktywny udział w debacie na temat pojęcia „uchodźcy klimatycznego”, w tym jego ewentualnej definicji w prawie międzynarodowym lub jakiejkolwiek prawnie wiążącej umowie międzynarodowej;

Walka z bezkarnością i Międzynarodowy Trybunał Karny (MTK)

49.  ponownie wyraża pełne poparcie dla prac MTK, którego rolą jest położenie kresu bezkarności sprawców najpoważniejszych zbrodni będących przedmiotem zainteresowania wspólnoty międzynarodowej oraz zagwarantowanie sprawiedliwości ofiarom zbrodni wojennych, zbrodni przeciwko ludzkości i ludobójstwa; pozostaje czujny na wszelkie próby podważenia jego prawomocności lub niezawisłości; wzywa UE i jej państwa członkowskie do współpracy z Trybunałem oraz do udzielania mu silnego wsparcia dyplomatycznego, politycznego i finansowego, w tym na forum ONZ; wzywa UE, jej państwa członkowskie oraz specjalnych przedstawicieli UE do aktywnego wspierania misji MTK, egzekwowania jego decyzji oraz walki z bezkarnością osób odpowiedzialnych za zbrodnie zdefiniowane w statucie rzymskim; z zadowoleniem odnosi się do niedawnego ratyfikowania przez Narodową Władzę Palestyńską statutu rzymskiego w styczniu 2015 r.;

Ludy tubylcze

50.  wzywa ESDZ, Komisję i państwa członkowskie, by wsparły przegląd mandatu mechanizmu eksperckiego w kwestii praw ludów tubylczych zgodnie z dokumentem końcowym Światowej Konferencji w sprawie Ludów Tubylczych (rezolucja Zgromadzenia Ogólnego ONZ 69/2) w celu nadzorowania, oceny i usprawnienia wdrażania Deklaracji praw ludów tubylczych; nalega na państwa członkowskie UE, aby domagały się, by wszyscy specjalni eksperci zwracali szczególną uwagę na kwestie dotyczące tubylczych kobiet i dziewcząt oraz regularnie składali Radzie Praw Człowieka ONZ sprawozdania z tych kwestii; wzywa ESDZ i państwa członkowskie do aktywnego wspierania opracowania systemowego planu działania na rzecz ludów tubylczych, o co zwróciło się Zgromadzenie Generalne ONZ w rezolucji z września 2014 r., szczególnie w odniesieniu do organizowania regularnych konsultacji z ludami tubylczymi w ramach tego procesu;

Międzynarodowe wydarzenia kulturalne i sportowe a prawa człowieka

51.  potępia coraz częściej stosowaną przez państwa autorytarne praktykę polegającą na organizacji największych wydarzeń sportowych lub kulturalnych w celu zwiększenia swojej międzynarodowej legitymacji przy jednoczesnym dalszym nakładaniu ograniczeń na krajowych przeciwników politycznych; apeluje do UE i jej państw członkowskich o aktywne podnoszenie tej kwestii, także na szczeblu Rady Praw Człowieka ONZ, oraz o nawiązanie dialogu z krajowymi zrzeszeniami sportowymi, podmiotami korporacyjnymi i organizacjami społeczeństwa obywatelskiego na temat warunków ich uczestnictwa w takich wydarzeniach, w tym w odniesieniu do pierwszych Igrzysk Europejskich organizowanych w Baku w 2015 r. oraz mistrzostw świata w piłce nożnej organizowanych przez FIFA w Rosji w 2018 r. i w Katarze w 2022 r.;

Bezzałogowe statki powietrzne i broń autonomiczna

52.  ponawia apel do Rady o opracowanie wspólnego stanowiska UE dotyczącego wykorzystywania uzbrojonych bezzałogowych statków powietrznych, nadającego nadrzędne znaczenie poszanowaniu praw człowieka i międzynarodowego prawa humanitarnego oraz uwzględniającego takie kwestie jak ramy prawne, proporcjonalność, rozliczalność, ochrona ludności cywilnej i przejrzystość; ponownie wzywa UE do zakazania opracowywania, produkcji i stosowania w pełni autonomicznej broni, która umożliwia przeprowadzanie ataków bez interwencji człowieka; nalega, aby prawa człowieka były elementem wszystkich dialogów z państwami trzecimi na temat zwalczania terroryzmu;

Uwzględnianie praw człowieka w innych obszarach polityki UE

53.  wzywa UE do wspierania powszechnego charakteru i niepodzielności praw człowieka, w tym praw obywatelskich i politycznych, gospodarczych i społeczno-kulturalnych, zgodnie z art. 21 Traktatu z Lizbony oraz postanowieniami ogólnymi dotyczącymi działań zewnętrznych Unii;

54.  apeluje do UE, jej państw członkowskich, a także do Komisji i ESDZ, by uwzględniły prawa człowieka we wszystkich dziedzinach swej polityki zagranicznej dotyczących krajów trzecich; podkreśla, że unijna polityka praw człowieka musi gwarantować spójność polityki wewnętrznej i zagranicznej, zgodnie ze zobowiązaniami wynikającymi z Traktatu o Unii Europejskiej, oraz należy w niej unikać podwójnej moralności w kwestii poszanowania praw człowieka;

55.  domaga się, by UE przyjęła podejście oparte na respektowaniu praw, a także by włączała poszanowanie praw człowieka do współpracy w dziedzinie handlu, inwestycji, usług publicznych oraz współpracy na rzecz, jak również do wspólnej polityki bezpieczeństwa i obrony;

Priorytety UE w kwestiach dotyczących poszczególnych krajów

Ukraina

56.  wyraża poważne zaniepokojenie z powodu przemocy oraz konfliktu zbrojnego we wschodniej Ukrainie; wyraża nadzieję, że utrzyma się porozumienie o zawieszeniu broni oparte na porozumieniu z Mińska; potępia łamanie praw człowieka na szeroką skalę, do jakiego dochodzi w sytuacjach konfliktów, a także konsekwencje niedawnych walk; wyraża pełne poparcie dla misji obserwacyjnej ONZ ds. praw człowieka oraz specjalnej misji obserwacyjnej OBWE na Ukrainie oraz nawołuje do wzmocnienia tej ostatniej; jest poważnie zaniepokojony losem osób wewnętrznie przesiedlonych w wyniku konfliktu zbrojnego w regionach południowo-wschodnich; potępia nielegalne zaanektowanie Krymu będące konsekwencją agresywnej i ekspansyjnej polityki Rosji, która stanowi zagrożenie dla jedności i niezależności Ukrainy; jest nadal zaniepokojony dyskryminacją i powszechnym łamaniem praw człowieka lokalnej ludności w tym regionie, zwłaszcza Tatarów krymskich; wzywa państwa członkowskie UE do wsparcia wszelkich możliwych wysiłków ze strony ONZ w kierunku walki z bezkarnością oraz do przeprowadzenia bezstronnych dochodzeń w sprawie krwawych wydarzeń oraz łamania praw człowieka powiązanych z represjami będącymi odpowiedzią na demonstracje na Majdanie, w sprawie nielegalnej aneksji Krymu, jak również konfliktu zbrojnego we wschodniej Ukrainie; wzywa do przestrzegania międzynarodowego prawa humanitarnego oraz zasad ochrony ludności cywilnej w konflikcie;

Koreańska Republika Ludowo-Demokratyczna (KRLD)

57.  z zadowoleniem przyjmuje planowane przedłużenie mandatu specjalnego sprawozdawcy ds. sytuacji praw człowieka w Koreańskiej Republice Ludowo-Demokratycznej; z zadowoleniem odnosi się również do rezolucji Zgromadzenia Ogólnego ONZ zachęcającej Radę Bezpieczeństwa ONZ do podjęcia właściwych kroków mających na celu zapewnienie rozliczalności społecznej, między innymi poprzez uwzględnienie skierowania sytuacji w KRLD do MTK; wzywa Radę Praw Człowieka, by ponowiła apel dotyczący rozliczalności, w tym w odniesieniu do osób odpowiedzialnych za zbrodnie przeciwko ludzkości związane ze strategiami politycznymi ustanowionymi na najwyższym szczeblu państwowym; z zadowoleniem odnosi się do stworzenia w Republice Korei struktury terenowej, która pozwoli poprawić nadzór sytuacji oraz dokumentowanie dowodów w celu zagwarantowania rozliczalności, a także nalega na wszystkie państwa, aby współpracowały z tą strukturą; w kontekście zbliżającej się sesji Rady Praw Człowieka ONZ wzywa tę Radę, aby z większą uwagą śledziła sytuację w KRLD poprzez powołanie specjalnego zespołu, w którego skład weszłyby m.in. ofiary łamania praw człowieka;

Iran

58.  pozytywnie odnosi się do rezolucji Rady Praw Człowieka ONZ z marca 2014 r. w sprawie sytuacji praw człowieka w Islamskiej Republice Iranu, a także do rozszerzenia mandatu specjalnego sprawozdawcy ONZ; wzywa Iran do zezwolenia temu sprawozdawcy na wjazd do kraju, co będzie postrzegane jako podstawowy sygnał gotowości tego kraju do podjęcia kroków w kierunku nawiązania dialogu na temat praw człowieka; ponownie potępia stosowanie w Iranie kary śmierci, w tym w stosunku do nieletnich, którą często wymierza się w drodze procesu sądowego niezgodnego z przyjętymi na szczeblu międzynarodowym standardami minimum dotyczącymi rzetelnego i sprawiedliwego procesu sądowego; wyraża zaniepokojenie wysoką liczbą egzekucji wykonywanych bez rzetelnego i sprawiedliwego procesu sądowego; wspiera wspólne oświadczenie wydane w sierpniu 2014 przez specjalnych ekspertów ONZ, w którym potępili oni falę aresztowań i wyroków skazujących podmioty społeczeństwa obywatelskiego w Iranie; apeluje do UE i Rady Praw Człowieka ONZ o dalsze dokładne monitorowanie sytuacji w zakresie regularnego naruszania praw człowieka i dopilnowanie, by prawa człowieka pozostały głównym priorytetem we wszelkich kontaktach z rządem irańskim; wzywa władze irańskie do przestrzegania międzynarodowego prawa praw człowieka, zgodnie z którymi egzekucje młodocianych przestępców stanowią naruszenie minimalnych standardów międzynarodowych, oraz do niewykonywania egzekucji na tych przestępcach;

Mjanma/Birma

59.  popiera najnowszy raport specjalnego sprawozdawcy ONZ na temat sytuacji praw człowieka w Mjanmie/Birmie, w którym uznano dotychczasowe postępy, a także wyszczególniono kwestie nadal budzące poważne zaniepokojenie; wzywa rząd Mjanmy/Birmy do włączania praw człowieka i praw mniejszości w ramy instytucjonalne i prawne kraju oraz uwzględniania ich we wszystkich dziedzinach polityki, domaga się pełnego szanowania przez ten kraj wolności słowa i zgromadzeń; wyraża zaniepokojenie proponowanymi przepisami dotyczącymi ochrony rasy i religii, które obejmują cztery projekty ustaw: o małżeństwach międzywyznaniowych, zmianie religii, monogamii i kontroli populacji; zwraca się do Rady Praw Człowieka ONZ, by przedłużyła mandat specjalnego sprawozdawcy w ramach pkt 4, by ponownie wyraziła zaniepokojenie sytuacją mniejszości Rohingya w stanie Arakan, którą pogarsza fakt, że społeczność ta nie posiada statusu prawnego, w związku z czym stale pada ofiarą dyskryminacji, i wezwała do przeprowadzenia pełnych, przejrzystych i niezależnych dochodzeń w sprawie wszystkich zgłoszonych przypadków łamania praw człowieka mniejszości Rohingya oraz przyspieszyła proces otwierania krajowego biura Wysokiego Komisarza ONZ ds. Praw Człowieka z pełnym mandatem do monitorowania i składania sprawozdań; ubolewa nad zamachami na ludność cywilną w stanach Kaczin i Szan, przemocą seksualną, jakiej dopuszczały się siły bezpieczeństwa podczas konfliktu zbrojnego, braniem więźniów politycznych, nękaniem obrońców praw człowieka, działaczy oraz dziennikarzy, egzekucjami pozasądowymi, konfiskatą gruntów, a także atakami na mniejszości religijne i etniczne; jest zdania, że należy ostrożnie podchodzić do negocjacji umowy inwestycyjnej pomiędzy UE a Mjanmą/Birmą, jako że inwestycje zagraniczne w tym kraju mogą przyczynić się do nasilenia łamania praw człowieka;

Białoruś

60.  wyraża głębokie zaniepokojenie nieustannym łamaniem praw człowieka na Białorusi; potępia trzy egzekucje wykonane w 2014 r., napastowanie obrońców praw człowieka, prześladowanie niezależnych dziennikarzy, cenzurę łączności internetowej, a także restrykcyjne przepisy prawne dotyczące organizacji pozarządowych; domaga się przedłużenia mandatu specjalnego sprawozdawcy ONZ ds. sytuacji praw człowieka na Białorusi na 29. sesji Rady, a także wzywa rząd do zapewnienia pełnego dostępu specjalnym ekspertom ONZ, w tym specjalnemu sprawozdawcy; apeluje o bezwarunkowe uwolnienie i rehabilitację wszystkich pozostałych więźniów politycznych;

Bahrajn

61.  wyraża nieustanne obawy w związku z represjami wobec przywódców opozycji, podmiotów i działaczy społeczeństwa obywatelskiego w Bahrajnie, a także w związku z sytuacją obrońców praw człowieka i działaczy opozycji politycznej w tym kraju; wzywa wszystkie zainteresowane strony w Bahrajnie do podjęcia konstruktywnych i integracyjnych rozmów mających na celu rzeczywiste pojednanie i szanowanie praw człowieka wszystkich społeczności bahrańskich; domaga się natychmiastowego i bezwarunkowego uwolnienia wszystkich więźniów sumienia, dziennikarzy, obrońców praw człowieka i uczestników pokojowych demonstracji, wyraża również poparcie dla wspólnego oświadczenia specjalnych ekspertów ONZ z dnia 4 lutego 2015 r. na temat zaaresztowania wysokiego rangą polityka opozycji, a także rozbicia kolejnych demonstracji; wzywa państwa członkowskie UE oraz innych członków Rady Praw Człowieka ONZ do dalszego uważnego śledzenia sytuacji w dziedzinie praw człowieka w Bahrajnie, skupiając się na wdrażaniu zobowiązań poczynionych przez ten kraj w procesie powszechnego okresowego przeglądu praw człowieka oraz zaleceń bahrańskiej Niezależnej Komisji Dochodzeniowej, przychylnie przyjętych przez króla Bahrajnu; ubolewa nad brakiem postępów ze strony rządu Bahrajnu we współpracy z Biurem Wysokiego Komisarza ONZ ds. Praw Człowieka oraz specjalnymi ekspertami ONZ i apeluje do państw członkowskich UE o podejmowanie działań na rzecz przyjęcia podczas marcowej sesji Rady Praw Człowieka ONZ rezolucji zawierającej wezwanie do pełnego wdrożenia zobowiązań podjętych przez Bahrajn w ramach procesu powszechnego okresowego przeglądu praw człowieka i zaleceń wysuniętych w ramach tego przeglądu, w tym zaleceń dotyczących obrońców praw człowieka, Niezależnej Komisji Dochodzeniowej w sprawie Bahrajnu, która wysunęła wniosek, by Wysoki Komisarz ONZ ds. Praw Człowieka składał sprawozdania z sytuacji praw człowieka na miejscu, a także z postępów poczynionych we współpracy Bahrajnu z mechanizmami ONZ z zakresu praw człowieka;

Egipt

62.  z zadowoleniem odnosi się do procedury powszechnego okresowego przeglądu praw człowieka w Egipcie, która odbyła się w listopadzie 2014 r., i z niecierpliwością oczekuje przyjęcia jej ustaleń podczas nadchodzącej sesji Rady Praw Człowieka ONZ; domaga się, aby Egipt niezwłocznie i bezwarunkowo uwolnił wszystkich działaczy i obrońców praw człowieka, a także osoby zatrzymane za pokojowe korzystanie z wolności słowa, zgromadzeń i zrzeszania się; domaga się również, by rząd Egiptu wprowadził prawodawstwo zgodne z międzynarodowymi normami, a także zagwarantował prawo do zrzeszania się zapisane w konstytucji Egiptu, jak również prawo do otrzymywania i wykorzystywania funduszy, a także aby uchylił ustawę w sprawie protestów z listopada 2013 r. oraz wprowadził nowe prawodawstwo gwarantujące wolność zgromadzeń; nalega, by rząd Egiptu przeprowadził dochodzenie prowadzące do ujawnienia tożsamości osób odpowiedzialnych za zlecenie i przeprowadzenie nielegalnych zabójstw, jakie miały miejsce w procesie dławienia głównie pokojowych demonstracji od 3 lipca 2013 r., w tym rozpędzeń pod meczetem Rabi’a al-Adawijja i na placu An-Nahda w dniu 14 sierpnia 2013 r., w których śmierć poniosło przynajmniej 1000 osób; nalega, by Egipt przeprowadził niezależne, bezstronne i skuteczne śledztwa w sprawie wszystkich przypadków naruszania praw człowieka, jakie miały miejsce od 2011 r., w tym przestępstw przemocy seksualnej, a także by zagwarantował postawienie przed sądem sprawców oraz zapewnienie ofiarom właściwego zadośćuczynienia zgodnie z międzynarodowymi normami; wzywa władze Egiptu, by niezwłocznie anulowały wszystkie wyroki śmierci oraz zarządziły ponowne przeprowadzenie procesów, aby zagwarantować prawo do rzetelnego i sprawiedliwego procesu sądowego, wzywa je również do natychmiastowego nałożenia moratorium na wyroki śmierci i egzekucje, niezwłocznego uwolnienia wszystkich zatrzymanych dziennikarzy oraz pracowników środków masowego przekazu, a także do zagwarantowania prawa do wolności informacji i wolności słowa zgodnie z międzynarodowymi normami; wzywa władze Egiptu, by zezwoliły na wizytę specjalnego sprawozdawcy ONZ ds. przemocy wobec kobiet, która została uzgodniona w 2014 r., jednak nadal się nie odbyła; wzywa je również do zaproszenia odnośnych ekspertów ONZ ds. mechanizmów i procedur dotyczących praw człowieka, tj. specjalnego sprawozdawcy ONZ ds. wolności zgromadzenia, specjalnego sprawozdawcy ONZ ds. tortur, specjalnego sprawozdawcy ONZ ds. praw człowieka w warunkach walki z terroryzmem, a także specjalnego sprawozdawcy ds. niezawisłości sędziów i adwokatów; wzywa władze Egiptu do zagwarantowania zgodności prawa krajowego z międzynarodowymi normami w zakresie praw człowieka, a także do natychmiastowego uchylenia ustawy nr 136/2014 i położenia kresu sądzeniu ludności cywilnej przed sądami wojskowymi, jak również do anulowania wszystkich wyroków wydanych przez te sądy w stosunku do ludności cywilnej i do natychmiastowego zarządzenia ponownego przeprowadzenia procesów przed sądami cywilnymi; wzywa UE i jej państwa członkowskie do wsparcia zdecydowanego stanowiska w zakresie tych kwestii;

Mali

63.  z zadowoleniem odnosi się do prac niezależnego eksperta ONZ ds. sytuacji w zakresie praw człowieka w Mali i wzywa Radę Praw Człowieka ONZ do przedłużenia jego mandatu; pozytywnie ocenia postępy poczynione przez rząd Mali w przywracaniu władzy sądowej w niektórych częściach kraju, a także w śledztwach w sprawie tortur i zabójstwa 21 żołnierzy elitarnych formacji w 2012 r., jak również utworzenie komisji ds. prawdy, sprawiedliwości i pojednania; jest nadal zaniepokojony pogarszaniem się bezpieczeństwa oraz nieustanną rekrutacją i wykorzystywaniem dzieci-żołnierzy, zwraca się do rządu Mali o przeprowadzenie śledztwa i postawienie przed sądem wszystkich przedstawicieli walczących frakcji odpowiedzialnych za akty przemocy wojennej popełnione podczas konfliktu zbrojnego w okresie 2012–2013; z zadowoleniem przyjmuje porozumienie pokojowe dla ogółu ludności Mali, jako że ludność ta będzie jednym z pierwszych beneficjentów po wielu miesiącach braku stabilności i bezpieczeństwa, ubolewa jednak nad opóźnieniem, jakiego domagają się rebelianci z północy; zwraca się wszystkich stron, by poszły za przykładem rządu Mali i natychmiast podpisały porozumienie, którego wdrażanie będzie nadzorowała UE, a także o dołożenie starań, by jakiekolwiek przyszłe porozumienie pokojowe wzywało do odpowiedzialności, wzmocnienia komisji prawdy oraz weryfikacji pracowników służb bezpieczeństwa;

Sudan Południowy

64.  zwraca się do Unii Afrykańskiej o upublicznienie sprawozdania komisji dochodzeniowej w sprawie przypadków naruszania praw człowieka przez wszystkie strony w Sudanie Południowym, co stanowiłoby element promowania sprawiedliwości względem przypadków naruszania praw człowieka od początku konfliktu; potępia uprowadzenie grupy dzieci, którego dokonano w Wau Shilluk w lutym 2015 r. w celu wyszkolenia ich na dzieci-żołnierzy; wzywa Radę Praw Człowieka ONZ, aby przyjęła rezolucję, w której podkreśli, że sprawiedliwe i wiarygodne dochodzenia w sprawie przestępstw i ściganie ich sprawców na mocy prawa międzynarodowego są niezbędne do tego, by Sudan Południowy przerwał cykl przemocy potęgowanej bezkarnością, a także w której zaapeluje w związku z tym o rozważenie utworzenia mieszanego mechanizmu sądowego i ponownie wezwie Sudan Południowy do przystąpienia do statutu rzymskiego, a także apeluje do Rady Praw Człowieka o ustanowienie mandatu specjalnego przedstawiciela ds. Sudanu Południowego, aby wesprzeć promowanie sprawiedliwych i wiarygodnych dochodzeń i szerzej zakrojonych środków rozliczalności, przy wsparciu społeczności międzynarodowej;

Sri Lanka

65.  odnotowuje zobowiązania poczynione przez nowo wybrany rząd Sri Lanki i wzywa go do podjęcia przed 30. sesją Rady Praw Człowieka ONZ we wrześniu 2015 r. konkretnych kroków na rzecz rozliczalności w celu zrealizowania obietnic dotyczących poprawienia sytuacji w zakresie praw człowieka w kraju oraz zapobieżenia powrotowi na złą drogę, w tym do poważnych dochodzeń i ścigania, a także do podjęcia innych kroków w celu rozwiązania szerszego problemu bezkarności i naruszania praw człowieka oraz do pełnej współpracy z Biurem Wysokiego Komisarza ONZ ds. Praw Człowieka i w ramach prowadzonych przez niego dochodzeń międzynarodowych dotyczących Sri Lanki;

Syria

66.  wyraża poważne zaniepokojenie z powodu dramatycznego i krwawego konfliktu oraz kryzysu humanitarnego, którego przyczyną jest stosowanie przemocy wobec cywilów, a w szczególności słabych grup, takich jak kobiety i dzieci, przede wszystkim przez reżim Asada, ale także przez Państwo Islamskie/Daisz oraz inne bojówki; wyraża zaniepokojenie z powodu propagowania przez Daisz swej ideologii za granicą; jest również zaniepokojony regularnym łamaniem praw człowieka oraz międzynarodowego prawa humanitarnego w Syrii, które może stać się zbrodniami wojennymi i zbrodniami przeciwko ludzkości; nalega, by wszystkie strony przestrzegały odnośnych przepisów międzynarodowego prawa humanitarnego, aby chronić ludność cywilną i jej prawa człowieka, a także zaspokajać jej podstawowe potrzeby; domaga się, aby wszystkie państwa ONZ wyraźnie opowiedziały się przeciwko przemocy, a w szczególności poparły prawa mniejszości, a także przeciwko regularnym prześladowaniom chrześcijan; domaga się natychmiastowego i bezwarunkowego uwolnienia wszystkich osób, które zostały bezprawnie zatrzymane lub porwane w związku z korzystaniem przez nie z przysługujących im praw człowieka lub prowadzenia innej pokojowej działalności politycznej; domaga się zdecydowanego wsparcia ze strony UE i jej państw członkowskich w zakresie egzekwowania odpowiedzialności społecznej oraz przedłużenia mandatu komisji dochodzeniowej ONZ;

Irak

67.  wyraża poważne zaniepokojenie z powodu dramatycznego i krwawego konfliktu oraz kryzysu humanitarnego w Iraku; zauważa, że sytuacja w dziedzinie praw człowieka pogarsza się, gdyż IS/Daisz i inne bojówki dopuszczają się porwań i masowych egzekucji, a także prześladują irackie mniejszości etniczne i religijne, w tym chrześcijan;

Palestyna/Izrael

68.  potępia ostrzały rakietowe na Izrael przeprowadzone przez Hamas i inne ugrupowania zbrojne ze Strefy Gazy oraz wyraża głębokie zaniepokojenie kryzysem humanitarnym w Gazie; wzywa UE i jej państwa członkowskie do publicznego wyrażenia poparcia dla komisji dochodzeniowej ONZ, a także do poddania władz izraelskich krytyce w związku z brakiem współpracy z tą komisją oraz nieudzieleniem jej wstępu, w drodze wydania oświadczenia publicznego podczas sesji Rady Praw Człowieka ONZ; podkreśla, że sprawiedliwość i poszanowanie praworządności to niezbędne podstawy pokoju i domaga się położenia kresu długoletniej, stałej bezkarności za naruszanie prawa międzynarodowego; z zadowoleniem przyjmuje otwarcie przez prokuratora Międzynarodowego Trybunału Karnego wstępnego postepowania w celu zbadania sytuacji w Palestynie; wzywa UE do pełnej współpracy z jego biurem; wzywa UE do ponownego zaangażowania się w kwestię będącą przedmiotem pkt 7 porządku obrad Rady Praw Człowieka ONZ oraz do zdecydowanego potępienia dalszego naruszania praw międzynarodowego oraz niewdrożenia opinii doradczej MTK, a także do wsparcia przedłużenia mandatu komisji dochodzeniowej ONZ;

o
o   o

69.  zobowiązuje swojego przewodniczącego do przekazania niniejszej rezolucji Radzie, Komisji, wiceprzewodniczącej Komisji/wysokiej przedstawiciel Unii do spraw zagranicznych i polityki bezpieczeństwa, specjalnemu przedstawicielowi UE ds. praw człowieka, rządom i parlamentom państw członkowskich, Radzie Bezpieczeństwa ONZ, sekretarzowi generalnemu ONZ, przewodniczącemu 69. Zgromadzenia Ogólnego ONZ, przewodniczącemu Rady Praw Człowieka ONZ oraz Wysokiemu Komisarzowi ONZ ds. Praw Człowieka.

Rezolucja Parlamentu Europejskiego z dnia 12 marca 2015 r. w sprawie sytuacji w Wenezueli (2015/2582(RSP))

P8_TA(2015)0080 RC-B8-0236/2015

Parlament Europejski,

–  uwzględniając swoje wcześniejsze rezolucje w sprawie sytuacji w Wenezueli, w szczególności rezolucję z dnia 27 lutego 2014 r. w sprawie sytuacji w Wenezueli(1) i rezolucję z dnia 18 grudnia 2014 r. w sprawie prześladowań demokratycznej opozycji w Wenezueli(2),

–  uwzględniając swoją rezolucję z dnia 20 kwietnia 2012 r. w sprawie pewności prawa w odniesieniu do inwestycji europejskich poza Unią Europejską(3),

–  uwzględniając oświadczenia prasowe rzecznika wysokiej przedstawiciel Unii ds. zagranicznych i polityki bezpieczeństwa/ wiceprzewodniczącej Komisji Federiki Mogherini z dnia 23 lutego 2015 r. w sprawie aresztowania burmistrza Caracas Antonia Ledezmy oraz w sprawie sytuacji w Wenezueli,

–  uwzględniając oświadczenie rzecznika sekretarza generalnego ONZ z dnia 26 lutego 2015 r. w sprawie sytuacji w Wenezueli,

–  uwzględniając oświadczenie sekretarza generalnego Unii Narodów Południowoamerykańskich i byłego prezydenta Kolumbii Ernesta Sampera z dnia 25 lutego 2015 r. w sprawie sytuacji w Wenezueli oraz śmierci czternastoletniego ucznia Kluiverta Roi,

–  uwzględniając oświadczenie Międzyamerykańskiej Komisji Praw Człowieka (IACHR) z dnia 24 lutego 2015 r.,

–  uwzględniając opinię grupy roboczej ds. arbitralnych zatrzymań Komisji Praw Człowieka Zgromadzenia Ogólnego Narodów Zjednoczonych z dnia 26 sierpnia 2014 r.,

–  uwzględniając oświadczenie wysokiego komisarza ONZ ds. praw człowieka z dnia 20 października 2014 r. w sprawie zatrzymania manifestantów i polityków w Wenezueli,

–  uwzględniając Międzynarodowy pakt praw obywatelskich i politycznych, którego Wenezuela jest stroną,

–  uwzględniając sprawozdanie Amnesty International 2014/2015 z dnia 25 lutego 2015 r. zatytułowane „Sytuacja praw człowieka na świecie” oraz sprawozdanie Human Rights Watch z dnia 12 lutego 2015 r. w sprawie Wenezueli, zatytułowane „Nowe uprawnienia dla wojska służące tłumieniu protestów”,

–  uwzględniając art. 123 ust. 2 i 4 Regulaminu,

A.  mając na uwadze, że w dniu 19 lutego 2015 r. Antonio Ledezma, dwukrotnie demokratycznie wybrany na burmistrza dystryktu metropolitalnego Caracas i należący do przywódców opozycji, został arbitralnie zatrzymany przez silnie uzbrojonych funkcjonariuszy boliwariańskich służb wywiadu (SEBIN), którzy nie przedstawili nakazu aresztowania ani jakichkolwiek dowodów, że zatrzymany popełnił przestępstwo; mając na uwadze, że po zatrzymaniu Antonio Ledezma został oskarżony o udział w spisku i związku przestępczym, przestępstwa karane w Wenezueli wieloletnimi wyrokami więzienia, oraz osadzony w więzieniu wojskowym Ramo Verde,

B.  mając na uwadze, że przetrzymywanie cywilów w areszcie w więzieniach wojskowych jest niezgodne z normami międzynarodowymi; mając na uwadze, że Wenezuela ma obowiązek zagwarantować ochronę życia, humanitarne traktowanie i bezpieczeństwo wszystkich osób pozbawionych wolności oraz zapewnić warunki przetrzymywania zgodne z obowiązującymi normami międzynarodowymi;

C.  mając na uwadze, że prezydent Nicolás Maduro ogłosił w państwowym radiu i telewizji, iż udaremniono rzekomy plan destabilizacji jego rządu w wyniku zamachu stanu, w którym mieli brać udział przywódcy Koalicji Jedności Demokratycznej, deputowani Zgromadzenia Narodowego María Corina Machado i Julio Borges, a także burmistrz Caracas Antonio Ledezma; mając na uwadze, że wspomniani przywódcy opozycji mieli również jakoby związek z planem zabójstwa lidera opozycji Leopolda Lópeza, przetrzymywanego od ponad roku w więzieniu wojskowym; mając na uwadze, że od czasu zatrzymania wobec Leopolda Lópeza dopuszczono się tortur fizycznych i psychicznych oraz że jest on przetrzymywany w izolacji;

D.  mając na uwadze, że prezydent Nicolás Maduro informował również o dziwacznych rzekomych spiskach zawiązywanych za granicą, planach destabilizacji i próbach zabójstwa, o których niejednokrotnie wspominały krajowe organy administracji;

E.  mając na uwadze, że w przeszłości przywódcy opozycji demokratycznej byli wielokrotnie i bezpodstawnie oskarżani o udział w rzekomych planach destabilizacji i zamachów stanu; mając na uwadze, że nasiliło się zastraszanie i złe traktowanie więzionych liderów opozycji i studentów, którzy brali udział w protestach w 2014 r.; mając na uwadze, że Leopoldo López, Daniel Ceballos i inni politycy opozycji są nadal arbitralnie przetrzymywani, María Corina Machado została w sposób bezprawny i arbitralny odwołana z funkcji i wykluczona z parlamentu Wenezueli, a rząd Wenezueli grozi pozbawieniem immunitetu deputowanego Julio Borgesa;

F.  mając na uwadze, że jeśli wobec osoby, której postawiono zarzuty popełnienia przestępstwa, zastosowano areszt tymczasowy bez właściwego uzasadnienia, to można uznać, iż złamano zasadę domniemania niewinności, ponieważ w takim przypadku zatrzymanie staje się środkiem karnym, a nie środkiem ostrożności;

G.  mając na uwadze, że według doniesień organizacji lokalnych i międzynarodowych w rok po pokojowych demonstracjach ponad 1700 protestujących oczekuje na proces, ponad 69 jest nadal więzionych, a mordercy, którzy zabili w czasie protestów co najmniej 40 osób, nadal nie odpowiedzieli za swoje czyny; mając na uwadze, że policja, gwardia narodowa oraz brutalne i niekontrolowane prorządowe oddziały zbrojne używały wobec protestujących niewspółmiernej siły i systematycznie stosowały przemoc;

H.  mając na uwadze, że demokratyczne państwo nie może traktować przywódców opozycji politycznej jak przestępców, musi natomiast gwarantować udział wszystkich grup społecznych w życiu politycznym kraju, a także poszanowanie praw człowieka osób deklarujących przynależność do opozycji, zgodnie z oświadczeniem organizacji z dnia 24 lutego 2015 r.;

I.  mając na uwadze, że sędziowie sądu najwyższego otwarcie odrzucili zasadę podziału władzy, publicznie zobowiązali się do udziału w realizacji programu politycznego rządu oraz wielokrotnie orzekali na korzyść rządu, sankcjonując jego lekceważące podejście do praw człowieka; mając na uwadze, że w grudniu 2014 r. prorządowa większość w Zgromadzeniu Narodowym zwykłą większością głosów mianowała 12 nowych sędziów sądu najwyższego, kiedy nie udało się osiągnąć większości dwóch trzecich, do czego konieczne byłoby osiągnięcie kompromisu z opozycją;

J.  mając na uwadze, że w uchwale ministerstwa obrony nr 8610 zezwolono wojsku na użycie broni palnej do kontrolowania „zgromadzeń publicznych i demonstracji pokojowych”; mając na uwadze, ze zgodnie z art. 68 konstytucji Wenezueli użycie broni palnej i substancji toksycznych do kontroli demonstracji pokojowych jest zakazane; mając na uwadze, że zgodnie z normami międzynarodowymi należy ograniczać wykorzystanie sił zbrojnych w operacjach bezpieczeństwa publicznego;

K.  mając na uwadze, że w dniu 24 lutego 2015 r. w czasie demonstracji przeciwko niedoborom żywności i leków w San Cristóbal w stanie Táchira został zastrzelony czternastoletni uczeń Kluivert Roa, stając się pierwszą ofiarą od czasu wprowadzenia użycia broni palnej do tłumienia protestów; mając na uwadze, że w dniu 25 lutego 2015 r. prokuratura generalna wydała oświadczenie, że o umyślne zabójstwo i inne przestępstwa oskarżono funkcjonariusza policji;

L.  mając na uwadze, że wolność słowa i prawo do udziału w pokojowych demonstracjach to podstawa demokracji; mając na uwadze, że równość i sprawiedliwość dla wszystkich są niemożliwe, jeśli nie są przestrzegane podstawowe wolności i prawa wszystkich obywateli; mając na uwadze, że liczne doniesienia potwierdzają coraz ostrzejszą cenzurę mediów i ich zastraszanie;

M.  mając na uwadze, że Wenezuela posiada największe zasoby energetyczne spośród krajów Ameryki Łacińskiej; mając na uwadze, że ludność Wenezueli cierpi z powodu poważnego niedoboru podstawowych towarów oraz że ceny żywności wzrosły dwukrotnie i wprowadzono bardziej rygorystyczne racjonowanie żywności; mając na uwadze, że niepowodzenie państwa w utrzymywaniu prawa i porządku oraz rosnąca polaryzacja polityczna uczyniły z Wenezueli jeden z najbardziej ogarniętych przemocą krajów na świecie;

N.  mając na uwadze, że tylko poszanowanie podstawowych praw i wolności oraz konstruktywny dialog prowadzony w duchu szacunku i tolerancji mogą pomóc temu krajowi wyjść z obecnego poważnego kryzysu i przezwyciężyć przyszłe trudności;

O.  mając na uwadze, że rozpoczęto negocjacje (zwane „Mesa de Diálogo”) między rządem a opozycją, lecz niestety zostały one przerwane, nie doprowadziwszy do pomyślnego zakończenia;

P.  mając na uwadze, że art. 207 Traktatu o Funkcjonowaniu Unii Europejskiej (TFUE) stanowi, iż europejskie inwestycje w państwach trzecich są podstawowym elementem wspólnej polityki handlowej UE, dlatego nieodłącznie wiążą się z jej polityką zewnętrzną, a zgodnie z Traktatem z Lizbony bezpośrednie inwestycje zagraniczne stanowią wyłączną kompetencję UE, co zapisano w art. 3 ust. 1 lit. e) oraz w art. 206 i 207 TFUE;

Q.  mając na uwadze, że rząd Wenezueli ma szczególny obowiązek przestrzegania zasad praworządności i prawa międzynarodowego, gdyż w dniu 16 października 2014 r. kraj ten został wybrany na niestałego członka Rady Bezpieczeństwa ONZ;

1.  ponownie wyraża głębokie zaniepokojenie pogarszającą się sytuacją w Wenezueli i potępia użycie przemocy wobec protestujących; wzywa władze Wenezueli do natychmiastowego uwolnienia Antonia Ledezmy, Leopolda Lópeza, Daniela Ceballosa i wszystkich uczestników pokojowych demonstracji, studentów i liderów opozycji arbitralnie przetrzymywanych za wykonywanie prawa do wolności słowa i przynależnych im praw podstawowych, zgodnie z żądaniami różnych organów ONZ i organizacji międzynarodowych; wzywa władze Wenezueli do wycofania bezpodstawnych oskarżeń wobec tych osób;

2.  wzywa władze Wenezueli, by zagwarantowały, że Antonio Ledezma, Leopoldo López, Daniel Ceballos i pozostali więźniowie polityczni otrzymają wszelką pomoc medyczną, jakiej mogą potrzebować, oraz natychmiastowy, regularny i zapewniający prywatność dostęp do rodzin oraz do wybranych przez nich adwokatów; jest głęboko zaniepokojony z powodu pogorszenia się warunków przetrzymywania więźniów;

3.  apeluje do rządu Wenezueli o zaprzestanie prześladowań politycznych i represjonowania opozycji demokratycznej, łamania wolności słowa i prawa do demonstracji, a także wzywa do zniesienia cenzury środków przekazu; przypomina władzom, że głosy opozycji są niezbędne w demokratycznym społeczeństwie;

4.  potępia zastrzelenie Kluiverta Roi i sześciu innych studentów oraz składa kondolencje ich rodzinom; apeluje do rządu o uchylenie niedawno opublikowanej uchwały nr 8610, które zezwala siłom bezpieczeństwa na użycie potencjalnie śmiercionośnych środków, np. broni palnej czy innej śmiercionośnej broni, przy tłumieniu cywilnych protestów, co narusza art. 68 konstytucji Wenezueli;

5.  wzywa rząd Wenezueli do przestrzegania własnej konstytucji i międzynarodowych zobowiązań w odniesieniu do niezawisłości sądownictwa, prawa do wolności słowa, zrzeszania się i pokojowych zgromadzeń oraz pluralizmu politycznego, które stanowią podstawę demokracji; wzywa rząd Wenezueli do stworzenia otoczenia, w którym obrońcy praw człowieka i niezależne organizacje pozarządowe będą mogły prowadzić legalną działalność w zakresie promowania praw człowieka i demokracji; podkreśla, że jako niestały członek Rady Bezpieczeństwa ONZ rząd Wenezueli ma szczególny obowiązek przestrzegania zasad praworządności i prawa międzynarodowego;

6.  wzywa rząd Wenezueli do zapewnienia sprawnych i bezstronnych dochodzeń w sprawie oskarżeń, niepozostawiających miejsca na bezkarność, z pełnym poszanowaniem zasady domniemania niewinności i prawa do rzetelnego procesu sądowego; przypomina, że poszanowanie zasady podziału władzy jest podstawą demokracji, a wymiaru sprawiedliwości nie można wykorzystywać jako broni politycznej; apeluje do władz Wenezueli o zapewnienie bezpieczeństwa wszystkim obywatelom kraju, niezależnie od ich poglądów i przynależności politycznej;

7.  wyraża zaniepokojenie, że kolejne protesty mogą doprowadzić do dalszych aktów przemocy, które tylko pogłębiłyby przepaść między stanowiskiem rządu a opozycji i spowodowały jeszcze większą polaryzację w newralgicznej sytuacji politycznej, w jakiej znajduje się Wenezuela; wzywa przedstawicieli wszystkich partii i grup społecznych Wenezueli do zachowania spokoju w działaniach i w słowach; przestrzega przed jakimikolwiek działaniami mogącymi wywołać atmosferę napięć i regres prowadzący do delegitymizacji i delegalizacji opozycji demokratycznej lub do odwołania wyborów;

8.  jest zaniepokojony faktem, że działacze opozycyjni padają ofiarą arbitralnych zatrzymań i ataków w roku wyborczym, co może doprowadzić do zakwestionowania zarówno prawomocności, jak i wyniku procesu wyborczego;

9.  wzywa władze Wenezueli, by wykorzystały okres poprzedzający zbliżające się wybory parlamentarne do zainicjowania procesu politycznego z udziałem wszystkich stron, bazującego na porozumieniu i współodpowiedzialności, w formie autentycznego dialogu narodowego ze znacznym udziałem wszystkich demokratycznych sił politycznych, zgodnie z zasadami demokracji i praworządności oraz przy pełnym poszanowaniu praw człowieka; ponadto wzywa obie strony do debaty na temat najpoważniejszych problemów, przed którymi stoi kraj, z myślą o przeprowadzeniu koniecznych reform w gospodarce i systemie sprawowania rządów; wzywa władze Wenezueli do zagwarantowania wolnych i uczciwych wyborów parlamentarnych z pełnym udziałem wszystkich stron i wszystkich przedmiotów demokratycznych; apeluje do wszystkich podmiotów politycznych o utrzymanie walki politycznej w granicach porządku konstytucyjnego i opieranie się wszelkim naciskom zmierzającym do radykalizacji;

10.  zachęca regionalnych partnerów Wenezueli, np. Unię Narodów Południowoamerykańskich i Organizację Państw Amerykańskich, do utworzenia kanałów dialogu i porozumienia między stronami konfliktu oraz do zagwarantowania bezpieczeństwa publicznego i ochrony oraz przywrócenia spokoju i normalności w Wenezueli;

11.  wzywa UE, państwa członkowskie i społeczność międzynarodową do wydawania oświadczeń i przyjmowania środków będących wyrazem solidarności ze społeczeństwem wenezuelskim w tym trudnym okresie;

12.  wzywa Komisję i Radę, by przeanalizowały i przyjęły wszelkie środki niezbędne do ochrony interesów europejskich i zasady pewności prawa w odniesieniu do europejskich przedsiębiorstw w Wenezueli;

13.  zwraca się do Europejskiej Służby Działań Zewnętrznych (ESDZ) i delegatury UE w Wenezueli, a także do ambasad państw członkowskich w tym kraju, by dalej uważnie śledziły dochodzenia i procesy sądowe przeciwko przywódcom opozycji; ponawia apel, by Parlament Europejski jak najszybciej wysłał delegację ad hoc mającą ocenić sytuację w Wenezueli i przeprowadzić rozmowy ze wszystkimi stronami zaangażowanymi w konflikt;

14.  ponownie wzywa wysoką przedstawiciel/ wiceprzewodniczącą Komisji Federikę Mogherini, by domagała się natychmiastowego uwolnienia demonstrantów arbitralnie aresztowanych od początku protestów;

15.  zobowiązuje swojego przewodniczącego do przekazania niniejszej rezolucji Radzie, Komisji, wiceprzewodniczącej Komisji/ wysokiej przedstawiciel Unii ds. polityki zagranicznej i bezpieczeństwa, rządowi i Zgromadzeniu Narodowemu Boliwariańskiej Republiki Wenezueli, Europejsko-Latynoamerykańskiemu Zgromadzeniu Parlamentarnemu oraz sekretarzowi generalnemu Organizacji Państw Amerykańskich.

(1) Teksty przyjęte, P7_TA(2014)0176. (2) Teksty przyjęte, P8_TA(2014)0106. (3) Dz.U. C 258 E z 7.9.2013, s. 84.