Il-Parlament Ewropew,

–  wara li kkunsidra d-Dikjarazzjoni Ministerjali ta' Doha tal-Organizzazzjoni Dinjija tal-Kummerċ (WTO) tal-14 ta' Novembru 2001(1),

–  wara li kkunsidra d-Dikjarazzjoni Ministerjali ta' Hong Kong tad-WTO tat-18 ta' Diċembru 2005(2),

–  wara li kkunsidra r-riżoluzzjoni tiegħu tal-4 ta' April 2006 dwar il-valutazzjoni taċ-Ċiklu ta' Doha wara l-Konferenza Ministerjali tad-WTO f’Hong Kong(3),

–  wara li kkunsidra r-riżoluzzjoni tiegħu tal-24 ta' April 2008 bl-isem "Lejn Organizzazzjoni Dinjija tal-Kummerċ riformata"(4),

–  wara li kkunsidra r-riżoluzzjonijiet preċedenti tiegħu dwar l-Aġenda ta' Doha għall-Iżvilupp (DDA), u partikolarment dawk tad-9 ta' Ottubru 2008(5), tas-16 ta' Diċembru 2009(6), tal-14 ta' Settembru 2011(7) u tal-21 ta' Novembru 2013(8),

–  wara li kkunsidra r-riżultati tad-Disa' Konferenza Ministerjali ta' Bali f'Diċembru 2013 u partikolarment il-ftehim dwar il-faċilitazzjoni tal-kummerċ(9),

–  wara li kkunsidra d-Dokument ta' Eżitu adottat b'kunsens fis-17 ta' Frar 2015 waqt is-Sessjoni Annwali tal-Konferenza Parlamentari dwar id-WTO f'Ġinevra(10),

–  wara li kkunsidra d-dikjarazzjonijiet li saru fil-laqgħa tal-kapijiet ta' delegazzjoni tad-WTO fis-17 ta' Ġunju 2015,

–  wara li kkunsidra l-Għanijiet ta' Żvilupp tal-Millenju tan-Nazzjonijiet Uniti(11),

–  wara li kkunsidra l-Ħames Eżami Globali tal-Għajnuna għall-Kummerċ li sar f'Ġinevra mit-30 ta' Ġunju sat-2 ta' Lulju 2015(12),

–  wara li kkunsidra l-Artikolu 123(2) tar-Regoli ta' Proċedura tiegħu,

A.  billi ċ-Ċiklu ta' Doha tnieda fl-2001 bl-objettivi li jinħolqu opportunitajiet kummerċjali ġodda, jissaħħu r-regoli kummerċjali multilaterali u jiġu indirizzati l-iżbilanċi attwali fis-sistema kummerċjali billi l-esiġenzi u l-interessi tal-pajjiżi fil-fażi tal-iżvilupp u speċjalment tal-pajjiżi l-anqas żviluppati jitqiegħdu fil-qalba tan-negozjati; billi tali objettivi jirriżultaw mill-konvinzjoni li sistema multilaterali bbażata fuq regoli aktar ġusti u ekwi tista' tikkontribwixxi għal kummerċ ġust u ħieles għas-servizz tal-iżvilupp ekonomiku tal-kontinenti kollha kif ukoll għat-taffija tal-faqar;

B.  billi l-UE kienet konsistentement favur approċċ multilaterali b'saħħtu bbażat fuq ir-regoli fir-rigward tal-kummerċ, filwaqt li tirrikonoxxi li l-approċċi komplementari bħall-ftehimiet bilaterali, reġjonali u plurilaterali jistgħu wkoll irawmu l-ftuħ tal-kummerċ u l-iżvilupp ekonomiku, speċjalment billi jiżblokkaw il-liberalizzazzjoni u jaġġornaw regoli u dixxiplini f'oqsma politiċi ttrattati b'inqas reqqa fid-WTO, u jistgħu jsostnu s-sistema multilaterali, bil-patt li tali ftehimiet jirrispettaw ir-regoli tad-WTO, huma bbażati fuq regoli kondiviżi u joħolqu l-kundizzjonijiet għall-possibbiltà ta’ multilateralizzazzjoni futura;

C.  billi minkejja li d-WTO u r-regoli minquxa fil-ftehimiet koperti mid-WTO kienu essenzjali biex jevitaw protezzjoniżmu żviluppat kompletament u mifrux bħala reazzjoni għall-kriżi finanzjarja u ekonomika l-aktar serja sa mit-tletinijiet, rapport tad-WTO ta’ Novembru 2014 jiddikjara li mill-1 244 miżura restrittiva rreġistrati minn mindu bdiet il-kriżi fl-2008, tneħħew 282 biss, fatt li jżid il-ħtieġa għal aktar azzjoni kontra tali miżuri; billi n-nuqqas li jiġu aġġornati r-regoli jista’ jwassal għal metodi ġodda u innovattivi biex jipproteġu s-swieq u l-produtturi domestiċi;

D.  billi l-kummerċ multilaterali miftuħ u ġust qiegħed aktar jixxekkel mill-ostakli nontariffarji (ONT) milli mit-tariffi kummerċjali, li qegħdin sostanzjalment jitneħħew hekk kif tavvanza l-globalizzazzjoni;

E.  billi huwa madankollu importanti li titqies is-sensittività ta’ ċerti setturi, u tas-settur agrikolu b’mod partikolari, rigward il-ftuħ tas-suq;

F.  billi r-riforma tal-Politika Agrikola Komuni tikkostitwixxi l-kontribuzzjoni tal-Unjoni Ewropea għall-aspettattivi taċ-Ċiklu ta’ Doha;

G.  billi r-riżultati tad-Disa' Konferenza Ministerjali tal-2013 huma ta' importanza sistemika għall-organizzazzjoni, u partikolarment il-Ftehim tal-Faċilitazzjoni tal-Kummerċ li fuqu ntlaħaq qbil f'dik l-okkażjoni u li, minn mindu twaqqfet id-WTO fl-1995, kien l-ewwel darba li ntlaħaq ftehim multilaterali; billi l-Unjoni Ewropea rratifikat il-Ftehim tal-Faċilitazzjoni tal-Kummerċ fil-5 ta’ Ottubru 2015;

H.  billi d-diskussjonijiet reċenti dwar kif jista’ jinkiseb progress dwar id-DDA urew b’mod ċar li huwa meħtieġ rieżami tal-livell ta’ ambizzjoni biex ikunu jistgħu jinkisbu eżiti b’mod realistiku fil-pilastri kollha tan-negozjati, u li dan ir-rieżami jeħtieġ li jqis bis-sħiħ ir-realtà fl-ambjent kummerċjali tal-lum;

I.  billi l-Għaxar Konferenza Ministerjali tad-WTO (MC10) li se ssir fil-Kenja mill-15 sat-18 ta’ Diċembru 2015 se tkun l-ewwel darba li se tiġi organizzata Konferenza Ministerjali tad-WTO f’pajjiż Afrikan; billi l-UE tibqa’ impenjata bis-sħiħ fir-rigward tad-DDA u tirrikonoxxi li l-fatt li jintlaħaq ftehim politiku dwar il-progess tad-DDA se jkun ta’ importanza biex jiżgura li l-funzjoni negozjattiva tad-WTO tibqa’ ċentrali għal aktar liberalizzazzjoni tal-kummerċ fuq skala globali;

1.  Itenni l-impenn sħiħ tiegħu favur il-valur dejjiemi tal-multilateraliżmu u jappella għal aġenda kummerċjali bbażata fuq kummerċ ħieles u ġust għall-ġid ta' kulħadd, li jmissu jqiegħed lill-iżvilupp fil-qalba tal-proċess;

2.  Jenfasizza l-importanza li fin-negozjati jitqiesu bis-sħiħ l-esiġenzi u l-interessi speċjali tal-pajjiżi fil-fażi tal-iżvilupp b'introjtu baxx u tal-pajjiżi l-anqas żviluppati; iqis li tinħtieġ definizzjoni ċara ta’ pajjiżi fil-fażi tal-iżvilupp b’introjtu baxx u ta’ ekonomiji emerġenti; itenni l-ħtieġa li jiġi żgurat li l-prinċipju ta' trattament speċjali u differenzjali jikkostitwixxi parti integrali min-negozjati, li jirrifletti d-diversi livelli ta' żvilupp ekonomiku tal-membri tad-WTO kif definit fil-paragrafu 44 tad-Dikjarazzjoni Ministerjali ta' Doha; iqis li dispożizzjonijiet ta’ trattament speċjali u differenzjali sinifikanti jeħtieġ isiru aktar preċiżi, ikunu suġġetti għal rieżamijiet perjodiċi u mmirati biex jirrispondu għall-bżonn ta’ dawk il-pajjiżi fil-fażi tal-iżvilupp u l-pajjiżi l-anqas żviluppati li huma l-aktar fil-bżonn; ifaħħar l-eżempju tal-Ftehim tal-Faċilitazzjoni tal-Kummerċ fl-operazzjonalizzazzjoni tal-prinċipju ta’ trattament speċjali u differenzjali għal fażijiet ta’ implimentazzjoni li jista’ jservi ta’ eżempju utli fir-rieżami u l-immirar tad-dispożizzjonijiet ta’ trattament speċjali u differenzjali;

3.  Jappoġġja riforma strutturali tad-WTO, sabiex tiġi żgurata aħjar sistema kummerċjali miftuħa, ġusta u mhux diskriminatorja bbażata fuq regoli kondiviżi u applikati, li tqis aktar ir-rwol u l-interessi ta’ varjetà ta’ operaturi ekonomiċi, bħal SMEs, mikrointrapriżi u negozji innovattivi li jkunu għadhom kemm jiftħu;

4.  Jenfasizza l-importanza li jingħata segwitu lid-deċiżjonijiet li ntlaħaq qbil dwarhom waqt id-Disa' Konferenza Ministerjali bil-għan li jsir progress sostanzjali fl-Għaxar Konferenza Ministerjali ta' Nairobi f'Diċembru 2015 sabiex tkun possibbli konklużjoni ta’ malajr taċ-Ċiklu ta' Doha;

5.  Jemmen li l-liberalizzazzjoni tal-kummerċ hija strument importanti biex jiggarantixxi tkabbir u żvilupp ekonomiku sostenibbli, iżda għandha bżonn tkun akkumpanjata minn politiki xierqa paralleli li jħaddnu interventi makro- u mikroekonomiċi, inklużi t-trasparenza fil-baġit, il-politiki fiskali u t-tassazzjoni ġusta, is-simplifikazzjoni amministrattiva, l-edukazzjoni u t-taħriġ, ir-riformi istituzzjonali u l-politiki soċjali, bil-għan li jiġu massimizzati u mqassma aħjar il-vantaġġi tar-riformi kummerċjali u li kwalunkwe effett negattiv jiġi kontrobilanċjat b'mod effikaċi;

6.  Jiġbed l-attenzjoni għall-Ħames Konferenza għal Eżami tal-Għajnuna għall-Kummerċ li saret f'Lulju 2015 f'Ġinevra bit-titolu "Tnaqqis tal-kostijiet tal-kummerċ għal tkabbir sostenibbli u inklużiv" li kkonċentrat partikolarment fuq l-implimentazzjoni tal-Ftehim tal-Faċilitazzjoni tal-Kummerċ;

7.  Jappella lill-membri kollha tad-WTO jimplimentaw u jirratifikaw malajr, il-Ftehim tal-Faċilitazzjoni tal-Kummerċ ħalli jkun jista' jidħol fis-seħħ qabel l-Għaxar Konferenza Ministerjali; iqis li dan il-ftehim se jsarraf f'vantaġġi konsiderevoli għall-membri kollha tad-WTO, u partikolarment għall-pajjiżi fil-fażi tal-iżvilupp kif ukoll għall-operaturi ekonomiċi rilevanti, billi jżid it-trasparenza u ċ-ċertezza ġuridika u jnaqqas il-kostijiet amministrattivi kif ukoll it-tul tal-proċeduri doganali, li, min-naħa tagħhom, ikunu jistgħu jibbenefikaw bis-sħiħ mill-opportunitajiet offruti mill-prevalenza dejjem ikbar tal-katina tal-provvista reġjonali u globali u l-SMEs ikunu jistgħu jieħdu vantaġġ minn swieq aktar miftuħa; jirrimarka li għandhom ikomplu jkunu disponibbli l-bini ta' kapaċità u l-assistenza teknika għall-pajjiżi fil-fażi tal-iżvilupp u dawk l-anqas żviluppati u jkun hemm enfasi fuq il-punti uniċi ta’ servizz u s-simplifikazzjoni tad-dokumentazzjoni elettronika biex jitħallew iżidu l-kapaċitajiet produttivi tagħhom bil-għan li jkunu jistgħu jibbenefikaw minn sehem akbar tal-valur miżjud fil-katini tal-valur globali;

8.  Iħeġġeġ lill-membri tad-WTO jappoġġjaw b'mod proattiv l-isforzi tad-WTO intiżi li jistabbilixxu rabtiet ta' xogħol effikaċi u effiċjenti u kooperazzjoni aktar intensa ma' organizzazzjonijiet internazzjonali oħrajn li l-attivitajiet tagħhom għandhom impatt fuq in-negozjati kummerċjali dinjin, partikolarment l-Organizzazzjoni Internazzjonali tax-Xogħol, l-Organizzazzjoni Dinjija tas-Saħħa u n-Nazzjonijiet Uniti u l-aġenziji u l-korpi tagħha bħall-Konferenza tan-NU dwar il-Kummerċ u l-Iżvilupp, l-Organizzazzjoni tal-Ikel u l-Agrikoltura, il-Programm tan-NU għall-Ambjent, il-Programm tan-NU ta' Żvilupp u l-Konvenzjoni Qafas tan-NU dwar it-Tibdil fil-Klima, kif ukoll il-Fond Monetarju Internazzjonali (IMF), il-Bank Dinji u l-OECD, bil-għan li jiġi żgurat is-sostenn reċiproku u s-sinerġiji bejn il-kwistjonijiet ta' natura kummerċjali u mhux kummerċjali; isostni l-isforzi mmirati għall-adozzjoni ta' standards internazzjonali u għall-kooperazzjoni f'ambitu ta' regolamentazzjoni;

9.  Jitlob li tiġi eżaminata bir-reqqa l-problema ta' kif jiġi ttrattat aħjar it-tħassib mhux kummerċjali fl-ambitu tar-regoli tad-WTO, bl-iskop li l-membri tagħha jitħallew isegwu l-objettivi politiċi leġittimi, filwaqt li ma jostakolawx l-aċċess għas-suq; jenfasizza, f'dan ir-rigward, li l-isforzi sabiex jiġu adottati standards internazzjonali għandu jkollhom appoġġ b'saħħtu u li għandha tingħata l-għajnuna meħtieġa lill-pajjiżi fil-fażi tal-iżvilupp sabiex ikun possibbli li dawn jilħqu dawn l-istandards;

10.  Jinsab konvint li l-assenza ta' kunsiderazzjoni suffiċjenti tad-diversità kbira fil-livelli ta' żvilupp ekonomiku u tal-esiġenzi speċifiċi bejn il-pajjiżi fil-fażi tal-iżvilupp, tista' tkun ostaklu għall-adozzjoni ta' miżuri effikaċi favur dawn il-pajjiżi, skont l-objettiv iddikjarat taċ-Ċiklu ta' Doha u hija a skapitu tal-pajjiżi fil-fażi tal-iżvilupp li huma l-aktar fil-bżonn; iħeġġeġ lill-pajjiżi fil-fażi tal-iżvilupp l-aktar avvanzati jġorru s-sehem ta' responsabbiltà tagħhom sa miċ-ċiklu ta' negozjati attwali u jiżguraw li l-kontribut tagħhom ikun proporzjonat għal-livell ta' żvilupp tagħhom u għall-kompetittività settorjali tagħhom; jenfasizza, madankollu, li huwa importanti li jintużaw kriterji effettivi biex isir id-differenzjar billi mhux biss jitqies it-tkabbir tal-Prodott Gross Nazzjonali (GNP), iżda jiġu kkunsidrati wkoll indikaturi bħall-indiċi tal-vulnerabbiltà ekonomika u l-indiċi tal-kummerċ u l-iżvilupp;

11.  Jemmen li huwa essenzjali li jiġi konkluż iċ-Ċiklu ta' Doha, li ilu għaddej żmien twil, u li l-mandat tiegħu għall-iżvilupp ikun realizzat; iħeġġeġ, għaldaqstant, lill-membri kollha tad-WTO jeżaminaw, fid-dawl ta' tali objettiv aħħari, l-għażliet kollha possibbli bil-għan li jintlaħaq riżultat ambizzjuż, globali, bilanċjat u realistiku;

12.  Japprezza l-progress li sar sal-lum fir-rigward tal-inizjattivi plurilaterali bħall-Ftehim dwar il-Beni Ambjentali u l-Ftehim dwar it-Teknoloġija tal-Informazzjoni kif ukoll tal-inizjattivi bħall-Ftehim dwar il-Kummerċ fis-Servizzi; jemmen li l-ftehimiet plurilaterali jistgħu jikkumplementaw l-approċċ multilaterali u jippromwovuh bl-objettiv finali jkun dak li jħaddnu numru kritiku ta' membri u li jadottaw natura multilaterali;

13.  Jinsisti li l-UE għandha tkompli tiżvolġi rwol ta' tmexxija fil-promozzjoni tal-progress konkret fi ħdan in-negozjati tad-WTO li għaddejjin, bl-iskop li tinkiseb konklużjoni sħiħa taċ-Ċiklu ta' Doha fil-futur qrib, u taġevola l-parteċipazzjoni totali tal-pajjiżi l-anqas żviluppati fil-kummerċ globali, billi sservi ta’ mezz li jgħaqqad id-diversi pożizzjonijiet tal-membri tad-WTO;

14.  Jisħaq fuq l-importanza kruċjali tad-WTO fir-rigward tal-kummerċ dinji bbażat fuq ir-regolamenti u rigward l-implimentazzjoni u l-eżekuzzjoni tal-impenji vinkolanti u tar-riżoluzzjoni tat-tilwim kummerċjali kif ukoll il-kontribut uniku tagħha fil-promozzjoni ta' aktar trasparenza u reviżjoni bejn il-pari, partikolarment permezz tal-Mekkaniżmu ta' Reviżjoni tal-Politika Kummerċjali (TPRM);

15.  Jistieden lill-Kummissjoni u lill-Kunsill jiżguraw li l-Parlament ikompli jkun involut mill-qrib fit-tħejjija tal-Għaxar Konferenza Ministerjali, jinżamm aġġornat fil-pront u, jekk ikun neċessarju, jiġi kkonsultat matul il-Konferenza Ministerjali; jistieden lill-Kummissjoni tkompli ssostni quddiem il-membri l-oħra tad-WTO l-bżonn li tiżdied l-importanza tad-dimensjoni parlamentari tad-WTO;

16.  Jistieden lill-membri tad-WTO jiżguraw il-leġittimità demokratika u t-trasparenza billi tissaħħaħ id-dimensjoni parlamentari tad-WTO; jisħaq, f'dan ir-rigward, fuq il-ħtieġa li jkun żgurat li l-parlamentari jkollhom aċċess aħjar għan-negozjati kummerċjali u jkunu involuti fil-formulazzjoni u fl-implimentazzjoni tad-deċiżjonijiet tad-WTO u li l-politiki kummerċjali jkunu eżaminati adegwatament fl-interessi taċ-ċittadini;

17.  Jagħti istruzzjonijiet lill-President tiegħu biex jgħaddi din ir-riżoluzzjoni lill-Kunsill, lill-Kummissjoni, lill-gvernijiet u lill-parlamenti tal-Istati Membri u lid-Direttur Ġenerali tad-WTO.

(1) Dikjarazzjoni Ministerjali ta' Doha tad-WTO, 2001: Dikjarazzjoni ministerjali WT/MIN(01)/DEC/1 tal-20 ta' Novembru 2001https://www.wto.org/english/thewto_e/minist_e/min01_e/mindecl_e.htm (2) Dikjarazzjoni Ministerjali ta' Hong Kong WT/MIN (05)/DEC, adottata fit-18 ta' Diċembru 2005https://www.wto.org/english/thewto_e/minist_e/min05_e/final_text_e.htm (3) ĠU C 293 E, 2.12.2006, p. 155. (4) ĠU C 259 E, 29.10.2009, p. 77. (5) ĠU C 9 E, 15.1.2010, p. 31. (6) ĠU C 286 E, 22.10.2010, p. 1. (7) ĠU C 51E, 22.2.2013, p. 84. (8) Testi adottati, P7_TA(2013)0511. (9) Dikjarazzjoni Ministerjali ta' Bali (WT/MIN (13)/DEC), adottata fis-7 ta' Diċembru 2013https://www.wto.org/english/thewto_e/minist_e/mc9_e/balideclaration_e.htm (10) http://www.ipu.org/splz-e/trade15/outcome.pdf (11) http://www.un.org/millenniumgoals/ (12) https://www.wto.org/english/tratop_e/devel_e/a4t_e/global_review15prog_e/global_review15prog_e.htm