Ψήφισμα του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου της 16ης Δεκεμβρίου 2015 σχετικά με την εκτελεστική απόφαση (ΕΕ) 2015/2279 της Επιτροπής, της 4ης Δεκεμβρίου 2015, για την έγκριση της διάθεσης στην αγορά προϊόντων που περιέχουν, αποτελούνται ή παράγονται από γενετικώς τροποποιημένο αραβόσιτο NK603 × T25 (MON-ØØ6Ø3-6 × ACS-ZMØØ3-2) σύμφωνα με τον κανονισμό (ΕΚ) αριθ. 1829/2003 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου (2015/3006(RSP))
Το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο,
– έχοντας υπόψη την εκτελεστική απόφαση (ΕΕ) 2015/2279 της Επιτροπής, της 4ης Δεκεμβρίου 2015, για την έγκριση της διάθεσης στην αγορά προϊόντων που περιέχουν, αποτελούνται ή παράγονται από γενετικώς τροποποιημένο αραβόσιτο NK603 × T25 (MON-ØØ6Ø3-6 × ACS-ZMØØ3-2) σύμφωνα με τον κανονισμό (ΕΚ) αριθ. 1829/2003 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου(1),
– έχοντας υπόψη τον κανονισμό (ΕΚ) αριθ. 1829/2003 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου, της 22ας Σεπτεμβρίου 2003, για τα γενετικώς τροποποιημένα τρόφιμα και ζωοτροφές(2), και ιδίως το άρθρο 7 παράγραφος 3 και το άρθρο 19 παράγραφος 3,
– έχοντας υπόψη τα άρθρα 11 και 13 του κανονισμού (ΕE) αριθ. 182/2011 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου, της 16ης Φεβρουαρίου 2011, για τη θέσπιση κανόνων και γενικών αρχών σχετικά με τους τρόπους ελέγχου από τα κράτη μέλη της άσκησης των εκτελεστικών αρμοδιοτήτων από την Επιτροπή(3),
– έχοντας υπόψη τη γνώμη που εξέδωσε η Ευρωπαϊκή Αρχή για την Ασφάλεια των Τροφίμων (EFSA) στις 15 Ιουλίου 2015(4),
– έχοντας υπόψη την πρόταση ψηφίσματος της Επιτροπής Περιβάλλοντος, Δημόσιας Υγείας και Ασφάλειας των Τροφίμων,
– έχοντας υπόψη το άρθρο 106 παράγραφοι 2 και 3 του Κανονισμού του,
Α. λαμβάνοντας υπόψη ότι, στις 17 Μαΐου 2010, η εταιρεία Monsanto Europe S.A. υπέβαλε στην αρμόδια αρχή των Κάτω Χωρών αίτηση, σύμφωνα με τα άρθρα 5 και 17 του κανονισμού (ΕΚ) αριθ. 1829/2003, για τη διάθεση στην αγορά τροφίμων, συστατικών τροφίμων και ζωοτροφών που περιέχουν, αποτελούνται ή παράγονται από αραβόσιτο NK603 × T25·
Β. λαμβάνοντας υπόψη ότι ο γενετικώς τροποποιημένος αραβόσιτος MON-ØØ6Ø3-6 × ACS-ZMØØ3-2, όπως περιγράφεται στην αίτηση, εκφράζει την πρωτεΐνη CP 4 EPSPS, που προσδίδει αντοχή στα ζιζανιοκτόνα που περιέχουν γλυφοσάτ, και την πρωτεΐνη PAT, που προσδίδει αντοχή στα ζιζανιοκτόνα γλυφοσινικού αμμωνίου, και ότι, στις 20 Μαρτίου 2015(5), το Διεθνές Κέντρο Έρευνας για τον Καρκίνο – η ειδικευμένη υπηρεσία της Παγκόσμιας Οργάνωσης Υγείας για τον καρκίνο – κατέταξε το γλυφοσάτ στα πιθανώς καρκινογόνα για τον άνθρωπο·
Γ. λαμβάνοντας υπόψη ότι η Επιτροπή, παρά το γεγονός ότι την 1η Δεκεμβρίου 2015 η Επιτροπή Περιβάλλοντος, Δημόσιας Υγείας και Ασφάλειας των Τροφίμων ενέκρινε ψήφισμα με το οποίο αντιτάσσεται στο σχέδιο εκτελεστικής απόφασης που επιτρέπει τη διάθεση στην αγορά προϊόντων που περιέχουν, αποτελούνται ή παράγονται από γενετικώς τροποποιημένο αραβόσιτο αραβόσιτο NK603 × T25 (MON-ØØ6Ø3-6 × ACS-ZMØØ3-2), αποφάσισε να παραβεί την αρχή της καλόπιστης συνεργασίας μεταξύ των θεσμικών οργάνων της ΕΕ εγκρίνοντας την εκτελεστική απόφαση στις 4 Δεκεμβρίου 2015, δηλαδή δέκα ημέρες πριν από την έναρξη της πρώτης συνεδρίασης της ολομέλειας του Κοινοβουλίου στην οποία το Κοινοβούλιο θα είχε τη δυνατότητα να ψηφίσει επί της πρότασης ψηφίσματος μετά την έγκρισή της από την επιτροπή·
Δ. λαμβάνοντας υπόψη ότι, στις 22 Απριλίου 2015, η Επιτροπή, στην αιτιολογική έκθεση της νομοθετικής της πρότασης για την τροποποίηση του κανονισμού (ΕΚ) αριθ. 1829/2003, εξέφρασε την αποδοκιμασία της για το γεγονός ότι, αφότου τέθηκε σε ισχύ ο κανονισμός (ΕΚ) αριθ. 1829/2003, οι αποφάσεις έγκρισης εκδίδονται από την Επιτροπή, σύμφωνα με την ισχύουσα νομοθεσία, χωρίς την υποστήριξη της γνώμης της επιτροπής των κρατών μελών και ότι η παραπομπή του φακέλου στην Επιτροπή για τελική απόφαση, που αποτελεί πολύ εξαιρετική περίπτωση για τη διαδικασία συνολικά, έχει καταστεί ο κανόνας για τη λήψη αποφάσεων σχετικά με τις εγκρίσεις γενετικώς τροποποιημένων (ΓΤ) τροφίμων και ζωοτροφών·
Ε. λαμβάνοντας υπόψη ότι η Επιτροπή διορίστηκε με βάση μια σειρά από πολιτικές κατευθυντήριες γραμμές που παρουσιάστηκαν στο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο και ότι, σε αυτές τις κατευθυντήριες γραμμές, ανέλαβε τη δέσμευση να αναθεωρήσει τη νομοθεσία που ισχύει για την έγκριση των γενετικώς τροποποιημένων οργανισμών (ΓΤΟ)·
ΣΤ. λαμβάνοντας υπόψη ότι η νομοθετική πρόταση για την τροποποίηση του κανονισμού (ΕΚ) αριθ. 1829/2003 της 22ας Απριλίου 2015 απορρίφθηκε από το Κοινοβούλιο στις 28 Οκτωβρίου 2015(6) διότι, μολονότι η καλλιέργεια πραγματοποιείται κατ’ ανάγκη στο έδαφος ενός κράτους μέλους, το εμπόριο ΓΤΟ διασχίζει τα σύνορα, γεγονός που σημαίνει ότι μια εθνική απαγόρευση πώλησης και χρήσης που προτείνεται από την Επιτροπή θα ήταν αδύνατο να εφαρμοσθεί χωρίς την επαναφορά των συνοριακών ελέγχων στις εισαγωγές·
Ζ. λαμβάνοντας υπόψη ότι το ισχύον σύστημα έγκρισης για ΓΤ τρόφιμα και ζωοτροφές δεν λειτουργεί καλά, δεδομένου ότι, όπως αποκάλυψε η γαλλική εφημερίδα Le Monde στις 14 Οκτωβρίου 2015(7), έχουν εγκριθεί για εισαγωγή στην ΕΕ έξι γενετικώς τροποποιημένες ποικιλίες αραβοσίτου που φέρουν γενετικές τροποποιήσεις οι οποίες δεν περιλαμβάνονταν στην αξιολόγηση κατά την έγκριση των καλλιεργειών ενώ τα πρόσθετα ΓΤ χαρακτηριστικά κοινοποιήθηκαν στην Ευρωπαϊκή Αρχή για την Ασφάλεια των Τροφίμων και στην Επιτροπή από τη Syngenta μόλις τον Ιούλιο του 2015, παρότι οι ποικιλίες είχαν εγκριθεί για εισαγωγή μεταξύ 2008 και 2011·
Η. λαμβάνοντας υπόψη ότι το Κοινοβούλιο, ενώ απέρριψε τη νομοθετική πρόταση για την τροποποίηση του κανονισμού (ΕΚ) αριθ. 1829/2003, ζήτησε από την Επιτροπή να αποσύρει την πρότασή της και να υποβάλει νέα·
1. εκτιμά ότι ο εκτελεστικός κανονισμός (EΕ) 2015/2279 της Επιτροπής υπερβαίνει τις εκτελεστικές αρμοδιότητες που προβλέπει ο κανονισμός (ΕΚ) αριθ. 1829/2003·
2. εκτιμά ότι η απόφαση της Επιτροπής να προχωρήσει στην έγκριση της εκτελεστικής απόφασης της Επιτροπής (ΕΕ) 2015/2279, παρά το γεγονός ότι το σχέδιο εκτελεστικής απόφασης είχε απορριφθεί από την αρμόδια επιτροπή πριν από τη σχετική ψηφοφορία στην ολομέλεια, συνιστά παράβαση του άρθρου 13 παράγραφος 2 της Συνθήκης για την Ευρωπαϊκή Ένωση όσον αφορά την αμοιβαία, καλόπιστη συνεργασία μεταξύ των θεσμικών οργάνων·
3. θεωρεί ότι οιαδήποτε εκτελεστική απόφαση για την έγκριση της διάθεσης στην αγορά προϊόντων που περιέχουν, αποτελούνται ή παράγονται από γενετικώς τροποποιημένους οργανισμούς σύμφωνα με τον κανονισμό (ΕΚ) αριθ. 1829/2003, υπό τη σημερινή μη λειτουργική μορφή του, θα πρέπει να ανασταλεί μέχρις ότου εγκριθεί νέος κανονισμός με βάση τη Συνθήκη για τη λειτουργία της Ευρωπαϊκής Ένωσης·
4. εκτιμά ότι η εκτελεστική απόφαση της Επιτροπής δεν είναι σύμφωνη προς το δίκαιο της Ένωσης, υπό την έννοια ότι δεν είναι συμβατή με τον σκοπό του κανονισμού (ΕΚ) αριθ. 1829/2003 και του κανονισμού (ΕΚ) αριθ. 396/2005(8), ο οποίος είναι, σύμφωνα με τις γενικές αρχές που καθορίζονται στον κανονισμό (ΕΚ) αριθ. 178/2002(9), να αποτελέσει τη βάση για την εξασφάλιση υψηλού επιπέδου προστασίας της ζωής και της υγείας του ανθρώπου, της υγείας και της καλής διαβίωσης των ζώων, του περιβάλλοντος και των συμφερόντων των καταναλωτών σε σχέση με τα γενετικώς τροποποιημένα τρόφιμα και τις γενετικώς τροποποιημένες ζωοτροφές, εξασφαλίζοντας παράλληλα την αποτελεσματική λειτουργία της εσωτερικής αγοράς·
5. ζητεί από την Επιτροπή να καταργήσει την εκτελεστική απόφαση (ΕΕ) 2015/2279·
6. καλεί την Επιτροπή να υποβάλει νέα νομοθετική πρόταση βάσει της Συνθήκης για τη λειτουργία της Ευρωπαϊκής Ένωσης, για την τροποποίηση του κανονισμού (ΕΚ) αριθ. 1829/2003, η οποία θα λαμβάνει υπόψη τις ανησυχίες που εκφράζονται συχνά σε εθνικό επίπεδο και οι οποίες δεν αφορούν μόνο θέματα συνδεόμενα με την ασφάλεια των ΓΤΟ για την υγεία ή το περιβάλλον·
7. αναθέτει στον Πρόεδρό του να διαβιβάσει το παρόν ψήφισμα στο Συμβούλιο και στην Επιτροπή, καθώς και στις κυβερνήσεις και στα κοινοβούλια των κρατών μελών.
Ειδική ομάδα ΓΤΟ της ΕFSA (ομάδα της ΕFSΑ για τους γενετικώς τροποποιημένους οργανισμούς), 2015. Επιστημονική γνώμη σχετικά με την αίτηση (EFSA-GMO-NL-2010-80) για τη διάθεση στην αγορά γενετικώς τροποποιημένου αραβοσίτου NK603 × T25 ανθεκτικού στα ζιζανιοκτόνα για χρήση σε τρόφιμα και ζωοτροφές, εισαγωγή και επεξεργασία βάσει του κανονισμού (ΕΚ) αριθ. 1829/2003 από τη Monsanto. EFSA Journal: 2015·13(7):4165 [23 σ.]. doi:10.2903/j.efsa.2015.4165.
IARC Monographs Volume 112: evaluation of five organophosphate insecticides and herbicides 20 March 2015http://www.iarc.fr/en/media-centre/iarcnews/pdf/MonographVolume112.pdf
Κανονισμός (ΕΚ) αριθ. 396/2005 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου, της 23ης Φεβρουαρίου 2005, για τα ανώτατα όρια καταλοίπων φυτοφαρμάκων μέσα ή πάνω στα τρόφιμα και τις ζωοτροφές φυτικής και ζωικής προέλευσης και για την τροποποίηση της οδηγίας 91/414/ΕΟΚ του Συμβουλίου (ΕΕ L 70 της 16.3.2005, σ. 1).
Κανονισμός (ΕΚ) αριθ. 178/2002 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου, της 28ης Ιανουαρίου 2002, για τον καθορισμό των γενικών αρχών και απαιτήσεων της νομοθεσίας για τα τρόφιμα, για την ίδρυση της Ευρωπαϊκής Αρχής για την Ασφάλεια των Τροφίμων και τον καθορισμό διαδικασιών σε θέματα ασφαλείας των τροφίμων (ΕΕ L 31 της 1.2.2002, σ. 1).