Το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο,

–  έχοντας υπόψη το ψήφισμά του, της 10ης Μαΐου 2012, σχετικά με την κατοχύρωση των κατ’ ουσία βιολογικών διεργασιών με δίπλωμα ευρεσιτεχνίας(1),

–  έχοντας υπόψη την οδηγία 98/44/ΕΚ του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου της 6ης Ιουλίου 1998 σχετικά με την έννομη προστασία των εφευρέσεων της βιοτεχνολογίας(2), και ιδίως το άρθρο 4, το οποίο ορίζει ότι τα προϊόντα από κυρίως βιολογικές μεθόδους δεν κατοχυρώνονται με διπλώματα ευρεσιτεχνίας,

–  έχοντας υπόψη τη σύμβαση για το ευρωπαϊκό δίπλωμα ευρεσιτεχνίας (ΣΕΔΕ), της 5ης Οκτωβρίου 1973, και ιδίως το άρθρο 53 στοιχείο β),

–  έχοντας υπόψη την απόφαση του διευρυμένου Συμβουλίου Προσφυγών του Ευρωπαϊκού Γραφείου Διπλωμάτων Ευρεσιτεχνίας (ΕΓΔΕ), της 25ης Μαρτίου 2015, στις υποθέσεις G2/12 (που αφορά τις ντομάτες) και G2/13 (που αφορά τα μπρόκολα),

–  έχοντας υπόψη τους κανόνες εφαρμογής της ΣΕΔΕ και ιδίως το άρθρο 26, το οποίο ορίζει ότι, για αιτήσεις χορήγησης ευρωπαϊκού διπλώματος ευρεσιτεχνίας και διπλώματα ευρεσιτεχνίας που αφορούν βιοτεχνολογικές εφευρέσεις, η οδηγία 98/44/ΕΚ χρησιμοποιείται ως συμπληρωματικό μέσο ερμηνείας,

–  έχοντας υπόψη τη διεθνή σύμβαση της 2ας Δεκεμβρίου 1961 για την προστασία νέων φυτικών ποικιλιών, όπως αναθεωρήθηκε στη Γενεύη στις 10 Νοεμβρίου 1972, στις 23 Οκτωβρίου 1978 και στις 19 Μαρτίου 1991 (στο εξής «Σύμβαση UPOV του 1991»),

–  έχοντας υπόψη τον κανονισμό (ΕΚ) αριθ. 2100/94 του Συμβουλίου, της 27ης Ιουλίου 1994, για τα κοινοτικά δικαιώματα επί φυτικών ποικιλιών(3) (στο εξής «κανονισμός του Συμβουλίου (ΕΚ) αριθ. 2100/94»), και ιδίως το άρθρο 15 στοιχεία γ) και δ),

–  έχοντας υπόψη τη συμφωνία του Συμβουλίου για Ενιαίο Δικαστήριο Διπλωμάτων Ευρεσιτεχνίας της 19ης Φεβρουαρίου 2013(4) (στο εξής «Συμφωνία ΕΔΔΕ») και ιδίως το άρθρο 27 παράγραφος γ),

–  έχοντας υπόψη τη συμφωνία για τα δικαιώματα πνευματικής ιδιοκτησίας στον τομέα του εμπορίου συμπεριλαμβανομένου του εμπορίου εμπορευμάτων παραποίησης (TRIPS), και ιδίως το άρθρο 27 παράγραφος 3, η οποία δηλώνει ότι τα μέλη μπορούν να εξαιρούν κατ’ ουσία βιολογικές διεργασίες από τη δυνατότητα κατοχύρωσης με δίπλωμα ευρεσιτεχνίας,

–  έχοντας υπόψη το άρθρο 128 παράγραφος 5 και το άρθρο 123 παράγραφος 4 του Κανονισμού του,

A.  λαμβάνοντας υπόψη ότι η πρόσβαση σε βιολογικό φυτικό υλικό που περιλαμβάνει φυτικά γνωρίσματα είναι απολύτως αναγκαία για την τόνωση της καινοτομίας και της ανάπτυξης νέων ποικιλιών, προκειμένου να διασφαλιστεί η παγκόσμια επισιτιστική ασφάλεια, να αντιμετωπιστεί η κλιματική αλλαγή και να αποτραπεί η δημιουργία μονοπωλίων εντός του τομέα βελτίωσης φυτικών ποικιλιών, ενώ παράλληλα θα προσφέρονται περισσότερες ευκαιρίες για τις ΜΜΕ·

B.  λαμβάνοντας υπόψη ότι τα δικαιώματα διανοητικής ιδιοκτησίας είναι ζωτικής σημασίας για την προστασία των οικονομικών κινήτρων για την ανάπτυξη νέων φυτικών προϊόντων και την εξασφάλιση της ανταγωνιστικότητας·

Γ.  λαμβάνοντας υπόψη ότι διπλώματα ευρεσιτεχνίας για προϊόντα που προέρχονται από συμβατική βελτίωση φυτικών ποικιλιών ή για γενετικό υλικό που είναι απαραίτητο για συμβατική βελτίωση φυτικών ποικιλιών μπορούν να υπονομεύσουν την εξαίρεση που εισάγουν το άρθρο 53 στοιχείο β) της σύμβασης για το ευρωπαϊκό δίπλωμα ευρεσιτεχνίας και το άρθρο 4 της οδηγίας 98/44/ΕΚ·

Δ.  λαμβάνοντας υπόψη ότι τα προϊόντα που προέρχονται από κατ’ ουσία βιολογικές μεθόδους, όπως φυτά, σπόροι, ενδημικά χαρακτηριστικά και γονίδια, θα πρέπει να αποκλείονται από τη δυνατότητα κατοχύρωσης με δίπλωμα ευρεσιτεχνίας·

E.  λαμβάνοντας υπόψη ότι η βελτίωση των φυτών αποτελεί καινοτόμο διαδικασία που εφαρμοζόταν ανέκαθεν από τους γεωργούς και τις γεωργικές κοινότητες στο πλαίσιο των γεωργικών δραστηριοτήτων και ότι οι ποικιλίες που δεν κατοχυρώνονται με δίπλωμα ευρεσιτεχνίας και οι μέθοδοι βελτίωσης είναι σημαντικές για τη γενετική ποικιλομορφία·

ΣΤ.  λαμβάνοντας υπόψη ότι η οδηγία 98/44/ΕΚ καθορίζει το νομοθετικό πλαίσιο για τις βιοτεχνολογικές εφευρέσεις και ιδιαίτερα για τη γενετική μηχανική, αλλά ότι - όπως αναφέρεται στις αιτιολογικές σκέψεις 52 και 53 αυτής - δεν ήταν πρόθεση του νομοθέτη να προβλέψει τη δυνατότητα κατοχύρωσης με δίπλωμα ευρεσιτεχνίας προϊόντων τα οποία λαμβάνονται από κατ’ ουσία βιολογικές διεργασίες που καλύπτονται από το πεδίο εφαρμογής της παρούσας οδηγίας·

Ζ.  λαμβάνοντας υπόψη ότι πολλές αιτήσεις που αφορούν προϊόντα τα οποία λαμβάνονται από βιολογικές κυρίως μεθόδους εκκρεμούν επί του παρόντος στο Ευρωπαϊκό Γραφείο Διπλωμάτων Ευρεσιτεχνίας εν αναμονή λήψεως απόφασης, και θεωρώντας ότι υπάρχει επείγουσα ανάγκη να διευκρινιστεί το πεδίο εφαρμογής και η ερμηνεία της οδηγίας 98/44/ΕΚ, ιδίως το άρθρο 4·

Η.  λαμβάνοντας υπόψη ότι η οδηγία 98/44/ΕΚ αναγνωρίζει έμμεσα την ελευθερία να χρησιμοποιείται υλικό που καλύπτεται από δίπλωμα ευρεσιτεχνίας για πειραματικούς σκοπούς, όπως προκύπτει από το άρθρο 12 παράγραφος 3 στοιχείο β) και το άρθρο 13 παράγραφος 3 στοιχείο β)·

Θ.  λαμβάνοντας υπόψη ότι η εξαίρεση για τους βελτιωτές φυτικής ποικιλίας, η οποία προβλέπεται στο άρθρο 27 στοιχείο γ) της συμφωνίας για το ΕΔΔΕ, θα ισχύει μόνο για διπλώματα ευρεσιτεχνίας που χορηγούνται στο πλαίσιο του ενιαίου συστήματος διπλωμάτων ευρεσιτεχνίας και δεν θα εφαρμόζεται αυτόματα σε εθνικά διπλώματα ευρεσιτεχνίας εντός της ΕΕ, και εκτιμώντας ότι αυτό θα οδηγήσει σε ένα μη εναρμονισμένο καθεστώς όσον αφορά τις δυνατότητες βελτίωσης με βιολογικό υλικό που καλύπτεται από δίπλωμα ευρεσιτεχνίας·

Ι.  λαμβάνοντας υπόψη ότι θεμελιώδης αρχή του διεθνούς συστήματος δικαιωμάτων επί φυτικών ποικιλιών που βασίζεται στη Σύμβαση UPOV, και του συστήματος της ΕΕ που βασίζεται στον κανονισμό (ΕΚ) αριθ. 2100/94 του Συμβουλίου είναι το γεγονός ότι ο κάτοχος δικαιώματος επί φυτικής ποικιλίας δεν μπορεί να στερεί τη δυνατότητα τρίτων να χρησιμοποιούν την προστατευόμενη ποικιλία για περαιτέρω δραστηριότητες βελτίωσης·

1.  εκφράζει την ανησυχία του για το γεγονός ότι η πρόσφατη απόφαση του διευρυμένου Συμβουλίου Προσφυγών του Ευρωπαϊκού Γραφείου Διπλωμάτων Ευρεσιτεχνίας στις υποθέσεις G2/12 (που αφορά τις ντομάτες) και G2/13 (που αφορά τα μπρόκολα), θα μπορούσε να οδηγήσει σε αύξηση του αριθμού διπλωμάτων ευρεσιτεχνίας που χορηγούνται από το ΕΓΔΕ όσον αφορά τα φυσικά χαρακτηριστικά τα οποία έχουν εισαχθεί σε νέες ποικιλίες μέσω βιολογικών κυρίως μεθόδων όπως η διασταύρωση και επιλογή·

2.  καλεί την Επιτροπή να αποσαφηνίσει το πεδίο εφαρμογής και την ερμηνεία της οδηγίας 98/44/ΕΚ, ιδίως το άρθρο 4, το άρθρο 12 παράγραφος 3 στοιχείο β) και το άρθρο 13 παράγραφος 3 στοιχείο β), προκειμένου να υπάρξει νομική σαφήνεια όσον αφορά την απαγόρευση της κατοχύρωσης με δίπλωμα ευρεσιτεχνίας των προϊόντων που λαμβάνονται από βιολογικές κυρίως μεθόδους, και να καταστήσει σαφές ότι θα επιτρέπεται η βελτίωση φυτικής ποικιλίας με βιολογικό υλικό που καλύπτεται από δίπλωμα ευρεσιτεχνίας·

3.  καλεί την Επιτροπή να κοινοποιήσει τις αναμενόμενες διευκρινίσεις της όσον αφορά τη δυνατότητα κατοχύρωσης με δίπλωμα ευρεσιτεχνίας στο ΕΓΔΕ προϊόντων που προέρχονται από βιολογικές κυρίως μεθόδους, προκειμένου να χρησιμοποιηθούν οι διευκρινίσεις αυτές ως συμπληρωματικό μέσον ερμηνείας·

4.  καλεί την Επιτροπή και τα κράτη μέλη να μεριμνήσουν ώστε η Ένωση να εξασφαλίσει εγγυημένη πρόσβαση σε υλικά, καθώς και τη χρήση των υλικών αυτών που προέρχονται από κατ’ ουσία βιολογικές διεργασίες για βελτίωση φυτικών ποικιλιών, προκειμένου να μη θίγονται τυχόν πρακτικές κράτους μέλους όσον αφορά τη θέσπιση εξαίρεσης για τους βελτιωτές φυτικής ποικιλίας·

5.  καλεί την Επιτροπή να επιδιώξει, στο πλαίσιο πολύπλευρων συζητήσεων για την εναρμόνιση του δικαίου περί ευρεσιτεχνιών, να μην κατοχυρώνονται οι κατ’ ουσία βιολογικές διεργασίες με δίπλωμα ευρεσιτεχνίας·

6.  καλεί την Επιτροπή να υποβάλει έκθεση σχετικά με την εξέλιξη του δικαίου περί ευρεσιτεχνιών και τις συνέπειές του στον τομέα της βιοτεχνολογίας και της γενετικής μηχανικής, όπως απαιτείται στο άρθρο 16 στοιχείο γ) της οδηγίας 98/44/ΕΚ και όπως ζήτησε το Κοινοβούλιο στο ψήφισμά του της 10ης Μαΐου 2012 σχετικά με την κατοχύρωση των κατ’ ουσία βιολογικών διεργασιών με δίπλωμα ευρεσιτεχνίας·

7.  αναθέτει στον Πρόεδρό του να διαβιβάσει το παρόν ψήφισμα στο Συμβούλιο, στην Επιτροπή και στο Ευρωπαϊκό Γραφείο Διπλωμάτων Ευρεσιτεχνίας.

(1) ΕΕ C 261 Ε της 10.9.2013, σ. 31. (2) ΕΕ L 213 της 30.7.1998, σ. 13. (3) ΕΕ L 227 της 1.9.1994, σ. 1. (4) ΕΕ C 175 της 20.6.2013, σ. 1.