Decyzja Parlamentu Europejskiego z dnia 2 lutego 2016 r. w sprawie wniosku o uchylenie immunitetu Floriana Philippota (2015/2267(IMM))
Parlament Europejski,
– uwzględniając wniosek o uchylenie immunitetu Floriana Philippota przekazany przez ministra spraw zagranicznych Republiki Francuskiej dnia 2 września 2015 r. w związku ze sprawą o zniesławienie toczącą się przed sądem odwoławczym w Nanterre (sygn. akt JIJI215000010), ogłoszony na posiedzeniu plenarnym w dniu 16 września 2015 r.,
– po wysłuchaniu wyjaśnień Floriana Philippota, zgodnie z art. 9 ust. 5 Regulaminu,
– uwzględniając art. 8 i 9 Protokołu nr 7 w sprawie przywilejów i immunitetów Unii Europejskiej, jak również art. 6 ust. 2 aktu dotyczącego wyboru członków Parlamentu Europejskiego w powszechnych wyborach bezpośrednich z dnia 20 września 1976 r.,
– uwzględniając wyroki wydane przez Trybunał Sprawiedliwości Unii Europejskiej w dniach 12 maja 1964 r., 10 lipca 1986 r., 15 i 21 października 2008 r., 19 marca 2010 r., 6 września 2011 r. oraz 17 stycznia 2013 r.(1),
– uwzględniając art. 26 Konstytucji Republiki Francuskiej,
– uwzględniając sprawozdanie Komisji Prawnej (A8-0014/2016),
A. mając na uwadze, że francuski sąd wystąpił z wnioskiem o uchylenie immunitetu Floriana Philippota w związku z postępowaniem karnym wszczętym przez państwo spoza Unii Europejskiej;
B. mając na uwadze, że art. 8 Protokołu nr 7 w sprawie przywilejów i immunitetów Unii Europejskiej przewiduje, iż wobec posłów do Parlamentu Europejskiego nie można prowadzić dochodzenia, postępowania sądowego, ani też ich zatrzymywać z powodu ich opinii lub stanowiska zajętego przez nich w głosowaniu w czasie wykonywania przez nich obowiązków służbowych;
C. mając na uwadze, że art. 9 Protokołu nr 7 w sprawie przywilejów i immunitetów Unii Europejskiej przewiduje, iż posłowie korzystają na terytorium swojego państwa z immunitetów przyznawanych posłom do parlamentu ich państwa;
D. mając na uwadze, że art. 26 Konstytucji Republiki Francuskiej stanowi, iż „żaden poseł do parlamentu nie może być ścigany, poszukiwany, aresztowany, więziony lub sądzony za opinie lub stanowiska zajęte przez niego w głosowaniu w czasie wykonywania obowiązków służbowych” oraz że „wobec posła do parlamentu, któremu zarzuca się poważne przestępstwo lub jakiekolwiek inne poważne wykroczenie, nie można zastosować aresztu lub jakiegokolwiek innego środka pozbawiającego wolności lub ograniczającego ją” bez zgody tego parlamentu;
E. mając na uwadze, że Florian Philippot jest oskarżony przez rząd państwa trzeciego, a konkretnie Kataru, o zniesławienie tego państwa podczas programu radiowego w dniu 9 stycznia 2015 r. oraz programu telewizyjnego w dniu 19 stycznia 2015 r., kiedy to ww. poseł zarzucił temu państwu finansowanie terroryzmu;
F. mając na uwadze, że art. 8 Protokołu nr 7 w sprawie przywilejów i immunitetów Unii Europejskiej oraz art. 26 konstytucji francuskiej zakazują wszczynania jakiegokolwiek postępowania cywilnego lub karnego przeciwko posłowi z powodu opinii wyrażonych podczas wykonywania obowiązków służbowych;
G. mając na uwadze, że „obowiązujące w systemie francuskim przepisy chroniące przedstawicieli ludu pełniących obowiązki służbowe pochodzą z 1789 r., a ich podstawą jest poszanowanie woli ludu oraz konieczność wypełniania przez pochodzących z wyboru przedstawicieli w demokratycznym państwie ich mandatu bez obaw przed wszczęciem przeciwko nim postępowania sądowego w związku z tą działalnością lub bez nacisków zarówno władzy wykonawczej, jak i sądowniczej”(2);
H. mając na uwadze, że w przypadku posła do Parlamentu Europejskiego immunitet obejmuje nie tylko opinie wyrażane przez niego na oficjalnych posiedzeniach Parlamentu, ale także opinie wyrażane poza nim, np. w mediach, kiedy istnieje „związek między wyrażoną opinią a [...] obowiązkami parlamentarnymi”(3);
I. mając na uwadze, że wyrażając publicznie opinię na temat polityki zagranicznej Unii Europejskiej i państw trzecich, poseł do Parlamentu Europejskiego działa w ramach swoich obowiązków;
J. mając na uwadze, że w związku z tym nie są spełnione warunki uzasadniające uchylenie immunitetu Floriana Philippota;
K. mając na uwadze, że gdyby jednak przyjąć – co nie ma miejsca w tym przypadku – że art. 8 Protokołu nr 7 w sprawie przywilejów i immunitetów Unii Europejskiej nie ma zastosowania do przedmiotowego przypadku, należałoby rozpatrzyć wniosek władz francuskich jako wniosek w rozumieniu art. 9 tego protokołu wspólnie z art. 26 akapit drugi Konstytucji Republiki Francuskiej, a zatem jako wniosek o zgodę na zastosowanie wobec Floriana Philippota „w związku z poważnym przestępstwem lub [jakimkolwiek] innym poważnym wykroczeniem aresztu lub jakiegokolwiek innego środka pozbawiającego wolności lub ograniczającego ją”;
L. mając na uwadze, że ogólnie rzecz ujmując, celem immunitetu parlamentarnego jest umożliwienie władzy ustawodawczej wypełniania jej obowiązków konstytucyjnych bez podlegania wpływom zewnętrznym, zwłaszcza ze strony władzy wykonawczej(4); mając na uwadze, że oczywiste jest zastosowanie tej zasady także w przypadku wszczęcia przeciw posłowi przez państwo spoza Unii Europejskiej postępowania karnego o zniesławienie;
M. mając na uwadze, że nie zachodzi zatem konieczność rozpatrzenia kwestii fumus persecutionis, tj. rozważenia, czy za wspomnianym postępowaniem karnym nie kryje się zamiar zaszkodzenia działalności politycznej posła;
1. podejmuje decyzję o odmowie uchylenia immunitetu Floriana Philippota;
2. zobowiązuje swojego przewodniczącego do bezzwłocznego przekazania niniejszej decyzji i sprawozdania właściwej komisji właściwym organom Republiki Francuskiej i Florianowi Philippotowi.
Wyrok Trybunału Sprawiedliwości z dnia 12 maja 1964 r., Wagner/Fohrmann i Krier, 101/63, ECLI:EU:C:1964:28; wyrok Trybunału Sprawiedliwości z dnia 10 lipca 1986 r., Wybot/Faure i inni, 149/85, ECLI:EU:C:1986:310; wyrok Sądu z dnia 15 października 2008 r. Mote/Parlament, T-345/05, ECLI:EU:T:2008:440; wyrok Trybunału Sprawiedliwości z dnia 21 października 2008 r., Marra/De Gregorio i Clemente, C-200/07 i C-201/07, ECLI:EU:C:2008:579; wyrok Sądu z dnia 19 marca 2010 r., Gollnisch/Parlament, T-42/06, ECLI:EU:T:2010:102; wyrok Trybunału Sprawiedliwości z dnia 6 września 2011 r., Patriciello, C-163/10, ECLI: EU:C:2011:543; wyrok Sądu z dnia 17 stycznia 2013 r., Gollnisch/Parlament, T-346/11 i T-347/11, ECLI:EU:T:2013:23.
Parliamentary Immunity. A Comprehensive Study of the Systems of Parliamentary Immunity of the United Kingdom, France, and the Netherlands in a European Context, Sascha Hardt, Intersentia, Ius Commune Europaeum Series, No. 119, ISBN 978-1-78068-191-7, Maastricht, July 2013.