Rezolucja Parlamentu Europejskiego z dnia 12 maja 2016 r. w sprawie działań następczych i przeglądu programu działań do roku 2030 (2016/2696(RSP))
Parlament Europejski,
– uwzględniając dokument zatytułowany „Przekształcamy nasz świat: program działań na rzecz zrównoważonego rozwoju do roku 2030”, przyjęty dnia 25 września 2015 r. na zorganizowanym przez ONZ Szczycie w sprawie Zrównoważonego Rozwoju w Nowym Jorku,
– uwzględniając trzecią Międzynarodową Konferencję w sprawie Finansowania Rozwoju, która odbyła się w dniach 13–16 lipca 2015 r. w Addis Abebie,
– uwzględniając sprawozdanie międzyagencyjnej grupy ekspertów ds. wskaźników dotyczących celów zrównoważonego rozwoju (IAEG-SDG), opublikowane dnia 17 grudnia 2015 r. i przyjęte na 47. posiedzeniu Komisji Statystycznej ONZ w marcu 2016 r.,
– uwzględniając obrady wysokiego szczebla Rady Gospodarczo-Społecznej (ECOSOC) ONZ, które mają się odbyć w dniach 18–22 lipca 2016 r. pod hasłem „Wdrażanie agendy rozwoju po 2015 r.: przejście od zobowiązań do wyników”,
– uwzględniając swoją rezolucję z dnia 19 maja 2015 r. w sprawie finansowania rozwoju(1),
– uwzględniając swoją rezolucję z dnia 25 listopada 2014 r. w sprawie UE i globalnych ram rozwoju po roku 2015(2),
– uwzględniając porozumienie paryskie przyjęte na 21. Konferencji Stron (COP21) w dniu 12 grudnia 2015 r. w Paryżu,
– uwzględniając art. 7 Traktatu o funkcjonowaniu Unii Europejskiej (TFUE), który potwierdza, że „Unia zapewnia spójność swoich poszczególnych polityk i działań, uwzględniając wszystkie swoje cele”,
– uwzględniając trwające prace nad globalną strategią UE w zakresie polityki zagranicznej i bezpieczeństwa, która będzie kierować działaniami Unii Europejskiej na szczeblu globalnym,
– uwzględniając swoją rezolucję z dnia 24 listopada 2015 r. w sprawie roli UE w ONZ – w jaki sposób lepiej osiągać cele polityki zagranicznej UE(3),
– uwzględniając konkluzje Rady z dnia 26 października 2015 r. w sprawie spójności polityki na rzecz rozwoju,
– uwzględniając deklarację paryską w sprawie skuteczności pomocy, plan działania z Akry oraz deklarację i plan działania przyjęte na forum wysokiego szczebla w sprawie skuteczności pomocy, które odbyło się w Pusanie w grudniu 2011 r.,
– uwzględniając europejski konsensus w sprawie rozwoju i jego nadchodzącą rewizję,
– uwzględniając art. 208 TFUE, który wymaga uwzględnienia we wszystkich zewnętrznych strategiach politycznych UE zasady spójności polityki na rzecz rozwoju,
– uwzględniając wyniki Światowego Szczytu Humanitarnego, który ma odbyć się w Stambule (Turcja) w dniach 23–24 maja 2016 r.,
– uwzględniając pismo z dnia 29 marca 2016 r., skierowane przez Komisję Rozwoju do komisarza ds. współpracy międzynarodowej i rozwoju, na temat działań następczych i przeglądu celów zrównoważonego rozwoju,
– uwzględniając art. 123 ust. 2 Regulaminu,
A. mając na uwadze, że w rezolucji Zgromadzenia Ogólnego ONZ nr 70/1 wzywa się do tego, by założenia i cele były przedmiotem działań następczych i przeglądu przy użyciu zestawu globalnych wskaźników; mając na uwadze, że sekretarz generalny ONZ został upoważniony do sporządzenia rocznego sprawozdania z postępów w zakresie celów zrównoważonego rozwoju w celu wsparcia działań następczych i przeglądu na Forum Politycznym Wysokiego Szczebla ds. Zrównoważonego Rozwoju (HLPF); mając na uwadze, że sprawozdanie z postępów w zakresie celów zrównoważonego rozwoju ma być oparte na danych pochodzących z krajowych systemów statystycznych i informacjach zebranych na różnych szczeblach;
B. mając na uwadze, że na 46. posiedzeniu (3–6 marca 2015 r.) Komisja Statystyczna zatwierdziła strategię opracowania i wdrożenia globalnych ram wskaźników;
C. mając na uwadze, że międzyagencyjna grupa ekspertów ds. wskaźników dotyczących celów zrównoważonego rozwoju (IAEG-SDG), której zadaniem było pełne opracowanie propozycji ram wskaźników monitorowania założeń i celów agendy rozwoju po 2015 r., zaproponowała wskaźniki dotyczące przeglądu programu działań do 2030 roku, które zatwierdzono na 47. posiedzeniu Komisji Statystycznej ONZ w marcu 2016 r.;
D. mając na uwadze, że proponowany zestaw 230 wskaźników celów zrównoważonego rozwoju stanowi dobry punkt wyjścia i solidne ramy działań następczych i przeglądu postępów w realizacji 17 celów zrównoważonego rozwoju;
E. mając na uwadze, że niektóre wskaźniki nie zostały jeszcze ukończone, a jednocześnie państwa członkowskie będące sygnatariuszami będą musiały opracować swoje wskaźniki krajowe dostosowane do sytuacji krajowej zgodnie ze wskaźnikami globalnymi;
F. mając na uwadze, że globalne ramy wskaźników powinny zostać zatwierdzone przez Radę Gospodarczo-Społeczną (ECOSOC) w lipcu 2016 r. oraz przez Zgromadzenie Ogólne we wrześniu 2016 r.;
G. mając na uwadze, że Rada do Spraw Zagranicznych, w składzie ds. rozwoju, która spotka się w dniu 12 maja 2016 r., winna przygotować stanowisko UE na posiedzenie Forum HLPF w lipcu 2016 r. oraz określić, w jakim kontekście odbędzie się dyskusja na temat handlu i rozwoju, z naciskiem na wkład UE w sektor prywatny w celu realizacji programu działań do 2030 roku;
H. mając na uwadze, że konieczne jest ogólnosystemowe planowanie, wdrażanie i sprawozdawczość, tak aby zapewnić spójne i zintegrowane wsparcie wdrażania nowego programu działań przez system ONZ na rzecz rozwoju;
I. mając na uwadze, że nowe uniwersalne ramy zrównoważonego rozwoju potrzebują większej spójności między różnymi obszarami polityki i podmiotami UE, co wymaga dalszej koordynacji, dialogu i współpracy na wszystkich szczeblach w obrębie instytucji UE i pomiędzy nimi, tak aby zapewnić integrację trzech filarów zrównoważonego rozwoju (środowiskowego, gospodarczego i społecznego) w polityce wewnętrznej i zewnętrznej UE;
J. mając na uwadze, że posiedzenie Forum HLPF w lipcu 2016 r. będzie obejmować dobrowolne oceny 22 państw, w tym czterech krajów europejskich (Estonii, Finlandii, Francji i Niemiec), oraz tematyczne przeglądy postępów w realizacji celów zrównoważonego rozwoju, włącznie z zagadnieniami przekrojowymi, na podstawie ocen komisji funkcjonalnych ECOSOC oraz innych organów i forów międzyrządowych;
1. wzywa Radę do Spraw Zagranicznych w składzie ds. rozwoju, aby przed lipcowym posiedzeniem Forum HLPF 2016 r. przyjęła spójne i wspólne stanowisko UE, z uwzględnieniem stanowiska Parlamentu wyrażonego w niniejszej rezolucji; uważa, że ze względu na wiarygodność UE i jej przywódczą rolę niezbędne jest przedstawienie wspólnego stanowiska; wyraża zaniepokojenie faktem, że mimo wniosku złożonego przez członków Komisji Rozwoju Komisja nie opublikowała komunikatu w sprawie działań następczych i przeglądu programu działań do roku 2030 przed posiedzeniem Forum HLPF, który posłużyłby za podstawę wspólnego stanowiska UE;
2. z zadowoleniem przyjmuje sprawozdanie międzyagencyjnej grupy ekspertów ds. wskaźników dotyczących celów zrównoważonego rozwoju; uważa, że stanowi to godne uwagi osiągnięcie i dobrą podstawę do negocjacji, ponieważ proponowane wskaźniki zwracają uwagę na dużo bardziej zróżnicowany szereg problemów strukturalnych;
3. przyjmuje z zadowoleniem oddzielny rozdział dotyczący segregacji danych oraz znaczenie, jakie nadano wzmocnieniu krajowych potencjałów statystycznych;
4. uznaje kluczową rolę Forum HLPF w przeglądzie realizacji celów zrównoważonego rozwoju; podkreśla, że organ ten musi zapewnić skoordynowaną i skuteczną ocenę potrzeb oraz przyjęcie planów działania koniecznych do skutecznego wdrożenia programu działań do roku 2030;
5. podkreśla, że program działań do roku 2030 i cele zrównoważonego rozwoju stanowią nowe międzynarodowe zobowiązanie do eliminacji ubóstwa, ponownego określenia i zmodernizowania naszych strategii rozwoju na kolejne 15 lat oraz zadbania o spełnienie obietnic;
6. wzywa Komisję do przedstawienia wniosku w sprawie nadrzędnej strategii zrównoważonego rozwoju, obejmującej wszystkie odnośne obszary polityki wewnętrznej i zewnętrznej, ze szczegółowym harmonogramem do roku 2030, przeglądem śródokresowym oraz konkretną procedurą zapewniającą pełne zaangażowanie Parlamentu, włącznie z konkretnym planem wdrażania koordynującym realizację 17 celów nadrzędnych, 169 celów szczegółowych oraz 230 wskaźników globalnych, przy zapewnieniu spójności z celami porozumienia paryskiego i ich realizacji; podkreśla znaczenie uniwersalnego charakteru celów oraz fakt, że UE i jej państwa członkowskie zobowiązały się do pełnej realizacji wszystkich celów nadrzędnych i szczegółowych, zarówno w praktyce, jak i w teorii;
7. podkreśla, że nowa strategia UE dotycząca zrównoważonego rozwoju i związane z nią strategie wykonawcze powinny być przedmiotem szeroko zakrojonych konsultacji z udziałem wszystkich zainteresowanych stron, w tym parlamentów krajowych, władz lokalnych i społeczeństwa obywatelskiego, w drodze pluralistycznego procesu;
8. wzywa do opracowania komunikatu Komisji w sprawie działań następczych i przeglądu programu działań do roku 2030, z jasnymi informacjami na temat struktury realizacji tego programu na szczeblu UE i państw członkowskich; podkreśla, że wszystkie odpowiednie dyrekcje generalne Komisji i Europejska Służba Działań Zewnętrznych (ESDZ) powinny być w pełni zaangażowane w proces włączania programu działań do roku 2030 w ramy zbliżającego się przeglądu strategii „Europa 2020” oraz oczekiwanej globalnej strategii UE w zakresie polityki zagranicznej i bezpieczeństwa, zapewniając wyraźną spójność polityki na rzecz zrównoważonego rozwoju;
9. podkreśla, że przegląd Konsensusu europejskiego w sprawie rozwoju musi w pełni odzwierciedlać nowy program działań do roku 2030, który obejmuje zmianę paradygmatu oraz kompletne przekształcenie polityki rozwojowej UE; przypomina, że odpowiednie i ukierunkowane planowanie pomocy w ramach współpracy na rzecz rozwoju, z należytym poszanowaniem zasad skuteczności pomocy, ma podstawowe znaczenie dla osiągnięcia celów nadrzędnych i powiązanych celów szczegółowych;
10. podkreśla, że UE musi w pełni wykorzystać nadchodzący śródokresowy przegląd wieloletnich ram finansowych (WRF), tak aby mechanizmy finansowania oraz linie budżetowe odzwierciedlały wszystkie zobowiązania uzgodnione przez UE w programie działań do roku 2030; wzywa UE i jej państwa członkowskie do ponownego niezwłocznego zobowiązania się do realizacji celu dotyczącego przeznaczania 0,7% DNB na oficjalną pomoc rozwojową (ODA) oraz przedstawienia harmonogramu stopniowego zwiększania ODA w celu osiągnięcia poziomu 0,7%;
11. apeluje o regularny dialog między Forum HLPF a Komisją na temat poczynionych postępów, a także o regularne zdawanie sprawozdań Parlamentowi, zgodnie z zasadami przejrzystości i wzajemnej odpowiedzialności; domaga się intensywniejszego dialogu między Komisją a Parlamentem w sprawie realizacji programu działań do roku 2030, w szczególności jeżeli chodzi o politykę rozwojową i spójność polityki na rzecz rozwoju;
12. wzywa Komisję i ESDZ, aby w ścisłej współpracy z innymi partnerami przedstawiły konkretne propozycje skuteczniejszego włączania spójności polityki na rzecz rozwoju do realizacji programu działań do roku 2030, oraz wzywa do priorytetowego uwzględniania tego nowego podejścia we wszystkich instytucjach UE, aby zagwarantować skuteczną współpracę i wykroczyć poza myślenie „silosowe”;
13. podkreśla znaczenie uwzględniania koncepcji spójności polityki na rzecz rozwoju; wzywa Komisję i ESDZ, aby w ścisłej współpracy z innymi partnerami przedstawiły konkretne propozycje lepszego włączania spójności polityki na rzecz rozwoju do unijnego podejścia do realizacji programu działań do roku 2030, oraz wzywa do uwzględnienia tego nowego podejścia we wszystkich instytucjach UE;
14. wzywa Komisję do opracowania skutecznych mechanizmów monitorowania, przeglądu i rozliczalności dotyczących realizacji programu działań do roku 2030, a także do systematycznego przedstawiania sprawozdań Parlamentowi; w związku z tym przypomina o potrzebie wzmocnienia demokratycznej kontroli ze strony Parlamentu, ewentualnie poprzez wykorzystanie wiążącego porozumienia międzyinstytucjonalnego, na mocy art. 295 TFUE;
15. zwraca się do Komisji i wyspecjalizowanych agencji, funduszy i programów ONZ o ustanowienie dialogu wysokiego szczebla na temat realizacji celów zrównoważonego rozwoju, z myślą o koordynacji polityki, programów i działań UE, ONZ i innych darczyńców; podkreśla znaczenie posegregowanych i dostępnych danych dla monitorowania postępów i oceny wyników;
16. apeluje do agencji i organów ONZ o wzmocnienie spójności polityki na rzecz rozwoju w strukturach roboczych ONZ, aby skutecznie zintegrować wszystkie wymiary zrównoważonego rozwoju;
17. zobowiązuje swojego przewodniczącego do przekazania niniejszej rezolucji Radzie, Komisji, wiceprzewodniczącej Komisji/ wysokiej przedstawiciel Unii do spraw zagranicznych i polityki bezpieczeństwa, jak również sekretarzowi generalnemu ONZ.