Parlament Europejski,

–  uwzględniając Traktat o funkcjonowaniu Unii Europejskiej, w szczególności jego art. 4, 162 i 174 do 190,

–  uwzględniając rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) nr 1303/2013 z dnia 17 grudnia 2013 r. ustanawiające wspólne przepisy dotyczące Europejskiego Funduszu Rozwoju Regionalnego, Europejskiego Funduszu Społecznego, Funduszu Spójności, Europejskiego Funduszu Rolnego na rzecz Rozwoju Obszarów Wiejskich oraz Europejskiego Funduszu Morskiego i Rybackiego oraz ustanawiające przepisy ogólne dotyczące Europejskiego Funduszu Rozwoju Regionalnego, Europejskiego Funduszu Społecznego, Funduszu Spójności i Europejskiego Funduszu Morskiego i Rybackiego oraz uchylające rozporządzenie Rady (WE) nr 1083/2006(1) (zwane dalej „rozporządzeniem w sprawie wspólnych przepisów”),

–  uwzględniając rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) nr 1301/2013 z dnia 17 grudnia 2013 r. w sprawie Europejskiego Funduszu Rozwoju Regionalnego oraz w sprawie przepisów szczegółowych dotyczących realizacji celu „Inwestycje na rzecz wzrostu i zatrudnienia” i uchylające rozporządzenie Rady (WE) nr 1080/2006(2),

–  uwzględniając rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) nr 1304/2013 z dnia 17 grudnia 2013 r. w sprawie Europejskiego Funduszu Społecznego i uchylające rozporządzenie Rady (WE) nr 1081/2006(3),

–  uwzględniając rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) nr 1299/2013 z dnia 17 grudnia 2013 r. w sprawie przepisów szczegółowych dotyczących wsparcia z Europejskiego Funduszu Rozwoju Regionalnego w ramach celu „Europejska współpraca terytorialna”(4),

–  uwzględniając rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) nr 1302/2013 z dnia 17 grudnia 2013 r. zmieniające rozporządzenie (WE) nr 1082/2006 w sprawie europejskiego ugrupowania współpracy terytorialnej (EUWT) w celu doprecyzowania, uproszczenia i usprawnienia procesu tworzenia takich ugrupowań oraz ich funkcjonowania(5),

–  uwzględniając rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) nr 1300/2013 z dnia 17 grudnia 2013 r. w sprawie Funduszu Spójności i uchylające rozporządzenie (WE) nr 1084/2006(6),

–  uwzględniając rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) nr 1305/2013 z dnia 17 grudnia 2013 r. w sprawie wsparcia rozwoju obszarów wiejskich przez Europejski Fundusz Rolny na rzecz Rozwoju Obszarów Wiejskich (EFRROW) i uchylające rozporządzenie Rady (WE) nr 1698/2005(7),

–  uwzględniając rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) nr 1291/2013 z dnia 11 grudnia 2013 r. ustanawiające „Horyzont 2020” – program ramowy w zakresie badań naukowych i innowacji (2014–2020) oraz uchylające decyzję nr 1982/2006/WE(8),

–  uwzględniając sprawozdanie Komisji Rozwoju Regionalnego w sprawie polityki spójności i strategii dotyczących badań naukowych i innowacji na rzecz inteligentnej specjalizacji (RIS3) (A8-0159/2016),

–  uwzględniając komunikat Komisji z dnia 1 czerwca 2016 r. do Parlamentu Europejskiego, Rady Europejskiej, Rady, Europejskiego Komitetu Ekonomiczno-Społecznego i Komitetu Regionów zatytułowany „Europa znów inwestuje – Wnioski z realizacji planu inwestycyjnego dla Europy” (COM(2016)0359),

–  uwzględniając publikację Komisji z dnia 22 lutego 2016 r. zatytułowaną „Plan inwestycyjny dla Europy: nowe wytyczne dotyczące łączenia europejskich funduszy strukturalnych i inwestycyjnych z Europejskim Funduszem na rzecz Inwestycji Strategicznych,

–  uwzględniając swoją rezolucję z dnia 5 lutego 2013 r. w sprawie poprawy dostępu MŚP do finansowania(9),

–  uwzględniając swoją rezolucję z dnia 14 stycznia 2014 r. w sprawie inteligentnej specjalizacji: tworzenie sieci doskonałości na rzecz należycie prowadzonej polityki spójności(10),

–  uwzględniając swoją rezolucję z dnia 26 lutego 2014 r. w sprawie optymalnego rozwijania potencjału regionów najbardziej oddalonych poprzez stworzenie synergii między funduszami strukturalnymi i innymi programami Unii Europejskiej(11),

–  uwzględniając swoją rezolucję z dnia 9 września 2015 r. zatytułowaną „Inwestycje na rzecz wzrostu gospodarczego i zatrudnienia: wspieranie spójności gospodarczej, społecznej i terytorialnej UE”(12),

–  uwzględniając swoją rezolucję z dnia 26 listopada 2015 r. w sprawie dążenia do uproszczenia polityki spójności na lata 2014–2020 i ukierunkowania jej na wyniki(13),

–  uwzględniając komunikat Komisji z dnia 10 czerwca 2014 r. zatytułowany „Badania naukowe i innowacje jako źródło ponownego wzrostu gospodarczego” (COM(2014)0339),

–  uwzględniając szóste sprawozdanie Komisji w sprawie spójności gospodarczej, społecznej i terytorialnej z dnia 23 lipca 2014 r. zatytułowane „Inwestycje na rzecz wzrostu gospodarczego i zatrudnienia”,

–  uwzględniając komunikat Komisji z dnia 26 listopada 2014 r. zatytułowany „Plan inwestycyjny dla Europy” (COM(2014)0903),

–  uwzględniając dokument roboczy służb Komisji z 2014 r. zatytułowany „Wykorzystywanie synergii między europejskimi funduszami strukturalnymi i inwestycyjnymi, programem „Horyzont 2020” oraz innymi unijnymi programami związanymi z badaniami naukowymi, innowacjami i konkurencyjnością” (SWD(2014)0205),

–  uwzględniając komunikat Komisji z dnia 6 października 2010 r. zatytułowany „Polityka regionalna jako czynnik przyczyniający się do inteligentnego rozwoju w ramach strategii Europa 2020” – (COM(2010)0553),

–  uwzględniając opinię Komitetu Regionów z dnia 30 lipca 2013 r. zatytułowaną „Zlikwidować przepaść innowacyjną”,

–  uwzględniając opinię Komitetu Regionów z dnia 20 listopada 2014 r. zatytułowaną „Środki wspierające tworzenie ekosystemów sprzyjających zakładaniu nowych przedsiębiorstw sektora zaawansowanych technologii”,

–  uwzględniając art. 123 ust. 2 i 4 Regulaminu,

A.  mając na uwadze, że w okresie programowania finansowego 2014–2020 polityka spójności w dalszym ciągu stanowi główny instrument UE mający na celu zbliżanie UE do obywateli, gdyż obejmuje wszystkie regiony i realizuje w nich inwestycje w gospodarkę realną, a jednocześnie stanowi wyraz europejskiej solidarności dzięki poszerzaniu strefy wzrostu i dobrobytu oraz zmniejszania dysproporcji gospodarczych, społecznych i terytorialnych, które spotęgowane zostały w wyniku kryzysu gospodarczo-finansowego;

B.  mając na uwadze, że polityka spójności powinna być w pełni zgodna ze strategią „Europa 2020” na rzecz inteligentnego, trwałego wzrostu gospodarczego sprzyjającego włączeniu społecznemu oraz budowana w oparciu o jej trzy fundusze – Europejski Fundusz Rozwoju Regionalnego (EFRR), Europejski Fundusz Społeczny (EFS) i Fundusz Spójności (FS) – z uwzględnieniem szerszej współpracy w ramach wspólnych ram strategicznych z funduszami na rzecz rozwoju obszarów wiejskich, do których należą Europejski Fundusz Rolny na Rzecz Rozwoju Obszarów Wiejskich (EFRROW) oraz, w sektorze morskim i rybołówstwa, Europejski Fundusz Morski i Rybołówstwa (EFMR);

C.  mając na uwadze, że wspólne przepisy zostały ustanowione dla wszystkich tych pięciu funduszy – tworzących razem europejskie fundusze strukturalne i inwestycyjne – na mocy rozporządzenia w sprawie wspólnych przepisów, a szczegółowe przepisy mające zastosowanie do każdego z wymienionych funduszy i do Europejskiej współpracy terytorialnej zawarte zostały w odrębnych rozporządzeniach;

D.  mając na uwadze, że ostatnio przeprowadzona reforma polityki spójności wprowadziła ograniczoną liczbę celów i priorytetów, tworząc ukierunkowanie tematyczne / koncentrację tematyczną przy jednoczesnym umożliwieniu pewnego stopnia elastyczności i dostosowania się do określonych uwarunkowań; mając ponadto na uwadze, że w ramach tej reformy zapewniono wzmocnioną zasadę partnerstwa i solidnie funkcjonujący wielopoziomowy system rządzenia, wyraźnie zdefiniowane podejście do rozwoju terytorialnego, zwiększone synergie między pięcioma funduszami, ale także synergie z innymi stosownymi programami i inicjatywami (takimi jak program „Horyzont 2020”, EaSI, COSME, LIFE, instrument „Łącząc Europę”, Erasmus+ i NER300), dalsze uproszczenie przepisów wykonawczych, skuteczny system monitorowania i oceny, przejrzyste ramy skuteczności, jasne przepisy dotyczące korzystania z instrumentów finansowych, rzetelny system zarządzania i kontroli oraz skuteczny system zarządzania finansami;

E.  mając na uwadze, że w dniu 14 grudnia 2015 r. Komisja przyjęła komunikat w sprawie wsparcia ze środków europejskich funduszy strukturalnych i inwestycyjnych unijnej strategii na rzecz wzrostu, planu inwestycyjnego i priorytetów Komisji w kolejnej dekadzie, który to komunikat jest w gruncie rzeczy sprawozdaniem, o którym jest mowa w art. 16 rozporządzenia w sprawie wspólnych przepisów dla europejskich funduszy strukturalnych i inwestycyjnych, dotyczącym ich dotychczasowego wdrożenia, które zawiera również wyniki negocjacji z wszystkimi państwami członkowskimi w sprawie umów o partnerstwie, programów operacyjnych i najważniejszych wyzwań dla poszczególnych państw;

F.  mając na uwadze, że uzasadnienie wzmocnienia synergii między programem „Horyzont 2020” i funduszami strukturalnymi i inwestycyjnymi tkwi w budowaniu znaczących interakcji pomiędzy strategiami i interwencjami inwestycyjnymi jako sposobie wywierania znaczącego wpływu na gospodarkę, łączącym inwestycje w innowacje na rzecz priorytetów inteligentnej specjalizacji ze światowej klasy inicjatywami badań naukowych i innowacji, zapewniając tym samym większy wpływ funduszy;

1.  ponownie stwierdza, że powiązania między polityką spójności i innymi unijnymi politykami, programami i inicjatywami w zakresie finansowania (np. programem „Horyzont 2020”, instrumentem „Łącząc Europę”, jednolitym rynkiem cyfrowym, rozwojem obszarów wiejskich, unią energetyczną, unią innowacji i inicjatywami przewodnimi strategii „Europa 2020”) zostały wzmocnione we wspólnych ramach strategicznych wprowadzonych na mocy rozporządzenia w sprawie wspólnych przepisów, a w ten sposób za sprawą wszystkich przewidzianych w nim instrumentów i celów, w tym agendy miejskiej, agendy terytorialnej, inwestycji w MŚP, strategii na rzecz inteligentnego wzrostu i inteligentnej specjalizacji, potencjalnych inwestycji publicznych na rzecz wykorzystania innowacyjnych rozwiązań w zakresie, między innymi, środowiska naturalnego, energii, zdrowia, klimatu, cyfryzacji i transportu, co znacząco przyczynia się do wzmocnienia jednolitego rynku i osiągnięcia celów strategii „Europa 2020”;

2.  podkreśla fakt, że wspomniane wyżej synergie tworzone są już na etapie planowania strategicznego i w związku z tym wymagają od samego początku dokonywania przez regiony i państwa członkowskie strategicznych wyborów i planowania w celu zidentyfikowania i stworzenia szans, na przykład w zakresie promowania doskonałości w dziedzinach związanych z inteligentną specjalizacją; zaznacza, że w przypadku programu „Horyzont 2020” takie działania obejmują podnoszenie świadomości, udzielanie informacji (w szczególności dotyczących wyników badań przeprowadzonych w ramach siódmego programu ramowego i programu „Horyzont 2020”), angażowanie się w kampanie informacyjne, otwieranie istniejących sieci dla nowych członków oraz maksymalne integrowanie krajowych punktów kontaktowych z krajowymi i regionalnymi podmiotami kształtującymi politykę w zakresie europejskich funduszy strukturalnych i inwestycyjnych oraz podmiotami zarządzającymi tymi funduszami;

3.  podkreśla, że rozwój strategii na rzecz inteligentnej specjalizacji dzięki udziałowi krajowych i regionalnych instytucji zarządzających i zainteresowanych stron, takich jak uniwersytety i inne instytucje szkolnictwa wyższego, przemysł i partnerzy społeczni, w procesie tzw. odkrywania przedsiębiorczego jest obowiązkiem regionów i państw członkowskich, które chcą inwestować zasoby z Europejskiego Funduszu Rozwoju Regionalnego w badania naukowe i innowacje; przypomina, że metodyka dotycząca inteligentnej specjalizacji powinna pozostać wzorem dla polityki spójności w okresie po 2020 r., zważywszy na fakt, iż strategie na rzecz inteligentnej specjalizacji powinny obejmować działania u podstaw (budowanie potencjału i usprawnianie krajowych/regionalnych systemów w zakresie badań naukowych i innowacji) oraz działania na wyższym szczeblu (wykorzystywanie wyników badań, wsparcie na rzecz innowacji i dostęp do rynku) w ramach programu „Horyzont 2020”, co z kolei pobudza współpracę na szczeblu unijnym zmierzającą do zlikwidowania przepaści innowacyjnej w Europie i wzmocnienia globalnej konkurencyjności Unii przy jednoczesnym inwestowaniu również w tworzenie połączeń między liderami i podążającymi za nimi naśladowcami w kontekście działań na rzecz upowszechniania doskonałości i poszerzania uczestnictwa;

4.  uważa, że należy jaszcze bardziej zwiększyć ukierunkowanie na wyniki w polityce spójności; podkreśla pilną potrzebę zwiększenia synergii z innymi politykami UE w dziedzinie konkurencyjności, zwłaszcza w dziedzinie badań i rozwoju, ICT, energii ze źródeł odnawialnych i MŚP, z myślą o zwiększeniu stopnia wykorzystania wyników UE w dziedzinie badań i rozwoju, stworzeniu nowych miejsc pracy o wysokiej jakości i utrzymaniu istniejących miejsc pracy, a także wspieraniu zielonej gospodarki;

5.  zauważa, że w okresie programowania 2014–2020 polityka spójności zezwala instrumentom finansowym na odgrywanie ważnej roli uzupełniającej, oraz przypomina, że instrumenty finansowe – mające charakter uzupełniający w stosunku do dotacji – wykorzystują efekt dźwigni, który jest w stanie zwiększyć oddziaływanie finansowania w zakresie aktualizacji innowacji na rynku, na przykład dzięki efektywności energetycznej, oraz może przyczynić się do lepszego poziomu absorpcji środków dzięki zapewnianiu niezbędnego współfinansowania, zwłaszcza w państwach członkowskich i regionach o niewielkich zdolnościach w zakresie krajowego poziomu współfinansowania; podkreśla jednak fakt, że dotacje nadal są niezbędnym wsparciem w przypadku niektórych projektów, takich jak projekty w dziedzinie badań naukowych i innowacji oraz projekty mocno skoncentrowane na wyzwaniach społecznych; przypomina, że dotacje i instrumenty finansowe nie finansują takich samych rodzajów działań, ale stanowiąc różne formy wsparcia ukierunkowane są na różne rodzaje beneficjentów oraz projektów; podkreśla znaczenie dalszego stosowania finansowania z wykorzystaniem dotacji w przyszłych programach unijnych; podkreśla, że w przyszłości należy zachować właściwą równowagę między dotacjami a instrumentami finansowymi; przypomina o potrzebie dalszego wzmacniania rozliczalności i przejrzystości instrumentów finansowych oraz ukierunkowania ich na wyniki;

6.  wzywa Komisję i państwa członkowskie do zwracania ciągłej uwagi na potrzeby MŚP podczas projektowania i wdrażania europejskich funduszy strukturalnych i inwestycyjnych oraz programu „Horyzont 2020”, a także na synergie między nimi; zwraca się do Komisji o przygotowanie w skoordynowany sposób zaproszeń do składania wniosków w celu ułatwienia dostępu do finansowania wykorzystującego wiele funduszy; apeluje również o dokonanie dogłębnej oceny odpowiednich programów na rzecz MŚP, takich jak COSME, instrument na rzecz MŚP funkcjonujący w ramach programu „Horyzont 2020” i komponent wspierający MŚP w ramach EFIS, zarówno w odniesieniu do alokacji środków budżetowych, jak i wskaźnika powodzenia projektu, a także obciążenia administracyjnego i ułatwień we wdrażaniu;

7.  zauważa, że należy jeszcze bardziej wzmacniać synergie z innymi politykami i instrumentami w celu maksymalizacji oddziaływania inwestycji; przypomina w tym kontekście realizowany w ramach budżetu UE pilotażowy projekt „Schody ku doskonałości” (S2E), który w dalszym ciągu wspiera regiony w 13 państwach członkowskich w zakresie rozwijania i wykorzystywania synergii między europejskimi funduszami strukturalnymi i inwestycyjnymi; apeluje o zapewnienie elastyczności państwom członkowskim w zakresie stosowania „pieczęci doskonałości”; podkreśla ponadto znaczenie identyfikowania także powiązanych obszarów specjalizacji w innych regionach i państwach członkowskich w celu nawiązywania z nimi współpracy i lepszego przygotowania do potencjalnych projektów wielonarodowych oraz tworzenia sieci międzynarodowych połączeń;

8.  przypomina, że ze względu na ograniczenia budżetowe dotyczące programu „Horyzont 2020” istnieje ryzyko, że projekty, które uzyskały doskonałą ocenę, nie otrzymają finansowania; podkreśla, że należy odblokować alternatywne źródła finansowania; dotacje w ramach europejskich funduszy strukturalnych i inwestycyjnych mogłyby, na przykład, być przyznawane ocenianym jako doskonałe projektom programu „Horyzont 2020” dzięki wykorzystaniu „pieczęci doskonałości”;

9.  odnotowuje, że wykonanie zasadniczych części budżetu programu „Horyzont 2020” zostanie przekazane partnerstwom publiczno-publicznym i partnerstwom publiczno-prywatnym, co stworzy możliwości w zakresie skorzystania przez partnerstwa publiczno-publiczne z mechanizmów rządowych w celu optymalnego wykorzystania synergii z inicjatywami (RIS3) i programami na rzecz inteligentnej specjalizacji przez kształtowanie rocznych planów pracy;

10.  podkreśla, że Europejski Fundusz na rzecz Inwestycji Strategicznych musi mieć uzupełniający i dodatkowy charakter w stosunku do europejskich funduszy strukturalnych i inwestycyjnych oraz innych unijnych programów, takich jak program „Horyzont 2020”, oraz w stosunku do regularnej działalności Europejskiego Banku Inwestycyjnego; odnotowuje w związku z tym, że wsparcie z Europejskiego Funduszu na rzecz Inwestycji Strategicznych kierowane jest w stronę innych rodzajów projektów niż te, do których miało trafić 2,2 mld EUR za pośrednictwem programu „Horyzont 2020”; podkreśla, że należy zapewnić pełną spójność i synergie między wszystkimi unijnymi instrumentami, aby osiągnąć nadrzędne cele strategiczne w zakresie inteligentnego, zrównoważonego i sprzyjającego włączeniu społecznemu wzrostu oraz aby unikać dublowania się działań lub rozbieżności między nimi, lub między różnymi szczeblami wdrażania polityki, przy jednoczesnym pełnieniu funkcji uzupełniającej w stosunku do krajowych i regionalnych funduszy i programów; przypomina, że w ramach przeglądu strategii „Europa 2020” należy wskazać potrzebne środki przy jednoczesnym efektywnym wykorzystywaniu wszystkich dostępnych zasobów i osiąganiu założonych rezultatów w zakresie nadrzędnych celów strategicznych, mając na uwadze fakt, że należy zwiększyć ilość, jakość i oddziaływanie inwestycji w obszarze badań naukowych i innowacji przez skoordynowane stosowanie instrumentów polityki spójności i programu „Horyzont 2020”;

11.  wzywa Komisję do systematycznego monitorowania synergii między funduszami oraz do opublikowania komunikatu w sprawie tych synergii, zwłaszcza w odniesieniu do synergii między programem „Horyzont 2020” a RIS3, w celu upowszechniania przykładów najlepszych praktyk i zwiększania ich oddziaływania przed rozpoczęciem przeglądu strategii „Europa 2020”; przypomina, że żaden taki system nie powinien oznaczać zwiększenia obciążenia administracyjnego;

12.  zwraca uwagę na przygotowania prowadzone przez Komisję w zakresie ewentualnego ustanowienia Europejskiej Rady ds. Innowacji w celu lepszej koordynacji inicjatyw w obszarze innowacji w Unii Europejskiej; zauważa, że głównym celem Europejskiej Rady ds. Innowacji powinno być przyczynianie się do ograniczania barier utrudniających komercjalizację w Europie i do zlikwidowania przepaści innowacyjnej; podkreśla, że w Europejskiej Radzie ds. Innowacji powinny zasiadać wszystkie stosowne zainteresowane strony oraz że powinna ona prowadzić przejrzyste konsultacje i błyskawicznie podejmować decyzje, unikając powielania zadań; ponadto podkreśla, że należy w całości przywrócić budżet programu „Horyzont 2020” do poziomu sprzed wprowadzenia EFIS;

13.  podkreśla związek między programem „Horyzont 2020” a europejskimi funduszami strukturalnymi i inwestycyjnymi w zakresie bezpieczeństwa (konieczność posiadania tego samego poziomu infrastruktury ICT w całej UE); opowiada się za harmonizacją struktur bezpieczeństwa ICT; apeluje ponadto o utworzenie powiązania między tymi funduszami w zakresie procesów audytowych oraz wzywa Komisję do ustanowienia jasno określonego, dostosowanego i skoordynowanego podejścia na okres po roku 2020 z położeniem szczególnego nacisku na procesy administracyjne i audytowe, proporcjonalność i odpowiedzialność;

14.  zobowiązuje swojego przewodniczącego do przekazania niniejszej rezolucji Komisji, Radzie oraz krajowym i regionalnym rządom państw członkowskich.

(1) Dz.U. L 347 z 20.12.2013, s. 320 (2) Dz.U. L 347 z 20.12.2013, s. 289 (3) Dz.U. L 347 z 20.12.2013, s. 470 (4) Dz.U. L 347 z 20.12.2013, s. 259 (5) Dz.U. L 347 z 20.12.2013, s. 303 (6) Dz.U. L 347 z 20.12.2013, s. 281 (7) Dz.U. L 347 z 20.12.2013, s. 487 (8) Dz.U. L 347 z 20.12.2013, s. 104 (9) Dz.U. C 24 z 22.1.2016, s. 2. (10) Teksty przyjęte, P7_TA(2014)0002. (11) Teksty przyjęte, P7_TA(2014)0133. (12) Teksty przyjęte, P8_TA(2015)0308. (13) Teksty przyjęte, P8_TA(2015)0419.