Parlament Europejski,

–  uwzględniając porozumienie Międzynarodowej Komisji Wielorybniczej w sprawie całkowitego zakazu połowu wielorybów w celach zarobkowych („moratorium”), które weszło w życie w 1986 r.,

–  uwzględniając rezolucję 2014-5 przyjętą przez Międzynarodową Komisję Wielorybniczą na 65. posiedzeniu we wrześniu 2014 r.,

–  uwzględniając cele z Aichi uzgodnione w ramach Konwencji o różnorodności biologicznej,

–  uwzględniając dyrektywę Rady 92/43/EWG z dnia 21 maja 1992 r. w sprawie ochrony siedlisk przyrodniczych oraz dzikiej fauny i flory(1) („dyrektywa siedliskowa”),

–  uwzględniając swoją rezolucję z dnia 19 lutego 2009 r. w sprawie działań Wspólnoty dotyczących połowów wielorybów(2),

–  uwzględniając wyrok Międzynarodowego Trybunału Sprawiedliwości (MTS) z dnia 31 marca 2014 r. w sprawie dotyczącej wielorybnictwa w Antarktyce (Australia przeciwko Japonii, interwenient: Nowa Zelandia),

–  uwzględniając démarche podpisane przez UE w grudniu 2015 r. w związku z wznowieniem przez Japonię połowów wielorybów w Oceanie Spokojnym w ramach nowego programu badań naukowych dotyczących wielorybów (New Scientific Research Whale Programme – NEWREP-A),

–  uwzględniając art. 128 ust. 5 i art. 123 ust. 4 Regulaminu,

A.  mając na uwadze, że w 1982 r. Międzynarodowa Komisja Wielorybnicza (IWC) ustanowiła nadal obowiązujące moratorium na wszelkie połowy wielorybów w celach zarobkowych, aby chronić populacje wielorybów przed wymarciem i umożliwić ich odnowę; mając na uwadze, że Międzynarodowa konwencja o uregulowaniu połowów wielorybów zawiera specjalne przepisy, które dopuszczają połowy ograniczonej liczby osobników do celów ściśle naukowych, określane jako „połowy wielorybów na podstawie specjalnych zezwoleń”;

B.  mając na uwadze, że pomimo tego moratorium kilka państw nadal prowadzi połowy wielorybów w celach zarobkowych; mając na uwadze, że od czasu wprowadzenia moratorium liczba wielorybów zabijanych na podstawie specjalnych zezwoleń w związku z rzekomymi badaniami naukowymi de facto wzrosła; mając na uwadze, że Japonia od dziesięcioleci prowadzi połowy wielorybów na podstawie specjalnych zezwoleń;

C.  mając na uwadze, że mimo tego międzynarodowego zakazu, który wszedł w życie w 1986 r., Japonia kontynuowała połowy wielorybów, zabijając do roku 2014 r. ponad 20 000 wielorybów(3);

D.  mając na uwadze, że połów wielorybów powoduje ogromne cierpienia u poszczególnych zwierząt i stanowi zagrożenie dla statusu ochrony populacji wielorybów w ogóle;

E.  mając na uwadze, że wszystkie gatunki dużych wielorybów wymienione zostały w załączniku I do Konwencji o międzynarodowym handlu dzikimi zwierzętami i roślinami gatunków zagrożonych wyginięciem (CITES);

F.  mając na uwadze, że w wyroku z dnia 31 marca 2014 r. MTS nakazał wstrzymanie corocznego połowu wielorybów prowadzonego przez Japonię w ramach programu JARPA II ze względu na „brak wartości naukowej” oraz na fakt, że wbrew temu, co twierdziła sama Japonia, wydawane przez nią zezwolenia nie dotyczyły badań naukowych;

G.  mając na uwadze, że zezwolenia na połowy do celów naukowych dopuszczają odpłatne lub nieodpłatne zbycie mięsa wieloryba, gdy tymczasem potrzeby nauki można zaspokoić przy zastosowaniu zupełnie nieszkodliwych rozwiązań alternatywnych; mając na uwadze, że pobieranie próbek DNA i zdalny monitoring umożliwiają naukowcom zdobywanie wiedzy o wielorybach i pobieranie próbek bez ich zabijania;

H.  mając na uwadze, że w październiku 2015 r. Japonia złożyła w ONZ oświadczenie o uznaniu jurysdykcji MTS, lecz z wyłączeniem wszelkich sporów wynikających z badania, ochrony i wykorzystywania żywych zasobów morskich lub gospodarowania nimi, a także dotyczących tych kwestii lub z nimi związanych, skutecznie wykluczając możliwość kwestionowania przed MTS japońskiego programu specjalnych zezwoleń na połowy wielorybów;

I.  mając na uwadze, że w listopadzie 2015 r. Japońska Agencja Rybołówstwa powiadomiła IWC o zamiarze wznowienia połowów wielorybów w ramach nowego programu badań naukowych dotyczących wielorybów (New Scientific Research Whale Programme – NEWREP-A);

J.  mając na uwadze, że Japonia od wielu lat prowadzi komercyjny handel mięsem wielorybim i produktami z wielorybów mimo ich wyszczególnienia w załączniku I do CITES;

K.  mając na uwadze, że panel naukowców IWC po rozpatrzeniu i ocenieniu NEWREP-A stwierdził, że we wniosku nie wykazano, iż do osiągnięcia zamierzonych celów konieczne jest zabicie wieloryba, aby pobrać próbki;

L.  mając na uwadze, że nadrzędnym celem musi być ochrona różnorodności biologicznej, w tym ochrona gatunków; mając na uwadze, że dyrektywa siedliskowa określająca stanowisko Wspólnoty dotyczące wielorybów (i delfinów) nie zezwala na wznowienie połowów w celach zarobkowych w odniesieniu do którejkolwiek z populacji wielorybów w wodach UE;

M.  mając na uwadze, że UE i jej państwa członkowskie skrytykowały Japonię za jej decyzję o wznowieniu połowów wielorybów oraz za to, że w niewystarczającym stopniu bierze pod uwagę wskazówki zawarte w opinii MTS z 2014 r.; mając na uwadze, że w grudniu 2015 r. dołączyły one do Nowej Zelandii w démarche wobec rządu Japonii;

N.  mając na uwadze, że Japonia jest strategicznym partnerem UE, a stosunki dwustronne opierają się na wspólnych wartościach, w tym na głębokiej wierze w skuteczny multilateralizm oraz porządek międzynarodowy oparty na poszanowaniu prawa;

O.  mając na uwadze, że UE prowadzi obecnie z Japonią negocjacje dotyczące umowy o partnerstwie strategicznym i umowy o wolnym handlu;

1.  wzywa Japonię do zaprzestania połowów wielorybów oraz do stosowania się do ustaleń IWC;

2.  zdecydowanie popiera utrzymanie światowego moratorium na połowy wielorybów w celach zarobkowych oraz zakazu międzynarodowego handlu komercyjnego produktami z wielorybów; wzywa do zaprzestania nieuzasadnionych „połowów wielorybów do celów badań naukowych” oraz wspiera wyznaczenie znacznych obszarów oceanów i mórz jako rezerwatów, w których połowy wielorybów są bezterminowo zabronione;

3.  jest głęboko zaniepokojony faktem, że decyzja o wznowieniu połowów wielorybów w ramach nowego programu NEWREP-A umożliwiła zabicie 333 płetwali karłowatych, w tym 200 ciężarnych samic, w Oceanie Antarktycznym w sezonie 2015–2016 oraz że Japonia zamierza złowić ogółem prawie 4 000 wielorybów w całym 12-letnim okresie;

4.  wyraża głębokie ubolewanie, że wznawiając połowy wielorybów, Japonia jawnie lekceważy orzeczenie MTS; uważa, że tym samym połowy te stanowią naruszenie norm Międzynarodowej Komisji Wielorybniczej oraz prawa międzynarodowego, a także zagrażają ochronie bioróżnorodności i ekosystemów morskich; podkreśla, że prawdziwe badania naukowe nie wymagają systematycznego zabijania wielorybów na dużą skalę;

5.  z zadowoleniem przyjmuje fakt, że UE przyłączyła się do démarche w celu przekazania Japonii swoich poważnych zastrzeżeń; apeluje do Komisji, Europejskiej Służby Działań Zewnętrznych (ESDZ) i Rady o wezwanie Japonii do wypełniania przyjętych przez nią zobowiązań międzynarodowych w zakresie ochrony ssaków morskich;

6.  wyraża ubolewanie, że pomimo dyplomatycznego démarche i licznych protestów międzynarodowych Japonia dotychczas nie zrewidowała swojej decyzji; wzywa UE i jej państwa członkowskie do podjęcia wszelkich możliwych działań w celu rozwiązania tego problemu na drodze dialogu politycznego oraz za pośrednictwem Międzynarodowej Komisji Wielorybniczej;

7.  apeluje do Komisji, ESDZ i państw członkowskich o stałą współpracę z Japonią w kwestii rzekomych połowów wielorybów do celów badań naukowych, aby doprowadzić do zaniechania tego rodzaju działalności, wykorzystując kanały dwustronne i wielostronne;

8.  popiera przyjętą przez IWC rezolucję 2014-5, zgodnie z którą żadne kolejne zezwolenie na połowy wielorybów nie może zostać udzielone bez uprzedniego przeglądu o charakterze międzynarodowym, w tym przez Komitet Naukowy Międzynarodowej Komisji Wielorybniczej; wzywa IWC do włączenia wyroku MTS do swoich praktyk oraz do odpowiedniego dostosowania swoich przepisów; podkreśla potrzebę podjęcia pilnych działań w celu wzmocnienia IWC w tym względzie i apeluje do państw członkowskich o wywieranie presji w celu podjęcia koniecznych decyzji podczas następnego posiedzenia IWC w październiku;

9.  wzywa Radę i Komisję, aby przy opracowywaniu uaktualnionego wspólnego stanowiska UE w sprawie połowów wielorybów po 66. posiedzeniu IWC w październiku 2016 r. przyjęły stanowisko co najmniej równie ostrożne jak obecne wspólne stanowisko (decyzja Rady określająca stanowisko, które należy przyjąć w imieniu Unii Europejskiej w odniesieniu do spraw wchodzących w zakres jej kompetencji na najbliższych trzech posiedzeniach Międzynarodowej Komisji Wielorybniczej – 2011/0221(NLE));

10.  zobowiązuje swojego przewodniczącego do przekazania niniejszej rezolucji Radzie i Komisji, rządom i parlamentom państw członkowskich oraz rządowi i parlamentowi Japonii.

(1) Dz.U. L 206 z 22.7.1992, s. 7. (2) Dz.U. C 76 E z 25.3.2010, s. 46. (3) https://iwc.int/total-catches