Ψήφισμα του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου της 4ης Οκτωβρίου 2016 σχετικά με την πρόταση απόφασης του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου για την κινητοποίηση του Ευρωπαϊκού Ταμείου Προσαρμογής στην Παγκοσμιοποίηση (αίτηση που υπέβαλε η Σουηδία – EGF/2016/002 SE/Ericsson) (COM(2016)0554 – C8-0355/2016 – 2016/2214(BUD))
Το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο,
– έχοντας υπόψη την πρόταση της Επιτροπής προς το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο και το Συμβούλιο (COM(2016)0554 – C8-0355/2016),
– έχοντας υπόψη τον κανονισμό (ΕΕ) αριθ. 1309/2013 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου, της 17ης Δεκεμβρίου 2013, για το Ευρωπαϊκό Ταμείο Προσαρμογής στην Παγκοσμιοποίηση (2014-2020) και την κατάργηση του κανονισμού (ΕΚ) αριθ. 1927/2006(1) (κανονισμός για το ΕΤΠ),
– έχοντας υπόψη τον κανονισμό (EE, Ευρατόμ) αριθ. 1311/2013 του Συμβουλίου, της 2ας Δεκεμβρίου 2013, για τον καθορισμό του πολυετούς δημοσιονομικού πλαισίου για την περίοδο 2014-2020(2), και ιδίως το άρθρο 12,
– έχοντας υπόψη τη διοργανική συμφωνία, της 2ας Δεκεμβρίου 2013, μεταξύ του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου, του Συμβουλίου και της Επιτροπής για τη δημοσιονομική πειθαρχία, τη συνεργασία σε δημοσιονομικά θέματα και τη χρηστή δημοσιονομική διαχείριση(3) (διοργανική συμφωνία της 2ας Δεκεμβρίου 2013), και ιδίως το σημείο 13,
– έχοντας υπόψη τη διαδικασία τριμερούς διαλόγου που προβλέπεται στο σημείο 13 της διοργανικής συμφωνίας της 2ας Δεκεμβρίου 2013,
– έχοντας υπόψη την επιστολή της Επιτροπής Απασχόλησης και Κοινωνικών Υποθέσεων,
– έχοντας υπόψη την επιστολή της Επιτροπής Περιφερειακής Ανάπτυξης,
– έχοντας υπόψη την έκθεση της Επιτροπής Προϋπολογισμών (A8-0272/2016),
Α. λαμβάνοντας υπόψη ότι η Ένωση έχει θεσπίσει νομοθετικά και δημοσιονομικά μέσα για να παρέχει πρόσθετη στήριξη στους εργαζομένους που πλήττονται από τις συνέπειες των μεγάλων διαρθρωτικών αλλαγών στη μορφή του παγκόσμιου εμπορίου ή τις συνέπειες της παγκόσμιας χρηματοπιστωτικής και οικονομικής κρίσης και να διευκολύνει την επανένταξή τους στην αγορά εργασίας·
Β. λαμβάνοντας υπόψη ότι η οικονομική βοήθεια της Ένωσης προς εργαζομένους που απολύονται λόγω πλεονασμού θα πρέπει να έχει δυναμικό χαρακτήρα και να διατίθεται όσο το δυνατόν ταχύτερα και αποτελεσματικότερα, σύμφωνα με την κοινή δήλωση του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου, του Συμβουλίου και της Επιτροπής που εγκρίθηκε κατά τη συνεδρίαση συνδιαλλαγής της 17ης Ιουλίου 2008, και λαμβάνοντας δεόντως υπόψη τη διοργανική συμφωνία της 2ας Δεκεμβρίου 2013 όσον αφορά τη λήψη αποφάσεων για την κινητοποίηση του Ευρωπαϊκού Ταμείου Προσαρμογής στην Παγκοσμιοποίηση (ΕΤΠ)·
Γ. λαμβάνοντας υπόψη ότι η έγκριση του κανονισμού ΕΤΠ αντικατοπτρίζει τη συμφωνία η οποία επιτεύχθηκε μεταξύ του Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου με σκοπό την επαναφορά του κριτηρίου κινητοποίησης λόγω κρίσης, τον καθορισμό της χρηματοδοτικής συνεισφοράς της Ένωσης στο 60% του συνολικού εκτιμώμενου κόστους των προτεινόμενων μέτρων, την αύξηση της απόδοσης όσον αφορά την εξέταση των αιτήσεων ΕΤΠ στην Επιτροπή και από το Κοινοβούλιο και το Συμβούλιο με τη συντόμευση των προθεσμιών για αξιολόγηση και έγκριση, την επέκταση των επιλέξιμων δράσεων και των αποδεκτών με τον συνυπολογισμό των αυτοαπασχολούμενων και των νέων, καθώς και τη χρηματοδότηση κινήτρων για τη δημιουργία δικών τους επιχειρήσεων·
Δ. λαμβάνοντας υπόψη ότι η Σουηδία υπέβαλε την αίτηση EGF/2016/002 SE/Ericsson για χρηματοδοτική συνεισφορά από το ΕΤΠ, σε συνέχεια των απολύσεων λόγω πλεονασμού στον οικονομικό τομέα που ταξινομείται σύμφωνα με τη NACE Αναθ. 2 Τμήμα 26 (κατασκευή ηλεκτρονικών υπολογιστών, ηλεκτρονικών και οπτικών προϊόντων) κυρίως στις επιπέδου NUTS 2 περιφέρειες Stockholm (SE11), Östra Mellansverige (SE12), Sydsverige (SE22) και Västsverige (SE23)· και λαμβάνοντας υπόψη ότι 918 από τους 1 556 απολυθέντες λόγω πλεονασμού εργαζόμενους που είναι επιλέξιμοι για τη συνεισφορά του ΕΤΠ αναμένεται να συμμετάσχουν στα μέτρα·
Ε. λαμβάνοντας υπόψη ότι η αίτηση υποβλήθηκε με βάση τα κριτήρια παρέμβασης του άρθρου 4 παράγραφος 1 στοιχείο α) του κανονισμού ΕΤΠ, το οποίο απαιτεί να έχουν υπάρξει τουλάχιστον 500 απολύσεις εργαζομένων λόγω πλεονασμού σε διάστημα τεσσάρων μηνών σε μια επιχείρηση σε κράτος μέλος, συμπεριλαμβανομένων των εργαζομένων που απολύθηκαν λόγω πλεονασμού από προμηθευτές και από παραγωγούς των επομένων σταδίων του προϊόντος και/ή των αυτοαπασχολούμενων των οποίων διεκόπη η δραστηριότητα·
ΣΤ. λαμβάνοντας υπόψη ότι λόγω της στασιμότητας της ανάπτυξης και παράλληλα του σκληρότερου ανταγωνισμού με τους ασιάτες παραγωγούς, η Ericsson μειώνει διαρκώς την παραγωγή τηλεπικοινωνιακού εξοπλισμού κατά την τελευταία διετία·
1. συμφωνεί με την Επιτροπή, ότι έχουν τηρηθεί οι προϋποθέσεις του άρθρου 4 παράγραφος 1 στοιχείο α) του κανονισμού ΕΤΠ και ότι, ως εκ τούτου, η Σουηδία δικαιούται να λάβει χρηματοδοτική συνεισφορά 3 957 918 EUR δυνάμει του εν λόγω κανονισμού, ποσό που αντιστοιχεί στο 60 % του συνολικού κόστους 6 596 531 EUR, ώστε να βοηθήσει 918 στοχευόμενους δικαιούχους να επιστρέψουν στην αγορά εργασίας·
2. επισημαίνει ότι η Σουηδία υπέβαλε την αίτηση για χρηματοδοτική συνεισφορά από το ΕΤΠ στις 31 Μαρτίου 2016, και ότι σύμφωνα με συμπληρωματικές πληροφορίες που έδωσε η Σουηδία, η αξιολόγησή της οριστικοποιήθηκε από την Επιτροπή στις 5 Σεπτεμβρίου 2016 και κοινοποιήθηκε στο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο την ίδια ημέρα, και συνεπώς τηρήθηκε η προθεσμία των 12 εβδομάδων από την παραλαβή της πλήρους αίτησης·
3. επισημαίνει ότι στους κλάδους της ΤΠ και των επικοινωνιών κυριαρχούν ασιάτες κατασκευαστές οι οποίοι έχουν καταστεί προορισμός εξωτερικής ανάθεσης· επισημαίνει ότι η Ericsson μειώνει σταδιακά το προσωπικό της στη Σουηδία (από 21 178 το 2005 σε 17 858 το 2014), ενώ παράλληλα το αυξάνει κατά πολύ διεθνώς (από 56 055 το 2005 σε 118 055 το 2014)·
4. τονίζει ότι οι πληγείσες περιφέρειες παρουσιάζουν σχετικά μεγάλο ποσοστό εργαζομένων μεγαλύτερης ηλικίας με παρόμοιο ιστορικό που έχουν απολυθεί ταυτόχρονα λόγω πλεονασμού, και ότι το μεγαλύτερο μέρος των εργαζομένων αυτών, ιδίως δε όσοι βρίσκονται στην Kista, την πόλη με τον υψηλότερο αριθμό απολύσεων λόγω πλεονασμού, δεν είχε τις δεξιότητες που ζητούσε η τοπική αγορά εργασίας·
5. χαιρετίζει την απόφαση της Σουηδίας να επικεντρώσει την ενδεχόμενη βοήθεια από το ΕΤΠ στα εργοστάσια της Kista, του Katrineholm και της Kumla, που αντιμετωπίζουν τις μεγαλύτερες προκλήσεις, προσφέροντας παράλληλα εξατομικευμένη βοήθεια σε εργαζόμενους που απολύθηκαν λόγω πλεονασμού σε άλλα εργοστάσια·
6. υπενθυμίζει ότι οι απολύσεις λόγω πλεονασμού αφορούσαν εργαζόμενους όλων των κατηγοριών, τόσο στην παραγωγή όσο και στη διοίκηση· εκφράζει στο πλαίσιο αυτό την ανησυχία του για το γεγονός ότι ορισμένοι εργαζόμενοι αντιμετωπίζουν μια αγορά εργασίας με σχετικά χαμηλή ζήτηση για παραδοσιακή μεταποίηση· αναγνωρίζει ότι προσφέρονται ευκαιρίες για τους εν λόγω εργαζομένους στον κλάδο των υπηρεσιών στον δημόσιο ή τον ιδιωτικό τομέα, πράγμα που θα απαιτήσει σημαντικές προσπάθειες επανακατάρτισης·
7. αναγνωρίζει την εκτίμηση του Arbetsförmedling (Οργανισμός Απασχολήσεως Εργατικού Δυναμικού της Σουηδίας) ότι στους βιομηχανικούς εργάτες προσφέρονται δυνατότητες σε κλάδους υπηρεσιών του δημόσιου ή του ιδιωτικού τομέα, αρκεί να τους προσφερθεί σοβαρή επανακατάρτιση·
8. αναγνωρίζει ότι οι περισσότεροι από τους πιο υψηλόβαθμους εργαζόμενους είναι μηχανικοί, μερικοί από τους οποίους δε ειδικευμένοι σε πολύ συγκεκριμένους τομείς που διαθέτει μόνο η Ericsson, αλλά χαιρετίζει την πεποίθηση του σουηδικού οργανισμού απασχόλησης εργατικού δυναμικού ότι με μια εξατομικευμένη δέσμη προγραμμάτων κατάρτισης και καθοδήγησης θα μπορέσουν οι περισσότεροι από τους απολυθέντες λόγω πλεονασμού εργαζόμενοι να βρουν νέες θέσεις απασχόλησης υψηλής ποιότητας·
9. επισημαίνει ότι οι συγχρηματοδοτούμενες από το ΕΤΠ εξατομικευμένες υπηρεσίες για απολυθέντες λόγω πλεονασμού εργαζόμενους περιλαμβάνουν: παροχή συμβουλών και επαγγελματικό προσανατολισμό· προστατευόμενη και υποστηριζόμενη απασχόληση και μέτρα αποκατάστασης· εκπαίδευση και κατάρτιση· και επίδομα αναζήτησης εργασίας· εκφράζει την ικανοποίησή του για τη μεγάλη έμφαση που θα δοθεί στους συμμετέχοντες ηλικίας 50 ετών και άνω κατά την παροχή καθοδήγησης μέσω κινήτρων και τον προγραμματισμό σταδιοδρομίας·
10. επισημαίνει ότι τα μέτρα στήριξης του εισοδήματος ανέρχονται στο 33,92% της συνολικής δέσμης εξατομικευμένων μέτρων, κοντά στο μέγιστο ποσοστό 35% που καθορίζεται στον κανονισμό ΕΤΠ, και ότι οι ενέργειες αυτές υπόκεινται στον όρο της ενεργού συμμετοχής των στοχευόμενων δικαιούχων σε δραστηριότητες αναζήτησης εργασίας ή κατάρτισης· θεωρεί το σχετικά υψηλό αυτό ποσοστό δικαιολογημένο, δεδομένων της μεγάλης αναλογίας των ενδιαφερόμενων εργαζομένων μεγαλύτερης ηλικίας και της παροχής εξατομικευμένης στήριξης στους συμμετέχοντες με μαθησιακές δυσκολίες·
11. επισημαίνει ότι η συντονισμένη δέσμη εξατομικευμένων υπηρεσιών έχει καταρτιστεί σε διαβούλευση με τους στοχευόμενους δικαιούχους και τους εκπροσώπους τους καθώς και με τους τοπικούς δημόσιους φορείς, και με συνεκτίμηση του γεγονότος ότι το 22% των εργαζομένων είναι γυναίκες και το 78% άνδρες·
12. υπενθυμίζει ότι, σύμφωνα με το άρθρο 7 του κανονισμού ΕΤΠ, ο σχεδιασμός της συντονισμένης δέσμης εξατομικευμένων υπηρεσιών που στηρίζονται από το ΕΤΠ θα πρέπει να προβλέπει τις μελλοντικές προοπτικές της αγοράς εργασίας και τις απαιτούμενες δεξιότητες και να είναι συμβατός με τη στροφή προς μια αποδοτική ως προς τους πόρους και βιώσιμη οικονομία·
13. υπενθυμίζει ότι είναι σημαντικό να βελτιωθεί η απασχολησιμότητα όλων των εργαζομένων μέσω της παροχής προσαρμοσμένης κατάρτισης και της αναγνώρισης των δεξιοτήτων και ικανοτήτων που έχουν αποκτηθεί σε όλη τη διάρκεια της επαγγελματικής σταδιοδρομίας του εργαζόμενου· προσδοκά ότι η κατάρτιση που προσφέρεται στο πλαίσιο της συντονισμένης δέσμης μέτρων θα είναι προσαρμοσμένη όχι μόνον στις ανάγκες των απολυθέντων λόγω πλεονασμού εργαζομένων αλλά και στο τρέχον επιχειρηματικό περιβάλλον·
14. χαιρετίζει τη διαβεβαίωση των σουηδικών αρχών ότι θα αναληφθούν ιδιαίτερες προσπάθειες για την υπέρβαση των παραδοσιακών φραγμών λόγω φύλου, μεταξύ άλλων με την ενθάρρυνση των αρρένων δικαιούχων να εργαστούν στον τομέα της περίθαλψης, καθώς και τη συμβολή που θα έχουν τα μέτρα στην επίτευξη των 16 στόχων της Σουηδίας για την ποιότητα του περιβάλλοντος·
15. ζητεί από την Επιτροπή να προσδιορίζει αναλυτικότερα, στις μελλοντικές προτάσεις της, τους τομείς στους οποίους είναι πιθανό να βρουν απασχόληση οι εργαζόμενοι καθώς και αν η κατάρτιση που προσφέρεται είναι ευθυγραμμισμένη με τις μελλοντικές οικονομικές προοπτικές και ανάγκες της αγοράς εργασίας στις περιφέρειες όπου έγιναν οι απολύσεις·
16. επισημαίνει ότι οι σουηδικές αρχές έχουν επιβεβαιώσει πως οι προτεινόμενες ενέργειες δεν θα λάβουν χρηματοδοτική υποστήριξη από άλλα ενωσιακά ταμεία ή χρηματοδοτικά μέσα, ότι θα αποφευχθεί κάθε χρηματοδοτική επικάλυψη, και ότι οι ενέργειες αυτές είναι συμπληρωματικές προς εκείνες που χρηματοδοτούνται από τα διαρθρωτικά ταμεία· επαναλαμβάνει το αίτημά του προς την Επιτροπή, να περιλαμβάνει στις ετήσιες εκθέσεις της συγκριτική αξιολόγηση των δεδομένων αυτών, προκειμένου να εξασφαλιστεί η πλήρης τήρηση των υφιστάμενων κανονισμών και να αποφευχθεί η επικάλυψη υπηρεσιών που χρηματοδοτούνται από την Ένωση·
17. επισημαίνει ότι ο τομέας της κατασκευής ηλεκτρονικών υπολογιστών και οπτικών προϊόντων έχει αποτελέσει αντικείμενο άλλων 14 αιτήσεων για χρήση του ΕΤΠ, από τις οποίες οι 11 επικαλούνταν την παγκοσμιοποίηση του εμπορίου και οι τρεις την παγκόσμια χρηματοπιστωτική και οικονομική κρίση·
18. επαναλαμβάνει ότι η βοήθεια από το ΕΤΠ δεν πρέπει να υποκαθιστά ενέργειες που αποτελούν ευθύνη των επιχειρήσεων βάσει του εθνικού δικαίου ή των συλλογικών συμβάσεων, ούτε μέτρα αναδιάρθρωσης επιχειρήσεων ή τομέων·
19. επιδοκιμάζει τη βελτιωμένη διαδικασία που θέσπισε η Επιτροπή σε συνέχεια του αιτήματος του Κοινοβουλίου για επίσπευση της διάθεσης των κονδυλίων· επισημαίνει τη χρονική πίεση που συνεπάγεται το νέο χρονοδιάγραμμα και τον πιθανό αντίκτυπο στην αποτελεσματικότητα της εξέτασης των υποθέσεων·
20. ζητεί από την Επιτροπή να εξασφαλίσει την πρόσβαση του κοινού στα έγγραφα που σχετίζονται με υποθέσεις του ΕΤΠ·
21. εγκρίνει την απόφαση που επισυνάπτεται στο παρόν ψήφισμα·
22. αναθέτει στον Πρόεδρό του να συνυπογράψει με τον Πρόεδρο του Συμβουλίου την απόφαση αυτή και να μεριμνήσει για τη δημοσίευσή της στην Επίσημη Εφημερίδα της Ευρωπαϊκής Ένωσης·
23. αναθέτει στον Πρόεδρό του να διαβιβάσει το παρόν ψήφισμα, συμπεριλαμβανομένου του παραρτήματός του, στο Συμβούλιο και στην Επιτροπή.