Το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο,

–  έχοντας υπόψη το ψήφισμά του, της 9ης Σεπτεμβρίου 2015, για την εφαρμογή της Λευκής Βίβλου του 2011 για τις μεταφορές: απολογισμός και μελλοντική πορεία προς τη βιώσιμη κινητικότητα(1),

–  έχοντας υπόψη το ψήφισμά του, της 2ας Δεκεμβρίου 2015, σχετικά με τη βιώσιμη αστική κινητικότητα(2),

–  έχοντας υπόψη το ψήφισμά του, της 10ης Μαΐου 2012, σχετικά με το μέλλον των περιφερειακών αεροδρομίων και τις αεροπορικές υπηρεσίες της ΕΕ(3),

–  έχοντας υπόψη τη Συνθήκη για τη λειτουργία της Ευρωπαϊκής Ένωσης, και ιδίως το άρθρο 170,

–  έχοντας υπόψη τον κανονισμό (ΕΕ) αριθ. 1315/2013(4),

–  έχοντας υπόψη τον κανονισμό (ΕΕ) αριθ. 1316/2013(5),

–  έχοντας υπόψη την έκθεση με τίτλο «Road Safety in the European Union» (Οδική ασφάλεια στην Ευρωπαϊκή Ένωση), την οποία εξέδωσε η Επιτροπή τον Μάρτιο 2015(6),

–  έχοντας υπόψη τα συμπεράσματα της συνόδου υπουργών των παραδουνάβιων χωρών, της 3ης Δεκεμβρίου 2014, σχετικά με την αποτελεσματική αποκατάσταση και συντήρηση των υποδομών πλωτών οδών στον Δούναβη και τους πλόιμους συμβάλλοντες σε αυτόν ποταμούς(7),

–  έχοντας υπόψη την προκήρυξη του Łańcut, της 3ης Μαρτίου 2016, σχετικά με την ενίσχυση της συνεργασίας στον τομέα των μεταφορών στα Καρπάθια και με την περαιτέρω ανάπτυξη της Via Carpatia(8),

–   έχοντας υπόψη τη διαδικασία του Βερολίνου, καθώς και τη διάσκεψη των κρατών των Δυτικών Βαλκανίων του 2014, τη σύνοδο κορυφής της Βιέννης του 2015 και τη διάσκεψη του Παρισιού του 2016,

–  έχοντας υπόψη το σχέδιο δράσης της Στρατηγικής της Ευρωπαϊκής Ένωσης για την περιοχή του Δούναβη (SEC(2010)1489),

–  έχοντας υπόψη το σχέδιο δράσης της Στρατηγικής της Ευρωπαϊκής Ένωσης για την περιοχή της Βαλτικής Θάλασσας (SWD(2015)0177),

–  έχοντας υπόψη το άρθρο 52 του Κανονισμού του,

–  έχοντας υπόψη την έκθεση της Επιτροπής Μεταφορών και Τουρισμού και τη γνωμοδότηση της Επιτροπής Περιφερειακής Ανάπτυξης (A8-0282/2016),

Α.  λαμβάνοντας υπόψη ότι η συνδεσιμότητα και προσβασιμότητα των υποδομών μεταφορών επηρεάζουν σημαντικά την οικονομική μεγέθυνση και ανταγωνιστικότητα, την απασχόληση και την εδαφική συνοχή της ΕΕ και των περιφερειών της· λαμβάνοντας υπόψη ότι η Κεντρική και Ανατολική Ευρώπη αποτελεί θεμελιώδες τμήμα της ευρωπαϊκής ενιαίας αγοράς και διαθέτει τη δυνατότητα να προσελκύει επενδύσεις και να συμβάλλει στην οικονομική μεγέθυνση όλης της ΕΕ, και ότι όλοι οι τρόποι μεταφοράς θα πρέπει χωρίς εξαιρέσεις να συμβάλλουν στην ενίσχυση της ανταγωνιστικότητας, της διατροπικότητας και της οικολογικής μετάβασης προκειμένου να εξυπηρετήσουν καλύτερα την ανάπτυξη της ενιαίας αγοράς·

Β.  λαμβάνοντας υπόψη ότι η βελτίωση της συνδεσιμότητας και της προσβασιμότητας των υποδομών μεταφορών στην Κεντρική και Ανατολική Ευρώπη αποτελεί μέσο για την επίτευξη των στόχων της πολιτικής συνοχής, ιδίως όσον αφορά την επιθυμητή οικονομική ανάπτυξη των παραμεθόριων περιοχών·

Γ.  λαμβάνοντας υπόψη ότι οι υποδομές μεταφορών στις περισσότερες περιφέρειες της Κεντρικής και Ανατολικής ΕΕ παραμένουν ανεπαρκώς ανεπτυγμένες σε σύγκριση με άλλες ευρωπαϊκές περιφέρειες, και λαμβάνοντας υπόψη ότι οι ανεπαρκώς ανεπτυγμένες υποδομές μεταφορών στην Κεντρική και Ανατολική Ευρώπη συνυπάρχουν με ένα από τα πιο πυκνά και ανεπτυγμένα δίκτυα παγκοσμίως, στο κέντρο της Ευρώπης· λαμβάνοντας υπόψη ότι οι πολίτες προσβλέπουν στη συνεργασία των κρατών μελών, καθώς και στην υποστήριξη της ΕΕ, για τη βελτίωση των υποδομών αυτών·

Δ.  λαμβάνοντας υπόψη ότι τα Ευρωπαϊκά Διαρθρωτικά και Επενδυτικά Ταμεία (ΕΔΕΤ) αποτελούν την κύρια πηγή επενδύσεων στις δημόσιες μεταφορές στην Κεντρική και Ανατολική Ευρώπη και ότι ο μηχανισμός «Συνδέοντας την Ευρώπη» συνιστά σημαντικό χρηματοδοτικό μέσο για την περαιτέρω ανάπτυξη των υποδομών μεταφορών στην περιοχή ως μέρος των διαδρόμων του κεντρικού δικτύου ΔΕΔ-Μ· λαμβάνοντας υπόψη ότι η έλλειψη διοικητικής ικανότητας των εθνικών, περιφερειακών και τοπικών διοικητικών αρχών μπορεί να οδηγήσει σε χαμηλή απορρόφηση της ενωσιακής χρηματοδότησης και, ως εκ τούτου, τα κράτη μέλη στην Κεντρική και Ανατολική Ευρώπη, όπως και αλλού στην ΕΕ, δεν αξιοποιούν πάντα στο έπακρο την ενωσιακή χρηματοδότηση για διάφορους λόγους, συμπεριλαμβανομένης της ανεπαρκούς προετοιμασίας και αποτελεσματικότητας· λαμβάνοντας υπόψη ότι η ανάπτυξη ικανοτήτων και η τεχνική αρωγή θα πρέπει να κινητοποιηθούν προκειμένου να τονωθεί η εκπόνηση περισσότερων καλών σχεδίων και να στηριχθούν οι δημόσιες διοικητικές αρχές στο πλαίσιο της διαχείρισης της ενωσιακής χρηματοδότησης·

Ε.  λαμβάνοντας υπόψη ότι η εντατικοποίηση των εργασιών για την περάτωση σημαντικών έργων όπως η Via Carpatia και η Rail Baltica, καθώς και η ανάπτυξη των διαδρόμων Ανατολής/Ανατολικής Μεσογείου και Βαλτικής-Αδριατικής του κεντρικού δικτύου, του διαδρόμου Αδριατικής-Ιονίου και του TRACECA, θα δώσουν ισχυρή ώθηση στη βελτίωση της συνδεσιμότητας και προσβασιμότητας των υποδομών μεταφορών σε αυτό το γεωγραφικό τμήμα της ΕΕ· λαμβάνοντας υπόψη ότι η υποστήριξη στενότερης επικοινωνίας μεταξύ των γειτονικών τρίτων χωρών και των κρατών μελών της Κεντρικής και Ανατολικής ΕΕ, μεταξύ άλλων στον τομέα των σιδηροδρομικών μεταφορών και υποδομών, θα συμβάλει στη βελτίωση των σιδηροδρομικών συνδέσεων μεταξύ της Ευρωπαϊκής Ένωσης, των γειτονικών χωρών και περιφερειών, και της Ασίας·

ΣΤ.  λαμβάνοντας υπόψη ότι οι καλά ανεπτυγμένες διασυνοριακές συγκοινωνιακές συνδέσεις παίζουν κεντρικό ρόλο στην προώθηση της περιφερειακής ανταγωνιστικότητας και στην ανάπτυξη των ΜΜΕ στις παραμεθόριες περιοχές, καθώς και στην ενίσχυση, ιδίως όσον αφορά τις δημόσιες συγκοινωνίες, της κοινωνικής ένταξης των οικονομικά ευάλωτων πληθυσμών· λαμβάνοντας υπόψη ότι πολλά κράτη μέλη στην Κεντρική και Ανατολική Ευρώπη εξακολουθούν να μη διαθέτουν καλές διασυνοριακές συγκοινωνιακές, ιδίως σιδηροδρομικές, συνδέσεις· λαμβάνοντας υπόψη ότι οι ανεπαρκείς συνδέσεις μεταξύ των διαφορετικών τρόπων μεταφοράς και η έλλειψη εγκαταστάσεων δικτύου μεταξύ βασικών και γενικών δικτύων μεταφοράς συνεπάγονται ανεπαρκή διαλειτουργικότητα ανάμεσα στους διάφορους τρόπους μεταφοράς, ενώ η εν λόγω διαλειτουργικότητα όχι μόνο θα μείωνε τις τιμές για τους επιβάτες και για τη μεταφορά εμπορευμάτων, και θα βελτίωνε την ευελιξία των υπηρεσιών μεταφοράς, αλλά θα συνέβαλλε επίσης στην αντιμετώπιση οικολογικών και κοινωνικών προβληματισμών·

Ζ.  λαμβάνοντας υπόψη ότι οι συντονισμένες βελτιώσεις των υποδομών μεταφορών μπορεί να έχουν θετικό αντίκτυπο στο περιβάλλον και στην ενεργειακή απόδοση των μεταφορών·

Οριζόντιες πτυχές

1.  τονίζει την ανάγκη ενίσχυσης της συνδεσιμότητας και της προσβασιμότητας των υποδομών μεταφορών από και προς το κεντρικό και ανατολικό τμήμα της ΕΕ, αλλά και εντός αυτού, συνυπολογίζοντας τις ανάγκες της οικονομίας, καθώς και τις αρχές της αειφόρου ανάπτυξης· επαναλαμβάνει τους στόχους του ΔΕΔ-Μ σχετικά με την αποκατάσταση ελλιπών συνδέσμων, την εξάλειψη συμφορήσεων και τη διασφάλιση αδιάλειπτων συνδέσεων όσον αφορά τις υπεραστικές και περιφερειακές επιβατικές και εμπορευματικές συγκοινωνίες, ιδίως σε διασυνοριακές περιοχές· θεωρεί ότι η αξιοποίηση της ενωσιακής χρηματοδότησης θα πρέπει να αποτυπώνει τις πραγματικές επενδυτικές ανάγκες για την ολοκλήρωση του κεντρικού δικτύου ΔΕΔ-Μ στην περιοχή μέχρι το 2030· σημειώνει ότι εκτός από τη δημιουργία νέων υποδομών, η ΕΕ πρέπει να επενδύσει στον εκσυγχρονισμό και την περάτωση των υφιστάμενων υποδομών μεταφορών·

2.  υπογραμμίζει τη σημασία ενός συντονισμένου σχεδιασμού έργων εκ μέρους των κρατών μελών και μεταξύ αυτών, στο πλαίσιο του οποίου θα λαμβάνονται υπόψη στον μεγαλύτερο δυνατό βαθμό τα εθνικά κατευθυντήρια σχέδια μεταφορών και ο συντονισμός με τις υποψήφιες χώρες, ενώ παράλληλα θα διενεργούνται ρεαλιστικές αξιολογήσεις των συγκοινωνιακών αναγκών, σύμφωνα με τη Λευκή Βίβλο της ΕΕ για τις μεταφορές, και θα περιλαμβάνονται αναλύσεις κόστους-ωφελείας και διαβουλεύσεις με τους ενδιαφερόμενους παράγοντες· σημειώνει ότι η εκ των προτέρων θέσπιση όρων στην κατάρτιση κατευθυντηρίων σχεδίων για τις μεταφορές βοήθησε τα κράτη μέλη να δώσουν προτεραιότητα στις επενδύσεις τους στις μεταφορές· θεωρεί ότι οι αρμόδιες υπηρεσίες της Επιτροπής θα πρέπει να αξιολογήσουν και να παράσχουν στοιχεία παρακολούθησης για τα εν λόγω ρυθμιστικά σχέδια προκειμένου να διασφαλίσουν ότι αυτά θα συμμορφώνονται και με τους στόχους και τις προτεραιότητες της ΕΕ·

3.  συνιστά ένθερμα να αξιοποιούνται καλύτερα οι υφιστάμενες πολιτικές και τα υφιστάμενα μέσα για περιφερειακή συνεργασία, όπως η ευρωπαϊκή εδαφική συνεργασία (ΕΕΣ), το Interreg και ειδικότερα οι ευρωπαϊκοί όμιλοι εδαφικής συνεργασίας (ΕΟΕΣ), προκειμένου να βελτιωθούν οι διασυνοριακές μεταφορές μεταξύ των περιφερειών και να εξαλειφθούν τα σημεία συμφόρησης·

4.  θεωρεί ότι οι μακροπεριφερειακές στρατηγικές της ΕΕ, όπως εκείνες που έχουν ήδη καταρτιστεί για τις περιφέρειες της Βαλτικής Θάλασσας, του Δούναβη και της Αδριατικής και του Ιονίου, καθώς και μια πιθανή μελλοντική στρατηγική για την περιφέρεια των Καρπαθίων και την περιφέρεια της Μαύρης Θάλασσας, συνιστούν ένα καινοτόμο πλαίσιο διακυβέρνησης για την αντιμετώπιση προκλήσεων στον τομέα της πολιτικής των μεταφορών, στις οποίες τα κράτη μέλη αδυνατούν να αντεπεξέλθουν μόνα τους, προκειμένου να διασφαλιστούν καλύτερες συνθήκες μεταφοράς·

5.  επικροτεί την ολοκλήρωση των αρχικών προγραμμάτων εργασίας για το 2015 σχετικά με τον κεντρικό διάδρομο του ΔΕΔ-Μ και την έγκριση των νέων χαρτών για την περαιτέρω επέκταση του ΔΕΔ-Μ στις χώρες των Δυτικών Βαλκανίων· τονίζει ότι η υλοποίηση του κεντρικού δικτύου θα τονώσει την ανάπτυξη του εκτεταμένου δικτύου, ιδίως όσον αφορά συνδέσεις που εξυπηρετούν τις παραμεθόριες περιοχές και έχουν αντίκτυπο στη σταθεροποίηση των διαδρόμων· τονίζει τη σημασία των αστικών κόμβων και τον ρόλο τους στην ενίσχυση των ροών μεταφοράς, τόσο για επιβάτες όσο και για εμπορεύματα·

6.  τονίζει ότι οι διαφορές μεταξύ της περιοχής της Κεντρικής και Ανατολικής Ευρώπης (ΚΑΕ) και της υπόλοιπης Ευρώπης όσον αφορά την ανάπτυξη και ποιότητα των υποδομών μπορούν να μειωθούν μέσω μιας σαφούς, συγκεκριμένης και ολοκληρωμένης στρατηγικής που θα καλύπτει όλη την ΕΕ·

7.  υπενθυμίζει στην Επιτροπή τις υποχρεώσεις που ανέλαβε με βάση τη Λευκή Βίβλο του 2011 σχετικά με τις μεταφορές έως το 2020, στην οποία ενέκρινε σχέδιο υλοποίησης 40 ειδικών μέτρων για την ανάπτυξη ενός ευρωπαϊκού συστήματος μεταφορών ανταγωνιστικού και αποδοτικού ως προς τους πόρους· υπενθυμίζει ότι ένας από τους μακροπρόθεσμους στόχους της είναι η μετατροπή του 30% των οδικών μεταφορών άνω των 300 χλμ σε σιδηροδρομικές ή πλωτές μεταφορές έως το 2030 και αντίστοιχη μετατροπή άνω του 50% έως το 2050, πράγμα που θα μειώσει αισθητά την κυκλοφορία στην Κεντρική και Ανατολική Ευρώπη·

8.  θεωρεί ότι η ανάπτυξη συγκοινωνιακών κόμβων αποτελεί κεντρικό στοιχείο για τη διασύνδεση υπεραστικών, περιφερειακών και αστικών συγκοινωνιών, συμβάλλοντας ως εκ τούτου στην προώθηση της αποτελεσματικότητας, της διατροπικότητας και της ανάπτυξης των περιφερειακών επιχειρήσεων και στο πλαίσιο αυτό λαμβάνει επίσης υπόψη το μεγάλο φάσμα ευκαιριών που παρέχει η ψηφιοποίηση για τη βελτίωση της επίδοσης του συνόλου της εφοδιαστικής αλυσίδας, συμπεριλαμβανομένης της διάθεσης δεδομένων σε όλα τα ενδιαφερόμενα μέρη (ανταλλαγή δεδομένων) με στόχο την ανάπτυξη νέων υπηρεσιών και πρακτικών·

9.  τονίζει ότι, για την κατασκευή και τον εκσυγχρονισμό της οδικής υποδομής στην κεντρική και την ανατολική Ευρώπη, θα πρέπει να ληφθούν υπόψη οι ανάγκες των ποδηλατών, κατά περίπτωση· τονίζει πόσο σημαντική είναι η ανάπτυξη υποδομής ποδηλασίας στις χώρες της Κεντρικής και Ανατολικής Ευρώπης, η οποία θα αυξήσει την ασφάλεια, θα μειώσει τον αριθμό των θυμάτων τροχαίων δυστυχημάτων και θα βελτιώσει την ποιότητα ζωής και την υγεία των ανθρώπων στην ΕΕ· υπογραμμίζει ότι το δίκτυο ποδηλασίας EuroVelo, ιδίως η διαδρομή αριθ. 13 (διαδρομή του Σιδηρού Παραπετάσματος), η διαδρομή της ανατολικής Ευρώπης και η διαδρομή Ατλαντικού ωκεανού-Μαύρης θάλασσας, προσφέρει, σε συνδυασμό με τις σιδηροδρομικές συνδέσεις, ενδιαφέρουσες δυνατότητες για τις ΜΜΕ του τουριστικού τομέα στις μακροπεριφέρειες της Κεντρικής και Ανατολικής Ευρώπης, και θα πρέπει, ως εκ τούτου, να προωθηθεί·

10.  επισημαίνει ότι η βελτίωση της συνοχής της οικονομικής ανάπτυξης των κρατών μελών στο δυτικό, κεντρικό και ανατολικό τμήμα της ΕΕ απαιτεί σημαντικές επενδύσεις· υπογραμμίζει την ανάγκη για καλύτερο συντονισμό μεταξύ ευρωπαϊκών και εθνικών αρχών, ιδίως όσον αφορά την υλοποίηση του κεντρικού τμήματος του ΔΕΔ-Μ· υπενθυμίζει, ωστόσο, ότι για τον συντονισμό που απαιτείται σε ευρωπαϊκό επίπεδο πρέπει να συνυπολογιστούν οι ιδιαίτερες προκλήσεις που αντιμετωπίζουν τα κράτη μέλη, καθώς και οι διαφορές τους ως προς την οικονομία, τα συστήματα κοινωνικής πρόνοιας και την ποιότητα των υποδομών, και η δημογραφική μεταβολή· τονίζει το δυναμικό για θέσεις εργασίας σε έναν τομέα σιδηροδρομικών μεταφορών που θα λειτουργεί καλύτερα· ζητεί να καταργηθούν οι αυθαίρετοι φραγμοί στην ελεύθερη κυκλοφορία αγαθών και υπηρεσιών και επιμένει ότι οι χώρες δεν θα πρέπει να εισάγουν τέτοιους φραγμούς·

11.  καλεί τα κράτη μέλη και την Επιτροπή να εξασφαλίσουν συνεργίες και αμοιβαία συμπληρωματικότητα όσον αφορά τη χρηματοδότηση μέσω του μηχανισμού CEF, των ΕΔΕΤ, του μηχανισμού προενταξιακής βοήθειας καθώς και των οργάνων της ΕΤΕπ και της Ευρωπαϊκής Τράπεζας Ανασυγκρότησης και Ανάπτυξης κατά την πραγματοποίηση έργων υποδομής στο κεντρικό και ανατολικό τμήμα της ΕΕ προκειμένου να βελτιωθεί σημαντικά η χρησιμοποίηση και η διαφοροποίησή τους· υπογραμμίζει την ανάγκη για την ανταλλαγή και διάδοση εμπειριών και γνώσεων με στόχο την προετοιμασία και αξιοποίηση των έργων όταν αυτά χρηματοδοτούνται από διαφορετικούς μηχανισμούς (η λεγόμενη συνδυαστική χρηματοδότηση)· υπενθυμίζει τη σημασία της έγκαιρης χρήσης του Ευρωπαϊκού Ταμείου Στρατηγικών Επενδύσεων (ΕΤΣΕ) για την προώθηση εμπορικά βιώσιμων αγορακεντρικών έργων· προτρέπει την Επιτροπή, την ΕΤΕπ και τον Ευρωπαϊκό Κόμβο Επενδυτικών Συμβουλών να εντείνουν τη συνεργασία τους με τους αναδόχους έργων στην Κεντρική και Ανατολική Ευρώπη προκειμένου να διασφαλίσουν ότι το ΕΤΣΕ θα χρησιμοποιείται για ποιοτικά έργα υποδομών σε καινοτόμους και αειφόρους τόπους μεταφορών· τονίζει τη σημασία του ΕΤΣΕ για την ανάπτυξη έργων υποδομών μεταφορών όλων των ειδών· τονίζει ότι, μέχρι τώρα, τα περισσότερα έργα υποδομών που χρηματοδοτούνται μέσω του ΕΤΣΕ βρίσκονται στη Δυτική Ευρώπη· καλεί συνεπώς την Επιτροπή να ενθαρρύνει, σε συνδυασμό με το ΕΤΣΕ, τους επενδυτές να στηρίξουν πλατφόρμες έργων που εστιάζουν σε έργα υποδομών μεταφορών στην Κεντρική και Ανατολική Ευρώπη· τονίζει τη σημασία της διάθεσης κονδυλίων από τα ταμεία συνοχής για την ανάπτυξη υποδομής μεταφορών σε χώρες της Κεντρικής και της Ανατολικής Ευρώπης, η ποιότητα της οποίας υστερεί σημαντικά σε σχέση με αυτή των μεταφορικών δικτύων της δυτικής Ευρώπης, και, υπ’ αυτό το πρίσμα, ζητεί να εξασφαλισθούν οι αναγκαίοι πόροι και το απαραίτητο επίπεδο χρηματοδότησης στο προσεχές πολυετές δημοσιονομικό πλαίσιο·

12.  υπενθυμίζει ότι 11 305 500 000 EUR μεταφέρθηκαν από το Ταμείο Συνοχής στον μηχανισμό CEF, προκειμένου να δαπανηθούν στον τομέα των μεταφορών στα κράτη μέλη που επωφελούνται από την στήριξη του Ταμείου Συνοχής· υπογραμμίζει ότι θα πρέπει να δοθεί προτεραιότητα στη χρήση αυτής της άμεσα διαθέσιμης χρηματοδότησης, ιδίως στο πλαίσιο του σημερινού ποσοστού απορρόφησης, σε σχέση με την επενδυτική συμμετοχή τρίτων μερών, όπου οι επενδύσεις αυτές βασίζονται σε πολιτικές σκοπιμότητες και όχι σε επιχειρηματικά συμφέροντα·

13.  ζητεί από τα κράτη μέλη της Κεντρικής και Ανατολικής Ευρώπης να εξασφαλίσουν υψηλό επίπεδο διαφάνειας και αυστηρή παρακολούθηση της χρήσης των εν λόγω κονδυλίων και να δημοσιεύσουν λεπτομέρειες αναφορικά με την κατανομή τους το συντομότερο δυνατό·

14.  εφιστά την προσοχή στις δυνατότητες που προσφέρουν τα υβριδικά έργα στο πλαίσιο σύμπραξης του δημόσιου και του ιδιωτικού τομέα, τα οποία συνδυάζουν πηγές χρηματοδότησης επενδύσεων σε υποδομές από επιχορηγήσεις της ΕΕ (έως το 85% των συνολικών επιλέξιμων δαπανών), δημόσια χρηματοδότηση υπό τη μορφή της συγχρηματοδότησης που απαιτείται να παράσχει ο δικαιούχος, και χρηματικά ποσά από ιδιωτικές επιχειρήσεις· υπογραμμίζει ταυτόχρονα ότι τα κονδύλια και οι δημοσιονομικοί πόροι της ΕΕ συνιστούν παράγοντα αύξησης της αξιοπιστίας των επενδύσεων, καθώς μειώνουν τον κίνδυνο για τον ιδιωτικό τομέα· επισημαίνει ότι, παράλληλα, ο ιδιωτικός τομέας επωφελείται από σταθερές, μακροχρόνιες συμβάσεις που δεν εξαρτώνται από οικονομικές, πολιτικές και δημοσιονομικές διακυμάνσεις εντός των χωρών· ενθαρρύνει τα κράτη μέλη, ως εκ τούτου, να αξιοποιήσουν τις συμπράξεις του δημόσιου και του ιδιωτικού τομέα, κατά περίπτωση, που συνιστούν επωφελή τρόπο επένδυσης σε υποδομές, ιδίως όσον αφορά την υλοποίηση σύνθετων έργων υποδομών τα οποία απαιτούν εκτεταμένες δαπάνες και παράγουν χαμηλό επίπεδο απόδοσης, αφενός, και την επιθυμητή διασφάλιση της αποτελεσματικής παροχής μιας δημόσιας υπηρεσίας υψηλής ποιότητας, αφετέρου· στο πλαίσιο αυτό, καλεί την Επιτροπή να παράσχει τεχνική αρωγή στα κράτη μέλη της περιοχής της Κεντρικής και Ανατολικής Ευρώπης, δεδομένου ότι ορισμένες από τις χώρες αυτές έχουν λιγοστή εμπειρία συνεργασίας με χρηματοδοτικούς μηχανισμούς και με τον ιδιωτικό τομέα σε μεγάλα έργα· ζητεί επίσης από την Επιτροπή να παρουσιάζει τακτικά, σε συνεργασία με τις εθνικές, περιφερειακές και τοπικές αρχές, μια συνολική επισκόπηση των έργων μεταφορών που συγχρηματοδοτούνται από τα διάφορα ταμεία της ΕΕ, συμπεριλαμβανομένων των αντίστοιχων ποσών·

15.  ζητεί από την Επιτροπή και τα κράτη μέλη να εναρμονίσουν και να απλοποιήσουν τις διαδικασίες σύναψης δημόσιων συμβάσεων, να εκδώσουν κατευθυντήριες γραμμές για τις συμπράξεις δημόσιου-ιδιωτικού τομέα, να εξασφαλίσουν επαρκές πλαίσιο κρατικών ενισχύσεων και να απλοποιήσουν τις διαδικασίες αδειοδότησης, προκειμένου να διευκολύνουν την υλοποίηση των έργων που σχετίζονται με τις μεταφορές, ιδίως των διασυνοριακών έργων·

16.  τονίζει ότι τα ΕΔΕΤ μπορούν να χρησιμοποιηθούν για τη δημιουργία των συνδέσεων που λείπουν στις παραμεθόριες περιοχές στην Κεντρική και Ανατολική Ευρώπη, και την ενίσχυση των υφιστάμενων υποδομών, προκειμένου να διασφαλιστεί η πλήρης πρόσβαση στην ενιαία αγορά και να προωθηθεί περαιτέρω η οικονομική ανάπτυξη· τονίζει, στο πλαίσιο αυτό, ότι, στο μέτρο που οι μεταφορές έχουν καίρια σημασία για την περιφερειακή ανάπτυξη, οι κατάλληλες και επαρκώς χρηματοδοτούμενες τοπικές υποδομές, αποτελούν βασική και αναπόφευκτη προϋπόθεση για την επίτευξη της οικονομικής, κοινωνικής και εδαφικής συνοχής·

17.  υπενθυμίζει ότι τα ΕΔΕΤ θα μπορούσαν επίσης να αξιοποιηθούν για την αύξηση της διοικητικής ικανότητας των ενδιάμεσων φορέων και δικαιούχων, καθώς, διαφορετικά, θα μπορούσε να υπονομευθεί η στήριξη της ΕΕ για επενδύσεις στις μεταφορές στην περιοχή· σημειώνει ότι ειδικότερα ο μηχανισμός βοήθειας JASPERS έχει αποδειχθεί χρήσιμος στο πλαίσιο αυτό έως τώρα, και μπορεί, ενδεχομένως, πέρα από το να συνεχίσει απλώς να χρησιμοποιείται, να εξεταστεί η πιθανότητα να τοποθετηθεί σε ένα μονιμότερο, θεσμικό πλαίσιο· επισημαίνει ότι η τεχνική στήριξη που προσφέρει ο Ευρωπαϊκός Κόμβος Επενδυτικών Συμβουλών πρέπει να βοηθήσει τους δημόσιους και ιδιωτικούς φορείς υλοποίησης έργων να δημιουργήσουν μια σταθερή σειρά ώριμων και καλά δομημένων έργων, προκειμένου να επωφελούνται των οικονομικών μέσων επί μακρόν· υπενθυμίζει ότι οι ευρωπαίοι συντονιστές για τους διαδρόμους του κεντρικού δικτύου έχουν μεν πολιτική εντολή, δεν διαθέτουν όμως επαρκείς διοικητικές ικανότητες· ζητεί από την Επιτροπή και τα κράτη μέλη να λάβουν μέτρα για τον εξορθολογισμό της δημόσιας διαχείρισης τέτοιων πόρων προκειμένου να αποφευχθεί η περιττή γραφειοκρατία·

18.  ζητεί από την Επιτροπή και την Ευρωπαϊκή Τράπεζα Επενδύσεων να συνεργάζονται καλύτερα και να συντονίσουν τις προσπάθειές τους ώστε να διασφαλίσουν μία ευρεία διαβούλευση με όλα τα ενδιαφερόμενα μέρη σχετικά με τη χρηματοδότηση των υποδομών μεταφορών, την ανταλλαγή βέλτιστων πρακτικών, την προώθηση των χρηματοδοτικών μέσων, και την έγκαιρη χαρτογράφηση δυνητικών έργων, καθώς και να ενημερώνουν τακτικά το Κοινοβούλιο αναφορικά με τα εν λόγω ζητήματα· τονίζει ότι πρέπει να ληφθούν κατεπειγόντως οποιαδήποτε μέτρα στοχεύουν στη βελτίωση της συνδεσιμότητας και της προσβασιμότητας σε υποδομές μεταφορών·

19.  ενθαρρύνει τις περιφέρειες και τα κράτη μέλη να εγκρίνουν ή να συνεχίσουν να λαμβάνουν μέτρα για την προώθηση πιο φιλικών προς το περιβάλλον επιλογών στον τομέα των μεταφορών· ενθαρρύνει τη χρήση των ΕΔΕΤ για έργα που στοχεύουν στην τόνωση της ζήτησης από την πλευρά του κοινού και στη δημιουργία πιο βιώσιμων επιλογών μεταφοράς, π.χ. μέσω απλοποιημένης έκδοσης εισιτηρίων για διασυνοριακές μεταφορές και μέσω επενδύσεων σε συστήματα σταθμών φόρτισης για ηλεκτρικά αυτοκίνητα·

20.  τονίζει ότι θα πρέπει να δοθεί εξίσου προσοχή στους διαδρόμους μεταφορών ανατολής-δύσης και βορρά-νότου εντός του ΔΕΔ-Μ, οι οποίοι μπορούν να συμβάλουν στην οικονομική ανάπτυξη των συμμετεχουσών χωρών μέσω της δημιουργίας νέων ευκαιριών για απασχόληση σε ΜΜΕ, για νεοφυείς επιχειρήσεις, εμπορικές συναλλαγές, για τις επιστήμες, την έρευνα και τις τεχνολογίες, καθώς και στην ενίσχυση της οδικής ασφάλειας και στη μείωση του κόστους μεταφοράς· υπογραμμίζει τη σημασία της πολυτροπικότητας και της καινοτομίας στις μεταφορές για την ανάπτυξη του εμπορίου και του τουρισμού, καθώς και για την προστασία του περιβάλλοντος, και στηρίζει την ένταξη των εσωτερικών πλωτών οδών στην πολυτροπική εφοδιαστική αλυσίδα, δεδομένου ότι η σύνδεση όλων των τρόπων μεταφοράς θα διασφαλίσει την οικονομική ανάπτυξη της περιοχής και θα μειώσει, επίσης, τις συμφορήσεις στο σύστημα μεταφορών·

21.  επικροτεί την επέκταση του ΔΕΔ-Μ στις χώρες των Δυτικών Βαλκανίων· ζητεί από την Επιτροπή να εξασφαλίσει την ένταξη στο ΔΕΔ-Μ των υποψηφίων προς ένταξη χωρών των Δυτικών Βαλκανίων, καθώς και τη συνεργασία με την Ουκρανία, τη Μολδαβία και άλλες γειτονικές χώρες, συμπεριλαμβανομένων εκείνων που αποτελούν τμήμα του διαδρόμου TRACECA, σχετικά με τη δημιουργία συγκοινωνιακών συνδέσμων· τονίζει τη σημασία της προσαρμογής των οικονομικών κριτηρίων προκειμένου να επωφεληθούν οι υπό ένταξη και υποψήφιες για ένταξη χώρες από τους χρηματοδοτικούς μηχανισμούς της ΕΕ σε ευρύτερη κλίμακα, ιδίως όσον αφορά διασυνοριακά έργα· τονίζει ότι οι επενδύσεις, ιδίως μέσω του μηχανισμού προενταξιακής βοήθειας (ΜΠΒ) και του πλαισίου επενδύσεων για τα Δυτικά Βαλκάνια, και τα μέτρα βελτιστοποίησης της κυκλοφορίας θα πρέπει να συντονίζονται σε περιφερειακό επίπεδο προκειμένου να συμβάλλουν στην επέκταση του κεντρικού δικτύου στην περιφέρεια·

22.  πιστεύει ότι η βελτίωση των υποδομών μεταφορών και της συνδεσιμότητας στο κεντρικό και ανατολικό τμήμα της ΕΕ αποτελούν σημαντικό εργαλείο για την ενίσχυση της σταθερότητας, της οικονομικής ανάπτυξης, της περιφερειακής συνεργασίας και της ασφάλειας των συνόρων της Ένωσης στην ανατολική Ευρώπη και τα Δυτικά Βαλκάνια και για την αύξηση της σύγκλισης προς τα επάνω των συνθηκών μεταφοράς στην εσωτερική αγορά· υπογραμμίζει στη συνάρτηση αυτή τη σημασία του διαδρόμου Ανατολής/Ανατολικής Μεσογείου·

23.  τονίζει πόσο απολύτως απαραίτητη είναι η διατήρηση του χώρου Σένγκεν για ένα αποτελεσματικό και οικονομικά αποδοτικό σύστημα μεταφορών στην ΕΕ με βάση την ελεύθερη κυκλοφορία εμπορευμάτων, υπηρεσιών και προσώπων εντός ανοικτών εσωτερικών συνόρων· υπενθυμίζει ότι, τον Ιούνιο 2011, η Επιτροπή είχε ήδη καλέσει μετ’ επιτάσεως όλα τα κράτη μέλη να λάβουν την απόφαση για τη διεύρυνση του χώρου Σένγκεν ώστε να περιλαμβάνει τη Βουλγαρία και τη Ρουμανία·

24.  τονίζει την ανάγκη βελτίωσης της συνδεσιμότητας και της προσβασιμότητας των υποδομών μεταφορών με στόχο την προώθηση της ανάπτυξης του τουριστικού τομέα στην ΕΕ· τονίζει ότι ένα διευρυμένο και αποτελεσματικό ευρωπαϊκό δίκτυο μεταφορών συνιστά σημαντικό πλεονέκτημα για τον τουριστικό τομέα, καθώς αυξάνει την ελκυστικότητα των περιφερειών για τους τουρίστες· θεωρεί ότι οι χώρες της Κεντρικής και Ανατολικής Ευρώπης έχουν τεράστιες δυνατότητες ανάπτυξης της τουριστικής βιομηχανίας, οι οποίες δεν μπορούν να αξιοποιηθούν πλήρως λόγω της έλλειψης κατάλληλης υποδομής μεταφορών·

25.  επισημαίνει τις ευνοϊκές περιβαλλοντικές και οικονομικές πτυχές των συνεργιών που προκύπτουν από τη διασύνδεση διαφόρων τρόπων μεταφοράς με στόχο την καλύτερη αξιοποίηση των επιμέρους ιδιαιτέρων πλεονεκτημάτων τους·

26.  τονίζει ότι, προκειμένου να αναπτυχθούν συνδυασμένες μεταφορές στην Κεντρική και Ανατολική Ευρώπη, απαιτείται να βελτιωθούν τα χαρακτηριστικά των σιδηροδρομικών διαδρόμων εμπορευματικών μεταφορών και να υποστηριχθεί η κατασκευή διατροπικών τερματικών σταθμών που είναι προσβάσιμοι στο κοινό·

27.  διαβλέπει τεράστιες δυνατότητες σε διεθνή έργα υποδομών όπως ο «νέος δρόμος του μεταξιού», που θα συμβάλουν στην καλύτερη αξιοποίηση, εκ μέρους της Κεντρικής και Ανατολικής Ευρώπης, του δυναμικού της παγκόσμιας οικονομίας· θεωρεί ότι, χάρη στην ευνοϊκή γεωγραφική θέση της, η Κεντρική και Ανατολική Ευρώπη μπορεί να γίνει σημαντικό κέντρο εφοδιαστικής και συγκοινωνιακός κόμβος μεταξύ Ευρώπης και Ασίας·

28.  τονίζει ότι η αύξηση της προσβασιμότητας των μεταφορών στην Κεντρική και Ανατολική Ευρώπη, καθώς και οι σχετικές προς τον σκοπό αυτόν επενδύσεις, θα δώσουν, όπως είναι λογικό, ώθηση στην ανάπτυξη των τοπικών εταιρειών και επιχειρήσεων· επισημαίνει ότι οι διαδικασίες σύναψης συμβάσεων και η υλοποίηση έργων πρέπει να είναι φιλικές προς τις ΜΜΕ· καλεί την Επιτροπή να δώσει μεγαλύτερη προσοχή στο πρόβλημα της αθέμιτης συνεργασίας μεταξύ των μεγάλων εργολάβων και υπεργολάβων που συμμετέχουν σε έργα, θύματα της οποίας είναι πολύ συχνά οι ανειδίκευτοι εργαζόμενοι·

29.  υποστηρίζει ότι είναι απαραίτητο να ληφθούν υπόψη οι ανάγκες όσων ζουν σε αραιοκατοικημένες και δύσκολα προσβάσιμες περιφέρειες, όπως οι ορεινές περιοχές, κατά τον σχεδιασμό λύσεων για την υποδομή στην Κεντρική και Ανατολική Ευρώπη· υποστηρίζει ότι η έλλειψη πρόσβασης σε μεταφορές μπορεί να οδηγήσει σε κοινωνικό αποκλεισμό και καλεί την Επιτροπή να λάβει υπόψη της τις ανάγκες όσων χρησιμοποιούν τους τοπικούς άξονες μεταφοράς· τονίζει ότι η κερδοφορία των μεταφορικών συνδέσεων δεν μπορεί να είναι το μοναδικό κριτήριο αξιολόγησης της χρησιμότητάς τους·

Οδικές μεταφορές

30.  υπενθυμίζει πόσο σημαντική είναι η ανάπτυξη διασυνοριακών οδών για τη διευκόλυνση της συνεργασίας μεταξύ πληθυσμών και επιχειρήσεων στις παραμεθόριες περιοχές· καλεί τα κράτη μέλη να συνεχίσουν τον εκσυγχρονισμό των οδών, να συνεχίσουν την ανάπτυξη ελλειπόντων συνδέσμων, να δημιουργήσουν ασφαλείς και εύκολα προσβάσιμους χώρους στάθμευσης και να ενισχύσουν την περιφερειακή συνδεσιμότητα στο ΔΕΔ-Μ, καθώς η σύνδεση με το ΔΕΔ-Μ συνιστά σημαντική βάση για την οικονομική ανάπτυξη των περιφερειακών κέντρων·

31.  υπογραμμίζει την ανάγκη διασφάλισης δίκαιων συστημάτων χρέωσης οδικών τελών στην ΕΕ· επισημαίνει ότι, κατά τη δημιουργία τέτοιων συστημάτων, θα πρέπει να υπάρχουν συγκεκριμένα περιθώρια ευελιξίας για τα κράτη μέλη, λόγω των ιδιαίτερων χαρακτηριστικών τους, διατηρώντας όμως την τεχνική διαλειτουργικότητα σε κανονικά επίπεδα· υποστηρίζει ότι τα εν λόγω συστήματα θα πρέπει να σχεδιάζονται σε συνεργασία με την επιχειρηματική κοινότητα και τους επαγγελματίες οδικούς χρήστες, καθώς επίσης ότι οι τελευταίοι δεν θα πρέπει να απαιτείται να καταβάλλουν τυχόν επιπρόσθετα ή δυσανάλογα τέλη τα οποία θα καθιστούσαν λιγότερο επικερδείς τις επιχειρηματικές δραστηριότητές τους·

32.  καλεί την Επιτροπή και τα κράτη μέλη να θέσουν επί τάπητος την επείγουσα ανάγκη ενίσχυσης του δικτύου οδικών υποδομών κατά το μήκος της ανατολικής συνοριακής γραμμής της ΕΕ, η οποία ξεκινά από την Εσθονία, συνεχίζει στη Λετονία, τη Λιθουανία, την Πολωνία, τη Σλοβακία, την Ουγγαρία, τη Ρουμανία, τη Βουλγαρία, και καταλήγει στην Ελλάδα· θεωρεί ότι οι προσπάθειες αυτές θα πρέπει να βασιστούν στα υφιστάμενα σχέδια που έχουν ήδη καταρτιστεί για το έργο Via Carpatia, σχετικά με το οποίο υπεγράφη δήλωση στη Βαρσοβία, την 3η Μαρτίου 2016, από τους εκπροσώπους των συμμετεχουσών χωρών, όσον αφορά την περαιτέρω συνεργασία για την ανάπτυξη του διαδρόμου και την ανανέωση της διαδρομής· θεωρεί ότι, με την κατασκευή της Via Carpatia, οι απομονωμένες περιοχές της ΕΕ θα έχουν την ευκαιρία να επιταχύνουν την ανάπτυξή τους και θα είναι σε θέση να καλύψουν πιο γρήγορα την απόσταση που τους χωρίζει από τις πιο ανεπτυγμένες περιοχές της ΕΕ· επισημαίνει ότι η κατασκευή της οδού θα τονώσει επίσης τις επενδύσεις και την οικονομική μεγέθυνση των επιχειρήσεων, και θα βελτιώσει την ασφάλεια σε όλη την ΕΕ, ιδίως υπό το φως της ένοπλης σύρραξης στην Ουκρανία· πιστεύει ότι θα πρέπει να αξιοποιηθεί η δυνατότητα διάνοιξης του διαδρόμου Ρήνου-Δούναβη προς το βόρειο τμήμα της ΕΕ μέσω της Via Carpatia και πιστεύει ότι το έργο Via Carpatia πρέπει να τύχει κατάλληλης κατανομής κονδυλίων του προϋπολογισμού· ζητεί συνεπώς να ενσωματωθεί το έργο «Via Carpatia» στο βασικό ΔΕΔ-Μ, προκειμένου να εξασφαλισθεί η κατάλληλη χρηματοδότηση από την ΕΕ· ενθαρρύνει τα κράτη μέλη να δημιουργήσουν γραμμές χρηματοδότησης γι’ αυτό το έργο χρησιμοποιώντας κάθε δυνατό χρηματοπιστωτικό μέσο, όπως τον μηχανισμό «Συνδέοντας την Ευρώπη» και το Ευρωπαϊκό Ταμείο Στρατηγικών Επενδύσεων·

33.  επαναλαμβάνει ότι η ποιότητα των οδικών υποδομών έχει άμεσο αντίκτυπο στην οδική ασφάλεια· φρονεί, ως εκ τούτου, ότι κατά την κατασκευή έργων οδικών υποδομών θα πρέπει επίσης να αξιολογείται η οδική ασφάλεια· εκφράζει ανησυχία για το γεγονός ότι ο αριθμός των θανατηφόρων τροχαίων ατυχημάτων και των σοβαρών τραυματισμών σε αυτά παραμένει σχετικά υψηλός σε αρκετά κράτη μέλη της Κεντρικής και Ανατολικής ΕΕ· υπογραμμίζει την περαιτέρω προώθηση μέτρων για τη βελτίωση της οδικής ασφάλειας σε κρατικό και ευρωπαϊκό επίπεδο· θεωρεί ότι πρέπει να παρέχεται η κατάλληλη χρηματοδότηση για έργα αποκατάστασης υποδομών στα κράτη μέλη της κεντρικής και ανατολικής Ευρώπης·

34.  υπογραμμίζει ότι η ασφάλεια και η βιωσιμότητα του τομέα μεταφορών αποτελούν κύριες προτεραιότητες κατά την ανάπτυξη των υποδομών· καλεί, ως εκ τούτου, την Επιτροπή και τα κράτη μέλη να προωθήσουν περαιτέρω την ψηφιοποίηση και την αυτοματοποίηση σε όλους τους τρόπους μεταφοράς· ζητεί οι επενδύσεις σε έργα υποδομών να περιλαμβάνουν λύσεις για τον τομέα των μεταφορών οι οποίες μειώνουν τον κίνδυνο θανάτου ή σοβαρού τραυματισμού από τροχαίο ατύχημα, καθώς και να λαμβάνουν υπόψη τις ανάγκες των πεζών που ζουν κοντά σε οδούς με μεγάλο όγκο κυκλοφορίας·

Σιδηροδρομικές μεταφορές

35.  τονίζει ότι προέχουν η κατασκευή, ο εκσυγχρονισμός και η συντήρηση σιδηροδρομικών γραμμών για την ενιαία και βιώσιμη μεγέθυνση των σιδηροδρομικών μεταφορών και τη συνοχή στο κεντρικό και ανατολικό τμήμα της ΕΕ· υπογραμμίζει τον σημαντικό ρόλο που θα πρέπει να διαδραματίζει ο σιδηρόδρομος στη μείωση των κλιματικών επιπτώσεων, της ατμοσφαιρικής ρύπανσης καθώς και των τροχαίων ατυχημάτων και αναμένει τέτοιες προσπάθειες να έχουν θετικό αντίκτυπο στη βιομηχανική ανάπτυξη, την εφοδιαστική μεταφορών, την ποιότητα των δημόσιων υπηρεσιών και την αξιόπιστη κινητικότητα επιβατών· καλεί τα κράτη μέλη να εξαλείψουν τις συμφορήσεις σε διασυνοριακό και εθνικό επίπεδο και να επεκτείνουν τις επιχειρησιακές τους δυνατότητες, ώστε να επιτευχθούν οι στόχοι στροφής των μεταφορών για το 2030 και το 2050, οι οποίοι τέθηκαν στη Λευκή Βίβλο μεταφορών του 2011·

36.  τονίζει ότι ορισμένες περιφέρειες στην Κεντρική και Ανατολική Ευρώπη διαθέτουν σημαντικό σιδηροδρομικό δίκτυο, οι υποδομές του οποίου ωστόσο απαιτείται να εκσυγχρονισθούν επειγόντως προκειμένου να αποφευχθεί η επιδείνωσή τους στο μέλλον και, τελικά, η ενδεχόμενη παύση της λειτουργίας τους· επικρίνει τις ανεπαρκείς επενδύσεις για τη δημιουργία διασυνοριακών σιδηροδρομικών γραμμών και τον μικρό αριθμό επιβατικών σιδηροδρομικών υπηρεσιών σε πολυάριθμες παραμεθόριες περιοχές· καλεί τα κράτη μέλη να αποκαταστήσουν τις ελλιπείς συνδέσεις και να ελευθερώσουν τα σημεία όπου παρατηρείται κυκλοφοριακή συμφόρηση· προτείνει να ελεγχθεί το σιδηροδρομικό δίκτυο, με τη χρήση της μεθοδολογίας σχεδιασμού για το συνολικό και κύριο δίκτυο του ΔΕΔ-Μ, προκειμένου να εντοπισθούν οι ελλιπείς συνδέσεις – ιδιαίτερα οι διασυνοριακές συνδέσεις – τόσο μεταξύ κρατών μελών της ΕΕ, όσο και μεταξύ αυτών και παρακείμενων χωρών εκτός ΕΕ· ενθαρρύνει τα κράτη μέλη να αναπτύξουν στενή και εποικοδομητική συνεργασία για την κάλυψη των κενών αυτών και τη βελτίωση της εδαφικής ολοκλήρωσης και συνοχής· καλεί την Επιτροπή να παράσχει αποτελεσματική χρηματοδοτική στήριξη για όλες τις σχετικές προσπάθειες·

37.  επαναλαμβάνει την υποστήριξή του για την εφαρμογή του Ευρωπαϊκού Συστήματος Διαχείρισης της Σιδηροδρομικής Κυκλοφορίας (ERTMS) σε όλους τους διαδρόμους του κεντρικού δικτύου ΔΕΔ-Μ· πιστεύει ότι η πλήρης και ταχεία εφαρμογή του ERTMS πρέπει να αποτελεί απόλυτη προτεραιότητα της ΕΕ με σκοπό τη δημιουργία ενός πλήρως διαλειτουργικού, επαρκούς, ελκυστικού και λειτουργικού ευρωπαϊκού σιδηροδρομικού χώρου, ικανού να ανταγωνιστεί άλλα μέσα μεταφορών·

38.  καλεί τα κράτη μέλη να υιοθετήσουν σαφείς, μακροπρόθεσμες στρατηγικές για την ανάπτυξη των σιδηροδρομικών μεταφορών και να άρουν τους φραγμούς σε ό,τι αφορά την υλοποίηση σιδηροδρομικών έργων με χρηματοδότηση της ΕΕ·

39.  υπογραμμίζει την ανάγκη να ενταθούν οι επενδύσεις στην ποιοτική βελτίωση του σιδηροδρόμου με σκοπό να καταστεί περισσότερο προσβάσιμος και ελκυστικός τόσο για τον επιβάτη όσο και για τη μεταφορά εμπορευμάτων, και να αυξηθεί το μερίδιό του στην κατανομή συγκοινωνίας, σύμφωνα με τον στόχο 3 της στροφής προς άλλους τρόπους μεταφοράς όπως διατυπώθηκε στη Λευκή Βίβλο της ΕΕ για τις μεταφορές·

40.  επισημαίνει ότι υπάρχουν ελλείψεις στην οδική και σιδηροδρομική σύνδεση από και προς λιμένες· τονίζει ότι τα περισσότερα αεροδρόμια της Ανατολικής Ευρώπης βρίσκονται κοντά σε σιδηροδρομική υποδομή και ότι η ολοκλήρωση εξακολουθεί να είναι τεχνικά εφικτή· καλεί την Επιτροπή να υποστηρίξει πλήρως την περαιτέρω ολοκλήρωση πολυτροπικού δικτύου μεταφορών (οδικό και σιδηροδρομικό δίκτυο - αεροδρόμιο) στην κεντρική και ανατολική Ευρώπη·

41.  καλεί την Επιτροπή να συνεχίσει να στηρίζει τις επενδύσεις σε τροχαίο υλικό στις χώρες της Κεντρικής και Ανατολικής Ευρώπης, καθώς, κατ’ αυτόν τον τρόπο, θα καταστεί εφικτή η αποκατάσταση του δυναμικού των σιδηροδρόμων στα δημόσια μέσα μεταφοράς των εν λόγω χωρών·

42.  τονίζει ότι η βιώσιμη ανάπτυξη μιας ευρωπαϊκής υποδομής σιδηροδρομικών μεταφορών δεν πρέπει να σταματήσει με την απλή κατασκευή του δικτύου αλλά θα πρέπει να περιλαμβάνει και μέτρα συντήρησης ώστε, μακροπρόθεσμα, να αποδειχθεί αποδοτική· θεωρεί ότι σημαντικό μέρος των οικονομικών πόρων θα πρέπει να διατίθεται σε τέτοια μέτρα δεδομένης της σημασίας των εργασιών συντήρησης·

43.  υπογραμμίζει το κοινό όφελος της σύνδεσης Rail Baltica, που αποτελεί ένα από τα έργα προτεραιότητας στον διάδρομο Βόρειας Θάλασσας-Βαλτικής Θάλασσας, καθώς και τη μεγάλη στρατηγική σημασία της για όλα τα κράτη μέλη τα οποία αφορά αλλά και για όλη την περιοχή που ξεκινά από τη Φινλανδία (με την πιθανή «Βοθνιακή επέκταση»), συνεχίζει στην Εσθονία, τη Λετονία, τη Λιθουανία, την Πολωνία και πηγαίνει ως και τη Γερμανία, τις Κάτω Χώρες και τη νότια Ευρώπη· εκφράζει την ικανοποίησή του για την πρόοδο που επετεύχθη στην κατασκευή και τις προετοιμασίες του έργου Rail Baltica και τονίζει ότι η καλή συνεργασία των ενδιαφερόμενων και εμπλεκόμενων κρατών έχει καίρια σημασία για να προχωρήσει το έργο χωρίς άλλες καθυστερήσεις και οπισθοδρομήσεις, αλλά και για να αποφευχθεί κάθε κίνδυνος παράλειψης χορήγησης χρηματοδοτικών πόρων για το εν λόγω έργο· τονίζει ότι αν δεν τηρηθούν οι κανόνες της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, η συγχρηματοδότηση της ΕΕ κατά περίπου 85% θα χαθεί και οι μελλοντικές συνθήκες χρηματοδότησης δεν θα είναι όσο ευνοϊκές είναι σήμερα· παροτρύνει τις συμμετέχουσες χώρες να αναγνωρίσουν και να ενδυναμώσουν τον ρόλο της κοινοπραξίας RB Rail ως το βέλτιστο όργανο διαχείρισης ενός διακρατικού έργου τέτοιας κλίμακας, για την υποβολή κοινών αιτήσεων για χρηματοδότηση από την ΕΕ, για τη σύναψη, τόσο από κοινού συμβάσεων, όσο και εθνικών δημοσίων συμβάσεων, για τον συντονισμό των εργασιών του έργου και, τέλος, για την απόδειξη ότι τα συμμετέχοντα κράτη μέλη είναι ικανά να συνεργαστούν·

44.  ενόψει του γεγονότος ότι το μερίδιο των σιδηροδρομικών μεταφορών στις ευρωπαϊκές αγορές μεταφορών εμπορευμάτων και επιβατών παρέμεινε στάσιμο, τονίζει τη σημασία που αποκτά η πρωτοβουλία Shift2Rail, κυρίως στον τομέα της μεταφοράς εμπορευμάτων, για την ενίσχυση της ανταγωνιστικότητας και της αποδοτικότητας του σιδηροδρόμου· θεωρεί ότι θα πρέπει επίσης να γίνουν επενδύσεις για τη βελτίωση της ποιότητας των σιδηροδρομικών υπηρεσιών στον τομέα της μεταφοράς εμπορευμάτων· χαιρετίζει τις κοινές διεθνείς πρωτοβουλίες που ανέλαβαν τα κράτη μέλη στην περιοχή με σκοπό την ανάπτυξη και τον εκσυγχρονισμό της σιδηροδρομικής υποδομής όπως τη δημιουργία του νέου σιδηροδρομικού εμπορευματικού διαδρόμου αριθ. 11, του αποκαλούμενου Amber Corridor, ο οποίος συνδέει εμπορικά και βιομηχανικά κέντρα στην Πολωνία, τη Σλοβακία, την Ουγγαρία και τη Σλοβενία, μέσω κοινής τους δράσης σχετικά με την κατανομή μεταφορικού δυναμικού για διεθνείς εμπορευματικές αμαξοστοιχίες· επισημαίνει ότι έργα αυτού του είδους προωθούν τις σιδηροδρομικές μεταφορές ως μέσο διεθνών εμπορευματικών μεταφορών, δίνουν ώθηση στην ανταγωνιστικότητα των σιδηροδρομικών μεταφορών και εξασφαλίζουν την καλύτερη χρήση του υφιστάμενου μεταφορικού δυναμικού για διεθνείς εμπορευματικές μεταφορές·

45.  σημειώνει ότι υπάρχουν πολλές πηγές χρηματοδότησης που διατίθενται για τον τομέα των σιδηροδρόμων από διάφορα προγράμματα της ΕΕ· πιστεύει ότι η ανάληψη και η αποτελεσματική χρήση αυτών των πηγών χρηματοδότησης είναι απαραίτητες εξαιτίας των αυστηρών δημοσιονομικών περιορισμών στο σύνολο του δημοσίου χρήματος που οι εθνικές κυβερνήσεις μπορούν να επενδύσουν στον σιδηρόδρομο·

46.  εφιστά την προσοχή στις προσαυξήσεις που είναι ευρέως διαδεδομένες στην Κεντρική και Ανατολική Ευρώπη όσον αφορά τη διασυνοριακή περιφερειακή σιδηροδρομική μεταφορά επιβατών, οι οποίες συχνά επιβάλλονται από τις επιχειρήσεις σιδηροδρομικών μεταφορών ως τμήμα κομίστρων για διεθνείς σιδηροδρομικές μεταφορές, μειώνοντας την ελκυστικότητα της χρήσης διασυνοριακών σιδηροδρομικών συνδέσεων·

47.  τονίζει την ανάγκη να διασφαλιστεί η διασύνδεση των χωρών της Κεντρικής και Ανατολικής Ευρώπης με το σιδηροδρομικό δίκτυο υψηλής ταχύτητας της δυτικής Ευρώπης, ούτως ώστε να αυξηθεί η ανταγωνιστικότητα του τομέα σιδηροδρομικών μεταφορών και να υποστηριχθεί η οικονομική μεγέθυνση στην εν λόγω περιφέρεια· καλεί την Επιτροπή και τα κράτη μέλη να ενθαρρύνουν διασυνοριακού χαρακτήρα έργα σύνδεσης σιδηροδρομικών γραμμών υψηλής ταχύτητας σε όλη την έκταση των διαδρόμων ΔΕΔ-Μ·

48.  τονίζει την ανάγκη να στηριχθούν κοινά έργα και κοινές επενδύσεις με τρίτες χώρες, καθώς κατ’ αυτόν τον τρόπο θα ανοίξει ο δρόμος για τη συμπληρωματική αξιοποίηση του δυναμικού των σιδηροδρομικών διαδρόμων που έχουν εκσυγχρονιστεί με χρηματοδότηση ΕΕ, όπως, για παράδειγμα, των συνδέσεων μεταξύ της ΕΕ και των χωρών της Ασίας·

Εσωτερικές πλωτές οδοί

49.  τονίζει τη σημασία των εσωτερικών πλωτών μεταφορών ως οικονομικά αποδοτικό και βιώσιμο μέσο μεταφορών πολλαπλών μέσων, καθώς και εφοδιαστικής, σε όλη την ΕΕ· θεωρεί, ως εκ τούτου, αναγκαίο να εκσυγχρονισθούν οι υποδομές των εσωτερικών πλωτών μεταφορών για τη μεταφορά επιβατών ή εμπορευμάτων και να βελτιωθεί η διαλειτουργικότητά τους με άλλες μορφές μεταφοράς·

50.  σημειώνει ότι η Κεντρική και Ανατολική Ευρώπη παρουσιάζει σημαντικές δυνατότητες ανάπτυξης όσον αφορά τις εσωτερικές πλωτές μεταφορές, τους ποταμούς και τους θαλάσσιους λιμένες της· θεωρεί ότι αυτό το δυναμικό μπορεί να αξιοποιηθεί μόνο με την επίδειξη του δέοντος σεβασμού στο κεκτημένο της Ένωσης σχετικά με την προστασία του περιβάλλοντος, τη βιοποικιλότητα και το νερό, και ότι το να δοθεί μεγαλύτερη έμφαση στη χρήση λιμανιών και σιδηροδρόμων, θα συνέβαλε στην προώθηση του στόχου της ενίσχυσης των πολυτροπικών μεταφορών στην περιοχή·

51.  εκφράζει την ικανοποίησή του για τη δημιουργία του προγράμματος NAIADES καθώς και για τη συνέχιση αυτού με το πρόγραμμα NAIADES II μέχρι το 2020, και υπογραμμίζει ότι είναι πολύ σημαντικό να υπάρχει μια Ευρωπαϊκή Στρατηγική και ένα σχέδιο δράσης για τις εσωτερικές πλωτές οδούς·

52.  θεωρεί κρίσιμη την εκμετάλλευση των πολυτροπικών δυνατοτήτων των ποτάμιων λιμένων για την αξιοποίηση του οικονομικού δυναμικού τους· υπογραμμίζει τον ρόλο που παίζει αφενός η επαρκής πρόσβαση στο τελευταίο χιλιόμετρο και αφετέρου οι σιδηροδρομικές συνδέσεις με τη διασύνδεση σιδηροδρομικών υποδομών σε τερματικούς σταθμούς εσωτερικών πλωτών μεταφορών καθώς και με συγκοινωνιακούς κόμβους στις εμπορικές ζώνες των λιμένων για την προσέλκυση πελατών·

53.  εξαίρει τη σημασία του Δούναβη ως βασικής συγκοινωνιακής πλωτής οδού στην ευρύτερη περιοχή· σημειώνει ότι η δυναμική της περιοχής για εσωτερικές πλωτές μεταφορές θα έπρεπε να αξιοποιηθεί περαιτέρω και για το λόγο αυτό υπενθυμίζει επίσης ότι είναι αναγκαίο να διατηρήσουν τα κράτη μέλη την αποτελεσματική λειτουργία των εσωτερικών πλωτών οδών που ανήκουν στην αρμοδιότητά τους· καλεί τα παραποτάμια κράτη να διασφαλίσουν τη διαρκή πλοϊμότητα του Δούναβη και να εφαρμόσουν το κατευθυντήριο σχέδιο για την αποκατάσταση και συντήρηση των διαύλων που ενέκριναν το 2014, λαμβάνοντας παράλληλα υπόψη τις περιβαλλοντικές πτυχές και μεριμνώντας για τη διατήρηση των φυσικών οικοτόπων, του περιβάλλοντος, της βιοποικιλότητας και των υδάτων, διαφυλάσσοντας και προωθώντας με τον τρόπο αυτό την αειφόρο γεωργία, την αλιεία και τις ΜΜΕ που δραστηριοποιούνται στον τομέα του τουρισμού· τονίζει ότι οι συνδέσεις μεταξύ Όντερ, Έλβα και Δούναβη θα μπορούσαν να αυξήσουν τις δυνατότητες μεταφορών και επικοινωνίας σε ολόκληρη την περιοχή του άξονα Βορρά-Νότου, πράγμα που θα οδηγήσει στη δημιουργία θέσεων εργασίας και στην ανάπτυξη των ΜΜΕ·

54.  ενθαρρύνει τα κράτη μέλη να εντείνουν τις προσπάθειές τους για την αναβάθμιση και επίτευξη της πλοϊμότητας υποδομών άλλων εσωτερικών πλωτών οδών τάξης (μεγέθους) IV, ιδίως τμημάτων ποταμού στο κεντρικό δίκτυο του ΔΕΔ-Μ· τονίζει ότι χρειάζεται σημαντική αναβάθμιση του ποταμού Έλβα ώστε να καταστεί δυνατή η πλήρης πλοϊμότητά του η οποία θεωρείται απαραίτητη για τον Ανατολικό Διάδρομο/Διάδρομο Ανατολικής Μεσογείου· τονίζει ότι χρειάζεται αναβάθμιση του ποταμού Όντερ σε πλοϊμότητα τάξης IV επισημαίνει επίσης τη σημασία που έχουν οι διεθνείς πλωτοί οδοί Ε40 και Ε70 όσον αφορά τη βελτίωση της ενσωμάτωσης των χωρών της Κεντρικής και Ανατολικής Ευρώπης στις ευρωπαϊκές χερσαίες οδούς μεταφοράς· τονίζει ότι η καθιέρωση καλών πολυτροπικών συνδέσεων μεταξύ των εν λόγω πλωτών οδών και του κεντρικού διαδρόμου του ΔΕΔ-Μ Βαλτικής-Αδριατικής θα έδινε σημαντική ώθηση στο επενδυτικό δυναμικό των ανατολικών περιφερειών της ΕΕ·

Θαλάσσιοι λιμένες και αερολιμένες

55.  υπογραμμίζει τη δυνατότητα περαιτέρω ανάπτυξης ελκυστικών ναυτιλιακών υπηρεσιών σε λιμένες της Βαλτικής, της Αδριατικής και της Μαύρης Θάλασσας στο πλαίσιο της ιδέας «Θαλάσσιες αρτηρίες»· τονίζει τη σημασία της επέκτασης των ικανοτήτων στον ενεργειακό τομέα, περιλαμβανομένων των βιώσιμων καυσίμων για τη ναυτιλία, και της εξασφάλισης σιδηροδρομικών συνδέσεων με την ενδοχώρα μέσω των λιμένων·

56.  επισημαίνει ότι η βιώσιμη ανάπτυξη λιμένων στη Βαλτική, την Αδριατική και τη Μαύρη Θάλασσα δεν θα πρέπει να παρεμποδιστεί από άλλες υποθαλάσσιες υποδομές· εκφράζει ανησυχία για την πιθανότητα υπονόμευσης και αναστολής των επενδύσεων στην περιοχή λόγω δραστηριοτήτων που σχετίζονται με έργα όπως ο αγωγός Nord Stream, ιδιαίτερα στην περιοχή της Βαλτικής· επιμένει ότι τυχόν υποθαλάσσιοι αγωγοί θα πρέπει να συμμορφώνονται προς τις απαιτήσεις βυθίσματος στις εισόδους των λιμένων·

57.  θεωρεί ότι οι θαλάσσιοι λιμένες και οι αερολιμένες εξυπηρετούν με τον καλύτερο δυνατό τρόπο την οικονομική ανάπτυξη της Κεντρικής και Ανατολικής ΕΕ όταν συγκροτούν κόμβους στα πλαίσια ενός ολοκληρωμένου συστήματος μεταφορών πολλαπλών μέσων το οποίο συνδυάζεται με σιδηροδρομική υποδομή υψηλών επιδόσεων·

58.  τονίζει ότι πρέπει να ενταθεί η συνεργασία στους λιμένες της βόρειας Αδριατικής μέσω περιφερειακού συντονισμού για την κοινή προώθηση των ροών κυκλοφορίας του θαλάσσιου εμπορίου στη βόρεια Αδριατική και της πλήρους ενσωμάτωσης των ιταλικών λιμένων με αυτά της Σλοβενίας (Koper) και της Κροατίας (Rijeka)· καλεί την Επιτροπή, στο πλαίσιο αυτό, να συμπεριλάβει τον λιμένα της πόλης Rijeka στον διάδρομο Βαλτικής-Αδριατικής ώστε να καταστεί δυνατή η πλήρης μεταφορική σύνδεση των λιμένων της Βόρειας Θάλασσας με τους αντίστοιχους της Κεντρικής Ευρώπης και της Βαλτικής·

59.  υπενθυμίζει ότι η Επιτροπή εντόπισε το ζήτημα των κενών στη συνδεσιμότητα με την προσφάτως αναπτυχθείσα «Στρατηγική για τις αερομεταφορές στην Ευρώπη»· σημειώνει, ωστόσο, ότι οι προτεινόμενες λύσεις στερούνται δυναμικής και ενθαρρύνει την Επιτροπή να ελέγξει την αεροπορική συνδεσιμότητα στη ΕΕ, κυρίως στην περιοχή της Κεντρικής και Ανατολικής Ευρώπης, και να εκπονήσει νέες προτάσεις με σκοπό τη μείωση των κενών στην πρόσβαση σε υπηρεσίες αερομεταφορών· πιστεύει ότι οι εναέριοι σύνδεσμοι εντός αυτού του γεωγραφικού τμήματος της ΕΕ θα πρέπει να αναπτυχθούν περαιτέρω καθώς η συνδεσιμότητα στην ΕΕ των 13 είναι 7,5 φορές χαμηλότερη από αυτήν στην ΕΕ των 15(9)· εκφράζει ανησυχία για το γεγονός ότι, παρότι η υποδομή των αερολιμένων της περιοχής υφίσταται συνεχείς εκσυγχρονισμούς, η συντριπτική πλειονότητα των νέων πτήσεων προσανατολίζεται μόνο προς τη δύση· καλεί την Επιτροπή να εξετάσει αν η σχετική νομοθεσία είναι κατάλληλη για τον επιδιωκόμενο σκοπό και να προτείνει, αν κριθεί απαραίτητο, νέες πρωτοβουλίες για την εξασφάλιση επαρκούς συνδεσιμότητας μεταξύ των απομακρυσμένων περιοχών και του κέντρου της Ευρώπης·

60.  τονίζει ότι η περιοχή της Κεντρικής και Ανατολικής Ευρώπης έχει λιγότερες και ποιοτικά χαμηλότερες αεροπορικές συνδέσεις σε σύγκριση με το δυτικό τμήμα της ΕΕ· επισημαίνει ότι αυτά τα κενά στη συνδεσιμότητα εντοπίστηκαν σε ανεξάρτητη μελέτη τη διεξαγωγή της οποίας είχε ζητήσει η Επιτροπή·

61.  καλεί την Επιτροπή να εξετάσει την αεροπορική σύνδεση εντός και μεταξύ των κρατών μελών και να θεσπίσει μέτρα για τη βελτίωση των υπηρεσιών των αεροπορικών μεταφορών όσον αφορά την ποιότητα των υπηρεσιών για τους επιβάτες·

62.  επισημαίνει το τεράστιο δυναμικό που έχουν οι μικρού και μεσαίου μεγέθους αερολιμένες όσον αφορά την προσβασιμότητα στις μεταφορές στην Κεντρική και την Ανατολική Ευρώπη, ιδίως για άτομα που ταξιδεύουν για επαγγελματικούς λόγους και τουρίστες· υπενθυμίζει ότι τα τελευταία χρόνια έχουν κατασκευασθεί και εκσυγχρονισθεί πολλοί περιφερειακοί αερολιμένες στην Κεντρική και Ανατολική Ευρώπη, αλλά ότι το δυναμικό τους δεν αξιοποιείται επαρκώς λόγω έλλειψης καλών συνδέσεων μεταξύ των εν λόγω αερολιμένων και του κύριου δικτύου μεταφορών· τονίζει ότι οι αερολιμένες αυτοί πρέπει να χρησιμοποιούνται αποτελεσματικότερα μέσω της κατασκευής νέων οδικών και σιδηροδρομικών συνδέσεων·

63.  κατανοεί τους διάφορους ρόλους που παίζουν οι περιφερειακοί και τοπικοί αερολιμένες στην ανάπτυξη των περιφερειών στην Κεντρική και Ανατολική ΕΕ και στη διευκόλυνση της οικονομικής ανάπτυξης, του εμπορίου, της ανταγωνιστικότητας, της κινητικότητας χωρίς αποκλεισμούς και του τουρισμού και της ελεύθερης πρόσβασης για άτομα με αναπηρία και για άτομα με μειωμένη κινητικότητα· τονίζει τη συμβολή των περιφερειακών αερολιμένων στην αύξηση της ελκυστικότητας των επιμέρους περιφερειών· υποστηρίζει ότι θα πρέπει να αξιολογείται καταλλήλως η ζήτηση και το δυναμικό κίνησης για κάθε νέα εγκατάσταση, ενώ η χρήση των ενωσιακών πόρων θα πρέπει να περιορίζεται αυστηρά σε οικονομικά βιώσιμα και αειφόρα έργα· τονίζει ότι θα πρέπει να δοθεί ανάλογη οικονομική στήριξη για να αναπτυχθεί το υφιστάμενο δυναμικό· θεωρεί ότι ο ρόλος των περιφερειακών αερολιμένων θα αναβαθμιστεί εάν αποκτήσουν σύγχρονη υποδομή και ένα δίκτυο μεταφορικών συνδέσεων (κυρίως σιδηροδρομικών συνδέσεων) που εξυπηρετούν επαρκώς την περιφέρεια και τη χώρα, καθιστώντας εφικτή τη γρήγορη πρόσβαση στο αεροδρόμιο από διάφορα σημεία των γειτονικών πόλεων ή κωμοπόλεων· τονίζει τη σημασία της ανάπτυξης υπαρχόντων και νέων περιφερειακών και τοπικών αερολιμένων οι οποίοι συνεισφέρουν στην οικονομική ανάπτυξη, συμπεριλαμβανομένου του τομέα του τουρισμού, σε λιγότερο ανεπτυγμένες και απομονωμένες περιφέρειες μέσω της βελτίωσης της προσβασιμότητας και της συνδεσιμότητας, για να καταστούν οι περιοχές αυτές περισσότερο ελκυστικές για επενδύσεις και ανταγωνιστικές και να επιταχυνθεί κατά συνέπεια η κοινωνικοοικονομική ανάπτυξη· προτείνει να εξετάσει η Επιτροπή την ανάπτυξη δικτύου αεροδρομίων σε περιφερειακό επίπεδο με σκοπό να εξασφαλιστεί καλύτερη συνδεσιμότητα και εντός και μεταξύ των κρατών μελών·

o
o   o

64.  αναθέτει στον Πρόεδρό του να διαβιβάσει το παρόν ψήφισμα στο Συμβούλιο και στην Επιτροπή, καθώς και στην Επιτροπή των Περιφερειών.

(1) Κείμενα που εγκρίθηκαν, P8_TA(2015)0310. (2) Κείμενα που εγκρίθηκαν, P8_TA(2015)0423. (3) ΕΕ C 261 E της 10.9.2013, σ. 1. (4) ΕΕ L 348 της 20.12.2013, σ. 1. (5) ΕΕ L 348 της 20.12.2013, σ. 129. (6) http://ec.europa.eu/transport/road_safety/pdf/vademecum_2015.pdf (7) http://ec.europa.eu/transport/modes/inland/news/2014-12-04-danube-ministrial-meeting/conclusions.pdf (8) http://mib.gov.pl/files/0/1796967/deklaracjalancucka.pdf (9) Έγγραφο εργασίας των υπηρεσιών της Επιτροπής που συνοδεύει την ανακοίνωση της Επιτροπής με τίτλο «Στρατηγική για τις αερομεταφορές στην Ευρώπη» (SWD(2015)0261).