Ψήφισμα του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου της 26ης Οκτωβρίου 2016 σχετικά με την πρόταση απόφασης του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου για την κινητοποίηση του Ευρωπαϊκού Ταμείου Προσαρμογής στην Παγκοσμιοποίηση (αίτηση που υπέβαλε η Εσθονία – EGF/2016/003 EE/petroleum and chemicals) (COM(2016)0622 – C8-0389/2016 – 2016/2235(BUD))
Το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο,
– έχοντας υπόψη την πρόταση της Επιτροπής προς το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο και το Συμβούλιο (COM(2016)0622 – C8-0389/2016),
– έχοντας υπόψη τον κανονισμό (ΕΕ) αριθ. 1309/2013 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου, της 17ης Δεκεμβρίου 2013, για το Ευρωπαϊκό Ταμείο Προσαρμογής στην Παγκοσμιοποίηση (2014-2020) και την κατάργηση του κανονισμού (ΕΚ) αριθ. 1927/2006(1) (κανονισμός για το ΕΤΠ),
– έχοντας υπόψη τον κανονισμό (EE, Ευρατόμ) αριθ. 1311/2013 του Συμβουλίου, της 2ας Δεκεμβρίου 2013, για τον καθορισμό του πολυετούς δημοσιονομικού πλαισίου για την περίοδο 2014-2020(2), και ιδίως το άρθρο 12,
– έχοντας υπόψη τη διοργανική συμφωνία, της 2ας Δεκεμβρίου 2013, μεταξύ του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου, του Συμβουλίου και της Επιτροπής για τη δημοσιονομική πειθαρχία, τη συνεργασία σε δημοσιονομικά θέματα και τη χρηστή δημοσιονομική διαχείριση(3) (διοργανική συμφωνία της 2ας Δεκεμβρίου 2013), και ιδίως το σημείο 13,
– έχοντας υπόψη τη διαδικασία τριμερούς διαλόγου που προβλέπεται στο σημείο 13 της διοργανικής συμφωνίας της 2ας Δεκεμβρίου 2013,
– έχοντας υπόψη την επιστολή της Επιτροπής Απασχόλησης και Κοινωνικών Υποθέσεων,
– έχοντας υπόψη την επιστολή της Επιτροπής Περιφερειακής Ανάπτυξης,
– έχοντας υπόψη την έκθεση της Επιτροπής Προϋπολογισμών (A8-0314/2016),
Α. λαμβάνοντας υπόψη ότι η Ένωση έχει θεσπίσει νομοθετικά και δημοσιονομικά μέσα για να παρέχει πρόσθετη στήριξη στους εργαζομένους που πλήττονται από τις συνέπειες των μεγάλων διαρθρωτικών αλλαγών στη μορφή του παγκόσμιου εμπορίου ή τις συνέπειες της παγκόσμιας χρηματοπιστωτικής και οικονομικής κρίσης και να διευκολύνει την επανένταξή τους στην αγορά εργασίας·
Β. λαμβάνοντας υπόψη ότι η οικονομική βοήθεια της Ένωσης προς εργαζομένους που απολύονται λόγω πλεονασμού θα πρέπει να έχει δυναμικό χαρακτήρα και να διατίθεται όσο το δυνατόν ταχύτερα και αποτελεσματικότερα, σύμφωνα με την κοινή δήλωση του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου, του Συμβουλίου και της Επιτροπής που εγκρίθηκε κατά τη συνεδρίαση συνδιαλλαγής της 17ης Ιουλίου 2008, και λαμβάνοντας δεόντως υπόψη τη διοργανική συμφωνία της 2ας Δεκεμβρίου 2013 όσον αφορά τη λήψη αποφάσεων για την κινητοποίηση του Ευρωπαϊκού Ταμείου Προσαρμογής στην Παγκοσμιοποίηση (ΕΤΠ)·
Γ. λαμβάνοντας υπόψη ότι η έγκριση του κανονισμού ΕΤΠ αντικατοπτρίζει τη συμφωνία η οποία επιτεύχθηκε μεταξύ του Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου με σκοπό την επαναφορά του κριτηρίου κινητοποίησης λόγω κρίσης, τον καθορισμό της χρηματοδοτικής συνεισφοράς της Ένωσης στο 60% του συνολικού εκτιμώμενου κόστους των προτεινόμενων μέτρων, την αύξηση της απόδοσης όσον αφορά την εξέταση των αιτήσεων ΕΤΠ στην Επιτροπή και από το Κοινοβούλιο και το Συμβούλιο με τη συντόμευση των προθεσμιών για αξιολόγηση και έγκριση, την επέκταση των επιλέξιμων δράσεων και των αποδεκτών με τον συνυπολογισμό των αυτοαπασχολούμενων και των νέων, καθώς και τη χρηματοδότηση κινήτρων για τη δημιουργία δικών τους επιχειρήσεων·
Δ. λαμβάνοντας υπόψη ότι η Εσθονία υπέβαλε την αίτηση EGF/2016/003 EE/petroleum and chemicals για χρηματοδοτική συνεισφορά από το ΕΤΠ, σε συνέχεια των απολύσεων στον οικονομικό τομέα που ταξινομείται σύμφωνα με τη NACE Αναθ. 2 Τμήμα 19 (Παραγωγή οπτάνθρακα και προϊόντα διύλισης πετρελαίου) και Τμήμα 20 (Παραγωγή χημικών και χημικών προϊόντων)· λαμβάνοντας υπόψη ότι η Εσθονία δεν υποδιαιρείται σε περιφέρειες NUTS - επίπεδο 2 και λαμβάνοντας υπόψη ότι 800 από τους 1 550 απολυθέντες εργαζόμενους που είναι επιλέξιμοι για τη συνεισφορά του ΕΤΠ αναμένεται να συμμετάσχουν στα μέτρα·
Ε. λαμβάνοντας υπόψη ότι η αίτηση υποβλήθηκε με βάση το κριτήριο παρέμβασης του άρθρου 4 παράγραφος 2 του κανονισμού ΕTΠ, κατά παρέκκλιση από τα κριτήρια του άρθρου 4 παράγραφος 1 στοιχείο β) του εν λόγω κανονισμού, το οποίο απαιτεί τουλάχιστον 500 απολύσεις λόγω πλεονασμού εντός περιόδου αναφοράς εννέα μηνών σε επιχειρήσεις που δραστηριοποιούνται στον ίδιο οικονομικό τομέα που ορίζεται σε κλάδο της NACE αναθ. 2 και είναι εγκατεστημένες σε μία περιφέρεια ή σε δύο συνορεύουσες περιφέρειες όπως καθορίζονται σε επίπεδο NUTS 2 σε ένα κράτος μέλος·
ΣΤ. λαμβάνοντας υπόψη ότι, απέναντι στις πρόσφατες αναταράξεις στην παγκόσμια αγορά πετρελαίου, τη γενική πτώση της θέσης της Ευρώπης στο διεθνές εμπόριο λιπασμάτων (προς όφελος των παραγωγών της Kίνας) και με τις περιφέρειες με χαμηλό κόστος φυσικού αερίου εκτός Ευρώπης, οι εταιρείες Eesti Energia AS, Nitrofert AS και Viru Keemia Grupp AS έκλεισαν εγκαταστάσεις ή μείωσαν την παραγωγή, με αποτέλεσμα τη συλλογική καταγγελία συμβάσεων εργασίας·
Ζ. λαμβάνοντας υπόψη ότι η Εσθονία αποφάσισε να συνδυάσει τις απολύσεις λόγω πλεονασμού σε μία περιφερειακή αίτηση, δεδομένου ότι οι απολύσεις λόγω πλεονασμού έγιναν στον ίδιο τόπο, εντός του ίδιου χρονικού πλαισίου και πλήττονταν απολυμένοι εργαζόμενοι με παρόμοιο υπόβαθρο·
1. συμφωνεί με την Επιτροπή ότι έχουν τηρηθεί οι προϋποθέσεις που ορίζονται στο άρθρο 4 παράγραφος 2 του κανονισμού για το ΕΤΠ και ότι, ως εκ τούτου, η Εσθονία δικαιούται να λάβει χρηματοδοτική συνεισφορά 1 131 358 EUR δυνάμει του εν λόγω κανονισμού, ποσό που αντιστοιχεί στο 60% του συνολικού κόστους 1 885 597 EUR, για εξατομικευμένες υπηρεσίες που συνίστανται στην υποστήριξη σε τυπικές σπουδές, κάλυψη του κόστους τυπικών σπουδών, επιστροφή των εξόδων κατάρτισης σε εργοδότες, κατάρτιση στην αγορά εργασίας, εργασιακή εξάσκηση, παροχή συμβουλών για χρέη, παροχή ψυχολογικών συμβουλών, επιδόματα σπουδών σχετικά με συμμετοχή σε επίσημες σπουδές, υποτροφίες, επίδομα για μεταφορές και στέγαση για μαθήματα εσθονικής γλώσσας·
2. χαιρετίζει την πρώτη στα χρονικά αίτηση που υποβάλλει η Εσθονία στο ΕΤΠ· πιστεύει ότι το ΕΤΠ θα μπορούσε να αποτελέσει ιδιαίτερα πολύτιμο εργαλείο για να βοηθήσει εργαζόμενους από χώρες με μικρές οικονομίες και πιο ευάλωτες οικονομίες στην Ένωση·
3. επισημαίνει ότι η Επιτροπή τήρησε την προθεσμία των 12 εβδομάδων από την παραλαβή του συμπληρωμένου εντύπου αίτησης από τις εσθονικές αρχές, στις 6 Ιουλίου 2016, έως την ολοκλήρωση της αξιολόγησης της συμμόρφωσης της αίτησης με τις προϋποθέσεις που προβλέπονται για την παροχή της χρηματοδοτικής συνεισφοράς, στις 28 Σεπτεμβρίου 2016 και την κοινοποίησε στο Κοινοβούλιο την ίδια ημέρα·
4. σημειώνει ότι η Ένωση απώλεσε σταδιακά την παγκόσμια πρωτοκαθεδρία στις πωλήσεις χημικών έναντι της Κίνας, η οποία αύξησε το μερίδιό της από 9% σε σχεδόν 35% στο ίδιο διάστημα· υπενθυμίζει ότι η παραγωγή ανόργανων λιπασμάτων είναι εξαιρετικά ενεργοβόρος (οι τιμές του φυσικού αερίου ανέρχονται περίπου στο 80% του συνολικού κόστους παραγωγής)· σημειώνει ότι, λόγω της πτώσης των τιμών του πετρελαίου, οι εξαγωγές ορυκτών καυσίμων της Εσθονίας μειώθηκαν κατά 25% κατά τη διάρκεια των δύο πρώτων μηνών του 2016, σε σύγκριση με την ίδια περίοδο το προηγούμενο έτος· σημειώνει ότι υπάρχει υψηλή συγκέντρωση βιομηχανιών που εξαρτώνται από τις τιμές του πετρελαίου και του φυσικού αερίου·
5. επισημαίνει ότι ο αντίκτυπος των απολύσεων στην τοπική και περιφερειακή οικονομία και την απασχόληση αναμένεται ότι θα είναι σημαντικός·
6. χαιρετίζει την απόφαση της Εσθονίας να συνδυάσει δύο οικονομικούς τομείς σε μία περιφερειακή αίτηση, καθώς οι απολύσεις συνέβησαν στην ίδια περιοχή, δεδομένου ότι αυτό θα μειώσει τον διοικητικό φόρτο και θα καταστήσει δυνατή την οργάνωση κοινών μέτρων για απολυμένους εργαζόμενους των δύο τομέων·
7. χαιρετίζει το γεγονός ότι έχει διαμορφωθεί μια περιφερειακή αναπτυξιακή στρατηγική, γεγονός το οποίο τονίζεται στο σχέδιο δράσης της Ida-Virumaa για την περίοδο 2015-2020(4), στο οποίο η εφοδιαστική και ο τουρισμός έχουν εντοπιστεί ως πιθανοί τομείς ανάπτυξης· αναγνωρίζει το γεγονός ότι έχουν ξεκινήσει έργα υποδομής για την τόνωση της ανάπτυξης και για τη δημιουργία μιας βάσης για τη διαφοροποίηση της οικονομικής διάρθρωσης·
8. σημειώνει τον σχετικά χαμηλό αριθμό των απολυμένων που αναμένεται να συμμετάσχουν στα μέτρα (800 από 1 550), κάτι που μπορεί να εξηγηθεί από την επιθυμία τα μέτρα να έχουν ως στόχο τους πλέον ευάλωτους εργαζόμενους στην αγορά εργασίας και το γεγονός ότι ορισμένοι εργαζόμενοι είχαν δηλώσει ότι δεν ήταν διαθέσιμοι να συμμετάσχουν στα μέτρα που προβλέφθηκαν από την Εσθονία· σημειώνει το σχετικά υψηλό ποσοστό πολιτών τρίτων χωρών (63,3%) μεταξύ των στοχευόμενων δικαιούχων·
9. παρατηρεί ότι οι συγχρηματοδοτούμενες από το ΕΤΠ εξατομικευμένες υπηρεσίες για τους απολυμένους εργαζόμενους περιλαμβάνουν κάλυψη του κόστους τυπικών σπουδών, επιστροφή των εξόδων κατάρτισης σε εργοδότες, κατάρτιση στην αγορά εργασίας, εκπαίδευση στην εσθονική γλώσσα, εργασιακή εξάσκηση και παροχή συμβουλών· σημειώνει ότι η Εσθονία υπέβαλε τις απαιτούμενες πληροφορίες σχετικά με τις δράσεις που είναι υποχρεωτικές για τις οικείες επιχειρήσεις βάσει της εθνικής νομοθεσίας ή των συλλογικών συμβάσεων και ότι επιβεβαίωσε ότι η χρηματοδοτική συνεισφορά από το ΕΤΠ δεν θα υποκαταστήσει δράσεις αυτού του είδους·
10. σημειώνει ότι η Εσθονία δηλώνει ακόμη ότι η συντονισμένη δέσμη μέτρων είναι συμβατή με τη στροφή προς μια αποδοτική ως προς τους πόρους και βιώσιμη οικονομία και έχει μεγάλες δυνατότητες για να διευκολύνει την πραγματοποίησή της, πράγμα που είναι σύμφωνο με το άρθρο 7 του κανονισμού ΕΤΠ·
11. χαιρετίζει τη διαβούλευση με τους ενδιαφερόμενους, συμπεριλαμβανομένων των συνδικαλιστικών οργανώσεων, των οργανώσεων των εργοδοτών, των επιχειρήσεων και των δημόσιων υπηρεσιών απασχόλησης, η οποία διεξήχθη σε εθνικό και σε περιφερειακό επίπεδο προκειμένου να καταρτισθεί η συντονισμένη δέσμη εξατομικευμένων υπηρεσιών·
12. επισημαίνει ότι οι δράσεις που αναλαμβάνονται βάσει του άρθρου 7 παράγραφος 4 του κανονισμού ΕΤΠ, δηλαδή προπαρασκευαστικές δραστηριότητες, διαχείριση, ενημέρωση και δημοσιότητα, έλεγχος και υποβολή εκθέσεων, αντιπροσωπεύουν ένα μάλλον υψηλό ποσοστό του συνολικού κόστους (7,7%)·
13. υπενθυμίζει ότι είναι σημαντικό να βελτιωθεί η απασχολησιμότητα όλων των εργαζομένων μέσω της παροχής προσαρμοσμένης κατάρτισης και της αναγνώρισης των δεξιοτήτων και ικανοτήτων που έχουν αποκτηθεί σε όλη τη διάρκεια της επαγγελματικής σταδιοδρομίας του εργαζόμενου· προσδοκά ότι η κατάρτιση που προσφέρεται στο πλαίσιο της συντονισμένης δέσμης μέτρων θα είναι προσαρμοσμένη όχι μόνο στις ανάγκες των απολυθέντων εργαζομένων αλλά και στο τρέχον επιχειρηματικό περιβάλλον·
14. σημειώνει ότι τα μέτρα στήριξης του εισοδήματος αποτελούν το 27,25% της συνολικής δέσμης εξατομικευμένων μέτρων, κάτω από το μέγιστο του 35% που ορίζεται στον κανονισμό ΕΤΠ· παρατηρεί περαιτέρω ότι τα εν λόγω μέτρα προϋποθέτουν την ενεργό συμμετοχή των στοχευόμενων δικαιούχων σε δραστηριότητες αναζήτησης εργασίας ή κατάρτισης·
15. παρατηρεί ότι το κόστος της τεχνικής βοήθειας αντιπροσωπεύει ένα σχετικά υψηλό ποσοστό του συνολικού κόστους· θεωρεί ότι τούτο είναι δικαιολογημένο δεδομένου ότι πρόκειται για την πρώτη αίτηση της Εσθονίας στο ΕΤΠ·
16. επισημαίνει ότι η Εσθονία επιβεβαίωσε ότι για τις επιλέξιμες δράσεις δεν λαμβάνει ενίσχυση από άλλα χρηματοδοτικά μέσα της Ένωσης· επαναλαμβάνει το αίτημά της προς την Επιτροπή να περιλαμβάνει στις ετήσιες εκθέσεις της συγκριτική αξιολόγηση των δεδομένων αυτών, προκειμένου να εξασφαλιστεί η πλήρης τήρηση των υφιστάμενων κανονισμών και να αποφευχθεί η επικάλυψη υπηρεσιών που χρηματοδοτούνται από την Ένωση·
17. σημειώνει ότι οι δράσεις αυτές καταρτίστηκαν σύμφωνα με τις προσδιορισμένες ανάγκες της στρατηγικής περιφερειακής ανάπτυξης της Εσθονίας και είναι συμβατές με τη στροφή προς μια αποδοτική ως προς τους πόρους και βιώσιμη οικονομία·
18. ζητεί από την Επιτροπή να εξασφαλίσει την πρόσβαση του κοινού στα έγγραφα που σχετίζονται με υποθέσεις του ΕΤΠ·
19. εγκρίνει την απόφαση που επισυνάπτεται στο παρόν ψήφισμα·
20. αναθέτει στον Πρόεδρό του να συνυπογράψει με τον Πρόεδρο του Συμβουλίου την απόφαση αυτή και να μεριμνήσει για τη δημοσίευσή της στην Επίσημη Εφημερίδα της Ευρωπαϊκής Ένωσης·
21. αναθέτει στον Πρόεδρό του να διαβιβάσει το παρόν ψήφισμα, συμπεριλαμβανομένου του παραρτήματός του, στο Συμβούλιο και στην Επιτροπή.
ΑΠΟΦΑΣΗ ΤΟΥ ΕΥΡΩΠΑΪΚΟΥ ΚΟΙΝΟΒΟΥΛΙΟΥ ΚΑΙ ΤΟΥ ΣΥΜΒΟΥΛΙΟΥ
σχετικά με την κινητοποίηση του Ευρωπαϊκού Ταμείου Προσαρμογής στην Παγκοσμιοποίηση (μετά από αίτηση που υπέβαλε η Εσθονία – EGF/2016/003 EE/petroleum and chemicals)
(Το κείμενο αυτού του παραρτήματος δεν επαναλαμβάνεται εδώ, εφόσον αντιστοιχεί στην τελική πράξη, απόφαση (EE) 2016/2099.)