Riżoluzzjoni leġiżlattiva tal-Parlament Ewropew tal-25 ta' Ottubru 2016 dwar l-abbozz ta' Deċiżjoni ta' Implimentazzjoni tal-Kunsill dwar it-tnedija ta' skambju awtomatizzat ta' data fir-rigward ta' data tad-DNA fid-Danimarka (11219/2016 – C8-0340/2016 – 2016/0813(CNS))

P8_TA(2016)0391 A8-0289/2016

(Konsultazzjoni)

Il-Parlament Ewropew,

–  wara li kkunsidra l-abbozz tal-Kunsill (11219/2016),

–  wara li kkunsidra l-Artikolu 39(1) tat-Trattat dwar l-Unjoni Ewropea, kif emendat bit-Trattat ta' Amsterdam, u l-Artikolu 9 tal-Protokoll Nru 36 dwar id-dispożizzjonijiet tranżitorji, skont liema artikoli ġie kkonsultat mill-Kunsill (C8-0340/2016),

–  wara li kkunsidra d-Deċiżjoni tal-Kunsill 2008/615/ĠAI tat-23 ta' Ġunju 2008 dwar it-titjib tal-koperazzjoni transkonfinali, b'mod partikolari fil-ġlieda kontra t-terroriżmu u l-kriminalità transkonfinali(1), u b'mod partikolari l-Artikolu 33 tagħha,

–  wara li kkunsidra r-Riżoluzzjoni tal-Parlament Ewropew tal-10 ta' Ottubru 2013 dwar it-tisħiħ tal-kooperazzjoni transkonfinali fil-qasam tal-infurzar tal-liġi fl-UE: l-implimentazzjoni tad-Deċiżjoni ta' Prüm u l-Mudell Ewropew ta' Skambju ta' Informazzjoni(2),

–  wara li kkunsidra r-Riżoluzzjoni tiegħu tad-9 ta' Lulju 2015 dwar l-Aġenda Ewropea dwar is-Sigurtà(3),

–  wara li kkunsidra l-Artikolu 59 tar-Regoli ta' Proċedura tiegħu,

–  wara li kkunsidra r-rapport tal-Kumitat għal-Libertajiet Ċivili, il-Ġustizzja u l-Intern (A8-0289/2016),

1.  Japprova l-abbozz tal-Kunsill;

2.  Jistieden lill-Kunsill biex jinfurmah jekk ikollu l-ħsieb li jitbiegħed mit-test approvat mill-Parlament;

3.  Jitlob lill-Kunsill biex jerġa' jikkonsultah jekk ikollu l-ħsieb li jemenda t-test approvat mill-Parlament b'mod sustanzjali;

4.  Jagħti istruzzjonijiet lill-President tiegħu sabiex jgħaddi l-pożizzjoni tal-Parlament lill-Kunsill u lill-Kummissjoni kif ukoll lill-parlamenti nazzjonali.

(1) ĠU L 210, 6.8.2008, p. 1. (2) ĠU C 181, 19.5.2016, p. 67. (3) Testi adottati, P8_TA(2015)0269.

Riżoluzzjoni leġiżlattiva tal-Parlament Ewropew tal-25 ta' Ottubru 2016 dwar l-abbozz ta' Deċiżjoni ta' Implimentazzjoni tal-Kunsill dwar it-tnedija ta' skambju awtomatizzat ta' data fir-rigward ta' data dattiloskopika fid-Danimarka (11220/2016 – C8-0341/2016 – 2016/0814(CNS))

P8_TA(2016)0392 A8-0288/2016

(Konsultazzjoni)

Il-Parlament Ewropew,

–  wara li kkunsidra l-abbozz tal-Kunsill (11220/2016),

–  wara li kkunsidra l-Artikolu 39(1) tat-Trattat dwar l-Unjoni Ewropea, kif emendat mit-Trattat ta' Amsterdam, u l-Artikolu 9 tal-Protokoll Nru 36 dwar id-dispożizzjonijiet transitorji, skont liema artikolu l-Parlament ġie kkonsultat mill-Kunsill (C8-0341/2016),

–  wara li kkunsidra d-Deċiżjoni tal-Kunsill 2008/615/ĠAI tat-23 ta' Ġunju 2008 dwar it-titjib tal-koperazzjoni transkonfinali, b'mod partikolari fil-ġlieda kontra t-terroriżmu u l-kriminalità transkonfinali(1), u b'mod partikolari l-Artikolu 33 tagħha,

–  wara li kkunsidra r-Riżoluzzjoni tal-Parlament Ewropew tal-10 ta' Ottubru 2013 dwar it-tisħiħ tal-kooperazzjoni transkonfinali fil-qasam tal-infurzar tal-liġi fl-UE: l-implimentazzjoni tad-Deċiżjoni ta' Prüm u l-Mudell Ewropew ta' Skambju ta' Informazzjoni (EIXM)(2),

–  wara li kkunsidra r-Riżoluzzjoni tiegħu tad-9 ta' Lulju 2015 dwar l-Aġenda Ewropea dwar is-Sigurtà(3),

–  wara li kkunsidra l-Artikolu 59 tar-Regoli ta' Proċedura tiegħu,

–  wara li kkunsidra r-rapport tal-Kumitat għal-Libertajiet Ċivili, il-Ġustizzja u l-Intern (A8-0288/2016),

1.  Japprova l-abbozz tal-Kunsill;

2.  Jistieden lill-Kunsill biex jinfurmah jekk ikollu l-ħsieb li jitbiegħed mit-test approvat mill-Parlament;

3.  Jitlob lill-Kunsill biex jerġa' jikkonsultah jekk ikollu l-ħsieb li jemenda t-test approvat mill-Parlament b'mod sustanzjali;

4.  Jagħti istruzzjonijiet lill-President tiegħu sabiex jgħaddi l-pożizzjoni tal-Parlament lill-Kunsill u lill-Kummissjoni kif ukoll lill-parlamenti nazzjonali.

(1) ĠU L 210, 6.8.2008, p. 1. (2) ĠU C 181, 19.5.2016, p. 67. (3) Testi adottati, P8_TA(2015)0269.

Riżoluzzjoni leġiżlattiva tal-Parlament Ewropew tal-25 ta' Ottubru 2016 dwar l-abbozz ta' deċiżjoni tal-Kunsill dwar il-konklużjoni, f'isem l-Unjoni Ewropea, tal-Ftehim bejn l-Unjoni Ewropea u r-Repubblika tal-Poplu taċ-Ċina dwar l-eżenzjoni mill-viża għal soġġorn qasir għad-detenturi ta' passaporti diplomatiċi (15470/2015 – C8-0110/2016 – 2015/0293(NLE))

P8_TA(2016)0393 A8-0281/2016

(Approvazzjoni)

Il-Parlament Ewropew,

–  wara li kkunsidra l-abbozz ta' deċiżjoni tal-Kunsill (15470/2015),

–  wara li kkunsidra l-abbozz ta' ftehim bejn l-Unjoni Ewropea u r-Repubblika tal-Poplu taċ-Ċina dwar l-eżenzjoni mill-viża għal soġġorn qasir għad-detenturi ta' passaporti diplomatiċi (15469/2015),

–  wara li kkunsidra t-talba għal approvazzjoni preżentata mill-Kunsill skont l-Artikolu 77(2) u l-Artikolu 218(6), it-tieni subparagrafu, punt (a)(v), tat-Trattat dwar il-Funzjonament tal-Unjoni Ewropea (C8–0110/2016),

–  wara li kkunsidra l-ittra mingħand il-Kumitat għall-Affarijiet Barranin,

–  wara li kkunsidra l-Artikolu 99(1), l-ewwel u t-tielet subparagrafi, l-Artikolu 99(2) u l-Artikolu 108(7) tar-Regoli ta' Proċedura tiegħu,

–  wara li kkunsidra r-rakkomandazzjoni tal-Kumitat għal-Libertajiet Ċivili, il-Ġustizzja u l-Intern (A8–0281/2016),

1.  Jagħti l-approvazzjoni tiegħu għall-konklużjoni tal-ftehim;

2.  Jagħti istruzzjonijiet lill-President tiegħu biex jgħaddi l-pożizzjoni tal-Parlament lill-Kunsill u lill-Kummissjoni, kif ukoll lill-gvernijiet u lill-parlamenti tal-Istati Membri u tar-Repubblika tal-Poplu taċ-Ċina.

Riżoluzzjoni leġiżlattiva tal-Parlament Ewropew tal-25 ta' Ottubru 2016 dwar il-proposta għal regolament tal-Parlament Ewropew u tal-Kunsill li jemenda r-Regolament (UE) Nru 1303/2013 fir-rigward ta' ċerti dispożizzjonijiet relatati mal-ġestjoni finanzjarja għal ċerti Stati Membri li qed jesperjenzaw jew jinsabu mhedda minn diffikultajiet serji fir-rigward tal-istabilità finanzjarja tagħhom (COM(2016)0418 – C8-0238/2016 – 2016/0193(COD))

P8_TA(2016)0394 A8-0292/2016

(Proċedura leġiżlattiva ordinarja: l-ewwel qari)

Il-Parlament Ewropew,

–  wara li kkunsidra l-proposta tal-Kummissjoni lill-Parlament Ewropew u lill-Kunsill (COM(2016)0418),

–  wara li kkunsidra l-Artikolu 294(2) u l-Artikolu 177 tat-Trattat dwar il-Funzjonament tal-Unjoni Ewropea, skont liema artikoli l-Kummissjoni ppreżentat il-proposta lill-Parlament (C8-0238/2016),

–  wara li kkunsidra l-Artikolu 294(3) tat-Trattat dwar il-Funzjonament tal-Unjoni Ewropea,

–  wara li kkunsidra l-opinjoni tal-Kumitat Ekonomiku u Soċjali Ewropew tal-21 ta' Settembru 2016(1),

–  wara li kkonsulta lill-Kumitat tar-Reġjuni,

–  wara li kkunsidra l-ittra tal-Kumitat għall-Baġits,

–  wara li kkunsidra l-impenn meħud mir-rappreżentant tal-Kunsill, permezz tal-ittra tal-21 ta' Settembru 2016, li japprova l-pożizzjoni tal-Parlament Ewropew, skont l-Artikolu 294(4) tat-Trattat dwar il-Funzjonament tal-Unjoni Ewropea,

–  wara li kkunsidra l-Artikolu 59 tar-Regoli ta' Proċedura tiegħu,

–  wara li kkunsidra r-rapport tal-Kumitat għall-Iżvilupp Reġjonali (A8-0292/2016),

1.  Jadotta l-pożizzjoni fl-ewwel qari li tidher hawn taħt;

2.  Jitlob lill-Kummissjoni biex terġa' tirreferi l-kwistjoni lill-Parlament jekk ikollha l-ħsieb li temenda l-proposta b'mod sustanzjali jew li tibdilha b'test ġdid;

3.  Jagħti istruzzjonijiet lill-President tiegħu biex jgħaddi l-pożizzjoni tal-Parlament lill-Kunsill u lill-Kummissjoni kif ukoll lill-parlamenti nazzjonali.

Pożizzjoni tal-Parlament Ewropew adottata fl-ewwel qari fil-25 ta’ Ottubru 2016 bil-ħsieb tal-adozzjoni tar-Regolament (UE) 2016/... tal-Parlament Ewropew u tal-Kunsill li jemenda r-Regolament (UE) Nru 1303/2013 fir-rigward ta’ ċerti dispożizzjonijiet relatati mal-ġestjoni finanzjarja għal ċerti Stati Membri li jesperjenzaw jew ikunu mhedda minn diffikultajiet serji fir-rigward tal-istabbiltà finanzjarja tagħhom

(Peress li ntlaħaq ftehim bejn il-Parlament u l-Kunsill, il-pożizzjoni tal-Parlament jaqbel mal-att leġislattiv finali, r-Regolament (UE) 2016/2135.)

(1) Għadha mhix ippubblikata f'Il-Ġurnal Uffiċjali.

Deċiżjoni tal-Parlament Ewropew tal-25 ta' Ottubru 2016 dwar it-talba għat-tneħħija tal-immunità ta' Jean-Marie Le Pen (2016/2108(IMM))

P8_TA(2016)0395 A8-0301/2016

Il-Parlament Ewropew,

–  wara li kkunsidra ż-żewġ talbiet għat-tneħħija tal-immunità ta' Jean-Marie Le Pen ippreżentati mill-avukat ġenerali tal-istat fil-qorti tal-appell ta' Pariġi fl-14 ta' Marzu 2016, u li ġew ikkomunikati fil-plenarja fit-8 ta' Ġunju 2016, b'rabta ma' żewġ proċeduri pendenti li jinsabu quddiem l-imħallfin investigattivi fil-qorti reġjonali ta' Pariġi għal inċitament ta' mibegħda razzjali ((2211/15/21 u 2226/15/9), u li t-tnejn jikkonċernaw l-istess kwistjoni,

–  wara li sema' lil Jean-Marie Le Pen skont l-Artikolu 9(5) tar-Regoli ta' Proċedura tiegħu,

–  wara li kkunsidra l-Artikoli 8 u 9 tal-Protokoll Nru 7 dwar il-Privileġġi u l-Immunitajiet tal-Unjoni Ewropea kif ukoll l-Artikolu 6(2) tal-Att dwar l-elezzjoni tal-Membri tal-Parlament Ewropew b'suffraġju universali dirett, tal-20 ta' Settembru 1976,

–  wara li kkunsidra s-sentenzi mogħtija mill-Qorti tal-Ġustizzja tal-Unjoni Ewropea fit-12 ta' Mejju 1964, fl-10 ta' Lulju 1986, fil-15 u l-21 ta' Ottubru 2008, fid-19 ta' Marzu 2010, fis-6 ta' Settembru 2011 u fis-17 ta' Jannar 2013(1),

–  wara li kkunsidra l-Artikolu 26 tal-Kostituzzjoni tar-Repubblika Franċiża,

–  wara li kkunsidra l-Artikoli 5(2) u 6(1) u l-Artikolu 9 tar-Regoli ta' Proċedura tiegħu,

–  wara li kkunsidra r-rapport tal-Kumitat għall-Affarijiet Legali (A8-0301/2016),

A.  billi żewġ imħallfin investigattivi fil-qorti reġjonali ta' Pariġi talbu t-tneħħija tal-immunità parlamentari ta' Jean-Marie Le Pen fir-rigward ta' allegat reat;

Β.  billi, skont l-Artikolu 9 tal-Protokoll dwar il-Privileġġi u l-Immunitajiet tal-Unjoni Ewropea, il-Membri tal-Parlament Ewropew fit-territorju tal-Istat tagħhom igawdu l-istess invjolabbiltà mogħtija lill-membri tal-parlament ta' dak l-istat;

C.  billi, skont l-Artikolu 26 tal-Kostituzzjoni tar-Repubblika Franċiża, "l-ebda Membru tal-Parlament m'għandu jiġi mħarrek, imfittex, arrestat, miżmum jew iġġudikat minħabba l-opinjonijiet espressi jew voti mitfugħa fil-qadi ta' dmirijietu", u li "l-ebda Membru tal-Parlament m'għandu jiġi arrestat għal att kriminali serju jew reat gravi ieħor, lanqas m'għandu jiġi soġġett għal miżura ta' kustodja jew ta' semikustodja mingħajr l-awtorizzazzjoni" parlamentari;

D.  billi skont l-Artikolu 8 tal-Protokoll Nru 7 dwar il-Privileġġi u l-Immunitajiet tal-Unjoni Ewropea, il-Membri tal-Parlament Ewropew m'għandhom ikunu suġġetti għal ebda forma ta' investigazzjoni, detenzjoni jew proċeduri legali, fir-rigward ta' opinjonijiet espressi jew voti mogħtija minnhom fil-qadi ta' dmirijiethom;

E.  billi permezz ta' din id-dispożizzjoni għandu jiġi żgurat li l-Membri tal-Parlament Ewropew fil-prinċipju għandhom id-dritt għal-libertà tal-espressjoni, iżda li dan id-dritt ma jawtorizzax il-kalunja, defamazzjoni, inċitament għall-mibegħda jew dikjarazzjonijiet libellużi jew affermazzjonijiet oħra, li jmorru kontra l-Artikolu 21 tal-Karta tad-Drittijiet Fundamentali tal-Unjoni Ewropea;

F.  billi d-dispożizzjonijiet dwar l-immunità parlamentari huma interpretati fid-dawl tal-valuri, tal-objettivi u tal-prinċipji tat-Trattati tal-UE;

G.  billi, fil-każ ta' Membru tal-Parlament Ewropew, din l-immunità assoluta ma tkoprix biss l-opinjonijiet espressi mill-Membru waqt il-laqgħat uffiċjali tal-Parlament iżda anke l-fehmiet espressi fi bnadi oħra, pereżempju fil-midja, fejn ikun hemm rabta bejn l-opinjoni espressa u d-dmirijiet parlamentari;

H.  billi Jean-Marie Le Pen ġie akkużat li fis-6 ta' Ġunju 2014 inċita pubblikament il-mibegħda razzjali f'vidjo ppubblikat fuq l-internet;

I.  billi m'hemm l-ebda rabta bejn l-espressjoni kontroversjali ta' Jean-Marie Le Pen u l-ħidma paralmentari tiegħu, u billi għaldaqstant Jean-Marie Le Pen ma aġixxiex fl-ambitu tal-eżerċizzju tal-mandat tiegħu bħala Membru tal-Parlament Ewropew;

J.  billi m'hemm l-ebda evidenza ta' suspett ta' fumus persecutionis, jiġifieri t-tentattiv li tiġi ostakolata l-ħidma parlamentari ta' Jean-Marie Le Pen;

1.  Jiddeċiedi li jneħħi l-immunità ta' Jean-Marie Le Pen;

2.  Jagħti istruzzjonijiet lill-President tiegħu biex jgħaddi minnufih din id-deċiżjoni u r-rapport tal-kumitat responsabbli tiegħu lill-awtoritajiet kompetenti tar-Repubblika Franċiża.

(1) Sentenza tal-Qorti tal-Ġustizzja tat-12 ta' Mejju 1964, Wagner vs Fohrmann u Krier, 101/63, ECLI:EU:C:1964:28; sentenza tal-Qorti tal-Ġustizzja tal-10 ta' Lulju 1986, Wybot vs Faure et, 149/85, ECLI:EU:C:1986:310; sentenza tal-Qorti Ġenerali tal-15 ta' Ottubru 2008, Mote vs il-Parlament, T-345/05, ECLI:EU:T:2008:440; sentenza tal-Qorti tal-Ġustizzja tal-21 ta' Ottubru 2008, Marra vs De Gregorio u Clemente, C-200/07 u C-201/07, ECLI:EU:C:2008:579; sentenza tal-Qorti Ġenerali tad-19 ta' Marzu 2010, Gollnisch vs il-Parlament, T-42/05, ECLI:EU:T:2010:102; sentenza tal-Qorti tal-Ġustizzja tas-6 ta' Settembru 2011, Patriciello, C-163/10, ECLI: EU:C:2011:543; sentenza tal-Qorti Ġenerali tas-17 ta' Jannar 2013, Gollnisch vs il-Parlament, T-346/11 u T-347/11, ECLI:EU:T:2013:23.

Deċiżjoni tal-Parlament Ewropew tal-25 ta' Ottubru 2016 dwar it-talba għall-ħarsien tal-privileġġi u l-immunitajiet ta' Jane Collins (2016/2087(IMM))

P8_TA(2016)0396 A8-0297/2016

Il-Parlament Ewropew,

–  wara li kkunsidra t-talba ta' Jane Collins tat-3 ta' Mejju 2016, imħabbra fis-seduta plenarja fil-11 ta' Mejju 2016, għall-ħarsien tal-privileġġi u l-immunitajiet tagħha f'konnessjoni ma' proċedimenti ċivili kontriha quddiem il-Queen's Bench Division tal-High Court f'Londra (Rikors Nru HQ14DO4882),

–  wara li sema' lil James Carver, li rrappreżenta lil Jane Collins, skont l-Artikolu 9(5) tar-Regoli ta' Proċedura tiegħu,

–  wara li kkunsidra l-Artikoli 7, 8 u 9 tal-Protokoll Nru 7 dwar il-Privileġġi u l-Immunitajiet tal-Unjoni Ewropea kif ukoll l-Artikolu 6(2) tal-Att dwar l-elezzjoni tal-Membri tal-Parlament Ewropew b'suffraġju universali dirett, tal-20 ta' Settembru 1976,

–  wara li kkunsidra s-sentenzi mogħtija mill-Qorti tal-Ġustizzja tal-Unjoni Ewropea fit-12 ta' Mejju 1964, fl-10 ta' Lulju 1986, fil-15 u l-21 ta' Ottubru 2008, fid-19 ta' Marzu 2010, fis-6 ta' Settembru 2011 u fis-17 ta' Jannar 2013(1),

–  wara li kkunsidra l-Artikolu 5(2), l-Artikolu 7 u l-Artikolu 9 tar-Regoli ta' Proċedura tiegħu,

–  wara li kkunsidra r-rapport tal-Kumitat għall-Affarijiet Legali (A8-0297/2016),

A.  billi Jane Collins talbet li jitħarsu l-privileġġi u l-immunitajiet parlamentari tagħha b'rabta ma' proċedimenti ċivili kontriha quddiem il-Queen's Bench Division tal-High Court f'Londra;

B.  billi, l-ewwel nett, it-talba tikkonċerna d-difiża tad-dritt tal-Membri tal-Parlament Ewropew, skont l-Artikolu 7 tal-Protokoll, li ma jkunux soġġetti għal restrizzjonijiet amministrattivi jew restrizzjonijiet oħra fuq il-moviment liberu tagħhom meta jivvjaġġaw lejn jew mill-Parlament Ewropew;

C.  billi din il-parti tat-talba hija marbuta mal-fatt li Jane Collins allegatament ġiet imċaħħda li tivvjaġġa għal laqgħat parlamentari minħabba l-iskeda tal-proċedimenti ġudizzjarji kontriha;

D.  billi, madankollu, l-Artikolu 7 tal-Protokoll ma japplikax għal restrizzjonijiet li jirriżultaw minn proċedimenti legali, peress li dawn huma koperti mir-regoli speċifiċi li jinsabu fl-Artikoli 8 u 9 tal-Protokoll(2), u t-talba għall-ħarsien tal-immunità parlamentari hija għalhekk inammissibbli fir-rigward tal-Artikolu 7 tal-Protokoll;

E.  billi, it-tieni nett, it-talba tikkonċerna d-difiża tal-libertà tal-Membri tal-Parlament Ewropew, skont l-Artikolu 8 tal-Protokoll, minn kull forma ta' investigazzjoni, detenzjoni jew proċedimenti legali, fir-rigward ta' opinjonijiet espressi jew voti mogħtija minnhom fil-qadi ta' dmirijiethom;

F.  billi din il-parti tat-talba hija marbuta mal-fatt li Jane Collins hija soġġetta għal talba ċivili għal danni fir-Renju Unit, inklużi danni gravi, għall-allegat libell u malafama, kif ukoll talba għal mandat ta' inibizzjoni kontriha sabiex ma tirrepetix id-dikjarazzjonijiet imsemmija;

G.  billi l-kawża ta' libell u malafama tikkonċerna akkużi li għamlet Jane Collins f'konferenza tal-partit;

H.  billi l-immunità parlamentari mogħtija mill-Artikolu 8 tal-Protokoll tapplika għall-opinjonijiet espressi mill-Membri tal-Parlament Ewropew fit-twettiq ta' dmirijiethom biss;

I.  billi d-dikjarazzjonijiet magħmula mill-Membri tal-Parlament Ewropew barra mill-konfini tal-Parlament Ewropew huma meqjusa li jkunu saru fit-twettiq tad-dmirijiet tagħhom biss jekk jikkostitwixxu evalwazzjoni soġġettiva li għandha rabta diretta u ovvja mal-qadi ta' dawk id-dmirijiet(3);

J.  billi, madankollu, m'hemm l-ebda rabta ovvja u diretta bejn id-dikjarazzjonijiet ikkontestati u d-dmirijiet ta' Jane Collins bħala Membru tal-Parlament Ewropew, peress li dawn mhumiex relatati mal-attività tagħha bħala Membru tal-Parlament Ewropew jew mal-politiki tal-Unjoni Ewropea, u saru fil-kuntest ta' dibattitu politiku nazzjonali;

K.  billi d-dikjarazzjonijiet ikkontestati, għalhekk, m'humiex koperti mill-Artikolu 8 tal-Protokoll;

1.  Jiddeċiedi li ma jħarisx il-privileġġi u l-immunitajiet ta' Jane Collins;

2.  Jagħti istruzzjonijiet lill-President tiegħu biex jgħaddi din id-deċiżjoni u r-rapport tal-kumitat responsabbli għalih immedjatament lill-awtoritajiet tar-Renju Unit, inkluż lill-Onorevoli Mħallef Warby.

(1) Sentenza tal-Qorti tal-Ġustizzja tat-12 ta' Mejju 1964, Wagner vs Fohrmann u Krier, 101/63, ECLI:EU:C:1964:28; sentenza tal-Qorti tal-Ġustizzja tal-10 ta' Lulju 1986, Wybot vs Faure u oħrajn, 149/85, ECLI:EU:C:1986:310; sentenza tal-Qorti Ġenerali tal-15 ta' Ottubru 2008, Mote vs il-Parlament, T-345/05, ECLI:EU:T:2008:440; sentenza tal-Qorti tal-Ġustizzja tal-21 ta' Ottubru 2008, Marra vs De Gregorio u Clemente, C200/07 u C-201/07, ECLI:EU:C:2008:579; sentenza tal-Qorti Ġenerali tad-19 ta' Marzu 2010, Gollnisch vs il-Parlament, T-42/05, ECLI:EU:T:2010:102; sentenza tal-Qorti tal-Ġustizzja tas-6 ta' Settembru 2011, Patriciello, C163/10, ECLI: EU:C:2011:543; sentenza tal-Qorti Ġenerali tas-17 ta' Jannar 2013, Gollnisch vs il-Parlament, T-346/11 u T-347/11, ECLI:EU:T:2013:23. (2) Sentenza tal-Qorti Ġenerali tal-15 ta' Ottubru 2008, Mote vs il-Parlament, T-345/05, ECLI:EU:T:2008:440, paragrafi 49 u 51. (3) Sentenza tal-Qorti tal-Ġustizzja tas-6 ta' Settembru 2011, Patriciello, C163/10, ECLI: EU:C:2011:543.

Deċiżjoni tal-Parlament Ewropew tal-25 ta' Ottubru 2016 dwar it-talba għall-ħarsien tal-privileġġi u l-immunitajiet ta' Mario Borghezio (2016/2028(IMM))

P8_TA(2016)0397 A8-0312/2016

Il-Parlament Ewropew,

–  wara li kkunsidra t-talba ta' Mario Borghezio tal-5 ta' Jannar 2016, imħabbra fis-seduta plenarja fl-1 ta' Frar 2016, għall-ħarsien tal-privileġġi u l-immunitajiet tiegħu fir-rigward tal-proċedimenti kriminali pendenti quddiem il-Qorti ta' Milan (RGNR Nru 41838/13, RG GIP Nru 12607/14),

–  wara li sema' lil Mario Borghezio skont l-Artikolu 9(5) tar-Regoli ta' Proċedura tiegħu,

–  wara li kkunsidra l-Artikoli 8 u 9 tal-Protokoll Nru 7 dwar il-Privileġġi u l-Immunitajiet tal-Unjoni Ewropea kif ukoll l-Artikolu 6(2) tal-Att dwar l-elezzjoni tal-Membri tal-Parlament Ewropew b'suffraġju universali dirett, tal-20 ta' Settembru 1976,

–  wara li kkunsidra s-sentenzi mogħtija mill-Qorti tal-Ġustizzja tal-Unjoni Ewropea fit-12 ta' Mejju 1964, fl-10 ta' Lulju 1986, fil-15 u l-21 ta' Ottubru 2008, fid-19 ta' Marzu 2010, fis-6 ta' Settembru 2011 u fis-17 ta' Jannar 2013(1),

—  wara li kkunsidra l-punt (A) tal-Artikolu 1(1) tal-Liġi Taljana Nru 205/1993,

—  wara li kkunsidra l-Artikolu 5(2), l-Artikolu 7 u l-Artikolu 9 tar-Regoli ta' Proċedura tiegħu,

–  wara li kkunsidra r-rapport tal-Kumitat għall-Affarijiet Legali (A8-0312/2016),

A.  billi Membru tal-Parlament Ewropew, Mario Borghezio, talab għall-ħarsien tal-immunità parlamentari tiegħu, skont l-Artikoli 8 u 9 tal-Protokoll Nru 7, b'konnessjoni ma' proċedimenti kriminali pendenti quddiem il-Qorti ta' Milan; billi, skont avviż mogħti mill-Uffiċċju tal-Prosekutur Pubbliku, is-Sur Borghezio allegatament sostna ideat ibbażati fuq is-superjorità u l-mibegħda razzjali jew etnika matul programm tar-radju, fejn tali mġiba hija punibbli skont l-Artikolu 1(a) tal-Liġi Taljana Nru 205/1993;

B.  billi l-Artikoli 8 u 9 tal-Protokoll Nru 7 dwar il-Privileġġi u l-Immunitajiet tal-Unjoni Ewropea huma esklussivi b'mod reċiproku(2); billi dan il-każ jikkonċerna biss opinjonijiet allegatament diskriminatorji espressi minn Membru tal-Parlament Ewropew; billi, għalhekk, l-applikabbiltà tal-Artikolu 8 biss tal-Protokoll hija evidenti;

C.  billi, skont l-Artikolu 8 tal-Protokoll Nru 7, Membri tal-Parlament Ewropew m'għandhom ikunu suġġetti għal ebda forma ta' investigazzjoni, detenzjoni jew proċedimenti legali, fir-rigward ta' opinjonijiet espressi jew voti mogħtija minnhom fil-qadi ta' dmirijiethom;

D.  billi l-Qorti tal-Ġustizzja sostniet li, sabiex wieħed igawdi mill-immunità, opinjoni għandha tkun espressa minn Membru tal-Parlament Ewropew fil-qadi ta' dmirijietu, u dan jimplika r-rekwiżit ta' rabta bejn l-opinjoni espressa u d-dmirijiet parlamentari; billi din ir-rabta għandha tkun diretta u ovvja(3);

E.  billi, matul il-programm tar-radju msemmi, Mario Borghezio ntalab jikkummenta dwar il-ħatra u l-kompetenza ta' membru ġdid tal-Gvern Taljan, jiġifieri l-Ministru għall-Integrazzjoni l-ġdida;

F.  billi l-fatti tal-kawża, kif jidher fid-dokumenti pprovduti lill-Kumitat għall-Affarijiet Legali u fis-seduta quddiem din tal-aħħar, jindikaw li d-dikjarazzjonijiet li għamel ma kellhom ebda konnessjoni diretta u ovvja mal-attivitajiet parlamentari tiegħu;

G.  billi, b'mod partikolari, ġie allegat li d-dikjarazzjonijiet li saru jaqbżu l-limitu li ġeneralment imdorrijin bih f'dibattiti politiċi u, barra minn hekk, huma ta' natura profondament mhux parlamentari; billi huma kuntrarji għall-Artikolu 21 tal-Karta tad-Drittijiet Fundamentali tal-Unjoni Ewropea u għalhekk ma jistgħux jitqiesu bħala dikjarazzjonijiet magħmula waqt il-qadi ta' dmirijietu ta' Membru tal-Parlament Ewropew;

H.  billi Mario Borghezio, għalhekk, ma jistax jitqies li kien qed jaġixxi fil-qadi ta' dmirijietu bħala Membru tal-Parlament Ewropew;

I.  billi l-Qorti tal-Ġustizzja sostniet li, meta titressaq kawża kontra Membru tal-Parlament Ewropew quddiem qorti nazzjonali u din tiġi informata li nbdiet proċedura għall-ħarsien tal-privileġġi u tal-immunitajiet ta' dak il-Membru, kif previst fir-Regoli ta' Proċedura tal-Parlament, l-imsemmija qorti għandha tissospendi l-proċedimenti legali u titlob lill-Parlament jagħti l-opinjoni tiegħu mill-iktar fis possibbli(4); billi l-Qorti ta' Milan, li quddiemha tressqu proċedimenti legali kontra s-Sur Borghezio, irrifjutat li tissospendi l-proċedimenti u ordnat li dawn jitkomplew minkejja talba magħmula mis-Sur Borghezio abbażi tal-ġurisprudenza rilevanti tal-Qorti tal-Ġustizzja;

1.  Jiddeċiedi li ma jħarisx il-privileġġi u l-immunitajiet ta' Mario Borghezio;

2.  Jiddeplora l-fatt li l-Qorti ta' Milan, minkejja l-ġurisprudenza rilevanti tal-Qorti tal-Ġustizzja, irrifjutat li tissospendi l-proċedimenti mibdija kontra s-Sur Borghezio;

3.  Jeżiġi li l-awtoritajiet Taljani jirrispettaw bis-sħiħ il-prinċipju previst mill-Qorti tal-Ġustizzja f'dak li jikkonċerna l-obbligu fuq il-qorti kompetenti li tissospendi l-proċedimenti ġudizzjarji meta titressaq talba għall-ħarsien tal-privileġġi u l-immunitajiet ta' Membru tal-Parlament Ewropew;

4.  Jagħti istruzzjonijiet lill-President tiegħu biex jgħaddi minnufih din id-deċiżjoni u r-rapport tal-kumitat responsabbli tiegħu lill-awtorità kompetenti tar-Repubblika Taljana u lil Mario Borghezio.

(1) Sentenza tal-Qorti tal-Ġustizzja tat-12 ta' Mejju 1964, Wagner vs Fohrmann u Krier, 101/63, ECLI:EU:C:1964:28; sentenza tal-Qorti tal-Ġustizzja tal-10 ta' Lulju 1986, Wybot vs Faure u oħrajn, 149/85, ECLI:EU:C:1986:310; sentenza tal-Qorti Ġenerali tal-15 ta' Ottubru 2008, Mote vs il-Parlament, T-345/05, ECLI:EU:T:2008:440; sentenza tal-Qorti tal-Ġustizzja tal-21 ta' Ottubru 2008, Marra vs De Gregorio u Clemente, C-200/07 u C-201/07, ECLI:EU:C:2008:579; sentenza tal-Qorti Ġenerali tad-19 ta' Marzu 2010, Gollnisch vs il-Parlament, T-42/06, ECLI:EU:T:2010:102; sentenza tal-Qorti tal-Ġustizzja tas-6 ta' Settembru 2011, Patriciello, C-163/10, ECLI: EU:C:2011:543; sentenza tal-Qorti Ġenerali tas-17 ta' Jannar 2013, Gollnisch vs il-Parlament, T-346/11 u T-347/11, ECLI:EU:T:2013:23. (2) Kawżi Konġunti C-200/07 u C-201/07 Marra, ikkwotati iktar 'il fuq, paragrafu 45. (3) Kawża C-163/10, Patriciello, ikkwotata iktar 'il fuq, paragrafi 33 u 35. (4) Kawżi Konġunti C-200/07 u C-201/07 Marra, ikkwotati iktar 'il fuq, paragrafu 43.

Riżoluzzjoni leġiżlattiva tal-Parlament Ewropew tal-25 ta' Ottubru 2016 dwar il-pożizzjoni tal-Kunsill fl-ewwel qari bil-ħsieb għall-adozzjoni ta' regolament tal-Parlament Ewropew u tal-Kunsill li jemenda r-Regolament (KE) Nru 91/2003 dwar l-istatistika tat-trasport bil-ferrovija, fir-rigward tal-ġbir ta' dejta dwar merkanzija, passiġġieri u aċċidenti (10000/1/2016 – C8-0365/2016 – 2013/0297(COD))

P8_TA(2016)0398 A8-0300/2016

(Proċedura leġiżlattiva ordinarja: it-tieni qari)

Il-Parlament Ewropew,

–  wara li kkunsidra l-pożizzjoni tal-Kunsill fl-ewwel qari (10000/1/2016 – C8-0365/2016),

–  wara li kkunsidra l-pożizzjoni tiegħu fl-ewwel qari(1) dwar il-proposta tal-Kummissjoni lill-Parlament u lill-Kunsill (COM(2013)0611),

–  wara li kkunsidra l-Artikolu 294(7) tat-Trattat dwar il-Funzjonament tal-Unjoni Ewropea,

–  wara li kkunsidra l-Artikolu 76 tar-Regoli ta' Proċedura tiegħu,

–  wara li kkunsidra r-rakkomandazzjoni għat-tieni qari tal-Kumitat għat-Trasport u t-Turiżmu (A8-0300/2016),

1.  Japprova l-pożizzjoni tal-Kunsill fl-ewwel qari;

2.  Jinnota li l-att qed jiġi adottat b'konformità mal-pożizzjoni tal-Kunsill;

3.  Jagħti istruzzjonijiet lill-President tiegħu sabiex jiffirma l-att, flimkien mal-President tal-Kunsill, skont l-Artikolu 297(1) tat-Trattat dwar il-Funzjonament tal-Unjoni Ewropea;

4.  Jagħti istruzzjonijiet lis-Segretarju Ġenerali tiegħu biex jiffirma l-att, wara li jkun ġie vverifikat li l-proċeduri ntemmu kif imiss, u biex, bi qbil mas-Segretarju Ġenerali tal-Kunsill, jipproċedi għall-pubblikazzjoni tal-att f'Il-Ġurnal Uffiċjali tal-Unjoni Ewropea;

5.  Jagħti istruzzjonijiet lill-President tiegħu sabiex jgħaddi l-pożizzjoni tal-Parlament lill-Kunsill u lill-Kummissjoni kif ukoll lill-parlamenti nazzjonali.

(1) Testi adottati tal-11.3.2014, P7_TA(2014)0197.

Riżoluzzjoni leġiżlattiva tal-Parlament Ewropew tal-25 ta' Ottubru 2016 dwar il-pożizzjoni tal-Kunsill fl-ewwel qari għall-adozzjoni ta' regolament tal-Parlament Ewropew u tal-Kunsill li jemenda r-Regolament (KE) Nru 1365/2006 dwar statistika ta' trasport ta' merkanzija minn passaġġi fuq l-ilma interni fir-rigward l-għoti ta' setgħat iddelegati u implimentattivi lill-Kummissjoni għall-adozzjoni ta' ċerti miżuri (09878/1/2016 – C8-0358/2016 – 2013/0226(COD))

P8_TA(2016)0399 A8-0298/2016

(Proċedura leġiżlattiva ordinarja: it-tieni qari)

Il-Parlament Ewropew,

—  wara li kkunsidra l-pożizzjoni tal-Kunsill fl-ewwel qari (09878/1/2016 – C8-0358/2016),

—  wara li kkunsidra l-pożizzjoni tiegħu fl-ewwel qari(1) dwar il-proposta tal-Kummissjoni lill-Parlament u lill-Kunsill (COM(2013)0484),

–  wara li kkunsidra l-Artikolu 294(7) tat-Trattat dwar il-Funzjonament tal-Unjoni Ewropea,

–  wara li kkunsidra l-Artikolu 76 tar-Regoli ta' Proċedura tiegħu,

—  wara li kkunsidra r-rakkomandazzjoni għat-tieni qari tal-Kumitat għat-Trasport u t-Turiżmu (A8-0298/2016),

1.  Japprova l-pożizzjoni tal-Kunsill fl-ewwel qari;

2.  Jinnota li l-att qed jiġi adottat b'konformità mal-pożizzjoni tal-Kunsill;

3.  Jagħti istruzzjonijiet lill-President tiegħu biex jiffirma l-att, flimkien mal-President tal-Kunsill, skont l-Artikolu 297(1) tat-Trattat dwar il-Funzjonament tal-Unjoni Ewropea;

4.  Jagħti istruzzjonijiet lis-Segretarju Ġenerali tiegħu biex jiffirma l-att, wara li jkun ġie vverifikat li l-proċeduri ntemmu kif imiss, u biex, bi qbil mas-Segretarju Ġenerali tal-Kunsill, jipproċedi għall-pubblikazzjoni tal-att f'Il-Ġurnal Uffiċjali tal-Unjoni Ewropea;

5.  Jagħti istruzzjonijiet lill-President tiegħu biex jgħaddi l-pożizzjoni tal-Parlament lill-Kunsill u lill-Kummissjoni kif ukoll lill-parlamenti nazzjonali.

(1) Testi adottati tal-11.3.2014, P7_TA(2014)0180.

Emendi adottati mill-Parlament Ewropew fil-25 ta' Ottubru 2016 dwar il-proposta għal direttiva tal-Parlament Ewropew u tal-Kunsill dwar il-qafas ġuridiku tal-Unjoni għal ksur doganali u sanzjonijiet (COM(2013)0884 – C8-0033/2014 – 2013/0432(COD))(1)

P8_TA(2016)0400 A8-0239/2016

(Proċedura leġiżlattiva ordinarja: l-ewwel qari)

Test propost mill-Kummissjoni   Emenda Emenda 1 Proposta għal direttiva Kunsiderazzjoni 1 Wara li kkunsidraw it-Trattat dwar il-Funzjonament tal-Unjoni Ewropea, u b'mod partikolari l-Artikolu 33 tiegħu, Wara li kkunsidraw it-Trattat dwar il-Funzjonament tal-Unjoni Ewropea, u b'mod partikolari l-Artikoli 33 u 114 tiegħu, Emenda 2 Proposta għal direttiva Premessa 1a (ġdida) (1a)   Din id-Direttiva għandha tkun konformi mar-Regolament (UE) Nru 952/2013 tal-Parlament Ewropew u tal-Kunsill1. ___________________ 1 Regolament (UE) Nru 952/2013 tal-Parlament Ewropew u tal-Kunsill tad-9 ta' Ottubru 2013 li jistabbilixxi l-Kodiċi Doganali tal-Unjoni (ĠU L 269, 10.10.2013, p. 1). Emenda 3 Proposta għal direttiva Premessa 2 (2)  Għaldaqstant, il-ksur doganali u s-sanzjonijiet isegwu 28 sett differenti ta' regoli ġuridiċi. B'riżultat ta' dan, ksur tal-leġiżlazzjoni doganali tal-Unjoni ma jkunx ittrattat bl-istess mod madwar l-Unjoni u s-sanzjonijiet li jistgħu jiġu imposti f'kull każ huma differenti fin-natura u s-severità tagħhom skont l-Istat Membru li qed jimponi s-sanzjoni. (2)  Il-ksur doganali u s-sanzjonijiet isegwu 28 sett differenti ta' regoli ġuridiċi. B'riżultat ta' dan, ksur tal-leġiżlazzjoni doganali tal-Unjoni ma jkunx ittrattat bl-istess mod madwar l-Unjoni u s-sanzjonijiet li jistgħu jiġu imposti f'kull każ huma differenti fin-natura u s-severità tagħhom skont l-Istat Membru li qed jimponi s-sanzjoni, li jwassal għal telf possibbli ta' dħul għall-Istati Membri u għal distorsjonijiet fil-kummerċ. Emenda 4 Proposta għal direttiva Premessa 3 (3)  Din id-disparità bejn is-sistemi ġuridiċi tal-Istati Membri taffettwa mhux biss l-amministrazzjoni ottima tal-unjoni doganali, iżda wkoll tipprevjeni li tista' tinkiseb sitwazzjoni ta' kundizzjonijiet ekwi għall-operaturi ekonomiċi fl-unjoni doganali minħabba li għandha impatt fuq l-aċċess tagħhom għal simplifikazzjonijiet u faċilitazzjonijiet doganali. (3)  Din id-disparità bejn is-sistemi ġuridiċi tal-Istati Membri mhux biss taffettwa l-amministrazzjoni ottima tal-unjoni doganali u t-trasparenza meħtieġa biex jiġi żgurat il-funzjonament xieraq tas-suq intern fir-rigward ta' modi kif il-ksur jiġi ġestit mill-awtoritajiet doganali differenti, iżda tipprevjeni wkoll il-kisba ta' sitwazzjoni ta' kundizzjonijiet ekwi għall-operaturi ekonomiċi fl-unjoni doganali, li diġà huma soġġetti għal settijiet ta' regoli differenti madwar l-Unjoni, minħabba li għandha impatt fuq l-aċċess tagħhom għal simplifikazzjonijiet u faċilitazzjonijiet doganali. Emenda 5 Proposta għal direttiva Premessa 6 (6)  Għandha tiġi stabbilita lista ta' mġiba li għandha titqies bħala ksur ta' leġiżlazzjoni doganali tal-Unjoni u toħloq sanzjonijiet. Dan il-ksur doganali għandu jkun kompletament ibbażat fuq l-obbligi li joriġinaw mil-leġiżlazzjoni doganali b'referenzi diretti għall-Kodiċi. Din id-Direttiva ma tiddeterminax jekk l-Istati Membri għandhomx japplikaw sanzjonijiet amministrattivi jew kriminali fir-rigward ta' dan il-ksur doganali. (6)  Din id-Direttiva għandha tistabbilixxi lista ta' mġiba li għandha titqies bħala ksur ta' leġiżlazzjoni doganali tal-Unjoni u toħloq sanzjonijiet. Dan il-ksur doganali għandu jkun kompletament ibbażat fuq l-obbligi li joriġinaw mil-leġiżlazzjoni doganali b'referenzi diretti għall-Kodiċi. Din id-Direttiva tipprevedi li l-Istati Membri għandhom japplikaw sanzjonijiet mhux kriminali fir-rigward ta' dan il-ksur doganali. Għandu jkun possibbli wkoll għall-Istati Membri li jipprevedu l-impożizzjoni ta' sanzjonijiet kriminali, skont il-liġijiet nazzjonali u d-dritt tal-Unjoni, minflok sanzjonijiet mhux kriminali meta n-natura u l-gravità tal-ksur inkwistjoni jeżiġu dan sabiex is-sanzjoni imposta tkun dissważiva, effettiva u proporzjonata. Emenda 6 Proposta għal direttiva Premessa 7 (7)   L-ewwel kategorija ta' mġiba għandha tinkludi ksur doganali fuq il-bażi ta' responsabbiltà stretta, li ma teħtieġx xi element ta' ħtija, meta tiġi kkunsidrata n-natura oġġettiva tal-obbligi involuti u l-fatt li l-persuni responsabbli biex twettaqhom ma tistax tinjora l-eżistenza u n-natura vinkolanti tagħhom. imħassar Emenda 7 Proposta għal direttiva Premessa 8 (8)   It-tieni u t-tielet kategorija ta' mġiba għandhom jinkludu ksur doganali li jitwettaq b'negliġenza jew intenzjonalment, rispettivament, fejn dan l-element suġġettiv irid jiġi stabbilit biex tinħoloq din ir-responsabbiltà. imħassar Emenda 8 Proposta għal direttiva Premessa 10 (10)  Sabiex tiġi żgurata ċ-ċertezza ġuridika, għandu jkun ipprovdut li xi att jew ommissjoni li jirriżultaw minn żball min-naħa tal-awtoritajiet doganali, ma għandhomx jitqiesu bħala ksur doganali. (10)  Sabiex tiġi żgurata ċ-ċertezza ġuridika, għandu jkun ipprovdut li kwalunkwe att jew ommissjoni li jirriżultaw minn żball min-naħa tal-awtoritajiet doganali, kif imsemmi fil-Kodiċi, ma għandhomx jitqiesu bħala li jikkostitwixxu ksur doganali. Emenda 9 Proposta għal direttiva Premessa 12 (12)  Sabiex ikunu approssimati s-sistemi ta' sanzjoni nazzjonali tal-Istati Membri, l-iskali ta' sanzjonijiet għandhom ikunu stabbiliti li jirriflettu l-kategoriji differenti ta' ksur doganali u s-serjetà tagħhom. Bl-iskop li jiġu imposti sanzjonijiet effettivi, proporzjonati u dissważivi, l-Istati Membri għandhom jiżguraw ukoll li l-awtoritajiet kompetenti tagħhom jikkunsidraw ċirkustanzi speċifiċi, aggravanti jew mitiganti meta jiġi ddeterminat it-tip u l-livell ta' sanzjonijiet li għandhom jiġu applikati. (12)  Sabiex ikunu approssimati s-sistemi ta' sanzjoni nazzjonali tal-Istati Membri, skali ta' sanzjonijiet għandhom ikunu stabbiliti li jirriflettu kemm ikun serju l-ksur doganali. Bl-iskop li jiġu imposti sanzjonijiet effettivi, proporzjonati u dissważivi, l-Istati Membri għandhom jiżguraw ukoll li l-awtoritajiet kompetenti tagħhom jikkunsidraw ċirkustanzi speċifiċi, aggravanti jew mitiganti meta jiġi ddeterminat it-tip u l-livell ta' sanzjonijiet li għandhom jiġu applikati. Emenda 10 Proposta għal direttiva Premessa 12a (ġdida) (12a)   Huwa biss f'każijiet fejn ksur serju jkun marbut mhux mad-dazji evażi iżda mal-valur tal-merkanzija kkonċernata, pereżempju fil-każ ta' ksur relatat mad-drittijiet tal-proprjetà intellettwali jew ma' merkanzija pprojbita jew ristretta, li l-awtoritajiet doganali għandhom jibbażaw s-sanzjoni imposta fuq il-valur tal-merkanzija. Emenda 11 Proposta għal direttiva Premessa 13 (13)  Il-perjodu ta' limitazzjoni għall-proċedimenti li jikkonċernaw ksur doganali għandu jkun stabbilit għal erba' snin mill-jum li l-ksur doganali twettaq jew, fil-każ ta' ksur kontinwu jew ripetut, fejn l-imġiba li tikkostitwixxi dan il-ksur jieqaf. L-Istati Membri għandhom jiżguraw li l-perjodu ta' limitazzjoni jiġi interrott b'att dwar l-investigazzjonijiet jew il-proċedimenti ġuridiċi rigward il-ksur doganali. L-Istati Membri jistgħu jistabbilixxu każijiet li fihom dan il-perjodu jkun sospiż. Il-bidu jew il-kontinwazzjoni ta' dawn il-proċedimenti għandhom ikunu preklużi wara li jiskadi l-perjodu ta' skadenza ta' tmien snin, filwaqt li l-perjodu ta' limitazzjoni għall-infurzar ta' sanzjoni għandu jkun ta' tliet snin. (13)  Il-perjodu ta' limitazzjoni għall-proċedimenti li jikkonċernaw ksur doganali għandu jkun stabbilit għal erba' snin mill-jum li l-ksur doganali twettaq jew, fil-każ ta' ksur kontinwu jew ripetut, meta l-imġiba li tikkostitwixxi dan il-ksur jieqaf. L-Istati Membri għandhom jiżguraw li l-perjodu ta' limitazzjoni jiġi interrott b'att dwar l-investigazzjonijiet jew il-proċedimenti ġuridiċi rigward l-istess ksur doganali, jew b'att min-naħa tal-persuna responsabbli għall-ksur. Għandu jkun possibbli għall-Istati Membri li jistabbilixxu każijiet li fihom dan il-perjodu jkun sospiż. Kwalunkwe proċediment għandu jkun preskritt, irrispettivament minn kwalunkwe interruzzjoni tal-perjodu ta' limitazzjoni, wara li jiskadi perjodu ta' tmien snin, filwaqt li l-perjodu ta' limitazzjoni għall-infurzar ta' sanzjoni għandu jkun tliet snin. Emenda 12 Proposta għal direttiva Premessa 14 (14)  Għandha tkun prevista sospensjoni ta' proċedimenti amministrattivi li jikkonċernaw ksur doganali, meta jkunu bdew il-proċedimenti kriminali kontra l-istess persuna b'konnessjoni mal-istess fatti. Il-kontinwazzjoni tal-proċedimenti amministrattivi wara t-tmiem tal-proċedimenti kriminali għandha tkun possibbli biss f'konformità stretta mal-prinċipju ne bis in idem. (14)  Għandha tkun prevista sospensjoni ta' proċedimenti amministrattivi li jikkonċernaw ksur doganali, meta jkunu bdew il-proċedimenti kriminali kontra l-istess persuna b'konnessjoni mal-istess fatti. Il-kontinwazzjoni tal-proċedimenti amministrattivi wara t-tmiem tal-proċedimenti kriminali għandha tkun possibbli biss f'konformità stretta mal-prinċipju ne bis in idem, li jfisser li l-istess reat ma jistax jiġi ppenalizzat darbtejn. Emenda 13 Proposta għal direttiva Premessa 15a (ġdida) (15a)   L-objettiv ġenerali ta' din id-Direttiva huwa li jiġi żgurat l-infurzar effettiv tal-leġiżlazzjoni doganali tal-Unjoni. Madankollu, il-qafas ġuridiku previst minn din id-Direttiva ma jippermettix approċċ integrat għall-infurzar, inklużi s-superviżjoni, il-kontroll u l-investigazzjoni. Għalhekk, il-Kummissjoni għandha tkun meħtieġa tissottometti lill-Parlament Ewropew u lill-Kunsill rapport dwar dawk l-aspetti, fosthom dwar l-implimentazzjoni tal-qafas komuni għall-ġestjoni tar-riskju, sabiex jiġi vvalutat jekk hijiex meħtieġa aktar leġiżlazzjoni. Emenda 14 Proposta għal direttiva Premessa 18a (ġdida) (18a)   Din id-Direttiva hija maħsuba biex issaħħaħ il-kooperazzjoni doganali permezz tal-approssimazzjoni tal-liġijiet nazzjonali dwar sanzjonijiet doganali. Minħabba li, attwalment, it-tradizzjonijiet ġuridiċi tal-Istati Membri jvarjaw ħafna, armonizzazzjoni totali f'dan il-qasam hija impossibbli. Emenda 15 Proposta għal direttiva Artikolu 1 – paragrafu 1 1.  Din id-Direttiva tistabbilixxi qafas li jikkonċerna l-ksur tal-leġiżlazzjoni doganali tal-Unjoni u tipprevedi s-sanzjonijiet għal dan il-ksur. 1.  Din id-Direttiva għandha l-għan li tikkontribwixxi għall-funzjonament xieraq tas-suq intern u li tistabbilixxi l-qafas li jikkonċerna l-ksur tal-leġiżlazzjoni doganali tal-Unjoni, u tipprevedi l-impożizzjoni ta' sanzjonijiet mhux kriminali għal dan il-ksur billi tapprossima d-dispożizzjonijiet stabbiliti bil-liġi, b'regolament, jew b'azzjoni amministrattiva fl-Istati Membri. Emenda 16 Proposta għal direttiva Artikolu 1 – paragrafu 2a (ġdid) 2a.   Din id-Direttiva tkopri l-obbligi tal-Istati Membri lejn is-sħab kummerċjali tal-Unjoni Ewropea, kif ukoll l-Organizzazzjoni Dinjija tal-Kummerċ u l-Organizzazzjoni Dinjija Doganali, bl-għan li jiġi stabbilit suq intern omoġenju u effikaċi filwaqt li jkun faċilitat il-kummerċ u tkun żgurata ċ-ċertezza. Emenda 17 Proposta għal direttiva Artikolu 2 Artikolu 2 Artikolu 2 Ksur doganali u sanzjonijiet Prinċipji ġenerali L-Istati Membri jistabbilixxu r-regoli dwar sanzjonijiet fir-rigward ta' ksur doganali stabbilit fl-Artikoli minn 3 sa 6. 1.   L-Istati Membri għandhom jistabbilixxu r-regoli dwar sanzjonijiet fir-rigward tal-ksur doganali stabbilit fl-Artikoli 3 u 6 b'konformità stretta mal-prinċipju ne bis in idem. L-Istati Membri għandhom jiżguraw li l-atti jew l-ommissjonijiet stabbiliti fl-Artikoli 3 u 6 jikkostitwixxu ksur doganali meta jitwettqu b'negliġenza jew intenzjonalment. L-Istati Membri jistgħu jipprevedu l-impożizzjoni ta' sanzjonijiet kriminali, b'konformità mal-liġijiet nazzjonali u d-dritt tal-Unjoni, minflok sanzjonijiet mhux kriminali, meta n-natura u l-gravità tal-ksur inkwistjoni jeżiġu dan sabiex is-sanzjoni imposta tkun dissważiva, effettiva u proporzjonata. 2.   Għall-finijiet ta' din id-Direttiva: (a)   l-awtoritajiet doganali għandhom jiddeterminaw jekk il-ksur twettaqx b'negliġenza, li jfisser li l-persuna responsabbli naqset milli teżerċita attenzjoni raġonevoli fir-rigward tal-kontroll tal-operazzjonijiet tagħha, jew bit-teħid ta' miżuri li huma manifestament insuffiċjenti, biex tiġi evitata l-okkorrenza ta' ċirkustanzi li jwasslu għall-ksur, meta r-riskju tal-okkorrenza jkun raġonevolment prevedibbli; (b)   l-awtoritajiet doganali għandhom jiddeterminaw jekk il-ksur twettaqx intenzjonalment, li jfisser li l-att jew l-ommissjoni saru mill-persuna responsabbli fl-għarfien li dak l-att jew dik l-ommissjoni kkostitwew ksur, jew bl-għan premeditat u deliberat li tikser il-leġiżlazzjoni doganali; (c)   l-iżbalji klerikali m'għandhomx jikkostitwixxu ksur doganali sakemm ma jkunx ċar miċ-ċirkustanzi kollha li twettqu b'riżultat ta' negliġenza jew b'intenzjoni. Emenda 18 Proposta għal direttiva Artikolu 2a (ġdid) Artikolu 2a Faċilitazzjoni tal-kummerċ Sabiex ikunu konformi mal-obbligi tal-Unjoni skont il-Ftehim tad-WTO dwar il-Faċilitazzjoni tal-Kummerċ, l-Istati Membri għandhom jaħdmu flimkien ħalli jistabbilixxu sistema ta' kooperazzjoni li tinkludi l-Istati Membri kollha. Dik is-sistema għandu jkollha l-għan li tikkoordina indikaturi ewlenin tal-prestazzjoni fir-rigward ta' sanzjonijiet doganali (analiżi tal-għadd ta' appelli, ir-rata ta' reċidività, eċċ.); ixxerred l-aħjar prassi fost is-servizzi doganali (l-effiċjenza tal-kontrolli u s-sanzjonijiet, it-tnaqqis tal-ispejjeż amministrattivi, eċċ.); tgħaddi l-esperjenzi tal-operaturi ekonomiċi u toħloq rabtiet bejniethom; timmonitorja l-mod kif is-servizzi doganali jwettqu l-attivitajiet tagħhom; u twettaq ħidma statistika dwar ksur imwettaq minn kumpaniji minn pajjiżi terzi. Fi ħdan is-sistema ta' kooperazzjoni, l-Istati Membri kollha għandhom jiġu notifikati mingħajr dewmien dwar investigazzjonijiet fir-rigward ta' ksur doganali u ksur stabbilit b'tali mod li jiffaċilita l-kummerċ, jimpedixxi l-merkanzija illegali milli tidħol fis-suq intern u jtejjeb l-effikaċja tal-kontrolli. Emenda 19 Proposta għal direttiva Artikolu 3 Artikolu 3 Artikolu 3 Ksur doganali ta' responsabbiltà stretta Ksur doganali L-Istati Membri jiżguraw li l-atti jew l-omissjonijiet li ġejjin jikkostitwixxu ksur doganali irrispettivament minn kull element ta' ħtija: L-Istati Membri għandhom jiżguraw li l-atti jew l-ommissjonijiet li ġejjin jikkostitwixxu ksur doganali: (a)  nuqqas min-naħa tal-persuna li qed tippreżenta dikjarazzjoni doganali, dikjarazzjoni għall-ħażna temporanja, dikjarazzjoni fil-qosor tad-dħul, dikjarazzjoni fil-qosor tal-ħruġ, dikjarazzjoni ta' esportazzjoni mill-ġdid jew notifika ta' esportazzjoni mill-ġdid, li tiżgura l-akkuratezza u l-kompletezza tal-informazzjoni mogħtija fid-dikjarazzjoni, fin-notifika jew fl-applikazzjoni skont l-Artikolu 15(2)(a) tal-Kodiċi; (a)  nuqqas min-naħa tal-persuna li qed tippreżenta dikjarazzjoni doganali, dikjarazzjoni għall-ħażna temporanja, dikjarazzjoni fil-qosor tad-dħul, dikjarazzjoni fil-qosor tal-ħruġ, dikjarazzjoni ta' esportazzjoni mill-ġdid jew notifika ta' esportazzjoni mill-ġdid, li tiżgura l-akkuratezza u l-kompletezza tal-informazzjoni mogħtija fid-dikjarazzjoni, fin-notifika jew fl-applikazzjoni skont il-punt (a) tal-Artikolu 15(2) tal-Kodiċi; (b)  nuqqas min-naħa tal-persuna li tippreżenta dikjarazzjoni doganali, dikjarazzjoni għall-ħażna temporanja, dikjarazzjoni fil-qosor tad-dħul, dikjarazzjoni fil-qosor tal-ħruġ, dikjarazzjoni ta' esportazzjoni mill-ġdid jew notifika ta'esportazzjoni mill-ġdid, biex tiġi żgurata l-awtentiċità, l-akkuratezza u l-validità ta' kull dokument ta' sostenn skont l-Artikolu 15(2)(b) tal-Kodiċi; (b)  nuqqas min-naħa tal-persuna li tippreżenta dikjarazzjoni doganali, dikjarazzjoni għall-ħażna temporanja, dikjarazzjoni fil-qosor tad-dħul, dikjarazzjoni fil-qosor tal-ħruġ, dikjarazzjoni ta' esportazzjoni mill-ġdid jew notifika ta'esportazzjoni mill-ġdid, biex tiġi żgurata l-awtentiċità, l-akkuratezza u l-validità ta' kull dokument ta' sostenn skont il-punt (b) tal-Artikolu 15(2) tal-Kodiċi; (c)  nuqqas min-naħa tal-persuna li tippreżenta dikjarazzjoni fil-qosor tad-dħul skont l-Artikolu 127 tal-Kodiċi, notifika tal-wasla ta' bastiment jew ta' inġenju tal-ajru skont l-Artikolu 133 tal-Kodiċi, dikjarazzjoni għall-ħażna temporanja skont l-Artikolu 145 tal-Kodiċi, dikjarazzjoni doganali skont l-Artikolu 158 tal-Kodiċi, notifika ta' attivitajiet f'żoni ħielsa skont l-Artikolu 244(2) tal-Kodiċi, dikjarazzjoni ta' qabel it-tluq, f'konformità mal-Artikolu 263 tal-Kodiċi, dikjarazzjoni ta' esportazzjoni mill-ġdid skont l-Artikolu 270 tal-Kodiċi, dikjarazzjoni fil-qosor tal-ħruġ skont l-Artikolu 271 tal-Kodiċi jew notifika ta' esportazzjoni mill-ġdid skont l-Artikolu 274 tal-Kodiċi; (c)  nuqqas min-naħa ta' persuna li tippreżenta dikjarazzjoni fil-qosor tad-dħul skont l-Artikolu 127 tal-Kodiċi, notifika tal-wasla ta' bastiment magħmul għall-baħar jew ta' inġenju tal-ajru skont l-Artikolu 133 tal-Kodiċi, dikjarazzjoni għall-ħażna temporanja skont l-Artikolu 145 tal-Kodiċi, dikjarazzjoni doganali skont l-Artikolu 158 tal-Kodiċi, notifika ta' attivitajiet f'żoni ħielsa skont l-Artikolu 244(2) tal-Kodiċi, dikjarazzjoni ta' qabel it-tluq, f'konformità mal-Artikolu 263 tal-Kodiċi, dikjarazzjoni ta' esportazzjoni mill-ġdid skont l-Artikolu 270 tal-Kodiċi, dikjarazzjoni fil-qosor tal-ħruġ skont l-Artikolu 271 tal-Kodiċi jew notifika ta' esportazzjoni mill-ġdid skont l-Artikolu 274 tal-Kodiċi; (d)  nuqqas min-naħa tal-operatur ekonomiku biex iżomm id-dokumenti u l-informazzjoni relatata mat-twettiq tal-formalitajiet doganali permezz ta' kull mezz aċċessibbli għall-perjodu ta' żmien meħtieġ mil-leġiżlazzjoni doganali skont l-Artikolu 51 tal-Kodiċi; (d)  nuqqas min-naħa tal-operatur ekonomiku biex iżomm id-dokumenti u l-informazzjoni relatata mat-twettiq tal-formalitajiet doganali permezz ta' kull mezz aċċessibbli għall-perjodu ta' żmien meħtieġ mil-leġiżlazzjoni doganali skont l-Artikolu 51 tal-Kodiċi; (e)  tneħħija ta' merkanzija li tiddaħħal fit-territorju doganali tal-Unjoni mis-superviżjoni doganali mingħajr il-permess tal-awtoritajiet doganali, kuntrarju għall-ewwel u t-tieni subparagrafi tal-Artikolu 134(1) tal-Kodiċi; (e)  tneħħija ta' merkanzija li tiddaħħal fit-territorju doganali tal-Unjoni mis-superviżjoni doganali mingħajr il-permess tal-awtoritajiet doganali, kuntrarju għall-ewwel u t-tieni subparagrafi tal-Artikolu 134(1) tal-Kodiċi; (f)  tneħħija ta' merkanzija mis-superviżjoni doganali, għall-kuntrarju tar-raba' subparagrafu tal-Artikolu 134(1) u l-Artikoli 158(3) u 242 tal-Kodiċi; (f)  tneħħija ta' merkanzija mis-superviżjoni doganali, għall-kuntrarju tar-raba' subparagrafu tal-Artikolu 134(1) u l-Artikoli 158(3) u 242 tal-Kodiċi; (g)  nuqqas min-naħa tal-persuna li qed iddaħħal merkanzija fit-territorju doganali tal-Unjoni li tikkonforma mal-obbligi relatati mal-mezz ta' trasport tal-merkanzija fil-post propju skont l-Artikolu 135(1) tal-Kodiċi, jew li tinforma l-awtoritajiet doganali meta l-obbligi ma jistgħux jiġu osservati skont l-Artikolu 137(1) u (2) tal-Kodiċi; (g)  nuqqas min-naħa tal-persuna li qed iddaħħal merkanzija fit-territorju doganali tal-Unjoni li tikkonforma mal-obbligi relatati mal-mezz ta' trasport tal-merkanzija fil-post propju skont l-Artikolu 135(1) tal-Kodiċi, jew li tinforma l-awtoritajiet doganali mingħajr dewmien meta l-obbligi ma jistgħux jiġu osservati skont l-Artikolu 137(1) u (2) tal-Kodiċi u dwar fejn tinsab il-merkanzija; (h)  nuqqas min-naħa tal-persuna li qed iddaħħal merkanzija f'żona ħielsa, fejn din iż-żona tkun tmiss mal-fruntiera tal-art bejn Stat Membru u pajjiż terz, li ddaħħal din il-merkanzija direttament f'din iż-żona ħielsa mingħajr ma tgħaddi minn xi parti oħra tat-territorju doganali tal-Unjoni skont l-Artikolu 135(2) tal-Kodiċi; (h)  nuqqas min-naħa tal-persuna li qed iddaħħal merkanzija f'żona ħielsa, fejn din iż-żona tkun tmiss mal-fruntiera tal-art bejn Stat Membru u pajjiż terz, li ddaħħal din il-merkanzija direttament f'din iż-żona ħielsa mingħajr ma tgħaddi minn xi parti oħra tat-territorju doganali tal-Unjoni skont l-Artikolu 135(2) tal-Kodiċi; (i)  nuqqas min-naħa tad-dikjarant għal ħażna temporanja jew għal proċedura doganali li jipprovdi d-dokumenti, lill-awtoritajiet doganali fejn jintalab li jsir dan mil-leġiżlazzjoni tal-Unjoni jew jekk ikun meħtieġ għall-kontrolli doganali skont l-Artikolu 145(2) u l-Artikolu 163(2) tal-Kodiċi; (i)  nuqqas min-naħa tad-dikjarant għal ħażna temporanja jew għal proċedura doganali li jipprovdi d-dokumenti, lill-awtoritajiet doganali fejn jintalab li jsir dan mil-leġiżlazzjoni tal-Unjoni jew jekk ikun meħtieġ għall-kontrolli doganali skont l-Artikolu 145(2) u l-Artikolu 163(2) tal-Kodiċi; (j)  nuqqas min-naħa tal-operatur ekonomiku responsabbli għal merkanzija mhux tal-Unjoni li tkun f'ħażna temporanja, li din il-merkanzija titpoġġa taħt proċedura doganali jew biex tiġi esportata mill-ġdid fil-limitu ta' żmien skont l-Artikolu 149 tal-Kodiċi; (j)  nuqqas min-naħa tad-dikjarant għal ħażna temporanja, jew tal-persuna li taħżen il-merkanzija f'każijiet li fihom tinħażen f'postijiet oħra deżinjati jew approvati mill-awtoritajiet doganali, responsabbli għal merkanzija mhux tal-Unjoni li tkun f'ħażna temporanja, li din il-merkanzija titpoġġa taħt proċedura doganali jew biex tiġi esportata mill-ġdid fil-limitu ta' żmien skont l-Artikolu 149 tal-Kodiċi; (k)  nuqqas min-naħa tad-dikjarant għal proċedura doganali li jkollu fil-pussess tiegħu u għad-dispożizzjoni tal-awtoritajiet doganali, fil-ħin li tkun ippreżentata d-dikjarazzjoni doganali jew dikjarazzjoni supplimentari, id-dokumenti ta' sostenn meħtieġa għall-applikazzjoni tal-proċedura inkwistjoni skont l-Artikolu 163(1) u t-tieni subparagrafu tal-Artikolu 167(1) tal-Kodiċi; (k)  nuqqas min-naħa tad-dikjarant għal proċedura doganali li jkollu fil-pussess tiegħu u għad-dispożizzjoni tal-awtoritajiet doganali, fil-ħin li tkun ippreżentata d-dikjarazzjoni doganali jew dikjarazzjoni supplimentari, id-dokumenti ta' sostenn meħtieġa għall-applikazzjoni tal-proċedura inkwistjoni skont l-Artikolu 163(1) u t-tieni subparagrafu tal-Artikolu 167(1) tal-Kodiċi; (l)  nuqqas min-naħa tad-dikjarant għal proċedura doganali, fil-każ ta' dikjarazzjoni simplifikata skont l-Artikolu 166 tal-Kodiċi jew ta' annotazzjoni fil-kotba tad-dikjarant skont l-Artikolu 182 tal-Kodiċi, li jippreżenta dikjarazzjoni supplimentari fl-uffiċċju doganali kompetenti f'limitu ta' żmien speċifiku skont l-Artikolu 167(1) tal-Kodiċi; (l)  nuqqas min-naħa tad-dikjarant għal proċedura doganali, fil-każ ta' dikjarazzjoni simplifikata skont l-Artikolu 166 tal-Kodiċi jew ta' annotazzjoni fil-kotba tad-dikjarant skont l-Artikolu 182 tal-Kodiċi, li jippreżenta dikjarazzjoni supplimentari fl-uffiċċju doganali kompetenti f'limitu ta' żmien speċifiku skont l-Artikolu 167(1) tal-Kodiċi; (m)  tneħħija jew qerda ta' mezzi ta' identifikazzjoni mwaħħla mill-awtoritajiet doganali mal-merkanzija, mal-imballaġġ jew mal-mezzi ta' trasport mingħajr awtorizzazzjoni minn qabel, li tingħata mill-awtoritajiet doganali skont l-Artikolu 192(2) tal-Kodiċi; (m)  tneħħija jew qerda ta' mezzi ta' identifikazzjoni mwaħħla mill-awtoritajiet doganali mal-merkanzija, mal-imballaġġ jew mal-mezzi ta' trasport mingħajr awtorizzazzjoni minn qabel, li tingħata mill-awtoritajiet doganali skont l-Artikolu 192(2) tal-Kodiċi; (n)  nuqqas min-naħa tad-detentur tal-proċedura ta' proċessar attiv li jtemm proċedura doganali fiż-żmien stipulat skont l-Artikolu 257 tal-Kodiċi; (n)  nuqqas min-naħa tad-detentur tal-proċedura ta' proċessar attiv li jtemm proċedura doganali fiż-żmien stipulat skont l-Artikolu 257 tal-Kodiċi; (o)  nuqqas min-naħa tad-detentur tal-proċedura ta' proċessar passiv li jesporta l-merkanzija difettuża fiż-żmien stipulat skont l-Artikolu 262 tal-Kodiċi; (o)  nuqqas min-naħa tad-detentur tal-proċedura ta' proċessar passiv li jesporta l-merkanzija difettuża fiż-żmien stipulat skont l-Artikolu 262 tal-Kodiċi; (p)  kostruzzjoni ta' bini f'żona ħielsa mingħajr l-approvazzjoni tal-awtoritajiet doganali skont l-Artikolu 244(1) tal-Kodiċi; (p)  kostruzzjoni ta' bini f'żona ħielsa mingħajr l-approvazzjoni minn qabel tal-awtoritajiet doganali skont l-Artikolu 244(1) tal-Kodiċi; (q)  nuqqas ta' ħlas ta' dazji fuq l-importazzjoni jew l-esportazzjoni mill-persuna responsabbli li tħallas fil-perjodu preskritt skont l-Artikolu 108 tal-Kodiċi. (q)  nuqqas ta' ħlas ta' dazji fuq l-importazzjoni jew l-esportazzjoni mill-persuna responsabbli li tħallas fil-perjodu preskritt skont l-Artikolu 108 tal-Kodiċi; (qa)  nuqqas min-naħa ta' operatur ekonomiku li jipprovdi, b'rispons għal talba mill-awtoritajiet doganali, id-dokumenti u l-informazzjoni meħtieġa f'forma xierqa u fi żmien raġonevoli, u li jipprovdi l-għajnuna kollha meħtieġa għat-twettiq tal-formalitajiet jew tal-kontrolli doganali skont l-Artikolu 15(1) tal-Kodiċi; (qb)   nuqqas min-naħa tad-detentur ta' deċiżjoni relatata mal-applikazzjoni tal-leġiżlazzjoni doganali li jissodisfa l-obbligi li jirriżultaw minn din id-deċiżjoni skont l-Artikolu 23(1) tal-Kodiċi; (qc)   nuqqas min-naħa tad-detentur ta' deċiżjoni relatata mal-applikazzjoni tal-leġiżlazzjoni doganali li jgħarraf lill-awtoritajiet doganali mingħajr dewmien dwar kwalunkwe fattur li jiżviluppa wara li tittieħed deċiżjoni minn dawk l-awtoritajiet li jinfluwenza l-kontinwazzjoni jew il-kontenut tagħha, skont l-Artikolu 23(2) tal-Kodiċi; (qd)   nuqqas min-naħa tad-detentur tal-proċedura ta' tranżitu tal-Unjoni li jippreżenta l-merkanzija intatta fl-uffiċċju doganali tad-destinazzjoni fiż-żmien preskritt skont il-punt (a) tal-Artikolu 233(1) tal-Kodiċi; (qe)   ħatt jew trasbord ta' merkanzija mill-mezz ta' trasport li jkun qed iġorrha mingħajr awtorizzazzjoni mogħtija mill-awtoritajiet doganali jew f'postijiet mhux deżinjati jew approvati minn dawk l-awtoritajiet skont l-Artikolu 140 tal-Kodiċi; (qf)   ħażna ta' merkanzija fil-faċilitajiet ta' ħażna temporanja jew f'imħażen doganali mingħajr awtorizzazzjoni mogħtija mill-awtoritajiet doganali skont l-Artikoli 147 u 148 tal-Kodiċi; (qg)   nuqqas min-naħa tad-detentur tal-awtorizzazzjoni jew id-detentur tal-proċedura li jissodisfa l-obbligi li joriġinaw mill-ħażna ta' merkanzija koperta mill-proċedura tal-imħażen doganali skont il-punti (a) u (b) tal-Artikolu 242(1) tal-Kodiċi; (qh)   l-għoti lill-awtoritajiet doganali ta' informazzjoni falza jew dokumenti foloz meħtieġa minn dawn l-awtoritajiet skont l-Artikoli 15 jew 163 tal-Kodiċi; (qi)   l-użu ta' informazzjoni mhux eżatta jew mhux kompleta jew dokumenti mhux awtentiċi, mhux eżatti jew mhux validi minn operatur ekonomiku sabiex tinkiseb awtorizzazzjoni mill-awtoritajiet doganali biex wieħed: (i)   isir operatur ekonomiku awtorizzat skont l-Artikolu 38 tal-Kodiċi; (ii)   jagħmel użu minn dikjarazzjoni simplifikata skont l-Artikolu 166 tal-Kodiċi; (iii)   jagħmel użu minn simplifikazzjonijiet doganali oħra skont l-Artikoli 177, 179, 182 jew 185 tal-Kodiċi; or (iv)   ipoġġi l-merkanzija taħt proċeduri speċjali skont l-Artikolu 211 tal-Kodiċi; (qj)   l-introduzzjoni jew il-ħruġ ta' merkanzija mit-territorju doganali tal-Unjoni mingħajr il-preżentazzjoni tagħha lill-awtoritajiet doganali skont l-Artikoli 139, 245, jew 267(2) tal-Kodiċi; (qk)   l-ipproċessar ta' merkanzija f'maħżen doganali mingħajr awtorizzazzjoni mogħtija mill-awtoritajiet doganali skont l-Artikolu 241 tal-Kodiċi; (ql)   l-akkwist jew iż-żamma ta' merkanzija li tkun parti mill-ksur doganali stabbilit fil-punti (qd) u (qj) ta' dan l-Artikolu. Emenda 20 Proposta għal direttiva Artikolu 4 Artikolu 4 imħassar Ksur doganali mwettaq b'negliġenza L-Istati Membri jiżguraw li l-atti jew l-ommissjonijiet li ġejjin jikkostitwixxu ksur doganali meta jkun imwettaq b'negliġenza: (a)   nuqqas min-naħa tal-operatur ekonomiku responsabbli għal merkanzija mhux tal-Unjoni li tkun f'ħażna temporanja, li din il-merkanzija titpoġġa taħt proċedura doganali jew biex tiġi esportata mill-ġdid fil-limitu ta' żmien skont l-Artikolu 149 tal-Kodiċi; (b)   nuqqas min-naħa tal-operatur ekonomiku li jipprovdi lill-awtoritajiet doganali bl-għajnuna kollha meħtieġa għat-twettiq tal-formalitajiet doganali jew ta' kontrolli skont l-Artikolu 15(1) tal-Kodiċi; (c)   nuqqas min-naħa tad-detentur ta' deċiżjoni relatata mal-applikazzjoni tal-leġiżlazzjoni doganali li jissodisfa l-obbligi li jirriżultaw minn din id-deċiżjoni skont l-Artikolu 23(1) tal-Kodiċi; (d)   nuqqas min-naħa tad-detentur ta' deċiżjoni relatata mal-applikazzjoni tal-leġiżlazzjoni doganali li jgħarraf lill-awtoritajiet doganali mingħajr dewmien dwar kull fattur li jinqala' wara li tittieħed id-deċiżjoni minn dawn l-awtoritajiet li jinfluwenza l-kontinwazzjoni jew il-kontenut tagħha skont l-Artikolu 23(2) tal-Kodiċi; (e)   nuqqas min-naħa tal-operatur ekonomiku li jippreżenta merkanzija mdaħħla fit-territorju doganali tal-Unjoni lill-awtoritajiet doganali skont l-Artikolu 139 tal-Kodiċi; (f)   nuqqas min-naħa tad-detentur tal-proċedura ta' tranżitu tal-Unjoni li jippreżenta l-merkanzija intatta fl-uffiċċju doganali tad-destinazzjoni fiż-żmien preskritt skont l-Artikolu 233(1)(a) tal-Kodiċi; (g)   nuqqas min-naħa tal-operatur ekonomiku li jippreżenta l-merkanzija mdaħħla fiż-żona ħielsa lill-awtoritajiet doganali skont l-Artikolu 245 tal-Kodiċi; (h)   nuqqas min-naħa tal-operatur ekonomiku li jippreżenta l-merkanzija mdaħħla fit-territorju doganali tal-Unjoni lill-awtoritajiet doganali mal-ħruġ skont l-Artikolu 267(2) tal-Kodiċi; (i)   ħatt jew trasbord ta' merkanzija mill-mezz ta' trasport li jkun qed iġorrha mingħajr awtorizzazzjoni mogħtija mill-awtoritajiet doganali jew f'postijiet mhux deżinjati jew approvati minn dawk l-awtoritajiet skont l-Artikolu 140 tal-Kodiċi; (j)   ħażna ta' merkanzija fil-faċilitajiet ta' ħażna temporanja jew imħażen doganali mingħajr awtorizzazzjoni mogħtija mill-awtoritajiet doganali skont l-Artikoli 147 u 148; (k)   nuqqas min-naħa tad-detentur tal-awtorizzazzjoni jew id-detentur tal-proċedura li jissodisfa l-obbligi, li jinqalgħu mill-ħażna ta' merkanzija koperta mill-proċedura tal-imħażen doganali skont il-punti (a) u (b) tal-Artikolu 242(1) tal-Kodiċi. Emenda 21 Proposta għal direttiva Artikolu 5 Artikolu 5 imħassar Ksur doganali mwettaq intenzjonalment L-Istati Membri jiżguraw li l-atti jew l-omissjonijiet li ġejjin jikkostitwixxu ksur doganali mwettaq intenzjonalment: (a)  li jipprovdu lill-awtoritajiet doganali informazzjoni falza jew dokumenti meħtieġa minn dawn l-awtoritajiet skont l-Artikoli 15 jew 163 tal-Kodiċi; (b)  l-użu ta’ dikjarazzjonijiet foloz jew ta’ mezzi rregolari oħra minn operatur ekonomiku sabiex tinkiseb awtorizzazzjoni mill-awtoritajiet doganali: (i)  isir operatur ekonomiku awtorizzat skont l-Artikolu 38 tal-Kodiċi, (ii)  jagħmel użu ta' dikjarazzjoni simplifikata skont l-Artikolu 166 tal-Kodiċi, (iii)   jagħmel użu ta' simplifikazzjonijiet doganali oħra skont l-Artikoli 177, 179, 182, 185 tal-Kodiċi, (iv)   ipoġġi l-merkanzija taħt proċeduri speċjali skont l-Artikolu 211 tal-Kodiċi; (c)  l-introduzzjoni jew il-ħruġ ta' merkanzija mit-territorju doganali tal-Unjoni mingħajr il-preżentazzjoni tagħha lill-awtoritajiet doganali skont l-Artikolu 139, 245, jew l-Artikolu 267(2) tal-Kodiċi; (d)  nuqqas min-naħa tad-detentur ta' deċiżjoni relatata mal-applikazzjoni tal-leġiżlazzjoni doganali li jissodisfa l-obbligi li jirriżultaw minn din id-deċiżjoni skont l-Artikolu 23(1) tal-Kodiċi; (e)  nuqqas min-naħa tad-detentur ta' deċiżjoni relatata mal-applikazzjoni tal-leġiżlazzjoni doganali li jgħarraf lill-awtoritajiet doganali mingħajr dewmien dwar kull fattur li jinqala' wara li tittieħed id-deċiżjoni minn dawn l-awtoritajiet li jinfluwenza l-kontinwazzjoni jew il-kontenut tagħha skont l-Artikolu 23(2) tal-Kodiċi; (f)  l-ipproċessar ta' merkanzija f'maħżen doganali mingħajr awtorizzazzjoni mogħtija mill-awtoritajiet doganali skont l-Artikolu 241 tal-Kodiċi; (g)  l-akkwist jew żamma ta' merkanzija li tkun parti mill-ksur doganali stabbilit fil-punt (f) tal-Artikolu 4 u l-punt (c) ta' dan l-Artikolu. Emenda 22 Proposta għal direttiva Artikolu 6 Artikolu 6 Artikolu 6 Inċitament, Għajnuna, Assistenza u Tentattiv Inċitament, għajnuna, assistenza u tentattiv 1.  L-Istati Membri jieħdu l-miżuri meħtieġa biex jiżguraw li l-inċitament, l-għajnuna u l-assistenza, att jew ommissjoni msemmija fl-Artikolu 5 jirrappreżentaw ksur doganali. 1.  L-Istati Membri għandhom jieħdu l-miżuri meħtieġa biex jiżguraw li l-inċitament jew l-għajnuna u l-assistenza ta' att jew ommissjoni msemmija fl-Artikolu 8b(2) jikkostitwixxu ksur doganali. 2.  L-Istati Membri jieħdu l-miżuri meħtieġa biex jiżguraw li l-inċitament, l-għajnuna u l-assistenza, att jew ommissjoni msemmija fil-punti (b) jew (c) fl-Artikolu 5 jirrappreżentaw ksur doganali. 2.  L-Istati Membri għandhom jieħdu l-miżuri meħtieġa biex jiżguraw li tentattiv li jitwettqu att jew ommissjoni msemmija fil-punti (qi) jew (qj) fl-Artikolu 3 jikkostitwixxi ksur doganali. Emenda 23 Proposta għal direttiva Artikolu 7 Artikolu 7 Artikolu 7 Żball min-naħa tal-awtoritajiet doganali Żball min-naħa tal-awtoritajiet doganali L-atti jew l-ommissjonijiet imsemmija fl-Artikoli minn 3 sa 6 ma jikkostitwixxux ksur doganali meta jseħħu bħala riżultat ta' żball min-naħa tal-awtoritajiet doganali. L-atti jew l-ommissjonijiet imsemmija fl-Artikoli 3 u 6 m'għandhomx jikkostitwixxu ksur doganali meta jseħħu bħala riżultat ta' żball min-naħa tal-awtoritajiet doganali, b'konformità mal-Artikolu 119 tal-Kodiċi, u l-awtoritajiet doganali għandhom ikunu responsabbli meta l-iżbalji jikkawżaw ħsara. Emenda 24 Proposta għal direttiva Artikolu 8 – paragrafu 1 – parti introduttorja 1.  L-Istati Membri jiżguraw li persuni ġuridiċi jitqiesu responsabbli li wettqu ksur doganali għall-benefiċċju tagħhom minn kull persuna, li tkun qed taġixxi individwalment jew bħala parti minn organu tal-persuna ġuridika u jkollha pożizzjoni ta' tmexxija fuq il-persuna ġuridika, ikun ibbażat fuq dawn li ġejjin: 1.  L-Istati Membri għandhom jiżguraw li persuni ġuridiċi jitqiesu responsabbli li wettqu ksur doganali kif imsemmi fl-Artikoli 3 u 6 għall-benefiċċju tagħhom minn kull persuna, li tkun qed taġixxi individwalment jew bħala parti minn organu tal-persuna ġuridika u jkollha pożizzjoni ta' tmexxija fuq il-persuna ġuridika, abbażi ta' dawn li ġejjin: Emenda 25 Proposta għal direttiva Artikolu 8 – paragrafu 2 2.  L-Istati Membri għandhom jiżguraw ukoll li persuni ġuridiċi jitqiesu responsabbli fejn nuqqas ta' superviżjoni jew kontroll minn persuna msemmija fil-paragrafu 1 ikun għamel possibli t-twettiq ta' ksur doganali għall-benefiċċju ta' din il-persuna ġuridika minn persuna taħt l-awtorità tal-persuna msemmija fil-paragrafu 1. (Ma taffettwax il-verżjoni Maltija.) Emenda 26 Proposta għal direttiva Artikolu 8 – paragrafu 3a (ġdid) 3a.   Għall-finijiet ta' din id-Direttiva, “persuna ġuridika” għandha tfisser kwalunkwe entità li jkollha personalità ġuridika taħt il-liġi applikabbli, minbarra l-Istati jew korpi pubbliċi fl-eżerċizzju tal-awtorità tal-Istat u tal-organizzazzjonijiet internazzjonali pubbliċi. Emenda 27 Proposta għal direttiva Artikolu 8a (ġdid) Artikolu 8a Fatturi li għandhom jittieħdu inkunsiderazzjoni meta jiġi vvalutat jekk ksur huwiex minuri 1.   Meta jiddeterminaw jekk ksur kif imsemmi fl-Artikolu 3 huwiex minuri, l-Istati Membri għandhom jiżguraw mill-bidu tal-proċess, jiġifieri waqt id-determinazzjoni dwar jekk twettaqx ksur doganali, li l-awtoritajiet kompetenti tagħhom jieħdu inkunsiderazzjoni ċ-ċirkustanzi rilevanti kollha li jistgħu japplikaw, inklużi dawn li ġejjin: (a)   il-ksur twettaq b'riżultat ta' negliġenza; (b)   il-merkanzija involuta mhijiex soġġetta għall-projbizzjonijiet jew għar-restrizzjonijiet imsemmija fit-tieni sentenza tal-Artikolu 134(1) tal-Kodiċi u fil-punt (e) tal-Artikolu 267(3) tal-Kodiċi; (c)   il-ksur ikollu ftit jew ebda impatt fuq l-ammont tad-dazji doganali li għandhom jitħallsu; (d)   il-persuna responsabbli għall-ksur tikkoopera effettivament mal-awtorità kompetenti fil-proċedimenti; (e)   il-persuna responsabbli għall-ksur tiżvela l-ksur minn jeddha, sakemm il-ksur ma jkunx għadu soġġett għal xi investigazzjoni li l-persuna responsabbli għall-ksur ikollha għarfien tagħha; (f)   il-persuna responsabbli għall-ksur tista' turi li qed tagħmel sforz sinifikanti biex tikkonforma mal-leġiżlazzjoni doganali tal-Unjoni billi turi livell għoli ta' kontroll tal-operazzjonijiet tagħha, pereżempju permezz ta' sistema ta' konformità; (g)   il-persuna responsabbli għall-ksur tkun intrapriża żgħira jew medja, li ma kellha ebda esperjenza preċedenti f'materji li għandhom x'jaqsmu mad-dwana. 2.   L-awtoritajiet kompetenti għandhom iqisu ksur bħala minuri biss meta ma jkunx hemm fattur aggravanti fir-rigward tal-ksur kif imsemmi fl-Artikolu 8b. Emenda 28 Proposta għal direttiva Artikolu 8b (ġdid) Artikolu 8b Fatturi li għandhom jittieħdu inkunsiderazzjoni meta jiġi vvalutat jekk ksur huwiex serju 1.   Meta jiddeterminaw jekk ksur kif imsemmi fl-Artikolu 3 jew 6 huwiex serju, l-Istati Membri għandhom jiżguraw mill-bidu tal-proċess, jiġifieri waqt id-determinazzjoni dwar jekk twettaqx ksur doganali, li l-awtoritajiet kompetenti tagħhom jieħdu inkunsiderazzjoni kwalunkwe waħda miċ-ċirkustanzi li ġejjin li jistgħu japplikaw: (a)   il-ksur twettaq b'intenzjoni; (b)   il-ksur ippersista matul perjodu twil ta' żmien, li jirrifletti intenzjoni li jibqa' jitwettaq; (c)   ksur simili jew marbut għadu qed jitwettaq jew qed ikun ripetut, jiġifieri, jitwettaq aktar minn darba; (d)   il-ksur ikollu impatt sinifikanti fuq l-ammont ta' dazji fuq l-importazzjoni jew l-esportazzjoni evażi; (e)   il-merkanzija involuta hija soġġetta għall-projbizzjonijiet jew għar-restrizzjonijiet imsemmija fit-tieni sentenza tal-Artikolu 134(1) tal-Kodiċi u fil-punt (e) tal-Artikolu 267(3) tal-Kodiċi; (f)   il-persuna responsabbli għall-ksur tirrifjuta li tikkopera, jew tikkoopera bis-sħiħ, mal-awtorità kompetenti; (g)   il-persuna responsabbli għall-ksur wettqet ksur preċedenti. 2.   Il-ksur imsemmi fil-punti (f), (g), (p), (qi) u (qj) tal-Artikolu 3 jikkostitwixxi, min-natura tiegħu stess, ksur serju. Emenda 29 Proposta għal direttiva Artikolu 9 Artikolu 9 Artikolu 9 Sanzjonijiet għal ksur doganali msemmi fl-Artikolu 3 Sanzjonijiet mhux kriminali għal ksur doganali minuri L-Istati Membri jiżguraw li sanzjonijiet effettivi, proporzjonali u dissważivi jiġu imposti minħabba l-ksur doganali msemmi fl-Artikolu 3 fil-limiti li ġejjin: 1.   L-Istati Membri għandhom jiżguraw li sanzjonijiet effettivi, proporzjonati, dissważivi u mhux kriminali jiġu imposti, minbarra l-irkupru tad-dazji evażi, għal dak il-ksur doganali msemmi fl-Artikolu 3 li jitqies bħala minuri b'konformità mal-Artikolu 8a, fil-limiti li ġejjin: (a)  multa monetarja minn 1 % sa 5 % tal-valur tal-merkanzija, meta l-ksur doganali jkun marbut ma' merkanzija speċifika; (a)  multa monetarja ta' mhux aktar minn 70 % tad-dazji evażi, meta l-ksur doganali jkun marbut mad-dazji evażi; (b)  multa monetarja minn EUR 150 sa EUR 7 500, meta l-ksur doganali ma jkunx marbut ma' merkanzija speċifika. (b)  multa monetarja ta' mhux aktar minn EUR 7 500, meta l-ksur doganali ma jkunx marbut mad-dazji evażi. 2.   Meta jiġi ddeterminat il-livell ta' sanzjonijiet li għandhom jiġu imposti fil-limiti stabbiliti fil-paragrafu 1 ta' dan l-Artikolu, l-Istati Membri għandhom jiżguraw li ċ-ċirkustanzi rilevanti kollha elenkati fl-Artikolu 8a jiġu kkunsidrati. Emenda 30 Proposta għal direttiva Artikolu 10 Artikolu 10 imħassar Sanzjonijiet għal ksur doganali msemmi fl-Artikolu 4 L-Istati Membri jiżguraw li sanzjonijiet effettivi, proporzjonali u dissważivi jiġu imposti minħabba l-ksur doganali msemmi fl-Artikolu 4 fil-limiti li ġejjin: (a)   multa monetarja sa 15 % tal-valur tal-merkanzija, meta l-ksur doganali jkun marbut ma' merkanzija speċifika; (b)   multa monetarja sa EUR 22 500, meta l-ksur doganali ma jkunx marbut ma' merkanzija speċifika. Emenda 31 Proposta għal direttiva Artikolu 11 Artikolu 11 Artikolu 11 Sanzjonijiet għal ksur doganali msemmi fl-Artikoli 5 u 6 Sanzjonijiet mhux kriminali għal ksur doganali serju L-Istati Membri jiżguraw li sanzjonijiet effettivi, proporzjonali u dissważivi jiġu imposti minħabba l-ksur doganali msemmi fl-Artikolu 5 u 6 fil-limiti li ġejjin: 1.   L-Istati Membri għandhom jiżguraw li sanzjonijiet effettivi, proporzjonati, dissważivi u mhux kriminali jiġu imposti, minbarra l-irkupru tad-dazji evażi, għal dak il-ksur doganali msemmi fl-Artikoli 3 u 6 li jitqies bħala serju b'konformità mal-Artikolu 8b, fil-limiti li ġejjin: (a)  multa monetarja sa 30 % tal-valur tal-merkanzija, meta l-ksur doganali jkun marbut ma' merkanzija speċifika; (a)  multa monetarja ta' bejn 70 % u 140 % tad-dazji evażi, meta l-ksur doganali jkun marbut mad-dazji evażi; (aa)   multa monetarja ta' bejn 15 % u 30 % tal-valur tal-merkanzija, meta l-ksur doganali ma jkunx marbut mad-dazji evażi iżda jkun marbut mal-valur tal-merkanzija; (b)  multa monetarja sa EUR 45 000, meta l-ksur doganali ma jkunx marbut ma' merkanzija speċifika. (b)  multa monetarja ta' bejn EUR 7 500 u EUR 45 000, meta l-ksur doganali ma jkun marbut la mad-dazji evażi u lanqas mal-valur tal-merkanzija. 2.   Meta jiġi ddeterminat il-livell ta' sanzjonijiet li għandhom jiġu imposti fil-limiti stabbiliti fil-paragrafu 1 ta' dan l-Artikolu, l-Istati Membri għandhom jiżguraw li ċ-ċirkustanzi rilevanti kollha elenkati fl-Artikolu 8a u fl-Artikolu 8b(1) jiġu kkunsidrati. Emenda 32 Proposta għal direttiva Artikolu 11a (ġdid) Artikolu 11a Sanzjonijiet mhux kriminali oħra għal ksur serju 1.   Minbarra s-sanzjonijiet elenkati fl-Artikolu 11, u b'konformità mal-Kodiċi, l-Istati Membri jistgħu jimponu s-sanzjonijiet mhux monetarji li ġejjin meta jitwettaq ksur serju: (a)   konfiska permanenti jew temporanja tal-merkanzija; (b)   sospensjoni ta' awtorizzazzjoni li tkun ingħatat. 2.   B'konformità mal-Kodiċi, l-Istati Membri għandhom jipprevedu li deċiżjonijiet li jagħtu l-istatus ta' operatur ekonomiku awtorizzat għandhom jiġu revokati fil-każ ta' ksur serju jew ripetut tal-leġiżlazzjoni doganali. Emenda 33 Proposta għal direttiva Artikolu 11b (ġdid) Artikolu 11b Rieżami 1.   L-ammonti tal-multi applikabbli skont l-Artikoli 9 u 11 għandhom jiġu rieżaminati mill-Kummissjoni, flimkien mal-awtoritajiet kompetenti tal-Istati Membri, ħames snin minn ... [id-data tad-dħul fis-seħħ ta' din id-Direttiva]. L-għan tal-proċedura ta' rieżami għandu jkun li jiġi żgurat li l-ammonti tal-multi imposti taħt l-Unjoni Doganali jkunu aktar konverġenti, bl-għan li tiġi armonizzata l-operazzjoni tagħha. 2.   Kull sena l-Kummissjoni għandha tippubblika d-dettalji tas-sanzjonijiet imposti mill-Istati Membri għall-ksur doganali msemmi fl-Artikoli 3 u 6. 3.   L-Istati Membri għandhom jiżguraw konformità mal-leġiżlazzjoni doganali fis-sens tal-punt (2) tal-Artikolu 5 tar-Regolament (UE) Nru 952/2013, kif ukoll ir-Regolament (UE) Nru 978/2012 tal-Parlament Ewropew u tal-Kunsill1. _______________ 1 Regolament (UE) Nru 978/2012 tal-Parlament Ewropew u tal-Kunsill tal-25 ta' Ottubru 2012 li japplika skema ta' preferenzi tariffarji ġeneralizzati u li jħassar ir-Regolament tal-Kunsill (KE) Nru 732/2008 (ĠU L 303, 31.10.2012, p. 1). Emenda 34 Proposta għal direttiva Artikolu 11c (ġdid) Artikolu 11c Soluzzjoni L-Istati Membri għandhom jiżguraw il-possibbiltà ta' soluzzjoni bħala proċedura li tippermetti lill-awtoritajiet kompetenti jidħlu fi ftehim mal-persuna responsabbli għall-ksur sabiex tissolva l-kwistjoni ta' ksur doganali bħala alternattiva għat-tnedija jew it-tkomplija ta' proċedimenti ġudizzjarji, sakemm dik il-persuna taċċetta sanzjoni li tkun infurzabbli immedjatament. Madankollu, ladarba jkunu nbdew proċedimenti ġudizzjarji, l-awtoritajiet kompetenti jistgħu jilħqu soluzzjoni biss bil-qbil tal-awtorità ġudizzjarja. Il-Kummissjoni għandha tipprovdi linji gwida dwar il-proċeduri ta' soluzzjoni biex ikun żgurat li persuna responsabbli għal ksur tingħata l-opportunità ta' ftehim b'konformità mal-prinċipju tat-trattament indaqs u b'mod trasparenti, u li kwalunkwe soluzzjoni konkluża tinkludi l-pubblikazzjoni tal-eżitu tal-proċedura. Emenda 35 Proposta għal direttiva Artikolu 12 Artikolu 12 imħassar Applikazzjoni effettiva tas-sanzjonijiet u l-eżerċizzju tas-setgħat biex jiġu imposti s-sanzjonijiet mill-awtoritajiet kompetenti L-Istati Membri jiżguraw li meta jiddeterminaw it-tip u l-livell tas-sanzjonijiet għal ksur doganali msemmi fl-Artikoli minn 3 sa 6, l-awtoritajiet kompetenti jikkunsidraw iċ-ċirkustanzi rilevanti kollha, inklużi, fejn ikun xieraq: (a)  is-serjetà u t-tul ta' żmien tal-ksur doganali; (b)  il-fatt li l-persuna responsabbli għall-ksur doganali tkun operatur ekonomiku awtorizzat; (c)  l-ammont ta' dazju evaż fuq l-importazzjoni jew l-esportazzjoni; (d)  il-fatt li l-merkanzija involuta hija soġġetta għall-projbizzjonijiet jew restrizzjonijiet imsemmija fit-tieni sentenza tal-Artikolu 134(1) tal-Kodiċi u fl-Artikolu 267(3)(e) tal-Kodiċi jew tkun ta' riskju għas-sigurtà pubblika; (e)  il-livell ta' kooperazzjoni tal-persuna responsabbli għall-ksur mal-awtorità kompetenti; (f)  ksur preċedenti mill-persuna responsabbli għall-ksur. Emenda 36 Proposta għal direttiva Artikolu 12a (ġdid) Artikolu 12a Konformità L-Istati Membri għandhom jiżguraw li linji gwida u pubblikazzjonijiet dwar kif wieħed jikkonforma u jkompli jikkonforma mal-leġiżlazzjoni doganali tal-Unjoni jkunu disponibbli għall-partijiet interessati f'forma faċilment aċċessibbli, li tinftiehem u aġġornata. Emenda 37 Proposta għal direttiva Artikolu 13 Artikolu 13 Limitazzjoni Artikolu 13 Limitazzjoni 1.  L-Istati Membri jiżguraw li l-perjodu ta' limitazzjoni għall-proċedimenti li jikkonċernaw ksur doganali msemmi fl-Artikoli minn 3 sa 6 jkun erba' snin u jibda jiddekorri mill-jum li l-ksur doganali jkun twettaq. 1.  L-Istati Membri għandhom jiżguraw li l-perjodu ta' limitazzjoni għall-bidu ta' proċedimenti li jikkonċernaw ksur doganali msemmi fl-Artikoli 3 u 6 jkun erba' snin u li jibda jiddekorri mill-jum li l-ksur doganali jkun twettaq. 2.  L-Istati Membri jiżguraw li, fil-każ ta' ksur doganali kontinwu jew ripetut, il-perjodu ta' limitazzjoni jibda jiddekorri mill-jum li fih l-att jew l-ommissjoni li jikkostitwixxu l-ksur doganali jkun waqaf. 2.  L-Istati Membri għandhom jiżguraw li, fil-każ ta' ksur doganali kontinwu jew ripetut, il-perjodu ta' limitazzjoni jibda jiddekorri mill-jum li fih l-att jew l-ommissjoni li jikkostitwixxu l-ksur doganali jkun waqaf. 3.  L-Istati Membri jiżguraw li l-perjodu ta' limitazzjoni jiġi interrott minn kull att tal-awtorità kompetenti, notifikat lill-persuna inkwistjoni, marbuta mal-investigazzjoni jew il-proċedimenti ġuridiċi dwar l-istess ksur doganali. Il-perjodu ta' limitazzjoni jibda jiddekorri fil-jum tal-att interruttiv. 3.  L-Istati Membri għandhom jiżguraw li l-perjodu ta' limitazzjoni jiġi interrott minn kull att tal-awtorità kompetenti, notifikat lill-persuna inkwistjoni, marbuta mal-investigazzjoni jew il-proċedimenti ġuridiċi dwar l-istess ksur doganali, jew b'att min-naħa tal-persuna responsabbli għall-ksur. Il-perjodu ta' limitazzjoni għandu jibqa' jiddekorri fil-jum li fih l-att interruttiv jiġi fi tmiemu. 4.  L-Istati Membri jiżguraw li l-bidu jew il-kontinwazzjoni ta' kull proċediment li jikkonċerna ksur doganali msemmi fl-Artikoli minn 3 sa 6 jkun prekluż wara l-iskadenza ta' perjodu ta' tmien snin mill-jum imsemmi fil-paragrafi 1 jew 2. 4.  Mingħajr preġudizzju għall-Artikolu 14(2), l-Istati Membri għandhom jiżguraw li kull proċediment li jikkonċerna ksur doganali msemmi fl-Artikolu 3 jew 6 jkun preskritt, irrispettivament minn kwalunkwe interruzzjoni tal-perjodu ta' limitazzjoni kif imsemmi fil-paragrafu 3 ta' dan l-Artikolu, wara l-iskadenza ta' perjodu ta' tmien snin mill-jum imsemmi fil-paragrafi 1 jew 2 ta' dan l-Artikolu. 5.  L-Istati Membri jiżguraw li l-perjodu ta' limitazzjoni għall-infurzar ta' deċiżjoni li timponi sanzjoni huwa ta' tliet snin. Dan il-perjodu jibda jiddekorri mill-ġurnata li fiha d-deċizjoni ssir finali. 5.  L-Istati Membri għandhom jiżguraw li l-perjodu ta' limitazzjoni għall-infurzar ta' deċiżjoni li timponi sanzjoni huwa ta' tliet snin. Dan il-perjodu għandu jibda jiddekorri mill-jum li fih id-deċizjoni ssir finali. 6.  L-Istati Membri jistipulaw il-każijiet fejn il-perjodi ta' limitazzjoni stabbiliti fil-paragrafi 1, 4 u 5 jiġu sospiżi. 6.  L-Istati Membri għandhom jistipulaw il-każijiet fejn il-perjodi ta' limitazzjoni stabbiliti fil-paragrafi 1, 4 u 5 jiġu sospiżi. Emenda 38 Proposta għal direttiva Artikolu 16 – paragrafu 1 L-Istati Membri jikkooperaw u jpartu kull informazzjoni meħtieġa dwar il-proċedimenti rigward att jew ommissjoni li jikkostitwixxu ksur doganali msemmi fl-Artikoli minn 3 sa 6, b'mod partikolari fil-każ li iżjed minn Stat Membru wieħed ikun beda proċedimenti kontra l-istess persuna b'konnessjoni mal-istess fatti. L-Istati Membri għandhom jikkooperaw u jiskambjaw kull informazzjoni meħtieġa dwar il-proċedimenti rigward att jew ommissjoni li jikkostitwixxu ksur doganali msemmi fl-Artikoli 3 u 6, b'mod partikolari f'każijiet li fihom iżjed minn Stat Membru wieħed ikun beda proċedimenti kontra l-istess persuna b'konnessjoni mal-istess fatti. L-għan tal-kooperazzjoni bejn l-Istati Membri għandu jkun li tiżdied l-effettività tal-kontrolli doganali fuq il-merkanzija u li jiġu armonizzati l-proċeduri fi ħdan l-Unjoni. Emenda 39 Proposta għal direttiva Artikolu 16 – paragrafu 1a (ġdid) Il-Kummissjoni għandha tissorvelja l-kooperazzjoni bejn l-Istati Membri biex jinħolqu indikaturi ewlenin tal-prestazzjoni applikabbli għall-kontrolli doganali u s-sanzjonijiet, it-tixrid tal-aħjar prattiki u l-koordinazzjoni tat-taħriġ tal-uffiċjali doganali. Emenda 40 Proposta għal direttiva Artikolu 17 Artikolu 17 Artikolu 17 Sekwestru Sekwestru L-Istati Membri jiżguraw li l-awtoritajiet kompetenti jkollhom il-possibbiltà li temporanjament jissekwestraw kull merkanzija, mezzi ta' trasport u kull strument ieħor użat biex jitwettaq ksur doganali msemmi fl-Artikoli minn 3 sa 6. L-Istati Membri għandhom jiżguraw li l-awtoritajiet kompetenti jkollhom il-possibbiltà li temporanjament jissekwestraw kull merkanzija, mezzi ta' trasport jew strument ieħor użat biex jitwettaq ksur doganali msemmi fl-Artikoli 3 u 6. Jekk, wara l-impożizzjoni ta' sanzjoni, Stat Membru b'mod permanenti jikkonfiska merkanzija bħal din, jista' jagħżel li jeqred, jerġa' juża jew jirriċikla l-merkanzija, kif ikun xieraq. Emenda 41 Proposta għal direttiva Artikolu 18 – paragrafu 1a (ġdid) Sal-31 ta' Diċembru 2017, il-Kummissjoni għandha tippreżenta rapport lill-Parlament Ewropew u lill-Kunsill dwar l-elementi l-oħra tal-infurzar tal-leġiżlazzjoni doganali tal-Unjoni, bħas-superviżjoni, il-kontroll, u l-investigazzjoni, akkumpanjat, jekk xieraq, minn proposta leġiżlattiva li tissupplimenta din id-Direttiva. Emenda 42 Proposta għal direttiva Artikolu 18a (ġdid) Artikolu 18a Rappurtar mill-Istati Membri L-Istati Membri għandhom jibagħtu lill-Kummissjoni statistika rigward il-ksur u li turi liema sanzjonijiet ġew imposti b'riżultat ta' dak il-ksur, sabiex jippermettu lill-Kummissjoni tivvaluta l-applikazzjoni ta' din id-Direttiva. L-informazzjoni hekk provduta għandha tintbagħat kull sena wara d-dħul fis-seħħ ta' din id-Direttiva. Il-Kummissjoni tista' tuża din id-data meta tirrevedi din id-Direttiva sabiex tapprossima aħjar is-sistemi ta' sanzjoni nazzjonali.

(1) Il-każ ġie mgħoddi lura lill-kumitat responsabbli biex jerġa jiġi eżaminat skont l-Artikolu 61(2), it-tieni subparagrafu (A8-0239/2016).

Riżoluzzjoni tal-Parlament Ewropew tal-25 ta' Ottubru 2016 dwar il-pożizzjoni tal-Kunsill dwar l-abbozz ta' baġit emendatorju Nru 3/2016 tal-Unjoni Ewropea għas-sena finanzjarja 2016: Is-Sigurtà tal-Istituzzjonijiet (12600/2016 – C8-0409/2016 – 2016/2121(BUD))

P8_TA(2016)0401 A8-0295/2016

Il-Parlament Ewropew,

–  wara li kkunsidra l-Artikolu 314 tat-Trattat dwar il-Funzjonament tal-Unjoni Ewropea,

–  wara li kkunsidra l-Artikolu 106a tat-Trattat li jistabbilixxi l-Komunità Ewropea tal-Enerġija Atomika,

–  wara li kkunsidra r-Regolament (UE, Euratom) Nru 966/2012 tal-Parlament Ewropew u tal-Kunsill tal-25 ta' Ottubru 2012 dwar ir-regoli finanzjarji applikabbli għall-baġit ġenerali tal-Unjoni u li jħassar ir-Regolament tal-Kunsill (KE, Euratom) Nru 1605/2002(1), u b'mod partikolari l-Artikolu 41 tiegħu,

–  wara li kkunsidra l-baġit ġenerali tal-Unjoni Ewropea għas-sena finanzjarja 2016, adottat b'mod definittiv fil-25 ta' Novembru 2015(2),

–  wara li kkunsidra r-Regolament tal-Kunsill (UE, Euratom) Nru 1311/2013 tat-2 ta' Diċembru 2013 li jistabbilixxi l-qafas finanzjarju pluriennali għas-snin 2014-2020(3),

–  wara li kkunsidra l-Ftehim Interistituzzjonali tat-2 ta' Diċembru 2013 bejn il-Parlament Ewropew, il-Kunsill u l-Kummissjoni dwar dixxiplina baġitarja, dwar kooperazzjoni f'materji ta' baġit u dwar ġestjoni finanzjarja tajba(4),

–  wara li kkunsidra l-abbozz tal-baġit emendatorju Nru 3/2016 adottat mill-Kummissjoni fit-30 ta' Ġunju 2016 (COM(2016)0310),

–  wara li kkunsidra l-pożizzjoni dwar l-abbozz ta' baġit emendatorju Nru 3/2016 adottata mill-Kunsill fil-11 ta' Ottubru 2016 u li ntbagħtet lill-Parlament fl-istess ġurnata (12600/2016 – C8-0409/2016),

—  wara li kkunsidra l-ittra tal-President tal-Parlament lill-President tal-Kummissjoni tas-7 ta' Ġunju 2016, b'mod partikolari l-paragrafu 3 tagħha;

—  wara li kkunsidra d-dikjarazzjoni tal-Parlament Ewropew dwar l-applikazzjoni tal-punt 27 tal-Ftehim Interistituzzjonali li hija parti mill-konklużjonijiet konġunti li ntlaħqu fil-qafas tal-proċess ta' konċiljazzjoni għall-baġit tal-2016 fl-14 ta' Novembru 2015;

–  wara li kkunsidra l-Artikoli 88 u 91 tar-Regoli ta' Proċedura tiegħu,

–  wara li kkunsidra r-rapport tal-Kumitat għall-Baġits (A8-0295/2016),

A.  billi l-attakki terroristiċi riċenti wasslu lill-istituzzjonijiet tal-Unjoni biex jirrevedu l-ħtiġijiet tagħhom ta' sigurtà u biex jidentifikaw il-ħtieġa ta' riżorsi addizzjonali fl-2016;

B.  billi l-abbozz ta' baġit emendatorju Nru 3/2016 għaldaqstant jipproponi li l-baġit għas-sigurtà jiżdied b'ammont totali ta' EUR 15,8 miljun għall-Iskejjel Ewropej, il-Parlament Ewropew, il-Kummissjoni Ewropea, il-Qorti tal-Ġustizzja, il-Qorti Ewropea tal-Awdituri, il-Kumitat Ekonomiku u Soċjali Ewropew, il-Kumitat tar-Reġjuni u s-Servizz Ewropew għall-Azzjoni Esterna;

C.  billi, b'mod partikolari, l-abbozz ta' baġit emendatorju Nru 3/2016 għandu l-għan li joħloq 35 post tax-xogħol permanenti addizzjonali għar-reklutaġġ ta' aġenti tas-sigurtà addizzjonali fil-Parlament Ewropew; billi dawn il-postijiet tax-xogħol għandhom jinżammu fil-baġit tal-2017 u għandhom jiġu eżentati mill-mira ta' tnaqqis fil-persunal ta' 5 %, peress li dawn jikkorrispondu għal attività ġdida; billi l-Parlament jirrispetta bis-sħiħ id-dikjarazzjoni tiegħu dwar tnaqqis ta' 5 % tal-persunal annessa mal-konklużjonijiet konġunti dwar il-baġit tal-2016;

1.  Jieħu nota tal-abbozz ta' baġit emendatorju Nru 3/2016, kif imressaq mill-Kummissjoni;

2.  Japprova l-pożizzjoni tal-Kunsill dwar l-abbozz ta' baġit emendatorju Nru 3/2016;

3.  Jagħti istruzzjonijiet lill-President tiegħu biex jiddikjara li l-baġit emendatorju Nru 3/2016 ġie adottat b'mod definittiv u biex jiżgura li jiġi ppubblikat f'Il-Ġurnal Uffiċjali tal-Unjoni Ewropea;

4.  Jagħti istruzzjonijiet lill-President tiegħu biex jgħaddi din ir-riżoluzzjoni lill-Kunsill u lill-Kummissjoni, kif ukoll lill-Qorti tal-Awdituri u lill-parlamenti nazzjonali.

(1) ĠU L 298, 26.10.2012, p. 1. (2) ĠU L 48, 24.2.2016. (3) ĠU L 347, 20.12.2013, p. 884. (4) ĠU C 373, 20.12.2013, p. 1.

Riżoluzzjoni tal-Parlament Ewropew tal-25 ta' Ottubru 2016 dwar strateġija tal-UE dwar l-Iran wara l-ftehim nukleari (2015/2274(INI))

P8_TA(2016)0402 A8-0286/2016

Il-Parlament Ewropew,

–  wara li kkunsidra d-dikjarazzjonijiet tal-Viċi President tal-Kummissjoni / Rappreżentant Għoli tal-Unjoni għall-Affarijiet Barranin u l-Politika ta' Sigurtà (VP/RGħ), Federica Mogherini, u l-Ministru għall-Affarijiet Barranin Iranjan, Mohammad Javad Zarif, fis-16 ta' April 2016 f'Tehran,

–  wara li kkunsidra r-riżoluzzjoni 2231 (2015) tal-Kunsill tas-Sigurtà tan-NU tal-20 ta' Lulju 2015,

–  wara li kkunsidra l-konklużjonijiet tal-Kunsill dwar il-ftehim dwar il-programm nukleari tal-Iran tal-20 ta' Lulju 2015,

–  wara li kkunsidra r-riżoluzzjonijiet preċedenti tiegħu dwar l-Iran, partikolarment dawk tal-10 ta' Marzu 2011 dwar l-approċċ tal-UE rigward l-Iran(1), tal-14 ta' Ġunju 2012 dwar is-sitwazzjoni tal-minoranzi etniċi fl-Iran(2), tas-17 ta' Novembru 2011 dwar l-Iran – każijiet reċenti ta' ksur tad-drittijiet tal-bniedem(3) u tat-3 ta' April 2014 dwar l-istrateġija tal-UE rigward l-Iran(4),

–  wara li kkunsidra l-Qafas Strateġiku tal-UE u l-Pjan ta' Azzjoni tal-UE dwar id-Drittijiet tal-Bniedem u d-Demokrazija; wara li kkunsidra r-Rapporti Annwali tal-UE dwar id-Drittijiet tal-Bniedem,

–  wara li kkunsidra r-riżoluzzjonijiet preċedenti tiegħu dwar ir-Rapporti Annwali tal-UE dwar id-Drittijiet tal-Bniedem,

–  wara li kkunsidra r-riżoluzzjoni tiegħu tat-8 ta' Ottubru 2015 dwar il-piena tal-mewt(5),

–  wara li kkunsidra r-rapport tar-Rapporteur Speċjali tan-Nazzjonijiet Uniti dwar is-sitwazzjoni tad-drittijiet tal-bniedem fir-Repubblika Iżlamika tal-Iran tal-10 ta' Marzu 2016, id-dikjarazzjonijiet reċenti tiegħu tal-20 ta' Mejju u tat-8 ta' Ġunju 2016 li jesprimu tħassib dwar l-inkarċerazzjoni tad-difensuri tad-drittijiet tal-bniedem u l-mewġa reċenti ta' inċitament għall-mibegħda tal-komunità Baha'i, u r-rapport tas-Segretarju Ġenerali tan-Nazzjonijiet Uniti tat-3 ta' Marzu 2016 dwar is-sitwazzjoni tad-drittijiet tal-bniedem fir-Repubblika Iżlamika tal-Iran,

–  wara li kkunsidra r-riżoluzzjoni 70/173 tal-Assemblea Ġenerali tan-Nazzjonijiet Uniti dwar is-sitwazzjoni tad-drittijiet tal-bniedem fir-Repubblika Iżlamika tal-Iran (A/RES/70/173), adottata fis-17 ta' Diċembru 2015,

–  wara li kkunsidra d-dikjarazzjoni tal-VP/RGħ, Federica Mogherini, dwar l-eżekuzzjoni ta' minorenni fl-Iran, tal-14 ta' Ottubru 2015, u dwar il-kundanna tas-sostenitriċi Iranjana tad-drittijiet tal-bniedem, Narges Mohammadi, tal-20 ta' Mejju 2016,

–  wara li kkunsidra l-Artikolu 52 tar-Regoli ta' Proċedura tiegħu,

–  wara li kkunsidra r-rapport tal-Kumitat għall-Affarijiet Barranin u l-opinjoni tal-Kumitat għall-Kummerċ Internazzjonali (A8-0286/2016),

A.  billi, b'segwitu għall-Ftehim Nukleari mal-Iran u l-iżviluppi politiċi interni fl-Iran, issa teżisti l-opportunità għal riformi fil-pajjiż u għat-titjib tar-relazzjonijiet mal-Unjoni Ewropea;

Relazzjonijiet UE-Iran

Djalogu politiku

1.  Jemmen li l-Pjan ta' Azzjoni Komprensiv Konġunt (PAKK), magħruf ukoll bħala l-Ftehim Nukleari mal-Iran, kien riżultat notevoli għad-diplomazija multilaterali, u partikolarment għad-diplomazija Ewropea, li għandu jippermetti mhux biss titjib sostanzjali tar-relazzjonijiet UE-Iran, iżda wkoll il-promozzjoni tal-istabbiltà fir-reġjun kollu kemm hu; jemmen li issa l-partijiet kollha huma responsabbli biex jiggarantixxu implimentazzjoni rigoruża u sħiħa tiegħu; jilqa' favorevolment it-twaqqif tal-Kummissjoni Konġunta, komposta minn rappreżentanti tal-Iran u tal-grupp E3/UE+3 (iċ-Ċina, Franza, il-Ġermanja, il-Federazzjoni Russa, ir-Renju Unit u l-Itati Uniti u l-VP/RGħ); jappoġġa bis-sħiħ lir-Rappreżentant Għoli tal-Unjoni għall-Affarijiet Barranin u l-Politika ta' Sigurtà fir-rwol tagħha ta' koordinatur tal-Kummissjoni Konġunta fl-ambitu tal-PAKK, u jemmen li l-implimentazzjoni rigoruża u totali tal-PAKK tibqa' ta' importanza enormi;

2.  Jilqa' pożittivament iż-żjara fl-Iran, fis-16 ta’ April 2016, tal-VP/RGħ Mogherini, flimkien ma' seba' Kummissarji Ewropej, bħala pass importanti biex tkun stabbilita aġenda ambizzjuża għar-relazzjonijiet bilaterali Iran-UE fis-setturi ta' interess reċiproku; jinnota li bosta dikjarazzjonijiet tal-Kummissjoni u delegazzjonijiet tal-UE fl-Iran, li l-aħħar waħda kienet magħmula mill-Viċi President / Rappreżentant Għoli u seba' Kummissarji, ikkonċentraw fuq rabtiet kummerċjali u ekonomiċi;

3.  Ifakkar li d-deċiżjoni tal-Kunsill li jneħħi s-sanzjonijiet kollha b'rabta man-nukleari kontra r-Repubblika Iżlamika tal-Iran b'riżultat tal-implimentazzjoni tal-impenji tagħha skont il-Pjan ta' Azzjoni Komprensiv Konġunt twitti t-triq għal kooperazzjoni mill-ġdid mal-Iran u se toħloq opportunitajiet u vantaġġi għaż-żewġ naħat, billi tipprovdi l-potenzjal li s-suq Iranjan jinfetaħ mill-ġdid għall-impriżi Ewropej; ifakkar li l-Iran għandu popolazzjoni kbira, b'livell ta' edukazzjoni relattivament għoli u żagħżugħa, għandu waħda mill-aktar kompożizzjonijiet diversi ta' PDG fir-reġjun, għandu bżonn ta' investimenti u huwa suq potenzjali għal prodotti Ewropej ta' kwalità għolja;

4.  Jilqa' pożittivament is-sens ta' ftuħ fir-relazzjonijiet mal-Iran; jiġbed l-attenzjoni għall-fatt li l-iżvilupp tar-relazzjonijiet UE-Iran għandhom jimxu id f'id mal-implimentazzjoni tal-ftehim nukleari/PAKK; ifakkar li skont it-termini tal-ftehim, jekk l-Iran jonqos milli jimplimentah, dan jista' jwassal għall-introduzzjoni mill-ġdid tas-sanzjonijiet; jinkoraġġixxi relazzjoni mġedda bejn l-UE u l-Istati Membri tagħha u l-Iran, li fiha ż-żewġ naħat jaħdmu mill-qrib fuq kwistjonijiet bilaterali u multilaterali biex jiggarantixxu reġjun aktar stabbli u implimentazzjoni effettiva tal-ftehim nukleari; jemmen li r-relazzjonijiet UE-Iran għandhom jiġu żviluppati permezz ta' djalogu fuq bosta livelli li jinvolvi kuntatti politiċi, diplomatiċi, ekonomiċi, akkademiċi, tekniċi u interpersonali li jinkludu atturi tas-soċjetà ċivili, organizzazzjonijiet mhux governattivi (NGOs) u difensuri tad-drittijiet tal-bniedem; jappoġġa l-ftuħ tar-relazzjonijiet UE-Iran għall-benefiċċju reċiproku taż-żewġ partijiet, abbażi ta' valutazzjoni realistika tal-interessi komuni u tad-differenzi, bil-għan li tiġi mħeġġa l-espansjoni gradwali tal-kooperazzjoni fi klima ta' fiduċja, l-ewwel u qabel kollox għall-benefiċċju tal-popli tal-Iran u l-UE; jappoġġa, f'dan ir-rigward, l-impenn imġedded tal-Unjoni Ewropea fil-konfront tal-Iran abbażi ta' djalogu tal-erba' "K": djalogu komprensiv fil-kamp ta' applikazzjoni tiegħu; kooperazzjoni fl-oqsma li fihom l-Iran u l-UE għandhom interessi reċiproċi; djalogu kritiku, miftuħ u frank fl-oqsma li fihom l-Iran u l-UE ma jaqblux iżda qed ifittxu bażi komuni; u, b'mod ġenerali, kostruttiv fit-ton u fil-prattika;

5.  Jilqa' pożittivament il-bidliet istituzzjonali li saru fi ħdan is-Servizz Ewropew għall-Azzjoni Esterna (SEAE) biex ikunu riflessi r-riżultati tal-PAKK, partikolarment il-ħolqien fis-SEAE ta' task force iddedikata għall-Iran bil-għan li tikkoordina d-diversi linji ta' azzjoni fil-kwistjonijiet relatati mal-Iran; jilqa' favorevolment il-provvedimenti li ħa s-SEAE biex jistabbilixxi delegazzjoni tal-UE f'Tehran, kif mitlub fir-riżoluzzjonijiet preċedenti tal-PE, billi din se tħalli lill-UE taħdem mal-awtoritajiet Iranjani biex tippermetti għarfien aħjar tal-UE stess min-naħa tal-pubbliku fi ħdan il-pajjiż, biex tikkuntrasta l-każijiet li fihom il-partijiet ma ftehmux u biex tibni kooperazzjoni dejjem akbar bejn l-UE u l-Iran; jenfasizza, f'dan ir-rigward, li l-kummerċ u l-investimenti huma kompetenzi tal-UE u li l-ħolqien ta' delegazzjoni tal-UE f'Tehran tkun tiffaċilita l-kooperazzjoni UE-Iran fl-oqsma tal-kummerċ, tal-edukazzjoni, tal-kultura, tad-drittijiet tal-bniedem, tas-sostenibbiltà ambjentali, filwaqt li tikkontribwixxi konsiderevolment biex ikunu sodisfatti l-aspettattivi taż-żewġ naħat; jissottolinja li, fil-futur, Euronews Farsi għandu wkoll jagħmilha ta' pont medjatiku importanti bejn l-Unjoni Ewropea u l-pubbliku li jitkellem bil-Persjan;

6.  Ifakkar li l-UE u l-Iran iddeċidew li jaffrontaw il-kwistjonijiet ta' interess reċiproku b'mod kostruttiv; jappella għal strateġija tal-UE għal impenn ġdid mal-Iran li jrid jissejjes, għall-ewwel, fuq miżuri biex jibnu l-fiduċja fis-setturi tekniċi b'tali mod li jinħolqu preċedenti pożittivi fil-ħidma konġunta UE-Iran u li x'aktarx iwittu t-triq għal kooperazzjoni aktar sinifikattiva fit-tul;

7.  Jinsisti fuq l-importanza li tiġi żviluppata d-dimensjoni parlamentari tar-relazzjonijiet UE-Iran bħala parti mill-istrateġija biex tiġi stabbilita mill-ġdid il-fiduċja reċiproka; itenni s-sostenn tiegħu, f'dan ir-rigward, favur il-proposta diskussa bejn il-Parlament u l-Majlis dwar djalogu interparlamentari dwar il-ġlieda kontra t-terroriżmu, bħala rikonoxximent tal-isfidi komuni tar-radikalizzazzjoni fl-Iran, fil-Lvant Nofsani u fi ħdan l-UE stess; jilqa' b'sodisfazzjon it-tiġdid tad-djalogu politiku bejn l-UE u l-Iran, inkluż dwar id-drittijiet tal-bniedem; jinkoraġġixxi l-iżvilupp ta' djalogu dwar id-drittijiet tal-bniedem fil-futur, li jinkludi r-rappreżentanti tal-ġudikatura, tal-forzi tas-sigurtà u tas-soċjetà ċivili; jirrikonoxxi li, filwaqt li jeżistu suspett u diffidenza miż-żewġ naħat, hemm ukoll storja twila bejn bosta Stati Membri u l-Iran u li l-Iran għandu ambizzjoni li jkollu relazzjonijiet tajbin mal-UE, joffri l-potenzjal għal relazzjoni bbażata fuq il-fiduċja u r-rispett reċiproċi; jirrikonoxxi l-kumplessitajiet tal-politiki interni tal-Iran u jtenni li l-UE m'għandhiex l-intenzjoni li tindaħal fl-għażliet politiċi interni f'dan il-pajjiż jew fi kwalunkwe pajjiż ieħor, iżda qed tfittex kooperazzjoni msejsa fuq ir-rispett reċiproku tal-istandards u tal-prinċipji internazzjonali; jemmen li n-normalizzazzjoni sħiħa tar-relazzjonijiet tista' sseħħ biss b'mod parallel mal-implimentazzjoni kontinwa tal-Pjan ta' Azzjoni Komprensiv Konġunt (PAKK) permezz ta' djalogu regolari u sostnut, u li l-prijorità immedjata għandha tkun li jitwessa' l-kamp ta' applikazzjoni tar-relazzjonijiet UE-Iran f'oqsma fejn jeżisti ftehim komuni li jsir dan; jemmen, madankollu, li l-għan aħħari għandu jkun li tiġi stabbilita sħubija bejn l-Iran u l-UE;

8.  Itenni li l-oppożizzjoni b'saħħitha, ta' prinċipju u li ilha żmien tal-Unjoni Ewropea kontra l-piena tal-mewt fi kwalunkwe każ u ċirkostanza, u jenfasizza għal darb'oħra li l-abolizzjoni tal-piena tal-mewt hija objettiv fundamentali tad-drittijiet tal-bniedem tal-UE u tal-politika esterna; jibqa' kritiku ferm dwar l-użu frekwenti tal-piena tal-mewt min-naħa tal-Iran; iqis bħala għan ewlieni fi ħdan id-djalogu politiku t-tnaqqis tal-applikazzjoni tal-piena tal-mewt; jitlob għal moratorju immedjat fuq it-twettiq ta' sentenzi tal-mewt fl-Iran; jinnota li l-biċċa l-kbira tal-eżekuzzjonijiet huma għal reati relatati mad-droga; jifhem l-isfida li jħabbat wiċċu magħha l-Iran bħala wieħed mir-rotot ewlenin ta' tranżitu tad-droga fid-dinja, b'86 % mis-sekwestri dinjija tal-oppju li jseħħu fit-territorju tiegħu; madankollu jemmen li l-impenn dwar kwistjonijiet relatati mal-piena tal-mewt, bħalma huma l-użu tal-piena tal-mewt għal reati relatati mad-droga u kontra individwi taħt l-età ta' 18-il sena, li t-tnejn li huma jiksru l-impenji internazzjonali aċċettati b'mod volontarju mill-Iran, tad-drittijiet tal-bniedem u tal-liġi umanitarja, jistgħu jipprovdu aġenda komuni biex tiġi indirizzata din il-kwistjoni; jistieden lill-Membri tal-Parlament Iranjan biex, bħala l-ewwel pass, jirrevedu l-Artikolu 91 tal-kodiċi penali tal-2013 bl-għan li titneħħa l-piena tal-mewt għal persuni taħt l-età ta' 18-il sena; jinnota l-preżentazzjoni ta' abbozz ta' liġi lill-Parlament Iranjan li, jekk approvat, se jnaqqas l-piena tal-mewt għad-delitti mhux vjolenti relatati mad-droga minn mewt għal sentenza ta' għomor il-ħabs; jinnota li, jekk approvat, l-abbozz ta' liġi jista' jnaqqas b'mod sinifikanti n-numru ta' eżekuzzjonijiet fl-Iran;

9.  Jenfasizza l-fatt li t-tneħħija tal-piena tal-mewt għal reati relatati mad-droga twassal biex jonqos drastikament l-għadd ta' eżekuzzjonijiet (sa 80 % skont l-istimi Iranjani); jitlob għal kooperazzjoni UE-Iran fil-ġlieda kontra l-kummerċ illegali tad-droga bħala waħda mill-modi ta' kif tiġi indirizzata l-kwistjoni ta' eżekuzzjonijiet fil-pajjiż, filwaqt li jiġu rrispettati l-istandards tad-drittijiet tal-bniedem; jistieden lill-Kummissjoni tipprovdi assistenza teknika u ta' bini ta' kapaċitajiet amministrattivi bl-għan li jsaħħaħ l-istat tad-dritt fl-Iran, inkluż billi tippromwovi r-riforma tas-sistema ġudizzjarja biex jitjiebu r-responsabbiltà u l-alternattivi għal priġunerija u l-piena tal-mewt; jistieden lill-Kummissjoni tiżgura li kwalunkwe teknika jew assistenza oħra offruti lill-Iran ma jintużawx biex jitwettqu vjolazzjonijiet tad-drittijiet tal-bniedem;

Kwistjonijiet kummerċjali u ekonomiċi

10.  Jieħu nota tal-objettiv iddikjarat tal-Iran li jikseb rata ta' tkabbir annwali ta' 8 %; jemmen li investimenti Ewropej huma fundamentali biex l-Iran jilħaq dan il-għan; jenfasizza l-fatt li l-Unjoni Ewropea ma tostakolax l-attivitajiet kummerċjali permessi mal-Iran, u mhijiex se tostakola l-kumpaniji internazzjonali jew l-istituzzjonijiet finanzjarji milli jittrattaw mal-Iran, sakemm dawn isegwu l-liġijiet kollha applikabbli; jenfasizza li biex l-Iran ikun jista' jirrealizza l-potenzjal ekonomiku tiegħu, irid jieħu passi biex joħloq ambjent ekonomiku trasparenti favorevoli għall-investiment internazzjonali u jieħu miżuri kontra l-korruzzjoni fil-livelli kollha, partikolarment fir-rigward tal-konformità mar-rakkomandazzjonijiet tat-Task Force ta' Azzjoni Finanzjarja (FATF) li jindirizzaw kwistjonijiet bħal waqfien ta' flussi finanzjarji għal organizzazzjonijiet terroristiċi; jistieden lill-UE tappoġġa bis-sħiħ l-isforzi tal-Iran f'dan il-proċess, b'mod partikolari, permezz ta' appoġġ għal ħidma favur it-tiswir ta' trattat ta' investiment bilaterali bejn l-UE u l-Iran;

11.  Jenfasizza li l-kummerċ u l-aċċess imġedded għas-sistema kummerċjali globali bbażata fuq ir-regoli huma mod potenzjali kif jista' jinqata' l-iżolament tal-Iran, u li l-kummerċ jista' jkun mezz importanti kif jista' jissaħħaħ id-djalogu politiku u tiġi stimolata l-kooperazzjoni fost il-pajjiżi fir-reġjun, bil-ħsieb li jiżdiedu l-iżvilupp reġjonali, l-impjiegi u l-istabbiltà fir-reġjun b'mod iktar ġenerali;

12.  Jinnota li l-Iran huwa t-tieni l-ikbar ekonomija fil-Lvant Nofsani, bi stima ta' PGD nominali ta' USD 397 biljun fl-2015; jinnota wkoll li l-kummerċ bejn l-UE u l-Iran huwa attwalment madwar USD 8 biljun, u mistenni li jiżdied b'erba' darbiet fis-sentejn li ġejjin; ifakkar li l-UE kienet s-sieħba kummerċjali ewlenija tal-Iran u jemmen li għandu jkollha l-għan li hekk terġa' ssir; jappoġġa l-espansjoni tar-relazzjonijiet kummerċjali tal-UE mal-Iran, u jitlob lill-UE tiżviluppa l-kooperazzjoni ekonomika, finanzjarja u kummerċjali mal-Iran, fl-interess ta' titjib tal-kundizzjonijiet tal-għajxien u x-xogħol tal-poplu Iranjan u żvilupp reġjonali ulterjuri; jemmen li l-espansjoni tal-kummerċ u tal-investiment mal-Iran tista', fit-tul, tikkontribwixxi għall-promozzjoni tal-paċi u l-istabilità fir-reġjun kollu, fejn l-UE tista' tfittex opportunitajiet għal skemi ta' investiment reġjonali, pereżempju b'rabta mal-enerġija u l-konnettività tat-trasport;

13.  Huwa tal-fehma li, għalkemm ġew iffirmati bosta kuntratti ma' kumpaniji Ewropej, l-Iran ma jistax jonora l-impenji tiegħu minħabba nuqqas ta' likwidità, li jfisser li l-proċess ta' ftuħ tal-Iran huwa maqbud f'ċirku vizzjuż;

14.  Jinnota li l-Iran huwa l-akbar ekonomija tad-dinja barra d-WTO; jappoġġa t-talba tal-Iran biex jissieħeb mad-WTO; jinnota li l-mandat attwali tal-UE għan-negozjati għal Ftehim tal-Kummerċ u l-Kooperazzjoni mhuwiex aġġornat; jistieden lill-Kummissjoni tesplora l-għażliet biex issaħħaħ ir-rabtiet kummerċjali u ta' investiment, bil-għan li l-Iran iqarreb lejn konformità mar-regoli tad-WTO u jitħares l-investiment Ewropew; jenfasizza li qafas formali ta' negozjati jippermetti lill-UE tutilizza l-ingranaġġ sħiħ tagħha bħala l-akbar suq u blokk ekonomiku integrat u biex toħloq forum għal skambju u djalogu; jistieden lill-UE tesplora l-possibbiltà li terġa' tibda t-taħditiet dwar l-adeżjoni tal-Iran mal-Organizzazzjoni Dinjija tal-Kummerċ, hekk kif sħubija mad-WTO ġġib aktar liberalizzazzjoni tal-ekonomija tal-Iran biex tixpruna t-tkabbir, tinkorpora lill-pajjiż f'sistema globali bbażata fuq ir-regoli, tipprovdi mekkaniżmu biex jiġu appoġġati r-riformi ekonomiċi neċessarji mal-Iran u żżomm lill-Iran responsabbli għall-impenji internazzjonali; jistieden lill-Kummissjoni tuża dawn in-negozjati bħala opportunità biex ikunu promossi r-riformi ewlenin dwar id-drittijiet tax-xogħol, abbażi tal-konvenzjonijiet ewlenin tal-ILO; jinsab imħasseb dwar id-dewmien fil-ħatra ta' president ta' grupp ta' ħidma tad-WTO dwar l-adeżjoni tal-Iran; jistieden lill-Kummissjoni teżerċita l-influwenza tagħha sabiex, mingħajr dewmien, jitneħħa dan l-ostakolu u jinbeda l-proċess ta' adeżjoni mad-WTO; jemmen li, biex ikun jista' jikkonkludi l-proċess ta' adeżjoni, l-Iran għandu jitneħħa minn fuq il-lista tad-dikjarazzjoni pubblika tat-Task Force ta' Azzjoni Finanzjarja (FATF);

15.  Iqis in-nuqqas ta' libertà ta' espressjoni online, tas-sorveljanza u tal-monitoraġġ sistematiċi fuq l-internet u n-nuqqas ta' libertajiet diġitali bħala ostakolu għall-kummerċ mal-Iran, kif ukoll ksur tad-drittijiet tal-persuni u tal-libertajiet; jenfasizza l-potenzjal ta' internet miftuħ u sikur fl-Iran għall-ekonomija diġitali; itenni t-talba tiegħu għal reġim effettiv Ewropew ta' kontroll fuq l-esportazzjonijiet biex jiġi evitat li prodotti u teknoloġiji b'użu doppju jintużaw ħażin biex jinkisru d-drittijiet tal-bniedem u kontra l-UE;

16.  Jenfasizza wkoll l-importanza li l-Iran jiżviluppa relazzjonijiet ekonomiċi u kummerċjali ma' atturi reġjonali, b'kunsiderazzjoni xierqa tar-regoli tad-WTO, bil-ħsieb li jissawwar blokk ekonomiku u kummerċjali magħqud; jindika li l-UE tista' tipprovdi l-għarfien espert u l-appoġġ tagħha għall-iżvilupp u l-bini ta' dan id-djalogu reġjonali;

17.  Jemmen li t-tneħħija tas-sanzjonijiet ekonomiċi u finanzjarji relatati man-nukleari, mill-UE u l-komunità internazzjonali, kif stabbiliti fil-PAKK, huwa element importanti li juri li l-UE implimentat l-impenji tagħha lejn l-Iran, kif ukoll prova tar-rieda li jsaħħu l-kooperazzjoni ekonomika għal benefiċċju ekonomiku reċiproku; jinnota, madankollu, li filwaqt li l-biċċa l-kbira tas-sanzjonijiet ekonomiċi u finanzjarji issa tneħħew, xi wħud għadhom fis-seħħ u mhumiex affettwati mill-ftehim nukleari; jistieden lill-UE tinvolvi kumpaniji bbażati fl-UE biex jiżguraw trasparenza sħiħa tal-attivitajiet tagħhom fl-Iran; jitlob li ssir enfasi fuq il-kwalità kif ukoll fuq il-kwantità ta' investimenti, u biex issir inizjattiva li tivvaluta jekk l-investimenti l-ġodda jirrispettawx il-prinċipji gwida tan-NU dwar in-Negozju u d-Drittijiet tal-Bniedem, simili għal dak li sar meta tneħħew is-sanzjonijiet fil-Mjanmar/Burma; jinnota li l-implimentazzjoni effettiva tal-linji gwida dwar ir-Responsabbiltà Soċjali Korporattiva hija kruċjali biex ir-relazzjonijiet kummerċjali ulterjuri bejn l-UE u l-Iran ikollhom effett pożittiv fuq is-soċjetà Iranjana kollha;

18.  Ifakkar l-inċertezzi legali tas-sanzjonijiet primarji tal-Istati Uniti u tal-fatt li t-tranżazzjonijiet isiru f'dollari joħolqu għan-negozji tal-UE li huma lesti li jinvestu fl-Iran, li qed jimminaw l-għoti tal-benefiċċji ekonomiċi mistennija tal-PAKK lill-poplu Iranjan; jinsisti fuq il-bżonn li tiġi indirizzata din il-kwistjoni u kwistjonijiet oħra ta' natura finanzjarja, f'konformità mar-rakkomandazzjonijiet tal-FATF, biex jinħolqu ċarezza u ċertezza legali għan-negozji tal-UE li joperaw fl-Iran; jitlob bidla fl-approċċ għall-kummerċ mal-Iran; jitlob li l-euro jkun il-munita għat-tranżazzjonijiet mal-Iran sabiex jiġi evitat li l-awtoritajiet tal-Istati Uniti jimponu penali kif għamlu fil-passat kontra xi banek Ewropej; huwa favur djalogu mill-qrib mal-Istati Uniti sabiex tiġi żgurata l-kontinwità tal-kummerċ Ewropew u investiment fl-Iran;

19.  Jenfasizza, fl-istess ħin, li sforzi akbar biex jiżguraw ambjent li jwassal għall-investiment internazzjonali huma essenzjali biex l-Iran jirrealizza l-potenzjal ekonomiku tiegħu; jistieden, f'dan ir-rigward, lill-Iran biex jiżgura t-trasparenza tas-settur finanzjarju tiegħu u biex jiġġieled il-korruzzjoni u l-ħasil tal-flus, f'konformità mar-rakkomandazzjonijiet tat-Task Force ta' Azzjoni Finanzjarja (FATF); jilqa' l-pjan ta' azzjoni tal-gvern Iranjan dwar ir-rakkomandazzjonijiet tal-FATF, kif ukoll il-laqgħat tekniċi li saru fit-12 ta' Lulju bejn l-UE u uffiċjali Iranjani biex iwettqu r-riformi meħtieġa f'dan ir-rigward;

20.  Jilqa' r-riżultati pożittivi li diġà inkisbu mill-PAKK, bħal żieda ta' 43 % fil-kummerċ bejn l-Iran u l-UE matul l-ewwel sitt xhur tal-2016, meta mqabbla mal-istess perjodu fl-2015, il-fatt li 30 bank Iranjan reġgħu konnessi mas-SWIFT, u l-impatt pożittiv tal-PAKK fit-tisħiħ tax-xejra ta' tnaqqis tal-inflazzjoni u tar-rati tal-imgħax fl-Iran; jilqa' l-fatt li għadd dejjem jikber ta' banek Ewropej issa huma attivi fl-Iran, u qed jiffaċilitaw il-kreditu għall-SMEs; jappella sabiex tingħata attenzjoni speċjali lir-rwol tal-SMEs fl-Ewropa u l-Iran biex jissaħħew ir-relazzjonijiet kummerċjali;

21.  Jilqa' l-fatt li l-gvern Iranjan huwa ħerqan li jattira l-investiment barrani, investiment dirett barrani li huwa meħtieġ fis-setturi ekonomiċi ewlenin kollha; jinnota li x'aktarx se jkun hemm bżonn ta' aktar minn USD 1 triljun f'investiment fl-infrastruttura matul l-10 snin li ġejjin, li jipprovdu opportunitajiet għan-negozji Ewropej, inklużi fis-setturi tal-enerġija u tal-manifattura tal-karozzi u tal-ajruplani; jilqa' l-180 delegazzjoni tal-Kummerċ li żaru Tehran sa mill-iffirmar tal-PAKK, inklużi dawk minn 15-il Stat Membru tal-UE, bħala sinjal ta' interess dejjem akbar fir-relazzjonijiet ekonomiċi mal-Iran; jistieden lill-UE u lill-Istati Membri tagħha biex jesploraw l-użu ta' garanziji ta' kreditu għall-esportazzjoni biex il-kummerċ, il-finanzjament ta' proġetti u l-investiment fl-Iran jingħataw spinta 'l quddiem; jappoġġa l-konklużjoni pożittiva tal-ftehimiet bejn il-gvern Iranjan u Airbus u Boeing, bħala miżura għall-bini tal-fiduċja wara l-adozzjoni tal-PAKK;

Kooperazzjoni settorjali

22.  Jinnota li l-Iran għandu t-tieni l-akbar riżervi tal-gass fid-dinja u r-raba' l-akbar riżervi taż-żejt; jemmen li l-kooperazzjoni fil-qasam tal-enerġija jista' jkollha rwol sinifikanti fid-diversifikazzjoni tas-sorsi tal-provvista tal-enerġija lejn l-UE u fit-tnaqqis tad-dipendenza tal-Istati Membri fuq fornituri uniċi, u b'hekk tikkontribwixxi għas-sigurtà tal-enerġija tal-UE; jemmen li t-tneħħija tas-sanzjonijiet ekonomiċi għandha l-potenzjal li twitti t-triq għal nefqa sinifikanti fuq l-industrija taż-żejt u l-gass kif ukoll setturi oħra tal-ekonomija, li jibbenefikaw minn investimenti u aċċess għat-teknoloġija l-ġdida; jitlob lill-kumpaniji Ewropej jinvestu fis-settur tal-enerġija Iranjan; jitlob, b'mod partikolari, għall-appoġġ tal-UE fl-iżvilupp tat-teknoloġija tal-LNG fl-Iran; jemmen li investiment fl-Iran irid ikun konformi b'mod sħiħ mal-impenji tal-UE fir-rigward tad-dekarbonizzazzjoni fuq perjodu twil;

23.  Jieħu nota li, attwalment, aktar minn nofs il-ħtiġijiet enerġetiċi tal-unitajiet domestiċi Iranjani jiġu ssodisfati permezz tal-gass naturali; jisħaq fuq il-potenzjal kbir li jiġu żviluppati enerġiji rinnovabbli fl-Iran, pajjiż b'medja ta' 300 jum ta' xemx fis-sena, u kapaċità ta' produzzjoni stmata li hija ekwivalenti għal 13-il darba l-konsum totali tal-enerġija tal-Iran; jistieden lill-Kummissjoni tappoġġa l-iżvilupp ta' enerġiji rinnovabbli fl-Iran bħala kontribut biex tiġi diversifikata t-taħlita tal-enerġija tal-pajjiżi;

24.  Jistieden lill-Iran jimplimenta bis-sħiħ l-Inizjattiva għat-Trasparenza tal-Industriji Estrattivi (EITI) u li l-kooperazzjoni bejn l-UE u l-Iran fir-rigward tal-enerġija tiġi sostnuta b'mod konsistenti mill-għan li jittejbu kemm il-benefiċċji ambjentali u soċjali kif ukoll ekonomiċi tal-popli tal-Iran u tal-UE;

25.  Jenfasizza li l-Iran iħabbat wiċċu ma' bosta sfidi ambjentali, inklużi l-iskarsezza tal-ilma u d-degradazzjoni tal-art, u li, filwaqt li tislet vantaġġ mill-potenzjal sħiħ tal-kooperazzjoni tan-negozju, l-UE għandha timpenja ruħha mal-Iran biex tissaħħaħ il-protezzjoni tal-ambjent u jiġi promoss l-iżvilupp ambjentalment sostenibbli; jitlob li jkun hemm kooperazzjoni ambjentali fl-oqsma tal-ġestjoni tal-konservazzjoni tal-ilma, inkluż l-appoġġ għall-Iran biex tiġi salvata l-Għadira ta' Urmia, il-ġlieda kontra d-deżertifikazzjoni, il-monitoraġġ tat-terremoti, kif ukoll li tiġi indirizzata l-kwistjoni tat-tniġġis tal-arja u l-ġestjoni tal-iskart; jesprimi t-tħassib partikolari tiegħu f'dan il-kuntest dwar il-livelli ta' tniġġis tal-Baħar Kaspju u jħeġġeġ l-appoġġ attiv mill-UE u l-Istati Membri għall-isforzi tal-Gvern Iranjan li taqleb it-tendenza ta' degradazzjoni qawwija; jilqa' l-fatt li l-NGOs ambjentali Iranjani żviluppaw sħubijiet ma' NGOs oħra fir-reġjun; jilqa' l-parteċipazzjoni tagħhom fl-IUCN u fil-Konvenzjoni ta' Ramsar; jistieden lill-Kummissjoni tappoġġa lill-NGOs Iranjani fl-iżvilupp ta' proġetti ta' ġestjoni parteċipattivi;

26.  Huwa tal-fehma li djalogu u kooperazzjoni reġjonali dwar kwistjonijiet relatati mal-ambjent bejn l-Iran u l-ġirien tiegħu hija indispensabbli biex jiġu indirizzati sfidi bħalma huma t-tniġġis tal-arja, l-iskarsezza tal-ilma u d-deżertifikazzjoni; jenfasizza li l-UE għandha tiffaċilita tali kooperazzjoni reġjonali bħala miżura importanti għall-bini tal-fiduċja u tibni fuq ir-rieda tal-atturi reġjonali biex jibbenefikaw minn għarfien espert Ewropew f'dan il-qasam;

27.  Jieħu nota tal-istudji li jindikaw li l-enerġija nukleari jaf ma tkunx kompetittiva fl-Iran minħabba r-riżervi baxxi tal-uranju u l-ispejjeż tal-estrazzjoni tiegħu; jistieden, madankollu, lill-Kummissjoni tesplora l-potenzjal għal kooperazzjoni nukleari ċivili mal-Iran, f'konformità mal-impenn tal-PAKK, u tħeġġeġ lill-Iran jiffirma l-Konvenzjoni dwar is-Sikurezza Nukleari; jilqa' l-proposta mressqa minn xi uffiċjali Iranjani biex jiġi stabbilit djalogu reġjonali dwar is-sigurtà u s-sikurezza ta' programmi nukleari ċivili;

28.  Jisħaq fuq il-potenzjal għal kooperazzjoni fil-qasam tas-sigurtà tal-avjazzjoni, biex b'hekk jiġu provduti assistenza teknika u aċċess għall-komponenti meħtieġa biex il-kumpaniji Iranjani jitneħħew mil-lista s-sewda Ewropea;

29.  Jieħu nota tal-fatt li l-Iran jospita 3 miljun ċittadin Afgan, li minnhom 950 000 biss għandhom status legali formali ta' rifuġjati fl-Iran, ħaġa li tagħmel lill-Iran wieħed mill-akbar pajjiżi ospitanti ta' rifuġjati; jilqa' l-finanzjament ulterjuri min-naħa tal-UE ta' EUR 6,5 miljun bħala appoġġ għall-Iran fl-oqsma tal-edukazzjoni u l-kura tas-saħħa tal-popolazzjoni Afgana fil-pajjiż; jenfasizza l-ħtieġa li jittieħdu miżuri konkreti biex jiġu ssalvagwardjati d-drittijiet tal-bniedem tal-migranti Afgani u tar-rifuġjati Afgani fl-Iran, inkluż id-dritt tagħhom għal proċess ġust u ugwaljanza quddiem il-liġi; jemmen li l-kooperazzjoni UE-Iran fir-rigward tal-ġestjoni tar-rifuġjati tista' ssaħħaħ il-fehim reċiproku, tippromwovi rispett akbar għad-dritt internazzjonali u ħajjet ir-rifuġjati nfushom, kif ukoll tikkontribwixxi għar-riżoluzzjoni tal-kunflitti sabiex jitnaqqsu l-kawżi tal-movimenti tar-rifuġjati attwali u futuri; jemmen li l-kooperazzjoni UE-Iran dwar il-ġestjoni tar-rifuġjati se ttejjeb il-benesseri tar-rifuġjati fl-Iran u tipprevjeni t-traffikar tal-bnedmin; jemmen li l-kooperazzjoni UE-Iran għandha tinkludi wkoll djalogu komprensiv dwar il-migrazzjoni, speċjalment dwar il-politika u l-istrateġiji leġiżlattivi u l-prijoritajiet rigward il-migrazzjoni regolari u irregolari, dawk li qed ifittxu l-asil u r-rifuġjati, kemm fil-livell nazzjonali kif ukoll f'dak reġjonali;

30.  Jirrikonoxxi li, b'aktar minn 60 % tal-popolazzjoni stmata li għandha anqas minn 30 sena, il-popolazzjoni żgħażugħa, edukata u teknoloġikament avvanzata fl-Iran u l-enerġija tas-soċjetà tiegħu jistgħu jipprovdu opportunitajiet partikolari għall-iżvilupp ta' kuntatti bejn il-popli tal-Iran u tal-UE, fuq sies ta' prinċipji ta' reċiproċità u ta' rispett reċiproku; jemmen li programmi ta' skambju taż-żgħażagħ huma fost l-aktar attivitajiet b'suċċess għat-tqarrib tas-soċjetajiet u tal-kulturi; jilqa', għaldaqstant, iż-żieda tal-istudenti Erasmus Mundus mill-Iran f'universitajiet Ewropej bħala mezz biex jiġu miġġielda l-isterjotipi u l-perċezzjonijiet żbaljati; jitlob għal kooperazzjoni akbar fil-qasam tal-edukazzjoni, ir-riċerka u l-innovazzjoni permezz ta' aktar skambji ta' studenti u riċerkaturi, inkluża l-kooperazzjoni bejn l-universitajiet, fl-oqsma, inter alia, tal-ambjent, l-enerġiji rinnovabbli, il-ġustizzja, id-drittijiet tal-bniedem u l-governanza tajba; jistieden lill-Kummissjoni żżid il-baġit għall-istudenti tal-Erasmus Mundus mill-Iran; jilqa' favorevolment is-sessjonijiet ta' ħidma li saru dan l-aħħar fl-Università ta' Tehran biex titqajjem kuxjenza dwar il-benefiċċji potenzjali li jistgħu jibbenefikaw minnhom l-universitajiet Iranjani li jipparteċipaw fil-programm Orizzont 2020; jistieden lill-Gvern Iranjan jaħtar koordinatur nazzjonali Orizzont 2020 biex jipprovdi assistenza teknika u pariri lill-universitajiet Iranjani fuq l-applikazzjoni għall-proġetti tal-Orizzont 2020; jitlob lill-Kummissjoni tistudja l-possibilità li tkun eħfef għall-akkademiċi u r-riċerkaturi Iranjani biex jistudjaw u jitħarrġu f'universitajiet Ewropej; jitlob l-istabbiliment ta' programm tal-UE li jiġbor flimkien riċerkaturi u studenti mill-Iran, il-pajjiżi tal-GCC u l-Ewropa biex jistudjaw l-esperjenza u t-tagħlimiet meħuda mill-integrazzjoni reġjonali fl-Ewropa;

31.  Jesprimi tħassib serju dwar l-arrest ta' ċittadini b'nazzjonalità doppja UE-Iranjana waqt li jkunu deħlin l-Iran, u jenfasizza li dawn l-arresti jfixklu l-possibilitajiet għal kuntatti bejn il-persuni; jistieden lill-awtoritajiet Iranjani jħallu d-dijaspora Iranjana fl-Ewropa jivvjaġġaw b'mod sikur lejn pajjiż twelidhom;

Sigurtà Reġjonali

32.  Jissottolinja l-influwenza importanti tad-diversi popli u kulturi tal-Iran tul eluf ta' snin, inkluż fuq l-Ewropa; jinnota li, minħabba l-pożizzjoni ġeostrateġika tiegħu, id-daqs tal-popolazzjoni, iż-żejt u r-riżervi ta' gass naturali u l-influwenza tiegħu fir-reġjun, l-Iran huwa attur ewlieni fil-Lvant Nofsani u r-reġjun tal-Golf; jenfasizza li l-interessi strateġiċi Iranjani huma moqdija l-aħjar permezz ta' stabbiltà reġjonali mill-ġdid, u li t-triq għall-kisba tagħhom m'għandiex tkun f'kompetizzjoni ma' atturi ewlenin oħra fir-reġjun;

33.  Jemmen li l-ftehim nukleari jiftaħ il-possibbiltà li jkun hemm kooperazzjoni biex tinstab soluzzjoni għall-kriżi tas-sigurtà li għaddej minnha r-reġjun; jemmen li l-Iran jista' u għandu jkollu rwol ta' stabbilizzazzjoni fir-reġjun; jemmen li r-reġjun kollu jista' jibbenefika minn normalizzazzjoni tar-relazzjonijiet mal-Iran; huwa tal-fehma li l-istatus tal-Iran bħala attur reġjonali ewlieni għandu jwassal sabiex ikollu rwol ta' stabbilizzazzjoni fir-reġjun; jirrimarka li r-rieżami tal-Politika Ewropea tal-Viċinat (PEV), ippreżentata fit-18 ta' Novembru 2015, tinkludi pjanijiet biex jiġu involuti pajjiżi terzi li huma ġirien ta' pajjiżi sħab tal-viċinat tal-UE fil-kuntest ta' oqfsa ta' kooperazzjoni estiża; iħeġġeġ, għalhekk, li jiġu stabbiliti oqfsa tematiċi biex toffri kooperazzjoni bejn l-Unjoni, il-pajjiżi sħab fil-Viċinat tan-Nofsinhar u atturi reġjonali ewlenin bħall-Iran dwar kwistjonijiet bħas-sigurtà reġjonali, l-enerġija u l-ġestjoni ta' rifuġjati;

34.  Jistieden lill-istati kollha tar-reġjun, b'mod partikolari l-Arabja Sawdija u l-Iran, biex joqogħdu lura minn kunflitti fuq sies ta' retorika ostili, azzjoni u appoġġ għal gruppi armati ostili fir-reġjun, inklużi l-fergħat militari ta' Hezbollah u Al-Nusra; jesprimi t-tħassib tiegħu rigward il-militarizzazzjoni li dejjem qed tikber fir-reġjun kollu, u jappoġġa l-isforzi biex ikun hemm aktar kontroll tal-armi, filwaqt li jirrikonoxxi t-tħassib leġittimu f'dak li jikkonċerna d-difiża, iżda f'kuntest fejn l-għan huwa li jiġi promoss ir-rispett sħiħ lejn is-sovranità tal-pajjiżi kollha fir-reġjun innifsu; jesprimi tħassib dwar l-iżvilupp ta' testijiet ta' missili ballistiċi tal-Iran, li, minkejja li ma jikkostitwixxux ksur tal-PAKK, imorru kontra l-ispirtu tar-Riżoluzzjoni tal-Kunsill tas-Sigurtà tan-NU 2231 (2015);

35.  Jemmen li d-djalogu politiku bejn l-UE u l-Iran għandu jitlob lill-Iran jiżvolġi rwol kostruttiv biex tinstab soluzzjoni għall-kriżijiet politiċi fl-Iraq, il-Jemen, is-Sirja, il-Libanu u l-Afganistan, abbażi tar-rispett għad-dritt internazzjonali u s-sovranità ta' dawn il-pajjiżi; jitlob li jkun hemm mudell ta' diplomazija tal-UE fuq il-bażi tal-prijoritajiet politiċi aktar milli l-identitajiet reliġjużi u fuq il-prinċipju li jiġu żgurati r-rispett, is-sigurtà u s-sikurezza għall-popli fil-pajjiżi kollha fil-Lvant Nofsani, inkluż il-poplu Iżraeljan u dak Palestinjan, bl-għan li jitrawwem Lvant Nofsani aktar stabbli u armonjuż; iqis li kooperazzjoni UE-Iran fil-ġlieda kontra t-terroriżmu u l-estremiżmu vjolenti fir-reġjun huma parti importanti mid-djalogu politiku;

36.  Jemmen li ma jista' jkun hemm ebda soluzzjoni għall-kunflitt fil-Lvant Nofsani, l-Afrika ta' Fuq u r-reġjun tal-Golf mingħajr l-parteċipazzjoni tal-atturi kollha; jilqa', f'dan ir-rigward, l-impenn tal-Iran fit-taħditiet ta' paċi Sirjani permezz tal-parteċipazzjoni tiegħu fil-Grupp Internazzjonali ta' Appoġġ għas-Sirja; jiddispjaċih, madankollu, li l-kontribut Iranjan s'issa ma wassalx għal titjib sostanzjali tas-sitwazzjoni, u jitlob li jikkontribwixxi mill-inqas biex ikompli jiffaċilita l-provvista tal-għajnuna umanitarja sabiex tiżdied il-protezzjoni tal-popolazzjoni ċivili minn attakki u li jkompli bla qatiegħ ifittex soluzzjoni fit-tul għall-kunflitt; jinnota, f'dan il-kuntest, li r-reġim ta' Assad fis-Sirja sar dejjem aktar dipendenti fuq l-Iran għas-sopravivenza tiegħu stess u għalhekk jappella lill-awtoritajiet Iranjani jużaw l-influwenza tagħhom biex il-kunflitt fis-Sirja jintemm b'mod paċifiku;

37.  Jilqa' favorevolment id-disponibbiltà tal-Iran li jappoġġa l-isforzi li għaddejjin favur l-istabbiltà fl-Iraq, iħeġġu jaqdi rwol sinifikanti biex tintemm il-vjolenza settarja, u jappella għal sforzi addizzjonali biex il-milizzji kollha fil-pajjiż jinġiebu taħt l-awtorità tal-Gvern tal-Iraq sabiex jiġu inklużi l-interessi kollha; Jenfasizza li l-UE u l-Iran jiffaċċaw għedewwa komuni fil-forma ta' ISIS/Da'esh, l-Al-Qaeda, Al-Nusra u organizzazzjonijiet terroristiċi simili nominati mill-UNSC, li huma ispirati minn perverżjoni estremista tal-Iżlam; jilqa' l-kontribut tal-Iran fil-ġlieda kontra l-ISIS/Da'esh, inkluż l-appoġġ bikri tiegħu tal-Gvern Reġjonali Kurd f'Erbil, u jirrikonoxxi l-kontribut deċiżiv tiegħu fl-Iraq, li waqqaf it-tkabbir tal-ISIS/Da'esh u rkupra territorji li qabel kienu soġġetti għal terroriżmu ġiħadista; jinsab imħasseb, madankollu, dwar rapporti ripetuti ta' rilaxx ta' rappreżentanti għolja ta' Al-Qaeda; jinnota l-ftehim li ntlaħaq bejn l-Iran u l-Awstralja għall-kondiviżjoni tal-intelligence fil-ġlieda kontra l-ISIS/Da'esh;

38.  Jemmen li r-rivalitajiet reġjonali huma fattur sottostanti fil-kunflitti f'bosta pajjiżi fir-reġjun; jinsab imħasseb ħafna dwar iż-żieda fil-vjolenza settarja fir-reġjun u jenfasizza l-bżonn ta' impenn diplomatiku tal-UE sostnut u komprensiv li jindirizza d-dinamika fundamentali tal-kunflitt permezz ta' appoġġ fuq terminu twil għal rikonċiljazzjoni etnosettarja; jinnota bi tħassib id-deterjorament fit-taqbida bejn l-Iran u l-Arabja Sawdija għall-influwenza politika u reliġjuża, u jwissi kontra l-implikazzjonijiet tagħha għar-riżoluzzjoni tal-kunflitti u tas-sigurtà fil-Lvant Nofsani u lil hinn minnu; jemmen li politika ta' tqarrib bejn l-Iran u l-Arabja Sawdija, u l-kooperazzjoni kostruttiva tagħhom, hija essenzjali ħallijikkalmaw it-tensjonijiet reġjonali, bħala mezz biex jinstabu modi sabiex jintemmu l-kunflitti armati fl-Iraq, is-Sirja u l-Jemen, u l-flussi migratorji, u biex jiġu indirizzati l-għeruq tat-terroriżmu u l-estremiżmu, li huma ta' theddida fir-reġjun, kif ukoll fl-Unjoni Ewropea u lil hinn minnha; jappella għal diplomazija attiva tal-UE biex jitnaqqsu t-tensjonijiet bejn Tehran u Riyadh, inklużi l-bini tal-fiduċja, id-diplomazija informali ("track II") u miżuri għat-tnaqqis ta' tensjoni bl-għan li jerġgħu jibdew ir-relazzjonijiet diplomatiċi bejn l-Arabja Sawdija u l-Iran, bħala l-ewwel pass lejn in-normalizzazzjoni tar-relazzjonijiet tagħhom; jistieden lill-UE taħdem mal-Istati Uniti u r-Russja għal dan il-għan u, b'mod partikolari, biex tappoġġa l-iżvilupp ta' infrastruttura ta' sigurtà reġjonali ġdida li tqis il-perċezzjonijiet ta' theddid u t-tħassib leġittimu dwar is-sigurtà tal-Iran u l-Arabja Sawdija u tipprovdi garanziji ta' sigurtà kemm lill-Iran kif ukoll lill-pajjiżi tal-Kunsill ta' Kooperazzjoni tal-Golf; jisħaq li l-kooperazzjoni dwar is-sigurtà marittima fil-Golf Persiku, inkluż l-iffirmar ta' karta dwar in-navigazzjoni libera, tista' tikkostitwixxi l-ewwel miżura għall-bini tal-fiduċja fl-iżvilupp tal-fiduċja u l-kooperazzjoni reġjonali;

39.  Jikkundanna bil-qawwa t-talbiet ripetuti tar-reġim Iranjan għall-qerda tal-Iżrael u l-politika tar-reġim li jiċħad l-eżistenza tal-Olokawstu;

Kwistjonijiet soċjoekonomiċi, l-istat tad-dritt, id-demokrazija u d-drittijiet tal-bniedem

40.  Jemmen li l-wirt rivoluzzjonarju tal-Iran u l-kostituzzjoni tiegħu bħala Repubblika Iżlamika, kif ukoll id-differenzi prinċipali bejn l-Iran u l-UE fir-rigward tas-sistemi politikoistituzzjonali, m'għandhomx ikunu ta' ostaklu għall-ftuħ u għal djalogu frank u dirett u biex tinstab bażi komuni dwar kwistjonijiet relatati mad-demokrazija, l-istat tad-dritt u d-drittijiet tal-bniedem; jistieden lir-Repubblika Iżlamika tkabbar l-ispazju għall-pluraliżmu politiku; waqt li jissottolinja li l-Majlis huwa favur ir-riformi u favur l-Ewropa, jemmen li r-riżultati tal-elezzjonijiet għall-Parlament u l-Assemblea tal-Esperti fi Frar 2016 jirriflettu r-rieda tal-poplu Iranjan, u joffru opportunità għal aktar impenn mal-Unjoni Ewropea u l-Istati Membri tagħha, li għandha twassal għal relazzjonijiet kostruttivi, kif ukoll il-possibbiltà ta' riformi ekonomiċi, politiċi u soċjali; jistieden lill-Iran jippermetti elezzjonijiet ħielsa u ġusti skont l-istandards internazzjonali;

41.  Jinnota li l-Iran huwa aktar miftuħ għaliex jeħtieġ l-għajnuna biex jissodisfa l-ħtiġijiet taċ-ċittadini tiegħu u biex iżomm iż-żgħażagħ u l-persuni b'livell għoli ta' edukazzjoni fil-pajjiż, li huma importanti għall-istabbiltà tiegħu;

42.  Jinnota bi tħassib li l-Iran għandu l-ogħla livell ta' eżekuzzjonijiet bil-piena tal-mewt per capita fid-dinja; jisħaq li l-eliminazzjoni tal-piena tal-mewt għal reati relatati mad-droga tnaqqas b'mod drammatiku l-għadd ta' eżekuzzjonijiet; jilqa', f'dan ir-rigward, il-possibbiltà li l-Majlis li għadu kemm ġie elett qed jikkunsidra leġiżlazzjoni biex jeskludi ċerti reati relatati mad-droga mil-lista ta' reati punibbli bil-piena tal-mewt;

43.  Jinnota l-fatt li l-adozzjoni tar-Regolament 2013 tal-Kodiċi Penali Iżlamiku tagħti aktar diskrezzjoni lill-imħallfin u li r-ratifika min-naħa tal-Iran tal-Konvenzjoni tan-NU dwar id-drittijiet tat-tfal tipprojbixxi l-eżekuzzjonijiet tat-tfal u tippermetti lil trasgressur minorenni kkundannat għall-piena tal-mewt qabel l-2013 jitlob proċess ġdid; jistieden lill-Iran jiżgura li din il-projbizzjoni tiġi implimentata fis-sħiħ u li t-trasgressuri kkonċernati kollha jkunu konxji ta' dan id-dritt; jistieden lill-Iran jiddikjara moratorju fuq il-piena tal-mewt;

44.  Ikompli jħeġġeġ lill-Iran biex jikkoopera bis-sħiħ mal-mekkaniżmi tad-drittijiet tal-bniedem kollha tan-NU, u sabiex jaħdem favur l-applikazzjoni tar-rakkomandazzjonijiet magħmula f'dan il-kuntest, inkluż ir-Rieżami Perijodiku Universali, billi jippermetti li organizzazzjonijiet internazzjonali għad-drittijiet tal-bniedem iwettqu l-missjonijiet tagħhom; dan l-iżvilupp se jżid il-profil tal-Iran fl-opinjoni pubblika Ewropea; jenfasizza l-fatt li l-Gvern Iranjan żied l-impenn tiegħu favur il-Proċeduri Speċjali tan-NU permezz tad-djalogu; jistieden lill-Gvern tal-Iran jindirizza t-tħassib sostantiv enfasizzat fir-rapporti tar-rapporteur speċjali tan-NU u tas-Segretarju Ġenerali tan-Nazzjonijiet Uniti dwar is-sitwazzjoni tad-drittijiet tal-bniedem fl-Iran, kif ukoll is-sejħiet speċifiċi li jinstabu f'riżoluzzjonijiet tal-Assemblea Ġenerali tan-NU;

45.  Jistieden lis-SEAE u lill-Kummissjoni jappoġġaw il-ħolqien ta' ambjent li jippermetti l-funzjonament xieraq u indipendenti ta' organizzazzjonijiet tas-soċjetà ċivili; jisħaq fuq l-importanza li jibqgħu jiġu rispettati l-prinċipji tal-UE dwar id-drittijiet tal-bniedem, inklużi l-linji gwida dwar id-difensuri tad-drittijiet tal-bniedem tal-UE, fil-kuntest tar-relazzjonijiet mal-Iran;

46.  Jistieden lill-Iran jirrispetta, jipproteġi u jwettaq l-impenji tiegħu skont il-Kostituzzjoni tar-Repubblika Iżlamika tal-Iran, il-Patt Internazzjonali dwar id-Drittijiet Ċivili u Politiċi, il-Konvenzjoni dwar id-Drittijiet tat-Tfal u l-Patt Internazzjonali dwar id-Drittijiet Ekonomiċi, Soċjali u Kulturali billi jirrispetta d-drittijiet għal-libertà tal-espressjoni, kemm online kif ukoll offline, ta' opinjoni, ta' assoċjazzjoni u ta' għaqda paċifika, tal-ħsieb, tal-kuxjenza, tar-reliġjon jew tat-twemmin, u billi jiggarantixxi fil-liġi u fil-prattika t-tgawdija min-naħa taċ-ċittadini tiegħu ta' drittijiet tal-individwu, soċjali u politiċi mingħajr diskriminazzjoni jew persekuzzjoni abbażi ta' sess, lingwa, reliġjon, opinjoni politika jew opinjonijiet oħra, oriġini nazzjonali, etnika jew soċjali, il-ġeneru, l-orjentazzjoni sesswali jew kwalunkwe status ieħor, kif provdut f'dawn l-istrumenti; jinnota li dan jinkludi d-dritt fundamentali tal-ugwaljanza quddiem il-liġi, kif ukoll id-dritt ta' aċċess ugwali għall-edukazzjoni, il-kura tas-saħħa u l-opportunitajiet professjonali;

47.  Jilqa' r-riformi mwettqa skont il-Proċedura tal-Kodiċi Kriminali l-ġdida, iżda jesprimi tħassib serju li l-Kodiċi ma jiggarantixxix bis-sħiħ is-salvagwardji internazzjonali ta' proċess ġust; jistieden lill-Iran tipproċedi b'rieżami tal-Proċedura tal-Kodiċi Kriminali tal-2014 biex tiżgura l-inklużjoni ta' garanziji ta' proċċess ġust; jistieden lill-Iran jirrevedi u jemenda l-liġi sabiex jiġi żgurat li d-dikjarazzjonijiet li saru permezz tat-tortura, it-trattament ħażin jew forom oħra ta' sfurzar jiġu esklużi bħala provi fi proċedimenti kriminali, u li l-allegazzjonijiet kollha ta' tortura u trattament ħażin ieħor li jiġbu l-attenzjoni tal-awtoritajiet għalihom jiġu awtomatikament investigati;

48.  Jappella sabiex jinħelsu l-priġunieri politiċi kollha; jistieden lill-Iran jeħles liċ-ċittadini tal-UE miżmuma l-ħabs, li ġew arrestati jew ikkundannati skont proċess ġudizzjarju li ma kinux jilħqu l-istandards internazzjonali, inkluż: Nazak Afshar, ta' 58 sena, li ilha miżmuma minn Marzu 2016, Kamal Foroughi, ta' 76 sena, li ilu miżmum minn Mejju 2011, Homa Hoodfar, ta' 65 sena, li ilha miżmuma minn Ġunju 2016 u Nazanin Zaghari-Ratcliffe, ta' 37 sena, li ilha miżmuma minn April 2016;

49.  Jirrikonoxxi l-eżistenza ta' varjetà kbira ta' reliġjonijiet u twemmin differenti fl-Iran; jinnota li xi minoranzi reliġjużi u l-libertajiet reliġjużi bażiċi tagħhom huma protetti mill-Kostituzzjoni tar-Repubblika Iżlamika tal-Iran; jinsab, madankollu, imħasseb li l-għadd ta' individwi arrestati minn komunitajiet minoritarji reliġjużi jew minħabba t-twemmin tagħhom żdiedu; jistieden lill-awtoritajiet Iranjani jiżguraw li d-drittijiet ta' minoranzi reliġjużi u dawk etniċi jiġu rispettati bis-sħiħ u li jiġu protetti mil-liġi u li l-libertà tar-reliġjon tiġi estiża;

50.  Jinnota l-iżviluppi li saru min-nisa Iranjani fl-oqsma tal-edukazzjoni, ix-xjenza u r-riċerka, kif jidher mill-fatt li l-maġġoranza tal-istudenti fl-universitajiet tal-Iran huma nisa; iħeġġeġ lill-UE u l-Istati Membri tagħha biex ikomplu jqajmu kwistjonijiet marbuta mal-ugwaljanza bejn is-sessi waqt l-involviment bilaterali tagħhom mal-awtoritajiet Iranjani; jitlob li jkun hemm aktar ugwaljanza bejn is-sessi permezz ta' miżuri biex tiġi eliminata d-diskriminazzjoni eżistenti legali u prattika kontra n-nisa u biex tiġi żgurata l-parteċipazzjoni ugwali tan-nisa fis-suq tax-xogħol u fl-aspetti kollha tal-ħajja soċjali, ekonomika, kulturali u politika; jilqa' t-tentattivi għall-abbozzar ta' liġi "dwar il-protezzjoni tan-nisa kontra l-vjolenza" u jittama li l-Parlament li għadu kemm ġie elett se jikkunsidra leġiżlazzjoni li tikkriminalizza kompletament il-vjolenza kontra n-nisa, inklużi l-vjolenza domestika u l-istupru fiż-żwieġ;

51.  Jilqa' l-wegħda tal-President Rohani waqt il-kampanja tiegħu biex jippreżenta karta tad-drittijiet taċ-ċittadini u d-dikjarazzjonijiet tiegħu dwar il-promozzjoni tad-drittijiet tal-minoranzi etniċi; jemmen li l-karta għandha tibni fuq, u tirrispetta bis-sħiħ, l-obbligi internazzjonali tal-Iran dwar id-drittijiet tal-bniedem; jenfasizza l-importanza li jiġu rispettati l-istat tad-dritt u l-indipendenza tal-ġudikatura biex tiġi pprovduta ċ-ċertezza legali meħtieġa għal investimenti diretti barranin, iżda l-ewwel u qabel kollox fl-interess tal-poplu tal-Iran stess; jistieden lill-ġudikatura tirrispetta proċess ġust u proċess dovut u tagħti lis-suspettati aċċess għal avukat; jistieden lis-SEAE u lill-Kummissjoni jaħdmu flimkien mal-awtoritajiet Iranjani f'oqsma bħar-riforma ġudizzjarja u r-riforma tas-sistema tal-ħabsijiet, inklużi l-kondizzjonijiet fil-ħabsijiet, ir-responsabilità tal-gvern, ir-rispett għall-istat tad-dritt, id-drittijiet tal-bniedem u l-libertajiet fundamentali taċ-ċittadini u l-ġlieda kontra l-korruzzjoni;

o
o   o

52.  Jagħti istruzzjonijiet lill-President tiegħu biex jgħaddi din ir-riżoluzzjoni lill-gvern u lill-parlament tal-Iran, lill-Kunsill, lill-Kummissjoni, lill-Viċi President tal-Kummissjoni/ir-Rappreżentant Għoli tal-Unjoni għall-Affarijiet Barranin u l-Politika ta' Sigurtà kif ukoll lis-SEAE.

(1) ĠU C 199 E, 7.7.2012, p. 163. (2) ĠU C 332 E, 15.11.2013, p. 102. (3) ĠU C 153 E, 31.5.2013, p. 157. (4) Testi adottati, P7_TA(2014)0339. (5) Testi adottati, P8_TA(2015)0348.

Riżoluzzjoni tal-Parlament Ewropew tal-25 ta' Ottubru 2016 dwar il-ġlieda kontra l-korruzzjoni u segwitu għar-riżoluzzjoni CRIM (2015/2110(INI))

P8_TA(2016)0403 A8-0284/2016

Il-Parlament Ewropew,

–  wara li kkunsidra l-Artikolu 3 tat-Trattat dwar l-Unjoni Ewropea, l-Artikolu 67, u l-Artikoli 82-89 tat-Trattat dwar il-Funzjonament tal-Unjoni Ewropea, u l-Karta tad-Drittijiet Fundamentali tal-Unjoni Ewropea, b'mod partikolari l-Artikoli 5, 6, 8, 17, 32, 38 u 41, l-Artikoli 47-50 u l-Artikolu 52 tagħha,

–  wara li kkunsidra l-konklużjonijiet tal-Kunsill ĠAI tas-16 ta' Ġunju 2015 dwar l-iżvilupp tal-istrateġija ta' sigurtà interna mġedda tal-Unjoni Ewropea 2015-2020,

–  wara li kkunsidra l-konklużjonijiet tal-Kunsill Ewropew tal-25-26 ta' Ġunju 2015 rigward is-sigurtà,

–  wara li kkunsidra l-konvenzjonijiet rilevanti tan-NU, b'mod partikolari l-Konvenzjoni tan-Nazzjonijiet Uniti kontra l-Kriminalità Organizzata Transnazzjonali u l-Konvenzjoni tan-Nazzjonijiet Uniti kontra l-Korruzzjoni (UNCAC),

–  wara li kkunsidra l-konvenzjonijiet tad-dritt kriminali u ċivili tal-Kunsill tal-Ewropa dwar il-korruzzjoni, miftuħa għall-firem fi Strasburgu fis-27 ta' Jannar 1999 u l-4 ta' Novembru 1999 rispettivament, u r-riżoluzzjonijiet (98)7 u (99)5, adottati mill-Kumitat tal-Ministri tal-Kunsill tal-Ewropa fil-5 ta' Mejju 1998 u fl-1 ta' Mejju 1999 rispettivament, li jistabbilixxu l-Grupp ta' Stati kontra l-Korruzzjoni (GRECO),

–  wara li kkunsidra r-Rakkomandazzjoni CM/Rec(2014) 7 dwar il-protezzjoni tal-informaturi adottata mill-Kumitat tal-Ministri tal-Kunsill tal-Ewropa fit-30 ta' April 2014,

–  wara li kkunsidra l-Konvenzjoni OECD dwar il-ġlieda kontra t-tixħim ta' uffiċjali pubbliċi barranin fit-tranżazzjonijiet kummerċjali internazzjonali, li nfetħet għall-firem f'Pariġi fis-17 ta' Diċembru 1997, ir-rakkomandazzjonijiet stabbiliti fiha u l-aħħar rapporti ta' monitoraġġ skont il-pajjiż,

–  wara li kkunsidra d-Direttiva 2013/40/UE tal-Parlament Ewropew u tal-Kunsill tat-12 ta' Awwissu 2013 dwar attakki kontra s-sistemi tal-informazzjoni u li tissostitwixxi d-Deċiżjoni Qafas tal-Kunsill 2005/222/ĠAI(1),

–  wara li kkunsidra d-Direttiva 2014/42/UE tal-Parlament Ewropew u tal-Kunsill, tat-3 ta' April 2014, dwar l-iffriżar u l-konfiska ta' mezzi strumentali u r-rikavat minn attività kriminali fl-Unjoni Ewropea(2),

–  wara li kkunsidra d-Direttiva 2014/41/UE tal-Parlament Ewropew u tal-Kunsill tat-3 ta' April 2014 dwar l-Ordni ta' Investigazzjoni Ewropew f'materji kriminali(3),

–  wara li kkunsidra d-Direttiva 2014/62/UE tal-Parlament Ewropew u tal-Kunsill tal-15 ta' Mejju 2014 dwar il-protezzjoni tal-euro u muniti oħra kontra l-iffalsifikar permezz tal-liġi kriminali, u li tissostitwixxi d-Deċiżjoni Kwadru tal-Kunsill 2000/383/ĠAI(4),

–  wara li kkunsidra d-Direttiva (UE) 2015/849 tal-Parlament Ewropew u tal-Kunsill tal-20 ta' Mejju 2015 dwar il-prevenzjoni tal-użu tas-sistema finanzjarja għall-finijiet tal-ħasil tal-flus jew il-finanzjament tat-terroriżmu, li temenda r-Regolament (UE) Nru 648/2012 tal-Parlament Ewropew u tal-Kunsill, u li tħassar id-Direttiva 2005/60/KE tal-Parlament Ewropew u tal-Kunsill u d-Direttiva tal-Kummissjoni 2006/70/KE(5),

–  wara li kkunsidra d-Direttiva 2008/99/KE tal-Parlament Ewropew u tal-Kunsill tad-19 ta' Novembru 2008 dwar il-protezzjoni tal-ambjent permezz tal-liġi kriminali(6),

–  wara li kkunsidra r-Regolament (UE) 2015/847 tal-Parlament Ewropew u tal-Kunsill tal-20 ta' Mejju 2015 dwar l-informazzjoni li takkumpanja t-trasferimenti ta' fondi u li jħassar ir-Regolament (KE) Nru 1781/2006(7),

–  wara li kkunsidra r-Regolament (UE) Nru 513/2014 tal-Parlament Ewropew u tal-Kunsill tas-16 ta' April 2014 li jistabbilixxi, bħala parti mill-Fond għas-Sigurtà Interna, l-istrument għal appoġġ finanzjarju għall-kooperazzjoni tal-pulizija, il-prevenzjoni u l-ġlieda kontra l-kriminalità, u l-ġestjoni tar-riskji u li jħassar id-Deċiżjoni tal-Kunsill 2007/125/ĠAI(8),

–  wara li kkunsidra r-Regolament (UE) 2015/2219 tal-Parlament Ewropew u tal-Kunsill tal-25 ta' Novembru 2015 dwar l-Aġenzija tal-Unjoni Ewropea għat-Taħriġ fl-Infurzar tal-Liġi (CEPOL) u li jissostitwixxi u jħassar id-Deċiżjoni tal-Kunsill 2005/681/ĠAI(9),

–  wara li kkunsidra d-Deċiżjoni tal-Kunsill 2007/845/ĠAI tas-6 ta' Diċembru 2007 dwar il-kooperazzjoni bejn l-Uffiċċji għall-Irkupru tal-Assi tal-Istati Membri fil-qasam tar-rintraċċar u l-identifikazzjoni ta' rikavati mill-kriminalità, jew proprjetà oħra relatata magħha(10),

–  wara li kkunsidra r-Regolament (UE, Euratom) Nru 1142/2014 tal-Parlament Ewropew u tal-Kunsill, tat-22 ta' Ottubru 2014, li jemenda r-Regolament tal-Kunsill (UE, Euratom) Nru 966/2012 fir-rigward tal-finanzjament tal-partiti politiċi Ewropej(11),

–  wara li kkunsidra d-Direttiva (UE) 2016/680 tal-Parlament Ewropew u tal-Kunsill tas-27 ta' April 2016 dwar il-protezzjoni ta' persuni fiżiċi fir-rigward tal-ipproċessar ta' data personali mill-awtoritajiet kompetenti għall-finijiet tal-prevenzjoni, l-investigazzjoni, is-sejbien jew il-prosekuzzjoni ta' reati kriminali jew l-eżekuzzjoni ta' pieni kriminali, u dwar il-moviment liberu ta' tali data, u li tħassar id-Deċiżjoni Qafas tal-Kunsill 2008/977/ĠAI(12),

–  wara li kkunsidra r-Regolament (UE) 2016/679 tal-Parlament Ewropew u tal-Kunsill tas-27 ta' April 2016 dwar il-protezzjoni tal-persuni fiżiċi fir-rigward tal-ipproċessar ta' data personali u dwar il-moviment liberu ta' tali data, u li jħassar id-Direttiva 95/46/KE (Regolament Ġenerali dwar il-Protezzjoni tad-Data)(13),

–  wara li kkunsidra d-Direttiva (UE) 2016/343 tal-Parlament Ewropew u tal-Kunsill tad-9 ta' Marzu 2016 dwar it-tisħiħ ta' ċerti aspetti tal-preżunzjoni tal-innoċenza u tad-dritt li wieħed ikun preżenti waqt il-proċess fil-proċedimenti kriminali(14),

–  wara li kkunsidra l-proposta għal direttiva tal-Parlament Ewropew u tal-Kunsill dwar il-ġlieda kontra l-frodi li jaffettwaw l-interessi finanzjarji tal-Unjoni permezz tal-liġi kriminali (COM(2012)0363),

–  wara li kkunsidra l-proposta għal regolament tal-Kunsill dwar it-twaqqif tal-Uffiċċju tal-Prosekutur Pubbliku Ewropew (COM(2013)0534),

–  wara li kkunsidra s-sentenza tal-Qorti tal-Ġustizzja Ewropea fil-kawża C-105/14 (Taricco et al.)(15), fejn il-Qorti ddikjarat li l-kunċett ta' "frodi" kif definit fl-Artikolu 1 tal-Konvenzjoni dwar il-protezzjoni tal-interessi finanzjarji tal-Komunitajiet Ewropej ikopri dħul li ġej mill-VAT.

–  wara li kkunsidra l-proposta għal Regolament tal-Parlament Ewropew u tal-Kunsill dwar l-Aġenzija tal-Unjoni Ewropea għall-Kooperazzjoni fil-Ġustizzja Kriminali (Eurojust) (COM(2013)0535),

–  wara li kkunsidra r-riżoluzzjoni tiegħu tad-29 ta' April 2015 dwar il-proposta għal regolament tal-Kunsill dwar it-twaqqif tal-Uffiċċju tal-Prosekutur Pubbliku Ewropew(16),

–  wara li kkunsidra l-proposta għal direttiva tal-Parlament Ewropew u tal-Kunsill dwar il-ġlieda kontra t-terroriżmu u s-sostituzzjoni tad-Deċiżjoni Kwadru tal-Kunsill 2002/475/ĠAI dwar il-ġlieda kontra t-terroriżmu (COM(2015)0625),

–  wara li kkunsidra r-Regolament (UE) 2016/794 tal-Parlament Ewropew u tal-Kunsill tal-11 ta' Mejju 2016 dwar l-Aġenzija tal-Unjoni Ewropea għall-Kooperazzjoni fl-Infurzar tal-Liġi (Europol) u li jissostitwixxi u jħassar id-Deċiżjonijiet tal-Kunsill 2009/371/ĠAI, 2009/934/ĠAI, 2009/935/ĠAI, 2009/936/ĠAI u 2009/968/ĠAI(17),

–  wara li kkunsidra r-rapport tal-Kummissjoni lill-Kunsill u lill-Parlament Ewropew – Rapport tal-UE kontra l-Korruzzjoni tat-3 ta' Frar 2014 (COM(2014)0038),

–  wara li kkunsidra l-Komunikazzjoni tal-Kummissjoni lill-Parlament Ewropew u lill-Kunsill, lill-Kumitat Ekonomiku u Soċjali Ewropew u l-Kumitat tar-Reġjuni dwar l-Aġenda Ewropea dwar is-Sigurtà, tat-28 ta' April 2015 (COM(2015)0185),

–  wara li kkunsidra r-rapport tal-Europol "Serious and Organised Crime Threat Assessment"(SOCTA – Valutazzjoni dwar it-Theddida ta' Kriminalità Serja u Organizzata) ta' Marzu 2013, u r-rapport "Internet Organised Crime Threat Assessment" (IOCTA - Valutazzjoni tat-Theddida ta' Kriminalità Organizzata fuq l-Internet) tat-30 ta' Settembru 2015,

–  wara li kkunsidra r-riżoluzzjoni tiegħu tad-9 ta' Lulju 2015 dwar l-Aġenda Ewropea dwar is-Sigurtà(18),

–  wara li kkunsidra r-riżoluzzjoni tiegħu tat-23 ta' Ottubru 2013 dwar il-kriminalità organizzata, il-korruzzjoni u l-ħasil tal-flus: rakkomandazzjonijiet dwar azzjonijiet u inizjattivi li għandhom jittieħdu (rapport finali)(19),

–  wara li kkunsidra l-istudji mmexxija mis-Servizz tar-Riċerka tal-Parlament Ewropew dwar l-ispiża tan-"non-Ewropa" fil-qasam tal-kriminalità organizzata u l-korruzzjoni,

–  wara li kkunsidra l-Artikolu 52 tar-Regoli ta' Proċedura tiegħu,

–  wara li kkunsidra r-rapport tal-Kumitat għal-Libertajiet Ċivili, il-Ġustizzja u l-Intern u l-opinjonijiet tal-Kumitat għall-Baġits u l-Kumitat għall-Kontroll tal-Baġit (A8-0284/2016),

A.  billi l-kriminalità organizzata hija theddida dinjija u għalhekk teħtieġ rispons konġunt u kkoordinat mill-UE u mill-Istati Membri tagħha;

B.  billi llum xorta għadna ma nistgħux nifhmu għalkollox il-kwistjoni kumplessa tal-kriminalità organizzata u l-periklu li jirriżulta mill-infiltrazzjoni tal-assoċjazzjonijiet kriminali fin-nisġa soċjali, ekonomika, kummerċjali, politika u istituzzjonali tal-Istati Membri;

C.  billi l-gruppi kriminali organizzati wrew tendenza u ħila kbira li jiddiversifikaw l-attivitajiet tagħhom, billi jadattaw għal żoni ġeografiċi u kuntesti ekonomiċi u soċjali differenti u jisfruttaw id-dgħufijiet u l-vulnerabilitajiet tagħhom, joperaw b'mod simultanju f'diversi swieq u jieħdu vantaġġ mil-liġijiet differenti fl-Istati Membri individwali biex in-negozju tagħhom jirnexxi u jimmassimizzaw il-profitt;

D.  billi l-organizzazzjonijiet kriminali bidlu l-modus operandi tagħhom, u sfruttaw l-appoġġ ta' professjonisti, banek, impjegati taċ-ċivil u persunaġġi politiċi li għalkemm mhumiex membri ta' organizzazzjonijiet kriminali, jappoġġjaw l-attivitajiet tagħhom f'diversi livelli;

E.  billi l-organizzazzjonijiet kriminali wrew ukoll livell għoli ta' adattabilità fil-kapaċità tagħhom li jużaw għall-vantaġġ tagħhom il-benefiċċji tat-teknoloġiji l-ġodda;

F.  billi l-periklu tal-qawwa intimidatorja li tista' tiġi eżerċitata bis-sempliċi fatt ta' appartenenza għal assoċjazzjoni, mhuwiex ta' prijorità meta mqabbel mal-ġlieda kontra "reati fine", reati li huma objettiv ta' reat ieħor (ir-reati li l-assoċjazzjoni teżisti biex twettaq) u billi dan ħalla distakk regolatorju u operattiv fil-livell Ewropew, li ffaċilita l-operazzjonijiet transnazzjonali minn gruppi kriminali organizzati;

G.  billi, barra l-perikli l-aktar ovvji għall-politika pubblika u għas-sigurtà pubblika ppreżentati mill-forom ta' vjolenza li huma tipiċi fl-organizzazzjonijiet kriminali, il-kriminalità organizzata tikkawża problemi daqstant serji fil-forma ta' penetrazzjoni fl-ekonomija legali u mġiba assoċjata li tikkorrompi l-uffiċjali pubbliċi, bl-infiltrazzjoni konsegwenti tal-istituzzjonijiet u l-amministrazzjoni pubblika;

H.  billi r-rikavat illeċitu ta' delitti mwettqa minn organizzazzjonijiet kriminali fil-parti l-kbira tagħhom huma riċiklati fl-ekonomija legali Ewropea; billi kapital bħal dan, ladarba jiġi investit mill-ġdid fl-ekonomija regolari, jikkostitwixxi theddida serja għall-impriża ħielsa u l-kompetizzjoni, għaliex ikollu impatt ta' distorsjoni serja;

I.  billi l-gruppi kriminali jiksbu aċċess għall-persuni politiċi u l-amministraturi sabiex jisfruttaw ir-riżorsi finanzjarji għad-dispożizzjoni tal-amministrazzjoni pubblika u biex jinfluwenzaw l-attivitajiet tagħha bil-kompliċità ta' persuni politiċi, uffiċjali u negozjanti; billi l-influwenza tagħhom fuq il-persuni politiċi u l-amministraturi tinħass l-iżjed fis-setturi tal-akkwist pubbliku u x-xogħlijiet pubbliċi, il-finanzjament pubbliku, ir-rimi tar-ruttam u tal-iskart u kuntratti diretti għall-akkwist ta' kull xorta ta' merkanzija u l-ġestjoni tas-servizzi;

J.  billi l-għan primarju tal-kriminalità organizzata huwa l-profitt; billi l-infurzar tal-liġi jeħtieġ għalhekk ikollu l-kapaċità li jiffoka fuq il-finanzjament tal-kriminalità organizzata, li ħafna drabi hu marbut b'mod inerenti mal-korruzzjoni, il-frodi, il-falsifikazzjoni u l-kuntrabandu;

K.  ifakkar li l-informaturi għandhom rwol ċentrali fil-ġlieda kontra l-korruzzjoni għaliex jistgħu jiżvelaw każijiet ta' frodi li kieku kienu jinżammu sigrieti; billi l-iżvelar ta' informazzjoni protetta huwa wieħed mill-aktar modi effikaċi kif jitwaqqaf u jiġi evitat li jitwettqu atti illeċiti, jew li jinkixfu l-atti illeċiti li jkunu twettqu diġà;

L.  billi l-ebda leġiżlazzjoni Ewropea m'għandha tiġi interpretata li qed tirrestrinġi l-attività tal-iżvelar ta' informazzjoni protetta;

M.  billi l-kriminalità organizzata, il-korruzzjoni u l-ħasil tal-flus huma ta' theddida serja għall-ekonomija tal-UE billi jnaqqsu b'mod sinifikanti d-dħul mit-taxxa tal-Istati Membri u tal-UE kollha, u għar-responsabilità tal-proġetti pubbliċi ffinanzjati mill-UE peress li organizzazzjonijiet kriminali qed joperaw f'bosta setturi, li ħafna minnhom huma soġġetti għall-kontroll mill-istat;

N.  billi fl-2014, 1 649 irregolarità kienu rrappurtati bħala frodulenti u li jaffettwaw il-baġit Ewropew bl-ammont ta' EUR 538,2 miljun, fir-rigward kemm tal-aspett tan-nefqa kif ukoll dak tad-dħul, iżda m'hemmx data uffiċjali dwar liema perċentwali ta' frodi huwa attribwibbli għall-kriminalità organizzata;

Introduzzjoni

1.  Itenni l-kontenut u r-rakkomandazzjonijiet espressi fir-riżoluzzjoni tiegħu tat-23 ta' Ottubru 2013 dwar il-kriminalità organizzata, il-korruzzjoni u l-ħasil tal-flus; b'mod partikolari, itenni t-talba tiegħu għall-adozzjoni ta' Pjan ta' Azzjoni Ewropew kontra l-kriminalità organizzata, il-korruzzjoni u l-ħasil tal-flus, li sabiex ikun effikaċi għandu jkollu riżorsi finanzjarji xierqa u persunal kwalifikat;

2.  Jilqa' l-programm ta' 18-il xahar tal-Kunsill tal-UE għall-Presidenzi tan-Netherlands, is-Slovakkja u Malta, li jqiegħed l-approċċ komprensiv u integrat rigward il-kriminalità organizzata fuq quddiem fl-aġenda tiegħu; jirrimarka li l-ġlieda kontra l-frodi, il-korruzzjoni u l-ħasil tal-flus trid tkun prijorità politika għall-istituzzjonijiet tal-UE, u għalhekk, il-kooperazzjoni tal-pulizija u dik ġudizzjarja bejn l-Istati Membri hija kruċjali;

3.  Jixtieq jiffoka l-attenzjoni tiegħu fuq oqsma speċifiċi li jeħtieġu l-azzjoni bħala kwistjoni ta' prijorità fiċ-ċirkostanzi attwali;

Arranġament għat-transpożizzjoni korretta tar-regoli attwali, il-monitoraġġ tal-applikazzjoni tagħhom u l-valutazzjoni tal-effikaċja tagħhom

4.  Jirrimarka li bħala parti mill-ġlieda kontra l-kriminalità organizzata, il-korruzzjoni u l-ħasil tal-flus, l-Istati Membri għandhom jittrasponu u japplikaw l-istrumenti eżistenti internazzjonali u tal-UE;

5.  Jitlob lill-Kummissjoni tikkonkludi mill-aktar fis possibbli l-valutazzjoni tagħha tal-miżuri ta' traspożizzjoni ta' dawn l-istrumenti, tinforma lill-Parlament bis-sħiħ dwar ir-riżultati u, jekk meħtieġ, tagħti bidu għal proċeduri ta' ksur; jistieden lill-Kummissjoni biex, b'mod partikolari, tippreżenta rapport li jivvaluta t-traspożizzjoni tad-Deċiżjoni Kwadru 2008/841/ĠAI dwar il-ġlieda kontra l-kriminalità organizzata u d-Direttiva 2008/99/KE tal-Parlament Ewropew u tal-Kunsill tad-19 ta' Novembru 2008 dwar il-protezzjoni tal-ambjent permezz tal-liġi kriminali;

6.  Jistieden lill-Istati Membri biex jittrasponu kif suppost id-Direttiva tal-Parlament Ewropew u tal-Kunsill dwar l-Ordni ta' Investigazzjoni Ewropea f'materji kriminali, strument li għandu jkollu rwol ewlieni fit-tisħiħ tal-kooperazzjoni tal-pulizija u dik ġudizzjarja fl-UE;

7.  Iħeġġeġ lill-Istati Membri jittrasponu malajr ir-Raba' Direttiva dwar il-Ġlieda Kontra l-Ħasil tal-Flus;

8.  Jirrakkomanda li l-UE ssir Membru tal-GRECO; jitlob li l-UE tipparteċipa fis-Sħubija ta' Gvern Miftuħ, tissodisfa l-obbligi tagħha ta' rapportaġġ skont il-Konvenzjoni tan-NU kontra l-Korruzzjoni, li hija parti għaliha, u tappoġġja l-assistenza teknika mogħtija mill-Uffiċċju tan-NU kontra d-Droga u l-Kriminalità (UNODC) taħt l-imsemmija Konvenzjoni tan-NU; iħeġġeġ lill-Kummissjoni tissottometti lill-Parlament mill-aktar fis possibbli rapport ta' progress dwar il-preparazzjonijiet għas-sħubija tal-UE mal-GRECO u biex f'dan ir-rapport tipprovdi stħarriġ dwar l-isfidi legali u s-soluzzjonijiet possibbli f'dan ir-rigward;

9.  Jiddispjaċih li l-Kummissjoni għadha ma ppubblikatx it-tieni Rapport tagħha Kontra l-Korruzzjoni, li kellu jkun lest fil-bidu tal-2016; jistieden lill-Kummissjoni tippreżentah kemm jista' jkun malajr; itenni li r-rapporti kontra l-korruzzjoni m'għandhomx ikunu limitati għas-sitwazzjoni fl-Istati Membri iżda għandhom jinkludu wkoll taqsima dwar l-istituzzjonijiet tal-Unjoni Ewropea; jistieden lill-Kummissjoni, għalhekk, biex issib mod xieraq sabiex timmonitorja l-korruzzjoni fi ħdan l-Istituzzjonijiet, il-korpi u l-aġenziji tal-UE;

10.  Jistieden lill-Kummissjoni tikkunsidra l-possibilità li tikkombina d-diversi mekkaniżmi ta' monitoraġġ fil-livell tal-Unjoni, inkluż il-mekkaniżmu għall-Kooperazzjoni u Verifika, ir-Rapport tal-UE Kontra l-Korruzzjoni, it-Tabella ta' Valutazzjoni tal-Ġustizzja tal-UE, f'qafas ta' monitoraġġ tal-istat tad-dritt usa' li jkun jista' jiġi applikat għall-Istati Membri kollha u għall-istituzzjonijiet, il-korpi u l-aġenziji tal-Unjoni Ewropea; f'dan ir-rigward, iqis li l-istituzzjonijiet tal-Unjoni Ewropea għandhom jagħtu eżempju billi jippromwovu l-ogħla standards ta' trasparenza u jiżguraw li jkun hemm sanzjonijiet dissważivi u effikaċi għal min jikser il-liġi; jistieden lill-Kummissjoni tirregola l-illobjar u tissanzjona l-kunflitti ta' interess;

11.  Jindika l-ħtieġa ta' approċċ multidixxiplinari għall-prevenzjoni tal-kriminalità organizzata u l-ġlieda effettiva kontriha; jenfasizza f'dan ir-rigward ir-rwol tan-netwerk Ewropew għall-prevenzjoni tal-kriminalità u l-ħtieġa li dan jingħata appoġġ finanzjarju;

12.  Jirrakkomanda li l-Kummissjoni twettaq studju tal-korpi nazzjonali tal-liġi li huma l-aktar avvanzati f'termini tal-ġlieda kontra l-kriminalità organizzata u l-korruzzjoni, sabiex tiġi żviluppata leġiżlazzjoni Ewropea li tkun effettiva u pijuniera; jistieden lill-Kummissjoni tfassal studju dwar il-prattiki investigattivi użati fl-Istati Membri biex tiġi miġġielda l-kriminalità organizzata, b'referenza partikolari għall-użu ta' għodda bħall-interċettazzjoni telefonika, l-interċettazzjoni ambjentali, il-proċeduri ta' tiftix, l-arrest pospost, is-sekwestru pospost, l-operazzjonijiet sigrieti u l-operazzjonijiet ta' konsenja kkontrollata u sorveljata;

13.  Jistieden lill-Istati Membri jinvestu aktar fit-trawwim ta' kultura ta' legalità, b'mod partikolari meta jitqies li l-ewwel u l-aktar forma effikaċi ta' prevenzjoni tikkonsisti fl-edukazzjoni ta' ġenerazzjonijiet ġodda ta' ċittadini tal-UE, b'mod partikolari bil-promozzjoni ta' azzjonijiet speċifiċi fl-iskejjel;

Prijoritajiet u struttura operattiva għall-ġlieda kontra l-kriminalità organizzata u l-korruzzjoni

14.  Huwa tal-fehma li ċ-ċiklu politiku attwali tal-UE dwar il-ġlieda kontra l-kriminalità organizzata għandu jiffoka fuq il-ġlieda kontra l-kriminalità b'assoċjazzjoni (jiġifieri l-fatt ta' appartenenza f'organizzazzjoni kriminali) u mhux biss il-ġlieda tar-"reati fine", reati li huma objettiv ta' reat ieħor (jiġifieri reati li tali organizzazzjonijiet huma maħluqa biex iwettqu); b'mod partikolari, iqis li hu meħtieġ li s-sħubija ma' organizzazzjoni kriminali ssir reat kriminali, b'mod separat mit-twettiq ta' reati li huma objettiv ta' reat ieħor; itenni li dan iċ-ċiklu politiku għandu jinkludi wkoll il-ġlieda kontra l-ħasil tal-flus, il-korruzzjoni u t-traffikar tal-bnedmin fost il-prijoritajiet tiegħu fi ħdan Strateġija Ewropea Kontra l-Korruzzjoni ġenwina;

15.  Jitlob li jiġu stabbiliti prijoritajiet li jkunu konsistenti mal-politiki tal-UE għall-prevenzjoni tal-kriminalità u mal-politiki ekonomiċi, soċjali, u mal-politiki tal-impjiegi u tal-edukazzjoni, filwaqt li l-Parlament Ewropew jiġi involut bis-sħiħ fil-proċess;

16.  Jitlob l-istabbiliment ta' unità speċjalizzata tal-Europol fil-ġlieda kontra gruppi kriminali organizzati li joperaw f'setturi differenti fl-istess ħin; iqis li l-Istati Membri jeħtieġ ikollhom mekkaniżmi sikuri u effikaċi fil-qafas istituzzjonali attwali biex jiżguraw li investigazzjonijiet fil-qasam tal-kriminalità organizzata jiġu kkoordinati kif jixraq u li titrawwem il-fiduċja reċiproka fost l-awtoritajiet tal-infurzar tal-liġi fl-Istati Membri;

Qafas leġiżlattiv aktar b'saħħtu

17.  Jitlob lill-Kummissjoni, fuq il-bażi tal-valutazzjoni tat-traspożizzjoni u l-applikazzjoni tar-regoli eżistenti, biex tipproponi leġiżlazzjoni biex tingħalaq kull lakuna li tista' teżisti fil-ġlieda kontra l-kriminalità organizzata u l-korruzzjoni u biex ittejjeb il-kooperazzjoni ġudizzjarja transfruntiera; jistedinha, b'mod partikolari:

18.  Jistieden lill-Kummissjoni tabbozza regoli minimi dwar id-definizzjoni ta' reati u pieni; jitlob, b'mod partikolari:

Kooperazzjoni ġudizzjarja u tal-pulizija aktar effiċjenti fil-livell Ewropew

19.  Jinnota li l-fenomeni tal-kriminalità organizzata, il-korruzzjoni u l-ħasil tal-flus normalment ikollhom dimensjoni transfruntiera li teħtieġ kooperazzjoni mill-qrib bejn l-awtoritajiet nazzjonali kompetenti u bejn l-awtoritajiet nazzjonali u l-aġenziji rilevanti tal-UE;

20.  Jikkunsidra li hija essenzjali kooperazzjoni tal-pulizija u dik ġudizzjarja permezz ta' skambju ta' informazzjoni bejn l-awtoritajiet nazzjonali sabiex jittieħdu miżuri effettivi biex tiġi miġġielda l-korruzzjoni u l-kriminalità organizzata;

21.  Jistieden lill-Kummissjoni tniedi azzjonijiet speċifiċi biex ittejjeb il-kooperazzjoni Ewropea fil-ġlieda kontra l-kriminalità organizzata, il-korruzzjoni u l-ħasil tal-flus u biex tqajjem kuxjenza dwar il-ħsara umana, soċjali u ekonomika kkawżata minn dawn l-attivitajiet;

22.  Jiddeplora l-fatt li l-kooperazzjoni transfruntiera tal-pulizija u dik ġudizzjarja huma kkaratterizzati minn proċeduri eċċessivament twal u burokratiċi li jfixklu l-effiċjenza u jikkompromettu l-effikaċja tal-ġlieda kontra l-kriminalità organizzata, il-korruzzjoni u l-ħasil tal-flus fil-livell tal-UE; jistieden lill-Istati Membri jqawwu, itejbu l-effiċjenza u jżidu l-kooperazzjoni transfruntiera bejn il-pulizija u l-ġudikatura u l-iskambju ta' informazzjoni bejniethom u permezz tal-Europol u l-Eurojust, u biex jiżguraw taħriġ xieraq u appoġġ tekniku, inkluż permezz tas-CEPOL u n-Netwerk Ewropew tat-Taħriġ Ġudizzjarju, sabiex jiġi promoss ir-rikonoxximent reċiproku tal-provi bejn l-Istati Membri, u sabiex ikun żgurat li jsir użu akbar tal-Iskwadri ta' Investigazzjoni Konġunti;

23.  Jistieden lill-Istati Membri biex b'mod sistematiku, jużaw u jiskambjaw id-data kollha meqjusa meħtieġa u rilevanti dwar persuni misjuba ħatja b'reat marbut mal-kriminalità organizzata, miżmuma f'bażijiet ta' data Ewropej eżistenti u biex jistiednu lill-aġenziji tal-UE, l-Europol u l-Eurojust biex jiffaċilitaw dan l-iskambju ta' informazzjoni; f'dan ir-rigward, jitlob li l-infrastruttura tkun simplifikata bl-għan li tiggarantixxi komunikazzjoni sigura u l-użu effettiv tal-istrumenti eżistenti kollha tal-Europol, filwaqt li tiġi rispettata bis-sħiħ il-leġiżlazzjoni Ewropea dwar il-protezzjoni tad-data;

24.  Jenfasizza l-urġenza li tinħoloq sistema aktar effiċjenti għall-komunikazzjoni u l-iskambju ta' informazzjoni bejn l-awtoritajiet ġudizzjarji fl-UE, li tissostitwixxi l-istrumenti tradizzjonali ta' assistenza legali reċiproka għal kwistjonijiet kriminali, jekk ikun meħtieġ; jitlob lill-Kummissjoni tivvaluta l-ħtieġa għal azzjoni leġiżlattiva f'dan il-qasam u biex toħloq sistema tajba ta' skambju ta' informazzjoni tal-UE fost l-awtoritajiet ġudizzjarji tal-UE;

25.  Jistieden lill-Istati Membri biex jiskambjaw b'mod sistematiku d-data tal-PNR kollha li titqies meħtieġa u rilevanti dwar persuni marbuta mal-kriminalità organizzata;

Is-sekwestru tal-assi ta' organizzazzjonijiet kriminali u l-faċilitazzjoni tal-użu mill-ġdid tagħhom għal skopijiet soċjali

26.  Huwa tal-fehma li l-użu ta' metodu komuni għas-sekwestru tal-assi ta' gruppi kriminali fl-UE tkun miżura dissważiva għall-persuni kriminali; jistieden lill-Istati Membri biex malajr kemm jista' jkun jittrasponu d-Direttiva 2014/42/UE dwar il-konfiska ta' assi mill-kriminalità; jistieden lill-Kummissjoni tressaq malajr kemm jista' jkun proposta leġiżlattiva biex tiżgura r-rikonoxximent reċiproku tal-mandati ta' sekwestru u konfiska marbuta mal-miżuri ta' protezzjoni tal-assi nazzjonali;

27.  Jistieden lill-Kummissjoni u lill-Istati Membri jsaħħu l-miżuri tal-UE dwar:

28.  Iħeġġeġ lill-Istati Membri jżidu l-kooperazzjoni u jiskambjaw l-aħjar prattiki f'dan il-qasam fi ħdan il-pjattaformi ta' laqgħat eżistenti, bħalma huma l-Kumitat Konsultattiv għall-Koordinazzjoni tal-Prevenzjoni ta' Frodi (COCOLAF) u oħrajn;

Il-prevenzjoni tal-infiltrazzjoni tal-kriminalità organizzata u tal-korruzzjoni fl-ekonomija legali

29.  Jirrimarka li l-korruzzjoni, b'mod partikolari fil-kuntest tal-għoti ta' kuntratti pubbliċi jew sħubiji pubbliċi-privati, tiffaċilita l-infiltrazzjoni tal-kriminalità organizzata fl-ekonomija legali;

30.  Jitlob l-implimentazzjoni ta' sistema komprensiva mifruxa mal-UE kollha ta' "akkwist elettroniku" sabiex jitnaqqas ir-riskju ta' korruzzjoni fl-akkwisti pubbliċi;

31.  Jistieden lill-Istati Membri u lill-Istituzzjonijiet Ewropej jimplimentaw strumenti ta' monitoraġġ tal-akkwist pubbliku, sabiex ifasslu listi suwed ta' impriżi li wrew rabtiet mal-kriminalità organizzata u/jew kienu involuti fi prattiki korrotti u biex iwaqqfuhom milli jidħlu f'relazzjoni ekonomika ma' awtorità pubblika u milli jibbenefikaw minn fondi tal-UE; jistieden lill-Istati Membri joħolqu strutturi speċjalizzati fil-livell nazzjonali għad-detezzjoni ta' organizzazzjonijiet kriminali u l-esklużjoni minn offerti pubbliċi ta' entitajiet li huma involuti fi prattiki korrotti jew f'ħasil tal-flus; jenfasizza l-fatt li l-elenkar f' "listi suwed" jista' jkun effettiv biex jiskoraġġixxi lill-kumpaniji milli jinvolvu rwieħhom f'attivitajiet korrotti u jagħtihom inċentiv tajjeb biex itejbu u jsaħħu l-proċeduri interni ta' integrità tagħhom; jistieden lill-Istati Membri jintroduċu ċertifikazzjoni kontra l-kriminalità organizzata tal-impriżi u jitlob li t-tagħrif rilevanti jiġi skambjat b'mod awtomatiku fil-livell tal-UE;

32.  Jindika li 21 Stat Membru għadhom ma ttrasponewx il-pakkett ta' direttivi dwar l-akkwist pubbliku; jikkunsidra li r-regoli dwar l-akkwist pubbliku huma essenzjali sabiex ikun hemm trasparenza u obbligu ta' rendikont f'wieħed mill-oqsma l-aktar vulnerabbli għall-korruzzjoni;

33.  Jirrimarka li regoli ta' kontabilità trasparenti soġġetti għal stħarriġ iridu jiġu garantiti mhux biss fi ħdan il-gvern ċentrali, iżda anke fil-livell reġjonali u lokali fl-Istati Membri kollha;

34.  Jinsab imħasseb dwar il-prattika rikorrenti ta' kumpaniji kriminali involuti fil-ħasil tal-flus li jissottomettu offerti bi prezzijiet baxxi aktar mill-kost fil-proċeduri ta' offerti għal proġetti kbar; jistieden lill-Kummissjoni tinkludi valutazzjoni ekonomika tal-proposti fir-rigward ta' kumpaniji li jingħataw il-kuntratti u s-sottokuntratti;

35.  Ifakkar li l-ħasil tal-flus permezz ta' strutturi ta' kumpaniji kumplessi u l-integrazzjoni tagħhom f'attività ekonomika legali jista' jkun theddida għall-ordni pubbliku tal-Istat; jistieden lill-Istati Membri jistabbilixxu miżuri, mingħajr ma jgħabbu bla bżonn lill-intrapriżi żgħar u ta' daqs medju, biex iżidu t-trasparenza ta' azzjonijiet monetarji u biex itejbu t-traċċabilità ta' tranżazzjonijiet lura għal persuni fiżiċi sabiex jitraċċaw il-finanzjament kriminali u terroristiku (il-prinċipju "segwi l-flus"); jistieden lill-Istati Membri jieħdu miżuri li jagħmluha aktar diffiċli biex jinħolqu strutturi kumplessi u oskuri ta' kumpaniji interkonnessi li minħabba l-fatt li għandhom tendenza li ma jkunux trasparenti jistgħu jiġu abbużati għall-finanzjament tal-attivitajiet kriminali jew terroristiċi u reati serji oħra;

36.  Iħeġġeġ lill-Kummissjoni u lill-Istati Membri jobbligaw lill-kuntratturi jiżvelaw l-istruttura korporattiva sħiħa u s-sidien benefiċjarji tagħhom qabel ma jagħtuhom kwalunkwe kuntratt, sabiex jiġi evitat l-appoġġ lil kumpaniji li jinvolvu ruħhom f'ippjanar aggressiv tat-taxxa, frodi u evażjoni tat-taxxa u korruzzjoni;

37.  Jinnota li x-xiri ta' proprjetà fl-Istati Membri tal-UE huwa mod kif jiġi riċiklat ir-rikavat ta' attività kriminali, fejn il-persuni kriminali jaħbu s-sjieda benefiċjarja aħħarija permezz ta' kumpaniji tal-isem barranin; iħeġġeġ lill-Istati Membri jiżguraw li kwalunkwe kumpanija barranija li jkollha l-ħsieb li żżomm titolu ta' proprjetà fit-territorju tagħhom tintalab li jkollha l-istess standards ta' trasparenza meħtieġa minn kumpaniji inkorporati fil-ġurisdizzjoni tagħhom;

38.  Jirrimarka li l-kriżi finanzjarja kompliet iżżid mal-pressjoni fuq il-gvernijiet Ewropej; fid-dawl tal-isfidi ekonomiċi attwali, jitlob li tingħata garanzija akbar ta' integrità u trasparenza fl-infiq pubbliku;

39.  Iħeġġeġ lill-Istati Membri biex jieħdu l-passi meħtieġa biex ikun hemm trasparenza fid-deċiżjonijiet dwar il-liċenzjar u l-permessi tal-ippjanar fil-livell reġjonali u lokali;

40.  Jinnota li l-Istati Membri u l-Kummissjoni għandhom dmir legali li jiġġieldu l-frodi f'konformità mal-Artikolu 325 tat-TFUE, u jilqa' l-inklużjoni ta' klawżoli kontra l-frodi fi proposti leġiżlattivi b'impatt finanzjarju;

41.  Jinsab imħasseb dwar iż-żieda fil-frodi relatat mal-VAT, b'mod partikolari l-hekk imsejħa frodi karusell; jistieden lill-Istati Membri kollha jipparteċipaw f'kull wieħed mill-oqsma ta' attività tal-EUROFISC sabiex jiffaċilitaw l-iskambju ta' informazzjoni u jgħinu fil-ġlieda kontra din it-tip ta' frodi;

42.  Jistieden lill-Istati Membri jadottaw leġiżlazzjoni speċifika u jieħdu miżuri xierqa biex jikkumbattu l-attivitajiet ta' professjonisti, banek, uffiċjali u persuni politiċi li, għalkemm ma jkunux membri tal-organizzazzjonijiet kriminali, jappoġġjawhom f'diversi livelli; f'dan ir-rigward:

43.  Iħoss il-ħtieġa li jkun hemm regoli fl-Ewropa kollha biex is-sorsi kollha ta' finanzjament għall-partiti politiċi jiġu ċċekkjati u mmonitorjati biex ikun żgurat li kienu legali;

44.  Iqis essenzjali li jissaħħu d-dispożizzjonijiet leġiżlattivi mfassla li jiggarantixxu trasparenza u traċċar akbar tal-flussi finanzjarji, b'mod partikolari l-ġestjoni tal-fondi tal-UE, inkluż permezz ta' investigazzjonijiet minn qabel u b'verifika finali dwar jekk il-fondi ġewx użati b'mod korrett; u jistieden lill-Istati Membri jissottomettu dikjarazzjonijiet nazzjonali dwar is-sistemi ta' kontroll tagħhom; jistieden lill-Kummissjoni:

45.  Hu tal-fehma li l-Kummissjoni għandha timponi l-ogħla livelli ta' integrità fil-proċessi ta' akkwist għall-implimentazzjoni tal-proġetti ffinanzjati mill-UE; ifakkar li l-monitoraġġ tar-riżultati tal-proġetti bil-kooperazzjoni tal-organizzazzjonijiet tas-soċjetà ċivili u ż-żamma tal-awtoritajiet lokali responsabbli huma essenzjali biex jiġi determinat jekk il-fondi tal-UE humiex qed jintużaw kif xieraq u jekk hux qed tiġi indirizzata l-korruzzjoni;

46.  Jirrimarka li t-trasparenza hija l-aktar strument effikaċi biex jiġu miġġielda l-abbuż u l-frodi; jistieden lill-Kummissjoni ttejjeb il-leġiżlazzjoni f'dan ir-rigward, b'mod li tagħmel obbligatorja l-pubblikazzjoni tad-data relatata mal-benefiċjarji kollha ta' finanzjament mill-UE, inkluża d-data dwar is-sottokuntratti;

47.  Jitlob lill-Kummissjoni tieħu azzjoni leġiżlattiva bl-għan tas-simplifikazzjoni tal-proċeduri burokratiċi fil-livell amministrattiv u għaldaqstant biex it-trasparenza u l-ġlieda kontra l-korruzzjoni jittejbu;

48.  Jitlob lill-Kummissjoni Ewropea timmonitorja u tirrapporta lill-Parlament dwar il-perċentwal tal-użu ta' għoti dirett ta' kuntratti pubbliċi fl-Istati Membri, kif ukoll iċ-ċirkostanzi legali fejn l-amministrazzjonijiet nazzjonali jagħmlu l-aktar użu minnhom;

49.  Jirrakkomanda li l-Istati Membri jagħmlu ħilithom biex jiżguraw mekkaniżmi effiċjenti ta' trasparenza, monitoraġġ u responsabilizzazzjoni fl-użu tagħhom tal-fondi tal-UE; billi l-impatt pożittiv tal-fondi tal-UE jiddependi fuq proċessi fil-livell nazzjonali u tal-UE biex tkun żgurata trasparenza, monitoraġġ effettiv u responsabilizzazzjoni, għandu jitqies kif il-monitoraġġ u l-evalwazzjoni jistgħu jsiru proċessi kontinwi u mhux biss proċessi ex-post; jemmen li r-rwol tal-Qorti tal-Awdituri f'dan ir-rigward għandu jissaħħaħ;

50.  Jemmen li l-indikaturi kwalitattivi u kwantitattivi għandhom jiġu stabbiliti u li għandhom ikunu komparabbli sabiex ikejlu l-impatt tal-fondi tal-UE u jgħinu fil-valutazzjoni ta' jekk dawk il-fondi jkunux laħqu l-objettivi tagħhom u li data kwantifikata għandha tiġi sistematikament miġbura u ppubblikata;

L-Uffiċċju tal-Prosekutur Pubbliku Ewropew (UPPE)

51.  Iqis li l-Uffiċċju tal-Prosekutur Pubbliku Ewropew (UPPE) għandu jikkostitwixxi element ċentrali fil-ġlieda kontra l-korruzzjoni fl-Unjoni Ewropea; itenni t-talba tiegħu li jiġi stabbilit mill-aktar fis possibbli, bil-parteċipazzjoni tal-akbar numru ta' Stati Membri possibbli, ta' UPPE li jkun effiċjenti u indipendenti mill-gvernijiet nazzjonali u mill-istituzzjonijiet tal-UE u mħares mill-influwenza u l-pressjoni politika;

52.  Itenni l-importanza li jkun hemm responsabilitajiet u setgħat definiti b'mod ċar bejn il-prosekuturi nazzjonali u l-Uffiċċju tal-Prosekutur Pubbliku Ewropew futur, kif ukoll mal-Eurojust u l-OLAF, sabiex jiġi evitat kwalunkwe kunflitt ta' kompetenzi; jitlob li jiġu allokati r-riżorsi finanzjarji u umani xierqa għall-Uffiċċju tal-Prosekutur Pubbliku Ewropew futur, b'allinjament mal-kompiti tiegħu; iqis li l-UPPE għandu jkollu l-kompetenza biex jipproċedi kontra r-reati kollha tal-PIF inkluż il-frodi tal-VAT; f'dan il-kuntest, jistieden lill-Istati Membri jirrispettaw is-sentenza mogħtija mill-Qorti Ewropea tal-Ġustizzja fil-kawża Taricco (C-105/14) u biex jiżblokkaw in-negozjati fil-Kunsill dwar id-Direttiva PIF mill-aktar fis possibbli;

53.  Jiddispjaċih li n-negozjati li għaddejjin fil-Kunsill qegħdin jimminaw il-premessa bażika ta' UPPE indipendenti u effettivi;

54.  Jistieden lill-Kummissjoni tivvaluta l-ħtieġa ta' rieżami tal-mandat tal-UPPE futur bl-għan li, ladarba jiġi stabbilit, tikkonferilu s-setgħat li jiġġieled il-kriminalità organizzata;

Oqsma speċifiċi ta' intervent

Falsifikazzjoni

55.  Jikkundanna l-użu dejjem aktar mifrux tal-falsifikazzjoni tal-prodotti, il-mediċini u l-prodotti agroalimentari fl-UE, li jinvolvi n-netwerks ta' distribuzzjoni ġestiti minn kriminalità organizzata transnazzjonali; jistieden lill-Kummissjoni u lill-Istati Membri jieħdu l-passi kollha meħtieġa biex jipprevjenu u jiġġieldu l-falsifikazzjoni tal-prodotti, il-mediċini u l-prodotti agroalimentari; jistieden lill-Kummissjoni u lill-Istati Membri jiġbru b'mod sistematiku data dwar każijiet ta' frodi u falsifikazzjoni sabiex jiksbu informazzjoni dwar l-iskala u l-inċidenza tagħhom u jiskambjaw l-aħjar prattiki sabiex jidentifikaw u jiġġieldu dawn il-fenomeni;

56.  Jistieden lill-Kummissjoni u lill-Istati Membri jikkunsidraw metodi oħra li jkollhom l-għan li jipprevjenu u jiskoraġġixxu l-frodi alimentari, bħal pereżempju permezz tad-divulgazzjoni pubblika tal-ismijiet ("naming and shaming") f'reġistru Ewropew ta' operaturi ta' negozji tal-ikel u tal-mediċini li jkunu nstabu ħatja ta' frodi;

57.  Jitlob l-estensjoni tar-reġimi attwali ta' traċċabilità u l-implimentazzjoni sistematika ta' traċċabilità kontinwa ("step-free") prevista fir-Regolament bażiku (KE) Nru 178/2002 li jkopri l-ikel u l-għalf, l-annimali li jservu għall-produzzjoni tal-ikel u s-sustanzi kollha li jintużaw għal dan l-għan jew li jista' jiġi mistenni li se jintużaw fil-produzzjoni tal-ikel jew l-għalf;

Traffikar tad-drogi

58.  Jirrimarka li t-traffikar tad-drogi huwa negozju kbir għall-gruppi kriminali u jrid jiġi miġġieled kemm permezz tal-infurzar tal-liġi kif ukoll permezz tal-prevenzjoni; jistieden lill-Istati Membri u lill-istituzzjonijiet kompetenti biex jindirizzaw ir-rabtiet bejn is-suq tad-drogi u attivitajiet kriminali oħra u l-impatt li dawn għandhom fuq l-ekonomija legali u l-kummerċ legali, kif indikat mill-Europol u l-EMCDDA fir-rapport dwar is-suq tad-drogi fl-2016;

59.  Ifakkar lill-Kummissjoni li hi għandha tirrapporta dwar il-progress li sar fl-implimentazzjoni tal-Pjan ta' Azzjoni tal-UE dwar id-Drogi (2013-2016); jistieden lill-Kummissjoni tipproponi fuq din il-bażi pjan ta' azzjoni ġdid għall-perjodu 2017-2020;

60.  Jinnota li evalwazzjoni ta' politiki ġodda fir-rigward ta' drogi ħfief hi ta' prijorità, u jqis li l-istrateġiji ta' dekriminalizzazzjoni/legalizzazzjoni għandhom jiġu kkunsidrati bħala mezz li bih jiġu miġġielda b'mod effikaċi l-organizzazzjonijiet kriminali; jitlob li l-UE tintroduċi din il-kwistjoni fil-politiki interni kif ukoll esterni tagħha billi tinvolvi fid-dibattitu politiku l-aġenziji rilevanti kollha tal-UE u internazzjonali u l-istituzzjonijiet tal-pajjiżi kollha involuti;

Il-logħob tal-azzard u t-tbagħbis tal-logħob

61.  Ifakkar li l-organizzazzjonijiet kriminali sikwit jużaw iċ-ċirkwiti tal-logħob tal-azzard legali u illegali u t-tbagħbis tal-logħob għall-ħasil tal-flus; jikkundanna l-interessi kriminali li jduru madwar dawn il-fenomeni, u jħeġġeġ lill-Kummissjoni u lill-Istati Membri biex iżommu jew jintroduċu leġiżlazzjoni biex jiġġilduhom u jipprevjenuhom billi jagħmlu t-tbagħbis ta' avvenimenti sportivi reat kriminali; jistieden lill-Istati Membri jikkooperaw b'mod trasparenti u effettiv mal-organizzazzjonijiet tal-isport u biex iżidu l-komunikazzjoni u l-kooperazzjoni mal-Eurojust u l-Europol għall-ġlieda kontra dawn il-fenomeni;

Rifuġji fiskali

62.  Jirrimarka li kull sena fl-UE jintilfu EUR 1 triljun f'evażjoni u evitar tat-taxxa; jenfasizza li għandha tingħata attenzjoni speċjali lir-rifuġji fiskali u lill-pajjiżi li għandhom prezzijiet fiskali mhux trasparenti jew dannużi, li huma problema kbira li taffettwa kull ċittadin Ewropew;

63.  Jilqa' l-ftehim internazzjonali fi ħdan il-G20 sabiex jiġi applikat standard globali ġdid ta' trasparenza fiskali akbar, skont l-istandard għoli diġà applikat mill-UE; jitlob l-implimentazzjoni rapida tiegħu u l-monitoraġġ effettiv tal-frodi u l-evażjoni tat-taxxa fuq livell internazzjonali; jilqa' l-fatt li, fi Frar 2016, il-Kummissjoni ffirmat ftehimiet li jinvolvu l-iskambju ta' informazzjoni dwar it-taxxa ma' pajjiżi bħal Andorra u Monaco u li fl-2015, il-Kummissjoni kienet diġà ffirmat ftehimiet mal-Iżvizzera, il-Liechtenstein u San Marino;

64.  Ifakkar fir-responsabilità tal-UE fil-ġlieda kontra regoli fil-qasam tat-taxxa li jiffaċilitaw l-evitar tat-taxxa minn korporazzjonijiet transnazzjonali u minn individwi u biex tgħin pajjiżi terzi jirrimpatrijaw il-fondi illeċiti u biex l-awturi jiġu suġġetti għal proċedimenti kriminali; jenfasizza li l-UE għandha tippromwovi bħala prijorità, fil-fora internazzjonali rilevanti kollha, il-ġlieda kontra r-rifuġji fiskali, is-segretezza bankarja u l-ħasil tal-flus, it-tneħħija ta' segretezza professjonali eċċessiva, il-kisba ta' rapporti pubbliċi pajjiż b'pajjiż minn kumpaniji multinazzjonali u r-reġistri pubbliċi tas-sidien benefiċjarji ta' kumpaniji; jirrimarka li r-rifuġji fiskali huma postijiet ideali għall-ġbir u l-ħasil ta' profitti minn attivitajiet kriminali, u għaldaqstant jinsisti li jinħtieġ approċċ koordinat fil-livell tal-UE;

65.  Jistieden lill-Kummissjoni tqajjem kuxjenza dwar l-effetti serji tal-faċilitazzjoni tal-korruzzjoni, tqis il-possibilità ta' pjan komprensiv li jservi ta' deterrent għat-trasferimenti ta' assi lejn pajjiżi mhux membri tal-UE li jservu bħala protetturi tal-anonimità ta' individwi korrotti, u biex tqis mill-ġdid ir-rabtiet ekonomiċi u diplomatiċi tagħha ma' dawn il-pajjiżi;

Ir-reati ambjentali

66.  Jesprimi t-tħassib tiegħu dwar iż-żieda fl-attivitajiet illegali relatati mal-ambjent konnessi ma' attivitajiet kriminali organizzati fuq stil Mafjuż jew li jirriżultaw minn tali attivitajiet, bħal traffikar u rimi illegali tal-iskart, inkluż skart tossiku, u l-qerda tal-wirt naturali; ifakkar fir-rakkomandazzjoni tiegħu għall-iżvilupp ta' pjan ta' azzjoni komuni biex jipprevjeni u jiġġieled dawn il-forom ta' kriminalità; jindika l-ħtieġa li jiġu infurzati r-regoli eżistenti dwar il-konservazzjoni tan-natura u l-ħarsien ambjentali, inkluż billi jwettqu spezzjonijiet kontra l-kriminalità tal-kuntratturi u s-sottokuntratturi li jkunu benefiċjarji ta' kuntratti għal proġetti kbar ta' infrastruttura ffinanzjati mill-baġit tal-UE;

67.  Jistieden lill-Kummissjoni timmonitorja u tevalwa l-implimentazzjoni tad-Direttiva 2008/99/KE tal-Parlament Ewropew u tal-Kunsill tad-19 ta' Novembru 2008 dwar il-protezzjoni tal-ambjent permezz tal-liġi kriminali biex jiġi żgurat li l-Istati Membri jikkastigaw b'pieni kriminali effettivi, proporzjonati u dissważivi għal kull xorta ta' mġiba illegali li tħalli impatti negattivi fuq is-saħħa tal-bniedem jew l-ambjent; jistieden lin-Netwerk tal-UE għall-Implimentazzjoni u Infurzar tal-Liġi Ambjentali (IMPEL) biex perjodikament jinforma lill-Parlament dwar l-azzjonijiet tal-Istati Membri fl-implimentazzjoni tad-Direttiva 2008/99/KE;

68.  Jirrimarka li l-kriminalità organizzata tuża kumpaniji ta' kostruzzjoni li jispeċjalizzaw f'ċaqliq ta' terrapien jew ħamrija għall-ħasil tal-flus u għar-rimi illegali ta' sustanzi tossiċi li jikkawżaw tniġġis ambjentali; jistieden lill-Kummissjoni twettaq spezzjonijiet kontra l-kriminalità fuq il-kuntratturi u s-sottokuntratturi li huma benefiċjarji ta' kuntratti għal proġetti kbar ta' infrastruttura ffinanzjati mill-baġit tal-UE sabiex jiġu evitati tali prattiki;

Iċ-Ċiberkriminalità

69.  Ifakkar li ċ-ċiberkriminalità ta' spiss tintuża bħala mezz ta' ħasil tal-flus u falsifikazzjoni; jirrimarka li dan jikkostitwixxi sors importanti ta' dħul għal ħafna organizzazzjonijiet kriminali u li l-leġiżlazzjoni tal-Unjoni u l-kooperazzjoni bejn l-Istati Membri u mal-aġenziji tal-Unjoni f'dan ir-rigward għandhom jissaħħu; jinnota bi tħassib li, permezz tal-użu frodulenti tal-internet għal finijiet illegali bħalma huma l-promozzjoni tat-traffikar tad-droga u t-traffikar tal-bnedmin, l-organizzazzjonijiet kriminali rnexxielhom iżidu l-volum tat-traffikar illeċitu tagħhom;

Il-kriminalità organizzata u t-terroriżmu

70.  Ifakkar li l-konverġenza u r-relazzjoni dejjem jiżdiedu bejn il-kriminalità organizzata u t-terroriżmu, kif ukoll ir-rabtiet bejn gruppi kriminali u organizzazzjonijiet terroristiċi jikkostitwixxu theddida akbar għall-Unjoni; jistieden lill-Istati Membri jiżguraw li l-finanzjament u l-appoġġ tat-terroriżmu permezz tal-kriminalità organizzata jsiru punibbli u li l-interkonnessjoni tal-kriminalità organizzata u tal-attivitajiet terroristiċi u l-finanzjament tat-terroristi jitqiesu b'mod aktar espliċitu mill-awtoritajiet tal-Istati Membri involuti fil-proċedimenti kriminali;

71.  Jenfasizza li l-kummerċ illeċitu ta' armi tan-nar, żejt, drogi, annimali selvaġġi u l-faċilitazzjoni tad-dħul klandestin ta' migranti, sigaretti u oġġetti, xogħlijiet tal-arti u oġġetti kulturali oħra ffalsifikati minn netwerks tal-kriminalità organizzata saru sors ta' gwadann kbir biex gruppi terroristiċi jiksbu finanzjament; jinnota l-preżentazzjoni mill-Kummissjoni ta' pjan ta' azzjoni kontra t-traffikar illegali fl-armi tan-nar u splussivi u l-użu tagħhom; jinsisti dwar il-ħtieġa li jiġi implimentat dan il-pjan ta' azzjoni mingħajr dewmien; jistieden lill-Istati Membri jieħdu l-miżuri meħtieġa, filwaqt li jevitaw piż amministrattiv bla bżonn għall-atturi ekonomiċi, biex jiżguraw li l-gruppi terroristiċi u n-netwerks kriminali ma jkunux jistgħu jibbenefikaw mill-kummerċ fil-merkanzija;

72.  Jirrimarka li l-parteċipazzjoni f'attivitajiet kriminali tista' tkun marbuta ma' reati terroristiċi; ifakkar li skont l-Uffiċċju tan-Nazzjonijiet Uniti kontra d-Drogi u l-Kriminalità (UNODC), it-traffikar tad-drogi, il-moviment tal-armi tan-nar illegali, il-kriminalità organizzata transnazzjonali u l-ħasil tal-flus saru parti integrali mit-terroriżmu; iqis li ġlieda effikaċi kontra t-terroriżmu titlob it-tisħiħ tal-leġiżlazzjoni tal-UE dwar il-ġlieda kontra l-kriminalità organizzata u l-ħasil tal-flus, anke meta jitqiesu r-rabtiet eżistenti bejn gruppi terroristiċi u gruppi ta' kriminalità organizzata, ibbażati fuq benefiċċju reċiproku;

Il-kriminalità organizzata u t-traffikar u l-faċilitazzjoni ta' dħul klandestin ta' bnedmin

73.  Jinsab imħasseb dwar il-professjonalizzazzjoni li dejjem qed tikber tal-faċilitazzjoni ta' dħul klandestin ta' bnedmin u ż-żieda relatata fil-profitti għan-netwerks ta' faċilitazzjoni ta' dħul klandestin u traffikar minħabba l-flussi kontinwi ta' rifuġjati lejn l-Ewropa; jistieden lill-Kummissjoni u lill-Istati Membri jiżguraw li jsir progress dwar il-kooperazzjoni internazzjonali fil-ġlieda kontra t-traffikar biex jinqered id-dħul klandestin ta' persuni u tiġi minimizzata l-influwenza tan-netwerks tat-traffikar;

74.  Ifakkar li fir-rigward tat-traffikar tal-bnedmin, l-Unjoni Ewropea stabbiliet qafas legali u politiku speċifiku biex ittejjeb il-kooperazzjoni u tagħmel it-traffikar prijorità għal korpi u aġenziji bħall-Europol u l-Eurojust; jilqa' l-konklużjonijiet tal-ewwel rapport dwar il-progress li sar fil-ġlieda kontra t-traffikar tal-bnedmin; jistieden lill-Kummissjoni biex tfassal, fuq din il-bażi u mill-aktar fis possibbli, strateġija għall-perjodu ta' wara l-2016;

75.  Jikkundanna l-infiltrazzjonijiet tal-kriminalità organizzata fil-korpi responsabbli għall-ġestjoni tal-fondi intenzjonati għall-akkoljenza tal-immigranti u jitlob li jittieħdu miżuri speċifiċi għall-ġlieda kontra t-traffikar u l-faċilitazzjoni ta' dħul klandestin ta' bnedmin, li jitwettqu minn netwerks kumplessi ta' gruppi kriminali li jinsabu fil-pajjiżi ta' oriġini, ta' tranżitu u ta' destinazzjoni tal-vittmi;

76.  Jenfasizza l-ħtieġa urġenti li jkun indirizzat l-isfruttament gravi tal-ħaddiema migranti fl-Unjoni; jirrikonoxxi li n-nuqqas ta' mezzi ta' migrazzjoni regolari u l-ostakli għall-aċċess għall-ġustizzja huma fost il-kawżi prinċipali tat-traffikar tal-bnedmin; jinnota wkoll li d-Direttiva dwar is-sanzjonijiet kontra min iħaddem tinkludi dispożizzjonijiet importanti li jindirizzaw l-isfruttament tax-xogħol ta' ċittadini ta' pajjiżi terzi li jirrisjedu irregolarment, imma li dawn id-dispożizzjonijiet jiddependu fuq l-eżistenza ta' mekkaniżmi ta' tressiq ta' lment ġusti, effikaċi u aċċessibbli fil-livell nazzjonali u li tali implimentazzjoni għadha minima;

Id-dimensjoni esterna

77.  Jistieden lill-UE tkompli tappoġġja l-konsolidament tal-amministrazzjoni pubblika u l-adozzjoni ta' oqfsa leġiżlattivi xierqa kontra l-korruzzjoni fil-pajjiżi kollha, partikolarment f'pajjiżi wara kunflitt u fi tranżizzjoni, fejn l-istituzzjonijiet statali huma dgħajfa; jinsisti fuq il-ħtieġa li tissaħħaħ il-pulizija reġjonali u speċjalizzata u n-netwerks ġudizzjarji fil-pajjiżi li qed jiżviluppaw, dejjem skont il-parametri li jiggarantixxu standards xierqa ta' protezzjoni tad-data u tal-privatezza, u l-kondiviżjoni tal-aħjar prattiki u l-kompetenza tal-Europol, l-Eurojust u n-Netwerk Ġudizzjarju Ewropew; jenfasizza l-bżonn li jitjiebu r-regolamentazzjoni u l-infurzar tal-liġi u li tiġi promossa l-protezzjoni tal-informaturi biex it-trasgressuri jinżammu responsabbli għar-reati tagħhom, u għandha tkun stabbilita sistema xierqa li tipproteġi l-informaturi kemm ġewwa kif ukoll barra l-UE; jenfasizza b'mod partikolari li jinħtieġ mekkaniżmu ta' rappurtar dirett għaċ-ċittadini fil-pajjiżi li jirċievu l-għajnuna mill-UE, biex jiġbdu l-attenzjoni għall-irregolaritajiet fil-programmi ta' għajnuna ffinanzjati mill-UE;

78.  Jinnota bi tħassib li bosta mill-konvenzjonijiet u l-inizjattivi internazzjonali ffokati fuq il-ġlieda kontra l-korruzzjoni u l-flussi finanzjarji internazzjonali jonqsu milli jagħtu riżultati konkreti fl-istadju tal-implimentazzjoni tagħhom; ifakkar li l-iżvilupp ta' politika barranija għal strateġija kontra l-korruzzjoni hi essenzjali sabiex jiġu miġġielda l-korruzzjoni u l-kriminalità finanzjarja b'mod effikaċi; jistieden lill-UE biex fil-politiki esterni tagħha tippromwovi, bħala prijorità, it-traspożizzjoni u l-implimentazzjoni korretta tal-Konvenzjoni tan-Nazzjonijiet Uniti kontra l-Kriminalità Organizzata Transnazzjonali, u l-istrumenti internazzjonali rilevanti l-oħra kollha li huma intiżi li jiġġieldu l-korruzzjoni u l-ħasil tal-flus;

79.  Jistieden lill-Kummissjoni tiżgura, permezz ta' monitoraġġ kontinwu, li l-għajnuna tal-UE ma tikkontribwixxix b'mod dirett jew indirett għall-korruzzjoni; hu tal-fehma li l-assistenza għall-għajnuna għandha tkun allinjata aktar mal-kapaċità ta' assorbiment tal-pajjiż ospitanti u mal-bżonnijiet tal-iżvilupp ġenerali tiegħu sabiex tiġi evitata l-ħela u l-korruzzjoni qawwija fir-riżorsi tal-għajnuna; jistieden lill-UE tindirizza l-korruzzjoni direttament permezz tal-programmazzjoni u d-dokumenti ta' strateġija tal-pajjiż u biex torbot l-appoġġ baġitarju ma' objettivi ċari kontra l-korruzzjoni; għal dan l-għan, jenfasizza l-ħtieġa li jinħolqu mekkaniżmi b'saħħithom għall-monitoraġġ tal-implimentazzjoni; jistieden lill-Kummissjoni tiżviluppa strateġija b'saħħitha, olistika u komprensiva għall-ġestjoni tar-riskju ta' korruzzjoni fil-pajjiżi li qegħdin jiżviluppaw biex jiġi evitat li l-għajnuna għall-iżvilupp tikkontribwixxi għall-korruzzjoni, u biex timplimenta bis-sħiħ l-istrateġija kontra l-frodi maħruġa fl-2013, b'mod partikolari fl-implimentazzjoni tal-għajnuna tal-UE fil-modalitajiet kollha tagħha, inklużi l-FEŻ u l-fondi fiduċjarji, u meta jiġu delegati proġetti ta' żvilupp lil partijiet terzi; jinnota bi tħassib li l-approċċ tal-UE rigward il-korruzzjoni fil-pajjiżi tal-AKP jipprovdi gwida strateġika dgħajfa dwar it-tisħiħ tas-sistemi tal-pajjiżi għall-prevenzjoni u l-kontroll tagħha; iqis li hemm bżonn ta' koordinazzjoni akbar bejn is-Servizz Ewropew għall-Azzjoni Esterna u d-Direttorat Ġenerali għall-Kooperazzjoni Internazzjonali u l-Iżvilupp fl-approċċ tagħhom biex itemmu b'mod effikaċi l-korruzzjoni fil-pajjiżi li qed jiżviluppaw;

80.  Ifakkar l-importanza tal-koerenza bejn il-politiki interni u esterni tal-UE, u jinnota l-ħtieġa li l-ġlieda kontra l-kriminalità organizzata tiġi integrata fi strateġiji ta' żvilupp u ta' sigurtà bħala mezz biex terġa' tinġieb l-istabilità fil-pajjiżi li qed jiżviluppaw;

81.  Jenfasizza li r-rispett tad-dritt tal-persuni u tal-gvernijiet li jiddeċiedu dwar is-sistemi ekonomiċi, alimentari u agrikoli tagħhom stess hi s-soluzzjoni għall-ġlieda kontra l-attivitajiet kriminali li jikkawżaw il-ġuħ u l-faqar; iħeġġeġ lill-komunità internazzjonali biex b'mod attiv tikkonfronta l-ispekulazzjoni finanzjarja fuq l-ikel, bħax-xiri bi prezzijiet baxxi f'żoni agrikoli vasti u l-ħtif tal-art min-naħa ta' kumpaniji multinazzjonali kbar tas-settur agrikolu, filwaqt li tqis l-impatt negattiv fuq il-produtturi ż-żgħar;

82.  Jistieden lill-pajjiżi li qed jiżviluppaw iżidu t-trasparenza u r-responsabilità tal-kumpaniji f'kuntratti tar-riżorsi, tar-rappurtar u l-awditjar finanzjarju tal-kumpaniji, u l-ġbir u l-allokazzjoni tad-dħul, bħala parti mill-aġenda tagħhom kontra l-korruzzjoni;

83.  Jistieden lill-UE żżid l-appoġġ tagħha biex tgħin lill-pajjiżi għonja fir-riżorsi jimplimentaw il-prinċipji tal-Inizjattiva għat-trasparenza tal-industriji estrattivi (EITI) għal aktar trasparenza u responsabilità fis-setturi taż-żejt, gass u tat-tħaffir fil-minjieri; iħeġġeġ bil-qawwa l-istabbiliment ta' qafas ġuridiku effikaċi li jagħti appoġġ lill-implimentazzjoni xierqa tal-EITI minn kumpaniji involuti fil-katini ta' provvista tas-setturi taż-żejt, gass u tat-tħaffir fil-minjieri.

84.  Jagħti istruzzjonijiet lill-Kumitat għal-Libertajiet Ċivili, il-Ġustizzja u l-Intern tiegħu sabiex isegwi r-rakkomandazzjonijiet magħmula fir-riżoluzzjonijiet tiegħu dwar il-ġlieda kontra l-korruzzjoni; jistieden lill-Kumitat għal-Libertajiet Ċivili, il-Ġustizzja u l-Intern jivvaluta, fi żmien sentejn, l-azzjonijiet leġiżlattivi meħuda mill-Kummissjoni f'dan il-qasam, fid-dawl tar-rakkomandazzjonijiet ta' hawn fuq;

o
o   o

85.  Jagħti istruzzjonijiet lill-President tiegħu biex jgħaddi din ir-riżoluzzjoni lill-Kunsill u lill-Kummissjoni.

(1) ĠU L 218, 14.8.2013, p. 8. (2) ĠU L 127, 29.4.2014, p. 39. (3) ĠU L 130, 1.5.2014, p. 1. (4) ĠU L 151, 21.5.2014, p. 1. (5) ĠU L 141, 5.6.2015, p. 73. (6) ĠU L 328, 6.12.2008, p. 28. (7) ĠU L 141, 5.6.2015, p. 1. (8) ĠU L 150, 20.5.2014, p. 93. (9) ĠU L 319, 4.12.2015, p. 1. (10) ĠU L 332, 18.12.2007, p. 103. (11) ĠU L 317, 4.11.2014, p. 28. (12) ĠU L 119, 4.5.2016, p. 89. (13) ĠU L 119, 4.5.2016, p. 1. (14) ĠU L 65, 11.3.2016, p. 1. (15) ECLI:EU:C:2015:555. (16) ĠU C 346, 21.9.2016, p. 27. (17) ĠU L 135, 24.5.2016, p. 53. (18) Testi adottati, P8_TA(2015)0269. (19) ĠU C 208, 10.6.2016, p. 89.

Riżoluzzjoni tal-Parlament Ewropew tal-25 ta' Ottubru 2016 dwar id-drittijiet tal-bniedem u l-migrazzjoni f'pajjiżi terzi (2015/2316(INI))

P8_TA(2016)0404 A8-0245/2016

Il-Parlament Ewropew,

—  wara li kkunsidra d-Dikjarazzjoni Universali tad-Drittijiet tal-Bniedem (UDHR) tal-1948, b'mod partikolari l-Artikolu 13 tagħha,

—  wara li kkunsidra l-Konvenzjoni dwar l-Istatus tar-Rifuġjati tal-1951 u l-protokoll addizzjonali tagħha,

—  wara li kkunsidra l-Patt Internazzjonali dwar id-Drittijiet Ċivili u Politiċi tal-1966, u l-Patt Internazzjonali dwar id-Drittijiet Ekonomiċi, Soċjali u Kulturali tal-1966 u l-protokolli addizzjonali tagħhom,

—  wara li kkunsidra l-Konvenzjoni dwar l-Istatus ta' Persuni Apolidi tal-1954 u l-Konvenzjoni dwar it-Tnaqqis tal-Apolidija tal-1961,

—  wara li kkunsidra l-Konvenzjoni Internazzjonali dwar l-Eliminazzjoni ta' Kull Forma ta' Diskriminazzjoni Razzjali tal-1966,

—  wara li kkunsidra l-Konvenzjoni dwar l-Eliminazzjoni ta' Kull Forma ta' Diskriminazzjoni kontra n-Nisa (CEDAW) tal-1979 u l-protokoll addizzjonali tagħha,

—  wara li kkunsidra l-Konvenzjoni kontra t-Tortura u Trattamenti jew Pieni Oħra Krudili, Inumani jew Degradanti tal-1984 u l-protokoll addizzjonali tagħha,

—  wara li kkunsidra l-Konvenzjoni dwar id-Drittijiet tat-Tfal tal-1989 u l-protokolli addizzjonali tagħha,

—  wara li kkunsidra l-Konvenzjoni Internazzjonali dwar il-Ħarsien tad-Drittijiet tal-Ħaddiema Migranti Kollha u tal-Membri tal-Familji tagħhom tal-1990,

—  wara li kkunsidra l-Konvenzjoni Internazzjonali għall-ħarsien tal-Persuni Kollha minn Għajbien Sfurzat tal-2006,

—  wara li kkunsidra l-Konvenzjoni dwar id-Drittijiet ta' Persuni b'Diżabilità tal-2006 u l-protokoll addizzjonali tagħha,

—  wara li kkunsidra r-rapport tas-Segretarju Ġenerali tan-Nazzjonijiet Uniti tat-3 ta' Awwissu 2015 dwar il-promozzjoni u l-protezzjoni tad-drittijiet tal-bniedem, inklużi modi u mezzi biex jiġu promossi d-drittijiet tal-bniedem tal-migranti,

—  wara li kkunsidra r-Riżoluzzjoni 69/167 tal-Assemblea Ġenerali tan-NU tat-18 ta' Diċembru 2014 dwar il-protezzjoni tal-migranti,

—  wara li kkunsidra x-xogħol ta' diversi mekkaniżmi internazzjonali tad-drittijiet tal-bniedem, inklużi d-diversi rapporti tar-Rapporteur Speċjali tan-NU dwar id-drittijiet tal-bniedem tal-migranti, François Crépeau, u ta' Rapporteurs Speċjali rilevanti oħra, l-Eżami Perjodiku Universali u l-ħidma ta' korpi oħra tat-Trattati,

—  wara li kkunsidra l- ħidma u r-rapporti tal-Uffiċċju tal-Kummissarju Għoli għad-Drittijiet tal-Bniedem (OHCHR), u l-Prinċipji u l-Linji Gwida Rakkomandati dwar id-Drittijiet tal-Bniedem fuq il-Fruntieri Internazzjonali u r-Rapport dwar is-Sitwazzjoni tal- Migranti fi Tranżitu,

—  wara li kkunsidra l-Prinċipji Gwida tan-NU dwar in-Negozju u d-Drittijiet tal-Bniedem,

—  wara li kkunsidra l-prinċipji ta' Dhaka għal reklutaġġ u utilizzazzjoni responsabbli tal-ħaddiema migranti,

—  wara li kkunsidra l-Artikolu 21 tat-Trattat dwar Unjoni Ewropea,

—  wara li kkunsidra r-rapporti tal-Aġenzija tal-Unjoni Ewropea għad-Drittijiet Fundamentali,

—  wara li kkunsidra l-Komunikazzjoni tal-Kummissjoni tat-18 ta' Novembru 2011 bit-titolu "L-Approċċ Globali għall-Migrazzjoni u l-Mobilità" (COM(2011)0743),

—  wara li kkunsidra l-Komunikazzjoni tal-Kummissjoni tat-13 ta' Mejju 2015 bl-isem "Aġenda Ewropea dwar il-Migrazzjoni" (COM(2015)0240),

—  wara li kkunsidra l-Komunikazzjoni tal-Kummissjoni tal-14 ta' Ottubru 2015 bit-titolu "Ġestjoni tal-kriżi tar-rifuġjati: Sitwazzjoni Attwali tal-Implimentazzjoni tal-Azzjonijiet ta' Prijorità taħt l-Aġenda Ewropea dwar il-Migrazzjoni" (COM(2015)0510),

—  wara li kkunsidra d-Deċiżjoni tal-Kummissjoni tal-20 ta' Ottubru 2015 dwar l-istabbiliment ta' Fond Fiduċjarju ta' Emerġenza tal-Unjoni Ewropea għall-istabbiltà u li jindirizza l-għeruq ta’ dak li jikkawża l-migrazzjoni irregolari u l-ispostament tal-persuni fl-Afrika (C(2015)7293),

—  wara li kkunsidra l-Konklużjoniiet tal-laqgħa tal-Kunsill Ewropew tal-25 u s-26 ta' Ġunju 2015 u tal-15 ta' Ottubru 2015,

—  wara li kkunsidra l-Konklużjonijiet tal-Kunsill dwar il-Pjan ta' Azzjoni dwar id-Drittijiet tal-Bniedem u d-Demokrazija (2015-2019), adottati fl-20 ta' Lulju 2015,

—  wara li kkunsidra l-Konklużjonijiet tal-Kunsill tad-9 ta' Novembru 2015 dwar il-miżuri biex tiġi indirizzata l-kriżi tar-refuġjati u l-migrazzjoni,

—  wara li kkunsidra d-dikjarazzjoni politika u l-pjan ta' azzjoni adottati waqt is-Summit ta' Valletta, fil-11 u t-12 ta' Novembru 2015,

—  wara li kkunsidra r-riżoluzzjonijiet preċedenti tiegħu dwar kwistjonijiet relatati mal-migrazzjoni, b'mod partikolari dawk tas-17 ta' Diċembru 2014 dwar is-sitwazzjoni fil-Mediterran u l-ħtieġa ta' approċċ olistiku tal-UE għall-migrazzjoni(1), tad-29 ta' April 2015 dwar l-aħħar traġedji fil-Mediterran u l-politiki tal-UE dwar il-migrazzjoni u l-asil(2), u tat-12 ta' April 2016 dwar is-sitwazzjoni fil-Mediterran u l-ħtieġa ta' approċċ olistiku tal-UE għall-migrazzjoni(3),

—  wara li kkunsidra r-riżoluzzjoni tiegħu tad-9 ta' Settembru 2015 dwar l-għoti ta' setgħa lill-bniet permezz tal-edukazzjoni fl-Unjoni Ewropea,(4)

—  wara li kkunsidra r-riżoluzzjoni tiegħu tat-8 ta' Marzu 2016 dwar is-sitwazzjoni tan-nisa rifuġjati u li jfittxu l-asil fl-UE(5),

—  wara li kkunsidra r-riżoluzzjoni tiegħu tal-5 ta' Lulju 2016 dwar il-ġlieda kontra t-traffikar tal-bnedmin fir-relazzjonijiet esterni tal-UE(6),

—  wara li kkunsidra d-Dikjarazzjoni Finali tat-Tieni Summit tal-iSpeakers tal-Assemblea Parlamentari tal-Unjoni għall-Mediterran dwar it-tema tal-immigrazzjoni, l-asil u d-drittijiet tal-bniedem fir-Reġjun Ewro-Mediterranju, adottata fil-11 ta' Mejju 2015(7),

—  wara li kkunsidra r-riżoluzzjoni tiegħu tas-17 ta' Diċembru 2015 dwar ir-Rapport Annwali dwar id-Drittijiet tal-Bniedem u d-Demokrazija fid-Dinja fl-2014 u l-politika tal-Unjoni Ewropea dwar il-kwistjoni(8),

—  wara li kkunsidra r-riżoluzzjoni tal-Assemblea Parlamentari Konġunta AKP-UE tad-9 ta' Diċembru 2015 dwar il-migrazzjoni, id-drittijiet tal-bniedem u r-rifuġjati umanitarji(9),

—  wara li kkunsidra diversi rapporti minn organizzazzjonijiet tas-soċjetà ċivili dwar is-sitwazzjoni tad-drittijiet tal-bniedem tal-migranti,

—  wara li kkunsidra l-Artikolu 52 tar-Regoli ta' Proċedura tiegħu,

—  wara li kkunsidra r-rapport tal-Kumitat għall-Affarijiet Barranin u l-opinjoni tal-Kumitat għall-Iżvilupp (A8-0245/2016),

A.  billi d-drittijiet tal-bniedem huma inerenti għall-bnedmin kollha, mingħajr l-ebda distinzjoni;

B.  billi l-migrazzjoni hija fenomenu dinji u multidimensjonali li joriġina minn diversi fatturi, fosthom il-kundizzjonijiet ekonomiċi (inkluża l-evoluzzjoni tat-tqassim tal-ġid u l-evoluzzjoni tal-integrazzjoni ekonomika fil-livell reġjonali u dak dinji), soċjali u politiċi, is-sitwazzjoni fil-qasam tal-kundizzjonijiet tax-xogħol, u fil-qasam tal-vjolenza u tas-sigurtà, id-degradazzjoni progressiva tal-ambjent u l-aggravament tad-diżastri naturali; billi dan il-fenomenu jrid jiġi indirizzat b'mod koerenti u bbilanċjat, f'perspettiva olistika li tqis id-dimensjoni umana tiegħu, inkluż l-aspett pożittiv tiegħu fuq l-evoluzzjoni demografika u l-iżvilupp ekonomiku;

C.  billi r-rotot migratorji huma estremament kumplessi, peress li l-ispostamenti ma jsirux biss minn reġjun għal ieħor, iżda spiss isiru fi ħdan l-istess reġjun; billi minkejja l-kriżi ekonomika dinjija, skont in-NU, il-flussi migratorji internazzjonali saru aktar intensi; billi bħalissa, kważi 244 miljun persuna huma meqjusa bħala migranti internazzjonali;

D.  billi d-drittijiet minquxa fid-Dikjarazzjoni Universali tad-Drittijiet tal-Bniedem u ftehimiet internazzjonali oħra huma universali u indiviżibbli;

E.  billi l-migrazzjoni tirriżulta wkoll mill-globalizzazzjoni li qed tikber u mill-interdipendenza tas-swieq;

F.  billi l-fatturi differenti li jinfluwenzaw il-migrazzjoni jħallu l-konsegwenzi tagħhom u jobbligaw li jitfasslu politiki adegwati;

G.  billi l-varjazzjonijiet tal-flussi migratorji, speċjalment fi żmien ta' kriżi, iġibu magħhom impatti ekonomiċi, soċjali u politiċi sinifikanti, kemm għall-pajjiżi ta' oriġini kif ukoll għall-pajjiżi ta' destinazzjoni tal-migranti;

H.  billi huwa essenzjali li jkun hemm mekkaniżmi effettivi ta' monitoraġġ u ta' kontroll tad-dħul u l-ħruġ tal-barranin, kif ukoll analiżijiet u projezzjonijiet fuq l-impatt tal-migrazzjoni li abbażi tagħhom isir it-tfassil tal-politiki kollha ta' ġestjoni tal-migrazzjonijiet;

I.  billi l-fatturi tal-migrazzjonijiet iddiversifikaw u dawn jistgħu jkunu multidimensjonali u bbażati fuq raġunijiet ekonomiċi, ambjentali, kulturali, politiċi, personali jew tal-familja; billi għadd dejjem jikber ta' dawn il-migranti jġarrbu spostamenti furzati u jeħtieġu protezzjoni partikolari għax qed jaħarbu mill-fraġilità tal-Istati, il-kunflitti, il-persekuzzjonijiet politiċi jew reliġjużi, fost oħrajn;

J.  billi qed isir aktar diffiċili biex tiġi stabbilita d-distinzjoni bejn rifuġjati, persuni li jfittxu asil u migranti, inkluż minħabba li bosta pajjiżi ma għandhomx l-istrumenti u l-oqfsa ġuridiċi u istituzzjonali xierqa;

K.  billi huwa importanti li l-awtoritajiet, kif ukoll iċ-ċentri ta' akkoljenza tal-pajjiżi ta' tranżitu u ta' destinazzjoni, jiġu sensibilizzati u jkunu lesti li jiżguraw trattament divrenzjat u flessibbli għall-immigranti u l-applikanti għal asil;

L.  billi l-movimenti migratorji saru globalizzati u reġjonalizzati u billi l-flussi migratorji min-Nofsinhar għan-Nofsinhar, li 80 % minnhom isiru bejn il-pajjiżi bil-fruntieri komuni li jkollhom ftit differenzi ta' introjtu, issa jaqbżu bi ftit il-flussi min-Nofsinhar għat-Tramuntana;

M.  billi l-Ewropa minn dejjem kienet reġjun ta' destinazzjoni, iżda wkoll ta' oriġini tal-migrazzjoni; billi, minbarra l-migrazzjoni kontemporanja ta' espatrijati minn klassijiet soċjali ogħla, l-Ewropej ukoll emigraw barra minn pajjiżhom minħabba diffikultajiet ekonomiċi, kunflitti jew persekuzzjonijiet politiċi; billi l-kriżi ekonomika u finanzjarja attwali ġiegħlet lil ħafna Ewropej jemigraw, inkluż lejn l-ekonomiji emerġenti tal-pajjiżi tan-Nofsinhar;

N.  billi n-nisa u t-tfal kulma jmur qed isiru aktar numerużi fost il-migranti u jerġa' aktar fost ir-rifuġjati; billi l-migranti u r-rifuġjati kulma jmur qed ikunu aktar gradwati u billi l-"eżodu tal-imħuħ" kien diġà stmat li kien ta' 59 miljun ruħ fl-2010; billi l-Asja hija l-kontinent l-aktar involut, iżda huwa l-kontinent Afrikan li qed iħallas l-ogħla prezz, peress li għandu biss 4 % tan-nies li huma gradwati u 31 % minnhom jemigraw(10);

O.  billi, skont il-Kummissarju Għoli tan-Nazzjonijiet Uniti għar-Rifuġjati, l-instabbiltà f'ċerti reġjuni u l-kunflitti huma l-kawża ta' kriżi umanitarja li qed tolqot aktar minn 65 miljun ruħ rifuġjati u spostati partikolarment fil-pajjiżi fil-fażi tal-iżvilupp;

P.  billi l-Kummissarju Għoli tan-Nazzjonijiet Uniti għar-Rifuġjati jistma li fid-dinja hawn mill-inqas 10 miljun persuna apolida;

Q.  billi l-Artikolu 13 tad-Dikjarazzjoni Universali tad-Drittijiet tal-Bniedem jgħid li kull persuna għandha d-dritt ta' moviment liberu u ta' residenza fil-konfini ta' Stat, iżda wkoll li tħalli kwalunkwe pajjiż, ukoll dak tagħha, u li terġa' lura lejn pajjiżha;

R.  billi l-kooperazzjoni u l-kondiviżjoni tal-informazzjoni u tal-prattiki t-tajba bejn l-Istati ta' oriġini, ta' transitu u ta' wasla huma essenzjali biex jiġu pprevenuti u miġġielda l-migrazzjoni illegali u t-traffikar tal-bnedmin, peress li jippermettulhom jidentifikaw il-preokkupazzjonijiet u l-interessi komuni tagħhom;

S.  billi approċċ olistiku fir-rigward tal-migrazzjoni għandu jilqa' għall-isfidi dinjin tal-iżvilupp, tal-paċi fid-dinja, tad-drittijiet tal-Bniedem u tat-tibdil fil-klima, f'dak li jirrigwarda b'mod l-aktar partikolari t-titjib tal-kundizzjonijiet umanitarji fil-pajjiżi ta' oriġini, sabiex il-popolazzjoni lokali tkun tista' tgħix f'żoni li jkunu aktar sikuri;

T.  billi d-drittijiet tar-rifuġjati huma definiti fil-Konvenzjoni ta' Ġinevra u l-protokolli relatati;

U.  billi l-kundizzjonijiet tal-għajxien qegħdin jiddeterjoraw f'għadd kbir ta' kampijiet tar-rifuġjati, anke fuq il-livell sanitarju, fil-Lvant Nofsani u fl-Afrika, u billi s-sigurtà tar-rifuġjati spiss mhijiex iggarantita, b'mod speċjali f'dak li jirrigwarda l-persuni vulnerabbli u b'mod partikolari n-nisa u t-tfal;

V.  billi, skont il-Bank Dinji, it-trasferimenti ta' fondi tal-migranti internazzjonali kienu jirrappreżentaw iktar minn USD 550 biljun fl-2013, li minnhom USD 414-il biljun marru għall-pajjiżi li jinsabu fil-fażi tal-iżvilupp;

W.  billi l-ksenofobija, id-diskriminazzjoni u l-vjolenza mmirati kontra l-migranti, is-sentimenti anti-migranti, id-diskorsi ta' mibegħda u r-reati ta' mibegħda żdiedu sostanzjalment fil-pajjiżi tal-AKP;

X.  billi rispons konkret, organizzat tajjeb u adegwat għall-kwistjonijiet migratorji jirrappreżenta opportunità għall-individwi u l-pajjiżi; billi dan ir-rispons għandu jkun sostnut mill-prinċipji tal-ġlieda kontra l-faqar, tal-promozzjoni tal-iżvilupp sostenibbli kif ukoll tar-rispett għad-drittijiet u għad-dinjità tal-migranti u r-rifuġjati; billi għandu jkun ibbażat fuq kollaborazzjoni mill-qrib bejn il-pajjiżi ta' oriġini, ta' transitu u ta' destinazzjoni;

Y.  billi l-migrazzjoni hija element dinamiku rilevanti sabiex jiġu ffaċċjati l-kriżi demografika u t-tnaqqis fil-persentaġġ tal-popolazzjoni fl-età tax-xogħol f'ċerti pajjiżi;

Z.  billi l-għadd ta' migranti irregolari huwa diffiċli li jkun ivvalutat, u dan ixekkel il-ħolqien ta' indikaturi dwar il-kundizzjonijiet tal-ħajja u tax-xogħol tagħhom, filwaqt li dawn huma dawk li għandhom l-aktar bżonn ta' protezzjoni, peress li mingħajr status u mingħajr rikonoxximent ġuridiku huma partikolarment vulnerabbli għall-abbuż, għall-isfruttament u għat-tiċħid tad-drittijiet tal-bniedem l-aktar fundamentali tagħhom;

AA.  billi l-migrazzjoni internazzjonali tista' sservi ta' strument sabiex jissolvew il-problemi speċifiċi ta' skarsezza fis-suq tax-xogħol;

AB.  billi l-migranti jikkontribwixxu għal żieda fid-diversità u r-rikkezza kulturali tal-pajjiżi ospitanti; billi, biex dan isir, jeħtieġ li jiġu integrati bis-sħiħ fil-komunitajiet ospitanti sabiex dawn il-komunitajiet ikunu jistgħu jibbenefikaw mill-potenzjal ekonomiku, soċjali u kulturali tagħhom; billi huwa urġenti li dawk li jfasslu l-politika jinfurmaw lill-pubbliku bl-influwenza pożittiva tal-migranti fuq is-soċjetà fil-livell ekonomiku, kulturali u soċjali, b'tali mod li jiġu pprevenuti s-sentimenti ksenofobiċi u diskriminatorji;

AC.  billi politiki ta' akkoljenza u ta' inklużjoni adegwati jippermettu li jiġu evitati l-aggravar jew il-perpetwar tal-effetti tat-trawmi li bosta migranti jkunu ġarrbu;

AD.  billi l-iżvilupp soċjokulturali huwa possibbli biss permezz tal-inklużjoni u dan jirrikjedi impenn serju min-naħa tal-migranti, li għandhom ikunu lesti li jadattaw ruħhom għas-soċjetà ospitanti mingħajr madankollu ma jirrinunzjaw l-identità kulturali ta' oriġini tagħhom, kif ukoll tal-istituzzjonijiet u l-komunitajiet tal-pajjiżi ospitanti, li, min-naħa tagħhom, għandhom ikunu ppreparati biex jirċievu migranti u jissodisfaw il-ħtiġijiet tagħhom;

Sfidi u riskji fir-rispett tad-drittijiet tal-migranti

1.  Jesprimi s-solidarjetà tiegħu mal-persuni li huma mġiegħla jitilqu minn pajjiżhom minħabba kunflitti, persekuzzjonijiet, ksur tad-drittijiet tal-bniedem u sitwazzjoni ta' miżerja, fost fatturi oħra; jesprimi t-tħassib profond tiegħu fir-rigward tal-ksur serju tad-drittijiet tal-bniedem li għadd kbir ta' immigranti jġarrbu f'ħafna pajjiżi ta' tranżitu jew ta' destinazzjoni; jenfasizza li d-dinjità u d-drittijiet tal-bniedem tal-migranti għandhom jiġu rrispettati;

2.  Jenfasizza li l-UE u l-Istati Membri tagħha għandhom jagħtu eżempju billi jiżguraw il-promozzjoni u l-protezzjoni tad-drittijiet tal-bniedem tal-migranti, b'mod partikolari fil-konfini tal-fruntieri tagħhom stess, b'mod li tiġi żgurata l-kredibilità tagħhom fid-dibattitu dwar il-migrazzjoni u d-drittijiet tal-bniedem fil-pajjiżi terzi;

3.  Ifakkar li l-parti l-kbira tar-rifuġjati u tal-migranti fid-dinja qegħdin jiġu ospitati minn pajjiżi fil-fażi tal-iżvilupp; jirrikonoxxi l-isforzi li saru mill-pajjiżi terzi biex jilqgħu lill-migranti u lir-rifuġjati; jenfasizza li s-sistemi ta' appoġġ ta' dawn il-pajjiżi qegħdin jiffaċċjaw sfidi kritiċi li jistgħu joħolqu theddid serju għall-protezzjoni tal-popolazzjoni spostata li qiegħda tikber;

4.  Ifakkar li "kulħadd għandu l-jedd li jħalli kwalunkwe pajjiż, ukoll dak tiegħu", u li "jerġa' lura pajjiżu"(11); jenfasizza li l-istatus soċjali u n-nazzjonalità tal-persuna kkonċernata ma għandhom fl-ebda każ ipoġġu fid-dubju dan id-dritt u li kull individwu għandu d-dritt li jeżerċita għażliet migratorji bid-dinjità; jistieden lill-gvernijiet kollha jindirizzaw in-nuqqas ta' protezzjoni tad-drittijiet tal-bniedem li l-migranti qed iħabbtu wiċċhom miegħu; jistieden lill-gvernijiet u lill-parlamenti nazzjonali jabolixxu l-oqfsa legali punittivi li jikkaratterizzaw lill-migrazzjoni bħala reat kriminali u jimplimentaw soluzzjonijiet għall-futur qrib, medju u fit-tul sabiex tiġi żgurata s-sigurtà tal-migranti; jikkundanna l-każijiet ta' restrizzjoni jew ta' projbizzjoni ta' ħruġ jew ta' ritorn f'ċerti Stati u l-konsegwenzi tal-apolidija f'dak li hu aċċess għad-drittijiet;

5.  Jinnota li l-għadd dejjem jikber ta' rifuġjati madwar id-dinja huwa megħlub mill-għadd saħansitra akbar ta' persuni spostati internament fil-pajjiżi rispettivi; jenfasizza li dawn tal-aħħar ma għandhomx ikunu vittmi ta' diskriminazzjoni sempliċement talli ppruvaw jiżguraw is-sikurezza tagħhom mingħajr ma jaqsmu fruntieri internazzjonali, u għalhekk jenfasizza li l-persuni spostati għandhom ikollhom id-drittijiet tagħhom rispettati, inkluż l-aċċess għas-saħħa u l-edukazzjoni;

6.  Ifakkar fl-importanza tal-identifikazzjoni tal-persuni apolidi sabiex jingħatawlhom il-protezzjonijiet previsti fid-dritt internazzjonali; iħeġġeġ lill-Istati, f'dan ir-rigward, jistabbilixxu proċeduri ta' identifikazzjoni tal-apolidija u jiskambjaw il-prattiki tajba tagħhom, inkluż fir-rigward tal-leġislazzjoni u l-prattiki li jirrigwardaw il-prevenzjoni ta' każijiet ġodda ta' apolidija tat-tfal;

7.  Jiġbed l-attenzjoni lejn il-ħtieġa kontinwa li l-Unjoni tqis l-apolidija fil-kuntest tal-politika tagħha tar-relazzjonijiet esterni, speċjalment minħabba li l-apolidija hija kawża ewlenija tal-ispostamenti furzati; ifakkar fl-impenn meħud fil-Qafas Strateġiku u Pjan ta' Azzjoni tal-UE dwar id-Drittijiet tal-Bniedem u d-Demokrazija, ippubblikati fl-2012, biex "jiġi żviluppat qafas konġunt bejn il-Kummissjoni u s-SEAE biex jitqajmu l-kwistjonijiet ta' apolidija u ta' detenzjoni arbitrarja ta' migranti ma' pajjiżi terzi";

8.  Jinsab imħasseb li l-migranti u r-rifuġjati jkunu soġġetti għal detenzjonijiet arbitrarji u trattament ħażin u jfakkar li d-detenzjoni għandha tkun limitata għall-każijiet ta' bżonn assolut, u li, fi kwalunkwe każ, il-miżuri ta' protezzjoni xierqa għandhom jiġu garantiti, inkluż l-aċċess għall-proċeduri ġudizzjarji adegwati;

9.  Jistieden lill-Istati jirrikonoxxu l-obbligi tagħhom skont id-dritt internazzjonali fir-rigward tal-asil u tal-migrazzjoni u li jadottaw il-liġijiet nazzjonali meħtieġa għall-implimentazzjoni effettiva ta' dawn l-obbligi, inkluż billi jiddisponu għall-possibilità li persuna tapplika għall-protezzjoni internazzjonali; jitlob li dawn il-liġijiet iqisu l-grad u n-natura tal-persekuzzjoni u tad-diskriminazzjoni mġarrba mill-migranti;

10.  Ifakkar li l-migranti għandhom id-dritt li ma jintbagħtux lura f'pajjiż fejn jissograw li jiġu maltrattati u ttorturati; ifakkar li l-espulsjonijiet kollettivi u r-refoulements huma pprojbiti skont id-dritt internazzjonali; jesprimi t-tħassib tiegħu rigward it-trattament tal-migranti li jintbagħtu lura fil-pajjiż ta' oriġini tagħhom jew f'pajjiż terz mingħajr segwitu adegwat tas-sitwazzjoni tagħhom u jitlob fi kwalunkwe każ li jittieħdu inkunsiderazzjoni d-diffikultajiet li jiltaqgħu magħhom meta jmorru lura f'dawn il-pajjiżi;

11.  Jipproponi l-implimentazzjoni ta' programmi ta' integrazzjoni mill-ġdid għall-migranti li jirritornaw lura f'pajjiżhom;

12.  Jenfasizza l-importanza li jiġi rrispettat id-dritt tal-migranti, irrispettivament mill-istatus tagħhom, li jitolbu l-aċċess għall-ġustizzja u għal rimedju effettiv, mingħajr il-biża' li jiġu rrappurtati lill-awtoritajiet tal-pulizija tal-immigrazzjoni, detenuti u deportati; jinsab imħasseb dwar l-assenza, f'għadd kbir ta' pajjiżi, ta' mekkaniżmi ta' kontroll u ta' monitoraġġ tal-proċeduri marbuta mal-ksur tad-drittijiet tal-migranti kif ukoll ta' garanziji ta' kwalità f'dak li jirrigwarda l-informazzjoni u l-assistenza legali fornuta lill-migranti u lill-persuni li jfittxu asil; jirrakkomanda li l-persunal tal-awtoritajiet responsabbli fil-qasam tal-asil, kif ukoll taċ-ċentri ta' akkoljenza u persunal u ħaddiema soċjali oħra li jidħlu f'kuntatt ma' persuni li jkunu qed ifittxu protezzjoni internazzjonali jirċievu t-taħriġ xieraq sabiex iqisu ċ-ċirkostanzi ġenerali u personali u l-kwistjonijiet relatati mal-ġeneru li huma koperti mill-applikazzjonijiet għall-protezzjoni;

13.  Jistieden, barra minn hekk, lill-Kummissjoni u lis-SEAE jsaħħu l-iskambju tal-aħjar prattiki mal-pajjiżi terzi, b'mod speċjali billi jipprovdu taħriġ lill-ħaddiema fil-qasam tal-għajnuna umanitarja biex ikunu jistgħu jidentifikaw b'mod aktar effiċjenti d-differenzi f'dawk li huma l-karatteristiċi, l-isfondi u l-esperjenzi tal-migranti, b'mod partikolari dawk l-aktar vulnerabbli, sabiex dawn il-migranti jiġu protetti u megħjuna b'mod aħjar skont il-ħtiġijiet tagħhom;

14.  Jenfasizza li l-kunċetti ta' pajjiż bla periklu u ta' pajjiż ta' oriġini bla periklu m'għandhomx jimpedixxu l-eżami individwali tal-applikazzjonijiet għal asil; jesiġi li f'kull ċirkostanza, il-migranti li għandhom bżonn ta' protezzjoni internazzjonali jiġu identifikati u jkunu jistgħu jaraw it-talba tagħhom ikkunsidrata, jinsisti li huma jibbenefikaw mill-garanziji xierqa fir-rigward tan-non-refoulement u li jkollhom aċċess għal mekkaniżmu ta' ilment;

15.  Jiġbed l-attenzjoni fuq il-vjolenza fiżika u psikoloġika u l-ħtieġa li jiġu rikonoxxuti forom speċifiċi ta' vjolenza u persekuzzjoni li għalihom jiġu soġġetti n-nisa u t-tfal migranti, bħalm huma t-traffikar, l-għajbien furzat, l-abbuż sesswali, il-mutilazzjoni ġenitali, iż-żwieġ bikri u sfurzat, il-vjolenza domestika, l-iskjavitù, id-delitti tal-unur u d-diskriminazzjoni sesswali; ifakkar fil-għadd bla preċedent u li dejjem qed jiżdied ta' vittmi ta' vjolenza sesswali u ta' stupru, inkluż bħala arma tal-gwerra;

16.  Jinsab imħasseb dwar il-prattiki ta' reklutaġġ ta' tfal fi ħdan il-gruppi armati; jisħaq fuq il-ħtieġa li jiġu promossi politiki favur id-diżarm tagħhom, ir-riabilitazzjoni tagħhom u l-integrazzjoni mill-ġdid tagħhom;

17.  Jenfasizza li s-separazzjoni tal-membri tal-familja, inkluż meta jkunu detenuti, tesponi lin-nisa u t-tfal għal riskji akbar;

18.  Ifakkar li n-nisa u l-bniet mhux akkumpanjati, in-nisa kapijiet ta' familja, in-nisa tqal, il-persuni b'diżabilità u l-persuni anzjani huma partikolarment vulnerabbli; jenfasizza li l-bniet li jaħarbu mill-kunflitti u l-persekuzzjonijiet huma esposti għal riskju akbar ta' żwieġ furzat u bikri u li jġibu t-trabi fid-dinja f'età żgħira, ta' stupru, ta' abbuż sesswali u fiżiku, ta' prostituzzjoni, u dan, inkluż meta jkunu waslu f'postijiet magħrufa bħala sikuri; jitlob, f'dan ir-rigward, protezzjoni u assistenza speċjalizzati matul is-soġġorn tagħhom fil-kampijiet ta' akkoljenza, b'mod partikolari fil-qasam tas-saħħa;

19.  Jirrakkomanda li l-kwistjonijiet tal-ġeneru jiġu integrati fil-politiki tal-migrazzjoni, inkluż għall-prevenzjoni u l-ikkastigar tat-traffikar kif ukoll tal-forom l-oħra kollha ta' vjolenza u ta' diskriminazzjoni mmirati lejn in-nisa; jitlob it-twettiq sħiħ, de jure u de facto, tal-ugwaljanza bħala element ewlieni fil-prevenzjoni ta' tali vjolenza, bl-objettiv li tiġi ffaċilitata l-awtonomija u l-indipendenza tagħhom;

20.  Jinsab imħasseb dwar il-proliferazzjoni tar-rapporti u x-xhieda li jqegħdu fid-dieher iż-żieda tal-vjolenza kontra t-tfal migranti, inklużi t-tortura u d-detenzjoni, kif ukoll l-għajbien tagħhom; jenfasizza li, skont l-opinjoni tal-Kumitat tan-Nazzjonijiet Uniti dwar id-Drittijiet tat-Tfal, id-detenzjoni tat-tfal abbażi biss tal-istatus migratorju tagħhom jew dak tal-ġenituri tagħhom tikkostitwixxi ksur tad-drittijiet tagħhom u li hija qatt ma tista' ssir fl-interess tagħhom;

21.  Ifakkar li t-tfal migranti huma partikolarment vulnerabbli, speċjalment meta ma jkunux akkumpanjati, u li huma intitolati għal protezzjoni speċjali bbażata fuq l-aqwa interessi tat-tfal skont ir-regoli tad-dritt internazzjonali; jenfasizza l-ħtieġa li l-kwistjoni tal-minorenni mhux akkumpanjati tiġi inkluża fil-kooperazzjoni għall-iżvilupp permezz tal-promozzjoni tal-integrazzjoni tagħhom fil-pajjiżi fejn huma installati, b'mod l-aktar speċjali permezz tal-aċċess tagħhom għall-edukazzjoni u għall-kura medika u permezz tal-prevenzjoni tar-riskji ta' vjolenza, ta' abbuż, ta' sfruttament u ta' traskuraġni;

22.  Jesprimi t-tħassib tiegħu dwar id-diffikultajiet iffaċċjati għar-reġistrazzjoni tat-tfal imwielda barra minn pajjiżhom, diffikultajiet li jistgħu jwasslu għal riskju akbar ta' apolidija; jitlob, f'dan ir-rigward, li t-twelid tagħhom ikun jista' jiġi rreġistrat u dan, irrispettivament mill-istatus migratorju tal-ġenituri tagħhom;

23.  Iħeġġeġ lill-Unjoni tikkoopera mill-qrib mal-UNICEF, l-UNHCR u l-organizzazzjonijiet u l-istituzzjonijiet internazzjonali kompetenti kollha biex jagħmlu kull sforz biex iżidu l-kapaċitajiet ta' protezzjoni tat-tfal migranti u tal-familji tagħhom, u dan irrispettivament mill-istatus migratorju tagħhom, matul it-triq kollha tagħhom, billi jiffinanzjaw programmi ta' protezzjoni, partikolarment fil-qasam ta' stabbilimenti tat-tagħlim u tal-kura medika, filwaqt li jagħmlu disponibbli spazji speċifiċi għat-tfal u appoġġ psikoloġiku, jiżguraw l-identifikazzjoni tar-rabtiet familjari u r-riunifikazzjoni tat-tfal mhux akkumpanjati jew mifruda mill-familji tagħhom u filwaqt li japplikaw il-prinċipji ta' nondiskriminazzjoni, nonkriminalizzazzjoni, nondetenzjoni, non-refoulement, nonapplikazzjoni ta' sanzjonijiet indebiti, riunifikazzjoni tal-familja, protezzjoni fiżika u legali u dritt għall-identità;

24.  Ifakkar li n-netwerks kriminali japprofittaw mill-assenza ta' rotot legali ta' migrazzjoni, mill-instabbiltà reġjonali u mill-kunflitti kif ukoll mill-vulnerabilità tan-nisa, tal-bniet u tat-tfal li jippruvaw jaħarbu biex jissottomettuhom għat-traffikar u għall-isfruttament sesswali;

25.  Jiġbed l-attenzjoni fuq it-tipi speċifiċi ta' vjolenza u l-forom partikolari ta' persekuzzjoni li jiġu soġġetti għalihom il-migranti LGBTI; jitlob appoġġ għall-implimentazzjoni ta' mekkaniżmi ta' protezzjoni soċjoġuridiċi speċifiċi għall-migranti u għall-persuni LGBTI li jfittxu asil sabiex jiġi żgurat li titqies il-vulnerabilità tagħhom u jiġi garantit li l-applikazzjoni tagħhom għal protezzjoni tiġi eżaminata rigorożament, anki f'appell;

26.  Ifakkar li d-drittijiet ekonomiċi, soċjali u kulturali, u partikolarment id-dritt għas-saħħa, l-edukazzjoni u l-akkomodazzjoni, huma drittijiet tal-bniedem li l-migranti kollha, u b'mod partikolari t-tfal, għandu jkollhom aċċess għalihom, irrispettivament mill-istatus migratorju tagħhom;

27.  Jinsab imħasseb minħabba l-ksur tal-liġi tax-xogħol u l-isfruttament tal-migranti; Jirrikonoxxi li l-edukazzjoni, l-opportunitajiet ta' xogħol u r-riunifikazzjoni tal-familja jirrappreżentaw elementi importanti fil-proċess ta' integrazzjoni; jisħaq fuq il-ħtieġa li jiġu miġġielda s-suriet kollha ta' xogħol furzat tal-migranti u jikkundanna b'mod partikolari s-suriet kollha ta' sfruttament tat-tfal;

28.  Jinsab imħasseb minħabba l-prattiki diskriminatorji li sikwit jolqtu lil ċerti minoranzi soċjokulturali, lingwistiċi u reliġjużi, liema prattiki jikkontribwixxu għall-inugwaljanza ta' aċċess għad-drittijiet tal-migranti;

29.  Jistieden lill-pajjiżi ospitanti jiggarantixxu d-dritt ta' aċċess għas-saħħa sesswali u riproduttiva tan-nisa migranti;

30.  Jiġbed l-attenzjoni fuq il-bżonn li jiġi evitat il-ħolqien ta' kwartieri iżolati għall-migranti, billi jiġu inkoraġġiti l-inklużjoni u t-tgawdija tal-potenzjal sħiħ tal-ħajja fis-soċjetà;

31.  Iqis li d-dritt għall-edukazzjoni u d-dritt għax-xogħol jippromwovu l-awtonomija u l-integrazzjoni tal-migranti, bħal fil-każ tad-dritt għall-ħajja tal-familja u r-riunifikazzjoni tal-familja; jenfasizza l-importanza li tiġi assigurata l-protezzjoni soċjali tal-ħaddiema migranti u tal-familji tagħhom; jinnota li l-integrazzjoni effettiva tal-migranti jeħtieġ tkun ibbażata fuq valutazzjoni rigoruża tas-suq tax-xogħol u l-potenzjal futur tiegħu, protezzjoni aħjar tad-drittijiet tal-bniedem u tad-drittijiet tax-xogħol tal-ħaddiema migranti u djalogu kostanti mal-atturi tas-suq tax-xogħol;

32.  Jinnota li t-tagħlim tal-lingwa tal-pajjiż ospitanti x'aktarx li jtejjeb sew il-kwalità tal-ħajja tal-migranti, kif ukoll l-indipendenza ekonomika u kulturali tagħhom, u jiffaċilita wkoll l-aċċess tagħhom għall-informazzjoni dwar id-drittijiet tagħhom fis-soċjetà ospitanti; iqis li t-tagħlim tal-lingwi jeħtieġ li jkun iggarantit mill-awtoritajiet tal-pajjiż ospitanti; jirrakkomanda li l-migranti jiġu involuti fil-proċessi tat-teħid ta’ deċiżjonijiet soċjali u politiċi kollha;

33.  Iqis li l-aċċess għall-impjiegi, għat-taħriġ u għal status indipendenti huma elementi ewlenin għall-inklużjoni u l-awtonomizzazzjoni tan-nisa migranti; jitlob li l-isforzi f'dan is-sens jiġu msaħħa fil-każ tan-nisa migranti, li wisq spiss huma sottorappreżentati, sabiex jingħelbu l-ostakli akbar għall-inklużjoni u għall-awtonomizzazzjoni tagħhom;

34.  Ifakkar li l-Istati ospitanti għandhom jippromwovu l-awtonomizzazzjoni tal-migranti, b'mod partikolari tan-nisa migranti, billi jipprovdulhom l-għarfien u l-ħiliet soċjali meħtieġa, b'mod partikolari dawk relatati mat-taħriġ professjonali u t-tagħlim tal-lingwi, bil-ħsieb tal-implimentazzjoni tagħhom f'loġika ta' inklużjoni soċjokulturali;

35.  Iqis li l-ħaddiema kollha għandhom jirċievu kuntratt b'lingwa li jifhmu, u għandhom ikunu protetti kontra s-sostituzzjoni tal-kuntratt; jenfasizza li l-ftehimiet bilaterali bejn il-pajjiżi ta' oriġini u ta' destinazzjoni għandhom isaħħu l-protezzjoni tad-drittijiet tal-bniedem;

36.  Jikkunsidra li huwa importanti li jiġu stabbiliti politiki nazzjonali koerenti u komprensivi dwar il-migrazzjoni li jkunu sensittivi għall-kwistjonijiet relatati mal-ġeneru, li jkopru l-istadji kollha tal-proċess ta' migrazzjoni, ikunu ikkoordinati fi ħdan il-gvern u żviluppati fil-qafas ta' konsultazzjoni wiesgħa tal-istituzzjonijiet nazzjonali tad-drittijiet tal-bniedem, tas-settur privat, tal-organizzazzjonijiet ta' min iħaddem u tal-ħaddiema, tas-soċjetà ċivili u tal-migranti nfushom, u bl-appoġġ tal-organizzazzjonijiet internazzjonali;

37.  Ifakkar li kull wieħed u waħda għandhom id-dritt għal kundizzjonijiet tax-xogħol sikuri u ġusti u li josservaw bis-sħiħ id-drittijiet tal-ħaddiema, b'mod konformi mal-istandards u l-istrumenti internazzjonali relatati mad-drittijiet tal-bniedem u mal-konvenzjonijiet fundamentali tal-ILO;

38.  Jenfasizza li x-xogħol prekarju li normalment huwa riservat għall-persuni migranti fil-pajjiżi ospitanti, u prinċipalment għan-nisa migranti, iżid il-vulnerabilità tagħhom. ifakkar li l-isfruttament permezz tax-xogħol spiss huwa konsegwenza tat-traffikar jew tal-kuntrabandu iżda li dan l-isfruttament jista' jseħħ ukoll fin-nuqqas ta' dawn iż-żewġ reati; jinsab imħasseb, f'dan ir-rigward, minħabba l-impunità li minnha jgawdu għadd kbir ta' dawk li jħaddmu fil-pajjiżi ospitanti minkejja li huma responsabbli tal-ksur tal-istandards internazzjonali tal-liġi tax-xogħol fir-rigward tal-ħaddiema migranti; jinsab imħasseb għall-fatt li l-liġijiet li għandhom x'jaqsmu mal-liġi tax-xogħol f'ċerti pajjiżi jippermettu prattiki li jiksru l-istandards internazzjonali; jemmen li l-ġlieda kontra l-isfruttament tal-migranti permezz tax-xogħol għandha tinvolvi kemm il-prosekuzzjoni effikaċi ta' dawk li jħaddmu li jwettqu abbużi u u kemm il-ħarsien tal-vittmi ta' tali sfruttament;

39.  Jiġbed l-attenzjoni fuq il-bżonn li jiġu rikonoxxuti l-kwalifiki miksuba mill-migranti fil-pajjiżi ta' oriġini tagħhom sabiex tiġi ffaċilitata l-indipendenza tagħhom u l-inklużjoni soċjali tagħhom fis-setturi differenti tas-soċjetà, b'mod partikolari fis-suq tax-xogħol; Jenfasizza l-bżonn li jiġi rikonoxxut id-dritt tal-migranti kollha, inklużi dawk irregolari, li jiffurmaw organizzazzjonijiet ta’ difiża tad-drittijiet tal-ħaddiema u li jaderixxu magħhom, inkluż mat-trejdjunjins, u li dawn l-istrutturi jiġu rikonoxxuti;

40.  Jinkoraġġixxi lill-azjendi jimplimentaw il-Prinċipji Gwida tan-Nazzjonijiet Uniti dwar in-Negozju u d-Drittijiet tal-Bniedem, sabiex jiġi evitat li l-attivitajiet tagħhom ikollhom konsegwenzi ta' dannu fuq id-drittijiet tal-bniedem, u jinkoraġġihom ukoll iwieġbu għal tali effett meta dan iseħħ, kif ukoll li jfittxu li jipprevjenu jew itaffu kwalunkwe konsegwenza ta' dannu minn fuq id-drittijiet tal-bniedem marbuta direttament mal-attivitajiet tagħhom;

41.  Jitlob lill-UE tkompli bl-isforzi diplomatiċi tagħha konġunti mal-Istati Uniti u sħab internazzjonali oħra bil-ħsieb li jikkooperaw b'mod attiv mal-pajjiżi terzi ħalli jiġi indirizzat il-bżonn urġenti ta' strateġija konġunta fil-konfront tal-isfida globali attwali tal-migrazzjoni;

42.  Iħeġġeġ lir-Rappreżentant Għoli tal-Unjoni għall-Affarijiet Barranin u l-Politika ta' Sigurtà biex tagħmel kull sforz prattiku meħtieġ biex jinkiseb impenn effettiv u effikaċi mill-pajjiżi terzi kkonċernati;

43.  Jenfasizza l-ħtieġa li l-UE tintensifika l-politiki barranin tagħha sabiex iġġib il-paċi u l-istabbiltà f'dawk iż-żoni fejn il-gwerer u l-kunflitti qegħdin iwasslu għal flussi migratorji enormi lejn l-Unjoni Ewropea;

44.  Ifakkar li l-Unjoni Ewropea u l-Istati Membri tagħha għandhom id-dmir li jaġixxu b'mod pożittiv biex jeliminaw il-kawżi fundamentali tal-kriżijiet li huma l-kawża ta' dawn il-fenomeni ta' migrazzjoni tal-massa;

45.  Jitlob li l-kundizzjonijiet umanitarji fil-pajjiżi ta' oriġini u ta' tranżitu jiġu mtejba biex il-popolazzjoni lokali u r-rifuġjati jkunu jistgħu jgħixu f'żoni li jkunu aktar sikuri;

46.  Jeżorta lill-partijiet fil-kunflitt iwaqqfu l-attakki kontra ċ-ċivili, jipproteġuhom u jħalluhom jitilqu miż-żoni milquta mill-vjolenza b'mod sikur jew iħalluhom jirċievu l-għajnuna tal-organizzazzjonijiet umanitarji;

47.  Jenfasizza l-impatt tal-Istat Iżlamiku u tal-evoluzzjoni tiegħu fuq il-mewġa massiva ta' persuni jfittxu asil leġittimi u ta' migranti irregolari; jirrikonoxxi r-rwol kruċjali li għandhom il-politiki ta' sigurtà u ta' ġlieda kontra t-terroriżmu fil-ġlieda kontra l-kawżi fundamentali tal-migrazzjoni;

48.  Ifakkar fid-dikjarazzjoni reċenti tal-Kummissarju Għoli tan-Nazzjonijiet Uniti għar-Rifuġjati, skond liema dikjarazzjoni għadd kbir ta' migranti huma vittmi ta' terroriżmu u ta' ksur serju tad-drittijiet tal-bniedem u skont liema dikjarazzjoni dawn ir-rifuġjati għandhom għalhekk jiġu ttrattati kif konsegwentement huwa xieraq;

49.  Ifakkar li l-programmi ta' risistemazzjoni li jaqgħu taħt l-awspiċji tal-UNHCR huma għodda utli għal ġestjoni ordnata tal-wasla tal-persuni li jeħtieġu protezzjoni internazzjonali f'għadd ta' pajjiżi madwar id-dinja; jenfasizza l-fatt li, sakemm ir-risistemazzjoni tibqa' mhijiex għażla possibbli, jeħtieġ li l-Istati kollha jiġu inkoraġġiti jistabbilixxu u jimplimentaw programmi ta' ammissjoni umanitarja jew, għall-inqas, joħolqu kundizzjonijiet li jippermettu lir-rifuġjati jibqgħu qrib il-pajjiż ta' oriġini tagħhom;

50.  Jieħu nota tal-bżonnijiet dejjem jikbru u tad-defiċit ta' finanzjament persistenti fir-rigward tal-għajnuna umanitarja mibgħuta fil-pajjiżi qrib is-Sirja, li wasslu lill-Programm Dinji tal-Ikel biex inaqqas b'mod partikolari ir-razzjonijiet tal-ikel lir-rifuġjati; jistieden lill-pajjiżi membri tan-NU, lill-Unjoni Ewropea u lill-Istati Membri tagħha, bħala minimu, jonoraw l-impenji finanzjarji tagħhom; jenfasizza l-importanza li jiffukaw l-għajnuna tagħhom lir-rifuġjati f'dawn il-pajjiżi ġirien fuq id-disponibilità ta' mezzi ta' sussistenza, is-sigurtà tar-rifuġjati, l-aċċess tagħhom għad-drittijiet fundamentali, u partikolarment l-aċċess tagħhom għas-saħħa u l-edukazzjoni, f'kooperazzjoni mill-qrib mal-UNHCR, il-Programm Dinji tal-Ikel u l-entitajiet rilevanti;

51.  Ifakkar li l-migrazzjoni u l-iżvilupp huma interkonnessi u li l-kooperazzjoni għall-iżvilupp fil-qasam tal-edukazzjoni, is-saħħa, il-liġi tax-xogħol, it-tnaqqis tal-faqar, id-drittijiet tal-Bniedem, id-demokratizzazzjoni u r-rikostruzzjoni wara kunflitt kif ukoll il-ġlieda kontra l-inugwaljanzi, il-konsegwenzi tat-tibdil fil-klima u l-korruzzjoni huma fatturi ewlenin biex jiġu evitati l-migrazzjonijiet furzati; jinnota li l-ħtif tal-art u tar-riżorsi jista' jkollhom riperkussjonijiet kbar fuq il-kriżijiet umanitarji u li l-kriżijiet soċjali, politiċi u umanitarji jistgħu jimbuttaw lin-nies biex jemigraw; iqis li l-migrazzjoni hija rikonoxxuta fid-dinja kollha bħala strument b'saħħtu favur żvilupp sostenibbli u inklussiv;

52.  Japella lill-UE u lill-komunità internazzjonali jidentifikaw azzjonijiet speċifiċi li l-gvernijiet ikunu jistgħu jieħdu biex ikabbru l-potenzjal tal-migrazzjoni legali bħala fattur tal-iżvilupp; jenfasizza l-ħtieġa ta' tmexxija politika u ta' attivitajiet ta' promozzjoni qawwija, b'mod speċjali fil-pajjiżi ta' destinazzjoni, sabiex tiġi miġġielda l-ksenofobija u tiġi ffaċilitata l-integrazzjoni soċjali tal-migranti;

53.  Iqis li l-migrazzjoni għandha kawżi profondi (b'mod partikolari ekonomiċi, politiċi, soċjali u ambjentali); iqis li l-għajnuna għall-iżvilupp jeħtieġ tindirizza darba għal dejjem dawn il-kawżi ewlenin, billi ttejjeb it-tisħiħ tal-kapaċitajiet, tappoġġja r-riżoluzzjoni tal- kunflitti u tippromwovi r-rispett għad-drittijiet tal-Bniedem; jenfasizza li dawn il-kawżi huma marbuta mal-proliferazzjoni tal-kunflitti u tal-gwerer, mal-ksur tad-drittijiet tal-bniedem u man-nuqqas ta' governanza tajba;

54.  Jenfasizza l-importanza li tiġi żgurata governanza tal-migrazzjonijiet permezz ta' kooperazzjoni reġjonali u lokali, bl-involviment tas-soċjetà ċivili;

Approċċ ibbażat fuq ir-rispett tad-drittijiet tal-bniedem

55.  Iħeġġeġ lill-atturi kollha involuti fit-tfassil tal-politiki u fit-teħid ta' deċiżjonijiet dwar l-asil u l-migrazzjoni biex ma jippermettux amalgamazzjoni tad-definizzjonijiet tal-migranti u tar-rifuġjati; ifakkar fil-ħtieġa li tingħata attenzjoni partikolari lir-rifuġjati li qed jaħarbu minn kunflitti jew minn persekuzzjonijiet u jaqgħu bħala tali taħt id-dritt ta' asil sakemm ma jkunux jistgħu jirritornaw lura fil-pajjiż ta' oriġini tagħhom; ifakkar li l-maġġoranza tar-rifuġjati jfittxu r-rifuġju fil-pajjiżi u r-reġjuni ġirien tal-pajjiż ta' oriġini tagħhom; iqis, f'dan ir-rigward, li dawn għandhom ikunu s-suġġett ta' approċċ olistiku fil-qafas tal-politika esterna tal-Unjoni;

56.  Jitlob lill-Istati jirratifikaw it-trattati u l-konvenzjonijiet internazzjonali kollha relatati mad-drittijiet tal-bniedem u japplikaw l-istandards tad-drittijiet tal-migranti li jinsabu f'varjetà ta' strumenti legali, inklużi l-istrumenti internazzjonali prinċipali relatati mad-drittijiet tal-bniedem kif ukoll l-istrumenti l-oħra li jittrattaw kwistjonijiet relatati mal-migrazzjoni, bħalma hi l-Konvenzjoni tal-1951 tan-Nazzjonijiet Uniti għar-Rifuġjati u l-Protokolli tagħha u l-Konvenzjoni Internazzjonali dwar il-Ħarsien tad-Drittijiet tal-Ħaddiema Migranti Kollha u tal-Membri tal-Familji tagħhom; iqis, f'dan ir-rigward, li n-nonratifika ta' din tal-aħħar mill-Istati Membri tal-UE hija ta' detriment għall-politiki tal-Unjoni dwar id-drittijiet tal-bniedem tal-Unjoni u għall-impenn iddikjarat tagħha favur l-indiviżibilità ta' dawn id-drittijiet;

57.  Ifakkar li l-ftuħ ta' rotot sikuri u legali ta' migrazzjoni huwa l-aqwa mezz kif jiġu pprevenuti l-kuntrabandu u t-traffikar tal-bnedmin u li l-istrateġiji ta' żvilupp għandhom jirrikonoxxu l-migrazzjoni u l-mobilità bħala muturi tal-iżvilupp kemm tal-pajjiż li jospita u kemm tal-pajjiż tal-oriġini permezz tar-rimessi u tal-investimenti; jistieden, f'dan ir-rigward, lill-Unjoni u lill-pajjiżi terzi l-aktar żviluppati jikkooperaw sabiex jiftħu rotot legali ta' migrazzjoni, b'ispirazzjoni mill-prattiki t-tajba ta' ċerti Stati b'mod partikolari bil-għan li tiġi promossa r-riunifikazzjoni tal-familja u l-mobilità, inkluż għal raġunijiet ekonomiċi, u dan, għall-livelli kollha ta' ħiliet, inkluż għall-migranti l-inqas ikkwalifikati, sabiex jiġi miġġieled ix-xogħol illegali;

58.  Jilqa' b'sodisfazzjon id-dispożizzjonijiet speċifiċi għall-migranti, l-applikanti għal asil, il-persuni spostati u l-persuni apolidi liema dispożizzjonijiet jinsabu fl-Istrument Ewropew għad-Demokrazija u għad-Drittijiet tal-Bniedem (EIDHR) 2014-2020; jitlob lill-Kummissjoni tkompli tikkunsidra l-protezzjoni u l-promozzjoni tad-drittijiet tal-migranti bħala prijorità waqt ir-rieżami ta' nofs it-terminu tal-Istrument għad-Demokrazija u d-Drittijiet tal-Bniedem fl-2017-2018; jistieden lis-SEAE u lill-Istati Membri jonoraw l-impenji meħuda fil-kuntest tal-Pjan ta' Azzjoni tal-UE dwar id-Drittijiet tal-Bniedem u d-Demokrazija adottat f'Lulju 2015 u jinkludu u jsaħħu l-garanziji tad-drittijiet tal-Bniedem fil-ftehimiet, il-proċessi u l-programmi kollha relatati mal-migrazzjoni mal-pajjiżi terzi; iqis li kull ftehim jew programm għandu wkoll ikun akkumpanjat minn valutazzjoni indipendenti dwar id-drittijiet tal-bniedem meta dan ikun possibbli u jkun suġġett għal valutazzjoni perjodika; jirrakkomanda t-tfassil u l-implimentazzjoni ta' kampanji ta' komunikazzjoni u ta' sensibilizzazzjoni dwar l-opportunitajiet li l-migrazzjoni u l-migranti jistgħu jġibu lis-soċjetà, kemm fil-pajjiż ta' oriġini kif ukoll f'dak ospitanti; ifakkar, f'dan ir-rigward, li l-Istrument Ewropew għad-Demokrazija u għad-Drittijiet tal-Bniedem (EIDHR) għandu jkompli jiffinanzja proġetti li jkollhom il-għan li jsaħħu l-ġlieda kontra r-razziżmu, id-diskriminazzjoni, il-ksenofobija u suriet oħra ta' intolleranza, inkluża l-intolleranza reliġjuża;

59.  Jitlob lill-Unjoni tadotta linji gwida speċifiċi dwar id-drittijiet tal-migranti bħala suppliment għal-linji gwida tagħha dwar id-drittijiet tal-bniedem, u, f'dan il-kuntest, twettaq valutazzjonijiet tal-impatt u tistabbilixxi mekkaniżmi ta' monitoraġġ tal-politiki ta' żvilupp u tal-politiki tal-migrazzjoni sabiex tiġi ggarantita l-effikaċja tal-politiki pubbliċi fir-rigward tal-migranti; jenfasizza l-importanza tal-integrazzjoni tar-rispett tad-drittijiet tal-bniedem fil-politiki kollha relatati mal-migrazzjoni fir-relazzjonijiet esterni tal-UE, f'dak li jirrigwarda b'mod partikolari l-affarijiet barranin, l-iżvilupp u l-għajnuna umanitarja; ifakkar fil-ħtieġa li jiġu rispettati d-drittijiet tal-bniedem fil-politiki esterni kollha tal-UE, b'mod partikolari l-politiki dwar il-kummerċ, l-iżvilupp, l-ambjent u l-migrazzjoni, li jiġu segwiti l-objettivi stabbiliti fl-Artikolu 21 tat-Trattat dwar l-Unjoni Ewropea u li jiġu implimentati l-klawsoli dwar id-drittijiet tal-bniedem fil-ftehimiet kollha tal-Unjoni, inklużi l-ftehimiet kummerċjali; jitlob, f'dan ir-rigward, li kwalunkwe kooperazzjoni ma' pajjiżi terzi dwar il-migrazzjoni tkun akkumpanjata minn valutazzjoni tas-sistemi tagħhom ta' għajnuna lill-migranti u lil dawk li jfittxu asil, tal-appoġġ li hum jagħtu lir-rifuġjati u tal-ħila u d-determinazzjoni tagħhom li jiġġieldu lill-kuntrabandu u lit-traffikar tal-bnedmin; jistieden lill-UE u lill-Istati Membri tagħha jersqu aktar qrib il-pajjiżi li, bħall-Kanada, jimplimentaw politiki effikaċi ta' risistemazzjoni; jenfasizza li l-ebda waħda mill-politiki f'dan il-qasam ma għandha tapplika għad-detriment tal-politiki tal-għajnuna għall-iżvilupp;

60.  Jinkoraġġixxi li l-libertà tal-moviment u d-dritt għall-edukazzjoni, għas-saħħa u għax-xogħol jiġu inklużi bħala prijoritajiet tematiċi fl-istrumenti ta' finanzjament fil-qasam tal-kooperazzjoni esterna tal-Unjoni u jitlob li jingħata appoġġ lill-pajjiżi li jinsabu fil-fażi tal-iżvilupp ħalli jkunu jistgħu jadottaw politiki għall-ġejjieni fit-tul li jirrispettaw dawn id-drittijiet; jistieden lill-Kummissjoni u s-SEAE jagħtu attenzjoni partikolari lid-drittijiet tal-migranti fil-kuntest tal-istrateġiji tal-pajjiż dwar id-drittijiet tal-bniedem;

61.  Jixtieq li d-drittijiet tal-migranti u r-rifuġjati jiġu inklużi, bħala punt separat, fl-aġenda tad-djalogi tal-Unjoni mal-pajjiżi terzi kkonċernati u li l-finanzjament Ewropew tal-proġetti li huma mmirati għall-protezzjoni tal-persuni vulnerabbli u tal-NGOs, tad-difensuri tad-drittijiet tal-bniedem, tal-ġurnalisti u tal-avukati li jissieltu favur id-difiża tad-drittijiet tal-migranti jkun prijorità;

62.  Jistieden, f'dan ir-rigward, lill-pajjiżi jiżguraw l-aċċess ta' osservaturi indipendenti, ta' NGOs u ta' istituzzjonijiet u organizzazzjonijiet nazzjonali u internazzjonali kif ukoll tal-midja fil-postijiet kollha ta' akkoljenza u ta' detenzjoni tal-migranti; iħeġġeġ lid-delegazzjonijiet tal-Unjoni u lill-ambaxxati tal-Istati Membri, kif ukoll lid-delegazzjonijiet li jżuru l-Parlament Ewropew, jimmonitorjaw is-sitwazzjoni tal-migranti f'dawn il-postijiet u jintervjenu mal-awtoritajiet nazzjonali dwar din il-materja bil-għan li jiġi ggarantit ir-rispett tad-drittijiet tal-migranti u t-trasparenza fir-rigward tal-pubbliku;

63.  Jiddikjara li t-traffikanti tal-bnedmin ibiegħu stampa mgħawġa lil ħafna rifuġjati; itenni l-importanza li jiġi miġġieled it-traffikar tal-bnedmin, jinqatgħu il-flussi tal-flus u jiżżarmaw in-netwerks, minħabba l-effett pożittiv li dan x'aktarx li se jkollu fuq is-sitwazzjoni tad-drittijiet tal-bniedem tar-rifuġjati tal-pajjiżi terzi li jippruvaw jaħarbu mill-gwerra u t-terrur;

64.  Jitlob li jkun hemm kooperazzjoni mill-qrib fid-difiża tad-drittijiet tal-migranti mal-organizzazzjonijiet internazzjonali kompetenti u istituzzjonijiet u organizzazzjonijiet oħra li huma attivi fil-ġestjoni tal-migrazzjonijiet, prinċipalment f'dawk il-pajjiżi l-aktar milquta, biex jiġu megħjuna jilqgħu lill-migranti bid-dinjità u r-rispett tad-drittijiet tagħhom;

65.  Jenfasizza l-ħtieġa li l-kooperazzjoni ma' dawn l-organizzazzjonijiet tiġi msaħħa sabiex jiġu pprevenuti l-kuntrabandu ta' migranti u t-traffikar tal-persuni, billi jiġu msaħħa t-taħriġ, l-azzjonijiet ta' bini tal-kapaċità u l-mekkaniżmi ta' skambju ta' informazzjoni, inkluż permezz ta' valutazzjoni tal-impatt tan-netwerks tal-"uffiċjali għall-komunikazzjoni dwar l-immigrazzjoni" u l-kooperazzjoni li huma jistabbilixxu mal-pajjiżi terzi filwaqt li jippromwovu l-kooperazzjoni f'materji kriminali, u billi tiġi inkoraġġita r-ratifika tal-Protokoll ta' Palermo f'dan il-qasam sabiex tiġi promossa l-kooperazzjoni f'materji kriminali u jiġu identifikati l-persuni suspettati u tingħata l-għajnuna lill-investigazzjonijiet ġudizzjarji fi sħubija mal-awtoritajiet nazzjonali;

66.  Jitlob li l-Parlament Ewropew ikun iktar involut fit-twaqqif ta' approċċ trasversali tad-drittijiet tal-bniedem fil-politiki tal-migrazzjoni u li dawn il-kwistjonijiet jiġu integrati fir-rapport annwali tal-Unjoni dwar id-drittijiet tal-bniedem u d-demokrazija fid- dinja, inkluż fil-parti tiegħu dwar l-approċċ mil-lat ta' kull pajjiż għalih; jitlob li jsir skrutinju parlamentari aktar mill-qrib tal-ftehimiet ta' ħidma konklużi mal-pajjiżi terzi kif ukoll fuq l-attivitajiet ta' kooperazzjoni esterna tal-aġenziji rilevanti tal-Unjoni; jitlob kunsiderazzjoni aħjar tal-perizji u tad-data miġbura mill-Uffiċċju Ewropew ta' Appoġġ fil-qasam tal-Asil fir-rigward tal-pajjiżi ta' oriġini tar-rifuġjati;

67.  Jagħraf ir-rwol u l-kontribut tas-soċjetà ċivili fil-qafas tad-djalogu politiku; jenfasizza l-importanza li s-soċjetà ċivili tiġi kkonsultata fil-qafas tal-politiki esterni kollha tal-UE, filwaqt li tingħata attenzjoni partikolari lill-parteċipazzjoni sħiħa, lit-trasparenza u lit-tixrid xieraq tal-informazzjoni fil-politiki kollha u l-proċessi kollha relatati mal-migrazzjoni; ifakkar fil-ħtieġa li tiżdied il-parteċipazzjoni tal-organizzazzjonijiet tan-nisa fir-riżoluzzjoni tal-kunflitti fil-livell tat-teħid ta' deċiżjonijiet u l-ħtieġa li n-nisa rifuġjati, in-nisa spostati u n-nisa migranti jieħdu sehem b'mod adegwat fid-deċiżjonijiet li jikkonċernawhom; jistieden lill-Kummissjoni u lis-SEAE jsaħħu l-kapaċità tal-istituzzjonijiet nazzjonali tad-drittijiet tal-bniedem fil-pajjiżi terzi sabiex dawn l-istituzzjonijiet ikunu jistgħu jintensifikaw l-isforzi tagħhom biex jipproteġu d-drittijiet tal-migranti u jiġġieldu kontra t-trattament inuman u degradanti u d-diskorsi ta' mibegħda kontra l-migranti, kif indikat fid-Dikjarazzjoni ta' Belgrad adottata minn 32 medjatur u istituzzjoni nazzjonali tad-drittijiet tal-bniedem;

68.  Jistieden lill-pajjiżi ospitanti jagħtu aktar importanza lill-assoċjazzjonijiet ta' migranti, li għandhom jiġu involuti direttament fil-programmi ta' żvilupp fi ħdan il-komunitajiet;

69.  Jistieden lill-Istati Membri jonoraw l-impenn tagħhom li jallokaw 0.7 % tad-dħul nazzjonali gross (DNG) tagħhom għall-għajnuna għall-iżvilupp; jitlob li din l-għajnuna ma tkunx subordinata għall-kooperazzjoni fil-qasam tal-migrazzjoni u jistieden lill-Unjoni u lill-Istati Membri tagħha ma jinkludux il-finanzjamenti użati għall-akkoljenza tar-rifuġjati fil-għajnuna għall-iżvilupp;

70.  Jenfasizza li l-programmi ta' għajnuna għall-iżvilupp ma għandhomx jintużaw purament għal skopijiet ta' migrazzjoni u ġestjoni tal-fruntieri; jinsisti li l-proġetti Ewropej ta' żvilupp immirati lejn il-migranti u lejn il-persuni li jfittxu asil japplikaw il-prinċipju li "ħadd ma jitħalla barra", billi jiffukaw fuq l-aċċess għas-servizzi soċjali bażiċi, b'mod partikolari l-kura tas-saħħa u l-edukazzjoni, u billi jagħtu attenzjoni speċjali lill-persuni u lill-gruppi vulnerabbli, bħalma huma n-nisa, it-tfal, il-minoranzi u l-popli indiġeni, il-persuni LGBT u l-persuni b'diżabilità;

71.  Jinnota l-aspetti pożittivi tal-migrazzjoni għall-iżvilupp tal-pajjiżi ta' oriġini tal-emigranti, bħalma huma r-rimessi tal-migranti, li jistgħu jkunu kontributuri importanti għall-familja u għall-iżvilupp tal-komunità; jistieden lill-Istati, f'dan ir-rigward, inaqqsu l-ispejjeż tat-trasferiment ta' fondi;

72.  Jappella lill-Unjoni u lill-Istati Membri tagħha jiggarantixxu b'effikaċja u effiċjenza l-Koerenza tal-Politiki ta' Żvilupp u jagħtu prominenza lir-rispett għad-drittijiet tal-bniedem fil-politika tagħhom dwar il-migrazzjoni fir-rigward tal-pajjiżi terzi;

73.  Iħeġġeġ lill-UE tintegra d-dimensjoni tal-migrazzjoni fil-qafas ta' wara l-Ftehim ta' Cotonou li se jiddefenixxi r-relazzjonijiet futuri bejn l-UE u l-pajjiżi AKP; jinnota li involviment akbar ta' pajjiżi terzi fit-tfassil u n-negozjar ta' strumenti tal-Approċċ Globali għall-Migrazzjoni u l-Mobilità (GAMM) għandu jsaħħaħ in-natura ta' "sħubija" ta' dawn l-istrumenti, itejjeb is-sjieda lokali u l-effiċjenza ta' dawn tal-aħħar;

74.  Jappella li jittaffa d-dejn tal-pajjiżi foqra, sabiex jiġu megħjuna jistabbilixxu ordni pubbliku li jiggarantixxi rispett għad-drittijiet tal-bniedem; jinsisti fuq il-fatt li soluzzjonijiet sostenibbli għad-dejn, inklużi standards ta' self responsabbli għandhom jiġu ffaċilitati permezz ta' qafas ġuridiku multilaterali applikabbli għall-proċessi ta' ristrutturar tad-dejn sovran, bil-għan li jittaffa l-piż tad-dejn u jiġi evitat dejn li ma jkunx jista' jingħeleb, b'tali mod li jinħolqu l-kundizzjonijiet ta' protezzjoni tad-drittijiet tal-bniedem fit-tul;

75.  Jilqa' l-integrazzjoni tal-migrazzjoni fl-Għanijiet ta' Żvilupp Sostenibbli (SDG), jiġifieri fl-SDG 10, li jistabbilixxi l-qafas għall-politika dinjija ta' żvilupp sal-2030; ifakkar li l-Istati impenjaw ruħhom li jikkooperaw fuq livell internazzjonali biex "tiġi żgurata migrazzjoni sikura, legali u regolari b'rispett sħiħ għad-drittijiet tal-bniedem u għat-trattament uman tal-migranti irrispettivament mill-istatus tagħhom ta' migrant, ta' rifuġjat jew ta' persuna spostata"; jinnota li l-ispostament furzat mhuwiex biss kwistjoni umanitarja iżda wkoll sfida għall-iżvilupp, u li għalhekk għandu jkun hemm koordinazzjoni aħjar bejn l-atturi umanitarji u dawk tal-iżvilupp; iqis li l-implimentazzjoni tal-SDGs toffri possibilità li jiġi msaħħaħ approċċ ibbażat fuq id-drittijiet fil-politiki tal-asil u tal-migrazzjoni u li fl-istrateġiji ta' żvilupp jiġu stabbiliti l-linji gwida tal-migrazzjoni; jistieden lill-komunità internazzjonali tadotta indikaturi li jistgħu jitkejlu għall-SDGs dwar il-migrazzjoni, kif ukoll tiġbor u tippubblika data diżaggregata dwar l-aċċess tal-migranti għal xogħol deċenti, għall-kura tas-saħħa u għall-edukazzjoni, b'mod speċjali fil-pajjiżi ta' destinazzjoni li jinsabu fil-fażi tal-iżvilupp, sabiex tittejjeb il-governanza tal-migrazzjonijiet;

76.  Jinsisti fuq il-ħtieġa li l-UE u l-Istati Membri tagħha jappoġġjaw lill-pajjiżi l-inqas żviluppati (LDCs) fil-kuntest tal-ġlieda kontra t-tibdil fil-klima sabiex jiġu evitati l-aggravazzjoni tal-miżerja f'dawn il-pajjiżi u ż-żieda qawwija tal-għadd ta' persuni spostati minħabba raġunijiet ambjentali;

77.  Jitlob lill-UE tipparteċipa b'mod attiv fid-dibattitu dwar it-terminu "rifuġjat minħabba l-klima", kif ukoll fit-tfassil possibbli ta' definizzjoni fir-rigward tad-dritt internazzjonali;

78.  Jisħaq fuq il-bżonn li jiġu kkoordinati b'mod aktar effettiv u li jiġu vvalutati l-implimentazzjoni, l-impatt u l-kontinwità tad-diversi strumenti finanzjarji disponibbli fl-Unjoni Ewropea favur il-pajjiżi terzi fil-qasam tal-migrazzjoni, li jkopru oqsma bħalma huma l-politika tal-migrazzjoni, il-kooperazzjoni għall-iżvilupp internazzjonali, il-politika barranija, il-politika tal-viċinat u l-għajnuna umanitarja, u li, bejn l-2004 u l-2014, immobilizzaw aktar minn biljun ewro għal aktar minn 400 proġett;

79.  Jenfasizza l-impatt tal-istrumenti ta' kooperazzjoni tal-Unjoni fil-qasam tal-immigrazzjoni, tal-asil u tal-protezzjoni tad-drittijiet tal-Bniedem; jieħu nota tal-Fond Fiduċjarju ta' Emerġenza għall-istabbiltà u li jindirizza l-għeruq ta' dak li jikkawża l-migrazzjoni irregolari u l-ispostament tal-persuni fl-Afrika, jitlob valutazzjoni u monitoraġġ ta' dawn il-fondi kif ukoll ftehimiet tal-istess natura bħalma huma d-Dikjarazzjoni UE-Turkija u l-proċess ta' Khartoum u dak ta' Rabat;

80.  Jenfasizza li l-ftehimiet mal-pajjiżi terzi għandhom jikkonċentraw l-għajnuna fuq ir-riżoluzzjoni tal-kriżijiet soċjali, ekonomiċi u politiċi li jipprovokaw il-migrazzjonijiet;

81.  Jenfasizza l-importanza ta' kollaborazzjoni akbar tal-Unjoni Ewropea mal-pajjiżi terzi fil-kuntest tal-Approċċ Globali għall-Migrazzjoni u l-Mobilità (GAMM) bil-għan li jissaħħu n-natura ta' sħubija ta' dawn l-istrumenti, l-effikaċja tagħhom u l-kontribut tagħhom għar-riżoluzzjoni tal-isfidi tal-migrazzjoni;

82.  Iqis li jeħtieġ li tittejjeb il-koerenza tal-approċċ globali tal-kwistjoni tal-migrazzjoni u tal-mobilità, li jiġu integrati mekkaniżmi rigorużi ta' monitoraġġ u sorveljanza tar-rispett tad-drittijiet tal-bniedem fil-ftehimiet esterni kollha u li jiġu prijoritizzati l-proġetti operati fil-pajjiżi ta' oriġini u ta' tranżitu li huma ta' natura li jtejbu d-drittijiet tal-bniedem tal-migranti;

83.  Jinkoraġġixxi lill-Unjoni tiffirma sħubijiet għall-mobilità mal-eqreb sħab tagħha;

84.  Jitlob lill-Kummissjoni u lill-Istati Membri ma jikkunsidrawx politiki ta' ritorn tal-migranti ħlief lejn pajjiżi ta' oriġini fejn huma jkunu jistgħu jintlaqgħu fis-sikurezza kollha, fir-rispett sħiħ tad-drittijiet fundamentali u proċedurali, u jitlob f'dan ir-rigward li jagħtu preferenza lir-ritorn volontarju milli lir-ritorn sfurzat; jenfasizza l-ħtieġa li l-ftehimiet konklużi fil-qafas ta' dawn il-politiki mal-pajjiżi terzi jinkludu klawsoli ta' salvagwardja, li jiggarantixxu li l-migranti li jintbagħtu lura f'pajjiżhom ma jħabbtux wiċċhom ma' ksur tad-drittijiet tagħhom jew ma' riskji ta' persekuzzjoni; jirrikonoxxi l-importanza tal-valutazzjonijiet perjodiċi bil-għan li jiġu esklużi tali ftehimiet ma' pajjiżi li ma jirrispettawx l-istandards internazzjonali tad-drittijiet tal-bniedem;

85.  Jitlob li jitteħdu azzjonijiet li jkunu immirati għan-netwerks tal-kuntrabandu u biex iwaqqfu t-traffikar tal-bnedmin; jitlob li jiġu stabbiliti rotot legali u sikuri, inkluż permezz ta' kurituri umanitarji, għall-persuni li jfittxu protezzjoni internazzjonali; jitlob li jiġu stabbiliti programmi ta' risistemazzjoni permanenti u obbligatorji u li jingħataw viżi umanitarji lil dawk li jaħarbu miż-żoni ta' kunflitt, inkluż sabiex ikollhom il-possibilità li jidħlu f'pajjiż terz biex hemmhekk japplikaw għall-asil; jitlob l-istabbiliment ta' aktar rotot legali u t-tfassil ta' regoli ġenerali li jirregolaw id-dħul u r-residenza biex il-migranti jkunu jistgħu jaħdmu u jfittxu impjieg;

86.  Jinsisti fuq il-ħtieġa li jinħolqu u jiġu implimentati aħjar l-oqfsa ta' protezzjoni għall-migranti li jinsabu f'diffikultà u fi tranżitu u fil-fruntieri tal-UE;

87.  Jilqa' l-operazzjonijiet ta' kontra l-kuntrabandisti tal-bnedmin u t-traffikanti u jappoġġja t-tisħiħ tal-ġestjoni tal-fruntieri esterni tal-Unjoni; jenfasizza l-ħtieġa ta' pjan direzzjonali komprensiv u konkret bil-ħsieb ta' azzjoni rapida u fit-tul li tinvolvi l-kooperazzjoni tal-pajjiżi terzi sabiex jiġu miġġielda n-netwerks ta' kriminalità organizzata tal-kuntrabandisti tal-bnedmin;

88.  Jenfasizza li l-kuntrabandu tal-migranti huwa marbut mat-traffikar tal-bnedmin u jikkostitwixxi ksur gravi tad-drittijiet tal-bniedem; ifakkar li l-użu ta' missjonijiet, bħalma hi l-Operazzjoni Militari tal-Unjoni Ewropea fin-Nofsinhar tal-Mediterran Ċentrali (EUNAVFOR MED), huwa strument għall-ġlieda konkreta kontra l-kuntrabandu tal-migranti; jistieden lill-Unjoni tkompli b'dan it-tip ta' operazzjonijiet u tintensifikahom;

89.  Iqis li huwa meħtieġ li ssir riflessjoni dwar it-tisħiħ tas-sigurtà u tal-politika tal-fruntieri u dwar kif għandu jittejjeb ir-rwol futur tal-Frontex u tal-EASO; joħroġ appell għas-solidarjetà u għall-impenji fis-sura ta' kontribuzzjonijiet adegwati għall-baġits u għall-attivitajiet ta' dawn l-aġenziji;

90.  Jenfasizza l-ħtieġa li jsir titjib tal-funzjonament tal-hotspots u tal-punti tad-dħul fil-fruntieri esterni tal-Unjoni;

91.  Jitlob lill-Unjoni tintegra l-protezzjoni tad-data fil-ftehimiet ta' kondiviżjoni u ta' skambju ta' informazzjoni fil-fruntieri u fuq ir-rotot migratorji;

92.  Jitlob lill-Unjoni Ewropea u lill-pajjiżi ospitanti joħolqu għodod effettivi għall-koordinazzjoni, l-allinjament tal-flussi ta' informazzjoni, il-ġbir, it-tqabbil u l-analiżi tad-data;

o
o   o

93.  Jagħti istruzzjonijiet lill-President tiegħu biex jgħaddi din ir-riżoluzzjoni lill-Kunsill, lill-Kummissjoni, lill-gvernijiet u lill-parlamenti tal-Istati Membri, lin-NU, lill-Kunsill tal-Ewropa, lill-Unjoni Afrikana, lill-Organizzazzjoni tal-Istati Amerikani u lil-Lega tal-Istati Għarab.

(1) ĠU C 294, 12.8.2016, p. 18. (2) ĠU C 346, 21.9.2016, p. 47. (3) Testi adottati, P8_TA(2016)0102. (4) Testi adottati, P8_TA(2015)0312. (5) Testi adottati, P8_TA(2016)0073. (6) Testi adottati, P8_TA(2016)0300. (7) http://apum.parlement.ma/Future_Meetings/Docs/IISummit-of-Speakers_Lisbon-11MAY2015/DeclaracaoCimeira_EN.pdf (8) Testi adottati, P8_TA(2015)0470. (9) ĠU C 179, 18.5.2016, p. 40 (10) Ir-Rapport 2015 dwar il-Migrazzjoni Internazzjonali, tan-NU, disponibbli fuq: http://www.un.org/en/development/desa/population/migration/publications/migrationreport/docs/MigrationReport2015_Highlights.pdf (11) Artikolu 13(2) tal-UDHR,

Riżoluzzjoni tal-Parlament Ewropew tal-25 ta' Ottubru 2016 dwar ir-responsabbiltà tal-kumpaniji għal abbużi serji tad-drittijiet tal-bniedem f'pajjiżi terzi (2015/2315(INI))

P8_TA(2016)0405 A8-0243/2016

Il-Parlament Ewropew,

–  wara li kkunsidra d-Dikjarazzjoni Universali tad-Drittijiet tal-Bniedem u trattati u strumenti oħra tan-Nazzjonijiet Uniti (NU) fil-qasam tad-drittijiet tal-bniedem, partikolarment il-Patt Internazzjonali dwar id-Drittijiet Ċivili u Politiċi u l-Patt Internazzjonali dwar id-Drittijiet Ekonomiċi, Soċjali u Kulturali, adottati fi New York fis-16 ta' Diċembru 1966,

–  wara li kkunsidra l-Konvenzjoni Ewropea dwar id-Drittijiet tal-Bniedem,

–  wara li kkunsidra l-Artikolu 47 tal-Karta tad-Drittijiet Fundamentali tal-Unjoni Ewropea,

–  wara li kkunsidra l-Artikoli 2, 3, 8, 21 u 23 tat-Trattat dwar l-Unjoni Ewropea (TUE),

–  wara li kkunsidra l-Artikoli 81, 82, 83, 114, 208 u 352 tat-Trattat dwar il-Funzjonament tal-Unjoni Ewropea (TFUE),

–  wara li kkunsidra l-Qafas Strateġiku tal-UE dwar id-Drittijiet tal-Bniedem u d-Demokrazija kif adottat mill-Kunsill Affarijiet Barranin fil-25 ta' Ġunju 2012(1), u l-Pjan ta' Azzjoni dwar id-Drittijiet tal-Bniedem u d-Demokrazija 2015-2019 adottat mill-Kunsill fl-20 ta' Lulju 2015(2),

–  wara li kkunsidra l-Linji Gwida tal-Unjoni Ewropea dwar id-Drittijiet tal-Bniedem,

–  wara li kkunsidra r-riżoluzzjonijiet tiegħu dwar każijiet ta' ksur tad-drittijiet tal-bniedem, tad-demokrazija u tal-istat tad-dritt,

–  wara li kkunsidra r-riżoluzzjoni tiegħu tas-17 ta' Diċembru 2015 dwar ir-Rapport annwali dwar id-drittijiet tal-bniedem u d-demokrazija fid-dinja fl-2014 u l-politika tal-UE dwar il-kwistjoni(3),

–  wara li kkunsidra r-riżoluzzjoni tiegħu tat-12 ta' Marzu 2015 dwar ir-Rapport annwali dwar id-drittijiet tal-bniedem u d-demokrazija fid-dinja fl-2013 u l-politika tal-UE dwar il-kwistjoni(4),

–  wara li kkunsidra r-riżoluzzjoni tiegħu tat-8 ta' Ottubru 2013 dwar il-korruzzjoni fis-settur pubbliku u f'dak privat: l-impatt fuq id-drittijiet tal-bniedem f'pajjiżi terzi(5),

–  wara li kkunsidra r-riżoluzzjoni tiegħu tas-6 ta' Frar 2013 dwar ir-Responsabilità Soċjali Korporattiva: imġiba kummerċjali responsabbli u trasparenti u tkabbir sostenibbli(6),

–  wara li kkunsidra r-riżoluzzjoni tiegħu tas-6 ta' Frar 2013 dwar ir-Responsabilità Soċjali Korporattiva: promozzjoni tal-interessi tas-soċjetà u triq lejn l-irkupru sostenibbli u inklużiv(7),

–  wara li kkunsidra r-riżoluzzjoni 26/9 tal-Kunsill tad-Drittijiet tal-Bniedem tan-NU tas-26 ta' Ġunju 2014, li fiha l-UNHRC ddeċieda li jistabbilixxi grupp ta' ħidma intergovernattiv miftuħ inkarigat li jfassal strument ġuridikament vinkolanti f'livell internazzjonali għall-kumpaniji transnazzjonali u impriżi kummerċjali oħrajn fir-rigward tad-drittijiet tal-bniedem,

–  wara li kkunsidra l-Prinċipji Gwida tan-Nazzjonijiet Uniti dwar in-Negozju u d-Drittijiet tal-Bniedem, il-Linji Gwida riveduti tal-Organizzazzjoni għall-Kooperazzjoni u l-Iżvilupp Ekonomiċi (OECD) għall-Impriżi Multinazzjonali, id-Dikjarazzjoni Tripartitika ta' Prinċipji dwar l-Impriżi Multinazzjonali u l-Politika Soċjali tal-Organizzazzjoni Internazzjonali tax-Xogħol (ILO), il-Qafas tal-Kumitat Internazzjonali għar-Rapportar Integrat (International Integrated Reporting Council - IIRC), l-għaxar prinċipji tal-Patt Globali tan-Nazzjonijiet Uniti u l-istandard ISO 26000 dwar il-"Gwida għar-Responsabbiltà Soċjali" tal-Organizzazzjoni Internazzjonali għall-Istandardizzazzjoni u l-Manwal tal-Użu għall-SMEs Ewropej dwar l-ISO 26000 – Gwida dwar ir-Responsabbiltà Soċjali tal-Uffiċċju Ewropew tal-Artiġjanat, tas-Snajja' u tal-Impriżi Żgħar u ta' daqs Medju għall-Istandardizzazzjoni,

–  wara li kkunsidra l-proġett "Realising Long-term Value for Companies and Investors" (Realizzazzjoni ta' valur fit-tul għall-kumpaniji u għall-investituri), li attwalment qiegħed jiġi implimentat fl-ambitu tal-inizjattiva tan-NU "Prinċipji għall-Investiment Responsabbli" (PRI) u l-Patt Globali tan-Nazzjonijiet Uniti,

–  wara li kkunsidra r-Rakkomandazzjoni tal-Kunsill tal-Ewropa lill-Istati Membri dwar id-drittijiet tal-bniedem u n-negozju, adottata fit-2 ta' Marzu 2016,

–  wara li kkunsidra l-komunikazzjoni tal-Kummissjoni dwar l-Istrateġija rinnovata tal-UE 2011-14 (COM(2011)0681) u l-Green Paper tal-Kummissjoni intitolata "Promozzjoni ta' qafas Ewropew għar-responsabbiltà korporattiva soċjali" (COM(2001)0366) u d-definizzjoni tar-responsabbiltà korporattiva soċjali li tinsab fiha, kif ukoll il-komunikazzjonijiet tagħha li segwew fl-2006 u fl-2011,

–  wara li kkunsidra l-obbligi extraterritorjali tal-Istati li jirriżultaw mill-prinċipji ta' Maastricht,

–  wara li kkunsidra l-Artikolu 52 tar-Regoli ta' Proċedura tiegħu,

–  wara li kkunsidra r-rapport tal-Kumitat għall-Affarijiet Barranin (A8-0243/2016),

A.  billi l-UE hija msejsa fuq il-valuri tar-rispett għad-dinjità tal-bniedem, il-libertà, id-demokrazija, l-ugwaljanza, l-istat tad-dritt u r-rispett għad-drittijiet tal-bniedem, inklużi d-drittijiet ta' persuni li jagħmlu parti minn minoranzi; u billi l-azzjoni tagħha fix-xena internazzjonali (inkluża l-politika kummerċjali tagħha) "għandha tkun gwidata [minn dawn il-]prinċipji";

B.  billi l-Prinċipji Gwida tan-Nazzjonijiet Uniti dwar in-Negozju u d-Drittijiet tal-Bniedem japplikaw għall-Istati kollha u għall-impriżi kummerċjali kollha, kemm transnazzjonali kif ukoll ta' natura oħra, indipendentement mid-daqs, mis-settur, mill-post, mis-sjieda u mill-istruttura tagħhom, għad li mekkaniżmi effikaċi ta' kontroll u ta' sanzjonijiet għadhom jirrappreżentaw sfida fl-implimentazzjoni ta' dawn il-prinċipji gwida fil-livell dinji; billi, fir-riżoluzzjoni tiegħu tas-6 ta' Frar 2013, il-Parlament Ewropew ġibed l-attenzjoni għall-karatteristiċi speċjali tal-SMEs li l-politiki fil-qasam tar-responsabbiltà soċjali tal-kumpaniji għandhom jikkunsidraw sewwa kif ukoll għall-bżonn ta' approċċ flessibbli lejn ir-responsabbiltà soċjali tal-kumpaniji adattat għall-potenzjal tagħhom;

C.  billi l-Patt Globali tan-NU(8), li jinkludi għaxar prinċipji, jitlob lill-kumpaniji jaċċettaw, jappoġġaw u jattwaw, fi ħdan l-isfera ta' influwenza tagħhom, ġabra ta' valuri fundamentali fl-oqsma tad-drittijiet tal-bniedem, tal-istandards tax-xogħol, tal-ambjent u tal-ġlieda kontra l-korruzzjoni, jieħdu impenn favur tali valuri u jintegrawhom fl-operazzjonijiet kummerċjali tagħhom fuq bażi volontarja;

D.  billi l-kumpaniji huma fost l-atturi ewlenin tal-globalizzazzjoni ekonomika, tas-servizzi finanzjarji u tal-kummerċ internazzjonali u huma meħtieġa kemm jikkonformaw mal-liġijiet kollha applikabbli u mat-trattati internazzjonali kollha fis-seħħ kif ukoll jirrispettaw id-drittijiet tal-bniedem; billi l-kummerċ u d-drittijiet tal-bniedem jistgħu jsaħħu lil xulxin, u billi l-komunità tan-negozju, filwaqt li għandha l-obbligu li tirrispetta d-drittijiet tal-bniedem, jista' jkollha wkoll rwol importanti biex toffri inċentivi pożittivi f'termini ta' promozzjoni tad-drittijiet tal-bniedem, tad-demokrazija, tal-istandards ambjentali u tar-responsabbiltà korporattiva;

E.  billi, madankollu, dawn l-impriżi kummerċjali jistgħu xi kultant jikkawżaw jew jikkontribwixxu għall-ksur tad-drittijiet tal-bniedem jew jaffettwaw id-drittijiet tal-gruppi vulnerabbli bħall-minoranzi, il-popolazzjonijiet indiġeni, in-nisa u t-tfal jew jikkontribwixxu għall-problemi ambjentali;

F.  billi l-ksur tad-drittijiet tal-bniedem kommess mill-kumpaniji jikkostitwixxi għajn ta' preokkupazzjoni fil-livell dinji, u billi l-kumpaniji kollha tad-dinja għandhom id-dmir li jirrispettaw id-drittijiet tal-bniedem, filwaqt li, kontemporanjament, l-istituzzjonijiet Ewropej għandhom dmir primarju li jirregolaw ir-responsabbiltà tal-kumpaniji li għandhom rabta mal-UE;

G.  billi għadd kbir ta' kumpaniji attivi fil-livell internazzjonali, sew jekk Ewropej sew jekk mhux, u li joperaw f'pajjiżi terzi, għandhom attivitajiet kummerċjali sostanzjali fl-Ewropa jew għandhom is-sede prinċipali hemmhekk, u/jew jappartjenu għal kumpaniji Ewropej, għandhom assi jew beni fl-Ewropa, jew jikkontrollaw lil kumpaniji oħra fl-Ewropa, jew jirċievu investimenti jew inkella jużaw is-servizzi finanzjarji ta' istituzzjonijiet fl-Ewropa; billi l-globalizzazzjoni u l-iżvilupp tat-teknoloġija wasslu lill-kumpaniji biex jesternalizzaw l-attivitajiet lill-fornituri lokali jew jużaw fil-katini tal-provvista u tal-produzzjoni tagħhom beni jew servizzi li jkunu ġew prodotti jew fornuti minn kumpaniji oħrajn f'bosta pajjiżi differenti, u għalhekk taħt ġurisdizzjonijiet differenti, b'ordinamenti ġuridiċi differenti, livelli ta' protezzjoni u ta' standards differenti fil-qasam tad-drittijiet tal-bniedem u livelli ta' eżekuzzjoni differenti;

H.  billi l-protezzjoni tad-drittijiet tal-bniedem trid tkun prijorità għall-Istati Membri u għall-Unjoni nnifisha; billi l-UE żvolġiet rwol ewlieni fin-negozjati u fl-implimentazzjoni ta' numru ta' inizjattivi ta' responsabbiltà globali li jmorru id f'id mal-promozzjoni u mar-rispett tal-istandards internazzjonali; billi l-ksur tad-drittijiet tal-bniedem jeħtieġ rimedji effettivi; billi hija neċessarja, fl-ambitu tad-dritt kemm nazzjonali kif ukoll internazzjonali, sistema ta' rimedji aktar ġusta u aktar effettiva biex tittratta l-ksur tad-drittijiet tal-bniedem kommess mill-impriżi kummerċjali;

I.  billi għad hemm nuqqas ta' approċċ olistiku fil-livell dinji tar-responsabbiltà tal-kumpaniji fil-qasam tal-abbużi tad-drittijiet tal-bniedem; billi huma bosta l-ostakli li jimpedixxu lill-vittmi tal-abbużi tad-drittijiet tal-bniedem li jinvolvu lill-kumpaniji internazzjonali milli jkollhom aċċess għal rimedji ġudizzjarji, fosthom ostakli ta' natura proċedurali relatati mal-ammissibbiltà u mad-divulgazzjoni tal-provi, l-ispejjeż tal-kontenzjoni spiss projbittivi u l-assenza ta' standards ċari fil-qasam tar-responsabbiltà tal-kumpaniji involuti fl-abbużi tad-drittijiet tal-bniedem;

Kumpaniji u drittijiet tal-bniedem

1.  Josserva li l-globalizzazzjoni u l-internazzjonalizzazzjoni dejjem jikbru tal-attivitajiet kummerċjali u tal-katini tal-provvista se jżidu l-importanza tar-rwol li jiżvolġu l-kumpaniji fl-iżgurar tar-rispett tad-drittijiet tal-bniedem u joħolqu sitwazzjoni li fiha l-istandards, ir-regoli u l-kooperazzjoni internazzjonali huma kruċjali biex ikuni evitati l-abbużi tad-drittijiet tal-bniedem fil-pajjiżi terzi; jinsab imħasseb sew bil-każijiet ta' ksur tad-drittijiet tal-bniedem kommessi fil-pajjiżi terzi, inkluż bħala r-riżultat ta' deċiżjonijiet li jkunu ħadu d-diriġenti ta' ċerti kumpaniji u impriżi kummerċjali tal-UE, kif ukoll minn individwi, atturi mhux statali u mill-Istati wkoll; ifakkar lill-atturi soċjetarji fir-responsabbiltà tagħhom li jirrispettaw id-drittijiet tal-bniedem fl-operazzjonijiet globali tagħhom kollha, indipendentement mill-post fejn jinsabu l-utenti tagħhom u minn jekk l-Istat ospitanti jissodisfax l-obbligi tiegħu stess marbuta mad-drittijiet tal-bniedem;

2.  Josserva li l-progress rapidu tat-teknoloġija jirrikjedi attenzjoni urġenti u qafas ġuridiku xieraq;

3.  Jerġa' jafferma l-bżonn urġenti ta' azzjoni kontinwa, effikaċi u koerenti fil-livelli kollha, anki fil-livell nazzjonali, Ewropew u internazzjonali, bil-għan li jiġu affrontati b'mod effikaċi l-abbużi tad-drittijiet tal-bniedem kommessi mill-kumpaniji internazzjonali meta jidhru, u jiġu affrontati l-problemi ġuridiċi li jirriżultaw mid-dimensjoni extraterritorjali tal-kumpaniji u tal-imġiba tagħhom, kif ukoll mill-inċertezza relatata ma' min għandu jinżamm responsabbli mill-ksur tad-drittijiet tal-bniedem;

Kuntest internazzjonali

4.  Jilqa' pożittivament l-adozzjoni tal-Prinċipji Gwida tan-NU u jsostni bis-saħħa l-implimentazzjoni tagħhom fuq skala dinija; jissottolinja li fi ħdan in-NU ntlaħaq qbil unanimu dwar dawn il-Prinċipji Gwida bl-appoġġ sħiħ tal-Istati Membri tal-UE, tal-ILO u tal-Kamra Internazzjonali tal-Kummerċ, inkluż appoġġ għall-kunċett ta' "smart mix" (taħlita intelliġenti) ta' azzjoni volontarja u ta' regolamentazzjoni; jitlob li l-Prinċipji Gwida tan-NU u l-istandards l-oħra ta' responsabbiltà internazzjonali tal-kumpaniji jiġu invokati b'mod konsistenti minn rappreżentanti tal-UE fid-djalogi dwar id-drittijiet tal-bniedem ma' pajjiżi terzi; jistieden, barra minn hekk, lill-kumpaniji jimplimentaw dawn il-Prinċipji Gwida, anki billi jadottaw politiki relatati mad-diliġenza dovuta u joħolqu salvagwardji ta' ġestjoni tar-riskji, kif ukoll proċeduri li jippermettu rimedji effettivi meta l-attivitajiet tagħhom ikunu kkaġunaw impatt negattiv fuq id-drittijiet tal-bniedem jew ikkontribwew għalih;

5.  Jirrikonoxxi li l-Patt Globali tan-NU, l-istandard ISO 26000 dwar ir-responsabbiltà soċjali, id-Dikjarazzjoni Tripartitika ta' Prinċipji dwar l-Impriżi Multinazzjonali u l-Politika Soċjali tal-ILO u l-Linji Gwida għall-Impriżi Multinazzjonali tal-OECD bħala strumenti li jistgħu jimmobilizzaw ir-responsabbiltà fl-attivitajiet kummerċjali tal-impriżi;

Appelli indirizzati lill-kumpaniji u d-dmir tagħhom li jirrispettaw id-drittijiet tal-bniedem

6.  Jistieden lill-kumpaniji, sew jekk Ewropej sew jekk mhux, iwettqu d-diliġenza dovuta fil-qasam tad-drittijiet tal-bniedem u jintegraw il-konklużjonijiet tagħhom fil-politiki u fil-proċeduri interni, billi jqassmu, konsegwentement, ir-riżorsi u r-responsabbiltajiet u jiżguraw l-implimentazzjoni tagħhom; jenfasizza li dan jirrikjedi l-allokazzjoni ta' biżżejjed riżorsi; jenfasizza li t-trasparenza u l-komunikazzjoni dwar il-miżuri meħudin biex ikun evitat il-ksur tad-drittijiet tal-bniedem fil-pajjiżi terzi huma kruċjali għall-eżerċizzju ta' kontroll demokratiku xieraq u biex il-konsumaturi jkunu jistgħu jagħmlu għażla abbażi tal-fatti;

7.  Jirrikonoxxi l-importanza enormi tar-responsabbiltà soċjali tal-kumpaniji u jilqa' favorevolment l-użu dejjem aktar mifrux ta' strumenti bbażati fuq ir-responsabbiltà soċjali tal-kumpaniji u l-impenn spontanju min-naħa tal-kumpaniji; jisħaq, madankollu, bil-qawwa fuq il-fatt li r-rispett tad-drittijiet tal-bniedem huwa obbligu morali u ġuridiku għall-kumpaniji u għad-diriġenti tagħhom u għandu jkun integrat f'perspettiva ekonomika fit-tul, ikun xi jkun il-post fejn joperaw u jkun xi jkun id-daqs jew is-settur industrijali tagħhom; jirrikonoxxi li l-obbligi ġuridiċi speċifiċi tal-kumpaniji għandhom ikunu adattati konkretament għad-daqs u għall-kapaċitajiet tagħhom u li l-UE u l-Istati Membri għandhom jimmiraw biex jilħqu l-aħjar protezzjoni tad-drittijiet tal-bniedem bis-saħħa tal-aktar miżuri effikaċi u mhux billi sempliċement jgħabbu lill-impriżi b'regoli amministrattivi u burokratiċi formalistiċi żejda;

8.  Jemmen li jeħtieġ li jkun hemm biżżejjed flessibbiltà fl-implimentazzjoni tal-linji gwida tal-responsabbiltà soċjali tal-kumpaniji sabiex jitħalla marġni ta' manuvra għall-ħtiġijiet speċifiċi ta' kull Stat Membru u reġjun, u b'mod partikolari fir-rigward tal-kapaċitajiet tal-SMEs; jilqa' b'sodisfazzjon il-kooperazzjoni attiva tal-Kummissjoni bil-parteċipazzjoni tal-Parlament u tal-Kunsill, flimkien ma' korpi internazzjonali oħrajn, biex tintlaħaq konverġenza fundamentali tal-inizjattivi fil-qasam tal-responsabbiltà soċjali tal-kumpaniji fit-tul u l-iskambju u l-promozzjoni ta' prattika korporattiva tajba rigward ir-responsabbiltà soċjali tal-kumpaniji, kif ukoll biex il-linji gwida li jinsabu fl-Istandard ISO 26000 tal-Organizzazzjoni Internazzjonali għall-Istandardizzazzjoni jiġu promossi ħalli tkun żgurata definizzjoni unika globali, koerenti u trasparenti tar-responsabbiltà soċjali tal-kumpaniji; iħeġġeġ lill-Kummissjoni tikkontribwixxi b'mod effikaċi għall-gwida u għall-koordinament tal-politiki tal-Istati Membri, u b'hekk timminimizza r-riskju ta' spejjeż addizzjonali fuq l-impriżi li joperaw f'aktar minn Stat Membru wieħed bħala riżultat ta' dispożizzjonijiet diverġenti;

9.  Itenni li jeħtieġ li tingħata attenzjoni lill-karatteristiċi speċjali tal-SMEs, li joperaw prinċipalment fil-livell lokali jew reġjonali f'setturi partikolari; iqis li huwa essenzjali, għalhekk, li l-politiki tal-Unjoni dwar ir-responsabbiltà soċjali tal-kumpaniji, inklużi l-pjanijiet ta' azzjoni nazzjonali dwar ir-responsabbiltà soċjali tal-kumpaniji, jikkunsidraw sewwa l-ħtiġijiet essenzjali tal-SMEs, bi qbil mal-prinċipju "aħseb l-ewwel fiż-żgħir", u jirrikonoxxu l-approċċ informali u intuwittiv tal-SMEs fil-konfront tar-responsabbiltà soċjali tal-kumpaniji; jesprimi l-oppożizzjoni tiegħu għal kull miżura li tista' tikkawża piżijiet amministrattivi jew finanzjarji addizzjonali għall-SMEs, filwaqt li juri l-appoġġ tiegħu favur miżuri li jħallu lill-SMEs jieħdu azzjonijiet konġunti;

10.  Ifakkar li jekk ikun stabbilit li kumpanija tkun ikkaġunat dannu jew tkun ikkontribwiet biex dan jokkorri, hija għandha tassumi r-responsabbiltà morali iżda wkoll ġuridika u jeħtiġilha tipprovdi rimedju effettiv lill-individwi u lill-komunitajiet affettwati jew tipparteċipa f'tali rimedju; josserva li dan jinkludi r-restituzzjoni, ir-riżarċiment, ir-riabilitazzjoni u l-garanziji ta' nonripetizzjoni;

11.  Jilqa' b'sodisfazzjon il-prassi ta' inkorporazzjoni tar-responsabbiltà fil-konfront tar-rispett tad-drittijiet tal-bniedem fir-rekwiżiti kuntrattwali vinkolanti bejn il-kumpaniji u l-klijenti u l-fornituri soċjetarji u privati tagħhom; josserva li tali rekwiżiti jistgħu, fil-biċċa l-kbira tal-każijiet, jiġu eżegwiti bis-saħħa ta' mezzi ġudizzjarji;

Appelli indirizzati lill-Istati Membri u d-dmir tagħhom li jipproteġu d-drittijiet tal-bniedem

12.  Jilqa' b'sodisfazzjon il-ħidma li nbdiet fit-tħejjija ta' Trattat vinkolanti tan-NU dwar in-Negozju u d-Drittijiet tal-Bniedem; jiddeplora kull ostruzzjoniżmu f'dan il-proċess u jistieden lill-UE u lill-Istati Membri tagħha jipparteċipaw b'mod kostruttiv f'dawn in-negozjati;

13.  Ifakkar fir-rwoli differenti iżda komplementari tal-Istati u tal-kumpaniji fir-rigward tal-protezzjoni tad-drittijiet tal-bniedem; ifakkar li l-Istati, huma u jaġixxu fi ħdan il-ġurisdizzjoni tagħhom, għandhom id-dmir li jirrispettaw id-drittijiet tal-bniedem, inkluż kontra l-abbużi kommessi min-naħa ta' kumpaniji, anki meta dawn tal-aħħar joperaw f'pajjiżi terzi; ifakkar bil-qawwa li, f'każ ta' abbuż tad-drittijiet tal-bniedem, l-Istati jeħtiġilhom jagħtu aċċess lill-vittmi għal rimedju effettiv; ifakkar li, f'dan il-kuntest, ir-rispett tad-drittijiet tal-bniedem min-naħa tal-pajjiżi terzi, inkluża l-garanzija ta' rimedju effettiv għall-persuni taħt il-ġurisdizzjoni tagħhom, jikkostitwixxi element essenzjali tar-relazzjonijiet esterni tal-UE ma' tali pajjiżi;

14.  Jistieden lill-Kummissjoni u lill-Istati Membri jiggarantixxu koerenza fil-politiki fil-qasam tan-negozju u tad-drittijiet tal-bniedem fil-livelli kollha: fi ħdan id-diversi istituzzjonijiet tal-UE, bejn l-istituzzjonijiet u bejn l-UE u l-Istati Membri tagħha, u b'mod partikolari fir-rigward tal-politika kummerċjali tal-Unjoni; jistieden lill-Kummissjoni u lill-Istati Membri jinkludu b'mod espliċitu dan il-prinċipju fit-trattati kollha ffirmati minnhom, f'konformità mal-impenji internazzjonali meħuda fir-rigward tad-drittijiet tal-bniedem; josserva li dan se jirrikjedi kooperazzjoni intensa bejn id-diversi direttorati ġenerali fi ħdan il-Kummissjoni u s-Servizz Ewropew għall-Azzjoni Esterna;

15.  Jistieden lill-UE, lill-Istati Membri, lill-pajjiżi terzi u lill-awtoritajiet nazzjonali u internazzjonali kollha jadottaw, b'urġenza u b'mod kemm jista' jkun wiesa', strumenti vinkolanti ddedikati lill-protezzjoni effikaċi tad-drittijiet tal-bniedem f'dan il-qasam, u jiżguraw li l-obbligi nazzjonali u internazzjonali kollha li joħorġu mir-regoli internazzjonali hawn fuq imsemmija jiġu eżegwiti b'mod sħiħ; jesprimi t-tama li l-isforzi Ewropej fil-qasam tar-responsabbiltà soċjali tal-kumpaniji jkunu ta' eżempju għal pajjiżi oħra; huwa konvint li l-banek nazzjonali għall-iżvilupp jeħtiġilhom iġibu ruħhom b'mod eżemplari f'dak li huwa r-rispett verifikabbli tad-drittijiet tal-bniedem;

16.  Jistieden lill-Istati kollha, inklużi l-UE u l-Istati Membri, jimplimentaw il-Prinċipji Gwida tan-Nazzjonijiet Uniti b'ħeffa u b'sodezza fl-oqsma kollha li jaqgħu taħt il-kompetenza rispettiva tagħhom, inkluż billi jiżviluppaw pjanijiet ta' azzjoni; jiddepora l-fatt li, minkejja l-komunikazzjoni tal-Kummissjoni dwar ir-responsabbiltà soċjali tal-kumpaniji tal-2011, mhux l-Istati Membri kollha adottaw dikjarazzjonijiet jew politiki marbuta mar-responsabbiltà soċjali tal-kumpaniji li jsemmu d-drittijiet tal-bniedem jew ippubblikaw il-pjanijiet tagħhom dwar in-negozju u d-drittijiet tal-bniedem, u jħeġġeġ lill-UE tippubblika l-pjan tagħha; jistieden lill-Istati Membri jiżviluppaw jew jirrieżaminaw il-pjanijiet ta' azzjoni nazzjonali skont il-gwida mogħtija mill-Grupp ta' Ħidma tan-NU dwar in-Negozju u d-Drittijiet tal-Bniedem; jagħmel appell biex dawn il-pjanijiet ikunu żviluppati fuq il-bażi ta' valutazzjonijiet ta' riferiment li jidentifikaw lakuni fil-liġijiet, tal-ħolqien ta' mekkaniżmi maħsuba biex jimmonitorjaw l-implimentazzjoni u l-effikaċja tal-pjanijiet, tal-politiki u tal-prassi u permezz tal-parteċipazzjoni sinifikanti tal-partijiet interessati;

17.  Jistieden lill-Istati Membri jilleġiferaw b'mod koerenti, olistiku, effikaċi u vinkolanti bil-għan li jaqdu dmirhom li jipprevjenu, jinvestigaw, jissanzjonaw u joffru rimedju għall-ksur tad-drittijiet tal-bniedem min-naħa tal-kumpaniji li joperaw taħt il-ġurisdizzjoni tagħhom, inkluż il-ksur kommess fil-pajjiżi terzi;

18.  Jistieden lill-UE u lill-Istati Membri jistabbilixxu regoli ċari li jiddefinixxu li l-kumpaniji stabbiliti fit-territorju tagħhom jew taħt il-ġurisdizzjoni tagħhom iridu jirrispettaw id-drittijiet tal-bniedem waqt l-operazzjonijiet kollha tagħhom, f'kull pajjiż u kuntest li fih joperaw, u fir-rigward tar-relazzjonijiet kummerċjali tagħhom, anki barra mill-UE; iqis li l-kumpaniji, skont id-daqs u l-kapaċitajiet tagħhom, inklużi l-banek u l-istituzzjonijiet mutwanti u ta' finanzjament oħrajn attivi fil-pajjiżi terzi, għandhom jiżguraw li jkunu mgħammra b'sistemi ta' valutazzjoni tar-riskji u ta' taffija tal-impatti potenzjalment negattivi marbuta mad-drittijiet tal-bniedem, max-xogħol, mal-ħarsien tal-ambjent u mal-aspetti relatati mad-diżastri tal-operazzjonijiet u tal-katini tal-valur tagħhom; jistieden lill-Istati Membri jivvalutaw perjodikament l-adegwatezza ta' tali liġijiet u jimlew kwalunkwe lakuna;

19.  Ifakkar li l-iżviluppi leġiżlattivi reċenti fil-livell nazzjonali, bħall-klawsola dwar it-trasparenza fil-katini tal-provvista li tinsab fl-Att dwar l-Iskjavitù Moderna tar-Renju Unit u l-abbozz ta' liġi Franċiż dwar id-dmir ta' diliġenza, jirrappreżentaw passi importanti lejn id-diliġenza dovuta obbligatorja fil-qasam tad-drittijiet tal-bniedem, u li l-UE diġà adottat miżuri f'dan is-sens (ir-Regolament tal-UE dwar l-Injam, id-Direttiva tal-UE dwar ir-Rapportar mhux Finanzjarju, il-proposta tal-Kummissjoni għal regolament li jistabbilixxi sistema tal-Unjoni għall-awtoċertifikazzjoni tad-diliġenza dovuta tal-katina tal-provvista ta' importaturi responsabbli ta' landa, tantalu u tungstenu, il-minerali tagħhom, u deheb li joriġinaw f'żoni affettwati minn kunflitti u f'żoni ta' riskju għoli); jistieden lill-Kummissjoni u lill-Istati Membri, kif ukoll lill-Istati kollha, jieħdu nota ta' dan il-mudell fir-rigward tal-introduzzjoni tad-diliġenza dovuta obbligatorja fil-qasam tad-drittijiet tal-bniedem;

20.  Jenfasizza li d-diliġenza dovuta obbligatorja fil-qasam tad-drittijiet tal-bniedem għandha ssegwi l-passi meħtieġa fil-Prinċipji Gwida tan-NU u għandha tkun immexxija minn ċerti prinċipji trasversali dwar l-identifikazzjoni proattiva tar-riskji għad-drittijiet tal-bniedem, it-tfassil ta' pjanijiet ta' azzjoni rigorużi u verifikabbli li jipprevjenu jew itaffu dawn ir-riskji, reazzjoni adegwata għall-abbużi magħrufa u t-trasparenza; jenfasizza li l-politiki għandhom iqisu d-daqs tal-kumpaniji u tal-kapaċitajiet li jirriżultaw, billi tingħata attenzjoni partikolari lill-impriżi mikro, żgħar u ta' daqs medju; jenfasizza li l-konsultazzjoni mal-atturi rilevanti għandha tkun żgurata f'kull fażi, kif ukoll id-divulgazzjoni, fost il-partijiet interessati, ta' kull informazzjoni rilevanti speċifika għall-proġetti jew għall-investimenti;

21.  Jistieden lill-Istati kollha, u b'mod partikolari lill-UE u lill-Istati Membri jagħtu prijorità, biex tittieħed azzjoni immedjata, lill-istabbiliment tad-diliġenza dovuta obbligatorja fil-qasam tad-drittijiet tal-bniedem għall-impriżi kummerċjali li jappartjenu għall-Istat jew huma kkontrollati mill-Istat u/jew jibbenefikaw minn sostenn sostanzjali u mis-servizzi offruti mill-aġenziji tal-Istat jew mill-istituzzjonijiet Ewropej, kif ukoll għall-impriżi li jfornu beni jew servizzi permezz ta' kuntratti ta' akkwist pubbliku;

22.  Jistieden lill-UE u lill-Istati Membri tagħha jitolbu lill-kumpaniji li, fl-ambitu tal-proċedura leġiżlattiva attwali, jużaw materji primi li jafu jkunu ġejjin minn żoni ta' kunflitt, biex jagħmlu pubbliċi l-oriġini tagħhom u l-użu li jsir minnhom permezz ta' tikketti tal-prodotti u biex jagħtu informazzjoni kompluta dwar il-kontenut u l-oriġini tal-prodotti billi lill-fornituri tagħhom, sew jekk Ewropej sew jekk mhux, jitolbuhom jiddivulgaw din id-data; jappella għal appoġġ favur id-diliġenza dovuta obbligatorja fil-qasam tal-l-hekk imsejħa minerali ta' kunflitt għall-importaturi ta' minerali u metalli landa, tantalu, tungstenu u deheb, abbażi tal-Gwida tal-OECD dwar id-Diliġenza Dovuta għal Ktajjen ta' Provvista Responsabbli tal-Minerali minn Żoni Affettwati mill-Kunflitti u Żoni ta' Riskju Għoli; jappella biex jiġi kkunsidrat li d-diliġenza dovuta tal-katini tal-provvista tiġi inkluża f'dan il-proċess;

23.  Jikkonstata b'sodisfazzjon li, b'segwitu għar-reviżjoni tal-Direttiva 2014/95/UE dwar il-Kontabilità fis-seħħ fir-rigward tad-divulgazzjoni ta' informazzjoni mhux finanzjarja u dwar id-diversità minn ċerti impriżi u gruppi kbar se jkunu meħtieġa, mill-2017, jiddivulgaw l-informazzjoni dwar il-politiki, ir-riskji u r-riżultati fir-rigward tar-rispett tagħhom tad-drittijiet tal-bniedem u ta' kwistjonijiet marbuta; iħeġġeġ lill-Istati Membri jimplimentaw totalment id-Direttiva dwar il-Kontabilità riveduta fit-termini stabbiliti, inkluż il-ħolqien ta' mekkaniżmi adegwati u effikaċi li jiżguraw li l-kumpaniji jirrispettaw ir-rekwiżiti fil-qasam tar-rapportar; iħeġġeġ lill-Kummissjoni tfassal gwida ċara għall-kumpaniji dwar ir-rekwiżiti l-ġodda għar-rapportar mhux finanzjarju; jirrakkomanda li dan jinkludi u jelabora l-elementi minimi essenzjali li jridu jiġu divulgati għal fehim eżatt u komprensiv tar-riskji prinċipali u l-impatti fuq id-drittijiet tal-bniedem tal-attivitajiet ta' kumpanija u fil-katina ta' valur mondjali ta' kumpanija;

Aċċess għal rimedji effettivi

24.  Jistieden lill-Kummissjoni teżamina bir-reqqa, f'konsultazzjoni mal-partijiet interessati kollha, fosthom is-soċjetà ċivili u l-kumpaniji, l-ostakli eżistenti għall-ġustizzja fil-każijiet imressqa quddiem il-qrati tal-Istati Membri dwar l-allegati abbużi tad-drittijiet tal-bniedem kommessi mill-impriżi bbażati fl-UE barra minn pajjiżhom; jinsisti li din il-valutazzjoni għandha tkun immirata biex tidentifika u tippromwovi l-adozzjoni ta' miżuri effikaċi li jneħħu jew inaqqsu dawn l-ostakli;

25.  Jistieden lill-Istati Membri jieħdu l-provvedimenti kollha meħtieġa, f'kooperazzjoni mas-sħab internazzjonali, biex jiżguraw, bis-saħħa ta' proċedimenti ġudizzjarji, amministrattivi, leġiżlattivi jew ta' mezzi oħrajn xierqa, li fil-preżenza ta' ksur tad-drittijiet tal-bniedem, dawk li ntlaqtu jkollhom aċċess għal rimedju effettiv, f'każ li kumpanija b'sede fl-Istati kkonċernati tiddetjeni, tidderieġi jew tikkontrolla kumpaniji li huma responsabbli mill-ksur tad-drittijiet tal-bniedem f'pajjiżi terzi; jistieden lill-Istati msemmija jieħdu provvedimenti xierqa biex jeliminaw l-ostakli ġuridiċi, prattiċi u rilevanti oħrajn li jistgħu jċaħħdu l-aċċess għal rimedju u jistabbilixxu l-mezzi proċedurali xierqa biex jippermettu l-aċċess għall-ġustizzja lill-vittmi li jkunu ġejjin mill-pajjiżi terzi kemm fi qrati ċivili kif ukoll f'dawk kriminali; jistieden, f'dan ir-rigward, lill-Istati jwarrbu l-personalità ġuridika, li tista' taħbi s-sjieda effettiva ta' ċerti kumpaniji;

26.  Jistieden lill-UE u lill-Istati kollha, b'mod partikolari lill-Istati Membri tal-UE, isibu tarf il-piżijiet finanzjarji u proċedurali fil-kontenzjoni ċivili; jilqa' pożittivament ir-Rakkomandazzjoni tal-Kummissjoni 2013/396/UE, adottata fil-11 ta' Ġunju 2013(9), u jinkoraġġixxi lill-Istati Membri kollha jikkonformaw magħha; iqis li l-istrument offrut mill-istess rakkomandazzjoni jista' potenzjalment inaqqas l-ispejjeż tal-kontenzjoni għall-vittmi tal-ksur tad-drittijiet tal-bniedem; iħeġġeġ biex dan it-tip ta' rimedju jkun applikabbli għall-vittmi kollha tal-abbużi tad-drittijiet tal-bniedem fil-pajjiżi terzi, u jappella għal standards komuni biex l-assoċjazzjonijiet rappreżentattivi jitħallew iressqu pretensjonijiet f'isem l-allegati vittmi;

Appelli indirizzati lill-Kummissjoni

27.  Huwa konxju li r-"responsabbiltà tal-kumpaniji" mhijiex kwistjoni għaliha waħedha iżda waħda li tirrigwarda firxa wiesgħa ta' oqsma ġuridiċi u politiċi differenti;

28.  Jilqa' favorevolment l-inizjattivi mhux vinkolanti tas-settur privat rigward il-ġestjoni responsabbli tal-katina tal-provvista introdotti mis-servizzi tal-Kummissjoni, iżda jisħaq fuq il-fatt li l-inizjattivi mhux vinkolanti tas-settur privat fihom innifishom mhumiex biżżejjed; jagħmel appell għal regoli eżegwibbli u vinkolanti urġenti u s-sanzjonijiet relatati kif ukoll mekkaniżmi ta' monitoraġġ indipendenti;

29.  Jilqa' pożittivament ir-Regolament il-ġdid dwar l-Iskema Ġeneralizzata ta' Preferenzi (SĠP+), li daħal fis-seħħ fl-1 ta' Jannar 2014(10), bħala strument importanti tal-politika kummerċjali tal-UE għall-promozzjoni tad-drittijiet tal-bniedem u tax-xogħol, tal-ħarsien tal-ambjent u tal-governanza t-tajba fil-pajjiżi li qed jiżviluppaw u li huma vulnerabbli; japprezza, partikolarment, il-mekkaniżmu ta' monitoraġġ rigoruż u sistematiku tal-SĠP+ u jappella biex issir enfasi partikolari fuq l-implimentazzjoni effikaċi fil-livell nazzjonali tal-konvenzjonijiet elenkati fil-konvenzjoni;

30.  Jissottolinja l-fatt li l-UE u l-Istati Membri tagħha jeħtiġilhom jissalvagwardaw id-drittijiet tal-bniedem; josserva li l-ftehimiet kummerċjali ġeneralment jistgħu jikkontribwixxu għat-tisħiħ tas-sistema dinjija tal-kummerċ ibbażata fuq ir-regoli u li l-kummerċ u l-valuri jridu javvanzaw pari passu, kif dan l-aħħar affermat il-Kummissjoni fl-istrateġija kummerċjali l-ġdida tagħha intitolata "Il-kummerċ għal kulħadd"; ifakkar fil-bżonn li ssir valutazzjoni tar-riperkussjonijiet possibbli tal-ftehimiet kummerċjali u ta' investiment fuq id-drittijiet tal-bniedem u li, abbażi ta' dan, jiġu inkorporati l-klawsoli u s-salvagwardji kollha tad-drittijiet tal-bniedem li jistgħu jtaffu u jittrattaw ir-riskji identifikati tar-riperkussjonijiet fuq id-drittijiet tal-bniedem; jitlob lill-Kummissjoni tieħu l-provvedimenti kollha neċessarji u possibbli biex taġixxi b'mod olistiku u koerenti, u jappella bil-qawwa biex fil-ftehimiet kummerċjali u ta' investiment ikunu inklużi sistematikament regoli dwar ir-responsabbiltà tal-kumpaniji għall-ksur tad-drittijiet tal-bniedem, li jridu jkunu implimentati fil-livell nazzjonali, kif ukoll riferimenti għall-prinċipji u għal-linji gwida rikonoxxuti fuq livell internazzjonali;

31.  Jitlob lill-Kummissjoni tippreżenta b'urġenza proposta leġiżlattiva dwar il-kontroll tal-esportazzjonijiet ta' oġġetti b'użu doppju, billi t-teknoloġiji prodotti mill-kumpaniji Ewropej għadhom jikkaġunaw ksur tad-drittijiet tal-bniedem fid-dinja kollha;

32.  Iħeġġeġ il-ħolqien ta' corpus ta' liġijiet konsistenti li jkun fih regoli li jirregolaw l-aċċess għall-ġustizzja, il-kompetenza ġurisdizzjonali, ir-rikonoxximent u l-eżekuzzjoni tad-deċiżjonijiet ġudizzjarji f'materji ċivili u kummerċjali, il-liġi applikabbli lif ukoll l-assistenza ġudizzjarja fis-sitwazzjonijiet transfruntieri li jinvolvu lill-pajjiżi terzi;

33.  Jinkoraġġixxi riflessjoni dwar l-estensjoni tar-regoli dwar il-kompetenza ġurisdizzjonali fl-ambitu tar-Regolament Brussell I(11) għal konvenuti ta' pajjiżi terzi f'azzjonijiet kontra kumpaniji li jkollhom rabta ċara ma' Stat Membru wieħed fost oħrajn – minħabba li jkunu domiċiljati jew ikollhom attivitajiet kummerċjali sostanzjali hemmhekk jew is-sede prinċipali tagħhom tkun tinsab fl-UE – jew kumpaniji li għalihom l-UE tikkostitwixxi suq ta' żbokk essenzjali;

34.  Jagħmel appell biex jitjieb l-aċċess għall-provi permezz ta' proċeduri msaħħa dwar id-divulgazzjoni tal-provi;

35.  Ifakkar li, meta l-ksur tad-drittijiet tal-bniedem ikun kommess mill-kumpaniji, tali azzjonijiet jistgħu jinvolvu r-responsabbiltà penali individwali, u jitlob li dawk responsabbli minn tali delitti jitħarrku fil-livell xieraq; jistieden lill-Istati Membri jsibu tarf l-ostakli ġuridiċi, proċedurali u prattiċi li jxekklu lill-awtoritajiet inkarigati mill-prosekuzzjoni milli jinvestigaw u jħarrku lill-kumpaniji Ewropej u/jew lir-rappreżentanti tagħhom involuti fid-delitti marbuta mal-abbużi tad-drittijiet tal-bniedem;

36.  Jistieden lill-Kunsill u lill-Kummissjoni jaġixxu skont l-Artikolu 83 tat-TFUE, bil-għan li jistabbilixxu regoli minimi dwar id-definizzjoni tar-reati u tas-sanzjonijiet fl-isfera tal-kriminalità partikolarment gravi b'dimensjoni transfruntiera li tagħmel parti mill-ksur serju tad-drittijiet tal-bniedem f'pajjiżi terzi kommess mill-kumpaniji, fid-dawl tan-natura u tal-impatt ta' tali reati u tal-bżonn speċjali li jiġu miġġielda fuq bażi komuni;

37.  Jenfasizza li l-r-rispett totali tad-drittijiet tal-bniedem fil-katina tal-produzzjoni huwa fundamentali u mhuwiex sempliċement kwistjoni ta' għażla għall-konsumatur; jirrakkomanda l-ħolqien, fil-livell tal-UE u fuq bażi volontarja, ta' tikketta li tiċċertifika li prodott ikun "abuse-free" (jiġifieri li jkun sar mingħajr abbużi), bil-għan li tippromwovi aktar sensibilizzazzjoni fost il-produtturi u l-konsumaturi, monitorjata minn korp indipendenti rregolat minn regoli stretti u mgħammar b'setgħat ta' spezzjoni, kompetenti biex jivverifika u jiċċertifika li l-ebda abbuż ma ġie kommess fl-ebda fażi tal-katina tal-produzzjoni tal-prodott rilevanti; jemmen li l-UE u l-Istati Membri għandhom jippromwovu din it-tikketta "abuse-free"; jirrakkomanda li l-prodotti li jiksbu din it-tikketta "abuse-free" jingħataw vantaġġi;

38.  Jistieden bil-qawwa lill-Kummissjoni tvara fil-livell tal-UE kampanja intiża biex tintroduċi u tippromwovi t-tikketta "abuse-free", biex tħeġġeġ lill-konsumaturi Ewropej jagħżlu l-prodotti u l-kumpaniji li jiksbu din it-tikketta u biex tistieden lill-kumpaniji u lill-impriżi kollha jadottaw l-aħjar prattiki f'dak li huwa rispett tad-drittijiet tal-bniedem u tal-kwistjonijiet relatati;

39.  Jistieden lill-Kummissjoni u lill-Istati Membri jirrapportaw regolarment dwar il-provvedimenti li jkunu ħadu biex jiggarantixxu l-protezzjoni effikaċi tad-drittijiet tal-bniedem fil-kuntest tal-attivitajiet tal-impriżi, ir-riżultati miksuba, il-lakuni li jkun għad baqa' fil-protezzjoni u l-azzjonijiet rakkomandati futuri biex dawn il-lakuni jimtlew;

o
o   o

40.  Jagħti istruzzjonijiet lill-President tiegħu biex jgħaddi din ir-riżoluzzjoni lill-Kunsill, lill-Kummissjoni, lill-Viċi President tal-Kummissjoni / Rappreżentant Għoli tal-Unjoni għall-Affarijiet Barranin u l-Politika ta' Sigurtà, lir-Rappreżentant Speċjali tal-UE għad-Drittijiet tal-Bniedem u lis-Servizz Ewropew għall-Azzjoni Esterna.

(1) http://data.consilium.europa.eu/doc/document/ST-11855-2012-INIT/mt/pdf (2) http://data.consilium.europa.eu/doc/document/ST-10897-2015-INIT/mt/pdf (3) Testi adottati, P8_TA(2015)0470. (4) ĠU C 316, 30.8.2016, p. 141. (5) ĠU C 181, 19.5.2016, p. 2. (6) ĠU C 24, 22.1.2016, p. 28. (7) ĠU C 24, 22.1.2016, p. 33. (8) https://www.unglobalcompact.org/what-is-gc/mission/principles (9) ĠU L 201, 26.7.2013, p. 60. (10) http://ec.europa.eu/trade/policy/countries-and-regions/development/generalised-scheme-of-preferences/ (11) http://eur-lex.europa.eu/legal-content/EN/TXT/?uri=URISERV%3Al33054

Riżoluzzjoni tal-Parlament Ewropew tal-25 ta' Ottubru 2016 dwar strateġija tal-UE għall-gass naturali likwifikat u l-ħażna tal-gass (2016/2059(INI))

P8_TA(2016)0406 A8-0278/2016

Il-Parlament Ewropew,

–  wara li kkunsidra l-Komunikazzjoni tal-Kummissjoni tas-16 ta' Frar 2016 dwar Strateġija tal-UE għall-gass naturali likwifikat u l-ħażna tal-gass (COM(2016)0049),

–  wara li kkunsidra l-Komunikazzjoni tal-Kummissjoni tal-25 ta' Frar 2015 bit-titolu "Qafas Strateġiku għal Unjoni tal-Enerġija Reżiljenti b'Politika dwar il-Bidla fil-Klima li tħares 'il quddiem" (COM(2015)0080) u l-annessi ta' magħha,

–  wara li kkunsidra l-Istrateġija tal-Enerġija 2030, kif murija fil-Komunikazzjoni tal-Kummissjoni tat-22 ta' Jannar 2014 bit-titolu "Qafas ta' politika għall-klima u l-enerġija fil-perjodu ta' bejn l-2020 u l-2030" (COM(2014)0015),

–  wara li kkunsidra l-Komunikazzjoni tal-Kummissjoni tat-23 ta' Lulju 2014 bit-titolu "L-Effiċjenza Enerġetika u l-kontribut tas-sigurtà tal-enerġija u l-Qafas 2030 għall-politika dwar il-klima u l-enerġija" (COM(2014)0520),

–  wara li kkunsidra l-Ħames rapport ta' valutazzjoni tal-IPCC - Ir-rapport tal-Grupp ta' Ħidma I "Climate Change 2013: The Physical Science Basis" (Tibdil fil-Klima 2013: Il-Bażi tax-Xjenza Fiżika),

–  wara li kkunsidra d-Direttiva 2014/94/UE tal-Parlament Ewropew u tal-Kunsill tat-22 ta' Ottubru 2014 dwar l-installazzjoni ta' infrastruttura tal-karburanti alternattivi(1),

–  wara li kkunsidra l-Ftehim ta' Pariġi milħuq f'Diċembru 2015 fil-21 Konferenza tal-Partijiet (COP 21) għall-Konvenzjoni Qafas tan-Nazzjonijiet Uniti dwar it-Tibdil fil-Klima (UNFCCC),

–  wara li kkunsidra l-Komunikazzjoni tal-Kummissjoni tal-15 ta' Diċembru 2011 dwar "Pjan Direzzjonali għall-Enerġija 2050" (COM(2011)0885),

–  wara li kkunsidra l-Komunikazzjoni tal-Kummissjoni tat-8 ta' Marzu 2011 bit-titolu "Pjan direzzjonali għal ekonomija kompetittiva b'livell baxx ta' emissjonijiet tal-karbonju fl-2050" (COM(2011)0112),

–  wara li kkunsidra t-Tielet Pakkett dwar l-Enerġija,

–  wara li kkunsidra l-Komunikazzjoni tal-Kummissjoni tas-16 ta' Frar 2016 bit-titolu "Strateġija tal-UE dwar it-Tisħin u t-Tkessiħ"(COM(2016)0051),

–  wara li kkunsidra d-Direttiva 2012/27/UE tal-Parlament Ewropew u tal-Kunsill tal-25 ta' Ottubru 2012 dwar l-effiċjenza fl-enerġija, li temenda d-Direttivi 2009/125/KE u 2010/30/UE u li tħassar id-Direttivi 2004/8/KE u 2006/32/KE,

–  wara li kkunsidra r-Rapport Speċjali Nru 16/2015 tal-Qorti Ewropea tal-Awdituri bit-titolu "Titjib tas-sigurtà tal-provvista tal-enerġija permezz tal-iżvilupp tas-suq intern tal-enerġija: jinħtieġu sforzi akbar",

–  wara li kkunsidra r-riżoluzzjoni tiegħu tal-15 ta' Diċembru 2015 bit-titolu "Lejn Unjoni Ewropea tal-Enerġija"(2),

–  wara li kkunsidra l-Artikolu 52 tar-Regoli ta' Proċedura tiegħu,

–  wara li kkunsidra r-rapport tal-Kumitat għall-Industrija, ir-Riċerka u l-Enerġija u l-opinjonijiet tal-Kumitat għall-Affarijiet Barranin, il-Kumitat għall-Kummerċ Internazzjonali u l-Kumitat għall-Ambjent, is-Saħħa Pubblika u s-Sikurezza tal-Ikel u l-Kumitat għat-Trasport u t-Turiżmu (A8-0278/2016),

A.  billi l-gass jista' jaqdi rwol importanti fis-sistema tal-enerġija tal-UE għall-għexieren ta' snin li ġejjin, fil-produzzjoni industrijali u bħala sors ta' sħana fil-binjiet kif ukoll bħala appoġġ għall-enerġija rinnovabbli, filwaqt li l-UE tilħaq il-miri tagħha dwar l-emissjonijiet tal-gassijiet b'effett ta' serra, l-effiċjenza enerġetika u s-sorsi tal-enerġija rinnovabbli u twettaq tranżizzjoni lejn ekonomija b'livell baxx tal-karbonju, fejn ir-rwol tal-gass se jonqos gradwalment favur l-enerġiji nodfa;

B.  billi l-gass naturali huwa fjuwil fossili li jista' jirrilaxxa ammonti sinifikanti ta' metan tul iċ-ċiklu tal-ħajja tiegħu (produzzjoni, trasport, konsum) jekk ma jkunx immaniġġjat sew; billi l-metan għandu potenzjal ta' tisħin globali li huwa sinifikament ogħla minn dak tas-CO2 fuq perjodu ta' żmien ta' 20 sena u għalhekk għandu impatt konsiderevoli fuq it-tibdil fil-klima;

C.  billi l-Unjoni Ewropea hija impenjata li tnaqqas l-emissjonijiet tal-gassijiet b'effett ta' serra bi 80-95 % taħt il-livelli tal-1990 sal-2050;

D.  billi d-dipendenza fuq l-importazzjoni tal-gass tal-Ewropa fis-snin li ġejjin hija mistennija li tikber u f'ċerti Stati Membri diġà laħqet 100 % f'każijiet fejn hemm biss għadd limitat ta' fornituri jew rotot alternattivi tal-provvista jew m'hemm l-ebda;

E.  billi l-gass naturali likwifikat (LNG) jippreżenta opportunità għall-Ewropa kemm f'termini ta' żieda fil-kompetittività billi jeżerċita pressjoni 'l isfel fuq il-prezzijiet tal-gass naturali kif ukoll iżid is-sigurtà tal-provvista; billi l-gass naturali huwa wkoll backup flessibbli għas-sorsi tal-enerġija rinnovabbli fil-produzzjoni tal-elettriku;

F.  billi l-użu tal-gass naturali fit-trasportazzjoni (tas-CNG u tal-LNG), kif previst mid-Direttiva 2014/94/UE dwar l-installazzjoni ta' infrastruttura tal-karburanti alternattivi, jiġġenera benefiċċji ambjentali kbar;

G.  billi l-UE għandha ssegwi b'mod attiv l-iżvilupp tar-riżorsi tal-gass domestiċi konvenzjonali tagħha, bħal dawk skoperti f'Ċipru;

H.  billi l-UE, bħala t-tieni l-akbar importatur fid-dinja tal-LNG, għandha taqdi rwol aktar proattiv fl-arena internazzjonali tad-diplomazija dwar l-enerġija;

I.  billi huwa importanti li tiġi promossa proposta integrata għall-użu ta' sorsi tal-enerġija indiġeni bħad-depożiti tal-gass naturali fiż-ŻEE ta' Ċipru, u li jiġi appoġġjat il-ħolqien ta' terminal ta' likwifazzjoni tal-LNG f'Ċipru biex jiġu sfruttati d-depożiti miż-żoni tal-viċinat ukoll;

J.  billi l-UE għadha mhix kapaċi tisfrutta kompletament il-benefiċċji ta' suq intern integrat tal-enerġija minħabba nuqqas ta' interkonnessjonjiet suffiċjenti u koerenza u l-implimentazzjoni mhux sħiħa tat-Tielet Pakkett dwar l-Enerġija;

K.  billi l-qafas strateġiku għal Unjoni tal-Enerġija reżiljenti b'politika progressiva dwar it-tibdil fil-klima jiddefinixxi ħames dimensjonijiet li jsaħħu lil xulxin u huma relatati mill-qrib, jiġifieri: is-sigurtà tal-enerġija; suq Ewropew tal-enerġija integrat b'mod sħiħ, l-effiċjenza fl-użu tal-enerġija; id-dekarbonizzazzjoni tal-ekonomija; u r-riċerka, l-innovazzjoni u l-kompetittività; billi l-istrateġija għandha tippromwovi wkoll prezzijiet tal-enerġija affordabbli għal kulħadd;

Introduzzjoni

1.  Jilqa' l-Komunikazzjoni tal-Kummissjoni bit-titolu "Strateġija tal-UE għall-gass naturali likwifikat u l-ħażna tal-gass"; jemmen li suq intern tal-enerġija li jintegra bis-sħiħ l-LNG u l-ħażna tal-gass se jkollu rwol sinifikanti fil-kisba tal-objettiv aħħari ta' Unjoni tal-Enerġija reżiljenti;

2.  Ifakkar li l-istrateġija tal-UE għal-LNG u l-ħażna tal-gass hija element wieħed tal-Unjoni tal-Enerġija, li għandha l-għan li tagħti espressjoni konkreta lill-ambizzjoni tal-UE li twettaq tranżizzjoni rapida għal sistema ta' enerġija sostenibbli, sikura u kompetittiva u li għandha wkoll l-għan li ttemm id-dipendenza fuq fornituri esterni tal-gass; jenfasizza li waħda mill-miri tal-Unjoni tal-Enerġija hija li tpoġġi lill-UE fuq quddiem nett fid-dinja fl-enerġiji rinnovabbli;

3.  billi, f'konformità mal-Ftehim ta' Pariġi COP21, il-politika tal-UE dwar il-gass jeħtiġilha tiġi adattata ħalli tkun konformi mal-għan konkluż li tiġi limitata ż-żieda fit-temperatura globali għal 1.5°C 'il fuq mil-livelli preindustrijali; billi l-gass huwa mistenni li jkompli jaqdi rwol fis-sistema tal-enerġija tal-UE sal-2050 meta, skont il-Ftehim ta' Pariġi u l-Pjan Direzzjonali għall-Enerġija tal-UE, l-emissjonijiet tal-gassijiet b'effett ta' serra se jkollhom jitnaqqsu għal 80-95% taħt il-livelli tal-1990, speċjalment fil-produzzjoni industrijali u bħala sors ta' sħana fil-bini; billi r-rwol tal-gass se jonqos u jeħtieġ li jitneħħa gradwalment fuq terminu twil, hekk kif l-UE tilħaq il-miri ambizzjużi tagħha dwar l-emissjonijiet tal-gassijiet b'effett ta' serra, l-effiċjenza enerġetika u s-sorsi tal-enerġija rinnovabbli u twettaq tranżizzjoni lejn ekonomija sostenibbli;

4.  Huwa tal-fehma li s-sigurtà tal-enerġija tista' tinkiseb bl-aktar mod effikaċi permezz ta' kooperazzjoni aħjar tal-politiki tal-enerġija nazzjonali, l-istabbiliment ta' Unjoni tal-Enerġija reali b'suq uniku tal-enerġija, u b'politika komuni dwar l-enerġija, kif ukoll permezz ta' kooperazzjoni fost l-Istati Membri dwar il-kwistjoni, bi qbil mal-prinċipji tas-solidarjetà u l-fiduċja; jemmen, f'dan il-kuntest, li integrazzjoni ulterjuri tal-politika tal-enerġija għandha tkun ta' benefiċċju għall-Istati Membri, bi qbil mal-għanijiet tal-UE u mal-obbligi internazzjonali kif ukoll mal-objettivi dikjarati, u ma għandhiex tmur kontra l-interessi tal-Istati Membri jew taċ-ċittadini tagħhom; jappoġġja l-isforzi biex tissawwar pożizzjoni komuni tal-UE fl-istituzzjonijiet u fl-oqfsa multilaterali tal-enerġija;

5.  Iqis li ċ-ċittadini kollha tal-UE għandu jkollhom aċċess għal provvista tal-enerġija sigura u bi prezz raġonevoli; jenfasizza, f'dan il-kuntest, l-iżviluppi attwali fis-swieq internazzjonali tal-LNG, fejn il-provvista żejda wasslet għal prezzijiet aktar baxxi u b'hekk ġabet magħha opportunità biex il-konsumaturi tal-UE jgawdu minn spejjeż tal-enerġija aktar baxxi permezz ta' provvisti tal-gass relattivament orħos; jenfasizza li enerġija sikura, sostenibbli u bi prezz raġonevoli tikkostitwixxi mutur ewlieni tal-ekonomija Ewropea u hija essenzjali għall-kompetittività industrijali; jistieden lill-UE u lill-Istati Membri tagħha biex, bħala parti mill-istrateġija tal-UE fil-qasam tal-enerġija, jagħtu prijorità lill-qerda tal-faqar enerġetiku u jsaħħu l-provvista tal-enerġija permezz tal-kondiviżjoni tal-aħjar prattiki fil-livell tal-UE;

6.  Jenfasizza li strateġija tal-UE għal-LNG għandha tkun konsistenti mal-qafas strateġiku għal Unjoni tal-Enerġija reżiljenti sabiex tikkontribwixxi għal żieda fis-sigurtà tal-provvista tal-enerġija, id-dekarbonizzazzjoni, is-sostenibilità tal-ekonomija fit-tul u toffri prezzijiet tal-enerġija raġonevoli u kompetittivi;

7.  Jaqbel mal-valutazzjoni tal-Kummissjoni li l-Istati Membri fir-reġjun tal-Baħar Baltiku u fl-Ewropa Ċentrali u tax-Xlokk, u l-Irlanda – minkejja l-isforzi ta' żvilupp infrastrutturali kbar imwettqa minn ċerti Stati Membri – għadhom jiddependu ħafna fuq fornitur wieħed u huma esposti għal xokkijiet u għal tfixkil fil-provvista;

8.  Jirrikonoxxi li d-disponibilità tal-LNG, inkluż appoġġ għall-infrastruttura tal-pipelines f'dawn l-Istati Membri tista' ttejjeb b'mod sinifikanti s-sitwazzjoni tas-sigurtà tal-provvista attwali mhux f'termini fiżiċi iżda wkoll f'termini ekonomiċi, u tikkontribwixxi għal prezzijiet tal-enerġija aktar kompetittivi;

9.  Iħeġġeġ lill-Kummissjoni u lill-Istati Membri jippromwovu u jinċentivaw użu aktar effiċjenti u aħjar tal-infrastruttura eżistenti, inkluża l-ħażna tal-gass;

10.  Jiġbed l-attenzjoni għall-potenzjal tat-teknoloġija gass bl-elettriku biex jinħażnu l-enerġiji rinnovabbli u biex dawn ikunu jistgħu jintużaw bħala gass newtrali fir-rigward tal-karbonju għat-trasport, it-tisħin u l-ġenerazzjoni tal-enerġija;

11.  Jenfasizza l-ħtieġa li s-sistema tal-gass tal-UE ssir aktar varjata u flessibbli, u b'hekk tikkontribwixxi għall-objettiv ewlieni tal-Unjoni tal-Enerġija ta' provvista tal-gass sikura, reżiljenti u kompetittiva; jistieden lill-Kummissjoni tiżviluppa strateġija li jkollha l-għan li tnaqqas id-dipendenza tal-UE fuq il-gass fuq medda ta' żmien twil, li tirrifletti l-impenn tagħha li tnaqqas l-emissjonijiet tal-gass b'effett ta' serra bi 80-95 % taħt il-livelli tal-1990 sal-2050, u jenfasizza f'dan ir-rigward li jekk l-effiċjenza enerġetika titqies bħala "l-ewwel prinċipju" u jekk jiġu eliminati gradwalment is-sussidji fuq il-fjuwils fossili id-dipendenza tal-UE fuq il-fjuwils fossili importati titnaqqas b'mod sinifikanti;

12.  Ifakkar li l-Parlament talab ripetutament li jkun hemm miri vinkolanti rigward il-klima u l-enerġija għall-2030 bi tnaqqis domestiku ta' mill-anqas 40 % fl-emissjonijiet ta' gassijiet b'effett ta' serra, mill-anqas 30 % għas-sorsi ta' enerġija rinnovabbli u 40 % għall-effiċjenza fl-enerġija, li għandhom jiġu implimentati permezz ta' miri nazzjonali individwali;

13.  Jenfasizza l-ħtieġa, qabel ma jiġu appoġġjati terminali ta' rigassifikazzjoni ġodda, li jiġi promoss l-użu l-aktar effiċjenti tat-terminali tal-LNG eżistenti minn perspettiva transkonfinali, sabiex jiġi evitat lock-in teknoloġiku jew assi mhux irkuprabbli fl-infrastruttura tal-fjuwils fossili u li jiġi żgurat li l-konsumaturi ma jkollhom iħallsu għan-nefqa tal-ebda proġett ġdid ta' kostruzzjoni; jemmen li jeħtieġ li l-Kummissjoni tirrevedi bir-reqqa l-analiżi tagħha tad-domanda għall-gass u l-valutazzjonijiet tar-riskji u l-ħtiġijiet;

L-ikkompletar tal-infrastruttura nieqsa

L-infrastruttura tal-LNG

14.  Ifakkar li l-UE kollha kemm hi hija suffiċjentement fornuta b'terminali ta' rigassifikazzjoni tal-LNG u jirrikonoxxi li, minħabba d-domanda interna dgħajfa f'dawn l-aħħar snin u prezz globali tal-LNG relattivament għoljin, bosta terminali ta' rigassifikazzjoni tal-LNG tal-UE qed jesperjenzaw rati baxxi ta' utilizzazzjoni; jenfasizza li l-Istati Membri kollha, speċjalment dawk li jiddependu fuq fornitur uniku, għandu jkollhom aċċess għal-LNG, jew direttament jew indirettament, permezz ta' Stati Membri oħra;

15.  Jenfasizza li, fil-parti l-kbira tal-każijiet, għandha tingħata prijorità lis-soluzzjonijiet ibbażati fuq is-suq u lill-użu tal-infrastruttura tal-LNG eżistenti fuq livell reġjonali; jinnota, madankollu, li s-soluzzjonijiet jistgħu jkunu differenti skont l-ispeċifiċitajiet nazzjonali u tas-suq, bħal-livell tal-interkonnettività, id-disponibilità tas-soluzzjonijiet għall-ħażna u l-istruttura tas-suq;

16.  Jenfasizza li, bil-għan li jiġi evitat li jkun hemm assi mhux irkuprabbli, jeħtieġ li titwettaq analiżi bir-reqqa tal-alternattivi u tal-għażliet tal-provvista tal-LNG minn perspettiva reġjonali kif ukoll mil-lat tas-sostenibilità ambjentali, filwaqt li jitqiesu l-objettivi tal-Unjoni dwar il-klima u l-enerġija u l-prinċipju tal-bilanċ ġeografiku, qabel ma jittieħdu deċiżjonijiet dwar infrastrutturi l-ġodda, sabiex tittejjeb is-sigurtà tal-enerġija u jiġi żgurat l-aktar użu effiċjenti tal-infrastruttura eżistenti;

17.  Jenfasizza l-importanza tal-kooperazzjoni reġjonali fil-bini ta' terminali ġodda tal-LNG u interkonnessjonijiet u jenfasizza li l-Istati Membri b'aċċess għall-baħar għandhom jikkooperaw mill-qrib mal-pajjiżi mdawrin bl-art sabiex jevitaw investiment żejjed fi proġetti mhux meħtieġa u mhux ekonomiċi; jenfasizza li, f'dan ir-rigward, użu aktar ottimali tal-kurituri Tramuntana-Nofsinhar u Punent-Lvant, b'kapaċità mtejba ta' fluss fid-direzzjoni opposta, iżżid l-għażliet tal-provvista tal-LNG; jemmen li l-għarfien u l-informazzjoni jistgħu jiġu żviluppati b'mod konġunt fir-rigward ta' kwistjonijiet bħall-faċilitajiet tal-ħażna tal-enerġija, u l-proċessi ta' sejħiet għall-offerti għal-LNG u l-interkonnetturi; jemmen bis-sħiħ li l-istrateġija tal-UE għandha tiżgura li l-LNG ikun aċċessibbli fil-livell reġjonali madwar l-Ewropa kollha;

18.  Iħeġġeġ lill-Kummissjoni u lill-Istati Membri jqiegħdu fis-seħħ strateġiji biex jappoġġjaw faċilitajiet li jistgħu jintużaw fil-futur biex jimmaniġġjaw it-trasferiment u l-ħażna ta' gass naturali rinnovabbli;

19.  Jenfasizza li l-istrateġija għandha tinkludi wkoll l-użu tal-LNG bħala alternattiva għall-iżvilupp ta' infrastruttura ta' distribuzzjoni u trażmissjoni tal-gass f'żoni fejn bħalissa dan mhuwiex kost-effettiv; jinnota li l-installazzjonijiet tal-LNG jistgħu jipprovdu l-aqwa infrastruttura għal żieda fl-użu tal-gass naturali f'żoni fejn l-investimenti fl-infrastruttura tal-gass ma jsirx qligħ minnhom, inkluż biex jiżdied l-użu tal-gass għall-ġenerazzjoni tas-sħana u b'hekk jitnaqqsu l-hekk imsejħa emissjonijiet "low-stack";

20.  Iħeġġeġ lill-Kummissjoni u lill-Istati Membri jimplimentaw bis-sħiħ il-proġetti importanti ta' interess komuni (PCIs), u jagħtu prijorità għolja primarjament lill-proġetti l-aktar ekonomikament u ambjentalment effiċjenti identifikati mit-tliet gruppi reġjonali ta' livell għoli; jenfasizza li l-bini ta' terminals tal-LNG li huma meħtieġa għad-domandi tal-gass u kompatibbli magħha mhuwiex biżżejjed, u li l-appoġġ għall-infrastruttura tal-pipelines bit-tariffi xierqa huwa indispensabbli sabiex il-benefiċċji jitwettqu barra mill-pajjiżi riċevituri;

21.  Jilqa' l-fatt li proġetti importanti tal-LNG (pereżempju l-kuritur Tramuntana-Nofsinhar) qed jiġu definiti bħala proġetti ta' interess komuni; jistieden lill-Kummissjoni tinkludi bis-sħiħ il-pajjiżi tal-Balkani fl-ippjanar ta' rikostruzzjoni ulterjuri ta' pajpijiet tal-gass u n-netwerk TEN-E sabiex jiġi żgurat rwol prinċipali fis-settur tal-enerġija tal-UE fir-reġjun;

22.  Jappoġġja l-proposta tal-Kummissjoni, fir-reviżjoni li għaddejja tar-Regolament dwar is-Sigurtà tal-Provvista, li l-eżenzjonijiet eżistenti fuq l-interkonnetturi tal-flussi fid-direzzjoni opposta jiġu riveduti, u japprova r-rwol akbar tal-Aġenzija għall-Kooperazzjoni tar-Regolaturi tal-Enerġija (ACER) fil-proċess; jinnota n-nuqqas ta' persunal u n-nuqqas ta' riżorsi tal-ACER; jenfasizza l-ħtieġa li l-ACER tingħata r-riżorsi meħtieġa, b'mod partikolari li jkollha biżżejjed persunal tagħha, sabiex l-aġenzija tkun tista' twettaq il-kompiti mogħtija lilha mil-leġiżlazzjoni;

L-infrastruttura għall-ħażna

23.  Ifakkar li l-ġeoloġija hija fattur determinanti ewlieni meta jkunu qed jiġu żviluppati ħażniet ġodda tal-gass u jinnota l-kapaċitajiet żejda attwali fil-ħażniet tal-gass Ewropej; jenfasizza li l-kooperazzjoni reġjonali u livell adegwat ta' interkonnessjonijiet tal-gass, kif ukoll it-tneħħija ta' konġestjonijiet interni, jistgħu jtejbu b'mod sinifikanti r-rata ta' utilizzazzjoni tal-ħażniet eżistenti tal-gass; jenfasizza l-ħtieġa li tiġi żgurata l-applikazzjoni tal-ogħla standards ambjentali fl-ippjanar, il-kostruzzjoni u l-użu tal-infrastruttura tal-ħażna tal-LNG;

24.  Ifakkar li l-aċċessibilità transkonfinali tal-ħażniet tal-gass hija waħda mill-għodod ewlenin għall-implimentazzjoni tal-prinċipju tas-solidarjetà tal-enerġija matul eventi ta' nuqqas ta' gass u l-kriżi ta' emerġenza;

25.  Jenfasizza li użu aktar estensiv tal-kapaċità ta' ħażna tal-Ukrajna jkun possibbli biss jekk jiġu ggarantiti qafas kummerċjali u ġuridiku xieraq u stabbli u l-integrità tal-infrastruttura tal-provvista fl-Ukrajna u sakemm il-livell xieraq tal-interkonnessjonijiet tal-gass ikun fis-seħħ, sabiex l-enerġija tkun tista' tgħaddi liberament bejn il-fruntieri mingħajr ostakli fiżiċi; barra minn hekk, jenfasizza li, minħabba li s-settur industrijali dipendenti fuq il-gass tal-Ukrajna qed jirpilja fiż-żmien qasir, se jkollhom jiġu impurtati provvisti tal-gass addizzjonali; iqis li l-UE għandha tappoġġja lill-Ukrajna fit-tranżizzjoni mid-dipendenza fuq il-gass naturali Russu għal-LNG;

Il-konnessjoni tal-LNG u tal-ħażna mas-swieq

26.  Jenfasizza l-importanza tal-ħidma tal-gruppi reġjonali ta' livell għoli, bħall-Gruppi ta' Livell Għoli dwar il-Konnettività tal-Gass fl-Ewropa Ċentrali u tax-Xlokk (CESEC), il-Pjan ta' Interkonnessjoni tas-Suq tal-Enerġija tal-Baltiku (BEMIP) u l-Grupp tal-Lbiċ tal-Ewropa; jemmen li dan it-tip ta' koordinazzjoni reġjonali fuq bażi volontarja huwa effettiv ħafna, u jilqa' r-rwol faċilitattiv tal-Kummissjoni f'dawn l-arranġamenti; jenfasizza l-ħtieġa għal eżekuzzjoni prammatika u f'waqtha tal-pjanijiet ta' azzjoni approvati, u jħeġġeġ sabiex ikun hemm monitoraġġ mill-qrib tal-implimentazzjoni;

27.  Jenfasizza l-importanza li jinstabu għażliet għall-provvista tal-enerġija kosteffiċjenti u ambjentalment sostenibbli biex tiżdied is-sigurtà tal-provvista fit-tul għall-Peniżola Iberika, l-Ewropa Ċentrali u tax-Xlokk, l-Istati Baltiċi u l-Irlanda, li kollha mhumiex konnessi u/jew integrati biżżejjed mas-suq intern tal-enerġija u jistħoqqilhom l-appoġġ sħiħ tal-UE f'isem il-prinċipju tas-solidarjetà; jenfasizza wkoll il-ħtieġa li jingħata appoġġ lill-aktar pajjiżi vulnerabbli li jibqgħu gżejjer tal-enerġija, bħal Ċipru u Malta, sabiex jiddiversifikaw is-sorsi u r-rotot ta' provvista tagħhom; jenfasizza, f'dan il-kuntest, li l-LNG u l-ħażna tal-gass għandhom jikkontribwixxu lejn it-tmiem tal-iżolament enerġetiku ta' kull tip li jolqot lill-Istati Membri u r-reġjuni tal-UE;

28.  Jappella għal produzzjoni tal-gass fir-reġjuni tal-Mediterran, tal-Baħar l-Iswed u tal-Kaspju, kif ukoll biex il-pajjiżi mingħajr kosta fl-Ewropa Ċentrali u tax-Xlokk jiġu interkonnessi ma' dawn il-kapaċitajiet ġodda sabiex jiġu diversifikati s-sorsi tal-provvista f'dawn ir-reġjuni; jinnota li dan jista' jippermetti kompetizzjoni fost is-sorsi multipli tal-gass u se jissostitwixxi l-importazzjonijiet ta' volumi ta' gass naturali taħt kuntratti b'indiċjar taż-żejt u, għaldaqstant, se jkabbar is-setgħa tan-negozjar tal-Istati Membri; jenfasizza li l-ebda sors wieħed tal-enerġija mhu sejjer qatt jissodisfa waħdu l-ħtiġijiet tal-enerġija tal-UE u li d-diversità fil-każ kemm tas-suq domestiku kif ukoll dak barranin hija essenzjali; iqis, għalhekk, li l-iżvilupp tar-riżorsi tal-gass konvenzjonali domestiċi skoperti f'Ċipru għandu jiġi segwit b'mod attiv;

29.  Jappoġġja l-ambizzjoni tal-Kummissjoni li tipprovdi aktar informazzjoni u assistenza lill-promoturi ta' proġetti dwar diversi għażliet ta' finanzjament tal-proġetti, bħall-Fond Ewropew għal Investimenti Strateġiċi (FEIS), il-Faċilità Nikkollegaw l-Ewropa (CEF), Fondi Strutturali u ta' Investiment Ewropej (FSIE) u dwar diversi soluzzjonijiet tekniċi;

30.  Jinnota li s-sejba ta' soluzzjonijiet kosteffiċjenti u ambjentalment sostenibbli għandha tkun prinċipju ewlieni għall-kisba tal-aħjar kundizzjonijiet tal-UE u reġjonali, u jistieden lill-Kummissjoni, l-Istati Membri u l-awtoritajiet regolatorji nazzjonali jallokaw ir-riżorsi limitati disponibbli għall-iżvilupp ta' infrastruttura kritika sabiex jiġi attirat investiment privat għall-infrastruttura u l-interkonnetturi tal-LNG;

31.  Jesprimi tħassib dwar il-fatt li fl-2015 l-importazzjonijiet tal-gass mir-Russja kienu 7 % ogħla milli fl-2014, u li 41 % tal-gass importat minn barra l-UE fl-2015 kien ġej mir-Russja; jenfasizza r-rwol kruċjali tal-LNG u tal-ħażna tal-gass, flimkien ma' żieda fl-effiċjenza u l-użu ta' enerġija rinnovabbli, sabiex titnaqqas id-dipendenza fuq il-gass mir-Russja;

32.  Jesprimi tħassib dwar l-irduppjar propost fil-kapaċità tal-pipeline Nord Stream u dwar l-effetti kontroproduċenti li dan jista' jkollu fuq is-sigurtà tal-enerġija u d-diversifikazzjoni tas-sorsi tal-provvista u l-prinċipju tas-solidarjetà fost l-Istati Membri; jenfasizza l-implikazzjonijiet ġeopolitiċi tal-proġett u l-prinċipji ta' bażi tal-Unjoni tal-Enerġija totalment integrata, sikura, kompetittiva u sostenibbli, filwaqt li jisħaq li bħala tali m'għandux jibbenefika mill-appoġġ finanzjarju tal-UE jew minn derogi mil-leġiżlazzjoni tal-UE; jenfasizza li l-irduppjar tal-kapaċità tal-pipeline Nord Stream jagħti lil kumpanija waħda pożizzjoni dominanti fis-suq tal-gass Ewropew, li għandu jiġi evitat;

33.  Iqis li jekk, għall-kuntrarju tal-interessi Ewropej, in-Nord Stream 2 kellu jinbena, dan ikun jeħtieġ li jkun soġġett għal valutazzjoni soda tal-aċċessibilità ta' terminals tal-LNG u analiżi dettaljata tas-sitwazzjoni attwali dwar il-kuritur tal-gass Tramuntana-Nofsinhar;

It-twettiq tas-suq intern tal-gass: aspetti kummerċjali, legali u regolatorji

L-UE bħala suq attraenti għal-LNG

34.  Iħeġġeġ lill-Istati Membri jimplimentaw bis-sħiħ it-Tielet Pakkett tal-Enerġija u l-kodiċijiet tan-netwerk tal-gass;

35.  Jenfasizza r-rwol importanti li ċ-ċentri tal-gass likwidu interkonnessi sew għandhom fis-swieq tal-gass, li jiżguraw suq integrat uniku fejn il-gass jista' jgħaddi liberament bejn il-fruntieri skont is-sinjali fil-prezz tas-suq;

36.  Jenfasizza li riżervi tal-gass sinifikanti fil-pajjiżi tal-Afrika ta' Fuq u l-iskoperti riċenti fil-Lvant tal-Mediterran jipprovdu r-reġjun b'opportunità li jsir ċentru vibranti għat-trasport tal-gass fl-Ewropa; jemmen li l-kapaċità ġdida tal-LNG żviluppata fil-Mediterran tista' tifforma l-bażi ta' ċentru tal-infrastruttura;

37.  Jinsisti li l-ikkompletar tas-suq intern tal-gass u l-eliminazzjoni tal-ostakli regolatorji jtejbu bil-kbir il-likwidità tas-swieq tal-gass; iħeġġeġ lill-partijiet interessati jiffinalizzaw il-kodiċi tan-netwerk dwar regoli li jikkonċernaw strutturi tariffarji armonizzati ta' trażmissjoni għall-gass mill-aktar fis possibbli;

38.  Ifakkar il-ħtieġa kontinwa għal kooperazzjoni attiva bejn il-gvernijiet, l-awtoritajiet regolatorji nazzjonali u l-partijiet ikkonċernati ewlenin fl-investimenti transkonfinali, filwaqt li dejjem titqies perspettiva Ewropea minbarra l-interessi nazzjonali;

Il-ħażna tal-gass fis-suq intern

39.  Jenfasizza l-ħtieġa li jiġu żviluppati strutturi tariffarji armonizzati madwar l-UE kollha u li tiżdied it-trasparenza fid-definizzjoni tat-tariffi sabiex tinkiseb rata ogħla ta' utilizzazzjoni tal-ħażniet tal-gass eżistenti; huwa tal-fehma li l-kodiċi tan-netwerk li jirrigwardaw ir-regoli dwar l-istrutturi tariffarji armonizzati għat-trasport tal-gass għandu jqis il-ħtieġa ta' armonizzazzjoni;

40.  Jappoġġja l-proposta tal-Kummissjoni li jkunu jistgħu jintużaw il-bijometan u gassijiet rinnovabbli oħra li jikkonformaw mal-istandards tal-kwalità rilevanti tal-UE fit-trażmissjoni, id-distribuzzjoni u l-ħażna tal-gass; jirrakkomanda, f'dan ir-rigward, il-kunsiderazzjoni ta' parametri tekniċi, il-kwalità tal-gass, il-kosteffiċjenza, l-ekonomiji tal-iskala u l-possibilità ta' soluzzjonijiet ta' grilji lokali jew reġjonali;

41.  Iħeġġeġ lill-Istati Membri jimplimentaw bis-sħiħ it-Tielet Pakkett tal-Enerġija b'mod partikolari b'relazzjoni mad-dispożizzjonijiet dwar l-għoti ta' aċċess lill-bijometan għall-grilja u għall-faċilitajiet tal-ħażna; jenfasizza f'dan ir-rigward id-Direttiva 2009/73/KE, li skontha l-Istati Membri għandhom jiżguraw li, filwaqt li jqisu r-rekwiżiti ta' kwalità meħtieġa, il-bijogass u l-gass mill-bijomassa jew tipi oħra ta' gass jingħataw aċċess mhux diskriminatorju għas-sistema tal-gass, sakemm tali aċċess ikun kompatibbli b'mod permanenti mar-regoli tekniċi u l-istandards tas-sigurtà rilevanti;

42.  Jinkoraġġixxi lill-operaturi tal-LNG u tal-ħażna biex f'kooperazzjoni mal-awtoritajiet regolatorji nazzjonali jiżviluppaw prodotti u servizzi ġodda u flessibbli, li jkunu konformi mal-leġiżlazzjoni attwali tal-UE, sabiex jagħmlu r-rigassifikazzjoni u l-ħżin tal-LNG aktar attraenti, u jimmassimizzaw l-użu tal-faċilitajiet tal-LNG u tal-ħażna eżistenti;

L-ottimizzazzjoni tar-rwol ta' ħażna għas-sigurtà tal-provvista tal-gass

43.  Jenfasizza r-rwol tas-servizz immedjat u ferm flessibbli li toffri l-ħażna tal-gass f'ċerti Stati Membri, u jiġbed l-attenzjoni għar-rwol differenti li jista' jkollha l-ħażna waqt qtugħ fil-provvista meta mqabbel mal-LNG, fejn il-loġistika fil-katina tal-provvista tista' ma tagħtix l-istess rispons;

44.  Jenfasizza l-importanza li jitneħħew l-ostakli regolatorji għall-iżvilupp ta' kunċetti ta' ħażna reġjonali; jemmen li ċerti ħażniet jistgħu joffru servizzi internazzjonali mfassla speċifikament, jiġifieri servizzi ta' ħażna marbuta ma' trasportazzjoni transkonfinali; jipproponi li l-gruppi ta' livell għoli reġjonali jikkooperaw b'mod aktar estensiv biex isibu soluzzjonijiet innovattivi dwar kif jużaw assi strateġikament ta' valur b'mod effettiv fil-livell reġjonali u Ewropew;

L-UE bħala attriċi fis-swieq internazzjonali tal-LNG

45.  Jinnota t-tendenza globali emerġenti li tiżdied il-kapaċità tal-likwifazzjoni u l-impatt potenzjali tagħha fuq is-swieq tal-gass Ewropej;

46.  Iqis li, bil-mod kif saret suq importanti, l-UE tista' tikkontribwixxi għall-evoluzzjoni ta' regoli dwar il-kummerċ tal-gass bil-għan li tittejjeb il-flessibilità u tiżdied il-konverġenza tas-swieq internazzjonali tal-gass;

47.  Jappoġġja lill-Kummissjoni, lis-Servizz Ewropew għall-Azzjoni Esterna u lill-Istati Membri fl-impenn attiv tagħhom fid-diplomazija enerġetika sabiex irawmu suq internazzjonali tal-gass li jkun ibbażat fuq ir-regoli, ikun trasparenti u jiffunzjona tajjeb;

48.  Jenfasizza l-importanza li titnaqqas jew titneħħa d-dipendenza tal-UE fuq importazzjonijiet tal-gass u ż-żejt minn reġimi awtoritarji li jiksru d-drittijiet tal-bniedem, sabiex ikun hemm konformità mal-valuri li fuqhom hija mibnija l-UE u l-effettività tal-azzjoni esterna tal-UE;

49.  Jappella għal konverġenza u sinerġija istituzzjonali akbar, u b'mod partikolari għall-integrazzjoni aħjar tal-prijoritajiet esterni tas-sigurtà enerġetika fil-politiki segwiti mill-Viċi President tal-Kummissjoni / Rappreżentant Għoli tal-Unjoni għall-Affarijiet Barranin u l-Politika ta' Sigurtà (VP/RGħ) u wkoll għal koordinament aħjar bejn il-VP/RGħ u l-Kummissarji responsabbli; jappella lill-VP/RGħ, flimkien mal-Istati Membri, biex issaħħaħ il-mezzi eżistenti u tistabbilixxi mezzi ġodda ta' kooperazzjoni dwar l-enerġija mal-fornituri attwali u potenzjali, kif ukoll ma' stati ta' tranżitu u ma' atturi ewlenin oħra; jappella, f'dan il-kuntest, lill-VP/RGħ biex tinforma lill-Parlament b'mod regolari dwar l-implimentazzjoni ta' Pjan ta' Azzjoni dwar id-Diplomazija tal-Enerġija tal-UE;

50.  Jenfasizza l-ħtieġa li jitneħħew l-ostakli kollha għall-kummerċ ħieles globali fl-LNG, li l-produzzjoni tiegħu għandha tkun sostenibbli; iħeġġeġ, f'dan il-kuntest, lil min ifassal il-politika tal-Istati Uniti biex iżid iċ-ċertezza tal-investimenti bl-introduzzjoni ta' kriterji u skadenzi ċari fil-proċess ta' awtorizzazzjoni għall-esportazzjonijiet tal-gass lejn pajjiżi mhux tal-FTA;

51.  Jenfasizza l-ħtieġa li tiżdied is-sensibilizzazzjoni dwar l-impatti ambjentali, klimatiċi u soċjali ta' LNG importat f'fora globali tal-kummerċ ħieles; jenfasizza, b'mod partikolari, il-ħtieġa li jiġi żgurat li l-emmissjonijiet li jaħarbu tal-metan jiġu minimizzati;

52.  Jenfasizza li l-użu tal-LNG jista' jwassal ukoll għal tnaqqis fl-emissjonijiet tal-gassijiet b'effett ta' serra mit-trasport marittimu u mit-trasport tat-triq, bil-kundizzjoni li jittieħdu l-miżuri kollha effettivi biex l-emissjonijiet tal-metan jiġu minimizzati matul iċ-ċiklu tal-ħajja tal-fjuwil, inkluż fil-fażijiet tal-produzzjoni, distribuzzjoni u kombustjoni; jitlob, għalhekk, li jiġu stabbiliti miżuri adegwati biex l-emissjonijiet tal-metan jiġu minimizzati matul il-katina sħiħa tal-LNG permezz tal-użu tal-aqwa teknoloġiji disponibbli u li jiġi żgurat finanzjament adegwat tar-Riċerka u l-Iżvilupp għal dak il-għan;

53.  Jenfasizza li l-kummerċ għandu rwol ewlieni fis-sigurtà tal-enerġija, u li sħubijiet b'saħħithom fis-settur tal-enerġija, imsaħħa bl-inklużjoni ta' kapitoli dwar l-enerġija fil-ftehimiet kummerċjali tal-UE, huma għodda essenzjali; iqis ta' importanza kbira li l-politika kummerċjali tal-UE għandha ssaħħaħ id-diversifikazzjoni tal-enerġija tal-Unjoni u tal-Istati Membri u tnaqqas id-dipendenza tagħhom fuq l-enerġija importata minn għadd żgħir wisq ta' fornituri; jenfasizza li l-UE għandha tesplora sħubijiet ġodda, teżamina mill-ġdid is-sħubijiet eżistenti tagħha u tidħol f'taħditiet speċifiċi dwar l-enerġija ma' sħab oħra f'żoni li jinkludu – iżda mhux biss – l-Asja Ċentrali, l-Afrika ta' Fuq, l-Amerka ta' Fuq u l-Amerka t'Isfel; jinnota li l-UE għandu jkollha rwol aktar proattiv fix-xena tad-diplomazija enerġetika internazzjonali; jitlob koerenza akbar bejn il-politika kummerċjali u dik enerġetika tal-UE; jenfasizza l-ħtieġa li tiżdied it-trasparenza fin-negozjati internazzjonali dwar l-LNG; jemmen li n-negozjati attwali u tal-futur ma' sħab bħall-Istati Uniti u l-Awstralja għandhom jinkludu komponent enerġetiku b'saħħtu; jenfasizza li l-UE għandha tikkollabora mill-qrib mas-sħab internazzjonali tagħha lejn suq internazzjonali tal-LNG kompetittiv u trasparenti;

54.  Ifakkar li biex jiffaċċjaw l-isfidi attwali u jimplimentaw l-objettivi tagħhom dwar l-enerġija u t-tibdil fil-klima fil-kuntest tar-restrizzjonijiet li jeżistu fil-livell internazzjonali f'dawn l-oqsma tal-politika, l-UE u l-Istati Membri tagħha jeħtiġilhom, abbażi tal-oqfsa legali u l-konvenzjonijiet multilaterali eżistenti, jieħdu wkoll azzjoni komuni fix-xena internazzjonali billi jqajmu kwistjonijiet relatati mas-sigurtà tal-enerġija u s-sostenibilità fil-fora tal-kummerċ internazzjonali, inkluż ma' pajjiżi sħab li jiddependu fuq il-gass importat; jenfasizza li, fl-istess ħin, l-UE għandha tappoġġja u tippromwovi l-effiċjenza enerġetika;

55.  Iqis li politika kummerċjali li tiġġenera opportunitajiet sinifikanti għall-kumpaniji privati u pubbliċi tal-Istati Membri tal-UE f'teknoloġiji nodfa, sikuri u effiċjenti fl-użu tal-enerġija hija partikolarment importanti, speċjalment fid-dawl ta' domanda internazzjonali dejjem akbar għall-enerġija; jappella għal tnaqqis sinifikanti fit-tariffi fuq teknoloġiji nodfa fil-qafas tal-inizjattiva dwar il-prodotti ekoloġiċi u anki fil-ftehimiet ta' kummerċ ħieles tal-UE, li għandhom jindirizzaw l-ostakli nontariffarji għall-kummerċ fis-sorsi tal-enerġija;

56.  Jenfasizza l-importanza tal-kapitolu dwar l-enerġija u l-materja prima tal-ftehim tas-Sħubija Trans-Atlantika ta' Kummerċ u ta' Investiment (TTIP) għas-sigurtà tal-enerġija tal-UE; jilqa' l-ħidma tal-Kummissjoni favur it-tneħħija tar-restrizzjonijiet fuq l-esportazzjoni tal-gass mill-Istati Uniti lejn l-UE;

57.  Iqis li t-12,2-il biljun metru kubu fis-sena li se jiżdiedu fis-suq fl-2016 permezz tas-Sabine Pass LNG fil-kosta tal-Lvant tal-Istati Uniti, flimkien ma' – potenzjalment – kapaċità ta' 74 biljun metru kubu miżjuda permezz ta' diversi proġetti tal-Istati Uniti qabel l-2020, jirrappreżentaw opportunità sinifikanti għall-Ewropa biex iżżid ir-rabtiet kummerċjali mal-Istati Uniti fil-qasam tal-enerġija; jemmen li l-konklużjoni tal-ħidma fuq il-kapitolu dwar l-enerġija u l-materja prima tat-TTIP se żżid b'mod sinifikanti l-għażliet fejn tidħol il-provvista tal-gass tal-UE;

58.  Iqis li l-kumpaniji Ewropej m'għandux ikollhom restrizzjonijiet biex joperaw fis-swieq tal-enerġija ta' pajjiżi terzi bl-istess kundizzjonijiet bħall-kumpaniji nazzjonali; jenfasizza li l-kumpaniji ta' pajjiżi terzi li joperaw fis-swieq Ewropej tal-enerġija jeħtieġ ikunu konformi mad-dritt Ewropew; jenfasizza li dawn l-entitajiet għandu jkollhom struttura trasparenti li tippermetti t-traċċabbiltà tal-azzjonisti tagħhom;

59.  Jenfasizza l-ħtieġa li jiġu żgurati l-ogħla livelli ta' ħarsien ambjentali fl-ippjanar, il-bini u l-użu tal-faċilitajiet tal-LNG kif ukoll fl-isfruttament ta' riżervi u sorsi indiġeni, u li jiġu rispettati l-istandards internazzjonali tax-xogħol dwar is-saħħa u s-sikurezza okkupazzjonali; jenfasizza l-ħtieġa li titqajjem kuxjenza dwar l-impatti ambjentali, klimatiċi u soċjali tal-LNG importat; itenni l-ħtieġa li jiġu involuti l-komunitajiet lokali u li wieħed jibbaża ruħu fuq valutazzjonijiet realistiċi dwar il-konsum u – fil-każ ta' kostruzzjoni – dwar l-ippjanar ta' infrastrutturi ġodda; jenfasizza l-potenzjal li toffri t-tranżizzjoni għall-LNG biex tintemm id-dipendenza tat-trasport marittimu fuq il-faħam; jitlob li l-UE tipprovdi appoġġ finanzjarju għal proġetti Ewropej għal dan il-għan;

60.  Jindika li, minħabba l-prospetti ta' tkabbir tal-LNG fis-snin li ġejjin, din l-istrateġija tista' tiġi kkumplimentata minn valutazzjoni tal-ħtiġijiet, f'termini ta' bastimenti għall-ġarr tal-LNG u miżuri li jippermettu li l-industrija tal-bini tal-bastimenti tal-UE taħtaf din l-opportunità, u dan jikkontribwixxi biex jiżdied is-sehem tal-industrija tal-PDG għal 20 % fl-2020; jappella għal standards ta' sikurezza sabiex it-trasport tal-LNG ikun jista' jiġi mmonitorjat u, jekk ikun meħtieġ, jiġi suġġett għal kundizzjonijiet aktar stretti fil-kuntest ta' miżuri għall-prevenzjoni tat-terroriżmu;

Is-sostenibilità u l-użu tal-LNG bħala fjuwil alternattiv fit-trasport, fit-tisħin u fl-enerġija

61.  Jirrikonoxxi l-potenzjal tal-LNG bħala fjuwil alternattiv, kemm fit-trasport tat-triq kif ukoll marittimu; jenfasizza li użu akbar tal-LNG fit-trasport tal-merkanzija jista' jikkontribwixxi għat-tnaqqis tal-emissjonijiet globali tas-CO2, SOx u NOx, speċjalment permezz ta' użu akbar tal-magni tal-LNG fit-trasport marittimu;

62.  Jenfasizza l-fatt li n-netwerk tal-infrastruttura tal-fjuwil huwa prerekwiżit għal użu sostantiv tal-LNG bħala fjuwil alternattiv fis-settur tat-trasport; jistieden, f'dan ir-rigward, lill-Kummissjoni u lill-Istati Membri jiżguraw implimentazzjoni sħiħa tad-Direttiva 2014/94/UE dwar karburanti alternattivi, inkluż l-istabbiliment ta' punti ta' riforniment tal-LNG tul il-kurituri tat-TEN-T u fil-portijiet marittimi u interni, li jieħdu post il-fjuwils konvenzjonali li jniġġsu; jenfasizza, madankollu, li f'dan ir-rigward l-LNG m'għandux jieħu post is-sorsi tal-enerġija rinnovabbli, sabiex tiġi żgurata l-konsistenza mal-objettivi ta' sostenibilità;

63.  Jappella għall-iżvilupp ta' rotot marittimi, b'mod partikolari fl-arċipelagu tal-Ażores li, minħabba s-sitwazzjoni ġeografika tiegħu, jista' jservi bħala ċentru ewlieni tal-fjuwil għar-rotot transatlantiċi tal-LNG; iħeġġeġ lill-Kummissjoni tqiegħed għad-dispożizzjoni fondi biex tappoġġja proġetti Ewropej għal dan l-għan;

64.  Jitlob lill-Kummissjoni toħloq, b'mod konġunt mal-Istati Membri u r-reġjuni tagħhom, proġett komuni ta' ''Kurituri Blu tal-LNG għall-Gżejjer'' għas-settur marittimu, inklużi portijiet tan-Netwerk Komprensiv TEN-T bil-għan li jiġu stabbiliti l-infrastrutturi tal-LNG meħtieġa u biex dan in-netwerk jiġi konness man-Netwerk Ewlieni tat-TEN-T;

65.  Jistieden, barra minn hekk, lill-Istati Membri jiżguraw l-implimentazzjoni tad-Direttiva 2014/94/UE rigward l-istabbiliment ta' punti ta' riforniment tas-CNG, sabiex jiġi żgurat li l-vetturi bil-mutur li jaħdmu b'dak il-fjuwil ikunu jistgħu jiċċirkolaw f'agglomerazzjonijiet urbani/suburbani u żoni oħra b'densità għolja ta' popolazzjoni, u tal-anqas tul in-Netwerk Ewlieni tat-TEN-T eżistenti, biex b'hekk jiġi żgurat li dawn il-vetturi jkunu jistgħu jiċċirkolaw madwar l-Unjoni;

66.  Jenfasizza l-ħtieġa li jiġu stabbiliti speċifikazzjonijiet tekniċi għall-punti ta' riforniment tal-LNG għal bastimenti tal-baħar, bastimenti tal-passaġġi fuq l-ilmijiet interni u vetturi bil-mutur, kif previst fid-Direttiva 2014/94/UE; jappella għal regoli armonizzati ta' sikurezza u taħriġ rigorużi għall-ħażna, il-bunkering u l-użu abbord tal-LNG madwar l-Unjoni, filwaqt li tkun permessa wkoll il-possibilità ta' operazzjonijiet ta' bunkering u ta' ġarr ta' merkanzija simultanji; jinnota li din il-ħidma għandha titwettaq b'kooperazzjoni mill-qrib mal-Organizzazzjoni Marittima Internazzjonali (IMO) u l-EMSA;

67.  Jenfasizza l-ħtieġa li jiġi żgurat finanzjament adegwat tar-R&Ż għall-iżvilupp ta' teknoloġiji mtejba għall-bastimenti għall-passaġġi tal-ilma interni, bastimenti tal-baħar u vetturi bil-mutur bil-għan li ssir qalba b'ħeffa għal flotta b'livell ta' karbonju aktar baxx, kif ukoll għall-iżvilupp ta' sistemi mingħajr ekwipaġġ għall-installazzjoni ta' punti ta' riforniment tal-LNG; jistieden ukoll lill-Kummissjoni u lill-Istati Membri joħolqu inċentivi għall-iżvilupp ta' bastimenti u vetturi bil-mutur li jaħdmu bl-LNG, jew l-immodernizzar ta' dawk li jaħdmu bi fjuwil konvenzjonali sabiex ikunu jistgħu jużaw l-LNG;

68.  Jistieden lill-Kummissjoni u lill-Istati Membri joħolqu inċentivi għat-trasport tal-LNG bil-ferrovija, peress li dan min-naħa se jnaqqas it-trasport bit-triq u min-naħa l-oħra jikkontribwixxi għal trasport ekoloġiku u sikur ta' fjuwil li jkollu livell baxx ta' tniġġis;

69.  Jistieden lill-Kummissjoni biex, wara li tikkonsulta mal-partijiet interessati, teżamina jekk, flimkien mar-Regolament (KE) Nru 443/2009 li jistabbilixxi standards ta' rendiment fir-rigward tal-emissjonijiet tas-CO2 għal karozzi ġodda tal-passiġġieri, tistax tistabbilixxi ekwivalenti ta' CO2 għall-emissjonijiet ta' idrokarboni, mhux l-anqas bil-għan li jiġu infurmati l-konsumaturi;

70.  Jinnota li l-użu tat-teknoloġija tal-LNG fuq skala żgħira f'ċerti oqsma, bħalma huma t-trasportazzjoni fuq distanzi twal jew applikazzjonijiet industrijali bi prestazzjoni għolja, jistgħu mhux biss jikkontribwixxu biex jintlaħqu l-objettivi tal-politika dwar il-klima iżda jwasslu wkoll għal vantaġġ kummerċjali sinifikanti;

71.  Jinnota li l-LNG, u b'mod partikolari s-CNG, huwa wkoll soluzzjoni vijabbli għat-trasport pubbliku, li diġà huwa disponibbli u jista' jgħin biex jitnaqqas it-tniġġis tal-arja u tal-ħsejjes, biex b'hekk jittejbu l-kundizzjonijiet tal-għajxien speċjalment fl-agglomerazzjonijiet urbani;

72.  Jinnota li għalkemm l-LNG u s-CNG jistgħu jippreżentaw soluzzjonijiet tranżitorji vijabbli sabiex jitnaqqas l-impatt ambjentali tat-trasport, il-benefiċċji fit-tul tagħhom jistgħu jitwettqu biss jekk tranżizzjoni bla intoppi lejn l-użu tal-bijogass likwifikat (LGB) u forom oħra ta' enerġija rinnovabbli tiġi promossa simultanjament billi tiġi żgurata wkoll l-interoperabilità tas-sistemi LNG u LBG; jenfasizza li jeħtieġ li l-istrateġija tal-UE għal LNG tiġi integrata fil-miri u l-prijoritajiet Ewropej usa' tal-klima u l-enerġija, u li tikkorrispondi mal-ftehim COP21, b'enfasi fuq it-tnaqqis fid-domanda, it-titjib tal-effiċjenza tal-enerġija u l-eliminazzjoni gradwali tal-fjuwils fossili;

73.  Jenfasizza li netwerk effiċjenti ta' infrastruttura ta' riforniment huwa prerekwiżit għall-introduzzjoni sostantiva tal-LNG bħala fjuwil alternattiv fis-settur tat-trasport; jistieden lill-Kummissjoni u lill-Istati Membri joħolqu inċentivi għall-iżvilupp ta' din l-infrastruttura sabiex jingħalqu l-lakuni eżistenti fil-provvista u jinħoloq netwerk ta' provvista komplet;

74.  Jenfasizza l-importanza tal-infrastruttura tal-LNG fil-portijiet marittimi u interni fil-promozzjoni tal-multimodalità, billi din l-infrastruttura tista' tintuża minn bastimenti tal-baħar, bastimenti tal-passaġġi fuq l-ilma interni u trakkijiet għal trasport ulterjuri tal-fjuwil fuq l-art; iħeġġeġ lill-operaturi nazzjonali u reġjonali jikkooperaw mill-qrib, bil-għan li jissaħħu l-multifunzjonalità u l-kapaċità ta' sfruttament ta' din l-infrastruttura;

75.  Iqis li t-trawwim tal-użu tal-gass naturali bħala fjuwil alternattiv fit-trasport huwa sfida globali importanti u jitlob li jkun hemm impenn sabiex jinkiseb tnaqqis fl-emissjonijiet li għandu jsir permezz tal-Organizzazzjoni tal-Avjazzjoni Ċivili Internazzjonali (ICAO) u l-Organizzazzjoni Marittima Internazzjonali (IMO);

o
o   o

76.  Jagħti istruzzjonijiet lill-President tiegħu biex jgħaddi din ir-riżoluzzjoni lill-Kunsill, lill-Kummissjoni, lill-Istati Membri, lis-Segretarjat tal-Komunità tal-Enerġija u lill-Partijiet Kontraenti tal-Komunità tal-Enerġija.

(1) ĠU L 307, 28.10.2014, p. 1. (2) Testi adottati, P8_TA(2015)0444.

Riżoluzzjoni tal-Parlament Ewropew tal-25 ta' Ottubru 2016 dwar kif narmonizzaw il-kontrolli fuq is-sajd fl-Ewropa (2015/2093(INI))

P8_TA(2016)0407 A8-0234/2016

Il-Parlament Ewropew,

–  wara li kkunsidra l-Artikolu 3(3) tat-Trattat dwar l-Unjoni Ewropea, li jipprevedi l-ħtieġa għal impenn favur "l-iżvilupp sostenibbli tal-Ewropa", inkluża d-dispożizzjoni ta' "livell għoli ta' protezzjoni u titjib tal-ambjent", u t-Trattat dwar il-Funzjonament tal-Unjoni Ewropea, u b'mod partikolari l-Artikoli 11, 43 u 191 tiegħu,

–  wara li kkunsidra l-Artikolu 349 tat-Trattat dwar il-Funzjonament tal-Unjoni Ewropea,

–  wara li kkunsidra l-Karta tad-Drittijiet Fundamentali tal-Unjoni Ewropea,

–  wara li kkunsidra r-Regolament tal-Kunsill (KE) Nru 1224/2009 li jistabbilixxi sistema Komunitarja ta' kontroll għall-iżgurar tal-konformità mar-regoli tal-Politika Komuni tas-Sajd (ir-‘Regolament dwar il-Kontroll’),

–  wara li kkunsidra r-Regolament (UE) Nru 1380/2013 tal-Parlament Ewropew u tal-Kunsill dwar il-Politika Komuni tas-Sajd, u b'mod partikolari l-Artikoli 15 u 36 tiegħu,

–  wara li kkunsidra r-Regolament tal-Kunsill (KE) Nru 768/2005 li jistabbilixxi Aġenzija Komunitarja għall-Kontroll tas-Sajd,

–  wara li kkunsidra r-Regolament tal-Kummissjoni (KE) Nru 1010/2009 li jistipula regoli dettaljati għall-implimentazzjoni tar-Regolament tal-Kunsill (KE) Nru 1005/2008 li jistabbilixxi sistema Komunitarja sabiex tipprevjeni, tiskoraġġixxi u telimina sajd illegali, mhux irrappurtat u mhux irregolat,

–  wara li kkunsidra r-Regolament (UE) 2015/812 tal-Parlament Ewropew u tal-Kunsill rigward l-obbligu tal-ħatt, u b'mod partikolari l-Artikoli 7 u 9 tiegħu,

–  wara li kkunsidra r-Regolament ta' Implimentazzjoni tal-Kummissjoni (UE) Nru 404/2011 li jistabbilixxi regoli dettaljati għall-implimentazzjoni tar-Regolament tal-Kunsill (KE) Nru 1224/2009 li jistabbilixxi sistema Komunitarja ta' kontroll għall-iżgurar tal-konformità mar-regoli tal-Politika Komuni tas-Sajd,

–  wara li kkunsidra l-pożizzjoni tiegħu tal-5 ta' Frar 2014 dwar il-proposta għal regolament tal-Parlament Ewropew u tal-Kunsill li jemenda r-Regolament tal-Kunsill (KE) Nru 1224/2009 li jistabbilixxi sistema Komunitarja ta' kontroll għall-iżgurar tal-konformità mar-regoli tal-Politika Komuni tas-Sajd(1),

–  wara li kkunsidra l-pożizzjoni tiegħu tas-6 ta’ Lulju 2016 dwar il-proposta għal regolament tal-Parlament Ewropew u tal-Kunsill li jemenda r-Regolament tal-Kunsill (KE) Nru 768/2005 li jistabbilixxi Aġenzija Komunitarja għall-Kontroll tas-Sajd(2),

–  wara li kkunsidra r-riżoluzzjoni tiegħu tat-12 ta’ Mejju 2016 dwar it-traċċabilità ta' prodotti tas-sajd u tal-akkwakultura fir-restorazzjoni u l-bejgħ bl-imnut(3),

–  wara li kkunsidra l-Artikolu 52 tar-Regoli ta' Proċedura tiegħu,

–  wara li kkunsidra r-rapport tal-Kumitat għas-Sajd (A8–0234/2016),

A.  billi l-kamp ta' applikazzjoni tar-Regolament (KE) Nru 1224/2009 li jistabbilixxi sistema Komunitarja ta' kontroll huwa l-Unjoni Ewropea;

B.  billi l-forom ta' spezzjoni fil-mudell differenti ta' rapporti tal-ispezzjoni fir-Regolament ta' Implimentazzjoni (UE) Nru 404/2011 mhumiex armonizzati bejniethom, peress li jużaw ismijiet differenti għall-istess suġġetti, u b'hekk joħolqu diffikultajiet operattivi fit-trasferiment tal-informazzjoni bejn l-awtoritajiet;

C.  billi l-aħħar protokolli ta' skambju ta' data, li huma essenzjali għall-implimentazzjoni tal-ġurnali ta' abbord elettroniċi, tlestew f'Lulju 2010, u billi l-ġurnali ta' abbord elettroniċi ilhom obbligatorji minn Jannar 2010;

D.  billi hemm inugwaljanza reali, jew jinħass nuqqas ta' ekwità mis-sajjieda, fir-rigward tar-regolarità, il-frekwenza, id-durata, is-severità, ir-reqqa, l-effikaċja u l-metodi tal-kontroll tas-sajd fl-Ewropa, u jenħtieġ trattament ugwali u mhux diskriminatorju;

E.  billi l-isforzi ta' kontroll tas-sajd għandhom neċessarjament jiddependu fuq il-parteċipazzjoni sħiħa u attiva tas-settur tas-sajd;

F.  billi sistema bbażati fuq il-punti tippenalizza lill-bastimenti tas-sajd, u mhux lis-sidien tal-bastimenti, lis-sajjieda jew lil persuni oħra tul il-katina kollha tal-produzzjoni;

G.  billi s-settur tas-sajd huwa attur ewlieni fil-ġestjoni sostenibbli tal-ibħra u l-oċeani;

H.  billi, indipendentement mill-varjazzjonijiet reġjonali possibbli, jeżistu differenzi sostanzjali fl-applikazzjoni tar-regolamenti Ewropej fl-Istati Membri, b'mod partikolari dawk li jirriżultaw mir-‘Regolament dwar il-Kontroll’, u billi kull Stat Membru għandu s-sistema legali distinta tiegħu kif ukoll strutturi amministrattivi u ġudizzjarji differenti, li huma inevitabbilment riflessi fis-sistemi ta' penalitajiet amministrattivi u/jew kriminali għan-nuqqas ta' osservanza tar-regoli tal-PKS u fil-fatt li dawn is-sistemi jwasslu għal diskrepanzi u inġustizzja minn Stat Membru għal ieħor;

I.  billi ġew identifikati riskji fil-fatt li l-awtoritajiet nazzjonali ta' spezzjoni mhux dejjem ikollhom aċċess għal data rilevanti sabiex jispezzjonaw il-bastimenti barranin b'mod effettiv, u billi l-approċċi differenti għall-kontrolli u s-sanzjonijiet joħolqu problemi għall-Istati Membri meta dawn isegwu l-ksur misjub mal-istati tal-bandiera;

J.  billi hemm bżonn ta' kontrolli aktar stretti fuq il-prodotti li jidħlu fl-UE minn sajd illegali, mhux irrappurtat u mhux irregolat u hemm bżonn li jiġi garantit livell ekwivalenti ta' kontroll fuq tali sajd fl-Istati Membri kollha;

K.  billi l-implimentazzjoni tar-Regolament (KE) Nru 1224/2009 u tas-sanzjonijiet korrispondenti hija r-responsabilità tal-Istati Membri;

L.  billi xi Stati Membri m'għandhomx unitajiet speċjalizzati ta' spetturi tas-sajd;

M.  billi l-Aġenzija Ewropea għall-Kontroll tas-Sajd (EFCA), li ġiet stabbilita biex tippromwovi l-ogħla standards ta' kontroll komuni taħt il-politika komuni tas-sajd, taqdi rwol effikaċji fl-implimentazzjoni uniformi tas-sistema ta' kontroll, minkejja r-riżorsi limitati għad-dispożizzjoni tagħha;

N.  billi l-Fond Ewropew għall-Affarijiet Marittimi u s-Sajd (FEMS) jista' jikkontribwixxi għat-titjib u l-modernizzazzjoni tal-kontroll tas-sajd, b'mod partikolari permezz tal-linji baġitarji tiegħu 11 06 62 02 (kontroll u infurzar tal-Politika Komuni tas-Sajd (PKS) u tal-Politika Marittima Integrata (PMI)) u 11 06 64 (Aġenzija Ewropea għall-Kontroll tas-Sajd);

O.  billi l-projbizzjoni ta' rimi ta' ħut ġiet implimentata u, fil-prattika, hija ħarxa b'mod inġust għall-operaturi tas-sajd peress li, minkejja li l-operaturi jużaw għodod u strumenti li huma permessi skont il-liġi tal-UE u jużaw kull mezz possibbli biex jevitaw il-qabdiet inċidentali, huma jaf jiġu kkastigati minħabba s-sempliċi fatt li dawn il-qabdiet jaqbżu l-ammont massimu permess mil-liġijiet tal-UE u dawk nazzjonali;

P.  billi t-tekniki u t-tagħmir użat għas-sajd inbidlu u evolvew, u s-sistemi u t-tekniki użati għall-monitoraġġ jeħtieġ ukoll li jiġu aġġornati sabiex ikunu effiċjenti; ifakkar li l-FEMS jista' jintuża għal dan il-għan;

Q.  billi l-obbligu ta' ħatt huwa kwistjoni ewlenija fir-rigward tal-kontroll, kwistjoni li għandha tingħata attenzjoni partikolari mil-leġiżlatur u l-awtoritajiet responsabbli għall-kontroll;

R.  billi t-teknoloġiji tat-traċċar mill-bogħod bi ftit spejjeż, bħas-sistema ta' identifikazzjoni awtomatika (AIS), jippermettu kontroll volontarju u jikkontribwixxi biex jiffaċilitatw il-monitoraġġ u s-sigurtà tas-sajjieda;

S.  billi s-sajd illegali, mhux irrappurtat u mhux irregolat, u l-kummerċ tal-qabdiet li jirriżultaw minnu, jikkostitwixxu attività kriminali fuq skala globali;

T.  billi l-irkanti tal-ħut jaqdu rwol vitali fl-industrija tal-frott tal-baħar, u għandhom rwol ċentrali fil-kontroll tal-ħut li jinħatt;

U.  billi l-Istati Membri għandhom sistemi legali differenti, u billi l-evidenza miġbura għandha tkun ammissibbli u li tista' tintuża f'dawn is-sistemi differenti, li huma speċifiċi għal kull Stat Membru li jipprosegwixxi;

V.  billi l-aħjar alleati biex jiġi implimentat ir-Regolament dwar il-Kontroll huma sajjieda mħarrġa sew u mħeġġa, li jifhmu l-benefiċċji ta' dawn il-kontrolli u jirrispettawhom b'mod attiv;

I – Diżinċentivi għall-uniformità

1.  Jenfasizza l-importanza li jiġi żgurat kontroll effettiv tal-attivitajiet tas-sajd, sabiex ikun garantit sfruttar sostenibbli tar-riżorsi ħajjin tal-baħar u jinżammu kundizzjonijiet ekwi fost il-flotot tal-UE; jistieden lill-Istati Membri jiżguraw l-implimentazzjoni effettiva tar-Regolament dwar il-Kontroll;

2.  Jenfasizza li l-ġlieda ambizzjuża tal-UE kontra s-sajd illegali, mhux irrappurtat u mhux irregolat mad-dinja kollha għandha timxi id f'id ma' applikazzjoni effettiva tar-Regolament dwar il-Kontroll fl-ibħra tagħna stess;

3.  Jenfasizza d-diversità tal-kampijiet ta' applikazzjoni tal-kontrolli u d-disparità bejn il-postijiet ta' spezzjoni, u n-natura diskriminatorja tal-kontrolli tas-sajd li tirriżulta, billi xi Stati Membri jorganizzaw kontrolli matul il-katina kollha tal-sajd filwaqt li oħrajn jiffukaw biss fuq ċerti punti tal-katina u jeskludu aspetti relatati mat-trasport tal-qabdiet jew mal-forniment tal-ikel, pereżempju;

4.  Jirrikonoxxi t-titjib sinifikanti fis-sistema ta' kontroll li ġab miegħu r-Regolament dwar il-Kontroll attwali, flimkien mar-regolamentazzjoni dwar sajd illegali, mhux irrappurtat u mhux irregolat, f'termini ta' konsolidazzjoni ta' bosta regolamenti preċedenti separati, l-introduzzjoni tal-possibilità li jintużaw teknoloġiji ġodda, passi preliminari lejn l-armonizzazzjoni tas-sanzjonijiet, kjarifika tar-rwoli tal-Kummissjoni u tal-Istati Membri, titjib fit-traċċabilità u avvanzi oħra;

5.  Ifakkar li l-aċċettazzjoni tar-regolamenti min-naħa tas-sajjieda hija influwenzata minn jekk l-effetti ta' implimentazzjoni jitqiesux ġusti, jekk ir-regolamenti imposti jitqiesux li jagħmlu sens u jekk hemmx kompatibilità bejn ir-regolamentazzjoni u x-xejriet u l-prattiki tradizzjonali tas-sajd;

6.  Iqis li hemm bżonn li jiġu ċċarati, ikklassifikati u stabbiliti standards għas-sajd fiż-żoni marittimi differenti;

7.  Jinnota d-diversità fl-organizzazzjoni tal-kontrolli, billi xi Stati Membri jaqsmuhom bejn amministrazzjonijiet differenti waqt li oħrajn iħalluhom f'idejn korp wieħed, u jinnota wkoll id-diversità tal-istrumenti, l-għodda u r-riżorsi umani, loġistiċi u finanzjarji li jintużaw biex jitwettqu tali kontrolli; jinnota wkoll li dawn iċ-ċirkustanzi jagħmluha diffiċli li tiġi żgurata t-trasparenza fil-ġestjoni u l-aċċess għall-informazzjoni;

8.  Jinnota li l-effettività tal-kontrolli tvarja wkoll minħabba d-diversità immensa taż-żoni tas-sajd fl-UE, li jibdew minn żoni dojoq u limitati, fejn ir-riżorsi tas-sajd huma essenzjalment kondiviżi ma' Stati Membri ġirien, sa żoni remoti u mbiegħda ħafna; iqis li l-karatteristiċi speċifiċi tar-reġjuni ultraperiferiċi, li ż-żoni ekonomiċi esklużivi vasti u eminentement oċeaniċi tagħhom, flimkien mat-tip ta' stokkijiet ta' ħut sfruttati (l-aktar speċijiet tal-baħar fond u ħut pelaġiku migratorju ħafna) u n-nuqqas ta' riżorsi alternattivi, jixirqilhom b'mod ċar miżuri ta' kontroll aktar stretti f'dawk ir-reġjuni, peress li dawn jiddependu ħafna fuq is-sajd u huma vulnerabbli ħafna għall-ħsara estrema kkawżata mill-flotot li hu magħruf li jiksru r-regoli tal-PKS;

9.  Iħeġġeġ lill-Istati Membri jimplimentaw bis-sħiħ u sew ir-Regolament dwar il-Kontroll, sabiex ikollhom stampa ċara ta' liema partijiet jeħtieġ li jittejbu fir-reviżjoni li jmiss u biex b'hekk jiżguraw Regolament dwar il-Kontroll li jkun funzjonali u applikabbli faċilment għall-ġejjieni wkoll;

10.  Jinnota differenza fl-approċċ bejn il-kontrolli bbażati fuq il-valutazzjoni tar-riskju u l-kontrolli aleatorji fuq l-attività tas-sajd u fuq il-kanali tal-kummerċjalizzazzjoni għall-qabdiet;

11.  Jinnota li l-kumplessità attwali tal-miżuri tekniċi u l-għadd kbir ta' dispożizzjonijiet, possibilment kontradittorji wkoll, li jinkludi diversi derogi u eċċezzjonijiet kif ukoll dispożizzjonijiet mxerrda fuq firxa ta' testi legali differenti, tagħmilha diffiċli mhux biss biex dawn jinftiehmu, iżda wkoll biex jiġu kkontrollati u infurzati;

12.  Ifakkar li l-biċċa l-kbira tal-kontrolli aleatorji jitwettqu fil-ħin tal-ħatt, filwaqt li l-ispezzjonijiet fuq il-baħar apparentement juru rata ta' ksur ogħla minn dawk li jitwettqu fuq l-art, peress li dawn huma bbażati fuq il-valutazzjoni tar-riskju;

13.  Ifakkar li, minħabba li l-obbligu tal-ħatt għas-sajd jikkostitwixxi bidla fundamentali, ir-Regolament Omnibus ((UE) 2015/812) jipprevedi perjodu ta' adattament ta' sentejn qabel ma l-ksur tal-obbligu tal-ħatt jitqies bħala ksur serju; jitlob li dak il-perjodu jiġi estiż jekk ikun meħtieġ;

14.  Jinnota li l-Istati Membri, u xi kultant anke r-reġjuni, jittrasponu r-regoli fil-leġiżlazzjoni nazzjonali u reġjonali b'modi differenti minħabba l-għadd kbir ta' dispożizzjonijiet fakultattivi fir-Regolament tal-Kunsill (KE) Nru 1224/2009; jenfasizza d-diffikultajiet fl-infurzar fil-prattika ta' wħud mid-dispożizzjonijiet tiegħu, jew minħabba l-fatt li r-regolamenti ma tantx jistgħu jiġu adattati għar-realtà, pereżempju minħabba l-karatteristiċi li jiddefinixxu s-settur tas-sajd (il-flotta, it-tagħmir tas-sajd, iż-żoni tas-sajd u l-ispeċijiet fil-mira), li jvarjaw konsiderevolment bejn baċir tal-baħar, Stat Membru jew żona tas-sajd u ieħor/oħra, jew minħabba l-kontradizzjonijiet li jistgħu jwasslu għal diversi interpretazzjonijiet differenti mill-ispetturi;

15.  Jinnota li l-livell ta' ksur ivarja minn Stat Membru għal ieħor u li, għall-istess ksur, is-sanzjoni tista' tkun jew ta' natura amministrattiva jew waħda penali; isostni li s-sistema ta' liċenzja tas-sajd ibbażata fuq il-punti, fejn jitnaqqsu punti għal nuqqas ta' osservanza, hija rilevanti bħala strument Ewropew li jista' jipprovdi qafas għas-sanzjonijiet għal ksur serju, iżda li mingħajr l-uniformità neċessarja taggrava sitwazzjoni diġà inugwali li tinvolvi inekwitajiet fost l-operaturi fl-Istati Membri; jitlob li tali differenzi fis-sanzjonijiet jiġu evitati;

16.  Jinnota li n-nuqqas ta' fiduċja u trasparenza bejn l-Istati Membri huwa waħda mill-kwistjonijiet ewlenin għan-nuqqas ta' kondiviżjoni tad-data fir-rigward tar-regolamentazzjoni; iħeġġeġ li tinstab soluzzjoni għal din is-sitwazzjoni sabiex ikunu żgurati u provduti kundizzjonijiet ugwali għas-sajjieda kollha;

17.  Ifakkar li l-Aġenzija Ewropea għall-Kontroll tas-Sajd tiżgura l-applikazzjoni ta' standards komuni ta' kontroll, spezzjoni u sorveljanza, u tiffaċilita l-kooperazzjoni operattiva bejn l-Istati Membri permezz ta' pjanijiet konġunti ta' tnedija; itenni l-importanza li jissaħħaħ il-mandat tal-Aġenzija Ewropea għall-Kontroll tas-Sajd sabiex jiġu stabbiliti operazzjonijiet konġunti għall-kontroll tas-sajd li jagħmluha possibbli li tittieħed azzjoni koordinata effiċjenti minn bosta awtoritajiet lokali, reġjonali u nazzjonali, u mill-aġenziji tal-UE li jwettqu dmirijiet tal-gwardja tal-kosta fil-livell tal-UE; jitlob li l-Aġenzija Ewropea għall-Kontroll tas-Sajd tiddedika aktar riżorsi għal dan il-kompitu;

18.  Iqis li l-implimentazzjoni min-naħa tal-Aġenzija Ewropea għall-Kontroll tas-Sajd ta' "kurrikulu ewlieni" tat-taħriġ għall-ispetturi tas-sajd hija punt ta' tluq essenzjali għall-istandardizzazzjoni tal-proċeduri ta' taħriġ u kontroll u jistieden lill-Istati Membri kollha jużawh; jinnota li l-Istati Membri, jekk mhux b'mod volontarju, m'għandhomx l-istess standards ta' taħriġ, jiġifieri l-kontenut tal-kwalifiki, ir-reklutaġġ u l-objettivi huma differenti;

19.  Jinnota li s-sajjieda jitħarrġu u jiġu infurmati b'mod differenti minn Stat Membru għal ieħor u li ma ġiet applikata l-ebda għodda li tissimplifika l-miri u s-sustanza tar-Regolament dwar il-Kontroll jew li tagħmlu aktar aċċessibbli; huwa tal-fehma li din is-sitwazzjoni twassal għal nuqqas ta' kuxjenza li huwa diżinċentiv kbir għall-applikazzjoni uniformi mixtieqa ta' din il-leġiżlazzjoni; jinkoraġġixxi bil-qawwa l-implimentazzjoni ta' dawn l-għodda malajr kemm jista' jkun;

20.  Jinnota li anke jekk il-konsumaturi, matul is-snin, saru aktar konxji dwar l-oriġini u l-identifikazzjoni ta' dak li jixtru, bis-saħħa ta' kampanja mifruxa ta' sensibilizzazzjoni mill-Kummissjoni, dawk l-istess konsumaturi ma jistgħux jiksbu informazzjoni xierqa dwar il-prodotti tal-ħut li jservuhom fir-ristoranti, peress li m'hemm l-ebda rekwiżit mandatorju għal din l-aħħar ħolqa fil-katina kummerċjali;

21.  Jenfasizza li l-użu ta' teknoloġiji ġodda ta' monitoraġġ u ta' trażmissjoni u komunikazzjoni ta' informazzjoni f'ħin reali huwa essenzjali għat-titjib tas-sorveljanza marittima; jitlob li l-istrumenti użati mill-Istati Membri jsiru teknikament kompatibbli, u li jiġu kondiviżi parzjalment il-bażijiet tad-data relatati mal-kontroll u li d-disparità u t-telf ta' effiċjenza li jirriżultaw jiġu skoraġġuti;

22.  Jinnota li ma saret l-ebda valutazzjoni dwar in-nuqqas ġenwin ta' eżegwibilità ta' ċerti regoli li jirriżulta mil-livelli teknoloġiċi differenti tal-bastimenti, mil-loġistika fil-post u mill-organizzazzjoni tas-settur f'portijiet differenti;

23.  Jenfasizza r-rwol tal-FEMS, b'mod partikolari permezz tal-baġit tiegħu dedikat għall-kontroll tal-objettivi tal-PKS, li jammonta għal EUR 580 miljun għall-perjodu 2014–2020;

24.  Jenfasizza l-ħtieġa li jiġi żgurat li s-suq uniku jkun uniformi u li r-rekwiżiti ta' kontroll jiġu osservati b'mod ekwivalenti fl-Istati Membri, b'livell uniformi ta' kwalità fil-kontrolli interni u esterni fl-Istati Membri u bl-ebda varjazzjoni fuq il-bażi tal-fruntiera minn fejn il-prodotti jidħlu fl-UE;

II – Proposti għal titjib

25.  Huwa favur is-simplifikazzjoni u t-titjib tal-leġiżlazzjoni tal-Unjoni, kif ukoll it-tnaqqis fil-piż amministrattiv bil-ħsieb li jinkiseb "leġiżlar aħjar", b'mod partikolari permezz ta' reviżjoni limitata u mmirata tar-Regolament tal-Kunsill (KE) Nru 1224/2009, li hija skedata għall-2017 u mistennija sa mhux aktar tard minn din id-data, filwaqt li jinżammu regoli effettivi li jkunu jistgħu jevitaw, jidentifikaw u jissanzjonaw ksur tal-PKS, u li primarjament jiffokaw fuq implimentazzjoni aħjar tan-normi bejn l-Istati Membri differenti, permezz tar-riċerka dwar, b'mod partikolari, armonizzazzjoni akbar, dment li din is-simplifikazzjoni tkun ibbażata fuq il-qafas ta' kontroll b'saħħtu eżistenti u ma tinvolvix tnaqqis fl-ogħla standards ta' protezzjoni fir-rigward tax-xogħol, l-ambjent, it-trejdjunjins u s-soċjetà;

26.  Iqis li hija meħtieġa sistema ta' kontroll soda u armonizzata għar-reġjonalizzazzjoni prevista fil-PKS il-ġdida; jopponi bil-qawwa li r-Regolament dwar il-Kontroll jiddgħajjef, u jemmen li l-Istati Membri diġà jistgħu jużaw il-flessibilità li jipprovdi l-qafas eżistenti;

27.  Jitlob li l-istituzzjonijiet Ewropej jaħdmu flimkien mas-settur tas-sajd f'din ir-reviżjoni, b'mod partikolari fil-qasam tas-sajd kostali tradizzjonali fuq skala żgħira, li kwalunkwe leġiżlazzjoni ġdida għandha tfittex li tissalvagwardja u tippromwovi;

28.  Jenfasizza l-ħtieġa li jsiru diskussjonijiet mad-diversi awtoritajiet nazzjonali, tar-reġjuni ultraperiferiċi u dawk reġjonali fil-ħolqien jew ir-reviżjoni ta' strumenti legali;

29.  Jiddikjara li kooperazzjoni aktar mill-qrib bejn l-Istati Membri tkun mezz lejn aktar armonizzazzjoni tal-kontrolli; jenfasizza, f'dan ir-rigward, l-importanza tal-grupp ta' esperti dwar l-osservanza tal-obbligi skont is-sistema ta' kontroll tas-sajd tal-Unjoni;

30.  Ifakkar lill-Kummissjoni dwar il-ħtieġa li jinħoloq l-ambjent legali u operattiv qabel ma jiġu implimentati regoli obbligatorji, biex b'hekk jiġu evitati sitwazzjonijiet paradossali;

31.  Iqis li l-Kummissjoni trid tara li jkun hemm traspożizzjoni uniformi u preċiża u tivverifika l-istat tal-implimentazzjoni tal-leġiżlazzjoni eżistenti, pereżempju billi tistabbilixxi perċentwal minimu ta' konsenji li għandhom jiġu kkontrollati minn kull Stat Membru; jemmen, barra minn hekk, li l-proċeduri ta' kontroll għandhom ikunu trasparenti, imparzjali u standardizzati, sabiex l-Istati Membri jkunu jistgħu jitqiegħdu fuq livell ugwali fir-rigward tal-kontrolli tas-sajjieda tagħhom, u li r-regoli dwar il-kontroll għandhom ikunu aktar sempliċi, u aktar komprensivi u konsistenti;

32.  Jirrakkomanda tisħiħ tal-kontrolli sabiex ma jitħalliex li jiġi importat ħut minn sajd illegali, mhux irrappurtat u mhux irregolat permezz ta', fost miżuri oħra, l-istabbiliment ta' timijiet nazzjonali ta' intelliġenza magħmula minn spetturi tas-sajd speċjalizzati, li huma l-aħjar nies kwalifikati biex jindividwaw ir-riskji, u l-istabbiliment ta' perċentwal minimu ta' konsenji li għandhom jiġu kkontrollati;

33.  Jemmen li hemm bżonn tal-ġbir, il-ġestjoni u l-użu ta' data ta' kwalità tajba fir-rigward tal-obbligu tal-ħatt, sabiex tiġi kkontrollata u vvalutata l-effettività tal-implimentazzjoni tal-obbligu tal-ħatt u sabiex il-ġbir tad-data jsir konformi mar-rekwiżiti li jirriżultaw mill-PKS reveduta;

34.  Jitlob li l-Istati Membri u l-awtoritajiet tal-kontroll tas-sajd tal-baħar rispettivi tagħhom jistabbilixxu timijiet ta' spetturi tas-sajd speċjalizzati; jappoġġja u jitlob li jkun hemm kooperazzjoni miżjuda bejn l-Istati Membri permezz ta' skambji ta' spetturi, ta' metodi u ta' data dwar il-kontrolli, il-kondiviżjoni tal-analiżijiet tar-riskju u l-iskambju ta' informazzjoni dwar il-kwoti ta' bastimenti bil-bandiera;

35.  Ifakkar li l-Istati Membri huma responsabbli għall-implimentazzjoni tar-Regolament dwar il-Kontroll; jistieden lill-Istati Membri josservaw l-obbligi tagħhom u jikkooperaw mill-qrib ma' xulxin sabiex jiskambjaw il-prattiki tajba u d-data u jagħmlu possibbli l-interoperabilità tas-sistemi ta' kontroll;

36.  Iqis li applikazzjoni uniformi u prevedibbli tat-tipi differenti ta' spezzjonijiet possibbli, permezz ta' definizzjoni sħiħa, armonizzazzjoni u spjegazzjoni ta' dawn l-ispezzjonijiet, għandha tgħin biex ikun hemm il-kundizzjonijiet ekwi neċessarji fost l-attivitajiet tas-sajd tal-UE kollha;

37.  Jinnota li f'ċerti reġjuni il-baċiri jiġu ġestiti b'mod konġunt ma' pajjiżi barra l-UE, u jitlob li l-kooperazzjoni bejn l-Istati Membri u l-pajjiżi mhux membri tiġi intensifikata;

38.  Jemmen li l-Istati Membri, l-Aġenzija Ewropea għall-Kontroll tas-Sajd u l-Kummissjoni jeħtieġ li jaħdmu f'kooperazzjoni u koordinazzjoni aktar mill-qrib;

39.  Jitlob lill-Aġenzija Ewropea għall-Kontroll tas-Sajd u lill-istituzzjonijiet ta' taħriġ fl-Istati Membri jimplimentaw kurrikulu Ewropew uniformi ta' taħriġ għall-ispetturi tas-sajd, imsejjes fuq sillabu komuni u regoli standardizzati, u li parti mill-fondi għalih tista' tiġi mill-FEMS;

40.  Jitlob li l-kurrikulu ewlieni tal-Aġenzija Ewropea għall-Kontroll tas-Sajd jiġi tradott u jitqassam b'mod wiesa', pereżempju permezz ta' taħriġ dwar l-applikazzjonijiet għall-awtoritajiet nazzjonali, bl-għajnuna tal-FEMS; jipproponi li dan il-manwal jiġi ssupplimentat b'eżempji ta' prattiki tajba mill-ispetturi;

41.  Jenfasizza l-importanza li jiġu vvalutati u ċertifikati l-inizjattivi ta' taħriġ dwar il-kontroll provduti minn partijiet terzi;

42.  Jipproponi li jittejbu t-taħriġ u l-informazzjoni għas-sajjieda, li t-tnejn li huma jistgħu jiġu inkorporati fl-organizzazzjonijiet professjonali tagħhom u fil-gruppi ta' azzjoni kostali, bil-għan li jitjieb il-fehim tagħhom tal-iskop u l-importanza ġenerali tar-regolamenti u b'hekk tissawwar kultura ta' fehim u osservanza ta' dawn ir-regoli; jirrakkomanda konsultazzjoni effettiva mal-kunsilli konsultattivi għal dan il-għan; jipproponi li jinħolqu bażijiet ta' data onlajn għad-dokumenti u l-informazzjoni relevanti għas-sajd (inkluż dwar is-sistema ta' punti ta' penalità), safejn dan huwa permess mid-dispożizzjonijiet fis-seħħ dwar il-protezzjoni tad-data, sabiex ir-regolamenti jkunu aċċessibbli biex jinqraw u jinftiehmu minn kulħadd; jitlob lill-Kummissjoni tivvaluta il-korsijiet ta' taħriġ eżistenti għas-sajjieda futuri fl-Ewropa u biex tinforma dwar il-konklużjonijiet tagħha permezz ta' komunikazzjoni;

43.  Jissuġġerixxi li l-idea ta' reġistru elettroniku tal-Aġenzija Ewropea għall-Kontroll tas-Sajd (is-'single desk') tiġi eżaminata, flimkien ma' mudelli lesti biex jiġu stampati jew mudelli elettroniċi għall-ispezzjonijiet u għaċ-ċentralizzazzjoni tar-rapporti tal-ispezzjonijiet; jinnota li dan ir-reġistru elettroniku tal-Aġenzija Ewropea għall-Kontroll tas-Sajd jista' jintuża wkoll għar-riċeviment u ċ-ċentralizzazzjoni ta' ċertifikati tal-qbid maħruġa mill-Istati Membri u minn pajjiżi terzi;

44.  Jipproponi li jittejbu s-sistemi pubbliċi ta' komunikazzjoni użati mill-aġenziji ta' kontroll, u jenfasizza l-importanza li l-ħidma mwettqa u r-riżultati miksuba jitqassmu perjodikament u li tiġi provduta informazzjoni fuq bażi permanenti dwar ir-regoli applikati għar-riżorsi tal-ħut, bħal daqsijiet minimi u għeluq temporali u spazjali;

45.  Jenfasizza l-ħtieġa li jissaħħaħ ir-rwol tal-Aġenzija Ewropea għall-Kontroll tas-Sajd, b'mod partikolari l-baġit tagħha, il-kompetenzi u r-riżorsi umani tagħha; jissuġġerixxi li jiġu reveduti l-kundizzjonijiet ta' intervent imsemmija fl-Artikoli 94 u 95 tar-Regolament (KE) Nru 1224/2009 u, b'mod partikolari, li l-Aġenzija tingħata d-dritt li tintervjeni fir-rigward tar-riżorsi tas-sajd li jkunu qed jiġu sfruttati żżejjed u dawk li jkunu għadhom ma laħqux r-rendiment massimu sostenibbli;

46.  Jenfasizza l-importanza li jiġu nfurzati u jissaħħu l-kontrolli, speċjalment fl-Istati Membri li s'issa wrew implimentazzjoni dgħajfa tar-Regolament dwar il-Kontroll, sabiex jiġi miġġieled is-sajd illegali, jiġu osservati r-regoli tal-PKS u tissaħħaħ il-kwalità tad-data miksuba;

47.  Ifakkar fl-importanza tal-kapaċità li jiġu skambjati data fil-ħin reali, speċjalment matul l-operazzjonijiet ta' kontroll li jsiru mill-Aġenzija flimkien mal-Istati Membri u kkoordinati mill-Aġenzija permezz ta' pjanijiet konġunti ta' tnedija;

48.  Jenfasizza l-importanza li tiżdied il-preżenza tal-Aġenzija Ewropea għall-Kontroll tas-Sajd qrib l-Istati Membri, inklużi r-reġjuni ultraperiferiċi;

49.  Jissuġġerixxi li mill-anqas żewġ rappreżentanti tal-Parlament Ewropew jiddaħħlu fil-bord ta' tmexxija tal-Aġenzija, li fih diġà hemm sitt rappreżentanti mill-Kummissjoni u wieħed minn kull Stat Membru, li din ir-rappreżentanza jkollha parità ta' kompożizzjoni (l-istess numru ta' nisa u rġiel) u li dawn jinħatru mill-Kumitat għas-Sajd tal-Parlament minn fost il-membri tiegħu;

50.  Jirrakkomanda li jiżdiedu l-kontrolli – pereżempju billi jiġi estiż il-monitoraġġ – sabiex tkun koperta l-katina sħiħa tal-produzzjoni, u li r-responsabilità għall-kontroll fuq il-baħar tiġi assenjata lil korp amministrattiv wieħed, sabiex tiġi evitata d-duplikazzjoni tal-kontrolli, ħaġa li taħli r-riżorsi umani, loġistiċi u finanzjarji u toħloq konfużjoni u pressjoni bla bżonn fuq dawk li joperaw fis-settur tas-sajd; jitlob, barra minn hekk, li jkun hemm kollaborazzjoni formali bejn l-istituzzjonijiet tal-Istati Membri sabiex il-katina kollha tal-produzzjoni tal-ħut tkun tista' tiġi kkontrollata b'mod effettiv;

51.  Jitlob lill-Kummissjoni tiddetermina jekk hux xieraq li l-punti ta' penalità jiġu marbuta mal-liċenzji tas-sajd; jenfasizza li b'din is-sistema, il-punti jiġu trasferiti mal-liċenzja meta l-bastiment jinbiegħ, ħaġa li tista' tnaqqas il-valur tal-bastimenti f'xi każijiet u tista' għalhekk timpedixxi l-bejgħ mill-ġdid tagħhom, pereżempju għal sajjieda żgħażagħ li jkunu jixtiequ jibdew fin-negozju;

52.  Jirrakkomanda l-adozzjoni ta' miżuri speċifiċi bil-għan li jinkiseb konsum aktar konxju u responsabbli fir-ristoranti, mingħajr ma jiġi eskluż rekwiżit obbligatorju li min imexxi r-ristoranti jagħtu minimu ta' informazzjoni dwar il-prodotti, filwaqt li l-konsumaturi jkunu jistgħu jeżerċitaw kontroll indirett;

53.  Jipproponi spezzjonijiet komunitarji jew reġjonali awtonomi għall-ilmijiet interni, spezzjonijiet nazzjonali għas-sajd fil-baħar sa 12-il mil nawtiku u spezzjonijiet tal-UE għall-ilmijiet l-oħra kollha;

54.  Huwa tal-fehma li l-kontrolli bbażati fuq il-valutazzjoni tar-riskji għandhom ikunu bbażati fuq lista ta' kriterji minimi trasparenti, speċifiċi u miżurabbli li jiġu definiti fil-livell Ewropew;

55.  Jitlob li s-sanzjonijiet jiġu standardizzati filwaqt li jinżammu f'livell li jkun proporzjonat u nondiskriminatorju u li jaġixxi ta' deterrent; jippreferi sanzjonijiet ekonomiċi, inklużi sospensjonijiet temporanji tal-attività, milli sanzjonijiet penali, iżda jqis ukoll li, kif previst fl-Artikolu 17 tar-Regolament (UE) Nru 1380/2013, għandha tingħata preferenza għall-inċentivi lis-sajjieda li josservaw ir-regoli tal-PKS sabiex jiġi evitat il-ksur;

56.  Ifakkar li huma l-Istati Membri li huma responsabbli għas-sanzjonijiet u li l-Unjoni Ewropea m'għandhiex il-kompetenza legali biex timponi l-istandardizzazzjoni tagħhom permezz tar-Regolament (KE) Nru 1224/2009; jiġbed l-attenzjoni, madankollu, lejn l-importanza tas-sistema ta' punti biex jiġi provdut qafas għas-sanzjonijiet, u jistieden lill-Istati Membri jieħdu l-inizjattiva għal standardizzazzjoni estensiva tas-sanzjonijiet, b'mod partikolari ta' dawk penali, sabiex jintemmu l-inugwaljanzi li jeżistu bħalissa;

57.  Huwa tal-fehma li s-sistema tal-qabdiet inċidentali fil-verità twassal għal responsabilità oġġettiva u totali għall-operaturi tas-sajd, li jinżammu responsabbli anke jekk dawn ikunu aġixxew b'osservanza sħiħa tal-liġi u bl-akbar diliġenza biex jevitatw il-qabdiet inċidentali;

58.  Jemmen li l-prinċipji ġenerali tad-dritt tal-Unjoni Ewropea huma inkompatibbli ma' sistema fejn individwu jinżamm responsabbli oġġettivament għal xi ħaġa li huwa ma jkun għamel la b'negliġenza u lanqas b'intenzjoni;

59.  Iħeġġeġ lill-Kummissjoni u lill-Istati Membri jqisu l-iżvilupp ta' penalità armonizzata ta' livell minimu applikabbli għal ksur serju u/jew imġiba illegali repetuta;

60.  Jirrakkomanda li jiġu imposti sanzjonijiet eħrex għas-sajd illegali, mhux irrappurtat u mhux irregolat;

61.  Jitlob li jinħolqu mekkaniżmi li jissotolinjaw l-eżempji tajba sabiex tiżdied l-osservanza;

62.  Iqis li l-interpretazzjoni ta' xi dispożizzjonijiet, li twassal għal penalità għall-qbiż tal-limitu għall-qabdiet inċidentali mingħajr lanqas ma tqis in-nuqqas ta' negliġenza jew intenzjoni meta wieħed ikun qed jaġixxi b'mod leċitu, b'mod ċar tmur kontra l-prinċipji fundamentali tal-Unjoni Ewropea, minquxa fl-Artikolu 6 tat-Trattat UE bħala dritt primarju;

63.  Jistieden lill-Kummissjoni tistabbilixxi linji gwida li jistgħu jiġu applikati u mifhuma faċilment sabiex ikun evitat it-trattament inugwali bejn l-Istati Membri, speċjalment meta, billi jirrapportaw il-qabdiet inċidentali b'mod volontarju, l-operaturi tas-sajd ikunu qed juru li huma aġixxew b'bona fede u li l-qabdiet kienu kompletament imprevedibbli;

64.  Hu tal-fehma li l-fatt li l-atturi jingħataw għajnuna biex jinvestu f'teknoloġija u tagħmir moderni u kompatibbli minn Stat Membru għal ieħor u li jistgħu jiġu aġġornati faċilment se jagħmel il-kontrolli aktar ġusti, aktar ibbilanċjati u aktar effiċjenti;

65.  Jinkoraġġixxi t-twaqqif ta' mekkaniżmi ta' finanzjament biex jiżdied l-użu ta' teknoloġiji li ma jiswewx ħafna flus sabiex ikun possibbli kontroll volontarju u jiżdiedu l-monitoraġġ u s-sikurezza tas-sajjieda, partikolarment fis-sajd artiġjanali fuq skala żgħira;

66.  Jenfasizza l-importanza tat-teknoloġiji elettroniċi (ir-rappurtar elettroniku u s-sistemi ta' monitoraġġ elettroniku) li jirrappreżentaw mezz potenzjalment ekonomiku biex titwessa' l-osservazzjoni tal-attivitajiet fuq il-baħar;

67.  Jiddikjara l-oppożizzjoni tiegħu għal kwalunkwe sistema obbligatorja ta' vidjosorveljanza abbord;

68.  Jiġbed l-attenzjoni tal-Kummissjoni għall-fatt li l-użu ta' teknoloġiji ġodda ta' osservazzjoni tad-dinja, bħas-satelliti Sentinel, ikun ta' benefiċċju fil-kontroll tas-sajd;

69.  Jirrakkomanda li jiġu applikati kontrolli ekwivalenti għall-prodotti importati tas-sajd, għas-sajd mal-kosta u għas-sajd rikreattiv, kif ukoll għall-flotta tas-sajd tal-UE li tistad f'ilmijiet mhux tal-UE u għall-flotot ta' pajjiżi mhux tal-UE li jistadu fl-ilmijiet tal-UE, sabiex jiġi żgurat li s-suq Ewropew kollu jkollu livell ekwivalenti ta' aċċess; jipproponi li l-iskambju tad-data jsir obbligatorju fir-rigward tas-sajd illegali, mhux irrappurtat u mhux irregolat;

70.  Isostni li l-mezzi baġitarji disponibbli, b'mod partikolari fil-qafas tal-FEMS, għandhom ikunu realistiċi, konsistenti, u suffiċjenti biex jinkisbu l-objettivi tal-kontrolli;

71.  Jirrakkomanda li tiġi żgurata l-eżistenza kontinwa, notevolment permezz tal-finanzjament mill-FEMS, tal-irkanti tal-ħut li huwa vitali għat-territorji, peress li dan jikkontribwixxi għat-trasparenza u t-traċċabilità, u jiffaċilita l-kontroll tas-sajd;

72.  Jappoġġja l-inklużjoni tal-impatt tas-sajd rikreattiv fil-verżjoni reveduta tar-Regolament dwar il-Kontroll;

73.  Jitlob li tiġi żviluppata sistema ta' monitoraġġ, trażmissjoni ta' informazzjoni u analiżi ta' data li tkun kompatibbli fl-Unjoni kollha; jitlob, barra minn hekk, li l-Kummissjoni tingħata s-setgħa li tistabbilixxi l-qafas għall-iskambju tad-data u tal-informazzjoni, bi qbil mad-dispożizzjonijiet fis-seħħ dwar il-protezzjoni tad-data; jenfasizza li qafas trasparenti għall-iskambju tad-data u l-informazzjoni huwa kruċjali biex jiġi aċċertat jekk hemmx kundizzjonijiet ekwivalenti;

74.  Jenfasizza li l-implimentazzjoni tal-obbligu tal-ħatt għandu jkun akkumpanjat minn livell xieraq ta' flessibilità fir-rigward tal-kontroll tiegħu, peress li l-bidliet fundamentali imposti minn dan l-obbligu fuq is-sajd għandhom jitqiesu, b'mod partikolari fir-rigward tas-sajd għal speċijiet differenti; itenni l-importanza li s-sanzjonijiet u s-sistema tal-punti jiġu applikati progressivament f'każ ta' ksur serju marbut man-nuqqas ta' osservanza tal-obbligu tal-ħatt, f'konformità mar-Regolament (UE) 2015/812 dwar l-obbligu tal-ħatt;

75.  Jisħaq li l-informazzjoni dwar jekk l-Istati Membri hux qed jissanzjonaw tipi differenti ta' ksur, kif qed jagħmlu dan, u jekk is-sanzjonijiet humiex qed jiġu applikati b'mod konsistenti, irrispettivament mill-bandiera tal-bastiment, trid tkun disponibbli għall-partijiet konċernati u għall-pubbliku, filwaqt li trid tiġi rrispettata bis-sħiħ il-privatezza ta' dawk involuti;

o
o   o

76.  Jagħti istruzzjonijiet lill-President tiegħu biex jgħaddi din ir-riżoluzzjoni lill-Kunsill u lill-Kummissjoni.

(1) Testi adottati, P7_TA(2014)0083. (2) Testi adottati, P8_TA(2016)0307. (3) Testi adottati, P8_TA(2016)0222.

Riżoluzzjoni tal-Parlament Ewropew tal-25 ta' Ottubru 2016 dwar it-titjib fil-konnessjoni u l-aċċessibilità tal-infrastruttura tat-trasport fl-Ewropa Ċentrali u tal-Lvant (2015/2347(INI))

P8_TA(2016)0408 A8-0282/2016

Il-Parlament Ewropew,

–  wara li kkunsidra r-riżoluzzjoni tiegħu tad-9 ta' Settembru 2015 dwar l-Implimentazzjoni tal-White Paper dwar it-Trasport tal-2011: it-teħid tal-kont u t-triq 'il quddiem lejn mobilità sostenibbli(1),

–  wara li kkunsidra r-riżoluzzjoni tiegħu tat-2 ta' Diċembru 2015 dwar il-mobilità urbana sostenibbli(2),

–  wara li kkunsidra r-riżoluzzjoni tiegħu tal-10 ta' Mejju 2012 dwar il-futur tal-ajruporti reġjonali u tas-servizzi tal-ajru fl-UE(3),

–  wara li kkunsidra t-Trattat dwar il-Funzjonament tal-Unjoni Ewropea, u b'mod partikolari l-Artikolu 170 tiegħu,

–  wara li kkunsidra r-Regolament (UE) Nru 1315/2013(4),

–  wara li kkunsidra r-Regolament (UE) Nru 1316/2013(5),

–  wara li kkunsidra r-rapport bit-titolu ''is-Sikurezza Stradali fl-Unjoni Ewropea'', ippubblikat mill-Kummissjoni f'Marzu 2015(6),

–  wara li kkunsidra l-konklużjonijiet tal-laqgħa tal-Ministri tad-Danubju tat-3 ta' Diċembru 2014 dwar ir-rijabilitazzjoni u l-manutenzjoni effikaċi tal-infrastruttura tal-passaġġi fuq l-ilma tad-Danubju u t-tributarji navigabbli tagħha(7),

–  wara li kkunsidra d-Dikjarazzjoni ta' Łańcut tat-3 ta' Marzu 2016 dwar it-tisħiħ tal-kooperazzjoni fil-qasam tat-trasport fil-Karpazji u l-kontinwazzjoni tal-iżvilupp ta' Via Carpatia(8),

–  wara li kkunsidra l-"Proċess ta' Berlin" u l-Konferenza tal-Istati tal-Balkani tal-Punent tal-2014, is-Summit ta' Vjenna tal-2015 u l-Konferenza ta' Pariġi tal-2016,

–  wara li kkunsidra l-Pjan ta' Azzjoni dwar l-Istrateġija tal-Unjoni Ewropea għar-Reġjun tad-Danubju (SEC(2010)1489),

–  wara li kkunsidra l-Pjan ta' Azzjoni dwar l-Istrateġija tal-Unjoni Ewropea għar-Reġjun tal-Baħar Baltiku (SWD(2015)0177),

–  wara li kkunsidra l-Artikolu 52 tar-Regoli ta' Proċedura tiegħu,

–  wara li kkunsidra r-rapport tal-Kumitat għat-Trasport u t-Turiżmu u l-opinjoni tal-Kumitat għall-Iżvilupp Reġjonali (A8-0282/2016),

A.  billi l-konnettività u l-aċċessibilità tal-infrastruttura tat-trasport għandhom impatt qawwi fuq it-tkabbir ekonomiku, l-impjieg u l-koeżjoni territorjali tal-UE u r-reġjuni tagħha; billi l-Ewropa Ċentrali u tal-Lvant huma parti essenzjali mis-suq uniku Ewropew li għandhom il-potenzjal li jattiraw investiment u jikkontribwixxu għat-tkabbir ekonomiku fl-UE kollha, u l-mezzi kollha tat-trasport, mingħajr eċċezzjoni, għandhom jikkontribwixxu għat-tisħiħ tal-kompetittività, l-intermodalità u t-tranżizzjoni ekoloġika sabiex jaqdu aħjar l-iżvilupp tas-suq uniku;

B.  billi t-titjib tal-konnettività u tal-aċċessibilità tal-infrastruttura tat-trasport fl-Ewropa Ċentrali u tal-Lvant huwa mezz biex jinkisbu l-objettivi tal-politika ta' koeżjoni, speċjalment fir-rigward tal-iżvilupp ekonomiku mixtieq ta' reġjuni mal-fruntieri;

C.  billi l-infrastruttura tat-trasport f'ħafna mir-reġjuni tal-partijiet ċentrali u tal-Lvant tal-UE baqgħet sottożviluppata meta mqabbla ma' dik ta' reġjuni oħra Ewropej, u billi l-infrastruttura tat-trasport żviluppata ħażin fl-Ewropa Ċentrali u tal-Lvant teżisti flimkien mal-aktar netwerks densi u żviluppati fid-dinja, fiċ-ċentru tal-Ewropa; billi ċ-ċittadini jistennew li l-Istati Membri, bl-appoġġ tal-UE, ser jaħdmu flimkien biex itejbuha;

D.  billi l-Fondi Strutturali u ta' Investiment Ewropej (Fondi SIE) kienu s-sors ewlieni ta' investimenti fit-trasport pubbliku fl-Ewropa Ċentrali u tal-Lvant, u billi l-Faċilità Nikkollegaw l-Ewropa (CEF) tikkostitwixxi strument ta' finanzjament importanti fl-iżvilupp ulterjuri tal-infrastruttura tat-trasport fir-reġjun bħala parti mill-kurituri tan-netwerk ewlieni TEN-T; billi n-nuqqas ta' kapaċità amministrattiva fl-amministrazzjonijiet nazzjonali, reġjonali u lokali jista' jwassal għal assorbiment baxx tal-fondi tal-UE u għalhekk l-Istati Membri fl-Ewropa Ċentrali u tal-Lvant, bħal f'partijiet oħra tal-UE, mhux dejjem immassimizzaw l-użu tagħhom ta' finanzjament mill-UE għal raġunijiet varji, inkluż nuqqas ta' preparazzjoni u effiċjenza; billi l-bini tal-kapaċità u l-assistenza teknika għandhom ikunu mobilizzati sabiex jissaħħaħ l-iżvilupp ta' aktar proġetti tajba u jiġu appoġġati l-amministrazzjonijiet pubbliċi fil-ġestjoni tal-fondi tal-UE;

E.  billi l-intensifikazzjoni tal-ħidma fuq proġetti importanti bħall-Via Carpatia u Rail Baltica, kif ukoll l-iżvilupp tal-kurituri tan-netwerk ewlieni Orjent/Lvant tal-Mediterran u Baltiku-Adrijatiku, il-Kuritur Adrijatiku-Joniku u TRACECA, se jipprovdu stimolu importanti għat-titjib tal-konnettività u l-aċċessibilità tal-infrastruttura tat-trasport f'din il-parti tal-UE; billi bl-għoti ta' appoġġ għat-titjib tal-komunikazzjoni bejn pajjiżi terzi ġirien tal-Ewropa Ċentrali u tal-Lvant, inkluż fil-qasam tat-trasport ferrovjarju u l-infrastruttura ferrovjarja, l-Istati Membri tal-UE se jgħinu biex jitjiebu r-rabtiet bejn l-Unjoni Ewropea, pajjiżi u reġjuni ġirien, u l-Asja;

F.  billi l-konnessjonijiet tat-trasport transfruntier żviluppati tajjeb huma essenzjali għall-kompetittività reġjonali u biex titrawwem l-espansjoni ta' SMEs f'żoni tal-fruntiera u, fir-rigward tat-trasport pubbliku b'mod partikolari, biex jappoġġaw l-inklużjoni soċjali ta' popolazzjonijiet vulnerabbli ekonomikament; billi konnessjonijiet tajba tat-trasport, b'mod partikolari konnessjonijiet bil-ferrovija, li jaqsmu l-fruntieri nazzjonali għadhom nieqsa f'bosta Stati Membri tal-Ewropa Ċentrali u tal-Lvant; billi konnessjonijiet ineffiċjenti bejn il-mezzi differenti tat-trasport u n-nuqqas ta' faċilitajiet ta' netwerks bejn it-trasport bażiku u dak ġenerali jfissru li hemm nuqqas ta' interoperabilità bejn il-mezzi differenti tat-trasport, filwaqt li tali interoperabilità mhux biss tnaqqas il-prezzijiet tat-trasport għall-passiġġieri u l-merkanzija u ttejjeb il-flessibilità tas-servizzi tat-trasport, iżda tgħin ukoll biex jiġi indirizzat it-tħassib ekoloġiku u soċjali;

G.  billi t-titjib ikkoordinat tal-infrastruttura tat-trasport jista' jkollu impatti pożittivi fuq l-ambjent u l-effiċjenza enerġetika tat-trasport;

Aspetti orizzontali

1.  Jenfasizza l-ħtieġa li jittejbu l-konnettività u l-aċċessibilità tal-infrastruttura għat-trasport lejn, minn u ġewwa ż-żoni ċentrali u dawk tal-Lvant tal-UE, filwaqt li jitqiesu l-ħtiġijiet tal-ekonomija u l-prinċipji tal-iżvilupp sostenibbli; itenni l-objettivi TEN-T ta' bini ta' konnessjonijiet nieqsa, eliminazzjoni ta' konġestjonijiet u żgurar ta' konnessjonijiet mingħajr xkiel għat-trasport fuq distanza twila u reġjonali, b'mod partikolari f'reġjuni transfruntiera, għall-passiġġieri u għall-merkanzija; iqis li l-użu tal-fondi tal-UE għandu jirrifletti l-ħtiġijiet reali tal-investiment għat-tlestija tan-netwerk ewlieni TEN-T sal-2030 fir-reġjun; jinnota li minbarra li toħloq infrastruttura ġdida, l-UE jeħtieġ tinvesti biex timmodernizza u tikkompleta l-infrastruttura tat-trasport attwali;

2.  Jenfasizza l-importanza ta' ppjanar ikkoordinat tal-proġetti min-naħa u fost l-Istati Membri, u li jittieħed kont kemm jista' jkun tal-pjanijiet nazzjonali prinċipali tat-trasport u l-koordinazzjoni ma' pajjiżi kandidati, waqt li jitwettqu valutazzjonijiet realistiċi tal-bżonnijiet tat-trasport, skont il-White Paper tal-UE dwar it-trasport u billi tiġi inkluża analiżi tal-ispejjeż u tal-benefiċċji u konsultazzjoni mal-partijiet ikkonċernati; jinnota li l-kundizzjonalità ex ante għall-abbozzar ta' pjanijiet ġenerali għat-trasport għenet lill-Istati Membri jipprijoritizzaw l-investimenti ta' trasport tagħhom; iqis li s-servizzi responsabbli tal-Kummissjoni għandhom jivvalutaw u jipprevedu segwitu ta' dawn il-pjanijiet ewlenin sabiex jiġi żgurat li dawn il-pjanijiet jikkonformaw ukoll mal-għanijiet u l-prijoritajiet tal-UE;

3.  Jirrakkomanda bil-qawwa l-użu aħjar ta' politiki u strumenti eżistenti għal kooperazzjoni reġjonali, bħall-kooperazzjoni territorjali Ewropea (ETC), Interreg u b'mod partikolari r-Raggruppamenti Ewropej ta' Kooperazzjoni Territorjali (REKT), biex jissaħħaħ it-trasport transfruntier bejn ir-reġjuni u jitneħħew il-konġestjonijiet;

4.  Iqis li l-istrateġiji makroreġjonali tal-UE, bħal dawk diġà stabbiliti għar-reġjuni tal-Baltiku, id-Danubju u l-Adrijatiku-Jonju u strateġija futura possibbli għar-Reġjun tal-Karpazji u r-reġjun tal-Baħar l-Iswed, joffru qafas ta' governanza innovattiv biex jiġu indirizzati l-isfidi tal-politika tat-trasport li ma jistgħux jiġu solvuti mill-Istati Membri waħidhom, biex jiġu żgurati kundizzjonijiet tat-trasport imtejba;

5.  Jilqa' b'sodisfazzjon it-tlestija tal-pjanijiet ta' ħidma inizjali tal-kurituri ewlenin TEN-T tal-2015 u l-adozzjoni ta' mapep ġodda fejn ikompli jiġi estiż in-netwerk TEN-T għall-pajjiżi tal-Balkani tal-Punent; jenfasizza li l-implimentazzjoni tan-netwerk ewlieni għandha wkoll tħeġġeġ l-iżvilupp tan-netwerk komprensiv, b'mod partikolari għal konnessjonijiet li għandhom rilevanza transfruntiera u jaffettwaw il-konsolidazzjoni tal-kurituri; jenfasizza l-importanza tan-nodi urbani u r-rwol tagħhom fit-titjib tal-flussi tat-trasport, kemm għall-passiġġieri kif ukoll għall-merkanzija;

6.  Jenfasizza li d-differenzi f'termini ta' żviluppi infrastrutturali u kwalità tal-infrastruttura bejn ir-reġjun tal-Ewropa Ċentrali u tal-Lvant u l-kumplament tal-Ewropa jistgħu jitnaqqsu permezz ta' strateġija ċara, konkreta u integrata madwar l-UE;

7.  Ifakkar lill-Kummissjoni fl-impenn tagħha fis-sens tal-White Paper tal-2011 dwar it-Trasport sal-2020, li fiha adottat pjan ta' implimentazzjoni ta' 40 miżura speċifika dwar l-iżvilupp ta' sistema Ewropea tat-trasport kompetittiva u sostenibbli; ifakkar li waħda mill-għanijiet fit-tul tagħha hija li 30 % tat-trasport bit-triq 'il fuq minn 300 km jiġi trasferit għat-trasport bil-ferrovija jew għat-trasport fuq l-ilma sal-2030, u aktar minn 50 % sal-2050, biex b'hekk jitnaqqas b'mod sinifikanti t-traffiku fl-Ewropa Ċentrali u tal-Lvant;

8.  Iqis li l-iżvilupp ta' ċentri tat-trasport huwa element kruċjali biex ikun hemm konnessjoni bejn it-trasport fuq distanza twila, reġjonali u urban, u b'hekk jiġu promossi l-effiċjenza, l-intermodalità u l-iżvilupp tan-negozju reġjonali, b'kont meħud ukoll tal-opportunitajiet vasti li d-diġitalizzazzjoni tista' tipprovdi biex titjieb il-prestazzjoni tal-katina loġistika kollha kemm hi, inkluż li d-data ssir disponibbli għall-partijiet ikkonċernati kollha (skambju ta' data) għall-iżvilupp ta' servizzi u prattiki ġodda;

9.  Jenfasizza li l-kostruzzjoni u l-modernizzazzjoni tal-infrastruttura tat-toroq fl-Ewropa Ċentrali u tal-Lvant għandhom jikkunsidraw il-ħtiġijiet taċ-ċiklisti, fejn xieraq; jenfasizza l-importanza tal-iżvilupp ta' infrastruttura taċ-ċikliżmu fil-pajjiżi tal-Ewropa Ċentrali u tal-Lvant, li se jżidu s-sikurezza, inaqqsu l-għadd ta' vittmi ta' inċidenti tat-traffiku, u jtejbu l-kwalità tal-ħajja u s-saħħa tal-persuni fl-UE; jenfasizza li netwerks taċ-ċikliżmu EuroVelo, b'mod partikolari r-Rotta Nru 13 (Rotta tal-Purtiera tal-Ħadid), ir-Rotta tal-Ewropa tal-Lvant u r-Rotta Atlantiku-Baħar l-Iswed, flimkien ma' konnessjonijiet ferrovjarji, joffru potenzjal interessanti għal SMEs relatati mat-turiżmu fil-makroreġjuni tal-Ewropa Ċentrali u tal-Lvant, u għalhekk għandhom jiġu promossi;

10.  Jirrimarka li t-titjib tal-koerenza tal-iżvilupp ekonomiku tal-Istati Membri tal-UE tal-Punent, Ċentrali u tal-Lvant jeħtieġ investimenti kbar; jenfasizza l-ħtieġa għal koordinazzjoni aħjar bejn l-awtoritajiet Ewropej u dawk nazzjonali, speċjalment fir-rigward tar-realizzazzjoni tal-parti ewlenija tan-netwerk TEN-T; ifakkar, madankollu, li l-koordinazzjoni meħtieġa fil-livell Ewropew għandha tqis l-isfidi speċifiċi fl-Istati Membri kif ukoll id-differenzi fl-ekonomiji tagħhom, is-sistemi tas-sigurtà soċjali u l-kwalità tal-infrastruttura, kif ukoll il-bidla demografika; jenfasizza l-potenzjal ta' impjiegi f'settur ferrovjarju li jiffunzjona aħjar; jitlob li jitneħħa kull xkiel arbitrarju għall-moviment ħieles ta' oġġetti u servizzi, u jinsisti li l-pajjiżi għandhom joqogħdu lura milli jintroduċu ostakli bħal dawn;

11.  Jistieden lill-Istati Membri u lill-Kummissjoni jiżguraw sinerġiji u komplementarjetà reċiproka tal-finanzjament taħt is-CEF, il-fondi tal-SIE, l-Istrument għall-Assistenza ta' Qabel l-Adeżjoni u l-istrumenti tal-BEI u tal-BERŻ fl-implimentazzjoni ta' proġetti ta' infrastruttura tat-trasport fil-parti tal-UE ċentrali u tal-Lvant, sabiex jitjiebu b'mod sinifikanti l-użu tagħhom u d-diversifikazzjoni; jenfasizza l-ħtieġa għal skambju u tixrid ta' esperjenza u għarfien għat-tħejjija u l-użu tal-proġetti meta dawn jiġu ffinanzjati permezz ta' strumenti differenti (l-hekk imsejħa "fund blending"); ifakkar fl-importanza tal-użu tal-mezzi tal-Fond Ewropew għal Investimenti Strateġiċi (FEIS) fil-ħin biex javvanzaw proġetti kummerċjalment vijabbli bbażati fuq is-suq; iħeġġeġ lill-Kummissjoni, lill-BEI u liċ-Ċentru ta' Konsulenza Ewropew għall-Investiment biex jintensifikaw il-ħidma tagħhom mal-promoturi tal-proġetti fl-Ewropa Ċentrali u tal-Lvant sabiex jiġi żgurat li l-FEIS jintuża għal proġetti ta' infrastruttura ta' kwalità f'mezzi ta' trasport innovattivi u sostenibbli; jenfasizza l-importanza tal-Fond Ewropew għall-Investimenti Strateġiċi għall-iżvilupp ta' proġetti ta' infrastruttura tat-trasport ta' kull tip; jinnota li, s'issa, il-biċċa l-kbira tal-proġetti ta' infrastruttura ppjanati biex jiġu ffinanzjati mill-FEIS jinsabu fl-Ewropa tal-Punent; jistieden, għalhekk, lill-Kummissjoni biex, b'rabta mal-FEIS, tħeġġeġ lill-investituri jappoġġaw pjattaformi ta' proġetti iffokati fuq proġetti ta' infrastruttura ta' trasport fl-Ewropa Ċentrali u tal-Lvant; jenfasizza l-importanza li l-finanzjament tal-politika ta' koeżjoni għandha fl-iżvilupp tal-infrastruttura tat-trasport f'pajjiżi fl-Ewropa Ċentrali u tal-Lvant, li l-kwalità tagħhom spiss għadha ferm lura minn dik tan-netwerks tat-trasport fl-Ewropa tal-Punent, u fid-dawl ta' dan, jitlob li jiġu garantiti r-riżorsi u livell ta' finanzjament meħtieġa fil-qafas finanzjarju pluriennali li jmiss;

12.  Ifakkar li EUR 11 305 500 000 ġew ittrasferiti mill-Fond ta' Koeżjoni lill-Faċilità Nikkollegaw l-Ewropa biex jintefqu fis-settur tat-trasport fl-Istati Membri li jibbenefikaw minn appoġġ mill-Fond ta' Koeżjoni; jenfasizza li l-użu ta' dan il-finanzjament kollu, disponibbli immedjatament, għandu jingħata prijorità, speċjalment fil-kuntest tar-rata ta' assorbiment attwali, pjuttost milli l-parteċipazzjoni għall-investiment minn terzi jekk dan l-investiment ikun motivat minn kunsiderazzjonijiet politiċi aktar milli minn interessi kummerċjali;

13.  Jistieden l-Istati Membri tal-Ewropa Ċentrali u tal-Lvant jiżguraw livell għoli ta' trasparenza u skrutinju mill-qrib fir-rigward tal-użu tal-fondi ta-UE u jippubblikaw id-dettalji tal-allokazzjoni tagħhom mill-aktar fis;

14.  Jiġbed l-attenzjoni lejn il-possibilitajiet li joffru proġetti ta' sħubija pubblika-privata mħallta, billi tinħoloq rabta bejn is-sorsi ta' finanzjament tal-investiment fl-infrastruttura mill-għotjiet tal-UE (sa 85 % tal-ispejjeż totali eliġibbli), il-finanzjament pubbliku fil-forma ta' kofinanzjament li l-benefiċjarju huwa meħtieġ jipprovdi u l-flus minn intrapriża privata; jenfasizza, fl-istess ħin, li l-fondi tal-UE u r-riżorsi baġitarji huma fattur li jżid l-affidabilità tal-investimenti, peress li jitnaqqas ir-riskju għas-settur privat; jiġbed l-attenzjoni għall-fatt li, fl-istess ħin, is-settur privat jibbenefika minn kuntratti stabbli u fuq perjodu ta' żmien twil li mhumiex dipendenti fuq ċaqliq ekonomiku, politiku u baġitarju fi ħdan il-pajjiżi; iħeġġeġ, għalhekk, lill-Istati Membri jagħmlu użu mis-sħubiji bejn il-pubbliku u l-privat, fejn xieraq, li jistgħu jkunu mod vantaġġjuż ta' investiment fl-infrastruttura, b'mod partikolari fir-rigward tal-implimentazzjoni ta' proġetti infrastrutturali kumplessi li jeħtieġu nfiq estensiv u li jiġġeneraw livell baxx ta' ritorn, fuq naħa waħda, u xewqa li tiġi garantita l-provvista effikaċi ta' servizz pubbliku ta' kwalità għolja, min-naħa l-oħra; f'dan il-kuntest, jistieden lill-Kummissjoni tipprovdi lill-Istati Membri fir-reġjun tal-Ewropa Ċentrali u tal-Lvant b'assistenza teknika, fid-dawl tal-fatt li xi wħud minn dawn il-pajjiżi ftit għandhom esperjenza ta' ħidma ma' strumenti finanzjarji u ta' involviment tas-settur privat fi proġetti kbar; jitlob ukoll lill-Kummissjoni biex, f'kooperazzjoni ma' amministrazzjonijiet nazzjonali, reġjonali u lokali, tippreżenta ħarsa ġenerali regolari tal-proġetti tat-trasport bl-ammonti korrispondenti kofinanzjati minn fondi differenti tal-UE;

15.  Jistieden lill-Kummissjoni u lill-Istati Membri jissimplifikaw u jottimizzaw il-proċeduri ta' akkwist, joħorġu linji gwida għal sħubija pubblika-privata, jiżguraw qafas xieraq ta' għajnuna mill-Istat u jissimplifikaw il-proċeduri ta' awtorizzazzjoni, sabiex jiffaċilitaw l-implimentazzjoni ta' proġetti tat-trasport, b'mod partikolari proġetti transfruntiera;

16.  Jenfasizza li l-Fondi SIE jistgħu jintużaw għall-iżvilupp ta' konnessjonijiet nieqsa fiż-żoni mal-fruntieri fl-Ewropa Ċentrali u tal-Lvant, u fil-konsolidazzjoni tal-infrastruttura eżistenti, sabiex ikun żgurat aċċess sħiħ għas-suq uniku u bil-għan li jiġi promoss aktar it-tkabbir ekonomiku; jenfasizza f'dan ir-rigward li, peress li t-trasport huwa essenzjali għall-iżvilupp reġjonali, infrastruttura lokali adegwata u ffinanzjata sew hija rekwiżit bażiku u inevitabbli sabiex tinkiseb koeżjoni ekonomika, soċjali u territorjali;

17.  Ifakkar li l-Fondi SIE jistgħu jintużaw ukoll biex tiżdied il-kapaċità amministrattiva tal-korpi intermedji u tal-benefiċjarji, peress li n-nuqqas tagħhom jista' jdgħajjef l-appoġġ tal-UE għal investimenti fit-trasport fir-reġjun; jinnota li l-mekkaniżmu ta' assistenza JASPERS, b'mod partikolari, irriżulta utli f'dan ir-rwol s'issa u jista', għalhekk, apparti minn sempliċiment jitkompla, jitqies ukoll fil-kuntest ta' ambjent istituzzjonali aktar permanenti; jirrimarka li l-għajnuna teknika offruta miċ-Ċentru Ewropew ta' Konsulenza għall-Investimenti għandha tgħin lill-promoturi tal-proġetti pubbliċi u privati biex joħolqu sensiela stabbli ta' proġetti perfezzjonati u strutturati sew sabiex jibbenefikaw mill-istrumenti finanzjarji fit-tul; ifakkar li l-koordinaturi Ewropej għall-kurituri tan-netwerk prinċipali għandhom mandat politiku, iżda li m'għandhomx biżżejjed kapaċitajiet amministrattivi; jistieden lill-Kummissjoni u lill-Istati Membri jieħdu passi biex jissimplifikaw il-ġestjoni pubblika ta' dawn ir-riżorsi sabiex tiġi evitata burokrazija żejda;

18.  Jistieden lill-Kummissjoni u lill-BEI jikkooperaw aktar u jikkoordinaw l-isforzi tagħhom biex jiżguraw konsultazzjoni wiesgħa mal-partijiet ikkonċernati kollha dwar il-finanzjament tal-infrastruttura tat-trasport, l-iskambju tal-aħjar prattiki, il-promozzjoni ta' strumenti finanzjarji u l-inventarju bikri ta' proġetti potenzjali, u jipprovdu lill-Parlament b'informazzjoni fuq bażi regolari dwar dan; jenfasizza li kwalunkwe miżura li tikkonċerna proġetti intiżi biex itejbu l-konnettività u l-aċċessibilità tal-infrastruttura għandha titqies bħala kwistjoni tal-akbar urġenza;

19.  Jinkoraġġixxi lir-reġjuni u lill-Istati Membri jadottaw jew isegwu miżuri li huma intiżi li jistabbilixxu mezzi ta' trasport aktar favur l-ambjent; jinkoraġġixxi l-użu tal-Fondi SIE għall-proġetti intiżi biex jiġġeneraw domanda għal trasport pubbliku aktar sostenibbli, pereżempju permezz ta' sistema simplifikata għal ħruġ ta' biljetti transfruntiera u investiment f'sistemi ta' punti tal-iċċarġjar għall-karozzi elettroniċi;

20.  Jenfasizza li għandha tingħata l-istess attenzjoni lill-kurituri ta' trasport Lvant-Punent u Tramuntana-Nofsinhar fi ħdan in-netwerk Ewropew tat-TEN-T, li jista' jikkontribwixxi għall-iżvilupp ekonomiku tal-pajjiżi parteċipanti permezz tal-ħolqien ta' opportunitajiet ġodda ta' impjiegi f'SMEs, negozji li jkunu għadhom kemm jiftħu, kummerċ, xjenza, riċerka u teknoloġija, kif ukoll biex tittejjeb is-sikurezza fit-toroq u jitnaqqsu l-ispejjeż tat-trasport; jenfasizza l-importanza tal-multimodalità u tal-innovazzjoni tat-trasport għall-iżvilupp tal-kummerċ u t-turiżmu, kif ukoll għall-ħarsien tal-ambjent, u jappoġġa l-integrazzjoni ta' passaġġi fuq l-ilma interni fil-katina multimodali tal-loġistika, minħabba li l-konnessjoni bejn il-modi kollha tat-trasport se tiżgura l-iżvilupp ekonomiku taż-żona u tnaqqas ukoll il-konġestjonijiet fis-sistema tat-trasport;

21.  Jilqa' b'sodisfazzjon l-estensjoni tan-netwerk tat-TEN-T għall-pajjiżi tal-Punent tal-Balkani; jistieden lill-Kummissjoni tiżgura l-integrazzjoni tal-pajjiżi tal-Balkani tal-Punent li applikaw għall-adeżjoni fin-netwerk tat-TEN-T u l-kooperazzjoni dwar konnessjonijiet tat-trasport mal-Ukrajna, il-Moldova u pajjiżi ġirien oħra, inklużi dawk li huma parti mill-kuritur TRACECA; jenfasizza l-importanza li jiġu adattati l-kriterji finanzjarji sabiex il-pajjiżi kandidati u dawk fil-fażi ta' adeżjoni jkunu jistgħu jibbenefikaw minn strumenti finanzjarji tal-UE fuq skala usa', speċjalment għal proġetti transfruntiera; jenfasizza li l-investimenti, b'mod partikolari permezz tal-Istrument għall-Assistenza ta' Qabel l-Adeżjoni (IPA) u l-Qafas ta' Investiment tal-Balkani tal-Punent, u miżuri għall-ottimizzazzjoni tat-traffiku, għandhom jiġu kkoordinati fil-livell reġjonali biex jikkontribwixxu għall-estensjoni tan-netwerk ewlieni fir-reġjun;

22.  Jemmen li t-titjib tal-infrastruttura tat-trasport u tal-konnettività fiċ-Ċentru u l-Lvant tal-UE huma għodda importanti biex jissaħħu l-istabilità, l-iżvilupp ekonomiku, il-kooperazzjoni reġjonali u s-sigurtà fil-fruntiera tal-Lvant tal-Unjoni u fil-Balkani tal-Punent u biex tiżdied il-konverġenza 'l fuq fil-kundizzjonijiet tat-trasport fis-suq intern; jenfasizza f'dan ir-rigward l-importanza tal-passaġġ Orjent/Mediterran tal-Lvant;

23.  Jenfasizza l-ħtieġa assoluta ta' preservazzjoni taż-żona Schengen għal sistema tat-trasport effiċjenti u kosteffikaċi fl-UE bbażata fuq il-moviment liberu tal-merkanzija, servizzi u persuni minn naħa għal oħra ta' fruntieri interni miftuħa; ifakkar li, f'Ġunju 2011, il-Kummissjoni kienet diġà ħeġġet lill-Istati Membri kollha jieħdu d-deċiżjoni u jkabbru ż-żona ta' Schengen sabiex tinkludi l-Bulgarija u r-Rumanija;

24.  Jenfasizza l-ħtieġa li jittejbu l-konnettività u l-aċċessibilità tal-infrastruttura tat-trasport sabiex jiġi promoss l-iżvilupp tas-settur tat-turiżmu fl-UE; jenfasizza li netwerk tat-trasport Ewropew imkabbar u effiċjenti huwa element importanti għas-settur tat-turiżmu, li jgħin biex ir-reġjuni jsiru aktar attraenti għat-turisti; huwa tal-fehma li l-pajjiżi tal-Ewropa Ċentrali u tal-Lvant għandhom potenzjal enormi f'dak li għandu x'jaqsam mal-iżvilupp tas-settur tagħhom tat-turiżmu, li jista' jiġi sfruttat aħjar billi jkun hemm aktar żvilupp tal-infrastruttura tat-trasport;

25.  Jirrimarka l-aspetti ekonomiċi u ambjentali favorevoli tas-sinerġiji ta' interkonnessjoni ta' modi differenti ta' trasport biex isir użu aħjar mill-vantaġġi inerenti ta' kull wieħed minnhom;

26.  Jenfasizza li l-iżvilupp ta' trasport kombinat fl-Ewropa Ċentrali u tal-Lvant jeħtieġ li jittejbu l-karatteristiċi ta' kurituri ferrovjarji tal-merkanzija u tiġi appoġġata l-kostruzzjoni ta' terminals intermodali li jkunu aċċessibbli għall-pubbliku;

27.  Jara potenzjal enormi fi proġetti ta' infrastruttura internazzjonali bħar-Rotta tal-Ħarir Ġdida fir-rigward tal-għajnuna biex l-Ewropa Ċentrali u tal-Lvant tagħmel użu aħjar mill-potenzjal tal-ekonomija globali; huwa tal-fehma li minħabba l-pożizzjoni ġeografika tagħha, l-Ewropa Ċentrali u tal-Lvant tista' ssir ċentru importanti tal-loġistika u l-komunikazzjoni bejn l-Ewropa u l-Asja;

28.  Jenfasizza li ż-żieda tal-aċċessibilità tat-trasport fl-Ewropa Ċentrali u tal-Lvant u l-investiment meħtieġ sabiex isir dan għandhom jipprovdu impetu għall-iżvilupp ta' intrapriżi u negozji lokali; jirrimarka li proċeduri ta' sejħiet għall-offerti u l-implimentazzjoni ta' proġetti għandhom ikunu favorevoli għall-SMEs; jistieden lill-Kummissjoni tagħti aktar attenzjoni lill-problema ta' kuntratturi u sottokuntratturi ewlenin involuti fi proġetti li jagħmlu użu minn kooperazzjoni żleali, li l-vittmi tagħha huma ħafna drabi l-ħaddiema bl-aktar livell baxx ta' ħiliet;

29.  Isostni li jeħtieġ li jittieħed kont tal-ħtiġijiet tal-persuni li jgħixu f'reġjuni b'popolazzjoni baxxa jew b'aċċess diffiċli, bħal pereżempju ż-żoni muntanjużi, fl-ippjanar ta' soluzzjonijiet infrastrutturali fl-Ewropa Ċentrali u tal-Lvant; isostni li n-nuqqas ta' aċċess għat-trasport jista' jwassal għall-esklużjoni soċjali, u jistieden lill-Kummissjoni tieħu kont tal-ħtiġijiet ta' dawk li jużaw rotot ta' trasport lokali; jenfasizza li l-profitabilità tal-konnessjonijiet tat-trasport ma tistax tkun l-uniku kriterju fl-evalwazzjoni tal-utilità tagħhom;

Trasport bit-triq

30.  Ifakkar li l-iżvilupp ta' toroq transfruntiera huwa essenzjali biex jiffaċilita l-kooperazzjoni bejn il-popolazzjonijiet u l-intrapriżi fir-reġjuni tal-fruntieri; jistieden lill-Istati Membri jkomplu jimmodernizzaw it-toroq, ikomplu jiżviluppa konnessjonijiet nieqsa, jibnu postijiet tal-parkeġġ sikuri u aċċessibbli u jssaħħu l-konnettività reġjonali u lokali għan-netwerk tat-TEN-T, billi għaqda man-netwerk tat-TEN-T hija bażi importanti għat-tkabbir ekonomiku ta' ċentri reġjonali;

31.  Jenfasizza l-ħtieġa li jiġu żgurati sistemi ta' tariffi stradali ġusti fl-UE; jirrimarka li ċerti flessibiltajiet għandhom jinżammu għal Stati Membri, minħabba l-karatteristiċi partikolari tagħhom, meta jiġu stabbiliti dawn is-sistemi filwaqt li tiġi żgurata l-interoperabilità teknika f'livell xieraq; isostni li dawn is-sistemi għandhom ikunu mfassla f'kooperazzjoni mal-komunità tan-negozju u dawk li jużaw it-toroq kummerċjalment, u li dawn tal-aħħar m'għandhomx ikunu meħtieġa jħallsu ħlas addizzjonali jew ħlas sproporzjonat li jwassal biex l-attivitajiet tan-negozju tagħhom ikunu inqas profittabbli;

32.  Jistieden lill-Kummissjoni u lill-Istati Membri jindirizzaw il-ħtieġa urġenti għat-titjib tan-netwerk tal-infrastruttura tat-toroq tul il-fruntiera tal-Lvant tal-UE, li jibda fl-Estonja, u jgħaddi mil-Latvja, il-Litwanja, il-Polonja, is-Slovakkja, l-Ungerija, ir-Rumanija u l-Bulgarija u jispiċċa fil-Greċja; iqis li tali sforzi għandhom jibnu fuq l-ippjanar fit-tul li diġà sar fil-kuntest tal-proġett Via Carpatia, li dwaru rappreżentanti tal-pajjiżi kkonċernati ffirmaw dikjarazzjoni f'Varsavja fit-3 ta' Marzu 2016 dwar aktar kooperazzjoni dwar l-iżvilupp tal-kuritur u aġġornament tar-rotta; huwa tal-fehma li, bil-bini tal-Via Carpatia, reġjuni periferiċi tal-UE se jkollhom l-opportunità ta' żvilupp mgħaġġel u se jkunu kapaċi jlaħħqu aktar malajr ma' żoni aktar żviluppati tal-UE; jindika li l-kostruzzjoni tar-rotta se tistimula l-investiment u t-tkabbir tan-negozju, u ttejjeb is-sigurtà għall-UE inġenerali, b'mod partikolari fil-kuntest tal-kunflitt armat fl-Ukrajna; jemmen li l-possibilità li l-Kuritur Renu-Danubju jinfetaħ għat-Tramuntana tal-UE permezz tal-Via Carpatia għandha tiġi sfruttata, u jemmen li l-Via Carpatia għandha tirċievi allokazzjoni baġitarja adegwata; jitlob għalhekk biex il-proġett "Via Carpatia" jiġi inkorporat fin-netwerk ewlieni tat-TEN-T sabiex jiġi żgurat finanzjament xieraq min-naħa tal-UE; iħeġġeġ lill-Istati Membri biex iwaqqfu wkoll finanzjament għal dan il-proġett permezz ta' kull strument finanzjarju possibbli, bħall-Faċilità Nikkollegaw l-Ewropa u l-Fond Ewropew għall-Investimenti Strateġiċi;

33.  Itenni li l-kwalità tal-infrastruttura tat-toroq għandha impatt dirett fuq is-sikurezza fit-toroq; iqis, għalhekk, li s-sikurezza fit-toroq għandha tiġi vvalutata wkoll meta tinbena l-infrastruttura tat-toroq; huwa mħasseb li l-imwiet fit-toroq u l-għadd ta' persuni midruba b'mod gravi jibqgħu relattivament għoljin f'bosta Stati Membri tal-Ewropa Ċentrali u tal-Lvant; jissottolinja li l-miżuri biex itejbu s-sigurtà fit-toroq għandhom jiġu promossi aktar fil-livell tal-Istati Membri u tal-UE; iqis li għandu jkun ipprovdut finanzjament adegwat għal proġetti ta' riabilitazzjoni tal-infrastruttura fl-Istati Membri tal-Ewropa Ċentrali u tal-Lvant;

34.  Jenfasizza li s-sigurtà u s-sostenibilità tas-settur tat-trasport huma prijoritajiet ewlenin fl-iżvilupp tal-infrastruttura; jistieden għalhekk lill-Kummissjoni u lill-Istati Membri biex ikomplu jinkoraġġixxu d-diġitalizzazzjoni u l-awtomatizzazzjoni fil-mezzi kollha tat-trasport; jitlob biex proġetti ta' investiment tal-infrastruttura ikunu jinkludu soluzzjonijiet tat-trasport li jnaqqsu r-riskju ta' mewt jew korriment serju f'inċidenti tat-traffiku, u biex jitqiesu l-bżonnijiet tan-nies li jgħixu qrib rotot b'volum kbir ta' traffiku;

Trasport ferrovjarju

35.  Jenfasizza l-prijorità ta' bini, immodernizzar u żamma tal-linji ferrovjarji għal tkabbir koerenti u sostenibbli tat-trasport ferrovjarju u koeżjoni fil-partijiet Ċentrali u fil-Lvant tal-UE; jenfasizza li l-ferroviji għandhom rwol importanti biex jitnaqqas l-impatt fuq il-klima, it-tniġġis tal-arja u l-inċidenti fit-toroq, u jistenna li sforzi bħal dawn ikollhom impatti pożittivi fuq l-iżvilupp industrijali, il-loġistika tal-merkanzija, is-servizzi pubbliċi ta' kwalità u mobilità affidabbli tal-passiġġieri; jistieden lill-Istati Membri jeliminaw l-ostakli transfruntiera u nazzjonali u jespandu l-kapaċitajiet operazzjonali bl-għan li tintlaħaq il-miri b'rabta ma' bidla modali tal-2030 u l-2050 stabbiliti fil-White Paper tal-2011 dwar it-trasport;

36.  Jenfasizza li wħud mir-reġjuni tal-Ewropa Ċentrali u tal-Lvant għandhom netwerk ferrovjarju sinifikanti, li madankollu jeħtieġ urġentement modernizzazzjoni tal-infrastruttura bil-għan li jitwaqqaf id-deterjorament ulterjuri li minħabba fih in-netwerk ferrovjarju jaf jieqaf jopera; jikkritika n-nuqqas ta' investiment f'linji ferrovjarji transfruntiera u l-livell baxx ta' servizzi ferrovjarji tal-passiġġieri f'ħafna żoni tal-fruntiera; jistieden lill-Istati Membri (jerġgħu) jistabbilixxu l-konnessjonijiet nieqsa u jneħħu l-ostakli; jissuġġerixxi li n-netwerk ferrovjarju għandu jiġi analizzat, bl-użu tal-metodoloġija ta' ppjanar tan-netwerk komprensiv u ewlieni tat-TEN-T, biex jiġu identifikati opportunitajiet potenzjali oħra ta' konnessjonijiet nieqsa, partikolarment konnessjonijiet transfruntiera, kemm bejn l-Istati Membri tal-UE kif ukoll ma' ġirien mhux Membri tal-UE; iħeġġeġ lill-Istati Membri jiżviluppaw kooperazzjoni mill-qrib u kostruttiva biex tagħlaq dawn il-lakuni u jtejbu l-integrazzjoni territorjali u l-koeżjoni; jitlob lill-Kummissjoni tagħti sostenn finanzjarju effikaċi għall-isforzi kollha ta' dan it-tip;

37.  Itenni l-appoġġ tiegħu għat-tnedija tas-Sistema Ewropea tal-Ġestjoni tat-Traffiku Ferrovjarju (ERTMS) fil-kurituri kollha tan-netwerk ewlieni tat-TEN-T; jemmen li implimentazzjoni sħiħa u mgħaġġla tal-ERTMS għandha tkun waħda mill-prijoritajiet tal-UE sabiex tinħoloq Żona Ferrovjarja Ewropea kompletament interoperabbli, funzjonanti, effiċjenti u attraenti li tkun kapaċi tikkompeti ma' modi oħra ta' trasport;

38.  Jistieden lill-Istati Membri jadottaw regoli ċari, strateġiji ta' żvilupp fit-tul għat-trasport ferrovjarju u jneħħu l-ostakli għal proġetti ferrovjarji implimentati bl-użu tal-finanzjament tal-UE;

39.  Jenfasizza l-ħtieġa li jiżdied l-investiment fit-titjib tal-kwalità tal-ferroviji sabiex dawn isiru aktar aċċessibbli u attraenti fl-oqsma ta' trasport kemm tal-passiġġieri kif ukoll tal-merkanzija u biex jiżdied is-sehem modali, skont l-għan Nru 3 dwar il-bidla lejn modi oħra kif ifformulat fil-White Paper tal-UE dwar it-Trasport;

40.  Jinnota nuqqas ta' konnessjonijiet bit-triq u bil-ferrovija lejn u mill-portijiet; jenfasizza li l-biċċa l-kbira tal-ajruporti fl-Ewropa tal-Lvant jinsabu qrib l-infrastruttura ferrovjarja u li l-integrazzjoni għadha teknikament possibbli; jistieden lill-Kummissjoni tappoġġa bis-sħiħ aktar integrazzjoni ta' konnessjonijiet tat-trasport multimodali (triq-ferrovija-ajruport) fl-Ewropa Ċentrali u tal-Lvant;

41.  Jistieden lill-Kummissjoni tkompli tappoġġa l-investiment fil-vetturi ferrovjarji f'pajjiżi tal-Ewropa Ċentrali u l-Ewropa tal-Lvant, peress li dan jagħmilha possibbli li jinġieb lura l-potenzjal tal-ferrovija fis-sistemi tat-trasport pubbliku ta' dawk il-pajjiżi;

42.  Jenfasizza li l-iżvilupp sostenibbli tal-infrastruttura tat-trasport ferrovjarju Ewropew m'għandux jispiċċa bis-sempliċi kostruzzjoni tan-netwerk iżda għandu jinkludi miżuri ta' manutenzjoni sabiex ikunu kosteffikaċi fuq medda twila ta' żmien; iqis li proporzjon sinifikanti ta' mezzi finanzjarji għandu jiġi dedikat għal dawn il-miżuri minħabba l-importanza tal-attivitajiet ta' manutenzjoni;

43.  Jenfasizza l-benefiċċji komuni tal-konnessjoni Rail Baltica bħala wieħed mill-proġetti prijoritarji fil-Kuritur Baħar tat-Tramuntana-Baħar Baltiku, u l-importanza strateġika sinifikanti tiegħu għall-Istati Membri kollha involuti, kif ukoll għar-reġjun kollu mill-Finlandja (bil-possibilità ta' "estensjoni tal-Botnija"), għall-Estonja, il-Latvja, il-Litwanja, il-Polonja u l-Ġermanja, in-Netherlands u n-Nofsinhar tal-Ewropa; jilqa' l-progress li sar fil-kostruzzjoni u t-tħejjija tal-proġett "Rail Baltica" u jenfasizza li kooperazzjoni tajba fost il-partijiet ikkonċernati u l-pajjiżi involuti hija kruċjali biex il-proġett jimxi 'l quddiem mingħajr aktar dewmien u passi lura, u biex jiġi evitat kull riskju ta' nuqqas ta' impenn ta' riżorsi finanzjarji allokati għal dan il-proġett; jenfasizza li jekk ma jiġux rispettati r-regoli tal-Kummissjoni Ewropea, il-kofinanzjament tal-UE ta' madwar 85 % se jintilef u l-kundizzjonijiet ta' finanzjament futuri qatt mhuma se jkunu favorevoli daqs kemm huma issa; iħeġġeġ lill-pajjiżi involuti jirrikonoxxu u jsaħħu r-rwol tal-RB Rail Joint Venture bħala l-aħjar korp għall-ġestjoni ta' proġetti transnazzjonali fuq skala bħal din, jissottomettu applikazzjonijiet konġunti għal finanzjament mill-UE, jipproċedu kemm bl-akkwist pubbliku nazzjonali u konġunt, jikkoordinaw il-ħidma fuq il-proġett u, fl-aħħar nett, juru li huma kapaċi jikkooperaw;

44.  Fid-dawl tas-sehem staġnat tal-ferroviji Ewropej fis-swieq tat-trasport tal-merkanzija u tal-passiġġieri, jenfasizza l-importanza tal-inizjattiva Shift2Rail, b'mod speċjali fil-qasam tat-trasport tal-merkanzija, sabiex tiżdied il-kompetittività u l-effiċjenza; huwa tal-opinjoni li għandu jkun hemm investiment fit-titjib tal-kwalità tat-trasport ferrovjarju fil-qasam tat-trasport tal-merkanzija; jilqa' inizjattivi internazzjonali komuni meħuda mill-Istati Membri fir-reġjun bl-għan li jiżviluppaw u jimmodernizzaw l-infrastruttura ferrovjarja, bħall-ħolqien tal-kuritur ferrovjarju ġdid tal-merkanzija Nru 11, l-hekk imsejjaħ Kuritur Ambra, li jgħaqqad iċ-ċentri kummerċjali u industrijali fil-Polonja, is-Slovakkja, l-Ungerija u s-Slovenja permezz ta' azzjoni konġunta fl-allokazzjoni tal-kapaċità tat-traffiku għal ferroviji internazzjonali tal-merkanzija; jirrimarka li proġetti bħal dawn jippromwovu l-ferrovija bħala mezz tat-trasport internazzjonali tal-merkanzija, itejbu l-kompetittività tat-trasport ferrovjarju u jiżguraw użu aħjar tal-kapaċità eżistenti tat-traffiku internazzjonali tal-merkanzija;

45.  Jinnota li hemm diversi sorsi ta' finanzjament disponibbli għas-settur ferrovjarju minn diversi programmi tal-UE; jemmen li l-adozzjoni u l-użu effikaċi ta' dawn is-sorsi ta' finanzjament huma essenzjali minħabba l-fatt li l-limitazzjonijiet finanzjarji jqiegħdu restrizzjonijiet severi fuq l-ammont ta' flus pubbliċi li l-gvernijiet nazzjonali jkunu jistgħu jinvestu fil-ferroviji;

46.  Jiġbed l-attenzjoni lejn is-supplimenti li normalment jintużaw fl-Ewropa Ċentrali u tal-Lvant fit-trasport ta' passiġġieri bil-ferrovija reġjonali transfruntier, li ta' spiss jiġu imposti minn kumpaniji ferrovjarji bħala parti min-nollijiet tal-ferrovija internazzjonali, li jirriżultaw fi tnaqqis tal-attraenza tal-konnessjonijiet ferrovjarji transfruntiera;

47.  Jenfasizza l-ħtieġa li jiġi żgurat li l-pajjiżi tal-Ewropa Ċentrali u tal-Lvant huma interkonnessi man-netwerk ferrovjarju b'veloċità kbira fl-Ewropa tal-Punent sabiex tiżdied il-kompetittività tas-settur tat-trasport ferrovjarju u jiġi appoġġat it-tkabbir ekonomiku f'dak ir-reġjun; jistieden lill-Kummissjoni u lill-Istati Membri jħeġġu proġetti transfruntiera għal konnessjonijiet ferrovjarji b'veloċità għolja tul il-kurituri tan-netwerk tat-TEN-T;

48.  Jenfasizza l-bżonn li jiġu appoġġati proġetti u investiment konġunt ma' pajjiżi li mhumiex fl-UE, biex b'hekk titwitta t-triq lejn l-isfruttament tal-potenzjal komplimentari tal-kurituri tat-trasport ferrovjarju li ġew immodernizzati bl-użu tal-finanzjament tal-UE, pereżempju, b'rabtiet bejn l-UE u pajjiżi fl-Asja;

Passaġġi fuq l-ilma interni

49.  Jenfasizza l-importanza tat-trasport fuq l-ilmijiet interni bħala mezz kosteffikaċi u sostenibbli għat-trasport multimodali u għal-loġistika fl-UE kollha; iqis li huwa neċessarju, għalhekk, li tiġi modernizzata l-infrastruttura tat-trasport bil-passaġġi fuq l-ilma interni għat-trasport ta' passiġġieri jew ta' merkanzija, u sabiex tittejjeb l-interoperabilità ma' modi oħra ta' trasport;

50.  Jinnota li l-Ewropa Ċentrali u tal-Lvant għandha potenzjal ta' żvilupp sinifikanti fir-rigward tal-passaġġi fuq l-ilma interni kif ukoll ix-xmajjar u l-portijiet tal-baħar tagħha; iqis li dan il-potenzjal jista' jiġi sfruttat biss jekk fl-istess ħin jiġi rrispettat b'mod xieraq l-acquis tal-Unjoni dwar il-protezzjoni tal-ambjent, il-bijodiversità u l-ilma, u jqis li jekk jitqiegħed aktar enfasi fuq l-użu ta' portijiet u ferroviji, dan jista' jgħin biex jappoġġa l-għan għat-tisħiħ tat-trasport multimodali fir-reġjun;

51.  Jilqa' l-ħolqien tal-programm NAIADES, kif ukoll it-tkomplija tiegħu ma' NAIADES II sal-2020, u jenfasizza l-importanza li jkun hemm strateġija Ewropea u Pjan ta' Azzjoni għal passaġġi fuq l-ilma interni;

52.  Jemmen li l-isfruttament tal-multimodalità f'portijiet ta' passaġġi tal-ilma interni huwa kruċjali għall-potenzjal ekonomiku tagħhom; jenfasizza r-rwol ta' aċċess għall-aħħar mil u konnessjonijiet ferrovjarji xierqa b'infrastruttura ferrovjarja interkonnessa f'terminali tal-passaġġi fuq l-ilma interni kif ukoll ċentri tat-trasport f'żoni ta' qbid tal-port biex jattiraw l-utenti;

53.  Jenfasizza r-rwol tax-Xmara Danubju bħala passaġġ fuq l-ilma ewlieni tat-trasport fil-makroreġjun tad-Danubju; jinnota li l-potenzjal tar-reġjun għal trasport fuq passaġġi tal-ilma interni għandu jintuża ulterjorment u għalhekk ifakkar ukoll fil-ħtieġa għall-Istati Membri li jżommu l-operabilità ta' passaġġi fuq l-ilma interni li huma taħt ir-responsabilità tagħhom; jistieden lill-istati li jinsabu max-xatt biex jiżguraw in-navigabilità kontinwa tad-Danubju u jimplimentaw il-pjan ġenerali tagħhom ta' rijabilitazzjoni u manutenzjoni tal-kanali navigabbli approvat fl-2014, filwaqt li fl-istess ħin jieħdu kont tal-aspetti ambjentali u jagħtu attenzjoni speċjali biex iħarsu l-ħabitats naturali, l-ambjent, il-bijodiversità u l-ilma, u b'hekk jikkonservaw u jippromwovu l-SMEs fil-qasam tal-agrikoltura, is-sajd u t-turiżmu sostenibbli; jenfasizza li r-rabtiet bejn l-Oder, l-Elbe u d-Danubju jistgħu jsaħħu l-kapaċitajiet ta' komunikazzjoni u ta' trasport tar-reġjun kollu fuq l-assi Tramuntana-Nofsinhar, li jista' jwassal għall-ħolqien ta' impjiegi u l-iżvilupp tal-SMEs;

54.  Iħeġġeġ lill-Istati Membri jżidu l-isforzi tagħhom biex tiġi mtejba u miksuba navigabilità tal-klassi IV ta' infrastrutturi oħra ta' passaġġi tal-ilma interni, b'mod partikolari it-taqsimiet tax-xmara fin-netwerk ewlieni tat-TEN-T; jenfasizza li titjib importanti tax-xmara Elbe huwa meħtieġ biex jippermetti navigabilità sħiħa, li hija essenzjali għall-Kuritur Orjent-Mediterran tal-Lvant; jenfasizza l-ħtieġa li x-Xmara Oder tittejjeb għal navigabilità tal-klassi IV; jenfasizza wkoll l-importanza tal-kanali internazzjonali E40 u E70 fir-rigward tat-titjib tal-integrazzjoni ta' pajjiżi tal-Ewropa Ċentrali u tal-Lvant f'rotot pan-Ewropej ta' trasport fuq l-art; jenfasizza li l-iżvilupp ta' konnessjonijiet multimodali tajbin bejn dawk il-passaġġi fuq l-ilma u l-kurituri tat-TEN-T Ewlieni Baltiku-Adrijatiku ikun spinta sinifikanti għall-potenzjal ta' investiment fir-reġjuni tal-Lvant fl-UE;

Portijiet marittimi u ajruporti

55.  Jenfasizza l-potenzjal għal aktar żvilupp ta' portijiet marittimi attraenti fil-Baħar Baltiku, fil-Baħar l-Iswed u fil-Baħar Adrijatiku fil-kuntest tal-kunċett ta' 'Awtostradi tal-Baħar'; jenfasizza l-importanza tal-espansjoni tal-kapaċitajiet fis-settur tal-enerġija inklużi l-fjuwils sostenibbli għat-tbaħħir, u l-iżgurar ta' konnessjonijiet effiċjenti tal-ferrovija għall-inħawi ta' ġewwa tal-portijiet;

56.  Jirrimarka li l-iżvilupp sostenibbli tal-portijiet fil-Baħar Baltiku, fil-Baħar Adrijatiku u fil-Baħar l-Iswed m'għandux jiġi mxekkel minn infrastruttura oħra ta' taħt il-baħar; jinsab imħasseb li attivitajiet dwar proġetti bħal dak ta' North Stream jistgħu jimminaw u jostakolaw l-investiment fir-reġjun, b'mod partikolari fir-Reġjun Baltiku; jinsisti li kwalunkwe pipelines taħt il-baħar għandhom jirrispettaw ir-rekwiżiti tal-pixka fl-entraturi għall-portijiet;

57.  Iqis li l-portijiet marittimi u l-ajruporti jaqdu aħjar l-iżvilupp ekonomiku tal-Ewropa Ċentrali u dik tal-Lvant jekk ikunu ċentri f'sistema tat-trasport multimodali integrat b'interkonnessjoni ma' infrastruttura ferrovjarja b'livell għoli ta' prestazzjoni;

58.  Jenfasizza li l-portijiet tat-Tramuntana tal-Adrijatiku għandhom isaħħu l-kooperazzjoni tagħhom permezz ta' koordinazzjoni reġjonali għall-promozzjoni komuni tal-flussi tat-traffiku għall-kummerċ marittimu fit-Tramuntana tal-Adrijatiku u biex jintegraw bis-sħiħ il-portijiet Taljani ma' dawk tas-Slovenja (Koper) u tal-Kroazja (Rijeka); jistieden lill-Kummissjoni biex, f'dan ir-rigward, tinkludi l-port ta' Rijeka fil-kuritur Baltiku-Adrijatiku sabiex tippermetti konnessjoni sħiħa tat-trasport ta' portijiet tal-baħar fit-Tramuntana tal-Adrijatiku lejn l-Ewropa Ċentrali u l-Baħar Baltiku;

59.  Ifakkar li l-Kummissjoni identifikat il-kwistjoni ta' lakuni fil-konnettività fl-Istrateġija tal-Avjazzjoni għall-Ewropa li ġiet żviluppata reċentement; jinnota, madankollu, li s-soluzzjonijiet proposti huma ta' potenzjal limitat u jħeġġeġ lill-Kummissjoni tissorvelja konnettività bl-ajru fi ħdan l-UE, speċjalment fir-reġjun tal-Ewropa Ċentrali u tal-Lvant, u tiżviluppa aktar proposti mmirati biex jitnaqqsu d-distakki fl-aċċess għas-servizzi tat-trasport bl-ajru; jemmen li l-konnessjonijiet bl-ajru f'din il-parti tal-UE jeħtieġ li jkomplu jiġu żviluppati billi l-konnettività tal-UE13 hija 7.5 darbiet inqas minn dik tal-UE15(9); jinsab imħasseb dwar il-fatt li filwaqt li l-infrastruttura tal-ajruporti fir-reġjun tgħaddi minn modernizzazzjoni kostanti, il-maġġoranza vasta ta' rotot tal-ajru ġodda huma orjentati biss lejn il-Punent; jistieden lill-Kummissjoni tanalizza jekk il-leġiżlazzjoni relevanti hijiex adattata għall-għan tagħha, u, jekk meħtieġ, tipproponi inizjattivi ġodda biex tiggarantixxi biżżejjed konnettività bejn iż-żoni periferiċi u ċ-ċentru tal-Ewropa;

60.  Jenfasizza li r-reġjun tal-Ewropa Ċentrali u tal-Lvant għandu numru inqas ta' konnessjonijiet bl-ajru, li huma ta' kwalità inferjuri meta mqabbla ma' dawk ta' reġjuni fil-punent tal-UE; jirrimarka li dawn il-lakuni fil-konnettività ġew identifikati permezz ta' analiżi indipendenti mwettqa fuq talba tal-Kummissjoni;

61.  Jistieden lill-Kummissjoni teżamina l-konnettività bl-ajru fi u bejn l-Istati Membri u tistabbilixxi miżuri biex jitjiebu s-servizzi tat-trasport bl-ajru f'dak li jirrigwarda l-kwalità tas-servizz għall-konsumaturi;

62.  Jinnota l-potenzjal enormi li l-ajruporti ta' daqs żgħir u medju għandhom fir-rigward tal-aċċessibilità tat-trasport fl-Ewropa Ċentrali u tal-Lvant, speċjalment għal vjaġġaturi fuq negozju u turisti; itenni li f'dawn l-aħħar snin ħafna ajruporti reġjonali ġew mibnija u modernizzati fl-Ewropa Ċentrali u tal-Lvant, imma li l-potenzjal tagħhom mhux qed jiġi sfruttat biżżejjed minħabba nuqqas ta' konnessjonijiet bejn dawn l-ajruporti u r-rotot ewlenin tat-trasport; jenfasizza l-ħtieġa li dawn l-ajruporti jintużaw b'mod aktar effikaċi permezz tal-bini ta' konnessjonijiet ġodda bit-triq u bil-ferrovija;

63.  Jirrikonoxxi r-rwoli differenti ta' ajruporti reġjonali u lokali fl-iżvilupp tar-reġjuni ċentrali u tal-Lvant tal-UE biex jiffaċilitaw it-tkabbir ekonomiku, il-kummerċ, il-kompetittività, il-mobilità inklużiva u t-turiżmu, kif ukoll aċċess mingħajr ostakli għal persuni b'diżabilità u b'mobilità mnaqqsa; jisħaq li l-ajruporti reġjonali jagħtu kontribut biex tiżdied l-attraenza tar-reġjuni tagħhom; isostni li għal kwalunkwe faċilità ġdida, id-domanda tat-traffiku u l-potenzjal tiegħu għandhom jiġu evalwati sewwa u l-użu tal-fondi tal-UE għandu jkun limitat strettament għal proġetti ekonomikament vijabbli u sostenibbli; jenfasizza li l-appoġġ finanzjarju għall-iżvilupp ta' kapaċitajiet eżistenti għandu jingħata kif xieraq; huwa tal-fehma li r-rwol tal-ajruporti reġjonali se jiżdied jekk ikollhom infrastruttura moderna u netwerk ta' konnessjonijiet tat-trasport (speċjalment konnessjonijiet ferrovjarji) li jaqblu sew mar-reġjun u mal-pajjiż, li jagħmluha possibbli li wieħed jasal l-ajruport malajr minn diversi partijiet ta' bliet u rħula fil-viċin; jenfasizza l-importanza tal-iżvilupp ta' ajruporti reġjonali u lokali eżistenti u ġodda li jikkontribwixxu għat-tkabbir ekonomiku, inkluż fis-settur tat-turiżmu, f'reġjuni mhux żviluppati u iżolati permezz tat-titjib tal-aċċessibilità u l-konnettività, jekk dawn ir-reġjuni jsiru aktar attraenti għall-investiment u l-kompetittività, biex b'hekk jiġi aċċellerat l-iżvilupp soċjoekonomiku; jissuġġerixxi li l-Kummissjoni tikkunsidra l-iżvilupp ta' netwerk ta' ajruporti fil-livell reġjonali sabiex tiġi żgurata konnettività aħjar bejn u fi ħdan l-Istati Membri;

o
o   o

64.  Jagħti istruzzjonijiet lill-President tiegħu biex jgħaddi din ir-riżoluzzjoni lill-Kunsill, lill-Kummissjoni u lill-Kumitat tar-Reġjuni.

(1) Testi adottati, P8_TA(2015)0310. (2) Testi adottati, P8_TA(2015)0423. (3) ĠU C 261E, 10.9.2013, p. 1. (4) ĠU L 348, 20.12.2013, p. 1. (5) ĠU L 348, 20.12.2013, p. 129. (6) http://ec.europa.eu/transport/road_safety/pdf/vademecum_2015.pdf (7) http://ec.europa.eu/transport/modes/inland/news/2014-12-04-danube-ministrial-meeting/conclusions.pdf (8) http://mib.gov.pl/files/0/1796967/deklaracjalancucka.pdf (9) Dokument ta' Ħidma tal-Persunal tal-Kummissjoni li jakkumpanja l-Komunikazzjoni mill-Kummissjoni bit-titolu "Strateġija tal-Avjazzjoni għall-Ewropa" (SWD(2015)0261).

Riżoluzzjoni tal-Parlament Ewropew tal-25 ta' Ottubru 2016 li jinkludi rakkomandazzjonijiet lill-Kummissjoni dwar l-istabbiliment ta' mekkaniżmu tal-UE dwar id-demokrazija, l-istat tad-dritt u d-drittijiet fundamentali (2015/2254(INL))

P8_TA(2016)0409 A8-0283/2016

Il-Parlament Ewropew,

–  wara li kkunsidra l-Artikolu 225 tat-Trattat dwar il-Funzjonament tal-Unjoni Ewropea,

–  wara li kkunsidra l-preambolu tat-Trattat dwar l-Unjoni Ewropea (TUE), b'mod partikolari t-tieni, ir-raba', il-ħames u s-seba' premessa tiegħu,

–  wara li kkunsidra, b'mod partikolari, l-Artikolu 2, l-Artikolu 3(1), it-tieni subparagrafu tal-Artikolu 3(3) u l-Artikoli 6,7 u 11 tat-TUE,

–  wara li kkunsidra l-Artikoli tat-TFUE relatati mar-rispett lejn id-demokrazija, l-istat tad-dritt u d-drittijiet fundamentali fl-Unjoni, u l-promozzjoni u l-protezzjoni tagħhom, inklużi l-Artikoli 70, 258, 259, 260, 263 u 265 tiegħu,

–  wara li kkunsidra l-Artikolu 4(3) u l-Artikolu 5 tat-TUE, l-Artikolu 295 tat-TFUE u l-Protokolli Nru 1 dwar ir-rwol tal-parlamenti nazzjonali fl-Unjoni Ewropea u Nru 2 dwar l-applikazzjoni tal-prinċipji tas-sussidjarjetà u l-proporzjonalità, annessi mat-TUE u mat-TFUE,

–  wara li kkunsidra l-Karta tad-Drittijiet Fundamentali tal-Unjoni Ewropea (il-Karta),

–  wara li kkunsidra l-Karta Soċjali Ewropea tal-Kunsill tal-Ewropa, b'mod partikolari l-Artikolu E tagħha,

–  wara li kkunsidra l-kriterji ta' Copenhagen, u l-korp ta' regoli tal-UE li pajjiż kandidat jeħtieġlu jissodisfa jekk jixtieq jingħaqad mal-Unjoni (l-acquis), b'mod partikolari l-Kapitoli 23 u 24 tiegħu,

–  wara li kkunsidra l-Konvenzjoni għall-Protezzjoni tad-Drittijiet tal-Bniedem u tal-Libertajiet Fundamentali (KEDB), il-ġurisprudenza tal-Qorti Ewropea tad-Drittijiet tal-Bniedem, il-konvenzjonijiet, ir-rakkomandazzjonijiet, ir-riżoluzzjonijiet u r-rapporti tal-Assemblea Parlamentari, il-Kumitat tal-Ministri, il-Kummissarju għad-Drittijiet tal-Bniedem u l-Kummissjoni ta' Venezja tal-Kunsill tal-Ewropa,

–  wara li kkunsidra r-Rakkomandazzjoni tal-Kunsill tal-Ewropa Nru R(2000)21 tal-25 ta' Ottubru 2000 u l-Prinċipji Bażiċi tan-Nazzjonijiet Uniti dwar ir-Rwol tal-Avukati tal-1990, li jappellaw lill-Istati biex jiggarantixxu l-libertà u l-indipendenza tal-professjoni legali;

–  wara li kkunsidra l-Memorandum ta' Qbil bejn il-Kunsill tal-Ewropa u l-Unjoni Ewropea, tat-23 ta' Mejju 2007,

–  wara li kkunsidra l-Konvenzjoni Qafas għall-Ħarsien tal-Minoranzi Nazzjonali tal-Kunsill tal-Ewropa,

–  wara li kkunsidra l-Karta Ewropea għal-Lingwi Reġjonali jew Minoritarji tal-Kunsill tal-Ewropa;

–  wara li kkunsidra l-Lista tal-Kriterji tal-Istat tad-Dritt adottata mill-Kummissjoni ta' Venezja fil-106 Sessjoni Plenarja tagħha, fit-18 ta' Marzu 2016,

–  wara li kkunsidra d-Dikjarazzjoni Universali tad-Drittijiet tal-Bniedem,

–  wara li kkunsidra t-trattati tan-NU dwar il-ħarsien tad-drittijiet tal-bniedem u l-libertajiet fundamentali u l-ġurisprudenza tal-korpi tat-trattati tan-NU,

–  wara li kkunsidra l-Konvenzjoni tan-NU dwar l-Eliminazzjoni ta' Kull Forma ta' Diskriminazzjoni kontra n-Nisa,

–  wara li kkunsidra l-Approċċ tan-NU għall-Assistenza favur l-Istat tad-Dritt, ta' April 2008,

–  wara li kkunsidra l-Għanijiet ta' Żvilupp Sostenibbli, u b'mod partikolari l-Għan 16:

–  wara li kkunsidra l-Ħamsa u Għoxrin Rapport Biennali tal-COSAC: Developments in European Union Procedures and Practices Relevant to Parliamentary Scrutiny (Żviluppi fi Proċeduri tal-Unjoni Ewropea u Prattiki Rilevanti għall-Iskrutinju Parlamentari) tat-18 ta' Mejju 2016,

–  wara li kkunsidra l-pubblikazzjonijiet tal-Aġenzija tal-Unjoni Ewropea għad-Drittijiet Fundamentali (FRA), inkluża s-Sistema ta' Informazzjoni Ewropea dwar id-Drittijiet Fundamentali (EFRIS) proposta fid-dokument tal-istess aġenzija tal-31 ta' Diċembru 2013 dwar id-drittijiet fundamentali fil-ġejjieni tal-Ġustizzja u l-Intern tal-Unjoni Ewropea,

–  wara li kkunsidra l-Opinjoni tal-FRA tat-8 ta' April 2016 dwar l-iżvilupp ta' għodda integrata ta' indikaturi oġġettivi tad-drittijiet fundamentali li tkun kapaċi tkejjel il-konformità mal-valuri komuni elenkati fl-Artikolu 2 tat-TUE abbażi ta' sorsi eżistenti ta' informazzjoni,

–  wara li kkunsidra l-ittra tas-6 ta’ Marzu 2013 mill-Ministri tal-Affarijiet Barranin tal-Ġermanja, id-Danimarka, il-Finlandja u n-Netherlands lill-President tal-Kummissjoni,

–  wara li kkunsidra n-nota mill-Presidenza Taljana tal-15 ta' Novembru 2014 bit-titolu ‘Niżguraw ir-rispett għall-istat tad-dritt fl-Unjoni Ewropea’,

–  wara li kkunsidra l-konklużjonijiet tal-Kunsill u tal-Istati Membri mlaqqgħin fi ħdan il-Kunsill tas-16 ta' Diċembru 2014 dwar l-iżgurar tar-rispett tal-istat tad-dritt,

–  wara li kkunsidra l-ewwel u t-tieni djalogu tal-Kunsill dwar l-istat ta' dritt, matul il-Presidenza Lussemburgiża u Netherlandiża tal-UE, tas-17 ta' Novembru 2015 u l-24 ta' Mejju 2016,

–  wara li kkunsidra l-"Linji gwida dwar passi metodoloġiċi li għandhom jittieħdu biex tiġi vverifikata l-kompatibbiltà tad-drittijiet fundamentali fil-korpi preparatorji tal-Kunsill", maħruġa mill-Kunsill fid-19 ta' Diċembru 2014,

–  wara li kkunsidra l-komunikazzjoni tal-Kummissjoni tad-19 ta' Ottubru 2010 bit-titolu "Strateġija għall-implimentazzjoni effettiva tal-Karta tad-drittijiet fundamentali tal-Unjoni Ewropea",

–  wara li kkunsidra d-dokument ta' ħidma tal-persunal tal-Kummissjoni tas-6 ta' Mejju 2011, bit-titolu "Operational Guidance on taking account of Fundamental rights in Commission Impact Assessments" (Gwida Operazzjonali dwar il-kunsiderazzjoni tad-Drittijiet Fundamentali fil-Valutazzjonijiet tal-Impatt tal-Kummissjoni),

–  wara li kkunsidra l-mekkaniżmu eżistenti ta' monitoraġġ u l-għodod ta' valutazzjoni perjodika tal-Kummissjoni, inkluż il-Mekkaniżmu għall-Kooperazzjoni u l-Verifika, it-Tabella ta' Valutazzjoni tal-Ġustizzja, ir-rapporti kontra l-korruzzjoni u l-Media Monitor,

–  wara li kkunsidra l-Kollokju Annwali tal-Kummissjoni dwar id-Drittijiet Fundamentali,

–  wara li kkunsidra l-komunikazzjoni tal-Kummissjoni tal-11 ta' Marzu 2014 bit-titolu "Qafas ġdid tal-UE biex jissaħħaħ l-Istat tad-Dritt" (COM(2014)0158),

–  wara li kkunsidra l-Ftehim Interistituzzjonali dwar Tfassil Aħjar tal-Liġijiet, tat-13 ta' April 2016,

–  wara li kkunsidra l-"Kodiċi ta' Prattika Tajba għall-Parteċipazzjoni Ċivili fil-Proċess tat-Teħid tad-Deċiżjoni", maħruġ mill-Kunsill tal-Ewropa fl-1 ta' Ottubru 2009,

–  wara li kkunsidra t-Tabella ta' Valutazzjoni tal-Ġustizzja 2016 tal-UE u r-Rapport mill-Kummissjoni tal-15 ta' Lulju 2016 bit-titolu "Il-monitoraġġ tal-applikazzjoni tal-liġi tal-Unjoni: Rapport Annwali tal-2015",

–  wara li kkunsidra l-valutazzjoni tal-Unità tal-Valur Miżjud Ewropew tal-Parlament, ta' April 2016, dwar "Mekkaniżmu tal-UE dwar id-demokrazija, l-istat tad-dritt u d-drittijiet fundamentali",

–  wara li kkunsidra l-Artikoli 46 u 52 tar-Regoli ta' Proċedura tiegħu,

–  wara li kkunsidra r-rapport tal-Kumitat għal-Libertajiet Ċivili, il-Ġustizzja u l-Intern u l-opinjoni tal-Kumitat għall-Affarjiet Kostituzzjonali (A8-0283/2016),

A.  billi l-Unjoni hija msejsa fuq il-valuri tar-rispett għad-dinjità umana, il-libertà, id-demokrazija, l-ugwaljanza, l-istat tad-dritt u tar-rispett għad-drittijiet tal-bniedem, inkluż id-drittijiet ta' persuni li jagħmlu parti minn minoranzi, kif minquxa fil-prinċipji u l-objettivi fundamentali fl-ewwel artikoli tat-TUE, u fil-kriterji għall-adeżjoni mal-Unjoni;

B.  billi l-istituzzjonijiet u l-korpi tal-Unjoni u l-Istati Membri għandhom isostnu u jagħtu eżempju billi jissodisfaw l-obbligi tagħhom b'mod ġenwin u jipproċedu għat-tfassil ta' kultura kondiviża tal-istat tad-dritt bħala valur universali fit-28 Stat Membru u fl-istituzzjonijiet tal-Unjoni li għandha tiġi applikata b'mod uniformi mill-partijiet kollha kkonċernati, filwaqt li r-rispett sħiħ lejn dawn il-prinċipji u l-promozzjoni tagħhom hu l-prerekwiżit essenzjali għal-leġittimità tal-proġett Ewropew kollu kemm hu u l-kundizzjoni bażika biex tinbena l-fiduċja taċ-ċittadini fl-Unjoni;

C.  billi, skont l-Opinjoni 2/13 tal-Qorti tal-Ġustizzja tal-Unjoni Ewropea (il-Qorti tal-Ġustizzja) tat-18 ta' Diċembru 2014(1) u l-ġurisprudenza rilevanti tal-Qorti tal-Ġustizzja, id-drittijiet fundamentali rikonoxxuti mill-Karta huma fil-qalba tal-istruttura legali tal-Unjoni u r-rispett ta' dawn id-drittijiet huwa kundizzjoni tal-legalità tal-atti tal-Unjoni, hekk li miżuri li jkunu inkompatibbli ma' dawk id-drittijiet mhumiex aċċettabbli fl-Unjoni;

D.  billi, skont l-Artikolu 2, l-Artikolu 3(1) u l-Artikolu 7 tat-TUE, l-Unjoni għandha l-possibbiltà li taġixxi sabiex tipproteġi l-'qalba kostituzzjonali' tagħha u l-valuri komuni li hija msejsa fuqhom;

E.  billi l-istat tad-dritt huwa s-sinsla tad-demokrazija liberali Ewropea u huwa wieħed mill-prinċipji ta' bażi tal-Unjoni Ewropea li joriġinaw mit-tradizzjonijiet kostituzzjonali komuni tal-Istati Membri kollha;

F.  billi l-Istati Membri kollha, l-istituzzjonijiet, il-korpi, l-uffiċċji u l-aġenziji tal-Unjoni, u l-pajjiżi kandidati huma obbligati jirrispettaw, jipproteġu u jippromwovu dawk il-prinċipji u valuri, u għandhom id-dmir ta' kooperazzjoni leali;

G.  billi f’ konformità, fost oħrajn, mal-Protokoll Nru 24 dwar l-asil għal ċittadini tal-Istati Membri tal-Unjoni Ewropea anness mat-TUE u mat-TFUE, il-premessa 10 tad-Deċiżjoni Qafas tal-Kunsill 2002/584/ĠAI(2) u l-ġurisprudenza tal-Qorti Ewropea tad-Drittijiet tal-Bniedem (bħal M.S.S. vs. Il-Belġju u l-Ġreċja, sentenza tal-21 ta’ Jannar 2011) u tal-Qorti tal-Ġustizzja tal-Unjoni Ewropea (bħal N.S. u M.E., sentenza tal-21 ta’ Diċembru 2011(3) u Aranyosi u Căldăraru, sentenza tal-5 ta’ April 2016(4)), l-Istati Membri, inklużi l-qrati nazzjonali, għandhom l-obbligu li jżommu lura milli jimplimentaw id-dritt tal-Unjoni fir-rigward ta' Stati Membri oħra fl-eventwalità li jkun hemm riskju ċar ta' ksur gravi jew ksur gravi u persistenzi tal-istat tad-dritt u tad-drittjiet fundamentali tal-Istati Membri l-oħra;

H.  billi r-rispett lejn l-istat tad-dritt fi ħdan l-Unjoni huwa prerekwiżit għall-protezzjoni tad-drittijiet fundamentali, kif ukoll għar-rispett tad-drittijiet u l-obbligi kollha li jitnisslu mit-Trattati u mid-dritt internazzjonali, u hu prekundizzjoni għar-rikonoxximent reċiproku u l-fiduċja kif ukoll fattur ewlieni għal oqsma tal-politika bħas-suq intern, it-tkabbir u l-impjiegi, il-ġlieda kontra d-diskriminazzjoni, l-inklużjoni soċjali, il-kooperazzjoni tal-pulizija u ġudizzjarja, iż-żona ta' Schengen, u l-politiki dwar l-asil u l-migrazzjoni, u bħala konsegwenza, l-erożjoni tal-istat tad-dritt, il-governanza demokratika u d-drittijiet fundamentali hija theddida serja għall-istabbiltà tal-Unjoni, l-unjoni monetarja u l-ispazju komuni ta' libertà, sigurtà u ġustizzja, u l-prosperità tal-Unjoni;

I.  billi l-mod li bih jiġi implimentat l-istat tad-dritt fl-Istati Membri jiżvolġi rwol ewlieni fl-iżgurar tal-fiduċja reċiproka fost l-Istati Membri u fis-sistemi ġuridiċi tagħhom, u b'hekk għandu importanza vitali għall-ħolqien ta' spazju ta' libertà, sigurtà u ġustizzja mingħajr fruntieri interni;

J.  billi l-Unjoni hija msejsa fuq sett komuni ta' valuri u prinċipji fundamentali u billi d-definizzjoni ta' dawk il-valuri u l-prinċipji fundamentali, li jippermettu li d-demokrazija tiffjorixxi u li d-drittijiet fundamentali jiġu protetti, hija proċess ħaj u permanenti, u billi dawk il-valuri u prinċipji jaf jevolvu maż-żmien, jeħtieġ ikunu mħarsa u għandhom ikunu l-bażi għad-deċiżjonijiet politiċi, indipendenti mill-maġġoranzi politiċi differenti u jirreżistu l-bidliet temporanji, u għaldaqstant ġudikatura indipendenti u imparzjali bir-responsabbiltà li tinterpretahom għandha rwol vitali;

K.  billi ċ-ċittadini u r-residenti tal-Unjoni mhumiex dejjem konxji biżżejjed tad-drittijiet kollha tagħhom bħala ċittadini Ewropej; billi huma għandhom ikunu f'pożizzjoni li jkunu jistgħu jsawru l-valuri u l-prinċipji fundamentali tal-Unjoni u fuq kollox jieħdu s-sjieda tagħhom;

L.  billi skont l-Artikolu 4(2) tat-TUE, l-Unjoni għandha tirrispetta l-ugwaljanza tal-Istati Membri quddiem it-Trattati, u billi r-rispett għad-diversità kulturali u t-tradizzjonijiet nazzjonali, fi ħdan u fost l-Istati Membri, m'għandux jimpedixxi l-protezzjoni uniformi u ta' livell għoli tad-demokrazija, l-istat tad-dritt u d-drittijiet fundamentali fl-Unjoni kollha; billi l-prinċipju tal-ugwaljanza u n-nondiskriminazzjoni huwa prinċipju universali u jirrappreżenta l-element komuni tal-politiki u l-attivitajiet kollha tal-UE;

M.  billi s-salvagwardja tal-istat tad-dritt u ta' sistemi ġudizzjarji indipendenti effettivi għandhom rwol ewlieni fil-ħolqien ta' ambjent politiku pożittiv li jkun jista' jikseb lura l-fiduċja tal-pubbliku fl-istituzzjonijiet, u għaldaqstant anke għal ambjent li jiffavorixxi l-investiment u biex ikun hemm prevedibbiltà regolatorja akbar u tkabbir sostenibbli;

N.  billi ż-żieda tal-effikaċja tas-sistemi ġudizzjarji tal-Istati Membri hija aspett ewlieni tal-istat tad-dritt u hija essenzjali biex jiġi żgurat trattament ugwali, ikunu sanzjonati l-abbużi tal-gvern u tiġi prevenuta l-arbitrarjetà, u hija meqjusa mill-Kummissjoni bħala element ewlieni għar-riformi strutturali fis-Semestru Ewropew, iċ-ċiklu annwali tal-koordinazzjoni tal-politiki ekonomiċi fil-livell tal-Unjoni; billi professjoni legali indipendenti hija waħda mill-pedamenti ta' soċjetà libera u demokratika;

O.  billi n-Nota ta' Gwida tas-Segretarju Ġenerali tan-NU, intitolata "L-Approċċ tan-NU għall-Assistenza favur l-Istat tad-Dritt", tirrakkomanda li l-istat tad-dritt għandu jinkludi soċjetà pubblika u ċivili li tikkontribwixxi għat-tisħiħ tal-istat tad-dritt u biex l-uffiċjali u l-istituzzjonijiet pubbliċi jinżammu responsabbli;

P.  billi l-istudju tas-Servizz ta' Riċerka tal-Parlament Ewropew intitolat "il-Kost ta' Non-Ewropa fil-qasam tal-kriminalità Organizzata u l-Korruzzjoni" jenfasizza li l-integrazzjoni tal-mekkaniżmi ta' monitoraġġ eżistenti tal-UE, bħall-Mekkaniżmu għall-Kooperazzjoni u l-Verifika, it-Tabella ta' Valutazzjoni tal-Ġustizzja u r-Rapporti Kontra l-Korruzzjoni, f'qafas ta' monitoraġġ usa' għall-istat tad-dritt jirriżulta fl-iffrankar ta' EUR 70 biljun fis-sena;

Q.  billi l-governanza demokratika u legali tal-Unjoni ma għandhiex bażi leġiżlattiva soda għall-governanza ekonomika tagħha, peress li l-Unjoni ma turiex l-istess intransiġenza u fermezza fl-appell għar-rispett tal-valuri fundamentali tagħha, bħalma turi meta tiżgura li r-regoli ekonomiċi u fiskali tagħha huma implimentati korrettament;

R.  billi n-nuqqas ta' pajjiż kandidat li jissodisfa l-istandards, il-valuri u l-prinċipji demokratiċi meħtieġa jirriżulta f'dewmien fl-adeżjoni mal-Unjoni, sakemm il-pajjiż jissodisfa dawk l-istandards għalkollox, filwaqt li n-nuqqas ta' Stat Membru jew istituzzjoni tal-Unjoni li jissodisfaw dawn l-istess standards fil-prattika ftit għandu konsegwenzi;

S.  billi l-obbligi imposti fuq il-pajjiżi kandidati skont il-kriterji ta' Copenhagen jibqgħu japplikaw għall-Istati Membri wara li jaderixxu mal-Unjoni permezz tal-Artikolu 2 tat-TUE u l-prinċipju ta' kooperazzjoni leali stabbilit fl-Artikolu 4 tat-TUE, u billi mhux biss l-Istati Membri l-ġodda iżda anke l-Istati Membri l-antiki għandhom għaldaqstant jiġu vvalutati fuq bażi regolari sabiex jiġi vverifikat li l-liġijiet u l-prattiki tagħhom għadhom konformi mal-valuri komuni li fuqhom hija msejsa l-UE;

T.  billi madwar 8 % taċ-ċittadini tal-Unjoni jappartjenu għal minoranza nazzjonali, u madwar 10 % jitkellmu lingwa reġjonali jew minoritarja; billi ma jeżisti l-ebda qafas legali tal-UE li jiggarantixxi d-drittijiet tagħhom bħala minoranza; billi l-istabbiliment ta' mekkaniżmu effikaċi biex jissorvelja d-drittijiet tagħhom fl-UE huwa importanti ħafna; billi hemm differenza bejn il-protezzjoni tal-minoranzi u l-politiki kontra d-diskriminazzjoni; billi t-trattament ugwali huwa dritt bażiku, mhux privileġġ, taċ-ċittadini kollha;

U.  billi l-koerenza u l-konsistenza tad-demokrazija interna u esterna, l-istat tad-dritt u l-politika tad-drittijiet fundamentali huma kruċjali għall-kredibilità tal-Unjoni;

V.  billi jeżistu ftit strumenti biex jiżguraw li d-deċiżjonijiet politiċi leġiżlattivi u eżekuttivi tal-istituzzjonijiet tal-Unjoni jikkonformaw mal-prinċipji u l-valuri fundamentali tal-Unjoni;

W.  billi l-Qorti tal-Ġustizzja tal-Unjoni Ewropea riċentement tat diversi sentenzi li jiżvalidaw ċerti liġijiet tal-Unjoni, deċiżjonijiet tal-Kummissjoni jew prattiki leġiżlattivi, għax jiksru l-Karta tad-Drittijiet Fundamentali jew immorru kontra l-prinċipji tat-Trattat fir-rigward tat-trasparenza u l-aċċess għad-dokumenti, iżda f'bosta każijiet l-istituzzjonijiet tal-Unjoni naqsu milli jikkonformaw għalkollox mat-test u mal-ispirtu tas-sentenzi;

X.  billi l-adeżjoni tal-Unjoni mal-KEDB hija obbligu tat-Trattat taħt l-Artikolu 6(2) tat-TUE;

Y.  billi l-promozzjoni u l-ħarsien tad-demokrazija pluralista, ir-rispett għad-drittijiet tal-bniedem u l-libertajiet fundamentali, l-istat tad-dritt, il-kooperazzjoni politika u legali, il-koeżjoni soċjali u l-iskambju kulturali huma fil-qalba tal-kooperazzjoni bejn il-Kunsill tal-Ewropa u l-Unjoni;

Z.  billi l-bżonn ta' mekkaniżmi aktar effettivi u vinkolanti biex tkun żgurata l-applikazzjoni sħiħa tal-prinċipji u l-valuri tat-Trattati ġie rikonoxxut mill-Kunsill u mill-Kummissjoni, u tpoġġew fil-prattika permezz tal-ħolqien tad-Djalogu tal-Kunsill dwar l-Istat tad-Dritt u tal-Qafas tal-UE għat-Tisħiħ tal-Istat tad-Dritt tal-Kummissjoni;

AA.  billi l-Unjoni għandha għad-dispożizzjoni tagħha għadd kbir ta' strumenti u proċessi biex tiżgura applikazzjoni sħiħa u xierqa tal-prinċipji u l-valuri tat-Trattat, iżda m'hemm l-ebda reazzjoni rapida u effettiva min-naħa tal-istituzzjonijiet tal-Unjoni; billi l-istrumenti eżistenti għandhom jiġu infurzati, evalwati u kumplimentati fil-qafas ta' mekkaniżmu tal-istat tad-dritt biex ikunu adegwati u effettivi, u mhux meqjusa li kienu politikament motivati jew arbitrarji jew inġusti fil-konfront ta' ċerti pajjiżi;

AB.  billi l-għadd ta' kawżi tal-Qorti tal-Ġustizzja tal-Unjoni Ewropea li ċċitaw il-Karta żdied minn 43 fl-2011 għal 210 fl-2014;

AC.  billi l-koerenza bejn l-istituzzjonijiet u l-Istati Membri f’konformità mad-demokrazija, l-istat tad-dritt u d-drittijiet fundamentali ser tipprovdi benefiċċji ċari, bħal kawżi inqas għalja, aktar ċarezza għaċ-ċittadini tal-Unjoni u d-drittijiet tagħhom, u iktar ċertezza għall-Istati Membri f'termini ta' implimentazzjoni;

AD.  billi xi gvernijiet tal-Istati Membri jikkontestaw li l-ħarsien tal-prinċipji u l-valuri tal-Unjoni huwa obbligu imposti mit-Trattati, jew li l-Unjoni għandha l-awtorità biex tiġi żgurata l-konformità;

AE.  billi f'sitwazzjonijiet fejn Stat Membru ma jibqax jiggarantixxi r-rispett għad-demokrazija, l-istat tad-dritt u d-drittijiet fundamentali, jew f'każijiet ta' ksur tal-istat tad-dritt, l-Unjoni u l-Istati Membri tagħha għandhom l-obbligu li jipproteġu l-integrità u l-applikazzjoni tat-Trattati u li jipproteġu d-drittijiet ta' kulħadd fi ħdan il-ġurisdizzjoni tagħha;

AF.  billi s-soċjetà ċivili għandha rwol importanti fil-bini u t-tisħiħ tad-demokrazija, il-monitoraġġ, u t-trażżin tas-setgħa tal-istat u l-promozzjoni tal-governanza tajba, it-trasparenza, l-effikaċja, l-aċċess miftuħ, ir-reazzjoni f'waqtha u r-responsabilità;

AG.  billi l-prinċipju ta' sussidjarjetà ma jistax jiġi invokat biex jiġi rrifjutat kwalunkwe intervent tal-Unjoni biex tiġi żgurata l-konformità tal-Istati Membri mal-prinċipji u l-valuri tat-Trattati;

AH.  billi azzjoni mill-Unjoni sabiex tiżgura li l-Istati Membri u l-istituzzjonijiet jirrispettaw il-valuri li fuqhom hija mibnija, u li minnhom huma derivati d-drittijiet taċ-ċittadini Ewropej, hija kundizzjoni essenzjali biex huma jkunu parti mill-proġett Ewropew;

AI.  billi l-proċess ta' integrazzjoni Ewropea li għaddej bħalissa u l-iżviluppi riċenti f'xi Stati Membri wrew li n-nuqqas ta' osservanza tal-istat tad-dritt u l-valuri fundamentali mhux qed jiġi prevenut kif jixraq u li huwa meħtieġ li jiġu riveduti u integrati l-mekkaniżmi eżistenti u li jiġi żviluppat mekkaniżmu effettiv biex jingħalqu l-lakuni li fadal u biex ikun żgurat li l-prinċipji u l-valuri tat-Trattat jiġu rispettati, imħarsa u promossi fl-Unjoni kollha;

AJ.  billi Patt tal-UE għad-demokrazija, l-istat tad-dritt u d-drittijiet fundamentali ġdid (il-Patt tal-UE għad-DRF) għandu jiġu stabbilit u billi l-Patt tal-UE għad-DRF għandu jkun ibbażat fuq l-evidenza; oġġettiv u mhux soġġett għal influwenza esterna, b'mod partikolari l-influwenza politika, nondiskriminatorju u jivvaluta fuq bażi ugwali; filwaqt li jirrispetta l-prinċipju tas-sussidjarjetà, in-neċessità u l-proporzjonalità; jindirizza kemm l-Istati Membri kif ukoll l-istituzzjonijiet tal-Unjoni; u jkun ibbażat fuq approċċ gradat, li jinkludi kemm fergħa preventiva kif ukoll fergħa korrettiva;

AK.  billi l-Patt tal-UE għad-DRF għandu jimmira li joffri qafas uniku u koerenti, li jibni fuq strumenti u mekkaniżmi eżistenti u jinkorporahom, u jagħlaq kwalunkwe lakuni li baqa';

AL.  billi l-ħolqien ta' Patt tal-UE għad-demokrazija, l-istat tad-dritt u d-drittijiet fundamentali jenħtieġ li jkun mingħajr preġudizzju għall-applikazzjoni diretta tal-Artikolu 7(1) u (2) tat-TUE;

1.  Jirrakkomanda li sakemm isiru l-bidliet possibbli fit-Trattat, jitwaqqaf mekkaniżmu komprensiv tal-Unjoni għad-demokrazija, l-istat tad-dritt u d-drittijiet fundamentali li jkun jinkludi l-partijiet konċernati rilevanti kollha u għalhekk jitlob lill-Kummissjoni tissottometti, sa Settembru 2017, abbażi tal-Artikolu 295 tat-TFUE, proposta għall-konklużjoni ta' patt tal-Unjoni għad-demokrazija, l-istat tad-dritt u d-drittijiet fundamentali (il-Patt tal-UE għad-DRF) fil-forma ta' ftehim interistituzzjonali li jistabbilixxi arranġamenti li jiffaċilitaw il-kooperazzjoni bejn l-istituzzjonijiet tal-Unjoni u l-Istati Membri fil-qafas tal-Artikolu 7 tat-TUE, li jintegra, jallinja u jikkumplimenta l-mekkaniżmi eżistenti, wara r-rakkomandazzjonijiet dettaljati stabbiliti fl-Anness u li jinkludi, għall-istituzzjonijiet u l-korpi kollha tal-Unjoni li jixtiequ jagħmlu dan, l-għażla li jissieħbu mal-Patt tal-UE għad-DRF;

2.  Jistieden lill-Kummissjoni timpenja ruħha fi djalogu ġenwin mas-soċjetà ċivili, filwaqt li tiżgura li l-kontribut u r-rwol tagħha jitqies fil-proposta tagħha għal ftehim interistituzzjonali;

3.  Jirrakkomanda b'mod partikolari li l-Patt tal-UE għad-DRF jinkludi elementi preventivi u korrettivi, u jittratta lill-Istati Membri kollha bl-istess mod kif ukoll lit-tliet istituzzjonijiet ewlenin tal-Unjoni, filwaqt li jirrispetta l-prinċipji ta' sussidjarjetà, neċessità u proporzjonalità;

4.  Iqis li filwaqt li l-iskop ewlieni tal-Patt tal-UE għad-DRF ikun li jipprevjeni u jikkoreġi l-ksur tal-valuri tal-Unjoni, dan għandu jinkludi wkoll sanzjonijiet possibbli li jistgħu jaġixxu bħala deterrent;

5.  Jemmen li l-konklużjonijiet u l-opinjonijiet tal-FRA flimkien mal-ġurisprudenza tal-Qorti tal-Ġustizzja jikkostitwixxu bażi tajba għall-interpretazzjoni tal-Artikolu 2 tat-TUE u l-kamp ta' applikazzjoni tad-drittijiet minquxa fil-Karta;

6.  Ifakkar li l-Kummissjoni, bħala l-gwardjan tat-Trattati, għandha d-dmir li timmonitorja u tivvaluta l-implimentazzjoni korretta tad-dritt tal-UE u r-rispett tal-prinċipji u tal-objettivi minquxa fit-Trattati mill-Istati Membri u l-istituzzjonijiet u l-korpi kollha tal-Unjoni; jirrakkomanda, għaldaqstant, li jitqies dan il-kompitu tal-Kummissjoni biex tivvaluta l-konformità mad-demokrazija, l-istat tad-dritt u d-drittijiet fundamentali, fi ħdan iċ-Ċiklu tal-Politika għad-demokrazija, l-istat tad-dritt u d-drittijiet fundamentali (iċ-Ċiklu tal-Politika tad-DRF);

7.  Jistieden lill-Kummissjoni tiġbor, mill-2018 'il quddiem, ir-rapporti tematiċi annwali rilevanti tagħha, kif ukoll ir-riżultati tal-mekkaniżmi attwali tal-monitoraġġ u l-għodod ta' valutazzjoni perjodika, li għandhom jiġu ppreżentati kollha fl-istess jum u jikkontribwixxu għaċ-ċiklu tal-politika tad-DRF;

8.  Iqis li huwa importanti li jkun promoss djalogu kontinwu u li naħdmu lejn it-tisħiħ tal-kunsens bejn l-Unjoni u l-Istati Membri tagħha bl-għan li jiġu promossi u protetti d-demokrazija, l-istat tad-dritt u d-drittijiet fundamentali, għas-salvagwardja tal-valuri komuni tagħhom kif stabbiliti fit-Trattati u fil-Karta tad-Drittijiet Fundamentali b'mod kompletament trasparenti u oġġettiv; jinsab konvint li ma jista' jkun hemm l-ebda kompromess rigward id-drittijiet fundamentali u l-valuri minquxa fit-Trattati u fil-Karta;

9.  Jenfasizza r-rwol ewlieni li l-Parlament u l-parlamenti nazzjonali għandu jkollhom fil-valutazzjoni tal-progress tal-valuri komuni tal-Unjoni u l-monitoraġġ tal-konformità ma' dawn tal-aħħar, kif minquxa fl-Artikolu 2 tat-TUE; jinnota r-rwol ewlieni tal-Parlament fiż-żamma tad-dibattitu kontinwu meħtieġ fi ħdan il-kunsens komuni tal-Unjoni dwar id-demokrazija, l-istat tad-dritt u d-drittijiet fundamentali filwaqt li jitqiesu l-bidliet fis-soċjetà tagħna; iqis li l-implimentazzjoni ta' dawn il-valuri u prinċipji jeħtieġ li tissejjes ukoll fuq monitoraġġ effettiv tar-rispett tad-drittijiet fundamentali ggarantit fil-Karta;

10.  Jirrakkomanda li kwalunkwe dibattitu interparlamentari dwar id-demokrazija, l-istat tad-dritt u d-drittijiet fundamentali jinkludi s-soċjetà ċivili, u jqis li l-parteċipazzjoni ċivika u s-saħħa tas-soċjetà ċivili jiġu meqjusa bħala indikatur għad-demokrazija;

11.  Jistieden lill-Kummissjoni tippreżenta, sa Ġunju 2017, abbozz ta' ftehim ġdid għall-adeżjoni tal-Unjoni mal-KEDB, għall-konformità mal-obbligu stabbilit fl-Artikolu 6 tat-TUE, filwaqt li jindirizza l-Opinjoni 2/13 tal-Qorti tal-Ġustizzja; barra minn hekk, jistieden lill-Kunsill tal-Ewropa jiftaħ l-iffirmar tal-Karta Soċjali Ewropea lil partijiet terzi, sabiex il-Kummissjoni tkun tista' tibda n-negozjati għal adeżjoni tagħha tal-Unjoni;

12.  Jistieden lill-Ombudsman Ewropew, filwaqt li jitqiesu l-opinjonijiet tas-soċjetà, jenfasizza u jikkonsolida f'kapitolu speċifiku, bħala parti mir-rapport annwali tiegħu, każijiet, rakkomandazzjonijiet u deċiżjonijiet relatati mad-drittijiet fundamentali taċ-ċittadini u mal-prinċipji tad-demokrazija u l-istat tad-dritt; jistieden lill-Kummissjoni tanalizza dawk ir-rakkomandazzjonijiet speċifiċi;

13.  Jistieden lill-Kummissjoni tieħu miżuri biex tiżgura, f'konformità mal-Artikolu 47 tal-Karta, aċċess ġenerali għall-assistenza legali għal individwi u organizzazzjonijiet li jiftħu kawżi relatati ma' ksur tad-demokrazija, tal-istat tad-dritt u d-drittijiet fundamentali min-naħa tal-gvernijiet nazzjonali jew tal-istituzzjonijiet tal-Unjoni, biex meta jkun meħtieġ jikkumplimenta l-iskemi nazzjonali u d-Direttiva mill-Parlament Ewropew u mill-Kunsill dwar l-għajnuna legali għal persuni suspettati jew akkużati fi proċeduri kriminali u għall-persuni mfittxa fi proċeduri tal-mandat ta' arrest Ewropew;

14.  Jilqa' riforma tal-Qorti tal-Ġustizzja, li permezz tagħha l-għadd ta' mħallfin fil-Qorti qiegħed jiżdied gradwalment sabiex jiġġestixxu aħjar il-piż tax-xogħol u jitnaqqas it-tul tal-proċeduri;

15.  Jirrakkomanda li bord ta' esperti dwar id-demokrazija, l-istat tad-dritt u d-drittijiet fundamentali (il-Bord ta' Esperti tad-DRF), previst fil-ftehim interistituzzjonali, iwettaq huwa wkoll valutazzjoni tal-aċċess għall-ġustizzja fil-livell tal-Unjoni, inklużi aspetti bħall-indipendenza u l-imparzjalità tal-qrati u l-imħallfin, professjoni legali indipendenti, regoli dwar il-locus standi, it-tul u l-ispejjeż tal-litigazzjoni, l-adegwatezza u l-effikaċja tas-sistema ta' għajnuna legali, kif ukoll l-eżistenza tal-fondi meħtieġa għaliha, l-implimentazzjoni tas-sentenzi tal-Qorti, il-kamp ta' applikazzjoni tal-kontroll ġudizzjarju u r-rimedju disponibbli għaċ-ċittadini, u l-alternattivi għal rimedju kollettiv transfruntier; iqis, f'dan ir-rigward, li jenħtieġ li l-attenzjoni tiffoka fuq l-Artikolu 298(1) tat-TFUE u d-dritt taċ-ċittadini tal-Unjoni għal amministrazzjoni Ewropea miftuħa, effiċjenti u indipendenti;

16.  Jistieden lill-Kummissjoni tissieħeb mas-soċjetà ċivili biex tiżviluppa u timplimenta kampanja ta' sensibilizzazzjoni, biex tippermetti liċ-ċittadini u r-residenti tal-Unjoni jieħdu sjieda sħiħa tad-drittijiet tagħhom li jirriżultaw mit-Trattati u mill-Karta (pereżempju l-libertà tal-espressjoni, il-libertà tal-għaqda u d-dritt tal-vot), li tipprovdi informazzjoni dwar id-drittijiet taċ-ċittadini għal rimedju ġudizzjarju u azzjonijiet legali f'kawżi relatati mal-ksur tad-demokrazija, tal-istat tad-dritt u tad-drittijiet fundamentali mill-gvernijiet nazzjonali jew l-istituzzjonijiet tal-Unjoni;

17.  Jitlob li jinħoloq fond għal organizzazzjoni b'għotjiet għad-demokrazija li tappoġġja l-atturi lokali li jippromwovu d-demokrazija, l-istat tad-dritt u d-drittijiet fundamentali fl-Unjoni;

18.  Jirrimarka li jekk l-Unjoni tistabbilixxi rekwiżiti fil-ftehimiet internazzjonali tagħha biex tipproteġi u tippromwovi d-drittijiet tal-bniedem, għandha bl-istess mod tiżgura li l-istituzzjonijiet u l-Istati Membri kollha jikkonformaw mal-istat tad-dritt u jirrispettaw id-drittijiet fundamentali;

19.   Jirrakkomanda, barra minn hekk, li Patt tal-UE għad-DRF jinkludi l-monitoraġġ regolari tal-konformità mal-ftehimiet internazzjonali ratifikati mill-Istati Membri u l-Unjoni flimkien mad-dritt primarju u sekondarju tal-Unjoni;

20.  Iqis, barra minn hekk, li f'każ li fil-futur tiġi kkunsidrata reviżjoni tat-Trattati, jistgħu jiġu previsti l-bidliet li ġejjin:

21.  Jikkonferma li dawn ir-rakkomandazzjonijiet jirrispettaw id-drittijiet fundamentali u l-principju ta' sussidjarjetà;

22.  Iqis li kwalunkwe implikazzjoni finanzjarja tal-proposti rikjesti għall-baġit tal-Unjoni għandha tkun koperta mill-allokazzjonijiet baġitarji attwali; jenfasizza li kemm għall-UE u l-Istati Membri tagħha, kif ukoll għaċ-ċittadini, l-adozzjoni u l-implimentazzjoni ta' dawk il-proposti jistgħu jirriżultaw f'iffrankar sostanzjali ta' spejjeż u ħin, jistgħu jrawmu fiduċja reċiproka u rikonoxximent tad-deċiżjonijiet u l-azzjonijiet tal-Istati Membri u tal-Unjoni, u jistgħu għaldaqstant ikunu ta' benefiċċju f'termini ekonomiċi u soċjali;

23.  Jagħti istruzzjonijiet lill-President tiegħu biex jgħaddi din ir-riżoluzzjoni u r-rakkomandazzjonijiet dettaljati akkumpanjanti lill-Kummissjoni u lill-Kunsill, u lill-parlamenti u l-gvernijiet tal-Istati Membri, kif ukoll lill-Kumitat tar-Reġjuni biex jitqassmu lill-parlamenti u l-kunsilli sottonazzjonali.

ANNESS

Rakkomandazzjonijiet dettaljati għal abbozz ta' Ftehim Interistituzzjonali dwar arranġamenti li jirrigwardaw proċeduri ta' monitoraġġ u segwitu dwar is-sitwazzjoni tad-Demokrazija, l-Istat tad-Dritt u d-Drittijiet Fundamentali fl-Istati Membri u l-istituzzjonijiet tal-UE

ABBOZZ TA' FTEHIM INTERISTITUZZJONALI

PATT TAL-UNJONI EWROPEA DWAR ID-DEMOKRAZIJA, L-ISTAT TAD-DRITT U D-DRITTIJIET FUNDAMENTALI

Il-Parlament Ewropew, il-Kunsill tal-Unjoni Ewropea u l-Kummissjoni Ewropea:

Wara li kkunsidraw il-preambolu tat-Trattat dwar l-Unjoni Ewropea (TUE), b'mod partikolari t-tieni, ir-raba', il-ħames u s-seba' premessa tiegħu,

Wara li kkunsidraw, b'mod partikolari, l-Artikolu 2, l-Artikolu 3(1), it-tieni subparagrafu tal-Artikolu 3(3) u l-Artikoli 7 u 11 tat-TUE,

Wara li kkunsidraw l-Artikoli tat-Trattat dwar il-Funzjonament tal-Unjoni Ewropea (TFUE) relatati mar-rispett lejn id-demokrazija, l-istat tad-dritt u d-drittijiet fundamentali fl-Unjoni, u l-promozzjoni u l-protezzjoni tagħhom, inklużi l-Artikoli 70, 258, 259, 260, 263 u 265 tiegħu,

Wara li kkunsidraw l-Artikolu 4(3) u l-Artikolu 5 tat-TUE, l-Artikolu 295 tat-TFUE u l-Protokolli Nru 1 dwar ir-rwol tal-parlamenti nazzjonali fl-Unjoni Ewropea u Nru 2 dwar l-applikazzjoni tal-prinċipji tas-sussidjarjetà u l-proporzjonalità, annessi mat-TUE u mat-TFUE,

Wara li kkunsidraw il-Karta tad-Drittijiet Fundamentali tal-Unjoni Ewropea (il-Karta),

Wara li kkunsidraw il-Karta Soċjali Ewropea tal-Kunsill tal-Ewropa, b'mod partikolari l-Artikolu E tagħha, dwar in-nondiskriminazzjoni,

Wara li kkunsidraw il-kriterji ta' Copenhagen, u l-korp ta' regoli tal-Unjoni li pajjiż kandidat jeħtieġu jissodisfa jekk jixtieq isir membru tal-UE (l-acquis), b'mod partikolari l-Kapitoli 23 u 24 tiegħu,

Wara li kkunsidraw il-Konvenzjoni għall-Protezzjoni tad-Drittijiet tal-Bniedem u tal-Libertajiet Fundamentali (KEDB), il-ġurisprudenza tal-Qorti Ewropea tad-Drittijiet tal-Bniedem, il-konvenzjonijiet, ir-rakkomandazzjonijiet, ir-riżoluzzjonijiet u r-rapporti tal-Assemblea Parlamentari, il-Kumitat tal-Ministri, il-Kummissarju għad-Drittijiet tal-Bniedem u l-Kummissjoni ta' Venezja tal-Kunsill tal-Ewropa,

Wara li kkunsidraw il-Lista tal-Kriterji tal-Istat tad-Dritt adottata mill-Kummissjoni ta' Venezja fil-106 Sessjoni Plenarja tagħha, fit-18 ta' Marzu 2016,

Wara li kkunsidraw il-Memorandum ta' Qbil bejn il-Kunsill tal-Ewropa u l-Unjoni Ewropea tat-23 ta' Mejju 2007,

Wara li kkunsidraw il-Konvenzjoni Qafas għall-Ħarsien tal-Minoranzi Nazzjonali tal-Kunsill tal-Ewropa,

Wara li kkunsidraw il-Karta Ewropea għal-Lingwi Reġjonali jew Minoritarji tal-Kunsill tal-Ewropa;

Wara li kkunsidraw id-Dikjarazzjoni Universali tad-Drittijiet tal-Bniedem,

Wara li kkunsidraw it-trattati tan-NU dwar il-ħarsien tad-drittijiet tal-bniedem u l-libertajiet fundamentali u l-ġurisprudenza tal-korpi tat-trattati tan-NU,

Wara li kkunsidraw il-pubblikazzjonijiet tal-Aġenzija tal-Unjoni Ewropea għad-Drittijiet Fundamentali (FRA), inkluża s-Sistema ta' Informazzjoni Ewropea dwar id-Drittijiet Fundamentali (EFRIS) proposta fid-dokument tal-istess aġenzija, dwar id-drittijiet fundamentali fil-ġejjieni tal-Ġustizzja u l-Intern tal-Unjoni Ewropea,tal-31 ta' Diċembru 2013,

Wara li kkunsidraw l-Approċċ tan-NU għall-Assistenza favur l-Istat tad-Dritt, ta' April 2008,

Wara li kkunsidraw l-Għanijiet ta' Żvilupp Sostenibbli tan-NU, u b'mod partikolari l-Għan 16:

Wara li kkunsidraw il-Ħamsa u Għoxrin Rapport Biennali tal-COSAC: Developments in European Union Procedures and Practices Relevant to Parliamentary Scrutiny (Żviluppi fi Proċeduri tal-Unjoni Ewropea u Prattiki Rilevanti għall-Iskrutinju Parlamentari) tat-18 ta' Mejju 2016,

Wara li kkunsidraw l-ittra tas-6 ta' Marzu 2013 mill-Ministri tal-Affarijiet Barranin tal-Ġermanja, id-Danimarka, il-Finlandja u n-Netherlands lill-President tal-Kummissjoni,

Wara li kkunsidraw l-Opinjoni tal-FRA tat-8 ta' April 2016 dwar l-iżvilupp ta' għodda integrata ta' indikaturi oġġettivi tad-drittijiet fundamentali li tkun tista' tkejjel il-konformità mal-valuri komuni elenkati fl-Artikolu 2 tat-TUE abbażi ta' sorsi eżistenti ta' informazzjoni,

Wara li kkunsidraw in-nota tal-Presidenza Taljana "Niżguraw ir-rispett għall-istat tad-dritt fl-Unjoni Ewropea" tal-15 ta' Novembru 2014,

Wara li kkunsidraw il-konklużjonijiet tal-Kunsill u tal-Istati Membri mlaqqgħin fi ħdan il-Kunsill tas-16 ta' Diċembru 2014 dwar l-iżgurar tar-rispett tal-istat tad-dritt,

Wara li kkunsidraw il-"Linji gwida dwar passi metodoloġiċi li għandhom jittieħdu biex tiġi vverifikata l-kompatibbiltà tad-drittijiet fundamentali fil-korpi preparatorji tal-Kunsill", maħruġa mill-Kunsill fid-19 ta' Diċembru 2014,

Wara li kkunsidraw l-ewwel u t-tieni djalogu tal-Kunsill dwar l-istat ta' dritt, matul il-Presidenza Lussemburgiża u Netherlandiża tal-UE, fis-17 ta' Novembru 2015 u l-24 ta' Mejju 2016,

Wara li kkunsidraw il-mekkaniżmu eżistenti ta' monitoraġġ u l-għodod ta' valutazzjoni perjodika tal-Kummissjoni, inkluż il-Mekkaniżmu għall-Kooperazzjoni u l-Verifika, it-Tabella ta' Valutazzjoni tal-Ġustizzja, ir-rapporti kontra l-korruzzjoni u l-Media Monitor,

Wara li kkunsidraw il-komunikazzjoni tal-Kummissjoni tad-19 ta' Ottubru 2010 bit-titolu "Strateġija għall-implimentazzjoni effettiva tal-Karta tad-Drittijiet Fundamentali tal-Unjoni Ewropea",

Wara li kkunsidraw id-Dokument ta' Ħidma tal-Persunal tal-Kummissjoni tas-6 ta' Mejju 2011 dwar gwida operazzjonali dwar il-kunsiderazzjoni tad-drittijiet fundamentali fil-valutazzjonijiet tal-impatt tal-Kummissjoni,

Wara li kkunsidraw il-komunikazzjoni tal-Kummissjoni tad-19 ta' Marzu 2014 bit-titolu "Qafas ġdid tal-UE biex jissaħħaħ l-Istat tad-Dritt",

Wara li kkunsidraw il-Kollokju Annwali tal-Kummissjoni dwar id-Drittijiet Fundamentali,

Wara li kkunsidraw il-Ftehim Interistituzzjonali dwar Tfassil Aħjar tal-Liġijiet, tat-13 ta' April 2016,

Wara li kkunsidraw ir-riżoluzzjoni tal-Parlament Ewropew tas-27 ta' Frar 2014 dwar is-sitwazzjoni tad-drittijiet fundamentali fl-Unjoni Ewropea (2012)(5),

Wara li kkunsidraw ir-riżoluzzjoni tal-Parlament Ewropew tat-8 ta' Settembru 2015 dwar is-sitwazzjoni tad-drittijiet fundamentali fl-UE (2013-2014)(6),

(1)  Billi huwa meħtieġ mekkaniżmu tad-demokrazija, l-istat tad-dritt u d-drittijiet fundamentali li jkun oġġettiv, ibbażat fuq l-evidenza u li jiġi japplikat b'mod ugwali u ġust għall-Istati Membri kollha kif ukoll għall-istituzzjonijiet tal-Unjoni, u li jinkludi kemm dimensjoni preventiva kif ukoll dik korrettiva.

(2)  Billi l-għan ewlieni ta' mekkaniżmu tali għandu jkun li jiġu evitati l-ksur u n-nuqqas ta' konformità mad-demokrazija, mal-istat tad-dritt u mad-drittijiet fundamentali, filwaqt li fl-istess ħin jipprovdi l-istrumenti meħtieġa biex il-fergħa preventiva kif ukoll dik korrettiva tal-Artikolu 7 tat-TUE, kif ukoll l-istrumenti l-oħra previsti fit-Trattati, ikunu operazzjonali fil-prattika.

(3)  Billi d-duplikazzjoni u l-ħolqien bla bżonn ta' strutturi ġodda għandhom jiġu evitati, u għandhom ikunu preferuti l-integrazzjoni u l-inkorporazzjoni ta' strumenti eżistenti.

(4)  Billi t-tfassil ta' definizzjonijiet, standards u parametri referenzjarji fir-rigward tad-demokrazija, l-istat tad-dritt u d-drittijiet fundamentali mhux deċiżjoni ta' darba iżda pjuttost proċess permanenti u interattiv imsejjes fuq dibattitu u konsultazzjoni pubbliċi wiesa', reviżjoni regolari u l-kondiviżjoni tal-aħjar prattiki.

(5)  Billi biex ikun effettiv, il-mekkaniżmu jrid ikollu l-appoġġ wiesa' taċ-ċittadini tal-Unjoni u jippermettilhom li jieħdu f'idejhom is-sjieda tal-proċess.

(6)  Billi l-Istati Membri huma primarjament responsabbli għaż-żamma ta' standards komuni, iżda meta jonqsu milli jagħmlu dan, l-Unjoni għandha d-dmir li tintervjeni biex tipproteġi l-qalba kostituzzjonali tagħha u tiżgura li l-valuri stabbiliti fl-Artikolu 2 tat-TUE u fil-Karta jiġu garantiti għaċ-ċittadini kollha tal-Unjoni fit-territorju kollu tal-Unjoni.

(7)  Billi huwa importanti li l-livelli kollha tal-gvern jaħdmu flimkien mill-qrib fuq il-bażi tal-kompetenzi u r-responsabbiltajiet tagħhom sabiex jidentifikaw it-theddid sistematiku possibbli għall-istat tad-dritt fi stadju bikri, u biex itejbu l-protezzjoni tal-istat tad-dritt.

(8)  Billi hemm diversi strumenti għall-indirizzar tar-riskju ta' ksur serju tal-valuri tal-Unjoni iżda jeħtieġ li jiġu żviluppati parametri referenzjarji ċari u oġġettivi biex dawk l-istrumenti jkunu sodi u dissważiva biżżejjed sabiex jipprevjenu ksur tal-istat tad-dritt u tad-drittijiet fundamentali; Billi l-Unjoni ma għandha l-ebda mekkaniżmu ġuridikament vinkolanti fis-seħħ li jissorvelja b'mod regolari konformità tal-Istati Membri u tal-istituzzjonijiet tal-Unjoni mal-valuri u d-drittijiet fundamentali tal-Unjoni.

(9)  Billi, skont l-Artikolu 295 tat-TFUE, dan il-ftehim interistituzzjonali jistabbilixxi biss arranġamenti għall-faċilitazzjoni tal-kooperazzjoni bejn il-Parlament Ewropew, Il-KUnsill u l-Kummissjoni, u, skont l-Artikolu 13(2) tat-TUE, dawk l-istituzzjonijiet għandhom jaġixxu fil-limiti tas-setgħat konferitit lilhom permezz tat-Trattati, u f'konformità mal-proċeduri, kundizzjonijiet u oġġettivi stipulati fihom; billi dan il-ftehim interistituzzjonali huwa mingħajr preġudizzju għall-prerogattivi tal-Qorti tal-Ġustizzja fl-interpretazzjoni awtentika tad-dritt tal-Unjoni,

FTIEHMU KIF ĠEJ:

Artikolu 1

Il-valuri u l-prinċipji ewlenin li fuqhom hija msejsa l-Unjoni, jiġifieri d-demokrazija, l-istat tad-dritt u d-drittijiet fundamentali, għandhom jiġu mħarsa fl-Unjoni kollha f'Patt tal-Unjoni dwar id-Demokrazija, l-Istat tad-Dritt u d-Drittijiet Fundamentali (il-Patt tal-UE għad-DRF), li jipprevedi d-definizzjoni, it-tfassil, il-monitoraġġ u l-infurzar ta' dawk il-valuri u l-prinċipji, u li jindirizza kemm lill-Istati Membri kif ukoll lill-istituzzjonijiet tal-Unjoni.

Artikolu 2

Il-Patt tal-UE għad-DRF għandu jikkonsisti f'dan li ġej:

–  rapport annwali dwar id-demokrazija, l-istat tad-dritt u d-drittijiet fundamentali (Rapport Ewropew dwar id-DRF) b'rakkomandazzjonijiet speċifiċi għall-pajjiż li jinkorpora r-rappurtar magħmul mill-FRA, il-Kunsill tal-Ewropa, u awtoritajiet rilevanti oħra f'dan il-qasam,

–  dibattitu interparlamentari annwali abbażi ta' dak ir-Rapport Ewropew dwar id-DRF,

–  arranġamenti biex jiġu rimedjati r-riskji u l-ksur potenzjali, kif previst fit-Trattati, inkluża l-attivazzjoni tal-fergħa preventiva jew korrettiva tal-Artikolu 7 tat-TUE,

–  ċiklu tal-politika għad-demokrazija, l-istat tad-dritt u d-drittijiet fundamentali (Ċiklu tal-Politika tad-DRF) fi ħdan l-istituzzjonijiet tal-Unjoni.

Artikolu 3

Il-Patt tal-UE għad-DRF għandu jiġi estiż biex jinkorpora l-Qafas għall-Istat tad-Dritt tal-Kummissjoni u d-Djalogu dwar l-Istat tad-Dritt tal-Kunsill fi strument uniku tal-Unjoni.

Artikolu 4

Ir-Rapport Ewropew dwar id-DRF dwar is-sitwazzjoni tad-demokrazija, l-istat tad-dritt u d-drittijiet fundamentali fl-Istati Membri għandu jitfassal mill-Kummissjoni, b'konsultazzjoni mal-bord ta' esperti indipendenti (Bord ta' Esperti tad-DRF) msemmi fl-Artikolu 8. Il-Kummissjoni għandha tibgħat ir-Rapport Ewropew dwar id-DRF lill-Parlament Ewropew, lill-Kunsill u lill-parlamenti nazzjonali. Ir-Rapport Ewropew dwar id-DRF għandu jkun magħmul disponibbli għall-pubbliku.

Ir-Rapport Ewropew dwar id-DRF għandu jinkludi parti ġenerali u rakkomandazzjonijiet speċifiċi għall-pajjiż.

Jekk il-Kummissjoni ma tadottax, fil-ħin, ir-Rapport Ewropew dwar id-DRF, inklużi r-rakkomandazzjoni speċifiċi għall-pajjiż, il-kumitat kompetenti tal-Parlament Ewropew jista' jitlob formalment lill-Kummissjoni tipprovdi spjegazzjoni għad-dewmien u biex tadottaha mingħajr dewmien sabiex jiġi evitat aktar dewmien.

Artikolu 5

Ir-Rapport Ewropew dwar id-DRF għandu jinkorpora u jikkomplementa strumenti eżistenti, b'mod partikolari t-Tabella ta' Valutazzjoni tal-Ġustizzja, l-Istrument ta' Sorveljanza tal-Pluraliżmu tal-Midja, ir-rapport kontra l-korruzzjoni u l-proċeduri ta' evalwazzjoni bejn il-pari abbażi tal-Artikolu 70 tat-TFUE u jissostitwixxi l-Mekkaniżmu ta' Kooperazzjoni u Verifika għall-Bulgarija u r-Rumanija.

Artikolu 6

Ir-Rapport Ewropew dwar id-DRF għandu jitfassal bl-użu ta' varjetà ta' sorsi u l-għodod eżistenti għall-valutazzjoni, ir-rappurtar u l-monitoraġġ tal-attivitajiet ta' Stati Membri, inklużi:

–  kontributi mingħand l-awtoritajiet kompetenti tal-Istati Membri fir-rigward tar-rispett tad-demokrazija, l-istat tad-dritt u d-drittijiet fundamentali,

–  l-FRA, partikolarment l-istrument EFRIS,

–  aġenziji speċjalizzati oħra tal-Unjoni, b'mod partikolari l-Kontrollur Ewropew għall-Protezzjoni tad-Data (KEPD), l-Istitut Ewropew għall-Ugwaljanza bejn is-Sessi (EIGE), il-Fondazzjoni Ewropea għat-Titjib tal-Kondizzjonijiet tal-Ħajja u tax-Xogħol (Eurofound), u l-Eurostat,

–  esperti, akkademiċi, organizzazzjonijiet tas-soċjetà ċivili, assoċjazzjonijiet professjonali u settorjali, pereżempju, ta' mħallfin, avukati u ġurnalisti;

–  indiċijiet u parametri referenzjarji eżistenti żviluppati minn organizzazzjonijiet u NGOs internazzjonali;

–  il-Kunsill tal-Ewropa, b'mod partikolari l-Kummissjoni ta' Venezja, il-Grupp ta' Stati kontra l-Korruzzjoni (GRECO) u l-Kungress tal-Awtoritajiet Lokali u Reġjonali tal-Kunsill tal-Ewropa, u l-Kummissjoni Ewropea għall-Effikaċja tal-Ġustizzja (CEPEJ);

–  organizzazzjonijiet internazzjonali, bħan-Nazzjonijiet Uniti, l-Organizzazzjoni għas-Sigurtà u l-Kooperazzjoni fl-Ewropa (OSCE) u l-Organizzazzjoni għall-Kooperazzjoni Ekonomika u l-Iżvilupp (OECD);

–  il-ġurisprudenza tal-Qorti tal-Ġustizzja u tal-Qorti Ewropea tad-Drittijiet tal-Bniedem u ta' qrati, tribunali u korpi tat-Trattati internazzjonali oħra;

–  kull riżoluzzjoni jew kontribut ieħor pertinenti tal-Parlament Ewropew, inkluż ir-rapport annwali tiegħu dwar il-qagħda tad-drittijiet fundamentali fl-Unjoni;

–  kontributi mill-istituzzjonijiet tal-Unjoni.

Il-kontributi kollha mis-sorsi msemmija f'dan l-Artikolu kif ukoll l-abbozz tar-Rapport Ewropew dwar id-DRF imħejji mill-Bord ta' Esperti tad-DRF, inklużi r-rakkomandazzjonijiet speċifiċi għall-pajjiż, għandhom ikunu magħmula disponibbli għall-pubbliku fuq is-sit web tal-Kummissjoni.

Artikolu 7

Ir-Rapport Ewropew dwar id-DRF għandu għandu jiġi ppreżentat f'format armonizzat u akkumpanjat minn rakkomandazzjonijiet speċifiċi għall-pajjiż u mħejji b'fokus speċifiku fuq l-aspetti li ġejjin:

–  is-separazzjoni tal-poteri,

–  in-natura imparzjali tal-Istat,

–  ir-riversibilità tad-deċiżjonijiet politiċi wara l-elezzjonijiet,

–  l-eżistenza ta' kontrolli u bilanċi istituzzjonali li jiżguraw li l-imparzjalità tal-Istat ma tiġix iddubitata,

–  il-permanenza tal-Istat u l-istituzzjonijiet, ibbażata fuq l-immutabilità tal-kostituzzjoni,

–  il-libertà u l-pluraliżmu tal-midja,

–  il-libertà tal-espressjoni u l-libertà tal-għaqda,

–  il-promozzjoni ta' spazju ċiviku u mekkaniżmi effettivi għal djalogu ċivili,

–  id-dritt għal parteċipazzjoni demokratika attiva u passiva fl-elezzjonijiet u d-demokrazija parteċipattiva,

–  l-integrità u l-assenza tal-korruzzjoni,

–  it-trasparenza u l-obbligu ta' rendikont,

–  il-legalità,

–  iċ-ċertezza tad-dritt,

–  il-prevenzjoni tal-abbuż jew l-użu ħażin tal-poter,

–  l-ugwaljanza quddiem il-ġustizzja u n-nondiskriminazzjoni,

–  l-aċċess għall-ġustizzja: l-indipendenza u l-imparzjalità, proċess ġust, il-ġustizzja kostituzzjonali (fejn applikabbli), professjoni legali indipendenti,

–  sfidi partikolari għall-istat tad-dritt: il-korruzzjoni, il-kunflitt ta' interess, il-ġbir ta' data personali u s-sorveljanza,

–  Titoli I sa IV tal-Karta;

–  il-KEDB u l-protokolli tagħha.

Artikolu 8

Il-valutazzjoni tal-istat tad-demokrazija, l-istat tad-dritt u d-drittijiet fundamentali fl-Istati Membri, kif ukoll l-iżvilupp ta' abbozz ta' rakkomandazzjonijiet speċifiċi għall-pajjiż, għandhom jitwettqu minn bord ta' esperti indipendenti (Bord ta' Esperti tad-DRF), abbażi ta' rieżami kwantitattiva u kwalitattiva tad-data u l-informazzjoni disponibbli.

8.1.  Il-Bord ta' Esperti tad-DRF għandu jkun magħmul mill-membri li ġejjin:

–  espert indipendenti wieħed nominat mill-parlament nazzjonali ta' kull Stat Membru, li huwa mħallef ikkwalifikat ta' qorti kostituzzjonali jew qorti suprema, li attwalment mhuwiex f'impjieg attiv;

–  għaxar esperti oħra maħtura mill-Parlament Ewropew, b'maġġoranza ta' żewġ terzi, magħżula minn lista ta' esperti nominati minn:

(i)  il-Federazzjoni ta' "All European Acadamies" (ALLEA);

(ii)  in-Netwerk Ewropew tal-Istituzzjonijiet Nazzjonali tad-Drittijiet tal-Bniedem (ENNHRI);

(iii)  il-Kunsill tal-Ewropa, fosthom il-Kummissjoni ta' Venezja, GRECO u l-Kummissarju għad-Drittijiet tal-Bniedem tal-Kunsill tal-Ewropa;

(iv)  il-CEPEJ u l-Kunsill tal-Ligi u tal-Għaqdiet Ewropej tal-Avukati (CCBE - Council of Law and Bars and Societies of Europe);

(v)  in-NU, l-OSCE u l-OECD.

8.2.  Il-Bord ta' Esperti tad-DRF għandu jeleġġi l-President tiegħu minn fost il-membri tiegħu.

8.3.  Sabiex jiġi ffaċilitat l-iżvilupp tal-abbozz ta' Rapport Ewropew tad-DRF u l-abbozz tar-rakkomandazzjonijiet għall-pajjiż, il-Kummissjoni għandha tipprovdi segretarjat lill-Bord ta' Esperti tad-DRF, li jippermettilu jiffunzjona b'mod effiċjenti, b'mod partikolari billi jiġbor id-data u s-sorsi ta' informazzjoni li għandhom jiġu rieżaminati u valutati, u billi jipprovdilu appoġġ amministrattiv matul il-proċess ta' abbozzar.

Artikolu 9

Il-Bord ta' Esperti tad-DRF għandu jivvaluta l-Istati Membri fir-rigward tal-aspetti elenkati fl-Artikolu 7 u għandu jidentifika r-riskji u infrazzjonijiet possibbli. Dik il-valutazzjoni għandha ssir fuq bażi anonima u indipendenti minn kull wieħed mill-membri tal-bord għas-salvagwardja tal-indipendenza tal-Bord ta' Esperti tad-DRF u l-oġġettività tar-Rapport Ewropew tad-DRF. Il-membri tal-Bord ta' Esperti tad-DRF jistgħu, madankollu, jikkonsultaw ma' xulxin bl-għan li jiddiskutu l-metodi u l-istandards miftiehma.

Il-metodi ta' valutazzjoni għandhom jiġu riveduti annwalment mill-Bord ta' Esperti tad-DRF, u fejn meħtieġ, għandhom jiġu elaborati, raffinati, supplimentati u emendati, bi qbil komuni bejn il-Parlament Ewropew, il-Kunsill u l-Kummissjoni, wara konsultazzjoni mal-parlamenti nazzjonali, esperti u s-soċjetà ċivili.

Artikolu 10

L-adozzjoni tal-Rapport Ewropew tad-DRF mill-Kummissjoni għandha tibda d-dibattitu interparlamentari u d-dibattitu fil-Kunsill, li għandhom jimmiraw li jindirizzaw ir-riżultati tar-Rapport Ewropew tad-DRF u r-rakkomandazzjonijiet speċifiċi għall-pajjiż permezz tal-passi li ġejjin:

–  Il-Parlament Ewropew għandu jorganizza dibattitu interparlamentari abbażi tar-Rapport Ewropew tad-DRF u għandu jadotta riżoluzzjoni. Dak id-dibattitu għandu jiġi organizzat b'mod li jistabbilixxi l-parametri referenzjarji u l-għanijiet li jinkisbu u jipprovdi l-mezzi biex jiġu vvalutati l-bidliet minn sena għal oħra fi ħdan il-kunsens eżistenti tal-Unjoni dwar id-demokrazija, l-istat tad-dritt u d-drittijiet fundamentali. Il-proċeduri rilevanti għandhom jiġu aċċellerati sabiex jinħolqu mezzi tali, li mhux biss jippermettu monitoraġġ immedjat u effettiv tal-bidliet annwali, iżda jiżguraw ukoll konformità mal-impenji mill-partijiet rilevanti kollha.

–  Id-dibattitu interparlamentari annwali għandu jagħmel parti minn djalogu strutturat pluriennali bejn il-Parlament Ewropew, il-Kunsill, il-Kummissjoni u l-parlamenti nazzjonali u għandu jinvolvi wkoll is-soċjetà ċivili, l-FRA u l-Kunsill tal-Ewropa.

–  Il-Kunsill għandu jorganizza dibattitu annwali, li jibni fuq id-Djalogu dwar l-Istat tad-Dritt tiegħu, abbażi tar-Rapport Ewropew tad-DRF u għandu jadotta l-konklużjonijiet tal-Kunsill, filwaqt li jistieden lill-parlamenti nazzjonali jipprovdu rispons għar-Rapport Ewropew tad-DRF, proposti jew riformi.

–  Abbażi tar-Rapport Ewropew tad-DRF, il-Kummissjoni tista' tiddeċiedi li tniedi azzjoni ta' "ksur sistematiku" skont l-Artikolu 2 tat-TUE u l-Artikolu 258 tat-TFUE, filwaqt li tgħaqqad flimkien diversi każijiet ta' ksur.

–  Abbażi tar-Rapport Ewropew tad-DRF, wara li tikkonsulta l-Parlament Ewropew u l-Kunsill, il-Kummissjoni tista' tiddeċiedi li tressaq proposta għal evalwazzjoni tal-implimentazzjoni mill-Istati Membri tal-politika tal-Unjoni fl-ispazju ta' libertà, sigurtà u ġustizzja taħt l-Artikolu 70 tat-TFUE.

10.1.  Abbażi tar-Rapport Ewropew tad-DRF, jekk Stat Membru jikkonforma mal-aspetti kollha elenkati fl-Artikolu 7, ma għandhiex tkun meħtieġa aktar azzjoni.

10.2.  Fuq il-bażi tar-Rapport Ewropew tad-DRF, jekk Stat Membru jonqos f'wieħed jew iktar mill-aspetti elenkati fl-Artikolu 7, il-Kummissjoni għandha tibda djalogu mal-Istat Membru mingħajr dewmien, filwaqt li jitqiesu r-rakkomandazzjonijiet speċifiċi għall-pajjiż.

10.2.1.  Jekk ir-rakkomandazzjoni speċifika għall-pajjiż dwar Stat Membru tinkludi d-dikjarazzjoni mill-bord ta' esperti li hemm riskju ċar ta' ksur serju tal-valuri msemmija fl-Artikolu 2 tat-TUE u li hemm biżżejjed raġunijiet biex jiġi invokat l-Artikolu 7(1) tat-TUE, il-Parlament Ewropew, il-Kunsill u l-Kummissjoni għandhom kull wieħed minnhom jiddiskuti l-kwistjoni u jieħu deċiżjoni motivata, li għandha tkun magħmula pubblika.

10.3.  Fuq il-bażi tar-Rapport Ewropew tad-DRF, jekk ir-rakkomandazzjonijiet speċifiċi għall-pajjiż dwar Stat Membru jinkludu l-valutazzjoni mill-bord ta' esperti li jeżisti ksur serju u persistenti - jiġifieri li jiżdied jew jibqa' l-istess matul perjodu ta' mill-inqas sentejn, tal-valuri msemmija fl-Artikolu 2 tat-TUE u li hemm raġunijiet biżżejjed biex jiġi invokat l-Artikolu 7(2), il-Parlament Ewropew, il-Kunsill u l-Kummissjoni għandhom kull wieħed jiddiskutu l-kwistjoni mingħajr dewmien u kull istituzzjoni għandha tieħdu deċiżjoni motivata li għandha tkun magħmula pubblika.

Artikolu 11

Id-drittijiet fundamentali għandhom jiġu inklużi bħala parti mill-valutazzjoni tal-impatt għall-proposti leġiżlattivi kollha li tagħmel il-Kummissjoni, skont il-Paragrafu 25 tal-Ftehim interistituzzjonali dwar it-Tfassil aħjar tal-Liġijiet.

Il-Bord ta' Esperti tad-DRF imsemmi fl-Artikolu 8, għandha jivvaluta l-konformità mad-demokrazija, l-istat tad-dritt u d-drittijiet fundamentali mill-Parlament Ewropew, il-Kunsill u l-Kummissjoni.

Artikolu 12

Għandu jitwaqqaf grupp ta' ħidma interistituzzjonali għall-valutazzjoni tal-impatt ("Grupp ta' Ħidma") bl-għan li tittejjeb il-kooperazzjoni interistituzzjonali dwar il-valutazzjonijiet tal-impatt, u li tinħoloq kultura ta' konformità mad-drittijiet fundamentali u l-istat tad-dritt. Il-Grupp ta' Ħidma għandu jikkonsulta ma' esperti nazzjonali fi stadju bikri sabiex ikunu jistgħu jbassru aħjar l-isfidi tal-implimentazzjoni fl-Istati Membri, kif ukoll biex jgħin ħalli jingħelbu interpretazzjonijiet u fehimiet differenti min-naħa tal-istituzzjonijiet differenti tal-Unjoni fir-rigward tal-impatt tad-drittijiet fundamentali u l-istat tad-dritt fuq l-atti legali tal-Unjoni. Il-Grupp ta' Ħidma għandu jibni fuq il-Linji Gwida tal-Kunsill dwar passi metodoloġiċi li għandhom jittieħdu sabiex tiġi vverifikata l-kompatibbiltà tad-drittijiet fundamentali fil-korpi preparatorji tal-Kunsill, l-Istrateġija tal-Kummissjoni għall-implimentazzjoni effettiva tal-Karta tad-Drittijiet Fundamentali tal-Unjoni Ewropea, l-"Operational Guidance on taking account of Fundamental rights in Commission Impact Assessments" (il-Gwida Operazzjonali dwar it-teħid f'kunsiderazzjoni tad-Drittijiet Fundamentali fil-Valutazzjonijiet tal-Impatt tal-Kummissjoni) tal-Kummissjoni, l-Għodda # 24 mis-Sett ta' Għodod għal Regolamentazzjoni Aħjar u l-Artikolu 38 tar-Regoli ta' Proċedura tal-Parlament Ewropew sabiex tkun żgurata l-konformità mad-demokrazija, l-istat tad-dritt u d-drittijiet fundamentali u l-promozzjoni tagħhom.

Artikolu 13

Ir-rapporti annwali li ġejjin tal-Parlament Ewropew, il-Kunsill u l-Kummissjoni dwar l-infurzar u l-konformità mal-istat tad-dritt u d-drittijiet fundamentali mill-istituzzjonijiet tal-Unjoni għandhom jiġu ppreżentati flimkien maċ-Ċiklu tal-Politika annwali tad-DRF tar-Rapport Ewropew tad-DRF:

–  Rapport annwali dwar l-applikazzjoni tal-Karta;

–  Rapport annwali dwar l-applikazzjoni tad-dritt tal-UE;

–  Rapport annwali dwar l-applikazzjoni tar-Regolament (KE) Nru 1049/2001 tal-Parlament Ewropew u tal-Kunsill(7)

Artikolu 14

Dan il-Ftehim se jidħol fis-seħħ fil-[…]

Magħmul fi ...

Għall-Parlament Ewropew

Il-President

Għall-Kunsill tal-Unjoni Ewropea

Il-President

Għall-Kummissjoni Ewropea

Il-President

(1) ECLI:EU:C:2014:2454. (2) Deċiżjoni Qafas tal-Kunsill 2002/584/JHA tat-13 ta’ Ġunju 2002 fuq il-mandat ta’ arrest Ewropew u l-proċeduri ta’ ċediment bejn l-Istati Membri (ĠU L 190, 18.7.2002, p. 1). (3) ECLI:EU:C:2011:865. (4) ECLI:EU:C:2016:198. (5) Testi adottati, P7_TA(2014)0173. (6) Testi adottati, P8_TA(2015)0286. (7) Ir-Regolament (KE) Nru 1049/2001 tal-Parlament Ewropew u tal-Kunsill tat-30 ta' Mejju 2001 dwar l-aċċess pubbliku għad-dokumenti tal-Parlament Ewropew, il-Kunsill u l-Kummissjoni (ĠU L 145, 31.5.2001, p. 43).