Ευρετήριο 
 Προηγούμενο 
 Επόμενο 
 Πλήρες κείμενο 
Διαδικασία : 2015/2329(INI)
Διαδρομή στην ολομέλεια
Διαδρομή του εγγράφου : A8-0017/2017

Κείμενα που κατατέθηκαν :

A8-0017/2017

Συζήτηση :

PV 02/03/2017 - 3
CRE 02/03/2017 - 3

Ψηφοφορία :

PV 02/03/2017 - 6.8
Αιτιολογήσεις ψήφου

Κείμενα που εγκρίθηκαν :

P8_TA(2017)0063

Κείμενα που εγκρίθηκαν
PDF 504kWORD 62k
Πέμπτη 2 Μαρτίου 2017 - Βρυξέλλες
Εφαρμογή του προγράμματος «Ευρώπη για τους πολίτες»
P8_TA(2017)0063A8-0017/2017

Ψήφισμα του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου της 2ας Μαρτίου 2017 σχετικά με την εφαρμογή του κανονισμού (EE) αριθ. 390/2014 του Συμβουλίου, της 14ης Απριλίου 2014, για τη θέσπιση του προγράμματος «Ευρώπη για τους πολίτες» για την περίοδο 2014-2020 (2015/2329(INI))

Το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο,

–  έχοντας υπόψη τα άρθρα 10 και 11 της Συνθήκης για την Ευρωπαϊκή Ένωση (ΣΕΕ), που προβλέπουν ότι «κάθε πολίτης έχει το δικαίωμα να συμμετέχει στον δημοκρατικό βίο της Ένωσης», ότι «τα θεσμικά όργανα δίδουν, με τα κατάλληλα μέσα, στους πολίτες και στις αντιπροσωπευτικές ενώσεις τη δυνατότητα να γνωστοποιούν και να ανταλλάσσουν δημόσια τις γνώμες τους σε όλους τους τομείς δράσης της Ένωσης» και ότι «τα θεσμικά όργανα διατηρούν ανοιχτό, διαφανή και τακτικό διάλογο με τις αντιπροσωπευτικές ενώσεις και την κοινωνία των πολιτών»,

–  έχοντας υπόψη το πρωτόκολλο αριθ. 1 σχετικά με το ρόλο των Εθνικών Κοινοβουλίων στην Ευρωπαϊκή Ένωση,

–   έχοντας υπόψη το πρωτόκολλο αριθ. 2 σχετικά με την εφαρμογή των αρχών της Επικουρικότητας και της Αναλογικότητας,

–  έχοντας υπόψη τον κανονισμό του Συμβουλίου (EE) αριθ. 390/2014, της 14ης Απριλίου 2014, για τη θέσπιση του προγράμματος «Ευρώπη για τους πολίτες» για την περίοδο 2014-2020(1),

–  έχοντας υπόψη το ψήφισμά του της 19ης Ιανουαρίου 2016 σχετικά με τον ρόλο του διαπολιτισμικού διαλόγου, της πολιτισμικής πολυμορφίας και της εκπαίδευσης στην προώθηση των θεμελιωδών αξιών της ΕΕ(2),

–  έχοντας υπόψη την έκθεση της Επιτροπής προς το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο, το Συμβούλιο, την Ευρωπαϊκή Οικονομική και Κοινωνική Επιτροπή και την Επιτροπή των Περιφερειών σχετικά με την εφαρμογή, τα αποτελέσματα και τη συνολική αξιολόγηση του προγράμματος «Ευρώπη για τους πολίτες» 2007-2013 (COM(2015)0652),

–  έχοντας υπόψη το άρθρο 52 του Κανονισμού του, καθώς και το άρθρο 1 παράγραφος 1 στοιχείο ε) και το παράρτημα 3 της απόφασης της Διάσκεψης των Προέδρων της 12ης Δεκεμβρίου 2002 σχετικά με τη διαδικασία εξουσιοδότησης για την εκπόνηση εκθέσεων πρωτοβουλίας,

–  έχοντας υπόψη την έκθεση της Επιτροπής Πολιτισμού και Παιδείας και τις γνωμοδοτήσεις της Επιτροπής Προϋπολογισμών και της Επιτροπής Συνταγματικών Υποθέσεων (A8-0017/2017),

A.  λαμβάνοντας υπόψη ότι το πρόγραμμα «Ευρώπη για τους πολίτες» είναι ένα μοναδικό και ιδιαίτερα συμβολικό πρόγραμμα, καθώς αποτελεί άσκηση ακρόασης της συζήτησης και της κριτικής σκέψης της κοινωνίας των πολιτών σχετικά με το ευρωπαϊκό σχέδιο, την ιστορία του και τα κινήματα και τις ιδέες που το προώθησαν και συμβάλλει σε μια καλύτερη κατανόηση των ευρωπαϊκών διεργασιών λήψης αποφάσεων, βελτιώνοντας τις συνθήκες για μια πολιτική και δημοκρατική συμμετοχή σε επίπεδο Ένωσης·

B.  λαμβάνοντας υπόψη ότι το πρόγραμμα «Ευρώπη για τους πολίτες» έχει ως στόχο να ενισχύσει το αίσθημα της ευρωπαϊκής ιθαγένειας και την αίσθηση του ανήκειν, να αυξήσει την αλληλεγγύη, την αμοιβαία ανεκτικότητα και τον σεβασμό και να προωθήσει την καλύτερη κατανόηση της ΕΕ, του ξεκινήματός της και της εξέλιξής της, των αξιών της, των θεσμών της και των αρμοδιοτήτων της, και να ενθαρρύνει τον ενεργό διάλογο μεταξύ των πολιτών της ΕΕ· λαμβάνοντας υπόψη ότι οι δραστηριότητες στο πλαίσιο του προγράμματος μπορούν να εκλαμβάνονται ως μέρος της άτυπης δια βίου εκπαίδευσης στην αγωγή του πολίτη·

Γ.  λαμβάνοντας υπόψη ότι η εκστρατεία «ένα ευρώ ανά πολίτη» στο πλαίσιο του προγράμματος «Ευρώπη για τους πολίτες» έχει ως στόχο να στείλει ένα ισχυρό συμβολικό μήνυμα με το οποίο ζητείται να ακουστεί η φωνή των πολιτών στην Ευρώπη·

Δ.  λαμβάνοντας υπόψη ότι η τρέχουσα άνοδος του «ευρωσκεπτικισμού» – που την απηχούν οι αντιευρωπαϊκές δυνάμεις που αμφισβητούν ακόμη και την ύπαρξη του ευρωπαϊκού οράματος και που κορυφώθηκε πρόσφατα με την ψήφο υπέρ του Brexit– τονίζει τη σημασία αυτών των προγραμμάτων και ενισχύει την ανάγκη για προώθηση της ανάπτυξης μιας κοινής αίσθησης ευρωπαϊκής ταυτότητας, για ενθάρρυνση της συμμετοχής των πολιτών στα κοινά και για έναρξη μιας εις βάθος συζήτησης σχετικά με τις ευρωπαϊκές αξίες, με συμμετοχή ολόκληρης της κοινωνίας των πολιτών και των ίδιων των θεσμών –και μια εκστρατεία κατάρτισης σχετικά με τη λειτουργία των θεσμών της ΕΕ– αναδεικνύοντας παράλληλα τις ευκαιρίες που προσφέρει η συμμετοχή στην ΕΕ·

E.  λαμβάνοντας υπόψη ότι, πριν την ένταξη μιας χώρας στην Ευρωπαϊκή Ένωση, απαιτείται βαθιά και ολιστική προετοιμασία σχετικά με τα θέματα μνήμης, συμφιλίωσης με το παρελθόν και διασφάλισης της ενεργού συμμετοχής των πολιτών στη δημόσια ζωή στη δεδομένη χώρα·

ΣΤ.  λαμβάνοντας υπόψη ότι, σύμφωνα με το άρθρο 11 ΣΕΕ, τα θεσμικά όργανα της ΕΕ έχουν υποχρέωση να παρέχουν στους πολίτες και στις αντιπροσωπευτικές τους ενώσεις την ευκαιρία να ανταλλάσσουν δημόσια τις απόψεις τους για όλους τους τομείς δράσης της Ένωσης· λαμβάνοντας υπόψη ότι η εν λόγω διάταξη προβλέπει επίσης την υποχρέωση των θεσμικών οργάνων της ΕΕ να συμμετέχουν σε έναν ανοιχτό, διαφανή και τακτικό διάλογο με την κοινωνία των πολιτών και ότι καθήκον της Επιτροπής είναι να διεξάγει ευρείες διαβουλεύσεις με όλα τα ενδιαφερόμενα μέρη·

Ζ.  λαμβάνοντας υπόψη ότι το άρθρο 20 της Συνθήκης για τη λειτουργία της Ευρωπαϊκής Ένωσης (ΣΛΕΕ) ορίζει το θεμελιώδες καθεστώς της ιθαγένειας της Ένωσης και παραθέτει τα δικαιώματα που συνδέονται με αυτό, και λαμβάνοντας υπόψη ότι για να μπορούν οι πολίτες να απολαύουν πλήρως αυτά τα δικαιώματα, η καλύτερη κατανόηση της ΕΕ και των αξιών της είναι σημαντική προϋπόθεση·

H.  λαμβάνοντας υπόψη ότι η ενεργός συμμετοχή των πολιτών στα κοινά, η αγωγή του πολίτη και ο διαπολιτισμικός διάλογος είναι καθοριστικής σημασίας για την οικοδόμηση ανοικτών, ανθεκτικών και χωρίς αποκλεισμούς κοινωνιών·

Θ.  λαμβάνοντας υπόψη ότι το τρέχον πρόγραμμα βασίζεται στο άρθρο 352 της ΣΛΕΕ, που δίνει στο Κοινοβούλιο μόνο το δικαίωμα να εκφράζει τη θέση του στο πλαίσιο της διαδικασίας έγκρισης, και αμφισβητήθηκε έντονα από το Κοινοβούλιο κατά την υποβολή της πρότασης από την Επιτροπή καθώς έρχεται σε έντονη αντίθεση με τον δημοκρατικό χαρακτήρα του προγράμματος·

Ι.  λαμβάνοντας υπόψη ότι η εκ των υστέρων αξιολόγηση που διενήργησε η Επιτροπή επιβεβαίωσε τη συνάφεια των στόχων του προγράμματος και το γεγονός ότι, επειδή διαφέρει από τα άλλα προγράμματα όσον αφορά το πεδίο εφαρμογής, τους στόχους, τις δραστηριότητες και τις ομάδες στόχους του, επέτρεψε την υλοποίηση πρωτοβουλιών που δεν θα μπορούσαν να χρηματοδοτηθούν από αλλού·

ΙΑ.  λαμβάνοντας υπόψη ότι μετά τις περικοπές στον προϋπολογισμό που προέκυψαν από τις διαπραγματεύσεις για το πολυετές δημοσιονομικό πλαίσιο (ΠΔΠ) 2014-2020, το χρηματοδοτικό κονδύλιο για το πρόγραμμα «Ευρώπη για τους πολίτες» μειώθηκε κατά περίπου 29,5 εκατομμύρια ευρώ, και λαμβάνοντας υπόψη ότι το περιορισμένο χρηματοδοτικό κονδύλιο των 185,47 εκατομμυρίων EUR για το πρόγραμμα αντιπροσωπεύει μόλις 0,0171% του ΠΔΠ·

ΙΒ.  λαμβάνοντας υπόψη τη διαπιστωμένη τάση των κρατών μελών να αποδεσμεύονται από τη συγχρηματοδότηση των εν λόγω σχεδίων και τις δυσκολίες που αντιμετωπίζουν οι τοπικές αρχές όσον αφορά τα ευρωπαϊκά σχέδια με υψηλά ποσοστά συγχρηματοδότησης·

ΙΓ.  λαμβάνοντας υπόψη ότι ως συνέπεια της μείωσης του χρηματοδοτικού κονδυλίου, ο αριθμός των σχεδίων που μπόρεσαν να χρηματοδοτηθούν το 2014 μειώθηκε κατά περίπου 25% σε σύγκριση με το προηγούμενο πρόγραμμα·

ΙΔ.  λαμβάνοντας υπόψη ότι η μη τυπική και η άτυπη μάθηση, καθώς και ο εθελοντισμός, ο αθλητισμός, οι τέχνες και ο πολιτισμός, προσφέρουν πολλές ευκαιρίες στον τομέα της αγωγής του πολίτη και της ενεργού συμμετοχής στα κοινά·

ΙΕ.  λαμβάνοντας υπόψη ότι χρειάζονται περισσότερες συνέργειες με άλλα προγράμματα και καλύτερη επικοινωνία με τις άλλες ΓΔ για να μειωθεί η αλληλεπικάλυψη και να ενισχυθεί ο αντίκτυπος του προγράμματος·

ΙΣΤ.  λαμβάνοντας υπόψη την αποδεδειγμένη αξία των υφιστάμενων διεθνών αδελφοποιήσεων πόλεων και δήμων (town twinning - network of towns), που ενισχύουν την αμοιβαία κατανόηση μεταξύ των πολιτών και προωθούν τη φιλία και τη συνεργασία·

Κύρια συμπεράσματα

1.  υπογραμμίζει ότι η συνολική διαθέσιμη χρηματοδότηση (185,47 εκατομμύρια EUR) για το μοναδικό πρόγραμμα που είναι αφιερωμένο ειδικά στην ευρωπαϊκή ιθαγένεια, δηλαδή το πρόγραμμα «Ευρώπη για τους πολίτες», είναι αμελητέα σε σύγκριση με άλλα εκπαιδευτικά και πολιτιστικά προγράμματα, όπως το πρόγραμμα Δημιουργική Ευρώπη (1,46 δισεκατομμύρια EUR) και Erasmus + (14,7 δισεκατομμύρια EUR), με αποτέλεσμα να διαψεύδονται οι προσδοκίες των αιτούντων·

2.  εκφράζει ικανοποίηση για το γεγονός ότι, στα πρώτα δύο έτη του νέου κύκλου χρηματοδότησης, το πρόγραμμα «Ευρώπη για τους πολίτες», στόχος του οποίου είναι η γεφύρωση του χάσματος μεταξύ των θεσμικών οργάνων της ΕΕ και των ευρωπαίων πολιτών, φαίνεται να λειτουργεί καλά, με αυξανόμενο αριθμό αιτούντων, υψηλή ποιότητα έργων και ορθή υλοποίησή τους·

3.  αναγνωρίζει ότι το βασικό εμπόδιο για την επιτυχή εφαρμογή του προγράμματος είναι τα ανεπαρκή κονδύλια και εκφράζει τη βαθιά του λύπη για το ότι περικόπηκαν κατά 13,7% υπό το ΠΔΠ 2014-2020, γεγονός που έχει περιορίσει δραματικά τον αριθμό των χρηματοδοτούμενων σχεδίων και συνεπάγεται ότι η υψηλή ζήτηση δεν μπορεί να ικανοποιηθεί, προκαλώντας απογοήτευση στους υποψηφίους με αξιόλογα σχέδια·

4.  επισημαίνει ότι, λόγω των περιορισμών του προϋπολογισμού, ο συνολικός αριθμός των χρηματοδοτηθέντων σχεδίων είναι υπερβολικά μικρός για να επιτευχθούν οι φιλόδοξοι στόχοι του προγράμματος και ότι μόνο 6 % περίπου των σχεδίων Ευρωπαϊκής μνήμης και Κοινωνίας των πολιτών μπόρεσαν να χρηματοδοτηθούν το 2015, ποσοστό πολύ χαμηλό σε σύγκριση με τα αποτελέσματα του προγράμματος Δημιουργική Ευρώπη για το ίδιο έτος (19,64 % για τον Πολιτισμό και 45,6 % για τα MEDIA)· υποστηρίζει ότι η χρηματοδότηση αυτών των δύο σκελών του προγράμματος «Ευρώπη για τους πολίτες» θα πρέπει να αυξηθεί σημαντικά σύμφωνα με τις φιλοδοξίες του προγράμματος·

5.  αναγνωρίζει την επιτυχία των σχεδίων αδελφοποίησης πόλεων σε ολόκληρη την ΕΕ και ζητεί από τα κράτη μέλη να προωθήσουν το σχέδιο αυτό στους δήμους και να διευκολύνουν τη συνεργασία·

6.  επικροτεί το ενημερωτικό δελτίο του προγράμματος «Ευρώπη για τους πολίτες» και τη βάση δεδομένων για τα χρηματοδοτούμενα σχέδια, που δρομολόγησε η Επιτροπή·

7.  υπογραμμίζει το γεγονός ότι τα εθνικά σημεία επαφής (ΕΣΕ) του προγράμματος «Ευρώπη για τους πολίτες» παίζουν σημαντικό ρόλο στην αύξηση της ενημέρωσης και στην παροχή στήριξης και καθοδήγησης στους δυνητικούς αιτούντες (ειδικά σε όσους υποβάλλουν αίτηση για πρώτη φορά σε χώρες στόχους), καθώς και στις ευρωπαϊκές και εθνικές οργανώσεις της τοπικής και περιφερειακής κυβέρνησης και στις οργανώσεις της κοινωνίας των πολιτών·

8.  επικροτεί την πολυτομεακή προσέγγιση του προγράμματος, τη σαφήνεια και την απλότητα στο έντυπο της αίτησης και στις απαιτήσεις υποβολής εκθέσεων, και την εστίασή του σε συγκεκριμένες δραστηριότητες·

9.  επικροτεί το γεγονός ότι οι προτεραιότητες και των δύο σκελών του προγράμματος, «Ευρωπαϊκή μνήμη» και «Συμμετοχή στις δημοκρατικές διαδικασίες και στα κοινά», που παλαιότερα τροποποιούνταν κάθε χρόνο, έχουν γίνει στο εξής πολυετείς και θα ισχύουν καθ’ όλη την υπόλοιπη διάρκεια του προγράμματος (2016-2020)·

10.  αναγνωρίζει το γεγονός ότι ο αντίκτυπος του προγράμματος παραμένει αναλογικά υψηλός, όπως καταδεικνύει το γεγονός ότι 1 100 100 άτομα συμμετείχαν, κατ’ εκτίμηση, το 2015 στα 408 σχέδια που επιλέχθηκαν· θεωρεί επίσης ότι ο υψηλός αριθμός αιτήσεων –2 087 το 2014 και 2 791 το 2015– και η ποιότητα των σχεδίων δείχνουν το υψηλό επίπεδο ενδιαφέροντος για το πρόγραμμα και την ανάγκη διάθεσης περισσότερου ανθρώπινου δυναμικού και περισσότερων χρηματοδοτικών πόρων για το πρόγραμμα έτσι ώστε να αυξηθεί ο αριθμός των υποστηριζόμενων σχεδίων·

Συστάσεις

Νομικές πτυχές της εφαρμογής

11.  συνιστά η επόμενη έκδοση του προγράμματος «Ευρώπη για τους πολίτες» να θεσπιστεί με μια νομική βάση που θα επιτρέπει στο Κοινοβούλιο να συμμετέχει στην έγκριση του προγράμματος ως συννομοθέτης στο πλαίσιο της συνήθους νομοθετικής διαδικασίας, σε ισότιμη βάση με το Συμβούλιο· προτρέπει την Επιτροπή να αναζητήσει πιθανές λύσεις για να επιτευχθεί ο στόχος αυτός·

Οικονομική πτυχή της εφαρμογής

12.  θεωρεί ότι σχέδια υψηλής ποιότητας έχουν απορριφθεί λόγω της έλλειψης επαρκούς χρηματοδότησης του προγράμματος «Ευρώπη για τους πολίτες», όπως τα σχέδια Ευρωπαϊκής μνήμης και Κοινωνίας των πολιτών (ποσοστό επιτυχίας 6% έναντι 19,64% για τον Πολιτισμό και 45,6% για το MEDIA στο πρόγραμμα Δημιουργική Ευρώπη)· θεωρεί πως, εφόσον ο αποφασιστικός ρόλος του προγράμματος αποτελεί προϋπόθεση για τη συμμετοχή των πολιτών στο δημοκρατικό βίο της Ένωσης, απαραίτητη θα ήταν μια ουσιαστική αύξηση του τρέχοντα προϋπολογισμού για να επιτευχθεί ένα υψηλότερο ποσοστό συμμετοχής· καλεί, ως εκ τούτου, την Επιτροπή, το Συμβούλιο και τα κράτη μέλη να εξετάσουν ένα συνολικό χρηματοδοτικό κονδύλιο περίπου 500 εκατομμυρίων EUR για το πρόγραμμα «Ευρώπη για τους πολίτες» στο επόμενο ΠΔΠ, ποσό που αντιστοιχεί μόλις σε 1 ευρώ ανά πολίτη·

13.  αναγνωρίζει τον κοινό στόχο και τις δυνατότητες συνεργειών της Ευρωπαϊκής Πρωτοβουλίας Πολιτών (ΕΠΠ) και του προγράμματος «Ευρώπη για τους πολίτες» (ΕΠ) ώστε να καταστήσουν δυνατή την άμεση συμμετοχή των πολιτών στην ανάπτυξη των πολιτικών της ΕΕ· καλεί παρ’ όλα αυτά την Επιτροπή να μεριμνήσει ώστε η ΕΠΠ να μη χρηματοδοτείται από τον περιορισμένο προϋπολογισμό του προγράμματος «Ευρώπη για τους πολίτες», όπως τώρα, και καλεί τα κράτη μέλη να συμμετέχουν περισσότερο στην οικονομική υποστήριξη και των δυο δράσεων·

14.  επισημαίνει ότι το σύστημα του κατ’ αποκοπή ποσού θα πρέπει να λαμβάνει υπόψη τις διαφορές τιμών ανά την ΕΕ, ανάλογα με το κόστος διαβίωσης στα κράτη μέλη· συνιστά να επανεξεταστούν αυτό το σύστημα καθώς και η μείωση της προχρηματοδότησης για να εξασφαλιστεί η βιωσιμότητα των χρηματοδοτούμενων σχεδίων και να παρασχεθεί καλύτερη υποστήριξη στη συνεργασία μεταξύ τοπικών διοικήσεων ή οργανισμών σε μεγαλύτερη απόσταση, και ειδικότερα να διευκολυνθεί η συμμετοχή των μικρότερων οργανισμών με περιορισμένη οικονομική δυνατότητα και των συμμετεχόντων με ειδικές ανάγκες·

15.  ζητεί από την Επιτροπή και από τον Εκτελεστικό Οργανισμό Εκπαίδευσης, Οπτικοακουστικών Θεμάτων και Πολιτισμού (EACEA) να αξιολογούν τακτικά την επίδραση που είχαν ορισμένες δημοσιονομικές ρυθμίσεις στους αιτούντες και δυνητικά επιλέξιμους αιτούντες· ειδικότερα, ζητεί να αξιολογηθεί κατά πόσον το μειωμένο ποσοστό προχρηματοδότησης (από 50% σε 40% για τα έργα, και από 80% σε 50% για τις επιχορηγήσεις λειτουργίας και τα εθνικά σημεία επαφής) που εφαρμόστηκε το 2015 λόγω σοβαρής έλλειψης πιστώσεων πληρωμών, η ανάγκη συγχρηματοδότησης και η εφαρμογή των ίδιων παραμέτρων ανεξαρτήτως του πραγματικού κόστους ζωής και της γεωγραφικής απόστασης, ενδέχεται να έθεσαν –και να εξακολουθούν να θέτουν– σε μειονεκτική θέση ορισμένες κατηγορίες οργανώσεων και συγκεκριμένα κράτη μέλη· τους ζητεί επίσης να αναπτύξουν περαιτέρω στρατηγικές ώστε τα ευρωπαϊκά θεσμικά όργανα να έρθουν πιο κοντά στους πολίτες και να τους ενημερώνουν καλύτερα σχετικά με τις διάφορες πολιτικές της ΕΕ·

16.  επισημαίνει ότι θα πρέπει να ενσωματωθεί μια περαιτέρω παράμετρος στο σύστημα του κατ’ αποκοπήν ποσού για την καλύτερη ένταξη των ατόμων με ειδικές ανάγκες, δεδομένου ότι, προκειμένου να καταστεί δυνατή η συμμετοχή των ατόμων με αναπηρία, απαιτείται περισσότερο προσωπικό και συχνά η λήψη πρόσθετων μέτρων τα οποία με τη σειρά τους επιφέρουν υψηλότερες δαπάνες·

17.  υπογραμμίζει ότι οι επιχορηγήσεις λειτουργίας εξασφαλίζουν ανεξαρτησία στους δικαιούχους (δηλ. δεξαμενές σκέψης) και προσφέρουν τη δυνατότητα μακροπρόθεσμου σχεδιασμού για την υλοποίηση δραστηριοτήτων με όραμα και για την ανάπτυξη εμπειρογνωμοσύνης· συνιστά τη χρήση ειδικών κριτηρίων, δεικτών και ετήσιων εκθέσεων για να παρακολουθείται η πρόοδος επίτευξης των στόχων τους και να αποτρέπεται η εξάρτηση των δικαιούχων από την Επιτροπή ως συνέπεια των συγκεκριμένων συστημάτων χρηματοδότησης·

18.  καλεί την Επιτροπή και τον EACEA να λογοδοτήσουν δημοσίως για τις δαπάνες που πραγματοποιούνται στο πλαίσιο της οριζόντιας διάστασης του σκέλους 3 αναφορικά με την ανάλυση, τη διάχυση και την αξιοποίηση των αποτελεσμάτων των σχεδίων·

19.  καλεί την Επιτροπή και τον EACEA να περιλάβουν στην ενδιάμεση έκθεση αξιολόγησης, που πρέπει να έχει ολοκληρωθεί μέχρι την 31η Δεκεμβρίου 2017, μια διεξοδική αξιολόγηση της οικονομικής και δημοσιονομικής εκτέλεσης του προγράμματος και να αντλήσει τα διδάγματα από την αξιολόγηση αυτήν, με σκοπό τον αναπροσδιορισμό των μελλοντικών στόχων και την προσαρμογή των δημοσιονομικών απαιτήσεων του προγράμματος στο επόμενο πολυετές δημοσιονομικό πλαίσιο·

Πτυχές του συντονισμού και της επικοινωνίας

20.  καλεί την Επιτροπή να συγκεντρώσει όλες τις χρήσιμες πληροφορίες σχετικά με το πρόγραμμα «Ευρώπη για τους πολίτες» (οδηγός προγράμματος, προτεραιότητες, προσκλήσεις υποβολής προτάσεων, εν εξελίξει και προηγούμενα σχέδια, αποτέλεσμα και διδάγματα, ενημερωτικό δελτίο), μαζί με όλα τα προγράμματα, τις δράσεις, τις επιχορηγήσεις και τα διαρθρωτικά ταμεία που υπάγονται στον τομέα της ευρωπαϊκής ιθαγένειας (όπως η Πρωτοβουλία Ευρωπαίων Πολιτών και η Ευρωπαϊκή Εθελοντική Υπηρεσία), σε μια μοναδική, φιλική προς τον χρήστη δικτυακή πύλη επικοινωνίας (επιγραμμική πλατφόρμα με υπηρεσία μιας στάσης), που θα είναι προσβάσιμη και στα άτομα με αναπηρία· συνιστά αυτή η πλατφόρμα να χρησιμοποιείται ως δημόσιο μητρώο των στοιχείων επικοινωνίας των δικαιούχων και ως μέσο για πρόσβαση στις περιγραφές των σχεδίων και για εύρεση εταίρων σε άλλες χώρες·

21.  τονίζει ότι θα πρέπει να δίνονται ικανοποιητικές απαντήσεις στις αιτήσεις που απορρίπτονται, με αναφορά στους λόγους της απόρριψης, ιδίως όταν ο φορέας που υπέβαλε την αίτηση ζητεί μια αιτιολόγηση· προτείνει να εξετάζεται, όταν είναι δυνατό, ο προσδιορισμός ζητημάτων προτεραιότητας βάσει παρόμοιων αιτήσεων που έχουν απορριφθεί·

22.  επισημαίνει ότι ορισμένοι στόχοι του προγράμματος Ευρώπη για τους πολίτες είναι παρόμοιοι και συμπληρωματικοί με εκείνους της Ευρωπαϊκής Πρωτοβουλίας Πολιτών, ιδίως σε ό,τι αφορά την επιδίωξη να επιτύχουν τη συμμετοχή των πολιτών στο έργο της ΕΕ· φρονεί ότι, για τον λόγο αυτό, πρέπει να καταβληθούν προσπάθειες για μια κοινή προσέγγιση όσον αφορά τον σχεδιασμό των πολιτικών της ΕΕ σχετικά με τη συμμετοχή των πολιτών και τη συμμετοχική δημοκρατία, καθώς και μια συνεκτική στρατηγική επικοινωνίας, προκειμένου να τεθούν υπό μία σκέπη όλα τα προγράμματα της Επιτροπής που αφορούν την ευρωπαϊκή ιθαγένεια, ενδεχομένως προάγοντας και ενισχύοντας τις άμεσες εμπειρίες και τη συμμετοχή της λαϊκής βάσης·

23.  υπενθυμίζει ότι είναι αναγκαίο να δημιουργηθεί ένας ανοικτός κατάλογος δυνητικών εταίρων σε κάθε κράτος μέλος, προκειμένου να διευκολυνθούν οι εταιρικές σχέσεις μεταξύ αυτών που θα επιθυμούσαν να έχουν πρόσβαση στο πρόγραμμα «Ευρώπη για τους πολίτες»·

24.  συνιστά επίσης τη δημιουργία μιας επιγραμμικής πλατφόρμας για τις κυριότερες οργανώσεις που δραστηριοποιούνται στον τομέα της ιθαγένειας και ωφελούνται από το πρόγραμμα για να μοιραστούν βέλτιστες πρακτικές, να ενισχύσουν τις ικανότητες και να προωθήσουν την προβολή των σχεδίων μετά την ολοκλήρωσή τους·

25.  καλεί την Επιτροπή να βελτιώσει το «προφίλ» του προγράμματος και να ενημερώσει καλύτερα το κοινό για τους στόχους του, εφαρμόζοντας μια ελκυστική επικοινωνιακή στρατηγική για την ευρωπαϊκή ιθαγένεια – με τη χρήση κοινωνικών δικτύων, ραδιοφώνου, τηλεοπτικών διαφημίσεων και γιγαντοαφισών – ενισχύοντας την τοπική συμμετοχή με την ενεργό εμπλοκή των εθνικών κέντρων επαφής και αναβαθμίζοντας διαρκώς το περιεχόμενο και προσεγγίζοντας νέα κοινά στις συμμετέχουσες χώρες, εστιάζοντας ειδικά σε όσες το επίπεδο συμμετοχής είναι χαμηλότερο, και ειδικότερα στους νέους, στα άτομα με αναπηρίες και στα ευάλωτα άτομα·

26.  εκτιμά πως το πρόγραμμα θα πρέπει επίσης να χρησιμεύει για να κάνει ευρύτερα γνωστούς τους τρόπους απευθείας συμμετοχής τις υποθέσεις της Ευρωπαϊκής Ένωσης, όπως είναι η Ευρωπαϊκή Πρωτοβουλία Πολιτών, τα φόρα των πολιτών και οι δημόσιες διαβουλεύσεις, ώστε να βελτιωθεί η ενημέρωση του κοινού για τις ευκαιρίες απευθείας συμμετοχής εντός του θεσμικού πλασιίου της ΕΕ·

27.  προτρέπει τις συμμετέχουσες χώρες που δεν το έχουν κάνει ακόμα να ορίσουν ένα εθνικό σημείο επαφής· συνιστά ενίσχυση του συντονισμού και της συνέργειας μεταξύ αυτών των χωρών, των κρατών μελών και της Επιτροπής·

28.  αναγνωρίζει ότι η μεγαλύτερη πρόκληση είναι α επιτευχθούν οι σημερινοί φιλόδοξοι στόχοι με τη διαθέσιμη περιορισμένη χρηματοδότηση· τονίζει τον σημαντικό ρόλο των κρατών μελών, περιφερειών και τοπικών αυτοδιοικήσεων στην βελτίωση της αποτελεσματικότητας και της δημοτικότητας του προγράμματος, μεταξύ άλλων μεγιστοποιώντας το δυναμικό των εθνικών σημείων επαφής μέσα από την ανταλλαγή εμπειρίας με φορείς αρμόδιους για παρόμοια προγράμματα, όπως το Erasmus και το «Δημιουργική Ευρώπη»· προτρέπει τον EACEA να διευκολύνει και να προωθήσει, όπου αυτό είναι δυνατό, τις συνέργειες μεταξύ προγραμμάτων της ΕΕ όπως το «Δημιουργική Ευρώπη», το Erasmus+ και το Ευρωπαϊκό Κοινωνικό Ταμείο, ώστε να βελτιωθεί ο αντίκτυπός τους·

29.  καλεί την Επιτροπή να εντείνει ακόμη περισσότερο τις προσπάθειές της για διοικητική απλούστευση, δεδομένου ότι σε ορισμένες περιπτώσεις οι τυπικές προϋποθέσεις δύσκολα πληρούνται από τις ιδιαιτέρως μικρές οργανώσεις, οι οποίες δεν πρέπει να υφίστανται διακρίσεις για γραφειοκρατικούς λόγους·

30.  συνιστά τα κονδύλια που δεσμεύονται για τα επικοινωνιακά να μην χρησιμοποιούνται για να καλύψουν τη θεσμική επικοινωνία σχετικά με τις προτεραιότητες της Ένωσης, όπως προβλέπεται σήμερα στο άρθρο 12 του παρόντος προγράμματος, αλλά να χρησιμοποιούνται για τη δημοσιοποίηση του ίδιου του προγράμματος στις συμμετέχουσες χώρες, ειδικά σε αυτές όπου το επίπεδο συμμετοχής είναι χαμηλότερο·

Εστίαση και στόχοι του προγράμματος

31.  συνιστά, στο πρόγραμμα της επόμενης έκδοσης, να επισημοποιηθεί η πολυετής προσέγγιση στον ορισμό των προτεραιοτήτων και να ενισχυθούν οι συνέργειες μεταξύ των σκελών και των συνιστωσών του προγράμματος· τονίζει ότι οποιαδήποτε τροποποίηση της διάρθρωσης του προγράμματος θα πρέπει να γίνει με τέτοιο τρόπο ώστε να αποφευχθεί η πιθανότητα σύγχυσης μεταξύ των τελικών χρηστών του και η, ως εκ τούτου, μείωση του αντίκτυπού του·

32.  επικροτεί την ισχυρή εστίαση στους πολίτες και στις κοινωνικές πτυχές της ΕΕ, επιτρέποντας στα θεσμικά όργανα της ΕΕ να συνδεθούν άμεσα με την κοινωνία των πολιτών επιτόπου· υπογραμμίζει στις προτεραιότητες του προγράμματος τη σημασία των σχεδίων που εστιάζουν στις τρέχουσες προκλήσεις για την Ευρώπη, σε ζητήματα όπως η ποικιλομορφία, η μετανάστευση, οι πρόσφυγες, η πρόληψη του ριζοσπαστισμού, η ενίσχυση της κοινωνικής ένταξης, ο διαπολιτισμικός διάλογος, η αντιμετώπιση των οικονομικών προβλημάτων και ο προσδιορισμός της κοινής ευρωπαϊκής πολιτιστικής κληρονομιάς· καλεί την Επιτροπή και τα κράτη μέλη να ενισχύσουν τους δεσμούς μεταξύ των προτεραιοτήτων του προγράμματος και των πολιτικών που συνδέονται με την ευρωπαϊκή ιθαγένεια καθώς και με την καθημερινή ζωή των ευρωπαίων πολιτών·

33.  υποστηρίζει ότι το πρόγραμμα θα πρέπει να έχει απήχηση σε ευρύτερο φάσμα συμμετεχόντων, να εξασφαλίζει τη συμμετοχή των ατόμων με ειδικές ανάγκες, να προωθεί τη συμμετοχή των περιθωριοποιημένων ατόμων και των ατόμων που έχουν στερηθεί τα πολιτικά τους δικαιώματα, συμπεριλαμβανομένων των μεταναστών, των προσφύγων και των αιτούντων άσυλο·

34.  είναι της άποψης ότι το πρόγραμμα θα πρέπει, κατά περίπτωση, να στηρίζεται σε υφιστάμενες επιτυχείς πρωτοβουλίες βάσης όπως η αδελφοποίηση πόλεων·

35.  τονίζει την ανάγκη να αναπτυχθεί –στο πλαίσιο του σκέλους «Ευρωπαϊκή μνήμη»– μια ευρωπαϊκή ταυτότητα που θα πρέπει να προσανατολίζεται στο μέλλον και όχι μόνο στο παρελθόν, οι διαπολιτισμικές και ανοιχτές σε μεταναστευτικών ροών και επιρροές από τον υπόλοιπο κόσμο, με στόχο την επίτευξη ενός κοινού ολοκλήρωσης βρέθηκε με σκοπό να επιτευχθεί κοινή ενσωμάτωση που θα βασίζεται στις ευρωπαϊκές αξίες και στην ευρωπαϊκή πνευματική κληρονομιά· τονίζει ότι είναι σημαντικό να διασφαλίζουμε ότι η κληρονομιά και η ιστορία δεν χρησιμοποιούνται ως εργαλείο διχασμού αλλά ως ευκαιρία αντιμετώπισης των σύγχρονων προκλήσεων, ερμηνεύοντάς τις με ευαισθησία και παρέχοντας εξειδικευμένα και στοχευμένα εκπαιδευτικά προγράμματα· τονίζει τη σημασία της ενίσχυσης των διαγενεακών έργων που επιτρέπυη την ανταλλαγή εμπειριών μεταξύ των παλαιότερων και νεότερων γενεών·

36.  τονίζει την ανάγκη προώθησης σχεδίων που παρουσιάζουν νέους ελκυστικούς τρόπους συζήτησης με τους πολίτες και με πολυδιάστατη προσέγγιση·

37.  προτείνει τη δημοσίευση ετήσιας συγκεφαλαιωτικής έκθεσης από την Επιτροπή με τις βασικές προτάσεις βελτίωσης του ευρωπαϊκού οικοδομήματος όπως εκφράζονται από τους συμμετέχοντες στα σχέδια που χρηματοδοτούνται από το πρόγραμμα «Ευρώπη για τους πολίτες»·

38.  τονίζει την ανάγκη να εμπλουτιστεί το πρόγραμμα με προτάσεις για τη συμμετοχή των πολιτών στη δημοκρατική διαδικασία και στη λήψη αποφάσεων στην ΕΕ, κατά τρόπο που να συμβάλλει στην ενδυνάμωση των πολιτών να ασκούν τα δικαιώματά τους, για παράδειγμα μέσω της εφαρμογής της ηλεκτρονικής δημοκρατίας· καλεί την Ένωση και τα κράτη μέλη της να αναπτύξουν δράσεις και πολιτικές προκειμένου να ενισχυθεί η μεταβίβαση στους πολίτες τους, ιδίως στα παιδιά και στους νέους, δεξιοτήτων κριτικής και δημιουργικής σκέψης καθώς και ο ψηφιακός γραμματισμός και η γνώση, η συμμετοχή και το ενδιαφέρον στα μέσα ενημέρωσης, ώστε να είναι σε θέση να λαμβάνουν τεκμηριωμένες αποφάσεις και να συνεισφέρουν θετικά στις δημοκρατικές διαδικασίες·

39.  τονίζει ότι η συμμετοχή στο πρόγραμμα χωρών που επιδιώκουν την ένταξή τους στην ΕΕ οδηγεί στην καλύτερη αμοιβαία κατανόηση και σε στενότερη συνεργασία· συστήνει μεγαλύτερη διεθνοποίηση του προγράμματος, κυρίως με την υποβολή πρόσκλησης σε όλες τις χώρες της ΕΖΕΣ/του ΕΟΧ, τις υπό ένταξη και τις υποψήφιες προς ένταξη χώρες να ενώσουν τις προσπάθειές τους με τα κράτη μέλη της ΕΕ κατά την υποβολή αίτησης για σχέδια και ζητεί μεγαλύτερη συνεργασία μεταξύ ΜΚΟ μεταξύ της ΕΕ, των χωρών της Ανατολικής Εταιρικής Σχέσης και των δυνητικών υποψηφίων προκειμένου η ΕΕ να έρθει πιο κοντά στους πολίτες· προτείνει να προωθηθεί η συνεργασία μεταξύ οργανισμών της ΕΕ και των γειτονικών χωρών όσον αφορά τις ευρωπαϊκές αξίες·

40.  τονίζει την ανάγκη για ανάπτυξη της αδελφοποίησης πόλεων, με στόχο την ευρύτερη χρήση του προγράμματος, της προώθησης και των αποτελεσμάτων του, συμπεριλαμβανομένης της κατάλληλης κατανομής χρηματοδοτικών πόρων·

o
o   o

41.  αναθέτει στον Πρόεδρό του να διαβιβάσει το παρόν ψήφισμα στο Συμβούλιο και στην Επιτροπή.

(1) ΕΕ L 115 της 17.4.2014, σ. 3.
(2) Κείμενα που εγκρίθηκαν, P8_TA(2016)0005.

Ανακοίνωση νομικού περιεχομένου - Πολιτική απορρήτου