Ψήφισμα του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου της 16ης Φεβρουαρίου 2017 σχετικά με την κατάσταση των ανθρωπίνων δικαιωμάτων και της δημοκρατίας στη Νικαράγουα και την υπόθεση Francisca Ramirez (2017/2563(RSP))

P8_TA(2017)0043 RC-B8-0156/2017

Το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο,

–  έχοντας υπόψη τα προηγούμενα ψηφίσματά του για τη Νικαράγουα, και ειδικότερα το ψήφισμα της 18ης Δεκεμβρίου 2008 σχετικά με τις επιθέσεις εναντίον υπερασπιστών των ανθρωπίνων δικαιωμάτων, των πολιτικών ελευθεριών και της δημοκρατίας στη Νικαράγουα(1), και το ψήφισμα της 26ης Νοεμβρίου 2009(2),

–  έχοντας υπόψη την από 16ης Αυγούστου 2016 δήλωση του εκπροσώπου της Αντιπροέδρου της Επιτροπής/Ύπατης Εκπροσώπου της Ένωσης για Θέματα Εξωτερικής Πολιτικής και Πολιτικής Ασφαλείας (ΑΕ/ΥΕ), Federica Mogherini, σχετικά με την πρόσφατη δικαστική απόφαση στη Νικαράγουα για την ανάκληση βουλευτών, καθώς και την από 19ης Νοεμβρίου 2016 δήλωση της ΑΕ/ΥΕ σχετικά με τα τελικά αποτελέσματα των εκλογών στη Νικαράγουα,

–  έχοντας υπόψη την τελική έκθεση της Αποστολής Παρακολούθησης Εκλογών της ΕΕ σχετικά με την εκ μέρους της παρακολούθηση των βουλευτικών και των προεδρικών εκλογών της 6ης Νοεμβρίου 2011 στη Νικαράγουα,

–  έχοντας υπόψη τη δήλωση της Γενικής Γραμματείας του Οργανισμού Αμερικανικών Κρατών (ΟΑΚ) της 16ης Οκτωβρίου 2016 σχετικά με την εκλογική διαδικασία στη Νικαράγουα,

–  έχοντας υπόψη τη δήλωση της Γενικής Γραμματείας του Οργανισμού Αμερικανικών Κρατών και της Νικαράγουα, της 20ής Ιανουαρίου 2017,

–  έχοντας υπόψη τη συμφωνία σύνδεσης μεταξύ της Ευρωπαϊκής Ένωσης και των χωρών της Κεντρικής Αμερικής του 2012, η οποία τέθηκε σε ισχύ τον Αύγουστο 2013, συμπεριλαμβανομένων των ρητρών περί ανθρωπίνων δικαιωμάτων·

–  έχοντας υπόψη τις κατευθυντήριες γραμμές της ΕΕ του Ιουνίου 2004 για τους υπερασπιστές των ανθρωπίνων δικαιωμάτων,

–  έχοντας υπόψη τις κατευθυντήριες γραμμές της ΕΕ, του 2004, για την πολιτική γης, σχετικά με την παροχή καθοδήγησης για την ανάπτυξη και τον σχεδιασμό πολιτικής εγγείου ιδιοκτησίας στις αναπτυσσόμενες χώρες,

–  έχοντας υπόψη τη Διακήρυξη του ΟΗΕ του Δεκεμβρίου 1998 σχετικά με τους Υπερασπιστές των Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων,

–  έχοντας υπόψη τη Διακήρυξη του ΟΗΕ για τα Δικαιώματα των Αυτοχθόνων Πληθυσμών (UNDRIP),

–  έχοντας υπόψη τη Σύμβαση της Διεθνούς Οργάνωσης Εργασίας (ΔΟΕ) για τους αυτόχθονες και νομαδικούς πληθυσμούς (αριθ. 169) του 1989, που υπογράφηκε από τη Νικαράγουα,

–  έχοντας υπόψη το Διεθνές Σύμφωνο για τα ατομικά και πολιτικά δικαιώματα του 1966,

–  έχοντας υπόψη την Οικουμενική Διακήρυξη των Δικαιωμάτων του Ανθρώπου του 1948,

–  έχοντας υπόψη το άρθρο 135 παράγραφος 5 και το άρθρο 123 παράγραφος 4 του Κανονισμού του,

Α.  λαμβάνοντας υπόψη ότι η ανάπτυξη και η εδραίωση της δημοκρατίας και του κράτους δικαίου, καθώς και του σεβασμού των δικαιωμάτων του ανθρώπου και των θεμελιωδών ελευθεριών πρέπει να αποτελούν αναπόσπαστο μέρος των εξωτερικών πολιτικών της ΕΕ, συμπεριλαμβανόμενης συμφωνίας σύνδεσης μεταξύ της Ευρωπαϊκής Ένωσης και των χωρών της Κεντρικής Αμερικής, του 2012·

Β.  λαμβάνοντας υπόψη ότι η δημοκρατία και το κράτος δικαίου έχουν υποβαθμισθεί κατά τα τελευταία έτη στη Νικαράγουα·

Γ.  λαμβάνοντας υπόψη ότι το 2013 η Νικαράγουα ψήφισε το νόμο 840 που παρείχε 100ετή παραχώρηση για την κατασκευή θαλάσσιας διώρυγας μέσω της Νικαράγουας στην ιδιωτική κινεζική εταιρεία HK Nicaragua Canal Development Investment Company Ltd (HKND)·

Δ.  λαμβάνοντας υπόψη ότι ανατέθηκαν στην HKND αρμοδιότητες απαλλοτρίωσης εκτάσεων, και ότι απαλλάχθηκε η εταιρεία από τους τοπικούς φόρους και τις εμπορικές ρυθμίσεις· λαμβάνοντας επίσης υπόψη ότι παρασχέθηκαν στην HKND εγγυήσεις ότι δεν θα υπάρξουν ποινικές κυρώσεις για αθέτηση της σύμβασης·

Ε.  λαμβάνοντας υπόψη ότι μεταξύ 27ης Νοεμβρίου και 1ης Δεκεμβρίου 2016, διαδηλωτές από ολόκληρη τη Νικαράγουα συγκεντρώθηκαν στην πρωτεύουσα αφενός για να απορρίψουν την κατασκευή της θαλάσσιας διώρυγας, ενός γιγαντιαίου έργου το οποίο θα μπορούσε να εκτοπίσει χιλιάδες μικρούς αγρότες και αυτόχθονες πληθυσμούς στις περιοχές γύρω από τη διώρυγα, αφετέρου δε να καταγγείλουν την έλλειψη διαφάνειας στις προεδρικές εκλογές της 6ης Νοεμβρίου 2016· λαμβάνοντας υπόψη ότι οι υπερασπιστές των ανθρωπίνων δικαιωμάτων έχουν αναφέρει τη χρήση του δακρυγόνων και σφαιρών καουτσούκ ή μολύβδου εκ μέρους της αστυνομίας εναντίον διαδηλωτών·

ΣΤ.  λαμβάνοντας υπόψη ότι δεν διεξήχθη μελέτη περιβαλλοντικών επιπτώσεων, ούτε προηγήθηκε διαβούλευση με τους αυτόχθονες πληθυσμούς κατά παράβαση της Σύμβασης 169 της ΔΟΕ· λαμβάνοντας υπόψη ότι η προτεινόμενη διαδρομή της διώρυγας θα διασχίζει τις γαίες των αυτοχθόνων, με αποτέλεσμα την μετατόπιση μεταξύ 30 000 και 120 000 αυτοχθόνων·

Ζ.  λαμβάνοντας υπόψη ότι επιστημονικές οργανώσεις εξέφρασαν την ανησυχία ότι η διώρυγα θα διέσχιζε τη λίμνη Νικαράγουα, θέτοντας σε κίνδυνο την μεγαλύτερη πηγή γλυκού νερού της Κεντρικής Αμερικής· λαμβάνοντας υπόψη ότι επιστημονικές οργανώσεις ζήτησαν από την κυβέρνηση της Νικαράγουα να αναστείλει το σχέδιο έως ότου ολοκληρωθούν οι ανεξάρτητες μελέτες και πραγματοποιηθεί δημόσια συζήτηση·

Η.  λαμβάνοντας υπόψη ότι η Francisca Ramirez, συντονίστρια του Εθνικού Συμβουλίου για την υπεράσπιση της γης, της λίμνης και της εθνικής κυριαρχίας, υπέβαλε τον Δεκέμβριο 2016 επίσημη καταγγελία κατά πράξεων καταστολής και επιθέσεων στη Νέα Γουινέα· λαμβάνοντας υπόψη ότι η Francisca Ramirez έχει υποστεί εκφοβισμό, έχει φυλακιστεί αυθαίρετα και τα μέλη της οικογένειάς της δέχτηκαν βίαιη επίθεση ως αντίποινα για τον ακτιβισμό της·

Θ.  λαμβάνοντας υπόψη ότι στη Νικαράγουα, οι δημοσιογράφοι έρχονται αντιμέτωποι με παρενόχληση, εκφοβισμό, κράτηση και απειλές θανάτου·

Ι.  λαμβάνοντας υπόψη ότι στα τέλη Αυγούστου 2016 ακυρώθηκε η επίσκεψη του Ειδικού Εισηγητή των Ηνωμένων Εθνών για την κατάσταση των υπερασπιστών των ανθρωπίνων δικαιωμάτων, κ. Michel Forst, στη Νικαράγουα, λόγω των εμποδίων που προέβαλε η κυβέρνηση της Νικαράγουα·

ΙΑ.  λαμβάνοντας υπόψη ο αυστηρός αποκλεισμός υποψηφίων της αντιπολίτευσης αποδεικνύει ότι οι συνθήκες για ελεύθερες και δίκαιες εκλογές ήταν σαφώς ανύπαρκτες και ότι υπονομεύονται σημαντικά η ελευθερία του συνεταιρίζεσθαι, ο πολιτικός ανταγωνισμός και ο πλουραλισμός·

ΙΒ.  λαμβάνοντας υπόψη ότι ο ειδικός εισηγητής για την ανεξαρτησία των δικαστών και των δικηγόρων στο πλαίσιο της διαδικασίας ΚΠΕ (Καθολικής Περιοδικής Εξέτασης) του 2014, επέστησε την προσοχή στο διορισμό των δικαστών του Ανωτάτου Δικαστηρίου που επηρεάζονται τα μέγιστα από την πολιτική· λαμβάνοντας υπόψη ότι οι συνταγματικές αλλαγές για την επανεκλογή του Προέδρου που επήλθαν το 2013, πραγματοποιήθηκαν παρακάμπτοντας τον νόμο με αδιαφανή τρόπο· λαμβάνοντας υπόψη ότι το άρθρο 147 του Συντάγματος της Νικαράγουας απαγορεύει στους συγγενείς του Προέδρου, είτε εξ αίματος είτε εξ αγχιστείας, να υποβάλουν υποψηφιότητα για τη θέση του Προέδρου ή του Αντιπροέδρου·

ΙΓ.  λαμβάνοντας υπόψη ότι η διαφθοράς στον δημόσιο τομέα, συμπεριλαμβανομένων των μελών της οικογένειας του Προέδρου, εξακολουθεί να αποτελεί μια από τις σημαντικότερες προκλήσεις· λαμβάνοντας υπόψη ότι η δωροδοκία δημοσίων υπαλλήλων, οι παράνομες κατασχέσεις και οι αυθαίρετες εκτιμήσεις εκ μέρους των τελωνειακών και φορολογικών αρχών είναι πολύ κοινό φαινόμενο·

1.  εκφράζει την ανησυχία του για τη συνεχή επιδείνωση της κατάστασης των ανθρωπίνων δικαιωμάτων στη Νικαράγουα και εκφράζει τη λύπη του για τις επιθέσεις και παρενοχλήσεις των οργανώσεων ανθρωπίνων δικαιωμάτων και των μελών τους, καθώς και ανεξάρτητων δημοσιογράφων, από πλευράς προσώπων, πολιτικών δυνάμεων και οργάνων που συνδέονται με το κράτος·

2.  παροτρύνει την κυβέρνηση να απόσχει από την παρενόχληση και τις πράξεις αντιποίνων έναντι της Francisca Ramirez και άλλων υπερασπιστών των ανθρωπίνων δικαιωμάτων για την εκτέλεση του νόμιμου έργου τους· ζητεί από τις αρχές της Νικαράγουα να θέσουν τέλος στην ατιμωρησία των όσων διαπράττουν εγκλήματα εις βάρος των υπερασπιστών των ανθρωπίνων δικαιωμάτων· υποστηρίζει το δικαίωμα των υπεραπιστών του περιβάλλοντος και των ανθρωπίνων δικαιωμάτων να εκφράζουν τη διαμαρτυρία τους χωρίς αντίποινα· ζητεί από την Νικαράγουα να δρομολογήσει μια αποτελεσματική και ανεξάρτητη εκτίμηση περιβαλλοντικών επιπτώσεων προτού αναλάβει περαιτέρω ενέργειες, καθιστώντας δημόσια την όλη διαδικασία·

3.  ζητεί από την κυβέρνηση της Νικαράγουα να σεβαστεί τις διεθνείς της υποχρεώσεις περί ανθρωπίνων δικαιωμάτων και ειδικότερα τη Διακήρυξη των Ηνωμένων Εθνών για τα Δικαιώματα των Αυτοχθόνων Πληθυσμών, η οποία υπεγράφη το 2008, καθώς και τη σύμβασης αριθ. 169 της ΔΟΕ.

4.  ζητεί από την κυβέρνηση της Νικαράγουα να προστατεύσει τη γη των αυτόχθονων πληθυσμών από την ανάπτυξη έργων μεγάλης κλίμακας που επηρεάζουν την ζωτική ικανότητα των εδαφών τους, ωθώντας τις αυτόχθονες κοινότητες σε συγκρουσιακά σενάρια και εκθέτοντάς τες στην άσκηση βίας·

5.  εκφράζει την έντονη ανησυχία του για την ανάκληση βουλευτών της Εθνικής Συνέλευσης της Νικαράγουα και την απόφαση που άλλαξε την ηγεσία του κόμματος της αντιπολίτευσης·

6.  καλεί τη Νικαράγουα να σεβαστεί πλήρως τις δημοκρατικές αξίες, συμπεριλαμβανομένου του διαχωρισμού των εξουσιών, και να αποκαταστήσει τη θέση όλων των πολιτικών κομμάτων της αντιπολίτευσης επιτρέποντας επικριτικές απόψεις στο πλαίσιο του πολιτικού συστήματος και της κοινωνίας εν γένει· υπενθυμίζει ότι η πλήρης συμμετοχή της αντιπολίτευσης, η αποπόλωση του δικαστικού σώματος, το τέλος της ατιμωρησίας και μια αδέσμευτη κοινωνία των πολιτών αποτελούν βασικούς παράγοντες για την επιτυχία οιασδήποτε δημοκρατίας·

7.  υπενθυμίζει τις παράνομες ενέργειες κατά παράβαση του δικαστικού συστήματος, που οδήγησαν σε συνταγματικές αλλαγές για την άρση των ορίων της προεδρικής θητείας, οι οποίες επέτρεψαν στον Daniel Ortega να παραμείνει στην εξουσία επί σειράν ετών·

8.  επισημαίνει ότι οι εκλογές του 2011 και του 2016 είχαν επικριθεί σε μεγάλο βαθμό για παρατυπίες τόσο από τα θεσμικά όργανα της ΕΕ, όσο και από τον ΟΑΚ· σημειώνει ότι διεξάγεται επί του παρόντος μια διαδικασία συνεχούς διαλόγου με τον ΟΑΚ και το μνημόνιο συμφωνίας προβλέπεται να υπογραφεί έως τις 28 Φεβρουαρίου 2017, γεγονός που θα μπορούσε να βελτιώσει την κατάσταση·

9.  επιβεβαιώνει εκ νέου ότι η ελευθερία του Τύπου και των μέσων ενημέρωσης αποτελεί ζωτικό στοιχείο μιας δημοκρατικής και ανοικτής κοινωνίας· ζητεί από τις αρχές της Νικαράγουα να αποκαταστήσουν την πολυφωνία των μέσων ενημέρωσης·

10.  επισημαίνει ότι, υπό το φως της συμφωνίας σύνδεσης μεταξύ της Ευρωπαϊκής Ένωσης και των χωρών της Κεντρικής Αμερικής, πρέπει να υπενθυμισθεί στη Νικαράγουα η ανάγκη σεβασμού των αρχών του κράτους δικαίου, της δημοκρατίας και των ανθρωπίνων δικαιωμάτων, όπως τα προασπίζει και τα προάγει ΕΕ· προτρέπει την ΕΕ να ελέγξει την κατάσταση και, ενδεχομένως, να αξιολογήσει τα πιθανά μέτρα που πρέπει να ληφθούν·

11.  αναθέτει στον Πρόεδρό του να διαβιβάσει το παρόν ψήφισμα στο Συμβούλιο, στην Επιτροπή, στις κυβερνήσεις και στα κοινοβούλια των κρατών μελών, στον Γενικό Γραμματέα του Οργανισμού Αμερικανικών Κρατών, στην Κοινοβουλευτική Συνέλευση Ευρώπης-Λατινικής Αμερικής, στο Κοινοβούλιο Κεντρικής Αμερικής, και στην Κυβέρνηση και το Κοινοβούλιο της Δημοκρατίας της Νικαράγουα.

(1) EE C 45 E της 23.2.2010, σ. 89. (2) EE C 285 E της 21.10.2010, σ. 74.

Ψήφισμα του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου της 16ης Φεβρουαρίου 2017 σχετικά με τις εκτελέσεις στο Κουβέιτ και στο Μπαχρέιν (2017/2564(RSP))

P8_TA(2017)0044 RC-B8-0150/2017

Το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο,

–  έχοντας υπόψη τα προηγούμενα ψηφίσματά του σχετικά με το Μπαχρέιν, ιδίως αυτά της 4ης Φεβρουαρίου 2016 σχετικά με την περίπτωση του Mohammed Ramadan(1), της 7ης Ιουλίου 2016 σχετικά με το Μπαχρέιν(2), και της 8ης Οκτωβρίου 2015 σχετικά με τη θανατική ποινή(3),

–  έχοντας υπόψη τη δήλωση, της 15ης Ιανουαρίου 2017, του εκπροσώπου τύπου της Αντιπροέδρου/Ύπατης Εκπροσώπου για θέματα Εξωτερικής Πολιτικής και Πολιτικής Ασφαλείας Federica Mogherini, σχετικά με τις εκτελέσεις που έγιναν στο Μπαχρέιν, και τη δήλωση, της 25ης Ιανουαρίου 2017, σχετικά με τις πρόσφατες εκτελέσεις στο Κράτος του Κουβέιτ,

–  έχοντας υπόψη την κοινή δήλωση, της 10ης Οκτωβρίου 2015, της Αντιπροέδρου/ Ύπατης Εκπροσώπου για θέματα Εξωτερικής Πολιτικής και Πολιτικής Ασφαλείας Federica Mogherini, εξ ονόματος της ΕΕ, και του Γενικού Γραμματέα του Συμβουλίου της Ευρώπης, Thorbjørn Jagland, σχετικά με την Ευρωπαϊκή και Παγκόσμια Ημέρα κατά της θανατικής ποινής,

–  έχοντας υπόψη τη δήλωση, της 25ης Ιανουαρίου 2017, των Ειδικών Εισηγητών του ΟΗΕ για μεν τις εξωδικαστικές, συνοπτικές και αυθαίρετες εκτελέσεις Agnes Callamard, για δε τα βασανιστήρια και άλλους τρόπους σκληρής, απάνθρωπης ή ταπεινωτικής μεταχείρισης ή τιμωρίας, Nils Melzer, η οποία απευθύνει έκκληση στην κυβέρνηση του Μπαχρέιν να μην κάνει νέες εκτελέσεις, και τη δήλωση, της 17ης Ιανουαρίου 2017, του εκπροσώπου της Ύπατης Αρμοστείας των Ηνωμένων Εθνών για τα ανθρώπινα δικαιώματα Rupert Colville, σχετικά με το Μπαχρέιν,

–  έχοντας υπόψη τις κατευθυντήριες γραμμές της ΕΕ σχετικά με τη θανατική ποινή, τα βασανιστήρια, την ελευθερία της έκφρασης και τους υπερασπιστές των ανθρωπίνων δικαιωμάτων,

–  έχοντας υπόψη το νέο στρατηγικό πλαίσιο και το σχέδιο δράσης της ΕΕ για τα ανθρώπινα δικαιώματα, που έχει ως σκοπό να τεθεί η προστασία και η παρακολούθηση των ανθρωπίνων δικαιωμάτων στο επίκεντρο όλων των πολιτικών της ΕΕ,

–  έχοντας υπόψη το άρθρο 2 της Ευρωπαϊκής Σύμβασης των Δικαιωμάτων του Ανθρώπου και τα πρωτόκολλα 6 και 13 αυτής,

–  έχοντας υπόψη τα άρθρα 1 και 2 του Χάρτη των Θεμελιωδών Δικαιωμάτων της Ευρωπαϊκής Ένωσης,

–  έχοντας υπόψη τη συμφωνία συνεργασίας του 1988 μεταξύ της Ευρωπαϊκής Ένωσης και των κρατών μελών της, αφενός, και των χωρών του Συμβουλίου Συνεργασίας των Αραβικών Κρατών του Περσικού Κόλπου (ΣΣΠΚ) αφετέρου,

–  έχοντας υπόψη τα συμπεράσματα του 25ου Κοινού Συμβουλίου και Υπουργικής Συνόδου ΕΕ-ΣΣΚ της 18ης Ιουλίου 2016,

–  έχοντας υπόψη τα ψηφίσματα της Γενικής Συνέλευσης του ΟΗΕ σχετικά με το μορατόριουμ στη χρήση της θανατικής ποινής, και ιδίως το ψήφισμα της 18ης Δεκεμβρίου 2014, και το πιο πρόσφατο της 19ης Δεκεμβρίου 2016,

–  έχοντας υπόψη τη Σύμβαση κατά των βασανιστηρίων και άλλων τρόπων σκληρής, απάνθρωπης ή ταπεινωτικής μεταχείρισης ή τιμωρίας, τη Σύμβαση για τα δικαιώματα του παιδιού και τον Αραβικό Χάρτη για τα Ανθρώπινα Δικαιώματα, πράξεις στις οποίες το Κουβέιτ και το Μπαχρέιν είναι συμβαλλόμενα μέρη,

–  έχοντας υπόψη τις Διασφαλίσεις για την κατοχύρωση των δικαιωμάτων όσων απειλούνται με θανατική ποινή, οι οποίες εγκρίθηκαν με το ψήφισμα 1984/50 του Οικονομικού και Κοινωνικού Συμβουλίου της 25ης Μαΐου 1984,

–  έχοντας υπόψη τις Τελικές παρατηρήσεις της Επιτροπής Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων του ΟΗΕ της 11ης Αυγούστου 2016, σχετικά με την τρίτη περιοδική έκθεση του Κουβέιτ,

–  έχοντας υπόψη την Οικουμενική Διακήρυξη του 1948 για τα Ανθρώπινα Δικαιώματα, ιδίως το άρθρο 15 αυτής,

–  έχοντας υπόψη το Διεθνές Σύμφωνο για τα Ατομικά και Πολιτικά Δικαιώματα (ICCPR), ιδίως το άρθρο 18 αυτού, το δεύτερο προαιρετικό πρωτόκολλο σχετικά με τη θανατική ποινή, και το Διεθνές Σύμφωνο για τα κοινωνικά, οικονομικά και πολιτιστικά δικαιώματα,

–  έχοντας υπόψη τις συμβάσεις του ΟΗΕ του μεν 1954 για το καθεστώς των ανιθαγενών, του δε 1961 για τη μείωση των περιπτώσεων των ανιθαγενών,

–  έχοντας υπόψη το άρθρο 135 παράγραφος 5 και το άρθρο 123 παράγραφος 4 του Κανονισμού του,

Α.  λαμβάνοντας υπόψη ότι, σύμφωνα με την Ύπατη Αρμοστεία του ΟΗΕ για τα ανθρώπινα δικαιώματα (OHCHR), περισσότερα από 160 κράτη μέλη του ΟΗΕ, με μια ποικιλία νομικών συστημάτων, παραδόσεων, πολιτισμών και θρησκευτικών καταβολών, είτε έχουν καταργήσει τη θανατική ποινή είτε δεν την εφαρμόζουν·

Β.  λαμβάνοντας υπόψη ότι στις 25 Ιανουαρίου 2017 οι αρχές του Κουβέιτ εκτέλεσαν επτά άτομα, συμπεριλαμβανομένου ενός μέλους της βασιλικής οικογένειας: τους Mohammad Shahed Mohammad Sanwar Hussain, Jakatia Midon Pawa, Amakeel Ooko Mikunin, Nasra Youseff, Sayed Mohammad Al-Anzi Radhi Jumaa, Sameer Taha Abdulmajed AbdulJaleel, και Faysal Abdullah Al Jaber Sabah οι περισσότεροι εκ των οποίων είχαν καταδικαστεί για δολοφονίες· λαμβάνοντας υπόψη ότι, πέντε από τους κρατουμένους ήταν αλλοδαποί: δύο Αιγύπτιοι, ένας Μπαγκλαντεσιανός, ένας Φιλιπινέζος και ένας Αιθίοπας, και τρεις ήταν γυναίκες· λαμβάνοντας υπόψη ότι οι εκτελέσεις ήταν οι πρώτες στη χώρα από το 2013, όταν οι κουβεϊτιανές αρχές προέβησαν στην εκτέλεση πέντε ατόμων μετά από εξαετές μορατόριουμ·

Γ.  λαμβάνοντας υπόψη ότι το Κέντρο για τα ανθρώπινα δικαιώματα στον Κόλπο και άλλες οργανώσεις ανθρωπίνων δικαιωμάτων έχουν τεκμηριώσει στο Κουβέιτ δικονομικές παραβιάσεις του συστήματος ποινικής δικαιοσύνης οι οποίες έκαναν δύσκολο για τους εναγόμενους να έχουν δίκαιη δίκη· λαμβάνοντας υπόψη ότι οι αλλοδαποί οικιακοί εργαζόμενοι είναι ιδιαίτερα εκτεθειμένοι διότι στερούνται κοινωνικής και νομικής προστασίας·

Δ.  λαμβάνοντας υπόψη ότι στις 15 Ιανουαρίου 2017 εκτελέστηκαν στο Μπαχρέιν οι Ali Al-Singace, Abbas Al-Samea και Sami Mushaima από εκτελεστικό απόσπασμα, μετά τη λήξη ενός εξαετούς μορατόριουμ·

Ε.  λαμβάνοντας υπόψη ότι σύμφωνα με την Ύπατη Αρμοστεία του ΟΗΕ για τα ανθρώπινα δικαιώματα (OHCHR), οι εκτελέσεις πραγματοποιήθηκαν κατά σοβαρή παραβίαση των προτύπων για δίκαιη δίκη· λαμβάνοντας υπόψη ότι οι τρεις άνδρες είχαν κατηγορηθεί μια βομβιστική επίθεση στη Μανάμα το 2014, κατά την οποία σκοτώθηκαν πολλά άτομα, συμπεριλαμβανομένων τριών αστυνομικών· λαμβάνοντας υπόψη ωστόσο και οι τρεις ανέφεραν ότι υπέστησαν βασανιστήρια για να προβούν σε ομολογίες οι οποίες στη συνέχεια χρησιμοποιήθηκαν ως βασικά αποδεικτικά στοιχεία για την καταδίκη τους· λαμβάνοντας υπόψη ότι τους είχε αφαιρεθεί η ιθαγένειά τους, τους είχε απαγορευθεί να επικοινωνήσουν με δικηγόρο και εκτελέστηκαν σε λιγότερο από μια εβδομάδα μετά την ετυμηγορία χωρίς προηγούμενη ενημέρωση των οικογενειών τους και χωρίς την δυνατότητα να υποβάλουν αίτηση για απονομή χάριτος·

ΣΤ.  λαμβάνοντας υπόψη ότι ο ειδικός εισηγητής του ΟΗΕ για τις εξωδικαστικές, συνοπτικές ή αυθαίρετες εκτελέσεις δήλωσε ότι οι εκτελέσεις αυτές είναι «εξωδικαστικές εκτελέσεις» με βάση το γεγονός ότι και στους τρεις κατηγορούμενοι δεν επετράπη να ασκήσουν τα δικαιώματα για δίκαιη δίκη που κατοχυρώνονται στο άρθρο 14 του Διεθνούς Συμφώνου για τα Ατομικά και Πολιτικά Δικαιώματα (ICCPR)·

Ζ.  λαμβάνοντας υπόψη ότι η Ύπατη Αρμοστεία του ΟΗΕ για τα Ανθρώπινα Δικαιώματα δήλωσε «τον αποτροπιασμό» της για τις εκτελέσεις και τις «σοβαρές αμφιβολίες» για το κατά πόσο οι κατηγορούμενοι έτυχαν δίκαιης δίκης·

Η.  λαμβάνοντας υπόψη ότι δύο άλλοι, οι Mohammad Ramadan και Hussein Moussa, αντιμετωπίζουν επίσης τη θανατική ποινή στο Μπαχρέιν· λαμβάνοντας υπόψη ότι και οι δύο ισχυρίζονται ότι βασανίστηκαν για να ομολογήσουν ψευδώς εγκλήματα που επισύρουν τη θανατική ποινή και μπορεί να εκτελεστούν ανά πάσα στιγμή·

Θ.  λαμβάνοντας υπόψη ότι οι διπλοί υπήκοοι Βαχρέιν και Δανίας Abdulhadi al-Khawaja, ιδρυτικός διευθυντής του Κέντρου για τα Ανθρώπινα Δικαιώματα στον Κόλπο, καθώς και ο Khalil Al Halwachi, καθηγητής μαθηματικών που ζούσε παλαιότερα στη Σουηδία, παραμένουν στη φυλακή με κατηγορίες που αφορούν την ειρηνική έκφραση της γνώμης τους·

1.  αποδοκιμάζει έντονα την απόφαση του Κουβέιτ και του Μπαχρέιν να επαναφέρουν τη θανατική ποινή· επαναλαμβάνει ότι καταδικάζει τη χρήση της θανατικής ποινής και υποστηρίζει θερμά την επιβολή μορατόριουμ στη θανατική ποινή, ως ένα βήμα προς την κατάργησή της·

2.  ζητεί από την Αυτού Μεγαλειότητα τον Sheikh Hamad bin Isa Al Khalifa του Μπαχρέιν να σταματήσει την εκτέλεση των Mohammad Ramadan και Hussein Moosa και από τις αρχές του Μπαχρέιν να διασφαλίσουν μια επαναληπτική δίκη σύμφωνα με τα διεθνή πρότυπα· υπενθυμίζει ότι όλες οι καταγγελίες για παραβιάσεις των ανθρωπίνων δικαιωμάτων κατά τη διάρκεια της δίκης πρέπει να διερευνηθούν δεόντως·

3.  τονίζει ότι η Σύμβαση για τα Δικαιώματα του Παιδιού και το Διεθνές Σύμφωνο για τα ατομικά και πολιτικά δικαιώματα απαγορεύουν ρητώς τη θανατική ποινή για εγκλήματα που διαπράττονται από άτομα κάτω των 18 ετών·

4.  καλεί τις κυβερνήσεις του Κουβέιτ και του Μπαχρέιν να απευθύνουν άμεση και ανοικτή πρόσκληση στον Ειδικό Εισηγητή του ΟΗΕ για τα βασανιστήρια και άλλους τρόπους σκληρής, απάνθρωπης ή ταπεινωτικής μεταχείρισης ή τιμωρία να πραγματοποιήσει επίσκεψη στις χώρες αυτές, και να του επιτρέψουν απρόσκοπτη πρόσβαση στους κρατουμένους και σε όλα τα κέντρα κράτησης·

5.  υπενθυμίζει ότι η ΕΕ αντιτίθεται στη θανατική ποινή και θεωρεί ότι συνιστά σκληρή και απάνθρωπη τιμωρία η οποία δεν λειτουργεί αποτρεπτικά για εγκληματικές συμπεριφορές και είναι μη αναστρέψιμη σε περίπτωση σφάλματος·

6.  καλεί το Κουβέιτ και το Μπαχρέιν να υπογράψουν και να κυρώσουν το Δεύτερο Προαιρετικό Πρωτόκολλο του Διεθνούς Συμφώνου για τα Ατομικά και Πολιτικά Δικαιώματα με στόχο την κατάργηση της θανατικής ποινής·

7.  καλεί την Ευρωπαϊκή Υπηρεσία Εξωτερικής Δράσης (ΕΥΕΔ) και τα κράτη μέλη να συνεχίσουν τον αγώνα κατά της χρήσης της θανατικής ποινής· καλεί θερμά το Μπαχρέιν και το Κουβέιτ να συμμορφωθούν με τα ελάχιστα διεθνή πρότυπα και να μειώσουν το πεδίο εφαρμογής και τη χρήση της θανατικής ποινής· παροτρύνει την ΕΥΕΔ να συνεχίσει να επαγρυπνεί όσον αφορά τις εξελίξεις σε αυτές τις δύο χώρες, και στην περιοχή του Κόλπου γενικότερα, και να χρησιμοποιήσει κάθε μέσο επιρροής που διαθέτει·

8.  επανεπιβεβαιώνει ότι οι δραστηριότητες των ευρωπαϊκών επιχειρήσεων που είναι παρούσες σε τρίτες χώρες οφείλουν να σέβονται πλήρως τα διεθνή πρότυπα σε θέματα ανθρωπίνων δικαιωμάτων· καταγγέλλει έντονα τις συμφωνίες που αφορούν το εμπόριο όπλων και τεχνολογιών που χρησιμοποιούνται για την καταπάτηση των ανθρωπίνων δικαιωμάτων·

9.  καλεί την ΕΥΕΔ και τα κράτη μέλη να κάνουν διαβήματα στην κυβέρνηση του Μπαχρέιν για να ζητήσουν την απελευθέρωση του Nabil Rajab και όλων εκείνων που κρατούνται αποκλειστικά λόγω της ειρηνικής άσκησης της ελευθερίας της έκφρασης και του συνέρχεσθαι, και καλεί την κυβέρνηση του Μπαχρέιν να σταματήσει την υπερβολική χρήση βίας κατά των διαδηλωτών ή την πρακτική της αυθαίρετης αφαίρεσης της ιθαγένειας·

10.  ζητεί την απελευθέρωση των Abdulhadi al-Khawaja και Khalil Al Halwachi·

11.  ζητεί από την κυβέρνηση του Μπαχρέιν να εφαρμόσει πλήρως τις συστάσεις της έκθεσης της Ανεξάρτητης Εξεταστικής Επιτροπής για το Μπαχρέιν (BICI), της Οικουμενικής Περιοδικής Επανεξέτασης και του Εθνικού Ιδρύματος Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων· ενθαρρύνει περαιτέρω τις μεταρρυθμιστικές προσπάθειες στο Κουβέιτ·

12.  καλεί τις αρχές του Μπαχρέιν να συνεχίσουν το διάλογο εθνικής συναίνεσης, για την εξεύρεση μιας βιώσιμης και συμμετοχικής εθνικής συμφιλίωσης και βιώσιμων πολιτικών λύσεων απέναντι στην κρίση· επισημαίνει ότι σε μια βιώσιμη πολιτική διεργασία η θεμιτή και ειρηνική κριτική θα πρέπει να μπορεί να ασκείται ελεύθερα·

13.  λαμβάνοντας υπόψη τις διαδηλώσεις που πραγματοποιούνται στο Μπαχρέιν για την έκτη επέτειο από την εξέγερση του 2011· καλεί τις αρχές του Μπαχρέιν να μεριμνήσουν ώστε οι δυνάμεις ασφαλείας να σεβαστούν πλήρως τα δικαιώματα των ειρηνικών διαδηλωτών και να αποφύγουν την υπερβολική χρήση βίας, τις αυθαίρετες κρατήσεις, τα βασανιστήρια και άλλες ενέργειες που παραβιάζουν τα ανθρώπινα δικαιώματα·

14.  ενθαρρύνει τον διάλογο και τις διμερείς και πολυμερείς πρωτοβουλίες μεταξύ της Ευρωπαϊκής Ένωσης, των κρατών μελών της, αφενός, και των χωρών του Κόλπου, συμπεριλαμβανομένων του Κουβέιτ και του Μπαχρέιν, για θέματα που σχετίζονται με τα ανθρώπινα δικαιώματα, καθώς και σε άλλους τομείς αμοιβαίου ενδιαφέροντος· καλεί την ΕΥΕΔ και την ΑΕ/ΥΕ Federica Mogherini να επιμείνουν για την δρομολόγηση ενός επίσημου διαλόγου για τα ανθρώπινα δικαιώματα με τις αρχές του Κουβέιτ και του Μπαχρέιν, σε συμφωνία με τις κατευθυντήριες γραμμές της ΕΕ για τους διαλόγους σχετικά με τα ανθρώπινα δικαιώματα·

15.  αναθέτει στον Πρόεδρό του να διαβιβάσει το παρόν ψήφισμα στο Συμβούλιο, στην Επιτροπή, στην Αντιπρόεδρο της Επιτροπής/Ύπατη Εκπρόσωπο της Ένωσης για Θέματα Εξωτερικής Πολιτικής και Πολιτικής Ασφαλείας, στις κυβερνήσεις και τα κοινοβούλια των κρατών μελών, στην κυβέρνηση και το κοινοβούλιο του Βασιλείου του Μπαχρέιν, στην κυβέρνηση και το κοινοβούλιο του κράτους του Κουβέιτ, και στα μέλη του Συμβουλίου Συνεργασίας του Κόλπου.

(1) Κείμενα που εγκρίθηκαν, P8_TA(2016)0044. (2) Κείμενα που εγκρίθηκαν, P8_TA(2016)0315. (3) Κείμενα που εγκρίθηκαν, P8_TA(2015)0348.

Ψήφισμα του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου της 16ης Φεβρουαρίου 2017 σχετικά με τη Γουατεμάλα, συγκεκριμένα δε σχετικά με την κατάσταση των υπερασπιστών των ανθρωπίνων δικαιωμάτων (2017/2565(RSP))

P8_TA(2017)0045 RC-B8-0152/2017

Το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο,

–  έχοντας υπόψη την Οικουμενική Διακήρυξη των Δικαιωμάτων του Ανθρώπου και τις συμβάσεις του ΟΗΕ για τα ανθρώπινα δικαιώματα και τα προαιρετικά πρωτόκολλά τους,

–  έχοντας υπόψη την Ευρωπαϊκή Σύμβαση Δικαιωμάτων του Ανθρώπου, τον Ευρωπαϊκό Κοινωνικό Χάρτη και τον Χάρτη των Θεμελιωδών Δικαιωμάτων της ΕΕ,

–  έχοντας υπόψη την ευρωπαϊκή κοινή αντίληψη για την ανάπτυξη, του Δεκεμβρίου 2005,

–  έχοντας υπόψη τα προηγούμενα ψηφίσματά του για την παραβίαση των ανθρωπίνων δικαιωμάτων, συμπεριλαμβανομένων των ψηφισμάτων του για τις συζητήσεις σχετικά με υποθέσεις παραβιάσεων των ανθρωπίνων δικαιωμάτων, της δημοκρατίας και του κράτους δικαίου,

–  έχοντας υπόψη τα ψηφίσματά του της 15ης Μαρτίου 2007 σχετικά με τη Γουατεμάλα(1) και της 11ης Δεκεμβρίου 2012(2) σχετικά με τη συμφωνία σύνδεσης ΕΕ-Κεντρικής Αμερικής,

–  έχοντας υπόψη την επίσκεψη της υποεπιτροπής ανθρωπίνων δικαιωμάτων στο Μεξικό και τη Γουατεμάλα, του Φεβρουαρίου 2016, και την τελική της έκθεση,

–  έχοντας υπόψη την έκθεση της αντιπροσωπείας για τις σχέσεις με τις χώρες της Κεντρικής Αμερικής σχετικά με την επίσκεψή της στη Γουατεμάλα και την Ονδούρα από τις 16 έως 20 Φεβρουαρίου 2015,

–  έχοντας υπόψη το ψήφισμά του της 21ης Ιανουαρίου 2016 σχετικά με τις προτεραιότητες της ΕΕ για τις συνόδους του ΣΑΔΗΕ κατά το 2016(3),

–  έχοντας υπόψη την έκθεση του Ειδικού Εισηγητή των Ηνωμένων Εθνών σχετικά με τις παγκόσμιες απειλές που αντιμετωπίζουν οι υπερασπιστές των ανθρωπίνων δικαιωμάτων και σχετικά με την κατάσταση των υπερασπιστριών των ανθρωπίνων δικαιωμάτων,

–  έχοντας υπόψη την ετήσια έκθεση για το 2016 του Ύπατου Αρμοστή των Ηνωμένων Εθνών για τα ανθρώπινα δικαιώματα σχετικά με τις δραστηριότητες της υπηρεσίας του στη Γουατεμάλα,

–  έχοντας υπόψη την πρόσφατη επίσκεψη του Ειδικού Εντεταλμένου της ΕΕ για τα ανθρώπινα δικαιώματα στη Γουατεμάλα,

–  έχοντας υπόψη το Σύμφωνο του ΟΗΕ για τα ατομικά και πολιτικά δικαιώματα, του 1966,

–  έχοντας υπόψη το σχέδιο δράσης της ΕΕ για τα ανθρώπινα δικαιώματα και τη δημοκρατία (2015-2019),

–  έχοντας υπόψη τον χάρτη πορείας της ΕΕ για τη συνεργασία με την κοινωνία των πολιτών στις χώρες εταίρους για την περίοδο 2014-2017,

–  έχοντας υπόψη τις κατευθυντήριες γραμμές της ΕΕ για την προστασία των υπερασπιστών των ανθρωπίνων δικαιωμάτων και το στρατηγικό πλαίσιο για τα ανθρώπινα δικαιώματα, το οποίο δεσμεύει την ΕΕ να συνεργάζεται με τους υπερασπιστές των ανθρωπίνων δικαιωμάτων,

–  έχοντας υπόψη το ψήφισμα 26/9 του Συμβουλίου Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων του ΟΗΕ, της 26ης Ιουνίου 2014, με το οποίο το ΣΑΔΗΕ αποφάσισε να συσταθεί ανοικτού τύπου διακυβερνητική ομάδα εργασίας με στόχο την ανάπτυξη ενός διεθνούς, νομικά δεσμευτικού μέσου για τις διεθνικές εταιρείες και άλλες επιχειρήσεις όσον αφορά τα ανθρώπινα δικαιώματα,

–  έχοντας υπόψη τη Σύμβαση του 1989 της Διεθνούς Οργάνωσης Εργασίας περί των ιθαγενών λαών και των λαών με φυλετική συγκρότηση σε ανεξάρτητες χώρες (Σύμβαση 169 της ΔΟΕ),

–  έχοντας υπόψη τις ρήτρες ανθρωπίνων δικαιωμάτων της Συμφωνίας Σύνδεσης ΕΕ-Κεντρικής Αμερικής και της Συμφωνίας Εταιρικής Σχέσης και Συνεργασίας (ΣΕΣΣ) ΕΕ-Κεντρικής Αμερικής, που είναι σε ισχύ από το 2013,

–  έχοντας υπόψη το πολυετές ενδεικτικό πρόγραμμα για τη Γουατεμάλα για την περίοδο 2014-2020, καθώς και τη δέσμευσή της να συμβάλλει στην επίλυση των συγκρούσεων, την ειρήνη και την ασφάλεια,

–  έχοντας υπόψη τα προγράμματα στήριξης της Ευρωπαϊκής Ένωσης για τον τομέα της δικαιοσύνης στη Γουατεμάλα, και ιδίως το SEJUST,

–  έχοντας υπόψη την απόφαση του Διαμερικανικού Δικαστηρίου Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων, του 2014, στην υπόθεση Υπερασπιστές των ανθρωπίνων δικαιωμάτων κ. ά. κατά Γουατεμάλας, και την έκθεση της Διαμερικανικής Επιτροπής Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων σχετικά με την κατάσταση των ανθρώπινων δικαιωμάτων στη Γουατεμάλα (OEA/Ser.L/V/II. Έγγρ. 43/15) της 31 Δεκεμβρίου 2015,

–  έχοντας υπόψη το άρθρο 25 του κανονισμού της Διαμερικανικής Επιτροπής Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων σχετικά με τον μηχανισμό προληπτικών μέτρων,

–  έχοντας υπόψη τα συμπεράσματα του Συμβουλίου, του 2009, σχετικά με τη στήριξη της δημοκρατίας στο πλαίσιο των εξωτερικών σχέσεων της ΕΕ,

–  έχοντας υπόψη τις κατευθυντήριες γραμμές του Συμβουλίου, του 2009, για τα ανθρώπινα δικαιώματα και το διεθνές ανθρωπιστικό δίκαιο,

–  έχοντας υπόψη τη δήλωση, της 9ης Δεκεμβρίου 2016, της Ύπατης Εκπροσώπου Federica Mogherini εξ ονόματος της Ευρωπαϊκής Ένωσης για τη 10η Δεκεμβρίου 2016, Ημέρα των Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων,

–  έχοντας υπόψη τη δήλωση, της 17ης Αυγούστου 2016, του εκπροσώπου Τύπου της ΕΥΕΔ σχετικά με τους υπερασπιστές των ανθρωπίνων δικαιωμάτων στη Γουατεμάλα,

–  έχοντας υπόψη τη δήλωση του Σάντο Ντομίνγκο της υπουργικής συνόδου ΕΕ-CELAC της 25ης και 26ης Οκτωβρίου 2016,

–  έχοντας υπόψη τη δήλωση, της 1ης Φεβρουαρίου 2017, της Ομάδας των Δεκατριών για την ενίσχυση του κράτους δικαίου και την καταπολέμηση της διαφθοράς και της ατιμωρησίας,

–  έχοντας υπόψη τα άρθρα 2, 3 παράγραφος 5, 18, 21, 27 και 47 της Συνθήκης για την Ευρωπαϊκή Ένωση και το άρθρο 208 της Συνθήκης για τη λειτουργία της Ευρωπαϊκής Ένωσης,

–  έχοντας υπόψη το άρθρο 135 του Κανονισμού του,

A.  λαμβάνοντας υπόψη ότι η Γουατεμάλα αποτελεί τον τρίτο μεγαλύτερο αποδέκτη διμερούς αναπτυξιακής βοήθειας της ΕΕ στην Κεντρική Αμερική, με τη συνδρομή αυτή να ανέρχεται στα 187 εκατομμύρια EUR για την περίοδο 2014-2020 και να εστιάζεται στην επισιτιστική ασφάλεια, την επίλυση των συγκρούσεων, την ειρήνη, την ασφάλεια και την ανταγωνιστικότητα·

B.  λαμβάνοντας υπόψη ότι η Γουατεμάλα έχει στρατηγική θέση στην οδό διακίνησης ναρκωτικών και παράνομης μετανάστευσης μεταξύ της Κεντρικής Αμερικής και των Ηνωμένων Πολιτειών· λαμβάνοντας υπόψη ότι οι υπήκοοι της Γουατεμάλας συνεχίζουν να αποτελούν τη δεύτερη μεγαλύτερη ομάδα απελαθέντων από τις ΗΠΑ· λαμβάνοντας υπόψη ότι δεκαετίες εσωτερικής σύγκρουσης, υψηλών ποσοστών φτώχειας και μιας βαθιάς ριζωμένης κουλτούρας ατιμωρησίας έχουν οδηγήσει σε σταθερά επίπεδα βίας και απειλών κατά της ασφάλειας στη Γουατεμάλα· λαμβάνοντας υπόψη ότι το σύνολο της κοινωνίας πλήττεται από υψηλά ποσοστά εγκληματικότητας, αλλά πιο συγκεκριμένα οι υπερασπιστές των ανθρωπίνων δικαιωμάτων, οι ΜΚΟ και οι τοπικές αρχές·

Γ.  λαμβάνοντας υπόψη ότι το 2017 σηματοδοτεί την 20ή επέτειο των ειρηνευτικών συμφωνιών για τη Γουατεμάλα· λαμβάνοντας υπόψη ότι η καταπολέμηση της ατιμωρησίας, συμπεριλαμβανομένων των σοβαρών αδικημάτων που διαπράχθηκαν υπό τα προηγούμενα μη δημοκρατικά καθεστώτα, είναι ζωτικής σημασίας· λαμβάνοντας υπόψη ότι οι αρχές της Γουατεμάλας πρέπει να στείλουν ένα σαφές μήνυμα σε όσους εκτελούν ή υποκινούν πράξεις βίας κατά υπερασπιστών των ανθρωπίνων δικαιωμάτων ότι οι πράξεις αυτές δεν θα μένουν ατιμώρητες·

Δ.  λαμβάνοντας υπόψη ότι η Μονάδα για την προστασία των υπερασπιστών των ανθρωπίνων δικαιωμάτων της Γουατεμάλας (UDEFEGUA) κατέγραψε δεκατέσσερις δολοφονίες και επτά απόπειρες δολοφονίας υπερασπιστών των ανθρωπίνων δικαιωμάτων στη Γουατεμάλα μεταξύ Ιανουαρίου και Νοεμβρίου 2016· λαμβάνοντας υπόψη ότι, σύμφωνα με τις ίδιες πηγές, το 2016 σημειώθηκαν συνολικά 223 επιθετικές ενέργειες κατά υπερασπιστών των ανθρωπίνων δικαιωμάτων, συμπεριλαμβανομένων 68 νέων δικαστικών διαδικασιών που κινήθηκαν κατά υπερασπιστών των ανθρωπίνων δικαιωμάτων· λαμβάνοντας υπόψη ότι υπερασπιστές των δικαιωμάτων που σχετίζονται με το περιβάλλον και τη γη και εκείνοι των οποίων το έργο σχετίζεται με τη δικαιοσύνη και την ατιμωρησία εμπίπτουν στις κατηγορίες υπερασπιστών των ανθρωπίνων δικαιωμάτων που αποτέλεσαν τον συχνότερο στόχο·

E.  λαμβάνοντας υπόψη ότι το 2017 έχει ήδη σημαδευτεί από τη δολοφονία υπερασπιστών των ανθρωπίνων δικαιωμάτων Laura Leonor Vásquez Pineda και Sebastián Alonzo Juan, επιπλέον των δημοσιογράφων Victor Valdés Cardona, Diego Esteban Gaspar, Roberto Salazar Barahona και Winston Leonardo Túnchez Cano, οι οποίοι, σύμφωνα με πληροφορίες, δολοφονήθηκαν το 2016·

ΣΤ.  λαμβάνοντας υπόψη ότι η κατάσταση των ανθρωπίνων δικαιωμάτων παραμένει ιδιαίτερα σοβαρή· λαμβάνοντας υπόψη ότι η κατάσταση των γυναικών και των αυτοχθόνων πληθυσμών, και ιδίως όσον υπερασπίζονται τα ανθρώπινα δικαιώματα, καθώς και των μεταναστών, αποτελεί ζήτημα σοβαρής ανησυχίας, όπως και άλλα θέματα, όπως η πρόσβαση στη δικαιοσύνη, οι συνθήκες στις φυλακές, η συμπεριφορά της αστυνομίας και οι ισχυρισμοί περί βασανιστηρίων, σε συνδυασμό με την εκτεταμένη διαφθορά, την αθέμιτη σύμπραξη και την ατιμωρησία·

Ζ.  λαμβάνοντας υπόψη ότι η Γουατεμάλα έχει κυρώσει τη Σύμβαση 169 της ΔΟΕ περί των ιθαγενών λαών και των λαών με φυλετική συγκρότηση και τη Σύμβαση 87 της ΔΟΕ περί συνδικαλιστικής ελευθερίας και προστασίας συνδικαλιστικού δικαιώματος· λαμβάνοντας υπόψη ότι υπάρχουν ορισμένες θετικές ενδείξεις, όπως η δημιουργία της Mesa Sindical del Ministerio Público· λαμβάνοντας υπόψη ότι η νομοθεσία της Γουατεμάλας δεν προβλέπει την υποχρέωση διενέργειας προηγούμενης, ελεύθερης και εμπεριστατωμένης διαβούλευσης με αυτόχθονες κοινότητες, όπως ορίζεται στη Σύμβαση 169 της ΔΟΕ·

H.  λαμβάνοντας υπόψη ότι, το 2014, το Διαμερικανικό Δικαστήριο Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων εξέδωσε δεσμευτική απόφαση με την οποία ζήτησε μια δημόσια πολιτική για την προστασία των υπερασπιστών των ανθρωπίνων δικαιωμάτων· λαμβάνοντας υπόψη ότι έχει δρομολογηθεί μια χρηματοδοτούμενη από την ΕΕ διαδικασία διαβούλευσης για την ανάπτυξη της προαναφερθείσας πολιτικής·

Θ.  λαμβάνοντας υπόψη ότι οι κατευθυντήριες αρχές του ΟΗΕ για τις επιχειρήσεις και τα ανθρώπινα δικαιώματα ισχύουν σε όλα τα κράτη και σε όλες τις επιχειρήσεις, είτε είναι διεθνικές είτε άλλου είδους, ανεξάρτητα από το μέγεθός τους, τον τομέα τους, την τοποθεσία τους, το καθεστώς ιδιοκτησίας τους και τη δομή τους, αν και ο ουσιαστικός έλεγχος και οι μηχανισμοί κυρώσεων εξακολουθούν να αποτελούν πρόκληση στην ανά τον κόσμο εφαρμογή των κατευθυντηρίων αρχών του ΟΗΕ· λαμβάνοντας υπόψη ότι η κατάσταση των ανθρωπίνων δικαιωμάτων στη Γουατεμάλα θα επανεξεταστεί τον Νοέμβριο 2017 στο πλαίσιο του μηχανισμού καθολικής περιοδικής εξέτασης (ΚΠΕ) για το Συμβούλιο Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων (ΣΑΔ)·

Ι.  λαμβάνοντας υπόψη ότι ο Διαμεσολαβητής ανθρωπίνων δικαιωμάτων της Γουατεμάλας, το Υπουργείο Δικαιοσύνης και το δικαστικό σύστημα έχουν πραγματοποιήσει σημαντικά βήματα κατά της ατιμωρησίας και για την αναγνώριση των ανθρωπίνων δικαιωμάτων·

ΙΑ.  λαμβάνοντας υπόψη ότι η Γουατεμάλα έχει πραγματοποιήσει ορισμένα θετικά βήματα, όπως είναι η παράταση της εντολής της CICIG (Διεθνής Επιτροπή κατά της ατιμωρησίας στη Γουατεμάλα) έως το 2019· λαμβάνοντας υπόψη ότι, τον Οκτώβριο 2016, οι πρόεδροι του εκτελεστικού σώματος, του Κογκρέσου και του συστήματος δικαιοσύνης της Γουατεμάλας υπέβαλαν πρόταση στο Κογκρέσο για συνταγματική μεταρρύθμιση του τομέα της δικαιοσύνης που βασίζεται, μεταξύ άλλων, στη διοργάνωση συζητήσεων στρογγυλής τραπέζης με την κοινωνία των πολιτών και αποσκοπεί στην ενίσχυση του συστήματος δικαιοσύνης βάσει αρχών όπως η δικαστική σταδιοδρομία, ο νομικός πλουραλισμός και η ανεξαρτησία της δικαιοσύνης·

ΙΒ.  λαμβάνοντας υπόψη ότι μια στοχευμένη εκστρατεία παρενόχλησης έχει παρακωλύσει ορισμένες εμβληματικές υποθέσεις που σχετίζονται με τη διαφθορά και τη μεταβατική δικαιοσύνη, με υπερασπιστές των ανθρωπίνων δικαιωμάτων που δραστηριοποιούνται σε αυτό το πλαίσιο, συμπεριλαμβανομένων δικαστών και δικηγόρων που αντιμετωπίζουν εκφοβισμό και ανυπόστατες νομικές καταγγελίες· λαμβάνοντας υπόψη ότι ο Iván Velasquez, Διευθυντής της διεθνώς αναγνωρισμένης Διεθνούς Επιτροπής κατά της ατιμωρησίας στη Γουατεμάλα (CICIG), αντιμετωπίζει επίσης κατηγορίες και υπόκειται σε μια συνεχιζόμενη εκστρατεία συκοφάντησης· λαμβάνοντας υπόψη ότι σημειώνεται πρόοδος σε εμβληματικές υποθέσεις στον τομέα της μεταβατικής δικαιοσύνης, όπως αυτές που σχετίζονται με τον Molina Theissen και την CREOMPAZ ή αυτές που σχετίζονται με τη διαφθορά στις υποθέσεις La Linea y Coparacha, μεταξύ άλλων·

ΙΓ.  λαμβάνοντας υπόψη ότι ορισμένα κράτη μέλη της ΕΕ δεν έχουν ακόμη κυρώσει τη συμφωνία σύνδεσης ΕΕ-Κεντρικής Αμερικής, με συνέπεια το σκέλος του «πολιτικού διαλόγου» να μην έχει τεθεί σε ισχύ· λαμβάνοντας υπόψη ότι τα ανθρώπινα δικαιώματα και το κράτος δικαίου αποτελούν τον πυρήνα της πολιτικής εξωτερικής δράσης της ΕΕ, παράλληλα με τη βιώσιμη οικονομική και κοινωνική ανάπτυξη·

1.  καταδικάζει απερίφραστα την πρόσφατη δολοφονία των Laura Leonor Vásquez Pineda, Sebastian Alonzo Juan και των δημοσιογράφων Victor Valdés Cardona, Diego Esteban Gaspar, Roberto Salazar Barahona και Winston Leonardo Túnchez Cano, καθώς και κάθε μια από τις 14 δολοφονίες άλλων υπερασπιστών των ανθρωπίνων δικαιωμάτων στη Γουατεμάλα που έλαβαν χώρα το 2016· εκφράζει τα ειλικρινή του συλλυπητήρια στις οικογένειες και τους φίλους όλων αυτών των υπερασπιστών των ανθρωπίνων δικαιωμάτων·

2.  τονίζει την ανησυχία του για το γεγονός ότι οι συνεχείς πράξεις βίας και η έλλειψη ασφάλειας επηρεάζουν αρνητικά τη δυνατότητα των υπερασπιστών των ανθρωπίνων δικαιωμάτων να ασκούν πλήρως και ανεμπόδιστα τις δραστηριότητές τους· αποτίει φόρο τιμής σε όλους τους υπερασπιστές των ανθρωπίνων δικαιωμάτων στη Γουατεμάλα και ζητεί την άμεση, ανεξάρτητη, αντικειμενική και διεξοδική διερεύνηση των προαναφερθεισών δολοφονιών· τονίζει ότι είναι θεμελιώδης η σημασία μιας ζωντανής κοινωνίας των πολιτών προκειμένου να επικρατήσουν σε όλα τα κρατικά επίπεδα η λογοδοσία, η ευελιξία, η άρση των αποκλεισμών, η αποτελεσματικότητα και, ως εκ τούτου, η νομιμότητα·

3.  χαιρετίζει τις προσπάθειες της Γουατεμάλας για την καταπολέμηση του οργανωμένου εγκλήματος, ζητεί να ενταθούν και αναγνωρίζει τις τεράστιες δυσκολίες που αντιμετωπίζει η χώρα προκειμένου να διασφαλίσει ασφάλεια και ελευθερία για όλους τους πολίτες της, στο πλαίσιο μιας κατάστασης διαρθρωτικής βίας όπως αυτή που οφείλεται στο εμπόριο ναρκωτικών· καλεί τα θεσμικά όργανα της ΕΕ και τα κράτη μέλη της να παράσχουν στη Γουατεμάλα τεχνικά και δημοσιονομικά μέσα για τη στήριξη της καταπολέμησης της διαφθοράς και του οργανωμένου εγκλήματος και να δώσουν προτεραιότητα στις προσπάθειες αυτές στο πλαίσιο διμερών προγραμμάτων συνεργασίας·

4.  υπενθυμίζει την ανάγκη να αναπτυχθεί δημόσια πολιτική για την προστασία των υπερασπιστών των ανθρωπίνων δικαιωμάτων, όπως είχε δηλώσει το 2014 το Διαμερικανικό Δικαστήριο Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων (IACHR)· λαμβάνει υπό σημείωση τον εθνικό διάλογο που δρομολογήθηκε πρόσφατα, καλεί τις αρχές της Γουατεμάλας να διασφαλίσουν ότι η δημόσια πολιτική θα αναπτυχθεί μέσω ευρείας συμμετοχικής διαδικασίας και ότι θα αντιμετωπιστούν οι διαρθρωτικές αιτίες που επιτείνουν την τρωτότητα των υπερασπιστών των ανθρωπίνων δικαιωμάτων, ενώ καλεί την επιχειρηματική κοινότητα να στηρίξει τις προσπάθειες αυτές·

5.  χαιρετίζει την απόφαση της αντιπροσωπείας της ΕΕ στη Γουατεμάλα να συμβάλει στη χρηματοδότηση της διαδικασίας διαβούλευσης και συζήτησης σχετικά με ένα τέτοιο πρόγραμμα και ενθαρρύνει την αντιπροσωπεία της ΕΕ να εξακολουθήσει να στηρίζει τους υπερασπιστές των ανθρωπίνων δικαιωμάτων· καλεί τις αρμόδιες αρχές να καταρτίσουν και να εφαρμόσουν δημόσια πολιτική για την προστασία των υπερασπιστών των ανθρωπίνων δικαιωμάτων, σε στενή συνεργασία με ευρύ φάσμα ενδιαφερόμενων φορέων, καθώς και να συνεχίσει την πορεία των μεταρρυθμίσεων προς την ανεξαρτησία του δικαστικού συστήματος, την καταπολέμηση της ατιμωρησίας και την ενίσχυση του κράτους δικαίου·

6.  ζητεί την άμεση και υποχρεωτική εφαρμογή των προληπτικών μέτρων που συνιστά το IACHR και καλεί τις αρχές να ανακαλέσουν την απόφαση που καταργεί μονομερώς εθνικά προληπτικά μέτρα προς όφελος των υπερασπιστών των ανθρωπίνων δικαιωμάτων·

7.  υπενθυμίζει τα αποτελέσματα των 93 κοινοτικών διαβουλεύσεων που διενεργήθηκαν καλή τη πίστει κατά τα έτη 2014 και 2015· υπενθυμίζει ότι βρίσκεται σε εξέλιξη συμμετοχική διαδικασία και καλεί τις αρχές της Γουατεμάλας να επιταχύνουν τις διαδικασίες για τη διασφάλιση της θέσπισης εθνικού μηχανισμού για ελεύθερες και εμπεριστατωμένες εκ των προτέρων διαβουλεύσεις, όπως προβλέπεται στη σύμβαση 169 ΔΟΕ· καλεί την κυβέρνηση της Γουατεμάλας να δρομολογήσει ευρύτερες κοινωνικές διαβουλεύσεις όσον αφορά τις υδροηλεκτρικές εγκαταστάσεις, τα έργα εξόρυξης και τις εταιρείες πετρελαίου και καλεί τα θεσμικά όργανα της ΕΕ να εξασφαλίσουν ότι η ευρωπαϊκή βοήθεια ή στήριξη δεν προωθεί ούτε επιτρέπει αναπτυξιακά έργα χωρίς να πληρούν την υποχρέωση για προηγούμενη, ελεύθερη και εμπεριστατωμένη διαβούλευση με αυτόχθονες κοινότητες·

8.  επιδοκιμάζει την πρωτοβουλία για μεταρρύθμιση του συστήματος απονομής δικαιοσύνης που παρουσίασαν η εκτελεστική, η δικαστική και η νομοθετική εξουσία στο Κογκρέσο με στόχο την περαιτέρω εξέλιξη ενός επαγγελματικού δημοκρατικού συστήματος απονομής δικαιοσύνης βασιζόμενου στην ουσιαστική δικαστική ανεξαρτησία· ζητεί να καταβληθούν κοινές προσπάθειες από το Κογκρέσο της Γουατεμάλας προκειμένου να ολοκληρωθεί η πλήρης και συνολική μεταρρύθμιση του δικαστικού συστήματος το 2017· προς τον σκοπό αυτό, καλεί τις αρχές της Γουατεμάλας να διαθέσουν επαρκή χρηματοδότηση και ανθρώπινους πόρους για το δικαστικό σώμα και ιδίως για τη Γενική Εισαγγελία· υποστηρίζει το σημαντικό έργο της Διεθνούς Επιτροπής κατά της ατιμωρησίας στη Γουατεμάλα (CICIG)·

9.  χαιρετίζει ως ορόσημο στον αγώνα κατά της ατιμωρησίας την απόφαση του πρώτου τμήματος του Εφετείου στη δίκη του πρώην δικτάτορα του κ. Rios Montt, με την οποία επιβεβαιώθηκε ότι το έγκλημα της γενοκτονίας και τα εγκλήματα κατά της ανθρωπότητας δεν υπόκεινται σε παραγραφή·

10.  καλεί το κράτος της Γουατεμάλας να συνεργαστεί με τον μηχανισμό της καθολικής περιοδικής εξέτασης και να λάβει όλα τα απαραίτητα μέτρα για να θέσει σε εφαρμογή τις συστάσεις του·

11.  καλεί την Ευρωπαϊκή Ένωση να υποστηρίξει τη Γενική Εισαγγελία· απορρίπτει κατηγορηματικά κάθε είδος πίεσης, εκφοβισμού και επιρροής που θέτει σε κίνδυνο την ανεξαρτησία, την πολυφωνία στον τομέα του δικαίου και την αντικειμενικότητα· ενθαρρύνει τις αρχές της Γουατεμάλας να συνεχίσουν την προώθηση της συνεργασίας μεταξύ της μονάδας για την ανάλυση των επιθέσεων κατά των υπερασπιστών των ανθρωπίνων δικαιωμάτων του Υπουργείου Εσωτερικών και του τμήματος ανθρωπίνων δικαιωμάτων της Γενικής Εισαγγελίας·

12.  καλεί τα θεσμικά όργανα της ΕΕ να εργαστούν για τη σύναψη διεθνώς δεσμευτικών συμφωνιών που θα ενισχύσουν το σεβασμό των ανθρωπίνων δικαιωμάτων, ειδικά στην περίπτωση των εταιρειών με έδρα στην ΕΕ οι οποίες δραστηριοποιούνται σε τρίτες χώρες·

13.  καλεί τα κράτη μέλη της ΕΕ που δεν το έχουν πράξει να κυρώσουν αμελλητί τη συμφωνία σύνδεσης ΕΕ-Κεντρικής Αμερικής· ζητεί από την Ευρωπαϊκή Ένωση και τα κράτη μέλη της να αξιοποιήσουν τους μηχανισμούς που προβλέπονται στη συμφωνία σύνδεσης και τη συμφωνία πολιτικού διαλόγου για να ενθαρρύνουν σθεναρά τη Γουατεμάλα να ακολουθήσει ένα φιλόδοξο θεματολόγιο για τα ανθρώπινα δικαιώματα και την καταπολέμηση της ατιμωρησίας· καλεί τα θεσμικά όργανα της ΕΕ και τα κράτη μέλη να διαθέσουν επαρκείς πόρους και τεχνική βοήθεια για το έργο αυτό·

14.  αναθέτει στον Πρόεδρό του να διαβιβάσει το παρόν ψήφισμα στο Συμβούλιο, την Επιτροπή, την Ευρωπαϊκή Υπηρεσία Εξωτερικής Δράσης, τον Ειδικό Εντεταλμένο της ΕΕ για τα Ανθρώπινα Δικαιώματα, τον Οργανισμό Αμερικανικών Κρατών, την Κοινοβουλευτική Συνέλευση ΕΕ-Λατινικής Αμερικής, τις κυβερνήσεις και τα κοινοβούλια των κρατών μελών, τον Πρόεδρο, την κυβέρνηση και το κοινοβούλιο της Δημοκρατίας της Γουατεμάλας, τη SIECA και το Κεντροαμερικανικό Κοινοβούλιο.

(1) ΕΕ C 301 E της 13.12.2007, σ. 257. (2) ΕΕ C 434 της 23.12.2015, σ. 181. (3) Κείμενα που εγκρίθηκαν, P8_TA(2016)0020.

Νομοθετικό ψήφισμα του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου της 16ης Φεβρουαρίου 2017 σχετικά με πρόταση οδηγίας του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου για την καταπολέμηση της τρομοκρατίας και την αντικατάσταση της απόφασης-πλαισίου 2002/475/ΔΕΥ του Συμβουλίου για την καταπολέμηση της τρομοκρατίας (COM(2015)0625 – C8-0386/2015 – 2015/0281(COD))

P8_TA(2017)0046 A8-0228/2016

(Συνήθης νομοθετική διαδικασία: πρώτη ανάγνωση)

Το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο,

–  έχοντας υπόψη την πρόταση της Επιτροπής προς το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο και το Συμβούλιο (COM(2015)0625),

–  έχοντας υπόψη το άρθρο 294 παράγραφος 2 και το άρθρο 83 παράγραφος 1 και το άρθρο 82 παράγραφος 2 στοιχείο γ) της Συνθήκης για τη λειτουργία της Ευρωπαϊκής Ένωσης, σύμφωνα με τα οποία του υποβλήθηκε η πρόταση από την Επιτροπή (C8-0386/2015),

–  έχοντας υπόψη τη γνωμοδότηση της Επιτροπής Νομικών Θεμάτων επί της προτεινόμενης νομικής βάσης,

–  έχοντας υπόψη το άρθρο 294 παράγραφος 3 και το άρθρο 83 παράγραφος 1 της Συνθήκης για τη λειτουργία της Ευρωπαϊκής Ένωσης,

–  έχοντας υπόψη τη γνώμη της Ευρωπαϊκής Οικονομικής και Κοινωνικής Επιτροπής της 17ης Μαρτίου 2016(1),

–  έχοντας υπόψη τις αποφάσεις του Συμβουλίου Ασφαλείας των Ηνωμένων Εθνών 1373(2001) της 28ης Σεπτεμβρίου 2001, 2178(2014) της 24ης Σεπτεμβρίου 2014, 2195(2014) της 19ης Δεκεμβρίου 2014, 2199(2015) της 12ης Φεβρουαρίου 2015, 2249(2015) της 20ής Νοεμβρίου 2015 και 2253(2015) της 17ης Δεκεμβρίου 2015,

–  έχοντας υπόψη τη Σύμβαση του Συμβουλίου της Ευρώπης για την πρόληψη της τρομοκρατίας της 16ης Μαΐου 2005 και το συμπληρωματικό πρωτόκολλο της 19ης Μαΐου 2015,

–  έχοντας υπόψη τις συστάσεις της ομάδας χρηματοοικονομικής δράσης (FATF),

–  έχοντας υπόψη το ανακοινωθέν της συνόδου κορυφής για την πυρηνική ασφάλεια, που εκδόθηκε στην Ουάσιγκτον την 1η Απριλίου 2016,

–  έχοντας υπόψη τη δέσμευση του εκπροσώπου του Συμβουλίου, με επιστολή της 30ής Νοεμβρίου 2016, να εγκρίνει τη θέση του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου, σύμφωνα με το άρθρο 294 παράγραφος 4 της Συνθήκης για τη λειτουργία της Ευρωπαϊκής Ένωσης,

–  έχοντας υπόψη τα άρθρα 59 και 39 του Κανονισμού του,

–  έχοντας υπόψη την έκθεση της Επιτροπής Πολιτικών Ελευθεριών, Δικαιοσύνης και Εσωτερικών Υποθέσεων (Α8-0228/2016),

1.  εγκρίνει τη θέση του σε πρώτη ανάγνωση όπως παρατίθεται κατωτέρω·

2.  εγκρίνει την κοινή δήλωση του Κοινοβουλίου, του Συμβουλίου και της Επιτροπής που επισυνάπτονται στο παρόν ψήφισμα·

3.  ζητεί από την Επιτροπή να του υποβάλει εκ νέου την πρόταση, αν προτίθεται να της επιφέρει σημαντικές τροποποιήσεις ή να την αντικαταστήσει με νέο κείμενο·

4.  αναθέτει στον Πρόεδρό του να διαβιβάσει τη θέση του Κοινοβουλίου στο Συμβούλιο, στην Επιτροπή και στα εθνικά κοινοβούλια.

Θέση του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου που καθορίσθηκε σε πρώτη ανάγνωση στις 16 Φεβρουαρίου 2017 εν όψει της έγκρισης οδηγίας (ΕΕ) 2017/... του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου για την καταπολέμηση της τρομοκρατίας και την αντικατάσταση της απόφασης-πλαισίου 2002/475/ΔΕΥ του Συμβουλίου και για την τροποποίηση της απόφασης 2005/671/ΔΕΥ του Συμβουλίου

(Καθώς έχει επιτευχθεί συμφωνία μεταξύ του Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου, η θέση του Κοινοβουλίου αντιστοιχεί στην τελική νομοθετική πράξη, οδηγία (ΕΕ) 2017/541.)

ΠΑΡΑΡΤΗΜΑ ΣΤΟ ΝΟΜΟΘΕΤΙΚΟ ΨΗΦΙΣΜΑ

Κοινή δήλωση του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου, του Συμβουλίου και της Επιτροπής κατά τη θέσπιση της οδηγίας για την καταπολέμηση της τρομοκρατίας

Οι πρόσφατες τρομοκρατικές επιθέσεις στην Ευρώπη υπογράμμισαν την ανάγκη να ενισχυθούν οι προσπάθειες για τη διαφύλαξη της ασφάλειας και παράλληλα να προωθηθεί η τήρηση των κοινών μας αξιών, όπως το κράτος δικαίου και ο σεβασμός των ανθρώπινων δικαιωμάτων. Για να δοθεί ευρύτερη απάντηση στην εξελισσόμενη τρομοκρατική απειλή, ένα πλαίσιο αυξημένης ποινικοποίησης για την καταπολέμηση της τρομοκρατίας πρέπει να συνοδεύεται από αποτελεσματικά μέτρα για την πρόληψη της ριζοσπαστικοποίησης που οδηγεί στην τρομοκρατία και αποτελεσματική ανταλλαγή πληροφοριών σχετικά με τρομοκρατικά εγκλήματα.

Στο πνεύμα αυτό, τα θεσμικά όργανα της ΕΕ και τα κράτη μέλη της εκφράζουν συλλογικά τη δέσμευσή τους - στο πλαίσιο των αντίστοιχων αρμοδιοτήτων τους - να συνεχίσουν να αναπτύσσουν αποτελεσματικά μέτρα πρόληψης και να επενδύουν σε αυτά, ως μέρος μιας ολοκληρωμένης διατομεακής προσέγγισης που θα περιλαμβάνει όλες τις συναφείς πολιτικές, ειδικότερα στον τομέα της εκπαίδευσης, κοινωνικής ένταξης και ενσωμάτωσης, καθώς και όλους τους ενδιαφερόμενους φορείς, μεταξύ των οποίων τις οργανώσεις της κοινωνίας των πολιτών, τις τοπικές κοινότητες ή τους βιομηχανικούς εταίρους.

Η Επιτροπή θα στηρίξει τις προσπάθειες των κρατών μελών, παρέχοντας ιδίως χρηματοδοτική στήριξη σε σχέδια που αποσκοπούν στην ανάπτυξη εργαλείων για την αντιμετώπιση της ριζοσπαστικοποίησης και μέσω πρωτοβουλιών και δικτύων σε επίπεδο ΕΕ, όπως το δίκτυο για την ευαισθητοποίηση σχετικά με τη ριζοσπαστικοποίηση.

Το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο, το Συμβούλιο και η Επιτροπή υπογραμμίζουν την ανάγκη αποτελεσματικής και έγκαιρης ανταλλαγής όλων των σχετικών πληροφοριών για την πρόληψη, ανίχνευση, διερεύνηση ή δίωξη τρομοκρατικών εγκλημάτων μεταξύ των αρμόδιων αρχών της Ένωσης. Στο πλαίσιο αυτό, είναι καθοριστικής σημασίας η πλήρης αξιοποίηση όλων των υφιστάμενων ενωσιακών μέσων, διαύλων και οργανισμών για την ανταλλαγή πληροφοριών, καθώς και η ταχεία εφαρμογή όλης της θεσπιζόμενης νομοθεσίας της Ένωσης στον τομέα αυτό.

Τα τρία θεσμικά όργανα επιβεβαιώνουν την ανάγκη να αξιολογηθεί η λειτουργία του γενικού ενωσιακού πλαισίου ανταλλαγής πληροφοριών και να αντιμετωπιστούν οι ενδεχόμενες ελλείψεις με συγκεκριμένες δράσεις, μεταξύ άλλων υπό το πρίσμα του χάρτη πορείας για την ενίσχυση της ανταλλαγής πληροφοριών και τη διαχείριση των πληροφοριών, περιλαμβανομένων λύσεων διαλειτουργικότητας στον τομέα της ΔΕΥ.

(1) ΕΕ C 177 της 18.5.2016, σ. 51.

Νομοθετικό ψήφισμα του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου της 16ης Φεβρουαρίου 2017 σχετικά με την πρόταση κανονισμού του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου για την τροποποίηση του κανονισμού (ΕΚ) αριθ. 562/2006 όσον αφορά την ενίσχυση των ελέγχων στα εξωτερικά σύνορα με χρήση οικείων βάσεων δεδομένων (COM(2015)0670 – C8-0407/2015 – 2015/0307(COD))

P8_TA(2017)0047 A8-0218/2016

(Συνήθης νομοθετική διαδικασία: πρώτη ανάγνωση)

Το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο,

–  έχοντας υπόψη την πρόταση της Επιτροπής προς το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο και το Συμβούλιο (COM(2015)0670),

–  έχοντας υπόψη το άρθρο 294 παράγραφος 2 και το άρθρο 77 παράγραφος 2 στοιχείο β) της Συνθήκης για τη λειτουργία της Ευρωπαϊκής Ένωσης, σύμφωνα με τα οποία του υποβλήθηκε η πρόταση από την Επιτροπή (C8-0407/2015),

–  έχοντας υπόψη το άρθρο 294 παράγραφος 3 της Συνθήκης για τη λειτουργία της Ευρωπαϊκής Ένωσης,

–  έχοντας υπόψη τη δέσμευση του εκπροσώπου του Συμβουλίου, με επιστολή της 7ης Δεκεμβρίου 2016, να εγκρίνει τη θέση του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου, σύμφωνα με το άρθρο 294 παράγραφος 4 της Συνθήκης για τη λειτουργία της Ευρωπαϊκής Ένωσης,

–  έχοντας υπόψη το άρθρο 59 του Κανονισμού του,

–  έχοντας υπόψη την έκθεση της Επιτροπής Πολιτικών Ελευθεριών, Δικαιοσύνης και Εσωτερικών Υποθέσεων και τη γνωμοδότηση της Επιτροπής Εξωτερικών Υποθέσεων (A8-0218/2016),

1.  εγκρίνει τη θέση του σε πρώτη ανάγνωση όπως παρατίθεται κατωτέρω·

2.  ζητεί από την Επιτροπή να του υποβάλει εκ νέου την πρόταση, αν προτίθεται να της επιφέρει σημαντικές τροποποιήσεις ή να την αντικαταστήσει με νέο κείμενο·

3.  αναθέτει στον Πρόεδρό του να διαβιβάσει τη θέση του Κοινοβουλίου στο Συμβούλιο, στην Επιτροπή και στα εθνικά κοινοβούλια.

Θέση του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου που καθορίσθηκε σε πρώτη ανάγνωση στις 16 Φεβρουαρίου 2017 εν όψει της έγκρισης κανονισμού (ΕΕ) 2017/... του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου για την τροποποίηση του κανονισμού (ΕΕ) 2016/399 όσον αφορά την ενίσχυση των ελέγχων στα εξωτερικά σύνορα με χρήση οικείων βάσεων δεδομένων

(Καθώς έχει επιτευχθεί συμφωνία μεταξύ του Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου, η θέση του Κοινοβουλίου αντιστοιχεί στην τελική νομοθετική πράξη, κανονισμός (ΕΕ) 2017/458.)

Ψήφισμα του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου της 16ης Φεβρουαρίου 2017 σχετικά με πιθανές εξελίξεις και αναπροσαρμογές στην τρέχουσα θεσμική δομή της Ευρωπαϊκής Ένωσης (2014/2248(INI))

P8_TA(2017)0048 A8-0390/2016

Το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο,

–  έχοντας υπόψη ιδίως τα άρθρα 1, 2, 3, 10, 14, 15, 16, 17, 48 και 50 της Συνθήκης για την Ευρωπαϊκή Ένωση (ΣΕΕ), καθώς και τα άρθρα 119, 120-126, 127-133, 136-138, 139-144, 194 και 352 της Συνθήκης για τη λειτουργία της Ευρωπαϊκής Ένωσης (ΣΛΕΕ) και τα πρωτόκολλά τους,

–  έχοντας υπόψη τον Χάρτη των Θεμελιωδών Δικαιωμάτων της Ευρωπαϊκής Ένωσης,

–  έχοντας υπόψη την έκθεση του Προέδρου της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, της 22ας Ιουνίου 2015, σε στενή συνεργασία με τους Προέδρους του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου, του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου, της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας και της Ευρωομάδας, με τίτλο «Ολοκλήρωση της Οικονομικής και Νομισματικής Ένωσης της Ευρώπης» («Έκθεση των πέντε Προέδρων»)(1),

–  έχοντας υπόψη το νομοθετικό ψήφισμά του, της 19ης Νοεμβρίου 2013, σχετικά με το σχέδιο κανονισμού του Συμβουλίου που αφορά τον καθορισμό του πολυετούς δημοσιονομικού πλαισίου για την περίοδο 2014-2020(2), καθώς και την απόφασή του, της 19ης Νοεμβρίου 2013, σχετικά με τη διοργανική συμφωνία μεταξύ του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου, του Συμβουλίου και της Επιτροπής για τη δημοσιονομική πειθαρχία, τη συνεργασία σε δημοσιονομικά θέματα και τη χρηστή δημοσιονομική διαχείριση(3),

–  έχοντας υπόψη το ΠΔΠ(4) και τη διοργανική συμφωνία(5), όπως εγκρίθηκαν στις 2 Δεκεμβρίου 2013,

–  έχοντας υπόψη την τελική έκθεση και τις συστάσεις της ομάδας υψηλού επιπέδου σχετικά με τους ιδίους πόρους του Δεκεμβρίου 2016(6),

–  έχοντας υπόψη τα συμπεράσματα του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου, της 18ης-19ης Φεβρουαρίου 2016, σχετικά με μια νέα διευθέτηση για το Ηνωμένο Βασίλειο στην Ευρωπαϊκή Ένωση, η οποία κατέστη άκυρη λόγω της απόφασης του Ηνωμένου Βασιλείου να αποχωρήσει από την Ένωση,

–  έχοντας υπόψη το υπέρ της αποχώρησης αποτέλεσμα του δημοψηφίσματος στο ΗΒ σχετικά με τη συμμετοχή στην ΕΕ,

–  έχοντας υπόψη το Τακτικό Ευρωβαρόμετρο 84, το φθινόπωρο του 2015, με τίτλο «Κοινή γνώμη στην Ευρωπαϊκή Ένωση», καθώς και το Ειδικό Ευρωβαρόμετρο του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου, τον Ιούνιο του 2016, με τίτλο «Οι Ευρωπαίοι το 2016: Αντιλήψεις και προσδοκίες, η καταπολέμηση της τρομοκρατίας και της ριζοσπαστικοποίησης»,

–  έχοντας υπόψη τη γνωμοδότηση 2/13 του Δικαστηρίου της Ευρωπαϊκής Ένωσης σχετικά με το σχέδιο συμφωνίας για την προσχώρηση της ΕΕ στη Σύμβαση για την Προάσπιση των Δικαιωμάτων του Ανθρώπου και των Θεμελιωδών Ελευθεριών («Ευρωπαϊκή Σύμβαση για τα Δικαιώματα του Ανθρώπου» – ΕΣΔΑ)(7),

–  έχοντας υπόψη την απόφαση του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου, της 28ης Ιουνίου 2013, για τον καθορισμό της σύνθεσης του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου(8),

–  έχοντας υπόψη το ψήφισμά του, της 12ης Δεκεμβρίου 2013, σχετικά με τα προβλήματα συνταγματικής φύσης από μια πολυεπίπεδη διακυβέρνηση στην Ευρωπαϊκή Ένωση(9),

–  έχοντας υπόψη το ψήφισμά του, της 15ης Απριλίου 2014, με θέμα «ΠΔΠ 2014-2020: διδάγματα που πρέπει να αντληθούν και μελλοντικές προοπτικές»(10),

–  έχοντας υπόψη το ψήφισμά του, της 22ας Νοεμβρίου 2012, σχετικά με τις εκλογές για το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο το 2014(11), καθώς και το ψήφισμά του, της 4ης Ιουλίου 2013, σχετικά με τη βελτίωση της οργάνωσης των εκλογών για την ανάδειξη του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου το 2014(12),

–  έχοντας υπόψη το ψήφισμά του, της 20ής Νοεμβρίου 2013, σχετικά με τον καθορισμό της έδρας των ευρωπαϊκών θεσμικών οργάνων(13),

–   έχοντας υπόψη το ψήφισμά του, της 28ης Οκτωβρίου 2015, σχετικά με την Ευρωπαϊκή Πρωτοβουλία Πολιτών(14),

–  έχοντας υπόψη το ψήφισμά του, της 11ης Νοεμβρίου 2015, σχετικά με την αναθεώρηση της εκλογικής νομοθεσίας της Ευρωπαϊκής Ένωσης(15), καθώς και την πρότασή του για την τροποποίηση της Πράξης περί της εκλογής των μελών του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου με άμεση καθολική ψηφοφορία,

–  έχοντας υπόψη το ψήφισμά του, της 28ης Ιουνίου 2016, σχετικά με την απόφαση για αποχώρηση από την ΕΕ ως αποτέλεσμα του δημοψηφίσματος του Ηνωμένου Βασιλείου(16),

–  έχοντας υπόψη το ψήφισμά του, της 16ης Φεβρουαρίου 2017, σχετικά με τη βελτίωση της λειτουργίας της Ευρωπαϊκής Ένωσης με βάση τις δυνατότητες της Συνθήκης της Λισαβόνας(17),

–  έχοντας υπόψη το ψήφισμά του, της 16ης Φεβρουαρίου 2017, σχετικά με τη δημοσιονομική ικανότητα της ευρωζώνης(18),

–  έχοντας υπόψη το ψήφισμά του, της 25ης Οκτωβρίου 2016, με συστάσεις προς την Επιτροπή σχετικά με την καθιέρωση μηχανισμού της ΕΕ για τη δημοκρατία, το κράτος δικαίου και τα θεμελιώδη δικαιώματα(19),

–  έχοντας υπόψη τον κανονισμό (ΕΕ) 2016/1624 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου, της 14ης Σεπτεμβρίου 2016, σχετικά με την Ευρωπαϊκή Συνοριοφυλακή και Ακτοφυλακή(20),

–  έχοντας υπόψη τις γνωμοδοτήσεις της Ευρωπαϊκής Οικονομικής και Κοινωνικής Επιτροπής, της 16ης Σεπτεμβρίου 2015(21) και της Επιτροπής των Περιφερειών, της 8ης Ιουλίου 2015(22),

–  έχοντας υπόψη τη διακήρυξη με τίτλο «Greater European Integration: The Way Forward» (Ενίσχυση της ευρωπαϊκής ολοκλήρωσης: τα επόμενα βήματα) των προέδρων της ιταλικής Βουλής των Αντιπροσώπων (Camera dei deputati), της γαλλικής Εθνοσυνέλευσης (Assemblée nationale), της γερμανικής Ομοσπονδιακής Βουλής (Bundestag), της λουξεμβουργιανής Βουλής των Αντιπροσώπων (Chambre des Députés) και της προεδρίας της Διάσκεψης των Προέδρων των Κοινοβουλίων της ΕΕ, που υπεγράφη στις 14 Σεπτεμβρίου 2015 και έχει επί του παρόντος εγκριθεί από αρκετά εθνικά κοινοβουλευτικά σώματα στην ΕΕ,

–  έχοντας υπόψη τη γνωμοδότηση της Επιτροπής των Περιφερειών, της 31ης Ιανουαρίου 2013, με τίτλο «Ενίσχυση της ιθαγένειας της ΕΕ: προώθηση των εκλογικών δικαιωμάτων των πολιτών της Ένωσης»(23),

–  έχοντας υπόψη το άρθρο 52 του Κανονισμού,

–  έχοντας υπόψη την έκθεση της Επιτροπής Συνταγματικών Υποθέσεων και τις γνωμοδοτήσεις της Επιτροπής Προϋπολογισμών και της Επιτροπής Ελέγχου του Προϋπολογισμού (A8-0390/2016),

Α.  λαμβάνοντας υπόψη ότι το παρόν ψήφισμα έχει σκοπό να εξεύρει λύσεις που δεν μπορούν να επιτευχθούν με τη χρήση των εργαλείων τα οποία προβλέπονται σήμερα στις Συνθήκες και επομένως θα είναι εφικτά μόνο με μελλοντική αλλαγή της Συνθήκης όταν πληρούνται οι σχετικές προϋποθέσεις·

Β.  λαμβάνοντας υπόψη ότι η ανικανότητα των θεσμικών οργάνων της ΕΕ να αντιμετωπίσουν τις βαθιές και πολλαπλές κρίσεις που αντιμετωπίζει σήμερα η Ένωση, τη λεγόμενη «πολυκρίση» στην οποία περιλαμβάνονται οι χρηματοπιστωτικές, οικονομικές και κοινωνικές της συνέπειες, καθώς και οι συνέπειές της όσον αφορά το μεταναστευτικό ζήτημα, καθώς και η άνοδος των λαϊκιστικών κομμάτων και εθνικιστικών κινημάτων έχουν από κοινού προκαλέσει όλο και μεγαλύτερη δυσαρέσκεια σε αυξανόμενη μερίδα του πληθυσμού σε σχέση με τη λειτουργία της Ευρωπαϊκής Ένωσης υπό την τρέχουσα μορφή της·

Γ.  λαμβάνοντας υπόψη ότι οι σημαντικές αυτές ευρωπαϊκές προκλήσεις δεν μπορούν να αντιμετωπιστούν από τα κράτη μέλη μεμονωμένα αλλά απαιτούν κοινή αντίδραση από την Ευρωπαϊκή Ένωση·

Δ.  λαμβάνοντας υπόψη ότι η πορεία προς μια Ένωση που μπορεί πράγματι να φέρει αποτελέσματα και να εκπληρώσει τους στόχους της παρεμποδίζεται από μια διαρκή και συστηματική αναζήτηση ομοφωνίας στο Συμβούλιο (η οποία συνεχίζει να βασίζεται στον επονομαζόμενο Συμβιβασμό του Λουξεμβούργου), καθώς και ότι δεν υπάρχει μια αξιόπιστη, ενιαία εκτελεστική αρχή με πλήρη δημοκρατική νομιμοποίηση και αρμοδιότητα να προβαίνει σε ουσιαστική δράση σε ευρύ φάσμα πολιτικών· λαμβάνοντας υπόψη ότι τα πρόσφατα παραδείγματα, όπως η ανεπαρκής διαχείριση των μεταναστευτικών ροών, η αργή εξυγίανση των τραπεζών μας μετά το ξέσπασμα της χρηματοπιστωτικής κρίσης και η απουσία άμεσης, κοινής αντίδρασης στην εσωτερική και εξωτερική απειλή της τρομοκρατίας αποτελούν απτές ενδείξεις της ανικανότητας της Ένωσης να αντιδρά αποτελεσματικά και γρήγορα·

Ε.  λαμβάνοντας υπόψη ότι η ΕΕ δεν μπορεί να εκπληρώσει τις προσδοκίες των ευρωπαίων πολιτών, διότι οι παρούσες Συνθήκες δεν αξιοποιούνται πλήρως και δεν παρέχουν όλα τα μέσα, τις αρμοδιότητες και τις διαδικασίες λήψης αποφάσεων που απαιτούνται ώστε να αντιμετωπίζονται αποτελεσματικά οι κοινές προκλήσεις·

ΣΤ.  λαμβάνοντας υπόψη ότι το πρόβλημα αυτό, σε συνδυασμό με την απουσία κοινού οράματος από πλευράς των κρατών μελών όσον αφορά το μέλλον της ηπείρου μας, έχει οδηγήσει σε άνευ προηγουμένου αύξηση των επιπέδων του «ευρωσκεπτικισμού», που οδηγούν σε επιστροφή στον εθνικισμό και σε κινδύνους που υπονομεύουν την Ένωση, ενδεχομένως δε και στη διάλυσή της·

Ζ.  λαμβάνοντας υπόψη ότι το σύστημα σύμφωνα με το οποίο τα κράτη μέλη καταφεύγουν σε λύσεις «à la carte» και το οποίο ενισχύθηκε με τη Συνθήκη της Λισαβόνας, αντί να προωθήσει την Ευρωπαϊκή Ένωση, την κατέστησε πιο περίπλοκη και ενέτεινε τις διαφοροποιήσεις στο εσωτερικό της· λαμβάνοντας υπόψη ότι, παρά την ευελιξία που προσφέρουν οι Συνθήκες, έχουν εγκριθεί πολυάριθμες ρήτρες μη συμμετοχής (opt-outs) πρωτογενούς δικαίου σε διάφορα κράτη μέλη, πράγμα που έχει δημιουργήσει ένα αδιαφανές σύστημα διατεμνόμενων κύκλων συνεργασίας και εμποδίζει τον δημοκρατικό έλεγχο και τη δημοκρατική λογοδοσία·

Η.  λαμβάνοντας υπόψη ότι οι Συνθήκες παρέχουν μορφές ευέλικτης και διαφοροποιημένης ενσωμάτωσης σε επίπεδο δευτερογενούς δικαίου μέσω της ενισχυμένης και διαρθρωμένης συνεργασίας, πράγμα που θα πρέπει να εφαρμόζεται μόνο σε περιορισμένο αριθμό πολιτικών, παράλληλα δε να είναι συμμετοχικό ώστε να διασφαλίζεται η συμμετοχή όλων των κρατών μελών της ΕΕ· λαμβάνοντας υπόψη ότι είκοσι έτη μετά τη θέσπισή της ο αντίκτυπος της ενισχυμένης συνεργασίας παραμένει περιορισμένος· λαμβάνοντας υπόψη ότι ενισχυμένη συνεργασία έχει παρασχεθεί σε τρεις περιπτώσεις, και πιο συγκεκριμένα στο πλαίσιο των κοινών κανόνων σχετικά με το εφαρμοστέο δίκαιο για τα διαζύγια διεθνών ζευγαριών, στο ευρωπαϊκό δίπλωμα ευρεσιτεχνίας με ενιαία αποτελέσματα και στο πλαίσιο της θέσπισης του φόρου επί των χρηματοπιστωτικών συναλλαγών (ΦΧΣ)· λαμβάνοντας υπόψη ότι η ενισχυμένη συνεργασία πρέπει να χρησιμοποιείται ως πρώτο βήμα προς την περαιτέρω ολοκλήρωση πολιτικών όπως της Κοινής Πολιτικής Ασφάλειας και Άμυνας (ΚΠΑΑ) και όχι ως μέσο διευκόλυνσης των λύσεων «à la carte»·

Θ.  λαμβάνοντας υπόψη ότι η κοινοτική μέθοδος πρέπει να διατηρηθεί και δεν πρέπει να υπονομευθεί από διακυβερνητικές λύσεις, ακόμα και στους τομείς στους οποίους δεν πληρούν όλα τα κράτη μέλη τις προϋποθέσεις συμμετοχής·

Ι.  λαμβάνοντας ωστόσο υπόψη ότι το ευρώ είναι η νομισματική μονάδα της Ένωσης (άρθρο 3 παράγραφος 4 της ΣΕΕ), για το Ηνωμένο Βασίλειο ισχύει παρέκκλιση από την ένταξη (πρωτόκολλο αριθ. 15), για τη Δανία ισχύει συνταγματική εξαίρεση (πρωτόκολλο αριθ. 16), η Σουηδία έχει εγκαταλείψει την προσπάθεια τήρησης των κριτηρίων σύγκλισης με το ευρώ, ενώ η πιθανότητα η Ελλάδα να αποχωρήσει από το κοινό νόμισμα έχει συζητηθεί ανοικτά στο Ευρωπαϊκό Συμβούλιο· λαμβάνοντας υπόψη ότι όλα τα κράτη μέλη έχουν την υποχρέωση να ενταχθούν στο κοινό νόμισμα αφ’ ής στιγμής πληρούν όλα τα απαιτούμενα κριτήρια, ενώ δεν έχει οριστεί χρονοδιάγραμμα για τα κράτη μέλη που προσχωρούν στην ΕΕ μετά τη δημιουργία του ευρώ·

ΙΑ.  λαμβάνοντας υπόψη ότι έχουν παραχωρηθεί στο Ηνωμένο Βασίλειο και την Ιρλανδία ρήτρες εξαίρεσης («opt-outs») όσον αφορά το χώρο Σένγκεν, την ελεύθερη κυκλοφορία προσώπων και τη συνακόλουθη κατάργηση των εσωτερικών συνοριακών ελέγχων, που εδράζονται στις Συνθήκες· λαμβάνοντας υπόψη ότι άλλα τέσσερα κράτη μέλη δεν συμμετέχουν, παρά το γεγονός ότι έχουν υποχρέωση να συμμετάσχουν, ενώ ισχύουν ρήτρες προαιρετικής συμμετοχής («opt-ins») για τρεις χώρες που δεν ανήκουν στην Ευρωπαϊκή Ένωση· λαμβάνοντας υπόψη ότι ο κατακερματισμός αυτός όχι μόνο αποτρέπει την πλήρη κατάργηση κάποιων εναπομενόντων εσωτερικών συνόρων, αλλά ταυτόχρονα δυσχεραίνει τη δημιουργία μιας πραγματικής εσωτερικής αγοράς και ενός πλήρως ολοκληρωμένου χώρου ελευθερίας, ασφάλειας και δικαιοσύνης· υπενθυμίζει ότι η ένταξη στον χώρο Σένγκεν πρέπει να εξακολουθήσει να αποτελεί στόχο όλων των κρατών μελών της ΕΕ·

ΙΒ.  λαμβάνοντας υπόψη ότι οι ρήτρες εξαίρεσης για επιμέρους κράτη μέλη θέτουν σε κίνδυνο την ομοιόμορφη εφαρμογή του δικαίου της ΕΕ, περιπλέκουν υπερβολικά τη διακυβέρνηση, θέτουν σε κίνδυνο τη συνοχή της Ένωσης και υπονομεύουν την αλληλεγγύη μεταξύ των πολιτών της·

ΙΓ.  λαμβάνοντας υπόψη ότι, από τη Συνθήκη της Λισαβόνας, και ακόμη ταχύτερα μετά τη χρηματοπιστωτική, οικονομική, μεταναστευτική κρίση καθώς και την κρίση ασφάλειας, το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο διεύρυνε το ρόλο του, ώστε να περιλάβει τη διαχείριση των τρεχουσών υποθέσεων, μέσω της θέσπισης διακυβερνητικών μηχανισμών εκτός του πλαισίου της ΕΕ, παρά το γεγονός ότι ο ρόλος του δεν είναι να ασκεί νομοθετικές λειτουργίες αλλά να παρέχει στην Ένωση την απαραίτητη ώθηση για την ανάπτυξή της και να καθορίζει γενικές κατευθύνσεις και προτεραιότητες πολιτικής (άρθρο 15 παράγραφος 1 ΣΕΕ)·

ΙΔ.  λαμβάνοντας υπόψη ότι η εξάρτηση από την ομοφωνία στο Ευρωπαϊκό Συμβούλιο και η αδυναμία του για επίτευξη συναίνεσης έχουν οδηγήσει στη θέσπιση διακυβερνητικών μηχανισμών εκτός του νομικού πλαισίου της ΕΕ, όπως είναι ο Ευρωπαϊκός Μηχανισμός Σταθερότητας (ΕΜΣ), η Συνθήκη για τη Σταθερότητα, τον Συντονισμό και τη Διακυβέρνηση στην Οικονομική και Νομισματική Ένωση (ΣΣΣΔ ή «Δημοσιονομικό Σύμφωνο»)· λαμβάνοντας υπόψη ότι το ίδιο ισχύει για τη συμφωνία με την Τουρκία σε σχέση με την προσφυγική κρίση της Συρίας·

ΙΕ.  λαμβάνοντας υπόψη ότι, ενώ, σύμφωνα με το άρθρο 16 του ΣΣΣΔ, πρέπει εντός πέντε ετών από την ημερομηνία έναρξης της ισχύος του (πριν την 1η Ιανουαρίου 2018) να έχουν ληφθεί τα απαραίτητα μέτρα για την ενσωμάτωση του Δημοσιονομικού Συμφώνου στο νομικό πλαίσιο της ΕΕ και ενώ παρόμοιες διατάξεις περιλαμβάνονται στη διακυβερνητική συμφωνία για τη μεταφορά και την αμοιβαιοποίηση των εισφορών στο ενιαίο ταμείο εξυγίανσης, είναι προφανές ότι η ανθεκτικότητα της ζώνης του ευρώ, περιλαμβανομένης της ολοκλήρωσης της τραπεζικής ένωσης, δεν μπορεί να επιτευχθεί χωρίς επιπλέον βήματα δημοσιονομικής εμβάθυνσης, από κοινού με τη θέσπιση μιας πιο αξιόπιστης, αποτελεσματικής και δημοκρατικής μορφής διακυβέρνησης·

ΙΣΤ.  λαμβάνοντας υπόψη ότι το εν λόγω νέο σύστημα διακυβέρνησης προϋποθέτει τη μετατροπή της Επιτροπής σε ένα πραγματικό εκτελεστικό όργανο, που λογοδοτεί στο Κοινοβούλιο και έχει τη δυνατότητα να διαμορφώνει και να υλοποιεί την κοινή δημοσιονομική και μακροοικονομική πολιτική που η ζώνη του ευρώ απεγνωσμένα και ότι πρέπει να τεθεί στη διάθεσή του κατάλληλος προϋπολογισμός και χρηματοδότηση, σε αναλογία με την κλίμακα των επίμαχων εγχειρημάτων· λαμβάνοντας υπόψη ότι τούτο απαιτεί, πέρα από μέτρα που εμπίπτουν στο υφιστάμενο πρωτογενές δίκαιο, μεταρρύθμιση της Συνθήκης της Λισαβόνας·

ΙΖ.  λαμβάνοντας υπόψη ότι το ίδιο ισχύει και για την απαραίτητη μεταρρύθμιση και τον εκσυγχρονισμό των δημοσιονομικών πόρων ολόκληρης της Ευρωπαϊκής Ένωσης· λαμβάνοντας υπόψη ότι η συμφωνία για το τρέχον πολυετές δημοσιονομικό πλαίσιο (ΠΔΠ) επιτεύχθηκε μόνο μετά από μακροσκελείς και επίπονες διαπραγματεύσεις και συνοδευόταν από την απόφαση να συσταθεί ομάδα υψηλού επιπέδου, η οποία πρέπει να υποβάλει έκθεση το 2016 και είναι επιφορτισμένη με την επανεξέταση του συστήματος εσόδων της Ένωσης βάσει «ιδίων πόρων»· λαμβάνοντας υπόψη ότι το τρέχον ΠΔΠ περιορίζει σε μεγάλο βαθμό την οικονομική και πολιτική αυτονομία της Ένωσης, καθώς το μεγαλύτερο μέρος των εσόδων προέρχεται από τις εθνικές συνεισφορές των κρατών μελών, ενώ μεγάλο μέρος των δαπανών είναι προκαθορισμένο να διατεθεί σε επιστροφές προς τα ίδια κράτη μέλη· λαμβάνοντας υπόψη ότι οι εθνικές εισφορές βάσει του ΑΕΠ/ΑΕΕ έχουν καταστεί μακράν η μεγαλύτερη πηγή εσόδων·

ΙΗ.  λαμβάνοντας υπόψη ότι το ισχύον ΠΔΠ είναι κατώτερο σε ονομαστικούς όρους από ό,τι το προηγούμενο ενώ οι περιστάσεις απαιτούν σημαντικές δημοσιονομικές προσπάθειες για την παροχή βοήθειας στους πρόσφυγες, την τόνωση της οικονομικής ανάπτυξης, της κοινωνικής συνοχής και της χρηματοπιστωτικής σταθερότητας·

ΙΘ.  λαμβάνοντας υπόψη ότι η απαίτηση για ομοφωνία όσον αφορά τη φορολογική πολιτική αποτρέπει την αντιμετώπιση της ύπαρξης φορολογικών παραδείσων στο εσωτερικό της Ευρωπαϊκής Ένωσης και επιζήμιων φορολογικών πολιτικών από τα κράτη μέλη· λαμβάνοντας υπόψη ότι πολλές από αυτές τις πρακτικές στρεβλώνουν τη λειτουργία της εσωτερικής αγοράς, θέτουν σε κίνδυνο τα φορολογικά έσοδα των κρατών μελών και, εντέλει, μετατοπίζουν το βάρος στους πολίτες και τις ΜΜΕ·

Κ.  λαμβάνοντας υπόψη ότι η Ευρωπαϊκή Ένωση αποτελεί ένα συνταγματικό σύστημα και βασίζεται στο κράτος δικαίου· λαμβάνοντας υπόψη ότι οι Συνθήκες πρέπει να τροποποιηθούν, ώστε το Δικαστήριο της Ευρωπαϊκής Ένωσης (ΔΕΕ) να αποκτήσει δικαιοδοσία επί όλων των πτυχών του δικαίου της ΕΕ, σύμφωνα με την αρχή της διάκρισης των εξουσιών·

ΚΑ.  λαμβάνοντας υπόψη ότι η ΕΕ είναι θεμελιωμένη στις αξίες του σεβασμού της ανθρώπινης αξιοπρέπειας, της ελευθερίας, της δημοκρατίας, της ισότητας, του κράτους δικαίου και του σεβασμού των ανθρωπίνων δικαιωμάτων, συμπεριλαμβανομένων των δικαιωμάτων των ατόμων που ανήκουν σε μειονότητες· λαμβάνοντας υπόψη ότι τα υφιστάμενα μέσα της ΕΕ για την εκτίμηση και την επιβολή κυρώσεων σε περιπτώσεις παραβιάσεων των αρχών αυτών από τα κράτη μέλη έχουν αποδειχθεί ανεπαρκή· λαμβάνοντας υπόψη ότι οι διαδικασίες επί παραβάσει που κινούνται κατά συγκεκριμένων νομικών πράξεων ή ενεργειών ενός κράτους μέλους οι οποίες παραβιάζουν τη νομοθεσία της ΕΕ είναι ανεπαρκείς για την αντιμετώπιση των συστημικών παραβιάσεων των θεμελιωδών αξιών της ΕΕ· λαμβάνοντας υπόψη ότι, σύμφωνα με το άρθρο 7 παράγραφος 1 ΣΕΕ, το Συμβούλιο απαιτείται να αποφασίζει με πλειοψηφία των τεσσάρων πέμπτων των μελών του, προκειμένου να διαπιστώσει την ύπαρξη σαφούς κινδύνου σοβαρής παραβίασης των θεμελιωδών αξιών, και ότι, σύμφωνα με το άρθρο 7 παράγραφος 2 ΣΕΕ, το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο απαιτείται να ενεργεί με ομοφωνία, όταν διαπιστώνει την ύπαρξη σοβαρής και διαρκούς παραβίασης· λαμβάνοντας υπόψη ότι, κατά συνέπεια, δεν έχει γίνει επίκληση ούτε του προληπτικού μέτρου δυνάμει του άρθρου 7 παράγραφος 1 ΣΕΕ ούτε των μηχανισμών επιβολής κυρώσεων δυνάμει του άρθρου 7 παράγραφοι 2 και 3 ΣΕΕ·

ΚΒ.  λαμβάνοντας υπόψη ότι η ΕΕ φαίνεται να έχει μεγαλύτερη δυνατότητα να επηρεάζει τις πολιτικές όσον αφορά τα θεμελιώδη δικαιώματα, το κράτος δικαίου και τη διαφθορά, όταν οι χώρες είναι ακόμη υποψήφιες προς ένταξη στην Ένωση· λαμβάνοντας υπόψη ότι ο μηχανισμός του κράτους δικαίου πρέπει να εφαρμόζεται ισοδύναμα σε όλα τα κράτη μέλη·

ΚΓ.  λαμβάνοντας υπόψη ότι η επανεξέταση είναι απαραίτητη και για να αποκατασταθεί η ισορροπία της λειτουργίας της Ένωσης και να ανανεωθεί η λειτουργία της, με στόχο τη μείωση της γραφειοκρατίας και την πιο αποτελεσματική χάραξη πολιτικής, πλησιέστερα στις ανάγκες των πολιτών· λαμβάνοντας υπόψη ότι η Ένωση πρέπει να διαθέτει τις απαραίτητες αρμοδιότητες, προκειμένου να σημειώσει πρόοδο προς κάποιους από τους δεδηλωμένους στόχους της, όπως είναι ολοκλήρωση της ενιαίας αγοράς, συμπεριλαμβανομένης της ενεργειακής ένωσης, η κοινωνική συνοχή και η στόχευση στην πλήρη απασχόληση, η δίκαιη και κοινή διαχείριση της μετανάστευσης και του ασύλου, καθώς και μία εσωτερική και εξωτερική πολιτική ασφάλειας·

ΚΔ.  λαμβάνοντας υπόψη ότι η οικοδόμηση συστηματικού διαλόγου με τις οργανώσεις της κοινωνίας των πολιτών και η ενίσχυση του κοινωνικού διαλόγου, σε όλα τα επίπεδα και σύμφωνα με τις διατάξεις του άρθρου 11 ΣΛΕΕ, έχουν καίρια σημασία προκειμένου να αντιμετωπιστεί ο ευρωσκεπτικισμός και να επιβεβαιωθεί η σημασία της διάστασης αλληλεγγύης της Ευρώπης, της κοινωνικής συνοχής και της δημιουργίας μιας συμμετοχικής δημοκρατίας χωρίς αποκλεισμούς, συμπληρωματικά προς την αντιπροσωπευτική δημοκρατία·

ΚΕ.  λαμβάνοντας υπόψη ότι κατά την τελευταία δεκαετία η κατάσταση ασφαλείας στην Ευρώπη επιδεινώθηκε σε μεγάλο βαθμό, ιδίως στις παρακείμενες περιοχές: κανένα μεμονωμένο κράτος μέλος δεν μπορεί πλέον να διασφαλίσει την εσωτερική και εξωτερική του ασφάλεια από μόνο του·

ΚΣΤ.  λαμβάνοντας υπόψη ότι ο περιορισμός της αμυντικής ικανότητας της Ευρώπης έχει περιορίσει τη δυνατότητά της να προωθεί τη σταθερότητα πέρα από τα άμεσα σύνορά μας· λαμβάνοντας υπόψη ότι αυτό σχετίζεται στενά με το δισταγμό από πλευράς των αμερικανών συμμάχων μας να παρέμβουν, αν η Ευρώπη δεν είναι έτοιμη να αναλάβει το μερίδιο ευθύνης που της αναλογεί· λαμβάνοντας υπόψη ότι πρέπει να ενισχυθεί η πολιτική άμυνας στην ΕΕ και να θεσπιστεί μία ολοκληρωμένη εταιρική σχέση ΕΕ-ΝΑΤΟ, παρέχοντας παράλληλα στην Ένωση τη δυνατότητα να δρα αυτόνομα σε αποστολές στο εξωτερικό, με κύριο στόχο τη σταθεροποίηση των παρακείμενών της περιοχών· λαμβάνοντας υπόψη ότι τούτο σημαίνει πιο έντονη συνεργασία μεταξύ των κρατών μελών, καθώς και η ενσωμάτωση μέρους της αμυντικής τους ικανότητας σε μια ευρωπαϊκή κοινότητα άμυνας, πάντα στο πλαίσιο μιας νέας ευρωπαϊκής στρατηγικής για την ασφάλεια·

ΚΖ.  λαμβάνοντας υπόψη ότι δεν εφαρμόστηκε καμία από τις ρήτρες «γέφυρας» που προέβλεπε η Συνθήκη της Λισαβόνας με στόχο να εξορθολογιστεί η διακυβέρνηση της Ένωσης, ενώ φαίνεται πια απίθανο να εφαρμοστούν υπό τις παρούσες συνθήκες· λαμβάνοντας υπόψη ότι, αντιθέτως, λόγω της απόφασης του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου της 18ης-19ης Ιουνίου 2009 σχετικά με τη μείωση του αριθμού των Επιτρόπων, όπως προβλεπόταν στη συνθήκη της Λισαβόνας, η ρήτρα αποκλεισμού εφαρμόστηκε άμεσα·

ΚΗ.  λαμβάνοντας υπόψη ότι οι εκλογές του 2014 για την ανάδειξη του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου οδήγησαν για πρώτη φορά άμεσα στην επιλογή του υποψηφίου Προέδρου της Επιτροπής· λαμβάνοντας υπόψη ωστόσο ότι οι πολίτες δεν είχαν δυστυχώς τη δυνατότητα να ψηφίσουν άμεσα τους υποψηφίους· λαμβάνοντας υπόψη ότι ο υπερεθνικός χαρακτήρας των ευρωπαϊκών εκλογών πρέπει να ενισχυθεί περαιτέρω με την καθιέρωση σαφούς νομικής βάσης, για να διασφαλιστεί ότι το εν λόγω νέο σύστημα θα διατηρηθεί και θα αναπτυχθεί· λαμβάνοντας υπόψη ότι οι πολίτες δεν μπορούν να κατανοήσουν εύκολα τις σχέσεις των Προέδρων της Επιτροπής και του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου·

ΚΘ.  λαμβάνοντας υπόψη ότι η επιτακτική ανάγκη για μεταρρύθμιση της Ένωσης έγινε δραματικά εντονότερη μετά το δημοψήφισμα του Ηνωμένου Βασιλείου υπέρ της αποχώρησής του από την Ευρωπαϊκή Ένωση· λαμβάνοντας υπόψη ότι κατά τις διαπραγματεύσεις σχετικά με τη ρύθμιση της αποχώρησης του Ηνωμένου Βασιλείου πρέπει να ληφθεί υπόψη το πλαίσιο των μελλοντικών του σχέσεων με την Ένωση· λαμβάνοντας υπόψη ότι η συμφωνία αυτή πρέπει να αποτελέσει αντικείμενο διαπραγμάτευσης σύμφωνα με το άρθρο 218 παράγραφος 3 ΣΛΕΕ και να συναφθεί εξ ονόματος της Ένωσης από το Συμβούλιο, με ειδική πλειοψηφία, μετά τη σύμφωνη γνώμη του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου· λαμβάνοντας υπόψη ότι το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο πρέπει επομένως να συμμετέχει πλήρως σε όλη τη διάρκεια της διαπραγματευτικής διαδικασίας·

Λ.  λαμβάνοντας υπόψη ότι η αποχώρηση του Ηνωμένου Βασιλείου θα δημιουργήσει μια ευκαιρία να μειωθεί η περιπλοκότητα της Ένωσης και να καταστεί σαφές τι πραγματικά σημαίνει η ιδιότητα του μέλους της Ένωσης· λαμβάνοντας υπόψη ότι απαιτείται σαφές πλαίσιο για τη μελλοντική σχέση της ΕΕ με γειτονικά κράτη που δεν αποτελούν μέλη της ΕΕ (Ηνωμένο Βασίλειο, Νορβηγία, Ελβετία, Τουρκία, Ουκρανία κ.λπ.)· λαμβάνοντας υπόψη ότι οι θεμελιωτές πατέρες της Ένωσης είχαν ήδη οραματιστεί ένα είδος «καθεστώτος συνδεδεμένης χώρας»·

ΛΑ.  λαμβάνοντας υπόψη ότι στο πλαίσιο του σημαντικού αυτού έργου οι Συνθήκες παρέχουν στο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο έξι συγκεκριμένα προνόμια, δηλαδή: το δικαίωμα να προτείνει τροποποίηση των Συνθηκών (άρθρο 48 παράγραφος 2 ΣΕΕ), το δικαίωμα να ζητείται η γνώμη του από το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο αναφορικά με την τροποποίηση των Συνθηκών (άρθρο 48 παράγραφος 3 πρώτο εδάφιο ΣΕΕ), το δικαίωμα να επιμένει σχετικά με τη σύγκληση Συνέλευσης παρά τη θέληση του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου (άρθρο 48 παράγραφος 3 δεύτερο εδάφιο ΣΕΕ), το δικαίωμα να συμμετέχει σε διαβουλεύσεις σχετικά με απόφαση του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου για τροποποίηση, εν όλω ή εν μέρει, των διατάξεων του τρίτου μέρους της ΣΛΕΕ (άρθρο 48 παράγραφος 6 δεύτερο εδάφιο ΣΕΕ), το δικαίωμα να προβεί σε ανακατανομή των εδρών στο Κοινοβούλιο πριν από τις επόμενες εκλογές (άρθρο 14 παράγραφος 2 ΣΕΕ), καθώς και το δικαίωμα να προτείνει ενιαία εκλογική διαδικασία (άρθρο 223 παράγραφος 1 ΣΛΕΕ)·

ΛΒ.  λαμβάνοντας υπόψη ότι πρέπει να διαφυλαχθεί ο ρόλος της Ευρωπαϊκής Οικονομικής και Κοινωνικής Επιτροπής (ΕΟΚΕ) και της Επιτροπής των Περιφερειών (ΕτΠ) ως θεσμικών εκπροσώπων των οργανώσεων της κοινωνίας των πολιτών και των περιφερειακών και τοπικών παραγόντων, δεδομένου ότι οι γνωμοδοτήσεις τους συμβάλλουν στην ενίσχυση της δημοκρατικής νομιμότητας των διαδικασιών που αφορούν τη διαμόρφωση πολιτικής και τη νομοθεσία·

ΛΓ.  λαμβάνοντας υπόψη ότι η σαφής πλειοψηφία των περιφερειακών και τοπικών κυβερνήσεων έχουν εκφράσει επανειλημμένα την άποψή τους, μέσω της Επιτροπής των Περιφερειών, υπέρ μιας περισσότερο ολοκληρωμένης ΕΕ με αποτελεσματική διακυβέρνηση·

1.  θεωρεί ότι έχει περάσει πλέον η εποχή, κατά την οποία η διαχείριση της κρίσης γινόταν με ad hoc αποφάσεις και βάσει σταδιακής προσέγγισης, καθώς τούτο οδηγεί συχνά σε ανεπαρκή και καθυστερημένη δράση· είναι πεπεισμένο ότι ήρθε πλέον η στιγμή ενός προβληματισμού εις βάθος σχετικά με το πώς θα αντιμετωπιστεί η ανεπάρκεια της διακυβέρνησης στην Ευρωπαϊκή Ένωση μέσω ολοκληρωμένης και εις βάθος μεταρρύθμισης της Συνθήκης της Λισαβόνας· θεωρεί ότι εν τω μεταξύ μπορεί να εφαρμοστούν βραχείας και μεσαίας διάρκειας λύσεις με πλήρη αξιοποίηση των δυνατοτήτων των υφιστάμενων Συνθηκών·

2.  θεωρεί ότι η μεταρρύθμιση της Ένωσης πρέπει να οδηγεί στον εκσυγχρονισμό της δημιουργώντας νέους μηχανισμούς, νέες, ουσιαστικές ευρωπαϊκές ικανότητες και καθιστώντας τις διαδικασίες λήψης αποφάσεων πιο δημοκρατικές, αντί να οδεύει προς την επανεθνικοποίηση μέσω ενίσχυσης της διακυβερνητικής προσέγγισης·

3.  υπογραμμίζει ότι, σύμφωνα με πρόσφατες δημοσκοπήσεις του Ευρωβαρόμετρου και σε αντίθεση με την κοινή πεποίθηση, οι πολίτες της ΕΕ εξακολουθούν να αντιλαμβάνονται πλήρως τη σημασία των γνήσιων ευρωπαϊκών λύσεων και να τις υποστηρίζουν(24), μεταξύ άλλων στους τομείς της ασφάλειας και της μετανάστευσης·

4.  παρατηρεί με έντονη ανησυχία ότι όλο και περισσότερες υποομάδες κρατών μελών υπονομεύουν την ενότητα της Ένωσης προκαλώντας έλλειψη διαφάνειας, καθώς και κλονίζοντας την εμπιστοσύνη των ανθρώπων· φρονεί ότι η ενδεδειγμένη σύνθεση για τη διεξαγωγή της συζήτησης σχετικά με το μέλλον της Ένωσης είναι η ΕΕ των 27· υπογραμμίζει ότι ο κατακερματισμός της συζήτησης σε διάφορες επιμέρους συνθέσεις ή ομάδες κρατών μελών θα ήταν αντιπαραγωγικός·

5.  τονίζει ότι μια ολοκληρωμένη, δημοκρατική εξέταση της μεταρρύθμισης των Συνθηκών πρέπει να επιτευχθεί κατόπιν προβληματισμού σχετικά με το μέλλον της ΕΕ και συμφωνίας σχετικά με ένα όραμα για τις παρούσες και τις μελλοντικές γενιές ευρωπαίων πολιτών, που θα οδηγήσουν σε μία Συνέλευση η οποία θα διασφαλίζει τη γενική συμμετοχή, με τη σύνθεσή της από εκπροσώπους των εθνικών κοινοβουλίων, των κυβερνήσεων όλων των κρατών μελών, της Επιτροπής, του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και των συμβουλευτικών οργάνων της ΕΕ, όπως η Επιτροπή Περιφερειών και η Ευρωπαϊκή Οικονομική και Κοινωνική επιτροπή, και θα αποτελέσει την κατάλληλη πλατφόρμα για έναν τέτοιο προβληματισμό και διάλογο με τους ευρωπαίους πολίτες και την κοινωνία των πολιτών·

Το τέλος της Ευρώπης «à la carte»

6.  εκφράζει τη λύπη του για το γεγονός ότι, κάθε φορά που το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο αποφασίζει να εφαρμόσει διακυβερνητικές μεθόδους και να παρακάμψει την «κοινοτική ή ενωσιακή μέθοδο», όπως ορίζεται από τις Συνθήκες, το αποτέλεσμα είναι λιγότερο αποτελεσματική χάραξη πολιτικής αλλά και περισσότερη έλλειψη διαφάνειας, δημοκρατικής λογοδοσίας και ελέγχου· θεωρεί ότι μία πορεία με διαφοροποιήσεις είναι νοητή μόνο ως προσωρινή φάση εξέλιξης προς μία αποτελεσματικότερη και ολοκληρωμένη πολιτική της ΕΕ·

7.  θεωρεί ότι η «ενωσιακή μέθοδος» είναι η μόνη δημοκρατική μέθοδος νομοθέτησης που διασφαλίζει ότι όλα τα συμφέροντα, και κυρίως το κοινό ευρωπαϊκό συμφέρον, λαμβάνονται υπόψη· αντιλαμβάνεται ως «ενωσιακή μέθοδο» τη νομοθετική διαδικασία κατά την οποία η Επιτροπή στο πλαίσιο των εκτελεστικών της αρμοδιοτήτων ασκεί τη νομοθετική πρωτοβουλία, το Κοινοβούλιο και το Συμβούλιο εκπροσωπώντας αντιστοίχως τους πολίτες και τα κράτη λαμβάνουν αποφάσεις κατά πλειοψηφία, ενώ οι υποχρεώσεις ομοφωνίας στο Συμβούλιο καθίστανται απόλυτη εξαίρεση, και το Δικαστήριο επιβλέπει και προβαίνει στον τελικό δικαστικό έλεγχο· επιμένει ότι ακόμη και σε επείγουσες περιπτώσεις πρέπει να τηρείται η «ενωσιακή μέθοδος»·

8.  θεωρεί ότι υπό αυτές τις συνθήκες είναι θεμελιώδους σημασίας η εκ νέου επιβεβαίωση της αποστολής «μιας διαρκώς στενότερης ένωσης μεταξύ των λαών της Ευρώπης» (άρθρο 1 ΣΕΕ), προκειμένου να ελαχιστοποιηθούν τυχόν τάσεις διάλυσης και να διασαφηνιστεί άλλη μια φορά ο ηθικός, πολιτικός και ιστορικός σκοπός της ΕΕ, καθώς και ο συνταγματικός χαρακτήρας της·

9.  προτείνει να καταστούν λιγότερο περιοριστικές οι απαιτήσεις για την εδραίωση ενισχυμένης και διαρθρωμένης συνεργασίας, μεταξύ άλλων με τη μείωση του ελάχιστου αριθμού των συμμετεχόντων κρατών μελών·

10.  προτείνει να εξορθολογιστούν κατά την επόμενη αναθεώρηση των Συνθηκών οι τρέχουσες προβληματικές διαφοροποιήσεις μέσω της κατάργησης, ή έστω της ριζικής μείωσης, των πρακτικών, όπως είναι οι ρήτρες μη συμμετοχής (opt-outs), οι ρήτρες προαιρετικής συμμετοχής (opt-ins) και οι εξαιρέσεις για επιμέρους κράτη μέλη σε επίπεδο ενωσιακού πρωτογενούς δικαίου·

11.  συνιστά να προσδιοριστεί και να διαμορφωθεί μία εταιρική σχέση, με σκοπό να δημιουργηθεί ένας κύκλος εταίρων γύρω από την ΕΕ για τα κράτη που δεν μπορούν ή δεν πρόκειται να ενταχθούν στην Ένωση αλλά επιθυμούν παρ’ όλα αυτά μία στενή σχέση με την ΕΕ· θεωρεί ότι αυτή η σχέση πρέπει να συνοδεύεται από υποχρεώσεις που θα αντιστοιχούν στα σχετικά δικαιώματα, όπως μία οικονομική εισφορά και το σημαντικότερο: ο σεβασμός στις θεμελιώδεις αξίες της Ένωσης και το κράτος δικαίου·

12.  πιστεύει ότι πρέπει να διαφυλάσσεται το ενιαίο θεσμικό πλαίσιο με σκοπό την επίτευξη των κοινών στόχων της Ένωσης και τη διασφάλιση της αρχής της ισότητας όλων των πολιτών και των κρατών μελών·

Η αποχώρηση του ΗΒ από την Ευρωπαϊκή Ένωση

13.  σημειώνει ότι αυτή η νέα μορφή εταιρικής σχέσης θα μπορούσε να αποτελεί μια από τις πιθανές λύσεις, ώστε να γίνει σεβαστή η επιθυμία της πλειοψηφίας των πολιτών του Ηνωμένου Βασιλείου να αποχωρήσει η χώρα από την ΕΕ· τονίζει ότι ότι η αποχώρηση του ΗΒ, που αποτελεί ένα από τα μεγαλύτερα κράτη μέλη καθώς και το μεγαλύτερο μέλος που δεν ανήκει στη ζώνη του ευρώ, επηρεάζει την ισχύ και τη θεσμική ισορροπία της Ένωσης·

14.  επιβεβαιώνει εκ νέου ότι τα θεσμικά στοιχεία της Ένωσης, και συγκεκριμένα η ακεραιότητα της ενιαίας αγοράς και το γεγονός ότι αυτή δεν μπορεί να διαχωριστεί από τις τέσσερις θεμελιώδεις ελευθερίες της Ένωσης (ελεύθερη κυκλοφορία των κεφαλαίων, των προσώπων, των εμπορευμάτων και των υπηρεσιών), αποτελούν βασικούς, αδιαίρετους πυλώνες της Ένωσης, όπως και η ύπαρξη κράτους δικαίου, που διασφαλίζεται από το Ευρωπαϊκό Δικαστήριο· επιβεβαιώνει εκ νέου ότι η εν λόγω θεσμική ενότητα δεν μπορεί να αρθεί κατά τη διάρκεια των διαπραγματεύσεων για την έξοδο του Ηνωμένου Βασιλείου από την Ένωση·

15.  ζητεί οι έδρες της Ευρωπαϊκής Αρχής Τραπεζών και του Ευρωπαϊκού Οργανισμού Φαρμάκων, αμφότερες σήμερα στο Λονδίνο, να μεταφερθούν σε άλλο κράτος μέλος, δεδομένης της επιλογής των πολιτών του Ηνωμένου Βασιλείου να αποχωρήσει η χώρα τους από την ΕΕ·

Νέα οικονομική διακυβέρνηση για οικονομική μεγέθυνση, κοινωνική συνοχή και οικονομική σταθερότητα

16.  εκφράζει έντονη ανησυχία για τις αυξανόμενες οικονομικές και κοινωνικές αποκλίσεις και την απουσία οικονομικής μεταρρύθμισης και σταθερότητας στο πλαίσιο της Οικονομικής και Νομισματικής Ένωσης (ΟΝΕ), καθώς και για την απώλεια ανταγωνιστικότητας των οικονομιών πολλών κρατών μελών της· πράγματα που οφείλονται, συγκεκριμένα, στην έλλειψη κατάλληλης δημοσιονομικής και οικονομικής πολιτικής· θεωρεί επομένως ότι η κοινή δημοσιονομική και οικονομική πολιτική πρέπει να μετατραπεί σε συντρέχουσα αρμοδιότητα της Ένωσης και των κρατών μελών·

17.  θεωρεί ότι, στην παρούσα μορφή τους, το Σύμφωνο Σταθερότητας και Ανάπτυξης και η ρήτρα της «μη συνυπευθυνότητας» (άρθρο 125 ΣΛΕΕ) δεν επιτυγχάνουν δυστυχώς τους επιδιωκόμενους στόχους· πιστεύει ότι η ΕΕ πρέπει να απορρίψει τις απόπειρες επιστροφής σε προστατευτικές εθνικές πολιτικές, και θα πρέπει να εξακολουθήσει να αποτελεί ανοικτή οικονομία στο μέλλον· προειδοποιεί ότι ο στόχος αυτός δεν μπορεί να επιτευχθεί με τη διάλυση του κοινωνικού μοντέλου·

18.  επισημαίνει επιπλέον ότι το ισχύον σύστημα δεν διασφαλίζει επαρκώς την ανάληψη της ευθύνης των κρατών μελών να ενστερνιστούν τις συστάσεις ανά χώρα· εκφράζει, εν προκειμένω, το ενδιαφέρον του για τις δυνατότητες που προσφέρει το συμβουλευτικό Ευρωπαϊκό Δημοσιονομικό Συμβούλιο και η μελλοντική αποστολή του όσον αφορά την παροχή συμβουλών στην Επιτροπή από δημοσιονομική σκοπιά που θα μπορούσαν να είναι κατάλληλες για τη ζώνη του ευρώ συνολικά·

19.  αντιλαμβάνεται την ανάγκη να επανεξεταστεί η αποτελεσματικότητα των πολλών πρόσφατων μέτρων διαχείρισης της κρίσης που έχει λάβει η ΕΕ και να κωδικοποιηθούν ορισμένες διαδικασίες λήψης αποφάσεων σε πρωτογενές δίκαιο, καθώς και την ανάγκη να ενισχυθούν οι νομικές βάσεις του νέου ρυθμιστικού πλαισίου για τον χρηματοπιστωτικό τομέα· συμφωνεί με την έκθεση των πέντε Προέδρων όσον αφορά το γεγονός ότι η «ανοικτή μέθοδος συντονισμού», ως βάση για την οικονομική στρατηγική της Ευρώπης, δεν λειτουργεί·

20.  προτείνει ως εκ τούτου, πέρα από το Σύμφωνο Σταθερότητας και Ανάπτυξης, να εγκριθεί «κώδικας σύγκλισης», ως νομική πράξη στο πλαίσιο της συνήθους νομοθετικής διαδικασίας, ο οποίος θα ορίζει στόχους σύγκλισης (φορολόγηση, αγορά εργασίας, επενδύσεις, παραγωγικότητα, κοινωνική συνοχή, διοικητικές ικανότητες και ικανότητες χρηστής διακυβέρνησης)· εμμένει στην άποψη ότι, στο πλαίσιο της οικονομικής διακυβέρνησης, η συμμόρφωση με τον κώδικα σύγκλισης θα πρέπει να αποτελεί προϋπόθεση για την πλήρη συμμετοχή στη δημοσιονομική ικανότητα της ευρωζώνης και απαιτεί από κάθε κράτος μέλος να υποβάλει προτάσεις σχετικά με τους τρόπους με τους οποίους μπορούν να επιτευχθούν τα κριτήρια του κώδικα σύγκλισης· τονίζει ότι τα πρότυπα και τα φορολογικά κίνητρα προσδιορίζονται στο ψήφισμά του σχετικά με τη δημοσιονομική ικανότητα της ευρωζώνης·

21.  θεωρεί απαραίτητο να υπάρχει ισχυρή κοινωνική διάσταση για μια ολοκληρωμένη ΟΝΕ και ότι το άρθρο 9 ΣΛΕΕ, με την παρούσα μορφή του, δεν επαρκεί για να εξασφαλίσει κατάλληλη ισορροπία μεταξύ κοινωνικών δικαιωμάτων και οικονομικών ελευθεριών· ζητεί, ως εκ τούτου, αυτά τα δικαιώματα να έχουν ίση ισχύ και να διαφυλαχθεί ο διάλογος μεταξύ κοινωνικών εταίρων·

22.  ζητεί την ένταξη της συνθήκη για τη σταθερότητα, τον συντονισμό και τη διακυβέρνηση στην Οικονομική και Νομισματική Ένωση (δημοσιονομικό σύμφωνο) στο νομικό πλαίσιο της ΕΕ καθώς και την ενσωμάτωση του ΕΜΣ και του Ενιαίου Ταμείου Εξυγίανσης στη νομοθεσία της ΕΕ, με βάση μία ολοκληρωμένη αξιολόγηση της εφαρμογής τους και με τον ανάλογο δημοκρατικό έλεγχο από το Κοινοβούλιο, που θα διασφαλίζει παράλληλα ότι ο έλεγχος και η λογοδοσία αποτελούν αρμοδιότητα των συνεισφερόντων στα εν λόγω μέσα· ζητεί επίσης να αναπτυχθεί περαιτέρω η διακοινοβουλευτική διάσκεψη που προβλέπει το άρθρο 13 του δημοσιονομικού συμφώνου, ούτως ώστε να καταστεί δυνατή η διεξαγωγή ουσιαστικών και έγκαιρων συζητήσεων μεταξύ του ΕΚ και των εθνικών κοινοβουλίων όπου κρίνεται αναγκαίο·

23.  είναι της γνώμης ότι, προκειμένου να αυξηθεί η χρηματοπιστωτική σταθερότητα, να μετριαστούν οι διασυνοριακοί ασύμμετροι και συμμετρικοί κλυδωνισμοί, να μειωθεί ο αντίκτυπος της κρίσης και να διασφαλιστεί κατάλληλο επίπεδο επενδύσεων, η ζώνη του ευρώ έχει ανάγκη δημοσιονομικής ικανότητας, βασισμένης σε πραγματικούς ιδίους πόρους, καθώς και ενός ευρωπαϊκού δημόσιου ταμείου με δανειοληπτική ικανότητα· επισημαίνει ότι το εν λόγω ταμείο θα πρέπει να έχει τη βάση του στην Επιτροπή και να υπάγεται σε δημοκρατικό έλεγχο και λογοδοσία μέσω του Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου·

24.  επισημαίνει ότι, επειδή η συμμόρφωση είναι θεμελιώδους σημασίας για τη λειτουργία της Οικονομικής και Νομισματικής Ένωσης, απαιτούνται ισχυρότερα εκτελεστικά καθήκοντα λειτουργίες σε σχέση με αυτά που ασκούν επί του παρόντος η Επιτροπή ή/και η Ευρωομάδα, καθώς και πλήρεις δημοκρατικοί έλεγχοι και ισορροπίες μέσω της συμμετοχής του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου σε όλες τις πτυχές της ΟΝΕ· φρονεί ότι για να βελτιωθεί ο ενστερνισμός των υποχρεώσεων, πρέπει να διασφαλιστεί λογοδοσία στο επίπεδο στο οποίο λαμβάνονται ή εφαρμόζονται αποφάσεις, με την υποβολή των εθνικών κυβερνήσεων στον έλεγχο των εθνικών κοινοβουλίων και την υποβολή των ευρωπαϊκών εκτελεστικών οργάνων στον έλεγχο του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου·

25.  ζητεί, συνεπώς, η εκτελεστική εξουσία να συγκεντρωθεί στην Επιτροπή υπό τη μορφή ενός Υπουργού Οικονομικών της ΕΕ, μέσω της ανάθεσης στην Επιτροπή της δυνατότητας να διαμορφώνει και να εφαρμόζει μια κοινή οικονομική πολιτική της ΕΕ, συνδυάζοντας μακροοικονομικά, δημοσιονομικά και νομισματικά μέσα και έχοντας τη στήριξη ενός προϋπολογισμού της ευρωζώνης· ο Υπουργός Οικονομικών πρέπει να είναι αρμόδιος για τη λειτουργία του ΕΜΣ και άλλων μηχανισμών αμοιβαίου χαρακτήρα, συμπεριλαμβανομένης της δημοσιονομικής ικανότητας, και να είναι ο μόνος εξωτερικός εκπρόσωπος της ζώνης του ευρώ σε διεθνείς οργανισμούς, ιδίως στον χρηματοπιστωτικό τομέα·

26.  θεωρεί απαραίτητο να ανατεθούν στον Υπουργό Οικονομικών αναλογικές εξουσίες παρέμβασης, ώστε να εποπτεύει τον κώδικα σύγκλισης και η εξουσία να χρησιμοποιεί τα φορολογικά κίνητρα που περιγράφηκαν παραπάνω·

27.  θεωρεί απαραίτητο, με την επιφύλαξη των καθηκόντων της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας, να δοθεί στο Ευρωπαϊκό Μηχανισμό Σταθερότητας η δυνατότητα να λειτουργεί ως πρώτος δανειστής έσχατης ανάγκης για χρηματοπιστωτικά ιδρύματα που υπάγονται απευθείας στην εποπτεία και επιτήρηση της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας· θεωρεί επίσης απαραίτητο να διαθέτει η Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα πλήρεις εξουσίες μιας ομοσπονδιακής τράπεζας αποθεμάτων, διατηρώντας παράλληλα την ανεξαρτησία της·

28.  ζητεί, τέλος, να ολοκληρωθούν η τραπεζική ένωση και η ένωση κεφαλαιαγορών σταδιακά αλλά το συντομότερο δυνατόν βάσει χρονοδιαγράμματος εσπευσμένων διαδικασιών (fast-track)·

29.  θεωρεί απαραίτητο να αρθεί η απαίτηση ομοφωνίας για ορισμένες φορολογικές πρακτικές, ώστε να επιτραπεί στην ΕΕ να διαφυλάσσει τη δίκαιη και ομαλή λειτουργία της εσωτερικής αγοράς και να αποφεύγει επιζήμιες φορολογικές πολιτικές εκ μέρους των κρατών μελών· ζητεί να γίνει θεμελιώδης στόχος της Ευρωπαϊκής Ένωσης η καταπολέμηση της φορολογικής απάτης, της φοροαποφυγής και των φορολογικών παραδείσων·

Νέες προκλήσεις

30.  αναγνωρίζει τη γεωπολιτική, οικονομική και περιβαλλοντική ανάγκη να δημιουργηθεί μια πραγματική ευρωπαϊκή ενεργειακή ένωση· υπογραμμίζει ότι η κλιματική αλλαγή είναι μια από τις βασικές παγκόσμιες προκλήσεις που αντιμετωπίζει η ΕΕ· τονίζει επιπλέον την ανάγκη να κυρωθεί και να εφαρμοστεί πλήρως η συμφωνία του Παρισιού και να προσαρμοστούν οι δεσμευτικοί στόχοι και δράσεις της ΕΕ για το κλίμα, καθώς και ότι ο περιορισμός, σύμφωνα με τον οποίο η πολιτική της ΕΕ δεν πρέπει να θίγει το δικαίωμα του κάθε κράτους να καθορίζει τους όρους εκμετάλλευσης των ενεργειακών του πόρων, να επιλέγει μεταξύ διαφόρων ενεργειακών πηγών και να καθορίζει τη γενική διάρθρωση του ενεργειακού του εφοδιασμού (άρθρο 194 παράγραφος 2 ΣΛΕΕ) πρέπει να τροποποιηθεί, για να διασφαλιστεί η επιτυχής εφαρμογή κοινών πολιτικών καθαρής και ανανεώσιμης ενέργειας·

31.  επισημαίνει ότι στις Συνθήκες πρέπει να τεθεί ως στόχος προτεραιότητας η ανάπτυξη νέων και ανανεώσιμων πηγών ενέργειας ως βασικός στόχος τόσο της Ένωσης όσο και των κρατών μελών·

32.  σημειώνει ότι οι Συνθήκες παρέχουν αρκετά μέσα για τη δημιουργία ενός ανθρώπινου συστήματος διαχείρισης της μετανάστευσης και ασύλου, που να λειτουργεί ορθά, συμπεριλαμβανομένης μιας Ευρωπαϊκής Συνοριοφυλακής και Ακτοφυλακής, και επικροτεί την πρόοδο σε αυτόν τον τομέα· πιστεύει, ωστόσο, ότι οι Συνθήκες, ιδίως το άρθρο 79 παράγραφος 5 ΣΛΕΕ, λειτουργούν υπερβολικά περιοριστικά όσον αφορά άλλες πτυχές της μετανάστευσης, κυρίως όσον αφορά τη δημιουργία ενός πραγματικού συστήματος νόμιμης μετανάστευσης· υπογραμμίζει ότι το μελλοντικό σύστημα μετανάστευσης της ΕΕ πρέπει να λειτουργεί σε συνεργία με την εξωτερική βοήθεια και την εξωτερική πολιτική της, και να ενοποιηθούν τα εθνικά κριτήρια χορήγησης ασύλου, καθώς και η πρόσβαση στην αγορά εργασίας· τονίζει ότι ο δημοκρατικός έλεγχος από πλευράς του Κοινοβουλίου είναι απαραίτητος για την εφαρμογή των πολιτικών συνοριακών ελέγχων, των συμφωνιών με τρίτες χώρες που περιλαμβάνουν συνεργασία για επανεισδοχή και επιστροφή, των πολιτικών ασύλου και μετανάστευσης, καθώς και ότι η διαφύλαξη της εθνικής ασφάλειας δεν μπορεί να χρησιμοποιείται ως πρόσχημα για να παρακάμπτεται η ευρωπαϊκή δράση·

33.  θεωρεί απαραίτητο, δεδομένου του μεγέθους της απειλής της τρομοκρατίας, να αναβαθμιστούν οι ικανότητες της ΕΕ όσον αφορά την καταπολέμηση της τρομοκρατίας και του διεθνούς οργανωμένου εγκλήματος· τονίζει ότι, πέρα από την ενίσχυση του συντονισμού μεταξύ των αρμόδιων αρχών και οργανισμών στα κράτη μέλη, πρέπει να αποδοθούν στη Europol και τη Eurojust πραγματικές αρμοδιότητες και δυνατότητες διερεύνησης και δίωξης, με ενδεχόμενη μετατροπή τους σε ένα πραγματικό ευρωπαϊκό γραφείο έρευνας και αντιτρομοκρατίας υπό τον δέοντα κοινοβουλευτικό έλεγχο·

34.  συμπεραίνει ότι οι διάφορες τρομοκρατικές επιθέσεις στο ευρωπαϊκό έδαφος έχουν καταδείξει ότι η ασφάλεια θα κατοχυρωνόταν καλύτερα αν δεν αποτελούσε αποκλειστική αρμοδιότητα των κρατών μελών· προτείνει επομένως να υπαχθεί σε κοινή αρμοδιότητα, για να διευκολυνθεί η συγκρότηση ευρωπαϊκού δυναμικού διερεύνησης και πληροφοριών εντός της Europol και υπό τον έλεγχο της δικαστικής εξουσίας· επισημαίνει ότι, στο μεταξύ, σύμφωνα με το άρθρο 73 ΣΛΕΕ, τίποτα δεν εμποδίζει τα κράτη μέλη από το να αναπτύξουν τον εν λόγω τύπο συνεργασίας μεταξύ των υπηρεσιών τους·

Ενίσχυση της εξωτερικής πολιτικής μας

35.  εκφράζει τη δυσαρέσκειά του, όπως δήλωσε και στο ψήφισμά του, της 16ης Φεβρουαρίου 2017, σχετικά με τη βελτίωση της λειτουργίας της Ευρωπαϊκής Ένωσης με βάση τις δυνατότητες της Συνθήκης της Λισαβόνας, για το γεγονός ότι η ΕΕ δεν έχει σημειώσει μεγαλύτερη πρόοδο όσον αφορά την εξέλιξη της ικανότητάς της να συνάπτει συμφωνίες και να υλοποιεί μια κοινή εξωτερική πολιτική και πολιτική ασφαλείας (ΚΕΠΠΑ)· σημειώνει ότι οι προσπάθειες να θεσπιστεί μια κοινή πολιτική ασφάλειας και άμυνας δεν υπήρξαν ιδιαίτερα επιτυχείς, ειδικά όσον αφορά τον καταμερισμό των δαπανών και των ευθυνών·

36.  επισημαίνει ότι μόνο ενισχύοντας την κοινή εξωτερική πολιτική και πολιτική ασφαλείας μπορεί η ΕΕ να απαντήσει αξιόπιστα στις νέες απειλές και προκλήσεις για την ασφάλεια, καταπολεμώντας την τρομοκρατία, φέρνοντας την ειρήνη, τη σταθερότητα και την τάξη στη γύρω περιοχή·

37.  επαναλαμβάνει ότι μπορεί και πρέπει να σημειωθεί μεγαλύτερη πρόοδος στο πλαίσιο της Συνθήκης της Λισαβόνας, μεταξύ άλλων όσον αφορά τη χρήση των διατάξεων σχετικά με τη δράση με ειδική πλειοψηφία, και είναι της γνώμης ότι η Αντιπρόεδρος/ Ύπατη Εκπρόσωπος πρέπει να μετονομαστεί σε Υπουργό Εξωτερικών και να λαμβάνει στήριξη στις προσπάθειές της να γίνει η κύρια εξωτερική εκπρόσωπος της ΕΕ σε διεθνή φόρουμ, ιδίως στο πλαίσιο του ΟΗΕ· θεωρεί ότι η Υπουργός Εξωτερικών θα πρέπει να μπορεί να διορίζει πολιτικούς εκπροσώπους· προτείνει την επανεξέταση της λειτουργικότητας της υφιστάμενης Ευρωπαϊκής Υπηρεσίας Εξωτερικής Δράσης, συμπεριλαμβανομένης της ανάγκης για τη δέουσα χρηματοδότηση·

38.  τονίζει την ανάγκη να συγκροτηθεί γρήγορα η Ευρωπαϊκή Αμυντική Ένωση, για να ενισχύσει την άμυνα της επικράτειας της ΕΕ, η οποία, σε στρατηγική εταιρική σχέση με το ΝΑΤΟ, θα επιτρέψει στην Ένωση να ενεργεί αυτόνομα σε επιχειρήσεις στο εξωτερικό, κυρίως με σκοπό τη σταθεροποίηση των παρακείμενών της περιοχών και επομένως τη βελτίωση του ρόλου της ΕΕ ως εγγυητή της άμυνάς της και παρόχου ασφάλειας, σύμφωνα με τις αρχές του Χάρτη του ΟΗΕ· επισημαίνει τη γαλλογερμανική πρωτοβουλία του Σεπτεμβρίου του 2016 καθώς και την ιταλική πρωτοβουλία του Αυγούστου του 2016, που αποτελούν χρήσιμες συμβολές σε αυτό το ζήτημα· τονίζει ότι το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο θα πρέπει να συμμετέχει πλήρως σε όλα τα στάδια δημιουργίας της ΕΑΕ και να έχει το δικαίωμα έγκρισης σε περίπτωση επιχειρήσεων στο εξωτερικό· δεδομένης της σημασίας της, οι Συνθήκες πρέπει να προβλέπουν συγκεκριμένα τη δυνατότητα συγκρότησης της Ευρωπαϊκής Αμυντικής Ένωσης· εκτός αυτού, πρέπει, πέρα από την Ευρωπαϊκή Υπηρεσία Εξωτερικής Δράσης, να συγκροτηθεί Γενική Διεύθυνση για την Άμυνα (ΓΔ Άμυνας), με αρμοδιότητα τις εσωτερικές παραμέτρους της Κοινής Πολιτικής Ασφάλειας και Άμυνας·

39.  υπογραμμίζει την ανάγκη να αυξηθούν οι πόροι που προορίζονται για την Κοινή Εξωτερική Πολιτική και Πολιτική Ασφάλειας, ούτως ώστε να εξασφαλίζεται η δίκαιη κατανομή των δαπανών για τις στρατιωτικές επιχειρήσεις που διεξάγονται στο πλαίσιο της Κοινής Πολιτικής Ασφάλειας και Άμυνας ή της Ευρωπαϊκής Αμυντικής Ένωσης·

40.  προτείνει τη συγκρότηση Ευρωπαϊκής Υπηρεσίας Πληροφοριών για να υποστηριχθεί η ΚΕΠΠΑ·

Σεβασμός των Θεμελιωδών Δικαιωμάτων

41.  επαναλαμβάνει ότι η Επιτροπή είναι θεματοφύλακας των Συνθηκών και των αξιών της Ένωσης, όπως αναφέρονται στο άρθρο 2 ΣΕΕ· συμπεραίνει, με βάση την εμπειρία από διάφορες πιθανές παραβιάσεις των αξιών της Ένωσης σε διάφορα κράτη μέλη, ότι η τρέχουσα διαδικασία του άρθρου 7 ΣΕΕ είναι ανεπαρκής και περίπλοκη·

42.  υπογραμμίζει ότι ο σεβασμός και η διασφάλιση των θεμελιωδών αξιών της ΕΕ αποτελούν ακρογωνιαίο λίθο της Ευρωπαϊκής Ένωσης ως κοινότητας βασισμένης σε αξίες και ότι συνδέουν τα κράτη μέλη μεταξύ τους·

43.  προτείνει να τροποποιηθεί το άρθρο 258 ΣΛΕΕ, ώστε να επιτραπεί ρητώς στην Επιτροπή να ασκεί «προσφυγή για συστημική παράβαση» κατά των κρατών μελών που παραβιάζουν θεμελιώδεις αξίες· αντιλαμβάνεται την «προσφυγή για συστημική παράβαση» ως ομαδοποίηση μιας σειράς συναφών επιμέρους προσφυγών για παραβάσεις που υποδηλώνουν σοβαρή και διαρκή παραβίαση του άρθρου 2 ΣΕΕ από ένα κράτος μέλος·

44.  προτείνει να επεκταθεί σε όλα τα φυσικά και νομικά πρόσωπα που θίγονται άμεσα και ατομικά από μια πράξη το δικαίωμα να ασκούν προσφυγή ενώπιον του Ευρωπαϊκού Δικαστηρίου για εικαζόμενες παραβιάσεις του Χάρτη των Θεμελιωδών Δικαιωμάτων είτε από θεσμικά όργανα της ΕΕ είτε από κάποιο κράτος μέλος, μέσω της τροποποίησης των άρθρων 258 και 259 ΣΛΕΕ·

45.  συνιστά την κατάργηση του άρθρου 51 του Χάρτη των Θεμελιωδών Δικαιωμάτων και τη μετατροπή του Χάρτη σε Διακήρυξη Δικαιωμάτων της Ένωσης·

46.  πιστεύει, επιπλέον, ότι θα πρέπει να τεθούν στη διάθεση των πολιτών περισσότερα μέσα συμμετοχικής δημοκρατίας σε επίπεδο Ένωσης· προτείνει, συνεπώς, να εξεταστεί η εισαγωγή μιας διάταξης στις Συνθήκες σχετικά με τη διεξαγωγή δημοψηφίσματος σε επίπεδο ΕΕ για θέματα που αφορούν τις δράσεις και τις πολιτικές της ΕΕ·

Περισσότερη δημοκρατία, διαφάνεια και λογοδοσία

47.  προτείνει να μετατραπεί η Επιτροπή στη βασική εκτελεστική εξουσία της Ένωσης, έτσι ώστε να ενισχυθεί η «ενωσιακή μέθοδος», να αυξηθεί η διαφάνεια και να βελτιωθεί η αποδοτικότητα και η αποτελεσματικότητα της δράσης που αναλαμβάνεται σε επίπεδο Ευρωπαϊκής Ένωσης·

48.  επαναλαμβάνει το αίτημά του να μειωθεί δραστικά το μέγεθος της νέας Επιτροπής και οι αντιπρόεδροί της να μειωθούν σε δύο: τον Υπουργό Οικονομικών και τον Υπουργό Εξωτερικών· προτείνει η μείωση αυτή να εφαρμοστεί και στο Ελεγκτικό Συνέδριο·

49.  επικροτεί την επιτυχή νέα διαδικασία, κατά την οποία τα ευρωπαϊκά πολιτικά κόμματα προωθούν τους κορυφαίους υποψηφίους τους για τη θέση του Προέδρου του ευρωπαϊκού εκτελεστικού οργάνου, με εκλογή από το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο κατόπιν προτάσεως του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου, αλλά πιστεύει ότι αυτοί πρέπει κατά τις επόμενες εκλογές να έχουν τη δυνατότητα να συμμετάσχουν ως επίσημοι υποψήφιοι σε όλα τα κράτη μέλη·

50.  τονίζει ότι η συμμετοχή των πολιτών στην πολιτική διαδικασία της χώρας διαμονής τους βοηθά να οικοδομηθεί η ευρωπαϊκή δημοκρατία και ζητεί να επεκταθούν τα εκλογικά δικαιώματα των πολιτών που κατοικούν σε ένα κράτος μέλος αλλά δεν είναι υπήκοοί του, όπως ορίζεται στο άρθρο 22 ΣΛΕΕ, ώστε να περιλαμβάνουν όλες τις υπόλοιπες εκλογές:

51.  υποστηρίζει την απόφαση του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου της 28ης Ιουνίου 2013 για τη δημιουργία ενός συστήματος που θα καταστήσει δυνατή την ανακατανομή των εδρών μεταξύ των κρατών μελών πριν από κάθε εκλογή για το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο, με αντικειμενικό, δίκαιο, βιώσιμο και διαφανή τρόπο, με σεβασμό προς την αρχή της φθίνουσας αναλογικότητας, λαμβανομένης, ταυτόχρονα, υπόψη, τυχόν αλλαγής στον αριθμό των κρατών μελών, καθώς και των δημογραφικών τάσεων·

52.  υπενθυμίζει τις πολυάριθμες δηλώσεις υπέρ της μίας ενιαίας έδρας για το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο, λόγω της συμβολικής αξίας μιας τέτοιας κίνησης και της έμπρακτης εξοικονόμησης χρημάτων που θα επιτευχθεί με αυτήν·

53.  επαναλαμβάνει την έκκλησή του υπέρ της μίας ενιαίας έδρας για το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο και τη δέσμευσή του να ξεκινήσει μια συνήθη διαδικασία αναθεώρησης της Συνθήκης δυνάμει του άρθρου 48 ΣΕΕ, για να προτείνει τις αναγκαίες τροποποιήσεις στο άρθρο 341 ΣΛΕΕ και στο πρωτόκολλο αριθ. 6, ώστε να μπορεί το Κοινοβούλιο να αποφασίσει για την έδρα του και για την εσωτερική του οργάνωση·

54.  προτείνει να μετατραπούν όλες οι συνθέσεις του Συμβουλίου και το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο, σε ένα Συμβούλιο Κρατών, όπου κύρια αρμοδιότητα του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου θα είναι να δίνει καθοδήγηση και συνοχή στις λοιπές συνθέσεις του Συμβουλίου·

55.  θεωρεί ότι το Συμβούλιο με τις ειδικές συνθέσεις του πρέπει, ως το δεύτερο νομοθετικό σώμα της ΕΕ, για λόγους εξειδίκευσης, επαγγελματισμού και συνέχειας, να αντικαταστήσει την εκ περιτροπής εξάμηνη προεδρία, με ένα σύστημα μόνιμων προέδρων που θα επιλέγονται μεταξύ των μελών του· συνιστά οι αποφάσεις του Συμβουλίου να λαμβάνονται από ένα ενιαίο νομοθετικό Συμβούλιο, ενώ οι υπάρχουσες εξειδικευμένες νομοθετικές συνθέσεις του Συμβουλίου θα πρέπει να μετατραπούν σε προπαρασκευαστικά όργανα, παρεμφερή προς τις επιτροπές του Κοινοβουλίου·

56.  προτείνει τα κράτη μέλη να μπορούν να καθορίσουν τη σύνθεση της ομάδας των εθνικών τους αντιπροσώπων στις ειδικές συνθέσεις του Συμβουλίου, είτε αυτοί προέρχονται από τα αντίστοιχα εθνικά κοινοβούλια, είτε από τις κυβερνήσεις, είτε από συνδυασμό των δύο οργάνων·

57.  τονίζει ότι, μετά τη θέσπιση του ρόλου του Υπουργού Οικονομικών, η Ευρωομάδα πρέπει να νοείται ως επίσημη ειδική σύνθεση του Συμβουλίου με νομοθετικά και ελεγκτικά καθήκοντα·

58.  ζητεί περαιτέρω μείωση των διαδικασιών ψηφοφορίας στο Συμβούλιο από την ομοφωνία, όπου εξακολουθεί να εφαρμόζεται, για παράδειγμα σε ζητήματα εξωτερικής πολιτικής και ασφάλειας, φορολογικές υποθέσεις και κοινωνική πολιτική, στην ειδική πλειοψηφία, να μετατραπούν οι υφιστάμενες ειδικές νομοθετικές διαδικασίες συνήθεις νομοθετικές διαδικασίες και να αντικατασταθεί πλήρως η διαδικασία διαβούλευσης με συναπόφαση μεταξύ Κοινοβουλίου και Συμβουλίου·

59.  πιστεύει ότι, κατά την ενίσχυση της διακυβέρνησης της ευρωζώνης, πρέπει να αποδοθεί ο δέων σεβασμός στα συμφέροντα των κρατών μελών εκείνων που δεν συμμετέχουν ακόμη στο ευρώ (τα επονομαζόμενα «pre-ins»)·

60.  αναγνωρίζει τον σημαντικό ρόλο που διαδραματίζουν τα εθνικά κοινοβούλια στην τρέχουσα θεσμική τάξη της Ευρωπαϊκής Ένωσης, και ιδίως το ρόλο τους στη μεταφορά της νομοθεσίας της ΕΕ στο εθνικό δίκαιο, καθώς και τον ρόλο που θα μπορούσαν να διαδραματίζουν τόσο στον εκ των προτέρων όσο και στον εκ των υστέρων έλεγχο των νομοθετικών αποφάσεων και πολιτικών επιλογών των μελών στο Συμβούλιο, συμπεριλαμβανομένων των ειδικών συνθέσεων του· προτείνει, επομένως, να συμπληρωθούν και να ενισχυθούν οι εξουσίες των εθνικών κοινοβουλίων με τη θέσπιση διαδικασίας «πράσινης κάρτας», στο πλαίσιο της οποίας τα εθνικά κοινοβούλια θα μπορούσαν να υποβάλλουν στο Συμβούλιο νομοθετικές προτάσεις προς εξέταση·

61.  σεβόμενο τον ρόλο των εθνικών κοινοβουλίων και την αρχή της επικουρικότητας, αναγνωρίζει τις αποκλειστικές αρμοδιότητες της ΕΕ στην Κοινή Εμπορική Πολιτική· ζητεί επ’ αυτού σαφή οριοθέτηση αρμοδιοτήτων μεταξύ της Ένωσης και των κρατών μελών· επισημαίνει ότι αυτή η οριοθέτηση θα είχε θετικές επιπτώσεις στην απασχόληση και την ανάπτυξη στην ΕΕ και στους εμπορικούς της εταίρους·

62.  προτείνει, επιπλέον, σύμφωνα με την κοινή πρακτική σε διάφορα κράτη μέλη, να έχουν και τα δύο νομοθετικά σώματα της ΕΕ, και το Συμβούλιο και, ιδίως, το Κοινοβούλιο, ως το μόνο θεσμικό όργανο που εκλέγεται απευθείας από τους πολίτες, δικαίωμα νομοθετικής πρωτοβουλίας, χωρίς να θίγεται το βασικό νομοθετικό προνόμιο της Επιτροπής·

63.  είναι της άποψης ότι, σύμφωνα με τα άρθρα 245 και 247 ΣΛΕΕ, όχι μόνο το Συμβούλιο και η Επιτροπή αλλά και το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο πρέπει να έχει το δικαίωμα να ασκεί προσφυγή ενώπιον του Ευρωπαϊκού Δικαστηρίου σε περίπτωση που ένα μέλος ή πρώην μέλος της Ευρωπαϊκής Επιτροπής παραβιάζει τις υποχρεώσεις του με βάση τις Συνθήκες, είναι ένοχο σοβαρού παραπτώματος ή δεν πληροί πλέον τους όρους που απαιτούνται για την εκτέλεση των καθηκόντων του·

64.  τονίζει ότι το δικαίωμα εξέτασης των πραγμάτων από το Κοινοβούλιο πρέπει να ενισχυθεί και ότι πρέπει να του αποδοθούν συγκεκριμένες, πραγματικές και σαφώς οριοθετημένες εξουσίες που να συνάδουν περισσότερο με το πολιτικό του κύρος και τις αρμοδιότητές του, συμπεριλαμβανομένων των δικαιωμάτων κλήτευσης μαρτύρων, πλήρους πρόσβασης σε έγγραφα, διεξαγωγής επιτόπιων ερευνών και επιβολής κυρώσεων σε περίπτωση μη συμμόρφωσης·

65.  είναι πεπεισμένο ότι ο προϋπολογισμός της ΕΕ πρέπει να εφοδιαστεί με ένα σύστημα γνήσιων ιδίων πόρων, με την απλότητα, τη δικαιοσύνη και τη διαφάνεια ως κατευθυντήριες αρχές· στηρίζει τις συστάσεις της ομάδας υψηλού επιπέδου για τους ιδίους πόρους όσον αφορά τη διαφοροποίηση των εσόδων του προϋπολογισμού της ΕΕ, συμπεριλαμβανομένων των νέων ιδίων πόρων, προκειμένου να μειωθεί το μερίδιο των συνεισφορών βάσει του ΑΕΕ στον προϋπολογισμό της Ένωσης, με σκοπό να εγκαταλειφθεί η προσέγγιση «juste retour» των κρατών μελών· εμμένει στην άποψη, στο πλαίσιο αυτό, να εξαλειφθούν σταδιακά όλες οι μορφές επιστροφών·

66.  προτείνει, στο ίδιο πλαίσιο, οι διαδικασίες λήψης αποφάσεων, τόσο για τους ιδίους πόρους όσο και για το ΠΔΠ, να μην πραγματοποιούνται πλέον με ομοφωνία αλλά με ειδική πλειοψηφία, ώστε να υφίσταται όντως συναπόφαση μεταξύ του Συμβουλίου και του Κοινοβουλίου για όλα τα θέματα που αφορούν τον προϋπολογισμό· επαναλαμβάνει, πέραν τούτου, το αίτημά του να συμπίπτει χρονικά το ΠΔΠ με τις περιόδους εντολής του Κοινοβουλίου και του ευρωπαϊκού εκτελεστικού οργάνου, τονίζει δε ότι οι προϋπολογισμοί όλων των οργανισμών της Ένωσης πρέπει να αποτελούν αναπόσπαστο τμήμα του προϋπολογισμού της ΕΕ·

67.  τονίζει την ανάγκη εφαρμογής της συνήθους νομοθετικής διαδικασίας για την έγκριση του κανονισμού για το ΠΔΠ, ώστε να ευθυγραμμιστεί με τη διαδικασία λήψης αποφάσεων για όλα ουσιαστικά τα πολυετή προγράμματα της ΕΕ, συμπεριλαμβανομένων των αντίστοιχων χρηματοδοτικών κονδυλίων τους, καθώς και με τον προϋπολογισμό της ΕΕ· πιστεύει ότι η διαδικασία έγκρισης στερεί από το Κοινοβούλιο την εξουσία λήψης αποφάσεων την οποία ασκεί κατά την έγκριση των ετήσιων προϋπολογισμών, ενώ ο κανόνας της ομοφωνίας στο Συμβούλιο σημαίνει ότι η συμφωνία αντιπροσωπεύει τον μικρότερο κοινό παρονομαστή, με βάση την ανάγκη αποφυγής της αρνησικυρίας ενός μόνο κράτους μέλους·

68.  σημειώνει το γεγονός ότι ο κατάλογος των οργανισμών που ορίζονται στο άρθρο 13 ΣΕΕ είναι διαφορετικός από εκείνον που αναφέρεται στο άρθρο 2 του δημοσιονομικού κανονισμού· θεωρεί ότι ο δημοσιονομικός κανονισμός ήδη αντανακλά την τρέχουσα πρακτική·

69.  διαπιστώνει ότι υπάρχουν ορισμένες περιπτώσεις στις οποίες το γράμμα της ΣΛΕΕ παρεκκλίνει από την πρακτική και το πνεύμα της Συνθήκης· είναι της γνώμης ότι αυτές οι ελλείψεις συνοχής πρέπει να διορθωθούν με γνώμονα τις αρχές της δημοκρατίας και της διαφάνειας·

70.  υπενθυμίζει ότι έκαστο των θεσμικών οργάνων, όπως ορίζεται στο άρθρο 2 στοιχείο β) του δημοσιονομικού κανονισμού, έχει την αυτονομία να εκτελεί το δικό του τμήμα του προϋπολογισμού σύμφωνα με το άρθρο 55 του δημοσιονομικού κανονισμού· τονίζει ότι η εν λόγω αυτονομία συνεπάγεται και σοβαρή ευθύνη σε σχέση με τη χρήση των παρεχόμενων πιστώσεων·

71.  επισημαίνει ότι η αποτελεσματική εποπτεία της εκτέλεσης του προϋπολογισμού της Ένωσης από τα θεσμικά όργανα και οργανισμούς προϋποθέτει καλόπιστη και πιο αποτελεσματική συνεργασία με το Κοινοβούλιο, πλήρη διαφάνεια όσον αφορά τη χρήση των κεφαλαίων, καθώς και την εκπόνηση ενός ετήσιου εγγράφου παρακολούθησης από όλα τα θεσμικά όργανα για τις συστάσεις περί απαλλαγής τις οποίες συνέταξε το Κοινοβούλιο· εκφράζει τη λύπη του για το γεγονός ότι το Συμβούλιο δεν ακολούθησε αυτή τη διαδικασία και θεωρεί ότι αυτή η χρόνια κατάσταση είναι αδικαιολόγητη και υπονομεύει το κύρος ολόκληρης της Ένωσης·

72.  σημειώνει ότι η διαδικασία σύμφωνα με την οποία χορηγείται απαλλαγή χωριστά σε έκαστο των οργάνων και οργανισμών της Ένωσης αποτελεί μακρόχρονη πρακτική η οποία αναπτύχθηκε για να διασφαλίζεται η διαφάνεια και η δημοκρατική λογοδοσία έναντι των φορολογουμένων της Ένωσης και είναι ένα μέσο για να εξακριβώνεται πόσο ενδεδειγμένη και διαφανής ήταν η χρήση ενωσιακής χρηματοδότησης· υπογραμμίζει ότι, με τον τρόπο αυτόν, κατοχυρώνεται στην πράξη το δικαίωμα και το καθήκον του Κοινοβουλίου να ελέγχει τον συνολικό προϋπολογισμό της Ένωσης· υπενθυμίζει την άποψη που εξέφρασε η Επιτροπή τον Ιανουάριο 2014, σύμφωνα με την οποία όλα τα θεσμικά όργανα ανεξαιρέτως συμμετέχουν πλήρως στη διαδικασία συνέχειας που δίδεται στις παρατηρήσεις του Κοινοβουλίου κατά τη διαδικασία απαλλαγής και θα πρέπει να συνεργάζονται στενά για τη διασφάλιση της εύρυθμης λειτουργίας της διαδικασίας απαλλαγής·

73.  για να είναι σε θέση το Κοινοβούλιο να λαμβάνει τεκμηριωμένη απόφαση σχετικά με τη χορήγηση απαλλαγής, τα κοινοτικά όργανα οφείλουν να του διαβιβάζουν άμεσα τις ετήσιες εκθέσεις δραστηριοτήτων τους και να του παρέχουν πλήρεις πληροφορίες όταν απαντούν στις ερωτήσεις που τους θέτει κατά τη διάρκεια της διαδικασίας απαλλαγής·

74.  είναι της γνώμης ότι η ΣΛΕΕ πρέπει να κατοχυρώνει το δικαίωμα ελέγχου του Κοινοβουλίου στο σύνολο του προϋπολογισμού της ΕΕ και όχι μόνο στο τμήμα το οποίο διαχειρίζεται η Επιτροπή· ζητεί ως εκ τούτου να επικαιροποιηθεί αναλόγως το κεφάλαιο 4 του τίτλου ΙΙ — Δημοσιονομικές διατάξεις — της ΣΛΕΕ, ώστε να συμπεριλάβει όλα τα θεσμικά και λοιπά όργανα στο πλαίσιο των δικαιωμάτων και υποχρεώσεων που προβλέπονται στο εν λόγω κεφάλαιο, και να εξασφαλίσει τη συνοχή με τις διατάξεις του δημοσιονομικού κανονισμού·

75.  τονίζει ότι όλα τα κράτη μέλη πρέπει να υποχρεούνται να εκδίδουν ετήσια δήλωση με την οποία θα λογοδοτούν για τη χρήση των ενωσιακών πιστώσεων·

76.  αναγνωρίζει τον καίριο ρόλο που διαδραματίζει το Ελεγκτικό Συνέδριο εξασφαλίζοντας ότι ο προϋπολογισμός της ΕΕ αξιοποιείται με καλύτερο και εξυπνότερο τρόπο, εντοπίζοντας περιπτώσεις απάτης, διαφθοράς και μη σύννομης χρήσης πιστώσεων της ΕΕ και δίνοντας επαγγελματική εμπειρογνωμοσύνη για την καλύτερη δυνατή διαχείριση της χρηματοδότησης της ΕΕ· υπενθυμίζει τη σημασία του ρόλου που διαδραματίζει το Ελεγκτικό Συνέδριο ως ευρωπαϊκή δημόσια ελεγκτική αρχή·

77.  θεωρεί ότι, δεδομένου του σημαντικού ρόλου του Ευρωπαϊκού Ελεγκτικού Συνεδρίου ως προς τον έλεγχο της είσπραξης και χρήσης ενωσιακών κεφαλαίων, είναι απολύτως αναγκαίο να λαμβάνουν τα θεσμικά όργανα πλήρως υπόψη τις συστάσεις του·

78.  τονίζει ότι η σύνθεση του Ελεγκτικού Συνεδρίου και η διαδικασία διορισμού των μελών του ορίζονται στα άρθρα 285 και 286 ΣΛΕΕ· θεωρεί ότι, κατά τον διορισμό των μελών του Ελεγκτικού Συνεδρίου, το Κοινοβούλιο και το Συμβούλιο θα πρέπει να βρίσκονται σε ισότιμη βάση, για τη διασφάλιση της δημοκρατικής νομιμότητας, της διαφάνειας και της πλήρους ανεξαρτησίας των διοριζόμενων μελών· καλεί το Συμβούλιο να τηρεί στο ακέραιο τις αποφάσεις που λαμβάνει το Κοινοβούλιο μετά τις ακροάσεις των υποψηφίων για τις θέσεις των μελών του Ελεγκτικού Συνεδρίου·

79.  εκφράζει τη λύπη του για το γεγονός ότι ορισμένες διαδικασίες διορισμού μελών του Συνεδρίου κατέληξαν σε διενέξεις μεταξύ του Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου για τους υποψηφίους· τονίζει ότι, όπως κατοχυρώνεται στη Συνθήκη, η αξιολόγηση των υποψηφίων αποτελεί καθήκον του Κοινοβουλίου· υπογραμμίζει ότι οι εν λόγω συγκρούσεις ενδέχεται να βλάψουν τις καλές σχέσεις συνεργασίας του Ελεγκτικού Συνεδρίου με τα ανωτέρω θεσμικά όργανα και θα μπορούσαν να έχουν σοβαρές αρνητικές συνέπειες για την αξιοπιστία και, κατ’ επέκταση, την αποτελεσματικότητα του Ελεγκτικού Συνεδρίου· είναι της γνώμης ότι το Συμβούλιο θα πρέπει, στο πλαίσιο του πνεύματος καλής συνεργασίας μεταξύ των θεσμικών οργάνων της ΕΕ, να δέχεται τις αποφάσεις που λαμβάνει το Κοινοβούλιο μετά τη διεξαγωγή ακρόασης·

80.  ζητεί τη θέσπιση νομικής βάσης για τη δημιουργία υπηρεσιών της Ένωσης οι οποίες θα επιτελούν συγκεκριμένες λειτουργίες εκτέλεσης και εφαρμογής που θα τους ανατίθενται από το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο και το Συμβούλιο, σύμφωνα με τη συνήθη νομοθετική διαδικασία·

81.  επισημαίνει ότι, σύμφωνα με τις Συνθήκες, το Κοινοβούλιο χορηγεί απαλλαγή στην Επιτροπή όσον αφορά την εκτέλεση του προϋπολογισμού· υποστηρίζει την άποψη ότι, αφού όλα τα θεσμικά όργανα και οι υπηρεσίες τη ΕΕ διαχειρίζονται τους προϋπολογισμούς τους κατά τρόπο ανεξάρτητο, το Κοινοβούλιο πρέπει να είναι επιφορτισμένο με τη ρητή αρμοδιότητα να χορηγεί απαλλαγή σε όλα τα θεσμικά όργανα και τους οργανισμούς της ΕΕ, ενώ τα θεσμικά όργανα και οι οργανισμοί πρέπει να υποχρεούνται να συνεργάζονται πλήρως με το Κοινοβούλιο·

82.  πιστεύει, τέλος, ότι η υφιστάμενη διαδικασία κύρωσης των Συνθηκών είναι υπερβολικά δύσκαμπτη για μια υπερεθνική πολιτική δομή, όπως η Ευρωπαϊκή Ένωση· προτείνει να τίθενται σε ισχύ οι τροποποιήσεις των Συνθηκών, αν όχι μετά από δημοψήφισμα σε επίπεδο ΕΕ, αφού κυρωθούν από τα τέσσερα πέμπτα των κρατών μελών με ειδική πλειοψηφία, μετά την έγκριση του Κοινοβουλίου·

83.  ζητεί να αποκτήσει το ΔΕΕ πλήρη δικαιοδοσία σε όλες τις πολιτικές της ΕΕ όσον αφορά ζητήματα νομικού χαρακτήρα, όπως αρμόζει σε ένα δημοκρατικό σύστημα οικονομικής διακυβέρνησης βασισμένο στο κράτος δικαίου·

Συντακτική διαδικασία

84.  δεσμεύεται να διαδραματίσει ηγετικό ρόλο στις σημαντικές συνταγματικές εξελίξεις και είναι αποφασισμένο να υποβάλει εγκαίρως τις δικές του προτάσεις για τροποποίηση της Συνθήκης·

85.  είναι της γνώμης ότι η εξηκοστή επέτειος από τη Συνθήκη της Ρώμης αποτελεί την κατάλληλη χρονική στιγμή για να ξεκινήσει ένας προβληματισμός σχετικά με το μέλλον της Ευρωπαϊκής Ένωσης και να υπάρξει συμφωνία σε ένα όραμα για τις τωρινές και μέλλουσες γενιές των ευρωπαίων πολιτών που θα οδηγήσει στη σύγκληση Συνέλευσης, με στόχο να προετοιμαστεί η Ευρωπαϊκή Ένωση για τις επόμενες δεκαετίες·

o
o   o

86.  αναθέτει στην Πρόεδρό του να διαβιβάσει το παρόν ψήφισμα στο Ευρωπαϊκό Συμβούλιο, το Συμβούλιο, την Επιτροπή, το Δικαστήριο της Ευρωπαϊκής Ένωσης, την Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα, το Ελεγκτικό Συνέδριο, την Επιτροπή των Περιφερειών, την Ευρωπαϊκή Οικονομική και Κοινωνική Επιτροπή καθώς και τα κοινοβούλια και τις κυβερνήσεις των κρατών μελών.

(1) https://ec.europa.eu/commission/sites/beta-political/files/5-presidents-report_el.pdf (2) ΕΕ C 436 της 24.11.2016, σ. 49. (3) ΕΕ C 436 της 24.11.2016, σ. 47. (4) ΕΕ L 347 της 20.12.2013, σ. 884. (5) ΕΕ C 373 της 20.12.2013, σ. 1. (6) http://ec.europa.eu/budget/mff/hlgor/library/reports-communication/hlgor-report_20170104.pdf (7) ΔΕΕ, γνωμοδότηση 2/13 της 18ης Δεκεμβρίου 2014. (8) ΕΕ L 181 της 29.6.2013, σ. 57. (9) ΕΕ C 468 της 15.12.2016, σ. 176. (10) Κείμενα που εγκρίθηκαν, P7_TA(2014)0378. (11) ΕΕ C 419 της 16.12.2015, σ. 185. (12) ΕΕ C 75 της 26.2.2016, σ. 109. (13) ΕΕ C 436 της 24.11.2016, σ. 2. (14) Κείμενα που εγκρίθηκαν, P8_TA(2015)0382. (15) Κείμενα που εγκρίθηκαν, P8_TA(2015)0395. (16) Κείμενα που εγκρίθηκαν, P8_TA(2016)0294. (17) Κείμενα που εγκρίθηκαν, P8_TA(2017)0049. (18) Κείμενα που εγκρίθηκαν, P8_TA(2017)0050. (19) Κείμενα που εγκρίθηκαν, P8_TA(2016)0409. (20) ΕΕ L 251 της 16.9.2016, σ. 1. (21) ΕΕ C 13 της 15.1.2016, σ. 183. (22) ΕΕ C 313 της 22.9.2015, σ. 9. (23) ΕΕ C 62 της 2.3.2013, σ. 26. (24) Τακτικό Ευρωβαρόμετρο 84 - Φθινόπωρο 2015 και Ειδικό Ευρωβαρόμετρο ΕΚ - Ιούνιος 2016.

Ψήφισμα του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου της 16ης Φεβρουαρίου 2017 σχετικά με τη βελτίωση της λειτουργίας της Ευρωπαϊκής Ένωσης με βάση τις δυνατότητες της Συνθήκης της Λισαβόνας (2014/2249(INI))

P8_TA(2017)0049 A8-0386/2016

Το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο,

–  έχοντας υπόψη τη Συνθήκη της Λισαβόνας για την τροποποίηση της Συνθήκης για την Ευρωπαϊκή Ένωση και της Συνθήκης περί ιδρύσεως της Ευρωπαϊκής Κοινότητας, η οποία υπεγράφη στις 13 Δεκεμβρίου 2007,

–  έχοντας υπόψη τη διακήρυξη της 9ης Μαΐου 1950, στην οποία αναφέρεται ότι η δημιουργία της Ευρωπαϊκής Κοινότητας Άνθρακα και Χάλυβα ήταν «το πρώτο βήμα για συγκρότηση Ευρωπαϊκής Ομοσπονδίας»,

–  έχοντας υπόψη τον Χάρτη των Θεμελιωδών Δικαιωμάτων της Ευρωπαϊκής Ένωσης,

–  έχοντας υπόψη το ψήφισμά του της 20ής Φεβρουαρίου 2008 σχετικά με τη Συνθήκη της Λισαβόνας(1),

–  έχοντας υπόψη το ψήφισμά του της 7ης Μαΐου 2009 σχετικά με τον αντίκτυπο της Συνθήκης της Λισαβόνας στην ανάπτυξη της θεσμικής ισορροπίας της Ευρωπαϊκής Ένωσης(2),

–  έχοντας υπόψη το ψήφισμά του της 13ης Μαρτίου 2014 σχετικά με την εφαρμογή της Συνθήκης της Λισαβόνας όσον αφορά το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο(3),

–  έχοντας υπόψη τη γνώμη της Ευρωπαϊκής Οικονομικής και Κοινωνικής Επιτροπής της 16ης Σεπτεμβρίου 2015(4),

–  έχοντας υπόψη το ψήφισμα της Επιτροπής των Περιφερειών της 8ης Ιουλίου 2015(5),

–  έχοντας υπόψη την έκθεση προς το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο από την Ομάδα Μελέτης για το μέλλον της ΕΕ με ορίζοντα το 2030,

–  έχοντας υπόψη την έκθεση των πέντε Προέδρων (Επιτροπή, Συμβούλιο, Ευρωομάδα, Κοινοβούλιο και Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα (ΕΚΤ)) σχετικά με την ολοκλήρωση της Οικονομικής και Νομισματικής Ένωσης της Ευρώπης,

–  έχοντας υπόψη το ψήφισμά του της 12ης Απριλίου 2016 σχετικά με τις ετήσιες εκθέσεις 2012-2013 για την επικουρικότητα και την αναλογικότητα(6), και την γνωμοδότηση της Επιτροπής Συνταγματικών Υποθέσεων,

–  έχοντας υπόψη το ψήφισμά του, της 19ης Ιανουαρίου 2017, σχετικά με έναν ευρωπαϊκό πυλώνα κοινωνικών δικαιωμάτων(7),

–  έχοντας υπόψη το άρθρο 52 του Κανονισμού του,

–  έχοντας υπόψη την έκθεση της Επιτροπής Συνταγματικών Υποθέσεων και τις γνωμοδοτήσεις της Επιτροπής Προϋπολογισμών και της Επιτροπής Ελέγχου του Προϋπολογισμού (A8-0386/2016),

A.  λαμβάνοντας υπόψη ότι η Ευρωπαϊκή Ένωση και τα κράτη μέλη της βιώνουν σημαντικές προκλήσεις που δεν μπορούν να αντιμετωπιστούν από το κάθε κράτος μέλος ξεχωριστά·

B.   λαμβάνοντας υπόψη ότι, λόγω μεταξύ άλλων της οικονομικής, χρηματοπιστωτικής και κοινωνικής κρίσης, η ΕΕ αντιμετωπίζει επίσης την απογοήτευση των πολιτών από το ευρωπαϊκό σχέδιο, όπως φαίνεται και από τη συνεχή χαμηλή προσέλευση στις ευρωπαϊκές εκλογές και την άνοδο των ευρωσκεπτικιστικών ή ανοιχτά αντιευρωπαϊκών πολιτικών δυνάμεων·

Γ.  λαμβάνοντας υπόψη ότι ορισμένες προτάσεις που έχουν ως στόχο την αντιμετώπιση των προκλήσεων έναντι των οποίων βρίσκεται η Ένωση και την ενίσχυση της ολοκλήρωσής της, προκειμένου να βελτιωθεί η λειτουργία της προς όφελος των πολιτών της, μπορούν να υλοποιηθούν πλήρως μόνο με τροποποίηση των Συνθηκών· λαμβάνοντας υπόψη ότι πρέπει να προβλεφθεί μια προσέγγιση δύο σταδίων για τη μεταρρύθμιση της ΕΕ (στο πλαίσιο των Συνθηκών και πέραν αυτών)· λαμβάνοντας υπόψη ότι οι διατάξεις της Συνθήκης της Λισαβόνας και των πρωτοκόλλων της δεν έχουν αξιοποιηθεί ακόμα στο έπακρο και ότι το παρόν ψήφισμα στοχεύει μόνο στην παροχή μιας αξιολόγησης των νομικών δυνατοτήτων που προβλέπονται στις Συνθήκες για τη βελτίωση της λειτουργίας της ΕΕ·

Δ.  λαμβάνοντας υπόψη ότι ο κυρίαρχος ρόλος του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου ισοδυναμεί με μια συνεχιζόμενη απόρριψη της κοινοτικής μεθόδου και της έννοιας της διττής νομιμοποίησης·

E.  λαμβάνοντας υπόψη ότι η κοινοτική μέθοδος πρέπει να διατηρηθεί και δεν πρέπει να αποδυναμωθεί από διακυβερνητικές αποφάσεις, ακόμα και στους τομείς στους οποίους δεν πληρούν όλα τα κράτη μέλη τις προϋποθέσεις συμμετοχής· λαμβάνοντας υπόψη ότι πρέπει να ενισχυθεί ο ρόλος της Επιτροπής για να μπορεί να ασκήσει πλήρως και με αποτελεσματικό τρόπο τα καθήκοντά της ως κινητήρια δύναμης της κοινοτικής μεθόδου·

ΣΤ.  λαμβάνοντας υπόψη ότι η εσωτερική αγορά, η οποία διευκολύνει την ελεύθερη κυκλοφορία εμπορευμάτων, προσώπων, υπηρεσιών και κεφαλαίων, αποτελεί ακρογωνιαίο λίθο της ΕΕ·

Ζ.  λαμβάνοντας υπόψη ότι το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο, το οποίο εκλέγεται δημοκρατικά με άμεση και καθολική ψηφοφορία, και συνεπώς συνιστά τον πυρήνα της δημοκρατίας σε επίπεδο Ένωσης, είναι το κοινοβούλιο όλης της Ένωσης και διαδραματίζει ουσιώδη ρόλο στη διασφάλιση της νομιμότητας και της λογοδοσίας των αποφάσεων της ΕΕ, συμπεριλαμβανομένης της δημοκρατικής λογοδοσίας των δράσεων και των αποφάσεων που αφορούν συγκεκριμένα τη ζώνη του ευρώ·

H.  λαμβάνοντας υπόψη ότι, σύμφωνα με το άρθρο 10 παράγραφος 2 της Συνθήκης για την Ευρωπαϊκή Ένωση (ΣΕΕ), το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο εκπροσωπεί τους πολίτες της Ένωσης, ανεξαρτήτως ιθαγένειας, και το Συμβούλιο εκπροσωπεί τους υπηκόους των κρατών μελών μέσω των εθνικών κυβερνήσεών τους·

Θ.  λαμβάνοντας υπόψη ότι ο πολιτικός διάλογος μεταξύ εθνικών κοινοβουλίων και του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου θα πρέπει να ενισχυθεί και ότι οι πρακτικές δυνατότητες χρήσης της «κίτρινης κάρτας» και της «πορτοκαλί κάρτας» θα πρέπει να βελτιωθούν·

Ι.  λαμβάνοντας υπόψη ότι οι μέθοδοι εργασίας του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου θα πρέπει να καταστούν περισσότερο διαφανείς έναντι του Κοινοβουλίου και ότι τα καθήκοντά του θα πρέπει να εκτελούνται εντός των ορίων των διατάξεων της Συνθήκης·

ΙΑ.  λαμβάνοντας υπόψη ότι για τη δημιουργία ενός αυθεντικού νομοθετικού συστήματος δύο σωμάτων, το οποίο να είναι δημοκρατικό και διαφανές στη λήψη των αποφάσεών του, οι αποφάσεις του Συμβουλίου θα πρέπει να λαμβάνονται από ένα ενιαίο νομοθετικό Συμβούλιο, ενώ οι υπάρχουσες εξειδικευμένες νομοθετικές συνθέσεις του Συμβουλίου θα πρέπει να μετατραπούν σε προπαρασκευαστικά όργανα, παρεμφερή προς τις επιτροπές του Κοινοβουλίου·

ΙΒ.  λαμβάνοντας υπόψη ότι η συνύπαρξη ευθύνης και ελέγχου αποτελεί βασική προϋπόθεση για τη σταθερότητα κάθε θεσμικού πλαισίου, ιδίως όσον αφορά οικονομικά, δημοσιονομικά και νομισματικά θέματα· λαμβάνοντας υπόψη ότι η οικονομική πολιτική της ΕΕ βασίζεται στην ισχυρή αποδοχή της σε εθνικό επίπεδο από τα κράτη μέλη, συμπεριλαμβανομένης της αρχής της μη «σωστικής παρέμβασης» του άρθρου 125 της Συνθήκης για τη λειτουργία της Ευρωπαϊκής Ένωσης (ΣΛΕΕ)· λαμβάνοντας υπόψη ότι η αύξηση των αρμοδιοτήτων που ανατίθενται στο ευρωπαϊκό επίπεδο ισοδυναμεί με συμφωνία για τη μείωση της εθνικής κυριαρχίας των κρατών μελών·

ΙΓ.  λαμβάνοντας υπόψη ότι η ΕΕ πρέπει να προωθήσει το υψηλότερο επίπεδο προστασίας των ανθρώπινων δικαιωμάτων και των θεμελιωδών ελευθεριών, και να εξασφαλιστεί ότι η ΕΕ, τα θεσμικά της όργανα και τα κράτη μέλη σέβονται και προάγουν τα εν λόγω δικαιώματα και ελευθερίες·

ΙΔ.  λαμβάνοντας υπόψη ότι θα πρέπει να ενισχυθεί ο ρόλος της Επιτροπής ως εκτελεστικής εξουσίας στον τομέα της οικονομικής και δημοσιονομικής πολιτικής·

ΙΕ.  λαμβάνοντας υπόψη ότι το άρθρο 2 του πρωτοκόλλου αριθ. 14 για την Ευρωομάδα δεν ορίζει ότι ο Πρόεδρος της Ευρωομάδας πρέπει να εκλέγεται από τα μέλη της·

ΙΣΤ.  λαμβάνοντας υπόψη ότι, για την ενίσχυση της πολιτικής νομιμότητας της Επιτροπής όσον αφορά την εφαρμογή κανόνων οικονομικής διακυβέρνησης και δημοσιονομικής πολιτικής, είναι σημαντικό ο Πρόεδρος της Επιτροπής να επιλέγεται μέσω σαφούς και κατανοητής διαδικασίας στις ευρωπαϊκές εκλογές·

ΙΖ.  λαμβάνοντας υπόψη ότι η Συνθήκη της Λισαβόνας επιβεβαίωσε το νομικό πλαίσιο που επιτρέπει στο Ελεγκτικό Συνέδριο να προωθεί τη δημόσια λογοδοσία και να επικουρεί το Κοινοβούλιο και το Συμβούλιο στην εποπτεία της εκτέλεσης του προϋπολογισμού της ΕΕ, συμβάλλοντας με τον τρόπο αυτό στην προστασία των οικονομικών συμφερόντων των πολιτών· λαμβάνοντας υπόψη ότι το άρθρο 318 ΣΛΕΕ προβλέπει την ενίσχυση του διαλόγου μεταξύ Κοινοβουλίου και Επιτροπής και αναμένεται να συμβάλει στην καλλιέργεια μιας νοοτροπίας επιδόσεων κατά την εκτέλεση του προϋπολογισμού της ΕΕ·

ΙΗ.  λαμβάνοντας υπόψη ότι τα ευρωπαϊκά θεσμικά όργανα και οι οργανισμοί, και συγκεκριμένα η Επιτροπή των Περιφερειών (ΕτΠ), η Ευρωπαϊκή Οικονομική και Κοινωνική Επιτροπή (ΕΟΚΕ) και ιδίως το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο θα πρέπει, στο πλαίσιο των καθημερινών καθηκόντων τους, να παρακολουθούν την τήρηση της αρχής της οριζόντιας και κάθετης επικουρικότητας στην Ευρωπαϊκή Ένωση· λαμβάνοντας υπόψη ότι τα ευρωπαϊκά θεσμικά όργανα πρέπει να συνεκτιμούν τον ρόλο που διαδραματίζουν η ΕτΠ και η ΕΟΚΕ στο νομοθετικό πλαίσιο και ότι είναι σημαντικό να μελετούν τις γνωμοδοτήσεις τους·

ΙΘ.  λαμβάνοντας υπόψη ότι σύμφωνα με το άρθρο 137 ΣΛΕΕ και το πρωτόκολλο αριθ. 14 η Ευρωομάδα συγκροτήθηκε ως άτυπο όργανο·

Κ.  λαμβάνοντας υπόψη ότι οι νέες αρμοδιότητες που ανατίθενται στην Ευρωομάδα δυνάμει των κανονισμών του «εξάπτυχου» και του «δίπτυχου» όσον αφορά την ταυτότητα των προσώπων που απαρτίζουν την Ευρωομάδα και των προσώπων που απαρτίζουν το Διοικητικό Συμβούλιο του Ευρωπαϊκού Μηχανισμού Σταθερότητας (ΕΜΣ), καθώς και την ταυτότητα του Προέδρου της Ευρωομάδας και του Προέδρου του Διοικητικού Συμβουλίου του ΕΜΣ, αναθέτουν εκ των πραγμάτων στην Ευρωομάδα κρίσιμο ρόλο στην οικονομική διακυβέρνηση της ζώνης του ευρώ·

ΚΑ.  λαμβάνοντας υπόψη ότι η διαδικασία μακροοικονομικών ανισορροπιών δεν χρησιμοποιείται επαρκώς επί του παρόντος· λαμβάνοντας υπόψη ότι, εάν αξιοποιηθεί στο έπακρο, θα μπορούσε να συμβάλει στη διόρθωση των οικονομικών ανισορροπιών σε πρώιμο στάδιο, να παράσχει μια ακριβή επισκόπηση της κατάστασης σε κάθε κράτος μέλος και στην Ένωση συνολικά, να αποτρέψει τις κρίσεις και να συνεισφέρει στη βελτίωση της ανταγωνιστικότητας· λαμβάνοντας υπόψη την ανάγκη για μεγαλύτερη διαρθρωτική σύγκλιση μεταξύ των μελών, διότι αυτό θα συνεισέφερε στην επίτευξη βιώσιμης ανάπτυξης και κοινωνικής συνοχής· λαμβάνοντας υπόψη ότι, ως εκ τούτου, απαιτείται επειγόντως η ολοκλήρωση της Οικονομικής και Νομισματικής Ένωσης (ΟΝΕ), καθώς και προσπάθειες για την αύξηση της νομιμοποίησης και της δημοκρατικής λογοδοσίας της θεσμικής διάρθρωσής της·

ΚΒ.  λαμβάνοντας υπόψη ότι η θεσμική διάρθρωση της ΟΝΕ θα πρέπει να καταστεί περισσότερο αποτελεσματική και δημοκρατική, με το Κοινοβούλιο και το Συμβούλιο να ενεργούν ως ισότιμοι συννομοθέτες, την Επιτροπή να ασκεί την εκτελεστική εξουσία, τα εθνικά κοινοβούλια να ελέγχουν πιο αποτελεσματικά τις δράσεις των εθνικών κυβερνήσεων σε ευρωπαϊκό επίπεδο, το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο να ασκεί έλεγχο στη διαδικασία λήψης αποφάσεων σε επίπεδο ΕΕ και το Δικαστήριο της ΕΕ να αναλαμβάνει ισχυρότερο ρόλο·

ΚΓ.  λαμβάνοντας υπόψη ότι στην Ένωση απαιτείται ορθή εφαρμογή και επιβολή του υφιστάμενου πλαισίου οικονομικής πολιτικής, καθώς και νέες νομοθετικές διατάξεις για την οικονομική πολιτική και κρίσιμες διαρθρωτικές μεταρρυθμίσεις στους τομείς της ανταγωνιστικότητας, της ανάπτυξης και της κοινωνικής συνοχής·

ΚΔ.  λαμβάνοντας υπόψη ότι η διαδικασία του ευρωπαϊκού εξαμήνου θα πρέπει να απλοποιηθεί και να καταστεί πιο εστιασμένη και δημοκρατική, ενισχύοντας τον ελεγκτικό ρόλο του Κοινοβουλίου και αναθέτοντάς του ουσιαστικότερο ρόλο στους διάφορους κύκλους διαπραγματεύσεων·

ΚΕ.  λαμβάνοντας υπόψη ότι η ΣΛΕΕ έθεσε το Κοινοβούλιο σε ισότιμη βάση με το Συμβούλιο όσον αφορά την ετήσια διαδικασία του προϋπολογισμού· λαμβάνοντας υπόψη ότι η Συνθήκη της Λισαβόνας έχει τεθεί εν μέρει μόνο σε εφαρμογή στον δημοσιονομικό τομέα, ιδίως λόγω της έλλειψης γνήσιων ιδίων πόρων·

ΚΣΤ.  λαμβάνοντας υπόψη ότι ο προϋπολογισμός της Ένωσης θα πρέπει να εξορθολογιστεί, τα έσοδά του θα πρέπει να προέρχονται από γνήσιους ιδίους πόρους και όχι κατά κύριο λόγο από εισφορές του ακαθάριστου εθνικού εισοδήματος (ΑΕΕ) και ότι το πολυετές δημοσιονομικό πλαίσιο (ΠΔΠ) θα πρέπει να εγκρίνεται βάσει των συνθηκών με ειδική πλειοψηφία και όχι με ομοφωνία·

ΚΖ.  λαμβάνοντας υπόψη ότι, σύμφωνα με το άρθρο 21 του κανονισμού (ΕΕ, Ευρατόμ) αριθ. 966/2012 (ο δημοσιονομικός κανονισμός), η αρχή της καθολικότητας του προϋπολογισμού δεν εμποδίζει μια ομάδα κρατών μελών να εγγράψουν χρηματοδοτική εισφορά στον προϋπολογισμό της ΕΕ ή συγκεκριμένα έσοδα για μια συγκεκριμένη δαπάνη, όπως, για παράδειγμα, συμβαίνει ήδη στην περίπτωση του αντιδραστήρα υψηλής ροής, σύμφωνα με την απόφαση 2012/709/Ευρατόμ·

ΚΗ.  λαμβάνοντας υπόψη ότι, σύμφωνα με την αιτιολογική σκέψη 8 του κανονισμού (ΕΕ, Ευρατόμ) αριθ. 1311/2013 για το πολυετές δημοσιονομικό πλαίσιο, τα έσοδα για ειδικό προορισμό υπό την έννοια του άρθρου 21 του δημοσιονομικού κανονισμού δεν αποτελούν μέρος του ΠΔΠ και ως εκ τούτου δεν καλύπτονται από τα ανώτατα όρια του ΠΔΠ·

ΚΘ.  λαμβάνοντας υπόψη ότι το σύστημα των ιδίων πόρων δεν απαγορεύει τη χρηματοδότηση των ιδίων πόρων μόνο από ένα μια ομάδα κρατών μελών·

Λ.  λαμβάνοντας υπόψη ότι η επενδυτική ικανότητα της Ένωσης θα πρέπει να ενισχυθεί μέσω της διασφάλισης της βέλτιστης χρήσης των υφιστάμενων διαρθρωτικών ταμείων και της χρήσης του Ευρωπαϊκού Ταμείου Στρατηγικών Επενδύσεων, καθώς και μέσω της αύξησης των ικανοτήτων της Ευρωπαϊκής Τράπεζας Επενδύσεων (ΕΤΕπ), του Ευρωπαϊκού Ταμείου Επενδύσεων (ΕΤΕ) και του Ευρωπαϊκού Ταμείου Στρατηγικών Επενδύσεων (ΕΤΣΕ)·

ΛΑ.  λαμβάνοντας υπόψη ότι η δημιουργία δημοσιονομικής ικανότητας εντός της ζώνης του ευρώ, καθώς και τα όρια, η χρηματοδότηση, οι τρόποι παρέμβασης και οι όροι ενσωμάτωσής της στον προϋπολογισμό της Ένωσης αποτελούν αντικείμενο εξέτασης·

ΛΒ.  λαμβάνοντας υπόψη ότι το αναπτυξιακό δυναμικό της εσωτερικής αγοράς θα πρέπει να αξιοποιηθεί περαιτέρω στους τομείς των υπηρεσιών, της ψηφιακής ενιαίας αγοράς, της ενεργειακής ένωσης, της τραπεζικής ένωσης και της ένωσης κεφαλαιαγορών·

ΛΓ.  λαμβάνοντας υπόψη ότι, σύμφωνα με τις Συνθήκες, η Ένωση καταπολεμά τον κοινωνικό αποκλεισμό και τις διακρίσεις και προωθεί την κοινωνική δικαιοσύνη και προστασία, την ισότητα μεταξύ γυναικών και ανδρών και την αλληλεγγύη μεταξύ των γενεών·

ΛΔ.  λαμβάνοντας υπόψη ότι η ενίσχυση της ενιαίας αγοράς πρέπει να πραγματοποιηθεί σε συνδυασμό με έναν μεγαλύτερο συντονισμό της φορολογικής πολιτικής·

ΛΕ.  λαμβάνοντας υπόψη ότι το δικαίωμα ελεύθερης κυκλοφορίας και τα δικαιώματα των εργαζομένων θα πρέπει να διασφαλιστούν και να διατηρηθούν μέσω της πλήρους αξιοποίησης των δυνατοτήτων της Συνθήκης της Λισαβόνας·

ΛΣΤ.  λαμβάνοντας υπόψη ότι ο ενωσιακός νομοθέτης δύναται να θεσπίζει μέτρα στον τομέα της κοινωνικής ασφάλισης τα οποία είναι απαραίτητα για τους εργαζόμενους που ασκούν τα δικαιώματα ελεύθερης κυκλοφορίας τους δυνάμει του άρθρου 48 ΣΛΕΕ· λαμβάνοντας υπόψη ότι δύναται να θεσπίζει μέτρα για την προστασία των κοινωνικών δικαιωμάτων των εργαζομένων ανεξαρτήτως της χρήσης των δικαιωμάτων ελεύθερης κυκλοφορίας δυνάμει του άρθρου 153 ΣΛΕΕ·

ΛΖ.  λαμβάνοντας υπόψη ότι, βάσει του άρθρου 153 παράγραφος 1 στοιχεία α) έως θ) ΣΛΕΕ, ο ενωσιακός νομοθέτης δύναται να θεσπίζει μέτρα ελάχιστης εναρμόνισης στον τομέα της κοινωνικής πολιτικής· λαμβάνοντας υπόψη ότι η εν λόγω νομοθεσία δεν δύναται να θίγει το δικαίωμα των κρατών μελών να ορίζουν τις θεμελιώδεις αρχές των συστημάτων κοινωνικής ασφάλισής τους· λαμβάνοντας υπόψη ότι η εν λόγω νομοθεσία δεν δύναται να επηρεάζει σημαντικά τη δημοσιονομική ισορροπία των εθνικών συστημάτων κοινωνικής ασφάλισης· λαμβάνοντας υπόψη ότι τα εν λόγω όρια εναρμόνισης της κοινωνικής πολιτικής αφήνουν εντούτοις περιθώρια ελιγμού στον ενωσιακό νομοθέτη για τη θέσπιση μέτρων στον τομέα της κοινωνικής πολιτικής, τα οποία δεν έχουν αξιοποιηθεί·

ΛΗ.  λαμβάνοντας υπόψη ότι η αρχή της ισότητας της αμοιβής μεταξύ ανδρών και γυναικών για ίση εργασία ή για εργασία ίσης αξίας, όπως ορίζεται στο άρθρο 157 ΣΛΕΕ, δεν έχει ακόμα υλοποιηθεί·

ΛΘ.  λαμβάνοντας υπόψη ότι παρατηρούνται ελλείψεις στη λειτουργία και εφαρμογή του μέσου της ευρωπαϊκής πρωτοβουλίας πολιτών και ως εκ τούτου πρέπει να βελτιωθεί προκειμένου να λειτουργεί αποτελεσματικά και να αποτελεί πραγματικό εργαλείο συμμετοχικής δημοκρατίας και ενεργού συμμετοχής στα κοινά·

Μ.  λαμβάνοντας υπόψη ότι η ελεύθερη κυκλοφορία, των εργαζομένων ιδίως, είναι ένα δικαίωμα που κατοχυρώνεται στις Συνθήκες (άρθρο 45 ΣΛΕΕ) και αποτελεί θεμελιώδη κινητήριο μοχλό για την ολοκλήρωση της Ενιαίας Αγοράς·

ΜΑ.  λαμβάνοντας υπόψη ότι η Ένωση πρέπει να αυξήσει την αποτελεσματικότητα, τη συνοχή και τη λογοδοσία της Κοινής Εξωτερικής Πολιτικής και Πολιτικής Ασφαλείας (ΚΕΠΠΑ), κάτι που μπορεί να επιτευχθεί μέσω της χρήσης των υφιστάμενων διατάξεων της Συνθήκης για τη μετάβαση από την ομοφωνία στην ειδική πλειοψηφία σε ολοένα και περισσότερους τομείς εξωτερικής πολιτικής, καθώς και μέσω της εφαρμογής των διατάξεων για την ευελιξία και την ενισχυμένη συνεργασία στις περιπτώσεις που κρίνεται απαραίτητο·

ΜΒ.  λαμβάνοντας υπόψη ότι οι πρόσφατες προκλήσεις στον τομέα της ασφάλειας, ορισμένες εκ των οποίων έχουν εκδηλωθεί σε άμεση γειτνίαση με τα σύνορα της ΕΕ, έχουν αναδείξει την ανάγκη σταδιακής θέσπισης κοινής αμυντικής πολιτικής και, τελικά, κοινής άμυνας· λαμβάνοντας υπόψη ότι η Συνθήκη περιέχει ήδη σαφείς διατάξεις σχετικά με το πώς θα μπορούσε να επιτευχθεί αυτό, συγκεκριμένα στα άρθρα 41, 42, 44 και 46 ΣΕΕ·

ΜΓ.  λαμβάνοντας υπόψη ότι πρέπει, προς το συμφέρον της Ένωσης, να διασφαλιστεί μια εξωτερική εκπροσώπηση σε τομείς που εμπίπτουν στις αποκλειστικές αρμοδιότητες της Ένωσης και στις συντρέχουσες αρμοδιότητες της Ένωσης που ασκούνται ήδη από αυτήν· λαμβάνοντας υπόψη ότι στους τομείς όπου η Ένωση δεν έχει ασκήσει ακόμα τη συντρέχουσα αρμοδιότητά της, τα κράτη μέλη υποχρεούνται να συνεργάζονται καλόπιστα με την Ένωση και να μη λαμβάνουν μέτρα που ενδέχεται να υπονομεύσουν τα συμφέροντά της·

ΜΔ.  λαμβάνοντας υπόψη ότι η Ένωση και τα κράτη μέλη πρέπει να τηρούν μια συντονισμένη και δομημένη στάση στους διεθνείς οργανισμούς και τα διεθνή φόρα με στόχο την ενίσχυση της επιρροής της Ένωσης και των κρατών μελών της στους εν λόγω οργανισμούς και τα φόρα·

ΜΕ.  λαμβάνοντας υπόψη ότι η ανάληψη διεθνών υποχρεώσεων από την Ένωση ή τα κράτη μέλη δεν πρέπει να υποβιβάζει τα εθνικά κοινοβούλια και το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο σε ρόλο απλού αποδέκτη·

ΜΣΤ.  λαμβάνοντας υπόψη ότι η προσφυγική κρίση έχει αναδείξει την ανάγκη για μια κοινή πολιτική ασύλου και μετανάστευσης, η οποία θα πρέπει επίσης να προβλέπει τη δίκαιη κατανομή των αιτούντων άσυλο στις χώρες της Ένωσης·

ΜΖ.  λαμβάνοντας υπόψη ότι οι διακρίσεις κάθε είδους, όπως, για παράδειγμα, λόγω φύλου, φυλής, χρώματος, εθνοτικής καταγωγής ή κοινωνικής προέλευσης, γενετικών χαρακτηριστικών, γλώσσας, θρησκείας ή πεποιθήσεων –πολιτικών ή άλλων– ιδιότητας μέλους εθνικής μειονότητας, περιουσίας, γέννησης, αναπηρίας, ηλικίας, ταυτότητας φύλου ή γενετήσιου προσανατολισμού, εξακολουθούν να αποτελούν πρόβλημα σε όλα τα κράτη μέλη·

ΜΗ.  λαμβάνοντας υπόψη ότι οι πρόσφατες κρίσεις έχουν αποδείξει ότι η προσέγγιση των νομοθετικών διατάξεων δεν επαρκεί για τη διασφάλιση της λειτουργίας της εσωτερικής αγοράς ή του χώρου ελευθερίας, ασφάλειας και δικαιοσύνης λόγω των διαφορών στην εφαρμογή των εναρμονισμένων νομοθετικών διατάξεων·

ΜΘ.  λαμβάνοντας υπόψη ότι ο ενωσιακός νομοθέτης δεν δύναται να αναθέτει διακριτικές εξουσίες που προϋποθέτουν πολιτικές επιλογές σε οργανισμούς της Ένωσης·

Ν.  λαμβάνοντας υπόψη ότι ο ενωσιακός νομοθέτης υποχρεούται να διασφαλίσει την άσκηση επαρκούς πολιτικού ελέγχου επί των αποφάσεων και των δραστηριοτήτων των οργανισμών της Ένωσης·

ΝΑ.  λαμβάνοντας υπόψη ότι η έλλειψη συμμόρφωσης των κρατών μελών προς τις συμφωνίες που εγκρίνονται σε ευρωπαϊκές συνόδους κορυφής και στο πλαίσιο Ευρωπαϊκών Συμβουλίων θίγει σοβαρά την αξιοπιστία των ευρωπαϊκών θεσμικών οργάνων και ότι πρέπει, συνεπώς, να εξασφαλιστεί η αποτελεσματικότερη εφαρμογή των εν λόγω συμφωνιών·

1.  επισημαίνει ότι η Ευρωπαϊκή Ένωση και τα κράτη μέλη της αντιμετωπίζουν πρωτοφανείς προκλήσεις, όπως η προσφυγική κρίση, οι προκλήσεις εξωτερικής πολιτικής σε χώρες που βρίσκονται σε άμεση γειτονία με την ΕΕ και η καταπολέμηση της τρομοκρατίας, καθώς και η παγκοσμιοποίηση, η κλιματική αλλαγή, οι δημογραφικές εξελίξεις, η ανεργία, τα αίτια και οι συνέπειες της χρηματοπιστωτικής κρίσης και της κρίσης χρέους, η έλλειψη ανταγωνιστικότητας και οι κοινωνικές συνέπειές της σε πολλά κράτη μέλη, καθώς και η ανάγκη ενίσχυσης της εσωτερικής αγοράς της ΕΕ, οι οποίες πρέπει στο σύνολό τους να αντιμετωπιστούν αποτελεσματικότερα·

2.  υπογραμμίζει ότι οι εν λόγω προκλήσεις δεν μπορούν να αντιμετωπιστούν επαρκώς από κάθε κράτος μέλος ξεχωριστά, αλλά απαιτούν συλλογική αντίδραση από την Ένωση, με βάση τον σεβασμό της αρχής της πολυεπίπεδης διακυβέρνησης·

3.  υπενθυμίζει ότι η εσωτερική αγορά, η οποία διευκολύνει την ελεύθερη κυκλοφορία εμπορευμάτων, προσώπων, υπηρεσιών και κεφαλαίων, αποτελεί ακρογωνιαίο λίθο της ΕΕ· υπενθυμίζει επίσης ότι οι εξαιρέσεις στην εσωτερική αγορά δημιουργούν στρεβλώσεις του ανταγωνισμού στην Ένωση και καταστρατηγούν τους ισότιμους όρους ανταγωνισμού·

4.  τονίζει ότι η Ένωση πρέπει να αποκαταστήσει τη χαμένη εμπιστοσύνη των πολιτών της ενισχύοντας τη διαφάνεια της διαδικασίας λήψης των αποφάσεών της και της λογοδοσίας των θεσμικών οργάνων, των οργανισμών και των άτυπων φορέων της (όπως της Ευρωομάδας), ενδυναμώνοντας τη συνεργασία μεταξύ των θεσμικών οργάνων και βελτιώνοντας την ικανότητά της για δράση·

5.  υπογραμμίζει ότι δεν έχουν αξιοποιηθεί ακόμα στο έπακρο όλες οι διατάξεις της Συνθήκης της Λισαβόνας μολονότι περιλαμβάνουν ορισμένα απαραίτητα εργαλεία που θα μπορούσαν να έχουν εφαρμοστεί για την πρόληψη κάποιων από τις κρίσεις που αντιμετωπίζει η Ένωση ή θα μπορούσαν να χρησιμοποιηθούν για την αντιμετώπιση των τρεχουσών προκλήσεων χωρίς να είναι αναγκαία η αναθεώρηση της Συνθήκης σε βραχυπρόθεσμο επίπεδο·

6.  τονίζει ότι η κοινοτική μέθοδος προσιδιάζει καλύτερα στη λειτουργία της Ένωσης και έχει διάφορα πλεονεκτήματα έναντι της διακυβερνητικής μεθόδου, καθώς είναι η μοναδική μέθοδος που εξασφαλίζει περισσότερη διαφάνεια, αποτελεσματικότητα, ειδική πλειοψηφία στο Συμβούλιο και ισότιμη συμμετοχή στη νομοθετική διαδικασία για το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο και το Συμβούλιο, ενώ παράλληλα αποτρέπει τον κατακερματισμό των θεσμικών ευθυνών και την ανάπτυξη ανταγωνιστικών μεταξύ τους θεσμικών οργάνων·

7.  είναι της άποψης ότι οι διακυβερνητικές λύσεις θα πρέπει να αποτελούν μόνον ένα μέσον έσχατης ανάγκης, υποκείμενο σε αυστηρούς όρους, όπως ιδίως ο σεβασμός του δικαίου της Ένωσης, ο στόχος της εμβάθυνσης της ευρωπαϊκής ολοκλήρωσης και η ανοικτότητα ως προς τη δυνατότητα προσχώρησης μη συμμετεχόντων κρατών μελών, και πιστεύει ότι αυτές θα πρέπει να αντικατασταθούν το συντομότερο δυνατόν από ενωσιακές διαδικασίες, ακόμα και στους τομείς στους οποίους δεν πληρούν όλα τα κράτη μέλη τους όρους συμμετοχής, έτσι ώστε η Ένωση να είναι σε θέση να εκπληρώνει τα καθήκοντά της εντός ενός ενιαίου θεσμικού πλαισίου· αντιτίθεται, στο πλαίσιο αυτό, στη δημιουργία νέων θεσμικών οργάνων εκτός του πλαισίου της Ένωσης και εξακολουθεί να εργάζεται προκειμένου να ενσωματωθούν στο δίκαιο της Ένωσης ο ΕΜΣ, υπό τον όρο ότι θα υφίσταται δημοκρατική λογοδοσία και οι σχετικές διατάξεις του Δημοσιονομικού Συμφώνου, όπως προβλέπεται στην ίδια τη Συνθήκη για τη Σταθερότητα, τον Συντονισμό και τη Διακυβέρνηση (ΣΣΣΔ), με βάση μια αξιολόγηση της εμπειρίας από την εφαρμογή της· υπογραμμίζει την άποψη ότι δεν πρέπει να γίνεται διαχωρισμός μεταξύ πραγματικής λήψης αποφάσεων αφενός και φορολογικών υποχρεώσεων αφετέρου·

8.  υπογραμμίζει ότι το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο, ως άμεσα εκλεγόμενο όργανο, διαδραματίζει σημαντικό ρόλο στη διασφάλιση της νομιμότητας της Ένωσης και καθιστά το σύστημα λήψης αποφάσεων της Ένωσης υπόλογο έναντι των πολιτών, μέσω της διασφάλισης κατάλληλου κοινοβουλευτικού ελέγχου της εκτελεστικής εξουσίας σε επίπεδο Ένωσης και μέσω της νομοθετικής διαδικασίας συναπόφασης, το πεδίο εφαρμογής της οποίας πρέπει να επεκταθεί·

9.  υπενθυμίζει ότι το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο είναι το κοινοβούλιο ολόκληρης της Ένωσης και θεωρεί ότι πρέπει να διασφαλιστεί κατάλληλη δημοκρατική λογοδοσία ακόμα και στους τομείς στους οποίους δεν συμμετέχουν όλα τα κράτη μέλη, όπως τα μέτρα και οι αποφάσεις που αφορούν συγκεκριμένα τη ζώνη του ευρώ·

10.  θεωρεί ότι ο πολιτικός διάλογος μεταξύ των εθνικών κοινοβουλίων και του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου θα πρέπει να εντατικοποιηθεί και να καταστεί πιο ουσιαστικός, χωρίς να υπερβαίνει τα όρια των αντίστοιχων θεσμικών αρμοδιοτήτων κάθε οργάνου· τονίζει, εν προκειμένω, ότι τα εθνικά κοινοβούλια είναι τα πλέον κατάλληλα όργανα για να δίνουν εντολές και να ελέγχουν σε εθνικό επίπεδο τη δράση των αντίστοιχων κυβερνήσεων σε ευρωπαϊκά θέματα, ενώ το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο θα πρέπει να διασφαλίζει τη δημοκρατική λογοδοσία και τη νομιμότητα της ευρωπαϊκής εκτελεστικής εξουσίας·

11.  θεωρεί ότι έχει ζωτική σημασία να ισχυροποιηθούν η θεσμική διαφάνεια και ανοικτότητα στην ΕΕ καθώς και ο τρόπος κοινοποίησης των πολιτικών αποφάσεων της ΕΕ· ζητεί να ενισχυθούν οι προσπάθειες για την αναθεώρηση του κανονισμού (ΕΚ) αριθ. 1049/2001, για την πρόσβαση του κοινού στα έγγραφα του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου, του Συμβουλίου και της Επιτροπής, και της οδηγίας 93/109/ΕΚ, για τις λεπτομέρειες άσκησης του δικαιώματος του εκλέγειν και του εκλέγεσθαι κατά τις εκλογές του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου από τους πολίτες της Ένωσης που κατοικούν σε ένα κράτος μέλος του οποίου δεν είναι υπήκοοι·

12.  υπενθυμίζει ότι είναι δυνατόν να ενισχυθούν το δικαίωμα έρευνας του Κοινοβουλίου και η Ευρωπαϊκή Πρωτοβουλία Πολιτών (ΕΠΠ) μέσω του δευτερογενούς δικαίου της Ένωσης, και επαναλαμβάνει την έκκλησή του προς την Επιτροπή να προτείνει αναθεώρηση του κανονισμού για την ΕΠΠ·

13.  θεωρεί απαραίτητο να μετασχηματίσει η Επιτροπή την ΕΠΠ σε λειτουργικό εργαλείο συμμετοχής σε δημοκρατικές διαδικασίες, λαμβάνοντας υπόψη το ψήφισμά του της 28ης Οκτωβρίου 2015(8), και καλεί την Επιτροπή, μεταξύ άλλων, να αυξήσει την ενημέρωση του κοινού και την προβολή της ΕΠΠ· να φροντίσει ώστε το λογισμικό της ΕΠΠ για τη διαδικτυακή συλλογή υπογραφών να γίνει πιο φιλικό προς τον χρήστη, καθιστώντας το προσβάσιμο στα άτομα με αναπηρίες· να παρέχει κατάλληλη και ολοκληρωμένη νομική και πρακτική καθοδήγηση· να εξετάσει το ενδεχόμενο δημιουργίας ειδικού γραφείου για την ΕΠΠ στις αντιπροσωπείες της σε κάθε κράτος μέλος· να εξηγεί λεπτομερώς τους λόγους απόρριψης μιας ΕΠΠ και να διερευνήσει τρόπους για την παραπομπή προτάσεων, που υποβάλλονται στο πλαίσιο πρωτοβουλιών που ενδέχεται να μην εμπίπτουν στο πεδίο αρμοδιοτήτων της Επιτροπής, στις πιο αρμόδιες αρχές·

14.  θεωρεί ότι η ευρωπαϊκή εθελοντική υπηρεσία είναι αναπόσπαστο μέρος της ανάπτυξης της ευρωπαϊκής ιθαγένειας και, συνεπώς, συνιστά στην Επιτροπή να εξετάσει με ποιον τρόπο μπορεί να διευκολυνθεί η συμμετοχή των νέων στην εν λόγω υπηρεσία.

Θεσμική δομή, δημοκρατία και λογοδοσία

Κοινοβούλια

15.  επιμένει ότι οι νομοθετικές εξουσίες και τα δικαιώματα ελέγχου του Κοινοβουλίου πρέπει να διασφαλιστούν, να εδραιωθούν και να ενισχυθούν, μεταξύ άλλων, μέσω διοργανικών συμφωνιών και μέσω της χρήσης της αντίστοιχης νομικής βάσης από την Επιτροπή·

16.  κρίνει απαραίτητη τη μεταρρύθμιση των μεθόδων εργασίας του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου με γνώμονα την αντιμετώπιση των μελλοντικών προκλήσεων, ενισχύοντας την άσκηση των καθηκόντων του που αφορούν τον πολιτικό έλεγχο της Επιτροπής, μεταξύ άλλων όσον αφορά την εφαρμογή και την επιβολή του κεκτημένου στα κράτη μέλη, περιορίζοντας τις συμφωνίες σε πρώτη ανάγνωση σε εξαιρετικές περιπτώσεις έκτακτης ανάγκης και όταν έχει ληφθεί αιτιολογημένη και ρητή απόφαση, και, σε αυτές τις περιπτώσεις, θα πρέπει να βελτιωθεί η διαφάνεια της διαδικασίας που οδηγεί στην έγκριση τέτοιων συμφωνιών· υπενθυμίζει στο πλαίσιο αυτό και τις προτάσεις του Κοινοβουλίου για την περαιτέρω εναρμόνιση της εκλογικής του διαδικασίας, οι οποίες περιλαμβάνονται στο ψήφισμά του της 11ης Νοεμβρίου 2015 σχετικά με τη μεταρρύθμιση της εκλογικής νομοθεσίας της Ευρωπαϊκής Ένωσης(9)·

17.  εκφράζει την πρόθεσή του να αξιοποιήσει περαιτέρω τις εκθέσεις νομοθετικής πρωτοβουλίας δυνάμει του άρθρου 225 ΣΛΕΕ·

18.  θεωρεί ότι το Κοινοβούλιο πρέπει να δημιουργήσει στην κύρια έδρα του, καθώς και σε όλες τις αντιπροσωπείες του στα κράτη μέλη, ένα μητρώο εισόδου για την ιδιόχειρη παράδοση εγγράφων από τους πολίτες, σε συνδυασμό με ένα σύστημα επικύρωσης του περιεχομένου·

19.  θεωρεί ότι πρέπει να δημιουργηθεί μια Επίσημη Εφημερίδα του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου, σε ηλεκτρονική μορφή, για την πιστοποίηση της αυθεντικότητας όλων των ψηφισμάτων και των εκθέσεων που εγκρίνονται από το εν λόγω θεσμικό όργανο·

20.  ενθαρρύνει τη διεξαγωγή πολιτικού διαλόγου με τα εθνικά κοινοβούλια σχετικά με το περιεχόμενο των νομοθετικών προτάσεων, όταν αυτό είναι απαραίτητο· επιμένει, εντούτοις, ότι οι αποφάσεις πρέπει να λαμβάνονται στο πλαίσιο των συνταγματικών αρμοδιοτήτων καθώς και ότι πρέπει να υπάρχει σαφής προσδιορισμός των αρμοδιοτήτων λήψης αποφάσεων των εθνικών κοινοβουλίων και του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου, αντίστοιχα, ούτως ώστε τα εθνικά κοινοβούλια να ασκούν τα ευρωπαϊκά τους καθήκοντα βάσει των εθνικών συνταγμάτων τους, και ιδίως ασκώντας έλεγχο στις εθνικές κυβερνήσεις τους που αποτελούν μέλη του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου και του Συμβουλίου, καθώς σε αυτό το επίπεδο έχουν τη δυνατότητα να επηρεάσουν άμεσα το περιεχόμενο της ευρωπαϊκής νομοθετικής διαδικασίας και να ασκήσουν έλεγχο επ’ αυτής· τάσσεται συνεπώς κατά της δημιουργίας νέων κοινοβουλευτικών οργάνων με αποφασιστικές αρμοδιότητες·

21.  τονίζει τη σημασία της συνεργασίας μεταξύ του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και των εθνικών κοινοβουλίων στο πλαίσιο κοινών οργάνων όπως η Διάσκεψη των Κοινοβουλευτικών Επιτροπών Κοινοτικών και Ευρωπαϊκών Υποθέσεων των Κοινοβουλίων της Ευρωπαϊκής Ένωσης (COSAC) και η Διακοινοβουλευτική Διάσκεψη για την Κοινή Εξωτερική Πολιτική και την Πολιτική Ασφαλείας (CFSP-IPC), καθώς και στο πλαίσιο του άρθρου 13 ΣΣΣΔ στην Οικονομική και Νομισματική Ένωση βάσει των αρχών της συναίνεσης, της ανταλλαγής πληροφοριών και της διαβούλευσης, με στόχο την άσκηση ελέγχου επί των αντίστοιχων διοικήσεών τους· ζητεί από την Επιτροπή και το Συμβούλιο να συμμετάσχουν σε υψηλό πολιτικό επίπεδο στις διακοινοβουλευτικές συνεδριάσεις· υπογραμμίζει την ανάγκη στενότερης συνεργασίας μεταξύ των επιτροπών του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και των αντίστοιχων επιτροπών σε εθνικό επίπεδο στο πλαίσιο των εν λόγω κοινών οργάνων, με την ενίσχυση της συνοχής, της διαφάνειας και της αμοιβαίας ανταλλαγής πληροφοριών·

22.  ενθαρρύνει την ανταλλαγή βέλτιστων πρακτικών κοινοβουλευτικού ελέγχου μεταξύ των εθνικών κοινοβουλίων, όπως η διεξαγωγή τακτικών συζητήσεων μεταξύ των αντίστοιχων υπουργών και των ειδικευμένων επιτροπών στα εθνικά κοινοβούλια πριν και μετά τις συνεδριάσεις του Συμβουλίου, καθώς και με Επιτρόπους εντός κατάλληλου χρονοδιαγράμματος και συνεδριάσεις με εθνικά κοινοβούλια για ανταλλαγές απόψεων με βουλευτές του ΕΚ· ενθαρρύνει τις ανταλλαγές υπαλλήλων των θεσμικών οργάνων και των πολιτικών ομάδων μεταξύ των διοικήσεων του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και των εθνικών κοινοβουλίων·

23.  θεωρεί ότι είναι απαραίτητο να ληφθεί μέριμνα ώστε να αποφευχθεί «νομοθετικός υπερθεματισμός» από τα κράτη μέλη σε συνάρτηση με τη νομοθεσία της ΕΕ και ότι τα εθνικά κοινοβούλια πρέπει να διαδραματίσουν εν προκειμένω κομβικό ρόλο·

Ευρωπαϊκό Συμβούλιο

24.  εκφράζει τη λύπη του για το γεγονός ότι το Συμβούλιο, μην αποφασίζοντας με ειδική πλειοψηφία, έχει συχνά παραπέμψει νομοθετικά ζητήματα στο Ευρωπαϊκό Συμβούλιο· φρονεί ότι η πρακτική του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου «να αναθέτει καθήκοντα στο Συμβούλιο» υπερβαίνει τον ρόλο του που συνίσταται, βάσει των Συνθηκών, στη χάραξη στρατηγικών κατευθυντηρίων γραμμών και συνεπώς παραβιάζει το γράμμα και το πνεύμα των Συνθηκών, όπως ορίζεται στο άρθρο 15 παράγραφος 1 ΣΕΕ, σύμφωνα με το οποίο το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο καθορίζει τις γενικές πολιτικές κατευθύνσεις και προτεραιότητες της Ένωσης αλλά δεν ασκεί νομοθετικά καθήκοντα· θεωρεί ότι πρέπει να βελτιωθούν οι σχέσεις εργασίας μεταξύ Ευρωπαϊκού Συμβουλίου και Κοινοβουλίου·

25.  επισημαίνει ότι ο Πρόεδρος της Επιτροπής θα εκλέγεται από το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο μετά από πρόταση του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου, λαμβανομένων υπόψη των εκλογών για το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο και μετά τη διεξαγωγή κατάλληλων διαβουλεύσεων, και ότι συνεπώς, όπως συνέβη το 2014, τα ευρωπαϊκά πολιτικά κόμματα θα πρέπει να προτείνουν κορυφαίους υποψήφιους προκειμένου να δοθεί στους πολίτες η δυνατότητα να επιλέξουν ποιον θα εκλέξουν ως Πρόεδρο της Επιτροπής· χαιρετίζει την πρόταση του Προέδρου της Επιτροπής για την τροποποίηση της συμφωνίας-πλαίσιο για τη σχέση μεταξύ Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και Ευρωπαϊκής Επιτροπής όσον αφορά τη συμμετοχή των Επιτρόπων ως υποψηφίων για τις εκλογές για την ανάδειξη των μελών του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου·

26.  επισημαίνει επιπλέον, αν και δεν είναι προς το συμφέρον του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου, ότι υπάρχει δυνατότητα συγχώνευσης του ρόλου του Προέδρου του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου και του ρόλου του Προέδρου της Ευρωπαϊκής Επιτροπής·

27.  ζητεί από το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο να κάνει χρήση της «ρήτρας γέφυρας» (άρθρο 48 παράγραφος 7 ΣΕΕ), εξουσιοδοτώντας το Συμβούλιο να αποφασίσει με ειδική πλειοψηφία αντί με ομοφωνία σε περιπτώσεις στις οποίες απαιτείται σήμερα ομοφωνία από τις Συνθήκες·

28.  ζητεί από τον Πρόεδρο του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου να ενημερώνει εκ των προτέρων τη Διάσκεψη των Προέδρων σχετικά με τις απόψεις που προτίθεται να υποστηρίξει στο πλαίσιο της ομιλίας του στο Ευρωπαϊκό Συμβούλιο·

Συμβούλιο

29.  προτείνει τη μετατροπή του Συμβουλίου σε πραγματικό νομοθετικό σώμα μέσω του περιορισμού των συνθέσεών του με απόφαση του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου, δημιουργώντας έτσι ένα πραγματικό νομοθετικό σύστημα με δύο σώματα, το Συμβούλιο και το Κοινοβούλιο, ενώ η Επιτροπή θα ασκεί την εκτελεστική εξουσία· προτείνει τη μετατροπή των υφιστάμενων ειδικευμένων νομοθετικών συνθέσεων του Συμβουλίου σε προπαρασκευαστικά όργανα για μια δημόσια ενιαία συνεδρίαση του νομοθετικού Συμβουλίου, όπως συμβαίνει με τη λειτουργία των επιτροπών στο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο·

30.  επιμένει ότι είναι σημαντικό να διασφαλιστεί γενικώς η διαφάνεια της διαδικασίας λήψης νομοθετικών αποφάσεων του Συμβουλίου, να βελτιωθεί η ανταλλαγή εγγράφων και πληροφοριών μεταξύ του Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου και να καταστεί δυνατή η πρόσβαση εκπροσώπων του Κοινοβουλίου ως παρατηρητών στις συνεδριάσεις του Συμβουλίου και των οργάνων του σε περίπτωση που λαμβάνονται νομοθετικές αποφάσεις·

31.  πιστεύει ότι είναι εφικτό να συγχωνευθεί η θέση του Προέδρου της Ευρωομάδας και του Επιτρόπου Οικονομικών και Νομισματικών Υποθέσεων και θα πρότεινε στην περίπτωση αυτή ο Πρόεδρος της Επιτροπής να διορίζει τον Επίτροπο αυτό ως Αντιπρόεδρο της Επιτροπής· φρονεί ότι στον εν λόγω Επίτροπο θα μπορούσαν, αφ’ ης στιγμής θεσπιστεί δημοσιονομική ικανότητα και Ευρωπαϊκό Νομισματικό Ταμείο, να παρασχεθούν όλα τα απαραίτητα μέσα και οι δυνατότητες για να εφαρμόζει και να επιβάλλει το ισχύον πλαίσιο οικονομικής διακυβέρνησης, καθώς και για να βελτιστοποιήσει την ανάπτυξη της ζώνης του ευρώ σε συνεργασία με τους υπουργούς Οικονομικών των κρατών μελών της ζώνης του ευρώ, όπως αναφέρεται διεξοδικά στο ψήφισμα του της 16ης Φεβρουαρίου 2017 σχετικά με τη δημοσιονομική ικανότητα για την ευρωζώνη(10)·

32.  ζητεί ο Πρόεδρος και τα μέλη της Ευρωομάδας να υπόκεινται, στο πλαίσιο της Συνθήκης, σε κατάλληλες διαδικασίες δημοκρατικού ελέγχου από το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο, και ιδίως ο Πρόεδρός του να απαντά σε κοινοβουλευτικές ερωτήσεις· ζητεί εξάλλου την έγκριση εσωτερικού κανονισμού και δημοσιοποίηση αποτελεσμάτων·

33.  ζητεί από το Συμβούλιο να υιοθετήσει πλήρως την ψηφοφορία με ειδική πλειοψηφία στον βαθμό του δυνατού δυνάμει των Συνθηκών και να εγκαταλείψει την πρακτική της μεταβίβασης των επίμαχων νομοθετικών ζητημάτων στο Ευρωπαϊκό Συμβούλιο, δεδομένου ότι αυτό αντιβαίνει στο γράμμα και το πνεύμα της Συνθήκης, η οποία ορίζει ότι το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο μπορεί να λαμβάνει αποκλειστικά ομόφωνες αποφάσεις που αφορούν μόνο γενικούς πολιτικούς στόχους και όχι νομοθέτηση·

34.  είναι αποφασισμένο να εφαρμόσει πλήρως τις διατάξεις της Συνθήκης σχετικά με την ενισχυμένη συνεργασία, δεσμευόμενο να μην εγκρίνει καμία νέα πρόταση ενισχυμένης συνεργασίας εάν τα συμμετέχοντα κράτη μέλη δεν δεσμευτούν να ενεργοποιήσουν την ειδική «ρήτρα γέφυρας» που προβλέπεται στο άρθρο 333 ΣΛΕΕ για τη μετάβαση από την ομοφωνία στην ειδική πλειοψηφία και από την ειδική στη συνήθη νομοθετική διαδικασία·

35.  τονίζει ότι είναι σημαντικό να αξιοποιηθεί στο έπακρο η διαδικασία ενισχυμένης συνεργασίας που προβλέπεται στο άρθρο 20 ΣΕΕ, ιδίως μεταξύ των κρατών μελών της ζώνης του ευρώ, έτσι ώστε τα κράτη μέλη που επιθυμούν να αναπτύξουν μεταξύ τους ενισχυμένη συνεργασία στο πλαίσιο των μη αποκλειστικών αρμοδιοτήτων της Ένωσης να είναι σε θέση, μέσω του εν λόγω μηχανισμού, να υποστηρίξουν την επίτευξη των στόχων της Ένωσης και να ενισχύσουν τη διαδικασία ολοκλήρωσής τους, εντός των ορίων και σύμφωνα με τις ρυθμίσεις που προβλέπονται στα άρθρα 326 έως 334 ΣΛΕΕ·

Επιτροπή

36.  είναι αποφασισμένο να ενισχύσει τον ρόλο του Κοινοβουλίου στην εκλογή του Προέδρου της Επιτροπής μέσω της ενδυνάμωσης των επίσημων διαβουλεύσεων των πολιτικών ομάδων του με τον Πρόεδρο του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου, όπως προβλέπεται στη δήλωση 11 που προσαρτάται στην τελική πράξη της διακυβερνητικής διάσκεψης που ενέκρινε τη Συνθήκη της Λισαβόνας, προκειμένου να διασφαλιστεί ότι το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο λαμβάνει πλήρως υπόψη τα αποτελέσματα των εκλογών όταν παρουσιάζει υποψήφιο προς εκλογή από το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο, όπως συνέβη στις ευρωπαϊκές εκλογές του 2014·

37.  επαναλαμβάνει ότι είναι απαραίτητο όλες οι προτάσεις της Επιτροπής να αιτιολογούνται πλήρως και να συνοδεύονται από λεπτομερή εκτίμηση επιπτώσεων, συμπεριλαμβανομένης μιας αξιολόγησης ανθρωπίνων δικαιωμάτων·

38.  θεωρεί ότι η ανεξαρτησία του Προέδρου της Επιτροπής θα μπορούσε να ενισχυθεί εάν κάθε κράτος μέλος όριζε τουλάχιστον τρεις υποψηφίους και των δύο φύλων, οι οποίοι θα λαμβάνονταν υπόψη από τον εκλεγμένο Πρόεδρο της Επιτροπής για την κάλυψη των θέσεων της Επιτροπής του·

39.  τονίζει ότι πρέπει να διασφαλιστεί καλύτερος συντονισμός και, εφόσον είναι δυνατόν, εκπροσώπηση της ΕΕ/της ζώνης του ευρώ εντός διεθνών χρηματοπιστωτικών ιδρυμάτων και υπογραμμίζει ότι το άρθρο 138 παράγραφος 2 ΣΛΕΕ προβλέπει μια νομική βάση για τη θέσπιση μέτρων που διασφαλίζουν ενιαία εκπροσώπηση της ΕΕ/της ζώνης του ευρώ εντός των διεθνών ιδρυμάτων και διασκέψεων·

40.  ζητεί την καθιέρωση θεσμοθετημένου και τακτικού «διαλόγου» στο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο για θέματα που αφορούν την εξωτερική εκπροσώπηση της Ένωσης·

41.  επισημαίνει ότι η Επιτροπή, τα κράτη μέλη, το Κοινοβούλιο και το Συμβούλιο πρέπει, εντός των ορίων των αρμοδιοτήτων τους, να συμβάλουν στο να διασφαλιστεί μια πολύ αποτελεσματικότερη εφαρμογή και επιβολή του δικαίου της Ευρωπαϊκής Ένωσης και του Χάρτη των Θεμελιωδών Δικαιωμάτων·

Ελεγκτικό Συνέδριο

42.  αναγνωρίζει τον καθοριστικής σημασίας ρόλο του Ευρωπαϊκού Ελεγκτικού Συνεδρίου για τη διασφάλιση καλύτερης και ευφυέστερης διάθεσης των ευρωπαϊκών κονδυλίων· υπενθυμίζει ότι πέρα από το σημαντικό του καθήκον να παρέχει στοιχεία σχετικά με την αξιοπιστία των λογαριασμών και τη νομιμότητα και κανονικότητα των υποκείμενων συναλλαγών, το Ελεγκτικό Συνέδριο κατέχει προέχουσα θέση προκειμένου να παρέχει στο Κοινοβούλιο τα αναγκαία στοιχεία ώστε αυτό να εκτελεί το καθήκον και την εντολή δημοκρατικού ελέγχου του ευρωπαϊκού προϋπολογισμού καθώς και στοιχεία σχετικά με τα αποτελέσματα και την έκβαση των δραστηριοτήτων και πολιτικών που χρηματοδοτεί η Ένωση, με σκοπό να βελτιωθεί η οικονομική διαχείριση, η αποτελεσματικότητα και η αποδοτικότητά τους· συνιστά, ως εκ τούτου, την ενίσχυση του Ελεγκτικού Συνεδρίου· αναμένει ότι το Ελεγκτικό Συνέδριο θα παραμείνει προσηλωμένο στην ανεξαρτησία, την ακεραιότητα, την αμεροληψία και τον επαγγελματισμό, αναπτύσσοντας παράλληλα στενές σχέσεις συνεργασίας με τους ενδιαφερόμενους φορείς·

43.  θεωρεί ότι, λόγω της παρατεταμένης έλλειψης συνεργασίας εκ μέρους του Συμβουλίου, το Κοινοβούλιο αδυνατεί να λάβει μια τεκμηριωμένη απόφαση όσον αφορά τη χορήγηση απαλλαγής, πράγμα το οποίο εν κατακλείδι επηρεάζει αρνητικά και διαρκώς τον τρόπο με τον οποίο οι πολίτες αντιλαμβάνονται την αξιοπιστία των θεσμικών οργάνων της ΕΕ και τη διαφάνεια κατά τη χρήση των κονδυλίων της ΕΕ· φρονεί ότι αυτή η έλλειψη συνεργασίας έχει επίσης δυσμενή αντίκτυπο στη λειτουργία των θεσμικών οργάνων και απαξιώνει τη διαδικασία πολιτικού ελέγχου της διαχείρισης του προϋπολογισμού που καθορίζεται στις Συνθήκες·

44.  τονίζει ότι η σύνθεση του Ελεγκτικού Συνεδρίου και η διαδικασία διορισμού των μελών του ορίζονται στα άρθρα 285 και 286 ΣΛΕΕ· θεωρεί ότι το Κοινοβούλιο και το Συμβούλιο θα πρέπει να βρίσκονται σε ισότιμη βάση κατά τον διορισμό των μελών του Ελεγκτικού Συνεδρίου, προκειμένου να διασφαλίζεται η δημοκρατική νομιμότητα, η διαφάνεια και η πλήρης ανεξαρτησία των εν λόγω μελών· καλεί το Συμβούλιο να σέβεται τις αποφάσεις που λαμβάνει το Κοινοβούλιο μετά τις ακροάσεις των υποψηφίων μελών του Ελεγκτικού Συνεδρίου·

Επιτροπή των Περιφερειών και Ευρωπαϊκή Οικονομική και Κοινωνική Επιτροπή

45.  ζητεί από το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο, το Συμβούλιο και την Επιτροπή να βελτιώσουν τους όρους συνεργασίας με την ΕτΠ και την ΕΟΚΕ, μεταξύ άλλων στο προνομοθετικό στάδιο κατά τη διεξαγωγή εκτιμήσεων αντικτύπου, προκειμένου να λαμβάνονται υπόψη οι εκτιμήσεις και οι αξιολογήσεις καθ’ όλη τη διάρκεια της νομοθετικής διαδικασίας·

Οργανισμοί

46.  τονίζει ότι σε περίπτωση ανάθεσης εκτελεστικών αρμοδιοτήτων σε οργανισμούς της Ένωσης απαιτείται η άσκηση κατάλληλου βαθμού ελέγχου των αποφάσεων και των δράσεων των οργανισμών της Ένωσης από τον ενωσιακό νομοθέτη· υπενθυμίζει ότι η αποτελεσματική εποπτεία αφορά μεταξύ άλλων τον διορισμό και την παύση των διοικητικών στελεχών του οργανισμού της Ένωσης, τη συμμετοχή στο εποπτικό συμβούλιο του οργανισμού της Ένωσης, δικαιώματα αρνησικυρίας κατά ορισμένων αποφάσεων του οργανισμού της Ένωσης, υποχρεώσεις παροχής πληροφοριών και κανόνες διαφάνειας και δημοσιονομικά δικαιώματα όσον αφορά τον προϋπολογισμό του οργανισμού της Ένωσης·

47.  φρονεί ότι πρέπει να θεσπιστεί ένας κανονισμός-πλαίσιο για τους οργανισμούς της Ένωσης που δύνανται να ασκούν εκτελεστικές αρμοδιότητες, ο οποίος να καλύπτει τις απαιτούμενες διαδικασίες άσκησης πολιτικού ελέγχου από τον ενωσιακό νομοθέτη και να περιλαμβάνει, μεταξύ άλλων, το δικαίωμα του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου να διορίζει και να παύει τα διοικητικά στελέχη του οργανισμού της Ένωσης, να συμμετέχει στο εποπτικό συμβούλιο του οργανισμού της Ένωσης, δικαιώματα αρνησικυρίας του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου κατά ορισμένων αποφάσεων του οργανισμού της Ένωσης, υποχρεώσεις παροχής πληροφοριών και κανόνες διαφάνειας και δημοσιονομικά δικαιώματα του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου σε συνάρτηση με τον προϋπολογισμό του οργανισμού της Ένωσης·

Τήρηση των αρχών της επικουρικότητας και της αναλογικότητας

48.  τονίζει τη σημασία της αρχής της επικουρικότητας, όπως ορίζεται στο άρθρο 5 ΣΕΕ, η οποία είναι δεσμευτική για όλα τα θεσμικά όργανα και τους οργανισμούς της Ένωσης, καθώς και των μέσων που περιλαμβάνονται στο πρωτόκολλο αριθ. 2 σχετικά με την εφαρμογή των αρχών της επικουρικότητας και της αναλογικότητας· υπενθυμίζει στην συνάρτηση αυτή τα καθήκοντα που έχουν ανατεθεί στα επιμέρους εθνικά κοινοβούλια και στην ΕτΠ· ζητά να υπάρχει ευλυγισία όσον αφορά την προθεσμία διαβίβασης των σχεδίων νομοθετικών πράξεων που ορίζεται στο Πρωτόκολλο και ζητεί από την Επιτροπή να βελτιώσει την ποιότητα των απαντήσεών της στις αιτιολογημένες γνώμες·

49.  επισημαίνει τον καθοριστικό ρόλο των εθνικών κοινοβουλίων όσον αφορά τον έλεγχο της εφαρμογής της αρχής της επικουρικότητας· τονίζει ότι οι τυπικές δυνατότητες διασφάλισης των αρχών της επικουρικότητας και της αναλογικότητας από τα εθνικά κοινοβούλια παρέχουν μεγάλα περιθώρια στο ζήτημα αυτό, ωστόσο θα πρέπει να ενισχυθεί η πρακτική συνεργασία μεταξύ των εθνικών κοινοβουλίων, προκειμένου αυτά να μπορούν, μεταξύ άλλων, σε στενή συνεργασία μεταξύ τους, να συγκεντρώσουν την απαραίτητη πλειοψηφία που προβλέπεται στο άρθρο 7 παράγραφος 3 του πρωτοκόλλου αριθ. 2 σχετικά με την εφαρμογή των αρχών της επικουρικότητας και της αναλογικότητας σε περίπτωση εικαζόμενης παραβίασης·

50.  τονίζει τη σημασία του άρθρου 9 ΣΛΕΕ με το οποίο διασφαλίζεται η συνεκτίμηση των κοινωνικών επιπτώσεων των νομικών και πολιτικών μέτρων της ΕΕ·

Διεύρυνση και εμβάθυνση της Οικονομικής και Νομισματικής Ένωσης

51.  υπενθυμίζει ότι η περαιτέρω ανάπτυξη της ΟΝΕ πρέπει να βασίζεται και να οικοδομείται στην ισχύουσα νομοθεσία και την εφαρμογή της και πρέπει επίσης να συνδέεται με την ενίσχυση της κοινωνικής διάστασης·

52.  ζητεί την υλοποίηση περαιτέρω θεσμικών μεταρρυθμίσεων για να καταστεί η ΟΝΕ πιο αποτελεσματική και δημοκρατική και να αποκτήσει βελτιωμένες ικανότητες για να ενταχθεί στο θεσμικό πλαίσιο της Ένωσης, στο οποίο η Επιτροπή θα ασκεί την εκτελεστική εξουσία και το Κοινοβούλιο, από κοινού με το Συμβούλιο, τη νομοθετική·

Νέα νομοθετική πράξη για την οικονομική πολιτική

53.  υπενθυμίζει το ψήφισμά του της 12ης Δεκεμβρίου 2013 με θέμα «Προβλήματα συνταγματικής φύσης από μια πολυεπίπεδη διακυβέρνηση στην Ευρωπαϊκή Ένωση»(11), στο οποίο διατυπώθηκε η ιδέα της έγκρισης ενός κώδικα σύγκλισης με βάση τη συνήθη νομοθετική διαδικασία με στόχο να δημιουργηθεί ένα αποτελεσματικότερο πλαίσιο για τον συντονισμό της οικονομικής πολιτικής (βάσει σειράς καθοριστέων κριτήριων σύγκλισης), το οποίο θα είναι ανοιχτό σε όλα τα κράτη μέλη και θα υποστηρίζεται από έναν μηχανισμό βασισμένο σε κίνητρα·

54.  πιστεύει ότι θα πρέπει να οριστεί ένας περιορισμένος αριθμός κρίσιμων τομέων διαρθρωτικών μεταρρυθμίσεων για την ενίσχυση της ανταγωνιστικότητας, του δυναμικού ανάπτυξης, της πραγματικής οικονομικής σύγκλισης και της κοινωνικής συνοχής για περίοδο πέντε ετών με γνώμονα την ενδυνάμωση της ευρωπαϊκής κοινωνικής οικονομίας της αγοράς, όπως περιγράφεται στο άρθρο 3 παράγραφος 3 ΣΕΕ·

55.  υπογραμμίζει τη σημασία μιας σαφούς οριοθέτησης των αρμοδιοτήτων των θεσμικών οργάνων της ΕΕ και των κρατών μελών, με στόχο τη μεγαλύτερη ανάληψη ευθύνης εκ μέρους των κρατών μελών και την ενίσχυση του ρόλου των εθνικών κοινοβουλίων στο πλαίσιο των προγραμμάτων εφαρμογής·

56.  ζητεί μια καλύτερη αξιοποίηση των διαθέσιμων μέσων σε συνδυασμό με το άρθρο 136 ΣΛΕΕ προκειμένου να διευκολύνεται η έγκριση και η εφαρμογή νέων μέτρων στη ζώνη του ευρώ·

Μια απλοποιημένη, περισσότερο εστιασμένη και δημοκρατική διαδικασία του Ευρωπαϊκού Εξαμήνου

57.  τονίζει την ανάγκη κατάρτισης λιγότερων και πιο στοχευμένων ειδικών συστάσεων ανά χώρα, βάσει του πλαισίου πολιτικής που θα οριστεί στον κώδικα σύγκλισης και στην ετήσια επισκόπηση της ανάπτυξης (ΕΕΑ), καθώς και των συγκεκριμένων προτάσεων που παρουσιάζει κάθε κράτος μέλος ανάλογα με τους κύριους μεταρρυθμιστικούς στόχους του, από ένα ευρύ φάσμα διαρθρωτικών μεταρρυθμίσεων που ενισχύουν την ανταγωνιστικότητα, την πραγματική οικονομική σύγκλιση και την κοινωνική συνοχή·

58.  τονίζει τη σημασία των δημογραφικών τάσεων για το Ευρωπαϊκό Εξάμηνο και ζητεί να ληφθεί περισσότερο υπόψη ο εν λόγω δείκτης·

59.  υπενθυμίζει ότι υπάρχουν ήδη μηχανισμοί οικονομικού διαλόγου, ιδίως μέσω της δημιουργίας του «οικονομικού διαλόγου» στο πλαίσιο του νομοθετικού «εξαπτύχου» και «διπτύχου»· θεωρεί ότι αυτό είναι αποτελεσματικό εργαλείο που θα επιτρέψει στο Κοινοβούλιο να αναλάβει ουσιαστικότερο ρόλο στο πλαίσιο του Ευρωπαϊκού Εξαμήνου, με στόχο να ενισχυθεί ο διάλογος μεταξύ Κοινοβουλίου, Συμβουλίου, Επιτροπής και Ευρωομάδας και προτείνει να θεσμοθετηθεί ο ελεγκτικός ρόλος του Κοινοβουλίου στο Ευρωπαϊκό Εξάμηνο μέσω μιας διοργανικής συμφωνίας, πράγμα το οποίο έχει ζητήσει επανειλημμένα το Κοινοβούλιο· επιπλέον, επιδοκιμάζει και ενθαρρύνει την εμπλοκή των εθνικών κοινοβουλίων σε εθνικό επίπεδο και τη συνεργασία μεταξύ των εθνικών κοινοβουλίων και του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου στο πλαίσιο του Ευρωπαϊκού Εξαμήνου και γενικότερα της οικονομικής διακυβέρνησης, π.χ. μέσω της «Ευρωπαϊκής Κοινοβουλευτικής Εβδομάδας» και της «Διάσκεψης του άρθρου 13»· φρονεί επιπλέον ότι μπορεί να βελτιωθεί η συμμετοχή των κοινωνικών εταίρων στο Ευρωπαϊκό Εξάμηνο·

60.  ζητεί την ενσωμάτωση των συναφών ρυθμίσεων του δημοσιονομικού συμφώνου στο νομοθετικό πλαίσιο της ΕΕ βάσει ενδελεχούς αποτίμησης της εφαρμογής του και στον βαθμό που δεν καλύπτεται ήδη από ισχύουσα δευτερογενή νομοθεσία·

Ο ρόλος του προϋπολογισμού της ΕΕ στην ΟΝΕ

61.  τονίζει τη δυνατότητα μετάβασης από την ομοφωνία στην ειδική πλειοψηφία για την έγκριση του κανονισμού για το ΠΔΠ βάσει της διάταξης του άρθρου 312 παράγραφος 2 ΣΛΕΕ κατά την έγκριση του επικείμενου κανονισμού για το ΠΔΠ· υπογραμμίζει ότι είναι σημαντικό να συνδεθεί η διάρκεια της νομοθετικής θητείας του Κοινοβουλίου, η εντολή της Επιτροπής και η διάρκεια του ΠΔΠ, που μπορεί να μειωθεί σε πέντε έτη δυνάμει των διατάξεων του άρθρου 312 παράγραφος 1 ΣΛΕΕ· ζητεί τα μελλοντικά ΠΔΠ να ευθυγραμμίζονται με την επόμενη κοινοβουλευτική περίοδο· καλεί το Συμβούλιο να αποδεχθεί τη δημοκρατική αυτή απαίτηση·

62.  χαιρετίζει την έκθεση της ομάδας υψηλού επιπέδου για τους ιδίους πόρους· επιθυμεί να υπάρξει επιστροφή στο γράμμα και το πνεύμα των Συνθηκών και μια μετατροπή του ισχύοντος συστήματος εισφορών βάσει του Ακαθάριστου Εθνικού Εισοδήματος (ΑΕΕ) σε ένα σύστημα που βασίζεται σε πραγματικούς ίδιους πόρους για την ΕΕ και, τελικά, σε έναν προϋπολογισμό της ζώνης του ευρώ, για τον οποίον υφίσταται ένα ολόκληρο φάσμα ιδεών·

63.  υπενθυμίζει ότι, σύμφωνα με το άρθρο 24 του κανονισμού (EE, Ευρατόμ) αριθ. 1311/2013 του Συμβουλίου, της 2ας Δεκεμβρίου 2013, για τον καθορισμό του πολυετούς δημοσιονομικού πλαισίου για την περίοδο 2014-2020, όλες οι δαπάνες και τα έσοδα της Ένωσης και της Ευρατόμ πρέπει να εγγράφονται στον γενικό προϋπολογισμό της Ένωσης, σύμφωνα με το άρθρο 7 του δημοσιονομικού κανονισμού·

Μεγαλύτερη επενδυτική ικανότητα της ΕΕ

64.  ζητεί τη βελτίωση της χρήσης των υφιστάμενων Διαρθρωτικών Ταμείων με γνώμονα την ενίσχυση της ανταγωνιστικότητας και της συνοχής της ΕΕ και την αύξηση της επενδυτικής ικανότητας της ΕΕ μέσω της αξιοποίησης καινοτόμων προσεγγίσεων, όπως το ΕΤΣΕ, που περιλαμβάνει ειδικούς μηχανισμούς για τη χρηματοδότηση και την εγγύηση των έργων υποδομών προς το συμφέρον της Ένωσης·

65.  επιμένει στην ανάγκη πλήρους εφαρμογής του υφιστάμενου πλαισίου του «εξάπτυχου» και του «δίπτυχου» και του Ευρωπαϊκού Εξαμήνου και ειδικότερα στην ανάγκη αντιμετώπισης των μακροοικονομικών ανισορροπιών και διασφάλισης του μακροπρόθεσμου ελέγχου του ελλείμματος και των έτι εξαιρετικά υψηλών επιπέδων χρέους, μέσω μιας φιλικής προς την ανάπτυξη δημοσιονομικής εξυγίανσης, της βελτίωσης της αποδοτικότητας των δημοσίων δαπανών, της ιεράρχησης των παραγωγικών επενδύσεων ως προτεραιοτήτων, της παροχής κινήτρων για δίκαιες και βιώσιμες διαρθρωτικές μεταρρυθμίσεις και λαμβανομένου υπόψη του κύκλου οικονομικής δραστηριότητας·

Θέσπιση δημοσιονομικής ικανότητας εντός της ζώνης του ευρώ μέσω τμήματος του προϋπολογισμού της ΕΕ

66.  επισημαίνει ότι το ευρώ είναι το νόμισμα της Ένωσης και ότι στόχος του προϋπολογισμού της ΕΕ είναι να εκπληρώσει τους στόχους της Ένωσης που εκτίθενται στο άρθρο 3 ΣΕΕ και να χρηματοδοτήσει κοινές πολιτικές, να στηρίξει αδύναμες περιφέρειες με βάση την αρχή της αλληλεγγύης, να ολοκληρώσει την εσωτερική αγορά, να προωθήσει ευρωπαϊκές συνέργειες, να αντιμετωπίσει τις τρέχουσες και μελλοντικές προκλήσεις που απαιτούν μια πανευρωπαϊκή προσέγγιση, συμβάλλοντας συνεπώς στην υποστήριξη των λιγότερο ανεπτυγμένων κρατών μελών ώστε να μπορέσουν να ενταχθούν στη ζώνη του ευρώ·

67.  σημειώνει τις διάφορες προτάσεις για τη θέσπιση δημοσιονομικής ικανότητας εντός της ζώνης του ευρώ· τονίζει ότι με τις προτάσεις αυτές ανατίθενται διάφορα καθήκοντα στο πλαίσιο της δυνατότητας αυτής, τα οποία μπορεί να έχουν διάφορες μορφές· επισημαίνει ότι το Κοινοβούλιο επιμένει ότι η δυνατότητα αυτή θα πρέπει να αναπτυχθεί εντός του πλαισίου της ΕΕ·

68.  τονίζει ότι, ενώ θα εξαρτηθεί από τον σχεδιασμό, τη λειτουργία και το μέγεθος της νέας δημοσιονομικής δυνατότητας το εάν η δυνατότητα αυτή μπορεί να δημιουργηθεί στο ισχύον πλαίσιο της Συνθήκης, είναι δυνατό, στο πλαίσιο των Συνθηκών, να αυξηθούν τα ανώτατα όρια των ιδίων πόρων, να καθιερωθούν νέες κατηγορίες ίδιων πόρων (ακόμη και αν προέρχονται μόνο από περιορισμένο αριθμό κρατών μελών) και να διατεθούν ορισμένα έσοδα για τη χρηματοδότηση συγκεκριμένων δαπανών· υπογραμμίζει επιπλέον ότι ο προϋπολογισμός της ΕΕ παρέχει ήδη εγγυήσεις για συγκεκριμένες δανειοδοτικές πράξεις και ότι υφίστανται πολλά μέσα ευελιξίας για τα οποία υπάρχει δυνατότητα να κινητοποιηθούν πόροι πάνω από τα ανώτατα όρια δαπανών του ΠΔΠ·

69.  επαναλαμβάνει ότι τάσσεται υπέρ της ενσωμάτωσης του Ευρωπαϊκού Μηχανισμού Σταθερότητας στο νομοθετικό πλαίσιο της Ένωσης, υπό την προϋπόθεση ότι υφίσταται ουσιαστική δημοκρατική λογοδοσία·

70.  πιστεύει ότι η θέσπιση ευρωπαϊκής δημοσιονομικής ικανότητας και του Ευρωπαϊκού Νομισματικού Ταμείου ενδέχεται να συνιστούν στάδια της διαδικασίας δημιουργίας ενός ευρωπαϊκού Υπουργείου Οικονομικών, που θα πρέπει να είναι υπόλογο στο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο·

71.  ζητεί να δοθεί η δέουσα προσοχή στα κύρια πορίσματα της ομάδας εμπειρογνωμόνων που δημιουργήθηκε από την Επιτροπή, με στόχο τη σύσταση ενός ταμείου απόσβεσης·

Ενιαία αγορά και χρηματοπιστωτική ολοκλήρωση

72.  πιστεύει ότι η ενιαία αγορά είναι ένας από τους ακρογωνιαίους λίθους της ΕΕ και ότι αποτελεί το θεμέλιο για την ευημερία, την ανάπτυξη και την απασχόληση στην Ένωση· επισημαίνει ότι στην ενιαία αγορά, η οποία προσφέρει απτά οφέλη τόσο στις επιχειρήσεις όσο και στους καταναλωτές, ενυπάρχει δυναμικό ανάπτυξης που δεν έχει αξιοποιηθεί ακόμα στο έπακρο, ιδίως όσον αφορά την ψηφιακή ενιαία αγορά, τις χρηματοπιστωτικές υπηρεσίες, την ενέργεια, την τραπεζική ένωση και την ένωση κεφαλαιαγορών· ζητεί, ως εκ τούτου, τον στενότερο έλεγχο της ορθής εφαρμογής και επιβολής του υφιστάμενου κεκτημένου σε αυτούς τους τομείς·

73.  ζητεί την ταχεία αλλά σταδιακή ολοκλήρωση της τραπεζικής ένωσης βάσει ενιαίου εποπτικού μηχανισμού (ΕΕΜ), ενιαίου μηχανισμού εξυγίανσης (ΕΜΕ) και ευρωπαϊκού συστήματος ασφάλισης καταθέσεων (ΕΣΑΚ), η οποία να υποστηρίζεται από επαρκές και δημοσιονομικά ουδέτερο προστατευτικό δίχτυ· επιδοκιμάζει, για τον σκοπό αυτόν, τη σύναψη συμφωνίας για έναν μεταβατικό χρηματοδοτικό μηχανισμό έως ότου αρχίσει να λειτουργεί το ενιαίο ταμείο εξυγίανσης και ζητεί να δημιουργηθεί το ευρωπαϊκό σύστημα αφερεγγυότητας·

74.  υπενθυμίζει ότι οι ευρωπαϊκές εποπτικές αρχές θα πρέπει να ενεργούν με στόχο τη βελτίωση της λειτουργίας της εσωτερικής αγοράς, εξασφαλίζοντας ιδίως ένα υψηλής ποιότητας, αποτελεσματικό και συνεκτικό επίπεδο ρύθμισης και εποπτείας, λαμβάνοντας υπόψη τα ποικίλα συμφέροντα όλων των κρατών μελών και τη διαφορετική φύση των συμμετεχόντων στη χρηματοπιστωτική αγορά· κρίνει ότι τα ζητήματα που επηρεάζουν όλα τα κράτη μέλη θα πρέπει να τίθενται, να αποτελούν αντικείμενο συζήτησης και να αποφασίζονται από όλα τα κράτη μέλη, και ότι για να ενισχυθούν οι ισότιμοι όροι ανταγωνισμού στο πλαίσιο της ενιαίας αγοράς είναι απαραίτητο ένα ενιαίο εγχειρίδιο κανόνων, το οποίο θα ισχύει για όλους τους συμμετέχοντες στη χρηματοπιστωτική αγορά της ΕΕ, προκειμένου να αποτρέπεται ο κατακερματισμός της ενιαίας αγοράς χρηματοπιστωτικών υπηρεσιών και ο αθέμιτος ανταγωνισμός λόγω έλλειψης ισότιμων όρων ανταγωνισμού·

75.  ζητεί τη θέσπιση μιας πραγματικής ένωσης κεφαλαιαγορών·

76.  υποστηρίζει τη δημιουργία ενός συστήματος αρχών ανταγωνιστικότητας που θα είναι επιφορτισμένες με το καθήκον της συγκέντρωσης των εθνικών φορέων που είναι αρμόδιοι για την παρακολούθηση της προόδου στον τομέα της ανταγωνιστικότητας σε κάθε κράτος μέλος και προτείνει η παρακολούθηση της προόδου του εν λόγω συστήματος να τελεί υπό την εποπτεία της Επιτροπής·

77.  κρίνει απαραίτητη τη βελτίωση της αυτόματης ανταλλαγής πληροφοριών μεταξύ των εθνικών φορολογικών αρχών για την αντιμετώπιση της φοροδιαφυγής και της φοροαποφυγής, των πρακτικών φοροαποφυγής της διάβρωσης της φορολογικής βάσης και της μεταφοράς κερδών, καθώς και για την προώθηση συντονισμένων δράσεων για την καταπολέμηση των φορολογικών παραδείσων· ζητεί την έγκριση οδηγίας για μια κοινή ενοποιημένη βάση για τη φορολογία των εταιρειών που να ορίζει ελάχιστο συντελεστή και κοινούς στόχους για μια σταδιακή σύγκλιση· θεωρεί απαραίτητο να δρομολογηθεί μια διεξοδική αναθεώρηση της υφιστάμενης νομοθεσίας για τον ΦΠΑ, η οποία να εξετάσει μεταξύ άλλων το ζήτημα της εισαγωγής της αρχής της χώρας προέλευσης·

Ένα πιο δημοκρατικό θεσμικό πλαίσιο για την ΟΝΕ

78.  υπενθυμίζει την ανάγκη διασφάλισης της κατάλληλης δημοκρατικής νομιμότητας και λογοδοσίας στα επίπεδα λήψης αποφάσεων μέσω του ελέγχου των εθνικών κυβερνήσεων από τα εθνικά κοινοβούλια και της ανάληψης ενισχυμένου ελεγκτικού ρόλου από το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο σε επίπεδο ΕΕ, καθώς και κεντρικού ρόλου, από κοινού με το Συμβούλιο, στην έγκριση του κώδικα σύγκλισης, με βάση την συνήθη νομοθετική διαδικασία·

79.  τάσσεται υπέρ της γενικής χρήσης της «ρήτρας γέφυρας» του άρθρου 48 παράγραφος 7 ΣΕΕ· επισημαίνει ότι η Επιτροπή, στο σχέδιο στρατηγικής της για μια βαθειά και ουσιαστική Οικονομική και Νομισματική Ένωση(12) πρότεινε, βάσει του άρθρου 136 ΣΛΕΕ ή του άρθρου 352 ΣΛΕΕ τη θέσπιση ενός μέσου σύγκλισης και ανταγωνισμού, ενδεχομένως στο πλαίσιο ενισχυμένης συνεργασίας· τονίζει ότι σε περίπτωση ενισχυμένης συνεργασίας η χρήση του άρθρου 333 παράγραφος 2 ΣΛΕΕ που προβλέπει την εφαρμογή της συνήθους νομοθετικής διαδικασίας θα ενισχύσει τη δημοκρατική νομιμότητα και αποτελεσματικότητα της διακυβέρνησης της ΕΕ και τον ρόλο του Κοινοβουλίου σε αυτή·

80.  επαναλαμβάνει ότι η διακοινοβουλευτική συνεργασία δεν πρέπει να οδηγήσει στη θέσπιση νέου κοινοβουλευτικού οργάνου ή νέου θεσμικού οργάνου, γιατί το ευρώ είναι το νόμισμα της ΕΕ και το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο είναι το κοινοβούλιό της· υπενθυμίζει ότι η ΟΝΕ θεσπίζεται από την Ένωση, οι πολίτες της οποίας εκπροσωπούνται άμεσα σε ενωσιακό επίπεδο από το Κοινοβούλιο, το οποίο πρέπει να βρίσκει και να εφαρμόζει τρόπους για να διασφαλίζει την κοινοβουλευτική δημοκρατική λογοδοσία των αποφάσεων που αφορούν συγκεκριμένα τη ζώνη του ευρώ·

81.  επιμένει ότι πρέπει να ανατεθούν στην Επιτροπή αρμοδιότητες για την υλοποίηση και επιβολή τυχόν μελλοντικών ή υφιστάμενων μέσων που εγκρίνονται στον τομέα της ΟΝΕ·

82.  κρίνει απαραίτητη την αντιμετώπιση των αδυναμιών στην υφιστάμενη θεσμική διάρθρωση της ΟΝΕ και ιδίως του δημοκρατικού τους ελλείματος, λαμβάνοντας επίσης υπόψη ότι ορισμένα μέρη της Συνθήκης τελούν υπό την επίβλεψη του Δικαστηρίου ενώ άλλα δεν υπόκεινται σε τέτοιου είδους έλεγχο· κρίνει απαραίτητη την ενίσχυση του κοινοβουλευτικού ελέγχου για την λεπτομερή εφαρμογή του άρθρου 121 παράγραφοι 3 και 4 ΣΛΕΕ, σχετικά με τον στενότερο συντονισμό των οικονομικών πολιτικών·

83.  είναι της γνώμης ότι η διαφοροποιημένη ολοκλήρωση θα πρέπει να παραμένει ανοικτή για όλα τα κράτη μέλη·

84.  υπενθυμίζει ότι πρέπει να δοθεί προτεραιότητα στη συνήθη νομοθετική διαδικασία και στις διαδικασίες του προϋπολογισμού σε επίπεδο ΕΕ μέσω της χρήσης, όποτε είναι αναγκαίο, παρεκκλίσεων και της δημιουργίας ειδικών γραμμών του προϋπολογισμού· υπενθυμίζει ότι κάθε άλλη διάταξη, όπως οι διατάξεις για τη ζώνη του ευρώ ή για την ενισχυμένη συνεργασία, θα πρέπει να χρησιμοποιούνται μόνον όταν οι προαναφερθείσες διαδικασίες είναι νομικά ή πολιτικά ανέφικτες·

Ολοκλήρωση της εσωτερικής αγοράς ως κύριος συντελεστής ανάπτυξης

85.  είναι πεπεισμένο ότι η εμβάθυνση της ΟΝΕ θα πρέπει να συνοδευτεί από την ολοκλήρωση της εσωτερικής αγοράς μέσω της κατάργησης όλων των εναπομεινάντων εσωτερικών φραγμών, ιδίως όσον αφορά την ενεργειακή ένωση, την κοινή ψηφιακή αγορά και την αγορά υπηρεσιών·

86.  ζητεί την πλήρη εφαρμογή της ισχύουσας νομοθεσίας για την εσωτερική αγορά ενέργειας, σύμφωνα με το άρθρο 194 ΣΛΕΕ, με στόχο τη δημιουργία της ενεργειακής ένωσης·

87.  υποστηρίζει την ενίσχυση των καθηκόντων και αρμοδιοτήτων του Ευρωπαϊκού Οργανισμού Συνεργασίας των Ρυθμιστικών Αρχών Ενέργειας (ACER) προς την κατεύθυνση, τελικά, της δημιουργίας ενός Ευρωπαϊκού Οργανισμού Ενέργειας σύμφωνα με το άρθρο 54 της Συνθήκης Ευρατόμ, καθώς και την ολοκλήρωση των ενεργειακών αγορών, τη θέσπιση ευρωπαϊκού στρατηγικού αποθέματος βάσει συνδυασμού των εθνικών αποθεμάτων καθώς και κοινού διαπραγματευτικού κέντρου με τους προμηθευτές, με στόχο την ολοκλήρωση της θεσμικής διάρθρωσης της ενεργειακής ένωσης·

88.  ενθαρρύνει τη χρήση «ομολόγων έργων», σε στενή συνεργασία με την ΕΤρΕ, για τη χρηματοδότηση έργων υποδομής και ενεργειακών έργων·

89.  καλεί την Επιτροπή να κάνει χρήση του άρθρου 116 ΣΛΕΕ, το οποίο παρέχει την αναγκαία νομική βάση ώστε το Κοινοβούλιο και το Συμβούλιο να ενεργούν σύμφωνα με τη συνήθη νομοθετική διαδικασία προκειμένου να εξαλείφουν πρακτικές που οδηγούν σε στρέβλωση του ανταγωνισμού στην εσωτερική αγορά, μέσω επιζήμιων φορολογικών πολιτικών·

Η κοινωνική διάσταση

90.  τονίζει ότι τα δικαιώματα των εργαζομένων, ιδίως όταν αυτοί ασκούν το δικαίωμά τους στην κινητικότητα καθώς και τα κοινωνικά δικαιώματά τους πρέπει να διασφαλίζονται, αξιοποιώντας πλήρως τα σχετικά νομικά μέσα που προβλέπονται στους τίτλους IV, IX και X του τρίτου μέρους της ΣΛΕΕ και σύμφωνα με τον Χάρτη των Θεμελιωδών Δικαιωμάτων της ΕΕ, προκειμένου να εξασφαλιστεί μια σταθερή κοινωνική βάση για την Ένωση· υπογραμμίζει ειδικότερα στη συνάρτηση αυτή τα δικαιώματα που απορρέουν από την οδηγία 2004/38/ΕΚ σχετικά με το δικαίωμα των πολιτών της Ένωσης και των μελών της οικογενείας τους να κυκλοφορούν και να διαμένουν ελεύθερα στην επικράτεια των κρατών μελών και από τον κανονισμό (ΕΕ) αριθ. 492/2011 σχετικά με την ελεύθερη κυκλοφορία των εργαζομένων στο εσωτερικό της Ένωσης·

91.  υπενθυμίζει τη σημασία της διαμόρφωσης μιας κοινωνικής Ευρώπης, έτσι ώστε το εγχείρημα της ευρωπαϊκής ολοκλήρωσης να συνεχίσει να υποστηρίζεται από τους εργαζόμενους·

92.  τονίζει ότι είναι σημαντικό να προαχθεί η ιδέα του ορισμού κατώτατου μισθού από κάθε κράτος μέλος, παρατηρεί ότι η εξέταση των δυνατοτήτων ενός συστήματος ελάχιστου επιδόματος ανεργίας θα απαιτούσε την ύπαρξη κοινών κανόνων και προϋποθέσεων για μια αγοράς εργασίας της ΕΕ, και προτείνει την έγκριση, δυνάμει των τρεχουσών διατάξεων της Συνθήκης, νομοθετικής πρότασης με γνώμονα τη μείωση των φραγμών που εξακολουθούν να υφίστανται για τους εργαζόμενους·

93.  επισημαίνει τις δυνατότητες που παρέχει η Ένωση και την ανάγκη να συμπεριληφθούν ενεργά νέοι εργαζόμενοι στην αγορά εργασίας και να ενθαρρυνθεί περαιτέρω η ανταλλαγή νέων εργαζομένων, σύμφωνα με το άρθρο 47 ΣΛΕΕ·

94.  καλεί την Επιτροπή να ενσωματώσει κριτήρια απασχόλησης για τη μακροοικονομική αξιολόγηση των επιδόσεων των κρατών μελών και να συστήσει και να υποστηρίξει διαρθρωτικές μεταρρυθμίσεις, προκειμένου να διασφαλιστεί η καλύτερη αξιοποίηση των περιφερειακών και κοινωνικών ταμείων·

95.  ζητεί από την Επιτροπή να αξιολογήσει δεόντως την ανάγκη λήψης μέτρων από την ΕΕ καθώς και τις ενδεχόμενες οικονομικές, κοινωνικές και περιβαλλοντικές επιπτώσεις των εναλλακτικών επιλογών πολιτικής προτού προτείνει μια νέα πρωτοβουλία (π.χ. νομοθετικές προτάσεις, μη νομοθετικές πρωτοβουλίες, εκτελεστικές και κατʼ εξουσιοδότηση πράξεις), σύμφωνα με τη διοργανική συμφωνία της 13ης Απριλίου 2016 για τη βελτίωση του νομοθετικού έργου·

96.  ζητεί τη θέσπιση ενός νέου κοινωνικού συμφώνου (υπό μορφήν ενδεχομένως ενός κοινωνικού πρωτοκόλλου) με στόχο την ενίσχυση της ευρωπαϊκής κοινωνικής οικονομίας της αγοράς και τη μείωση των ανισοτήτων, που να διασφαλίζει την τήρηση όλων των θεμελιωδών δικαιωμάτων των πολιτών, μεταξύ άλλων το δικαίωμα σε συλλογικές διαπραγματεύσεις και την ελεύθερη κυκλοφορία· επισημαίνει ότι το εν λόγω σύμφωνο θα μπορούσε να συμβάλει στην ενίσχυση του συντονισμού των κοινωνικών πολιτικών των κρατών μελών·

97.  καλεί την Επιτροπή να αναθερμάνει τον κοινωνικό διάλογο στην ΕΕ μέσω δεσμευτικών συμφωνιών μεταξύ των κοινωνικών εταίρων, σύμφωνα με τα άρθρα 151 έως 161 ΣΛΕΕ·

Εξωτερική δράση

Αύξηση της αποτελεσματικότητας, της συνοχής και της λογοδοσίας της Κοινής Εξωτερικής Πολιτικής και Πολιτικής Ασφαλείας (ΚΕΠΠΑ)

98.  φρονεί ότι η συνολική προσέγγιση της Ευρωπαϊκής Ένωσης όσον αφορά τις εξωτερικές συγκρούσεις και κρίσεις θα πρέπει να ενισχυθεί με τη στενότερη συνεργασία των διαφόρων δρώντων και μέσων σε όλες τις φάσεις του κύκλου μιας σύγκρουσης·

99.  επιμένει στην ανάγκη χρήσης των διατάξεων του άρθρου 22 ΣΕΕ για τη θέσπιση συνολικού στρατηγικού πλαισίου και τη λήψη αποφάσεων σχετικά με τα στρατηγικά συμφέροντα και τους στρατηγικούς στόχους που ορίζονται στο άρθρο 21 ΣΕΕ που να μπορούν να επεκταθούν πέρα από την ΚΕΠΠΑ σε άλλους τομείς εξωτερικής δράσης και που απαιτεί συνοχή με άλλες πολιτικές, όπως το εμπόριο, η γεωργία και η αναπτυξιακή βοήθεια· υπενθυμίζει ότι οι αποφάσεις που λαμβάνονται βάσει αυτής της στρατηγικής θα μπορούσαν να τεθούν σε εφαρμογή μέσω ψηφοφορίας με ειδική πλειοψηφία· τονίζει ότι η δημοκρατική νομιμότητα των αποφάσεων αυτών μπορεί να ενισχυθεί εάν το Συμβούλιο και το Κοινοβούλιο εγκρίνουν κοινά στρατηγικά έγγραφα με βάση τις προτάσεις της Ύπατης Εκπροσώπου της Ένωσης για θέματα Εξωτερικής Πολιτικής και Πολιτικής Ασφαλείας / Αντιπρόεδρος της Ευρωπαϊκής Επιτροπής (ΑΕ/ΥΕ)·

100.  ζητεί να ενισχυθεί η κοινοβουλευτική εποπτεία της εξωτερικής δράσης της ΕΕ, μεταξύ άλλων με τη συνέχιση των τακτικών διαβουλεύσεων με την ΑΕ/ΥΕ, την Ευρωπαϊκή Υπηρεσία Εξωτερικής Δράσης (ΕΥΕΔ) και την Επιτροπή, και να οριστικοποιηθούν οι διαπραγματεύσεις για την αντικατάσταση της διοργανικής συμφωνίας του 2002 σχετικά με την πρόσβαση σε ευαίσθητες πληροφορίες του Συμβουλίου στον τομέα της ΚΕΠΠΑ·

101.  θεωρεί απαραίτητη την ένταξη των ειδικών απεσταλμένων της ΕΕ στην ΕΥΕΔ και την μεταφορά των κονδυλίων του προϋπολογισμού τους από τις γραμμές της ΚΕΠΠΑ στις γραμμές της ΕΥΕΔ, καθώς έτσι θα ενισχυθεί η συνοχή των προσπαθειών της ΕΕ·

102.  ζητεί να γίνει χρήση του άρθρου 31 παράγραφος 2 ΣΕΕ, το οποίο δίνει τη δυνατότητα στο Συμβούλιο να λαμβάνει ορισμένες αποφάσεις σε θέματα που αφορούν την ΚΕΠΠΑ με ειδική πλειοψηφία καθώς και της «ρήτρας γέφυρας» που προβλέπεται στο άρθρο 31 παράγραφος 3 ΣΕΕ για την προοδευτική μετάβαση στη λήψη αποφάσεων με ειδική πλειοψηφία σε τομείς της ΚΕΠΠΑ που δεν έχουν στρατιωτικές ή αμυντικές επιπτώσεις· υπενθυμίζει ότι το άρθρο 20 παράγραφος 2 ΣΕΕ, που ορίζει τις διατάξεις για την ενισχυμένη συνεργασία, παρέχει στα κράτη μέλη πρόσθετες δυνατότητες προώθησης της ΚΕΠΠΑ και θα πρέπει, συνεπώς, να χρησιμοποιηθεί·

103.  πιστεύει ότι είναι απαραίτητο να αυξηθεί η ευελιξία των δημοσιονομικών κανόνων για την ανάληψη εξωτερικής δράσης προκειμένου να αποφευχθούν καθυστερήσεις στην επιχειρησιακή εκταμίευση των πιστώσεων της ΕΕ και, κατά συνέπεια, να αυξηθεί η ικανότητα της ΕΕ να αντιμετωπίζει τις κρίσεις γρήγορα και αποτελεσματικά· κρίνει εν προκειμένω απαραίτητη τη δημιουργία μιας ταχείας διαδικασίας για την ανθρωπιστική βοήθεια που να διασφαλίζει τη χορήγηση της βοήθειας με τον πλέον αποδοτικό και αποτελεσματικό τρόπο·

104.  παροτρύνει το Συμβούλιο, την ΕΥΕΔ και την Επιτροπή να τηρήσουν τις αντίστοιχες δεσμεύσεις τους όσον αφορά την άμεση και πλήρη ενημέρωση του Κοινοβουλίου σε όλα τα στάδια των διαδικασιών διαπραγμάτευσης και σύναψης διεθνών συμφωνιών, όπως ορίζεται στο άρθρο 218 παράγραφος 10 ΣΛΕΕ και όπως περιγράφεται λεπτομερώς σε διοργανικές συμφωνίες με την Επιτροπή και το Συμβούλιο·

105.  τονίζει ότι το Δικαστήριο της Ευρωπαϊκής Ένωσης (ΔΕΕ) έχει επιβεβαιώσει ότι το Κοινοβούλιο, δικαιούται, βάσει του άρθρου 218 παράγραφος 10 ΣΛΕΕ, να τηρείται πλήρως και άμεσα ενήμερο σε όλα τα στάδια της διαδικασίας για τη διαπραγμάτευση και σύναψη διεθνών συμφωνιών – και σε θέματα ΚΕΠΠΑ – προκειμένου αυτό να μπορεί να ασκεί τις εξουσίες του έχοντας πλήρη γνώση του συνόλου των δράσεων της Ευρωπαϊκής Ένωσης· αναμένει συνεπώς ότι οι διοργανικές διαπραγματεύσεις που πρόκειται να διεξαχθούν βάσει βελτιωμένων πρακτικών συμφωνιών συνεργασίας και ανταλλαγής πληροφοριών στο πλαίσιο της διαπραγμάτευσης και σύναψης διεθνών συμφωνιών θα λάβουν δεόντως υπόψη τους τη νομολογία ΔΕΕ·

Προς μια κοινή αμυντική πολιτική

106.  ζητεί να ληφθούν σταδιακά μέτρα για μία κοινή αμυντική πολιτική (άρθρο 42 παράγραφος 2 ΣΕΕ) και, τελικά, για μια κοινή άμυνα, που μπορεί να αποφασιστεί ομόφωνα από το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο και ταυτόχρονα να ενισχυθούν οι μη στρατιωτικές – και με τη συμμετοχή της κοινωνίας των πολιτών – προσεγγίσεις πρόληψης και επίλυσης συγκρούσεων που βασίζονται στη μη χρήση βίας, κυρίως μέσω μιας αύξησης των οικονομικών, διοικητικών και ανθρωπίνων πόρων που σχετίζονται με τη διαμεσολάβηση, τον διάλογο, τη συμφιλίωση και την άμεση απόκριση σε κρίσεις με τη συμμετοχή οργανώσεων της κοινωνίας των πολιτών·

107.  προτείνει ως πρώτο βήμα προς αυτήν την κατεύθυνση την εφαρμογή των διατάξεων του άρθρου 46 ΣΕΕ σχετικά με τη δημιουργία της μόνιμης διαρθρωμένης συνεργασίας (PESCO) μέσω ειδικής πλειοψηφίας στο Συμβούλιο, δεδομένου ότι αυτό το μέσο θα δώσει τη δυνατότητα στα πιο φιλόδοξα κράτη μέλη να συνεργάζονται στενότερα με συντονισμένο τρόπο στον τομέα της άμυνας υπό την αιγίδα της ΕΕ και θα τους επιτρέψει να χρησιμοποιήσουν τα θεσμικά όργανα, τα μέσα και τον προϋπολογισμό της ΕΕ·

108.  προτείνει τη σύσταση ενός μονίμου Συμβουλίου Υπουργών Άμυνας, υπό την προεδρία της ΑΕ/ΥΕ, με στόχο αφενός τον συντονισμό των πολιτικών άμυνας των κρατών μελών, ιδίως στον τομέα της ασφάλειας στον κυβερνοχώρο και στην καταπολέμηση της τρομοκρατίας, και αφετέρου την από κοινού ανάπτυξη της στρατηγικής και των προτεραιοτήτων της πολιτικής άμυνας της ΕΕ·

109.  επιμένει να καταρτιστεί μια λευκή βίβλος της ΕΕ για την ασφάλεια και την άμυνα βάσει της παγκόσμιας στρατηγικής της ΕΕ για την εξωτερική πολιτική και την πολιτική ασφαλείας υπό την προεδρία της ΑΕ/ΥΕ, καθώς σε αυτό το έγγραφο θα οριστούν περαιτέρω οι στρατηγικοί στόχοι της ΕΕ στον τομέα της ασφάλειας και της άμυνας και θα προσδιοριστούν οι υφιστάμενες και απαιτούμενες ικανότητες· καλεί την Επιτροπή να βασίσει τις τρέχουσες προπαρασκευαστικές εργασίες της για ένα ευρωπαϊκό σχέδιο δράσης για την άμυνα στα αποτελέσματα της μελλοντικής Λευκής Βίβλου της ΕΕ για την ασφάλεια και την άμυνα, οι οποίες θα πρέπει επίσης να εξετάσουν το ζήτημα του τρόπου και των προϋποθέσεων υπό τις οποίες η χρήση στρατιωτικής βίας κρίνεται σκόπιμη και νόμιμη·

110.  υπογραμμίζει την ανάγκη ορισμού κοινής ευρωπαϊκής πολιτικής δυνατοτήτων και εξοπλισμών (άρθρο 42 παράγραφος 3 ΣΕΕ), η οποία θα καλύπτει τον κοινό σχεδιασμό, την ανάπτυξη και την προμήθεια στρατιωτικών δυνατοτήτων και θα πρέπει επίσης να περιλαμβάνει προτάσεις για την αντίδραση σε απειλές στον κυβερνοχώρο, σε υβριδικές και ασύμμετρες απειλές· ενθαρρύνει την Επιτροπή να επεξεργαστεί ένα φιλόδοξο σχέδιο δράσης για την ευρωπαϊκή άμυνα, όπως ανακοινώθηκε στο πρόγραμμα εργασίας για το 2016·

111.  υπογραμμίζει το μεγάλο δυναμικό του Ευρωπαϊκού Οργανισμού Άμυνας (ΕΟΑ) όσον αφορά την ανάπτυξη μιας ενιαίας αμυντικής αγοράς που θα είναι ανταγωνιστική, αποτελεσματική και ισχυρή στους τομείς έρευνας, ανάπτυξης και καινοτομίας καθώς και να εστιάζει στη δημιουργία εξειδικευμένων θέσεων εργασίας και προς αυτόν τον σκοπό, συνιστά να διερευνηθούν οι δυνατότητες συνεργασίας μεταξύ του δημόσιου και του ιδιωτικού τομέα· επαναλαμβάνει την επείγουσα ανάγκη για ενίσχυση του ΕΟΑ παρέχοντάς του τους απαραίτητους πόρους και την πολιτική στήριξη που θα του δώσουν τη δυνατότητα να διαδραματίσει ηγετικό και συντονιστικό ρόλο στην ανάπτυξη ικανοτήτων, την έρευνα και τις προμήθειες· επαναλαμβάνει την άποψή του ότι αυτό θα επιτευχθεί καλύτερα με τη χρηματοδότηση των δαπανών προσωπικού και διαχείρισης του οργανισμού από τον προϋπολογισμό της Ένωσης·

112.  υπενθυμίζει το άρθρο 44 ΣΕΕ, που προβλέπει συμπληρωματικές διατάξεις ευελιξίας και ορίζει τη δυνατότητα ανάθεσης της εκτέλεσης αποστολών διαχείρισης κρίσεων σε μια ομάδα κρατών μελών, τα οποία αναλαμβάνουν τις εν λόγω αποστολές εκ μέρους της ΕΕ και υπόκεινται στον πολιτικό έλεγχο και τη στρατηγική καθοδήγηση της Επιτροπής Πολιτικής και Ασφαλείας και της ΕΥΕΔ·

113.  προτείνει να γίνει χρήση του άρθρου 41 παράγραφος 3 ΣΕΕ για τη δημιουργία ταμείου εκκίνησης από εισφορές των κρατών μελών για τη χρηματοδότηση προπαρασκευαστικών ενεργειών που αφορούν δραστηριότητες Κοινής Πολιτικής Ασφάλειας και Άμυνας (ΚΠΑΑ) και δεν χρηματοδοτούνται από τον προϋπολογισμό της Ένωσης·

114.  τονίζει τη σημασία της επέκτασης της κοινής χρηματοδότησης στον τομέα της στρατιωτικής ΚΠΑΑ, μεταξύ άλλων μέσω του μηχανισμού ΑΘΗΝΑ, καθώς με αυτόν τον τρόπο θα μειωθούν τα οικονομικά αντικίνητρα για τη συνεισφορά των κρατών μελών σε στρατιωτικές αποστολές και επιχειρήσεις ΚΠΑΑ και, κατά συνέπεια, θα βελτιωθεί η ικανότητα αντιμετώπισης κρίσεων από την ΕΕ·

115.  ζητεί τη δημιουργία μόνιμου στρατιωτικού και μη στρατιωτικού στρατηγείου, με δυνατότητα στρατηγικού σχεδιασμού και διεξαγωγής επιχειρήσεων (MPCC) καθώς και Μη Στρατιωτική Δύναμη Σχεδιασμού και Διεξαγωγής Επιχειρήσεων (CPCC)· ζητεί τη θεσμοθέτηση των διαφόρων ευρωπαϊκών στρατιωτικών δομών (μεταξύ άλλων των διαφόρων «μάχιμων ομάδων», των Ευρωδυνάμεων, της αμυντικής συνεργασίας Γαλλίας-Ηνωμένου Βασιλείου, της συνεργασίας αεράμυνας Μπενελούξ) στο πλαίσιο της ΕΕ και την αύξηση της δυνατότητας χρήσης των μάχιμων ομάδων της ΕΕ, επεκτείνοντας, μεταξύ άλλων, την κοινή χρηματοδότηση και θεωρώντας κατ’ αρχήν την ανάπτυξή τους ως δυνάμεων άμεσης παρέμβασης σε μελλοντικά σενάρια διαχείρισης κρίσεων·

116.  επισημαίνει ότι το εν λόγω μόνιμο στρατηγείο θα μπορούσε να αναλάβει τον σχεδιασμό αντιμετώπισης έκτακτων καταστάσεων σε μόνιμη βάση και να διαδραματίσει μείζονα συντονιστικό ρόλο στις μελλοντικές εφαρμογές του άρθρου 42 παράγραφος 7 ΣΕΕ· είναι της άποψης ότι η «ρήτρα αμοιβαίας άμυνας» που ορίζεται στο εν λόγω άρθρο και την οποία επικαλέστηκε η Γαλλία στη διάρκεια του Συμβουλίου Εξωτερικών Υποθέσεων της 17ης Νοεμβρίου 2015, μπορεί να αποτελέσει καταλύτη για τη μελλοντική ανάπτυξη της πολιτικής ασφαλείας και άμυνας της ΕΕ και να οδηγήσει στην ανάληψη ισχυρότερων δεσμεύσεων από όλα τα κράτη μέλη·

117.  φρονεί ότι η συνεργασία ΕΕ-ΝΑΤΟ πρέπει να ενισχυθεί σε όλα τα επίπεδα σε τομείς όπως η ανάπτυξη δυνατοτήτων και ο σχεδιασμός αντιμετώπισης έκτακτων καταστάσεων για υβριδικές απειλές και ότι πρέπει να εντατικοποιηθούν οι προσπάθειες άρσης των εναπομεινάντων πολιτικών εμποδίων· ζητεί μετ’ επιτάσεως μια ευρεία πολιτική και στρατιωτική συνεργασία ΕΕ-ΝΑΤΟ·

118.  ζητεί τη λήψη αποφασιστικών μέτρων για τη διασφάλιση της συνοχής των πολιτικών για την ανάπτυξη (ΣΠΑ) βάσει του άρθρου 208 ΣΛΕΕ και επιμένει ότι πρέπει να βελτιωθεί το σύστημα αξιολόγησης του αντικτύπου της ΣΠΑ και να θεσπιστεί ένας μηχανισμός διαιτησίας σε περίπτωση αποκλίσεων μεταξύ των διαφόρων πολιτικών της Ένωσης, μέσω του οποίου θα ανατίθεται στον Πρόεδρο της Επιτροπής η πολιτική ευθύνη επί των κύριων κατευθυντήριων γραμμών και η δυνατότητα διευθέτησης των θεμάτων βάσει των δεσμεύσεων που έχει αναλάβει η Ένωση στον τομέα της ΣΠΑ·

Δικαιοσύνη και εσωτερικές υποθέσεις (ΔΕΥ)

119.  υπογραμμίζει ότι, με την επιφύλαξη της προστασίας των θεμελιωδών δικαιωμάτων και ελευθεριών και της ανάγκης να ασκείται δημοκρατικός και δικαστικός έλεγχος στις πολιτικές για την καταπολέμηση της τρομοκρατίας, και υπό το φως των πρόσφατων επιθέσεων και της αύξησης της απειλής της τρομοκρατίας, η συστηματική, υποχρεωτική και δομημένη ανταλλαγή πληροφοριών και δεδομένων μεταξύ των εθνικών αρχών επιβολής του νόμου και των υπηρεσιών πληροφοριών καθώς και με την Ευρωπόλ, τον Frontex και την Eurojust, κρίνεται απολύτως απαραίτητη και πρέπει να τεθεί σε εφαρμογή το συντομότερο δυνατόν·

120.  επισημαίνει ότι, όπως και σε προηγούμενες επιθέσεις, οι δράστες των επιθέσεων στο Παρίσι ήταν ήδη γνωστοί στις αρχές ασφαλείας και είχαν αποτελέσει αντικείμενο ερευνών και μέτρων επιτήρησης· εκφράζει τη ανησυχία του για το γεγονός ότι τα υπάρχοντα δεδομένα σχετικά με αυτά τα άτομα δεν αποτέλεσαν αντικείμενο ανταλλαγής μεταξύ των κρατών μελών, παρά τις απαιτήσεις του άρθρου 88 ΣΛΕΕ· καλεί το Συμβούλιο να εγκρίνει, βάσει του άρθρου 352 ΣΛΕΕ, την υποχρεωτική ανταλλαγή δεδομένων μεταξύ των κρατών μελών· θεωρεί ότι, σε περίπτωση που δεν καταστεί δυνατόν να επιτευχθεί ομοφωνία, θα πρέπει να αξιοποιηθούν οι δυνατότητες της ενισχυμένης συνεργασίας·

121.  καλεί την Επιτροπή και το Συμβούλιο να προβούν σε ολοκληρωμένη αξιολόγηση των αντιτρομοκρατικών και άλλων συναφών μέτρων της ΕΕ, ιδίως όσον αφορά την εφαρμογή τους στα κράτη μέλη σε νομοθετικό και πρακτικό επίπεδο, και τον βαθμό συνεργασίας των κρατών μελών σε αυτόν τον τομέα με τους οργανισμούς της ΕΕ, κυρίως με την Ευρωπόλ και τη Eurojust καθώς και μια αξιολόγηση των κενών που εξακολουθούν να υφίστανται καθώς και την τήρηση εκ μέρους τους των υποχρεώσεων της Ένωσης στον τομέα των ανθρωπίνων δικαιωμάτων, κάνοντας χρήση της διαδικασίας που προβλέπεται στο άρθρο 70 ΣΛΕΕ·

122.  υπενθυμίζει εν προκειμένω ότι το άρθρο 222 ΣΛΕΕ προβλέπει μια ρήτρα αλληλεγγύης που μπορεί και θα πρέπει να ενεργοποιείται, όταν ένα κράτος μέλος δέχεται τρομοκρατική επίθεση ή πλήττεται από φυσική ή ανθρωπογενή καταστροφή·

123.  εκφράζει τη λύπη του για το γεγονός ότι η οδηγία για την προσωρινή προστασία δεν έχει ενεργοποιηθεί υπό το φως της προσφυγικής κρίσης, παρά το γεγονός ότι θεσπίστηκε για την αντιμετώπιση της μαζικής εισροής υπηκόων τρίτων χωρών·

124.  υπογραμμίζει την ανάγκη θέσπισης μιας δίκαιης και αποτελεσματικής κοινής πολιτικής ασύλου και μετανάστευσης στην ΕΕ βάσει των αρχών της αλληλεγγύης, της απαγόρευσης των διακρίσεων, της μη επαναπροώθησης και της καλόπιστης συνεργασίας μεταξύ όλων των κρατών μελών που θα πρέπει επίσης να προβλέπει τη δίκαιη κατανομή των αιτούντων άσυλο στην Ευρωπαϊκή Ένωση· είναι της άποψης ότι η εν λόγω πολιτική θα πρέπει να δεσμεύει όλα τα κράτη μέλη· επισημαίνει στα κράτη μέλη τις αναληφθείσες στη συνάρτηση αυτή δεσμεύσεις τους και τονίζει ότι ένα νέο πλαίσιο για το άσυλο και τη μετανάστευση πρέπει να βασίζεται στα θεμελιώδη δικαιώματα των μεταναστών·

125.  επισημαίνει ότι απαιτούνται περαιτέρω μέτρα προκειμένου να διασφαλιστεί ότι το κοινό ευρωπαϊκό σύστημα ασύλου θα αποτελέσει ένα πραγματικά ενιαίο σύστημα· ζητεί από τα κράτη μέλη να εναρμονίσουν τη νομοθεσία και τις πρακτικές τους όσον αφορά τα κριτήρια για το ποιος χαρακτηρίζεται δικαιούχος διεθνούς προστασίας και τις εγγυήσεις σχετικά με τις διαδικασίες διεθνούς προστασίας και τις συνθήκες υποδοχής, σύμφωνα με τη νομολογία του ΕΔΔΑ και του ΔΕΕ και τις πάγιες βέλτιστες πρακτικές στα άλλα κράτη μέλη·

126.  επιδοκιμάζει την έκδοση του κανονισμού (ΕΕ) 2016/1624 σχετικά με την διεύρυνση των καθηκόντων και αρμοδιοτήτων του Frontex και την μετονομασία του σε Ευρωπαϊκό Οργανισμό Συνοριοφυλακής και Ακτοφυλακής· φρονεί ότι ο οργανισμός μπορεί να ενισχυθεί, όποτε κρίνεται αναγκαίο, με στρατιωτικά μέσα, όπως η Ευρωπαϊκή Ναυτική Δύναμη (Euromarfor) και ένα αναβαθμισμένο Ευρωπαϊκό Σώμα (Eurocorps), καθώς και από πόρους που θα συγκεντρώνονται μέσω της μόνιμης διαρθρωμένης συνεργασίας· υπογραμμίζει ότι σύμφωνα με τον κανονισμό τα κράτη μέλη πρέπει, για το δικό τους συμφέρον καθώς και για το συμφέρον των υπολοίπων κρατών μελών να παρέχουν στοιχεία στις ευρωπαϊκές βάσεις δεδομένων· προτείνει ότι θα πρέπει επίσης να προβλέπεται η διαλειτουργικότητα των βάσεων δεδομένων των συνοριακών οργανισμών, όπως η Eurodac και η διαλειτουργικότητα με τις βάσεις δεδομένων της Europol·

127.  ζητεί επειγόντως την αναθεώρηση του κανονισμού του Δουβλίνου, με τη θέσπιση ενός μόνιμου και νομικά δεσμευτικού μηχανισμού για όλη την ΕΕ όσον αφορά την κατανομή των αιτούντων άσυλο μεταξύ των κρατών μελών, στη βάση μιας δίκαιης υποχρεωτικής κατανομής·

128.  επισημαίνει ότι, εξαιτίας των πρωτοφανών ροών μεταναστών που έφτασαν και συνεχίζουν να φτάνουν στα εξωτερικά σύνορα της Ένωσης και της συνεχούς αύξησης του αριθμού των ανθρώπων που ζητούν διεθνή προστασία, η Ένωση χρειάζεται μια δεσμευτική νομοθετική προσέγγιση στο ζήτημα της επανεγκατάστασης, όπως ορίζεται στο πρόγραμμα δράσης της Επιτροπής για τη μετανάστευση·

129.  ζητεί την υπογραφή συμφωνιών με ασφαλείς τρίτες χώρες με στόχο τον έλεγχο και τον περιορισμό των μεταναστευτικών ροών πριν από την άφιξη των μεταναστών στα σύνορα της ΕΕ· επιμένει ταυτόχρονα στην ανάγκη θέσπισης αυστηρών διαδικασιών για την επιστροφή αιτούντων με αβάσιμες αιτήσεις·

130.  ζητεί από την Επιτροπή και τα κράτη μέλη να αυξήσουν τις δαπάνες για την κατάρτιση των ειδικών σε θέματα ασύλου και τη βελτίωση της αποτελεσματικότητας των διαδικασιών υποβολής αίτησης ασύλου·

131.  θεωρεί ότι η εξωτερική διάσταση πρέπει να επικεντρωθεί στη συνεργασία με τις τρίτες χώρες για την αντιμετώπιση των βαθύτερων αιτιών των παράτυπων μεταναστευτικών ροών στην Ευρώπη και την καταπολέμηση αυτού του φαινομένου· εκτιμά ότι οι εταιρικές σχέσεις και η συνεργασία με τις βασικές χώρες προέλευσης, διέλευσης και προορισμού πρέπει να συνεχίσουν να βρίσκονται στο επίκεντρο των προσπαθειών· συνιστά η συνεργασία με τρίτες χώρες να περιλαμβάνει την αξιολόγηση των συστημάτων ασύλου των εν λόγω χωρών, της υποστήριξης που παρέχουν στους πρόσφυγες και της ικανότητας και της προθυμίας τους να καταπολεμήσουν την παράνομη διακίνηση και την εμπορία ανθρώπων προς τις εν λόγω χώρες και διαμέσου αυτών· αναγνωρίζει ότι επιβάλλεται η βελτίωση της αποτελεσματικότητας του ευρωπαϊκού συστήματος επιστροφής, ωστόσο πιστεύει ότι η επιστροφή των μεταναστών πρέπει να πραγματοποιείται μόνο υπό συνθήκες ασφάλειας και με πλήρη σεβασμό προς τα θεμελιώδη και διαδικαστικά τους δικαιώματα·

132.  επιδοκιμάζει το γεγονός ότι στον νέο κανονισμό (ΕΕ) 2016/1624 ο Οργανισμός Ευρωπαϊκής Συνοριοφυλακής και Ακτοφυλακής ορίζει ότι σε περίπτωση που ο έλεγχος των εξωτερικών συνόρων καθίσταται αναποτελεσματικός σε τέτοιο βαθμό ώστε ενδέχεται να θέτει σε κίνδυνο τη λειτουργία του χώρου Σένγκεν, είτε διότι ένα κράτος μέλος δεν λαμβάνει τα αναγκαία μέτρα είτε διότι δεν έχει ζητήσει επαρκή υποστήριξη από τον Frontex είτε διότι δεν εφαρμόζει την υποστήριξη αυτή, η Επιτροπή μπορεί να υποβάλει στο Συμβούλιο πρόταση που προσδιορίζει τα μέτρα που πρέπει να εφαρμοστούν από τον Οργανισμό και καλεί το ενδιαφερόμενο κράτος μέλος να συνεργαστεί με τον Οργανισμό για την εφαρμογή των μέτρων αυτών· τονίζει εξάλλου ότι ο κανονισμός περιλαμβάνει επίσης διατάξεις σχετικά με την αστική και ποινική ευθύνη των μελών της ομάδας και μηχανισμό υποβολής καταγγελιών προκειμένου να ελέγχεται και να διασφαλίζεται η τήρηση των θεμελιωδών δικαιωμάτων σε όλες τις δραστηριότητες του Οργανισμού·

133.  πιστεύει ότι η αναβάθμιση του ανθρώπινου δυναμικού και των οικονομικών πόρων της Ευρωπαϊκής Υπηρεσίας Υποστήριξης για το Άσυλο (EASO) είναι απαραίτητη σε περίπτωση που αυτή κληθεί να συντονίσει όλες τις αιτήσεις ασύλου στην ΕΕ και να χρησιμοποιηθεί για τη στήριξη των κρατών μελών που βρίσκονται υπό ιδιαίτερη μεταναστευτική πίεση κατά τη διεκπεραίωση των αιτήσεων ασύλου, καθώς και στο πλαίσιο της εντολής της για την ανάπτυξη κοινών επιχειρήσεων, πιλοτικών σχεδίων και δράσεων ταχείας επέμβασης παρόμοιων με εκείνες που προστέθηκαν από τον κανονισμό (ΕΕ) αριθ. 1168/2011 στην εντολή του Frontex·

134.  υπογραμμίζει τη σημασία της βελτίωσης του συντονισμού μεταξύ της EASO, του Frontex και του Γραφείου του Ευρωπαίου Διαμεσολαβητή ούτως ώστε να καταστεί δυνατή η πιο απρόσκοπτη έγκριση εκθέσεων έγκαιρης προειδοποίησης σε περίπτωση ιδιαίτερης μεταναστευτικής πίεσης που ενδέχεται να θέσει σε κίνδυνο τον σεβασμό των θεμελιωδών δικαιωμάτων των αιτούντων άσυλο· θεωρεί ότι Επιτροπή μπορεί να χρησιμοποιεί τις εν λόγω εκθέσεις έγκαιρης προειδοποίησης ως βάση για την ενεργοποίηση των μέτρων έκτακτης ανάγκης που προβλέπονται στο άρθρο 78 παράγραφος 3 ΣΛΕΕ·

135.  θεωρεί επιτακτική την ανάγκη ενίσχυσης του ρόλου του Κοινοβουλίου ως συννομοθέτη επί ίσοις όροις με το Συμβούλιο μέσω της χρήσης του άρθρου 81 παράγραφος 3 ΣΛΕΕ, το οποίο καθιστά δυνατή, σε περιπτώσεις λήψης αποφάσεων στον τομέα του οικογενειακού δικαίου με διασυνοριακές επιπτώσεις, την εφαρμογή της συνήθους νομοθετικής διαδικασίας, εάν το Συμβούλιο λάβει σχετική απόφαση με ομοφωνία, έπειτα από διαβούλευση με το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο· ζητεί να οριστεί ως διαδικασία λήψης αποφάσεων για όλες τις άλλες πολιτικές στον τομέα της ΔΕΥ η συνήθης νομοθετική διαδικασία μέσω της «ρήτρας γέφυρας» που προβλέπεται στο άρθρο 48 παράγραφος 7 ΣΕΕ·

136.  καλεί την Επιτροπή, βάσει του άρθρου 83 ΣΛΕΕ, να προτείνει ελάχιστους κανόνες σχετικά με τους ορισμούς και τις κυρώσεις που αφορούν την καταπολέμηση της τρομοκρατίας, της εμπορίας ανθρώπων και της γενετήσιας εκμετάλλευσης γυναικών και παιδιών, της παράνομης εμπορίας ναρκωτικών, της παράνομης εμπορίας όπλων, του ξεπλύματος χρήματος, της διαφθοράς, της παραχάραξης μέσων πληρωμής, της εγκληματικότητας στο χώρο της πληροφορικής και του οργανωμένου εγκλήματος·

137.  επιμένει στην εφαρμογή στην πράξη των αρχών που κατοχυρώνονται από τη Συνθήκη της Λισαβόνας, ήτοι η αλληλεγγύη και ο επιμερισμός ευθυνών μεταξύ των κρατών μελών, η αρχή της αμοιβαίας αναγνώρισης στο πλαίσιο της εφαρμογής των πολιτικών στον τομέα της ΔΕΥ (άρθρο 70 ΣΛΕΕ) και οι διατάξεις του Χάρτη των Θεμελιωδών Δικαιωμάτων της ΕΕ·

138.  θεωρεί ότι η ΕΕ πρέπει να διασφαλίσει την προστασία των ανθρωπίνων δικαιωμάτων και των θεμελιωδών ελευθεριών και τη συνεχή τήρηση των «κριτηρίων της Κοπεγχάγης», καθώς και να διασφαλίσει ότι όλα τα κράτη μέλη σέβονται τις κοινές αξίες που κατοχυρώνονται στο άρθρο 2 ΣΕΕ·

139.  εμμένει στη σημασία της ολοκλήρωσης της λεγόμενης «δέσμης περί διαδικαστικών εγγυήσεων», ιδίως με στόχο τη θέσπιση νομοθεσίας όσον αφορά τη διοικητική κράτηση και την κράτηση ανηλίκων, τομείς στους οποίους η νομοθεσία πολλών κρατών μελών δεν είναι πλήρως συμβατή με τα ανθρώπινα δικαιώματα και άλλα διεθνή πρότυπα·

140.  τονίζει ότι πρέπει να επιτευχθεί περαιτέρω πρόοδος όσον αφορά την ανάπτυξη του ευρωπαϊκού ποινικού δικαίου, ιδίως στον τομέα της αμοιβαίας αναγνώρισης και της εκτέλεσης των ποινικών αποφάσεων·

141.  επισημαίνει τη σημασία που έχει η ανάπτυξη μιας ευρωπαϊκής δικαστικής παιδείας ως βασικής προϋπόθεσης ώστε να καταστεί ο χώρος ελευθερίας, ασφάλειας και δικαιοσύνης μια πραγματικότητα για τους πολίτες και να εξασφαλιστεί η καλύτερη εφαρμογή του δικαίου της ΕΕ·

142.  υποστηρίζει ότι, για την καταπολέμηση του οργανωμένου εγκλήματος, της απάτης και της διαφθοράς, καθώς και για την προστασία των οικονομικών συμφερόντων της Ένωσης και την άρση του κατακερματισμού του ευρωπαϊκού χώρου ποινικού δικαίου, είναι αναγκαία η σύσταση της Ευρωπαϊκής Εισαγγελικής Αρχής·

143.  τονίζει ότι, σύμφωνα με το άρθρο 86 ΣΛΕΕ, μια Ευρωπαϊκή Εισαγγελία για την καταπολέμηση των αδικημάτων που θίγουν τα οικονομικά συμφέροντα της ΕΕ μπορεί να συσταθεί μόνο με τη σύμφωνη γνώμη του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου· παραπέμπει, ως εκ τούτου, εκ νέου στις συστάσεις που διατυπώθηκαν στα ψηφίσματά του της 12ης Μαρτίου 2014(13) και της 29ης Απριλίου 2015(14) για μια ακριβή οργανωτική συγκρότησή της και επισημαίνει ότι ο κανονισμός για την Ευρωπαϊκή Εισαγγελία θα πρέπει να θεσπιστεί σύντομα, ώστε να της παράσχει αρμοδιότητα διενέργειας ερευνών και απαγγελίας κατηγοριών για αδικήματα που συνδέονται με την προστασία των οικονομικών συμφερόντων της ΕΕ, συμπεριλαμβανομένης της απάτης στον τομέα του ΦΠΑ·

144.  υπενθυμίζει την υποχρέωση προσχώρησης της Ένωσης στη Σύμβαση για την Προστασία των Δικαιωμάτων του Ανθρώπου και των Θεμελιωδών Ελευθεριών, σύμφωνα με το άρθρο 6 παράγραφος 2 ΣΕΕ, και ζητεί την άμεση επανεκκίνηση των διαπραγματεύσεων με το Συμβούλιο της Ευρώπης για αυτόν τον σκοπό, λαμβανομένης υπόψη της γνωμοδότησης του ΔΕΕ της 18ης Δεκεμβρίου 2014· υπενθυμίζει στην Επιτροπή, στο πλαίσιο του ρόλου της ως βασικού διαπραγματευτή, ότι με την προσχώρηση αυτή θα βελτιωθεί η προστασία των ανθρώπινων δικαιωμάτων όλων των ευρωπαίων πολιτών·

145.  επαναλαμβάνει ότι το παρόν ψήφισμα αποσκοπεί στην παροχή μιας αξιολόγησης των νομικών δυνατοτήτων που προβλέπονται στις Συνθήκες και πρέπει να αποτελέσει τη βάση για τη βελτίωση της λειτουργίας της Ευρωπαϊκής Ένωσης βραχυπρόθεσμα· υπενθυμίζει ότι, για περαιτέρω θεμελιώδεις μεταρρυθμίσεις στο μέλλον, είναι απαραίτητη η αναθεώρηση των Συνθηκών·

o
o   o

146.  αναθέτει στον Πρόεδρό του να διαβιβάσει το παρόν ψήφισμα στο Ευρωπαϊκό Συμβούλιο, στο Συμβούλιο, στην Επιτροπή, στο Ελεγκτικό Συνέδριο, στην ΕΚΤ, στην Επιτροπή των Περιφερειών, στην Ευρωπαϊκή Οικονομική και Κοινωνική Επιτροπή και στα κοινοβούλια και στις κυβερνήσεις των κρατών μελών.

(1) ΕΕ C 184 E της 6.8.2009, σ. 25. (2) ΕΕ C 212 E της 5.8.2010, σ. 82. (3) Κείμενα που εγκρίθηκαν, P7_TA(2014)0249. (4) ΕΕ C 13 της 15.1.2016, σ. 183. (5) ΕΕ C 313 της 22.9.2015, σ. 9. (6) Κείμενα που εγκρίθηκαν, P8_TA(2016)0103. (7) Κείμενα που εγκρίθηκαν, P8_TA(2017)0010. (8) Κείμενα που εγκρίθηκαν, P8_TA(2015)0382. (9) Κείμενα που εγκρίθηκαν, P8_TA(2015)0395. (10) Κείμενα που εγκρίθηκαν, P8_TA(2017)0050. (11) ΕΕ C 468 της 15.12.2016, σ. 176. (12) COM(2012)0777, 28 Νοεμβρίου 2012. (13) Κείμενα που εγκρίθηκαν, P7_TA(2014)0234. (14) Κείμενα που εγκρίθηκαν, P8_TA(2015)0173.

Ψήφισμα του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου της 16ης Φεβρουαρίου 2017 σχετικά με τη δημοσιονομική ικανότητα για τη ζώνη του ευρώ (2015/2344(INI))

P8_TA(2017)0050 A8-0038/2017

Το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο,

–  έχοντας υπόψη το άρθρο 52 του Κανονισμού του,

–  έχοντας υπόψη τις κοινές συνεδριάσεις της Επιτροπής Προϋπολογισμών και της Επιτροπής Οικονομικής και Νομισματικής Πολιτικής σύμφωνα με το άρθρο 55 του Κανονισμού,

–  έχοντας υπόψη την έκθεση της Επιτροπής Προϋπολογισμών και της Επιτροπής Οικονομικής και Νομισματικής Πολιτικής, καθώς και τις γνωμοδοτήσεις της Επιτροπής Συνταγματικών Υποθέσεων και της Επιτροπής Ελέγχου του Προϋπολογισμού (A8-0038/2017),

Α.  λαμβάνοντας υπόψη ότι το σημερινό πολιτικό κλίμα και οι υφιστάμενες οικονομικές και πολιτικές προκλήσεις σε μια παγκοσμιοποιημένη υφήλιο απαιτούν από την ΕΕ συνέπεια και αποφασιστικότητα κατά τη λήψη αποφάσεων και την ανάληψη δράσεων σε ορισμένους τομείς, όπως η εσωτερική και εξωτερική ασφάλεια, η προστασία των συνόρων και η μεταναστευτική πολιτική, η σταθεροποίηση των γειτονικών μας χωρών, η ανάπτυξη και η απασχόληση, ιδίως για την καταπολέμηση της ανεργίας των νέων, και η εφαρμογή των συμφωνιών της Διάσκεψης των Ηνωμένων Εθνών για την αλλαγή του κλίματος του 2015·

Β.  λαμβάνοντας υπόψη ότι, μετά από την επιτυχή εκκίνηση του ευρώ, παρατηρήθηκε στη ζώνη του ευρώ έλλειψη σύγκλισης, πολιτικής συνεργασίας και ανάληψης ευθύνης·

Γ.  λαμβάνοντας υπόψη ότι οι διάφορες κρίσεις και παγκόσμιες προκλήσεις απαιτούν από την ζώνη του ευρώ να πραγματοποιήσει, το συντομότερο δυνατόν, ένα ποιοτικό άλμα προς την ολοκλήρωση·

Δ.  λαμβάνοντας υπόψη ότι η συμμετοχή σε έναν κοινό νομισματικό χώρο απαιτεί κοινά εργαλεία και αλληλεγγύη σε ευρωπαϊκό επίπεδο, υποχρεώσεις και ανάληψη ευθυνών από όλα τα συμμετέχοντα κράτη μέλη·

Ε.  λαμβάνοντας υπόψη ότι είναι αναγκαία η αποκατάσταση της εμπιστοσύνης στο εσωτερικό της ζώνης του ευρώ·

ΣΤ.  λαμβάνοντας υπόψη ότι χρειάζεται ένας σαφώς καθορισμένος χάρτης πορείας που θα αντικατοπτρίζει μια σφαιρική προσέγγιση για να αξιοποιηθούν όλα τα οφέλη του κοινού νομίσματος και ταυτόχρονα να διασφαλιστούν η βιωσιμότητά του και οι στόχοι της σταθερότητας και της πλήρους απασχόλησης·

Ζ.  λαμβάνοντας υπόψη ότι, για τον σκοπό αυτό, απαιτείται η συμφωνηθείσα ολοκλήρωση της Τραπεζικής Ένωσης, η ενίσχυση του δημοσιονομικού πλαισίου με μια ικανότητα απορρόφησης κλυδωνισμών και κίνητρα για ευνοϊκές για την ανάπτυξη διαρθρωτικές μεταρρυθμίσεις για να συμπληρωθούν τα σημερινά μέτρα νομισματικής πολιτικής·

Η.  λαμβάνοντας υπόψη ότι η δημοσιονομική ικανότητα και ο συναφής κώδικας σύγκλισης είναι στοιχεία ζωτικής σημασίας σε αυτό το εγχείρημα, το οποίο μπορεί να επιτύχει μόνο εάν υπάρχει στενή διασύνδεση μεταξύ αλληλεγγύης και ευθύνης·

Θ.  λαμβάνοντας υπόψη ότι η δημιουργία δημοσιονομικής ικανότητας για τη ζώνη του ευρώ είναι μόνο ένα κομμάτι του παζλ, δεδομένου ότι, παράλληλα, είναι απολύτως αναγκαίο τόσο τα σημερινά όσο και τα μελλοντικά μέλη της ζώνης του ευρώ να διακατέχονται από σαφές ευρωπαϊκό πνεύμα επαναθεμελίωσης·

1.  εγκρίνει τον ακόλουθο χάρτη πορείας:

i. Γενικές αρχές

Η μεταφορά της κυριαρχίας επί της νομισματικής πολιτικής απαιτεί, εναλλακτικούς μηχανισμούς προσαρμογής, όπως είναι η υλοποίηση διαρθρωτικών μεταρρυθμίσεων που να ενισχύουν την ανάπτυξη, η ενιαία αγορά, η Τραπεζική Ένωση και η Ένωση Κεφαλαιαγορών, ούτως ώστε να δημιουργηθεί ένας ασφαλέστερος χρηματοπιστωτικός τομέας, και μια δημοσιονομική ικανότητα με σκοπό την αντιμετώπιση των μακροοικονομικών κραδασμών και την αύξηση της ανταγωνιστικότητας και της σταθερότητας των οικονομιών των κρατών μελών, προκειμένου η ζώνη του ευρώ να εξελιχθεί σε ιδεώδη νομισματικό χώρο.

H σύγκλιση, η χρηστή διακυβέρνηση και η υπαγωγή σε όρους που θα επιβάλλονται από δημοκρατικά ελεγχόμενα θεσμικά όργανα στη ζώνη του ευρώ και/ή σε εθνικό επίπεδο, έχουν καθοριστική σημασία, ιδίως για να αποτρέπονται οι μόνιμες μεταφορές, οι ηθικοί κίνδυνοι και ο επιμερισμός μη βιώσιμων δημόσιων κινδύνων.

Καθώς θα επεκτείνεται η εμβέλεια και θα μεγαλώνει η αξιοπιστία της δημοσιονομικής ικανότητας, θα αποκαθίσταται συνεχώς και περισσότερο η εμπιστοσύνη της χρηματοπιστωτικής αγοράς στη βιωσιμότητα των δημόσιων οικονομικών της ζώνης του ευρώ, καθιστώντας, κατ’ αρχήν, δυνατή την καλύτερη προστασία των φορολογουμένων και τη μείωση του δημόσιου και του ιδιωτικού κινδύνου.

Η δημοσιονομική ικανότητα θα περιλαμβάνει τον Ευρωπαϊκό Μηχανισμό Σταθερότητας (ΕΜΣ) και μια πρόσθετη δημοσιονομική ικανότητα για τη ζώνη του ευρώ. Η δημοσιονομική ικανότητα θα δημιουργηθεί επιπροσθέτως, και με κάθε επιφύλαξη, του ΕΜΣ.

Σε πρώτη φάση, η ειδική δημοσιονομική ικανότητα της ζώνης του ευρώ θα πρέπει να αποτελεί μέρος του ενωσιακού προϋπολογισμού, πέρα και πάνω από τα ανώτατα όρια του ΠΔΠ, και θα πρέπει να χρηματοδοτείται από τη ζώνη του ευρώ και άλλα συμμετέχοντα μέλη μέσω μια πηγής εσόδων που θα συμφωνηθούν μεταξύ των συμμετεχόντων κρατών μελών και θα θεωρούνται νέα έσοδα για ειδικό προορισμό και εγγυήσεις· όταν θα υπάρξει σταθεροποίηση, η δημοσιονομική ικανότητα θα είναι δυνατό να χρηματοδοτηθεί μέσω ιδίων πόρων, σύμφωνα με τις συστάσεις της έκθεσης Monti σχετικά με τη μελλοντική χρηματοδότηση της ΕΕ.

O ΕΜΣ, παράλληλα με την εκπλήρωση των τρεχόντων καθηκόντων του, θα πρέπει να αναπτυχθεί περαιτέρω και να μετατραπεί σε ένα Ευρωπαϊκό Νομισματικό Ταμείο (ΕΝΤ), με επαρκή ικανότητα δανειοδοσίας και δανειοληψίας και μια σαφώς καθορισμένη εντολή που θα έχει ως στόχο την απορρόφηση των ασύμμετρων και των συμμετρικών κλυδωνισμών.

ii. Τρεις πυλώνες της δημοσιονομικής ικανότητας για τη σύγκλιση και τη σταθεροποίηση της ζώνης του ευρώ

Λαμβανομένων υπόψη αυτών των στόχων, θα πρέπει να εξεταστεί ποιες λειτουργίες είναι δυνατόν να επιτευχθούν μέσα στο υφιστάμενο νομικό πλαίσιο της Ένωσης και για ποιες θα απαιτηθεί προσαρμογή ή αλλαγή της Συνθήκης.

Πυλώνας 1: ο κώδικας σύγκλισης

Η σημερινή οικονομική κατάσταση απαιτεί μια επενδυτική στρατηγική, παράλληλα με τη δημοσιονομική εξυγίανση και την ευθύνη μέσω της συμμόρφωσης με το πλαίσιο οικονομικής διακυβέρνησης.

Παράλληλα με το Σύμφωνο Σταθερότητας και Ανάπτυξης, ο κώδικας σύγκλισης, ο οποίος εγκρίνεται μέσω της συνήθους νομοθετικής διαδικασίας, και λαμβανομένων υπόψη των ειδικών ανά χώρα συστάσεων, θα πρέπει να είναι εστιασμένος για περίοδο πέντε ετών στα κριτήρια σύγκλισης που αφορούν τη φορολογία, την αγορά εργασίας, τις επενδύσεις, την παραγωγικότητα, την κοινωνική συνοχή, τις δημόσιες διοικητικές ικανότητες και τις ικανότητες χρηστής διακυβέρνησης στο πλαίσιο των υφιστάμενων Συνθηκών.

Στο πλαίσιο της οικονομικής διακυβέρνησης, η συμμόρφωση με τον κώδικα σύγκλισης θα πρέπει να αποτελεί προϋπόθεση για την πλήρη συμμετοχή στη δημοσιονομική ικανότητα και να απαιτείται από κάθε κράτος μέλος να υποβάλει προτάσεις σχετικά με τους τρόπους με τους οποίους μπορούν να επιτευχθούν τα κριτήρια του κώδικα σύγκλισης.

H δημοσιονομική ικανότητα της ζώνης του ευρώ θα πρέπει να συμπληρώνεται από μια μακροπρόθεσμη στρατηγική για τη βιωσιμότητα και τη μείωση του χρέους και να ενισχύει την ανάπτυξη και τις επενδύσεις των χωρών της ζώνης του ευρώ, πράγμα που θα ελάττωνε τα συνολικά έξοδα της εκ νέου χρηματοδότησης και τους λόγους χρέους/ΑΕγχΠ.

Πυλώνας 2: απορρόφηση ασύμμετρων κραδασμών

Λόγω του μεγάλου βαθμού ολοκλήρωσης των κρατών μελών της ζώνης του ευρώ, δεν μπορεί να αποκλειστεί εντελώς η εμφάνιση ασύμμετρων κραδασμών με αντίκτυπο στη σταθερότητα της ζώνης του ευρώ στο σύνολό της, παρ’ όλες τις προσπάθειες για συντονισμό των πολιτικών, σύγκλιση και βιώσιμες διαρθρωτικές μεταρρυθμίσεις στα κράτη μέλη.

H σταθεροποίηση που παρέχεται μέσω του ΕΜΣ/ΕΝΤ θα πρέπει να συμπληρώνεται με αυτόματους μηχανισμούς απορρόφησης κραδασμών.

H σταθεροποίηση πρέπει να παρέχει κίνητρα για ορθές πρακτικές και να αποτρέπει τον ηθικό κίνδυνο.

Ένα τέτοιο σύστημα πρέπει να περιλαμβάνει σαφείς κανόνες σχετικά με χρονοδιάγραμμα των πιθανών πληρωμών και αποπληρωμών, πρέπει δε να είναι σαφώς καθορισμένο όσον αφορά το μέγεθος και τους μηχανισμούς χρηματοδότησης ενώ θα πρέπει επιπλέον να είναι ουδέτερο από δημοσιονομική άποψη σε κύκλο μεγαλύτερης διάρκειας.

Πυλώνας 3: Απορρόφηση συμμετρικών κραδασμών

Ενδεχόμενοι μελλοντικοί «συμμετρικοί κραδασμοί» θα μπορούσαν να αποσταθεροποιήσουν τη ζώνη του ευρώ στο σύνολό της, δεδομένου ότι η νομισματική ζώνη δεν διαθέτει ακόμη τα μέσα για την αντιμετώπιση νέας κρίσης, ανάλογης σε έκταση με την προηγούμενη.

Σε περίπτωση εκδήλωσης συμμετρικών κραδασμών εξαιτίας της έλλειψης εσωτερικής ζήτησης, η νομισματική πολιτική δεν μπορεί από μόνη της να αναζωογονήσει την ανάπτυξη, ιδίως σε ένα πλαίσιο σχεδόν μηδενικών επιτοκίων. Ο προϋπολογισμός της ζώνης του ευρώ θα πρέπει να έχει επαρκές μέγεθος για την αντιμετώπιση αυτών των συμμετρικών κραδασμών μέσω της χρηματοδότησης επενδύσεων με στόχο τη συνολική ζήτηση και την πλήρη απασχόληση, σύμφωνα με το άρθρο 3 ΣΕΕ.

iii. Διακυβέρνηση, δημοκρατική ευθύνη και έλεγχος

H κοινοτική μέθοδος πρέπει να κυριαρχεί στην οικονομική διακυβέρνηση της ζώνης του ευρώ.

Το ΕK και τα εθνικά κοινοβούλια θα πρέπει να διαδραματίζουν μεγαλύτερο ρόλο στο ανανεωμένο πλαίσιο οικονομικής διακυβέρνησης, ούτως ώστε να ενισχυθεί η δημοκρατική ευθύνη. Αυτό περιλαμβάνει αυξημένη εθνική ανάληψη ευθύνης για το Ευρωπαϊκό Εξάμηνο, μεταρρύθμιση της διακοινοβουλευτικής διάσκεψης που προβλέπεται στο άρθρο 13 του δημοσιονομικού συμφώνου ώστε να του δοθεί μεγαλύτερη βαρύτητα με σκοπό να αναπτυχθεί ισχυρότερη κοινοβουλευτική και κοινή γνώμη. Προκειμένου να βελτιωθεί η ανάληψη ευθύνης, τα εθνικά κοινοβούλια θα πρέπει να ελέγχουν τις εθνικές κυβερνήσεις, όπως το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο θα πρέπει να ελέγχει λεπτομερώς την ευρωπαϊκή εκτελεστική εξουσία.

Οι θέσεις του Προέδρου της Ευρωομάδας και του Επιτρόπου Οικονομικών και Νομισματικών Υποθέσεων μπορούν να συγχωνευθούν και στην περίπτωση αυτή ο Πρόεδρος της Επιτροπής θα πρέπει να διορίζει αυτόν τον Επίτροπο ως Αντιπρόεδρο της Επιτροπής.

Αυτός ο πλήρως δημοκρατικά υπόλογος υπουργός οικονομίας και οικονομικών στο εσωτερικό της Ευρωπαϊκής Επιτροπής θα πρέπει να διαθέτει όλα τα αναγκαία μέσα και τις αναγκαίες ικανότητες για την εφαρμογή και την επιβολή του υφιστάμενου πλαισίου οικονομικής διακυβέρνησης και τη βελτιστοποίηση της ανάπτυξης της ζώνης του ευρώ σε συνεργασία με τους υπουργούς οικονομίας των κρατών μελών της ζώνης του ευρώ.

Το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο α πρέπει να αναθεωρήσει τους εσωτερικούς του κανόνες και την εσωτερική του οργάνωση με τρόπο ώστε να εξασφαλίζεται η πλήρης δημοκρατική ευθύνη για την δημοσιονομική ικανότητα έναντι των βουλευτών του Ε.Κ. Από πλευράς συμμετεχόντων κρατών μελών·

2.  καλεί:

3.  δηλώνει πρόθυμο να ολοκληρώσει όλα τα νομοθετικά μέτρα που δεν απαιτούν τροποποίηση της Συνθήκης μέχρι το τέλος της τρέχουσας θητείας της Επιτροπής και του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και να δημιουργήσει το πλαίσιο για την πραγματοποίηση των αναγκαίων τροποποιήσεων της Συνθήκης που απαιτούνται μεσοπρόθεσμα και μακροπρόθεσμα ώστε να καταστεί δυνατή μια βιώσιμη ζώνη του ευρώ·

4.  αναθέτει στον Πρόεδρό του να διαβιβάσει το παρόν ψήφισμα στον πρόεδρο του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου, στην Επιτροπή, στο Συμβούλιο, στην Ευρωομάδα, στην ΕΚΤ, στον Διευθύνοντα Σύμβουλο του ΕΜΣ και στα κοινοβούλια των κρατών μελών.

Ψήφισμα του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου της 16ης Φεβρουαρίου 2017 με συστάσεις προς την Επιτροπή σχετικά με ρυθμίσεις αστικού δικαίου στον τομέα της ρομποτικής (2015/2103(INL))

P8_TA(2017)0051 A8-0005/2017

Το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο,

–  έχοντας υπόψη το άρθρο 225 της Συνθήκης για τη λειτουργία της Ευρωπαϊκής Ένωσης,

–  έχοντας υπόψη την οδηγία 85/374/ΕΟΚ του Συμβουλίου(1),

–  έχοντας υπόψη τη μελέτη για τις δεοντολογικές πτυχές των κυβερνοφυσικών συστημάτων που πραγματοποιήθηκε για λογαριασμό της Ομάδας Αξιολόγησης Επιστημονικών και Τεχνολογικών Επιλογών (STOA) του Κοινοβουλίου και την οποία διηύθυνε η Μονάδα Διερεύνησης Επιστημονικών Προοπτικών (STOA), ΓΔ EPRS (Υπηρεσίες Κοινοβουλευτικής Έρευνας)·

–  έχοντας υπόψη τα άρθρα 46 και 52 του Κανονισμού του,

–  έχοντας υπόψη την έκθεση της Επιτροπής Νομικών Θεμάτων και τις γνωμοδοτήσεις της Επιτροπής Μεταφορών και Τουρισμού, της Επιτροπής Πολιτικών Ελευθεριών, Δικαιοσύνης και Εσωτερικών Υποθέσεων, της Επιτροπής Απασχόλησης και Κοινωνικών Υποθέσεων, της Επιτροπής Περιβάλλοντος, Δημόσιας Υγείας και Ασφάλειας των Τροφίμων, της Επιτροπής Βιομηχανίας, Έρευνας και Ενέργειας και της Επιτροπής Εσωτερικής Αγοράς και Προστασίας των Καταναλωτών (A8-0005/2017),

Εισαγωγή

A.  λαμβάνοντας υπόψη ότι από τον Φρανκενστάιν της Μαίρη Σέλεϊ μέχρι τον κλασικό μύθο του Πυγμαλίωνα, και από το θρύλο του γκολέμ της Πράγας μέχρι το ρομπότ του Κάρελ Τσάπεκ, ο οποίος επινόησε και τον όρο ρομπότ, η δυνατότητα δημιουργίας έξυπνων μηχανών, συνήθως ανδροειδών με ανθρώπινα χαρακτηριστικά, τροφοδοτούσε πάντα την ανθρώπινη φαντασία·

B.  λαμβάνοντας υπόψη ότι η ανθρωπότητα βρίσκεται πλέον στο κατώφλι μιας εποχής, κατά την οποία όλο και πιο εξελιγμένα ρομπότ, bots, ανδροειδή και άλλες εκφάνσεις της τεχνητής νοημοσύνης, αναμένεται να πυροδοτήσουν μια νέα βιομηχανική επανάσταση, η οποία είναι πιθανόν να μην αφήσει ανέγγιχτο κανένα κοινωνικό στρώμα, και συνεπώς είναι εξαιρετικά σημαντικό ο νομοθέτης να εξετάσει τις νομικές και ηθικές συνέπειες και επιπτώσεις της εξέλιξης αυτής, χωρίς να καταστέλλει την καινοτομία·

Γ.  λαμβάνοντας υπόψη ότι απαιτείται η δημιουργία ενός κοινώς αποδεκτού ορισμού για τα ρομπότ και την τεχνητή νοημοσύνη, ο οποίος θα είναι ευέλικτος και δεν θα παρεμποδίζει την καινοτομία·

Δ.  λαμβάνοντας υπόψη ότι κατά την περίοδο 2010-2014 η μέση αύξηση των πωλήσεων ρομπότ ανήλθε στο 17 % ετησίως, το δε 2014 οι πωλήσεις αυξήθηκαν κατά 29 %, επρόκειτο δηλαδή για τη μεγαλύτερη κατ’ έτος αύξηση που έχει καταγραφεί ποτέ, με τους προμηθευτές εξαρτημάτων για αυτοκίνητα και τη βιομηχανία ηλεκτρικών/ηλεκτρονικών ειδών να αποτελούν τους βασικούς μοχλούς αύξησης των πωλήσεων αυτών· λαμβάνοντας υπόψη ότι οι ετήσιες αιτήσεις κατοχύρωσης ευρεσιτεχνιών στον τομέα της τεχνολογίας ρομποτικής τριπλασιάστηκαν την τελευταία δεκαετία·

Ε.  λαμβάνοντας υπόψη ότι τα τελευταία 200 έτη τα ποσοστά απασχόλησης αυξάνονται σταθερά λόγω των τεχνολογικών εξελίξεων· λαμβάνοντας υπόψη ότι η ανάπτυξη της ρομποτικής και της τεχνητής νοημοσύνης ενδέχεται να επιφέρουν μεταβολές στον τρόπο ζωής και τις μεθόδους εργασίας, να αυξήσουν την αποδοτικότητα και την ασφάλεια και να βελτιώσουν την παροχή υπηρεσιών· λαμβάνοντας υπόψη ότι η ρομποτική και η τεχνητή νοημοσύνη μπορούν να επιφέρουν, βραχυπρόθεσμα και μεσοοπρόθεσμα, αύξηση της αποδοτικότητας και εξοικονόμηση δαπανών, όχι μόνο στους τομείς της παραγωγής και του εμπορίου, αλλά και σε τομείς όπως οι μεταφορές, το σύστημα υγείας και διάσωσης, η εκπαίδευση και η γεωργία, ενώ καθιστούν, παράλληλα, δυνατό να αποφεύγεται η έκθεση των ανθρώπων σε επικίνδυνες συνθήκες, όπως κατά τον καθαρισμό χώρων μολυσμένων με τοξικά απόβλητα·

ΣΤ.  λαμβάνοντας υπόψη ότι η γήρανση είναι το αποτέλεσμα του αυξημένου προσδόκιμου ζωής χάρη στη βελτίωση των συνθηκών διαβίωσης και στην πρόοδο της σύγχρονης ιατρικής, και αποτελεί μία από τις μεγαλύτερες πολιτικές, κοινωνικές και οικονομικές προκλήσεις του 21ου αιώνα για τις ευρωπαϊκές κοινωνίες· λαμβάνοντας υπόψη ότι, έως το 2025, πάνω από το 20 % των Ευρωπαίων θα έχουν ηλικία 65 ετών ή μεγαλύτερη, με ιδιαίτερα γρήγορη αύξηση του αριθμού όσων είναι άνω των 80, πράγμα που θα οδηγήσει σε μια θεμελιακά διαφορετική ισορροπία μεταξύ των γενεών στις κοινωνίες μας, και ότι είναι προς το συμφέρον της κοινωνίας οι ηλικιωμένοι άνθρωποι να παραμένουν υγιείς και ενεργοί όσο το δυνατόν περισσότερο·

Ζ.  λαμβάνοντας υπόψη ότι, μακροπρόθεσμα, η τρέχουσα τάση θα οδηγήσει στην ανάπτυξη έξυπνων και αυτόνομων μηχανών, οι οποίες θα έχουν την ικανότητα να τυγχάνουν εκπαίδευσης και να λαμβάνουν αποφάσεις ανεξάρτητα, γεγονός που δεν αποφέρει μόνο οικονομικά οφέλη αλλά εγείρει και διάφορους προβληματισμούς σχετικά με τις άμεσες και έμμεσες επιπτώσεις στην κοινωνία ως σύνολο·

Η.  λαμβάνοντας υπόψη ότι ο τομέας της νοημοσύνης των μηχανών προσφέρει τεράστια οικονομικά και καινοτόμα οφέλη στην κοινωνία βελτιώνοντας σε πολύ μεγάλο βαθμό την ικανότητα ανάλυσης δεδομένων και εγείροντας επίσης προκλήσεις στους τομείς της απαγόρευσης των διακρίσεων, της δέουσας επεξεργασίας, της διαφάνειας και της απλούστευσης των διαδικασιών λήψης αποφάσεων·

Θ.  λαμβάνοντας επίσης υπόψη ότι πρέπει να αξιολογηθούν οι οικονομικές μεταβολές και ο αντίκτυπος της ρομποτικής και του τομέα της νοημοσύνης των μηχανών στην απασχόληση· λαμβάνοντας υπόψη ότι, παρά τα αναμφισβήτητα πλεονεκτήματα που προσφέρει η ρομποτική, οι εφαρμογές της ενδέχεται να επιφέρουν μεταβολές στην αγορά εργασίας και να καταστήσουν συνεπώς απαραίτητο έναν αναστοχασμό για το μέλλον της εκπαίδευσης, της απασχόλησης και της κοινωνικής πολιτικής·

Ι.  λαμβάνοντας υπόψη ότι η διαδεδομένη χρήση των ρομπότ μπορεί να μην οδηγήσει αυτομάτως σε αντικατάσταση θέσεων εργασίας, ωστόσο οι θέσεις εργασίας χαμηλής ειδίκευσης σε τομείς εντατικής εργασίας ενδέχεται να είναι περισσότερο επιρρεπείς στην αυτοματοποίηση· λαμβάνοντας υπόψη ότι αυτή η τάση θα μπορούσε να έχει ως αποτέλεσμα την επαναφορά των διαδικασιών παραγωγής στην ΕΕ· λαμβάνοντας υπόψη ότι η έρευνα έχει καταδείξει ότι η απασχόληση αυξάνεται πολύ ταχύτερα σε επαγγέλματα που χρησιμοποιούν περισσότερο τους υπολογιστές· λαμβάνοντας υπόψη ότι η αυτοματοποίηση των θέσεων εργασίας μπορεί να απαλλάξει τα άτομα από τις χειροκίνητες μονότονες εργασίες, επιτρέποντάς τους να στραφούν σε πιο δημιουργικές και ουσιαστικές εργασίες· λαμβάνοντας υπόψη ότι, λόγω της αυτοματοποίησης, οι κυβερνήσεις πρέπει να επενδύσουν στην εκπαίδευση και σε άλλες μεταρρυθμίσεις, ώστε να βελτιωθεί η ανακατανομή στα είδη δεξιοτήτων που θα χρειάζονται οι μελλοντικοί εργαζόμενοι·

ΙΑ.  λαμβάνοντας υπόψη ότι, ενόψει των αυξανόμενων κοινωνικών διαιρέσεων και τη συρρίκνωση της μεσαίας τάξης, είναι σημαντικό να έχουμε κατά νου ότι η ανάπτυξη της ρομποτικής μπορεί να οδηγήσει σε υψηλή συγκέντρωση πλούτου και δύναμης στα χέρια μιας μειοψηφίας·

ΙΒ.  λαμβάνοντας υπόψη ότι η ανάπτυξη της ρομποτικής και της τεχνητής νοημοσύνης θα επηρεάσει καθοριστικά το τοπίο της αγοράς εργασίας, γεγονός που ενδέχεται να εγείρει νέους προβληματισμούς περί ευθύνης και να εξαλείψει άλλους· λαμβάνοντας υπόψη ότι πρέπει να διασαφηνιστεί η νομική ευθύνη όσον αφορά αφενός το επιχειρηματικό μοντέλο και αφετέρου το πρότυπο εργασιακού σχεδιασμού, σε περιπτώσεις έκτακτης ανάγκης ή εκδήλωσης προβλημάτων·

ΙΓ.  λαμβάνοντας υπόψη ότι η τάση προς την αυτοματοποίηση απαιτεί από εκείνους που εμπλέκονται στην ανάπτυξη και στην εμπορευματοποίηση εφαρμογών τεχνητής νοημοσύνης να επενδύσουν στην ασφάλεια και στη δεοντολογία κατά το αρχικό στάδιο, αναγνωρίζοντας κατά αυτόν τον τρόπο ότι πρέπει να είναι προετοιμασμένοι να αναλάβουν τη νομική ευθύνη για την ποιότητα της τεχνολογίας που παράγουν·

ΙΔ.  λαμβάνοντας υπόψη ότι ο κανονισμός (ΕΕ) 2016/679 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου(2) (Γενικός Κανονισμός για την Προστασία των Δεδομένων (ΓΚΠΔ)) ορίζει ένα νομικό πλαίσιο για την προστασία των προσωπικών δεδομένων· λαμβάνοντας υπόψη ότι ίσως πρέπει να αποτελέσουν αντικείμενο εξέτασης περαιτέρω πτυχές της πρόσβασης σε δεδομένα, της προστασίας των προσωπικών δεδομένων και της ιδιωτικότητας, δεδομένου ότι ενδέχεται να προκύψουν ανησυχίες όσον αφορά την ιδιωτικότητα από τις εφαρμογές και τις συσκευές που επικοινωνούν μεταξύ τους αλλά και με βάσεις δεδομένων χωρίς ανθρώπινη παρέμβαση·

ΙΕ.  λαμβάνοντας υπόψη ότι οι εξελίξεις στον τομέα της ρομποτικής και της τεχνητής νοημοσύνης μπορούν και θα πρέπει να σχεδιάζονται με τέτοιον τρόπο ώστε να διαφυλάσσονται η αξιοπρέπεια, η αυτονομία και ο αυτοπροσδιορισμός του ατόμου, ιδίως στους τομείς της ανθρώπινης φροντίδας και συντροφιάς και στο πλαίσιο ιατρικών συσκευών που επισκευάζουν ή βελτιστοποιούν ανθρώπινα όντα·

ΙΣΤ.  λαμβάνοντας υπόψη ότι υπάρχει, σε τελική ανάλυση, η πιθανότητα μακροπρόθεσμα η τεχνητή νοημοσύνη να υπερκεράσει τις ανθρώπινες διανοητικές ικανότητες·

ΙΖ.  λαμβάνοντας υπόψη ότι η περαιτέρω ανάπτυξη και η αυξημένη χρήση αυτοματοποιημένων και αλγοριθμικών διαδικασιών λήψης αποφάσεων έχουν αναμφίβολα αντίκτυπο στις επιλογές που έχουν στη διάθεσή τους ένας ιδιώτης (π.χ. μια επιχείρηση ή ένας χρήστης του διαδικτύου) και μια διοικητική, δικαστική ή άλλη δημόσια αρχή προκειμένου να λάβουν τις οριστικές τους αποφάσεις οι οποίες αφορούν καταναλωτές, επιχειρήσεις ή αρχές· λαμβάνοντας υπόψη ότι η αυτοματοποιημένη και αλγοριθμική διαδικασία λήψης αποφάσεων θα πρέπει να περιλαμβάνει δικλείδες ασφαλείας και τη δυνατότητα ανθρώπινου ελέγχου και επαλήθευσης·

ΙΗ.  λαμβάνοντας υπόψη ότι πολλές τρίτες χώρες, όπως οι ΗΠΑ, η Ιαπωνία, η Κίνα και η Νότιος Κορέα, εξετάζουν το ενδεχόμενο να λάβουν, ή έχουν ήδη λάβει σε κάποιο βαθμό, ρυθμιστικά μέτρα αναφορικά με τη ρομποτική και την τεχνητή νοημοσύνη, καθώς και ότι κάποια κράτη μέλη έχουν επίσης αρχίσει να εξετάζουν το ενδεχόμενο θέσπισης νομικών διατάξεων ή πραγματοποίησης νομοθετικών αλλαγών, έτσι ώστε να λάβουν υπόψη τις επικείμενες εφαρμογές τέτοιων τεχνολογιών·

ΙΘ.  λαμβάνοντας υπόψη ότι οι ευρωπαϊκές επιχειρήσεις μπορεί να επωφεληθούν από ένα αποτελεσματικό, συνεκτικό και διαφανές σχέδιο επιβολής ρυθμίσεων σε ενωσιακό επίπεδο, το οποίο να παρέχει προβλέψιμους και επαρκώς σαφείς όρους, στο πλαίσιο των οποίων οι επιχειρήσεις θα μπορούν να αναπτύσσουν εφαρμογές και να σχεδιάζουν τα επιχειρηματικά τους μοντέλα σε ευρωπαϊκή κλίμακα, ενώ παράλληλα θα διασφαλίζεται ότι η Ένωση και τα κράτη μέλη της θα διατηρούν τον έλεγχο των ρυθμιστικών προτύπων που θα θεσπιστούν, έτσι ώστε να μην εξαναγκαστούν να υιοθετήσουν και να ρυθμίζουν τη ζωή τους με βάση πρότυπα που θα έχουν θεσπιστεί από τρίτους, για παράδειγμα από τρίτα κράτη που βρίσκονται στην πρώτη γραμμή των εξελίξεων στη ρομποτική και την τεχνητή νοημοσύνη·

Γενικές αρχές

Κ.  λαμβάνοντας υπόψη ότι οι νόμοι του Ασίμοφ(3) θα πρέπει να θεωρηθεί ότι απευθύνονται στους σχεδιαστές, τους κατασκευαστές και τους χειριστές των ρομπότ, συμπεριλαμβανομένων των ρομπότ με ενσωματωμένη αυτονομία και αυτόνομη μάθηση, καθώς οι νόμοι αυτοί δεν μπορούν να μετατραπούν σε μηχανικό κώδικα·

ΚΑ.  λαμβάνοντας υπόψη ότι είναι απαραίτητη μια σειρά κανόνων, ιδίως όσον αφορά την ευθύνη, τη διαφάνεια και τη λογοδοσία, που να αποτυπώνουν τις εγγενώς ευρωπαϊκές και οικουμενικές ανθρωπιστικές αξίες που χαρακτηρίζουν τη συμβολή της Ευρώπης στην κοινωνία· λαμβάνοντας υπόψη ότι οι κανόνες αυτοί δεν πρέπει να επηρεάζουν τη διαδικασία έρευνας, καινοτομίας και την ανάπτυξη στον τομέα της ρομποτικής·

ΚΒ.  λαμβάνοντας υπόψη ότι η Ένωση θα μπορούσε να διαδραματίσει σημαντικό ρόλο τόσο στη διαμόρφωση βασικών ηθικών αρχών που να διέπουν την εξέλιξη, τον προγραμματισμό και τη χρήση των ρομπότ και της τεχνητής νοημοσύνης όσο και στην ενσωμάτωση των αρχών αυτών στους ενωσιακούς κανονισμούς και κώδικες συμπεριφοράς, έτσι ώστε να διαμορφωθεί η τεχνολογική επανάσταση κατά τρόπο τέτοιο, ώστε να τεθεί στην υπηρεσία της ανθρωπότητας και να διαχυθούν τα οφέλη της προηγμένης ρομποτικής και της τεχνητής νοημοσύνης, ενώ ταυτόχρονα να αποφευχθούν κατά το δυνατό δυνητικές παγίδες·

ΚΓ.  λαμβάνοντας υπόψη ότι στην έκθεση είναι προσαρτημένος ένας Χάρτης περί ρομποτικής που συντάχθηκε με τη βοήθεια της Μονάδας Διερεύνησης Επιστημονικών Προοπτικών (STOA), ΓΔ EPRS (Υπηρεσίες Κοινοβουλευτικής Έρευνας), στον οποίο προτείνεται ένας κώδικας δεοντολογίας για μηχανικούς ρομποτικής, ένας κώδικας για επιτροπές δεοντολογίας σε θέματα έρευνας, μια άδεια για σχεδιαστές και μια άδεια για χρήστες·

ΚΔ.  λαμβάνοντας υπόψη ότι για την Ένωση πρέπει να υιοθετηθεί μια βαθμιαία, ρεαλιστική και προσεκτική προσέγγιση, όπως αυτή που πρέσβευε ο Jean Monnet(4), όσον αφορά μελλοντικές πρωτοβουλίες στον τομέα της ρομποτικής και της τεχνητής νοημοσύνης, ώστε να διασφαλιστεί ότι δεν παρεμποδίζεται η καινοτομία·

ΚΕ.  λαμβάνοντας υπόψη ότι, εν όψει του σταδίου εξέλιξης της ρομποτικής και της τεχνητής νοημοσύνης, είναι σκόπιμο να εξεταστούν ζητήματα αστικής ευθύνης·

Ευθύνη

ΚΣΤ.  λαμβάνοντας υπόψη ότι, χάρη στην εντυπωσιακή πρόοδο της τεχνολογίας κατά την τελευταία δεκαετία, τα ρομπότ του σήμερα όχι μόνο είναι σε θέση να πραγματοποιούν δραστηριότητες που μέχρι πρότινος ήταν χαρακτηριστικά και αποκλειστικά ανθρώπινες, αλλά επιπλέον, μέσω της ανάπτυξης ορισμένων αυτόνομων και γνωσιακών γνωρισμάτων, όπως π.χ. η ικανότητα να μαθαίνουν μέσω της εμπειρίας και να λαμβάνουν σχεδόν ανεξάρτητες αποφάσεις, αποκτούν όλο και περισσότερες ομοιότητες με υποκείμενα που βρίσκονται σε διάδραση με το περιβάλλον τους και μπορούν να επιφέρουν σε αυτό ουσιαστικές αλλαγές· λαμβάνοντας υπόψη ότι, στο πλαίσιο αυτό, η νομική ευθύνη που απορρέει από ζημιογόνο πράξη του ρομπότ καθίσταται ζήτημα ζωτικής σημασίας·

ΚΖ.  λαμβάνοντας υπόψη ότι η αυτονομία ενός ρομπότ μπορεί να χαρακτηριστεί ως η ικανότητα να λαμβάνει αποφάσεις και να τις υλοποιεί στον έξω κόσμο, ανεξαρτήτως εξωτερικού ελέγχου ή επιρροής· λαμβάνοντας υπόψη ότι η αυτονομία αυτή είναι αμιγώς τεχνολογικής φύσης και ο βαθμός της εξαρτάται από το πόσο εξελιγμένος είναι ο σχεδιασμός της διάδρασης του ρομπότ με το περιβάλλον του·

ΚΗ.  λαμβάνοντας υπόψη ότι, όσο μεγαλύτερη είναι η αυτονομία των ρομπότ, τόσο λιγότερο μπορούν να θεωρηθούν απλά εργαλεία στα χέρια άλλων φορέων (όπως ο κατασκευαστής, ο ιδιοκτήτης, ο χειριστής, ο χρήστης κ.λπ.)· λαμβάνοντας υπόψη ότι το γεγονός αυτό, με τη σειρά του, γεννά το ερώτημα κατά πόσο οι συνήθεις κανόνες περί ευθύνης είναι επαρκείς ή κατά πόσο απαιτούνται νέες αρχές και νέοι κανόνες που να παρέχουν σαφήνεια όσον αφορά τη νομική ευθύνη των διαφόρων φορέων, την ευθύνη τους για τις ενέργειες και τις παραλείψεις των ρομπότ, οι οποίες δεν μπορούν να αποδοθούν σε συγκεκριμένο άνθρωπο, καθώς και κατά πόσο οι ενέργειες ή οι παραλείψεις των ρομπότ που έχουν προκαλέσει ζημία θα μπορούσαν να είχαν αποφευχθεί·

ΚΘ.  λαμβάνοντας υπόψη ότι, σε τελική ανάλυση, η αυτονομία των ρομπότ εγείρει, υπό το πρίσμα των υφιστάμενων νομικών κατηγοριών, ερωτήματα για το ποια είναι η νομική θέση τους, ή για το αν πρέπει να δημιουργηθεί μια νέα κατηγορία, με τα δικά της ιδιαίτερα χαρακτηριστικά και αποτελέσματα·

Λ.  λαμβάνοντας υπόψη ότι βάσει του υφιστάμενου ρυθμιστικού πλαισίου δεν μπορούν να καταστούν υπεύθυνα τα ίδια τα ρομπότ για πράξεις και παραλείψεις που προκαλούν ζημία σε τρίτους· λαμβάνοντας υπόψη ότι οι ισχύουσες διατάξεις περί ευθύνης καλύπτουν περιπτώσεις κατά τις οποίες η πράξη ή η παράλειψη ενός ρομπότ μπορεί να αποδοθεί σε συγκεκριμένο άνθρωπο, όπως είναι ο κατασκευαστής, ο χειριστής, ο ιδιοκτήτης ή ο χρήστης, υπό την προϋπόθεση ότι το εν λόγω υποκείμενο μπορούσε να είχε προβλέψει και να είχε αποτρέψει τη ζημιογόνο συμπεριφορά του ρομπότ· λαμβάνοντας υπόψη, επιπλέον, ότι θα μπορούσε να αποδοθεί αντικειμενική ευθύνη στους κατασκευαστές, τους χειριστές, τους ιδιοκτήτες και τους χρήστες για πράξεις και παραλείψεις ενός ρομπότ·

ΛΑ.  λαμβάνοντας υπόψη ότι, σύμφωνα με το υφιστάμενο ρυθμιστικό πλαίσιο, η ευθύνη για τα προϊόντα – σύμφωνα με την οποία ο παραγωγός ενός προϊόντος είναι υπεύθυνος για τυχόν δυσλειτουργία – και οι κανόνες που διέπουν την ευθύνη για επιζήμιες πράξεις –σύμφωνα με τους οποίους ο χρήστης ενός προϊόντος είναι υπεύθυνος για συμπεριφορές που προκαλούν ζημία – ισχύουν για τις ζημίες που προκαλούνται από ρομπότ ή συστήματα τεχνητής νοημοσύνης·

ΛΒ.  λαμβάνοντας υπόψη ότι, αν υποτεθεί ότι ένα ρομπότ μπορεί να λαμβάνει αυτόνομα αποφάσεις, οι συμβατικοί κανόνες δεν θα επαρκούν πλέον για την στοιχειοθέτηση της νομικής ευθύνης για ζημιές που προκάλεσε ένα ρομπότ, καθώς δεν επιτρέπουν να οριστεί ο υπεύθυνος προς αποζημίωση και να απαιτηθεί από αυτόν η αποκατάσταση της ζημίας που προκάλεσε·

ΛΓ.  λαμβάνοντας υπόψη ότι οι ανεπάρκειες του υφιστάμενου νομοθετικού πλαισίου καθίστανται προφανείς και στον τομέα της συμβατικής ευθύνης, στο βαθμό που οι συμβατικοί κανόνες δεν μπορούν να εφαρμοστούν σε μηχανήματα σχεδιασμένα να επιλέγουν τους αντισυμβαλλόμενους τους, να διαπραγματεύονται συμβατικούς όρους, να συνάπτουν συμβόλαια και να αποφασίζουν για το αν και πώς θα τα εκτελέσουν· λαμβάνοντας υπόψη ότι τούτο υπογραμμίζει την ανάγκη για νέους, αποτελεσματικούς και επικαιροποιημένους κανόνες, οι οποίοι να αντιστοιχούν στις πρόσφατες τεχνολογικές εξελίξεις και στις καινοτομίες που εμφανίζονται και χρησιμοποιούνται στην αγορά·

ΛΔ.  λαμβάνοντας υπόψη ότι, η εξωσυμβατική ευθύνη, βάσει της οδηγίας 85/374/EΟΚ του Συμβουλίου, μπορεί να καλύπτει μόνο ζημία που οφείλεται σε κατασκευαστικά ελαττώματα ενός ρομπότ, υπό την προϋπόθεση ότι ο ζημιωθείς μπορεί να αποδείξει την πραγματική ζημία, το ελάττωμα του προϊόντος και τον αιτιώδη σύνδεσμο μεταξύ ζημίας και ελαττώματος και συνεπώς η ύπαρξη αντικειμενικής ευθύνης ή ευθύνης άνευ πταίσματος ενδέχεται να μην είναι επαρκής·

ΛΕ.  λαμβάνοντας υπόψη ότι, πέρα από το πεδίο εφαρμογής της οδηγίας 85/374/EΟΚ, το υφιστάμενο νομικό πλαίσιο δεν επαρκεί για την κάλυψη της ζημίας που προκαλείται από τα ρομπότ νέας γενιάς, στο βαθμό που αυτά μπορεί να είναι εξοπλισμένα με ικανότητες προσαρμογής και μάθησης που ενδέχεται να καταστήσουν τη συμπεριφορά τους απρόβλεπτη σε κάποιο βαθμό, αφού τα ρομπότ αυτά θα μπορούσαν να αντλούν διδάγματα από τη δική τους, μεταβαλλόμενη εμπειρία και να έρχονται σε διάδραση με το περιβάλλον τους με μοναδικό και απρόβλεπτο τρόπο·

Γενικές αρχές αναφορικά με την εξέλιξη της ρομποτικής και της τεχνητής νοημοσύνης για μη στρατιωτική χρήση

1.  καλεί την Επιτροπή να προτείνει κοινούς ενωσιακούς ορισμούς για τα κυβερνοφυσικά συστήματα, τα αυτόνομα συστήματα, τα έξυπνα αυτόνομα ρομπότ και τις υποκατηγορίες τους, λαμβάνοντας υπόψη τα εξής χαρακτηριστικά ενός έξυπνου ρομπότ:

2.  θεωρεί ότι θα πρέπει να θεσπιστεί στην εσωτερική αγορά της Ένωσης ένα ολοκληρωμένο σύστημα για την καταχώρηση των προηγμένων ρομπότ, όπου αυτό είναι σκόπιμο και αναγκαίο για συγκεκριμένες κατηγορίες ρομπότ, και καλεί την Επιτροπή να διαμορφώσει κριτήρια για την ταξινόμηση των ρομπότ με στόχο τον εντοπισμό των ρομπότ που χρειάζεται να καταχωρηθούν· καλεί στο πλαίσιο αυτό, την Επιτροπή να εξετάσει κατά πόσο το σύστημα καταχώρησης και το αντίστοιχο μητρώο θα πρέπει να διαχειρίζεται ένας ειδικός οργανισμός της ΕΕ για τη ρομποτική και την τεχνητή νοημοσύνη·

3.  τονίζει ότι η ανάπτυξη ρομποτικής τεχνολογίας θα πρέπει να εστιάζεται στη συμπλήρωση των ανθρώπινων ικανοτήτων αντί να τις υποκαθιστά· θεωρεί ότι, στο πλαίσιο της ανάπτυξης της ρομποτικής και της τεχνητής νοημοσύνης, είναι ζωτικής σημασίας να διασφαλιστεί ότι θα είναι ανά πάσα στιγμή δυνατή η άσκηση ανθρώπινου ελέγχου επί των έξυπνων μηχανών· φρονεί ότι πρέπει να δοθεί ιδιαίτερη προσοχή στο ενδεχόμενο να αναπτυχθεί μια συναισθηματική σχέση μεταξύ ανθρώπων και ρομπότ – ιδιαίτερα σε ευπαθείς ομάδες (παιδιά, ηλικιωμένοι και άτομα με αναπηρία) – και τονίζει τα προβλήματα που δημιουργούνται από τη σοβαρή συναισθηματική ή σωματική επίδραση που μπορεί να έχει στους ανθρώπους η συναισθηματική αυτή προσκόλληση·

4.  τονίζει ότι η λήψη μέτρων σε επίπεδο ΕΕ μπορεί να διευκολύνει την ανάπτυξη, καθώς θα αποφευχθεί ο κατακερματισμός της εσωτερικής αγοράς, και, ταυτόχρονα, υπογραμμίζει τη σημασία της αρχής της αμοιβαίας αναγνώρισης στο πλαίσιο της διασυνοριακής χρήσης των ρομπότ και των ρομποτικών συστημάτων· επισημαίνει ότι οι δοκιμές, η πιστοποίηση και η έγκριση κυκλοφορίας στην αγορά θα πρέπει να απαιτούνται μόνο σε ένα κράτος μέλος· τονίζει ότι η προσέγγιση αυτή θα πρέπει να συνοδεύεται από έναν αποτελεσματικό έλεγχο της αγοράς·

5.  τονίζει τη σπουδαιότητα των μέτρων υποστήριξης των ΜΜΕ και των νεοφυών επιχειρήσεων στον τομέα της ρομποτικής που δημιουργούν νέα τμήματα αγοράς στον εν λόγω τομέα ή κάνουν χρήση ρομπότ·

Έρευνα και καινοτομία

6.  υπογραμμίζει ότι πολλές εφαρμογές της ρομποτικής συνεχίζουν να βρίσκονται σε πειραματικό στάδιο· επικροτεί το γεγονός ότι όλο και περισσότερα ερευνητικά έργα χρηματοδοτούνται από τα κράτη μέλη και την Ένωση· θεωρεί ουσιώδες να διατηρήσει η Ένωση μαζί με τα κράτη μέλη, μέσω της δημόσιας χρηματοδότησης, την ηγετική της θέση στην έρευνα στους τομείς της ρομποτικής και της τεχνητής νοημοσύνης· ζητεί από την Επιτροπή και τα κράτη μέλη να ενισχύσουν τα χρηματοδοτικά μέσα για ερευνητικά προγράμματα στους τομείς της ρομποτικής και της ΤΠΕ, συμπεριλαμβανομένων των εταιρικών σχέσεων δημοσίου - ιδιωτικού τομέα, και να εφαρμόσουν στις ερευνητικές πολιτικές τους τις αρχές της ανοιχτής επιστήμης και της ηθικά υπεύθυνης καινοτομίας· τονίζει ότι πρέπει να διατεθούν επαρκείς πόροι για την αναζήτηση λύσεων για τις κοινωνικές και ηθικές, νομικές και οικονομικές προκλήσεις που προκύπτουν από την τεχνολογική εξέλιξη και τις εφαρμογές της·

7.  καλεί την Επιτροπή και τα κράτη μέλη να ενισχύσουν τα ερευνητικά προγράμματα, να προωθήσουν την έρευνα όσον αφορά τους ενδεχόμενους μακροπρόθεσμους κινδύνους που ενέχουν και τις δυνατότητες που προσφέρουν οι τεχνολογίες στους τομείς της ρομποτικής και της τεχνητής νοημοσύνης και να ενθαρρύνουν το ταχύτερο δυνατόν την έναρξη ενός δομημένου δημόσιου διαλόγου σχετικά με τις συνέπειες από την ανάπτυξη των τεχνολογιών αυτών· καλεί την Επιτροπή να αυξήσει, στο πλαίσιο της ενδιάμεσης επανεξέτασης του πολυετούς δημοσιονομικού πλαισίου, τη στήριξή της στο πρόγραμμα SPARC που χρηματοδοτείται από το πρόγραμμα πλαίσιο «Ορίζων 2020»· καλεί την Επιτροπή και τα κράτη μέλη να καταβάλουν συντονισμένες προσπάθειες ώστε να παρακολουθήσουν προσεκτικά και να διασφαλίσουν για τις εν λόγω τεχνολογίες την απρόσκοπτη μετάβαση από την έρευνα στη διάθεσή τους και τη χρήση τους στην αγορά μετά τη διενέργεια των ενδεδειγμένων ελέγχων ασφάλειας και με σεβασμό στην αρχή της προφύλαξης·

8.  τονίζει ότι η καινοτομία στη ρομποτική και στην τεχνητή νοημοσύνη και η ενσωμάτωση της τεχνολογίας της ρομποτικής και της τεχνητής νοημοσύνης στην οικονομία και την κοινωνία προϋποθέτουν ψηφιακή υποδομή που να παρέχει καθολική συνδεσιμότητα· καλεί την Επιτροπή να δημιουργήσει ένα πλαίσιο που να πληροί τις προϋποθέσεις συνδεσιμότητας για το ψηφιακό μέλλον της Ένωσης και να εξασφαλίσει ότι η πρόσβαση σε ευρυζωνικότητα και σε δίκτυα 5ης γενιάς είναι πλήρως σύμφωνη με την αρχή της ουδετερότητας του δικτύου·

9.  πιστεύει ακράδαντα ότι η διαλειτουργικότητα μεταξύ συστημάτων, συσκευών και υπηρεσιών υπολογιστικού νέφους, με γνώμονα την προστασία της ασφάλειας και της ιδιωτικότητας ήδη από τη φάση του σχεδιασμού, είναι ζωτικής σημασίας για τη ροή δεδομένων σε πραγματικό χρόνο, που καθιστά την τεχνητή νοημοσύνη και τα ρομπότ περισσότερο ευέλικτα και αυτόνομα· ζητεί από την Επιτροπή να προωθήσει ένα ανοικτό περιβάλλον, που να εκτείνεται από τα ανοικτά πρότυπα και τα καινοτόμα μοντέλα αδειοδότησης μέχρι τις ανοικτές πλατφόρμες και τη διαφάνεια, προκειμένου να αποφευχθεί ο εγκλωβισμός σε ιδιόκτητα συστήματα που περιορίζουν τη διαλειτουργικότητα·

Δεοντολογικές αρχές

10.  σημειώνει ότι το αναπτυξιακό δυναμικό μέσω της χρήσης της ρομποτικής χαρακτηρίζεται από εντάσεις και κινδύνους και θα πρέπει να εκτιμηθεί προσεκτικά από πλευράς ανθρώπινης ασφάλειας, υγείας και ασφάλειας· ελευθερίας, ιδιωτικής ζωής, ακεραιότητας και αξιοπρέπειας· αυτονομίας και μη εισαγωγής διακρίσεων καθώς και από πλευράς προστασίας των προσωπικών δεδομένων·

11.  φρονεί ότι το ισχύον ρυθμιστικό πλαίσιο της Ένωσης πρέπει να εκσυγχρονιστεί και να συμπληρωθεί, όπου αυτό είναι απαραίτητο, βάσει ηθικών αρχών που θα αποτυπώνουν τον πολύπλοκο χαρακτήρα του τομέα της ρομποτικής και των πολυάριθμων επιπτώσεών της στην κοινωνία, την ιατρική και τη βιοηθική· θεωρεί ότι είναι απαραίτητο ένα σαφές, αυστηρό και αποτελεσματικό δεοντολογικό πλαίσιο με κατευθυντήριες γραμμές για την εξέλιξη, τον σχεδιασμό, την παραγωγή, τη χρήση και την τροποποίηση των ρομπότ, ώστε να συμπληρώσει τις νομικές συστάσεις της παρούσας έκθεσης και το υφιστάμενο εθνικό και ενωσιακό κεκτημένο· προτείνει να περιληφθεί στο παράρτημα του ψηφίσματος ένα πλαίσιο υπό μορφή χάρτη, αποτελούμενο από έναν κώδικα δεοντολογίας για μηχανικούς ρομποτικής, έναν κώδικα για τις επιτροπές δεοντολογίας σε θέματα έρευνας για την επανεξέταση των πρωτοκόλλων ρομποτικής, καθώς και από υποδείγματα αδειών για σχεδιαστές και χρήστες·

12.  υπογραμμίζει την αρχή της διαφάνειας, δηλαδή ότι θα πρέπει πάντα να είναι δυνατό να παρουσιαστεί το σκεπτικό πίσω από κάθε απόφαση που λαμβάνεται με τη βοήθεια της τεχνητής νοημοσύνης, η οποία μπορεί να έχει σημαντικό αντίκτυπο στη ζωή ενός ή περισσότερων ανθρώπων· θεωρεί ότι πρέπει πάντα να προσφέρεται η δυνατότητα παρουσίασης των υπολογισμών του συστήματος τεχνητής νοημοσύνης σε μορφή κατανοητή από τον άνθρωπο· φρονεί ότι τα προηγμένα ρομπότ πρέπει να είναι εξοπλισμένα με ένα «μαύρο κουτί», το οποίο θα καταγράφει στοιχεία για κάθε λειτουργία που εκτελείται από το ρομπότ, συμπεριλαμβανομένων των λογικών σταδίων που συνέβαλαν στη λήψη των αποφάσεών του·

13.  επισημαίνει ότι οι κατευθυντήριες γραμμές του δεοντολογικού πλαισίου πρέπει να βασίζονται στις αρχές της ωφέλιμης δράσης, της αποτροπής ζημιών, της αυτονομίας και της δικαιοσύνης καθώς και στις αρχές και αξίες που κατοχυρώνονται στο άρθρο 2 της Συνθήκης για τη λειτουργία της Ευρωπαϊκής Ένωσης και στον Χάρτη των Θεμελιωδών Δικαιωμάτων της ΕΕ, όπως είναι η ανθρώπινη αξιοπρέπεια, η ισότητα, η δικαιοσύνη, η απαγόρευση των διακρίσεων, η συνειδητή συγκατάθεση, η προστασία της ιδιωτικής ζωής και των δεδομένων καθώς και σε άλλες βασικές αρχές και αξίες του ενωσιακού δικαίου, όπως η απαγόρευση στιγματισμού, η διαφάνεια, η αυτονομία και η ατομική ευθύνη και η κοινωνική ευθύνη, και στις υφιστάμενες δεοντολογικές πρακτικές και τους σχετικούς κώδικες·

14.  θεωρεί ότι πρέπει να δοθεί ιδιαίτερη προσοχή στα ρομπότ που αντιπροσωπεύουν σημαντική απειλή για εμπιστευτικότητα, λόγω της θέσης τους σε χώρους που είναι παραδοσιακά προστατευμένοι και ιδιωτικοί, και λόγω της ικανότητάς τους να αντλούν και να διαβιβάζουν πληροφορίες σχετικά με προσωπικά και ευαίσθητα δεδομένα·

Σύσταση Ευρωπαϊκού Οργανισμού

15.  πιστεύει ότι απαιτείται στενή συνεργασία μεταξύ κρατών μελών και Επιτροπής προκειμένου να διασφαλίζεται η ύπαρξη συνεκτικών διασυνοριακών κανόνων στην Ένωση που προάγουν τη συνεργασία μεταξύ ευρωπαϊκών επιχειρήσεων και καθιστούν δυνατή την ανάπτυξη σε ολόκληρη την Ένωση ρομπότ που πληρούν τα απαιτούμενα επίπεδα ασφάλειας και προστασίας καθώς και τις δεοντολογικές αρχές που διέπουν το ενωσιακό δίκαιο·

16.  καλεί την Επιτροπή να εξετάσει τη σύσταση ενός ευρωπαϊκού οργανισμού για τη ρομποτική και την τεχνητή νοημοσύνη, ο οποίος θα παρέχει την απαραίτητη τεχνογνωσία και εμπειρογνωμοσύνη σε ρυθμιστικά και δεοντολογικά θέματα για τη στήριξη των οικείων δημόσιων φορέων, τόσο σε επίπεδο Ένωσης όσο και σε επίπεδο κρατών μελών, ώστε να ενισχυθούν οι προσπάθειές τους να διασφαλίσουν μια έγκαιρη, δεοντολογική και κατόπιν δέουσας ενημέρωσης αντίδραση στις νέες ευκαιρίες και προκλήσεις, διασυνοριακού ιδίως χαρακτήρα, που προκύπτουν από τις τεχνολογικές εξελίξεις στον τομέα της ρομποτικής, όπως ο τομέας των μεταφορών·

17.  θεωρεί ότι οι δυνατότητες που προσφέρει η χρήση της ρομποτικής και τα προβλήματα που συνδέονται με αυτή καθώς και η υφιστάμενη δυναμική για επενδύσεις δικαιολογούν τον εξοπλισμό του ευρωπαϊκού οργανισμού με τον κατάλληλο προϋπολογισμό και τη στελέχωσή του με ρυθμιστικούς φορείς και εξωτερικούς εμπειρογνώμονες σε τεχνικά και δεοντολογικά ζητήματα, ώστε να ασχολούνται με τον διατομεακό και διεπιστημονικό έλεγχο των εφαρμογών που βασίζονται στη ρομποτική, την αναζήτηση προτύπων βέλτιστων πρακτικών, και, κατά περίπτωση, να προτείνουν ρυθμιστικά μέτρα, να ορίζουν νέες βασικές αρχές και να αντιμετωπίζουν δυνητικά προβλήματα προστασίας των καταναλωτών και συστηματικές προκλήσεις· ζητεί από την Επιτροπή (και τον Ευρωπαϊκό Οργανισμό, εφόσον συσταθεί) να υποβάλλουν ετησίως έκθεση προς το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο σχετικά με τις τελευταίες εξελίξεις στον τομέα της ρομποτικής, καθώς και με τα πιθανά μέτρα που πρέπει να ληφθούν·

Δικαιώματα πνευματικής ιδιοκτησίας και ροή των δεδομένων

18.  διαπιστώνει ότι δεν υπάρχουν νομοθετικές διατάξεις που να εφαρμόζονται συγκεκριμένα στον τομέα της ρομποτικής, ωστόσο, τα ισχύοντα νομικά καθεστώτα και οι νομικές θεωρίες μπορούν ήδη να εφαρμοστούν και στον εν λόγω τομέα, ενώ κάποιες πτυχές φαίνεται ότι χρειάζονται ειδική εξέταση· καλεί την Επιτροπή να στηρίξει μια οριζόντια και τεχνολογικά ουδέτερη προσέγγιση όσον αφορά τα δικαιώματα πνευματικής ιδιοκτησίας που διέπουν τους διάφορους τομείς στους οποίους μπορεί να αναπτυχθεί η ρομποτική·

19.  καλεί την Επιτροπή και τα κράτη μέλη να διασφαλίσουν ότι οι κανόνες αστικού δικαίου στον τομέα της ρομποτικής είναι συμβατοί με τον Γενικό Κανονισμό για την Προστασία Δεδομένων και με τις αρχές της αναγκαιότητας και της αναλογικότητας· καλεί την Επιτροπή και τα κράτη μέλη να λάβουν υπόψη τους τη ραγδαία τεχνολογική εξέλιξη στον τομέα της ρομποτικής, συμπεριλαμβανομένης της ανάπτυξης κυβερνοφυσικών συστημάτων, και να διασφαλίσουν ότι η νομοθεσία της Ένωσης δεν θα υπολείπεται όσον αφορά την τεχνολογική εξέλιξη και ανάπτυξη·

20.  τονίζει ότι το δικαίωμα σε προστασία της ιδιωτικής ζωής και των προσωπικών δεδομένων, όπως κατοχυρώνονται στα άρθρα 7 και 8 του Χάρτη και στο άρθρο 16 της Συνθήκης για τη λειτουργία της Ευρωπαϊκής Ένωσης (ΣΛΕΕ), ισχύουν σε όλους τους τομείς της ρομποτικής και ότι πρέπει να τηρείται πλήρως το ενωσιακό νομοθετικό πλαίσιο για την προστασία των δεδομένων· ζητεί συναφώς να διευκρινιστούν εντός του πλαισίου εφαρμογής του ΓΚΠΔ οι ρυθμίσεις και τα κριτήρια που αφορούν τη χρήση κάμερας και αισθητήρων σε ρομπότ· καλεί την Επιτροπή να διασφαλίσει ότι τηρούνται οι αρχές προστασίας δεδομένων, όπως προστασία κατά το στάδιο σχεδιασμού και εξ ορισμού, οι διαδικασίες ελαχιστοποίησης των δεδομένων, περιορισμού του σκοπού και διαφανούς ελέγχου για τα υποκείμενα των δεδομένων και κατάλληλα ένδικα μέσα βάσει του ενωσιακού δικαίου περί προστασίας δεδομένων και ότι οι δέουσες συστάσεις και τα πρότυπα ενισχύονται και ενσωματώνονται στις ενωσιακές πολιτικές·

21.  υπογραμμίζει ότι η ελεύθερη ροή δεδομένων αποτελεί τη βάση για την ψηφιακή οικονομία και την ανάπτυξη στον τομέα της ρομποτικής και της τεχνητής νοημοσύνης· επισημαίνει ότι ένα υψηλό επίπεδο ασφάλειας των συστημάτων ρομποτικής, περιλαμβανομένων των εσωτερικών συστημάτων δεδομένων και των ροών δεδομένων τους, είναι κρίσιμο για την επαρκή αξιοποίηση των ρομπότ και της τεχνητής νοημοσύνης· τονίζει ότι η προστασία των δικτύων διασυνδεδεμένων ρομπότ και τεχνητής νοημοσύνης θα πρέπει να διασφαλιστεί ώστε να αποφεύγονται πιθανές παραβιάσεις της ασφάλειας· τονίζει επίσης, στο πλαίσιο αυτό, ότι για την επικοινωνία μεταξύ ανθρώπων και ρομπότ και συσκευών-φορέων τεχνητής νοημοσύνης είναι θεμελιώδης ανάγκη να υπάρχει υψηλό επίπεδο ασφάλειας, προστασίας προσωπικών δεδομένων και προφύλαξης της ιδιωτικής ζωής· υπογραμμίζει την ευθύνη των σχεδιαστών συστημάτων ρομποτικής και τεχνητής νοημοσύνης όσον αφορά την ανάπτυξη προϊόντων που να είναι ασφαλή και κατάλληλα για τον προβλεπόμενο σκοπό· καλεί την Επιτροπή και τα κράτη μέλη να παράσχουν στήριξη και κίνητρα όσον αφορά την ανάπτυξη της απαραίτητης τεχνολογίας, περιλαμβανομένων της ασφάλειας από το στάδιο σχεδιασμού·

Τυποποίηση, ασφάλεια και προστασία

22.  υπογραμμίζει ότι το ζήτημα του καθορισμού προτύπων και της εξασφάλισης διαλειτουργικότητας είναι καίριο για τον μελλοντικό ανταγωνισμό στο πεδίο των τεχνολογιών τεχνητής νοημοσύνης και ρομποτικής· καλεί την Επιτροπή να συνεχίσει τις εργασίες για τη διεθνή εναρμόνιση των τεχνικών προτύπων, ιδίως από κοινού με τον Ευρωπαϊκό Οργανισμό Τυποποίησης και τον Διεθνή Οργανισμό Τυποποίησης, ώστε να προαχθεί η καινοτομία, να αποφευχθεί ο κατακερματισμός της εσωτερικής αγοράς και να εξασφαλιστεί ένα υψηλό επίπεδο ασφάλειας των προϊόντων και προστασίας των καταναλωτών, συμπεριλαμβανομένων εφόσον απαιτείται, ελάχιστων προδιαγραφών ασφάλειας και στο εργασιακό περιβάλλον· τονίζει τη σημασία μιας σύννομης αντίστροφης μηχανικής και των ανοιχτών προτύπων πηγής, ώστε να μεγιστοποιηθεί η αξία της καινοτομίας και να εξασφαλιστεί η δυνατότητα επικοινωνίας των ρομπότ μεταξύ τους· εκφράζει ικανοποίηση, στο πλαίσιο αυτό, για τη σύσταση ειδικών τεχνικών επιτροπών, όπως η ISO/TC 299 Robotics, η οποία ασχολείται αποκλειστικά με την ανάπτυξη προτύπων για τη ρομποτική·

23.  υπογραμμίζει το γεγονός ότι η διεξαγωγή δοκιμών στα ρομπότ σε συνθήκες προσομοίωσης της πραγματικότητας είναι θεμελιώδους σημασίας για τον εντοπισμό και την αξιολόγηση των κινδύνων που αυτά ενδεχομένως συνιστούν, καθώς και για την τεχνολογική τους εξέλιξη πέρα από την καθαρά πειραματική φάση των εργαστηριακών δοκιμών· τονίζει, στο πλαίσιο αυτό, ότι η διεξαγωγή δοκιμών των ρομπότ σε συνθήκες προσομοίωσης της πραγματικότητας, ιδίως σε πόλεις και δρόμους, εγείρει πολλά ζητήματα, όπως εμπόδια που επιβραδύνουν την εξέλιξη αυτών των δοκιμαστικών φάσεων και απαιτεί έναν αποτελεσματικό μηχανισμό στρατηγικής και παρακολούθησης· καλεί την Επιτροπή να διαμορφώσει ομοιόμορφα κριτήρια σε όλα τα κράτη μέλη, τα οποία πρέπει να χρησιμοποιούν τα επί μέρους κράτη μέλη προκειμένου να εντοπίζουν τους τομείς, στους οποίους επιτρέπεται η διεξαγωγή πειραμάτων με ρομπότ, με σεβασμό στην αρχή της προφύλαξης·

Αυτόνομα μέσα μεταφοράς

α)Αυτόνομα οχήματα

24.  υπογραμμίζει ότι οι αυτόνομες μεταφορές καλύπτουν όλες τις μορφές τηλεχειριζόμενων, αυτοματοποιημένων, συνδεδεμένων και αυτόνομων τρόπων οδικών, σιδηροδρομικών, πλωτών και εναέριων μεταφορών, περιλαμβανομένων οχημάτων, σιδηροδρόμων, σκαφών, οχηματαγωγών, αεροσκαφών, μη επανδρωμένων αεροσκαφών, καθώς και όλες τις μελλοντικές μορφές εξέλιξης και καινοτομίας στον τομέα αυτό·

25.  θεωρεί ότι η ανάγκη θέσπισης αποτελεσματικών κανόνων σε ενωσιακό και παγκόσμιο επίπεδο είναι περισσότερο επιτακτική στον κλάδο της αυτοκινητοβιομηχανίας, ώστε να διασφαλιστεί η διασυνοριακή ανάπτυξη αυτόματων και αυτόνομων οχημάτων, με στόχο να αξιοποιηθούν πλήρως οι οικονομικές δυνατότητες που προσφέρουν και να αντληθούν οφέλη από τις θετικές επιπτώσεις των τεχνολογικών τάσεων· τονίζει το γεγονός ότι οι αποσπασματικές ρυθμιστικές προσεγγίσεις αποτελούν εμπόδιο για την υλοποίηση αυτόνομων συστημάτων μεταφοράς και θέτουν σε κίνδυνο την ευρωπαϊκή ανταγωνιστικότητα·

26.  εφιστά την προσοχή στο γεγονός ότι ο χρόνος αντίδρασης του οδηγού σε περίπτωση απρόβλεπτης ανάληψης του ελέγχου του οχήματος είναι ζωτικής σημασίας και ζητεί, συνεπώς, από τα ενδιαφερόμενα μέρη να παρέχουν ρεαλιστικές τιμές για τον καθορισμό ζητημάτων ασφάλειας και ευθύνης·

27.  εκτιμά ότι η μετάβαση σε αυτόνομα οχήματα θα έχει επιπτώσεις όσον αφορά τις ακόλουθες πτυχές: αστική ευθύνη (ευθύνη και ασφάλιση), οδική ασφάλεια, όλα τα θέματα που σχετίζονται με το περιβάλλον (π.χ. ενεργειακή απόδοση, χρήση ανανεώσιμων πηγών ενέργειας και ενεργειακοί πόροι), ζητήματα που αφορούν τα δεδομένα (πρόσβαση σε δεδομένα, προστασία προσωπικών δεδομένων και ιδιωτικής ζωής, ανταλλαγή δεδομένων), ζητήματα που αφορούν την υποδομή ΤΠΕ (π.χ. υψηλή πυκνότητα αποτελεσματικών και αξιόπιστων επικοινωνιών) και την απασχόληση (π.χ. δημιουργία και απώλεια θέσεων απασχόλησης, εκπαίδευση οδηγών βαρέων φορτηγών οχημάτων για τη χρήση αυτόνομων οχημάτων)· τονίζει ότι θα απαιτηθούν σημαντικές επενδύσεις στην οδική και ενεργειακή υποδομή και στην υποδομή ΤΠΕ· καλεί την Επιτροπή να εξετάσει τις προαναφερθείσες πτυχές στο πλαίσιο των εργασιών της για τα αυτόνομα οχήματα:

28.  υπογραμμίζει ότι είναι ζωτικής σημασίας να διατίθενται από τα ευρωπαϊκά προγράμματα δορυφορικής πλοήγησης Galileo και EGNOS αξιόπιστες πληροφορίες όσον αφορά τον εντοπισμό θέσης και τον χρονοπροσδιορισμό για την υλοποίηση αυτόνομων οχημάτων, ζητεί στη συνάρτηση αυτή την οριστικοποίηση και τη δρομολόγηση των δορυφόρων που απαιτούνται για την ολοκλήρωση του ευρωπαϊκού συστήματος εντοπισμού θέσης Galileo·

29.  εφιστά την προσοχή στην υψηλή προστιθέμενη αξία που παρέχουν τα αυτόνομα οχήματα στα άτομα με μειωμένη κινητικότητα, καθώς τα οχήματα αυτά τους επιτρέπουν να συμμετέχουν αποτελεσματικότερα σε ατομικές οδικές μεταφορές, διευκολύνοντας, με τον τρόπο αυτό, την καθημερινότητά τους·

β) Μη επανδρωμένα εναέρια οχήματα (συστήματα τηλεχειριζόμενων αεροσκαφών)

30.  αναγνωρίζει τα θετικά επιτεύγματα της τεχνολογίας των μη επανδρωμένων αεροσκαφών, ιδίως στον τομέα της έρευνας και της διάσωσης· τονίζει τη σημασία ενός ενωσιακού πλαισίου για τη χρήση μη επανδρωμένων αεροσκαφών για την προστασία της ασφάλειας και της ιδιωτικότητας των πολιτών της Ένωσης και καλεί την Επιτροπή να εξασφαλίσει την παρακολούθηση των συστάσεων του ψηφίσματος του Κοινοβουλίου, της 29ης Οκτωβρίου 2015, σχετικά με την ασφαλή χρήση των συστημάτων τηλεχειριζόμενων αεροσκαφών (RPAS), κοινώς γνωστών στον τομέα της πολιτικής αεροπορίας ως «μη επανδρωμένων εναέριων οχημάτων(5)»· προτρέπει την Επιτροπή να εκπονήσει αξιολογήσεις για θέματα ασφάλειας όσον αφορά τη διαδεδομένη χρήση μη επανδρωμένων αεροσκαφών· καλεί την Επιτροπή να εξετάσει την ανάγκη θέσπισης ενός υποχρεωτικού συστήματος ανίχνευσης και αναγνώρισης για τα RPAS που θα προσδιορίζει τις θέσεις σε πραγματικό χρόνο των αεροσκαφών που βρίσκονται σε λειτουργία· υπενθυμίζει ότι η ομοιογένεια και η ασφάλεια των μη επανδρωμένων αεροσκαφών θα πρέπει να διασφαλίζεται με τα μέτρα που ορίζει ο κανονισμός (ΕΚ) αριθ. 216/2008 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου(6)·

Ρομπότ προσωπικής φροντίδας

31.  υπογραμμίζει ότι η έρευνα και ανάπτυξη της ρομποτικής στον τομέα της φροντίδας ηλικιωμένων ατόμων έχει γίνει σταδιακά πιο συνήθης και λιγότερο δαπανηρή, και παράγει προϊόντα με μεγαλύτερη λειτουργικότητα, τα οποία τυγχάνουν ευρύτερης αποδοχής από τους καταναλωτές· επισημαίνει το μεγάλο εύρος εφαρμογών των εν λόγω τεχνολογιών, που παρέχουν υπηρεσίες πρόληψης, συνδρομής, παρακολούθησης, δημιουργίας ερεθισμάτων και συντροφιάς σε ηλικιωμένους και ανθρώπους που πάσχουν από άνοια, γνωστικές διαταραχές και απώλεια μνήμης·

32.  επισημαίνει ότι η ανθρώπινη επαφή αποτελεί μια από τις πιο θεμελιώδεις πτυχές της ανθρώπινης φροντίδας· πιστεύει ότι η αντικατάσταση του ανθρώπινου παράγοντα από ρομπότ θα αφαιρούσε το ανθρώπινο στοιχείο από τις πρακτικές φροντίδας, ωστόσο, από την άλλη πλευρά, αναγνωρίζει ότι τα ρομπότ μπορούν να υποστηρίξουν την εκτέλεση αυτοματοποιημένων εργασιών φροντίδας και να διευκολύνουν το έργο των παρόχων φροντίδας ενισχύοντας την ανθρώπινη φροντίδα και καθιστώντας πιο στοχευμένη τη διαδικασία αποκατάστασης, ούτως ώστε το ιατρικό προσωπικό και οι πάροχοι φροντίδας να μπορούν να διαθέτουν περισσότερο χρόνο για τη διάγνωση και την εξεύρεση καλύτερων επιλογών θεραπευτικής αγωγής· τονίζει ότι παρ’ όλο που η ρομποτική διαθέτει τη δυνατότητα να βελτιώσει την κινητικότητα και την κοινωνικότητα των ανθρώπων με αναπηρίες και των ηλικιωμένων, οι άνθρωποι θα εξακολουθήσουν να είναι απαραίτητοι για την παροχή φροντίδας και θα συνεχίσουν να αποτελούν σημαντική και όχι πλήρως αντικαταστάσιμη πηγή κοινωνικής συναναστροφής·

Ρομπότ για ιατρική χρήση

33.  υπογραμμίζει τη σημασία της κατάλληλης εκπαίδευσης, κατάρτισης και προετοιμασίας των ασκούντων επαγγέλματα στον τομέα της υγείας, όπως γιατροί και πάροχοι φροντίδας, προκειμένου να διασφαλιστεί ο υψηλότερος δυνατός βαθμός επαγγελματικών δεξιοτήτων, καθώς και να προστατευτεί η υγεία των ασθενών· υπογραμμίζει την ανάγκη να οριστούν οι ελάχιστες επαγγελματικές προϋποθέσεις που πρέπει να πληρούν οι χειρουργοί προκειμένου να τους επιτρέπεται να πραγματοποιούν επεμβάσεις ή να χρησιμοποιούν χειρουργικά ρομπότ· θεωρεί θεμελιώδους σημασίας τον σεβασμό της αρχής της εποπτευόμενης αυτονομίας των ρομπότ, στο πλαίσιο της οποίας ο αρχικός προγραμματισμός της θεραπευτικής αγωγής και η τελική επιλογή του τρόπου εκτέλεσης θα εναπόκειται πάντοτε στον άνθρωπο χειρουργό· τονίζει την ιδιαίτερη σημασία της κατάρτισης των χρηστών, ώστε να εξοικειωθούν με τις τεχνολογικές απαιτήσεις στον τομέα αυτό· επισημαίνει την αυξανόμενη τάση προς αυτοδιάγνωση με τη χρήση ενός κινητού ρομπότ και, συνεπώς, την ανάγκη εκπαίδευσης των ιατρών για το χειρισμό περιπτώσεων αυτοδιάγνωσης· φρονεί ότι η χρήση των τεχνολογιών αυτών δεν πρέπει να μειώνει ή να βλάπτει τη σχέση γιατρού-ασθενούς, αλλά να στηρίζει τους γιατρούς στο πλαίσιο της διάγνωσης και/ή θεραπείας των ασθενών προκειμένου να μειώνεται ο κίνδυνος ανθρώπινου σφάλματος και να αυξάνεται η ποιότητας ζωής και το προσδόκιμο ζωής·

34.  πιστεύει ότι τα ιατρικά ρομπότ εξακολουθούν να ανοίγουν νέους δρόμους όσον αφορά τη χειρουργική υψηλής ακρίβειας και την εκτέλεση επαναληπτικών διαδικασιών και ότι έχουν τη δυνατότητα να βελτιώνουν τα αποτελέσματα των διαδικασιών αποκατάστασης και να παρέχουν αποτελεσματική υλικοτεχνική στήριξη εντός των νοσοκομείων· επισημαίνει ότι τα ιατρικά ρομπότ έχουν επίσης τη δυνατότητα να μειώσουν τις δαπάνες υγειονομικής περίθαλψης, επιτρέποντας στους επαγγελματίες της υγείας να μετατοπίσουν την προσοχή τους από τη θεραπεία στην πρόληψη και καθιστώντας μεγαλύτερο μέρος του προϋπολογισμού διαθέσιμο για την καλύτερη προσαρμογή στις ποικίλες ανάγκες των ασθενών, τη συνεχιζόμενη κατάρτιση των επαγγελματιών υγείας και την έρευνα·

35.  καλεί την Επιτροπή να εξασφαλίσει, πριν από την ημερομηνία θέσης σε ισχύ του κανονισμού (ΕΕ) 2017/745 για τα ιατροτεχνολογικά προϊόντα, ότι οι διαδικασίες δοκιμής νέων ιατρικών ρομπότ είναι ασφαλείς, κυρίως όταν πρόκειται για προϊόντα που εμφυτεύονται στο σώμα των ανθρώπων·

Επισκευή και βελτιστοποίηση ανθρώπων

36.  επισημαίνει τις τεράστιες προόδους και περαιτέρω δυνατότητες της ρομποτικής στον τομέα της επισκευής και της αποκατάστασης οργάνων που έχουν υποστεί βλάβη και ανθρωπίνων λειτουργιών, αλλά και τα πολύπλοκα ερωτήματα που εγείρονται ιδίως λόγω των δυνατοτήτων για βελτιστοποίηση του ανθρώπου, καθόσον, τα ιατρικά ρομπότ και ιδίως τα κυβερνοφυσικά συστήματα (CPS), θα μπορούσαν να αλλάζουν ουσιαστικά την αντίληψη περί υγιούς ανθρώπινου σώματος, δεδομένου ότι αυτά μπορούν να φέρονται άμεσα ή να εμφυτευτούν στο ανθρώπινο σώμα· υπογραμμίζει τη σημασία της σύστασης επειγόντως σε νοσοκομεία και άλλα ιδρύματα υγειονομικής περίθαλψης, κατάλληλα στελεχωμένων επιτροπών για θέματα ηθικής στον τομέα της ρομποτικής, οι οποίες θα είναι επιφορτισμένες με το καθήκον να εξετάζουν και να συμβάλλουν στην επίλυση ασυνήθιστων, περίπλοκων ηθικών ζητημάτων που επηρεάζουν τη φροντίδα και τη θεραπεία των ασθενών· καλεί την Επιτροπή και τα κράτη μέλη να αναπτύξουν κατευθυντήριες γραμμές για να βοηθήσουν στη σύσταση και τη λειτουργία των εν λόγω επιτροπών·

37.  τονίζει ότι στον τομέα των ιατρικών εφαρμογών ζωτικής σημασίας, όπως των ρομποτικών τεχνητών μελών, πρέπει να διασφαλιστεί διαρκής και απρόσκοπτη πρόσβαση σε υπηρεσίες συντήρησης και περαιτέρω βελτίωσης, και ιδίως σε επικαιροποιήσεις λογισμικού που αποκαθιστούν δυσλειτουργίες και τρωτά σημεία ·

38.  συνιστά να δημιουργηθούν ανεξάρτητες καταπιστευτικές οντότητες που θα διαθέτουν τα απαραίτητα μέσα για να παρέχουν υπηρεσίες φροντίδας, όπως συντήρηση, επισκευές και βελτιώσεις, συμπεριλαμβανομένων αναβαθμίσεων λογισμικού σε άτομα που φέρουν ζωτικές και προηγμένες ιατρικές συσκευές, ειδικά όταν οι εν λόγω υπηρεσίες δεν παρέχονται πλέον από τον αρχικό προμηθευτή· προτείνει τη θέσπιση υποχρέωσης των κατασκευαστών να παρέχουν στις εν λόγω ανεξάρτητες καταπιστευτικές οντότητες αναλυτικά σχέδια κατασκευής και κωδικό πηγής, όπως συμβαίνει με τη νομικά προβλεπόμενη κατάθεση δημοσιεύσεων σε μια εθνική βιβλιοθήκη·

39.  επισημαίνει τον κίνδυνο που συνδέεται με το ενδεχόμενο παράνομης πρόσβασης, διακοπής λειτουργίας ή διαγραφής δεδομένων σε κυβερνοφυσικά συστήματα (CPS) εμφυτευμένα στο ανθρώπινο σώμα, καθώς κάτι τέτοιο θα μπορούσε να θέσει σε κίνδυνο την υγεία ή, σε ακραίες περιπτώσεις, ακόμα και τη ζωή των ανθρώπων και τονίζει ως εκ τούτου ότι πρέπει να δοθεί προτεραιότητα στην προστασία τέτοιων συστημάτων·

40.  τονίζει ότι είναι σημαντικό να διασφαλίζεται η ισότιμη πρόσβαση για όλους τους ανθρώπους στις εν λόγω τεχνολογικές καινοτομίες, τα μέσα και τις επεμβάσεις· καλεί την Επιτροπή και τα κράτη μέλη να προωθήσουν την ανάπτυξη υποστηρικτικών τεχνολογιών, προκειμένου να προωθηθεί η ανάπτυξη και η χρήση των εν λόγω τεχνολογιών από άτομα που την έχουν ανάγκη, σύμφωνα με το άρθρο 4 της σύμβασης του ΟΗΕ για τα δικαιώματα των ατόμων με αναπηρία, στην οποία η Ένωση είναι συμβαλλόμενο μέρος·

Εκπαίδευση και απασχόληση

41.  επισημαίνει τις προβλέψεις της Επιτροπής, σύμφωνα με τις οποίες ως το 2020 η Ευρώπη μπορεί να αντιμετωπίζει έλλειψη έως και 825 000 επαγγελματιών στον τομέα της τεχνολογίας των πληροφοριών και επικοινωνιών, ενώ στο 90 % των θέσεων εργασίας θα απαιτούνται τουλάχιστον βασικές ψηφιακές δεξιότητες· επικροτεί την πρωτοβουλία της Επιτροπής να προτείνει έναν οδικό χάρτη για την πιθανή χρήση και αναθεώρηση του πλαισίου ψηφιακής ικανότητας, των δεικτών ψηφιακών ικανοτήτων για τους εκπαιδευόμενους σε όλα τα επίπεδα και καλεί την Επιτροπή να παράσχει ουσιαστική υποστήριξη για την ανάπτυξη ψηφιακών δεξιοτήτων σε όλες τις ηλικιακές ομάδες και ανεξαρτήτως εργασιακού καθεστώτος ως ένα πρώτο βήμα για την καλύτερη εξισορρόπηση μεταξύ ελλείψεων στην αγορά εργασίας και ζήτησης· τονίζει ότι η ανάπτυξη της ρομποτικής απαιτεί από τα κράτη μέλη να αναπτύξουν πιο ευέλικτα συστήματα κατάρτισης και εκπαίδευσης έτσι ώστε οι στρατηγικές δεξιοτήτων να ανταποκρίνονται στις ανάγκες της ρομποτικής οικονομίας·

42.  θεωρεί ότι, αν περισσότερες νεαρές γυναίκες έδειχναν ενδιαφέρον για μια σταδιοδρομία στον ψηφιακό τομέα και αποκτούσαν σχετικές θέσεις εργασίας, θα επωφελείτο τόσο η ψηφιακή βιομηχανία, όσο και οι ίδιες οι γυναίκες αλλά και η οικονομία της Ευρώπης· ζητεί από την Επιτροπή και τα κράτη μέλη να αναλάβουν πρωτοβουλίες ώστε να στηρίξουν την παρουσία των γυναικών στον τομέα της τεχνολογίας των πληροφοριών και επικοινωνιών και να δώσουν ώθηση στις ηλεκτρονικές τους δεξιότητες·

43.  καλεί την Επιτροπή να αρχίσει να αναλύει και να παρακολουθεί στενότερα τις μεσοπρόθεσμες και μακροπρόθεσμες τάσεις στον τομέα της απασχόλησης, εστιάζοντας στη δημιουργία, τη μεταφορά και την απώλεια θέσεων εργασίας σε διάφορους τομείς/περιοχές δεξιοτήτων, έτσι ώστε να διαπιστωθούν οι τομείς, στους οποίους δημιουργούνται και οι τομείς, στους οποίους καταργούνται θέσεις εργασίας ως συνέπεια της αυξημένης χρήσης ρομπότ·

44.  τονίζει ότι είναι σημαντικό να προβλέπονται οι αλλαγές στην κοινωνία, λαμβανομένων υπόψη των συνεπειών που μπορεί να επιφέρει η εξέλιξη και η ανάπτυξη της ρομποτικής· καλεί την Επιτροπή να αναλύσει μια σειρά δυνητικών εξελίξεων και τις συνέπειές τους όσον αφορά τη βιωσιμότητα των συστημάτων κοινωνικής ασφάλισης των κρατών μελών·

45.  τονίζει τη σημασία που έχει η ευελιξία των δεξιοτήτων καθώς και οι κοινωνικές, δημιουργικές και ψηφιακές δεξιότητες στην εκπαίδευση· είναι πεπεισμένο ότι, εκτός από την ακαδημαϊκή γνώση που παρέχεται στα πανεπιστήμια, η δια βίου μάθηση πρέπει να επιτυγχάνεται και με μια δια βίου δραστηριότητα·

46.  επισημαίνει το τεράστιο δυναμικό της ρομποτικής για τη βελτίωση της ασφάλειας στον τόπο εργασίας μέσω της μεταφοράς πολλών επικίνδυνων και επιβλαβών εργασιών από τους ανθρώπους στα ρομπότ, ταυτόχρονα όμως σημειώνει το ενδεχόμενο δημιουργίας νέων κινδύνων λόγω της αυξανόμενης διάδρασης ανθρώπων και ρομπότ στον τόπο εργασίας· υπογραμμίζει στη συνάρτηση αυτή τη σημασία της εφαρμογής αυστηρών μακροπρόθεσμων κανόνων όσον αφορά τη διαδραστική σχέση ανθρώπων και ρομπότ προκειμένου να διασφαλίζεται η υγεία, η ασφάλεια και ο σεβασμός των θεμελιωδών δικαιωμάτων στο χώρο εργασίας·

Περιβαλλοντικές επιπτώσεις

47.  τονίζει ότι η ανάπτυξη της ρομποτικής και της τεχνητής νοημοσύνης πρέπει να γίνει με τέτοιο τρόπο ώστε ο περιβαλλοντικός αντίκτυπος να είναι περιορισμένος, δηλαδή με αποδοτική ενεργειακή κατανάλωση, προώθηση της χρήσης ανανεώσιμων πηγών ενέργειας και σπάνιων υλικών, ελαχιστοποίηση των αποβλήτων, όπως ηλεκτρικά και ηλεκτρονικά απόβλητα, και δυνατότητα επισκευών· ενθαρρύνει συνεπώς την Επιτροπή να ενσωματώσει τις αρχές της κυκλικής οικονομίας σε κάθε ενωσιακή πολιτική σχετικά με τη ρομποτική· σημειώνει ότι η χρήση των ρομπότ θα έχει θετικό αντίκτυπο και στο περιβάλλον, ιδίως στους τομείς της γεωργίας και του εφοδιασμού με τρόφιμα και των μεταφορών, κυρίως μέσω της μείωσης του μεγέθους των μηχανημάτων και της μείωσης της χρήσης λιπασμάτων, ενέργειας και νερού, καθώς και μέσω της γεωργίας ακριβείας και της βελτιστοποίησης των δρομολογίων·

48.  τονίζει ότι τα CPS θα οδηγήσουν στη δημιουργία συστημάτων ενέργειας και υποδομών που θα είναι σε θέση να ελέγχουν τη ροή ηλεκτρικής ενέργειας από τον παραγωγό στον καταναλωτή, και θα έχουν επίσης ως αποτέλεσμα τη δημιουργία «παραγωγών – καταναλωτών» στον τομέα της ενέργειας, οι οποίοι θα παράγουν, αλλά και θα καταναλώνουν ενέργεια· το γεγονός αυτό θα επιφέρει σημαντικά περιβαλλοντικά οφέλη·

Ευθύνη

49.  θεωρεί ότι η αστική ευθύνη για ζημιές που προκαλούνται από τα ρομπότ αποτελεί ζήτημα ζωτικής σημασίας που πρέπει να εξεταστεί και να ρυθμιστεί σε επίπεδο Ένωσης, έτσι ώστε να διασφαλιστεί ο ίδιος βαθμός αποτελεσματικότητας, διαφάνειας και συνοχής, όσον αφορά τη διασφάλιση ασφάλειας δικαίου σε ολόκληρη την Ευρωπαϊκή Ένωση, προς όφελος των πολιτών, των καταναλωτών και των επιχειρήσεων·

50.  σημειώνει ότι η ανάπτυξη της ρομποτικής τεχνολογίας θα απαιτεί καλύτερη κατανόηση της κοινής βάσης που απαιτείται για την κοινή δράση ανθρώπου-ρομπότ, η οποία πρέπει να διέπεται από δύο βασικές σχέσεις αλληλεξάρτησης, δηλαδή την προβλεψιμότητα και την καθοδηγησιμότητα· επισημαίνει ότι αυτές οι δύο σχέσεις αλληλεξάρτησης έχουν καίρια σημασία για τον καθορισμό των πληροφοριών που πρέπει να ανταλλάσσουν άνθρωποι και ρομπότ, καθώς και για τον προσδιορισμό μιας κοινής βάσης μεταξύ ανθρώπων και ρομπότ προκειμένου να καταστεί εφικτή η ομαλή κοινή τους δράση·

51.  ζητεί από την Επιτροπή να υποβάλει, με βάση το άρθρο 114 ΣΛΕΕ πρόταση για μια νομοθετική πράξη σχετικά με τα νομικά ζητήματα που σχετίζονται με την ανάπτυξη και τη χρήση της ρομποτικής και της τεχνητής νοημοσύνης που προβλέπεται τα επόμενα 10 με 15 χρόνια, σε συνδυασμό με μη νομοθετικά μέσα, όπως κατευθυντήριες γραμμές και κώδικες δεοντολογίας σύμφωνα με τις συστάσεις του παραρτήματος·

52.  θεωρεί ότι, ανεξάρτητα από τη νομική λύση που θα δοθεί όσον αφορά την αστική ευθύνη για ζημιές εκτός των υλικών που προκαλούνται από τα ρομπότ, το μελλοντικό νομοθετικό μέσο δεν πρέπει να επιβάλλει κανενός είδους περιορισμούς στο είδος ή την έκταση της αποκατάστασης των ζημιών, ούτε στα είδη αποζημίωσης προς τον ζημιωθέντα, απλώς και μόνον επειδή η ζημία δεν προκλήθηκε από άνθρωπο·

53.  θεωρεί ότι το μελλοντικό νομοθετικό μέσο πρέπει να βασιστεί σε ενδελεχή αξιολόγηση από την Επιτροπή, που θα καθορίσει εάν πρέπει να εφαρμοστεί μια προσέγγιση με βάση την αντικειμενική ευθύνη ή τη διαχείριση κινδύνου·

54.  σημειώνει ταυτόχρονα ότι η αντικειμενική ευθύνη απαιτεί απόδειξη μόνο για την ύπαρξη ζημίας και την αιτιώδη συνάφεια μεταξύ της ζημιογόνου λειτουργίας του ρομπότ και της ζημίας που υπέστη ο παθών·

55.  σημειώνει ότι μια προσέγγιση με βάση τη διαχείριση κινδύνου δεν εστιάζει στο πρόσωπο «που ενήργησε αμελώς» ως ατομικά υπεύθυνο, αλλά στο πρόσωπο που μπορεί, υπό ορισμένες συνθήκες, να ελαχιστοποιήσει τους κινδύνους και να αντιμετωπίσει τις αρνητικές συνέπειες·

56.  θεωρεί ότι, κατά κανόνα, μετά τη διαπίστωση όσων φέρουν την τελική ευθύνη, η ευθύνη που τους αποδίδεται πρέπει να είναι ανάλογη προς το πραγματικό επίπεδο οδηγιών που δόθηκαν στο ρομπότ και προς το βαθμό αυτονομίας του, έτσι ώστε, όσο μεγαλύτερη είναι η ικανότητα μάθησης και η αυτονομία του ρομπότ καθώς και η διάρκεια της εκπαίδευσής του, τόσο μεγαλύτερη να είναι η ευθύνη του εκπαιδευτή· επισημαίνει, πιο συγκεκριμένα, ότι όταν αναζητείται το πρόσωπο, στο οποίο οφείλεται στην πραγματικότητα η ζημιογόνος συμπεριφορά του ρομπότ, οι δεξιότητες που οφείλονται στην «εκπαίδευση» του ρομπότ δεν πρέπει να συγχέονται με τις δεξιότητες που εξαρτώνται απόλυτα από τις ικανότητες του για αυτόνομη μάθηση· επισημαίνει ότι τουλάχιστον στο παρόν στάδιο την ευθύνη πρέπει να φέρει ένας άνθρωπος και όχι ένα ρομπότ·

57.  επισημαίνει ότι μια πιθανή λύση για το πολύπλοκο ζήτημα του καταλογισμού ευθύνης για ζημία, που προκαλείται από ολοένα και πιο αυτόνομα ρομπότ, είναι η επιβολή ενός υποχρεωτικού συστήματος ασφάλισης, όπως ήδη συμβαίνει για παράδειγμα με τα αυτοκίνητα· σημειώνει, ωστόσο, ότι σε αντίθεση με το σύστημα ασφάλισης για την οδική κυκλοφορία, στο πλαίσιο του οποίου η ασφάλιση καλύπτει ανθρώπινες πράξεις και παραλείψεις, το σύστημα ασφάλισης στον τομέα της ρομποτικής θα πρέπει να λαμβάνει υπόψη όλες τις πιθανές ευθύνες στη συνολική αλυσίδα·

58.  θεωρεί ότι, όπως ισχύει και για την ασφάλιση των αυτοκινούμενων οχημάτων, ένα τέτοιο σύστημα ασφάλισης θα μπορούσε να συμπληρώνεται από ένα ταμείο, προκειμένου να διασφαλίζεται ότι οι ζημίες θα αποκαθίστανται και όταν δεν υπάρχει ασφαλιστική κάλυψη· καλεί τον ασφαλιστικό τομέα να αναπτύξει νέα προϊόντα και προσφορές, που λαμβάνουν υπόψη την πρόοδο της ρομποτικής·

59.  καλεί την Επιτροπή, κατά τη διενέργεια εκτίμησης επιπτώσεων του μελλοντικού νομοθετικού της μέσου, να διερευνήσει, να αναλύσει και να συζητήσει τις επιπτώσεις όλων των πιθανών νομοθετικών λύσεων, όπως για παράδειγμα:

Διεθνείς πτυχές

60.  σημειώνει ότι, παρά το γεγονός ότι δεν υπάρχει επιτακτική ανάγκη τροποποίησης των υφιστάμενων κανόνων ιδιωτικού διεθνούς δικαίου που εφαρμόζονται εντός ΕΕ για τα οδικά ατυχήματα για να αντιμετωπιστεί η ανάπτυξη των αυτόνομων οχημάτων, η απλοποίηση του υφιστάμενου διπλού συστήματος για τον ορισμό του εφαρμοστέου δικαίου (βάσει του κανονισμού (ΕΚ) αριθ. 864/2007 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου(7) και της Σύμβασης της Χάγης της 4ης Μαΐου 1971, για το εφαρμοστέο δίκαιο στα τροχαία ατυχήματα) θα βελτίωνε την ασφάλεια δικαίου και θα περιόριζε τις πιθανότητες αναζήτησης της ευνοϊκότερης δικαιοδοσίας·

61.  επισημαίνει την ανάγκη να εξεταστεί η τροποποίηση διεθνών συμφωνιών, όπως η σύμβαση της Βιέννης για την οδική κυκλοφορία της 8ης Νοεμβρίου 1968 και η σύμβαση της Χάγης για το εφαρμοστέο δίκαιο σε τροχαία ατυχήματα·

62.  αναμένει από την Επιτροπή να διασφαλίσει ότι τα κράτη μέλη θα εφαρμόσουν το διεθνές δίκαιο, όπως τη Σύμβαση της Βιέννης για την οδική κυκλοφορία που πρέπει να τροποποιηθεί, με ομοιόμορφο τρόπο, ώστε να καταστήσουν δυνατή την οδήγηση χωρίς οδηγό, και καλεί την Επιτροπή, τα κράτη μέλη και τις επιχειρήσεις να υλοποιήσουν το ταχύτερο δυνατόν τους στόχους της Διακήρυξης του Άμστερνταμ·

63.  τάσσεται σθεναρά υπέρ της διεθνούς συνεργασίας για την ενδελεχή μελέτη των κοινωνικών, ηθικών και νομικών προκλήσεων και την επακόλουθη θέσπιση ρυθμιστικών προτύπων υπό την αιγίδα των Ηνωμένων Εθνών·

64.  επισημαίνει ότι πρέπει να ισχύουν και στις εφαρμογές της ρομποτικής οι περιορισμοί και οι όροι που προβλέπονται στον κανονισμό (ΕΚ) αριθ. 428/2009 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου(8) για τα είδη διπλής χρήσης σχετικά με τις εμπορικές συναλλαγές που αφορούν είδη διπλής χρήσης, δηλαδή αγαθά, λογισμικό και τεχνολογία που μπορούν να χρησιμοποιηθούν τόσο σε μη στρατιωτικές όσο και σε στρατιωτικές εφαρμογές ή/και μπορούν να συμβάλλουν στη διάδοση όπλων μαζικής καταστροφής·

Τελικές πτυχές

65.  ζητεί, σύμφωνα με το άρθρο 225 ΣΛΕΕ, από την Επιτροπή να υποβάλει, με βάση το άρθρο 114 ΣΛΕΕ, πρόταση οδηγίας για ρυθμίσεις αστικού δικαίου στον τομέα της ρομποτικής, ακολουθώντας τις λεπτομερείς συστάσεις που εκτίθενται στο παράρτημα του παρόντος ψηφίσματος·

66.  επιβεβαιώνει ότι οι συστάσεις αυτές είναι συμβατές με τα θεμελιώδη δικαιώματα και την αρχή της επικουρικότητας·

67.  εκτιμά ότι η ζητούμενη πρόταση θα έχει δημοσιονομικές επιπτώσεις εφόσον συσταθεί ένας νέος ευρωπαϊκός οργανισμός·

o
o   o

68.  αναθέτει στον Πρόεδρό του να διαβιβάσει το παρόν ψήφισμα και τις επισυναπτόμενες συστάσεις στην Επιτροπή και στο Συμβούλιο.

ΠΑΡΑΡΤΗΜΑ ΣΤΟ ΨΗΦΙΣΜΑ

ΣΥΣΤΑΣΕΙΣ ΣΧΕΤΙΚΑ ΜΕ ΤΟ ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΟ ΤΗΣ ΖΗΤΟΥΜΕΝΗΣ ΠΡΟΤΑΣΗΣ

Ορισμός και ταξινόμηση των «έξυπνων ρομπότ»

Πρέπει να δημιουργηθεί ένας κοινός ευρωπαϊκός ορισμός για τα «έξυπνα» αυτόνομα ρομπότ, στον οποίο να περιλαμβάνονται, κατά περίπτωση, ορισμοί των υποκατηγοριών τους, και να λαμβάνονται υπόψη τα εξής χαρακτηριστικά:

–  η ικανότητα να αποκτούν αυτονομία μέσω αισθητήρων ή/και μέσω ανταλλαγής δεδομένων με το περιβάλλον τους (διασυνδεσιμότητα) και να ανταλλάσσουν και να αναλύουν δεδομένα

–  η ικανότητα να μαθαίνουν μέσω της εμπειρίας και της διάδρασης

–  το είδος φυσικής στήριξης του ρομπότ

–  η ικανότητα να προσαρμόζει τη συμπεριφορά και τις δράσεις του στο περιβάλλον του

Καταχώρηση των «έξυπνων ρομπότ»

Πρέπει να θεσπιστεί ένα σύστημα καταχώρησης των εξελιγμένων ρομπότ βάσει των κριτηρίων για την ταξινόμησή τους, με στόχο την ιχνηλασιμότητά τους και τη διευκόλυνση της εφαρμογής περαιτέρω συστάσεων. Το σύστημα καταχώρησης και το μητρώο πρέπει να είναι ενιαία για ολόκληρη την Ένωση, να καλύπτουν την εσωτερική αγορά και μπορούν να τελούν υπό τη διαχείριση ενός οργανισμού της Ένωσης για τη ρομποτική και την τεχνητή νοημοσύνη, εφόσον συσταθεί ο εν λόγω οργανισμός.

Αστική ευθύνη

Όποια νομική λύση κι αν εφαρμοστεί για την ευθύνη των ρομπότ και των συσκευών-φορέων τεχνητής νοημοσύνης σε περιπτώσεις πέρα από την υλική ζημία, δεν πρέπει να επιβάλλονται κανενός είδους περιορισμοί στο είδος ή την έκταση αποκατάστασης των ζημιών, ούτε στα είδη αποζημίωσης προς τον ζημιωθέντα, απλώς και μόνον επειδή η ζημία δεν προκλήθηκε από άνθρωπο.

Θεωρεί ότι το μελλοντικό νομοθετικό μέσο πρέπει να βασιστεί σε ενδελεχή αξιολόγηση από την Επιτροπή, που θα καθορίσει εάν πρέπει να εφαρμοστεί η προσέγγιση της αντικειμενικής ευθύνης ή της διαχείρισης κινδύνου·

Πρέπει να συσταθεί ένα υποχρεωτικό σύστημα ασφάλισης, το οποίο θα μπορούσε να βασίζεται στην υποχρέωση του κατασκευαστή να ασφαλίζει τα αυτόνομα ρομπότ που κατασκευάζει.

Ένα τέτοιο σύστημα ασφάλισης πρέπει να συμπληρώνεται από ένα ταμείο, προκειμένου να διασφαλίζεται ότι οι ζημίες θα αποκαθίστανται και όταν δεν υπάρχει ασφαλιστική κάλυψη.

Κάθε απόφαση πολιτικής σχετικά με τους κανόνες αστικής ευθύνης που θα ισχύουν για τα ρομπότ και τις συσκευές-φορείς τεχνητής νοημοσύνης θα πρέπει να λαμβάνεται μετά από διαβούλευση στο πλαίσιο ενός πανευρωπαϊκού έργου έρευνας και ανάπτυξης αφιερωμένου στη ρομποτική και τη νευροεπιστήμη, με επιστήμονες και εμπειρογνώμονες ικανούς να αξιολογήσουν όλους τους σχετικούς κινδύνους και τις επιπτώσεις.

Διαλειτουργικότητα, πρόσβαση σε κώδικα και δικαιώματα διανοητικής ιδιοκτησίας

Πρέπει να διασφαλιστεί η διαλειτουργικότητα των συνδεδεμένων σε δίκτυο αυτόματων ρομπότ που βρίσκονται σε διάδραση μεταξύ τους. Πρέπει να είναι διαθέσιμη η πρόσβαση στον κώδικα πηγής, στα εισερχόμενα δεδομένα και στις λεπτομέρειες κατασκευής όταν αυτό είναι απαραίτητο για τη διερεύνηση ατυχημάτων που προκλήθηκαν από «έξυπνα ρομπότ», καθώς και για να διασφαλίζεται η συνεχής λειτουργία, διαθεσιμότητα, αξιοπιστία, ομαλότητα και ασφάλειά τους.

Χάρτης περί ρομποτικής

Η Επιτροπή πρέπει να λαμβάνει υπόψη τις αρχές που κατοχυρώνονται στον ακόλουθο Χάρτη περί ρομποτικής όταν προτείνει νομοθετικές πράξεις που σχετίζονται με τη ρομποτική.

ΧΑΡΤΗΣ ΠΕΡΙ ΡΟΜΠΟΤΙΚΗΣ

Ο προτεινόμενος κώδικας δεοντολογίας στον τομέα της ρομποτικής θέτει τις βάσεις για τον εντοπισμό, την επισκόπηση και την τήρηση των θεμελιωδών δεοντολογικών αρχών ήδη από τη φάση του σχεδιασμού και της ανάπτυξης.

Το πλαίσιο που θα καταρτιστεί μέσα από διαβούλευση, στο πλαίσιο ενός πανευρωπαϊκού έργου έρευνας και ανάπτυξης αφιερωμένου στα ρομπότ και στη νευροεπιστήμη, πρέπει να σχεδιαστεί κατά τέτοιο τρόπο, ώστε να επιτρέπει μεμονωμένες ρυθμίσεις ανά περίπτωση, προκειμένου να αξιολογηθεί κατά πόσο μια δεδομένη συμπεριφορά είναι σωστή ή λανθασμένη σε δεδομένη κατάσταση και οι αποφάσεις να λαμβάνονται βάσει μιας προκαθορισμένης ιεράρχησης των αξιών.

Ο κώδικας δεν πρέπει να υποκαταστήσει την ανάγκη αντιμετώπισης των μεγάλων νομικών προκλήσεων στον εν λόγω τομέα, αλλά πρέπει να λειτουργεί συμπληρωματικά. Αντ’ αυτού, θα διευκολύνει την κατηγοριοποίηση της ρομποτικής βάσει κανόνων δεοντολογίας, θα ενισχύσει τις προσπάθειες υπεύθυνης καινοτομίας στον τομέα και θα λάβει υπόψη του τους προβληματισμούς του κοινού.

Θα δοθεί ιδιαίτερη έμφαση στη φάση της έρευνας και της ανάπτυξης κατά τη σχετική πορεία τεχνολογικής εξέλιξης (διαδικασία σχεδιασμού, δεοντολογική επανεξέταση, λογιστικοί έλεγχοι κ.λπ.). Στόχος πρέπει να είναι τόσο η ανάγκη για συμμόρφωση των ερευνητών, των επαγγελματιών του τομέα, των χρηστών και των σχεδιαστών με δεοντολογικά πρότυπα, όσο και η θέσπιση μιας διαδικασίας για την επίλυση των σχετικών δεοντολογικών διλημμάτων, ώστε τα εν λόγω συστήματα να μπορούν να λειτουργούν με δεοντολογικά υπεύθυνο τρόπο.

ΚΩΔΙΚΑΣ ΔΕΟΝΤΟΛΟΓΙΑΣ ΓΙΑ ΜΗΧΑΝΙΚΟΥΣ ΡΟΜΠΟΤΙΚΗΣ

ΠΡΟΟΙΜΙΟ

Ο κώδικας δεοντολογίας καλεί όλους τους ερευνητές και τους σχεδιαστές να δρουν υπεύθυνα, έχοντας λάβει σοβαρά υπόψη την ανάγκη για σεβασμό της αξιοπρέπειας, της ιδιωτικότητας και της ασφάλειας των ανθρώπων.

Ο κώδικας δεοντολογίας ζητεί τη στενή συνεργασία μεταξύ όλων των τομέων, προκειμένου να διασφαλιστεί ότι η έρευνα ρομποτικής στην Ευρωπαϊκή Ένωση διεξάγεται κατά τρόπο ασφαλή, ηθικό και αποτελεσματικό.

Ο κώδικας δεοντολογίας καλύπτει όλες τις ερευνητικές δραστηριότητες και της δραστηριότητες ανάπτυξης στον τομέα της ρομποτικής.

Ο κώδικας δεοντολογίας είναι προαιρετικός και προσφέρει γενικές αρχές και κατευθυντήριες γραμμές για τις ενέργειες όλων των εμπλεκόμενων φορέων.

Οι οργανισμοί χρηματοδότησης ερευνών στον τομέα της ρομποτικής, οι ερευνητικές οργανώσεις, οι ερευνητές και οι επιτροπές δεοντολογίας ενθαρρύνονται να εξετάζουν, σε ένα πρώιμο στάδιο, τις μελλοντικές επιπτώσεις των τεχνολογιών ή των αντικειμένων που ερευνούν, καθώς και να καλλιεργήσουν πνεύμα ευθύνης ενόψει των προκλήσεων και των ευκαιριών που ενδέχεται να προκύψουν στο μέλλον.

Οι δημόσιοι και ιδιωτικοί οργανισμοί χρηματοδότησης της έρευνας πρέπει να απαιτούν την υποβολή μιας μελέτης εκτίμησης κινδύνων, με κάθε υποβαλλόμενη πρόταση χρηματοδότησης ερευνητικών δραστηριοτήτων. Στο πλαίσιο ενός τέτοιου κώδικα πρέπει να νοούνται ως υπεύθυνα υποκείμενα οι άνθρωποι και όχι τα ρομπότ.

Οι ερευνητές στον τομέα της ρομποτικής πρέπει να δεσμεύονται ότι θα τηρούν τα υψηλότερα δυνατά πρότυπα δεοντολογικής και επαγγελματικής συμπεριφοράς και ότι θα συμμορφώνονται προς τις εξής αρχές:

Αρχή της ωφέλιμης δράσης – τα ρομπότ πρέπει να λειτουργούν προς το βέλτιστο συμφέρον των ανθρώπων·

Αρχή της αποτροπής ζημιών – βάσει του δόγματος «προ παντός, μην προκαλέσεις βλάβη», στο πλαίσιο του οποίου τα ρομπότ δεν πρέπει να προκαλούν βλάβη σε άνθρωπο·

Αυτονομία – η δυνατότητα των ρομπότ να προβαίνουν σε συνειδητές, αβίαστες αποφάσεις κατά τη διάδραση τους με άλλα ρομπότ·

Δικαιοσύνη – δίκαιη κατανομή των οφελών που σχετίζονται με τη ρομποτική, ιδίως όσον αφορά τις οικονομικά προσιτές υπηρεσίες οικιακής φροντίδας και υγειονομικής περίθαλψης.

Θεμελιώδη δικαιώματα

Κατά τον σχεδιασμό, τη διεξαγωγή, την εφαρμογή και την αξιοποίηση των ερευνητικών δραστηριοτήτων στον τομέα της ρομποτικής πρέπει να γίνονται σεβαστά τα θεμελιώδη δικαιώματα και να τίθεται ως γνώμονας η ευημερία και η αυτοδιάθεση του ατόμου και του ευρύτερου κοινωνικού συνόλου. Η ανθρώπινη αξιοπρέπεια και η αυτονομία, τόσο η σωματική όσο και η ψυχολογική, πρέπει να γίνονται πάντοτε σεβαστές.

Προφύλαξη

Οι δραστηριότητες έρευνας στον τομέα της ρομποτικής πρέπει να διεξάγονται σύμφωνα με την αρχή της προφύλαξης, και συγκεκριμένα να λαμβάνονται οι δέουσες προφυλάξεις, ανάλογες προς το επίπεδο προστασίας, ώστε να προλαμβάνονται οι τυχόν αρνητικές επιπτώσεις των αποτελεσμάτων τους στην ασφάλεια, και ταυτόχρονα να ενθαρρύνεται η πρόοδος προς όφελος της κοινωνίας και του περιβάλλοντος.

Απουσία αποκλεισμών

Οι μηχανικοί ρομποτικής εγγυώνται τη διαφάνεια και το σεβασμό προς το νόμιμο δικαίωμα πρόσβασης όλων των ενδιαφερόμενων μερών σε ενημέρωση. Η απουσία αποκλεισμών επιτρέπει τη συμμετοχή στη διαδικασία λήψης αποφάσεων σε όλα τα εμπλεκόμενα ή ενδιαφερόμενα μέρη στο πλαίσιο ερευνητικών δραστηριοτήτων στον τομέα της ρομποτικής.

Λογοδοσία

Οι μηχανικοί ρομποτικής είναι υπεύθυνοι και πρέπει να λογοδοτούν για τις επιπτώσεις που μπορεί να έχει ο τομέας της ρομποτικής στην κοινωνία, το περιβάλλον και την ανθρώπινη υγεία, τόσο για τις σημερινές όσο και τις μελλοντικές γενιές.

Ασφάλεια

Οι μηχανικοί ρομποτικής πρέπει να λαμβάνουν υπόψη και να σέβονται τη σωματική ακεραιότητα, την ασφάλεια, την υγεία και τα δικαιώματα όλων των ανθρώπων. Ένας μηχανικός ρομποτικής πρέπει να διαφυλάσσει την ευημερία του ανθρώπου και ταυτόχρονα να σέβεται τα ανθρώπινα δικαιώματα και να δημοσιοποιεί αμέσως παράγοντες που μπορεί να αποτελούν κίνδυνο για το κοινό ή για το περιβάλλον.

Αναστρεψιμότητα

Η αναστρεψιμότητα, απαραίτητη προϋπόθεση για τη δυνατότητα ελέγχου, έχει θεμελιώδη σημασία στο πλαίσιο του προγραμματισμού των ρομπότ, ώστε να συμπεριφέρονται με ασφάλεια και αξιοπιστία. Το ρομπότ γνωρίζει μέσω ενός μοντέλου αναστρεψιμότητας ποιες πράξεις είναι αναστρέψιμες και πώς και να τις αναστρέψει. Η δυνατότητα αναίρεσης της τελευταίας πράξης μιας σειράς πράξεων επιτρέπει στους χρήστες να αναιρούν ανεπιθύμητες ενέργειες και να επιστρέφουν στο «καλό» στάδιο των εργασιών τους.

Ιδιωτική ζωή

Το δικαίωμα στην ιδιωτική ζωή πρέπει να γίνεται πάντα σεβαστό. Ένας μηχανικός ρομποτικής πρέπει να διασφαλίζει ότι οι ιδιωτικές πληροφορίες όντως είναι ασφαλείς και χρησιμοποιούνται αποκλειστικά με τον κατάλληλο τρόπο. Επιπλέον, ένας μηχανικός ρομποτικής πρέπει να εγγυάται ότι δεν αποκαλύπτονται πληροφορίες για την ταυτότητα συγκεκριμένων ατόμων, εκτός από εξαιρετικές περιπτώσεις και μόνο με σαφή, μη διφορούμενη και συνειδητή συγκατάθεση. Η συνειδητή συγκατάθεση ανθρώπου πρέπει να ζητείται και να λαμβάνεται πριν οποιαδήποτε διάδραση μεταξύ ανθρώπου και μηχανής. Συνεπώς, οι σχεδιαστές ρομποτικής έχουν ευθύνη για την ανάπτυξη και τη συμμόρφωση με διαδικασίες που σχετίζονται με την έγκυρη συγκατάθεση, την εμπιστευτικότητα, την ανωνυμία, τη δίκαιη μεταχείριση και την τήρηση της νομιμότητας. Οι σχεδιαστές θα συμμορφώνονται με τυχόν αιτήματα καταστροφής των οικείων δεδομένων και απομάκρυνσής τους από βάσεις δεδομένων.

Μεγιστοποίηση του οφέλους και ελαχιστοποίηση των βλαβών

Οι ερευνητές πρέπει να προσπαθούν να μεγιστοποιούν τα οφέλη της εργασίας τους σε όλα τα στάδιά της, από τη σύλληψη μιας ιδέας ως τη διάδοσή της. Πρέπει να αποφεύγεται η πρόκληση βλάβης σε συμμετέχοντες σε έρευνα, ανθρώπινα υποκείμενα, συμμετέχοντες ή υποκείμενα σε πειράματα, δοκιμές ή μελέτες. Όταν οι κίνδυνοι είναι αναπόφευκτοι και αποτελούν αναπόσπαστο στοιχείο της έρευνας πρέπει να διενεργείται αξιόπιστη αξιολόγηση επιπτώσεων και να διασφαλίζεται η κατάρτιση πρωτοκόλλων διαχείρισης και η συμμόρφωση προς αυτά. Υπό κανονικές συνθήκες, ο κίνδυνος βλάβης δεν πρέπει να είναι μεγαλύτερος από αυτόν της καθημερινή ζωής, δηλαδή οι άνθρωποι δεν πρέπει να εκτίθενται σε επιπλέον ή σε μεγαλύτερους κινδύνους σε σχέση με τους κινδύνους στους οποίους εκτίθενται στην καθημερινότητά τους. Η λειτουργία συστήματος ρομποτικής πρέπει πάντα να βασίζεται σε διαδικασία διεξοδικής αξιολόγησης κινδύνου, που να διενεργείται βάσει των αρχών της πρόληψης και της αναλογικότητας.

ΚΩΔΙΚΑΣ ΓΙΑ ΕΠΙΤΡΟΠΕΣ ΔΕΟΝΤΟΛΟΓΙΑΣ ΣΕ ΘΕΜΑΤΑ ΕΡΕΥΝΑΣ

Αρχές

Ανεξαρτησία

Η διαδικασία δεοντολογικής επανεξέτασης πρέπει να είναι ανεξάρτητη από την ίδια την έρευνα. Με την αρχή αυτή τονίζεται η ανάγκη αποφυγής συγκρούσεων συμφερόντων μεταξύ των ερευνητών και εκείνων που επανεξετάζουν τα πρωτόκολλα δεοντολογίας, καθώς και μεταξύ των τελευταίων και των οργανωτικών δομών διακυβέρνησης.

Δεξιότητες

Η διαδικασία δεοντολογικής επανεξέτασης πρέπει να διενεργείται από άτομα με την ανάλογη εμπειρογνωμοσύνη, λαμβανομένης υπόψη της ανάγκης για προσεκτική εξέταση της σύνθεσης της επιτροπής και της κατάρτισης των μελών της σε θέματα δεοντολογίας.

Διαφάνεια και Λογοδοσία

Η διαδικασία της επανεξέτασης πρέπει να διέπεται από την αρχή της λογοδοσίας και να υπόκειται σε έλεγχο. Οι επιτροπές δεοντολογίας σε θέματα έρευνας πρέπει να αναγνωρίζουν τις ευθύνες τους και να λειτουργούν εντός οργανωτικών δομών που προσφέρουν διαφάνεια στη λειτουργία των επιτροπών και στις διαδικασίες για τη διατήρηση και την επανεξέταση των προτύπων.

Ο ρόλος μιας επιτροπής δεοντολογίας σε θέματα έρευνας

Μια επιτροπή δεοντολογίας σε θέματα έρευνας είναι συνήθως υπεύθυνη για την επανεξέταση όλων των ερευνητικών δραστηριοτήτων, στις οποίες συμμετέχουν άνθρωποι, και οι οποίες διενεργούνται από άτομα που έχουν προσληφθεί από ή για λογαριασμό του επίμαχου ιδρύματος· διασφαλίζει ότι η δεοντολογική επανεξέταση είναι ανεξάρτητη και διενεργείται εγκαίρως από αρμόδιους φορείς· προστατεύει την αξιοπρέπεια, τα δικαιώματα και την ευημερία των συμμετεχόντων στην έρευνα· λαμβάνει υπόψη την ασφάλεια των ερευνητών· λαμβάνει υπόψη το έννομο συμφέρον άλλων ενδιαφερόμενων μερών· λαμβάνει τεκμηριωμένες αποφάσεις σχετικά με την επιστημονική αξία των προτάσεων· και προβαίνει σε τεκμηριωμένες συστάσεις προς τους ερευνητές αν η πρόταση αποδειχθεί ελλιπής σε κάποιο βαθμό.

Η σύνθεση μιας επιτροπής δεοντολογίας σε θέματα έρευνας

Μια επιτροπή δεοντολογίας σε θέματα έρευνας πρέπει υπό κανονικές συνθήκες: να είναι διεπιστημονική· να αποτελείται από άνδρες και γυναίκες· να αποτελείται από μέλη με μεγάλη πείρα και εμπειρογνωμοσύνη στον τομέα της έρευνας για τη ρομποτική. Ο μηχανισμός διορισμού πρέπει να διασφαλίζει ότι η σύνθεση της επιτροπής εξασφαλίζει την κατάλληλη ισορροπία επιστημονικής εμπειρογνωμοσύνης, φιλοσοφικού, ηθικού ή νομικού υποβάθρου και ποικιλίας απόψεων και ότι τουλάχιστον ένα μέλος της επιτροπής είναι ειδικευμένο σε θέματα δεοντολογίας, στον τομέα των χρηστών ειδικών υπηρεσιών υγείας, στην εκπαίδευση ή τις κοινωνικές υπηρεσίες, ανάλογα με το σημείο εστίασης των ερευνητικών δραστηριοτήτων, καθώς και ότι στην επιτροπή υπάρχουν μέλη με ειδική μεθοδολογική εμπειρογνωμοσύνη σχετική με την έρευνα που επανεξετάζεται· η σύνθεση της επιτροπής πρέπει να είναι τέτοια, ώστε να αποφεύγονται οι συγκρούσεις συμφερόντων.

Παρακολούθηση

Όλοι οι ερευνητικοί οργανισμοί πρέπει να προβούν σε σύσταση κατάλληλων διαδικασιών για την παρακολούθηση της διεξαγωγής έρευνας, η οποία έχει λάβει δεοντολογική έγκριση ως την ολοκλήρωσή της, και να διασφαλίζουν τη συνεχή επανεξέταση, σε περίπτωση που από το σχεδιασμό της έρευνας προκύπτει, σε βάθος χρόνου, το ενδεχόμενο αλλαγών, που θα πρέπει να αντιμετωπιστούν. Η παρακολούθηση πρέπει να είναι ανάλογη με τη φύση και τον βαθμό του κινδύνου που σχετίζεται με την έρευνα. Όταν η επιτροπή δεοντολογίας σε θέματα έρευνας θεωρεί ότι η υπό παρακολούθηση έρευνα προκαλεί σημαντικές ανησυχίες αναφορικά με τη σύμφωνη με δεοντολογικούς κανόνες διεξαγωγή της, πρέπει να ζητεί πλήρη και λεπτομερή αναφορά της έρευνας, προκειμένου να προβεί σε πλήρη επανεξέταση σχετικά με τη συμμόρφωση προς τα δεοντολογικά κριτήρια. Όταν κρίνεται ότι μια μελέτη δεν συμμορφώνεται προς τα δεοντολογικά κριτήρια, πρέπει να εξετάζεται η ανάκληση της έγκρισης και να απαιτείται η αναστολή ή ο τερματισμός της σχετικής έρευνας.

ΑΔΕΙΑ ΓΙΑ ΣΧΕΔΙΑΣΤΕΣ

–  Πρέπει να λαμβάνετε υπόψη τις ευρωπαϊκές αξίες της αξιοπρέπειας, της αυτονομίας και της αυτοδιάθεσης, της ελευθερίας και της δικαιοσύνης πριν, κατά τη διάρκεια και μετά τη διαδικασία σχεδιασμού, ανάπτυξης και παράδοσης τέτοιων τεχνολογιών, συμπεριλαμβανομένης της αποτροπής βλάβης, τραυματισμού, εξαπάτησης ή εκμετάλλευσης (ευάλωτων) χρηστών.

–  Πρέπει να θεσπίσετε ένα αξιόπιστο σύστημα αρχών σχεδιασμού, που να καλύπτει όλες τις πτυχές μια λειτουργίας ρομπότ, τόσο κατά το σχεδιασμό εξοπλισμού όσο και κατά το σχεδιασμό λογισμικού, καθώς και για την επεξεργασία των δεδομένων εντός ή εκτός πλατφόρμας για λόγους ασφαλείας.

–  Πρέπει να θεσπίσετε την προστασία της ιδιωτικής ζωής ήδη από το στάδιο του σχεδιασμού, ώστε να διασφαλίζεται η προστασία και η κατάλληλη χρήση των ιδιωτικών πληροφοριών.

–  Πρέπει να ενσωματώσετε ορατούς μηχανισμούς τερματισμού (διακόπτες έκτακτης ανάγκης), σύμφωνα με λογικούς στόχους σχεδιασμού.

–  Πρέπει να διασφαλίζετε ότι ένα ρομπότ θα λειτουργεί κατά τρόπο σύμφωνο με τις τοπικές, εθνικές και διεθνείς ηθικές και νομικές αρχές.

–  Πρέπει να διασφαλίζετε την ιχνηλασιμότητα και τη δυνατότητα ανακατασκευής των βημάτων της διαδικασίας λήψης αποφάσεων του ρομπότ.

–  Πρέπει να διασφαλίζετε τη μέγιστη διαφάνεια κατά τον προγραμματισμό συστημάτων ρομποτικής, καθώς και την προβλεψιμότητα της συμπεριφοράς του ρομπότ.

–  Πρέπει να αναλύετε την προβλεψιμότητα στο πλαίσιο του συστήματος διάδρασης ρομπότ-ανθρώπου, λαμβανομένης υπόψη της ασάφειας κατά την ερμηνεία και τις ενέργειες και το ενδεχόμενο ανθρώπινης αποτυχίας ή αποτυχίας του ρομπότ.

–  Πρέπει να αναπτύξετε εργαλεία ανίχνευσης κατά το στάδιο σχεδιασμού του ρομπότ. Τα εργαλεία αυτά θα διευκολύνουν τη λογοδοσία και την εξήγηση της συμπεριφοράς του ρομπότ, έστω και σε περιορισμένο βαθμό, στα διάφορα επίπεδα που προορίζονται για τους ειδικούς, τους χειριστές και τους χρήστες.

–  Πρέπει να εκπονήσετε πρωτόκολλα σχεδιασμού και αξιολόγησης και να συνεργαστείτε με τους δυνητικούς χρήστες και τους ενδιαφερόμενους φορείς κατά την αξιολόγηση του οφέλους και των κινδύνων της ρομποτικής, μεταξύ άλλων σε γνωσιακό, ψυχολογικό και περιβαλλοντικό επίπεδο.

–  Πρέπει να διασφαλίζετε ότι, κατά τη διάδραση με ανθρώπους, γίνεται αντιληπτό ότι τα ρομπότ είναι ρομπότ.

–  Πρέπει να δίνετε εγγυήσεις για την υγεία και την ασφάλεια όσων έρχονται σε επαφή και βρίσκονται σε διάδραση με τον τομέα της ρομποτικής, δεδομένου ότι τα ρομπότ ως προϊόντα πρέπει να σχεδιάζονται με χρήση διαδικασιών διασφάλισης της ασφάλειας και της προστασίας όσων έρχονται σε επαφή μαζί τους. Ο μηχανικός ρομποτικής πρέπει να διατηρεί την ανθρώπινη ευημερία και ταυτόχρονα να σέβεται τα ανθρώπινα δικαιώματα και δεν επιτρέπεται να χρησιμοποιεί ρομπότ χωρίς να διασφαλίζει την ασφάλεια, την αποδοτικότητα και την αναστρεψιμότητα της λειτουργίας του συστήματος.

–  Πρέπει να λαμβάνετε θετική γνωμοδότηση μιας επιτροπής δεοντολογίας σε θέματα έρευνας πριν τη διεξαγωγή δοκιμασίας ενός ρομπότ σε πραγματικές συνθήκες ή εάν εμπλέκονται άνθρωποι στις διαδικασίες σχεδιασμού και ανάπτυξής του.

ΑΔΕΙΑ ΓΙΑ ΧΡΗΣΤΕΣ

–  Επιτρέπεται να χρησιμοποιείτε ρομπότ χωρίς να προκύπτει κίνδυνος ή να υπάρχει υπόνοια κινδύνου πρόκλησης σωματικής ή ψυχολογικής βλάβης.

–  Έχετε δικαίωμα να προσδοκάτε ότι ένα ρομπότ θα πραγματοποιεί οποιαδήποτε λειτουργία, για την οποία έχει ρητώς κατασκευαστεί.

–  Πρέπει να έχετε επίγνωση των περιορισμών των ρομπότ όσον αφορά την αντίληψη, τις γνωσιακές δεξιότητες και την ενεργοποίησή τους.

–  Πρέπει να σέβεστε την ανθρώπινη ευπάθεια, είτε σε σωματικό είτε σε ψυχολογικό επίπεδο, καθώς και τις συναισθηματικές ανάγκες των ανθρώπων.

–  Πρέπει να λαμβάνετε υπόψη το δικαίωμα των ατόμων στην ιδιωτική ζωή, μεταξύ άλλων πρέπει να απενεργοποιείτε τις οθόνες βίντεο κατά τη διάρκεια ιδιωτικών στιγμών.

–  Δεν επιτρέπεται να συλλέγετε, να χρησιμοποιείτε ή να δημοσιοποιείτε προσωπικές πληροφορίες χωρίς τη συγκατάθεση του υποκειμένου των δεδομένων.

–  Δεν επιτρέπεται να χρησιμοποιείτε ρομπότ με τρόπο που να αντίκειται στις ηθικές ή νομικές αρχές και τα σχετικά πρότυπα.

–  Δεν επιτρέπεται να τροποποιείτε ρομπότ έτσι ώστε να μετατραπεί σε όπλο.

(1) Οδηγία 85/374/ΕΟΚ του Συμβουλίου, της 25ης Ιουλίου 1985, για την προσέγγιση των νομοθετικών, κανονιστικών και διοικητικών διατάξεων των κρατών μελών σε θέματα ευθύνης λόγω ελαττωματικών προϊόντων (ΕΕ L 210 της 7.8.1985, σ. 29). (2) Κανονισμός (EΕ) 2016/679 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου, της 27ης Απριλίου 2016, για την προστασία των φυσικών προσώπων έναντι της επεξεργασίας των δεδομένων προσωπικού χαρακτήρα και για την ελεύθερη κυκλοφορία των δεδομένων αυτών και την κατάργηση της οδηγίας 95/46/ΕΚ (γενικός κανονισμός για την προστασία δεδομένων) (ΕΕ L 119 της 4.5.2016, σ. 1). (3) 1) Ένα ρομπότ δεν επιτρέπεται να τραυματίσει ανθρώπινο ον ή μέσω αδράνειας να επιτρέψει να υποστεί βλάβη ένα ανθρώπινο όν. 2) Ένα ρομπότ πρέπει να υπακούει στις εντολές των ανθρώπων, εκτός αν οι εντολές αυτές έρχονται σε αντίθεση με τον πρώτο νόμο. 3) Ένα ρομπότ πρέπει να προστατεύει την ύπαρξή του, εφόσον η προστασία αυτή δεν έρχεται σε αντίθεση με τον πρώτο και τον δεύτερο νόμο (βλ. Ι. Ασίμοφ, Runabout, 1943) και 4) Ένα ρομπότ δεν επιτρέπεται να βλάψει την ανθρωπότητα ή μέσω αδράνειας να επιτρέψει να υποστεί βλάβη η ανθρωπότητα. (4) Βλ. Διακήρυξη Schuman (1950): «Η Ευρώπη δεν θα δημιουργηθεί μεμιάς, ή βάσει ενός μοναδικού σχεδίου. Θα δημιουργηθεί μέσα από απτά επιτεύγματα που θα δημιουργήσουν πρώτα μια πραγματική αλληλεγγύη». (5) Κείμενα που εγκρίθηκαν, P8_TA(2015)0390. (6) Κανονισμός (ΕΚ) αριθ. 216/2008 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου της 20ής Φεβρουαρίου 2008 για τη θέσπιση κοινών κανόνων στον τομέα της πολιτικής αεροπορίας και για την ίδρυση Ευρωπαϊκού Οργανισμού Ασφαλείας της Αεροπορίας, καθώς και για την κατάργηση της οδηγίας 91/670/ΕΟΚ του Συμβουλίου, του κανονισμού (ΕΚ) αριθ. 1592/2002 και της οδηγίας 2004/36/ΕΚ (ΕΕ L 79 της 19.3.2008, σ. 1). (7) Κανονισμός (ΕΚ) αριθ. 864/2007 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου, της 11ης Ιουλίου 2007, για το εφαρμοστέο δίκαιο στις εξωσυμβατικές ενοχές («Ρώμη II») (ΕΕ L 199 της 31.7.2007, σ. 40). (8) Κανονισμός (ΕΚ) αριθ. 428/2009 του Συμβουλίου, της 5ης Μαΐου 2009, περί κοινοτικού συστήματος ελέγχου των εξαγωγών, της μεταφοράς, της μεσιτείας και της διαμετακόμισης ειδών διπλής χρήσης (ΕΕ L 134 της 29.5.2009, σ. 1).

Ψήφισμα του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου της 16ης Φεβρουαρίου 2017 σχετικά με την ευρωπαϊκή πρωτοβουλία για το υπολογιστικό νέφος (2016/2145(INI))

P8_TA(2017)0052 A8-0006/2017

Το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο,

–  έχοντας υπόψη την ανακοίνωση της Επιτροπής της 19ης Απριλίου 2016 με τίτλο «Ευρωπαϊκή πρωτοβουλία για το υπολογιστικό νέφος – Ανάπτυξη μιας ανταγωνιστικής οικονομίας δεδομένων και γνώσης στην Ευρώπη» (COM(2016)0178) και το έγγραφο εργασίας των υπηρεσιών της Επιτροπής που τη συνοδεύει (SWD(2016)0106),

–  έχοντας υπόψη την ανακοίνωση της Επιτροπής της 6ης Μαΐου 2015 με τίτλο «Στρατηγική για την ψηφιακή ενιαία αγορά της Ευρώπης» (COM(2015)0192) και το έγγραφο εργασίας των υπηρεσιών της Επιτροπής που τη συνοδεύει (SWD(2015)0100),

–  έχοντας υπόψη την ανακοίνωση της Επιτροπής της 2ας Ιουλίου 2014 με τίτλο «Προς μια ακμάζουσα οικονομία βασιζόμενη στα δεδομένα» (COM(2014)0442),

–  έχοντας υπόψη την ανακοίνωση της Επιτροπής της 10ης Οκτωβρίου 2012 με τίτλο «Μια ισχυρότερη ευρωπαϊκή βιομηχανία για την ανάπτυξη και την οικονομική ανάκαμψη» (COM(2012)0582),

–  έχοντας υπόψη την ανακοίνωση της Επιτροπής της 27ης Σεπτεμβρίου 2012 με τίτλο «Αξιοποίηση των δυνατοτήτων του υπολογιστικού νέφους στην Ευρώπη» (COM(2012)0529),

–  έχοντας υπόψη την ανακοίνωση της Επιτροπής της 15ης Φεβρουαρίου 2012 με τίτλο «Πληροφορική υψηλών επιδόσεων: η θέση της Ευρώπης στον παγκόσμιο ανταγωνισμό» (COM(2012)0045),

–  έχοντας υπόψη τα συμπεράσματα του Συμβουλίου της 27ης Μαΐου 2016, σχετικά με τη μετάβαση προς ένα σύστημα Ανοικτής Επιστήμης,

–  έχοντας υπόψη τα συμπεράσματα του Συμβουλίου της 29ης Μαΐου 2015 σχετικά με την ανοικτή, έντασης δεδομένων και δικτυακή έρευνα ως οδηγό για την ταχύτερη και ευρύτερη καινοτομία,

–  έχοντας υπόψη το ψήφισμά του της 5ης Μαΐου 2010 σχετικά με ένα νέο ψηφιακό θεματολόγιο για την Ευρώπη: 2015.eu(1),

–  έχοντας υπόψη την απόφαση (ΕΕ) 2015/2240 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου, της 25ης Νοεμβρίου 2015, για τη θέσπιση προγράμματος σχετικά με λύσεις και κοινά πλαίσια διαλειτουργικότητας για τις ευρωπαϊκές δημόσιες διοικήσεις, τις επιχειρήσεις και τους πολίτες (πρόγραμμα ISA2) ως μέσο εκσυγχρονισμού του δημόσιου τομέα(2),

–  έχοντας υπόψη την οδηγία 2013/37/ΕΕ του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου, της 26ης Ιουνίου 2013, για την τροποποίηση της οδηγίας 2003/98/ΕΚ σχετικά με την περαιτέρω χρήση πληροφοριών του δημόσιου τομέα(3) (οδηγία ΠΔΤ),

–  έχοντας υπόψη το ψήφισμά του της 10ης Μαρτίου 2016 με θέμα «Προς μια ακμάζουσα οικονομία βασισμένη στα δεδομένα»(4),

–  έχοντας υπόψη το ψήφισμά του της 19ης Ιανουαρίου 2016 σχετικά με «την πορεία προς μια νομοθετική πράξη για την ψηφιακή ενιαία αγορά»(5),

–  έχοντας υπόψη το ψήφισμά του της 15ης Ιανουαρίου 2014 με τίτλο «Επαναβιομηχάνιση της Ευρώπης για την προώθηση της ανταγωνιστικότητας και της βιωσιμότητας»(6),

–  έχοντας υπόψη το ψήφισμά του της 10ης Δεκεμβρίου 2013 σχετικά με την αξιοποίηση των δυνατοτήτων του υπολογιστικού νέφους στην Ευρώπη(7),

–  έχοντας υπόψη τη γνώμη της Ευρωπαϊκής Οικονομικής και Κοινωνικής Επιτροπής, της 16ης Ιανουαρίου 2013, σχετικά με την ανακοίνωση της Επιτροπής προς το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο, το Συμβούλιο, την Ευρωπαϊκή Οικονομική και Κοινωνική Επιτροπή και την Επιτροπή των Περιφερειών με τίτλο «Αξιοποίηση του δυναμικού του πληροφορικού νέφους στην Ευρώπη» (ΤΕΝ/494),

–  έχοντας υπόψη τη γνώμη της Ευρωπαϊκής Οικονομικής και Κοινωνικής Επιτροπής με τίτλο «Ευρωπαϊκή πρωτοβουλία για το υπολογιστικό νέφος - Οικοδόμηση μιας ανταγωνιστικής οικονομίας της γνώσης και των δεδομένων στην Ευρώπη» (2016 TEN/592 EESC-2016),

–  έχοντας υπόψη τη γνωμοδότηση της Επιτροπής των Περιφερειών του 2016 με θέμα «Ευρωπαϊκή πρωτοβουλία για το υπολογιστικό νέφος και τις προτεραιότητες τυποποίησης στον τομέα των ΤΠΕ για την ψηφιακή ενιαία αγορά» (SEDEC-VI-012),

–  έχοντας υπόψη την ανακοίνωση της Επιτροπής της 10ης Ιουνίου 2016 με τίτλο «Νέο θεματολόγιο δεξιοτήτων για την Ευρώπη: Συνεργασία για την ενίσχυση του ανθρώπινου δυναμικού, της απασχολησιμότητας και της ανταγωνιστικότητας» (COM(2016)0381),

–  έχοντας υπόψη τον κανονισμό (ΕΕ) 2016/679 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου, της 27ης Απριλίου 2016, για την προστασία των φυσικών προσώπων έναντι της επεξεργασίας των δεδομένων προσωπικού χαρακτήρα και για την ελεύθερη κυκλοφορία των δεδομένων αυτών και την κατάργηση της οδηγίας 95/46/ΕΚ (γενικός κανονισμός για την προστασία δεδομένων)(8),

–  έχοντας υπόψη την οδηγία (ΕΕ) 2016/1148 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου, της 6ης Ιουλίου 2016, σχετικά με μέτρα για υψηλό κοινό επίπεδο ασφάλειας συστημάτων δικτύου και πληροφοριών σε ολόκληρη την Ένωση(9),

–  έχοντας υπόψη την από 14ης Σεπτεμβρίου 2016 πρόταση της Επιτροπής για οδηγία του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου σχετικά με τη θέσπιση του Ευρωπαϊκού Κώδικα Ηλεκτρονικών Επικοινωνιών (COM(2016)0590),

–  έχοντας υπόψη την ανακοίνωση της Επιτροπής της 25ης Μαΐου 2016 με τίτλο «Επιγραμμικές πλατφόρμες και ψηφιακή ενιαία αγορά – Ευκαιρίες και προκλήσεις για την Ευρώπη» (COM(2016)0288),

–  έχοντας υπόψη την ανακοίνωση της Επιτροπής της 9ης Δεκεμβρίου 2015 με τίτλο «Προς ένα σύγχρονο, πιο ευρωπαϊκό πλαίσιο για τα δικαιώματα πνευματικής ιδιοκτησίας» (COM(2015)0626),

–  έχοντας υπόψη την ανακοίνωση της Επιτροπής της 19ης Απριλίου 2016 με τίτλο «Προτεραιότητες τυποποίησης στον τομέα των ΤΠΕ για την ψηφιακή ενιαία αγορά» (COM(2016)0176),

–  έχοντας υπόψη την έκθεση «Open Innovation, Open Science, Open to the World – A vision for Europe» (Ανοικτή καινοτομία, ανοικτή επιστήμη, άνοιγμα στον κόσμο – Ένα όραμα για την Ευρώπη) που εκδόθηκε τον Μάιο 2016 από τη Γενική Διεύθυνση Έρευνας και Καινοτομίας (RTD) της Επιτροπής,

–  έχοντας υπόψη το άρθρο 52 του Κανονισμού,

–  έχοντας υπόψη την έκθεση της Επιτροπής Βιομηχανίας, Έρευνας και Ενέργειας και τις γνωμοδοτήσεις της Επιτροπή Εσωτερικής Αγοράς και Προστασίας των Καταναλωτών και της Επιτροπής Πολιτικών Ελευθεριών, Δικαιοσύνης και Εσωτερικών Υποθέσεων (A8-0006/2017),

Α.  λαμβάνοντας υπόψη ότι η ικανότητα υπολογιστικού νέφους που διαθέτει επί του παρόντος η ΕΕ είναι περιορισμένη και ότι, ως εκ τούτου, τα δεδομένα που παράγονται από τους τομείς της έρευνας και της βιομηχανίας της ΕΕ υποβάλλονται συχνά σε επεξεργασία αλλού, γεγονός που ωθεί τους ερευνητές και τους φορείς καινοτομίας της ΕΕ να εγκαθίστανται σε μέρη όπου είναι πιο άμεσα διαθέσιμη υψηλή χωρητικότητα δεδομένων και υπολογιστικής·

Β.  λαμβάνοντας υπόψη ότι η έλλειψη σαφούς δομής παροχής κινήτρων για την κοινοχρησία δεδομένων, η έλλειψη διαλειτουργικότητας των συστημάτων επιστημονικών δεδομένων και ο κατακερματισμός των υποδομών επιστημονικών δεδομένων μεταξύ των επιστημονικών κλάδων και σε διασυνοριακή βάση παρεμποδίζουν την πλήρη ανάπτυξη της βασιζόμενης στα δεδομένα επιστήμης·

Γ.  λαμβάνοντας υπόψη ότι η ΕΕ υστερεί στην ανάπτυξη υπολογιστικής υψηλών επιδόσεων (ΥΥΕ) λόγω των ανεπαρκών επενδύσεών της στη δημιουργία ολοκληρωμένου συστήματος ΥΥΕ, ενώ χώρες όπως οι ΗΠΑ, η Κίνα, η Ιαπωνία και η Ρωσία επενδύουν σοβαρά σε τέτοια συστήματα, καθιστώντας την ανάπτυξή τους στρατηγική προτεραιότητα στο πλαίσιο των εθνικών τους προγραμμάτων·

Δ.  λαμβάνοντας υπόψη ότι οι δυνατότητες του υπολογιστικού νέφους για την Ευρώπη μπορούν να αξιοποιηθούν πλήρως μόνον όταν είναι δυνατή η ελεύθερη ροή δεδομένων σε ολόκληρη την Ένωση βάσει σαφών κανόνων, και όταν οι διεθνείς ροές δεδομένων διαδραματίζουν ολοένα σημαντικότερο ρόλο στην ευρωπαϊκή και την παγκόσμια οικονομία·

Ε.  λαμβάνοντας υπόψη ότι η ικανότητα ανάλυσης και αξιοποίησης μαζικών δεδομένων τροποποιεί τον τρόπο διεξαγωγής της επιστημονικής έρευνας·

ΣΤ.  λαμβάνοντας υπόψη ότι στην ανακοίνωση της Επιτροπής με τίτλο «Ευρωπαϊκή πρωτοβουλία για το υπολογιστικό νέφος – Ανάπτυξη μιας ανταγωνιστικής οικονομίας δεδομένων και γνώσης στην Ευρώπη» αναγνωρίζονται οι μετασχηματιστικές δυνατότητες της ανοικτής επιστήμης και της νεφοϋπολογιστικής στο πλαίσιο της ψηφιακής οικονομίας της Ευρώπης·

Ζ.  λαμβάνοντας υπόψη ότι οι πολιτικές πρόσβασης για τη δικτύωση, την αποθήκευση δεδομένων και την υπολογιστική παρουσιάζουν διαφοροποιήσεις μεταξύ των κρατών μελών, δημιουργώντας φαινόμενα τομεακής απομόνωσης και επιβραδύνοντας την κυκλοφορία της γνώσης·

Η.  λαμβάνοντας υπόψη ότι ο γενικός κανονισμός για την προστασία δεδομένων, η οδηγία για την ασφάλεια δικτύων και πληροφοριών και η στρατηγική για την ψηφιακή ενιαία αγορά μπορούν να παράσχουν τη βάση για μια ανταγωνιστική και ακμάζουσα ευρωπαϊκή ψηφιακή οικονομία η οποία θα είναι ανοικτή σε όλους τους παράγοντες της αγοράς που τηρούν τους κανόνες·

Θ.  λαμβάνοντας υπόψη ότι τα δεδομένα αποτελούν την πρώτη ύλη της ψηφιακής οικονομίας και λαμβάνοντας υπόψη ότι η χρήση των δεδομένων είναι αναγκαία για την ψηφιοποίηση της ευρωπαϊκής επιστήμης και βιομηχανίας, καθώς και για την ανάπτυξη νέων τεχνολογιών και τη δημιουργία νέων θέσεων εργασίας·

Ι.  λαμβάνοντας υπόψη ότι ο γενικός κανονισμός για την προστασία δεδομένων που θεσπίστηκε πρόσφατα παρέχει ισχυρές εγγυήσεις για την προστασία των δεδομένων προσωπικού χαρακτήρα και κρίνεται σκόπιμο να διασφαλιστεί εναρμονισμένη προσέγγιση όσον αφορά την εφαρμογή του·

ΙΑ.  λαμβάνοντας υπόψη ότι στη στρατηγική της Επιτροπής του 2015 για την ψηφιακή ενιαία αγορά προαναγγέλλεται η αντιμετώπιση των περιορισμών στην ελεύθερη κυκλοφορία των δεδομένων και των αναίτιων περιορισμών όσον αφορά τη χωροθέτηση των δεδομένων για σκοπούς αποθήκευσης ή επεξεργασίας·

ΙΒ.  λαμβάνοντας υπόψη ότι είναι απαραίτητο η Επιτροπή να παρουσιάσει τολμηρές προτάσεις για την άρση των περιορισμών στην ελεύθερη κυκλοφορία των δεδομένων προκειμένου να δημιουργηθεί και να πραγματωθεί η βέλτιστη δυνατή ψηφιακή ενιαία αγορά·

ΙΓ.  λαμβάνοντας υπόψη ότι η εγκατάσταση και η ανάπτυξη υπηρεσιών υπολογιστικού νέφους παρουσιάζει δυσκολίες λόγω περιορισμένης διάθεσης των απαιτούμενων υποδομών και δικτύων υψηλής ταχύτητας στην Ευρώπη·

ΙΔ.  λαμβάνοντας υπόψη ότι ο στόχος για τη διευκόλυνση και την υποστήριξη της υλοποίησης και της μακροπρόθεσμης βιωσιμότητας των υποδομών έρευνας και δεδομένων, μεταξύ των οποίων παγκοσμίου κύρους κέντρα υπολογιστικής υψηλών επιδόσεων και άλλα δίκτυα ερευνητικών υποδομών, θα συμβάλει στην αντιμετώπιση μειζόνων προκλήσεων στην επιστήμη, τη βιομηχανία και την κοινωνία χάρη στην ενισχυμένη συνεργασία και την ανταλλαγή αποτελεσμάτων·

ΙΕ.  λαμβάνοντας υπόψη ότι ο όγκος των δεδομένων αυξάνεται με πρωτοφανή ρυθμό σε βαθμό που, έως το 2020, αναμένεται να φτάσει τα 16 τρισεκατομμύρια gigabyte, αριθμός που αντιστοιχεί σε ρυθμό ετήσιας αύξησης της παραγωγής δεδομένων της τάξεως του 236 %·

ΙΣΤ.  λαμβάνοντας υπόψη ότι η επιτυχία μιας βασιζόμενης στα δεδομένα οικονομίας εξαρτάται από ένα ευρύτερο οικοσύστημα ΤΠΕ, το οποίο περιλαμβάνει το Διαδίκτυο των Πραγμάτων (IoT), ευρυζωνικά δίκτυα υψηλής ταχύτητας για τη μεταφορά των δεδομένων και το υπολογιστικό νέφος για την επεξεργασία τους, καθώς και ειδικευμένους επιστήμονες και εργαζόμενους·

ΙΖ.  λαμβάνοντας υπόψη ότι η συνεργασία μεταξύ των Ευρωπαίων επιστημόνων, η χρησιμοποίηση και η ανταλλαγή δεδομένων, πάντοτε σε συμφωνία με τις αρχές προστασίας δεδομένων, καθώς και η χρήση νέων τεχνολογικών λύσεων, περιλαμβανομένου του υπολογιστικού νέφους και της ψηφιοποίησης της ευρωπαϊκής επιστήμης, είναι καθοριστικής σημασίας για την ανάπτυξη της ψηφιακής ενιαίας αγοράς· λαμβάνοντας υπόψη ότι το ευρωπαϊκό ανοικτό υπολογιστικό νέφος της επιστήμης (EOSC) θα επηρεάσει θετικά την ανάπτυξη των επιστημών στην Ευρώπη· λαμβάνοντας επίσης υπόψη ότι το EOSC θα πρέπει να αναπτυχθεί και να χρησιμοποιείται με τον δέοντα σεβασμό για τα θεμελιώδη δικαιώματα που κατοχυρώνονται στον Χάρτη των Θεμελιωδών Δικαιωμάτων (ΧΘΔ)·

Γενικές παρατηρήσεις

1.  επικροτεί το EOSC ως μοντέλο για τη χρήση υπολογιστικού νέφους στον ιδιωτικό και δημόσιο τομέα· εκφράζει την ικανοποίησή του για την πρόθεση της Επιτροπής να επεκτείνει τη βάση των χρηστών στη βιομηχανία και στις κρατικές υπηρεσίες το ταχύτερο δυνατόν·

2.  επικροτεί την ανακοίνωση της Επιτροπής με τίτλο «Ευρωπαϊκή πρωτοβουλία για το υπολογιστικό νέφος – Ανάπτυξη μιας ανταγωνιστικής οικονομίας δεδομένων και γνώσης στην Ευρώπη» και πιστεύει ότι αποτελεί το πρώτο βήμα για τη διαμόρφωση της κατάλληλης βάσης για την ανάληψη ανοικτών και ανταγωνιστικών ευρωπαϊκών δράσεων στον τομέα του υπολογιστικού νέφους και της υπολογιστικής υψηλών επιδόσεων·

3.  χαιρετίζει την ευρωπαϊκή πρωτοβουλία για το υπολογιστικό νέφος ως μέρος της υλοποίησης της στρατηγικής για την ψηφιακή ενιαία αγορά και της δέσμης μέτρων για την ψηφιοποίηση της ευρωπαϊκής βιομηχανίας, στοιχείο που προωθεί με τον τρόπο αυτό την ανάπτυξη της ευρωπαϊκής ψηφιακής οικονομίας, συνεισφέρει στην ανταγωνιστικότητα των ευρωπαϊκών επιχειρήσεων και υπηρεσιών και ενισχύει την προβολή τους στην παγκόσμια αγορά· καλεί την Επιτροπή να εξασφαλίσει με σαφώς καθορισμένα μέτρα ότι η πρωτοβουλία αυτή είναι κατάλληλη για τον επιδιωκόμενο σκοπό, εξωστρεφής και διαχρονική και ότι δεν δημιουργεί δυσανάλογα ή αδικαιολόγητα εμπόδια·

4.  υπογραμμίζει ότι είναι σημαντικό η Ευρωπαϊκή Ένωση να καταστεί κέντρο παγκόσμιας έρευνας, με την απόκτηση κρίσιμης μάζας και τη δημιουργία συσπειρώσεων αριστείας· τονίζει ότι, για να είναι η Ένωση σε θέση να προσελκύσει ερευνητικές δραστηριότητες διεθνούς πρωτοπορίας, απαιτείται τόσο η ανάπτυξη ικανοτήτων από πλευράς πόρων όσο και η διαμόρφωση ελκυστικού περιβάλλοντος· επισημαίνει περαιτέρω ότι, για να μπορέσει η Ευρώπη να αναδειχθεί στην ανταγωνιστικότερη παγκοσμίως οικονομία βασιζόμενη στη γνώση, το άνοιγμα προς διεθνείς ερευνητές και η συνακόλουθη προσέλκυση διεθνών επενδύσεων είναι υψίστης σημασίας·

5.  τονίζει ότι θα πρέπει να επιταχυνθούν οι εργασίες τυποποίησης στον τομέα της νεφοϋπολογιστικής· υπογραμμίζει ότι η βελτίωση των προτύπων και της διαλειτουργικότητας θα παράσχει τη δυνατότητα επικοινωνίας μεταξύ διαφορετικών συστημάτων βασιζόμενων στο υπολογιστικό νέφος και θα αποφύγει φαινόμενα εγκλωβισμού σε συγκεκριμένο πάροχο (vendor lock-in) για τα προϊόντα και τις υπηρεσίες υπολογιστικού νέφους· ζητεί από την Επιτροπή να συνεργαστεί στενά με παρόχους εμπορικών υπηρεσιών υπολογιστικού νέφους κατά την κατάρτιση ανοικτών προτύπων για τον συγκεκριμένο τομέα·

6.  τονίζει ότι η προστιθέμενη αξία αυτής της ευρωπαϊκής πρωτοβουλίας βασίζεται στην κοινοχρησία ανοικτών δεδομένων και στη διαμόρφωση αξιόπιστου, ανοικτού περιβάλλοντος για την επιστημονική κοινότητα, το οποίο θα παρέχει δυνατότητα αποθήκευσης, κοινοχρησίας και επαναχρησιμοποίησης επιστημονικών δεδομένων και αποτελεσμάτων·

7.  τονίζει ότι η αύξηση της ευαισθητοποίησης όσον αφορά τα οφέλη της νεφοϋπολογιστικής είναι καίριας σημασίας, δεδομένου ότι η ζήτηση για υπηρεσίες υπολογιστικού νέφους εξακολουθεί να είναι υπερβολικά χαμηλή στην Ευρώπη· επισημαίνει ότι η νεφοϋπολογιστική θα οδηγήσει σε οικονομική ανάπτυξη χάρη στην οικονομική αποδοτικότητα και τη δυνατότητα κλιμάκωσης που την χαρακτηρίζουν· επαναλαμβάνει ότι οι ΜΜΕ αποτελούν τη σημαντικότερη κινητήριο δύναμη της Ευρώπης για τη δημιουργία θέσεων εργασίας και για την ανάπτυξη· υπογραμμίζει ότι τα οφέλη του υπολογιστικού νέφους μπορούν να είναι ιδιαίτερα σημαντικά για τις ΜΜΕ δεδομένου ότι οι ΜΜΕ δεν διαθέτουν συχνά τους απαιτούμενους πόρους για επενδύσεις σε εκτεταμένα τοπικά υλικά συστήματα ΤΠ·

8.  εκφράζει την ικανοποίησή του για την προσέγγιση ανοικτής επιστήμης και για τον ρόλο που διαδραματίζει στην οικοδόμηση μιας ευρωπαϊκής οικονομίας της γνώσης, καθώς και στην περαιτέρω προώθηση της ποιότητας της έρευνας και της ανάπτυξης στην Ευρωπαϊκή Ένωση· τονίζει ότι, επί του παρόντος, η αξία των συλλεγόμενων δεδομένων έρευνας δεν χρησιμοποιείται με τον βέλτιστο τρόπο από τις επιχειρήσεις, ιδίως τις ΜΜΕ, λόγω της έλλειψης ελεύθερης διασυνοριακής ροής δεδομένων και πρόσβασης σε μια ενιαία πλατφόρμα ή πύλη, και σημειώνει ότι η Επιτροπή επιδιώκει όλα τα επιστημονικά δεδομένα που παράγονται από το πρόγραμμα «Ορίζων 2020» να είναι ανοικτά εξ ορισμού·

9.  τονίζει ότι το EOSC πρέπει να πλαισιώνεται από ολοκληρωμένη στρατηγική για την ασφάλεια στον κυβερνοχώρο, διότι η επιστημονική κοινότητα χρειάζεται μια αξιόπιστη υποδομή δεδομένων την οποία θα μπορεί να χρησιμοποιεί χωρίς την έκθεση του ερευνητικού έργου σε κινδύνους απώλειας ή καταστροφής δεδομένων ή εισβολής· ζητεί από την Επιτροπή να λαμβάνει υπόψη τα ζητήματα ασφάλειας στον κυβερνοχώρο από τα αρχικά στάδια όλων των πρωτοβουλιών της στον τομέα των ΤΠ·

10.  προτρέπει την Επιτροπή να δώσει το παράδειγμα και να μεριμνήσει ώστε όλα τα δεδομένα που προέρχονται από χρηματοδοτούμενη έρευνα στο πλαίσιο ευρωπαϊκών προγραμμάτων, όπως το «Ορίζοντας 2020», το ΕΤΣΕ, τα ΕΔΕΤ και άλλα, καθώς και τα αποτελέσματα της έρευνας, να είναι εξ ορισμού ανοικτού χαρακτήρα, με βάση τις αρχές της δυνατότητας ανεύρεσης, πρόσβασης, διαλειτουργικότητας και επαναχρησιμοποίησης των ερευνητικών δεδομένων (αρχές FAIR)·

11.  εκφράζει ανησυχία για το έλλειμμα χρηματοδότησης ύψους 4,7 δισεκατομμυρίων EUR που παρουσιάζει η ευρωπαϊκή πρωτοβουλία για το υπολογιστικό νέφος· ζητεί από την Επιτροπή να προσδιορίσει κατάλληλους χρηματοδοτικούς μηχανισμούς για το EOSC και για την ευρωπαϊκή υποδομή δεδομένων (EDI)· ζητεί επιπλέον από την Επιτροπή να εξασφαλίσει επαρκείς πόρους για τον συγκεκριμένο τομέα πολιτικής στο πλαίσιο του προγράμματος «Ορίζων 2020» και της πρότασής της για το ένατο πρόγραμμα πλαίσιο·

12.  συνιστά στην Επιτροπή να μεριμνήσει ώστε το EOSC να είναι επωφελές για όλες τις περιφέρειες της Ευρώπης, διερευνώντας τις δυνατότητες χρήσης πόρων περιφερειακής ανάπτυξης για την επέκταση της πρωτοβουλίας·

13.  υπογραμμίζει ότι αυτή τη στιγμή μόνον το 12% της χρηματοδότησης στο πλαίσιο του ΕΤΣΕ κατευθύνεται σε δραστηριότητες του ψηφιακού τομέα· παροτρύνει την Επιτροπή να παρουσιάσει στοχευμένα μέτρα που θα μπορούσαν να ενισχύσουν τη συμμετοχή όλων των Ταμείων, και ιδιαίτερα του ΕΤΣΕ, σε έργα σχετικά με την ψηφιακή ενιαία αγορά, μεταξύ άλλων πρωτοβουλίες για τον μερισμό δεδομένων, ψηφιακή προσπελασιμότητα, υποδομή και πανευρωπαϊκή ψηφιακή συνδετικότητα, να διοχετεύσει περισσότερους πόρους για την τόνωση της ενωσιακής έρευνας, ανάπτυξης και καινοτομίας, περιλαμβανομένου και του τομέα των τεχνολογιών για καλύτερη προστασία της ιδιωτικότητας και την ασφάλεια της ανοικτής πηγής· πιστεύει ότι αυτή η πρωτοβουλία θα πρέπει να αναπτυχθεί σε συνέργεια με άλλα προγράμματα «Ορίζων 2020», ιδίως στον τομέα της νεφοϋπολογιστικής για ιδιωτική χρήση και των υπηρεσιών ηλεκτρονικής διακυβέρνησης·

14.  εκτιμά ότι θα πρέπει να εξασφαλιστεί ευθύς εξαρχής η συμμετοχή του ιδιωτικού τομέα στη βάση των χρηστών του EOSC, μεταξύ άλλων μέσω της προσφοράς λογισμικού ως υπηρεσίας (SaaS)· επισημαίνει ότι οι ευρωπαϊκές επιχειρήσεις αναμένεται να συμβάλουν στην κάλυψη του ελλείμματος χρηματοδότησης ύψους 4,7 δισεκατομμυρίων EUR της ευρωπαϊκής πρωτοβουλίας για το υπολογιστικό νέφος· παρατηρεί ότι, κατά πάσα πιθανότητα, οι επιχειρήσεις δεν θα επενδύσουν στο πρόγραμμα αν δεν θα είναι σε θέση να αποκομίσουν και οι ίδιες τα οφέλη του·

15.  υπογραμμίζει ότι η προηγμένη υποδομή υπερυπολογιστικής είναι καίριας σημασίας για την ανταγωνιστικότητα της ΕΕ· ζητεί από την Επιτροπή να εξασφαλίσει τη διαθεσιμότητα λειτουργικών υπολογιστών κλίμακας exa στην ΕΕ έως το έτος 2022·

16.  ζητεί από την Επιτροπή να δημιουργήσει κίνητρα για τη συμμετοχή ευρωπαϊκών ΜΜΕ και βιομηχανιών στην παραγωγή υλισμικού και λογισμικού για την EDI, δίνοντας κατά τον τρόπο αυτό ώθηση στην ευρωπαϊκή οικονομία της ΕΕ και προωθώντας τη βιώσιμη ανάπτυξη και τη δημιουργία θέσεων εργασίας·

17.  καλεί την Επιτροπή, αφενός, να συνεργαστεί με τα κράτη μέλη και με άλλους φορείς χρηματοδότησης της έρευνας κατά τον σχεδιασμό και την εφαρμογή του χάρτη πορείας για τη διακυβέρνηση και τη χρηματοδότηση, εξασφαλίζοντας τη διάθεση κατάλληλων πόρων στην πρωτοβουλία, και, αφετέρου, να διευκολύνει τον συντονισμό των εθνικών προσπαθειών, αποφεύγοντας περιττές αλληλεπικαλύψεις και δαπάνες·

18.  συμφωνεί ότι η διαλειτουργικότητα και η δυνατότητα μεταφοράς των δεδομένων αποτελούν καθοριστικό παράγοντα για την αντιμετώπιση σημαντικών κοινωνικών προκλήσεων που απαιτούν την αποδοτική κοινοχρησία δεδομένων και την υιοθέτηση διεπιστημονικής και πολυπαραγοντικής προσέγγισης. σημειώνει ότι το σχέδιο δράσης που προβλέπεται στην ανακοίνωση της Επιτροπής σχετικά με την ευρωπαϊκή πρωτοβουλία για το υπολογιστικό νέφος (COM(2016)0178) αποτελεί αναγκαίο εργαλείο για τη μείωση του κατακερματισμού και για τη διασφάλιση της χρήσης των ερευνητικών δεδομένων βάσει της αρχής FAIR·

19.  ζητεί από την Επιτροπή να παρουσιάσει σχέδιο δράσης που θα βασίζεται στις αρχές της πλήρους διαφάνειας και γνωστοποίησης, με σαφείς δέσμες εργασίας και χρονοδιαγράμματα, προσδιορίζοντας παράλληλα τα αποτελέσματα που πρέπει να επιτευχθούν, καθώς και τις πηγές χρηματοδότησης και τους ενδιαφερόμενους φορείς που θα συμμετέχουν σε όλα τα στάδια της διαδικασίας·

20.  υποστηρίζει το EOSC ως μέρος της ευρωπαϊκής πρωτοβουλίας για το υπολογιστικό νέφος, που θα δημιουργήσει ένα εικονικό περιβάλλον όπου επιστήμονες και επαγγελματίες από όλες τις περιοχές του κόσμου θα μπορούν να αποθηκεύουν, να μοιράζονται, να διαχειρίζονται, να αναλύουν και να επαναχρησιμοποιούν τα ερευνητικά δεδομένα τους, μεταξύ άλλων ερευνητικά δεδομένα που χρηματοδοτούνται από δημόσια κονδύλια, σε όλους τους επιστημονικούς κλάδους και σε όλες τις χώρες, συμβάλλοντας με τον τρόπο αυτό, στην άρση του κατακερματισμού της ενιαίας αγοράς· καλεί την Επιτροπή να εφαρμόσει μια σφαιρική προσέγγιση προς την ανοικτή επιστήμη, στην οποία θα περιλαμβάνονται η κοινότητα ανοικτής επιστήμης και οι ανεξάρτητοι επιστήμονες, να είναι πιο σαφής όσον αφορά τους ορισμούς που χρησιμοποιούνται στην ανακοίνωση και, ιδιαίτερα, να δημιουργήσει σαφή διάκριση μεταξύ της ευρωπαϊκής πρωτοβουλίας για το υπολογιστικό νέφος και του EOSC, και να επικαιροποιήσει αναλόγως τη νομοθεσία για τη διευκόλυνση της επαναχρησιμοποίησης των αποτελεσμάτων της έρευνας·

21.  πιστεύει ότι η ευρωπαϊκή πρωτοβουλία για το υπολογιστικό νέφος εξασφαλίζει την υλοποίηση επενδύσεων στους τομείς της επιστήμης και της έρευνας με σκοπό τη δημιουργία κινήτρων και εργαλείων για την ευρύτερη δυνατή κοινοχρησία και χρήση δεδομένων, η οποία βασίζεται στην ανάπτυξη μιας ισχυρής υποδομής υπολογιστικού νέφους και δεδομένων στην Ευρωπαϊκή Ένωση·

22.  τονίζει ότι οι ΜΜΕ βρίσκονται στον πυρήνα της οικονομίας της ΕΕ και ότι πρέπει να ληφθούν περισσότερα μέτρα για την προώθηση της διεθνούς ανταγωνιστικότητας των ΜΜΕ και των νεοφυών επιχειρήσεων ώστε να διαμορφωθεί το βέλτιστο δυνατό περιβάλλον δεδομένων υψηλής ποιότητας, ανάλυσης δεδομένων, ασφαλών υπηρεσιών και προβλεπόμενης οικονομικής αποδοτικότητας για την αφομοίωση νέων ελπιδοφόρων τεχνολογικών εξελίξεων·

23.  ζητεί από την Επιτροπή να δημιουργήσει μια οικονομικά βιώσιμη βάση για το ευρωπαϊκό υπολογιστικό νέφος και να λάβει σαφή μέτρα για την ενθάρρυνση των ΜΜΕ ώστε να προσφέρουν ανταγωνιστικές λύσεις για την επεξεργασία και την αποθήκευση δεδομένων, σε εγκαταστάσεις που βρίσκονται στην επικράτεια των κρατών μελών·

24.  υπενθυμίζει τα θετικά αποτελέσματα που έχουν επιτευχθεί με τις υφιστάμενες πανευρωπαϊκές δομές και με τα ανοικτά δεδομένα που είναι διαθέσιμα στις εθνικές δομές αποθήκευσης δεδομένων· αναγνωρίζει ότι εξακολουθούν να υπάρχουν πολλά εμπόδια στην ενιαία αγορά που αποτρέπουν την πλήρη ανάπτυξη της πρωτοβουλίας αυτής· καλεί την Επιτροπή και τα κράτη μέλη να εξετάσουν το δυναμικό των ήδη διαθέσιμων δεδομένων και να εξασφαλίσουν μια συνεκτική στρατηγική για τα ανοικτά δεδομένα και τη δυνατότητα επαναχρησιμοποίησης των εν λόγω δεδομένων σε όλα τα κράτη μέλη· επισημαίνει ότι η Επιτροπή και τα κράτη μέλη πρέπει να διερευνήσουν την ανάγκη για περαιτέρω επενδύσεις σε διασυνοριακές υλικές υποδομές με ιδιαίτερη έμφαση στον συνδυασμό της υπολογιστικής υψηλών επιδόσεων, των ευρυζωνικών δικτύων υψηλής ταχύτητας και των εγκαταστάσεων αποθήκευσης μαζικών δεδομένων προκειμένου να επιτευχθεί μια ευημερούσα ευρωπαϊκή οικονομία που βασίζεται σε δεδομένα· καλεί την Επιτροπή να αναλύσει τις παγκόσμιες συμπράξεις της βιομηχανίας και άλλες διεθνείς συμπράξεις σχετικά με τον τομέα αυτό·

25.  επισημαίνει την ανάγκη περαιτέρω ενθάρρυνσης της αφομοίωσης υπηρεσιών υπολογιστικού νέφους από τις ευρωπαϊκές ΜΜΕ· σημειώνει ότι οι πάροχοι ευρωπαϊκού υπολογιστικού νέφους πρέπει να λάβουν περαιτέρω συντονισμένη στήριξη για την εξασφάλιση της συμμετοχής τους στον ψηφιακό κόσμο, ενώ πρέπει να ενισχυθεί η εμπιστοσύνη από την πλευρά των χρηστών και να αυξηθεί η ευαισθητοποίηση σχετικά με τα οφέλη της υιοθέτησης της νεφοϋπολογιστικής·

26.  τονίζει ότι η ευρυζωνική πρόσβαση στο διαδίκτυο για τις επιχειρήσεις και τους πολίτες αποτελεί αναπόσπαστο στοιχείο της οικονομίας δεδομένων και γνώσης στην ΕΕ· πιστεύει, σε αυτό το πλαίσιο, ότι η ανάπτυξη του υπολογιστικού νέφους θα πρέπει να συνοδεύεται από πρωτοβουλίες που αποσκοπούν στην αύξηση της ευρυζωνικής πρόσβασης στο διαδίκτυο για τις επιχειρήσεις και τους πολίτες, ιδίως σε αγροτικές περιοχές·

27.  επισημαίνει ότι οι δράσεις ψηφιακής εκπαίδευσης στο σύνολο των γενεών, συμπεριλαμβανομένων των δεξιοτήτων στον κυβερνοχώρο, είναι καίριας σημασίας για την ανάπτυξη του υπολογιστικού νέφους προκειμένου να προσδιοριστούν και να αντιμετωπιστούν οι σημαντικότερες ελλείψεις σε τεχνικές δεξιότητες και σε επίπεδο αποτελεσματικότητας ώστε να επιτευχθούν ψηφιακοί στόχοι· επικροτεί τις προτάσεις που παρουσιάστηκαν στο πλαίσιο του νέου θεματολογίου δεξιοτήτων για την Ευρώπη που εξέδωσε πρόσφατα η Επιτροπή και υπογραμμίζει την ανάγκη εξασφάλισης κατάλληλων χρηματοδοτικών πόρων·

28.  εκτιμά ότι αναδύονται επί του παρόντος νεοφυείς επιχειρήσεις στον τομέα του υπολογιστικού νέφους που προσφέρουν εξειδικευμένες λύσεις για τη βελτίωση της ταχύτητας, της ευχρηστίας, και της αξιοπιστίας, της ευελιξίας και της ασφάλειας της νεφοϋπολογιστικής·

29.  τονίζει ότι η υπολογιστική υψηλών επιδόσεων, η οποία είναι ιδιαίτερης σημασίας για την ανάπτυξη του υπολογιστικού νέφους, θα πρέπει να αντιμετωπίζεται ως αναπόσπαστο μέρος της ευρωπαϊκής υποδομής δεδομένων σε ολόκληρο το οικοσύστημα, και τα οφέλη της θα πρέπει να προβάλλονται ευρέως·

30.  επισημαίνει ότι θα πρέπει να ενθαρρυνθεί η συμμετοχή πανεπιστημιακών και ερευνητικών ιδρυμάτων, καθώς και όλων των ενδιαφερόμενων φορέων, ούτως ώστε να διατηρηθούν και να υποστηριχθούν ολοκληρωμένες υποδομές επιστημονικών δεδομένων και υπολογιστική υψηλών επιδόσεων·

31.  επισημαίνει ότι με τις υπηρεσίες που παρέχονται σήμερα αλλά και θα προσφέρονται στο μέλλον από τον ιδιωτικό τομέα και από χώρες εκτός της ΕΕ, το EOSC πρέπει να παρέχει τόσο κίνητρα και όσο και νέες υπηρεσίες για ρήξη με την εδραιωμένη συνήθεια της στήριξης σε υφιστάμενες ερευνητικές πρακτικές·

32.  ζητεί από την Επιτροπή και τα κράτη μέλη να διασφαλίσουν ότι θα δοθεί ιδιαίτερη έμφαση στη μελλοντοστρεφή ευρωπαϊκή ανάπτυξη ώστε να αναπτυχθεί μια ανταγωνιστική βιομηχανία υπολογιστικού νέφους στην ΕΕ· τονίζει ότι είναι σημαντικό να διασφαλιστεί ότι θα συνεχιστεί η αυξανόμενη ζήτηση της αγοράς για λύσεις υπολογιστικού νέφους και θα ενθαρρυνθεί η υιοθέτηση του υπολογιστικού νέφους σε κάθετους κλάδους, όπως οι τομείς των οικονομικών, της φορολογίας και της κοινωνικής ασφάλισης, της παραγωγής, της τραπεζικής, της υγείας, των μέσων ενημέρωσης και της ψυχαγωγίας, καθώς και της γεωργίας·

33.  πιστεύει ότι ο γενικός κανονισμός για την προστασία των δεδομένων παρέχει ένα πλαίσιο για την προστασία των προσωπικών δεδομένων· επισημαίνει ωστόσο ότι ο κατακερματισμός αυτός όσον αφορά την εφαρμογή του στα κράτη μέλη δυσχεραίνει ενδεχομένως τους ερευνητές να εκτελούν το έργο τους και να μοιράζονται τα πορίσματά τους, γεγονός που υπονομεύει τις προσπάθειες για την ανάπτυξη της συνεργασίας μεταξύ των ερευνητών την οποία καθιστά δυνατή η νεφοϋπολογιστική· ζητεί κατά συνέπεια την ορθή εφαρμογή και επιβολή του εν λόγω κανονισμού·

34.  τονίζει ότι οι λύσεις στο πλαίσιο της ευρωπαϊκής πρωτοβουλίας για το υπολογιστικό νέφος θα πρέπει να αναπτύσσονται λαμβανομένων δεόντως υπόψη των θεμελιωδών δικαιωμάτων που κατοχυρώνονται στον ΧΘΔ, ιδίως των δικαιωμάτων σχετικά με την προστασία των δεδομένων, την ιδιωτικότητα, την ελευθερία και την ασφάλεια·

35.  επισημαίνει ότι η οικονομία δεδομένων βρίσκεται ακόμη σε πολύ πρώιμο στάδιο, ότι η ανάπτυξη επιχειρηματικών μοντέλων βρίσκεται ακόμη σε εξέλιξη, και ότι τα επιχειρηματικά μοντέλα που υπάρχουν αποδομούνται και εξελίσσονται. ζητεί από την Επιτροπή να διασφαλίσει ότι οποιαδήποτε νομοθεσία στον συγκεκριμένο τομέα θα συνάδει με την τεχνολογικά ουδέτερη «αρχή της καινοτομίας» και δεν θα επιβάλλει σοβαρούς φραγμούς στην καινοτομία, στην ψηφιοποίηση της βιομηχανίας και στην ανάπτυξη νέων τεχνολογιών, όπως το Διαδίκτυο των Πραγμάτων (IoT) και η τεχνητή νοημοσύνη (ΤΝ), στην Ευρώπη·

36.  ζητεί από την Επιτροπή να συνεργαστεί με τα κράτη μέλη και όλους τους ενδιαφερόμενους φορείς ώστε να συμμετάσχουν στον προσδιορισμό των αναγκαίων εκτελεστικών μέτρων για τη μεγιστοποίηση των δυνατοτήτων που προσφέρει η ευρωπαϊκή πρωτοβουλία για το υπολογιστικό νέφος· πιστεύει ότι η ανοικτή καινοτομία και η ανοικτή επιστήμη προϋποθέτουν τη συμμετοχή πολύ μεγαλύτερου αριθμού παραγόντων στη διαδικασία καινοτομίας, από τους ερευνητές έως τους επιχειρηματίες, τους χρήστες, τις κρατικές υπηρεσίες, αλλά και την κοινωνία των πολιτών·

Το ανοικτό επιστημονικό νέφος

37.  παρατηρεί την υποεκπροσώπηση βασικών ενδιαφερομένων στις συζητήσεις και στα μεγάλης κλίμακας πιλοτικά έργα· θεωρεί ότι, παράλληλα με την αποφυγή διοικητικού φόρτου, η ενεργή συμμετοχή των ενδιαφερομένων μερών του δημόσιου και του ιδιωτικού τομέα και της κοινωνίας των πολιτών σε τοπικό, περιφερειακό, εθνικό και ενωσιακό επίπεδο πρέπει να αποτελεί προϋπόθεση για μια αποτελεσματική ανταλλαγή πληροφοριών· τονίζει ότι η ευρωπαϊκή πρωτοβουλία για το υπολογιστικό νέφος θα πρέπει να ανταποκρίνεται στις ανάγκες, και να είναι επωφελής, όχι μόνον της επιστημονικής κοινότητας αλλά και της βιομηχανίας, περιλαμβανομένων των ΜΜΕ και των νεοφυών επιχειρήσεων, των δημόσιων διοικήσεων και των καταναλωτών.

38.  τονίζει ότι η ανάπτυξη του EOSC πρέπει να πραγματοποιηθεί με τον δέοντα σεβασμό για τα θεμελιώδη δικαιώματα που κατοχυρώνονται στον ΧΘΔ, με ιδιαίτερη προσοχή στα δικαιώματα της προστασίας των δεδομένων, της ιδιωτικότητας, της ελευθερίας και της ασφάλειας, και ότι πρέπει να συμμορφώνεται προς τις αρχές της ιδιωτικότητας ήδη από τον σχεδιασμό και εξ ορισμού, καθώς και προς τις αρχές της αναλογικότητας, της αναγκαιότητας, της ελαχιστοποίησης των δεδομένων και του περιορισμού του σκοπού· αναγνωρίζει ότι η εφαρμογή πρόσθετων διασφαλίσεων, όπως η ψευδωνυμοποίηση, η ανωνυμοποίηση ή η κρυπτογράφηση, περιλαμβανομένης της κρυπτοθέτησης, μπορούν να μειώσουν τους κινδύνους και να ενισχύσουν την προστασία των προσώπων τα οποία αφορούν τα δεδομένα, όταν αυτά τα δεδομένα προσωπικού χαρακτήρα χρησιμοποιούνται σε εφαρμογές μαζικών δεδομένων ή υπολογιστικού νέφους· υπενθυμίζει ότι η ανωνυμοποίηση είναι μια μη αναστρέψιμη διαδικασία και ζητεί από την Επιτροπή να εκπονήσει κατευθυντήριες γραμμές σχετικά με τον τρόπο με τον οποίο μπορούν να καταστούν ανώνυμα τα δεδομένα· επαναλαμβάνει την ανάγκη για ειδική προστασία των ευαίσθητων δεδομένων, σε συμμόρφωση προς την ισχύουσα νομοθεσία· τονίζει ότι οι προαναφερθείσες αρχές, σε συνδυασμό με υψηλά πρότυπα ποιότητας, αξιοπιστίας και εμπιστευτικότητας, είναι απαραίτητα για να εξασφαλιστεί η εμπιστοσύνη των καταναλωτών στην εν λόγω ευρωπαϊκή πρωτοβουλία για το υπολογιστικό νέφος·

39.  τονίζει ότι η πρωτοβουλία για το ανοικτό επιστημονικό νέφος θα πρέπει να οδηγήσει στη δημιουργία ενός έμπιστου υπολογιστικού νέφους για όλους: επιστήμονες, επιχειρήσεις και δημόσιες υπηρεσίες·

40.  επισημαίνει την ανάγκη προώθησης μιας ανοικτής, αξιόπιστης συνεργατικής πλατφόρμας για τη διαχείριση, την ανάλυση, την κοινοχρησία, την επαναχρησιμοποίηση και τη διαφύλαξη ερευνητικών δεδομένων, στο πλαίσιο της οποίας μπορούν να αναπτυχθούν και να παρέχονται καινοτόμες υπηρεσίες υπό ορισμένους όρους και προϋποθέσεις·

41.  καλεί την Επιτροπή να διερευνήσει, σε συνεργασία με τα κράτη μέλη, κατάλληλα πλαίσια διακυβέρνησης και χρηματοδότησης, λαμβάνοντας δεόντως υπόψη τις υφιστάμενες πρωτοβουλίες, τη βιωσιμότητά τους, καθώς και την ικανότητά τους να εξασφαλίζουν ισότιμους όρους ανταγωνισμού σε ευρωπαϊκό επίπεδο· τονίζει ότι τα κράτη μέλη θα πρέπει να εξετάσουν την ενσωμάτωση των εθνικών χρηματοδοτικών προγραμμάτων τους με τα ένωσιακά προγράμματα χρηματοδότησης·

42.  ζητεί από την Επιτροπή να αναλύσει το πλήρες φάσμα των πηγών χρηματοδότησης για τη δημιουργία του EOSC και να ενισχύσει τα υφιστάμενα μέσα για να εξασφαλιστεί ταχύτερη ανάπτυξη, δίνοντας ιδιαίτερη έμφαση στις βέλτιστες πρακτικές·

43.  ζητεί από την Επιτροπή να μεριμνήσει ώστε όλες οι επιστημονικές έρευνες και τα δεδομένα που παράγονται από το πρόγραμμα «Ορίζοντας 2020» να είναι εξ ορισμού ανοικτού χαρακτήρα, και ζητεί από τα κράτη μέλη να προσαρμόσουν αναλόγως τα εθνικά τους ερευνητικά προγράμματα·

44.  αντιλαμβάνεται ότι το EOSC θα καταστήσει δυνατή την ψηφιακή επιστήμη με την ενσωμάτωση της χρήσης των ΤΠ ως υπηρεσίας στον δημόσιο ερευνητικό τομέα της ΕΕ· ζητεί να δημιουργηθεί ένα «ομοσπονδιακό μοντέλο επιστημονικού νέφους» το οποίο θα συγκεντρώνει δημόσιους ερευνητικούς οργανισμούς, ενδιαφερόμενους φορείς, ΜΜΕ, νεοφυείς επιχειρήσεις, ηλεκτρονικές υποδομές και εμπορικούς προμηθευτές, με σκοπό την ανάπτυξη μιας κοινής πλατφόρμας που θα προσφέρει ευρύ φάσμα υπηρεσιών στις ερευνητικές κοινότητες της ΕΕ·

45.  καλεί την Επιτροπή και τα κράτη μέλη να καταρτίσουν, σε συνεργασία με άλλους ενδιαφερόμενους φορείς, χάρτη πορείας ώστε να οριστεί το ταχύτερο δυνατόν ένα σαφές χρονοδιάγραμμα για την υλοποίηση των δράσεων που προβλέπονται από το EOSC·

46.  ζητεί από την Επιτροπή να προβεί σε προσεκτική αξιολόγηση των αναγκών των Ευρωπαίων δημόσιων ερευνητών, ούτως ώστε να εντοπιστούν πιθανές ελλείψεις στην προμήθεια υποδομών υπολογιστικού νέφους στην ΕΕ· πιστεύει ότι, σε περίπτωση που εντοπιστούν ελλείψεις, η Επιτροπή πρέπει να καλέσει τους Ευρωπαίους παρόχους υποδομών υπολογιστικού νέφους να κοινοποιήσουν τους χάρτες πορείας που έχουν καταρτίσει προκειμένου να διαπιστωθεί αν οι ιδιωτικές επενδύσεις είναι επαρκείς για την αντιμετώπιση των εν λόγω ελλείψεων ή αν απαιτείται περαιτέρω δημόσια χρηματοδότηση για την κάλυψη των ελλείψεων·

47.  ζητεί από την Επιτροπή να διασφαλίσει ότι όλες οι επιστημονικές έρευνες και τα δεδομένα που παράγονται από το πρόγραμμα «Ορίζων 2020» θα πρέπει να αποφέρουν οφέλη στις ευρωπαϊκές επιχειρήσεις και στο ευρύ κοινό· τάσσεται υπέρ της αλλαγής των δομών παροχής κινήτρων στην πανεπιστημιακή κοινότητα, τη βιομηχανία και τις δημόσιες υπηρεσίες όσον αφορά την κοινοχρησία των δεδομένων τους και τη βελτίωση της διαχείρισης δεδομένων, της κατάρτισης, των δεξιοτήτων στον τομέα της τεχνολογίας και των γνώσεων σε θέματα δεδομένων·

48.  εκφράζει την ικανοποίησή του για το γεγονός ότι η πρωτοβουλία για το υπολογιστικό νέφος εστιάζεται στην ανάπτυξη δικτύων υψηλού ζωνικού εύρους, εγκαταστάσεων αποθήκευσης μεγάλης κλίμακας, υπολογιστικής υψηλών επιδόσεων, καθώς και στη δημιουργία ενός ευρωπαϊκού οικοσυστήματος μαζικών δεδομένων·

49.  τονίζει ότι τόσο η ανάπτυξη δικτύων 5G όσο και οι κανόνες του Ευρωπαϊκού Κώδικα Ηλεκτρονικών Επικοινωνιών θα πρέπει να κάνουν πιο ελκυστικό το EOSC προσφέροντας διαδίκτυο υψηλών προδιαγραφών και νέες υποδομές κορυφαίας ποιότητας·

50.  εγκρίνει τη φιλοδοξία της Επιτροπής, να καταστεί η Ένωση ικανή να χειρίζεται μεγάλο όγκο δεδομένων, με υποδομές που θα λειτουργούν χάρη σε υπηρεσίες που χρησιμοποιούν δεδομένα σε πραγματικό χρόνο τα οποία προέρχονται από αισθητήρες ή εφαρμογές που συνδέουν δεδομένα από διαφορετικές πηγές· επισημαίνει ότι η ευρωπαϊκή πρωτοβουλία για το υπολογιστικό νέφος αποσκοπεί στην εξασφάλιση καλύτερων και περισσότερο εναρμονισμένων εργασιών για την ανάπτυξη υποδομών·

51.  τάσσεται υπέρ της περαιτέρω ανάπτυξης του δικτύου GÉANT, με στόχο να αποτελέσει το πλέον προηγμένο διεθνές δίκτυο και να διατηρηθεί ο ηγετικός ρόλος της ΕΕ στον τομέα της έρευνας·

52.  καλεί την Επιτροπή και τα κράτη μέλη να συντονίσουν τις προσπάθειές τους με τους ενδιαφερόμενους φορείς με στόχο τη μείωση του κατακερματισμού των ψηφιακών υποδομών, μέσω της εκπόνησης χάρτη πορείας για τη λήψη μέτρων και τη δημιουργία εύρωστης δομής διακυβέρνησης με τη συμμετοχή χρηματοδοτών, αγοραστών και χρηστών, και τονίζει την ανάγκη προώθησης των αρχών της ανοικτής επιστήμης για τη διαχείριση και την κοινοχρησία δεδομένων χωρίς να παρεμποδίζεται η καινοτομία και χωρίς να παραβιάζεται η ιδιωτικότητα και τα δικαιώματα διανοητικής ιδιοκτησίας στην ψηφιακή εποχή·

53.  τονίζει ότι είναι σημαντικό να θεμελιωθεί η ευρωπαϊκή πρωτοβουλία για το υπολογιστικό νέφος πάνω στα δομικά στοιχεία του χρηματοδοτικού μηχανισμού «Συνδέοντας την Ευρώπη», και ιδίως στα ηλεκτρονικά δελτία ταυτότητας και τις ηλεκτρονικές υπογραφές, ούτως ώστε να ενισχυθεί η εμπιστοσύνη των χρηστών στις ασφαλείς, διαλειτουργικές και απρόσκοπτες ηλεκτρονικές επικοινωνίες σε ολόκληρη την Ένωση·

54.  καλεί την Επιτροπή να διοχετεύσει περισσότερους πόρους για την τόνωση της ευρωπαϊκής έρευνας, ανάπτυξης, καινοτομίας και κατάρτισης στον τομέα της νεφοϋπολογιστικής, τονίζοντας την ανάγκη να εξασφαλιστούν υποδομές και διαδικασίες που διαφυλάσσουν τα ανοικτά δεδομένα και την ιδιωτικότητα των χρηστών·

55.  εμμένει στην άποψη ότι τα πρότυπα θα πρέπει να παρέχουν τη δυνατότητα εύκολης και πλήρους φορητότητας και υψηλό βαθμό διαλειτουργικότητας μεταξύ των υπηρεσιών υπολογιστικού νέφους·

56.  πιστεύει ακράδαντα ότι η πρωτοβουλία για το ανοικτό επιστημονικό νέφος θα πρέπει να βασίζεται σε ανοικτά πρότυπα προκειμένου να διασφαλίζεται η διαλειτουργικότητα, η απρόσκοπτη επικοινωνία και η αποφυγή εγκλωβισμού·

57.  τονίζει ότι η χρήση ανοιχτών προτύπων και ελεύθερου λογισμικού ανοιχτού κώδικα είναι ιδιαίτερα σημαντικές για τη διασφάλιση της αναγκαίας διαφάνειας όσον αφορά τον τρόπο με τον οποίο προστατεύονται τα δεδομένα προσωπικού χαρακτήρα και άλλα είδη ευαίσθητων δεδομένων·

58.  επισημαίνει ότι η ευρωπαϊκή οικονομία βασίζεται ολοένα και περισσότερο στην ισχύ των υπερυπολογιστών για την επινόηση καινοτόμων λύσεων, τον περιορισμό του κόστους και τη μείωση του χρόνου διάθεσης στην αγορά για προϊόντα και υπηρεσίες· υποστηρίζει τις προσπάθειες της Επιτροπής για τη δημιουργία υπερυπολογιστικού συστήματος κλίμακας exa που θα βασίζεται σε ευρωπαϊκή τεχνολογία υλισμικού·

59.  πιστεύει ότι η Ευρώπη έχει ανάγκη από ένα πλήρες οικοσύστημα ΥΥΕ ώστε να αποκτήσει υπερυπολογιστές κορυφαίου επιπέδου, να προστατεύσει τον εφοδιασμό του συστήματος ΥΥΕ που διαθέτει και να προσφέρει υπηρεσίες ΥΥΕ στη βιομηχανία και στις ΜΜΕ για τους σκοπούς της προσομοίωσης, της απεικόνισης και της προτυποποίησης. φρονεί ότι είναι εξαιρετικά σημαντικό για την ΕΕ να κατακτήσει μια θέση μεταξύ των κορυφαίων δυνάμεων υπερυπολογιστικής στον κόσμο έως το 2022·

60.  εκτιμά ότι η ευρωπαϊκή τεχνολογική πλατφόρμα και η συμβατική σύμπραξη δημόσιου-ιδιωτικού τομέα (σΣΔΙΤ) σχετικά με την ΥΥΕ είναι κρίσιμης σημασίας για τον καθορισμό των ερευνητικών προτεραιοτήτων της ΕΕ όσον αφορά την ανάπτυξη ευρωπαϊκής τεχνολογίας σε όλα τα τμήματα της αλυσίδας εφοδιασμού λύσεων ΥΥΕ·

61.  επικροτεί την πρόταση της Επιτροπής, σύμφωνα με τη διακήρυξη σχετικά με την κβαντική τεχνολογία «Quantum Manifesto», για τη δρομολόγηση εμβληματικής πρωτοβουλίας στην κβαντική τεχνολογία ύψους ενός δισεκατομμυρίου EUR·

62.  υπενθυμίζει στην Επιτροπή ότι ο κλάδος των υπηρεσιών υπολογιστικού νέφους έχει επενδύσει ήδη δισεκατομμύρια ευρώ στην ανάπτυξη προηγμένων υποδομών στην Ευρώπη· επισημαίνει ότι οι επιστήμονες και ερευνητές της ΕΕ μπορούν να χρησιμοποιούν σήμερα υποδομές υπολογιστικού νέφους που τους παρέχουν τη δυνατότητα να πειραματίζονται και να καινοτομούν με μεγάλη ταχύτητα, διότι έχουν πρόσβαση σε ευρύ φάσμα υπηρεσιών, πληρώνοντας μόνο για ό,τι χρησιμοποιούν, με αποτέλεσμα να μειώνεται γρήγορα ο χρόνος απάντησης επιστημονικών ερωτημάτων (time-to-science)· επισημαίνει ότι η καίριας σημασίας στήριξη που παρέχει η ΕΕ στην έρευνα και ανάπτυξη δεν θα πρέπει να δαπανάται για την αλληλεπικάλυψη υφιστάμενων πόρων, αλλά, αντιθέτως, για την ενθάρρυνση επαναστατικών καινοτομιών σε νέους επιστημονικούς κλάδους που μπορούν να τονώσουν την ανάπτυξη και την ανταγωνιστικότητα·

63.  τονίζει ότι η επιστημονική κοινότητα έχει ανάγκη από μια προστατευμένη, ασφαλή, ανοιχτής πηγής και υψηλής χωρητικότητας υποδομή, με στόχο την προώθηση της έρευνας και την πρόληψη ενδεχόμενων παραβιάσεων της ασφάλειας, επιθέσεων στον κυβερνοχώρο ή κακών χρήσεων των προσωπικών δεδομένων, ιδίως όταν είναι μεγάλος ο όγκος των δεδομένων που συλλέγονται, αποθηκεύονται και υποβάλλονται σε επεξεργασία· καλεί την Επιτροπή και τα κράτη μέλη να παράσχουν στήριξη και κίνητρα όσον αφορά την ανάπτυξη της απαραίτητης τεχνολογίας, περιλαμβανομένων των κρυπτογραφικών τεχνολογιών, λαμβάνοντας υπόψη την προσέγγιση της ασφάλειας εκ σχεδιασμού· υποστηρίζει τις προσπάθειες της Επιτροπής για την ενίσχυση της συνεργασίας μεταξύ των δημόσιων αρχών, της ευρωπαϊκής βιομηχανίας, περιλαμβανομένων των ΜΜΕ και των νεοσύστατων επιχειρήσεων, των ερευνητών και των πανεπιστημίων στον τομέα των μαζικών δεδομένων και της ασφάλειας στον κυβερνοχώρο, ήδη από τα αρχικά στάδια της διαδικασίας έρευνας και καινοτομίας, προκειμένου να διευκολυνθεί η δημιουργία καινοτόμων και αξιόπιστων ευρωπαϊκών λύσεων και ευκαιριών στην αγορά, διασφαλίζοντας παράλληλα επαρκές επίπεδο ασφάλειας·

64.  εκτιμά ότι η ανάπτυξη σαφών προτύπων για τη διαλειτουργικότητα του υπολογιστικού νέφους, τη δυνατότητα μεταφοράς των δεδομένων και τη σύναψη συμφωνιών επιπέδου υπηρεσιών θα εγγυάται ασφάλεια και διαφάνεια τόσο για τους παρόχους υπηρεσιών υπολογιστικού νέφους όσο και για τους τελικούς χρήστες·

65.  τονίζει ότι, για την εξασφάλιση της εμπιστοσύνης των καταναλωτών απαιτούνται αξιοπιστία, ασφάλεια και προστασία των δεδομένων και ότι η εμπιστοσύνη αυτή αποτελεί τη βάση για την υγιή ανταγωνιστικότητα·

66.  επισημαίνει ότι η βιομηχανία πρέπει να διαδραματίσει βασικό ρόλο στην κατάρτιση ευρέως αποδεκτών προτύπων τα οποία θα ανταποκρίνονται στην ψηφιακή εποχή, και ότι τα πρότυπα αυτά πρέπει να δημιουργούν κλίμα εμπιστοσύνης για τους παρόχους υπηρεσιών υπολογιστικού νέφους ώστε να συνεχίσουν να καινοτομούν και για τους χρήστες ώστε να αποδεχτούν την περαιτέρω υιοθέτηση υπηρεσιών υπολογιστικού νέφους σε ενωσιακό επίπεδο·

67.  καλεί την Επιτροπή να αναλάβει ηγετικό ρόλο στην προώθηση της διατομεακής, διαγλωσσικής και διασυνοριακής διαλειτουργικότητας και των προτύπων υπολογιστικού νέφους, καθώς και στην υποστήριξη φιλικών προς την ιδιωτικότητα, αξιόπιστων, ασφαλών και ενεργειακά αποδοτικών υπηρεσιών υπολογιστικού νέφους, ως αναπόσπαστου μέρους μιας κοινής στρατηγικής με ιδιαίτερη έμφαση στη μεγιστοποίηση των ευκαιριών για την ανάπτυξη προτύπων που έχουν τη δυνατότητα να καταστούν διεθνή πρότυπα·

68.  επισημαίνει την ανάγκη κατάρτισης σχεδίου δράσης για τη διαλειτουργικότητα των δεδομένων, με στόχο τον έλεγχο του υψηλού όγκου δεδομένων που παράγουν οι Ευρωπαίοι επιστήμονες και τη βελτίωση της δυνατότητας επαναχρησιμοποίησης των δεδομένων αυτών στην επιστήμη και τη βιομηχανία· ζητεί από την Επιτροπή να συνεργαστεί με βασικούς επιστημονικούς φορείς για την παραγωγή αποδοτικών συστημάτων που θα εξασφαλίζουν δεδομένα με δυνατότητα ανεύρεσης, πρόσβασης, διαλειτουργικότητας και επαναχρησιμοποίησης (αρχές FAIR), συμπεριλαμβανομένων μεταδεδομένων, κοινών προδιαγραφών και αναγνωριστικών αντικειμένων δεδομένων·

69.  παρατηρεί ότι η Ευρώπη δεν επενδύει στο οικοσύστημα ΥΥΕ της στον ίδιο βαθμό με άλλες περιοχές του πλανήτη και ότι τούτο δεν συνάδει με το οικονομικό δυναμικό της και τις δυνατότητες που έχει σε επίπεδο γνώσεων·

70.  ζητεί από την Επιτροπή να προαγάγει τη διαλειτουργικότητα και να αποτρέψει τον εγκλωβισμό σε συγκεκριμένο πάροχο, ενθαρρύνοντας πολλούς παρόχους υποδομών υπολογιστικού νέφους στην Ευρώπη να παρέχουν ευρύ φάσμα επιλογών ανταγωνιστικών, διαλειτουργικών και φορητών υπηρεσιών υποδομών·

71.  απευθύνει έκκληση για τη λήψη μέτρων με σκοπό τη διατήρηση ενός συστήματος τυποποίησης υψηλής ποιότητας, το οποίο θα μπορεί να προσελκύει τη βέλτιστη τεχνολογική συμβολή· ζητεί από την Επιτροπή να εγκρίνει πολιτικές που αίρουν τους υπερβολικούς φραγμούς σε καινοτόμους τομείς έτσι ώστε να παρέχονται κίνητρα για την πραγματοποίηση επενδύσεων στην Ε&Α και για την τυποποίηση σε επίπεδο Ένωσης·

72.  παροτρύνει την Επιτροπή να εντείνει στον μέγιστο δυνατό βαθμό τις προσπάθειές της για την αποφυγή, ευθύς εξαρχής, του ενδεχόμενου εγκλωβισμού σε συγκεκριμένο πάροχο στην ψηφιακή αγορά, ιδίως σε αναδυόμενους κλάδους, όπως η ευρωπαϊκή πρωτοβουλία για το υπολογιστικό νέφος·

73.  αναγνωρίζει τη σημασία της διαλειτουργικότητας και των προτύπων για την τόνωση της ανταγωνιστικότητας στον τομέα των ΤΠΕ· ζητεί από την Επιτροπή να προσδιορίσει τυχόν ελλείψεις όσον αφορά τα πρότυπα στο πλαίσιο του EOSC, μεταξύ άλλων σε σχέση με τις ΜΜΕ, τις νεοφυείς επιχειρήσεις και βασικούς ευρωπαϊκούς τομείς· τάσσεται υπέρ της ανάπτυξης προτύπων με γνώμονα την αγορά τα οποία θα εφαρμόζονται σε προαιρετική βάση, θα είναι τεχνολογικά ουδέτερα, διαφανή και διεθνώς συμβατά και θα αφορούν την αγορά·

74.  φρονεί ότι το πρόγραμμα «ISA2» προσφέρει ευκαιρία για την ανάπτυξη προτύπων διαλειτουργικότητας σχετικά με τη διαχείριση μαζικών δεδομένων εντός των δημόσιων διοικήσεων, καθώς και κατά τις συναλλαγές τους με τις επιχειρήσεις και τους πολίτες·

75.  αναγνωρίζει ότι τα πρότυπα θα πρέπει να ανταποκρίνονται σε αποδεδειγμένη ανάγκη της βιομηχανίας και άλλων ενδιαφερόμενων μερών· τονίζει ότι είναι σημαντικό να εκπονηθούν και να συμφωνηθούν κοινά υψηλά πρότυπα προκειμένου να διασφαλιστεί η αποτελεσματική χρήση και ανταλλαγή δεδομένων πέραν των επιμέρους κλάδων, ιδρυμάτων και εθνικών συνόρων· καλεί την Επιτροπή να εντοπίζει, όπου αρμόζει, τα βέλτιστα συστήματα πιστοποίησης που χρησιμοποιούνται στα κράτη μέλη, με στόχο να εκπονήσει, με τη συμμετοχή των σχετικών ενδιαφερομένων μερών, μια προσανατολισμένη στη ζήτηση πανευρωπαϊκή δέσμη προτύπων που θα διευκολύνει τον μερισμό δεδομένων και θα βασίζεται σε ανοικτά και συνολικά πρότυπα όποτε αυτό δικαιολογείται· υπογραμμίζει ότι τα μέτρα που λαμβάνονται όσον αφορά την ευρωπαϊκή πρωτοβουλία για το υπολογιστικό νέφος πρέπει να διασφαλίζουν ότι λαμβάνονται υπόψη οι ανάγκες της ενιαίας αγοράς και ότι εξακολουθεί να είναι προσβάσιμη σε παγκόσμιο επίπεδο και μπορεί να ανταποκρίνεται στην τεχνολογική εξέλιξη·

76.  υποστηρίζει την πρόθεση της Επιτροπής να άρει τους φραγμούς, ιδίως τους τεχνικούς και νομικούς, στην ελεύθερη κυκλοφορία δεδομένων και υπηρεσιών δεδομένων, να άρει επίσης τις δυσανάλογες απαιτήσεις τοπικοποίησης δεδομένων, και να προωθήσει τη διαλειτουργικότητα των δεδομένων συνδέοντας την Ευρωπαϊκή Πρωτοβουλία για το Υπολογιστικό Νέφος με την πρωτοβουλία «Ελεύθερη Ροή Δεδομένων»· θεωρεί ότι, προκειμένου να επιτευχθεί μια ψηφιακή κοινωνία, η ελεύθερη ροή των δεδομένων πρέπει να θεωρηθεί ως η πέμπτη ελευθερία εντός της ενιαίας αγοράς· επισημαίνει ότι ένα σαφές νομικό πλαίσιο, επαρκείς δεξιότητες και πόροι για τη διαχείριση των μαζικών δεδομένων καθώς και η αναγνώριση σχετικών επαγγελματικών προσόντων αποτελούν προαπαιτούμενα για την ενεργοποίηση του πλήρους δυναμικού της νεφοϋπολογιστικής· καλεί την Επιτροπή να συνεργαστεί με τα ενδιαφερόμενα μέρη, ιδίως τη βιομηχανία, στον εντοπισμό μαζικών δεδομένων, καθώς και ευκαιριών κατάρτισης σχετικά με την κωδικοποίηση και στο πεδίο εφαρμογής του Νέου Θεματολογίου Δεξιοτήτων, και να προσφέρει κίνητρα στα ενδιαφερόμενα μέρη, ιδίως τις ΜΜΕ και τις νεοφυείς επιχειρήσεις, προκειμένου να χρησιμοποιούν, να ανοίγουν και να ανταλλάσσουν δεδομένα στο πλαίσιο της ενιαίας αγοράς·

77.  επικροτεί την πρόταση της Επιτροπής, σύμφωνα με τη διακήρυξη σχετικά με την κβαντική τεχνολογία «Quantum Manifesto», για τη δρομολόγηση εμβληματικής πρωτοβουλίας στην κβαντική τεχνολογία ύψους ενός δισεκατομμυρίου EUR· τονίζει, ωστόσο, ότι για την ταχύτερη ανάπτυξη της εν λόγω τεχνολογίας και τη διάθεση αντίστοιχων εμπορικών προϊόντων στους χρήστες του δημόσιου και του ιδιωτικού τομέα, η εξασφάλιση διαφάνειας και ανοικτής διαβούλευσης με τους ενδιαφερόμενους φορείς είναι καίριας σημασίας·

Κοινοχρησία ανοικτών δεδομένων, κοινοχρησία ερευνητικών δεδομένων

78.  εκφράζει την ικανοποίησή του για το γεγονός ότι η ανάπτυξη του EOSC θα παρέχει στους ερευνητές και στους επαγγελματίες της επιστήμης έναν χώρο για την αποθήκευση, την κοινοχρησία, τη χρήση και την περαιτέρω χρήση δεδομένων, και μπορεί να θέσει τα θεμέλια για τη βασιζόμενη στα δεδομένα καινοτομία στην ΕΕ· τονίζει ότι τα οφέλη της κοινοχρησίας δεδομένων τυγχάνουν ευρείας αναγνώρισης·

79.  παρατηρεί ότι τα δεδομένα είναι πλέον θεμελιώδους σημασίας για τις διαδικασίες λήψης αποφάσεων σε τοπικό, εθνικό και παγκόσμιο επίπεδο· επισημαίνει ότι η κοινοχρησία δεδομένων αποφέρει επίσης σημαντικά οφέλη στις τοπικές και περιφερειακές αρχές και ότι το άνοιγμα των δημόσιων δεδομένων προάγει τη δημοκρατία και παρέχει νέες επιχειρηματικές ευκαιρίες·

80.  υποστηρίζει τις προσπάθειες της Επιτροπής, σε συνεργασία με εκείνες των Ευρωπαίων ερευνητών του κλάδου και της πανεπιστημιακής κοινότητας, για την ανάπτυξη της ΣΔΙΤ για την αξία των μαζικών δεδομένων, σε συνέργεια με τη ΣΔΙΤ σχετικά με την ΥΥΕ, προκειμένου να δημιουργηθεί μια ολόκληρη κοινότητα γύρω από τα δεδομένα και την ΥΥΕ, καθώς και για να τεθούν τα θεμέλια για μια ακμάζουσα οικονομία βασιζόμενη στα δεδομένα στην Ευρώπη· τάσσεται υπέρ της ΣΔΙΤ σχετικά με την ασφάλεια στον κυβερνοχώρο που προάγει τη συνεργασία μεταξύ φορέων του δημόσιου και του ιδιωτικού τομέα στα πρώιμα στάδια της διαδικασίας έρευνας και καινοτομίας, ούτως ώστε να εξασφαλίζεται η πρόσβαση σε καινοτόμες και αξιόπιστες ευρωπαϊκές λύσεις·

81.  τονίζει ότι η Επιτροπή πρέπει να συνεργαστεί στενά και όσο το δυνατόν νωρίτερα με τους εταίρους του κλάδου, ιδίως με τις ΜΜΕ και τις νεοφυείς επιχειρήσεις, ούτως ώστε να διασφαλιστεί ότι οι απαιτήσεις σχετικά με τις επιχειρήσεις και τον κλάδο λαμβάνονται δεόντως υπόψη και ότι θα ενσωματωθούν στο μεταγενέστερο στάδιο της πρωτοβουλίας·

82.  ενθαρρύνει τις δημόσιες διοικήσεις να εξετάσουν το ενδεχόμενο χρήσης ασφαλών και αξιόπιστων υπηρεσιών υπολογιστικού νέφους προβλέποντας σαφές νομικό πλαίσιο και καταβάλλοντας περαιτέρω προσπάθειες για την ανάπτυξη συστημάτων πιστοποίησης ειδικά για το υπολογιστικό νέφος. επισημαίνει ότι οι επιχειρήσεις και οι καταναλωτές πρέπει να αισθάνονται εμπιστοσύνη όταν υιοθετούν νέες τεχνολογίες·

83.  πιστεύει ότι οι δημόσιες διοικήσεις πρέπει να έχουν εξ ορισμού ανοικτή πρόσβαση στα δημόσια δεδομένα· ζητεί να υπάρξει πρόοδος στον καθορισμό του βαθμού και της ταχύτητας της δημοσιοποίησης πληροφοριών ως ανοικτών δεδομένων, στον προσδιορισμό των βασικών συνόλων δεδομένων που πρέπει να καθίστανται διαθέσιμα, καθώς και στην προώθηση της περαιτέρω χρήσης ανοικτών δεδομένων σε ανοικτή μορφή·

84.  παρατηρεί ότι η θεαματική αύξηση των ψηφιακών τεχνολογιών αποτελεί τη βασική κινητήρια δύναμη για τη δημιουργία ογκωδών ροών δεδομένων σε περιβάλλοντα υπολογιστικού νέφους και ότι αυτή η τεράστια συγκέντρωση μη επεξεργασμένων δεδομένων σε συστήματα μαζικών δεδομένων αυξάνει την υπολογιστική πολυπλοκότητα και την κατανάλωση πόρων σε συστήματα εξόρυξης δεδομένων με τη χρήση υπολογιστικού νέφους· επισημαίνει περαιτέρω ότι η έννοια της κοινοχρησίας δεδομένων βάσει προτύπων παρέχει τη δυνατότητα τοπικής επεξεργασίας των δεδομένων κοντά στις πηγές των δεδομένων, καθώς και τη δυνατότητα μετασχηματισμού των ροών μη επεξεργασμένων δεδομένων σε πρακτικά εφαρμόσιμα πρότυπα γνώσεων. επισημαίνει ότι τα εν λόγω πρότυπα γνώσεων παρουσιάζουν διττή χρησιμότητα: αφενός επιτρέπουν τη διάθεση τοπικών προτύπων γνώσεων για να υπάρχει άμεση εφαρμογή, ενώ αφετέρου διευκολύνουν τη συμμετοχική κοινοχρησία δεδομένων σε περιβάλλοντα υπολογιστικού νέφους·

85.  εγκρίνει τα συμπεράσματα του Συμβουλίου του Μαΐου 2016 σχετικά με τη μετάβαση προς ένα σύστημα ανοικτής επιστήμης, και ειδικότερα το συμπέρασμα ότι η βασική αρχή για τη βέλτιστη επαναχρησιμοποίηση ερευνητικών δεδομένων πρέπει να είναι «ανοικτή στο μέτρο του δυνατού, κλειστή στο μέτρο του αναγκαίου»·

Εξόρυξη κειμένων και δεδομένων

86.  τονίζει ότι η πλήρης διάθεση δημόσιων δεδομένων στο πλαίσιο του EOSC δεν θα είναι επαρκής για την άρση όλων των φραγμών στην έρευνα που βασίζεται στα δεδομένα·

87.  επισημαίνει ότι η πρωτοβουλία πρέπει να συνοδεύεται από ένα σύγχρονο πλαίσιο δικαιωμάτων πνευματικής ιδιοκτησίας, το οποίο θα πρέπει να παρέχει τη δυνατότητα άρσης του κατακερματισμού και της έλλειψης διαλειτουργικότητας από την ευρωπαϊκή διαδικασία έρευνας δεδομένων·

88.  πιστεύει ότι η πρωτοβουλία θα πρέπει να διαφυλάσσει την ισορροπία ανάμεσα στα δικαιώματα των ερευνητών, και σε εκείνα των κατόχων δικαιωμάτων και άλλων παραγόντων του επιστημονικού κλάδου, με πλήρη σεβασμό στα δικαιώματα των δημιουργών και των εκδοτών, υποστηρίζοντας παράλληλα την καινοτόμο έρευνα στην Ευρώπη·

89.  εκτιμά ότι τα ερευνητικά δεδομένα μπορούν να αποτελέσουν αντικείμενο κοινοχρησίας στο πλαίσιο του EOSC με την επιφύλαξη των δικαιωμάτων πνευματικής ιδιοκτησίας που ανήκουν σε ερευνητές ή ερευνητικά ιδρύματα, μέσω της δημιουργίας μοντέλων αδειοδότησης, όπου αυτό κρίνεται απαραίτητο· πιστεύει ότι, ως προς το σημείο αυτό, καθορίζονται επί του παρόντος βέλτιστες πρακτικές στο πλαίσιο του πιλοτικού προγράμματος «Open Research Data» του προγράμματος «Ορίζων 2020»·

90.  πιστεύει ότι η οδηγία 96/9/ΕΚ η οποία πρέπει να αναθεωρηθεί, περιορίζει τη χρήση δεδομένων, χωρίς να υπάρχουν αποδείξεις ότι δημιουργεί προστιθέμενη οικονομική ή επιστημονική αξία·

Προστασία των δεδομένων, θεμελιώδη δικαιώματα και ασφάλεια των δεδομένων

91.  προτρέπει την Επιτροπή να λάβει μέτρα για την περαιτέρω προώθηση της εναρμόνισης των νομοθεσιών στα κράτη μέλη, προκειμένου να αποφευχθούν η σύγχυση και ο κατακερματισμός όσον αφορά τη δικαιοδοσία και να εξασφαλιστεί διαφάνεια στην ψηφιακή ενιαία αγορά·

92.  πιστεύει ότι η Ευρωπαϊκή Ένωση πρωτοστατεί στον τομέα της προστασίας της ιδιωτικότητας και τάσσεται υπέρ της διασφάλισης υψηλού επιπέδου προστασίας των δεδομένων σε παγκόσμια κλίμακα·

93.  υπογραμμίζει ότι είναι αναγκαία η υιοθέτηση συντονισμένης προσέγγισης από τις αρχές προστασίας των δεδομένων, τους υπεύθυνους χάραξης πολιτικής και τη βιομηχανία, ούτως ώστε να διευκολυνθεί η μετάβαση των οργανισμών προς την κατεύθυνση αυτή, με την παροχή εργαλειοθηκών συμμόρφωσης και με την εξασφάλιση ενιαίας ερμηνείας και εφαρμογής των υποχρεώσεων, καθώς και με την αύξηση της ευαισθητοποίησης των πολιτών και των επιχειρήσεων σχετικά με τα βασικά ζητήματα·

94.  τονίζει ότι η ΕΕ αποτελεί παγκόσμιο εισαγωγέα και εξαγωγέα ψηφιακών υπηρεσιών και ότι επιβάλλεται να διαθέτει ισχυρή υπολογιστική νέφους και οικονομία δεδομένων προκειμένου να είναι ανταγωνιστική. καλεί την Επιτροπή να αναλάβει ηγετικό ρόλο στις προσπάθειες για τη δημιουργία ενιαίων, παγκοσμίως αποδεκτών προτύπων σχετικά με την προστασία των δεδομένων προσωπικού χαρακτήρα·

95.  εκτιμά ότι οι ροές διεθνών δεδομένων είναι καίριας σημασίας για το διεθνές εμπόριο και την οικονομική ανάπτυξη, και ότι η πρωτοβουλία της Επιτροπής για την ελεύθερη ροή δεδομένων θα πρέπει να παρέχει στις εταιρείες που δραστηριοποιούνται στην Ευρώπη, ιδίως στον αναπτυσσόμενο κλάδο της νεφοϋπολογιστικής, τη δυνατότητα να βρίσκονται στην πρώτη γραμμή του παγκόσμιου αγώνα ταχύτητας στον τομέα της καινοτομίας· τονίζει ότι η εν λόγω πρωτοβουλία θα πρέπει επίσης να αποσκοπεί στην άρση τυχόν αυθαίρετων περιορισμών όσον αφορά τον τόπο στον οποίο οι εταιρείες θα πρέπει να εγκαθιστούν τις υποδομές ή να αποθηκεύουν τα δεδομένα, δεδομένου ότι τέτοιοι περιορισμοί θα παρεμπόδιζαν την ανάπτυξη της οικονομίας της Ευρώπης·

96.  πιστεύει ότι η τρέχουσα νομοθεσία της ΕΕ περί προστασίας των δεδομένων, και ιδίως ο πρόσφατα εγκεκριμένος γενικός κανονισμός για την προστασία δεδομένων και η οδηγία για την προστασία των δεδομένων σχετικά με την επιβολή του νόμου (οδηγία (ΕΕ) 2016/680)(10), προβλέπουν ισχυρές διασφαλίσεις για την προστασία των δεδομένων προσωπικού χαρακτήρα, μεταξύ άλλων εκείνων που συλλέγονται, συγκεντρώνονται και ψευδωνυμοποιούνται για σκοπούς επιστημονικής έρευνας, καθώς και ευαίσθητων δεδομένων που αφορούν την υγεία, αλλά και ειδικούς όρους σε ό,τι αφορά τη δημοσίευση και την κοινοποίηση, το δικαίωμα αντίταξης των προσώπων στα οποία αναφέρονται τα δεδομένα σε περαιτέρω επεξεργασία, και κανόνες σχετικά με την πρόσβαση των αρχών επιβολής του νόμου στο πλαίσιο μιας ποινικής έρευνας· καλεί την Επιτροπή να λάβει υπόψη τις εν λόγω εγγυήσεις στη διαδικασία για την ανάπτυξη του EOSC και την εφαρμογή των κανόνων που διέπουν την πρόσβαση σε δεδομένα που αποθηκεύονται σ’ αυτό· αναγνωρίζει ότι μια εναρμονισμένη προσέγγιση όσον αφορά την εφαρμογή του γενικού κανονισμού για την προστασία δεδομένων, συμπεριλαμβανομένων των κατευθυντήριων γραμμών, των εργαλείων και εκστρατειών ευαισθητοποίησης για τους πολίτες, τους ερευνητές και τις επιχειρήσεις, είναι ζωτικής σημασίας, ιδίως για την ανάπτυξη του EOSC και τη διευκόλυνση της συνεργασίας στον τομέα της έρευνας, μεταξύ άλλων με την πληροφορική υψηλών επιδόσεων·

97.  πιστεύει ότι η ελεύθερη ροή δεδομένων είναι ωφέλιμη για την ψηφιακή οικονομία και την εξέλιξη της επιστήμης και της έρευνας· τονίζει ότι η πρωτοβουλία της Επιτροπής για την ελεύθερη ροή των δεδομένων θα μπορούσε να επιτρέψει στον αναπτυσσόμενο ευρωπαϊκό τομέα του υπολογιστικού νέφους να κατακτήσει ηγετική θέση στον παγκόσμιο αγώνα για καινοτομία, μεταξύ άλλων για τους σκοπούς της επιστήμης και της καινοτομίας· υπενθυμίζει ότι κάθε διαβίβαση δεδομένων προσωπικού χαρακτήρα προς τις υποδομές υπολογιστικού νέφους ή άλλους αποδέκτες που βρίσκονται εκτός της Ένωσης, θα πρέπει να συμμορφώνεται προς τους κανόνες για τη διαβίβαση δεδομένων που προβλέπονται στον γενικό κανονισμό για την προστασία δεδομένων και ότι η πρωτοβουλία της Επιτροπής για την ελεύθερη ροή των δεδομένων θα πρέπει να είναι σύμφωνη με τις εν λόγω διατάξεις· τονίζει ότι η πρωτοβουλία θα πρέπει να έχει επίσης ως στόχο να μειώσει τους περιορισμούς ως προς τον τόπο στον οποίο οι εταιρείες θα πρέπει να τοποθετούν υποδομές ή να αποθηκεύουν δεδομένα, διότι αυτό θα δυσχέραινε την ανάπτυξη της ευρωπαϊκής οικονομίας και εμπόδιζε τους επιστήμονες να δρέψουν τα πλήρη οφέλη της επιστήμης που βασίζεται στα δεδομένα, αλλά να διατηρήσει παράλληλα τους περιορισμούς σύμφωνα με τη νομοθεσία περί προστασίας των δεδομένων, για την αποτροπή πιθανών καταχρήσεων στο μέλλον σε σχέση με το EOSC·

98.  πιστεύει ακράδαντα ότι η Ένωση πρέπει να βρίσκεται στην πρώτη γραμμή όσον αφορά την ασφάλεια και την προστασία των δεδομένων προσωπικού χαρακτήρα, συμπεριλαμβανομένων των ευαίσθητων δεδομένων, και θα πρέπει να υποστηρίζει ένα υψηλό επίπεδο προστασίας και ασφάλειας των δεδομένων σε παγκόσμιο επίπεδο· πιστεύει ότι το πλαίσιο της ΕΕ για την προστασία των δεδομένων, από κοινού με μια χωρίς αποκλεισμούς στρατηγική για την ασφάλεια στον κυβερνοχώρο που θα εξασφαλίζει αξιόπιστες υποδομές δεδομένων, οι οποίες θα είναι προστατευμένες κατά της απώλειας δεδομένων, των διεισδύσεων ή των επιθέσεων, θα μπορούσαν να αποτελέσουν ένα ανταγωνιστικό πλεονέκτημα για τις ευρωπαϊκές εταιρείες όσον αφορά την ιδιωτικότητα· καλεί την Επιτροπή να διασφαλίσει ότι το EOSC θα διαφυλάξει την ανεξαρτησία και την αντικειμενικότητα της επιστημονικής έρευνας και θα προστατεύσει το έργο της επιστημονικής κοινότητας στο εσωτερικό της Ένωσης·

99.  καλεί την Επιτροπή να εξασφαλίσει ότι οι ανησυχίες σε σχέση με τα θεμελιώδη δικαιώματα, την ιδιωτικότητα, την προστασία των δεδομένων, τα δικαιώματα διανοητικής ιδιοκτησίας και τις ευαίσθητες πληροφορίες εξετάζονται με αυστηρή τήρηση του γενικός κανονισμός για την προστασία δεδομένων και της οδηγίας για την προστασία των δεδομένων (95/46/ΕΚ)· τονίζει ότι οι απειλές για την ασφάλεια που αφορούν τις υποδομές υπολογιστικού νέφους έχουν καταστεί πιο διεθνείς, διάχυτες και πολύπλοκες, εμποδίζουν την εντατικότερη χρήση του, και απαιτούν οπωσδήποτε συνεργασία σε ευρωπαϊκό επίπεδο· καλεί την Επιτροπή και τις εθνικές αρχές των κρατών μελών, κατόπιν διαβουλεύσεων με τον Οργανισμό της Ευρωπαϊκής Ένωσης για την Ασφάλεια Δικτύων και Πληροφοριών (ENISA), να συνεργαστούν για τη δημιουργία ασφαλών και αξιόπιστων ψηφιακών υποδομών και για τη διαμόρφωση υψηλών επιπέδων ασφάλειας στον κυβερνοχώρο σύμφωνα με την οδηγία για την ασφάλεια δικτύων και πληροφοριών·

100.  ζητεί από την Επιτροπή να διασφαλίσει ότι η παρούσα πρωτοβουλία είναι κατάλληλη για τον επιδιωκόμενο σκοπό, εξωστρεφής, μελλοντικά βιώσιμη και τεχνολογικά ουδέτερη, και επισημαίνει ότι η Επιτροπή και τα κράτη μέλη πρέπει να πάρουν τα ηνία από την αγορά και από τον ίδιο τον κλάδο της νεφοϋπολογιστικής, ούτως ώστε να είναι σε θέση να ανταποκριθούν στις υφιστάμενες και τις μελλοντικές απαιτήσεις του συγκεκριμένου τομέα και να προωθήσουν την καινοτομία στις τεχνολογίες που βασίζονται στο υπολογιστικό νέφος·

101.  επισημαίνει τις δυνατότητες των μαζικών δεδομένων για την προώθηση της τεχνολογικής καινοτομίας και την ανάπτυξη της βασιζόμενης στη γνώση οικονομίας· σημειώνει ότι η μείωση των φραγμών στην ανταλλαγή γνώσεων θα τονώσει την ανταγωνιστικότητα των επιχειρήσεων, ενώ θα αποφέρει επίσης οφέλη στις τοπικές και τις περιφερειακές αρχές· επισημαίνει ότι είναι σημαντικό να διευκολυνθεί η δυνατότητα μεταφοράς των δεδομένων·

102.  καλεί την Επιτροπή και τα κράτη μέλη να συνεργαστούν στο πλαίσιο πρωτοβουλιών της βιομηχανίας για τη θέσπιση προτύπων με στόχο να διασφαλιστεί ότι η ενιαία αγορά εξακολουθεί να είναι προσβάσιμη σε τρίτες χώρες και να ανταποκρίνεται στις τεχνολογικές εξελίξεις, αποφεύγοντας ταυτόχρονα φραγμούς που θα παρεμποδίσουν την καινοτομία και την ανταγωνιστικότητα στην Ευρώπη· επισημαίνει ότι η θέσπιση προτύπων σε σχέση με την ασφάλεια των δεδομένων και την ιδιωτικότητα είναι συνυφασμένη με το ζήτημα της δικαιοδοσίας και οι εθνικές αρχές καλούνται να διαδραματίσουν σημαντικό ρόλο επί του θέματος αυτού·

103.  τονίζει ότι πρέπει να ληφθούν δεόντως υπόψη οι υφιστάμενες πρωτοβουλίες ώστε να μην υπάρχουν αλληλεπικαλύψεις που θα μπορούσαν να προβάλουν προσκόμματα στο άνοιγμα, στον ανταγωνισμό και στην ανάπτυξη, και ότι τα πανευρωπαϊκά πρότυπα με γνώμονα την αγορά για την κοινοχρησία δεδομένων πρέπει να συνάδουν με τα διεθνή πρότυπα·

104.  επισημαίνει ότι πρέπει να υπάρξει ισορροπία μεταξύ των εύλογων ανησυχιών για την προστασία των δεδομένων και της ανάγκης διασφάλισης μιας αναξιοποίητης «ελεύθερης ροής δεδομένων»· εφιστά την προσοχή στην ανάγκη τήρησης των υφιστάμενων κανόνων για την προστασία των δεδομένων σε μια ανοικτή αγορά μαζικών δεδομένων·

105.  τάσσεται υπέρ της πρότασης να ληφθεί μέριμνα ώστε τα ανοικτά ερευνητικά δεδομένα να αποτελούν την εξ ορισμού επιλογή για τα νέα έργα του προγράμματος «Ορίζων 2020», λαμβανομένου υπόψη ότι τα δεδομένα που προέρχονται από δημόσια χρηματοδοτούμενη έρευνα συνιστούν δημόσιο αγαθό, το οποίο παράγεται προς όφελος του δημοσίου συμφέροντος, και θα πρέπει να καθίστανται ευρέως διαθέσιμα, με όσο το δυνατόν λιγότερους περιορισμούς, εγκαίρως και με υπεύθυνο τρόπο·

106.  επισημαίνει ότι η ευρωπαϊκή πρωτοβουλία για το υπολογιστικό νέφος εστιάζει σε δυνητικά ευαίσθητους τομείς Ε&Α, καθώς και σε κρατικές δικτυακές πύλες· επαναλαμβάνει ότι η ασφάλεια στον κυβερνοχώρο για τις υπηρεσίες υπολογιστικού νέφους αντιμετωπίζεται καλύτερα στο πλαίσιο της οδηγίας για την ασφάλεια δικτύων και πληροφοριών·

107.  αναδεικνύει τη σημασία της διευκόλυνσης της διαλειτουργικότητας των διαφόρων ειδών εξοπλισμού στο πλαίσιο των δικτύων, με την παροχή εγγυήσεων ασφαλείας και την προώθηση αλυσίδων εφοδιασμού εξαρτημάτων, καθώς οι παράγοντες αυτοί είναι σημαντικοί στο σύνολό τους για την εμπορική διάθεση της τεχνολογίας·

o
o   o

108.  αναθέτει στον Πρόεδρό του να διαβιβάσει το παρόν ψήφισμα στο Συμβούλιο και στην Επιτροπή.

(1) ΕΕ C 81 Ε της 15.3.2011, σ. 45. (2) ΕΕ L 318 της 4.12.2015, σ. 1. (3) ΕΕ L 175 της 27.6.2013, σ. 1. (4) Κείμενα που εγκρίθηκαν P8_TA(2016)0089. (5) Κείμενα που εγκρίθηκαν P8_TA(2016)0009. (6) EE C 482 της 23.12.2016, σ. 89. (7) ΕΕ C 468 της 15.12.2016, σ. 19. (8) ΕΕ L 119 της 4.5.2016, σ. 1. (9) ΕΕ L 194 της 19.7.2016, σ. 1. (10) ΕΕ L 119 της 4.5.2016, σ. 89.

Ψήφισμα του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου της 16ης Φεβρουαρίου 2017 σχετικά με τις επενδύσεις σε θέσεις εργασίας και ανάπτυξη – μεγιστοποίηση της συμβολής των Ευρωπαϊκών Διαρθρωτικών και Επενδυτικών Ταμείων: αξιολόγηση της έκθεσης με βάση το άρθρο 16 παράγραφος 3 του ΚΚΔ (2016/2148(INI))

P8_TA(2017)0053 A8-0385/2016

Το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο,

–  έχοντας υπόψη το άρθρο 174 της Συνθήκης για τη λειτουργία της Ευρωπαϊκής Ένωσης (ΣΛΕΕ),

–  έχοντας υπόψη τον κανονισμό (ΕΕ) αριθ. 1303/2013 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου, της 17ης Δεκεμβρίου 2013, περί καθορισμού κοινών διατάξεων για το Ευρωπαϊκό Ταμείο Περιφερειακής Ανάπτυξης, το Ευρωπαϊκό Κοινωνικό Ταμείο, το Ταμείο Συνοχής, το Ευρωπαϊκό Γεωργικό Ταμείο Αγροτικής Ανάπτυξης και το Ευρωπαϊκό Ταμείο Θάλασσας και Αλιείας και περί καθορισμού γενικών διατάξεων για το Ευρωπαϊκό Ταμείο Περιφερειακής Ανάπτυξης, το Ευρωπαϊκό Κοινωνικό Ταμείο, το Ταμείο Συνοχής και το Ευρωπαϊκό Ταμείο Θάλασσας και Αλιείας και για την κατάργηση του κανονισμού (ΕΚ) αριθ. 1083/2006 (εφεξής «ΚΚΔ»)(1),

–  έχοντας υπόψη τον κανονισμό (ΕΕ) αριθ. 1301/2013 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου, της 17ης Δεκεμβρίου 2013, σχετικά με το Ευρωπαϊκό Ταμείο Περιφερειακής Ανάπτυξης και για τη θέσπιση ειδικών διατάξεων σχετικά με τον στόχο «Επενδύσεις στην ανάπτυξη και την απασχόληση» και για την κατάργηση του κανονισμού (ΕΚ) αριθ. 1080/2006(2),

–  έχοντας υπόψη τον κανονισμό (ΕΕ) αριθ. 1304/2013 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου, της 17ης Δεκεμβρίου 2013, για το Ευρωπαϊκό Κοινωνικό Ταμείο και την κατάργηση του κανονισμού (ΕΚ) αριθ. 1081/2006 του Συμβουλίου(3),

–  έχοντας υπόψη τον κανονισμό (ΕΕ) αριθ. 1305/2013 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου, της 17ης Δεκεμβρίου 2013, για τη στήριξη της αγροτικής ανάπτυξης από το Ευρωπαϊκό Γεωργικό Ταμείο Αγροτικής Ανάπτυξης (ΕΓΤΑΑ) και την κατάργηση του κανονισμού (ΕΚ) αριθ. 1698/2005 του Συμβουλίου(4),

–  έχοντας υπόψη τον κανονισμό (ΕΕ) αριθ. 1299/2013 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου, της 17ης Δεκεμβρίου 2013, περί καθορισμού ειδικών διατάξεων για την υποστήριξη του στόχου της ευρωπαϊκής εδαφικής συνεργασίας από το Ευρωπαϊκό Ταμείο Περιφερειακής Ανάπτυξης(5),

–  έχοντας υπόψη τον κανονισμό (ΕΕ) αριθ. 1302/2013 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου, της 17ης Δεκεμβρίου 2013, για την τροποποίηση του κανονισμού (ΕΚ) αριθ. 1082/2006 για τον ευρωπαϊκό όμιλο εδαφικής συνεργασίας (ΕΟΕΣ) όσον αφορά την αποσαφήνιση, την απλούστευση και τη βελτίωση της διαδικασίας ίδρυσης και λειτουργίας αυτών των ομίλων(6),

–  έχοντας υπόψη τον κανονισμό (ΕΕ) αριθ. 508/2014 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου, της 15ης Μαΐου 2014, για το Ευρωπαϊκό Ταμείο Θάλασσας και Αλιείας και για την κατάργηση των κανονισμών του Συμβουλίου (ΕΚ) αριθ. 2328/2003, (ΕΚ) αριθ. 861/2006, (ΕΚ) αριθ. 1198/2006 και (ΕΚ) αριθ. 791/2007 και του κανονισμού (ΕΕ) αριθ. 1255/2011 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου(7),

–  έχοντας υπόψη τον κανονισμό (ΕΕ) 2015/1017 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου της 25ης Ιουνίου 2015 για το Ευρωπαϊκό Ταμείο Στρατηγικών Επενδύσεων, τον Ευρωπαϊκό Κόμβο Επενδυτικών Συμβουλών και την Ευρωπαϊκή Πύλη Επενδυτικών Έργων και την τροποποίηση των κανονισμών (ΕΕ) αριθ. 1291/2013 και (ΕΕ) αριθ. 1316/2013 – το Ευρωπαϊκό Ταμείο Στρατηγικών Επενδύσεων(8),

–  έχοντας υπόψη την ανακοίνωση της Επιτροπής, με τίτλο «Επενδύσεις σε θέσεις εργασίας και ανάπτυξη – Μεγιστοποίηση της συμβολής των Ευρωπαϊκών Διαρθρωτικών και Επενδυτικών Ταμείων» (COM(2015)0639),

–  έχοντας υπόψη το ψήφισμά του της 11ης Μαΐου 2016 σχετικά με την επιτάχυνση της υλοποίησης της πολιτικής συνοχής(9),

–  έχοντας υπόψη το ψήφισμά του της 6ης Ιουλίου 2016 σχετικά με τις συνέργειες για την καινοτομία: τα Ευρωπαϊκά Διαρθρωτικά και Επενδυτικά Ταμεία, το πρόγραμμα «Ορίζων 2020» και άλλα ευρωπαϊκά ταμεία καινοτομίας και προγράμματα της ΕΕ(10),

–  έχοντας υπόψη το ψήφισμά του της 26ης Νοεμβρίου 2015 σχετικά με την απλούστευση και τον προσανατολισμό με γνώμονα τις επιδόσεις στην πολιτική συνοχής για την περίοδο 2014-2020(11),

–  έχοντας υπόψη τα συμπεράσματα του Συμβουλίου, της 26ης Φεβρουαρίου 2016, σχετικά με τις «Επενδύσεις σε θέσεις εργασίας και ανάπτυξη – Μεγιστοποίηση της συμβολής των Ευρωπαϊκών Διαρθρωτικών και Επενδυτικών Ταμείων»,

–  έχοντας υπόψη τη γνωμοδότηση της Ευρωπαϊκής Οικονομικής και Κοινωνικής Επιτροπής, της 25ης Μαΐου 2016, σχετικά με την ανακοίνωση της Επιτροπής: «Επενδύσεις σε θέσεις εργασίας και ανάπτυξη – Μεγιστοποίηση της συμβολής των Ευρωπαϊκών Διαρθρωτικών και Επενδυτικών Ταμείων»(12),

–  έχοντας υπόψη τη γνωμοδότηση της Επιτροπής των Περιφερειών, της 9ης Ιουλίου 2015, με τίτλο «Αποτελέσματα των διαπραγματεύσεων για τις συμφωνίες εταιρικής σχέσης και τα επιχειρησιακά προγράμματα»(13),

–  έχοντας υπόψη την έκτη έκθεση για την οικονομική, κοινωνική και εδαφική συνοχή (COM(2014)0473),

–  έχοντας υπόψη τη μελέτη που εκπονήθηκε από τη Γενική Διεύθυνση Εσωτερικών Πολιτικών του Κοινοβουλίου (Τμήμα Β: Διαρθρωτικές πολιτικές και πολιτικές συνοχής), του Ιουνίου 2016, με τίτλο «Μεγιστοποίηση των συνεργιών μεταξύ των Ευρωπαϊκών Διαρθρωτικών και Επενδυτικών Ταμείων και άλλων μηχανισμών της ΕΕ για την επίτευξη των στόχων της στρατηγικής ‘Ευρώπη 2020’»,

–  έχοντας υπόψη τη μελέτη που εκπονήθηκε από τη Γενική Διεύθυνση Εσωτερικών Πολιτικών του Κοινοβουλίου (Τμήμα Β: Διαρθρωτικές πολιτικές και πολιτικές συνοχής), του Σεπτεμβρίου 2016, με τίτλο «Αξιολόγηση της έκθεσης με βάση το άρθρο 16 παράγραφος 3 του ΚΚΔ»,

–  έχοντας υπόψη την ανάλυση που εκπονήθηκε από τη Γενική Διεύθυνση Εσωτερικών Πολιτικών του Κοινοβουλίου (Τμήμα Β: Διαρθρωτικές πολιτικές και πολιτικές συνοχής), του Σεπτεμβρίου 2016, με τίτλο «Χρηματοδοτικά μέσα κατά την περίοδο προγραμματισμού 2014-20: πρώτες εμπειρίες των κρατών μελών»,

–  έχοντας υπόψη το άρθρο 52 του Κανονισμού του,

–  έχοντας υπόψη την έκθεση της Επιτροπής Περιφερειακής Ανάπτυξης και τις γνωμοδοτήσεις της Επιτροπής Απασχόλησης και Κοινωνικών Υποθέσεων, της Επιτροπής Προϋπολογισμών, της Επιτροπής Μεταφορών και Τουρισμού, της Επιτροπής Γεωργίας και Ανάπτυξης της Υπαίθρου και της Επιτροπής Πολιτισμού και Παιδείας (A8-0385/2016),

Α.  λαμβάνοντας υπόψη ότι η πολιτική συνοχής αντιπροσωπεύει ένα σημαντικό τμήμα του προϋπολογισμού της ΕΕ, ήτοι το ένα τρίτο, περίπου, των συνολικών δαπανών της·

Β.  λαμβάνοντας υπόψη ότι, με προϋπολογισμό 454 δισεκατομμυρίων EUR για την περίοδο 2014-2020, τα ευρωπαϊκά διαρθρωτικά και επενδυτικά ταμεία (ΕΔΕΤ) αποτελούν το κύριο εργαλείο επενδυτικής πολιτικής της ΕΕ και, σε πολλά κράτη μέλη, σημαντική πηγή δημόσιων επενδύσεων, που εξασφαλίζουν σε όλη την ΕΕ θέσεις εργασίας, ανάπτυξη και επενδύσεις και μειώνουν παράλληλα τις ανισότητες σε περιφερειακό και τοπικό επίπεδο με στόχο την προαγωγή της οικονομικής, κοινωνικής και εδαφικής συνοχής·

Γ.  λαμβάνοντας υπόψη ότι οι συμφωνίες εταιρικής σχέσης συνιστούν τη βάση για την έκθεση που υποβάλλει η Επιτροπή σύμφωνα με το άρθρο 16 παράγραφος 3·

Δ.  λαμβάνοντας υπόψη ότι οι διαπραγματεύσεις για τις συμφωνίες εταιρικής σχέσης και τα επιχειρησιακά προγράμματα (ΕΠ) για την περίοδο 2014-2020 αποτέλεσαν μια εκσυγχρονισμένη, ιδιαίτερα προσαρμοσμένη και εντατική άσκηση με ένα νέο πλαίσιο επιδόσεων, εκ των προτέρων αιρεσιμότητες και θεματική συγκέντρωση, αλλά ότι επέφεραν επίσης σημαντικές καθυστερήσεις στην πραγματική έναρξη της υλοποίησης της πολιτικής για τη συνοχή, μεταξύ άλλων λόγω ανεπαρκειών στη διοικητική ικανότητα πολλών περιφερειών και κρατών μελών, ζητήματα στα οποία υπήρξε περαιτέρω επιβράδυνση λόγω της διαδικασίας ορισμού διαχειριστικών αρχών·

Ε.  λαμβάνοντας υπόψη ότι είναι αδιαμφισβήτητο ότι, λόγω της καθυστερημένης έκδοσης του κανονιστικού πλαισίου στα τέλη του 2013 συνεπεία των μακροχρόνιων διαπραγματεύσεων και της καθυστερημένης συμφωνίας για το ΠΔΠ, δεν κατέστη δυνατή η έγκαιρη έγκριση των επιχειρησιακών προγραμμάτων· λαμβάνοντας υπόψη ότι, ως εκ τούτου, η υλοποίηση των επιχειρησιακών προγραμμάτων άργησε να ξεκινήσει, γεγονός που είχε αντίκτυπο στην επιτόπου εφαρμογή της πολιτικής·

ΣΤ.  λαμβάνοντας υπόψη ότι θεσπίστηκαν κοινές διατάξεις και για τα πέντε ΕΔΕΤ, στοιχείο που ενισχύει τη μεταξύ τους σχέση·

Ζ.  λαμβάνοντας υπόψη ότι η πολιτική συνοχής αντιμετωπίζει επί του παρόντος πολλές πολιτικές και οικονομικές προκλήσεις, λόγω, αφενός, της χρηματοπιστωτικής κρίσης, η οποία οδηγεί σε μείωση των δημόσιων επενδύσεων σε πολλά κράτη μέλη, με αποτέλεσμα τα ΕΔΕΤ και η συγχρηματοδότηση από τα κράτη μέλη να είναι πλέον το κύριο μέσο για την πραγματοποίηση δημόσιων επενδύσεων σε πολλά κράτη μέλη, και, αφετέρου, της μεταναστευτικής κρίσης·

Η.  λαμβάνοντας υπόψη ότι, στην περίοδο προγραμματισμού 2014-2020, η πολιτική συνοχής απέκτησε μια πιο στοχοθετημένη πολιτική προσέγγιση μέσω της θεματικής συγκέντρωσης και της υποστήριξης των προτεραιοτήτων και των στόχων της Ένωσης·

Θ.  λαμβάνοντας υπόψη ότι, στην τρέχουσα περίοδο χρηματοδότησης, τα ΕΔΕΤ προσανατολίζονται περισσότερο στην επίτευξη αποτελεσμάτων και βασίζονται σε ένα επενδυτικό περιβάλλον που εξασφαλίζει μεγαλύτερη αποτελεσματικότητα·

Ι.  λαμβάνοντας υπόψη ότι θα πρέπει να υπάρχει καλύτερη ευθυγράμμιση των επενδύσεων που πραγματοποιούνται στο πλαίσιο της πολιτικής για τη συνοχή με τις προτεραιότητες της στρατηγικής «Ευρώπη 2020» για έξυπνη, διατηρήσιμη και χωρίς αποκλεισμούς ανάπτυξη και του Ευρωπαϊκού Εξαμήνου·

ΙΑ.  λαμβάνοντας υπόψη ότι η ειδική ομάδα για την καλύτερη εκτέλεση έχει συμβάλει στην εξάλειψη των σημείων συμφόρησης και των καθυστερήσεων στην κατανομή των κονδυλίων·

Κοινοποίηση αποτελεσμάτων, επικοινωνία και προβολή

1.  σημειώνει ότι η Ευρώπη διανύει μια δύσκολη περίοδο σε οικονομικό, κοινωνικό κα πολιτικό επίπεδο· άρα είναι πιο αναγκαία από ποτέ μια ουσιαστική επενδυτική πολιτική προσανατολισμένη στην οικονομική ανάπτυξη και την απασχόληση, κοντά στους πολίτες και καταλληλότερη σε σχέση με τα ειδικά τοπικά πλεονεκτήματα, η οποία θα έχει ως στόχο την αντιμετώπιση της ανεργίας και των κοινωνικών ανισοτήτων στο εσωτερικό της Ένωσης, δημιουργώντας ευρωπαϊκή προστιθέμενη αξία· πιστεύει ότι, για να ξανακερδίσει η ΕΕ την εμπιστοσύνη των πολιτών της, πρέπει να θέσει σε εφαρμογή διαδικασίες προσαρμογής προκειμένου να τηρεί τις απαιτήσεις που καθορίζονται στο άρθρο 9 ΣΛΕΕ·

2.  σημειώνει ότι η πολιτική συνοχής για την περίοδο 2014-2020 έχει υποστεί σημαντική αναμόρφωση και ότι απαιτεί αλλαγή νοοτροπίας και μεθόδων εργασίας σε όλα τα επίπεδα διακυβέρνησης, συμπεριλαμβανομένων του οριζόντιου συντονισμού και της συμμετοχής των ενδιαφερόμενων, καθώς και, κατά το δυνατόν, της τοπικής ανάπτυξης με πρωτοβουλία των τοπικών κοινοτήτων (ΤΑΠΤΚ)· επισημαίνει ότι οι πρόσφατες μελλοντοστρεφείς και υποδειγματικές μεταρρυθμίσεις συχνά αγνοούνται, αλλά ότι η πολιτική συνοχής εξακολουθεί να γίνεται συχνά αντιληπτή ως παραδοσιακή πολιτική δαπανών και όχι ως πολιτική για την ανάπτυξη και τις επενδύσεις που παρέχει απτά αποτελέσματα·

3.  θεωρεί ότι η κύρια επικοινωνιακή γραμμή για τα έργα πολιτικής συνοχής θα πρέπει να επικεντρώνεται στην ευρωπαϊκή προστιθέμενη αξία, την αλληλεγγύη και στην προβολή επιτυχημένων παραδειγμάτων, υπογραμμίζοντας παράλληλα τη σημασία της ανταλλαγής βέλτιστων πρακτικών και της άντλησης διδαγμάτων από έργα που δεν κατόρθωσαν να επιτύχουν τους στόχους τους· εμμένει στην άποψη ότι η επικοινωνιακή γραμμή για τα ΕΔΕΤ θα πρέπει να εκσυγχρονισθεί και να εντατικοποιηθεί· τονίζει ότι απαιτείται αναγνώριση και εφαρμογή νέων εργαλείων για τη διάδοση των αποτελεσμάτων της πολιτικής για τη συνοχή· θεωρεί αναγκαίο να γίνουν επενδύσεις στην περιφερειακή ευφυΐα και στη συλλογή δεδομένων, στο πλαίσιο μιας συνεχούς προσπάθειας για τη δημιουργία και την ενημέρωση των βάσεων δεδομένων, όπου θα λαμβάνονται υπόψη οι τοπικές και περιφερειακές ανάγκες, ιδιαιτερότητες και προτεραιότητες, όπως συμβαίνει με την ήδη υπάρχουσα πλατφόρμα S3, ώστε να μπορεί το ενδιαφερόμενο κοινό να ελέγχει αποτελεσματικά την ευρωπαϊκή προστιθέμενη αξία των έργων·

4.  υπογραμμίζει ότι, προκειμένου να βελτιωθεί η επικοινωνία όσον αφορά τα ΕΔΕΤ, καθώς και η προβολή τους, πρέπει να δοθεί μεγαλύτερη έμφαση στη συμμετοχή των ενδιαφερομένων και των δικαιούχων, αλλά και στη συμμετοχή των πολιτών στον σχεδιασμό και την εφαρμογή της πολιτικής για τη συνοχή με ουσιαστικό τρόπο· επιπροσθέτως, προτρέπει την Επιτροπή, τα κράτη μέλη, τις περιφέρειες και τις πόλεις να τονίζουν περισσότερο στην επικοινωνία τους τόσο τα επιτεύγματα της πολιτικής για τη συνοχή όσο και τα διδάγματα που θα πρέπει να αντληθούν, και να υποβάλουν ένα σχέδιο συντονισμένης και στοχευμένης δράσης·

Θεματική συγκέντρωση

5.  χαιρετίζει τη θεματική συγκέντρωση, καθώς έχει αποδειχθεί ότι αποτελεί χρήσιμο εργαλείο για τη χάραξη στοχοθετημένης πολιτικής το οποίο παράγει αποτελέσματα όσον αφορά τις προτεραιότητες της ΕΕ και τη στρατηγική «Ευρώπη 2020», δεδομένου ότι ενισχύει τη διαδικασία μετατροπής της γνώσης σε καινοτομία, θέσεις εργασίας και ανάπτυξη· καλεί, συνεπώς, τα κράτη μέλη και τις περιφερειακές και τοπικές αρχές να λάβουν σαφείς αποφάσεις σχετικά με τις επενδυτικές προτεραιότητες, να επιλέγουν έργα βάσει των προτεραιοτήτων που ορίζονται για τα ΕΔΕΤ και να χρησιμοποιούν απλοποιημένες και αποτελεσματικές διαδικασίες υλοποίησης·

6.  επισημαίνει ότι μια ανάλυση της θεματικής συγκέντρωσης θα πρέπει να υποδεικνύει τον τρόπο με τον οποίο οι στρατηγικές επιλογές των κρατών μελών και η κατανομή των πόρων στους διάφορους θεματικούς στόχους θα καλύπτουν τις ειδικές ανάγκες των εδαφικών περιφερειών· εκφράζει τη λύπη του για το γεγονός ότι η πτυχή αυτή δεν είναι τόσο προφανής στην έκθεση της Επιτροπής με βάση το άρθρο 16·

7.  θεωρεί ότι είναι σημαντικό να βελτιωθεί η ενημέρωση για τα αποτελέσματα και τα οφέλη της πολιτικής για τη συνοχή, αν μη τι άλλο για να αποκατασταθεί η εμπιστοσύνη των πολιτών στο ευρωπαϊκό εγχείρημα·

8.  εμμένει στην άποψη ότι η πολιτική συνοχής θα πρέπει να εξακολουθήσει να έχει θεματική εστίαση, ταυτόχρονα όμως θα πρέπει να παρέχει ένα επαρκές περιθώριο ευελιξίας προκειμένου να λαμβάνονται υπόψη οι ειδικές ανάγκες κάθε περιοχής, και ειδικότερα οι ειδικές ανάγκες των λιγότερο ανεπτυγμένων περιφερειών, όπως ορίζεται στους κανονισμούς· ζητεί να συνεχιστούν οι επενδύσεις από τα ΕΔΕT στις περιφέρειες μετάβασης, προκειμένου να διατηρηθούν όσα έχουν επιτευχθεί με τους πόρους και τις προσπάθειες που έχουν ήδη καταβληθεί·

9.  υπογραμμίζει, ειδικότερα, ότι θα πρέπει να ληφθούν υπόψη οι ιδιαιτερότητες των αστικών ή αγροτικών περιοχών, των καλούμενων «περιοχών που παρουσιάζουν καθυστέρηση», των περιφερειών μετάβασης και των περιοχών με μόνιμα φυσικά ή γεωγραφικά μειονεκτήματα και ότι θα πρέπει να χαραχθούν κατάλληλες πολιτικές στήριξης για την ανάπτυξη των περιοχών αυτών, οι οποίες χωρίς την πολιτική συνοχής θα αδυνατούσαν ενδεχομένως να φθάσουν το επίπεδο ανάπτυξης των περισσότερο ανεπτυγμένων περιοχών· καλεί την Επιτροπή να ακολουθήσει και να επεκτείνει τις στρατηγικές για την εφαρμογή του αστικού θεματολογίου, μαζί με τις τοπικές αρχές και με μητροπολιτικές περιφέρειες που θεωρούνται πυρήνες ανάπτυξης της ΕΕ· υπενθυμίζει, στο πλαίσιο αυτό, ότι είναι σημαντικό να παρέχεται επαρκής ευελιξία στα κράτη μέλη και τις περιφέρειες για να αντιμετωπίζουν τις νέες πολιτικές προκλήσεις, όπως τις προκλήσεις που συνδέονται με τη μετανάστευση (λαμβανομένων ταυτόχρονα υπόψη των αρχικών και πάντα επίκαιρων στόχων της πολιτικής για τη συνοχή και των ειδικών αναγκών των περιφερειών), καθώς και την ψηφιακή, με την ευρεία έννοια, διάσταση της πολιτικής για τη συνοχή (περιλαμβανομένων των ζητημάτων ΤΠΕ και ευρυζωνικής πρόσβασης, τα οποία συνδέονται με την ολοκλήρωση της ενιαίας ψηφιακής αγοράς)· εφιστά την προσοχή στην ενεργειακή στρατηγική της Ένωσης, τη στρατηγική για την κυκλική οικονομία και στις υποχρεώσεις της ΕΕ στο πλαίσιο της συμφωνίας του Παρισιού για την κλιματική αλλαγή, δεδομένου ότι τα ΕΔΕΤ καλούνται να διαδραματίσουν σημαντικό ρόλο στο επίπεδο της υλοποίησης·

10.  θεωρεί ότι θα πρέπει να δοθεί περισσότερη προσοχή σε περιοχές σε υποπεριφερειακό επίπεδο όπου παρατηρείται έντονη συσσώρευση προκλήσεων και οι οποίες βρίσκονται συχνά σε θύλακες φτώχειας, κοινωνικά απομονωμένες κοινότητες και υποβαθμισμένες συνοικίες με υπερεκπροσώπηση περιθωριοποιημένων ομάδων όπως οι Ρομά·

11.  υποστηρίζει τη σταδιακή μετατόπιση της εστίασης από μια βασιζόμενη στα έργα υποδομής σε μια βασιζόμενη στην τόνωση της γνώσης οικονομία, καινοτομία και κοινωνική ένταξη, καθώς και στη δημιουργία ικανοτήτων και στην ενδυνάμωση παραγόντων, μεταξύ άλλων από την κοινωνία των πολιτών, στην πολιτική συνοχής, λαμβανομένων παράλληλα υπόψη των ειδικών χαρακτηριστικών των λιγότερο ανεπτυγμένων περιοχών που εξακολουθούν να χρειάζονται στήριξη στον τομέα της ανάπτυξης υποδομών και για τις οποίες οι λύσεις που βασίζονται στην αγορά δεν είναι πάντα εφικτές, και συνεκτιμώντας επίσης το γεγονός ότι θα πρέπει να υπάρχει ευελιξία ώστε κάθε κράτος μέλος να μπορεί να πραγματοποιεί επενδύσεις σύμφωνα με τις οικείες προτεραιότητες, όπως ορίζονται στα επιχειρησιακά προγράμματα, με στόχο την προαγωγή της οικονομικής, κοινωνικής και εδαφικής του ανάπτυξης·

12.  εκτιμά ότι τα ΕΔΕΤ, συμπεριλαμβανομένων κυρίως των προγραμμάτων ευρωπαϊκής εδαφικής συνεργασίας, θα πρέπει να χρησιμοποιούνται για τη δημιουργία και τον πολλαπλασιασμό των ποιοτικών θέσεων εργασίας και για την προώθηση ποιοτικών συστημάτων διά βίου μάθησης και επαγγελματικής (επανα)κατάρτισης, συμπεριλαμβανομένων των σχολικών υποδομών, ώστε να μπορούν οι εργαζόμενοι να προσαρμόζονται υπό καλές συνθήκες στη μεταβαλλόμενη πραγματικότητα του κόσμου της εργασίας, και να τονωθούν η βιώσιμη ανάπτυξη, η ανταγωνιστικότητα, η ανάπτυξη και η κοινή ευημερία, με στόχο την επίτευξη μιας κοινωνικά δίκαιης, βιώσιμης και χωρίς αποκλεισμούς Ευρώπης, με παράλληλη έμφαση στις λιγότερο ανεπτυγμένες περιοχές και τους τομείς με διαρθρωτικά προβλήματα και στην υποστήριξη των πλέον ευάλωτων και εκτεθειμένων ομάδων της κοινωνίας, ιδίως των νέων (σε συνδυασμό με προγράμματα όπως το Erasmus+) και των ατόμων με τα λιγότερα προσόντα, στην προαγωγή της απασχόλησης μέσω μιας κυκλικής οικονομίας και στην πρόληψη της πρόωρης εγκατάλειψης του σχολείου· εφιστά την προσοχή στο γεγονός ότι το ΕΚΤ είναι εργαλείο που στηρίζει την υλοποίηση πολιτικών δημοσίου συμφέροντος·

13.  εκφράζει την ανησυχία του διότι η ανεργία – ιδίως η ανεργία των νέων και των γυναικών, καθώς και η ανεργία στις αγροτικές περιοχές – παρά τις προσπάθειες παραμένει πολύ υψηλή σε πολλά κράτη μέλη και η πολιτική συνοχής καλείται να αντιμετωπίσει και αυτό το θέμα· καλεί την Επιτροπή να δώσει μεγαλύτερη προσοχή στον αντίκτυπο που έχει η πολιτική συνοχής στην προώθηση της απασχόλησης και στη μείωση της ανεργίας· επισημαίνει, στο πλαίσιο αυτό, ότι η Πρωτοβουλία για την Απασχόληση των Νέων (ΠΑΝ) έχει ενσωματωθεί σε 34 προγράμματα του ΕΚΤ στα 20 επιλέξιμα κράτη μέλη και ότι, κατά συνέπεια, άνεργοι νέοι θα μπορέσουν να επωφεληθούν από την ΠΑΝ για την απόκτηση δεξιοτήτων και προσόντων· ανησυχεί, ωστόσο, για την καθυστέρηση που σημειώθηκε κατά την έναρξη της εφαρμογής της πρωτοβουλίας, καθώς και για τον τρόπο εφαρμογής της πρωτοβουλίας «Εγγυήσεις για τη νεολαία» σε ορισμένες περιφέρειες· παροτρύνει τα κράτη μέλη να εντείνουν τις προσπάθειές τους για να πετύχουν σε σύντομο χρονικό διάστημα ουσιαστικά και απτά αποτελέσματα από τη χρήση των επενδυόμενων πόρων, ειδικά όσον αφορά τους πόρους που διατίθενται με τη μορφή προκαταβολών, καθώς και για να εξασφαλίσουν την ορθή υλοποίηση της ΠΑΝ και την προσφορά αξιοπρεπών συνθηκών εργασίας για τους νέους εργαζομένους· ζητεί, ειδικότερα, κατά τη χρήση των ΕΔΕΤ για την κάλυψη αναγκών που συνδέονται με την κατάρτιση, να λαμβάνονται υπόψη οι πραγματικές ανάγκες του επιχειρηματικού κόσμου, ώστε να δημιουργούνται πραγματικές ευκαιρίες απασχόλησης και μακροπρόθεσμη εργασία· θεωρεί ότι η καταπολέμηση της ανεργίας των νέων, η κοινωνική ένταξη και οι μελλοντικές δημογραφικές προκλήσεις που αντιμετωπίζει σήμερα και μεσοπρόθεσμα η Ευρώπη θα πρέπει να αποτελέσουν τους βασικούς τομείς στους οποίους θα εστιάζει η πολιτική συνοχής· τάσσεται υπέρ της συνέχισης της Πρωτοβουλίας για την Απασχόληση των Νέων και μετά το 2016, ώστε να συνεχιστεί ο αγώνας που έχει ξεκινήσει κατά της ανεργίας των νέων, έπειτα από διεξοδική ανάλυση της λειτουργίας της πρωτοβουλίας αυτής μέσα από την οποία θα επέλθουν οι απαιτούμενες διορθώσεις για τη βελτίωση της αποτελεσματικότητάς της·

14.  εκφράζει ιδιαίτερη ανησυχία για το γεγονός ότι, για το πρόγραμμα Εγγυήσεις για τη Νεολαία, το οποίο την περίοδο 2014-2020 θα χρηματοδοτηθεί με το συνολικό ποσό των 12,7 δισεκατομμύρια EUR από το ΕKT και την ειδική ΠAN και το οποίο, με βάση τη χρηματοδότηση αυτή, έχει ήδη χαρακτηριστεί η κινητήρια δύναμη των προσπαθειών για την απασχόληση των νέων, η Επιτροπή δεν προέβη σε εκτίμηση των επιπτώσεων, παρόλο που αποτελεί συνήθη διαδικασία για όλες τις σημαντικές πρωτοβουλίες της Επιτροπής· συνεπώς, δεν υπάρχουν πληροφορίες για το δυνητικό συνολικό κόστος της εφαρμογής των εγγυήσεων σε όλη την ΕΕ και, όπως τονίζει το Ευρωπαϊκό Ελεγκτικό Συνέδριο, υπάρχει κίνδυνος το συνολικό ποσό της χρηματοδότησης να μην επαρκεί·

15.  τονίζει τη σημασία της επικοινωνίας, και ειδικά της ψηφιακής επικοινωνίας, μέσω της οποίας οι πληροφορίες που θα μπορούσαν ενδεχομένως να βοηθήσουν τους ενδιαφερομένους να βρουν προγράμματα κατάρτισης, πρακτικής άσκησης ή εργασίας που συγχρηματοδοτούνται από τα ταμεία της ΕΕ, θα μπορούν να γίνονται γνωστές σε όσο το δυνατόν μεγαλύτερο αριθμό νέων· ζητεί μεγαλύτερη επικοινωνιακή δράση για την προώθηση δικτυακών τόπων όπως το DROP'PIN ή το EURES και αύξηση των ευκαιριών κινητικότητας των νέων στην εσωτερική αγορά, η οποία θεωρείται το πιο αναξιοποίητο δυναμικό για την καταπολέμηση της ανεργίας στην ΕΕ·

16.  καλεί την Επιτροπή να διασφαλίσει ότι τα κράτη μέλη συμμορφώνονται με τη Σύμβαση για τα δικαιώματα των ατόμων με αναπηρία κατά την εφαρμογή των έργων που χρηματοδοτούνται από τα ΕΔΕΤ, συμπεριλαμβανομένου του στόχου της ενίσχυσης της μετάβασης των ατόμων με αναπηρία από τη διαβίωση σε ιδρύματα στη διαβίωση εντός της κοινότητας·

17.  υπενθυμίζει ότι η ολοκλήρωση του κεντρικού δικτύου ΔΕΔ-Μ συνιστά προτεραιότητα της ευρωπαϊκής πολιτικής στον τομέα των μεταφορών και ότι τα ΕΔΕT αποτελούν σημαντικό εργαλείο για την υλοποίηση του έργου αυτού· τονίζει την ανάγκη να αξιοποιηθούν οι δυνατότητες των ΕΔΕT ώστε να συνδεθεί το δυναμικό του κεντρικού και ολοκληρωμένου δικτύου ΔΕΔ-Μ με περιφερειακές και τοπικές υποδομές μεταφορών· αναγνωρίζει ότι το Ταμείο Συνοχής διαδραματίζει σημαντικό ρόλο στη βελτίωση των υποδομών και της συνδεσιμότητας στην Ευρώπη και εμμένει στην άποψη ότι το ταμείο αυτό πρέπει να διατηρηθεί στο νέο δημοσιονομικό πλαίσιο μετά το 2020·

18.  τονίζει ότι ο συνδυασμός μεταφορικών μέσων πρέπει να αποτελεί σημαντικό στοιχείο κατά την αξιολόγηση έργων υποδομής που χρηματοδοτούνται από τα ΕΔΕΤ, δεν πρέπει όμως να είναι το μοναδικό κριτήριο για την αξιολόγηση των προτεινόμενων έργων, ιδίως στα κράτη μέλη που έχουν μεγαλύτερες επενδυτικές ανάγκες στον τομέα των υποδομών μεταφορών·

19.  τονίζει την ανάγκη να διατηρηθούν οι παραδοσιακές εμπορικές δραστηριότητες, συμπεριλαμβανομένων της βιοτεχνικής παράδοσης και των συναφών δεξιοτήτων, και να διαμορφωθούν στρατηγικές για να ενισχυθεί η ανάπτυξη της επιχειρηματικότητας στον τομέα του παραδοσιακού εμπορίου, προκειμένου να διατηρηθεί η πολιτισμική ταυτότητα των παραδοσιακών εμπορικών τομέων· εφιστά την προσοχή στη σημασία που έχει η στήριξη του έργου που συνδέεται με την επαγγελματική κατάρτιση και την κινητικότητα των νέων βιοτεχνών·

Εκ των προτέρων αιρεσιμότητες

20.  υπογραμμίζει ότι η αποτελεσματική παρακολούθηση των εκ των προτέρων αιρεσιμοτήτων είναι απαραίτητη για την καταγραφή των προσπαθειών και των επιτευγμάτων· θεωρεί ότι οι εκ των προτέρων αιρεσιμότητες, ειδικότερα αυτή που αφορά τις στρατηγικές έρευνας και καινοτομίας για έξυπνη εξειδίκευση (RIS3), έχουν αποδείξει τη χρησιμότητά τους, και προτείνει την περαιτέρω βελτίωσή τους· επισημαίνει ότι θα πρέπει να δοθεί μεγαλύτερη προσοχή στην ενίσχυση των πολύ μικρών, μικρών και μεσαίων επιχειρήσεων·

21.  εφιστά την προσοχή στο γεγονός ότι σημαντικό ποσοστό των εκ των προτέρων αιρεσιμοτήτων δεν έχουν ακόμη υλοποιηθεί· ζητεί, ως εκ τούτου, να διενεργηθεί ανάλυση της τρέχουσας κατάστασης και αναληφθεί επειγόντως δράση για την αντιμετώπιση αυτού του προβλήματος, χωρίς να υπονομεύονται οι προσπάθειες για τη βέλτιστη απορρόφηση των κονδυλίων ή να μειώνεται η αποτελεσματικότητα της πολιτικής για τη συνοχή·

Κατάρτιση προϋπολογισμού βάσει επιδόσεων

22.  τονίζει ότι, χάρη στο κανονιστικό πλαίσιο για την περίοδο 2014-2020 και στα επιχειρησιακά προγράμματα, τα προγράμματα συνοχής έχουν προσανατολιστεί περισσότερο στην επίτευξη αποτελεσμάτων και αυτή η προσέγγιση μπορεί να λειτουργήσει ως παράδειγμα και για άλλα τμήματα δαπανών του προϋπολογισμού της ΕΕ· χαιρετίζει τη θέσπιση κοινών δεικτών οι οποίοι αναμένεται ότι θα καταστήσουν δυνατή τη μέτρηση και τη συγκριτική αξιολόγηση των αποτελεσμάτων· θεωρεί ότι οι εργασίες για τους δείκτες πρέπει να συνεχιστούν με σκοπό τη βελτίωση των αποδεικτικών στοιχείων για τις δαπάνες στο πλαίσιο των ΕΔΕΤ και τη βελτιστοποίηση της επιλογής έργων·

23.  επισημαίνει ότι σημαντική καινοτομία συνιστά η εισαγωγή της θεματικής συγκέντρωσης, βάσει της οποίας οι επενδύσεις επικεντρώνονται σε συγκεκριμένους στόχους και προτεραιότητες που αντιστοιχούν σε δείκτες επιδόσεων και σε στόχους οι οποίοι έχουν συμφωνηθεί ειδικά για όλα τα θέματα·

24.  υπενθυμίζει ότι έχει καθοριστεί για κάθε κράτος μέλος ένα αποθεματικό επίδοσης το οποίο συνίσταται στο 6% των πόρων που διατίθενται στα ΕΔΕΤ· υπενθυμίζει ότι, με βάση τις εθνικές εκθέσεις του 2017 και την επανεξέταση των επιδόσεων το 2019, το αποθεματικό πρέπει να διατίθεται μόνο στα προγράμματα και τις προτεραιότητες που έχουν επιτύχει τα ορόσημά τους· ζητεί ευελιξία στην εισαγωγή νέων αναλήψεων υποχρεώσεων από το αποθεματικό επίδοσης όταν τα προγράμματα έχουν επιτύχει τους στόχους και τα ορόσημά τους κατά τα προσεχή έτη· καλεί την Επιτροπή να αξιολογήσει κατά πόσον το αποθεματικό επίδοσης δημιουργεί πράγματι προστιθέμενη αξία ή εάν έχει οδηγήσει σε πρόσθετη γραφειοκρατία·

Ευρωπαϊκό Εξάμηνο

25.  σημειώνει το γεγονός ότι, κατά τη διάρκεια της διαδικασίας προγραμματισμού, τα κράτη μέλη διαπίστωσαν ότι πάνω από τα δύο τρίτα των ειδικών ανά χώρα συστάσεων που εκδόθηκαν το 2014 αφορούσαν τις επενδύσεις στον τομέα της πολιτικής για τη συνοχή και εκφράζει την ικανοποίησή του για το γεγονός ότι συνυπολόγισαν το στοιχείο αυτό στις προτεραιότητες του προγραμματισμού τους· αναγνωρίζει ότι στο εγγύς μέλλον οι ειδικές ανά χώρα συστάσεις ενδέχεται να επιφέρουν τροποποιήσεις στα προγράμματα των ΕΔΕΤ, εξασφαλίζοντας στήριξη για διαρθρωτικές μεταρρυθμίσεις στα κράτη μέλη· επισημαίνει ότι οι ειδικές ανά χώρα συστάσεις και τα εθνικά προγράμματα μεταρρυθμίσεων αποτελούν μια σαφή σύνδεση των ΕΔΕΤ με τις διαδικασίες του Ευρωπαϊκού Εξαμήνου·

26.  τονίζει τη σημασία που έχει η ισορροπημένη διασύνδεση μεταξύ πολιτικής για τη συνοχή και Ευρωπαϊκού Εξαμήνου, καθώς επιδίωξη αμφοτέρων είναι η επίτευξη των ίδιων στόχων στο πλαίσιο της στρατηγικής «Ευρώπη 2020», χωρίς να υπονομεύεται η επίτευξη των στόχων κοινωνικής, οικονομικής και εδαφικής συνοχής προκειμένου να μειωθούν οι ανισότητες όπως ορίζεται στις Συνθήκες· εκτιμά ότι θα πρέπει να επανεξεταστεί το σκεπτικό της αναστολής των ΕΔΕT σε περίπτωση παρέκκλισης από τους στόχους του Ευρωπαϊκού Εξαμήνου, καθώς αυτό θα μπορούσε να είναι αντιπαραγωγικό για την τόνωση της ανάπτυξης και της δημιουργίας θέσεων εργασίας·

Συνέργειες και χρηματοδοτικά μέσα

27.  σημειώνει ότι το κανονιστικό πλαίσιο για τα ΕΔΕΤ για την περίοδο 2014-2020 υποστηρίζει τα χρηματοδοτικά μέσα· υπογραμμίζει, ωστόσο, ότι η χρήση επιδοτήσεων εξακολουθεί να είναι απαραίτητη· παρατηρεί ότι η έμφαση φαίνεται να έχει μετατοπιστεί σταδιακά από τις επιδοτήσεις στα δάνεια και στις εγγυήσεις· υπογραμμίζει ότι η τάση αυτή ενισχύθηκε από το επενδυτικό σχέδιο για την Ευρώπη και από το νεοσυσταθέν Ευρωπαϊκό Ταμείο Στρατηγικών Επενδύσεων· σημειώνει επίσης ότι η πολυταμειακή προσέγγιση εξακολουθεί να παρουσιάζει δυσκολίες στη χρήση της· τονίζει, δεδομένης της πολυπλοκότητας των συγκεκριμένων μέσων, ότι είναι ζωτικής σημασίας η παροχή κατάλληλης στήριξης στους τοπικούς και περιφερειακούς φορείς για την κατάρτιση των υπαλλήλων που είναι αρμόδιοι για τη διαχείρισή τους· επισημαίνει ότι τα χρηματοδοτικά μέσα θα μπορούσαν να παρέχουν λύσεις για την αποτελεσματική χρήση του προϋπολογισμού της ΕΕ, συμβάλλοντας, παράλληλα με τις επιδοτήσεις, στην υλοποίηση επενδύσεων για την τόνωση της οικονομικής ανάπτυξης και τη δημιουργία βιώσιμων θέσεων εργασίας·

28.  επισημαίνει ότι είναι χωριστό το θεματολόγιο που επιδιώκεται με το ΕΤΣΕ, το οποίο παρουσιάζεται ως επιτυχημένο παράδειγμα ταχείας υλοποίησης και αποτελεσμάτων υπό μορφή υφιστάμενων δράσεων, παρά τις σημαντικές αδυναμίες όπως η έλλειψη προσθετικότητας· ζητεί, σε αυτό το πλαίσιο, από την Επιτροπή να προσκομίσει συγκεκριμένα στοιχεία για τον αντίκτυπο του ΕTΣΕ στην ανάπτυξη και την απασχόληση και να εξαγάγει διδάγματα μετά την αξιολόγηση τα οποία θα επιτρέψουν στα ΕΔΕΤ να χρησιμοποιηθούν με μεγαλύτερη επιτυχία τρόπο στη νέα περίοδο προγραμματισμού μετά το 2021· ζητεί, πέρα από τη γνώμη του Ευρωπαϊκού Ελεγκτικού Συνεδρίου αριθ. 2/2016(14), να διενεργηθεί ανάλυση της συνεισφοράς του ΕTΣΕ στα ΕΔΕT και απολογισμός των επιτευγμάτων του ΕTΣΕ όσον αφορά τις προτεραιότητές του·

29.  επισημαίνει, ωστόσο, την έλλειψη αποδεικτικών στοιχείων σχετικά με την έκβαση και τα αποτελέσματα της χρήσης των χρηματοδοτικών μέσων, καθώς και τη χαλαρή σύνδεση μεταξύ των εν λόγω χρηματοδοτικών μέσων και των βασικών στόχων και προτεραιοτήτων της ΕΕ·

30.  σημειώνει ότι η έκθεση της Επιτροπής με βάση το άρθρο 16 περιλαμβάνει λίγες πληροφορίες σχετικά με τον συντονισμό και τις συνέργειες μεταξύ των διαφόρων προγραμμάτων και με τα μέσα άλλων τομέων πολιτικής και, ειδικότερα, ότι δεν παρουσιάζει πάντοτε αξιόπιστα στοιχεία σχετικά με τα προσδοκώμενα αποτελέσματα από τα προγράμματα του ΕΚΤ και της ΠΑΝ· τονίζει ότι η ύπαρξη κοινού κανονισμού για τα πέντε ΕΔΕΤ έχει αυξήσει τη συνέργεια ανάμεσα στα ταμεία, μεταξύ άλλων στον δεύτερο πυλώνα της κοινής γεωργικής πολιτικής· είναι πεπεισμένο ότι θα πρέπει να ενισχυθούν οι συνέργειες με άλλες πολιτικές και μέσα, συμπεριλαμβανομένων του ΕΤΣΕ και άλλων χρηματοδοτικών μέσων, προκειμένου να μεγιστοποιηθεί ο αντίκτυπος των επενδύσεων· τονίζει ότι οι κανόνες για τις κρατικές ενισχύσεις ισχύουν μεν για τα ΕΔΕΤ αλλά όχι για το ΕΤΣΕ ή το πρόγραμμα «Ορίζοντας 2020» και ότι αυτό δημιουργεί προβλήματα ως προς την αύξηση του βαθμού συνέργειας μεταξύ ταμείων, προγραμμάτων και χρηματοδοτικών μέσων· υπογραμμίζει το γεγονός ότι, προκειμένου να διασφαλιστεί η αναγκαία συμπληρωματικότητα και συνέργεια μεταξύ του ΕΤΣΕ και των ΕΔΕΤ, θα πρέπει να εξεταστεί περαιτέρω το θέμα των κρατικών ενισχύσεων με ζητούμενο τη διασάφηση, την απλούστευση και την ανάλογη προσαρμογή· καλεί την Επιτροπή να παράσχει πλήρη καθοδήγηση στις διαχειριστικές αρχές σχετικά με τον συνδυασμό του ΕΤΣΕ με μέσα επιμερισμένης και άμεσης διαχείρισης, συμπεριλαμβανομένων των ΕΔΕΤ, της διευκόλυνσης «Συνδέοντας την Ευρώπη» και του προγράμματος «Ορίζοντας 2020»·

31.  τάσσεται υπέρ του να συνεχισθεί μια ισορροπημένη χρήση των χρηματοδοτικών μέσων στις περιπτώσεις που έχουν προστιθεμένη αξία και δεν επηρεάζουν αρνητικά την παραδοσιακή στήριξη που παρέχεται μέσω της πολιτικής για τη συνοχή· τονίζει, ωστόσο, ότι αυτό θα πρέπει να γίνει μόνον κατόπιν προσεκτικής αξιολόγησης της συμβολής των χρηματοδοτικών μέσων στους στόχους της πολιτικής για τη συνοχή· υπογραμμίζει ότι όλες οι περιφέρειες πρέπει να διατηρήσουν ένα διαφοροποιημένο φάσμα χρηματοδοτήσεων, ενώ οι επιδοτήσεις θα εξακολουθήσουν να αποτελούν το καταλληλότερο μέσο για την επίτευξη των στόχων της ανάπτυξης και της απασχόλησης σε ορισμένους τομείς· ζητεί από την Επιτροπή να προτείνει κίνητρα για να διασφαλίσει την πλήρη ενημέρωση των διαχειριστικών αρχών όσον αφορά τις δυνατότητες χρήσης και τα πεδία εφαρμογής των χρηματοδοτικών μέσων και να αναλύσει το κόστος διαχείρισης των επιχορηγήσεων και της επιστρεπτέας ενίσχυσης που εφαρμόζεται σε προγράμματα επιμερισμένης και κεντρικής διαχείρισης· τονίζει ότι οι σαφείς, συνεκτικοί και στοχευμένοι κανόνες για τα χρηματοδοτικά μέσα που υπηρετούν τον στόχο της απλούστευσης της διαδικασίας προετοιμασίας και υλοποίησης για τους διαχειριστές κεφαλαίων και τους δικαιούχους είναι καίριας σημασίας για τη βελτίωση της αποτελεσματικής εφαρμογής τους· επισύρει την προσοχή στην προσεχή έκθεση πρωτοβουλίας της επιτροπής Περιφερειακής Ανάπτυξης με θέμα «Ο σωστός συνδυασμός χρηματοδότησης για τις περιφέρειες της Ευρώπης: εξισορρόπηση χρηματοδοτικών μέσων και επιχορηγήσεων στην πολιτική συνοχής της ΕΕ» (2016/2302(ΙΝΙ))·

Απλούστευση

32.  σημειώνει ότι ένας από τους βασικούς στόχους της περιόδου προγραμματισμού 2014-2020 είναι η περαιτέρω απλούστευση για τους δικαιούχους των ΕΔΕΤ και αναγνωρίζει ότι η απλούστευση είναι ένας από τους καίριους παράγοντες πρόσβασης σε χρηματοδότηση·

33.  χαιρετίζει το γεγονός ότι το ισχύον εκσυγχρονισμένο κανονιστικό πλαίσιο για τα ΕΔΕΤ προσφέρει νέες δυνατότητες απλούστευσης όσον αφορά τους κοινούς κανόνες επιλεξιμότητας, τις απλουστευμένες επιλογές κόστους και την ηλεκτρονική διακυβέρνηση· εκφράζει, ωστόσο, τη λύπη του για το γεγονός ότι η ανακοίνωση της Επιτροπής για το άρθρο 16 παράγραφος 3 του KKΔ δεν περιλαμβάνει συγκεκριμένες πληροφορίες όσον αφορά τη χρήση των απλουστευμένων επιλογών κόστους· υπογραμμίζει ότι απαιτούνται περαιτέρω προσπάθειες για την ανάπτυξη του πλήρους δυναμικού των απλουστευμένων επιλογών κόστους από την άποψη της μείωσης του διοικητικού φόρτου· σημειώνει ότι εξακολουθούν να απαιτούνται σημαντικά μέτρα απλούστευσης τόσο για τους δικαιούχους όσο και για τις διαχειριστικές αρχές, τα οποία θα εστιάζουν στις δημόσιες συμβάσεις, τη διαχείριση έργων και στη διεξαγωγή λογιστικών ελέγχων τόσο κατά τη διάρκεια όσο και μετά την ολοκλήρωση των δράσεων·

34.  καλεί την Επιτροπή να παρέχει συνεχή αξιολόγηση της διοικητικής επιβάρυνσης, συμπεριλαμβανομένων, ειδικότερα, στοιχείων όπως ο χρόνος, το κόστος και η γραφειοκρατία στην ενωσιακή χρηματοδότηση με τη μορφή τόσο επιχορηγήσεων όσο και χρηματοδοτικών μέσων, βάσει στοιχείων από τα αποτελέσματα της περιόδου 2007-2013 και από την έναρξη της νέας περιόδου το 2014·

35.  συνιστά, για τη μελλοντική περίοδο προγραμματισμού με αφετηρία το 2021, όλα τα επίπεδα διακυβέρνησης να εργαστούν για την επίτευξη ενός συστήματος ενιαίου ελέγχου, εξαλείφοντας περιττές επικαλύψεις ελέγχων μεταξύ των διαφόρων κυβερνητικών βαθμίδων· ζητεί από την Επιτροπή να αποσαφηνίσει το εύρος και το νομικό καθεστώς της υφιστάμενης καθοδήγησης για όλα τα ΕΔΕΤ και να αναπτύξει, σε στενή συνεργασία με τις διαχειριστικές αρχές και όλες τις αρμόδιες για τον λογιστικό έλεγχο αρχές, μια κοινή ερμηνεία των ζητημάτων που άπτονται του ελέγχου· επαναλαμβάνει ότι χρειάζεται να γίνουν περαιτέρω βήματα στο επίπεδο της απλούστευσης, συμπεριλαμβανομένων ιδίως των προγραμμάτων που απευθύνονται στη νεολαία, μέσω, μεταξύ άλλων, της εισαγωγής περισσότερης αναλογικότητας στους ελέγχους· εκφράζει την ικανοποίησή του για τα προκαταρκτικά αποτελέσματα της «ομάδας υψηλού επιπέδου για την απλούστευση», την οποία συγκρότησε η Επιτροπή·

36.  προτείνει την εναρμόνιση των διαδικασιών κατάρτισης επιχειρησιακών προγραμμάτων και των διαδικασιών διαχείρισης, μεταξύ άλλων, σε πολλά προγράμματα της εδαφικής συνεργασίας·

Διοικητική ικανότητα

37.  σημειώνει ότι κάθε κράτος μέλος έχει διαφορετική διοικητική νοοτροπία και διαφορετικά επίπεδα επιδόσεων στο πλαίσιο της πολιτικής του, διαφορές στην υπέρβαση των οποίων αναμένεται ότι θα συμβάλουν οι εκ των προτέρων αιρεσιμότητες· εμμένει στην άποψη ότι η ενίσχυση της διοικητικής ικανότητας πρέπει να αποτελέσει προτεραιότητα της πολιτικής για τη συνοχή και του Ευρωπαϊκού Εξαμήνου, ιδίως στα κράτη μέλη όπου η απορρόφηση κονδυλίων είναι χαμηλή· σημειώνει την ανάγκη να εξασφαλιστεί τεχνική, επαγγελματική και πρακτική βοήθεια στα κράτη μέλη, τις περιφέρειες και στις κοινότητες κατά την υποβολή αιτήσεων χρηματοδότησης· αναγνωρίζει τον αντίκτυπο του μηχανισμού JASPERS και υπενθυμίζει ότι ο ανεπαρκής προγραμματισμός των επενδύσεων είναι η αιτία για τις σημαντικές καθυστερήσεις στα έργα και τη μη αποδοτική χρήση των πόρων·

38.  σημειώνει ότι η καθυστερημένη έναρξη ορισμένων προγραμμάτων, η έλλειψη ικανότητας διαχείρισης σύνθετων έργων, οι καθυστερήσεις στην οριστικοποίηση των έργων, η γραφειοκρατική επιβάρυνση των κρατών μελών, οι υπερβολικές ρυθμίσεις και τα σφάλματα στις διαδικασίες των δημόσιων συμβάσεων είναι τα κύρια εμπόδια στην εφαρμογή της πολιτικής για τη συνοχή· θεωρεί ότι είναι απολύτως αναγκαίο να εντοπιστούν και να απλοποιηθούν οι αδικαιολόγητα περίπλοκες διεργασίες και διαδικασίες στην κοινή διαχείριση, οι οποίες δημιουργούν πρόσθετη επιβάρυνση για τις αρχές και τους δικαιούχους· επισημαίνει ότι η διοικητική ικανότητα πρέπει να βελτιώνεται, να παρακολουθείται και να ενισχύεται διαρκώς· εκτιμά, ως εκ τούτου, ότι για τον σκοπό αυτό πρέπει να αξιοποιηθούν λειτουργικές και ευέλικτες λύσεις ηλεκτρονικής διακυβέρνησης και να υπάρξει βελτίωση στην ενημέρωση και στον συντονισμό μεταξύ κρατών μελών· επιπροσθέτως, υπογραμμίζει την ανάγκη για αυξημένη έμφαση στην κατάρτιση της διοίκησης·

39.  επισημαίνει ότι τα κανονιστικά πλαίσια, οι όροι και οι λύσεις που σχεδιάζονται ειδικά με στόχο την απλούστευση (όπως ο μηχανισμός Taiex Regio Peer 2 Peer για την ανταλλαγή πληροφοριών μεταξύ των διαφόρων περιοχών) μπορούν να ανταποκριθούν καλύτερα στις ανάγκες και τις προκλήσεις που αντιμετωπίζουν οι διάφορες περιοχές όσον αφορά τη διοικητική ικανότητα·

Ευρωπαϊκή εδαφική συνεργασία

40.  υπογραμμίζει την ευρωπαϊκή προστιθέμενη αξία της Ευρωπαϊκής εδαφικής συνεργασίας (ΕΕΣ) – όσον αφορά, κυρίως, τη μείωση των ανισοτήτων μεταξύ των διασυνοριακών περιφερειών – η οποία θα πρέπει να μεταφράζεται σε αύξηση του επιπέδου πιστώσεων για το συγκεκριμένο αντικείμενο της πολιτικής για τη συνοχή, που θα εισαχθεί το συντομότερο δυνατόν· καλεί ταυτόχρονα τα κράτη μέλη να διαθέσουν τα απαιτούμενα μέσα συγχρηματοδότησης· υπογραμμίζει την ανάγκη διατήρησης αυτού του μέσου ως ενός από τα βασικά στοιχεία της πολιτικής για τη συνοχή μετά το 2020·

41.  τονίζει τη σημασία των μακροπεριφερειακών στρατηγικών, οι οποίες αποδείχθηκαν χρήσιμο εργαλείο για την ανάπτυξη της εδαφικής συνεργασίας και την οικονομική ανάπτυξη των οικείων περιφερειών· υπενθυμίζει τον αποφασιστικό ρόλο των τοπικών και περιφερειακών αρχών στην επιτυχή έκβαση των μέτρων που περιλαμβάνονται στις εν λόγω στρατηγικές·

42.  συνιστά να χρησιμοποιείται περισσότερο το τροποποιημένο και διευρυμένο νομικό μέσο των ΕΟΕΣ ως νομική βάση για την εδαφική συνεργασία·

43.  προτείνει την καθιέρωση ενός μόνιμου συνδέσμου μεταξύ RIS3 και διαπεριφερειακής συνεργασίας σε επίπεδο ΕΕ, κατά προτίμηση υπό τη μορφή μόνιμου στοιχείου στο πρόγραμμα INTERREG·

44.  υπογραμμίζει ότι η έννοια του προσανατολισμού στην επίτευξη αποτελεσμάτων απαιτεί από τα προγράμματα INTERREG να διασφαλίζουν συνεργασία υψηλής ποιότητας σε επίπεδο έργων και προσαρμογή των μεθόδων και κριτηρίων αξιολόγησης ούτως ώστε να λαμβάνεται υπόψη ο ειδικός χαρακτήρας κάθε προγράμματος· καλεί την Επιτροπή, τα κράτη μέλη και τις διαχειριστικές αρχές να συνεργαστούν και να ανταλλάσσουν πληροφορίες και ορθές πρακτικές, προκειμένου να διασφαλίσουν την όσο το δυνατόν πιο αποτελεσματική εφαρμογή και στοχοθέτηση του προσανατολισμού στην επίτευξη αποτελεσμάτων, λαμβανομένων υπόψη των ιδιαιτεροτήτων της ΕΕΣ·

45.  τονίζει τις δυνατότητες που προσφέρει η χρήση χρηματοδοτικών μέσων στα προγράμματα INTERREG τα οποία, μέσω συμπληρωματικών επιχορηγήσεων, βοηθούν στη στήριξη των ΜΜΕ και στην ανάπτυξη της έρευνας και της καινοτομίας, με την αύξηση των επενδύσεων, τη δημιουργία νέων θέσεων εργασίας, την εξασφάλιση καλύτερων αποτελεσμάτων και την αύξηση της αποτελεσματικότητας των έργων·

46.  εκφράζει τη λύπη του για την περιορισμένη ενημέρωση του κοινού και την ανεπαρκή προβολή των προγραμμάτων ΕΕΣ και ζητεί αποτελεσματικότερη κοινοποίηση των επιτευγμάτων των έργων που έχουν ολοκληρωθεί· καλεί την Επιτροπή, τα κράτη μέλη και τις διαχειριστικές αρχές να καθιερώσουν μηχανισμούς και ευρείες θεσμοθετημένες πλατφόρμες συνεργασίας προκειμένου να διασφαλίσουν καλύτερη προβολή και ευαισθητοποίηση· καλεί την Επιτροπή να χαρτογραφήσει τα επιτεύγματα των προγραμμάτων και των έργων ΕΕΣ μέχρι σήμερα·

Αρχή εταιρικής σχέσης και πολυεπίπεδη διακυβέρνηση

47.  χαιρετίζει τον κώδικα δεοντολογίας που συμφωνήθηκε κατά τη διάρκεια των διαπραγματεύσεων σχετικά με την τρέχουσα περίοδο χρηματοδότησης, ο οποίος περιγράφει αδρομερώς τα ελάχιστα πρότυπα για μια λειτουργική εταιρική σχέση· παρατηρεί ότι ο κώδικας έχει βελτιώσει την εφαρμογή της αρχής της εταιρικής σχέσης στα περισσότερα κράτη μέλη, αλλά εκφράζει τη δυσαρέσκειά του για το γεγονός ότι πολλά κράτη μέλη διαχειρίζονται σε κεντρικό επίπεδο μεγάλα τμήματα της διαπραγμάτευσης και της εφαρμογής των συμφωνιών εταιρικής σχέσης και των επιχειρησιακών προγραμμάτων· τονίζει ότι είναι απαραίτητη η ενεργός συμμετοχή των περιφερειακών και τοπικών αρχών και άλλων ενδιαφερομένων σε όλα τα στάδια και ζητεί, συνεπώς, να διασφαλιστεί στο μέλλον η πραγματική συμμετοχή τους στη διαδικασία διαπραγμάτευσης και εφαρμογής όσον αφορά τις ειδικές δομές ανά χώρα· πιστεύει ότι η υπερβολική συγκέντρωση και η έλλειψη εμπιστοσύνης ευθύνονται επίσης για την καθυστερημένη υλοποίηση των ΕΔΕΤ, καθώς ορισμένα κράτη μέλη και διαχειριστικές αρχές είναι μάλλον απρόθυμα να αναθέσουν περισσότερες ευθύνες για τη διαχείριση των κονδυλίων της ΕΕ σε τοπικές και περιφερειακές αρχές·

48.  τονίζει ότι απαιτούνται διευκρινίσεις από την Επιτροπή όσον αφορά την επίδοση των κρατών μελών και των περιφερειών σε σχέση με τις αρχές του άρθρου 5 του ΚΚΔ, με έμφαση στο ερώτημα που αφορά τον τρόπο με τον οποίο θα ενθαρρύνεται μία κυβέρνηση να εφαρμόζει πλήρως την αρχή της εταιρικής σχέσης· τονίζει ότι η συνιδιοκτησία συνιστά προϋπόθεση για μεγαλύτερη αναγνώριση της πολιτικής της ΕΕ για τη συνοχή·

49.  υποστηρίζει τη νέα προσέγγιση της Επιτροπής για τη δημιουργία ειδικών ομάδων εργασίας, ήτοι ομάδων έργου με στόχο την καλύτερη διαχείριση των ΕΔΕΤ στα κράτη μέλη, και ζητεί την περαιτέρω ανάπτυξη αυτής της προσέγγισης·

50.  τονίζει ότι η μελλοντική πολιτική συνοχής πρέπει να περιλαμβάνει μέτρα στήριξης που θα βοηθούν τους πρόσφυγες να ενταχθούν επιτυχώς στην αγορά εργασίας της ΕΕ, ώστε να προωθεί την οικονομική ανάπτυξη και να συμβάλλει στην κατοχύρωση της γενικής ασφάλειας στην ΕΕ·

Μελλοντική πολιτική συνοχής

51.  υπογραμμίζει το γεγονός ότι τα ΕΔΕΤ συμβάλλουν στο ΑΕγχΠ, στις θέσεις εργασίας και στην ανάπτυξη στα κράτη μέλη, στοιχεία τα οποία πρέπει να ληφθούν υπόψη στην έβδομη έκθεση για τη συνοχή, η οποία αναμένεται το 2017· επισημαίνει ακόμη ότι οι ουσιαστικές επενδύσεις στις λιγότερο ανεπτυγμένες περιφέρειες συνεισφέρουν επίσης στο ΑΕγχΠ περισσότερο ανεπτυγμένων κρατών μελών· εκτιμά ότι, σε περίπτωση που η κυβέρνηση του ΗΒ ζητήσει επίσημα την εφαρμογή του άρθρου 50, η έβδομη έκθεση για τη συνοχή θα πρέπει να λαμβάνει υπόψη τις πιθανές επιδράσεις του Brexit στη διαρθρωτική πολιτική·

52.  εκτιμά ότι το ΑΕγχΠ ίσως να μην είναι ο μόνος θεμιτός δείκτης για τη διασφάλιση της δίκαιης διάθεσης κονδυλίων και ότι, κατά τη λήψη αποφάσεων σχετικά με τη μελλοντική κατανομή των πόρων, θα πρέπει να λαμβάνονται υπόψη οι ειδικές εδαφικές ανάγκες και η σημασία των συμφωνημένων προτεραιοτήτων του προγράμματος για την ανάπτυξη των περιοχών του προγράμματος· θεωρεί σημαντικό να εξετασθεί το ενδεχόμενο να καθιερωθούν μελλοντικά νέοι δυναμικοί δείκτες, συμπληρωματικοί του ΑΕγχΠ· σημειώνει ότι πολλές περιοχές στην Ευρώπη είναι αντιμέτωπες με υψηλά ποσοστά ανεργίας και με συρρίκνωση του πληθυσμού· καλεί την Επιτροπή να μελετήσει το θέμα της εισαγωγής και διαμόρφωσης ενός «δημογραφικού δείκτη»·

53.  υπενθυμίζει ότι σημαντικό μέρος των δημόσιων επενδύσεων πραγματοποιείται σε τοπικό και περιφερειακό επίπεδο· τονίζει ότι το Ευρωπαϊκό Σύστημα Λογαριασμών (ΕΣΛ) δεν πρέπει να περιορίζει τη δυνατότητα των τοπικών και περιφερειακών αρχών να προβαίνουν στις απαραίτητες επενδύσεις, διότι αλλιώς θα εμπόδιζε τα κράτη μέλη να καταβάλλουν τη συγχρηματοδότηση για έργα επιλέξιμα προς χρηματοδότηση, με αποτέλεσμα να μην είναι σε θέση να χρησιμοποιήσουν τη σημαντική αυτή πηγή χρηματοδότησης για να βοηθηθούν στην έξοδό τους από την οικονομική κρίση και στην εκκίνηση της ανάπτυξης και της απασχόλησης· προτρέπει με έμφαση την Επιτροπή να αξιολογήσει εκ νέου την αυστηρά ετήσια προσέγγιση του ΕΣΛ ώστε οι δημόσιες δαπάνες που χρηματοδοτούνται από τα’ ΕΔΕΤ να θεωρούνται επενδύσεις κεφαλαίου και να μην καταλογίζονται στα χρέη ή στα λειτουργικά έξοδα·

54.  τονίζει ότι η ΕΕΣ, η οποία εξυπηρετεί την ευρύτερη αρχή της εδαφικής συνοχής όπως καθιερώθηκε με τη Συνθήκη της Λισαβόνας, θα μπορούσε να βελτιωθεί· ενθαρρύνει, ως εκ τούτου, όλους τους ενδιαφερομένους που συμμετέχουν στις διαπραγματεύσεις για τη μελλοντική πολιτική να ενισχύσουν αυτή τη διάσταση της εδαφικής συνοχής· καλεί την Επιτροπή να αποδώσει στην ΕΕΣ τη θέση που της αξίζει στην έβδομη έκθεση για τη συνοχή·

55.  θεωρεί ότι η θεματική συγκέντρωση πρέπει να διατηρηθεί στο μέλλον, καθώς έχει αποδείξει τη χρηστικότητά της· αναμένει από την Επιτροπή να παρουσιάσει επισκόπηση των επιτευγμάτων τα οποία οφείλονται στη θεματική συγκέντρωση που εφαρμόζεται στο πλαίσιο της πολιτικής για τη συνοχή·

56.  εκφράζει την πεποίθηση ότι η μελλοντική, προσανατολισμένη στις επιδόσεις πολιτική συνοχής πρέπει να εδράζεται σε στοιχεία και δείκτες που είναι πρόσφορα για τη μέτρηση των προσπαθειών, των αποτελεσμάτων και του αντίκτυπου που επιτυγχάνεται, καθώς και στην εμπειρία στον τομέα σε περιφερειακό και τοπικό επίπεδο (κατάρτιση προϋπολογισμού βάσει επιδόσεων, εκ των προτέρων αιρεσιμότητες και θεματική συγκέντρωση), δεδομένου ότι με τον τρόπο αυτό παρέχονται σαφείς πρακτικές κατευθυντήριες γραμμές για τις τοπικές και περιφερειακές αρχές – περιλαμβανομένων και όσων δεν έχουν επιχειρήσει έως τώρα να εφαρμόσουν την προσέγγιση αυτή – σχετικά με την εφαρμογή των αρχών της·

57.  υπογραμμίζει ότι στο μέλλον θα απαιτηθεί η ταχύτερη απορρόφηση των διαθέσιμων κονδυλίων και μια πιο ισορροπημένη εξέλιξη των δαπανών κατά τη διάρκεια του κύκλου προγραμματισμού, προκειμένου, μεταξύ άλλων, να αποφευχθεί η συχνή προσφυγή στα «αναδρομικά έργα», τα οποία συχνά έχουν σκοπό να αποτραπεί η αυτόματη ακύρωση αναληφθεισών πιστώσεων στο τέλος της περιόδου προγραμματισμού· εκτιμά ότι, μετά την έγκριση του γενικού κανονισμού και των ειδικών κανονισμών για κάθε ταμείο, θα καταστεί δυνατή στην επόμενη περίοδο χρηματοδότησης, από το 2021, η ταχύτερη υλοποίηση των επιχειρησιακών προγραμμάτων, καθώς τα κράτη μέλη θα έχουν ήδη εμπειρία από μια προσανατολισμένη στις επιδόσεις πολιτική, μετά τις προσπάθειες που θα έχουν καταβάλει για την πολιτική συνοχής κατά την περίοδο 2014-2020· επισημαίνει εν προκειμένω ότι τα κράτη μέλη θα πρέπει να αποφύγουν τις καθυστερήσεις στον διορισμό της αρχής διαχείρισης των επιχειρησιακών προγραμμάτων·

58.  εμμένει στην άποψη ότι η νομοθετική διαδικασία για την έγκριση του επόμενου ΠΔΠ θα πρέπει να ολοκληρωθεί έως τα τέλη του 2018, προκειμένου το κανονιστικό πλαίσιο για τη μελλοντική πολιτική συνοχής να μπορέσει να εγκριθεί αμέσως μετά και να τεθεί σε ισχύ χωρίς καθυστέρηση την 1η Ιανουαρίου 2021·

59.  φρονεί ότι η πολιτική συνοχής θα πρέπει να συνεχίσει να καλύπτει όλα τα κράτη μέλη και όλες τις ευρωπαϊκές περιφέρειες και ότι η απλούστευση της πρόσβασης στα ευρωπαϊκά ταμεία αποτελεί απαραίτητη προϋπόθεση για την επιτυχία της πολιτικής στο μέλλον·

60.  πιστεύει ότι το πνεύμα της καινοτομίας και της έξυπνης εξειδίκευσης, παράλληλα με τη βιώσιμη ανάπτυξη, πρέπει να εξακολουθήσουν να αποτελούν σημαντικό μοχλό της πολιτικής για τη συνοχή· τονίζει ότι η έξυπνη εξειδίκευση θα πρέπει να αποτελέσει κορυφαίο μηχανισμό για τη μελλοντική πολιτική συνοχής·

61.  υπογραμμίζει τον μεγάλο κίνδυνο συσσώρευσης απαιτήσεων πληρωμών στον τομέα 1β στη δεύτερη ημίσεια περίοδο του τρέχοντος ΠΔΠ, και ζητεί τη διάθεση επαρκών πιστώσεων πληρωμών σε ετήσια βάση έως το τέλος της τρέχουσας περιόδου, προκειμένου να προληφθεί νέα συσσώρευση ανεξόφλητων λογαριασμών· τονίζει, εν προκειμένω, την ανάγκη να αναπτύξουν τα τρία θεσμικά όργανα της ΕΕ, στο πλαίσιο κοινής συμφωνίας, νέο κοινό σχέδιο πληρωμών για την περίοδο 2016-2020, το οποίο θα προβλέπει σαφή στρατηγική για την κάλυψη όλων των αναγκών σε πληρωμές έως το τέλος του τρέχοντος ΠΔΠ·

62.  συνιστά στην Επιτροπή να αναλύσει τον πραγματικό αντίκτυπο των επενδύσεων των ΕΔΕΤ κατά την προηγούμενη περίοδο προγραμματισμού και τον βαθμό εκπλήρωσης των ευρωπαϊκών στόχων μέσω των κεφαλαίων που επενδύθηκαν, και να εξαγάγει συμπεράσματα σχετικά με τις θετικές και αρνητικές εμπειρίες, ως αφετηρία προκειμένου να προστεθεί αξία στην επενδυτική διαδικασία·

o
o   o

63.  αναθέτει στον Πρόεδρό του να διαβιβάσει το παρόν ψήφισμα στο Συμβούλιο, στην Επιτροπή, στην Επιτροπή των Περιφερειών και στις κυβερνήσεις και στα εθνικά και περιφερειακά κοινοβούλια των κρατών μελών.

(1) ΕΕ L 347 της 20.12.2013, σ. 320. (2) ΕΕ L 347 της 20.12.2013, σ. 289. (3) ΕΕ L 347 της 20.12.2013, σ. 470. (4) ΕΕ L 347 της 20.12.2013, σ. 487. (5) ΕΕ L 347 της 20.12.2013, σ. 259. (6) ΕΕ L 347 της 20.12.2013, σ. 303. (7) ΕΕ L 149 της 20.5.2014, σ. 1. (8) ΕΕ L 169 της 1.7.2015, σ. 1. (9) Κείμενα που εγκρίθηκαν, P8_TA(2016)0217. (10) Κείμενα που εγκρίθηκαν, P8_TA(2016)0311. (11) Κείμενα που εγκρίθηκαν, P8_TA(2015)0419. (12) ΕΕ C 303 της 19.8.2016, σ. 94. (13) ΕΕ C 313 της 22.9.2015, σ. 31. (14) Γνώμη του Ευρωπαϊκού Ελεγκτικού Συνεδρίου αριθ. 2/2016 σχετικά με την πρόταση κανονισμού του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου για την τροποποίηση των κανονισμών (ΕΕ) αριθ. 1316/2013 και 2015/1017 και τη συνοδευτική αξιολόγηση της Επιτροπής σύμφωνα με το άρθρο 18 παράγραφος 2 του κανονισμού (ΕΕ) 2015/1017.

Ψήφισμα του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου της 16ης Φεβρουαρίου 2017 σχετικά με τη στρατηγική για τις αερομεταφορές στην Ευρώπη (2016/2062(INI))

P8_TA(2017)0054 A8-0021/2017

Το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο,

–  έχοντας υπόψη την ανακοίνωση της Επιτροπής της 7ης Δεκεμβρίου 2015 με τίτλο «Στρατηγική για τις αερομεταφορές στην Ευρώπη» (COM(2015)0598),

–  έχοντας υπόψη τη Συνθήκη για τη λειτουργία της Ευρωπαϊκής Ένωσης (ΣΛΕΕ), και ιδίως το άρθρο 4 παράγραφος 2 στοιχεία β) και ζ), το άρθρο 16 και τους τίτλους VI και X,

–  έχοντας υπόψη το πρωτόκολλο αριθ. 2 σχετικά με την εφαρμογή των αρχών της Επικουρικότητας και της Αναλογικότητας,

–  έχοντας υπόψη τη γνώμη της Ευρωπαϊκής Οικονομικής και Κοινωνικής Επιτροπής της 14ης Ιουλίου 2016 σχετικά με τη στρατηγική για τις αερομεταφορές στην Ευρώπη(1),

–  έχοντας υπόψη την απόφαση 2012/21/ΕΕ της Επιτροπής, της 20ής Δεκεμβρίου 2011, για την εφαρμογή του άρθρου 106 παράγραφος 2 της Συνθήκης για τη λειτουργία της Ευρωπαϊκής Ένωσης στις κρατικές ενισχύσεις υπό μορφή αντιστάθμισης για την παροχή δημόσιας υπηρεσίας που χορηγούνται σε ορισμένες επιχειρήσεις επιφορτισμένες µε τη διαχείριση υπηρεσιών γενικού οικονομικού συμφέροντος(2),

–  έχοντας υπόψη την ανακοίνωση της Επιτροπής με τίτλο «Κατευθυντήριες γραμμές για τις κρατικές ενισχύσεις σε αερολιμένες και αεροπορικές εταιρείες»(3),

–  έχοντας υπόψη την ανακοίνωση της Επιτροπής σχετικά με την έννοια της κρατικής ενίσχυσης όπως αναφέρεται στο άρθρο 107 παράγραφος 1 της Συνθήκης για τη λειτουργία της Ευρωπαϊκής Ένωσης(4),

–  έχοντας υπόψη το σχέδιο κανονισμού της Επιτροπής για την τροποποίηση του κανονισμού (ΕΕ) αριθ. 651/2014 της Επιτροπής για την κήρυξη ορισμένων κατηγοριών ενισχύσεων ως συμβατών με την εσωτερική αγορά κατ’ εφαρμογή των άρθρων 107 και 108 της Συνθήκης(5),

–  έχοντας υπόψη την πρόταση της Επιτροπής της 7ης Δεκεμβρίου 2015 για τη θέσπιση κοινών κανόνων στον τομέα της πολιτικής αεροπορίας και την ίδρυση Οργανισμού Αεροπορικής Ασφάλειας της Ευρωπαϊκής Ένωσης, καθώς και για την κατάργηση του κανονισμού (ΕΚ) αριθ. 216/2008 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου (COM(2015)0613),

–  έχοντας υπόψη τα συμπεράσματα της υψηλού επιπέδου διάσκεψης με θέμα «Κοινωνική ατζέντα για τις μεταφορές», η οποία διοργανώθηκε στις 4 Ιουνίου 2015 στις Βρυξέλλες(6),

–  έχοντας υπόψη το ψήφισμά του, της 4ης Φεβρουαρίου 2016, σχετικά με την ειδική κατάσταση των νησιών(7),

–  έχοντας υπόψη το αποτέλεσμα της 39ης Συνέλευσης του Διεθνούς Οργανισμού Πολιτικής Αεροπορίας (ΔΟΠΑ) το 2016·

–  έχοντας υπόψη τον κανονισμό (ΕΚ) αριθ. 551/2004 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου, της 10ης Μαρτίου 2004, για την οργάνωση και τη χρήση του εναέριου χώρου στο πλαίσιο του Ενιαίου Ευρωπαϊκού Ουρανού,

–  έχοντας υπόψη το ψήφισμά του της 11ης Νοεμβρίου 2015 σχετικά με τις αερομεταφορές(8),

–  έχοντας υπόψη το ψήφισμά του της 29ης Οκτωβρίου 2015 σχετικά με την κατανομή από την Παγκόσμια Διάσκεψη Ραδιοεπικοινωνιών, που θα πραγματοποιηθεί στη Γενεύη από 2 έως 27 Νοεμβρίου 2015 (WRC-15), του αναγκαίου φάσματος ραδιοσυχνοτήτων για την υποστήριξη της μελλοντικής ανάπτυξης δορυφορικής τεχνολογίας με στόχο την επίτευξη παγκόσμιων συστημάτων ιχνηλάτησης πτήσεων(9),

–  έχοντας υπόψη το ψήφισμά του της 7ης Ιουνίου 2011 σχετικά με τις διεθνείς συμφωνίες για τις αεροπορικές μεταφορές στο πλαίσιο της Συνθήκης της Λισαβόνας(10),

–  έχοντας υπόψη το ψήφισμά του της 25ης Απριλίου 2007 σχετικά με τη δημιουργία κοινού ευρωπαϊκού εναέριου χώρου(11),

–  έχοντας υπόψη τη θέση που ενέκρινε σε δεύτερη ανάγνωση στις 12 Μαρτίου 2014 σχετικά με την πρόταση κανονισμού του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου σχετικά με την υλοποίηση του Ενιαίου Ευρωπαϊκού Ουρανού (αναδιατύπωση)(12),

–  έχοντας υπόψη τη θέση του που εγκρίθηκε σε πρώτη ανάγνωση στις 12 Μαρτίου 2014 σχετικά με την πρόταση κανονισμού του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου για τροποποίηση του κανονισμού (ΕΚ) αριθ. 216/2008 όσον αφορά τα αεροδρόμια, τη διαχείριση της εναέριας κυκλοφορίας και τις υπηρεσίες αεροναυτιλίας(13),

–  έχοντας υπόψη τη θέση του που εγκρίθηκε σε πρώτη ανάγνωση στις 5 Φεβρουαρίου 2014 σχετικά με την πρόταση κανονισμού του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου περί τροποποίησης του κανονισμού (ΕΚ) αριθ. 261/2004 για τη θέσπιση κοινών κανόνων αποζημίωσης των επιβατών αεροπορικών μεταφορών και παροχής βοήθειας σε αυτούς σε περίπτωση άρνησης επιβίβασης και ματαίωσης ή μεγάλης καθυστέρησης της πτήσης, καθώς και του κανονισμού (ΕΚ) αριθ. 2027/97 για την ευθύνη του αερομεταφορέα όσον αφορά την αεροπορική μεταφορά επιβατών και των αποσκευών τους(14),

–  έχοντας υπόψη τη θέση που ενέκρινε σε δεύτερη ανάγνωση στις 12 Δεκεμβρίου 2012 σχετικά με την πρόταση κανονισμού του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου σχετικά με τους κοινούς κανόνες κατανομής των χρονοθυρίδων στους αερολιμένες της Ευρωπαϊκής Ένωσης (αναδιατύπωση)(15),

–  έχοντας υπόψη το ψήφισμά του της 29ης Οκτωβρίου 2015 σχετικά με την ασφαλή χρήση των συστημάτων τηλεχειριζόμενων αεροσκαφών (RPAS), κοινώς γνωστών ως «μη επανδρωμένων εναέριων οχημάτων» (UAV), στον τομέα της πολιτικής αεροπορίας(16),

–  έχοντας υπόψη το ψήφισμά του της 2ας Ιουλίου 2013 σχετικά με την Εξωτερική πολιτική αερομεταφορών της ΕΕ – Αντιμετώπιση των μελλοντικών προκλήσεων(17),

–  έχοντας υπόψη τα συμπεράσματα της Ευρωπαϊκής Συνόδου Κορυφής Αερομεταφορών που πραγματοποιήθηκε στον αερολιμένα του Schiphol (Κάτω Χώρες) στις 20 και 21 Ιανουαρίου 2016(18),

–  έχοντας υπόψη τη Σύμβαση του Σικάγου της 7ης Δεκεμβρίου 1944,

–  έχοντας υπόψη το άρθρο 52 του Κανονισμού του,

–  έχοντας υπόψη την έκθεση της Επιτροπής Μεταφορών και Τουρισμού και τις γνωμοδοτήσεις της Επιτροπής Απασχόλησης και Κοινωνικών Υποθέσεων, της Επιτροπής Περιβάλλοντος, Δημόσιας Υγείας και Ασφάλειας των Τροφίμων και της Επιτροπής Εσωτερικής Αγοράς και Προστασίας των Καταναλωτών (A8-0021/2017),

Α.  λαμβάνοντας υπόψη ότι η πολιτική μεταφορών της ΕΕ αποβλέπει τελικά στην εξυπηρέτηση των συμφερόντων των Ευρωπαίων πολιτών και των ευρωπαϊκών επιχειρήσεων προσφέροντας ολοένα και μεγαλύτερη συνδεσιμότητα, το ανώτερο δυνατό επίπεδο ασφάλειας και προστασίας και αγορές χωρίς φραγμούς·

Β.  λαμβάνοντας υπόψη ότι τα αυστηρά πρότυπα ασφαλείας πρέπει να παραμένουν κεντρικός στόχος όταν επιδιώκεται η ανταγωνιστικότητα στις αερομεταφορές·

Γ.  λαμβάνοντας υπόψη ότι η ενιαία αγορά αερομεταφορών της ΕΕ συνιστά το πλέον επιτυχές παράδειγμα περιφερειακής ελευθέρωσης των αερομεταφορών που συνέβαλε σημαντικά στην επίτευξη πρωτοφανών επιπέδων αεροπορικής συνδεσιμότητας επεκτείνοντας τις ευκαιρίες για ταξίδια εντός και εκτός της Ευρώπης και μειώνοντας ταυτόχρονα τις τιμές· λαμβάνοντας υπόψη ότι ο τομέας των αερομεταφορών αποτελεί θεμελιώδες τμήμα του ευρωπαϊκού δικτύου μεταφορών, και ότι είναι απολύτως απαραίτητος για να εξασφαλίσει τη συνδεσιμότητα και την εδαφική συνοχή εντός της ΕΕ και παγκοσμίως· λαμβάνοντας υπόψη ότι η απομάκρυνση και η απομόνωση των εξόχως απόκεντρων περιοχών δεν επιτρέπει άλλη εναλλακτική λύση πέραν των αεροπορικών μεταφορών, σε αντίθεση με τις περιοχές που έχουν πιο κεντρική θέση και είναι καλύτερα ενταγμένες στο σύνολο· λαμβάνοντας υπόψη ότι στόχος της στήριξης της αυξημένης συνδεσιμότητας στον τομέα των αερομεταφορών δεν πρέπει να είναι μόνο η επέκταση του δικτύου συνδέσεων, αλλά να εξασφαλίζονται επίσης διασυνδέσεις επαρκούς ποιότητας, όσον αφορά τη συχνότητα των πτήσεων, την εμβέλεια του δικτύου συνδέσεων και την ευχέρεια των δρομολογίων·

Δ.  λαμβάνοντας υπόψη ότι ο τομέας των αερομεταφορών αποτελεί κινητήρια δύναμη με πολλαπλασιαστική επίδραση στην ανάπτυξη και τη δημιουργία θέσεων απασχόλησης, προωθώντας την καινοτομία, το εμπόριο και την ποιότητα των θέσεων απασχόλησης, με σημαντικά άμεσα και έμμεσα οφέλη για τους πολίτες· λαμβάνοντας υπόψη ότι η αύξηση και η διαθεσιμότητα των αεροπορικών μετακινήσεων και η ποικιλία αεροπορικών συνδέσεων προωθούν την οικονομική μεγέθυνση, γεγονός που επιβεβαιώνει ότι οι αεροπορικές μεταφορές δρουν ως καταλύτης της οικονομικής ανάπτυξης· λαμβάνοντας υπόψη ότι οι περιφερειακοί και οι τοπικοί αερολιμένες διαδραματίζουν επίσης σημαντικό ρόλο για την ανάπτυξη των περιφερειών, ενισχύοντας την ανταγωνιστικότητα και παράλληλα διευκολύνοντας την πρόσβαση για τον τουρισμό·

Ε.  λαμβάνοντας υπόψη ότι 4,7 εκατομμύρια θέσεις εργασίας στην Ένωση δημιουργούνται άμεσα (1,9 εκατομμύρια) και έμμεσα (2,8 εκατομμύρια) από τις αεροπορικές μεταφορές, τους αερολιμένες και τη σχετική κατασκευαστική βιομηχανία· λαμβάνοντας υπόψη ότι άλλες 917 000 θέσεις εργασίας σε άλλους τομείς της παγκόσμιας οικονομίας στηρίζονται από τον ευρωπαϊκό κλάδο αερομεταφορών· λαμβάνοντας υπόψη ότι λόγω της κινητικότητας και του διεθνικού χαρακτήρα των αερομεταφορών καθίσταται δυσχερής ο εντοπισμός παραβιάσεων κοινωνικών δικαιωμάτων και καταστρατήγησης των εργασιακών προτύπων, πράγμα που σημαίνει ότι είναι αδύνατη η αντιμετώπιση των προβλημάτων αποκλειστικά σε εθνικό επίπεδο· λαμβάνοντας υπόψη ότι πρόσφατες διαπιστώσεις της ΔΟΕ δείχνουν επιδείνωση των συνθηκών εργασίας στον τομέα των αερομεταφορών· λαμβάνοντας υπόψη ότι η μεγαλύτερη διαφοροποίηση στις συμβάσεις μπορεί να αποτελέσει εργαλείο για την ενίσχυση της ευελιξίας, μπορεί επίσης, όμως, να χρησιμοποιηθεί καταχρηστικά για «rule shopping» με στόχο την αποφυγή καταβολής εισφορών κοινωνικής ασφάλισης·

ΣΤ.  λαμβάνοντας υπόψη ότι εξαιτίας της έλλειψης ορθής υλοποίησης της νομοθεσίας της ΕΕ, και της πολιτικής απροθυμίας στο Συμβούλιο, ο τομέας των αερομεταφορών εμποδίζεται να αποδεσμεύσει το πλήρες δυναμικό του με αποτέλεσμα να ζημιώνεται η ανταγωνιστικότητά του και να αυξάνεται το κόστος εις βάρος των επιχειρήσεων, των επιβατών και της οικονομίας·

Ζ.  λαμβάνοντας υπόψη ότι σε έναν τομέα ο οποίος έχει ως κινητήρια δύναμη την τεχνολογία, την έρευνα και την καινοτομία και χρειάζεται αφενός μεγάλες επενδύσεις και αφετέρου αναπτυγμένες υποδομές, η επιτυχία της στρατηγικής έγκειται στην ικανότητά της να υιοθετεί ένα μακροπρόθεσμο όραμα με τον κατάλληλο προγραμματισμό επενδύσεων και να λάβει πλήρως υπόψη όλους τους τρόπους μεταφοράς·

Η.  λαμβάνοντας υπόψη ότι οι αεροπορικές μεταφορές διαδραματίζουν καίριο ρόλο ως προς την επίτευξη των κλιματικών στόχων της ΕΕ με τη θέσπιση μέτρων για τη μείωση των εκπομπών αερίων του θερμοκηπίου·

Θ.  λαμβάνοντας υπόψη ότι, παρότι στον Ενιαίο Ευρωπαϊκό Ουρανό προβλέπεται η θέσπιση λειτουργικών τμημάτων εναέριου χώρου, παρατηρούνται μέχρι σήμερα σημαντικές καθυστερήσεις στην υλοποίηση των εν λόγω τμημάτων· ότι, ως εκ τούτου, η Επιτροπή εκτιμά ότι οι απώλειες που οφείλονται στην έλλειψη προόδου στο εν λόγω ζήτημα ανέρχονται σε περίπου 5 δισεκατομμύρια EUR ετησίως·

Ι.  λαμβάνοντας υπόψη ότι η ασφάλεια είναι μία από τις προκλήσεις που αντιμετωπίζει πιο άμεσα ο τομέας των αερομεταφορών·

1.  χαιρετίζει την ανακοίνωση της Επιτροπής σχετικά με τη Στρατηγική για τις Αερομεταφορές στην Ευρώπη και την προσπάθειά της να εντοπίσει πηγές που θα δώσουν ώθηση στον τομέα με την εξεύρεση νέων ευκαιριών αγοράς και την κατάργηση φραγμών, καθώς και τις προτάσεις της για αντιμετώπιση και πρόληψη νέων προκλήσεων με βάση ένα κοινό ευρωπαϊκό όραμα, αναπτύσσοντας σύγχρονα ρυθμιστικά πλαίσια· πιστεύει ότι, μακροπρόθεσμα, πρέπει να υιοθετηθεί μια περαιτέρω ολιστική και φιλόδοξη προσέγγιση, προκειμένου να δοθεί η απαραίτητη ώθηση για έναν βιώσιμο και ανταγωνιστικό ευρωπαϊκό τομέα αερομεταφορών·

2.  θεωρεί ότι η ασφάλεια αποτελεί την κατευθυντήρια αρχή για την ευρωπαϊκή στρατηγική για τις αερομεταφορές και ότι πρέπει να βελτιώνεται διαρκώς· χαιρετίζει, κατά συνέπεια, την αναθεώρηση του βασικού κανονισμού (κανονισμός (ΕΚ) αριθ. 216/2008) για τον Ευρωπαϊκό Οργανισμό Ασφαλείας της Αεροπορίας (EASA), που αποσκοπεί στην επίτευξη του υψηλότερου επιπέδου ασφαλείας στον τομέα των αερομεταφορών, καλεί την Επιτροπή και το Συμβούλιο, ως προς αυτό το θέμα, να διαθέσουν στον EASA επαρκείς πόρους και προσωπικό ώστε να εξασφαλίζονται υψηλά πρότυπα ασφαλείας και να ενισχυθεί ο ρόλος του στη διεθνή σκηνή·

3.  παροτρύνει το Συμβούλιο και τα κράτη μέλη να σημειώσουν επιτέλους ταχεία πρόοδο σε άλλα ζητήματα καίριας σημασίας όπως είναι η αναδιατύπωση του Κανονισμού για την Υλοποίηση του Ενιαίου Ευρωπαϊκού Ουρανού (SES2+) και η αναθεώρηση του Κανονισμού για τις Χρονοθυρίδες και των Κανονισμών για τα Δικαιώματα των Επιβατών αεροπορικών μεταφορών· καλεί την Επιτροπή να επανεξετάσει συνεχιζόμενες πρωτοβουλίες και να προτείνει βιώσιμες εναλλακτικές λύσεις ώστε να αρθούν οι αδυναμίες του τομέα των αερομεταφορών που απορρέουν από την καθυστερημένη και ατελή υλοποίηση της ενωσιακής νομοθεσίας, όπως σχετικά με τον Ενιαίο Ευρωπαϊκό Ουρανό (SES)· τονίζει ότι, για την εξασφάλιση νομικής σαφήνειας και ασφάλειας δικαίου, η δημοσίευση κατευθυντήριων γραμμών, παρότι χρήσιμη, δεν υποκαθιστά τη σωστή αναθεώρηση υφιστάμενων κανονισμών·

4.  τονίζει ότι τα σχετικά με τις αερομεταφορές νομοθετικά κείμενα που παραμένουν στάσιμα στο Συμβούλιο έχουν στόχο να εξοπλίσουν την ΕΕ με περισσότερη ασφάλεια δικαίου και ενισχυμένο πλαίσιο για την προστασία των επιβατών αεροπορικών μεταφορών, αποτελεσματικότερη και πιο ορθολογική χρήση του ενωσιακού εναέριου χώρου και βελτιωμένες προβλέψεις για την υλοποίηση του Ενιαίου Ευρωπαϊκού Ουρανού, με απαραίτητα δηλαδή στοιχεία για την επίτευξη της στρατηγικής στον τομέα των αερομεταφορών· ζητεί από το Συμβούλιο να λάβει μέτρα ώστε να προχωρήσουν οι διαπραγματεύσεις σε αυτά τα ζητήματα·

Η διεθνής διάσταση της Στρατηγικής για τις Αερομεταφορές

5.  χαιρετίζει την πρόταση της Επιτροπής για αναθεώρηση του κανονισμού (ΕΚ) αριθ. 868/2004 για την αντιμετώπιση αθέμιτων τιμολογιακών πρακτικών, όπως είναι οι απαράδεκτες κρατικές ενισχύσεις οι οποίες δεν είναι ούτε επαρκείς ούτε αποτελεσματικές, και να ρίξει έτσι φως στις σημαντικές ανησυχίες που συνδέονται με ενδεχόμενες στρεβλώσεις του ανταγωνισμού στο πλαίσιο ευρωπαϊκών διατάξεων· τονίζει, ωστόσο, ότι ούτε η απαράδεκτη τάση προς τον προστατευτισμό ούτε, από μόνη της, η θέσπιση μέτρων για την εξασφάλιση θεμιτού ανταγωνισμού μπορούν να εγγυηθούν την ανταγωνιστικότητα του τομέα των αερομεταφορών της ΕΕ·

6.  πιστεύει ότι ο ευρωπαϊκός τομέας των αερομεταφορών, παρόλο που αντιμετωπίζει αυξημένες πιέσεις από νέους ανταγωνιστές, πολλοί από τους οποίους έχουν χρησιμοποιήσει τις αερομεταφορές ως στρατηγικό εργαλείο για τη διεθνή ανάπτυξη, μπορεί να βρει τη θέση του σε ένα ανταγωνιστικό παγκόσμιο περιβάλλον με περαιτέρω αξιοποίηση και ανάπτυξη των πλεονεκτημάτων του, όπως για παράδειγμα τα υψηλά πρότυπα ασφάλειας και προστασίας, ο ρόλος του EASA, η γεωγραφική θέση, οι καινοτόμοι βιομηχανικοί, κοινωνικοί και περιβαλλοντικοί στόχοι· πιστεύει ακράδαντα ότι ο ανταγωνισμός από τρίτες χώρες, εφόσον είναι θεμιτός, πρέπει να θεωρείται ευκαιρία για την περαιτέρω ανάπτυξη ενός καινοτόμου ευρωπαϊκού προτύπου για τις αερομεταφορές που έχει τη δυνατότητα να ανταποκρίνεται κατά τρόπο μοναδικό και ανταγωνιστικό στις ιδιαιτερότητες των ανταγωνιστών·

7.  πιστεύει ότι η δυνατότητα προσέλκυσης ξένων επενδύσεων είναι σημαντική για την ανταγωνιστικότητα των αεροπορικών εταιρειών της ΕΕ και δεν πρέπει να παρεμποδίζεται· χαιρετίζει, κατά συνέπεια, την πρόθεση της Επιτροπής να εκδώσει κατευθυντήριες γραμμές οι οποίες θα προσφέρουν σαφήνεια όσον αφορά τις διατάξεις για την κυριότητα και τον έλεγχο, όπως διατυπώνονται στον κανονισμό (ΕΚ) αριθ. 1008/2008, με ιδιαίτερη αναφορά στα κριτήρια του «πραγματικού ελέγχου», έτσι ώστε να εξασφαλίζεται η αποτελεσματικότητα των εν λόγω κανόνων·

8.  χαιρετίζει την πρωτοβουλία για διαπραγμάτευση, σε επίπεδο ΕΕ, συμφωνιών στον τομέα των αεροπορικών μεταφορών και διμερών συμφωνιών αεροπορικής ασφάλειας με τρίτες χώρες που αντιπροσωπεύουν αναδυόμενες και στρατηγικές αγορές (Κίνα, Ιαπωνία, χώρες ASEAN, Τουρκία, Κατάρ, ΗΑΕ, Αρμενία, Μεξικό, Κίνα, Μπαχρέιν, Κουβέιτ, Ομάν και Σαουδική Αραβία) και ενθαρρύνει τις ταχείες και εποικοδομητικές διαπραγματεύσεις· υπενθυμίζει ότι οι νέες συμφωνίες πρέπει να εφαρμόζονται και επιβάλλονται σωστά από όλα τα μέρη και ότι πρέπει να περιλαμβάνουν ρήτρα θεμιτού ανταγωνισμού με βάση διεθνή πρότυπα (ICAO, ILO)· καλεί την Επιτροπή και το Συμβούλιο, αναφορικά με το άρθρο 218 ΣΛΕΕ, να συμπεριλάβει πλήρως το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο σε όλα τα στάδια των διαπραγματεύσεων·

9.  καλεί την Επιτροπή να θέσει ως προϋπόθεση για τη διαπραγμάτευση συμφωνιών αερομεταφορών με τρίτες χώρες την τήρηση εκ μέρους τους υψηλών προδιαγραφών ασφαλείας, κατάλληλων εργασιακών και κοινωνικών προτύπων, καθώς και τη συμμετοχή στο μέσο προστασίας του κλίματος που αφορά τις εκπομπές των αερομεταφορών και βασίζεται στην αγορά, και να φροντίσει να υπάρχουν στις συμφωνίες αερομεταφορών ίση πρόσβαση στις αγορές, ίσοι όροι ιδιοκτησίας και ίσοι όροι ανταγωνισμού βασισμένοι στην αρχή της αμοιβαιότητας·

10.  ζητεί από την Επιτροπή να μεριμνήσει για την ταχεία περάτωση των συνεχιζόμενων διαπραγματεύσεων και στο μέλλον να δρομολογήσει νέους διαλόγους περί αερομεταφορών με άλλους στρατηγικούς εταίρους του τομέα· τονίζει ότι οι συμφωνίες σχετικά με αεροπορικές υπηρεσίες συνεισφέρουν επίσης στην προαγωγή της τεχνολογικής προόδου, καθώς και στην υλοποίηση και ενίσχυση άλλων ευρωπαϊκών πολιτικών, όπως η πολιτική γειτονίας·

Εδραίωση της ενιαίας ενωσιακής αγοράς αερομεταφορών

11.  υπενθυμίζει ότι ο εναέριος χώρος είναι επίσης τμήμα της ενιαίας αγοράς της ΕΕ και ότι οποιοσδήποτε κατακερματισμός απορρέει από την αναποτελεσματική χρήση του, καθώς και από αποκλίνουσες εθνικές πρακτικές (σχετικά με, για παράδειγμα, επιχειρησιακές διαδικασίες, φόρους, εισφορές, κτλ.) οδηγεί σε αύξηση του χρόνου πτήσης, καθυστερήσεις, επιπλέον κατανάλωση καυσίμων, αύξηση εκπομπών CO2, πέραν της πρόκλησης αρνητικού αντίκτυπου στην υπόλοιπη αγορά και ζημιάς στην ανταγωνιστικότητα της ΕΕ·

12.  παρατηρεί ότι το άρθρο 3 του κανονισμού (ΕΚ) αριθ. 551/2004, προβλέπει τη δημιουργία μιας ενιαίας Ευρωπαϊκής Περιοχής Πληροφοριών Πτήσης Ανώτερου Εναέριου Χώρου (EUIR), με την επιφύλαξη της κυριαρχίας των κρατών μελών, και καλεί την Επιτροπή να υλοποιήσει την έννοια αυτή, δεδομένου ότι θα επιτρέψει την υπέρβαση περιφερειακών σημείων συμφόρησης και θα καταστήσει δυνατή τη συνέχεια των αεροπορικών υπηρεσιών στα πυκνότερα τμήματα του εναέριου χώρου σε περίπτωση απρόβλεπτων περιστατικών ή διαταραχών της εναέριας κυκλοφορίας· πιστεύει ότι η EUIR θα επιτρέψει τη σταδιακή εγκαθίδρυση μιας «Διευρωπαϊκής Λεωφόρου των Ουρανών», κάτι που θα αποτελέσει ένα ακόμα βήμα προς την ολοκλήρωση του Ενιαίου Ευρωπαϊκού Ουρανού και προς την οικονομικά αποδοτική διαχείριση του εναέριου χώρου της ΕΕ· χαιρετίζει την πρόοδο που έχει ήδη σημειωθεί ως προς τη διαχείριση της εναέριας κυκλοφορίας με στόχο την αύξηση της αποτελεσματικότητας και τη μείωση του κόστους και των εκπομπών, ιδίως χάρη στο έργο του Διαχειριστή Δικτύου, και καλεί τα κράτη μέλη να ολοκληρώσουν τα FAB χωρίς περαιτέρω καθυστέρηση έτσι ώστε να διευκολυνθεί η περαιτέρω πρόοδος προς την κατεύθυνση του Ενιαίου Ευρωπαϊκού Ουρανού·

13.  πιστεύει ακράδαντα ότι ο τομέας των αερομεταφορών θα πρέπει να επωφεληθεί πλήρως από ευρωπαϊκές δορυφορικές τεχνολογίες, όπως το EGNOS και το Galileo, οι οποίες εξασφαλίζουν ασφαλέστερες και αποτελεσματικότερες διαδικασίες πλοήγησης και προσέγγισης, επιτρέποντας ταυτόχρονα την πλήρη ανάπτυξη του ερευνητικού προγράμματος ΑΤΜ του Ενιαίου Ευρωπαϊκού Ουρανού (SESAR)· εμμένει, ως εκ τούτου, στην ανάγκη για ευρεία εφαρμογή των τεχνολογιών αυτών· επισημαίνει ότι προκειμένου να εξασφαλιστεί η δέουσα ανάπτυξη του SESAR, και με στόχο να επιτευχθεί συνολική διαλειτουργικότητα, πρέπει να διατεθεί στην εφαρμογή του συγκεκριμένος και φιλόδοξος προϋπολογισμός, πέρα από τον προϋπολογισμό του μηχανισμού «Συνδέοντας την Ευρώπη»(CEF)·

14.  λαμβάνει υπό σημείωση τον όγκο εναέριας κυκλοφορίας, ο οποίος είναι ήδη σημαντικός και προβλέπεται να αυξηθεί κατά τα επόμενα έτη, καθώς και τους περιορισμούς δυναμικότητας των ευρωπαϊκών αεροδρομίων που θα κληθούν να διεκπεραιώσουν περίπου 2 εκατομμύρια πτήσεις το 2035· τονίζει ότι τούτο θα απαιτήσει συντονισμένη και αποδοτική χρήση της χωρητικότητας των αερολιμένων και του εναέριου χώρου έτσι ώστε να μετριασθεί η συμφόρηση·

15.  τονίζει τη ζωτική σημασία του τομέα των αερομεταφορών για τη μεγέθυνση, τη δημιουργία θέσεων εργασίας και την ανάπτυξη του τουρισμού· υπογραμμίζει ότι οι μικροί και περιφερειακοί αερολιμένες διαδραματίζουν πρωτεύοντα ρόλο στην προώθηση της συνδεσιμότητας, της εδαφικής συνοχής, της κοινωνικής ένταξης και της οικονομικής ανάπτυξης, ιδίως για τις πιο απομακρυσμένες περιοχές και για τα νησιά· διακρίνει, από αυτή την άποψη, την ανάγκη για έναν στρατηγικό προγραμματισμό για το ευρωπαϊκό σύστημα αερολιμένων, ο οποίος να μπορεί να προσδιορίζει την τρέχουσα δυναμικότητα, την προβλεπόμενη ζήτηση, τα υφιστάμενα σημεία συμφόρησης και τις μελλοντικές ανάγκες σε υποδομές σε ευρωπαϊκό επίπεδο, και να μπορεί να διατηρήσει την πρόσβαση των πολιτών της ΕΕ στις υπηρεσίες αερομεταφορών·

16.  αναγνωρίζει το σημαντικό κενό συνδεσιμότητας που υπάρχει στην ΕΕ, που έχει ως χαρακτηριστικό τις λιγότερες και ποιοτικά χαμηλότερες αεροπορικές συνδέσεις σε ορισμένα μέρη της Ένωσης, και τη σημασία της περιφερειακής συνδεσιμότητας (συμπεριλαμβανομένων γεωγραφικών περιοχών που αποκλείονται από τα ΔΕΔ-Μ)· ενθαρρύνει την Επιτροπή να συνεχίσει να παρακολουθεί και να αντιμετωπίζει την αεροπορική συνδεσιμότητα εντός της ΕΕ·

17.  πιστεύει ότι πολλοί από τους σημαντικούς περιορισμούς που τίθενται στην ανάπτυξη, τόσο στον αέρα όσο και στη γη (π.χ. κρίση χωρητικότητας, υποχρησιμοποίηση και υπερχρησιμοποίηση των υποδομών, ύπαρξη διαφορετικών Φορέων Παροχής Υπηρεσιών Αεροναυτιλίας (ANSP) ή περιορισμένες επενδύσεις), καθώς και τα κενά αεροπορικής συνδεσιμότητας μεταξύ διάφορων περιφερειών της ΕΕ, μπορούν να αντιμετωπιστούν εάν κατά την αξιολόγηση και τον σχεδιασμό ενεργειών στον τομέα λαμβάνεται ως βασικός δείκτης η συνδεσιμότητα σε όλα τα επίπεδα (εθνικό, ευρωπαϊκό και διεθνές)·

18.  θεωρεί ότι η συνδεσιμότητα δεν πρέπει να περιορίζεται μόνο στον αριθμό, τη συχνότητα και την ποιότητα των υπηρεσιών αεροπορικών μεταφορών αλλά πρέπει επίσης να αξιολογείται στο πλαίσιο ενός ολοκληρωμένου σύγχρονου μεταφορικού δικτύου και να επεκτείνεται σε άλλα κριτήρια όπως ο χρόνος, η εδαφική συνέχεια, η αύξηση της ολοκλήρωσης του δικτύου, η προσβασιμότητα, η διαθεσιμότητα εναλλακτικών μεταφορικών λύσεων, η οικονομική προσιτότητα και το περιβαλλοντικό κόστος, έτσι ώστε να αντικατοπτρίζεται η πραγματική προστιθέμενη αξία μιας διαδρομής· καλεί κατά συνέπεια την Επιτροπή να διερευνήσει τη δυνατότητα να καταρτισθεί ένας ενωσιακός δείκτης βασισμένος σε άλλους υφιστάμενους δείκτες και το διερευνητικό έργο που έχει ήδη εκτελεσθεί από το Eurocontrol και το Παρατηρητήριο Αερολιμένων·

19.  πιστεύει ότι ένας τέτοιος τύπος δείκτη συνδεσιμότητας, συμπεριλαμβανομένης μιας θετικής ανάλυσης κόστους-ωφέλειας, πρέπει να εξετάζει τις αεροπορικές συνδέσεις υπό μια ευρεία οπτική, χωρίς να υπονομεύει τον στόχο της εδαφικής συνοχής της ΕΕ που πρόκειται να ενισχυθεί από τις επικείμενες ερμηνευτικές κατευθυντήριες γραμμές για τους κανόνες των Υποχρεώσεων Δημόσιας Υπηρεσίας· πιστεύει ότι αυτός ο δείκτης μπορεί να εξυπηρετήσει τον συνολικό στρατηγικό σχεδιασμό, συμβάλλοντας στη διάκριση ανάμεσα σε οικονομικά βιώσιμες ευκαιρίες και ασύμφορα έργα, έτσι ώστε, για παράδειγμα, να ευνοείται η επικερδής εξειδίκευση των αερολιμένων, συμπεριλαμβανομένων συστάδων ή δικτύων αερολιμένων, να αποφεύγεται η εμφάνιση «αερολιμένων φαντασμάτων» στο μέλλον, και να εξασφαλίζεται αποτελεσματική χρήση της δυναμικότητας αερολιμένων και εναέριου χώρου, επίσης εντοπίζοντας διατροπικές, οικονομικά αποδοτικές και βιώσιμες λύσεις·

20.  πιστεύει ότι πρέπει να αξιοποιηθούν τα οφέλη της συμπληρωματικότητας όλων ανεξαιρέτως των τύπων μεταφορών έτσι ώστε να βελτιωθεί η κινητικότητα και να επιτευχθεί ένα ανθεκτικό δίκτυο μεταφορών προς το συμφέρον των χρηστών, τόσο στις επιβατικές όσο και στις εμπορευματικές μεταφορές· πιστεύει ότι η διατροπικότητα, καθιστώντας δυνατή την αλλαγή τρόπου, είναι ο μοναδικός τρόπος για να εξασφαλιστεί η δυναμική και βιώσιμη ανάπτυξη ενός ανταγωνιστικού τομέα αερομεταφορών της ΕΕ· υπογραμμίζει ότι η διατροπικότητα επιτρέπει την αποδοτικότερη χρήση των υποδομών, επεκτείνοντας και λαμβάνοντας υπόψη τις περιοχές απεύθυνσης των αερολιμένων, και αποφεύγοντας την αλληλεπικάλυψή τους, κάτι το οποίο επίσης θα απελευθερώσει χρονοθυρίδες και θα συνεισφέρει στη δημιουργία ενός ευνοϊκού περιβάλλοντος για εμπορικές και τουριστικές δραστηριότητες και μεταφορά εμπορευμάτων· αναγνωρίζει τις επιτυχίες στον τομέα αυτό όσον αφορά την ενοποίηση της σιδηροδρομικής και αεροπορικής υποδομής, και ενθαρρύνει την περαιτέρω πρόοδο από αυτή την άποψη·

21.  επαναλαμβάνει ότι οι διάδρομοι ΔΕΔ-Μ αποτελούν τη σπονδυλική στήλη για την ανάπτυξη πολυτροπικών δυνατοτήτων όπου τα αεροδρόμια έχουν το ρόλο κεντρικών κόμβων· εκφράζει τη λύπη του διότι οι πολυτροπικές πρωτοβουλίες σε ολόκληρη την Ευρώπη είναι κατακερματισμένες και περιορισμένου αριθμού· καλεί τόσο την Επιτροπή όσο και τα κράτη μέλη να δώσουν μεγαλύτερη προτεραιότητα στον πολυτροπικό στόχο στο πλαίσιο των διαδρόμων ΔΕΔ-Μ· τονίζει την ανάγκη για ταχείες, αποδοτικές και φιλικές προς τον χρήστη συνδέσεις μεταξύ του δικτύου δημόσιων μεταφορών και των υποδομών των αερολιμένων· καλεί τόσο την Επιτροπή όσο και τα κράτη μέλη να δώσουν μεγαλύτερη προτεραιότητα στον πολυτροπικό στόχο στο πλαίσιο των διαδρόμων ΔΕΔ-Μ, εξαλείφοντας ταυτόχρονα τα σημεία συμφόρησης· καλεί την Επιτροπή να παρουσιάσει ταχέως την πρότασή της για μια πολυτροπική και διαλειτουργική προσέγγιση στις μεταφορές, με πλήρη ολοκλήρωση του τομέα των αερομεταφορών, και καλεί τα κράτη μέλη να χρησιμοποιήσουν με καλύτερο τρόπο τα χρηματοοικονομικά μέσα που έχουν στη διάθεσή τους για να προωθήσουν τις πολυτροπικές συνδέσεις·

22.  θεωρεί ότι προκειμένου να καταστεί πιο ελκυστικός ο τομέας των διατροπικών μεταφορών σε ολόκληρη την Ευρώπη, πρέπει να προσφερθούν σε όλους τους επιβάτες (συμπεριλαμβανομένων των ατόμων μειωμένης κινητικότητας) λύσεις χωρίς φραγμούς, πληροφορίες πραγματικού χρόνου και ολοκληρωμένες υπηρεσίες (π.χ. ολοκληρωμένο σύστημα έκδοσης εισιτηρίων)· τονίζει ότι χρηματοδοτούμενα από την ΕΕ έργα έχουν αποδείξει την τεχνική εφικτότητα της ανάπτυξης πολυτροπικών συστημάτων πληροφόρησης και έκδοσης εισιτηρίων· καλεί ως εκ τούτου την Επιτροπή να υποστηρίξει την πραγμάτωση και διάθεσή τους σε επιβάτες σε ολόκληρη την ΕΕ·

23.  πιστεύει ότι οι επιχειρήσεις μεταφορών και οι πάροχοι υπηρεσιών θα επιδοθούν στην εξεύρεση διατροπικών και πολυτροπικών λύσεων εάν, χάρη σε ένα ενωσιακό κανονιστικό πλαίσιο, δοθούν διευκρινίσεις και υπάρξει ασφάλεια δικαίου όσον αφορά τα δικαιώματα των επιβατών, την ευθύνη, τις καθυστερήσεις και ακυρώσεις, τους ελέγχους ασφαλείας τα ανοικτά δεδομένα και τα πρότυπα μερισμού δεδομένων· καλεί την Επιτροπή να ενεργήσει σε αυτή την κατεύθυνση·

24.  επισημαίνει ότι τόσο η δημόσια όσο και η ιδιωτική χρηματοδότηση στον τομέα των αερομεταφορών έχουν ζωτική σημασία για να εξασφαλιστεί η εδαφική συνοχή, να καλλιεργηθεί η καινοτομία και να διατηρηθεί ή να ανακτηθεί η πρωτοπόρα θέση της Ευρώπης στον κλάδο· υπενθυμίζει ότι κάθε χρηματοδότηση πρέπει να τηρεί τις κατευθυντήριες γραμμές της ΕΕ για τις κρατικές ενισχύσεις και το δίκαιο του ανταγωνισμού· τονίζει ότι κατά τη χορήγηση δημόσιας στήριξης πρέπει να διασφαλίζεται η αποτελεσματικότητα και η καταλληλότητα των επενδύσεων·

25.  καλεί την Επιτροπή και τα κράτη μέλη, σύμφωνα με τις «Κατευθυντήριες γραμμές για τις κρατικές ενισχύσεις σε αερολιμένες και αεροπορικές εταιρείες» της Επιτροπής και με την ανακοίνωση της Επιτροπής σχετικά με την έννοια της κρατικής ενίσχυσης, στην οποία γίνεται αναφορά στο άρθρο 107 παράγραφος 1 της ΣΛΕΕ, να διατηρήσουν μια μακροπρόθεσμη στρατηγική ώστε αφενός να αντιμετωπιστεί το πλεόνασμα ζημιογόνων αεροδρομίων σε περιοχές όπου είναι διαθέσιμοι άλλοι τρόποι μεταφοράς και αφετέρου να ληφθεί υπόψη η συνεισφορά των δευτερευόντων αερολιμένων στην ανάπτυξη, την ανταγωνιστικότητα και την ολοκλήρωση των περιφερειών της ΕΕ·

26.  επισημαίνει τη σημασία που έχει ένα ευνοϊκό κανονιστικό πλαίσιο για τους αερολιμένες όσον αφορά την προσέλκυση και κινητοποίηση ιδιωτικών επενδύσεων· θεωρεί ότι η αξιολόγηση της Επιτροπής σχετικά με την οδηγία για τα αερολιμενικά τέλη, σε συνδυασμό με ουσιαστική διαβούλευση με αεροπορικές εταιρείες και αερολιμένες, θα πρέπει να συμβάλει στην αποσαφήνιση του κατά πόσον οι ισχύουσες διατάξεις συνιστούν αποτελεσματικό εργαλείο για την προαγωγή του ανταγωνισμού έναντι του κινδύνου κατάχρησης της μονοπωλιακής ισχύος και την προώθηση των συμφερόντων των Ευρωπαίων καταναλωτών και την προαγωγή του ανταγωνισμού, ή κατά πόσον απαιτείται μεταρρύθμιση· αναγνωρίζει ότι τα μη αεροναυτικά έσοδα συνεισφέρουν στη μακροπρόθεσμη εμπορική βιωσιμότητα των αερολιμένων·

27.  σημειώνει ότι η Επιτροπή ανακοίνωσε, στη Στρατηγική της για τις αερομεταφορές που δημοσίευσε τον Δεκέμβριο του 2015, μια αξιολόγηση της οδηγίας 96/67/ΕΚ του Συμβουλίου σχετικά με τις υπηρεσίες εδάφους στους αερολιμένες της ΕΕ· υποστηρίζει την ένταξη των υπηρεσιών εδάφους στο πεδίο εφαρμογής του EASA με σκοπό την κάλυψη όλης της αλυσίδας ασφαλείας στον τομέα των αερομεταφορών·

Στρατηγική για τις αερομεταφορές: προοπτικές

28.  πιστεύει ότι ολόκληρη η αλυσίδα αξίας των αερομεταφορών έχει το δυναμικό να αναδειχθεί σε στρατηγικό τομέα για επενδύσεις, κάτι το οποίο αξίζει μεγαλύτερη αξιοποίηση με τη θέσπιση μακροπρόθεσμων στόχων και τη χορήγηση κινήτρων σε έξυπνες πρωτοβουλίες που ικανοποιούν αυτούς τους στόχους, όπως πιο «πράσινοι» αερολιμένες ή αεροσκάφη, μείωση του θορύβου, σύνδεση μεταξύ των εγκαταστάσεων των αερολιμένων και δημόσιες μεταφορές· καλεί την Επιτροπή και τα κράτη μέλη να εξετάσουν περαιτέρω μέτρα για την προώθηση παρόμοιων πρωτοβουλιών, μεταξύ άλλων με την ουσιαστική χρήση του Ευρωπαϊκού Ταμείου Στρατηγικών Επενδύσεων (ΕΤΣΕ), και να συνεχίσουν να προωθούν και να χρηματοδοτούν προγράμματα όπως το Clean Sky και το SESAR· επισημαίνει ότι ο κλάδος της αεροναυπηγικής συμβάλλει σημαντικά στην ανταγωνιστικότητα του τομέα των αερομεταφορών της ΕΕ, παρέχοντας μεγάλη στήριξη στην προώθηση πιο καθαρών τεχνολογιών και υποστηρίζοντας την ανάπτυξη του SESAR·

29.  λαμβάνει υπό σημείωση τις εκπομπές CO2 που προκαλούνται από τον τομέα των αερομεταφορών· τονίζει το ευρύ φάσμα ενεργειών που έχουν ήδη αναληφθεί και πρόκειται να αναληφθούν για να επιτευχθεί μείωση των εκπομπών CO2 και αερίων του θερμοκηπίου, τόσο τεχνικά με ανάπτυξη εναλλακτικών καυσίμων και ελαφρότερων αεροσκαφών όσο και πολιτικά με τήρηση των διεθνών συμφωνιών· χαιρετίζει τη συμφωνία που επιτεύχθηκε κατά την 39η Συνέλευση του ΔΟΠΑ στις 6 Οκτωβρίου 2016, με την έγκριση του παγκοσμίου αγορακεντρικού μέτρου (GMBM) για τη μείωση των εκπομπών των διεθνών αερομεταφορών και τη δέσμευση 65 κρατών να συμμετάσχουν σε εθελοντική βάση μέχρι το 2027, πράγμα το οποίο σημαίνει ότι περίπου το 80% των εκπομπών πάνω από τα επίπεδα του 2020 θα έχουν αντισταθμιστεί από το σύστημα μέχρι το 2035· υπενθυμίζει ότι είναι σημαντικό να διατηρηθεί πέραν της 31ης Δεκεμβρίου 2016 η παρέκκλιση που έχει χορηγηθεί στο πλαίσιο του Συστήματος Εμπορίας Εκπομπών (ETS) της ΕΕ για τις εκπομπές των πτήσεων από και προς αεροδρόμια που βρίσκονται στις εξόχως απόκεντρες περιοχές, σύμφωνα με τον ορισμό του άρθρου 349 της ΣΛΕΕ· χαιρετίζει την πρόθεση της Επιτροπής να επανεξετάσει τα μέτρα της ΕΕ για τη μείωση των εκπομπών CO2 από τις αερομεταφορές στο φως αυτής της συμφωνίας·

30.  είναι της γνώμης ότι, λαμβάνοντας επίσης υπόψη τη δέσμη μέτρων της Επιτροπής για την Κυκλική Οικονομία, πρέπει να ενθαρρυνθούν περαιτέρω πρωτοβουλίες με σκοπό την αύξηση της ικανότητας απορρόφησης από το περιβάλλον και τη μείωση των εκπομπών και του θορύβου των επιχειρησιακών δραστηριοτήτων από, προς και εντός αερολιμένων, για παράδειγμα, με την υιοθέτηση ανανεώσιμων καυσίμων (π.χ. βιοκαυσίμων), με την ανάπτυξη αποτελεσματικών συστημάτων για φιλική προς το περιβάλλον πιστοποιημένη ανακύκλωση, αποξήλωση και επαναχρησιμοποίηση αεροσκαφών, με την προώθηση των «πράσινων αερολιμένων» και της «πράσινης πρόσβασης σε αερολιμένες» και με την επίτευξη της πιο αποδοτικής διαχείρισης εφοδιαστικής·

31.  ζητεί να συγκεντρωθούν και να διαδοθούν οι βέλτιστες πρακτικές μείωσης εκπομπών στον τομέα, λαμβανομένου υπόψη ότι πρέπει να τηρούνται και να βελτιώνονται διαρκώς υψηλά περιβαλλοντικά πρότυπα για να εξασφαλίζεται η βιώσιμη ανάπτυξη των αερομεταφορών·

32.  προτρέπει την Επιτροπή και τα κράτη μέλη να παρακολουθούν αυστηρά τις νέες διαδικασίες που τέθηκαν σε ισχύ τον Ιούνιο 2016 για τον περιορισμό του θορύβου και τη μείωση των εκπομπών πολύ λεπτών σωματιδίων τα οποία παράγονται από τα καυσαέρια των σκαφών που απογειώνονται από αερολιμένες κοντά σε πόλεις και κατοικημένες περιοχές, προκειμένου να βελτιωθεί η ποιότητα της ζωής και, κυρίως, η ποιότητα του ατμοσφαιρικού αέρα·

33.  αναγνωρίζει το σημαντικό κόστος των μέτρων ασφαλείας· τονίζει ότι οι προκλήσεις που τίθενται στον τομέα των αερομεταφορών από πλευράς ασφαλείας, συμπεριλαμβανομένης της ασφάλειας στον κυβερνοχώρο, θα αυξηθούν στο μέλλον, κάτι που επιβάλλει άμεση στροφή προς μια προσέγγιση που να βασίζεται περισσότερο στις πληροφορίες και στους κινδύνους και προς ένα σύστημα ασφαλείας με ικανότητα αντίδρασης, που θα βελτιώνει την ασφάλεια των εγκαταστάσεων των αερολιμένων και θα καθιστά δυνατή την προσαρμογή σε εξελισσόμενες απειλές χωρίς να απαιτούνται διαρκώς νέα μέτρα ούτε να γίνεται απλώς μετατόπιση του κινδύνου αντί της μείωσής του·

34.  χαιρετίζει την πρόταση της Επιτροπής για την καθιέρωση ενός συστήματος πιστοποίησης της ΕΕ για τον εξοπλισμό ελέγχου της αεροπορικής ασφάλειας· εμμένει στην ανάγκη συνεπούς εφαρμογής των ισχυόντων κανόνων σχετικά με την κατάρτιση και πρόσληψη προσωπικού· καλεί την Επιτροπή να εξετάσει τη δυνατότητα εμβάθυνσης της έννοιας της ενιαίας ασφάλειας και να αναπτύξει ένα ενωσιακό σύστημα προελέγχου που θα επιτρέπει σε εκ των προτέρων καταχωρημένους επιβάτες της ΕΕ να περνούν από έλεγχο ασφαλείας με πιο αποτελεσματικό τρόπο· παροτρύνει τα κράτη μέλη να δεσμευτούν στον συστηματικό μερισμό πληροφοριών και να ανταλλάσσουν βέλτιστες πρακτικές σχετικά με συστήματα ασφαλείας των αερολιμένων·

35.  σημειώνει την έκθεση υψηλού επιπέδου για τις ζώνες συγκρούσεων και καλεί την Επιτροπή και τα κράτη μέλη να εξασφαλίσουν την εφαρμογή των συστάσεων της έκθεσης, συμπεριλαμβανομένης της ανταλλαγής πληροφοριών, προκειμένου να εξασφαλιστεί η πραγματοποίηση εκτίμησης κινδύνου της ΕΕ και η ικανότητα ταχείας ανταλλαγής πληροφοριών· υπογραμμίζει, επίσης, ότι πρέπει να συνεχιστεί η αντιμετώπιση των ανησυχιών σε σχέση με την ασφάλεια που προκύπτουν από μη συνεργαζόμενες στρατιωτικές πτήσεις χωρίς ενεργούς πομποδέκτες·

36.  θεωρεί ότι η καινοτομία αποτελεί απαραίτητη προϋπόθεση για μια ανταγωνιστική ευρωπαϊκή βιομηχανία αεροπορικών μεταφορών· επισημαίνει ότι σχετικά με άλλους τρόπους μεταφορών, ο τομέας των αερομεταφορών έχει ήδη μεγάλο προβάδισμα όσον αφορά την αξιοποίηση των ωφελημάτων της ψηφιοποίησης, των τεχνολογιών των πληροφοριών και επικοινωνιών και των ανοικτών δεδομένων και ενθαρρύνει τον τομέα να συνεχίσει να έχει ηγετική θέση στη διαδικασία αυτή εξασφαλίζοντας παράλληλα διαλειτουργικότητα των συστημάτων, ουδετερότητα και διαφάνεια κατά την πρόσβαση σε σαφείς και συνοπτικές πληροφορίες για όλους τους χρήστες, όπως, για παράδειγμα, καταναλωτές που κάνουν κράτηση για ένα ολόκληρο ταξίδι ή εταιρείες μεταφορών που συμμετέχουν σε δραστηριότητες αεροπορικών εμπορευματικών μεταφορών· χαιρετίζει την πρόταση της Επιτροπής για ένα έργο μαζικών δεδομένων στον τομέα των αερομεταφορών και ζητεί διευκρινίσεις ως προς την εφαρμογή του·

37.  υπενθυμίζει τη «σάρωση» των δικτυακών τόπων ταξιδιωτικών υπηρεσιών σε ολόκληρη την Ένωση που επιχείρησαν η Επιτροπή και οι εθνικές αρχές επιβολής του νόμου το 2013· σημειώνει ότι αυτή η «σάρωση» αποκάλυψε σημαντικά προβλήματα σε περισσότερα από τα δύο τρίτα των δικτυακών τόπων που ελέγχθηκαν· καλεί την Επιτροπή να υποβάλει λεπτομερέστερη έκθεση σχετικά με την πρόοδο που έχει επιτευχθεί όσον αφορά τις προσπάθειες συμμόρφωσης των δικτυακών τόπων με τη νομοθεσία της ΕΕ, και σχετικά με τα μελλοντικά σχέδιά της για την επιβολή της νομοθεσίας σε αυτόν τον τομέα, όσον αφορά πωλήσεις αεροπορικών εισιτηρίων τόσο εντός όσο και εκτός διαδικτύου· υπενθυμίζει ότι οι καταναλωτές πρέπει να έχουν πάντα στη διάθεσή τους μια διαδικασία για να υποβάλλουν τις καταγγελίες τους σε εμπόρους και να ζητούν επιστροφές· πιστεύει ότι αυτή η διαδικασία θα πρέπει να είναι εφικτή με τρόπο που να μην αποθαρρύνει τους καταναλωτές από την άσκηση των δικαιωμάτων τους και θα πρέπει να υποδεικνύεται σαφώς στους καταναλωτές· καλεί την Επιτροπή να συνεργασθεί στενά με τους εθνικούς φορείς επιβολής της νομοθεσίας, προκειμένου να εξασφαλιστεί ότι οι έμποροι θα πληρούν αυτές τις απαιτήσεις·

38.  χαιρετίζει την καινοτομία και την οικονομική ανάπτυξη που μπορεί να ενθαρρυνθεί από την περαιτέρω ανάπτυξη της μη στρατιωτικής χρήσης των τηλεκατευθυνόμενων αεροπορικών συστημάτων (RPAS)· επισημαίνει ότι η αγορά RPAS αυξάνεται με ταχείς ρυθμούς, και ότι τέτοια αεροσκάφη χρησιμοποιούνται ολοένα και περισσότερο για ιδιωτικούς σκοπούς, σε εμπορικές δραστηριότητες, καθώς και από δημόσιες αρχές κατά την άσκηση των αρμοδιοτήτων τους· υπογραμμίζει την αναγκαιότητα μιας ταχείας έγκρισης ενός σαφούς, αναλογικού, εναρμονισμένου, κανονιστικού πλαισίου βάσει κινδύνου για τα RPAS προκειμένου να ενθαρρυνθούν οι επενδύσεις και η καινοτομία στον τομέα και να αξιοποιηθεί πλήρως το τεράστιο δυναμικό τους με παράλληλη διατήρηση των υψηλότερων δυνατών προτύπων ασφαλείας·

39.  υπενθυμίζει ότι, κατά τη ρύθμιση του τομέα των αερομεταφορών, πρέπει να ληφθούν υπόψη οι συγκεκριμένες ανάγκες της γενικής αεροπορίας, σε μια βάση που να έχει προβλέψεις για λύσεις ιδιωτικών αεροπορικών μεταφορών και αεραθλητικές δραστηριότητες·

Το κοινωνικό θεματολόγιο της Στρατηγικής για τις Αερομεταφορές

40.  αναγνωρίζει την ανάγκη να αποσαφηνιστεί το κριτήριο της «έδρας βάσης» και ο ορισμός της «κύριας εγκατάστασης», έτσι ώστε να εξασφαλιστεί ότι θα μπορούν να εφαρμόζονται με συνέπεια και να προλαμβάνεται ουσιαστικά η χρήση σημαιών ευκαιρίας, και οι πρακτικές «rule shopping»· υπενθυμίζει ότι μια από τις κεντρικές ευθύνες του EASA είναι να εκδίδει τόσο Πιστοποιητικά Αεροπορικών Επιχειρήσεων όσο και άδειες Αερομεταφορέων Τρίτων Χωρών, προκειμένου να εγγυάται την ασφάλεια και να συμβάλλει στη βελτίωση των συνθηκών εργασίας·

41.  καλεί τον EASA και τα κράτη μέλη να εξακολουθήσουν να ελέγχουν τα νέα επιχειρηματικά μοντέλα και μοντέλα απασχόλησης, προκειμένου να διασφαλιστεί η ασφάλεια των αερομεταφορών και καλεί την Επιτροπή να θεσπίζει τις σχετικές ρυθμίσεις όποτε απαιτείται· παρατηρεί ότι ιδιαίτερη προσοχή πρέπει να δοθεί, μεταξύ άλλων, στις συμβάσεις μηδενικών ωρών εργασίας, στα καθεστώτα pay-to-fly, στην πλασματική αυτοαπασχόληση και στην κατάσταση των πληρωμάτων από τρίτες χώρες που χρησιμοποιούνται σε αεροσκάφη νηολογημένα στην ΕΕ· υπογραμμίζει τη σημασία του κανονισμού για την αναφορά περιστατικών στην αεροπορία και των πρακτικών «πνεύματος δικαιοσύνης» προκειμένου να ενισχυθούν και να βελτιωθούν τα πρότυπα ασφαλείας, καθώς και οι συνθήκες υγείας και εργασίας·

42.  υπενθυμίζει ότι η κατάρτιση υψηλής ποιότητας συμβάλλει στην ασφάλεια των αερομεταφορών· υπογραμμίζει την καίρια συνεισφορά του EASA σχετικά με την καθιέρωση κοινών προτύπων εκπαίδευσης και ασφαλείας για πιλότους, μέλη πληρωμάτων και ελεγκτές εναέριας κυκλοφορίας, επίσης μέσω της Εικονικής Ακαδημίας, και καλεί τα κράτη μέλη να επενδύσουν στον τομέα της δια βίου εκπαίδευσης και της κατάρτισης σε όλη την αλυσίδα προστιθέμενης αξίας των αερομεταφορών, δεδομένου ότι η επιτυχία των ευρωπαϊκών αερομεταφορών εξαρτάται σε μεγάλο βαθμό από τους εξειδικευμένους εργαζομένους και από την καινοτομία· αναγνωρίζει την ανάγκη να αντιμετωπίζονται τυχόν κενά δεξιοτήτων που μπορεί να ανακύπτουν· τονίζει τη σπουδαιότητα της σύμπραξης μεταξύ εκπαιδευτικών ιδρυμάτων, ερευνητικών κέντρων και κοινωνικών εταίρων για να επικαιροποιούνται τα προγράμματα κατάρτισης και να διασφαλίζεται ότι αντικατοπτρίζουν τις ανάγκες της αγοράς εργασίας·

43.  καλεί την Επιτροπή και τα κράτη μέλη να ενισχύσουν πρότυπα διττής εκπαίδευσης και επιμόρφωσης στην τεχνολογία των αερομεταφορών και να τα επεκτείνουν επιδιώκοντας συνεργασία σε διεθνές επίπεδο·

44.  προτρέπει την Επιτροπή να παρουσιάσει συγκεκριμένες πρωτοβουλίες για να προστατεύσει τα δικαιώματα των εργαζομένων· καλεί τα κράτη μέλη να εγγυηθούν σε όλους τους εργαζομένους στον τομέα των αερομεταφορών, αξιοπρεπείς συνθήκες εργασίας, συμπεριλαμβανομένης της υγείας και της ασφάλειας στην εργασία, ανεξαρτήτως του μεγέθους και του είδους της εταιρείας που τους απασχολεί, του τόπου απασχόλησης ή της υποκείμενης σύμβασης·

45.  επισημαίνει ότι όλες οι αεροπορικές εταιρείες που δραστηριοποιούνται στην Ευρωπαϊκή Ένωση πρέπει να συμμορφώνονται πλήρως με τις κοινωνικές απαιτήσεις και τις απαιτήσεις απασχόλησης που προβλέπονται στην ΕΕ και στα κράτη μέλη· επισημαίνει ότι σε σχέση με τις συνθήκες εργασίας και την κοινωνική προστασία υφίστανται σημαντικές διαφορές μεταξύ των κρατών μελών και ότι οι επιχειρήσεις χρησιμοποιούν την ελευθερία εγκατάστασης για να μειώσουν το κόστος· καλεί τα κράτη μέλη να θέσουν τέρμα σε αυτόν τον επιζήμιο ανταγωνισμό· καλεί την Επιτροπή και τα κράτη μέλη να παρουσιάσουν προτάσεις σχετικά με το πώς να προλαμβάνεται η εσφαλμένη χρήσης της έμμεσης απασχόλησης για να παρακάμπτεται η ενωσιακή και εθνική νομοθεσία σχετικά με τη φορολογία και την κοινωνική ασφάλιση στον τομέα των αερομεταφορών· καλεί την Επιτροπή και τα κράτη μέλη να προλαμβάνουν τις παραβιάσεις κοινωνικών δικαιωμάτων και την καταστρατήγηση των εργασιακών προτύπων, παρέχοντας εχέγγυα προστασίας σε εκείνους που δίνουν πληροφορίες, διευκολύνοντας την ελεύθερη υποβολή αναφορών και ενισχύοντας τη συνεργασία μεταξύ των επιθεωρήσεων εργασίας των κρατών μελών· καλεί την Επιτροπή και τα κράτη μέλη να εξασφαλίζουν την εφαρμογή και ορθή επιβολή του εργατικού δικαίου, της κοινωνικής νομοθεσίας και των συλλογικών συμφωνιών για τις αεροπορικές εταιρείες που έχουν τις δραστηριότητές τους σε δεδομένο κράτος μέλος·

46.  υπογραμμίζει ότι το δικαίωμα συγκρότησης και συμμετοχής σε συνδικαλιστική οργάνωση και ανάληψης συλλογικής δράσης είναι θεμελιώδες δικαίωμα και πρέπει να γίνεται σεβαστό, όπως ορίζεται στο άρθρο 12 του Χάρτη των Θεμελιωδών Δικαιωμάτων της Ευρωπαϊκής Ένωσης· απορρίπτει οποιαδήποτε προσπάθεια υπονόμευσης του δικαιώματος στην απεργία στον τομέα της αεροπορίας· τονίζει τη σημασία που έχουν οι ισχυροί, ανεξάρτητοι κοινωνικοί εταίροι στον τομέα της αεροπορίας, ένας θεσμοθετημένος κοινωνικός διάλογος σε όλα τα επίπεδα και η συμμετοχή και εκπροσώπηση των εργαζομένων στις εταιρικές υποθέσεις· επιμένει ότι πριν από κάθε πρωτοβουλία της ΕΕ στον τομέα των αερομεταφορών θα πρέπει να διενεργείται κατάλληλη διαβούλευση και ενισχυμένος κοινωνικός διάλογος· επικροτεί τις προσπάθειες των κοινωνικών εταίρων να διαπραγματευτούν συμφωνία για τις συνθήκες εργασίας και τα κοινωνικά δικαιώματα των υπαλλήλων στον τομέα των ευρωπαϊκών αερομεταφορών· ενθαρρύνει τους κοινωνικούς εταίρους να διαπραγματευτούν συλλογικές συμφωνίες σε όλα τα τμήματα του τομέα σύμφωνα με τις εθνικές νομοθεσίες και τις πρακτικές, δεδομένου ότι οι εν λόγω συμφωνίες αποτελούν αποτελεσματικό μέσο για την καταπολέμηση της υποβάθμισης των κοινωνικών, εργασιακών προτύπων και των προτύπων απασχόλησης και για τη διασφάλιση αξιοπρεπούς αμοιβής για όλους τους εργαζομένους·

47.  πιστεύει ότι κανένας εργαζόμενος δεν πρέπει να έχει αμφιβολίες για την εφαρμοστέα νομοθεσία περί απασχόλησης ή σχετικά με το εάν δικαιούται κοινωνική ασφάλιση· εφιστά την προσοχή στην ειδική κατάσταση των υψηλής κινητικότητας εργαζομένων στον αεροπορικό τομέα, στο πλαίσιο αυτό, και ζητεί καλύτερο συντονισμό των συστημάτων κοινωνικής ασφάλειας εντός της ΕΕ· επιμένει ότι η ανάγκη για περαιτέρω αποσαφήνιση του εφαρμοστέου δικαίου και των αρμόδιων δικαστηρίων για τις συμβάσεις εργασίας των μετακινούμενων εργαζομένων στον αεροπορικό τομέα θα πρέπει να αξιολογηθεί σε στενή συνεργασία με τους εκπροσώπους αυτών των εργαζομένων·

o
o   o

48.  αναθέτει στον Πρόεδρό του να διαβιβάσει το παρόν ψήφισμα στο Συμβούλιο και στην Επιτροπή.

(1) EESC, AC TEN/581. (2) ΕΕ L 7 της 11.1.2012, σ. 3. (3) ΕΕ C 99 της 4.4.2014, σ. 3. (4) ΕΕ C 262 της 19.7.2016, σ. 1. (5) ΕΕ C 382 της 15.10.2016, σ. 1. (6) https://ec.europa.eu/transport/media/events/event/high-level-conference-2015-social-agenda-transport_en (7) Κείμενα που εγκρίθηκαν, P8_TA(2016)0049. (8) Κείμενα που εγκρίθηκαν, P8_TA(2015)0394 (9) Κείμενα που εγκρίθηκαν, P8_TA(2015)0392. (10) ΕΕ C 380 Ε της 11.12.2012, σ. 5. (11) ΕΕ C 74 Ε της 20.3.2008, σ. 658. (12) Κείμενα που εγκρίθηκαν, P7_TA(2014)0220. (13) Κείμενα που εγκρίθηκαν, P7_TA(2014)0221. (14) Κείμενα που εγκρίθηκαν, P7_TA(2014)0092. (15) ΕΕ C 434 της 23.12.2015, σ. 217. (16) Κείμενα που εγκρίθηκαν, P8_TA(2015)0390. (17) ΕΕ C 75 της 26.2.2016, σ. 2. (18) https://english.eu2016.nl/documents/reports/2016/01/20/report-aviation-summit-2016

Ψήφισμα του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου της 16ης Φεβρουαρίου 2017 σχετικά με την καθυστερημένη έναρξη εφαρμογής των επιχειρησιακών προγραμμάτων των ΕΔΕT – επιπτώσεις στην πολιτική συνοχής και πορεία προς τα εμπρός (2016/3008(RSP))

P8_TA(2017)0055 B8-0149/2017

Το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο,

–  έχοντας υπόψη το ψήφισμά του της 11ης Μαΐου 2016 σχετικά με την επιτάχυνση της υλοποίησης της πολιτικής συνοχής(1),

–  έχοντας υπόψη το ψήφισμά του της 27ης Νοεμβρίου 2014 σχετικά με τις καθυστερήσεις στην εκκίνηση της πολιτικής συνοχής για το διάστημα 2014-2020(2),

–  έχοντας υπόψη το ψήφισμά του της 14ης Ιανουαρίου 2014 σχετικά με την ετοιμότητα των κρατών μελών της ΕΕ για μια αποτελεσματική και έγκαιρη έναρξη της νέας περιόδου προγραμματισμού για την πολιτική συνοχής(3),

–  έχοντας υπόψη το ψήφισμά του της 26ης Οκτωβρίου 2016 σχετικά με την ενδιάμεση αναθεώρηση του ΠΔΠ 2014-2020(4),

–  έχοντας υπόψη το ψήφισμά του της 16ης Φεβρουαρίου 2017 σχετικά με τις επενδύσεις σε θέσεις εργασίας και ανάπτυξη – Μεγιστοποίηση της συμβολής των Ευρωπαϊκών Διαρθρωτικών και Επενδυτικών Ταμείων: αξιολόγηση της έκθεσης σύμφωνα με το άρθρο 16 παράγραφος 3 του Κανονισμού Κοινών Διατάξεων (KKΔ)(5),

–  έχοντας υπόψη το ψήφισμά του της 26ης Νοεμβρίου 2015, σχετικά με την απλούστευση και τον προσανατολισμό με γνώμονα τις επιδόσεις στην πολιτική συνοχής για την περίοδο 2014-2020(6),

–  έχοντας υπόψη την ερώτηση προς την Επιτροπή σχετικά με την καθυστερημένη εφαρμογή των επιχειρησιακών προγραμμάτων των ευρωπαϊκών διαρθρωτικών και επενδυτικών ταμείων (ΕΔΕT) - επιπτώσεις για την πολιτική συνοχής και την πορεία προς τα εμπρός (O-000005/2017 - B8-0202/2017),

–  έχοντας υπόψη το πρωτόκολλο αριθ. 2 σχετικά με την εφαρμογή των αρχών της επικουρικότητας και της αναλογικότητας,

–  έχοντας υπόψη το άρθρο 128 παράγραφος 5 και το άρθρο 123 παράγραφος 2 του Κανονισμού του,

Α.  λαμβάνοντας υπόψη ότι η καθυστερημένη ολοκλήρωση των διαπραγματεύσεων 2014-2020 για το ΠΔΠ και η καθυστερημένη έγκριση των κανονισμών των ΕΔΕT είχε ως αποτέλεσμα καθυστερήσεις στη διαδικασία έγκρισης και υλοποίησης των συμφωνιών εταιρικής σχέσης και των επιχειρησιακών προγραμμάτων, στον ορισμό των αρχών διαχείρισης, πιστοποίησης και ελέγχου, στη διαδικασία προσδιορισμού και τήρησης των εκ των προτέρων όρων και στην υλοποίηση του έργου σε τοπικό, περιφερειακό και εθνικό επίπεδο· λαμβάνοντας υπόψη ότι, παρότι δεν υπάρχουν τεκμηριωμένες πληροφορίες και αναλύσεις σχετικά με τους λόγους για τις εν λόγω καθυστερήσεις, οι τελευταίες έχουν αντίκτυπο, κατά το πρώτο μέρος της περιόδου προγραμματισμού, στις δυνατότητες των ΕΔΕΤ να αυξάνουν την ανταγωνιστικότητα και να ενισχύσουν την κοινωνική, οικονομική και εδαφική συνοχή·

Β.  λαμβάνοντας υπόψη ότι έχουν πλέον εγκριθεί 564 επιχειρησιακά προγράμματα ΕΔΕT και η Επιτροπή έχει λάβει κοινοποιήσεις σχετικά με τον ορισμό αρχών για 374 επιχειρησιακά προγράμματα· λαμβάνοντας υπόψη ότι δεν μπορούν να πραγματοποιηθούν ενδιάμεσες πληρωμές χωρίς τον ορισμό αρχών διαχείρισης· λαμβάνοντας υπόψη ότι, σύμφωνα με τα στοιχεία που είναι διαθέσιμα από τις 30 Νοεμβρίου 2016, έχουν εκτελεστεί ενδιάμεσες πληρωμές ύψους 14 750 δισεκατομμυρίων EUR, πράγμα που σημαίνει μικρότερα ποσά πληρωμών από τα αρχικά προβλεφθέντα·

Γ.  λαμβάνοντας υπόψη ότι, στο ίδιο στάδιο, κατά τη διάρκεια της τελευταίας περιόδου προγραμματισμού, παρά τις παρόμοιες καθυστερήσεις και τα τεχνικά εμπόδια που σχετίζονταν με την απαίτηση για συστήματα διαχείρισης και ελέγχου, ήδη από τον Ιούλιο του 2009 είχαν καταχωριστεί ενδιάμεσες πληρωμές και, σύμφωνα με τις πιστώσεις πληρωμών που προβλέπονταν στον προϋπολογισμό του 2010, η εφαρμογή των προγραμμάτων για την πολιτική συνοχή αναμενόταν να φθάσει σε πλήρη ανάπτυξη εκείνο το έτος·

Δ.  λαμβάνοντας υπόψη ότι το σημερινό επίπεδο ενδιάμεσων πληρωμών αποτελεί ένα συγκριτικά χαμηλό μερίδιο των συνολικών χορηγήσεων του προγράμματος στο πλαίσιο της προόδου της περιόδου προγραμματισμού· λαμβάνοντας υπόψη ότι το Κοινοβούλιο εκφράζει την ανησυχία του για το γεγονός ότι, σύμφωνα με τις προβλέψεις των κρατών μελών του φθινόπωρου του 2016, η τάση αυτή θα συνεχιστεί με τον ίδιο ρυθμό·

Ε.  λαμβάνοντας υπόψη ότι η καθυστερημένη εφαρμογή και, κατά συνέπεια, οι χαμηλότερες ανάγκες πληρωμών, επέφεραν ήδη μείωση των πληρωμών στο πλαίσιο του τομέα 1β κατά 7,2 δισεκατομμύρια EUR από το 2016, μέσω του σχεδίου διορθωτικού προϋπολογισμού αριθ. 4/2016· λαμβάνοντας υπόψη ότι στο ίδιο στάδιο της περιόδου προγραμματισμού 2007-2013 παρόμοιο σχέδιο διορθωτικού προϋπολογισμού δεν ήταν απαραίτητο· λαμβάνοντας υπόψη ότι για το 2017 υπάρχει μείωση σχεδόν κατά 24% σε πιστώσεις πληρωμών σε σύγκριση με το 2016·

ΣΤ.  λαμβάνοντας υπόψη ότι συνιστάται έντονα η στενότερη συνεργασία μεταξύ των κρατών μελών και των ευρωπαϊκών θεσμικών οργάνων για να διασφαλιστεί ότι οι πιστώσεις πληρωμών για την πολιτική συνοχής στον προϋπολογισμό της ΕΕ του 2018 θα σταθεροποιηθούν σε ικανοποιητικό επίπεδο και ότι το σχέδιο πληρωμών για την περίοδο 2014-2020 θα τηρηθεί και, όπου ενδείκνυται, θα αναπροσαρμοστεί στην τρέχουσα κατάσταση·

Ζ.  λαμβάνοντας υπόψη ότι η διοικητική ικανότητα τόσο σε εθνικό όσο και σε περιφερειακό και τοπικό επίπεδο αποτελεί βασική προϋπόθεση για την επιτυχή εφαρμογή της πολιτικής συνοχής·

1.  τονίζει και πάλι τη συνεισφορά των επενδύσεων των ΕΔΕT στη μείωση των οικονομικών, κοινωνικών και εδαφικών ανισοτήτων εντός και μεταξύ των ευρωπαϊκών περιφερειών, καθώς και στη δημιουργία έξυπνης, βιώσιμης και χωρίς αποκλεισμούς ανάπτυξης και στη δημιουργία θέσεων εργασίας· εκφράζει, ως εκ τούτου, ανησυχίες για το ενδεχόμενο περαιτέρω καθυστερήσεις στην εφαρμογή των επιχειρησιακών προγραμμάτων της πολιτικής για τη συνοχή να επηρεάσουν αρνητικά την επίτευξη αυτών των στόχων, με αποτέλεσμα να καταστούν μεγαλύτερες ακόμα οι διαφορές στην περιφερειακή ανάπτυξη·

2.  αναγνωρίζει ότι η εισαγωγή διάφορων νέων απαιτήσεων, όπως η θεματική συγκέντρωση, οι εκ των προτέρων όροι και η δημοσιονομική διαχείριση, αν και εξασφαλίζουν αυξημένη απόδοση των προγραμμάτων, στο πλαίσιο της καθυστερημένης έγκρισης του νομοθετικού πλαισίου συνέβαλαν στις καθυστερήσεις εφαρμογής· εφιστά την προσοχή στο γεγονός ότι ο σημερινός ρυθμός εφαρμογής ενέχει τον κίνδυνο να οδηγήσει σε μεγάλες αποδεσμεύσεις κατά τα επόμενα χρόνια, και τονίζει ότι πρέπει να ληφθούν όλα τα απαραίτητα μέτρα ώστε να αποφευχθεί το ενδεχόμενο αυτό· καλεί την Επιτροπή να υποδείξει τα μέτρα που προβλέπει στο πλαίσιο αυτό·

3.  τονίζει ότι, λόγω αυτών των καθυστερήσεων εφαρμογής, η χρησιμοποίηση των χρηματοδοτικών μέσων στο πλαίσιο των επιχειρησιακών προγραμμάτων των ΕΔΕT ενδέχεται να αυξάνει τον ήδη υπάρχοντα κίνδυνο χαμηλών ποσοστών εκταμίευσης, υπερβολικών κεφαλαίων, ανικανότητας προσέλκυσης ικανοποιητικού επιπέδου ιδιωτικών κεφαλαίων, χαμηλής μόχλευσης και προβληματικής ανακύκλωσης κεφαλαίων· σημειώνει ότι απαιτούνται περαιτέρω διευκρινίσεις και ενέργειες για να επιτευχθεί ισότιμο επίπεδο στα κράτη μέλη όσον αφορά την ικανότητα εργασίας με χρηματοπιστωτικά μέσα ως εργαλεία μόχλευσης, και ζητεί από τα κράτη μέλη να χρησιμοποιούν κατά τρόπο ισορροπημένο τα μέσα που έχουν εισαχθεί από την Επιτροπή και την ΕΤΕπ· υπενθυμίζει επίσης τη δυνατότητα του συνδυασμού της χρηματοδότησης από τα ΕΔΕΤ και από το Ευρωπαϊκό Ταμείο Στρατηγικών Επενδύσεων (ΕΤΣΕ) προκειμένου να αντιμετωπιστεί η μείωση των επενδύσεων στην Ευρώπη, και ιδίως στους τομείς που είναι οι πλέον κατάλληλοι για να τονώσουν την ανάπτυξη και την απασχόληση·

4.  ζητεί από την Επιτροπή και τα κράτη μέλη να κάνουν πλήρη χρήση της ευελιξίας που παρέχει το Σύμφωνο Σταθερότητας και Ανάπτυξης, δεδομένου ότι σε πολλά κράτη μέλη η οικονομική κρίση έχει προκαλέσει προβλήματα ρευστότητας και μείωση των χρημάτων που διαθέτουν οι κυβερνήσεις για δημόσιες επενδύσεις, και ότι η χρηματοδότηση της πολιτικής για τη συνοχή καθίσταται πλέον η βασική πηγή δημόσιων επενδύσεων·

5.  καλεί, ως εκ τούτου, την Επιτροπή, σε στενή συνεργασία με τα κράτη μέλη και με βάση μια αντικειμενική ανάλυση των παραγόντων που συμβάλλουν στις τρέχουσες καθυστερήσεις, να υποβάλει «σχέδιο επιτάχυνσης της συνοχής» κατά το πρώτο τρίμηνο του 2017, προκειμένου να διευκολύνει την ταχύτερη εφαρμογή των επιχειρησιακών προγραμμάτων των ΕΔΕΤ· υπογραμμίζει ωστόσο εν προκειμένω την ανάγκη να διασφαλιστούν χαμηλά ποσοστά σφάλματος, η καταπολέμηση της απάτης, και η ενίσχυση της διοικητικής ικανότητας σε εθνικό, περιφερειακό και τοπικό επίπεδο ως προϋπόθεση για την επίτευξη έγκαιρων και επιτυχών αποτελεσμάτων· πιστεύει ότι τα προσαρμοσμένα στις ανάγκες μέτρα πρέπει να ακολουθήσουν την ανάλυση της συνοπτικής έκθεσης των ετήσιων εκθέσεων εφαρμογής του προγράμματος που καλύπτουν την εφαρμογή κατά τα έτη 2014-2015 και υποβλήθηκαν από την Επιτροπή στο τέλος του 2016, και καλεί τα κράτη μέλη να παρακολουθούν διαρκώς την πρόοδο ως προς την εφαρμογή των έργων· τονίζει, εν προκειμένω, την ανάγκη και την προστιθέμενη αξία της επικέντρωσης των προσπαθειών στους τομείς προτεραιότητας των θεματικών στόχων · καλεί εξάλλου την Επιτροπή να συνεχίσει να παρέχει στήριξη μέσω της ειδικής ομάδας για καλύτερη εκτέλεση και να υποβάλει σχέδιο δράσης για τις δραστηριότητές της στο Κοινοβούλιο·

6.  εκφράζει ανησυχία για τις καθυστερήσεις στον ορισμό αρχών διαχείρισης, πιστοποίησης και ελέγχου, οι οποίες οδηγούν σε καθυστερήσεις στην υποβολή αιτήσεων πληρωμών· καλεί, ως εκ τούτου, τα κράτη μέλη να ολοκληρώσουν τον ορισμό των αρχών διαχείρισης, και την Επιτροπή να αναπτύξει την αναγκαία τεχνική βοήθεια και συμβουλευτικές υπηρεσίες για τις αρχές διαχείρισης, πιστοποίησης και ελέγχου, με στόχο να διευκολυνθεί και να επιταχυνθεί η υλοποίηση των επιχειρησιακών προγραμμάτων επί τόπου, συμπεριλαμβανομένου για την προετοιμασία διαύλων έργων, την απλούστευση και επιτάχυνση του συστήματος δημοσιονομικής διαχείρισης και ελέγχου, καθώς και για τις διαδικασίες ανάθεσης συμβάσεων και παρακολούθησης·

7.  αναγνωρίζει ότι μια ταχύτερη και πιο αποτελεσματική εφαρμογή των επιχειρησιακών προγραμμάτων των ΕΔΕT συνδέεται άμεσα με την αυξημένη απλούστευση· στο πλαίσιο αυτό σημειώνει τις προτεραιότητες που ορίστηκαν στο πλαίσιο της πρότασης Omnibus· σημειώνει, ωστόσο, ότι πρέπει να καταβληθούν περαιτέρω προσπάθειες, λαμβάνοντας ιδίως υπόψη το κόστος του έργου διαχείρισης, την ετερογένεια και τις συχνές αλλαγές των κανόνων, τις πολύπλοκες διαδικασίες έγκρισης σημαντικών έργων, τις δημόσιες συμβάσεις, τις ανεπίλυτες διαφορές σχετικά με την ιδιοκτησία, τις μακροχρόνιες διαδικασίες λήψης αδειών και αποφάσεων, το ζήτημα της αναδρομικής εφαρμογής των κανόνων λογιστικού και άλλου ελέγχου, και τις καθυστερήσεις πληρωμών προς τους δικαιούχους, τις δυσκολίες στον συνδυασμό της χρηματοδότησης των ΕΔΕT με άλλες πηγές χρηματοδότησης, τους κανόνες για τις κρατικές ενισχύσεις και την χρονοβόρα διαδικασία επίλυσης διαφορών· καλεί την Επιτροπή να διασφαλίσει τον κατάλληλο συντονισμό, να απλουστεύσει τους κανόνες για τις κρατικές ενισχύσεις και να διασφαλίσει ότι συνάδουν με την πολιτική συνοχής· υπενθυμίζει ότι απαιτούνται προσπάθειες για να βελτιωθεί η κοινοποίηση των αποτελεσμάτων των επενδύσεων των ΕΔΕΤ·

8.  καλεί την Επιτροπή να εξετάσει και να αναπτύξει λύσεις, συμπεριλαμβανομένων πρόσθετων μορφών ευελιξίας, όπως μεταξύ των προτεραιοτήτων και μεταξύ των επιχειρησιακών προγραμμάτων κατόπιν αιτήματος των ενδιαφερομένων αρχών διαχείρισης, επιδιώκοντας τους στόχους της στρατηγικής Ευρώπη 2020 και διασφαλίζοντας ταυτόχρονα την απαιτούμενη σταθερότητα και προβλεψιμότητα, και την ήδη προτεινόμενη επανεισροή αποδεσμεύσεων στον προϋπολογισμό της ΕΕ, μεταξύ άλλων και από τον τομέα 1β, λόγω ολικής ή μερικής μη εκτέλεσης, ενόψει μεταξύ άλλων και της μελλοντικής περιόδου προγραμματισμού·

9.  ζητεί να ενταθούν οι προσπάθειες με στόχο την εξασφάλιση και τη διευκόλυνση συνεργιών μεταξύ των ευκαιριών χρηματοδότησης της ΕΕ, όπως είναι τα ΕΔΕΤ, ο Ορίζοντας 2020 και το ΕΤΣΕ, μέσω συγχρηματοδότησης, της στενής συνεργασίας μεταξύ των αρμοδίων αρχών και της υποστήριξης των δράσεων σε έξυπνη εξειδίκευση καθώς και μέσω του στενότερου συντονισμού με τους εθνικούς φορείς οι οποίοι εξασφαλίζουν πράξεις χρηματοδότησης με ευνοϊκούς όρους που συνάδουν με τους στόχους των προγραμμάτων εφαρμογής·

10.  ζητεί καλύτερη επικοινωνία μεταξύ των δομών της Ευρωπαϊκής Επιτροπής (των αντίστοιχων Γενικών Διευθύνσεων), μεταξύ της Επιτροπής και των κρατών μελών, καθώς και με τις εθνικές και περιφερειακές αρχές, ως απαραίτητη προϋπόθεση για την αύξηση του ρυθμού απορρόφησης και της ποιότητας των δράσεων στο πλαίσιο της πολιτικής για τη συνοχή·

11.  υπενθυμίζει την προστιθέμενη αξία που έχει η έγκριση μιας προσανατολισμένης στις επιδόσεις προσέγγισης, και χαιρετίζει τις προσπάθειες της Επιτροπής να εξασφαλίσει τις επιδόσεις της πολιτικής στην πράξη· σημειώνει τα συμπεράσματα της συνοπτικής έκθεσης των ετήσιων εκθέσεων εφαρμογής του προγράμματος που καλύπτουν την εφαρμογή κατά τα έτη 2014-2015 και αναμένει την επικείμενη στρατηγική έκθεση της Επιτροπής που έχει προγραμματιστεί για τα τέλη του 2017 και θα παρέχει περισσότερες πληροφορίες σχετικά με την υλοποίηση των προτεραιοτήτων με αναφορά στα οικονομικά δεδομένα, στους κοινούς και τους ειδικούς ανά πρόγραμμα δείκτες και στις ποσοτικά προσδιορισμένες τιμές στόχους, στην πρόοδο προς την επίτευξη των ενδιάμεσων στόχων, καθώς και στην κατάσταση όσον αφορά την ολοκλήρωση των σχεδίων δράσης σε σχέση με εκ των προτέρων όρους που δεν έχουν εκπληρωθεί ακόμη·(7)

12.  σημειώνει το υφιστάμενο σχέδιο πληρωμών για την περίοδο 2014-2020· καλεί την Επιτροπή, λαμβάνοντας υπόψη τους κανόνες αποδέσμευσης, να καταρτίσει ένα επαρκές σχέδιο πληρωμών μέχρι το 2023 και να προτείνει αυξημένα ανώτατα όρια πληρωμών στο πλαίσιο του τομέα 1β, αν κριθεί απαραίτητο, μέχρι το τέλος της τρέχουσας περιόδου προγραμματισμού· ενθαρρύνει την Επιτροπή και τα κράτη μέλη να καταστήσουν πλήρως λειτουργική και εύχρηστη την ηλεκτρονική συνοχή, προκειμένου να προσαρμόσουν το σχέδιο πληρωμών σύμφωνα με συγκεκριμένες εξελίξεις, καθώς και να προετοιμάσουν σχέδιο επιτάχυνσης της συνοχής· ζητεί, συνεπώς, να εισαγάγουν τα κράτη μέλη δεδομένα σχετικά με τους διαύλους έργων, τα σχέδια σύναψης συμβάσεων με προγραμματισμένες ή ισχύουσες ημερομηνίες για τις διαδικασίες υποβολής προσφορών, την ανάθεση συμβάσεων και την εφαρμογή, καθώς και όλα τα χρηματοοικονομικά και άλλα λογιστικά δεδομένα που σχετίζονται με τιμολόγια, συγχρηματοδότηση, επιλεξιμότητα δαπανών, κ.λπ.·

13.  αναμένει από την Επιτροπή να συνεχίσει τις συζητήσεις επί των θεμάτων αυτών στο φόρουμ για τη συνοχή και να υποβάλει προτάσεις για λύσεις στην 7η έκθεση για τη συνοχή, με σκοπό τη διασφάλιση της πλήρους εφαρμογής της πολιτικής για τη συνοχή και την ανταπόκριση στις επενδυτικές ανάγκες της ΕΕ· ζητεί επίσης να ληφθούν τα αναγκαία μέτρα για την έγκαιρη έναρξη της περιόδου προγραμματισμού μετά το 2020·

14.  ζητεί από την Επιτροπή να αντλήσει διδάγματα με βάση τις πληροφορίες που περιέχονται στις ετήσιες εκθέσεις, ενόψει της συζήτησης για την πολιτική συνοχής μετά το 2020·

15.  καλεί την Επιτροπή να υποβάλει έως τις αρχές του 2018 το αργότερο τη νομοθετική δέσμη σχετικά με την επόμενη περίοδο προγραμματισμού και να διευκολύνει την ομαλή και έγκαιρη διαπραγμάτευση για το ΠΔΠ μετά το 2020, συμπεριλαμβανομένου και ενός κανονιστικού και διαδικαστικού «μαξιλαριού ασφαλείας», προκειμένου να αποφευχθούν κραδασμοί του συστήματος στις επενδύσεις και στην εφαρμογή της πολιτικής για τη συνοχή· πιστεύει ότι το αποτέλεσμα του δημοψηφίσματος του Ηνωμένου Βασιλείου και οι επερχόμενες ρυθμίσεις για το Brexit πρέπει να ληφθούν δεόντως υπόψη·

16.  αναθέτει στον Πρόεδρό του να διαβιβάσει το παρόν ψήφισμα στην Επιτροπή, στο Συμβούλιο, στην Επιτροπή των Περιφερειών, στα κράτη μέλη και στα εθνικά και περιφερειακά κοινοβούλιά τους.

(1) Κείμενα που εγκρίθηκαν, P8_TA(2016)0217. (2) ΕΕ C 289 της 9.8.2016, σ. 50. (3) ΕΕ C 482 της 23.12.2016, σ. 56. (4) Κείμενα που εγκρίθηκαν, P8_TA(2016)0412. (5) Κείμενα που εγκρίθηκαν, P8_TA(2017)0053. (6) Κείμενα που εγκρίθηκαν, P8_TA(2015)0419. (7) Αναγκαία επικαιροποίηση μετά τη δημοσίευση της συνοπτικής έκθεσης των ετήσιων εκθέσεων εφαρμογής του προγράμματος που καλύπτουν την εφαρμογή κατά τα έτη 2014-2015.