Το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο,

–  έχοντας υπόψη το άρθρο 325 παράγραφος 5 της Συνθήκης για τη λειτουργία της Ευρωπαϊκής Ένωσης (ΣΛΕΕ),

–  έχοντας υπόψη τα ψηφίσματά του σχετικά με προηγούμενες ετήσιες εκθέσεις της Επιτροπής και της Ευρωπαϊκής Υπηρεσίας Καταπολέμησης της Απάτης (OLAF),

–  έχοντας υπόψη την έκθεση της Επιτροπής, της 14ης Ιουλίου 2016, με τίτλο «Προστασία των οικονομικών συμφερόντων της Ευρωπαϊκής Ένωσης – Ετήσια έκθεση για την καταπολέμηση της απάτης 2015» (COM(2016)0472) καθώς και τα υπηρεσιακά έγγραφα εργασίας της Επιτροπής που τη συνοδεύουν (SWD(2016)0234, SWD(2016)0235, SWD(2016)0236, SWD(2016)0237, SWD(2016)0238 και SWD(2016)0239),

–  έχοντας υπόψη την ετήσια έκθεση της OLAF για το 2015 και την έκθεση δραστηριοτήτων της επιτροπής εποπτείας της OLAF για το 2015,

–  έχοντας υπόψη την ετήσια έκθεση του Ελεγκτικού Συνεδρίου σχετικά με την εκτέλεση του προϋπολογισμού για το οικονομικό έτος 2015, καθώς και τις απαντήσεις των θεσμικών οργάνων,

–  έχοντας υπόψη την ανακοίνωση της Επιτροπής, της 18ης Ιουλίου 2016, με τίτλο «Προστασία του προϋπολογισμού της ΕΕ έως το τέλος του 2015» (COM(2016)0486),

–  έχοντας υπόψη τον κανονισμό (ΕΕ) αριθ. 250/2014, του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου, της 26ης Φεβρουαρίου 2014, σχετικά με πρόγραμμα για την προώθηση δραστηριοτήτων στον τομέα της προστασίας των οικονομικών συμφερόντων της Ευρωπαϊκής Ένωσης (πρόγραμμα «Hercule III») και την κατάργηση της απόφασης αριθ. 804/2004/ΕΚ(1),

–  έχοντας υπόψη την πρόταση της Επιτροπής, της 17ης Ιουλίου 2013, για την έκδοση κανονισμού του Συμβουλίου σχετικά με τη σύσταση της Ευρωπαϊκής Εισαγγελίας (COM(2013)0534),

–  έχοντας υπόψη τον κανονισμό (ΕΕ, Ευρατόμ) αριθ. 883/2013 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου, της 11ης Σεπτεμβρίου 2013, σχετικά με τις έρευνες που πραγματοποιούνται από την Ευρωπαϊκή Υπηρεσία Καταπολέμησης της Απάτης (OLAF) και την κατάργηση του κανονισμού (ΕΚ) αριθ. 1073/1999 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου και του κανονισμού (Ευρατόμ) αριθ. 1074/1999 του Συμβουλίου(2),

–  έχοντας υπόψη την πρόταση της Επιτροπής, της 11ης Ιουλίου 2012, για την έκδοση οδηγίας του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου σχετικά με την καταπολέμηση, μέσω του ποινικού δικαίου, της απάτης εις βάρος των οικονομικών συμφερόντων της Ένωσης (COM(2012)0363),

–  έχοντας υπόψη τον κανονισμό (ΕΕ, Ευρατόμ) αριθ. 966/2012 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου, της 25ης Οκτωβρίου 2012, σχετικά με τους δημοσιονομικούς κανόνες που εφαρμόζονται στον γενικό προϋπολογισμό της Ένωσης και την κατάργηση του κανονισμού (ΕΚ, Ευρατόμ) αριθ. 1605/2002 του Συμβουλίου(3),

–  έχοντας υπόψη το ψήφισμά του της 25ης Οκτωβρίου 2016 σχετικά με την καταπολέμηση της διαφθοράς και τη συνέχεια που δόθηκε στο ψήφισμα της επιτροπής CRIM(4),

–  έχοντας υπόψη τον κανονισμό (ΕΚ, Ευρατόμ) αριθ. 2988/95 του Συμβουλίου, της 18ης Δεκεμβρίου 1995, σχετικά με την προστασία των οικονομικών συμφερόντων των Ευρωπαϊκών Κοινοτήτων(5),

–  έχοντας υπόψη την έκθεση του 2015 σχετικά με το έλλειμμα ΦΠΑ, η οποία εκπονήθηκε κατόπιν ανάθεσης της Επιτροπής και την ανακοίνωση της Επιτροπής της 7ης Απριλίου 2016 σχετικά με ένα σχέδιο δράσης για τον ΦΠΑ (COM(2016)0148),

–  έχοντας υπόψη την απόφαση του Ευρωπαϊκού Δικαστηρίου στην υπόθεση C-105/14, Taricco και λοιποί(6),

–  έχοντας υπόψη την ειδική έκθεση αριθ. 24/2015 του Ευρωπαϊκού Ελεγκτικού Συνεδρίου, της 3ης Μαρτίου 2016, με τίτλο «Αντιμετώπιση της ενδοκοινοτικής απάτης στον τομέα του ΦΠΑ: ανάγκη για περαιτέρω δράση»,

–  έχοντας υπόψη το ψήφισμά του της 14ης Φεβρουαρίου 2017 σχετικά με τον ρόλο των καταγγελτών (whistle-blowers) στην προστασία των οικονομικών συμφερόντων της ΕΕ(7),

–  έχοντας υπόψη την οδηγία 2014/24/ΕΕ του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου, της 26ης Φεβρουαρίου 2014, σχετικά με τις δημόσιες προμήθειες και την κατάργηση της οδηγίας 2004/18/ΕK(8),

–  έχοντας υπόψη το άρθρο 52 του Κανονισμού του,

–  έχοντας υπόψη την έκθεση της Επιτροπής Ελέγχου του Προϋπολογισμού και τις γνωμοδοτήσεις της Επιτροπής Περιφερειακής Ανάπτυξης και της Επιτροπής Πολιτικών Ελευθεριών, Δικαιοσύνης και Εσωτερικών Υποθέσεων (A8-0159/2017),

A.  λαμβάνοντας υπόψη ότι de jure τα κράτη μέλη και η Επιτροπή έχουν επιμερισμένη ευθύνη για την εκτέλεση του 80 % περίπου του προϋπολογισμού της Ένωσης λαμβάνοντας ωστόσο υπόψη ότι de facto τα κράτη μέλη δαπανούν τους πόρους αυτούς και η Επιτροπή έχει την ευθύνη να εποπτεύει τα εν λόγω έργα εξασφαλίζοντας ένα επίπεδο ελέγχου· λαμβάνοντας υπόψη ότι τα κράτη μέλη έχουν την κύρια ευθύνη για την είσπραξη των ιδίων πόρων, μεταξύ άλλων υπό τη μορφή ΦΠΑ και τελωνειακών δασμών·

B.  λαμβάνοντας υπόψη ότι η προστασία των οικονομικών συμφερόντων της ΕΕ θα πρέπει να αποτελεί βασικό στοιχείο της πολιτικής της ΕΕ για την ενίσχυση της εμπιστοσύνης των πολιτών μέσω της εξασφάλισης της ορθής χρήσης των χρημάτων τους σύμφωνα με την προσέγγιση της «βέλτιστης αξιοποίησης του κάθε ευρώ»·

Γ.  λαμβάνοντας υπόψη ότι η επίτευξη καλών αποτελεσμάτων με την απλούστευση των διαδικασιών συνεπάγεται την τακτική αξιολόγηση των εισροών, των εκροών, της έκβασης/των αποτελεσμάτων και του αντικτύπου μέσω ελέγχων επιδόσεων·

Δ.  λαμβάνοντας υπόψη ότι το άρθρο 325 παράγραφος 2 ΣΛΕΕ προβλέπει ότι τα κράτη μέλη λαμβάνουν τα ίδια μέτρα καταπολέμησης της απάτης κατά των οικονομικών συμφερόντων της Ένωσης με εκείνα που λαμβάνουν για την καταπολέμηση της απάτης κατά των ιδίων οικονομικών συμφερόντων·

E.  λαμβάνοντας υπόψη ότι το άρθρο 325 παράγραφος 3 ΣΛΕΕ προβλέπει ότι τα κράτη μέλη διοργανώνουν, μαζί με την Επιτροπή, στενή και τακτική συνεργασία μεταξύ των αρμόδιων αρχών·

ΣΤ.  λαμβάνοντας υπόψη ότι η ποικιλομορφία των νομικών και διοικητικών συστημάτων των κρατών μελών συνθέτει ένα γεμάτο προκλήσεις περιβάλλον, μέσα στο οποίο πρέπει να ξεπεραστούν οι παρατυπίες και να καταπολεμηθεί η απάτη· λαμβάνοντας επίσης υπόψη ότι η Επιτροπή θα πρέπει συνεπώς να εντείνει τις προσπάθειές της προκειμένου να διασφαλίσει ότι η καταπολέμηση της απάτης διενεργείται με αποτελεσματικό τρόπο και οδηγεί σε πιο απτά και πιο ικανοποιητικά αποτελέσματα·

Ζ.  λαμβάνοντας υπόψη ότι η χρήση ευαίσθητων δεδομένων αναδεικνύεται όλο και σαφέστερα ως παράγοντας που συμβάλλει στην απάτη·

Η.  λαμβάνοντας υπόψη ότι ο ΦΠΑ αποτελεί σημαντική και αυξανόμενη πηγή εσόδων για τα κράτη μέλη που απέφερε σχεδόν 1 τρισεκατομμύριο EUR το 2014 και συμβάλλει στους ιδίους πόρους της ΕΕ, με συνολικά έσοδα που ανήλθαν σε 17 667 εκατομμύρια EUR ήτοι 12,27 % των συνολικών εσόδων της ΕΕ το 2014·

Θ.  λαμβάνοντας υπόψη ότι το υφιστάμενο σύστημα ΦΠΑ, ειδικότερα όπως εφαρμόζεται στις διασυνοριακές συναλλαγές, είναι ευάλωτο στην απάτη και στις στρατηγικές φοροαποφυγής, όπου η ενδοκοινοτική απάτη του αφανούς εμπόρου (ΕΑΑΕ), κοινώς αποκαλούμενη απάτη τύπου «καρουζέλ» και μόνον ευθυνόταν για απώλειες εσόδων ΦΠΑ της τάξης των 50 δισεκατομμυρίων EUR το 2014·

Ι.  λαμβάνοντας υπόψη ότι το έλλειμμα ΦΠΑ ανήλθε κατά προσέγγιση σε 159,5 δισεκατομμύρια EUR το 2014 και κυμαίνεται από ποσοστό κάτω του 50 % έως άνω του 40 % ανάλογα με την εξεταζόμενη χώρα·

ΙΑ.  λαμβάνοντας υπόψη ότι η διαφθορά πλήττει όλα τα κράτη μέλη, ιδίως με τη μορφή του οργανωμένου εγκλήματος, και όχι μόνο επιβαρύνει την οικονομία της ΕΕ, αλλά υπονομεύει και τη δημοκρατία και το κράτος δικαίου σε ολόκληρη την Ευρώπη· λαμβάνοντας ωστόσο υπόψη ότι δεν είναι γνωστά τα ακριβή στοιχεία, δεδομένου ότι η Επιτροπή έχει αποφασίσει να μη δημοσιεύει στοιχεία στο πλαίσιο της έκθεσης σχετικά με την πολιτική της ΕΕ για την καταπολέμηση της διαφθοράς·

ΙΒ.  λαμβάνοντας υπόψη ότι η απάτη είναι παράδειγμα εσκεμμένης αδικοπραγίας και συνιστά ποινικό αδίκημα, και λαμβάνοντας υπόψη ότι η παρατυπία είναι η παράλειψη συμμόρφωσης με κάποιον κανόνα·

ΙΓ.  λαμβάνοντας υπόψη ότι η διακύμανση του αριθμού των παρατυπιών μπορεί να συνδεθεί με την εξέλιξη των πολυετών κύκλων προγραμματισμού (όπου τα υψηλότερα επίπεδα ανίχνευσης στο τέλος των κύκλων οφείλονται στο κλείσιμο των προγραμμάτων), καθώς και στην καθυστερημένη υποβολή στοιχείων από ορισμένα κράτη μέλη που συνηθίζουν να κοινοποιούν τις περισσότερες από τις παρατυπίες των προηγούμενων πολυετών προγραμμάτων όλες μαζί·

Εντοπισμός και δήλωση παρατυπιών

1.  σημειώνει με ανησυχία ότι ο αριθμός του συνόλου των δόλιων και μη δόλιων παρατυπιών που κοινοποιήθηκαν το 2015 αυξήθηκε σημαντικά, κατά 36 %, με αποτέλεσμα την αύξηση κατά 5 876 του αριθμού των παρατυπιών που καταχωρίστηκαν σε σύγκριση με το 2014 και ανέρχονται σε 22 349 περιπτώσεις λόγω ορισμένων ειδικών συνθηκών στον τομέα της πολιτικής συνοχής σε δύο κράτη μέλη· επισημαίνει ότι παρά το γεγονός ότι αυξήθηκε ο αριθμός των παρατυπιών, το ποσό το οποίο αφορούσαν το 2015 (3,21 δισεκατομμύρια EUR) σημείωσε ελαφρά μείωση της τάξης του 1 % έναντι του 2014 (3,24 δισεκατομμύρια EUR)·

2.  εκφράζει ανησυχία διότι παρά τη θετική εξέλιξη της μείωσης του αριθμού των παρατυπιών κατά 11 % που κοινοποιήθηκαν ως δόλιες, από 1 649 το 2014 σε 1 461 το 2015, τα ποσά τα οποία αφορούσαν αυξήθηκαν κατά 18 %, από 538 εκατομμύρια EUR το 2014 σε 637,6 εκατομμύρια EUR το 2015· σημειώνει ότι τα πλαστά ή παραποιημένα έγγραφα και δηλώσεις αποτελούσαν τα πιο συχνά είδη απάτης αντιστοιχώντας στο 34 %, ενώ το μεγαλύτερο ποσοστό παρατυπιών που κοινοποιήθηκαν ως δόλιες (52 %) εντοπίστηκε στον γεωργικό τομέα, και το υψηλότερο ποσοστό ανίχνευσης επί του συνόλου των δόλιων παρατυπιών (75 %) προερχόταν από τα συστήματα διοικητικού ελέγχου που προβλέπονται στους τομεακούς κανονισμούς·

3.  επισημαίνει ότι δεν είναι όλες οι παρατυπίες δόλιου τύπου και ότι θα πρέπει να υπάρξει μια σαφής διάκριση μεταξύ σφαλμάτων και απάτης·

4.  θεωρεί ότι η συνεργασία μεταξύ της Επιτροπής και των κρατών μελών στον τομέα της ανίχνευσης της απάτης δεν είναι αρκετά αποτελεσματική·

5.  δεν συμμερίζεται την άποψη της Επιτροπής ότι η αύξηση των διαθέσιμων πόρων στον προϋπολογισμό της ΕΕ κατά 14 % από έτος σε έτος θα μπορούσε να δικαιολογήσει την αύξηση του αριθμού των παρατυπιών κατά 36 %·

6.  εκφράζει την ικανοποίησή του για τη δέσμη τεσσάρων κατ’ εξουσιοδότηση και τεσσάρων εκτελεστικών κανονισμών της Επιτροπής σχετικά με τις διατάξεις περί κοινοποίησης παρατυπιών στον τομέα της επιμερισμένης διαχείρισης, με στόχο τη βελτίωση της ποιότητας και της συνοχής των πληροφοριών σχετικά με τις παρατυπίες και τις περιπτώσεις απάτης που κοινοποιούνται από τα κράτη μέλη· εκφράζει τη λύπη του για το γεγονός ότι οι εν λόγω κανονισμοί δεν ορίζουν χρονοδιαγράμματα εντός των οποίων τα κράτη μέλη θα υποχρεούνται να κοινοποιούν τυχόν παρατυπίες· εκφράζει τη λύπη του για το γεγονός ότι το 2015, σε ό,τι αφορά τις παρατυπίες που κοινοποιήθηκαν ως μη δόλιες, 537 από τις 538 παρατυπίες που κοινοποιήθηκαν από την Ιρλανδία αφορούσαν το παλαιότερο πρόγραμμα υποβολής στοιχείων από το 2000 έως το 2006, και ότι 5 105 από τις 5 619 παρατυπίες που κοινοποιήθηκαν από την Ισπανία αφορούσαν παρατυπίες που εντοπίστηκαν στον τομέα της πολιτικής συνοχής καθ’ όλη τη διάρκεια της περιόδου 2007-2013 και οι οποίες κοινοποιήθηκαν όλες μαζί το 2015, και ότι η Ολλανδία κοινοποίησε μόνον μία υπόθεση που αφορούσε τον αλιευτικό τομέα το 2014 σε σχέση με 53 υποθέσεις το 2015· τονίζει ότι η μη έγκαιρη διαβίβαση στοιχείων από τα κράτη μέλη ή η παροχή ανακριβών στοιχείων είναι χρόνια κατάσταση· τονίζει ότι είναι αδύνατη η σύγκριση και η αντικειμενική αξιολόγηση της κλίμακας της απάτης στα κράτη μέλη της Ευρωπαϊκής Ένωσης·

7.  επισημαίνει ότι σύμφωνα με το άρθρο 27 παράγραφος 3 της οδηγίας 2010/24/ΕΕ του Συμβουλίου περί αμοιβαίας συνδρομής για την είσπραξη απαιτήσεων σχετικών με φόρους, δασμούς και άλλα μέτρα, η Επιτροπή υποβάλλει ανά πενταετία, στο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο και το Συμβούλιο, έκθεση σχετικά με τη λειτουργία των διευθετήσεων που θεσπίζονται με την εν λόγω οδηγία· εκφράζει τη λύπη του για το γεγονός ότι η αξιολόγηση που είχε προγραμματιστεί για το αργότερο έως την 1η Ιανουαρίου 2017 δεν έχει δημοσιευθεί ακόμη· ζητεί από την Επιτροπή να δημοσιεύσει την αξιολόγηση χωρίς καθυστέρηση·

8.  ενθαρρύνει την Επιτροπή να συνεχίσει τις προσπάθειές της για να αναπτύξει προγράμματα όπως το REFIT προκειμένου να απλουστεύσει τη νομοθεσία της ΕΕ· τονίζει ότι η απλούστευση των κανόνων και των διαδικασιών συμβάλλει στη μείωση του αριθμού των παρατυπιών που συχνά συνδέονται με πολύπλοκους κανόνες και απαιτήσεις· επισημαίνει ότι η μείωση του διοικητικού φόρτου συνιστά εξοικονόμηση δαπανών για τις δημόσιες διοικήσεις και τους πολίτες της ΕΕ, ενώ επίσης ενθαρρύνει τους δικαιούχους να αναλάβουν νέα προγράμματα της ΕΕ· τονίζει ότι η απλούστευση των κανόνων θα πρέπει να συνάδει με την αρχή της κατάρτισης ενός προϋπολογισμού της ΕΕ που θα εστιάζεται στα αποτελέσματα·

9.  υπενθυμίζει ότι τα κράτη μέλη διαχειρίζονται περίπου το 80 % του προϋπολογισμού της ΕΕ· θεωρεί, ως εκ τούτου, ότι η Επιτροπή πρέπει να βοηθήσει τα κράτη μέλη να καταρτίσουν εθνικές στρατηγικές για την καταπολέμηση της απάτης·

10.  εκφράζει τη λύπη του για το γεγονός δεν έχουν θεσπίσει όλα τα κράτη μέλη εθνικές στρατηγικές για την καταπολέμηση της απάτης·

11.  καλεί και πάλι την Επιτροπή να θεσπίσει ένα ενιαίο σύστημα για τη συλλογή συγκρίσιμων δεδομένων σχετικά με τις παρατυπίες και τις περιπτώσεις απάτης από τα κράτη μέλη, προκειμένου να τυποποιηθεί η διαδικασία υποβολής στοιχείων και να εξασφαλιστεί η ποιότητα και η συγκρισιμότητα των δεδομένων που υποβάλλονται·

12.  εκφράζει την ικανοποίησή του για την έγκριση του κανονισμού (ΕΕ) 2015/1525 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου της 9ης Σεπτεμβρίου 2015, ο οποίος οδήγησε σε βελτίωση του υφιστάμενου πλαισίου εντοπισμού και διερεύνησης των περιπτώσεων τελωνειακής απάτης σε επίπεδο ΕΕ και σε εθνικό επίπεδο·

13.  αναγνωρίζει τις προσπάθειες που καταβάλλουν τα κράτη μέλη για τον εντοπισμό, την αξιολόγηση και την αναφορά των παρατυπιών, καθώς και για την υλοποίηση αποτελεσματικών και αναλογικών μέτρων καταπολέμησης της απάτης· τονίζει ότι η δράση για την καταπολέμηση της απάτης συμβάλλει στην τόνωση της ανάπτυξης· καλεί την Επιτροπή να χρησιμοποιήσει επίσης τεχνική βοήθεια προκειμένου να ενισχυθούν οι τεχνικές και διοικητικές ικανότητες των διαχειριστικών αρχών να διασφαλίζουν αποτελεσματικά συστήματα ελέγχου, συμπεριλαμβανομένης της θέσπισης απλούστερων και πλέον διαφανών αιτήσεων που είναι σε θέση να μειώσουν τους κινδύνους απάτης και να εξασφαλίσουν ότι οιεσδήποτε ζημίες μπορούν να ανακτηθούν· συνιστά τη βελτίωση της διαφάνειας σε όλα τα επίπεδα της διαχείρισης των έργων ενθαρρύνει την Επιτροπή και τα κράτη μέλη να συνεχίσουν να κινούνται προς αυτήν την κατεύθυνση ενσωματώνοντας σταδιακά στα ελεγκτικά τους συστήματα και διαδικασίες τη συστηματική χρήση εργαλείων ΤΠ για την καταπολέμηση των παρατυπιών· προτρέπει την Επιτροπή να εκπονήσει και να εγκρίνει ειδικές κατευθυντήριες γραμμές που θα βοηθήσουν τις εθνικές αρχές να εντοπίζουν τις παρατυπίες·

Έσοδα – Ίδιοι πόροι

14.  εκφράζει ανησυχία για τις απώλειες εξαιτίας του ελλείμματος ΦΠΑ και της ενδοκοινοτικής απάτης στον τομέα του ΦΠΑ, που ευθύνονται για απώλεια εσόδων ύψους 159,5 δισεκατομμύρια EUR και 50 δισεκατομμύρια EUR αντίστοιχα το 2014· επισημαίνει ότι μόνο δύο κράτη μέλη, το Ηνωμένο Βασίλειο και το Βέλγιο, συλλέγουν και διανέμουν στατιστικά στοιχεία σχετικά με το ζήτημα της απώλειας εσόδων λόγω της διασυνοριακής απάτης στον τομέα του ΦΠΑ·

15.  επισημαίνει ότι η Επιτροπή δεν έχει πρόσβαση στις πληροφορίες που ανταλλάσσονται μεταξύ των κρατών μελών με σκοπό την πρόληψη και την καταπολέμηση της ενδοκοινοτικής απάτης του αφανούς εμπόρου (ΕΑΑΕ), της κοινώς αποκαλούμενης απάτης τύπου «καρουζέλ»· θεωρεί ότι η Επιτροπή θα πρέπει να έχει πρόσβαση στο Eurofisc, προκειμένου να ελέγχει καλύτερα, να αξιολογεί και να βελτιώνει την ανταλλαγή δεδομένων μεταξύ των κρατών μελών· καλεί όλα τα κράτη μέλη να συμμετάσχουν σε όλους τους τομείς δραστηριότητας του Eurofisc και να διευκολύνουν την ανταλλαγή πληροφοριών με δικαστικές αρχές και αρχές επιβολής του νόμου όπως η Ευρωπόλ και η OLAF, σύμφωνα με τη σύσταση του Ελεγκτικού Συνεδρίου· καλεί τα κράτη μέλη και το Συμβούλιο να χορηγήσουν στην Ευρωπαϊκή Επιτροπή πρόσβαση σε αυτά τα δεδομένα, με σκοπό την προώθηση της συνεργασίας, την ενίσχυση της αξιοπιστίας των δεδομένων και την καταπολέμηση του διασυνοριακού εγκλήματος·

16.  επισημαίνει ότι το σύστημα ανταλλαγής πληροφοριών σχετικά με τον ΦΠΑ (VIES) έχει αποδειχθεί χρήσιμο εργαλείο για την καταπολέμηση της απάτης, καθώς επιτρέπει την εναρμόνιση των στοιχείων σχετικά με εμπόρους μεταξύ χωρών· καλεί τα κράτη μέλη να βελτιώσουν τους χρόνους ανταπόκρισης όσον αφορά την παροχή πληροφοριών, την απάντηση σε ερωτήματα και την αντίδραση σε σφάλματα που υποδεικνύονται, σύμφωνα με τη σύσταση του Ευρωπαϊκού Ελεγκτικού Συνεδρίου·

17.  επισημαίνει το σχέδιο δράσης της Επιτροπής για τον «ΦΠΑ – Προς έναν ενιαίο χώρο ΦΠΑ στην ΕΕ» που δημοσιεύτηκε στις 7 Απριλίου 2016· λυπάται βαθύτατα διότι η δημοσίευση των «Μέτρων για τη βελτίωση της συνεργασίας μεταξύ των φορολογικών διοικήσεων, καθώς και με τις τελωνειακές αρχές και τα όργανα επιβολής του νόμου, και για την ενίσχυση της ικανότητας των φορολογικών διοικήσεων» που είχε προβλεφθεί στο σχέδιο δράσης για το 2016 θα καθυστερήσει κατά ένα έτος· υπογραμμίζει ότι, για την αντιμετώπιση των προβλημάτων που συνδέονται με τη διασυνοριακή απάτη στον τομέα του ΦΠΑ, απαιτούνται ισχυρά, συντονισμένα και ταχύτερα μέτρα· προτρέπει, ως εκ τούτου, την Επιτροπή να επιταχύνει τις σχετικές διαδικασίες και να παρουσιάσει λύσεις για την αποφυγή της απώλειας φορολογικών εσόδων στην ΕΕ και στα κράτη μέλη·

18.  τονίζει ότι η εφαρμογή βραχυπρόθεσμων μέτρων για την αντιμετώπιση των απωλειών σε σχέση με τον ΦΠΑ δεν θα πρέπει να καθυστερήσει την πρόταση της Επιτροπής για ένα οριστικό σύστημα ΦΠΑ όπως προβλέπεται στο σχέδιο δράσης·

19.  επισημαίνει με κάποια ικανοποίηση ότι η κορύφωση του ποσού των παραδοσιακών ιδίων πόρων (ΠΙΠ) που επηρεάστηκαν από περιστατικά απάτης το 2014 αποτέλεσε ζήτημα ενός μόνον έτους και ότι τα επίπεδα του 2015 (427 εκατομμύρια EUR) επανήλθαν στον μέσο όρο των ετών 2011-2015· εκφράζει, ωστόσο, τη δυσαρέσκειά του για το γεγονός ότι ορισμένα κράτη μέλη δεν κοινοποιούν υποθέσεις παρατυπιών που συνδέονται με τους ΠΙΠ·

20.  προτρέπει τα κράτη μέλη να ανακτήσουν ταχύτερα τα ποσά των οφειλόμενων ΠΙΠ, και ειδικότερα εκείνα τα κράτη μέλη που πρέπει να ανακτήσουν τα μεγαλύτερα ποσά· προτρέπει την Ελλάδα, τη Ρουμανία, τη Λετονία, τη Μάλτα και τις Κάτω Χώρες να βελτιώσουν την είσπραξη των ΠΙΠ τους, καθώς τα ποσοστά των οφειλόμενων ΠΙΠ τους παραμένουν κατά πολύ υψηλότερα από το 1,71 % που αποτελεί τον μέσο όρο της ΕΕ, και ανέρχονται, αντίστοιχα, σε 8,95 %, 5,07 %, 5,04 %, 3,84 % και 3,81 %·

21.  σημειώνει ότι αυξάνεται ο αριθμός των περιπτώσεων παρατυπιών που κοινοποιούνται εθελοντικά, και καλεί τα κράτη μέλη να προσαρμόσουν τις στρατηγικές τελωνειακών ελέγχων τους αναλόγως, λαμβάνοντας υπόψη τα αποτελέσματα της εθελοντικής υποβολής στοιχείων·

22.  λαμβάνει ιδιαιτέρως υπόψη το γεγονός ότι το 75 % του συνόλου των υποθέσεων που δηλώθηκαν ως δόλιες αφορούν εμπορεύματα όπως ο καπνός, τα ηλεκτρικά μηχανήματα, τα υποδήματα, τα προϊόντα κλωστοϋφαντουργίας, ο σίδηρος και ο χάλυβας και ότι η Κίνα, τα Ενωμένα Αραβικά Εμιράτα, οι Ηνωμένες Πολιτείες, η Λευκορωσία, η Ρωσία και η Ουκρανία αναφέρονται συχνότερα ως χώρες προέλευσης των εν λόγω εμπορευμάτων· τονίζει ότι η Κίνα είναι η κύρια χώρα προέλευσης προϊόντων παραποίησης/απομίμησης (80 %), ακολουθούμενη από το Χονγκ Κονγκ, τα Ηνωμένα Αραβικά Εμιράτα, την Τουρκία και την Ινδία· ζητεί από την Επιτροπή να εγείρει τα εν λόγω ζητήματα κατά τις εμπορικές διαπραγματεύσεις με τις εν λόγω χώρες·

23.  υπογραμμίζει το γεγονός ότι το λαθρεμπόριο ειδών με υψηλή φορολογία προκαλεί σημαντικές απώλειες εσόδων για τον προϋπολογισμό της ΕΕ και τους προϋπολογισμούς των κρατών μελών της, και ότι η άμεση απώλεια τελωνειακών εσόδων ως αποτέλεσμα μόνο του λαθρεμπορίου τσιγάρων εκτιμάται σε ποσό άνω των 10 δισεκατομμυρίων EUR ετησίως·

24.  σημειώνει με ανησυχία ότι το λαθρεμπόριο καπνού στην ΕΕ έχει εντατικοποιηθεί τα τελευταία έτη και, σύμφωνα με εκτιμήσεις, αντιστοιχεί σε ετήσια απώλεια δημόσιων εσόδων για τους προϋπολογισμούς της ΕΕ ύψους 10 δισεκατομμυρίων EUR ετησίως, ενώ ταυτόχρονα είναι μία από τις κυριότερες πηγές της οργανωμένης εγκληματικότητας, συμπεριλαμβανομένης της τρομοκρατίας· τονίζει ότι το παράνομο εμπόριο καπνού προκαλεί σοβαρή ζημία τόσο στο νόμιμο εμπόριο όσο και στις εθνικές οικονομίες· σημειώνει, επιπλέον, ότι σημαντικό ποσοστό των λαθραίων προϊόντων καπνού προέρχεται από τη Λευκορωσία· καλεί την ΕΕ και τα κράτη μέλη να ασκήσουν πίεση στη Λευκορωσία, προκειμένου να αντιμετωπίσει το παράνομο εμπόριο καπνού και το οργανωμένο έγκλημα, και να θεσπίσει κυρώσεις, αν αυτό είναι αναγκαίο· καλεί τα κράτη μέλη να εντείνουν τη συνεργασία τους στον εν λόγω τομέα·

25.  επισημαίνει με ικανοποίηση την επιτυχή έκβαση πολυάριθμων κοινών τελωνειακών δράσεων (ΚΤΔ) χάρη στη συνεργασία της OLAF και των κρατών μελών με διάφορες υπηρεσίες τρίτων χωρών, οι οποίες είχαν ως αποτέλεσμα να κατασχεθούν, μεταξύ άλλων, 16 εκατομμύρια τσιγάρα και 2 τόνοι κάνναβης· σημειώνει ότι στο πλαίσιο της επιχείρησης «Baltica», η οποία πραγματοποιήθηκε υπό την ηγεσία των πολωνικών τελωνειακών αρχών, σε συνεργασία με την OLAF, την Ευρωπόλ και πέντε κράτη μέλη (Φινλανδία, Εσθονία, Λετονία, Λιθουανία και Σουηδία), κατασχέθηκαν 13 εκατομμύρια τσιγάρα που προέρχονται από τρίτες χώρες όπως η Λευκορωσία και η Ρωσία·

26.  σημειώνει τις 241 δηλωθείσες υποθέσεις λαθρεμπορίου τσιγάρων, που αφορούσαν εκτιμώμενη απώλεια ΠΙΠ της τάξης των 31 εκατομμυρίων EUR· θέτει υπό αμφισβήτηση την επαγρύπνηση των τελωνειακών υπηρεσιών ορισμένων κρατών μελών που δεν δήλωσαν ούτε μία υπόθεση λαθρεμπορίου τσιγάρων το 2015·

27.  σημειώνει ότι οι τελωνειακοί έλεγχοι που διενεργούνται κατά τον εκτελωνισμό των εμπορευμάτων και οι επιθεωρήσεις από τις υπηρεσίες καταπολέμησης της απάτης ήταν οι πλέον πετυχημένες μέθοδοι εντοπισμού περιπτώσεων δόλιων παρατυπιών στον τομέα των εσόδων για το 2015·

28.  εκφράζει τη βαθιά του ανησυχία για το γεγονός ότι η τυχόν μείωση των τελωνειακών υπαλλήλων μπορεί να επηρεάσει αρνητικά τον αριθμό των ελέγχων και, ως εκ τούτου, να έχει αρνητικό αντίκτυπο στην ανίχνευση δόλιων ενεργειών στον τομέα των εσόδων της ΕΕ·

29.  επαναλαμβάνει ότι οι αποτελεσματικοί τελωνειακοί έλεγχοι αποτελούν βασικό στοιχείο για την προστασία των οικονομικών συμφερόντων της ΕΕ και ότι τα δημοσιονομικά μέτρα δεν πρέπει να αποτρέπουν τις αρχές των κρατών μελών από την υλοποίηση της αποστολής τους·

30.  εκφράζει την ανησυχία του όσον αφορά τους τελωνειακούς ελέγχους και τη συναφή είσπραξη των δασμών, οι οποίοι αποτελούν ίδιο πόρο για τον προϋπολογισμό της ΕΕ· επισημαίνει ότι οι επιθεωρήσεις μέσω των οποίων εξακριβώνεται ότι οι εισαγωγείς συμμορφώνονται με τους κανόνες σχετικά με τους δασμούς και τις εισαγωγές, πραγματοποιούνται από τις τελωνειακές αρχές των κρατών μελών, και καλεί την Επιτροπή να διασφαλίσει ότι οι επιθεωρήσεις στα σύνορα της ΕΕ είναι κατάλληλες και εναρμονισμένες, εξασφαλίζοντας κατ’ αυτόν τον τρόπο την προστασία, την ασφάλεια και τα οικονομικά συμφέροντα της ΕΕ, καθώς και να δώσει ιδιαίτερη έμφαση στην καταπολέμηση του εμπορίου παράνομων προϊόντων και προϊόντων παραποίησης/απομίμησης·

31.  εκφράζει την ικανοποίησή του για τη σύσταση της Επιτροπής ότι τα κράτη μέλη θα πρέπει να επιτυγχάνουν τη σωστή ισορροπία ανάμεσα στη διευκόλυνση του εμπορίου και την προστασία των οικονομικών συμφερόντων της ΕΕ· επισημαίνει, στο πλαίσιο αυτό, τις συνοπτικές διαδικασίες των τελωνειακών αρχών για εταιρείες που θεωρούνται χαμηλού κινδύνου, οι οποίες, αυτές καθαυτές, μπορεί να αποτελούν ένα καλό σύστημα για γρήγορο εκτελωνισμό των εμπορευμάτων, αλλά έχουν αποδειχθεί ευάλωτες σε πρακτικές διαφθοράς εκ μέρους των τελωνειακών υπαλλήλων·

Δαπάνες

32.  αναγνωρίζει το χαμηλό ποσοστό των παρατυπιών που κοινοποιήθηκαν (τόσο των δόλιων όσο και των μη δόλιων) όσον αφορά τα κονδύλια που διαχειρίζεται άμεσα η Επιτροπή, οι οποίες είναι κάτω από 0,7 %· ζητεί από την Επιτροπή λεπτομερέστερες πληροφορίες σχετικά με τις ανακτήσεις από νόμιμους κατοίκους τρίτων χωρών σε περιπτώσεις κακοδιαχείρισης κονδυλίων της ΕΕ τα οποία διαχειρίζεται άμεσα η Ευρωπαϊκή Επιτροπή·

33.  επισημαίνει ότι ο αριθμός των παρατυπιών σε σχέση με δαπάνες οι οποίες δηλώθηκαν ως δόλιες το 2015 μειώθηκε κατά 10%·

34.  επισημαίνει ότι οι εντοπισθείσες δόλιες και μη δόλιες παρατυπίες όσον αφορά τις δαπάνες αντιπροσωπεύουν το 1,98 % των πληρωμών από τον προϋπολογισμό της ΕΕ το 2015·

35.  σημειώνει ότι ο αριθμός των δόλιων παρατυπιών που κοινοποιήθηκαν το 2015 για τον τομέα του προϋπολογισμού που αφορά τους εθνικούς πόρους ήταν κατά 14 % χαμηλότερος από ότι το 2014, ενώ το σχετικό ποσό ήταν κατά 8 % υψηλότερο· εκφράζει την ανησυχία του για το γεγονός ότι, στον τομέα αυτό, ο αριθμός των μη δόλιων παρατυπιών το 2015 αυξήθηκε κατά 28 % και το αντίστοιχο ποσό κατά 44 %·

36.  εκφράζει την απογοήτευσή του για το γεγονός ότι ο αριθμός των δόλιων και μη δόλιων παρατυπιών που δηλώνονται σε σχέση με το Ευρωπαϊκό Γεωργικό Ταμείο Εγγυήσεων (ΕΓΤΕ) και το Ευρωπαϊκό Γεωργικό Ταμείο Αγροτικής Ανάπτυξης (ΕΓΤΑΑ) αυξάνεται κάθε έτος, επί τουλάχιστον 5 συναπτά έτη, καθώς ο αριθμός των υποθέσεων που έχουν αναφερθεί αυξήθηκε από 970 υποθέσεις το 2011 σε 612 υποθέσεις το 2015· σημειώνει, ωστόσο, ότι οι παρατυπίες που αφορούν το ΕΓΤΕ έχουν παραμείνει σταθερές με την πάροδο του χρόνου (+6 % σε σύγκριση με το 2014 και 10 % σε σύγκριση με το 2011), ενώ οι παρατυπίες που αφορούν το ΕΓΤΑΑ έχουν σημειώσει συνεχή αύξηση· παρατηρεί ότι το αντίστοιχο χρηματικό ποσό μειώθηκε από 211 εκατομμύρια EUR το 2011 σε 119 εκατομμύρια EUR το 2012, αλλά αυξήθηκε σταθερά σε 394 εκατομμύρια EUR το 2015, ενώ το επίπεδο των παρατυπιών που κοινοποιήθηκαν και αφορούσαν το ΕΓΤΑΑ ανήλθε σε ποσοστό σχεδόν 2 % του συνόλου του ταμείου· προτρέπει τα κράτη μέλη με τις περισσότερες κοινοποιηθείσες ως μη δόλιες παρατυπίες –Ρουμανία, Ιταλία, Ισπανία, Πολωνία, Ουγγαρία, Πορτογαλία και Λιθουανία– να ρυθμίσουν επειγόντως και αποτελεσματικά την κατάσταση προκειμένου να αναστραφεί η τάση αυτή·

37.  εκφράζει τη λύπη του για το γεγονός ότι περισσότερα από τα δύο τρίτα του εκτιμώμενου επιπέδου σφαλμάτων στις δαπάνες του ΕΤΑ για το 2015 προκλήθηκαν από την έλλειψη δικαιολογητικών εγγράφων για τις δαπάνες και από τη μη συμμόρφωση με τους κανόνες περί δημόσιων συμβάσεων· επισημαίνει ότι, προκειμένου να είναι αποτελεσματική η παρακολούθηση, πρέπει να υπάρχει πλήρης διαφάνεια, μεταξύ άλλων και όσον αφορά τους υπεργολάβους· καλεί την Επιτροπή και τα κράτη μέλη να εξετάσουν άμεσα αυτές τις ελλείψεις· καλεί την Επιτροπή να παρακολουθεί και να αξιολογήσει, το συντομότερο δυνατό, τη μεταφορά στο εθνικό δίκαιο των οδηγιών 2014/24/ΕΕ και 2014/25/ΕΕ για τις δημόσιες συμβάσεις·

38.  εκφράζει την ανησυχία του για τις διαφορές μεταξύ των αριθμών παρατυπιών που κοινοποιούνται από τα διάφορα κράτη μέλη· επισημαίνει ότι η κοινοποίηση μεγάλου αριθμού παρατυπιών ενδέχεται επίσης να οφείλεται στη μεγαλύτερη ικανότητα του εθνικού συστήματος ελέγχων να ανιχνεύει και να εντοπίζει παρατυπίες· παροτρύνει την Επιτροπή να συνεχίσει να καταβάλλει κάθε δυνατή προσπάθεια για να στηρίξει τα κράτη μέλη όσον αφορά τη βελτίωση του επιπέδου και της ποιότητας των επιθεωρήσεων, μεταξύ άλλων μέσω της υπηρεσίας συντονισμού για την καταπολέμηση της απάτης (AFCOS), και της ολοκλήρωσης της θέσπισης εθνικής στρατηγικής καταπολέμησης της απάτης (NAF) σε όλα τα κράτη μέλη·

39.  εκφράζει την ικανοποίησή του για το γεγονός ότι, μέχρι το τέλος του 2015, έξι κράτη μέλη είχαν εγκρίνει εθνική στρατηγική για την καταπολέμηση της απάτης, και καλεί τα υπόλοιπα κράτη μέλη να ολοκληρώσουν γρήγορα τις εν εξελίξει διαδικασίες έγκρισης και να αναπτύξουν τις δικές τους εθνικές στρατηγικές καταπολέμησης της απάτης·

40.  εκφράζει βαθιά ανησυχία διότι οι δόλιες και μη δόλιες παρατυπίες που συνδέονται με την Κοινή Αλιευτική Πολιτική διπλασιάστηκαν το 2015 σε σύγκριση με το 2014 και είναι οι περισσότερες που έχουν αναφερθεί ποτέ, καθώς πρόκειται για 202 υποθέσεις (19 δόλιες και 183 μη δόλιες παρατυπίες) που αφορούν ποσό ύψους 22,7 εκατομμυρίων EUR (3,2 εκατομμύρια EUR για τις δόλιες παρατυπίες)·

41.  υπογραμμίζει ότι η απλούστευση των διοικητικών κανόνων θα οδηγήσει σε μείωση του αριθμού των μη δόλιων παρατυπιών, θα συμβάλει στον εντοπισμό περιπτώσεων δόλιων παρατυπιών, και θα διευκολύνει την πρόσβαση των δικαιούχων σε κονδύλια της ΕΕ·

42.  εκφράζει τη λύπη του για το γεγονός ότι, όσον αφορά την πολιτική συνοχής, καταγράφηκε απότομη αύξηση του αριθμού των μη δόλιων παρατυπιών, οι οποίες αυξήθηκαν στο διάστημα μεταξύ 2014 και 2015 κατά 104 % για τις περιόδους προγραμματισμού πριν από την περίοδο 2007-2013 και κατά 108 % για την περίοδο προγραμματισμού 2007-13· σημειώνει, ωστόσο, ότι το χρηματικό ποσό που αντιστοιχεί σε μη δόλιες παρατυπίες δεν αυξήθηκε κατά περισσότερο από 9 % το 2015 σε σύγκριση με το 2014· εκφράζει επίσης τη λύπη του για το γεγονός ότι ο αριθμός των μη δόλιων παρατυπιών το 2015 αυξήθηκε κατά 21 % και το αντίστοιχο ποσό κατά 74 %·

43.  θεωρεί ότι η συγκριτική ανάλυση των στοιχείων που διαπιστώθηκαν στην ετήσια έκθεση με συγκρίσιμα δεδομένα σχετικά με τα εθνικά καθεστώτα δαπανών, συμπεριλαμβανομένων παρατυπιών ή απατών, θα μπορούσε να βοηθήσει στην εκπόνηση στοχοθετημένων συμπερασμάτων όσον αφορά τις δαπάνες της πολιτικής συνοχής, μεταξύ άλλων και σχετικά με τις ανάγκες για αύξηση του δυναμικού·

44.  παραπέμπει εν προκειμένω στην ειδική έκθεση αριθ. l0/2015 του Ευρωπαϊκού Ελεγκτικού Συνεδρίου, η οποία περιλαμβάνει, μεταξύ άλλων, σύσταση προς την Επιτροπή και τα κράτη μέλη να επενδύσουν στη συστηματική ανάλυση των σφαλμάτων στον τομέα των δημόσιων συμβάσεων, και ζητεί από την Επιτροπή να υποβάλει στο Κοινοβούλιο μια τέτοια λεπτομερή ανάλυση· καλεί, ειδικότερα, την Επιτροπή να διατυπώσει τις απόψεις της όσον αφορά τα επαναλαμβανόμενα σφάλματα και να εξηγήσει τον λόγο για τον οποίο τα σφάλματα αυτά δεν θα μπορούσαν να θεωρηθούν ενδείξεις δυνητικά δόλιων δραστηριοτήτων· καλεί την Επιτροπή να ολοκληρώσει ταχέως τις κατευθυντήριες γραμμές σχετικά με τις δημόσιες συμβάσεις, σύμφωνα με την πρόσφατα εγκριθείσα οδηγία για τις δημόσιες συμβάσεις·

45.  επισημαίνει ότι η πλήρης διαφάνεια στη λογιστική καταχώριση των δαπανών έχει θεμελιώδη σημασία, ιδίως όσον αφορά έργα υποδομής που χρηματοδοτούνται απευθείας μέσω ενωσιακών κονδυλίων ή χρηματοδοτικών μέσων· καλεί την Επιτροπή να μεριμνήσει ώστε οι πολίτες της ΕΕ να έχουν πλήρη πρόσβαση σε πληροφορίες σχετικά με τα συγχρηματοδοτούμενα έργα·

46.  ζητεί αναλυτικές εξηγήσεις από την Επιτροπή όσον αφορά τους λόγους για τον μεγάλο αριθμό υποθέσεων δόλιων παρατυπιών στον τομέα της έρευνας και τεχνολογικής ανάπτυξης (Ε&ΤΑ), της καινοτομίας και της επιχειρηματικότητας, που αυξήθηκαν από 6 σε 91 δηλωθείσες υποθέσεις ετησίως κατά την περίοδο προγραμματισμού 2007-2013, και αντιστοιχούν σε ποσό ύψους 263 εκατομμυρίων EUR, το οποίο ανέρχεται σε ποσοστό 20 % του συνόλου των υποθέσεων απάτης που έχουν αναφερθεί σε σχέση με την πολιτική συνοχής·

47.  εκφράζει ικανοποίηση για τη συνολική μείωση των δηλωθεισών παρατυπιών στο πλαίσιο της προενταξιακής βοήθειας (ΠΒ)· σημειώνει, ωστόσο, ότι ο αριθμός των παρατυπιών στον μηχανισμό προενταξιακής βοήθειας (ΜΠΒ I) αυξάνεται σταθερά, με την Τουρκία να κατέχει ποσοστό 46 % των υποθέσεων που αντιστοιχούν στο 83 % των ποσών των παρατυπιών που δηλώθηκαν· καλεί την Επιτροπή να εξετάσει το ενδεχόμενο να εφαρμόσει την αρχή «περισσότερα για περισσότερα» με την αρνητική της μορφή(«λιγότερα για λιγότερα»), δεδομένης της πολιτικής κατάστασης στην Τουρκία που συνιστά άμεση απειλή για τις ικανότητες απορρόφησης της χώρας·

Προβλήματα που εντοπίστηκαν και απαιτούμενα μέτρα

Βελτίωση της υποβολής στοιχείων

48.  εκφράζει τη λύπη του για το γεγονός ότι παρά τις πολυάριθμες εκκλήσεις του Κοινοβουλίου για την καθιέρωση ενιαίων αρχών υποβολής στοιχείων για όλα τα κράτη μέλη, η κατάσταση παραμένει σε μεγάλο βαθμό μη ικανοποιητική και εξακολουθούν να υπάρχουν σημαντικές διαφορές ως προς τον αριθμό των δόλιων και μη δόλιων παρατυπιών που δηλώνονται από τα επιμέρους κράτη μέλη· φρονεί ότι το πρόβλημα αυτό αποτυπώνει μία στρεβλή εικόνα της πραγματικής κατάστασης όσον αφορά την έκταση των παραβιάσεων και την προστασία των οικονομικών συμφερόντων της ΕΕ· επαναλαμβάνει την έκκλησή του προς την Επιτροπή να καταβάλει σοβαρές προσπάθειες για την ενοποίηση των διαφορετικών προσεγγίσεων των κρατών μελών όσον αφορά την πρόληψη, τον εντοπισμό και την κοινοποίηση παρατυπιών, καθώς και των αποκλινουσών ερμηνειών κατά την εφαρμογή του νομικού πλαισίου της ΕΕ· ζητεί να δημιουργηθεί ενιαίο σύστημα υποβολής στοιχείων·

49.  επαναλαμβάνει την έκκλησή του προς την Επιτροπή να αναπτύξει ένα σύστημα μέσω του οποίου οι αρμόδιες αρχές θα μπορούν να ανταλλάσσουν πληροφορίες, με αποτέλεσμα να είναι δυνατή η διασταύρωση των λογιστικών εγγραφών για συναλλαγές μεταξύ δύο ή περισσοτέρων κρατών μελών, ώστε να αποφεύγεται η διασυνοριακή απάτη σε σχέση με τα διαρθρωτικά και επενδυτικά ταμεία και, με τον τρόπο αυτό, να εξασφαλίζεται μια διατομεακή και ολοκληρωμένη προσέγγιση στην προστασία των οικονομικών συμφερόντων των κρατών μελών·

50.  εφιστά την προσοχή στα συμπεράσματα του σχεδίου συνεργασίας που χρηματοδοτείται από το πρόγραμμα «Hercule III» στον τομέα της καταπολέμησης της απάτης, στο πλαίσιο του οποίου η Επιτροπή καλείται να υποβάλει ειδική νομοθετική πρόταση σχετικά με την αμοιβαία διοικητική συνδρομή στον τομέα των διαρθρωτικών και επενδυτικών ταμείων, καθότι το εν λόγω νομικό μέσο συνεργασίας κρίνεται αναγκαίο για την πρόληψη των κινδύνων εγκληματικής κατάχρησης, λαμβάνοντας ως σημείο εκκίνησης την εν εξελίξει ενδιάμεση αξιολόγηση σχετικά με την εφαρμογή του κανονισμού (ΕΕ, Ευρατόμ) αριθ. 883/2013 σχετικά με τις έρευνες που πραγματοποιούνται από την Ευρωπαϊκή Υπηρεσία Καταπολέμησης της Απάτης (OLAF)·

51.  επισημαίνει ότι σε καταστάσεις έκτακτης ανάγκης, όπως η χρήση κονδυλίων για τους πρόσφυγες, παρατηρούνται συχνά αποκλίσεις από τις κανονικές διαδικασίες ανάθεσης συμβάσεων με αποτέλεσμα να υπάρχει άμεση πρόσβαση στα κονδύλια· καλεί την Επιτροπή να ελέγχει περισσότερο αποτελεσματικά την εφαρμογή τέτοιου είδους αποκλίσεων καθώς και τη διαδεδομένη πρακτική της κατάτμησης των συμβάσεων προκειμένου να μην λαμβάνει χώρα υπέρβαση των κατωτάτων ορίων και να καταστρατηγούνται με τον τρόπο αυτό οι κανονικές διαδικασίες ανάθεσης συμβάσεων·

52.  υποστηρίζει την Επιτροπή στην προσέγγισή της βάσει της οποίας συστήνει να ενισχυθεί το έργο των κρατών μελών που εξακολουθούν να κοινοποιούν πολύ μικρό αριθμό δόλιων παρατυπιών, όσον αφορά τον εντοπισμό και/ή την κοινοποίηση υποθέσεων απάτης·

53.  σημειώνει με ικανοποίηση την αύξηση του όγκου δεδομένων που δημοσιεύει η Επιτροπή σχετικά με τις δόλιες και μη δόλιες παρατυπίες και σχετικά με την ποιότητα της στατιστικής αξιολόγησης των κοινοποιηθεισών παρατυπιών·

54.  καλεί τα κράτη μέλη να εγκρίνουν πλήρως την οδηγία της ΕΕ σχετικά με τη νομιμοποίηση εσόδων από παράνομες δραστηριότητες, θεσπίζοντας στο πλαίσιο αυτό ένα δημόσιο μητρώο σχετικά με την πραγματική κυριότητα των εταιρειών, συμπεριλαμβανομένων των καταπιστευμάτων·

55.  επισημαίνει ότι πολλά κράτη μέλη δεν διαθέτουν συγκεκριμένη νομοθεσία κατά του οργανωμένου εγκλήματος, ενώ ενισχύεται συνεχώς η συμμετοχή του σε διασυνοριακές δραστηριότητες και τομείς που επηρεάζουν τα οικονομικά συμφέροντα της ΕΕ, όπως το λαθρεμπόριο ή η παραχάραξη του νομίσματος· θεωρεί ότι είναι απαραίτητο τα κράτη μέλη να εγκρίνουν τα μέτρα που προβλέπονται σε ψηφίσματά του σχετικά με την καταπολέμηση του οργανωμένου εγκλήματος(9)·

56.  τονίζει ότι η πρόληψη θα πρέπει να περιλαμβάνει τη συνεχή κατάρτιση και στήριξη του προσωπικού που είναι υπεύθυνο για τη διαχείριση και τον έλεγχο των κονδυλίων στους κόλπους των αρμόδιων αρχών, καθώς και την ανταλλαγή πληροφοριών και βέλτιστων πρακτικών μεταξύ των κρατών μελών· επισημαίνει τον αποφασιστικό ρόλο των περιφερειακών και τοπικών αρχών καθώς και των ενδιαφερόμενων μερών στην καταπολέμηση της απάτης· καλεί την Επιτροπή και τα κράτη μέλη να συμμορφωθούν με τις διατάξεις που καθορίζουν τις εκ των προτέρων αιρεσιμότητες στο πλαίσιο της πολιτικής για τη συνοχή, ιδίως στον τομέα των δημόσιων συμβάσεων· καλεί τα κράτη μέλη να εντείνουν τις προσπάθειές τους στους τομείς που επισημαίνονται από την ετήσια έκθεση της Επιτροπής, ιδίως σε ό,τι αφορά τις δημόσιες συμβάσεις, το οικονομικό έγκλημα, τις συγκρούσεις συμφερόντων, τη διαφθορά, την καταγγελία παρατυπιών και τον ορισμό της απάτης·

57.  συνιστά να αναληφθούν πρωτοβουλίες για τη βελτίωση της υιοθέτησης των μέτρων απλούστευσης για την περίοδο 2014-2020, ενόψει και του ρυθμιστικού πλαισίου για τα Ευρωπαϊκά Διαρθρωτικά και Επενδυτικά Ταμεία για την περίοδο μετά το 2020, ως μέσο για τον περιορισμό του κινδύνου παρατυπιών που οφείλονται σε σφάλματα· υπογραμμίζει τη σημασία της εφαρμογής της αρχής του ενιαίου λογιστικού ελέγχου· πιστεύει ότι η απλούστευση των κανόνων και διαδικασιών θα συμβάλει στη μείωση του αριθμού των μη δόλιων παρατυπιών· ενθαρρύνει τα κράτη μέλη και τις τοπικές και περιφερειακές αρχές τους να ανταλλάξουν βέλτιστες πρακτικές στο πλαίσιο αυτό, ενώ ταυτόχρονα θα λαμβάνουν πάντα υπόψη την ανάγκη για κατάλληλη ισορροπία μεταξύ εργαλείων επαγρύπνησης και απλουστευμένων διαδικασιών·

Βελτίωση των ελέγχων

58.  επικροτεί το γεγονός ότι με τους εκ των προτέρων και εκ των υστέρων «κοινοτικούς ελέγχους» εντοπίζονται ολοένα και περισσότερες περιπτώσεις παρατυπιών· θεωρεί, ωστόσο, ότι η πρόληψη είναι ευκολότερη από την ανάκτηση των απωλειών, και θα πρέπει πάντοτε να προβλέπεται εκ των προτέρων ανεξάρτητη αξιολόγηση των έργων που πρόκειται να χρηματοδοτηθούν· προτρέπει, συνεπώς, τα κράτη μέλη να διεξάγουν με καλύτερο τρόπο τους εκ των προτέρων ελέγχους με τη συνδρομή της Επιτροπής και να χρησιμοποιούν όλες τις διαθέσιμες πληροφορίες προκειμένου να προλαμβάνονται τα σφάλματα και οι παράτυπες πληρωμές που συνδέονται με κονδύλια της ΕΕ· υπενθυμίζει, στο πλαίσιο αυτό, ότι οι δημοσιονομικοί περιορισμοί δεν μπορούν να προβάλλονται ως αιτία για τη μείωση του προσωπικού που επιφορτίζεται με τους εν λόγω εκ των προτέρων ελέγχους, δεδομένου ότι η πρόληψη των παρατυπιών οδηγεί σε αντίστοιχα έσοδα·

59.  παροτρύνει την Επιτροπή να ενισχύσει περαιτέρω τον εποπτικό της ρόλο μέσω ελεγκτικών δραστηριοτήτων, ελέγχων και επιθεωρήσεων, σχεδίων διορθωτικών μέτρων και επιστολών έγκαιρης προειδοποίησης με σκοπό να μειωθούν οι περιπτώσεις παρατυπιών·

60.  προτρέπει την Επιτροπή να συνεχίσει να εφαρμόζει την αυστηρή πολιτική της για τη διακοπή και την αναστολή πληρωμών, ως μέτρο πρόληψης των παρατυπιών που επηρεάζουν τον προϋπολογισμό της ΕΕ, σύμφωνα με τη σχετική νομική βάση·

61.  υποστηρίζει το πρόγραμμα «Hercule III», το οποίο αποτελεί ένα καλό παράδειγμα της προσέγγισης της «βέλτιστης αξιοποίησης του κάθε ευρώ»· υπογραμμίζει τη σημασία του προγράμματος αυτού και τη συμβολή του στην ενίσχυση των ικανοτήτων των τελωνειακών αρχών όσον αφορά την παρακολούθηση του διασυνοριακού εγκλήματος και την πρόληψη της εισόδου προϊόντων παραποίησης/απομίμησης και λαθραίων προϊόντων στα κράτη μέλη της ΕΕ· ζητεί από την Επιτροπή να υποβάλει ενδιάμεση αξιολόγηση σχετικά με τα αποτελέσματα που έχουν επιτευχθεί στο πλαίσιο του προγράμματος «Hercule III» σε σχέση με τους στόχους του και να παρακολουθεί εκ του σύνεγγυς τη χρήση και την αποτελεσματικότητα των επιχορηγήσεων·

62.  ζητεί από την Επιτροπή να εξετάσει το ενδεχόμενο να καταστήσει υποχρεωτική τη χρήση του εργαλείου αξιολόγησης κινδύνων «Arachne» από όλα τα κράτη μέλη, προκειμένου να ενισχυθούν τα μέτρα καταπολέμησης της απάτης·

63.  αναμένει την ενδιάμεση αξιολόγηση της Επιτροπής το 2018 προκειμένου να διαπιστωθεί αν με το νέο κανονιστικό πλαίσιο για την πολιτική συνοχής αποτρέπεται και μειώνεται περαιτέρω ο κίνδυνος παρατυπιών, συμπεριλαμβανομένης της απάτης, και αναμένει να λάβει λεπτομερείς πληροφορίες για τον αντίκτυπο των νέων κανόνων στα συστήματα διαχείρισης και ελέγχου, τόσο σε σχέση με τον κίνδυνο εκδήλωσης παρατυπιών και απάτης όσο και σε σχέση με τη γενική εφαρμογή της πολιτικής αυτής·

64.  είναι της γνώμης ότι το σύστημα δημοσιονομικού ελέγχου του Ταμείου Συνοχής πρέπει να αξιολογηθεί πριν την έγκριση του νέου ΠΔΠ, με σκοπό τη διόρθωση των ελλείψεων του συστήματος·

65.  τονίζει ότι στην ενδιάμεση αξιολόγηση της πολιτικής συνοχής, η οποία αναμένεται να πραγματοποιηθεί το 2018, η Επιτροπή θα πρέπει να λάβει υπόψη την ανάγκη πρόληψης και περιορισμού του κινδύνου παρατυπιών, συμπεριλαμβανομένων των δόλιων παρατυπιών· εκφράζει τη λύπη του για το γεγονός ότι οι πολύπλοκες διαδικασίες καθιστούν λιγότερο ελκυστική τη χρηματοδότηση από ταμεία της ΕΕ· ζητεί από την Επιτροπή να αναλύσει τα οφέλη εισαγωγής κινήτρων που θα αυξήσουν την αποτελεσματικότητα των δαπανών· καλεί την Επιτροπή να δημιουργήσει έναν μηχανισμό ανταλλαγής πληροφοριών μεταξύ των εθνικών αρμόδιων αρχών, προκειμένου να καταστεί δυνατή η διασταύρωση των λογιστικών στοιχείων που αφορούν τις συναλλαγές μεταξύ κρατών μελών, με σκοπό την παροχή βοήθειας για τον εντοπισμό οιασδήποτε απάτης σε διεθνικό επίπεδο στο πλαίσιο του ΠΔΠ 2014-2020 ·

66.  εκφράζει την ανησυχία του σχετικά με το επίπεδο συνεργασίας μεταξύ όλων των δομών ελέγχου στα κράτη μέλη· καλεί την Επιτροπή και τα κράτη μέλη να στηρίξουν πρωτοβουλίες για την ενίσχυση της ικανότητας συντονισμού μεταξύ των δομών ελέγχου, ιδίως αυτών που δρουν στην πρώτη γραμμή ελέγχου σε άμεση επαφή με τους δικαιούχους· επισημαίνει ότι η απάτη και η διαφθορά έχουν όλο και περισσότερο διεθνικό χαρακτήρα· τονίζει, στο πλαίσιο αυτό, τη σκοπιμότητα δημιουργίας μιας ανεξάρτητης ευρωπαϊκής εισαγγελικής αρχής για την προστασία των οικονομικών συμφερόντων της ΕΕ, λαμβάνοντας ταυτόχρονα μέτρα προκειμένου να διασφαλιστεί ότι η σχέση μεταξύ της υπηρεσίας και των υφιστάμενων οργάνων της ΕΕ θα καταστεί σαφής και ότι θα θεσπισθεί μια σαφής οριοθέτηση μεταξύ των αντιστοίχων αρμοδιοτήτων τους, προκειμένου να αποκλειστούν τυχόν περιττές επικαλύψεις·

Προστασία του νομίσματος της ΕΕ

67.  εκφράζει την ικανοποίησή του για το γεγονός ότι το 2014 τέθηκε σε ισχύ η οδηγία 2014/62/ΕΕ, η οποία προβλέπει ότι θεωρούνται εγκληματικές οι πράξεις που διαπράττονται εκ προθέσεως, όπως η παραχάραξη/κιβδηλεία ή αλλοίωση νομίσματος, η κυκλοφορία του χρήματος, αλλά και η συνέργεια και η απόπειρα τέλεσης των εν λόγω πράξεων να θεωρηθεί ως έγκλημα· εκφράζει τη λύπη του για το γεγονός ότι το Βέλγιο, η Γαλλία και η Ιρλανδία δεν είχαν ακόμη μεταφέρει την οδηγία στο εσωτερικό δίκαιο εντός της ταχθείσας προθεσμίας, ήτοι μέχρι τις 23 Μαΐου 2016·

68.  σημειώνει ότι, σύμφωνα με την Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα, από την εισαγωγή του ευρώ, το 2002, έως και το 2016, η παραχάραξη και η κιβδηλεία έχουν προκαλέσει οικονομικές απώλειες ύψους τουλάχιστον 500 εκατομμυρίων EUR στην οικονομία της ΕΕ·

Καταγγέλτες

69.  τονίζει τον ρόλο των καταγγελτών στην πρόληψη, τον εντοπισμό και την κοινοποίηση υποθέσεων απάτης και την ανάγκη προστασίας τους· επικροτεί το γεγονός ότι το 2015 η Επιτροπή έθεσε σε εφαρμογή το «πρόγραμμα ανταλλαγής εμπειριών» για τον συντονισμό και την ανταλλαγή βέλτιστων πρακτικών με στόχο την πρόληψη της διαφθοράς σε συνεργασία με τα κράτη μέλη·

70.  τονίζει ότι η διαφθορά και η απάτη έχουν θεμελιώδεις αρνητικές συνέπειες στα οικονομικά συμφέροντα της ΕΕ, και ότι, ακόμη και αν η ΕΕ διαθέτει πολυεπίπεδο μηχανισμό ελέγχου, ο ρόλος που διαδραματίζει κάθε άτομο στο χαμηλότερο επίπεδο του συστήματος ελέγχου είναι απολύτως αναντικατάστατος· επισημαίνει ότι, για τον λόγο αυτό, οι καταγγέλτες πρέπει να διαθέτουν σαφή θέση στα νομοθετικά πλαίσια της ΕΕ και των κρατών μελών, βάσει της οποίας θα καθορίζονται σαφώς τα δικαιώματα και οι υποχρεώσεις τους· καλεί την Επιτροπή και τα κράτη μέλη να εξασφαλίσουν ένα ελάχιστο επίπεδο προστασίας για τους καταγγέλτες στην Ευρώπη·

71.  επικροτεί το γεγονός ότι το Κοινοβούλιο, η Επιτροπή, το Συμβούλιο, το Δικαστήριο, το Ελεγκτικό Συνέδριο, η Ευρωπαϊκή Υπηρεσία Εξωτερικής Δράσης, η Ευρωπαϊκή Οικονομική και Κοινωνική Επιτροπή, η Επιτροπή των Περιφερειών, ο Ευρωπαίος Διαμεσολαβητής, ο Ευρωπαίος Επόπτης Προστασίας Δεδομένων και οι περισσότεροι από τους οργανισμούς της ΕΕ εφάρμοσαν εσωτερικούς κανόνες που προστατεύουν τους μάρτυρες δημοσίου συμφέροντος, σύμφωνα με τα άρθρα 22α, 22β και 22γ του κανονισμού υπηρεσιακής κατάστασης και αναμένει να υπάρξουν περαιτέρω βελτιώσεις σχετικά με τους κανόνες προστασίας των καταγγελτών·

72.  υπενθυμίζει το ψήφισμά του της 14ης Φεβρουαρίου 2017 σχετικά με τον ρόλο των καταγγελτών (whistle-blowers) στην προστασία των οικονομικών συμφερόντων της ΕΕ(10) και ζητεί να εφαρμοστούν εγκαίρως από τα κράτη μέλη και την Επιτροπή οι συστάσεις που περιλαμβάνονται σε αυτή· επαναλαμβάνει την έκκλησή του προς την Επιτροπή να υποβάλει επειγόντως νομοθετική πρόταση σχετικά με την προστασία των καταγγελτών, για την αποτελεσματική πρόληψη και καταπολέμηση της απάτης σε βάρος των οικονομικών συμφερόντων της Ευρωπαϊκής Ένωσης·

Διαφθορά

73.  επισημαίνει ότι το 2015 η καταπολέμηση της διαφθοράς εξακολούθησε να αποτελεί προτεραιότητα στο πλαίσιο του Ευρωπαϊκού Εξαμήνου και της σχετικής διαδικασίας οικονομικής διακυβέρνησης· επικροτεί τα μέτρα που λαμβάνονται στο πλαίσιο αυτής της προσπάθειας, όπως η διοργάνωση συναντήσεων με τα εθνικά σημεία επαφής των κρατών μελών, η έναρξη εφαρμογής του «προγράμματος ανταλλαγής εμπειριών», καθώς και η συμμετοχή της OLAF εξ ονόματος της Επιτροπής σε ευρωπαϊκά και διεθνή φόρουμ κατά της διαφθοράς·

74.  εκφράζει τη λύπη του για το γεγονός ότι η Επιτροπή δεν θεωρεί ότι υφίσταται ανάγκη να δημοσιεύσει την έκθεση της ΕΕ κατά της διαφθοράς, γεγονός που επηρέασε αρνητικά την αξιολόγηση της κλίμακας της διαφθοράς για το 2015· εκφράζει τη λύπη του, ιδίως, για το γεγονός ότι η εν λόγω απόφαση ελήφθη χωρίς να προηγηθούν συζητήσεις με το Κοινοβούλιο· είναι της γνώμης ότι, ανεξάρτητα από τις προθέσεις της Επιτροπής όσον αφορά την καταπολέμηση της διαφθοράς, η ακύρωση αυτή της τελευταίας στιγμής στέλνει λάθος μήνυμα όχι μόνο στα κράτη μέλη αλλά και στους πολίτες· σημειώνει ότι αφότου κατέστη εγκεκριμένο μέλος της Σύμβασης των Ηνωμένων Εθνών κατά της Διαφθοράς (UNCAC), στις 12 Νοεμβρίου 2008, η Ευρωπαϊκή Ένωση δεν έχει συμμετάσχει στον μηχανισμό αναθεώρησης που προβλέπεται στο πλαίσιο της Σύμβασης, ούτε έχει προχωρήσει στο πρώτο μέτρο ολοκλήρωσης της αυτοαξιολόγησης του τρόπου εφαρμογής των υποχρεώσεών της σύμφωνα με τη Σύμβαση· καλεί την Ευρωπαϊκή Ένωση να εκπληρώσει τις υποχρεώσεις της στο πλαίσιο της UNCAC ολοκληρώνοντας αυτοαξιολόγηση σχετικά με τον τρόπο εκπλήρωσης των υποχρεώσεών της, σύμφωνα με τη Σύμβαση, και συμμετέχοντας στον μηχανισμό αναθεώρησης· προτρέπει την Επιτροπή να αναθεωρήσει τις απόψεις της για την έκθεση της ΕΕ κατά της διαφθοράς· καλεί την Επιτροπή να πραγματοποιήσει περαιτέρω αναλύσεις, στο επίπεδο τόσο των θεσμικών οργάνων της ΕΕ όσο και των κρατών μελών, για το περιβάλλον εντός του οποίου εφαρμόζονται οι πολιτικές, ώστε να εντοπιστούν οι εγγενείς κρίσιμοι παράγοντες, ευάλωτοι τομείς και παράμετροι κινδύνου που οδηγούν στη διαφθορά·

75.  ζητεί από την ΕΕ να προωθήσει το συντομότερο την υποψηφιότητά της για προσχώρηση στην ομάδα κρατών κατά της διαφθοράς (GRECO) του Συμβουλίου της Ευρώπης, και να τηρεί ενήμερο το Κοινοβούλιο για την πρόοδο της αίτησής της·

76.  επαναλαμβάνει την άποψή του ότι η διαφθορά αποτελεί μια τεράστια πρόκληση για την ΕΕ και τα κράτη μέλη και ότι, χωρίς αποτελεσματικά μέτρα, υπονομεύει τις οικονομικές επιδόσεις, το κράτος δικαίου και την αξιοπιστία των δημοκρατικών θεσμών εντός της ΕΕ·

77.  προτρέπει την Επιτροπή να δημοσιεύσει τη δεύτερη έκθεσή της για την καταπολέμηση της διαφθοράς, και να υποβάλλει τις εν λόγω εκθέσεις σε τακτά χρονικά διαστήματα, προκειμένου να ενημερώνει το κοινό σχετικά με τα επιτεύγματα στον τομέα της καταπολέμησης της διαφθοράς, μεταξύ άλλων στο πλαίσιο του προγράμματος ανταλλαγής εμπειριών για την καταπολέμηση της διαφθοράς·

78.  εκφράζει την ανησυχία του για το γεγονός ότι, σύμφωνα με τα αποτελέσματα έρευνας, ο κίνδυνος απάτης και διαφθοράς είναι υψηλότερος όταν τα κράτη μέλη δαπανούν ευρωπαϊκούς πόρους, ιδίως όταν το μερίδιο της ευρωπαϊκής χρηματοδότησης είναι σημαντικά υψηλότερο από το 50% των συνολικών δαπανών· θεωρεί, επομένως, ότι τα κράτη μέλη δεν συμμορφώνονται πλήρως με το άρθρο 325 παράγραφος 2 ΣΛΕΕ, σύμφωνα με το οποίο τα κράτη μέλη υποχρεούνται να λαμβάνουν τα ίδια μέτρα για την καταπολέμηση της απάτης κατά των οικονομικών συμφερόντων της Ένωσης με εκείνα που λαμβάνουν για την καταπολέμηση της απάτης κατά των ιδίων οικονομικών συμφερόντων· καλεί, συνεπώς, τα κράτη μέλη να εφαρμόζουν πλήρως την αρχή του άρθρου 325 παράγραφος 2, και την Επιτροπή να εξασφαλίζει ότι αυτό όντως συμβαίνει·

79.  επαναλαμβάνει την έκκλησή του προς την Επιτροπή να αναπτύξει ένα σύστημα αυστηρών δεικτών και ευκόλως εφαρμόσιμων ομοιόμορφων κριτηρίων βάσει των απαιτήσεων που ορίστηκαν στο πρόγραμμα της Στοκχόλμης για τη μέτρηση του επιπέδου διαφθοράς στα κράτη μέλη και την αξιολόγηση των πολιτικών των κρατών μελών για την καταπολέμηση της διαφθοράς· καλεί την Επιτροπή να αναπτύξει δείκτη διαφθοράς για την κατάταξη των κρατών μελών· θεωρεί ότι ο δείκτης διαφθοράς θα μπορούσε να χρησιμεύσει ως ισχυρή βάση για τη θέσπιση του ειδικού ελεγκτικού μηχανισμού της ανά χώρα, μέσω του οποίου θα ελέγχεται ο τρόπος με τον οποίο δαπανώνται οι πόροι της ΕΕ·

Ερευνητική δημοσιογραφία

80.  θεωρεί ότι η ερευνητική δημοσιογραφία διαδραματίζει καθοριστικό ρόλο στην προώθηση του απαιτούμενου επιπέδου διαφάνειας στην ΕΕ και τα κράτη μέλη· είναι της γνώμης ότι η ερευνητική δημοσιογραφία θα πρέπει να ενθαρρύνεται και να υποστηρίζεται με νομικά μέσα τόσο σε επίπεδο κρατών μελών όσο και σε επίπεδο ΕΕ, και υποστηρίζει την προπαρασκευαστική δράση με την οποία θεσπίζεται πρόγραμμα επιχορηγήσεων για τη διασυνοριακή ερευνητική δημοσιογραφία, οι οποίες θα παρέχονται μέσω ενδιάμεσου οργανισμού, συγκεκριμένα του Ευρωπαϊκού Κέντρου Ελευθερίας του Τύπου και των Μέσων Ενημέρωσης στη Λειψία·

Οδηγία για την προστασία των οικονομικών συμφερόντων της ΕΕ και κανονισμός σχετικά με τη σύσταση Ευρωπαϊκής Εισαγγελίας

81.  εκφράζει την ικανοποίησή του για την αίσια έκβαση των διαπραγματεύσεων όσον αφορά την πρόταση οδηγίας σχετικά με την καταπολέμηση της απάτης εις βάρος των οικονομικών συμφερόντων της Ένωσης μέσω του ποινικού δικαίου (οδηγία ΠΟΣ) με τη συμπερίληψη της απάτης στον τομέα του ΦΠΑ στο πεδίο εφαρμογής της· σημειώνει ότι η εν λόγω οδηγία ορίζει τους τύπους της δόλιας συμπεριφοράς που πρέπει να ποινικοποιηθούν και παρέχει ορισμό της διαφθοράς·

82.  υπενθυμίζει το ψήφισμα του Κοινοβουλίου της 5ης Οκτωβρίου 2016 σχετικά με την Ευρωπαϊκή Εισαγγελία και τη Eurojust(11), στο οποίο επαναλαμβάνεται ότι το Κοινοβούλιο υποστηρίζει από μακρού τη δημιουργία μιας αποτελεσματικής και ανεξάρτητης Ευρωπαϊκής Εισαγγελικής Αρχής, προκειμένου να περιοριστεί ο υφιστάμενος κατακερματισμός των εθνικών προσπαθειών επιβολής της νομοθεσίας για την προστασία του προϋπολογισμού της ΕΕ· πιστεύει ότι μια αποτελεσματική Ευρωπαϊκή Εισαγγελία θα ενισχύσει την καταπολέμηση της απάτης στην ΕΕ, υπό την προϋπόθεση ότι θα προβλεφθούν οι απαραίτητες νομοθετικές διατάξεις και ότι θα είναι σε θέση να συνεργάζεται αποδοτικά με άλλα υφιστάμενα όργανα της ΕΕ και με τις αρχές των κρατών μελών· επισημαίνει ότι το πεδίο εφαρμογής της οδηγίας ΠΟΣ καθορίζει άμεσα το πεδίο εφαρμογής της εντολής της Ευρωπαϊκής Εισαγγελίας· σημειώνει με ανησυχία τις αποκλίνουσες γνώμες, στο πλαίσιο του Συμβουλίου, όσον αφορά την Ευρωπαϊκή Εισαγγελία, δεδομένου ότι αυτή προβλέπεται από το άρθρο 86 ΣΛΕΕ· θεωρεί ότι οι σχετικές διατάξεις δεν πρέπει να εφαρμοστούν μέσω ενισχυμένης συνεργασίας· θεωρεί ότι η Ευρωπαϊκή Εισαγγελία μπορεί να είναι αποτελεσματική μόνο αν το πεδίο εφαρμογής της καλύπτει όλα τα κράτη μέλη της ΕΕ· ζητεί από τα κράτη μέλη να επανεξετάσουν τη θέση τους και να καταβάλουν κάθε δυνατή προσπάθεια για την επίτευξη συναίνεσης στο πλαίσιο του Συμβουλίου·

Καπνός

83.  επισημαίνει την απόφαση της Επιτροπής να μην ανανεώσει τη συμφωνία PMI, η οποία έληξε στις 9 Ιουλίου 2016· υπενθυμίζει ότι ζήτησε από την Επιτροπή στις 9 Μαρτίου 2016 να μην προβεί σε ανανέωση, επέκταση ή αναδιαπραγμάτευση της PMI πέραν της ημερομηνίας λήξης της· πιστεύει ότι και οι τρεις άλλες συμφωνίες (BAT, JTI, ITL) δεν θα πρέπει να ανανεωθούν·

84.  καλεί μετ’ επιτάσεως την Επιτροπή να θέσει σε εφαρμογή, σε επίπεδο ΕΕ, όλα τα αναγκαία μέτρα για την παρακολούθηση και τον εντοπισμό των προϊόντων καπνού PMI, και να προσφύγει στη δικαιοσύνη για τυχόν παράνομες κατασχέσεις προϊόντων του εν λόγω κατασκευαστή μέχρις ότου όλες οι διατάξεις της οδηγίας για τα προϊόντα καπνού είναι πλήρως εκτελεστές, ούτως ώστε να μην υπάρχει ρυθμιστικό κενό μεταξύ της λήξης της συμφωνίας ΡΜΙ και της έναρξης ισχύος της οδηγίας για τα προϊόντα καπνού (TPD) και της σύμβασης πλαισίου για τον έλεγχο του καπνού (FCTC)·

85.  σημειώνει ότι, έπειτα από την έκκλησή του στο ψήφισμά του της 9ης Μαρτίου 2016 σχετικά με τη συμφωνία για τον καπνό (συμφωνία PMI)(12), η Επιτροπή πρέπει να προτείνει ένα σχέδιο δράσης για την καταπολέμηση του παράνομου εμπορίου προϊόντων καπνού, στο πλαίσιο του οποίου θα αντιμετωπίζεται μεταξύ άλλων το υψηλό ποσοστό τσιγάρων χωρίς εμπορικό σήμα («φθηνά λευκά»)· καλεί μετ’ επιτάσεως την Επιτροπή να υποβάλει στο Κοινοβούλιο πρόταση για ένα τέτοιο πρόγραμμα δράσης, χωρίς περαιτέρω καθυστέρηση·

86.  εκφράζει την ικανοποίησή του για την υποστήριξη της Επιτροπής για την έγκαιρη κύρωση του πρωτοκόλλου του ΠΟΕ για την εξάλειψη του παράνομου εμπορίου προϊόντων καπνού ως πρώτου πολυμερούς νομικού μέσου για τη συνολική αντιμετώπιση του προβλήματος του λαθρεμπορίου τσιγάρων σε παγκόσμια βάση, και απευθύνει έκκληση για την έγκαιρη κύρωση και εφαρμογή του·

87.  υπενθυμίζει ότι μέχρι σήμερα η σύμβαση πλαίσιο για τον έλεγχο του καπνού (FCTC) έχει κυρωθεί από 25 συμβαλλόμενα μέρη, μεταξύ των οποίων βρίσκονται μόνο 7 κράτη μέλη της ΕΕ και η ΕΕ στο σύνολό της· καλεί μετ’ επιτάσεως τα κράτη μέλη της ΕΕ να κυρώσουν το πρωτόκολλο για την εξάλειψη του παράνομου εμπορίου προϊόντων καπνού·

Έρευνες και ο ρόλος της OLAF

88.  επισημαίνει με λύπη ότι παρά τις διαβεβαιώσεις της OLAF ότι καταβάλλει κάθε δυνατή προσπάθεια για να μειώσει το χρονικό εύρος των ερευνών της, η διάρκεια του ερευνητικού της σταδίου αυξάνεται συνεχώς από το 2012, φτάνοντας από 22,5 σε 25,1 μήνες στις περατωθείσες υποθέσεις και από 17,3 σε 18,7 μήνες σε όλες τις υποθέσεις·

89.  σημειώνει τον ρόλο της OLAF στο πλαίσιο πολυάριθμων κοινών τελωνειακών δράσεων (ΚΤΔ) όσον αφορά την αποτροπή ζημιών για τον προϋπολογισμό της ΕΕ, και καλεί την OLAF να περιλαμβάνει στις μελλοντικές ετήσιες εκθέσεις της περισσότερες πληροφορίες και πιο συγκεκριμένα στοιχεία σχετικά με τη συμβολή της στην προστασία του σκέλους των εσόδων του προϋπολογισμού της ΕΕ·

90.  εκφράζει την ανησυχία του για την αύξηση που αναφέρεται στην πιο πρόσφατη ετήσια έκθεση της OLAF ως προς τον αριθμό των περιπτώσεων διασυνοριακής απάτης· καλεί την Επιτροπή να αξιολογήσει τη χρήση των κοινών επιχειρήσεων σύμφωνα με τις μεθόδους και τις διαδικασίες που έχουν ήδη χρησιμοποιηθεί με επιτυχία στον τελωνειακό τομέα και στον τομέα των δαπανών, βάσει του άρθρου 1 παράγραφος 2 του κανονισμού (ΕΕ, Ευρατόμ) αριθ. 883/2013·

91.  υποστηρίζει τη συμμετοχή της OLAF σε εθνικά και διεθνή φόρουμ για την καταπολέμηση της απάτης, όπως το ευρωπαϊκό δίκτυο σημείων επαφής κατά της διαφθοράς, το οποίο, τον Νοέμβριο του 2015, ενέκρινε τη δήλωση του Παρισιού σχετικά με την ενίσχυση της καταπολέμησης της διαφθοράς·

92.  επισημαίνει ότι έχουν σημειωθεί πολλά θετικά βήματα προόδου προς την κατεύθυνση της καταπολέμησης της απάτης· χαιρετίζει το γεγονός, στο πλαίσιο αυτό, της συγκρότησης εντός της Ευρωπαϊκής Υπηρεσίας Καταπολέμησης της Απάτης (OLA) μιας νέας μονάδας ερευνών για τα Ευρωπαϊκά Διαρθρωτικά και Επενδυτικά Ταμεία·

93.  ζητεί από την OLAF να συγκρίνει, στο πλαίσιο των ετήσιων εκθέσεων δραστηριοτήτων, τις συστάσεις της για ανάκτηση χρηματικών ποσών με τα ποσά που έχουν όντως ανακτηθεί·

94.  υπενθυμίζει ότι με βάση την αρχή της αμοιβαίας ειλικρινούς συνεργασίας μεταξύ των θεσμικών οργάνων, την αρχή της χρηστής διοίκησης και την απαίτηση ασφάλειας δικαίου, η OLAF και η Επιτροπή Εποπτείας της πρέπει να οργανώσουν τη συνεργασία τους βάσει των πρωτοκόλλων εργασίας τους, με πλήρη τήρηση των εφαρμοστέων νομοθετικών διατάξεων·

95.  εκφράζει την ικανοποίησή του για την ανάλυση της OLAF όσον αφορά τη συνέχεια που έχουν δώσει τα κράτη μέλη στις συστάσεις της OLAF για δικαστική δράση που εκδόθηκαν μεταξύ 1ης Ιανουαρίου 2008 και 31ης Δεκεμβρίου 2015, ως επισκόπηση των κύριων λόγων για τους οποίους δεν δίνεται συνέχεια σε ορισμένες συστάσεις της· σημειώνει, ωστόσο, ότι τα στοιχεία που συγκεντρώνονται στο έγγραφο αφορούν μόνο συστάσεις για δικαστική δράση, χωρίς να λαμβάνονται υπόψη οι συστάσεις για διοικητική, πειθαρχική ή οικονομική δράση, με αποτέλεσμα να μην παρέχουν αντιπροσωπευτική εικόνα της συνέχειας που δίνεται συνολικά στις συστάσεις της OLAF· καλεί την Επιτροπή να δώσει ολοκληρωμένη απάντηση σχετικά με την πρόσφατα δημοσιευθείσα ανάλυση της OLAF σχετικά με τη συνέχεια που δίνουν τα κράτη μέλη στις συστάσεις της OLAF για δικαστική δράση και ζητεί από την OLAF να προσθέσει ένα κεφάλαιο στην ετήσια έκθεσή της σχετικά με τη συνέχεια που δίνεται στις εν λόγω συστάσεις· ζητεί από την OLAF, σε συνεργασία με την Επιτροπή, να παρέχει λεπτομερή ανάλυση, συμπεριλαμβανομένων στοιχείων σχετικά με την ανάκτηση των πόρων της ΕΕ·

96.  εκφράζει τη λύπη του για το γεγονός ότι σχεδόν το ένα τρίτο (94 από τις 317) των συστάσεων για δικαστική δράση που υπέβαλε η OLAF στις αρμόδιες αρχές μεταξύ 2008 και 2015, απορρίφθηκαν λόγω ανεπαρκών αποδεικτικών στοιχείων· καλεί την Επιτροπή να εξετάσει τον τρόπο με τον οποίο θα μπορούσαν να αξιοποιούνται καλύτερα οι διοικητικές έρευνες στο πλαίσιο των δικαστικών υποθέσεων· ενθαρρύνει τις αρμόδιες αρχές των κρατών μελών να παρέχουν λεπτομερείς πληροφορίες σχετικά με τους λόγους απόρριψης, ώστε η OLAF να προσαρμόσει καλύτερα στις εθνικές νομοθεσίες τις συστάσεις της·

97.  θεωρεί ανεπαρκές το ποσοστό των συστάσεων που οδηγούν σε απαγγελία κατηγοριών ως προς το σύνολο των συστάσεων της OLAF προς τις εθνικές αρχές (περίπου 50 %)· καλεί τις αρχές των κρατών μελών να βελτιώσουν το επίπεδο της συνεργασίας με την OLAF· καλεί τα κράτη μέλη, την Επιτροπή και την OLAF να καθορίζουν προϋποθέσεις που διασφαλίζουν το παραδεκτό των αποδεικτικών στοιχείων που παρέχονται από την OLAF· ενθαρρύνει τις αρχές των κρατών μελών και την OLAF να διεξάγουν κοινές έρευνες προκειμένου να επιτευχθεί το βέλτιστο αποτέλεσμα·

98.  προτρέπει την Επιτροπή, ενόψει της λήξης της θητείας του γενικού διευθυντή της OLAF, να δρομολογήσει αμέσως τη διαδικασία πρόσκλησης υποβολής προτάσεων για έναν νέο γενικό διευθυντή, και να ξεκινήσει τη διαδικασία διαβούλευσης με το Κοινοβούλιο·

99.  καλεί την Επιτροπή να αναθεωρήσει τον κανονισμό (ΕΕ, Ευρατόμ) αριθ. 883/2013 και να υποβάλει πρόταση για την ενίσχυση των εξουσιών έρευνας της OLAF· συνιστά να ενισχυθούν οι πόροι που διατίθενται στην OLAF, ώστε να είναι σε θέση να διερευνά πολύ μεγαλύτερο αριθμό κοινοποιούμενων περιπτώσεων πιθανολογούμενης απάτης·

100.  εκφράζει την ανησυχία του για τις αποκλίσεις όσον αφορά τις πληροφορίες που έλαβε η OLAF από δημόσιες πηγές και από ιδιωτικές πηγές στα κράτη μέλη· καλεί την Επιτροπή να στηρίξει πρωτοβουλίες που στοχεύουν στην αύξηση της συλλογής δημόσιων πληροφοριών, και καλεί τα κράτη μέλη να βελτιώσουν την ποιότητα των παρεχόμενων δεδομένων.

101.  σημειώνει ότι, μέχρι σήμερα, τα κράτη μέλη δεν έχουν εφαρμόσει παρά σε περιορισμένο βαθμό τις συστάσεις της OLAF για δικαστική δράση· θεωρεί ότι η κατάσταση αυτή είναι απαράδεκτη, και καλεί την Επιτροπή να εξασφαλίσει την πλήρη εφαρμογή των συστάσεων της OLAF στα κράτη μέλη·

102.  εκφράζει τη λύπη του για το γεγονός ότι οι δικαστικές αρχές ορισμένων κρατών μελών αντιμετωπίζουν ως χαμηλής προτεραιότητας τις συστάσεις της OLAF που αφορούν τη διασπάθιση πόρων της ΕΕ· υπενθυμίζει ότι, σύμφωνα με το άρθρο 325 παράγραφος 2 ΣΛΕΕ, τα κράτη μέλη λαμβάνουν τα ίδια μέτρα καταπολέμησης της απάτης κατά των οικονομικών συμφερόντων της Ένωσης με εκείνα που λαμβάνουν για την καταπολέμηση της απάτης κατά των ιδίων οικονομικών συμφερόντων.

103.  φρονεί ότι η αντιμετώπιση της ανεπαρκούς επικοινωνίας μεταξύ των κρατών μελών και της OLAF αποτελεί ζήτημα προτεραιότητας· καλεί την Επιτροπή και τα κράτη μέλη να προωθήσουν πρωτοβουλίες για τη βελτίωση της επικοινωνίας, όχι μόνο μεταξύ των δημόσιων δομών, αλλά επίσης μεταξύ της κοινωνίας των πολιτών στα κράτη μέλη και της OLAF· τονίζει ότι αυτό είναι σημαντικό από άποψη καταπολέμησης της διαφθοράς στα κράτη μέλη·

o
o   o

104.  αναθέτει στον Πρόεδρό του να διαβιβάσει το παρόν ψήφισμα στο Συμβούλιο, στην Επιτροπή, στο Δικαστήριο της Ευρωπαϊκής Ένωσης, στο Ευρωπαϊκό Ελεγκτικό Συνέδριο, στην Ευρωπαϊκή Υπηρεσία Καταπολέμησης της Απάτης (OLAF) και στην Επιτροπή Εποπτείας της OLAF.

(1) ΕΕ L 84 της 20.3.2014, σ. 6. (2) ΕΕ L 248 της 18.9.2013, σ. 1. (3) ΕΕ L 298 της 26.10.2012, σ. 1. (4) Κείμενα που εγκρίθηκαν, P8_TA(2016)0403. (5) ΕΕ L 312 της 23.12.1995, σ. 1. (6) Απόφαση του Δικαστηρίου (τμήμα μείζονος συνθέσεως) της 8ης Σεπτεμβρίου 2015, Taricco και λοιποί, C-105/14, ECLI:EU:C:2015:555. (7) Κείμενα που εγκρίθηκαν, P8_TA(2017)0022. (8) ΕΕ L 94 της 28.3.2014, σ. 65. (9) Ψήφισμα του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου της 25ης Οκτωβρίου 2016 σχετικά με την καταπολέμηση της διαφθοράς και τη συνέχεια που δόθηκε στο ψήφισμα της επιτροπής CRIM (Κείμενα που εγκρίθηκαν, P8_TA(2016)0403)· ψήφισμα του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου της 23ης Οκτωβρίου 2013 για το οργανωμένο έγκλημα, τη διαφθορά και τη νομιμοποίηση εσόδων από εγκληματικές ενέργειες: συστάσεις για δράσεις και πρωτοβουλίες που πρέπει να αναληφθούν (ΕΕ C 208 της 10.6.2016, σ. 89). (10) Κείμενα που εγκρίθηκαν, P8_TA(2017)0022. (11) Κείμενα που εγκρίθηκαν, P8_TA(2016)0376. (12) Κείμενα που εγκρίθηκαν, P8_TA(2016)0082.