Απόφαση του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου της 2ας Μαρτίου 2017 σχετικά με την αίτηση για την άρση της ασυλίας της Marine Le Pen (2016/2295(IMM))

P8_TA(2017)0056 A8-0047/2017

Το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο,

–  έχοντας υπόψη την αίτηση για την άρση της ασυλίας της Marine Le Pen, που διαβίβασε ο Jean-Jaques Urvoas, Υπουργός Δικαιοσύνης της Γαλλίας, στις 5 Οκτωβρίου 2016, σε συνάρτηση με την εκκρεμούσα διαδικασία έναντι της Marine Le Pen ενώπιον του Πρωτοδικείου της Nanterre για διάδοση, στο λογαριασμό της στο Twitter, ισλαμιστικών εικόνων βίαιου χαρακτήρα,

–  έχοντας ακούσει τον Jean-François Jalkh, που εκπροσωπεί την Marine Le Pen, σύμφωνα με το άρθρο 9 παράγραφος 6 του Κανονισμού του,

–  έχοντας υπόψη τα άρθρα 8 και 9 του Πρωτοκόλλου αριθ. 7 περί των προνομίων και ασυλιών της Ευρωπαϊκής Ένωσης, καθώς και το άρθρο 6 παράγραφος 2 της πράξης της 20ής Σεπτεμβρίου 1976 σχετικά με την εκλογή των μελών του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου με άμεση και καθολική ψηφοφορία,

–  έχοντας υπόψη τις αποφάσεις που εξέδωσε το Δικαστήριο της Ευρωπαϊκής Ένωσης στις 12 Μαΐου 1964, 10 Ιουλίου 1986, 15 και 21 Οκτωβρίου 2008, 19 Μαρτίου 2010, 6 Σεπτεμβρίου 2011 και 17 Ιανουαρίου 2013(1),

–  έχοντας υπόψη το άρθρο 26 του Συντάγματος της Γαλλικής Δημοκρατίας,

–  έχοντας υπόψη το άρθρο 5 παράγραφος 2, το άρθρο 6 παράγραφος 1 και το άρθρο 9 του Κανονισμού του,

–  έχοντας υπόψη την έκθεση της Επιτροπής Νομικών Θεμάτων (A8-0047/2017),

Α.  λαμβάνοντας υπόψη ότι οι γαλλικές δικαστικές αρχές ζήτησαν την άρση της ασυλίας της Marine Le Pen, βουλευτή του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και Προέδρου του Εθνικού Μετώπου (FN), στο πλαίσιο διαδικασίας για τη διάδοση, μέσω του λογαριασμού της στο Twitter, εικόνων βίαιου χαρακτήρα που αναπαριστούν τις εκτελέσεις τριών ομήρων της τρομοκρατικής ομάδας DAECH και συνοδεύονται από το σχόλιο «Ιδού τί εστί DAECH» στις 16 Δεκεμβρίου 2015, εν συνεχεία συνέντευξης στο ραδιοφωνικό δίκτυο RMC στην οποία η άνοδος του FN είχε συγκριθεί με τη δράση της τρομοκρατικής ομάδας DAECH·

Β.  λαμβάνοντας υπόψη ότι, όπως προκύπτει από την καθιερωμένη πρακτική του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου, η ασυλία ενός βουλευτή του Σώματος μπορεί να αρθεί εφόσον η επίδικη έκφραση γνώμης και/ή επίδικες εικόνες δεν έχουν άμεση ή πρόδηλη σχέση με την άσκηση, από τον υφιστάμενο τη δίωξη βουλευτή, των καθηκόντων του ως βουλευτή του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και δεν συνιστούν έκφραση γνώμης ή ψήφο που δόθηκε στο πλαίσιο των ίδιων αυτών καθηκόντων υπό την έννοια του άρθρου 8 του πρωτοκόλλου αριθ. 7 περί των προνομίων και ασυλιών της Ευρωπαϊκής Ένωσης και υπό την έννοια του άρθρου 26 του Συντάγματος της Γαλλικής Δημοκρατίας·

Γ.  λαμβάνοντας υπόψη ότι το άρθρο 9 του πρωτοκόλλου αριθ. 7 περί των προνομίων και ασυλιών της Ευρωπαϊκής Ένωσης ορίζει ότι οι βουλευτές του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου απολαύουν, εντός της επικρατείας των κρατών τους, των ασυλιών που αναγνωρίζονται στα μέλη του Κοινοβουλίου της χώρας τους·

Δ.  λαμβάνοντας υπόψη ότι η διάδοση εικόνων βίαιου χαρακτήρα ικανών να βλάψουν την ανθρώπινη αξιοπρέπεια συνιστά αδίκημα που προβλέπεται και τιμωρείται από τα άρθρα 227-24, 227-29 και 227-31 του ποινικού κώδικα της Γαλλικής Δημοκρατίας·

Ε.  λαμβάνοντας υπόψη ότι το άρθρο 6-1 του γαλλικού νόμου αριθ. 2004-575 της 21ης Ιουνίου 2004 Pour la Confiance dans l'Économie Numérique (Περί της Εμπιστοσύνης στην Ψηφιακή Οικονομία), που μεταφέρει την οδηγία 2000/31/ΕΚ του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου της 8ης Ιουνίου 2000 σχετικά με ορισμένες νομικές πτυχές των υπηρεσιών της κοινωνίας της πληροφορίας, ιδίως δε το ηλεκτρονικό εμπόριο, στην εσωτερική αγορά («Οδηγία για το ηλεκτρονικό εμπόριο»), αναφέρεται στις δραστηριότητες των φορέων παροχής υπηρεσιών της κοινωνίας της πληροφορίας και όχι στις δραστηριότητες ατομικού χαρακτήρα·

ΣΤ.  λαμβάνοντας υπόψη ότι, παρόλο που οι εικόνες που δημοσίευσε η Marine Le Pen είναι προσβάσιμες από όλους στη μηχανή αναζήτησης Google και αναπαρήχθησαν ευρέως στο δίκτυο μετά την αρχική τους διάδοση, ο βίαιος χαρακτήρας τους είναι ικανός να βλάψει την ανθρώπινη αξιοπρέπεια·

Ζ.  λαμβάνοντας υπόψη ότι η διαγραφή των τριών φωτογραφιών ζητήθηκε από την οικογένεια του ομήρου James Foley στις 17 Δεκεμβρίου 2015, ήτοι μετά την παρέμβαση των δικαστικών αρχών, και ότι, σε απάντηση αυτού του αιτήματος, η Marine Le Pen διέγραψε μόνο τη φωτογραφία του James Foley·

Η.  λαμβάνοντας υπόψη ότι το χρονοδιάγραμμα με το οποίο διεξήχθη η δικαστική διαδικασία κατά της Marine Le Pen εντάσσεται στους συνήθεις χρόνους των διαδικασιών που αφορούν τον Τύπο και τα άλλα μέσα επικοινωνίας και ότι, κατά συνέπεια, δεν υπάρχουν λόγοι που να υποδηλώνουν την ύπαρξη fumus persecutionis, δηλαδή μίας κατάστασης κατά την οποία, από τις ενδείξεις ή τα στοιχεία, να προκύπτει πρόθεση παρεμπόδισης της πολιτικής δραστηριότητας ενός βουλευτή·

Θ.  λαμβάνοντας υπόψη ότι το άρθρο 26 του Συντάγματος της Γαλλικής Δημοκρατίας ορίζει ότι κανένα μέλος του Κοινοβουλίου δεν μπορεί να υποστεί, στον ποινικό τομέα, σύλληψη ή οποιοδήποτε άλλο μέτρο στερητικό ή περιοριστικό της ελευθερίας του χωρίς την άδεια του Κοινοβουλίου·

Ι.  λαμβάνοντας υπόψη ότι δεν ανήκει στην αρμοδιότητα του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου να αποφανθεί περί της ενοχής ή όχι του βουλευτή ούτε ως προς την ύπαρξη ή μη ύπαρξη σκοπιμότητας άσκησης ποινικής δίωξης για τις πράξεις που του αποδίδονται·

1.  αποφασίζει να άρει τη ασυλία της Marine Le Pen·

2.  αναθέτει στον Πρόεδρό του να διαβιβάσει αμελλητί την παρούσα απόφαση και την έκθεση της αρμόδιας επιτροπής του στον Υπουργό Δικαιοσύνης της Γαλλικής Δημοκρατίας και στην Marine Le Pen.

(1) Απόφαση του Δικαστηρίου, της 12ης Μαΐου 1964, Wagner/Fohrmann και Krier 101/63, ECLI:EU:C:1964:28· απόφαση του Δικαστηρίου, της 10ης Ιουλίου 1986, Wybot/Faure και άλλων 149/85, ECLI:EU:C:1986:310· απόφαση του Δικαστηρίου, της 15ης Οκτωβρίου 2008, Mote/Parlement T-345/05, ECLI:EU:T:2008:440· απόφαση του Δικαστηρίου, της 21ης Οκτωβρίου 2008, Marra/De Gregorio και Clemente C-200/07 και C-201/07, ECLI:EU:C:2008:579· απόφαση του Δικαστηρίου, της 19ης Μαρτίου 2010, Gollnisch/Parlement T-42/06, ECLI:EU:T:2010:102· απόφαση του Δικαστηρίου, της 6ης Σεπτεμβρίου 2011, Patriciello C-163/10, ECLI:EU:C:2011:543· απόφαση του Δικαστηρίου, της 17ης Ιανουαρίου 2013, Gollnisch/Parlement, T-346/11 και T-347/11, ECLI:EU:T:2013:23.

Νομοθετικό ψήφισμα του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου της 2ας Μαρτίου 2017 σχετικά με το σχέδιο απόφασης του Συμβουλίου σχετικά με τη σύναψη, εξ ονόματος της Ευρωπαϊκής Ένωσης και των κρατών μελών της, πρωτοκόλλου της ευρωμεσογειακής συμφωνίας σύνδεσης μεταξύ της Ευρωπαϊκής Κοινότητας και των κρατών μελών της, αφενός, και της Δημοκρατίας του Λιβάνου, αφετέρου, για να ληφθεί υπόψη η προσχώρηση της Δημοκρατίας της Κροατίας στην Ευρωπαϊκή Ένωση (05748/2016– C8-0171/2016 – 2015/0292(NLE))

P8_TA(2017)0057 A8-0027/2017

(Έγκριση)

Το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο,

–  έχοντας υπόψη το σχέδιο απόφασης του Συμβουλίου (05748/2016),

–  έχοντας υπόψη το σχέδιο πρωτοκόλλου της ευρωμεσογειακής συμφωνίας σύνδεσης μεταξύ της Ευρωπαϊκής Κοινότητας και των κρατών μελών της, αφενός, και της Δημοκρατίας του Λιβάνου, αφετέρου, για να ληφθεί υπόψη η προσχώρηση στην Ευρωπαϊκή Ένωση της Δημοκρατίας της Κροατίας (05750/2016),

–  έχοντας υπόψη την αίτηση έγκρισης που υπέβαλε το Συμβούλιο σύμφωνα με το άρθρο 217 και το άρθρο 218 παράγραφος 6 δεύτερο εδάφιο στοιχείο α) της Συνθήκης για τη λειτουργία της Ευρωπαϊκής Ένωσης (C8-0171/2016),

–  έχοντας υπόψη το άρθρο 99 παράγραφοι 1 και 4, καθώς και το άρθρο 108 παράγραφος 7 του Κανονισμού του,

–  έχοντας υπόψη τη σύσταση της Επιτροπής Εξωτερικών Υποθέσεων (A8-0027/2017),

1.  εγκρίνει τη σύναψη του πρωτοκόλλου·

2.  αναθέτει στον Πρόεδρό του να διαβιβάσει τη θέση του Κοινοβουλίου στο Συμβούλιο, στην Επιτροπή, καθώς και στις κυβερνήσεις και στα κοινοβούλια των κρατών μελών και της Δημοκρατίας του Λιβάνου.

Νομοθετικό ψήφισμα του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου της 2ας Μαρτίου 2017 επί του σχεδίου απόφασης του Συμβουλίου για τη σύναψη, εξ ονόματος της Ευρωπαϊκής Ένωσης, συμφωνίας μεταξύ της Ευρωπαϊκής Ένωσης και του Πριγκιπάτου του Λιχτενστάιν για συμπληρωματικούς κανόνες σχετικά με το μέσο χρηματοδοτικής στήριξης στον τομέα των εξωτερικών συνόρων και των θεωρήσεων, στο πλαίσιο του Ταμείου Εσωτερικής Ασφάλειας, για την περίοδο 2014-2020 (12852/2016 – C8-0515/2016 – 2016/0247(NLE))

P8_TA(2017)0058 A8-0025/2017

(Έγκριση)

Το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο,

–  έχοντας υπόψη το σχέδιο απόφασης του Συμβουλίου (12852/2016),

–  έχοντας υπόψη το σχέδιο της συμφωνίας μεταξύ της Ευρωπαϊκής Ένωσης και του Πριγκιπάτου του Λιχτενστάιν για συμπληρωματικούς κανόνες σχετικά με το μέσο χρηματοδοτικής στήριξης στον τομέα των εξωτερικών συνόρων και των θεωρήσεων, στο πλαίσιο του Ταμείου Εσωτερικής Ασφάλειας, για την περίοδο 2014-2020 (12881/2016),

–  έχοντας υπόψη την αίτηση έγκρισης που υπέβαλε το Συμβούλιο σύμφωνα με το άρθρο 77 παράγραφος 2 στοιχείο α) και το άρθρο 218 παράγραφος 6 δεύτερο εδάφιο στοιχείο α) σημείο v) της Συνθήκης για τη λειτουργία της Ευρωπαϊκής Ένωσης (C8-0515/2016),

–  έχοντας υπόψη το άρθρο 99 παράγραφοι 1 και 4, καθώς και το άρθρο 108 παράγραφος 7 του Κανονισμού του,

–  έχοντας υπόψη τη σύσταση της Επιτροπής Πολιτικών Ελευθεριών, Δικαιοσύνης και Εσωτερικών Υποθέσεων (A8-0025/2017),

1.  εγκρίνει τη σύναψη της συμφωνίας·

2.  αναθέτει στον Πρόεδρό του να διαβιβάσει τη θέση του Κοινοβουλίου στο Συμβούλιο και στην Επιτροπή, καθώς και στις κυβερνήσεις και στα κοινοβούλια των κρατών μελών και του Πριγκιπάτου του Λιχτενστάιν.

Νομοθετικό ψήφισμα του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου της 2ας Μαρτίου 2017 σχετικά με την πρόταση απόφασης του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου για τη θέσπιση μηχανισμού ανταλλαγής πληροφοριών όσον αφορά τις διακυβερνητικές συμφωνίες και τις μη δεσμευτικές πράξεις μεταξύ των κρατών μελών και τρίτων χωρών στον τομέα της ενέργειας και την κατάργηση της απόφασης αριθ. 994/2012/ΕΕ (COM(2016)0053 – C8-0034/2016 – 2016/0031(COD))

P8_TA(2017)0059 A8-0305/2016

(Συνήθης νομοθετική διαδικασία: πρώτη ανάγνωση)

Το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο,

–  έχοντας υπόψη την πρόταση της Επιτροπής προς το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο και το Συμβούλιο (COM(2016)0053),

–  έχοντας υπόψη το άρθρο 294 παράγραφος 2 και το άρθρο 194 παράγραφος 2 της Συνθήκης για τη λειτουργία της Ευρωπαϊκής Ένωσης, σύμφωνα με τα οποία του υποβλήθηκε η πρόταση από την Επιτροπή (C8-0034/2016),

–  έχοντας υπόψη το άρθρο 294 παράγραφος 3 της Συνθήκης για τη λειτουργία της Ευρωπαϊκής Ένωσης,

–  έχοντας υπόψη την αιτιολογημένη γνώμη που υποβλήθηκε από τη Γερουσία της Γαλλικής Δημοκρατίας, το Κοινοβούλιο της Δημοκρατίας της Μάλτας, το Ομοσπονδιακό Συμβούλιο της Δημοκρατίας της Αυστρίας και το Κοινοβούλιο της Πορτογαλικής Δημοκρατίας στο πλαίσιο του πρωτοκόλλου αριθ. 2 σχετικά με την εφαρμογή των αρχών της επικουρικότητας και της αναλογικότητας, με την οποία υποστηρίζεται ότι το σχέδιο νομοθετικής πράξης δεν συνάδει προς την αρχή της επικουρικότητας,

–  έχοντας υπόψη τη γνώμη της Ευρωπαϊκής Οικονομικής και Κοινωνικής Επιτροπής της 21ης Σεπτεμβρίου 2016(1),

–  έχοντας υπόψη τη δέσμευση του εκπροσώπου του Συμβουλίου, με επιστολή της 16ης Δεκεμβρίου 2016, να εγκρίνει τη θέση του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου, σύμφωνα με το άρθρο 294 παράγραφος 4 της Συνθήκης για τη λειτουργία της Ευρωπαϊκής Ένωσης,

–  έχοντας υπόψη το άρθρο 59 του Κανονισμού του,

–  έχοντας υπόψη την έκθεση της Επιτροπή Βιομηχανίας, Έρευνας και Ενέργειας και τις γνωμοδοτήσεις της Επιτροπή Εξωτερικών Υποθέσεων και της Επιτροπή Διεθνούς Εμπορίου (A8-0305/2016),

1.  εγκρίνει τη θέση του σε πρώτη ανάγνωση όπως παρατίθεται κατωτέρω·

2.  ζητεί από την Επιτροπή να του υποβάλει εκ νέου την πρόταση, αν προτίθεται να της επιφέρει σημαντικές τροποποιήσεις ή να την αντικαταστήσει με νέο κείμενο·

3.  αναθέτει στον Πρόεδρό του να διαβιβάσει τη θέση του Κοινοβουλίου στο Συμβούλιο, στην Επιτροπή και στα εθνικά κοινοβούλια.

Θέση του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου που καθορίσθηκε σε πρώτη ανάγνωση στις 2 Μαρτίου 2017 εν όψει της έγκρισης απόφασης (ΕΕ) 2017/... του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου για τη θέσπιση μηχανισμού ανταλλαγής πληροφοριών όσον αφορά τις διακυβερνητικές συμφωνίες και τις μη δεσμευτικές πράξεις μεταξύ των κρατών μελών και τρίτων χωρών στον τομέα της ενέργειας και την κατάργηση της απόφασης αριθ. 994/2012/ΕΕ

(Καθώς έχει επιτευχθεί συμφωνία μεταξύ του Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου, η θέση του Κοινοβουλίου αντιστοιχεί στην τελική νομοθετική πράξη, απόφαση (ΕΕ) 2017/684.)

(1) ΕΕ C 487 της 28.12.2016, σ. 81.

Ψήφισμα του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου της 2ας Μαρτίου 2017 σχετικά με τις υποχρεώσεις της Επιτροπής στον τομέα της αμοιβαιότητας των θεωρήσεων σύμφωνα με το άρθρο 1 παράγραφος 4 του κανονισμού (ΕΚ) αριθ. 539/2001 (2016/2986(RSP))

P8_TA(2017)0060 B8-0173/2017

Το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο,

–  έχοντας υπόψη τον κανονισμό (ΕΚ) αριθ. 539/2001 του Συμβουλίου(1), και ιδίως το άρθρο 1 παράγραφος 4 («μηχανισμός αμοιβαιότητας»),

–  έχοντας υπόψη την ανακοίνωση της Επιτροπής, της 12ης Απριλίου 2016, με τίτλο «Tρέχουσα κατάσταση και πιθανή μελλοντική πορεία όσον αφορά την κατάσταση μη αμοιβαιότητας με ορισμένες τρίτες χώρες στον τομέα της πολιτικής θεωρήσεων» (COM(2016)0221),

–  έχοντας υπόψη ανακοίνωση της Επιτροπής, της 13ης Ιουλίου 2016, με τίτλο «Τρέχουσα κατάσταση και πιθανή μελλοντική πορεία όσον αφορά την κατάσταση μη αμοιβαιότητας με ορισμένες τρίτες χώρες στον τομέα της πολιτικής θεωρήσεων (Συνέχεια που δόθηκε στην ανακοίνωση της 12ης Απριλίου)» (COM(2016)0481),

–  έχοντας υπόψη την ανακοίνωση της Επιτροπής, της 21ης Δεκεμβρίου 2016, με τίτλο «Τρέχουσα κατάσταση και πιθανή μελλοντική πορεία όσον αφορά την κατάσταση μη αμοιβαιότητας με ορισμένες τρίτες χώρες στον τομέα της πολιτικής θεωρήσεων (Συνέχεια που δόθηκε στην ανακοίνωση της 12ης Απριλίου)» (COM(2016)0816),

–  έχοντας υπόψη το άρθρο 17 της Συνθήκης για την Ευρωπαϊκή Ένωση (ΣΕΕ) και τα άρθρα 80, 265 και 290 της Συνθήκης για τη λειτουργία της Ευρωπαϊκής Ένωσης (ΣΛΕΕ),

–  έχοντας υπόψη τη συζήτηση που διεξήγαγε σχετικά με τις «Υποχρεώσεις στον τομέα της αμοιβαιότητας των θεωρήσεων» στις 14 Δεκεμβρίου 2016 στο Στρασβούργο,

–  έχοντας υπόψη την ερώτηση προς την Επιτροπή σχετικά με τις υποχρεώσεις της Επιτροπής στον τομέα της αμοιβαιότητας των θεωρήσεων σύμφωνα με το άρθρο 1 παράγραφος 4 του κανονισμού (ΕΚ) αριθ. 539/2001 (O-000142/2016 – B8-1820/2016),

–  έχοντας υπόψη την πρόταση ψηφίσματος της Επιτροπής Πολιτικών Ελευθεριών, Δικαιοσύνης και Εσωτερικών Υποθέσεων,

–  έχοντας υπόψη το άρθρο 128 παράγραφος 5 και το άρθρο 123 παράγραφος 2 του Κανονισμού του,

A.  λαμβάνοντας υπόψη ότι το κριτήριο της αμοιβαιότητας των θεωρήσεων ως ένα από τα κριτήρια που διέπουν την πολιτική θεωρήσεων της ΕΕ, θεωρείται γενικά ότι συνεπάγεται ότι οι πολίτες της ΕΕ, όταν ταξιδεύουν σε τρίτη χώρα, θα πρέπει να υπόκεινται στους ίδιους όρους στους οποίους υπόκεινται οι υπήκοοι της εν λόγω τρίτης χώρας, όταν ταξιδεύουν στην ΕΕ·

B.  λαμβάνοντας υπόψη ότι σκοπός του μηχανισμού αμοιβαιότητας είναι να επιτύχει αυτήν την αμοιβαιότητα των θεωρήσεων· λαμβάνοντας υπόψη ότι η πολιτική θεωρήσεων της ΕΕ απαγορεύει τη θέσπιση από επιμέρους κράτη μέλη της υποχρέωσης θεώρησης για υπηκόους τρίτης χώρας, εφόσον αυτή η χώρα περιλαμβάνεται στον κατάλογο του παραρτήματος II του κανονισμού (ΕΚ) αριθ. 539/2001 (χώρες των οποίων οι υπήκοοι απαλλάσσονται από την υποχρέωση θεώρησης για βραχεία διαμονή)·

Γ.  λαμβάνοντας υπόψη ότι ο μηχανισμός αμοιβαιότητας αναθεωρήθηκε το 2013, με το Κοινοβούλιο να ενεργεί ως συννομοθέτης, καθώς χρειάστηκε να προσαρμοστεί υπό το πρίσμα της θέσης σε ισχύ της Συνθήκης της Λισαβόνας και της νομολογίας του Δικαστηρίου της Ευρωπαϊκής Ένωσης για τις παράγωγες νομικές βάσεις και «ώστε να προβλέπει αντίδραση της Ένωσης ως πράξη αλληλεγγύης, εάν μία τρίτη χώρα που περιλαμβάνεται στο Παράρτημα ΙΙ του κανονισμού (ΕΚ) αριθ. 539/2001 εφαρμόζει υποχρέωση θεώρησης στους υπηκόους τουλάχιστον ενός κράτους μέλους» (αιτιολογική σκέψη 1 του κανονισμού (ΕΕ) αριθ. 1289/2013)·

Δ.  λαμβάνοντας υπόψη ότι ο μηχανισμός αμοιβαιότητας ορίζει μια διαδικασία, η οποία ξεκινά από μια κατάσταση μη αμοιβαιότητας με συγκεκριμένες προθεσμίες και ενέργειες που πρέπει να πραγματοποιηθούν με σκοπό τον τερματισμό της κατάστασης μη αμοιβαιότητας· λαμβάνοντας υπόψη ότι η λογική που τον διέπει συνεπάγεται μέτρα αυξανόμενης σοβαρότητας σε σχέση με την οικεία τρίτη χώρα, συμπεριλαμβανομένης, εν τέλει, της αναστολής της απαλλαγής από την υποχρέωση θεώρησης για όλους τους υπηκόους της οικείας τρίτης χώρας («δεύτερη φάση της εφαρμογής του μηχανισμού αμοιβαιότητας»)·

E.  λαμβάνοντας υπόψη ότι, «προκειμένου να εξασφαλιστεί η κατάλληλη συμμετοχή του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου στη δεύτερη φάση της εφαρμογής του μηχανισμού αμοιβαιότητας, δεδομένων του ιδιαίτερου ευαίσθητου πολιτικού χαρακτήρα της αναστολής από την απαλλαγή από την υποχρέωση θεώρησης για όλους τους υπηκόους μιας τρίτης χώρας που περιλαμβάνεται στο Παράρτημα ΙΙ του κανονισμού (ΕΚ) αριθ. 539/2001 και των οριζοντίων συνεπειών της για τα κράτη μέλη, τις συνδεδεμένες χώρες του Σένγκεν και για την ίδια την Ένωση, ιδίως για τις εξωτερικές σχέσεις τους και τη συνολική λειτουργία του χώρου του Σένγκεν, θα πρέπει να ανατεθεί στην Επιτροπή η εξουσία έκδοσης πράξεων σύμφωνα με το άρθρο 290 της Συνθήκης για τη λειτουργία της Ευρωπαϊκής Ένωσης όσον αφορά ορισμένα στοιχεία του μηχανισμού αμοιβαιότητας», συμπεριλαμβανομένης της αναστολής της απαλλαγής από την υποχρέωση θεώρησης για όλους τους υπηκόους της οικείας τρίτης χώρας·

ΣΤ.  λαμβάνοντας υπόψη ότι «το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο ή το Συμβούλιο μπορεί να αποφασίσει την ανάκληση της εξουσιοδότησης» (άρθρο 290 παράγραφος 2 στοιχείο α) ΣΛΕΕ)·

Ζ.  λαμβάνοντας υπόψη ότι μια κατ’ εξουσιοδότηση πράξη «μπορεί να τεθεί σε ισχύ μόνον εφόσον το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο ή το Συμβούλιο δεν εκφράσει αντιρρήσεις εντός της προθεσμίας που καθορίζει η νομοθετική πράξη» (άρθρο 290 παράγραφος 2 στοιχείο β) ΣΛΕΕ)·

H.  λαμβάνοντας υπόψη ότι η Επιτροπή αμφισβήτησε την επιλογή των κατ’ εξουσιοδότηση πράξεων στη δεύτερη φάση της εφαρμογής του μηχανισμού αμοιβαιότητας ενώπιον του Δικαστηρίου της Ευρωπαϊκής Ένωσης, και λαμβάνοντας υπόψη ότι το Δικαστήριο θεώρησε, ωστόσο, ότι η επιλογή του νομοθέτη είναι ορθή (υπόθεση C-88/14)·

Θ.  λαμβάνοντας υπόψη ότι, με τον τρόπο αυτό, ο μηχανισμός αναθέτει σαφώς υποχρεώσεις και ευθύνες στο Κοινοβούλιο, στο Συμβούλιο και στην Επιτροπή στα διάφορα στάδια του μηχανισμού αμοιβαιότητας·

1.  θεωρεί ότι η Επιτροπή υποχρεούται από τη νομοθεσία να εγκρίνει κατ’ εξουσιοδότηση πράξη – για την προσωρινή αναστολή της απαλλαγής από την υποχρέωση θεώρησης για τους υπηκόους τρίτων χωρών οι οποίες δεν έχουν άρει την υποχρέωση θεώρησης για τους πολίτες ορισμένων κρατών μελών της ΕΕ – εντός χρονικής περιόδου 24 μηνών από την ημερομηνία δημοσίευσης των σχετικών κοινοποιήσεων, η οποία έληξε στις 12 Απριλίου 2016·

2.  ζητεί από την Επιτροπή, βάσει του άρθρου 265 ΣΛΕΕ, να εγκρίνει την απαιτούμενη κατ’ εξουσιοδότηση πράξη το αργότερο εντός δύο μηνών από την ημερομηνία έγκρισης του παρόντος ψηφίσματος·

3.  αναθέτει στον Πρόεδρό του να διαβιβάσει το παρόν ψήφισμα στην Επιτροπή, στο Ευρωπαϊκό Συμβούλιο, στο Συμβούλιο και στα εθνικά κοινοβούλια.

(1) ΕΕ L 81 της 21.3.2001, σ. 1.

Ψήφισμα του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου της 2ας Μαρτίου 2017 σχετικά με τις επιλογές της ΕΕ για τη βελτίωση της πρόσβασης σε φάρμακα (2016/2057(INI))

P8_TA(2017)0061 A8-0040/2017

Το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο,

–  έχοντας υπόψη τη θέση του ψήφισμα της 6ης Φεβρουαρίου 2013 σχετικά με την πρόταση οδηγίας του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου όσον αφορά τη διαφάνεια των μέτρων που ρυθμίζουν τις τιμές των φαρμάκων για ανθρώπινη χρήση και την κάλυψη του κόστους τους στο πλαίσιο των δημόσιων συστημάτων ασφάλισης υγείας(1),

–  έχοντας υπόψη το άρθρο 168 της Συνθήκης για τη λειτουργία της Ευρωπαϊκής Ένωσης (ΣΛΕΕ), που ορίζει ότι θα πρέπει να εξασφαλίζεται υψηλού επιπέδου προστασία της υγείας κατά τον καθορισμό και την εφαρμογή όλων των πολιτικών και δράσεων της Ένωσης,

–  έχοντας υπόψη την αξιολόγηση REFIT από την Επιτροπή, του κανονισμού (ΕΚ) αριθ. 953/2003 του Συμβουλίου για να αποφευχθεί η εκτροπή του εμπορίου ορισμένων βασικών φαρμακευτικών προϊόντων προς την Ευρωπαϊκή Ένωση (SWD(2016)0125),

–  έχοντας υπόψη τις υποχρεώσεις που ορίζονται στο άρθρο 81 της οδηγίας 2001/83/ΕΚ για τη διατήρηση κατάλληλου και συνεχούς εφοδιασμού με φαρμακευτικά προϊόντα,

–  έχοντας υπόψη την αρχική εκτίμηση επιπτώσεων(2) της Επιτροπής σχετικά με την ενίσχυση της συνεργασίας της ΕΕ στον τομέα της αξιολόγησης των τεχνολογιών υγείας (ΑΤΥ),

–  έχοντας υπόψη τη στρατηγική του δικτύου ΑΤΥ για τη συνεργασία της ΕΕ στον τομέα της αξιολόγησης των τεχνολογιών υγείας (ΑΤΥ), της 29ης Οκτωβρίου 2014(3),

–  έχοντας υπόψη την τελική έκθεση της έρευνας της Επιτροπής στον φαρμακευτικό κλάδο (SEC(2009)0952),

–  έχοντας υπόψη την έκθεση της Επιτροπής του 2013, με τίτλο «Health inequalities in the EU – Final report of a consortium. Consortium lead: Sir Michael Marmot» (Ανισότητες στον τομέα της υγείας στην ΕΕ – τελική έκθεση μιας κοινοπραξίας. Επικεφαλής της κοινοπραξίας: Sir Michael Marmot)(4), σύμφωνα με την οποία τα συστήματα υγειονομικής περίθαλψης διαδραματίζουν σημαντικό ρόλο στη μείωση του κινδύνου φτώχειας ή μπορούν να συμβάλουν στη μείωση της φτώχειας,

–  έχοντας υπόψη τα συμπεράσματα του Συμβουλίου της 1ης Δεκεμβρίου 2014 σχετικά με την καινοτομία προς όφελος των ασθενών(5),

–  έχοντας υπόψη τα συμπεράσματα του Συμβουλίου Απασχόλησης, Κοινωνικής Πολιτικής και Θεμάτων Υγείας και Προστασίας του Καταναλωτή που συνήλθε στις 18 Απριλίου 2016,

–  έχοντας υπόψη την 6η έκθεση της Επιτροπής σχετικά με την παρακολούθηση της επίλυσης διαφορών για διπλώματα ευρεσιτεχνίας στον φαρμακευτικό κλάδο,

–  έχοντας υπόψη την ανακοίνωση της Επιτροπής, με τίτλο «Ασφαλή, καινοτόμα και προσβάσιμα φάρμακα: ένα ανανεωμένο όραμα για τον φαρμακευτικό τομέα» (COM(2008)0666),

–  έχοντας υπόψη τις παραγράφους 249 και 250 της απόφασης του Δικαστηρίου της 14ης Φεβρουαρίου 1978 στην υπόθεση 27/76 περί υπερβολικών τιμών,

–  έχοντας υπόψη τα συμπεράσματα του Συμβουλίου της 17ης Ιουνίου 2016 για την ενίσχυση της ισορροπίας των φαρμακευτικών συστημάτων της ΕΕ και των κρατών μελών της,

–  έχοντας υπόψη την απόφαση αριθ. 1082/2013/ΕΕ του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου, της 22ας Οκτωβρίου 2013, σχετικά με σοβαρές διασυνοριακές απειλές κατά της υγείας και την κατάργηση της απόφασης αριθ. 2119/98/ΕΚ(6),

–  έχοντας υπόψη την έκθεση της Ομάδας Υψηλού Επιπέδου του Γενικού Γραμματέα των Ηνωμένων Εθνών για την πρόσβαση στα φάρμακα με τίτλο «Promoting innovation and access to health technologies» (Προώθηση της καινοτομίας και της πρόσβασης σε τεχνολογίες υγείας), που δημοσιεύθηκε τον Σεπτέμβριο 2016,

–  έχοντας υπόψη τα συμπεράσματα του Συμβουλίου της 10ης Μαΐου 2006 σχετικά με κοινές αξίες και αρχές στα συστήματα υγείας της Ευρωπαϊκής Ένωσης, και τα συμπεράσματα του Συμβουλίου Απασχόλησης, Κοινωνικής Πολιτικής, Υγείας και Καταναλωτών της 6ης Απριλίου 2011 και της 10ης Δεκεμβρίου 2013 σχετικά με τη διαδικασία προβληματισμού για σύγχρονα, ευαίσθητα και βιώσιμα συστήματα υγείας,

–  έχοντας υπόψη την ανακοίνωση της Επιτροπής με τίτλο «Για αποτελεσματικά, προσβάσιμα και ανθεκτικά συστήματα υγείας» (COM(2014)0215),

–  έχοντας υπόψη τη μελέτη με τίτλο «Towards Harmonised EU Assessment of Added therapeutic Value of Medicines» (Προς μια εναρμονισμένη ενωσιακή αξιολόγηση της προστιθέμενης θεραπευτικής αξίας των φαρμάκων), που δημοσιεύθηκε από το Τμήμα Πολιτικής «Οικονομική και Επιστημονική Πολιτική» του Κοινοβουλίου το 2015(7),

–  έχοντας υπόψη την έκθεση της Παγκόσμιας Οργάνωσης Υγείας με τίτλο «WHO Expert Committee on the Selection of Essential Drugs (επιτροπή ειδικών της ΠΟΥ για την επιλογή των βασικών φαρμάκων), 17-21 Οκτωβρίου 1977 –WHO Technical Report Series, No. 615», την έκθεση της Γραμματείας της ΠΟΥ, της 7ης Δεκεμβρίου 2001, με τίτλο «στρατηγική της ΠΟΥ για τα φάρμακα: Αναθεωρημένη διαδικασία για την επικαιροποίηση του προτύπου καταλόγου βασικών φαρμάκων της ΠΟΥ (EB109/8)· την έκθεση της ΠΟΥ, του Μαρτίου του 2015, με τίτλο «Access to new medicines in Europe» (Πρόσβαση σε νέα φάρμακα στην Ευρώπη), και την έκθεση της ΠΟΥ, της 28ης Ιουνίου 2013 με τίτλο «Priority Medicines for Europe and the World» (Φάρμακα προτεραιότητας για την Ευρώπη και τον κόσμο),

–  έχοντας υπόψη τον κανονισμό (ΕΚ) αριθ. 141/2000 για τα ορφανά φάρμακα,

–  έχοντας υπόψη το άρθρο 35 του Χάρτη των Θεμελιωδών Δικαιωμάτων της Ευρωπαϊκής Ένωσης και το άρθρο 6 στοιχείο α) ΣΛΕΕ σχετικά με το δικαίωμα των ευρωπαίων πολιτών στην προστασία της υγείας,

–  έχοντας υπόψη τα άρθρα 101 και 102 ΣΛΕΕ, που καθορίζουν κανόνες για τον ανταγωνισμό,

–  έχοντας υπόψη τη δήλωση της Ντόχα σχετικά με τη συμφωνία για τις εμπορικές πτυχές των δικαιωμάτων πνευματικής ιδιοκτησίας και τη δημόσια υγεία (WTO/MIN(01/DEC/2)) και την εφαρμογή της παραγράφου 6 της δήλωσης της Ντόχα, της 1ης Σεπτεμβρίου 2003 (WTO/L/540),

–  έχοντας υπόψη τον κανονισμό (EΚ) αριθ. 816/2006 σχετικά με τη χορήγηση υποχρεωτικών αδειών εκμετάλλευσης διπλωμάτων ευρεσιτεχνίας που σχετίζονται με την παρασκευή φαρμάκων για εξαγωγή σε χώρες με προβλήματα δημόσιας υγείας,

–  έχοντας υπόψη τη συμφωνία για κοινές συμβάσεις προμηθειών, που εγκρίθηκε από την Επιτροπή στις 10 Απριλίου 2014(8),

–  έχοντας υπόψη τη διάσκεψη του Ναϊρόμπι του 1985 σχετικά με την ορθολογική χρήση των φαρμάκων,

–  έχοντας υπόψη την έκθεση για την τροποποίηση του κανονισμού (ΕΚ) αριθ. 726/2004 που εγκρίθηκε από την Επιτροπή Περιβάλλοντος, Δημόσιας Υγείας και Ασφάλειας των Τροφίμων (Α8-0035/2016) και τις τροπολογίες που εγκρίθηκαν από το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο στις 10 Μαρτίου 2016(9),

–  έχοντας υπόψη το ψήφισμά του της 16ης Σεπτεμβρίου 2015 σχετικά με το Πρόγραμμα Εργασίας της Επιτροπής για το 2016(10),

–  έχοντας υπόψη το ψήφισμα του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου της 11ης Σεπτεμβρίου 2012 σχετικά με την εθελοντική και μη αμειβόμενη δωρεά ιστών και κυττάρων(11),

–  έχοντας υπόψη το άρθρο 52 του Κανονισμού του,

–  έχοντας υπόψη την έκθεση της Επιτροπής Περιβάλλοντος, Δημόσιας Υγείας και Ασφάλειας των Τροφίμων και τις γνωμοδοτήσεις της Επιτροπής Ανάπτυξης, της Επιτροπής Απασχόλησης και Κοινωνικών Υποθέσεων, της Επιτροπής Νομικών Θεμάτων και της Επιτροπής Αναφορών (A8-0040/2017),

Α.  λαμβάνοντας υπόψη ότι ο Χάρτης των Θεμελιωδών Δικαιωμάτων της Ευρωπαϊκής Ένωσης αναγνωρίζει το θεμελιώδες δικαίωμα των πολιτών στην υγεία και την ιατρική περίθαλψη(12)·

Β.  λαμβάνοντας υπόψη ότι τα συστήματα δημόσιας υγείας έχουν καθοριστική σημασία για τη διασφάλιση καθολικής πρόσβασης στην υγειονομική περίθαλψη, που αποτελεί θεμελιώδες δικαίωμα των ευρωπαίων πολιτών· λαμβάνοντας υπόψη ότι τα συστήματα υγείας στην ΕΕ αντιμετωπίζουν προκλήσεις, όπως η γήρανση του πληθυσμού, η αυξανόμενη επιβάρυνση των χρόνιων ασθενειών, το υψηλό κόστος ανάπτυξης των νέων τεχνολογιών, οι υψηλές και αυξανόμενες φαρμακευτικές δαπάνες, καθώς και ο αντίκτυπος της οικονομικής κρίσης στις δαπάνες ιατροφαρμακευτικής περίθαλψης· λαμβάνοντας υπόψη ότι οι δαπάνες για τον φαρμακευτικό κλάδο στην ΕΕ ανήλθαν στο 17,1% των συνολικών δαπανών για την υγεία και στο 1,41% του ακαθάριστου εγχώριου προϊόντος (ΑΕΠ) το 2014· λαμβάνοντας υπόψη ότι οι προκλήσεις αυτές καθιστούν επιτακτική την ανάγκη για ευρωπαϊκή συνεργασία και νέα μέτρα πολιτικής τόσο σε επίπεδο ΕΕ όσο και σε εθνικό επίπεδο·

Γ.  λαμβάνοντας υπόψη ότι τα φαρμακευτικά προϊόντα αποτελούν έναν από τους ακρογωνιαίους λίθους της υγειονομικής περίθαλψης και όχι απλό αντικείμενο συναλλαγών, και ότι η ανεπαρκής πρόσβαση σε βασικά φάρμακα και οι υψηλές τιμές των καινοτόμων φαρμάκων συνιστούν σοβαρή απειλή για τη βιωσιμότητα των εθνικών συστημάτων υγειονομικής περίθαλψης·

Δ.  λαμβάνοντας υπόψη ότι οι ασθενείς θα πρέπει να έχουν πρόσβαση στις επιλογές υγειονομικής περίθαλψης και θεραπείας που προτιμούν, συμπεριλαμβανομένων συμπληρωματικών και εναλλακτικών θεραπειών και φαρμάκων·

Ε.  λαμβάνοντας υπόψη ότι η διασφάλιση της πρόσβασης των ασθενών σε βασικά και οικονομικώς προσιτά φάρμακα αποτελεί έναν από τους βασικούς στόχους της ΕΕ και του ΠΟΥ, καθώς και τον στόχο 3 των Ηνωμένων Εθνών για βιώσιμη ανάπτυξη· λαμβάνοντας υπόψη ότι η καθολική πρόσβαση στα φάρμακα εξαρτάται από την έγκαιρη διαθεσιμότητά τους και από την οικονομική τους προσιτότητα για όλους, χωρίς γεωγραφικές διακρίσεις·

ΣΤ.  λαμβάνοντας υπόψη ότι ο ανταγωνισμός είναι σημαντικός παράγοντας για τη συνολική ισορροπία της φαρμακευτικής αγοράς και μπορεί να χαμηλώσει το κόστος, να μειώσει τις δαπάνες για φάρμακα και να βελτιώσει την έγκαιρη πρόσβαση σε φάρμακα με προσιτές τιμές, εφαρμόζοντας τα υψηλότερα δυνατά πρότυπα ποιότητας στη διαδικασία έρευνας και ανάπτυξης·

Ζ.  λαμβάνοντας υπόψη ότι η είσοδος γενόσημων φαρμάκων στην αγορά αποτελεί σημαντικό μέσο για την ενίσχυση του ανταγωνισμού, τη μείωση των τιμών και την εξασφάλιση της βιωσιμότητας των συστημάτων υγειονομικής περίθαλψης· λαμβάνοντας υπόψη ότι η είσοδος γενόσημων φαρμάκων στην αγορά δεν θα πρέπει να καθυστερήσει, ούτε θα πρέπει να νοθευτεί ο ανταγωνισμός·

Η.  λαμβάνοντας υπόψη ότι μια υγιής και ανταγωνιστική αγορά φαρμακευτικών προϊόντων ωφελείται από τον αυστηρό έλεγχο στο πλαίσιο της νομοθεσίας περί ανταγωνισμού·

Θ.  λαμβάνοντας υπόψη ότι, σε πολλές περιπτώσεις, οι τιμές των νέων φαρμάκων αυξήθηκαν σε τέτοιο βαθμό τις τελευταίες δεκαετίες, που τα καθιστούν οικονομικά απρόσιτα για πολλούς ευρωπαίους πολίτες επηρεάζοντας σοβαρά τη βιωσιμότητα των εθνικών συστημάτων υγειονομικής περίθαλψης·

Ι.  λαμβάνοντας υπόψη ότι πέραν των υψηλών τιμών και της έλλειψης διαθεσιμότητας, μεταξύ των υπόλοιπων εμποδίων στην πρόσβαση σε φάρμακα περιλαμβάνονται οι ελλείψεις σε βασικά και άλλα φάρμακα, η κακή σύνδεση μεταξύ των κλινικών αναγκών και της έρευνας, η έλλειψη πρόσβασης σε υγειονομική περίθαλψη και σε επαγγελματίες του τομέα της υγειονομικής περίθαλψης, οι καθυστερήσεις μεταξύ της έγκρισης της εμπορίας και των συνακόλουθων αποφάσεων για τις τιμές και τις επιστροφές εξόδων, η έλλειψη διαθεσιμότητας προϊόντων, οι κανόνες διπλωμάτων ευρεσιτεχνίας και οι δημοσιονομικοί περιορισμοί·

ΙΑ.  λαμβάνοντας υπόψη ότι ασθένειες όπως η ηπατίτιδα C μπορούν να καταπολεμηθούν επιτυχώς με την πρόωρη διάγνωσή τους, σε συνδυασμό με παλιά και νέα φάρμακα, ώστε να σωθούν εκατομμύρια ζωές σε ολόκληρη την ΕΕ·

ΙΒ.  λαμβάνοντας υπόψη ότι ο αριθμός των κρουσμάτων καρκίνου αυξάνεται κάθε χρόνο, και ότι ο συνδυασμός της αύξησης των κρουσμάτων καρκίνου στον πληθυσμό με τα νέα τεχνολογικά προηγμένα φάρμακα κατά του καρκίνου έχει ως αποτέλεσμα να δημιουργείται μια κατάσταση κατά την οποία το συνολικό κόστος του καρκίνου αυξάνεται, γεγονός που προκαλεί πρωτόγνωρη πίεση στους προϋπολογισμούς υγειονομικής περίθαλψης και καθιστά τη θεραπεία οικονομικά απρόσιτη για πολλούς καρκινοπαθείς, αυξάνοντας τον κίνδυνο, η οικονομική προσιτότητα ή η τιμολόγηση της φαρμακευτικής αγωγής να καταστεί αποφασιστικός παράγοντας στη θεραπεία των καρκινοπαθών·

ΙΓ.  λαμβάνοντας υπόψη ότι ο κανονισμός (ΕΚ) αριθ. 1394/2007 για τα φάρμακα προηγμένων θεραπειών θεσπίστηκε με σκοπό την προαγωγή της καινοτομίας σε επίπεδο ΕΕ στον συγκεκριμένο τομέα, και ταυτόχρονα την κατοχύρωση της ασφάλειας, ωστόσο μέχρι σήμερα έχουν εγκριθεί μόνο οκτώ προηγμένες θεραπείες·

ΙΔ.  λαμβάνοντας υπόψη ότι η Επιτροπή θέσπισε κίνητρα για την προώθηση της έρευνας σε τομείς όπως οι σπάνιες και οι παιδικές ασθένειες· λαμβάνοντας υπόψη ότι ο κανονισμός για τα ορφανά φάρμακα παρέχει ένα σημαντικό πλαίσιο για την προώθηση της έρευνας σχετικά με τα ορφανά φάρμακα, για τη σημαντική βελτίωση της θεραπείας σπάνιων ασθενειών για τις οποίες δεν υπήρχαν εναλλακτικές θεραπείες προηγουμένως, αλλά και ότι υπάρχουν ωστόσο ανησυχίες σχετικά με την εφαρμογή του·

ΙΕ.  λαμβάνοντας υπόψη ότι διευρύνεται το χάσμα μεταξύ της αυξανόμενης αντίστασης σε αντιμικροβιακές ουσίες και της ανάπτυξης νέων αντιμικροβιακών ουσιών, και ότι οι ασθένειες που οφείλονται στην αντίσταση στα φάρμακα θα μπορούσαν να φτάσουν, έως το 2050, να προκαλούν δέκα εκατομμύρια θανάτους ετησίως σε όλο τον κόσμο· λαμβάνοντας υπόψη ότι εκτιμάται πως στην ΕΕ πεθαίνουν κάθε χρόνο τουλάχιστον 25 000 άνθρωποι λόγω λοιμώξεων από ανθεκτικά βακτηρίδια, με κόστος 1,5 δισεκατομμύρια EUR, ενώ τα τελευταία 40 χρόνια έχει αναπτυχθεί μόνο μία νέα κατηγορία αντιβιοτικών·

ΙΣΤ.  λαμβάνοντας υπόψη ότι τις τελευταίες δεκαετίες έχει σημειωθεί σημαντική πρόοδος στη θεραπεία προηγουμένως ανίατων ασθενειών, με αποτέλεσμα, για παράδειγμα, να μην πεθαίνουν πλέον στην ΕΕ ασθενείς που έχουν προσβληθεί από τον ιό HIV/AIDS· ωστόσο, εξακολουθούν να υπάρχουν πολλές ασθένειες για τις οποίες δεν υπάρχει βέλτιστη αγωγή (μεταξύ άλλων ο καρκίνος, που προκαλεί σχεδόν 1,3 εκατομμύρια θανάτους κάθε χρόνο)·

ΙΖ.  λαμβάνοντας υπόψη ότι η πρόσβαση σε οικονομικώς προσιτές και κατάλληλες διαγνωστικές εξετάσεις και εμβόλια είναι εξίσου κρίσιμη με την πρόσβαση σε ασφαλή, αποτελεσματικά και οικονομικώς προσιτά φάρμακα·

ΙΗ.  λαμβάνοντας υπόψη ότι τα φάρμακα προηγμένης θεραπείας (ATMP) έχουν τη δυνατότητα να αναδιαμορφώσουν τη θεραπεία μεγάλου φάσματος παθήσεων, ιδίως σε τομείς ασθενειών στους οποίους οι συμβατικές προσεγγίσεις είναι ανεπαρκείς, και ότι μέχρι στιγμής έχουν εγκριθεί λίγα μόνο ATMP·

ΙΘ.  λαμβάνοντας υπόψη ότι ορισμένα βασικά φάρμακα δεν είναι διαθέσιμα σε πολλά κράτη μέλη, πράγμα που μπορεί να οδηγήσει σε προβλήματα όσον αφορά την περίθαλψη των ασθενών· λαμβάνοντας υπόψη ότι ελλείψεις φαρμάκων μπορούν να σημειωθούν είτε λόγω παράνομων επιχειρηματικών στρατηγικών, όπως η «αντίστροφη πληρωμή» (pay for delay) στον φαρμακευτικό τομέα, είτε λόγω ζητημάτων πολιτικής, παραγωγής ή διανομής, ή λόγω παράλληλου εμπορίου· λαμβάνοντας υπόψη ότι το άρθρο 81 της οδηγίας 2001/83/ΕΚ ορίζει μέτρα για την πρόληψη των ελλείψεων φαρμάκων με τη λεγόμενη υποχρέωση παροχής δημόσιας υπηρεσίας (ΥΔΥ), που υποχρεώνει τους παραγωγούς και τους διανομείς να διασφαλίζουν τον εφοδιασμό των εθνικών αγορών· λαμβάνοντας υπόψη ότι, σε πολλές περιπτώσεις, η ΥΔΥ δεν ισχύει για τον εφοδιασμό των διανομέων από τους κατασκευαστές, όπως αναφέρεται σε μελέτη που εκπονήθηκε κατ’ ανάθεση της Επιτροπής·

Κ.  λαμβάνοντας υπόψη ότι ένα σταθερό και προβλέψιμο ρυθμιστικό πλαίσιο διανοητικής ιδιοκτησίας, όπως επίσης η ορθή και έγκαιρη εφαρμογή του, είναι ουσιώδους σημασίας για τη δημιουργία ενός φιλικού προς την καινοτομία περιβάλλοντος που να υποστηρίζει την πρόσβαση των ασθενών σε καινοτόμες και αποτελεσματικές θεραπείες·

ΚΑ.  λαμβάνοντας υπόψη ότι στόχος της διανοητικής ιδιοκτησίας είναι να ωφελεί την κοινωνία και να προωθεί την καινοτομία, και ότι εκφράζονται ανησυχίες σχετικά με την κατάχρηση/αθέμιτη χρήση της·

ΚΒ.  λαμβάνοντας υπόψη ότι η συμφωνία του ΠΟΕ, του 1995, για τις εμπορικές πτυχές των δικαιωμάτων διανοητικής ιδιοκτησίας (συμφωνία TRIPS), προβλέπει στοιχεία ευελιξίας σε σχέση με την ευρεσιτεχνία, όπως η υποχρεωτική αδειοδότηση·

ΚΓ.  λαμβάνοντας υπόψη ότι ένα δοκιμαστικό σχέδιο του Ευρωπαϊκού Οργανισμού Φαρμάκων (EMA), γνωστό ως «προσαρμοστικές οδοί», που τέθηκε σε εφαρμογή το 2014 και εφαρμόζεται κυρίως για θεραπείες σε τομείς υψηλής ιατρικής ανάγκης, έχει προκαλέσει έντονες συζητήσεις όσον αφορά τον λόγο κινδύνου οφέλους της χορήγησης ταχύτερης πρόσβασης στην αγορά για καινοτόμα φάρμακα με βάση λιγότερα κλινικά δεδομένα·

ΚΔ.  λαμβάνοντας υπόψη ότι η προστασία της διανοητικής ιδιοκτησίας είναι απαραίτητη όσον αφορά την πρόσβαση στα φάρμακα, και ότι πρέπει να βρεθούν μηχανισμοί που να συμβάλλουν στην καταπολέμηση του φαινομένου των παραποιημένων φαρμάκων·

ΚΕ.  λαμβάνοντας υπόψη ότι, πριν από μερικά χρόνια, οι βασικοί φορείς λήψης αποφάσεων και συμφεροντούχοι του τομέα της υγείας συναντήθηκαν σε ευρωπαϊκό διάλογο υψηλού επιπέδου (τον «G10» το 2001-2002, και στη συνέχεια το «Φαρμακευτικό φόρουμ» το 2005-2008), όπου συμφώνησαν να αναπτύξουν ένα κοινό στρατηγικό όραμα και να λάβουν συγκεκριμένα μέτρα για την ενίσχυση της ανταγωνιστικότητας του φαρμακευτικού τομέα·

ΚΣΤ.  λαμβάνοντας υπόψη ότι μόνο το 3% των προϋπολογισμών υγείας διατίθεται για μέτρα πρόληψης και μέτρα προαγωγής της δημόσιας υγείας·

ΚΖ.  λαμβάνοντας υπόψη ότι η τιμολόγηση και η επιστροφή εξόδων για φαρμακευτικά προϊόντα υπάγονται στην αρμοδιότητα των κρατών μελών και ρυθμίζονται σε εθνικό επίπεδο· λαμβάνοντας υπόψη ότι η ΕΕ παρέχει νομοθεσία για τη διανοητική ιδιοκτησία, τις κλινικές δοκιμές, την έγκριση της διάθεσης στην αγορά, τη διαφάνεια στην τιμολόγηση, τη φαρμακεπαγρύπνηση και τον ανταγωνισμό· λαμβάνοντας υπόψη ότι οι αυξανόμενες δαπάνες στον φαρμακευτικό τομέα, καθώς και η παρατηρούμενη ασυμμετρία μεταξύ φαρμακευτικών εταιριών και κρατών μελών όσον αφορά τις διαπραγματευτικές ικανότητες και τις πληροφορίες για την τιμολόγηση, επιβάλλουν περαιτέρω ευρωπαϊκή συνεργασία και νέα μέτρα πολιτικής τόσο σε ευρωπαϊκό όσο και σε εθνικό επίπεδο· λαμβάνοντας υπόψη ότι η διαπραγμάτευση των τιμών των φαρμάκων γίνεται συνήθως μέσω διμερών και εμπιστευτικών διαπραγματεύσεων μεταξύ του φαρμακευτικού κλάδου και των κρατών μελών·

ΚΗ.  λαμβάνοντας υπόψη ότι τα κράτη μέλη διαθέτουν στην πλειονότητά τους δικούς τους οργανισμούς αξιολόγησης της τεχνολογίας στον τομέα της υγείας, που εφαρμόζουν καθένας τα δικά του κριτήρια·

ΚΘ.  λαμβάνοντας υπόψη ότι σύμφωνα με το άρθρο 168 ΣΛΕΕ, το Κοινοβούλιο και το Συμβούλιο μπορούν, για την αντιμετώπιση κοινών προκλήσεων όσον αφορά την ασφάλεια, να θεσπίζουν μέτρα για τον καθορισμό υψηλών προδιαγραφών ποιότητας και ασφάλειας για τα φαρμακευτικά προϊόντα, και ότι σύμφωνα με το άρθρο 114 παράγραφος 3 ΣΛΕΕ, οι νομοθετικές προτάσεις για τον τομέα της υγείας πρέπει να εξασφαλίζουν υψηλό επίπεδο προστασίας·

Φαρμακευτική αγορά

1.  συμμερίζεται την ανησυχία που εκφράζεται στα συμπεράσματα του Συμβουλίου, του 2016, σχετικά με την ενίσχυση της ισορροπίας στα φαρμακευτικά συστήματα της ΕΕ·

2.  χαιρετίζει τα συμπεράσματα του Συμβουλίου της 17ης Ιουνίου 2016 σύμφωνα με τα οποία η Επιτροπή καλείται να προβεί σε εμπεριστατωμένη ανάλυση των συνολικών επιπτώσεων της διανοητικής ιδιοκτησίας (ΔΙ) στην καινοτομία καθώς και στη διαθεσιμότητα –μεταξύ άλλων όσον αφορά ελλείψεις στον εφοδιασμό της αγοράς και την αναστολή ή την αποτυχία της εμπορικής διάθεσης– και την προσιτότητα των φαρμακευτικών προϊόντων·

3.  επαναλαμβάνει ότι το δικαίωμα στην υγεία αποτελεί ανθρώπινο δικαίωμα που αναγνωρίζεται τόσο από την Οικουμενική Διακήρυξη για τα Ανθρώπινα Δικαιώματα όσο και από το Διεθνές Σύμφωνο για τα οικονομικά, κοινωνικά και μορφωτικά δικαιώματα, και ότι το δικαίωμα αυτό αφορά όλα τα κράτη μέλη, δεδομένου ότι έχουν επικυρώσει διεθνείς συνθήκες για τα ανθρώπινα δικαιώματα οι οποίες αναγνωρίζουν το δικαίωμα στην υγεία· επισημαίνει ότι για τη διασφάλιση του εν λόγω δικαιώματος πρέπει, μεταξύ άλλων, να εξασφαλίζεται η πρόσβαση σε φάρμακα·

4.  αναγνωρίζει την αξία πρωτοβουλιών πολιτών όπως ο Ευρωπαϊκός Χάρτης των Δικαιωμάτων των Ασθενών, που βασίζεται στον Χάρτη των Θεμελιωδών Δικαιωμάτων της Ευρωπαϊκής Ένωσης, και η Ευρωπαϊκή Ημέρα για τα Δικαιώματα των Ασθενών, η οποία εορτάζεται στις 18 Απριλίου κάθε έτους σε τοπικό και εθνικό επίπεδο στα κράτη μέλη της ΕΕ· καλεί την Επιτροπή να θεσμοθετήσει την Ευρωπαϊκή Ημέρα για τα Δικαιώματα των Ασθενών σε επίπεδο ΕΕ·

5.  επισημαίνει τα συμπεράσματα του άτυπου Συμβουλίου υπουργών Υγείας υπό την ιταλική προεδρία της ΕΕ, που πραγματοποιήθηκε στο Μιλάνο στις 22 και 23 Σεπτεμβρίου 2014, όπου πολλά κράτη μέλη συμφώνησαν στην ανάγκη να καταβληθούν κοινές προσπάθειες για να διευκολυνθεί η ανταλλαγή βέλτιστων πρακτικών και να καταστεί δυνατή η ταχύτερη πρόσβαση για τους ασθενείς·

6.  τονίζει την ανάγκη για συνοχή μεταξύ όλων των πολιτικών της ΕΕ (δημόσια υγεία σε παγκόσμιο επίπεδο, ανάπτυξη, έρευνα και εμπόριο) και υπογραμμίζει, συνεπώς, ότι το ζήτημα της πρόσβασης σε φάρμακα στις αναπτυσσόμενες χώρες πρέπει να εξεταστεί σε ένα ευρύτερο πλαίσιο·

7.  υπογραμμίζει τη σημασία των προσπαθειών Ε&Α τόσο του ιδιωτικού όσο και του δημόσιου τομέα για την ανακάλυψη νέων θεραπειών· τονίζει ότι οι ερευνητικές προτεραιότητες πρέπει να έχουν ως γνώμονα τις ανάγκες υγείας των ασθενών, αναγνωρίζοντας ταυτόχρονα το συμφέρον των φαρμακευτικών εταιρειών να δημιουργούν οικονομικές αποδόσεις για τις επενδύσεις τους· υπογραμμίζει ότι το κανονιστικό πλαίσιο πρέπει να διευκολύνει το καλύτερο δυνατό αποτέλεσμα για τους ασθενείς και το δημόσιο συμφέρον·

8.  τονίζει ότι το υψηλό ποσοστό δημόσιων πόρων που χρησιμοποιούνται για Ε&Α δεν αποτυπώνεται στην τιμολόγηση λόγω της έλλειψης ιχνηλασιμότητας των δημόσιων πόρων στις προϋποθέσεις χορήγησης διπλωμάτων ευρεσιτεχνίας και αδειών χρήσης, με αποτέλεσμα να εμποδίζεται η δίκαιη δημόσια απόδοση των δημόσιων επενδύσεων·

9.  παροτρύνει για αύξηση της διαφάνειας του κόστους Ε&Α, συμπεριλαμβανομένων του ποσοστού της δημόσια χρηματοδοτούμενης έρευνας και της εμπορίας φαρμάκων·

10.  υπογραμμίζει τον ρόλο των ευρωπαϊκών ερευνητικών έργων και των ΜΜΕ για τη βελτίωση της πρόσβασης σε φάρμακα σε ευρωπαϊκό επίπεδο· υπογραμμίζει εν προκειμένω τον ρόλο του προγράμματος «Ορίζων 2020»·

11.  υπενθυμίζει ότι η φαρμακευτική βιομηχανία της ΕΕ είναι από τις πλέον ανταγωνιστικές βιομηχανίες στην Ένωση· τονίζει ότι η διατήρηση υψηλού επιπέδου ποιότητας της καινοτομίας είναι καθοριστική για την κάλυψη των αναγκών των ασθενών και τη βελτίωση της ανταγωνιστικότητας· τονίζει ότι οι δαπάνες υγειονομικής περίθαλψης θα πρέπει να θεωρούνται δημόσια επένδυση, και ότι τα ποιοτικά φάρμακα μπορούν να βελτιώσουν τη δημόσια υγεία και επιτρέπουν στους ασθενείς να ζουν περισσότερο και με καλύτερη υγεία·

12.  τονίζει ότι, σε μια Ευρωπαϊκή Ένωση που πλήττεται από κύμα αποβιομηχάνισης, ο φαρμακευτικός τομέας εξακολουθεί να αποτελεί σημαντικό βιομηχανικό πυλώνα και κινητήρια δύναμη για τη δημιουργία απασχόλησης·

13.  πιστεύει ότι οι απόψεις τις οποίες εκφράζουν οι ευρωπαίοι πολίτες στις αναφορές που υποβάλλουν στο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο έχουν θεμελιώδη σημασία και πρέπει να λαμβάνονται υπόψη κατά προτεραιότητα από τον ευρωπαίο νομοθέτη·

14.  τονίζει ότι θα πρέπει να βελτιωθεί η συμμετοχή των οργανώσεων ασθενών στον καθορισμό των ερευνητικών στρατηγικών για ιδιωτικές και δημόσιες κλινικές δοκιμές, προκειμένου αυτές να καλύπτουν πραγματικά μη καλυπτόμενες ανάγκες των ευρωπαίων ασθενών·

15.  επισημαίνει ότι είναι προς το συμφέρον των ασθενών, σε περίπτωση που δεν ικανοποιούνται οι ιατρικές ανάγκες, να υπάρχει ταχεία πρόσβαση σε νέα καινοτόμα φάρμακα· τονίζει, ωστόσο, ότι η επίσπευση των αδειών εμπορίας δεν θα πρέπει να αποτελεί τον κανόνα αλλά να χρησιμοποιείται μόνο σε περιπτώσεις που δεν καλύπτονται σοβαρές ιατρικές ανάγκες, ούτε πρέπει να υπαγορεύονται από εμπορικές επιδιώξεις· υπενθυμίζει ότι απαιτούνται σοβαρές κλινικές δοκιμές και παρακολούθηση φαρμακεπαγρύπνησης, προκειμένου να αξιολογούνται η αποτελεσματικότητα και η ασφάλεια των νέων φαρμάκων·

16.  επισημαίνει με ανησυχία ότι το 5% του συνόλου των εισαγωγών σε νοσοκομείο στην ΕΕ οφείλεται σε παρενέργειες φαρμάκων (ADR), και ότι οι ADR αποτελούν την πέμπτη βασικότερη αιτία θανάτου στα νοσοκομεία·

17.  υπενθυμίζει τη δήλωση σχετικά με την TRIPS και τη δημόσια υγεία, η οποία εκδόθηκε στην Ντόχα στις 14 Νοεμβρίου 2001, όπου αναφέρεται ότι η συμφωνία TRIPS πρέπει να εφαρμόζεται και να ερμηνεύεται με τρόπο ευνοϊκό για τη δημόσια υγεία –με την ενθάρρυνση τόσο της πρόσβασης σε υπάρχοντα φάρμακα όσο και της δημιουργίας νέων φαρμάκων· λαμβάνει εν προκειμένω υπόψη την απόφαση της 6ης Νοεμβρίου 2015 του Συμβουλίου TRIPS του ΠΟΕ, να παραταθεί η εξαίρεση των λιγότερο ανεπτυγμένων χωρών (ΛAX) από τα διπλώματα ευρεσιτεχνίας φαρμάκων μέχρι τον Ιανουάριο 2033·

18.  τονίζει ότι είναι κρίσιμη ανάγκη να αναπτυχθούν οι τοπικές ικανότητες στις αναπτυσσόμενες χώρες σε ό,τι αφορά την φαρμακευτική έρευνα, ώστε να καλυφθεί το μόνιμο χάσμα στην έρευνα και την παραγωγή φαρμάκων μέσω συμπράξεων δημόσιου και ιδιωτικού τομέα για την ανάπτυξη προϊόντων, και με τη δημιουργία ανοικτών κέντρων έρευνας και παραγωγής·

Ανταγωνισμός

19.  εκφράζει την αποδοκιμασία του για τις δικαστικές υποθέσεις που αποσκοπούν στην καθυστέρηση της εισόδου των γενόσημων φαρμάκων στην αγορά· επισημαίνει ότι, σύμφωνα με την τελική έκθεση της έρευνας της Ευρωπαϊκής Επιτροπής για τον φαρμακευτικό κλάδο, ο αριθμός αυτών των δικαστικών υποθέσεων τετραπλασιάστηκε κατά το διάστημα 2000-2007, σχεδόν το 60% των υποθέσεων αφορούσαν διπλώματα ευρεσιτεχνίας δεύτερης γενιάς, και η εκδίκασή τους διήρκεσε κατά μέσο όρο δύο έτη·

20.  τονίζει ότι με τη βελτίωση της νομοθεσίας θα προωθηθεί η ανταγωνιστικότητα· αναγνωρίζει επίσης τη σημασία και την αποτελεσματικότητα των μέσων αντιμονοπωλιακής πολιτικής για την καταπολέμηση συμπεριφορών που υπονομεύουν τον ανταγωνισμό, όπως η κατάχρηση ή η εσφαλμένη χρήση των συστημάτων διπλωμάτων ευρεσιτεχνίας και του συστήματος έγκρισης φαρμάκων, κατά παράβαση των άρθρων 101 και/ή 102 ΣΛΕΕ·

21.  επισημαίνει ότι τα βιο-ομοειδή φάρμακα επιτρέπουν εντονότερο ανταγωνισμό, χαμηλότερες τιμές και εξοικονόμηση πόρων για τα συστήματα υγειονομικής περίθαλψης, βοηθώντας με τον τρόπο αυτό στη βελτίωση της πρόσβασης σε φάρμακα για τους ασθενείς· τονίζει ότι η προστιθέμενη αξία και ο οικονομικός αντίκτυπος των βιο-ομοειδών φαρμάκων στη βιωσιμότητα των συστημάτων υγείας πρέπει να αναλυθούν, η είσοδός τους στην αγορά δεν θα πρέπει να καθυστερήσει, και, όπου απαιτείται, θα πρέπει να εξεταστεί η λήψη μέτρων για την υποστήριξη της εισαγωγής τους στην αγορά·

22.  τονίζει ότι η τιμολόγηση των φαρμάκων βάσει της αξίας μπορεί να χρησιμοποιηθεί καταχρηστικά ως οικονομική στρατηγική μεγιστοποίησης των κερδών, που θα οδηγούσε στον καθορισμό τιμών δυσανάλογων προς τη διάρθρωση κόστους των φαρμάκων, με αποτέλεσμα να μην είναι δυνατή η βέλτιστη κατανομή των κοινωνικών παροχών·

23.  αναγνωρίζει ότι η χρήση φαρμάκων εκτός των προβλεπόμενων ενδείξεων μπορεί να αποφέρει οφέλη για τους ασθενείς όταν δεν υπάρχουν εγκεκριμένες εναλλακτικές λύσεις· επισημαίνει με ανησυχία ότι οι ασθενείς αντιμετωπίζουν αυξημένους κινδύνους λόγω της έλλειψης ισχυρής πραγματολογικής βάσης που να αποδεικνύει την ασφάλεια και την αποτελεσματικότητα της χρήση φαρμάκων εκτός προβλεπόμενων ενδείξεων, της έλλειψης εν επιγνώσει συναίνεσης, και της αυξανόμενης δυσκολίας στην παρακολούθηση των παρενεργειών· υπογραμμίζει ότι ορισμένες πληθυσμιακές ομάδες, όπως τα παιδιά και οι ηλικιωμένοι, είναι ιδιαίτερα εκτεθειμένες στην εν λόγω πρακτική·

Τιμολόγηση και διαφάνεια

24.  επισημαίνει ότι οι ασθενείς αποτελούν τον πιο αδύναμο κρίκο στην πρόσβαση σε φάρμακα και ότι οι δυσκολίες που σχετίζονται με την πρόσβαση σε φάρμακα δεν πρέπει να έχουν αρνητικές συνέπειες για αυτούς·

25.  τονίζει ότι η πλειονότητα των εθνικών και περιφερειακών οργανισμών αξιολόγησης τεχνολογίας του τομέα της υγείας χρησιμοποιούν ήδη διάφορα κριτήρια κλινικού, οικονομικού και κοινωνικού οφέλους για την αξιολόγηση νέων φαρμάκων, προκειμένου να στηρίξουν τις αποφάσεις τους σχετικά με την τιμολόγηση και την επιστροφή εξόδων·

26.  τονίζει ότι είναι σημαντικό να αξιολογείται η πραγματική θεραπευτική προστιθέμενη αξία των νέων φαρμάκων βάσει στοιχείων, σε σύγκριση με τη βέλτιστη διαθέσιμη εναλλακτική λύση·

27.  επισημαίνει με ανησυχία ότι τα στοιχεία που υποστηρίζουν την αξιολόγηση της προστιθεμένης αξίας των καινοτόμων φαρμάκων συχνά σπανίζουν και δεν είναι αρκετά πειστικά για να στηρίξουν τη λήψη εμπεριστατωμένων αποφάσεων σχετικά με την τιμολόγηση·

28.  τονίζει ότι η αξιολόγηση τεχνολογιών υγείας (ΑΤΥ) πρέπει να συνιστά σημαντικό και αποτελεσματικό μέσο για τη βελτίωση της πρόσβασης σε φάρμακα, και να συμβάλλει στη βιωσιμότητα των εθνικών συστημάτων υγείας, επιτρέποντας τη δημιουργία κινήτρων για καινοτομία, και προσφέροντας στους ασθενείς τεχνολογίες με υψηλή προστιθέμενη θεραπευτική αξία· επισημαίνει, επιπλέον, ότι με την καθιέρωση κοινών ΑΤΥ σε επίπεδο ΕΕ θα αποφευχθούν ο κατακερματισμός των συστημάτων αξιολόγησης, η επικάλυψη των προσπαθειών και η ανορθολογική διάθεση πόρων εντός της ΕΕ·

29.  επισημαίνει ότι για την ανάπτυξη ασφαλών και αποτελεσματικών πολιτικών υγείας με γνώμονα τον ασθενή, και για να καταστεί η τεχνολογία της υγείας όσο το δυνατόν αποδοτικότερη, η αξιολόγηση της τεχνολογίας αυτής θα πρέπει να αποτελεί πολυεπιστημονική διαδικασία που να συγκεντρώνει ιατρικές, κοινωνικές, οικονομικές και δεοντολογικές πληροφορίες για τη χρήση της τεχνολογίας με την εφαρμογή υψηλών προτύπων, κατά τρόπο συστηματικό, ανεξάρτητο, αντικειμενικό, ποιοτικό, αναπαραγώγιμο και διαφανή·

30.  θεωρεί ότι η τιμή ενός φαρμάκου θα πρέπει να καλύπτει το κόστος της ανάπτυξης και παραγωγής του, και να είναι ενδεδειγμένη για τη συγκεκριμένη οικονομική κατάσταση του κράτους εμπορίας, όπως επίσης να ευθυγραμμίζεται με τη θεραπευτική προστιθέμενη αξία που προφέρει στους ασθενείς, ενώ παράλληλα να εξασφαλίζει την πρόσβαση για τους ασθενείς, τη βιωσιμότητα της περίθαλψης και την ανταμοιβή για την καινοτομία·

31.  υπογραμμίζει ότι ακόμη και όταν η προστιθέμενη αξία ενός νέου φαρμάκου είναι σημαντική, η τιμή δεν πρέπει να εμποδίζει τη βιώσιμη πρόσβαση στο φάρμακο αυτό στην ΕΕ·

32.  πιστεύει ότι η πραγματική θεραπευτική προστιθέμενη αξία ενός φαρμάκου, ο κοινωνικός αντίκτυπος, η σχέση κόστους οφέλους, οι δημοσιονομικές επιπτώσεις και η αποδοτικότητα για το σύστημα δημόσιας υγείας πρέπει να λαμβάνονται υπόψη στο σύνολό τους κατά τον καθορισμό των διαδικασιών τιμολόγησης και επιστροφής εξόδων για τα φάρμακα·

33.  επισημαίνει με ανησυχία ότι, λόγω της μικρότερης διαπραγματευτικής δύναμης των μικρότερων χωρών και των χωρών με χαμηλότερα εισοδήματα, τα φάρμακα είναι συγκριτικά λιγότερο οικονομικώς προσιτά σε αυτά τα κράτη μέλη, ιδίως στον τομέα της ογκολογίας· εκφράζει την αποδοκιμασία του, στο πλαίσιο των διεθνών τιμών αναφοράς, για την έλλειψη διαφάνειας των τιμοκαταλόγων φαρμάκων σε σύγκριση με τις πραγματικές τιμές, και για την ασυμμετρία που συνεπάγεται αυτό όσον αφορά την πληροφόρηση, στις διαπραγματεύσεις μεταξύ του κλάδου και των εθνικών συστημάτων υγείας·

34.  υπογραμμίζει ότι η οδηγία 89/105/ΕΟΚ («οδηγία για τη διαφάνεια») δεν έχει αναθεωρηθεί εδώ και 20 έτη, μολονότι έχουν επέλθει σημαντικές αλλαγές στο σύστημα φαρμάκων στην Ευρώπη·

35.  υπογραμμίζει, στο πλαίσιο αυτό, ότι απαιτούνται ανεξάρτητες διαδικασίες συλλογής και ανάλυσης δεδομένων, καθώς και διαφάνεια·

36.  επισημαίνει ότι το σχέδιο EURIPID χρειάζεται μεγαλύτερη διαφάνεια από τα κράτη μέλη ώστε να αποτυπώνει τις πραγματικές τιμές που αυτά καταβάλλουν·

37.  πιστεύει ότι απαιτείται στρατηγική καινοτομία στον τομέα της πρόληψης ασθενειών, διότι ο εν λόγω τομέας μπορεί να θεωρηθεί βασικός παράγοντας για τη μείωση της χρήσης φαρμάκων και την παράλληλη διασφάλιση υψηλού επιπέδου προστασίας της ανθρώπινης υγείας· καλεί την ΕΕ και τα κράτη μέλη να ενισχύσουν τη νομοθεσία που στοχεύει στη στήριξη της βιώσιμης παραγωγής τροφίμων, και να αναλάβουν όλες τις αναγκαίες πρωτοβουλίες για την προώθηση υγιών και ασφαλών συνηθειών, όπως η υγιεινή διατροφή·

Αρμοδιότητες της ΕΕ και συνεργασία

38.  υπενθυμίζει ότι, σύμφωνα με το άρθρο 168 ΣΛΕΕ, κατά τον καθορισμό και την εφαρμογή όλων των πολιτικών και δράσεων της Ένωσης πρέπει να εξασφαλίζεται υψηλό επίπεδο προστασίας της υγείας του ανθρώπου·

39.  τονίζει ότι είναι σημαντικό να βελτιωθεί η διαφάνεια και να αυξηθεί η εθελοντική συνεργασία μεταξύ των κρατών μελών στον τομέα της τιμολόγησης και της επιστροφής εξόδων των φαρμακευτικών προϊόντων, προκειμένου να εξασφαλιστεί η βιωσιμότητα των συστημάτων υγειονομικής περίθαλψης και να διαφυλαχθεί το δικαίωμα των ευρωπαίων πολιτών να έχουν πρόσβαση σε ποιοτική υγειονομική περίθαλψη·

40.  υπενθυμίζει ότι η διαφάνεια σε όλα τα ενωσιακά και εθνικά θεσμικά όργανα και οργανισμούς έχει καθοριστική σημασία για την εύρυθμη λειτουργία της δημοκρατίας, και ότι οι εμπειρογνώμονες που συμμετέχουν στη διαδικασία έγκρισης δεν πρέπει να έχουν σύγκρουση συμφερόντων·

41.  επικροτεί πρωτοβουλίες όπως η Πρωτοβουλία για τα καινοτόμα φάρμακα (ΠΚΦ), που φέρνουν σε συνεργασία τον ιδιωτικό και τον δημόσιο τομέα με στόχο την τόνωση της έρευνας και την επίσπευση της πρόσβασης των ασθενών σε καινοτόμες θεραπείες για την αντιμετώπιση μη καλυπτόμενων αναγκών· εκφράζει, ωστόσο, την αποδοκιμασία του για το χαμηλό επίπεδο δημόσιας απόδοσης των δημοσίων επενδύσεων ελλείψει αιρεσιμότητας στην πρόσβαση σε δημόσια χρηματοδότηση από την ΕΕ· επισημαίνει, ακόμα, ότι η ΠΚΦ 2, δεύτερο και τρέχον στάδιο εφαρμογής της ΠΚΦ, χρηματοδοτείται σε μεγάλο βαθμό από τους φορολογούμενους της ΕΕ, και τονίζει την ανάγκη να ενισχυθεί ο ηγετικός ρόλος της ΕΕ όσον αφορά την ιεράρχηση των αναγκών δημόσιας υγείας στην έρευνα στο πλαίσιο της ΠΚΦ 2, και την ενσωμάτωση ευρείας ανταλλαγής δεδομένων υγείας, κοινών πολιτικών διαχείρισης της διανοητικής ιδιοκτησίας, διαφάνειας και εύλογης απόδοσης των δημόσιων επενδύσεων·

42.  επισημαίνει την ενωσιακή διαδικασία κοινής προμήθειας φαρμάκων που χρησιμοποιείται για την αγορά εμβολίων σύμφωνα με την απόφαση αριθ. 1082/2013/ΕΕ· παροτρύνει τα κράτη μέλη να κάνουν πλήρη χρήση του συγκεκριμένου μέσου, για παράδειγμα σε περίπτωση ελλείψεων παρασκευασμάτων για παιδικά εμβόλια·

43.  επισημαίνει με ανησυχία ότι η ΕΕ υστερεί έναντι των ΗΠΑ όσον αφορά έναν τυποποιημένο και διαφανή μηχανισμό υποβολής εκθέσεων σχετικά με τις αιτίες των ελλείψεων φαρμάκων· καλεί την Επιτροπή και τα κράτη μέλη να προτείνουν και να καθιερώσουν ένα τέτοιο μέσο για την τεκμηριωμένη χάραξη πολιτικής·

44.  υπενθυμίζει τη σημασία του θεματολογίου για την ψηφιακή υγεία και την ανάγκη να δοθεί προτεραιότητα στην ανάπτυξη και την εφαρμογή λύσεων υγείας μέσω τηλεματικής και κινητών συσκευών, προκειμένου να εξασφαλιστεί η ανάπτυξη ασφαλών, αξιόπιστων, προσβάσιμων, σύγχρονων και βιώσιμων νέων μοντέλων υγειονομικής περίθαλψης για τους ασθενείς, τους φροντιστές, τους επαγγελματίες του τομέα της υγείας και τους πληρωτές·

45.  υπενθυμίζει ότι οι ΛΑΧ πλήττονται περισσότερο από ασθένειες που σχετίζονται με τη φτώχεια, ιδίως HIV/AIDS, ελονοσία, φυματίωση, παθήσεις των αναπαραγωγικών οργάνων και μολυσματικές και δερματικές νόσους·

46.  επισημαίνει ότι στις αναπτυσσόμενες χώρες οι γυναίκες και τα παιδιά έχουν μικρότερη πρόσβαση σε φάρμακα από ό,τι οι ενήλικοι άνδρες, εξαιτίας της έλλειψης διαθεσιμότητας, προσβασιμότητας, οικονομικής προσιτότητας και αποδοχής των θεραπειών ως αποτέλεσμα διακρίσεων λόγω πολιτιστικών, θρησκευτικών ή κοινωνικών παραγόντων και χαμηλής ποιότητας υπηρεσιών υγειονομικής περίθαλψης·

47.  λαμβάνοντας υπόψη ότι η φυματίωση έχει καταστεί η κορυφαία λοιμώδης αιτία θανάτου παγκοσμίως, και ότι η πιο επικίνδυνη μορφή της νόσου είναι η πολυανθεκτική στα φάρμακα· υπογραμμίζει ότι είναι σημαντικό να αντιμετωπιστεί η αναπτυσσόμενη κρίση μικροβιακής αντοχής (AMR), μεταξύ άλλων, μέσω της χρηματοδότησης της έρευνας και της ανάπτυξης νέων εργαλείων για εμβόλια, διαγνωστικές μεθόδους και θεραπείες της φυματίωσης, με παράλληλη εξασφάλιση βιώσιμης και οικονομικά προσιτής πρόσβασης στα εν λόγω νέα εργαλεία, προκειμένου να μην υστερήσει κανείς·

Διανοητική ιδιοκτησία (ΔΙ) και Έρευνα και Ανάπτυξη (Ε&Α)

48.  υπενθυμίζει ότι τα δικαιώματα ΔΙ επιτρέπουν μια περίοδο αποκλειστικότητας την οποία οι αρμόδιες αρχές πρέπει να ρυθμίζουν, να παρακολουθούν και να υλοποιούν προσεκτικά και αποτελεσματικά, προκειμένου να αποφεύγεται η σύγκρουση με το θεμελιώδες ανθρώπινο δικαίωμα στην προστασία της υγείας, ενώ ταυτόχρονα να προωθούνται η ποιοτική καινοτομία η ανταγωνιστικότητα· τονίζει ότι το Ευρωπαϊκό Γραφείο Διπλωμάτων Ευρεσιτεχνίας (ΕΓΔΕ) και τα κράτη μέλη θα πρέπει να χορηγούν διπλώματα ευρεσιτεχνίας μόνο για φαρμακευτικά προϊόντα που πληρούν αυστηρά τα κριτήρια για τη χορήγηση διπλώματος ευρεσιτεχνίας, δηλαδή την καινοτομία, την εφευρετική δραστηριότητα και τη δυνατότητα βιομηχανικής εφαρμογής, όπως αυτά παγιώνονται στη σύμβαση για τα ευρωπαϊκά διπλώματα ευρεσιτεχνίας·

49.  τονίζει ότι, ενώ ορισμένα νέα φάρμακα αποτελούν παραδείγματα επαναστατικής καινοτομίας, άλλα νέα φάρμακα επιδεικνύουν θεραπευτική προστιθέμενη αξία ανεπαρκή για να χαρακτηριστούν γνήσια καινοτομία (ουσίες ίδιου σκοπού –«me-too»)· υπενθυμίζει ότι η επαυξητική καινοτομία μπορεί επίσης να είναι ευεργητική για τους ασθενείς και ότι η αλλαγή χρήσης και η αναδιάταξη γνωστών μορίων μπορεί να παράξει προστιθέμενη θεραπευτική αξία, η οποία θα πρέπει να αξιολογηθεί με προσοχή· προειδοποιεί για πιθανή αθέμιτη χρήση των κανόνων προστασίας ΔΙ με σκοπό τη διαιώνιση των δικαιωμάτων ευρεσιτεχνίας μέσω μικροτροποποιήσεων («evergreening») και την αποφυγή του ανταγωνισμού·

50.  αναγνωρίζει τον θετικό αντίκτυπο του κανονισμού (ΕΚ) αριθ.°141/2000 για την ανάπτυξη ορφανών φαρμάκων, που κατέστησε δυνατόν να διατεθούν στην αγορά πολυάριθμα καινοτόμα προϊόντα για ασθενείς που στερούνταν θεραπευτικής αγωγής· λαμβάνει υπόψη τις ανησυχίες σχετικά με την πιθανότητα λανθασμένης εφαρμογής των κριτηρίων για τον προσδιορισμό των ορφανών φαρμάκων και τις ενδεχόμενες επιπτώσεις της στην αύξηση του αριθμού των αδειών για ορφανά φάρμακα· επισημαίνει ότι τα ορφανά φάρμακα μπορούν επίσης να χρησιμοποιούνται εκτός των προβλεπόμενων ενδείξεων ή να υποβάλλονται σε επανεξέταση και να εγκρίνονται για συμπληρωματικές ενδείξεις, ώστε να αυξάνονται οι πωλήσεις τους· καλεί την Επιτροπή να μεριμνήσει για την εφαρμογή ισόρροπων κινήτρων χωρίς να αποθαρρύνεται η καινοτομία στον συγκεκριμένο τομέα· τονίζει ότι οι διατάξεις του κανονισμού για τα ορφανά φαρμακευτικά προϊόντα θα πρέπει να εφαρμόζονται μόνον εφόσον πληρούνται όλα τα σχετικά κριτήρια·

51.  επισημαίνει ότι η συμφωνία TRIPS του ΠΟΕ προσφέρει ευελιξία όσον αφορά τα δικαιώματα ευρεσιτεχνίας, όπως για παράδειγμα μέσω της χορήγησης υποχρεωτικών αδειών, που έχει ως αποτέλεσμα την ουσιαστική μείωση των τιμών· επισημαίνει ότι η ευελιξία αυτή μπορεί να χρησιμοποιηθεί ως αποτελεσματικό εργαλείο σε έκτακτες περιστάσεις καθοριζόμενες από το δίκαιο κάθε κράτους μέλους του ΠΟΕ, για την αντιμετώπιση προβλημάτων δημόσιας υγείας, προκειμένου να καθίσταται δυνατή η παροχή των αναγκαίων φαρμάκων σε προσιτές τιμές στο πλαίσιο εγχώριων προγραμμάτων δημόσιας υγείας, και να προάγεται η δημόσια υγεία·

Συστάσεις

52.  ζητεί να ληφθούν μέτρα σε εθνικό και σε ενωσιακό επίπεδο, προκειμένου να προστατευτεί το δικαίωμα των ασθενών σε καθολική, οικονομικά προσιτή, αποτελεσματική, ασφαλή και έγκαιρη πρόσβαση σε βασικές και καινοτόμες θεραπείες, να διασφαλιστεί η βιωσιμότητα των συστημάτων δημόσιας υγειονομικής περίθαλψης της ΕΕ και να εξασφαλιστούν μελλοντικές επενδύσεις σε φαρμακευτική καινοτομία· τονίζει ότι η πρόσβαση των ασθενών σε φάρμακα αποτελεί κοινή ευθύνη όλων των συντελεστών του συστήματος υγείας·

53.  ζητεί από το Συμβούλιο και την Επιτροπή, να ενισχύσουν τις διαπραγματευτικές ικανότητες των κρατών μελών προκειμένου να εξασφαλιστεί η οικονομικά προσιτή πρόσβαση σε φάρμακα σε ολόκληρη την ΕΕ·

54.  σημειώνει την έκθεση της Ομάδας Υψηλού Επιπέδου του Γενικού Γραμματέα των Ηνωμένων Εθνών για την Πρόσβαση στα Φάρμακα·

55.  επισημαίνει ότι η αλλαγή χρήσης υφιστάμενων φαρμάκων για νέες ενδείξεις μπορεί να συνοδεύεται από αύξηση τιμής· ζητεί από την Επιτροπή να συγκεντρώσει και να αναλύσει τα δεδομένα σχετικά με τις αυξήσεις τιμών σε περίπτωση αλλαγής χρήσης φαρμάκων και να υποβάλει στο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο και στο Συμβούλιο έκθεση σχετικά με την ισορροπία και την αναλογικότητα των κινήτρων που ενθαρρύνουν τη βιομηχανία να επενδύει στην αλλαγή χρήσης φαρμάκων·

56.  καλεί τα κράτη μέλη να αναπτύξουν στενότερη συνεργασία για να καταπολεμήσουν τον εν λόγω κατακερματισμό της αγοράς, ιδίως με την ανάπτυξη κοινοχρησίας διεργασιών και αποτελεσμάτων ΑΤΥ, και να καταρτίσουν κοινά κριτήρια λήψης αποφάσεων σχετικά με την τιμολόγηση και την επιστροφή εξόδων σε εθνικό επίπεδο·

57.  καλεί την Επιτροπή να αναθεωρήσει την οδηγία για τη διαφάνεια, με έμφαση στην εξασφάλιση της έγκαιρης εισόδου στην αγορά για γενόσημα και βιο-ομοειδή φάρμακα, στην παύση της σύνδεσης διπλωμάτων ευρεσιτεχνίας σύμφωνα με τις κατευθυντήριες γραμμές της Επιτροπής, στην επίσπευση της λήψης αποφάσεων τιμολόγησης και επιστροφής εξόδων για τα γενόσημα, και στην απαγόρευση της πολλαπλής επαναξιολόγησης των στοιχείων που τεκμηριώνουν την άδεια εμπορίας· πιστεύει ότι κατά αυτόν τον τρόπο θα μεγιστοποιηθεί η εξοικονόμηση για τους εθνικούς προϋπολογισμούς υγείας, θα βελτιωθεί η οικονομική προσιτότητα, θα επιταχυνθεί η πρόσβαση των ασθενών και θα αποτραπούν οι διοικητικές επιβαρύνσεις για τις εταιρίες γενόσημων και βιο-ομοειδών φαρμάκων·

58.  καλεί την Επιτροπή να προτείνει νέα οδηγία για τη διαφάνεια των διαδικασιών καθορισμού τιμών και των συστημάτων επιστροφής εξόδων, λαμβάνοντας υπόψη τις προκλήσεις της αγοράς·

59.  ζητεί τη θέσπιση νέας πρότασης οδηγίας για τη διαφάνεια, σε αντικατάσταση της οδηγίας 89/105/ΕΟΚ, με σκοπό τη διασφάλιση αποτελεσματικών ελέγχων και πλήρους διαφάνειας για όλες τις διαδικασίες που εφαρμόζονται στον καθορισμό των τιμών και την επιστροφή εξόδων για φαρμακευτικά προϊόντα στα κράτη μέλη·

60.  καλεί τα κράτη μέλη να εφαρμόζουν με δίκαιο τρόπο την οδηγία 2011/24/ΕΕ περί εφαρμογής των δικαιωμάτων των ασθενών στο πλαίσιο της διασυνοριακής υγειονομικής περίθαλψης, αποφεύγοντας περιορισμούς στην εφαρμογή των κανόνων επιστροφής εξόδων για διασυνοριακή υγειονομική περίθαλψη, συμπεριλαμβανομένης της επιστροφής εξόδων για φάρμακα, που θα μπορούσαν να αποτελέσουν μέσο αυθαίρετων διακρίσεων ή αδικαιολόγητο φραγμό στην ελεύθερη κυκλοφορία·

61.  καλεί την Επιτροπή να παρακολουθεί και να αξιολογεί αποτελεσματικά την εφαρμογή της οδηγίας 2011/24/ΕΕ στα κράτη μέλη, και να προγραμματίσει και να διεξαγάγει επίσημη αξιολόγηση της οδηγίας αυτής, η οποία να καλύπτει τις καταγγελίες, τις παραβάσεις, και όλα τα μέτρα μεταφοράς στο εθνικό δίκαιο·

62.  καλεί την Ευρωπαϊκή Επιτροπή και τα κράτη μέλη να προωθήσουν Ε&Α εστιασμένη σε μη καλυπτόμενες ανάγκες των ασθενών, όπως έρευνα για νέα αντιμικροβιακά φάρμακα, να συντονίζουν με αποτελεσματικό τρόπο τους δημόσιους πόρους που διατίθενται για έρευνα στον τομέα της υγείας, και να προάγουν την κοινωνική ευθύνη στον φαρμακευτικό τομέα·

63.  καλεί τα κράτη μέλη να αξιοποιήσουν το παράδειγμα των υφιστάμενων πρωτοβουλιών στην ΕΕ που έχουν στόχο την προώθηση της ανεξάρτητης έρευνας σε τομείς ενδιαφέροντος για εθνικές υπηρεσίες υγείας που δεν καλύπτονται επαρκώς από την εμπορική έρευνα (π.χ. AMR), και για ομάδες ασθενών που αποκλείονται συνήθως από τις κλινικές μελέτες, όπως παιδιά, έγκυοι και ηλικιωμένοι·

64.  επισημαίνει ότι η αυξανόμενη απειλή της μικροβιακής αντοχής και ο επείγων χαρακτήρας της απειλής της μικροβιακής αντοχής αναγνωρίστηκαν πρόσφατα από τον ΟΗΕ· καλεί την Επιτροπή να εντείνει τη δράση της για την καταπολέμηση της AMR, με στόχο την προώθηση Ε&Α στον συγκεκριμένο τομέα, και να υποβάλει νέο και διεξοδικό ενωσιακό σχέδιο δράσης με βάση την προσέγγιση «Μία υγεία»·

65.  αναγνωρίζει ότι τα κίνητρα που προτείνονται στον κανονισμό (ΕΚ) αριθ. 1901/2006 για τα παιδιατρικά φάρμακα δεν έχουν αποδειχθεί αποτελεσματικά στην προώθηση της καινοτομίας σε φάρμακα για παιδιά, ιδίως στους τομείς της ογκολογίας και της νεογνολογίας· καλεί την Επιτροπή να εξετάσει τα υφιστάμενα εμπόδια και να προτείνει μέτρα για μεγαλύτερη πρόοδο στον συγκεκριμένο τομέα·

66.  καλεί την Επιτροπή να προωθεί πρωτοβουλίες που στρέφουν τη δημόσια και την ιδιωτική έρευνα στην κατεύθυνση της ανάπτυξης καινοτόμων φαρμάκων για τη θεραπεία παιδικών ασθενειών·

67.  καλεί την Επιτροπή να αρχίσει αμέσως την προετοιμασία της έκθεσης δυνάμει του άρθρου 50 του κανονισμού για τα παιδιατρικά φάρμακα, και να τροποποιήσει τη νομοθεσία ώστε να αντιμετωπιστεί η έλλειψη καινοτομίας στις αγωγές παιδιατρικής ογκολογίας, αναθεωρώντας τα κριτήρια παρέκκλισης για προγράμματα παιδιατρικής έρευνας (ΠΠΕ) και να μεριμνήσει ώστε τα ΠΠΕ να υλοποιούνται στα πρώτα στάδια της ανάπτυξης ενός φαρμάκου έτσι ώστε τα παιδιά να μην περιμένουν περισσότερο από όσο είναι αναγκαίο για να έχουν πρόσβαση σε καινοτόμες νέες θεραπείες·

68.  καλεί την Επιτροπή να προωθήσει δημόσια και ιδιωτική έρευνα σχετικά με φάρμακα για γυναίκες ασθενείς, να άρει τις ανισότητες των δύο φύλων στον τομέα της έρευνας και ανάπτυξης και να προσφέρει σε όλους τους πολίτες τη δυνατότητα για περισσότερο δίκαιη πρόσβαση σε φάρμακα·

69.  καλεί την Επιτροπή και τα κράτη μέλη να θεσπίσουν στρατηγικά σχέδια που να εξασφαλίζουν την πρόσβαση σε φάρμακα που σώζουν ζωές· ζητεί, εν προκειμένω, τον συντονισμό ενός σχεδίου για την εξάλειψη της ηπατίτιδας C στην ΕΕ, με τη χρήση μέσων όπως η από κοινού ανάθεση συμβάσεων σε ευρωπαϊκό επίπεδο·

70.  ζητεί να εφαρμοστεί το πλαίσιο κανόνων στον τομέα της έρευνας και της πολιτικής φαρμάκων κατά τρόπο ώστε να προάγεται η καινοτομία, ιδίως σε περιπτώσεις ασθενειών, όπως ο καρκίνος, για τις οποίες δεν υπάρχει ακόμα ικανοποιητική θεραπεία·

71.  καλεί την Επιτροπή να λάβει περαιτέρω μέτρα για την προώθηση της ανάπτυξης ATMP και της πρόσβασης των ασθενών σε αυτά·

72.  καλεί την Επιτροπή να αναλύσει τον συνολικό αντίκτυπο της διανοητικής ιδιοκτησίας στην καινοτομία και την πρόσβαση των ασθενών σε φάρμακα, σε μια διεξοδική και αντικειμενική μελέτη, όπως ζητήθηκε από το Συμβούλιο στα συμπεράσματα της 17ης Ιουνίου 2016, και, ιδίως, να αναλύσει στο πλαίσιο της μελέτης αυτής τον αντίκτυπο των πιστοποιητικών συμπληρωματικής προστασίας (ΠΣΠ), της αποκλειστικότητας των δεδομένων, και της εμπορικής αποκλειστικότητας στην ποιότητα της καινοτομίας και στον ανταγωνισμό·

73.  καλεί την Επιτροπή να αξιολογήσει την εφαρμογή του ρυθμιστικού πλαισίου για τα ορφανά φάρμακα (ιδίως όσον αφορά την έννοια της μη καλυπτόμενης ιατρικής ανάγκης, τον τρόπο με τον οποίο ερμηνεύεται η έννοια αυτή, και τα κριτήρια που πρέπει να πληρούνται για τον προσδιορισμό των μη καλυπτόμενων ιατρικών αναγκών), να προσφέρει καθοδήγηση σχετικά με μη καλυπτόμενες ιατρικές ανάγκες προτεραιότητας, να αξιολογήσει τα υφιστάμενα συστήματα παροχής κινήτρων για την προώθηση της ανάπτυξης αποτελεσματικών, ασφαλών και οικονομικά προσιτών φαρμάκων για σπάνιες ασθένειες σε σύγκριση με την βέλτιστη διαθέσιμη εναλλακτική λύση, να προωθήσει το ευρωπαϊκό μητρώο σπάνιων νόσων και κέντρων αναφοράς, και να μεριμνά για την ορθή εφαρμογή της νομοθεσίας·

74.  εκφράζει την ικανοποίησή του σχετικά με τη νομοθεσία για τη φαρμακεπαγρύπνηση, του 2010 και 2012· καλεί την Επιτροπή, τον Ευρωπαϊκό Οργανισμό Φαρμάκων και τα κράτη μέλη να συνεχίσουν την παρακολούθηση και υποβολή αναφορών για την υλοποίηση της νομοθεσίας φαρμακεπαγρύπνησης μετά την έγκριση του φαρμάκου, και για να διασφαλιστεί η αξιολόγηση της αποτελεσματικότητας και των ανεπιθύμητων ενεργειών των φαρμάκων·

75.  καλεί την Επιτροπή να συνεργαστεί με τον EMA και τους ενδιαφερομένους, στην κατάρτιση κώδικα ορθής πρακτικής για την υποχρεωτική αναφορά των ανεπιθύμητων συμβάντων και των αποτελεσμάτων της χρήσης φαρμάκων εκτός των προβλεπόμενων ενδείξεων, και στη δημιουργία μητρώων ασθενών, προκειμένου να ενισχυθεί η πραγματολογική βάση και να μετριαστούν οι κίνδυνοι για τους ασθενείς·

76.  καλεί την Επιτροπή να προωθεί τα ανοικτά δεδομένα στη φαρμακευτική έρευνα που χρηματοδοτείται με δημόσιους πόρους, και να ενθαρρύνει την επιβολή όρων όπως η οικονομικά προσιτή τιμολόγηση και η αποκλειστικότητα ή η διανοητική συνιδιοκτησία για έργα που χρηματοδοτούνται με δημόσιες επιχορηγήσεις της ΕΕ, όπως το πρόγραμμα «Ορίζων 2020» και η ΠΚΦ·

77.  καλεί την Επιτροπή να προωθεί τη δεοντολογική συμπεριφορά και τη διαφάνεια στον φαρμακευτικό τομέα, ιδίως όσον αφορά τις κλινικές δοκιμές και το πραγματικό κόστος Ε&Α, κατά την αδειοδότηση και την αξιολόγηση της διαδικασίας καινοτομίας·

78.  επισημαίνει τη χρήση προσαρμοστικών οδών για την προώθηση της ταχύτερης πρόσβασης σε φάρμακα για τους ασθενείς· υπογραμμίζει τον υψηλότερο βαθμό αβεβαιότητας σχετικά με την ασφάλεια και την αποτελεσματικότητα των νέων φαρμάκων που εισέρχονται στην αγορά· επισημαίνει την ανησυχία που έχει εκφραστεί από επαγγελματίες του τομέα της υγείας, οργανώσεις της κοινωνίας των πολιτών και ρυθμιστικές αρχές, όσον αφορά τις προσαρμοστικές οδούς· τονίζει τη ζωτική σημασία που έχει η σωστή εφαρμογή του συστήματος εποπτείας μετά τη διάθεση στην αγορά· πιστεύει ότι οι προσαρμοστικές οδοί θα πρέπει να περιορίζονται σε συγκεκριμένες περιπτώσεις σοβαρών μη καλυπτόμενων ιατρικών αναγκών, και καλεί την Ευρωπαϊκή Επιτροπή και τον EMA να καταρτίσουν κατευθυντήριες γραμμές για την προστασία της ασφάλειας των ασθενών·

79.  καλεί την Επιτροπή να εγγυάται τη διεξοδική αξιολόγηση της ποιότητας, ασφάλειας και αποτελεσματικότητας κάθε ταχείας διαδικασίας έγκρισης και να εξασφαλίζει ότι τέτοιες εγκρίσεις είναι δυνατές μέσω της έγκρισης υπό όρους και μόνον σε εξαιρετικές περιπτώσεις εντοπισμού σαφούς μη καλυπτόμενης ιατρικής ανάγκης, όπως επίσης να εξασφαλίζει την εφαρμογή διαφανούς διαδικασίας με λογοδοσία για την παρακολούθηση των μετεγκριτικών μελετών ασφάλειας, ποιότητας και αποτελεσματικότητας, καθώς και την επιβολή κυρώσεων σε περίπτωση μη συμμόρφωσης·

80.  καλεί την Επιτροπή και τα κράτη μέλη να θεσπίσουν πλαίσιο για την προώθηση, τη διασφάλιση και την ενίσχυση της ανταγωνιστικότητας και της χρήσης των γενόσημων και των βιο-ομοειδών φαρμάκων, το οποίο να εγγυάται την ταχύτερη είσοδό τους στην αγορά και να επιτρέπει την παρακολούθηση για αθέμιτες πρακτικές σύμφωνα με τα άρθρα 101 και 102 ΣΛΕΕ, και να υποβάλλουν σχετική εξαμηνιαία έκθεση· καλεί επίσης την Επιτροπή να παρακολουθεί τις συμφωνίες διακανονισμού για διπλώματα ευρεσιτεχνίας μεταξύ των κλάδων αρχέτυπων και γενόσημων φαρμάκων, οι οποίες μπορεί να χρησιμοποιούνται καταχρηστικά για τον περιορισμό της εισόδου γενόσημων φαρμάκων στην αγορά·

81.  καλεί την Επιτροπή να συνεχίσει και, όπου είναι δυνατόν, να εντείνει την παρακολούθηση και τη διερεύνηση πιθανών περιπτώσεων κατάχρησης αγοράς, συμπεριλαμβανομένων των λεγόμενων «αντίστροφων πληρωμών», της υπερβολικής τιμολόγησης καθώς και άλλων μορφών περιορισμού της αγοράς που αφορούν συγκεκριμένα τις φαρμακευτικές εταιρείες που δραστηριοποιούνται στην ΕΕ, σύμφωνα με τα άρθρα 101 και 102 ΣΛΕΕ·

82.  καλεί την Επιτροπή να εισαγάγει στον κανονισμό (ΕΚ) αριθ. 469/2009 μια απαλλαγή της παρασκευαστικής δραστηριότητας από το ΣΠΠ, επιτρέποντας την παραγωγή γενόσημων και βιο-ομοειδών φαρμάκων στην Ευρώπη με σκοπό την εξαγωγή τους σε χώρες χωρίς ΣΠΠ ή στις οποίες τα ΣΠΠ έχουν ήδη λήξει, χωρίς να υπονομεύεται η αποκλειστικότητα που παρέχει το καθεστώς των ΣΠΠ στις προστατευμένες αγορές· πιστεύει ότι οι εν λόγω διατάξεις θα μπορούσαν να έχουν θετικό αντίκτυπο στην πρόσβαση σε υψηλής ποιότητας φάρμακα στις αναπτυσσόμενες χώρες και στις ΛΑΧ, και στην αύξηση της παρασκευαστικής δραστηριότητας και της Ε&Α στην ΕΕ, δημιουργώντας νέες θέσεις εργασίας και τονώνοντας την οικονομική μεγέθυνση·

83.  καλεί την Επιτροπή να τηρεί και να ενισχύει τη νομοθεσία της ΕΕ για τον ανταγωνισμό και τις αρμοδιότητές της στη φαρμακευτική αγορά, προκειμένου να αντιμετωπίζονται οι αθέμιτες συμπεριφορές και να προωθούνται εύλογες τιμές για τους ασθενείς·

84.  καλεί την Ευρωπαϊκή Επιτροπή να ενισχύσει τον διάλογο σχετικά με τις μη καλυπτόμενες ιατρικές ανάγκες μεταξύ όλων των ενδιαφερομένων, των ασθενών, των επαγγελματιών της υγείας, των ρυθμιστικών φορέων, των οργανισμών ΑΤΥ, των πληρωτών και των παρασκευαστών, σε όλη τη διάρκεια του κύκλου ζωής των φαρμάκων·

85.  καλεί την Επιτροπή να προτείνει το συντομότερο δυνατόν τη θέσπιση νομοθεσίας για ένα ευρωπαϊκό σύστημα αξιολόγησης της τεχνολογίας υγείας, να εναρμονίσει διαφανή κριτήρια ΑΤΥ για την αξιολόγηση της προστιθέμενης θεραπευτικής αξίας των φαρμάκων σε σύγκριση με τις βέλτιστες διαθέσιμες εναλλακτικές λύσεις λαμβανομένου υπόψη του επιπέδου καινοτομίας και αξίας για τους ασθενείς μεταξύ άλλων, να καθιερώσει υποχρεωτικές αξιολογήσεις σχετικής αποτελεσματικότητας σε επίπεδο ΕΕ ως πρώτο βήμα για νέα φάρμακα, και να θέσει σε εφαρμογή ένα ευρωπαϊκό σύστημα ταξινόμησης για την καταγραφή του επιπέδου προστιθέμενης θεραπευτικής αξίας τους, εφαρμόζοντας ανεξάρτητη και διαφανή διαδικασία που αποφεύγει τις συγκρούσεις συμφερόντων· θεωρεί ότι η νομοθεσία αυτή θα διασφαλίζει ότι τα αποτελέσματα της ΑΤΥ που έχουν από κοινού παραχθεί σε επίπεδο ΕΕ χρησιμοποιούνται σε εθνικό επίπεδο· καλεί περαιτέρω την Επιτροπή να ενισχύσει τον έγκαιρο διάλογο και να εξετάσει τη δημιουργία συντονιστικού μηχανισμού που θα βασίζεται σε ανεξάρτητο φορέα, ο οποίος θα ενθαρρύνει τη συνεργασία μεταξύ των εθνικών φορέων ΑΤΥ ενώ παράλληλα θα διασφαλίζουν ότι η εμπειρογνωμοσύνη σε θέματα ΑΤΥ παραμένει στους εθνικούς (και περιφερειακούς) φορείς ΑΤΥ·

86.  καλεί το Συμβούλιο να εντείνει τη συνεργασία μεταξύ των κρατών μελών όσον αφορά τις διαδικασίες καθορισμού τιμών, προκειμένου να γίνεται ανταλλαγή πληροφοριών, ιδίως σχετικά με τις συμφωνίες διαπραγμάτευσης και τις ορθές πρακτικές, και να αποφεύγονται περιττές διοικητικές απαιτήσεις και καθυστερήσεις· καλεί την Επιτροπή και το Συμβούλιο να αναλύσουν τα κλινικά, οικονομικά και κοινωνικά κριτήρια που εφαρμόζουν ήδη ορισμένοι εθνικοί οργανισμοί ΑΤΥ, χωρίς να θίξουν αρμοδιότητες των κρατών μελών·

87.  καλεί την Επιτροπή και τα κράτη μέλη να συμφωνήσουν σε έναν κοινό ορισμό της «προστιθέμενης θεραπευτικής αξίας» των φαρμάκων, με τη συμμετοχή εμπειρογνωμόνων, εκπροσώπων των κρατών μελών· επισημαίνει, στο πλαίσιο αυτό, τον ορισμό της «προστιθέμενης θεραπευτικής αξίας» που χρησιμοποιείται για τα παιδιατρικά φάρμακα·

88.  καλεί την Επιτροπή και τα κράτη μέλη να προσδιορίσουν ή/και να αναπτύξουν πλαίσια, δομές και μεθοδολογίες προκειμένου να ενσωματώσουν με χρήσιμο τρόπο στοιχεία για τους ασθενείς σε όλα τα στάδια του κύκλου Ε&Α για τα φάρμακα, από τον έγκαιρο διάλογο έως την κανονιστική έγκριση, την ΑΤΥ, τις αξιολογήσεις σχετικής αποτελεσματικότητας και τη διαδικασία λήψης αποφάσεων για την τιμολόγηση και την επιστροφή εξόδων, με τη συμμετοχή των ασθενών και των αντιπροσωπευτικών οργανώσεών τους·

89.  καλεί την Επιτροπή και τα κράτη μέλη να προωθήσουν μείζονες δημόσιες επενδύσεις για έρευνα με βάση μη καλυπτόμενες ιατρικές ανάγκες, να εξασφαλίσουν ότι οι επενδύσεις αυτές θα αποφέρουν στο δημόσιο οφέλη όσον αφορά την υγεία, και να καθιερώσουν τη χρηματοδότηση υπό όρους στη βάση μη αποκλειστικής αδειοδότησης και οικονομικά προσιτών φαρμάκων·

90.  καλεί το Συμβούλιο να προωθήσει την ορθολογική χρήση των φαρμάκων σε ολόκληρη την ΕΕ, με την προώθηση εκστρατειών και εκπαιδευτικών προγραμμάτων για την ευαισθητοποίηση των πολιτών σχετικά με την ορθολογική χρήση των φαρμάκων, με στόχο την αποφυγή της υπερκατανάλωσης, ιδίως αντιβιοτικών, και την προώθηση της συνταγογράφησης δραστικών ουσιών από τους επαγγελματίες του τομέα της υγείας, και της λήψης γενόσημων φαρμάκων·

91.  καλεί τα κράτη μέλη να διασφαλίσουν την προσβασιμότητα των φαρμακείων, συμπεριλαμβανομένων της πυκνότητάς τους τόσο στις αστικές όσο και στις αγροτικές περιοχές, του αριθμού των επαγγελματιών που τα στελεχώνουν, της καταλληλότητας του ωραρίου λειτουργίας τους, και της παροχής ποιοτικών συμβουλών και καθοδήγησης·

92.  καλεί την Επιτροπή και το Συμβούλιο να καταρτίσουν μέτρα που εξασφαλίζουν την οικονομικά προσιτή πρόσβαση των ασθενών σε φάρμακα και αποφέρουν όφελος για την κοινωνία, αποφεύγοντας παράλληλα τις απαράδεκτες επιπτώσεις στους προϋπολογισμούς για την υγεία, να χρησιμοποιούν διάφορα μέτρα, όπως η διερεύνηση των μελλοντικών τάσεων, ο έγκαιρος διάλογος, τα καινοτόμα μοντέλα τιμολόγησης, οι προαιρετικές κοινές διαδικασίες σύναψης συμβάσεων και η οικειοθελής συνεργασία στη διαπραγμάτευση των τιμών, όπως στην περίπτωση της πρωτοβουλίας μεταξύ των χωρών της Μπενελούξ και της Αυστρίας, και να διερευνούν τα πολυάριθμα εργαλεία που βασίζονται σε μηχανισμούς αποσύνδεσης του κόστους έρευνας από την τιμή για παραμελημένους τομείς έρευνας όπως η AMR και οι νόσοι που συνδέονται με τη φτώχεια·

93.  καλεί την Επιτροπή να καθορίσει, από κοινού με όλους τους ενδιαφερόμενους, πώς θα μπορούσε το κριτήριο της πλέον συμφέρουσας από οικονομική άποψη προσφοράς (MEAT) –όπως περιγράφεται στην οδηγία για τις δημόσιες συμβάσεις, και το οποίο δεν συνεπάγεται μόνο κριτήρια χαμηλότερου κόστους– να εφαρμοστεί καλύτερα στις προσφορές φαρμάκων στα νοσοκομεία σε εθνικό επίπεδο, προκειμένου να καταστεί δυνατή η βιώσιμη και υπεύθυνη προμήθεια φαρμάκων· παροτρύνει τα κράτη μέλη να μεταφέρουν στην εθνική τους νομοθεσία, κατά τον καλύτερο τρόπο, το κριτήριο της πλέον συμφέρουσας από οικονομική άποψη προσφοράς για τα φαρμακευτικά προϊόντα·

94.  καλεί την Επιτροπή και τα κράτη μέλη να αρχίζουν υψηλού επιπέδου στρατηγικό διάλογο με όλους τους συμφεροντούχους, μαζί με εκπροσώπους της Επιτροπής, του Κοινοβουλίου, των κρατών μελών, των οργανώσεων των ασθενών, των πληρωτών οργανισμών, των επαγγελματιών του τομέα της υγείας και εκπροσώπων από τον ακαδημαϊκό και επιστημονικό κόσμο και τη βιομηχανία, σχετικά με τις τρέχουσες και τις μελλοντικές εξελίξεις στο φαρμακευτικό σύστημα στην ΕΕ, με στόχο τον καθορισμό βραχυπρόθεσμων, μεσοπρόθεσμων και μακροπρόθεσμων ολιστικών στρατηγικών για την εξασφάλιση της πρόσβασης σε φάρμακα και για τη βιωσιμότητα των συστημάτων υγειονομικής περίθαλψης και μια ανταγωνιστική φαρμακευτική βιομηχανία, ώστε να επιτευχθούν οικονομικά προσιτές τιμές και ταχύτερη πρόσβαση σε φάρμακα για τους ασθενείς·

95.  καλεί την Επιτροπή και το Συμβούλιο να ορίσουν σαφείς κανόνες σχετικά με το ασυμβίβαστο, τις συγκρούσεις συμφερόντων και τη διαφάνεια στα θεσμικά όργανα της ΕΕ, και για τους εμπειρογνώμονες που ασχολούνται με θέματα σχετικά με τα φάρμακα· καλεί τους εμπειρογνώμονες που συμμετέχουν στη διαδικασία έγκρισης να δημοσιοποιούν τα βιογραφικά τους και να υπογράφουν δήλωση απουσίας σύγκρουσης συμφερόντων·

96.  καλεί την Επιτροπή και τις εθνικές αρχές ανταγωνισμού να παρακολουθούν τις αθέμιτες πρακτικές προκειμένου να προστατεύουν τους καταναλωτές από τεχνητά υψηλές τιμές φαρμάκων·

97.  καλεί την Επιτροπή και το Δικαστήριο της Ευρωπαϊκής Ένωσης να διευκρινίσουν, σύμφωνα με το άρθρο 102 ΣΛΕΕ, τι συνιστά κατάχρηση δεσπόζουσας θέσης μέσω υψηλών τιμών·

98.  καλεί την Επιτροπή και τα κράτη μέλη να χρησιμοποιούν τα μέτρα ευελιξίας που περιέχονται στη συμφωνία TRIPS του ΠΟΕ, όπως επίσης να συντονίζουν και να αποσαφηνίζουν τη χρήση τους όποτε αυτό είναι αναγκαίο·

99.  καλεί την Επιτροπή να υποβάλλει έκθεση, τουλάχιστον ανά πενταετία, προς το Συμβούλιο και το Κοινοβούλιο, σχετικά με την πρόσβαση σε φάρμακα στην ΕΕ, και να υποβάλλει τακτικότερα εκθέσεις σε περιπτώσεις έκτακτων προβλημάτων όσον αφορά την πρόσβαση στα φάρμακα·

100.  καλεί την Επιτροπή να προτείνει μέτρα για τη βελτίωση του ποσοστού εγκρίσεων νέων θεραπειών και διάθεσής τους σε ασθενείς·

101.  καλεί την Επιτροπή και το Συμβούλιο να διατυπώσουν καλύτερο ορισμό για την έννοια –και να αναλύσουν τις αιτίες– της έλλειψης φαρμάκων, και, στο πλαίσιο αυτό, να αξιολογήσουν τον αντίκτυπο του παράλληλου εμπορίου και των ποσοστώσεων στην προσφορά, να καταρτίσουν και να επικαιροποιούν, σε συνεργασία με τα κράτη μέλη, τον EMA και τους συμφεροντούχους κατάλογο των βασικών φαρμάκων των οποίων η προσφορά δεν επαρκεί, λαμβάνοντας ως σημείο αναφοράς τον κατάλογο της ΠΟΥ, να παρακολουθούν τη συμμόρφωση προς το άρθρο 81 της οδηγίας 2001/83/ΕΚ σχετικά με τις ελλείψεις στον εφοδιασμό, να εξετάσουν τρόπους για να αντιμετωπιστεί η απόσυρση αποτελεσματικών φαρμάκων από την αγορά για καθαρά εμπορικούς σκοπούς, και να λάβουν μέτρα για την αποκατάσταση αυτών των ελλείψεων·

102.  καλεί την Επιτροπή και το Συμβούλιο να καθιερώσουν μηχανισμό βάσει του οποίου θα μπορούσε να καταρτίζεται σε ετήσια βάση έκθεση σχετικά με τις ελλείψεις φαρμάκων σε ολόκληρη την ΕΕ·

103.  καλεί την Επιτροπή και το Συμβούλιο να επανεξετάσουν τη θεσμική βάση του Ευρωπαϊκού Οργανισμού Φαρμάκων και να διερευνήσουν τη δυνατότητα ενίσχυσης του πεδίου αρμοδιοτήτων του με σκοπό τον συντονισμό πανευρωπαϊκής δραστηριότητας για την αντιμετώπιση των ελλείψεων φαρμάκων στα κράτη μέλη·

104.  τονίζει ότι η ανάπτυξη ισχυρών συστημάτων παρακολούθησης και διανομής σε όλα τα επίπεδα, από το δημοτικό έως το διαμερισματικό, το επαρχιακό και το εθνικό, με τη στήριξη εργαστηριακών υπηρεσιών υψηλής ποιότητας και ισχυρών συστημάτων εφοδιαστικής, θα μπορούσε να καταστήσει πιο εφικτή την πρόσβαση σε φάρμακα, ενώ η μεταφορά τεχνολογιών της υγείας στις αναπτυσσόμενες χώρες (μέσω συμβάσεων αδειών εκμετάλλευσης, και της παροχής πληροφοριών, τεχνογνωσίας και επαγγελματικών δεξιοτήτων, τεχνικών υλικών και εξοπλισμού) μπορεί να δώσει τη δυνατότητα στις αποδέκτριες χώρες να παράγουν το προϊόν τοπικά και να οδηγήσει σε μεγαλύτερη πρόσβαση στο προϊόν και σε βελτίωση της υγείας·

105.  καλεί την Επιτροπή και τα κράτη μέλη να αναπτύξουν ενιαίο οδικό χάρτη για υπηρεσίες υγείας μέσω τηλεματικής και κινητών συσκευών, συμπεριλαμβανομένων, ιδίως, της ανάπτυξης και αξιοποίησης δοκιμαστικών σχεδίων σε εθνικό επίπεδο, του εκσυγχρονισμού των μοντέλων επιστροφής εξόδων ώστε να προωθηθεί μια στροφή προς συστήματα υγειονομικής περίθαλψης με γνώμονα τα αποτελέσματα για την υγεία, του καθορισμού κινήτρων προκειμένου να ενθαρρυνθεί ο κόσμος της υγείας να συμμετέχει σε αυτήν την ψηφιακή επανάσταση, και της βελτίωσης της ενημέρωσης των επαγγελματιών του τομέα της υγείας, των ασθενών και όλων των συμφεροντούχων ώστε να καταστεί δυνατή η ενδυνάμωσή τους·

106.  παροτρύνει τα κράτη μέλη να αξιολογήσουν τις οδούς και τις πολιτικές υγειονομικής περίθαλψης με στόχο τη βελτίωση των αποτελεσμάτων για τους ασθενείς, και της οικονομικής βιωσιμότητας του συστήματος ιδίως μέσω της προώθησης ψηφιακών λύσεων για τη βελτίωση της παροχής υγειονομικής περίθαλψης στους ασθενείς και τον εντοπισμό της σπατάλης πόρων·

107.  καλεί την ΕΕ να εντείνει τις προσπάθειες για να βελτιώσει τις ικανότητες των αναπτυσσόμενων χωρών και να βοηθήσει τις χώρες αυτές να σχεδιάσουν αποτελεσματικά συστήματα υγείας που να επιδιώκουν τη βελτιωμένη πρόσβαση στις υπηρεσίες υγείας, ιδίως για τις ευπαθείς κοινότητες·

108.  τονίζει ότι η υπό εξέλιξη διαδικασία REFIT για την αξιολόγηση του κανονισμού (ΕΚ) αριθ. 953/2003 για την κλιμακωτή τιμολόγηση της ΕΕ θα πρέπει να οδηγήσει στην περαιτέρω προώθηση χαμηλότερων τιμών στις αναπτυσσόμενες χώρες, και καλεί την ΕΕ να ξεκινήσει μια ευρύτερη και διαφανή συζήτηση για την κανονιστική ρύθμιση της τιμολόγησης και για στρατηγικές που εξασφαλίζουν την πρόσβαση σε ποιοτικά και φθηνά φάρμακα· υπενθυμίζει ότι η κλιμακωτή τιμολόγηση δεν οδηγεί αναγκαστικά σε φθηνές τιμές και έρχεται σε αντίθεση με την πρακτική πείρα σύμφωνα με την οποία ο ισχυρός ανταγωνισμός στα γενόσημα και οι μεταφορές τεχνολογίας οδηγούν σε χαμηλότερες τιμές·

109.  καλεί την ΕΕ να εντείνει τη στήριξή της σε παγκόσμια προγράμματα και πρωτοβουλίες που προάγουν την πρόσβαση σε φάρμακα στις αναπτυσσόμενες χώρες, δεδομένου ότι τα προγράμματα αυτά συντέλεσαν στην προώθηση των στόχων για την υγεία και βελτίωσαν σημαντικά την πρόσβαση σε φάρμακα·

o
o   o

110.  αναθέτει στον Πρόεδρό του να διαβιβάσει το παρόν ψήφισμα στο Συμβούλιο, στην Επιτροπή και στις κυβερνήσεις και τα κοινοβούλια των κρατών μελών.

(1) ΕΕ C 24 της 22.1.2016, σ. 119. (2) http://ec.europa.eu/smart-regulation/roadmaps/docs/2016_sante_144_health_technology_assessments_en.pdf. (3) http://ec.europa.eu/health/technology_assessment/docs/2014_strategy_eucooperation_hta_en.pdf. (4) http://ec.europa.eu/health/social_determinants/docs/healthinequalitiesineu_2013_en.pdf (5) http://www.consilium.europa.eu/uedocs/cms_data/docs/pressdata/en/lsa/145978.pdf. (6) ΕΕ L 293 της 5.11.2013, σ. 1. (7) http://www.europarl.europa.eu/RegData/etudes/STUD/2015/542219/IPOL_STU(2015)542219_EN.pdf (8) http://ec.europa.eu/health/preparedness_response/docs/jpa_agreement_medicalcountermeasures_en.pdf (9) Κείμενα που εγκρίθηκαν, P8_TA(2016)0088. (10) Κείμενα που εγκρίθηκαν, P8_TA(2015)0323. (11) ΕΕ C 353 Ε της 3.12.2013, σ. 31. (12) Tο δικαίωμα στην υγειονομική περίθαλψη είναι το οικονομικό, κοινωνικό και πολιτιστικό δικαίωμα σε ένα καθολικό ελάχιστο πρότυπο υγειονομικής περίθαλψης που δικαιούνται όλοι οι άνθρωποι·

Ψήφισμα του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου της 2ας Μαρτίου 2017 σχετικά με την εφαρμογή του κανονισμού (ΕΕ) αριθ. 1295/2013 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου, της 11ης Δεκεμβρίου 2013, για την θέσπιση του προγράμματος «Δημιουργική Ευρώπη» (2014 έως 2020) και την κατάργηση των αποφάσεων αριθ. 1718/2006/ΕΚ, αριθ. 1855/2006/ΕΚ και αριθ. 1041/2009/ΕΚ (2015/2328(INI))

P8_TA(2017)0062 A8-0030/2017

Το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο,

–  έχοντας υπόψη τον κανονισμό (ΕΕ) αριθ. 1295/2013 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου, της 11ης Δεκεμβρίου 2013, για την θέσπιση του προγράμματος «Δημιουργική Ευρώπη» (2014 έως 2020) και την κατάργηση των αποφάσεων αριθ. 1718/2006/ΕΚ, 1855/2006/ΕΚ και 1041/2009/ΕΚ(1) («ο κανονισμός»),

–  έχοντας υπόψη τα άρθρα 167 και 173 της Συνθήκης για τη λειτουργία της Ευρωπαϊκής Ένωσης,

–  έχοντας υπόψη τη σύμβαση για την προστασία και την προώθηση της πολυμορφίας των πολιτιστικών εκφράσεων, που εγκρίθηκε από τον Εκπαιδευτικό, Επιστημονικό και Πολιτιστικό Οργανισμό των Ηνωμένων Εθνών (UNESCO) στις 20 Οκτωβρίου 2005,

–  έχοντας υπόψη την κοινή ανακοίνωση της Ευρωπαϊκής Επιτροπής και της Ύπατης Εκπροσώπου της Ένωσης για θέματα εξωτερικής πολιτικής και πολιτικής ασφαλείας, της 8ης Ιουνίου 2016, προς το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο και το Συμβούλιο με τίτλο «Προς μια στρατηγική της ΕΕ για διεθνείς πολιτιστικές σχέσεις» (JOIN(2016)0029),

–  έχοντας υπόψη την ανακοίνωση της Επιτροπής, της 26ης Σεπτεμβρίου 2012, με τίτλο «Ώθηση στους τομείς του πολιτισμού και της δημιουργίας για την οικονομική μεγέθυνση και την απασχόληση στην ΕΕ» (COM(2012)0537),

–  έχοντας υπόψη την ανακοίνωση της Επιτροπής, της 30ής Ιουνίου 2010, με τίτλο «Η Ευρώπη, ο πρώτος τουριστικός προορισμός στον κόσμο – ένα νέο πλαίσιο πολιτικής για τον ευρωπαϊκό τουρισμό» (COM(2010)0352),

–  έχοντας υπόψη την Πράσινη Βίβλο της Επιτροπής, της 27ης Απριλίου 2010, με τίτλο «Απελευθέρωση του δυναμικού των κλάδων του πολιτισμού και της δημιουργικότητας» (COM(2010)0183),

–  έχοντας υπόψη τον κανονισμό (ΕΕ) 2015/1017 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου, της 25ης Ιουνίου 2015, για το Ευρωπαϊκό Ταμείο Στρατηγικών Επενδύσεων, τον Ευρωπαϊκό Κόμβο Επενδυτικών Συμβουλών και την Ευρωπαϊκή Πύλη Επενδυτικών Έργων και την τροποποίηση των κανονισμών (ΕΕ) αριθ. 1291/2013 και (ΕΕ) αριθ. 1316/2013 – το Ευρωπαϊκό Ταμείο Στρατηγικών Επενδύσεων(2),

–  έχοντας υπόψη τα συμπεράσματα του Συμβουλίου, της 27ης Μαΐου 2015, όσον αφορά στις συνέργειες του πολιτιστικού και του δημιουργικού τομέα με άλλους τομείς για την προώθηση της καινοτομίας, της οικονομικής βιωσιμότητας και της κοινωνικής ενσωμάτωσης,

–  έχοντας υπόψη το ψήφισμά του, της 8ης Σεπτεμβρίου 2015, προς μια ολοκληρωμένη προσέγγιση στην πολιτιστική κληρονομιά για την Ευρώπη(3),

–  έχοντας υπόψη το ψήφισμά του, της 19ης Ιανουαρίου 2016, σχετικά με τον ρόλο του διαπολιτισμικού διαλόγου, της πολιτισμικής πολυμορφίας και της εκπαίδευσης στην προώθηση των θεμελιωδών αξιών της ΕΕ(4),

–  έχοντας υπόψη το ψήφισμά του, της 28ης Απριλίου 2015, σχετικά με τον ευρωπαϊκό κινηματογράφο στην ψηφιακή εποχή(5),

–  έχοντας υπόψη τη μελέτη με τίτλο «European capitals of culture: success strategies and long-term effects» (Ευρωπαϊκές πολιτιστικές πρωτεύουσες: στρατηγικές επιτυχίας και μακροπρόθεσμα αποτελέσματα) η οποία εκπονήθηκε από το Θεματικό Τμήμα Β: Διαρθρωτικές Πολιτικές και Πολιτική Συνοχής το 2013, κατόπιν αιτήματος της Επιτροπής Πολιτισμού και Παιδείας,

–  έχοντας υπόψη το ψήφισμά του, της 12ης Σεπτεμβρίου 2013, σχετικά με την προώθηση των ευρωπαϊκών τομέων του πολιτισμού και της δημιουργίας ως πηγών οικονομικής ανάπτυξης και θέσεων απασχόλησης(6),

–  έχοντας υπόψη το ψήφισμά του, της 12ης Μαΐου 2011, σχετικά με τις πολιτιστικές διαστάσεις των εξωτερικών δράσεων της ΕΕ(7),

–  έχοντας υπόψη το ψήφισμά του, της 12ης Μαΐου 2011, σχετικά με την απελευθέρωση του δυναμικού των κλάδων του πολιτισμού και της δημιουργικότητας(8),

–  έχοντας υπόψη το πρόγραμμα εργασιών της ΕΕ για τον πολιτισμό για την περίοδο 2015-2018,

–  έχοντας υπόψη τη διοργανική συμφωνία της 13ης Απριλίου 2016 μεταξύ του Κοινοβουλίου, του Συμβουλίου και της Επιτροπής για τη βελτίωση του νομοθετικού έργου, ιδιαίτερα τα άρθρα 20 έως 24 για την εκ των υστέρων αξιολόγηση της ισχύουσας νομοθεσίας,

–  έχοντας υπόψη το άρθρο 52 του Κανονισμού του, καθώς και το άρθρο 1 παράγραφος 1 στοιχείο ε) και το παράρτημα 3 της απόφασης της Διάσκεψης των Προέδρων της 12ης Δεκεμβρίου 2002 σχετικά με τη διαδικασία εξουσιοδότησης για την εκπόνηση εκθέσεων πρωτοβουλίας,

–  έχοντας υπόψη την έκθεση της Επιτροπής Πολιτισμού και Παιδείας και τη γνωμοδότηση της Επιτροπής Προϋπολογισμών (A8-0030/2017),

A.  λαμβάνοντας υπόψη ότι το πρόγραμμα «Δημιουργική Ευρώπη» έχει ως στόχους τη διαφύλαξη και την προώθηση της ευρωπαϊκής πολιτισμικής και γλωσσικής πολυμορφίας, καθώς και αφενός την προώθηση της ευρωπαϊκής πολιτιστικής κληρονομιάς, αφετέρου την ενίσχυση της ανταγωνιστικότητας του ευρωπαϊκού πολιτιστικού και δημιουργικού τομέα·

B.  λαμβάνοντας υπόψη ότι ο πολιτισμός αποτελεί βασικό παράγοντα για την προώθηση της ευρωπαϊκής ολοκλήρωσης·

Γ.  λαμβάνοντας υπόψη ότι το πρόγραμμα «Δημιουργική Ευρώπη», και ιδίως το υποπρόγραμμα «Πολιτισμός», υποχρηματοδοτείται σοβαρά, με αποτέλεσμα να ανταποκρίνεται με δυσκοία σε υψηλές προσδοκίες·

Δ.  λαμβάνοντας υπόψη ότι, σύμφωνα με τα άρθρα 3 και 4 του κανονισμού, η προώθηση της ευρωπαϊκής πολιτισμικής και γλωσσικής πολυμορφίας καθώς και της πολιτιστικής κληρονομιάς της Ευρώπης, και πιο συγκεκριμένα η προώθηση της διακρατικής κυκλοφορίας των έργων του πολιτιστικού και του δημιουργικού τομέα, αποτελούν έναν από τους βασικούς στόχους του προγράμματος·

E.  λαμβάνοντας υπόψη ότι, σύμφωνα με το άρθρο 12 του κανονισμού, στις προτεραιότητες του υποπρογράμματος «Πολιτισμός» συμπεριλαμβάνεται η προώθηση της διακρατικής κυκλοφορίας και κινητικότητας, και ειδικότερα η υποστήριξη της κυκλοφορίας της ευρωπαϊκής λογοτεχνίας με σκοπό την εξασφάλιση της ευρύτερης δυνατής προσβασιμότητας·

ΣΤ.  λαμβάνοντας υπόψη ότι η διάρθρωση ενός ενιαίου προγράμματος παρουσιάζει πλεονεκτήματα τα οποία διασφαλίζουν κρίσιμη μάζα και δυνητικά μεγαλύτερη προβολή σε τομείς που εξακολουθούν να υποτιμούνται και αντιμετωπίζουν τις ίδιες προκλήσεις όσον αφορά τον κατακερματισμό, την παγκοσμιοποίηση, την έλλειψη δεδομένων και τις δυσκολίες πρόσβασης σε πίστωση·

Ζ.  λαμβάνοντας υπόψη ότι η διάρθρωση του προγράμματος σε δύο υποπρογράμματα, διατηρώντας τις ιδιαιτερότητες και την ταυτότητα και των δύο, καθώς και η προσθήκη μίας Διατομεακής Συνιστώσας αποτελεί ένα πλεονέκτημα που προάγει την ικανότητα συνεργασίας και τις εξελίξεις στον τομέα του πολιτισμού, μέσα από την ανάπτυξη δεσμών με τρίτες χώρες·

H.  λαμβάνοντας υπόψη ότι η Διατομεακή Συνιστώσα έχει αναπτύξει εν μέρει μόνο τον στρατηγικό της στόχο για την προώθηση της διακρατικής και διατομεακής πολιτιστικής συνεργασίας·

Θ.  λαμβάνοντας υπόψη ότι η «Δημιουργική Ευρώπη» καθιστά εφικτή τη συνεργασία και την ανάληψη κοινής δράσης με χώρες που δεν συμμετέχουν στο πρόγραμμα και με διεθνείς οργανισμούς που δραστηριοποιούνται στον πολιτιστικό και τον δημιουργικό τομέα, όπως η UNESCO, το Συμβούλιο της Ευρώπης, ο Οργανισμός Οικονομικής Συνεργασίας και Ανάπτυξης, βάσει της από κοινού συμβολής τους στην υλοποίηση των στόχων του προγράμματος·

Ι.  λαμβάνοντας υπόψη ότι μέχρι σήμερα δεν έχει θεσπιστεί ούτε λειτουργεί το σύστημα των δεικτών επιδόσεων που προβλέπεται στο άρθρο 18 του κανονισμού, στο οποίο περιλαμβάνονται οι δείκτες για τους γενικούς στόχους του προγράμματος, οι δείκτες που συνδέονται με τα υποπρογράμματα MEDIA και «Πολιτισμός» αντίστοιχα, καθώς και οι ειδικοί δείκτες που αφορούν το μέσο του μηχανισμού εγγυοδοσίας·

ΙΑ.  λαμβάνοντας υπόψη ότι το ισχύον σύστημα αξιολόγησης έχει αποδειχθεί ακατάλληλο για τον χαρακτήρα και την ιδιαιτερότητα του προγράμματος και ως εκ τούτου θα πρέπει να βελτιωθεί·

ΙΒ.  λαμβάνοντας υπόψη ότι ειδικές δράσεις, όπως η πρωτοβουλία για τις Πολιτιστικές Πρωτεύουσες της Ευρώπης, συμπεριλαμβανομένου του δικτύου τους, τα βραβεία της Ένωσης και το Σήμα Ευρωπαϊκής Κληρονομιάς, έχουν αποκαλύψει δυνατότητες για βιώσιμη τοπική οικονομική ανάπτυξη και πολιτιστικό τουρισμό, συνεπώς θα πρέπει να ενισχυθούν και να προαχθούν με πιο προορατικό τρόπο·

ΙΓ.  λαμβάνοντας υπόψη ότι η ειδική πρόσκληση υποβολής προτάσεων για τη συμμετοχή των προσφύγων στην ευρωπαϊκή κοινωνία ξεκίνησε το 2016 στο πλαίσιο της Διατομεακής Συνιστώσας, με σκοπό την προώθηση και τη στήριξη της δημιουργικότητας και του διαπολιτισμικού διαλόγου·

ΙΔ.  λαμβάνοντας υπόψη ότι ο τομέας ενίσχυσης «σχέδια συνεργασίας» του υποπρογράμματος «Πολιτισμός» απορροφά περίπου το 70% του κονδυλίου του εν λόγω υποπρογράμματος, ότι είναι πολύ δημοφιλής στους πολιτιστικούς παράγοντες και ότι στοχεύει σε κοινές προσεγγίσεις σε διασυνοριακό επίπεδο, επιτρέποντας μια ανοιχτή διαμόρφωση μη προβλέψιμων, εξαιρετικά καινοτόμων και δημιουργικών έργων, τα οποία είναι σαφώς ευπρόσδεκτα·

ΙΕ.  λαμβάνοντας υπόψη ότι, παρά το γεγονός ότι στον κανονισμό προβλέπεται η σύναψη διμερών συμφωνιών με τρίτες χώρες που αποσκοπούν στη συμμετοχή τους στο πρόγραμμα ή σε τμήματά του, μέχρι στιγμής ελάχιστες μόνο χώρες έχουν ολοκληρώσει τη διαδικασία·

ΙΣΤ.  λαμβάνοντας υπόψη ότι, χάρη στις ενέργειες του Κοινοβουλίου, οι κλάδοι του πολιτισμού και της δημιουργικότητας (ΚΠΔ) και ο οπτικοακουστικός τομέας έχουν ενταχθεί, αν και σε ανεπαρκή βαθμό, στα πολυετή προγράμματα Erasmus+, «Ορίζοντας 2020» και Cosme, στα Διαρθρωτικά Ταμεία και στις προτεραιότητες του Ευρωπαϊκού Ταμείου Στρατηγικών Επενδύσεων·

ΙΖ.  λαμβάνοντας υπόψη ότι υπάρχει ισχυρή συνέργεια μεταξύ της άτυπης μάθησης, του δημιουργικού τομέα και του τομέα των μέσων ενημέρωσης, καθώς πολλοί οργανισμοί στους τομείς των τεχνών, των μέσων ενημέρωσης και του πολιτισμού παρέχουν ευκαιρίες άτυπης εκπαίδευσης·

ΙΗ.  λαμβάνοντας υπόψη ότι το ποσοστό των επιτυχόντων αιτούντων ανέρχεται στο 15% για το «Πολιτισμός» και στο 44% για το MEDIA, αλλά στο δεύτερο υποπρόγραμμα είναι ακόμη χαμηλότερο (32%) εάν εξαιρεθούν τα σχέδια αυτόματης στήριξης·

ΙΘ.  λαμβάνοντας υπόψη ότι στο πλαίσιο του MEDIA έχουν καταχωριστεί μέχρι στιγμής συνολικά 13 000 αιτήσεις και έχουν ανατεθεί περισσότερα από 5 500 έργα·

Κ.  λαμβάνοντας υπόψη ότι το σύστημα αυτόματης μοριοδότησης του MEDIA, το οποίο αποσκοπεί να διασφαλίσει ισότιμους όρους ανταγωνισμού μεταξύ των κρατών μελών, συνεπάγεται στρεβλώσεις στην αγορά και έχει εξαιρετικά δυσμενείς επιπτώσεις σε χώρες με υψηλή ικανότητα οπτικοακουστικής παραγωγής·

ΚΑ.  λαμβάνοντας υπόψη ότι το είδος επιχορήγησης για έργα συνεργασίας στο υποπρόγραμμα «Πολιτισμός» του προγράμματος «Δημιουργική Ευρώπη» δεν καλύπτει τις ανάγκες των δικτύων, τα οποία βασίζονται σε λειτουργική δομή και δραστηριότητες λειτουργίας, όπως συνέβαινε στο προηγούμενο πρόγραμμα «Πολιτισμός» 2007-2013·

ΚΒ.  λαμβάνοντας υπόψη ότι η διοικητική διαχείριση (διαδικασίες υποβολής αιτήσεων, αξιολόγησης και υποβολής εκθέσεων) έχει αποτελέσει αντικείμενο επικρίσεων από τους ενδιαφερόμενους φορείς λόγω του επαχθούς χαρακτήρα της· τονίζει, ως εκ τούτου, ότι είναι αναγκαίο να απλουστευθεί η διαδικασία υποβολής αιτήσεων, προκειμένου να διευκολυνθεί η πρόσβαση στο πρόγραμμα και να ενθαρρυνθεί η συμμετοχή δυνητικών δικαιούχων·

ΚΓ.  λαμβάνοντας υπόψη ότι τα Γραφεία Δημιουργικής Ευρώπης αποτελούν καίριας σημασίας διαμεσολαβητές μεταξύ της Επιτροπής, του Εκτελεστικού Οργανισμού Εκπαίδευσης, Οπτικοακουστικών Θεμάτων και Πολιτισμού (EACEA) και των αιτούντων· λαμβάνοντας επίσης υπόψη ότι θα πρέπει ενημερώνονται καλύτερα για τη διαρκή διαδικασία λήψης αποφάσεων και να συμμετέχουν πιο ενεργά στην παροχή πληροφοριών σχετικά με τα έργα και στην προώθηση των αποτελεσμάτων τους·

ΚΔ.  λαμβάνοντας υπόψη ότι οι φορείς εκμετάλλευσης είναι δυσαρεστημένοι με τον υψηλό διοικητικό φόρτο που συνεπάγεται η διαδικασία υποβολής αιτήσεων, η οποία περιλαμβάνει εκτενείς κατευθυντήριες γραμμές και μεγάλο αριθμό εγγράφων με αντιφατικές ενίοτε πληροφορίες·

ΚΕ.  λαμβάνοντας υπόψη ότι αναφέρονται προβλήματα στην καταχώριση εταιρειών στο σύστημα της Υπηρεσίας Ταυτοποίησης της Ευρωπαϊκής Επιτροπής (ECAS)· λαμβάνοντας υπόψη ωστόσο ότι το ηλεκτρονικό έντυπο της αίτησης τυγχάνει ευρείας αποδοχής·

1.  προτρέπει μετ’ επιτάσεως τα κράτη μέλη να αυξήσουν τον προϋπολογισμό του προγράμματος «Δημιουργική Ευρώπη» ώστε να το φέρουν σε αντιστοιχία με τις προσδοκίες των ευρωπαίων πολιτών και τους φιλόδοξους στόχους κάθε υποπρογράμματος, αναγνωρίζοντας έτσι ότι οι αξίες της πολιτιστικής παραγωγής δεν αποτυπώνονται μόνο στα οικονομικά στοιχεία και βοηθώντας στην αύξηση της αποτελεσματικότητας και τη βελτίωση των αποτελεσμάτων·

2.  εκφράζει την ικανοποίησή του για μια σειρά μέτρων εξορθολογισμού που έχουν θεσπιστεί από το 2014 όσον αφορά τη διαχείριση του προγράμματος·

3.  εκφράζει τη δυσαρέσκειά του για το γεγονός ότι η έλλειψη οικονομικών δυνατοτήτων παραμένει ένα από τα βασικά εμπόδια για τους δυνητικούς αιτούντες, παράλληλα με τα διοικητικά και ρυθμιστικά εμπόδια· παροτρύνει την Επιτροπή, τον Εκτελεστικό Οργανισμό Εκπαίδευσης, Οπτικοακουστικών Θεμάτων και Πολιτισμού (EACEA) και τα γραφεία του «Δημιουργική Ευρώπη» στα κράτη μέλη να προσπαθήσουν να αντιμετωπίσουν το θέμα της ελλιπούς εκπροσώπησης των πολύ μικρών πολιτιστικών φορέων στους χρηματοδοτούμενους οργανισμούς και σε ορισμένους τομείς του υποπρογράμματος «Πολιτισμός»·

4.  ζητεί από την Επιτροπή να βελτιώσει τη συνοχή του προγράμματος με όλες τις συναφείς πολιτικές της ΕΕ και άλλες πηγές χρηματοδότησης·

5.  ζητεί από την Επιτροπή να διασφαλίσει καλό συντονισμό μεταξύ των ΓΔ που είναι αρμόδιες για το πρόγραμμα «Δημιουργική Ευρώπη» καθώς και με τον Εκτελεστικό Οργανισμό Εκπαίδευσης, Οπτικοακουστικών Θεμάτων και Πολιτισμού (EACEA) και τα γραφεία του «Δημιουργική Ευρώπη» (CED), υπενθυμίζοντας ότι ο ρόλος των CED και EACEA είναι καίριος, καθώς διατηρούν άμεσους δεσμούς όχι μόνο με τους δικαιούχους αλλά και με το σύνολο του πολιτιστικού και δημιουργικού τομέα·

6.  ζητεί από την Επιτροπή να συνεργαστεί όσο το δυνατόν στενότερα με την UNESCO, το Συμβούλιο της Ευρώπης και τον ΟΟΣΑ, προκειμένου να αναπτύξει μια πιο ισχυρή βάση για την από κοινού συμβολή τους στην υλοποίηση των στόχων του προγράμματος και τη διενέργεια εκτίμησης επιπτώσεων, ιδίως όσον αφορά τη διεθνή διάσταση και τον σεβασμό των συγκεκριμένων ανθρώπινων και οικονομικών αξιών του πολιτισμού και της δημιουργίας·

7.  καλεί την Επιτροπή να διατηρήσει την παρούσα δομή του «Δημιουργική Ευρώπη» ενώ παράλληλα θα εξετάζει και θα προσδιορίζει καλύτερα τις ιδιαιτερότητες των δύο διαφορετικών υποπρογραμμάτων, να ενισχύσει το δυναμικό της διατομεακής συνιστώσας και να εξακριβώσει αν το Ταμείο Εγγυήσεων είναι αποτελεσματικό στην εφαρμογή του·

8.  ζητεί από την Επιτροπή να διασφαλίσει καλύτερη εξισορρόπηση, τόσο στα δύο υποπρογράμματα όσο και στις κατευθυντήριες γραμμές για τους αξιολογητές, μεταξύ του καλλιτεχνικού και του δημιουργικού σκέλους, αφενός, και των πτυχών της διαχείρισης και της καινοτομίας, αφετέρου, ιδίως όσον αφορά τους ΚΠΔ·

9.  ζητεί από την Επιτροπή να αξιοποιήσει το σύστημα των δεικτών επιδόσεων που προβλέπεται στο άρθρο 18 της νομικής βάσης του προγράμματος «Δημιουργική Ευρώπη», εμμένοντας έτσι στην καλλιτεχνική και δημιουργική συνιστώσα του προγράμματος, η οποία πολύ συχνά θυσιάζεται στον βωμό καθαρά οικονομικών παραμέτρων όπως οι διαχειριστικές ικανότητες ή η ποσοτική ανάπτυξη ακροατηρίου·

10.  παροτρύνει την Επιτροπή να καθορίσει περισσότερους από τους υφιστάμενους έξι τομείς εμπειρογνωμοσύνης για τους αξιολογητές, ούτως ώστε να ανταποκρίνονται αποτελεσματικότερα στις απαιτήσεις των εν λόγω τομέων·

11.  προτρέπει την Επιτροπή και τον EACEA να βελτιώσουν τη διαδικασία αξιολόγησης μέσω της αύξησης του αριθμού των αξιολογητών, στην πρώτη φάση, και της καθιέρωσης de visu διαδικασίας λήψης συλλογικής απόφασης για την επιλογή των τελικών υποψηφίων μεταξύ των προεπιλεγμένων υποψηφίων, στη δεύτερη φάση· υπογραμμίζει ότι χρειάζεται υψηλός βαθμός διαφάνειας και οι λόγοι απόρριψης έργων θα πρέπει να εξηγούνται πολύ αναλυτικά και κατανοητά, προκειμένου να μη διακυβευθεί η αποδοχή του προγράμματος λόγω έλλειψης κατανόησης·

12.  ζητεί από την Επιτροπή να παράσχει κατάρτιση και δυνατότητες ανάπτυξης ικανοτήτων στους πολιτιστικούς φορείς που επιθυμούν να βελτιώσουν τις δεξιότητές τους όσον αφορά τις διαδικασίες υποβολής αιτήσεων, τη συνολική διαχείριση και την υλοποίηση των έργων·

13.  ζητεί από την Επιτροπή και τον Εκτελεστικό Οργανισμό Εκπαίδευσης, Οπτικοακουστικών Θεμάτων και Πολιτισμού καλύτερη στήριξη των πολιτιστικών φορέων κατά την εξεύρεση εταίρων για τα έργα συνεργασίας, μέσα από τη θέσπιση μέτρων που περιλαμβάνουν, μεταξύ άλλων, ειδικές ενότητες αντιστοίχισης για τις σημαντικότερες ευρωπαϊκές πολιτιστικές διοργανώσεις, βελτιώνουν τα υφιστάμενα εργαλεία αναζήτησης και τις βάσεις δεδομένων και παρέχουν ευκαιρίες δικτύωσης σχετικά με κοινοποιηθέντα θέματα·

14.  ζητεί από την Επιτροπή και τον Εκτελεστικό Οργανισμό Εκπαίδευσης, Οπτικοακουστικών Θεμάτων και Πολιτισμού να θεσπίσουν μέτρα για τη βελτίωση της διαφάνειας στη διαδικασία υποβολής ενστάσεων για απορριφθείσες αιτήσεις, μειώνοντας με τον τρόπο αυτό τη γενικότερη απογοήτευση μεταξύ των υποψηφίων και αυξάνοντας μακροπρόθεσμα την αξιοπιστία του προγράμματος·

15.  παρακινεί την Επιτροπή να απλουστεύσει περαιτέρω τις διαδικασίες υποβολής αιτήσεων και εκθέσεων με τη μείωση και την απλοποίηση των κατευθυντήριων γραμμών και άλλων εγγράφων, τη χαλάρωση του αυστηρού χρονοδιαγράμματος και την κατάρτιση προτύπου για τη συμφωνία συνεργασίας·

16.  καλεί την Επιτροπή να χρησιμοποιήσει όλα τα διαθέσιμα εργαλεία για ακόμη καλύτερη προώθηση και διάδοση των αποτελεσμάτων των έργων που έχουν ήδη υλοποιηθεί, καθώς και για την παροχή ενημέρωσης σχετικά με την ευρωπαϊκή προστιθέμενη αξία όλων των δράσεων που υλοποιούνται στο πλαίσιο του προγράμματος·

17.  ζητεί επιμόνως από την Επιτροπή να αποφεύγει τυχόν αλλαγές ή προσθήκες νέων προτεραιοτήτων και κανόνων χωρίς να παρέχει στα Γραφεία Δημιουργικής Ευρώπης και στους ενδιαφερόμενους φορείς τον απαιτούμενο χρόνο ώστε να είναι σε θέση να προετοιμαστούν για τις επόμενες προσκλήσεις υποβολής προτάσεων·

18.  παροτρύνει την Επιτροπή να απλουστεύσει περαιτέρω τις οικονομικές παραμέτρους, μεταξύ άλλων παρατείνοντας το μέσο κατ’ αποκοπή πληρωμών και ενθαρρύνοντας την αυξημένη χρήση κατ’ αποκοπή αποδόσεων, και να χρησιμοποιεί κριτήρια που δεν εμποδίζουν την πρόσβαση μικρών έργων σε χρηματοδότηση, καθώς και να διασφαλίσει ότι η τελική καταβολή των επιχορηγήσεων πραγματοποιείται τη βέλτιστη χρονική στιγμή, ορίζοντας αυτή την παράμετρο ως κριτήριο αριστείας για το έργο του Εκτελεστικού Οργανισμού Εκπαίδευσης, Οπτικοακουστικών Θεμάτων και Πολιτισμού, στο πλαίσιο των υποπρογραμμάτων «Πολιτισμός» και MEDIA·

19.  επισημαίνει ότι υφίστανται σημαντικές εθνικές διαφορές στο μισθολογικό επίπεδο του προσωπικού που απασχολείται στα έργα συνεργασίας, γεγονός που οδηγεί σε σημαντικές αποκλίσεις στις δυνατότητες συγχρηματοδότησης που εμφανίζουν οι εταίροι από διαφορετικά κράτη μέλη· καλεί, ως εκ τούτου, την Επιτροπή να εξετάσει πιθανή εναλλακτική λύση για την αξιολόγηση της εργασίας των απασχολουμένων στα έργα συνεργασίας, με βάση άλλους δείκτες και όχι αποκλειστικά τη μισθολογική κλίμακα·

20.  προτρέπει μετ’ επιτάσεως την Επιτροπή να συνεχίσει να καθορίζει, σε συνεργασία με τη Eurostat, ειδικά κριτήρια, κατάλληλα προσαρμοσμένα στον ιδιαίτερο χαρακτήρα των τομέων (δημιουργία, πολιτιστική και καλλιτεχνική αξία, καινοτομία, ανάπτυξη, κοινωνική ένταξη, δημιουργία κοινοτήτων, διεθνοποίηση, βελτίωση της επιχειρηματικότητας, ικανότητα δημιουργίας δευτερογενών οφελών και συνεργιών κ.λπ.), και να αξιολογήσει την πιθανή συμμετοχή του Κοινού Κέντρου Ερευνών στη διαδικασία· σε αυτό το πλαίσιο, τονίζει ότι είναι σημαντικό να διαμορφωθούν εξαιρετικά ποιοτικοί πόροι γνώσης σχετικά με τους τομείς, να διεξάγεται στατιστική έρευνα και να δίνεται πρόσβαση σε συγκρίσιμες πηγές συναφών δεδομένων, ώστε να καταστεί έτσι εφικτή η αποτελεσματική παρακολούθηση και ανάλυση του πολιτιστικού, οικονομικού και κοινωνικού αντίκτυπου των πολιτικών στον πολιτιστικό και δημιουργικό τομέα·

MEDIA

21.  επιδοκιμάζει το τρέχον έργο της Επιτροπής και του Εκτελεστικού Οργανισμού Εκπαίδευσης, Οπτικοακουστικών Θεμάτων και Πολιτισμού στην τροποποίηση του συστήματος αυτόματης μοριοδότησης προκειμένου να διασφαλίζονται πράγματι ισότιμοι όροι ανταγωνισμού, ενώ λαμβάνονται με ισορροπημένο τρόπο υπόψη το σύνολο των κριτηρίων που αναφέρονται στο πρόγραμμα «Δημιουργική Ευρώπη» (διακρατικός χαρακτήρας, ανάπτυξη της διασυνοριακής συνεργασίας, οικονομίες κλίμακας, κρίσιμη μάζα, μόχλευση) καθώς και οι ικανότητες παραγωγής και τα υπάρχοντα συστήματα εθνικής στήριξης για τον οπτικοακουστικό τομέα.

22.  αναγνωρίζει το γεγονός ότι το υποπρόγραμμα MEDIA είναι απόλυτα συνυφασμένο με τον διαφοροποιημένο κλάδο της οπτικοακουστικής παραγωγής και στηρίζει αποτελεσματικά την πολιτισμική πολυμορφία και τη βιομηχανική πολιτική·

23.  ενθαρρύνει την περαιτέρω προώθηση του υποτιτλισμού και της μεταγλώττισης προκειμένου να ενισχυθεί η κυκλοφορία των οπτικοακουστικών προϊόντων εντός και εκτός της ΕΕ·

24.  συνιστά να διασφαλιστεί και να καταστεί διαθέσιμη η ευρωπαϊκή οπτικοακουστική κληρονομιά για λόγους μελέτης, συμμετοχής του κοινού και οικονομικής αξιοποίησης χάρη στην ψηφιοποίηση των ταινιών και οπτικοακουστικών αρχείων·

25.  τονίζει ότι, σε ένα διεθνές και ολοένα πιο ανταγωνιστικό κινηματογραφικό τοπίο, ο ευρωπαϊκός οπτικοακουστικός τομέας εξακολουθεί να χρειάζεται τη λήψη μέτρων που θα διασφαλίζουν την πολυμορφία και την ανεξαρτησία του· τονίζει ότι χρειάζεται άμεση στήριξη της ευρωπαϊκής οπτικοακουστικής παραγωγής, ιδίως κατά τη φάση ανάπτυξης του έργου, πράγμα που πρέπει να γίνει μέσω της επέκτασης της κατάρτισης, ώστε να καλύπτει περισσότερες δράσεις και να ενισχύει την ανταγωνιστικότητα του τομέα·

26.  συνιστά να ενισχυθούν στο πλαίσιο του προγράμματος οι δράσεις που προορίζονται για τις γειτονικές χώρες, προκειμένου να ευνοηθεί η προώθηση των ευρωπαϊκών έργων στα εν λόγω εδάφη καθώς και τα κοινά δημιουργικά έργα·

27.  αναγνωρίζει το γεγονός ότι οι ευρωπαϊκές επιγραμμικές πλατφόρμες εξακολουθούν να μην είναι ανταγωνιστικές σε διεθνές επίπεδο, παρά την υποστήριξη που παρέχεται για τη διαδικτυακή διανομή, και ότι είναι δύσκολη η ανεύρεση και η πρόσβαση σε ευρωπαϊκό περιεχόμενο στις υφιστάμενες πλατφόρμες·

28.  επικροτεί τον διαχωρισμό της ανάπτυξης ακροατηρίου σε πρωτοβουλίες κινηματογραφικού γραμματισμού, με έμφαση στην κινηματογραφική παιδεία στα σχολεία, και πρωτοβουλίες ανάπτυξης ακροατηρίου·

29.  τονίζει την ανάγκη να υποβάλει η Επιτροπή ένα έργο που θα αφορά τη συμμετοχή του ευρωπαϊκού ακροατηρίου μέσω δεδομένων και θα αποσκοπεί στη διερεύνηση και την ενίσχυση της ικανότητας του οπτικοακουστικού και κινηματογραφικού τομέα της Ευρώπης να συλλέγει, να αναλύει και να προβλέπει βασιζόμενος σε δεδομένα που αφορούν τις συμπεριφορές του ακροατηρίου, με σκοπό την αύξηση της ζήτησης για μη εθνικές ευρωπαϊκές ταινίες·

30.  επισημαίνει ότι η υποστήριξη ανεξάρτητων τηλεοπτικών παραγωγών για την παραγωγή τηλεοπτικών σειρών μυθοπλασίας με δυνατότητες ανταγωνισμού σε παγκόσμιο επίπεδο βρίσκεται σε εξέλιξη, συγκεκριμένα προκειμένου να υπάρξει ανταπόκριση στη μεγάλη διεθνή ζήτηση, επί του παρόντος, για σειρές υψηλής ποιότητας με γνήσια ευρωπαϊκά προτάγματα, ακόμη και αν τα καλύτερα αποτελέσματα επιτυγχάνονται ως τώρα στους τομείς του ντοκιμαντέρ και των παιδικών προγραμμάτων·

31.  ζητεί από την Επιτροπή να συνεχίσει τη στήριξή της σε κινηματογραφικά δίκτυα όπως το Europa Cinemas, τα οποία προωθούν τις ευρωπαϊκές ταινίες παγκοσμίως παρέχοντας οικονομική και λειτουργική βοήθεια στις κινηματογραφικές αίθουσες που προβάλλουν σημαντικό αριθμό ευρωπαϊκών ταινιών, και τονίζει τον καίριο ρόλο που διαδραματίζουν οι κινηματογραφικές αίθουσες στην αύξηση της ευαισθητοποίησης του κοινού και τη διαφύλαξη του κοινωνικού στοιχείου της κινηματογραφικής εμπειρίας·

32.  ζητεί από την Επιτροπή να αλλάξει το σύστημα πριμοδότησης για την ταυτόχρονη προβολή σε κινηματογραφικές αίθουσες και τη διάθεση βίντεο κατά παραγγελία (VOD)·

33.  συνιστά την παροχή μιας σειράς εργαλείων στους αξιολογητές, λαμβανομένης υπόψη της ιδιαιτερότητας του σχεδίου στήριξης κάθε χώρας, προκειμένου να διασφαλίζονται ισότιμοι όροι ανταγωνισμού στο υποπρόγραμμα MEDIA·

34.  ζητεί από την Επιτροπή να αυξήσει το ανώτατο όριο χρηματοδότησης για τα ευρωπαϊκά σχέδια βιντεοπαιχνιδιών, ώστε να λαμβάνεται υπόψη το σημαντικό και αυξανόμενο κόστους παραγωγής τους· υπογραμμίζει επίσης την ανάγκη επανεξέτασης του κριτηρίου επιλεξιμότητας σχετικά με τον αποκλειστικά αφηγηματικό χαρακτήρα των βιντεοπαιχνιδιών, προκειμένου να καταστεί δυνατή η ευρύτερη συμπερίληψη των σχεδίων τα οποία έχουν δυνατότητες διακρατικής διανομής (αθλητικά βιντεοπαιχνίδια, παιχνίδια τύπου sandbox, κ.ά.), και την ανάγκη ένταξης του «gameplay» στα κριτήρια αξιολόγησης των σχεδίων, προκειμένου να αντικατοπτρίζεται ο κεντρικός ρόλος αυτής της πτυχής στην επιτυχία μιας παραγωγής·

Υποπρόγραμμα «Πολιτισμός»

35.  ζητεί από την Επιτροπή να διασφαλίσει την ισορροπία μεταξύ της οικονομικής διάστασης και της εγγενούς αξίας των τεχνών και του πολιτισμού αυτής καθαυτής, και να δώσει μεγαλύτερη βαρύτητα στους καλλιτέχνες και τους δημιουργούς·

36.  συνιστά να λάβουν τα ευρωπαϊκά έργα συνεργασίας υπόψη την καινοτομία, την κινητικότητα και τις εκτεταμένες συμπαραγωγές·

37.  ζητεί από την Επιτροπή να θεσπίσει ικανά μέτρα για να περιοριστεί η δυσαναλογία μεταξύ αριθμού δικαιούχων και αριθμού αιτούντων, μεταξύ άλλων με την αύξηση του προϋπολογισμού για το υποπρόγραμμα «Πολιτισμός», την επαρκέστερη εκπροσώπηση όλων των πολιτιστικών και δημιουργικών τομέων και την αυξημένη στήριξη σε έργα μικρότερης κλίμακας·

38.  τονίζει τη σημασία της μετάφρασης στην προώθηση της κληρονομιάς της γλωσσικής ποικιλομορφίας και συνιστά τα έργα λογοτεχνικής μετάφρασης να συμπεριλαμβάνουν την προώθηση των βιβλίων και της ανάγνωσης και να υποστηρίζουν τη συμμετοχή σε εκθέσεις βιβλίου, συμπεριλαμβανομένης της ενδεχόμενης θέσπισης ετήσιας Έκθεσης Ευρωπαϊκού Βιβλίου, με στόχο την αύξηση της κυκλοφορίας των βιβλίων, την προώθηση των ευρωπαϊκών λογοτεχνικών ανταλλαγών και τη διασφάλιση της αντιπροσώπευσης διαφόρων εθνικών λογοτεχνιών, καθώς και την πρόσβαση όλων στον γραμματισμό, συμπεριλαμβανομένων των ατόμων με αναπηρία·

39.  επικροτεί τη δημιουργία «κόμβων» (ευρωπαϊκές πλατφόρμες έργων), ούτως ώστε να είναι εφικτή η στήριξη των ανταλλαγών και της συνεργασίας μεταξύ νεοεμφανιζόμενων καλλιτεχνών και δημιουργών·

40.  εμμένει στην άποψη ότι τα σταθερά και άκρως αντιπροσωπευτικά ευρωπαϊκά πολιτιστικά δίκτυα είναι θεμελιώδους σημασίας για την προβολή των πολιτιστικών και καλλιτεχνικών δραστηριοτήτων στην Ευρώπη και σε τρίτες χώρες, καθώς συχνά είναι τα πρώτα που ξεκινούν συνεργασίες σε νέα πεδία, τομείς ή χώρες· θεωρεί ότι ο ρόλος τους ως συντονιστών δράσεων και ως προαγωγών πολιτισμού και δημιουργικότητας για ολόκληρα καλλιτεχνικά πεδία θα πρέπει να υποστηριχθεί με επιχορηγήσεις λειτουργίας· πιστεύει ότι, σε αυτό το πλαίσιο, θα πρέπει να θεσπιστούν εκ των προτέρων σαφή και διαφανή κριτήρια επιλογής·

41.  ζητά από την Επιτροπή και τον Εκτελεστικό Οργανισμό Εκπαίδευσης, Οπτικοακουστικών Θεμάτων και Πολιτισμού (EACEA) να παρέχει στο υποπρόγραμμα «Πολιτισμός» ευκαιρίες εξωτερικής προβολής και δομημένης επαφής με τους φορείς του κλάδου·

42.  συνιστά την επαναφορά του ευρωπαϊκού βραβείου θεάτρου και τη θέσπιση συγκεκριμένης πίστωσης·

43.  υπογραμμίζει την επιτυχία και τη σημασία του προγράμματος «Πολιτιστικές Πρωτεύουσες της Ευρώπης» (ΠΠΕ), το οποίο βασίζεται στη δυναμική των πόλεων και των περιφερειών που συμμετέχουν στη διαδικασία, ώστε το σήμα και η, πολύ ταπεινή πάντα, οικονομική συνεισφορά της ΕΕ να αποτελούν πραγματικό πλεονέκτημα για περαιτέρω χρηματοδότηση και δραστηριότητες οι οποίες θα διαρκέσουν περισσότερο από ένα έτος·

44.  εκφράζει την ικανοποίησή του για την επερχόμενη επέκταση του προγράμματος ΠΠΕ σε υποψήφιες χώρες και σε χώρες της ΕΖΕΣ από το 2020 και συνιστά καλύτερη διάδοση αυτής της εμπειρίας τόσο εντός της ΕΕ όσο και εκτός·

45.  συνιστά να ληφθεί μέριμνα για μεγαλύτερη προβολή του Σήματος Ευρωπαϊκής Κληρονομιάς και τονίζει τη σημασία των αντίστοιχων (υλικών και άυλων) τόπων όσον αφορά την ευρωπαϊκή ταυτότητα και την προώθηση ενός κοινού αισθήματος του ανήκειν στην Ευρώπη, την οικοδόμηση της ΕΕ και τη γνωριμία με κληρονομιές διαφορετικών περιοχών, για ένα καλύτερο μέλλον·

46.  συνιστά να ληφθούν μέτρα για τον συντονισμό μεταξύ του προγράμματος «Δημιουργική Ευρώπη» και των πρωτοβουλιών στο πλαίσιο του Ευρωπαϊκού Έτους Πολιτιστικής Κληρονομιάς 2018, καθώς και για την επαρκή υποστήριξη των εν λόγω πρωτοβουλιών, αρχής γενομένης από το προπαρασκευαστικό έτος του 2017, μέσω πάντως ειδικής προς τον σκοπό αυτό γραμμής του προϋπολογισμού και όχι με τη χρήση πόρων που διατίθενται για το υποπρόγραμμα Πολιτισμός, όπως προτείνεται από την Επιτροπή·

47.  ζητεί από την Επιτροπή να εξετάσει τρόπους για τη διευκόλυνση των προσφύγων που ασχολούνται με τις τέχνες να βρουν πρόσβαση στο πρόγραμμα «Δημιουργική Ευρώπη»·

Διατομεακή Συνιστώσα

48.  προτρέπει μετ’ επιτάσεως την Επιτροπή να αναπτύξει και να αξιοποιήσει πλήρως τις δυνατότητες της Συνιστώσας για την επίτευξη των στόχων της, όπως ορίζεται στον κανονισμό, ιδίως όσον αφορά την προώθηση της διακρατικής και διατομεακής συνεργασίας·

49.  συνιστά να συμπεριληφθούν στη Συνιστώσα τα ακόλουθα τρία μέτρα στήριξης: α) δημιουργία προγράμματος «Δημιουργική Ευρώπη Mundus» για διακρατική συνεργασία, β) κοινωνική ένταξη και γ) καινοτόμα έργα διασταυρούμενου και διατομεακού χαρακτήρα·

50.  ζητεί από την Επιτροπή να εξασφαλίσει γεωγραφική και τομεακή ισορροπία στο πλαίσιο του μηχανισμού εγγυοδοσίας, για να διασφαλίσει ίσους όρους πρόσβασης των οργανισμών μικρής κλίμακας, των πρωτοβουλιών από τη βάση και έργων από όλα τα κράτη μέλη, να αξιολογήσει τον αντίκτυπό του, ιδίως στις μικρές πολιτιστικές επιχειρήσεις και τους πολιτιστικούς διαμεσολαβητές και δικτυωτές, καθώς και να εξετάσει δυνατότητες όσον αφορά την ανάπτυξη συνεργειών με το ΕΤΣΕ και άλλα προγράμματα, ιδίως το COSME, ώστε να διασφαλίσει ότι ο μηχανισμός εγγυοδοσίας χρησιμοποιείται με τον αποτελεσματικότερο τρόπο για να βοηθηθεί ο πολιτιστικός και δημιουργικός τομέας·

51.  προσβλέπει στα πρώτα αποτελέσματα του Μηχανισμού Χρηματοοικονομικής Εγγύησης που δρομολογήθηκε το 2016· αναμένει ότι αυτό το νέο μέσο της αγοράς, διευκολύνοντας την πρόσβαση των ΜΜΕ και των πολύ μικρών επιχειρήσεων σε δάνεια, θα βοηθήσει στην αύξηση των πολιτιστικών και δημιουργικών έργων, τομέων που αντιπροσωπεύουν το 4,4% του ΑΕγχΠ της ΕΕ και το 3,8% του εργατικού δυναμικού της, ούτως ώστε να αναπτυχθεί όλο το δυναμικό τους, ως ελπιδοφόρα πηγή ανάπτυξης και απασχόλησης και κινητήρια δύναμη ανταγωνιστικότητας, πολιτιστικής πολυμορφίας και διασυνοριακής συνεργασίας· εκφράζει ωστόσο έντονη δυσαρέσκεια για το γεγονός ότι ο μηχανισμός θα είναι επιχειρησιακά λειτουργικός μόνο σε χώρες όπου υφίσταται ήδη ανάλογο μέσο·

52.  επικροτεί την ανάληψη δράσης εκ μέρους της Επιτροπής και του EACEA για την παροχή κατάρτισης και την εξισορρόπηση των δεξιοτήτων σε όλα τα γραφεία του «Δημιουργική Ευρώπη» και συνιστά τη συνέχιση των προσπαθειών αυτού του είδους·

53.  καλεί την Επιτροπή και τον Εκτελεστικό Οργανισμό Εκπαίδευσης, Οπτικοακουστικών Θεμάτων και Πολιτισμού να βελτιώσουν την επικοινωνία και την ανταλλαγή πληροφοριών με τα Γραφεία Δημιουργικής Ευρώπης σε σχέση με τις διαδικασίες λήψης αποφάσεων, μεταξύ άλλων και όσον αφορά τα χρηματοδοτικά μέσα και τις νέες διατομεακές πρωτοβουλίες· συνιστά στην Επιτροπή, προκειμένου να βελτιωθεί η υλοποίηση του προγράμματος, να λαμβάνεται σε μεγαλύτερο βαθμό υπόψη η εμπειρογνωμοσύνη που διαθέτουν τα γραφεία του «Δημιουργική Ευρώπη», στα προηγούμενα και στα επόμενα στάδια της διαδικασίας επιλογής, και να καταστήσουν τα εργαλεία και την τεκμηρίωση που παράγουν τα εν λόγω γραφεία διαθέσιμα διαδικτυακώς ως πρότυπα χρηστών πρακτικών· τονίζει την ανάγκη για καλύτερη συνεργασία μεταξύ των γραφείων του «Δημιουργική Ευρώπη» ώστε να γίνουν αποτελεσματικότερα συμβουλευτικά εργαλεία για όσους πολίτες υποβάλλουν αίτηση σε αυτά· επισημαίνει ότι η εμπιστευτικού χαρακτήρα ανταλλαγή εκθέσεων αξιολόγησης, ακόμη και αρνητικού χαρακτήρα, μπορεί να συμβάλει στη βελτίωση των ικανοτήτων τους, καλεί δε την Επιτροπή να αυξήσει τη διαφάνεια των αξιολογήσεων και των διαδικασιών επιλογής·

Συστάσεις για τη μελλοντική πορεία του προγράμματος

54.  συνιστά τη συνέχιση, ανανέωση και βελτίωση του προγράμματος «Δημιουργική Ευρώπη» κατά την περίοδο 2021-2028, ως προγράμματος το οποίο περιλαμβάνει όλους τους πολιτιστικούς και δημιουργικούς τομείς, με έμφαση σε έργα υψηλής ποιότητας, με την ίδια αξία και προτεραιότητες, με δύο υποπρογράμματα και μία Διατομεακή Συνιστώσα, συμπεριλαμβανομένων και περιλαμβάνει κατάρτιση, ανάπτυξη ακροατηρίου, πρόσβαση σε αγορές, κοινωνική ένταξη, πολιτιστική δημοσιογραφία, διεθνή συνεργασία, έργα διατομεακού και διασταυρούμενου χαρακτήρα, καθώς και επικοινωνία, μελέτες, μηχανισμό εγγυοδοσίας και υποστήριξη μέσω των γραφείων του «Δημιουργική Ευρώπη»·

55.  χαιρετίζει, υπό το πρίσμα της σημαντικής εισροής μεταναστών και προσφύγων στην ΕΕ που παρατηρείται τα τελευταία χρόνια, την αυξανόμενη διαπολιτισμική διάσταση του προγράμματος, η οποία ελπίζεται ότι από το 2017 θα οδηγήσει σε περισσότερα έργα που θα ενισχύουν την πολιτιστική πολυμορφία και τον διαπολιτισμικό διάλογο και θα προωθούν την πολυγλωσσία· υπογραμμίζει ότι το στοιχείο αυτό θα πρέπει να υποστηριχθεί ως κανονική συνιστώσα του προγράμματος, δεδομένου ότι η πολιτιστική ένταξη θα εξακολουθήσει, όπως φαίνεται, να αποτελεί πρόκληση σε πολλά κράτη μέλη της ΕΕ τα επόμενα χρόνια.

56.  συνιστά η νομική βάση του επόμενου προγράμματος να συμπεριλάβει ρητά μεταξύ των στόχων του προγράμματος και των υποπρογραμμάτων, καθώς και μεταξύ των κριτηρίων επιλογής και αξιολόγησης, την προώθηση της πολιτιστικής και καλλιτεχνικής ποιότητας και την εγγενή αξία του πολιτισμού·

57.  καλεί την Επιτροπή να εξετάσει, στο πλαίσιο της αναπροσαρμογής του υποπρογράμματος MEDIA, εάν μπορεί να γίνει αποδοτικότερη η ενίσχυση μέσω της ανάθεσης μικρότερων έργων στους πυλώνες του προγράμματος που αφορούν την παραγωγή, τα φεστιβάλ, τους κινηματογράφους και τη διανομή·

58.  παροτρύνει την Επιτροπή να υιοθετήσει προορατική προσέγγιση όσον αφορά την αποδοχή νέων χωρών στο πρόγραμμα, λαμβάνοντας μέριμνα για τη χορήγηση ειδικού καθεστώτος σε χώρες της νότιας και ανατολικής Ευρωπαϊκής Γειτονίας·

59.  σημειώνει ότι οι ευρωπαϊκές κινηματογραφικές συμπαραγωγές είναι ζωτικής σημασίας για τη διασφάλιση της αναγκαίας ανταγωνιστικότητας των προϊόντων μας και την αντιμετώπιση των προκλήσεων της αγοράς, συνιστά δε την ανάπτυξή τους με ανάλογους τρόπους και πόρους, μεταξύ άλλων σε συνεργασία με ηγετικούς ευρωπαϊκούς θεσμούς του κλάδου, όπως το Ευρωπαϊκό Ταμείο Ενίσχυσης των Κινηματογραφικών και Οπτικοακουστικών Συμπαραγωγών (Eurimages)·

60.  καλεί την Επιτροπή να εξετάσει, με δεδομένο το πλήθος των επιμέρους πολιτιστικών τομέων, αν θα ήταν σκόπιμο να ιδρυθεί ευρωπαϊκό παρατηρητήριο για τον πολιτισμό και τη δημιουργικότητα, ανάλογο με το Ευρωπαϊκό Παρατηρητήριο του Οπτικοακουστικού Τομέα, με πρότυπα ανάλογα των προτύπων του Ευρωπαϊκού Παρατηρητηρίου του Οπτικοακουστικού Τομέα, και, αν ναι, να αναπτύξει ποιοτικά κριτήρια που θα ανταποκρίνονται στον ιδιαίτερο χαρακτήρα των συγκεκριμένων τομέων·

o
o   o

61.  αναθέτει στον Πρόεδρό του να διαβιβάσει το παρόν ψήφισμα στο Συμβούλιο και στην Επιτροπή, καθώς και στον Εκτελεστικό Οργανισμό Εκπαίδευσης, Οπτικοακουστικών Θεμάτων και Πολιτισμού.

(1) ΕΕ L 347 της 20.12.2013, σ. 221. (2) ΕΕ L 169 της 1.7.2015, σ. 1. (3) Κείμενα που εγκρίθηκαν, P8_TA(2015)0293. (4) Κείμενα που εγκρίθηκαν, P8_TA(2016)0005. (5) ΕΕ C 346 της 21.9.2016, σ. 10. (6) ΕΕ C 93 της 9.3.2016, σ. 95. (7) ΕΕ C 377 E της 7.12.2012, σ. 135. (8) ΕΕ C 377 E της 7.12.2012, σ. 142.

Ψήφισμα του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου της 2ας Μαρτίου 2017 σχετικά με την εφαρμογή του κανονισμού (EE) αριθ. 390/2014 του Συμβουλίου, της 14ης Απριλίου 2014, για τη θέσπιση του προγράμματος «Ευρώπη για τους πολίτες» για την περίοδο 2014-2020 (2015/2329(INI))

P8_TA(2017)0063 A8-0017/2017

Το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο,

–  έχοντας υπόψη τα άρθρα 10 και 11 της Συνθήκης για την Ευρωπαϊκή Ένωση (ΣΕΕ), που προβλέπουν ότι «κάθε πολίτης έχει το δικαίωμα να συμμετέχει στον δημοκρατικό βίο της Ένωσης», ότι «τα θεσμικά όργανα δίδουν, με τα κατάλληλα μέσα, στους πολίτες και στις αντιπροσωπευτικές ενώσεις τη δυνατότητα να γνωστοποιούν και να ανταλλάσσουν δημόσια τις γνώμες τους σε όλους τους τομείς δράσης της Ένωσης» και ότι «τα θεσμικά όργανα διατηρούν ανοιχτό, διαφανή και τακτικό διάλογο με τις αντιπροσωπευτικές ενώσεις και την κοινωνία των πολιτών»,

–  έχοντας υπόψη το πρωτόκολλο αριθ. 1 σχετικά με το ρόλο των Εθνικών Κοινοβουλίων στην Ευρωπαϊκή Ένωση,

–   έχοντας υπόψη το πρωτόκολλο αριθ. 2 σχετικά με την εφαρμογή των αρχών της Επικουρικότητας και της Αναλογικότητας,

–  έχοντας υπόψη τον κανονισμό του Συμβουλίου (EE) αριθ. 390/2014, της 14ης Απριλίου 2014, για τη θέσπιση του προγράμματος «Ευρώπη για τους πολίτες» για την περίοδο 2014-2020(1),

–  έχοντας υπόψη το ψήφισμά του της 19ης Ιανουαρίου 2016 σχετικά με τον ρόλο του διαπολιτισμικού διαλόγου, της πολιτισμικής πολυμορφίας και της εκπαίδευσης στην προώθηση των θεμελιωδών αξιών της ΕΕ(2),

–  έχοντας υπόψη την έκθεση της Επιτροπής προς το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο, το Συμβούλιο, την Ευρωπαϊκή Οικονομική και Κοινωνική Επιτροπή και την Επιτροπή των Περιφερειών σχετικά με την εφαρμογή, τα αποτελέσματα και τη συνολική αξιολόγηση του προγράμματος «Ευρώπη για τους πολίτες» 2007-2013 (COM(2015)0652),

–  έχοντας υπόψη το άρθρο 52 του Κανονισμού του, καθώς και το άρθρο 1 παράγραφος 1 στοιχείο ε) και το παράρτημα 3 της απόφασης της Διάσκεψης των Προέδρων της 12ης Δεκεμβρίου 2002 σχετικά με τη διαδικασία εξουσιοδότησης για την εκπόνηση εκθέσεων πρωτοβουλίας,

–  έχοντας υπόψη την έκθεση της Επιτροπής Πολιτισμού και Παιδείας και τις γνωμοδοτήσεις της Επιτροπής Προϋπολογισμών και της Επιτροπής Συνταγματικών Υποθέσεων (A8-0017/2017),

A.  λαμβάνοντας υπόψη ότι το πρόγραμμα «Ευρώπη για τους πολίτες» είναι ένα μοναδικό και ιδιαίτερα συμβολικό πρόγραμμα, καθώς αποτελεί άσκηση ακρόασης της συζήτησης και της κριτικής σκέψης της κοινωνίας των πολιτών σχετικά με το ευρωπαϊκό σχέδιο, την ιστορία του και τα κινήματα και τις ιδέες που το προώθησαν και συμβάλλει σε μια καλύτερη κατανόηση των ευρωπαϊκών διεργασιών λήψης αποφάσεων, βελτιώνοντας τις συνθήκες για μια πολιτική και δημοκρατική συμμετοχή σε επίπεδο Ένωσης·

B.  λαμβάνοντας υπόψη ότι το πρόγραμμα «Ευρώπη για τους πολίτες» έχει ως στόχο να ενισχύσει το αίσθημα της ευρωπαϊκής ιθαγένειας και την αίσθηση του ανήκειν, να αυξήσει την αλληλεγγύη, την αμοιβαία ανεκτικότητα και τον σεβασμό και να προωθήσει την καλύτερη κατανόηση της ΕΕ, του ξεκινήματός της και της εξέλιξής της, των αξιών της, των θεσμών της και των αρμοδιοτήτων της, και να ενθαρρύνει τον ενεργό διάλογο μεταξύ των πολιτών της ΕΕ· λαμβάνοντας υπόψη ότι οι δραστηριότητες στο πλαίσιο του προγράμματος μπορούν να εκλαμβάνονται ως μέρος της άτυπης δια βίου εκπαίδευσης στην αγωγή του πολίτη·

Γ.  λαμβάνοντας υπόψη ότι η εκστρατεία «ένα ευρώ ανά πολίτη» στο πλαίσιο του προγράμματος «Ευρώπη για τους πολίτες» έχει ως στόχο να στείλει ένα ισχυρό συμβολικό μήνυμα με το οποίο ζητείται να ακουστεί η φωνή των πολιτών στην Ευρώπη·

Δ.  λαμβάνοντας υπόψη ότι η τρέχουσα άνοδος του «ευρωσκεπτικισμού» – που την απηχούν οι αντιευρωπαϊκές δυνάμεις που αμφισβητούν ακόμη και την ύπαρξη του ευρωπαϊκού οράματος και που κορυφώθηκε πρόσφατα με την ψήφο υπέρ του Brexit– τονίζει τη σημασία αυτών των προγραμμάτων και ενισχύει την ανάγκη για προώθηση της ανάπτυξης μιας κοινής αίσθησης ευρωπαϊκής ταυτότητας, για ενθάρρυνση της συμμετοχής των πολιτών στα κοινά και για έναρξη μιας εις βάθος συζήτησης σχετικά με τις ευρωπαϊκές αξίες, με συμμετοχή ολόκληρης της κοινωνίας των πολιτών και των ίδιων των θεσμών –και μια εκστρατεία κατάρτισης σχετικά με τη λειτουργία των θεσμών της ΕΕ– αναδεικνύοντας παράλληλα τις ευκαιρίες που προσφέρει η συμμετοχή στην ΕΕ·

E.  λαμβάνοντας υπόψη ότι, πριν την ένταξη μιας χώρας στην Ευρωπαϊκή Ένωση, απαιτείται βαθιά και ολιστική προετοιμασία σχετικά με τα θέματα μνήμης, συμφιλίωσης με το παρελθόν και διασφάλισης της ενεργού συμμετοχής των πολιτών στη δημόσια ζωή στη δεδομένη χώρα·

ΣΤ.  λαμβάνοντας υπόψη ότι, σύμφωνα με το άρθρο 11 ΣΕΕ, τα θεσμικά όργανα της ΕΕ έχουν υποχρέωση να παρέχουν στους πολίτες και στις αντιπροσωπευτικές τους ενώσεις την ευκαιρία να ανταλλάσσουν δημόσια τις απόψεις τους για όλους τους τομείς δράσης της Ένωσης· λαμβάνοντας υπόψη ότι η εν λόγω διάταξη προβλέπει επίσης την υποχρέωση των θεσμικών οργάνων της ΕΕ να συμμετέχουν σε έναν ανοιχτό, διαφανή και τακτικό διάλογο με την κοινωνία των πολιτών και ότι καθήκον της Επιτροπής είναι να διεξάγει ευρείες διαβουλεύσεις με όλα τα ενδιαφερόμενα μέρη·

Ζ.  λαμβάνοντας υπόψη ότι το άρθρο 20 της Συνθήκης για τη λειτουργία της Ευρωπαϊκής Ένωσης (ΣΛΕΕ) ορίζει το θεμελιώδες καθεστώς της ιθαγένειας της Ένωσης και παραθέτει τα δικαιώματα που συνδέονται με αυτό, και λαμβάνοντας υπόψη ότι για να μπορούν οι πολίτες να απολαύουν πλήρως αυτά τα δικαιώματα, η καλύτερη κατανόηση της ΕΕ και των αξιών της είναι σημαντική προϋπόθεση·

H.  λαμβάνοντας υπόψη ότι η ενεργός συμμετοχή των πολιτών στα κοινά, η αγωγή του πολίτη και ο διαπολιτισμικός διάλογος είναι καθοριστικής σημασίας για την οικοδόμηση ανοικτών, ανθεκτικών και χωρίς αποκλεισμούς κοινωνιών·

Θ.  λαμβάνοντας υπόψη ότι το τρέχον πρόγραμμα βασίζεται στο άρθρο 352 της ΣΛΕΕ, που δίνει στο Κοινοβούλιο μόνο το δικαίωμα να εκφράζει τη θέση του στο πλαίσιο της διαδικασίας έγκρισης, και αμφισβητήθηκε έντονα από το Κοινοβούλιο κατά την υποβολή της πρότασης από την Επιτροπή καθώς έρχεται σε έντονη αντίθεση με τον δημοκρατικό χαρακτήρα του προγράμματος·

Ι.  λαμβάνοντας υπόψη ότι η εκ των υστέρων αξιολόγηση που διενήργησε η Επιτροπή επιβεβαίωσε τη συνάφεια των στόχων του προγράμματος και το γεγονός ότι, επειδή διαφέρει από τα άλλα προγράμματα όσον αφορά το πεδίο εφαρμογής, τους στόχους, τις δραστηριότητες και τις ομάδες στόχους του, επέτρεψε την υλοποίηση πρωτοβουλιών που δεν θα μπορούσαν να χρηματοδοτηθούν από αλλού·

ΙΑ.  λαμβάνοντας υπόψη ότι μετά τις περικοπές στον προϋπολογισμό που προέκυψαν από τις διαπραγματεύσεις για το πολυετές δημοσιονομικό πλαίσιο (ΠΔΠ) 2014-2020, το χρηματοδοτικό κονδύλιο για το πρόγραμμα «Ευρώπη για τους πολίτες» μειώθηκε κατά περίπου 29,5 εκατομμύρια ευρώ, και λαμβάνοντας υπόψη ότι το περιορισμένο χρηματοδοτικό κονδύλιο των 185,47 εκατομμυρίων EUR για το πρόγραμμα αντιπροσωπεύει μόλις 0,0171% του ΠΔΠ·

ΙΒ.  λαμβάνοντας υπόψη τη διαπιστωμένη τάση των κρατών μελών να αποδεσμεύονται από τη συγχρηματοδότηση των εν λόγω σχεδίων και τις δυσκολίες που αντιμετωπίζουν οι τοπικές αρχές όσον αφορά τα ευρωπαϊκά σχέδια με υψηλά ποσοστά συγχρηματοδότησης·

ΙΓ.  λαμβάνοντας υπόψη ότι ως συνέπεια της μείωσης του χρηματοδοτικού κονδυλίου, ο αριθμός των σχεδίων που μπόρεσαν να χρηματοδοτηθούν το 2014 μειώθηκε κατά περίπου 25% σε σύγκριση με το προηγούμενο πρόγραμμα·

ΙΔ.  λαμβάνοντας υπόψη ότι η μη τυπική και η άτυπη μάθηση, καθώς και ο εθελοντισμός, ο αθλητισμός, οι τέχνες και ο πολιτισμός, προσφέρουν πολλές ευκαιρίες στον τομέα της αγωγής του πολίτη και της ενεργού συμμετοχής στα κοινά·

ΙΕ.  λαμβάνοντας υπόψη ότι χρειάζονται περισσότερες συνέργειες με άλλα προγράμματα και καλύτερη επικοινωνία με τις άλλες ΓΔ για να μειωθεί η αλληλεπικάλυψη και να ενισχυθεί ο αντίκτυπος του προγράμματος·

ΙΣΤ.  λαμβάνοντας υπόψη την αποδεδειγμένη αξία των υφιστάμενων διεθνών αδελφοποιήσεων πόλεων και δήμων (town twinning - network of towns), που ενισχύουν την αμοιβαία κατανόηση μεταξύ των πολιτών και προωθούν τη φιλία και τη συνεργασία·

Κύρια συμπεράσματα

1.  υπογραμμίζει ότι η συνολική διαθέσιμη χρηματοδότηση (185,47 εκατομμύρια EUR) για το μοναδικό πρόγραμμα που είναι αφιερωμένο ειδικά στην ευρωπαϊκή ιθαγένεια, δηλαδή το πρόγραμμα «Ευρώπη για τους πολίτες», είναι αμελητέα σε σύγκριση με άλλα εκπαιδευτικά και πολιτιστικά προγράμματα, όπως το πρόγραμμα Δημιουργική Ευρώπη (1,46 δισεκατομμύρια EUR) και Erasmus + (14,7 δισεκατομμύρια EUR), με αποτέλεσμα να διαψεύδονται οι προσδοκίες των αιτούντων·

2.  εκφράζει ικανοποίηση για το γεγονός ότι, στα πρώτα δύο έτη του νέου κύκλου χρηματοδότησης, το πρόγραμμα «Ευρώπη για τους πολίτες», στόχος του οποίου είναι η γεφύρωση του χάσματος μεταξύ των θεσμικών οργάνων της ΕΕ και των ευρωπαίων πολιτών, φαίνεται να λειτουργεί καλά, με αυξανόμενο αριθμό αιτούντων, υψηλή ποιότητα έργων και ορθή υλοποίησή τους·

3.  αναγνωρίζει ότι το βασικό εμπόδιο για την επιτυχή εφαρμογή του προγράμματος είναι τα ανεπαρκή κονδύλια και εκφράζει τη βαθιά του λύπη για το ότι περικόπηκαν κατά 13,7% υπό το ΠΔΠ 2014-2020, γεγονός που έχει περιορίσει δραματικά τον αριθμό των χρηματοδοτούμενων σχεδίων και συνεπάγεται ότι η υψηλή ζήτηση δεν μπορεί να ικανοποιηθεί, προκαλώντας απογοήτευση στους υποψηφίους με αξιόλογα σχέδια·

4.  επισημαίνει ότι, λόγω των περιορισμών του προϋπολογισμού, ο συνολικός αριθμός των χρηματοδοτηθέντων σχεδίων είναι υπερβολικά μικρός για να επιτευχθούν οι φιλόδοξοι στόχοι του προγράμματος και ότι μόνο 6 % περίπου των σχεδίων Ευρωπαϊκής μνήμης και Κοινωνίας των πολιτών μπόρεσαν να χρηματοδοτηθούν το 2015, ποσοστό πολύ χαμηλό σε σύγκριση με τα αποτελέσματα του προγράμματος Δημιουργική Ευρώπη για το ίδιο έτος (19,64 % για τον Πολιτισμό και 45,6 % για τα MEDIA)· υποστηρίζει ότι η χρηματοδότηση αυτών των δύο σκελών του προγράμματος «Ευρώπη για τους πολίτες» θα πρέπει να αυξηθεί σημαντικά σύμφωνα με τις φιλοδοξίες του προγράμματος·

5.  αναγνωρίζει την επιτυχία των σχεδίων αδελφοποίησης πόλεων σε ολόκληρη την ΕΕ και ζητεί από τα κράτη μέλη να προωθήσουν το σχέδιο αυτό στους δήμους και να διευκολύνουν τη συνεργασία·

6.  επικροτεί το ενημερωτικό δελτίο του προγράμματος «Ευρώπη για τους πολίτες» και τη βάση δεδομένων για τα χρηματοδοτούμενα σχέδια, που δρομολόγησε η Επιτροπή·

7.  υπογραμμίζει το γεγονός ότι τα εθνικά σημεία επαφής (ΕΣΕ) του προγράμματος «Ευρώπη για τους πολίτες» παίζουν σημαντικό ρόλο στην αύξηση της ενημέρωσης και στην παροχή στήριξης και καθοδήγησης στους δυνητικούς αιτούντες (ειδικά σε όσους υποβάλλουν αίτηση για πρώτη φορά σε χώρες στόχους), καθώς και στις ευρωπαϊκές και εθνικές οργανώσεις της τοπικής και περιφερειακής κυβέρνησης και στις οργανώσεις της κοινωνίας των πολιτών·

8.  επικροτεί την πολυτομεακή προσέγγιση του προγράμματος, τη σαφήνεια και την απλότητα στο έντυπο της αίτησης και στις απαιτήσεις υποβολής εκθέσεων, και την εστίασή του σε συγκεκριμένες δραστηριότητες·

9.  επικροτεί το γεγονός ότι οι προτεραιότητες και των δύο σκελών του προγράμματος, «Ευρωπαϊκή μνήμη» και «Συμμετοχή στις δημοκρατικές διαδικασίες και στα κοινά», που παλαιότερα τροποποιούνταν κάθε χρόνο, έχουν γίνει στο εξής πολυετείς και θα ισχύουν καθ’ όλη την υπόλοιπη διάρκεια του προγράμματος (2016-2020)·

10.  αναγνωρίζει το γεγονός ότι ο αντίκτυπος του προγράμματος παραμένει αναλογικά υψηλός, όπως καταδεικνύει το γεγονός ότι 1 100 100 άτομα συμμετείχαν, κατ’ εκτίμηση, το 2015 στα 408 σχέδια που επιλέχθηκαν· θεωρεί επίσης ότι ο υψηλός αριθμός αιτήσεων –2 087 το 2014 και 2 791 το 2015– και η ποιότητα των σχεδίων δείχνουν το υψηλό επίπεδο ενδιαφέροντος για το πρόγραμμα και την ανάγκη διάθεσης περισσότερου ανθρώπινου δυναμικού και περισσότερων χρηματοδοτικών πόρων για το πρόγραμμα έτσι ώστε να αυξηθεί ο αριθμός των υποστηριζόμενων σχεδίων·

Συστάσεις

Νομικές πτυχές της εφαρμογής

11.  συνιστά η επόμενη έκδοση του προγράμματος «Ευρώπη για τους πολίτες» να θεσπιστεί με μια νομική βάση που θα επιτρέπει στο Κοινοβούλιο να συμμετέχει στην έγκριση του προγράμματος ως συννομοθέτης στο πλαίσιο της συνήθους νομοθετικής διαδικασίας, σε ισότιμη βάση με το Συμβούλιο· προτρέπει την Επιτροπή να αναζητήσει πιθανές λύσεις για να επιτευχθεί ο στόχος αυτός·

Οικονομική πτυχή της εφαρμογής

12.  θεωρεί ότι σχέδια υψηλής ποιότητας έχουν απορριφθεί λόγω της έλλειψης επαρκούς χρηματοδότησης του προγράμματος «Ευρώπη για τους πολίτες», όπως τα σχέδια Ευρωπαϊκής μνήμης και Κοινωνίας των πολιτών (ποσοστό επιτυχίας 6% έναντι 19,64% για τον Πολιτισμό και 45,6% για το MEDIA στο πρόγραμμα Δημιουργική Ευρώπη)· θεωρεί πως, εφόσον ο αποφασιστικός ρόλος του προγράμματος αποτελεί προϋπόθεση για τη συμμετοχή των πολιτών στο δημοκρατικό βίο της Ένωσης, απαραίτητη θα ήταν μια ουσιαστική αύξηση του τρέχοντα προϋπολογισμού για να επιτευχθεί ένα υψηλότερο ποσοστό συμμετοχής· καλεί, ως εκ τούτου, την Επιτροπή, το Συμβούλιο και τα κράτη μέλη να εξετάσουν ένα συνολικό χρηματοδοτικό κονδύλιο περίπου 500 εκατομμυρίων EUR για το πρόγραμμα «Ευρώπη για τους πολίτες» στο επόμενο ΠΔΠ, ποσό που αντιστοιχεί μόλις σε 1 ευρώ ανά πολίτη·

13.  αναγνωρίζει τον κοινό στόχο και τις δυνατότητες συνεργειών της Ευρωπαϊκής Πρωτοβουλίας Πολιτών (ΕΠΠ) και του προγράμματος «Ευρώπη για τους πολίτες» (ΕΠ) ώστε να καταστήσουν δυνατή την άμεση συμμετοχή των πολιτών στην ανάπτυξη των πολιτικών της ΕΕ· καλεί παρ’ όλα αυτά την Επιτροπή να μεριμνήσει ώστε η ΕΠΠ να μη χρηματοδοτείται από τον περιορισμένο προϋπολογισμό του προγράμματος «Ευρώπη για τους πολίτες», όπως τώρα, και καλεί τα κράτη μέλη να συμμετέχουν περισσότερο στην οικονομική υποστήριξη και των δυο δράσεων·

14.  επισημαίνει ότι το σύστημα του κατ’ αποκοπή ποσού θα πρέπει να λαμβάνει υπόψη τις διαφορές τιμών ανά την ΕΕ, ανάλογα με το κόστος διαβίωσης στα κράτη μέλη· συνιστά να επανεξεταστούν αυτό το σύστημα καθώς και η μείωση της προχρηματοδότησης για να εξασφαλιστεί η βιωσιμότητα των χρηματοδοτούμενων σχεδίων και να παρασχεθεί καλύτερη υποστήριξη στη συνεργασία μεταξύ τοπικών διοικήσεων ή οργανισμών σε μεγαλύτερη απόσταση, και ειδικότερα να διευκολυνθεί η συμμετοχή των μικρότερων οργανισμών με περιορισμένη οικονομική δυνατότητα και των συμμετεχόντων με ειδικές ανάγκες·

15.  ζητεί από την Επιτροπή και από τον Εκτελεστικό Οργανισμό Εκπαίδευσης, Οπτικοακουστικών Θεμάτων και Πολιτισμού (EACEA) να αξιολογούν τακτικά την επίδραση που είχαν ορισμένες δημοσιονομικές ρυθμίσεις στους αιτούντες και δυνητικά επιλέξιμους αιτούντες· ειδικότερα, ζητεί να αξιολογηθεί κατά πόσον το μειωμένο ποσοστό προχρηματοδότησης (από 50% σε 40% για τα έργα, και από 80% σε 50% για τις επιχορηγήσεις λειτουργίας και τα εθνικά σημεία επαφής) που εφαρμόστηκε το 2015 λόγω σοβαρής έλλειψης πιστώσεων πληρωμών, η ανάγκη συγχρηματοδότησης και η εφαρμογή των ίδιων παραμέτρων ανεξαρτήτως του πραγματικού κόστους ζωής και της γεωγραφικής απόστασης, ενδέχεται να έθεσαν –και να εξακολουθούν να θέτουν– σε μειονεκτική θέση ορισμένες κατηγορίες οργανώσεων και συγκεκριμένα κράτη μέλη· τους ζητεί επίσης να αναπτύξουν περαιτέρω στρατηγικές ώστε τα ευρωπαϊκά θεσμικά όργανα να έρθουν πιο κοντά στους πολίτες και να τους ενημερώνουν καλύτερα σχετικά με τις διάφορες πολιτικές της ΕΕ·

16.  επισημαίνει ότι θα πρέπει να ενσωματωθεί μια περαιτέρω παράμετρος στο σύστημα του κατ’ αποκοπήν ποσού για την καλύτερη ένταξη των ατόμων με ειδικές ανάγκες, δεδομένου ότι, προκειμένου να καταστεί δυνατή η συμμετοχή των ατόμων με αναπηρία, απαιτείται περισσότερο προσωπικό και συχνά η λήψη πρόσθετων μέτρων τα οποία με τη σειρά τους επιφέρουν υψηλότερες δαπάνες·

17.  υπογραμμίζει ότι οι επιχορηγήσεις λειτουργίας εξασφαλίζουν ανεξαρτησία στους δικαιούχους (δηλ. δεξαμενές σκέψης) και προσφέρουν τη δυνατότητα μακροπρόθεσμου σχεδιασμού για την υλοποίηση δραστηριοτήτων με όραμα και για την ανάπτυξη εμπειρογνωμοσύνης· συνιστά τη χρήση ειδικών κριτηρίων, δεικτών και ετήσιων εκθέσεων για να παρακολουθείται η πρόοδος επίτευξης των στόχων τους και να αποτρέπεται η εξάρτηση των δικαιούχων από την Επιτροπή ως συνέπεια των συγκεκριμένων συστημάτων χρηματοδότησης·

18.  καλεί την Επιτροπή και τον EACEA να λογοδοτήσουν δημοσίως για τις δαπάνες που πραγματοποιούνται στο πλαίσιο της οριζόντιας διάστασης του σκέλους 3 αναφορικά με την ανάλυση, τη διάχυση και την αξιοποίηση των αποτελεσμάτων των σχεδίων·

19.  καλεί την Επιτροπή και τον EACEA να περιλάβουν στην ενδιάμεση έκθεση αξιολόγησης, που πρέπει να έχει ολοκληρωθεί μέχρι την 31η Δεκεμβρίου 2017, μια διεξοδική αξιολόγηση της οικονομικής και δημοσιονομικής εκτέλεσης του προγράμματος και να αντλήσει τα διδάγματα από την αξιολόγηση αυτήν, με σκοπό τον αναπροσδιορισμό των μελλοντικών στόχων και την προσαρμογή των δημοσιονομικών απαιτήσεων του προγράμματος στο επόμενο πολυετές δημοσιονομικό πλαίσιο·

Πτυχές του συντονισμού και της επικοινωνίας

20.  καλεί την Επιτροπή να συγκεντρώσει όλες τις χρήσιμες πληροφορίες σχετικά με το πρόγραμμα «Ευρώπη για τους πολίτες» (οδηγός προγράμματος, προτεραιότητες, προσκλήσεις υποβολής προτάσεων, εν εξελίξει και προηγούμενα σχέδια, αποτέλεσμα και διδάγματα, ενημερωτικό δελτίο), μαζί με όλα τα προγράμματα, τις δράσεις, τις επιχορηγήσεις και τα διαρθρωτικά ταμεία που υπάγονται στον τομέα της ευρωπαϊκής ιθαγένειας (όπως η Πρωτοβουλία Ευρωπαίων Πολιτών και η Ευρωπαϊκή Εθελοντική Υπηρεσία), σε μια μοναδική, φιλική προς τον χρήστη δικτυακή πύλη επικοινωνίας (επιγραμμική πλατφόρμα με υπηρεσία μιας στάσης), που θα είναι προσβάσιμη και στα άτομα με αναπηρία· συνιστά αυτή η πλατφόρμα να χρησιμοποιείται ως δημόσιο μητρώο των στοιχείων επικοινωνίας των δικαιούχων και ως μέσο για πρόσβαση στις περιγραφές των σχεδίων και για εύρεση εταίρων σε άλλες χώρες·

21.  τονίζει ότι θα πρέπει να δίνονται ικανοποιητικές απαντήσεις στις αιτήσεις που απορρίπτονται, με αναφορά στους λόγους της απόρριψης, ιδίως όταν ο φορέας που υπέβαλε την αίτηση ζητεί μια αιτιολόγηση· προτείνει να εξετάζεται, όταν είναι δυνατό, ο προσδιορισμός ζητημάτων προτεραιότητας βάσει παρόμοιων αιτήσεων που έχουν απορριφθεί·

22.  επισημαίνει ότι ορισμένοι στόχοι του προγράμματος Ευρώπη για τους πολίτες είναι παρόμοιοι και συμπληρωματικοί με εκείνους της Ευρωπαϊκής Πρωτοβουλίας Πολιτών, ιδίως σε ό,τι αφορά την επιδίωξη να επιτύχουν τη συμμετοχή των πολιτών στο έργο της ΕΕ· φρονεί ότι, για τον λόγο αυτό, πρέπει να καταβληθούν προσπάθειες για μια κοινή προσέγγιση όσον αφορά τον σχεδιασμό των πολιτικών της ΕΕ σχετικά με τη συμμετοχή των πολιτών και τη συμμετοχική δημοκρατία, καθώς και μια συνεκτική στρατηγική επικοινωνίας, προκειμένου να τεθούν υπό μία σκέπη όλα τα προγράμματα της Επιτροπής που αφορούν την ευρωπαϊκή ιθαγένεια, ενδεχομένως προάγοντας και ενισχύοντας τις άμεσες εμπειρίες και τη συμμετοχή της λαϊκής βάσης·

23.  υπενθυμίζει ότι είναι αναγκαίο να δημιουργηθεί ένας ανοικτός κατάλογος δυνητικών εταίρων σε κάθε κράτος μέλος, προκειμένου να διευκολυνθούν οι εταιρικές σχέσεις μεταξύ αυτών που θα επιθυμούσαν να έχουν πρόσβαση στο πρόγραμμα «Ευρώπη για τους πολίτες»·

24.  συνιστά επίσης τη δημιουργία μιας επιγραμμικής πλατφόρμας για τις κυριότερες οργανώσεις που δραστηριοποιούνται στον τομέα της ιθαγένειας και ωφελούνται από το πρόγραμμα για να μοιραστούν βέλτιστες πρακτικές, να ενισχύσουν τις ικανότητες και να προωθήσουν την προβολή των σχεδίων μετά την ολοκλήρωσή τους·

25.  καλεί την Επιτροπή να βελτιώσει το «προφίλ» του προγράμματος και να ενημερώσει καλύτερα το κοινό για τους στόχους του, εφαρμόζοντας μια ελκυστική επικοινωνιακή στρατηγική για την ευρωπαϊκή ιθαγένεια – με τη χρήση κοινωνικών δικτύων, ραδιοφώνου, τηλεοπτικών διαφημίσεων και γιγαντοαφισών – ενισχύοντας την τοπική συμμετοχή με την ενεργό εμπλοκή των εθνικών κέντρων επαφής και αναβαθμίζοντας διαρκώς το περιεχόμενο και προσεγγίζοντας νέα κοινά στις συμμετέχουσες χώρες, εστιάζοντας ειδικά σε όσες το επίπεδο συμμετοχής είναι χαμηλότερο, και ειδικότερα στους νέους, στα άτομα με αναπηρίες και στα ευάλωτα άτομα·

26.  εκτιμά πως το πρόγραμμα θα πρέπει επίσης να χρησιμεύει για να κάνει ευρύτερα γνωστούς τους τρόπους απευθείας συμμετοχής τις υποθέσεις της Ευρωπαϊκής Ένωσης, όπως είναι η Ευρωπαϊκή Πρωτοβουλία Πολιτών, τα φόρα των πολιτών και οι δημόσιες διαβουλεύσεις, ώστε να βελτιωθεί η ενημέρωση του κοινού για τις ευκαιρίες απευθείας συμμετοχής εντός του θεσμικού πλασιίου της ΕΕ·

27.  προτρέπει τις συμμετέχουσες χώρες που δεν το έχουν κάνει ακόμα να ορίσουν ένα εθνικό σημείο επαφής· συνιστά ενίσχυση του συντονισμού και της συνέργειας μεταξύ αυτών των χωρών, των κρατών μελών και της Επιτροπής·

28.  αναγνωρίζει ότι η μεγαλύτερη πρόκληση είναι α επιτευχθούν οι σημερινοί φιλόδοξοι στόχοι με τη διαθέσιμη περιορισμένη χρηματοδότηση· τονίζει τον σημαντικό ρόλο των κρατών μελών, περιφερειών και τοπικών αυτοδιοικήσεων στην βελτίωση της αποτελεσματικότητας και της δημοτικότητας του προγράμματος, μεταξύ άλλων μεγιστοποιώντας το δυναμικό των εθνικών σημείων επαφής μέσα από την ανταλλαγή εμπειρίας με φορείς αρμόδιους για παρόμοια προγράμματα, όπως το Erasmus και το «Δημιουργική Ευρώπη»· προτρέπει τον EACEA να διευκολύνει και να προωθήσει, όπου αυτό είναι δυνατό, τις συνέργειες μεταξύ προγραμμάτων της ΕΕ όπως το «Δημιουργική Ευρώπη», το Erasmus+ και το Ευρωπαϊκό Κοινωνικό Ταμείο, ώστε να βελτιωθεί ο αντίκτυπός τους·

29.  καλεί την Επιτροπή να εντείνει ακόμη περισσότερο τις προσπάθειές της για διοικητική απλούστευση, δεδομένου ότι σε ορισμένες περιπτώσεις οι τυπικές προϋποθέσεις δύσκολα πληρούνται από τις ιδιαιτέρως μικρές οργανώσεις, οι οποίες δεν πρέπει να υφίστανται διακρίσεις για γραφειοκρατικούς λόγους·

30.  συνιστά τα κονδύλια που δεσμεύονται για τα επικοινωνιακά να μην χρησιμοποιούνται για να καλύψουν τη θεσμική επικοινωνία σχετικά με τις προτεραιότητες της Ένωσης, όπως προβλέπεται σήμερα στο άρθρο 12 του παρόντος προγράμματος, αλλά να χρησιμοποιούνται για τη δημοσιοποίηση του ίδιου του προγράμματος στις συμμετέχουσες χώρες, ειδικά σε αυτές όπου το επίπεδο συμμετοχής είναι χαμηλότερο·

Εστίαση και στόχοι του προγράμματος

31.  συνιστά, στο πρόγραμμα της επόμενης έκδοσης, να επισημοποιηθεί η πολυετής προσέγγιση στον ορισμό των προτεραιοτήτων και να ενισχυθούν οι συνέργειες μεταξύ των σκελών και των συνιστωσών του προγράμματος· τονίζει ότι οποιαδήποτε τροποποίηση της διάρθρωσης του προγράμματος θα πρέπει να γίνει με τέτοιο τρόπο ώστε να αποφευχθεί η πιθανότητα σύγχυσης μεταξύ των τελικών χρηστών του και η, ως εκ τούτου, μείωση του αντίκτυπού του·

32.  επικροτεί την ισχυρή εστίαση στους πολίτες και στις κοινωνικές πτυχές της ΕΕ, επιτρέποντας στα θεσμικά όργανα της ΕΕ να συνδεθούν άμεσα με την κοινωνία των πολιτών επιτόπου· υπογραμμίζει στις προτεραιότητες του προγράμματος τη σημασία των σχεδίων που εστιάζουν στις τρέχουσες προκλήσεις για την Ευρώπη, σε ζητήματα όπως η ποικιλομορφία, η μετανάστευση, οι πρόσφυγες, η πρόληψη του ριζοσπαστισμού, η ενίσχυση της κοινωνικής ένταξης, ο διαπολιτισμικός διάλογος, η αντιμετώπιση των οικονομικών προβλημάτων και ο προσδιορισμός της κοινής ευρωπαϊκής πολιτιστικής κληρονομιάς· καλεί την Επιτροπή και τα κράτη μέλη να ενισχύσουν τους δεσμούς μεταξύ των προτεραιοτήτων του προγράμματος και των πολιτικών που συνδέονται με την ευρωπαϊκή ιθαγένεια καθώς και με την καθημερινή ζωή των ευρωπαίων πολιτών·

33.  υποστηρίζει ότι το πρόγραμμα θα πρέπει να έχει απήχηση σε ευρύτερο φάσμα συμμετεχόντων, να εξασφαλίζει τη συμμετοχή των ατόμων με ειδικές ανάγκες, να προωθεί τη συμμετοχή των περιθωριοποιημένων ατόμων και των ατόμων που έχουν στερηθεί τα πολιτικά τους δικαιώματα, συμπεριλαμβανομένων των μεταναστών, των προσφύγων και των αιτούντων άσυλο·

34.  είναι της άποψης ότι το πρόγραμμα θα πρέπει, κατά περίπτωση, να στηρίζεται σε υφιστάμενες επιτυχείς πρωτοβουλίες βάσης όπως η αδελφοποίηση πόλεων·

35.  τονίζει την ανάγκη να αναπτυχθεί –στο πλαίσιο του σκέλους «Ευρωπαϊκή μνήμη»– μια ευρωπαϊκή ταυτότητα που θα πρέπει να προσανατολίζεται στο μέλλον και όχι μόνο στο παρελθόν, οι διαπολιτισμικές και ανοιχτές σε μεταναστευτικών ροών και επιρροές από τον υπόλοιπο κόσμο, με στόχο την επίτευξη ενός κοινού ολοκλήρωσης βρέθηκε με σκοπό να επιτευχθεί κοινή ενσωμάτωση που θα βασίζεται στις ευρωπαϊκές αξίες και στην ευρωπαϊκή πνευματική κληρονομιά· τονίζει ότι είναι σημαντικό να διασφαλίζουμε ότι η κληρονομιά και η ιστορία δεν χρησιμοποιούνται ως εργαλείο διχασμού αλλά ως ευκαιρία αντιμετώπισης των σύγχρονων προκλήσεων, ερμηνεύοντάς τις με ευαισθησία και παρέχοντας εξειδικευμένα και στοχευμένα εκπαιδευτικά προγράμματα· τονίζει τη σημασία της ενίσχυσης των διαγενεακών έργων που επιτρέπυη την ανταλλαγή εμπειριών μεταξύ των παλαιότερων και νεότερων γενεών·

36.  τονίζει την ανάγκη προώθησης σχεδίων που παρουσιάζουν νέους ελκυστικούς τρόπους συζήτησης με τους πολίτες και με πολυδιάστατη προσέγγιση·

37.  προτείνει τη δημοσίευση ετήσιας συγκεφαλαιωτικής έκθεσης από την Επιτροπή με τις βασικές προτάσεις βελτίωσης του ευρωπαϊκού οικοδομήματος όπως εκφράζονται από τους συμμετέχοντες στα σχέδια που χρηματοδοτούνται από το πρόγραμμα «Ευρώπη για τους πολίτες»·

38.  τονίζει την ανάγκη να εμπλουτιστεί το πρόγραμμα με προτάσεις για τη συμμετοχή των πολιτών στη δημοκρατική διαδικασία και στη λήψη αποφάσεων στην ΕΕ, κατά τρόπο που να συμβάλλει στην ενδυνάμωση των πολιτών να ασκούν τα δικαιώματά τους, για παράδειγμα μέσω της εφαρμογής της ηλεκτρονικής δημοκρατίας· καλεί την Ένωση και τα κράτη μέλη της να αναπτύξουν δράσεις και πολιτικές προκειμένου να ενισχυθεί η μεταβίβαση στους πολίτες τους, ιδίως στα παιδιά και στους νέους, δεξιοτήτων κριτικής και δημιουργικής σκέψης καθώς και ο ψηφιακός γραμματισμός και η γνώση, η συμμετοχή και το ενδιαφέρον στα μέσα ενημέρωσης, ώστε να είναι σε θέση να λαμβάνουν τεκμηριωμένες αποφάσεις και να συνεισφέρουν θετικά στις δημοκρατικές διαδικασίες·

39.  τονίζει ότι η συμμετοχή στο πρόγραμμα χωρών που επιδιώκουν την ένταξή τους στην ΕΕ οδηγεί στην καλύτερη αμοιβαία κατανόηση και σε στενότερη συνεργασία· συστήνει μεγαλύτερη διεθνοποίηση του προγράμματος, κυρίως με την υποβολή πρόσκλησης σε όλες τις χώρες της ΕΖΕΣ/του ΕΟΧ, τις υπό ένταξη και τις υποψήφιες προς ένταξη χώρες να ενώσουν τις προσπάθειές τους με τα κράτη μέλη της ΕΕ κατά την υποβολή αίτησης για σχέδια και ζητεί μεγαλύτερη συνεργασία μεταξύ ΜΚΟ μεταξύ της ΕΕ, των χωρών της Ανατολικής Εταιρικής Σχέσης και των δυνητικών υποψηφίων προκειμένου η ΕΕ να έρθει πιο κοντά στους πολίτες· προτείνει να προωθηθεί η συνεργασία μεταξύ οργανισμών της ΕΕ και των γειτονικών χωρών όσον αφορά τις ευρωπαϊκές αξίες·

40.  τονίζει την ανάγκη για ανάπτυξη της αδελφοποίησης πόλεων, με στόχο την ευρύτερη χρήση του προγράμματος, της προώθησης και των αποτελεσμάτων του, συμπεριλαμβανομένης της κατάλληλης κατανομής χρηματοδοτικών πόρων·

o
o   o

41.  αναθέτει στον Πρόεδρό του να διαβιβάσει το παρόν ψήφισμα στο Συμβούλιο και στην Επιτροπή.

(1) ΕΕ L 115 της 17.4.2014, σ. 3. (2) Κείμενα που εγκρίθηκαν, P8_TA(2016)0005.

Ψήφισμα του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου της 2ας Μαρτίου 2017 σχετικά με την κοινή εμπορική πολιτική της ΕΕ στο πλαίσιο των επιταγών της βιωσιμότητας των ειδών άγριας πανίδας και χλωρίδας (2016/2054(INI))

P8_TA(2017)0064 A8-0012/2017

Το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο,

–  έχοντας υπόψη τη Συνθήκη για τη λειτουργία της Ευρωπαϊκής Ένωσης, και ιδίως τα άρθρα 191 και 207,

–  έχοντας υπόψη τη Συνθήκη για την Ευρωπαϊκή Ένωση, και ιδίως το άρθρο 21 παράγραφος 2,

–  έχοντας υπόψη την ανακοίνωση της Επιτροπής με τίτλο «Εμπόριο για όλους – Προς μια πιο υπεύθυνη πολιτική για το εμπόριο και τις επενδύσεις» (COM(2015)0497),

–  έχοντας υπόψη τη γραπτή πρόταση της ΕΕ για το κεφάλαιο σχετικά με το εμπόριο και τη βιώσιμη ανάπτυξη στη διατλαντική εταιρική σχέση εμπορίου και επενδύσεων (TTIP), και ιδίως τα άρθρα 10 και 16,

–  έχοντας υπόψη τα αποτελέσματα της Συνόδου Κορυφής των Ηνωμένων Εθνών για τη βιώσιμη ανάπτυξη του 2015 με τίτλο «Transforming Our World: the 2030 Agenda for Sustainable Development» (Mετασχηματισμός του κόσμου μας: θεματολόγιο του 2030 για τη βιώσιμη ανάπτυξη), και ιδίως τις παραγράφους 9 και 33 και τον στόχο 15,

–  έχοντας υπόψη τη Γενική Συμφωνία Δασμών και Εμπορίου (ΓΣΔΕ), και ιδίως το άρθρο XX στοιχεία α) και ζ),

–  έχοντας υπόψη το σχέδιο δράσης της ΕΕ του 2016 για την καταπολέμηση της παράνομης εμπορίας άγριων ειδών (COM(2016)0087) (εφεξής το «σχέδιο δράσης»),

–  έχοντας υπόψη τα συμπεράσματα του Συμβουλίου της 20ής Ιουνίου 2016 σχετικά με το σχέδιο δράσης της ΕΕ και την παράνομη εμπορία άγριων ειδών,

–  έχοντας υπόψη τον κανονισμό (ΕΚ) αριθ. 338/97 του Συμβουλίου της 9ης Δεκεμβρίου 1996 για την προστασία των ειδών άγριας πανίδας και χλωρίδας με τον έλεγχο του εμπορίου τους(1) και την οδηγία 2008/99/ΕΚ του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου της 19ης Νοεμβρίου 2008 σχετικά με την προστασία του περιβάλλοντος μέσω του ποινικού δικαίου(2),

–  έχοντας υπόψη το ψήφισμα 69/314 της Γενικής Συνέλευσης των Ηνωμένων Εθνών σχετικά με την καταπολέμηση της παράνομης διακίνησης ειδών άγριας πανίδας και χλωρίδας και το ψήφισμα 1/3 της Συνέλευσης των Ηνωμένων Εθνών για το Περιβάλλον σχετικά με το παράνομο εμπόριο άγριας χλωρίδας και πανίδας,

–  έχοντας υπόψη τα αποτελέσματα της διάσκεψης CITES CoP17 στο Γιοχάνεσμπουργκ,

–  έχοντας υπόψη τα αποτελέσματα της διάσκεψης για την παράνομη εμπορία άγριων ειδών που πραγματοποιήθηκε στο Λονδίνο τον Φεβρουάριο 2014 και την ανασκόπηση της προόδου που πραγματοποιήθηκε στο Κασάνε τον Μάρτιο 2015,

–  έχοντας υπόψη το αποτέλεσμα του Παγκόσμιου Συνεδρίου της Διεθνούς Ένωσης για τη Διατήρηση της Φύσης και των Φυσικών Πόρων (IUCN) που πραγματοποιήθηκε το 2016 στη Χαβάη,

–  έχοντας υπόψη τη Σύμβαση του ΟΗΕ για την καταπολέμηση του διεθνικού οργανωμένου εγκλήματος,

–  έχοντας υπόψη το παγκόσμιο πρόγραμμα άγριων ειδών (Global Wildlife Programme – GWP) του Παγκόσμιου Περιβαλλοντικού Ταμείου της Παγκόσμιας Τράπεζας,

–  έχοντας υπόψη την έκθεση του 2016 για τα παγκόσμια εγκλήματα σε βάρος των άγριων ειδών την οποία εκπόνησε το Γραφείο των Ηνωμένων Εθνών για τον Έλεγχο των Ναρκωτικών και την Πρόληψη του Εγκλήματος (UNODC),

–  έχοντας υπόψη τη δήλωση που εξέδωσε τον Ιούνιο 2014 το Συμβούλιο Τελωνειακής Συνεργασίας του Παγκόσμιου Οργανισμού Τελωνείων (ΠΟΤ) σχετικά με την παράνομη εμπορία άγριων ειδών,

–  έχοντας υπόψη τη διακήρυξη που υπογράφηκε στο παλάτι του Μπάκιγχαμ (Λονδίνο) από την ομάδα δράσης «United for Wildlife Transport Taskforce» (εφεξής «διακήρυξη του Μπάκιγχαμ»),

–  έχοντας υπόψη το άρθρο 52 του Κανονισμού του,

–  έχοντας υπόψη την έκθεση της Επιτροπής Διεθνούς Εμπορίου (A8-0012/2017),

Α.  λαμβάνοντας υπόψη ότι ο κόσμος βρίσκεται αντιμέτωπος με μια πρωτοφανή αύξηση της εμπορίας ειδών άγριας πανίδας και χλωρίδας και ότι οι βιολογικές κρίσεις που τη συνοδεύουν οφείλονται στη διαρκή παράνομη και μη βιώσιμη εκμετάλλευση και εμπορία της παγκόσμιας πανίδας και χλωρίδας·

Β.  λαμβάνοντας υπόψη ότι η ανεξέλεγκτη και υπέρμετρη χρήση άγριων ζώων και φυτών αποτελεί τη δεύτερη κατά σειρά απειλή για την επιβίωσή τους στη φύση, αμέσως μετά την καταστροφή των οικοτόπων·

Γ.  λαμβάνοντας υπόψη ότι, σύμφωνα με εκτιμήσεις, το παράνομο εμπόριο ειδών άγριας πανίδας και χλωρίδας αποτελεί την τέταρτη πιο επικερδή εγκληματική δραστηριότητα, της οποίας ο κύκλος εργασιών αποτιμάται περίπου σε 20 δισεκατομμύρια EUR·

Δ.  λαμβάνοντας υπόψη ότι οι τελευταίες τάσεις καταδεικνύουν την αυξανόμενη εμπλοκή εγκληματικών και οργανωμένων δικτύων μεγάλης κλίμακας που κάνουν χρήση ολοένα και πιο εξελιγμένων μεθόδων·

Ε.  λαμβάνοντας υπόψη ότι η παράνομη εμπορία ειδών άγριας πανίδας και χλωρίδας συμβάλλει στην πυροδότηση συγκρούσεων και ότι υπάρχουν υπόνοιες για χρηματοδότηση τρομοκρατικών δικτύων, μεταξύ άλλων από το παράνομο εμπόριο ειδών άγριας πανίδας και χλωρίδας, το οποίο αποφέρει σημαντικά κέρδη·

ΣΤ.  λαμβάνοντας υπόψη ότι τα συνακόλουθα προβλήματα της διαφθοράς και των αδύναμων δομών διακυβέρνησης επιδεινώνουν τα υφιστάμενα τρωτά σημεία των πλαισίων του εμπορίου ειδών άγριας πανίδας και χλωρίδας·

Ζ.  λαμβάνοντας υπόψη ότι σήμερα η Ευρωπαϊκή Ένωση αποτελεί αγορά προορισμού για τα είδη αυτά, κέντρο διέλευσης για άλλες περιοχές καθώς και ζώνη προέλευσης ορισμένων ειδών που προορίζονται για το παράνομο εμπόριο·

Η.  λαμβάνοντας υπόψη ότι η συμμετοχή των αγροτικών κοινοτήτων από χώρες προέλευσης στη διατήρηση των ειδών άγριας πανίδας και χλωρίδας και τα οφέλη που μπορούν να αποκομίσουν από αυτήν είναι ουσιώδους σημασίας για την αντιμετώπιση των πρωταρχικών αιτίων της παράνομης εμπορίας ειδών άγριας πανίδας και χλωρίδας·

Θ.  λαμβάνοντας υπόψη ότι η εγκληματικότητα στον κυβερνοχώρο εις βάρος ειδών άγριας πανίδας και χλωρίδας συνιστά σοβαρή απειλή για είδη που απειλούνται με εξαφάνιση, συμπεριλαμβανομένων των ελεφάντων, των ρινόκερων, των παγκολίνων, των ερπετών, των αμφίβιων, των πτηνών και των καμηλοπαρδάλεων·

Ι.  λαμβάνοντας υπόψη ότι η εμπορική πολιτική, εφόσον συνδυάζεται με την αναπτυξιακή συνεργασία, μπορεί να αποτελέσει ισχυρό μοχλό οικονομικής ανάπτυξης στις αναπτυσσόμενες χώρες·

ΙΑ.  λαμβάνοντας υπόψη ότι η αύξηση του παράνομου εμπορίου πολυάριθμων ειδών χλωρίδας και πανίδας έχει ως αποτέλεσμα την απώλεια βιοποικιλότητας και την καταστροφή του οικοσυστήματος δεδομένου ότι αυξάνονται οι αριθμοί των ειδών που καθίστανται ευπαθή ή εξαφανίζονται ολωσδιόλου·

ΙΒ.  λαμβάνοντας υπόψη ότι το βιώσιμο εμπόριο ειδών άγριας πανίδας και χλωρίδας μπορεί να έχει ζωτική σημασία για ορισμένες περιθωριοποιημένες κοινότητες οι οποίες βασίζονται σε νομικά πλαίσια για να διατηρήσουν τους τοπικούς φυσικούς πόρους και να συμβάλουν στη μείωση της φτώχειας·

Τάσεις, αρχές και γενικές εκτιμήσεις

1.  παρατηρεί με μεγάλη ανησυχία την πρόσφατη αύξηση της εμπορίας ειδών άγριας πανίδας και χλωρίδας και των εγκλημάτων σε βάρος αυτών των ειδών, η οποία, αν δεν σταματήσει και δεν αναστραφεί, απειλεί να επηρεάσει σοβαρά και σε μόνιμη βάση τη διατήρηση της βιοποικιλότητας και την περιβαλλοντική βιωσιμότητα·

2.  επισημαίνει ότι η ΕΕ, ως συμβαλλόμενο μέρος πολλών παγκόσμιων συμβάσεων για την προστασία του περιβάλλοντος, έχει νομική υποχρέωση να διασφαλίζει ότι οι πολιτικές και οι διεθνείς της συνθήκες συμβάλλουν στον εν λόγω στόχο·

3.  πιστεύει ότι οι υψηλοί ρυθμοί οικονομικής ανάπτυξης που απορρέουν από την ένταξη στις παγκόσμιες αγορές και η χρήση φυσικών πόρων με σκοπό τη βιώσιμη οικονομική ανάπτυξη δεν αλληλοαποκλείονται, αλλά, αντίθετα, θα πρέπει να θεωρείται ότι αλληλοενισχύονται·

4.  για τον λόγο αυτό υποστηρίζει απόλυτα μια προσέγγιση του ζητήματος των ειδών άγριας πανίδας και χλωρίδας η οποία όχι μόνο θα διατηρεί αναλλοίωτους τους στόχους περιβαλλοντικής προστασίας της ΕΕ και των εμπορικών εταίρων της, αλλά παράλληλα θα καθιστά δυνατή τη δημιουργία βιώσιμων και νόμιμων εμπορικών πλαισίων που θα ενισχύουν τη θετική συμβολή της εμπορικής πολιτικής στη βιώσιμη ανάπτυξη·

5.  επισημαίνει με ανησυχία ότι η ΕΕ παραμένει, μαζί με τις ΗΠΑ, βασική αγορά προορισμού και οδός διαμετακόμισης παράνομων προϊόντων ειδών άγριας πανίδας και χλωρίδας·

6.  εκφράζει την ικανοποίησή του για το σχέδιο δράσης της ΕΕ για την καταπολέμηση της παράνομης εμπορίας άγριων ειδών, το οποίο θα διαδραματίσει καθοριστικό ρόλο στην καταπολέμηση της ανησυχητικής αύξησης του εξαιρετικά κερδοφόρου παράνομου εμπορίου ειδών άγριας πανίδας και χλωρίδας, το οποίο αποσταθεροποιεί οικονομίες και κοινότητες που εξαρτώνται από τα είδη αυτά για την εξασφάλιση των μέσων διαβίωσής τους, και απειλεί την ειρήνη και την ασφάλεια των εύθραυστων περιοχών των εμπορικών εταίρων της ΕΕ μέσω της ενίσχυσης παράνομων οδών·

7.  πιστεύει ότι μόνο μια ολοκληρωμένη προσέγγιση των εγκλημάτων σε βάρος των ειδών άγριας πανίδας και χλωρίδας μπορεί εν τέλει να αποδειχθεί αποτελεσματική όσον αφορά τον περιορισμό και την εξάλειψη του παράνομου εμπορίου και ότι η ΕΕ πρέπει να ηγηθεί των προσπαθειών για την αντιμετώπιση ζητημάτων που αφορούν όχι μόνο την προσφορά, συμπεριλαμβανομένων επιτόπιων αναπτυξιακών ζητημάτων σε τρίτες χώρες, αλλά και τη ζήτηση παράνομων προϊόντων στις εγχώριες αγορές, συμπεριλαμβανομένων των διαδικτυακών πλατφορμών·

Διεθνείς οργανισμοί και κυβερνήσεις

8.  υπενθυμίζει ότι, δυνάμει της νομοθεσίας του ΠΟΕ, επιτρέπεται στις χώρες να θεσπίζουν εξαιρέσεις από τους γενικούς κανόνες που προβλέπονται στο άρθρο XX στοιχείο ζ) ΓΣΔΕ προκειμένου να ρυθμίζουν τους μη ανανεώσιμους φυσικούς πόρους και στο άρθρο XX στοιχείο α) προκειμένου να προστατεύουν τη δημόσια ηθική· σημειώνει ότι το δευτεροβάθμιο δικαιοδοτικό όργανο του ΠΟΕ έχει ερμηνεύσει διασταλτικά τους «ανανεώσιμους φυσικούς πόρους» προκειμένου να συμπεριληφθούν και ζωντανά είδη των οποίων ο πληθυσμός κινδυνεύει να μην ανανεωθεί, καθώς και ότι η νομολογία του ΠΟΕ επισημαίνει με σαφήνεια ότι η συμπερίληψη ειδών στα παραρτήματα της σύμβασης για το διεθνές εμπόριο ειδών άγριας πανίδας και χλωρίδας που απειλούνται με εξαφάνιση (CITES) αποτελεί ένδειξη για τον κίνδυνο μη ανανέωσης του πληθυσμού αυτών των ειδών· σημειώνει επίσης ότι το δευτεροβάθμιο δικαιοδοτικό όργανο του ΠΟΕ έχει ερμηνεύσει διασταλτικά τη «δημόσια ηθική» ώστε να συμπεριλάβει προβληματισμούς σχετικά με την προστασία των ζώων·

9.  επικροτεί τις προσπάθειες που κατέβαλε η ΕΕ στο πλαίσιο του ΠΟΕ για τη μείωση των επιβλαβών αλιευτικών επιδοτήσεων, οι οποίες μπορούν να υπονομεύσουν τη βιώσιμη διαχείριση της αλιείας και να θέσουν σε κίνδυνο τη διατήρηση ειδών όπως οι χελώνες, οι καρχαρίες, τα θαλάσσια πτηνά και τα θαλάσσια θηλαστικά·

10.  επαναλαμβάνει τη σθεναρή του προσήλωση στους στόχους βιώσιμης ανάπτυξης του ΟΗΕ και στη διασφάλιση της απόλυτης επιτυχίας του στόχου 15, ο οποίος περιλαμβάνει δέσμευση για τον τερματισμό της λαθροθηρίας και της παράνομης εμπορίας προστατευόμενων ειδών χλωρίδας και πανίδας, καθώς και για την καταπολέμηση τόσο της ζήτησης όσο και της προσφοράς παράνομων προϊόντων·

11.  επικροτεί την τρέχουσα δράση της Διεθνούς Κοινοπραξίας για την Καταπολέμηση της Εγκληματικότητας εις βάρος της Άγριας Πανίδας και Χλωρίδας, πρωτοβουλίας στην οποία συμμετέχουν η CITES, η Interpol, το UNODC, η Παγκόσμια Τράπεζα και η ΠΟΤ·

Τελωνεία και ηλεκτρονικό εμπόριο

12.  επικροτεί επίσης το έργο INAMA της ΠΟΤ, το οποίο έχει ως στόχο να ενισχύσει την ικανότητα των τελωνειακών αρχών ώστε να βελτιώσουν την ανάπτυξη ικανοτήτων με στόχο την καταπολέμηση των εγκλημάτων εις βάρος ειδών άγριας πανίδας και χλωρίδας· ζητεί μεγαλύτερη συμμετοχή των τελωνειακών αρχών στις διαδικασίες επιβολής του νόμου που αποσκοπούν στην καταπολέμηση του παράνομου εμπορίου ειδών άγριας πανίδας και χλωρίδας, καθώς και αύξηση των δράσεων ευαισθητοποίησης με στόχο τη βελτίωση της κατάρτισης και της λειτουργίας των τελωνειακών αρχών·

13.  θεωρεί ότι το ηλεκτρονικό έγκλημα εις βάρος ειδών άγριας πανίδας και χλωρίδας συνιστά σοβαρή απειλή για τα ζώα που απειλούνται με εξαφάνιση, συμπεριλαμβανομένων των ελεφάντων, των ρινόκερων, των αμφιβίων, των ερπετών και των πτηνών, καθώς και ότι οι κυβερνήσεις, οι εταιρείες και οι μη κυβερνητικές οργανώσεις θα πρέπει να συνεργαστούν για την καταπολέμηση αυτού του φαινομένου·

14.  θεωρεί ότι πρέπει να δοθεί μεγαλύτερη έμφαση στο ζήτημα των τελωνείων στο πλαίσιο του σχεδίου δράσης της Ευρωπαϊκής Ένωσης, όσον αφορά τόσο τη συνεργασία με τις χώρες εταίρους όσο και την καλύτερη και ουσιαστικότερη εφαρμογή στο εσωτερικό της Ένωσης· αναμένει, κατά συνέπεια, την επανεξέταση από την Επιτροπή το 2016 της εφαρμογής και επιβολής του σημερινού νομικού πλαισίου της ΕΕ και ζητεί να συμπεριληφθεί σε αυτήν την επανεξέταση μια αξιολόγηση των τελωνειακών διαδικασιών·

15.  ζητεί από την Επιτροπή να διερευνήσει σε ποιον βαθμό η νομοθεσία της ΕΕ για το εμπόριο ειδών άγριας πανίδας και χλωρίδας εφαρμόζεται ομοιόμορφα στα διάφορα κράτη μέλη από τους υπευθύνους για τους ελέγχους τελωνειακούς υπαλλήλους·

16.  ζητεί από την Επιτροπή και τα κράτη μέλη να καταβάλλουν προσπάθειες για την ανταλλαγή πληροφοριών και την ανάπτυξη ικανοτήτων, συμπεριλαμβανομένης της ειδικής εκπαίδευσης, για τους τελωνειακούς υπαλλήλους·

Ο ρόλος του ιδιωτικού τομέα και των μη κυβερνητικών οργανώσεων

17.  υπογραμμίζει ότι είναι σημαντικό να εξασφαλιστεί η συμμετοχή του ιδιωτικού τομέα στην καταπολέμηση της παράνομης εμπορίας ειδών άγριας πανίδας και χλωρίδας, συμπεριλαμβανομένης της συμμετοχής των διαδικτυακών αγορών και των μέσων κοινωνικής δικτύωσης·

18.  επικροτεί τις εφαρμόσιμες λύσεις οι οποίες, όταν ενταχθούν στην υφιστάμενη αλυσίδα εφοδιασμού και στα συστήματα διαχείρισης του εμπορίου, θα επιτρέψουν στον ιδιωτικό τομέα να λειτουργήσει ως πραγματικός εταίρος των κυβερνήσεων και των διεθνών οργανισμών όσον αφορά τη διασφάλιση της υπεύθυνης διαχείρισης των παγκόσμιων αλυσίδων εφοδιασμού· τονίζει, ωστόσο, ότι η κοινή εμπορική πολιτική θα πρέπει να προωθεί δεσμευτικά πρότυπα εταιρικής κοινωνικής ευθύνης, τα οποία θα καθοδηγούν και θα υποστηρίζουν τον ιδιωτικό τομέα για την εφαρμογή κοινωνικά υπεύθυνων πρακτικών· θεωρεί ότι τα πρότυπα εταιρικής κοινωνικής ευθύνης έχουν ιδιαίτερη σημασία στον τομέα των δικτύων μεταφορών·

19.  επικροτεί τις αναδυόμενες συνεργατικές προσεγγίσεις μηδενικής ανοχής μεταξύ των ειδικών για θέματα εμπορίου ειδών άγριας χλωρίδας και πανίδας και των εταιριών υλικοτεχνικής υποστήριξης· φρονεί ότι η Επιτροπή θα πρέπει να προβληματιστεί σχετικά με τον καλύτερο δυνατό τρόπο βελτίωσης της αντιμετώπισης των κινδύνων που σχετίζονται με το ηλεκτρονικό εμπόριο και την επιγραμμική και μη επιγραμμική εμπορική διαφήμιση·

20.  επικροτεί τον ρόλο των μη κυβερνητικών οργανώσεων και της κοινωνίας των πολιτών όχι μόνο στη μάχη κατά του παράνομου εμπορίου ειδών άγριας πανίδας και χλωρίδας, συμπεριλαμβανομένης της ευαισθητοποίησης, και στη μείωση της ζήτησης τόσο στην ΕΕ όσο και στις τρίτες χώρες από τις οποίες προέρχονται αυτά τα είδη χλωρίδας και πανίδας, αλλά και στο πλαίσιο των εγχώριων συμβουλευτικών ομάδων που προβλέπονται στις συμφωνίες ελεύθερων συναλλαγών της ΕΕ για την παρακολούθηση της εφαρμογής των διατάξεων σχετικά με το εμπόριο και τη βιώσιμη ανάπτυξη·

21.  επικροτεί τη διακήρυξη του Μπάκιγχαμ της ομάδας δράσης «United for Wildlife Transport Taskforce» του Μαρτίου του 2016, στόχος της οποίας είναι η συμμετοχή των φορέων του ιδιωτικού τομέα στην αντιμετώπιση των αδυναμιών των διαδικασιών μεταφοράς και εκτελωνισμού που αποτελούν αντικείμενο εκμετάλλευσης διακινητών, καθώς και η βελτίωση της ανταλλαγής πληροφοριών κατά μήκος των παγκόσμιων αλυσίδων εφοδιασμού και των εμπορικών οδών·

22.  ζητεί από την Επιτροπή και τα κράτη μέλη να συνεργαστούν με τις μη κυβερνητικές οργανώσεις για τον περιορισμό της εμπορίας, την αλλαγή της συμπεριφοράς των καταναλωτών και τη μείωση της ζήτησης παράνομων προϊόντων ειδών άγριας πανίδας και χλωρίδας, μέσω εκστρατειών που θα αποσκοπούν στην ευαισθητοποίηση σχετικά με ζητήματα που αφορούν την πρόκληση της καταπολέμησης του παράνομου εμπορίου ειδών άγριας πανίδας και χλωρίδας, ιδίως σε χώρες όπου η ζήτηση αυτή είναι υψηλότερη·

Ενωσιακό νομικό πλαίσιο και εμπορικές συμφωνίες

23.  θεωρεί ότι στο υφιστάμενο εσωτερικό νομικό πλαίσιο η βασική πρόκληση και προτεραιότητα για τα κράτη μέλη της ΕΕ σε αυτό το στάδιο είναι η εφαρμογή των υφιστάμενων κανόνων· αναγνωρίζει, ωστόσο, ότι θα πρέπει να εξετασθεί το ενδεχόμενο θέσπισης συμπληρωματικών διατάξεων που να λαμβάνουν υπόψη τους τους κανόνες που ισχύουν σε άλλα κράτη, προκειμένου να απαγορευτεί η διάθεση στην αγορά, η μεταφορά και η απόκτηση ειδών άγριας πανίδας και χλωρίδας που έχουν συλλεχθεί παράνομα ή αποτελέσει αντικείμενο παράνομης εμπορικής συναλλαγής σε τρίτες χώρες, σύμφωνα με το νομικό πλαίσιο της εν λόγω χώρας· θεωρεί ότι το ισχύον νομικό πλαίσιο πρέπει επίσης να εξετασθεί, ώστε να αντιμετωπίζει καλύτερα τους κινδύνους που σχετίζονται με το ηλεκτρονικό εμπόριο·

24.  υποστηρίζει την προσέγγιση σύμφωνα με την οποία οι μελλοντικές συμφωνίες ελεύθερων συναλλαγών της ΕΕ θα περιλαμβάνουν διατάξεις με στόχο την καταπολέμηση της εμπορίας ειδών άγριας πανίδας και χλωρίδας·

25.  επικροτεί την ανακοίνωση της Επιτροπής για το κεφάλαιο σχετικά με το εμπόριο και τη βιώσιμη ανάπτυξη στην TTIP, στο πλαίσιο της συνεχούς δέσμευσής της για διασφάλιση βιώσιμης ανάπτυξης· επισημαίνει ότι οι ΗΠΑ επιδιώκουν στο πλαίσιο των εμπορικών συμφωνιών τους να διαπραγματευτούν πρότυπα σχετικά με το εμπόριο ειδών άγριας πανίδας και χλωρίδας, μεταξύ άλλων μέσου του περιορισμού των αλιευτικών επιδοτήσεων· τονίζει ότι στο πλαίσιο όλων των μελλοντικών συμφωνιών ελεύθερων συναλλαγών της ΕΕ θα πρέπει να περιληφθεί στις διαπραγματεύσεις η θέσπιση αυστηρών διατάξεων για την προστασία των ειδών άγριας πανίδας και χλωρίδας, συμπεριλαμβανομένων διατάξεων και δεσμεύσεων που θα αποσκοπούν στην ορθή εφαρμογή των πολυμερών περιβαλλοντικών συμφωνιών και θα ενταχθούν στα κεφάλαια για το εμπόριο και τη βιώσιμη ανάπτυξη·

26.  επικροτεί την πιο φιλόδοξη προσέγγιση της ΕΕ σχετικά με την προστασία των ειδών άγριας πανίδας και χλωρίδας στο κεφάλαιο για το εμπόριο και τη βιώσιμη ανάπτυξη της συμφωνίας ελεύθερων συναλλαγών ΕΕ-Βιετνάμ, η οποία δεν περιλαμβάνει μόνο δεσμεύσεις για την ορθή εφαρμογή και την επιβολή των πολυμερών περιβαλλοντικών συμφωνιών, όπως η CITES, η σύμβαση για τη βιολογική ποικιλότητα (CBD) και η Διεθνής Σύμβαση για τη Ρύθμιση της Φαλαινοθηρίας (ICRW), αλλά και διατάξεις σχετικά με την ανάπτυξη εμπορικών ικανοτήτων, την ανταλλαγή πληροφοριών και την ευαισθητοποίηση και παροτρύνει την ΕΕ και τα κράτη μέλη να εγγυηθούν την ορθή εφαρμογή αυτών των δεσμεύσεων και διατάξεων· φρονεί ότι αυτές οι δεσμεύσεις θα πρέπει να μπορούν να επιβληθούν ούτως ώστε να εξασφαλιστεί η ουσιαστική και συνεχής συμμόρφωση, μεταξύ άλλων μέσω της πρόβλεψης κατάλληλου ρόλου για τις μη κυβερνητικές οργανώσεις και τις οργανώσεις της κοινωνίας των πολιτών·

27.  στηρίζει την προσέγγιση, όπως περιγράφεται στη στρατηγική «Εμπόριο για όλους», της ενσωμάτωσης διατάξεων για την καταπολέμηση της διαφθοράς στις μελλοντικές εμπορικές συμφωνίες, δεδομένου του γνωστού ρόλου που διαδραματίζει η διαφθορά στη διευκόλυνση του παράνομου εμπορίου ειδών άγριας πανίδας και χλωρίδας, καθώς και τη δέσμευση της ΕΕ να εφαρμόσει εμπορικές πολιτικές που προωθούν τη βιώσιμη ανάπτυξη και συμβάλλουν στην επίτευξη των διεθνών στόχων που έχουν συμφωνηθεί στο πλαίσιο του θεματολογίου 2030 για τη βιώσιμη ανάπτυξη·

Συστάσεις

28.  στηρίζει μια προσέγγιση για την εμπορική πολιτική της ΕΕ που δεν δίνει απλώς προτεραιότητα στο ζήτημα της καταπολέμησης του παράνομου εμπορίου ειδών άγριας πανίδας και χλωρίδας αλλά επιπλέον περιλαμβάνει και διατάξεις για τη μείωση και εν τέλει την εξάλειψή του σε όλες τις μελλοντικές συμφωνίες, καθώς και αυστηρά και αποτελεσματικά συμπληρωματικά μέτρα, ειδικότερα όσον αφορά την κατάρτιση, την πρόληψη και την εφαρμογή κυρώσεων στον τομέα της δασικής, υγειονομικής και τελωνειακής διαχείρισης·

29.  υπογραμμίζει ότι καμία διάταξη της εμπορικής πολιτικής της ΕΕ δεν πρέπει να εμποδίζει την ΕΕ ή τους εμπορικούς της εταίρους να λαμβάνουν αποφάσεις που είναι αναγκαίες για την προστασία των ειδών άγριας πανίδας και χλωρίδας και των φυσικών πόρων, εφόσον τα μέτρα αυτά συνεχίζουν να επιδιώκουν την επίτευξη θεμιτών στόχων δημόσιας πολιτικής και δεν εισάγουν αυθαίρετες ή αδικαιολόγητες διακρίσεις·

30.  πιστεύει ότι δεν υπάρχει ενιαία λύση για την παγκόσμια βιωσιμότητα των ειδών άγριας πανίδας και χλωρίδας και την καταπολέμηση του παράνομου εμπορίου· υπενθυμίζει εν προκειμένω την ανάγκη διασφάλισης πλήρους ευελιξίας και ανταλλαγής πληροφοριών, δεδομένων και βέλτιστων πρακτικών, με σκοπό τη διευκόλυνση του διαλόγου για τη διασφάλιση ενισχυμένης συνεργασίας, λαμβανομένου υπόψη του διασυνοριακού χαρακτήρα των παραβιάσεων αυτού του είδους·

31.  συνιστά στα κράτη μέλη της ΕΕ να εξετάσουν πολιτικές λύσεις οι οποίες θα καθιστούν δυνατή την εξάλειψη όλων των νομικών κενών που δεν έχουν ακόμα καλυφθεί και που μπορούν να διευκολύνουν τη νομιμοποίηση εσόδων από παρανόμως διακινούμενα είδη άγριας πανίδας και χλωρίδας και προϊόντα αυτών των ειδών· συνιστά επίσης, στο πλαίσιο αυτό, να πραγματοποιηθούν διεξοδικοί έλεγχοι και να διασφαλιστεί η αποτελεσματική χρήση των υφιστάμενων πόρων και οργανισμών προκειμένου να επιτευχθεί ο παραπάνω στόχος·

32.  καλεί την ΕΕ και τα κράτη μέλη της να εξετάσουν το ενδεχόμενο απαγόρευσης, σε ευρωπαϊκό επίπεδο, του εμπορίου, των εξαγωγών ή των επανεξαγωγών ελεφαντόδοντου εντός και εκτός της ΕΕ, συμπεριλαμβανομένου του «προσυμβασιακού» ελεφαντόδοντου, με τρόπο που να συνάδει με τη νομοθεσία του ΠΟΕ·

33.  ζητεί να διατεθούν επαρκείς πόροι σε πολιτικές και μέτρα που αποσκοπούν στην επίτευξη των στόχων της ΕΕ στον τομέα της καταπολέμησης του παράνομου εμπορίου ειδών άγριας πανίδας και χλωρίδας, συμπεριλαμβανομένης της διάθεσης πόρων σε τρίτες χώρες για την ανάπτυξη ικανοτήτων, ιδίως όσον αφορά τις τελωνειακές διαδικασίες, τις αρχές, τη διαφάνεια και τη χρηστή διακυβέρνηση·

34.  ζητεί από την Επιτροπή και τα κράτη μέλη να συνεχίσουν να συνεργάζονται με όλους τους εμπλεκόμενους φορείς, με στόχο τη διασφάλιση μιας ολοκληρωμένης προσέγγισης που όχι μόνο θα στοχεύει στις πηγές παράνομων ειδών άγριας πανίδας και χλωρίδας και προϊόντων αυτών των ειδών, αλλά θα συμβάλλει επίσης στη μείωση της ζήτησης και στην ευαισθητοποίηση στις αγορές ζήτησης·

35.  ζητεί να καταβάλουν τα κράτη μέλη και η Επιτροπή περισσότερες προσπάθειες ώστε να διασφαλίσουν τη διακοπή των δραστηριοτήτων, την εξάλειψη και τη δίωξη των παράνομων εγκληματικών δικτύων και των συνδικάτων που εμπλέκονται στο παράνομο εμπόριο ειδών άγριας πανίδας και χλωρίδας και ζητεί επίσης από τα κράτη μέλη να διασφαλίσουν ότι οι κυρώσεις και οι ποινές φυλάκισης για εγκλήματα εις βάρος ειδών άγριας πανίδας και χλωρίδας θα είναι αναλογικές και αποτρεπτικές και ότι, κατά περίπτωση, θα συνάδουν με τις δεσμεύσεις, όπως ορίζονται από τη Σύμβαση των Ηνωμένων Εθνών κατά του διεθνικού οργανωμένου εγκλήματος·

36.  καλεί την ΕΕ να διερευνήσει, εντός του πεδίου εφαρμογής του πλαισίου του ΠΟΕ, με ποιον τρόπο μπορούν να αλληλοϋποστηρίζονται καλύτερα τα παγκόσμια εμπορικά και περιβαλλοντικά καθεστώτα, ιδίως στο πλαίσιο των εν εξελίξει εργασιών για την ενίσχυση της συνοχής μεταξύ του ΠΟΕ και των πολυμερών περιβαλλοντικών συμφωνιών, καθώς και υπό το πρίσμα της συμφωνίας για τη διευκόλυνση του εμπορίου·

37.  θεωρεί ότι πρέπει να διερευνηθούν περαιτέρω ευκαιρίες για συνεργασία μεταξύ του ΠΟΕ και της CITES, ιδίως όσον αφορά την προσφορά τεχνικής υποστήριξης και τη δημιουργία ικανοτήτων στον τομέα του εμπορίου και του περιβάλλοντος, για αξιωματούχους από τρίτες χώρες· ζητεί η Επιτροπή να συνεχίσει να προβληματίζεται επ’ αυτού του ζητήματος στο πλαίσιο των συζητήσεων μετά το Ναϊρόμπι, καθώς και για μελλοντικά ζητήματα που θα εξεταστούν κατά την επόμενη υπουργική διάσκεψη το Μπουένος Άιρες το 2017·

o
o   o

38.  αναθέτει στον Πρόεδρό του να διαβιβάσει το παρόν ψήφισμα στο Συμβούλιο, στην Επιτροπή, στα κράτη μέλη, στη CITES, στο Γραφείο των Ηνωμένων Εθνών για τον Έλεγχο των Ναρκωτικών και την Πρόληψη του Εγκλήματος, στον ΠΟΤ, στον ΠΟΕ και στην Ιντερπόλ.

(1) ΕΕ L 61 της 3.3.1997, σ. 1. (2) ΕΕ L 328 της 6.12.2008, σ. 28.