Il-Parlament Ewropew,

–  wara li kkunsidra d-Direttiva 2008/52/KE tal-Parlament Ewropew u tal-Kunsill tal- 21 ta' Mejju 2008 dwar ċerti aspetti tal-medjazzjoni f'materji ċivili u kummerċjali (1)(id-"Direttiva dwar il-Medjazzjoni"),

–  wara li kkunsidra r-rapport tal-Kummissjoni lill-Parlament Ewropew, lill-Kunsill u lill-Kumitat Ekonomiku u Soċjali Ewropew dwar l-applikazzjoni tad-Direttiva 2008/52/KE tal-Parlament Ewropew u tal-Kunsill dwar ċerti aspetti ta' medjazzjoni f'materji ċivili u kummerċjali (COM(2016)0542),

–  wara li kkunsidra l-kumpilazzjoni ta' analiżi fid-dettall mid-Direttorat Ġenerali tiegħu għall-Politiki Interni bit-titolu "L-implimentazzjoni tad-Direttiva dwar il-Medjazzjoni – 29 ta' Novembru 2016"(2),

–  wara li kkunsidra l-istudju tal-Kummissjoni bit-titolu "Study for an evaluation and implementation of Directive 2008/52/EC – the 'Mediation Directive'" ("Studju għal evalwazzjoni u implimentazzjoni tad-Direttiva 2008/52/KE – id-"Direttiva dwar il-Medjazzjoni"") tal-2014(3),

–  wara li kkunsidra l-istudju mid-Direttorat Ġenerali tiegħu għall-Politiki Interni bl-isem "Rebooting the Mediation Directive: Assessing the limited impact of its implementation and proposing measures to increase the number of mediations in the EU" ("Il-varar mill-ġdid tad-Direttiva dwar il-Medjazzjoni: Valutazzjoni tal-impatt limitat tal-implimentazzjoni tagħha u proposti għal miżuri biex jiżdied l-għadd ta' medjazzjonijiet fl-UE")(4),

–  wara li kkunsidra l-Valutazzjoni tal-Implimentazzjoni Ewropea dwar id-Direttiva dwar il-Medjazzjoni permezz tal-Valutazzjoni tal-Impatt Ex Post tas-Servizz ta' Riċerka tal-Parlament Ewropew (EPRS)(5),

–  wara li kkunsidra l-istudju mid-Direttorat Ġenerali tiegħu għall-Politiki Interni bit-titolu "Quantifying the cost of not using mediation – a data analysis" ("Kwantifikazzjoni tal-ispejjeż f'kull każ meta ma tintużax il-medjazzjoni – analiżi tad-data")(6),

–  wara li kkunsidra l-Artikoli 67 u 81(2)(g) tat-Trattat dwar il-Funzjonament tal-Unjoni Ewropea (TFUE),

–  wara li kkunsidra l-Artikolu 52 tar-Regoli ta' Proċedura tiegħu, kif ukoll l-Artikolu 1(1)(e) u l-Anness 3 tad-deċiżjoni tal-Konferenza tal-Presidenti tat-12 ta' Diċembru 2002 dwar il-proċedura għall-awtorizzazzjoni tat-tfassil tar-rapporti fuq inizjattiva proprja,

–  wara li kkunsidra r-rapport tal-Kumitat għall-Affarijiet Legali (A8-0238/2017),

A.  billi d-Direttiva 2008/52/KE kienet pass importanti 'l quddiem fir-rigward tal-introduzzjoni u l-użu tal-proċeduri ta' medjazzjoni fl-Unjoni Ewropea; billi, madankollu, l-implimentazzjoni tagħha kienet tvarja ħafna fost l-Istati Membri, skont l-eżistenza preċedenti jew le ta' sistemi ta' medjazzjoni nazzjonali, b'uħud mill-Istati Membri jagħżlu li jmorru għal implimentazzjoni relattivament litterali tad-dispożizzjonijiet tagħha, oħrajn għal reviżjoni fil-fond ta' modi alternattivi għas-soluzzjoni tat-tilwim (bħal pereżempju l-Italja li tuża l-medjazzjoni sitt darbiet aktar mill-bqija tal-Ewropa), u oħrajn li qiesu l-liġijiet eżistenti tagħhom bħala diġà konformi mad-Direttiva dwar il-Medjazzjoni;

B.  billi l-maġġoranza tal-Istati Membri estendew il-kamp ta' applikazzjoni tal-miżuri ta' traspożizzjoni nazzjonali tagħhom għal każijiet nazzjonali wkoll – bi tliet Stati Membri biss jagħżlu li jittrasponu d-Direttiva fir-rigward ta' każijiet transfruntiera biss(7) – liema traspożizzjoni, b'mod deċiżiv, kellha impatt pożittiv fuq il-liġijiet tal-Istati Membri u l-kategoriji ta' tilwim ikkonċernat;

C.  billi d-diffikultajiet li ħarġu fl-istadju tat-traspożizzjoni tad-direttiva ġeneralment jirriflettu d-differenzi fil-kultura ġuridika fis-sistemi ġuridiċi nazzjonali; billi jenħtieġ li, għalhekk, tingħata prijorità għal bidla fil-mentalità ġuridika permezz tal-iżvilupp ta' kultura ta' medjazzjoni bbażata fuq soluzzjoni amikevoli ta' tilwim – kwistjoni li tqajmet diversi drabi min-netwerks Ewropej tal-professjonisti legali mill-konċepiment tad-direttiva tal-Unjoni u sussegwentement waqt it-traspożizzjoni tagħha fl-Istati Membri;

D.  billi l-implimentazzjoni tad-Direttiva dwar il-Medjazzjoni pprovdiet valur miżjud tal-UE billi qajmet sensibilizzazzjoni fost il-leġiżlaturi nazzjonali dwar il-vantaġġi tal-medjazzjoni u ġabet magħha grad ta' allinjament fir-rigward tal-liġi proċedurali u l-prattiki diversi fl-Istati Membri;

E.  billi l-medjazzjoni, bħala proċedura barra l-qrati alternattiva, volontarja u kunfidenzjali, tista' tkun għodda utli sabiex jitnaqqas il-piż tax-xogħol fuq il-qrati f'ċerti każijiet u soġġett għas-salvagwardji meħtieġa, peress li tista' tippermetti lil persuni fiżiċi u ġuridiċi jsibu soluzzjoni barra l-qrati għat-tilwim b'mod rapidu u rħis – filwaqt li wieħed iżomm f'moħħu li proċedimenti tal-qorti twal wisq jiksru l-Karta tad-Drittijiet Fundamentali – filwaqt li jiġi żgurat aċċess aħjar għall-ġustizzja u kontribuzzjoni għat-tkabbir ekonomiku;

F.  billi l-għanijiet imsemmija fl-Artikolu 1 tad-Direttiva dwar il-Medjazzjoni mmirati biex jinkoraġġixxu l-użu tal-medjazzjoni u b'mod partikolari biex jiksbu "relazzjoni bilanċjata bejn il-medjazzjoni u l-proċedimenti ġudizzjarji" ma ntlaħqux b'mod ċar, peress li l-medjazzjoni hija użata f'inqas minn 1 % tal-każijiet fil-qorti bħala medja fil-maġġoranza tal-Istati Membri(8);

G.  billi d-Direttiva dwar il-Medjazzjoni ma ħolqitx sistema tal-Unjoni għas-soluzzjoni tat-tilwim barra mill-qrati fl-aktar sens strett, bl-eċċezzjoni tal-introduzzjoni ta' dispożizzjonijiet speċifiċi fil-qasam tal-iskadenza tal-perjodi ta' limitazzjoni u ta' preskrizzjoni fi proċedimenti ġuridiċi meta jkun hemm tentattiv ta' medjazzjoni u fil-qasam tal-obbligi ta' kunfidenzjalità għall-medjaturi u l-persunal amministrattiv tagħhom;

Konklużjonijiet ewlenin

1.  Jilqa' l-fatt li f'ħafna Stati Membri, is-sistemi ta' medjazzjoni reċentament kienu soġġetti għal bidliet u reviżjonijiet, u f'oħrajn hemm previsti emendi għal-leġiżlazzjoni applikabbli(9);

2.  Jiddeplora l-fatt li tliet Stati Membri biss għażlu li jittrasponu d-direttiva fir-rigward ta' każijiet transfruntiera biss, u jinnota li jeżistu ċerti diffikultajiet fir-rigward tal-funzjonament tas-sistemi nazzjonali ta' medjazzjoni fil-prattika, fil-biċċa l-kbira relatati mat-tradizzjoni tal-kontradittorja u n-nuqqas ta' kultura ta' medjazzjoni fl-Istati Membri, il-livell baxx ta' sensibilizzazzjoni dwar il-medjazzjoni fil-maġġoranza tal-Istati Membri, in-nuqqas ta' għarfien dwar kif jiġu indirizzati każijiet transfruntiera, u l-funzjonament tal-mekkaniżmi ta' kontroll tal-kwalità għall-medjaturi(10);

3.  Jenfasizza li l-Istati Membri kollha jipprevedu l-possibbiltà li l-qrati jistiednu lill-partijiet biex jirrikorru għall-medjazzjoni jew, tal-inqas, biex jattendu sessjonijiet ta' informazzjoni dwar il-medjazzjoni; jinnota li f'ċerti Stati Membri l-parteċipazzjoni f'sessjonijiet ta' informazzjoni bħal dawn hija obbligatorja fuq l-inizjattiva tal-imħallef(11) jew f'ċerti tipi ta' tilwim previsti mill-liġi, b'mod partikolari fil-kawżi relatati ma' kwistjonijiet tal-familja(12); jindika, bl-istess mod, li ċerti Stati Membri jimponu fuq l-avukati d-dmir li jinformaw lill-klijenti tagħhom dwar il-possibbiltà tal-użu tal-medjazzjoni, jew jeħtieġu li r-rikorsi preżentati lill-qrati jikkonfermaw li kien hemm tentattiv għall-medjazzjoni jew li hemm motivi li jimpedixxu din il-medjazzjoni; jinnota, madankollu, li l-Artikolu 8 tad-Direttiva dwar il-Medjazzjoni jiżgura li l-partijiet li jkunu għażlu l-medjazzjoni sabiex jippruvaw isolvu tilwim ma jkunux sussegwentement imwaqqfa milli jitilgħu l-qorti minħabba ż-żmien li huma qattgħu fil-medjazzjoni; jenfasizza li l-ebda problema partikolari ma tqajmet mill-Istati Membri fir-rigward ta' dan il-punt;

4.  Jinnota wkoll li ħafna Stati Membri jipprovdu inċentivi finanzjarji lill-partijiet biex jużaw il-medjazzjoni, jew fil-forma ta' tnaqqis fl-ispejjeż, għajnuna legali, jew sanzjonijiet għal rifjut mhux ġustifikat għall-possibbiltà ta' medjazzjoni; josserva li r-riżultati miksuba f'dawn il-pajjiżi juru li l-medjazzjoni tista' tipprovdi soluzzjoni tat-tilwim extra ġudizzjarja rapida u kosteffikaċi permezz ta' proċessi mfassla apposta għall-ħtiġijiet tal-partijiet;

5.  Iqis li l-adozzjoni ta' kodiċi ta' kondotta tikkostitwixxi għodda importanti biex tiġi żgurata l-kwalità tal-medjazzjoni; josserva f'dan ir-rigward li l-Kodiċi ta' Kondotta Europew għall-medjaturi huwa jew direttament użat mill-partijiet ikkonċernati jew jikkostitwixxi referenza għall-kodiċi nazzjonali jew settorjali; josserva wkoll li l-biċċa l-kbira tal-Istati Membri għandhom proċeduri ta' akkreditazzjoni vinkolanti għall-medjaturi u/jew għandhom reġistri ta' medjaturi;

6.  Jiddispjaċih li hemm diffikultà f'li tinkiseb data statistika komprensiva dwar il-medjazzjoni, inkluż in-numru ta' każijiet li saru bil-medjazzjoni, it-tul medju u r-rati ta' suċċess tal-proċessi ta' medjazzjoni; jinnota li fl-assenza ta' bażi ta' data affidabbli huwa diffiċli ħafna li wieħed ikompli jippromwovi l-medjazzjoni u tiżdied il-fiduċja taċ-ċittadini fl-effikaċja tagħha; jissottolinja, min-naħa l-oħra, ir-rwol dejjem jikber tan-Netwerk Ġudizzjarju Ewropew fi kwistjonijiet ċivili u kummerċjali fit-titjib tal-ġbir tad-data nazzjonali dwar l-applikazzjoni tad-Direttiva dwar il-Medjazzjoni;

7.  Jilqa' l-importanza partikolari tal-medjazzjoni fil-qasam tal-liġi tal-familja (b'mod partikolari fi proċedimenti li jirrigwardaw il-kustodja tal-minuri, id-drittijiet ta' aċċess u l-każijiet ta' ħtif ta' minuri), fejn din tista' toħloq atmosfera kostruttiva għal diskussjonijiet u tiżgura t-trattament ekwu bejn il-ġenituri; jinnota, barra minn hekk, li soluzzjonijiet amikevoli jkunu x'aktarx aktar dejjiema u fl-aħjar interessi tal-minuri peress li jistgħu jindirizzaw ukoll, flimkien mar-residenza ewlenija tal-minuri, l-arranġamenti taż-żjajjar jew il-ftehimiet li jikkonċernaw il-manteniment tal-minuri; jenfasizza, f'dan il-kuntest, ir-rwol importanti li jaqdi n-Netwerk Ġudizzjarju Ewropew f'kwistjonijiet ċivili u kummerċjali fl-abbozzar ta' rakkomandazzjonijiet immirati li jsaħħu l-użu tal-medjazzjoni tal-familja f'kuntest transfruntier, b'mod partikolari f'każijiet ta' ħtif ta' minuri;

8.  Jenfasizza l-importanza tal-iżvilupp u l-manutenzjoni ta' taqsima separata fil-Portal Ewropew tal-Ġustizzja elettronika ddedikata għall-medjazzjoni transfruntiera fi kwistjonijiet tal-familja u li tipprovdi informazzjoni dwar is-sistemi nazzjonali ta' medjazzjoni;

9.  Jilqa' d-dedikazzjoni tal-Kummissjoni, għalhekk, li tikkofinanzja diversi proġetti mmirati lejn il-promozzjoni tal-medjazzjoni u t-taħriġ tal-imħallfin u l-prattikanti fl-Istati Membri;

10.  Jenfasizza li, minkejja n-natura volontarja tal-medjazzjoni, iridu jittieħdu aktar passi biex jassiguraw l-eżegwibbiltà ta' ftehimiet bil-medjazzjoni malajr u b'mod affordabbli, b'rispett sħiħ għad-drittijiet fundamentali, kif ukoll id-dritt tal-Unjoni u dak nazzjonali; ifakkar, f'dan ir-rigward, li l-infurzar nazzjonali ta' ftehim milħuq mill-partijiet fi Stat Membru għandu, bħala regola ġenerali, ikun ikkonfermat minn awtorità pubblika, u dan jagħti lok għal spejjeż addizzjonali, jieħu ħafna żmien għall-partijiet fil-ftehim u jista' b'hekk jaffetwa b'mod avvers il-prattika ta' medjaturi esterni, b'mod partikolari fil-każ ta' tilwim b'talbiet żgħar;

Rakkomandazzjonijiet

11.  Jistieden lill-Istati Membri jżidu l-isforzi tagħhom biex jinkoraġġixxu l-użu tal-medjazzjoni f'tilwim ċivili u kummerċjali, inkluż permezz ta' kampanji ta' informazzjoni xierqa li jipprovdu liċ-ċittadini u lill-persuni ġuridiċi b'informazzjoni xierqa u komprensiva rigward l-impatt tal-proċedura u l-vantaġġi tagħha f'termini ta' frankar ta' ħin u flus u jiżguraw kooperazzjoni mtejba bejn il-professjonisti ġuridiċi għal dak il-għan; jenfasizza, f'dan il-kuntest, il-ħtieġa ta' skambju tal-aħjar prattiki fil-ġurisdizzjonijiet nazzjonali diversi, bl-appoġġ tal-miżuri xierqa fil-livell tal-Unjoni, b'tali mod li tiżdied is-sensibilizzazzjoni dwar is-siwi tal-medjazzjoni;

12.  Jistieden lill-Kummissjoni tivvaluta l-ħtieġa għall-iżvilupp ta' standards ta' kwalità mal-UE kollha għall-forniment ta' servizzi ta' medjazzjoni, speċjalment fil-forma ta' standards minimi biex tiġi żgurata l-konsistenza, filwaqt li jitqies id-dritt fundamentali ta' aċċess għall-ġustizzja kif ukoll id-differenzi lokali f'kulturi ta' medjazzjoni, bħala mezz biex tkompli tippromwovi l-użu tal-medjazzjoni;

13.  Jistieden lill-Kummissjoni biex, barra minn hekk, tivvaluta l-ħtieġa għall-Istati Membri biex joħolqu u jżommu reġistri nazzjonali ta' proċedimenti ta' medjazzjoni, li jistgħu jkunu sors ta' informazzjoni għall-Kummissjoni iżda jistgħu jintużaw ukoll mill-medjaturi nazzjonali b'tali mod li jibbenefikaw mill-aħjar prattiki fl-Ewropa; jenfasizza li kwalunkwe reġistru bħal dan irid jiġi stabbilit f'konformità sħiħa mar-Regolament Ġenerali dwar il-Protezzjoni tad-Data (ir-Regolament (UE) 2016/679)(13);

14.  Jitlob li l-Kummissjoni twettaq studju dettaljat dwar l-ostakli għaċ-ċirkolazzjoni libera ta' ftehimiet ta' medjazzjoni barranin fl-Unjoni u dwar l-għażliet varji biex tippromwovi l-użu tal-medjazzjoni bħala mod sod, affordabbli u effikaċi biex jissolvew kunflitti f'tilwim intern u transfruntier fl-Unjoni, filwaqt li jitqies l-istat tad-dritt u l-iżviluppi internazzjonali għaddejja f'dan il-qasam;

15.  Jistieden lill-Kummissjoni biex, fir-rieżami tagħha tal-leġiżlazzjoni, issib soluzzjonijiet biex testendi b'mod effikaċi l-kamp ta' applikazzjoni tal-medjazzjoni anke għal kwistjonijiet oħra ċivili jew amministrattivi, fejn possibbli; jenfasizza, madankollu, li trid tingħata attenzjoni speċjali lill-implikazzjonijiet li l-medjazzjoni jista' jkollha fuq ċerti kwistjonijiet soċjali, bħal-liġi tal-familja; jirrakkomanda, f'dan il-kuntest, li l-Kummissjoni u l-Istati Membri japplikaw u jimplimentaw salvagwardji xierqa fil-proċessi tal-medjazzjoni sabiex jillimitaw ir-riskji għall-partijiet aktar dgħajfa u tipproteġihom kontra kull abbuż ta' proċedura jew pożizzjoni abbużiva mwettqa mill-partijiet aktar b'saħħithom, u tipprovdi data rilevanti bi statistika komprensiva; jissottolinja wkoll l-importanza li jiġi żgurat ir-rispett ta' kriterji ta' ekwità f'termini ta' spejjeż, speċjalment biex tingħata attenzjoni partikolari lill-protezzjoni tal-interessi ta' gruppi żvantaġġati; jinnota madankollu li l-medjazzjoni tista' titlef l-attraenza u l-valur miżjud tagħha jekk jiġu introdotti standards eċċessivament stretti għall-partijiet;

o
o   o

16.  Jagħti istruzzjonijiet lill-President tiegħu sabiex jgħaddi din ir-riżoluzzjoni lill-Kunsill u lill-Kummissjoni, kif ukoll lill-gvernijiet u lill-parlamenti tal-Istati Membri.

(1) ĠU L 136, 24.5.2008, p. 3. (2) PE 571.395. (3) http://bookshop.europa.eu/mt/study-for-an-evaluation-and-implementation-of-directive-2008-52-ec-the-mediation-directive--pbDS0114825/ (4) PE 493.042. (5) PE 593.789. (6) PE 453.180. (7) ‏Ara COM(2016)0542, p. 5. (8) PE 571.395, p. 25. (9) Il-Kroazja, l-Estonja, il-Greċja, l-Ungerija, l-Irlanda, l-Italja, il-Litwanja, in-Netherlands, il-Polonja, il-Portugall, is-Slovakkja u Spanja. (10) Ara COM(2016)0542, p. 4. (11) Pereżempju fir-Repubblika Ċeka. (12) Pereżempju fil-Litwanja, il-Lussemburgu, l-Ingilterra u Wales. (13) ĠU L 119, 4.5.2016, p. 1.