Index 
 Vorige 
 Volgende 
 Volledige tekst 
Procedure : 2017/2830(RSP)
Stadium plenaire behandeling
Kies een document :

Ingediende teksten :

RC-B8-0512/2017

Debatten :

Stemmingen :

PV 14/09/2017 - 8.3

Aangenomen teksten :

P8_TA(2017)0349

Aangenomen teksten
PDF 175kWORD 52k
Donderdag 14 september 2017 - Straatsburg
Gabon, onderdrukking van de oppositie
P8_TA(2017)0349RC-B8-0512/2017

Resolutie van het Europees Parlement van 14 september 2017 over Gabon: onderdrukking van de oppositie (2017/2830(RSP))

Het Europees Parlement,

–  gezien zijn eerdere resoluties over Gabon, met name de resolutie van 2 februari 2017 over de crisis van de rechtsstaat in de Democratische Republiek Congo en in Gabon(1),

–  gezien de gezamenlijke verklaring van de vicevoorzitter van de Commissie/hoge vertegenwoordiger van de Unie voor buitenlandse zaken en veiligheidsbeleid (VV/HV) en de commissaris voor internationale samenwerking en ontwikkeling, Neven Mimica, van 24 september 2016 naar aanleiding van de bekendmaking door het Grondwettelijk Hof van Gabon van de officiële resultaten van de presidentsverkiezingen van 2016,

–  gezien de persmededeling van de Afrikaanse Unie van 1 september 2016 waarin het geweld wordt veroordeeld en wordt opgeroepen tot vreedzame oplossing van het conflict dat na de verkiezingen in Gabon is uitgebroken,

–  gezien de conclusies van de Raad van juni 2017 over een vernieuwde impuls voor het partnerschap Afrika-EU,

–  gezien de gezamenlijke verklaring van de woordvoerders van de VV/HV, Federica Mogherini, en de commissaris voor Internationale Samenwerking en Ontwikkeling, Neven Mimica, van 11 september 2016 over Gabon,

–  gezien de verklaring die de EU op 9 maart 2017 tijdens de 34e vergadering van de Mensenrechtenraad van de Verenigde Naties heeft afgelegd onder punt 2 van de interactieve dialoog met de Hoge Commissaris,

–  gezien Resolutie 359 (LIX) 2016 van de Afrikaanse Commissie voor de rechten van de mens en de volkeren over de mensenrechtensituatie in de Republiek Gabon van 4 november 2016,

–  gezien de grondwet van Gabon,

–  gezien de herziene Partnerschapsovereenkomst van Cotonou,

–  gezien het Afrikaans Handvest van de rechten van de mens en de volkeren van juni 1981,

–  gezien het Internationaal Verdrag inzake burgerrechten en politieke rechten van december 1966,

–  gezien het eindverslag van de EU-verkiezingswaarnemingsmissie,

–  gezien het Afrikaans Handvest voor democratie, verkiezingen en bestuur,

–  gezien artikel 135, lid 5, en artikel 123, lid 4, van zijn Reglement,

A.  overwegende dat het vermoeden is geuit dat bij de presidentiële verkiezingen in Gabon in 2016 fraude is gepleegd; overwegende dat in de dagen na de verkiezingen het parlement van Congo in brand werd gestoken, diverse demonstranten zijn gedood en honderden personen zijn gearresteerd; overwegende dat de veiligheidssituatie momenteel weer redelijk stabiel is, maar dat er in het hele land nog altijd sprake is van grote politieke en maatschappelijke spanningen en dat de economische situatie bovendien slecht is;

B.  overwegende dat eerbiediging van de grondwet een van de beginselen is waarop een democratie gebaseerd is, en dat dit beginsel de grondslag vormt van de staat, overheidsinstellingen en de rechtsstaat; overwegende dat vreedzame, geloofwaardige en transparante verkiezingen in Gabon een belangrijke bijdrage hadden kunnen leveren aan het realiseren van democratische vooruitgang en wisseling van de macht in de Centraal-Afrikaanse regio; overwegende dat de parlementsverkiezingen in Gabon, die aanvankelijk gepland stonden voor december 2016, al twee keer zijn uitgesteld, en nu gepland staan voor april 2018, na de daarvoor in de grondwet gestelde termijn;

C.  overwegende dat in Gabon met name tijdens de gewelddadigheden na de verkiezingen in augustus 2016 arrestaties, moorden en gedwongen verdwijningen plaatsvonden, zoals gemeld door verschillende internationale en non-gouvernementele organisaties; overwegende dat er in Gabon sprake is van een toename van politiek geweld, met name in de hoofdstad Libreville, waar volgens berichten diverse huizen van leden van de politieke oppositie zijn aangevallen;

D.  overwegende dat de autoriteiten zich schuldig maken aan onderdrukking van leden van de oppositie en maatschappelijke organisaties die zich tegen de heersende macht verzetten; overwegende dat mensenrechtengroeperingen onophoudelijk berichten over de verslechterende situatie op het gebied van de mensenrechten, de vrijheid van meningsuiting en de vrijheid van vergadering en daarbij onder meer melding maken van excessief geweld tegen vreedzame demonstranten, willekeurige arrestaties en opsluiting, en rechtszaken om politieke redenen;

E.  overwegende dat het regime van Ali Bongo er zowel voor als na de verkiezingen van 2016 veelvuldig van is beschuldigd zich schuldig te maken aan mensenrechtenschendingen, zoals willekeurige arrestaties, het langdurig gevangen houden van mensen in onmenselijke omstandigheden, martelingen, buitengerechtelijke executies en gedwongen verdwijningen van burgers en journalisten die zich verzetten tegen het regime of de herverkiezing van president Ali Bongo;

F.  overwegende dat Gabon partij is bij het Internationaal Verdrag inzake de bescherming van alle personen tegen gedwongen verdwijning, bezig is de bepalingen van dit verdrag in nationaal recht om te zetten en gehouden is om de Verenigde Naties in te lichten over de vooruitgang die sinds de ratificatie van het verdrag in 2011 is geboekt en over de gebeurtenissen na de verkiezingen van 2016; overwegende dat het VN-Comité inzake gedwongen verdwijningen de situatie in Gabon momenteel evalueert en onderzoekt of het land op het gebied van de tenuitvoerlegging van het verdrag vooruitgang boekt;

G.  overwegende dat president Ali Bongo in het kader van de aanpak van de crisis naar aanleiding van zijn herverkiezing het startschot heeft gegeven voor een nationale dialoog, waaraan volgens premier Emmanuel Issoze Ngondet wordt deelgenomen door vertegenwoordigers van 1 200 groepen uit het maatschappelijk middenveld en ongeveer 50 politieke partijen; overwegende dat de besprekingen in dit kader worden geboycot door Jean Ping en andere vooraanstaande oppositieleiders;

H.  overwegende dat presidentskandidaat Jean Ping op 18 augustus 2017 een oproep heeft gedaan tot burgerlijke ongehoorzaamheid en de Gabonese bevolking heeft aangespoord de president af te zetten;

I.  overwegende dat de laatste weken tientallen mensen gevangen zijn genomen wegens deelname aan vreedzame niet-toegestane demonstraties ter ondersteuning van Jean Ping, en dat een aantal van hen nog altijd gevangen zit;

J.  overwegende dat op 2 september 2017 werd besloten dat de leider van de politieke oppositie en oud-presidentskandidaat Jean Ping en de leiders van meer dan twintig oppositiepartijen het land niet mochten verlaten, zonder dat zij van deze beperking op de hoogte werden gesteld en zonder dat er een lijst werd gepubliceerd van de namen van de personen waarop dit besluit betrekking had; overwegende dat deze maatregel op 8 september 2017 weer werd ingetrokken;

K.  overwegende dat de regering het politieke tegenstanders die de overwinning van Ali Bongo betwisten, heeft verboden in het openbaar en via particuliere media te spreken;

L.  overwegende dat er bij Franse rechtbanken zaken aanhangig zijn gemaakt tegen een aantal vooraanstaande Gabonezen wegens mensenrechtenschendingen en wederrechtelijke verrijking;

M.  overwegende dat het Franse openbaar ministerie onlangs een onderzoek heeft afgerond naar investeringen van onrechtmatig verkregen vermogensbestanddelen uit Gabon in Frankrijk en in dat kader goederen in beslag heeft genomen ter waarde van tussen de 50 en 60 miljoen EUR, een en ander na klachten die waren ingediend door de Franse tak van Transparency International en een Gabonees; overwegende dat uit dit onderzoek is gebleken dat er ook op een bankrekening die door de familie Bongo werd gebruikt om spullen mee te kopen 1,3 miljoen EUR is overgemaakt;

N.  overwegende dat de EU-verkiezingswaarnemingsmissie (EOM), die door de Gabonese regering was uitgenodigd om toezicht te houden op de presidentsverkiezingen, in haar eindverslag heeft geconcludeerd dat het tijdens het verkiezingsproces, en met name bij de consolidatie van de verkiezingsuitslag en tijdens de beroepsprocedure, heeft ontbroken aan transparantie; overwegende dat de EOM heeft vastgesteld dat deze misstanden twijfel oproepen over de integriteit van het consolidatieproces van de verkiezingsuitslag en de einduitslag van de verkiezingen;

1.  herinnert eraan dat Gabon zich er in het kader van de overeenkomst van Cotonou toe heeft verbonden de democratie, de beginselen van de rechtsstaat en de mensenrechten, waaronder de vrijheid van meningsuiting, vrijheid van vergadering en toegang tot de media, behoorlijk bestuur en transparantie met betrekking tot politieke functies, te eerbiedigen;

2.  wijst Gabon op zijn plichten en verantwoordelijkheden als partij, waaronder de verplichting om duidelijke en concrete informatie te verstrekken over de hervormingen die sinds de ratificatie zijn doorgevoerd, over het geweld na de verkiezingen en over maatregelen die getroffen zijn om de waarheid boven tafel te krijgen en te waarborgen dat de personen die hiervoor verantwoordelijk zijn voor de rechter moeten verschijnen;

3.  wijst op de belangrijke rol van de oppositie in een democratische samenleving; veroordeelt ten zeerste de druk en intimidatie waaronder de oppositie in Gabon te lijden heeft; acht het onacceptabel dat een aantal leiders van de Gabonese oppositie, waaronder Jean-Ping die kandidaat was tijdens de verkiezingen van 2016, tijdelijk het recht om het land te verlaten is ontzegd; wijst erop dat deze maatregel volgens de Gabonese wet alleen mag worden opgelegd aan personen tegen wie een strafrechtelijk onderzoek loopt; vindt deze maatregel daarom arbitrair;

4.  spreekt zijn afkeuring uit over het feit dat de oppositie, mensenrechtenactivisten en journalisten voortdurend te maken hebben met bedreigingen, aanvallen, geweld, ernstige beperkingen en intimidaties; dringt er bij de autoriteiten op aan het recht van de oppositie op het voeren van vreedzaam protest te eerbiedigen en alle personen die nog ten onrechte gevangen zitten vrij te laten, een eind te maken aan de vijandelijkheden, intimidatie en vervolging van de oppositie en concrete maatregelen te nemen om de vrijheid van meningsuiting te waarborgen;

5.  spoort de regering van Gabon aan om het kiesstelsel zo snel mogelijk grondig te hervormen en daarbij rekening te houden met de aanbevelingen van de EU-EOM, om te komen tot een beter en volledig transparant en geloofwaardig kiesstelsel; benadrukt dat de Gabonese autoriteiten volledig en oprecht moeten samenwerken met alle relevante nationale en internationale belanghebbenden, om ervoor te zorgen dat de volgende parlementsverkiezingen, die al lang hadden moeten plaatsvinden, volledig transparant en geloofwaardig zijn en gehouden worden in een vrije, democratische, inclusieve en vreedzame omgeving;

6.  is ervan op de hoogte dat er momenteel tussen de EU en Gabon een intensieve politieke dialoog wordt gevoerd, overeenkomstig de bepalingen van de Overeenkomst van Cotonou; dringt er bij alle betrokken partijen op aan in dit kader ten volle samen te werken en te streven naar tastbaar succes;

7.  heeft bedenkingen ten aanzien van de inclusiviteit en dus van de geloofwaardigheid en relevantie van de nationale dialoog waartoe de regering de aanzet heeft gegeven; merkt op dat Jean Ping en zijn partij "Coalition pour la Nouvelle République" niet aan de dialoog willen deelnemen;

8.  gelooft dat een duidelijk politiek antwoord op de huidige grote politieke en maatschappelijke verdeeldheid in Gabon nodig is om de stabiliteit van het land te bewaren, het vertrouwen van de Gabonese burgers te versterken en de overheidsinstanties daadwerkelijk legitimiteit te verlenen; dringt aan op een internationaal onderzoek, onder leiding van de VN, naar de verkiezingen en de misstanden die sindsdien hebben plaatsgevonden, om te bepalen hoe er een politieke dialoog tot stand kan worden gebracht aan de hand waarvan de crisissituatie tot een einde kan worden gebracht en de democratische rechten van het Gabonese volk kunnen worden gewaarborgd;

9.  dringt er, vanwege de sterke en historische banden van dat land met Gabon, met name bij Frankrijk op aan om zijn politieke en economische invloed te gebruiken om druk uit te oefenen op de Gabonese regering en binnen de EU-instellingen in dit kader een constructieve rol te spelen;

10.  verzoekt de delegatie van de Europese Unie in Gabon alle ontwikkelingen in Gabon nauw te blijven volgen en gebruik te maken van alle passende middelen en instrumenten en de intensieve politieke dialoog om de tenuitvoerlegging van de belangrijkste elementen van de overeenkomst van Cotonou te bevorderen en pro-democratische krachten te steunen;

11.  verzoekt de VV/HV, de Commissie en de lidstaten om hun beleid ten aanzien van Gabon te heroverwegen en na te denken over gerichte sancties voor de personen die verantwoordelijk zijn voor de verkiezingsfraude en de gewelddadigheden die in de nasleep daarvan in Gabon hebben plaatsgevonden;

12.  dringt er nogmaals bij de regering van Gabon op aan een gerechtelijk en strafrechtelijk stelsel te realiseren dat waarborgt dat arrestaties en veroordelingen evenredig zijn aan het gepleegde strafbare feit;

13.  verzoekt de regering om concrete maatregelen te nemen naar aanleiding van de bezorgdheid van de internationale gemeenschap en een snel werkend, daadwerkelijk inclusief, transparant en onpartijdig adviesforum voor dialoog in het leven te roepen; verzoekt ook de oppositie de haalbaarheid daarvan te onderzoeken;

14.  dringt er bij alle politieke actoren op aan zich verantwoordelijk op te stellen en zich te beheersen en zich met name te onthouden van het aanzetten tot geweld;

15.  verzoekt de deelnemers van de volgende top EU-Afrika in Abidjan om de situatie in Gabon op de agenda te plaatsen en Gabon te wijzen op zijn verplichtingen op het gebied van de mensenrechten, democratie en de rechtsstaat;

16.  is tevreden over het onderzoek dat in Frankrijk loopt naar de onrechtmatig verkregen vermogensbestanddelen uit Gabon en hoopt dat alle personen die zich bezig hebben gehouden met illegale activiteiten voor de rechter zullen moeten verschijnen; dringt aan op maximale transparantie met betrekking tot de 1,3 miljoen EUR die is overgemaakt naar een Franse bankrekening die gekoppeld kan worden aan de familie Bongo;

17.  verzoekt zijn Voorzitter deze resolutie te doen toekomen aan de Raad, de Commissie, de vicevoorzitter van de Commissie / hoge vertegenwoordiger van de Unie voor buitenlandse zaken en veiligheidsbeleid, de Afrikaanse Unie, de president en het parlement van Gabon, de secretaris-generaal van de Verenigde Naties, de VN-Mensenrechtenraad en de Paritaire Parlementaire Vergadering ACS-EU.

(1) Aangenomen teksten, P8_TA(2017)0017.

Juridische mededeling - Privacybeleid