Resolutie van het Europees Parlement van 14 september 2017 over Laos, met name de zaken Somphone Phimmasone, Lod Thammavong en Soukane Chaithad (2017/2831(RSP))
Het Europees Parlement,
– gezien zijn eerdere resoluties over Laos,
– gezien de uitkomst van de achtste bijeenkomst van het Gemengd Comité EU-Democratische Volksrepubliek Laos, die op 17 februari 2017 in Vientiane plaatsvond,
– gezien de verklaring die de delegatie van de Europese Unie bij de Democratische Volksrepubliek Laos op 3 mei 2017, Wereldpersvrijheiddag, in Vientiane heeft afgelegd,
– gezien de verklaring van de VN over mensenrechtenverdedigers van 1998,
– gezien de Universele Verklaring van de Rechten van de Mens van 10 december 1948,
– gezien het Internationaal Verdrag inzake burgerrechten en politieke rechten van 1966,
– gezien de samenwerkingsovereenkomst tussen de EU en de Democratische Volksrepubliek Laos van 1 december 1997,
– gezien het Handvest van de ASEAN,
– gezien artikel 135, lid 5, en artikel 123, lid 4, van zijn Reglement,
A. overwegende dat in maart 2017 drie Laotiaanse werknemers, de heer Somphone Phimmasone, de heer Soukane Chaithad en mevrouw Lod Thammavong, tot gevangenisstraffen van 12 tot 20 jaar en tot boetes ten belope van het equivalent van duizenden euro's zijn veroordeeld vanwege het op sociale media uiten van kritiek op de regering in verband met vermeende gevallen van corruptie, ontbossing en mensenrechtenschendingen, terwijl zij werkten in Thailand; overwegende dat de drie er ook van werden beschuldigd in december 2015 voor de ambassade van Laos in Thailand aan een antiregeringsdemonstratie te hebben deelgenomen;
B. overwegende dat de staatstelevisie op 25 mei 2016 beelden van Phimmasone, Chaithad en Thammavong op het hoofdbureau van politie in Vientiane heeft laten zien; overwegende dat de nieuwsberichten zeiden dat de drie waren gearresteerd voor het in gevaar brengen van de nationale veiligheid door sociale media te gebruiken om de reputatie van de regering schade toe te brengen;
C. overwegende dat de heer Sombath Somphone, een activist van het maatschappelijk middenveld, in 2012 door de politie van Vientiane werd opgepakt en dat sindsdien niets meer van hem is vernomen; overwegende dat ook omtrent het lot van ondernemer Sompawn Khantisouk, een in 2017 verdwenen milieuactivist, sindsdien volledige radiostilte heerst; overwegende dat de heer Bounthanh Thammavong, een Pools staatsburger, in 2015 tot vier-en-een-halfjaar gevangenisstraf is veroordeeld voor het online uiten van kritiek op de regering;
D. overwegende dat de handelingsvrijheid van het maatschappelijk middenveld in Laos sterk ingeperkt is; overwegende dat Laos in 2016 voorzitter van ASEAN was, maar weigerde de traditionele parallelle bijeenkomst van organisaties van het maatschappelijk middenveld toe te staan, waardoor het People's Forum van ASEAN gedwongen was in plaats daarvan in Oost-Timor te vergaderen;
E. overwegende dat de regering van Laos nauwelijks iets heeft gedaan om verbetering aan te brengen in de slechte mensenrechtensituatie, waaronder in de behandeling van minderheden, en de vrijheid van meningsuiting, van vereniging en van vreedzame vergadering ernstig blijft inperken; overwegende dat de regels inzake een eerlijke procesgang nog altijd met voeten worden getreden, dat het justitieel apparaat onverminderd corrupt is en dat mensenrechtenschendingen nog steeds ongestraft blijven;
F. overwegende dat de Laotiaanse autoriteiten doorgaan met het intimideren en onderdrukken van religieuze minderheden, met name christenen; overwegende dat er talrijke gevallen bekend zijn van inbeslagname van eigendommen, van het in brand steken van kerken en woningen, alsook van fysiek geweld tegen christenen in verband met het vieren van Kerstmis, en om mensen te dwingen het christelijke geloof af te zweren;
G. overwegende dat Laos het Internationaal Verdrag inzake de bescherming van alle personen tegen gedwongen verdwijning weliswaar ondertekend, maar niet geratificeerd heeft;
H. overwegende dat het in Laos aan mediapluriformiteit ontbreekt en dat de media onder strikt overheidstoezicht staan; overwegende dat de mediawet van 2008 in november 2016 is gewijzigd, waarbij de mogelijkheden om in de media kritiek te uiten op het beleid van de regering verder werden ingeperkt, en journalisten werden verplicht hun werk vóór publicatie aan een regeringscensor voor te leggen;
I. overwegende dat de regering van Laos in 2014 een decreet heeft uitgevaardigd houdende een verbod op het online uiten van kritiek op de regering en de regerende Revolutionaire Volkspartij van Laos;
1. veroordeelt met klem de aan Somphone Phimmasone, Soukane Chaithad en Lod Thammavong opgelegde gevangenisstraffen, en dringt aan op hun onmiddellijke invrijheidstelling;
2. stelt bezorgd vast dat hun veroordeling kan worden toegevoegd aan een lijst van arrestaties en gedwongen verdwijningen van activisten en demonstranten die kritiek hadden op kwesties uiteenlopend van landgeschillen tot vermeende gevallen van corruptie en machtsmisbruik;
3. roept de regering van Laos nogmaals op een eind te maken aan de intimidatie, willekeurige arrestatie en detentie van mensenrechtenverdedigers, onafhankelijke journalisten en activisten van het maatschappelijk middenveld, en het recht van vrijheid van meningsuiting en van vereniging te eerbiedigen, en de rechten van minderheden te respecteren; herinnert Laos aan zijn internationale verplichtingen uit hoofde van de door dat land geratificeerde mensenrechtenverdragen;
4. verzoekt de regering van Laos met klem zich aan haar internationale verplichtingen te houden en het recht van vrijheid van meningsuiting en van vreedzame vergadering te vrijwaren, en het Internationaal Verdrag inzake de bescherming van alle personen tegen gedwongen verdwijning, dat het land in 2008 heeft ondertekend, te ratificeren;
5. maakt zich ernstige zorgen over de grote aantallen mensenrechtenschendingen, waaronder de gedwongen verdwijningen en het feit dat de regels inzake een eerlijke procesgang vaak niet in acht worden genomen; verzoekt de Laotiaanse autoriteiten hun internationale mensenrechtenverplichtingen te eerbiedigen door onverwijld duidelijkheid te verschaffen over hetgeen er gebeurd is met ten minste tien vermiste personen, waaronder Sombath Somphone en Sompawn Khantisouk, en in detail uitleg te geven over hetgeen gevangengenomen activisten ten laste wordt gelegd en wat er voor bewijs tegen hen voorligt;
6. dringt aan op transparante, grondige en onpartijdige onderzoeken naar alle onopgeloste gedwongen verdwijningen, de openbaarmaking van informatie betreffende hun verblijfplaats, alsook op vervolging van de verantwoordelijken;
7. veroordeelt de vervolging van religieuze minderheden, met name christenen; verzoekt de regering alle tegen christenen gerichte activiteiten onmiddellijk te stoppen, en degenen die voor de brandstichtingen en het geweld verantwoordelijk zijn voor het gerecht te brengen;
8. verzoekt de autoriteiten van Laos gespecialiseerde VN-agentschappen en vertegenwoordigers van humanitaire organisaties onvoorwaardelijke toegang tot het land te verlenen, zodat zij politieke gevangenen kunnen bezoeken en alle etnische en religieuze minderheden kunnen ontmoeten;
9. verzoekt de regering van Laos maatregelen te nemen voor het bevorderen van een uit meerdere partijen bestaand politiek systeem, en de weg vrij te maken voor individuen die zich zonder de goedkeuring van de Revolutionaire Volkspartij van Laos verkiesbaar willen stellen;
10. steunt de inspanningen gericht op het vergroten van de toegang tot het internet in Laos; spoort de regering van Laos aan een voor de vrijheid van meningsuiting gunstig klimaat tot stand te brengen, en te stoppen met het monitoren en controleren van individuen online; verzoekt de regering in dit verband met klem de wet op het voorkomen en bestrijden van cybercriminaliteit van 2015 van zijn repressieve elementen te ontdoen;
11. verzoekt de vicevoorzitter van de Commissie / hoge vertegenwoordiger van de Unie voor buitenlandse zaken en veiligheidsbeleid de regering van Laos op zo kort mogelijke termijn aan te spreken op het lot van Somphone Phimmasone, Lod Thammavong en Soukane Chaithad; verzoekt de EU-delegatie bij de Democratische Volksrepubliek Laos de mensenrechtensituatie in het land nauw in de gaten te houden en, in concreto, aanwezig te zijn bij eventuele processen tegen Phimmasone, Thammavong en Chaithad, en de gevallen van zich in gevangenschap bevindende en vermiste individuen bij de autoriteiten van Laos onder de aandacht te blijven brengen;
12. verzoekt de EDEO deze kwesties hoog op de agenda te zetten van de toekomstige bijeenkomsten van het Gemengd Comité EU-Democratische Volksrepubliek Laos, alsmede van de volgende bijeenkomst van de top Azië-Europa (ASEM), die in 2018 in Brussel zal plaatsvinden;
13. verzoekt zijn Voorzitter deze resolutie te doen toekomen aan de Raad, de Commissie, de vicevoorzitter van de Commissie / hoge vertegenwoordiger van de Unie voor buitenlandse zaken en veiligheidsbeleid, de regeringen en parlementen van de lidstaten, de regering en het parlement van Laos, de secretaris-generaal van ASEAN, en de VN-Mensenrechtenraad.