Ψήφισμα του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου της 24ης Οκτωβρίου 2017 σχετικά με τις πολιτικές περί ελαχίστου εισοδήματος ως εργαλείο για την αντιμετώπιση της φτώχειας (2016/2270(INI))
Το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο,
– έχοντας υπόψη το άρθρο 5 παράγραφος 3 της Συνθήκης για την Ευρωπαϊκή Ένωση (ΣΕΕ) και τα άρθρα 4, 9, 14, 19, 151 και 153 της Συνθήκης για τη λειτουργία της Ευρωπαϊκής Ένωσης (ΣΛΕΕ),
– έχοντας υπόψη την Οικουμενική Διακήρυξη για τα Ανθρώπινα Δικαιώματα του 1948, όπως επιβεβαιώθηκε εκ νέου κατά την παγκόσμια διάσκεψη για τα ανθρώπινα δικαιώματα το 1993, και ειδικότερα τα άρθρα 3, 23 και 25, αυτής,
– έχοντας υπόψη τον Χάρτη των Θεμελιωδών Δικαιωμάτων της ΕΕ, κυρίως δε τις διατάξεις που αφορούν τα κοινωνικά δικαιώματα και, ειδικότερα, τα άρθρα 34, 35 και 36, που ορίζουν συγκεκριμένα το δικαίωμα στην κοινωνική αρωγή και τη στεγαστική βοήθεια, υψηλό επίπεδο προστασίας της υγείας του ανθρώπου και το δικαίωμα πρόσβασης σε υπηρεσίες γενικού οικονομικού ενδιαφέροντος,
– έχοντας υπόψη τον Ευρωπαϊκό Κοινωνικό Χάρτη και ιδίως τα άρθρα 1, 4, 6, 12, 14, 17, 19, 30 και 31,
– έχοντας υπόψη τις συμβάσεις της Διεθνούς Οργάνωσης Εργασίας (ΔΟΕ) αριθ. 29 και 105 σχετικά με την κατάργηση της αναγκαστικής εργασίας, τη σύμβαση αριθ. 102 της ΔΟΕ σχετικά με την κοινωνική ασφάλιση και τη σύσταση 202 της ΔΟΕ σχετικά με τα κατώτατα όρια κοινωνικής προστασίας,
– έχοντας υπόψη την ατζέντα για την αξιοπρεπή εργασία της ΔΟΕ και το παγκόσμιο σύμφωνο απασχόλησης της ΔΟΕ, όπως υιοθετήθηκαν με καθολική συναίνεση στη Διεθνή Διάσκεψη Εργασίας στις 19 Ιουνίου 2009,
– έχοντας υπόψη τα συμπεράσματα του Συμβουλίου EPSCO του Ιουνίου 2013, «Towards social investment for growth and jobs» (Προς κοινωνικές επενδύσεις για την ανάπτυξη και την απασχόληση),
– έχοντας υπόψη τη σύσταση 92/441/ΕΟΚ του Συμβουλίου, της 24ης Ιουνίου 1992, σχετικά με τα κοινά κριτήρια που αφορούν την επάρκεια πόρων και παροχών στα συστήματα κοινωνικής προστασίας(1) (σύσταση σχετικά με το ελάχιστο εισόδημα),
– έχοντας υπόψη τη σύσταση 92/442/ΕΟΚ του Συμβουλίου, της 27ης Ιουλίου 1992, για τη σύγκλιση των στόχων και των πολιτικών κοινωνικής προστασίας(2),
– έχοντας υπόψη τη σύσταση 2013/112/ΕΕ της Επιτροπής, της 20ής Φεβρουαρίου 2013, με τίτλο «Επένδυση στα παιδιά: Σπάζοντας τον κύκλο της μειονεξίας»(3),
– έχοντας υπόψη την ανακοίνωση της Επιτροπής της 20ής Φεβρουαρίου 2013 με τίτλο «Στοχεύοντας στις κοινωνικές επενδύσεις για την ανάπτυξη και τη συνοχή – συμπεριλαμβανομένης της εφαρμογής του Ευρωπαϊκού Κοινωνικού Ταμείου 2014-2020» (COM(2013)0083) και το συνοδευτικό της έγγραφο SWD(2013)0038,
– έχοντας υπόψη τη σύσταση 2008/867/ΕΚ της Επιτροπής, της 3ης Οκτωβρίου 2008, σχετικά με την ενεργητική ένταξη των αποκλεισμένων από την αγορά εργασίας ατόμων(4),
– έχοντας υπόψη την ανακοίνωση της Επιτροπής της 3ης Μαρτίου 2010 με τίτλο «Ευρώπη του 2020: στρατηγική για έξυπνη, διατηρήσιμη και χωρίς αποκλεισμούς ανάπτυξη» (COM(2010)2020),
– έχοντας υπόψη την πρόταση της Επιτροπής της 2ας Μαρτίου 2015 για απόφαση του Συμβουλίου σχετικά με τις κατευθυντήριες γραμμές για τις πολιτικές απασχόλησης των κρατών μελών (COM(2015)0098),
– έχοντας υπόψη το ψήφισμά του της 6ης Μαΐου 2009 σχετικά με την ανανεωμένη κοινωνική ατζέντα(5),
– έχοντας υπόψη το ψήφισμά του της 20ής Οκτωβρίου 2010 σχετικά με τον ρόλο ενός ελάχιστου εισοδήματος για την καταπολέμηση της φτώχειας και την προώθηση μιας ανεκτικής κοινωνίας στην Ευρώπη(6),
– έχοντας υπόψη το ψήφισμά του της 20ής Νοεμβρίου 2012 σχετικά με το Σύμφωνο Κοινωνικών Επενδύσεων – ως αντίδραση στην κρίση(7),
– έχοντας υπόψη το ψήφισμά του, της 24ης Νοεμβρίου 2015, σχετικά με τη μείωση των ανισοτήτων με ιδιαίτερη έμφαση στην παιδική φτώχεια(8),
– έχοντας υπόψη το ψήφισμά του της 14ης Απριλίου 2016 σχετικά με την επίτευξη του στόχου κατά της φτώχειας υπό το πρίσμα των αυξανόμενων εξόδων των νοικοκυριών(9),
– έχοντας υπόψη το ψήφισμά του της 26ης Μαΐου 2016 με τίτλο: «Φτώχεια: μια προοπτική με γνώμονα το φύλο»(10),
– έχοντας υπόψη το ψήφισμά του της 15ης Σεπτεμβρίου 2016 σχετικά με την πρόταση απόφασης του Συμβουλίου που αφορά τις κατευθυντήριες γραμμές για τις πολιτικές απασχόλησης των κρατών μελών(11),
– έχοντας υπόψη το ψήφισμά του της 19ης Ιανουαρίου 2017 σχετικά με έναν ευρωπαϊκό πυλώνα κοινωνικών δικαιωμάτων(12),
– έχοντας υπόψη τη γνωμοδότηση της Ευρωπαϊκής Οικονομικής και Κοινωνικής Επιτροπής της 15ης Ιουνίου 2011 με τίτλο «Ευρωπαϊκή πλατφόρμα για την καταπολέμηση της φτώχειας και του κοινωνικού αποκλεισμού: – ένα ευρωπαϊκό πλαίσιο για κοινωνική και εδαφική συνοχή»,
– έχοντας υπόψη τη γνωμοδότηση της Ευρωπαϊκής Οικονομικής και Κοινωνικής Επιτροπής της 10ης Δεκεμβρίου 2013 με θέμα «Ελάχιστο ευρωπαϊκό εισόδημα και δείκτες φτώχειας»,
– έχοντας υπόψη τη μελέτη με τίτλο «Towards adequate and accessible minimum income schemes in Europe» (Κατάλληλα και προσβάσιμα συστήματα ελάχιστου εισοδήματος στην Ευρώπη), που δημοσιεύτηκε το 2015 από το Ευρωπαϊκό Δίκτυο Ελαχίστου Εισοδήματος (EMIN),
– έχοντας υπόψη την έκθεση του Eurofound, του 2015 με τίτλο «Πρόσβαση στα επιδόματα κοινωνικής πρόνοιας: περιορισμός της μη ανάληψης»,
– έχοντας υπόψη την έκθεση του Eurofound του 2017 με τίτλο «Εισοδηματικές ανισότητες και πρότυπα απασχόλησης στην Ευρώπη πριν και μετά την παγκόσμια οικονομική ύφεση»,
– έχοντας υπόψη τη μελέτη του Θεματικού Τμήματος Α του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου με τίτλο «Minimum Income Policies in EU Member States» (Πολιτικές ελάχιστου εισοδήματος στα κράτη μέλη της ΕΕ), η οποία δημοσιεύτηκε σε τελική μορφή τον Απρίλιο του 2017,
– έχοντας υπόψη την έκθεση με τίτλο «Minimum Income Schemes in Europe – A study of national policies 2015» (Συστήματα ελάχιστου εισοδήματος στην Ευρώπη – Μελέτη των εθνικών πολιτικών 2015) που εκπόνησε το Ευρωπαϊκό Δίκτυο Κοινωνικής Πολιτικής (ESPN) για την Επιτροπή το 2016,
– έχοντας υπόψη την ερώτηση με αίτημα προφορικής απάντησης O-000087/2016 – B8-0710/2016 της 15ης Ιουνίου 2016, που κατατέθηκε από την Επιτροπή Απασχόλησης και Κοινωνικών Υποθέσεων του Κοινοβουλίου,
– έχοντας υπόψη την ερώτηση με αίτημα γραπτής απάντησης P-001004/2016 της 2ας Φεβρουαρίου 2016,
– έχοντας υπόψη τη σύστασή του προς το Συμβούλιο, της 7ης Ιουλίου 2016, σχετικά με την 71η σύνοδο της Γενικής Συνέλευσης των Ηνωμένων Εθνών(13),
– έχοντας υπόψη τη Διακήρυξη Schuman της 9ης Μαΐου 1950, με την οποία απευθυνόταν έκκληση για «την εξίσωση προς το καλύτερο του βιοτικού επιπέδου του εργατικού δυναμικού»·
– έχοντας υπόψη το άρθρο 52 του Κανονισμού του,
– έχοντας υπόψη την έκθεση της Επιτροπής Απασχόλησης και Κοινωνικών Υποθέσεων και τη γνωμοδότηση της Επιτροπής Οικονομικής και Νομισματικής Πολιτικής (A8-0292/2017),
Α. λαμβάνοντας υπόψη ότι η φτώχεια και ο κοινωνικός αποκλεισμός, οι αιτίες και η διάρκεια των οποίων δεν εξαρτώνται από τη βούληση των πληγέντων, αποτελούν παραβιάσεις της ανθρώπινης αξιοπρέπειας και των θεμελιωδών ανθρωπίνων δικαιωμάτων· λαμβάνοντας υπόψη ότι η ΕΕ και τα κράτη μέλη δεσμεύτηκαν το 2010 να μειώσουν τον αριθμό των ατόμων που αντιμετωπίζουν κίνδυνο φτώχειας και κοινωνικού αποκλεισμού κατά 20 εκατομμύρια έως το 2020· λαμβάνοντας υπόψη ότι η φτώχεια και ο κοινωνικός αποκλεισμός δεν είναι μόνο θέματα ατομικής ευθύνης και ότι πρέπει να αντιμετωπίζονται με συλλογικό τρόπο·
Β. λαμβάνοντας υπόψη ότι η Ευρώπη είναι μία από τις πλουσιότερες περιοχές στον κόσμο, παρότι πρόσφατα στοιχεία σχετικά με την εισοδηματική φτώχεια δείχνουν ότι η φτώχεια και η ακραία υλική στέρηση έχουν αυξηθεί στην Ευρώπη και ότι αυξάνονται οι ανισότητες μεταξύ κρατών μελών·
Γ. λαμβάνοντας υπόψη ότι μια ακμάζουσα οικονομία με χαμηλά επίπεδα ανεργίας εξακολουθεί να αποτελεί το αποτελεσματικότερο μέσο για την καταπολέμηση της φτώχειας·
Δ. λαμβάνοντας υπόψη ότι η εισοδηματική φτώχεια αποτελεί ένα μόνο μέρος της γενικής έννοιας της φτώχειας και κατά συνέπεια η φτώχεια δεν αφορά μόνο τους υλικούς πόρους αλλά και τους κοινωνικούς πόρους, και ιδίως την εκπαίδευση, την υγεία και την πρόσβαση στις υπηρεσίες·
Ε. λαμβάνοντας υπόψη ότι η σχετική φτώχεια δεν αποτελεί ένδειξη των πραγματικών αναγκών, παρά μόνον της σχετικής εισοδηματικής κατάστασης έναντι των άλλων·
ΣΤ. λαμβάνοντας υπόψη ότι, σύμφωνα με τη μεθοδολογία που εκπόνησε η Eurostat, το όριο του κινδύνου φτώχειας έχει καθοριστεί στο 60 % του μέσου εθνικού ισοδύναμου διαθέσιμου εισοδήματος (ανά νοικοκυριό, μετά τις κοινωνικές μεταβιβάσεις)· ότι, λαμβάνοντας υπόψη τις υφιστάμενες αποκλίσεις μεταξύ κρατών μελών και τις διαφορετικές εθνικές κοινωνικές πολιτικές, το ποσοστό αυτό πρέπει να εξετάζεται από κοινού με άλλους δείκτες όπως οι προϋπολογισμοί αναφοράς· λαμβάνοντας υπόψη ότι το εισόδημα είναι έμμεσος δείκτης για το βιοτικό επίπεδο και ότι ο προϋπολογισμός αναφοράς αντικατοπτρίζει την ποικιλομορφία των μοντέλων κατανάλωσης και του κόστους διαβίωσης μεταξύ των κρατών μελών·
Ζ. λαμβάνοντας υπόψη ότι δεν πρέπει να υπάρχει σύγχυση των όρων «εισοδηματικές διαφορές» και «φτώχεια»·
Η. λαμβάνοντας υπόψη ότι, σύμφωνα με την Επιτροπή(14), 119 εκατομμύρια άτομα στην ΕΕ – περίπου το 25 % του συνολικού πληθυσμού – είναι εκτεθειμένα στον κίνδυνο της φτώχειας και του κοινωνικού αποκλεισμού ακόμη και μετά τη χορήγηση κοινωνικών παροχών· λαμβάνοντας υπόψη ότι σε ορισμένα κράτη μέλη το στοιχείο αυτό συνοδεύεται από μονίμως υψηλά ποσοστά ανεργίας και ότι η αυτή η κατάσταση αγγίζει ιδίως τους νέους, για τους οποίους τα ποσοστά είναι ακόμη πιο ανησυχητικά· λαμβάνοντας υπόψη ότι, παρά το γεγονός ότι οι αριθμοί τους γνωρίζουν ελαφρά μείωση, τα άτομα που διατρέχουν κίνδυνο φτώχειας εξακολουθούν να είναι περισσότερα απ’ ό,τι το 2008· λαμβάνοντας υπόψη ότι η ΕΕ και τα κράτη μέλη απέχουν πολύ από το να επιτύχουν τον στόχο της ΕΕ 2020 για τη φτώχεια και τον κοινωνικό αποκλεισμό, δεδομένου ότι το επίπεδο παραμένει πάνω από αυτό τον στόχο·
Θ. λαμβάνοντας υπόψη ότι, σύμφωνα με τα διαθέσιμα δεδομένα, ορισμένες ομάδες, όπως τα παιδιά, οι γυναίκες, οι άνεργοι, τα μονογονεϊκά νοικοκυριά ή τα άτομα με αναπηρίες, είναι ιδιαίτερα ευάλωτες στη φτώχεια, στη στέρηση και στον κοινωνικό αποκλεισμό·
Ι. λαμβάνοντας υπόψη ότι οι οικογένειες πλήττονται ιδιαιτέρως από τη φτώχεια·
ΙΑ. λαμβάνοντας υπόψη ότι ο συγκερασμός οικογενειακής και επαγγελματικής ζωής είναι πολύ σημαντικός ιδίως για τις μονογονεϊκές οικογένειες, προκειμένου να είναι σε θέση να απαλλαγούν από τη φτώχεια·
ΙΒ. λαμβάνοντας υπόψη ότι πρέπει να συνεκτιμάται η ανάγκη ενσωμάτωσης της πρόληψης και της καταπολέμησης της φτώχειας και του αποκλεισμού σε όλους τους σχετικούς τομείς πολιτικής, με τη διασφάλιση της πρόσβασης όλων στις δημόσιες υπηρεσίες, σε αξιοπρεπείς θέσεις εργασίας και σε ένα εισόδημα που να τους επιτρέπει να ζουν με αξιοπρέπεια·
ΙΓ. λαμβάνοντας υπόψη ότι, σύμφωνα με την Επιτροπή, η υψηλή ανεργία, η φτώχεια και οι ανισότητες παραμένουν βασικές πηγές ανησυχίας σε ορισμένα κράτη μέλη· λαμβάνοντας υπόψη ότι οι ευρείες εισοδηματικές ανισότητες δεν είναι μόνο επιζήμιες για την κοινωνική συνοχή, αλλά εμποδίζουν επίσης τη βιώσιμη οικονομική ανάπτυξη, όπως επισήμανε ο Επίτροπος Thyssen· λαμβάνοντας υπόψη ότι, σύμφωνα με το Eurofound, ο αντίκτυπος της κρίσης ήταν γενικά σοβαρότερος στα άτομα χαμηλότερου εισοδήματος και αύξησε τις εισοδηματικές ανισότητες στις ευρωπαϊκές κοινωνίες(15)·
ΙΔ. λαμβάνοντας υπόψη ότι η έλλειψη στέγης αποτελεί την πιο ακραία μορφή φτώχειας και στέρησης και ότι έχει αυξηθεί τα τελευταία χρόνια σε όλα σχεδόν τα κράτη μέλη, συνολικά σε εκείνα που επλήγησαν περισσότερο από την οικονομική και χρηματοπιστωτική κρίση· λαμβάνοντας υπόψη ότι, σύμφωνα με την Ευρωπαϊκή Ομοσπονδία Εθνικών Οργανώσεων που εργάζονται με τους αστέγους (FEANTSA), περίπου 4 εκατομμύρια άτομα σε όλη την ΕΕ βρίσκονται αντιμέτωπα με την αστεγία κάθε χρόνο, περισσότερα από 10,5 εκατομμύρια νοικοκυριά αντιμετωπίζουν σοβαρή στέρηση στέγασης και 22,3 εκατομμύρια νοικοκυριών αντιμετωπίζουν υπερβολική επιβάρυνση λόγω των δαπανών στέγασης, αναφέροντας ότι δαπανούν άνω του 40 % του διαθέσιμου εισοδήματος στη στέγαση·
ΙΕ. λαμβάνοντας υπόψη ότι η τρέχουσα κατάσταση απαιτεί μέτρα για την προώθηση εθνικών συστημάτων ελάχιστου εισοδήματος, προκειμένου να εξασφαλισθούν σε όλα τα άτομα που έχουν ανεπαρκές εισόδημα και πληρούν συγκεκριμένα κριτήρια επιλεξιμότητας, συνθήκες αξιοπρεπούς διαβίωσης, με παράλληλη βελτίωση της κοινωνικής ένταξης και της ένταξης στην αγορά εργασίας και εξασφάλιση ίσων ευκαιριών κατά την άσκηση των θεμελιωδών δικαιωμάτων· λαμβάνοντας υπόψη ότι η εκπαίδευση, οι αναδιανεμητικές κοινωνικές μεταβιβάσεις και παροχές, η δίκαιη φορολογική πολιτική και η ορθή πολιτική απασχόλησης είναι σημαντικοί παράγοντες για τον μετριασμό των εισοδηματικών ανισοτήτων, τη μείωση του ποσοστού ανεργίας και τη μείωση της φτώχειας· λαμβάνοντας υπόψη ότι μια αξιοπρεπής θέση απασχόλησης προστατεύει από τον κίνδυνο της φτώχειας και θα μπορούσε να θεωρηθεί σημαντικό και απαραίτητο μέσο κοινωνικής ένταξης·
ΙΣΤ. λαμβάνοντας υπόψη ότι, σύμφωνα με επισκόπηση του Eurofound, πολλά άτομα στην ΕΕ δεν λαμβάνουν τα επιδόματα που δικαιούνται, συμπεριλαμβανομένων των επιδομάτων στο πλαίσιο της εργασίας, για παράδειγμα εξαιτίας της περιπλοκότητας των συστημάτων παροχών ή των διαδικασιών υποβολής αίτησης ή λόγω άγνοιας των δικαιωμάτων τους·
ΙΖ. λαμβάνοντας υπόψη ότι η έννοια του ελάχιστου εισοδήματος δεν πρέπει να συγχέεται με την έννοια του κατώτατου μισθού, ο οποίος καθορίζεται μέσω συλλογικών συμβάσεων ή νομοθεσίας σε εθνικό επίπεδο·
ΙΗ. λαμβάνοντας υπόψη ότι ο καθορισμός των μισθών συνιστά αρμοδιότητα των κρατών μελών·
ΙΘ. λαμβάνοντας υπόψη ότι η εισαγωγή και η ενίσχυση συστημάτων επαρκούς ελάχιστου εισοδήματος σε όλα τα κράτη μέλη, με επαρκείς δημοσιονομικούς, ανθρώπινους και υλικούς πόρους, καθώς και με ενεργητικές πολιτικές απασχόλησης για τα άτομα που είναι σε θέση να εργαστούν, αποτελεί σημαντικό και αποτελεσματικό μέτρο για την καταπολέμηση της φτώχειας και της ανισότητας, το οποίο συμβάλλει στην οικονομική, κοινωνική και εδαφική συνοχή, προστατεύει τα θεμελιώδη δικαιώματα των ατόμων, διασφαλίζει ισορροπία μεταξύ των οικονομικών και των κοινωνικών στόχων και υποστηρίζει την κοινωνική ένταξη και την πρόσβαση στην αγορά εργασίας·
Κ. λαμβάνοντας υπόψη ότι η παροχή και η διαχείριση των συστημάτων κοινωνικής ασφάλισης αποτελεί αρμοδιότητα των κρατών μελών, την οποία η Ένωση συντονίζει αλλά δεν εναρμονίζει·
ΚΑ. λαμβάνοντας υπόψη ότι, σύμφωνα με το Ευρωπαϊκό Κοινωνικό Παρατηρητήριο, κάποιες μορφές στήριξης του εισοδήματος υπάρχουν ήδη σε 26 κράτη μέλη της Ένωσης(16)·
ΚΒ. λαμβάνοντας υπόψη ότι υπάρχουν πολλές διαφορές μεταξύ των κρατών μελών όσον αφορά τη διαμόρφωση των πολιτικών ελάχιστου εισοδήματος, δεδομένου ότι το δικαίωμα σε μια αξιοπρεπή ζωή δεν θεωρείται καθολικό και υποκειμενικό δικαίωμα σε όλα τα κράτη μέλη· λαμβάνοντας υπόψη ότι υπάρχουν υψηλά επίπεδα μη ανάληψης των επιδομάτων, καθώς και έλλειψη συντονισμού μεταξύ εισοδηματικής στήριξης, ενεργών πολιτικών για την αγορά εργασίας και κοινωνικών υπηρεσιών· λαμβάνοντας υπόψη ότι σε λίγες μόνο περιπτώσεις τα συστήματα ελάχιστου εισοδήματος είναι σε θέση να απαλλάξουν τους ανθρώπους από τη φτώχεια·
ΚΓ. λαμβάνοντας υπόψη ότι ορισμένα από τα πιο ευάλωτα άτομα, όπως οι άστεγοι, αντιμετωπίζουν δυσκολίες πρόσβασης στα συστήματα ελάχιστου εισοδήματος·
ΚΔ. λαμβάνοντας υπόψη ότι η παροχή επαρκούς ελάχιστου εισοδήματος στα άτομα που δεν διαθέτουν επαρκείς πόρους για να απολαμβάνουν ένα αξιοπρεπές επίπεδο διαβίωσης, σε συνδυασμό με τη συμμετοχή σε μέτρα ένταξης (ή επανένταξης) στην αγορά εργασίας, και η διασφάλιση της πρόσβασης στην απασχόληση και την παροχή κινήτρων για την αναζήτηση εργασίας, είναι διατάξεις που περιλαμβάνονται στον ευρωπαϊκό πυλώνα κοινωνικών δικαιωμάτων(17)· λαμβάνοντας υπόψη ότι κατά τη διάσκεψη υψηλού επιπέδου που πραγματοποιήθηκε στις Βρυξέλλες στις 23 Ιανουαρίου 2017, σε συνέχεια της δημόσιας διαβούλευσης για το θέμα αυτό, ο Πρόεδρος της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, Jean-Claude Juncker, επανέλαβε ότι όλα τα κράτη μέλη οφείλουν να υιοθετήσουν τα μέτρα αυτά·
ΚΕ. λαμβάνοντας υπόψη ότι, σύμφωνα με την Eurostat, το 2015 το ποσοστό απασχόλησης των πολιτών της ΕΕ ηλικίας 20-64 ετών ανερχόταν σε 70,1 % και απείχε πολύ από τον στόχο της στρατηγικής «Ευρώπη 2020» για 75%·
ΚΣΤ. λαμβάνοντας υπόψη ότι η πρόταση της Επιτροπής της 2ας Μαρτίου 2015 σχετικά με τις κατευθυντήριες γραμμές για τις πολιτικές απασχόλησης των κρατών μελών, υπενθυμίζει τη σημασία της στήριξης του εισοδήματος για την καταπολέμηση της φτώχειας (κατευθυντήρια γραμμή 8)·
ΚΖ. λαμβάνοντας υπόψη ότι τα καλοσχεδιασμένα, επαρκή και ευρέως διαθέσιμα συστήματα εισοδηματικής στήριξης δεν εμποδίζουν ούτε αποθαρρύνουν την επιστροφή στην αγορά εργασίας, ενώ επίσης βοηθούν στην τόνωση της εσωτερικής ζήτησης·
ΚΗ. λαμβάνοντας υπόψη ότι στη σύσταση της Επιτροπής της 3ης Οκτωβρίου 2008 για την ενεργητική ένταξη ορθά αναγνωρίζεται ότι, πέρα από τη διευκόλυνση της πρόσβασης όσων μπορούν να εργαστούν σε ποιοτική απασχόληση, οι πολιτικές ενεργητικής ένταξης θα πρέπει επίσης να παρέχουν, σε όσους δεν μπορούν, πόρους «που να επαρκούν για μια αξιοπρεπή διαβίωση, σε συνδυασμό με την παροχή στήριξης για τη συμμετοχή τους στην κοινωνία»·
ΚΘ. λαμβάνοντας υπόψη ότι στις 5 Οκτωβρίου 2015 το Συμβούλιο ενέκρινε συμπεράσματα σχετικά με την επάρκεια των συντάξεων, θεωρώντας ουσιώδες να περιλαμβάνουν τα δημόσια συνταξιοδοτικά καθεστώτα ή άλλα καθεστώτα κοινωνικής προστασίας κατάλληλες εγγυήσεις για τα άτομα των οποίων οι ευκαιρίες απασχόλησης δεν τους επιτρέπουν ή δεν τους επέτρεψαν να θεμελιώσουν επαρκή συνταξιοδοτικά δικαιώματα, και αυτές οι εγγυήσεις να περιλαμβάνουν κυρίως προβλέψεις για ελάχιστες συντάξεις ή άλλες προβλέψεις για ελάχιστο εισόδημα για τα ηλικιωμένα άτομα·
Λ. λαμβάνοντας υπόψη ότι στη σύσταση 92/441/ΕΟΚ του Συμβουλίου, το Συμβούλιο κάλεσε τα κράτη μέλη να αναγνωρίσουν το βασικό δικαίωμα κάθε ανθρώπου να λαμβάνει κοινωνική στήριξη και να διαθέτει επαρκείς πόρους για να ζει αξιοπρεπώς· λαμβάνοντας υπόψη ότι στη σύσταση 92/442/ΕΟΚ του Συμβουλίου της 27ης Ιουλίου 1992, παροτρύνονται τα κράτη μέλη να εμπνευστούν από τις εν λόγω αρχές για τα συστήματα κοινωνικής προστασίας τους·
ΛΑ. λαμβάνοντας υπόψη ότι, στα συμπεράσματα της 17ης Δεκεμβρίου 1999, το Συμβούλιο ενέκρινε την προώθηση της κοινωνικής ένταξης ως έναν από τους στόχους για τον εκσυγχρονισμό και τη βελτίωση της κοινωνικής προστασίας·
ΛΒ. λαμβάνοντας υπόψη ότι η σύσταση σχετικά με την ενεργητική ένταξη προσδιορίζει την επαρκή εισοδηματική στήριξη ως μία από τις τρεις εξίσου σημαντικές συνιστώσες μιας στρατηγικής ενεργητικής ένταξης και τονίζει ότι πρέπει να συνοδεύεται από την πρόσβαση σε ποιοτικές υπηρεσίες και από αγορές εργασίας χωρίς αποκλεισμούς· λαμβάνοντας επίσης υπόψη ότι η προώθηση της κοινωνικής ένταξης απαιτεί συντονισμένα μέτρα, συναφή προς το άτομο και τα εξαρτώμενα από αυτό άτομα, σε συνδυασμό με την προώθηση της σταθερής απασχόλησης·
ΛΓ. λαμβάνοντας υπόψη ότι, σε πολλές χώρες, στα βασικά εμπόδια για την ανάπτυξη αποτελεσματικών δεσμών μεταξύ των διαφόρων συνιστωσών ενεργητικής ένταξης συγκαταλέγονται η έλλειψη ικανοτήτων, δεξιοτήτων και πόρων στις δημόσιες υπηρεσίες απασχόλησης και στους οργανισμούς κοινωνικής πρόνοιας, η έλλειψη συντονισμού και συνεργασίας μεταξύ υπηρεσιών και μια τάση να δίνεται προτεραιότητα σε διαφορετικές ομάδες που χρήζουν βοήθειας οι οποίες μπορεί να επανενταχθούν ευκολότερα στην αγορά εργασίας(18)·
ΛΔ. λαμβάνοντας υπόψη ότι στη δέσμη μέτρων της Επιτροπής του 2013 για τις κοινωνικές επενδύσεις επιβεβαιώθηκε εκ νέου η σημασία μιας προσέγγισης ενεργού ένταξης και, στο πλαίσιο αυτό, τονίστηκε η σημασία της επαρκούς ελάχιστης εισοδηματικής στήριξης· λαμβάνοντας υπόψη ότι, όπως επισημάνθηκε, η επάρκεια των υφιστάμενων εθνικών συστημάτων ελάχιστου εισοδήματος μπορεί να βελτιωθεί προκειμένου να διασφαλιστεί ότι το επίπεδο είναι αρκετά υψηλό για μια αξιοπρεπή ζωή· λαμβάνοντας υπόψη ότι αναφέρθηκε πως «η Επιτροπή, στο πλαίσιο του ευρωπαϊκού εξαμήνου, θα παρακολουθεί την καταλληλότητα της στήριξης εισοδήματος και θα χρησιμοποιεί για το σκοπό αυτό τους προϋπολογισμούς αναφοράς όταν καταρτιστούν από κοινού με τα κράτη μέλη»·
ΛΕ. λαμβάνοντας υπόψη ότι στη σύσταση 202 της ΔΟΕ σχετικά με τα κατώτατα όρια κοινωνικής προστασίας επισημαίνεται ότι οι χώρες «θα πρέπει να θεσπίσουν, το συντομότερο δυνατόν, και να διατηρήσουν κατώτατα όρια κοινωνικής προστασίας, συμπεριλαμβανομένων βασικών εγγυήσεων κοινωνικής ασφάλισης» και αναφέρεται περαιτέρω ότι: «Οι εγγυήσεις θα πρέπει να διασφαλίζουν τουλάχιστον ότι, στη διάρκεια του κύκλου ζωής, όλοι όσοι έχουν ανάγκη έχουν πρόσβαση σε βασική υγειονομική περίθαλψη και βασική εισοδηματική ασφάλεια, παράγοντες οι οποίοι, σε συνδυασμό, εξασφαλίζουν την αποτελεσματική πρόσβαση σε αγαθά και υπηρεσίες»·
ΛΣΤ. λαμβάνοντας υπόψη ότι το Συμβούλιο έχει αναγνωρίσει την ανάγκη ενεργητικής ένταξης με επαρκή εισοδηματική στήριξη και τη σημασία μιας ολοκληρωμένης προσέγγισης για τον κύκλο ζωής για την αντιμετώπιση της φτώχειας(19)·
ΛΖ. λαμβάνοντας υπόψη ότι για τους μακροχρόνια ανέργους, οι οποίοι στα τέλη του 2015 αντιστοιχούσαν στο 48,1 % του συνόλου των ανέργων στην ΕΕ και αριθμούσαν 10,9 εκατομμύρια άτομα, η επανένταξη στην αγορά εργασίας είναι εξαιρετικά δύσκολη·
ΛΗ. λαμβάνοντας υπόψη ότι σε πολλές περιπτώσεις η ανατροφή παιδιών και ο χρόνος που αφιερώνεται σε αυτήν συνδέονται συχνά με σημαντικές απώλειες εισοδήματος και διαρκή οικονομική επιβάρυνση («family pay gap»)·
ΛΘ. λαμβάνοντας υπόψη ότι τα καθήκοντα ανατροφής της μητέρας και του πατέρα αντιστοιχούν σε πραγματική εργασία και θα πρέπει να αναγνωριστούν ως τέτοια·
Μ. λαμβάνοντας υπόψη ότι, στο τέλος του 2015, το 5,1 % των ανενεργών ατόμων στην ΕΕ αποτελούνταν από πρόσωπα που είχαν αποθαρρυνθεί, τα οποία επιθυμούσαν να εργαστούν αλλά είχαν σταματήσει να αναζητούν εργασία, και τα οποία δεν υπολογίζονται συστηματικά στις στατιστικές για την ανεργία·
ΜΑ. λαμβάνοντας υπόψη ότι η ανεργία οδηγεί σε ταχεία και συνεχή επιδείνωση της κατάστασης των συνθηκών διαβίωσης των εργαζομένων, καθώς και της ψυχολογικής και συναισθηματικής τους κατάστασης, γεγονός που υπονομεύει την προοπτική επικαιροποίησης των προσόντων τους και, κατά συνέπεια, τη δυνατότητα (επαν)ένταξης στην αγορά εργασίας·
ΜΒ. λαμβάνοντας υπόψη ότι ορισμένα δημόσια προγράμματα απασχόλησης μπορεί να αποτελέσουν αποτελεσματικό εργαλείο, το οποίο μπορεί να λειτουργήσει παράλληλα με τα συστήματα ελάχιστου εισοδήματος ως μέσο για την κοινωνική και επαγγελματική ένταξη συγκεκριμένων κατηγοριών, όπως οι άνεργοι νέοι, οι μακροχρόνια άνεργοι και άλλες ευάλωτες ομάδες· λαμβάνοντας υπόψη ότι παρόμοια προγράμματα θα μπορούσαν να είναι αποτελεσματικά σε συνθήκες και σε μειονεκτούσες γεωγραφικές περιοχές όπου η μετεκπαίδευση είναι απαραίτητη· λαμβάνοντας υπόψη ότι τα άτομα που απασχολούνται εργαζόμενα σε δημόσιο πρόγραμμα απασχόλησης θα το βρουν επίσης ευκολότερο να βρουν νέες θέσεις απασχόλησης· λαμβάνοντας υπόψη ότι τα προγράμματα αυτά πρέπει να προσφέρουν αξιοπρεπή μισθό και να προβλέπουν εξατομικευμένη πορεία για κάθε άτομο, πρέπει δε να οδηγούν σε αξιοπρεπή εργασία·
ΜΓ. λαμβάνοντας υπόψη ότι στα συμπεράσματα του Συμβουλίου με θέμα την Ετήσια Επισκόπηση της Ανάπτυξης για το 2017 και την Κοινή Έκθεση για την Απασχόληση, που εγκρίθηκαν από το Συμβούλιο EPSCO στις 3 Μαρτίου 2017(20), καλούνται τα κράτη μέλη να διασφαλίσουν ότι τα συστήματα κοινωνικής προστασίας παρέχουν επαρκή εισοδηματική στήριξη και ότι οι μεταρρυθμίσεις θα συνεχίσουν να εστιάζονται, μεταξύ άλλων, στην παροχή επαρκούς εισοδηματικής στήριξης και υψηλής ποιότητας υπηρεσιών ενεργοποίησης και στήριξης·
ΜΔ. λαμβάνοντας υπόψη ότι η επαγγελματική κατάρτιση, ιδίως μέσω της εργασίας, καθιστά δυνατή την απόκτηση των δεξιοτήτων που απαιτούνται για την άσκηση επαγγελματικής δραστηριότητας και την ανάπτυξη ενός επαγγελματικού δικτύου, γεγονός που συμβάλλει στη βιώσιμη ένταξη στην αγορά εργασίας και στη μείωση του κινδύνου της φτώχειας·
ΜΕ. λαμβάνοντας υπόψη ότι τα συστήματα ελάχιστου εισοδήματος αντιπροσωπεύουν ένα πολύ μικρό ποσοστό των δημόσιων κοινωνικών δαπανών ενώ παρέχουν τεράστια απόδοση της επένδυσης και ότι το κόστος της μη επένδυσης έχει τεράστιες άμεσες επιπτώσεις στα ενδιαφερόμενα άτομα και μακροπρόθεσμο κόστος για την κοινωνία·
ΜΣΤ. λαμβάνοντας υπόψη ότι τα συστήματα ελάχιστου εισοδήματος είναι επωφελή για το σύνολο της κοινωνίας δεδομένου ότι είναι απαραίτητα για να επιτευχθούν περισσότερο ίσες κοινωνίες και ότι οι περισσότερο ίσες κοινωνίες έχουν καλύτερες επιδόσεις σε πολλούς κοινωνικούς και οικονομικούς δείκτες·
ΜΖ. λαμβάνοντας υπόψη ότι τα συστήματα ελάχιστου εισοδήματος αποτελούν αποτελεσματική μορφή δέσμης οικονομικών κινήτρων, δεδομένου ότι τα χρήματα χρησιμοποιούνται για την αντιμετώπιση πιεστικών αναγκών και επανεισέρχονται αμέσως στην πραγματική οικονομία·
ΜΗ. λαμβάνοντας υπόψη ότι το δικαίωμα σε επαρκές βιοτικό επίπεδο αναγνωρίζεται στο άρθρο 25 της Οικουμενικής Διακήρυξης των Δικαιωμάτων του Ανθρώπου των Ηνωμένων Εθνών και αναφέρεται στον βαθμό που το επίπεδο παροχών παρέχει στους ανθρώπους επαρκείς πόρους ώστε να εξασφαλιστεί «βιοτικό επίπεδο ικανό να εξασφαλίσει υγεία και ευημερία»· λαμβάνοντας υπόψη ότι η κάλυψη αναφέρεται στον βαθμό που όλοι όσοι χρήζουν βοήθειας καλύπτονται από τους όρους επιλεξιμότητας που σχετίζονται με το σύστημα ελάχιστου εισοδήματος· λαμβάνοντας υπόψη ότι η ανάληψη αναφέρεται στον βαθμό που όσοι δικαιούνται επίδομα ελάχιστου εισοδήματος το λαμβάνουν πραγματικά·
ΜΘ. λαμβάνοντας υπόψη ότι συχνά η έλλειψη επαρκών πληρωμών σε συνδυασμό με την περιορισμένη κάλυψη και την ισχνή ανάληψη λόγω, μεταξύ άλλων, κακής διαχείρισης, ανεπαρκούς πρόσβασης στην πληροφόρηση, υπερβολικής γραφειοκρατίας και στιγματισμού συνεπάγεται ότι τα σχετικά ποσά πολύ απέχουν από το να εξασφαλίσουν αξιοπρεπή ζωή για τα πιο ευάλωτα μέλη της κοινωνίας(21)·
Ν. λαμβάνοντας υπόψη ότι ορισμένα κράτη μέλη αντιμετωπίζουν σοβαρά δημοσιονομικά ελλείμματα και αυξημένα επίπεδα χρέους και ότι, κατά συνέπεια, έχουν περικόψει τις κοινωνικές δαπάνες τους, πράγμα που υπέσκαψε τα συστήματα δημόσιας υγείας, εκπαίδευσης, κοινωνικής ασφάλισης και στέγασης, και ειδικότερα την πρόσβαση στις σχετικές υπηρεσία και την επάρκεια, τη διαθεσιμότητα και την ποιότητα των εν λόγω υπηρεσιών, γεγονός που είχε αρνητικές επιπτώσεις ιδίως στα άπορα μέλη της κοινωνίας στα εν λόγω κράτη μέλη·
ΝΑ. λαμβάνοντας υπόψη ότι τα συστήματα ελάχιστου εισοδήματος μπορούν να λειτουργήσουν ως αυτόματοι μακροοικονομικοί σταθεροποιητές για την απορρόφηση οικονομικών κραδασμών·
ΝΒ. λαμβάνοντας υπόψη ότι η αποτελεσματικότητα των συστημάτων ελάχιστου εισοδήματος σε ό, τι αφορά την άμβλυνση της φτώχειας, την προώθηση της ένταξης στην αγορά εργασίας ιδίως για τους νέους και τη λειτουργία τους ως αυτόματων σταθεροποιητών διαφέρει σημαντικά ανάμεσα στα κράτη μέλη·
ΝΓ. λαμβάνοντας υπόψη ότι οι πολιτικές ελάχιστου εισοδήματος λειτουργούν ως αυτόματοι σταθεροποιητές· λαμβάνοντας υπόψη ότι η ύφεση ήταν λιγότερο σοβαρή σε χώρες με εύρωστα συστήματα για τη στήριξη του διαθέσιμου εισοδήματος των νοικοκυριών·
ΝΔ. λαμβάνοντας υπόψη ότι τα συστήματα φοροαποφυγής και φοροδιαφυγής δημιουργούν άνισους όρους ανταγωνισμού στην ΕE και στερούν από τις χώρες σημαντικά έσοδα που αλλιώς θα συνέβαλαν στην επαρκή χρηματοδότηση στέρεων κοινωνικών πολιτικών και πολιτικών κοινωνικής πρόνοιας, ενώ επιπλέον επιφέρουν μείωση των δημόσιων εσόδων τα οποία θα μπορούσαν να χρηματοδοτήσουν τη δημιουργία καλύτερων συνθηκών για οικονομική ανάπτυξη, αύξηση των εισοδημάτων και κοινωνικές πολιτικές· λαμβάνοντας υπόψη ότι το φαινόμενο αυτό αποτελεί σοβαρό πρόβλημα για την ΕΕ·
ΝΕ. λαμβάνοντας υπόψη ότι ορισμένες μελέτες έχουν δείξει πώς η φτώχεια επηρεάζει αρνητικά την οικονομική ανάπτυξη(22)·
ΝΣΤ. λαμβάνοντας υπόψη ότι ορισμένα κράτη μέλη εγκαινιάζουν πιλοτικά προγράμματα για να δοκιμάσουν πολιτικές βασικού εισοδήματος, όπως η Φινλανδία, όπου ένα τυχαίο δείγμα 2 000 ανέργων θα λαμβάνουν ένα άνευ όρων ποσό 560 EUR μηνιαίως, το οποίο αναμένεται να δώσει επαρκές κίνητρο για να αποδεχθούν προσωρινή εργασία ή ημιαπασχόληση·
ΝΖ. λαμβάνοντας υπόψη ότι η εφαρμογή συστημάτων βασικού εισοδήματος εξετάζεται σε πολλά κράτη μέλη·
Συστήματα ελάχιστου εισοδήματος
1. καλεί όλα τα κράτη μέλη να θεσπίσουν συστήματα επαρκούς ελάχιστου εισοδήματος, συνοδευόμενα από μέτρα στήριξης της επιστροφής στην εργασία για όσους μπορούν να εργαστούν και προγράμματα εκπαίδευσης και κατάρτισης προσαρμοσμένα στην προσωπική και οικογενειακή κατάσταση των δικαιούχων, έτσι ώστε να στηριχτούν ντα νοικοκυριά με ανεπαρκή εισοδήματα και να τους δοθεί η δυνατότητα να έχουν ένα αξιοπρεπές επίπεδο διαβίωσης· θεωρεί ότι αυτό το ελάχιστο εισόδημα πρέπει να αποτελεί το τελευταίο δίκτυο κοινωνικής προστασίας και θα πρέπει να συνίσταται σε επαρκή χρηματοδοτική στήριξη παράλληλα με εγγυημένη πρόσβαση σε ποιοτικές υπηρεσίες και ενεργές πολιτικές για την αγορά εργασίας, ως αποτελεσματικό τρόπο για την καταπολέμηση της φτώχειας και την εξασφάλιση αξιοπρεπούς ύπαρξης σε όσους δεν διαθέτουν επαρκείς πόρους· υπογραμμίζει από αυτή την άποψη ότι το δικαίωμα σε κοινωνική στήριξη είναι θεμελιώδες δικαίωμα και ότι τα συστήματα επαρκούς ελάχιστου εισοδήματος βοηθούν τους ανθρώπους να ζήσουν μια ζωή με αξιοπρέπεια, υποστηρίζουν την πλήρη συμμετοχή τους στην κοινωνία και διασφαλίζουν την αυτονομία τους καθ’ όλη τη διάρκεια του κύκλου ζωής·
2. θεωρεί ότι η προώθηση κοινωνιών χωρίς αποκλεισμούς και χωρίς φτώχεια, θα πρέπει να στηρίζεται στην απόδοση μεγαλύτερης αξίας στην εργασία, στα εργασιακά δικαιώματα με βάση τις συλλογικές συμβάσεις και να παρέχει ποιοτικές υπηρεσίες δημόσιας υγείας, κοινωνικής ασφάλισης και εκπαίδευσης, που θέτουν τέλος στον φαύλο κύκλο του αποκλεισμού και προωθούν την ανάπτυξη·
3. τονίζει τη σημασία επαρκών δημόσιων πόρων για τη χρηματοδότηση των συστημάτων ελάχιστου εισοδήματος· καλεί την Επιτροπή να παρακολουθεί ειδικά τη χρήση του 20 % της συνολικής χορήγησης του ΕΚΤ που είναι αφιερωμένο στην καταπολέμηση της φτώχειας και του κοινωνικού αποκλεισμού, και επίσης να εξετάσει, στο πλαίσιο της επικείμενης αναθεώρησης του κανονισμού περί κοινών διατάξεων για τα διαρθρωτικά ταμεία (κανονισμός (ΕΕ) αριθ. 1303/2013), και ειδικότερα στο πλαίσιο του Ευρωπαϊκού Κοινωνικού Ταμείου και του προγράμματος της ΕΕ για την απασχόληση και την κοινωνική καινοτομία (EaSI), τις δυνατότητες χρηματοδότησης προκειμένου να βοηθηθεί κάθε κράτος μέλος να καθιερώσει ένα σύστημα ελάχιστου εισοδήματος εκεί όπου δεν υπάρχει ή να βελτιώσει τη λειτουργία και την αποτελεσματικότητα των υπαρχόντων συστημάτων·
4. έχει αναγνωρίσει ότι είναι δύσκολο για τα κράτη μέλη να μεταβούν από μηδενικά ή χαμηλής ποιότητας συστήματα ελάχιστου εισοδήματος σε συστήματα υψηλού επιπέδου· ζητεί επομένως να εργαστούν τα κράτη μέλη για την προοδευτική υλοποίηση συστημάτων επαρκούς ελάχιστου εισοδήματος που θα αντιμετωπίζουν τα θέματα της επάρκειας, της κάλυψης και της ανάληψης των συστημάτων·
5. τονίζει ότι η θέσπιση συστημάτων ελάχιστου εισοδήματος μπορεί να μετριάσει και τις ανισότητες και τον κοινωνικό αντίκτυπο της κρίσης και να έχει αντικυκλικό αντίκτυπο μέσω της παροχής πόρων για την ενίσχυση της ζήτησης στην εσωτερική αγορά·
6. τονίζει ότι έχει θεμελιώδη σημασία όλοι όσοι έχουν ανάγκη να έχουν πρόσβαση σε επαρκές ελάχιστο εισόδημα για την κάλυψη των βασικών αναγκών του, συμπεριλαμβανομένων των πλέον αποκλεισμένων όπως οι άστεγοι· θεωρεί ότι το επαρκές ελάχιστο εισόδημα είναι εισόδημα που είναι απαραίτητο προκειμένου οι έχοντες ανάγκη να ζουν μια αξιοπρεπή ζωή και ότι πρέπει να εξετάζεται σε συνδυασμό με το δικαίωμα πρόσβασης σε καθολικές δημόσιες και κοινωνικές υπηρεσίες· εκτιμά ότι τα συστήματα ελάχιστου εισοδήματος πρέπει να διασφαλίζουν ότι δεν διαιωνίζεται η κοινωνική εξάρτηση και να διευκολύνουν την ένταξη στην κοινωνία· υπενθυμίζει ότι η σύσταση για την ενεργητική ένταξη αναγνωρίζει την ανάγκη μιας ολοκληρωμένης στρατηγικής για την υλοποίηση των τριών συνιστωσών κοινωνικής ένταξης (επαρκής εισοδηματική στήριξη, αγορές εργασίας χωρίς αποκλεισμούς και πρόσβαση σε ποιοτικές υπηρεσίες)·
7. επισημαίνει τη σημασία της διάστασης της αυτόματης σταθεροποίησης των συστημάτων κοινωνικής πρόνοιας για την απορρόφηση των κοινωνικών κραδασμών που προκαλούν εξωγενείς παράγοντες, όπως η ύφεση· καλεί επομένως τα κράτη μέλη, λαμβανομένης υπόψη της σύστασης αριθ. 202 της ΔΟΕ, η οποία ορίζει κατώτατα όρια κοινωνικής προστασίας, να εξασφαλίσουν και να αυξήσουν τις επενδύσεις στα συστήματα κοινωνικής προστασίας, προκειμένου να διασφαλιστεί η απόδοσή τους στην αντιμετώπιση και την πρόληψη της φτώχειας και των ανισοτήτων, με παράλληλη διασφάλιση της βιωσιμότητάς τους·
8. τονίζει, σε συνδυασμό με τη συζήτηση για το ελάχιστο εισόδημα, τον ιδιαίτερο ρόλο και τον βαθμό στον οποίο πλήττονται οι οικογένειες με παιδιά καθώς και οι μονογονεϊκές οικογένειες·
9. τονίζει ότι οι άνθρωποι θα πρέπει να ενδυναμωθούν ώστε να συμμετέχουν πλήρως στην κοινωνία και στην οικονομία και ότι το δικαίωμα αυτό θα πρέπει να αναγνωρίζεται πλήρως και να είναι ορατό στη διαδικασία χάραξης πολιτικής στην Ένωση μέσω της διασφάλισης καθολικών συστημάτων κοινωνικής προστασίας υψηλής ποιότητας που να περιλαμβάνουν αποτελεσματικά και επαρκή συστήματα ελάχιστου εισοδήματος·
10. θεωρεί ότι η κοινωνική προστασία, συμπεριλαμβανομένων των συντάξεων και των υπηρεσιών όπως η υγειονομική περίθαλψη, η φροντίδα των παιδιών και η μακροχρόνια φροντίδα, παραμένει σημαντική για μια ισόρροπη και χωρίς αποκλεισμούς ανάπτυξη, συνεισφέροντας επίσης στην επιμήκυνση του εργασιακού βίου, τη δημιουργία θέσεων απασχόλησης και τη μείωση των ανισοτήτων· καλεί, ως εκ τούτου, την Επιτροπή και τα κράτη μέλη να δώσουν ώθηση σε πολιτικές που εξασφαλίζουν την επάρκεια, την αποδοτικότητα και αποτελεσματικότητα, καθώς και την ποιότητα των συστημάτων κοινωνικής προστασίας σε όλο τον κύκλο ζωής του ατόμου και διασφαλίζουν έτσι αξιοπρεπή ζωή, καταπολεμούν τις ανισότητες και προωθούν την ένταξη με σκοπό την εξάλειψη της φτώχειας, ιδίως για όσους είναι αποκλεισμένοι από την αγορά εργασίας και για τις πιο ευάλωτες ομάδες·
11. επιβεβαιώνει ότι το επαρκές ελάχιστο εισόδημα είναι ένα στοιχείο ενίσχυσης ώστε τα άτομα με ανεπαρκή επίπεδα εισοδήματος να βοηθηθούν να ζουν με αξιοπρέπεια·
12. τονίζει ότι τα συστήματα επαρκούς ελάχιστου εισοδήματος ως μέσο ενεργητικής ένταξης προωθούν την κοινωνική συμμετοχή και ένταξη·
13. υπενθυμίζει ότι ένας από τους κύριους στόχους της στρατηγικής «Ευρώπη 2020» είναι η μείωση του αριθμού όσων πλήττονται από τη φτώχεια και τον κοινωνικό αποκλεισμό κατά τουλάχιστον 20 εκατομμύρια και ότι χρειάζονται ακόμη μεγαλύτερες προσπάθειες για την επίτευξη αυτού του στόχου· εκτιμά ότι τα συστήματα ελάχιστου εισοδήματος μπορούν να είναι ένα χρήσιμο μέσο επίτευξης του στόχου αυτού·
14. τονίζει ότι ο καλύτερος τρόπος καταπολέμησης της φτώχειας και του κοινωνικού αποκλεισμού είναι η αξιοπρεπής εργασία· υπενθυμίζει, στο πλαίσιο αυτό, τη σημασία της τόνωσης της ανάπτυξης, των επενδύσεων και της δημιουργίας θέσεων απασχόλησης·
15. εκφράζει τη βαθιά του λύπη για το γεγονός ότι ορισμένα κράτη μέλη φαίνεται να μην λαμβάνουν υπόψη τη σύσταση 92/441/ΕΟΚ του Συμβουλίου, στην οποία αναγνωρίζεται το «θεμελιώδες ατομικό δικαίωμα επαρκών πόρων και παροχών που να εξασφαλίζουν αξιοπρεπή ανθρώπινη διαβίωση»·
16. επισημαίνει ότι, αν και τα περισσότερα κράτη μέλη διαθέτουν εθνικά συστήματα ελάχιστου εισοδήματος, πολλά από τα συστήματα αυτά δεν παρέχουν επαρκή εισοδηματική στήριξη για όλα τα άτομα που τη χρειάζονται(23)· ζητεί από όλα τα κράτη μέλη να προβλέψουν για τη θέσπιση και την αναβάθμιση των συστημάτων εγγυημένου ελάχιστου εισοδήματος με στόχο την πρόληψη της φτώχειας και την ενίσχυση της κοινωνικής ένταξης·
17. τονίζει ότι η θέσπιση ενός εθνικού συστήματος ελάχιστου εισοδήματος δεν θα πρέπει να συνεπάγεται μείωση της προστασίας που παρέχουν τα περιφερειακά συστήματα ελάχιστου εισοδήματος·
18. τονίζει τη σημασία του Ευρωπαϊκού Εξαμήνου στην ενθάρρυνση των κρατών μελών που δεν έχουν ακόμη συστήματα ελάχιστου εισοδήματος να θεσπίσουν συστήματα επαρκούς εισοδηματικής στήριξης·
19. επισημαίνει ότι σε ορισμένα κράτη μέλη το δικαίωμα σε παροχές ελάχιστου εισοδήματος εξαρτάται από τη συμμετοχή σε ενεργά μέτρα για την αγορά εργασίας· τονίζει εν προκειμένω τον σημαντικό ρόλο της ΕΕ ως μέσου ανταλλαγής βέλτιστων πρακτικών μεταξύ των κρατών μελών·
20. έχοντας υπόψη τη θέση του που εξέφρασε στο ψήφισμά του της 20ής Οκτωβρίου 2010 σχετικά με τον ρόλο ενός ελάχιστου εισοδήματος για την καταπολέμηση της φτώχειας και την προώθηση μιας ανεκτικής κοινωνίας στην Ευρώπη·
21. λαμβάνει δεόντως υπό σημείωση τη γνωμοδότηση της Ευρωπαϊκής Οικονομικής και Κοινωνικής Επιτροπής σχετικά με οδηγία-πλαίσιο για ένα επαρκές ελάχιστο εισόδημα στην Ευρωπαϊκή Ένωση, το οποίο θα πρέπει να καθορίζει κοινά πρότυπα και δείκτες, να υποδεικνύει μεθόδους παρακολούθησης της εφαρμογής του και να βελτιώνει τον διάλογο μεταξύ των ενδιαφερόμενων μερών, των κρατών μελών και των θεσμικών οργάνων της ΕΕ· καλεί, στο πλαίσιο αυτό, την Επιτροπή και τα κράτη μέλη να διερευνήσουν τρόπους και μέσα για την εξασφάλιση ενός επαρκούς ελάχιστου εισοδήματος σε όλα τα κράτη μέλη·
22. εκφράζει την ικανοποίησή του για τη δήλωση της Επιτροπής ότι το Ευρωπαϊκό Εξάμηνο δίνει τώρα μεγαλύτερη έμφαση στην απασχόληση και στις κοινωνικές επιδόσεις, ωστόσο εκτιμά ότι απαιτούνται μεγαλύτερες προσπάθειες για την επίτευξη αυτού του στόχου και για την εξασφάλιση συνολικής συνοχής, ιδίως μέσω την προώθησης των κοινωνικών επενδύσεων· καλεί την Επιτροπή να παρακολουθεί και να αξιολογεί σε τακτική βάση την πρόοδο που πραγματοποιούν τα κράτη μέλη σχετικά με τις Συστάσεις Ανά Χώρα (ΣΑΧ) ως προς την παροχή προσβάσιμων, οικονομικά προσιτών και ποιοτικών υπηρεσιών, καθώς και την εφαρμογή επαρκών και αποτελεσματικών συστημάτων ελάχιστου εισοδήματος·
23. τονίζει τη σημασία του Ευρωπαϊκού Εξαμήνου στην παρακολούθηση της επάρκειας των υφιστάμενων συστημάτων ελάχιστου εισοδήματος και του αντικτύπου τους στη μείωση της φτώχειας, ιδίως μέσω των ΣΑΧ, αλλά υπογραμμίζει επίσης τη σημασία της κοινής έκθεσης για την απασχόληση και της ετήσιας επισκόπησης της ανάπτυξης·
24. τονίζει ότι τα συστήματα ελάχιστου εισοδήματος πρέπει να εξασφαλίζουν εισόδημα πάνω από το όριο της φτώχειας, να αποτρέπει τη σοβαρή υλική στέρηση και να βοηθάει τα νοικοκυριά να ξεφεύγουν από τέτοιες καταστάσεις, πρέπει δε να συνοδεύεται από την παροχή δημόσιων υπηρεσιών, όπως η υγεία, η εκπαίδευση ή η φροντίδα των παιδιών·
25. εκτιμά ότι τα συστήματα ελάχιστου εισοδήματος πρέπει να ενσωματωθούν σε μια στρατηγική προσέγγιση με στόχο την κοινωνική ενσωμάτωση και ένταξη, η οποία θα περιλαμβάνει τόσο γενικές πολιτικές όσο και στοχευμένα μέτρα – σχετικά με τη στέγαση, την υγειονομική περίθαλψη, την εκπαίδευση και την κατάρτιση, τις κοινωνικές υπηρεσίες και άλλες υπηρεσίες κοινής ωφελείας – που θα βοηθούν τους ανθρώπους να ξεπεράσουν τη φτώχεια, παρέχοντας παράλληλα εξατομικευμένη στήριξη, καθώς και βοήθεια για την απόκτηση πρόσβασης στην αγορά εργασίας για όσους μπορούν να εργαστούν· θεωρεί ότι ο πραγματικός στόχος των συστημάτων ελάχιστου εισοδήματος δεν πρέπει να είναι απλώς η παροχή βοήθειας αλλά, πάνω απ’ όλα, η στήριξη των δικαιούχων για τη μετάβασή τους από καταστάσεις κοινωνικού αποκλεισμού στην ενεργό ζωή, αποφεύγοντας έτσι την μακροπρόθεσμη εξάρτηση·
26. καλεί τα κράτη μέλη να βελτιώσουν τον συντονισμό και τον ολοκληρωμένο σχεδιασμό μεταξύ των διοικήσεων και των υπηρεσιών που ασχολούνται με τις διαφορετικές συνιστώσες της ενεργητικής ένταξης, αναπτύσσοντας ένα ενιαίο σημείο επαφής για τους πελάτες και ενισχύοντας τις ικανότητες και τους πόρους που έχουν στη διάθεσή τους οι υπηρεσίες προκειμένου να αυξήσουν την πρόσβαση στις υπηρεσίες αυτές και να βελτιώσουν την ποιότητά τους·
27. θεωρεί κρίσιμης σημασίας τη διασφάλιση επαρκούς εισοδήματος και για τα άτομα σε ευάλωτη κατάσταση για τα οποία η επιστροφή στην εργασία δεν είναι εφικτή ούτε πλέον αποτελεί επιλογή, όπως αναγνωρίζεται από τη σύσταση για την ενεργητική ένταξη·
28. ζητεί να υπάρξει αισθητή και επαληθευμένη πρόοδος ως προς την επάρκεια των συστημάτων ελάχιστου εισοδήματος, ούτως ώστε να μειωθεί η φτώχεια και ο κοινωνικός αποκλεισμός, ιδίως των πλέον ευάλωτων της κοινωνίας, και να τους δοθεί το δικαίωμα να ζουν με αξιοπρέπεια·
29. επισημαίνει με ανησυχία ότι σε πολλά κράτη μέλη το κόστος, για παράδειγμα, της μακροχρόνιας φροντίδας ξεπερνά ακόμη και το μέσο εισόδημα από συντάξεις· τονίζει ότι είναι σημαντικό να λαμβάνονται υπόψη οι συγκεκριμένες ανάγκες και το κόστος διαβίωσης των ομάδων διαφορετικών ηλικιών·
30. υπογραμμίζει ότι είναι σημαντικό να οριστούν κατάλληλα κριτήρια επιλεξιμότητας, προσαρμοσμένα στην κοινωνικοοικονομική πραγματικότητα των κρατών μελών, προκειμένου να αντληθούν οφέλη από ένα σύστημα επαρκούς ελάχιστου εισοδήματος· πιστεύει ότι αυτά τα κριτήρια θα πρέπει να περιλαμβάνουν το να μην είναι κανείς δικαιούχος επιδόματος ανεργίας ή το γεγονός ότι το να είναι κανείς δικαιούχος δεν αρκεί για να αποφύγει τη φτώχεια και τον κοινωνικό αποκλεισμό, ενώ πρέπει επίσης να λαμβάνουν υπόψη τον αριθμό των παιδιών και άλλων εξαρτώμενων μελών· υπογραμμίζει ωστόσο ότι αυτά τα κριτήρια δεν θα πρέπει να δημιουργούν διοικητικούς φραγμούς στην πρόσβαση στα συστήματα ελάχιστου εισοδήματος για τα άτομα που βρίσκονται ήδη σε εξαιρετικά ευάλωτη κατάσταση (π.χ. δεν θα πρέπει να απαιτείται σταθερή ταχυδρομική διεύθυνση από τους άστεγους)·
31. επαναλαμβάνει ότι είναι σημαντική η ισότιμη πρόσβαση στα συστήματα ελάχιστου εισοδήματος χωρίς διακρίσεις λόγω εθνότητας, φύλου, μορφωτικού επιπέδου, ιθαγένειας, σεξουαλικού προσανατολισμού, θρησκείας, αναπηρίας, ηλικίας, πολιτικών απόψεων ή κοινωνικοοικονομικού περιβάλλοντος·
32. εκφράζει την ανησυχία του για το υψηλό ποσοστό μη ανάληψης μεταξύ των ατόμων που δικαιούνται ελάχιστο εισόδημα· θεωρεί ότι η μη ανάληψη αποτελεί ένα από τα μείζονα εμπόδια στην κοινωνική ένταξη των ενδιαφερομένων· ζητεί από την Επιτροπή και την Επιτροπή Κοινωνικής Προστασίας να ερευνήσουν περαιτέρω το πρόβλημα της μη ανάληψης και να αναπτύξουν συστάσεις και κατευθυντήριες γραμμές για την αντιμετώπιση του προβλήματος αυτού· καλεί τα κράτη μέλη να καταπολεμήσουν τη μη ανάληψη, μεταξύ άλλων με την αύξηση της ενημέρωσης του κοινού όσον αφορά την ύπαρξη συστημάτων ελάχιστου εισοδήματος, την παροχή κατάλληλης καθοδήγησης ως προς την πρόσβαση σε αυτά τα συστήματα και τη βελτίωση της διοικητικής τους οργάνωσης·
33. τονίζει ότι είναι αναγκαίο να υπάρξει συγκεκριμένη παρέμβαση από τα κράτη μέλη για τον καθορισμό ενός κατώτατου ορίου ελάχιστου εισοδήματος βάσει σχετικών δεικτών, συμπεριλαμβανομένων προϋπολογισμών αναφοράς, έτσι ώστε να εξασφαλίζεται η οικονομική και κοινωνική συνοχή και μειώνεται ο κίνδυνος της φτώχειας σε όλα τα κράτη μέλη· οι παραπάνω πληροφορίες θα πρέπει να δημοσιεύονται ετησίως με την ευκαιρία της Παγκόσμιας Ημέρας για την Εξάλειψη της Φτώχειας (17 Οκτωβρίου)·
34. επισημαίνει ότι πολλά κράτη μέλη ήδη χρησιμοποιούν τους δείκτες προστασίας ελάχιστου εισοδήματος (MIPI)· ζητεί τη χρήση των δεδομένων των MIPI από όλα τα κράτη μέλη, κάτι το οποίο θα επιτρέψει επίσης την καλύτερη σύγκριση μεταξύ εθνικών συστημάτων·
35. εκτιμά ότι το ελάχιστο εισόδημα θα πρέπει να θεωρείται προσωρινό και να συνοδεύεται πάντα από ενεργές πολιτικές ένταξης στην αγορά εργασίας·
36. εκτιμά πως τα συστήματα ελάχιστου εισοδήματος είναι μεταβατικά εργαλεία για τη μείωση και καταπολέμηση της φτώχειας, του κοινωνικού αποκλεισμού και των ανισοτήτων και ότι θα πρέπει να θεωρούνται κοινωνική επένδυση· σημειώνει τις αντικυκλικές συνέπειες των συστημάτων ελάχιστου εισοδήματος·
37. επιμένει στην ανάγκη να λαμβάνεται δεόντως υπόψη, κατά τον καθορισμό του ύψους του ελάχιστου εισοδήματος, ο αριθμός των εξαρτώμενων μελών, ιδίως αν πρόκειται για παιδιά ή άτομα με υψηλή εξάρτηση, με στόχο να διαρραγεί ο φαύλος κύκλος της φτώχειας, και ιδίως της παιδικής φτώχειας· καλεί την Επιτροπή και τα κράτη μέλη να διασφαλίσουν την ταχεία εφαρμογή της σύστασης του 2013 «Επένδυση στα παιδιά: σπάζοντας τον κύκλο της μειονεξίας»· θεωρεί εξάλλου ότι η Επιτροπή θα έπρεπε να εκπονεί ετήσια έκθεση σχετικά με την πρόοδο στον τομέα της καταπολέμησης της παιδικής φτώχειας και την εφαρμογή της σύστασης με τη βοήθεια των σχετικών δεικτών·
38. επισημαίνει ότι οι προϋπολογισμοί αναφοράς μπορούν να βοηθήσουν στον καθορισμό του επιπέδου ελάχιστου εισοδήματος που είναι απαραίτητο για την κάλυψη των βασικών αναγκών των ατόμων, συμπεριλαμβανομένων μη οικονομικών πτυχών, όπως η πρόσβαση στην εκπαίδευση και στη διά βίου μάθηση, η αξιοπρεπής στέγαση, οι ποιοτικές υπηρεσίες υγειονομικής περίθαλψης, οι κοινωνικές δραστηριότητες και η συμμετοχή στα κοινά, λαμβανομένων υπόψη της σύνθεσης και των ηλικιών των ατόμων των νοικοκυριών, καθώς και της οικονομικής και κοινωνικής κατάστασης σε κάθε κράτος μέλος· υπενθυμίζει ότι η Επιτροπή, στην ανακοίνωσή της σχετικά με τη δέσμη μέτρων για τις κοινωνικές επενδύσεις, καλεί τα κράτη μέλη να καθορίσουν προϋπολογισμούς αναφοράς για να συμβάλλουν στο σχεδιασμό αποτελεσματικής και κατάλληλης υποστήριξης εισοδήματος συνεκτιμώντας τις κοινωνικές ανάγκες που έχουν προσδιοριστεί σε τοπικό, περιφερειακό και εθνικό επίπεδο, προκειμένου να βελτιωθεί η εδαφική συνοχή· ζητεί, επιπλέον, τη χρήση προϋπολογισμών αναφοράς ως εργαλείου για την αξιολόγηση της επάρκειας των συστημάτων ελάχιστου εισοδήματος που παρέχουν τα κράτη μέλη·
39. πιστεύει ότι τα κράτη μέλη, όταν καθορίζουν τα συστήματα επαρκούς ελάχιστου εισοδήματος, πρέπει να λαμβάνουν υπόψη το όριο του κινδύνου φτώχειας της Eurostat, το οποίο ορίζεται στο 60 % του μέσου εθνικού ισοδύναμου διαθέσιμου εισοδήματος (μετά τις κοινωνικές μεταβιβάσεις), μαζί με άλλους δείκτες όπως οι προϋπολογισμοί αναφοράς· εκτιμά ότι οι προϋπολογισμοί αναφοράς θα μπορούσαν να χρησιμοποιηθούν για την καλύτερη αντιμετώπιση της φτώχειας και για τον έλεγχο της αξιοπιστίας του επιπέδου ελάχιστου εισοδήματος και του προαναφερθέντος κατώτατου ορίου, με παράλληλο σεβασμό της αρχής της επικουρικότητας·
40. εκτιμά ότι η έλλειψη ενημερωμένων στοιχείων σχετικά με το εισόδημα και τις συνθήκες διαβίωσης αποτελεί εμπόδιο στην εφαρμογή και τη σύγκριση των προϋπολογισμών αναφοράς και ενός ελάχιστου εισοδήματος που θα λαμβάνει υπόψη τις εθνικές ιδιαιτερότητες·
41. ζητεί από την Επιτροπή και τα κράτη μέλη να ανταλλάσσουν βέλτιστες πρακτικές στον τομέα των συστημάτων ελάχιστου εισοδήματος·
42. καλεί την Επιτροπή και την Επιτροπή Κοινωνικής Προστασίας να τεκμηριώσουν και να διαδώσουν παραδείγματα επιτυχημένων στρατηγικών και να προωθήσουν αξιολογήσεις ομοτίμων και άλλες μεθόδους ανταλλαγής ορθών πρακτικών όσον αφορά τα συστήματα ελάχιστου εισοδήματος· συνιστά οι προσπάθειες αυτές να εστιαστούν σε καίρια ζητήματα όπως η διασφάλιση της τακτικής αναβάθμισης, η βελτίωση της κάλυψης και της ανάληψης, η αντιμετώπιση των αντικινήτρων και η ενίσχυση των δεσμών μεταξύ των διαφόρων συνιστωσών ενεργητικής ένταξης·
43. εκτιμά ότι, λαμβανομένων υπόψη των πολλών ζητημάτων που εγείρουν τα συστήματα ελάχιστου εισοδήματος, όπως η προσβασιμότητα, η κάλυψη, η χρηματοδότηση, οι όροι για την απόκτηση δικαιώματος και η διάρκεια, η επεξεργασία όσον αφορά τα εθνικά συστήματα ελάχιστου εισοδήματος θα μπορούσε να συμβάλει στη δημιουργία ίσων όρων ανταγωνισμού μεταξύ των κρατών μελών· από αυτή την άποψη, καλεί την Επιτροπή να διενεργήσει εκτίμηση επιπτώσεων σχετικά με τα συστήματα ελάχιστου εισοδήματος στην ΕΕ, να ζητήσει τακτική παρακολούθηση και υποβολή εκθέσεων, και να εξετάσει τη λήψη περαιτέρω μέτρων που θα λαμβάνουν υπόψη τις οικονομικές και κοινωνικές συνθήκες που επικρατούν σε κάθε κράτος μέλος, και τις ανάγκες των περισσότερο πληττόμενων ομάδων, καθώς και να αξιολογήσει κατά πόσον τα συστήματα επιτρέπουν στα νοικοκυριά να καλύπτουν τις βασικές προσωπικές ανάγκες τους και μειώνουν τη φτώχεια·
44. εκφράζει την ανησυχία του για τις περικοπές του ύψους ή/και της διάρκειας των επιδομάτων ανεργίας, καθώς και για την αυστηροποίηση των κριτηρίων επιλεξιμότητας σε πολλά κράτη μέλη τα τελευταία χρόνια, που είχαν ως αποτέλεσμα να αυξηθεί ο αριθμός των ανθρώπων που αναγκάζονται να εξαρτώνται από συστήματα ελάχιστου εισοδήματος και να ασκηθεί επιπλέον πίεση στα συστήματα αυτά(24)·
45. τονίζει ότι οι ανισότητες αυξάνονται σε κάθε κράτος μέλος και στην ΕΕ·
46. εκφράζει την ανησυχία του για το γεγονός ότι σε πολλά κράτη μέλη το επίπεδο παροχών και κάλυψης των συστημάτων ελάχιστου εισοδήματος φαίνεται να έχει μειωθεί τα τελευταία χρόνια· θεωρεί ότι τα κράτη μέλη θα πρέπει να αυξήσουν την κάλυψη των συστημάτων ελάχιστου εισοδήματος για τα άτομα που χρήζουν στήριξης, σύμφωνα με τις συστάσεις του ΕΔΚΠ(25):
α)
καλεί τα κράτη μέλη με πολύ περίπλοκα και κατακερματισμένα συστήματα να τα απλοποιήσουν και να αναπτύξουν πιο ολοκληρωμένα συστήματα·
β)
καλεί τα κράτη μέλη με χαμηλά τρέχοντα επίπεδα κάλυψης να αναθεωρήσουν τους όρους τους ώστε να διασφαλίσουν την κάλυψη όλων των ατόμων σε κατάσταση ανάγκης·
γ)
καλεί τα κράτη μέλη των οποίων τα συστήματα ελάχιστου εισοδήματος αποκλείουν σήμερα σημαντικές ομάδες που αντιμετωπίζουν φτώχεια να τροποποιήσουν τα συστήματά τους ώστε να τους καλύπτουν καλύτερα·
δ)
καλεί τα κράτη μέλη με υψηλά επίπεδα διοικητικής διακριτικής ευχέρειας στα οικεία βασικά συστήματα ελάχιστου εισοδήματος να θέσουν στόχο τη μείωσή τους και να διασφαλίσουν ότι υπάρχουν σαφή και συνεπή κριτήρια για τη λήψη των αποφάσεων που συνδέονται με μια αποτελεσματική διαδικασία προσφυγής·
47. τονίζει τη σημασία της αύξησης της συμμετοχής των εργαζομένων, των ανέργων και των ευάλωτων κοινωνικών ομάδων στη διά βίου μάθηση, καθώς και την ανάγκη βελτίωσης του επιπέδου των επαγγελματικών προσόντων και της απόκτησης νέων δεξιοτήτων, στοιχεία που αποτελούν θεμελιώδες μέσο για την ταχύτερη ένταξη στην αγορά εργασίας, την αύξηση της παραγωγικότητας και την υποστήριξη των ατόμων στην αναζήτηση μιας θέσης εργασίας·
48. τονίζει τη σημασία της δημογραφικής ανάπτυξης σε συνδυασμό με την καταπολέμηση της φτώχειας στην Ευρώπη·
49. τονίζει ότι πρέπει να ληφθούν επείγοντα πρακτικά μέτρα για την εξάλειψη της φτώχειας και του κοινωνικού αποκλεισμού, για την προαγωγή αποτελεσματικών δικτύων κοινωνικής ασφάλειας και για τη μείωση των ανισοτήτων, με τρόπο ώστε να διασφαλιστεί η οικονομική και εδαφική συνοχή· τονίζει ότι τα μέτρα αυτά πρέπει να ληφθούν στο κατάλληλο επίπεδο, με δράσεις τόσο σε εθνικό όσο και σε ευρωπαϊκό επίπεδο, σύμφωνα με την κατανομή των αρμοδιοτήτων για τις σχετικές πολιτικές·
50. υποστηρίζει την προσέγγιση της Επιτροπής για τις κοινωνικές επενδύσεις σύμφωνα με την οποία οι ορθά σχεδιασμένες κοινωνικές πολιτικές συμβάλλουν στην οικονομική ανάπτυξη, προστατεύοντας ταυτόχρονα τους ανθρώπους από τη φτώχεια και ενεργώντας ως οικονομικοί σταθεροποιητές(26)·
51. εκφράζει ικανοποίηση για τον προβληματισμό και τις μελέτες σχετικά με το πώς μπορεί να επιτευχθεί δικαιότερη κατανομή εισοδήματος και πλούτου στις κοινωνίες μας·
52. τονίζει ότι στους βασικούς παράγοντες που εμποδίζουν την ανάπτυξη μιας προσέγγισης κοινωνικών επενδύσεων από τα κράτη μέλη συγκαταλέγεται ο αντίκτυπος της οικονομικής κρίσης(27)·
53. ζητεί να δίνεται εφεξής η δέουσα προσοχή στη διαμόρφωση μακροοικονομικών πολιτικών, στην ανάγκη να μειωθούν οι κοινωνικές ανισότητες και στην εξασφάλιση της πρόσβασης όλων των κοινωνικών ομάδων σε επαρκώς χρηματοδοτούμενες δημόσιες κοινωνικές υπηρεσίες, και να καταπολεμηθούν με τον τρόπο αυτό η φτώχεια και ο κοινωνικός αποκλεισμός·
54. ζητεί να αναληφθεί δράση για τη μείωση των κοινωνικών ανισοτήτων, δίνοντας στους ανθρώπους τη δυνατότητα να κάνουν την καλύτερη δυνατή χρήση των προσόντων και των δυνατοτήτων τους· ζητεί να εστιασθεί η κοινωνική στήριξη σε όσους είναι φτωχοί και ταυτόχρονα δεν είναι σε θέση να κερδίσουν επαρκές εισόδημα με δικές τους προσπάθειες·
55. επισημαίνει ότι η πρόσφατη εμπειρία των μεταρρυθμίσεων με βάση τις φορολογικές απαλλαγές δείχνει ότι είναι προτιμότερη η χρηματοδότηση πολιτικών ελάχιστου εισοδήματος μέσω της δημοσιονομικής στήριξης παρά μέσω φορολογικών κινήτρων·
56. υπογραμμίζει ότι η εκπαίδευση, οι κοινωνικές μεταβιβάσεις, και τα προοδευτικά, δίκαια και αναδιανεμητικά φορολογικά συστήματα, μαζί με μέτρα για ενίσχυση της ανταγωνιστικότητας και καταπολέμηση της φοροαποφυγής και της φοροδιαφυγής, έχουν όλα το δυναμικό να συμβάλουν στην οικονομική, κοινωνική και εδαφική συνοχή·
57. υπογραμμίζει την ανάγκη προσαρμογής των υφιστάμενων συστημάτων ελάχιστου εισοδήματος για την καλύτερη αντιμετώπιση του προβλήματος της ανεργίας των νέων·
Δημόσια προγράμματα απασχόλησης
58. λαμβάνει υπό σημείωση ορισμένα δημόσια προγράμματα απασχόλησης τα οποία συνίστανται στη δυνατότητα κάθε προσώπου που είναι σε θέση και επιθυμεί να εργαστεί, να επιλέξει μία μεταβατική απασχόληση στον δημόσιο τομέα ή σε ιδιωτικό μη κερδοσκοπικό φορέα ή σε επιχειρήσεις της κοινωνικής οικονομίας· υπογραμμίζει, ωστόσο, ότι είναι σημαντικό τα εν λόγω προγράμματα να προωθούν την εργασία με δικαιώματα, βασιζόμενη στις συλλογικές συμβάσεις και στην εργασιακή νομοθεσία·
59. θεωρεί ότι τα δημόσια προγράμματα απασχόλησης πρέπει να βοηθούν να βελτιώνεται η απασχολησιμότητα των εργαζομένων και να διευκολύνεται η πρόσβασή τους στην κανονική αγορά εργασίας· υπενθυμίζει ότι τα προγράμματα αυτά πρέπει να περιλαμβάνουν μια εξατομικευμένη διαδρομή και να προσφέρουν αξιοπρεπή μισθό και να οδηγούν σε αξιοπρεπή εργασία·
60. θεωρεί ότι η δημιουργία αξιοπρεπών θέσεων εργασίας πρέπει να είναι προτεραιότητα για την ΕΕ και να αποτελεί σημαντικό βήμα στην πορεία για τη μείωση της φτώχειας και του κοινωνικού αποκλεισμού·
61. καλεί την Επιτροπή και τα κράτη μέλη να διασφαλίσουν την πλήρη συμμετοχή όλων των ενδιαφερόμενων μερών, ιδίως των κοινωνικών εταίρων και των οργανώσεων της κοινωνίας των πολιτών, στον σχεδιασμό, την εφαρμογή και την παρακολούθηση των πολιτικών και των προγραμμάτων ελάχιστου εισοδήματος·
o o o
62. αναθέτει στον Πρόεδρό του να διαβιβάσει το παρόν ψήφισμα στο Συμβούλιο και στην Επιτροπή.
Ευρωπαϊκό Εξάμηνο 2017: Αξιολόγηση της προόδου σχετικά με τις διαρθρωτικές μεταρρυθμίσεις, την πρόληψη και τη διόρθωση των μακροοικονομικών ανισορροπιών, και αποτελέσματα των εμπεριστατωμένων επισκοπήσεων βάσει του κανονισμού (ΕΕ) αριθ. 1176/2011» (COM(2017)0090).
‘Towards a European minimum income’, November 2013 (Προς ένα ελάχιστο ευρωπαϊκό εισόδημα, Νοέμβριος 2013): http://www.eesc.europa.eu/resources/docs/revenu-minimum_-etude-ose_-vfinale_en--2.pdf
Ανακοίνωση της Επιτροπής προς το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο, το Συμβούλιο, την Ευρωπαϊκή Οικονομική και Κοινωνική Επιτροπή και την Επιτροπή των Περιφερειών - Έναρξη διαβούλευσης για τον ευρωπαϊκό πυλώνα κοινωνικών δικαιωμάτων (COM(2016)0127) – Παράρτημα 1.
Έγγραφο του Συμβουλίου 6885/17: «Ετήσια Επισκόπηση της Ανάπτυξης για το 2017 και Κοινή Έκθεση για την Απασχόληση: Πολιτική καθοδήγηση για την απασχόληση και την κοινωνική πολιτική - Συμπεράσματα του Συμβουλίου» (3 Μαρτίου 2017)· και έγγραφο του Συμβουλίου 6885/17: «Κοινή έκθεση της Επιτροπής και του Συμβουλίου για την απασχόληση που συνοδεύει την ανακοίνωση της Επιτροπής σχετικά με την ετήσια επισκόπηση της ανάπτυξης για το 2017 (3 Μαρτίου 2017)».
Βλ.: Παγκόσμια Τράπεζα, ‘Poverty Reduction and Growth: The Virtuous and Vicious Circle’ (Μείωση της φτώχειας και ανάπτυξη: ο ενάρετος και ο φαύλος κύκλος), 2006· ΟΟΣΑ, ‘Trends in Income Inequality and its Impact on Economic Growth’ (Τάσεις της ανισότητας των εισοδημάτων και των επιπτώσεών τους στην οικονομική ανάπτυξη), 2014.
Ευρωπαϊκό Δίκτυο Κοινωνικής Πολιτικής, «Minimum Income Schemes in Europe - A study of national policies 2015» (Συστήματα ελάχιστου εισοδήματος στην Ευρώπη: Μελέτη των εθνικών πολιτικών 2015).
Ευρωπαϊκή Επιτροπή: ανακοίνωση «Στοχεύοντας στις κοινωνικές επενδύσεις για την ανάπτυξη και τη συνοχή - συμπεριλαμβανομένης της εφαρμογής του Ευρωπαϊκού Κοινωνικού Ταμείου 2014-2020» (COM(2013)0083), της 20ής Φεβρουαρίου 2013· και: Ευρωπαϊκό Δίκτυο Κοινωνικής Πολιτικής, «Κοινωνικές επενδύσεις στην Ευρώπη: Μελέτη των εθνικών πολιτικών 2015».