Rezolucja ustawodawcza Parlamentu Europejskiego z dnia 12 grudnia 2017 r. w sprawie stanowiska Rady w pierwszym czytaniu z myślą o przyjęciu rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady w sprawie zrównoważonego zarządzania zewnętrznymi flotami rybackimi i uchylającego rozporządzenie Rady (WE) nr 1006/2008 (11382/2/2017 – C8-0358/2017 – 2015/0289(COD))

P8_TA(2017)0475 A8-0374/2017

(Zwykła procedura ustawodawcza: drugie czytanie)

Parlament Europejski,

–  uwzględniając stanowisko Rady w pierwszym czytaniu (11382/2/2017 – C8-0358/2017),

–  uwzględniając opinię Europejskiego Komitetu Ekonomiczno-Społecznego z dnia 25 maja 2016 r.(1),

–  uwzględniając swoje stanowisko przyjęte w pierwszym czytaniu(2) dotyczące wniosku Komisji przedstawionego Parlamentowi Europejskiemu i Radzie (COM(2015)0636),

–  uwzględniając art. 294 ust. 7 Traktatu o funkcjonowaniu Unii Europejskiej,

–  uwzględniając wstępne porozumienie zatwierdzone przez komisję przedmiotowo właściwą na podstawie art. 69f ust. 4 Regulaminu,

–  uwzględniając art. 67a Regulaminu,

–  uwzględniając zalecenie do drugiego czytania przedstawione przez Komisję Rybołówstwa (A8-0374/2017),

1.  zatwierdza stanowisko Rady przyjęte w pierwszym czytaniu;

2.  stwierdza, że akt prawny zostaje przyjęty zgodnie ze stanowiskiem Rady;

3.  zobowiązuje swojego przewodniczącego do podpisania wraz z przewodniczącym Rady aktu prawnego zgodnie z art. 297 ust. 1 Traktatu o funkcjonowaniu Unii Europejskiej;

4.  zobowiązuje swojego sekretarza generalnego do podpisania aktu prawnego po stwierdzeniu, że wszystkie procedury zostały prawidłowo zakończone, oraz do przygotowania, w porozumieniu z sekretarzem generalnym Rady, jego publikacji w Dzienniku Urzędowym Unii Europejskiej;

5.  zobowiązuje swojego przewodniczącego do przekazania stanowiska Parlamentu Radzie i Komisji oraz parlamentom narodowym.

(1) Dz.U. C 303 z 19.8.2016, s. 116. (2) Teksty przyjęte z 2.2.2017, P8_TA(2017)0015.

Rezolucja ustawodawcza Parlamentu Europejskiego z dnia 12 grudnia 2017 r. w sprawie wniosku dotyczącego rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady w sprawie zasad finansowych mających zastosowanie do budżetu ogólnego Unii i zmieniającego rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) nr 1305/2013, (UE) nr 1306/2013, (UE) nr 1307/2013, (UE) nr 1308/2013 i (UE) nr 652/2014 (COM(2016)0605 – C8-0404/2017 – 2016/0282B(COD))

P8_TA(2017)0476 A8-0380/2017

(Zwykła procedura ustawodawcza: pierwsze czytanie)

Parlament Europejski,

–  uwzględniając wniosek Komisji przedstawiony Parlamentowi Europejskiemu i Radzie (COM(2016)0605),

–  uwzględniając decyzję Konferencji Przewodniczących z dnia 16 listopada 2017 r. o podziale wniosku Komisji oraz uprawnieniu Komisji Rolnictwa i Rozwoju Wsi do sporządzenia odrębnego sprawozdania ustawodawczego odnoszącego się do przepisów dotyczących kompetencji tej komisji, a mianowicie art. 267–270 i art. 275 wniosku Komisji,

–  uwzględniając art. 294 ust. 2 i 3 oraz art. 42, art. 43 ust. 2 i art. 168 ust. 4 lit. b) Traktatu o funkcjonowaniu Unii Europejskiej,

–  uwzględniając opinię Europejskiego Trybunału Obrachunkowego nr 1/2017 z dnia 26 stycznia 2017 r.(1),

–  uwzględniając opinię Europejskiego Komitetu Ekonomiczno-Społecznego z dnia 14 grudnia 2016 r.(2),

–  uwzględniając opinię Komitetu Regionów z dnia 11 maja 2017 r.(3),

–  uwzględniając sprawozdanie Komisji Budżetowej oraz opinię Komisji Kontroli Budżetowej (A8-0211/2017);

–  uwzględniając wstępne porozumienie zatwierdzone przez Komisję Rolnictwa i Rozwoju Wsi na podstawie art. 69f ust. 4 Regulaminu oraz przekazane pismem z dnia 15 listopada 2017 r. zobowiązanie przedstawiciela Rady do zatwierdzenia stanowiska Parlamentu, zgodnie z art. 294 ust. 4 Traktatu o funkcjonowaniu Unii Europejskiej,

–  uwzględniając art. 59 Regulaminu,

–  uwzględniając sprawozdanie Komisji Rolnictwa i Rozwoju Wsi (A8-0380/2017),

1.  przyjmuje poniższe stanowisko w pierwszym czytaniu;

2.  zatwierdza swoje oświadczenie załączone do niniejszej rezolucji;

3.  przyjmuje do wiadomości oświadczenia Komisji załączone do niniejszej rezolucji;

4.  podkreśla, że podział wniosku Komisji ma na celu umożliwienie wprowadzenia przepisów odnoszących się do zakresu kompetencji Komisji Rolnictwa i Rozwoju Wsi od dnia 1 stycznia 2018 r., a pozostałe części wniosku Komisji(4) zostaną przeanalizowane na późniejszym etapie;

5.  zwraca się do Komisji o ponowne przekazanie mu sprawy, jeśli zastąpi ona pierwotny wniosek, wprowadzi w nim istotne zmiany lub planuje ich wprowadzenie;

6.  zobowiązuje swojego przewodniczącego do przekazania stanowiska Parlamentu Radzie i Komisji, a także parlamentom narodowym.

Stanowisko Parlamentu Europejskiego przyjęte w pierwszym czytaniu w dniu 12 grudnia 2017 r. w celu przyjęcia rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2017/... zmieniającego rozporządzenia (UE) nr 1305/2013 w sprawie wsparcia rozwoju obszarów wiejskich przez Europejski Fundusz Rolny na rzecz Rozwoju Obszarów Wiejskich (EFRROW), (UE) nr 1306/2013 w sprawie finansowania wspólnej polityki rolnej, zarządzania nią i monitorowania, (UE) nr 1307/2013 ustanawiające przepisy dotyczące płatności bezpośrednich dla rolników na podstawie systemów wsparcia w ramach wspólnej polityki rolnej, (UE) nr 1308/2013 ustanawiające wspólną organizację rynków produktów rolnych oraz (UE) nr 652/2014 ustanawiające przepisy w zakresie zarządzania wydatkami odnoszącymi się do łańcucha żywnościowego, zdrowia zwierząt i dobrostanu zwierząt oraz dotyczącymi zdrowia roślin i materiału przeznaczonego do reprodukcji roślin

(Jako że pomiędzy Parlamentem i Radą osiągnięte zostało porozumienie, stanowisko Parlamentu odpowiada ostatecznej wersji aktu prawnego, rozporządzenia (UE) 2017/2393.)

ZAŁĄCZNIK DO REZOLUCJI USTAWODAWCZEJ

OŚWIADCZENIE PARLAMENTU EUROPEJSKIEGO

Nowe przepisy dotyczące organizacji producentów i prawa konkurencji (wspólna organizacja rynku)

Parlament Europejski przypomina, że zgodnie z art. 42 Traktatu o funkcjonowaniu Unii Europejskiej (TFUE) reguły konkurencji mają zastosowanie do produkcji rolnej i handlu produktami rolnymi tylko w zakresie określonym przez Parlament i Radę z uwzględnieniem celów wspólnej polityki rolnej (WPR) zapisanych w art. 39 tego traktatu.

Zgodnie z traktatem oraz z orzecznictwem Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej(5) cele WPR są nadrzędne w stosunku do europejskiej polityki konkurencji. Rynki rolne nie są jednak wyłączone z zakresu stosowania prawa konkurencji. Dostosowanie reguł konkurencji do specyfiki rolnictwa należy do uprawnień współprawodawców, czyli Parlamentu Europejskiego i Rady.

W związku z tym Parlament Europejski w drodze omawianego rozporządzenia proponuje wyjaśnić związek między zasadami WPR, w szczególności rolą i zadaniami organizacji producentów i zrzeszeń organizacji producentów, a stosowaniem europejskiego prawa konkurencji. Takie wyjaśnienie jest niezbędne ze względu na liczne niewiadome w kwestii stosowania tych zasad, a ponadto ma kluczowe znaczenie dla osiągnięcia celu Unii, jakim jest umocnienie pozycji rolników w łańcuchu dostaw żywności. Propozycje Parlamentu Europejskiego bazują na zaleceniach zapisanych w sprawozdaniu Grupy Zadaniowej ds. Rynków Rolnych z dnia 14 listopada 2016 r. Zalecenia te opracowano na podstawie szeregu przesłuchań i uwag otrzymanych od wszystkich podmiotów w łańcuchu dostaw żywności: producentów, przetwórców i sprzedawców detalicznych.

Celem Parlamentu Europejskiego jest uproszczenie i wyjaśnienie warunków, na jakich organizacje producentów lub zrzeszenia organizacji producentów we wszystkich sektorach wymienionych w art. 1 ust. 2 rozporządzenia (UE) nr 1308/2013 mogą w imieniu swoich członków planować produkcję, wprowadzać towary do obrotu, negocjować umowy na dostawy produktów rolnych i optymalizować koszty produkcji. Wykonywanie tych zadań wymaga przede wszystkim stosowania przez te podmioty pewnych praktyk, w tym prowadzenia konsultacji wewnętrznych i wewnętrznej wymiany informacji handlowych. Dlatego proponuje się, by praktyki te nie były objęte zakazem zawierania porozumień antykonkurencyjnych, zapisanym w art. 101 ust. 1 TFUE, oraz by organizacje producentów lub zrzeszenia organizacji producentów prowadzące przynajmniej jeden rodzaj działalności gospodarczej mogły korzystać z odstępstwa od stosowania tego artykułu. Odstępstwo to nie jest jednak bezwzględne: organy ochrony konkurencji zachowują możliwość interweniowania, jeżeli uznają, że dane działania mogą uniemożliwiać konkurencję lub zagrażać osiągnięciu celów WPR.

Dlatego wyjaśniono rolę i zadania organizacji producentów lub zrzeszeń organizacji producentów oraz związek między tą rolą i zadaniami a prawem konkurencji. Bez uszczerbku dla prerogatyw instytucjonalnych Komisji Europejskiej Parlament Europejski jest zdania, że nowe przepisy nie wymagają dalszych wyjaśnień w formie wytycznych Komisji Europejskiej.

OŚWIADCZENIA KOMISJI

Dot. art. 1 - rozwój obszarów wiejskich

—  Przedłużenie obowiązywania programów rozwoju obszarów wiejskich

Wydatki związane z programami rozwoju obszarów wiejskich na lata 2014–2020 zatwierdzonymi zgodnie z art. 10 ust. 2 rozporządzenia (UE) nr 1305/2013 będą nadal kwalifikować się do wkładu z EFRROW, jeżeli zostaną wypłacone beneficjentom najpóźniej dnia 31 grudnia 2023 r. W swym wniosku dotyczącym następnych WRF Komisja uwzględni kontynuację wsparcia na rzecz rozwoju obszarów wiejskich po 2020 r.

—  Zarządzanie ryzykiem

Komisja potwierdza swój zamiar dokonania przeglądu funkcjonowania i skuteczności narzędzi zarządzania ryzykiem, które są obecnie objęte rozporządzeniem (UE) nr 1305/2013, w kontekście swojego wniosku dotyczącego modernizacji i uproszczenia wspólnej polityki rolnej.

—  Kary z tytułu inicjatywy Leader

Komisja potwierdza swój zamiar dokonania przeglądu skuteczności i proporcjonalności kar stosowanych w ramach inicjatywy LEADER objętych rozporządzeniem wykonawczym Komisji (UE) nr 809/2014.

Dot. art. 2 - rozporządzenie horyzontalne

—  Rezerwa na wypadek kryzysów

Komisja potwierdza, że funkcjonowanie rezerwy na wypadek kryzysów w sektorze rolnym oraz zwrot środków związanych z dyscypliną finansową, określone w art. 25 i art. 26 ust. 5 rozporządzenia (UE) nr 1306/2013, zostaną poddane przeglądowi w kontekście opracowywania następnych WRF w celu umożliwienia skutecznej i szybkiej interwencji w sytuacjach kryzysu rynkowego.

—  Jednorazowy audyt

Komisja popiera podejście oparte na jednorazowym audycie, co potwierdza jej wniosek dotyczący art. 123 nowego rozporządzenia finansowego. Komisja potwierdza również, że obecne ramy prawne dotyczące zarządzania wydatkami rolnymi i ich kontroli, ustanowione rozporządzeniem (UE) nr 1306/2013, umożliwiają już takie podejście oraz że zostało to uwzględnione w jej strategii audytu na lata 2014–2020. W szczególności, jeśli opinia jednostki certyfikującej wydana zgodnie z art. 9 ust. 1 rozporządzenia (UE) nr 1306/2013 zostaje uznana za wiarygodną, Komisja uwzględnia ją, oceniając konieczność audytu danej agencji płatniczej.

Dot. art. 3 - płatności bezpośrednie

—  Plan białkowy

Komisja potwierdza swój zamiar dokonania przeglądu sytuacji związanej z popytem i podażą w odniesieniu do białek roślinnych w UE i rozważenia możliwości opracowania „Europejskiej strategii dotyczącej białek roślinnych” w celu dalszego zachęcania do produkcji białek roślinnych w UE w sposób ekonomiczny i przyjazny dla środowiska.

Dot. art. 4 - wspólna organizacja rynków produktów rolnych

—  Dobrowolne programy ograniczania produkcji

Komisja potwierdza, że rozporządzenie (UE) nr 1308/2013 ustanawiające wspólną organizację rynków produktów rolnych zawiera już, w art. 219 i 221, niezbędną podstawę prawną pozwalającą jej, z zastrzeżeniem dostępności zasobów budżetowych, na zaradzenie zakłóceniom na rynku oraz innym szczególnym problemom, w tym na szczeblu regionalnym, przy czym istnieje możliwość przyznania rolnikom bezpośredniej pomocy finansowej. Ponadto propozycja Komisji, by do rozporządzenia (UE) nr 1305/2013 w sprawie wsparcia rozwoju obszarów wiejskich dodać sektorowe narzędzie stabilizacji dochodów, umożliwi państwom członkowskim uwzględnienie w ich programach rozwoju obszarów wiejskich możliwości zrekompensowania rolnikom w określonym sektorze szkód w przypadku znacznego spadku ich dochodów.

Komisja potwierdza ponadto, że w przypadku wystąpienia zakłóceń na rynku lub ryzyka ich wystąpienia art. 219 pozwala jej na wprowadzenie programów, w ramach których pomoc Unii przyznawana jest producentom, którzy zobowiązują się dobrowolnie ograniczyć swoją produkcję, i wskazanie niezbędnych informacji dotyczących funkcjonowania takiego systemu (przykład: rozporządzenie delegowane Komisji (UE) 2016/1612, Dz.U. L 242 z 9.9.2016, s. 4).

—  Uznawanie transnarodowych organizacji międzybranżowych

Komisja przypomina, że przepisy dotyczące współpracy producentów związanej z uznawaniem transnarodowych organizacji producentów, zrzeszeń organizacji producentów lub organizacji międzybranżowych, w tym niezbędnej współpracy administracyjnej między zainteresowanymi państwami członkowskimi, są obecnie określone w rozporządzeniu delegowanym Komisji (UE) 2016/232. Stosowanie i adekwatność tych przepisów zostaną zweryfikowane w kontekście toczącego się procesu modernizacji i uproszczenia WPR.

—  Nieuczciwe praktyki handlowe

Komisja potwierdza, że uruchomiła inicjatywę dotyczącą łańcucha dostaw żywności, która przechodzi obecnie różne etapy wymagane zgodnie z wytycznymi dotyczącymi lepszego stanowienia prawa. Komisja podejmie decyzję w sprawie ewentualnego przedłożenia wniosku ustawodawczego po zakończeniu tej procedury, w miarę możliwości w pierwszej połowie 2018 r.

—  Współpraca producentów

Komisja przyjmuje do wiadomości porozumienie pomiędzy Parlamentem a Radą dotyczące poprawek do art. 152, 209, 222 i 232. Komisja zauważa, że poprawki uzgodnione przez Parlament i Radę są istotne, a zostały przedstawione bez oceny skutków wymaganej w pkt 15 Porozumienia międzyinstytucjonalnego w sprawie lepszego stanowienia prawa. Prowadzi to do niepożądanego braku pewności prawa i procedur o niemożliwych do przewidzenia skutkach i następstwach.

Ponieważ wszystkie te zmiany w stosunku do pierwotnego wniosku Komisji powodują znaczącą zmianę ram prawnych, Komisja z zaniepokojeniem odnotowuje, że niektóre nowe przepisy na korzyść organizacji producentów mogą wywołać skutek w postaci zagrożenia dla rentowności i dobra drobnych producentów rolnych oraz interesów konsumentów. Komisja potwierdza swoje zobowiązanie do utrzymania skutecznej konkurencji w sektorze rolnym i pełnej realizacji celów WPR określonych w art. 39 Traktatu o funkcjonowaniu Unii Europejskiej. W związku z tym Komisja stwierdza, że zmiany uzgodnione przez współprawodawców przewidują jedynie bardzo ograniczoną rolę zarówno Komisji, jak i krajowych organów ochrony konkurencji w zakresie działania mającego na celu skuteczną ochronę konkurencji.

Ogólna zgoda Komisji w sprawie wniosku zbiorczego, w tym poprawek uzgodnionych przez Parlament i Radę, nie narusza ewentualnych przyszłych wniosków, jakie Komisja może przedstawić w tych dziedzinach w kontekście reformy wspólnej polityki rolnej na okres po 2020 r., i innych inicjatyw, które mają w szczególności rozwiązać niektóre kwestie uwzględnione w obecnym tekście uzgodnionym przez Parlament Europejski i Radę.

Komisja wyraża ubolewanie, że kwestia bardzo ograniczonej roli zarówno Komisji, jak i krajowych organów ochrony konkurencji w zakresie działania mającego na celu skuteczną ochronę konkurencji nie została w satysfakcjonujący sposób uwzględniona przez współprawodawców, oraz wyraża zaniepokojenie możliwymi skutkami tego ograniczenia dla rolników i konsumentów. Komisja zauważa, że tekst prawny należy interpretować w sposób spójny z Traktatem, w szczególności w odniesieniu do możliwości interwencji Komisji i krajowych organów ochrony konkurencji w przypadkach dążenia przez organizacje producentów o dużym udziale w rynku do ograniczenia swobody działania ich członków. Komisja żałuje, że ta możliwość nie jest wyraźnie zagwarantowana w tekście prawnym.

(1) Dz.U. C 91 z 23.3.2017, s. 1. (2) Dz.U. C 75 z 10.3.2017, s. 63. (3) Dz.U. C 306 z 15.9.2017, s. 64. (4) Procedura nr 2016/0282A(COD). (5) Wyrok w sprawie Maizena, 139/79, EU:C:1980:250, pkt 23; wyrok w sprawie Niemcy przeciwko Radzie, C-280/93, EU:C:1994:367, pkt 61.

Rezolucja ustawodawcza Parlamentu Europejskiego z dnia 12 grudnia 2017 r. w sprawie wniosku dotyczącego rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady zmieniającego dyrektywę 2003/87/WE w celu kontynuowania obecnego ograniczenia zakresu działalności lotniczej i przygotowania do wdrożenia globalnego środka rynkowego od 2021 r. (COM(2017)0054 – C8-0028/2017 – 2017/0017(COD))

P8_TA(2017)0477 A8-0258/2017

(Zwykła procedura ustawodawcza: pierwsze czytanie)

Parlament Europejski,

–  uwzględniając wniosek Komisji przedstawiony Parlamentowi Europejskiemu i Radzie (COM(2017)0054),

–  uwzględniając art. 294 ust. 2 i art. 192 ust. 1 Traktatu o funkcjonowaniu Unii Europejskiej, zgodnie z którymi wniosek został przedstawiony Parlamentowi przez Komisję (C8-0028/2017),

–  uwzględniając art. 294 ust. 3 Traktatu o funkcjonowaniu Unii Europejskiej,

–  uwzględniając opinię Europejskiego Komitetu Ekonomiczno-Społecznego z dnia 31 maja 2017 r.(1),

–  po konsultacji z Komitetem Regionów,

–  uwzględniając wstępne porozumienie zatwierdzone przez komisję przedmiotowo właściwą na podstawie art. 69f ust. 4 Regulaminu oraz przekazane pismem z dnia 27 października 2017 r. zobowiązanie przedstawiciela Rady do zatwierdzenia stanowiska Parlamentu, zgodnie z art. 294 ust. 4 Traktatu o funkcjonowaniu Unii Europejskiej,

–  uwzględniając art. 59 Regulaminu,

–  uwzględniając sprawozdanie Komisji Ochrony Środowiska Naturalnego, Zdrowia Publicznego i Bezpieczeństwa Żywności oraz opinie Komisji Przemysłu, Badań Naukowych i Energii, jak również Komisji Transportu i Turystyki (A8-0258/2017),

1.  przyjmuje poniższe stanowisko w pierwszym czytaniu(2);

2.  zatwierdza wspólne oświadczenie Parlamentu Europejskiego, Rady i Komisji załączone do niniejszej rezolucji;

3.  zwraca się do Komisji o ponowne przekazanie mu sprawy, jeśli zastąpi ona pierwotny wniosek, wprowadzi w nim istotne zmiany lub planuje ich wprowadzenie;

4.  zobowiązuje swojego przewodniczącego do przekazania stanowiska Parlamentu Radzie i Komisji oraz parlamentom narodowym.

Stanowisko Parlamentu Europejskiego przyjęte w pierwszym czytaniu w dniu 12 grudnia 2017 r. w celu przyjęcia rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2017/... zmieniającego dyrektywę 2003/87/WE w celu utrzymania obecnych ograniczeń zakresu zastosowania w odniesieniu do działań lotniczych i w celu przygotowania wdrożenia globalnego środka rynkowego po 2021 r.

(Jako że pomiędzy Parlamentem i Radą osiągnięte zostało porozumienie, stanowisko Parlamentu odpowiada ostatecznej wersji aktu prawnego, rozporządzenia (UE) 2017/2392.)

ZAŁĄCZNIK DO REZOLUCJI USTAWODAWCZEJ

WSPÓLNE OŚWIADCZENIE PARLAMENTU EUROPEJSKIEGO, RADY I KOMISJI:

Wynik prac ICAO dotyczących wdrożenia globalnego środka rynkowego ma kluczowe znaczenie dla skuteczności tego środka oraz dla przyszłego wkładu sektora lotnictwa w realizację celów wynikających z porozumienia paryskiego. Ważne jest, by w pracach ICAO nadal uczestniczyły państwa członkowskie ICAO, operatorzy statków powietrznych oraz społeczeństwo obywatelskie. W tym kontekście ICAO będzie musiała działać całkowicie przejrzyście oraz terminowo informować wszystkie zainteresowane strony o postępach i decyzjach.

(1) Dz.U. C 288 z 31.8.2017, s. 75. (2) Niniejsze stanowisko zastępuje poprawki przyjęte dnia 13 września 2017 r. (Teksty przyjęte, P8_TA(2017)0338).

Rezolucja ustawodawcza Parlamentu Europejskiego z dnia 12 grudnia 2017 r. w sprawie wniosku dotyczącego rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady zmieniającego rozporządzenia (UE) nr 1316/2013 oraz (UE) 2015/1017 w odniesieniu do przedłużenia okresu obowiązywania Europejskiego Funduszu na rzecz Inwestycji Strategicznych oraz wprowadzenia usprawnień technicznych dla tego Funduszu oraz Europejskiego Centrum Doradztwa Inwestycyjnego (COM(2016)0597 – C8-0375/2016 – 2016/0276(COD))

P8_TA(2017)0478 A8-0198/2017

(Zwykła procedura ustawodawcza: pierwsze czytanie)

Parlament Europejski,

–  uwzględniając wniosek Komisji przedstawiony Parlamentowi Europejskiemu i Radzie (COM(2016)0597),

–  uwzględniając art. 294 ust. 2 i art. 172 i 173, art. 175 akapit trzeci i art. 182 ust. 1 Traktatu o funkcjonowaniu Unii Europejskiej, zgodnie z którymi wniosek został przedstawiony Parlamentowi przez Komisję (C8-0375/2016),

–  uwzględniając art. 294 ust. 3 Traktatu o funkcjonowaniu Unii Europejskiej,

–  uwzględniając opinię Europejskiego Komitetu Ekonomiczno-Społecznego z dnia 15 grudnia 2016 r.(1),

–  uwzględniając opinię Komitetu Regionów z dnia 7 grudnia 2016 r.(2),

–  uwzględniając wstępne porozumienie zatwierdzone przez komisje przedmiotowo właściwe na podstawie art. 69f ust. 4 Regulaminu oraz przekazane pismem z dnia 8 listopada 2017 r. zobowiązanie przedstawiciela Rady do zatwierdzenia stanowiska Parlamentu, zgodnie z art. 294 ust. 4 Traktatu o funkcjonowaniu Unii Europejskiej,

–  uwzględniając art. 59 Regulaminu,

–  uwzględniając wspólne posiedzenia Komisji Budżetowej i Komisji Gospodarczej i Monetarnej zgodnie z art. 55 Regulaminu,

–  uwzględniając sprawozdanie Komisji Budżetowej i Komisji Gospodarczej i Monetarnej, oraz opinie przedstawione przez Komisję Przemysłu, Badań Naukowych i Energii, Komisję Transportu i Turystyki, Komisję Kontroli Budżetowej, Komisję Zatrudnienia i Spraw Socjalnych oraz Komisję Rozwoju Regionalnego (A8-0198/2017),

1.  przyjmuje poniższe stanowisko w pierwszym czytaniu;

2.  przyjmuje do wiadomości oświadczenie Komisji załączone do niniejszej rezolucji;

3.  zwraca się do Komisji o ponowne przekazanie mu sprawy, jeśli zastąpi ona pierwotny wniosek, wprowadzi w nim istotne zmiany lub planuje ich wprowadzenie;

4.  zobowiązuje swojego przewodniczącego do przekazania stanowiska Parlamentu Radzie i Komisji oraz parlamentom narodowym.

Stanowisko Parlamentu Europejskiego przyjęte w pierwszym czytaniu w dniu 12 grudnia 2017 r. w celu przyjęcia rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2017/... zmieniającego rozporządzenia (UE) nr 1316/2013 oraz (UE) 2015/1017 w odniesieniu do przedłużenia okresu obowiązywania Europejskiego Funduszu na rzecz Inwestycji Strategicznych oraz wprowadzenia usprawnień technicznych dla tego Funduszu i Europejskiego Centrum Doradztwa Inwestycyjnego

(Jako że pomiędzy Parlamentem i Radą osiągnięte zostało porozumienie, stanowisko Parlamentu odpowiada ostatecznej wersji aktu prawnego, rozporządzenia (UE) 2017/2396.)

ZAŁĄCZNIK DO REZOLUCJI USTAWODAWCZEJ

Oświadczenie Komisji w sprawie zwiększenia o 225 mln EUR środków na instrument „Łącząc Europę”

W wyniku porozumienia politycznego między Parlamentem Europejskim i Radą w sprawie finansowania EFIS 2.0 kwota 275 mln EUR zostanie przesunięta z instrumentów finansowych programu „Łącząc Europę”, co oznacza redukcję o 225 mln EUR w stosunku do wniosku Komisji.

Komisja potwierdza, że programowanie finansowe zostanie zmienione, aby uwzględnić zwiększenie środków instrumentu „Łącząc Europę” o odpowiadającą tej różnicy kwotę 225 mln EUR.

W ramach rocznych procedur budżetowych na lata 2019-2020 Komisja przedłoży odpowiednie wnioski, aby zapewnić optymalny przydział tej kwoty w ramach instrumentu „Łącząc Europę”.

(1) Dz.U. C 75 z 10.3.2017, s. 57. (2) Dz.U. C 185 z 9.6.2017, s. 62.

Decyzja Parlamentu Europejskiego z dnia 12 grudnia 2017 r. w sprawie wniosku o skorzystanie z przywilejów i immunitetu Eleonory Forenzy (2017/2199(IMM))

P8_TA(2017)0479 A8-0398/2017

Parlament Europejski,

–  uwzględniając przekazany na posiedzeniu plenarnym w dniu 11 września 2017 r. wniosek Gabriele Zimmer z dnia 20 lipca 2017 r. o skorzystanie z immunitetu poselskiego przez Eleonorę Forenzę w związku z incydentem, jaki przydarzył się E. Forenzy w dniu 8 lipca 2017 r. podczas demonstracji, która miała miejsce w związku ze szczytem G-20 w Hamburgu,

–  po wysłuchaniu Eleonory Forenzy zgodnie z art. 9 ust. 6 Regulaminu Parlamentu,

–  uwzględniając art. 8 i 9 protokołu nr 7 w sprawie przywilejów i immunitetów Unii Europejskiej, jak również art. 6 ust. 2 aktu dotyczącego wyboru członków Parlamentu Europejskiego w powszechnych wyborach bezpośrednich z dnia 20 września 1976 r.,

–  uwzględniając wyroki wydane przez Trybunał Sprawiedliwości Unii Europejskiej w dniach 12 maja 1964 r., 10 lipca 1986 r., 15 i 21 października 2008 r., 19 marca 2010 r., 6 września 2011 r. oraz 17 stycznia 2013 r.(1),

–  uwzględniając art. 5 ust. 2 oraz art. 7 i art. 9 Regulaminu Parlamentu,

–  uwzględniając sprawozdanie Komisji Prawnej (A8-0398/2017),

A.  mając na uwadze, że posłanka do Parlamentu Europejskiego i jednocześnie przewodnicząca grupy GUE/NGL Gabriele Zimmer wystąpiła na mocy art. 8 i 9 protokołu nr 7 o skorzystanie z immunitetu przez należącą do tej samej grupy politycznej posłankę Eleonorę Forenzę, która podczas demonstracji odbywającej się w związku ze szczytem G20 w Hamburgu w dniu 8 lipca 2017 r. została poddana kontroli osobistej, a następnie zatrzymana w areszcie razem z grupą innych aktywistów; mając na uwadze, że przeszukanie i aresztowanie miały miejsce po wspomnianej manifestacji, kiedy E. Forenza i jej grupa szli razem na obiad;

B.  mając na uwadze, że Parlament dysponuje szerokim zakresem uznania, jeśli chodzi o kierunek, jaki zamierza nadać decyzji w przedmiocie wniosku o skorzystanie z immunitetu złożonego przez posła(2);

C.  mając na uwadze, że art. 8 i 9 Protokołu nr 7 w sprawie przywilejów i immunitetów Unii Europejskiej wzajemnie się wykluczają(3); mając na uwadze, że przedmiotowa sprawa nie dotyczy żadnej opinii wyrażonej przez posła do Parlamentu Europejskiego, lecz raczej zarzutu zachowania niebezpiecznego dla porządku publicznego (zarzut udziału w zamieszkach); mając zatem na uwadze, że automatyczne staje się zastosowanie art. 9 protokołu nr 7;

D.  mając na uwadze, że na mocy art. 9 Protokołu nr 7 w sprawie przywilejów i immunitetów Unii Europejskiej posłowie do Parlamentu Europejskiego korzystają na terytorium swojego państwa z immunitetów przyznawanych członkom parlamentu ich państwa, a na terytorium innego państwa członkowskiego z immunitetu chroniącego przed zatrzymaniem oraz immunitetu jurysdykcyjnego; mając na uwadze, że zatem włoska posłanka do Parlamentu Europejskiego E. Forenza znajdująca się w Niemczech korzystała z tej ochrony;

E.  mając na uwadze, że według wniosku o skorzystanie z immunitetu E. Forenza już na początku kontaktu z niemiecką policją oświadczyła, że jest posłanką do Parlamentu Europejskiego, natychmiast przedstawiła dokumenty potwierdzające jej status, a także udało się jej skontaktować włoskiego konsula w Hamburgu z oficerem policji kierującym operacją;

F.  mając na uwadze, że pomimo statusu posłanki do Parlamentu Europejskiego niemiecka policja poddała E. Forenzę drobiazgowej kontroli osobistej, a następnie zatrzymała ją w areszcie na ponad cztery godziny;

G.  mając na uwadze, że jak świadczą przedstawione okoliczności, niemiecka policja była świadoma, że zatrzymuje posłankę do Parlamentu Europejskiego, co stanowi naruszenie Protokołu nr 7 w sprawie przywilejów i immunitetów Unii Europejskiej, zwłaszcza jego art. 9 akapit pierwszy lit. b);

H.  mając na uwadze, że z uwagi na okoliczności oczywiste jest, że E. Forenza nie została schwytana na gorącym uczynku, a więc nie ma zastosowania wyjątek, o którym mowa w art. 9 akapit trzeci Protokołu nr 7 w sprawie przywilejów i immunitetów Unii Europejskiej, co oznacza, że sprawa E. Forenzy jest całkowicie objęta jej immunitetem;

1.  wyraża zgodę na skorzystanie przez E. Forenzę z przywilejów i immunitetu;

2.  zobowiązuje swojego przewodniczącego do bezzwłocznego przekazania niniejszej decyzji i sprawozdania właściwej komisji właściwym władzom Republiki Federalnej Niemiec i Eleonorze Forenzy.

(1) Wyrok Trybunału Sprawiedliwości z dnia 12 maja 1964 r., Wagner/Fohrmann i Krier, 101/63, ECLI:EU:C:1964:28; wyrok Trybunału Sprawiedliwości z dnia 10 lipca 1986 r., Wybot/Faure i inni, 149/85, ECLI:EU:C:1986:310; wyrok Sądu z dnia 15 października 2008 r., Mote/Parlament, T-345/05, ECLI:EU:T:2008:440; wyrok Trybunału Sprawiedliwości z dnia 21 października 2008 r., Marra/De Gregorio i Clemente, C-200/07 i C-201/07, ECLI:EU:C:2008:579; wyrok Sądu z dnia 19 marca 2010 r., Gollnisch/Parlament, T-42/06, ECLI:EU:T:2010:102; wyrok Sądu z dnia 6 września 2011 r., Patriciello, C-163/10, ECLI: EU:C:2011:543; wyrok Sądu z dnia 17 stycznia 2013 r., Gollnisch/Parlament, T-346/11 i T-347/11, ECLI:EU:T:2013:23. (2) Wyżej wymieniona sprawa T-42/06 Gollnisch / Parlament Europejski, pkt 101. (3) Wyżej wymienione sprawy połączone C-200/07 i C-201/07, Marra/De Gregorio i Clemente., pkt 45.

Decyzja Parlamentu Europejskiego z dnia 12 grudnia 2017 r. w sprawie wniosku o uchylenie immunitetu Ingeborg Gräßle (2017/2220(IMM))

P8_TA(2017)0480 A8-0397/2017

Parlament Europejski,

–  uwzględniając wniosek o uchylenie immunitetu Ingeborg Gräßle przekazany w dniu 27 lipca 2017 r. przez Prokuraturę Ellwangen (Niemcy) w ramach postępowania karnego pod numerem 21 Js 11263/17, ogłoszony na posiedzeniu plenarnym w dniu 2 października 2017 r.,

–  uwzględniając zrzeczenie się przez Ingeborg Gräßle prawa do bycia wysłuchaną zgodnie z art. 9 ust. 6 Regulaminu,

–  uwzględniając art. 9 Protokołu nr 7 w sprawie przywilejów i immunitetów Unii Europejskiej, jak również art. 6 ust. 2 Aktu dotyczącego wyboru członków Parlamentu Europejskiego w powszechnych wyborach bezpośrednich z dnia 20 września 1976 r.,

–  uwzględniając wyroki wydane przez Trybunał Sprawiedliwości Unii Europejskiej w dniach 12 maja 1964 r., 10 lipca 1986 r., 15 i 21 października 2008 r., 19 marca 2010 r., 6 września 2011 r. oraz 17 stycznia 2013 r.(1),

–  uwzględniając art. 46 ustawy zasadniczej Republiki Federalnej Niemiec,

–  uwzględniając art. 5 ust. 2, art. 6 ust. 1 oraz art. 9 Regulaminu,

–  uwzględniając sprawozdanie Komisji Prawnej (A8-0397/2017),

A.  mając na uwadze, że Prokuratura Ellwangen przekazała wniosek o uchylenie immunitetu Ingeborg Gräßle, posłanki do Parlamentu Europejskiego wybranej w Republice Federalnej Niemiec, w związku z naruszeniem w rozumieniu art. 229 niemieckiego kodeksu karnego; mając w szczególności na uwadze, że postępowanie dotyczy domniemania nieumyślnego spowodowania obrażeń;

B.  mając na uwadze, że w dniu 10 czerwca 2017 r. I. Gräßle, kierując samochodem, nie zatrzymała się na czerwonym świetle w Heidenheim, na skrzyżowaniu Brenzstrasse/Ploucquetstrasse i spowodowała wypadek, w wyniku którego jedna osoba doznała obrażeń ramienia; mając na uwadze, że została złożona skarga z powództwa cywilnego;

C.  mając na uwadze, że na mocy art. 9 Protokołu nr 7 w sprawie przywilejów i immunitetów Unii Europejskiej posłowie do Parlamentu Europejskiego na terytorium swojego państwa korzystają z immunitetów przyznawanych posłom do parlamentu ich państwa;

D.  mając na uwadze, że art. 46 ustawy zasadniczej Republiki Federalnej Niemiec przewiduje, że w przypadku popełnienia czynu, za który grozi kara, poseł może zostać pociągnięty do odpowiedzialności lub zatrzymany wyłącznie za zgodą Bundestagu, chyba że został zatrzymany na gorącym uczynku lub nazajutrz po popełnieniu zarzucanego czynu;

E.  mając na uwadze, że tylko Parlament może podjąć decyzję o uchyleniu bądź utrzymaniu immunitetu w danym przypadku; mając na uwadze, że Parlament może rozsądnie uwzględnić stanowisko posła przy podejmowaniu decyzji o uchyleniu lub utrzymaniu jego immunitetu(2);

F.  mając na uwadze, że zarzucane przestępstwo nie ma bezpośredniego lub oczywistego związku z wykonywaniem przez I. Gräßle funkcji posłanki do Parlamentu Europejskiego, ani nie stanowi opinii lub głosu oddanego w ramach sprawowania funkcji posłanki do Parlamentu Europejskiego w rozumieniu art. 8 protokołu nr 7 w sprawie przywilejów i immunitetów Unii Europejskiej;

G.  mając na uwadze, że w tym przypadku Parlament nie znalazł dowodów wskazujących na zaistnienie fumus persecutionis, czyli wystarczająco poważnego i precyzyjnego podejrzenia, że sprawę wniesiono z zamiarem zaszkodzenia politycznej działalności posła;

1.  podejmuje decyzję o uchyleniu immunitetu Ingeborg Gräßle;

2.  zobowiązuje swojego przewodniczącego do natychmiastowego przekazania niniejszej decyzji i sprawozdania właściwej komisji właściwym władzom Republiki Federalnej Niemiec i Ingeborg Gräßle.

(1) Wyrok Trybunału Sprawiedliwości z dnia 12 maja 1964 r. w sprawie 101/63 Wagner / Fohrmann i Krier, ECLI:EU:C:1964:28; wyrok Trybunału Sprawiedliwości z dnia 10 lipca 1986 r. w sprawie 149/85 Wybot / Faure i in., ECLI:EU:C:1986:310; wyrok Sądu z dnia 15 października 2008 r., Mote/Parlament, T-345/05, ECLI:EU:T:2008:440; wyrok Trybunału Sprawiedliwości z dnia 21 października 2008 r., Marra/De Gregorio i Clemente, C-200/07 i C-201/07, ECLI:EU:C:2008:579; wyrok Trybunału z dnia 19 marca 2010 r., Gollnisch/Parlament, T-42/06, ECLI:EU:T:2010:102; wyrok Trybunału Spraqwiedliwości z dnia 6 września 2011 r., Patriciello, C-163/10, ECLI: EU:C:2011:543; wyrok Trybunału z 17 stycznia 2013 r., Gollnisch/Parlament T-346/11 i T-347/11, ECLI:EU:T:2013:23. (2) Sprawa T-345/05, Mote/Parlament (cytowana wcześniej), pkt 28.

Rezolucja ustawodawcza Parlamentu Europejskiego z dnia 12 grudnia 2017 r. w sprawie zmienionego wniosku dotyczącego rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady w sprawie dodatkowych ceł przywozowych na niektóre produkty pochodzące ze Stanów Zjednoczonych Ameryki (tekst jednolity) (COM(2017)0361 – C8-0226/2017 – 2014/0175(COD))

P8_TA(2017)0481 A8-0331/2017

(Zwykła procedura ustawodawcza – ujednolicenie)

Parlament Europejski,

–  uwzględniając wniosek Komisji przedłożony Parlamentowi Europejskiemu i Radzie (COM(2017)0361),

–  uwzględniając art. 294 ust. 2 i art. 207 ust. 2 Traktatu o funkcjonowaniu Unii Europejskiej, zgodnie z którymi wniosek został przedstawiony Parlamentowi przez Komisję (C8-0226/2017),

–  uwzględniając art. 294 ust. 3 Traktatu o funkcjonowaniu Unii Europejskiej,

–  uwzględniając Porozumienie międzyinstytucjonalne z dnia 20 grudnia 1994 r. w sprawie szybszej metody pracy nad urzędową kodyfikacją tekstów prawnych(1),

–  uwzględniając art. 103 i 59 Regulaminu,

–  uwzględniając sprawozdanie Komisji Prawnej (A8-0331/2017),

A.  mając na uwadze opinię konsultacyjnej grupy roboczej służb prawnych Parlamentu Europejskiego, Rady i Komisji, zgodnie z którą wspomniany wniosek ogranicza się do zwykłego ujednolicenia istniejących tekstów, bez zmiany co do istoty;

1.  przyjmuje poniższe stanowisko w pierwszym czytaniu;

2.  zobowiązuje swojego przewodniczącego do przekazania stanowiska Parlamentu Radzie i Komisji, a także parlamentom narodowym.

Stanowisko Parlamentu Europejskiego przyjęte w pierwszym czytaniu w dniu 12 grudnia 2017 r. w celu przyjęcia rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) .../... w sprawie dodatkowych ceł przywozowych na niektóre produkty pochodzące ze Stanów Zjednoczonych Ameryki (tekst jednolity)

(Jako że pomiędzy Parlamentem i Radą osiągnięte zostało porozumienie, stanowisko Parlamentu odpowiada ostatecznej wersji aktu prawnego, rozporządzenia (UE) 2018/196.)

(1) Dz.U. C 102 z 4.4.1996, s. 2.

Rezolucja ustawodawcza Parlamentu Europejskiego z dnia 12 grudnia 2017 r. w sprawie projektu decyzji Rady w sprawie zawarcia w imieniu Unii Europejskiej umowy o transporcie lotniczym między Wspólnotą Europejską i jej państwami członkowskimi, z jednej strony, a Stanami Zjednoczonymi Ameryki, z drugiej strony (13419/2016 – C8-0100/2017 – 2006/0058(NLE))

P8_TA(2017)0482 A8-0376/2017

(Zgoda)

Parlament Europejski,

–  uwzględniając projekt decyzji Rady (13419/2016),

–  uwzględniając umowę o transporcie lotniczym między Wspólnotą Europejską i jej państwami członkowskimi, z jednej strony, a Stanami Zjednoczonymi Ameryki, z drugiej strony(1),

–  uwzględniając wniosek o wyrażenie zgody przedstawiony przez Radę na mocy art. 100 ust. 2 oraz art. 218 ust. 6 akapit drugi lit. a) Traktatu o funkcjonowaniu Unii Europejskiej (C8-0100/2017),

–  uwzględniając art. 99 ust. 1 i 4 oraz art. 108 ust. 7 Regulaminu,

–  uwzględniając zalecenie Komisji Transportu i Turystyki (A8-0376/2017),

1.  wyraża zgodę na zawarcie umowy;

2.  zobowiązuje swojego przewodniczącego do przekazania stanowiska Parlamentu Radzie, Komisji oraz rządom i parlamentom państw członkowskich i Stanów Zjednoczonych Ameryki.

(1) Dz.U. L 134 z 25.5.2007, s. 4.

Rezolucja ustawodawcza Parlamentu Europejskiego z dnia 12 grudnia 2017 r. w sprawie projektu decyzji Rady w sprawie zawarcia Umowy między Unią Europejską a Konfederacją Szwajcarską w sprawie powiązania ich systemów handlu uprawnieniami do emisji gazów cieplarnianych (13076/2017 – C8-0415/2017 – 2017/0193(NLE))

P8_TA(2017)0483 A8-0386/2017

(Zgoda)

Parlament Europejski,

–  uwzględniając projekt decyzji Rady (13076/2017),

–  uwzględniając projekt Umowy między Unią Europejską a Konfederacją Szwajcarską w sprawie powiązania ich systemów handlu uprawnieniami do emisji gazów cieplarnianych (13073/2017),

–  uwzględniając wniosek o wyrażenie zgody przedstawiony przez Radę na mocy art. 192 ust. 1 i art. 218 ust. 6 akapit drugi lit. a) Traktatu o funkcjonowaniu Unii Europejskiej (C8-0415/2017),

–  uwzględniając art. 99 ust. 1 i 4 oraz art. 108 ust. 7 Regulaminu,

–  uwzględniając zalecenie Komisji Ochrony Środowiska Naturalnego, Zdrowia Publicznego i Bezpieczeństwa Żywności (A8-0386/2017),

1.  wyraża zgodę na zawarcie umowy;

2.  zobowiązuje swojego przewodniczącego do przekazania stanowiska Parlamentu Radzie i Komisji, jak również rządom i parlamentom państw członkowskich oraz Konfederacji Szwajcarskiej.

Rezolucja ustawodawcza Parlamentu Europejskiego z dnia 12 grudnia 2017 r. w sprawie projektu decyzji Rady w sprawie zawarcia, w imieniu Unii, Umowy o wzmocnionym partnerstwie i współpracy między Unią Europejską i jej państwami członkowskimi, z jednej strony, a Republiką Kazachstanu, z drugiej strony (12409/2016 – C8-0469/2016 – 2016/0166(NLE))

P8_TA(2017)0484 A8-0325/2017

(Zgoda)

Parlament Europejski,

–  uwzględniając projekt decyzji Rady (12409/2016),

–  uwzględniając projekt Umowy o wzmocnionym partnerstwie i współpracy między Unią Europejską i jej państwami członkowskimi, z jednej strony, a Republiką Kazachstanu, z drugiej strony (09452/2015),

–  uwzględniając wniosek o wyrażenie zgody przedstawiony przez Radę na mocy art. 37 i art. 31 ust. 1 Traktatu o Unii Europejskiej oraz na mocy art. 91, art. 100 ust. 2, art. 207 i 209, art. 218 ust. 6 akapit drugi lit. a) i art. 218 ust. 8 akapit drugi Traktatu o funkcjonowaniu Unii Europejskiej (C8-0469/2016),

–  uwzględniając swoją rezolucję nieustawodawczą z dnia 12 grudnia 2017 r.(1) w sprawie projektu decyzji,

–  uwzględniając art. 99 ust. 1 i 4 oraz art. 108 ust. 7 Regulaminu,

–  uwzględniając zalecenie Komisji Spraw Zagranicznych oraz opinię przedstawioną przez Komisję Handlu Międzynarodowego (A8-0325/2017),

1.  wyraża zgodę na zawarcie umowy;

2.  zobowiązuje swojego przewodniczącego do przekazania stanowiska Parlamentu Radzie i Komisji, jak również rządom i parlamentom państw członkowskich oraz Republiki Kazachstanu.

(1) Teksty przyjęte w tym dniu, P8_TA(2017)0485.

Rezolucja nieustawodawcza Parlamentu Europejskiego z dnia 12 grudnia 2017 r. w sprawie projektu decyzji Rady w sprawie zawarcia, w imieniu Unii, Umowy o wzmocnionym partnerstwie i współpracy między Unią Europejską i jej państwami członkowskimi, z jednej strony, a Republiką Kazachstanu, z drugiej strony (12409/2016 – C8-0469/2016 – 2016/0166(NLE) – 2017/2035(INI))

P8_TA(2017)0485 A8-0335/2017

Parlament Europejski,

–  uwzględniając projekt decyzji Rady (12409/2016),

–  uwzględniając projekt Umowy o wzmocnionym partnerstwie i współpracy między Unią Europejską i jej państwami członkowskimi, z jednej strony, a Republiką Kazachstanu, z drugiej strony (09452/2015),

–  uwzględniając wniosek o udzielenie zgody przedstawiony przez Radę na mocy art. 31 ust. 1 i art. 37 Traktatu o Unii Europejskiej oraz art. 91, art. 100 ust. 2, art. 207 i art. 209 Traktatu o funkcjonowaniu Unii Europejskiej, w szczególności jego art. 218 ust. 6 lit. a) (C8-0469/2016),

–  uwzględniając podpisanie Umowy o wzmocnionym partnerstwie i współpracy, które miało miejsce w dniu 21 grudnia 2015 r. w Astanie w obecności wiceprzewodniczącej Komisji / wysokiej przedstawiciel Unii do spraw zagranicznych i polityki bezpieczeństwa (wiceprzewodniczącej / wysokiej przedstawiciel) Federiki Mogherini,

–  uwzględniając tymczasowe stosowanie od dnia 1 maja 2016 r. części Umowy o wzmocnionym partnerstwie i współpracy wchodzących w zakres wyłącznych kompetencji UE,

–  uwzględniając ciągłą realizację Umowy o partnerstwie i współpracy między UE a Kazachstanem podpisanej w dniu 23 stycznia 1995 r., od czasu wejścia tej umowy w życie w dniu 1 lipca 1999 r.,

–  uwzględniając swoją rezolucję z dnia 22 listopada 2012 r. zawierającą zalecenia Parlamentu Europejskiego dla Rady, Komisji i Europejskiej Służby Działań Zewnętrznych w sprawie negocjacji na temat udoskonalonej umowy o partnerstwie i współpracy między UE a Kazachstanem(1),

–  uwzględniając swoje wcześniejsze rezolucje w sprawie Kazachstanu, w tym rezolucje z dni 10 marca 2016 r.(2), 18 kwietnia 2013 r.(3), 15 marca 2012 r.(4) oraz 17 września 2009 r. w sprawie Jewgienija Żowtisa (Kazachstan)(5),

–  uwzględniając swoją rezolucję z dnia 15 grudnia 2011 r. w sprawie postępów w realizacji strategii UE wobec Azji Środkowej(6) oraz z dnia 13 kwietnia 2016 r. w sprawie realizacji i przeglądu strategii UE wobec Azji Środkowej(7),

–  uwzględniając swoją rezolucję ustawodawczą z dnia 19 stycznia 2017 r. w sprawie projektu decyzji Rady w sprawie zawarcia Umowy dotyczącej kontynuowania Międzynarodowego Centrum Nauki i Techniki(8), które utworzono w Astanie w Kazachstanie,

–  uwzględniając swoją rezolucję ustawodawczą z dnia 12 grudnia 2017 r. w sprawie wniosku dotyczącego decyzji(9),

–  uwzględniając konkluzje Rady z dnia 22 czerwca 2015 r. i z dnia 19 czerwca 2017 r. w sprawie strategii UE wobec Azji Środkowej,

–  uwzględniając czwarte sprawozdanie z postępu prac z dnia 13 stycznia 2015 r., opracowane przez Europejską Służbę Działań Zewnętrznych (ESDZ) i służby Komisji w związku z realizacją przyjętej w 2007 r. strategii UE wobec Azji Środkowej,

–  uwzględniając coroczny dialog dotyczący praw człowieka prowadzony przez UE i Kazachstan,

–  uwzględniając różne posiedzenia UE–Azja Środkowa,

–  uwzględniając art. 99 ust. 2 Regulaminu,

–  uwzględniając sprawozdanie Komisji Spraw Zagranicznych oraz opinię Komisji Handlu Międzynarodowego (A8-0335/2017),

A.  mając na uwadze, że Umowa o wzmocnionym partnerstwie i współpracy powinna doprowadzić do wyraźnego pogłębienia i zacieśnienia więzi politycznych i gospodarczych między obiema stronami z korzyścią dla ludności Kazachstanu i UE, pod warunkiem poszanowania i uwzględniania istniejących różnic oraz konkretnych politycznych, gospodarczych i społecznych warunków stron Umowy;

B.  mając na uwadze, że Umowa o wzmocnionym partnerstwie i współpracy (art. 1) mogłaby wzmocnić ramy określające przestrzeganie zasadniczych elementów, takich jak poszanowanie demokracji, praworządności, praw człowieka i zasad gospodarki rynkowej, przewidziane już w umowie o partnerstwie i współpracy, o ile wdrażanie wszystkich klauzul zostanie poddane ścisłemu i skutecznemu mechanizmowi monitorowania opartemu na jasnych punktach odniesienia i terminach; mając na uwadze, że przeciwdziałanie rozprzestrzenianiu broni masowego rażenia zostało dodane jako nowy zasadniczy element (art. 11);

C.  mając na uwadze, że Kazachstan jest pierwszym państwem Azji Środkowej, które zawarło Umowę o wzmocnionym partnerstwie i współpracy z UE; mając na uwadze, że Umowa, po jej ratyfikacji przez wszystkie państwa członkowskie i Parlament Europejski, zastąpi umowę o partnerstwie i współpracy z 1999 r., oraz mając na uwadze, że treść Umowy została podana do publicznej wiadomości w dniu 15 lipca 2015 r.;

D.  mając na uwadze, że Umowa zawiera postanowienia dotyczące całego szeregu nowych dziedzin współpracy, które zarówno leżą w politycznym i gospodarczym interesie UE, jak i nadają się do tego, aby wesprzeć Kazachstan w nowej fazie modernizacji, będącej celem wysiłków podejmowanych przez ten kraj, a jednocześnie gwarantuje współpracę w kontekście globalnych wyzwań, zwłaszcza jeżeli chodzi o zrównoważony rozwój społeczny i gospodarczy z korzyścią dla wszystkich obywateli, zachowanie różnorodności kulturowej, ochronę środowiska i uporanie się ze skutkami zmiany klimatu stosownie do zobowiązań wynikających z porozumienia paryskiego, a także zapewnienie pokoju i współpracę regionalną;

E.  mając na uwadze, że od maja 2016 r. tymczasowo stosowane są dwie trzecie postanowień Umowy o wzmocnionym partnerstwie i współpracy;

F.  mając na uwadze, że w ramach swoich uprawnień Parlament Europejski jest gotów aktywnie zaangażować się na rzecz rozwoju i kształtowania konkretnych dziedzin współpracy z Kazachstanem, łącznie ze stosunkami parlamentarnymi;

G.  mając na uwadze, że Kazachstan przystąpił do WTO w dniu 1 stycznia 2016 r.;

H.  mając na uwadze, że Kazachstan przystąpił do Europejskiej Komisji na rzecz Demokracji przez Prawo (Komisja Wenecka) w marcu 2012 r.;

Przepisy ogólne dotyczące stosunków między UE a Kazachstanem oraz Umowy o wzmocnionym partnerstwie i współpracy

1.  podkreśla, że zacieśnienie stosunków politycznych, gospodarczych i kulturalnych między UE a Kazachstanem musi opierać się na wspólnym zobowiązaniu, by przestrzegać uniwersalnych wartości, szczególnie w odniesieniu do demokracji, praworządności, dobrych rządów i poszanowania praw człowieka, a także musi kierować się obopólnymi interesami;

2.  zwraca uwagę na strategię zbliżenia z UE konsekwentnie realizowaną przez Kazachstan; podkreśla zasadniczy wkład tego kraju w realizację strategii UE wobec Azji Środkowej, która to strategia zostanie poddana dogłębnemu przeglądowi w 2019 r.;

3.  przyjmuje z zadowoleniem, że Umowa o wzmocnionym partnerstwie i współpracy stanowi solidną podstawę do pogłębienia stosunków; zwraca uwagę, że Kazachstan jest pierwszym krajem partnerskim Azji Środkowej, z którym UE negocjowała i podpisała Umowę o wzmocnionym partnerstwie i współpracy; uważa, że ta umowa nowej generacji stanowi dobry wzór, który mógłby być w przyszłości stosowany również w innych krajach tego regionu;

4.   przyjmuje z zadowoleniem wyrażoną w Umowie o wzmocnionym partnerstwie i współpracy ambicję zacieśnienia współpracy i znacznego wzmocnienia więzi gospodarczych między UE a Kazachstanem w różnych obszarach budzących obawy i będących przedmiotem wspólnego zainteresowania, takich jak demokracja i praworządność, prawa człowieka i podstawowe wolności, zrównoważony rozwój, polityka zagraniczna i bezpieczeństwa, handel, wymiar sprawiedliwości, wolność i bezpieczeństwo, oraz w 29 innych kluczowych dziedzinach polityki sektorowej, takich jak współpraca gospodarcza i finansowa, energia, transport, środowisko i zmiana klimatu, zatrudnienie i sprawy społeczne, kultura, edukacja i badania naukowe; zachęca obie strony do aktywnego wywiązywania się ze spoczywających na nich zobowiązań;

5.  oczekuje, że Umowa o wzmocnionym partnerstwie i współpracy będzie propagować umocnienie praworządności i zwiększenie uczestnictwa wszystkich obywateli w życiu demokratycznym, bardziej zróżnicowany krajobraz polityczny, lepiej funkcjonujące, niezależne i bezstronne sądownictwo, większą przejrzystość i odpowiedzialność rządu, poprawę prawa pracy zgodnie z wymogami Międzynarodowej Organizacji Pracy (MOP), więcej możliwości biznesowych dla małych i średnich przedsiębiorstw, zrównoważony rozwój środowiska, gospodarki wodnej i innych zasobów, w tym efektywność energetyczną i rozwój odnawialnych źródeł energii;

6.  podkreśla znaczenie i aktualność zaleceń Parlamentu z dnia 22 listopada 2012 r. w sprawie negocjacji na temat Umowy o wzmocnionym partnerstwie i współpracy między UE a Kazachstanem;

7.  przypomina, że Parlament podkreślał, iż postęp w negocjacjach w sprawie Umowy o wzmocnionym partnerstwie i współpracy musi być powiązany z postępem w realizacji reformy politycznej oraz rzeczywistym postępem pod względem poszanowania praw człowieka, praworządności, dobrych rządów i demokratyzacji, przy czym w osiągnięciu tych postępów pomocne byłoby wdrożenie zaleceń Komisji Weneckiej; wyraża poważne obawy w związku z nadal mającym miejsce ograniczaniem prawa do wolności słowa, pokojowego zgromadzania się i zrzeszania się; wzywa Kazachstan do pełnego wdrożenia zaleceń, jakie przedstawił specjalny sprawozdawca ONZ ds. prawa do wolności pokojowego zgromadzania się i zrzeszania się w sprawozdaniu z wyników jego wizyty w Kazachstanie w styczniu 2015 r.;

8.  podkreśla, że dalsze działania muszą być podejmowane w oparciu o zasadę „więcej za więcej”;

9.  z zadowoleniem przyjmuje fakt, że Umowa o wzmocnionym partnerstwie i współpracy stworzyła możliwość negocjacji umowy o ułatwieniach wizowych między UE i Kazachstanem, a jednocześnie możliwość negocjacji umowy regulującej szczególne zobowiązania w zakresie readmisji; podkreśla znaczenie intensywniejszych kontaktów, w szczególności między ludźmi młodymi i studentami, i wzywa w związku z tym do znacznego rozszerzenia programu Erasmus + dla Kazachstanu;

10.  ponownie wzywa Radę, Komisję i wiceprzewodniczącą / wysoką przedstawiciel do:

11.  przypomina, że postanowienia art. 218 ust. 10 Traktatu o funkcjonowaniu Unii Europejskiej oraz odpowiednie orzeczenia Trybunału Sprawiedliwości dotyczące natychmiastowego i pełnego dostępu Parlamentu do wszystkich dokumentów negocjacyjnych i związanych z nimi informacji są nadal tylko częściowo respektowane przez wiceprzewodniczącą / wysoką przedstawiciel, Radę i Komisję;

12.  zwraca się do Komisji Współpracy Parlamentarnej UE–Kazachstan o zaktualizowanie jej regulaminu w celu zagwarantowania demokratycznej kontroli tymczasowego stosowania w tych dziedzinach, w których Umowa już weszła w życie, oraz o wykorzystanie jej prerogatyw do przyjmowania zaleceń, jak również o przygotowanie się do sprawowania nadzoru nad stosowaniem całej Umowy, gdy wejdzie ona w pełni w życie;

Dialog polityczny oraz współpraca, demokracja, praworządność, dobre rządy i podstawowe wolności

13.   wzywa do tego, by UE w dialogu politycznym z Kazachstanem konsekwentnie priorytetowo traktowała kwestie praworządności i demokracji, podstawowych wolności i praw człowieka;

14.  w obliczu protestów społecznych, którym niekiedy towarzyszą akty przemocy, wzywa Kazachstan do podjęcia – w związku z wdrażaniem programu „Kazachstan 2050” – aktywnych i konkretnych działań w sprawie reform politycznych, demokratycznych i społecznych, w tym do wyraźnego podziału władzy na wykonawczą i ustawodawczą oraz do wprowadzenia dodatkowych mechanizmów kontroli i równowagi w systemie konstytucyjnym, zgodnie z zobowiązaniami międzynarodowymi Kazachstanu w ramach poszczególnych instrumentów prawnych ONZ, OBWE i Rady Europy; podkreśla swoje przekonanie, że transformacja, o jaką zabiega Kazachstan, w kierunku nowego rodzaju wzrostu gospodarczego opartego w dużej mierze na nauce, nie wydaje się możliwa bez doskonałej jakości systemu edukacji, bez dostępu szerokich warstw ludności do nowoczesnych usług podstawowych, bez polityki społecznej sprzyjającej włączeniu oraz bez systemu uregulowanych stosunków społecznych, zwłaszcza w gospodarce; z zadowoleniem przyjmuje „program 100 kroków”, w którym widzi próbę podjęcia pilnych reform w tym państwie;

15.  z zadowoleniem przyjmuje niedawne pozytywne zmiany w dziedzinie reform konstytucyjnych i administracyjnych, a także ustanowienie platformy konsultacji ze społeczeństwem obywatelskim; jest jednak poważnie zaniepokojony faktem, że kodeks karny i kodeks administracyjny, które weszły w życie w 2015 r., ograniczają organizacje społeczeństwa obywatelskiego i ich działalność;

16.  wzywa Kazachstan do pełnego wdrożenia zaleceń międzynarodowej misji obserwacji wyborów przeprowadzonej przez Biuro Instytucji Demokratycznych i Praw Człowieka OBWE podczas wyborów w dniu 20 marca 2016 r., gdyż zgodnie z tymi zaleceniami kraj ten ma nadal wiele do zrobienia, jeśli chodzi o wypełnienie podjętych w ramach OBWE zobowiązań odnoszących się do demokratycznych wyborów; wzywa władze Kazachstanu, aby unikały ograniczania działalności niezależnych kandydatów; nawołuje ponadto do poszanowania praw wyborczych obywateli;

17.  z zadowoleniem przyjmuje współpracę Kazachstanu z Komisją Wenecką i wzywa do pełnego wdrożenia jej odpowiednich zaleceń, szczególnie w obszarze reform demokratycznych i reformy sądownictwa;

18.  z zadowoleniem przyjmuje bieżące reformy administracyjne i zaleca dalsze reformy służące zagwarantowaniu prawdziwie niezależnego i bezstronnego sądownictwa oraz większą skuteczność działań w walce z korupcją na wszystkich szczeblach; wzywa jednak do usprawnienia zarządzania i przeprowadzenia reform, a także do zapewnienia prawdziwie niezależnej władzy sądowniczej, wolnej od korupcji i gwarantującej prawo do rzetelnego procesu sądowego i prawo do obrony, a także wzywa do podjęcia większych i bardziej skutecznych wysiłków na rzecz zwalczania korupcji, przestępczości zorganizowanej i handlu narkotykami; wzywa do poprawy i modernizacji podstawowych sektorów społecznych i do inwestowania w te sektory; podkreśla, że większy nacisk na rozwój gospodarczy i społeczny w regionach peryferyjnych oraz poza głównymi miastami będzie ważny dla długoterminowej stabilności tego kraju;

19.  odnotowuje istnienie platform dialogu społeczeństwa obywatelskiego; ponownie wyraża zaniepokojenie w związku z przepisami dotyczącymi organizacji pozarządowych, ponieważ przepisy te ograniczają niezależność tych organizacji i możliwość prowadzenia przez nie działalności; przypomina o znaczeniu aktywnego i niezależnego społeczeństwa obywatelskiego dla zrównoważonej przyszłości Kazachstanu; wzywa władze Kazachstanu do zagwarantowania, że niezależnie od okoliczności wszyscy obrońcy praw człowieka i wszystkie organizacje pozarządowe w Kazachstanie mogą wykonywać swoje prawnie uzasadnione działania w zakresie praw człowieka, bez żadnych ograniczeń i obaw o represje, a tym samym do przyczynienia się do zrównoważonego rozwoju społeczeństwa i wzmacniania demokracji; jest zdania, że Umowa o wzmocnionym partnerstwie i współpracy oznacza również większe wsparcie dla rozwoju autentycznego społeczeństwa obywatelskiego, i wzywa władze Kazachstanu do podjęcia stosownych działań; wzywa również Komisję do intensyfikacji programów mających na celu wzmocnienie i konsolidację działań niezależnych organizacji pozarządowych;

20.  wzywa do położenia kresu prześladowaniom sądowym, nękaniu i więzieniu niezależnych dziennikarzy, działaczy społeczeństwa obywatelskiego, działaczy związkowych, obrońców praw człowieka, polityków opozycji i innych osób, które głośno wypowiadają swoje zdanie, w odwecie za korzystanie przez te osoby z prawa do wolności wypowiedzi i innych podstawowych wolności, przy czym zjawisko to zintensyfikowało się w ciągu ostatnich kilku lat; zwraca się o pełną rehabilitację i natychmiastowe uwolnienie wszystkich działaczy i więźniów politycznych przebywających obecnie w więzieniu, a także o zniesienie ograniczeń w przemieszczaniu się, nałożonych na innych działaczy; zwraca się o położenie kresu nadużywaniu procedur ekstradycyjnych Interpolu oraz o zaprzestanie prześladowania opozycji politycznej za granicą;

21.  z zadowoleniem przyjmuje warunkowe zwolnienie z więzienia w sierpniu 2016 r. Władimira Kozłowa, czołowego kazachskiego aktywisty i przywódcy opozycyjnej partii Alga!;

22.  wyraża zaniepokojenie ograniczaniem wolności mediów, wolności wypowiedzi, wolności zrzeszania się i zgromadzeń oraz wolności religii, również za pomocą restrykcyjnego prawodawstwa, presji, cenzury i ścigania działaczy; zwraca uwagę, że wolność słowa dla niezależnych mediów, blogerów i samych obywateli jest uniwersalną wartością, która musi być chroniona; zaleca, by Kazachstan w swoim systemie prawnym stosował standardy Rady Europy; przyjmuje do wiadomości starania Kazachstanu na rzecz poprawy wizerunku tego kraju na arenie międzynarodowej, na co wskazuje niedawne otwarcie EXPO-2017 w Astanie; zwraca jednak uwagę, że działania te są podważane przez mające miejsce w ostatnich miesiącach ataki na osoby o odmiennych poglądach i naciski wywierane na społeczeństwo obywatelskie;

23.  jest zaniepokojony faktem, że niektóre z przepisów niedawno zreformowanego kodeksu karnego i kodeksu postępowania karnego ograniczają wolność wypowiedzi; zachęca Kazachstan do ponownego przeanalizowania tych przepisów, w szczególności w odniesieniu do kryminalizacji zniesławienia;

24.  podkreśla, że wolność mediów i wolność wypowiedzi mają kluczowe znaczenie dla tworzenia i utrwalania demokracji, praworządności i praw człowieka; wyraża ubolewanie w związku z tym, że otoczenie niezależnych mediów stało się jeszcze bardziej nieprzyjazne; wyraża zaniepokojenie projektem ustawy medialnej, której celem jest wdrożenie przepisów zobowiązujących dziennikarzy do sprawdzania informacji u władz państwowych; apeluje do władz Kazachstanu o wycofanie takich poprawek z projektu ich aktu prawnego oraz o zapewnienie dziennikarzom pełnej niezależności w prowadzeniu śledztw dziennikarskich i informowaniu; ponadto wzywa władze Kazachstanu, by powstrzymały się od ograniczania dostępu do internetowych i tradycyjnych mediów wyrażających się krytycznie o rządzie, zarówno na terenie kraju, jak i z zagranicy; ubolewa nad tym, że zniesławienie nadal podlega sankcjom karnym w Kazachstanie, i podkreśla, że sytuacja ta stała się problematyczna w świetle wolności wypowiedzi w tym kraju; jest zaniepokojony dużą liczbą pozwów o zniesławienie, w tym sprawami przeciwko kilku nadawcom i stronom internetowym niepochlebnie wyrażającym się na temat polityki rządu i systematycznie blokowanym, przy czym sprawy te są wnoszone przez urzędników i inne osoby publiczne, które objęte są specjalną ochroną i występują o duże kwoty jako zadośćuczynienie za szkody moralne wyrządzone w związku z artykułami zawierającymi zarzuty korupcji i uchybień lub opisującymi inne niewygodne dla nich kwestie;

25.  wzywa do odwrócenia negatywnych trendów w obszarze wolności mediów, wolności wypowiedzi, wolności zrzeszania się i zgromadzeń oraz wolności religii; zaleca, by Kazachstan w przepisach prawnych stosował standardy Rady Europy; w tym kontekście przyjmuje do wiadomości, że od 2016 r. wszystkie organizacje pozarządowe w Kazachstanie są zobowiązane na mocy prawa do rejestrowania się we właściwych organach i do corocznego przedstawiania informacji na temat prowadzonej działalności w celu umieszczenia ich w rządowej bazie danych organizacji pozarządowych; podkreśla, że krok ten może przyczynić się do zwiększenia przejrzystości w tym sektorze; jest jednak zaniepokojony, że nowe wymagania sumują się z i tak już obszernymi obowiązkami sprawozdawczymi sektora pozarządowego wobec państwa, a stosowanie polityki przejrzystości w nieproporcjonalnym stopniu obciąża niekomercyjny sektor pozarządowy, jako że wymagania te nie mają zastosowania do żadnych innych podmiotów prawnych; jest zaniepokojony tym, że za udział w działalności stowarzyszeń niezarejestrowanych grozi odpowiedzialność karna i ze niedostarczenie informacji do nowej bazy danych lub dostarczenie „nieprawidłowych” informacji może skutkować karami dla organizacji; ubolewa nad tym, że działalność zarejestrowanych stowarzyszeń społecznych może zostać zawieszona lub zakazana wyrokiem sądu za każde naruszenie prawa krajowego, nawet w przypadku drobnego naruszenia;

26.  zauważa z zaniepokojeniem, że niedawne przyjęcie przepisów antyterrorystycznych, w tym projektu ustawy przewidującej odbieranie obywatelstwa osobom podejrzanym o terroryzm, może doprowadzić do tłumienia pokojowej i legalnej opozycji politycznej; wzywa władze Kazachstanu, by unikały stosowania tych przepisów z uwagi na możliwe skutki polegające na ograniczaniu wolności słowa, wolności religii lub przekonań, niezależności sądownictwa lub zakazywaniu prowadzenia działalności opozycyjnej;

27.  przyjmuje do wiadomości, że w swoich uwagach końcowych w sprawie Kazachstanu przyjętych latem 2016 r. Komitet Praw Człowieka ONZ wyraził zaniepokojenie nieprecyzyjnie sformułowanymi postanowieniami art. 174 kodeksu karnego, w którym zakazuje się „podżegania” do społecznych, krajowych lub innych sporów, oraz art. 274, w którym zakazuje się „rozpowszechniania informacji, o których wiadomo, że są nieprawdziwe”, i wykorzystywaniem tych przepisów do nieuzasadnionego ograniczania wolności wypowiedzi i innych praw chronionych na mocy Międzynarodowego paktu praw obywatelskich i politycznych; ubolewa nad tym, że wielu działaczy społeczeństwa obywatelskiego i dziennikarzy zostało oskarżonych i uwięzionych na podstawie wspomnianych powyżej artykułów kodeksu karnego; zauważa, że wśród tych osób znajdują się Maks Bokayev i Talgat Ayan, skazani na kary 5 lat pozbawienia wolności za udział w pokojowych protestach przeciwko reformie rolnej, które miały miejsce w Kazachstanie wiosną 2016 r.; wzywa rząd Kazachstanu do uwolnienia wszystkich tych osób oraz do wycofania zarzutów wobec nich;

28.  wzywa Kazachstan do zmiany ustawy o związkach zawodowych z 2014 r. oraz kodeksu pracy z 2015 r. w celu dostosowania ich do standardów MOP; przypomina Kazachstanowi, że ma on obowiązek dostosowania się w pełni do wniosków przyjętych przez Komitet ds. Stosowania Konwencji i Zaleceń MOP (w latach 2017, 2016 i 2015);

29.  potępia zamknięcie w styczniu 2017 r. Konfederacji Niezależnych Związków Zawodowych Kazachstanu (CITUK) w drodze nakazu sądowego za rzekomy brak potwierdzenia statusu tej konfederacji na mocy restrykcyjnej ustawy z 2014 r. o związkach zawodowych; przypomina władzom Kazachstanu o potrzebie zagwarantowania niezależnego i bezstronnego systemu sądowego oraz umożliwienia rzeczywistego dialogu społecznego, również poprzez wspieranie istnienia i funkcjonowania niezależnych związków zawodowych, takich jak CITUK i podmioty z nim powiązane; odwołuje się do wniosków wydanych w czerwcu 2017 r. przez Komitet MOP ds. Stosowania Konwencji i Zaleceń na temat sytuacji w Kazachstanie; ubolewa nad faktem, że Larisa Charkowa, przewodnicząca CITUK, w dniu 25 lipca 2017 r. została uznana przez sąd za winną defraudacji i nadużyć związanych z wykorzystaniem funduszy związków zawodowych, które to zarzuty wyglądają na umotywowane politycznie; ubolewa nad faktem, że oprócz 100 godzin pracy społecznej i zakazu zajmowania stanowisk kierowniczych w stowarzyszeniach publicznych przez okres pięciu lat, została ona skazana arbitralnie na karę czterech lat ograniczenia prawa do swobodnego przemieszczania się; wzywa Kazachstan do uchylenia wyroku skazującego i wycofania zarzutów wobec niej;

30.  ubolewa nad tym, że w kwietniu i maju 2017 r. dwóch innych przywódców związków zawodowych, Nurbeka Kushakbayeva i Amina Jeleusinowa, skazano odpowiednio na dwa i pół roku oraz dwa lata pozbawienia wolności na podstawie zarzutów karnych, które również zostały uznane za umotywowane politycznie; zauważa, że wyroki skazujące dla trzech liderów związków zawodowych stanowią cios dla niezależnej działalności związków zawodowych w tym kraju;

31.  zwraca uwagę na wieloetniczność i wielowyznaniowość Kazachstanu i podkreśla potrzebę ochrony mniejszości i ich praw, w szczególności w odniesieniu do używania języków, wolności religii lub przekonań, niedyskryminacji i równości szans; z zadowoleniem przyjmuje pokojowe współistnienie różnych wspólnot w Kazachstanie;

32.  apeluje o gruntowny przegląd corocznego dialogu dotyczącego praw człowieka między UE a Kazachstanem, tak by uczynić go bardziej skutecznym i bardziej zorientowanym na wyniki; apeluje do władz Kazachstanu, aby w pełni zaangażowały się w ten dialog, jak również w dialog na wszystkich innych forach, w celu osiągnięcia wymiernego postępu w zakresie sytuacji związanej z prawami człowieka w tym kraju, przy zwróceniu szczególnej uwagi na indywidualne przypadki; przypomina, że należy zagwarantować zaangażowanie społeczeństwa obywatelskiego w te dialogi i konsultacje;

33.  podkreśla konieczność ciągłego zaangażowania w cyklu stosowania mechanizmu powszechnego okresowego przeglądu praw człowieka Rady Praw Człowieka ONZ, w szczególności w odniesieniu do skutecznego wdrażania jej zaleceń;

34.  nalega, by Kazachstan wypełnił zalecenia Komitetu ONZ przeciwko Torturom oraz zalecenia wydane w 2009 r. przez specjalnego sprawozdawcę ONZ ds. tortur;

35.  wyraża ubolewanie, że Kazachstan jak dotąd odmawia zgody na wszczęcie niezależnego międzynarodowego dochodzenia w sprawie wydarzeń, które miały miejsce w Żangaözen w 2011 r., mimo że jest do tego wzywany przez UNHCR;

36.  z zadowoleniem przyjmuje fakt, że Kazachstan ubiega się o przystąpienie do kilku konwencji Rady Europy;

37.  ubolewa nad tym, że Kazachstan nie jest stroną ani sygnatariuszem Rzymskiego Statutu Międzynarodowego Trybunału Karnego, i wzywa Kazachstan do podpisania go i przystąpienia do niego;

Stosunki międzynarodowe, współpraca regionalna i wyzwania globalne

38.  z zadowoleniem przyjmuje konstruktywną współpracę Kazachstanu w dziedzinie stosunków międzynarodowych, która w istotny sposób przyczynia się do pokoju i stabilizacji zarówno na poziomie regionalnym, jak i globalnym, na przykład poprzez ułatwianie rozmów w sprawie irańskiego programu jądrowego, negocjacje między stronami w Astanie na temat kompleksowego rozwiązania w celu zakończenia wojny w Syrii, wysiłki dyplomatyczne w odniesieniu do konfliktu na Ukrainie oraz inicjatywę dotyczącą Konferencji w sprawie Interakcji i Środków Budowy Zaufania w Azji; zachęca Kazachstan do dalszego zaangażowania i odgrywania konstruktywnej roli na arenie międzynarodowej; w tym względzie z zadowoleniem przyjmuje apel o stopniowe położenie kresu konfliktom zbrojnym poprzez nierozprzestrzenianie broni jądrowej i rozbrojenie, a także poczynienie pierwszych kroków na rzecz Powszechnej deklaracji o świecie wolnym od broni jądrowej; z zadowoleniem przyjmuje w szczególności decyzję Kazachstanu o nieprzystępowaniu do rosyjskiego embarga na unijne produkty rolne i uważa, że jest to konkretny i zachęcający sygnał gotowości tego kraju do pogłębienia dialogu i współpracy z UE;

39.  odnotowuje geostrategiczne znaczenie Kazachstanu i wyraża zrozumienie dla wielowektorowej polityki zagranicznej Kazachstanu, której celem są przyjazne i przewidywalne stosunki, w tym budowanie i równoważenie w pierwszej kolejności stosunków dobrosąsiedzkich z Rosją, Chinami, sąsiadującymi państwami środkowoazjatyckimi oraz innymi partnerami, w tym USA i UE;

40.  uznaje Kazachstan za ważnego partnera w polityce zagranicznej i bezpieczeństwa, zwłaszcza ze względu na istotną rolę, jaką kraj ten odgrywa w ogólnoświatowym procesie rozbrojenia jądrowego i budowania bezpieczeństwa jądrowego, a także ze względu na niestałe członkostwo tego kraju w Radzie Bezpieczeństwa ONZ w latach 2017–2018;

41.  uznaje wyzwanie związane z bezpieczeństwem, jakie dla Kazachstanu stwarza Daisz i inne organizacje terrorystyczne figurujące w wykazie Rady Bezpieczeństwa ONZ; zauważa dużą liczbę obywateli Kazachstanu wśród zagranicznych bojowników na Bliskim Wschodzie; dostrzega ryzyko dalszej destabilizacji Kazachstanu w związku z trwającym konfliktem w Afganistanie, w tym poprzez ekstremizm religijny, handel narkotykami i terroryzm; wzywa do zacieśnienia współpracy w zakresie przeciwdziałania brutalnemu ekstremizmowi i zwalczania terroryzmu i podkreśla, że przede wszystkim należałoby wyeliminować pierwotne przyczyny radykalizacji; odnotowuje, że art. 13 Umowy o wzmocnionym partnerstwie i współpracy skupia się na środkach mających na celu przeciwdziałanie terroryzmowi i odgrywa zasadniczą rolę, w szczególności w obecnej sytuacji międzynarodowej;

42.  zwraca uwagę, że Kazachstan należy do wszystkich głównych organizacji regionalnych; uważa, że międzynarodowa reputacja, jaką Kazachstan wypracował sobie niedawno, przewodnicząc tak różnorodnym organizacjom międzynarodowym, jak OBWE, Organizacja Współpracy Islamskiej, Wspólnota Niepodległych Państw, Szanghajska Organizacja Współpracy czy też Organizacja Układu o Bezpieczeństwie Zbiorowym, stanowi doskonałą podstawę wspólnych działań z myślą o ustabilizowaniu sytuacji w zakresie bezpieczeństwa w regionie środkowoazjatyckim oraz o rozwiązywaniu globalnych wyzwań na płaszczyźnie wielostronnej; w tym kontekście z zadowoleniem przyjmuje jasne oświadczenia Kazachstanu, zgodnie z którymi jego członkostwo w Eurazjatyckiej Unii Gospodarczej nie będzie stanowiło przeszkody dla zacieśniania stosunków z UE;

43.  zaleca, by UE nadal wspierała współpracę regionalną w Azji Środkowej, w szczególności w zakresie praworządności, środków budowy zaufania, gospodarki wodnej i gospodarowania zasobami, zarządzania granicami, stabilności i bezpieczeństwa; popiera w tym względzie starania podejmowane przez Kazachstan w celu propagowania stosunków dobrosąsiedzkich i stania się gwarantem stabilności w regionie; wzywa do trwałego porozumienia państw Azji Środkowej w dziedzinie gospodarki wodnej, energetyki i bezpieczeństwa, uwzględniającego interesy wszystkich stron;

44.  zauważa, że Kazachstan jest wiodącą potęgą w regionie Azji Środkowej; wzywa Kazachstan do wykorzystania tej pozycji jako podstawy do podjęcia pozytywnej współpracy z państwami sąsiadującymi w regionie, a także do podjęcia kroków na rzecz rozwijania współpracy regionalnej;

Zrównoważony rozwój, energia i środowisko

45.  z zadowoleniem przyjmuje trzecią strategię modernizacji Kazachstanu zapowiedzianą w styczniu 2017 r., której celem jest umieszczenie tego kraju wśród 30 najbardziej rozwiniętych państw świata;

46.  przyjmuje z zadowoleniem ulepszony rozdział dotyczący współpracy w zakresie surowców i energii, który może w ogromnym stopniu przyczynić się do zwiększenia bezpieczeństwa energetycznego UE; przypomina, że Kazachstan odgrywa ważną rolę w dostarczaniu energii do UE; wzywa UE do nawiązania bardziej aktywnej współpracy energetycznej i do nasilenia dialogu z Kazachstanem i innymi państwami Azji Środkowej w celu zwiększenia bezpieczeństwa energetycznego UE;

47.  z zadowoleniem przyjmuje włączenie do Umowy o wzmocnionym partnerstwie i współpracy rozdziału na temat współpracy w dziedzinie zmiany klimatu; wzywa UE do dalszej współpracy z rządem Kazachstanu i do wspierania go w określaniu i opracowywaniu innowacyjnych i zrównoważonych strategii politycznych w zakresie środowiska naturalnego i ekologii; przypomina, że Kazachstan dotkliwie odczuwa skutki dwóch z najpoważniejszych katastrof ekologicznych spowodowanych przez człowieka na świecie, a mianowicie wysychania Jeziora Aralskiego i prób atomowych przeprowadzanych w przeszłości przez ZSRR w Semeju/Semipałatyńsku; wzywa Komisję do zwiększenia pomocy dla władz Kazachstanu, zarówno na poziomie technicznym, jak i finansowym, na rzecz znacznej poprawy gospodarki wodnej i ochrony wody w basenie Jeziora Aralskiego w ramach programu działania Międzynarodowego Funduszu na rzecz Ratowania Jeziora Aralskiego, a także do opracowania skutecznego planu działania na rzecz oczyszczenia dawnego terenu poligonu jądrowego; z zadowoleniem przyjmuje udział Kazachstanu w dobrowolnym programie partnerskim „Zielony most”; uważa, że w dłuższej perspektywie będzie on stabilną podstawą ekologicznych inwestycji, transferu nowych technologii i innowacji, a także przyczyni się do powstania społeczeństwa korzystającego z energii bezemisyjnej;

48.  podkreśla potrzebę zastosowania w Kazachstanie zasady zrównoważonego rozwoju środowiskowego w odniesieniu do wydobywania i przetwarzania bogatych zasobów naturalnych tego kraju; w tym kontekście z zadowoleniem przyjmuje fakt, że Kazachstan przestrzega norm Inicjatywy przejrzystości w branżach wydobywczych (EITI);

Handel i gospodarka

49.  przypomina, że UE jest najważniejszym partnerem handlowym i inwestycyjnym Kazachstanu, a Kazachstan jest głównym partnerem handlowym UE w Azji Środkowej; wyraża nadzieję, że te stosunki będą dalej zacieśniane; zauważa, że 80 % eksportu Kazachstanu do UE stanowi ropa naftowa i gaz ziemny; przypomina o znaczeniu większego zróżnicowania jego wymiany handlowej z UE; podkreśla, że handel i prawa człowieka mogą wzmacniać się nawzajem, jeśli respektowane są zasady praworządności; przypomina, że środowisko biznesu ma do odegrania ważną rolę w oferowaniu pozytywnych zachęt w zakresie promowania praw człowieka, demokracji i społecznej odpowiedzialności przedsiębiorstw; wskazuje, że globalne łańcuchy wartości przyczyniają się do wzmacniania międzynarodowych podstawowych norm pracowniczych, środowiskowych i społecznych oraz norm dotyczących praw człowieka, w tym do ustanawiania i egzekwowania środków w zakresie bezpieczeństwa i higieny pracy, możliwości edukacyjnych, bezstronnych instytucji i ograniczania korupcji;

50.  przyjmuje z zadowoleniem przystąpienie Kazachstanu do WTO w dniu 1 stycznia 2016 r., gdyż przyczyniło się ono do modernizacji gospodarki i administracji tego kraju; zauważa, że podstawą gospodarki Kazachstanu jest w dużej mierze wydobycie i eksport surowców i węglowodorów; wyraża nadzieję, że ambitny program dywersyfikacji gospodarczej, w której UE mogłaby odegrać ważną rolę, i reformy państwa, przewidujący między innymi profesjonalizację administracji publicznej oraz wprowadzenie środków mających na celu zwalczanie korupcji, zostanie konkretnie i w pełni przeprowadzony; wzywa w szczególności Komisję do wspierania Kazachstanu, tak aby jego gospodarka była przyjazna dla środowiska i zrównoważona;

51.  odnotowuje zobowiązanie Kazachstanu do pełnej liberalizacji przepływów kapitału w postaci inwestycji bezpośrednich oraz wyraża ubolewanie, że w tytule Umowy o wzmocnionym partnerstwie i współpracy, który jest poświęcony handlowi i działalności gospodarczej, nie ma postanowień antykorupcyjnych; jest zdania, że monitorując wdrożenie Umowy, szczególną uwagę należy zwrócić na kwestie dotyczące ładu korporacyjnego i korupcji, aby nie dopuścić do zwiększenia ryzyka prania pieniędzy;

52.  z zadowoleniem stwierdza, że podczas pierwszego roku stosowania Umowy o wzmocnionym partnerstwie i współpracy Kazachstan pokazał, że jest zdecydowany wywiązywać się z zobowiązań wynikających z Umowy i z członkostwa w WTO; apeluje do Kazachstanu o wypełnienie zobowiązań wynikających z Umowy o wzmocnionym partnerstwie i współpracy, dotyczących praw własności intelektualnej, w oparciu o regionalny system wyczerpania;

53.  apeluje do Kazachstanu o pełne dostosowanie taryf przywozowych do zobowiązań wynikających z członkostwa w WTO i zobowiązań wynikających z Umowy o wzmocnionym partnerstwie i współpracy, niezależnie od członkostwa w Euroazjatyckiej Unii Gospodarczej, aby uniknąć wysokich płatności wyrównawczych na rzecz partnerów handlowych w ramach WTO;

54.  wzywa Kazachstan do przystąpienia do zintegrowanego skomputeryzowanego systemu weterynaryjnego (system TRACES), aby umożliwić skuteczne kontrole sanitarne i fitosanitarne, i do korzystania w tej dziedzinie z dwustronnych certyfikatów unijno-kazachskich;

55.  przyjmuje do wiadomości ogólny pięcioletni okres przejściowy dotyczący zamówień publicznych oraz ośmioletni okres przejściowy w branży budowlanej, ustanowione na mocy Umowy o wzmocnionym partnerstwie i współpracy, oraz wyraża zadowolenie z perspektywy zacieśnienia stosunków handlowych po wygaśnięciu tych okresów; zwraca uwagę, że zamówienia publiczne to dla Kazachstanu ważny instrument polityki publicznej;

o
o   o

56.  zobowiązuje swojego przewodniczącego do przekazania niniejszej rezolucji Radzie, Komisji, wiceprzewodniczącej Komisji / wysokiej przedstawiciel Unii ds. zagranicznych i polityki bezpieczeństwa, specjalnemu przedstawicielowi Unii Europejskiej w Azji Środkowej, rządom i parlamentom państw członkowskich oraz rządowi i parlamentowi Kazachstanu.

(1) Dz.U. C 419 z 16.12.2015, s. 159. (2) Teksty przyjęte, P8_TA(2016)0083. (3) Dz.U. C 45 z 5.2.2016, s. 85. (4) Dz.U. C 251 E z 31.8.2013, s. 93. (5) Dz.U. C 224 E z 19.8.2010, s. 30. (6) Dz.U. C 168 E z 14.6.2013, s. 91. (7) Teksty przyjęte, P8_TA(2016)0121. (8) Teksty przyjęte, P8_TA(2017)0007. (9) Teksty przyjęte, P8_TA(2017)0484.

Decyzja Parlamentu Europejskiego z dnia 12 grudnia 2017 r. w sprawie wniosku Komisji dotyczącego odnowienia kadencji przewodniczącego Jednolitej Rady ds. Restrukturyzacji i Uporządkowanej Likwidacji (N8-0092/2017 – C8-0425/2017 – 2017/0901(NLE))

P8_TA(2017)0486 A8-0393/2017

(Zatwierdzenie)

Parlament Europejski,

–  uwzględniając wniosek Komisji z dnia 29 listopada 2017 r. w sprawie odnowienia kadencji przewodniczącego Jednolitej Rady ds. Restrukturyzacji i Uporządkowanej Likwidacji (N8-0092/2017),

–  uwzględniając art. 56 ust. 6 akapit trzeci i art. 56 ust. 7 rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) nr 806/2014 z dnia 15 lipca 2014 r. ustanawiającego jednolite zasady i jednolitą procedurę restrukturyzacji i uporządkowanej likwidacji instytucji kredytowych i niektórych firm inwestycyjnych w ramach jednolitego mechanizmu restrukturyzacji i uporządkowanej likwidacji oraz jednolitego funduszu restrukturyzacji i uporządkowanej likwidacji oraz zmieniającego rozporządzenie (UE) nr 1093/2010(1),

–  uwzględniając art. 122a swojego Regulamin,

–  uwzględniając sprawozdanie Komisji Gospodarczej i Monetarnej (A8-0393/2017),

A.  mając na uwadze, że w dniu 19 grudnia 2014 r. Rada mianowała Elke König przewodniczącą Jednolitej Rady ds. Restrukturyzacji i Uporządkowanej Likwidacji (SRB) na okres trzech lat, począwszy od dnia 23 grudnia 2014 r.(2);

B.  mając na uwadze, że zgodnie z art. 56 ust. 7 rozporządzenia (UE) nr 806/2014 kadencja pierwszego przewodniczącego Jednolitej Rady ds. Restrukturyzacji i Uporządkowanej Likwidacji może zostać przedłużona jednokrotnie na okres pięciu lat;

C.  mając na uwadze, że w dniu 29 listopada 2017 r. Komisja przyjęła wniosek dotyczący odnowienia kadencji E. König, przewodniczącej Jednolitej Rady ds. Restrukturyzacji i Uporządkowanej Likwidacji, i przekazała ten wniosek Parlamentowi;

D.  mając na uwadze, że Komisja Gospodarcza i Monetarna Parlamentu Europejskiego przystąpiła następnie do oceny kwalifikacji kandydatki na przewodniczącą SRB, w szczególności pod kątem wymogów, o których mowa w art. 56 ust. 4 rozporządzenia (UE) nr 806/2014;

E.  mając na uwadze, że w dniu 4 grudnia 2017 r. na forum komisji odbyło się przesłuchanie E. König, podczas którego wygłosiła ona oświadczenie wstępne, a następnie udzieliła odpowiedzi na pytania członków komisji;

1.  zatwierdza wniosek Komisji dotyczący odnowienia kadencji Elke König, przewodniczącej Jednolitej Rady ds. Restrukturyzacji i Uporządkowanej Likwidacji;

2.  zobowiązuje swojego przewodniczącego do przekazania niniejszej decyzji Radzie Europejskiej, Radzie, Komisji a także rządom państw członkowskich.

(1) Dz.U. L 225 z 30.7.2014, s. 1. (2) Dz.U. L 367 z 23.12.2014, s. 97.

Rezolucja Parlamentu Europejskiego z dnia 12 grudnia 2017 r. w sprawie sprawozdania na temat obywatelstwa UE z 2017 r.: wzmocnienie praw obywateli w Unii demokratycznych zmian (2017/2069(INI))

P8_TA(2017)0487 A8-0385/2017

Parlament Europejski,

–  uwzględniając sprawozdanie Komisji z dnia 24 stycznia 2017 r. zatytułowane „Wzmocnienie praw obywateli w Unii demokratycznych zmian. Sprawozdanie na temat obywatelstwa UE z 2017 r.” (COM(2017)0030),

–  uwzględniając sprawozdanie Komisji z dnia 24 stycznia 2017 r. sporządzone na mocy art. 25 Traktatu o funkcjonowaniu Unii Europejskiej (TFUE) w sprawie postępów w skutecznym korzystaniu z obywatelstwa UE w latach 2013–2016 (COM(2017)0032),

–  uwzględniając wyniki publicznych konsultacji na temat obywatelstwa UE z 2015 r. przeprowadzonych przez Komisję oraz wyniki badań Eurobarometr z 2015 r. na temat praw wyborczych i obywatelstwa,

–  uwzględniając Powszechną deklarację praw człowieka,

–  uwzględniając art. 2, 6 i 9–12 Traktatu o Unii Europejskiej (TUE), art. 18–25 TFUE oraz art. 11, 21 i 39–46 Karty praw podstawowych Unii Europejskiej,

–  uwzględniając poszanowanie państwa prawnego zapisane w art. 2 Traktatu UE,

–  uwzględniając art. 3 ust. 2 Traktatu UE, w którym zapewnia się prawo do swobodnego przepływu osób,

–  uwzględniając prawo do składania petycji zapisane w art. 44 Karty praw podstawowych Unii Europejskiej,

–  uwzględniając art. 165 TFUEj,

–  uwzględniając prawo kierowania petycji zagwarantowane w art. 227 TFUE,

–  uwzględniając Protokół (nr 1) w sprawie roli parlamentów narodowych w Unii Europejskiej,

–  uwzględniając Protokół (nr 2) w sprawie stosowania zasad pomocniczości i proporcjonalności,

–  uwzględniając konkluzje Rady z dnia 29 lutego 2016 r. w sprawie strategii jednolitego rynku(1) oraz w szczególności dokument dotyczący wyników nieformalnego spotkania ośrodków SOLVIT, które odbyło się w Lizbonie w dniu 18 września 2015 r.(2),

–  uwzględniając swoją rezolucję z dnia 12 marca 2014 r. w sprawie sprawozdania na temat obywatelstwa UE – 2013 r.: „Obywatelstwo europejskie: Twoje prawa, Twoja przyszłość”(3),

–  uwzględniając swoją rezolucję z dnia 12 kwietnia 2016 r. w sprawie zdobywania wiedzy o UE w szkole(4),

–  uwzględniając swoją rezolucję z dnia 6 października 2016 r. w sprawie kontroli stosowania prawa Unii: sprawozdanie roczne za 2014 r.(5),

–  uwzględniając swoją rezolucję z dnia 2 lutego 2017 r. zawierającą zalecenia dla Komisji w sprawie transgranicznych aspektów adopcji(6),

–  uwzględniając swoją rezolucję z dnia 2 marca 2017 r.(7) w sprawie wdrożenia programu „Europa dla obywateli”,

–  uwzględniając wniosek Komisji dotyczący rozporządzenia Rady w sprawie jurysdykcji, uznawania i wykonywania orzeczeń w sprawach małżeńskich i w sprawach dotyczących odpowiedzialności rodzicielskiej oraz w sprawie uprowadzenia dziecka za granicę (wersja przekształcona) (COM(2016)0411),

–  uwzględniając sprawozdanie Komisji Petycji w sprawie działań grupy roboczej ds. dobra dziecka(8), a w szczególności wnioski zawarte w tym sprawozdaniu,

–  uwzględniając swoją rezolucję z dnia 15 grudnia 2016 r. w sprawie działalności Komisji Petycji w roku 2015(9),

–  uwzględniając opinię Komisji Petycji z dnia 23 marca 2017 r.(10) oraz opinię Komisji Spraw Konstytucyjnych z dnia 1 czerwca 2017 r.(11) dotyczące sprawozdania Komisji w sprawie kontroli stosowania prawa UE w 2015 r.,

–  uwzględniając przesłuchania zorganizowane przez Komisję Petycji w 2016 r. i 2017 r., a zwłaszcza: wspólne wysłuchanie publiczne z dnia 11 maja 2017 r. współorganizowane przez komisje LIBE, PETI i EMPL zatytułowane „Sytuacja i prawa obywateli UE w Zjednoczonym Królestwie”, wysłuchanie publiczne z dnia 11 października 2016 r. zatytułowane „Przeszkody utrudniające obywatelom UE swobodne przemieszczanie się i podejmowanie pracy na rynku wewnętrznym”; wysłuchanie publiczne z dnia 4 maja 2017 r. zatytułowane „Walka z dyskryminacją i ochrona mniejszości”; wspólne wysłuchanie publiczne z dnia 15 marca 2016 r. zorganizowane przez Dyrekcję Generalną ds. Sprawiedliwości i Konsumentów Komisji Europejskiej oraz komisje LIBE, PETI, AFCO i JURI Parlamentu Europejskiego zatytułowane „Obywatelstwo Unii w praktyce” oraz wspólne wysłuchanie na temat bezpaństwowości zorganizowane przez komisje LIBE i PETI w dniu 29 czerwca 2017 r.,

–  uwzględniając wysłuchanie komisji PETI z dnia 23 lutego 2016 r. zatytułowane „Rozszerzenie zakresu Karty praw podstawowych Unii Europejskiej (art. 51)?”, wysłuchanie z dnia 21 czerwca 2016 r. zatytułowane „Przejrzystość i wolność informacji w instytucjach UE” oraz wysłuchanie z dnia 22 czerwca 2017 r. zatytułowane „Odbudowa zaufania obywateli do projektu europejskiego”, wraz z wcześniejszymi wysłuchaniami, które odbyły się w tej kadencji, dotyczącymi prawa do składania petycji (23 czerwca 2015 r.) i europejskiej inicjatywy obywatelskiej (26 lutego 2015 r.),

–  uwzględniając badania zlecone w 2016 r. i 2017 r. przez Departament Tematyczny C Parlamentu na wniosek Komisji Petycji zatytułowane „Przeszkody utrudniające obywatelom UE i ich rodzinom korzystanie z prawa do swobodnego przemieszczania się i prawa pobytu”, „Przypadki dyskryminacji wynikające z otrzymanych petycji”, „Wpływ Brexitu na prawo do składania petycji oraz kompetencje, obowiązki i działania Komisji Petycji” oraz „Ochrona roli Komisji Petycji w kontekście wdrażania Konwencji ONZ o prawach osób niepełnosprawnych”;

–  uwzględniając art. 52 Regulaminu,

–  uwzględniając sprawozdanie Komisji Petycji oraz opinie Komisji Wolności Obywatelskich, Sprawiedliwości i Spraw Wewnętrznych, Komisji Kultury i Edukacji, Komisji Spraw Konstytucyjnych oraz Komisji Praw Kobiet i Równouprawnienia (A8-0385/2017),

A.  mając na uwadze, że obywatelstwo UE i powiązane z nim prawa zostały wprowadzone po raz pierwszy w 1992 r. na mocy traktatu z Maastricht i zostały wzmocnione w Traktacie z Lizbony, który wszedł w życie w grudniu 2009 r., a także w Karcie praw podstawowych Unii Europejskiej;

B.  mając na uwadze, że korzystanie z obywatelstwa wymaga uprzedniego zabezpieczenia i możliwości realizacji wszystkich praw człowieka, w szczególności praw ekonomicznych, społecznych i kulturalnych;

C.  mając na uwadze, że podejście całościowe ukierunkowane na osiągnięcie celów określonych w Traktatach UE, takich jak pełne zatrudnienie i postęp społeczny, ma zasadnicze znaczenie dla umożliwienia rzeczywistego korzystania z praw i wolności związanych z obywatelstwem UE;

D.  mając na uwadze, że dostęp do obywatelstwa UE uzyskuje się na podstawie obywatelstwa państwa członkowskiego, które regulowane jest prawem krajowym; mając jednocześnie na uwadze, że z instytucji tej wynikają prawa i obowiązki, które są ustanowione w prawie Unii i nie zależą od państw członkowskich; mając na uwadze, że z tego względu prawdą jest, iż te prawa i obowiązki nie mogą być ograniczane w nieuzasadniony sposób przez państwa członkowskie, łącznie z ich podmiotami niższego szczebla; mając na uwadze, że w kwestii dostępu do obywatelstwa krajowego państwa członkowskie powinny kierować się zasadami prawa Unii, takimi jak zasady proporcjonalności i niedyskryminacji, które zostały dokładnie rozwinięte w orzecznictwie Trybunału Sprawiedliwości; mając na uwadze, że zgodnie z Traktatami instytucje UE muszą poświęcać jednakową uwagę wszystkim obywatelom UE;

E.  mając na uwadze, że obywatele UE wierzą, że państwa członkowskie oraz ich podmioty na szczeblu niższym niż krajowy stosują zarówno prawo wspólnotowe, jak i prawo krajowe, a stosowanie tych przepisów jest niezbędnym warunkiem do rzeczywistego korzystania z wszystkich praw wynikających z posiadanego przez nich obywatelstwa UE;

F.  mając na uwadze, że działania mające na celu propagowanie obywatelstwa UE wiążą się z podniesieniem jakości demokracji na szczeblu unijnym, z korzystaniem w praktyce z podstawowych praw i wolności oraz z możliwością udziału każdego obywatela w życiu demokratycznym Unii;

G.  mając na uwadze, że każda jednostronna zmiana granicy państwa członkowskiego stanowi co najmniej naruszenie art. 2, art. 3 ust. 2 i art. 4 ust. 2 TUE, a ponadto zagraża korzystaniu ze wszystkich praw wynikających z obywatelstwa UE;

H.  mając na uwadze, że Traktat z Lizbony skonsolidował niezbywalne prawa i gwarancje wynikające z obywatelstwa UE, w tym między innymi swobodę podróżowania, pracy i nauki w innych państwach członkowskich UE, udziału w europejskim życiu politycznym, promowania równości i poszanowania różnorodności oraz prawo do ochrony przed dyskryminacją, w szczególności ze względu na przynależność państwową; mając na uwadze, że coraz powszechniejsze korzystanie z prawa do swobodnego przemieszczania się na terytorium UE w ostatnich dziesięcioleciach doprowadziło do powstania rodzin mieszanych o różnych narodowościach, często obejmujących dzieci; mając na uwadze, że choć z punktu widzenia umocnienia obywatelstwa UE jako instytucji samej w sobie jest to tendencja pozytywna, wiąże się ona również ze szczególnymi potrzebami i stawia wyzwania dotyczące różnych obszarów, w tym aspektów prawnych;

I.  mając na uwadze, że perspektywa wystąpienia Zjednoczonego Królestwa z UE (Brexit) podkreśliła znaczenie praw wynikających z obywatelstwa UE i ich kluczowej roli w codziennym życiu milionów obywateli UE oraz podniosła świadomość w UE na temat potencjalnej utraty praw spowodowanej przez Brexit dla obydwu stron, w szczególności 3 mln obywateli UE mieszkających w Zjednoczonym Królestwie i 1,2 mln obywateli Zjednoczonego Królestwa mieszających w UE;

J.  mając na uwadze, że ostatnie wydarzenia w Zjednoczonym Królestwie, uchodźczy kryzys humanitarny, wysoki poziom bezrobocia i ubóstwa oraz wzrost ksenofobii i rasizmu w UE podważają zaufanie do systemu UE i całości europejskiego projektu;

K.  mając na uwadze, że prawo do swobodnego przemieszczania się i jego egzekwowanie mają kluczowe znaczenie dla obywatelstwa UE oraz uzupełniają inne swobody na wewnętrznym rynku UE; mając na uwadze, że młodzi Europejczycy szczególnie cenią sobie swobodę przemieszczania się, która pod względem dostrzegalności i popularności jest oceniana przez obywateli UE jako najbardziej pozytywne osiągnięcie UE, oprócz pokoju;

L.  mając na uwadze, że liczne otrzymane petycje wykazują, że prawo do swobodnego przemieszczania się i jego egzekwowanie jest naruszane przez różne państwa członkowskie, które wydaliły obywateli UE ze swojego terytorium lub zagroziły ich wydaleniem;

M.  mając na uwadze, że, jak pokazały to petycje oraz skargi kierowane do Komisji oraz do SOLVIT, obywatele UE napotykają istotne trudności w korzystaniu ze swoich podstawowych praw i wolności ze względu na znaczne problemy związane z sytuacją ekonomiczną i zatrudnieniem, pogłębione dodatkowo przez obciążenie administracyjne i biurokrację w państwach członkowskich oraz dezinformację lub brak współpracy między organami państw członkowskich;

N.  mając na uwadze, że zasada niedyskryminacji ze względu na płeć, rasę, kolor skóry, pochodzenie etniczne lub społeczne, cechy genetyczne, język, religię lub przekonania, poglądy polityczne lub jakiekolwiek inne, przynależność do mniejszości narodowej, stan majątkowy, urodzenie, niepełnosprawność, wiek lub orientację seksualną jest podstawowym wyrazem obywatelstwa UE, zgodnie z postanowieniami art. 21 Karty praw podstawowych Unii Europejskiej; mając na uwadze, że stanowi ona również kluczowy element pomyślnego egzekwowania swobody przemieszczania się, jak wynika to z petycji;

O.  mając na uwadze, że poszanowanie praw osób należących do mniejszości jest jedną z podstawowych wartości UE zapisanych w Traktatach; mając na uwadze, że około 8 % obywateli UE należy do mniejszości narodowych i około 10 % posługuje się językiem regionalnym lub mniejszościowym; mając na uwadze, że skuteczna ochrona praw mniejszości wymaga wzmocnienia;

P.  mając na uwadze, że wzmocnienie praw obywateli i instytucji demokratycznych obejmuje zwalczanie dyskryminacji i nierówności płci zgodnie z celami zrównoważonego rozwoju;

Q.  mając na uwadze, że niedostateczna reprezentacja kobiet na stanowiskach decyzyjnych, w szczególności w sferze politycznej i na szczeblu zarządu w przedsiębiorstwach, stanowi przeszkodę dla rozwoju i osłabia zdolność kobiet do uczestnictwa w życiu demokratycznym UE;

R.  mając na uwadze, że kobiecy udział i przewodnictwo w podejmowaniu decyzji politycznych są wciąż ograniczone przez różnorodne przeszkody, takie jak utrzymywanie się stereotypów związanych z płcią, a także konsekwencje niedawnego kryzysu gospodarczego oraz jego negatywne skutki dla zagadnień związanych z równouprawnieniem płci;

S.  mając na uwadze znaczne braki w dziedzinie ochrony ofiar przemocy ze względu na płeć i przemocy domowej w całej UE w sprawach dotyczących transgranicznych sporów rodzinnych;

T.  mając na uwadze, że dyskryminacja, na jaką narażone są kobiety w całej UE, jest przeszkodą na drodze do równości; mając na uwadze, że kobiety są nadal niedostatecznie reprezentowane jako wyborcy, a także na stanowiskach kierowniczych, np. w urzędach obsadzanych w drodze wyborów, w służbie cywilnej, środowisku akademickim, mediach i sektorze prywatnym; mając na uwadze, że powszechna dyskryminacja z wielu przyczyn jednocześnie, z jaką zmagają się kobiety, oraz nieproporcjonalna liczba kobiet borykających się z ubóstwem i wykluczeniem społecznym utrudniają im pełne korzystanie z praw obywatelskich;

U.  mając na uwadze, że prawo do składania petycji do Parlamentu Europejskiego, o którym mowa w art. 20 i 227 TFUE oraz w art. 44 Karty praw podstawowych Unii Europejskiej, jest jednym z filarów obywatelstwa UE i drugim w kolejności najbardziej znanym prawem wynikającym z obywatelstwa UE, oraz że musi tworzyć powiązanie między obywatelami a instytucjami Unii Europejskiej dzięki procesowi, który powinien być otwarty, demokratyczny i przejrzysty;

V.  mając na uwadze, że prawa podstawowe obywateli UE można by zagwarantować, przyjmując nowe podejście dotyczące interpretacji art. 51 Karty praw podstawowych Unii Europejskiej;

W.  mając na uwadze, że obywatele europejscy są bezpośrednio reprezentowani w Parlamencie Europejskim oraz posiadają demokratyczne bierne i czynne prawa wyborcze w wyborach europejskich, nawet jeśli mieszkają w innym państwie członkowskim; mając na uwadze, że prawo obywateli europejskich do swobodnego przemieszczania się w celu głosowania w wyborach europejskich i lokalnych nie jest wspierane i upowszechniane w ten sam sposób we wszystkich państwach członkowskich; mając na uwadze, że różne petycje wskazują na istnienie biurokratycznych przeszkód oraz nieprawidłowości administracyjnych lub nieprawidłowości innej natury w zakresie korzystania z prawa do głosowania w wyborach krajowych czy regionalnych w państwie członkowskim pochodzenia przez osoby mieszkające w innym państwie członkowskim; mając na uwadze, że niektórzy obywatele mają ograniczone możliwości korzystania z tego demokratycznego prawa, jak osoby niepełnosprawne w państwach członkowskich, które pomimo ratyfikacji Konwencji ONZ o prawach osób niepełnosprawnych (UNCRPD) nie wypełniły zobowiązania do zreformowania swojego prawa wyborczego w celu umożliwienia osobom niepełnosprawnym korzystania z prawa do głosowania;

X.  mając na uwadze, że obywatele mają prawo do organizowania lub wspierania, wraz z innymi obywatelami UE z wszystkich państw członkowskich, europejskiej inicjatywy obywatelskiej, która powinna umożliwiać im przyczynianie się do ustanawiania programu prac legislacyjnych UE; mając na uwadze, że europejska inicjatywa obywatelska jest ważnym narzędziem demokracji bezpośredniej umożliwiającym obywatelom aktywne angażowanie się w kształtowanie polityki i ustawodawstwa UE; mając na uwadze, że powinna ona być przejrzysta i skuteczna; mając na uwadze, że korzystanie o z tego prawa nie było dotychczas zadowalające;

Y.  mając na uwadze, że utworzenie strefy Schengen oraz włączenie dorobku Schengen do unijnych ram prawnych znacznie zwiększyło swobodę przemieszczania się na terenie UE i stanowi jedno z największych osiągnięć procesu integracji europejskiej; mając na uwadze, że Rada Unii Europejskiej potwierdziła w konkluzjach nr 9166/3/11 i 9167/3/11 z dnia 9 czerwca 2011 r. pomyślne zakończenie procesu oceny oraz techniczną gotowość Bułgarii i Rumunii do przystąpienia do strefy Schengen;

Z.  mając na uwadze, że bezpieczeństwo należy do kwestii budzących największe obawy obywateli UE; mając na uwadze, że UE powinna zapewnić swoim obywatelom ochronę swobód i poczucie bezpieczeństwa na swoim terytorium, przy czym należy zagwarantować, że wolności i prawa obywateli są respektowane i chronione; mając na uwadze, że terroryzm stanowi globalne zagrożenie, na które należy skutecznie odpowiedzieć na szczeblu lokalnym, krajowym i unijnym, aby zapewnić bezpieczeństwo obywateli europejskich;

AA.  mając na uwadze, że według przeprowadzonej przez Komisję oceny skutków (SEC(2011)1556) towarzyszącej wnioskowi prowadzącemu do przyjęcia dyrektywy Rady (UE) 2015/637 z dnia 20 kwietnia 2015 r. w sprawie środków koordynacji i współpracy mających ułatwić ochronę konsularną niereprezentowanych obywateli Unii w państwach trzecich(12) niemal siedem milionów obywateli UE podróżuje lub mieszka w państwach spoza UE w miejscach, gdzie ich kraj nie jest reprezentowany przez ambasadę ani konsulat; mając na uwadze, że przewiduje się, że do 2020 r. liczba niereprezentowanych obywateli UE wzrośnie do co najmniej dziesięciu milionów; mając na uwadze, że obywatele Unii zamieszkujący na terytorium państwa spoza UE, w którym państwo członkowskie ich pochodzenia nie ma swojego przedstawicielstwa, są uprawnieni do korzystania z ochrony dyplomatycznej i konsularnej każdego z pozostałych państw członkowskich na takich samych warunkach jak obywatele tego państwa;

1.  odnotowuje sprawozdanie Komisji w sprawie obywatelstwa UE z 2017 r., które zawiera wykaz nowych priorytetów według obszarów działalności na nadchodzące lata; przypomina, że prawidłowe stosowanie prawa UE jest wspólnym obowiązkiem państw członkowskich i instytucji europejskich; w tym zakresie podkreśla kluczową rolę, jaką Komisja jako strażniczka Traktatów ma do odegrania we wdrażaniu art. 258–260 TFUE; stwierdza, że niezbędne jest, by priorytety w skuteczny sposób odpowiadały na obawy obywateli, a także, by podjąć odpowiednio zdefiniowane i konkretne zobowiązania i działania w ciągu następnych trzech lat. wzywa Komisję, by przyspieszyła kształtowanie polityki UE w zakresie egzekwowania prawa przez wykorzystanie wszystkich dostępnych narzędzi i mechanizmów;

2.  zauważa, że prawo do składania petycji, prawo do zwrócenia się do Europejskiego Rzecznika Praw Obywatelskich oraz prawo dostępu do dokumentów i rejestrów są podstawowymi i konkretnymi elementami obywatelstwa UE oraz że zwiększają przejrzystość procesów decyzyjnych; pragnie w związku z tym, by prawa te były propagowane i uwypuklane jako kluczowe elementy sprawozdania Komisji w sprawie obywatelstwa UE, oraz by zajmowały w tym sprawozdaniu odpowiednie miejsce;

3.  podkreśla, że skuteczne egzekwowanie prawa do składania petycji zostało ułatwione dzięki usprawnionemu rozpatrywaniu petycji w Parlamencie Europejskim oraz uruchomieniu pod koniec 2014 r. portalu Komisji Petycji, który umożliwia składanie petycji w nieskomplikowany sposób oraz skuteczniejsze zarządzanie nimi, co wykazano w odpowiednich sprawozdaniach rocznych Komisji Petycji; wzywa do bezzwłocznego zakończenia wdrażania kolejnych przewidzianych etapów projektu, ponieważ dzięki niemu osoby składające i popierające petycje będą mogły podejmować bardziej interaktywne działania następcze związane z przebiegiem rozpatrywania petycji;

4.  podkreśla, że warunkiem niezbędnym do pomyślnego korzystania z praw obywatelskich UE jest przestrzeganie przez państwa członkowskie wszystkich praw i wolności zapisanych w Karcie praw podstawowych UE; podkreśla, że tym co ostatecznie wzmacnia obywatelstwo UE jest wprowadzenie demokratycznego i partycypacyjnego sprawowania rządów, jak największa przejrzystość oraz bezpośrednie zaangażowanie wszystkich obywateli w procesy decyzyjne; wzywa państwa członkowskie do dokładniejszego informowania obywateli europejskich o przysługujących im prawach i spoczywających na nich obowiązkach oraz do sprzyjania równości w dostępie do tych praw oraz równego poszanowania tych praw zarówno w kraju pochodzenia, jak i innych państwach członkowskich; podkreśla istniejące klauzule opt-out, z których korzystają niektóre państwa członkowskie w odniesieniu do pewnych części Traktów UE, w związku z czym de facto powstają różnice w prawach obywateli;

5.  wyraża głębokie ubolewanie, że od prawie dziesięciu lat nie poczyniono znaczących postępów w zakresie przyjęcia ogólnounijnej dyrektywy antydyskryminacyjnej; wzywa wszystkie instytucje UE i państwa członkowskie do jak najszybszego wznowienia odpowiednich negocjacji, gdyż jest to kwestia o najwyższym priorytecie; odnotowuje zobowiązanie Komisji do aktywnego wsparcia zakończenia tych negocjacji;

6.  uważa, że należy zwiększyć skuteczność polityki UE w obszarze przeciwdziałania dyskryminacji i usunąć pozostałe przeszkody; zaleca, by Komisja zaktualizowała pierwsze dwie dyrektywy antydyskryminacyjne, a mianowicie dyrektywę Rady 2000/43/WE i dyrektywę Rady 2000/78/WE, aby dostosować je do obecnej wersji Traktatów i Karty praw podstawowych Unii Europejskiej;

7.  wzywa do przyjęcia skutecznych ram regulacyjnych i środków koordynacyjnych na szczeblu UE i państw członkowskich w celu zapewnienia wysokiego poziomu ochrony socjalnej i stabilnych miejsc pracy z odpowiednim wynagrodzeniem; uważa, że takie podejście jest kluczowe dla wzmocnienia podstawowych praw i wolności związanych z obywatelstwem UE;

8.  podkreśla, że środki oszczędnościowe przyjęte w UE i państwach członkowskich pogłębiły nierówności gospodarcze i społeczne, co poważnie ograniczyło konkretne korzystanie z podstawowych praw i wolności związanych z obywatelstwem UE;

9.  przypomina swoje poprawki przyjęte w dniu 14 września 2017 r.(13) i wiosek Komisji w sprawie kompleksowej dyrektywy dotyczącej zbliżenia przepisów ustawowych, wykonawczych i administracyjnych w odniesieniu do wymogów dostępności produktów i usług (COM(2015)0615) obejmujących różne rodzaje transportu; zaleca, by ustawodawcy przyspieszyli działania w zakresie przyjęcia europejskiego aktu prawnego w sprawie dostępności; z zadowoleniem przyjmuje międzyinstytucjonalne porozumienie w kwestii wdrożenia Traktatu z Marrakeszu do prawa autorskiego UE, za którym to wdrożeniem Komisja Petycji opowiada się od 2011 r., oraz ponawia wezwanie do szybkiej ratyfikacji tego traktatu przez UE i jej państwa członkowskie; wzywa wszystkie państwa członkowskie do ratyfikowania Konwencji ONZ o prawach osób niepełnosprawnych i do podpisania Protokołu do tej Konwencji; popiera upowszechnienie stosowania wzajemnie uznawanej unijnej karty osoby niepełnosprawnej w jak największej liczbie państw członkowskich; zachęca państwa członkowskie do ułatwiania mobilności osób niepełnosprawnych i osób z ograniczeniami funkcjonalnymi w UE; podkreśla potrzebę poprawy dostępu osób niepełnosprawnych do witryn internetowych UE;

10.  zachęca Komisję do podjęcia bardziej energicznych działań w celu zwalczania dyskryminacji osób LGBTI oraz do zwalczania homofobii przez zdefiniowanie konkretnych działań do podjęcia na szczeblu krajowym i europejskim; wzywa jednocześnie instytucje UE do ścisłego monitorowania praw osób LGBTI oraz promowania uznawania transgranicznych praw osób LGBTI i ich rodzin w UE;

11.  przypomina, że zasada równouprawnienia płci może zostać wdrożona wyłącznie przez strategiczne włączanie jej do wszystkich polityk UE, w tym przez „Strategiczne zaangażowanie na rzecz równouprawnienia płci w latach 2016–2019”; wzywa Komisję do ułatwiania pełnego dostępu do usług opieki zdrowotnej w dziedzinie zdrowia seksualnego i reprodukcyjnego we wszystkich państwach członkowskich; wzywa Komisję do wdrożenia skutecznych środków w celu wyeliminowania dyskryminacji i zwalczania dyskryminujących stwierdzeń skierowanych przeciwko kobietom w UE oraz stwierdzeń utrwalających stereotypy płciowe; podkreśla potrzebę inwestowania w rozwój postawy i edukacji obywatelskiej, a także kształcenia w zakresie równouprawnienia płci w całej Europie; zwraca uwagę na zróżnicowanie wynagrodzenia i emerytur ze względu na płeć w UE, które osłabia możliwość prawdziwej niezależności gospodarczej milionów kobiet; podkreśla znaczenie politycznego zaangażowania młodzieży, zwłaszcza kobiet i dziewcząt, oraz apeluje o to, by Komisja i państwa członkowskie podejmowały więcej działań mających na celu wspieranie ich udziału;

12.  z zadowoleniem przyjmuje wniosek Komisji w sprawie podpisania i zawarcia umowy w sprawie przystąpienie UE do konwencji stambulskiej; ubolewa jednak, że ograniczenie do dwóch obszarów – obejmujących kwestie dotyczące współpracy sądowej w sprawach karnych oraz prawo do azylu i zasady non-refoulement – prowadzi do braku pewności prawa co do zakresu przystąpienia UE; wzywa państwa członkowskie do przyspieszenia negocjacji w sprawie ratyfikacji i wdrożenia konwencji stambulskiej; wzywa państwa członkowskie, które jeszcze nie ratyfikowały konwencji stambulskiej, do jej niezwłocznej ratyfikacji, a do Komisji apeluje o przedłożenie wniosku dotyczącego dyrektywy w sprawie zwalczania przemocy wobec kobiet; z zadowoleniem przyjmuje przedstawienie przez Komisję pakietu dotyczącego godzenia życia zawodowego i prywatnego i apeluje do wszystkich instytucji o jak najszybsze podjęcie tych działań; wzywa Komisję i państwa członkowskie do propagowania obejmowania stanowisk kierowniczych przez kobiety i reprezentacji kobiet na tych stanowiskach, a także do podejmowania konkretnych działań w celu zaspokojenia potrzeb obywateli znajdujących się w niekorzystnej sytuacji, zmagających się z dyskryminacją krzyżową z wielu przyczyn jednocześnie, tak aby obywatele ci mogli korzystać z praw obywatelskich, np. dzięki zastosowaniu odpowiednich strategii; wzywa Radę do zwiększenia wysiłków na rzecz odblokowania dyrektywy w sprawie kobiet w zarządach; ponownie apeluje, aby Komisja przyjęła w formie komunikatu dokument pt. „Strategiczne zaangażowanie na rzecz równouprawnienia płci na lata 2016–2019”;

13.  przypomina, że mniejszości tradycyjne od stuleci współistnieją w Europie z kulturami większościowymi; podkreśla, że niezbędne jest by instytucje UE odgrywały bardziej aktywną rolę w ochronie mniejszości, np. przez promowanie spotkań, seminariów i rezolucji podnoszących świadomość, jak również konkretnych działań administracyjnych w ramach instytucji UE; uważa, że UE powinna ustanowić wysokie standardy ochrony mniejszości – począwszy od standardów zapisanych w narzędziach prawa międzynarodowego, jak np. instrumenty Rady Europy – oraz że standardy te powinny wyraźnie wpisywać się w ramy prawne zapewniające demokrację, praworządność i prawa podstawowe w całej UE; zachęca wszystkie państwa członkowskie do niezwłocznego ratyfikowania w całości Konwencji ramowej o ochronie mniejszości narodowych i Europejskiej karty języków regionalnych lub mniejszościowych oraz do wdrażania tych traktatów w dobrej wierze; przypomina również o potrzebie wdrożenia zasad opracowanych w ramach Organizacji Bezpieczeństwa i Współpracy w Europie (OBWE); wyraża ubolewanie z powodu wszelkiej retoryki, która podburza do dyskryminacji ze względu na narodowość; zachęca rządy krajowe do poszukiwania trwałych rozwiązań i promowania kultury różnorodności językowej we wszystkich państwach członkowskich oraz w UE ogółem, ponieważ zarówno Traktaty, jak i Karta praw podstawowych Unii Europejskiej zawierają odniesienia do ochrony mniejszości narodowych i do dyskryminacji ze względu na język;

14.  wyraża głębokie zaniepokojenie faktem, że znaczna liczba Romów w Europie pada ofiarą dyskryminacyjnej rejestracji urodzeń i że w związku z tym osoby te nie posiadają dokumentów tożsamości, są pozbawione dostępu do podstawowych świadczeń w kraju pobytu, co w konsekwencji prowadzi do pozbawienia ich możliwości korzystania z wszelkich praw w UE; wzywa państwa członkowskie do zastosowania natychmiastowych środków naprawczych w tym względzie, aby zagwarantować im możliwość korzystania z podstawowych praw człowieka i wszystkich praw, jakie wynikają z obywatelstwa UE; wzywa Komisję do przeprowadzenia oceny i monitorowania sytuacji w państwach członkowskich oraz zainicjowania prac nad identyfikacją i ochroną osób, których obywatelstwo nie zostało uznane i które nie posiadają dostępu do dokumentów tożsamości;

15.  wzywa Komisję i państwa członkowskie do zaproponowania specjalnych działań mających na celu usunięcie przeszkód dla swobodnego przemieszczania się zgodnie z rezolucją Parlamentu Europejskiego z dnia 15 marca 2017 r. w sprawie przeszkód utrudniających obywatelom UE swobodne przemieszczanie się i podejmowanie pracy na rynku wewnętrznym(14) oraz rezolucją z dnia 28 kwietnia 2016 r. w sprawie ochrony dobra dziecka w całej UE na podstawie petycji skierowanych do Parlamentu Europejskiego(15);

16.  wzywa Komisję, by regularnie monitorowała stosowanie dyrektywy 2004/38/WE w państwach członkowskich oraz podjęła odpowiednie środki w celu usunięcia możliwych przeszkód ograniczających swobodę przemieszczania się; z zadowoleniem przyjmuje wprowadzenie narzędzia służącego do e-uczenia się z zakresu prawa obywateli Unii Europejskiej do swobodnego przemieszczania się, które pomaga władzom lokalnym lepiej zrozumieć prawa i obowiązki związane ze swobodnym przemieszczaniem się;

17.  dostrzega wysiłki Komisji w zakresie udostępniania i zwiększania dostępności wielu punktów udzielających informacji i pomocy w kwestiach dotyczących UE i praw, które przyznaje swoim obywatelom, jak sieć Europe Direct, portal Twoja Europa i portal „e-Sprawiedliwość”; uznaje wniosek Komisji w sprawie jednolitego portalu cyfrowego, mającego dać obywatelom łatwy dostęp on-line do informacji, usług w zakresie wsparcia i rozwiązywania problemów dotyczących korzystania z praw na jednolitym rynku;

18.  wzywa Komisję do wzmocnienia sieci SOLVIT przez poprawę interakcji pomiędzy świadczonymi w jej ramach usługami a centrami krajowymi, aby zapewnić skuteczniejsze działania następcze dotyczące nierozwiązanych lub powtarzających się spraw, a także lepsze połączenie różnych unijnych narzędzi egzekwowania prawa, takich jak EU Pilot oraz CHAP; jednocześnie zachęca państwa członkowskie do promowania sieci SOLVIT i jej usług wśród obywateli UE, a także innych mechanizmów dochodzenia roszczeń i uczestnictwa obywatelskiego, zarówno na szczeblu UE (takich jak Komisja Petycji PE, Europejski Rzecznik Praw Obywatelskich i europejska inicjatywa obywatelska), jak i szczeblu krajowym (np. za pośrednictwem lokalnego rzecznika praw obywatelskich, komisje petycji czy obywatelskie inicjatywy ustawodawcze);

19.  wspiera zobowiązanie Komisji zawarte w sprawozdaniu w sprawie obywatelstwa UE z 2017 r. dotyczące zorganizowania ogólnounijnej kampanii informacyjnej na temat praw wynikających z obywatelstwa UE, aby pomóc obywatelom lepiej zrozumieć swoje prawa; wskazuje, że obywatele powinni mieć dostęp do wszystkich informacji niezbędnych do rzeczywistego wzmocnienia obywatelstwa oraz że informacje te powinny być prezentowane w jasny i zrozumiały sposób, aby obywatele mogli podejmować świadome decyzje w sprawie korzystania z praw wynikających z Traktatów i Karty praw podstawowych Unii Europejskiej; zaleca promowanie przejrzystości i proaktywne wsparcie konsularne jako najodpowiedniejsze narzędzia w tym względzie, wraz z odpowiednim publikowaniem niezbędnych informacji ułatwiających osiedlenie się nowo przybyłych;

20.  przypomina, że dostęp do świadczeń zdrowotnych, koordynacja systemów zabezpieczenia społecznego i uznawanie kwalifikacji zawodowych w innych państwach członkowskich to obszary, w których obywatele UE często borykają się z trudnościami, oraz wzywa Komisję do zdecydowanego egzekwowania tych kwestii, aby zaradzić takim sytuacjom;

21.  wyraża zaniepokojenie coraz większym brakiem zainteresowania polityków obywatelstwem ; uważa, że należy nadać priorytet walce z ksenofobią, rasizmem, dyskryminacją i mową nienawiści;

22.  przyznaje, że za podjęcie działań w celu zwiększenia frekwencji wyborczej w wyborach europejskich odpowiedzialni są wspólnie UE i państwa członkowskie; zachęca państwa członkowskie do promowania uczestnictwa demokratycznego dzięki lepszemu informowaniu obywateli o ich biernych i czynnych prawach wyborczych w wyborach lokalnych i europejskich za pośrednictwem wielu kanałów i w zrozumiałym języku oraz dzięki wyeliminowaniu wszelkich przeszkód dla ich udziału, takich jak dyskryminacja ze względów ekonomicznych, społecznych i językowych, nieuczciwe praktyki czy korupcja; wzywa państwa członkowskie do usunięcia przeszkód utrudniających dostępność dla obywateli niepełnosprawnych oraz do ułatwienia głosowania we wszystkich wyborach obywatelom mieszkającym, pracującym lub uczącym się z dala od swojego lokalu wyborczego np. poprzez zastosowanie rozwiązań w zakresie elektronicznej identyfikacji i głosowania;

23.  uważa, że reforma aktu wyborczego może stanowić szansę na zwiększenie demokratyczności Unii; podkreśla, że tysiące Europejczyków podziela tę opinię; przypomina, że należy propagować uczestnictwo w wyborach do Parlamentu Europejskiego przez zwiększenie widoczności partii politycznych na poziomie europejskim, oraz przypomina, że UE i jej państwa członkowskie ponoszą wspólną odpowiedzialność za wzmocnienie europejskiego charakteru wyborów do Parlamentu Europejskiego; zachęca Radę, by w przeglądzie ww. aktu ujęła uwzględniające problematykę równości płci i zrównoważone pod względem płci listy kandydatów; zwraca się do Komisji o podjęcie działań w sprawie skarg dotyczących prawa do głosowania w wyborach europejskich i lokalnych, o opracowanie konkretnego planu działania w celu wprowadzenia głosowania elektronicznego w wyborach do Parlamentu Europejskiego w najbliższym możliwym terminie, oraz do szerszego udostepnienia tego systemu wszystkim obywatelom UE; wzywa państwa członkowskie do zrobienia wszystkiego co w ich mocy, by zachęcić osoby, które nie posiadają obywatelstwa żadnego państwa, a przebywają na stałe w jednym z państw członkowskich UE, do przyjęcia obywatelstwa przyjmującego państwa członkowskiego, tak aby mogły w pełni korzystać z praw wypływających z obywatelstwa UE; uważa, że obywatele UE, którzy przeprowadzili się do innego państwa członkowskiego i w nim przebywają, powinni mieć możliwość korzystania z prawa do głosowania w wyborach krajowych w państwie pochodzenia; wzywa państwa członkowskie pozbawiające prawa wyborczego tych obywateli, którzy podjęli decyzję o zamieszkaniu przez dłuższy czas w innym państwie członkowskim, aby złagodziły warunki ich obowiązujące i umożliwiły im zachowanie prawa do głosowania w wyborach krajowych; wzywa Komisję do podjęcia koniecznych działań, by umożliwić osobom niepełnosprawnym korzystanie z prawa do głosowania bez jakiejkolwiek dyskryminacji; popiera ewentualne wprowadzenie europejskiego dokumentu tożsamości w uzupełnieniu krajowych dokumentów tożsamości;

24.  odnotowuje ostatni komunikat Komisji (COM(2017)0482) w sprawie europejskiej inicjatywy obywatelskiej zawierający propozycję zmiany rozporządzenia (UE) nr 211/2011 z dnia 16 lutego 2011 r. w celu poprawy jego działania; ma nadzieję, że dzięki zmianie tego rozporządzenia instrument europejskiej inicjatywy obywatelskiej stanie się bardziej przejrzysty, skuteczny i przyjazny dla użytkownika, a jednocześnie zapewnione zostanie demokratyczne i szersze uczestnictwo obywateli w debacie europejskiej oraz w ustalaniu programu działań; podkreśla istotną rolę ustawodawczą, jaką w tym procesie odegra Parlament, oraz znaczenie dobrej współpracy z Komisją w ramach zmiany rozporządzenia; wzywa Komisję do uwzględnienia w tym przeglądzie przepisów mających na celu zmianę warunków dopuszczalności prawnej i wymogów w zakresie rejestracji, a także procedur rozpatrywania europejskich inicjatyw ustawodawczych;

25.  uważa, że w interesie obywatelstwa UE niezbędne są działania Komisji mające na celu wzmocnienie europejskiego wymiaru kulturalnego; zachęca do finansowania w ramach programu „Europa dla obywateli” projektów o bardziej innowacyjnym charakterze i potencjale oddziaływania systemowego; proponuje, by równolegle do programu „Europa dla obywateli” i w jego uzupełnieniu rozwinąć program „Poznaj Europę”;

26.  proponuje, aby w celu wzmocnienia obywatelstwa UE i jego egzekwowania Komisja zachęcała do wyznaczania przez instytucje lokalne doradców odpowiedzialnych za kwestie europejskie, ponieważ jest to poziom najbliższy obywatelom;

27.  zaleca Komisji ustanowienie dzienników podawczych we wszystkich jej siedzibach, łącznie z przedstawicielstwami w państwach członkowskich, aby obywatele mogli zwracać się na piśmie osobiście w udokumentowany sposób do każdej z instytucji UE;

28.  zaleca Komisji wprowadzenie, we współpracy ze służbami pocztowymi realizującymi usługę powszechną, systemu przesyłek z potwierdzeniem zawartości, oprócz potwierdzenia daty i nadawcy, aby obywatele mogli zwracać się na piśmie bez fizycznej obecności i w udokumentowany sposób do instytucji europejskich;

29.  wyraża przekonanie, że zapisane w art. 11 Karty praw podstawowych Unii Europejskiej prawo podstawowe do wolności wypowiedzi i informacji, wolne media i dostęp do pluralizmu głosów w społeczeństwie i mediach są niezbędnymi elementami prawidłowo funkcjonującej demokracji i dlatego stanowią konstytucyjną podstawę członkostwa w UE zapisaną w art. 2 i 6 TUE; podkreśla zapotrzebowanie na jasno sprecyzowaną politykę UE w celu zwalczania antyeuropejskiej propagandy i nieprawdziwych informacji, a także zwiększania niezależności mediów publicznych od instytucji rządowych; proponuje, by ustalić minimalny czas, jaki ma być poświęcony w publicznych środkach przekazu we wszystkich państwach członkowskich na treści związane ze sprawami UE; proponuje, by instytucje UE przystąpiły do utworzenia europejskich kanałów telewizyjnych nadających we wszystkich państwach członkowskich we wszystkich językach urzędowych UE, a także do kształcenia obywateli od najmłodszych lat w zakresie umiejętności korzystania z mediów; popiera rozpowszechnianie prasy i produktów multimedialnych we wszystkich językach urzędowych UE; podkreśla w związku z tym, że konieczne są dalsze inicjatywy w zakresie podnoszenia świadomości skierowane do europejskich dziennikarzy;

30.  utrzymuje, że różnorodność językowa i przejrzystość są kluczowymi narzędziami zbliżającymi obywateli do UE oraz angażującymi ich w jej działania; zauważa, że dochodzenia dotyczące dostępu do dokumentów stanowią 30 % wszystkich dochodzeń zamkniętych przez Europejskiego Rzecznika Praw Obywatelskich w 2016 r., dlatego też zaleca promowanie prawa dostępu do dokumentów oraz tłumaczenie jak największej liczby dokumentów na wszystkie języki urzędowe UE; wspiera zintensyfikowanie dialogu z obywatelami i zachęca do debat publicznych w celu poprawy zrozumienia przez obywateli UE wpływu UE na ich życie codzienne oraz umożliwienia im uczestnictwa w wymianie poglądów w ramach przydziałów czasowych w programach telewizyjnych dla docelowych odbiorców; wzywa do przyjęcia horyzontalnej dyrektywy w sprawie sygnalizowania nieprawidłowości określającej odpowiednie kanały i procedury dla zgłaszania spraw;

31.  wspiera promowanie kultury służby publicznej w instytucjach unijnych i krajowych oraz uważa, że UE powinna stanowić przykład, stosując najwyższe normy administracyjne i normy przejrzystości, zgodnie z art. 41 Karty praw podstawowych Unii Europejskiej; proponuje, by lokalne biura UE w państwach członkowskich zostały przekształcone w punkty kompleksowej obsługi oferujące wszechstronne usługi dla obywateli UE, tak aby ograniczyć biurokrację i przeszkody w korzystaniu z praw wynikających z obywatelstwa UE; podkreśla znaczenie projektu dotyczącego jednorazowości eliminującego zbędne obciążenia dla europejskich przedsiębiorstw, od których wymaga się wielokrotnego przedstawiania tych samych danych i dokumentów w ramach działalności transgranicznej;

32.  podkreśla, że dostępne kształcenie odgrywa istotną rolę w uświadamianiu przyszłych obywateli UE o ich prawach; podkreśla, jak ważne jest promowanie za pośrednictwem programu Erasmus+ rozwijania umiejętności przekrojowych, które przyczyniają się do międzykulturowego zrozumienia i aktywnego udziału w różnych społeczeństwach; zachęca państwa członkowskie do tego, by w programach nauczania poświęciły większą uwagę edukacji obywatelskiej dotyczącej w szczególności obywatelstwa UE i spraw związanych z UE, oraz by odpowiednio dostosowały programy kształcenia nauczycieli; przypomina, że konieczne jest wspieranie nauczycieli i innych osób zajmujących się nauczaniem we włączaniu informacji o prawach i obywatelstwie UE do nauczanych treści; w tym kontekście podkreśla, że niezbędne jest dalsze propagowanie i rozwijanie platform online, aby pracownicy sektora edukacji mieli dostęp do innowacyjnych, wielojęzycznych materiałów dydaktycznych, które pomogłyby im inspirować i motywować uczniów do nauki o UE; wzywa Komisję do uruchomienia strategii edukacyjnej na rzecz obywatelstwa europejskiego obejmującej propozycje wytycznych w celu opracowania programu nauczania, który mógłby obejmować odwiedzanie instytucji UE przez grupy szkolne;

33.  przypomina, że zgodnie z obowiązującym prawem UE wystąpienie danego państwa członkowskiego z Unii jest dla jego obywateli równoznaczne z utratą obywatelstwa europejskiego; ubolewa nad tym, że wystąpienie Zjednoczonego Królestwa z UE będzie pierwszym przypadkiem w historii UE, w którym obywatele zostaną pozbawieni praw przyznanych im na mocy Traktatów UE; podkreśla, że należy się spodziewać, iż ta utrata praw będzie miała poważny wpływ na ich codzienne życie; nalega na to, że wszelkie porozumienia powinny opierać się na zasadach równości, symetrii, uczciwego traktowania, wzajemności i niedyskryminacji, a także pełnego poszanowania integralności prawa UE, w tym Karty praw podstawowych Unii Europejskiej i jej ram egzekwowania; wzywa obie strony negocjacji do priorytetowego traktowania wszystkich zainteresowanych obywateli i do zabezpieczenia ich praw; wzywa strony negocjacji do tego, by po wystąpieniu Zjednoczonego Królestwa z UE utrzymały w jak najszerszym zakresie wszystkie socjalne, gospodarcze i rodzinne prawa pochodne, a w szczególności prawa w zakresie opieki zdrowotnej;

34.  proponuje, by dzień 9 maja stał się w EU dniem ustawowo wolnym od pracy, aby wzmocnić poczucie przynależności do rodziny europejskiej;

35.  wzywa państwa członkowskie do dopilnowania, by ich przepisy krajowe były wystarczająco jasne i szczegółowe, aby zapewnić poszanowanie prawa obywateli i ich rodzin do swobodnego przemieszczania się oraz wzywa je do dokładnego udostępniania rzetelnych informacji zainteresowanym stronom, a także do propagowania dobrej współpracy i szybkiej wymiany informacji z innymi administracjami krajowymi, w szczególności w przypadkach obejmujących transgraniczne ubezpieczenia i emerytury; apeluje o prowadzenie zacieśnionej współpracy między przyjmującymi państwami członkowskimi i odnośnymi konsulatami – współpracy, która zapewni właściwą sieć wsparcia i sprawiedliwe traktowanie w sprawach transgranicznych, w szczególności w sprawach dotyczących pieczy nad dzieckiem; wzywa Komisję do przedstawienia wniosku ustawodawczego w sprawie transgranicznego uznawania orzeczeń o adopcji;

36.  wzywa Radę Unii Europejskiej i Radę Europejską, by umożliwiły wszystkim państwom, które spełniają niezbędne kryteria techniczne, przystąpienie do strefy Schengen, a tym samym zapewniły wszystkim obywatelom UE możliwość korzystania ze swobody przemieszczania się bez ograniczeń w postaci odpraw granicznych;

37.  przypomina, że prawodawstwo UE z zakresu bezpieczeństwa powinno być aktualne, skuteczne i wydajne w zapobieganiu zmieniającym się zagrożeniom, ich wykrywaniu oraz reagowaniu na nie; wzywa do pilnego wdrożenia Europejskiej agendy bezpieczeństwa, lepszego egzekwowania istniejących w tym obszarze aktów prawnych UE oraz skuteczniejszej wymiany informacji pomiędzy państwami członkowskimi i z agencjami UE, a także jej koordynacji; z zadowoleniem przyjmuje inicjatywy Komisji mające na celu wzmocnienie współpracy w zakresie bezpieczeństwa między państwami członkowskimi; podkreśla znaczenie pełnego poszanowania praw podstawowych w walce z terroryzmem; podkreśla, że harmonizacja działań wewnętrznych i zewnętrznych UE w dziedzinie bezpieczeństwa jest niezbędna do skutecznej ochrony obywateli UE;

38.  wzywa instytucje UE i państwa członkowskie do wzmożenia wysiłków na rzecz stworzenia rzeczywistej i skutecznej unii bezpieczeństwa, która zapewni potraktowanie zagrożenia terrorystycznego w sposób całościowy;

39.  uważa deradykalizację i zapobieganie radykalizacji za absolutny priorytet UE oraz zdecydowanie opowiada się za wzmocnieniem specjalnych międzysektorowych programów ukierunkowanych na edukację, działalność wolontariacką i kulturalną, pracę z młodzieżą, a także za wzmocnieniem programów deradykalizacji w instytucjach, społecznościach lokalnych, społeczeństwie obywatelskim, wspólnotach religijnych i regionalnych organach administracji; uważa, że kompleksowej polityce w tym zakresie powinien towarzyszyć długotrwały i proaktywny proces deradykalizacji w sferze prawnej; podkreśla potrzebę rozwijania strategii na rzecz włączenia społecznego i polityki zwalczania dyskryminacji; wzywa państwa członkowskie do potraktowania radykalizacji w sposób całościowy i skorzystania z fachowej wiedzy, którą dysponuje sieć upowszechniania wiedzy o radykalizacji postaw powstała z inicjatywy Komisji; podkreśla, że zapobieganie radykalizacji może być wspierane przez działania finansowane z programów UE, takich jak europejskie fundusze strukturalne i inwestycyjne, program „Horyzont 2020” czy Europa dla Obywateli;

40.  wzywa do pełnego i skutecznego wdrożenia dyrektywy (UE) 2015/637, aby zapewnić ochronę konsularną obywatelom UE przebywającym w państwach trzecich, gdzie państwa członkowskie, z których pochodzą, nie są reprezentowane;

41.  wzywa Komisję do przedstawienia wniosku dotyczącego wprowadzenia nowego, bezpieczniejszego formatu dla tymczasowych unijnych dokumentów podróży dla niereprezentowanych obywateli UE przebywających poza jej granicami, których paszport został skradziony, zniszczony, zaginął lub jest czasowo niedostępny, tak aby zapewnić im możliwość bezpiecznego powrotu;

42.  podkreśla, że ofiarom przestępstw i terroryzmu na terytorium UE należy zagwarantować odpowiedni poziom praw bez jakiejkolwiek dyskryminacji oraz że ofiary te powinny zostać potraktowane godnie i z szacunkiem, jak również otrzymać odpowiednie wsparcie zależnie od ich indywidualnych potrzeb oraz potrzeb ich rodzin; zwraca uwagę na rosnącą liczbę obywateli Unii, którzy ucierpieli w zamachach terrorystycznych poza terenem własnego kraju, w związku z czym pilnie wzywa do ustanowienia w państwach członkowskich protokołów dotyczących udzielania pomocy Europejczykom, którzy nie są ich obywatelami, w przypadku ataku terrorystycznego, zgodnie dyrektywą (UE) 2017/541 w sprawie zwalczania terroryzmu; podkreśla potrzebę przyjęcia dyrektywy szczegółowej w sprawie ochrony ofiar terroryzmu;

43.  wyraża ubolewanie z powodu istnienia transgranicznych przeszkód w sprawach cywilnych lub społecznych, takich jak prawo rodzinne czy emerytury, uniemożliwiających wielu obywatelom korzystanie z pełni praw obywatelskich UE;

44.  ubolewa, że możliwości dochodzenia roszczeń dostępne dla rodziców i dzieci w przypadku separacji czy rozwodu nie są takie same w we wszystkich państwach członkowskich, skutkiem czego setki rodziców w Europie zwracają się do Komisji Petycji, wzywając ją do bardziej aktywnych działań, choć jej kompetencje w tym zakresie są bardzo ograniczone;

45.  wzywa do zacieśnienia współpracy między państwami członkowskimi w celu zapewnienia ochrony ofiar przemocy na tle płciowym, a także do uwzględnienia nadrzędnego interesu dziecka w sprawach dotyczących transgranicznych sporów rodzinnych;

46.  przyjmuje z zadowoleniem utworzenie Europejskiego Korpusu Solidarności dla młodych obywateli UE i wzywa do tego, by odpowiednio finansować tę inicjatywę oraz by nie zastępować zatrudnienia dobrej jakości nieodpłatnym wolontariatem;

47.  wzywa państwa członkowskie do wprowadzenia środków w zakresie koordynacji i współpracy w celu skutecznego rozwiązania problemów związanych z podwójnym opodatkowaniem i dyskryminacją podatkową we wszelkich sytuacjach transgranicznych oraz do lepszego uwzględniania realiów związanych z transgraniczną mobilnością pracowników; uważa, że kwestie związane z podwójnym opodatkowaniem nie są obecnie w wystarczającym stopniu rozwiązane, ponieważ regulowane są za pośrednictwem obowiązujących dwustronnych konwencji podatkowych lub jednostronnych działań państw członkowskich i wymagają podjęcia w najbliższym czasie uzgodnionych działań na szczeblu UE;

48.  zobowiązuje swojego przewodniczącego do przekazania niniejszej rezolucji Radzie i Komisji, Europejskiemu Rzecznikowi Praw Obywatelskich oraz rządom i parlamentom państw członkowskich.

(1) Dokument Rady 6622/16. (2) Dokument Rady 14268/15. (3) Dz.U. C 378 z 9.11.2017, s. 146. (4) Teksty przyjęte, P8_TA(2016)0106. (5) Teksty przyjęte, P8_TA(2016)0385. (6) Teksty przyjęte, P8_TA(2017)0013. (7) Teksty przyjęte, P8_TA(2017)0063. (8) PE 601.177v04-00. (9) Teksty przyjęte, P8_TA(2016)0512. (10) PE 597.698v03-00. Zob. także sprawozdanie A8-0265/2017. (11) PE 603.107v02-00. Zob. także sprawozdanie A8-0265/2017. (12) Dz.U. L 106 z 24.4.2015, s. 1. (13) Teksty przyjęte, P8_TA(2017)0347. (14) Teksty przyjęte, P8_TA(2017)0083. (15) Teksty przyjęte, P8_TA(2016)0142.

Rezolucja Parlamentu Europejskiego z dnia 12 grudnia 2017 r. dotycząca „W kierunku strategii w zakresie handlu elektronicznego” (2017/2065(INI))

P8_TA(2017)0488 A8-0384/2017

Parlament Europejski,

–  uwzględniając art. 207 ust. 3 i art. 218 Traktatu o funkcjonowaniu Unii Europejskiej (TFUE),

–  uwzględniając Układ ogólny w sprawie handlu usługami (GATS),

–  uwzględniając Umowę Światowej Organizacji Handlu (WTO) o technologii informacyjnej (ITA),

–  uwzględniając program prac WTO w zakresie handlu elektronicznego,

–  uwzględniając wspólną deklarację ministrów G-7 ds. ICT, wydaną na posiedzeniu, które odbyło się w Takamatsu (Kagawa) w dniach 29 i 30 kwietnia 2016 r.,

–  uwzględniając deklarację ministerialną Organizacji Współpracy Gospodarczej i Rozwoju (OECD) na temat gospodarki cyfrowej, wydaną w Cancún w 2016 r.,

–  uwzględniając dynamiczną koalicję ds. handlu w ramach Forum Zarządzania Internetem,

–  uwzględniając trwające negocjacje handlowe UE z państwami trzecimi,

–  uwzględniając porozumienie co do zasady ogłoszone przez Komisję dnia 6 lipca 2017 r. dotyczące umowy o partnerstwie gospodarczym między UE a Japonią,

–  uwzględniając dyrektywę 2000/31/WE Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 8 czerwca 2000 r. w sprawie niektórych aspektów prawnych usług społeczeństwa informacyjnego, w szczególności handlu elektronicznego w ramach rynku wewnętrznego (dyrektywa o handlu elektronicznym)(1),

–  uwzględniając rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2016/679 z dnia 27 kwietnia 2016 r. w sprawie ochrony osób fizycznych w związku z przetwarzaniem danych osobowych i w sprawie swobodnego przepływu takich danych oraz uchylenia dyrektywy 95/46/WE (ogólne rozporządzenie o ochronie danych)(2),

–  uwzględniając komunikat Komisji z dnia 14 października 2015 r. zatytułowany „Handel z korzyścią dla wszystkich: W kierunku bardziej odpowiedzialnej polityki handlowej i inwestycyjnej” (COM(2015)0497),

–  uwzględniając komunikat Komisji z dnia 19 kwietnia 2016 r. zatytułowany „Cyfryzacja europejskiego przemysłu” (COM(2016)0180),

–  uwzględniając komunikat Komisji z dnia 19 kwietnia 2016 r. zatytułowany „Europejska inicjatywa dotycząca przetwarzania w chmurze – budowanie w Europie konkurencyjnej gospodarki opartej na danych i wiedzy” (COM(2016)0178),

–  uwzględniając sprawozdanie Komisji z dnia 23 czerwca 2017 r. w sprawie barier w handlu i inwestycjach (COM(2017)0338),

–  uwzględniając komunikat Komisji z dnia 10 stycznia 2017 r. zatytułowany „Budowa europejskiej gospodarki opartej na danych” (COM(2017)0009),

–  uwzględniając wniosek Komisji dotyczący rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady w sprawie poszanowania życia prywatnego oraz ochrony danych osobowych w łączności elektronicznej i uchylającego dyrektywę 2002/58/WE (rozporządzenie w sprawie prywatności i łączności elektronicznej) (COM(2017)0010),

–  uwzględniając wniosek Komisji z dnia 13 września 2017 r. dotyczący rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady w sprawie ram swobodnego przepływu danych nieosobowych w Unii Europejskiej (COM(2017)0495),

–  uwzględniając dokument roboczy służb Komisji z dnia 2 maja 2017 r. zatytułowany „Digital4Development: mainstreaming digital technologies and services into EU Development Policy” (Cyfryzacja na rzecz rozwoju: włączenie technologii i usług cyfrowych do głównego nurtu polityki rozwoju UE” (SWD(2017)0157),

–  uwzględniając swoją rezolucję z dnia 5 lipca 2016 r. w sprawie nowej, perspektywicznej i innowacyjnej przyszłej strategii w dziedzinie handlu i inwestycji(3),

–  uwzględniając swoją rezolucję z dnia 3 lutego 2016 r. zawierającą zalecenia Parlamentu Europejskiego dla Komisji Europejskiej w sprawie negocjacji porozumienia w sprawie handlu usługami (TiSA)(4),

–  uwzględniając swoją rezolucję z dnia 8 lipca 2015 r. zawierającą zalecenia Parlamentu Europejskiego dla Komisji Europejskiej dotyczące negocjacji w sprawie transatlantyckiego partnerstwa handlowo‑inwestycyjnego (TTIP)(5),

–  uwzględniając Szczyt Organizacji Narodów Zjednoczonych w sprawie Zrównoważonego Rozwoju oraz dokument końcowy przyjęty przez Zgromadzenie Ogólne ONZ w dniu 25 września 2015 r., zatytułowany „Przekształcamy nasz świat: Agenda na rzecz zrównoważonego rozwoju 2030”, a także 17 celów zrównoważonego rozwoju,

–  uwzględniając zbliżającą się 11. konferencję ministerialną WTO, która ma się odbyć w Buenos Aires (Argentyna) w dniach 10–13 grudnia 2017 r. i podczas której omawiany będzie prawdopodobnie handel elektroniczny,

–  uwzględniając inicjatywy działającego w ramach ONZ Międzynarodowego Związku Telekomunikacyjnego wspierające kraje rozwijające się (ITU-D),

–  uwzględniając Kartę praw podstawowych Unii Europejskiej,

–  uwzględniając art. 8 ust. 1 Karty praw podstawowych UE oraz art. 16 ust. 1 TFUE,

–  uwzględniając Międzynarodowy pakt praw obywatelskich i politycznych,

–  uwzględniając sprawozdania specjalnego sprawozdawcy ONZ ds. promocji i ochrony prawa do wolności opinii i wypowiedzi dotyczące wolności słowa i sektora prywatnego w erze cyfrowej (A/HRC/32/38) oraz roli dostawców dostępu do internetu (A/HRC/35/22),

–  uwzględniając Wytyczne UE w sprawie praw człowieka dotyczące wolności wypowiedzi w internecie i poza nim, przyjęte przez Radę (do Spraw Zagranicznych) w dniu 12 maja 2014 r.,

–  uwzględniając Konwencję Rady Europy o ochronie osób w związku z automatycznym przetwarzaniem danych osobowych (Seria Traktatów Rady Europy nr 108) oraz protokół dodatkowy do tej konwencji,

–  uwzględniając swoją rezolucję z dnia 26 maja 2016 r. w sprawie transatlantyckich przepływów danych(6),

–  uwzględniając sprawozdanie Komisji dla Parlamentu Europejskiego, Rady, Europejskiego Komitetu Ekonomiczno-Społecznego i Komitetu Regionów z wdrażania strategii polityki handlowej „Handel z korzyścią dla wszystkich” – Kształtowanie nowoczesnej polityki handlowej w celu wykorzystania możliwości płynących z globalizacji (COM(2017)0491),

–  uwzględniając art. 52 Regulaminu,

–  uwzględniając sprawozdanie Komisji Handlu Międzynarodowego oraz opinie przedstawione przez Komisję Przemysłu, Badań Naukowych i Energii, Komisję Rynku Wewnętrznego i Ochrony Konsumentów oraz Komisję Wolności Obywatelskich, Sprawiedliwości i Spraw Wewnętrznych (A8-0384/2017),

A.  mając na uwadze, że rozwój technologiczny, dostęp do otwartego internetu oraz cyfryzacja gospodarki są siłą napędową wzrostu gospodarczego, ponieważ umożliwiają przedsiębiorstwom, w szczególności przedsiębiorstwom typu start-up, mikroprzedsiębiorstwom i MŚP, tworzenie nowych możliwości w zakresie opracowywania, zamawiania, wytwarzania, wprowadzania do obrotu i dostarczania produktów i usług, a także szybsze i tańsze niż kiedykolwiek docieranie do klientów na całym świecie; mając na uwadze, że powstające technologie, takie jak technologia zdecentralizowanej księgi rachunkowej, mogą przyczynić się do wzmocnienia handlu elektronicznego przez zwiększenie przejrzystości umów międzynarodowych i przyspieszenie transferu wartości; mając na uwadze, że handel dobrami materialnymi został zastąpiony przez coraz liczniejsze transgraniczne transfery treści cyfrowych, w przypadku których zaciera się czasem granica między towarami a usługami;

B.  mając na uwadze, że gromadzenie danych, agregowanie danych i zdolność do ich przekazywania za granicę może być główną siłą napędową innowacji, wydajności i konkurencyjności gospodarczej;

C.  mając na uwadze, że globalizacja i cyfryzacja naszej gospodarki oraz handlu międzynarodowego umożliwiły przedsiębiorstwom wzrost i zapewniły obywatelom możliwości gospodarcze; mając na uwadze, że cyfryzacja tradycyjnego przemysłu ma wpływ na łańcuchy dostaw, produkcję i modele usług, co może prowadzić do tworzenia miejsc pracy w nowych sektorach przemysłu, lecz może także prowadzić do zakłóceń na obecnym rynku pracy i do niepewnych warunków pracy, ponieważ coraz więcej zadań tradycyjnie wykonywanych przez ludzi jest zautomatyzowanych lub zlecanych na zewnątrz bądź jedno i drugie; w związku z tym podkreśla, że należy wprowadzić niezbędne wspierające środki społeczne z korzyścią dla całego społeczeństwa, takie jak solidna polityka w zakresie kształcenia i szkoleń, aktywna polityka rynku pracy oraz środki na rzecz zlikwidowania przepaści cyfrowej;

D.  mając na uwadze, że gospodarka cyfrowa wymaga opartych na zasadach ram, w tym nowoczesnych zasad handlu będących w stanie zrównoważyć szybki rozwój rynku z prawami konsumentów, zapewniając swobodę kształtowania polityki i możliwość wprowadzania nowych inicjatyw regulacyjnych, których potrzebują rządy, by bronić ochrony praw człowieka i wzmacniać ją;

E.  mając na uwadze, że dostęp do wolnego, otwartego i bezpiecznego internetu jest niezbędny dla handlu i rozwoju opartych na zasadach w gospodarce cyfrowej; mając na uwadze, że zasada neutralności sieci powinna stanowić kluczowy element unijnej strategii w zakresie handlu elektronicznego, tak aby umożliwić uczciwą konkurencję i innowacje w gospodarce cyfrowej, a jednocześnie zagwarantować wolność słowa online;

F.  mając na uwadze, że inwestycje w infrastrukturę oraz dostęp do umiejętności pozostają kluczowymi wyzwaniami dla łączności, a tym samym dla handlu elektronicznego;

G.  mając na uwadze, że w celach zrównoważonego rozwoju ONZ podkreślono, iż zapewnienie mieszkańcom krajów najsłabiej rozwiniętych przystępnego cenowo i powszechnego dostępu do internetu do 2020 r. będzie miało zasadnicze znaczenie dla wspierania rozwoju, ponieważ rozwój gospodarki cyfrowej może pobudzać zatrudnienie i wzrost, a handel elektroniczny stanowi okazję do zwiększenia liczby drobnych eksporterów, wielkości eksportu i jego dywersyfikacji;

H.  mając na uwadze, że kobiety jako przedsiębiorcy i pracownicy mogą korzystać z lepszego dostępu do globalnych rynków, a jako konsumenci z niższych cen, choć wciąż wiele wyzwań i nierówności uniemożliwia kobietom uczestnictwo w globalnej gospodarce, ponieważ wiele kobiet w krajach o niskim i średnim dochodzie wciąż nie ma dostępu do internetu;

I.  mając na uwadze, że handel elektroniczny kwitnie również w krajach rozwijających się;

J.  mając na uwadze, że rządy na całym świecie decydują się na protekcjonizm cyfrowy, tworząc bariery utrudniające dostęp do rynku i bezpośrednie inwestycje, lub zapewniają nieuczciwą przewagę przedsiębiorstwom krajowym; mając na uwadze, że wiele kompleksowych środków podejmowanych w państwach trzecich z myślą o zapewnieniu krajowego (cyber)bezpieczeństwa ma coraz bardziej negatywny wpływ na handel produktami ICT;

K.  mając na uwadze, że zagraniczne przedsiębiorstwa korzystają obecnie z dużo większego dostępu do rynków europejskich niż europejskie przedsiębiorstwa do rynków w państwach trzecich; mając na uwadze, że coraz więcej naszych partnerów handlowych zamyka swoje rynki krajowe i stosuje cyfrowy protekcjonizm; mając na uwadze, że UE powinna oprzeć swoją strategię w zakresie handlu elektronicznego na zasadach wzajemności, uczciwej konkurencji, inteligentnej regulacji i przejrzystości z myślą o przywróceniu zaufania konsumentów i równych warunków działania dla przedsiębiorstw;

L.  mając na uwadze, że należy położyć kres blokowaniu geograficznemu, a w przyszłości nie powinny mieć miejsca żadne formy nieuzasadnionej dyskryminacji ze względu na przynależność państwową klientów, ich miejsce zamieszkania lub miejsce prowadzenia działalności na rynku wewnętrznym;

M.  mając na uwadze, że we wszystkich negocjacjach handlowych należy promować elementy składowe chroniące otwarty internet na jednolitym rynku cyfrowym UE, w tym zasady takie jak uczciwa konkurencja, neutralność sieci i zabezpieczenia odpowiedzialności pośredników; mając na uwadze, że wymiar globalny handlu elektronicznego sprawia, że WTO jest naturalnym miejscem negocjacji wielostronnych ram opartych na zasadach; mając na uwadze, że 11. konferencja ministerialna WTO w grudniu 2017 r. stanowi odpowiednią platformę do rozpoczęcia tego procesu;

N.  mając na uwadze, że Unia Europejska zobowiązana jest przestrzegać postanowień Karty praw podstawowych Unii Europejskiej, w tym jej art. 8 dotyczącego prawa do ochrony danych osobowych, art. 16 TFUE dotyczącego tego samego prawa podstawowego i art. 2 Traktatu o Unii Europejskiej (TUE); mając na uwadze, że prawo do prywatności jest uniwersalnym prawem człowieka; mając na uwadze, że wysokie normy ochrony danych przyczyniają się do budowania zaufania do gospodarki cyfrowej wśród obywateli europejskich i w związku z tym sprzyjają rozwojowi handlu elektronicznego; mając na uwadze, że propagowanie wysokich norm ochrony danych, w szczególności w odniesieniu do danych wrażliwych, i ułatwianie handlu międzynarodowego muszą iść ze sobą w parze w dobie cyfrowej, aby wspierać wolność wypowiedzi i informacji, handel elektroniczny i szyfrowanie oraz aby przeciwdziałać protekcjonizmowi cyfrowemu, masowej inwigilacji, cyberszpiegostwu i cenzurze w internecie;

O.  mając na uwadze, że handel elektroniczny musi chronić zagrożone gatunki dzikiej flory i fauny, a także mając na uwadze, że internetowe platformy handlowe muszą zakazywać sprzedaży gatunków dzikiej flory i fauny oraz produktów z dzikiej flory i fauny;

P.  mając na uwadze, że firmy prywatne ustanawiają coraz więcej norm i standardów w gospodarce cyfrowej, co będzie miało bezpośredni wpływ na obywateli i konsumentów, jak również na handel krajowy i międzynarodowy, a jednocześnie przyspieszy opracowywanie rozwiązań technologicznych w celu ochrony przedsiębiorstw i konsumentów;

Q.  mając na uwadze, że zalecenia OECD przeciw erozji bazy podatkowej i przenoszeniu zysków oraz plany UE w sprawie wspólnej skonsolidowanej podstawy opodatkowania osób prawnych zwróciły uwagę na konieczność uwzględnienia szeregu wyzwań podatkowych, w tym wyzwań związanych z gospodarką cyfrową; mając na uwadze, że podatki powinny być płacone w miejscu wytworzenia dochodów; mając na uwadze, że bardziej przejrzysty, skuteczny i sprawiedliwy system obliczania podstawy opodatkowania przedsiębiorstw transgranicznych powinien zapobiegać przenoszeniu zysków i unikaniu opodatkowania; mając na uwadze, że spójne podejście UE do opodatkowania w gospodarce cyfrowej jest konieczne do zapewnienia sprawiedliwego i skutecznego opodatkowania wszystkich przedsiębiorstw i do stworzenia równych warunków działania; przypomina, że umowy handlowe powinny zawierać klauzulę dotyczącą dobrego zarządzania w kwestiach podatkowych, która potwierdza zobowiązanie stron do wdrożenia uzgodnionych norm międzynarodowych w zakresie zwalczania uchylania się od opodatkowania i unikania opodatkowania;

R.  mając na uwadze, że według danych OECD nawet 5 % towarów importowanych do UE jest podrabianych, co prowadzi do znacznych strat pod względem miejsc pracy i dochodów podatkowych;

S.  mając na uwadze, że newralgiczne sektory, takie jak usługi audiowizualne, oraz prawa podstawowe, takie jak ochrona danych osobowych, nie powinny być przedmiotem negocjacji handlowych;

T.  mając na uwadze, że handel elektroniczny musi również mieć na celu promowanie rozwoju MŚP i przedsiębiorstw typu start-up, a nie tylko przedsiębiorstw wielonarodowych;

U.  mając na uwadze, że Meksyk spełnia warunki przystąpienia do konwencji Rady Europy nr 108 o ochronie danych;

V.  mając na uwadze, że ochrona danych osobowych jest kwestią niepodlegającą negocjacjom w umowach handlowych i że była zawsze wyłączana z unijnych mandatów negocjacyjnych dotyczących kwestii handlowych;

W.  mając na uwadze, że umowy handlowe mogą przyczyniać się do udoskonalania praw cyfrowych; mając na uwadze, że włączenie do umów handlowych przepisów dotyczących neutralności sieci, zakazu nieuzasadnionych wymogów dotyczących lokalizacji danych, bezpieczeństwa danych, bezpieczeństwa przetwarzania i przechowywania danych, szyfrowania i odpowiedzialności pośredników może wzmocnić w szczególności ochronę wolności słowa;

1.  podkreśla, że UE, jako wspólnota wartości i największy na świecie eksporter usług, powinna określić normy w międzynarodowych zasadach i umowach dotyczących elektronicznych przepływów handlowych w oparciu o trzy elementy: (1) zapewnienie dostępu do rynku towarów i usług cyfrowych w państwach trzecich, (2) dopilnowanie, by zasady rządzące handlem przynosiły wymierne korzyści konsumentom oraz (3) zapewnienie i promowanie poszanowania praw podstawowych;

2.  podkreśla, że wprawdzie strategia jednolitego rynku cyfrowego jest odpowiedzią na wiele problemów, które dotyczą handlu elektronicznego, lecz mimo to przedsiębiorstwa UE nadal napotykają znaczące przeszkody o charakterze globalnym, takie jak nieprzejrzyste przepisy, ingerencja państwa czy nieuzasadniona lokalizacja i nieuzasadnione przechowywanie danych; podkreśla, że niektóre z kluczowych działań w ramach strategii jednolitego rynku cyfrowego, takie jak inicjatywa UE dotycząca przetwarzania w chmurze czy reforma prawa autorskiego, mają wymiar międzynarodowy, który można uwzględnić w europejskiej strategii w zakresie handlu elektronicznego;

3.  podkreśla, że należy zlikwidować przepaść cyfrową, aby zminimalizować potencjalne negatywne skutki społeczne i dotyczące rozwoju; podkreśla w związku z tym, jak ważne jest wspieranie zainteresowania kobiet naukami przyrodniczymi, technologią, inżynierią i matematyką (STEM), usunięcie przeszkód w uczeniu się przez całe życie oraz zniwelowanie różnic w traktowaniu kobiet i mężczyzn pod względem dostępu do nowych technologii i korzystania z nich; wzywa Komisję do dokładniejszego zbadania, w jaki sposób obecna polityka handlowa wiąże się z kwestią równości płci oraz w jaki sposób handel może przyczynić się do wzmocnienia pozycji gospodarczej kobiet;

4.  zauważa, że efekt sieciowy gospodarki cyfrowej umożliwia jednemu przedsiębiorstwu lub niewielkiej liczbie przedsiębiorstw posiadanie znacznego udziału w rynku, co mogłoby doprowadzić do nadmiernej koncentracji na rynku; podkreśla, że ważne jest, aby w umowach handlowych promować uczciwą i efektywną konkurencję, w szczególności między dostawcami usług cyfrowych, takimi jak platformy internetowe, i użytkownikami, takimi jak mikroprzedsiębiorstwa, MŚP i przedsiębiorstwa typu start-up, a także aby wspierać wybór konsumencki, ograniczać koszty transakcji, zapewniać niedyskryminacyjne traktowanie wszystkich uczestników rynku oraz zapobiegać tworzeniu się pozycji dominujących, które powodują zakłócenia na rynkach; podkreśla w tym kontekście, jak ważne jest włączenie neutralności sieci jako kluczowej części strategii w zakresie handlu elektronicznego; uważa, że strategię w zakresie handlu elektronicznego trzeba uzupełnić wzmocnionymi i skutecznymi ramami międzynarodowymi regulującymi politykę konkurencji, w tym przez zacieśnienie współpracy między organami ds. konkurencji oraz przez solidne rozdziały dotyczące konkurencji w umowach handlowych; wzywa Komisję do dopilnowania, by przedsiębiorstwa i spółki przestrzegały przepisów dotyczących konkurencji oraz aby nie dochodziło do dyskryminowania konkurencji ze szkodą dla interesów konsumentów;

5.  podkreśla, że dostęp do bezpiecznej szerokopasmowej łączności internetowej i elektronicznych metod płatności, skuteczna ochrona konsumentów, w szczególności mechanizmy dochodzenia roszczeń w przypadku transgranicznej sprzedaży internetowej, a także przewidywalne procedury celne to istotne elementy wspierające handel elektroniczny, zrównoważony rozwój i wzrost gospodarczy sprzyjający włączeniu społecznemu;

6.  uważa, że umowy handlowe powinny umożliwiać ściślejszą współpracę między agencjami zajmującymi się ochroną konsumentów, oraz z zadowoleniem przyjmuje inicjatywy sprzyjające środkom podwyższającym zaufanie konsumentów do negocjacji handlowych, takie jak zasady odnoszące się do podpisu elektronicznego i umów elektronicznych oraz do niepożądanych powiadomień; podkreśla, że prawa konsumentów muszą być chronione i w żadnym razie nie mogą być osłabiane;

7.  podkreśla, że MŚP w państwach rozwijających się stanowią większość przedsiębiorstw i zatrudniają większość pracowników sektora wytwórczego i usługowego; przypomina, że ułatwianie transgranicznego handlu elektronicznego może mieć bezpośredni wpływ na poprawę warunków życia, sprzyjanie podwyższaniu się poziomu życia i pobudzanie rozwoju gospodarczego;

8.  przypomina, że żadne elementy umów handlowych nie powinny uniemożliwiać UE i jej państwom członkowskim utrzymywania, doskonalenia i stosowania własnych przepisów o ochronie danych; przypomina, że dane osobowe mogą być przekazywane do krajów trzecich, bez stosowania zasad ogólnych w umowach handlowych, jeżeli spełnione są obecne i przyszłe wymogi zapisane w rozdziale IV dyrektywy 95/46/WE Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 24 października 1995 r. w sprawie ochrony osób fizycznych w zakresie przetwarzania danych osobowych i swobodnego przepływu tych danych(7) i w rozdziale V rozporządzenia (UE) 2016/679; uznaje, że decyzje stwierdzające odpowiedni stopień ochrony, w tym częściowe i dotyczące poszczególnych sektorów, są podstawowym mechanizmem zabezpieczania przekazywania danych osobowych z UE do państwa trzeciego; zauważa, że UE przyjęła decyzje stwierdzające odpowiedni stopień ochrony tylko w odniesieniu do czterech z jej 20 największych partnerów handlowych; przypomina o znaczeniu zagwarantowania, zwłaszcza za pośrednictwem dialogów dotyczących odpowiedniego stopnia ochrony, przekazywania danych z państw trzecich do UE;

9.  wzywa Komisję do uznania za priorytet oraz do przyspieszenia przyjmowania decyzji stwierdzających odpowiedni stopień ochrony, pod warunkiem że państwa trzecie zapewnią, na mocy prawa krajowego lub zobowiązań międzynarodowych, poziom ochrony „zasadniczo równoważny” poziomowi gwarantowanemu w UE; zwraca się do Komisji o przyjęcie i podanie do publicznej wiadomości zaktualizowanych i szczegółowych wiążących procedur podejmowania tych decyzji wraz z konkretnymi terminami, przy czym należy w pełni respektować uprawnienia krajowych organów nadzorczych i opinię Parlamentu Europejskiego;

10.  przypomina, że dla każdego rodzaju przedsiębiorstwa dostarczającego towary i usługi na rynku międzynarodowym coraz ważniejsza jest zdolność do transgranicznego uzyskiwania, gromadzenia, przetwarzania i przekazywania danych; zauważa, że kwestia ta ma znaczenie zarówno dla danych osobowych, jak i nieosobowych oraz obejmuje komunikację między maszynami;

11.  wzywa Komisję do jak najszybszego opracowania przepisów dotyczących transgranicznego przekazywania danych, które będą w pełni zgodne z obecnymi i przyszłymi unijnymi przepisami dotyczącymi ochrony danych i prywatności; apeluje ponadto do Komisji o włączanie do unijnych umów handlowych przepisu horyzontalnego gwarantującego utrzymanie w pełni prawa strony do ochrony danych osobowych i prywatności, pod warunkiem że prawo takie nie będzie bezpodstawnie stosowane do obchodzenia przepisów dotyczących transgranicznego przekazywania danych z powodów innych niż ochrona danych osobowych; uważa, że te zasady i przepisy powinny stanowić element wszystkich nowych i niedawno rozpoczętych negocjacji handlowych z państwami trzecimi; podkreśla, że wszelkie zasady w tym zakresie powinny zostać wyłączone z zakresu stosowania jakichkolwiek przyszłych rozdziałów dotyczący ochrony inwestycji;

12.  wzywa Komisję do rygorystycznego zakazania nieuzasadnionych wymogów dotyczących lokalizacji danych w umowach o wolnym handlu; uważa, że zniesienie takich wymogów powinno być najważniejszym priorytetem, i podkreśla przy tym, że należy przestrzegać właściwych przepisów dotyczących ochrony danych; ubolewa nad próbami wykorzystania takich wymogów jako formy barier pozataryfowych i protekcjonizmu cyfrowego; uważa, że taki protekcjonizm poważnie ogranicza możliwości przedsiębiorstw europejskich na rynkach państw trzecich i ogranicza korzyści związane z wydajnością, jakie przynosi handel elektroniczny;

13.  wzywa Komisję do jak najszybszego przedstawienia stanowiska w sprawie transgranicznego przekazywania danych, nieuzasadnionych wymogów dotyczących lokalizacji i zabezpieczeń w zakresie ochrony danych w negocjacjach handlowych, zgodnie ze stanowiskiem Parlamentu, tak by uwzględnić to stanowisko we wszystkich nowych i niedawno rozpoczętych negocjacjach i uniknąć odsuwania UE na bok podczas międzynarodowych negocjacji handlowych;

14.  wzywa Komisję do zwalczania środków wprowadzanych przez państwa trzecie, takich jak strategie zachęcające do kupowania produktów lokalnych, wymogi dotyczące treści o charakterze lokalnym lub przymusowy transfer technologii, jeżeli nie mają uzasadnienia w oenzetowskich programach na rzecz zmniejszania przepaści cyfrowej ani w wyjątkach związanych z TRIPS, aby zapewnić przedsiębiorstwom europejskim możliwość funkcjonowania w sprawiedliwych i przewidywalnych warunkach;

15.  podkreśla, że UE powinna kontynuować starania na szczeblu dwustronnym, kilkustronowym i wielostronnym w celu dopilnowania, by państwa trzecie zapewniały poziom otwartości na inwestycje zagraniczne odpowiadający poziomowi UE oraz oferowały równe warunki działania podmiotom gospodarczym z UE; z zadowoleniem przyjmuje wniosek UE dotyczący rozporządzenia ustanawiającego ramy kontroli bezpośrednich inwestycji zagranicznych w Unii oraz popiera jego cele dotyczące lepszej ochrony infrastruktury krytycznej i technologii krytycznych;

16.  podkreśla, że strategia w zakresie handlu elektronicznego musi być w pełni zgodna z zasadą neutralności sieci i zapewnić równe traktowanie ruchu internetowego, bez dyskryminacji, ograniczeń ani ingerencji, niezależnie od nadawcy, odbiorcy, rodzaju, treści, urządzenia, usługi lub aplikacji; ponadto przypomina, że środki zarządzania ruchem powinny być dopuszczalne tylko w wyjątkowych przypadkach, gdy są bezwzględnie konieczne i tylko dopóki są konieczne, aby spełnić wymagania prawne, chronić integralność i bezpieczeństwo sieci lub zapobiegać grożącym przeciążeniom sieci;

17.  podkreśla, że budowa infrastruktury odpowiedniej pod względem zasięgu, jakości i bezpieczeństwa oraz umożliwiającej neutralność sieci, a także dostęp do niej, zwłaszcza na obszarach wiejskich, górskich i odległych, ma decydujące znaczenie z punktu widzenia cyfryzacji europejskiego przemysłu i upowszechniania e‑rządzenia;

18.  wyraża głębokie ubolewanie z powodu stosowanych przez państwa trzecie praktyk polegających na uzależnianiu dostępu do rynku od ujawniania i przekazywania organom państwa kodów źródłowych oprogramowania, które przedsiębiorstwa zamierzają sprzedawać; uważa, że takie środki stanowiące ogólny wymóg umożliwiający dostęp do rynku są nieproporcjonalne; wzywa Komisję, by zakazała rządom będącym sygnatariuszami umów o wolnym handlu angażowania się w tego rodzaju działalność; podkreśla, że powyższe nie powinno uniemożliwiać władzom państwowym promowania przejrzystości oprogramowania, zachęcania do publicznego ujawniania kodów źródłowych za pomocą wolnego i otwartego oprogramowania, jak również wymiany danych za pośrednictwem otwartych licencji na dane;

19.  przypomina, że w niektórych przypadkach wymogi dotyczące obecności lokalnej są niezbędne do zapewnienia skutecznego nadzoru ostrożnościowego lub nadzoru regulacyjnego i egzekwowania przepisów; w związku z tym ponawia apel do Komisji, by podjęła ograniczone zobowiązania w ramach sposobu 1, aby uniknąć arbitrażu regulacyjnego;

20.  uważa, że należy jeszcze bardziej ułatwić handel elektroniczny w polityce dotyczącej zamówień publicznych, w tym poprzez wykorzystywanie możliwości świadczenia usług na odległość oraz umożliwianie przedsiębiorstwom europejskim, zwłaszcza MŚP, uzyskania dostępu do zamówień publicznych i prywatnych;

21.  zauważa, że zasady dotyczące handlu elektronicznego nie powinny wykluczać wymogów dotyczących prorozwojowego transferu technologii;

22.  wzywa Komisję, aby zakazała władzom państw trzecich wymagania ujawniania lub przekazywania szczegółowych informacji dotyczących technologii (szyfrujących) wykorzystywanych w produktach jako warunku produkcji, sprzedaży lub dystrybucji tych produktów;

23.  zauważa, że ochrona praw własności intelektualnej i inwestycji w badania i rozwój stanowi podstawę unijnej gospodarki opartej na wiedzy oraz że współpraca międzynarodowa ma kluczowe znaczenie w zwalczaniu handlu towarami podrobionymi w całym łańcuchu wartości; zachęca zatem Komisję, aby dążyła do wdrożenia na całym świecie międzynarodowych norm, takich jak porozumienie WTO TRIPS oraz traktaty WIPO dotyczące internetu; przypomina, że w całej UE konieczna jest ochrona prawna nowych dzieł w internecie i poza nim, ponieważ pobudzi to inwestycje i będzie sprzyjało dalszym innowacjom; podkreśla jednak, że umowy handlowe nie są odpowiednim narzędziem do rozszerzania poziomu ochrony posiadaczy praw własności intelektualnej przez zapewnienie szerszych uprawnień w zakresie egzekwowania praw autorskich; podkreśla, że dostęp do leków w państwach trzecich nie powinien być kwestionowany w oparciu o ochronę własności intelektualnej; podkreśla, że handel towarami podrobionymi wymaga zdecydowanie innego podejścia do naruszeń praw własności intelektualnej w gospodarce cyfrowej;

24.  wzywa Komisję, aby uważnie śledziła program gTLD ICANN, który rozszerza nazwy domen do tysięcy nazw generycznych, a także by zagwarantowała, zgodnie z jej zobowiązaniem na rzecz wolnego i otwartego internetu, ochronę posiadaczy praw, szczególnie praw związanych z oznaczeniami geograficznymi;

25.  wzywa Komisję, by wykorzystywała umowy handlowe do uniemożliwienia stronom nakładania limitów udziału kapitału zagranicznego, by ustaliła sprzyjające konkurencji zasady dostępu hurtowego dla sieci operatorów zasiedziałych, by zapewniła przejrzyste i niedyskryminujące zasady oraz opłaty licencyjne, a także by zabezpieczyła rzeczywisty dostęp unijnych dostawców usług telekomunikacyjnych do infrastruktury lokalnej na rynkach eksportowych; przypomina, że oparta na zasadach konkurencja w sektorze telekomunikacji prowadzi do wyższej jakości usług i niższych cen;

26.  wzywa Komisję do kontynuowania wysiłków na rzecz opracowania zbioru wiążących zasad wielostronnych dotyczących handlu elektronicznego w ramach WTO oraz do dalszego koncentrowania się na konkretnych i realistycznych wynikach;

27.  zwraca się do Komisji o pilne wznowienie negocjacji w sprawie TiSA, zgodnie z zaleceniami przyjętymi przez Parlament; podziela pogląd, że UE powinna skorzystać z okazji i przejąć inicjatywę w określaniu najnowocześniejszych światowych norm cyfrowych;

28.  przypomina, że od 1998 r. członkowie WTO stosują moratorium dotyczące stawek opłat za transmisje elektroniczne; podkreśla, że takie stawki pociągnęłyby za sobą niepotrzebne dodatkowe koszty dla przedsiębiorstw i konsumentów; wzywa Komisję do przekształcenia moratorium w trwałe porozumienie w sprawie zakazu stosowania stawek opłat za transmisje elektroniczne po przeprowadzeniu wnikliwej analizy konsekwencji w obszarze drukowania 3D;

29.  odnotowuje wysiłki podejmowane przez WTO w celu opracowania programu prac w zakresie handlu elektronicznego; apeluje do Komisji, aby dążyła do dalszego rozszerzenia Umowy WTO o technologii informacyjnej na większą liczbę produktów i członków WTO, a także zwraca uwagę na konferencję ministerialną WTO w Buenos Aires zaplanowaną na grudzień 2017 r.; apeluje do Komisji o jak najszybsze przeprowadzenie konsultacji z europejskimi przedsiębiorstwami i państwami członkowskimi na temat stanowiska Komisji w sprawie handlu elektronicznego i innych kwestii w zakresie handlu elektronicznego, które mają zostać uzgodnione na konferencji, tak aby zapewnić jednolite europejskie stanowisko;

30.  wzywa Komisję do wykorzystywania umów handlowych do propagowania interoperacyjności norm ICT z korzyścią zarówno dla konsumentów, jak i producentów, zwłaszcza w kontekście bezpiecznego internetu rzeczy, sieci 5G i cyberbezpieczeństwa, a jednocześnie do niepomijania legalnych forów zarządzania wielostronnego, które również przyczyniły się do otwarcia internetu;

31.  popiera komunikat Komisji z dnia 19 kwietnia 2016 r. pt. „Priorytety w normalizacji ICT na jednolitym rynku cyfrowym” (COM(2016)0176); podkreśla, że choć normalizacja ICT musi przebiegać głównie w oparciu o inicjatywy podejmowane przez samą branżę, na zasadzie dobrowolności i porozumienia, w oparciu o zasady takie jak przejrzystość, otwartość, bezstronność, konsensus, skuteczność, zasadność i spójność, wyraźniej określone priorytety w zakresie normalizacji ICT, mające poparcie polityczne wysokiego szczebla, będą mieć korzystny wpływ na konkurencyjność; zauważa, że w ramach tego procesu należy korzystać z instrumentów europejskiego systemu normalizacji i zaangażować wiele zainteresowanych stron, zarówno z UE, jak i na szczeblu międzynarodowym, aby usprawnić procedury ustalania norm, zgodnie ze wspólną inicjatywą dotyczącą normalizacji; apeluje do Komisji o dążenie do ustanowienia pod przewodnictwem UE globalnych norm branżowych w odniesieniu do kluczowych technologii 5G i architektury sieci, zwłaszcza poprzez wykorzystanie w tym celu – na szczeblu najważniejszych unijnych i międzynarodowych organów normalizacyjnych – rezultatów osiągniętych w ramach partnerstwa publiczno‑prywatnego na rzecz 5G;

32.  podkreśla znaczenie międzynarodowych norm dotyczących sprzętu i usług cyfrowych, w szczególności w dziedzinie cyberbezpieczeństwa; wzywa Komisję do podjęcia działań z myślą o wprowadzeniu podstawowych środków cyberbezpieczeństwa w produktach związanych z internetem rzeczy oraz usługach opartych na chmurach obliczeniowych;

33.  uważa, że należy zwrócić szczególną uwagę na rosnącą liczbę konsumentów i osób dokonujących sprzedaży i zakupu towarów w internecie i uwikłanych w uciążliwe procedury celne dotyczące towarów zakupionych w internecie; przypomina o potrzebie wprowadzenia uproszczonego, bezpodatkowego i bezcłowego traktowania artykułów sprzedanych przez internet i zwróconych w stanie niezmienionym; przypomina, że umowa o ułatwieniach w handlu WTO ma na celu przyspieszenie procedur celnych oraz poprawę ich rozliczalności i przejrzystości; podkreśla potrzebę digitalizacji informacji celnych i zarządzania cłami za pośrednictwem internetowej rejestracji i przetwarzania informacji, co powinno ułatwić odprawy na granicach, współpracę w zakresie wykrywania nadużyć i prowadzenie działań antykorupcyjnych oraz zwiększyć przejrzystość cen związanych z cłami; uważa, że szersze stosowanie narzędzi takich jak internetowe rozstrzyganie sporów byłoby korzystne dla konsumentów;

34.  zwraca się do Komisji, by zachęcała sygnatariuszy umów handlowych do uwzględniania w rozdziałach umów o wolnym handlu poświęconych telekomunikacji przepisów zapewniających przejrzyste, sprawiedliwe, rozsądne i zorientowane na konsumentów opłaty za międzynarodowy roaming i opłaty pobierane za międzynarodowe rozmowy i wiadomości; wzywa Komisję do wspierania strategii politycznych propagujących odzwierciedlające koszty ceny detaliczne za usługi roamingu z myślą o redukcji cen, propagowaniu przejrzystości i unikaniu nieuczciwych bądź w jakikolwiek sposób niekorzystnych dla konsumentów praktyk handlowych;

35.  uznaje, że zasady dyrektywy o handlu elektronicznym (2000/31/WE) przyczyniły się do rozwoju gospodarki cyfrowej poprzez stworzenie warunków sprzyjających innowacjom i zagwarantowanie wolności słowa oraz wolności prowadzenia działalności gospodarczej; przypomina, że Komisja jest zobowiązana do poszanowania dorobku prawnego UE w negocjacjach handlowych;

36.  wzywa Komisję, by nadal upowszechniała technologie i usługi cyfrowe w unijnej polityce rozwoju, zgodnie między innymi z inicjatywą Digital4Development; wzywa Komisję do wykorzystywania umów handlowych do poprawy i wspierania praw cyfrowych; zauważa, że jedynie 53,6 % wszystkich gospodarstw domowych na całym świecie ma dostęp do internetu; ubolewa nad faktem, że nadal istnieje znaczna przepaść cyfrowa; wzywa Komisję do zwiększenia inwestycji w infrastrukturę cyfrową w krajach globalnego Południa w celu zniwelowania przepaści cyfrowej, między innymi przez zachęcanie do partnerstw publiczno-prywatnych, lecz przy jednoczesnym poszanowaniu zasad skuteczności rozwoju; przypomina w tym kontekście wkład ITU-D ONZ w tworzenie, rozwój i poprawę urządzeń i sieci telekomunikacyjnych i ICT; wzywa Komisję do dopilnowania, by inwestowanie w infrastrukturę szerokopasmową w krajach rozwijających się przyczyniało się w szerokim zakresie do poszanowania, wolnego, otwartego i bezpiecznego internetu oraz by było uzależnione od tego poszanowania, a także wzywa Komisję do opracowania odpowiednich rozwiązań w celu promowania mobilnego dostępu do internetu; podkreśla, że takie inwestycje są szczególnie ważne dla lokalnych mikroprzedsiębiorstw oraz małych i średnich przedsiębiorstw, zwłaszcza w krajach rozwijających się, gdyż dzięki nim mogą one kontaktować się drogą elektroniczną z przedsiębiorstwami wielonarodowymi i mieć dostęp do globalnych łańcuchów wartości; przypomina, że ułatwianie transgranicznego handlu elektronicznego może mieć bezpośredni wpływ na poprawę warunków życia, sprzyjanie podwyższaniu się poziomu życia i pobudzanie rozwoju gospodarczego; przypomina o wkładzie, jaki te dążenia mogą mieć w dziedzinie równouprawnienia płci, ponieważ wiele z tych przedsiębiorstw należy do kobiet lub jest przez nie prowadzonych; przypomina, że handel elektroniczny mógłby również być zasobem dla administracji publicznej i w ten sposób wspierać rozwój administracji elektronicznej;

37.  podkreśla, że konieczne jest, by wszelkie strategie w zakresie handlu elektronicznego były w pełni zgodne z zasadą spójności polityki na rzecz rozwoju, a w szczególności powinny dążyć do promowania przedsiębiorstw typu start-up, mikroprzedsiębiorstw oraz małych i średnich przedsiębiorstw i umożliwiania im angażowania się w transgraniczny handel elektroniczny, a zarazem przypomina o wkładzie, jaki może to mieć w dziedzinie równouprawnienia płci;

38.  uważa, że należy w większym stopniu uwzględnić kwestie cyfrowe w unijnej polityce pomocy na rzecz wymiany handlowej, aby ułatwić rozwój handlu elektronicznego przez większe wsparcie innowacji i infrastruktury oraz dostępu do finansowania, zwłaszcza za pośrednictwem inicjatyw w zakresie mikrofinansowania, a także dzięki pomocy w zwiększeniu widoczności online przedsiębiorstw zajmujących się handlem elektronicznym w krajach rozwijających się, ułatwianiu dostępu do platform oraz promowaniu dostępności rozwiązań z zakresu płatności elektronicznych oraz dostępu do opłacalnej logistyki i usług dostawczych;

39.  podkreśla, że wszelkie strategie w zakresie handlu elektronicznego, wraz ze środkami wspierającymi, muszą być w pełni zgodne z agendą na rzecz zrównoważonego rozwoju 2030 i przyczyniać się do jej realizacji; zauważa, że cel zrównoważonego rozwoju nr 4 dotyczący kształcenia wysokiej jakości, który zakłada zapewnienie nieodpłatnej, sprawiedliwej, dobrej jakości edukacji na poziomie podstawowym i ponadpodstawowym dla wszystkich dziewcząt i chłopców, cel zrównoważonego rozwoju nr 5 zakładający osiągnięcie równości płci i wzmocnienie pozycji wszystkich kobiet i dziewcząt, cel zrównoważonego rozwoju nr 8.10 dotyczący propagowania zrównoważonego wzrostu gospodarczego sprzyjającego włączeniu społecznemu, w szczególności przez wzmocnienie potencjału krajowych instytucji finansowych i rozszerzenie dostępu do usług finansowych, a także cel zrównoważonego rozwoju nr 9.1 dotyczący tworzenia solidnej i odpornej infrastruktury z naciskiem na równy dostęp dla wszystkich oraz cel zrównoważonego rozwoju nr 9.3, który dotyczy zwiększenia dostępu małych przedsiębiorstw, zwłaszcza w krajach rozwijających się, do usług finansowych, w tym do przystępnych kredytów, oraz ich włączenia w łańcuchy wartości i rynki, są szczególnie istotne w tym kontekście;

40.  zobowiązuje się do aktualizowania strategii w zakresie handlu elektronicznego co pięć lat;

41.  zobowiązuje swojego przewodniczącego do przekazania niniejszej rezolucji Radzie, Komisji, wiceprzewodniczącej Komisji / wysokiej przedstawiciel Unii Europejskiej do spraw zagranicznych i polityki bezpieczeństwa oraz ESDZ.

(1) Dz.U. L 178 z 17.7.2000, s. 1. (2) Dz.U. L 119 z 4.5.2016, s. 1. (3) Teksty przyjęte, P8_TA(2016)0299. (4) Teksty przyjęte, P8_TA(2016)0041. (5) Dz.U. C 265 z 11.8.2017, s. 35. (6) Teksty przyjęte, P8_TA(2016)0233. (7) Dz.U. L 281 z 23.11.1995, s. 31.