Ευρετήριο 
 Προηγούμενο 
 Επόμενο 
 Πλήρες κείμενο 
Διαδικασία : 2017/2040(INI)
Διαδρομή στην ολομέλεια
Διαδρομή του εγγράφου : A8-0389/2017

Κείμενα που κατατέθηκαν :

A8-0389/2017

Συζήτηση :

PV 15/01/2018 - 15
CRE 15/01/2018 - 15

Ψηφοφορία :

PV 16/01/2018 - 5.2
Αιτιολογήσεις ψήφου

Κείμενα που εγκρίθηκαν :

P8_TA(2018)0002

Κείμενα που εγκρίθηκαν
PDF 515kWORD 62k
Τρίτη 16 Ιανουαρίου 2018 - Στρασβούργο
Υλοποίηση των μακροπεριφερειακών στρατηγικών της ΕΕ
P8_TA(2018)0002A8-0389/2017

Ψήφισμα του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου της 16ης Ιανουαρίου 2018 σχετικά με την υλοποίηση των μακροπεριφερειακών στρατηγικών της ΕΕ (2017/2040(INI))

Το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο

–  έχοντας υπόψη τη Συνθήκη για τη λειτουργία της Ευρωπαϊκής Ένωσης (ΣΛΕΕ), και ιδίως τον τίτλο XVIII,

–  έχοντας υπόψη τον κανονισμό (ΕΕ) αριθ. 1303/2013 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου, της 17ης Δεκεμβρίου 2013, περί καθορισμού κοινών διατάξεων για το Ευρωπαϊκό Ταμείο Περιφερειακής Ανάπτυξης, το Ευρωπαϊκό Κοινωνικό Ταμείο, το Ταμείο Συνοχής, το Ευρωπαϊκό Γεωργικό Ταμείο Αγροτικής Ανάπτυξης και το Ευρωπαϊκό Ταμείο Θάλασσας και Αλιείας και περί καθορισμού γενικών διατάξεων για το Ευρωπαϊκό Ταμείο Περιφερειακής Ανάπτυξης, το Ευρωπαϊκό Κοινωνικό Ταμείο, το Ταμείο Συνοχής και το Ευρωπαϊκό Ταμείο Θάλασσας και Αλιείας και για την κατάργηση του κανονισμού (ΕΚ) αριθ. 1083/2006(1) (στο εξής «ΚΚΔ»),

–  έχοντας υπόψη τον κανονισμό (ΕΕ) αριθ. 1299/2013 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου, της 17ης Δεκεμβρίου 2013, περί καθορισμού ειδικών διατάξεων για την υποστήριξη του στόχου της ευρωπαϊκής εδαφικής συνεργασίας από το Ευρωπαϊκό Ταμείο Περιφερειακής Ανάπτυξης(2),

–   έχοντας υπόψη τον κανονισμό (ΕΕ) αριθ. 1302/2013 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου, της 17ης Δεκεμβρίου 2013, για την τροποποίηση του κανονισμού (ΕΚ) αριθ. 1082/2006 για τον ευρωπαϊκό όμιλο εδαφικής συνεργασίας (ΕΟΕΣ) όσον αφορά την αποσαφήνιση, την απλούστευση και τη βελτίωση της διαδικασίας ίδρυσης και λειτουργίας αυτών των ομίλων(3),

–  έχοντας υπόψη τα συμπεράσματα του Συμβουλίου, της 25ης Απριλίου 2017, σχετικά με την υλοποίηση των μακροπεριφερειακών στρατηγικών της ΕΕ,

–  έχοντας υπόψη την έκθεση της Επιτροπής, της 16ης Δεκεμβρίου 2016, σχετικά με την υλοποίηση των μακροπεριφερειακών στρατηγικών της ΕΕ (COM(2016)0805) και το συνοδευτικό έγγραφο εργασίας των υπηρεσιών της Επιτροπής (SWD(2016)0443),

–  έχοντας υπόψη την ανακοίνωση της Επιτροπής, της 10ης Ιουνίου 2009, σχετικά με τη στρατηγική της Ευρωπαϊκής Ένωσης για την περιοχή της Βαλτικής Θάλασσας (COM(2009)0248),

–  έχοντας υπόψη την ανακοίνωση της Επιτροπής, της 8ης Δεκεμβρίου 2010, με τίτλο «Η στρατηγική της Ευρωπαϊκής Ένωσης για την περιοχή του Δούναβη» (COM(2010)0715),

–  έχοντας υπόψη την ανακοίνωση της Επιτροπής, της 17ης Ιουνίου 2014, σχετικά με τη στρατηγική της Ευρωπαϊκής Ένωσης για την περιφέρεια Αδριατικής-Ιονίου (COM(2014)0357),

–  έχοντας υπόψη την ανακοίνωση της Επιτροπής, της 28ης Ιουλίου 2015, σχετικά με την Ευρωπαϊκή Στρατηγική για την περιοχή των Άλπεων (COM(2015)0366),

–  έχοντας υπόψη την έκθεση της Επιτροπής, της 20ής Μαΐου 2014, σχετικά με τη διακυβέρνηση των μακροπεριφερειακών στρατηγικών (COM(2014)0284),

–  έχοντας υπόψη την ανακοίνωση της Επιτροπής, της 14ης Δεκεμβρίου 2015, με τίτλο «Επενδύσεις σε θέσεις εργασίας και ανάπτυξη – Μεγιστοποίηση της συμβολής των Ευρωπαϊκών Διαρθρωτικών και Επενδυτικών Ταμείων» (COM(2015)0639),

–  έχοντας υπόψη το ψήφισμά του, της 17ης Φεβρουαρίου 2011, σχετικά με την εφαρμογή της στρατηγικής της ΕΕ για την περιοχή του Δούναβη(4),

–  έχοντας υπόψη το ψήφισμά του, της 3ης Ιουλίου 2012, σχετικά με την εξέλιξη των μακροπεριφερειακών στρατηγικών της EE: τρέχουσες πρακτικές και προοπτικές για το μέλλον, κυρίως στη Μεσόγειο(5),

–  έχοντας υπόψη το ψήφισμά του, της 13ης Σεπτεμβρίου 2012, σχετικά με τη στρατηγική για την περιοχή του Ατλαντικού στο πλαίσιο της πολιτικής συνοχής της ΕΕ(6),

–  έχοντας υπόψη το ψήφισμά του, της 28ης Οκτωβρίου 2015, σχετικά με μια στρατηγική της ΕΕ για την περιφέρεια της Αδριατικής και του Ιονίου Πελάγους(7),

–  έχοντας υπόψη το ψήφισμά του, της 13ης Σεπτεμβρίου 2016, σχετικά με τη στρατηγική της ΕΕ για την περιοχή των Άλπεων(8),

–  έχοντας υπόψη τη μελέτη με τίτλο «Νέος ρόλος των μακροπεριφερειών στο πλαίσιο της ευρωπαϊκής εδαφικής συνεργασίας», που δημοσιεύτηκε τον Ιανουάριο του 2015 από τη Γενική Διεύθυνση Εσωτερικών Πολιτικών του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου, Θεματικό Τμήμα Β: Διαρθρωτική Πολιτική και Πολιτική Συνοχής,

–  έχοντας υπόψη την έκθεση της Interact, του Φεβρουαρίου 2017, με τίτλο «Προστιθέμενη αξία των μακροπεριφερειακών στρατηγικών - πρόγραμμα και προοπτικές του έργου»,

–  έχοντας υπόψη το άρθρο 52 του Κανονισμού του, και το άρθρο 1 παράγραφος 1 στοιχείο ε) και το παράρτημα 3 της απόφασης της Διάσκεψης των Προέδρων, της 12ης Δεκεμβρίου 2002, σχετικά με τη διαδικασία εξουσιοδότησης για την εκπόνηση εκθέσεων πρωτοβουλίας,

–  έχοντας υπόψη την έκθεση της Επιτροπής Περιφερειακής Ανάπτυξης και τη γνωμοδότηση της Επιτροπής Περιβάλλοντος, Δημόσιας Υγείας και Ασφάλειας των Τροφίμων (A8-0389/2017),

A.  λαμβάνοντας υπόψη ότι οι μακροπεριφέρειες μπορούν να οριστούν ως γεωγραφικές περιοχές που περιλαμβάνουν περιφέρειες διαφορετικών χωρών τις οποίες συνδέουν ένα ή περισσότερα κοινά χαρακτηριστικά ή προκλήσεις(9)·

B.  λαμβάνοντας υπόψη ότι οι μακροπεριφερειακές στρατηγικές (ΜΠΣ) έχουν καθιερωθεί σε τομείς που αντιπροσωπεύουν τη φυσική εξέλιξη της ΕΕ από την άποψη της διασυνοριακής συνεργασίας· λαμβάνοντας υπόψη ότι είναι σημαντικές, επειδή μπορούν να κινητοποιήσουν δημόσιους και ιδιωτικούς φορείς, την κοινωνία των πολιτών και την πανεπιστημιακή κοινότητα, καθώς και να κινητοποιήσουν πόρους για την επίτευξη κοινών στόχων πολιτικής της ΕΕ·

Γ.  λαμβάνοντας υπόψη ότι οι ΜΠΣ παρέχουν μια πλατφόρμα για βαθύτερη και ευρύτερη αλληλεπίδραση μεταξύ των κρατών μελών της ΕΕ και των γειτονικών χωρών σε διατομεακό, περιφερειακό και διασυνοριακό επίπεδο, με στόχο την αντιμετώπιση κοινών προκλήσεων, τον κοινό σχεδιασμό, την ενίσχυση της συνεργασίας μεταξύ των διαφόρων εταίρων και τη βελτίωση της συνοχής των τομέων πολιτικής, στους οποίους περιλαμβάνονται η προστασία του περιβάλλοντος και της βιοποικιλότητας, ο μετριασμός των επιπτώσεων της κλιματικής αλλαγής και οι στρατηγικές προσαρμογής, η επεξεργασία των αποβλήτων και η υδροδότηση, ο θαλάσσιος χωροταξικός σχεδιασμός και τα συστήματα ολοκληρωμένης διαχείρισης των παράκτιων περιοχών· επικροτεί, σε αυτό το πλαίσιο, τις προσπάθειες που καταβάλλονται προκειμένου να ενισχυθεί η συνεργασία μεταξύ των ΕΔΕΤ και του ΜΠΒ·

Δ.  λαμβάνοντας υπόψη ότι οι μακροπεριφέρειες εμπλέκονται στην υλοποίηση των σχετικών μακροπρόθεσμων, διασυνδεδεμένων, οριζόντιων πολιτικών δραστηριοτήτων, καθώς συνδέονται με την πολιτική συνοχής μέσω των στόχων των ΜΠΣ που περιλαμβάνονται στα επιχειρησιακά τους προγράμματα και διαμορφώνουν έργα μέσω έξυπνων συνεργειών· λαμβάνοντας υπόψη ότι οι μακροπεριφέρειες συμβάλλουν έτσι πιο αποτελεσματικά στην επίτευξη των στόχων των ΜΠΣ, προσελκύοντας ιδιωτικές επενδύσεις, δείχνοντας εμπιστοσύνη και συμμετέχοντας στον διάλογο, τη διασυνοριακή συνεργασία και την αλληλεγγύη·

Ε.  λαμβάνοντας υπόψη ότι οι ΜΠΣ βασίζονται στην «αρχή των τριών όχι»: όχι σε νέα χρηματοδότηση, όχι σε νέες δομές, όχι σε νέα νομοθεσία στο πλαίσιο του υφιστάμενου πολιτικού πλαισίου της ΕΕ·

ΣΤ.  λαμβάνοντας υπόψη ότι οι προϋπάρχοντες μηχανισμοί συνεργασίας σε επίπεδο ΕΕ και μεταξύ των κρατών μελών και των περιφερειών διευκολύνουν την υλοποίηση των ΜΠΣ, ιδίως στα αρχικά στάδια·

Ζ.  λαμβάνοντας υπόψη ότι η Επιτροπή εκδίδει ανά διετία ενιαία έκθεση για την υλοποίηση και των τεσσάρων ΜΠΣ της ΕΕ που υπάρχουν σήμερα, καθώς και για τις περαιτέρω βελτιώσεις που απαιτούνται, και ότι η επόμενη έκθεση πρόκειται να υποβληθεί έως το τέλος του 2018· λαμβάνοντας υπόψη ότι το Κοινοβούλιο θεωρεί, στο πλαίσιο αυτό, ότι απαιτείται αξιολόγηση των πτυχών που αφορούν το περιβάλλον, δεδομένου ότι αποτελεί έναν από τους πυλώνες της βιώσιμης ανάπτυξης·

Οι μακροπεριφερειακές στρατηγικές ως πλατφόρμες συνεργασίας και συντονισμού

1.  σημειώνει ότι η διαδικασία της παγκοσμιοποίησης έχει αναδείξει τη σημασία των ΜΠΣ, καθώς έχει αυξήσει την αλληλεξάρτηση των χωρών και επιτάσσει λύσεις για την αντιμετώπιση των σχετικών διασυνοριακών προβλημάτων·

2.  αναγνωρίζει ότι ορισμένα στοιχεία από τα οποία εξαρτάται η ποιότητα της υλοποίησης, όπως η δέσμευση, η ευθύνη, οι πόροι και η διακυβέρνηση εξακολουθούν – σε διαφορετικό βαθμό – να θέτουν φραγμούς στην προσπάθεια επίτευξης των προκαθορισμένων στόχων·

3.  τονίζει ότι τα ΜΠΣ συνεχίζουν να παρέχουν πολύτιμη και καινοτόμο συμβολή στη διασυνοριακή, διατομεακή και πολυεπίπεδη συνεργασία στην Ευρώπη, το δυναμικό της οποίας δεν έχει ακόμη διερευνηθεί επαρκώς, με στόχο την ενίσχυση της συνδεσιμότητας, την εδραίωση των οικονομικών δεσμών και τη μεταφορά γνώσεων μεταξύ περιφερειών και χωρών· επισημαίνει, ωστόσο, ότι η πρόσβαση σε κονδύλια της ΕΕ για έργα ΜΠΣ εξακολουθεί να αποτελεί πρόκληση, γεγονός που οφείλεται στη διαδικασία σύναψης συμφωνιών για κοινές δράσεις σε πολλά επίπεδα και μεταξύ πολλών χωρών/περιφερειών·

4.  θεωρεί ότι οι ΜΠΣ και τα συναφή περιβαλλοντικά προγράμματα αποτελούν χρήσιμα μέσα προκειμένου να καταστούν ορατά στους πολίτες τα οφέλη της ευρωπαϊκής συνεργασίας, και καλεί, ως εκ τούτου, όλα τα εμπλεκόμενα μέρη να δεσμευτούν πλήρως όσον αφορά τις στρατηγικές και να αναλάβουν τον ρόλο που τους αναλογεί στο πλαίσιο της υλοποίησής τους·

5.  θεωρεί ότι η πολυεπίπεδη διακυβέρνηση, στο πλαίσιο της οποίας οι περιφέρειες διαδραματίζουν τον ρόλο που τους αναλογεί, θα πρέπει να αποτελεί εξαρχής το θεμέλιο όλων των μακροπεριφερειακών στρατηγικών και ότι θα πρέπει να εξασφαλιστεί η συμμετοχή των περιφερειακών και τοπικών κοινοτήτων και των ενδιαφερόμενων φορέων που προέρχονται από τον δημόσιο, τον ιδιωτικό και τον τριτογενή τομέα στη διαδικασία· ενθαρρύνει, επομένως, τα εμπλεκόμενα κράτη μέλη και τις περιφέρειες να αναπτύξουν κατάλληλες δομές διακυβέρνησης και εργασιακές συμφωνίες με στόχο τη διευκόλυνση της συνεργασίας, στις οποίες περιλαμβάνονται ο κοινός σχεδιασμός, η ενίσχυση των ευκαιριών χρηματοδότησης και η υιοθέτηση μιας προσέγγισης εκ των κάτω προς τα άνω·

6.  ενθαρρύνει τη βελτίωση του συντονισμού και των εταιρικών σχέσεων, οριζόντιων και κάθετων, μεταξύ των διαφόρων δημόσιων και ιδιωτικών φορέων, της πανεπιστημιακής κοινότητας και των ΜΚΟ, καθώς και των διεθνών οργανώσεων που δραστηριοποιούνται στο πεδίο αυτό , και των διαφόρων πολιτικών σε ενωσιακό, εθνικό και περιφερειακό επίπεδο, προκειμένου να διευκολυνθούν και να βελτιωθούν η υλοποίηση των ΜΠΣ και η διασυνοριακή συνεργασία· καλεί την Επιτροπή να ενθαρρύνει τη συμμετοχή των εν λόγω ενδιαφερόμενων μερών, μεταξύ άλλων, στα διοικητικά συμβούλια των ΜΠΣ, πάντα σε πλαίσιο σεβασμού της γενικής εφαρμογής των αρχών της ΕΕ·

7.  τονίζει τη σημασία που έχουν οι επαρκείς ανθρώπινοι πόροι και η διοικητική ικανότητα για τις αρμόδιες εθνικές και περιφερειακές αρχές, προκειμένου να διασφαλίζεται ότι η πολιτική δέσμευση θα μετατρέπεται σε αποτελεσματική υλοποίηση των στρατηγικών· επισημαίνει, εν προκειμένω, την αξία του προγράμματος στήριξης διαρθρωτικών μεταρρυθμίσεων, το οποίο μπορεί να βοηθήσει στη δημιουργία ικανοτήτων και να στηρίξει αποτελεσματικά την ανάπτυξη και τη χρηματοδότηση των έργων ΜΠΣ κατόπιν αιτήματος κράτους μέλους· καλεί, επιπλέον, την Επιτροπή και τα κράτη μέλη να προωθούν ενεργά τη διάδοση και εφαρμογή των ορθών διοικητικών πρακτικών και των εμπειριών που αποκομίζονται από την επιτυχή υλοποίηση των ΜΠΣ·

8.  υπογραμμίζει το γεγονός ότι οι ΜΠΣ πρέπει να είναι αρκετά ευέλικτες ώστε να προσαρμόζονται και να ανταποκρίνονται αποτελεσματικά σε απρόβλεπτες καταστάσεις και ανάγκες που μπορεί να επηρεάσουν τις συμμετέχουσες περιφέρειες, τα κράτη μέλη και την ΕΕ εν γένει· θεωρεί ότι κατά την υλοποίηση των ΜΠΣ θα πρέπει να λαμβάνονται υπόψη οι περιφερειακές και τοπικές ιδιαιτερότητες· τονίζει ότι ο συντονιστικός ρόλος της Επιτροπής είναι αναγκαίος στο πλαίσιο αυτό, μεταξύ άλλων προκειμένου να προσδιοριστούν οι λεπτομέρειες των ειδικών στόχων καθεμιάς από τις στρατηγικές·

Η στρατηγική της ΕΕ για την περιοχή της Βαλτικής Θάλασσας (EUSBSR)

9.  χαιρετίζει τα αποτελέσματα που έχουν επιτευχθεί από την έναρξη της υλοποίησης της στρατηγικής το 2009, ιδίως όσον αφορά τους μηχανισμούς συνεργασίας, όχι μόνο μεταξύ των περιφερειών και των χωρών που συμμετέχουν (δηλ. στο πλαίσιο του Συμβουλίου κατά τις οικείες υπουργικές συνόδους), αλλά και στο εσωτερικό τους, για παράδειγμα σε επίπεδο κοινοβουλίων ή κυβερνήσεων· σημειώνει ότι η EUSBSR αποτελεί ένα σταθερό πλαίσιο συνεργασίας με περισσότερες από 100 εμβληματικές πρωτοβουλίες και νέα δίκτυα·

10.  υπογραμμίζει τις εναπομένουσες προκλήσεις, ιδίως αυτές που σχετίζονται με το περιβάλλον και τη συνδεσιμότητα· παροτρύνει τις συμμετέχουσες χώρες να εντείνουν τις προσπάθειες για την αντιμετώπιση της ρύπανσης (π.χ. όσον αφορά την ποιότητα του νερού και του αέρα και το φαινόμενο του ευτροφισμού) στη Βαλτική Θάλασσα, που είναι μία από τις πλέον μολυσμένες θάλασσες στον κόσμο· επισημαίνει ότι η επίτευξη μιας καλής περιβαλλοντικής κατάστασης μέχρι το 2020 αποτελεί έναν από τους βασικούς στόχους των δράσεων πολιτικής στη συγκεκριμένη περιοχή·

11.  θεωρεί σημαντική τη δυνατότητα σύνδεσης της περιοχής της Βαλτικής με τα δίκτυα ενέργειας, με στόχο τη μείωση και την εξάλειψη της ενεργειακής φτώχειας και την ενίσχυση της ενεργειακής ασφάλειας και της ασφάλειας του εφοδιασμού·

Η στρατηγική της ΕΕ για την περιοχή του Δούναβη (EUSDR)

12.  τονίζει τον θετικό αντίκτυπο της στρατηγικής στη συνεργασία μεταξύ των συμμετεχουσών χωρών και περιφερειών μέσω της βελτίωσης της κινητικότητας και των διασυνδέσεων για όλα τα μέσα μεταφοράς, της προώθησης της καθαρής ενέργειας, της προαγωγής του πολιτιστικού τομέα και του βιώσιμου τουρισμού και, ιδίως, μέσω της προαγωγής των άμεσων διαπροσωπικών επαφών και της επίτευξης μεγαλύτερης συνοχής μεταξύ των περιφερειών και των χωρών που συμμετέχουν στη στρατηγική·

13.  θεωρεί ότι το πρόγραμμα «Euro access», η πρωτοβουλία «Keep Danube clean» και ο Διάλογος για τη χρηματοδότηση στην περιοχή του Δούναβη αποτελούν σαφή και θετικά παραδείγματα του τρόπου με τον οποίο μπορούν να αντιμετωπιστούν οι δυσκολίες που ανακύπτουν συχνά στο πλαίσιο της χρηματοδότησης έργων με διακρατική και διασυνοριακή σημασία· εκτιμά ότι, μέσω του διαλόγου αυτού, θα μπορούσαν να μειωθούν περαιτέρω οι διαφορές που εντοπίζονται στην ανάπτυξη ορισμένων παραδουνάβιων περιφερειών· θεωρεί, επιπλέον, ότι η επαναλειτουργία του Σημείου Στρατηγικής για τον Δούναβη θα μπορούσε να συνεισφέρει στην ομαλότερη υλοποίηση της στρατηγικής·

14.  τονίζει ότι η πρόληψη των καταστροφών που προκαλούνται από σοβαρές πλημμύρες παραμένει μία από τις μείζονες περιβαλλοντικές προκλήσεις για τις χώρες της μακροπεριφέρειας του Δούναβη· επισημαίνει ότι θα πρέπει να εξεταστούν συμπληρωματικά κοινά μέτρα για την πρόληψη της διασυνοριακής ρύπανσης·

15.  υπενθυμίζει την ανάγκη για στρατηγικά έργα και τονίζει ότι είναι ουσιαστικής σημασίας να διατηρηθεί ένα υψηλό επίπεδο πολιτικής στήριξης και να αυξηθούν οι πόροι και η ικανότητα των αρμόδιων κρατικών αρχών προκειμένου να αντιμετωπιστούν οι προκλήσεις που απομένουν· τονίζει, συνεπώς, την ανάγκη να διατηρηθεί η πολιτική ώθηση της EUSDR και να διασφαλιστεί ότι το έργο της διευθύνουσας ομάδας της EUSDR θα είναι ικανοποιητικό·

16.  καλεί τις συμμετέχουσες χώρες, δεδομένης της φυσικής διασύνδεσης μεταξύ του Δούναβη και του Εύξεινου Πόντου, να ενισχύσουν τον συντονισμό μεταξύ της EUSDR και της διασυνοριακής συνεργασίας του Εύξεινου Πόντου και να συνεργαστούν στενά για την αντιμετώπιση των κοινών κοινωνικοοικονομικών και περιβαλλοντικών προκλήσεων καθώς και των προκλήσεων στον τομέα των μεταφορών·

17.  τονίζει ότι μια πιο ολοκληρωμένη προσέγγιση όσον αφορά την κινητικότητα και την πολυτροπικότητα στην περιοχή του Δούναβη θα ήταν ευεργετική και για το περιβάλλον·

Στρατηγική της ΕΕ για την περιοχή της Αδριατικής και του Ιονίου (EUSAIR)

18.  υπογραμμίζει τον ιδιαίτερο χαρακτήρα της EUSAIR που οφείλεται στον αριθμό των δυνητικών και υποψήφιων συμμετεχουσών χωρών και θεωρεί ότι αυτή η μορφή συνεργασίας μπορεί να αποτελέσει μεγάλη ευκαιρία για όλη την περιοχή· εκτιμά ότι η EUSAIR θα μπορούσε να δώσει ώθηση στη διαδικασία διεύρυνσης και ολοκλήρωσης·

19.  επισημαίνει με ανησυχία τα μόνιμα προβλήματα που αφορούν την έλλειψη ουσιαστικής διασύνδεσης μεταξύ της διαθεσιμότητας των πόρων, της διακυβέρνησης και της ευθύνης, τα οποία παρεμποδίζουν την πλήρη επίτευξη των στόχων της EUSAIR· καλεί τις συμμετέχουσες χώρες να στηρίξουν τις αρμόδιες αρχές και να λάβουν τα κατάλληλα μέτρα για την εφαρμογή της στρατηγικής·

20.  τονίζει ότι τα τελευταία χρόνια η περιοχή βρίσκεται στην πρώτη γραμμή της μεταναστευτικής κρίσης· θεωρεί ότι η EUSAIR θα μπορούσε να συμβάλει στην αντιμετώπιση αυτών των προκλήσεων εάν διέθετε τα αναγκαία μέσα και τους αναγκαίους πόρους· επικροτεί, στο πλαίσιο αυτό, τις προσπάθειες της Επιτροπής να βρει λύσεις για την κινητοποίηση χρηματοδοτικών πόρων για δραστηριότητες που συνδέονται με τη μετανάστευση, συμπεριλαμβανομένης της συνεργασίας με τρίτες χώρες·

21.  θεωρεί ότι ο πυλώνας του βιώσιμου τουρισμού στην περιοχή της Αδριατικής και του Ιονίου αποτελεί θετικό μέσο για τη δημιουργία βιώσιμης οικονομικής ανάπτυξης στην περιοχή, καθώς και για την ευαισθητοποίηση σχετικά με τις περιβαλλοντικές προκλήσεις και τις ΜΠΣ·

22.  καλεί τις συμμετέχουσες χώρες να δώσουν προτεραιότητα στην ανάπτυξη ικανοτήτων προς όφελος των βασικών φορέων υλοποίησης της EUSAIR, καθώς και προς όφελος των αρχών που είναι αρμόδιες για επιχειρησιακά προγράμματα που σχετίζονται με τη EUSAIR·

Η στρατηγική της ΕΕ για την περιοχή των Άλπεων (EUSALP)

23.  θεωρεί ότι η EUSALP αποτελεί απόδειξη ότι η έννοια της μακροπεριφέρειας μπορεί να εφαρμοστεί με επιτυχία και σε περισσότερο ανεπτυγμένες περιφέρειες· καλεί τους ενδιαφερόμενους φορείς να προωθήσουν περιβαλλοντικές επενδύσεις για την αντιμετώπιση των συνεπειών της κλιματικής αλλαγής· τονίζει, επιπλέον, ότι η περιοχή των Άλπεων αποτελεί σημαντικό περιφερειακό μεταφορικό κόμβο, και, ταυτόχρονα, μια από τις μεγαλύτερες μοναδικές φυσικές περιοχές και ζώνες αναψυχής που πρέπει να διατηρηθεί· τονίζει, ως εκ τούτου, ότι πρέπει να επιδιωχθούν βιώσιμες και αλληλένδετες στρατηγικές στον τομέα των μεταφορών·

24.  επικροτεί τη δομή διακυβέρνησης της στρατηγικής που τίθεται επί του παρόντος σε εφαρμογή, καθώς τα πρώτα βήματα για την υλοποίηση της στρατηγικής αποδείχθηκαν δύσκολα και ρυθμίζονταν από διαφορετικές δομές, πλαίσια και χρονοδιαγράμματα· καλεί, ως εκ τούτου, τις συμμετέχουσες χώρες να εξακολουθήσουν να προσφέρουν τη δέσμευση και τη στήριξή τους στα μέλη της ομάδας δράσης της EUSALP·

25.  τονίζει ότι η EUSALP αποτελεί καλό παράδειγμα στρατηγικής-μοντέλου για την εδαφική συνοχή, καθώς ενσωματώνει ταυτόχρονα διάφορες περιοχές με ειδικά χαρακτηριστικά, παραγωγικές περιοχές, ορεινές και αγροτικές περιοχές, αλλά και ορισμένες από τις σημαντικότερες και πιο ανεπτυγμένες πόλεις στην ΕΕ, και προσφέρει μια πλατφόρμα για μια κοινή απάντηση στις προκλήσεις που αντιμετωπίζουν (κλιματική αλλαγή, δημογραφικές μεταβολές, βιοποικιλότητα, μετανάστευση, παγκοσμιοποίηση, βιώσιμος τουρισμός και γεωργία, ενεργειακός εφοδιασμός, μεταφορές και κινητικότητα, καθώς και ψηφιακό χάσμα)· καλεί τις συμμετέχουσες χώρες και περιφέρειες να αποδώσουν τη δέουσα προσοχή στη χρήση του προγράμματος Interreg για την περιοχή των Άλπεων και σε άλλα συναφή ταμεία για την αντιμετώπιση κοινών προτεραιοτήτων·

26.  τονίζει ότι η περιοχή των Άλπεων οριοθετείται από πολλά σύνορα και ότι η εξάλειψη αυτών των φραγμών συνιστά βασική προϋπόθεση για μια καρποφόρα συνεργασία, ιδίως για την αγορά εργασίας και τις οικονομικές δραστηριότητες που σχετίζονται με τις ΜΜΕ· επισημαίνει ότι η EUSALP μπορεί επίσης να προσφέρει την ευκαιρία να ενισχυθεί η διεθνική διασυνοριακή συνεργασία μεταξύ όμορων περιφερειών, πόλεων και τοπικών κοινοτήτων και να δημιουργηθούν δεσμοί και δίκτυα μεταξύ των ανθρώπων, μεταξύ άλλων όσον αφορά τις διασυνδέσεις στον τομέα των μεταφορών και την ψηφιακή κάλυψη· επισημαίνει, επιπλέον, τον εύθραυστο χαρακτήρα του περιβάλλοντος στην εν λόγω περιοχή·

Μακροπεριφερειακή Ευρώπη μετά το 2020;

27.  επισημαίνει ότι οι ΜΠΣ θα αποδώσουν καρπούς εφόσον βασιστούν σε μια μακροπρόθεσμη πολιτική προοπτική και οργανωθούν κατά τρόπο ώστε να εκπροσωπούνται εξαρχής αποτελεσματικά όλες οι δημόσιες αρχές, ιδίως οι περιφερειακές και τοπικές, αλλά και οι φορείς του ιδιωτικού τομέα και η κοινωνία των πολιτών, γεγονός που προϋποθέτει ουσιαστική ανταλλαγή πληροφοριών, βέλτιστων πρακτικών, τεχνογνωσίας και εμπειριών μεταξύ των μακροπεριφερειών και των αντίστοιχων περιφερειακών και τοπικών αρχών· θεωρεί ότι είναι αναγκαίο να ενισχυθεί η πολυεπίπεδη διακυβέρνηση των ΜΠΣ, που θα πρέπει να είναι διαφανής, με αποτελεσματικότερους μηχανισμούς συντονισμού και ενημέρωσης του κοινού, προκειμένου οι ΜΠΣ να γίνουν γνωστές και αποδεκτές στις τοπικές και τις περιφερειακές κοινότητες·

28.  πιστεύει ότι η υλοποίηση της στρατηγικής μπορεί να είναι επιτυχής μόνο εφόσον βασίζεται σε δομές μακροπρόθεσμου και αποτελεσματικού συντονισμού και συνεργασίας με την απαραίτητη διοικητική ικανότητα, καθώς και στην από κοινού ανάληψη μακροπρόθεσμης δέσμευσης από τα οικεία θεσμικά επίπεδα και εφόσον υποστηρίζεται από επαρκείς πόρους· τονίζει, συνεπώς, την ανάγκη να αυξηθεί η αποτελεσματικότητα των επενδύσεων μέσω της εναρμόνισης, των συνεργειών και της συμπληρωματικότητας της περιφερειακής και εθνικής χρηματοδότησης με τα υφιστάμενα χρηματοδοτικά μέσα της ΕΕ, τα οποία, επιπλέον της ενίσχυσης των προγραμμάτων ΕΕΣ, προωθούν διασυνοριακά έργα στο πλαίσιο των ΕΔΕΤ και του ΕΤΣΕ, καθώς και με άμεση χρηματοδότηση·

29.  πιστεύει ότι η απλούστευση των ταμείων και των διαδικασιών για τη χρήση τους στο πλαίσιο των ΜΠΣ θα ενισχύσει την αποτελεσματικότητά τους·

30.  προτείνει οι συμμετέχουσες χώρες να αναλαμβάνουν από την αρχή σαφείς δεσμεύσεις όσον αφορά τη χρηματοδότηση και τους ανθρώπινους πόρους για την υλοποίηση των ΜΠΣ· ζητεί από την Επιτροπή να συμβάλει στον καλύτερο συντονισμό στο πλαίσιο των ΜΠΣ, στην προώθηση ορθών πρακτικών και στην ανάπτυξη κινήτρων για την ενθάρρυνση της ενεργού συμμετοχής και του συντονισμού όλων των ενδιαφερόμενων μερών, με σκοπό, μεταξύ άλλων, να ενισχυθεί ο σύνδεσμος μεταξύ των πολιτικών της ΕΕ και της υλοποίησης των ΜΠΣ· ενθαρρύνει, επιπλέον, την αξιοποίηση οικολογικών δημόσιων συμβάσεων στο πλαίσιο των ΜΠΣ, ώστε να δοθεί ώθηση στην οικολογική καινοτομία, τη βιοικονομία, την ανάπτυξη νέων επιχειρηματικών μοντέλων και τη χρήση δευτερογενών πρώτων υλών, για παράδειγμα στην κυκλική οικονομία, με σκοπό να επιτευχθούν υψηλότερα επίπεδα προστασίας του περιβάλλοντος και της υγείας και να δημιουργηθούν στενοί δεσμοί μεταξύ παραγωγών και καταναλωτών·

31.  τονίζει ότι απαιτείται μεγαλύτερη εστίαση στα αποτελέσματα και ότι πρέπει να αντιμετωπιστούν συγκεκριμένες προκλήσεις, μεταξύ άλλων στον τομέα της προστασίας του περιβάλλοντος, ώστε να αναπτύσσονται σχέδια με πραγματικό αντίκτυπο στον συγκεκριμένο χώρο και να δικαιολογείται η επένδυση των πόρων, η οποία, με τη σειρά της, θα πρέπει να είναι ανάλογη των στόχων που έχουν τεθεί και να αντιστοιχεί στις πραγματικές ανάγκες των οικείων περιοχών·

32.  ζητεί τυχόν ζητήματα που σχετίζονται με τις ΜΠΣ, για παράδειγμα όσον αφορά την ευθύνη και τα αναγκαία πολιτικά κίνητρα, να αντιμετωπίζονται σύμφωνα με έναν τρόπο δράσης ο οποίος θα έχει συμφωνηθεί εκ των προτέρων από όλες τις οικείες περιφέρειες·

33.  εκτιμά ότι η προβολή των δραστηριοτήτων των μακροπεριφερειών στις περιφέρειες-στόχους και η ευαισθητοποίηση του κοινού στο θέμα αυτό, καθώς και τα αποτελέσματα που επιτυγχάνονται, πρέπει να ενισχυθούν με τη διεξαγωγή ενημερωτικών εκστρατειών και την ανταλλαγή βέλτιστων πρακτικών, μεταξύ άλλων μέσα από διαδικτυακές πλατφόρμες και κοινωνικά δίκτυα, έτσι ώστε το ευρύ κοινό να αποκτήσει εύκολη πρόσβαση σε αυτά·

34.  επισημαίνει ότι η επόμενη αναθεώρηση του πολυετούς δημοσιονομικού πλαισίου (ΠΔΠ) αποτελεί ευκαιρία για την ταυτόχρονη αναθεώρηση των στόχων των ΜΠΣ, προκειμένου να ενισχυθεί η σύνδεσή τους με τις προτεραιότητες της ΕΕ και να παγιωθούν οι σχετικές χρηματοδοτικές δεσμεύσεις·

35.  ζητεί από την Επιτροπή να υποβάλει, στο πλαίσιο της επόμενης αναθεώρησης των κανόνων για την πολιτική συνοχής, προτάσεις για την προώθηση της καλύτερης υλοποίησης των ΜΠΣ·

36.  καλεί την Επιτροπή, στο πλαίσιο της επόμενης έκθεσης σχετικά με την υλοποίηση των ΜΠΣ που πρόκειται να υποβληθεί το 2018, να πραγματοποιήσει μια πιο εμπεριστατωμένη ανάλυση, ιδίως σχετικά με:

   α) την αποτελεσματικότητα των διακρατικών προγραμμάτων ΕΕΣ για την παροχή χρηματοδότησης και για τη στρατηγική ώθηση των ΜΠΣ·
   β) τους δείκτες που θα μπορούσαν να ενταχθούν σε κάθε ΜΠΣ προκειμένου να καταστεί δυνατή η καλύτερη εστίαση στα αποτελέσματα και να βελτιωθεί η παρακολούθηση και η αξιολόγηση·
   γ) τα μέτρα για την ενίσχυση του συνδέσμου με τις προτεραιότητες της ΕΕ·
   δ) την απλούστευση της υλοποίησης και της ενσωμάτωσης των μηχανισμών χρηματοδότησης·
   ε) την ποιότητα της συμμετοχής των φορέων περιφερειακής και τοπικής αυτοδιοίκησης στην υλοποίηση των ΜΠΣ·

37.  τονίζει ότι το αίτημα για ανάπτυξη νέων στρατηγικών, όπως οι στρατηγικές για τις περιοχές των Καρπαθίων, του Ατλαντικού, της Μεσογείου και της Ιβηρικής χερσονήσου, δεν πρέπει να αποσπούν την προσοχή από τον πρωταρχικό στόχο, που είναι η βελτίωση και η εμβάθυνση της υλοποίησης των υφιστάμενων ΜΠΣ·

38.  στηρίζει την «αρχή των τριών όχι» για τις ΜΠΣ (όχι σε νέα ενωσιακή νομοθεσία, όχι σε νέα ενωσιακή χρηματοδότηση και όχι σε νέες ενωσιακές δομές)· προτείνει, ωστόσο, η Επιτροπή να αξιολογήσει στην επόμενη έκθεση για την υλοποίηση των ΜΠΣ τον αντίκτυπο αυτών των «όχι» στα προγράμματα που υπάγονται στα ΕΔΕΤ·

39.  τονίζει ότι απαιτείται μια κατά περίπτωση εδαφική προσέγγιση των δραστηριοτήτων συνεργασίας, δεδομένου ότι οι ΜΠΣ προσανατολίζονται στην αντιμετώπιση εδαφικών προκλήσεων που μπορούν να επιλυθούν πιο αποτελεσματικά από κοινού· τονίζει πόση σημασία έχει η επίτευξη συνεργειών και σύγκλισης μεταξύ των διαφόρων συνιστωσών της εδαφικής συνεργασίας στα προγράμματα ΕΕΣ και στις μακροπεριφέρειες, έτσι ώστε να ενισχυθεί ο αντίκτυπος των διακρατικών προγραμμάτων, να συγκεντρωθούν πόροι, να απλουστευθεί η χρηματοδότηση των ΜΠΣ και να ενισχυθεί το αποτέλεσμα της υλοποίησής τους και η αποδοτικότητα των πόρων που επενδύονται·

40.  επαναλαμβάνει την προσήλωση της ΕΕ στην υλοποίηση των ΣΒΑ· τονίζει ότι έχει σημασία η ευθυγράμμιση των στόχων των ΜΠΣ με τις εμβληματικές πρωτοβουλίες της ΕΕ, όπως η Ενεργειακή Ένωση, η συμφωνία του Παρισιού για την κλιματική αλλαγή και η γαλάζια ανάπτυξη σε θαλάσσιες μακροπεριφέρειες· εφιστά την προσοχή στη διαχείριση των περιβαλλοντικών κινδύνων, όπως η διατήρηση της φύσης, της βιοποικιλότητας και των αλιευτικών αποθεμάτων και η καταπολέμηση της θαλάσσιας ρύπανσης από απορρίμματα, καθώς και στην ανάπτυξη βιώσιμου και οικολογικού τουρισμού· ενθαρρύνει τη συνεργασία στον τομέα των ανανεώσιμων πηγών ενέργειας· ενθαρρύνει, στο πλαίσιο αυτό, τη χρήση των στρατηγικών έξυπνης εξειδίκευσης (S3), την ενίσχυση των ΜΜΕ και τη δημιουργία ποιοτικών θέσεων εργασίας·

41.  τονίζει ότι το Κοινοβούλιο στήριξε εξαρχής τις μακροπεριφέρειες μέσω δοκιμαστικών σχεδίων και προπαρασκευαστικών ενεργειών· επισημαίνει, επιπλέον, την εμπειρία που αποκτήθηκε στην περιοχή της Βαλτικής Θάλασσας, η οποία καταδεικνύει ότι η μακροπεριφερειακή συνεργασία θα πρέπει να εξακολουθήσει να στηρίζεται σε μια μακροπρόθεσμη θεώρηση·

42.  ζητεί από την Επιτροπή να καλεί το Κοινοβούλιο να συμμετέχει ως παρατηρητής στις εργασίες της ομάδας υψηλού επιπέδου για τις μακροπεριφερειακές στρατηγικές·

o
o   o

43.  αναθέτει στον Πρόεδρό του να διαβιβάσει το παρόν ψήφισμα στο Συμβούλιο, την Επιτροπή, την Ευρωπαϊκή Επιτροπή των Περιφερειών, την Ευρωπαϊκή Οικονομική και Κοινωνική Επιτροπή και στις κυβερνήσεις και τα εθνικά και περιφερειακά κοινοβούλια των κρατών μελών και των τρίτων χωρών που συμμετέχουν στις ΜΠΣ.

(1) ΕΕ L 347 της 20.12.2013, σ. 320.
(2) ΕΕ L 347 της 20.12.2013, σ. 259.
(3) ΕΕ L 347 της 20.12.2013, σ. 303.
(4) ΕΕ C 188 E της 28.6.2012, σ. 30.
(5) ΕΕ C 349 E της 29.11.2013, σ. 1.
(6) EE C 353 E της 3.12.2013, σ. 122.
(7) ΕΕ C 355 της 20.10.2017, σ. 23.
(8) Κείμενα που εγκρίθηκαν, P8_TA(2016)0336.
(9) Schmitt κ.ά. (2009), «EU macro-regions and macro-regional strategies – A scoping study» (Μακροπεριφέρειες και μακροπεριφερειακές στρατηγικές της ΕΕ – Μελέτη διερεύνησης), ηλεκτρονικό έγγραφο εργασίας Nordregio, 2009:4.

Τελευταία ενημέρωση: 27 Σεπτεμβρίου 2018Ανακοίνωση νομικού περιεχομένου - Πολιτική απορρήτου