Το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο,

–  έχοντας υπόψη το ψήφισμά του της 15ης Νοεμβρίου 2011 σχετικά με την υγεία των μελισσών και τις προκλήσεις του μελισσοκομικού τομέα(1),

–  έχοντας υπόψη τα συμπεράσματα του Συμβουλίου Γεωργίας και Αλιείας (8606/11 ADD 1 REV 1) σχετικά με την ανακοίνωση της Επιτροπής για την υγεία των μελισσών (COM(2010)0714),

–  έχοντας υπόψη την ευρωπαϊκή εβδομάδας για τις μέλισσες και την επικονίαση – EU BeeWeek – που διοργανώνεται στο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο από το 2012,

–  έχοντας υπόψη την έκθεση της Ευρωπαϊκής Αρχής για την Ασφάλεια των Τροφίμων (EFSA) με τίτλο «Collecting and Sharing Data on Bee Health: Towards a European Bee Partnership» (Συλλογή και κοινοποίηση στοιχείων για την υγεία των μελισσών: προς μια ευρωπαϊκή συνεργασία για τις μέλισσες) του Σεπτεμβρίου 2017, για την εφαρμογή της ευρωπαϊκής εταιρικής σχέσης για τις μέλισσες,

–  έχοντας υπόψη το άρθρο 52 του Κανονισμού του,

–  έχοντας υπόψη την έκθεση της Επιτροπής Γεωργίας και Ανάπτυξης της Υπαίθρου και τη γνωμοδότηση της Επιτροπής Περιβάλλοντος, Δημόσιας Υγείας και Ασφάλειας των Τροφίμων (A8-0014/2018),

Α.  λαμβάνοντας υπόψη ότι ο μελισσοκομικός τομέας συνιστά αναπόσπαστο μέρος της ευρωπαϊκής γεωργίας, αριθμώντας πάνω από 620 000 μελισσοκόμους στην ΕΕ(2)· λαμβάνοντας υπόψη ότι η μελισσοκομία ασκείται ευρέως ως ερασιτεχνική ενασχόληση ή για σκοπούς ιδίας κατανάλωσης, καθώς και επαγγελματικά·

Β.  λαμβάνοντας υπόψη ότι η οικονομική αξία που συνεπάγεται η επικονίαση από τις μέλισσες και η παραγωγή μελιού, κηρός και άλλων μελισσοκομικών προϊόντων, και ότι τα ξύλινα πλαίσια ή οι κυψέλες, καθώς και ο μελισσοτουρισμός, έχουν επίσης μεγάλη σημασία·

Γ.  λαμβάνοντας υπόψη ότι ο μελισσοκομικός τομέας έχει ζωτική σημασία για την ΕΕ και συνεισφέρει σημαντικά στην κοινωνία, τόσο οικονομικά με περί τα 14,2 δισεκατομμύρια EUR ετησίως, όσο και περιβαλλοντικά χάρη στη διατήρηση της οικολογικής ισορροπίας και της βιοποικιλότητας, δεδομένου ότι το 84 % των φυτικών ειδών και το 76 % της παραγωγής τροφίμων στην Ευρώπη εξαρτώνται από την επικονίαση από οικόσιτες και άγριες μέλισσες·

Δ.  λαμβάνοντας υπόψη ότι οι μέλισσες και άλλοι επικονιαστές παρέχουν την επικονίαση, διασφαλίζοντας έτσι την αναπαραγωγή πολλών καλλιεργούμενων και άγριων φυτών, καθώς και την παραγωγή τροφής και την επισιτιστική ασφάλεια, ενώ παράλληλα διατηρούν δωρεάν τη βιοποικιλότητα στην Ευρώπη και τον κόσμο· λαμβάνοντας υπόψη ότι η σημασία της επικονίασης στην ΕΕ δεν έχει αναγνωριστεί επαρκώς και συχνά θεωρείται δεδομένη, ενώ στις Ηνωμένες Πολιτείες, για παράδειγμα, δαπανώνται 2 δισεκατομμύρια EUR ετησίως σε τεχνητή επικονίαση· λαμβάνοντας υπόψη ότι η Ευρώπη φιλοξενεί περίπου το 10 % της παγκόσμιας ποικιλότητας των μελισσών· λαμβάνοντας υπόψη ότι, σύμφωνα με το Εθνικό Ινστιτούτο Αγρονομικής Έρευνας της Γαλλίας, ο θάνατος των μελισσών θα κόστιζε 150 δισεκατομμύρια EUR σε όλο τον κόσμο, ή 10 % της αγοραίας αξίας των τροφίμων, κάτι που καταδεικνύει την ανάγκη προστασίας των εντόμων επικονιαστών·

Ε.  λαμβάνοντας υπόψη τις πρόσφατες μελέτες του Οργανισμού Επισιτισμού και Γεωργίας των Ηνωμένων Εθνών (FAO), οι οποίες καταδεικνύουν ότι η αύξηση της πυκνότητας και της ποικιλίας των εντόμων-επικονιαστών έχει άμεσο αντίκτυπο στην παραγωγή και ότι μπορεί τούτο να βοηθήσει γενικά τις εκμεταλλεύσεις μικρής κλίμακας να αυξήσουν τη μέση παραγωγικότητά τους κατά 24 %·

ΣΤ.  λαμβάνοντας υπόψη ότι δεν διαθέτουν όλες οι χώρες σύστημα καταχώρισης μελισσοκόμων και κυψελών που διευκολύνει την παρακολούθηση της εξέλιξης του τομέα, της αγοράς και της υγείας των μελισσών·

Ζ.  λαμβάνοντας υπόψη ότι το 2004 η Επιτροπή έδωσε εγγυήσεις ύψους 32 εκατομμυρίων EUR ανά έτος για εθνικά μελισσοκομικά προγράμματα που ωφελούσαν αποκλειστικά τη μελισσοκομία, και λαμβάνοντας υπόψη ότι έως το 2016 το ποσό αυτό είχε ανέλθει σε 36 εκατομμύρια EUR, αλλά απέχει ακόμη πολύ από το να είναι επαρκές (αντιστοιχώντας σε 0,0003 % του προϋπολογισμού της ΚΓΠ)·

Η.  λαμβάνοντας υπόψη ότι μεταξύ 2004 και 2016 ο αριθμός των αποικιών μελισσών αυξήθηκε κατά 47,8 % μέσω της προσχώρησης νέων κρατών μελών, αλλά η χρηματοδότηση της ΕΕ αυξήθηκε μόλις κατά 12 %, γεγονός που σημαίνει ότι η διαθέσιμη χρηματοδότηση της ΕΕ δεν είναι επαρκής για τη διατήρηση του πληθυσμού των μελισσών και την κατάλληλη υποστήριξη των μελισσοκόμων στην ανανέωση των μελισσιών τους ύστερα από τις απώλειες πληθυσμού στα κράτη μέλη που πλήττονται από υψηλά ποσοστά θνησιμότητας·

Θ.  λαμβάνοντας υπόψη ότι, παρά την εν λόγω στατιστική αύξηση, πολλοί επαγγελματίες μελισσοκόμοι έχουν διακόψει τη δραστηριότητά τους και ότι σε ορισμένα κράτη μέλη ο αριθμός των αποικιών μελισσών μειώθηκε κατά 50 % ή και περισσότερο(3), λόγω των επιπτώσεων της κλιματικής αλλαγής (π.χ. εαρινός παγετός, ξηρασία, πυρκαγιές), ορισμένων χημικών δραστικών ουσιών, και των διαταραχών στο πλαίσιο της εσωτερικής αγοράς της ΕΕ στον τομέα του μελιού· λαμβάνοντας υπόψη ότι πολλές περιπτώσεις χειμερινών απωλειών και διαταραχών εξακολουθούν να καταγράφονται σήμερα·

Ι.  λαμβάνοντας υπόψη ότι τα εθνικά προγράμματα για τον τομέα της μελισσοκομίας που λαμβάνουν συγχρηματοδότηση της ΕΕ έχουν συνολικά θετικό αποτέλεσμα· λαμβάνοντας υπόψη ότι είναι πιθανότερο να είναι η εθνική εφαρμογή που μπορεί μερικές φορές να δημιουργεί έλλειψη εμπιστοσύνης από πλευράς του τομέα και, ως εκ τούτου, να μειώνει την απορρόφηση·

ΙΑ.  λαμβάνοντας υπόψη ότι ο μελισσοκομικός τομέας πλήττεται από ένα ιδιαιτέρως σοβαρό δημογραφικό και ηλικιακό πρόβλημα, με μόνο ένα μικρό ποσοστό των μελισσοκόμων να είναι μικρότεροι των 50 ετών, κάτι που ενέχει κινδύνους για το μέλλον του κλάδου· λαμβάνοντας υπόψη ότι η μελισσοκομία αποτελεί δυνητική πηγή εργασίας και ένταξης για τους νέους στις αγροτικές περιοχές, δεδομένου ότι σε πολλές ευρωπαϊκές περιφέρειες η πρόσβαση στη γη είναι περιορισμένη·

ΙΒ.  λαμβάνοντας υπόψη ότι οι άρτιες θεωρητικές γνώσεις, σε συνδυασμό με την πρακτική κατάρτιση, μπορούν να διευκολύνουν την καλύτερη κατανόηση και τη δράση για την αντιμετώπιση των προκλήσεων που εγείρονται στο μέλλον για τις αποικίες μελισσών, και είναι, συνεπώς, σημαντικές· λαμβάνοντας υπόψη ότι οι μελισσοκόμοι θα πρέπει να λειτουργούν με υπεύθυνο και επαγγελματικό τρόπο και σε στενή συνεργασία με τους αγρότες, προκειμένου να αντιμετωπίσουν τις μελλοντικές προκλήσεις όπως η κλιματική αλλαγή, οι φυσικές καταστροφές, η μείωση της νομής, οι επιθέσεις από άγρια ζώα και είδη αποδημητικών πτηνών σε ορισμένες περιοχές (οι κυψέλες είναι σε μεγάλο βαθμό εκτεθειμένες σε αυτού του είδους τα αρπακτικά, καθώς η μελισσοκομία ασκείται συχνά στην ύπαιθρο), και ο μεγάλος διοικητικός φόρτος σε ορισμένα κράτη μέλη·

ΙΓ.  λαμβάνοντας υπόψη ότι τα συγχρηματοδοτούμενα από την ΕΕ εθνικά μελισσοκομικά προγράμματα παρέχουν στους συμμετέχοντες τη δυνατότητα να αναλάβουν έργα έρευνας και ανάπτυξης· λαμβάνοντας υπόψη ότι τα έργα που στέφονται με επιτυχία μπορούν να συμβάλουν σημαντικά στην ενίσχυση του τομέα και στη βελτίωση της ικανότητάς του να ανθίσταται καλύτερα σε οικολογικές κρίσεις και κρίσεις της αγοράς· λαμβάνοντας υπόψη ότι η μεταφορά γνώσεων και η ανταλλαγή ορθών και καινοτόμων πρακτικών παρέχουν προστιθέμενη αξία στον κλάδο της ευρωπαϊκής μελισσοκομίας, ιδίως εάν συμπληρώνονται από ένα ειδικό πρόγραμμα, όπως το ισχύον «Erasmus για μελισσοκόμους» στο πλαίσιο του δεύτερου πυλώνα της ΚΓΠ·

ΙΔ.  λαμβάνοντας υπόψη ότι η πρακτική της λεγόμενης «νομαδικής» μελισσοκομίας παρουσιάζει πολλές θετικές πτυχές αλλά και αρκετά προβλήματα, ιδίως όσον αφορά τους κανόνες για τη μη εξάπλωση επικίνδυνων καταστάσεων· λαμβάνοντας, ως εκ τούτου, υπόψη ότι απαιτούνται πιο προσεκτικοί έλεγχοι·

ΙΕ.  λαμβάνοντας υπόψη ότι η παρατηρούμενη σήμερα αύξηση της θνησιμότητας των μελισσών και των άγριων επικονιαστών στην Ευρώπη είναι ανησυχητική λόγω του αρνητικού της αντίκτυπου στη γεωργία, τη βιοποικιλότητα και τα οικοσυστήματα· λαμβάνοντας υπόψη ότι υπάρχουν πολλοί παράγοντες που προκαλούν την αυξημένη θνησιμότητα των μελισσών, οι οποίοι ποικίλλουν ανάλογα με τη γεωγραφική περιοχή, τα τοπικά χαρακτηριστικά και τις κλιματικές συνθήκες· λαμβάνοντας υπόψη ότι οι εν λόγω παράγοντες περιλαμβάνουν τις σοβαρές επιπτώσεις των χωροκατακτητικών ξένων ειδών, όπως το Varroa destructor, ο μικρός κάνθαρος κυψελών (Aethina tumida), η ασιατική σφήκα (Vespa velutina) και της αμερικανικής σηψιγονίας, καθώς και ζωικών παθογόνων όπως η νοζεμίαση, τις επιπτώσεις ορισμένων δραστικών ουσιών σε φυτοπροστατευτικά προϊόντα και άλλα βιοκτόνα, την αλλαγή του κλίματος, την υποβάθμιση του περιβάλλοντος, την υποβάθμιση των οικοτόπων και την προοδευτική κατάργηση των ανθοφόρων φυτών· λαμβάνοντας υπόψη ότι οι μέλισσες εξαρτώνται από γεωργικές εκτάσεις, με τη συνολική έκταση και την ποικιλότητα των καλλιεργειών να παρέχουν την κύρια πηγή τροφής, και συνεπώς θα ήταν χρήσιμο τόσο για τους μελισσοκόμους όσο και για τους γεωργούς να εφαρμόζουν έναν συγκεκριμένο τύπο περιοχών οικολογικής εστίασης που ονομάζονται «μελισσοκομικές περιοχές», που θα μπορούσε στη συνέχεια να χρησιμοποιηθεί ευρέως σε όλα τα κράτη μέλη, ιδίως κατά τη διάρκεια της περιόδου χαμηλής ανθοφορίας·

ΙΣΤ.  λαμβάνοντας υπόψη ότι οι μελισσοκόμοι συχνά δεν έχουν τη δυνατότητα να καταπολεμήσουν τις ασθένειες και τα παράσιτα των μελισσών, λόγω της έλλειψης πληροφόρησης, κατάρτισης και αποτελεσματικών μέσων για την αντιμετώπισή τους, όπως η πρόσβαση σε φάρμακα για τη θεραπεία των μελισσών· λαμβάνοντας υπόψη ότι οι μελισσοκόμοι λαμβάνουν στήριξη για μέτρα προστασίας κατά της βαρροϊκής ακαρίασης (Varroa destructor), αν και τα μέτρα αυτά δεν είναι ακόμη πλήρως επιτυχή, καθώς οι προσπάθειες έρευνας και ανάπτυξης παραμένουν ανεπαρκείς ως προς τις θεραπείες κατά των παρασιτικών ειδών, της επίδρασης της διατροφής των μελισσών και της έκθεσης σε χημικά προϊόντα·

ΙΖ.  λαμβάνοντας υπόψη ότι η υποχρέωση των μελισσοκόμων να δηλώνουν τις ασθένειες και τα παράσιτα οδηγεί στη συστηματική καταστροφή των κυψελών και ενδέχεται να τους ενθαρρύνει να μην προβαίνουν σε δήλωση· λαμβάνοντας υπόψη ότι τα διαθέσιμα φάρμακα στην αγορά για τη θεραπεία ασθενειών των μελισσών είναι περιορισμένα και δεν ανταποκρίνονται στην αυξανόμενη ανάγκη για αποτελεσματικά κτηνιατρικά φάρμακα· λαμβάνοντας υπόψη ότι για τον έλεγχο της βαρρόασης έχουν υποβληθεί σε δοκιμές διάφορες φυσικές ουσίες, τρεις από τις οποίες αποτελούν πλέον τη βάση για οργανικές θεραπείες, και συγκεκριμένα το μυρμηκικό οξύ, το οξαλικό οξύ και η θυμόλη·

ΙΗ.  λαμβάνοντας υπόψη ότι η βασιζόμενη στη μονοκαλλιέργεια γεωργία που κάνει χρήση φυτικών ποικιλιών και υβριδίων με χαμηλότερο νεκταροφόρο και γυροφόρο δυναμικό και μικρότερες περιόδους άνθησης μειώνει σημαντικά τόσο τη βιοποικιλότητα όσο και την έκταση των περιοχών νομής των μελισσών· λαμβάνοντας υπόψη ότι βρετανοί επιστήμονες κατέληξαν πρόσφατα στο συμπέρασμα ότι οι τοπικές και περιφερειακές φυλές μελισσών επιβιώνουν καλύτερα σε μια δεδομένη περιοχή από ό,τι οι φυλές μελισσών που προέρχονται από άλλες περιοχές(4)· λαμβάνοντας υπόψη ότι η διασφάλιση υγιούς και βιώσιμου μελισσοκομικού κλάδου στην Ευρώπη σε μακροπρόθεσμο ορίζοντα εξαρτάται από την εξασφάλιση της μακροπρόθεσμης υγείας και βιωσιμότητας των τοπικών οικοτύπων μελισσών, λόγω της ποικιλότητας και της προσαρμοστικότητάς τους στα τοπικά περιβάλλοντα·

ΙΘ.  λαμβάνοντας υπόψη ότι, στην έκθεσή της που δημοσιεύθηκε στις 26 Φεβρουαρίου 2016, η Διακυβερνητική Πλατφόρμα για τη Βιοποικιλότητα και τις Υπηρεσίες Οικοσυστήματος (IPBES), καθώς και η Διεθνής Ένωση Διατήρησης της Φύσης (IUCN) στις παγκόσμιες ενσωματωμένες εκτιμήσεις της για τα συστημικά εντομοκτόνα, έκρουσαν τον κώδωνα του κινδύνου για τη μείωση των επικονιαστών· λαμβάνοντας υπόψη ότι οι μέλισσες αποτελούν σημαντικό δείκτη της ποιότητας του περιβάλλοντος·

Κ.  λαμβάνοντας υπόψη ότι οι μελισσοκόμοι, οι γεωργοί, οι περιβαλλοντολόγοι και οι πολίτες αναμένουν ενέργειες με βάση σαφή επιστημονική συναίνεση σχετικά με όλα τα αίτια της θνησιμότητας των μελισσών, συμπεριλαμβανομένων των επιδράσεων των δραστικών ουσιών γεωργικών φαρμάκων (π.χ. ορισμένων νεονικοτινοειδών και άλλων συστημικών εντομοκτόνων), όπως έχουν προσδιοριστεί από την ΕΑΑΤ·

ΚΑ.  λαμβάνοντας υπόψη ότι η ποικιλία επιστημονικών συμπερασμάτων εξηγείται εν μέρει από τη χρήση διαφορετικών αναλυτικών μεθόδων και ερευνητικών πρωτοκόλλων· λαμβάνοντας υπόψη ότι η έλλειψη συντονισμού της έρευνας για τους επικονιαστές σε επίπεδο ΕΕ και προσβάσιμων και εναρμονισμένων δεδομένων μεταξύ φορέων έχει ως αποτέλεσμα τον πολλαπλασιασμό των αποκλινουσών ή αντιφατικών μελετών·

ΚΒ.  λαμβάνοντας υπόψη τη σημασία της διατήρησης και εμβάθυνσης του διαλόγου και της συνεργασίας μεταξύ όλων των ενδιαφερομένων φορέων (μελισσοκόμων, γεωργών, επιστημόνων, ΜΚΟ, τοπικών αρχών, βιομηχανιών φυτοπροστατευτικών προϊόντων, ιδιωτικού τομέα, κτηνιάτρων και του ευρύτερου κοινού), του συντονισμού της έρευνας και της ανταλλαγής όλων των σχετικών συλλεγόμενων στοιχείων σε εύλογο χρόνο·

ΚΓ.  λαμβάνοντας υπόψη ότι υπάρχει γενική ζήτηση για μια κοινή και εναρμονισμένη βάση δεδομένων, που θα περιλαμβάνει, μεταξύ άλλων, το είδος της καλλιέργειας και των γεωργικών πρακτικών, την παρουσία επιβλαβών οργανισμών και ασθενειών, τις κλιματικές και καιρικές συνθήκες, το τοπίο και την υποδομή, την πυκνότητα των αποικιών μελισσών και το ποσοστό θνησιμότητας των μελισσών ανά περιφέρεια, καθώς και για συναφή ψηφιακά εργαλεία και τεχνολογίες που είναι αβλαβή για τις μέλισσες, και μέσα επικοινωνίας, όπως προτείνεται στην πρωτοβουλία «Ευρωπαϊκή Σύμπραξη για τις Μέλισσες» που εγκρίθηκε τον Ιούνιο του 2017· λαμβάνοντας υπόψη ότι τα αποτελέσματα της εμπεριστατωμένης επιστημονικής επισκόπησης της ΕΑΑΤ, τα οποία έχουν ήδη καθυστερήσει για πάνω από ένα έτος, είναι αναγκαία για να μπορούν οι αποφάσεις να λαμβάνονται με βάση τα πλέον πρόσφατα επιστημονικά στοιχεία· λαμβάνοντας υπόψη ότι, προκειμένου να ανακοπεί και να μειωθεί η θνησιμότητα των μελισσών, χρειάζονται το συντομότερο δυνατόν σαφή αποτελέσματα για όλους τους δείκτες υγείας των μελισσών, ιδίως από δοκιμές πεδίου· λαμβάνοντας υπόψη ότι οι μελισσοκόμοι, οι γεωργοί και οι πολίτες αναμένουν από την Επιτροπή να παρακολουθεί εκ του σύνεγγυς, μαζί με τους σχετικούς οργανισμούς της ΕΕ και εμπειρογνώμονες από τα κράτη μέλη, τις κατευθυντήριες γραμμές της ΕΑΑΤ για την αξιολόγηση των επιπτώσεων των φυτοπροστατευτικών προϊόντων στις μέλισσες, και αναμένουν από τα κράτη μέλη να τις εφαρμόσουν δεόντως·

ΚΔ.  λαμβάνοντας υπόψη ότι η παραγωγή μελιού επηρεάζεται επίσης από τις καιρικές συνθήκες, καθώς ο θερμός και υγρός καιρός ευνοεί την παραγωγή μελιού, ενώ ο ψυχρός και ταυτόχρονα υγρός καιρός την παρεμποδίζει· λαμβάνοντας υπόψη ότι οι φθινοπωρινές και χειμερινές απώλειες συντελούν στην αραίωση των αποικιών μελισσών και στη μείωση της παραγωγής μελιού, η οποία μπορεί να φθάσει το 50 % σε ορισμένα κράτη μέλη, ή και το 100 % σε ορισμένες περιφέρειες·

ΚΕ.  λαμβάνοντας υπόψη ότι θα πρέπει να δοθεί προσοχή στο διαφορετικό μέγεθος του πληθυσμού μελισσών σε διάφορους γεωργικούς τομείς, δεδομένου ότι αυξάνεται σε ορισμένες χώρες παραγωγής μελιού και μειώνεται σε άλλες·

ΚΣΤ.  λαμβάνοντας υπόψη ότι η αύξηση της θνησιμότητας των μελισσών υποχρεώνει τους μελισσοκόμους να αγοράζουν πιο τακτικά αποικίες, γεγονός που οδηγεί σε αύξηση του κόστους παραγωγής· λαμβάνοντας υπόψη ότι το κόστος μιας αποικίας μελισσών έχει τουλάχιστον τετραπλασιαστεί από το 2002· λαμβάνοντας υπόψη ότι η αντικατάσταση μιας αποικίας μελισσών μπορεί να οδηγήσει συχνά σε βραχυπρόθεσμη και μεσοπρόθεσμη μείωση της παραγωγής, εφόσον οι νέες αποικίες είναι λιγότερο παραγωγικές κατά το αρχικό διάστημα της εγκατάστασής τους· λαμβάνοντας υπόψη ότι οι μελισσοκόμοι δεν χρησιμοποιούν ποτέ για την παραγωγή μελιού τόσες αποικίες μελισσών όσες αναφέρουν οι στατιστικές, δεδομένου ότι αποκαθιστούν τον αρχικό αριθμό αποικιών κατά τη διάρκεια του έτους, σε βάρος της παραγόμενης ποσότητας, καθώς η ανανέωση των χαμένων αποικιών απαιτεί επίσης μέλι·

ΚΖ.  λαμβάνοντας υπόψη ότι η παραχθείσα και εξαχθείσα ποσότητα μελιού έχει διπλασιαστεί σε ορισμένες τρίτες χώρες κατά τα τελευταία 15 έτη· λαμβάνοντας υπόψη ότι η ΕΕ είναι σταθερά μόλις κατά 60 % αυτάρκης στο μέλι, ποσοστό το οποίο δεν αυξάνεται, ενώ ο αριθμός των κυψελών στην ΕΕ σχεδόν διπλασιάστηκε μεταξύ 2003 και 2016 και ο αριθμός των μελισσοκόμων αυξήθηκε από περίπου 470 000 σε περίπου 620 000 κατά την ίδια περίοδο· λαμβάνοντας υπόψη ότι το 2016 οι τρεις κύριοι ευρωπαίοι παραγωγοί μελιού ήταν η Ρουμανία, η Ισπανία και η Ουγγαρία, ακολουθούμενες από τη Γερμανία, την Ιταλία και την Ελλάδα·

ΚΗ.  λαμβάνοντας υπόψη ότι η ΕΕ εισάγει κάθε χρόνο περίπου το 40 % του μελιού της· λαμβάνοντας υπόψη ότι το 2015 το εισαγόμενο μέλι ήταν κατά μέσο όρο 2,3 φορές φθηνότερο από ό,τι το μέλι που παράγεται στην ΕΕ· λαμβάνοντας υπόψη ότι η ΕΕ εισάγει περίπου 200 000 τόνους μελιού ετησίως, κυρίως από την Κίνα, την Ουκρανία, την Αργεντινή και το Μεξικό, κάτι που δημιουργεί σοβαρό ανταγωνιστικό μειονέκτημα για τους μελισσοκόμους της Ευρώπης σε σύγκριση με τους παραγωγούς από τρίτες χώρες και που αποτρέπει έναν υψηλότερο βαθμό αυτάρκειας· λαμβάνοντας υπόψη ότι το εισαγόμενο μέλι συχνά δεν πληροί τα πρότυπα που επιβάλλονται στους μελισσοκόμους της ΕΕ·

ΚΘ.  λαμβάνοντας υπόψη ότι οι καταναλωτές σκέφτονται συχνά να καταναλώσουν μέλι από την ΕΕ, όταν ένα ποσοστό αυτού του μελιού είναι στην πραγματικότητα ένα μίγμα μελιού της ΕΕ και τρίτης χώρας, ενώ μια μεγάλη αναλογία του εισαγόμενου μελιού νοθεύεται·

Λ.  λαμβάνοντας υπόψη ότι από το 2002 η ποσότητα μελιού στις μεγαλύτερες περιφέρειες παραγωγής μελιού στον κόσμο έχει παραμείνει στάσιμη ή έχει μειωθεί ως αποτέλεσμα της κακής κατάστασης της υγείας των μελισσών, ενώ η ποσότητα παραγόμενου μελιού στην Κίνα έχει διπλασιαστεί (περίπου 450 000 τόνοι ετησίως από το 2012), κάτι που αντιστοιχεί στη συνδυασμένη παραγωγή μελιού της ΕΕ, της Αργεντινής, του Μεξικού, των ΗΠΑ και του Καναδά μαζί·

ΛΑ.  λαμβάνοντας υπόψη ότι το 2015 πάνω από το ήμισυ των εισαγωγών μελιού στην ΕΕ προήλθε από την Κίνα – περίπου 100 000 τόνοι –το διπλάσιο από ό,τι το 2002– αν και ο αριθμός των αποικιών μελισσών έχει μειωθεί σε άλλα μέρη του κόσμου· λαμβάνοντας υπόψη ότι, σύμφωνα με τις ενώσεις μελισσοκόμων και τους επαγγελματίες, ένα μεγάλο ποσοστό του εισαγόμενου μελιού από την Κίνα ενδέχεται να νοθεύεται με εξωγενές σάκχαρο αραβοσίτου ή ζαχαροκάλαμου· λαμβάνοντας υπόψη ότι δεν έχουν όλα τα κράτη μέλη τη δυνατότητα να διενεργούν αναλύσεις για να ανιχνεύσουν παρατυπίες στο εισαγόμενο μέλι στα σημεία ελέγχου των εξωτερικών συνόρων της ΕΕ·

ΛΒ.  λαμβάνοντας υπόψη ότι το μέλι είναι το τρίτο πιο νοθευμένο προϊόν στον κόσμο· λαμβάνοντας υπόψη ότι η νοθεία ζημιώνει σημαντικά τους ευρωπαίους μελισσοκόμους και εκθέτει σε σοβαρούς κινδύνους την υγεία των καταναλωτών·

ΛΓ.  λαμβάνοντας υπόψη ότι, κατά τους ειδικούς, το 2002 οι εταιρείες που εξάγουν μέλι από την Κίνα αντιμετώπισαν το πρόβλημα με τη χλωραμφενικόλη, όχι με τη συμμόρφωση προς τους κανόνες αλλά με τη διήθηση μελωμάτων·

ΛΔ.  λαμβάνοντας υπόψη ότι, τον Δεκέμβριο του 2015, το Συμβούλιο Γεωργίας και Αλιείας συζήτησε προβληματισμούς σχετικά με την ποιότητα του εισαγόμενου μελιού και την ανταγωνιστικότητα του ευρωπαϊκού μελισσοκομικού τομέα· λαμβάνοντας υπόψη ότι, κατόπιν τούτου, η Επιτροπή επέβαλε τον κεντρικό έλεγχο του μελιού·

ΛΕ.  λαμβάνοντας υπόψη ότι τα δείγματα μελιού από τα κράτη μέλη ελέγχθηκαν από το Κοινό Κέντρο Ερευνών, το οποίο διαπίστωσε, μεταξύ άλλων, ότι το 20 % των δειγμάτων που είχαν ληφθεί στα εξωτερικά σύνορα της ΕΕ και στις εγκαταστάσεις των εισαγωγέων δεν πληρούσαν τα κριτήρια για τη σύνθεση ή/και τις μεθόδους παραγωγής του μελιού, όπως ορίζονται στην οδηγία για το μέλι (2001/110/ΕΚ) και στο 14 % των δειγμάτων βρέθηκε πρόσθετη ζάχαρη· λαμβάνοντας υπόψη ότι, παρά ταύτα, εξακολουθεί να εισέρχεται στην Ευρώπη νοθευμένο και παραποιημένο μέλι·

ΛΣΤ.  λαμβάνοντας υπόψη ότι, σύμφωνα με τον Codex Alimentarius, που χρησιμοποιείται στην ΕΕ, το μέλι είναι φυσικό προϊόν στο οποίο δεν επιτρέπεται η προσθήκη ή η αφαίρεση ουσιών, και το οποίο δεν πρέπει να ξηραίνεται εκτός της κυψέλης·

ΛΖ.  λαμβάνοντας υπόψη ότι η ανισορροπία στην ευρωπαϊκή αγορά μελιού, αποτέλεσμα μιας πολιτικής μαζικής εισαγωγής νοθευμένου και φθηνού μελιού, έχει μειώσει την τιμή αγοράς του μελιού στις κύριες χώρες παραγωγής της ΕΕ (Ρουμανία, Ισπανία, Ουγγαρία, Βουλγαρία, Πορτογαλία, Γαλλία, Ιταλία, Ελλάδα και Κροατία) κατά το ήμισυ μεταξύ 2014 και 2016, και ότι τούτο εξακολουθεί να θέτει τους ευρωπαίους μελισσοκόμους σε δυσχερή και επιζήμια θέση·

ΛΗ.  λαμβάνοντας υπόψη ότι στο άρθρο 2 παράγραφος 4 δεύτερο εδάφιο στοιχείο α) της οδηγίας για το μέλι όπως τροποποιήθηκε από την οδηγία 2014/63/ΕΕ αναφέρεται ότι, εάν το μέλι προέρχεται από περισσότερα από ένα κράτη μέλη ή τρίτες χώρες, η υποχρεωτική ένδειξη των χωρών προέλευσης μπορεί να αντικαθίσταται από μία από τις ακόλουθες ενδείξεις, κατά περίπτωση: «μίγμα μελιών ΕΕ», «μίγμα μελιών εκτός ΕΕ» ή «μίγμα μελιών ΕΕ και εκτός ΕΕ»· λαμβάνοντας υπόψη ότι το σήμα «μίγμα μελιών ΕΕ και εκτός ΕΕ» δεν είναι αρκετά διαφωτιστικό για τον καταναλωτή·

ΛΘ.  λαμβάνοντας υπόψη ότι πολλοί συσκευαστές και έμποροι μελιού χρησιμοποιούν τώρα αθέμιτα αυτή την ένδειξη προέλευσης, για να αποκρύψουν την πραγματική χώρα καταγωγής, καθώς και την αναλογία μελιού από τις διάφορες οικείες χώρες, δεδομένου ότι οι αγοραστές είναι πλέον πιο ενημερωμένοι και δεν εμπιστεύονται τα τρόφιμα ορισμένων χωρών· λαμβάνοντας υπόψη ότι πολλές μεγάλες χώρες παραγωγής μελιού, όπως οι ΗΠΑ, ο Καναδάς, η Αργεντινή ή το Μεξικό, προβλέπουν πολύ αυστηρότερες απαιτήσεις σχετικά με την επισήμανση του μελιού από ό,τι οι απλουστευμένοι κανόνες της ΕΕ, παρέχοντας συνεπώς πολύ καλύτερες εγγυήσεις για την απαραίτητη ενημέρωση των καταναλωτών από ό,τι η ΕΕ·

Μ.  λαμβάνοντας υπόψη ότι οι ισχύοντες κανόνες δεν λαμβάνουν υπόψη τις δόλιες πρακτικές σχετικά με τα προϊόντα μεταποίησης, όπως τα μπισκότα, τα δημητριακά για πρωινό, τα είδη ζαχαροπλαστικής κ.λπ.· λαμβάνοντας υπόψη ότι η ονομασία «μέλι» μπορεί να παραπλανήσει τους καταναλωτές όσον αφορά την πραγματική περιεκτικότητα του συγκεκριμένου προϊόντος, δεδομένου ότι χρησιμοποιείται συχνά όταν πολύ λιγότερο από το 50 % της περιεκτικότητας του προϊόντος σε σάκχαρα προέρχεται από μέλι·

ΜΑ.  λαμβάνοντας υπόψη ότι η πρωτοβουλία «Ευρωπαϊκό μέλι για πρόγευμα» που ξεκίνησε το 2014 αποτέλεσε μεγάλη επιτυχία, και ότι η εξαίρετη αυτή πρωτοβουλία είναι ανοικτή σε όλα τα κράτη μέλη και έχει ως στόχο να συμβάλει στη διαπαιδαγώγηση των παιδιών ώστε να καταναλώνουν υγιεινά τρόφιμα, όπως το μέλι, καθώς και να προωθήσει τον μελισσοκομικό τομέα· λαμβάνοντας υπόψη ότι, στις 11 Μαΐου 2015, η Σλοβενία εισηγήθηκε στη σύνοδο του Συμβουλίου Γεωργίας και Αλιείας την επίσημη αναγνώριση της 20ής Μαΐου και την ανακήρυξή της από τα Ηνωμένα Έθνη ως «Παγκόσμιας Ημέρας της Μέλισσας», ιδέα η οποία στηρίχθηκε από όλα τα κράτη μέλη και εγκρίθηκε από τον FAO στη διάσκεψη του στη Ρώμη τον Ιούλιο του 2017· λαμβάνοντας υπόψη ότι συμφωνήθηκε πως θα πρέπει να δοθεί ιδιαίτερη προσοχή στον μελισσοκομικό τομέα από πλευράς γεωργίας, φυτοπροστασίας και βιώσιμων γεωργικών πρακτικών, διότι οι μέλισσες έχουν σημαντικό αντίκτυπο στην οικολογική ισορροπία παγκοσμίως·

ΜΒ.  λαμβάνοντας υπόψη ότι τα σχολικά προγράμματα της ΕΕ για τα φρούτα, τα λαχανικά και το γάλα αποτελούν εργαλείο καίριας σημασίας για την επανασύνδεση των παιδιών με τη γεωργία και την ποικιλία των γεωργικών προϊόντων της ΕΕ, ιδίως των προϊόντων που παράγονται στην περιοχή τους· λαμβάνοντας υπόψη ότι, πέραν της προώθησης των φρέσκων φρούτων και λαχανικών και της κατανάλωσης γάλακτος, τα εν λόγω προγράμματα επιτρέπουν στα κράτη μέλη να συμπεριλαμβάνουν και άλλα ιδιότυπα προϊόντα τοπικής, περιφερειακής ή εθνικής παραγωγής, όπως το μέλι·

ΜΓ.  λαμβάνοντας υπόψη ότι, αν και η συμμετοχή τοπικών παραγωγών στα προγράμματα της ΕΕ στο πλαίσιο του σχεδίου «Φρούτα, λαχανικά και γάλα στο σχολείο» συνεπάγεται πρόσθετη διοικητική και οικονομική επιβάρυνση, τα δυνητικά οφέλη από την άποψη της ενίσχυσης της ευαισθητοποίησης σχετικά με τα διατροφικά οφέλη του μελιού, τη σημασία της μελισσοκομίας, την ενθάρρυνση της αυξημένης κατανάλωσης και την απρόσκοπτη συμμετοχή τοπικών κυρίως μελισσοκόμων, θα μπορούσαν να ευνοήσουν τον κλάδο και την αλυσίδα μελιού συνολικά· λαμβάνοντας υπόψη ότι οι τοπικοί παραγωγοί αντιμετωπίζουν δυσκολίες όσον αφορά τη συμμετοχή τους στα προγράμματα που εντάσσονται στο σχέδιο της ΕΕ για τα σχολεία, λόγω της περιοριστικής εφαρμογής της νομοθεσίας σχετικά με την απευθείας προμήθεια μικρών ποσοτήτων μελιού σε ορισμένα κράτη μέλη· λαμβάνοντας υπόψη ότι είναι ιδιαίτερα σημαντικό να προωθηθεί η τοπική παραγωγή και κατανάλωση·

ΜΔ.  λαμβάνοντας υπόψη ότι η ετήσια κατανάλωση μελιού παρουσιάζει τεράστιες αποκλίσεις μεταξύ των κρατών μελών: ενώ τα κράτη μέλη της Δυτικής Ευρώπης έχουν μέση κατανάλωση 2,5-2,7 κιλά ανά άτομο, η αντίστοιχη ποσότητα στα κράτη μέλη που προσχώρησαν στην ΕΕ από το 2004 και μετά είναι, σε ορισμένες περιπτώσεις, της τάξης μόλις των 0,7 κιλών· λαμβάνοντας υπόψη ότι τα ευρωπαϊκά συστήματα ποιότητας, και ιδίως τα συστήματα γεωγραφικών ενδείξεων, είναι ιδιαίτερης σημασίας για τη διατήρηση και τη δημιουργία θέσεων εργασίας· λαμβάνοντας υπόψη ότι μέχρι στιγμής έχουν καταχωριστεί περισσότερες από 30 γεωγραφικές ενδείξεις για το μέλι· λαμβάνοντας υπόψη ότι οι ετικέτες «ευρωπαϊκά» και «made in Europe» συνδέονται συχνά με προϊόντα υψηλής αξίας·

ΜΕ.  λαμβάνοντας υπόψη ότι το μέλι έχει θετική επίδραση στον οργανισμό, ειδικότερα όσον αφορά την υγεία, λόγω των αντισηπτικών, αντιφλεγμονωδών και θεραπευτικών του ιδιοτήτων, κάτι που θα μπορούσε να τύχει περαιτέρω αναγνώρισης στη μελλοντική γεωργική πολιτική·

ΜΣΤ.  λαμβάνοντας υπόψη ότι πολυάριθμα παραδείγματα αυτοοργάνωσης και απευθείας πώλησης από τον μελισσοκόμο καταδεικνύουν πως η πώληση μελιού, ιδίως βιολογικού, και άλλων μελισσοκομικών προϊόντων με βραχείες αλυσίδες εφοδιασμού και σε τοπικές αγορές παραγωγών είναι εξαιρετικά επιτυχημένη·

ΜΖ.  λαμβάνοντας υπόψη ότι η αστική μελισσοκομία έχει γίνει ιδιαιτέρως δημοφιλής τα τελευταία χρόνια και έχει τις δυνατότητες να αυξήσει την ευαισθητοποίηση ευρέος κύκλου πολιτών, συμπεριλαμβανομένων των παιδιών, σχετικά με τη φύση και τα οφέλη της μελισσοκομίας· λαμβάνοντας υπόψη ότι η διατήρηση ανθοφόρων φυτών σε κήπους και σε αστικές περιοχές από τις δημόσιες και/ή τις τοπικές και περιφερειακές αρχές συμβάλλει επίσης στον εμπλουτισμό της πηγής τροφοδοσίας των επικονιαστών·

ΜΗ.  λαμβάνοντας υπόψη ότι άλλα μελισσοκομικά προϊόντα, όπως είναι η γύρη, η πρόπολη, το κερί, το δηλητήριο μελισσών και ο βασιλικός πολτός συμβάλλουν σημαντικά στην ευημερία των πολιτών και χρησιμοποιούνται ως υψηλής ποιότητας τρόφιμα και αναζητούνται στο πλαίσιο ενός φυσιολογικού τρόπου ζωής· λαμβάνοντας υπόψη ότι αυτά διαδραματίζουν επίσης καίριο ρόλο στην υγειονομική περίθαλψη και τη βιομηχανία καλλυντικών, και, ως εκ τούτου, αποτελούν πρόσθετο πόρο για τη βελτίωση της οικονομικής κατάστασης των μελισσοκόμων· λαμβάνοντας, ωστόσο, υπόψη ότι τα προϊόντα αυτά δεν ορίζονται στην οδηγία για το μέλι, και ότι η παράλειψη αυτή αποβαίνει σε βάρος της εφαρμογής μιας αποτελεσματικής τομεακής πολιτικής και δυσχεραίνει τόσο τις προσεγγίσεις που βασίζονται στην ποιότητα όσο και την καταπολέμηση της απάτης και της νοθείας· λαμβάνοντας υπόψη ότι κάθε κράτος μέλος μπορεί να αποφασίσει για την απαγόρευση της καλλιέργειας ΓΤΟ στην επικράτειά του, ώστε να προστατεύσει τους ευρωπαίους καταναλωτές από μέλι το οποίο έχει μολυνθεί από γενετικώς τροποποιημένη γύρη·

ΜΘ.  λαμβάνοντας υπόψη ότι εισάγοντα στην ΕΕ μεγάλες ποσότητες μελιού και αυτό προκαλεί πολλές φορές σοβαρές διαταραχές, ακόμη δε και κρίσεις, στην αγορά μελιού της ΕΕ, συντελώντας στην αποδυνάμωση του ευρωπαϊκού μελισσοκομικού τομέα· λαμβάνοντας υπόψη ότι ο μελισσοκομικός τομέας αξίζει να αντιμετωπίζεται ως προτεραιότητα στην ΕΕ κατά τις διαπραγματεύσεις για συμφωνίες ελεύθερων συναλλαγών, και ότι το μέλι και τα άλλα μελισσοκομικά προϊόντα θα πρέπει να ταξινομηθούν ως «ευαίσθητα προϊόντα»·

Η σημασία της μελισσοκομίας

1.  επισημαίνει ότι οι μέλισσες μελιτοπαραγωγής, παράλληλα με τις άγριες μέλισσες και άλλους επικονιαστές, επιτελούν βασικές υπηρεσίες οικοσυστήματος και γεωργίας με την επικονίαση των ανθών, συμπεριλαμβανομένων των καλλιεργειών, χωρίς την οποία ευρωπαϊκή μελισσοκομία, και ειδικά η καλλιέργεια εντομόφιλων φυτών (φυτά που επικονιάζονται από έντομα), δεν θα υπήρχε· υπογραμμίζει, στο πλαίσιο αυτό, τη σημασία της ΚΓΠ που είναι προσανατολισμένη στη βιώσιμη ανάπτυξη και την ενίσχυση της βιοποικιλότητας, η οποία είναι καλύτερη όχι μόνο για την επιβίωση και την ανασύσταση του πληθυσμού των μελισσών, αλλά και για την απόδοση των καλλιεργειών·

2.  καλεί την Επιτροπή να διασφαλίσει την εξέχουσα θέση της μελισσοκομίας στη μελλοντική γεωργική πολιτική από πλευράς στήριξης και απλοποίησης, έρευνας και καινοτομίας, και μελισσοκομικών εκπαιδευτικών προγραμμάτων·

3.  υπογραμμίζει ότι, ενώ η ΕΕ μπορεί να λάβει περαιτέρω μέτρα για τους μελισσοκόμους και τις μέλισσες, είναι αναγκαίο να αναγνωριστεί η συμβολή της σημερινής ΚΓΠ στη στήριξη της μελισσοκομίας και, δυνητικώς, στη βελτίωση του περιβάλλοντος και της βιοποικιλότητας μέσω διαφόρων εργαλείων, όπως με μέτρα για τη διαφοροποίηση των καλλιεργειών, περιοχές οικολογικής εστίασης (ΠΟΕ), το δίκτυο Natura 2000, τη βιολογική γεωργία, άλλα γεωργοπεριβαλλοντικά μέτρα που συμβάλλουν στην εγκατάσταση αποικιών μελισσών, μέτρα για την προστασία του κλίματος ή με την Ευρωπαϊκή Σύμπραξη Καινοτομίας·

Η στήριξη της ΕΕ στη μελισσοκομία

4.  υπογραμμίζει ότι η χρηματοδότηση του μελισσοκομικού κλάδου για την παραγωγή τροφίμων και θεραπευτικούς σκοπούς πρέπει να διαρθρωθεί με πιο στοχευμένο και αποτελεσματικό τρόπο, καθώς και να αυξηθεί καταλλήλως στο πλαίσιο μιας μελλοντικής γεωργικής πολιτικής (που αναμένεται από το 2021)·

5.  καλεί την Επιτροπή και τα κράτη μέλη να παράσχουν στήριξη στον μελισσοκομικό τομέα της ΕΕ μέσω μιας ισχυρής πολιτικής και των κατάλληλων χρηματοδοτικών μέτρων, που να ανταποκρίνονται στο υφιστάμενο απόθεμα μελισσών· προτείνει, ως εκ τούτου, να αυξηθεί κατά 50 % το κονδύλι του προϋπολογισμού της ΕΕ που διατίθεται για εθνικά μελισσοκομικά προγράμματα, ώστε να αποτυπώνει τον σημερινό πληθυσμό των μελισσών μελιτοπαραγωγής στην ΕΕ και τη σημασία του τομέα συνολικά· ενθαρρύνει έντονα όλα τα κράτη μέλη, σύμφωνα με το άρθρο 55 του κανονισμού (ΕΕ) αριθ. 1308/2013 για την ενιαία ΚΟΑ, να θεσπίσουν εθνικό πρόγραμμα για τον μελισσοκομικό τους τομέα·

6.  καλεί την Επιτροπή να εξετάσει διεξοδικά την προσθήκη ενός νέου καθεστώτος στήριξης για τους μελισσοκόμους για την ΚΓΠ μετά το 2020, ώστε να αποτυπωθεί ο οικολογικός ρόλος των μελισσών ως επικονιαστών· υπογραμμίζει, στο πλαίσιο αυτό, ότι πρέπει να λαμβάνονται υπόψη οι ειδικές ανάγκες των πολύ μικρών, των μικρών και των μεσαίων επιχειρήσεων, συμπεριλαμβανομένων όσων ασκούν τις δραστηριότητές τους σε εξόχως απόκεντρες και ορεινές περιοχές· καλεί, επιπλέον, την Επιτροπή να διερευνήσει πρόσθετα μέτρα, όπως η στήριξη της αγοράς βάσεων κηρήθρας·

7.  ζητεί από τους μελισσοκόμους να διεξαγάγουν ενεργό διάλογο με τις αρμόδιες αρχές για την αποτελεσματικότερη εφαρμογή των εθνικών προγραμμάτων μελισσοκομίας, με στόχο τη βελτίωσή τους και την επίλυση τυχόν προβλημάτων που ενδέχεται να προκύψουν·

Διαχείριση κινδύνων

8.  ζητεί από την Επιτροπή να εκπονήσει μελέτη ως προς τη σκοπιμότητα ενός συστήματος διαχείρισης των μελισσοκομικών κινδύνων στο πλαίσιο των εθνικών μελισσοκομικών προγραμμάτων, προκειμένου να αντιμετωπιστούν οι απώλειες στην παραγωγή των επαγγελματιών μελισσοκόμων· προτείνει, συνεπώς, ένα επίδομα που θα υπολογίζεται με βάση τον γενικό μέσο όρο του κύκλου εργασιών των εκμεταλλεύσεων που έχουν πληγεί· υπογραμμίζει ότι οι ασφαλιστικές επιχειρήσεις σε διάφορα κράτη μέλη αρνούνται να ασφαλίσουν αποικίες μελισσών και ότι οι μελισσοκόμοι αντιμετωπίζουν δυσκολίες πρόσβασης στα εργαλεία διαχείρισης κινδύνων στο πλαίσιο του πυλώνα ΙΙ της ΚΓΠ· ζητεί, ως εκ τούτου, από την Επιτροπή και τα κράτη μέλη να διευκολύνουν την πρόσβαση των μελισσοκόμων στα εργαλεία διαχείρισης κινδύνων·

Συγχρηματοδοτούμενα από την ΕΕ εθνικά προγράμματα μελισσοκομίας

9.  τονίζει την ανάγκη κατάλληλης κατάρτισης στη μελισσοκομία, και ενθαρρύνει τα κράτη μέλη να τη συμπεριλάβουν ως απαραίτητη προϋπόθεση στα εθνικά προγράμματα· θεωρεί ότι οι δαπάνες για την αγορά μελισσοκομικού εξοπλισμού, που είναι επιλέξιμος και συγχρηματοδοτείται από τα επιμέρους εθνικά προγράμματα μελισσοκομίας, θα πρέπει να αναγνωρίζονται καθ’ όλη τη διάρκεια της τριετούς περιόδου προγραμματισμού και όχι μόνο κατά το έτος του προγράμματος κατά το οποίο πραγματοποιήθηκε η δαπάνη·

10.  καλεί τα κράτη μέλη να εξετάσουν τη θέσπιση ενός συστήματος αποζημίωσης στα οικεία εθνικά προγράμματα μελισσοκομίας τους για τη θνησιμότητα των αποικιών μελισσών, η οποία οφείλεται σε θεομηνίες, ασθένειες ή αρπακτικά·

11.  καλεί την Επιτροπή να προτείνει αλλαγή στον προγραμματισμό των ετών του προγράμματος όσον αφορά τα εθνικά προγράμματα μελισσοκομίας, με το τέλος του έτους να επεκτείνεται έως τις 30 Οκτωβρίου, λαμβάνοντας υπόψη ότι βάσει της υφιστάμενης νομοθεσίας το έτος του προγράμματος λήγει στις 31 Ιουλίου, ημερομηνία που συμπίπτει με την κορύφωση της μελισσοκομικής περιόδου σε ορισμένα κράτη μέλη, καθιστώντας την ημερομηνία αυτή ακατάλληλη·

12.  επισημαίνει ότι η επέκταση των καστανών αρκούδων και άλλων αρπακτικών σε ορισμένες περιοχές της Ευρώπης δημιουργεί νέες προκλήσεις για τους μελισσοκόμους σε ό,τι αφορά την προσωπική τους ασφάλεια και τις οικονομικές τους δραστηριότητες, και καλεί την Επιτροπή και τα κράτη μέλη να αναπτύξουν κατάλληλα μέτρα εν προκειμένω, και ιδίως αποζημίωση για ζημίες που προκαλούνται από αυτές·

Έρευνα, κατάρτιση και εκπαίδευση

13.  συνιστά την επέκταση και κοινή χρήση των θεμάτων και των αποτελεσμάτων της μελισσοκομικής έρευνας, σύμφωνα και με την κοινοπραξία του προγράμματος Μελισσοθεραπεία – ιδίως αν χρηματοδοτείται από την ΕΕ – μεταξύ των κρατών μελών, ώστε να αποφεύγονται οι επικαλύψεις· ζητεί, στο πλαίσιο αυτό, τη δημιουργία μιας κοινής ψηφιακής βάσης δεδομένων, εναρμονισμένων σε επίπεδο ΕΕ, για την ανταλλαγή πληροφοριών μεταξύ μελισσοκόμων, ερευνητών και όλων των εμπλεκομένων μερών· καλεί, εν προκειμένω, την Επιτροπή να προωθήσει και να ενισχύσει τα ερευνητικά σχέδια για την ευρωπαϊκή μελισσοκομία, όπως το ερευνητικό πρόγραμμα της ΕΑΑΤ στο πλαίσιο του σχεδίου «Collecting and Sharing Data on Bee Health: towards a European Bee Partnership» (Συλλογή και κοινοποίηση στοιχείων για την υγεία των μελισσών: προς μια ευρωπαϊκή συνεργασία για τις μέλισσες)· θεωρεί ότι η αύξηση των ιδιωτικών και δημόσιων επενδύσεων στην τεχνική και επιστημονική τεχνογνωσία είναι σημαντική και θα πρέπει να ενθαρρύνεται, σε εθνικό επίπεδο και σε επίπεδο ΕΕ, ιδίως σε γενετικά και κτηνιατρικά θέματα και σε ό,τι αφορά την ανάπτυξη καινοτόμων φαρμάκων για την υγεία των μελισσών· στηρίζει τη δραστηριότητα των ιδρυμάτων και εργαστηρίων αναφοράς της ΕΕ, η οποία οδηγεί στη βελτίωση του συντονισμού των ερευνών, μεταξύ άλλων για τη διεξαγωγή περαιτέρω ερευνών όσον αφορά τα αίτια θνησιμότητας των μελισσών·

14.  καλεί τα κράτη μέλη να διασφαλίζουν επαρκή προγράμματα βασικής και επαγγελματικής κατάρτισης για μελισσοκόμους· επισημαίνει ότι, πέραν των γεωργικών και άλλων οικονομικών πτυχών της μελισσοκομίας, το διδακτικό υλικό θα πρέπει να περιέχει γνώσεις σχετικές με την επικονίαση και άλλες περιβαλλοντικές πρακτικές, όπως η διατήρηση της οικολογικής ισορροπίας και η προστασία της βιοποικιλότητας, και η βελτίωση των συνθηκών επιβίωσης για τους επικονιαστές σε καλλιεργημένες εκτάσεις· πιστεύει ότι θα πρέπει, από κοινού με τους μελισσοκόμους, να αναπτυχθούν ειδικά μαθήματα κατάρτισης σχετικά με τα θέματα αυτά για παραγωγούς γεωργικών προϊόντων που δραστηριοποιούνται στην καλλιέργεια της γης· καλεί την Επιτροπή και τα κράτη μέλη να προωθήσουν την αύξηση της συνεργασίας και της ανταλλαγής γνώσεων και πληροφοριών, συμπεριλαμβανομένων των προηγμένων και αμοιβαίων συστημάτων έγκαιρης προειδοποίησης μεταξύ γεωργών και μελισσοκόμων, δασοκόμων, επιστημόνων και κτηνιάτρων σχετικά με τις περιόδους ψεκασμού και άλλων εντομοκτόνων, την πρόληψη και τον έλεγχο των νόσων, τις τεχνολογίες που δεν είναι επιβλαβείς για τις μέλισσες, και τις φυτοπροστατευτικές μεθόδους που ελαχιστοποιούν τη θνησιμότητα των επικονιαστών·

15.  καλεί την Επιτροπή να εκδώσει συστάσεις για τη στήριξη διαφόρων υψηλής ποιότητας εθνικών προγραμμάτων βασικής εκπαίδευσης και επαγγελματικής κατάρτισης για τη μελισσοκομία στην ΕΕ· ζητεί προγράμματα για την ενθάρρυνση των νέων να εισέλθουν στο μελισσοκομικό επάγγελμα, δεδομένης της πιεστικής ανάγκης για ανανέωση των γενεών στον κλάδο· κρίνει αναγκαία την περαιτέρω ανάπτυξη του δυναμικού του τομέα της μελισσοκομίας, με τρόπους που θα είναι προσαρμοσμένοι στις ανάγκες όλων των μελισσοκόμων· καλεί επίσης την Επιτροπή να συνεργαστεί με τα κράτη μέλη και τον κλάδο για την εκπόνηση κώδικα βέλτιστων πρακτικών στη μελισσοκομία, με την παροχή στήριξης μέσω της πρόσβασης, σε επίπεδο κρατών μελών, σε κατάρτιση υψηλού επιπέδου· όσον αφορά την επαγγελματική εκπαίδευση, ενθαρρύνει τις πανεπιστημιακές σχολές κτηνιατρικής να ενισχύσουν τους τομείς της κτηνιατρικής εποπτείας και συνεργασίας· θεωρεί ότι προγράμματα το Ορίζοντας 2020 και το Erasmus+ θα πρέπει να ενθαρρύνουν την έρευνα και την κατάρτιση στον τομέα της μελισσοθεραπείας·

Υγεία των μελισσών και περιβαλλοντικές πτυχές

16.  επαναλαμβάνει τις ανησυχίες του όσον αφορά το γεγονός ότι η αύξηση της θνησιμότητας και η μείωση των μελισσών και των άγριων επικονιαστών, συμπεριλαμβανομένων των άγριων μελισσών, στην Ευρώπη θα έχει σοβαρές αρνητικές επιπτώσεις στη γεωργία, την παραγωγή τροφίμων και την επισιτιστική ασφάλεια, τη βιοποικιλότητα, την περιβαλλοντική βιωσιμότητα και τα οικοσυστήματα·

17.  τονίζει την ανάγκη, η ΕΕ και τα κράτη μέλη της να αναλάβουν τις αναγκαίες και άμεσες ενέργειες που απαιτούνται για την εφαρμογή μεγάλης κλίμακας και μακροπρόθεσμης στρατηγικής για την υγεία των μελισσών και την ανασύσταση των αποθεμάτων, προκειμένου να διατηρηθεί το επί του παρόντος μειούμενο απόθεμα άγριων μελισσών στην ΕΕ, μεταξύ άλλων μέσω γεωργοπεριβαλλοντικών μέτρων για την υποστήριξη της δημιουργίας αποικιών μελισσών·

18.  τονίζει τη σημασία της βιοποικιλότητας για την υγεία και την καλή διαβίωση των μελισσών, παρέχοντάς τους περιοχές νομής και φυσικούς και ημιφυσικούς οικοτόπους, παράλληλα με εκτεταμένες μόνιμες περιοχές νομής· εφιστά την προσοχή στη σταδιακή εξαφάνιση πολύτιμων κτηνοτροφικών φυτών των μελισσών – όπως η κενταύρεια, ο βίκος, το κίρσιο ή το λευκό τριφύλλι – ως αποτέλεσμα της ακατάλληλης χρήσης φυτοπροστατευτικών προϊόντων, της μείωσης στη χρήση των λειμώνων για βοσκή και της αύξησης της χρήσης τους για θερισμό· επισημαίνει ότι τούτο έχει ως με αποτέλεσμα την έλλειψη γύρης και προκαλεί, συνεπώς, τον υποσιτισμό των μελισσών, γεγονός που συντελεί στην επιδείνωση της υγείας των μελισσών και στην αυξημένη ευαισθησία τους στα παθογόνα και τα παράσιτα· τονίζει την ανάγκη προστασίας των άγριων λουλουδιών και των εντομόφιλων ειδών σε ολόκληρη την Ευρώπη· υπενθυμίζει ότι οι «μελισσοκομικές περιοχές» με συντελεστή στάθμισης 1.5 αποτελούν έναν τύπο ΠΟΕ στο πλαίσιο της οικολογικής συνιστώσας της ΚΓΠ· καλεί την Επιτροπή, τους βελτιωτές σπόρων και τους γεωργούς να προωθήσουν ποιοτικά συστήματα βελτίωσης των φυτών με υψηλή και αποδεδειγμένη μελιτοφόρα ικανότητα και ικανότητα επικονίασης στα κριτήρια επιλογής, με προτίμηση στη μέγιστη βιολογική ποικιλότητα ειδών και ποικιλιών τοπικής προσαρμογής και τοπικής προέλευσης·

19.  επισημαίνει την ανάγκη να δοθούν κατάλληλα χρηματοδοτικά κίνητρα σε όσους ασχολούνται με τη βιολογική μελισσοκομία, δεδομένων των πρόσθετων απαιτήσεων που πρέπει να πληρούν και του αυξανόμενου αντίκτυπου που προέρχεται από το περιβάλλον·

20.  υπογραμμίζει την ανάγκη να διατηρηθούν η εξαιρετική γενετική κληρονομιά, η ποικιλότητα και η ικανότητα προσαρμογής των τοπικών, ενδημικών πληθυσμών μελισσών μελιτοπαραγωγής, οι οποίοι προσαρμόστηκαν μετά γενιές στις ιδιαιτερότητες του τοπικού τους περιβάλλοντος, υπενθυμίζοντας ότι αυτή η ποικιλότητα είναι σημαντική για την καταπολέμηση των χωροκατακτητικών ειδών, συμπεριλαμβανομένων των παρασίτων και των νόσων·

21.  σημειώνει ότι η γεωργία που βασίζεται στη μονοκαλλιέργεια μειώνει τη βιοποικιλότητα και δημιουργεί τον κίνδυνο ανεπαρκούς επικονίασης και εξαφάνισης της μελιτοφόρου χλωρίδας, και καλεί τα κράτη μέλη να αναπτύξουν στρατηγικές σποράς μελιτοφόρων φυτών σε μη χρησιμοποιούμενη γη· υπογραμμίζει, στο πλαίσιο αυτό, ότι η διατήρηση των αβιοτικών πόρων, ιδίως του εδάφους και των υδάτων, καθώς και η ουσιαστική πολυμορφία της γύρης και μία ευρεία ποικιλία διατροφής, αποτελούν ουσιώδη στοιχεία για την προστασία των μελισσών·

22.  ζητεί, ως εκ τούτου, από την Επιτροπή και τα κράτη μέλη να παράσχουν τα αναγκαία κίνητρα για να ενθαρρύνουν πρακτικές που αναπτύσσονται σε τοπικό επίπεδο, με σκοπό τη διατήρηση τοπικών οικοτύπων και καλλιεργειών μελισσών μελιτοπαραγωγής σε ολόκληρη την ΕΕ·

23.  ζητεί από την Επιτροπή και τα κράτη μέλη να θέσουν σε εφαρμογή μέτρα που αποσκοπούν στην αύξηση της νομικής προστασίας και οικονομικής στήριξης για τους τοπικούς οικοτύπους και πληθυσμούς των μελισσών μελιτοπαραγωγής σε ολόκληρη την ΕE, μεταξύ άλλων και μέσω νομικώς προστατευόμενων περιοχών διατήρησης τοπικά ενδημικών ειδών μελισσών μελιτοπαραγωγής·

24.  ζητεί από την Επιτροπή να καταρτίσει κατάλογο αξιολόγησης των υφιστάμενων και αναδυόμενων κινδύνων για την υγεία, σε επίπεδο ΕΕ και σε διεθνές επίπεδο, με στόχο την εκπόνηση σχεδίου δράσης για την καταπολέμηση της θνησιμότητας των μελισσών·

25.  παροτρύνει την Επιτροπή να προχωρήσει στην υλοποίηση των πιλοτικών έργων για τις μέλισσες και τους άλλους επικονιαστές ως δεικτών της υγείας του περιβάλλοντος και των οικοτόπων, δεδομένου ότι τα εν λόγω έργα ενδέχεται να αποβούν χρήσιμα για την ανάπτυξη της μελλοντικής πολιτικής·

26.  καλεί την Επιτροπή να διασφαλίσει ότι οι γεωργικές επιδοτήσεις από τις διάφορες γραμμές προϋπολογισμού της ΚΓΠ λαμβάνουν υπόψη τις επωφελείς για τις μέλισσες πρακτικές, όπως για παράδειγμα ο καθορισμός περιοχών οικολογικής εστίασης ή η καλλιέργεια άγριων λουλουδιών μελισσοκομικού ενδιαφέροντος σε εκτάσεις που βρίσκονται σε αγρανάπαυση·

27.  τονίζει την ανάγκη εφαρμογής της αρχής της προφύλαξης προκειμένου να προστατευθούν οι επικονιαστές εν γένει, τόσο οι οικόσιτοι όσο και οι άγριοι·

28.  επισημαίνει ότι οι υγιείς μέλισσες είναι σε θέση να αντιμετωπίζουν καλύτερα τις παρασιτώσεις, τις ασθένειες και τους θηρευτές· επισημαίνει ότι ορισμένα χωροκατακτητικά ξένα είδη όπως το Varroa destructor, ο μικρός κάνθαρος κυψελών (Aethina tumida), η ασιατική σφήκα (είδος πολύ επιθετικό με τα υπόλοιπα έντομα) και η αμερικανική σηψιγονία, καθώς και ορισμένα παθογόνα όπως η νοζεμίαση, αποτελούν βασικές αιτίες της θνησιμότητας των μελισσών και προκαλούν σοβαρή οικονομική ζημία στους μελισσοκόμους· επαναλαμβάνει την υποστήριξή του προς το πιλοτικό έργο που δρομολογήθηκε από το Κοινοβούλιο όσον αφορά το πρόγραμμα αναπαραγωγής και επιλογής για την έρευνα σχετικά με την ανθεκτικότητα στο Varroa· ζητεί από την Επιτροπή και τα κράτη μέλη να στηρίξουν σε επίπεδο ΕΕ την εφαρμοσμένη έρευνα μέσω αποτελεσματικών προγραμμάτων αναπαραγωγής ειδών μελισσών που είναι ανθεκτικά σε χωροκατακτητικά είδη και ασθένειες και διαθέτουν το χαρακτηριστικό της εξυγιαντικής συμπεριφοράς ως μηχανισμού άμυνας κατά της βαρρόασης (Varroa sensitive hygiene, VSH)· λαμβανομένου υπόψη του κινδύνου ορισμένα χωροκατακτητικά ξένα είδη, όπως το Varroa destructor, να έχουν την ικανότητα να αναπτύσσουν ανθεκτικότητα σε ορισμένα κτηνιατρικά φάρμακα, ενθαρρύνει τα κράτη μέλη να διενεργούν ετήσιες δοκιμές του επιπέδου ανθεκτικότητας του ακάρεος στις διάφορες δραστικές ουσίες που χρησιμοποιούνται στα κτηνιατρικά φάρμακα· προτείνει να εξακολουθήσει να είναι υποχρεωτική η καταπολέμηση του παρασίτου Varroa σε επίπεδο ΕΕ·

29.  καλεί την Επιτροπή να επιδιώξει τη συμμετοχή όλων των σχετικών παραγωγών φαρμάκων στη φαρμακευτική έρευνα για τις μέλισσες, προκειμένου, μεταξύ άλλων, να καταπολεμηθεί το Varroa destructor και να αποφευχθούν ανεπιθύμητες επιπτώσεις στα ανοσοποιητικά συστήματα των μελισσών λόγω των συγκεκριμένων φαρμάκων, και να δημιουργήσει μια κοινή πλατφόρμα ΤΠ για την ανταλλαγή βέλτιστων λύσεων και φαρμάκων με τα ενδιαφερόμενα μέρη, να βελτιώσει τη διαθεσιμότητα των κτηνιατρικών προϊόντων που έχουν ζωτική σημασία για τη μελισσοκομία, να ενισχύσει τον ρόλο των κτηνιάτρων στη διαχείριση της υγείας των μελισσών και να καταστήσει γνωστές στους μελισσοκόμους όλες τις διαθέσιμες λύσεις· ζητεί δημόσια και ιδιωτική έρευνα σχετικά με τις βιολογικές και φυσικές εναλλακτικές μεθόδους που είναι ακίνδυνες για την ανθρώπινη υγεία και την υγεία των ζώων, καθώς και τη χρήση φυσικών ουσιών και ενώσεων για τον έλεγχο της βαρροϊκής ακαρίασης, λαμβάνοντας υπόψη τα συγκεκριμένα πλεονεκτήματα των οργανικών θεραπειών·

30.  αναγνωρίζει ότι τα αποτελέσματα των επιχειρήσεων παρακολούθησης για την αξιολόγηση της κατάστασης της υγείας των μελισσών από ορισμένα κράτη μέλη είναι σημαντικά και θα πρέπει να ανταλλάσσονται με άλλα κράτη μέλη και με την Επιτροπή·

31.  καλεί τα κράτη μέλη και τις περιφέρειες να χρησιμοποιήσουν όλα τα δυνατά μέσα για την προστασία των τοπικών και περιφερειακών ειδών μελισσών μελιτοπαραγωγής (στελέχη των μελισσών Apis mellifera) από την ανεπιθύμητη εξάπλωση εγκλιματισμένων ή χωροκατακτητικών ξένων ειδών που έχουν άμεσο ή έμμεσο αντίκτυπο στους επικονιαστές· υποστηρίζει την ανασύσταση των κυψελών που χάθηκαν λόγω των χωροκατακτητικών ξένων ειδών με μέλισσες των τοπικών αυτοχθόνων ειδών· συνιστά στα κράτη μέλη να δημιουργήσουν κέντρα για την αναπαραγωγή και διατήρηση των αυτόχθονων ειδών μελισσών· υπογραμμίζει, σε αυτό το πλαίσιο, τη σημασία της ανάπτυξης στρατηγικών εκτροφής για την αύξηση της συχνότητας εμφάνισης πολύτιμων χαρακτηριστικών στους τοπικούς πληθυσμούς μελισσών· επισημαίνει τις δυνατότητες που παρέχονται δυνάμει του κανονισμού (ΕΕ) αριθ. 1143/2014 για τα χωροκατακτητικά ξένα είδη και, ενδεχομένως, δυνάμει των κανονισμών για την υγεία των ζώων και των φυτών που εκδόθηκαν πρόσφατα (κανονισμοί (ΕΕ) 2016/429 και (ΕΕ) 2016/2031 αντιστοίχως)· εκφράζει την ανησυχία του για το γεγονός ότι το μολυσμένο κερί μέλισσας που εισάγεται από την Κίνα μπορεί συχνά να προκαλέσει προβλήματα υγείας στις μέλισσες·

32.  ζητεί να υπάρξει μια ισορροπημένη διαδικασία για την επέκταση του καταλόγου χωροκατακτητικών φυτικών ειδών η οποία θα μπορούσε να οδηγήσει σε μείωση της ποικιλότητας των «βοσκοτόπων» των μελισσών στην ΕΕ·

Χημικές ουσίες επιβλαβείς για τις μέλισσες

33.  ζητεί από την Επιτροπή να αναστείλει την άδεια κυκλοφορίας των δραστικών ουσιών φυτοφαρμάκων οι οποίες, βάσει επιστημονικών πορισμάτων της ΕΑΑΤ που στηρίζονται σε δοκιμές πεδίου, θέτουν σε κίνδυνο την υγεία των μελισσών, έως ότου δημοσιευθεί η τελική λεπτομερής εκτίμηση επιπτώσεων της ΕΑΑΤ· επαναλαμβάνει ότι οποιαδήποτε διαδικασία λήψης αποφάσεων πρέπει να βασίζεται σε επιστημονική αξιολόγηση και ευρήματα·

34.  καλεί την Επιτροπή και τα κράτη μέλη να ενεργήσουν επί τη βάσει της καθιερωμένης επιστημονικής συναίνεσης και να απαγορεύσουν τις εν λόγω δραστικές ουσίες των φυτοφαρμάκων, συμπεριλαμβανομένων και όσων νεονικοτινοειδών και συστημικών εντομοκτόνων είναι επιστημονικά αποδεδειγμένο (με βάση τα πορίσματα των αναλύσεων εργαστηρίου και, ιδίως, τις δοκιμές πεδίου) ότι είναι επικίνδυνα για την υγεία των μελισσών· ζητεί ταυτόχρονα ασφαλή εναλλακτικά προϊόντα ή αγρονομικές μεθόδους (π.χ. διάφορες αποτελεσματικές μορφές διαχείρισης των επιβλαβών οργανισμών με χαμηλή εισροή φυτοφαρμάκων, βιολογικό έλεγχο και ολοκληρωμένη φυτοπροστασία) που θα χρησιμοποιηθούν προς αντικατάσταση των δραστικών εκείνων ουσιών που συνιστούν κίνδυνο για τις μέλισσες·

35.  καλεί την Επιτροπή να παρακολουθεί εκ του σύνεγγυς, από κοινού με τους σχετικούς οργανισμούς της ΕΕ και εμπειρογνώμονες από τα κράτη μέλη, τις κατευθυντήριες γραμμές της ΕΑΑΤ για την αξιολόγηση των επιπτώσεων των φυτοπροστατευτικών προϊόντων στις μέλισσες, και αναμένει από τα κράτη μέλη να τις εφαρμόσουν δεόντως·

36.  υπογραμμίζει ότι κάθε προϊόν που χρησιμοποιείται στη γεωργία και έχει επιβεβαιωθεί ότι είναι επιβλαβές για τις μέλισσες θα πρέπει να επισημαίνονται ως «επιβλαβές για τις μέλισσες»·

37.  καλεί την Επιτροπή και τα κράτη μέλη να αυξήσουν άμεσα την επιστημονική έρευνα, με σαφώς καθορισμένο χρονοδιάγραμμα, επί όλων των ουσιών που ενδέχεται να θέτουν σε κίνδυνο την υγεία των μελισσών·

38.  τονίζει ότι υποτιμούνται οι μακροπρόθεσμες επιπτώσεις των συστημικών φυτοπροστατευτικών προϊόντων· εκφράζει ικανοποίηση για την πρόσφατη έγκριση δοκιμαστικού σχεδίου για την περιβαλλοντική παρακολούθηση της χρήσης φυτοφαρμάκων μέσω των μελισσών·

39.  αναγνωρίζει το γεγονός ότι η ανθεκτικότητα των μελισσών εξασθενεί σημαντικά λόγω της σωρευτικής έκθεσης σε χημικές ουσίες, με συνέπεια να μην είναι πλέον σε θέση να αντιμετωπίζουν παράγοντες επιβάρυνσης, όπως τα έτη υγρασίας, η έλλειψη νέκταρ, οι ασθένειες ή τα παράσιτα, σύμφωνα με ανεξάρτητα επιστημονικά στοιχεία που έχουν αξιολογηθεί από ομοτίμους·

40.  υπενθυμίζει την οδηγία 2009/128/ΕΚ του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου της 21ης Οκτωβρίου 2009 για τον καθορισμό πλαισίου κοινοτικής δράσης με σκοπό την επίτευξη ορθολογικής χρήσης των φυτοφαρμάκων, ιδίως δε το άρθρο 14, που καθιστά υποχρεωτική για όλους τους αγρότες την εφαρμογή των γενικών αρχών της ολοκληρωμένης φυτοπροστασίας στις εκμεταλλεύσεις τους από το 2014, καθώς και το άρθρο 9 που θεσπίζει γενική απαγόρευση των αεροψεκασμών·

41.  υπενθυμίζει ότι η ΕΕ έχει επιβάλει προσωρινό περιορισμό στη χρήση 4 νεονικοτινοειδών φυτοφαρμάκων (clothianidin, thiamethoxam, imidacloprid και fipronil), με σκοπό να μειωθούν οι επιπτώσεις τους στις μέλισσες·

Καταπολέμηση της νόθευσης του μελιού

42.  αναμένει από τα κράτη μέλη και την Επιτροπή να διασφαλίσουν την πλήρη συμμόρφωση των εισαγωγών μελιού και άλλων μελισσοκομικών προϊόντων με τα πρότυπα υψηλής ποιότητας της ΕΕ, αντιμετωπίζοντας έτσι τόσο τους εξωενωσιακούς παραγωγούς μελιού που χρησιμοποιούν ανέντιμες μεθόδους, όσο και τους ενωσιακούς συσκευαστές και εμπόρους που αναμειγνύουν σκόπιμα το εισαγόμενο μέλι με μέλι της ΕΕ·

43.  καλεί την Επιτροπή να αναπτύξει αποτελεσματικές διαδικασίες εργαστηριακών αναλύσεων, όπως δοκιμές πυρηνικού μαγνητικού συντονισμού, για την ανίχνευση των πεπτιδίων που χαρακτηρίζουν τις μέλισσες και άλλων δεικτών που αφορούν ειδικώς τις μέλισσες, προκειμένου να εντοπίζονται τα κρούσματα νόθευσης μελιού, και καλεί τα κράτη μέλη να επιβάλουν αυστηρές ποινές στους παρανομούντες· καλεί την Επιτροπή να συμπεριλάβει διεθνώς αναγνωρισμένα ιδιωτικά εργαστήρια, όπως το γαλλικό EUROFINS ή το γερμανικό QSI, στη διεξαγωγή των πλέον προηγμένων εξετάσεων· καλεί την Επιτροπή να αναπτύξει μια επίσημη βάση δεδομένων για το μέλι, ώστε να κατηγοριοποιείται το μέλι διαφόρων προελεύσεων με βάση μια κοινή μέθοδο ανάλυσης·

44.  σημειώνει ότι οι μονάδες συσκευασίας μελιού, οι οποίες αναμειγνύουν ή επεξεργάζονται μέλι από πολλούς παραγωγούς, υπόκεινται σε έλεγχο διατροφικής ασφάλειας από την ΕΕ, όπως ορίζει ο κανονισμός (ΕΚ) αριθ. 853/2004· πιστεύει ότι ο έλεγχος αυτός πρέπει να επεκταθεί σε όλες τις μονάδες επεξεργασίας εισαγόμενου μελιού· επισημαίνει την ανάγκη να αποφεύγεται η δημιουργία οποιασδήποτε οικονομικής ή διοικητικής επιβάρυνσης για τους μελισσοκόμους της ΕΕ που συσκευάζουν το δικό τους μέλι·

45.  τονίζει ότι τα προτεινόμενα μέτρα θα επέτρεπαν την ενίσχυση του ελέγχου που ασκεί η ΕΕ σε εξωενωσιακούς συσκευαστές μελιού, διευκολύνοντας έτσι τους επίσημους ελεγκτές στο να διαπιστώνουν αν έχει χρησιμοποιηθεί νοθευμένο μέλι και εξασφαλίζοντας την απομάκρυνση του από την τροφική αλυσίδα·

46.  θεωρεί ότι το μέλι θα πρέπει να είναι πάντα ταυτοποιήσιμο σε όλο το μήκος της αλυσίδας εφοδιασμού με τρόφιμα και ταξινομήσιμο σύμφωνα με τη φυτική του προέλευση, ανεξάρτητα από το αν πρόκειται για εγχώριο ή για εισαγόμενο προϊόν, εκτός των περιπτώσεων άμεσων συναλλαγών μεταξύ ενός παραγωγού και ενός καταναλωτή· ζητεί, στο πλαίσιο αυτό, την ενίσχυση της απαίτησης ιχνηλασιμότητας για το μέλι· εκτιμά ότι οι εταιρείες που εισάγουν ξένο μέλι, καθώς και οι λιανοπωλητές, θα πρέπει να συμμορφώνονται με τους κανόνες της ΕΕ και να πωλούν μόνο μελισσοκομικά προϊόντα που ανταποκρίνονται στον ορισμό του μελιού σύμφωνα με τον Codex Alimentarius·

47.  ζητεί από την Επιτροπή την τροποποίηση της οδηγίας για το μέλι με στόχο την παροχή σαφών ορισμών και την περιγραφή των κύριων χαρακτηριστικών όλων των μελισσοκομικών προϊόντων, όπως το μονοανθικό και το πολυανθικό μέλι, η πρόπολη, ο βασιλικός πολτός, το κερί από μέλισσες, οι σβώλοι γύρης, το χωμί μελισσών και το δηλητήριο μέλισσας, όπως έχει ήδη ζητήσει στα κείμενα που έχει εγκρίνει το Κοινοβούλιο·

48.  ζητεί από την Επιτροπή να εξετάσει ενδελεχώς τη λειτουργία της αγοράς ζωοτροφών, συμπληρωμάτων και φαρμάκων της ΕΕ για τις μέλισσες και να λάβει τα απαραίτητα μέτρα για τον εξορθολογισμό της αγοράς και την αποτροπή της παραποίησης και της παράνομης εμπορίας των προϊόντων αυτών·

49.  καλεί την Επιτροπή να θεσπίσει πρωτόκολλα NAL (no-action level), τιμές αναφοράς για παρεμβάσεις (RPA), ή μέγιστα όρια υπολειμμάτων (MRL) για το μέλι και άλλα μελισσοκομικά προϊόντα, προκειμένου να καλύπτονται οι ουσίες που δεν μπορούν να λάβουν άδεια για τον μελισσοκομικό τομέα της ΕΕ, και να εναρμονίσει τους κτηνιατρικούς ελέγχους στα σύνορα και τους ελέγχους στην εσωτερική αγορά, δεδομένου ότι, σε ό,τι αφορά το μέλι, οι εισαγωγές χαμηλής ποιότητας, οι νοθείες και τα υποκατάστατα στρεβλώνουν την αγορά και εξακολουθούν να ασκούν πίεση επί των τιμών και τελικώς επί της ποιότητας του προϊόντος στην εσωτερική αγορά, και ότι θα πρέπει να διασφαλιστούν ισότιμες συνθήκες για τα προϊόντα και τους παραγωγούς τόσο της ΕΕ όσο και των τρίτων χωρών·

50.  επισημαίνει την πρακτική σημασία της ύπαρξης ενός συστήματος έγκαιρης προειδοποίησης για τα τρόφιμα και τις ζωοτροφές και, στο πλαίσιο αυτό, καλεί την Επιτροπή να καταχωρίζει όλα τα κρούσματα σαφώς νοθευμένου μελιού στον κατάλογο RASFF (Σύστημα Ταχείας Προειδοποίησης για τα Τρόφιμα και τις Ζωοτροφές)·

51.  ζητεί από την Επιτροπή να απαγορεύσει τη διανομή μελωμάτων το συντομότερο δυνατό, καθώς το μέλι αυτό δεν περιλαμβάνει κανένα απολύτως συστατικό με βιολογική αξία·

52.  ζητεί να διεξάγονται διαρκείς έλεγχοι της ποιότητας του μελιού που εισάγεται από τρίτες χώρες των οποίων η νομοθεσία επιτρέπει τη χορήγηση αντιβιοτικών σε αποικίες μελισσών·

53.  καλεί την Επιτροπή να καταρτίσει πρότυπα παραγωγής για τις κηρήθρες, που θα πρέπει να περιλαμβάνουν τις αντίστοιχες επιτρεπόμενες αναλογίες παραφίνης, σπόρων σηψιγονίας και καταλοίπων ακαρεοκτόνων, υπό την προϋπόθεση ότι η περιεκτικότητα σε κατάλοιπα ακαρεοκτόνων του κεριού που μετατρέπεται σε κηρήθρα δεν θα είναι τόση ώστε τα κατάλοιπα να μπορούν να περάσουν στο μέλι·

54.  καλεί την Επιτροπή να προβεί σε εμπεριστατωμένη εξέταση της ευρείας εισαγωγής μελιού από την Κίνα σύμφωνα με τον κανονισμό (ΕΕ) 2016/1036, ιδίως σε σχέση με τις λειτουργίες των εταιρειών που εξάγουν μέλι από την Κίνα, και να αξιολογήσει την ποιότητα, την ποσότητα και την τιμή πώλησης του μελιού στην αγορά μελιού της ΕΕ·

55.  θεωρεί ότι, δεδομένων των μεγάλων ποσοτήτων μελιού που εισάγονται από την Κίνα, τάση που έχει επιταχυνθεί κατά τα τελευταία 15 έτη, της τιμής αγοράς του μελιού με βάση το πραγματικό κόστος παραγωγής στην ΕΕ και της κακής ποιότητας του εισαγόμενου μελιού που «παρασκευάζεται» και δεν παράγεται, θα πρέπει να καταστεί σαφές στην Επιτροπή ότι είναι πλέον καιρός να αρχίσει να διερευνά την πρακτική ορισμένων κινέζων εξαγωγέων, προκειμένου να κινήσει ενδεχομένως διαδικασία αντιντάμπινγκ·

56.  καλεί την Επιτροπή να απαιτεί επίσημη δειγματοληψία και δοκιμή του μελιού από τρίτες χώρες στα εξωτερικά σύνορα της ΕΕ, σύμφωνα με τον κανονισμό (ΕΕ) 2017/625 (πρώην κανονισμός (ΕΚ) αριθ. 882/2004)·

57.  σημειώνει ότι η οδηγία για το μέλι όπως τροποποιήθηκε από την οδηγία 2014/63/ΕΕ ορίζει ότι πρέπει να αναγράφεται στην ετικέτα η χώρα στην οποία συνελέγη το μέλι, στις περιπτώσεις που το μέλι προέρχεται από ένα κράτος μέλος ή τρίτη χώρα· αναγνωρίζει, ωστόσο, ότι απαιτείται περαιτέρω δράση για να καταπολεμηθεί η απάτη στον τομέα των μελισσοκομικών προϊόντων και για να αντιμετωπιστεί ο αθέμιτος ανταγωνισμός που συνίσταται στην παραγωγή νοθευμένου «μελιού»·

58.  υπενθυμίζει στην Επιτροπή ότι οι καταναλωτές έχουν δικαίωμα να γνωρίζουν τον τόπο προέλευσης όλων των τροφίμων· θεωρεί, ωστόσο, ότι επισημάνσεις όπως «μίγμα μελιών ΕΕ», «μίγμα μελιών εκτός ΕΕ» και ιδίως «μίγμα μελιών ΕΕ και εκτός ΕΕ» αποκρύπτουν εντελώς την προέλευση του μελιού από τον καταναλωτή και, κατά συνέπεια, δεν πληρούν τις αρχές που θέτει η νομοθεσία της ΕΕ για την προστασία των καταναλωτών· καλεί, συνεπώς, την Επιτροπή να διασφαλίσει την επακριβή και υποχρεωτική επισήμανση του μελιού και των μελισσοκομικών προϊόντων, καθώς και τη μεγαλύτερη εναρμόνιση σε ό,τι αφορά την παραγωγή μελιού σύμφωνα με τη νομοθεσία σχετικά με τα συστήματα ποιότητας για τα γεωργικά προϊόντα, προκειμένου να αποφεύγεται η παραπλάνηση των καταναλωτών και να διευκολύνεται ο εντοπισμός της απάτης· αναγνωρίζει την επιτυχία των άμεσων πωλήσεων μελιού, οι οποίες εξαλείφουν μέρος του προβλήματος όσον αφορά την επισήμανση της προέλευσης·

59.  ζητεί την αντικατάσταση της ένδειξης «μίγμα μελιών ΕΚ και εκτός ΕΚ» στις ετικέτες από επακριβή ένδειξη της χώρας ή των χωρών προέλευσης του μελιού που χρησιμοποιείται στα τελικά προϊόντα, με σειρά που να αντιστοιχεί στις ποσοστιαίες αναλογίες στις οποίες έχουν χρησιμοποιηθεί στο τελικό προϊόν (αναφέροντας, επιπροσθέτως, το ποσοστό ανά χώρα σε ένα δεδομένο προϊόν)·

60.  ζητεί από την Επιτροπή να τροποποιήσει την οδηγία για το μέλι σε ό,τι αφορά τη χρήση του όρου «μέλι» ή των όρων «περιέχει μέλι» ή «παρασκευάζεται με μέλι» στην ονομασία μεταποιημένων προϊόντων ή σε οιοδήποτε γραφιστικό ή μη στοιχείο όπου αναφέρεται ότι το προϊόν περιέχει μέλι, έτσι ώστε οι όροι αυτοί να μπορούν να χρησιμοποιηθούν μόνον εάν τουλάχιστον το 50 % των σακχάρων που περιέχονται στο εν λόγω προϊόν προέρχεται από μέλι·

61.  υποστηρίζει την ιδέα να καταστήσουν υποχρεωτική τα κράτη μέλη την αναγραφή του τόπου προέλευσης του μελιού, τόσο στο μέλι όσο και στα άλλα μελισσοκομικά προϊόντα, όπως συμβαίνει με ορισμένα προϊόντα κρέατος και ορισμένα γαλακτοκομικά προϊόντα·

Προώθηση των μελισσοκομικών προϊόντων και της θεραπευτικής χρήσης του μελιού

62.  εκφράζει την ικανοποίησή του για την ευρωπαϊκή πρωτοβουλία «Μέλι για πρόγευμα» και ενθαρρύνει τα κράτη μέλη να ενημερώνουν τα παιδιά για τα τοπικά κατασκευασμένα προϊόντα και να ανακαλύπτουν εκ νέου τις μακρόχρονες παραδόσεις παραγωγής· σημειώνει ότι το μέλι είναι πλούσιο σε θερμίδες και μπορεί να χρησιμοποιηθεί με μέτρο σε αντικατάσταση της ραφιναρισμένης ζάχαρης και άλλων γλυκαντικών, συμβάλλοντας έτσι στη δημόσια υγεία·

63.  υπογραμμίζει ότι το μέλι ανήκει στα αγροτικά προϊόντα που μπορούν να περιληφθούν στο πλαίσιο του καθεστώτος «Φρούτα, λαχανικά και γάλα στο σχολείο»· ενθαρρύνει τα κράτη μέλη να ενισχύσουν τη συμμετοχή των τοπικών παραγωγών μελιού στα σχετικά σχολικά προγράμματα, και τονίζει τη σημασία των εκπαιδευτικών μέτρων με στόχο την ευαισθητοποίηση των νέων σχετικά με τα τοπικά προϊόντα και τη γνωριμία των παιδιών με τον αγροτικό κόσμο·

64.  καλεί την Επιτροπή να υποβάλει πρόταση για την αύξηση της ετήσιας στήριξης της ΕΕ προς τα προγράμματα αυτά κατά 50 %, για να καταστεί δυνατή η ουσιαστική λειτουργία τους, με τη διοργάνωση προσχολικών διαγωνισμών και τη δέουσα συμπερίληψη τοπικών προϊόντων, όπως το μέλι, οι ελιές και το ελαιόλαδο·

65.  ζητεί από την Επιτροπή να εκπονήσει έκθεση σχετικά με την ποσότητα μελιού που καταναλώνεται και τις καταναλωτικές συνήθειες σε όλα τα κράτη μέλη, καθώς και μια άλλη έκθεση για τις διάφορες θεραπευτικές πρακτικές που κάνουν χρήση του μελιού, της γύρης, του βασιλικού πολτού και του δηλητηρίου μέλισσας στην ΕΕ· τονίζει την αυξανόμενη σημασία της μελισσοθεραπείας ως φυσικής εναλλακτικής λύσης στην αγωγή με συμβατικά φάρμακα, και, ως εκ τούτου, ενθαρρύνει τα κράτη μέλη να προωθήσουν τα εν λόγω προϊόντα μεταξύ του ιατρικού και παραϊατρικού προσωπικού, καθώς και μεταξύ των πολιτών της ΕΕ·

66.  ζητεί από την Επιτροπή να εξετάσει την προαιρετική θέσπιση του σήματος «Μέλι από την ΕΕ», το οποίο θα περιγράφει το μέλι που προέρχεται κατά 100 % και αποκλειστικά από τα κράτη μέλη της ΕΕ· ζητεί επίσης από την Επιτροπή να καταβάλει κάθε δυνατή προσπάθεια προκειμένου να διασφαλιστεί ότι ο ΟΗΕ θα ανακηρύξει την 20ή Μαΐου Παγκόσμια Ημέρα της Μέλισσας·

67.  καλεί την Επιτροπή να διαθέτει συγκεκριμένο ποσό από τον προϋπολογισμό προβολής της ΕΕ για τη διαφήμιση των προϊόντων μελιού της ΕΕ που προορίζονται για κατανάλωση και για ιατρικούς σκοπούς, συμπεριλαμβανομένων μέτρων όπως η προώθηση της άμεσης πώλησης μελιού στις τοπικές αγορές, οι εκδηλώσεις γευσιγνωσίας για το μέλι σε δημόσιους χώρους, τα εργαστήρια και άλλες εκδηλώσεις· ενθαρρύνει τα κράτη μέλη να τονώσουν τις τοπικές και περιφερειακές πωλήσεις μελιού, ιδίως βιολογικού μελιού, με όλα τα μέσα που διαθέτουν, ιδίως δε παρέχοντας εντατική στήριξη στις μικρές αλυσίδες εφοδιασμού μέσω των προγραμμάτων τους για την αγροτική ανάπτυξη και προωθώντας προϊόντα υψηλής ποιότητας με βάση τα συστήματα γεωγραφικών ενδείξεων· αναγνωρίζει τον ρόλο της κατανάλωσης τοπικού μελιού ως μέσου για την ενίσχυση της αντοχής στα τοπικά αλλεργιογόνα· καλεί την Επιτροπή να συμπεριλάβει το κερί από μέλισσες ως προϊόν που καλύπτεται από τον κανονισμό (ΕΕ) αριθ. 1151/2012 για τα συστήματα ποιότητας των γεωργικών προϊόντων και τροφίμων, δεδομένου του αυξανόμενου ενδιαφέροντος των καταναλωτών και των παραγωγών και της μακροχρόνιας παραδοσιακής παραγωγής του σε ορισμένα κράτη μέλη·

68.  προτείνει στα κράτη μέλη να ενθαρρύνουν, με όλα τα μέσα που διαθέτουν, τη χρήση των μελισσοκομικών προϊόντων, όπως η γύρη, η πρόπολη ή ο βασιλικός πολτός, στη φαρμακευτική βιομηχανία·

69.  καλεί την Επιτροπή να προωθήσει την εναρμόνιση της νομοθεσίας των κρατών μελών που αφορά την παραγωγή βιολογικού μελιού, προκειμένου να εξαλειφθούν ενδεχόμενες αποκλίσεις που μπορεί να εμποδίζουν την πρόσβαση των ευρωπαίων μελισσοκόμων βιολογικής παραγωγής στην αγορά με βάση τους ίδιους κανόνες·

70.  καλεί την Επιτροπή να εξασφαλίσει ότι το μέλι και άλλα μελισσοκομικά προϊόντα θεωρούνται «ευαίσθητα προϊόντα» στις τρέχουσες και μελλοντικές διαπραγματεύσεις για τη σύναψη συμφωνιών ελεύθερων συναλλαγών, καθώς ο άμεσος ανταγωνισμός δύναται να εκθέσει τον μελισσοκομικό τομέα της ΕΕ σε υπερβολική ή μη βιώσιμη πίεση· καλεί, συνεπώς, την Επιτροπή να τα εξαιρέσει δυνητικώς από το πεδίο εφαρμογής των διαπραγματεύσεων για συμφωνίες ελεύθερων συναλλαγών·

71.  καλεί την Επιτροπή και τα κράτη μέλη να καταρτίσουν, σε συνεργασία με τον γεωργικό και τον μελισσοκομικό τομέα, ένα σύστημα επισήμανσης που θα προωθεί την καθιέρωση ενός συστήματος παραγωγής υπεύθυνου όσον αφορά τις μέλισσες·

72.  επιδοκιμάζει την τάση των τελευταίων ετών προς την αστική μελισσοκομία και ζητεί, ταυτόχρονα, τη στενή και υποχρεωτική ολοκλήρωση μεταξύ των περιφερειακών μελισσοκομικών ενώσεων και των αρχών, καθώς και τη θέσπιση ελάχιστων προδιαγραφών ώστε να δοθεί τέλος στις καταχρηστικές κτηνοτροφικές πρακτικές και να προλαμβάνεται η σκόπιμη διάδοση νόσων στους πληθυσμούς μελισσών·

o
o   o

73.  αναθέτει στον Πρόεδρό του να διαβιβάσει το παρόν ψήφισμα στο Συμβούλιο, την Επιτροπή και τα εθνικά κοινοβούλια.

(1) ΕΕ C 153 Ε της 31.5.2013, σ. 43. (2) https://ec.europa.eu/agriculture/honey_en (3) Τούτο οδηγεί σε απώλεια παραγωγικότητας διότι οι μελισσοκόμοι πρέπει να αυξήσουν τα αποθέματα μελισσών για την παραγωγή αντίστοιχων ποσοτήτων μελιού. (4) ‘Honey bee genotypes and the environment’, στο Journal of Agricultural Research 53(2), σσ. 183-187 (2014).