Riżoluzzjoni tal-Parlament Ewropew tal-14 ta' Ġunju 2018 dwar ir-Russja, b'mod partikolari l-każ tal-priġunier politiku Ukren Oleg Sentsov (2018/2754(RSP))
Il-Parlament Ewropew,
– wara li kkunsidra r-riżoluzzjonijiet preċedenti tiegħu dwar ir-Russja, b'mod partikolari r-riżoluzzjoni tiegħu tas-16 ta' Marzu 2017 dwar il-priġunieri politiċi Ukreni fir-Russja u s-sitwazzjoni fil-Krimea(1),
– wara li kkunsidra d-dikjarazzjoni tal-25 ta' Mejju 2018 mill-Kelliem tas-Servizz Ewropew għall-Azzjoni Esterna (SEAE) dwar il-każijiet ta' diversi detenuti fil-Krimea u f'Sevastopol, illegalment annessi, jew oriġinarji tagħhom,
– wara li kkunsidra l-iskambju ta' fehmiet dwar ir-Russja fil-Kunsill Affarijiet Barranin tas-16 ta' April 2018,
– wara li kkunsidra d-Digriet tad-19 ta' April 2017 tal-Qorti Internazzjonali tal-Ġustizzja dwar it-talba għall-indikazzjoni ta' miżuri provviżorji mressqa mill-Ukrajna fil-kawża li tikkonċerna l-Applikazzjoni tal-Konvenzjoni Internazzjonali għat-Trażżin tal-Finanzjament tat-Terroriżmu u l-Konvenzjoni Internazzjonali dwar l-Eliminazzjoni tal-Forom kollha ta' Diskriminazzjoni Razzjali (l-Ukrajna vs il-Federazzjoni Russa),
– wara li kkunsidra l-Artikolu 5 tad-Dikjarazzjoni Universali tad-Drittijiet tal-Bniedem u l-Artikolu 7 tal-Patt Internazzjonali dwar id-Drittijiet Ċivili u Politiċi, li t-tnejn jipprevedu li ħadd ma għandu jkun soġġett għal tortura jew għal trattamenti jew pieni krudili, inumani jew degradanti u li l-Federazzjoni Russa hija parti fihom,
– wara li kkunsidra d-Dikjarazzjoni tan-Nazzjonijiet Uniti dwar id-Difensuri tad-Drittijiet tal-Bniedem, adottata mill-Assemblea Ġenerali tan-NU fid-9 ta' Diċembru 1998,
– wara li kkunsidra l-Konvenzjoni ta' Ġinevra dwar il-Protezzjoni ta' Persuni Pajżani fi Żmien ta' Gwerra,
– wara li kkunsidra l-Artikoli 135(5) u 123(4) tar-Regoli ta' Proċedura tiegħu,
A. billi r-reġista Ukren Oleg Sentsov, li oppona l-annessjoni illegali tal-Peniżola tal-Krimea mir-Russja, f'Mejju 2014 ġie arrestat b'rabta ma' attivitajiet li allegatament wettaq fil-Krimea; billi hu ġie trattat bħala ċittadin Russu minkejja l-fatt li għandu ċittadinanza Ukrena;
B. billi fil-każ ta' Oleg Sentsov kien hemm allegazzjonijiet ta' tortura u maltrattament sever biex tinkiseb xhieda illegali li sussegwentement ingħatat valur ġuridiku;
C. billi fil-25 ta' Awwissu 2015 Oleg Sentsov ġie kkundannat minn qorti li l-ġurisdizzjoni tagħha mhijiex rikonoxxuta mill-UE, bi ksur tad-dritt internazzjonali u tal-istandards elementari tal-ġustizzja;
D. billi Oleg Sentsov, li bħalissa qed jiskonta s-sentenza f'ħabs f'Labytnangi, Yamalo-Nenets, li jinsab fit-tramuntana l-aktar imbiegħda tar-Russja, fl-14 ta' Mejju 2018 ħabbar strajk tal-ġuħ indefinit;
E. billi f'dawn l-aħħar snin l-għadd ta' priġunieri politiċi fir-Russja żdied b'mod sinifikanti; billi ċ-Ċentru tad-Drittijiet tal-Bniedem "Memorial", li ngħata l-Premju Sakharov fl-2009, fid-29 ta' Mejju 2018 ippubblika lista bl-ismijiet ta' 158 priġunier politiku;
F. billi Oyub Titiev, id-direttur tal-uffiċċju Ċeċen fiċ-Ċentru tad-Drittijiet tal-Bniedem "Memorial", ġie arrestat mill-pulizija lokali fid-9 ta' Jannar 2018 u akkużat b'pussess ta' droga; billi s-Sur Titiev ċaħad dawn l-akkużi filwaqt li diversi NGOs u difensuri oħra tad-drittijiet tal-bniedem skreditawhom bħala vvintati;
G. billi l-arrest ta' Oyub Titiev jagħmel parti minn xejra inkwetanti li qed twassal biex ġurnalisti indipendenti u difensuri tad-drittijiet tal-bniedem jiġu arrestati, attakkati, intimidati u skreditat;
H. billi d-difensuri tad-drittijiet tal-bniedem u l-atturi tas-soċjetà ċivili, b'mod partikolari t-Tatari tal-Krimea, ħabbtu wiċċhom ma' theddid, intimidazzjoni u arresti;
I. billi, f'diversi każijiet, saru rapporti ta' użu tat-tortura u ta' trattament jew pieni krudili u degradanti; billi, sal-lum, dawn l-allegazzjonijiet ma ġewx investigati b'mod xieraq; billi t-tortura ntużat biex jinkisbu stqarrijiet u evidenza falza ta' ħtija;
J. billi ħafna priġunieri u detenuti ffaċċjaw kundizzjonijiet ħorox u inumani fil-ħabsijiet, b'mod li kkawżalhom dannu fiżiku u riskji psikoloġiċi għal saħħithom; billi hemm priġunieri li jeħtieġu attenzjoni u trattament mediku urġenti;
K. billi l-leġiżlazzjoni restrittiva Russa li tirregola d-drittijiet politiċi u ċivili ġiet estiża għall-Krimea temporanjament okkupata, bil-konsegwenza li l-libertajiet ta' għaqda, ta' espressjoni, ta' assoċjazzjoni, ta' aċċess għall-informazzjoni u ta' reliġjon sfaw limitati b'mod drastiku, kif ukoll saru rapporti kredibbli ta' intimidazzjoni, għajbien furzat u tortura;
L. billi l-arresti arbitrarji, l-għajbien furzat, iċ-ċensura u l-projbizzjoni ta' laqgħat paċifiċi saru realtà ta' kuljum fil-Krimea; billi diversi Tatari tal-Krimea ġew arrestati, qed jiġu investigati jew qed jitressqu l-qorti; billi l-avukati mill-Krimea li jipprovdu assistenza legali lill-persuni arrestati, lid-difensuri tad-drittijiet tal-bniedem li jirrappurtaw każijiet ta' għajbien furzat politikament motivat fil-Krimea, kif ukoll lill-ġurnalisti li jirrappurtaw dwar is-sitwazzjoni tat-Tatari tal-Krimea, ukoll sfaw fil-mira;
M. billi l-awtoritajiet li qed jokkupaw il-Krimea sistematikament u deliberatament ikkontrollaw il-libertà tal-kelma fil-Krimea, keċċew lill-midja indipendenti u ħolqu ostakli għall-ħidma ta' ġurnalisti professjonali; billi fit-22 ta' Marzu 2018, ċittadin ġurnalist u attivist Tataru tal-Krimea, Nariman Memedeminov, li kopra l-irregolaritajiet li saru mill-awtoritajiet li qed jokkupaw il-Krimea, inżamm mill-forzi tas-sigurtà Russi u ġie arrestat fuq akkużi infondati; billi fil-21 ta' Mejju 2018, il-forzi tas-sigurtà Russi żammew ċittadin-ġurnalist ieħor, Server Mustafaiev, wara tfittxija fid-dar tiegħu fil-Krimea okkupata mir-Russja, b'mod partikolari għal raġunijiet reliġjużi;
N. billi r-Russja tilfet għadd sostanzjali ta' kawżi quddiem il-Qorti Ewropea tad-Drittijiet tal-Bniedem u naqset milli timplimenta s-sentenzi mogħtija;
O. billi l-Federazzjoni Russa, bħala membru sħiħ tal-Kunsill tal-Ewropa, l-Organizzazzjoni għas-Sigurtà u l-Kooperazzjoni fl-Ewropa (OSKE) u n-Nazzjonijiet Uniti, impenjat ruħha li tħares il-prinċipji tad-demokrazija, l-istat tad-dritt u r-rispett għal-libertajiet fundamentali u d-drittijiet tal-bniedem; billi, minħabba l-bosta każijiet ta' ksur gravi tal-istat tad-dritt u l-adozzjoni ta' liġijiet restrittivi f'dawn l-aħħar snin, hemm tħassib serju rigward il-konformità tar-Russja mal-obbligi internazzjonali u nazzjonali tagħha; billi l-Unjoni Ewropea ripetutament offriet għajnuna u għarfien espert addizzjonali biex tgħin lir-Russja timmodernizza u ssegwi l-ordni kostituzzjonali u ġuridiku tagħha, f'konformità mal-istandards tal-Kunsill tal-Ewropa;
P. billi skont il-ligi Russa dwar "l-aġenti barranin", l-NGOs li jirċievu fondi barranin u li huma impenjati f'xi "attività politika" jridu japplikaw biex ikunu inklużi f'lista speċjali tal-gvern ta' aġenti barranin soġġetti għal skrutinju addizzjonali u mill-qrib min-naħa tal-gvern, u huma mitluba jiddikjaraw fil-pubblikazzjonijiet, fl-istqarrijiet għall-istampa u fir-rapporti kollha tagħhom li dawn kienu magħmula minn aġent barrani;
Q. billi, b'reazzjoni għall-annessjoni illegali tal-Krimea u għall-gwerra ibrida mnedija mir-Russja kontra l-Ukrajna, l-UE adottat sensiela gradwali ta' miżuri restrittivi kontra r-Russja;
1. Jitlob li l-awtoritajiet Russi jeħilsu minnufih u bla kundizzjonijiet lil Oleg Sentsov u lil ċittadini Ukreni oħra miżmuma illegalment fir-Russja u fil-peniżola tal-Krimea; ifakkar li attwalment hemm total ta' aktar minn 70 priġunier politiku Ukren(2) fir-Russja u fil-Krimea okkupata;
2. Jitlob il-ħelsien immedjat u inkondizzjonat ta' Oyub Titiev, Direttur taċ-Ċentru tad-Drittijiet tal-Bniedem "Memorial" fir-Repubblika taċ-Ċeċenja, kif ukoll tal-priġunieri politiċi l-oħra kollha fil-Federazzjoni Russa;
3. Jitlob li l-awtoritajiet Russi jwaqqfu l-intimidazzjoni u l-fastidju fil-konfront taċ-Ċentru tad-Drittijiet tal-Bniedem "Memorial", tal-persunal tiegħu u tad-difensuri tad-drittijiet tal-bniedem, u jippermettulhom iwettqu l-ħidma tagħhom favur id-drittijiet tal-bniedem;
4. Jissottolinja l-fatt li t-trattament tal-priġunieri kollha jrid jissodisfa l-istandards internazzjonali u li d-detenuti kollha għandu jkollhom aċċess għall-assistenza legali, għall-familji tagħhom, għar-rappreżentanti diplomatiċi tagħhom u għal trattament mediku; jenfasizza li l-awtoritajiet Russi u l-persunal ġudizzjarju għandhom responsabbiltà sħiħa għas-sikurezza u l-benessri tal-persuni miżmuma, speċjalment fil-Krimea, bi qbil mar-Raba' Konvenzjoni ta' Ġinevra;
5. Ifakkar lir-Russja fl-importanza li tirrispetta bis-sħiħ l-obbligi legali internazzjonali tagħha, bħala membru tal-Kunsill tal-Ewropa u tal-Organizzazzjoni għas-Sigurtà u l-Kooperazzjoni fl-Ewropa, u l-prinċipji tad-drittijiet fundamentali tal-bniedem u l-istat tad-dritt minquxa fil-Konvenzjoni Ewropea dwar id-Drittijiet tal-Bniedem u l-Patt Internazzjonali dwar id-Drittijiet Ċivili u Politiċi;
6. Jenfasizza li l-libertà ta' għaqda fil-Federazzjoni Russa hi ggarantita mill-Artikolu 31 tal-Kostituzzjoni Russa u mill-Konvenzjoni Ewropea dwar id-Drittijiet tal-Bniedem, li r-Russja hi firmatarja tagħha, u allura l-awtoritajiet Russi huma obbligati jirrispettaw din il-libertà;
7. Iħeġġeġ lill-awtoritajiet Russi fil-livelli kollha jirrikonoxxu r-rwol kruċjali tad-difensuri tad-drittijiet tal-bniedem bħala pilastri tad-demokrazija u gwardjani tal-istat tad-dritt, u jikkundannaw pubblikament l-attakki kollha kontra d-difensuri tad-drittijiet tal-bniedem, partikolarment fir-Repubblika Ċeċena;
8. Jesprimi s-solidarjetà tiegħu mar-reġista, attivista u priġunier politiku Oleg Sentsov, li fl-14 ta' Mejju 2018 beda strajk tal-ġuħ biex jagħmel pressjoni favur il-ħelsien tal-kompatrijotti li qed jinżammu illegalment, u jinsab imħasseb dwar l-effetti tal-istrajk tal-ġuħ fuq saħħtu; ifakkar li Sentsov, li ġie arrestat fil-Krimea ftit wara li r-Russja ħadet il-kontroll tal-peniżola tal-Baħar l-Iswed fl-2014 u mbagħad ġie kkundannat abbażi ta' xhieda mogħtija taħt tortura, issa qed jiskonta sentenza ta' 20 sena ħabs fuq diversi akkużi ta' terroriżmu f'ħabs ta' sigurtà kbira fir-reġjun ta' Yamalo-Nenets fit-Tramuntana estrema tar-Russja;
9. Jiddeplora l-fatt li raġel ieħor li nstab ħati f'dan il-każ, Oleksandr Kolchenko, ġie kkundannat għal għaxar snin ħabs;
10. Jinnota li ċittadin Ukren ieħor li qed jinżamm illegalment, Volodymyr Balukh, ilu fuq strajk tal-ġuħ mid-19 ta' Marzu 2018;
11. Jistieden lis-servizzi mediċi u l-awtoritajiet Russi responsabbli jagħtu attenzjoni medika adegwata lil dawn l-individwi arrestati u jirrispettaw l-etika medika, inkluż billi ma jimponux għalf sfurzat jew kwalunkwe trattament mhux mixtieq li jista' jammonta għal tortura u forom oħra ta' maltrattament;
12. Jesprimi t-tħassib profond tiegħu li ħafna priġunieri politiċi Ukreni, fosthom Mykola Karpiyuk, Volodymyr Prysych, Oleksiy Chirniy u Yevhen Panov, ġew ittorturati serjament;
13. Jesprimi t-tħassib profond tiegħu dwar ix-xejra inkwetanti li qed twassal biex ġurnalisti indipendenti u difensuri tad-drittijiet tal-bniedem li jaħdmu fir-Russja, partikolarment fiċ-Ċeċenja, jiġu arrestati, attakkati, intimidati u skreditati; jenfasizza l-importanza tas-soċjetà ċivili u ta' organizzazzjonijiet bħal Memorial, u l-messaġġ li l-attivisti tas-soċjetà ċivili kullimkien jeħtieġ ikunu liberi li jeżerċitaw l-aktar drittijiet bażiċi tagħhom ta' libertà tal-ħsieb u tal-espressjoni; jistieden lill-awtoritajiet Ċeċeni u Russi jirrispettaw il-leġiżlazzjoni domestika u l-impenji internazzjonali u jiddefendu l-istat tad-dritt;
14. Jesprimi t-tħassib serju tiegħu dwar il-klima ta' impunità li tippermetti li dawn l-atti jsiru, u jappella għall-iżvilupp ta' miżuri legali u miżuri oħrajn biex, f'kooperazzjoni mas-soċjetà ċivili, tiġi evitata u sorveljata din il-vjolenza u jitressaq quddiem il-ġustizzja min iwettaqha; jissottolinja l-fatt li r-Russja u l-Gvern tagħha jġorru r-responsabbiltà aħħarija biex jinvestigaw dawn l-atti, iressqu quddiem il-ġustizzja lil min iwettaqhom u jipproteġu liċ-ċittadini Russi kollha minn kwalunkwe abbuż illegali;
15. Jiġbed l-attenzjoni għall-fatt li, f'Mejju 2018, l-awtoritajiet Russi fil-Krimea okkupata arrestaw bosta Tatari tal-Krimea, fosthom Sever Mustafayev, Edem Smailov u familjari tal-priġunier politiku Nuri Primov;
16. Jikkundanna l-ksur tad-dritt internazzjonali min-naħa tar-Russja fil-Krimea okkupata, li jinkludi l-infurzar tal-leġiżlazzjoni Russa, il-militarizzazzjoni qawwija tal-peniżola tal-Krimea – li jhedded is-sigurtà reġjonali – u l-ksur massiċċ u sistematiku tad-drittijiet tal-bniedem, b'mod partikolari fil-konfront tal-Ukreni etniċi u t-Tatari tal-Krimea;
17. Jilqa' l-ħelsien tal-mexxejja tat-Tatari tal-Krimea Akhtem Chiygoz u Ilmi Umerov, li f'Settembru 2017 ingħataw sentenza ta' ħabs mill-qrati Russi fit-territorju Ukren tal-Krimea okkupat temporanjament, u li fil-25 ta' Ottubru 2017 tħallew iħallu l-peniżola mill-awtoritajiet Russi; jesprimi l-gratitudni tiegħu lil dawk kollha li ħadmu biex jinħelsu, fosthom l-organizzazzjonijiet tad-drittijiet tal-bniedem Russi bħal Memorial;
18. Ifakkar lill-awtoritajiet Russi li fil-kapaċità de facto tagħhom bħala potenza okkupanti li teżerċita l-kontroll effettiv fuq il-Krimea, għandhom ir-responsabbiltà sħiħa li jaraw li ċ-ċittadini tal-Krimea jkunu mħarsa minn miżuri ġudizzjarji jew amministrattivi arbitrarji u, bl-istess mod, huma obbligati mid-dritt umanitarju internazzjonali li jiżġuraw il-ħarsien tad-drittijiet tal-bniedem fil-peniżola;
19. Jenfasizza li l-qrati Russi, sew militari u sew ċivili, mhumiex kompetenti biex jiġġudikaw atti mwettqa barra mit-territorju rikonoxxut internazzjonalment tar-Russja, u jirrimarka li l-proċedimenti ġudizzjarji f'każijiet bħal dawn ma jistgħux jitqiesu leġittimi;
20. Itenni t-tħassib serju tiegħu b'rabta mal-liġi dwar "l-aġenti barranin" u l-mod li bih qed tiġi implimentata; iqis li d-definizzjoni ta' "attività politika" mwettqa mill-NGOs li jaċċettaw finanzjament barrani tant hi wiesgħa li tippermetti, fil-prattika, kontroll min-naħa tal-gvern fuq kważi kull attività organizzata b'rabta mal-ħajja pubblika;
21. Iħeġġeġ lir-Russja tiżgura aċċess inkondizzjonat u bla xkiel lill-osservaturi tad-drittijiet tal-bniedem u l-missjonijiet ta' monitoraġġ internazzjonali; jistieden lil organizzazzjonijiet internazzjonali bħan-Nazzjonijiet Uniti, il-Kunsill tal-Ewropa u l-Organizzazzjoni għas-Sigurtà u l-Kooperazzjoni fl-Ewropa josservaw is-sitwazzjoni tad-drittijiet tal-bniedem fil-Krimea aktar mill-qrib u jieħdu miżuri adegwati;
22. Jistieden lir-Rappreżentant Speċjali tal-Unjoni Ewropea għad-Drittijiet tal-Bniedem iħares b'attenzjoni kontinwa lejn is-sitwazzjoni tad-drittijiet tal-bniedem fil-peniżola tal-Krimea u fiż-żoni tal-Lvant tal-Ukrajna li mhumiex ikkontrollati mill-gvern;
23. Jistieden lill-Kunsill u lill-Istati Membri jibqgħu sodi u magħquda fl-impenn tagħhom fir-rigward tas-sanzjonijiet maqbula fil-konfront tar-Russja, itawluhom, u jikkunsidraw miżuri mmirati kontra l-individwi responsabbli miż-żamma u l-proċess ġudizzjarju fil-konfront tal-priġunieri politiċi;
24. Jissottolinja li huwa importanti li d-Delegazzjoni tal-Unjoni Ewropea għar-Russja u l-ambaxxati tal-Istati Membri tal-UE jissorveljaw il-proċessi ġudizzjarji tad-difensuri tad-drittijiet tal-bniedem;
25. Jistieden lill-Presidenti tal-Kunsill u tal-Kummissjoni, kif ukoll lill-Viċi President tal-Kummissjoni / ir-Rappreżentant Għoli tal-Unjoni għall-Affarijiet Barranin u l-Politika ta' Sigurtà (VP/RGħ), ikomplu jsegwu mill-qrib il-każijiet ta' nonkonformità mal-obbligi legali internazzjonali u jqajmu dawn il-kwistjonijiet f'formati u laqgħat differenti mar-Russja;
26. Itenni l-appell tiegħu lill-VP/RGħ u lis-SEAE biex jiżguraw li kull każ ta' persuni mressqa l-qorti għal raġunijiet politiċi jitqajjem fil-konsultazzjonijiet dwar id-drittijiet tal-bniedem bejn l-UE u r-Russja, meta jerġgħu jibdew, u li r-rappreżentanti tar-Russja f'dawn il-konsultazzjonijiet jintalbu jwieġbu formalment dwar kull każ, kif ukoll biex jirrappurtaw lura lill-Parlament dwar l-iskambji tagħhom mal-awtoritajiet Russi;
27. Iħeġġeġ lill-VP/RGħ u lis-SEAE jiżguraw li l-Unjoni tfittex kull opportunità biex, fil-limiti imposti mid-dritt domestiku Russu, tkompli tikkollabora mal-organizzazzjonijiet tas-soċjetà ċivili Russi – fosthom dawk li jaħdmu għall-promozzjoni tal-valuri tad-demokrazija, tad-drittijiet tal-bniedem u tal-istat tad-dritt – u tappoġġjahom;
28. Jistieden lill-UE toħroġ dikjarazzjoni li fiha tikkundanna l-ksur tad-drittijiet tal-bniedem fir-Russja u t-tentattiv li jinħeba taħt il-maskra tat-Tazza tad-Dinja tal-FIFA;
29. Jagħti istruzzjonijiet lill-President tiegħu biex jgħaddi din ir-riżoluzzjoni lill-Viċi President tal-Kummissjoni / ir-Rappreżentant Għoli tal-Unjoni għall-Affarijiet Barranin u l-Politika ta' Sigurtà, lill-Kunsill, lill-Kummissjoni, lill-gvernijiet u l-parlamenti tal-Istati Membri, lill-Kunsill tal-Ewropa, lill-Organizzazzjoni għas-Sigurtà u l-Kooperazzjoni fl-Ewropa u lill-President, il-Gvern u l-Parlament tal-Federazzjoni Russa.