Zalecenie Parlamentu Europejskiego z dnia 5 lipca 2018 r. dla Rady w sprawie 73. sesji Zgromadzenia Ogólnego Narodów Zjednoczonych (2018/2040(INI))
Parlament Europejski,
– uwzględniając Kartę Narodów Zjednoczonych,
– uwzględniając rezolucję ONZ przyjętą dnia 3 kwietnia 2006 r. przez Zgromadzenie Ogólne ONZ i ustanawiającą Radę Praw Człowieka,
– uwzględniając Traktat o Unii Europejskiej (TUE), w szczególności jego art. 21, 34 i 36,
– uwzględniając roczne sprawozdanie UE dotyczące praw człowieka i demokracji na świecie za rok 2016 oraz politykę Unii Europejskiej w tym zakresie,
– uwzględniając Powszechną deklarację praw człowieka, preambułę do niej i jej art. 18, a także konwencje ONZ w sprawie praw człowieka oraz protokoły fakultatywne do nich,
– uwzględniając swoje zalecenie dla Rady z dnia 5 lipca 2017 r. w sprawie 72. sesji Zgromadzenia Ogólnego Narodów Zjednoczonych(1),
– uwzględniając rezolucję ONZ przyjętą przez Zgromadzenie Ogólne w dniu 3 maja 2011 r. i dotyczącą udziału Unii Europejskiej w pracach Organizacji Narodów Zjednoczonych, w której to rezolucji przyznano UE prawo do interweniowania na forum Zgromadzenia Ogólnego ONZ, do przedstawiania ustnych wniosków i poprawek poddawanych pod głosowanie na wniosek jednego z państw członkowskich oraz do korzystania z prawa do odpowiedzi,
– uwzględniając konkluzje Rady z dnia 17 lipca 2017 r. w sprawie priorytetów UE na 72. posiedzenie Zgromadzenia Ogólnego ONZ,
– uwzględniając Deklarację nowojorską w sprawie uchodźców i migrantów z dnia 19 września 2016 r.,
– uwzględniając rezolucje Rady Bezpieczeństwa ONZ nr 1325 (2000), 1820 (2009), 1888 (2009), 1889 (2010), 1960 (2011), 2106 (2013), 2122 ((2013) i 2242 (2015) w sprawie kobiet, pokoju i bezpieczeństwa,
– uwzględniając najważniejsze zasady zawarte w globalnej strategii na rzecz polityki zagranicznej i bezpieczeństwa UE z czerwca 2016 r., w szczególności zasady dotyczące suwerenności i integralności terytorialnej państw oraz nienaruszalności granic, które powinny być w jednakowy sposób respektowane przez wszystkie państwa uczestniczące,
– uwzględniając swoja rezolucję z dnia 13 grudnia 2017 r. w sprawie sprawozdania rocznego w sprawie realizacji wspólnej polityki zagranicznej i bezpieczeństwa(2),
– uwzględniając agendę na rzecz zrównoważonego rozwoju 2030 i cele zrównoważonego rozwoju Organizacji Narodów Zjednoczonych,
– uwzględniając art. 113 Regulaminu,
– uwzględniając sprawozdanie Komisji Spraw Zagranicznych (A8-0230/2018),
A. mając na uwadze, że UE i jej państwa członkowskie utrzymują pełne zaangażowanie na rzecz multilateralizmu, dobrych rządów na poziomie globalnym, promowania podstawowych wartości Narodów Zjednoczonych jako nieodłącznego elementu polityki zewnętrznej UE oraz na rzecz trzech filarów systemu ONZ, mianowicie praw człowieka, pokoju i bezpieczeństwa oraz rozwoju; mając na uwadze, że wielostronny system oparty na uniwersalnych zasadach i wartościach najlepiej sprawdza się w przypadku kryzysów, wyzwań i zagrożeń; mając na uwadze, że na przyszłość tego wielostronnego systemu cień rzucają bezprecedensowe wyzwania;
B. mając na uwadze, że globalna strategia UE odzwierciedla poziom obecnych globalnych wyzwań, które wymagają silnej i skuteczniejszej Organizacji Narodów Zjednoczonych oraz zacieśnienia współpracy na szczeblu państw członkowskich, zarówno w ramach UE, jak i ONZ;
C. mając na uwadze, że państwa członkowskie UE muszą podejmować wszelkie możliwe wysiłki, by koordynować działania w ramach organów i agencji systemu Narodów Zjednoczonych, a także prezentować jednolite stanowisko oparte na międzynarodowym prawie dotyczącym praw człowieka oraz na podstawowych wartościach UE; mając na uwadze, że podstawą tej współpracy muszą być wspólne wysiłki, by zapobiegać dalszej eskalacji toczących się konfliktów i dążyć do ich rozwiązania, promować skuteczne rozbrojenie i kontrolę zbrojeń, zwłaszcza w przypadku arsenału jądrowego, wdrożyć cele zrównoważonego rozwoju i porozumienie paryskie w sprawie zmian klimatu, a także przyczynić się do międzynarodowego ładu opartego na prawie, zgodnie z mandatem zawartym w art. 34 ust. 1 TUE;
D. mając na uwadze, że globalny ład polityczny i warunki w zakresie bezpieczeństwa gwałtownie się zmieniają, co wymaga reagowania na szczeblu globalnym; mając na uwadze, że Organizacja Narodów Zjednoczonych pozostaje fundamentem wielostronnego systemu współpracy między państwami członkowskimi, który pozwala sprostać tym wyzwaniom oraz najlepiej stawić czoła kryzysom międzynarodowym, globalnym wyzwaniom i zagrożeniom;
E. mając na uwadze, że świat stoi w obliczu szeregu globalnych wyzwań w związku z toczącymi się i pojawiającymi się konfliktami oraz ich skutkami, takimi jak zmiana klimatu i terroryzm, które trzeba rozwiązywać w skali światowej; mając na uwadze, że obecna struktura Rady Bezpieczeństwa ONZ nadal opiera się na nieaktualnym scenariuszu politycznym, a proces podejmowania przez nią decyzji nie odzwierciedla w należyty sposób zmieniającej się globalnej rzeczywistości; mając na uwadze, że UE i jej państwa członkowskie odegrały zasadniczą rolę w kształtowaniu globalnej agendy 2030 ONZ, a UE pozostaje zaangażowana w pełnienie funkcji głównego podmiotu mobilizującego wszelkie środki na potrzeby wdrażania oraz silny mechanizm kontroli, monitorowania i przeglądu w celu zapewnienia postępów i rozliczalności; mając na uwadze, że wyrazem tego są działania zewnętrzne UE i inne strategie polityczne w ramach różnych instrumentów finansowych UE;
F. mając na uwadze, że trzy filary ONZ, mianowicie pokój i bezpieczeństwo, rozwój oraz prawa człowieka i praworządność, są ze sobą nierozerwalnie powiązane i wzajemnie się wzmacniają; mając na uwadze, że pierwotnemu celowi ONZ, jakim jest utrzymanie pokoju, zagrażają ciągłe i złożone kryzysy;
G. mając na uwadze, że uciążliwe procedury biurokratyczne ONZ oraz jej złożona i sztywna struktura utrudniają niekiedy prawidłowe funkcjonowanie tej instytucji i ograniczają jej zdolność do szybkiego reagowania na kryzysy i globalne wyzwania;
H. mając na uwadze, że skuteczne reagowanie na globalne kryzysy, zagrożenia i wyzwania wymaga sprawnego systemu wielostronnego, opartego na uniwersalnych zasadach i wartościach;
I. mając na uwadze, że międzynarodowy porządek oparty na współpracy, dialogu oraz prawach człowieka jest kwestionowany przez kilka ruchów nacjonalistycznych i protekcjonistycznych na całym świecie;
J. mając na uwadze, że coraz liczniejsze zadania systemu Narodów Zjednoczonych wymagają odpowiedniego finansowania przez państwa członkowskie ONZ; mając na uwadze, że istnieje coraz większa luka między potrzebami organizacji a udostępnianymi jej środkami finansowymi; mając na uwadze, że w związku z zamiarem obniżenia przez Stany Zjednoczone wkładu tego kraju do budżetu ONZ UE i jej państwa członkowskie zapewniają łącznie największy spośród wszystkich podmiotów wkład finansowy i powinny aktywnie wspierać sekretarza generalnego w podejmowanych przezeń wysiłkach na rzecz sprawnego funkcjonowania i należytego finansowania ONZ, przy czym wsparcie to ma na celu głównie eliminację ubóstwa, dążenie do trwałego pokoju i stabilności, obronę praw człowieka, zwalczanie nierówności społecznych oraz udzielanie pomocy humanitarnej społecznościom, krajom i regionom dotkniętym wszelkiego rodzaju kryzysami, zarówno klęskami żywiołowymi, jak i katastrofami wywołanymi przez człowieka; mając na uwadze, że należy bardziej wyeksponować wkład UE na rzecz ONZ; mając na uwadze, że wszystkim agencjom ONZ, w tym również Organizacji Narodów Zjednoczonych do spraw Pomocy Uchodźcom Palestyńskim na Bliskim Wschodzie (UNRWA), znacznie obniżono środki finansowe; mając na uwadze, że obecny ogólny poziom finansowania systemu ONZ jest za niski, aby umożliwić tej organizacji realizację jej mandatu oraz stawić czoła obecnym wyzwaniom o charakterze globalnym;
K. mając na uwadze, że demokracja, prawa człowieka i praworządność są coraz bardziej zagrożone w różnych regionach świata, a przestrzeń społeczeństwa obywatelskiego kurczy się w wielu państwach członkowskich ONZ; mając na uwadze, że obrońcy praw człowieka i działacze społeczeństwa obywatelskiego stoją w obliczu rosnących zagrożeń i ryzyka na całym świecie za prowadzenie legalnej działalności;
L. mając na uwadze, że propagowanie i ochrona praw człowieka leży u podstaw multilateralizmu i stanowi jeden z kluczowych elementów systemu ONZ; mając na uwadze, że UE zdecydowanie broni wszystkich praw człowieka, które są powszechne, niepodzielne, współzależne i wzajemnie powiązane; mając na uwadze, że UE należy do najbardziej zaangażowanych obrońców i propagatorów praw człowieka, podstawowych wolności, wartości kulturowych i różnorodności, demokracji i praworządności; mając na uwadze, że wartości te są coraz bardziej zagrożone w różnych regionach świata; mając na uwadze, że obrońcy praw człowieka i działacze społeczeństwa obywatelskiego stoją w obliczu rosnących zagrożeń i ryzyka za prowadzenie legalnej działalności, a także mają do czynienia z nasilającymi się represaliami za współpracę z organami ONZ i w ramach mechanizmów ONZ‑owskich; mając na uwadze, że wspólnota międzynarodowa i UE muszą zintensyfikować wysiłki na rzecz zapewnienia ochrony i wsparcia dla obrońców praw człowieka, a także bronić międzynarodowych norm w zakresie demokracji, praw człowieka i praworządności, szczególnie jeżeli chodzi o prawa osób należących do mniejszości lub osób w trudnej sytuacji, w tym kobiet, dzieci, młodzieży, mniejszości etnicznych, rasowych lub religijnych, migrantów, uchodźców i osób wewnętrznie przesiedlonych, osób niepełnosprawnych, osób LGBTI i ludów tubylczych;
1. zaleca Radzie:
Reforma systemu Narodów Zjednoczonych, w tym reforma Rady Bezpieczeństwa
a)
aktywne wspieranie przedstawionego przez sekretarza generalnego ONZ programu reform Narodów Zjednoczonych, obejmującego trzy filary, tak aby system ONZ był prawdziwie skoordynowany, skuteczny, efektywny, zintegrowany, przejrzysty i rozliczalny; zapewnienie wsparcia na rzecz usprawnienia architektury pokoju i bezpieczeństwa, która musi stać się bardziej wydajna, ukierunkowana, należycie finansowana i funkcjonalna oraz musi charakteryzować się bardziej wyważonym podziałem sił i skuteczniejszą różnorodnością w odniesieniu do reprezentacji regionalnej we wszystkich jej organach;
b)
wspieranie ograniczenia biurokracji, uproszczonych procedur i zdecentralizowanego podejmowania decyzji oraz większej przejrzystości i odpowiedzialności w odniesieniu do misji i działalności pracowników ONZ, zwłaszcza jeżeli chodzi o ich działania w terenie;
c)
wspieranie wysiłków sekretarza generalnego ONZ na rzecz wprowadzenia znaczących zmian, aby dostosować system ONZ w dziedzinie wspierania rozwoju do priorytetów agendy na rzecz zrównoważonego rozwoju 2030, celów zrównoważonego rozwoju oraz obowiązku ochrony, a także przystosować go do lepszego wspierania realizacji tych celów;
d)
wezwanie państw członkowskich ONZ do zwiększenia uprawnień zarówno sekretarza generalnego ONZ, jak i jego zastępcy oraz prowadzonych przez nich organów w ramach usprawniania systemu zarządzania ONZ, aby promować większą skuteczność, elastyczność, zdolność reagowania oraz gospodarność ONZ i jej agencji;
e)
przypomnienie wszystkim państwom członkowskim ONZ o ich zobowiązaniu do utrzymania dotychczasowych wkładów finansowych w celu wspierania wszystkich agencji ONZ i wypełnienia ich zobowiązań dotyczących wydatków na pomoc rozwojową przy jednoczesnej poprawie skuteczności i wydajności oraz rozliczaniu rządów z realizacji globalnych celów zrównoważonego rozwoju;
f)
aktywne wspieranie sekretarza generalnego ONZ w jego wysiłkach mających na celu realizację ONZ‑owskiej strategii w sprawie równości płci, będącej podstawowym narzędziem służącym do zapewnienia równej reprezentacji kobiet w systemie ONZ; powoływanie większej liczby kobiet, zwłaszcza kobiet należących do grup mniejszościowych, na wyższe stanowiska kierownicze w siedzibie głównej ONZ oraz uwzględnianie aspektu płci i sporządzanie budżetu z uwzględnieniem aspektu płci; zaapelowanie do UE i ONZ o wysyłanie na misje i operacje większej liczby kobiet policjantów i kobiet żołnierzy; dążenie do wysyłania na poszczególne misje i operacje międzysektorowych doradców ds. problematyki płci oraz do opracowywania konkretnych planów działania dotyczących sposobu wdrażania rezolucji Rady Bezpieczeństwa ONZ nr 1325 i 2242 na szczeblu każdej misji i operacji; zadbanie o to, aby wszystkie siły ONZ stosowały takie same minimalne wymogi w zakresie wykształcenia i kompetencji, które muszą zawierać jasną perspektywę uwzględniającą aspekt płci, LGBTI i walki z rasizmem, wykazywać zerową tolerancję dla wszelkich form wykorzystywania seksualnego i przemocy oraz obejmować skuteczną funkcję informowania o nieprawidłowościach w ONZ, pozwalającą na anonimowe zgłaszanie przestępstw popełnionych przez personel ONZ zarówno wobec innych pracowników ONZ, jak i wobec miejscowej ludności;
g)
podkreślenie znaczenia, jakie państwa członkowskie UE przypisują koordynacji własnych działań w organach i jednostkach systemu Narodów Zjednoczonych;
h)
zaapelowanie o kompleksową reformę Rady Bezpieczeństwa ONZ, aby poprawić jej reprezentacyjność w oparciu o szeroki konsensus, tak aby Rada mogła szybciej i skuteczniej reagować na zagrożenia dla międzynarodowego pokoju i bezpieczeństwa; wspieranie modernizacji funkcjonowania Zgromadzenia Ogólnego i usprawnienia koordynacji i spójności działań prowadzonych przez wszystkie organy ONZ;
i)
wzmożenie wysiłków mających na celu w szczególności reformę Rady Bezpieczeństwa ONZ poprzez znaczne ograniczenie lub uregulowanie korzystania z prawa weta w przypadkach, w których istnieją dowody na popełnione zbrodnie wojenne i zbrodnie przeciwko ludzkości, gdyż korzystanie z tego prawa utrudnia podejmowanie decyzji, a także poprzez zmianę składu Rady, tak aby lepiej odzwierciedlić obecny porządek globalny, m.in. przez umożliwienie stałego członkostwa Unii Europejskiej;
j)
wezwanie UE i państw członkowskich do prezentowania jednolitego stanowiska; poparcie wysiłków Europejskiej Służby Działań Zewnętrznych (ESDZ), delegatur UE w Nowym Jorku i Genewie oraz państw członkowskich na rzecz poprawy koordynacji stanowisk UE i wypracowania wspólnego unijnego stanowiska podczas głosowania w celu poprawy spójności i wiarygodności działań UE na forum ONZ;
k)
ponowne wyrażenie poparcia dla prac Rady Praw Człowieka ONZ w ramach specjalnych procedur, w tym specjalnych sprawozdawców, i innych mechanizmów praw człowieka dotyczących poszczególnych tematów i krajów, a także przypomnienie skierowanego do wszystkich państw ONZ apelu o rozszerzenie otwartych zaproszeń do odwiedzenia ich krajów na wszystkich specjalnych sprawozdawców;
l)
wspieranie zainicjowania otwartego i integracyjnego międzyrządowego procesu przygotowawczego pod auspicjami Zgromadzenia Ogólnego ONZ z myślą o szczycie ONZ w 2020 r. z okazji 75. rocznicy utworzenia ONZ, uwzględniającego kompleksowe reformy w celu odnowienia i wzmocnienia Organizacji Narodów Zjednoczonych;
m)
opowiedzenie się za powołaniem Zgromadzenia Parlamentarnego Narodów Zjednoczonych w ramach systemu ONZ, aby wzmocnić demokratyczny charakter, odpowiedzialność demokratyczną i przejrzystość globalnego sprawowania rządów oraz umożliwić szersze uczestnictwo obywateli w działaniach ONZ, a w szczególności przyczynić się do skutecznego wdrożenia programu działań ONZ do roku 2030 r. i celów zrównoważonego rozwoju;
Pokój i bezpieczeństwo
n)
wezwanie UE i ONZ, by odgrywały wzajemnie uzupełniające się i wzmacniające role za każdym razem, gdy pojawia się zagrożenie dla pokoju i bezpieczeństwa; rozpoczęcie zorganizowanej współpracy politycznej między UE a ONZ;
o)
propagowanie większego zaangażowania państw członkowskich na rzecz pokoju i bezpieczeństwa zarówno na szczeblu międzynarodowym, jak i wewnętrznym; wspieranie sekretarza generalnego ONZ w jego wysiłkach na rzecz zwiększenia zaangażowania ONZ w negocjacje pokojowe; wezwanie ONZ do priorytetowego traktowania prewencji, mediacji i politycznego rozwiązywania konfliktów przy jednoczesnym eliminowaniu ich pierwotnych przyczyn i prowadzących do nich czynników; dalsze wspieranie inicjatyw, wysiłków i działań podejmowanych przez specjalnych wysłanników ONZ i mających na celu rozwiązanie tych konfliktów; zwiększenie wsparcia państw członkowskich dla prowadzonych przez ONZ operacji utrzymywania i budowania pokoju, w szczególności poprzez zapewnianie personelu i sprzętu, a także wzmocnienie roli UE ułatwiającej rozwiązywanie problemów w tym obszarze; zapewnienie większego wyeksponowania tego wsparcia i wkładu; dbanie o to, by wszystkie prowadzone przez ONZ operacje utrzymywania i budowania pokoju dysponowały mandatem w zakresie praw człowieka oraz odpowiednim personelem w celu pełnienia tej funkcji;
p)
pogłębienie współpracy z ONZ w ramach strategicznego partnerstwa w zakresie utrzymywania pokoju i zarządzania kryzysowego; zachęcanie do współpracy między UE a ONZ w kontekście reformy sektora bezpieczeństwa; wezwanie ONZ do poprawy wiarygodności i przejrzystości operacji utrzymywania pokoju poprzez ustanowienie i wzmocnienie skutecznych mechanizmów służących zapobieganiu ewentualnym nadużyciom przez personel ONZ oraz pociąganiu do odpowiedzialności sprawców takich nadużyć; przyjęcie wielostronnego podejścia w całym procesie prowadzenia misji; zwiększenie interakcji ze społecznościami lokalnymi przy zapewnieniu im ochrony i pomocy; zadbanie o to, by ochrona ludności cywilnej była podstawą mandatów misji pokojowych; zwiększenie wsparcia dla podmiotów lokalnych poprzez wzmocnienie pozycji najsłabszych grup, tak aby stały się inicjatorami zmian, a także tworzenie przestrzeni umożliwiającej angażowanie ich na wszystkich etapach działań humanitarnych i związanych z budowaniem pokoju; wezwanie ONZ do zmniejszenia ogólnego wpływu operacji pokojowych ONZ na środowisko oraz do poprawy opłacalności, bezpieczeństwa i ochrony zarówno żołnierzy, jak i ludności cywilnej krajów przyjmujących;
q)
podkreślenie, że globalne i regionalne zagrożenia oraz wspólne globalne obawy wymagają szybszego reagowania i przejmowania odpowiedzialności przez całą społeczność międzynarodową; podkreślenie, że jeżeli dane państwo nie może lub nie chce spełnić obowiązku ochrony, odpowiedzialność ta przechodzi na społeczność międzynarodową, w tym na wszystkich stałych członków Rady Bezpieczeństwa ONZ oraz na wszystkie inne duże gospodarki wschodzące i kraje rozwijające się, aby można było pociągnąć do odpowiedzialności podmioty naruszające prawo międzynarodowe; wzmocnienie zdolności błękitnych hełmów; wezwanie UE, aby zachęcała kraje wschodzące i rozwijające się do przyłączenia się do społeczności międzynarodowej, kiedy podejmuje ona działania w oparciu o obowiązek ochrony;
r)
wyrażenie zadowolenia ze współpracy między UE, ONZ i innymi organizacjami międzyrządowymi, takiej jak trójstronna współpraca między Unią Afrykańską (UA), UE i ONZ, jako skutecznego środka umacniania multilateralizmu i globalnego ładu oraz zapewnienia wsparcia tym, którzy potrzebują ochrony międzynarodowej, przy jednoczesnym poszanowaniu praw człowieka i przestrzeganiu międzynarodowego prawa humanitarnego, a także wezwanie do wspólnych wysiłków UE, ONZ i UA na rzecz budowania zdolności w tym zakresie;
s)
dalsze promowanie szerokiej definicji koncepcji bezpieczeństwa ludzkiego i obowiązku ochrony oraz dalsze wspieranie silnej roli ONZ w ich wdrażaniu; dalsze wzmocnienie znaczenia obowiązku ochrony jako ważnej zasady w działaniach państw członkowskich ONZ dotyczących rozstrzygania sporów, praw człowieka i rozwoju; dalsze wspieranie wysiłków na rzecz postępów we wdrażaniu zasady dotyczącej obowiązku ochrony oraz wspieranie ONZ w dalszym odgrywaniu kluczowej roli w pomaganiu państwom we wdrażaniu obowiązku ochrony w celu obrony praw człowieka, praworządności i międzynarodowego prawa humanitarnego; przypomnienie o zobowiązaniu UE do realizacji obowiązku ochrony oraz zapobiegania naruszaniu praw człowieka i powstrzymywania łamania tych praw w kontekście aktów okrucieństwa;
t)
korzystanie ze wszystkich dostępnych instrumentów w celu zwiększenia zgodności działań podmiotów państwowych i niepaństwowych z międzynarodowym prawem humanitarnym; wspieranie wysiłków podejmowanych przez Międzynarodowy Komitet Czerwonego Krzyża z myślą o ustanowieniu skutecznego mechanizmu na rzecz większej zgodności z międzynarodowym prawem humanitarnym;
u)
ponowne jednoznaczne potępienie terroryzmu oraz pełne poparcie działań mających na celu pokonanie i wyeliminowanie organizacji terrorystycznych, w szczególności tzw. Daisz/ISIS, stanowiących wyraźne zagrożenie dla bezpieczeństwa regionalnego i międzynarodowego; współpracę ze Zgromadzeniem Ogólnym ONZ i sekretarzem generalnym ONZ w celu zwalczania finansowania terroryzmu przy uwzględnieniu zalecenia Parlamentu z dnia 1 marca 2018 r.(3), utworzenie mechanizmów identyfikowania indywidualnych terrorystów i organizacji terrorystycznych, wzmocnienie mechanizmów zamrażania aktywów na całym świecie oraz wsparcie Międzyregionalnego Instytutu Narodów Zjednoczonych ds. Badań nad Przestępczością i Wymiarem Sprawiedliwości we wdrażaniu i wspieraniu działań Światowego Forum na rzecz Zwalczania Terroryzmu w oparciu o światową inicjatywę przeciwko międzynarodowej przestępczości zorganizowanej; wzmożenie wspólnych wysiłków UE i ONZ na rzecz zwalczania pierwotnych przyczyn terroryzmu, w szczególności w zakresie przeciwdziałania zagrożeniom hybrydowym oraz rozwoju badań i budowania zdolności w zakresie cyberobrony; korzystanie z dorobku bieżących inicjatyw partnerów lokalnych do celów projektowania, wdrażania i opracowywania koncepcji przeciwdziałania radykalizacji i rekrutacji terrorystów; wzmożenie wysiłków na rzecz ukrócenia rekrutacji i zwalczania propagandy terrorystycznej, które to działania są realizowane za pośrednictwem platform mediów społecznościowych i sieci zradykalizowanych głosicieli nienawiści; wspieranie działań zwiększających odporność społeczności podatnych na radykalizację, w tym poprzez uwzględnienie jej przyczyn ekonomicznych, społecznych, kulturowych i politycznych; wzmocnienie skuteczności polityki międzynarodowej, współpracy prawnej i sądowej w walce z terroryzmem i przestępczością międzynarodową; wspieranie edukacji jako narzędzia zapobiegania terroryzmowi; wspieranie polityki przeciwdziałania radykalizacji postaw i deradykalizacji zgodnie z planem działań ONZ w zakresie zapobiegania brutalnemu ekstremizmowi; wsparcie na rzecz większego wkładu UE w inicjatywy ONZ w zakresie budowania zdolności, dotyczące zwalczania zagranicznych bojowników terrorystycznych i brutalnego ekstremizmu;
v)
dążenie do silniejszego wielostronnego zaangażowania na rzecz wypracowania trwałych rozwiązań politycznych w przypadku bieżących konfliktów na Bliskim Wschodzie i w Afryce Północnej; dalsze wspieranie inicjatyw, wysiłków i działań podejmowanych przez specjalnych wysłanników ONZ i mających na celu rozwiązanie tych konfliktów; wsparcie roli UE w dziedzinie pomocy humanitarnej; wezwanie wspólnoty międzynarodowej do nieustannego udzielania pomocy humanitarnej, finansowej i politycznej; pociągnięcie do odpowiedzialności sprawców naruszeń międzynarodowego prawa humanitarnego i prawa dotyczącego praw człowieka oraz podjęcie działań na rzecz natychmiastowego zaprzestania przemocy; domaganie się, by proces polityczny pod przewodnictwem Syrii, którego celem są wolne i uczciwe wybory, prowadzony przy wsparciu i pod kontrolą ONZ oraz na podstawie nowej konstytucji, był jedyną drogą do zaprowadzenia pokoju w tym kraju; podkreślanie, że obejmujące wszystkie strony zawieszenie broni w całym kraju oraz pokojowe i wzajemnie akceptowalne rozwiązanie kryzysu w Syrii można osiągnąć pod auspicjami ONZ, a także – jak przewidziano w komunikacie z Genewy z 2012 r. i w rezolucji Rady Bezpieczeństwa ONZ nr 2254 (2015) – przy wsparciu specjalnego wysłannika ONZ ds. Syrii; wezwanie społeczności międzynarodowej do uczynienia wszystkiego, co w jej mocy, by zdecydowanie potępić sprawców zbrodni wojennych i zbrodni przeciwko ludzkości popełnionych podczas konfliktu syryjskiego; poparcie apelu sekretarza generalnego ONZ w sprawie powołania nowego, bezstronnego i niezależnego zespołu w celu ustalenia sprawców ataków chemicznych w Syrii, ponieważ brak takiego organu zwiększa ryzyko eskalacji działań wojskowych; wspieranie inicjatywy ONZ w zakresie planu pokojowego dla Jemenu oraz bezzwłoczne zaradzenie trwającemu kryzysowi humanitarnemu; wezwanie wszystkich stron do poszanowania praw człowieka i swobód wszystkich obywateli Jemenu oraz podkreślenie potrzeby wynegocjowania rozwiązania politycznego w drodze pluralistycznego dialogu między Jemeńczykami;
w)
zadbanie o to, by Zgromadzenie Ogólne ONZ we współpracy z UE dostarczało wszelkich przydatnych instrumentów pozwalających zapewnić trwałość i skuteczność rozwiązania dwupaństwowego w granicach z 1967 r. z Jerozolimą jako stolicą obu państw – państwa Izrael z bezpiecznymi i uznawanymi granicami oraz sąsiadującej z nim niepodległej, demokratycznej i zdolnej do samostanowienia Palestyny – współistniejących obok siebie w pokoju i poczuciu bezpieczeństwa;
x)
wspieranie wysiłków ONZ na rzecz sprawiedliwego i trwałego rozstrzygnięcia konfliktu w Saharze Zachodniej na podstawie prawa Saharyjczyków do samostanowienia oraz zgodnie z odpowiednimi rezolucjami ONZ;
y)
kontynuowanie zwalczania poważnych zagrożeń dla bezpieczeństwa w regionie Sahelu, na Saharze oraz w regionie jeziora Czad i Rogu Afryki z zamiarem wyeliminowania zagrożeń terrorystycznych ze strony ISIS/Daisz i odłamów Al‑Kaidy, jak również ze strony Boko Haram lub innych powiązanych grup terrorystycznych;
z)
przestrzeganie porozumienia jądrowego między Iranem a członkami Rady Bezpieczeństwa i Niemcami, stanowiącego istotny sukces międzynarodowej, a w szczególności unijnej dyplomacji, oraz dalsze wywieranie nacisku na Stany Zjednoczone w celu wywiązania się z praktycznego wdrażania tego porozumienia;
aa)
dalsze apelowanie o pełne poszanowanie suwerenności międzynarodowo uznanych granic i integralności terytorialnej Gruzji, Mołdawii i Ukrainy w kontekście naruszeń prawa międzynarodowego na tych obszarach; wyrażenie poparcia oraz ożywienie wysiłków dyplomatycznych na rzecz pokojowego i trwałego rozwiązania tych toczących się i zamrożonych konfliktów; apelowanie do społeczności międzynarodowej o pełne wdrożenie polityki nieuznawania nielegalnej aneksji Krymu;
ab)
wspieranie międzykoreańskich rozmów z myślą o denuklearyzacji Półwyspu Koreańskiego; wezwanie wszystkich zaangażowanych podmiotów międzynarodowych do aktywnych i pozytywnych działań na rzecz realizacji tego celu w oparciu o dialog;
ac)
wezwania Zgromadzenia Ogólnego i Rady Bezpieczeństwa ONZ do omówienia napięć na Morzu Południowochińskim z zamiarem zachęcenia wszystkich zainteresowanych stron do sfinalizowania negocjacji dotyczących kodeksu postępowania;
Agenda dotycząca kobiet, pokoju i bezpieczeństwa
ad)
wezwanie wszystkich państw członkowskich, by dalej wspierały i wdrażały osiem wyżej wymienionych rezolucji Rady Bezpieczeństwa ONZ, które składają się na agendę dotyczącą kobiet, pokoju i bezpieczeństwa, oraz przewodzenie pracom na rzecz pełnego równouprawnienia płci, a także zagwarantowania uczestnictwa kobiet oraz wzmocnienia praw i ochrony przysługujących kobietom w ramach całego cyklu konfliktu, od zapobiegania konfliktowi po odbudowę po konflikcie, przy jednoczesnym przyjęciu podejścia koncentrującego się na ofiarach w celu ograniczenia dalszych krzywd wyrządzanych kobietom i dziewczętom bezpośrednio dotkniętych konfliktem;
ae)
przypomnienie, że uczestnictwo kobiet w procesach pokojowych pozostaje jednym z najbardziej niezrealizowanych aspektów programu w sprawie kobiet, pokoju i bezpieczeństwa, mimo że kobiety są głównymi ofiarami kryzysów bezpieczeństwa oraz kryzysów politycznych i humanitarnych; podkreślenie, że rezolucja Rady Bezpieczeństwa ONZ nr 1325 w sprawie kobiet, pokoju i bezpieczeństwa nie osiągnęła swojego podstawowego celu ochrony kobiet i wyraźnego zwiększenia ich udziału w procesach politycznych i decyzyjnych; przypomnienie, że równość między kobietami i mężczyznami jest jedną z podstawowych zasad Unii Europejskiej i jej państw członkowskich, a propagowanie tej zasady jest jednym z zasadniczych celów UE; dalsze propagowanie równości i niedyskryminacji kobiet i mężczyzn oraz aktywne promowanie dalszych działań przeciwko łamaniu praw osób LGBTI; zaangażowanie osób wymagających szczególnej ochrony na wszystkich szczeblach podejmowania decyzji oraz we wszystkich procesach;
af)
przypomnienie, że konflikt zbrojny stanowi zagrożenie zarówno dla mężczyzn, jak i dla kobiet, ale naraża kobiety na większe ryzyko ekonomiczne i ryzyko wykorzystywania seksualnego, pracy przymusowej, przesiedlania i zatrzymania oraz przemocy seksualnej takiej jak gwałt, która jest wykorzystywana jako taktyka wojenna i stanowi zbrodnię wojenną; zapewnienie bezpiecznej pomocy medycznej ofiarom gwałtów wojennych; zaapelowanie o poprawę ochrony nieletnich, kobiet, dziewcząt i osób starszych w sytuacjach obarczonych konfliktem, zwłaszcza jeżeli chodzi o przemoc na tle seksualnym, a także o małżeństwa dzieci, wczesne i wymuszone małżeństwa, oraz zaapelowanie o poprawę ochrony mężczyzn i chłopców będących ofiarami konfliktów, których prawdziwa liczba jest według WHO i międzynarodowych badań poważnie zaniżona(4); nakłonienie wszystkich państw będących członkami ONZ do udostępnienia wszelkich niezbędnych środków finansowych i zasobów ludzkich w celu wsparcia lokalnych społeczności na obszarach dotkniętych konfliktem;
ag)
wezwanie ONZ do ustanowienia skutecznych procedur zgłaszania wątpliwości lub dowodów nadużyć, oszustw, korupcji i naruszeń związanych z działaniami prowadzonymi przez personel wojskowy i cywilny ONZ w trakcie misji pokojowych, a także do rozwiązywania tych spraw dzięki terminowemu prowadzeniu szczegółowych dochodzeń; szybką zmianę obecnej sytuacji, w której kroki prawne dotyczące zarzucanych nadużyć mają czysto dobrowolny charakter i zależą od państwa wysyłającego oddziały wojskowe; niezwłoczne i pilne uwzględnienie wszystkich aspektów sprawozdania oceniającego ONZ z dnia 15 maja 2015 r. w sprawie egzekwowania prawa i pomocy w działaniach naprawczych w związku z wykorzystywaniem seksualnym i nadużyciami seksualnymi popełnianymi przez pracowników ONZ i inny personel podczas operacji pokojowych oraz pociągnięcie sprawców do odpowiedzialności; niezwłoczne i stanowcze przeprowadzanie dochodzeń wobec pracowników wojskowych i cywilnych, którzy popełnili akty przemocy seksualnej, a także ich ściganie i skazanie; zachęcanie do przeprowadzania dalszych szkoleń dla personelu sił pokojowych ONZ na temat Międzynarodowego protokołu w sprawie dochodzeń i dokumentowania przemocy seksualnej w konfliktach w celu propagowania wiedzy na tematy związane z przemocą seksualną;
ah)
wspieranie i wzmożenie międzynarodowych wysiłków w ramach ONZ na rzecz zapewnienia analizy związanej z płcią oraz uwzględniania aspektu płci i praw człowieka we wszystkich działaniach ONZ, zwłaszcza podczas operacji pokojowych, operacji humanitarnych, odbudowy po zakończeniu konfliktu i procedur pojednawczych; opracowanie wskaźników i wdrożenie narzędzi monitorowania w celu mierzenia postępów w zakresie udziału kobiet w budowaniu pokoju i bezpieczeństwa, w tym również w ramach operacji pokojowych, oraz w celu zapewnienia rozliczalności, a także nawiązanie skutecznej współpracy ze społecznościami oraz zapewnienie poprawy kultury i zachowań, które są również zgodne ze stanowiskiem panelu wysokiego szczebla sekretarza generalnego Narodów Zjednoczonych ds. wzmacniania pozycji gospodarczej kobiet; zadbanie o to, by wdrażanie programu w sprawie kobiet, pokoju i bezpieczeństwa obejmowało odpowiednie finansowanie i stanowiło wsparcie w działaniach mających na celu postawienie kobiet w centrum wszelkich wysiłków podejmowanych z myślą o sprostaniu globalnym wyzwaniom, takim jak wzrost brutalnego ekstremizmu, zapobieganie konfliktom i mediacja, kryzysy humanitarne, ubóstwo, zmiana klimatu, migracja, zrównoważony rozwój oraz pokój i bezpieczeństwo;
ai)
wspieranie i wzmacnianie międzynarodowych wysiłków podejmowanych na forum ONZ, aby położyć kres wykorzystywaniu dzieci w konfliktach zbrojnych, a także aby skuteczniej zająć się kwestią wpływu konfliktów i sytuacji pokonfliktowych na dziewczęta; wspieranie roli grupy roboczej Rady Bezpieczeństwa ds. dzieci w konfliktach zbrojnych w celu udzielenia większego wsparcia na rzecz praw młodych ludzi dotkniętych wojną, a także wspieranie kampanii ONZ „Dzieci, nie żołnierze” mającej na celu położenie kresu werbowaniu i wykorzystywaniu dzieci w konfliktach przez rządowe siły zbrojne i podmioty niepaństwowe;
aj)
dalsze zaangażowanie w ramach ONZ na rzecz monitorowania i skutecznego wdrożenia inicjatywy „Spotlight”, która ma na celu położenie kresu wszelkim formom przemocy wobec kobiet i dziewcząt;
Zapobieganie konfliktom i mediacja
ak)
zapewnienie wszelkich możliwych środków na rzecz aktywnego wspierania priorytetów SG ONZ w zakresie zapobiegania konfliktom oraz mediacji(5) za pośrednictwem inicjatyw takich jak powołanie doradczej grupy wysokiego szczebla ds. mediacji oraz zgodnie z priorytetami specjalnych misji politycznych ONZ i rozwiązaniami Funduszu Budowania Pokoju; dopilnowanie, aby prawa człowieka były centralnym elementem strategii politycznych w zakresie zapobiegania konfliktom i mediacji;
al)
wzmocnienie aspektów operacyjnych priorytetów UE i ONZ w zakresie zapobiegania konfliktom i zmniejszania ich, również przez zapewnienie dostępności doświadczonych mediatorów i doradców ds. mediacji, w tym kobiet pełniących funkcje wysłanników i zajmujących wyższe stanowiska urzędnicze, a także zapewnienie skuteczniejszej koordynacji politycznych i humanitarnych narzędzi ONZ, a także narzędzi w zakresie bezpieczeństwa i rozwoju;
am)
uznanie, że kobiety są wyraźnie niedostatecznie reprezentowane w rozmowach pokojowych, gdzie podejmuje się kluczowe decyzje dotyczące zarządzania i odbudowy po zakończeniu konfliktu, pomimo tego, że w przypadkach, kiedy kobiety odgrywają wyraźną rolę w procesach pokojowych, odnotowuje się wzrost prawdopodobieństwa o 20 %, że czas trwania porozumienia wyniesie przynajmniej 2 lata oraz wzrost prawdopodobieństwa o 35 %, że czas trwania porozumienia wyniesie przynajmniej 15 lat;
an)
zdecydowane wspieranie agendy dotyczącej kobiet, pokoju i bezpieczeństwa, oraz jej celu, jakim jest zapewnienie młodzieży silniejszego wpływu w procesie podejmowania decyzji na szczeblu lokalnym, krajowym, regionalnym i międzynarodowym; wspieranie w tym względzie ustanawiania mechanizmów umożliwiających młodym ludziom konstruktywny udział w procesach pokojowych;
ao)
dalsze zacieśnienie współpracy UE–ONZ w zakresie opracowywania narzędzi, które zaradzą nawracającemu problemowi przemocy związanej z wyborami, w tym przez wykorzystanie doświadczeń zdobytych przez posłów do Parlamentu Europejskiego w ramach misji obserwacji wyborów i parlamentarnych dialogów przedwyborczych prowadzonych z partiami politycznymi w celu nadania większej wiarygodności wyborom w krajach dążących do wzmocnienia procedur demokratycznych oraz wysłania wyraźnego sygnału osobom próbującym nadużywać systemu;
ap)
przypomnienie o znaczących wkładach UE (instrumenty finansowania zewnętrznego) do systemu ONZ, w tym światowego pokoju, praworządności i praw człowieka oraz działań na rzecz rozwoju;
aq)
zdecydowane poparcie propozycji Sekretarza Generalnego, aby uczynić system pomocy rozwojowej ONZ bardziej skutecznym, i określenie stanowiska popierającego proponowany pakt finansowy w zamian za większą skuteczność, przejrzystość i rozliczalność;
Nieproliferacja, kontrola zbrojeń i rozbrojenie
ar)
systematyczne wspieranie wszystkich działań ONZ związanych z rozbrajaniem, budową zaufania, nieproliferacją i przeciwdziałaniem proliferacji broni masowego rażenia, w tym opracowywaniu, produkcji, nabywaniu, składowaniu, przetrzymywaniu, przekazywaniu lub używaniu broni chemicznej przez państwo-stronę lub podmiot niepaństwowy;
as)
wyrażenie zaniepokojenia erozją istniejącego systemu kontroli zbrojeń i rozbrojenia i instrumentów prawnych w tym zakresie; wspieranie wszelkich wysiłków mających na celu przywrócenie kontroli zbrojeń i programu rozbrojenia, w tym poprzez ożywienie Konferencji Rozbrojeniowej; wspieranie nierozprzestrzeniania broni jądrowej w ramach procesu przeglądu w 2020 r. poprzez niezwłoczne wprowadzenie w życie Traktatu o całkowitym zakazie prób jądrowych; podejmowanie wysiłków w celu egzekwowania przepisów konwencji o zakazie broni chemicznej; potwierdzenie zobowiązania do realizacji celów tej konwencji oraz zachęcanie wszystkich państw członkowskich ONZ do ratyfikowania jej lub przystąpienia do niej; wzmocnienie Organizacji ds. Zakazu Broni Chemicznej (OPCW) i jej działań poprzez zapewnienie jej odpowiednich środków finansowych i zasobów kadrowych do osiągnięcia jej celów; dopilnowanie, aby w stwierdzonych przypadkach użycia broni chemicznej sprawcy byli stawiani przed wymiarem sprawiedliwości; zapewnienie rozliczalności za naruszenia traktatów na rzecz rozbrojenia i kontroli zbrojeń w ramach istniejących mechanizmów kontroli zbrojeń i instrumentów rozbrojenia; udzielenie poparcia traktatowi o zakazie broni jądrowej, który w 2017 r. uzyskał poparcie 122 państw członkowskich ONZ, oraz dążenie do podpisania i ratyfikacji tego traktatu przez wszystkie państwa członkowskie ONZ; pilne przyśpieszenie rozbrojenia jądrowego, zarówno na szczeblu regionalnym, jak i ogólnoświatowym, zgodnie z rezolucją Parlamentu z dnia 27 października 2016 r.(6), w której wzywa on wszystkie państwa członkowskie UE do wsparcia konferencji ONZ w sprawie negocjowania prawnie wiążącego instrumentu o zakazie stosowania broni jądrowej; wspieranie wysiłków ONZ na rzecz zapobiegania opracowywaniu, wytwarzaniu, zakupowi lub przekazywaniu broni masowego rażenia i środków jej przenoszenia przez podmioty niepaństwowe i grupy terrorystyczne; domagania się pełnej zgodności z Układem o nierozprzestrzenianiu broni jądrowej (NPT), konwencją o zakazie broni chemicznej oraz konwencją o zakazie broni biologicznej i toksycznej;
at)
pełne wdrożenie Traktatu o handlu bronią oraz zachęcanie wszystkich państw członkowskich ONZ do ratyfikowania tego traktatu lub przystąpienia doń;
au)
podejmowanie działań na rzecz skuteczniejszych operacji przeciwko przenikaniu broni oraz nielegalnemu obrotowi bronią i amunicją, w tym bronią strzelecką i lekką, w szczególności przez opracowanie systemu śledzenia broni; wezwanie członków ONZ do aktywnych działań na rzecz powszechnego rozbrojenia oraz zapobiegania wyścigowi zbrojeń;
av)
zwrócenie szczególnej uwagi na postęp technologiczny w dziedzinie wykorzystania robotyki do produkcji broni, w szczególności na uzbrojone roboty i bezzałogowe statki powietrzne, oraz ich zgodność z prawem międzynarodowym; ustanowienie zgodnych z istniejącym międzynarodowym prawem humanitarnym ram prawnych w sprawie bezzałogowych statków powietrznych i uzbrojonych robotów w celu zapobiegania nieprawidłowemu użyciu tej technologii w nielegalnych działaniach podmiotów państwowych i niepaństwowych; promowanie wszczęcia skutecznych negocjacji w sprawie zakazu stosowania bezzałogowych statków powietrznych i uzbrojonych robotów, które pozwalają na przeprowadzanie ataków bez interwencji człowieka; promowanie ram prawnych ONZ, w których zdecydowanie stwierdza się, że stosowanie uzbrojonych bezzałogowych statków powietrznych musi być zgodne z międzynarodowym prawem humanitarnym i prawem dotyczącym praw człowieka; zdecydowane potępienie powszechnych przypadków naruszania praw człowieka i pogwałcenia międzynarodowego prawa humanitarnego; domaganie się większej ochrony praw człowieka i podstawowych wolności niezależnie od tego, w jakiej formie się wyrażają, w tym w kontekście nowych technologii; działanie na rzecz międzynarodowego zakazu stosowania systemów broni, w przypadku których brak jest kontroli nad wykorzystaniem ich siły rażenia, jak wnioskował o to wielokrotnie Parlament oraz – w ramach przygotowań do stosownych posiedzeń na szczeblu ONZ – pilne opracowanie i przyjęcie wspólnego stanowiska w sprawie autonomicznych systemów broni, a także zajmowanie jednolitego stanowiska na odpowiednich forach i podejmowanie stosownych działań;
aw)
zachęcenie wszystkich państw członkowskich ONZ do podpisania i ratyfikowania Konwencji o zakazie użycia, składowania, produkcji i transferu min przeciwpiechotnych oraz o ich zniszczeniu;
ax)
w odniesieniu do rezolucji Zgromadzenia ONZ ds. Ochrony Środowiska UNEP/EA.3/Res.1 oraz rezolucji Rady Praw Człowieka ONZ nr 34/20, podjęcie działań na rzecz wyjaśnienia i opracowania zobowiązań pokonfliktowych na potrzeby eliminowania zanieczyszczenia powodowanego przez stosowanie broni ze zubożonym uranem oraz zarządzania tym zanieczyszczeniem, a także pomocy społecznościom dotkniętym stosowaniem takiej broni;
Demokracja, prawa człowieka i praworządność
ay)
przypomnienie, że prawa człowieka są niepodzielne, współzależne i wzajemnie powiązane; wezwanie UE i ONZ nie tylko do stanowczego potępienia niepokojącej globalnej tendencji do marginalizowania i wypierania praw człowieka i demokracji, aby przeciwdziałać negatywnym tendencjom, w tym w odniesieniu do przestrzeni działania dla społeczeństwa obywatelskiego, ale również do skutecznego korzystania w razie potrzeby z dostępnych instrumentów prawnych, w szczególności art. 2 układów o stowarzyszeniu UE z państwami trzecimi; wezwanie wszystkich państw członkowskich ONZ do ratyfikowania i skutecznego wdrożenia wszystkich podstawowych konwencji ONZ dotyczących praw człowieka, w tym w Konwencji ONZ w sprawie zakazu stosowania tortur i protokołu fakultatywnego do tej konwencji, protokołów fakultatywnych do Międzynarodowego paktu praw obywatelskich i politycznych oraz Międzynarodowego paktu praw gospodarczych, społecznych i kulturalnych, ustanawiającego mechanizmy dochodzeniowe i mechanizmy składania skarg, a także wywiązanie się z obowiązków w zakresie sprawozdawczości w ramach tych instrumentów i zobowiązanie do lojalnej współpracy ze strukturami ONZ dotyczącymi praw człowieka; zwrócenie uwagi na światowy sprzeciw wobec obrońców praw człowieka i orędowników demokratyzacji;
az)
zapewnienie, by reformy dotyczące praw człowieka były nadal w pełni uwzględniane w ramach reformy ONZ obejmującej trzy filary; wspieranie uwzględniania problematyki praw człowieka w pracach Organizacji Narodów Zjednoczonych;
ba)
propagowanie wolności deistów i teistów, jak również osób uważających się za ateistów, agnostyków, humanistów i wolnych myślicieli;
bb)
dalsze popieranie wolności religii lub przekonań; wezwanie do podjęcia zwiększonych wysiłków na rzecz ochrony praw mniejszości religijnych i innych; wezwanie do większej ochrony mniejszości religijnych przed prześladowaniem i przemocą; wezwanie do uchylenia praw penalizujących bluźnierstwo lub apostazję, które stanowią pretekst do prześladowania mniejszości religijnych i osób niewierzących; wspieranie prac Specjalnego Sprawozdawcy ONZ ds. Wolności Religii lub Przekonań; wzmożenie prac na rzecz uznania przez ONZ ludobójstwa popełnionego przez ISIL/ Daisz na mniejszościach religijnych i innych oraz przekazanie do Międzynarodowego Trybunału Karnego (MTK) przypadków podejrzeń o zbrodnie przeciwko ludzkości, zbrodnie wojenne i ludobójstwo;
bc)
zachęcanie Rady Praw Człowieka Organizacji Narodów Zjednoczonych, aby nadzorowała przestrzeganie praw człowieka przez należące do niej państwa członkowskie, aby uniknąć błędów z przeszłości, takich jak przyznanie członkostwa sprawcom rażących naruszeń praw człowieka i przyjmowanie antysemickich stanowisk politycznych;
bd)
zachęcanie wszystkich państw członkowskich ONZ do dopilnowania, aby ich obywatele mogli w pełni angażować się w procesy polityczne, społeczne i gospodarcze – w tym w działania na rzecz wolności religii lub przekonań – oraz by nie dochodziło do dyskryminacji;
be)
wezwanie wszystkich władz krajowych i międzynarodowych do przyjęcia w trybie pilnym wiążących instrumentów służących skutecznej ochronie praw człowieka oraz dopilnowanie, by wszystkie zobowiązania krajowe i międzynarodowe wynikające z przepisów międzynarodowych były w pełni egzekwowane; ponowne podkreślenie znaczenia Rady Praw Człowieka Organizacji Narodów Zjednoczonych; przypomnienia o obowiązku uwzględniania przez Zgromadzenie Ogólne podczas wyborów członków Rady Praw Człowieka (UNHRC) kwestii poszanowania przez kandydatów promowania i ochrony praw człowieka, praworządności i demokracji; wezwanie do ustanowienia jasnych kryteriów skuteczności przestrzegania praw człowieka dla członkostwa w UNHCR;
bf)
wyrażenie ubolewania z powodu decyzji USA o wystąpieniu z UNHRC; ponowne przypomnienie o udziale UE w pracach tego niezastąpionego organu działającego na rzecz praw człowieka, a także jego wsparciu, i wezwanie administracji Stanów Zjednoczonych do ponownego rozpatrzenia jej decyzji;
bg)
wezwanie wszystkich państw, w tym państw członkowskich UE, do szybkiego ratyfikowania Protokołu fakultatywnego do Międzynarodowego paktu praw gospodarczych, społecznych i kulturalnych ustanawiającego mechanizmy dochodzeniowe i mechanizmy składania skarg;
bh)
współpracę ze wszystkimi państwami członkowskimi ONZ na rzecz poszanowania prawa do wolności opinii i wypowiedzi zgodnie z art. 19 Powszechnej deklaracji praw człowieka oraz podkreślenie znaczenia wolności prasy i mediów w zdrowym społeczeństwie i roli każdego obywatela w tym aspekcie; podkreślenie, że aby stawić czoła nowym wyzwaniom, ważne są takie wartości, jak wolność mediów, pluralizm, niezależność mediów i bezpieczeństwo dziennikarzy; zainicjowanie debaty dotyczącej osiągnięcia odpowiedniej równowagi między ochroną wolności mediów i wolnością wypowiedzi a zwalczaniem fałszywych informacji; dążenie do ochrony dziennikarzy pracujących nad sprawami dotyczącymi korupcji, których życie jest zagrożone;
bi)
utrzymanie silnego zaangażowania w propagowanie zniesienia kary śmierci na całym świecie; dalsze opowiadanie się za zasadą zerowej tolerancji dla kary śmierci; wezwanie do moratorium na wykonywanie kary śmierci oraz kontynuowanie prac na rzecz powszechnego zniesienia kary śmierci; potępienie wzrostu liczby wyroków śmierci za przestępstwa związane z narkotykami oraz zaapelowanie, by zakazano kary śmierci i egzekucji pozasądowych za takie przestępstwa;
bj)
wspieranie i wzmożenie międzynarodowych wysiłków w ramach ONZ na rzecz zapewnienia analizy związanej z płcią oraz uwzględniania aspektu płci i praw człowieka we wszystkich działaniach ONZ; apelowanie o wyeliminowanie wszelkiej przemocy i dyskryminacji względem kobiet i dziewcząt, również przez uwzględnienie dyskryminacji ze względu na tożsamość płciową; propagowanie i ochronę praw LGBTI, a także wezwanie do uchylenia ustawodawstwa państw członkowskich ONZ, które penalizuje osoby ze względu na ich orientację seksualną lub tożsamość płciową; zachęcanie Rady Bezpieczeństwa, aby dalej zajmowała się problematyką praw osób LGBTI i wzmacniała te prawa;
bk)
wzmocnienie roli MTK oraz międzynarodowego systemu sądownictwa karnego w celu promowania rozliczalności i położenia kresu bezkarności; zapewnienie MTK silnego wsparcia dyplomatycznego, politycznego i finansowego; wezwanie wszystkich państw członkowskich ONZ do współpracy z MTK poprzez ratyfikację i wdrożenie statutu rzymskiego oraz zachęcanie do ratyfikacji poprawek z Kampali; zaapelowanie do państw występujących z MTK do zmiany decyzji; wsparcie MTK jako głównej instytucji pociągającej do odpowiedzialności sprawców i wspomagającej ofiary w dochodzeniu sprawiedliwości, a także zachęcanie do intensywnego dialogu i współpracy między MTK, ONZ i jej agencjami oraz Radą Bezpieczeństwa ONZ;
bl)
zdecydowane potępienie nękania metodami sądowymi, aresztowań, zabójstw, gróźb i zastraszania obrońców praw człowieka na całym świecie za podejmowanie zgodnych z prawem działań na rzecz praw człowieka; dążenie do podjęcia międzynarodowych działań i wezwanie państw członkowskich ONZ do przyjęcia strategii politycznych zapewniających ochronę i wsparcie zagrożonym obrońcom praw człowieka oraz umożliwienie im wykonywania ich pracy; przyjęcie polityki potępiającej, systematycznie i w sposób jednoznaczny, zabójstwa obrońców praw człowieka oraz wszelkie próby poddania ich wszelkim formom przemocy, prześladowań, zastraszania, napastowania, zniknięć, uwięzienia lub arbitralnych aresztowań; potępienie tych, którzy dopuszczają się takich aktów okrucieństwa lub tolerują je oraz nasilenie dyplomacji publicznej w pełni wspierającej obrońców praw człowieka; podkreślenie, że obrońcy praw człowieka i działacze społeczeństwa obywatelskiego są jednymi z głównych motorów zrównoważonego rozwoju; wezwanie państw członkowskich ONZ do przyjęcia strategii politycznych mających na celu zapewnienie ochrony i wsparcia dla narażonych na zagrożenia obrońców praw człowieka; uznanie, że obrońcy praw człowieka w zakresie środowiska naturalnego, gruntów i rdzennej ludności są narażeni na coraz większe zagrożenia;
bm)
ze względu na dorobek prawny UE w zakresie zwalczania korupcji, zobowiązanie się do promowania i skuteczniejszego włączania walki z korupcją do programów ONZ;
bn)
wezwanie UE i jej państw członkowskich do współpracy z partnerami w zakresie wdrażania Wytycznych ONZ dotyczących biznesu i praw człowieka przez wezwanie wszystkich krajów, w tym państw członkowskich UE, do opracowania i wdrożenia krajowych planów działania, w których zobowiązują przedsiębiorstwa, aby dopilnowały przestrzegania praw człowieka; ponowienie apelu do UE i jej państw członkowskich o aktywne i konstruktywne zaangażowanie w jak najszybsze wypracowanie prawnie wiążącego międzynarodowego instrumentu, który w międzynarodowym prawie z zakresu praw człowieka ureguluje działalność transnarodowych korporacji i innych przedsiębiorstw w celu zapobiegania naruszeniom praw człowieka, prowadzenia dochodzeń w przypadku wystąpienia naruszeń praw człowieka, zaskarżania i udzielenia dostępu do środków odwoławczych, niezależnie od tego, gdzie naruszenia praw człowieka mają miejsce; wspieranie wiążącego traktatu ONZ w sprawie biznesu i praw człowieka w celu zagwarantowania rozliczalności korporacyjnej; pozytywne odniesienie się w tym kontekście do prac zrealizowanych przez grupę roboczą ONZ ds. biznesu i praw człowieka i przypomnienie ONZ, UE i jej państwom członkowskim, by konstruktywnie zaangażowały się na rzecz przyspieszenia tych negocjacji i rozwiązania kwestii budzących niepokój UE;
bo)
wzmożenie wysiłków w ramach międzynarodowego sojuszu na rzecz zwalczania handlu narzędziami tortur, którego współinicjatorem jest UE wraz z partnerami regionalnymi; utworzenie międzynarodowego funduszu, aby wspierać państwa w opracowywaniu i wdrażaniu przepisów zakazujących handlu towarami, które mogłyby zostać użyte do zadawania tortur i kary śmierci; wspieranie ustanowienia instrumentu międzynarodowego wprowadzającego zakaz handlu takimi towarami, w oparciu o doświadczenia wyniesione z rozporządzenia Rady (WE) nr 1236/2005 w tej sprawie;
bp)
zapewnienie, by kobiety miały dostęp do planowania rodziny, a także do pełnego zakresu publicznych i powszechnych usług w zakresie zdrowia seksualnego i reprodukcyjnego oraz praw z nim związanych, w tym do nowoczesnych metod antykoncepcji oraz legalnej i bezpiecznej aborcji; podkreślenie faktu, że powszechny dostęp do opieki zdrowotnej, zwłaszcza w dziedzinie zdrowia seksualnego i reprodukcyjnego oraz związanych z tym praw, jest jednym z podstawowych praw człowieka, a tym samym przeciwdziałanie zasadzie globalnego knebla, która została przywrócona przez rząd Stanów Zjednoczonych na początku 2017 r.;
bq)
wsparcie na rzecz stosowania podejścia do niepełnosprawności opartego na poszanowaniu praw człowieka w sytuacjach ryzyka zgodnie z Konwencją ONZ o prawach osób niepełnosprawnych (CRPD);
br)
uznanie, że Romowie należą do najbardziej dyskryminowanych mniejszości na świecie oraz że dyskryminacja ta staje się coraz intensywniejsza w kilku krajach; przypomnienie, że Romowie żyją na wszystkich kontynentach, a zatem jest to problem globalny; wezwanie ONZ do powołania specjalnego sprawozdawcy ds. Romów w celu zwiększenia świadomości oraz zapewnienia, by programy ONZ docierały także do Romów;
bs)
wezwanie państw członkowskich ONZ, w tym państw członkowskich UE, do wdrożenia zaleceń Specjalnego Sprawozdawcy ONZ ds. Współczesnych Form Rasizmu, Dyskryminacji Rasowej, Ksenofobii i Pokrewnych Przejawów Nietolerancji;
Globalne porozumienia w sprawie migracji i w sprawie uchodźców
bt)
pełne wspieranie wysiłków, którym przewodzi ONZ, na rzecz zawarcia dwóch globalnych porozumień, w sprawie migracji i w sprawie uchodźców, w oparciu o Deklarację nowojorską w sprawie uchodźców i migrantów z 2016 r., aby skuteczniej zareagować na tę kwestię oraz związany z nią proces opracowania globalnego systemu zarządzania, aby wzmocnić koordynację w dziedzinie międzynarodowej migracji, mobilności ludzi, masowych przemieszczeń uchodźców i przedłużających się sytuacji uchodźczych, a także w celu wprowadzenia trwałych rozwiązań i podejść służących wyraźnemu akcentowaniu znaczenia ochrony praw uchodźców i migrantów; wezwanie państw członkowskich UE, aby wspólnie zajęły takie stanowisko oraz aby aktywnie broniły negocjacji w tych ważnych kwestiach i dążyły do postępu w tych negocjacjach; przypomnienie, że za pośrednictwem celów zrównoważonego rozwoju zawartych w Agendzie ONZ na rzecz zrównoważonego rozwoju 2030 uznano, że zaplanowane i prawidłowo zarządzane polityki migracyjne mogą przyczynić się do osiągnięcia zrównoważonego rozwoju i wzrostu sprzyjającego włączeniu społecznemu, a także do zmniejszenia nierówności w obrębie państw i między nimi;
bu)
dążenie do ambitnych i wyważonych postanowień, które umożliwią skuteczniejszą współpracę międzynarodową oraz bardziej sprawiedliwy i przewidywalny globalny podział obowiązków w związku z radzeniem sobie z ruchami migracyjnymi i przymusowymi wysiedleniami, oraz zapewnienie odpowiedniego wsparcia uchodźcom na całym świecie;
bv)
wspieranie wszelkich wysiłków, aby zapewnić solidną i trwałą pomoc dla krajów rozwijających się przyjmujących dużą liczbę uchodźców oraz dopilnowanie, by uchodźcom zapewniano trwałe rozwiązania, w tym by stawali się samowystarczalni i integrowali się w społecznościach, w których żyją; przypomnienie, że wprowadzenie w życie globalnego porozumienia stanowi jedyną w swoim rodzaju okazję do wzmocnienia powiązań między strategiami politycznymi w dziedzinie pomocy humanitarnej i rozwoju;
bw)
zapewnienie, aby globalne porozumienia skupiały się na ludziach i opierały się na prawach człowieka oraz zapewniały długoterminowe, trwałe i kompleksowe środki, korzystne dla wszystkich zaangażowanych stron; zwrócenie szczególnej uwagi na sytuację migrantów wymagających szczególnej ochrony, np. dzieci, zagrożonych kobiet, ofiar handlu ludźmi lub osób niepełnosprawnych oraz innych grup ryzyka, w tym społeczności LGBTI; podkreślenie, że polityka migracyjna musi być formułowana z perspektywy przekrojowej, aby móc zaspokoić szczególne potrzeby migrantów; podkreślenie, że należy w pełni rozwinąć nową i horyzontalną perspektywę płci w ramach wspólnej międzynarodowej reakcji na napływ uchodźców, która będzie mieć na celu zaspokojenie szczególnych potrzeb kobiet w zakresie ochrony, w tym zwalczanie przemocy wobec kobiet, oraz zwiększanie ich zdolności i umiejętności w zakresie odbudowy i pojednania; wezwanie państw członkowskich ONZ do podjęcia odrębnego zobowiązania na rzecz propagowania równości płci i wzmacniania pozycji kobiet i dziewcząt jako centralnego elementu globalnego porozumienia, zgodnie z celem zrównoważonego rozwoju nr 5;
bx)
domaganie się podjęcia zwiększonych wysiłków w celu zapobiegania nielegalnej migracji oraz zwalczania przemytu ludzi i handlu nimi, w szczególności przez walkę z siatkami przestępczymi dzięki terminowej i skutecznej wymianie odpowiednich informacji wywiadowczych; poprawę metod identyfikacji i ochrony ofiar oraz wzmocnienie współpracy z państwami trzecimi w celu śledzenia, konfiskaty i odzyskiwania zysków z działalności przestępczej w tym sektorze; podkreślanie – na szczeblu ONZ – znaczenia ratyfikacji i pełnego wdrożenia Konwencji Narodów Zjednoczonych przeciwko międzynarodowej przestępczości zorganizowanej oraz uzupełniającego ją protokołu przeciwko przemytowi migrantów drogą lądową, morską i powietrzną oraz protokołu o zapobieganiu, zwalczaniu oraz karaniu za handel ludźmi, w szczególności kobietami i dziećmi;
by)
dopilnowanie, aby szczególną uwagę poświęcono uchodźczyniom i kobietom ubiegającym się o azyl, które doświadczają różnych form dyskryminacji i są bardziej narażone na przemoc seksualną i uwarunkowaną płcią, zarówno w ich kraju pochodzenia, jak i w czasie podróży do bezpieczniejszych miejsc przeznaczenia; przypomnienie, że kobiety i dziewczęta ubiegające się o azyl mają szczególne potrzeby i obawy, które różnią się od potrzeb i obaw mężczyzn, co wymaga, by wdrażanie wszelkich strategii politycznych i procedur w zakresie azylu uwzględniało aspekt płci oraz było zindywidualizowane; wezwanie do wzmocnienia systemów ochrony dzieci oraz wsparcie konkretnych środków w najlepszym interesie dzieci będących uchodźcami i migrantami, w oparciu o Konwencję o prawach dziecka;
bz)
zajęcie się kwestią powszechnego zjawiska bezpaństwowości, które stwarza poważne wyzwania w zakresie praw człowieka; dopilnowanie, aby kwestia ta została odpowiednio uwzględniona w bieżących negocjacjach w sprawie globalnych porozumień;
ca)
utrzymanie i zwiększenie wsparcia, w tym wsparcia finansowego, udzielanego Wysokiemu Komisarzowi Narodów Zjednoczonych ds. Uchodźców na potrzeby realizowania przez niego międzynarodowego mandatu w zakresie ochrony uchodźców, w tym ofiar grup przestępczych i osób zamieszanych w handel ludźmi i przemyt ludzi w krajach pochodzenia i krajach tranzytowych;
cb)
udzielenie pomocy partnerom wschodnim w rozwiązywaniu problemów, z którymi zmagają się w wyniku masowych przymusowych przesiedleń wewnętrznych z terenów objętych konfliktami oraz zdecydowane działanie na rzecz ochrony i zachowania praw osób przesiedlonych, w tym ich prawa do powrotu, praw własności i prawa do bezpieczeństwa osobistego;
cc)
dalsze podkreślanie ogromnego znaczenia, jakie ma edukacja dziewcząt i kobiet dla tworzenia możliwości gospodarczych;
cd)
ponowne wyrażenie poważnej obawy, że setki tysięcy osób wewnętrznie przesiedlonych i uchodźców, którzy uciekli ze swoich miejsc pochodzenia w związku z przedłużającymi się konfliktami, nadal mają status przesiedleńców oraz ponowne podkreślenie prawa wszystkich osób wewnętrznie przesiedlonych i uchodźców do powrotu do miejsc pochodzenia w bezpiecznych i godnych warunkach;
ce)
położenie nacisku na potrzebę zapewnienia odrębnego finansowania na rzecz udziału kobiet w procesach decyzyjnych na szczeblu międzynarodowym;
Rozwój
cf)
wdrożenie ambitnej agendy ONZ na rzecz zrównoważonego rozwoju do roku 2030 oraz zawartych w nim 17 celów zrównoważonego rozwoju; podkreślanie wiodącej roli UE w procesie, który doprowadził do przyjęcia agendy ONZ na rzecz zrównoważonego rozwoju 2030 oraz Programu działań z Addis Abeby; podjęcie konkretnych działań, aby zapewnić skuteczne wdrożenie agendy ONZ 2030 oraz Programu działań z Addis Abeby stanowiących istotne narzędzia w zakresie rozwoju; dopilnowanie, aby UE i ONZ nadal odgrywały główną rolę we wdrażaniu agendy ONZ 2030 w celu wyeliminowania ubóstwa i generowania dobrobytu społeczeństwa, wyeliminowania nierówności, tworzenia bezpieczniejszego i bardziej sprawiedliwego świata oraz walki ze zmianą klimatu i ochrony środowiska naturalnego;
cg)
podjęcie konkretnych działań na rzecz skutecznego wdrożenia agendy ONZ na rzecz zrównoważonego rozwoju 2030 oraz jej 17 celów zrównoważonego rozwoju stanowiących istotne narzędzia w zakresie zapobiegania i zrównoważonego rozwoju; zachęcanie państw do przyjęcia odpowiedzialności i ustanowienia ram krajowych na rzecz osiągnięcia 17 celów zrównoważonego rozwoju oraz wspieranie państw w tym obszarze; zachęcenie państw członkowskich ONZ do dostosowania ich budżetów do agendy ONZ na rzecz zrównoważonego rozwoju 2030; przypomnienie, że UE pozostaje głównym światowym darczyńcą pomocy na rzecz rozwoju i zapewnia 75,7 mld EUR, a także zachęcenie do dalszego wzrostu wspólnej pomocy rozwojowej UE, która stanowi podstawę nieustających wysiłków państw członkowskich na rzecz wspierania pokoju, dobrobytu i zrównoważonego rozwoju na całym świecie; zachęcanie państw członkowskich ONZ do realizacji zobowiązań dotyczących wydatków na pomoc rozwojową oraz apelowanie o przyjęcie solidnych ram obejmujących zestaw wskaźników i korzystanie z danych statystycznych w celu oceny sytuacji w krajach rozwijających się, monitorowania postępów i zapewnienia rozliczalności; kontynuowanie wysiłków w celu zapewnienia spójności polityki na rzecz rozwoju w ramach wszystkich strategii politycznych UE, co ma kluczowe znaczenie dla osiągnięcia celów zrównoważonego rozwoju, oraz zachęcanie na szczeblu UE do zapewnienia większej spójności polityki zgodnie z celem 17;
Zmiana klimatu i dyplomacja klimatyczna
ch)
ponowne potwierdzenie zaangażowania UE w realizowanie porozumienia paryskiego, zachęcanie wszystkich państw członkowskich ONZ do jego ratyfikowania i skutecznego wprowadzenia w życie, a także podkreślenie konieczności wdrożenia porozumienia paryskiego globalnie i przez wszystkie państwa członkowskie ONZ; ponowne zwrócenie uwagi na potrzebę ambitnej polityki klimatycznej UE i jej gotowość do poprawienia ustalonych na poziomie krajowym wkładów na 2030 r., w tym wkładu UE, a także na konieczność opracowania w odpowiednim czasie strategii długofalowej na 2050 r. oraz wspieranie wszelkich inicjatyw zmierzających w tym kierunku; opracowanie skuteczniejszych działań na rzecz zrównoważenia środowiskowego, zwłaszcza przez przeciwdziałanie zmianie klimatu i wspieranie międzynarodowych środków i działań na rzecz utrzymania i poprawy jakości środowiska i zrównoważonego zarządzania zasobami naturalnymi; podniesienie do jeszcze wyższego poziomu naszych ambicji w zakresie ograniczenia emisji oraz podkreślenie roli UE jako światowego lidera w dziedzinie działań na rzecz klimatu;
ci)
ponowne stwierdzenie, że działania na rzecz klimatu to główny priorytet dla Unii Europejskiej; dopilnowanie, aby UE nadal przodowała w przeciwdziałaniu zmianie klimatu i współpracowała z ONZ w tym zakresie; wezwanie wszystkich członków ONZ do przestrzegania porozumienia paryskiego oraz szybkiego wdrożenia decyzji podjętych na szczycie klimatycznym ONZ w 2016 r.; zwiększenie wysiłków na rzecz ponownego włączenia Stanów Zjednoczonych do współpracy wielostronnej w zakresie zmiany klimatu;
cj)
bycie aktywnym partnerem w ramach ONZ w celu wspierania globalnych partnerstw i współpracy w zakresie wyzwań związanych ze zmianą klimatu, podkreślając, że klimat może być punktem wyjścia do stosunków dyplomatycznych z tymi partnerami, którzy uznają inne kwestie za wysoce kontrowersyjne, i tym samym może umożliwić krzewienie stabilności i pokoju;
ck)
zwiększenie wysiłków w zakresie dyplomacji klimatycznej przez opracowanie kompleksowej strategii na rzecz dyplomacji klimatycznej i uwzględnienie klimatu we wszystkich dziedzinach działań zewnętrznych UE, w tym w obszarze handlu, współpracy na rzecz rozwoju, pomocy humanitarnej oraz bezpieczeństwa i obrony przy uwzględnieniu faktu, że szkodliwy dla środowiska system powoduje niestabilność; zawarcie silnego sojuszu krajów i podmiotów, które będą nadal popierać i realizować cele ograniczenia globalnego ocieplenia do znacznie poniżej 2°C, kontynuując jednocześnie starania na rzecz ograniczenia wzrostu temperatury do 1,5°C;
cl)
przypomnienie, że skutki zmiany klimatu są inaczej doświadczane przez kobiety i mężczyzn; podkreślenie, że kobiety są bardziej podatne na zagrożenia, a także narażone na wyższe ryzyko i obciążenia, a dzieje się tak z różnych powodów, począwszy od nierównego dostępu do zasobów, edukacji, szans na zatrudnienie i praw do ziemi, a skończywszy na normach społecznych i kulturowych; podkreślenie, że powinno to zostać w odpowiedni sposób uwzględnione; dopilnowanie, aby kobiety odgrywały kluczową rolę w znajdowaniu rozwiązań w zakresie łagodzenia zmiany klimatu i dostosowania się do niej, w tym w międzynarodowych negocjacjach w sprawie klimatu, z myślą o wypracowaniu podejścia do rozwiązania podstawowych nierówności uwzględniającego aspekt płci;
cm)
przypomnienie, że kiedy kobiety mają ograniczony dostęp do zasobów produkcyjnych i kontroli nad nimi, a także ograniczone prawa, mają one mniej możliwości wpływania na kształt podejmowanych decyzji i na politykę, co oficjalnie uznano podczas 13. konferencji stron w sprawie zmiany klimatu (COP 13), która odbyła się w 2007 r. na Bali;
cn)
ścisłą współpracę z małymi państwami wyspiarskimi i innymi krajami odczuwającymi najpoważniejsze konsekwencje zmiany klimatu w celu zapewnienia, by ich głos i ich potrzeby były uwzględniane na różnych forach ONZ;
co)
angażowanie się w kompleksową debatę publiczną ze wszystkimi państwami członkowskimi ONZ na temat znaczenia poszanowania ograniczeń konstytucyjnych w ramach uprawnień prezydenckich na całym świecie;
2. zobowiązuje swojego przewodniczącego do przekazania niniejszego zalecenia Radzie, Wiceprzewodniczącej Komisji / Wysokiej Przedstawiciel Unii do Spraw Zagranicznych i Polityki Bezpieczeństwa, Specjalnemu Przedstawicielowi UE ds. Praw Człowieka, Europejskiej Służbie Działań Zewnętrznych i Komisji, a także, tytułem informacji, Zgromadzeniu Ogólnemu Narodów Zjednoczonych oraz Sekretarzowi Generalnemu Organizacji Narodów Zjednoczonych.
Zalecenie Parlamentu Europejskiego z dnia 1 marca 2018 r. dla Rady, Komisji oraz wiceprzewodniczącej Komisji / wysokiej przedstawiciel Unii do spraw zagranicznych i polityki bezpieczeństwa w sprawie odcięcia dżihadystów od źródeł dochodu – walka z finansowaniem terroryzmu (teksty przyjęte, P8_TA(2018)0059).
Światowa Organizacja Zdrowia, „Światowy raport na temat przemocy i zdrowia”, Genewa, 2002 r., s. 154; Biuro ONZ ds. Koordynacji Pomocy Humanitarnej, „Dokument otwierający debatę nr 2 – charakter, zakres i uzasadnienie dla przemocy seksualnej wobec mężczyzn i chłopców w konfliktach zbrojnych” (dokument przedstawiony na posiedzeniu UNOCHA w sprawie stosowania przemocy seksualnej w konfliktach zbrojnych – określenie braków w badaniach w celu podejmowania skuteczniejszych interwencji, 26 czerwca 2008 r.).