Parlament Europejski,

–  uwzględniając dyrektywę Rady 2002/90/WE z dnia 28 listopada 2002 r. ustanawiającą definicję ułatwiania nielegalnego wjazdu, tranzytu i pobytu(1) („dyrektywę w sprawie ułatwiania”),

–  uwzględniając decyzję ramową Rady 2002/946/WSiSW z dnia 28 listopada 2002 r. w sprawie wzmocnienia systemu karnego w celu zapobiegania ułatwianiu nielegalnego wjazdu, tranzytu i pobytu(2) („decyzję ramową”),

–  uwzględniając komunikat Komisji z dnia 27 maja 2015 r. ustanawiający unijny plan działania na rzecz zwalczania przemytu migrantów na lata 2015–2020 (COM(2015)0285),

–  uwzględniając dokument roboczy służb Komisji z dnia 22 marca 2017 r. w sprawie oceny REFIT ram prawnych UE służących przeciwdziałaniu ułatwiania nielegalnego wjazdu, tranzytu i pobytu: pakiet dotyczący ułatwiania (dyrektywa 2002/90/WE i decyzja ramowa 2002/946/WSiSW) (SWD(2017)0117),

–  uwzględniając swoją rezolucję z dnia 18 kwietnia 2018 r. w sprawie postępów w zakresie globalnych porozumień ONZ w sprawie bezpiecznej, uporządkowanej i legalnej migracji oraz w sprawie uchodźców(3),

–  uwzględniając badanie pt. „Celowość dyrektywy w sprawie ułatwiania a penalizacja pomocy humanitarnej świadczonej nielegalnym migrantom”, opublikowane przez Dyrekcję Generalną ds. Polityki Wewnętrznej w 2016 r.,

–  uwzględniając badanie przeprowadzone przez Agencję Praw Podstawowych Unii Europejskiej w sprawie kryminalizacji nielegalnych migrantów oraz osób zajmujących się nimi, opublikowane w 2014 r.,

–  uwzględniając dokument tematyczny Komisarza Praw Człowieka Rady Europy z dnia 4 lutego 2010 r. pt. „Kryminalizacja migracji w Europie – konsekwencje dla praw człowieka”,

–  uwzględniając Protokół ONZ przeciwko przemytowi migrantów drogą lądową, morską i powietrzną, stanowiący uzupełnienie Konwencji ONZ przeciwko międzynarodowej przestępczości zorganizowanej i przyjęty rezolucją 55/25 z dnia 15 listopada 2000 r. podczas 55. sesji Zgromadzenia Ogólnego ONZ („protokół ONZ przeciwko przemytowi”),

–  uwzględniając sprawozdanie specjalnego sprawozdawcy ONZ ds. praw człowieka przysługujących migrantom z dnia 24 kwietnia 2013 r. pt. „Badanie regionalne na temat zarządzania granicami zewnętrznymi Unii Europejskiej i jego wpływu na prawa człowieka przysługujące migrantom”,

–  uwzględniając pytanie do Komisji w sprawie wytycznych dla państw członkowskich, mających na celu zapobieganie kryminalizacji pomocy humanitarnej (O‑000065/2018 – B8‑0034/2018),

–  uwzględniając projekt rezolucji Komisji Wolności Obywatelskich, Sprawiedliwości i Spraw Wewnętrznych,

–  uwzględniając art. 128 ust. 5 i art. 123 ust. 2 Regulaminu,

A.  mając na uwadze, że w unijnym planie działania na rzecz zwalczania przemytu migrantów na lata 2015–2020 Komisja podkreśliła, że należy „zapewnić obowiązywanie odpowiednich sankcji karnych, jednocześnie eliminując ryzyko kryminalizacji podmiotów udzielających pomocy humanitarnej migrantom, którzy znaleźli się w sytuacji zagrożenia życia ”, a także poprawić obowiązujący unijny pakiet dotyczący ułatwiania, na który składa się dyrektywa w sprawie ułatwiania oraz uzupełniająca ją decyzja ramowa;

B.  mając na uwadze, że art. 1 ust. 2 dyrektywy w sprawie ułatwiania daje państwom członkowskim możliwość odstąpienia od kryminalizacji ułatwiania wjazdu lub tranzytu, jeżeli wynika ono ze względów humanitarnych;

C.  mając na uwadze, że w swojej rezolucji z dnia 18 kwietnia 2018 r. w sprawie postępów w zakresie globalnych porozumień ONZ w sprawie bezpiecznej, uporządkowanej i legalnej migracji oraz w sprawie uchodźców Parlament wezwał do niekryminalizowania pomocy humanitarnej, do zapewnienia większych możliwości poszukiwawczo-ratowniczych na rzecz osób znajdujących się w niebezpieczeństwie, do rozwinięcia szerszych zdolności przez wszystkie państwa oraz do uznania wsparcia ze strony podmiotów prywatnych i organizacji pozarządowych w prowadzeniu akcji ratowniczych na morzu i na lądzie;

D.  mając na uwadze, że w swoim dokumencie roboczym w sprawie oceny REFIT pakietu dotyczącego ułatwiania Komisja podkreśliła, że pogłębiona wymiana wiedzy i dobrych praktyk między prokuratorami, organami ścigania i społeczeństwem obywatelskim mogłaby przyczynić się do poprawy obecnej sytuacji i zapobiegać kryminalizacji rzeczywistej pomocy humanitarnej;

E.  mając na uwadze, że art. 1 ust. 1 lit. b) dyrektywy w sprawie ułatwiania nie nakłada na państwa członkowskie obowiązku niekarania ułatwiania nielegalnego pobytu w sytuacji, gdy pomoc nie jest świadczona umyślnie dla korzyści finansowych, a także mając na uwadze, że decyzja ramowa nie zawiera obowiązujących przepisów zapobiegających karaniu działań podejmowanych w celach humanitarnych lub w sytuacjach nadzwyczajnych;

1.  przypomina, że na mocy dyrektywy w sprawie ułatwiania i uzupełniającej ją decyzji ramowej państwa członkowskie są zobowiązane do wdrożenia przepisów wprowadzających sankcje karne za ułatwianie nielegalnego wjazdu, tranzytu i pobytu;

2.  wyraża zaniepokojenie niezamierzonymi konsekwencjami pakietu dotyczącego ułatwiania dla obywateli świadczących pomoc humanitarną dla migrantów oraz dla spójności społecznej społeczeństwa przyjmującego jako całości;

3.  podkreśla , że zgodnie z protokołem ONZ przeciwko przemytowi nie należy kryminalizować aktów pomocy humanitarnej;

4.  zauważa, że podmioty zaangażowane w pomoc humanitarną stanowiącą wsparcie i uzupełnienie działań ratujących życie podejmowanych przez właściwe organy państw członkowskich muszą pozostać w zakresie pomocy humanitarnej, określonym w dyrektywie w sprawie ułatwiania, a ich operacje muszą odbywać się pod kontrolą państw członkowskich;

5.  ubolewa z powodu bardzo ograniczonej transpozycji przez państwa członkowskie odstępstwa od kryminalizacji ułatwiania wjazdu lub tranzytu, przewidzianego w dyrektywie w sprawie ułatwiania, i zauważa, że odstępstwo to należy wdrożyć w celu uniemożliwienia ścigania osób prywatnych i organizacji społeczeństwa obywatelskiego świadczących pomoc migrantom ze względów humanitarnych;

6.  wzywa państwa członkowskie do transpozycji odstępstwa od kryminalizacji ułatwiania wjazdu lub tranzytu, przewidzianego w dyrektywie w sprawie ułatwiania, oraz do wdrożenia odpowiednich systemów monitorowania egzekwowania i skutecznego stosowania w praktyce pakietu dotyczącego ułatwiania, poprzez gromadzenie i coroczne rejestrowanie informacji na temat liczby osób aresztowanych za ułatwianie na granicy i na lądzie, liczby wszczętych postępowań sądowych, liczby wyroków skazujących, a także informacji o tym, jak uzasadniono wyroki, oraz o przyczynach umorzenia dochodzenia;

7.  wzywa Komisję do przyjęcia wytycznych dla państw członkowskich, które określą, jakich form ułatwiania nie należy uznawać za przestępstwo, w celu zapewnienia jasności i jednolitości we wdrażaniu obowiązującego dorobku prawnego, w tym art. 1 ust. 1 lit. b) i art. 1 ust. 2 dyrektywy w sprawie ułatwiania, a także podkreśla, że jasne kryteria zapewnią większą spójność przepisów prawa karnego w zakresie ułatwiania we wszystkich państwach członkowskich oraz ograniczą nieuzasadnioną kryminalizację;

8.  zobowiązuje swojego przewodniczącego do przekazania niniejszej rezolucji Komisji, Radzie oraz rządom i parlamentom państw członkowskich.

(1) Dz.U. L 328 z 5.12.2002, s. 17. (2) Dz.U. L 328 z 5.12.2002, s. 1. (3) Teksty przyjęte, P8_TA(2018)0118.