Parlament Europejski,

–  uwzględniając wcześniejsze rezolucje w sprawie wyników obrad Komisji Petycji,

–  uwzględniając art. 10 i 11 Traktatu o Unii Europejskiej,

–  uwzględniając art. 24 i 227 Traktatu o funkcjonowaniu Unii Europejskiej (TFUE) odzwierciedlające znaczenie, jakie traktat przywiązuje do prawa obywateli i osób zamieszkałych w UE do informowania Parlamentu o ich obawach,

–  uwzględniając art. 228 TFUE,

–  uwzględniając art. 44 Karty praw podstawowych Unii Europejskiej, w którym jest mowa o prawie do składania petycji do Parlamentu Europejskiego,

–  uwzględniając postanowienia TFUE dotyczące postępowania w sprawie uchybienia zobowiązaniom państwa członkowskiego, w szczególności jego art. 258 i 260,

–  uwzględniając art. 52, 215 i 216 Regulaminu,

–  uwzględniając sprawozdanie Komisji Petycji (A8-0404/2018),

A.  mając na uwadze, że w 2017 r. złożono 1271 petycji (w porównaniu z 1569 w 2016 r.), z których 776 (60,2 %) uznano za dopuszczalne;

B.  mając na uwadze, że w 2017 r. 15 540 użytkowników internetowego portalu petycji Parlamentu poparło jedną lub kilka petycji (w porównaniu z 902 użytkownikami w 2015 r. i 6132 użytkownikami w 2016 r.); mając na uwadze, że całkowita liczba kliknięć potwierdzających poparcie dla petycji wyniosła 21 955 (w porównaniu z 18 810 w 2016 r. i 1329 w 2015 r.); mając na uwadze, że ta nowa forma udziału obywateli w związku ze składanymi petycjami jest coraz powszechniejsza i należy wziąć ją pod uwagę;

C.  mając na uwadze, że prawie 250 identycznych lub bardzo podobnych petycji złożonych w 2017 r. i dotyczących trzech różnych tematów zostało rozpatrzonych grupowo w podziale na tematy;

D.  mając na uwadze, że spośród petycji złożonych w 2017 r. 67 zostało podpisanych przez co najmniej jednego obywatela, 25 – przez ponad 100 obywateli, 10 – przez ponad 10 000 obywateli, a dwie – przez ponad 100 000 obywateli;

E.  mając na uwadze, że w stosunku do całkowitej liczby ludności UE liczba otrzymanych petycji była raczej niewielka; mając na uwadze, że może to oznaczać, iż duża część obywateli UE i osób zamieszkałych w UE nie korzysta z prawa do składania petycji z uwagi na brak wiedzy, przy uwzględnieniu licznych potencjalnych problemów lub oczekiwań w różnych dziedzinach działania Unii; mając na uwadze, że należy zrobić więcej, aby promować prawo do składania petycji do Parlamentu Europejskiego;

F.  mając na uwadze, że niewielka liczba obywateli i osób zamieszkałych w UE, która wie o prawie do składania petycji, potwierdza potrzebę wzmożonych wysiłków i odpowiednich działań na rzecz zwiększenia świadomości wszystkich obywateli i zasadniczej poprawy w kwestii korzystania z prawa do składania petycji;

G.  mając na uwadze, że kryteria dopuszczalności petycji zgodnie z art. 227 TFUE i art. 215 Regulaminu Parlamentu stanowią, że petycje muszą odpowiadać formalnym warunkom dopuszczalności, a mianowicie, że składającego petycję, który jest obywatelem UE lub osobą zamieszkałą w UE, dotyczy sprawa wchodząca w zakres działań Unii Europejskiej; mając na uwadze, że 495 petycji uznano za niedopuszczalne, gdyż nie spełniały warunków dopuszczalności;

H.  mając na uwadze, że prawo do składania petycji do Parlamentu daje obywatelom i osobom zamieszkałym w UE możliwość zwrócenia się w sposób formalny do ich bezpośrednio wybranych przedstawicieli; mając na uwadze, że prawo do składania petycji powinno stanowić zasadniczy element aktywnego uczestnictwa obywateli i osób zamieszkałych w UE w sferze działań Unii Europejskiej i powinno być promowane w możliwie najlepszy sposób; mając na uwadze, że korzystanie w pełni z prawa do składania petycji wiąże się z koniecznością szybkiego i skutecznego rozwiązywania przez instytucje unijne i państwa członkowskie problemów zgłaszanych przez obywateli w petycjach, a tym samym zapewnienia im całkowitej ochrony praw podstawowych;

I.  mając na uwadze, że Parlament od dawna odgrywa pierwszoplanową rolę w rozwoju procesu rozpatrywania petycji w skali międzynarodowej i stosuje najbardziej otwartą i przejrzystą procedurę składania i rozpatrywania petycji w Europie, umożliwiającą składającym petycje pełne uczestnictwo w swoich działaniach;

J.  mając na uwadze, że aktywny udział możliwy jest jedynie pod warunkiem istnienia demokratycznej i przejrzystej procedury, umożliwiającej Parlamentowi i Komisji Petycji uczynienie ich prac przyjaznymi dla użytkownika i znaczącymi; mając na uwadze, że wymaga to ciągłej poprawy interakcji z osobami składającymi petycję poprzez monitorowanie sytuacji i wykorzystanie m.in. wdrażania nowych rozwiązań technologicznych, a także z innymi zainteresowanymi obywatelami i osobami zamieszkałymi w UE, takimi jak osoby, które wyraziły poparcie dla petycji za pośrednictwem internetowego portalu petycji;

K.  mając na uwadze, że petycje są użytecznym narzędziem służącym wykrywaniu naruszeń prawa UE oraz braków, niespójności i ewentualnych luk w przepisach unijnych, gdy należy zapewnić wszystkim obywatelom jak najwyższe normy sprawiedliwości społecznej oraz pełnej ochrony praw podstawowych; mając na uwadze, że petycje umożliwiają Parlamentowi i innym instytucjom UE ocenę transpozycji i stosowania prawa unijnego oraz rzeczywistych skutków jego niewłaściwego wdrażania dla obywateli i osób zamieszkałych w UE; mając na uwadze, że mogą one również dostarczać informacji na temat braku regulacji w dziedzinach działania, w których UE może stanowić prawo;

L.  mając na uwadze, że petycje stanowią dodatkową gwarancję dla obywateli i mieszkańców UE, w porównaniu ze skargami kierowanymi bezpośrednio do Komisji, gdyż angażują Parlament w ten proces i umożliwiają lepszą kontrolę sprawowania przez Komisję obowiązku kierowania zapytań, a także umożliwiają prowadzenie przejrzystych debat na dany temat, w obecności osób, które złożyły petycję, posłów do Parlamentu Europejskiego i przedstawicieli Komisji, a także – w stosownych przypadkach – innych zainteresowanych organów;

M.  mając na uwadze, że petycje często dostarczają innym komisjom parlamentarnym użytecznych informacji z zakresu różnych obszarów polityki UE, również w odniesieniu do ich działalności ustawodawczej; mając na uwadze, że w zamian oczekuje się, iż komisje właściwe dla spraw będących przedmiotem petycji przekażą wiedzę specjalistyczną w celu należytego rozpatrzenia petycji, umożliwiającego znaczące zareagowanie na nią przez sam Parlament; mając na uwadze, że obowiązkiem całego Parlamentu jest realizowanie podstawowego prawa do składania petycji przez odpowiednie ich rozpatrywanie;

N.  mając na uwadze, że każda petycja powinna być uważnie analizowana i rozpatrywana; mając na uwadze, że każdy składający petycję ma prawo otrzymać informację o decyzji w sprawie dopuszczalności podjętej przez Komisję Petycji, która wyczerpująco rozpatruje daną sprawę w rozsądnym terminie;

O.  mając na uwadze, że znaczną liczbę petycji rozpatruje się publicznie podczas posiedzeń Komisji Petycji; mając na uwadze, że składający petycje mają prawo przedstawić swoje petycje oraz często biorą pełny udział w dyskusji, wnosząc tym samym aktywny wkład w prace komisji; mając na uwadze, że w 2017 r. na posiedzeniach Komisji Petycji rozpatrzono 248 petycji w obecności 208 składających petycje, z czego 59 autorów petycji uczestniczyło aktywnie w posiedzeniu, zabierając głos;

P.  mając na uwadze, że informacje dostarczane przez obywateli i osoby zamieszkałe w UE w petycjach i w trakcie posiedzeń komisji, uzupełnione specjalistyczną wiedzą przekazywaną przez Komisję, państwa członkowskie i inne podmioty, mają kluczowe znaczenie dla prac komisji; mając na uwadze, że aby uniknąć wszelkiej dyskryminacji społeczno-ekonomicznej, osoby, których petycja ma zostać poddana pod debatę na publicznym posiedzeniu komisji i które chcą uczestniczyć w dyskusji, powinny być uprawnione do zwrotu związanych z tym kosztów, w ramach rozsądnych limitów;

Q.  mając na uwadze, że główne tematy podjęte w petycjach w 2017 r. dotyczyły spraw związanych ze środowiskiem (zwłaszcza gospodarowanie wodą i odpadami oraz ochrona środowiska), praw podstawowych (szczególnie praw wyborczych i praw dziecka), kwestii uprowadzonych noworodków, swobodnego przepływu osób, spraw socjalnych (warunki pracy), różnych form dyskryminacji oraz imigracji, a także wielu innych dziedzin działalności;

R.  mając na uwadze, że zmiana Regulaminu Parlamentu Europejskiego powinna pociągnąć za sobą usprawnienie procedury składania petycji, a także że odnośne przepisy powinny pozwolić na optymalizację zdolności Komisji Petycji w zakresie rozpatrywania problemów zgłaszanych przez obywateli, z myślą o zapewnieniu pełnej ochrony i korzystania z prawa do składania petycji;

S.  mając na uwadze, że w 2017 r. 69,1 % otrzymanych petycji (tj. 878 petycji) złożono za pośrednictwem internetowego portalu petycji (w porównaniu z 68 %, tj. 1067 petycjami w 2016 r.); mając na uwadze, że powszechność tego formatu i spodziewany dalszy wzrost jego popularności mogą umożliwić szybsze wstępne rozpatrywanie tych petycji;

T.  mając na uwadze, że streszczenia petycji można obecnie załadować na portal wcześniej – mniej więcej tydzień po podjęciu przez Komisję Petycji decyzji o dopuszczalności; mając na uwadze, że pod koniec 2017 r. rozpoczęto automatyczne ładowanie porządków obrad, protokołów posiedzeń i odpowiedzi Komisji dotyczących petycji, co uczyniło te dokumenty publicznie dostępnymi i zwiększyło przejrzystość prac Komisji Petycji; mając na uwadze, że wszystkie te funkcje odzwierciedlają zaangażowanie Parlamentu w zapewnienie większej interaktywności i komunikacji w czasie rzeczywistym z osobami składającymi petycje; mając na uwadze, że dokonano przeglądu najczęściej zadawanych pytań (FAQ) oraz oświadczeń o ochronie prywatności, aby odzwierciedlić zmiany w przepisach dotyczących poufności zawartych w Regulaminie; mając na uwadze, że wprowadzono również ulepszenia techniczne, w tym dalsze ulepszenia funkcji szukania oraz stronę „najpierw przeczytaj”, która pojawia się przed złożeniem petycji i zawiera informacje i rady dla składających petycje; mając na uwadze, że z powodzeniem rozpatrzono dużą liczbę indywidualnych wniosków o pomoc;

U.  mając na uwadze, że Komisja Petycji uważa europejską inicjatywę obywatelską za ważne narzędzie demokracji bezpośredniej i uczestniczącej, które, jeśli będzie poważnie traktowane, powinno umożliwiać obywatelom aktywne angażowanie się w kształtowanie polityki europejskiej i ustawodawstwa europejskiego;

V.  mając na uwadze, że w 2017 r. miały miejsce cztery wizyty informacyjne, przeprowadzone zgodnie z art. 216a Regulaminu Parlamentu: jedna w Szwecji w związku z napotykanymi przez obywateli UE trudnościami w otrzymaniu numeru identyfikacyjnego wymaganego do uzyskania dostępu do większości usług, jakich potrzebują oni w przypadku tymczasowego zamieszkania w Szwecji; jedna w Hiszpanii w związku z petycjami w sprawie zarzucanych kradzieży noworodków ze szpitali w okresie dyktatury frankistowskiej i później; jedna w Tarencie we Włoszech w związku z wpływem działalności huty i lokalnej rafinerii na środowisko oraz spowodowanym przez nie zanieczyszczeniu powietrza, gleby i wody i jedna w Larnace na Cyprze w związku z wpływem nowo wybudowanego w mieście portu przemysłowego na środowisko i zdrowie;

W.  mając na uwadze, że zgodnie z Regulaminem Parlamentu Komisja Petycji odpowiada za kontakty z Europejskim Rzecznikiem Praw Obywatelskich, do którego zadań należy rozpatrywanie skarg kierowanych przez obywateli UE w związku z niewłaściwym administrowaniem w instytucjach i organach Unii Europejskiej; mając na uwadze, że europejska rzecznik praw obywatelskich Emily O’Reilly przedstawiła Komisji Petycji swoje sprawozdanie roczne za rok 2016 na posiedzeniu 30 maja 2017 r. oraz że sprawozdanie roczne Komisji Petycji opiera się z kolei częściowo na sprawozdaniu rocznym europejskiej rzecznik praw obywatelskich lub na sprawozdaniach specjalnych przedkładanych Parlamentowi, z których ostatnie dotyczyło przejrzystości podejmowania decyzji w Radzie;

X.  mając na uwadze, że Komisja Petycji jest członkiem europejskiej sieci rzeczników praw obywatelskich, w której skład wchodzą także Europejski Rzecznik Praw Obywatelskich, rzecznicy krajowi i regionalni i podobne organizacje z państw członkowskich UE, krajów kandydujących do członkostwa w UE i z innych państw należących do Europejskiego Obszaru Gospodarczego, oraz że sieć ta ma na celu promowanie wymiany informacji o prawie i polityce UE oraz wymiany najlepszych praktyk;

1.  zwraca uwagę na podstawową rolę Komisji Petycji, która jest łącznikiem między obywatelami i osobami zamieszkałymi w UE a instytucjami europejskimi i za której pośrednictwem obywatele i rezydenci Unii mogą formalnie ostrzegać Parlament o przypadkach niewłaściwego stosowania prawa UE oraz przedstawić troski i pomysły swoim wybranym w wyborach przedstawicielom, co pozwala na rozpatrywanie wniosków autorów petycji na czas i rozwiązywanie przedstawionych przez nich kwestii, gdy tylko jest to możliwe; podkreśla, że sposób rozwiązywania problemów poruszanych w petycjach ma istotny wpływ na obywateli, jeśli chodzi o rzeczywiste przestrzeganie ich prawa do składania petycji zapisanego w prawie UE, jak również na ich opinie na temat instytucji unijnych; przypomina Komisji, że petycje stanowią wyjątkowy sposób wskazywania sytuacji, w których prawo UE nie jest przestrzegane, i badania takich sytuacji dzięki kontroli politycznej Parlamentu Europejskiego;

2.  podkreśla, że petycje to zarazem okazja i wyzwanie dla Parlamentu i innych instytucji unijnych, aby nawiązać bezpośredni dialog z obywatelami i osobami zamieszkałymi w UE, zwłaszcza jeżeli stosowanie prawa Unii ma na nich wpływ i poszukują oni skutecznego i wydajnego mechanizmu odwoławczego; uważa, że instytucje unijne i państwa członkowskie muszą – w zakresie swoich kompetencji – dołożyć wszelkich starań, aby szybko i skutecznie rozwiązywać problemy poruszane przez autorów petycji;

3.  podkreśla znaczenie szerzenia wiedzy za pośrednictwem prowadzenia stałej debaty publicznej i udzielania szerszych informacji temat faktycznych kompetencji UE, jej funkcjonowania i potrzeby jej udoskonalenia w przyszłości dla dopilnowania, aby obywatele i osoby zamieszkałe w UE byli właściwie informowani o szczeblach podejmowania decyzji, dzięki czemu mogą uczestniczyć w dyskusjach dotyczących ewentualnych reform, oraz by zapobiegać zjawisku „obwiniania Brukseli” wykorzystywanemu przez niektóre nieodpowiedzialne państwa członkowskie; uważa, że szersza debata publiczna na temat UE, a także lepsze informowanie i edukacja oraz wnikliwe doniesienia w mediach zmniejszyłyby liczbę petycji niedopuszczalnych, gdyż obywatele i osoby zamieszkałe w UE byliby lepiej poinformowani o zakresie kompetencji UE; zauważa, że temat poruszony w petycji niedopuszczalnej może mieć znaczenie dla kształtowania polityki, nawet jeśli wykracza poza uprawnienia komisji;

4.  podkreśla konieczność ściślejszej współpracy Komisji i innych instytucji UE z krajowymi, regionalnymi i lokalnymi organami państw członkowskich, aby zapewnić przyjęcie i stosowanie przepisów unijnych zmierzających do zagwarantowania jak największej sprawiedliwości społecznej oraz pełnej i skutecznej ochrony praw gospodarczych, społecznych i kulturalnych wszystkich obywateli; podkreśla konieczność aktywniejszej współpracy z przedstawicielami państw członkowskich na posiedzeniach komisji parlamentarnych, a także sprawniejszego reagowania na zapytania wysyłane przez Komisję Petycji; apeluje w związku z tym, by wszystkie właściwe organy na szczeblu krajowym i europejskim znacząco zaangażowały się w rozpatrywanie i rozstrzyganie petycji, traktując tę kwestię priorytetowo; ponownie stwierdza, że na wiele petycji Komisja udziela odpowiedzi powierzchownych;

5.  wzywa Komisję do właściwego wykorzystywania przysługujących jej uprawnień wynikających z jej roli strażniczki Traktatów, ponieważ rola ta ma ogromne znaczenie dla funkcjonowania UE w odniesieniu do obywateli i europejskich prawodawców; apeluje o terminowe prowadzenie postępowań w sprawie uchybienia zobowiązaniom państwa członkowskiego, tak aby niezwłocznie wyeliminować sytuacje, w których prawo UE nie jest przestrzegane;

6.  ponownie stwierdza, że współpraca z innymi komisjami parlamentarnymi ma zasadnicze znaczenie dla kompleksowego rozpatrywania petycji; zauważa, że w 2017 r. wysłano do innych komisji 18 petycji z wnioskiem o opinię i 357 tytułem informacji; z zadowoleniem stwierdza, że od komisji parlamentarnych otrzymano 21 opinii w sprawie petycji; zachęca do wspierania dialogu między poszczególnymi komisjami parlamentarnymi dla zwrócenia właściwej uwagi na problemy przedstawione przez obywateli Unii;

7.  zwraca uwagę na uruchomienie 21 marca 2017 r., w obecności posłów ze wszystkich komisji parlamentarnych, sieci petycji, podczas którego przedstawiono wytyczne dotyczące sieci oraz uwypuklono jej cel i rolę jej członków; jest przekonany, że sieć petycji – o ile jest traktowana z powagą – stanowi użyteczne narzędzie lepszego śledzenia petycji w pracy parlamentarnej i ustawodawczej; zwraca uwagę na znaczenie sieci dla podnoszenia świadomości posłów co do problemów obywateli przedstawianych Parlamentowi za pośrednictwem petycji oraz dla omawiania ewentualnych usprawnień proceduralnych i wymiany najlepszych praktyk; zaznacza, że ściślejszy kontakt między komisjami może poprawić skuteczność planowania wysłuchań i badań parlamentarnych na podobne tematy; oczekuje na opublikowanie przez Departament Tematyczny C Parlamentu badania na temat obecnego funkcjonowania współpracy poszczególnych komisji z Komisją Petycji; podkreśla, że ściślejsza współpraca z komisjami parlamentarnymi w zakresie kwestii podnoszonych przez składających petycje powinna umożliwiać Parlamentowi lepsze i zindywidualizowane działania następcze w związku z petycjami oraz szybszą i skuteczniejszą reakcję na troski obywateli, stanowiąc tym samym wartość dodaną dla życia obywateli i osób zamieszkałych w UE oraz dla działalności Parlamentu i Europy jako całości;

8.  podkreśla ważne uwagi przedstawione w petycjach złożonych przed negocjacjami w sprawie brexitu przez zainteresowanych obywateli i rezydentów; podkreśla wspólne wysłuchanie publiczne, przeprowadzone 11 maja 2017 r. przez Komisję Petycji, Komisję Wolności Obywatelskich, Sprawiedliwości i Spraw Wewnętrznych (LIBE), Komisję Spraw Konstytucyjnych (AFCO) i Komisję Zatrudnienia i Spraw Socjalnych (EMPL) w sprawie praw obywateli i rezydentów po brexicie z myślą o dopilnowaniu, aby prawa te stały się jednym z głównych priorytetów Parlamentu w negocjacjach w sprawie brexitu;

9.  uważa, że aby zapewnić pełną spójność traktowania poszczególnych petycji, należy przeznaczyć większe zasoby na Komisję Petycji i jej sekretariat; podkreśla, że przyjęte w komisji w styczniu 2016 r. wytyczne sprawiają, że rozpatrywanie petycji i proces podejmowania decyzji stały się przejrzyste i jasne;

10.  przypomina, że petycje są rozpatrywane zgodnie z art. 227 Traktatu o funkcjonowaniu Unii Europejskiej, który stanowi, że każdy obywatel UE oraz każda osoba fizyczna lub prawna będąca rezydentem lub mająca siedzibę statutową w państwie członkowskim może złożyć petycję do Parlamentu Europejskiego w sprawach wchodzących w zakres działań Unii Europejskiej; przypomina, że procedurę rozpatrywania petycji określono w Regulaminie Parlamentu Europejskiego;

11.  uważa, że rezygnacja ze szczegółowego i szybkiego rozpatrywania skarg obywateli, również tych dotyczących spraw indywidualnych, zgodnie z podejściem określonym przez Komisję w komunikacie z 2016 r. pt. „Prawo Unii: lepsze wyniki dzięki lepszemu stosowaniu”(1), może przeszkodzić w szybkim zrozumieniu ewentualnych poważnych braków systemowych, a przez to przyczynić się do wielokrotnego i powtarzającego się łamania prawa ze szkodą dla wielu obywatel, podczas gdy sądom krajowym pozastawia się większą część odpowiedzialności za monitorowanie ewentualnych naruszeń prawodawstwa UE, z wyjątkiem naruszeń systemowych; uważa, że wykładnia tego pojęcia jest zbyt niejednoznaczna, oraz uważa takie podejście za szczególnie szkodliwe w dziedzinie prawodawstwa środowiskowego; uważa to za regres w stosunku do poprzedniego podejścia do wdrażania prawodawstwa środowiskowego UE oraz ogólne zahamowanie wykonywania obowiązków Komisji wynikających z jej roli strażniczki traktatów;

12.  zwraca uwagę, że podczas rozpatrywania petycji dotyczących niepewnych warunków pracy w szeregu państw członkowskich odnotowano nadużycia i dyskryminację wobec licznych pracowników, a w niektórych przypadkach potwierdził się brak skutecznych środków pozwalających zapobiegać tym nadużyciom i odpowiednio je karać; ubolewa nad tym, że wystąpiły znaczne opóźnienia w prowadzeniu przez Komisję postępowań w sprawie uchybienia zobowiązaniom państwa członkowskiego w związku z naruszeniem unijnych przepisów z zakresu prawa pracy przez niektóre państwa członkowskie, przez co naruszenia praw pracowniczych utrzymywały się przez długie lata;

13.  ponawia apel do Komisji o systematyczne informowanie Komisji Petycji o trwających postępowaniach w sprawie uchybienia zobowiązaniom państwa członkowskiego związanych z petycjami oraz o udzielanie dostępu do dokumentów podlegających wymianie w ramach tych procedur po ich zamknięciu, zgodnie z orzecznictwem Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej (TSUE), zwłaszcza gdy zostały one w pełni lub częściowo otwarte na podstawie petycji; z zadowoleniem przyjmuje utworzenie przez Komisję w 2014 r. scentralizowanej platformy, na której publikowane są decyzje dotyczące postępowań w sprawie uchybienia;

14.  oczekuje, że Komisja Europejska będzie zawsze należycie reprezentowana podczas debat publicznych w Komisji Petycji, a mianowicie przez wysokich rangą urzędników, którzy mogą udzielić dodatkowych informacji i odpowiedzieć na pytania osób składających petycję i posłów do Parlamentu Europejskiego, w razie potrzeby szerzej niż w przekazanej wcześniej odpowiedzi na piśmie;

15.  z zadowoleniem przyjmuje tendencję do coraz częstszego podnoszenia kwestii na posiedzeniu plenarnym przez Komisję Petycji, za pośrednictwem pytań wymagających odpowiedzi ustnej, rezolucji lub zwięzłych projektów rezolucji zgodnie z art. 216 ust. 2 Regulaminu; zwraca uwagę na dwie rezolucje, które zostały przyjęte w następstwie opublikowania sprawozdania rocznego dotyczącego działalności Komisji Petycji w 2016 r.,(2) sprawozdania rocznego dotyczącego działalności Europejskiego Rzecznika Praw Obywatelskich w 2016 r.(3) oraz sprawozdania na temat obywatelstwa UE za 2017 r.(4); zwraca uwagę na swoją rezolucję w sprawie przeszkód utrudniających obywatelom UE swobodne przemieszczanie się i podejmowanie pracy na rynku wewnętrznym, przyjętą w dniu 15 marca 2017 r.(5);

16.  odnotowuje wysłuchania dotyczące licznych i różnorodnych tematów, zorganizowane przez Komisję Petycji w 2017 r., samodzielnie lub we współpracy z innymi komisjami, a mianowicie wysłuchania: z 4 maja nt. „Walka z dyskryminacją i ochrona mniejszości”, z 11 maja nt. „Sytuacja i prawa obywateli UE w Zjednoczonym Królestwie” w związku z brexitem, wspólnie z komisjami LIBE i EMPL , z 22 czerwca nt. „Odbudowa zaufania obywateli do projektu europejskiego”, z 29 maja nt. „Bezpaństwowość”, wspólnie z komisją LIBE, z 20 listopada nt. europejskiej inicjatywy obywatelskiej „Zakaz stosowania glifosatu i ochrona ludzi i środowiska przed toksycznymi pestycydami” oraz z 22 listopada nt. „Ochrona praw pracowników zatrudnionych tymczasowo lub na podstawie niepewnych form zatrudnienia”; z zadowoleniem odnotowuje także fakt, że 12 października 2017 r. odbyły się coroczne warsztaty na temat ochrony praw osób niepełnosprawnych;

17.  zauważa, że Komisja Petycji wyraziła swoją opinię na temat wielu kwestii podniesionych w petycjach, wnosząc wkład do licznych sprawozdań parlamentarnych, np. o europejskim akcie prawnym w sprawie dostępności(6), o interpretacji i wdrażaniu porozumienia międzyinstytucjonalnego w sprawie lepszego stanowienia prawa(7), o rozporządzeniu Bruksela IIa(8), o traktacie z Marrakeszu(9), o kontroli stosowania prawa UE w 2015 r.(10), o stosowaniu energii ze źródeł odnawialnych(11), o europejskiej strategii w sprawie niepełnosprawności(12), o sprawozdaniu rocznym w sprawie stanu praw podstawowych w UE w 2016 r.(13) oraz o przeglądzie rozporządzenia (UE) nr 211/2011 w sprawie inicjatywy obywatelskiej(14);

18.  zauważa, że głównym przedmiotem troski obywateli w 2017 r. były kwestie środowiska naturalnego; podkreśla specjalne badanie Eurobarometru nr 468 opublikowane w listopadzie 2017 r.(15), z którego wynika, że środowisko jest jednym z głównych przedmiotów troski europejskich obywateli; podkreśla znaczenie zaspokojenia oczekiwań obywateli i mieszkańców UE co do właściwego ustawodawstwa dotyczącego środowiska, a także znaczenie stosowania zasad i strategii politycznych, które zostały przyjęte; ubolewa, że przepisy dotyczące środowiska nie zawsze są właściwie stosowane w państwach członkowskich, co widać w petycjach; apeluje do Komisji jako strażniczki traktatów o zadbanie – wspólnie z państwami członkowskimi – o właściwe stosowanie prawa unijnego;

19.  przypomina, że Komisja powinna zapewnić przeprowadzenie dokładnych i wyczerpujących analiz zgodności ocen środowiskowych wykonanych przez państwa członkowskie z prawem UE w odniesieniu do zezwolenia na realizację projektów infrastrukturalnych, na temat których składający petycje wyrazili obawy dotyczące poważnego zagrożenia dla zdrowia ludzkiego oraz środowiska;

20.  głęboko ubolewa nad tym, że poruszany w petycjach problem jakości powietrza, jaki występuje w szeregu państw członkowskich, dodatkowo pogarsza fakt, że po ich drogach jeździ 43 mln zanieczyszczających środowisko pojazdów z silnikiem Diesla niezgodnych z przepisami UE dotyczącymi homologacji i emisji z pojazdów osobowych oraz lekkich pojazdów użytkowych;

21.  podkreśla prace Komisji Petycji związane z petycjami dotyczącymi niepełnosprawności; zauważa, że w 2017 r. złożono mniejszą liczbę petycji dotyczących niepełnosprawności; podkreśla, że wśród głównych wyzwań, z jakimi zmagają się osoby niepełnosprawne, znajduje się dostęp do środków transportu i budynków oraz dyskryminacja, zwłaszcza w zatrudnieniu; zauważa, że szczególną uwagę zwrócono na dyskusje nad petycjami dotyczącymi niepełnosprawności, podczas których omawiano takie kwestie, jak wsparcie dla osób opiekujących się niepełnosprawnymi członkami rodziny czy szybka ratyfikacja, wdrożenie i stosowanie traktatu z Marrakeszu;

22.  podkreśla rolę ochronną, jaką odgrywa Komisja Petycji w unijnych ramach Konwencji ONZ o prawach osób niepełnosprawnych; zwraca uwagę na warsztaty na temat ochrony praw osób niepełnosprawnych, które odbyły się na posiedzeniu komisji 12 października 2017 r. i na których przedstawiono analizę dotyczącą edukacji włączającej; apeluje do instytucji unijnych, aby dawały przykład w tym zakresie oraz zapewniły właściwe i niezwłoczne wdrażanie przez organy krajowe przepisów przyjętych w tej dziedzinie;

23.  zwraca uwagę na swoją rezolucję z 15 marca 2017 r. w sprawie przeszkód utrudniających obywatelom UE swobodne przemieszczanie się i podejmowanie pracy na rynku wewnętrznym; ponownie wzywa Komisję do uściślenia, zaktualizowania i poszerzenia jej wytycznych na rzecz lepszej transpozycji i skuteczniejszego stosowania dyrektywy 2004/38/WE, w szczególności w celu uwzględnienia najnowszych wyroków Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej (sprawy C-456/12 i 457/12); zaleca wykorzystywanie planów transpozycji i wdrażania w celu zapewnienia pełnego i właściwego stosowania; wzywa państwa członkowskie do przestrzegania przepisów dyrektywy 2004/38/WE, jak również do obowiązującego orzecznictwa TSUE w sprawie swobodnego przepływu osób, ponieważ ich nieprzestrzeganie stanowi bezpośrednie naruszenie prawa podstawowego obywateli Unii;

24.  uznaje pracę wykonywaną przez grupę roboczą Komisji Petycji ds. dobra dziecka i przyjmuje do wiadomości jej końcowe sprawozdanie i zalecenia przyjęte 3 maja 2017 r.; jest przekonany, że Komisja, Rada i państwa członkowskie powinny podjąć spójne i skuteczne działania w odpowiedzi na zalecenia zawarte w sprawozdaniu końcowym grupy roboczej; apeluje do instytucji UE i państw członkowskich o przestrzeganie unijnego prawodawstwa oraz o skuteczne propagowanie i usprawnianie transgranicznej współpracy w kwestiach rodzinnych dzięki przeprowadzaniu szkoleń dla sędziów i pracowników wymiaru sprawiedliwości, a także informowaniu o pomocy prawnej i dwujęzycznych prawnikach;

25.  ponownie stwierdza, że zbyt wąska i niespójna wykładnia art. 51 Karty praw podstawowych oddala obywateli od UE; apeluje do Komisji o przedstawienie środków zapewniających spójne i szerokie stosowanie art. 51;

26.  zachęca Komisję, aby zwróciła się do państw członkowskich o rozwiązanie kwestii utraty praw wyborczych i pozbawiania prawa do głosowania obywateli UE, którzy korzystają z prawa do swobodnego przemieszczania się i mieszkania na terytorium Unii Europejskiej, a także pozbawiania prawa do głosowania rezydentów długoterminowych; wyraża rozczarowanie faktem, że projekt umowy o wystąpieniu, przewidzianej do zawarcia przez Unię Europejską i Zjednoczone Królestwo, nie zawiera odniesienia do praw politycznych obywateli;

27.  podkreśla, że europejska inicjatywa obywatelska powinna być jednocześnie przejrzysta i skuteczna, aby służyć za ważne narzędzie aktywnego obywatelstwa i udziału społeczeństwa; z żalem zauważa, że nie działo się tak w przeszłości i że poprzednie inicjatywy, które zdobyły wymaganą liczbę podpisów, nie przyniosły konkretnych wyników prawodawczych; odnotowuje wniosek Komisji dotyczący zmiany rozporządzenia (UE) nr 211/2011 w sprawie europejskiej inicjatywy obywatelskiej(16), opublikowany 13 września 2017 r.; podkreśla najnowszą przedłożoną inicjatywę obywatelską, która zdobyła wymaganą liczbę podpisów, zatytułowaną „Zakaz stosowania glifosatu i ochrona ludzi i środowiska przed toksycznymi pestycydami”; podkreśla wysłuchanie publiczne na temat tej inicjatywy, zorganizowane w Parlamencie 20 listopada 2017 r.; oczekuje reakcji Komisji Europejskiej w następstwie tej inicjatywy i w odniesieniu do jej treści; potwierdza, że Komisja Petycji zobowiązuje się aktywnie uczestniczyć w organizowaniu wysłuchań publicznych dotyczących inicjatyw, które zdobyły wymaganą liczbę podpisów; zobowiązuje się do priorytetowego traktowania – na szczeblu instytucjonalnym – skuteczności tego procesu partycypacyjnego i do podjęcia następczych działań legislacyjnych;

28.  podkreśla, że zarówno w ramach wysłuchania publicznego na temat europejskiej inicjatywy obywatelskiej „Zakaz stosowania glifosatu i ochrona ludzi i środowiska przed toksycznymi pestycydami”, jak i podczas rozpatrywania petycji w tej samej sprawie stwierdzono, że wykorzystywane na szczeblu UE procedury udzielania zezwoleń na stosowanie m.in. glifosatu, organizmów zmodyfikowanych genetycznie i pestycydów charakteryzuje niedostateczna niezależność i przejrzystość oraz niedokładność w gromadzeniu i ocenie dowodów naukowych;

29.  zwraca uwagę na dużą liczbę petycji dotyczących dobrostanu zwierząt; zwraca uwagę na badanie pt. „Animal Welfare in the European Union” [Dobrostan zwierząt w Unii Europejskiej] i jego prezentację na posiedzeniu komisji 23 marca 2017 r., po której nastąpiła dyskusja nad pewną liczbą petycji na ten temat; uważa, że kluczowe znaczenie ma przyjęcie nowej strategii unijnej na rzecz dobrostanu zwierząt w celu wypełnienia wszystkich istniejących luk, ujednolicenia ustawodawstwa i zapewnienia pełnej i skutecznej ochrony dobrostanu zwierząt, w tym podczas transportu, dzięki jasnym i szczegółowym ramom prawnym, całkowicie zgodnym z wymogami art. 13 TFUE;

30.  podkreśla ważną rolę sieci SOLVIT, która umożliwia obywatelom i przedsiębiorstwom składanie skarg dotyczących ewentualnych naruszeń prawa UE przez władze publiczne w innych państwach członkowskich; wzywa Komisję i państwa członkowskie do promowania sieci SOLVIT, aby stała się ona bardziej pomocna i widoczna dla obywateli; w związku z tym z zadowoleniem przyjmuje plan działania na rzecz wzmocnienia sieci SOLVIT opublikowany przez Komisję w maju 2017 r.; wzywa Komisję do przedstawiania Parlamentowi Europejskiemu wyników tego planu działania;

31.  podkreśla znaczenie dalszego rozwijania portalu petycji oraz konieczność uczynienia go bramą dwukierunkowej komunikacji i łatwo dostępnym interaktywnym narzędziem, dzięki któremu obywatele wszystkich państw członkowskich UE uzyskają dostęp do wszystkich istotnych informacji dotyczących petycji i ich rozpatrywania oraz będą mogli kontaktować się ze sobą i tworzyć społeczności służące wymianie dokumentów i dobrych praktyk; zwraca uwagę na potrzebę dalszego ograniczania obciążeń administracyjnych w rozpatrywaniu petycji; podkreśla, że portal pełni też funkcję publicznego rejestru petycji; powtarza, że należy zwiększyć zdolność techniczną portalu dla sprawnego procesu rozpatrywania petycji; podkreśla konieczność poprawy komunikacji ze składającymi petycje dzięki wysyłaniu im sformułowanych w ich języku ojczystym zawiadomień o postępach w rozpatrywaniu ich petycji; uważa, że osoby, które poparły petycje lub wyraziły nimi zainteresowanie mają prawo do otrzymania tych samych uwag i informacji zwrotnych co osoba, która złożyła petycję, szczególnie jeśli chodzi o debaty w Parlamencie lub odpowiedzi Komisji; ponownie podkreśla znaczenie wzmożenia wysiłków w celu zapewnienia obecności składających petycję, gdy ich petycje są przedmiotem dyskusji w komisji;

32.  apeluje o bardziej ukierunkowane i aktywniej działające służby prasowe i komunikacyjne oraz większą obecność w mediach społecznościowych, dzięki czemu w swojej pracy Komisja Petycji będzie lepiej reagować na problemy obywateli;

33.  zobowiązuje swojego przewodniczącego do przekazania niniejszej rezolucji i sprawozdania Komisji Petycji Radzie, Komisji, Europejskiemu Rzecznikowi Praw Obywatelskich, rządom i parlamentom państw członkowskich oraz ich komisjom ds. petycji, a także rzecznikom praw obywatelskich lub podobnym właściwym organom.

(1) Dz.U. C 18 z 19.1.2017, s. 10. (2) Dz.U. C 369 z 11.10.2018, s. 105. (3) Dz.U. C 356 z 4.10.2018, s. 77. (4) Dz.U. C 369 z 11.10.2018, s. 11. (5) Dz.U. C 263 z 25.7.2018, s. 98. (6) Opinia przyjęta 24 stycznia 2017 r. (7) Opinia przyjęta 24 stycznia 2017 r. (8) Opinia przyjęta 25 kwietnia 2017 r. (9) Opinia przyjęta 24 stycznia 2017 r. (10) Opinia przyjęta 22 marca 2017 r. (11) Opinia przyjęta 7 września 2017 r. (12) Opinia przyjęta 7 września 2017 r. (13) Opinia przyjęta 22 listopada 2017 r. (14) Opinia przyjęta 7 września 2017 r. (15) Eurobarometr 468, sprawozdanie: Postawy obywateli europejskich wobec środowiska, listopad 2017 r.: http://ec.europa.eu/commfrontoffice/publicopinion/index.cfm/Survey/getSurveyDetail/instruments/SPECIAL/surveyKy/2156 (16) Dz.U. L 65 z 11.3.2011, s. 1.