Ψήφισμα του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου της 13ης Σεπτεμβρίου 2018 σχετικά με την Ουγκάντα και τη σύλληψη βουλευτών της αντιπολίτευσης (2018/2840(RSP))

P8_TA(2018)0344 RC-B8-0364/2018

Το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο,

–  έχοντας υπόψη τα προηγούμενα ψηφίσματά του σχετικά με την Ουγκάντα,

–  έχοντας υπόψη την κοινή τοπική δήλωση, της 17ης Αυγούστου 2018, της Αντιπροσωπείας της Ευρωπαϊκής Ένωσης, των αρχηγών των αποστολών της Αυστρίας, του Βελγίου, της Δανίας, της Γαλλίας, της Γερμανίας, της Ιρλανδίας, της Ιταλίας, των Κάτω Χωρών, της Σουηδίας και του Ηνωμένου Βασιλείου και των αρχηγών των αποστολών της Νορβηγίας και της Ισλανδίας, σχετικά με τις επαναληπτικές εκλογές που διενεργήθηκαν στον δήμο της Αρούας,

–  έχοντας υπόψη την Οικουμενική Διακήρυξη των Δικαιωμάτων του Ανθρώπου, της 10ης Δεκεμβρίου 1948, στην οποία η Ουγκάντα είναι συμβαλλόμενο μέρος,

–  έχοντας υπόψη το Διεθνές Σύμφωνο για τα ατομικά και πολιτικά δικαιώματα του 1966, το οποίο κύρωσε η Ουγκάντα στις 21 Ιουνίου 1995,

–  έχοντας υπόψη τη Σύμβαση του ΟΗΕ του 1984 κατά των βασανιστηρίων και άλλων τρόπων σκληρής, απάνθρωπης ή ταπεινωτικής μεταχείρισης ή τιμωρίας,

–  έχοντας υπόψη τον Αφρικανικό Χάρτη για τη Δημοκρατία, τις Εκλογές και τη Διακυβέρνηση (ACDEG),

–  έχοντας υπόψη τη δήλωση της Επιτροπής ανθρωπίνων δικαιωμάτων της Ουγκάντας σχετικά με ζητήματα ανθρωπίνων δικαιωμάτων που ανακύπτουν στη χώρα μετά τις επαναληπτικές εκλογές που διενεργήθηκαν στον δήμο της Αρούας στις 15 Αυγούστου 2018,

–  έχοντας υπόψη την έκθεση σχετικά με την Ουγκάντα της ομάδας εργασίας για την καθολική περιοδική εξέταση του Συμβουλίου Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων,

–  έχοντας υπόψη τη συμφωνία εταιρικής σχέσης ΑΚΕ-ΕΕ (Συμφωνία του Κοτονού), και ειδικότερα το άρθρο 8 παράγραφος 4 σχετικά με την απαγόρευση των διακρίσεων,

–  έχοντας υπόψη το Σύνταγμα της Δημοκρατίας της Ουγκάντας του 1995, που τροποποιήθηκε το 2005,

–  έχοντας υπόψη το άρθρο 135 παράγραφος 5 και το άρθρο 123 παράγραφος 4 του Κανονισμού του,

Α.  λαμβάνοντας υπόψη ότι οι επαναληπτικές εκλογές που διενεργήθηκαν στις 15 Αυγούστου 2018 στον δήμο της Αρούας στη βορειοδυτική Ουγκάντα και οι οποίες είχαν ως αποτέλεσμα την εκλογή του ανεξάρτητου υποψηφίου της αντιπολίτευσης Kassiano Wadri σημαδεύτηκαν από βία·

Β.  λαμβάνοντας υπόψη ότι ο Πρόεδρος της Ουγκάντας, Yoweri Museveni, και ο ανεξάρτητος βουλευτής Robert Kyagulanyi Ssentamu, γνωστός ως Bobi Wine, μαζί με αρκετούς άλλους πολιτικούς, βρίσκονταν στην Αρούα στις 13 Αυγούστου 2018 στο πλαίσιο του προεκλογικού αγώνα για τις ιδιαίτερα φορτισμένες επαναληπτικές εκλογές που προκηρύχθηκαν μετά τη δολοφονία βουλευτή τον Ιούνιο·

Γ.  λαμβάνοντας υπόψη ότι ο Bobi Wine, δημοφιλής μουσικός, έχει αναδειχθεί ως επικριτής του Προέδρου Museveni με μεγάλη επιρροή μετά την εκλογή του στο κοινοβούλιο της Ουγκάντας το 2017·

Δ.  λαμβάνοντας υπόψη ότι στις 13 Αυγούστου 2018, στο τέλος της ημέρας, ο οδηγός του Bobi Wine, Yasin Kawuma, έπεσε νεκρός από πυροβολισμούς κάτω από αδιευκρίνιστες συνθήκες, και ότι καθώς ο Πρόεδρος Museveni έφευγε από την Αρούα υποστηρικτές του Kassiano Wadri φέρονται να επιτέθηκαν με πέτρες κατά του προεδρικού αυτοκινήτου·

Ε.  λαμβάνοντας υπόψη ότι η αστυνομία συνέλαβε δύο δημοσιογράφους του τηλεοπτικού καναλιού NTV της Ουγκάντας, τους Herbert Zziwa και Ronald Muwanga, τη στιγμή που μετέδιδαν ρεπορτάζ από την περιοχή όπου σκοτώθηκε ο κ. Kawuma·

ΣΤ.  λαμβάνοντας υπόψη ότι τόσο ο κ. Wine όσο και ο κ. Wadri, μαζί με αρκετούς άλλους, συνελήφθησαν λίγο αργότερα· λαμβάνοντας υπόψη ότι ο κ. Wine κατηγορήθηκε για κατοχή πυροβόλων όπλων·

Ζ.  λαμβάνοντας υπόψη ότι 33 άτομα, μεταξύ των οποίων ο κ. Wadri και τέσσερις βουλευτές (Robert Kyagulanyi, Francis Zaake, Gerald Karuhanga και Paul Mwiru), κατηγορήθηκαν για προδοσία την επομένη των εκλογών και ο κ. Wine κατηγορήθηκε από στρατιωτικό δικαστήριο για παράνομη κατοχή πυροβόλων όπλων·

Η.  λαμβάνοντας υπόψη ότι οι διαμαρτυρίες που ξέσπασαν στις πόλεις Αρούα, Καμπάλα και Μιτιάνα εξαιτίας αυτών των συλλήψεων κατεστάλησαν βίαια από τις δυνάμεις ασφαλείας της Ουγκάντας· λαμβάνοντας υπόψη ότι υπήρξαν αναφορές για χρήση δακρυγόνων και πραγματικών πυρών·

Θ.  λαμβάνοντας υπόψη ότι στις 20 Αυγούστου 2018, ο James Akena, φωτογράφος που εργάζεται για το Reuters και ο οποίος κάλυπτε τις πολιτικές διαμαρτυρίες στο πλαίσιο του #freeBobiWine στην Καμπάλα, ξυλοκοπήθηκε από στρατιώτες, συνελήφθη και τέθηκε υπό κράτηση για αρκετές ώρες·

Ι.  λαμβάνοντας υπόψη ότι, σύμφωνα με πληροφορίες, ο κ. Wine και άλλοι συλληφθέντες υπέστησαν βασανιστήρια ενώ βρίσκονταν υπό κράτηση· λαμβάνοντας υπόψη ότι, αφού αρχικά διέψευσαν τις εν λόγω καταγγελίες, οι αρχές έχουν δεσμευτεί να διερευνήσουν το θέμα·

ΙΑ.  λαμβάνοντας υπόψη ότι ο κ. Wine κατηγορήθηκε στη συνέχεια για προδοσία ενώπιον τακτικού δικαστηρίου, κατόπιν απόφασης του στρατιωτικού δικαστηρίου να μην κινήσει διαδικασία για τις κατηγορίες της παράνομης κατοχής πυροβόλων όπλων·

ΙΒ.  λαμβάνοντας υπόψη ότι ο κ. Wine αφέθηκε, ακολούθως, ελεύθερος με εγγύηση και έχει φύγει από την Ουγκάντα για να λάβει περίθαλψη στις ΗΠΑ·

ΙΓ.  λαμβάνοντας υπόψη ότι ο πρώην Ύπατος Αρμοστής του ΟΗΕ για τα ανθρώπινα δικαιώματα, Zeid Ra’ad Al Hussein, έχει ζητήσει από την κυβέρνηση της Ουγκάντας να διεξαγάγει μια ενδελεχή, ανεξάρτητη και αμερόληπτη έρευνα για τις σοβαρές καταγγελίες περί παραβιάσεων των ανθρωπίνων δικαιωμάτων, συμπεριλαμβανομένων εξωδικαστικών φόνων, υπέρμετρης χρήσης βίας και βασανιστηρίων και άλλων μορφών κακομεταχείρισης, και να προσαγάγει τους υπεύθυνους στη δικαιοσύνη·

ΙΔ.  λαμβάνοντας υπόψη ότι ο Kizza Besigye, αρχηγός του Φόρουμ για τη Δημοκρατική Αλλαγή (FDC) και τέσσερις φορές υποψήφιος πρόεδρος, τέθηκε υπό κράτηση σε πολλές περιπτώσεις από την αστυνομία ή τον στρατό στο διάστημα μεταξύ 2001 και 2017, με πιο πρόσφατη την περίπτωση της 25ης Σεπτεμβρίου 2017·

ΙΕ.  λαμβάνοντας υπόψη ότι οι συλλήψεις και ο εκφοβισμός πολιτικών προσώπων της αντιπολίτευσης είναι ένα σύνηθες φαινόμενο στην Ουγκάντα·

1.  εκφράζει τη βαθιά του ανησυχία για τη σύλληψη βουλευτών της αντιπολίτευσης σε σχέση με τις επαναληπτικές εκλογές στην Αρούα·

2.  τονίζει ότι για τη δημοκρατία στην Ουγκάντα είναι απολύτως αναγκαίο ο πρόεδρος και η κυβέρνηση να σέβονται την ανεξαρτησία του κοινοβουλίου της χώρας ως θεσμικού οργάνου και την ανεξαρτησία της εντολής των μελών του και να διασφαλίζουν ότι όλα τα μέλη του κοινοβουλίου μπορούν να ασκούν ελεύθερα τα αιρετά αξιώματά τους·

3.  καλεί τις αρχές της Ουγκάντας να αποσύρουν τις προφανώς ανυπόστατες κατηγορίες κατά του Bobi Wine και να δώσουν τέλος στη δίωξη πολιτικών και υποστηρικτών της αντιπολίτευσης·

4.  παροτρύνει τις αρχές της Ουγκάντας να δρομολογήσουν άμεσα μια αποτελεσματική, αμερόληπτη και ανεξάρτητη έρευνα σχετικά με τον φόνο του Yasin Kawuma και τις αναφορές για θανάτους και υπέρμετρη χρήση βίας κατά τη διάρκεια των διαμαρτυριών· αναμένει μια άμεση και ανεξάρτητη έρευνα για τις καταγγελίες περί βασανιστηρίων και κακομεταχείρισης των συλληφθέντων στην Αρούα· τονίζει ότι είναι απαραίτητο να προσαχθούν οι υπεύθυνοι στη δικαιοσύνη·

5.  υπενθυμίζει την προσήλωσή του στην ελευθερία της έκφρασης και επαναβεβαιώνει τον κεντρικό ρόλο που διαδραματίζουν τα μέσα ενημέρωσης σε μια δημοκρατική κοινωνία· διαπιστώνει με ανησυχία ότι δημοσιογράφοι που κάλυπταν τις διαδηλώσεις και τις ταραχές που ξέσπασαν έχουν ξυλοκοπηθεί μαζί με συμμετέχοντες, και ότι δύο δημοσιογράφοι συνελήφθησαν· καλεί τις αρχές της Ουγκάντας να δημιουργήσουν ένα περιβάλλον στο οποίο οι δημοσιογράφοι θα μπορούν να εκτελούν ανεμπόδιστοι το έργο τους και να παρέχουν ενημέρωση για τις πολιτικές εξελίξεις στη χώρα·

6.  υπενθυμίζει στις αρχές της Ουγκάντας την υποχρέωσή τους για κατοχύρωση, προστασία και προώθηση των θεμελιωδών δικαιωμάτων, συμπεριλαμβανομένων των ατομικών και πολιτικών δικαιωμάτων των πολιτών της χώρας, μεταξύ των οποίων συγκαταλέγονται η ελευθερία του λόγου και η ελευθερία του συνέρχεσθαι·

7.  υπενθυμίζει στις αρχές της Ουγκάντας τις διεθνείς υποχρεώσεις τους, ιδίως όσον αφορά τον σεβασμό των θεμελιωδών ελευθεριών και του κράτους δικαίου και την εκδίκαση των δικαστικών υποθέσεων, ιδιαιτέρως σε σχέση με το δικαίωμα σε δίκαιη και αμερόληπτη δίκη·

8.  παροτρύνει τα όργανα επιβολής του νόμου να προστατεύουν τις βασικές ελευθερίες χωρίς καμία μορφή εκφοβισμού, τηρώντας έτσι το άρθρο 24 του Συντάγματος της Ουγκάντας, το οποίο ορίζει ότι κανένας δεν επιτρέπεται να υπόκειται σε οποιασδήποτε μορφής βασανιστήρια ή σε σκληρή, απάνθρωπη ή ταπεινωτική μεταχείριση·

9.  καλεί τις δυνάμεις ασφαλείας της Ουγκάντας να επιδεικνύουν αυτοσυγκράτηση κατά τη διάρκεια διαμαρτυριών, να μην κάνουν χρήση πραγματικών πυρών, να ενεργούν νόμιμα και με απόλυτο σεβασμό του δικαίου ανθρωπίνων δικαιωμάτων, και να επιτρέπουν στους δημοσιογράφους να εκτελούν ελεύθερα το ενημερωτικό τους έργο·

10.  ταυτόχρονα, απευθύνει έκκληση στους διαδηλωτές να ενεργούν νόμιμα και να ασκούν τα δικαιώματα και τις ελευθερίες τους στο πλαίσιο του νόμου·

11.  καλεί την ΕΕ να επωφεληθεί από την πολιτική επιρροή που εξασφαλίζουν τα προγράμματα αναπτυξιακής βοήθειας, ιδίως δε τα προγράμματα δημοσιονομικής στήριξης, με στόχο να ενισχύσει την προάσπιση και την προώθηση των ανθρωπίνων δικαιωμάτων στην Ουγκάντα·

12.  εξαίρει το έργο της Επιτροπής ανθρωπίνων δικαιωμάτων της Ουγκάντας μετά τις συλλήψεις, τους φόνους και τα βασανιστήρια που συνέβησαν ως συνέπεια των επαναληπτικών εκλογών στην Αρούα, το οποίο περιλαμβάνει αναφορές, επισκέψεις σε κέντρα κράτησης, έρευνα για την τύχη αγνοουμένων και παρεμβάσεις για να διασφαλιστούν τα δικαιώματα των κρατουμένων, η ιατρική περίθαλψη και οι οικογενειακές επισκέψεις·

13.  καλεί την Αντιπρόεδρο της Επιτροπής/Ύπατη Εκπρόσωπο της Ένωσης για θέματα Εξωτερικής Πολιτικής και Πολιτικής Ασφαλείας να παρακολουθεί στενά την κατάσταση στην Ουγκάντα· τονίζει ότι το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο θα πρέπει να ενημερώνεται για οποιεσδήποτε περαιτέρω ενδείξεις σε σχέση με βουλευτές της αντιπολίτευσης στην Ουγκάντα οι οποίοι εμποδίζονται ή παρακωλύονται κατά την εκτέλεση του έργου τους ως νομοθετών·

14.  αναθέτει στον Πρόεδρό του να διαβιβάσει το παρόν ψήφισμα στο Συμβούλιο, την Επιτροπή, την Αντιπρόεδρο της Επιτροπής/Ύπατη Εκπρόσωπο της Ένωσης για θέματα Εξωτερικής Πολιτικής και Πολιτικής Ασφαλείας, τον Πρόεδρο της Δημοκρατίας της Ουγκάντας, τον Πρόεδρο του κοινοβουλίου της Ουγκάντας και την Αφρικανική Ένωση και τα θεσμικά όργανά της.

Ψήφισμα του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου της 13ης Σεπτεμβρίου 2018 σχετικά με τη Μιανμάρ και συγκεκριμένα την υπόθεση των δημοσιογράφων Wa Lone και Kyaw Soe Oo (2018/2841(RSP))

P8_TA(2018)0345 RC-B8-0371/2018

Το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο,

–  έχοντας υπόψη τα προηγούμενα ψηφίσματά του για τη Μιανμάρ και την κατάσταση των Ροχίνγκια, και ιδιαίτερα της 14ης Ιουνίου 2018(1), της 14ης Δεκεμβρίου 2017(2), της 14ης Σεπτεμβρίου 2017(3), της 7ης Ιουλίου 2016(4) και της 15ης Δεκεμβρίου 2016(5),

–  έχοντας υπόψη τη δήλωση του εκπροσώπου Τύπου της Ευρωπαϊκής Υπηρεσίας Εξωτερικής Δράσης (ΕΥΕΔ) της 3ης Σεπτεμβρίου 2018 σχετικά με την καταδίκη των Wa Lone και Kyaw Soe Oo στη Μιανμάρ και της 9ης Ιουλίου 2018 σχετικά με τη δίωξη των δύο δημοσιογράφων του Reuters στη Μιανμάρ,

–  έχοντας υπόψη τα συμπεράσματα του Συμβουλίου της 16ης Οκτωβρίου 2017 και της 26ης Φεβρουαρίου 2018 σχετικά με τη Μιανμάρ,

–  έχοντας υπόψη τις αποφάσεις του Συμβουλίου (ΚΕΠΠΑ) 2018/655 της 26ης Απριλίου 2018(6) και (ΚΕΠΠΑ) 2018/900 της 25ης Ιουνίου 2018(7) για την επιβολή περαιτέρω περιοριστικών μέτρων κατά της Μιανμάρ, την ενίσχυση του ενωσιακού εμπάργκο όπλων και τη λήψη στοχευμένων μέτρων κατά αξιωματικών του στρατού και της συνοριοφυλακής της Μιανμάρ,

–  έχοντας υπόψη την έκθεση της ανεξάρτητης διεθνούς διερευνητικής αποστολής στη Μιανμάρ, της 24ης Αυγούστου 2018, που πραγματοποίησε το Συμβούλιο Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων των Ηνωμένων Εθνών, η οποία θα παρουσιαστεί κατά την 39η σύνοδο του Συμβουλίου Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων στις 10-28 Σεπτεμβρίου 2018,

–  έχοντας υπόψη τη δήλωση, της 3ης Σεπτεμβρίου 2018, της Ύπατης Αρμοστού των Ηνωμένων Εθνών για τα Ανθρώπινα Δικαιώματα Michelle Bachelet,

–  έχοντας υπόψη την τελική έκθεση και τις συστάσεις της συμβουλευτικής επιτροπής, υπό την ηγεσία του Kofi Annan, για την πολιτεία Ρακίν,

–  έχοντας υπόψη το Διεθνές Σύμφωνο του 1966 για τα ατομικά και πολιτικά δικαιώματα,

–  έχοντας υπόψη το διεθνές ανθρωπιστικό δίκαιο, τις Συμβάσεις της Γενεύης και τα Πρωτόκολλά τους, καθώς και το Καταστατικό της Ρώμης του Διεθνούς Ποινικού Δικαστηρίου (ΠΔΠ),

–  έχοντας υπόψη την Οικουμενική Διακήρυξη των Δικαιωμάτων του Ανθρώπου, του 1948,

–  έχοντας υπόψη τον Χάρτη του Συνδέσμου κρατών της Νοτιοανατολικής Ασίας (ASEAN),

–  έχοντας υπόψη την έκθεση του Γενικού Γραμματέα του Συμβουλίου Ασφαλείας των Ηνωμένων Εθνών, της 23ης Μαρτίου 2018, σχετικά με τη σεξουαλική βία στο πλαίσιο συγκρούσεων,

–  έχοντας υπόψη την απόφαση, της 6ης Σεπτεμβρίου 2018, του Τμήματος Προδικασίας Ι του ΠΔΠ,

–  έχοντας υπόψη το άρθρο 135 παράγραφος 5 και το άρθρο 123 παράγραφος 4 του Κανονισμού του,

A.  λαμβάνοντας υπόψη ότι, στις 12 Δεκεμβρίου 2017, δύο δημοσιογράφοι, ο Wa Lone και ο Kyaw Soe Oo, συνελήφθησαν και τέθηκαν υπό κράτηση αυθαίρετα, με την κατηγορία ότι δημοσίευσαν πληροφορίες σχετικά με σοβαρές παραβιάσεις ανθρωπίνων δικαιωμάτων τις οποίες διέπραξαν οι ένοπλες δυνάμεις της Μιανμάρ (Tatmadaw) στην πολιτεία Ρακίν·

B.  λαμβάνοντας υπόψη ότι οι δημοσιογράφοι Wa Lone και Kyaw Soe Oo κατηγορήθηκαν σύμφωνα με την πράξη περί κρατικού απορρήτου του 1923· λαμβάνοντας υπόψη ότι στις 3 Σεπτεμβρίου 2018 δικαστήριο της Μιανμάρ τους καταδίκασε σε επταετή κάθειρξη· λαμβάνοντας υπόψη ότι αυτή η υπόθεση ορόσημο υπονομεύει περαιτέρω την ελευθερία έκφρασης, τη δημοκρατία και το κράτος δικαίου στη Μιανμάρ·

Γ.  λαμβάνοντας υπόψη ότι διπλωμάτες της Ευρωπαϊκής Ένωσης και των κρατών μελών της ΕΕ συγκαταλέγονται στους πολυάριθμους διεθνείς παρατηρητές που παρίσταντο σε όλες τις συνεδριάσεις του δικαστηρίου, από τη σύλληψη των δημοσιογράφων στις 12 Δεκεμβρίου 2017, και έθιγαν επανειλημμένα το θέμα ενώπιον της κυβέρνησης της Μιανμάρ·

Δ.  λαμβάνοντας υπόψη ότι φέρεται ότι οι παράγοντες της κοινωνίας των πολιτών, περιλαμβανομένων δημοσιογράφων, δικηγόρων και προασπιστών των ανθρωπίνων δικαιωμάτων, οι οποίοι εκφράζουν επικριτικές απόψεις για τις αρχές της Μιανμάρ, και ιδιαίτερα για τις ένοπλες δυνάμεις και άλλες δυνάμεις ασφαλείας της Μιανμάρ, καθώς και για τις ενέργειές τους στην πολιτεία Ρακίν, συλλαμβάνονται, κρατούνται ή παρενοχλούνται αυθαίρετα· λαμβάνοντας υπόψη ότι η κάλυψη της βίας στην πολιτεία Ρακίν από τα μέσα ενημέρωσης τελεί υπό αυστηρό στρατιωτικό και κυβερνητικό έλεγχο·

E.  λαμβάνοντας υπόψη ότι η ακτιβίστρια για τα ανθρώπινα δικαιώματα των Ροχίνγκια Wai Wai Nu, η οποία ήταν φυλακισμένη από την ηλικία των 18 μέχρι τα 25, εξακολουθεί να είναι ένα από τα πολυάριθμα παραδείγματα ακτιβιστών που βρίσκονται στο στόχαστρό των αρχών της Μιανμάρ·

ΣΤ.  λαμβάνοντας υπόψη ότι ο Aung Ko Htwe, πρώην παιδί στρατιώτης, εκτίει ποινή φυλάκισης 2 ετών και 6 μηνών λόγω συνέντευξης που έδωσε στα μέσα ενημέρωσης σχετικά με τις εμπειρίες του στον στρατό της Μιανμάρ· λαμβάνοντας υπόψη ότι κατηγορήθηκε δυνάμει του τμήματος 505(β) του ποινικού κώδικα της Μιανμάρ, που πρόκειται για μια ασαφώς διατυπωμένη διάταξη η οποία χρησιμοποιείται συχνά για τον περιορισμό της ελευθερίας έκφρασης·

Ζ.  λαμβάνοντας υπόψη ότι φέρεται ότι δεκάδες δημοσιογράφοι έχουν συλληφθεί και τεθεί υπό κράτηση από το 2016· λαμβάνοντας υπόψη ότι οι αρχές της Μιανμάρ χρησιμοποιούν διάφορους κατασταλτικούς νόμους, περιλαμβανομένης της πράξης περί κρατικού απορρήτου, για να συλλάβουν, να θέσουν υπό κράτηση, να φιμώσουν ή να παρενοχλήσουν παράγοντες της κοινωνίας των πολιτών, δημοσιογράφους, δικηγόρους και προασπιστές των ανθρωπίνων δικαιωμάτων που εκφράζουν επικριτικές απόψεις για την κυβέρνηση ή τις δυνάμεις ασφαλείας της Μιανμάρ· λαμβάνοντας υπόψη ότι στην κατάταξη, του 2017, της οργάνωσης Freedom House όσον αφορά την ελευθερία του Τύπου, η Μιανμάρ κατείχε την 159η θέση από συνολικά 198 χώρες·

H.  λαμβάνοντας υπόψη ότι η έκθεση της ανεξάρτητης διεθνούς διερευνητικής αποστολής στη Μιανμάρ (IIFFMM), της 24ης Αυγούστου 2018, που πραγματοποιήθηκε με εντολή των Ηνωμένων Εθνών, καταλήγει στο συμπέρασμα ότι οι ένοπλες δυνάμεις (Tatmadaw), οι αστυνομικές δυνάμεις, η υπηρεσία συνοριακού ελέγχου της μετανάστευσης (NaSaKa), η οποία έχει καταργηθεί, και η συνοριοφυλακή της Μιανμάρ, καθώς και μη κρατικές ένοπλες δυνάμεις, ευθύνονται για τις πλέον σοβαρές παραβιάσεις ανθρωπίνων δικαιωμάτων και για σοβαρότατα εγκλήματα σύμφωνα με το διεθνές δίκαιο, μεταξύ άλλων για γενοκτονία, εγκλήματα κατά της ανθρωπότητας και εγκλήματα πολέμου, τα οποία διέπραξαν στις πολιτείες Κατσίν, Ρακίν και Σαν· λαμβάνοντας υπόψη ότι, σύμφωνα με την έκθεση, ο Στρατός Σωτηρίας των Ροχίνγκια του Αρακάν εξαπέλυσε συντονισμένες επιθέσεις ενάντια σε στρατιωτική βάση και διάφορα προκεχωρημένα φυλάκια των δυνάμεων ασφαλείας στο βόρειο τμήμα της πολιτείας Ρακίν, με αποτέλεσμα να αυξηθεί η πίεση που ασκείτο στις κοινότητες Ροχίνγκια· λαμβάνοντας υπόψη ότι η έκθεση ζητεί επίσης να ερευνηθούν και να διωχθούν σε διεθνές επίπεδο οι ανώτατοι αξιωματικοί των στρατιωτικών δυνάμεων της Μιανμάρ και όσοι ευθύνονται για τα αποτρόπαια εγκλήματα σε βάρος των Ροχίνγκια· λαμβάνοντας υπόψη ότι η Μιανμάρ απέρριψε τα πορίσματα αυτά·

Θ.  λαμβάνοντας υπόψη ότι, σύμφωνα με την έκθεση της IIFFMM, η κρατική σύμβουλος Aung San Suu Kyi, η οποία έχει τιμηθεί με το βραβείο Νόμπελ Ειρήνης και το βραβείο Ζαχάρωφ, δεν χρησιμοποίησε τη de facto θέση της ως προέδρου κυβερνήσεως ούτε το ηθικό της κύρος, για να περιορίσει ή να αποτρέψει τα γεγονότα που εκτυλίχθηκαν στην πολιτεία Ρακίν· λαμβάνοντας υπόψη ότι οι πολιτικές αρχές έχουν επίσης συμβάλει στα αποτρόπαια εγκλήματα, με τις ενέργειες και τις παραβλέψεις τους, και ιδιαίτερα με τη διάδοση ψευδών ειδήσεων, τη συγκάλυψη των αδικοπραγιών των ενόπλων δυνάμεων της χώρας, την παρακώλυση ανεξάρτητων ερευνών και την επίβλεψη της καταστροφής αποδεικτικών στοιχείων·

Ι.  λαμβάνοντας υπόψη ότι στις 8 Σεπτεμβρίου 2018 το ΠΔΠ επιβεβαίωσε ότι το δικαστήριο μπορεί να ασκήσει τη δικαιοδοσία του όσον αφορά τη φερόμενη απέλαση των Ροχίνγκια από τη Μιανμάρ στο Μπαγκλαντές·

ΙΑ.  λαμβάνοντας υπόψη ότι οι πλατφόρμες των μέσων κοινωνικής δικτύωσης χρησιμοποιούνται στη Μιανμάρ για τη διοργάνωση δυσφημιστικών εκστρατειών και τη διάδοση θεωριών συνομωσίας που θέτουν στο στόχαστρο τους Ροχίνγκια και τους μουσουλμάνους της χώρας·

ΙΒ.  λαμβάνοντας υπόψη ότι οι Ροχίνγκια αποτελούν το μεγαλύτερο ποσοστό μουσουλμάνων στη Μιανμάρ, η πλειονότητα των οποίων ζουν στην πολιτεία Ρακίν· λαμβάνοντας υπόψη ότι, σύμφωνα με συντηρητικές εκτιμήσεις, ο αριθμός των νεκρών φτάνει τους 10 000· λαμβάνοντας υπόψη ότι από τον Αύγουστο του 2017 πάνω από 700 000 Ροχίνγκια έχουν καταφύγει στο Μπαγκλαντές για λόγους ασφάλειας, και ότι 500 000 από αυτούς είναι παιδιά, πολλά από τα οποία ταξιδεύουν μόνα είτε επειδή έχουν σκοτωθεί οι γονείς τους είτε επειδή έχουν χωριστεί από τις οικογένειές τους·

1.  καταδικάζει δριμύτατα την αυθαίρετη σύλληψη και καταδίκη των δημοσιογράφων Wa Lone και Kyaw Soe Oo επειδή δημοσίευσαν πληροφορίες σχετικά με την κατάσταση στην πολιτεία Ρακίν· καλεί τις αρχές της Μιανμάρ να τους απελευθερώσουν αμέσως άνευ όρων και να αποσύρουν όλες τις κατηγορίες εναντίον τους, καθώς και εναντίον όλων των προσώπων που κρατούνται αυθαίρετα, περιλαμβανομένων πολιτικών κρατουμένων, προασπιστών των ανθρωπίνων δικαιωμάτων, δημοσιογράφων και εργαζομένων στα μέσα ενημέρωσης, οι οποίοι απλά ασκούσαν τα δικαιώματα και τις ελευθερίες τους·

2.  καταδικάζει κάθε ενέργεια εκφοβισμού, παρενόχλησης ή περιορισμού της ελευθερίας έκφρασης, ιδίως από τις στρατιωτικές δυνάμεις και τις δυνάμεις ασφαλείας της Μιανμάρ· υπογραμμίζει ότι η ελευθερία του Τύπου και η κριτική δημοσιογραφία αποτελούν βασικούς πυλώνες της δημοκρατίας, οι οποίοι προωθούν τη χρηστή διακυβέρνηση, τη διαφάνεια και τη λογοδοσία, και καλεί τις αρχές της Μιανμάρ να διασφαλίσουν κατάλληλες συνθήκες ώστε να μπορούν οι δημοσιογράφοι και οι εργαζόμενοι στα μέσα ενημέρωσης να επιτελούν το έργο τους χωρίς να φοβούνται αντίποινα υπό μορφή εκφοβισμού ή παρενόχλησης, αθέμιτης σύλληψης ή δίωξης·

3.  επαναλαμβάνει την έκκλησή του προς την κυβέρνηση της Μιανμάρ να αναστρέψει την απόφασή της να διακόψει τη συνεργασία της με τον Ειδικό Εισηγητή των Ηνωμένων Εθνών όσον αφορά την κατάσταση των ανθρωπίνων δικαιωμάτων στη Μιανμάρ, και να παραχωρήσει σε εγχώριες και διεθνείς οργανώσεις μέσων ενημέρωσης, σε προασπιστές των ανθρωπίνων δικαιωμάτων, σε ανεξάρτητους παρατηρητές και σε ανθρωπιστικές οργανώσεις, και ιδιαίτερα στον Ειδικό Εισηγητή των Ηνωμένων Εθνών, πλήρη και απρόσκοπτη πρόσβαση στην πολιτεία Ρακίν, καθώς και να διασφαλίσει την ασφάλεια και προστασία του προσωπικού των μέσων ενημέρωσης·

4.  εκφράζει τη βαθιά του ανησυχία όσον αφορά την κατάχρηση των κατασταλτικών νομοθετικών διατάξεων που περιορίζουν την ελευθερία του λόγου· καλεί τις αρχές της Μιανμάρ να καταργήσουν, να επανεξετάσουν, ή να τροποποιήσουν όλους τους νόμους, περιλαμβανομένης της πράξης περί κρατικού απορρήτου, που δεν ευθυγραμμίζονται με τα διεθνή πρότυπα και που ποινικοποιούν και παραβιάζουν το δικαίωμα στην ελευθερία έκφρασης και το δικαίωμα στην ελευθερία του συνέρχεσθαι ειρηνικώς και στην ελευθερία του συνεταιρίζεσθαι· καλεί την κυβέρνηση της Μιανμάρ να διασφαλίσει ότι κάθε νομοθετική πράξη συμμορφώνεται με τα διεθνή πρότυπα και τις διεθνείς υποχρεώσεις·

5.  καταδικάζει δριμύτατα τις εκτεταμένες και συστηματικές επιθέσεις κατά των Ροχίνγκια στις οποίες προέβησαν οι ένοπλες δυνάμεις και άλλες δυνάμεις ασφαλείας της Μιανμάρ στην πολιτεία Ρακίν, και οι οποίες, σύμφωνα με την IIFFMM, ισοδυναμούν με γενοκτονία, με εγκλήματα κατά της ανθρωπότητας και με εγκλήματα πολέμου, που συνιστούν τις πλέον σοβαρές παραβιάσεις ανθρωπίνων δικαιωμάτων· εκφράζει τη βαθιά του ανησυχία για την αυξημένη σοβαρότητα και την κλίμακα των παραβιάσεων ανθρωπίνων δικαιωμάτων που υπέθαλψε η κυβέρνηση της Μιανμάρ·

6.  επαναλαμβάνει τη συνεχιζόμενη στήριξή του προς τους Ροχίνγκια· καλεί εκ νέου την κυβέρνηση της Μιανμάρ και τις δυνάμεις ασφαλείας να δώσουν αμέσως τέλος στις παραβιάσεις, στους φόνους, στην καταστροφή περιουσιών και στη σεξουαλική βία που διαπράττονται επί του παρόντος σε βάρος των Ροχίνγκια και των εθνοτικών μειονοτήτων στο βόρειο τμήμα της Μιανμάρ, και να διασφαλίσουν ότι επικρατεί ασφάλεια και κράτος δικαίου στη Μιανμάρ, και ιδιαίτερα στις πολιτείες Ρακίν, Κατσίν και Σαν· υπενθυμίζει στις αρχές της Μιανμάρ τις διεθνείς υποχρεώσεις τους να ερευνήσουν και να διώξουν τους υπευθύνους· καλεί επιτακτικά την κυβέρνηση της Mιανμάρ και την κρατική σύμβουλο Aung San Suu Kyi να καταδικάσουν απερίφραστα κάθε υποκίνηση σε μίσος και να καταπολεμήσουν τις κοινωνικές διακρίσεις και τις εχθροπραξίες κατά των Ροχίνγκια και άλλων μειονοτήτων·

7.  επισημαίνει τα πορίσματα της IIFFMM και στηρίζει τις συστάσεις της· επικροτεί την πρόσφατη απόφαση ότι το ΠΔΠ μπορεί να ασκήσει τη δικαιοδοσία του όσον αφορά τη φερόμενη απέλαση των Ροχίνγκια από τη Μιανμάρ στο Μπαγκλαντές· αναγνωρίζει, ωστόσο, ότι εξακολουθεί να απαιτείται η παραπομπή στο ΠΔΠ από το Συμβούλιο Ασφαλείας των Ηνωμένων Εθνών (ΣΑΗΕ), ώστε να κινηθεί έρευνα επί του συνόλου των παραβιάσεων ανθρωπίνων δικαιωμάτων· καλεί τον Γενικό Εισαγγελέα του ΔΠΔ να κινήσει προκαταρκτική έρευνα επί του θέματος· καλεί το ΣΑΗΕ να παραπέμψει την υπόθεση της Μιανμάρ στο ΠΔΠ χωρίς καθυστέρηση· υποστηρίζει τις εκκλήσεις της IIFFMM και της αντιπροσωπείας βουλευτών του ASEAN για τα ανθρώπινα δικαιώματα (APHR) να ερευνηθούν και να διωχθούν οι υπεύθυνοι στρατηγοί·

8.  καλεί την ΕΥΕΔ και τα κράτη μέλη να επιδιώξουν να κληθούν οι δράστες των εγκλημάτων στη Μιανμάρ να λογοδοτήσουν σε πολυμερή φόρουμ· καλεί την ΕΕ και τα κράτη μέλη να αναλάβουν την πρωτοβουλία στο πλαίσιο του ΣΑΗΕ όσον αφορά την παραπομπή της υπόθεσης στο ΠΔΠ, καθώς και να αναλάβουν ηγετικό ρόλο στο πλαίσιο της Γενικής Συνέλευσης των Ηνωμένων Εθνών και της προσεχούς 39ης συνόδου του Συμβουλίου Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων των Ηνωμένων Εθνών, και να εντείνουν τις προσπάθειές τους ώστε να καθιερωθεί κατεπειγόντως ένας διεθνής, αμερόληπτος και ανεξάρτητος μηχανισμός λογοδοσίας για τη στήριξη ερευνών σχετικά με τα φερόμενα αποτρόπαια εγκλήματα και τη δίωξη των υπευθύνων·

9.  επαναλαμβάνει την έκκλησή του προς το ΣΑΗΕ να επιβάλει καθολικό και ολοκληρωμένο εμπάργκο όπλων στη Mιανμάρ, να αναστείλει κάθε άμεση και έμμεση προμήθεια, πώληση ή μεταφορά, περιλαμβανομένης της διαμετακόμισης και της μεταφόρτωσης κάθε είδους όπλων, πυρομαχικών και άλλου στρατιωτικού εξοπλισμού και εξοπλισμού ασφαλείας, καθώς και την παροχή εκπαίδευσης ή άλλης στρατιωτικής βοήθειας και βοήθειας στον τομέα της ασφάλειας· καλεί επιτακτικά το ΣΑΗΕ να θεσπίσει στοχευμένες ατομικές κυρώσεις, περιλαμβανομένων των ταξιδιωτικών απαγορεύσεων και της δέσμευσης περιουσιακών στοιχείων, σε βάρος των προσώπων εκείνων που φαίνεται να είναι υπεύθυνοι για σοβαρά εγκλήματα σύμφωνα με το διεθνές δίκαιο·

10.  καλεί την Επιτροπή να εξετάσει το ενδεχόμενο έρευνας στο πλαίσιο των μηχανισμών που προβλέπει η συμφωνία «Όλα εκτός από όπλα», με γνώμονα την αναθεώρηση των εμπορικών προτιμήσεων από τις οποίες επωφελείται η Μιανμάρ·

11.  επικροτεί την έγκριση από το Συμβούλιο, στις 26 Απριλίου 2018, ενός νομικού πλαισίου για τη λήψη στοχευμένων περιοριστικών μέτρων κατά των αξιωματικών που ευθύνονται για σοβαρές παραβιάσεις ανθρωπίνων δικαιωμάτων, καθώς και την ενίσχυση του ενωσιακού εμπάργκο όπλων και έναν πρώτο κατάλογο προσώπων που καταρτίστηκε στις 25 Ιουνίου 2018· καλεί επιτακτικά το Συμβούλιο να επιβάλει ταξιδιωτικές απαγορεύσεις, στοχευμένες οικονομικές κυρώσεις και τη δέσμευση περιουσιακών στοιχείων σε βάρος των αξιωματικών της Μιανμάρ που ευθύνονται, σύμφωνα με την IIFFMM, για αποτρόπαια εγκλήματα·

12.  υπενθυμίζει ότι χιλιάδες Ροχίνγκια, και μεταξύ αυτών πολλά παιδιά, έχουν εκτοπιστεί στο εσωτερικό της χώρας και έχουν κατεπειγόντως ανάγκη ανθρωπιστικής βοήθειας και προστασίας· ζητεί να δοθεί άμεση, ακώλυτη και απρόσκοπτη πρόσβαση σε όλη τη χώρα για την παροχή ανθρωπιστικής βοήθειας· επιμένει ότι η κυβέρνηση της Μιανμάρ πρέπει να εγγυηθεί την ασφαλή, οικειοθελή και αξιοπρεπή επιστροφή, υπό την πλήρη εποπτεία των Ηνωμένων Εθνών, σε όσους επιθυμούν να επιστρέψουν στον τόπο τους·

13.  καλεί την ΕΕ, τα κράτη μέλη της και τη διεθνή κοινότητα να αντιμετωπίσουν την ανάγκη παροχής αυξημένης και μακροπρόθεσμης ανθρωπιστικής συνδρομής στους Ροχίνγκια στο Μπαγκλαντές, καθώς και στις κοινότητες που τους υποδέχθηκαν·

14.  υπενθυμίζει ότι σημειώνονται επανειλημμένα περιστατικά βιασμών και σεξουαλικής βίας σε βάρος των στοχευόμενων άμαχων πληθυσμών στις πολιτείες Κατσίν, Ρακίν και Σαν· καλεί την ΕΕ, και ιδιαίτερα το τμήμα Ευρωπαϊκής Πολιτικής Προστασίας και Επιχειρήσεων Ανθρωπιστικής Βοήθειας (ECHO) της Επιτροπής, και τα κράτη μέλη να εξασφαλίσουν τη βελτίωση της προστασίας των κοριτσιών και γυναικών Ροχίνγκια από την έμφυλη βία·

15.  υπενθυμίζει την ανάγκη παροχής ιατρικής και ψυχολογικής βοήθειας στους καταυλισμούς προσφύγων, και ιδιαίτερα βοήθειας προσαρμοσμένης στις ανάγκες ευάλωτων πληθυσμών, περιλαμβανομένων των γυναικών και των παιδιών· ζητεί περισσότερες υπηρεσίες στήριξης για τα θύματα βιασμού και σεξουαλικής επίθεσης·

16.  αναθέτει στον Πρόεδρό του να διαβιβάσει το παρόν ψήφισμα στην κυβέρνηση και το κοινοβούλιο της Mιανμάρ, στην κρατική σύμβουλο Aung San Suu Kyi, στην κυβέρνηση και το κοινοβούλιο του Μπαγκλαντές, στην Αντιπρόεδρο της Επιτροπής/Ύπατη Εκπρόσωπο της Ένωσης για θέματα Εξωτερικής Πολιτικής και Πολιτικής Ασφαλείας, στην Επιτροπή, στις κυβερνήσεις και τα κοινοβούλια των κρατών μελών της ΕΕ, στον Γενικό Γραμματέα του ASEAN, στη Διακυβερνητική Επιτροπή του ASEAN για τα Ανθρώπινα Δικαιώματα, στην Ειδική Εισηγήτρια των Ηνωμένων Εθνών για την κατάσταση των ανθρωπίνων δικαιωμάτων στη Mιανμάρ, στον Ύπατο Αρμοστή των Ηνωμένων Εθνών για τους Πρόσφυγες και στο Συμβούλιο Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων των Ηνωμένων Εθνών.

(1) Κείμενα που εγκρίθηκαν, P8_TA(2018)0261. (2) Κείμενα που εγκρίθηκαν, P8_TA(2017)0500. (3) Κείμενα που εγκρίθηκαν, P8_TA(2017)0351. (4) ΕΕ C 101 της 16.3.2018, σ. 134. (5) ΕΕ C 238 της 6.7.2018, σ. 112. (6) ΕΕ L 108 της 27.4.2018, σ. 29. (7) ΕΕ L 160 I της 25.6.2018, σ. 9.

Ψήφισμα του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου της 13ης Σεπτεμβρίου 2018 σχετικά με την Καμπότζη, και συγκεκριμένα με την υπόθεση Kem Sokha (2018/2842(RSP))

P8_TA(2018)0346 RC-B8-0366/2018

Το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο,

–  έχοντας υπόψη τα προηγούμενα ψηφίσματά του σχετικά με την Αίγυπτο, ιδίως εκείνα της 14ης Σεπτεμβρίου 2017(1) και της 14ης Δεκεμβρίου 2017(2),

–  έχοντας υπόψη τα συμπεράσματα του Συμβουλίου σχετικά με την Καμπότζη, με ημερομηνία 26 Φεβρουαρίου 2018,

–  έχοντας υπόψη τη δήλωση του εκπροσώπου της Αντιπροέδρου της Επιτροπής/Ύπατης Εκπροσώπου της Ένωσης για θέματα Εξωτερικής Πολιτικής και Πολιτικής Ασφαλείας (ΑΠ/ΥΕ), με ημερομηνία 30 Ιουλίου 2018, σχετικά με τις γενικές εκλογές στην Καμπότζη,

–  έχοντας υπόψη την αποστολή αξιολόγησης της Επιτροπής και της Ευρωπαϊκής Υπηρεσίας Εξωτερικής Δράσης (ΕΥΕΔ) στην Καμπότζη στις 5-11 Ιουλίου 2018,

–  έχοντας υπόψη τις κατευθυντήριες γραμμές της ΕΕ του 2008 για τους υπερασπιστές των ανθρωπίνων δικαιωμάτων,

–  έχοντας υπόψη την από 16ης Νοεμβρίου 2017 δήλωση της εκπροσώπου της ΕΥΕΔ σχετικά με τη διάλυση του Καμποτζιανού Κόμματος Εθνικής Σωτηρίας,

–  έχοντας υπόψη τη συμφωνία συνεργασίας του 1997 μεταξύ της Ευρωπαϊκής Κοινότητας και του Βασιλείου της Καμπότζης,

–  έχοντας υπόψη τη δήλωση της τοπικής αντιπροσωπείας της ΕΕ, στις 22 Φεβρουαρίου 2017, σχετικά με την πολιτική κατάσταση στην Καμπότζη, και τις δηλώσεις του εκπροσώπου της Αντιπροσωπείας της ΕΕ, στις 25 Αυγούστου 2017 και 3 Σεπτεμβρίου 2017, σχετικά με τους περιορισμούς του πολιτικού χώρου στην Καμπότζη,

–  έχοντας υπόψη το ψήφισμα 36/32 του Συμβουλίου Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων του ΟΗΕ, της 29ης Σεπτεμβρίου 2017, και την έκθεση του Γενικού Γραμματέα, της 2ας Φεβρουαρίου 2018,

–  έχοντας υπόψη την έκθεση της επιτροπής για τα ανθρώπινα δικαιώματα των βουλευτών και τις αποφάσεις του διοικητικού συμβουλίου της Διακοινοβουλευτικής Ένωσης, του Μαρτίου του 2018,

–  έχοντας υπόψη το ψήφισμα A/RES/53/144 της Γενικής Συνέλευσης του ΟΗΕ στις 8 Μαρτίου 1999 σχετικά με το δικαίωμα και την ευθύνη των ατόμων και κοινωνικών ομάδων και φορέων για την προώθηση και την προάσπιση των διεθνώς αναγνωρισμένων δικαιωμάτων του ανθρώπου και των θεμελιωδών ελευθεριών,

–  έχοντας υπόψη τις ειρηνευτικές συμφωνίες του Παρισιού του 1991, στο άρθρο 15 των οποίων κατοχυρώνεται η δέσμευση για σεβασμό των ανθρωπίνων δικαιωμάτων και των θεμελιωδών ελευθεριών στην Καμπότζη, μεταξύ άλλων και εκ μέρους των διεθνών συμβαλλομένων μερών τους,

–  έχοντας υπόψη τη Σύμβαση του Διεθνούς Οργανισμού Εργασίας (ΔΟΕ), περί ελευθερίας του συνεταιρίζεσθαι και προστασίας του δικαιώματος οργάνωσης,

–  έχοντας υπόψη το Σύνταγμα της Καμπότζης, ιδιαίτερα το άρθρο 41, στο οποίο κατοχυρώνονται τα δικαιώματα και οι ελευθερίες της έκφρασης και του συνέρχεσθαι, το άρθρο 35 για το δικαίωμα της πολιτικής συμμετοχής και το άρθρο 80 για την κοινοβουλευτική ασυλία,

–  έχοντας υπόψη την Οικουμενική Διακήρυξη των Δικαιωμάτων του Ανθρώπου της 10ης Δεκεμβρίου 1948,

–  έχοντας υπόψη το Διεθνές Σύμφωνο του 1966 για τα ατομικά και πολιτικά δικαιώματα,

–  έχοντας υπόψη το άρθρο 135 παράγραφος 5 και το άρθρο 123 παράγραφος 4 του Κανονισμού του,

A.  λαμβάνοντας υπόψη ότι, στις 3 Σεπτεμβρίου 2017, ο Kem Sokha, πρόεδρος του Καμποτζιανού Κόμματος Εθνικής Σωτηρίας (ΚΚΕΣ), συνελήφθη· λαμβάνοντας υπόψη ότι, στις 16 Νοεμβρίου 2017, το Ανώτατο Δικαστήριο ανακοίνωσε τη διάλυση του ΚΚΕΣ μετά από ακρόαση μίας ημέρας· λαμβάνοντας υπόψη ότι το Ανώτατο Δικαστήριο έχει επίσης απαγορεύσει σε 118 πολιτικούς του CNRP να είναι πολιτικά ενεργοί για πέντε έτη·

B.  ότι το κυβερνών Καμποτζιανό Λαϊκό Κόμμα (ΚΛΕ) έλαβε το 100 % των εδρών κατά τις εκλογές για την Εθνοσυνέλευση που διεξάχθηκαν στις 29 Ιουλίου 2018 και τις εκλογές για τη Γερουσία που διεξάχθηκαν στις 25 Φεβρουαρίου 2018·

Γ.  λαμβάνοντας υπόψη ότι το δικαίωμα στην πολιτική συμμετοχή είναι κατοχυρωμένο στο άρθρο 35 του καμποτζιανού Συντάγματος· λαμβάνοντας υπόψη ότι ο τροποποιημένος νόμος 2017 για τα πολιτικά κόμματα εμπεριέχει πολλούς περιορισμούς ως προς τη συμμετοχή κομμάτων της αντιπολίτευσης, συμπεριλαμβανομένης της διάλυσης κομμάτων αν οι ηγέτες τους έχουν ποινικό μητρώο·

Δ.  λαμβάνοντας υπόψη ότι οι εκλογές του 2018 στην Καμπότζη ήταν εκ των πραγμάτων μη ανταγωνιστικές και δεν πληρούσαν τα ελάχιστα διεθνή πρότυπα δημοκρατικών εκλογών· λαμβάνοντας υπόψη ότι η Ευρωπαϊκή Ένωση και οι Ηνωμένες Πολιτείες Αμερικής ανέστειλαν τη χρηματοδοτική τους βοήθεια στην εθνική εκλογική επιτροπή της Καμπότζης και αρνήθηκαν να στείλουν παρατηρητές στις εκλογές·

E.  Ότι η απόφαση για τη διάλυση του ΚΚΕΣ αποτέλεσε σημαντικό βήμα προς τη δημιουργία αυταρχικού κράτους· λαμβάνοντας υπόψη ότι η πολιτική διάρθρωση της Καμπότζης δεν μπορεί πλέον να θεωρείται δημοκρατία·

ΣΤ.  λαμβάνοντας υπόψη ότι η καμποτζιανή κυβέρνηση έλαβε μέτρα εκτενούς εμβέλειας για να διασφαλίσει ότι το κυβερνών κόμμα ΚΛΕ θα συμμετάσχει χωρίς αντιπολίτευση στις εκλογές τόσο για τη Γερουσία όσο και για την Εθνοσυνέλευση·

Ζ.  λαμβάνοντας υπόψη ότι ο Kem Sokha, μετά τη σύλληψή του στις 3 Σεπτεμβρίου 2017, κατηγορήθηκε για προδοσία σύμφωνα με το άρθρο 443 του καμποτζιανού ποινικού κώδικα, παρά τη βουλευτική του ασυλία· λαμβάνοντας υπόψη ότι συγκεκριμένες δηλώσεις της καμποτζιανής κυβέρνησης έθεσαν σε κίνδυνο το δικαίωμά του σε δίκαιη δίκη και το τεκμήριο αθωότητάς του· λαμβάνοντας υπόψη ότι αντιμετωπίζει ποινή μέχρι και 30ετούς φυλάκισης εάν κριθεί ένοχος· λαμβάνοντας υπόψη ότι ο πρόεδρος του Δικαστηρίου, Dith Munty, είναι μέλος της μόνιμης επιτροπής του κυβερνώντος κόμματος·

H.  λαμβάνοντας υπόψη ότι στις 28 Αυγούστου 2018 οι καμποτζιανές αρχές άφησαν ελεύθερα 14 μέλη του ΚΚΕΣ, αφού έλαβαν χάρη από τον βασιλιά· λαμβάνοντας υπόψη ότι η εν λόγω χάρη συνδέεται με την ελευθέρωση δώδεκα ακτιβιστών και δημοσιογράφων·

Θ.  λαμβάνοντας υπόψη ότι ο Kem Sokha τελούσε υπό κράτηση χωρίς δίκη για διάστημα μεγαλύτερο του ενός έτους· λαμβάνοντας υπόψη ότι η ομάδα εργασίας του ΟΗΕ για την αυθαίρετη κράτηση χαρακτήρισε την προσωρινή κράτηση «αυθαίρετη» και «υποκινούμενη πολιτικά»· λαμβάνοντας υπόψη ότι αφέθηκε ελεύθερος με εγγύηση στις 10 Σεπτεμβρίου 2018· λαμβάνοντας υπόψη ότι δεν μπορεί να απομακρυνθεί από το σπίτι του και δεν του επιτρέπεται να επικοινωνεί με άλλα μέλη της αντιπολίτευσης ή με τα μέσα μαζικής ενημέρωσης·

Ι.  λαμβάνοντας υπόψη ότι η σύλληψη και η κράτηση του Kem Sokha έγιναν σε ένα πλαίσιο εκτεταμένης και συστηματικής καταστολής των πολιτικών και εκλογικών δικαιωμάτων στην Καμπότζη· λαμβάνοντας υπόψη ότι υπήρξε σταθερή αύξηση του αριθμού των κρουσμάτων συλλήψεως και κρατήσεως των μελών της αντιπολίτευσης και των πολιτικών σχολιαστών· λαμβάνοντας υπόψη ότι ο προηγούμενος πρόεδρος του ΚΚΕΣ, Sam Rainsy, καταδικάστηκε για συκοφαντική δυσφήμιση και σήμερα ζει εξόριστος·

ΙΑ.  λαμβάνοντας υπόψη ότι οι αρχές της Καμπότζης προέβησαν επίσης σε διώξεις δημοσιογράφων οι οποίοι κάλυπταν τις επιθέσεις κατά των κομμάτων της αντιπολίτευσης· λαμβάνοντας υπόψη ότι ο 69χρονος βραβευμένος σκηνοθέτης Τζέιμς Ρίκετσον είναι ένα από τα θύματα των επιθέσεων αυτών στα μέσα ενημέρωσης· λαμβάνοντας υπόψη ότι ο κ. Ρίκετσον συνελήφθη για την πτήση δρόνου πάνω από συγκέντρωση κόμματος της αντιπολίτευσης τον Ιούνιο του 2017· λαμβάνοντας υπόψη ότι ο κ. Ρίκετσον καταδικάστηκε σε φυλάκιση έξι ετών στην πρωτεύουσα Πνομ Πενχ με την κατηγορία της κατασκοπείας·

ΙΒ.  λαμβάνοντας υπόψη ότι ασκούνται σοβαρές διώξεις εις βάρος των ανεξάρτητων μέσων μαζικής ενημέρωσης· λαμβάνοντας υπόψη ότι τα μέσα κοινωνικής δικτύωσης έχουν επίσης υποστεί επιθέσεις· λαμβάνοντας υπόψη ότι η κυβέρνηση εξέδωσε κανονισμό τον Μάιο του 2018 που περιορίζει τα δικαιώματα στην ελευθερία έκφρασης, τον Τύπο και τη δημοσίευση ειδήσεων, δίνει δε την εξουσία στην κυβέρνηση να ασκεί αστυνόμευση στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης για τον εντοπισμό και τη φίμωση διαδικτυακών αντιφρονούντων στην Καμπότζη·

ΙΓ.  λαμβάνοντας υπόψη ότι οι συνδικαλιστές, οι αγωνιστές για τα ανθρώπινα δικαιώματα και οι οργανώσεις της κοινωνίας των πολιτών δραστηριοποιούνται σε όλο και πιο περιορισμένο χώρο στην Καμπότζη και ότι αντιμετωπίζουν παρενοχλήσεις, πράξεις εκφοβισμού και αυθαίρετες συλλήψεις· λαμβάνοντας υπόψη ότι ο τροποποιημένος νόμος του 2015 για το συνεταιρίζεσθαι και τις μη κυβερνητικές οργανώσεις (ΝΣΜΚΟ) περιορίζει σημαντικά την ελευθερία του συνεταιρίζεσθαι και της έκφρασης, μεταξύ άλλων, με τη θέσπιση κρατικού ελέγχου και λογοκρισίας επί του έργου των ΜΚΟ· λαμβάνοντας υπόψη ότι η νομοθεσία περί συνδικαλισμού περιορίζει την ελευθερία του συνεταιρίζεσθαι και δημιουργεί περιττά εμπόδια και επιβαρύνσεις στις διαδικασίες καταχώρισης και τη λειτουργία των συνδικαλιστικών σωματείων·

ΙΔ.  λαμβάνοντας υπόψη ότι πέντε υπερασπιστές των ανθρωπίνων δικαιωμάτων που συνδέονται με την Ένωση για τα Ανθρώπινα Δικαιώματα και την Ανάπτυξη (ADHD), οι Nay Vanda, Ny Sokha, Yi Soksi, May και Ny Chokrya, αντιμετωπίζουν κατηγορίες για δωροδοκία μάρτυρα και συνέργεια στη δωροδοκία μάρτυρα· λαμβάνοντας υπόψη ότι οι πέντε υπερασπιστές των ανθρωπίνων δικαιωμάτων διετέλεσαν 14 μήνες υπό προσωρινή κράτηση μέχρι να αποφυλακιστούν με εγγύηση·

ΙΕ.  λαμβάνοντας υπόψη ότι, στο πλαίσιο του συστήματος γενικευμένων προτιμήσεων (ΣΓΠ) της ΕΕ, η Καμπότζη υπάγεται στο πλέον ευνοϊκό καθεστώς, το σύστημα «Όλα εκτός από όπλα» (ΟΕΟ)· λαμβάνοντας υπόψη ότι η ΕΕ έχει διαθέσει έως και 410 εκατομμύρια EUR στην Καμπότζη για αναπτυξιακή συνεργασία για τη δημοσιονομική περίοδο 2014-2020, εκ των οποίων 10 εκατομμύρια EUR προορίζονται για τη στήριξη της διαδικασίας εκλογικής μεταρρύθμισης στην Καμπότζη, και ότι η βοήθεια αυτή έχει επί του παρόντος ανασταλεί·

ΙΣΤ.  λαμβάνοντας υπόψη ότι ο Γενικός Γραμματέας του ΟΗΕ υπενθύμισε στη δήλωση του Ιουλίου ότι μια πλουραλιστική και χωρίς αποκλεισμούς πολιτική διαδικασία παραμένει ουσιαστικής σημασίας για τη διασφάλιση της προόδου που σημειώνει η Καμπότζη όσον αφορά την εδραίωση της ειρήνης

ΙΖ.  λαμβάνοντας υπόψη ότι δεν έχουν ακόμη επιλυθεί οι διενέξεις όσον αφορά τις φυτείες ζάχαρης· λαμβάνοντας υπόψη ότι εκφράζονται διαρκώς ανησυχίες για εκδιώξεις αγροτών από τη γη τους, τη συνεχή ατιμωρησία για τις πράξεις αυτές και τη δεινή κατάσταση των πληττομένων κοινοτήτων· λαμβάνοντας υπόψη ότι η κυβέρνηση της Καμπότζης δεν έχει προσυπογράψει τους όρους αναφοράς της ΕΕ για τη διαδικασία ελέγχου σχετικά με την ζάχαρη από ζαχαροκάλαμο·

1.  σημειώνει ότι ο Kem Sokha αφέθηκε ελεύθερος με εγγύηση υπό αυστηρούς όρους· καταγγέλλει το γεγονός ότι ο Kem Sokha τέθηκε υπό κατ’ οίκον περιορισμό· ζητεί να αποσυρθούν όλες οι κατηγορίες κατά του Kem Sokha και να αφεθεί αμέσως εντελώς ελεύθερος· ζητεί επίσης να αποσυρθούν αμέσως και άλλες πολιτικά υποκινούμενες κατηγορίες και αποφάσεις κατά πολιτικών της αντιπολίτευσης, συμπεριλαμβανομένου του Scam Rainsy·

2.  ανησυχεί για την κατάσταση της υγείας του Kem Sokha και καλεί τις αρχές της Καμπότζης να του επιτρέψουν την ενδεδειγμένη ιατρική περίθαλψη· ζητεί από την κυβέρνηση να επιτρέψει στον Kem Sokha να συναντά ξένους διπλωμάτες, στελέχη του ΟΗΕ και παρατηρητές για τα ανθρώπινα δικαιώματα·

3.  εκφράζει την πεποίθησή του ότι οι εκλογές στην Καμπότζη δεν μπορούν να θεωρηθούν ελεύθερες και αδιάβλητες· εκφράζει σοβαρές ανησυχίες για τη διεξαγωγή και τα αποτελέσματα των εκλογών του 2018 στην Καμπότζη, οι οποίες δεν αποτέλεσαν αξιόπιστη διαδικασία και καταδικάστηκαν ευρέως από τη διεθνή κοινότητα·

4.  προτρέπει την κυβέρνηση της Καμπότζης να καταβάλει προσπάθειες για την ενίσχυση της δημοκρατίας και του κράτους δικαίου και να σεβαστεί τα ανθρώπινα δικαιώματα και τις θεμελιώδεις ελευθερίες, πράγμα που περιλαμβάνει την πλήρη τήρηση των συνταγματικών διατάξεων περί πλουραλισμού και ελευθερίας του συνεταιρίζεσθαι και της έκφρασης· ζητεί, επιπλέον, από την κυβέρνηση της Καμπότζης να καταργήσει όλες τις πρόσφατες τροποποιήσεις του Συντάγματος, του ποινικού κώδικα, της νομοθεσίας για τα πολιτικά κόμματα, της νομοθεσίας για τον συνδικαλισμό, της νομοθεσίας για τις ΜΚΟ και όλες τις άλλες νομοθετικές πράξεις που περιορίζουν την ελευθερία του λόγου και τις πολιτικές ελευθερίες και που δεν συνάδουν πλήρως με τις υποχρεώσεις της Καμπότζης και τα διεθνή πρότυπα·

5.  τονίζει ότι μια αξιόπιστη δημοκρατική διαδικασία απαιτεί ένα περιβάλλον στο οποίο τα πολιτικά κόμματα, η κοινωνία των πολιτών και τα μέσα μαζικής ενημέρωσης είναι σε θέση να επιτελούν τον νόμιμο ρόλο τους χωρίς φόβο, απειλές ή αυθαίρετους περιορισμούς· καλεί την κυβέρνηση να λάβει τα αναγκαία μέτρα για να διασφαλίσει ότι θα ανακληθεί γρήγορα η διάλυση του ΚΚΕΣ·

6.  επαναλαμβάνει την έκκλησή του προς την κυβέρνηση της Καμπότζης να θέσει τέλος σε κάθε μορφή παρενόχλησης, κατάχρησης εξουσίας και πολιτικά υποκινούμενων ποινικών διώξεων, μεταξύ άλλων, εις βάρος μελών της αντιπολίτευσης, υπερασπιστών των ανθρωπίνων δικαιωμάτων, συνδικαλιστών και υπέρμαχων των δικαιωμάτων των εργαζομένων, υπέρμαχων των δικαιωμάτων στη γη και άλλων ακτιβιστών της κοινωνίας των πολιτών, καθώς και δημοσιογράφων· καλεί την κυβέρνηση της Καμπότζης να αφήσει ελεύθερους, χωρίς καθυστέρηση, όλους τους πολίτες που έχουν τεθεί υπό κράτηση για την άσκηση των ανθρωπίνων δικαιωμάτων τους, συμπεριλαμβανομένου του Τζέιμς Ρίκετσον, και να αποσύρει όλες τις εις βάρος τους κατηγορίες·

7.  υποστηρίζει την απόφαση για την αναστολή της παροχής εκλογικής στήριξης από την ΕΕ στην Καμπότζη· υπενθυμίζει τις εθνικές και διεθνείς υποχρεώσεις όσον αφορά τις δημοκρατικές αρχές και τα θεμελιώδη ανθρώπινα δικαιώματα για τα οποία η Καμπότζη έχει δεσμευθεί· παροτρύνει την κυβέρνηση της Καμπότζης να προβεί σε μεταρρυθμίσεις για την προώθηση της δημοκρατίας και την εφαρμογή διεθνώς αναγνωρισμένων ελάχιστων προτύπων για τις μελλοντικές εκλογικές διαδικασίες, συμπεριλαμβανομένων της διοργάνωσης πολυκομματικών, ελεύθερων και αδιάβλητων εκλογών, της σύστασης μιας πραγματικά ανεξάρτητης εθνικής εκλογικής επιτροπής και της συμμετοχής των ΜΚΟ και των ανεξάρτητων μέσων ενημέρωσης στην παρακολούθηση και κάλυψη των εκλογών·

8.  υπενθυμίζει στην κυβέρνηση της Καμπότζης ότι οφείλει να εκπληρώσει τις υποχρεώσεις και τις δεσμεύσεις της όσον αφορά τις δημοκρατικές αρχές και τα θεμελιώδη ανθρώπινα δικαιώματα, οι οποίες αποτελούν ουσιαστικό στοιχείο της συμφωνίας συνεργασίας ΕΕ-Καμπότζης, και τους όρους που απορρέουν από το ΟΕΟ·

9.  εκφράζει την ικανοποίησή του για την πρόσφατη διερευνητική αποστολή της ΕΕ στην Καμπότζη στο πλαίσιο του ΟΕΟ και καλεί την Επιτροπή να υποβάλει, το συντομότερο δυνατόν, τα συμπεράσματα στο Κοινοβούλιο· καλεί την Επιτροπή να εξετάσει τις πιθανές συνέπειες στο πλαίσιο των εμπορικών προτιμήσεων που απολαύει η Καμπότζη, συμπεριλαμβανομένης της έναρξης έρευνας στο πλαίσιο των μηχανισμών που προβλέπονται στο πλαίσιο του ΟΕΟ·

10.  καλεί την ΕΥΕΔ και την Επιτροπή να συντάξουν κατάλογο των ατόμων που ευθύνονται για τη διάλυση της αντιπολίτευσης και για άλλες σοβαρές παραβιάσεις των ανθρωπίνων δικαιωμάτων στην Καμπότζη, προκειμένου να τους επιβληθούν ενδεχομένως περιορισμοί θεωρήσεων και δεσμεύσεις περιουσιακών στοιχείων·

11.  καλεί την Αντιπρόεδρο της Επιτροπής/Ύπατη Εκπρόσωπο της Ένωσης για θέματα Εξωτερικής Πολιτικής και Πολιτικής Ασφαλείας να παρακολουθεί στενά την κατάσταση στην Καμπότζη· καλεί την ΕΥΕΔ και τα κράτη μέλη να αναλάβουν δράση και να ηγηθούν των προσπαθειών κατά την προσεχή 39η σύνοδο του Συμβουλίου Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων του ΟΗΕ για την έκδοση αυστηρής απόφασης για την αντιμετώπιση της κατάστασης των ανθρωπίνων δικαιωμάτων στην Καμπότζη·

12.  καλεί την κυβέρνηση της Καμπότζης να ανανεώσει το μνημόνιο συνεννόησης (ΜΣ) με την Ύπατη Αρμοστεία του ΟΗΕ για τα ανθρώπινα δικαιώματα (OHCHR) στην Καμπότζη μετά τη λήξη του στις 31 Δεκεμβρίου 2018·

13.  αναθέτει στον Πρόεδρό του να διαβιβάσει το παρόν ψήφισμα στο Συμβούλιο, στην Επιτροπή, στην Αντιπρόεδρο της Επιτροπής/Ύπατη Εκπρόσωπο της Ένωσης για θέματα Εξωτερικής Πολιτικής και Πολιτικής Ασφαλείας, στην Ευρωπαϊκή Υπηρεσία Εξωτερικής Δράσης, στον Γενικό Γραμματέα του Συνδέσμου Κρατών Νοτιοανατολικής Ασίας (ASEAN), στις κυβερνήσεις και τα κοινοβούλια των κρατών μελών και στην κυβέρνηση και την Εθνοσυνέλευση της Καμπότζης.

(1) Κείμενα που εγκρίθηκαν, P8_TA(2017)0348. (2) Κείμενα που εγκρίθηκαν, P8_TA(2017)0497.

Νομοθετικό ψήφισμα του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου της 13ης Σεπτεμβρίου 2018 σχετικά με το σχέδιο εκτελεστικής απόφασης του Συμβουλίου για την έγκριση της σύναψης από την Eurojust της συμφωνίας συνεργασίας μεταξύ της Eurojust και της Αλβανίας (08688/2018 – C8-0251/2018 – 2018/0807(CNS))

P8_TA(2018)0347 A8-0275/2018

(Διαβούλευση)

Το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο,

–  έχοντας υπόψη το σχέδιο του Συμβουλίου (08688/2018),

–  έχοντας υπόψη το άρθρο 39 παράγραφος 1 της Συνθήκης για την Ευρωπαϊκή Ένωση, όπως τροποποιήθηκε από τη Συνθήκη του Άμστερνταμ, και το άρθρο 9 του πρωτοκόλλου αριθ. 36 σχετικά με τις μεταβατικές διατάξεις, σύμφωνα με τα οποία κλήθηκε από το Συμβούλιο να γνωμοδοτήσει (C8-0251/2018),

–  έχοντας υπόψη το άρθρο 78γ του Κανονισμού του,

–  έχοντας υπόψη την έκθεση της Επιτροπής Πολιτικών Ελευθεριών, Δικαιοσύνης και Εσωτερικών Υποθέσεων (A8-0275/2018),

1.  εγκρίνει το σχέδιο του Συμβουλίου·

2.  καλεί το Συμβούλιο, αν προτίθεται να απομακρυνθεί από το κείμενο που ενέκρινε το Κοινοβούλιο, να το ενημερώσει σχετικά·

3.  ζητεί να κληθεί εκ νέου να γνωμοδοτήσει εφόσον το Συμβούλιο προτίθεται να επιφέρει σημαντικές τροποποιήσεις στο κείμενο που ενέκρινε το Κοινοβούλιο·

4.  αναθέτει στον Πρόεδρό του να διαβιβάσει τη θέση του Κοινοβουλίου στο Συμβούλιο, στην Επιτροπή και στα εθνικά κοινοβούλια.

Νομοθετικό ψήφισμα του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου της 13ης Σεπτεμβρίου 2018 σχετικά με πρόταση κανονισμού του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου για την προστασία των φυσικών προσώπων έναντι της επεξεργασίας δεδομένων προσωπικού χαρακτήρα από τα όργανα και τους οργανισμούς της Ένωσης και την ελεύθερη κυκλοφορία των δεδομένων αυτών, και για την κατάργηση του κανονισμού (ΕΚ) αριθ. 45/2001 και της απόφασης αριθ. 1247/2002/ΕΚ (COM(2017)0008 – C8-0008/2017 – 2017/0002(COD))

P8_TA(2018)0348 A8-0313/2017

(Συνήθης νομοθετική διαδικασία: πρώτη ανάγνωση)

Το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο,

–  έχοντας υπόψη την πρόταση της Επιτροπής προς το Κοινοβούλιο και το Συμβούλιο (COM(2017)0008),

–  έχοντας υπόψη το άρθρο 294 παράγραφος 2 και το άρθρο 16 παράγραφος 2 της Συνθήκης για τη λειτουργία της Ευρωπαϊκής Ένωσης, σύμφωνα με τα οποία του υποβλήθηκε η πρόταση από την Επιτροπή (C8-0008/2017),

–  έχοντας υπόψη το άρθρο 294 παράγραφος 3 της Συνθήκης για τη λειτουργία της Ευρωπαϊκής Ένωσης,

–  έχοντας υπόψη τις συνεισφορές της Τσεχικής Βουλής, του Ισπανικού Κοινοβουλίου και του Πορτογαλικού Κοινοβουλίου σχετικά με το σχέδιο νομοθετικής πράξης,

–  έχοντας υπόψη την προσωρινή συμφωνία που εγκρίθηκε από την αρμόδια επιτροπή σύμφωνα με το άρθρο 69στ παράγραφος 4 του Κανονισμού του και τη δέσμευση του εκπροσώπου του Συμβουλίου, με επιστολή της 7ης Ιουνίου 2018, να εγκρίνει τη θέση του Κοινοβουλίου, σύμφωνα με το άρθρο 294 παράγραφος 4 της Συνθήκης για τη λειτουργία της Ευρωπαϊκής Ένωσης,

–  έχοντας υπόψη το άρθρο 59 του Κανονισμού του,

–  έχοντας υπόψη την έκθεση της Επιτροπής Πολιτικών Ελευθεριών, Δικαιοσύνης και Εσωτερικών Υποθέσεων και τη γνωμοδότηση της Επιτροπής Νομικών Θεμάτων (A8-0313/2017),

1.  εγκρίνει τη θέση του σε πρώτη ανάγνωση όπως παρατίθεται κατωτέρω·

2.  λαμβάνει υπόψη τη δήλωση της Επιτροπής που επισυνάπτεται στο παρόν ψήφισμα·

3.  ζητεί από την Επιτροπή να υποβάλει εκ νέου την πρόταση στο Κοινοβούλιο, αν την αντικαταστήσει με νέο κείμενο, αν της επιφέρει σημαντικές τροποποιήσεις ή αν προτίθεται να της επιφέρει σημαντικές τροποποιήσεις·

4.  αναθέτει στον Πρόεδρό του να διαβιβάσει τη θέση του Κοινοβουλίου στο Συμβούλιο, στην Επιτροπή και στα εθνικά κοινοβούλια.

Θέση του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου που καθορίσθηκε σε πρώτη ανάγνωση στις 13 Σεπτεμβρίου 2018 εν όψει της έγκρισης κανονισμού (ΕΕ) 2018/... του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου για την προστασία των φυσικών προσώπων έναντι της επεξεργασίας δεδομένων προσωπικού χαρακτήρα από τα θεσμικά και λοιπά όργανα και τους οργανισμούς της Ένωσης και την ελεύθερη κυκλοφορία των δεδομένων αυτών, και για την κατάργηση του κανονισμού (ΕΚ) αριθ. 45/2001 και της απόφασης αριθ. 1247/2002/ΕΚ

(Καθώς έχει επιτευχθεί συμφωνία μεταξύ του Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου, η θέση του Κοινοβουλίου αντιστοιχεί στην τελική νομοθετική πράξη, κανονισμός (ΕΕ) 2018/1725.)

ΠΑΡΑΡΤΗΜΑ ΣΤΟ ΝΟΜΟΘΕΤΙΚΟ ΨΗΦΙΣΜΑ

ΔΗΛΩΣΗ ΤΗΣ ΕΠΙΤΡΟΠΗΣ

Η Επιτροπή εκφράζει τη λύπη της για τον αποκλεισμό των αποστολών που αναφέρονται στο άρθρο 42 παράγραφος 1, στο άρθρο 43 και στο άρθρο 44 ΣΕΕ από το πεδίο εφαρμογής του κανονισμού και σημειώνει ότι το αποτέλεσμα θα είναι να μην υπάρχουν κανόνες προστασίας δεδομένων για τις αποστολές αυτού του είδους. Η Επιτροπή σημειώνει ότι τυχόν απόφαση του Συμβουλίου που θα βασίζεται στο άρθρο 39 ΣΕΕ θα μπορούσε να καθορίσει μόνο τους κανόνες προστασίας δεδομένων για την επεξεργασία δεδομένων προσωπικού χαρακτήρα από τα κράτη μέλη κατά την άσκηση δραστηριοτήτων που εμπίπτουν στο πεδίο εφαρμογής της Κοινής Εξωτερικής Πολιτικής και Πολιτικής Ασφαλείας. Αυτή η απόφαση του Συμβουλίου δεν θα μπορούσε να περιλαμβάνει κανόνες που θα εφαρμόζονται σε δραστηριότητες που ασκούνται από θεσμικά και λοιπά όργανα, γραφεία και οργανισμούς της ΕΕ. Συνεπώς, για να καλυφθεί το νομικό κενό, η ενδεχόμενη απόφαση του Συμβουλίου θα πρέπει να συνοδεύεται από επιπρόσθετη συμπληρωματική πράξη που θα βασίζεται στο άρθρο 16 ΣΛΕΕ.

Η Επιτροπή σημειώνει ότι η παράγραφος 3 του άρθρου 9 (πρώην άρθρο 70α της γενικής προσέγγισης του Συμβουλίου) δεν δημιουργεί νέα υποχρέωση για τα όργανα και τους οργανισμούς της Ένωσης όσον αφορά την ισορροπία που πρέπει να επιτευχθεί μεταξύ της προστασίας των δεδομένων προσωπικού χαρακτήρα και της πρόσβασης του κοινού στα έγγραφα.

Νομοθετικό ψήφισμα του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου της 13ης Σεπτεμβρίου 2018 σχετικά με την πρόταση κανονισμού του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου για τη δημιουργία ενιαίας ψηφιακής πύλης με σκοπό την παροχή πληροφοριών, διαδικασιών και υπηρεσιών υποστήριξης και επίλυσης προβλημάτων, και για την τροποποίηση του κανονισμού (ΕΕ) αριθ. 1024/2012 (COM(2017)0256 – C8-0141/2017 – 2017/0086(COD))

P8_TA(2018)0349 A8-0054/2018

(Συνήθης νομοθετική διαδικασία: πρώτη ανάγνωση)

Το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο,

–  έχοντας υπόψη την πρόταση της Επιτροπής προς το Κοινοβούλιο και το Συμβούλιο (COM(2017)0256),

–  έχοντας υπόψη το άρθρο 294 παράγραφος 2 και το άρθρο 21 παράγραφος 2, το άρθρο 48 και το άρθρο 114 παράγραφος 1 της Συνθήκης για τη λειτουργία της Ευρωπαϊκής Ένωσης, σύμφωνα με τα οποία του υποβλήθηκε η πρόταση από την Επιτροπή (C8-0141/2017),

–  έχοντας υπόψη τη γνωμοδότηση της Επιτροπής Νομικών Θεμάτων επί της προτεινόμενης νομικής βάσης,

–  έχοντας υπόψη το άρθρο 294 παράγραφος 3 της Συνθήκης για τη λειτουργία της Ευρωπαϊκής Ένωσης,

–  έχοντας υπόψη τη γνώμη της Ευρωπαϊκής Οικονομικής και Κοινωνικής Επιτροπής της 18ης Οκτωβρίου 2017(1),

–  έχοντας υπόψη την προσωρινή συμφωνία που εγκρίθηκε από την αρμόδια επιτροπή σύμφωνα με το άρθρο 69στ παράγραφος 4 του Κανονισμού του και τη δέσμευση του εκπροσώπου του Συμβουλίου, με επιστολή της 20ής Ιουνίου 2018, να εγκρίνει τη θέση του Κοινοβουλίου, σύμφωνα με το άρθρο 294 παράγραφος 4 της Συνθήκης για τη λειτουργία της Ευρωπαϊκής Ένωσης,

–  έχοντας υπόψη τα άρθρα 59 και 39 του Κανονισμού του,

–  έχοντας υπόψη την έκθεση της Επιτροπής Εσωτερικής Αγοράς και Προστασίας των Καταναλωτών (A8-0054/2018),

1.  εγκρίνει τη θέση του σε πρώτη ανάγνωση όπως παρατίθεται κατωτέρω·

2.  ζητεί από την Επιτροπή να υποβάλει εκ νέου την πρόταση στο Κοινοβούλιο, αν την αντικαταστήσει με νέο κείμενο, αν της επιφέρει σημαντικές τροποποιήσεις ή αν προτίθεται να της επιφέρει σημαντικές τροποποιήσεις·

3.  αναθέτει στον Πρόεδρό του να διαβιβάσει τη θέση του Κοινοβουλίου στο Συμβούλιο, στην Επιτροπή και στα εθνικά κοινοβούλια.

Θέση του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου που καθορίσθηκε σε πρώτη ανάγνωση στις 13 Σεπτεμβρίου 2018 εν όψει της έγκρισης κανονισμού (ΕΕ) 2018/... του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου για τη δημιουργία ενιαίας ψηφιακής θύρας με σκοπό την παροχή πρόσβασης σε πληροφορίες, σε διαδικασίες και σε υπηρεσίες υποστήριξης και επίλυσης προβλημάτων και για την τροποποίηση του κανονισμού (ΕΕ) αριθ. 1024/2012

(Καθώς έχει επιτευχθεί συμφωνία μεταξύ του Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου, η θέση του Κοινοβουλίου αντιστοιχεί στην τελική νομοθετική πράξη, κανονισμός (ΕΕ) 2018/1724.)

(1) ΕΕ C 81 της 2.3.2018, σ. 88.

Ψήφισμα του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου της 13ης Σεπτεμβρίου 2018 σχετικά με τις πυρκαγιές στο Μάτι (Περιφέρεια Αττικής, Ελλάδα) τον Ιούλιο του 2018 και την αντίδραση της ΕΕ (2018/2847(RSP))

P8_TA(2018)0350 RC-B8-0388/2018

Το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο,

–  έχοντας υπόψη το άρθρο 174 της Συνθήκης για τη λειτουργία της Ευρωπαϊκής Ένωσης (ΣΛΕΕ),

–  έχοντας υπόψη την πρόταση της Επιτροπής για απόφαση του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου για την τροποποίηση της απόφασης αριθ. 1313/2013/ΕΕ περί μηχανισμού πολιτικής προστασίας της Ένωσης (COM(2017)0772),

–  έχοντας υπόψη τον κανονισμό (ΕΚ) αριθ. 2012/2002 του Συμβουλίου, της 11ης Νοεμβρίου 2002, για την ίδρυση του Ταμείου Αλληλεγγύης της Ευρωπαϊκής Ένωσης(1),

–  έχοντας υπόψη τη Σύμβαση-πλαίσιο των Ηνωμένων Εθνών για την κλιματική αλλαγή (UNFCCC) και τη Συμφωνία του Παρισιού, που εγκρίθηκαν με την απόφαση 1/CP.21 στην 21η Διάσκεψη των Μερών της UNFCCC (COP 21), καθώς και την 11η Διάσκεψη των Μερών που επέχει θέση συνόδου των Μερών του Πρωτοκόλλου του Κιότο (CMP 11), η οποία έλαβε χώρα στο Παρίσι (Γαλλία) από τις 30 Νοεμβρίου 2015 έως τις 11 Δεκεμβρίου 2015,

–  έχοντας υπόψη το άρθρο 123 παράγραφοι 2 και 4 του Κανονισμού του,

Α.  λαμβάνοντας υπόψη ότι οι πυρκαγιές του Ιουλίου του 2018 στο Μάτι Αττικής είχαν ως τραγική συνέπεια τον θάνατο 99 ατόμων και τον τραυματισμό εκατοντάδων·

Β.  λαμβάνοντας υπόψη ότι οι εν λόγω πυρκαγιές κατέστρεψαν σπίτια και οδήγησαν στην απομάκρυνση αρκετών εκατοντάδων ατόμων, προκάλεσαν σοβαρή ζημιά στις τοπικές και περιφερειακές υποδομές και στο περιβάλλον, με επιπτώσεις στη γεωργία, και επηρέασαν τις οικονομικές δραστηριότητες, μεταξύ άλλων στον τουριστικό και τον ξενοδοχειακό τομέα·

Γ.  λαμβάνοντας υπόψη ότι η συχνότητα, η σοβαρότητα και η πολυπλοκότητα των καταστάσεων ακραίας ξηρασίας και των δασικών πυρκαγιών έχουν αυξηθεί, με επιπτώσεις σε όλη την Ευρώπη και επιδεινώνονται από την αλλαγή του κλίματος·

Δ.  λαμβάνοντας υπόψη ότι οι επενδύσεις στην καταπολέμηση της κλιματικής αλλαγής αποτελούν επείγον μέτρο για την αποτροπή των καταστροφών από την ξηρασία και τις πυρκαγιές·

Ε.  λαμβάνοντας υπόψη ότι η Ελλάδα, η Σουηδία και η Λετονία ζήτησαν τη στήριξη της ΕΕ μέσω του Μηχανισμού Πολιτικής Προστασίας της Ένωσης το καλοκαίρι του 2018 λόγω των πυρκαγιών·

1.  εκφράζει τα ειλικρινή του συλλυπητήρια στις οικογένειες όλων εκείνων που έχασαν τη ζωή τους στις πυρκαγιές στην Αττική·

2.  εκφράζει τη συμπαράστασή του σε όλους τους κατοίκους που επλήγησαν από τις πυρκαγιές στην Αττική·

3.  αποτίει φόρο τιμής στην αφοσίωση των πυροσβεστών, των ακτοφυλάκων, των εθελοντών και των άλλων πολιτών που έθεσαν σε κίνδυνο τη ζωή τους για την κατάσβεση των πυρκαγιών και τη διάσωση των συμπολιτών τους·

4.  τονίζει τον ρόλο του Μηχανισμού Πολιτικής Προστασίας της Ένωσης για την παροχή αεροσκαφών, οχημάτων, ιατρικού προσωπικού και πυροσβεστών από ολόκληρη την Ευρωπαϊκή Ένωση·

5.  υπενθυμίζει ότι υπάρχει η δυνατότητα κινητοποίησης διαφόρων ταμείων της ΕΕ, όπως το Ταμείο Αλληλεγγύης της ΕΕ, για να αποκατασταθούν υποδομές ζωτικής σημασίας και να πραγματοποιηθούν επιχειρήσεις καθαρισμού μετά από μια φυσική καταστροφή·

6.  επαναλαμβάνει τη σημασία της στήριξης στο πλαίσιο των ταμείων συνοχής της ΕΕ για την πρόληψη των πυρκαγιών και την αντιμετώπιση καταστάσεων εκτάκτου ανάγκης, και καλεί τα κράτη μέλη να αξιοποιήσουν πλήρως τη χρηματοδότηση αυτή και να ενημερώσουν το κοινό σχετικά με τον κίνδυνο των δασικών πυρκαγιών·

7.  τονίζει την ανάγκη για ενίσχυση της επιστημονικής έρευνας όσον αφορά τους μηχανισμούς αξιολόγησης κινδύνου, τα συστήματα πρόληψης και έγκαιρης ανίχνευσης και άλλα μέσα καταπολέμησης των φαινομένων αυτών, καθώς και για βελτίωση της ανταλλαγής εμπειριών και βέλτιστων πρακτικών μεταξύ των περιφερειών και των κρατών μελών·

8.  τονίζει ότι έγγραφο που δημοσιεύθηκε από τον Παγκόσμιο Μετεωρολογικό Οργανισμό την 1η Αυγούστου 2018(2) παρέχει στοιχεία που αποδεικνύουν ότι το κύμα καύσωνα στην Ευρώπη το 2018 συνδέεται με την κλιματική αλλαγή· παροτρύνει την Επιτροπή και τα κράτη μέλη να θέσουν στόχους και να εφαρμόσουν πολιτικές για το κλίμα που θα ανταποκρίνονται στις δεσμεύσεις που αναλήφθηκαν στο πλαίσιο της συμφωνίας COP 21 του Παρισιού·

9.  τονίζει την ανάγκη να εξασφαλιστεί η πρόληψη των πλημμυρών στις περιοχές που πλήττονται από δασικές πυρκαγιές, ώστε να αποφεύγονται περαιτέρω καταστροφές·

10.  καλεί την Επιτροπή να συνεκτιμά τον κίνδυνο δασικών πυρκαγιών και τη διαχείριση των δασών και του τοπίου με βάση το οικοσύστημα κατά την αξιολόγηση των ισχυόντων μέτρων της ΕΕ, όπως είναι η δασική στρατηγική της ΕΕ και η στρατηγική της ΕΕ για την προσαρμογή στην κλιματική αλλαγή, και να προσαρμόζει τις εν λόγω στρατηγικές σε περίπτωση που εντοπίζονται τυχόν κενά·

11.  καλεί το Συμβούλιο και την Επιτροπή να ολοκληρώσουν, από κοινού με το Κοινοβούλιο, τις διοργανικές διαπραγματεύσεις σχετικά με τον νέο Μηχανισμό Πολιτικής Προστασίας της Ένωσης και τη δημιουργία του rescEU, μέχρι τα τέλη του 2018·

12.  αναθέτει στον Πρόεδρό του να διαβιβάσει το παρόν ψήφισμα στο Συμβούλιο, στην Επιτροπή, στην Επιτροπή των Περιφερειών, στις κυβερνήσεις των κρατών μελών και στις περιφερειακές αρχές των περιοχών που επλήγησαν από τις πυρκαγιές.

(1) ΕΕ L 311 της 14.11.2002, σ. 3. (2) https://public.wmo.int/en/media/news/july-sees-extreme-weather-high-impacts

Ψήφισμα του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου της 13ης Σεπτεμβρίου 2018 σχετικά με την απειλούμενη κατεδάφιση του Khan al-Ahmar και άλλων χωριών Βεδουίνων (2018/2849(RSP))

P8_TA(2018)0351 RC-B8-0384/2018

Το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο,

–  έχοντας υπόψη τα προηγούμενα ψηφίσματά του σχετικά με την ισραηλοπαλαιστινιακή σύγκρουση,

–  έχοντας υπόψη τη δήλωση της Αντιπροέδρου της Επιτροπής/Ύπατης Εκπροσώπου της Ένωσης για θέματα Εξωτερικής Πολιτικής και Πολιτικής Ασφαλείας (ΑΠ/ΥΕ) Federica Mogherini, της 7ης Σεπτεμβρίου 2018, σχετικά με τις τελευταίες εξελίξεις όσον αφορά την προγραμματισμένη κατεδάφιση του Khan al-Ahmar,

–  έχοντας υπόψη τις κατευθυντήριες γραμμές της ΕΕ σχετικά με το διεθνές ανθρωπιστικό δίκαιο,

–  έχοντας υπόψη την κοινή δήλωση Γαλλίας, Γερμανίας, Ιταλίας, Ισπανίας και Ηνωμένου Βασιλείου της 10ης Σεπτεμβρίου 2018 σχετικά με το χωριό Khan al-Ahmar,

–  έχοντας υπόψη την τέταρτη Σύμβαση της Γενεύης του 1949, ιδίως τα άρθρα 49, 50, 51 και 53,

–  έχοντας υπόψη την εξαμηνιαία έκθεση σχετικά με τις κατεδαφίσεις και τις κατασχέσεις χρηματοδοτούμενων από την ΕΕ κτισμάτων στη Δυτική Όχθη, μεταξύ άλλων και στην Ανατολική Ιερουσαλήμ, Ιανουάριος-Ιούνιος 2018, που δημοσίευσε η Ευρωπαϊκή Υπηρεσία Εξωτερικής Δράσης (ΕΥΕΔ) στις 24 Αυγούστου 2018,

–  έχοντας υπόψη το άρθρο 123 παράγραφοι 2 και 4 του Κανονισμού του,

A.  λαμβάνοντας υπόψη ότι, στις 5 Σεπτεμβρίου 2018, το ισραηλινό Ανώτατο Δικαστήριο απέρριψε τις αναφορές των κατοίκων του Khan al-Ahmar· λαμβάνοντας υπόψη ότι το Ανώτατο Δικαστήριο έκρινε ότι οι αρμόδιες αρχές επιτρέπεται να εφαρμόσουν το σχέδιο μετεγκατάστασης των κατοίκων στο Δυτικό Jahalin· λαμβάνοντας υπόψη ότι το Ανώτατο Δικαστήριο επέτρεψε στις ισραηλινές αρχές να προχωρήσουν με τα σχέδια κατεδάφισης του Khan al-Ahmar·

B.  λαμβάνοντας υπόψη ότι το Khan al-Ahmar είναι μία από τις 46 κοινότητες Βεδουίνων στην κεντρική Δυτική Όχθη οι οποίες, κατά τον Οργανισμό Ηνωμένων Εθνών, διατρέχουν κίνδυνο βίαιης μετακίνησης· λαμβάνοντας υπόψη ότι η εν λόγω κοινότητα αποτελείται από 32 οικογένειες και αριθμεί συνολικά 173 άτομα, στα οποία περιλαμβάνονται 92 ανήλικοι· λαμβάνοντας υπόψη ότι ο ισραηλινός στρατός έχει εκδώσει διαταγές κατεδάφισης για όλα τα κτίσματα του χωριού·

Γ.  λαμβάνοντας υπόψη ότι το 2010 το ισραηλινό Ανώτατο Δικαστήριο αποφάνθηκε ότι το σύνολο των κτισμάτων του Khan al-Ahmar είχε οικοδομηθεί παράνομα, κατά παράβαση της νομοθεσίας περί χωροταξικού σχεδιασμού και χρήσης γης και, επομένως, έπρεπε να κατεδαφιστεί· λαμβάνοντας υπόψη ότι το Ανώτατο Δικαστήριο τόνισε επίσης ότι οι ισραηλινές αρχές πρέπει να βρουν κατάλληλη εναλλακτική λύση για το σχολείο και για τους κατοίκους της κοινότητας· λαμβάνοντας υπόψη ότι το κράτος του Ισραήλ έχει δηλώσει εγγράφως τι θα παράσχει στις οικογένειες που θα μετακινηθούν στο Δυτικό Jahalin (Abu Dis), με προοπτική την ανάπτυξη ενός δεύτερου χώρου μετεγκατάστασης ανατολικά της Ιεριχούς· λαμβάνοντας υπόψη ότι η κοινότητα του Khan al-Ahmar αρνείται να εκτοπισθεί·

Δ.  λαμβάνοντας υπόψη ότι, βάσει της τέταρτης Σύμβασης της Γενεύης, η βίαιη μετακίνηση κατοίκων κατεχόμενου εδάφους απαγορεύεται, εκτός αν υπαγορεύεται από λόγους ασφάλειας του πληθυσμού ή επιτακτικούς στρατιωτικούς λόγους, και συνιστά σοβαρή παραβίαση του διεθνούς ανθρωπιστικού δικαίου·

E.  λαμβάνοντας υπόψη ότι οι ισραηλινές αρχές επιβάλλουν ένα εξαιρετικά περιοριστικό καθεστώς δόμησης για τους παλαιστίνιους κατοίκους της περιοχής Γ στη Δυτική Όχθη· λαμβάνοντας υπόψη ότι με το καθεστώς αυτό οι νόμιμες δραστηριότητες οικοδόμησης των Παλαιστινίων καθίστανται σχεδόν αδύνατες στην περιοχή και ότι το καθεστώς αυτό χρησιμοποιείται για να εκδιωχθούν οι Παλαιστίνιοι και να επεκταθούν οι εποικιστικές δραστηριότητες· λαμβάνοντας υπόψη ότι οι ισραηλινοί εποικισμοί είναι παράνομοι βάσει του διεθνούς δικαίου και συνιστούν μείζον εμπόδιο στις ειρηνευτικές προσπάθειες· λαμβάνοντας υπόψη ότι, δυνάμει του διεθνούς δικαίου, οιοσδήποτε τρίτος, περιλαμβανομένων των κρατών μελών της ΕΕ, έχει χρέος να μην αναγνωρίζει, βοηθά ή ενισχύει τους οικισμούς σε κατεχόμενο έδαφος, καθώς και καθήκον να εναντιώνεται εμπράκτως σε αυτούς·

ΣΤ.  λαμβάνοντας υπόψη ότι το Khan al-Ahmar βρίσκεται στην περιοχή του διαδρόμου Ε1 στην κατεχόμενη Δυτική Όχθη· λαμβάνοντας υπόψη ότι η διατήρηση του στάτους κβο σε αυτή την περιοχή έχει θεμελιώδη σημασία για τη βιωσιμότητα της λύσης των δύο κρατών και τη μελλοντική ίδρυση εδαφικά συνεχούς και βιώσιμου παλαιστινιακού κράτους· λαμβάνοντας υπόψη ότι το Κοινοβούλιο έχει επανειλημμένα αντιταχθεί σε κάθε ενέργεια που υπονομεύει τη βιωσιμότητα της λύσης των δύο κρατών και έχει καλέσει τις δύο πλευρές να επιδείξουν, με πολιτικές και δράσεις, ουσιαστική δέσμευση για μια λύση δύο κρατών προκειμένου να αποκατασταθεί η εμπιστοσύνη·

Ζ.  λαμβάνοντας υπόψη ότι δέκα κράτη μέλη της ΕΕ υποστηρίζουν προγράμματα ανθρωπιστικής βοήθειας στο Khan al-Ahmar, περιλαμβανομένης της ανέγερσης δημοτικού σχολείου, και ότι σήμερα βρίσκεται σε κίνδυνο ανθρωπιστική βοήθεια ύψους 315 000 EUR την οποία χρηματοδοτεί η ΕΕ·

H.  λαμβάνοντας υπόψη ότι, σύμφωνα με το γραφείο του εκπροσώπου της ΕΕ στην Παλαιστίνη, η καταστροφή και η κατάσχεση παλαιστινιακής ιδιοκτησίας στην κατεχόμενη Δυτική Όχθη, συμπεριλαμβανομένης της Ανατολικής Ιερουσαλήμ, συνεχίστηκε το πρώτο εξάμηνο του 2018· λαμβάνοντας υπόψη ότι η κατεδάφιση του Khan al-Ahmar ενέχει τον κίνδυνο να δημιουργηθεί αρνητικό προηγούμενο για δεκάδες άλλες κοινότητες Βεδουίνων κατά μήκος της Δυτικής Όχθης·

1.  συντάσσεται με την έκκληση της ΑΠ/ΥΕ, της Γαλλίας, της Γερμανίας, της Ιταλίας, της Ισπανίας και του Ηνωμένου Βασιλείου προς την ισραηλινή κυβέρνηση να εγκαταλείψει το σχέδιο μετεγκατάστασης που θα οδηγούσε στην κατεδάφιση του Khan al-Ahmar και στη βίαιη μετακίνηση του πληθυσμού του σε άλλη τοποθεσία· θεωρεί ότι έχει ύψιστη σημασία να συνεχίσει η ΕΕ να έχει ενιαία στάση στο θέμα αυτό·

2.  προειδοποιεί τις ισραηλινές αρχές, ως κατοχική δύναμη, ότι η κατεδάφιση του Khan al-Ahmar και η βίαιη μετακίνηση των κατοίκων του συνιστά σοβαρή παραβίαση του διεθνούς ανθρωπιστικού δικαίου·

3.  εκφράζει την ανησυχία του για τον αντίκτυπο που θα έχει η κατεδάφιση του Khan al-Ahmar, η οποία θα απειλήσει περαιτέρω τη βιωσιμότητα της λύσης των δύο κρατών και θα υπονομεύσει τις προοπτικές ειρήνευσης· επαναλαμβάνει ότι η προστασία και η διατήρηση της βιωσιμότητας της λύσης των δύο κρατών αποτελεί άμεση προτεραιότητα για τις πολιτικές και τη δράση της ΕΕ για την ισραηλινοπαλαιστινιακή σύγκρουση και την ειρηνευτική διαδικασία στη Μέση Ανατολή·

4.  εμμένει στην άποψη ότι, σε περίπτωση που η κατεδάφιση και η εκκένωση του Khan al-Ahmar υλοποιηθούν, η απάντηση της ΕΕ θα πρέπει να είναι ανάλογη της σοβαρότητας αυτής της εξέλιξης και να συνάδει με τη μακρόχρονη υποστήριξή της προς την κοινότητα του Khan al-Ahmar· καλεί την ΑΠ/ΥΕ της ΕΕ να εντείνει τη συνεργασία με τις ισραηλινές αρχές για τον πλήρη σεβασμό των δικαιωμάτων του παλαιστινιακού πληθυσμού στην περιοχή Γ και να απαιτήσει αποζημίωση από το Ισραήλ για την καταστροφή υποδομών που έχουν χρηματοδοτηθεί από την ΕΕ·

5.  καλεί την ισραηλινή κυβέρνηση να θέσει αμέσως τέλος στην πολιτική απειλών κατεδάφισης και, ουσιαστικά, εκδίωξης των κοινοτήτων Βεδουίνων που ζουν στο Negev και στην περιοχή Γ της κατεχόμενης Δυτικής Όχθης· τονίζει ότι η κατεδάφιση κατοικιών, σχολείων και άλλων υποδομών ζωτικής σημασίας στα κατεχόμενα παλαιστινιακά εδάφη είναι παράνομη βάσει του διεθνούς ανθρωπιστικού δικαίου·

6.  υπενθυμίζει ότι το Ισραήλ φέρει την πλήρη ευθύνη για την παροχή των αναγκαίων υπηρεσιών, συμπεριλαμβανομένων της εκπαίδευσης, της ιατροφαρμακευτικής περίθαλψης και της καλής διαβίωσης των ατόμων που ζουν υπό την κατοχή του, σύμφωνα με την τέταρτη Σύμβαση της Γενεύης·

7.  παραμένει απόλυτα πεπεισμένο ότι η μόνη βιώσιμη λύση στη σύγκρουση στη Μέση Ανατολή είναι η λύση των δύο δημοκρατικών κρατών, του Ισραήλ και της Παλαιστίνης, που θα ζουν ειρηνικά το ένα δίπλα στο άλλο, με ασφαλή και αναγνωρισμένα σύνορα, με βάση τα σύνορα του 1967 και με την Ιερουσαλήμ ως πρωτεύουσα και των δύο κρατών· καταδικάζει κάθε μονομερή απόφαση ή δράση που μπορεί να υπονομεύσει τις προοπτικές αυτής της λύσης·

8.  καλεί τις ισραηλινές αρχές να σταματήσουν και να αναστρέψουν αμέσως την εποικιστική πολιτική τους· καλεί την ΕΕ να παραμείνει ακλόνητη στο θέμα αυτό·

9.  αναθέτει στον Πρόεδρό του να διαβιβάσει το παρόν ψήφισμα στο Συμβούλιο, την Επιτροπή, την Αντιπρόεδρο της Επιτροπής/Ύπατη Εκπρόσωπο της Ένωσης για Θέματα Εξωτερικής Πολιτικής και Πολιτικής Ασφαλείας, τον Ειδικό Εντεταλμένο της ΕΕ για την Ειρηνευτική Διαδικασία στη Μέση Ανατολή, τις κυβερνήσεις και τα κοινοβούλια των κρατών μελών, τον Γενικό Γραμματέα του ΟΗΕ, τον Ειδικό Συντονιστή του ΟΗΕ για την Ειρηνευτική Διαδικασία στη Μέση Ανατολή, την Κνεσέτ και την κυβέρνηση του Ισραήλ, τον Πρόεδρο της Παλαιστινιακής Αρχής και στο Παλαιστινιακό Νομοθετικό Συμβούλιο.

Ψήφισμα του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου της 13ης Σεπτεμβρίου 2018 σχετικά με την ευρωπαϊκή στρατηγική για τις πλαστικές ύλες σε μια κυκλική οικονομία (2018/2035(INI))

P8_TA(2018)0352 A8-0262/2018

Το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο,

–  έχοντας υπόψη την ανακοίνωση της Επιτροπής, της 16ης Ιανουαρίου 2018, με τίτλο «Ευρωπαϊκή στρατηγική για τις πλαστικές ύλες σε μια κυκλική οικονομία» (COM(2018)0028),

–  έχοντας υπόψη την έκθεση της Επιτροπής, της 16ης Ιανουαρίου 2018, σχετικά με τις επιπτώσεις της χρήσης οξοδιασπώμενων πλαστικών υλικών, συμπεριλαμβανομένων των οξοδιασπώμενων πλαστικών σακουλών μεταφοράς, στο περιβάλλον (COM(2018)0035),

–  έχοντας υπόψη την ανακοίνωση της Επιτροπής και το έγγραφο εργασίας των υπηρεσιών της Επιτροπής, της 16ης Ιανουαρίου 2018, σχετικά με την εφαρμογή της δέσμης μέτρων για την κυκλική οικονομία: επιλογές σχετικά με τα θέματα διεπαφής μεταξύ της νομοθεσίας για τα χημικά, τα προϊόντα και τα απόβλητα (COM(2018)0032),

–  έχοντας υπόψη το πρόγραμμα εργασίας της περιόδου 2016-2019 για τον οικολογικό σχεδιασμό (COM(2016)0773), ιδίως τον στόχο δημιουργίας απαιτήσεων που να αφορούν συγκεκριμένα προϊόντα και να είναι πιο οριζόντιες σε τομείς όπως η ανθεκτικότητα, η δυνατότητα επισκευής, η επεκτασιμότητα, ο σχεδιασμός για την αποσυναρμολόγηση και η ευκολία επαναχρησιμοποίησης και ανακύκλωσης,

–  έχοντας υπόψη την ανακοίνωση της Επιτροπής, της 2ας Δεκεμβρίου 2015, με τίτλο «Το κλείσιμο του κύκλου –­­ Ένα σχέδιο δράσης της ΕΕ για την κυκλική οικονομία» (COM(2015)0614),

–  έχοντας υπόψη την οδηγία (ΕΕ) 2018/849 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου, της 30ής Μαΐου 2018, για την τροποποίηση των οδηγιών 2000/53/EK για τα οχήματα στο τέλος του κύκλου ζωής τους, 2006/66/ΕΚ σχετικά με τις ηλεκτρικές στήλες και τους συσσωρευτές και τα απόβλητα ηλεκτρικών στηλών και συσσωρευτών, και 2012/19/ΕΕ σχετικά με τα απόβλητα ηλεκτρικού και ηλεκτρονικού εξοπλισμού(1),

–  έχοντας υπόψη την οδηγία (ΕΕ) 2018/850 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου, της 30ής Μαΐου 2018, για την τροποποίηση της οδηγίας 1999/31/ΕΚ περί υγειονομικής ταφής των αποβλήτων(2),

–  έχοντας υπόψη την οδηγία (ΕΕ) 2018/851 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου, της 30ής Μαΐου 2018, για την τροποποίηση της οδηγίας 2008/98/ΕΚ για τα απόβλητα(3),

–  έχοντας υπόψη την οδηγία (ΕΕ) 2018/852 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου, της 30ής Μαΐου 2018, για τροποποίηση της οδηγίας 94/62/ΕΚ για τις συσκευασίες και τα απορρίμματα συσκευασίας(4),

–  έχοντας υπόψη την οδηγία (EE) 2015/720 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου, της 29ης Απριλίου 2015, σχετικά με την τροποποίηση της οδηγίας 94/62/ΕΚ με σκοπό τη μείωση της κατανάλωσης λεπτών πλαστικών σακουλών μεταφοράς(5),

–  έχοντας υπόψη την οδηγία 2009/125/ΕΚ του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου, της 21ης Οκτωβρίου 2009, για τη θέσπιση πλαισίου για τον καθορισμό απαιτήσεων οικολογικού σχεδιασμού όσον αφορά τα συνδεόμενα με την ενέργεια προϊόντα(6) (εφεξής «η οδηγία για τον οικολογικό σχεδιασμό»), καθώς και τους εκτελεστικούς κανονισμούς και τις εθελοντικές συμφωνίες που έχουν θεσπιστεί δυνάμει της εν λόγω οδηγίας,

–  έχοντας υπόψη την απόφαση αριθ. 1386/2013/ΕΕ του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου, της 20ής Νοεμβρίου 2013, σχετικά με γενικό ενωσιακό πρόγραμμα δράσης για το περιβάλλον έως το 2020(7),

–  έχοντας υπόψη τα συμπεράσματα του Συμβουλίου της 18ης Δεκεμβρίου 2017 για την οικολογική καινοτομία: προώθηση της μετάβασης σε μια κυκλική οικονομία,

–  έχοντας υπόψη το Ειδικό Ευρωβαρόμετρο αριθ. 468, του Οκτωβρίου του 2017, με θέμα τη στάση των ευρωπαίων πολιτών σχετικά με το περιβάλλον,

–  έχοντας υπόψη τη Συμφωνία του Παρισιού για την κλιματική αλλαγή και την 21η διάσκεψη των συμβαλλομένων μερών (COP21) της UNFCCC,

–  έχοντας υπόψη το ψήφισμα των Ηνωμένων Εθνών με τίτλο «Να αλλάξουμε τον κόσμο μας: η Ατζέντα του 2030 για τη βιώσιμη ανάπτυξη», το οποίο εγκρίθηκε στη σύνοδο κορυφής των Ηνωμένων Εθνών για τη βιώσιμη ανάπτυξη που πραγματοποιήθηκε στις 25 Σεπτεμβρίου 2015,

–  έχοντας υπόψη το ψήφισμά του, της 9ης Ιουλίου 2015, σχετικά με την αποδοτικότητα των πόρων: προς μια κυκλική οικονομία(8),

—  έχοντας υπόψη το ψήφισμά του, της 4ης Ιουλίου 2017, σχετικά με την επιμήκυνση της ζωής των προϊόντων: οφέλη για τους καταναλωτές και τις επιχειρήσεις(9),

–  έχοντας υπόψη το ψήφισμά του, της 16ης Ιανουαρίου 2018, σχετικά με τη διεθνή διακυβέρνηση των ωκεανών: ένα θεματολόγιο για το μέλλον των ωκεανών μας στο πλαίσιο των στόχων βιώσιμης ανάπτυξης (ΣΒΑ) για το 2030(10),

–  έχοντας υπόψη το άρθρο 52 του Κανονισμού του,

–  έχοντας υπόψη την έκθεση της Επιτροπής Περιβάλλοντος, Δημόσιας Υγείας και Ασφάλειας των Τροφίμων καθώς και τη γνωμοδότηση της Επιτροπής Αλιείας (A8-0262/2018),

Α.  λαμβάνοντας υπόψη ότι τα πλαστικά αποτελούν πολύτιμο υλικό, με ευρεία χρήση σε όλες τις αλυσίδες αξίας, το οποίο κατέχει σημαντική θέση στην κοινωνία και την οικονομία μας, εφόσον αποτελεί αντικείμενο υπεύθυνης χρήσης και διαχείρισης·

Β.  λαμβάνοντας υπόψη ότι ο τρόπος με τον οποίο σήμερα παράγονται, χρησιμοποιούνται και απορρίπτονται τα πλαστικά έχει καταστροφικές επιπτώσεις στο περιβάλλον, το κλίμα και την οικονομία καθώς και δυνητικά αρνητικό αντίκτυπο στην υγεία τόσο των ανθρώπων όσο και των ζώων· λαμβάνοντας υπόψη ότι, κατά συνέπεια, η βασική πρόκληση είναι να παράγονται και να χρησιμοποιούνται τα πλαστικά κατά τρόπο υπεύθυνο και βιώσιμο προκειμένου να μειωθεί η παραγωγή πλαστικών αποβλήτων καθώς και η χρήση επικίνδυνων ουσιών στα πλαστικά, όπου είναι δυνατόν· λαμβάνοντας υπόψη ότι η έρευνα και η καινοτομία σε νέες τεχνολογίες και εναλλακτικές λύσεις διαδραματίζουν σημαντικό ρόλο στο πλαίσιο αυτό·

Γ.  λαμβάνοντας υπόψη ότι τα μειονεκτήματα αυτά προκαλούν μεγάλη ανησυχία στο ευρύ κοινό, δεδομένου ότι το 74 % των πολιτών της ΕΕ εκφράζει την ανησυχία του για τις επιπτώσεις των πλαστικών στην υγεία, ενώ το 87 % ανησυχεί για τις επιπτώσεις τους στο περιβάλλον·

Δ.  λαμβάνοντας υπόψη ότι η τρέχουσα πολιτική δυναμική θα πρέπει να αξιοποιηθεί προκειμένου να υπάρξει μετάβαση σε μια βιώσιμη κυκλική οικονομία για τα πλαστικά, η οποία να δίνει προτεραιότητα στην πρόληψη της παραγωγής πλαστικών αποβλήτων, σύμφωνα με την ιεραρχία των αποβλήτων·

Ε.  λαμβάνοντας υπόψη ότι διάφορα κράτη μέλη έχουν ήδη εφαρμόσει εθνικά νομοθετικά μέτρα για την απαγόρευση των μικροπλαστικών που προστίθενται σκόπιμα σε καλλυντικά·

ΣΤ.  λαμβάνοντας υπόψη ότι οι ευρωπαϊκές χώρες διαθέτουν ιστορικό εξαγωγής πλαστικών αποβλήτων, μεταξύ άλλων σε χώρες όπου τα ανεπαρκή συστήματα διαχείρισης και ανακύκλωσης αποβλήτων προκαλούν περιβαλλοντική ζημία και θέτουν σε κίνδυνο την υγεία των τοπικών κοινοτήτων, ιδίως των ατόμων που χειρίζονται τα απόβλητα·

Ζ.  λαμβάνοντας υπόψη ότι τα πλαστικά απόβλητα αποτελούν παγκόσμιο ζήτημα και απαιτείται διεθνής συνεργασία για την αντιμετώπιση της πρόκλησης αυτής· λαμβάνοντας υπόψη ότι η ΕΕ έχει δεσμευτεί να επιτύχει τους Στόχους Βιώσιμης Ανάπτυξης του ΟΗΕ, αρκετοί από τους οποίους αφορούν τη βιώσιμη κατανάλωση και παραγωγή πλαστικών με στόχο τον περιορισμό των επιπτώσεών τους στη θάλασσα και την ξηρά·

Η.  λαμβάνοντας υπόψη ότι η παγκόσμια ετήσια παραγωγή πλαστικών έφτασε τα 322 εκατομμύρια τόνους το 2015 και αναμένεται να διπλασιαστεί τα επόμενα 20 έτη·

Θ.  λαμβάνοντας υπόψη ότι στην ΕΕ παράγονται ετησίως 25,8 εκατομμύρια τόνοι πλαστικών αποβλήτων·

Ι.  λαμβάνοντας υπόψη ότι στην ΕΕ συλλέγεται για ανακύκλωση μόλις το 30 % των πλαστικών αποβλήτων· λαμβάνοντας υπόψη ότι μόλις το 6 % των πλαστικών που διατίθενται στην αγορά προέρχεται από ανακυκλωμένο πλαστικό·

ΙΑ.  λαμβάνοντας υπόψη ότι παραμένουν υψηλά τα ποσοστά υγειονομικής ταφής (31 %) και αποτέφρωσης (39 %) των πλαστικών αποβλήτων·

ΙΒ.  λαμβάνοντας υπόψη ότι, επί του παρόντος, το 95 % της αξίας των πλαστικών υλικών συσκευασίας χάνεται για την οικονομία, με αποτέλεσμα μια ετήσια απώλεια μεταξύ 70 και 105 δισεκατομμυρίων EUR·

ΙΓ.  λαμβάνοντας υπόψη ότι η ΕΕ έχει θέσει ως στόχο, για το 2030, την ανακύκλωση πλαστικών συσκευασιών σε ποσοστό 55 %·

ΙΔ.  λαμβάνοντας υπόψη ότι η ανακύκλωση πλαστικών συνεπάγεται σημαντικά οφέλη για το κλίμα από την άποψη της μείωσης των εκπομπών CO2·

ΙΕ.  λαμβάνοντας υπόψη ότι κάθε χρόνο καταλήγουν στους ωκεανούς 5 έως 13 εκατομμύρια τόνοι πλαστικών παγκοσμίως, και εκτιμάται ότι μέχρι σήμερα έχουν συγκεντρωθεί πάνω από 150 εκατομμύρια τόνοι πλαστικών στους ωκεανούς·

ΙΣΤ.  λαμβάνοντας υπόψη ότι 150 000 έως 500 000 τόνοι πλαστικών αποβλήτων καταλήγουν κάθε χρόνο στις θάλασσες και τους ωκεανούς της ΕΕ·

ΙΖ.  λαμβάνοντας υπόψη ότι, σύμφωνα με μελέτες στις οποίες παραπέμπουν τα Ηνωμένα Έθνη, εάν δεν ληφθούν μέτρα, έως το 2050 στους ωκεανούς θα υπάρχουν περισσότερα πλαστικά απ’ ότι ψάρια·

ΙΗ.  λαμβάνοντας υπόψη ότι τα πλαστικά αντιπροσωπεύουν το 85 % των απορριμμάτων στις παραλίες και πάνω από το 80 % των θαλάσσιων απορριμμάτων·

ΙΘ.  λαμβάνοντας υπόψη ότι πρακτικά μπορούν να βρεθούν στον ωκεανό πλαστικά υλικά κάθε είδους, από την τεράστια μάζα σκουπιδιών στον Ειρηνικό Ωκεανό, η οποία περιέχει τουλάχιστον 79 000 τόνους πλαστικών που επιπλέουν σε μια έκταση 1,6 εκατομμυρίων τετραγωνικών χιλιομέτρων, έως τις πλέον απομακρυσμένες περιοχές της Γης, όπως στον πυθμένα των ωκεανών και την Αρκτική·

Κ.  λαμβάνοντας υπόψη ότι τα θαλάσσια απορρίμματα επηρεάζουν επίσης δυσμενώς τις οικονομικές δραστηριότητες και την ανθρώπινη τροφική αλυσίδα·

ΚΑ.  λαμβάνοντας υπόψη ότι το 90 % όλων των θαλάσσιων πτηνών καταπίνουν πλαστικά σωματίδια·

ΚΒ.  λαμβάνοντας υπόψη ότι δεν είναι ακόμη κατανοητός ο πλήρης αντίκτυπος των πλαστικών αποβλήτων στη χλωρίδα, την πανίδα και την υγεία του ανθρώπου· λαμβάνοντας υπόψη ότι έχουν αποδειχθεί οι καταστροφικές συνέπειες στη θαλάσσια ζωή, καθώς πάνω από 100 εκατομμύρια θαλάσσια ζώα χάνουν τη ζωή τους κάθε χρόνο λόγω των πλαστικών απορριμμάτων στον ωκεανό·

ΚΓ.  λαμβάνοντας υπόψη ότι οι λύσεις για την αντιμετώπιση του προβλήματος των θαλάσσιων πλαστικών δεν μπορούν να εξεταστούν εκτός του πλαισίου μιας συνολικής στρατηγικής για τα πλαστικά· λαμβάνοντας υπόψη ότι το άρθρο 48 του κανονισμού για τον έλεγχο της αλιείας(11), το οποίο προβλέπει μέτρα που έχουν ως στόχο να προωθήσουν την ανάσυρση απολεσθέντων αλιευτικών εργαλείων, αποτελεί βήμα προς τη σωστή κατεύθυνση, είναι όμως πολύ περιορισμένης εμβέλειας, δεδομένου ότι τα κράτη μέλη έχουν τη δυνατότητα να εξαιρούν τη συντριπτική πλειοψηφία των αλιευτικών σκαφών από την υποχρέωση αυτή, ενώ η εφαρμογή των απαιτήσεων υποβολής στοιχείων εξακολουθεί να είναι ανεπαρκής·

ΚΔ.  λαμβάνοντας υπόψη ότι εξετάζεται η χρηματοδότηση, μέσω της ευρωπαϊκής εδαφικής συνεργασίας (ΕΕΣ), έργων στην Αδριατική Θάλασσα τα οποία αφορούν, μεταξύ άλλων, νέα εργαλεία διακυβέρνησης και ορθές πρακτικές για τον μετριασμό και, ει δυνατόν, την εξάλειψη του φαινομένου της εγκατάλειψης του αλιευτικού εξοπλισμού, στο πλαίσιο των οποίων οι αλιευτικοί στόλοι αναλαμβάνουν επίσης τον νέο ρόλο των «θαλάσσιων φρουρών»·

ΚΕ.  λαμβάνοντας υπόψη ότι τα κράτη μέλη έχουν υπογράψει τη Διεθνή Σύμβαση για την πρόληψη της ρύπανσης από πλοία (MARPOL) και θα πρέπει συνεπώς να μεριμνούν ώστε να εφαρμόζονται πλήρως οι διατάξεις της·

ΚΣΤ.  λαμβάνοντας υπόψη ότι η άδηλη αλιεία συντελείται όταν μη βιοαποδομήσιμα αλιευτικά δίχτυα, παγίδες και παραγάδια που έχουν χαθεί ή εγκαταλειφθεί, συλλαμβάνουν, παγιδεύουν, τραυματίζουν, προκαλούν λιμοκτονία και θάνατο σε είδη θαλάσσιας ζωής· λαμβάνοντας υπόψη ότι το φαινόμενο της «άδηλης αλιείας» οφείλεται σε απώλεια και εγκατάλειψη αλιευτικών εργαλείων· λαμβάνοντας υπόψη ότι, σύμφωνα με τον κανονισμό για τον έλεγχο της αλιείας, απαιτείται υποχρεωτικά σήμανση των αλιευτικών εργαλείων και κοινοποίηση και ανάκτηση απολεσθέντος εξοπλισμού· λαμβάνοντας υπόψη ότι, ως εκ τούτου, ορισμένοι αλιείς επαναφέρουν στους λιμένες, με δική τους πρωτοβουλία, απολεσθέντα δίχτυα που έχουν ανασύρει από τη θάλασσα·

ΚΖ.  λαμβάνοντας υπόψη ότι, μολονότι είναι δύσκολο να εκτιμηθεί επακριβώς η συγκεκριμένη συμβολή της υδατοκαλλιέργειας στη ρύπανση των θαλασσών, εκτιμάται ότι το 80 % των απορριμμάτων στη θάλασσα αποτελείται από πλαστικά και μικροπλαστικά και ότι ποσοστό ανάμεσα στο 20 % και 40 % περίπου των θαλάσσιων πλαστικών απορριμμάτων συναρτάται εν μέρει με ανθρωπογενείς δραστηριότητες στη θάλασσα, συμπεριλαμβανομένων των εμπορικών σκαφών και κρουαζιερόπλοιων, ενώ το υπόλοιπο προέρχεται από δραστηριότητες στην ξηρά, και λαμβάνοντας υπόψη ότι, σύμφωνα με πρόσφατη μελέτη του Οργανισμού Τροφίμων και Γεωργίας (FAO)(12), το 10 % περίπου οφείλεται στην απώλεια και απόρριψη αλιευτικών εργαλείων· λαμβάνοντας υπόψη ότι τα απολεσθέντα και απορριφθέντα αλιευτικά εργαλεία αποτελούν ένα τμήμα του όγκου των πλαστικών απορριμμάτων στη θάλασσα, ενώ εκτιμάται ότι το 94 % των πλαστικών που εισέρχονται στους ωκεανούς καταλήγουν στον πυθμένα των θαλασσών, και ως εκ τούτου επιβάλλεται να αξιοποιηθεί το Ευρωπαϊκό Ταμείο Θάλασσας και Αλιείας (ΕΤΘΑ) προκειμένου οι αλιείς να συμμετάσχουν απευθείας σε προγράμματα συλλογής θαλάσσιων απορριμμάτων έναντι αμοιβής ή άλλων οικονομικών και υλικών κινήτρων·

ΚΗ.  λαμβάνοντας υπόψη ότι 75 000 έως 300 000 τόνοι μικροπλαστικών απελευθερώνονται κάθε χρόνο στο περιβάλλον στην ΕΕ, συμπεριλαμβανομένων μικροπλαστικών που προστίθενται σκόπιμα σε πλαστικά προϊόντα, μικροπλαστικών που απελευθερώνονται κατά τη χρήση των προϊόντων και μικροπλαστικών που παράγονται κατά την αποδόμηση πλαστικών προϊόντων·

ΚΘ.  λαμβάνοντας υπόψη ότι τα μικροπλαστικά και τα νανοσωματίδια δημιουργούν συγκεκριμένες προκλήσεις δημόσιας πολιτικής·

Λ.  λαμβάνοντας υπόψη ότι εντοπίζονται μικροπλαστικά στο 90 % των εμφιαλωμένων νερών·

ΛΑ.  λαμβάνοντας υπόψη ότι είναι ευπρόσδεκτο το αίτημα της Επιτροπής προς τον Ευρωπαϊκό Οργανισμό Χημικών Προϊόντων (ECHA) να εξετάσει την επιστημονική βάση για τον περιορισμό της χρήσης μικροπλαστικών που προστίθενται σκόπιμα σε καταναλωτικά ή επαγγελματικής χρήσης προϊόντα·

ΛΒ.  λαμβάνοντας υπόψη ότι είναι ευπρόσδεκτο το αίτημα της Επιτροπής προς τον ECHA να καταρτίσει πρόταση για πιθανό περιορισμό των οξοδιασπώμενων πλαστικών·

ΛΓ.  λαμβάνοντας υπόψη ότι, σύμφωνα με το άρθρο 311 της Συνθήκης για τη λειτουργία της Ευρωπαϊκής Ένωσης (ΣΛΕΕ), η θέσπιση νέων ιδίων πόρων υπόκειται σε ειδική νομοθετική διαδικασία για την οποία απαιτείται ομοφωνία μεταξύ των κρατών μελών και διαβούλευση με το Κοινοβούλιο·

Γενικές παρατηρήσεις

1.  επιδοκιμάζει την ανακοίνωση της Επιτροπής με τίτλο «Μια ευρωπαϊκή στρατηγική για τις πλαστικές ύλες στην κυκλική οικονομία» (COM(2018)0028), η οποία αποτελεί βήμα προόδου για τη μετάβαση της ΕΕ από μια γραμμική σε μια κυκλική οικονομία· αναγνωρίζει ότι το πλαστικό διαδραματίζει χρήσιμο ρόλο στην οικονομία μας και στην καθημερινή μας ζωή, αλλά ταυτόχρονα παρουσιάζει σημαντικά μειονεκτήματα· θεωρεί, επομένως, ότι η βασική πρόκληση είναι η βιώσιμη διαχείριση των πλαστικών σε ολόκληρη την αλυσίδα αξίας και, ως εκ τούτου, η αλλαγή του τρόπου με τον οποίο παράγουμε και χρησιμοποιούμε τα πλαστικά, έτσι ώστε η αξία να διατηρείται στην οικονομία μας, χωρίς να βλάπτονται το περιβάλλον, το κλίμα και η δημόσια υγεία·

2.  τονίζει ότι, σύμφωνα με την ιεράρχηση των αποβλήτων, πρώτη προτεραιότητα θα πρέπει να είναι η πρόληψη, όπως ορίζεται στην οδηγία πλαίσιο για τα απόβλητα, των πλαστικών αποβλήτων εκ των προτέρων· θεωρεί, επιπλέον, ότι η σημαντική βελτίωση των επιδόσεων όσον αφορά την ανακύκλωση των πλαστικών αποτελεί επίσης βασικό παράγοντα για την υποστήριξη της βιώσιμης οικονομικής ανάπτυξης καθώς και για την προστασία του περιβάλλοντος και της δημόσιας υγείας· καλεί όλα τα ενδιαφερόμενα μέρη να εξετάσουν την πρόσφατη απαγόρευση που επέβαλε η Κίνα στην εισαγωγή πλαστικών αποβλήτων ως μια ευκαιρία για την πραγματοποίηση επενδύσεων στην πρόληψη των πλαστικών αποβλήτων, μεταξύ άλλων μέσω της ενίσχυσης της επαναχρησιμοποίησης και του κυκλικού σχεδιασμού των προϊόντων, καθώς και για την πραγματοποίηση επενδύσεων σε τεχνολογίες αιχμής στον τομέα της συλλογής, της διαλογής και της ανακύκλωσης στην ΕΕ· πιστεύει ότι η ανταλλαγή βέλτιστων πρακτικών στο πλαίσιο αυτό είναι σημαντική, ιδίως για τις ΜΜΕ·

3.  εκφράζει την πεποίθηση του ότι η στρατηγική για τις πλαστικές ύλες θα πρέπει να χρησιμεύσει και ως μοχλός για την προώθηση νέων, ευφυών, βιώσιμων και κυκλικών μοντέλων επιχειρηματικής δραστηριοποίησης, παραγωγής και κατανάλωσης που θα καλύπτουν το σύνολο της αλυσίδας αξίας, σύμφωνα με τον Στόχο Βιώσιμης Ανάπτυξης 12 του ΟΗΕ σχετικά με τη βιώσιμη κατανάλωση και παραγωγή, μεταξύ άλλων με την εσωτερίκευση του εξωτερικού κόστους· καλεί την Επιτροπή να προωθήσει τη σαφή διασύνδεση των πολιτικών της Ένωσης για τα απόβλητα, τις χημικές ουσίες και τα προϊόντα προς τον σκοπό αυτό, μεταξύ άλλων με την ανάπτυξη κύκλων μη τοξικών υλικών, όπως ορίζεται στο 7ο πρόγραμμα δράσης για το περιβάλλον·

4.  καλεί την Επιτροπή να θεσπίσει μια πολιτική για την περίοδο μετά το 2020 όσον αφορά την κυκλική οικονομία και τη βιοοικονομία, η οποία να βασίζεται σε έναν ισχυρό πυλώνα έρευνας και καινοτομίας, και να μεριμνήσει ώστε να προβλέπονται οι απαραίτητες δεσμεύσεις στο νέο πολυετές δημοσιονομικό πλαίσιο (ΠΔΠ)· τονίζει ιδίως τη σημασία της έρευνας για την ανάπτυξη καινοτόμων λύσεων και για την κατανόηση των επιπτώσεων των μακροπλαστικών, των μικροπλαστικών και των νανοπλαστικών στα οικοσυστήματα και την υγεία του ανθρώπου·

5.  τονίζει ότι υπάρχουν διάφορα είδη πλαστικών με διαφορετικές εφαρμογές, με αποτέλεσμα να απαιτείται μια ειδικά διαμορφωμένη προσέγγιση, συχνά ανάλογα με το εκάστοτε προϊόν, για τις διάφορες αλυσίδες αξίας, με ένα μείγμα ποικίλων λύσεων που θα λαμβάνει υπόψη τον περιβαλλοντικό αντίκτυπο, τις υφιστάμενες εναλλακτικές λύσεις, και τις τοπικές και περιφερειακές απαιτήσεις, και θα εξασφαλίζει την κάλυψη των λειτουργικών αναγκών·

6.  τονίζει ότι απαιτούνται κοινές και συντονισμένες δράσεις από όλους τους ενδιαφερόμενους φορείς σε ολόκληρη την αλυσίδα αξίας, συμπεριλαμβανομένων των καταναλωτών, προκειμένου οι προσπάθειες να στεφθούν από επιτυχία και να υπάρξει ένα αποτέλεσμα προς όφελος της οικονομίας, του περιβάλλοντος, του κλίματος και της υγείας·

7.  τονίζει ότι η μείωση της παραγωγής αποβλήτων αποτελεί κοινή ευθύνη και ότι εξακολουθεί να αποτελεί σημαντική πρόκληση ο τρόπος με τον οποίο η γενικότερη ανησυχία για τα πλαστικά απόβλητα θα μετατραπεί σε ένα δημόσιο αίσθημα ευθύνης· τονίζει το γεγονός ότι, στο πλαίσιο αυτό, καθοριστική σημασία έχει η ανάπτυξη νέων καταναλωτικών προτύπων μέσω της προώθησης της αλλαγής συμπεριφοράς των καταναλωτών· ζητεί να ενισχυθεί η ευαισθητοποίηση των καταναλωτών σχετικά με τον αντίκτυπο της ρύπανσης από πλαστικά απόβλητα, τη σημασία της πρόληψης και της ορθής διαχείρισης των αποβλήτων και τις υφιστάμενες εναλλακτικές λύσεις·

Από τον σχεδιασμό για ανακύκλωση στον σχεδιασμό για κυκλικότητα

8.  καλεί τις αρμόδιες αρχές των κρατών μελών να διασφαλίσουν την πλήρη και ταχεία εφαρμογή και επιβολή του κεκτημένου για τα προϊόντα και τα απόβλητα στο σύνολό του· επισημαίνει ότι στην ΕΕ συλλέγεται για ανακύκλωση μόλις το 30 % των πλαστικών αποβλήτων, με αποτέλεσμα να υπάρχει τεράστια σπατάλη πόρων· τονίζει ότι έως το 2030 θα σταματήσουν να γίνονται πλέον δεκτά τα πλαστικά σε χώρους υγειονομικής ταφής, και ότι τα κράτη μέλη πρέπει να διαχειρίζονται τα πλαστικά τους απόβλητα σύμφωνα με τις διατάξεις της οδηγίας 2008/98/ΕΚ· επαναλαμβάνει ότι τα κράτη μέλη θα πρέπει να χρησιμοποιούν οικονομικά και άλλα μέσα ώστε να προσφέρουν κίνητρα για την εφαρμογή της ιεραρχίας των αποβλήτων· τονίζει ότι οι εγκαταστάσεις χωριστής συλλογής και διαλογής είναι σημαντικές προκειμένου να καταστεί δυνατή η ανακύκλωση υψηλής ποιότητας και να ενισχυθεί η χρήση ποιοτικών δευτερογενών πρώτων υλών·

9.  καλεί όλα τα ενδιαφερόμενα μέρη του κλάδου να αρχίσουν τώρα να λαμβάνουν συγκεκριμένα μέτρα προκειμένου να διασφαλιστεί ότι το αργότερο έως το 2030 όλες οι πλαστικές συσκευασίες θα μπορούν να επαναχρησιμοποιούνται ή να ανακυκλώνονται με οικονομικά αποδοτικό τρόπο, να συνδέσουν την εμπορική τους επωνυμία με βιώσιμα και κυκλικά επιχειρηματικά μοντέλα και να χρησιμοποιήσουν την εμπορική τους ισχύ για να προωθήσουν και να ενθαρρύνουν βιώσιμους και κυκλικούς τρόπους κατανάλωσης· καλεί την Επιτροπή να παρακολουθεί και να αξιολογεί τις εξελίξεις, να προωθεί τις βέλτιστες πρακτικές και να επαληθεύει τους περιβαλλοντικούς ισχυρισμούς, ώστε να αποφεύγεται η προβολή ψευδοοικολογικής ταυτότητας·

10.  πιστεύει ότι η κοινωνία των πολιτών θα πρέπει να είναι δεόντως ενεργοποιημένη και ενημερωμένη ώστε να είναι σε θέση να καθιστά υπόλογες τις επιχειρήσεις όσον αφορά την τήρηση των δεσμεύσεων και των υποχρεώσεών τους·

11.  παροτρύνει την Επιτροπή να εκπληρώσει την υποχρέωσή της να αναθεωρήσει και να ενισχύσει τις βασικές απαιτήσεις της οδηγίας σχετικά με τις συσκευασίες και τα απόβλητα συσκευασιών έως τα τέλη του 2020, λαμβάνοντας υπόψη τις σχετικές ιδιότητες των διαφόρων υλικών συσκευασίας με βάση αξιολογήσεις του κύκλου ζωής τους, εστιάζοντας ιδίως στην πρόληψη και τον σχεδιασμό για κυκλικότητα· καλεί την Επιτροπή να υποβάλει σαφείς, εφαρμόσιμες και αποτελεσματικές απαιτήσεις, μεταξύ άλλων σχετικά με τις πλαστικές συσκευασίες που θα μπορούν να επαναχρησιμοποιούνται ή να ανακυκλώνονται με οικονομικά αποδοτικά τρόπο, και σχετικά με την υπερβολική χρήση υλικών συσκευασίας·

12.  καλεί την Επιτροπή να καταστήσει την αποδοτική χρήση των πόρων και την κυκλικότητα γενικές αρχές, συμπεριλαμβανομένου του σημαντικού ρόλου που μπορούν να διαδραματίσουν τα κυκλικά υλικά, προϊόντα και συστήματα, μεταξύ άλλων για πλαστικά που δεν αποτελούν συσκευασίες· θεωρεί ότι αυτό μπορεί να επιτευχθεί, μεταξύ άλλων, με τη διευρυμένη ευθύνη του παραγωγού, με την ανάπτυξη προτύπων προϊόντος, με τη διενέργεια αξιολογήσεων του κύκλου ζωής, με τη διεύρυνση του νομοθετικού πλαισίου για τον οικολογικό σχεδιασμό ώστε να καλύπτονται όλες οι κύριες ομάδες πλαστικών προϊόντων, με την υιοθέτηση διατάξεων οικολογικής σήμανσης και με την εφαρμογή της μεθόδου του περιβαλλοντικού αποτυπώματος προϊόντος·

Δημιουργία μιας πραγματικής ενιαίας αγοράς για τα ανακυκλωμένα πλαστικά

13.  σημειώνει ότι υπάρχουν διάφοροι λόγοι για τη χαμηλή χρήση ανακυκλωμένων πλαστικών στην ΕΕ, η οποία οφείλεται, μεταξύ άλλων, στις χαμηλές τιμές των ορυκτών καυσίμων εν μέρει λόγω των επιδοτήσεων, στην έλλειψη εμπιστοσύνης και στην έλλειψη προμηθειών υψηλής ποιότητας· τονίζει ότι είναι απαραίτητο να υπάρξει μια σταθερή, εσωτερική αγορά δευτερογενών πρώτων υλών για να εξασφαλιστεί η μετάβαση σε μια κυκλική οικονομία· καλεί την Επιτροπή να αντιμετωπίσει τα εμπόδια που αντιμετωπίζει η αγορά αυτή και να εξασφαλίσει ισότιμους όρους ανταγωνισμού·

Πρότυπα ποιότητας και επαλήθευση

14.  καλεί την Επιτροπή να παρουσιάσει χωρίς καθυστέρηση πρότυπα ποιότητας, προκειμένου να οικοδομηθεί εμπιστοσύνη και να δοθούν κίνητρα για τη δημιουργία αγοράς δευτερογενών πλαστικών υλών· καλεί μετ’ επιτάσεως την Επιτροπή, κατά την κατάρτιση των εν λόγω προτύπων ποιότητας, να λάβει υπόψη διάφορες κατηγορίες ανακύκλωσης, συμβατές με τα λειτουργικά χαρακτηριστικά των διαφόρων προϊόντων, διαφυλάσσοντας ταυτόχρονα τη δημόσια υγεία, τη διατροφική ασφάλεια και την προστασία του περιβάλλοντος· καλεί την Επιτροπή να διασφαλίσει την ασφαλή χρήση των ανακυκλωμένων υλικών σε υλικά που έρχονται σε επαφή με τρόφιμα και να προωθήσει την καινοτομία·

15.  ζητεί από την Επιτροπή να λάβει υπόψη τις βέλτιστες πρακτικές όσον αφορά την πιστοποίηση από ανεξάρτητους τρίτους φορείς και να ενθαρρύνει την πιστοποίηση των ανακυκλωμένων υλικών, δεδομένου ότι η επαλήθευση είναι μείζονος σημασίας προκειμένου να εμπεδωθεί η εμπιστοσύνη τόσο του κλάδου όσο και των καταναλωτών στα ανακυκλωμένα υλικά·

Περιεκτικότητα σε ανακυκλωμένα υλικά

16.  καλεί όλους τους παράγοντες του κλάδου να μετατρέψουν τις δημόσιες διακηρύξεις τους όσον αφορά την αύξηση της χρήσης ανακυκλωμένων πλαστικών σε επίσημες δεσμεύσεις και να λάβουν συγκεκριμένα μέτρα·

17.  πιστεύει ότι ενδέχεται να απαιτούνται υποχρεωτικοί κανόνες σχετικά με την περιεκτικότητα σε ανακυκλωμένα υλικά προκειμένου να δοθεί ώθηση στη χρήση δευτερογενών πρώτων υλών, στον βαθμό που οι αγορές ανακυκλωμένων υλικών δεν είναι ακόμη λειτουργικές· καλεί την Επιτροπή να εξετάσει το ενδεχόμενο καθιέρωσης απαιτήσεων για την ελάχιστη περιεκτικότητα σε ανακυκλωμένα υλικά για συγκεκριμένα πλαστικά προϊόντα που διατίθενται στην αγορά της ΕΕ, εξασφαλίζοντας παράλληλα την τήρηση των απαιτήσεων διατροφικής ασφάλειας·

18.  καλεί τα κράτη μέλη να εξετάσουν την επιβολή ενός μειωμένου φόρου προστιθέμενης αξίας (ΦΠΑ) για προϊόντα που περιέχουν υλικά από ανακύκλωση·

Κυκλικές προμήθειες

19.  τονίζει ότι οι προμήθειες αποτελούν απαραίτητο μέσο για τη μετάβαση προς μια κυκλική οικονομία, καθώς έχουν τη δυνατότητα να τονώσουν την καινοτομία στα επιχειρηματικά μοντέλα και να προωθήσουν αποδοτικά ως προς τη χρήση των πόρων προϊόντα και υπηρεσίες· τονίζει τον ρόλο των τοπικών και περιφερειακών αρχών στο πλαίσιο αυτό· καλεί την Επιτροπή να δημιουργήσει ένα δίκτυο μάθησης, σε επίπεδο ΕΕ, σχετικά με τις κυκλικές δημόσιες προμήθειες, με στόχο την άντληση διδαγμάτων από τα δοκιμαστικά σχέδια· πιστεύει ότι οι εν λόγω εθελοντικές δράσεις αναμένεται να λειάνουν το έδαφος, βάσει μιας αξιόπιστης εκτίμησης επιπτώσεων, για τη θέσπιση δεσμευτικών ενωσιακών κανόνων και κριτηρίων σχετικά με τις κυκλικές δημόσιες προμήθειες·

20.  καλεί τα κράτη μέλη να εξαλείψουν σταδιακά όλα τα στρεβλά κίνητρα που αντιβαίνουν στην επίτευξη των υψηλότερων δυνατών επιπέδων ανακύκλωσης πλαστικών·

Διεπαφή αποβλήτων/χημικών ουσιών

21.  καλεί τις αρμόδιες αρχές των κρατών μελών να βελτιστοποιήσουν τους ελέγχους στα εισαγόμενα υλικά και προϊόντα, με στόχο τη διασφάλιση και την επιβολή της συμμόρφωσης με τη νομοθεσία της ΕΕ για τις χημικές ουσίες και τα προϊόντα·

22.  επισημαίνει το ψήφισμα του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου για την εφαρμογή της δέσμης μέτρων για την κυκλική οικονομία: επιλογές σχετικά με τα θέματα διεπαφής μεταξύ της νομοθεσίας για τα χημικά, τα προϊόντα και τα απόβλητα·

Πρόληψη της παραγωγής πλαστικών αποβλήτων

Πλαστικά μίας χρήσης

23.  επισημαίνει ότι καμία λύση δεν είναι πανάκεια για την αντιμετώπιση των επιβλαβών συνεπειών των πλαστικών μίας χρήσης στο περιβάλλον, και πιστεύει ότι για την επίλυση αυτού του σύνθετου προβλήματος απαιτείται, κατά συνέπεια, ένας συνδυασμός εθελοντικών και κανονιστικών μέτρων, καθώς και μια αλλαγή όσον αφορά την ευαισθητοποίηση, τη συμπεριφορά και τη συμμετοχή των καταναλωτών·

24.  λαμβάνει υπό σημείωση τα μέτρα που έχουν ήδη ληφθεί σε ορισμένα κράτη μέλη και εκφράζει, ως εκ τούτου, την ικανοποίησή του για την πρόταση της Επιτροπής σχετικά με ένα συγκεκριμένο νομοθετικό πλαίσιο για τη μείωση των επιπτώσεων ορισμένων πλαστικών προϊόντων στο περιβάλλον, ιδίως πλαστικών μίας χρήσης· θεωρεί ότι η εν λόγω πρόταση αναμένεται να συμβάλει στη σημαντική μείωση των θαλάσσιων απορριμμάτων, πάνω από το 80 % των οποίων είναι πλαστικά, συντελώντας με τον τρόπο αυτό στην επίτευξη του στόχου της Ατζέντας του 2030 για τη βιώσιμη ανάπτυξη όσον αφορά την πρόληψη και τη σημαντική μείωση της θαλάσσιας ρύπανσης κάθε είδους·

25.  θεωρεί σημαντικό να προσφέρει το εν λόγω πλαίσιο στις αρμόδιες αρχές των κρατών μελών μια φιλόδοξη δέσμη μέτρων συμβατή με την ακεραιότητα της ενιαίας αγοράς, ώστε να υπάρχει απτός και θετικός περιβαλλοντικός και κοινωνικοοικονομικός αντίκτυπος και να εξυπηρετούνται οι λειτουργικές ανάγκες των καταναλωτών·

26.  αναγνωρίζει ότι η μείωση και ο περιορισμός και ο περιορισμός των πλαστικών προϊόντων μίας χρήσης μπορούν να δημιουργήσουν ευκαιρίες για βιώσιμα επιχειρηματικά μοντέλα·

27.  αναφέρεται στις εν εξελίξει εργασίες, στο πλαίσιο της συνήθους νομοθετικής διαδικασίας, για την εν λόγω πρόταση·

28.  υπογραμμίζει ότι υπάρχουν διάφορα μέσα προκειμένου να επιτευχθούν υψηλά ποσοστά χωριστής συλλογής και ανακύκλωσης, καθώς και η μείωση των πλαστικών αποβλήτων, όπως καθεστώτα διευρυμένης ευθύνης του παραγωγού με διαφοροποιημένα τέλη, συστήματα καταβολής εγγύησης-επιστροφής και η ενίσχυση της ευαισθητοποίησης του κοινού· αναγνωρίζει τα πλεονεκτήματα των καθιερωμένων καθεστώτων σε διάφορα κράτη μέλη και τις δυνατότητες ανταλλαγής βέλτιστων πρακτικών μεταξύ των κρατών μελών· υπογραμμίζει ότι η επιλογή ενός συγκεκριμένου καθεστώτος εξακολουθεί να εμπίπτει στις αρμοδιότητες της αρμόδιας αρχής του εκάστοτε κράτους μέλους·

29.  επικροτεί το γεγονός ότι η οδηγία 94/62/ΕΚ ορίζει ότι τα κράτη μέλη πρέπει να θεσπίσουν υποχρεωτικά καθεστώτα διευρυμένης ευθύνης του παραγωγού για όλες τις συσκευασίες έως τα τέλη του 2024 και καλεί την Επιτροπή να αξιολογήσει τη δυνατότητα επέκτασης αυτής της υποχρέωσης σε άλλα πλαστικά προϊόντα σύμφωνα με τα άρθρα 8 και 8α της οδηγίας 2008/98/EΚ·

30.  επισημαίνει την πρόταση της Επιτροπής σχετικά με το σύστημα ιδίων πόρων της Ευρωπαϊκής Ένωσης (COM(2018)0325) για συνεισφορά με βάση τα μη ανακυκλωμένα απορρίμματα πλαστικών συσκευασιών· τονίζει ότι η καθοδηγητική επίδραση της τυχόν συνεισφοράς πρέπει να συνάδει με την ιεραρχία των αποβλήτων· υπογραμμίζει, κατά συνέπεια, ότι θα πρέπει να δοθεί προτεραιότητα στην πρόληψη της παραγωγής αποβλήτων·

31.  καλεί την Επιτροπή και τα κράτη μέλη να προσχωρήσουν στον διεθνή συνασπισμό για τη μείωση της ρύπανσης από πλαστικές σακούλες, που δρομολογήθηκε στη διάσκεψη COP 22 στο Μαρακές τον Νοέμβριο του 2016, και να τον υποστηρίξουν·

32.  πιστεύει ότι ο ρόλος των σουπερμάρκετ στη μείωση των πλαστικών μίας χρήσης στην ΕΕ είναι εξαιρετικά σημαντικός· επικροτεί πρωτοβουλίες όπως διαδρόμους χωρίς πλαστικές ύλες στα σουπερμάρκετ, οι οποίοι δίνουν την ευκαιρία στα σουπερμάρκετ να δοκιμάσουν λιπασματοποιήσιμα βιοϋλικά ως εναλλακτική στις πλαστικές συσκευασίες·

33.  επικροτεί την πρόταση της Επιτροπής για μια οδηγία σχετικά με τις λιμενικές εγκαταστάσεις παραλαβής (COM(2018)0033), η οποία αποσκοπεί στη σημαντική μείωση του φόρτου και των εξόδων που συνεπάγεται για τους αλιείς η μεταφορά των αλιευτικών εργαλείων και των πλαστικών αποβλήτων στο λιμάνι· υπογραμμίζει τον σημαντικό ρόλο που θα μπορούσαν να διαδραματίσουν οι αλιείς, ιδίως με τη συλλογή πλαστικών αποβλήτων από τη θάλασσα στη διάρκεια της αλιευτικής τους δραστηριότητας και τη μεταφορά τους στο λιμάνι προκειμένου να υποβληθούν σε κατάλληλη διαχείριση αποβλήτων· τονίζει ότι η Επιτροπή και τα κράτη μέλη θα πρέπει να παρέχουν κίνητρα για τη δραστηριότητα αυτή, έτσι ώστε να μην επιβάλλεται τέλος στους αλιείς για την επεξεργασία των εν λόγω αποβλήτων·

34.  εκφράζει τη λύπη του για το γεγονός ότι η εφαρμογή του άρθρου 48 παράγραφος 3 του κανονισμού για τον έλεγχο της αλιείας σχετικά με την ανάκτηση και τις υποχρεώσεις αναφοράς σε συνάρτηση με απολεσθέντα αλιευτικά εργαλεία δεν περιλαμβάνεται στην έκθεση αξιολόγησης και εφαρμογής της Επιτροπής του 2017· τονίζει την ανάγκη για μια εμπεριστατωμένη αξιολόγηση της εφαρμογής των απαιτήσεων του κανονισμού για τον έλεγχο της αλιείας σε συνάρτηση με τα αλιευτικά εργαλεία·

35.  καλεί την Επιτροπή, τα κράτη μέλη και τις περιφέρειες να υποστηρίξουν σχέδια για τη συλλογή απορριμμάτων στη θάλασσα, με τη συμμετοχή, όπου είναι δυνατόν, αλιευτικών σκαφών, και να δημιουργήσουν λιμενικές εγκαταστάσεις για την παραλαβή και τη διάθεση θαλάσσιων απορριμμάτων, καθώς και ένα σύστημα ανακύκλωσης στο τέλος του κύκλου ζωής των αλιευτικών διχτυών· καλεί την Επιτροπή και τα κράτη μέλη να εφαρμόσουν, σε στενή συνεργασία με τον κλάδο της αλιείας, τις συστάσεις που περιλαμβάνονται στις προαιρετικές κατευθυντήριες γραμμές του FAO σχετικά με τη σήμανση του αλιευτικού εξοπλισμού, με στόχο την καταπολέμηση της άδηλης αλιείας·

36.  καλεί την Επιτροπή, τα κράτη μέλη και τις περιφέρειες να ενισχύσουν τη συλλογή δεδομένων που αφορούν την ύπαρξη πλαστικών στη θάλασσα, θεσπίζοντας και εφαρμόζοντας ένα υποχρεωτικό σε ολόκληρη την ΕΕ ψηφιακό σύστημα κοινοποίησης σχετικά με την απώλεια εξοπλισμού από μεμονωμένα αλιευτικά σκάφη, το οποίο θα καθιστά δυνατή την ανάκτησή του, χρησιμοποιώντας στοιχεία από περιφερειακές βάσεις δεδομένων, προκειμένου να ανταλλάσσονται πληροφορίες στο πλαίσιο μιας ευρωπαϊκής βάσης δεδομένων, την οποία θα διαχειρίζεται η Υπηρεσία Ελέγχου της Αλιείας, ή να μεριμνήσουν ώστε να εξελιχθεί το SafeSeaNet σε ένα εύχρηστο σύστημα για ολόκληρη την ΕΕ που θα παρέχει στους αλιείς τη δυνατότητα να δηλώνουν την απώλεια αλιευτικού εξοπλισμού·

37.  υπογραμμίζει ότι τα κράτη μέλη πρέπει να καταβάλουν μεγαλύτερες προσπάθειες για την ανάπτυξη στρατηγικών και σχεδίων με στόχο τον περιορισμό της εγκατάλειψης αλιευτικού εξοπλισμού στη θάλασσα, μεταξύ άλλων μέσω επιδοτήσεων από το ΕΤΘΑ, καθώς και με τη στήριξη των διαρθρωτικών ταμείων και της ευρωπαϊκής εδαφικής συνεργασίας και με την ενεργή συμμετοχή των περιφερειών στον απαιτούμενο βαθμό·

Βιολογικής προέλευσης πλαστικά, βιοαποδομησιμότητα και δυνατότητα λιπασματοποίησης

38.  υποστηρίζει σθεναρά την Επιτροπή όσον αφορά την υποβολή σαφών πρόσθετων προτύπων, εναρμονισμένων κανόνων και ορισμών σχετικά με τα υλικά βιολογικής προέλευσης, τη βιοαποδομησιμότητα (ιδιότητα ανεξαρτήτως πρώτης ύλης) και τη δυνατότητα λιπασματοποίησης, προκειμένου να αντιμετωπιστούν οι υφιστάμενες εσφαλμένες αντιλήψεις και παρανοήσεις και να παρέχονται σαφείς πληροφορίες στους καταναλωτές·

39.  τονίζει το γεγονός ότι η ενθάρρυνση μιας βιώσιμης βιοοικονομίας μπορεί να συμβάλει στη μείωση της εξάρτησης της Ευρώπης από εισαγόμενες πρώτες ύλες· υπογραμμίζει τον ρόλο που θα μπορούσαν να διαδραματίσουν τα βιολογικής προέλευσης πλαστικά και τα βιοαποδομήσιμα πλαστικά, όπου αυτό αποδεικνύεται ωφέλιμο από την άποψη του κύκλου ζωής· θεωρεί ότι η βιοαποδομησιμότητα πρέπει να αξιολογείται υπό τις σχετικές πραγματικές συνθήκες·

40.  τονίζει ότι τα βιοαποδομήσιμα και λιπασματοποιήσιμα πλαστικά μπορούν να συμβάλουν στην υποστήριξη της μετάβασης σε μια κυκλική οικονομία, αλλά δεν μπορούν να θεωρηθούν λύση για την αντιμετώπιση της θαλάσσιας ρύπανσης, ούτε να νομιμοποιούν περιττές εφαρμογές μίας χρήσης· καλεί, συνεπώς, την Επιτροπή να καταρτίσει σαφή κριτήρια για χρήσιμα προϊόντα και εφαρμογές που αποτελούνται από βιοαποδομήσιμα πλαστικά, συμπεριλαμβανομένων συσκευασιών και εφαρμογών στη γεωργία· ζητεί να πραγματοποιηθούν περαιτέρω επενδύσεις έρευνας και ανάπτυξης στον τομέα αυτόν· τονίζει ότι τα βιοαποδομήσιμα και τα μη βιοαποδομήσιμα πλαστικά πρέπει να τυγχάνουν διαφορετικής μεταχείρισης όσον αφορά την ορθή διαχείριση των αποβλήτων·

41.  υπογραμμίζει ότι τα πλαστικά βιολογικής προέλευσης προσφέρουν δυνατότητες μερικής διαφοροποίησης των πρώτων υλών, και ζητεί να πραγματοποιηθούν περαιτέρω επενδύσεις έρευνας και ανάπτυξης στον τομέα αυτόν· αναγνωρίζει την ύπαρξη καινοτόμων βιολογικής προέλευσης υλικών που κυκλοφορούν ήδη στην αγορά· τονίζει την ανάγκη για ουδέτερη και ίση μεταχείριση των υποκατάστατων υλικών·

42.  ζητεί να απαγορευτούν πλήρως στην ΕΕ τα οξοδιασπώμενα πλαστικά έως το 2020, δεδομένου ότι το εν λόγω είδος πλαστικών δεν αποδομείται κατά τρόπο κατάλληλο, δεν είναι λιπασματοποιήσιμο, επηρεάζει αρνητικά την ανακύκλωση των συμβατικών πλαστικών και δεν παρέχει αποδεδειγμένα όφελος για το περιβάλλον·

Μικροπλαστικά

43.  καλεί την Επιτροπή να θεσπίσει απαγόρευση των μικροπλαστικών στα καλλυντικά, τα είδη ατομικής φροντίδας, τα απορρυπαντικά και τα προϊόντα καθαρισμού, έως το 2020· καλεί επίσης τον ECHA να αξιολογήσει και να προετοιμάσει, κατά περίπτωση, την απαγόρευση των μικροπλαστικών που προστίθενται σκόπιμα σε άλλα προϊόντα, λαμβάνοντας υπόψη αν υπάρχουν βιώσιμες εναλλακτικές λύσεις·

44.  καλεί την Επιτροπή να θεσπίσει ελάχιστες απαιτήσεις στις νομοθετικές διατάξεις για τα προϊόντα, προκειμένου να μειωθεί σημαντικά στην πηγή η απελευθέρωση μικροπλαστικών, ιδίως για τα υφάσματα, τα ελαστικά, τα χρώματα και τα φίλτρα των τσιγάρων·

45.  σημειώνει τις ορθές πρακτικές της επιχείρησης «Clean Sweep» και τις διάφορες πρωτοβουλίες «zero pellet loss» («μηδενική απώλεια σφαιριδίων»)· πιστεύει ότι οι πρωτοβουλίες αυτές μπορούν να αναπαραχθούν σε ενωσιακό και διεθνές επίπεδο·

46.  καλεί την Επιτροπή να εξετάσει τις πηγές, τη διανομή, την πορεία και τις συνέπειες τόσο των μακροπλαστικών όσο και των μικροπλαστικών στο πλαίσιο της επεξεργασίας λυμάτων και της διαχείρισης των ομβρίων υδάτων, στο πλαίσιο του διαρκούς ελέγχου καταλληλότητας της οδηγίας πλαισίου για τα ύδατα και της οδηγίας για τις πλημμύρες· καλεί, επιπλέον, τις αρμόδιες αρχές των κρατών μελών και την Επιτροπή να εξασφαλίσουν την πλήρη εφαρμογή και επιβολή της οδηγίας για την επεξεργασία των αστικών λυμάτων και της οδηγίας πλαισίου για τη θαλάσσια στρατηγική· ζητεί, επιπλέον, από την Επιτροπή να υποστηρίξει την έρευνα στον τομέα των τεχνολογιών επεξεργασίας ιλύος καθαρισμού λυμάτων και καθαρισμού των υδάτων·

Έρευνα και καινοτομία

47.  επικροτεί την ανακοίνωση της Επιτροπής σύμφωνα με την οποία θα επενδυθεί ένα πρόσθετο ποσό ύψους 100 εκατομμυρίων EUR στο πλαίσιο του προγράμματος «Ορίζων 2020», με στόχο να κατευθυνθούν οι επενδύσεις σε αποδοτικές ως προς τη χρήση των πόρων και κυκλικές λύσεις, μεταξύ των οποίων οι επιλογές πρόληψης και σχεδιασμού, η διαφοροποίηση των πρώτων υλών και οι καινοτόμες τεχνολογίες ανακύκλωσης, όπως η μοριακή και η χημική ανακύκλωση, καθώς και η βελτίωση της μηχανικής ανακύκλωσης· τονίζει το καινοτόμο δυναμικό των νεοφυών επιχειρήσεων στο πλαίσιο αυτό· υποστηρίζει την κατάρτιση ενός στρατηγικού θεματολογίου έρευνας και καινοτομίας για την κυκλικότητα των υλικών, με ιδιαίτερη έμφαση στο πλαστικό και στα υλικά που περιέχουν πλαστικό, πέρα από τα υλικά συσκευασίας, το οποίο θα χρησιμεύσει ως γνώμονας για τις μελλοντικές αποφάσεις χρηματοδότησης στο πλαίσιο του προγράμματος «Ορίζων Ευρώπη»· σημειώνει ότι θα χρειαστεί επαρκής χρηματοδότηση για τη μόχλευση ιδιωτικών επενδύσεων· τονίζει ότι οι συμπράξεις δημόσιου-ιδιωτικού τομέα μπορούν να συμβάλουν στην επιτάχυνση της μετάβασης προς μια κυκλική οικονομία·

48.  επισημαίνει τις σημαντικές δυνατότητες σύνδεσης του ψηφιακού θεματολογίου με το θεματολόγιο για την κυκλική οικονομία· υπογραμμίζει την ανάγκη αντιμετώπισης των κανονιστικών φραγμών στην καινοτομία, και καλεί την Επιτροπή να εξετάζει τις τυχόν συμφωνίες καινοτομίας σε επίπεδο ΕΕ σε συνάρτηση με την επίτευξη των στόχων που ορίζονται στη στρατηγική για τα πλαστικά και το ευρύτερο θεματολόγιο για την κυκλική οικονομία·

49.  καλεί την Επιτροπή, τα κράτη μέλη και τις περιφέρειες να υποστηρίξουν τη χρήση καινοτόμου αλιευτικού εξοπλισμού, προτρέποντας τους αλιείς να αντικαταστήσουν τα παλαιά δίχτυα και να εξοπλίσουν τα υφιστάμενα δίχτυα με διατάξεις παρακολούθησης και αισθητήρες συνδεδεμένους με εφαρμογές σε έξυπνα τηλέφωνα, τσιπ ραδιοσυχνικής αναγνώρισης και άλλες συσκευές εντοπισμού πλοίων, ούτως ώστε οι κυβερνήτες των αλιευτικών σκαφών να μπορούν να παρακολουθούν με μεγαλύτερη ακρίβεια τα δίχτυα τους και να τα ανασύρουν, όταν είναι απαραίτητο· αναγνωρίζει τον ρόλο που μπορεί να διαδραματίσει η τεχνολογία για την αποτροπή της εισροής πλαστικών αποβλήτων στη θάλασσα·

50.  ζητεί να συμπεριληφθεί στο πρόγραμμα «Ορίζων Ευρώπη» μια αποστολή για ωκεανούς χωρίς πλαστικά, ώστε να χρησιμοποιηθεί η καινοτομία για τη μείωση της ποσότητας των πλαστικών που εισέρχονται στο θαλάσσιο περιβάλλον και για τη συλλογή των πλαστικών που υπάρχουν στους ωκεανούς· επαναλαμβάνει τις εκκλήσεις του για την καταπολέμηση των θαλάσσιων απορριμμάτων (μεταξύ άλλων με την πρόληψη, την αύξηση των γνώσεων σχετικά με τους ωκεανούς, την ευαισθητοποίηση σχετικά με την περιβαλλοντική πρόκληση της ρύπανσης από πλαστικά και των άλλων μορφών θαλάσσιων απορριμμάτων, και με εκστρατείες καθαρισμού όπως η αλίευση απορριμμάτων και ο καθαρισμός των παραλιών), όπως αναφέρονται στην κοινή ανακοίνωση της Επιτροπής και της Ύπατης Εκπροσώπου της Ένωσης για θέματα εξωτερικής πολιτικής και πολιτικής ασφαλείας, της 10ης Νοεμβρίου 2016, με τίτλο «Διεθνής διακυβέρνηση των ωκεανών: ένα θεματολόγιο για το μέλλον των ωκεανών μας» (JOIN(2016)0049)· ζητεί να διεξαχθεί, σε επίπεδο της ΕΕ, διάλογος πολιτικής σχετικά με τα θαλάσσια απορρίμματα, μεταξύ υπευθύνων χάραξης πολιτικής, ενδιαφερομένων μερών και εμπειρογνωμόνων·

Λήψη μέτρων σε παγκόσμιο επίπεδο

51.  καλεί την ΕΕ να διαδραματίσει προορατικό ρόλο στην εκπόνηση ενός παγκοσμίου πρωτοκόλλου για τα πλαστικά και να μεριμνήσει ώστε οι διάφορες δεσμεύσεις που έχουν αναληφθεί τόσο σε επίπεδο ΕΕ όσο και σε παγκόσμιο επίπεδο, να μπορούν να παρακολουθούνται με ολοκληρωμένο και διαφανή τρόπο· καλεί την Επιτροπή και τα κράτη μέλη να αναλάβουν ενεργό και ηγετικό ρόλο στην ομάδα εργασίας που συνέστησε η Συνέλευση των Ηνωμένων Εθνών για το Περιβάλλον τον Δεκέμβριο του 2017 με σκοπό την εκπόνηση διεθνών μέτρων για την καταπολέμηση των πλαστικών θαλάσσιων απορριμμάτων και των μικροπλαστικών· τονίζει ότι τα ζητήματα της ρύπανσης από πλαστικά και των ικανοτήτων διαχείρισης αποβλήτων πρέπει να αποτελούν μέρος του πλαισίου εξωτερικής πολιτικής της ΕΕ, δεδομένου ότι μεγάλο μέρος των πλαστικών αποβλήτων στους ωκεανούς προέρχεται από χώρες της Ασίας και της Αφρικής·

52.  καλεί όλα τα θεσμικά όργανα της ΕΕ, από κοινού με το σύστημα οικολογικής διαχείρισης και οικολογικού ελέγχου της ΕΕ, να εστιάσουν την προσοχή τους στην πρόληψη, να εξετάσουν τους εσωτερικούς κανόνες για τις προμήθειες και τις εσωτερικές πρακτικές διαχείρισης των πλαστικών αποβλήτων, και να μειώσουν σημαντικά την παραγωγή πλαστικών αποβλήτων, ιδίως με την αντικατάσταση, τη μείωση και τον περιορισμό των πλαστικών μίας χρήσης·

o
o   o

53.  αναθέτει στον Πρόεδρό του να διαβιβάσει το παρόν ψήφισμα στο Συμβούλιο και στην Επιτροπή, καθώς και στις κυβερνήσεις και στα κοινοβούλια των κρατών μελών.

(1) ΕΕ L 150 της 14.6.2018, σ. 93. (2) ΕΕ L 150 της 14.6.2018, σ. 100. (3) ΕΕ L 150 της 14.6.2018, σ. 109. (4) ΕΕ L 150 της 14.6.2018, σ. 141. (5) ΕΕ L 115 της 6.5.2015, σ. 11. (6) ΕΕ L 285 της 31.10.2009, σ. 10. (7) ΕΕ L 354 της 28.12.2013, σ. 171. (8) ΕΕ C 265 της 11.8.2017, σ. 65. (9) Κείμενα που εγκρίθηκαν, P8_TA(2017)0287. (10) Κείμενα που εγκρίθηκαν, P8_TA(2018)0004. (11) ΕΕ L 343 της 22.12.2009, σ. 1. (12) Abandoned, lost or otherwise discarded fishing gear (Εγκαταλειφθέντα, απολεσθέντα ή απορριφθέντα με άλλο τρόπο αλιευτικά εργαλεία)

Ψήφισμα του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου της 13ης Σεπτεμβρίου 2018 σχετικά με την εφαρμογή της δέσμης μέτρων για την κυκλική οικονομία: επιλογές σχετικά με τα θέματα διεπαφής μεταξύ της νομοθεσίας για τα χημικά, τα προϊόντα και τα απόβλητα (2018/2589(RSP))

P8_TA(2018)0353 B8-0363/2018

Το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο,

–  έχοντας υπόψη τα άρθρα 191 και 192 της Συνθήκης για τη λειτουργία της Ευρωπαϊκής Ένωσης σχετικά με την προστασία της υγείας του ανθρώπου, καθώς και τη διατήρηση, προστασία και βελτίωση της ποιότητας του περιβάλλοντος,

–  έχοντας υπόψη την οδηγία (ΕΕ) 2018/851 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου, της 30ής Μαΐου 2018, για την τροποποίηση της οδηγίας 2008/98/ΕΚ για τα απόβλητα(1),

–  έχοντας υπόψη την οδηγία (ΕΕ) 2018/849 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου, της 30ής Μαΐου 2018, για την τροποποίηση των οδηγιών 2000/53/EK για τα οχήματα στο τέλος του κύκλου ζωής τους, 2006/66/ΕΚ σχετικά με τις ηλεκτρικές στήλες και τους συσσωρευτές και τα απόβλητα ηλεκτρικών στηλών και συσσωρευτών, και 2012/19/ΕΕ σχετικά με τα απόβλητα ηλεκτρικού και ηλεκτρονικού εξοπλισμού(2),

–  έχοντας υπόψη την οδηγία (ΕΕ) 2018/850 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου, της 30ής Μαΐου 2018, για την τροποποίηση της οδηγίας 1999/31/ΕΚ περί υγειονομικής ταφής των αποβλήτων(3),

–  έχοντας υπόψη την οδηγία (ΕΕ) 2018/852 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου, της 30ής Μαΐου 2018, για τροποποίηση της οδηγίας 94/62/ΕΚ για τις συσκευασίες και τα απορρίμματα συσκευασίας(4),

–  έχοντας υπόψη τον κανονισμό (ΕΚ) αριθ. 1907/2006 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου, της 18ης Δεκεμβρίου 2006, για την καταχώριση, την αξιολόγηση, την αδειοδότηση και τους περιορισμούς των χημικών προϊόντων (REACH) και για την ίδρυση του Ευρωπαϊκού Οργανισμού Χημικών Προϊόντων(5),

–  έχοντας υπόψη τον κανονισμό (ΕΚ) αριθ. 1272/2008 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου, της 16ης Δεκεμβρίου 2008, για την ταξινόμηση, την επισήμανση και τη συσκευασία των ουσιών και των μειγμάτων, την τροποποίηση και την κατάργηση των οδηγιών 67/548/EΟΚ και 1999/45/EΚ και την τροποποίηση του κανονισμού (EΚ) αριθ. 1907/2006(6),

–  έχοντας υπόψη τον κανονισμό (ΕΚ) αριθ. 850/2004 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου, της 29ης Απριλίου 2004, για τους έμμονους οργανικούς ρύπους και την τροποποίηση της οδηγίας 79/117/ΕΟΚ(7),

–  έχοντας υπόψη την οδηγία 2009/125/ΕΚ του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου, της 21ης Οκτωβρίου 2009, για τη θέσπιση πλαισίου για τον καθορισμό απαιτήσεων οικολογικού σχεδιασμού όσον αφορά τα συνδεόμενα με την ενέργεια προϊόντα(8),

–  έχοντας υπόψη την απόφαση αριθ. 1386/2013/ΕΕ του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου, της 20ής Νοεμβρίου 2013, σχετικά με γενικό ενωσιακό πρόγραμμα δράσης για το περιβάλλον έως το 2020 «Ευημερία εντός των ορίων του πλανήτη μας»(9),

–  έχοντας υπόψη την ανακοίνωση της Επιτροπής, της 16ης Ιανουαρίου 2018, σχετικά με την εφαρμογή της δέσμης μέτρων για την κυκλική οικονομία: επιλογές σχετικά με τα θέματα διεπαφής μεταξύ της νομοθεσίας για τα χημικά, τα προϊόντα και τα απόβλητα (COM(2018)0032),

–  έχοντας υπόψη το έγγραφο εργασίας των υπηρεσιών της Επιτροπής το οποίο συνοδεύει την ανακοίνωση της Επιτροπής, της 16ης Ιανουαρίου 2018, σχετικά με την εφαρμογή της δέσμης μέτρων για την κυκλική οικονομία: επιλογές σχετικά με τα θέματα διεπαφής μεταξύ της νομοθεσίας για τα χημικά, τα προϊόντα και τα απόβλητα (SWD(2018)0020),

–  έχοντας υπόψη την ανακοίνωση της Επιτροπής, της 16ης Ιανουαρίου 2018, σχετικά με την ευρωπαϊκή στρατηγική για τις πλαστικές ύλες σε μια κυκλική οικονομία (COM(2018)0028),

–  έχοντας υπόψη την ανακοίνωση της Επιτροπής, της 5ης Μαρτίου 2018, με τίτλο «Γενική έκθεση της Επιτροπής σχετικά με τη λειτουργία του κανονισμού REACH και επανεξέταση ορισμένων στοιχείων - Συμπεράσματα και δράσεις» (COM(2018)0116),

–  έχοντας υπόψη την ανακοίνωση της Επιτροπής, της 30ής Νοεμβρίου 2016, με τίτλο «Πρόγραμμα εργασίας της περιόδου 2016-2019 για τον οικολογικό σχεδιασμό» (COM(2016)0773),

–  έχοντας υπόψη την ανακοίνωση της Επιτροπής, της 2ας Δεκεμβρίου 2015, με τίτλο «Το κλείσιμο του κύκλου – Σχέδιο δράσης της ΕΕ για την κυκλική οικονομία» (COM(2015)0614),

–  έχοντας υπόψη την ανακοίνωση της Επιτροπής, της 20ής Σεπτεμβρίου 2011, με τίτλο «Χάρτης πορείας για μια αποδοτική, από πλευράς πόρων, Ευρώπη» (COM(2011)0571),

–  έχοντας υπόψη το ψήφισμά του, της 4ης Ιουλίου 2017, σχετικά με την επιμήκυνση της διάρκειας ζωής των προϊόντων: οφέλη για τους καταναλωτές και τις επιχειρήσεις(10),

–  έχοντας υπόψη το ψήφισμά του, της 25ης Νοεμβρίου 2015, σχετικά με την εκτελεστική απόφαση XXX της Επιτροπής για τη χορήγηση άδειας για χρήσεις φθαλικού δι (2-αιθυλοεξυλο) εστέρα (DEHP) δυνάμει του κανονισμού (ΕΚ) αριθ. 1907/2006 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου(11),

–  έχοντας υπόψη το ψήφισμά του της 9ης Ιουλίου 2015 σχετικά με την αποδοτικότητα των πόρων: προς μια κυκλική οικονομία(12),

–  έχοντας υπόψη το ψήφισμά του της 17ης Απριλίου 2018 σχετικά με την εφαρμογή του 7ου Προγράμματος Δράσης για το Περιβάλλον(13),

–  έχοντας υπόψη τη Σύμβαση της Βασιλείας για τον έλεγχο των διασυνοριακών κινήσεων επικίνδυνων αποβλήτων και της επεξεργασίας τους,

–  έχοντας υπόψη τη Σύμβαση του Ρότερνταμ περί διαδικασίας συναίνεσης μετά από ενημέρωση για ορισμένα επικίνδυνα χημικά προϊόντα και προϊόντα φυτοπροστασίας στο διεθνές εμπόριο,

–  έχοντας υπόψη τη Σύμβαση της Στοκχόλμης για τους έμμονους οργανικούς ρύπους,

–  έχοντας υπόψη τις ερωτήσεις προς το Συμβούλιο και την Επιτροπή σχετικά με την εφαρμογή της δέσμης μέτρων για την κυκλική οικονομία: επιλογές σχετικά με τα θέματα διεπαφής μεταξύ της νομοθεσίας για τα χημικά, τα προϊόντα και τα απόβλητα (O-000063/2018 – B8-0036/2018 και O-000064/2018 – B8-0037/2018),

–  έχοντας υπόψη την πρόταση ψηφίσματος της Επιτροπής Περιβάλλοντος, Δημόσιας Υγείας και Ασφάλειας των Τροφίμων,

–  έχοντας υπόψη το άρθρο 128 παράγραφος 5 και το άρθρο 123 παράγραφος 2 του Κανονισμού του,

Α.  λαμβάνοντας υπόψη ότι το 7ο Πρόγραμμα Δράσης για το Περιβάλλον (ΠΔΠ) προβλέπει τη χάραξη ενωσιακής στρατηγικής για ένα μη τοξικό περιβάλλον, ώστε να εξασφαλιστεί η ελαχιστοποίηση της έκθεσης σε χημικές ουσίες που περιέχονται σε προϊόντα, συμπεριλαμβανομένων των εισαγόμενων προϊόντων, με σκοπό την προώθηση μη τοξικών κύκλων υλικών, έτσι ώστε τα ανακυκλωμένα απόβλητα να μπορούν να χρησιμοποιούνται ως βασική, αξιόπιστη πηγή πρώτων υλών για την Ένωση·

Β.  λαμβάνοντας υπόψη ότι το άρθρο 9 της οδηγίας (ΕΕ) 2018/851 ορίζει ότι τα μέτρα που λαμβάνονται από τα κράτη μέλη για την πρόληψη της παραγωγής αποβλήτων πρέπει να μειώνουν την παραγωγή αποβλήτων, και ιδίως αποβλήτων που δεν είναι κατάλληλα προς προετοιμασία για επαναχρησιμοποίηση ή ανακύκλωση·

Γ.  λαμβάνοντας υπόψη ότι το άρθρο 9 της οδηγίας (ΕΕ) 2018/851 ορίζει επίσης ότι τα μέτρα αυτά πρέπει να προωθούν τη μείωση της περιεκτικότητας των υλικών και των προϊόντων σε επικίνδυνες ουσίες, καθώς και να εξασφαλίζουν ότι κάθε προμηθευτής προϊόντος όπως ορίζεται στο άρθρο 3 παράγραφος 33 του κανονισμού REACH παρέχει πληροφορίες σύμφωνα με το άρθρο 33 παράγραφος 1 του εν λόγω κανονισμού προς τον Ευρωπαϊκό Οργανισμό Χημικών Προϊόντων (ECHA), και ότι ο ECHA πρέπει να δημιουργήσει και να διατηρεί βάση δεδομένων για δεδομένα που πρέπει να του υποβάλλονται σε αυτό το πλαίσιο, καθώς και να παρέχει πρόσβαση σε αυτήν τη βάση δεδομένων στους φορείς επεξεργασίας αποβλήτων και, κατόπιν σχετικού αιτήματος, στους καταναλωτές·

Δ.  λαμβάνοντας υπόψη ότι το άρθρο 10 παράγραφος 5 της οδηγίας (ΕΕ) 2018/851 ορίζει ότι, εφόσον απαιτείται συμμόρφωση προς την υποχρέωση προετοιμασίας για επαναχρησιμοποίηση, ανακύκλωση και άλλες εργασίες ανάκτησης, καθώς και για τη διευκόλυνση ή τη βελτίωση της ανάκτησης, τα κράτη μέλη πρέπει να λαμβάνουν τα αναγκαία μέτρα, πριν ή κατά τη διάρκεια της ανάκτησης, για την απομάκρυνση των επικίνδυνων ουσιών, προσμίξεων και στοιχείων επικίνδυνων αποβλήτων με σκοπό την επεξεργασία τους σύμφωνα με τα άρθρα 4 και 13 της οδηγίας 2008/98/ΕΚ(14) για τα απόβλητα·

Ε.  λαμβάνοντας υπόψη ότι το άρθρο 7 παράγραφος 3 του κανονισμού (ΕΚ) αριθ. 850/2004 ορίζει ότι πρέπει να απαγορεύονται οι διαδικασίες διάθεσης ή ανάκτησης που θα οδηγήσουν ενδεχομένως στην ανάκτηση, ανακύκλωση, άμεση επαναχρησιμοποίηση ή περαιτέρω χρησιμοποίηση ουσιών που απαριθμούνται στο παράρτημα ΙV (έμμονοι οργανικοί ρύποι)·

Γενικές παρατηρήσεις

1.  εκφράζει την ικανοποίησή του για την ανακοίνωση της Επιτροπής και το έγγραφο εργασίας των υπηρεσιών της Επιτροπής της 16ης Ιανουαρίου 2018, καθώς και για τη διαδικασία διαβούλευσης, αλλά αναμένει ταχεία δράση προκειμένου να αντιμετωπιστούν τα προβλήματα «διεπαφής»· υποστηρίζει το συνολικό όραμα που προτείνεται από την Επιτροπή, το οποίο είναι σύμφωνο με τους στόχους του 7ου ΠΔΠ·

2.  θεωρεί ότι ο πρωταρχικός στόχος της Επιτροπής θα πρέπει να είναι η αποτροπή της εισόδου επικίνδυνων χημικών προϊόντων στον κύκλο υλικών, η επίτευξη πλήρους συνοχής μεταξύ των νόμων που θέτουν σε εφαρμογή τις πολιτικές για τα απόβλητα και τις χημικές ουσίες, και η διασφάλιση καλύτερης εφαρμογής της ισχύουσας νομοθεσίας, με παράλληλη αντιμετώπιση των εν λόγω ρυθμιστικών κενών, τα οποία θα μπορούσαν να αποτελέσουν εμπόδια για μια βιώσιμη κυκλική οικονομία της ΕΕ, μεταξύ άλλων, ειδικότερα, όσον αφορά τα εισαγόμενα είδη·

3.  τονίζει ότι, σε μια αληθινά κυκλική οικονομία, τα προϊόντα πρέπει να σχεδιάζονται με γνώμονα την ικανότητα αναβάθμισης, την αντοχή, τη δυνατότητα επισκευής, τη δυνατότητα επαναχρησιμοποίησης και την ανακυκλωσιμότητα, καθώς και με ελάχιστη χρήση ουσιών που προκαλούν ανησυχία·

4.  επαναλαμβάνει ότι η μετάβαση προς μια κυκλική οικονομία απαιτεί αυστηρή εφαρμογή της ιεράρχησης των αποβλήτων και, όπου είναι δυνατόν, τη σταδιακή εξάλειψη των ουσιών που προκαλούν ανησυχία, ιδίως όταν υπάρχουν ή πρόκειται να αναπτυχθούν ασφαλέστερες εναλλακτικές λύσεις, ώστε να διασφαλίζεται η ανάπτυξη κύκλων μη τοξικών υλικών, που θα διευκολύνουν την ανακύκλωση και είναι ουσιώδεις για την υγιή ανάπτυξη μιας λειτουργικής αγοράς δευτερογενών πρώτων υλών·

5.  καλεί την Επιτροπή να εκπονήσει, χωρίς περαιτέρω καθυστέρηση, ενωσιακή στρατηγική για ένα μη τοξικό περιβάλλον, όπως ορίζεται στο 7ο ΠΔΠ·

6.  καλεί την Επιτροπή και τα κράτη μέλη, σε στενή συνεργασία με τον ECHA, να εντείνουν τις ρυθμιστικές τους δραστηριότητες ώστε να προωθηθεί η υποκατάσταση ουσιών που προκαλούν πολύ μεγάλη ανησυχία και να περιοριστούν ουσίες που θέτουν σε απαράδεκτο κίνδυνο την ανθρώπινη υγεία ή το περιβάλλον στο πλαίσιο του κανονισμού REACH, καθώς και στο πλαίσιο ειδικής τομεακής νομοθεσίας ή νομοθεσίας για τα προϊόντα, έτσι ώστε τα ανακυκλωμένα απόβλητα να μπορούν να χρησιμοποιούνται ως βασική, αξιόπιστη πηγή πρώτων υλών εντός της Ένωσης·

7.  τονίζει την ανάγκη εξεύρεσης τοπικών, εθνικών, περιφερειακών και ευρωπαϊκών λύσεων, με τη συμμετοχή όλων των ενδιαφερόμενων μερών στην ανίχνευση των χημικών ουσιών που προκαλούν ανησυχία στις ροές ανακύκλωσης και στην αφαίρεσή τους από αυτές·

8.  καλεί τις επιχειρήσεις να ενστερνισθούν πλήρως μια μακρόπνοη ολιστική προσέγγιση στην προοδευτική διαχείριση των χημικών ουσιών, αξιοποιώντας την ευκαιρία για υποκατάσταση των τοξικών ουσιών στα προϊόντα και στις αλυσίδες εφοδιασμού, επιταχύνοντας και καθοδηγώντας την καινοτομία της αγοράς·

9.  τονίζει ότι η εφαρμογή της νομοθεσίας για τις χημικές ουσίες, τα προϊόντα και τα απόβλητα μπορεί να αποτελεί πρόβλημα για τις μικρές και μεσαίες επιχειρήσεις (ΜΜΕ)· επισημαίνει ότι η ειδική περίπτωσή τους θα πρέπει να λαμβάνεται υπόψη κατά τη λήψη μέτρων, χωρίς να τίθεται σε κίνδυνο το επίπεδο προστασίας της ανθρώπινης υγείας και του περιβάλλοντος· επισημαίνει την ανάγκη για σαφείς και εύκολα προσβάσιμες πληροφορίες, ώστε να εξασφαλιστεί ότι οι ΜΜΕ διαθέτουν τις απαραίτητες προϋποθέσεις για πλήρη συμμόρφωση με το σύνολο της νομοθεσίας στον τομέα·

10.  θεωρεί ότι, σε περίπτωση κινδύνου πολυνομίας, είναι επιτακτική ανάγκη να αποσαφηνιστούν οι αλληλεξαρτήσεις, να διασφαλιστεί η συνοχή και να αξιοποιηθούν πιθανές συνέργειες·

11.  υπογραμμίζει ότι είναι εξαιρετικά σημαντικό να βελτιωθεί η διαφάνεια όσον αφορά την παρουσία, σε καταναλωτικά προϊόντα, ουσιών που προκαλούν ανησυχία, ώστε να εδραιωθεί η εμπιστοσύνη του κοινού στην ασφάλεια των δευτερογενών πρώτων υλών· επισημαίνει ότι η βελτίωση της διαφάνειας θα ενισχύσει περαιτέρω τα κίνητρα για σταδιακή κατάργηση της χρήσης ουσιών που προκαλούν ανησυχία·

Έλλειψη πληροφοριών για ουσίες που προκαλούν ανησυχία σε προϊόντα και απόβλητα

12.  θεωρεί ότι οι ουσίες που προκαλούν ανησυχία είναι εκείνες οι οποίες πληρούν τα κριτήρια που ορίζονται στο άρθρο 57 του REACH ως ουσίες που προκαλούν πολύ μεγάλη ανησυχία, οι ουσίες που απαγορεύονται δυνάμει της Σύμβασης της Στοκχόλμης (έμμονοι οργανικοί ρύποι), συγκεκριμένες ουσίες που υπόκεινται σε περιορισμό χρήσης οι οποίες απαριθμούνται στο παράρτημα XVII του κανονισμού REACH και συγκεκριμένες ουσίες που ρυθμίζονται από ειδική τομεακή νομοθεσία ή/και νομοθεσία για τα προϊόντα·

13.  απευθύνει εκ νέου έκκληση στην Επιτροπή να εκπληρώσει τις δεσμεύσεις που έχει αναλάβει να προστατεύει την υγεία των πολιτών και το περιβάλλον από ουσίες με ιδιότητες ενδοκρινικής διαταραχής· αναμένει από την Επιτροπή να εφαρμόσει, χωρίς περαιτέρω καθυστέρηση, τη στρατηγική της για τις ουσίες με ιδιότητες ενδοκρινικής διαταραχής προκειμένου να ελαχιστοποιήσει την έκθεση των πολιτών της ΕΕ σε αυτές, πέραν των φυτοφαρμάκων και των βιοκτόνων·

14.  τονίζει ότι όλες οι ουσίες που προκαλούν ανησυχία θα πρέπει να παρακολουθούνται το συντομότερο δυνατόν, καθώς και ότι οι πληροφορίες σχετικά με αυτές τις ουσίες, συμπεριλαμβανομένων της σύνθεσης και της συγκέντρωσής τους, θα πρέπει να καθίστανται πλήρως διαθέσιμες σε όλους όσους εμπλέκονται στην αλυσίδα εφοδιασμού, στους φορείς ανακύκλωσης και στο κοινό, λαμβανομένων ταυτόχρονα υπόψη των υφιστάμενων συστημάτων και εξετάζοντας την επιλογή λύσεων παρακολούθησης ανά τομέα· χαιρετίζει, ως πρώτο βήμα προς την κατεύθυνση αυτή, τις νέες διατάξεις που περιλαμβάνονται στο άρθρο 9 της οδηγίας (ΕΕ) 2018/851 για τα απόβλητα·

15.  καλεί, στο πλαίσιο αυτό, τα κράτη μέλη και την Επιτροπή, σε συνεργασία με τον ECHA, να εντείνουν τις προσπάθειές τους προκειμένου να διασφαλίσουν ότι, έως το 2020, όλες οι σχετικές ουσίες που προκαλούν πολύ μεγάλη ανησυχία, συμπεριλαμβανομένων των ουσιών που πληρούν το κριτήριο του ισοδύναμου επιπέδου ανησυχίας, όπως οι ουσίες με ιδιότητες ενδοκρινικής διαταραχής και οι ευαισθητοποιές ουσίες, θα ενταχθούν στον κατάλογο υποψήφιων ουσιών του κανονισμού REACH, όπως ορίζεται στο 7ο ΠΔΠ·

16.  πιστεύει ότι, σύμφωνα με τις ισχύουσες απαιτήσεις για τις εισαγωγές που ορίζονται από τον κανονισμό REACH, το σύστημα παρακολούθησης θα πρέπει επίσης να περιλαμβάνει όλα τα προϊόντα που εισάγονται στην Ένωση τα οποία μπορεί να περιέχουν ουσίες που προκαλούν ανησυχία· διευκρινίζει, επιπλέον, τη σημασία της αντιμετώπισης του προβλήματος των μη καταχωρισμένων ουσιών σε εισαγόμενα προϊόντα· τονίζει ότι απαιτείται στενότερη συνεργασία σε διεθνές επίπεδο όσον αφορά τα εισαγόμενα προϊόντα, με φορείς όπως το Πρόγραμμα των Ηνωμένων Εθνών για το Περιβάλλον (UNEP), οι τρίτες χώρες που αντιμετωπίζουν παρόμοιες προκλήσεις με εισαγόμενα προϊόντα και οι χώρες εξαγωγής·

17.  επισημαίνει ότι, σύμφωνα με τα συμπεράσματα της δεύτερης επανεξέτασης του κανονισμού REACH από την Επιτροπή, θα πρέπει να βελτιωθεί η ποιότητα των δεδομένων σχετικά με τους κινδύνους και τις χρήσεις των χημικών ουσιών, καθώς και σχετικά με την έκθεση σε αυτές, στους φακέλους καταχώρισης του REACH·

18.  θεωρεί ότι, σύμφωνα με το άρθρο 20 παράγραφος 2 του κανονισμού REACH (έλεγχος πληρότητας καταχώρισης), ο ECHA δεν θα πρέπει να χορηγεί πρόσβαση στην αγορά σε χημικές ουσίες με ελλιπείς και ανεπαρκείς φακέλους καταχώρισης, και θα πρέπει να διασφαλίζει ότι οι αναγκαίες πληροφορίες παρέχονται το συντομότερο δυνατόν· υπενθυμίζει ότι είναι ουσιαστικής σημασίας οι πληροφορίες που παρέχονται για τους φακέλους καταχώρισης να είναι ακριβείς, επαρκείς, αξιόπιστες, συναφείς και εγγυημένες· καλεί τον ECHA να εντείνει τις προσπάθειές του στο πλαίσιο του άρθρου 41 του κανονισμού REACH (έλεγχος συμμόρφωσης των καταχωρίσεων) ώστε να δοθεί τέλος στη μη συμμόρφωση των φακέλων και να διασφαλιστεί ότι δεν χορηγείται πρόσβαση στην αγορά σε χημικές ουσίες με μη συμμορφούμενους φακέλους καταχώρισης· καλεί τους καταχωρίζοντες και τα κράτη μέλη να συνδράμουν στη διασφάλιση ότι οι φάκελοι καταχώρισης REACH συμμορφώνονται με τον κανονισμό και είναι επικαιροποιημένοι·

Αντιμετώπιση της παρουσίας ουσιών που προκαλούν ανησυχία σε ανακυκλωμένα υλικά

19.  τονίζει ότι η Ένωση πρέπει να διασφαλίζει το ίδιο επίπεδο προστασίας της ανθρώπινης υγείας και του περιβάλλοντος, είτε τα προϊόντα παράγονται από πρωτογενή υλικά είτε παράγονται από ανακτηθέντα υλικά·

20.  τονίζει ότι, σύμφωνα με την ιεράρχηση των αποβλήτων, η πρόληψη έχει προτεραιότητα έναντι της ανακύκλωσης και ότι, αντίστοιχα, η ανακύκλωση δεν πρέπει να δικαιολογεί τη διαιώνιση της χρήσης επικίνδυνων παλαιών ουσιών·

21.  θεωρεί ότι όλες οι πρωτογενείς και δευτερογενείς πρώτες ύλες πρέπει καταρχήν να υπόκεινται στους ίδιους κανόνες· επισημαίνει, ωστόσο, πως δεν είναι πάντα εφικτό να διασφαλιστεί ότι τα υλικά που προέρχονται από ανακυκλωμένα προϊόντα είναι απολύτως ταυτόσημα με τις πρωτογενείς πρώτες ύλες·

22.  επισημαίνει πως οι κανόνες της Ένωσης θα πρέπει να εξασφαλίζουν ότι η ανακύκλωση των υλικών δεν διαιωνίζει τη χρήση επικίνδυνων ουσιών· επισημαίνει με ανησυχία ότι η νομοθεσία που αποτρέπει την παρουσία χημικών ουσιών στα προϊόντα, συμπεριλαμβανομένων των εισαγωγών, είναι κατακερματισμένη, δεν είναι συστηματική ούτε συνεπής και εφαρμόζεται μόνο σε πολύ λίγες ουσίες, προϊόντα και χρήσεις, συχνά με πολλές εξαιρέσεις· εκφράζει τη λύπη του για την έλλειψη προόδου όσον αφορά την ανάπτυξη ενωσιακής στρατηγικής για ένα μη τοξικό περιβάλλον, με στόχο, μεταξύ άλλων, τη μείωση της έκθεσης σε προϊόντα με ουσίες που προκαλούν ανησυχία·

23.  επισημαίνει ότι η δυνατότητα ανακύκλωσης υλικών τα οποία περιέχουν ουσίες που προκαλούν ανησυχία πρέπει να εξετάζεται μόνο όταν δεν υπάρχουν υποκατάστατα υλικά χωρίς ουσίες που προκαλούν ανησυχία· θεωρεί ότι οποιαδήποτε τέτοια ανακύκλωση θα πρέπει να πραγματοποιείται σε κλειστούς ή ελεγχόμενους βρόχους χωρίς να τίθεται σε κίνδυνο η ανθρώπινη υγεία, συμπεριλαμβανομένης της υγείας των εργαζομένων, ή το περιβάλλον·

24.  ελπίζει ότι οι καινοτόμες πρακτικές ανακύκλωσης θα συμβάλουν στην απορρύπανση των αποβλήτων τα οποία περιέχουν ουσίες που προκαλούν ανησυχία·

25.  θεωρεί ότι το θέμα των προϊόντων που περιέχουν παλαιές ουσίες θα πρέπει να αντιμετωπίζεται μέσω αποτελεσματικού συστήματος καταχώρισης, παρακολούθησης και διάθεσης·

26.  θεωρεί πως, δεδομένου ότι πάνω από το 80 % των περιβαλλοντικών επιπτώσεων ενός προϊόντος καθορίζεται σε επίπεδο σχεδιασμού, η οδηγία για τον οικολογικό σχεδιασμό, καθώς και άλλα ειδικά νομοθετήματα περί προϊόντων, θα πρέπει να χρησιμοποιούνται πέραν του κανονισμού REACH για τη θέσπιση απαιτήσεων υποκατάστασης των ουσιών που προκαλούν ανησυχία· τονίζει ότι η χρήση τοξικών ουσιών ή ουσιών που προκαλούν ανησυχία, όπως οι έμμονοι οργανικοί ρύποι και οι ουσίες με ιδιότητες ενδοκρινικής διαταραχής, θα πρέπει να εξετάζεται ειδικά στο πλαίσιο των διευρυμένων κριτηρίων οικολογικού σχεδιασμού, με την επιφύλαξη άλλων εναρμονισμένων νομικών απαιτήσεων που έχουν θεσπιστεί σε ενωσιακό επίπεδο και αφορούν τις συγκεκριμένες ουσίες·

27.  υπογραμμίζει ότι είναι ζωτικής σημασίας να εξασφαλίζονται ίσοι όροι ανταγωνισμού μεταξύ προϊόντων που παράγονται στην ΕΕ και εισαγόμενων προϊόντων· θεωρεί ότι τα είδη που παράγονται στην ΕΕ δεν πρέπει σε καμιά περίπτωση να τίθενται σε μειονεκτική θέση· ζητεί, ως εκ τούτου, από την Επιτροπή να διασφαλίσει την έγκαιρη θέσπιση περιορισμών στον κανονισμό REACH και σε άλλα νομοθετήματα για τα προϊόντα, προκειμένου τα προϊόντα που παράγονται στην ΕΕ και τα εισαγόμενα προϊόντα να υπόκεινται στους ίδιους κανόνες· τονίζει, ιδίως, ότι η σταδιακή κατάργηση ή η υποκατάσταση των ουσιών που προκαλούν πολύ μεγάλη ανησυχία η οποία προκύπτει από το σύστημα αδειοδότησης βάσει του κανονισμού REACH θα πρέπει να συνοδεύονται από περιορισμούς που ισχύουν ταυτόχρονα· καλεί τις αρμόδιες αρχές στα κράτη μέλη να εντείνουν τους ελέγχους στα εισαγόμενα υλικά ώστε να εξασφαλίζεται η συμμόρφωση με τον κανονισμό REACH και με τη νομοθεσία για τα προϊόντα·

28.  τονίζει ότι θα πρέπει να βελτιωθεί η επιβολή της νομοθεσίας για τις χημικές ουσίες και για τα προϊόντα στα σύνορα της ΕΕ·

29.  θεωρεί ότι, για να αντιμετωπιστεί το ζήτημα της παρουσίας ουσιών που προκαλούν ανησυχία σε ανακυκλωμένα υλικά, θα ήταν σκόπιμη η θέσπιση διαβατηρίου προϊόντων ως μέσου επισήμανσης των υλικών και των ουσιών που χρησιμοποιούνται στα προϊόντα·

Αβεβαιότητες για το πώς κάποια υλικά μπορούν να πάψουν να αποτελούν απόβλητα

30.  τονίζει ότι χρειάζονται σαφείς ενωσιακοί κανόνες που προσδιορίζουν τους όρους οι οποίοι πρέπει να πληρούνται για την έξοδο από το καθεστώς περί αποβλήτων, καθώς και ότι απαιτούνται εναρμονισμένα κριτήρια αποχαρακτηρισμού των αποβλήτων· θεωρεί ότι οι εν λόγω σαφείς ενωσιακοί κανόνες πρέπει να είναι έτσι διαμορφωμένοι ώστε να μπορούν να εφαρμοστούν επίσης από τις ΜΜΕ·

31.  πιστεύει ότι θα πρέπει να ληφθούν μέτρα σε ενωσιακό επίπεδο ώστε να επιτευχθεί μεγαλύτερη εναρμόνιση όσον αφορά την ερμηνεία και την εφαρμογή από τα κράτη μέλη των διατάξεων περί αποχαρακτηρισμού των αποβλήτων στην οδηγία πλαίσιο για τα απόβλητα, με σκοπό να διευκολυνθεί η χρήση υλικών που ανακτώνται στην ΕΕ·

32.  καλεί τα κράτη μέλη και την Επιτροπή να συνεργαστούν πλήρως σχετικά με τα κριτήρια αποχαρακτηρισμού των αποβλήτων·

Δυσκολίες κατά την εφαρμογή ενωσιακών μεθοδολογιών ταξινόμησης των αποβλήτων και επιπτώσεις στην ανακυκλωσιμότητα των υλικών (δευτερογενείς πρώτες ύλες)

33.  πιστεύει ότι οι κανόνες που ισχύουν για την ταξινόμηση των αποβλήτων σε επικίνδυνα ή μη επικίνδυνα πρέπει να συνάδουν με εκείνους που ισχύουν για την ταξινόμηση των ουσιών και των προσμίξεων βάσει του κανονισμού για την ταξινόμηση, την επισήμανση και τη συσκευασία (CLP), λαμβάνοντας υπόψη τα ιδιαίτερα χαρακτηριστικά των αποβλήτων και τον τρόπο διαχείρισής τους, ενώ επίσης επικροτεί τη νέα τεχνική καθοδήγηση σχετικά με την ταξινόμηση των αποβλήτων· υπογραμμίζει την ανάγκη για περαιτέρω ανάπτυξη του πλαισίου ταξινόμησης των αποβλήτων και των χημικών ουσιών ώστε να συμπεριληφθούν σε αυτό οι παράμετροι κινδύνου που προκαλούν μεγάλη ανησυχία, όπως η μεγάλη ανθεκτικότητα, η ιδιότητα ενδοκρινικής διαταραχής, η βιοσυσσώρευση ή η νευροτοξικότητα·

34.  καλεί την Επιτροπή, όσον αφορά την ταξινόμηση των ροών αποβλήτων, να διευκρινίσει την ορθή ερμηνεία του κανονισμού CLP για να αποτραπεί η εσφαλμένη ταξινόμηση αποβλήτων τα οποία περιέχουν ουσίες που προκαλούν ανησυχία·

35.  τονίζει ότι η έλλειψη επιβολής της νομοθεσίας της ΕΕ για τα απόβλητα είναι απαράδεκτη και πρέπει να αντιμετωπισθεί κατά προτεραιότητα, μεταξύ άλλων μέσω εκθέσεων ανά χώρα που περιέχονται στην επισκόπηση της εφαρμογής της περιβαλλοντικής πολιτικής, δεδομένου ότι απαιτείται συνεπέστερη προσέγγιση μεταξύ των κανόνων ταξινόμησης χημικών ουσιών και αποβλήτων·

36.  καλεί την Επιτροπή να αναθεωρήσει τον ευρωπαϊκό κατάλογο αποβλήτων χωρίς καθυστέρηση·

o
o   o

37.  αναθέτει στον Πρόεδρό του να διαβιβάσει το παρόν ψήφισμα στο Συμβούλιο και στην Επιτροπή.

(1) ΕΕ L 150 της 14.6.2018, σ. 109. (2) ΕΕ L 150 της 14.6.2018, σ. 93. (3) ΕΕ L 150 της 14.6.2018, σ. 100. (4) ΕΕ L 150 της 14.6.2018, σ. 141. (5) ΕΕ L 396 της 30.12.2006, σ. 1. (6) ΕΕ L 353 της 31.12.2008, σ. 1. (7) ΕΕ L 158 της 30.4.2004, σ. 7. (8) ΕΕ L 285 της 31.10.2009, σ. 10. (9) ΕΕ L 354 της 28.12.2013, σ. 171. (10) Κείμενα που εγκρίθηκαν, P8_TA(2017)0287. (11) ΕΕ C 366 της 27.10.2017, σ. 96. (12) ΕΕ C 265 της 11.8.2017, σ. 65. (13) Κείμενα που εγκρίθηκαν, P8_TA(2018)0100. (14) ΕΕ L 312 της 22.11.2008, σ. 3.

Ψήφισμα του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου της 13ης Σεπτεμβρίου 2018 σχετικά με το ευρωπαϊκό σχέδιο δράσης κατά της μικροβιακής αντοχής (ΜΑ) στο πλαίσιο της προσέγγισης «Μία υγεία» (2017/2254(INI))

P8_TA(2018)0354 A8-0257/2018

Το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο,

–  έχοντας υπόψη το άρθρο 168 της Συνθήκης για τη λειτουργία της Ευρωπαϊκής Ένωσης (ΣΛΕΕ),

–  έχοντας υπόψη τις κατευθυντήριες γραμμές του Παγκόσμιου Οργανισμού Υγείας (ΠΟΥ) για το 2017 σχετικά με τη χορήγηση ιατρικά σημαντικών αντιμικροβιακών σε τροφοπαραγωγικά ζώα,

–  έχοντας υπόψη την έκθεση της Ομοσπονδίας Κτηνιάτρων Ευρώπης, της 29ης Φεβρουαρίου 2016, η οποία παρέχει απαντήσεις σε ερωτήσεις από τον Ευρωπαϊκό Οργανισμό Φαρμάκων (EMA) και την Ευρωπαϊκή Αρχή για την Ασφάλεια των Τροφίμων (EFSA) σχετικά με τη χορήγηση αντιμικροβιακών σε τροφοπαραγωγικά ζώα(1),

–  έχοντας υπόψη τα συμπεράσματα του Συμβουλίου, της 17ης Ιουνίου 2016, σχετικά με τα επόμενα βήματα στο πλαίσιο της προσέγγισης «Μία Υγεία» για την καταπολέμηση της μικροβιακής αντοχής,

–  έχοντας υπόψη τα συμπεράσματα του Συμβουλίου, της 17ης Ιουνίου 2016, για την ενίσχυση της ισορροπίας των φαρμακευτικών συστημάτων της ΕΕ και των κρατών μελών της,

–  έχοντας υπόψη τα συμπεράσματα του Συμβουλίου, της 6ης Ιουνίου 2011, για την ανοσοποίηση στην παιδική ηλικία: επιτυχίες και προκλήσεις της ανοσοποίησης στην παιδική ηλικία στην Ευρώπη και μελλοντική πορεία, τα οποία ενέκριναν οι υπουργοί Υγείας των κρατών μελών της ΕΕ,

–  έχοντας υπόψη τα συμπεράσματα του Συμβουλίου, της 6ης Δεκεμβρίου 2014, σχετικά με τον εμβολιασμό ως αποτελεσματικό μέσο για τη δημόσια υγεία,

–  έχοντας υπόψη το ψήφισμά του της 19ης Μαΐου 2015 σχετικά με την ασφαλέστερη υγειονομική περίθαλψη στην Ευρώπη: βελτίωση της ασφάλειας των ασθενών και καταπολέμηση της μικροβιακής αντοχής(2),

–  έχοντας υπόψη το ψήφισμά του της 11ης Δεκεμβρίου 2012 σχετικά με τη μικροβιακή πρόκληση – ο κίνδυνος από τη μικροβιακή αντοχή αυξάνεται(3),

–  έχοντας υπόψη την απόφαση αριθ. 1082/2013/ΕΕ του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου, της 22ας Οκτωβρίου 2013, σχετικά με σοβαρές διασυνοριακές απειλές κατά της υγείας και για την κατάργηση της απόφασης αριθ. 2119/98/ΕΚ(4),

–  έχοντας υπόψη την ανακοίνωση της Επιτροπής, της 29ης Ιουνίου 2017, με τίτλο «Ευρωπαϊκό σχέδιο δράσης κατά της μικροβιακής αντοχής (ΜΑ) στο πλαίσιο της προσέγγισης “Μία υγεία”» (COM(2017)0339),

–  έχοντας υπόψη το ψήφισμά του της 26ης Νοεμβρίου 2015 σχετικά με τη νέα στρατηγική για την καλή διαβίωση των ζώων 2016-2020(5),

–  έχοντας υπόψη το παγκόσμιο σχέδιο δράσης του ΠΟΥ για τα εμβόλια, το οποίο ενέκριναν τα 194 κράτη μέλη της Παγκόσμιας Συνέλευσης Υγείας τον Μάιο του 2012,

–  έχοντας υπόψη το ευρωπαϊκό σχέδιο δράσης του ΠΟΥ για τα εμβόλια για την περίοδο 2015-2020,

–  έχοντας υπόψη το έγγραφο γενικού ενδιαφέροντος για τον ρόλο της Ευρωπαϊκής Αρχής για την Ασφάλεια των Τροφίμων (EFSA) στην καταπολέμηση της μικροβιακής αντοχής (ΜΑ), που δημοσιεύτηκε το 2018 στο περιοδικό «Food Protection Trends»,

–  έχοντας υπόψη τον χάρτη πορείας όσον αφορά μια στρατηγική προσέγγιση για τις φαρμακευτικές ουσίες στο περιβάλλον και το τρέχον σχέδιο στρατηγικής προσέγγισης(6),

–  έχοντας υπόψη την πολιτική δήλωση της συνεδρίασης υψηλού επιπέδου της Γενικής Συνέλευσης των Ηνωμένων Εθνών, της 21ης Σεπτεμβρίου 2016, σχετικά με τη μικροβιακή αντοχή,

–  έχοντας υπόψη την έκθεση που δημοσίευσε η Παγκόσμια Τράπεζα τον Μάρτιο του 2017 με θέμα «Ανθεκτικές λοιμώξεις: απειλή για το οικονομικό μας μέλλον»,

–  έχοντας υπόψη την πρόταση κανονισμού του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου για τα κτηνιατρικά φάρμακα (COM(2014)0558),

–  έχοντας υπόψη την έκθεση που δημοσίευσε ο Οργανισμός Οικονομικής Συνεργασίας και Ανάπτυξης (ΟΟΣΑ) τον Σεπτέμβριο του 2015 με θέμα «Μικροβιακή αντοχή στις χώρες της G7 και πέρα: οικονομικά ζητήματα, πολιτικές και εναλλακτικές δράσεις»,

–  έχοντας υπόψη την κοινή επιστημονική γνώμη του EMA και της EFSA σχετικά με μέτρα για να μειωθεί η ανάγκη χρήσης αντιμικροβιακών στην κτηνοτροφία στην Ευρωπαϊκή Ένωση και τις επακόλουθες επιπτώσεις στην ασφάλεια των τροφίμων (γνώμη RONAFA),

–  έχοντας υπόψη το ψήφισμα της εβδομηκοστής Παγκόσμιας Συνέλευσης Υγείας, της 29ης Μαΐου 2017, σχετικά με τη βελτίωση της πρόληψης, της διάγνωσης και της κλινικής αντιμετώπισης της σηψαιμίας,

–  έχοντας υπόψη την πρώτη κοινή έκθεση του Ευρωπαϊκού Κέντρου Πρόληψης και Ελέγχου Νόσων (ECDC), της EFSA και του EMA (JIACRA Ι), που δημοσιεύτηκε το 2015, και τη δεύτερη κοινή έκθεση (JIACRA ΙΙ), που δημοσιεύτηκε το 2017, σχετικά με την ολοκληρωμένη ανάλυση της κατανάλωσης αντιμικροβιακών και της εκδήλωσης μικροβιακής αντοχής σε βακτήρια από ανθρώπους και τροφοπαραγωγικά ζώα,

–  έχοντας υπόψη το ψήφισμά του της 2ας Μαρτίου 2017 σχετικά με τις επιλογές της ΕΕ για τη βελτίωση της πρόσβασης σε φάρμακα(7),

–  έχοντας υπόψη την έκθεση του ECDC, του 2016, σχετικά με την παρακολούθηση της μικροβιακής αντοχής στην Ευρώπη,

–  έχοντας υπόψη τη συνοπτική έκθεση της Ευρωπαϊκής Ένωσης σχετικά με τη μικροβιακή αντοχή σε ζωονοσογόνα βακτήρια και σε βακτήρια δείκτες από ανθρώπους, ζώα και τρόφιμα, που εκπόνησαν το 2016 το ECDC και η EFSA(8),

–  έχοντας υπόψη το άρθρο 52 του Κανονισμού του,

–  έχοντας υπόψη την έκθεση της Επιτροπής Περιβάλλοντος, Δημόσιας Υγείας και Ασφάλειας των Τροφίμων και τις γνωμοδοτήσεις της Επιτροπής Βιομηχανίας, Έρευνας και Ενέργειας και της Επιτροπής Γεωργίας και Ανάπτυξης της Υπαίθρου (A8-0257/2018),

Α.  λαμβάνοντας υπόψη ότι η υπέρμετρη και εσφαλμένη χρήση αντιβιοτικών, ιδιαίτερα στην κτηνοτροφία (όπου ενδέχεται τα αντιβιοτικά να χρησιμοποιηθούν ως προφυλακτικοί ή αυξητικοί παράγοντες), καθώς και οι ανεπαρκείς πρακτικές για τον έλεγχο των λοιμώξεων τόσο στην ιατρική όσο και στην κτηνιατρική, έχουν μετατρέψει σταδιακά τη μικροβιακή αντοχή (ΜΑ) σε τεράστια απειλή για την υγεία του ανθρώπου και των ζώων·

Β.  λαμβάνοντας υπόψη ότι, σύμφωνα με εκτιμήσεις, τουλάχιστον το 20 % των λοιμώξεων που σχετίζονται με την παροχή υγειονομικής περίθαλψης (νοσοκομειακές λοιμώξεις) μπορεί να αποφευχθεί με την εφαρμογή προγραμμάτων διαρκούς και πολύπλευρης πρόληψης και ελέγχου των λοιμώξεων(9)·

Γ.  λαμβάνοντας υπόψη ότι η συνετή χρήση των αντιβιοτικών και η πρόληψη και ο έλεγχος των λοιμώξεων σε όλους τους τομείς της υγειονομικής περίθαλψης, συμπεριλαμβανομένης της περίθαλψης των ζώων, αποτελούν ακρογωνιαίο λίθο για την αποτελεσματική πρόληψη της ανάπτυξης και της μετάδοσης ανθεκτικών βακτηρίων·

Δ.  λαμβάνοντας υπόψη ότι 50 % των αντιβιοτικών που συνταγογραφούνται για ανθρώπους είναι αναποτελεσματικά και ότι 25 % των αντιβιοτικών για ανθρώπους δεν λαμβάνονται με κατάλληλο τρόπο· λαμβάνοντας υπόψη ότι 30 % των νοσηλευόμενων ασθενών χρησιμοποιούν αντιβιοτικά και ότι τα πολυανθεκτικά βακτήρια συνιστούν ιδιαίτερη απειλή σε νοσοκομεία και γηροκομεία, καθώς και για ασθενείς των οποίων η περίθαλψη απαιτεί τη χρήση συσκευών όπως οι αναπνευστήρες και οι φλεβικοί καθετήρες·

E.  λαμβάνοντας υπόψη ότι τα αντιβιοτικά εξακολουθούν να χρησιμοποιούνται στην κτηνοτροφία για την πρόληψη ασθενειών και για την αντιστάθμιση της κακής υγιεινής, αντί να συνταγογραφούνται σε περιπτώσεις ανάγκης, γεγονός που συμβάλλει στην εμφάνιση ανθεκτικών βακτηρίων στα ζώα που μπορούν να μεταδοθούν στον άνθρωπο·

ΣΤ.  λαμβάνοντας υπόψη ότι και οι οργανισμοί της ΕΕ έχουν επιβεβαιώσει ότι υπάρχει συσχέτιση μεταξύ της αντοχής σε αντιβιοτικά που αναπτύσσουν τα τροφοπαραγωγικά ζώα (π.χ. κοτόπουλα κρεατοπαραγωγής) και του μεγάλου ποσοστού βακτηριακών λοιμώξεων που εμφανίζουν οι άνθρωποι, η οποία οφείλεται στον χειρισμό, την επεξεργασία και την κατανάλωση του κρέατος των ζώων αυτών(10)·

Ζ.  λαμβάνοντας υπόψη ότι η κακή χρήση των αντιβιοτικών υπονομεύει την αποτελεσματικότητά τους και οδηγεί στην εξάπλωση άκρως ανθεκτικών βακτηρίων που είναι ιδιαίτερα ανθεκτικά στα αντιβιοτικά τελευταίας γραμμής· λαμβάνοντας υπόψη ότι, σύμφωνα με στοιχεία του ΟΟΣΑ, εκτιμάται ότι παγκοσμίως 700 000 θάνατοι ανά έτος ενδέχεται να οφείλονται στη ΜΑ· λαμβάνοντας υπόψη ότι 25 000 από τους θανάτους αυτούς σημειώνονται στην ΕΕ και οι υπόλοιποι εκτός ΕΕ, πράγμα που σημαίνει ότι είναι ζωτικής σημασίας η συνεργασία στην αναπτυξιακή πολιτική και ο συντονισμός και η παρακολούθηση της ΜΑ σε διεθνές επίπεδο·

Η.  λαμβάνοντας υπόψη ότι η ΜΑ θα μπορούσε να προκαλέσει έως 10 εκατομμύρια θανάτους ετησίως το 2050 εάν δεν ληφθούν μέτρα· λαμβάνοντας υπόψη ότι 9 εκατομμύρια από αυτούς τους εκτιμώμενους θανάτους αναμένεται να σημειωθούν εκτός ΕΕ, σε αναπτυσσόμενες χώρες, ιδιαίτερα στην Ασία και την Αφρική· λαμβάνοντας υπόψη ότι οι λοιμώξεις και τα ανθεκτικά βακτήρια διαδίδονται εύκολα και ότι είναι, ως εκ τούτου, επιτακτική η ανάγκη ανάληψης δράσης σε παγκόσμιο επίπεδο·

Θ.  λαμβάνοντας υπόψη ότι οι εμβολιασμοί και οι ταχείες διαγνωστικές δοκιμές (RDT) έχουν τη δυνατότητα να περιορίσουν την κατάχρηση αντιβιοτικών· λαμβάνοντας υπόψη ότι οι RDT επιτρέπουν στους επαγγελματίες στον τομέα της υγείας να ανιχνεύουν γρήγορα βακτηριακές ή ιογενείς λοιμώξεις και, ως εκ τούτου, να μειώσουν την κακή χρήση αντιβιοτικών και τον κίνδυνο ανάπτυξης αντοχής(11)·

Ι.  λαμβάνοντας υπόψη ότι η συνεχιζόμενη εξάπλωση άκρως ανθεκτικών βακτηρίων θα μπορούσε να καταστήσει αδύνατη την παροχή καλής υγειονομικής περίθαλψης στο μέλλον όσον αφορά εγχειρητικές επεμβάσεις ή καθιερωμένες θεραπευτικές αγωγές για ορισμένες ομάδες ασθενών που χρειάζονται ακτινοθεραπεία, χημειοθεραπεία και μεταμοσχεύσεις·

ΙΑ.  λαμβάνοντας υπόψη ότι τα βακτήρια εξελίσσονται διαρκώς, ότι το πλαίσιο έρευνας και ανάπτυξης (Ε&Α) και το ρυθμιστικό πλαίσιο είναι σύνθετα, ότι ορισμένες λοιμώξεις είναι σπάνιες, και ότι η αναμενόμενη απόδοση νέων αντιμικροβιακών εξακολουθεί να είναι περιορισμένη·

ΙΒ.  λαμβάνοντας υπόψη ότι οι νοσοκομειακές λοιμώξεις οφείλονται στην έλλειψη προληπτικών μέτρων, η οποία οδηγεί στην ανάπτυξη ανθεκτικών βακτηρίων, και στις κακές πρακτικές υγιεινής, ιδιαίτερα στα νοσοκομεία· λαμβάνοντας υπόψη ότι το ECDC εκτιμά ότι περίπου 4 εκατομμύρια ασθενείς ανά έτος προσβάλλονται από νοσοκομειακές λοιμώξεις στην ΕΕ και ότι οι λοιμώξεις αυτές ευθύνονται για περίπου 37 000 θανάτους ανά έτος· λαμβάνοντας υπόψη ότι ενδέχεται ο πραγματικός αριθμός θανάτων να είναι ακόμη υψηλότερος· λαμβάνοντας υπόψη ότι αποδείχθηκε ότι η προηγούμενη εκτίμηση των 25 000 θανάτων ανά έτος στην Ένωση υποτιμούσε σοβαρά την κατάσταση·

ΙΓ.  λαμβάνοντας υπόψη ότι η έλλειψη πρόσβασης σε αποτελεσματικά αντιβιοτικά στις αναπτυσσόμενες χώρες εξακολουθεί να ευθύνεται για περισσότερους θανάτους από ό,τι η ΜΑ· λαμβάνοντας υπόψη ότι η λήψη μέτρων για την αντιμετώπιση της ΜΑ που εστιάζουν υπερβολικά στον περιορισμό της πρόσβασης σε αντιβιοτικά ενδέχεται να επιδεινώσει την ήδη σοβαρή κρίση λόγω της έλλειψης πρόσβασης σε φάρμακα, η οποία σήμερα ευθύνεται για περισσότερους από ένα εκατομμύριο θανάτους ετησίως παιδιών κάτω των πέντε ετών· λαμβάνοντας υπόψη ότι τα μέτρα για την αντιμετώπιση της ΜΑ πρέπει να έχουν ως στόχο τη διασφάλιση της βιώσιμης πρόσβασης σε φάρμακα για όλους, δηλαδή να παρέχεται πρόσβαση σε όσους έχουν ανάγκη αλλά κανένας να μην έχει περιθώρια υπερβολών·

ΙΔ.  λαμβάνοντας υπόψη ότι πολλά κράτη μέλη αντιμετωπίζουν ταχέως αυξανόμενα επίπεδα πολυανθεκτικών μυκήτων, τα οποία αυξάνουν απότομα τη διάρκεια νοσηλείας και τα ποσοστά θνησιμότητας προσβεβλημένων ασθενών· λαμβάνοντας υπόψη ότι το αμερικανικό Κέντρο Ελέγχου και Πρόληψης Νοσημάτων έχει αυξήσει την ευαισθητοποίηση του κοινού ως προς το ζήτημα αυτό· λαμβάνοντας υπόψη ότι είναι αισθητή η απουσία του συγκεκριμένου ζητήματος από το ευρωπαϊκό σχέδιο δράσης κατά της ΜΑ στο πλαίσιο της προσέγγισης «Μία υγεία»·

ΙΕ.  λαμβάνοντας υπόψη ότι έχει αποδειχθεί ότι προγράμματα ενεργού προσυμπτωματικού ελέγχου με τη χρήση RDT συμβάλλουν σημαντικά στη διαχείριση των νοσοκομειακών λοιμώξεων και στον περιορισμό της εξάπλωσής τους σε νοσοκομεία και μεταξύ ασθενών(12)·

ΙΣΤ.  λαμβάνοντας υπόψη ότι έχει αποδειχθεί ότι η χρήση αντιβιοτικών σε μη κλινικά καταναλωτικά προϊόντα αυξάνει τον κίνδυνο δημιουργίας στελεχών ανθεκτικών βακτηρίων(13)·

ΙΖ.  λαμβάνοντας υπόψη ότι η καλή υγιεινή των χεριών, με τη μορφή αποτελεσματικού πλυσίματος και στεγνώματος των χεριών, μπορεί να συμβάλει στην πρόληψη της ΜΑ και της μετάδοσης λοιμωδών νοσημάτων·

ΙΗ.  λαμβάνοντας υπόψη ότι η χρήση ιατροτεχνολογικών συσκευών μπορεί να αποτρέψει λοιμώξεις του χειρουργικού πεδίου, και έτσι να προληφθεί και να τεθεί υπό έλεγχο η ανάπτυξη της ΜΑ(14)·

ΙΘ.  λαμβάνοντας υπόψη ότι υπάρχουν επιτυχημένα παραδείγματα προγραμμάτων που βελτίωσαν την παγκόσμια πρόσβαση σε φάρμακα για την αντιμετώπιση του HIV, της φυματίωσης και της ελονοσίας·

Κ.  λαμβάνοντας υπόψη ότι οι νοσοκομειακές λοιμώξεις συνιστούν σημαντική απειλή για τη διαφύλαξη και τη διασφάλιση της βασικής υγειονομικής περίθαλψης σε ολόκληρο τον κόσμο·

ΚΑ.  λαμβάνοντας υπόψη ότι εάν συνεχιστεί η παρούσα τάση, θα μπορούσε η ΜΑ να έχει προκαλέσει μέχρι το 2050 περισσότερους θανάτους από ό,τι ο καρκίνος(15)·

ΚΒ.  λαμβάνοντας υπόψη ότι το ECDC και η EFSA επανέλαβαν ότι η ΜΑ συνιστά μία από τις μεγαλύτερες απειλές για τη δημόσια υγεία(16)·

ΚΓ.  λαμβάνοντας υπόψη ότι η ανθεκτική φυματίωση είναι η κύρια αιτία θανάτου λόγω ΜΑ·

ΚΔ.  λαμβάνοντας υπόψη ότι, στην έκθεσή της του Μαρτίου του 2017, η Παγκόσμια Τράπεζα προειδοποίησε ότι μέχρι το 2050 οι ανθεκτικές λοιμώξεις ενδέχεται να έχουν ζημιογόνο αντίκτυπο στην παγκόσμια οικονομία στο ίδιο επίπεδο με τη χρηματοπιστωτική κρίση του 2008·

ΚΕ.  λαμβάνοντας υπόψη ότι η ΜΑ πρέπει να θεωρείται και να αντιμετωπίζεται ως απειλή για την υγεία του ανθρώπου, των ζώων και του πλανήτη και ως άμεση απειλή για την επίτευξη πολλών από τους στόχους βιώσιμης ανάπτυξης (ΣΒΑ) που περιγράφονται στο θεματολόγιο του 2030 για τη βιώσιμη ανάπτυξη, μεταξύ άλλων και των ΣΒΑ 1, ΣΒΑ 2, ΣΒΑ 3 και ΣΒΑ 6·

ΚΣΤ.  λαμβάνοντας υπόψη ότι στόχοι της προσέγγισης «Μία υγεία» είναι να διασφαλιστεί ότι θα παραμείνει αποτελεσματική η θεραπευτική αντιμετώπιση των λοιμώξεων στον άνθρωπο και στα ζώα, να αναχαιτιστεί η εμφάνιση και η εξάπλωση της ΜΑ, και να ενισχυθεί η ανάπτυξη και η διαθεσιμότητα νέων αποτελεσματικών αντιμικροβιακών στην ΕΕ και στον υπόλοιπο κόσμο·

ΚΖ.  λαμβάνοντας υπόψη ότι, στα συμπεράσματα του Συμβουλίου σχετικά με τα επόμενα βήματα στο πλαίσιο της προσέγγισης «Μία Υγεία» για την καταπολέμηση της μικροβιακής αντοχής(17), καλούνται η Επιτροπή και τα κράτη μέλη να ευθυγραμμίσουν, στο πλαίσιο του δικτύου «Μία Υγεία» για τη ΜΑ, τα στρατηγικά θεματολόγια έρευνας των υφιστάμενων ενωσιακών πρωτοβουλιών στον τομέα Ε&Α για νέα αντιβιοτικά, εναλλακτικές θεραπείες και διαγνωστικές εξετάσεις·

ΚΗ.  λαμβάνοντας υπόψη ότι ο Χάρτης των Θεμελιωδών Δικαιωμάτων της Ευρωπαϊκής Ένωσης αναγνωρίζει το θεμελιώδες δικαίωμα των πολιτών στην υγεία και την ιατρική περίθαλψη· λαμβάνοντας υπόψη ότι το δικαίωμα στην υγεία αποτελεί οικονομικό, κοινωνικό και πολιτιστικό δικαίωμα για την παροχή υγειονομικής περίθαλψης καθολικών ελάχιστων προτύπων, κάτι που δικαιούνται όλοι οι άνθρωποι·

ΚΘ.  λαμβάνοντας υπόψη ότι βασικός πυλώνας κάθε πανευρωπαϊκής στρατηγικής για την αντιμετώπιση της ΜΑ πρέπει να είναι η διασφάλιση συνεχούς κατάρτισης των επαγγελματιών στον τομέα της υγείας όσον αφορά τις τελευταίες εξελίξεις στον τομέα της έρευνας και των βέλτιστων πρακτικών σχετικά με την πρόληψη και την εξάπλωση της ΜΑ·

Λ.  λαμβάνοντας υπόψη ότι η Παγκόσμια Συνέλευση Υγείας εκτιμά ότι η σηψαιμία – μια συνδρομική αντίδραση του οργανισμού σε λοιμώδη νοσήματα – ευθύνεται για περίπου 6 εκατομμύρια θανάτους ανά έτος σε παγκόσμιο επίπεδο, οι περισσότεροι εκ των οποίων μπορούν να προληφθούν·

ΛΑ.  λαμβάνοντας υπόψη ότι, όπως ορίζει η κοινή εντολή τους, το ECDC, η EFSA και ο EMA επιδιώκουν επί του παρόντος να εκπονήσουν δείκτες αποτελεσμάτων για τη ΜΑ και την κατανάλωση αντιμικροβιακών από τροφοπαραγωγικά ζώα από τον άνθρωπο·

ΛΒ.  λαμβάνοντας υπόψη ότι η φύση μάς παρέχει πληθώρα ισχυρών αντιβιοτικών, τα οποία θα μπορούσαν να αξιοποιηθούν σε πολύ μεγαλύτερο βαθμό από ό,τι σήμερα·

ΛΓ.  λαμβάνοντας υπόψη ότι τα τελευταία στοιχεία του EMA δείχνουν ότι είναι ανομοιογενής η ανάληψη δράσης σε όλη την ΕΕ για τη μείωση της χρήσης αντιμικροβιακών στην κτηνοτροφία(18)· λαμβάνοντας υπόψη ότι ορισμένα κράτη μέλη έχουν επιτύχει σημαντική μείωση της χρήσης αντιμικροβιακών στην κτηνιατρική σε σύντομο χρονικό διάστημα, χάρη σε φιλόδοξες εθνικές πολιτικές, όπως καταδεικνύει σειρά διερευνητικών αποστολών που διενήργησε στο πλαίσιο ελέγχων και αναλύσεων η Γενική Διεύθυνση της Επιτροπής για την ασφάλεια των τροφίμων και την υγεία(19)·

ΛΔ.  λαμβάνοντας υπόψη ότι η ΜΑ συνιστά διασυνοριακή απειλή για την υγεία, αλλά και ότι η κατάσταση διαφοροποιείται σε μεγάλο βαθμό μεταξύ των κρατών μελών· λαμβάνοντας υπόψη ότι η Επιτροπή πρέπει, ως εκ τούτου, να προσδιορίσει τομείς με υψηλή ευρωπαϊκή προστιθέμενη αξία και να αναλάβει δράση, σεβόμενη πάντα τις αρμοδιότητες των κρατών μελών, στα οποία εναπόκειται η χάραξη των πολιτικών τους για την υγεία·

ΛΕ.  λαμβάνοντας υπόψη ότι η αποτελεσματική δράση κατά της ΜΑ πρέπει να αποτελεί μέρος μιας ευρύτερης διεθνούς πρωτοβουλίας, με τη συμμετοχή όσο το δυνατόν περισσότερων διεθνών φορέων, οργανισμών και εμπειρογνωμόνων, καθώς και του ιδιωτικού τομέα·

ΛΣΤ.  λαμβάνοντας υπόψη ότι οι κύριες αιτίες της ΜΑ είναι, μεταξύ άλλων, η αθέμιτη χρήση και η κατάχρηση των αντιμικροβιακών, οι ελλείψεις που παρουσιάζουν τα συστήματα για τη διασφάλιση της ποιότητας των φαρμάκων, η χορήγηση αντιμικροβιακών σε ζώα για την προώθηση της ανάπτυξης ή την πρόληψη ασθενειών, τα κενά στην πρόληψη και στον έλεγχο των λοιμώξεων, και οι ελλείψεις των συστημάτων επιτήρησης·

ΛΖ.  λαμβάνοντας υπόψη ότι οι ασθενείς θα πρέπει να έχουν πρόσβαση σε επιλογές υγειονομικής περίθαλψης και θεραπείας, μεταξύ άλλων σε θεραπευτικές αγωγές και φάρμακα συμπληρωματικού ή εναλλακτικού χαρακτήρα, σύμφωνα με την προσωπική τους επιλογή και προτίμηση·

ΛΗ.  λαμβάνοντας υπόψη ότι, σύμφωνα με εκτιμήσεις, το κόστος της ανάληψης δράσης κατά της ΜΑ σε παγκόσμιο επίπεδο για μια περίοδο δέκα ετών ανέρχεται σε 40 δισ. δολάρια ΗΠΑ·

ΛΘ.  λαμβάνοντας υπόψη ότι οι προκλήσεις που συνδέονται με τη ΜΑ θα αυξηθούν τα προσεχή έτη, και ότι η αποτελεσματικότητα των μέτρων εξαρτάται από διαρκείς διατομεακές επενδύσεις στη δημόσια και ιδιωτική έρευνα & καινοτομία (Ε&Κ), προκειμένου να αναπτυχθούν καλύτερα εργαλεία, προϊόντα και συσκευές, νέες θεραπείες και εναλλακτικές προσεγγίσεις, βάσει της προσέγγισης «Μία υγεία»·

Μ.  λαμβάνοντας υπόψη ότι έχει επενδυθεί πάνω από ένα δισεκατομμύριο EUR από το πέμπτο έως το έβδομο πρόγραμμα πλαίσιο (FP5-FP7) στην έρευνα στον τομέα της ΜΑ, και ότι έχει κινητοποιηθεί μέχρι στιγμής σωρευτικός προϋπολογισμός 650 και πλέον εκατομμυρίων EUR στο πλαίσιο του προγράμματος «Ορίζων 2020» (H2020)· λαμβάνοντας υπόψη ότι η Επιτροπή έχει δεσμευτεί να επενδύσει περισσότερα από 200 εκατομμύρια EUR στη ΜΑ κατά τα τρία τελευταία έτη του προγράμματος «Ορίζων 2020»·

ΜΑ.  λαμβάνοντας υπόψη ότι διάφορα χρηματοδοτικά μέσα, στο πλαίσιο του H2020, θα αποφέρουν ερευνητικά αποτελέσματα όσον αφορά τη ΜΑ, και ειδικότερα:

ΜΒ.  λαμβάνοντας υπόψη ότι μέχρι τη δεκαετία του 1960 είχαν αναπτυχθεί πάνω από 20 νέες κατηγορίες αντιβιοτικών, αλλά έκτοτε έχει αναπτυχθεί μόνο μία κατηγορία αντιβιοτικών, παρά την εξάπλωση και την ανάπτυξη νέων ανθεκτικών βακτηρίων· λαμβάνοντας επιπλέον υπόψη ότι υπάρχουν σαφή στοιχεία που αποδεικνύουν την αντοχή σε νέες ουσίες οι οποίες ανήκουν στις υφιστάμενες κατηγορίες αντιβιοτικών·

ΜΓ.  λαμβάνοντας υπόψη ότι τα νέα αντιμικροβιακά έχουν θετικές δευτερογενείς επιπτώσεις στη δημόσια υγεία και στην επιστήμη·

ΜΔ.  λαμβάνοντας υπόψη ότι η χρήση αντιβιοτικών για ζωοτεχνικούς σκοπούς, για παράδειγμα ως αυξητικών παραγόντων, αποτελεί κακή χρήση αυτών των φαρμάκων που καταδικάζεται από όλους τους διεθνείς υγειονομικούς οργανισμούς, οι οποίοι συνιστούν την απαγόρευσή της για την καταπολέμηση της ΜΑ· λαμβάνοντας υπόψη ότι η χορήγηση αντιβιοτικών ως αυξητικών παραγόντων σε τροφοπαραγωγικά ζώα έχει απαγορευθεί στην ΕΕ από το 2006·

ΜΕ.  λαμβάνοντας υπόψη ότι πολλά μικροβιακά νοσήματα μπορούν να καταπολεμηθούν αποτελεσματικά όχι με αντιβιοτικά, που οδηγούν στην ανάπτυξη αντοχής στα φάρμακα, αλλά με την έγκαιρη διάγνωση σε συνδυασμό με τη χρήση νέων και υφιστάμενων φαρμάκων και την εφαρμογή άλλων θεραπευτικών μεθόδων και πρακτικών που επιτρέπονται στην ΕΕ, ούτως ώστε να σωθούν εκατομμύρια ζωές ανθρώπων και ζώων σε όλη την ΕΕ·

ΜΣΤ.  λαμβάνοντας υπόψη ότι μεγαλώνει το χάσμα μεταξύ της αυξανόμενης ΜΑ και της ανάπτυξης νέων αντιμικροβιακών· λαμβάνοντας υπόψη ότι τα ανθεκτικά στα φάρμακα νοσήματα θα μπορούσαν να ευθύνονται για 10 εκατομμύρια θανάτους ετησίως ανά τον κόσμο μέχρι το 2050· λαμβάνοντας υπόψη ότι, σύμφωνα με εκτιμήσεις, στην ΕΕ πεθαίνουν τουλάχιστον 25 000 άνθρωποι ανά έτος λόγω λοιμώξεων από ανθεκτικά βακτήρια, με ετήσιο κόστος 1,5 δισεκατομμύρια EUR, ενώ τα τελευταία 40 χρόνια έχει αναπτυχθεί μόνο μία νέα κατηγορία αντιβιοτικών·

ΜΖ.  λαμβάνοντας υπόψη ότι, προκειμένου να εξακολουθήσουν να είναι αποτελεσματικά τα αντιβιοτικά που προορίζονται αποκλειστικά για ιατρική χρήση και να ελαχιστοποιηθεί ο κίνδυνος ανάπτυξης ΜΑ σε αυτά τα ζωτικής σημασίας αντιβιοτικά, πρέπει να απαγορευτεί η χρήση ορισμένων ομάδων αντιβιοτικών στην κτηνιατρική· λαμβάνοντας υπόψη ότι η Επιτροπή θα πρέπει να ορίσει τα αντιβιοτικά ή τις ομάδες αντιβιοτικών που θα χρησιμοποιούνται αποκλειστικά για τη θεραπεία ορισμένων λοιμώξεων στον άνθρωπο·

ΜΗ.  λαμβάνοντας υπόψη ότι η πολιτική δήλωση που εγκρίθηκε από τους αρχηγούς κρατών στη Γενική Συνέλευση των Ηνωμένων Εθνών στη Νέα Υόρκη τον Σεπτέμβριο του 2016 και το παγκόσμιο σχέδιο δράσης του Μαΐου 2015 σηματοδότησαν την παγκόσμιου επιπέδου δέσμευση για την εφαρμογή μιας ευρείας και συντονισμένης προσέγγισης, για την αντιμετώπιση των βαθύτερων αιτίων της μικροβιακής αντοχής σε πολλαπλούς τομείς·

ΜΘ.  λαμβάνοντας υπόψη ότι τα αριθμητικά στοιχεία των 25 000 θανάτων ανά έτος που συνδέονται με τη ΜΑ στην ΕΕ και του συναφούς κόστους ύψους πάνω από 1,5 δισεκατομμυρίων EUR χρονολογούνται από το 2007, και ότι απαιτούνται στοιχεία για την πραγματική επιβάρυνση της ΜΑ, τα οποία να επικαιροποιούνται διαρκώς· τονίζει ότι το μέγεθος του προβλήματος καταδεικνύει τη σαφή ανάγκη για ένα ευρωπαϊκό σχέδιο δράσης κατά της ΜΑ στο πλαίσιο της προσέγγισης «Μία υγεία»·

Η ΕΕ ως χώρος εφαρμογής βέλτιστων πρακτικών

1.  θεωρεί ότι, προκειμένου να ληφθούν επαρκή μέτρα για την αντιμετώπιση της ΜΑ, πρέπει η αρχή «Μία υγεία» να διαδραματίζει κεντρικό ρόλο, πράγμα που αντανακλά το γεγονός ότι η υγεία του ανθρώπου και των ζώων και το περιβάλλον είναι αλληλένδετα στοιχεία και ότι τα νοσήματα μεταδίδονται από τους ανθρώπους στα ζώα και αντιστρόφως· τονίζει, ως εκ τούτου, ότι πρέπει να αντιμετωπίζονται τα νοσήματα τόσο των ανθρώπων όσο και των ζώων, και παράλληλα να συνυπολογίζονται η τροφική αλυσίδα και το περιβάλλον, που μπορεί να αποτελούν δύο ακόμα πηγές ανθεκτικών μικροοργανισμών· υπογραμμίζει τον σημαντικό ρόλο της Επιτροπής στον συντονισμό και στην παρακολούθηση των εθνικών σχεδίων δράσης που εφαρμόζουν τα κράτη μέλη, και τη σημασία της διαδιοικητικής συνεργασίας·

2.  τονίζει την ανάγκη να καθοριστεί χρονοδιάγραμμα για την εφαρμογή του ευρωπαϊκού σχεδίου δράσης «Μία υγεία»· καλεί την Επιτροπή και τα κράτη μέλη να συμπεριλάβουν μετρήσιμες και δεσμευτικές επιδιώξεις για τη ΜΑ, με φιλόδοξους στόχους, τόσο στο ευρωπαϊκό σχέδιο δράσης «Μία υγεία» όσο και στα εθνικά σχέδια δράσης, ούτως ώστε να καταστεί δυνατή η συγκριτική αξιολόγηση·

3.  τονίζει ότι η ορθή και συνετή χρήση των αντιμικροβιακών είναι ζωτικής σημασίας για τον περιορισμό της εμφάνισης ΜΑ στην υγειονομική περίθαλψη ανθρώπων, στην κτηνοτροφία και στην υδατοκαλλιέργεια· τονίζει ότι σημειώνονται σημαντικές διαφορές στον τρόπο με τον οποίο χειρίζονται και αντιμετωπίζουν τη ΜΑ τα κράτη μέλη, με αποτέλεσμα να έχει καθοριστική σημασία ο συντονισμός των εθνικών σχεδίων με συγκεκριμένους στόχους· επισημαίνει ότι η Επιτροπή διαδραματίζει βασικό ρόλο στον συντονισμό και στην παρακολούθηση των εθνικών στρατηγικών· υπογραμμίζει την ανάγκη για μια διατομεακή (ιδιαίτερα στο πλαίσιο του προσεχούς ενωσιακού προγράμματος-πλαισίου για την έρευνα και την καινοτομία (FP9)) και πολυμεσική εφαρμογή της έννοιας της «Μίας υγείας», πράγμα που το σχέδιο δράσης της Επιτροπής δεν έχει ακόμα επιτύχει επαρκώς· επιμένει ότι η χρήση αντιβιοτικών για προληπτικούς σκοπούς στην κτηνιατρική πρέπει να υπόκειται σε αυστηρή ρύθμιση, σύμφωνα με τις διατάξεις του προσεχούς κανονισμού για τα κτηνιατρικά φάρμακα·

4.  συνιστά να συμμετέχουν και άλλοι σημαντικοί σχετικοί συμφεροντούχοι, πέρα από τα κράτη μέλη, στο νεοσύστατο δίκτυο «Μία υγεία», καθώς και στην κοινή δράση της ΕΕ για τη μικροβιακή αντοχή και τις λοιμώξεις που σχετίζονται με την παροχή υγειονομικής περίθαλψης (ΕΕ-JAMRAI)·

5.  καλεί την Επιτροπή να εκπονήσει και να δημοσιεύσει ενδιάμεση αξιολόγηση και εκ των υστέρων αξιολόγηση του σχεδίου δράσης «Μία υγεία», και να συμπεριλάβει όλους τους σχετικούς συμφεροντούχους στη διαδικασία αξιολόγησης·

6.  τονίζει ότι μόνο εάν βασίζεται σε τυποποιημένα δεδομένα μπορεί να επιτύχει μια ενωσιακή κοινή δράση για την αντιμετώπιση της αυξανόμενης απειλής που συνιστούν τα ανθεκτικά βακτήρια για την υγεία του ανθρώπου και των ζώων και για το περιβάλλον· καλεί, ως εκ τούτου, την Επιτροπή να αναπτύξει και να προτείνει κατάλληλες διαδικασίες και δείκτες για τη μέτρηση και σύγκριση της προόδου όσον αφορά την καταπολέμηση της ΜΑ, και να διασφαλίσει την υποβολή και αξιολόγηση τυποποιημένων δεδομένων·

7.  επισημαίνει ότι οι προσφάτως εγκριθέντες ενωσιακοί δείκτες, που βοηθούν τα κράτη μέλη να παρακολουθούν την πρόοδό τους όσον αφορά την καταπολέμηση της ΜΑ, εστιάζουν αποκλειστικά στην κατανάλωση αντιβιοτικών και δεν υποδεικνύουν εάν η χρήση ήταν ενδεδειγμένη· καλεί το ECDC να τροποποιήσει αναλόγως τους ενωσιακούς δείκτες·

8.  καλεί την Επιτροπή να συλλέγει πληροφορίες και να υποβάλλει εκθέσεις σχετικά με τον όγκο των αντιβιοτικών που παράγουν οι παρασκευαστές·

9.  καλεί την Επιτροπή και τα κράτη μέλη να εναρμονίσουν την επιτήρηση, την παρακολούθηση και την υποβολή εκθέσεων όσον αφορά τις τάσεις της ΜΑ και τους παθογόνους οργανισμούς, και να υποβάλλουν τα δεδομένα αυτά στο παγκόσμιο σύστημα επιτήρησης της μικροβιακής αντοχής (GLASS)· υπογραμμίζει, επιπλέον, ότι είναι υψίστης σημασίας η συστηματική συλλογή όλων των συναφών και συγκρίσιμων δεδομένων όσον αφορά τον όγκο των πωλήσεων· καλεί την Επιτροπή να καταρτίσει, κατόπιν διαβούλευσης με τον EMA, την EFSA και το ECDC, ενωσιακό κατάλογο παθογόνων οργανισμών προτεραιότητας (PPL), συνυπολογίζοντας τον παγκόσμιο PPL του ΠΟΥ, τόσο για τον άνθρωπο όσο και για τα ζώα, ούτως ώστε να καθοριστούν σαφείς προτεραιότητες για το μέλλον στον τομέα Ε&Α· καλεί, επίσης, την Επιτροπή να παροτρύνει και να στηρίξει τα κράτη μέλη, ώστε να θέσουν και να παρακολουθούν εθνικούς στόχους για την επιτήρηση και τη μείωση της ΜΑ και των νοσοκομειακών λοιμώξεων·

10.  καλεί την Επιτροπή να αναπτύξει τυποποιημένες έρευνες για τη συλλογή δεδομένων σχετικά με τις νοσοκομειακές λοιμώξεις, και να εξετάσει τον κίνδυνο που διατρέχουν μεγάλοι πληθυσμοί ανθρώπων και ζώων σε περίπτωση επιδημίας και πανδημίας·

11.  τονίζει ότι η καλύτερη ανταλλαγή πληροφοριών και δεδομένων σε τοπικό, περιφερειακό και εθνικό επίπεδο όσον αφορά ζητήματα που ανακύπτουν στον τομέα της υγείας του ανθρώπου και των ζώων, με τη χρήση συστημάτων έγκαιρης προειδοποίησης, μπορεί να βοηθήσει τα κράτη μέλη να λάβουν κατάλληλα μέτρα για τον περιορισμό της εξάπλωσης ανθεκτικών οργανισμών·

12.  ζητεί να διευρυνθεί ο ρόλος των ανθρώπινων και οικονομικών πόρων όλων των σχετικών οργανισμών της ΕΕ για την καταπολέμηση της ΜΑ και των νοσοκομειακών λοιμώξεων· πιστεύει ότι είναι υψίστης σημασίας η στενή συνεργασία μεταξύ ενωσιακών οργανισμών και ενωσιακά χρηματοδοτούμενων έργων·

13.  καλεί επιτακτικά την Επιτροπή και τα κράτη μέλη να υποβάλλουν τακτικά ακριβείς εκθέσεις σχετικά με τον αριθμό των επιβεβαιωμένων κρουσμάτων ΜΑ στον άνθρωπο, καθώς και ορθά και επικαιροποιημένα στατιστικά στοιχεία σχετικά με τη θνησιμότητα λόγω ΜΑ·

14.  τονίζει ότι η παρακολούθηση της κτηνοτροφίας για τις ανάγκες της γεωργίας και της βιομηχανίας τροφίμων, η πρόληψη των λοιμώξεων, η υγειονομική εκπαίδευση, τα μέτρα βιοπροφύλαξης, τα προγράμματα ενεργού προσυμπτωματικού ελέγχου και οι πρακτικές ελέγχου είναι κρίσιμης σημασίας για τον έλεγχο όλων των λοιμογόνων μικροοργανισμών, καθώς μειώνουν την ανάγκη για αντιμικροβιακά και ως εκ τούτου περιορίζουν το ενδεχόμενο να αναπτύξουν και να εξαπλώσουν αντοχή οι μικροοργανισμοί· τονίζει την ανάγκη να υποβάλλονται υποχρεωτικά εκθέσεις στις δημόσιες υγειονομικές αρχές σχετικά με όλους τους ασθενείς που διαπιστώνεται ότι έχουν προσβληθεί ή που εντοπίζεται ότι είναι φορείς ιδιαίτερα ανθεκτικών βακτηρίων· τονίζει την ανάγκη για κατευθυντήριες γραμμές σχετικά με την απομόνωση των νοσηλευόμενων φορέων και για τη δημιουργία μιας ειδικής διεπιστημονικής επαγγελματικής ομάδας η οποία θα βρίσκεται υπό την αρμοδιότητα των εθνικών υπουργείων υγείας·

15.  επισημαίνει την ανάγκη για ένα ενωσιακό σύστημα συλλογής δεδομένων σχετικά με την ορθή χρήση όλων των αντιβιοτικών· ζητεί να αναπτυχθούν πρωτόκολλα για τη συνταγογράφηση και τη χρήση αντιβιοτικών σε επίπεδο ΕΕ, τα οποία θα αναγνωρίζουν την ευθύνη που φέρουν εν προκειμένω οι κτηνίατροι και οι γιατροί πρωτοβάθμιας περίθαλψης, μεταξύ άλλων· ζητεί, επιπλέον, να καταστεί υποχρεωτική η συλλογή, σε εθνικό επίπεδο, όλων των συνταγών για αντιβιοτικά και η καταχώρισή τους σε βάση δεδομένων, η οποία θα ελέγχεται και θα συντονίζεται από εμπειρογνώμονες στις λοιμώξεις, με σκοπό τη διάδοση των γνώσεων σχετικά με τη βέλτιστη χρήση τους·

16.  αποδοκιμάζει, στο πλαίσιο αυτό, το γεγονός ότι η Επιτροπή δεν υπέβαλε νωρίτερα μια στρατηγική προσέγγιση όσον αφορά τη ρύπανση των υδάτων από φαρμακευτικές ουσίες, όπως απαιτεί η οδηγία-πλαίσιο για τα ύδατα(20)· καλεί επιτακτικά, ως εκ τούτου, την Επιτροπή και τα κράτη μέλη να εκπονήσουν χωρίς καθυστέρηση μια ευρωπαϊκή στρατηγική για την αντιμετώπιση των καταλοίπων φαρμάκων στα ύδατα και στο περιβάλλον, με επαρκή προσοχή στην παρακολούθηση, στη συλλογή δεδομένων και στην καλύτερη ανάλυση του αντικτύπου της ΜΑ στους υδάτινους πόρους και στο υδάτινο οικοσύστημα· επισημαίνει τη χρησιμότητα μιας ολοκληρωμένης αλυσιδωτής προσέγγισης όσον αφορά τα κατάλοιπα φαρμάκων και τη ΜΑ στο περιβάλλον(21)·

17.  τονίζει ότι η ρύπανση των υδάτων και του εδάφους από κατάλοιπα αντιβιοτικών ιατρικής και κτηνιατρικής χρήσης συνιστά διογκούμενο πρόβλημα, και ότι το περιβάλλον αυτό καθαυτό αποτελεί δυνητική πηγή νέων ανθεκτικών μικροοργανισμών· καλεί, ως εκ τούτου, την Επιτροπή να εστιάσει σε σαφώς μεγαλύτερο βαθμό στο περιβάλλον, στο πλαίσιο της έννοιας «Μία υγεία»·

18.  υπενθυμίζει ότι τα αριθμητικά στοιχεία των 25 000 θανάτων ανά έτος που συνδέονται με τη ΜΑ στην ΕΕ και του συναφούς κόστους ύψους πάνω από 1,5 δισεκατομμυρίων EUR χρονολογούνται από το 2007, και ότι απαιτούνται στοιχεία για την πραγματική επιβάρυνση της ΜΑ, τα οποία να επικαιροποιούνται διαρκώς·

19.  υπενθυμίζει ότι η υγεία αποτελεί παράγοντα παραγωγικότητας και ανταγωνιστικότητας, και συγκαταλέγεται στα ζητήματα που απασχολούν περισσότερο τους πολίτες·

20.  καλεί την Επιτροπή να ενισχύσει τη χρηματοδότησή της προς την επιτροπή EUCAST, η οποία ασχολείται με τις τεχνικές πτυχές του ελέγχου της φαινοτυπικής in vitro ευαισθησίας στα αντιμικροβιακά, και λειτουργεί ως επιτροπή καθορισμού ορίων ευαισθησίας στον EMA και στο ECDC·

21.  καλεί την Επιτροπή να διαθέσει πρόσθετα κονδύλια, στο Πολυετές Δημοσιονομικό Πλαίσιο (ΠΔΠ) 2021-2027, συγκεκριμένα στην έρευνα για μη θεραπευτικές εναλλακτικές ζωοτροφές, για εφαρμογή στην κτηνοτροφία·

22.  τάσσεται υπέρ της απάντησης του Συμβουλίου, κατ’ ελάχιστον, στο σχέδιο κώδικα πρακτικής του Codex Alimentarius για την ελαχιστοποίηση και τον περιορισμό της μικροβιακής αντοχής και στις αρχές του αριθ. 18 και 19 σχετικά με την υπεύθυνη και συνετή χρήση των αντιμικροβιακών·

23.  ενθαρρύνει την εστίαση στη συμμόρφωση με τις κατευθυντήριες γραμμές για τον έλεγχο των λοιμώξεων, οι οποίες ενσωματώνουν τους στόχους για τη μείωση των ποσοστών λοιμώξεων και υποστηρίζουν τις βέλτιστες πρακτικές, ούτως ώστε να κατοχυρωθεί η ασφάλεια των ασθενών στο νοσοκομειακό περιβάλλον·

24.  καλεί την Επιτροπή, το ECDC και τα κράτη μέλη να προωθήσουν τη χρήση πετσετών χειρός μιας χρήσης σε ευαίσθητους από πλευράς υγιεινής χώρους, όπως είναι τα νοσοκομεία, οι εγκαταστάσεις επεξεργασίας τροφίμων και οι βρεφονηπιακοί σταθμοί·

25.  υπενθυμίζει ότι τα τρόφιμα αποτελούν ένα από τα πιθανά μέσα μετάδοσης ανθεκτικών βακτηρίων από τα ζώα στον άνθρωπο και, επιπλέον, ότι τα ανθεκτικά βακτήρια ενδέχεται να μεταδοθούν σε πληθυσμούς ανθρώπων και ζώων μέσω των υδάτων και του περιβάλλοντος· επισημαίνει τον κίνδυνο προσβολής από ανθεκτικούς οργανισμούς μέσω επιμολυσμένων καλλιεργειών στις οποίες έχουν χρησιμοποιηθεί αντιμικροβιακοί παράγοντες ή κοπριά, και μέσω γεωργικών απορροών που καταλήγουν σε υπόγεια ύδατα· τονίζει ότι, στο πλαίσιο αυτό, η εξάπλωση των βακτηρίων αυτών επηρεάζεται από το εμπόριο, τα ταξίδια και τις μετακινήσεις ανθρώπων και ζώων·

26.  καλεί την Επιτροπή και τα κράτη μέλη να αναπτύξουν μηνύματα για τη δημόσια υγεία, με στόχο την ευαισθητοποίηση του κοινού, ούτως ώστε να προωθήσουν αλλαγή της συμπεριφοράς ως προς την υπεύθυνη χρήση και τον χειρισμό αντιβιοτικών, ιδιαίτερα για προφυλακτικούς σκοπούς· υπογραμμίζει τη σημασία της προώθησης στοιχειωδών γνώσεων σε θέματα υγείας, καθώς έχει ζωτική σημασία να κατανοούν οι ασθενείς πληροφορίες για την υγειονομική περίθαλψη και να έχουν τη δυνατότητα να ακολουθούν επακριβώς τις θεραπευτικές οδηγίες· τονίζει ότι θα πρέπει να κλιμακωθούν τα προληπτικά μέτρα, περιλαμβανομένης της καλής υγιεινής, ούτως ώστε να μειωθεί η ζήτηση αντιβιοτικών ιατρικής χρήσης· τονίζει ότι η ευαισθητοποίηση όσον αφορά τους κινδύνους της αυτοθεραπείας και της υπέρμετρης συνταγογράφησης θα πρέπει να αποτελεί βασικό στοιχείο μιας προληπτικής στρατηγικής·

27.  καλεί τα κράτη μέλη να αναπτύξουν μηνύματα για τη δημόσια υγεία, με στόχο την ευαισθητοποίηση του κοινού όσον αφορά τη σχέση μεταξύ λοιμώξεων και προσωπικής υγιεινής· υπογραμμίζει ότι ένα αποτελεσματικό εργαλείο για τη μείωση της χρήσης αντιμικροβιακών είναι να εμποδίζεται εξαρχής η εξάπλωση των λοιμώξεων· ενθαρρύνει, στο πλαίσιο αυτό, την προώθηση των πρωτοβουλιών προσωπικής φροντίδας·

28.  καλεί την Επιτροπή και τα κράτη μέλη να αναπτύξουν στρατηγικές για να στηρίξουν τη συμμόρφωση των ασθενών με τις οδηγίες των επαγγελματιών στον τομέα της υγείας όσον αφορά την εφαρμογή θεραπευτικών αγωγών με αντιβιοτικά ή άλλα κατάλληλα μέσα·

29.  καλεί επιτακτικά την Επιτροπή να προτείνει κατευθυντήριες γραμμές, με βάση την προσέγγιση «Μία υγεία», όπου θα προσδιορίζονται οι βέλτιστες πρακτικές για την ανάπτυξη εναρμονισμένων προτύπων ποιότητας τα οποία θα εφαρμόζονται σε προγράμματα σπουδών σε όλη την ΕΕ, ούτως ώστε να προωθηθεί η διεπιστημονική εκπαίδευση, η πρόληψη των λοιμώξεων, καθώς και προγράμματα κατάρτισης για επαγγελματίες στον τομέα της υγείας και για το κοινό, προκειμένου να διασφαλιστεί η ενδεδειγμένη συμπεριφορά των επαγγελματιών στον τομέα της υγείας και των κτηνιάτρων όσον αφορά τη συνταγογράφηση, τη δοσολογία, τη χρήση και τη διάθεση αντιμικροβιακών και υλικών που έχουν προσβληθεί από ανθεκτικά μικρόβια(22), και να διασφαλιστεί η συγκρότηση και ανάπτυξη διεπιστημονικών ομάδων επιστασίας για τα αντιβιοτικά σε νοσοκομειακό περιβάλλον·

30.  υπογραμμίζει ότι το ένα τρίτο των συνταγών εκδίδονται στον τομέα της πρωτοβάθμιας περίθαλψης και, ως εκ τούτου, θα πρέπει να δίνεται προτεραιότητα στα πρωτόκολλα χρήσης σε αυτόν τον τομέα· τονίζει την ανάγκη για ειδικούς σε λοιμώδη νοσήματα στο πλαίσιο της εκπόνησης, αλλά και του ελέγχου και της παρακολούθησης, των πρωτοκόλλων αυτών· καλεί την Επιτροπή να εκπονήσει σχέδιο κατευθυντήριων γραμμών για την εφαρμογή των πρωτοκόλλων αυτών στον τομέα της ανθρώπινης υγείας· καλεί τα κράτη μέλη να επανεξετάσουν όλα τα υφιστάμενα πρωτόκολλα, ιδιαίτερα για προφυλακτικούς σκοπούς κατά τη διάρκεια χειρουργικών επεμβάσεων· επικροτεί τα τρέχοντα έργα σε εθνικό επίπεδο, όπως το σχέδιο PIRASOA, ως παραδείγματα καλής πρακτικής για την ορθολογική χρήση στην πρωτοβάθμια περίθαλψη και σε νοσοκομεία· ενθαρρύνει την ανάπτυξη μηχανισμών για την ανταλλαγή βέλτιστων πρακτικών και πρωτοκόλλων·

31.  έχει επίγνωση ότι οι επαγγελματίες στον τομέα της υγείας συχνά χρειάζεται να λάβουν εσπευσμένα αποφάσεις όσον αφορά την ενδεικνυόμενη θεραπευτική αγωγή με αντιβιοτικά· επισημαίνει ότι ταχείες διαγνωστικές δοκιμές μπορούν να συμβάλουν στη λήψη αποφάσεων με αποτελεσματικότητα και ακρίβεια·

32.  προτρέπει τα κράτη μέλη να προλάβουν την εξάπλωση λοιμώξεων από ανθεκτικά βακτήρια, με την εφαρμογή προγραμμάτων ενεργού προσυμπτωματικού ελέγχου που αξιοποιούν τεχνολογίες ταχείας διάγνωσης, ούτως ώστε να εντοπίζονται ταχέως ασθενείς που έχουν προσβληθεί από πολυανθεκτικά βακτήρια και να εφαρμόζονται κατάλληλα μέτρα για τον έλεγχο των λοιμώξεων (όπως η απομόνωση των ασθενών, η ομαδοποίηση και τα ενισχυμένα μέτρα υγιεινής)·

33.  έχει επίγνωση ότι το κόστος των δοκιμών ταχείας διάγνωσης (RDT) ενδέχεται να υπερβαίνει την τιμή των αντιβιοτικών· καλεί την Επιτροπή και τα κράτη μέλη να προτείνουν κίνητρα για να αναπτύξει ο κλάδος αποτελεσματικές, ανέξοδες και αποδοτικές μεθόδους δοκιμών, και να αναπτυχθεί η χρήση των RDT· τονίζει ότι οι RDT είναι διαθέσιμες σε εθνικό επίπεδο μόνο στο 40 % των χωρών του ΟΟΣΑ· καλεί τους φορείς ασφάλισης υγείας να αναλαμβάνουν το επιπλέον κόστος που προκύπτει από τη χρήση RDT, δεδομένων των μακροπρόθεσμων οφελών που έχει η αποφυγή της άσκοπης χρήσης αντιμικροβιακών·

34.  καλεί την Επιτροπή και τα κράτη μέλη να περιορίσουν την πώληση αντιβιοτικών από εκείνους τους επαγγελματίες στους τομείς της υγείας του ανθρώπου και των ζώων που τα συνταγογραφούν, να καταργήσουν τα –οικονομικά και άλλα – κίνητρα για τη συνταγογράφηση αντιβιοτικών και παράλληλα να συνεχίσουν να διασφαλίζουν την επαρκώς ταχεία πρόσβαση στην επείγουσα κτηνιατρική· τονίζει ότι πολλά αντιμικροβιακά χρησιμοποιούνται τόσο στην ιατρική όσο και στην κτηνιατρική, ότι ορισμένα από αυτά τα αντιμικροβιακά είναι ζωτικής σημασίας για την πρόληψη ή την αντιμετώπιση λοιμώξεων που απειλούν ανθρώπινες ζωές, και ότι θα πρέπει, ως εκ τούτου, να απαγορεύεται η χορήγησή τους σε ζώα· τονίζει ότι τα εν λόγω αντιμικροβιακά θα πρέπει να χρησιμοποιούνται αποκλειστικά στην ιατρική, ούτως ώστε να διατηρηθεί η αποτελεσματικότητά τους όσον αφορά τη θεραπευτική αντιμετώπιση λοιμώξεων στον άνθρωπο για όσο το δυνατόν μεγαλύτερο χρονικό διάστημα· κρίνει ότι θα πρέπει να επιτρέπεται στα κράτη μέλη να εφαρμόζουν ή να διατηρούν σε ισχύ αυστηρότερα μέτρα όσον αφορά τον περιορισμό των πωλήσεων αντιβιοτικών·

35.  καλεί την Επιτροπή και τα κράτη μέλη να λάβουν αυστηρά μέτρα για την καταπολέμηση της παράνομης πώλησης αντιμικροβιακών ή την πώλησή τους χωρίς συνταγή ιατρού ή κτηνιάτρου στην ΕΕ·

36.  τονίζει την αξία που έχουν τα εμβόλια και οι διαγνωστικές δοκιμές για την καταπολέμηση της ΜΑ και των νοσοκομειακών λοιμώξεων· συνιστά να ενσωματωθούν οι στόχοι για τον διά βίου εμβολιασμό και τον έλεγχο των λοιμώξεων στον πληθυσμό, ιδίως σε ευπαθείς ομάδες, στα εθνικά σχέδια δράσης κατά της ΜΑ ως βασικό στοιχείο τους· τονίζει, επιπλέον, τη σημασία των προσβάσιμων πληροφοριών και της ευαισθητοποίησης του κοινού, για την ενίσχυση του ποσοστού εμβολιασμού στο πλαίσιο της ιατρικής και κτηνιατρικής περίθαλψης, προκειμένου να αντιμετωπιστούν τα νοσήματα και η ΜΑ με οικονομικά αποδοτικό τρόπο·

37.  τονίζει ότι στο ευρωπαϊκό σχέδιο δράσης κατά της ΜΑ στο πλαίσιο της προσέγγισης «Μία υγεία» επισημαίνεται ότι η ανοσοποίηση μέσω του εμβολιασμού αποτελεί μια οικονομικά αποδοτική υγειονομική παρέμβαση για την καταπολέμηση της ΜΑ(23), και υπογραμμίζει ότι στο σχέδιο δράσης η Επιτροπή αναγγέλλει κίνητρα για την προώθηση της χρήσης των διαγνωστικών δοκιμών, των εναλλακτικών λύσεων αντί αντιμικροβιακών και των εμβολίων(24), αλλά και ότι το σχετικά υψηλότερο κόστος της εργαστηριακής διάγνωσης, των εναλλακτικών λύσεων αντί αντιμικροβιακών και του εμβολιασμού σε σχέση με τα συμβατικά αντιβιοτικά συνιστά εμπόδιο στην αύξηση του ποσοστού εμβολιασμού, την οποία επιδιώκει το σχέδιο δράσης(25)· τονίζει ότι σε διάφορα κράτη μέλη ο εμβολιασμός θεωρείται ήδη και έχει καθιερωθεί ως σημαντικό μέτρο πολιτικής τόσο για την πρόληψη της διασυνοριακής έξαρσης ζωονόσων όσο και για τον περιορισμό περαιτέρω κινδύνων επιμόλυνσης για την ενωσιακή γεωργική αγορά·

38.  καλεί τα κράτη μέλη να εντείνουν τις προσπάθειες για την πρόληψη και τον έλεγχο των λοιμώξεων που μπορεί να οδηγήσουν σε σηψαιμία· καλεί τα κράτη μέλη να συμπεριλάβουν στοχευμένα μέτρα για τη βελτίωση της πρόληψης, την έγκαιρη ανίχνευση και διάγνωση, και την κλινική διαχείριση της σηψαιμίας στα εθνικά τους σχέδια κατά της ΜΑ·

39.  καλεί την Επιτροπή να διερευνήσει τον καλύτερο τρόπο μόχλευσης του δυναμικού των ευρωπαϊκών δικτύων αναφοράς για σπάνια νοσήματα και να αξιολογήσει τον πιθανό ρόλο τους στην έρευνα για τη ΜΑ·

40.  υπογραμμίζει ότι η ρύπανση του περιβάλλοντος με κατάλοιπα αντιβιοτικών ιατρικής και κτηνιατρικής χρήσης, ιδιαίτερα από κτηνοτροφικές εκμεταλλεύσεις, νοσοκομεία και νοικοκυριά, συνιστά αναδυόμενο πρόβλημα που απαιτεί να ληφθούν συνεκτικά μέτρα πολιτικής, για να αποφευχθεί η εξάπλωση της ΜΑ μεταξύ οικοσυστημάτων, ζώων και ανθρώπων· ενθαρρύνει την πραγματοποίηση περαιτέρω ερευνών όσον αφορά τη δυναμική μετάδοσης και τον σχετικό αντίκτυπο της εν λόγω ρύπανσης στη ΜΑ· ζητεί, ως εκ τούτου, να αναπτυχθούν συνέργειες μεταξύ της προσέγγισης «Μία υγεία» και των υφιστάμενων δεδομένων περιβαλλοντικής παρακολούθησης, ιδιαίτερα με τη μορφή καταλόγων επαγρύπνησης βάσει της οδηγίας-πλαισίου για τα ύδατα, προκειμένου να βελτιωθούν οι γνώσεις σχετικά με την εκδήλωση και εξάπλωση των αντιμικροβιακών στο περιβάλλον·

41.  επισημαίνει ότι τα βακτήρια που έχουν εκτεθεί σε φυτοφάρμακα ανταποκρίνονται με διαφορετικό τρόπο στα κλινικά σημαντικά αντιβιοτικά· επισημαίνει πόσο συχνά αλλάζει η ανθεκτικότητα σε αντιβιοτικά λόγω της χρήσης εγκεκριμένων φυτοφαρμάκων και αντιβιοτικών και ότι οι αλλαγές αυτές δεν υπόκεινται σε ρυθμιστική εποπτεία·

42.  καλεί την Επιτροπή να λάβει κατάλληλα μέτρα για να αντιμετωπίσει την απόρριψη φαρμάκων, περιλαμβανομένων των αντιμικροβιακών, στο περιβάλλον μέσω των λυμάτων και των εγκαταστάσεων επεξεργασίας λυμάτων, καθώς συνιστά σημαντικό παράγοντα στην εμφάνιση της ΜΑ·

43.  ζητεί να επανεξετάζονται οι εκτιμήσεις περιβαλλοντικού κινδύνου στο πλαίσιο της διαδικασίας χορήγησης άδειας κυκλοφορίας για αντιμικροβιακά, καθώς και για παλαιότερα προϊόντα που κυκλοφορούν ήδη στην αγορά· ζητεί να τηρούνται αυστηρά οι ενωσιακοί κανόνες ορθής παρασκευαστικής πρακτικής (ΟΠΠ) και οι κανόνες οικολογικών προμηθειών όσον αφορά την παραγωγή και τη διανομή φαρμάκων και την έκλυση αντιβιοτικών στο περιβάλλον·

44.  καλεί επιτακτικά την Επιτροπή και τα κράτη μέλη να αντιμετωπίσουν το ζήτημα των ταχέως αυξανόμενων επιπέδων πολυανθεκτικών μυκήτων, με την επανεξέταση της χρήσης μυκητοκτόνων στον γεωργικό και στον βιομηχανικό τομέα·

45.  καλεί την Επιτροπή και τα κράτη μέλη να καταργήσουν σταδιακά τη χρήση αντιμικροβιακών ενώσεων ή χημικών ουσιών σε μη κλινικά περιβάλλοντα, όπως τα προϊόντα καθημερινού καθαρισμού και άλλα καταναλωτικά αγαθά·

46.  τονίζει την κατεπείγουσα ανάγκη εμπεριστατωμένης έρευνας για τον αντίκτυπο της παρουσίας αντιμικροβιακών σε καλλιέργειες τροφίμων και ζωοτροφές ως προς την ανάπτυξη ΜΑ, καθώς για τη μικροβιακή χλωρίδα του εδάφους·

47.  επισημαίνει, στο πλαίσιο αυτό, ότι είναι αναγκαία μια διεξοδική εκ των προτέρων αξιολόγηση του κοινωνικού κόστους μιας προσέγγισης «τελικού σταδίου»·

48.  καλεί την Επιτροπή και τα κράτη μέλη να αναθεωρήσουν τους κώδικες ορθής γεωργικής πρακτικής και τις συναφείς βέλτιστες διαθέσιμες τεχνικές, βάσει της οδηγίας για τις βιομηχανικές εκπομπές(26), ούτως ώστε να συμπεριλαμβάνονται διατάξεις για τον χειρισμό της κοπριάς που περιέχει αντιβιοτικά ή ανθεκτικούς μικροοργανισμούς·

49.  καλεί την Επιτροπή και τα κράτη μέλη να προωθήσουν την ανάπτυξη βιώσιμων φαρμάκων με χαμηλό αντίκτυπο στο περιβάλλον και στα ύδατα, και περαιτέρω καινοτομία στον φαρμακευτικό κλάδο στο πλαίσιο αυτό·

50.  τονίζει ότι δεν διαθέτουν όλα τα κράτη μέλη επαρκείς πόρους για την ανάπτυξη και την εφαρμογή ολοκληρωμένων εθνικών στρατηγικών κατά της ΜΑ· καλεί επιτακτικά την Επιτροπή να παράσχει στα κράτη μέλη σαφείς πληροφορίες σχετικά με τους ενωσιακούς πόρους που διατίθενται για την αντιμετώπιση της ΜΑ και να διαθέσει πιο στοχευμένη χρηματοδότηση για τον σκοπό αυτό·

51.  καλεί την Επιτροπή να επανεξετάσει και να αναθεωρήσει τα έγγραφα αναφοράς για τις βέλτιστες διαθέσιμες τεχνικές (ΒΔΤ), όπως ορίζει η οδηγία για τις βιομηχανικές εκπομπές (ΟΒΕ), σχετικά με τις εκπομπές από εγκαταστάσεις παρασκευής αντιβιοτικών·

52.  καλεί επιτακτικά την Επιτροπή να αναπτύξει αποτελεσματικά τη διαθέσιμη νομοθεσία σε όλους τους τομείς που συνδέονται με τη ΜΑ, προκειμένου να διασφαλιστεί ότι η απειλή αντιμετωπίζεται στο πλαίσιο όλων των πολιτικών·

53.  υπογραμμίζει τη σημασία μιας προσέγγισης αξιολόγησης του κύκλου ζωής, από την παραγωγή και τη συνταγογράφηση έως τη διαχείριση των φαρμακευτικών αποβλήτων· καλεί την Επιτροπή να αντιμετωπίσει το ζήτημα της διάθεσης αντιβιοτικών και να εξετάσει εναλλακτικές λύσεις αντί της αποτέφρωσης, όπως η αεριοποίηση·

54.  καλεί την Επιτροπή και τα κράτη μέλη να διασφαλίσουν ότι τα περιβαλλοντικά ζητήματα θα εισαχθούν στο σύστημα φαρμακοεπαγρύπνησης για τα ιατρικά φάρμακα, και θα ενισχυθούν για τα κτηνιατρικά φάρμακα, ιδιαίτερα όσον αφορά τη ΜΑ·

55.  καλεί την Επιτροπή και τα κράτη μέλη να ορίσουν πρότυπα ποιότητας (κατώτατες τιμές) ή απαιτήσεις εκτίμησης κινδύνου, ούτως ώστε να διασφαλιστεί ότι η κοπριά, η ιλύς καθαρισμού λυμάτων και τα ύδατα άρδευσης περιέχουν ασφαλείς συγκεντρώσεις σημαντικών αντιβιοτικών και ανθεκτικών μικροοργανισμών, προτού εξαπλωθούν σε γεωργικές εκτάσεις·

56.  καλεί την Επιτροπή να δρομολογήσει, σε συνεργασία με τα κράτη μέλη, μια πανευρωπαϊκή εκστρατεία για να ενημερωθούν οι καταναλωτές και οι επιχειρήσεις σχετικά με την υδατοκαλλιέργεια εν γένει, και πιο συγκεκριμένα σχετικά με τις διαφορές μεταξύ των αυστηρών και ολοκληρωμένων προτύπων που εφαρμόζονται στην ευρωπαϊκή αγορά και εκείνων που εφαρμόζονται σε εισαγόμενα από τρίτες χώρες εμπορεύματα, με ιδιαίτερη έμφαση στα προβλήματα που προκύπτουν όσον αφορά την ασφάλεια των τροφίμων και τη δημόσια υγεία, λόγω της εισόδου ιδιαίτερα ανθεκτικών μικροοργανισμών και ΜΑ στην Ένωση·

57.  ζητεί να καταργηθεί σταδιακά η συστηματική χορήγηση αντιβιοτικών σε ομάδες ζώων εκτροφής για προφυλακτικούς και μεταφυλακτικούς σκοπούς, και να απαγορευτεί ολωσδιόλου η χορήγηση αντιβιοτικών τελευταίας γραμμής σε τροφοπαραγωγικά ζώα· υπογραμμίζει ότι οι καλές πρακτικές όσον αφορά τη ζωοτεχνική, την υγιεινή, τη διαχείριση των γεωργικών εκμεταλλεύσεων και τις επενδύσεις στους τομείς αυτούς συμβάλλουν στην πρόληψη των λοιμώξεων και ως εκ τούτου στη μείωση της χρήσης αντιβιοτικών· καλεί επιτακτικά την Επιτροπή να παρουσιάσει μια νέα ενωσιακή στρατηγική για την καλή διαβίωση των ζώων, όπως συνιστά το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο, με μακροπρόθεσμο στόχο την εκπόνηση νομοθετικής πράξης για την καλή διαβίωση των ζώων· καλεί επιτακτικά την Επιτροπή να εφαρμόσει χωρίς καθυστέρηση τα σημεία της ενωσιακής στρατηγικής για την προστασία και την καλή διαβίωση των ζώων 2012-2015 που εκκρεμούν·

58.  υπογραμμίζει ότι τα ορθά συστήματα όσον αφορά τη διαχείριση των γεωργικών εκμεταλλεύσεων, τη βιοασφάλεια και τη ζωοτεχνία αποτελούν βάση για την υγεία και την καλή διαβίωση των τροφοπαραγωγικών ζώων και, όταν εφαρμόζονται δεόντως, ελαχιστοποιούν την ευαισθησία σε βακτηριώσεις και την ανάγκη χορήγησης αντιβιοτικών σε ζώα·

59.  εκτιμά ότι η επαρκής χρηματοδότηση για επενδύσεις σε γεωργικές εκμεταλλεύσεις –π.χ. ποιοτικός σταβλισμός, εξαερισμός, καθαρισμός, απολύμανση, εμβολιασμός και βιοασφάλεια– θα πρέπει να ενθαρρυνθεί, και όχι να υπονομευτεί, στη μελλοντική κοινή γεωργική πολιτική (ΚΓΠ)· αναγνωρίζει, στο πλαίσιο αυτό, τη σημασία της ευαισθητοποίησης των μελών της γεωργικής κοινότητας όσον αφορά την καλή διαβίωση των ζώων, την υγεία των ζώων και την ασφάλεια των τροφίμων· επισημαίνει τη σημασία της προώθησης και της εφαρμογής καλών πρακτικών σε όλα τα στάδια της παραγωγής και επεξεργασίας τροφίμων, καθώς και τη σημασία των ασφαλών και διατροφικά ισορροπημένων ζωοτροφών, των ειδικών στρατηγικών σίτισης, αλλά και της σύνθεσης και της επεξεργασίας των ζωοτροφών·

60.  καλεί την Επιτροπή και τα κράτη μέλη –μεταξύ άλλων και στο πλαίσιο της αναθεώρησης της ΚΓΠ– να δημιουργήσουν περισσότερες συνέργειες και, σύμφωνα με τα ευρήματα του σχεδίου δράσης κατά της ΜΑ στο πλαίσιο της προσέγγισης «Μία υγεία», να παράσχουν αποτελεσματικά οικονομικά κίνητρα και στήριξη στους εκτροφείς ζώων που είναι σε θέση να καταδείξουν ότι έχουν μειώσει σημαντικά τη χρήση αντιβιοτικών και έχουν επιτύχει υψηλό βαθμό εμβολιασμού των ζώων ή του ζωικού κεφαλαίου τους·

61.  τονίζει ότι ο καλός καθαρισμός και η καλή υγιεινή στις γεωργικές εκμεταλλεύσεις είναι θεμελιώδους σημασίας· καλεί την Επιτροπή να αναπτύξει κατευθυντήριες γραμμές σχετικά με τη χορήγηση αντιβιοτικών σε ζώα και τις συνθήκες υγιεινής των γεωργικών εκμεταλλεύσεων· καλεί τα κράτη μέλη να καταρτίσουν συγκεκριμένα σχέδια και να ενισχύσουν τον έλεγχο των συνθηκών υγιεινής·

62.  υπενθυμίζει τα προληπτικά μέτρα που πρέπει να χρησιμοποιούνται πριν από τη χορήγηση αντιμικροβιακής αγωγής σε ολόκληρες ομάδες (μεταφύλαξη) τροφοπαραγωγικών ζώων:

63.  εκτιμά ότι η επιβολή απαιτήσεων που να διασφαλίζουν ότι στην επισήμανση γίνεται λόγος για τη χρήση αντιβιοτικών θα βελτίωνε τη γνώση των καταναλωτών και θα τους έδινε τη δυνατότητα να κάνουν την επιλογή τους ενσυνείδητα· καλεί την Επιτροπή να δημιουργήσει ένα εναρμονισμένο σύστημα επισήμανσης, με βάση τα πρότυπα καλής διαβίωσης των ζώων και τις καλές πρακτικές ζωοτεχνίας, όπως είχε ήδη προβλεφθεί το 2009(28)·

64.  επισημαίνει, επιπλέον, πρόσφατα επιστημονικά ευρήματα (Φεβρουάριος 2018) που καταδεικνύουν ότι οι ευρέος φάσματος β-λακταμάσες (ESBL) μεταδίδονται στον άνθρωπο σε περιορισμένο βαθμό από την κτηνοτροφία και την κατανάλωση κρέατος, και ότι σημειώνεται μετάδοση των ESBL κυρίως μεταξύ ανθρώπων(29)·

65.  τονίζει ότι η κτηνοτροφία υψηλής πυκνότητας ενδέχεται να συνεπάγεται την αθέμιτη και συστηματική χορήγηση αντιβιοτικών σε ζώα και πουλερικά εκτροφής για λόγους ταχύτερης ανάπτυξης, καθώς και την ευρεία προφυλακτική χρήση τους, προκειμένου να αποφεύγονται ασθένειες που συνδέονται με τον συνωστισμό, τον περιορισμό και τις αγχογόνες συνθήκες εκτροφής των ζώων, οι οποίες εξουθενώνουν το ανοσοποιητικό τους σύστημα, και προκειμένου να αντισταθμίζονται οι ανθυγιεινές συνθήκες εκτροφής τους·

66.  εκτιμά ότι κατανοούμε ήδη σε σημαντικό βαθμό πώς εξαπλώνεται η ΜΑ από τα ζώα γεωργικών εκμεταλλεύσεων στον άνθρωπο, πράγμα που δεν αναγνωρίζεται επαρκώς στο σχέδιο δράσης· επισημαίνει ότι το σχέδιο δράσης ζητεί απλώς την περαιτέρω έρευνα και κάλυψη των κενών γνώσης επί του θέματος, γεγονός που ενδέχεται ίσως να καθυστερήσει την ανάληψη κατεπειγόντως αναγκαίων δράσεων·

67.  καλεί την Επιτροπή και τα κράτη μέλη να κάνουν διάκριση μεταξύ ζωικού κεφαλαίου και κατοικίδιων ζώων, ιδιαίτερα κατά την ανάπτυξη μηχανισμών παρακολούθησης και αξιολόγησης της κτηνιατρικής χρήσης αντιμικροβιακών, καθώς και κατά την ανάπτυξη μέτρων για την αντιμετώπιση της χρήσης τους·

68.  τονίζει ότι έχει αναπτυχθεί, σε συνεργασία με κτηνιάτρους, η εκτεταμένη παρακολούθηση των αντιβιοτικών στον τομέα της γεωργίας, στο πλαίσιο της οποίας καταγράφεται ενδελεχώς η χρήση αντιβιοτικών και βελτιώνεται περαιτέρω η εφαρμογή τους· εκφράζει τη λύπη του διότι μέχρι στιγμής δεν υφίσταται αντίστοιχο σύστημα στην ιατρική·

69.  επισημαίνει ότι και οι οργανισμοί της ΕΕ έχουν επιβεβαιώσει ότι υπάρχει συσχέτιση μεταξύ της αντοχής σε αντιβιοτικά που αναπτύσσουν τα τροφοπαραγωγικά ζώα (π.χ. κοτόπουλα κρεατοπαραγωγής) και του μεγάλου ποσοστού βακτηριακών λοιμώξεων που εμφανίζουν οι άνθρωποι, η οποία οφείλεται στον χειρισμό, την επεξεργασία και την κατανάλωση του κρέατος των ζώων αυτών(30)·

70.  τονίζει ότι, σύμφωνα με έρευνες, οι παρεμβάσεις που περιορίζουν τη χορήγηση αντιβιοτικών σε τροφοπαραγωγικά ζώα συνδέονται με μείωση της παρουσίας ανθεκτικών βακτηρίων στα ζώα αυτά(31)·

71.  καλεί την Επιτροπή και τα κράτη μέλη, υπό το πρίσμα αυτής της πρόσφατης έρευνας(32), να μεριμνούν και να εφαρμόζουν μια αναλογική προσέγγιση κατά τη λήψη μέτρων και να αξιολογούν και να ταξινομούν με προσοχή τα αντιβιοτικά και τη μικροβιακή αντοχή σε όλες τις σχετικές νομοθετικές πράξεις, ούτως ώστε να μην περιοριστεί άσκοπα η διαθεσιμότητα μέσων για την καταπολέμηση ορισμένων πρωτοζώων, όπως τα κοκκίδια, στην ευρωπαϊκή κτηνοτροφία και να μην αυξηθεί έτσι ακούσια ο κίνδυνος επιμόλυνσης του ανθρώπου από επικίνδυνα βακτήρια, όπως η σαλμονέλα, και μικρόβια προερχόμενα από τρόφιμα·

72.  εκφράζει τη λύπη του για το γεγονός ότι το ευρωπαϊκό σχέδιο δράσης κατά της ΜΑ στο πλαίσιο της προσέγγισης «Μία υγεία» δεν διαθέτει πόρους και δεν χρησιμοποιεί με πιο φιλόδοξο τρόπο τα νομοθετικά εργαλεία· καλεί την Επιτροπή να έχει μεγαλύτερες φιλοδοξίες στο μέλλον κατά την κατάρτιση σχεδίων δράσης και να καταβάλλει πιο αποφασιστικές προσπάθειες για την πλήρη εφαρμογή τους·

73.  εκφράζει τη λύπη του για το γεγονός ότι η κατά βάση ορθή στρατηγική προσέγγιση της Επιτροπής πολύ συχνά περιορίζεται σε δηλώσεις προθέσεων, και καλεί την Επιτροπή να δώσει πιο συγκεκριμένη μορφή στην προσέγγισή της·

74.  καλεί την Επιτροπή να συντονίζει και να παρακολουθεί τις εθνικές στρατηγικές, ούτως ώστε να καθίσταται δυνατή η ανταλλαγή βέλτιστων πρακτικών μεταξύ των κρατών μελών·

75.  καλεί επιτακτικά τα κράτη μέλη να αναπτύξουν φιλόδοξες εθνικές στρατηγικές για την αντιμετώπιση της ΜΑ στον τομέα της ζωικής παραγωγής και να συμπεριλάβουν στόχους ποσοτικής μείωσης της χρήσης κτηνιατρικών αντιμικροβιακών, συνυπολογίζοντας τις συνθήκες που επικρατούν σε τοπικό επίπεδο· τονίζει ότι όλοι οι τομείς κατά μήκος της τροφικής αλυσίδας θα πρέπει να συμμετέχουν στην υλοποίηση των στρατηγικών αυτών·

76.  επισημαίνει ότι ορισμένα κράτη μέλη έχουν ορίσει νομικά επαγγελματίες ειδικούς συμβούλους για τα κτηνιατρικά φάρμακα, που είναι εξουσιοδοτημένοι από τις αρμόδιες αρχές να συνταγογραφούν ορισμένα κτηνιατρικά φάρμακα· υπογραμμίζει ότι τα εθνικά σχέδια δράσης κατά της ΜΑ δεν θα πρέπει να απαγορεύουν στα άτομα αυτά να συνταγογραφούν και να προμηθεύουν ορισμένα κτηνιατρικά φάρμακα, εφόσον κρίνεται αναγκαίο, δεδομένου του ζωτικού ρόλου που μπορούν να διαδραματίσουν τα άτομα αυτά στις απομονωμένες αγροτικές κοινότητες·

77.  υπογραμμίζει τη σημασία της ανταλλαγής βέλτιστων πρακτικών μεταξύ των κρατών μελών και του συντονισμού της από την Επιτροπή· επικροτεί, στο πλαίσιο αυτό, τη μείωση κατά 64,4 % της χρήσης αντιβιοτικών στον τομέα της κτηνοτροφίας στις Κάτω Χώρες κατά την περίοδο 2009-2016 και την εκπεφρασμένη φιλοδοξία για περαιτέρω μείωσή της έως το 2020· καλεί την Επιτροπή και τα κράτη μέλη να εφαρμόσουν αυτό το πρότυπο συνεργασίας δημόσιου και ιδιωτικού τομέα και πιο συγκεκριμένα μεταξύ δημόσιων φορέων, επαγγελματικών κλάδων, επιστημόνων και κτηνιάτρων και σε άλλα σημεία της Ένωσης·

78.  καλεί επιτακτικά τα κράτη μέλη να εξετάσουν το ενδεχόμενο εφαρμογής θετικών (φορολογικές απαλλαγές για τους αγρότες) και αρνητικών (φόροι επί των πωλήσεων αντιβιοτικών όπως εφαρμόζονται επιτυχώς στο Βέλγιο και στη Δανία) φορολογικών κινήτρων όσον αφορά τη χρήση αντιβιοτικών στη ζωοτεχνία για μη θεραπευτικούς σκοπούς·

Προώθηση της έρευνας, της ανάπτυξης και της καινοτομίας στον τομέα της ΜΑ

79.  επισημαίνει ότι, με επενδύσεις ύψους 1,3 δισεκατομμυρίων EUR στην έρευνα για τη ΜΑ, η Ευρώπη κατέχει ηγετική θέση στον τομέα, και ότι στα επιτεύγματα της ΕΕ συγκαταλέγονται η δρομολόγηση του προγράμματος «New Drugs for Bad Bugs» (ND4BB)(33) και η πρωτοβουλία κοινού προγραμματισμού κατά της μικροβιακής αντοχής (JPIAMR)(34)· υπογραμμίζει την ανάγκη για αποδοτικές και συντονισμένες ερευνητικές δράσεις· επικροτεί, ως εκ τούτου, πρωτοβουλίες όπως το ERA-NET για τη δημιουργία συνεργειών μεταξύ της JPIAMR και του προγράμματος «Ορίζων 2020»· τονίζει ότι μέχρι τη δεκαετία του 1960 είχαν αναπτυχθεί πάνω από 20 νέες κατηγορίες αντιβιοτικών και επισημαίνει με ανησυχία ότι δεν έχουν εισαχθεί πραγματικά νέες κατηγορίες αντιμικροβιακών τα τελευταία έτη·

80.  καλεί επιτακτικά την Επιτροπή να εξετάσει ένα νέο νομοθετικό πλαίσιο για να τονωθεί η ανάπτυξη νέων αντιμικροβιακών για τον άνθρωπο, όπως είχε ήδη ζητήσει το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο στις 10 Μαρτίου 2016 με τις τροπολογίες του επί της πρότασης κανονισμού για τα κτηνιατρικά φάρμακα και με το ψήφισμά του της 19ης Μαΐου 2015· επισημαίνει ότι, με το ευρωπαϊκό σχέδιο δράσης κατά της ΜΑ στο πλαίσιο της προσέγγισης «Μία υγεία», η Επιτροπή δεσμεύεται επίσης να «τα κανονιστικά εργαλεία και κίνητρα σε επίπεδο ΕΕ – ιδιαίτερα τη νομοθεσία για τα ορφανά και παιδιατρικά φάρμακα – ώστε να χρησιμοποιηθούν για νέα αντιμικροβιακά»·

81.  χαιρετίζει το γεγονός ότι η EFSA και ο ΕΜΑ επανεξέτασαν και συζήτησαν πρόσφατα ορισμένες εναλλακτικές λύσεις αντί της χορήγησης αντιμικροβιακών σε τροφοπαραγωγικά ζώα, μερικές από τις οποίες έχει αποδειχθεί ότι έχουν ελπιδοφόρα αποτελέσματα όσον αφορά τη βελτίωση των παραμέτρων υγείας των ζώων κατά τη διάρκεια πειραματικών μελετών· συνιστά, ως εκ τούτου, να δοθεί νέα ώθηση στην επιστημονική έρευνα για εναλλακτικές λύσεις και να σχεδιαστεί ένα ενωσιακό νομοθετικό πλαίσιο που θα τονώσει την ανάπτυξή τους και θα ανοίξει τον δρόμο για την έγκρισή τους·

82.  υπενθυμίζει ότι έχει εξαντληθεί η παραδοσιακή παραγωγή αντιβιοτικών, η οποία βασίζεται σε μια σειρά τεχνικών για την τροποποίηση των αντιβιοτικών που απαντούν στη φύση, και ότι οι επενδύσεις Ε&Α για τη δημιουργία μιας νέας γενιάς αντιβιοτικών θα πρέπει να ανατρέψουν το παραδοσιακό πρότυπο των αντιβιοτικών· επικροτεί τις νέες τεχνικές που έχουν ήδη αναπτυχθεί, όπως τα μονοκλωνικά αντισώματα τα οποία μειώνουν τη λοιμοτοξικότητα των βακτηρίων αχρηστεύοντάς τα, αντί να τα σκοτώνουν·

83.  επισημαίνει ότι η επιστήμη και η έρευνα διαδραματίζουν κρίσιμο ρόλο στην ανάπτυξη προτύπων για την καταπολέμηση της ΜΑ·

84.  επικροτεί τα πρόσφατα ερευνητικά προγράμματα σχετικά με εναλλακτικές θεραπείες αντί αντιβιοτικών, όπως η φαγοθεραπεία, για παράδειγμα το ενωσιακά χρηματοδοτούμενο πρόγραμμα Phagoburn· επισημαίνει ότι μέχρι στιγμής δεν έχουν εγκριθεί φαγοθεραπείες σε επίπεδο ΕΕ· καλεί την Επιτροπή να προτείνει νομοθετικό πλαίσιο για τη φαγοθεραπεία, με βάση τις πλέον πρόσφατες επιστημονικές έρευνες·

85.  επισημαίνει τις πρόσφατες έρευνες σχετικά με την ανάπτυξη προβιοτικών επόμενης γενιάς για ταυτόχρονη χρήση με αντιβιοτική αγωγή σε κλινικό περιβάλλον, τα οποία έχει αποδειχθεί ότι μειώνουν τις νοσοκομειακές λοιμώξεις που προκαλούνται από άκρως ανθεκτικά βακτήρια(35)·

86.  επισημαίνει ότι η Ε&Α σχετικά με νέες προσεγγίσεις για τη θεραπεία και την πρόληψη λοιμώξεων είναι εξίσου σημαντική και ότι οι προσεγγίσεις αυτές μπορεί να περιλαμβάνουν τη χρήση ουσιών για την ενίσχυση της ανοσολογικής απόκρισης σε βακτηριακές λοιμώξεις, όπως τα πρεβιοτικά και τα προβιοτικά·

87.  προτρέπει τον EMA να επανεξετάσει, σε συνεργασία με την EFSA και το ECDC, όλες τις διαθέσιμες πληροφορίες σχετικά με τα οφέλη και τους κινδύνους των παλαιότερων αντιμικροβιακών, περιλαμβανομένου του συνδυασμού αντιβιοτικών, και να εξετάσει εάν απαιτείται να αλλάξουν οι εγκεκριμένες χρήσεις τους· τονίζει ότι θα πρέπει να προωθείται ο έγκαιρος διάλογος μεταξύ των φορέων καινοτομίας και των ρυθμιστικών αρχών, προκειμένου να προσαρμόζεται το κανονιστικό πλαίσιο, εφόσον κρίνεται αναγκαίο, ούτως ώστε να επισπεύδεται κατά προτεραιότητα η ανάπτυξη αντιμικροβιακών και να επιτρέπεται η ταχύτερη πρόσβαση·

88.  προτρέπει την Επιτροπή να θεσπίσει ταχεία διαδικασία με την οποία θα μπορεί να απαγορεύεται προσωρινά η χρήση αντιμικροβιακών που έχουν εγκριθεί για βιομηχανικούς ή γεωργικούς σκοπούς όταν υπάρχει υποψία ότι έχουν σοβαρό αρνητικό αντίκτυπο στη ΜΑ, ωσότου διενεργηθούν περαιτέρω μελέτες σχετικά με τον αντίκτυπο του αντιμικροβιακού·

89.  υπενθυμίζει ότι η κακή ποιότητα ή/και η μακροχρόνια χρήση ιατρικών και κτηνιατρικών φαρμάκων με χαμηλή συγκέντρωση ενεργών συστατικών ενθαρρύνουν την εμφάνιση ανθεκτικών μικροβίων· καλεί, ως εκ τούτου, την Επιτροπή και τα κράτη μέλη να βελτιώσουν και να καταρτίσουν νομοθετικές πράξεις που να εξασφαλίζουν ότι τα φάρμακα είναι εγγυημένης ποιότητας, ασφαλή και αποτελεσματικά και ότι η χρήση τους ακολουθεί αυστηρές αρχές·

90.  καλεί την Επιτροπή να αυξήσει τη χρηματοδότηση για την έγκαιρη διατομεακή και διεπιστημονική Ε&Κ στους τομείς της επιδημιολογίας και της ανοσολογίας των ανθεκτικών παθογόνων παραγόντων και για τον προσυμπτωματικό έλεγχο για νοσοκομειακές λοιμώξεις, ιδιαίτερα όσον αφορά τις οδούς μετάδοσης ανάμεσα στα ζώα και τον άνθρωπο και στο περιβάλλον· καλεί την Επιτροπή να υποστηρίξει την έρευνα για την υγιεινή των χεριών και τον αντίκτυπο των διαφόρων μεθόδων πλυσίματος και στεγνώματος των χεριών στη μετάδοση δυνητικών παθογόνων παραγόντων·

91.  καλεί την Επιτροπή να επενδύσει εξίσου στην ανάπτυξη εναλλακτικών λύσεων που δεν περιέχουν αντιβιοτικά για την υγεία των ζώων, περιλαμβανομένων των αυξητικών παραγόντων, όπως στην ανάπτυξη νέων μορίων με στόχο την ανάπτυξη νέων αντιβιοτικών· τονίζει ότι τα νέα αντιβιοτικά δεν πρέπει να χρησιμοποιούνται για την προώθηση της υγείας ή της ανάπτυξης των ζώων και ότι οι βιομηχανίες που λαμβάνουν δημόσια κονδύλια για την ανάπτυξη νέων αντιβιοτικών πρέπει να σταματήσουν να διανέμουν ή/και να χρησιμοποιούν αντιβιοτικά για την προώθηση της υγείας και της ανάπτυξης των ζώων·

92.  επικροτεί τα πρόσφατα διασυνοριακά ερευνητικά έργα σχετικά με την αντιμικροβιακή επιστασία και την πρόληψη των λοιμώξεων, όπως το ενωσιακά χρηματοδοτούμενο έργο i-4-1-Health της INTERREG· καλεί την Επιτροπή να αυξήσει τη χρηματοδότηση της έρευνας για μέτρα πρόληψης των νοσοκομειακών λοιμώξεων·

93.  καλεί την Επιτροπή να υποστηρίξει περαιτέρω τις προσπάθειες Ε&Α στον τομέα της ΜΑ, μεταξύ άλλων όσον αφορά τις παγκόσμιες λοιμώξεις, όπως ορίζονται στους ΣΒΑ, και ιδιαίτερα την ανθεκτική φυματίωση, την ελονοσία, τον HIV και τις παραμελημένες τροπικές νόσους, στο πλαίσιο του επόμενου ενωσιακού προγράμματος-πλαισίου για την έρευνα και την καινοτομία, καθώς και να αφιερώσει στο πλαίσιο του προγράμματος ειδική αποστολή κατά της ΜΑ σε παγκόσμιο επίπεδο·

94.  καλεί την Επιτροπή να επιβάλει περιορισμούς στη μεταφορά ζωντανών ζώων από περιοχές όπου το τρέχον σύστημα παρακολούθησης έχει εντοπίσει ανθεκτικά βακτηριακά στελέχη·

95.  επισημαίνει ότι ορισμένα φυτοπροστατευτικά προϊόντα ενδέχεται να έχουν και αντιμικροβιακές ιδιότητες, γεγονός που θα μπορούσε να επηρεάσει την εξάπλωση της ΜΑ· ζητεί να διενεργηθούν περαιτέρω έρευνες για την πιθανή σχέση ανάμεσα στην έκθεση σε εμπορικά σκευάσματα παρασιτοκτόνων και ζιζανιοκτόνων και στην ανάπτυξη ΜΑ· αναγνωρίζει ότι τα ζιζανιοκτόνα υποβάλλονται συστηματικά σε δοκιμές τοξικότητας, αλλά όχι σε δοκιμές για υποθανατηφόρες επιπτώσεις σε μικρόβια, και τονίζει, για τους ανωτέρω λόγους, τη σημασία να εξεταστεί το ενδεχόμενο συστηματικής διενέργειας τέτοιων δοκιμών·

96.  καλεί την Επιτροπή και τα κράτη μέλη να προωθήσουν τον έγκαιρο και συνεχή διάλογο με όλους τους συμφεροντούχους, ούτως ώστε να αναπτυχθούν κατάλληλα κίνητρα για Ε&Α στον τομέα της ΜΑ· αναγνωρίζει ότι δεν υφίσταται προσέγγιση «ενιαίας αντιμετώπισης»· καλεί επιτακτικά την Επιτροπή να περιλαμβάνει επισήμως την κοινωνία των πολιτών στις συζητήσεις για την προσέγγιση «Μία υγεία», για παράδειγμα με τη δημιουργία και τη χρηματοδότηση ενός ειδικού δικτύου συμφεροντούχων·

97.  τονίζει την ανάγκη να υπάρχουν διαφορετικά μοντέλα συνεργασίας υπό την καθοδήγηση του δημόσιου τομέα και με τη συμμετοχή του κλάδου· αναγνωρίζει ότι οι ικανότητες του κλάδου διαδραματίζουν καίριο ρόλο στην Ε&Α στον τομέα της ΜΑ· τονίζει ότι, με την επιφύλαξη των ανωτέρω, απαιτείται περαιτέρω δημόσια ιεράρχηση και συντονισμός όσον αφορά την Ε&Α για το συγκεκριμένο κατεπείγον ζήτημα· καλεί, ως εκ τούτου, την Επιτροπή να δρομολογήσει δημόσια πλατφόρμα για έργα Ε&Α που χρηματοδοτούνται από δημόσια κονδύλια για τη ΜΑ, καθώς και για τον συντονισμό όλων των δράσεων Ε&Α·

98.  τονίζει, ως εκ τούτου, ότι το ισχύον πλαίσιο καινοτομίας δεν τονώνει αποτελεσματικά την Ε&Α για τη ΜΑ, και ζητεί την προσαρμογή και την εναρμόνιση του καθεστώτος διανοητικής ιδιοκτησίας σε ευρωπαϊκό επίπεδο, ιδιαίτερα για την καλύτερη αντιστοίχιση της διάρκειας προστασίας με την αιτηθείσα περίοδο για το εν λόγω καινοτόμο φάρμακο·

99.  θεωρεί ότι σε διάφορα τμήματα της Ένωσης πραγματοποιούνται ήδη έρευνες για την καταπολέμηση της ΜΑ, χωρίς να υφίσταται επαρκής επισκόπηση της κατάστασης των ερευνών στο σύνολο της ΕΕ· συνιστά, ως εκ τούτου, να δημιουργηθεί ειδική πλατφόρμα σε επίπεδο ΕΕ για την αποδοτικότερη μελλοντική χρήση των ερευνητικών πόρων·

100.  υπενθυμίζει την αξία της ανάπτυξης συνασπισμών μεταξύ πανεπιστημίων και βιοφαρμακευτικών εταιρειών όσον αφορά την ανάπτυξη νέων αντιβιοτικών, δοκιμών ταχείας διάγνωσης και νέων θεραπευτικών αγωγών·

101.  επικροτεί τα συμπεράσματα του κοινού τεχνικού συμποσίου του ΠΟΥ, του Παγκόσμιου Οργανισμού Διανοητικής Ιδιοκτησίας (ΠΟΔΙ) και του Παγκόσμιου Οργανισμού Εμπορίου (ΠΟΕ) με θέμα «Μικροβιακή αντοχή: πώς μπορεί να ενισχυθεί η καινοτομία, η πρόσβαση και η κατάλληλη χρήση των αντιβιοτικών»(36), όπου συζητήθηκαν νέα μοντέλα Ε&Α για να δοθούν κίνητρα για Ε&Α και παράλληλα να αποσυνδεθεί η κερδοφορία των αντιβιοτικών από τους όγκους πωλήσεων·

102.  υπενθυμίζει ότι ο κανονισμός για τις κλινικές δοκιμές(37) θα συμβάλει στην προώθηση της έρευνας για νέα αντιμικροβιακά στην ΕΕ· καλεί την Επιτροπή και τον EMA να εφαρμόσουν τον κανονισμό για τις κλινικές δοκιμές χωρίς περαιτέρω καθυστέρηση·

103.  καλεί την Επιτροπή και τα κράτη μέλη να στηρίξουν την ανάπτυξη και εφαρμογή νέων οικονομικών μοντέλων, πιλοτικών έργων, καθώς και κινήτρων ώθησης και έλξης, προκειμένου να ενισχυθεί η ανάπτυξη νέων θεραπευτικών αγωγών, διαγνωστικών δοκιμών, αντιβιοτικών, ιατροτεχνολογικών συσκευών, εμβολίων και εναλλακτικών λύσεων για τη χρήση αντιμικροβιακών· πιστεύει ότι τούτα είναι σημαντικά όταν είναι βιώσιμα, έχουν ως γνώμονα τις ανάγκες και βασίζονται σε αποδεικτικά στοιχεία μακροπρόθεσμα, στοχεύουν βασικές δημόσιες προτεραιότητες και υποστηρίζουν την κατάλληλη ιατρική χρήση·

104.  καλεί την Επιτροπή να αξιολογήσει την αποδοτικότητα των υφιστάμενων πρακτικών υγιεινής και των μεθόδων εξυγίανσης που εφαρμόζονται σε νοσοκομεία και χώρους υγειονομικής περίθαλψης· καλεί την Επιτροπή να διερευνήσει τη χρήση προβιοτικών και άλλων βιώσιμων τεχνολογιών υγιεινής ως αποτελεσματικών προσεγγίσεων εξυγίανσης για την πρόληψη και τη μείωση του αριθμού νοσοκομειακών λοιμώξεων που οφείλονται στη ΜΑ·

105.  ενθαρρύνει την εφαρμογή τεχνολογιών οικονομικής αποδοτικότητας οι οποίες μειώνουν τον αντίκτυπο των νοσοκομειακών λοιμώξεων και συμβάλλουν στην πρόληψη της εξάπλωσης πολυανθεκτικών μικροοργανισμών·

106.  προτρέπει τα κράτη μέλη να προωθήσουν εναλλακτικά συστήματα επιστροφής χρημάτων για να διευκολύνουν την απορρόφηση καινοτόμων τεχνολογιών από τα εθνικά συστήματα υγειονομικής περίθαλψης·

107.  επισημαίνει ότι το επιχειρηματικό μοντέλο για την ανάπτυξη φαρμάκων δεν είναι κατάλληλο για την ανάπτυξη αντιβιοτικών, δεδομένου ότι η αντοχή μπορεί να αναπτυχθεί με την πάροδο του χρόνου και επειδή προορίζονται να χρησιμοποιούνται ως έσχατη λύση· υπενθυμίζει στον κλάδο την εταιρική και κοινωνική ευθύνη του να συμβάλει στην προσπάθεια αντιμετώπισης της ΜΑ, βρίσκοντας τρόπους για να παρατείνει τη ζωή των αντιβιοτικών, καθιστώντας την προσφορά αποτελεσματικών αντιβιοτικών βιώσιμη, και ζητεί να παρασχεθούν κίνητρα για την έρευνα αυτή·

108.  υπενθυμίζει ότι τόσο το Κοινοβούλιο όσο και το Συμβούλιο έχουν ζητήσει να επανεξεταστούν τα υφιστάμενα κίνητρα (ήτοι εκείνα που ορίζει ο κανονισμός για τα ορφανά φάρμακα(38)), λόγω της κακής χρήσης τους και του υψηλού τελικού κόστους τους· καλεί, ως εκ τούτου, την Επιτροπή να αναλύσει τα υφιστάμενα μοντέλα παροχής κινήτρων στον τομέα Ε&Α, περιλαμβανομένου του μοντέλου της μεταβιβάσιμης εμπορικής αποκλειστικότητας, με στόχο να σχεδιάσει νέα μοντέλα και να προσδιορίσει την κανονιστική οδό·

109.  καλεί την Επιτροπή και τα κράτη μέλη να αναπτύξουν, σε συνεργασία με ερευνητές και τον κλάδο, νέα μοντέλα παροχής κινήτρων που αποσυνδέουν την πληρωμή από τον συνταγογραφούμενο όγκο και τονώσουν τις επενδύσεις καθ’ όλη την περίοδο ανάπτυξης και παραγωγής του προϊόντος· υπογραμμίζει ότι τελικός στόχος των κινήτρων Ε&Α πρέπει να είναι η εξασφάλιση προσιτών τιμών και πρόσβασης σε ποιοτικά αντιβιοτικά·

110.  αναγνωρίζει τον καίριο ρόλο των φαρμακοποιών στην ευαισθητοποίηση σχετικά με την κατάλληλη χρήση των αντιμικροβιακών και στην πρόληψη της ΜΑ· προτρέπει τα κράτη μέλη να διευρύνουν τις αρμοδιότητες των φαρμακοποιών, και συγκεκριμένα να τους επιτρέψουν να χορηγούν ακριβείς ποσότητες φαρμάκων, να χορηγούν ορισμένα εμβόλια και να διενεργούν ταχείες διαγνωστικές δοκιμές στα φαρμακεία·

111.  ζητεί να εξεταστούν οι μεταβιβάσιμες εμπορικές αποκλειστικότητες και οι ανταμοιβές εισόδου στην αγορά ως επιλογές για την παροχή βιώσιμων κινήτρων·

112.  καλεί την Επιτροπή να αναλάβει την πρωτοβουλία σε παγκόσμιο επίπεδο για την προώθηση τεκμηριωμένων μοντέλων βέλτιστης πρακτικής όσον αφορά την έγκαιρη διάγνωση, με στόχο την αντιμετώπιση της ΜΑ·

Διαμόρφωση του θεματολογίου σε παγκόσμιο επίπεδο

113.  υπογραμμίζει ότι, εάν δεν αναληφθεί εναρμονισμένη και άμεση δράση σε παγκόσμια κλίμακα, ο κόσμος κατευθύνεται προς μια «μετα-αντιβιοτική» εποχή κατά την οποία κοινές λοιμώξεις θα μπορούσαν να αποβαίνουν και πάλι θανατηφόρες·

114.  υπενθυμίζει ότι, λόγω της πολυπλοκότητας του προβλήματος, της διασυνοριακής του διάστασης, του σοβαρού αντικτύπου στην υγεία των ανθρώπων και των ζώων και στο περιβάλλον, και της υψηλής οικονομικής επιβάρυνσης, η ΜΑ απαιτεί να αναληφθεί επείγουσα και συντονισμένη δράση σε ενωσιακό, παγκόσμιο και διατομεακό επίπεδο· καλεί, ως εκ τούτου, την ΕΕ και τα κράτη μέλη να αναλάβουν σαφή δέσμευση για την οικοδόμηση ευρωπαϊκών και διεθνών εταιρικών σχέσεων και για τη δρομολόγηση μιας οριζόντιας παγκόσμιας στρατηγικής για την καταπολέμηση της ΜΑ, η οποία να καλύπτει τομείς πολιτικής όπως το διεθνές εμπόριο, η ανάπτυξη και η γεωργία·

115.  επικροτεί τον κατάλογο κατάταξης του ΠΟΥ με τους 20 χειρότερους ανθεκτικούς παθογόνους παράγοντες(39)· ζητεί επείγοντα σχέδια Ε&Α σχετικά με αυτόν τον κατάλογο προτεραιότητας ανθεκτικών βακτηρίων, με στόχο την ανάπτυξη φαρμάκων για την καταπολέμησή τους· υπογραμμίζει, ωστόσο, ότι η έρευνα για νέα φάρμακα δεν είναι η μόνη ενέργεια που απαιτείται και ότι πρέπει να αντιμετωπιστούν η κακή και η υπέρμετρη χρήση τόσο στην ιατρική όσο και στην κτηνιατρική·

116.  αναγνωρίζει ότι η ΜΑ είναι διασυνοριακό ζήτημα και ότι στην Ευρώπη εισέρχονται προϊόντα από όλον τον κόσμο· καλεί επιτακτικά την Επιτροπή να συνεργαστεί με τρίτους, για να μειωθεί η χρήση αντιβιοτικών στην κτηνοτροφία και η συναφής μόλυνση του περιβάλλοντος· καλεί, επιπλέον, την Επιτροπή να υλοποιήσει ερευνητικά προγράμματα σε συνεργασία με τρίτες χώρες για τη μείωση της υπέρμετρης χρήσης αντιβιοτικών· καλεί την Επιτροπή, στο πλαίσιο των συμφωνιών ελευθέρων συναλλαγών, να απαγορεύσει την εισαγωγή τροφίμων ζωικής προέλευσης, όταν τα ζώα δεν έχουν εκτραφεί σύμφωνα με τα ενωσιακά πρότυπα, και ιδιαίτερα με την απαγόρευση της χρήσης αντιβιοτικών ως αυξητικών παραγόντων·

117.  λαμβάνει υπό σημείωση την έκθεση με τίτλο «Αντιμετώπιση των ανθεκτικών λοιμώξεων σε παγκόσμιο επίπεδο: τελική έκθεση και συστάσεις»(40), στην οποία εκτιμάται ότι η ανάληψη παγκόσμιας δράσης για τη ΜΑ θα κοστίσει 40 δισεκατομμύρια δολάρια ΗΠΑ για περίοδο δέκα ετών, ποσό αμελητέο σε σύγκριση με το κόστος της αδράνειας, και απειροελάχιστο κλάσμα (περίπου 0,05 %) του ποσού που δαπανούν οι χώρες της G20 στον τομέα της υγειονομικής περίθαλψης σήμερα· καλεί την Επιτροπή να εξετάσει τη δυνατότητα επιβολής φόρου στη βιομηχανία υπέρ της δημόσιας υγείας στο πλαίσιο της κοινωνικής ευθύνης της·

118.  ορίζει ότι, σε κάθε μελλοντική εμπορική συμφωνία με το Ηνωμένο Βασίλειο μετά το Brexit, πρέπει να τίθεται επί τάπητος η ΜΑ και να ορίζεται ως προϋπόθεση ότι το Ηνωμένο Βασίλειο παρακολουθεί την πρόοδο της ενωσιακής δράσης για την αντιμετώπιση της ΜΑ, με στόχο την προστασία των καταναλωτών και των εργαζομένων τόσο στην ΕΕ όσο και στο Ηνωμένο Βασίλειο·

119.  επικροτεί το παγκόσμιο σχέδιο δράσης του ΠΟΥ κατά της ΜΑ, το οποίο ενέκρινε ομόφωνα η 68η Παγκόσμια Συνέλευση Υγείας τον Μάιο του 2015· τονίζει την ανάγκη να ευθυγραμμιστούν τα σχέδια δράσης σε παγκόσμιο, ενωσιακό και εθνικό επίπεδο·

120.  επικροτεί τις νέες κατευθυντήριες γραμμές του ΠΟΥ σχετικά με τη χορήγηση ιατρικά σημαντικών αντιμικροβιακών σε τροφοπαραγωγικά ζώα(41)· υπογραμμίζει ότι σε ορισμένες χώρες, περίπου το 50-70 % των ιατρικά σημαντικών αντιβιοτικών καταναλώνεται στον τομέα της κτηνοτροφίας, κυρίως για την επιτάχυνση της ανάπτυξης υγιών ζώων· ζητεί, στο πλαίσιο της προσέγγισης «Μία υγεία», να περιλαμβάνεται το ζήτημα αυτό στην εμπορική πολιτική της ΕΕ και στις διαπραγματεύσεις με διεθνείς οργανισμούς όπως ο ΠΟΕ και συνδεδεμένες ή τρίτες χώρες, για τη διαμόρφωση μιας παγκόσμιας πολιτικής με στόχο την απαγόρευση της χρήσης αντιβιοτικών για την πάχυνση υγιών ζώων·

121.  επισημαίνει ότι η ΜΑ είναι ιδιαίτερα ανησυχητική όσον αφορά πολλές ασθένειες που συνδέονται με τη φτώχεια και παραμελημένες ασθένειες, μεταξύ άλλων του HIV/AIDS, της ελονοσίας και της φυματίωσης, και ασθένειες που συνδέονται με επιδημίες και πανδημίες· υπογραμμίζει ότι το 29 % περίπου των θανάτων που προκαλούνται από τη ΜΑ οφείλονται σε ανθεκτική φυματίωση· καλεί την Επιτροπή και τα κράτη μέλη να αυξήσουν κατεπειγόντως την υποστήριξή τους για την έρευνα σχετικά με εργαλεία υγείας και την εφαρμογή τους, με στόχο την αντιμετώπιση ασθενειών που συνδέονται με τη φτώχεια και παραμελημένων ασθενειών οι οποίες επηρεάζονται από τη ΜΑ· καλεί την Επιτροπή και τα κράτη μέλη να συνάψουν εταιρικές σχέσεις, με πρότυπα την Εταιρική σχέση στον τομέα της έρευνας και της καινοτομίας στην περιοχή της Μεσογείου (PRIMA) και τη Σύμπραξη Ευρωπαϊκών και Αναπτυσσομένων Χωρών για τις Κλινικές Δοκιμές (EDCTP), για διεθνή έργα Ε&Α στον τομέα της υγείας που θα περιλαμβάνουν διάφορες γεωγραφικές περιοχές και θα καλύπτουν τα οικεία ζητήματα υγείας, όπως η ΜΑ, τα εμβόλια, ο καρκίνος και η πρόσβαση σε φάρμακα·

122.  υπογραμμίζει τη σημασία ενωσιακών πρωτοβουλιών όπως τα προγράμματα του ECDC για τα λοιμώδη νοσήματα, μεταξύ άλλων το AIDS, τη φυματίωση και την ελονοσία· επισημαίνει ότι οι πρωτοβουλίες αυτές αποτελούν παραδείγματα καλής πρακτικής, που καταδεικνύουν την ικανότητα αντίδρασης και την εύρυθμη λειτουργία της ΕΕ με γνώμονα την ανάγκη για νέα αντιβιοτικά, και ότι το ECDC θα πρέπει να διαδραματίζει καίριο ρόλο στην ιεράρχηση των αναγκών Ε&Α, στον συντονισμό των δράσεων και τη συμμετοχή όλων των παραγόντων, στην ενίσχυση των διατομεακών εργασιών και στη δημιουργία ικανοτήτων μέσω δικτύων Ε&Α·

123.  υπογραμμίζει το πρόβλημα της εμφάνισης πολυανθεκτικών βακτηρίων που είναι ανθεκτικά σε πολυάριθμα αντιβιοτικά ταυτόχρονα και που ενδέχεται να αναπτύξουν αντοχή σε όλα τα διαθέσιμα αντιβιοτικά, συμπεριλαμβανομένων των αντιβιοτικών τελευταίας γραμμής, και να εξελιχθούν εντέλει σε υπερβακτήρια· υπογραμμίζει την ανάγκη δημιουργίας βάσης δεδομένων με τα πολυανθεκτικά αυτά βακτήρια, η οποία να καλύπτει το AIDS, τη φυματίωση, την ελονοσία, τη γονόρροια, το κολοβακτηρίδιο (Escherichia coli) και άλλα ανθεκτικά βακτήρια·

124.  επισημαίνει ότι τα τροφοπαραγωγικά ζώα που εκτρέφονται στις ΗΠΑ λαμβάνουν πενταπλάσια ποσότητα αντιβιοτικών σε σχέση με τα ζώα εκτροφής στο Ηνωμένο Βασίλειο· υπογραμμίζει, ως εκ τούτου, τη σημασία της διενέργειας ελέγχων στις εισαγωγές κρέατος στην ΕΕ·

125.  καλεί την Επιτροπή να προωθήσει τα ενωσιακά πρότυπα και μέτρα για την αντιμετώπιση της ΜΑ και για την ορθή χρήση των αντιβιοτικών στις εμπορικές συμφωνίες, και να επιδιώξει μέσω του ΠΟΕ να τεθεί επί τάπητος το ζήτημα της ΜΑ· επισημαίνει ότι η χορήγηση αντιβιοτικών ως αυξητικών παραγόντων σε τροφοπαραγωγικά ζώα έχει απαγορευθεί στην ΕΕ από το 2006, αλλά ότι σε χώρες εκτός ΕΕ ενδέχεται να χρησιμοποιούνται ακόμα αντιβιοτικά ως αυξητικοί παράγοντες σε ζωοτροφές· καλεί την Επιτροπή να συμπεριλάβει ρήτρα σε όλες τις συμφωνίες ελεύθερων συναλλαγών η οποία να ορίζει ότι τα τρόφιμα που εισάγονται από τρίτες χώρες δεν πρέπει να παράγονται με τη χρήση αντιβιοτικών ως αυξητικών παραγόντων, με γνώμονα τη διασφάλιση ισότιμων όρων ανταγωνισμού για την ενωσιακή κτηνοτροφία και υδατοκαλλιέργεια και προκειμένου να μετριαστεί η ΜΑ· καλεί την Επιτροπή να απαγορεύσει όλες τις εισαγωγές τροφίμων από τρίτες χώρες, όταν οι εισαγωγές αυτές προέρχονται από ζώα στα οποία έχουν χορηγηθεί αντιβιοτικά ή ομάδες αντιβιοτικών που χρησιμοποιούνται στην ΕΕ αποκλειστικά για τη θεραπευτική αντιμετώπιση ορισμένων λοιμώξεων στον άνθρωπο·

126.  καλεί την Επιτροπή και τα κράτη μέλη να ενισχύσουν τα μέτρα για την καταπολέμηση των παράνομων πρακτικών που συνδέονται με την παραγωγή, την εμπορία, τη χρήση και τη διάθεση αντιμικροβιακών· τονίζει ότι οι παράγοντες που εμπλέκονται στην αλυσίδα του κύκλου ζωής των αντιμικροβιακών πρέπει να αναλάβουν την ευθύνη για τις ενέργειές τους·

127.  επισημαίνει τον αντίκτυπο της καθολικής, οικονομικά προσιτής και ευρείας πρόσβασης στα υφιστάμενα αντιβιοτικά· κρίνει ότι θα πρέπει να διατίθεται σε όλους στοχευμένη αγωγή, με τη χρήση συγκεκριμένων αντιβιοτικών, ούτως ώστε να αποφευχθεί η κακή χρήση ακατάλληλων αντιβιοτικών και η υπέρμετρη χρήση αντιβιοτικών ευρέος φάσματος· καλεί την Επιτροπή και τα κράτη μέλη να λάβουν αυστηρότερα μέτρα για να καταπολεμήσουν την πώληση μεγάλων παρτίδων αντιμικροβιακών σε τιμές ντάμπινγκ, και ιδιαίτερα παρτίδες αντιβιοτικών κρίσιμης ιατρικής σημασίας·

128.  ζητεί να ελέγχονται διεξοδικά οι παραγωγοί αντιβιοτικών, για να ανταποκρίνονται στην πραγματικότητα οι χρόνοι αναμονής, ούτως ώστε να διασφαλιστεί ότι δεν εντοπίζονται αντιβιοτικά στα τρόφιμα·

129.  καλεί την Επιτροπή να επιδιώξει το διαρκές ενδιαφέρον και την προσήλωση στη δράση κατά της MA σε υψηλό πολιτικό επίπεδο, συμπεριλαμβανομένων των φόρουμ των Ηνωμένων Εθνών, της G7 και της G20· υπογραμμίζει την ευκαιρία να αναλάβουν καθήκοντα παγκόσμιας επιστασίας ενωσιακοί επιστημονικοί φορείς, όπως το ECDC· καλεί την Επιτροπή να προωθήσει τη συνεργασία ανάμεσα στην ΕΕ και σε διεθνείς οργανισμούς, μεταξύ άλλων τον ΠΟΥ, τον Οργανισμό Τροφίμων και Γεωργίας των Ηνωμένων Εθνών (FAO) και τον Παγκόσμιο Οργανισμό για την Υγεία των Ζώων (OIE)· επικροτεί τη δήλωση του Νταβός για την καταπολέμηση της μικροβιακής αντοχής, που εξέδωσε το Διεθνές Οικονομικό Φόρουμ στο Νταβός τον Ιανουάριο του 2016, με την οποία οι κλάδοι της φαρμακοβιομηχανίας, της βιοτεχνολογίας και της διαγνωστικής ζητούν να αναληφθεί συλλογική δράση για τη δημιουργία μιας βιώσιμης και προβλέψιμης αγοράς για αντιβιοτικά, εμβόλια και διαγνωστικές δοκιμές, που θα ενισχύει τη διατήρηση των νέων και των υφιστάμενων θεραπευτικών αγωγών·

130.  ζητεί την προώθηση και την ενίσχυση ενός τρόπου παραγωγής που να βασίζεται στην αγροοικολογία, και τη μετάβαση προς αυτόν·

o
o   o

131.  αναθέτει στον Πρόεδρό του να διαβιβάσει το παρόν ψήφισμα στο Συμβούλιο, στην Επιτροπή, στο Ευρωπαϊκό Κέντρο Πρόληψης και Ελέγχου Νόσων, στον Ευρωπαϊκό Οργανισμό Φαρμάκων, στον Ευρωπαϊκό Οργανισμό Χημικών Προϊόντων, στην Ευρωπαϊκή Αρχή για την Ασφάλεια των Τροφίμων, στον Ευρωπαϊκό Οργανισμό Περιβάλλοντος, στον Παγκόσμιο Οργανισμό Υγείας και στον Παγκόσμιο Οργανισμό για την Υγεία των Ζώων.

(1) Ομοσπονδία Κτηνιάτρων Ευρώπης, «Χορήγηση αντιμικροβιακών σε τροφοπαραγωγικά ζώα: Απαντήσεις προς την EFSA και τον EMA σχετικά με τη χορήγηση αντιμικροβιακών σε τροφοπαραγωγικά ζώα στην ΕΕ και πιθανά μέτρα για τη μείωση της χρήσης αντιμικροβιακών», 2016. (2) ΕΕ C 353 της 27.9.2016, σ. 12. (3) ΕΕ C 434 της 23.12.2015, σ. 49. (4) ΕΕ L 293 της 5.11.2013, σ. 1. (5) ΕΕ C 366 της 27.10.2017, σ. 149. (6) https://ec.europa.eu/info/consultations/public-consultation-pharmaceuticals-environment_el#add-info (7) Κείμενα που εγκρίθηκαν, P8_TA(2017)0061. (8) http://www.efsa.europa.eu/en/press/news/180227 (9) https://ecdc.europa.eu/sites/portal/files/media/en/publications/Publications/healthcare-associated-infections-antimicrobial-use-PPS.pdf (10) EFSA, ECDC, «Συνοπτική έκθεση της Ευρωπαϊκής Ένωσης για τη μικροβιακή αντοχή στα ζωονοσογόνα βακτήρια και στα βακτήρια δείκτες από ανθρώπους, ζώα και τρόφιμα το 2014», 2016. (11) Παγκόσμιος Οργανισμός Υγείας, «Παγκόσμιες κατευθυντήριες γραμμές για την πρόληψη λοιμώξεων του χειρουργικού πεδίου», 2016. Διατίθεται στον ιστότοπο: http://www.who.int/gpsc/ssi-guidelines/en/ (12) Celsus Academie voor Betaalbare zorg, «Cost-effectiveness of policies to limit antimicrobial resistance in dutch healthcare organisations» (Οικονομική αποδοτικότητα των πολιτικών περιορισμού της μικροβιακής αντοχής σε ολλανδικούς υγειονομικούς οργανισμούς), Ιανουάριος 2016. Διατίθεται στον ιστότοπο: https://goo.gl/wAeN3L (13) http://ec.europa.eu/health/ph_risk/committees/04_scenihr/docs/scenihr_o_021.pdf (14) Παγκόσμιος Οργανισμός Υγείας, «Παγκόσμιες κατευθυντήριες γραμμές για την πρόληψη λοιμώξεων του χειρουργικού πεδίου», 2016. Διατίθεται στον ιστότοπο: http://www.who.int/gpsc/ssi-guidelines/en/ (15) https://amr-review.org/sites/default/files/160525_Final%20paper_with%20cover.pdf (16) http://onlinelibrary.wiley.com/doi/10.2903/j.efsa.2018.5182/epdf (17) http://www.consilium.europa.eu/el/press/press-releases/2016/06/17/epsco-conclusions-antimicrobial-resistance/ (18) http://www.ema.europa.eu/ema/index.jsp?curl=pages/news_and_events/news/2017/10/news_detail_002827.jsp&mid=WC0b01ac058004d5c1 (19) http://ec.europa.eu/food/audits-analysis/audit_reports/index.cfm (20) Άρθρο 8γ της οδηγίας 2013/39/ΕΕ του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου, της 12ης Αυγούστου 2013, για την τροποποίηση των οδηγιών 2000/60/ΕΚ και 2008/105/ΕΚ όσον αφορά τις ουσίες προτεραιότητας στον τομέα της πολιτικής των υδάτων (ΕΕ L 226 της 24.8.2013, σ. 1). (21) Όπως αυτή που εκπονήθηκε στις Κάτω Χώρες από το Υπουργείο Υποδομών και Δημόσιων Έργων, το Εθνικό Ινστιτούτο Δημόσιας Υγείας και Περιβάλλοντος (RIVM) και τους εθνικούς και περιφερειακούς φορείς διαχείρισης υδάτων. (22) Άρθρο 78 του προσεχούς κανονισμού για τα κτηνιατρικά φάρμακα. (23) Ευρωπαϊκή Επιτροπή «Ευρωπαϊκό σχέδιο δράσης κατά της μικροβιακής αντοχής (ΜΑ) στο πλαίσιο της προσέγγισης “Μία υγεία”», Ιούνιος 2017, σ. 10. (24) Αυτόθι, σ. 12. (25) Αυτόθι, σ. 15. (26) Οδηγία 2010/75/ΕΕ του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου, της 24ης Νοεμβρίου 2010, περί βιομηχανικών εκπομπών (ολοκληρωμένη πρόληψη και έλεγχος της ρύπανσης) (ΕΕ L 334 της 17.12.2010, σ. 17). (27) Κανονισμός (ΕΕ) αριθ. 1306/2013 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου, της 17ης Δεκεμβρίου 2013, σχετικά με τη χρηματοδότηση, τη διαχείριση και την παρακολούθηση της κοινής γεωργικής πολιτικής και την κατάργηση των κανονισμών (ΕΟΚ) αριθ. 352/78, (ΕΚ) αριθ. 165/94, (ΕΚ) αριθ. 2799/98, (ΕΚ) αριθ. 814/2000, (ΕΚ) αριθ. 1290/2005 και (ΕΚ) αριθ. 485/2008 του Συμβουλίου (ΕΕ L 347 της 20.12.2013, σ. 549), για την εφαρμογή των κανόνων που ορίζονται στην οδηγία 98/58/ΕΚ του Συμβουλίου, της 20ής Ιουλίου 1998, σχετικά με την προστασία των ζώων στα εκτροφεία (ΕΕ L 221 της 8.8.1998, σ. 23)· οδηγία 91/630/EΟΚ του Συμβουλίου, της 19ης Νοεμβρίου 1991, για τους στοιχειώδεις κανόνες για την προστασία των χοίρων (ΕΕ L 340 της 11.12.1991, σ. 33)· οδηγία 91/629/EΟΚ του Συμβουλίου, της 19ης Νοεμβρίου 1991, για τη θέσπιση στοιχειωδών κανόνων για την προστασία των μόσχων (ΕΕ L 340 της 11.12.1991, σ. 28). (28) https://ec.europa.eu/food/sites/food/files/animals/docs/aw_other_aspects_labelling_ip-09-1610_en.pdf (29) Mevius, D. κ.ά., «ESBL-Attribution-Analysis (ESBLAT). Searching for the sources of antimicrobial resistance in humans» (Ανάλυση απόδοσης των ESBL. Αναζητώντας τις πηγές της μικροβιακής αντοχής στον άνθρωπο), 2018. Διατίθεται στον ιστότοπο: http://www.1health4food.nl/esblat (30) Ευρωπαϊκό Κέντρο Πρόληψης και Ελέγχου Νόσων και Ευρωπαϊκή Αρχή για την Ασφάλεια των Τροφίμων: https://ecdc.europa.eu/sites/portal/files/media/en/publications/Publications/antimicrobial-resistance-zoonotic-bacteria-humans-animals-food-EU-summary-report-2014.pdf (31) http://www.thelancet.com/pdfs/journals/lanplh/PIIS2542-5196(17)30141-9.pdf (32) Mevius, D. κ.ά., «ESBL-Attribution-Analysis (ESBLAT). Searching for the sources of antimicrobial resistance in humans» (Ανάλυση απόδοσης των ESBL. Αναζητώντας τις πηγές της μικροβιακής αντοχής στον άνθρωπο), 2018. Διατίθεται στον ιστότοπο: http://www.1health4food.nl/esblat (33) http://www.imi.europa.eu/content/nd4bb (34) http://www.jpiamr.eu (35) Pamer, E. G., «Resurrecting the intestinal microbiota to combat antibiotic-resistant pathogens» (Αναστήνοντας τη μικροχλωρίδα του εντέρου για την καταπολέμηση ανθεκτικών στα αντιβιοτικά παθογόνων παραγόντων), Science, τόμος 352(6285), 2016, σ. 535-538. (36) http://www.wipo.int/publications/en/details.jsp?id=4197 (37) Κανονισμός (ΕΕ) αριθ. 536/2014 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου, της 16ης Απριλίου 2014, για τις κλινικές δοκιμές φαρμάκων που προορίζονται για τον άνθρωπο και για την κατάργηση της οδηγίας 2001/20/ΕΚ (ΕΕ L 158 της 27.5.2014, σ. 1). (38) Κανονισμός (ΕΚ) αριθ. 141/2000 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου, της 16ης Δεκεμβρίου 1999, για τα ορφανά φάρμακα (ΕΕ L 18 της 22.1.2000, σ. 1). (39) http://www.who.int/mediacentre/news/releases/2017/bacteria-antibiotics-needed/en/ (40) https://amr-review.org/sites/default/files/160518_Final%20paper_with%20cover.pdf (41) http://www.who.int/foodsafety/areas_work/antimicrobial-resistance/cia_guidelines/en/

Ψήφισμα του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου της 13ης Σεπτεμβρίου 2018 «Η Ευρώπη σε κίνηση: Θεματολόγιο για τη μελλοντική κινητικότητα στην ΕΕ» (2017/2257(INI))

P8_TA(2018)0355 A8-0241/2018

Το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο,

–  έχοντας υπόψη την ανακοίνωση της Επιτροπής με τίτλο «Η Ευρώπη σε κίνηση: Θεματολόγιο για κοινωνικά δίκαιη μετάβαση σε καθαρή, ανταγωνιστική και συνδεδεμένη κινητικότητα για όλους» (COM(2017)0283),

–  έχοντας υπόψη τη Συμφωνία του Παρισιού για το κλίμα, η οποία κυρώθηκε από το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο και το Συμβούλιο στις 4 Οκτωβρίου 2016(1),

–  έχοντας υπόψη τον κανονισμό (ΕΕ) 2016/679 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου, της 27ης Απριλίου 2016, για την προστασία των φυσικών προσώπων έναντι της επεξεργασίας των δεδομένων προσωπικού χαρακτήρα και για την ελεύθερη κυκλοφορία των δεδομένων αυτών και την κατάργηση της οδηγίας 95/46/ΕΚ (Γενικός Κανονισμός για την Προστασία Δεδομένων)(2),

–  έχοντας υπόψη τη γνωμοδότηση της Ευρωπαϊκής Οικονομικής και Κοινωνικής Επιτροπής, της 18ης Οκτωβρίου 2017, σχετικά με την καθαρή, ανταγωνιστική και συνδεδεμένη κινητικότητα για όλους(3),

–  έχοντας υπόψη τη γνωμοδότηση της Ευρωπαϊκής Οικονομικής και Κοινωνικής Επιτροπής, της 5ης Ιουλίου 2017, σχετικά με τις προεκτάσεις της ψηφιοποίησης και της ρομποτοποίησης των μεταφορών στον σχεδιασμό των πολιτικών της ΕΕ(4),

–  έχοντας υπόψη το ψήφισμά του, της 23ης Απριλίου 2009, σχετικά με το σχέδιο δράσης για τα ευφυή συστήματα μεταφορών(5),

–   έχοντας υπόψη το ψήφισμά του, της 10ης Δεκεμβρίου 2013, σχετικά με το σχέδιο δράσης CARS 2020: Για μια ισχυρή, ανταγωνιστική και βιώσιμη ευρωπαϊκή αυτοκινητοβιομηχανία(6),

–   έχοντας υπόψη το ψήφισμά του, της 7ης Ιουλίου 2015, σχετικά με την παροχή ολοκληρωμένου συστήματος έκδοσης εισιτηρίων για τις πολυτροπικές μετακινήσεις στην Ευρώπη(7),

–  έχοντας υπόψη το ψήφισμά του, της 9ης Σεπτεμβρίου 2015, για την εφαρμογή της Λευκής Βίβλου του 2011 για τις μεταφορές: απολογισμός και μελλοντική πορεία προς τη βιώσιμη κινητικότητα(8),

–   έχοντας υπόψη τη διακήρυξη της Βαλέτας, της 29ης Μαρτίου 2017 για την οδική ασφάλεια,

–  έχοντας υπόψη τη Λευκή Βίβλο της Επιτροπής με τίτλο «Χάρτης πορείας για έναν Ενιαίο Ευρωπαϊκό Χώρο Μεταφορών – Για ένα ανταγωνιστικό και ενεργειακά αποδοτικό σύστημα μεταφορών» (COM(2011)0144),

–  έχοντας υπόψη τη μελέτη του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου, του 2016 με τίτλο «Self-piloted cars: the future of road transport? (Αυτοκατευθυνόμενα οχήματα: το μέλλον των οδικών μεταφορών;)»,

–  έχοντας υπόψη τη μελέτη του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου, του 2017 με τίτλο «Infrastructure funding challenges in the sharing economy (Προκλήσεις σχετικά με τη χρηματοδότηση υποδομών στην οικονομία κοινοχρησίας)»,

–  έχοντας υπόψη τη μελέτη της Ευρωπαϊκής Οικονομικής και Κοινωνικής Επιτροπής του 2017 με τίτλο «Impact of digitalisation and the on-demand economy on labour markets and the consequences for employment and industrial relations (Επιπτώσεις της ψηφιοποίησης και της κατά παραγγελία οικονομίας στις αγορές εργασίας και οι συνέπειες για την απασχόληση και τις εργασιακές σχέσεις»),

–  έχοντας υπόψη το άρθρο 52 του Κανονισμού του,

–  έχοντας υπόψη την έκθεση της Επιτροπής Μεταφορών και Τουρισμού καθώς και τη γνωμοδότηση της Επιτροπής Περιβάλλοντος, Δημόσιας Υγείας και Ασφάλειας των Τροφίμων (A8-0241/2018),

Α.  λαμβάνοντας υπόψη ότι συντελούνται διαρθρωτικές αλλαγές στον τομέα των μεταφορών και ότι το μέλλον των μεταφορών στην ΕΕ βρίσκεται στο σημείο όπου τέμνονται οι πρωταρχικές προτεραιότητες του πλαισίου πολιτικής για το κλίμα και την ενέργεια για το 2030, το πρόγραμμα «Καθαρός αέρας για την Ευρώπη» και οι κατευθυντήριες γραμμές της ΕΕ για την οδική ασφάλεια 2011-2020·

Β.  λαμβάνοντας υπόψη ότι η απαλλαγή των μεταφορών από τον άνθρακα και η χρήση τεχνολογιών χαμηλών εκπομπών παρέχουν ευκαιρίες για το μέλλον της κινητικότητας και της βιώσιμης οικονομικής ανάπτυξης·

Γ.  λαμβάνοντας υπόψη ότι η συνεργατική οικονομία και η οικονομία κοινοχρησίας μετασχηματίζει τη βιομηχανία μεταφορών παγκοσμίως· λαμβάνοντας υπόψη ότι η αξία των συναλλαγών της συνεργατικής οικονομίας στον τομέα των μεταφορών στην Ευρώπη εκτιμήθηκε ότι ήταν 5,1 δισεκατομμύρια EUR το 2015, δηλαδή παρουσίασε αύξηση κατά 77 % σε σύγκριση με το προηγούμενο έτος, ενώ οι συναλλαγές στο πλαίσιο της μη χρηματικής οικονομίας κοινοχρησίας υπερέβησαν κατά πολύ το πλαίσιο αυτό, γεγονός που καταδεικνύει τη σημασία του εν λόγω φαινομένου·

Δ.  λαμβάνοντας υπόψη ότι, σύμφωνα με εκτιμήσεις, οι μεταφορές επιβατών θα αυξηθούν κατά περίπου 42 % μεταξύ 2010 και 2050, ενώ οι εμπορευματικές μεταφορές αναμένεται να αυξηθούν κατά 60 % κατά την ίδια χρονική περίοδο·

Ε.  λαμβάνοντας υπόψη ότι, σύμφωνα με τη Λευκή Βίβλο του 2011 για τις μεταφορές, το 30 % των οδικών εμπορευματικών μεταφορών κατά μήκος των κύριων διαδρόμων πρέπει να στραφεί σε περισσότερο βιώσιμα μεταφορικά μέσα, όπως οι σιδηρόδρομοι, έως το 2030, φθάνοντας στο 50 % το 2050, ενώ απαιτείται η ανάπτυξη κατάλληλων πράσινων υποδομών·

ΣΤ.  λαμβάνοντας υπόψη ότι η εφαρμογή της αρχής «ο χρήστης και ο ρυπαίνων πληρώνει» σε όλα τα μεταφορικά μέσα, συμπεριλαμβανομένων των οδικών, σιδηροδρομικών, θαλάσσιων και εναέριων μεταφορών, θα συμβάλει στη διαμόρφωση ισότιμων όρων ανταγωνισμού μεταξύ όλων των μεταφορικών μέσων·

Ζ.  λαμβάνοντας υπόψη ότι οι νέες υπηρεσίες κινητικότητας έχουν τον στόχο και τη δυνατότητα να βελτιώσουν σημαντικά τις αστικές μεταφορές, μειώνοντας την κυκλοφοριακή συμφόρηση και τις εκπομπές καυσαερίων και παρέχοντας εναλλακτική λύση στην κατοχή ιδιωτικού αυτοκινήτου, το οποίο αποτελεί ακόμη το κύριο μεταφορικό μέσο, από την άποψη των πραγματοποιούμενων διαδρομών· λαμβάνοντας υπόψη ότι οι υπηρεσίες αυτές μπορούν να διευκολύνουν τη μετάβαση σε συνδυασμένες και κοινοχρηστικές μεταφορές, που είναι και περισσότερο βιώσιμες, και να συμπληρώνουν τις δημόσιες και τις ενεργητικές μορφές μετακίνησης·

Η.  λαμβάνοντας υπόψη ότι ο τομέας των μεταφορών διαδραματίζει καίριο ρόλο στη λειτουργία της οικονομίας της ΕΕ και αντιστοιχεί περίπου στο 4 % του ΑΕΠ της και σε ποσοστό άνω του 5 % της συνολικής απασχόλησης στην ΕΕ(9)· λαμβάνοντας υπόψη ότι οι γυναίκες αντιπροσωπεύουν μόλις το 22 % του εργατικού δυναμικού του τομέα και ότι το ένα τρίτο όλων των εργαζομένων του τομέα είναι άνω των 50 ετών·

Θ.  λαμβάνοντας υπόψη ότι τα συνδεδεμένα και τα αυτόνομα οχήματα αναμένεται να καταστήσουν πιο αποδοτικές και ασφαλείς τις μελλοντικές οδικές μεταφορές, δεδομένου ότι το ανθρώπινο λάθος είναι η κύρια αιτία όλων των τροχαίων ατυχημάτων στους δρόμους της Ευρώπης·

Ι.  λαμβάνοντας υπόψη ότι τις τελευταίες δεκαετίες έχει συντελεστεί μεγάλη πρόοδος, χάρη στην οποία η ΕΕ έχει καταστεί η ασφαλέστερη περιοχή παγκοσμίως όσον αφορά τις οδικές μεταφορές· λαμβάνοντας υπόψη ότι ο υψηλός αριθμός των θυμάτων ατυχημάτων, με 25 500 νεκρούς και 135 000 σοβαρά τραυματισμένους στους δρόμους της Ευρώπης το περασμένο έτος, εξακολουθεί να προκαλεί μεγάλο ανθρώπινο πόνο και απαράδεκτο οικονομικό κόστος, που εκτιμάται σε 100 δισεκατομμύρια EUR ετησίως, και λαμβάνοντας υπόψη ότι οι στόχοι του 2020 για τη μείωση του αριθμού των θυμάτων των τροχαίων ατυχημάτων κατά το ήμισυ σε σύγκριση με το 2010 δεν φαίνεται να επιτυγχάνονται και το ποσοστό των σοβαρών τραυματισμών και των θανάτων ευάλωτων χρηστών του οδικού δικτύου, όπως οι πεζοί, οι ποδηλάτες ή οι οδηγοί μικρότερων δίτροχων οχημάτων με κινητήρα αυξάνεται ραγδαία·

ΙΑ.  λαμβάνοντας υπόψη ότι οι μεταφορές αποτελούν την κύρια αιτία ατμοσφαιρικής ρύπανσης στις αστικές περιοχές και ευθύνονται για περισσότερο από το 25 % των εκπομπών αερίων του θερμοκηπίου στην ΕΕ, ποσοστό στο οποίο οι οδικές μεταφορές συμμετέχουν κατά 70% και πλέον, και το οποίο εξακολουθεί να αυξάνεται·

ΙΒ.  λαμβάνοντας υπόψη ότι πρόσφατες έρευνες και εκτιμήσεις δείχνουν μια ισχυρότερη σύνδεση μεταξύ της έκθεσης στην ατμοσφαιρική ρύπανση και υψηλότερων κινδύνων για τη δημόσια υγεία, περιλαμβανομένων των καρδιαγγειακών παθήσεων, όπως τα εγκεφαλικά επεισόδια και η ισχαιμική καρδιοπάθεια, και του καρκίνου, και λαμβάνοντας υπόψη ότι στην ΕΕ τα σωματίδια εκτιμάται ότι προκαλούν 399 000 πρόωρους θανάτους ετησίως, με τον αντίστοιχο αριθμό να είναι 75 000 για τα οξείδια του αζώτου και 13 600 για το όζον· λαμβάνοντας υπόψη ότι οι άνθρωποι που ζουν σε αστικό περιβάλλον είναι ιδιαιτέρως εκτεθειμένοι στον συγκεκριμένο κίνδυνο·

ΙΓ.  λαμβάνοντας υπόψη ότι καταβάλλονται παγκοσμίως σημαντικές προσπάθειες για έναν πιο ανοικτό, ασφαλέστερο και δικαιότερο τομέα μεταφορών, μεταξύ άλλων με τον ορισμό φιλόδοξων στόχων και δεσμευτικών προτύπων, καθώς και ότι η ΕΕ δεν πρέπει να χάσει την ευκαιρία να βρεθεί στην πρωτοπορία αυτών των κοινωνικών καινοτομιών·

Ο αντίκτυπος που θα έχει στις δεξιότητες και τους τρόπους εργασίας η μετάβαση που συντελείται στον τομέα των μεταφορών

1.  εκφράζει την ικανοποίησή του για την ανακοίνωση της Επιτροπής με τίτλο «Η Ευρώπη σε κίνηση: Θεματολόγιο για κοινωνικά δίκαιη μετάβαση σε καθαρή, ανταγωνιστική και συνδεδεμένη κινητικότητα για όλους», με την οποία αναγνωρίζεται ότι στον τομέα της κινητικότητας συντελούνται βαθιές αλλαγές και τονίζεται ότι η επανάσταση της ψηφιακής κινητικότητας θα πρέπει να οδηγήσει σε έναν ασφαλέστερο, πιο καινοτόμο, πιο ενοποιημένο, βιώσιμο, δικαιότερο ανταγωνιστικότερο και πιο καθαρό τομέα οδικών μεταφορών, που θα διασυνδέεται με άλλα, πιο βιώσιμα μεταφορικά μέσα· εκφράζει την ικανοποίησή του για τη στρατηγική προσέγγιση που υιοθετείται στην ανακοίνωση, με στόχο την υλοποίηση ενός συνεκτικού κανονιστικού πλαισίου για τον ολοένα και πιο περίπλοκο τομέα των οδικών μεταφορών·

2.  επισημαίνει ότι ο τομέας κινητικότητας στην ΕΕ πρέπει να αξιοποιήσει τις ευκαιρίες που δημιουργούν οι ψηφιακές τεχνολογίες· πιστεύει ότι πρέπει να αναπτυχθούν και να προωθηθούν νέα επιχειρηματικά μοντέλα που θα οδηγήσουν σε καινοτόμες υπηρεσίες κοινοχρηστικής κινητικότητας, μεταξύ των οποίων οι νέες διαδικτυακές πλατφόρμες για μεταφορές εμπορευμάτων, ο συνεπιβατισμός, οι υπηρεσίες κοινής χρήσης αυτοκινήτων ή ποδηλάτων, ή οι εφαρμογές έξυπνων τηλεφώνων που παρέχουν στοιχεία ανάλυσης και δεδομένα σε πραγματικό χρόνο σχετικά με τις κυκλοφοριακές συνθήκες·

3.  ενθαρρύνει την Επιτροπή και τα κράτη μέλη να προτείνουν και να εφαρμόσουν μέτρα συνεργατικών ευφυών συστημάτων μεταφορών (C-ITS), τα οποία εναρμονίζονται με τους στόχους και τις πρωτοβουλίες που διακηρύσσονται στη Λευκή Βίβλο του 2011 για τις μεταφορές, καθώς και στη Συμφωνία του Παρισιού για το κλίμα, του Δεκεμβρίου 2015·

4.  τονίζει ότι η αυτοκινητοβιομηχανία της ΕΕ παρέχει θέσεις εργασίας σε 8 εκατομμύρια ανθρώπους και αντιστοιχεί στο 4 % της ακαθάριστης προστιθέμενης αξίας στην ΕΕ, αποφέροντας εμπορικό πλεόνασμα της τάξης των 120 δισεκατομμυρίων EUR·

5.  υπογραμμίζει ότι οι αλλαγές στην αυτοκινητοβιομηχανία που συνδέονται με την ψηφιοποίηση, την αυτοματοποίηση ή τα καθαρότερα αυτοκίνητα θα δημιουργήσουν την ανάγκη για νέα εμπειρογνωμοσύνη και νέους τρόπους εργασίας· υπογραμμίζει ότι οι αλλαγές αυτές θα δημιουργήσουν νέες ευκαιρίες για να καταστεί ο τομέας των μεταφορών περισσότερο ελκυστικός και να τεθεί τέρμα στις ελλείψεις εργατικού δυναμικού του τομέα· επισημαίνει ότι η παραγωγή καθαρότερων, καλύτερα συνδεδεμένων και πιο αυτοματοποιημένων οχημάτων θα έχει αντίκτυπο στην κατασκευή, την ανάπτυξη, τη συντήρηση και την εξυπηρέτηση και θα δημιουργήσει την ανάγκη για νέες δεξιότητες, όπως για τη συναρμολόγηση ηλεκτρικών κινητήρων ή την κατασκευή συσσωρευτών δεύτερης γενιάς, κυψελών καυσίμου, εξοπλισμού πληροφορικής ή αισθητήρων· τονίζει ότι ήδη σήμερα η βιομηχανία αντιμετωπίζει τεράστιες προκλήσεις όσον αφορά την πρόσληψη προσωπικού με κατάλληλες δεξιότητες και ότι, ενώ η αύξηση των θέσεων εργασίας μηχανικών αναμένεται να συνεχιστεί, οι δεξιότητες ανάπτυξης λογισμικού είναι μια νέα ανάγκη που πρέπει να καλύψουν οι επιχειρήσεις· ζητεί από την Επιτροπή και τα κράτη μέλη να μεριμνήσουν ώστε η συνεχής κατάρτιση και επιμόρφωση των εργαζόμενων της ΕΕ στον τομέα των μεταφορών να προσαρμόζεται και να συμβαδίζει με αυτές τις νέες προκλήσεις·

6.  υπογραμμίζει ότι η ισότητα ευκαιριών μεταξύ γυναικών και ανδρών πρέπει να αποτελεί προτεραιότητα του θεματολογίου για το μέλλον του τομέα των μεταφορών· τονίζει ότι στον τομέα των μεταφορών κυριαρχούν οι άνδρες, οι οποίοι αντιπροσωπεύουν τα τρία τέταρτα του συνολικού εργατικού δυναμικού, και ότι πρέπει να ενθαρρυνθεί η ισορροπία των φύλων· επιδοκιμάζει τη δημιουργία της πλατφόρμας με τίτλο «Γυναίκες στις μεταφορές – Ενωσιακή πλατφόρμα αλλαγής» που έχει ως στόχο την προώθηση της γυναικείας απασχόλησης και την ισότητα ευκαιριών στον τομέα των μεταφορών· ζητεί από την Επιτροπή και τα κράτη μέλη να συνεργαστούν με αυτή την πλατφόρμα ώστε η δημιουργία θέσεων απασχόλησης για γυναίκες να συμβαδίζει με την ψηφιοποίηση του τομέα·

7.  επισημαίνει ότι η ψηφιακή επανάσταση θα αναδιαμορφώσει την αλυσίδα αξίας, τις ερευνητικές και επενδυτικές προτεραιότητες και τις τεχνολογικές ευκαιρίες της αυτοκινητοβιομηχανίας, οι οποίες πρέπει να είναι διαφανείς, συνεκτικές και συνεπείς με τα νομικά πρότυπα, επιδρώντας στην ανταγωνιστική θέση που κατέχει η βιομηχανία αυτή σε παγκόσμιο επίπεδο·

8.  υπενθυμίζει ότι η αυτοματοποιημένη οδήγηση θα έχει σημαντικό αντίκτυπο στο εργατικό δυναμικό του τομέα των μεταφορών και θα απαιτήσει νέα προσόντα στην περίπτωση επαγγελμάτων που πλήττονται· καλεί τα κράτη μέλη να λάβουν τα κατάλληλα μέτρα ενόψει της εν λόγω μεταβολής στην αγορά εργασίας, που θα πρέπει να συνοδεύονται από ισχυρότερο κοινωνικό διάλογο· ζητεί από την Επιτροπή να αναπτύξει μια στρατηγική σε επίπεδο ΕΕ που θα περιλαμβάνει τις νέες δυνατότητες τις οποίες θα δημιουργήσει η ψηφιοποίηση των μεταφορών στον κόσμο της εργασίας και να συγκεντρώσει τις ορθές πρακτικές των κρατών μελών, με απώτερο σκοπό την προώθηση της δημιουργίας θέσεων εργασίας στον τομέα των μεταφορών, περιλαμβανομένων, ως προτεραιότητας, δίκαιων μεταβατικών ρυθμίσεων για τους εργαζομένους των οποίων το αντικείμενο εργασίας θα καταστεί παρωχημένο με την πρόοδο της ψηφιοποίησης στον τομέα των μεταφορών·

9.  τονίζει ότι η αυτοματοποιημένη οδήγηση τελικά θα εγείρει ερωτήματα σχετικά με την ερμηνεία της ισχύουσας νομοθεσίας της ΕΕ για τον χρόνο οδήγησης και τις περιόδους ανάπαυσης· καλεί την Επιτροπή να παρακολουθεί συνεχώς εάν απαιτείται νομοθετική δράση·

10.  εφιστά την προσοχή στον θετικό αντίκτυπο της ψηφιοποίησης στον τομέα των μεταφορών, δεδομένου ότι θα βοηθήσει να μειωθεί η γραφειοκρατία και να απλοποιηθούν οι διαδικασίες τόσο για τις αρχές όσο και για τις επιχειρήσεις, και θα διευκολύνει τον έλεγχο της συμμόρφωσης με την νομοθεσία για τους χρόνους οδήγησης και ανάπαυσης και τους κανόνες για τις ενδομεταφορές, με την εισαγωγή των ψηφιακών ταχογράφων, βελτιώνοντας έτσι τις συνθήκες για τους επαγγελματίες οδηγούς και συμβάλλοντας στη δημιουργία ισότιμων όρων ανταγωνισμού για όλες τις επιχειρήσεις μεταφορών·

11.  εκφράζει την ικανοποίησή του σχετικά με το νέο θεματολόγιο δεξιοτήτων για την Ευρώπη και με πρωτοβουλίες της Επιτροπής όπως το «σχέδιο στρατηγικής για την τομεακή συνεργασία σχετικά με τις δεξιότητες» και τον «συνασπισμό για τις ψηφιακές δεξιότητες και θέσεις εργασίας», με τα οποία προωθείται η συνεργασία ανάμεσα σε συνδικαλιστικές οργανώσεις, εκπαιδευτικά ιδρύματα και φορείς του ιδιωτικού τομέα για την πρόβλεψη και τον προσδιορισμό των τομέων όπου παρατηρείται αναντιστοιχία δεξιοτήτων και για την αντιμετώπισή της·

12.  επικροτεί το γεγονός ότι η αυτοκινητοβιομηχανία αποτελεί έναν από τους έξι πιλοτικούς τομείς του «σχεδίου στρατηγικής» για τους οποίους έχει διατεθεί χρηματοδότηση μέσω της τομεακής συμμαχίας δεξιοτήτων στο πλαίσιο του προγράμματος Erasmus+·

13.  καλεί την Επιτροπή να παρουσιάσει μια μεσοπρόθεσμη αξιολόγηση των σχεδίων που έχουν δρομολογηθεί σχετικά με τις δεξιότητες στον κλάδο της αυτοκινητοβιομηχανίας, μεταξύ των οποίων το τριετές ερευνητικό έργο SKILLFULL και οι συστάσεις της ομάδας υψηλού επιπέδου «GEAR 2030»· πιστεύει ότι, στη βάση του αποτελέσματος του έργου SKILLFUL, θα είναι δυνατή η αξιολόγηση της επάρκειας των απαιτήσεων κατάρτισης και προσόντων που ισχύουν για τους οδηγούς οδικών μεταφορών, ιδίως υπό το πρίσμα των νέων επαγγελμάτων/δεξιοτήτων·

14.  καλεί τα κράτη μέλη, αντί να αντιδρούν σε συγκεκριμένες προκλήσεις, να ανταποκριθούν προορατικά στην ψηφιοποίηση και να λάβουν συνολικές και στρατηγικές αποφάσεις με γνώμονα την τεχνολογική ουδετερότητα και στόχο τη μεγιστοποίηση των πιθανών οφελών, καθώς και να καταβάλουν προσπάθειες για μια συμφωνημένη ενωσιακή προσέγγιση βασικών ζητημάτων·

15.  υπογραμμίζει τον θεμελιώδη ρόλο που μπορούν να διαδραματίσουν χρήστες και καταναλωτές στην προώθηση της μετάβασης που συντελείται στον τομέα των μεταφορών και καλεί την Επιτροπή και τα κράτη μέλη να βελτιώσουν τη διαφάνεια και τη δημοσιοποίηση σχετικών δεδομένων προκειμένου να ενισχυθούν η ευαισθητοποίηση του κοινού και να δοθεί η δυνατότητα στους καταναλωτές να προβαίνουν σε τεκμηριωμένες επιλογές·

Μετάβαση μέσω της προόδου στην έρευνα και την καινοτομία

16.  επισημαίνει ότι η Ευρώπη κατέχει ηγετική θέση παγκοσμίως τόσο στις μεταποιητικές όσο και στις μεταφορικές δραστηριότητες και τονίζει ότι είναι κρίσιμης σημασίας ο ευρωπαϊκός τομέας των μεταφορών να εξακολουθήσει να αναπτύσσεται, να επενδύει, να καινοτομεί και να ανανεώνεται με βιώσιμο τρόπο, προκειμένου να διατηρήσει την τεχνολογική πρωτοκαθεδρία του και την ανταγωνιστική του θέση·

17.  υπενθυμίζει τον σημαντικό στόχο της επίτευξης ενός ενιαίου ευρωπαϊκού χώρου μεταφορών χωρίς εμπόδια, στον οποίο, στο πλαίσιο μιας αποδοτικής χρήσης συνδυασμένων μεταφορών, κάθε μεταφορικό μέσο θα έχει τη θέση του και η αλληλεπίδραση μεταξύ των μέσων μεταφοράς θα αυξηθεί και, κατά συνέπεια, ζητεί από τα κράτη μέλη να δημιουργήσουν ένα κατάλληλο περιβάλλον στη βάση κινήτρων, προκειμένου να διευκολυνθεί η αύξηση της αποδοτικότητας των μεταφορικών μέσων και να εξαλειφθούν τα υφιστάμενα εμπόδια, όπως η άσκοπη διοικητική επιβάρυνση·

18.  υπενθυμίζει ότι θα χρειαστούν βιώσιμες και καινοτόμες τεχνολογίες μεταφορών και λύσεις στον τομέα της κινητικότητας για τη βελτίωση της οδικής ασφάλειας, τον περιορισμό της κλιματικής αλλαγής, των εκπομπών διοξειδίου του άνθρακα, της ατμοσφαιρικής ρύπανσης και της κυκλοφοριακής συμφόρησης, καθώς και ότι απαιτείται ένα ευρωπαϊκό ρυθμιστικό πλαίσιο για την τόνωση της καινοτομίας· ζητεί, στο πλαίσιο αυτό, περισσότερη χρηματοδότηση για μια διασυνδεδεμένη πολυτομεακή έρευνα και ανάπτυξη όσον αφορά τα συνδεδεμένα αυτοκίνητα χωρίς οδηγό, τον εξηλεκτρισμό των σιδηροδρομικών και των οδικών υποδομών, τα εναλλακτικά καύσιμα, τον σχεδιασμό και την κατασκευή οχημάτων, τη διαχείριση των δικτύων και της κυκλοφορίας, καθώς και τις υπηρεσίες και τις υποδομές έξυπνης κινητικότητας, χωρίς να παραβλέπονται τα υπάρχοντα συστήματα σε άλλους τομείς· σημειώνει ότι οι εν λόγω βασικές καινοτομίες θα χρειαστούν την εφαρμογή πολλών μορφών βιομηχανικής τεχνογνωσίας ώστε να αναπτυχθούν αποτελεσματικά· επισημαίνει ότι, στο πλαίσιο αυτό, τα συνεργατικά, αυτοματοποιημένα και συνδεδεμένα οχήματα μπορούν να καταστήσουν την ευρωπαϊκή βιομηχανία περισσότερο ανταγωνιστική και να οδηγήσουν στη μείωση της κατανάλωσης ενέργειας και των εκπομπών από τις μεταφορές, καθώς και να συμβάλουν στη μείωση των θανάτων από τροχαία ατυχήματα· τονίζει, ως εκ τούτου, ότι οι απαιτήσεις για υποδομές θα πρέπει να προσδιοριστούν με στόχο να διασφαλιστεί ότι τα εν λόγω συστήματα μπορούν να λειτουργήσουν με ασφάλεια·

19.  επισημαίνει ότι, προκειμένου να διατηρηθεί η ανταπόκριση στις τεχνολογικές εξελίξεις και να διατεθούν στους ευρωπαίους πολίτες οι καλύτερες δυνατές λύσεις στον τομέα των μεταφορών και της κινητικότητας, διασφαλίζοντας παράλληλα ότι οι ευρωπαϊκές επιχειρήσεις θα διατηρήσουν και θα ενισχύσουν το ανταγωνιστικό τους πλεονέκτημα, η Ευρώπη χρειάζεται καλύτερο πλαίσιο για κοινή δράση στην έρευνα και την καινοτομία στον τομέα των μεταφορών· πιστεύει ότι οι φιλόδοξοι στόχοι για το μελλοντικό σύστημα μεταφορών μπορούν να επιτευχθούν μόνο με την ανάπτυξη, τη δοκιμή και την εφαρμογή νέων ιδεών και εννοιών, σε στενή αλληλεπίδραση με τα θεματολόγια πολιτικής και κανονιστικών ρυθμίσεων·

20.  ζητεί περαιτέρω διαφανή χρηματοδοτική στήριξη της έρευνας, της καινοτομίας και της κατάρτισης, όπως συνέβαινε στο πλαίσιο των στρατηγικών έξυπνης εξειδίκευσης, όπου η συγχρηματοδότηση από το Ευρωπαϊκό Ταμείο Περιφερειακής Ανάπτυξης παρείχε στήριξη σε τομείς όπως τα συστήματα ισχύος ή τα ευφυή συστήματα μεταφορών·

21.  υπενθυμίζει ότι η ευρωπαϊκή χρηματοδότηση κατά τη διάρκεια του επόμενου πολυετούς δημοσιονομικού πλαισίου (ΠΔΠ) 2021-2027 θα είναι ζωτικής σημασίας για την ολοκλήρωση των διασυνοριακών υποδομών και την εξάλειψη σημείων συμφόρησης κατά μήκος των διαδρόμων του κεντρικού δικτύου των Διευρωπαϊκών Δικτύων Μεταφορών (ΔΕΔ-Μ), και παρατηρεί ότι η χρηματοδότηση υποδομών προωθεί τις δημόσιες και ιδιωτικές επενδύσεις σε υψηλής ποιότητας και βιώσιμες υπηρεσίες και τεχνολογίες μεταφορών· ζητεί, κατά συνέπεια, να διατεθεί χρηματοδότηση στο πλαίσιο του προσεχούς ΠΔΠ με σκοπό την προώθηση της ταχείας ανάπτυξης και εφαρμογής συστημάτων, υπηρεσιών και ψηφιακών λύσεων για τις μελλοντικές μεταφορές·

22.  υπογραμμίζει ότι πρέπει να μειωθούν οι οικονομικοί φραγμοί και να απλουστευθεί η πρόσβαση στη χρηματοδότηση, δεδομένου ότι το γραφειοκρατικό και το διοικητικό κόστος επιβαρύνουν αναλογικά περισσότερο τις ΜΜΕ, διότι δεν διαθέτουν τις σχετικές δεξιότητες και ικανότητες· ζητεί από την Επιτροπή να επιβλέπει εάν οι διαδικασίες δημόσιων προμηθειών των κρατών μελών σε σχέση με τις έξυπνες υποδομές μεταφορών ανταποκρίνονται στις διατάξεις για τη διευκόλυνση της πρόσβασης για τις ΜΜΕ που περιλαμβάνονται στην οδηγία 2014/24/ΕΕ σχετικά με τις δημόσιες προμήθειες·

23.  επισημαίνει ότι η Ευρώπη πρέπει να βελτιώσει το οικοσύστημα καινοτομίας, από τη βασική τεχνολογική έρευνα έως την έρευνα για νέες υπηρεσίες και επιχειρηματικά μοντέλα που οδηγούν στην κοινωνική καινοτομία (εφόσον επεκταθούν ευρέως στην αγορά)· υπογραμμίζει ότι η δημόσια στήριξη του οικοσυστήματος καινοτομίας θα πρέπει να επικεντρώνεται στις αδυναμίες της αγοράς όσον αφορά την έρευνα και την καινοτομία, καθώς και σε φιλικές προς την καινοτομία πολιτικές, δίνοντας τη δυνατότητα στα ευρωπαϊκά μέσα τυποποίησης και κανονιστικής ρύθμισης, καθώς και στα χρηματοπιστωτικά μέσα, να τονώσουν τις επενδύσεις του ιδιωτικού τομέα στην καινοτομία·

24.  σημειώνει ότι η έρευνα σε επίπεδο ΕΕ, ιδίως μέσω του προγράμματος «Ορίζων 2020», θα αποτελέσει το κλειδί για την επίτευξη αποτελεσμάτων, όπως αποδεικνύουν οι συμπράξεις δημόσιου και ιδιωτικού τομέα, όπως η Κοινή Επιχείρηση «Κυψέλες καυσίμου και υδρογόνο» και η πρωτοβουλία Ευρωπαϊκά Πράσινα Οχήματα, και ζητεί μια συγκεκριμένη σύμπραξη δημόσιου και ιδιωτικού τομέα για τη συνδεδεμένη και αυτοματοποιημένη οδήγηση· υποστηρίζει το έργο της Επιτροπής για τη δημιουργία μιας ευρωπαϊκής συμμαχίας στον κλάδο των συσσωρευτών και ζητεί περαιτέρω οικονομική στήριξη για την ανάπτυξη της βιώσιμης παραγωγής και ανακύκλωσης συσσωρευτών και στοιχείων συσσωρευτών στην ΕΕ για μελλοντικά οχήματα χαμηλών και μηδενικών εκπομπών, καθώς και μια παγκόσμια προσέγγιση δίκαιου εμπορίου για την εισαγωγή υλικών όπως το κοβάλτιο και το λίθιο, δεδομένου ότι η πρόοδος αυτών των τεχνολογιών θα διαδραματίσει καίριο ρόλο στο μέλλον της καθαρής και βιώσιμης κινητικότητας·

25.  τονίζει τη σημασία της χάραξης συνεκτικών στρατηγικών οικονομικής και βιομηχανικής ανάπτυξης, όπου οι επιδιωκόμενοι στόχοι, όπως η περαιτέρω ανάπτυξη της παραγωγής και χρήσης οχημάτων χαμηλών εκπομπών ευθυγραμμίζονται με την αναβάθμιση των πόρων για την επίτευξη αυτών των στόχων, σε επίπεδο υποδομών και στοιχείων που συνδέονται με τη χρήση, όπως οι συσσωρευτές, μια πτυχή στην οποία η Επιτροπή και τα κράτη μέλη θα πρέπει επίσης να εστιάσουν την προσοχή τους, με στόχο την ανάπτυξη μιας στρατηγικής για την παραγωγή συσσωρευτών στην ΕΕ· τονίζει τη σημασία της παροχής κινήτρων στους κατασκευαστές και της διείσδυσης στην αγορά, προκειμένου να μειωθεί το κόστος·

26.  εκφράζει την ικανοποίησή του για το γεγονός ότι η Επιτροπή εξετάζει επίσης τα εν λόγω ζητήματα σε σύνδεση με την κυκλική οικονομία, με ιδιαίτερη έμφαση στα σπάνια υλικά και στους συσσωρευτές· ενθαρρύνει, στο πλαίσιο αυτό, την Επιτροπή να αξιολογήσει περαιτέρω το περιβαλλοντικό αποτύπωμα της κατασκευής συσσωρευτών και της ανακύκλωσής τους, ούτως ώστε να διαμορφωθεί μια πλήρης εικόνα του περιβαλλοντικού αντικτύπου των ηλεκτρικών οχημάτων με συσσωρευτή, προκειμένου να διευκολυνθεί η σύγκριση των διαφόρων συστημάτων μετάδοσης κίνησης ως προς τη βιωσιμότητά τους σε ολόκληρο τον κύκλο ζωής τους·

27.  υπογραμμίζει τα δυνητικά οφέλη των εφαρμογών δεύτερης χρήσης των συσσωρευτών οχημάτων, για παράδειγμα σε λύσεις αποθήκευσης σε έξυπνα δίκτυα και έξυπνες κατοικίες, και καλεί την Επιτροπή και τα κράτη μέλη να στηρίξουν τα ερευνητικά και δοκιμαστικά έργα στον τομέα αυτόν μέσω προγραμμάτων χρηματοδότησης·

28.  υποστηρίζει την αυξημένη χρήση ψηφιακών τεχνολογιών για την εφαρμογή της αρχής «ο ρυπαίνων πληρώνει», όπως ηλεκτρονικών διοδίων και ηλεκτρονικών εισιτηρίων με βάση τις περιβαλλοντικές επιδόσεις των οχημάτων· εκφράζει την ικανοποίησή του για τις κατευθυντήριες γραμμές για τις πόλεις που διατυπώνονται από την Επιτροπή στο πλαίσιο των ρυθμίσεων πρόσβασης των οχημάτων στις πόλεις (UVARs)· τονίζει, ωστόσο, ότι πρέπει να καταβληθούν μεγαλύτερες προσπάθειες σε ευρωπαϊκό επίπεδο, προκειμένου να αποφευχθεί ο κατακερματισμός του ενιαίου χώρου μεταφορών· τονίζει, στο πλαίσιο αυτό, τη σημασία της χρηματοδότησης έργων μεταφορικών υποδομών και της εφαρμογής σημαντικών επενδύσεων στα πλέον υπεύθυνα από περιβαλλοντική άποψη καύσιμα χαμηλών εκπομπών διοξειδίου του άνθρακα, προκειμένου να προωθηθεί η αναμόρφωση του συστήματος μεταφορών και να διασφαλιστεί η ολοκλήρωση των ενεργειακών και μεταφορικών στοιχείων για την επίσπευση της μετάβασης σε έναν περισσότερο βιώσιμο συνδυασμό καυσίμων· πιστεύει, όσον αφορά τη χρηματοδότηση της ΕΕ για τις μεταφορές, ότι η καταλληλότητα για την επίτευξη των κλιματικών στόχων θα πρέπει να είναι ένα από τα κριτήρια επιλεξιμότητας των έργων·

29.  υπενθυμίζει τις δεσμεύσεις που έχει αναλάβει η ΕΕ για την καταπολέμηση της κλιματικής αλλαγής, στο πλαίσιο της συμφωνίας του Παρισιού, της Ατζέντας του 2030 του ΟΗΕ και του πλαισίου της ΕΕ για το κλίμα και την ενέργεια έως το 2030· εκφράζει την ικανοποίησή του για τα μέτρα που έχουν ήδη εγκριθεί, όπως ο κύκλος δοκιμής βάσει της παγκόσμια εναρμονισμένης διαδικασίας δοκιμών ελαφρών οχημάτων (WLTP) και οι δέσμες μέτρων για τις εκπομπές σε πραγματικές συνθήκες οδήγησης (RDE), που αποσκοπούν στη μείωση του χάσματος μεταξύ των διακηρυγμένων στόχων για απαλλαγή από τις ανθρακούχες εκπομπές και των εκπομπών σε πραγματικές συνθήκες οδήγησης· ζητεί από την Επιτροπή να παρακολουθεί την αποτελεσματικότητα αυτών των μέτρων και, εάν το κρίνει αναγκαίο, να προτείνει περαιτέρω βελτιώσεις· θεωρεί ότι η διαδικασία WLTP αποτελεί ένα βήμα προς τη σωστή κατεύθυνση όσον αφορά τη μέτρηση της κατανάλωσης καυσίμου και των εκπομπών CO2 για τα επιβατηγά οχήματα·

30.  σημειώνει ότι η πληροφόρηση των καταναλωτών σχετικά με τα επιβατηγά οχήματα είναι απολύτως αναγκαία για την επιτάχυνση της απαλλαγής των μεταφορών από τις ανθρακούχες εκπομπές και ζητεί, ως εκ τούτου, βελτιωμένες, αξιόπιστες και πιο προσβάσιμες πληροφορίες σχετικά με τις εκπομπές και την κατανάλωση καυσίμου των οχημάτων, μεταξύ άλλων με την τυποποιημένη, ορατή και σαφή επισήμανση των οχημάτων, προκειμένου να μπορούν οι καταναλωτές να προβαίνουν σε συνειδητές επιλογές και να προωθηθούν αλλαγές στη συμπεριφορά των επιχειρήσεων και των ιδιωτών, καθώς και μια καθαρότερη κινητικότητα· τονίζει ότι η παροχή ακριβέστερων πληροφοριών θα διευκολύνει επίσης τη σύναψη «πράσινων» δημόσιων συμβάσεων και θα επιτρέψει στις δημόσιες αρχές των κρατών μελών, των περιφερειών και των πόλεων να κάνουν χρήση των συμβάσεων αυτού του είδους· χαιρετίζει τη σύσταση (ΕΕ) 2017/948 της Επιτροπής(10), ενώ παράλληλα ζητεί από την Επιτροπή να εξετάσει το ενδεχόμενο αναθεώρησης της οδηγίας 1999/94/ΕΚ(11) για τη σήμανση των αυτοκινήτων·

31.  επισημαίνει τα οικονομικά και μη οικονομικά εμπόδια που αντιμετωπίζουν σήμερα οι καταναλωτές κατά την αγορά ενός οχήματος χαμηλών εκπομπών· υπενθυμίζει ότι η αποδοχή των οχημάτων χαμηλών εκπομπών από τους τελικούς χρήστες εξαρτάται σε μεγάλο βαθμό από τη διαθεσιμότητα και την προσβασιμότητα ολοκληρωμένων διασυνοριακών υποδομών· εκφράζει, εν προκειμένω, την ικανοποίησή του για τις υφιστάμενες ιδιωτικές και δημόσιες πρωτοβουλίες που έχουν ως στόχο να καταστεί δυνατή η περιαγωγή μεταξύ διαφορετικών φορέων εκμετάλλευσης υποδομών φόρτισης· καλεί την Επιτροπή και τα κράτη μέλη να λάβουν όλα τα αναγκαία μέτρα για να διευκολύνουν την περιαγωγή και την προσβασιμότητα των υποδομών φόρτισης στην Ευρώπη· καλεί την Επιτροπή να στηρίξει περισσότερο τις προσπάθειες των κρατών μελών για επέκταση των υποδομών εναλλακτικών καυσίμων προκειμένου να επιτευχθεί το συντομότερο δυνατόν βασική κάλυψη σε ολόκληρη την ΕΕ·

32.  είναι της άποψης ότι, προκειμένου να επισπευσθεί η διείσδυση των καυσίμων χαμηλών εκπομπών στην αγορά και να αξιοποιηθούν πλήρως τα οφέλη τους για το κλίμα, είναι αναγκαίο να δοθούν κίνητρα για τη χρήση τους και για την ανάπτυξη συμβατών οχημάτων· επαναλαμβάνει, ωστόσο, ότι, προκειμένου να τηρηθεί η συμφωνία του Παρισιού, οι εκπομπές αερίων του θερμοκηπίου από τις μεταφορές θα πρέπει να έχουν σταθερά πτωτική πορεία προς το μηδέν έως τα μέσα του αιώνα· υπογραμμίζει ότι ο ευρωπαϊκός τομέας των οδικών μεταφορών δεν θα μπορέσει να καταστεί οικολογικά και οικονομικά βιώσιμος, εάν συνεχιστεί η εφαρμογή μιας τεχνολογικά ενιαίας προσέγγισης και ότι, ως εκ τούτου, είναι απαραίτητη η μετάβαση σε μια πραγματικά τεχνολογικά ουδέτερη αξιολόγηση των συστημάτων μετάδοσης κίνησης σε σχέση με την ανάπτυξη μελλοντικών οχημάτων που να ανταποκρίνονται σε διαφορετικές ανάγκες κινητικότητας· τονίζει ότι απαιτείται διατομεακή προσπάθεια για την ενίσχυση των επενδύσεων σε υποδομές καυσίμων χαμηλών εκπομπών, οι οποίες αποτελούν προϋπόθεση για την ευρύτερη χρήση και ανάπτυξη οχημάτων εναλλακτικών πηγών τροφοδοσίας·

33.  τονίζει ότι, για την πλήρη αξιοποίηση των δυνατοτήτων της οδηγίας για τα καθαρά οχήματα(12), πρέπει να λαμβάνονται υπόψη οι ανάγκες και οι διαθέσιμοι πόροι των δημοτικών και των περιφερειακών αρχών, ιδίως σε σχέση με ζητήματα πολυπλοκότητας και διοικητικού φόρτου·

34.  εκφράζει την ικανοποίησή του για τη δέσμευση της Επιτροπής να υποβάλει, έως τις 2 Μαΐου 2018, νομοθετική πρόταση για πρότυπα εκπομπών CO2 και κατανάλωσης καυσίμου για τα βαρέα επαγγελματικά οχήματα, τα οποία θα πρέπει να είναι φιλόδοξα και ρεαλιστικά και να βασίζονται σε δεδομένα που συγκεντρώνονται με το εργαλείο υπολογισμού ενεργειακής κατανάλωσης οχημάτων (VECTO), ούτως ώστε να εξασφαλιστεί μια συνεκτική νομοθεσία για τα βαρέα επαγγελματικά οχήματα· τονίζει ότι το VECTO πρέπει να επικαιροποιείται ταχέως και τακτικά, ώστε με την ακριβή καταγραφή των νέων τεχνολογιών να καθίσταται δυνατή η έγκαιρη βελτίωση της απόδοσης των οχημάτων·

35.  υπογραμμίζει ότι το επίπεδο φιλοδοξίας για τους στόχους εκπομπών CO2 για τα βαρέα επαγγελματικά οχήματα πρέπει να συνάδει με τις μελλοντικές φιλοδοξίες για τη μείωση των εκπομπών ρύπων, για παράδειγμα στο πλαίσιο του EURO 7, καθώς και με τις απαιτήσεις της οδηγίας (ΕΕ) 2015/719 για τα βάρη και τις διαστάσεις(13)·

36.  υπενθυμίζει τα αποτρόπαια πειράματα έκθεσης σε καυσαέρια που διεξήχθησαν σε ανθρώπους και πιθήκους από την ευρωπαϊκή ομάδα έρευνας για το περιβάλλον και την υγεία στις μεταφορές (EUGT), οργανισμό που χρηματοδοτείται από μεγάλες αυτοκινητοβιομηχανίες· υπενθυμίζει ότι δεν πρόκειται για το πρώτο σκάνδαλο αυτού του είδους στην αυτοκινητοβιομηχανία· ζητεί όλες οι έρευνες στις οποίες βασίζεται η πολιτική της ΕΕ να μην εξαρτώνται με κανέναν τρόπο από την αυτοκινητοβιομηχανία, ούτε καν μέσω χρηματοδότησης ή υπεργολαβίας·

Μετάβαση στον τομέα των μεταφορών που εξυπηρετεί όλους τους χρήστες

37.  υπογραμμίζει ότι η συνδεσιμότητα μεταξύ αυτόνομων οχημάτων, μεταξύ οχημάτων και υποδομών, μεταξύ οχημάτων, ποδηλάτων και πεζών, καθώς και με το ίδιο το δίκτυο θα είναι καθοριστικής σημασίας για την εξασφάλιση απρόσκοπτης ροής της κυκλοφορίας· καλεί, ως εκ τούτου, την Επιτροπή να εξετάσει ζητήματα χρήσης και διαχείρισης δεδομένων, με έμφαση στην προστασία των δεδομένων, και να αναλύσει όλες τις πιθανές εφαρμογές των τεχνολογιών CAD, που περιλαμβάνουν προηγμένα επίπεδα αυτονομίας και παρέχουν υπηρεσίες με προστιθέμενη αξία· τονίζει την ανάγκη να αναπτυχθούν τηλεπικοινωνιακές και δορυφορικές υποδομές για τη βελτίωση των υπηρεσιών εντοπισμού θέσης και επικοινωνίας μεταξύ οχημάτων και υποδομών και καλεί την Επιτροπή να ορίσει πού και από πότε οι υφιστάμενες υποδομές μεταφορών πρέπει να εναρμονιστούν με τα πρότυπα έξυπνων υποδομών μεταφορών·

38.  επισημαίνει ότι η αυτόνομη οδήγηση και τα καθαρά οχήματα θα απαιτήσουν ολοκληρωμένο σχεδιασμό υποδομών και πραγματοποίηση επενδύσεων για τον εξοπλισμό των οδών με τις απαραίτητες υποδομές τηλεπικοινωνιών και φόρτισης, για παράδειγμα για τα ηλεκτρικά αυτοκίνητα, καθώς και για την παροχή οδικών δεδομένων υψηλής ποιότητας, για παράδειγμα για ψηφιακούς χάρτες υψηλής ευκρίνειας, και πλήρως διαλειτουργικού εξοπλισμού στα οχήματα· καλεί την Επιτροπή και τα κράτη μέλη να δώσουν ώθηση στις επενδύσεις σε καινοτόμες και βιώσιμες αναβαθμίσεις των υποδομών μεταφορών·

39.  υπενθυμίζει στην Επιτροπή ότι για την επίτευξη επαρκούς συνδεσιμότητας των μεταφορών και για τη δέουσα διαχείριση της ασφάλειας, της σηματοδότησης, του αυτοματισμού, των ψηφιακών χαρακτηριστικών για τους καταναλωτές, καθώς και για την ασφαλή διαχείριση των δεδομένων, πρέπει να διασφαλιστεί το συντομότερο δυνατόν η πλήρης κάλυψη 5G των διαδρόμων ΔΕΔ-Μ για τις σιδηροδρομικές και οδικές μεταφορές και τις εσωτερικές πλωτές οδούς· ζητεί την ανάπτυξη έργων έξυπνων αυτοκινητοδρόμων και τη δημιουργία ευφυών διαδρόμων για τις μεταφορές· θεωρεί ότι οι κύριοι δρόμοι θα πρέπει να είναι εξοπλισμένοι με οπτικές ίνες, ασύρματους σταθμούς και σταθμούς βάσης 5G·

40.  τονίζει ότι η εξάλειψη των θανατηφόρων τροχαίων ατυχημάτων στους ευρωπαϊκούς δρόμους θα πρέπει να αποτελέσει τον πρωταρχικό στόχο και επισημαίνει την ανάγκη να εξασφαλιστεί η ασφαλής συνύπαρξη παλαιών και νέων μεταφορικών μέσων, με την υποχρεωτική εγκατάσταση ορισμένων συστημάτων υποβοήθησης της οδήγησης, που θα διευκολύνει τη μετάβαση αυτή, και την εξασφάλιση των κατάλληλων υποδομών· καλεί την Επιτροπή να προβεί σε ενδελεχή και τεχνολογικά ουδέτερη αξιολόγηση των επιπτώσεων που έχει στην ασφάλεια η χρήση αυτοματοποιημένων συστημάτων με μια ολιστική εστίαση στις επιπτώσεις που έχουν στην ασφάλεια όλα τα συστήματα συνδυασμένων μεταφορών·

41.  τονίζει ότι οι στόχοι για τη μείωση του αριθμού των θανάτων και των σοβαρών τραυματισμών σε οδικά ατυχήματα δεν έχουν ακόμη επιτευχθεί και ότι η ευρωπαϊκή πολιτική για τις μεταφορές θα πρέπει συνεπώς να επικεντρωθεί στη μείωσή τους· υπογραμμίζει τη σημασία της κατάλληλης νομοθεσίας στον τομέα της ασφάλειας για την επίτευξη ενός ασφαλέστερου τομέα οδικών μεταφορών· υπενθυμίζει στην Επιτροπή και στα κράτη μέλη ότι για να μειωθούν τα ατυχήματα και τα θύματα στους ευρωπαϊκούς δρόμους πρέπει να εξασφαλιστούν κατάλληλοι χώροι στάθμευσης και ανάπαυσης σε ολόκληρη την ΕΕ·

42.  επισημαίνει ότι η ανάπτυξη συνδεδεμένων και αυτοματοποιημένων αυτοκινήτων οφείλεται σε μεγάλο βαθμό στην τεχνολογία· ζητεί, ως εκ τούτου, να διερευνηθεί και να αναγνωριστεί ο κοινωνικός αντίκτυπος της ανάπτυξης αυτής, και θεωρεί ότι πρέπει να διασφαλιστεί ότι η εισαγωγή συνδεδεμένων και αυτοματοποιημένων αυτοκινήτων είναι πλήρως συμβατή με τις κοινωνικές, ανθρώπινες και περιβαλλοντικές αξίες και στόχους· επισημαίνει ότι, σε περίπτωση ατυχήματος ενός ή περισσότερων αυτόνομων οχημάτων, πρέπει να καταστεί σαφές ποιος επωμίζεται την ευθύνη, ήτοι οι επιχειρήσεις λογισμικού, ο κατασκευαστής του οχήματος, ο οδηγός, ή οι ασφαλιστικές εταιρείες·

43.  υπογραμμίζει ότι αυτές οι επικείμενες αλλαγές δεν θα πρέπει να αποβούν εις βάρος της κοινωνικής ένταξης και της συνδεσιμότητας στα κράτη μέλη και σε περιοχές που παρουσιάζουν κενά όσον αφορά την κινητικότητα· σημειώνει ότι είναι αναγκαίο να αναβαθμιστεί η δυναμικότητα των δικτύων, αξιοποιώντας τις υφιστάμενες υποδομές δικτύων και τις σημαντικές μελλοντικές καινοτομίες, ώστε να καταστεί δυνατή η βαθύτερη ολοκλήρωση των ψηφιακών τεχνολογιών και να αντιμετωπιστούν οι μεγάλες αποκλίσεις από πλευράς συνδεσιμότητας ανάμεσα στα κράτη μέλη και ανάμεσα στις αστικές και τις αγροτικές, τις κεντρικές και τις απομακρυσμένες περιοχές, που επιβάλλει να αναπτυχθεί ένα σύνολο κατάλληλα προσαρμοσμένων λύσεων με τη στήριξη του δημόσιου και ιδιωτικού τομέα και τον μεταξύ τους συντονισμό· τονίζει ότι τα συμβατικά μεταφορικά μέσα, όπως τα λεωφορεία, εξακολουθούν να έχουν καίριο ρόλο σε απομακρυσμένες και ορεινές περιοχές και θα πρέπει να λαμβάνονται υπόψη στη διαδικασία αυτή· υπενθυμίζει ότι η εμπειρία σε πολλές χώρες της ΕΕ δείχνει ότι η διάρθρωση των συλλογικών και των δημοσίων οδικών μεταφορών μέσω συμβάσεων στη βάση της υποχρέωσης παροχής δημόσιας υπηρεσίας, που συνδυάζουν κερδοφόρες και μη κερδοφόρες γραμμές, μπορεί να αποφέρει τα βέλτιστα αποτελέσματα για τους πολίτες, τα δημόσια οικονομικά και τον ανταγωνισμό στην αγορά·

44.  υπενθυμίζει ότι είναι αναγκαίο να προωθηθούν συλλογικά και ασφαλέστερα μέσα εμπορευματικών μεταφορών και επιβατικών συγκοινωνιών σε μεγάλους διασυνοριακούς διαδρόμους και μητροπολιτικές περιοχές, προκειμένου να μειωθούν η μόλυνση, η κυκλοφοριακή συμφόρηση και τα θανατηφόρα τροχαία ατυχήματα και να προστατευθεί η υγεία των πολιτών και των χρηστών του οδικού δικτύου·

45.  καλεί την Επιτροπή και τα κράτη μέλη να προωθήσουν σχέδια βιώσιμης αστικής κινητικότητας και σχέδια βιώσιμης κινητικότητας στην ύπαιθρο, που δικαιολογούνται από το γενικό συμφέρον και που θα ενσωματώνουν όλα τα καινούργια μεταφορικά μέσα, θα στηρίζουν την ανάπτυξη ενός συστήματος συνδυασμένων συγκοινωνιών, θα βελτιώνουν την κινητικότητα και την ποιότητα των υπηρεσιών για τους πολίτες, συμπεριλαμβανομένων των ηλικιωμένων και των πολιτών με αναπηρίες, παρέχοντάς τους εναλλακτικές λύσεις, και θα εσωτερικεύουν ή θα μειώνουν το εξωτερικό υγειονομικό και περιβαλλοντικό κόστος για τις πόλεις, ενώ ταυτόχρονα θα ενθαρρύνουν τον τουρισμό· σημειώνει ότι τα σχέδια αυτά θα πρέπει να προωθούν την ένταξη, τη συμμετοχή και την απασχόληση των πολιτών που ζουν σε πιο απομακρυσμένες περιοχές, προκειμένου να καταπολεμηθεί η απειλή της πληθυσμιακής συρρίκνωσης των αγροτικών περιοχών και να βελτιωθεί η επικοινωνία με τις εξόχως απόκεντρες περιφέρειες και τις διασυνοριακές περιφέρειες και η προσβασιμότητά τους· τονίζει ότι η κινητικότητα στην ύπαιθρο διαφέρει σημαντικά από την αστική κινητικότητα, όχι μόνο από άποψη αποστάσεων και διαθεσιμότητας δημόσιων συγκοινωνιών, αλλά και σε σχέση με περιβαλλοντικούς και οικονομικούς παράγοντες, όπως η χαμηλότερη περιβαλλοντική πίεση από τις εκπομπές ρύπων, το χαμηλότερο μέσο εισόδημα και τα μεγαλύτερα εμπόδια στις επενδύσεις σε υποδομές·

46.  σημειώνει ότι τα διδάγματα που έχουν αντληθεί από τα προηγούμενα και τα εν εξελίξει έργα —όπως το πρόγραμμα εργασιών για τις μεταφορές, ο μηχανισμός «Συνδέοντας την Ευρώπη» και η Κοινή βιώσιμη κινητικότητα σε διασύνδεση με τις δημόσιες συγκοινωνίες σε περιοχές της ευρωπαϊκής υπαίθρου (SMARTA)— παρέχουν στοιχεία για τη δημιουργία έξυπνων χωριών, μεταξύ άλλων με πιο αποδοτική και έξυπνη εφοδιαστική από πόρτα σε πόρτα, καινοτόμες ιδέες όσον αφορά την κινητικότητα ως υπηρεσία (MaaS), έξυπνες υποδομές μεταφορών νέας γενιάς, συνδεδεμένες και αυτοματοποιημένες μεταφορές και έξυπνη αστική κινητικότητα (συγκοινωνία από και προς τις πόλεις)·

47.  υπογραμμίζει ότι η κινητικότητα θεωρείται διαρκώς περισσότερο υπηρεσία και, ως εκ τούτου, η επέκταση των απρόσκοπτων συνδυασμένων μεταφορών «από πόρτα σε πόρτα» πρέπει να καταστεί δυνατή σε διασυνοριακή βάση και συνεπώς καλεί τα κράτη μέλη να κάνουν διαθέσιμες τις υπηρεσίες ενημέρωσης και κράτησης για συνδυασμένες μετακινήσεις, με πληροφορίες σε πραγματικό χρόνο, και καλεί την Επιτροπή να υποβάλει νομοθετική πρόταση για τα δικαιώματα των επιβατών συνδυασμένων συγκοινωνιακών μέσων, έως το τέλος του 2018· πιστεύει ότι αυτές οι νέες υπηρεσίες μεταφορών θα πρέπει να αντιμετωπίζονται, για παράδειγμα όσον αφορά τα συστήματα διοδίων, ως τρόποι μετακίνησης, αν όχι προτιμότεροι, τουλάχιστον εξίσου ικανοποιητικοί με τη χρήση ιδιωτικού οχήματος, και ότι η ανάπτυξή τους δεν πρέπει να επιβραδυνθεί από νομοθετικά εμπόδια·

48.  καλεί την Επιτροπή να προωθήσει τις υφιστάμενες εθνικές και τοπικές βέλτιστες ρυθμιστικές πρακτικές που ενσωματώνουν νέες και παραδοσιακές μορφές κινητικότητας, υποστηρίζουν τις επιλογές των καταναλωτών διαθέτοντας στους καταναλωτές πληροφορίες και δυνατότητα αγοράς εισιτηρίων συνδυασμένων μετακινήσεων και ενθαρρύνοντας τη χρήση δημόσιων παρά ιδιωτικών συγκοινωνιακών μέσων, ή στηρίζοντας τις προσφορές που προέρχονται από τις πρωτοβουλίες των μεταφορών συνεργατικής οικονομίας, που δίνουν ώθηση και την αναγκαία στήριξη στην προώθηση του βιώσιμου τουρισμού και της περιβαλλοντικής και πολιτιστικής κληρονομιάς, ευνοώντας ιδίως τις ΜΜΕ και εστιάζοντας στα κράτη μέλη και στις περιοχές που παρουσιάζουν κενά όσον αφορά την κινητικότητα·

49.  επαναλαμβάνει ότι ο τομέας των ταξιδίων είναι ένας από τους τομείς που επηρεάζονται περισσότερο από την ψηφιοποίηση και ότι αυτό το νέο και περισσότερο καθοριστικό ψηφιακό περιβάλλον δίνει τη δυνατότητα στους καταναλωτές να διαδραματίζουν έναν πιο ενεργό ρόλο όταν αναζητούν, κάνουν αγορές ή κρατήσεις και πληρώνουν για τις μετακινήσεις τους· τονίζει ότι είναι αναγκαία η επιβολή των υφιστάμενων κανόνων που διασφαλίζουν τη διαφάνεια και την ουδετερότητα, ώστε οι καταναλωτές να μπορούν να κάνουν συνειδητές επιλογές βάσει αξιόπιστων πληροφοριών·

50.  επισημαίνει τη σημασία της καθοδήγησης της κινητικότητας· θεωρεί ότι είναι σημαντικό ενθαρρύνονται οι πολίτες να αποκτούν συνήθειες βιώσιμης κινητικότητας μέσω οικονομικών κινήτρων, μέσω της ευαισθητοποίησης σχετικά με τις περιβαλλοντικές επιπτώσεις των επιμέρους μεταφορικών μέσων, και μέσω του συντονισμού και της ανάπτυξης υπηρεσιών μεταφορών με χαμηλές εκπομπές άνθρακα, όπως οι δημόσιες συγκοινωνίες και η δημιουργία ή η βελτίωση της υποδομής για την ήπια κινητικότητα (βάδισμα, ποδήλατο κ.λπ.), προκειμένου να δοθεί μια εναλλακτική λύση αντί των οδικών μεταφορών· υπογραμμίζει την ανάγκη χρηματοδότησης έργων που θα διευκολύνουν την τοπική και περιφερειακή κινητικότητα χαμηλών ανθρακούχων εκπομπών όπως, για παράδειγμα, τα συστήματα ενοικίασης ποδηλάτων στην πόλη·

51.  καλεί την Επιτροπή να προωθήσει μια αποδοτική και οικολογική εφοδιαστική, για την καλύτερη αντιμετώπιση της προβλεπόμενης αύξησης της ζήτησης εμπορευματικών μεταφορών, μέσω βελτιστοποίησης της χωρητικότητας των φορτηγών και της μείωσης του αριθμού των κενών ή μερικώς φορτωμένων φορτηγών· καλεί επίσης την Επιτροπή να ενισχύσει την μετάβαση προς τις συνδυασμένες μεταφορές και να προωθήσει τις πλατφόρμες συνδυασμένων μεταφορών για τον συντονισμό της ζήτησης στον τομέα των μεταφορών και καλεί τα κράτη μέλη να χρησιμοποιούν σε ολόκληρη την Ευρώπη ηλεκτρονικά έγγραφα μεταφοράς ως πάγια πρακτική, προκειμένου να μειωθεί η διοικητική επιβάρυνση και να αυξηθεί η αποδοτικότητα·

52.  τονίζει τη σημαντική συμβολή που μπορεί να έχουν οι φάλαγγες φορτηγών και η χρήση βαρέων φορτηγών για την ενίσχυση της αποδοτικότητας και την εξοικονόμηση καυσίμων στον τομέα των οδικών εμπορευματικών μεταφορών και ζητεί, συνεπώς, από την Επιτροπή και τα κράτη μέλη να εφαρμόσουν τους στόχους της δήλωσης του Άμστερνταμ και να θεσπίσουν κίνητρα για την ενισχυμένη χρήση βαρέων φορτηγών·

53.  προτρέπει την Επιτροπή να παράσχει στήριξη σε πρωτοβουλίες που συμβάλλουν στη μείωση και την αποφυγή της οδικής συμφόρησης χωρίς ο όγκος των μεταφορών να μεταφερθεί σε εναλλακτικά τμήματα του οδικού δικτύου, όπως τα παραδείγματα βέλτιστης πρακτικής σχετικά με τα «τέλη κυκλοφοριακής συμφόρησης» καθώς και τα επιτυχημένα μέτρα μεταστροφής σε άλλα μεταφορικά μέσα·

54.  καλεί την Επιτροπή να προβεί σε αναλυτική αξιολόγηση των ζητημάτων που σχετίζονται με το απόρρητο των δεδομένων και την ευθύνη που ενδέχεται να προκύψει από την ανάπτυξη αυτοματοποιημένων οχημάτων·

55.  επισημαίνει ότι τα μοντέλα συνεργατικής οικονομίας έχουν τη δυνατότητα να οδηγήσουν σε βελτίωση της αποδοτικότητας του συστήματος μεταφορών και σε μείωση των ανεπιθύμητων εξωτερικών επιδράσεων της κυκλοφορίας, όπως η συμφόρηση και οι εκπομπές· καλεί τις αρχές να εξετάσουν, με σεβασμό προς την αρχή της επικουρικότητας, το ενδεχόμενο πλήρους ενσωμάτωσης των πραγματικά συνεργατικών υπηρεσιών μεταφορών στο συμβατικό σύστημα μεταφορών, με σκοπό να ενθαρρυνθεί η δημιουργία ομαλών και ολοκληρωμένων αλυσίδων μεταφορών και η παροχή νέων μορφών βιώσιμης κινητικότητας·

56.  τονίζει ότι, στο πλαίσιο της συνεργατικής οικονομίας, τα πλέον επείγοντα ζητήματα είναι αυτά που σχετίζονται με την προστασία των καταναλωτών, την κατανομή της ευθύνης, τη φορολογία, τα συστήματα ασφάλισης, την κοινωνική προστασία των εργαζομένων (είτε πρόκειται για μισθωτούς είτε για αυτοαπασχολούμενους) και την προστασία των δεδομένων, και αναμένει μια ρυθμιστική παρέμβαση ως προς αυτό· καλεί την Επιτροπή και τα κράτη μέλη να διασφαλίσουν ότι η συνεργατική οικονομία δεν οδηγεί σε αθέμιτο ανταγωνισμό, ούτε προκαλεί κοινωνικό και φορολογικό ντάμπινγκ ή υποκαθιστά τις ρυθμιζόμενες δημόσιες συγκοινωνίες·

57.  θεωρεί, με γνώμονα την απόφαση του ΔΕΕ στην υπόθεση C-434/15(14), της 20ής Δεκεμβρίου 2017, ότι πρέπει να διευκρινιστούν με σαφήνεια τα όρια μεταξύ της απλής διαμεσολάβησης μέσω ηλεκτρονικών πλατφορμών και της παροχής υπηρεσίας μεταφορών· θεωρεί ότι μια υπηρεσία δεν συνδέεται με την κοινωνία της πληροφορίας αν η δραστηριότητα καλύπτει κυρίως την παροχή επαγγελματικών υπηρεσιών, και σε κάθε περίπτωση αν η τεχνολογική πλατφόρμα καθορίζει άμεσα ή έμμεσα το κόστος, την ποσότητα ή την ποιότητα της παρεχόμενης υπηρεσίας·

58.  ζητεί από τα κράτη μέλη να λάβουν μέτρα που θα περιορίσουν τον κίνδυνο και το ενδεχόμενο φοροαποφυγής στις υπηρεσίες της συνεργατικής οικονομίας, απαιτώντας την καταβολή φόρων εκεί όπου παράγονται τα κέρδη και παρέχονται οι υπηρεσίες·

o
o   o

59.  αναθέτει στον Πρόεδρό του να διαβιβάσει το παρόν ψήφισμα στο Συμβούλιο και στην Επιτροπή.

(1) ΕΕ L 282 της 19.10.2016, σ. 1. (2) ΕΕ L 119 της 4.5.2016, σ. 1. (3) ΕΕ C 81 της 2.3.2018, σ. 195. (4) ΕΕ C 345 της 13.10.2017, σ. 52. (5) ΕΕ C 184 E της 8.7.2010, σ. 50. (6) ΕΕ C 468 της 15.12.2016, σ. 57. (7) ΕΕ C 265 της 11.8.2017, σ. 2. (8) ΕΕ C 316 της 22.9.2017, σ. 155. (9) Βλ. EU Transport in Figures (Οι μεταφορές στην ΕΕ σε αριθμούς): Στατιστικό Εγχειρίδιο 2015, Υπηρεσία Εκδόσεων της Ευρωπαϊκής Ένωσης, Λουξεμβούργο, 2015 (10) ΕΕ L 142 της 2.6.2017, σ. 100. (11) ΕΕ L 12 της 18.1.2000, σ. 16. (12) ΕΕ L 120 της 15.5.2009, σ. 5. (13) ΕΕ L 115 της 6.5.2015, σ. 1. (14) Απόφαση του Δικαστηρίου (τμήμα μείζονος συνθέσεως) της 20ής Δεκεμβρίου 2017, Asociación Profesional Elite Taxi κατά Uber Systems Ισπανία, SL (C-434/15, ECLI:EU:C:2017:981).

Ψήφισμα του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου της 13ης Σεπτεμβρίου 2018 σχετικά με την εφαρμογή του κανονισμού (ΕΚ) αριθ. 1107/2009 για τα φυτοπροστατευτικά προϊόντα (2017/2128(INI))

P8_TA(2018)0356 A8-0268/2018

Το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο,

–  έχοντας υπόψη τον κανονισμό (ΕΚ) αριθ. 1107/2009 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου, της 21ης Οκτωβρίου 2009, σχετικά με τη διάθεση φυτοπροστατευτικών προϊόντων στην αγορά και την κατάργηση των οδηγιών 79/117/ΕΟΚ και 91/414/ΕΟΚ του Συμβουλίου(1),

–  έχοντας υπόψη τον κανονισμό (ΕΚ) αριθ. 396/2005 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου, της 23ης Φεβρουαρίου 2005, για τα ανώτατα όρια καταλοίπων φυτοφαρμάκων μέσα ή πάνω στα τρόφιμα και τις ζωοτροφές φυτικής και ζωικής προέλευσης και για την τροποποίηση της οδηγίας 91/414/ΕΟΚ του Συμβουλίου(2),

–  έχοντας υπόψη τον κανονισμό (ΕΚ) αριθ. 1272/2008 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου, της 16ης Δεκεμβρίου 2008, για την ταξινόμηση, την επισήμανση και τη συσκευασία των ουσιών και των μειγμάτων, την τροποποίηση και την κατάργηση των οδηγιών 67/548/EΟΚ και 1999/45/EΚ και την τροποποίηση του κανονισμού (EΚ) αριθ. 1907/2006(3),

–  έχοντας υπόψη την οδηγία 2009/128/ΕΚ του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου, της 21ης Οκτωβρίου 2009, σχετικά με την κοινή θέση του Συμβουλίου που αφορά τον καθορισμό πλαισίου κοινοτικής δράσης με σκοπό την επίτευξη ορθολογικής χρήσης των γεωργικών φαρμάκων(4),

–  έχοντας υπόψη το ψήφισμά του της 15ης Φεβρουαρίου 2017 σχετικά με τα χαμηλού κινδύνου φυτοφάρμακα βιολογικής προέλευσης(5),

–  έχοντας υπόψη την απόφαση της Ευρωπαίας Διαμεσολαβήτριας, της 18ης Φεβρουαρίου 2016, στην υπόθεση 12/2013/MDC σχετικά με τις πρακτικές της Επιτροπής όσον αφορά την έγκριση και τη διάθεση στην αγορά φυτοπροστατευτικών προϊόντων (φυτοφαρμάκων)(6),

–  έχοντας υπόψη την αξιολόγηση της ευρωπαϊκής εφαρμογής του κανονισμού (ΕΚ) αριθ. 1107/2009 σχετικά με τη διάθεση φυτοπροστατευτικών προϊόντων στην αγορά και των σχετικών παραρτημάτων του, που δημοσιεύθηκαν από την Υπηρεσία Έρευνας του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου (ΓΔ EPRS)(7) τον Απρίλιο του 2018,

–  έχοντας υπόψη τις αποφάσεις του Δικαστηρίου της Ευρωπαϊκής Ένωσης της 23ης Νοεμβρίου 2016 στις υποθέσεις C-673/13 P (Επιτροπή κατά Stichting Greenpeace Nederland και PAN Europe) και C-442/14 (Bayer CropScience και Stichting De Bijenstichting κατά College voor de toelating van gewasbeschermingsmiddelen en biociden),

–  έχοντας υπόψη την πρόταση κανονισμού του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου της 11ης Απριλίου 2018 για τη διαφάνεια και τη βιωσιμότητα της αξιολόγησης κινδύνου στην αλυσίδα τροφίμων στην ΕΕ και για την τροποποίηση του κανονισμού (ΕΚ) αριθ. 178/2002 [σχετικά με τη γενική νομοθεσία για τα τρόφιμα], της οδηγίας 2001/18/ΕΚ [για τη σκόπιμη ελευθέρωση ΓΤΟ στο περιβάλλον], του κανονισμού (ΕΚ) αριθ. 1829/2003 [για τα γενετικώς τροποποιημένα τρόφιμα και ζωοτροφές], του κανονισμού (ΕΚ) αριθ. 1831/2003 [για τις πρόσθετες ύλες στις ζωοτροφές], του κανονισμού (ΕΚ) αριθ. 2065/2003 [για τα αρτύματα καπνιστών τροφίμων], του κανονισμού (ΕΚ) αριθ. 1935/2004 [σχετικά με τα υλικά που έρχονται σε επαφή με τρόφιμα], του κανονισμού (ΕΚ) αριθ. 1331/2008 [για την ενιαία διαδικασία έγκρισης για τα πρόσθετα τροφίμων, τα ένζυμα τροφίμων και τις αρωματικές ύλες τροφίμων], του κανονισμού (ΕΚ) αριθ. 1107/2009 [σχετικά με τα φυτοπροστατευτικά προϊόντα] και του κανονισμού (ΕΕ) 2015/2283 [σχετικά με τα νέα τρόφιμα](8),

–  έχοντας υπόψη την εντολή και το έργο της ειδικής επιτροπής του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου για την ενωσιακή διαδικασία έγκρισης φυτοφαρμάκων (PEST),

–  έχοντας υπόψη το άρθρο 52 του Κανονισμού του, καθώς και το άρθρο 1 παράγραφος 1 στοιχείο ε) και το παράρτημα 3 της απόφασης της Διάσκεψης των Προέδρων της 12ης Δεκεμβρίου 2002 σχετικά με τη διαδικασία εξουσιοδότησης για την εκπόνηση εκθέσεων πρωτοβουλίας,

–  έχοντας υπόψη την έκθεση της Επιτροπής Περιβάλλοντος, Δημόσιας Υγείας και Ασφάλειας των Τροφίμων και τη γνωμοδότηση της Επιτροπής Γεωργίας και Ανάπτυξης της Υπαίθρου (A8-0268/2018),

Α.  λαμβάνοντας υπόψη ότι η αξιολόγηση της εφαρμογής του κανονισμού (ΕΚ) αριθ. 1107/2009 (εφεξής «ο κανονισμός») κατέδειξε ότι δεν επιτυγχάνονται πλήρως οι στόχοι της προστασίας της υγείας ανθρώπων και ζώων και του περιβάλλοντος και ότι θα μπορούσαν να πραγματοποιηθούν βελτιώσεις προκειμένου να επιτευχθούν όλοι οι στόχοι του κανονισμού·

Β.  λαμβάνοντας υπόψη ότι η αξιολόγηση της εφαρμογής του κανονισμού θα πρέπει να εξεταστεί σε συνδυασμό με τη γενική πολιτική της ΕΕ για τα φυτοφάρμακα, συμπεριλαμβανομένων των κανόνων που καθορίζονται στην οδηγία 2009/128/ΕΚ [οδηγία για την ορθολογική χρήση], του κανονισμού (ΕΕ) αριθ. 528/2012 [κανονισμός για τα βιοκτόνα], του κανονισμού (ΕΚ) αριθ. 396/2005 [κανονισμός για τα ανώτατα όρια καταλοίπων] και του κανονισμού (ΕΚ) αριθ. 178/2002 [γενική νομοθεσία για τα τρόφιμα]·

Γ.  λαμβάνοντας υπόψη ότι η εφαρμογή του κανονισμού δεν είναι ικανοποιητική και ότι θα πρέπει να συνάδει με τις συναφείς πολιτικές της ΕΕ, μεταξύ άλλων στον τομέα των φυτοφαρμάκων·

Δ.  λαμβάνοντας υπόψη ότι τα διαθέσιμα στοιχεία δείχνουν ότι η πρακτική εφαρμογή των τριών βασικών μέσων του κανονισμού -εγκρίσεων, αδειών και εφαρμογής κανονιστικών αποφάσεων- επιδέχεται βελτίωση και δεν διασφαλίζει την πλήρη εκπλήρωση των στόχων του κανονισμού·

Ε.  λαμβάνοντας υπόψη ότι ορισμένες διατάξεις του κανονισμού δεν εφαρμόστηκαν καθόλου από την Επιτροπή, ιδίως δε το άρθρο 25 σχετικά με την έγκριση αντιφυτοτοξικών και συνεργιστικών και το άρθρο 27 σχετικά με τον αρνητικό κατάλογο μη αποδεκτών βοηθητικών·

ΣΤ.  λαμβάνοντας υπόψη ότι άλλες βασικές διατάξεις, όπως η εφαρμογή των κριτηρίων αποκλεισμού για δραστικές ουσίες που είναι ενδοκρινικοί διαταράκτες, έχουν καθυστερήσει σημαντικά λόγω παράνομης συμπεριφοράς της Επιτροπής·

Ζ.  λαμβάνοντας υπόψη ότι ενδιαφερόμενα μέρη έχουν εκφράσει ανησυχίες σχετικά με την προσέγγιση της αξιολόγησης, όπως προβλέπεται από τον νόμο, ιδίως όσον αφορά το ποιος πρέπει να προσκομίζει τις επιστημονικές μελέτες και τα αποδεικτικά στοιχεία για τις αξιολογήσεις δραστικών ουσιών και τη χρήση της προσέγγισης βάσει επικινδυνότητας κατά τις αξιολογήσεις αυτές·

Η.  λαμβάνοντας υπόψη ότι το βάρος της απόδειξης θα πρέπει να συνεχίσει να το φέρει ο αιτών, προκειμένου να διασφαλιστεί ότι δεν δαπανάται δημόσιο χρήμα για μελέτες που μπορεί τελικά να ωφελήσουν ιδιωτικά συμφέροντα· λαμβάνοντας υπόψη ότι, ταυτόχρονα, πρέπει να διασφαλίζεται η διαφάνεια σε κάθε στάδιο της διαδικασίας έγκρισης, με πλήρη συμμόρφωση όσον αφορά τα δικαιώματα διανοητικής ιδιοκτησίας, ενώ πρέπει να διασφαλίζεται και η απαρέγκλιτη τήρηση των αρχών της ορθής εργαστηριακής πρακτικής σε ολόκληρη την Ένωση·

Θ.  λαμβάνοντας υπόψη ότι εκφράζονται ανησυχίες όσον αφορά την πρακτική εφαρμογή της καθιερωμένης προσέγγισης της αξιολόγησης· λαμβάνοντας υπόψη ότι, ειδικότερα, εκφράζονται σημαντικές ανησυχίες όσον αφορά την ατελή εναρμόνιση των απαιτήσεων σχετικά με τα δεδομένα και τις μεθοδολογίες που χρησιμοποιούνται, γεγονός που ενδέχεται να εμποδίσει τη διαδικασία αξιολόγησης·

Ι.  λαμβάνοντας υπόψη ότι διαπιστώθηκε πως οι επιδόσεις των εθνικών αρμόδιων αρχών είναι σημαντικός παράγοντας που επηρεάζει την αξιολόγηση των δραστικών ουσιών· λαμβάνοντας υπόψη ότι υπάρχουν ουσιαστικές διαφορές μεταξύ των κρατών μελών όσον αφορά τη διαθέσιμη εμπειρογνωσία και το προσωπικό· λαμβάνοντας υπόψη ότι ο κανονισμός και οι συναφείς νομικές απαιτήσεις δεν εφαρμόζονται ομοιόμορφα σε όλα τα κράτη μέλη, γεγονός που έχει σημαντικές συνέπειες για την υγεία και το περιβάλλον·

ΙΑ.  λαμβάνοντας υπόψη ότι η διαφάνεια σε όλα τα στάδια της διαδικασίας έγκρισης θα πρέπει να ενισχυθεί και ότι αυτό μπορεί να οδηγήσει σε τόνωση της εμπιστοσύνης των πολιτών όσον αφορά το σύστημα ρύθμισης των φυτοπροστατευτικών προϊόντων· λαμβάνοντας υπόψη ότι, σε πολλές περιπτώσεις, ούτε και η διαφάνεια των δραστηριοτήτων των αρμόδιων αρχών όσον αφορά την έγκριση είναι ικανοποιητική· λαμβάνοντας υπόψη ότι η Επιτροπή έχει προτείνει αλλαγές όσον αφορά τη γενική νομοθεσία για τα τρόφιμα, με στόχο να αντιμετωπιστούν οι ανησυχίες σχετικά με τα δεδομένα και τα αποδεικτικά στοιχεία που παρέχονται στη διάρκεια της διαδικασίας αξιολόγησης και να ενισχυθεί η διαφάνεια·

ΙΒ.  λαμβάνοντας υπόψη ότι για τις εγκρίσεις φυτοπροστατευτικών προϊόντων, που πραγματοποιούνται αποκλειστικά σε εθνικό επίπεδο, συχνά παρατηρούνται καθυστερήσεις όσον αφορά αποφάσεις διαχείρισης κινδύνου· λαμβάνοντας υπόψη ότι αυτό οδηγεί ορισμένες φορές σε αύξηση των εγκρίσεων που χορηγούνται από κράτη μέλη κατά παρέκκλιση, σύμφωνα με το άρθρο 53 του κανονισμού· λαμβάνοντας υπόψη ότι υπάρχουν περιπτώσεις στις οποίες οι παρεκκλίσεις αυτές χρησιμοποιούνται αντίθετα προς την αρχική πρόθεση του νομοθέτη·

ΙΓ.  λαμβάνοντας υπόψη ότι ο κανονισμός εισάγει μια διάταξη σύμφωνα με την οποία η ολοκληρωμένη φυτοπροστασία (IPM) θα πρέπει να αποτελεί μέρος των κανονιστικών απαιτήσεων διαχείρισης στο πλαίσιο των κανόνων πολλαπλής συμμόρφωσης της κοινής γεωργικής πολιτικής· λαμβάνοντας υπόψη ότι αυτό δεν συμβαίνει ακόμη·

ΙΔ.  λαμβάνοντας υπόψη ότι, σύμφωνα με τα διαθέσιμα στοιχεία, ο συγκεκριμένος κανονισμός σε επίπεδο ΕΕ ενισχύει τις εθνικές προσπάθειες και δράσεις και προσδίδει προστιθέμενη αξία σε αυτές·

ΙΕ.  λαμβάνοντας υπόψη ότι σοβαρές εκτιμήσεις των εναλλακτικών λύσεων πραγματοποιούνται συχνά μόνον έπειτα από αλλαγές στις νομικές απαιτήσεις· λαμβάνοντας υπόψη ότι, για παράδειγμα, στην περίπτωση της εκτεταμένης απαγόρευσης των νεονικοτινοειδών, σύμφωνα με την πιο πρόσφατη αξιολόγηση (30 Μαΐου 2018)(9), υπάρχουν άμεσα διαθέσιμες μη χημικές εναλλακτικές λύσεις για το 78 % των χρήσεων των νεονικοτινοειδών·

ΙΣΤ.  λαμβάνοντας υπόψη ότι από την 31η Μαΐου 2016 και μετά δεν έχουν υποβληθεί προς έγκριση νέες δραστικές ουσίες· λαμβάνοντας υπόψη ότι η καινοτομία και η ανάπτυξη νέων προϊόντων, ιδίως προϊόντων χαμηλού κινδύνου, έχουν ιδιαίτερη σημασία·

ΙΖ.   λαμβάνοντας υπόψη ότι η διαθεσιμότητα παραποιημένων φυτοφαρμάκων στην αγορά είναι ένα ζήτημα που προκαλεί σοβαρή ανησυχία· λαμβάνοντας υπόψη ότι τα παραποιημένα φυτοφάρμακα μπορούν να είναι επιβλαβή για το περιβάλλον και να υπονομεύσουν επίσης την αποτελεσματικότητα του κανονισμού·

Κύρια συμπεράσματα

1.  θεωρεί ότι η ΕΕ είναι το κατάλληλο επίπεδο στο οποίο θα πρέπει να συνεχίσουν να λαμβάνονται κανονιστικά μέτρα στον τομέα των γεωργικών φαρμάκων·

2.  επισημαίνει ότι τα περιβαλλοντικά μέτρα που αποσκοπούν στην πρόληψη, τον περιορισμό και τη συγκράτηση της εξάπλωσης παθογόνων και επιβλαβών οργανισμών πρέπει να παραμείνουν στο επίκεντρο όλων των υφιστάμενων και μελλοντικών δράσεων·

3.  θεωρεί ότι η έγκριση και η εφαρμογή του κανονισμού είναι ένα σημαντικό βήμα προόδου όσον αφορά την αντιμετώπιση των φυτοπροστατευτικών προϊόντων στην ΕΕ σε σύγκριση με το παρελθόν·

4.  υπογραμμίζει ότι θα πρέπει να δοθεί ιδιαίτερη προσοχή στον ρόλο των μικρομεσαίων επιχειρήσεων (ΜΜΕ) κατά την ανάπτυξη νέων προϊόντων, καθώς οι ΜΜΕ συχνά δεν διαθέτουν τους σημαντικούς πόρους που είναι απαραίτητοι για τη διαδικασία ανάπτυξης και έγκρισης νέων ουσιών·

5.  εκφράζει την ανησυχία του για το γεγονός ότι ο κανονισμός δεν έχει εφαρμοστεί αποτελεσματικά και διότι, ως εκ τούτου, οι στόχοι του όσον αφορά τη γεωργική παραγωγή και την καινοτομία δεν επιτυγχάνονται στην πράξη· υπογραμμίζει το γεγονός ότι, εν μέρει εξαιτίας του χαμηλού επιπέδου καινοτομίας, ο αριθμός των δραστικών ουσιών φυτοφαρμάκων μειώνεται·

6.  υπενθυμίζει ότι υπάρχει ουσιαστική ανάγκη για μια ολοκληρωμένη προσέγγιση και ότι ο κανονισμός (ΕΚ) αριθ. 1185/2009 σχετικά με τις στατιστικές για τα φυτοφάρμακα(10) πρέπει να αποτελεί μέρος της αξιολόγησης, τα αποτελέσματα της οποίας θα χρησιμοποιηθούν για τη μείωση των ποσοτήτων χρήσης και, ως εκ τούτου, την ελαχιστοποίηση των κινδύνων και των αρνητικών τους επιπτώσεων για την υγεία και το περιβάλλον·

7.  επισημαίνει ότι οι στόχοι και τα μέσα του κανονισμού, καθώς και η εφαρμογή του, δεν ευθυγραμμίζονται πάντα επαρκώς με τις πολιτικές της ΕΕ στους τομείς της γεωργίας, της υγείας, της καλής μεταχείρισης των ζώων, της επισιτιστικής ασφάλειας, της ποιότητας των υδάτων, της κλιματικής αλλαγής και της βιώσιμης χρήσης των φυτοφαρμάκων, ούτε και με τα ανώτατα όρια καταλοίπων φυτοφαρμάκων σε τρόφιμα και ζωοτροφές·

8.  εκφράζει την ανησυχία ότι, όσον αφορά τη χρήση ζώων σε δοκιμές για την ταυτοποίηση και την αξιολόγηση κινδύνου, η εφαρμογή του κανονισμού δεν ευθυγραμμίζεται με τις απαιτήσεις 3R (τις αρχές της αντικατάστασης, της μείωσης και της βελτίωσης) της οδηγίας 2010/63/ΕΕ για τα πειράματα σε ζώα, και ότι η διετής βιολογική δοκιμασία για καρκινογένεση μπορεί να οδηγήσει σε αμφιλεγόμενα αποτελέσματα(11)·

9.  υπενθυμίζει ότι η αρχή της προφύλαξης αποτελεί γενική αρχή της ΕΕ που κατοχυρώνεται στο άρθρο 191 της Συνθήκης για τη λειτουργία της Ευρωπαϊκής Ένωσης, και ότι η εν λόγω αρχή αποσκοπεί στην εξασφάλιση υψηλού επιπέδου προστασίας του περιβάλλοντος μέσω της προληπτικής λήψης αποφάσεων ·

10.  θεωρεί απαράδεκτο το γεγονός ότι οι απαιτήσεις έγκρισης για τα αντιφυτοτοξικά και τα συνεργιστικά δεν έχουν ακόμη εφαρμοστεί, κατά παράβαση του άρθρου 25 του κανονισμού·

11.  θεωρεί απαράδεκτο το γεγονός ότι ο αρνητικός κατάλογος των βοηθητικών δεν έχει ακόμη εγκριθεί, ιδίως μετά την απαγόρευση της βοηθητικής ουσίας πολυοξυαιθυλενο-στεατοαμίνη σε συνδυασμό με το glyphosate, μέσω της οποίας έχει επισημανθεί ο δυσμενής αντίκτυπος που μπορεί να έχουν ορισμένες βοηθητικές ουσίες·

12.  λαμβάνει υπόψη την εν εξελίξει αξιολόγηση REFIT του κανονισμού (ΕΚ) αριθ. 1107/2009 από την Επιτροπή και την προγραμματισμένη ολοκλήρωσή της έως τον Νοέμβριο του 2018· πιστεύει ότι τα ευρήματα της αξιολόγησης θα αποτελέσουν μια επαρκή βάση για να συζητήσουν οι συννομοθέτες τη μελλοντική ανάπτυξη του κανονισμού·

13.  εκφράζει την ανησυχία του για τη σταθερή αύξηση της χρήσης και των διαπιστωμένων περιπτώσεων καταχρηστικής εφαρμογής της επείγουσας διαδικασίας έγκρισης δυνάμει του άρθρου 53 σε ορισμένα κράτη μέλη· σημειώνει ότι ορισμένα κράτη μέλη χρησιμοποιούν το άρθρο 53 σημαντικά περισσότερο από άλλα· επισημαίνει την τεχνική βοήθεια από την Ευρωπαϊκή Αρχή για την Ασφάλεια των Τροφίμων (EFSA), σύμφωνα με το άρθρο 53 παράγραφος 2 του κανονισμού, όταν εξετάζεται το ενδεχόμενο προσφυγής στην επείγουσα διαδικασία έγκρισης· σημειώνει τα αποτελέσματα της έρευνας της EFSA για τις επείγουσες εγκρίσεις τριών νεονικοτινοειδών το 2017, που έδειξαν ότι, ενώ ορισμένες επείγουσες εγκρίσεις ήταν απαραίτητες και εντός των παραμέτρων που ορίζονται στη νομοθεσία, υπήρχαν άλλες που δεν ήταν δικαιολογημένες· θεωρεί ότι είναι αναγκαίο τα κράτη μέλη να παρέχουν τα απαραίτητα δεδομένα ώστε η EFSA να είναι σε θέση να εκτελέσει αποτελεσματικά την αποστολή της·

14.  τονίζει τη σημασία της χάραξης πολιτικής που τεκμηριώνεται από τη ρυθμιστική επιστήμη, με επαληθεύσιμα και δυνάμενα να αναπαραχθούν αποδεικτικά στοιχεία, χρησιμοποιώντας διεθνώς συμφωνημένες επιστημονικές αρχές όσον αφορά πτυχές όπως οι κατευθυντήριες γραμμές, οι ορθές εργαστηριακές πρακτικές και η έρευνα που έχει αξιολογηθεί από ομοτίμους·

15.  εκφράζει την ανησυχία του διότι η ανεπαρκής εναρμόνιση των δεδομένων και των απαιτήσεων δοκιμής σε ορισμένους επιστημονικούς τομείς οδηγεί σε αναποτελεσματικές μεθόδους εργασίας, έλλειψη εμπιστοσύνης μεταξύ εθνικών αρχών και καθυστερήσεις στη διαδικασία έγκρισης, που μπορεί να έχουν αρνητικές επιπτώσεις στην υγεία ανθρώπων και ζώων, στο περιβάλλον και στη γεωργική παραγωγή·

16.  εκφράζει τη λύπη του για την περιορισμένη δημοσιοποίηση πληροφοριών σχετικά με τη διαδικασία αξιολόγησης και έγκρισης, καθώς και για την περιορισμένη πρόσβαση σε πληροφορίες· εκφράζει τη λύπη του διότι το επίπεδο διαφάνειας των κρατών μελών-εισηγητών είναι χαμηλό (όταν ενεργούν στο πλαίσιο της διαδικασίας έγκρισης) και υποστηρίζει ότι η προσβασιμότητα και η ευκολία χρήσης των πληροφοριών στο στάδιο όπου συμμετέχει η EFSA μπορούν να βελτιωθούν, και εκφράζει τη λύπη του διότι φαίνεται να μην επικρατεί διαφάνεια στο στάδιο της διαχείρισης κινδύνου και τα ενδιαφερόμενα μέρη τη θεωρούν επίσης προβληματική· εκφράζει την ικανοποίησή του για τις προσπάθειες του Ευρωπαϊκού Οργανισμού Χημικών Προϊόντων (ECHA) με στόχο την ενίσχυση της διαφάνειας και της ευκολίας χρήσης μέσω του δικτυακού τόπου του και θεωρεί ότι αυτό το πρότυπο θα μπορούσε να χρησιμοποιηθεί στο μέλλον για τη βελτίωση της διαφάνειας·

17.  υπογραμμίζει ότι η αξιοπιστία του συστήματος έγκρισης των φυτοπροστατευτικών προϊόντων εξαρτάται σε μεγάλο βαθμό από την εμπιστοσύνη των πολιτών στους ευρωπαϊκούς οργανισμούς, που παρέχουν τις επιστημονικές γνωμοδοτήσεις στις οποίες βασίζονται οι εγκρίσεις και η διαχείριση κινδύνου· υπογραμμίζει ότι η διαφάνεια στη διαδικασία επιστημονικής αξιολόγησης είναι σημαντική για τη διατήρηση της εμπιστοσύνης των πολιτών· ζητεί, επομένως, οι συναφείς οργανισμοί να χρηματοδοτούνται επαρκώς και να διαθέτουν το απαραίτητο προσωπικό προκειμένου να διασφαλίζεται μια ανεξάρτητη, διαφανής και έγκαιρη διαδικασία έγκρισης· εκφράζει, επίσης, ικανοποίηση για τις συνεχείς προσπάθειες της EFSA με στόχο τη βελτίωση του συστήματός της για τη διασφάλιση ανεξαρτησίας και τη διαχείριση ενδεχόμενων συγκρούσεων συμφερόντων, το οποίο επαινέθηκε από το Ελεγκτικό Συνέδριο ως το πλέον προηγμένο σύστημα ελεγχθέντος οργανισμού το 2012 και το οποίο ενημερώθηκε πρόσφατα, τον Ιούνιο του 2017· καλεί την Επιτροπή να προτείνει βελτιώσεις για την περαιτέρω ενίσχυση της διαφάνειας της ρυθμιστικής διαδικασίας, συμπεριλαμβανομένης της πρόσβασης στα δεδομένα των μελετών σχετικά με την ασφάλεια που υποβάλλουν οι παραγωγοί στο πλαίσιο των αιτήσεών τους για χορήγηση άδειας κυκλοφορίας φυτοπροστατευτικών προϊόντων στην αγορά της ΕΕ· αναγνωρίζει την ανάγκη επανεξέτασης της διαδικασίας προκειμένου να βελτιωθούν οι αξιολογήσεις, να ενισχυθεί η ανεξαρτησία των αρχών που είναι επιφορτισμένες με τη διενέργεια μελετών, να αποφευχθούν οι συγκρούσεις συμφερόντων και να καταστεί η διαδικασία πιο διαφανής·

18.  καλεί την Επιτροπή να θεσπίσει κατάλογο χρήσεων σε ευρωπαϊκό επίπεδο για τη βελτίωση της εναρμόνισης του κανονισμού·

19.  εκφράζει ανησυχία για το γεγονός ότι, σε ορισμένες περιπτώσεις, τα φυτοπροστατευτικά προϊόντα που διατίθενται στην αγορά και η εφαρμογή τους από τους χρήστες δεν πληρούν απαραίτητα τις σχετικές προϋποθέσεις έγκρισης όσον αφορά τη σύνθεση και τη χρήση τους· υπογραμμίζει ότι η μη επαγγελματική χρήση θα πρέπει να περιορίζεται, όπου είναι δυνατόν, προκειμένου να περιοριστεί η κατάχρηση·

20.  υπογραμμίζει τη σημασία που έχει η κατάρτιση των επαγγελματιών χρηστών προκειμένου να διασφαλίζεται η ορθή και ενδεδειγμένη χρήση των φυτοπροστατευτικών προϊόντων· θεωρεί σκόπιμο να γίνεται διάκριση μεταξύ επαγγελματιών και ερασιτεχνών χρηστών· σημειώνει ότι φυτοπροστατευτικά προϊόντα χρησιμοποιούνται σε ιδιωτικούς κήπους, σιδηροδρόμους και δημόσιους χώρους·

21.  δηλώνει ότι το δικαίωμα των κρατών μελών να απορρίπτουν εγκεκριμένα φυτοπροστατευτικά προϊόντα δεν θίγεται·

22.  τονίζει ότι ο κανονισμός θα πρέπει να αντικατοπτρίζει καλύτερα την ανάγκη προώθησης γεωργικών πρακτικών σύμφωνα με την ολοκληρωμένη φυτοπροστασία, μεταξύ άλλων με την προώθηση της ανάπτυξης ουσιών χαμηλού κινδύνου· επισημαίνει ότι η έλλειψη διαθεσιμότητας φυτοπροστατευτικών προϊόντων χαμηλού κινδύνου παρεμποδίζει την εξέλιξη της ολοκληρωμένης φυτοπροστασίας· σημειώνει με ανησυχία ότι μόνο δέκα ουσίες, από τις σχεδόν 500 που είναι διαθέσιμες στην αγορά της ΕΕ, έχουν εγκριθεί ως φυτοπροστατευτικά προϊόντα χαμηλού κινδύνου·

23.  τονίζει ότι η έγκριση και η προώθηση μη χημικών φυτοφαρμάκων χαμηλού κινδύνου αποτελεί σημαντικό μέτρο για τη στήριξη της φυτοπροστασίας με χαμηλές εισροές φυτοφαρμάκων· αναγνωρίζει την ανάγκη για περισσότερη έρευνα σχετικά με τα προϊόντα αυτά, διότι η σύνθεση και η λειτουργία τους είναι εντελώς διαφορετικές από αυτές των συμβατικών προϊόντων· υπογραμμίζει ότι αυτό περιλαμβάνει επίσης την ανάγκη μεγαλύτερης εμπειρογνωμοσύνης στο πλαίσιο της EFSA και των εθνικών αρμόδιων αρχών για την αξιολόγηση των εν λόγω βιολογικών δραστικών ουσιών· τονίζει ότι τα φυτοπροστατευτικά προϊόντα βιολογικής προέλευσης θα πρέπει να υπόκεινται στις ίδιες αυστηρές αξιολογήσεις με τις άλλες ουσίες· βάσει του ψηφίσματός του της 15ης Φεβρουαρίου 2017 σχετικά με τα χαμηλού κινδύνου φυτοφάρμακα βιολογικής προέλευσης, καλεί την Επιτροπή να υποβάλει συγκεκριμένη νομοθετική πρόταση για την τροποποίηση του κανονισμού (ΕΚ) αριθ. 1107/2009, εκτός του πλαισίου της γενικής αναθεώρησης σε συνάρτηση με την πρωτοβουλία REFIT, με στόχο τη θέσπιση μιας ταχείας διαδικασίας αξιολόγησης, έγκρισης και καταχώρισης φυτοφαρμάκων χαμηλού κινδύνου·

24.  θεωρεί ότι ο κανονισμός (ΕΚ) αριθ. 1107/2009 θα πρέπει επίσης να τροποποιηθεί ώστε να λαμβάνει περισσότερο υπόψη τις ουσίες που δεν θεωρούνται φυτοπροστατευτικά προϊόντα και οι οποίες, όταν χρησιμοποιούνται για φυτοπροστασία, διέπονται από τον κανονισμό· σημειώνει ότι οι ουσίες αυτές παρέχουν ενδιαφέρουσες εναλλακτικές λύσεις όσον αφορά ολοκληρωμένες μεθόδους παραγωγής και ορισμένα προϊόντα βιοελέγχου·

25.  υπογραμμίζει ότι θα πρέπει να δοθεί ιδιαίτερη προσοχή και στήριξη στα φυτοπροστατευτικά προϊόντα για ήσσονος σημασίας χρήσεις, δεδομένου ότι επί του παρόντος παρέχονται ελάχιστα οικονομικά κίνητρα στις εταιρείες για να αναπτύξουν τέτοιου είδους προϊόντα· επικροτεί τη συγκρότηση του συντονιστικού μηχανισμού για τις χρήσεις ήσσονος σημασίας ως φόρουμ για τη βελτίωση του συντονισμού μεταξύ των κρατών μελών, των οργανώσεων καλλιεργητών και της βιομηχανίας κατά την ανάπτυξη λύσεων για τις χρήσεις ήσσονος σημασίας·

26.  επισημαίνει ότι πολλά εγκεκριμένα φυτοπροστατευτικά προϊόντα δεν έχουν αξιολογηθεί σύμφωνα με τα πρότυπα της ΕΕ για πάνω από 15 χρόνια, συνεπεία των καθυστερήσεων στις διαδικασίες έγκρισης·

27.  τονίζει τη σημασία της δημιουργίας ενός φιλικού προς την καινοτομία κανονιστικού πλαισίου, το οποίο θα επιτρέψει τη μετάβαση από την παλαιότερη χημική προσέγγιση σε νέα και καλύτερα προϊόντα για την προστασία των καλλιεργειών· υπογραμμίζει τη σημασία της διαθεσιμότητας ενός ευρέος φάσματος φυτοπροστατευτικών προϊόντων με διαφορετικούς τρόπους δράσης ώστε να αποφεύγεται η ανάπτυξη αντοχής από τους επιβλαβείς οργανισμούς και να διατηρείται η αποτελεσματικότητα της χρήσης προϊόντων για την προστασία των καλλιεργειών·

28.  εκφράζει την ανησυχία του για το γεγονός ότι η εναρμόνιση των κατευθυντήριων γραμμών δεν έχει ακόμη παγιωθεί·

29.  τονίζει ότι η απουσία κατευθυντήριων γραμμών ή οι ελλιπείς κατευθυντήριες γραμμές συνιστούν σοβαρές αδυναμίες, που έχουν αρνητικές συνέπειες για την εφαρμογή του κανονισμού και, ως εκ τούτου, για την επίτευξη των στόχων του·

30.  επισημαίνει ότι τα διαθέσιμα έγγραφα καθοδήγησης δεν είναι νομικώς δεσμευτικά, γεγονός που δημιουργεί ρυθμιστική ανασφάλεια για τους αιτούντες και θέτει υπό αμφισβήτηση τα αποτελέσματα των αξιολογήσεων που πραγματοποιούνται στο πλαίσιο των διαδικασιών έγκρισης·

31.  εκφράζει την ικανοποίησή του για την ιδέα του συστήματος ζωνών και για τον στόχο του να διευκολύνει την αποτελεσματική έγκριση των φυτοπροστατευτικών προϊόντων· θεωρεί ότι η διαδικασία αμοιβαίας αναγνώρισης είναι ζωτικής σημασίας για τον καταμερισμό του φόρτου εργασίας και την προώθηση της τήρησης των προθεσμιών· εκφράζει τη λύπη του για τα προβλήματα εφαρμογής που συνδέονται με την αρχή της αμοιβαίας αναγνώρισης· καλεί την Επιτροπή να συνεργαστεί με τα κράτη μέλη με στόχο την καλύτερη λειτουργία του συστήματος ζωνών· υπογραμμίζει ότι η πλήρης εφαρμογή της ισχύουσας νομοθεσίας θα πρέπει να στοχεύει στην αποφυγή της αλληλεπικάλυψης εργασιών και στη διάθεση νέων ουσιών στους γεωργούς χωρίς περιττές καθυστερήσεις·

32.  υπογραμμίζει την ανάγκη ανταλλαγής γνώσεων και απόκτησης δεξιοτήτων σχετικά με εναλλακτικές λύσεις αντί των χημικών φυτοφαρμάκων και ολοκληρωμένη φυτοπροστασία, συμπεριλαμβανομένου του καθορισμού της βέλτιστης εναλλαγής καλλιεργειών για τους γεωργούς βάσει της αγοράς και των κλιματικών συνθηκών· σημειώνει επίσης ότι αυτό προβλέπεται ήδη στον οριζόντιο κανονισμό της ΚΓΠ, και ιδίως στις υπηρεσίες παροχής συμβουλών όσον αφορά τη γεωργική εκμετάλλευση που χρηματοδοτούνται στο πλαίσιο της αγροτικής ανάπτυξης·

33.  εκφράζει την ανησυχία του για τον μικρό αριθμό νέων ουσιών που έχουν εγκριθεί· τονίζει ότι είναι σημαντικό να υπάρχει μια κατάλληλη εργαλειοθήκη φυτοπροστατευτικών προϊόντων για τους γεωργούς, προκειμένου να εξασφαλίζεται ο εφοδιασμός με τρόφιμα στην ΕΕ·

34.  εκφράζει την ανησυχία του για το γεγονός ότι, σε πρόσφατες συζητήσεις, το υφιστάμενο επιστημονικό σύστημα αξιολόγησης της ΕΕ για τα φυτοπροστατευτικά προϊόντα τίθεται όλο και περισσότερο υπό αμφισβήτηση· τονίζει ότι, για την έγκριση οποιασδήποτε δραστικής ουσίας, σύμφωνα με τις αρχές της ανάλυσης κινδύνου της ΕΕ και την αρχή της προφύλαξης όπως ορίζεται στη γενική νομοθεσία για τα τρόφιμα, έχει ιδιαίτερη σημασία η διατήρηση και η περαιτέρω ενίσχυση ενός συστήματος επιστημονικά άρτιου, αντικειμενικού και βασισμένου σε στοιχεία που έχουν αξιολογηθεί από ομοτίμους, και το οποίο έχει προκύψει από μια ανοικτή, ανεξάρτητη και πολυτομεακή επιστημονική προσέγγιση· επιμένει ότι η διαδικασία για την επανέγκριση δραστικών ουσιών πρέπει να λαμβάνει υπόψη την πρακτική χρήση των φυτοπροστατευτικών προϊόντων, καθώς και την επιστημονική και τεχνολογική πρόοδο στον εν λόγω τομέα· επισημαίνει ότι η πολυπλοκότητα του υφιστάμενου συστήματος αξιολόγησης και έγκρισης έχει ως αποτέλεσμα τη μη τήρηση των προθεσμιών και μπορεί ενδεχομένως να σημαίνει ότι συνολικά το σύστημα δεν είναι σε θέση να λειτουργήσει κανονικά· τονίζει, συνεπώς, την ανάγκη επανεξέτασης και απλούστευσης του συστήματος·

35.  επισημαίνει την ανισορροπία στον αριθμό των αιτήσεων μεταξύ ορισμένων κρατών μελών της ίδιας ζώνης, με παρόμοιο μέγεθος και παρόμοιες γεωργικές συνθήκες·

36.  θεωρεί ότι τα προϊόντα που εισάγονται από χώρες εκτός της ΕΕ, στη διαδικασία καλλιέργειας των οποίων έχουν χρησιμοποιηθεί ΦΠ, θα πρέπει να υπόκεινται στα ίδια αυστηρά κριτήρια στα οποία υπόκεινται τα προϊόντα που παράγονται εντός της ΕΕ· εκφράζει ανησυχία για το γεγονός ότι ΦΠ που δεν είναι καταχωρισμένα στην ΕΕ ενδεχομένως χρησιμοποιούνται στην παραγωγή εισαγόμενων προϊόντων·

Συστάσεις

37.  καλεί την Επιτροπή και τα κράτη μέλη να διασφαλίσουν την αποτελεσματική εφαρμογή του κανονισμού όσον αφορά τους ειδικούς τους ρόλους στο πλαίσιο των διαδικασιών έγκρισης και χορήγησης αδειών·

38.  καλεί τα κράτη μέλη να λύσουν το σοβαρό και χρόνιο πρόβλημα υποστελέχωσης των αρμόδιων εθνικών αρχών, που έχει ως αποτέλεσμα καθυστερήσεις στο στάδιο της ταυτοποίησης κινδύνου και της αρχικής αξιολόγησης κινδύνου που διενεργούν τα κράτη μέλη·

39.  καλεί την Επιτροπή και τα κράτη μέλη να διασφαλίσουν ότι η διαδικαστική παράταση της περιόδου έγκρισης κατά τη διάρκεια της διαδικασίας, σύμφωνα με το άρθρο 17 του κανονισμού, δεν θα χρησιμοποιείται για δραστικές ουσίες που είναι μεταλλαξιογόνες, καρκινογόνες, τοξικές για την αναπαραγωγή, και ως εκ τούτου ανήκουν στην κατηγορία 1Α ή 1Β, ή δραστικές ουσίες που έχουν ιδιότητες ενδοκρινικής διαταραχής και είναι επιζήμιες για τον άνθρωπο ή τα ζώα, όπως είναι επί του παρόντος η φλουμιοξαζίνη, η θειακλοπρίδη, η χλωροτολουρόνη και η διμοξυστροβίνη(12)·

40.  πρέπει να απαγορευτεί αμέσως η χρήση δραστικών ουσιών που είναι μεταλλαξιογόνες, καρκινογόνες, τοξικές για την αναπαραγωγή, και ως εκ τούτου ανήκουν στην κατηγορία 1Α ή 1Β, ή δραστικών ουσιών που έχουν ιδιότητες ενδοκρινικής διαταραχής και είναι επιζήμιες για τον άνθρωπο ή τα ζώα, οι οποίες έχουν ήδη λάβει τουλάχιστον μία διαδικαστική παράταση της περιόδου έγκρισης, σύμφωνα με το άρθρο 17·

41.  καλεί την Επιτροπή και τα κράτη μέλη να αναγνωρίσουν ότι η προστασία της υγείας του ανθρώπου και των ζώων και η προστασία του περιβάλλοντος αποτελούν βασικούς στόχους της νομοθεσίας, βελτιώνοντας παράλληλα τη γεωργική παραγωγή και διασφαλίζοντας την ανταγωνιστικότητα του γεωργικού τομέα·

42.  καλεί τον κλάδο να παρέχει όλα τα δεδομένα και τις επιστημονικές μελέτες σε ενιαίο ηλεκτρονικό και μηχαναγνώσιμο μορφότυπο στα κράτη μέλη-εισηγητές και στους οργανισμούς της ΕΕ· καλεί την Επιτροπή να αναπτύξει εναρμονισμένο πρότυπο για την εισαγωγή δεδομένων ώστε να διευκολυνθεί η ανταλλαγή δεδομένων μεταξύ των κρατών μελών σε όλα τα στάδια της διαδικασίας· αναγνωρίζει ότι ο χειρισμός των δεδομένων αυτών πρέπει να πραγματοποιείται στο πλαίσιο των παραμέτρων της νομοθεσίας της ΕΕ για την προστασία των δεδομένων και της διανοητικής ιδιοκτησίας·

43.  καλεί τα κράτη μέλη να εφαρμόσουν αυστηρά το άρθρο 9 του κανονισμού σχετικά με το παραδεκτό των αιτήσεων και να αποδέχονται μόνον πλήρεις αιτήσεις για την αξιολόγηση της δραστικής ουσίας·

44.  καλεί την Επιτροπή και τα κράτη μέλη να διασφαλίσουν την πλήρη και ομοιόμορφη εφαρμογή των κριτηρίων αποκλεισμού βάσει επικινδυνότητας, σύμφωνα με τις υπάρχουσες εναρμονισμένες κατευθυντήριες γραμμές, και να διασφαλίσουν ότι οι ουσίες αξιολογούνται σχετικά με τον κίνδυνο που ενέχουν μόνον εφόσον υπάρχουν στοιχεία που αποδεικνύουν ότι δεν παρουσιάζουν επικίνδυνες ιδιότητες (αποκλεισμού), όπως απαιτείται από τον κανονισμό·

45.  καλεί την Επιτροπή να εφαρμόσει τελικά τις διατάξεις σχετικά με τα βοηθητικά, τα αντιφυτοτοξικά και τα συνεργιστικά, να καταρτίσει κατάλογο μη αποδεκτών βοηθητικών και κανόνες ώστε τα αντιφυτοτοξικά και τα συνεργιστικά να δοκιμάζονται σε επίπεδο ΕΕ, και να διασφαλίσει ότι μόνον τα χημικά που συμμορφώνονται με τα κριτήρια έγκρισης της ΕΕ μπορούν να διατίθενται στην αγορά·

46.  εκφράζει την ικανοποίησή του για την ερμηνεία της Επιτροπής σχετικά με την αρχή της προφύλαξης, όπως εκφράζεται στην αξιολόγηση REFIT της γενικής νομοθεσίας για τα τρόφιμα(13), σύμφωνα με την οποία δεν αποτελεί εναλλακτική έναντι μιας προσέγγισης βάσει της διαχείρισης κινδύνου, αλλά μάλλον μια ιδιαίτερη μορφή διαχείρισης κινδύνου· υπενθυμίζει ότι η άποψη αυτή υποστηρίζεται επίσης από αποφάσεις του Δικαστηρίου της ΕΕ(14)·

47.  καλεί την Επιτροπή και τα κράτη μέλη, όταν ενεργούν ως διαχειριστές κινδύνου στις διαδικασίες έγκρισης και χορήγησης αδειών, να εφαρμόζουν δεόντως την αρχή της προφύλαξης και να δίνουν ιδιαίτερη προσοχή στην προστασία των ευπαθών ομάδων του πληθυσμού, όπως καθορίζονται στο άρθρο 3 παράγραφος 14 του κανονισμού·

48.  καλεί την Επιτροπή, τους οργανισμούς και τις αρμόδιες αρχές να επανεξετάσουν και να βελτιώσουν την επικοινωνία τους σχετικά με τις διαδικασίες αξιολόγησης κινδύνου και τις αποφάσεις διαχείρισης κινδύνου, προκειμένου να βελτιωθεί η εμπιστοσύνη του κοινού στο σύστημα έγκρισης·

49.  καλεί τα κράτη μέλη να εφαρμόζουν καλύτερα τις διαδικασίες έγκρισης σε εθνικό επίπεδο, προκειμένου να περιορίσουν τις παρεκκλίσεις και τις παρατάσεις που χορηγούνται δυνάμει του άρθρου 53 του κανονισμού στις πραγματικά επείγουσες καταστάσεις· καλεί την Επιτροπή να ασκήσει πλήρως τα δικαιώματα ελέγχου της σύμφωνα με το άρθρο 53 παράγραφοι 2 και 3· καλεί επίσης τα κράτη μέλη να συμμορφώνονται πλήρως με την υποχρέωση ενημέρωσης των άλλων κρατών μελών και της Επιτροπής, που προβλέπεται στο άρθρο 53 παράγραφος 1, ιδίως όσον αφορά οποιαδήποτε μέτρα λαμβάνονται για την ασφάλεια των χρηστών, των ευπαθών ομάδων και των καταναλωτών·

50.  καλεί την Επιτροπή να οριστικοποιήσει μεθόδους προκειμένου να καθοριστεί πότε ορισμένες παρεκκλίσεις θα πρέπει να εφαρμόζονται, ιδίως όσον αφορά την «αμελητέα έκθεση» ή τον «σοβαρό κίνδυνο για την υγεία των φυτών», χωρίς να αλλάζει το γράμμα ή το πνεύμα του νόμου· προειδοποιεί την Επιτροπή ότι οποιαδήποτε επανερμηνεία του όρου «αμελητέα έκθεση» και μετατροπή του σε «αμελητέο κίνδυνο» θα ήταν αντίθετη προς το γράμμα και το πνεύμα του νόμου·

51.  ζητεί περισσότερες επενδύσεις από την Επιτροπή και τα κράτη μέλη για την παροχή κινήτρων για ερευνητικές πρωτοβουλίες σχετικά με δραστικές ουσίες, συμπεριλαμβανομένων των βιολογικών ουσιών χαμηλού κινδύνου, και φυτοπροστατευτικά προϊόντα στο πλαίσιο του προγράμματος «Ορίζων Ευρώπη» και του πολυετούς δημοσιονομικού πλαισίου 2021-2027· υπογραμμίζει τη σημασία ενός ρυθμιστικού πλαισίου για τα φυτοπροστατευτικά προϊόντα σε επίπεδο ΕΕ, το οποίο προστατεύει το περιβάλλον και την υγεία του ανθρώπου και επίσης ενθαρρύνει την έρευνα και την καινοτομία προκειμένου να αναπτυχθούν αποτελεσματικά και ασφαλή φυτοπροστατευτικά προϊόντα, διασφαλίζοντας παράλληλα τη βιώσιμη γεωργική πρακτική και την ολοκληρωμένη φυτοπροστασία· επισημαίνει ότι είναι αναγκαίο να υπάρχει μεγάλη ποικιλία ασφαλών και αποτελεσματικών εργαλείων για την προστασία της υγείας των φυτών· επισημαίνει τις δυνατότητες που μπορούν να παρέχουν οι τεχνικές της γεωργίας ακριβείας και η τεχνολογική καινοτομία για την ενίσχυση της προσπάθειας των ευρωπαίων γεωργών με σκοπό τη βελτιστοποίηση της καταπολέμησης των επιβλαβών οργανισμών με πιο στοχευμένο και βιώσιμο τρόπο·

52.  καλεί την Επιτροπή να περιορίσει αυστηρά τη χρήση της διαδικασίας υποβολής επιβεβαιωτικών πληροφοριών στον σκοπό της, όπως ορίζεται στο άρθρο 6 στοιχείο στ) του κανονισμού, δηλαδή όταν καθορίζονται νέες απαιτήσεις κατά τη διαδικασία αξιολόγησης ή βάσει νέων επιστημονικών και τεχνικών γνώσεων· τονίζει ότι είναι σημαντικό να υπάρχουν πλήρεις φάκελοι για την έγκριση δραστικών ουσιών· εκφράζει τη λύπη του διότι η διαδικασία παρέκκλισης με επιβεβαιωτικές πληροφορίες είχε ως αποτέλεσμα ορισμένα φυτοπροστατευτικά προϊόντα, τα οποία θα είχαν διαφορετικά απαγορευτεί, να παραμείνουν στην αγορά για παρατεταμένο χρονικό διάστημα·

53.  καλεί την Επιτροπή και τα κράτη μέλη να ενισχύσουν τη συνολική διαφάνεια των διαδικασιών, μεταξύ άλλων παρέχοντας λεπτομερή πρακτικά για τις συζητήσεις σχετικά με την επιτροπολογία και τις αντίστοιχες θέσεις, ιδίως δε εξηγώντας και αιτιολογώντας τις αποφάσεις της μόνιμης επιτροπής φυτών, ζώων, τροφίμων και ζωοτροφών·

54.  καλεί την Επιτροπή και τα κράτη μέλη να διασφαλίσουν καλύτερη συνοχή μεταξύ του κανονισμού και της εφαρμογής του και των σχετικών νομοθετικών πράξεων και πολιτικών της ΕΕ, ιδίως δε της οδηγίας για την ορθολογική χρήση των γεωργικών φαρμάκων, και να προβλέψουν κίνητρα, συμπεριλαμβανομένης της διάθεσης επαρκών πόρων, που ενθαρρύνουν και προωθούν βραχυπρόθεσμα την ανάπτυξη και χρήση ασφαλών και μη τοξικών εναλλακτικών λύσεων αντί των φυτοπροστατευτικών προϊόντων· σημειώνει ότι το κανονιστικό πλαίσιο δεν εξέτασε τις αναπόφευκτες μη επιδιωκόμενες επιπτώσεις, ιδίως στις μέλισσες και σε άλλους επικονιαστές και έντομα που ωφελούν τη γεωργία όπως οι φυσικοί εχθροί επιβλαβών οργανισμών· σημειώνει την πρόσφατη επιστημονική μελέτη που επισημαίνει τον «Αρμαγεδδώνα των Εντόμων», δεδομένου ότι το 75 % των πτερωτών εντόμων έχει εξαφανιστεί σε όλη τη Γερμανία, ακόμη και σε προστατευόμενες φυσικές περιοχές στις οποίες δεν χρησιμοποιήθηκαν φυτοφάρμακα για γεωργικούς σκοπούς· καλεί την Επιτροπή και τα κράτη μέλη να διασφαλίσουν τη συνοχή μεταξύ της ΚΓΠ και της νομοθεσίας για τα φυτοπροστατευτικά προϊόντα, ιδίως μέσω της διατήρησης των υποχρεώσεων που απορρέουν από τον κανονισμό (ΕΚ) αριθ. 1107/2009 και την οδηγία 2009/128/ΕΚ σχετικά με τον κατάλογο των κανονιστικών απαιτήσεων διαχείρισης (ΚΑΔ 12 και ΚΑΔ 13), όπως προτείνεται από την Επιτροπή στην πρόταση κανονισμού για τα στρατηγικά σχέδια της ΚΓΠ(15)·

55.  καλεί τα κράτη μέλη να διασφαλίσουν την αποτελεσματική εφαρμογή του κανονισμού, ιδίως όσον αφορά τους ελέγχους των φυτοπροστατευτικών προϊόντων που διατίθενται στην αγορά της ΕΕ και ανεξάρτητα από το αν έχουν παραχθεί στην ΕΕ ή έχουν εισαχθεί από τρίτες χώρες·

o
o   o

56.  αναθέτει στον Πρόεδρό του να διαβιβάσει το παρόν ψήφισμα στο Συμβούλιο και στην Επιτροπή.

(1) ΕΕ L 309 της 24.11.2009, σ. 1. (2) ΕΕ L 70 της 16.3.2005, σ. 1. (3) ΕΕ L 353 της 31.12.2008, σ. 1. (4) ΕΕ L 309 της 24.11.2009, σ. 71. (5) Κείμενα που εγκρίθηκαν, P8_TA(2017)0042. (6) https://www.ombudsman.europa.eu/en/decision/en/64069 (7) http://www.europarl.europa.eu/RegData/etudes/STUD/2018/615668/EPRS_STU(2018)615668_EN.pdf (8) COM(2018)0179. (9) ANSES - Agence nationale de sécurité sanitaire de l’alimentation, de l’environnement et du travail (Οργανισμός για την υγειονομική ασφάλεια των τροφίμων, του περιβάλλοντος και της εργασίας, Γαλλία) - Συμπεράσματα, 2018. (10) ΕΕ L 324 της 10.12.2009, σ. 1. (11) Πηγή: Βάσει των πληροφοριών και των ευρημάτων της Ευρωπαϊκής αξιολόγησης εφαρμογής, μελέτη της EPRS, Απρίλιος του 2018, σ. 36 & II-33. (12) Πηγή: https://www.foodwatch.org/fileadmin/foodwatch.nl/Onze_campagnes/Schadelijke_stoffen/Documents/Rapport_foodwatch_Ten_minste_onhoudbaar_tot.pdf (13) SWD(2018)0038. (14) Για παράδειγμα, απόφαση του Γενικού Δικαστηρίου της 9ης Σεπτεμβρίου 2011, στην υπόθεση T-257/07, Γαλλία κατά Επιτροπής, ECLI:EU:T:2015:444. (15) Πρόταση κανονισμού για τα στρατηγικά σχέδια της ΚΓΠ - COM(2018)0392.

Ψήφισμα του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου της 13ης Σεπτεμβρίου 2018 σχετικά με τα προϊόντα δύο ποιοτήτων στην ενιαία αγορά (2018/2008(INI))

P8_TA(2018)0357 A8-0267/2018

Το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο,

–  έχοντας υπόψη την οδηγία 2005/29/ΕΚ του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου, της 11ης Μαΐου 2005, για τις αθέμιτες εμπορικές πρακτικές των επιχειρήσεων προς τους καταναλωτές στην εσωτερική αγορά και για την τροποποίηση της οδηγίας 84/450/ΕΟΚ του Συμβουλίου, των οδηγιών 97/7/ΕΚ, 98/27/ΕΚ, 2002/65/ΕΚ του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου και του κανονισμού (ΕΚ) αριθ. 2006/2004 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου(1),

–  έχοντας υπόψη τον κανονισμό (ΕΕ) 2017/2394 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου, της 12ης Δεκεμβρίου 2017, σχετικά με τη συνεργασία μεταξύ των εθνικών αρχών που είναι αρμόδιες για την επιβολή της νομοθεσίας για την προστασία των καταναλωτών και με την κατάργηση του κανονισμού (ΕΚ) αριθ. 2006/2004(2),

–  έχοντας υπόψη τον κανονισμό (ΕΕ) αριθ. 1169/2011 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου, της 25ης Οκτωβρίου 2011, σχετικά με την παροχή πληροφοριών για τα τρόφιμα στους καταναλωτές, την τροποποίηση των κανονισμών του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου (ΕΚ) αριθ. 1924/2006 και (ΕΚ) αριθ. 1925/2006 και την κατάργηση της οδηγίας 87/250/ΕΟΚ της Επιτροπής, της οδηγίας 90/496/ΕΟΚ του Συμβουλίου, της οδηγίας 1999/10/ΕΚ της Επιτροπής, της οδηγίας 2000/13/ΕΚ του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου, των οδηγιών της Επιτροπής 2002/67/ΕΚ και 2008/5/ΕΚ και του κανονισμού (ΕΚ) αριθ. 608/2004 της Επιτροπής(3),

–  έχοντας υπόψη την ανακοίνωση της Επιτροπής, της 26ης Σεπτεμβρίου 2017, σχετικά με την εφαρμογή της ενωσιακής νομοθεσίας περί τροφίμων και περί προστασίας των καταναλωτών σε ζητήματα προϊόντων δύο ποιοτήτων – Η περίπτωση των τροφίμων,

–  έχοντας υπόψη το έγγραφο εργασίας των υπηρεσιών της Επιτροπής, της 25ης Μαΐου 2016, με τίτλο «Κατευθυντήριες γραμμές σχετικά με την εκτέλεση/εφαρμογή της οδηγίας 2005/29/ΕΚ για τις αθέμιτες εμπορικές πρακτικές» (SWD(2016)0163),

–  έχοντας υπόψη την ανακοίνωση της Επιτροπής, της 25ης Μαΐου 2016, σχετικά με την ολοκληρωμένη προσέγγιση για την τόνωση του διασυνοριακού ηλεκτρονικού εμπορίου για τους πολίτες και τις επιχειρήσεις της Ευρώπης (COM(2016)0320),

–  έχοντας υπόψη την ανακοίνωση της Επιτροπής, της 24ης Οκτωβρίου 2017, με τίτλο «Πρόγραμμα Εργασίας της Επιτροπής για το 2018: Ένα θεματολόγιο για μια πιο ενωμένη, ισχυρότερη και πιο δημοκρατική Ευρώπη» (COM(2017)0650),

–  έχοντας υπόψη την ομιλία που εκφώνησε ο Πρόεδρος Jean-Claude Juncker για την κατάσταση της Ένωσης στις 13 Σεπτεμβρίου 2017,

–  έχοντας υπόψη τα συμπεράσματα του Προέδρου του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου, της 9ης Μαρτίου 2017, και ιδίως την παράγραφο 3,

–  έχοντας υπόψη την έκβαση της 3524ης συνεδρίασης του Συμβουλίου Γεωργίας και Αλιείας, της 6ης Μαρτίου 2017,

–  έχοντας υπόψη τα πρακτικά της 2203ης συνεδρίασης της Επιτροπής, της 8ης Μαρτίου 2017,

–  έχοντας υπόψη το ενημερωτικό έγγραφο σχετικά με τις παραπλανητικές πρακτικές συσκευασίας, που συνέταξε το Τμήμα Πολιτικής Α τον Ιανουάριο του 2012,

–  έχοντας υπόψη το ψήφισμά του της 11ης Ιουνίου 2013 σχετικά με ένα νέο θεματολόγιο για την ευρωπαϊκή πολιτική καταναλωτών(4),

–  έχοντας υπόψη το ψήφισμά του της 22ας Μαΐου 2012 σχετικά με την στρατηγική για την ενίσχυση των δικαιωμάτων των ευάλωτων καταναλωτών(5), και ιδίως την παράγραφο 6,

–  έχοντας υπόψη το ψήφισμά του της 4ης Φεβρουαρίου 2014 σχετικά με τη μεταφορά της οδηγίας 2005/29/ΕΚ για τις αθέμιτες εμπορικές πρακτικές(6),

–  έχοντας υπόψη το ψήφισμά του της 7ης Ιουνίου 2016 για τις αθέμιτες εμπορικές πρακτικές στην αλυσίδα εφοδιασμού τροφίμων(7),

–  έχοντας υπόψη το ψήφισμά του της 19ης Ιανουαρίου 2016 σχετικά με την ετήσια έκθεση για την πολιτική ανταγωνισμού της ΕΕ(8), και ιδίως την παράγραφο 14,

–  έχοντας υπόψη το ψήφισμά του της 14ης Φεβρουαρίου 2017 σχετικά με την ετήσια έκθεση για την πολιτική ανταγωνισμού της ΕΕ(9), και ιδίως την παράγραφο 178,

–  έχοντας υπόψη τη μείζονος σημασίας επερώτηση της 15ης Μαρτίου 2017 σχετικά με τις διαφορές όσον αφορά τις δηλώσεις, τη σύνθεση και τη γεύση προϊόντων στις αγορές των κρατών μελών της κεντρικής/ανατολικής Ευρώπης και αυτών της δυτικής Ευρώπης(10),

–  έχοντας υπόψη τη συνοπτική ενημέρωση της Ευρωπαϊκής Υπηρεσίας Κοινοβουλευτικής Έρευνας του Ιουνίου του 2017, με τίτλο «Dual quality of branded food products: Addressing a possible east-west divide » (Διπλή ποιότητα των επώνυμων τροφίμων: αντιμετώπιση ενός πιθανού χάσματος ανατολής-δύσης),

–  έχοντας υπόψη την έρευνα για τα τρόφιμα και τους Τσέχους καταναλωτές που διενέργησε η τσεχική Αρχή Γεωργίας και Επιθεώρησης των Τροφίμων τον Φεβρουάριο του 2016,

–  έχοντας υπόψη την ειδική μελέτη σχετικά με το ζήτημα των δύο ποιοτήτων και της σύνθεσης των προϊόντων που διατίθενται στην ενιαία αγορά της Ευρωπαϊκής Ένωσης από την άποψη του δικαίου προστασίας των καταναλωτών (ιδίως από την άποψη των αθέμιτων εμπορικών πρακτικών), του δικαίου του ανταγωνισμού (ιδιαίτερα από την άποψη του αθέμιτου ανταγωνισμού) και των δικαιωμάτων βιομηχανικής ιδιοκτησίας, την οποία διεξήγαγε η νομική σχολή του Πανεπιστημίου του Palacký στο Olomouc, το 2017,

–  έχοντας υπόψη τις διάφορες έρευνες, μελέτες και δοκιμές που πραγματοποιήθηκαν τα τελευταία χρόνια από τις αρχές επιθεώρησης τροφίμων σε ορισμένα κράτη μέλη της Κεντρικής και Ανατολικής Ευρώπης,

–  έχοντας υπόψη την έκθεση Nielsen του Νοεμβρίου του 2014 σχετικά με την κατάσταση της ιδιωτικής ετικέτας σε ολόκληρο τον κόσμο,

–  έχοντας υπόψη την ανακοίνωση της Επιτροπής, της 11ης Απριλίου 2018, με τίτλο «Nέα συμφωνία για τους καταναλωτές» (COM(2018)0183),

–  έχοντας υπόψη την πρόταση που κατέθεσε η Επιτροπή, στις 11 Απριλίου 2018, για οδηγία του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου για την καλύτερη επιβολή και τον εκσυγχρονισμό των κανόνων της ΕΕ για την προστασία των καταναλωτών (COM(2018)0185),

–  έχοντας υπόψη τον κανονισμό (ΕΚ) αριθ. 178/2002 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου, της 28ης Ιανουαρίου 2002, για τον καθορισμό των γενικών αρχών και απαιτήσεων της νομοθεσίας για τα τρόφιμα, για την ίδρυση της Ευρωπαϊκής Αρχής για την Ασφάλεια των Τροφίμων και τον καθορισμό διαδικασιών σε θέματα ασφαλείας των τροφίμων(11),

–  έχοντας υπόψη το άρθρο 17 παράγραφος 2 του Χάρτη Θεμελιωδών Δικαιωμάτων της Ευρωπαϊκής Ένωσης, το οποίο αναφέρεται στην προστασία της πνευματικής ιδιοκτησίας,

–  έχοντας υπόψη την από 23ης Μαρτίου 2018 κοινή επιστολή της Δημοκρατίας της Κροατίας, της Τσεχικής Δημοκρατίας, της Ουγγαρίας, της Λιθουανίας, της Δημοκρατίας της Πολωνίας και της Σλοβακικής Δημοκρατίας προς την Ευρωπαϊκή Επιτροπή, σχετικά με το ζήτημα των προϊόντων δύο ποιοτήτων στο πλαίσιο της νέας συμφωνίας για τους καταναλωτές,

–  έχοντας υπόψη τα αποτελέσματα συγκριτικών μελετών οι οποίες πραγματοποιήθηκαν από τις αρχές και τις ενώσεις που προστατεύουν τα δικαιώματα των καταναλωτών σε πολλά κράτη μέλη της ΕΕ,

–  έχοντας υπόψη την πρόταση της Επιτροπής για επικαιροποίηση της οδηγίας 2005/29/ΕΚ για τις αθέμιτες εμπορικές πρακτικές, προκειμένου να καταστεί σαφές ότι οι εθνικές αρχές μπορούν να αξιολογήσουν και να αντιμετωπίσουν τις παραπλανητικές εμπορικές πρακτικές που περιλαμβάνουν την εμπορία προϊόντων ως πανομοιότυπων σε αρκετές χώρες της ΕΕ, εάν η σύνθεση ή τα χαρακτηριστικά τους διαφέρουν σημαντικά,

–  έχοντας υπόψη το άρθρο 52 του Κανονισμού του,

–  έχοντας υπόψη την έκθεση της Επιτροπής Εσωτερικής Αγοράς και Προστασίας των Καταναλωτών και τις γνωμοδοτήσεις της Επιτροπής Περιβάλλοντος, Δημόσιας Υγείας και Ασφάλειας των Τροφίμων και της Επιτροπής Γεωργίας και Ανάπτυξης της Υπαίθρου (A8-0267/2018),

Α.  λαμβάνοντας υπόψη ότι, κατά την προώθηση, την πώληση ή την προμήθεια προϊόντων, οι επιχειρήσεις θα πρέπει να παρέχουν στους καταναλωτές ακριβείς και εύκολα κατανοητές πληροφορίες σχετικά με την ακριβή σύνθεση του προϊόντος, συμπεριλαμβανομένων των τοπικών προϊόντων και συνταγών, ώστε αυτοί να μπορούν να λαμβάνουν τεκμηριωμένες αποφάσεις αγοράς·

Β.  λαμβάνοντας υπόψη ότι μια βασική αρχή για τα σήματα πρέπει να είναι η εμπιστοσύνη των καταναλωτών στη σύνθεση, την αξία και την ποιότητα ενός προϊόντος· λαμβάνοντας υπόψη ότι, ως εκ τούτου, είναι καθήκον των κατασκευαστών να εξασφαλίζουν την τήρηση των εν λόγω προσδοκιών·

Γ.  λαμβάνοντας υπόψη ότι οι καταναλωτές δεν γνωρίζουν ότι τα προϊόντα με το ίδιο εμπορικό σήμα και την ίδια συσκευασία προσαρμόζονται στις τοπικές προτιμήσεις και επιθυμίες, και λαμβάνοντας υπόψη ότι η διαφορετική ποιότητα των προϊόντων εγείρει ανησυχίες για διαφορετική αντιμετώπιση ορισμένων κρατών μελών· λαμβάνοντας υπόψη ότι η Ευρωπαϊκή Ένωση έχει ήδη αναπτύξει σήματα προκειμένου να ανταποκριθεί σε συγκεκριμένες προσδοκίες των καταναλωτών και να λάβει υπόψη τα ιδιαίτερα χαρακτηριστικά της παραγωγής που αναγνωρίζονται με τη χρήση ενδείξεων ποιότητας·

Δ.  λαμβάνοντας υπόψη ότι η οδηγία 2005/29/ΕΚ για τις αθέμιτες εμπορικές πρακτικές (ΟΑΕΠ) είναι το βασικό νομοθετικό εργαλείο της Ένωσης για να διασφαλίζει ότι οι καταναλωτές δεν εκτίθενται σε παραπλανητικές διαφημίσεις και άλλες αθέμιτες πρακτικές κατά τις συναλλαγές μεταξύ επιχειρήσεων και καταναλωτών, συμπεριλαμβανομένης της εμπορικής διάθεσης προϊόντων με πανομοιότυπη εμπορική ονομασία κατά τρόπο που μπορεί να παραπλανήσει τους καταναλωτές·

Ε.  λαμβάνοντας υπόψη ότι οι αθέμιτες εμπορικές πρακτικές μπορούν να είναι διατυπωμένες στην ΟΑΕΠ κατά τρόπο ώστε να απαγορεύονται σε όλες τις περιπτώσεις ή σε ορισμένες περιπτώσεις· λαμβάνοντας υπόψη ότι, σύμφωνα με τα πορίσματα της Επιτροπής, η καταγραφή μιας πρακτικής στο παράρτημα Ι της ΟΑΕΠ, κατά περίπτωση, οδηγεί σε μεγαλύτερη ασφάλεια δικαίου και, ως εκ τούτου, στον δικαιότερο ανταγωνισμό μεταξύ παραγωγών στην αγορά·

ΣΤ.  λαμβάνοντας υπόψη ότι οι καταναλωτές πραγματοποιούν συνειρμική σύνδεση μεταξύ εμπορικού σήματος, προϊόντος και ποιότητας και, συνεπώς, προσδοκούν την ίδια ποιότητα για ένα προϊόν με το ίδιο εμπορικό σήμα ή/και πανομοιότυπη εμφάνιση το οποίο διατίθεται τόσο στη χώρα τους όσο και σε άλλα κράτη μέλη·

Ζ.  λαμβάνοντας υπόψη ότι οι καταναλωτές πραγματοποιούν επίσης συνειρμική σύνδεση μεταξύ εμπορικού σήματος και επισήμανσης ή συσκευασίας ενός αγροτικού ή διατροφικού προϊόντος και ποιότητας και, συνεπώς, προσδοκούν την ίδια ακριβώς ποιότητα και σύσταση για ένα προϊόν με την ίδια επισήμανση ή πανομοιότυπη εμφάνιση, είτε πωλείται στη χώρα τους είτε σε άλλο κράτος μέλος· λαμβάνοντας υπόψη ότι όλοι οι αγρότες της Ευρωπαϊκής Ένωσης παράγουν προϊόντα που πληρούν τα ίδια υψηλά πρότυπα και οι καταναλωτές αναμένουν αυτή η ομοιομορφία στην ποιότητα να ισχύει και για άλλα προϊόντα της τροφικής αλυσίδας, ανεξαρτήτως του τόπου διαμονής τους·

Η.  λαμβάνοντας υπόψη ότι όλοι οι πολίτες της ΕΕ αξίζουν ίση μεταχείριση όσον αφορά τα τρόφιμα και τα μη εδώδιμα προϊόντα που πωλούνται στην ενιαία αγορά·

Θ.  λαμβάνοντας υπόψη ότι πρέπει να εξαλειφθούν οι αθέμιτες πρακτικές ως προς αυτό, ώστε να αποφεύγεται η παραπλάνηση των καταναλωτών, καθώς και ότι μόνο μια ισχυρή συνέργεια σε επίπεδο ΕΕ μπορεί να επιλύσει αυτό το διασυνοριακό ζήτημα·

Ι.  λαμβάνοντας υπόψη ότι η αξιολόγηση του αν μια εμπορική πρακτική είναι αθέμιτη βάσει της ΟΑΕΠ πρέπει να διενεργείται κατά περίπτωση από τα κράτη μέλη, εξαιρουμένης της περίπτωσης των πρακτικών που παρατίθενται στο παράρτημα Ι της εν λόγω οδηγίας·

ΙΑ.  λαμβάνοντας υπόψη ότι, στην ομιλία που εκφώνησε για την κατάσταση της Ένωσης το 2017, ο Πρόεδρος Juncker τόνισε πως είναι απαράδεκτο σε ορισμένα μέρη της Ευρώπης να πωλούνται τρόφιμα χαμηλότερης ποιότητας από ό,τι σε άλλες χώρες, ενώ η συσκευασία και η εμπορική ονομασία τους είναι πανομοιότυπες·

ΙΒ.  λαμβάνοντας υπόψη ότι η εφαρμογή της ΟΑΕΠ διαφέρει σημαντικά από το ένα κράτος μέλος στο άλλο και ότι οι μεθοδολογικές προσεγγίσεις και η αποτελεσματικότητα της επίλυσης διαφορών και της επιβολής της οδηγίας διαφέρουν επίσης σημαντικά μεταξύ των κρατών μελών·

ΙΓ.  λαμβάνοντας υπόψη ότι το σήμα διαδραματίζει συχνά τον σημαντικότερο ρόλο στις αποφάσεις για την αξία ενός προϊόντος·

ΙΔ.  λαμβάνοντας υπόψη ότι ένα ενισχυμένο και πιο αποτελεσματικό πλαίσιο συνεργασίας για την επιβολή θα ενίσχυε την εμπιστοσύνη και θα περιόριζε τη ζημία των καταναλωτών·

ΙΕ.  λαμβάνοντας υπόψη ότι όλοι οι καταναλωτές στην ΕΕ έχουν τα ίδια δικαιώματα και ότι οι αναλύσεις δείχνουν πως ορισμένοι παραγωγοί και παρασκευαστές έχουν πουλήσει προϊόντα διαφορετικής ποιότητας με την ίδια εμπορική ονομασία και με παραπλανητικά πανομοιότυπη εμφάνιση, ενώ ορισμένα προϊόντα σε κάποιες χώρες έχουν χαμηλότερη περιεκτικότητα όσον αφορά το κύριο συστατικό ή περιέχουν συστατικά χαμηλότερης ποιότητας που αντικαθιστούν άλλα υψηλότερης ποιότητας· λαμβάνοντας υπόψη ότι το πρόβλημα αυτό είναι πιο διαδεδομένο στα κράτη μέλη που προσχώρησαν στην ΕΕ από το 2004 και μετά· λαμβάνοντας υπόψη ότι κατά τις αναλύσεις εντοπίστηκαν περιπτώσεις όμοιων προϊόντων ή προϊόντων με παραπλανητικά πανομοιότυπη εμφάνιση, αλλά χαμηλότερης ποιότητας ή με διαφορετική γεύση, σύσταση ή άλλα οργανοληπτικά χαρακτηριστικά, τα οποία πωλούνται σε τιμές που ποικίλλουν σημαντικά από τη μια χώρα στην άλλη· λαμβάνοντας υπόψη ότι ακόμη και αν αυτό δεν συνιστά παραβίαση των αρχών της οικονομίας της ελεύθερης αγοράς ή των ισχυόντων κανόνων σχετικά με την επισήμανση ή άλλης νομοθεσίας για τα τρόφιμα, συνιστά ωστόσο κατάχρηση της εμπορικής επωνυμίας και αποτελεί εμπόδιο για την τήρηση της αρχής περί ίσης μεταχείρισης των καταναλωτών·

ΙΣΤ.  λαμβάνοντας υπόψη ότι υπήρξαν περιπτώσεις σημαντικών διαφορών σε προϊόντα όπως οι βρεφικές τροφές, γεγονός που θέτει υπό αμφισβήτηση τις αρχές και τα επιχειρήματα των παρασκευαστών, οι οποίοι ισχυρίζονται ότι προσαρμόζουν τα προϊόντα τους σύμφωνα με τις τοπικές προτιμήσεις· λαμβάνοντας υπόψη ότι ορισμένα εργαστηριακά πορίσματα επιβεβαιώνουν ότι τα προϊόντα χαμηλότερης ποιότητας ενδέχεται να περιέχουν λιγότερο υγιεινούς συνδυασμούς συστατικών και, ως εκ τούτου, να θέτουν εμπόδια στην τήρηση της αρχής περί ίσης μεταχείρισης των καταναλωτών· λαμβάνοντας υπόψη ότι ορισμένοι εκπρόσωποι παραγωγών και παρασκευαστών έχουν συμφωνήσει να τροποποιήσουν τις συνταγές τους σε ορισμένες χώρες, ούτως ώστε να προσφέρονται πανομοιότυπα προϊόντα σε ολόκληρη την ενιαία αγορά·

ΙΖ.  λαμβάνοντας υπόψη ότι αυτές οι απαράδεκτες πρακτικές εφαρμόζονται από γνωστές πολυεθνικές εταιρείες του αγροδιατροφικού τομέα που επιδιώκουν να μεγιστοποιήσουν τα περιθώρια κέρδους τους με βάση τις διαφορές που υφίστανται στην αγοραστική δύναμη διαφόρων κρατών μελών·

ΙΗ.  λαμβάνοντας υπόψη ότι, στο πλαίσιο της Νέας Συμφωνίας για τους Καταναλωτές, μια στοχευμένη αναθεώρηση των οδηγιών της ΕΕ για τους καταναλωτές, σε συνέχεια του ελέγχου καταλληλότητας της νομοθεσίας της ΕΕ για τους καταναλωτές και την εμπορία, η Επιτροπή πρότεινε την επικαιροποίηση της ΟΑΕΠ προκειμένου να καταστεί σαφής η δυνατότητα των εθνικών αρχών να αξιολογούν και να αντιμετωπίζουν τις παραπλανητικές εμπορικές πρακτικές που περιλαμβάνουν την εμπορία υποτιθέμενα πανομοιότυπων προϊόντων σε διάφορα κράτη μέλη, όταν η σύνθεση ή τα χαρακτηριστικά τους στην πραγματικότητα διαφέρουν σημαντικά·

ΙΘ.  λαμβάνοντας υπόψη ότι οι καταναλωτές δεν θα πρέπει να παραπλανώνται, αλλά ταυτόχρονα η διαφοροποίηση των προϊόντων και η καινοτομία δεν θα πρέπει να περιορίζονται·

Κ.  λαμβάνοντας υπόψη ότι η ενιαία αγορά έχει αποφέρει πολύ σημαντικά οφέλη στις επιχειρήσεις της αλυσίδας εφοδιασμού τροφίμων και ότι το εμπόριο τροφίμων αποκτά ολοένα μεγαλύτερη διασυνοριακή διάσταση και ιδιαίτερη σημασία για τη λειτουργία της ενιαίας αγοράς·

ΚΑ.  λαμβάνοντας υπόψη ότι, για να αξιοποιηθούν πλήρως τα οφέλη της εσωτερικής αγοράς, είναι πολύ σημαντικό να υπάρξει καλύτερη εφαρμογή της υφιστάμενης νομοθεσίας της ΕΕ για τα τρόφιμα και τους καταναλωτές, ώστε να εντοπιστούν και να αντιμετωπιστούν αδικαιολόγητα διπλά πρότυπα και, ως εκ τούτου, να προστατευθούν οι καταναλωτές από παραπλανητικές πληροφορίες και εμπορικές πρακτικές·

ΚΒ.  λαμβάνοντας υπόψη ότι υπάρχει συνεχής ανάγκη ενίσχυσης του ρόλου των ενώσεων καταναλωτών ως προς το θέμα αυτό· λαμβάνοντας υπόψη ότι οι ενώσεις καταναλωτών διαδραματίζουν μοναδικό ρόλο στην εξασφάλιση της εμπιστοσύνης των καταναλωτών και, συνεπώς, θα πρέπει να υποστηριχθούν περισσότερο, μέσω πρόσθετων νομικών και οικονομικών μέτρων και δημιουργίας ικανοτήτων·

ΚΓ.  λαμβάνοντας υπόψη ότι οι αποδεδειγμένες διαφορές στα συστατικά προκειμένου για συγκρίσιμα προϊόντα θα μπορούσε μακροπρόθεσμα να αποτελέσει κίνδυνο για την υγεία των καταναλωτών, ιδίως στην περίπτωση ευάλωτων καταναλωτών, όπως τα παιδιά και οι άνθρωποι με προβλήματα διατροφής ή/και υγείας, συντείνοντας κατ’ αυτόν τον τρόπο στην υποβάθμιση της ευημερίας των πολιτών· λαμβάνοντας υπόψη ότι αυτό ισχύει, για παράδειγμα, όταν το επίπεδο του λίπους ή/και της ζάχαρης είναι υψηλότερο του αναμενόμενου, όταν τα λίπη ζωικής προέλευσης αντικαθίστανται με λίπη φυτικής προέλευσης ή αντιστρόφως, όταν η ζάχαρη αντικαθίσταται με τεχνητά γλυκαντικά ή όταν η περιεκτικότητα σε αλάτι είναι μεγαλύτερη· λαμβάνοντας υπόψη ότι η επισήμανση που δεν δίνει ακριβή εικόνα των χρησιμοποιούμενων προσθέτων ή του αριθμού των υποκαταστάτων των βασικών συστατικών που χρησιμοποιούνται παραπλανά τον καταναλωτή και μπορεί να θέσει σε κίνδυνο την υγεία του·

ΚΔ.  λαμβάνοντας υπόψη ότι δεν υπάρχουν νομοθετικές διατάξεις σχετικά με τα προϊόντα δύο ποιοτήτων σε επίπεδο ΕΕ, με αποτέλεσμα να μην είναι δυνατή η σύγκριση ποιοτήτων ή ο εντοπισμός τέτοιων περιπτώσεων και, συνεπώς, να μην υπάρχουν μέσα που θα μπορούσαν να διορθώσουν αυτή την κατάσταση· λαμβάνοντας υπόψη ότι από τις υπηρεσίες ελέγχου και ανάλυσης υγείας και τροφίμων της Επιτροπής έχουν αναφερθεί τακτικά ανεπάρκειες όσον αφορά την εφαρμογή και επιβολή των ισχυουσών απαιτήσεων της νομοθεσίας της ΕΕ για τα τρόφιμα, για παράδειγμα στην επισήμανση μηχανικώς διαχωρισμένου κρέατος(12) ή στη χρήση προσθέτων(13)·

ΚΕ.  λαμβάνοντας υπόψη ότι διαφορές στη σύνθεση που ενδέχεται να επηρεάζουν την υγεία των καταναλωτών μπορεί να εντοπίζονται όχι μόνο στα τρόφιμα, αλλά και στα καλλυντικά, στα προϊόντα υγιεινής και στα προϊόντα καθαρισμού·

ΚΣΤ.  λαμβάνοντας υπόψη ότι οι δραστηριότητες ανασύστασης για τη μείωση των λιπαρών, των σακχάρων και του αλατιού στα τρόφιμα υστερούν σε πολλές χώρες της Κεντρικής, Ανατολικής και Νοτιοανατολικής Ευρώπης·

1.  υπογραμμίζει ότι τα αποτελέσματα πολυάριθμων δοκιμών και ερευνών σε πολλά κράτη μέλη, κυρίως στην Κεντρική και Ανατολική Ευρώπη, με διαφορετικές μεθοδολογίες για την εργαστηριακή δοκιμή, απέδειξαν ότι υπάρχουν διαφορές μεταξύ διαφόρων μεγεθών, μεταξύ άλλων όσον αφορά τη σύνθεση και τα χρησιμοποιούμενα συστατικά, μεταξύ προϊόντων που διαφημίζονται και διανέμονται στην ενιαία αγορά με το ίδιο εμπορικό σήμα και με φαινομενικά πανομοιότυπη συσκευασία, εις βάρος των καταναλωτών· σημειώνει ότι, σύμφωνα με έρευνα που διενεργήθηκε για εθνική αρμόδια αρχή, η συντριπτική πλειονότητα των καταναλωτών ανησυχεί για τις εν λόγω διαφορές· ως εκ τούτου, καταλήγει στο συμπέρασμα ότι, με βάση τα πορίσματα των εν λόγω δοκιμών και ερευνών, οι καταναλωτές ανησυχούν για τις διακρίσεις μεταξύ των διαφόρων αγορών στα κράτη μέλη· υπογραμμίζει ότι κάθε τέτοιου είδους διάκριση είναι απαράδεκτη και ότι όλοι οι καταναλωτές της ΕΕ θα πρέπει να έχουν πρόσβαση στο ίδιο επίπεδο ποιότητας των προϊόντων·

2.  επισημαίνει ότι οι περιπτώσεις τέτοιων σημαντικών διαφορών δεν αφορούν μόνο τρόφιμα αλλά, συχνά, και προϊόντα εκτός των τροφίμων, συμπεριλαμβανομένων απορρυπαντικών, καλλυντικών, ειδών προσωπικής περιποίησης και βρεφικών προϊόντων·

3.  υπενθυμίζει ότι το Κοινοβούλιο είχε καλέσει την Επιτροπή το 2013 να διενεργήσει ουσιαστική έρευνα ώστε να εκτιμηθεί αν υφίσταται ανάγκη για προσαρμογή της ισχύουσας ενωσιακής νομοθεσίας, και να ενημερώσει το Κοινοβούλιο και τους καταναλωτές για τα αποτελέσματα·

4.  επικροτεί τις πρόσφατες πρωτοβουλίες που ανακοίνωσε η Επιτροπή για την αντιμετώπιση του ζητήματος, και ιδίως τη δέσμευσή της να παράσχει κοινή μεθοδολογία δοκιμών και να διαθέσει προϋπολογισμό για την ανάπτυξη και την εφαρμογή της και για τη συλλογή περαιτέρω αξιόπιστων και συγκρίσιμων αποδεικτικών στοιχείων, καθώς και να επικαιροποιήσει την ΟΑΕΠ και να θέσει σε λειτουργία το Κέντρο γνώσεων για ζητήματα απάτης και ποιότητας στον τομέα των τροφίμων·

5.  λαμβάνει υπόψη την εντολή που ανατέθηκε από το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο στο φόρουμ υψηλού επιπέδου για τη βελτίωση της λειτουργίας της αλυσίδας εφοδιασμού τροφίμων, όσον αφορά την αντιμετώπιση του ζητήματος των προϊόντων δύο ποιοτήτων· ενθαρρύνει τα κράτη μέλη και τις αρμόδιες αρχές τους να συμμετάσχουν ενεργά στις εν εξελίξει πρωτοβουλίες, που περιλαμβάνουν την ανάπτυξη κοινής μεθοδολογίας δοκιμών και την ενσωμάτωσή της στις εργασιακές πρακτικές τους, καθώς και τη συλλογή περαιτέρω αποδεικτικών στοιχείων· τονίζει ότι τα μέρη που εκπροσωπούν τα συμφέροντα των καταναλωτών πρέπει να συμμετέχουν ενεργά και να μπορούν να εκδίδουν γνώμες για λογαριασμό τους, συμπεριλαμβανομένων των εκπροσώπων οργανώσεων καταναλωτών, κατασκευαστών και ερευνητικών οργανισμών οι οποίοι έχουν διεξαγάγει δοκιμές προϊόντων σε κράτη μέλη· πιστεύει ότι το Κοινοβούλιο θα πρέπει να συμμετάσχει σε όλες τις εν εξελίξει πρωτοβουλίες που ενδέχεται να έχουν αντίκτυπο στις προσπάθειες να αντιμετωπιστεί το ζήτημα της διπλής ποιότητας·

6.  συνιστά στα ενδιαφερόμενα κράτη μέλη να διατυπώσουν τη δική τους εκτίμηση για τη μεθοδολογία και την αποτελεσματικότητα της εφαρμογής της οδηγίας για τις αθέμιτες εμπορικές πρακτικές και άλλων υφιστάμενων νομοθετικών πράξεων σχετικά με το θέμα της διπλής ποιότητας των τροφίμων και άλλων προϊόντων και να την υποβάλουν στην Επιτροπή για αντικειμενική αξιολόγηση της σοβαρότητας του προβλήματος·

7.  επιδοκιμάζει την έγκριση από το Κοινοβούλιο δοκιμαστικού σχεδίου για το 2018 το οποίο έγκειται στη διεξαγωγή σειράς ερευνών αγοράς σχετικά με ορισμένες κατηγορίες καταναλωτικών προϊόντων, προκειμένου να εκτιμηθούν διάφορες πτυχές του ζητήματος των προϊόντων δύο ποιοτήτων· αναμένει ότι το σχέδιο θα υλοποιηθεί και θα δημοσιευτεί εμπρόθεσμα, όπως είχε αρχικά προγραμματιστεί· πιστεύει ότι το σχέδιο πρέπει να επεκταθεί και στο 2019, ώστε να εξασφαλιστεί μεγαλύτερο εύρος γνώσεων και να καλυφθεί ο τομέας των μη εδώδιμων προϊόντων· ζητεί να γίνει δυνατή μια μεγαλύτερη συμμετοχή των ευρωβουλευτών στην επίβλεψη του έργου· ενθαρρύνει το Κοινοβούλιο, την Επιτροπή και τα κράτη μέλη να κάνουν χρήση όλων των διαθέσιμων εργαλείων, συμπεριλαμβανομένων των δοκιμαστικών και των εθνικών σχεδίων, με σκοπό την περαιτέρω αξιολόγηση των διαφόρων πτυχών των προϊόντων δύο ποιοτήτων·

8.  τονίζει ότι η ολοκληρωμένη ενημέρωση όσον αφορά τη δημόσια αρχή που είναι αρμόδια για την ανάληψη δράσης και τις σχετικές διοικητικές ή δικαστικές διαδικασίες, συμπεριλαμβανομένης της δυνατότητας των πολιτών να υποβάλλουν διαδικτυακές καταγγελίες έχει ζωτική σημασία για την αποτελεσματική επιβολή της ΟΑΕΠ· ως εκ τούτου, θεωρεί αρνητική την απουσία πληροφοριών στα ενδιαφερόμενα κράτη μέλη, τα οποία, παρά τις ανησυχίες που έχουν εκφράσει σχετικά με την ανάγκη να αντιμετωπιστεί το πρόβλημα των προϊόντων δύο ποιοτήτων, δεν καθιστούν τις πληροφορίες αυτές διαθέσιμες στους δικτυακούς τόπους των αρμόδιων αρχών·

9.  υπογραμμίζει ότι η Επιτροπή έχει ήδη λάβει κοινοποίηση σχετικά με ένα νέο εθνικό μέτρο επισήμανσης που έχει σχεδιαστεί με στόχο την προειδοποίηση των καταναλωτών για τις διαφορές στη σύνθεση τροφίμων·

10.  εκφράζει ικανοποίηση για το γεγονός ότι, προκειμένου να βελτιωθεί περαιτέρω η προστασία των καταναλωτών στην ΕΕ και να παρασχεθεί στήριξη στις επιχειρήσεις, η Επιτροπή ξεκίνησε ένα επιγραμμικό πρόγραμμα κατάρτισης για να βοηθήσει τις εταιρείες να κατανοήσουν καλύτερα και να επιβάλουν τα δικαιώματα των καταναλωτών στην ΕΕ·

Ανακοίνωση της Επιτροπής σχετικά με την εφαρμογή της ενωσιακής νομοθεσίας περί προστασίας των καταναλωτών σε ζητήματα προϊόντων δύο ποιοτήτων

11.  λαμβάνει υπόψη την ανακοίνωση της Επιτροπής σχετικά με την εφαρμογή της ενωσιακής νομοθεσίας περί τροφίμων και περί προστασίας των καταναλωτών σε ζητήματα προϊόντων δύο ποιοτήτων· επισημαίνει ότι σκοπός της ανακοίνωσης είναι να βοηθήσει τις εθνικές αρχές να προσδιορίσουν κατά πόσον μια εταιρεία παραβιάζει τη νομοθεσία της ΕΕ για τα τρόφιμα και τους καταναλωτές όταν πωλεί προϊόντα δύο ποιοτήτων σε διαφορετικές χώρες και να τις συμβουλεύσει σχετικά με τον τρόπο συνεργασίας μεταξύ τους· εκφράζει την ανησυχία του για το γεγονός ότι η σταδιακή προσέγγιση της ανακοίνωσης για τον προσδιορισμό από τις εθνικές αρχές του κατά πόσον οι παραγωγοί παραβιάζουν τη νομοθεσία της ΕΕ δεν εφαρμόζεται στην πράξη από τις αρχές, γεγονός που θα μπορούσε να σημαίνει ότι παραβιάζονται τα δικαιώματα των καταναλωτών·

12.  συμφωνεί με την Επιτροπή ότι στην ενιαία αγορά, όπου οι καταναλωτές έχουν μια γενική αντίληψη των αρχών της ελεύθερης κυκλοφορίας και της ισότιμης πρόσβασης στα εμπορεύματα, οι καταναλωτές δεν περιμένουν, εκ των προτέρων, να διαφέρουν μεταξύ τους επώνυμα προϊόντα που διατίθενται σε διαφορετικές χώρες· υπενθυμίζει ότι, σύμφωνα με την Επιτροπή, οι μελέτες σχετικά με την πίστη σε εμπορικό σήμα αποδεικνύουν ότι, στον νου των καταναλωτών, τα εμπορικά σήματα λειτουργούν ως πιστοποιητικά ελεγχόμενης και σταθερής ποιότητας· συμφωνεί περαιτέρω με την Επιτροπή ότι αυτό εξηγεί τον λόγο για τον οποίο ορισμένοι καταναλωτές μπορεί να αναμένουν από τα επώνυμα προϊόντα να είναι ισοδύναμης ποιότητας, εάν όχι ακριβώς ίδια, οπουδήποτε και όποτε αγοράζονται, και να αναμένουν από τους ιδιοκτήτες εμπορικών σημάτων να τους ενημερώνουν όταν αποφασίζουν να αλλάξουν τη σύνθεση των προϊόντων τους·

13.  επομένως, θεωρεί ότι η παροχή κάθε πρόσθετης πληροφορίας, έστω και εντός του κύριου οπτικού πεδίου μιας συσκευασίας, είναι ανεπαρκής, εκτός εάν ο καταναλωτής κατανοεί σαφώς ότι το εν λόγω προϊόν διαφέρει από φαινομενικά πανομοιότυπα προϊόντα του ίδιου σήματος που πωλούνται σε άλλο κράτος μέλος·

14.  συμφωνεί με την Επιτροπή, στο πλαίσιο αυτό, ότι οι παραγωγοί δεν πρέπει κατ’ ανάγκη να προσφέρουν πανομοιότυπα προϊόντα σε διαφορετικές γεωγραφικές περιοχές και ότι η ελεύθερη κυκλοφορία των εμπορευμάτων δεν σημαίνει ότι κάθε προϊόν πρέπει να είναι πανομοιότυπο σε όλη την έκταση της ενιαίας αγοράς· τονίζει ότι οι υπεύθυνοι επιχειρήσεων επιτρέπεται να εμπορεύονται και να πωλούν προϊόντα με διαφορετικές συνθέσεις και χαρακτηριστικά, με βάση θεμιτούς παράγοντες, υπό τον όρο ότι τηρούν πλήρως τη νομοθεσία της ΕΕ· τονίζει, ωστόσο, ότι τα προϊόντα αυτά δεν πρέπει να διαφέρουν ως προς την ποιότητα όταν προσφέρονται στους καταναλωτές σε διαφορετικές αγορές·

15.  θεωρεί ότι το να παρέχονται στους καταναλωτές ακριβείς και εύληπτες πληροφορίες έχει καίρια σημασία για την αντιμετώπιση του ζητήματος των προϊόντων δύο ποιοτήτων· είναι πεπεισμένο ότι σε περίπτωση που μια εταιρεία προτίθεται να διαθέσει στην αγορά διαφόρων κρατών μελών ένα προϊόν το οποίο διαφέρει ως προς ορισμένα χαρακτηριστικά, το εν λόγω προϊόν δεν μπορεί να φέρει επισήμανση και εμπορική επωνυμία φαινομενικά ακριβώς ίδια·

16.  σημειώνει ότι ενδέχεται να υπάρχουν αποδεκτές διαφορές στη σύνθεση ενός προϊόντος ενός σήματος και ότι τα προϊόντα μπορεί να διαφέρουν λόγω των τοπικών προτιμήσεων των καταναλωτών, της προέλευσης των τοπικών συστατικών, των απαιτήσεων της εθνικής νομοθεσίας ή με στόχο την αλλαγή της σύνθεσης· τονίζει ότι η πρόθεση δεν είναι η θέσπιση ή η εναρμόνιση απαιτήσεων όσον αφορά την ποιότητα των τροφίμων και ότι δεν είναι σκόπιμο να επιβληθεί στους κατασκευαστές η ακριβής σύνθεση των διαφόρων προϊόντων· πιστεύει, ωστόσο, ότι οι προτιμήσεις των καταναλωτών δεν θα πρέπει να χρησιμοποιούνται ως δικαιολογία για την υποβάθμιση της ποιότητας ή για την προσφορά διαφορετικών ποιοτήτων στις διάφορες αγορές· τονίζει ότι οι καταναλωτές πρέπει να είναι ενημερωμένοι με σαφήνεια και ενήμεροι σχετικά με την προσαρμογή αυτή για κάθε προϊόν χωριστά και όχι μόνο σε γενικές γραμμές ότι αυτή η καθιερωμένη πρακτική υπάρχει·

17.  πιστεύει ότι η ανακοίνωση θεωρείται πως αφορά κυρίως τα τρόφιμα· θεωρεί ότι οι διατάξεις σχετικά με την εφαρμογή της νομοθεσίας για την προστασία των καταναλωτών θα πρέπει να εφαρμόζονται σε όλα τα εδώδιμα και μη εδώδιμα προϊόντα που διατίθενται γενικά στην ενιαία αγορά, και ότι οι ετικέτες των προϊόντων πρέπει να είναι ευανάγνωστες για τους καταναλωτές και να παρέχουν πλήρη ενημέρωση·

18.  εφιστά την προσοχή στην καθοδήγηση της Επιτροπής από το 2016 σχετικά με την εφαρμογή της οδηγίας για τις αθέμιτες εμπορικές πρακτικές, όπου αναφέρονται τα εξής: «τα προϊόντα του ίδιου σήματος τα οποία έχουν την ίδια ή παρόμοια συσκευασία μπορεί να διαφέρουν ως προς τη σύνθεσή τους ανάλογα με τον τόπο παρασκευής και την αγορά προορισμού, δηλαδή μπορεί να διαφέρουν από το ένα κράτος μέλος στο άλλο» και «σύμφωνα με την οδηγία για τις αθέμιτες εμπορικές πρακτικές, οι εμπορικές πρακτικές με τις οποίες προωθούνται προϊόντα με διαφορετική σύνθεση δεν είναι αυτές καθαυτές αθέμιτες»· τονίζει τη σημασία των εγγράφων καθοδήγησης που έχει εκδώσει η Επιτροπή για τη διευκόλυνση της ορθής και συνεκτικής εφαρμογής της οδηγίας για τις αθέμιτες εμπορικές πρακτικές· ως εκ τούτου, καλεί την Επιτροπή να αποσαφηνίσει τη σχέση μεταξύ της ανακοίνωσης, της καθοδήγησης και του εγγράφου που εκπονήθηκε από την υποομάδα για την εσωτερική αγορά του φόρουμ υψηλού επιπέδου για τη βελτίωση της λειτουργίας της αλυσίδας εφοδιασμού τροφίμων·

19.  επισημαίνει ότι ενδέχεται να ισχύουν διαφορετικές απαιτήσεις για τις μεθόδους ελέγχου των εθνικών αρμόδιων αρχών· υπογραμμίζει ότι υπάρχουν διάφορες αναλύσεις που έχουν ήδη διενεργηθεί και οι οποίες θα μπορούσαν να χρησιμεύσουν ως βάση για τον σχεδιασμό και την εφαρμογή της κοινής μεθοδολογίας δοκιμών, ακόμη και αν οι μεθοδολογίες τους διέφεραν και τα αποτελέσματά τους δεν αξιολογήθηκαν με τον ίδιο τρόπο· θεωρεί ότι ο στόχος των εργασιών για την ανάπτυξη μιας μεθοδολογίας υπό την καθοδήγηση του Κοινού Κέντρου Ερευνών της Επιτροπής (ΚΚΕρ) θα πρέπει να αναφέρεται σαφώς, ώστε να διασφαλίζεται η ενιαία ερμηνεία της προκύπτουσας μεθοδολογίας, συμπεριλαμβανομένου ενός ορισμού της «σημαντικής διαφοράς», και να παρέχεται η δυνατότητα στις αρμόδιες αρχές να τη χρησιμοποιούν· επισημαίνει ότι η καθιέρωση, μεταξύ των διαφόρων προϊόντων, του πλέον τυποποιημένου και, ως εκ τούτου, του «προϊόντος αναφοράς», θα μπορούσε να εμποδίσει τη συνολική αξιολόγηση, δεδομένου ότι ενδέχεται να είναι υπερβολικά δύσκολο να προσδιοριστεί·

20.  εκφράζει την ικανοποίησή του για τις προσπάθειες της Επιτροπής να βοηθήσει τις εθνικές αρχές επιβολής του νόμου στον εντοπισμό των αθέμιτων εμπορικών πρακτικών κατά την εμπορία των προϊόντων· καλεί την Επιτροπή να συντονίσει εν προκειμένω τις εθνικές αρμόδιες αρχές· υπογραμμίζει ότι στόχος της εν λόγω μεθοδολογίας είναι να εξασφαλίσει τη συλλογή αξιόπιστων και συγκρίσιμων αποδεικτικών στοιχείων από τα κράτη μέλη σε μια κοινή βάση και να συμβάλει σε μια συνολική αξιολόγηση της σοβαρότητας και της έκτασης του προβλήματος των προϊόντων δύο ποιοτήτων στην ενιαία αγορά· υπενθυμίζει ότι ο πραγματικός χαρακτήρας των αθέμιτων πρακτικών είναι πιθανό να εξακολουθήσει να κρίνεται μόνο κατά περίπτωση, δεδομένου ότι η έκταση της παραπλάνησης του καταναλωτή είναι πάντα θέμα υποκειμενικής κρίσης της αρμόδιας αρχής ή του δικαστηρίου·

21.  εκφράζει την ικανοποίησή του για την απόφαση της Επιτροπής να καλέσει τις αρμόδιες αρχές να διενεργήσουν περισσότερες δοκιμές στην αγορά των κρατών μελών, οι οποίες θα αφορούν συγκρίσεις προϊόντων μεταξύ διαφόρων περιφερειών και χωρών· υπενθυμίζει, ωστόσο, ότι, σύμφωνα με την Επιτροπή, οι δοκιμές αυτές πρέπει να διεξάγονται με μια κοινή προσέγγιση, η οποία δεν έχει ακόμη αναπτυχθεί πλήρως· τονίζει την ανάγκη τήρησης του χρονοδιαγράμματος, ώστε τα αποτελέσματα των δοκιμών που διεξάγονται στο πλαίσιο μιας κοινής μεθόδου δοκιμών να ολοκληρωθούν, να δημοσιευθούν σε όλες τις επίσημες γλώσσες της ΕΕ σε βάση δεδομένων που διατίθεται στο κοινό, και να αναλυθούν το συντομότερο δυνατό, αλλά όχι αργότερα από το τέλος του 2018· τονίζει, επιπλέον, την ανάγκη για ταχεία δημοσιοποίηση αυτών των αποτελεσμάτων, με σκοπό την ενημέρωση των καταναλωτών και των παραγωγών ώστε να αυξηθεί η ευαισθητοποίηση και, κατ’ αυτόν τον τρόπο, η συμβολή στη μείωση των περιπτώσεων προϊόντων δύο ποιοτήτων·

Άλλες πτυχές του ζητήματος των προϊόντων δύο ποιοτήτων

22.  υπογραμμίζει ότι οι ιδιωτικές ετικέτες αποτελούν πλέον ένα από τα βασικά προϊόντα που περιέχουν τα καλάθια των καταναλωτών και ότι το μερίδιο αγοράς τους αυξήθηκε στις περισσότερες κατηγορίες προϊόντων και στα περισσότερα κράτη μέλη κατά τη διάρκεια της προηγούμενης δεκαετίας· πιστεύει ότι οι ιδιωτικές ετικέτες δεν θα πρέπει να δίνουν την εντύπωση ότι πρόκειται για επώνυμα προϊόντα, ώστε να αποφεύγεται η σύγχυση των καταναλωτών· επαναλαμβάνει ότι στο θέμα των ιδιωτικών ετικετών πρέπει να δοθεί ιδιαίτερη προσοχή από την Επιτροπή, με σκοπό τον τερματισμό της σύγχυσης μεταξύ ιδιωτικών ετικετών και επώνυμων προϊόντων· επισημαίνει οι παραγωγοί και οι παρασκευαστές έχουν πρόσβαση στην ενιαία αγορά, η οποία όμως είναι επίσης πολύ ανταγωνιστική και υπάρχουν εμπορικά σήματα που είναι πασίγνωστα ή αντιμετωπίζονται θετικά σε ολόκληρη την Ένωση·

23.  υπενθυμίζει ότι το έχει καλέσει επανειλημμένα την Επιτροπή να εξακριβώσει αν η ύπαρξη προϊόντων δύο ποιοτήτων έχει αρνητικές συνέπειες για την τοπική και περιφερειακή παραγωγή, και ιδίως για τις ΜΜΕ· εκφράζει τη λύπη του για το γεγονός ότι μέχρι στιγμής δεν έχει παρουσιάσει κανένα στοιχείο·

24.  υπογραμμίζει ότι η παραποίηση των επώνυμων προϊόντων εκθέτει τους καταναλωτές σε κινδύνους για την υγεία και την ασφάλεια, υπονομεύει την εμπιστοσύνη των καταναλωτών στα εμπορικά σήματα και έχει ως αποτέλεσμα την απώλεια εσόδων για τους παραγωγούς· σημειώνει ότι το φάσμα των προϊόντων παραποίησης/απομίμησης που εντοπίζονται στην ΕΕ παραμένει ευρύ και περιλαμβάνει σχεδόν όλους τους τύπους εμπορευμάτων·

25.  εκφράζει ανησυχία σχετικά με τους περιορισμούς που επιβάλλονται στους εμπόρους όσον αφορά την αγορά εμπορευμάτων και οι οποίοι μπορεί να έχουν αρνητικές επιπτώσεις στη δυνατότητα επιλογής των καταναλωτών· παροτρύνει την Επιτροπή να εντοπίσει τους παράγοντες που συμβάλλουν στον κατακερματισμό της ενιαίας αγοράς όσον αφορά τα εμπορεύματα και περιορίζουν με αθέμιτο τρόπο τη δυνατότητα των καταναλωτών να επωφεληθούν από την ενιαία αγορά, με ιδιαίτερη έμφαση στους περιορισμούς εδαφικής διάθεσης και τις επιπτώσεις τους· καλεί την Επιτροπή να κάνει χρήση της νομοθεσίας περί ανταγωνισμού, κατά περίπτωση, για να αντιμετωπίσει τις εν λόγω πρακτικές·

26.  επισημαίνει ότι οι εθνικές αρμόδιες αρχές μπορούν να επιλέγουν δείγματα και να διενεργούν δοκιμές μόνο στο έδαφος του οικείου κράτους μέλους· τονίζει την ανάγκη για ενισχυμένη, αποτελεσματική, διαφανή και ταχεία διασυνοριακή συνεργασία και ανταλλαγή δεδομένων, συμπεριλαμβανομένης της ανταλλαγής πληροφοριών σχετικά με δυνητικά μη συμμορφούμενα προϊόντα και πληροφοριών σχετικά με πιθανές αθέμιτες πρακτικές, μεταξύ των εθνικών αρχών προστασίας των καταναλωτών και των αρχών ασφάλειας τροφίμων, των ενώσεων καταναλωτών και της Επιτροπής για την αντιμετώπιση του ζητήματος των προϊόντων δύο ποιοτήτων και τη βελτίωση και την προσέγγιση των τρόπων επιβολής της νομοθεσίας· καλεί την Επιτροπή και τα κράτη μέλη να συνεργαστούν στενότερα στο πεδίο αυτό· επιδοκιμάζει την έγκριση του αναθεωρημένου κανονισμού για τη συνεργασία όσον αφορά την προστασία των καταναλωτών (ΣΠΚ), ο οποίος ενισχύει τις εξουσίες διερεύνησης και επιβολής, βελτιώνει την ανταλλαγή πληροφοριών και δεδομένων και την πρόσβαση σε κάθε σχετική πληροφορία και θεσπίζει εναρμονισμένους κανόνες που καθορίζουν τις σχετικές διαδικασίες συντονισμού των ερευνών και των μέτρων επιβολής·

27.  αναγνωρίζει τη χρησιμότητα των «σαρώσεων», που αποτελούν σημαντική μορφή συντονισμού της επιβολής βάσει του κανονισμού ΣΠΚ, και καλεί την Επιτροπή και τα κράτη μέλη να ενισχύσουν περαιτέρω και να διευρύνουν το πεδίο εφαρμογής τους·

Συστάσεις και περαιτέρω ενέργειες

28.  τονίζει την αξία ενός ευρέος και έγκαιρου δημόσιου διαλόγου που θα οδηγεί σε αυξημένη ευαισθητοποίηση των καταναλωτών όσον αφορά τα προϊόντα και τα χαρακτηριστικά τους· σημειώνει ότι ορισμένοι παρασκευαστές και ιδιοκτήτες ιδιωτικών ετικετών έχουν ήδη ανακοινώσει αλλαγές στις συνταγές ή τη χρήση ενός ενιαίου προτύπου παραγωγής για όλη την ΕΕ· τονίζει τον σημαντικό ρόλο της βιομηχανίας για τη βελτίωση της διαφάνειας και της σαφήνειας όσον αφορά τη σύνθεση και την ποιότητα των προϊόντων και τις τυχόν μεταβολές τους· εκφράζει την ικανοποίησή του για την πρωτοβουλία της Επιτροπής να αναπτύξει εν προκειμένω έναν κώδικα δεοντολογίας· ζητεί, προς όφελος των ιδίων συμφερόντων τους, να δοθεί ακόμη μεγαλύτερη συμμετοχή τόσο στους παραγωγούς όσο και στους λιανοπωλητές, προκειμένου να βοηθήσουν στην αποτελεσματική αντιμετώπιση της παρούσας κατάστασης το συντομότερο δυνατό, χωρίς προσφυγή στις διαδικασίες επιβολής, και να δοθεί η δυνατότητα στους ευρωπαίους καταναλωτές να έχουν πρόσβαση σε προϊόντα ίδιας ποιότητας σε ολόκληρη την ενιαία αγορά· καλεί τους παρασκευαστές να εξετάσουν το ενδεχόμενο συμπερίληψης λογότυπου στη συσκευασία, το οποίο θα δείχνει ότι το περιεχόμενο και η ποιότητα του προϊόντος με το ίδιο εμπορικό σήμα και την ίδια συσκευασία δεν έχουν καμία διαφορά από το ένα κράτος μέλος στο άλλο·

29.  καλεί τις οργανώσεις καταναλωτών, τις οργανώσεις της κοινωνίας των πολιτών και τους κοινοποιημένους εθνικούς φορείς που είναι αρμόδιοι για την εφαρμογή της οδηγίας για τις αθέμιτες εμπορικές πρακτικές και άλλων σχετικών νομοθετικών πράξεων να διαδραματίσουν ενεργότερο ρόλο στη δημόσια συζήτηση και στην ενημέρωση των καταναλωτών· είναι πεπεισμένο ότι οι οργανώσεις των καταναλωτών μπορούν να συμβάλουν σημαντικά στην αντιμετώπιση του προβλήματος των δύο ποιοτήτων· καλεί την Επιτροπή και τα κράτη μέλη να ενισχύσουν τη στήριξή τους στις εθνικές οργανώσεις καταναλωτών, μέσω οικονομικών και νομικών μηχανισμών, ώστε να μπορούν να αναπτύξουν ικανότητες, να αναπτύξουν τις ελεγκτικές τους δραστηριότητες, να πραγματοποιήσουν συγκριτικές δοκιμές και, σε συνεργασία με τις αρμόδιες αρχές, να βοηθήσουν στον εντοπισμό και τη δημοσιοποίηση υποθέσεων αθέμιτης διαφοροποίησης των προϊόντων· πιστεύει επίσης ότι θα πρέπει να προωθηθεί η βελτίωση της διασυνοριακής ανταλλαγής πληροφοριών μεταξύ των ενώσεων καταναλωτών·

30.  θεωρεί ότι, με βάση προηγούμενες εμπειρίες, οι αρμόδιες αρχές δεν ήταν σε θέση να αντιμετωπίσουν αποτελεσματικά σε συγκεκριμένες περιπτώσεις προϊόντων δύο ποιοτήτων σε εθνικό επίπεδο ή να επιβάλουν την ισχύουσα νομοθεσία, ή έχουν επιχειρήσει να το πράξουν μόνο σε ελάχιστο βαθμό, λόγω, εν μέρει, της απουσίας σαφούς νομικής διάταξης σε επίπεδο ΕΕ· υπενθυμίζει ότι τα κράτη μέλη είναι υπεύθυνα για την επιβολή της οδηγίας για τις αθέμιτες εμπορικές πρακτικές και ότι πρέπει να το πράττουν ώστε να εξασφαλίζεται ότι οι καταναλωτές δεν παραπλανώνται από αθέμιτες πρακτικές εμπορίας· τονίζει ότι τα κράτη μέλη θα πρέπει να διασφαλίζουν ότι οι αρμόδιες εθνικές αρχές διαθέτουν τους κατάλληλους τεχνικούς, οικονομικούς και ανθρώπινους πόρους ώστε να εξασφαλίζεται η αποτελεσματική επιβολή της νομοθεσίας· καλεί τα κράτη μέλη να προσφέρουν στους καταναλωτές έναν χώρο για την υποβολή καταγγελιών και την περαιτέρω διερεύνησή τους, και να ενημερώνουν τους καταναλωτές, στο μέτρο του δυνατού, για τα δικαιώματα και τις επιλογές τους όσον αφορά την επιβολή της ισχύουσας νομοθεσίας και τις υποχρεώσεις των πωλητών να τους ενημερώνουν σχετικά με τη σύνθεση και, κατά περίπτωση, την προέλευση των προϊόντων·

31.  εφιστά την προσοχή στο γεγονός ότι το ζήτημα των προϊόντων δύο ποιοτήτων συνδέεται άμεσα με την ουσία της λειτουργίας της ενιαίας αγοράς και με την εμπιστοσύνη των καταναλωτών, δύο στοιχεία που απειλούνται, και συνεπώς ζητεί, μεταξύ άλλων, μια λύση σε επίπεδο Ένωσης, μέσω άμεσα εφαρμοστέων μέτρων· είναι πεπεισμένο ότι, δεδομένου του ενδεχομένου ανάληψης δράσης σε εθνικό επίπεδο, η δράση σε ενωσιακό επίπεδο θα διασφαλίσει την ακεραιότητα της ενιαίας αγοράς· καλεί την Επιτροπή να χαρτογραφήσει τα υφιστάμενα εθνικά πρότυπα για τα τρόφιμα και τα μη εδώδιμα προϊόντα στην ΕΕ και να αξιολογήσει τη σημασία τους για περιπτώσεις προϊόντων δύο ποιοτήτων στην ενιαία αγορά·

32.  ζητεί την επείγουσα ανάπτυξη ικανοτήτων και μηχανισμών σε επίπεδο ΕΕ σε μια εξειδικευμένη μονάδα παρακολούθησης και εποπτείας σε υφιστάμενο οργανισμό της ΕΕ (στο ΚΚΕρ, την Ευρωπαϊκή Αρχή για την Ασφάλεια των Τροφίμων (EFSA) ή αλλού), διατηρώντας τη γραφειοκρατία στο ελάχιστο, για την παρακολούθηση της συνοχής όσον αφορά τη σύνθεση και τις αναλογίες των συστατικών σε τρόφιμα με πανομοιότυπο εμπορικό σήμα και συσκευασία και για την αξιολόγηση συγκριτικών εργαστηριακών αναλύσεων, ώστε να εντοπίζονται αυτές οι αθέμιτες εμπορικές πρακτικές στην εμπορία των προϊόντων διατροφής·

33.  εκφράζει την ικανοποίησή του για την πρόταση της Επιτροπής για μια «Νέα συμφωνία για τους καταναλωτές», η οποία επιδιώκει να αντιμετωπίσει το ζήτημα των προϊόντων δύο ποιοτήτων, τροποποιώντας το άρθρο 6 της ΟΑΕΠ για να χαρακτηριστεί ως παραπλανητική εμπορική πρακτική η διάθεση στην αγορά ενός προϊόντος που φαίνεται να είναι πανομοιότυπο με το ίδιο προϊόν που διατίθεται στο εμπόριο σε διάφορα άλλα κράτη μέλη, όταν τα εν λόγω προϊόντα έχουν διαφορετική σύνθεση ή χαρακτηριστικά· επισημαίνει, ωστόσο, ότι η πρόταση περιέχει επίσης ορισμένες ασαφείς διατάξεις που πρέπει να αποσαφηνιστούν προκειμένου να διασφαλιστεί η ορθή ερμηνεία και εφαρμογή·

34.  είναι, ωστόσο, απόλυτα πεπεισμένο ότι αδικαιολόγητες περιπτώσεις δύο ποιοτήτων θα αντιμετωπίζονται με τον πλέον αποτελεσματικό τρόπο εάν τροποποιηθεί το παράρτημα Ι της ΟΑΕΠ και προστεθεί ένα ακόμη στοιχείο στον κατάλογο με τις εμπορικές πρακτικές που απαγορεύονται υπό οποιεσδήποτε συνθήκες, ούτως ώστε να αναφέρονται ρητά τα προϊόντα δύο ποιοτήτων με πανομοιότυπη εμπορική ονομασία, όταν εισάγουν διακρίσεις και δεν σέβονται τις προσδοκίες των καταναλωτών·

35.  τονίζει ότι το αποτέλεσμα της νομοθετικής διαδικασίας θα πρέπει να είναι ένας σαφής ορισμός της έννοιας της διπλής ποιότητας και ο τρόπος με τον οποίο θα πρέπει κάθε υπόθεση να αξιολογείται και να αντιμετωπίζεται από τις αρμόδιες αρχές· υπογραμμίζει, στο πλαίσιο αυτό, ότι ο ανοικτός κατάλογος των λεγόμενων «νόμιμων παραγόντων» θα μπορούσε να θέσει σε κίνδυνο την ικανότητα των αρμόδιων αρχών να προβαίνουν σε αξιολογήσεις και να εφαρμόζουν τον νόμο· εκφράζει την ανησυχία του για το γεγονός ότι η χρήση της έννοιας των «καθορισμένων προτιμήσεων των καταναλωτών» για την αξιολόγηση του κατά πόσον μια διαφοροποίηση της σύνθεσης του προϊόντος μπορεί ή δεν μπορεί να δικαιολογηθεί ενδέχεται να οδηγήσει σε αλληλοσυγκρουόμενες ερμηνείες μεταξύ των αρμόδιων αρχών·

36.  ζητεί από την Επιτροπή να παρατείνει την εντολή που έχει δοθεί στο ΚΚΕρ για να εργαστεί σε εναρμονισμένη μεθοδολογία σε ευρωπαϊκή κλίμακα για τη σύγκριση των χαρακτηριστικών των μη εδώδιμων προϊόντων και σχετικά με κατευθυντήριες γραμμές για τη βελτίωση της διαφάνειας των προϊόντων εντός ενός έτους και να αξιολογήσει τα αποτελέσματα των δοκιμών· επισημαίνει ότι το ΚΚΕρ πρέπει επίσης, για τους σκοπούς της ανταλλαγής βέλτιστων πρακτικών στο πεδίο αυτό, να επιδιώξει να συνεργαστεί με τις αρχές των κρατών μελών που έχουν ήδη διενεργήσει δικές τους δοκιμές προϊόντων αλλά δεν έχουν ακόμη κοινοποιήσει τα αποτελέσματα στις εθνικές αρχές άλλων κρατών μελών·

37.  τονίζει ότι η ασφάλεια και η ποιότητα των τροφίμων, καθώς και η προστασία των καταναλωτών από την απάτη, είναι θέματα πρώτης προτεραιότητας· υπενθυμίζει στην Επιτροπή τη δέσμευσή της για καλύτερη παρακολούθηση και βελτίωση της ορθής εφαρμογής της νομοθεσίας της ΕΕ· πιστεύει ότι οι αρμόδιες εθνικές αρχές θα πρέπει να παρακολουθούν αποτελεσματικά τη συμμόρφωση προς την ισχύουσα νομοθεσία στα πεδία αυτά·

38.  επιδοκιμάζει την πρόταση της Επιτροπής για τη βελτίωση της διαφάνειας των επιστημονικών μελετών στον τομέα της ασφάλειας των τροφίμων, ως ανταπόκριση στις ανησυχίες των πολιτών, προκειμένου να αυξηθεί η πρόσβαση στις πληροφορίες που είναι αναγκαίες για να ληφθούν αποφάσεις αγοράς βασισμένες σε μια αξιόπιστη και επιστημονικά τεκμηριωμένη εκτίμηση των κινδύνων·

39.  καλεί τις εθνικές αρχές τροφίμων να προσδιορίζουν, για κάθε περίπτωση, εάν οι εικαζόμενες πρακτικές διακρίσεων είναι πράγματι παράνομες, βάσει των διατάξεων της οδηγίας για τις αθέμιτες εμπορικές πρακτικές και της αλληλεπίδρασής τους με τις απαιτήσεις όσον αφορά τις θεμιτές πρακτικές πληροφόρησης όπως ορίζονται στον κανονισμό (ΕΕ) αριθ. 1169/2011 σχετικά με την παροχή στους καταναλωτές πληροφοριών για τα τρόφιμα·

40.  επισημαίνει ότι όλοι οι πολίτες της ΕΕ επηρεάζονται από τις πρακτικές ύπαρξης δύο ποιοτήτων, μεταξύ άλλων και όταν μετακινούνται μεταξύ κρατών μελών·

41.  τονίζει ωστόσο ότι οι σημαντικές διαφορές σε προϊόντα για βρέφη, όπως και σε τρόφιμα για νήπια και μικρά παιδιά, δεν μπορούν να δικαιολογηθούν μόνο με βάση την ποικιλομορφία των κατά περιοχή γευστικών προτιμήσεων·

42.  απορρίπτει κατηγορηματικά τον ισχυρισμό ορισμένων παραγωγών ότι γίνονται αλλαγές στη σύνθεση ή/και στην ποιότητα για να ανταποκρίνονται οι τιμές στις προσδοκίες των καταναλωτών· υπογραμμίζει το γεγονός ότι διάφορες μελέτες έχουν δείξει πως τα προϊόντα χαμηλότερης ποιότητας είναι συχνά πιο ακριβά από ό,τι τα αντίστοιχα προϊόντα υψηλότερης ποιότητας σε άλλα μέρη της ΕΕ·

43.  ενθαρρύνει έντονα τη χρήση της αρχής της κυκλικής οικονομίας όσον αφορά τη συσκευασία των προϊόντων και τονίζει ότι, εάν η συσκευασία ενός προϊόντος σε ένα κράτος μέλος τηρεί την αρχή αυτή, τότε θα πρέπει να καταβληθούν συντονισμένες προσπάθειες από τον παραγωγό για να διασφαλιστεί ότι αυτό ισχύει για όλα τα προϊόντα του που διατίθενται στην αγορά με την ίδια εμπορική ονομασία στον ίδιο τύπο συσκευασίας σε ολόκληρη την ΕΕ και πέραν αυτής·

44.  τονίζει ότι ορισμένες περιπτώσεις προϊόντων δύο ποιοτήτων προκύπτουν από τη μη επιβολή της νομοθεσίας της ΕΕ· καλεί τις αρχές των κρατών μελών να επιβάλουν επειγόντως τις ισχύουσες διατάξεις της ΕΕ για την επισήμανση των τροφίμων, μεταξύ άλλων όσον αφορά, για παράδειγμα, το μηχανικώς διαχωρισμένο κρέας·

o
o   o

45.  αναθέτει στον Πρόεδρό του να διαβιβάσει το παρόν ψήφισμα στο Συμβούλιο και στην Επιτροπή.

(1) ΕΕ L 149 της 11.6.2005, σ. 22. (2) ΕΕ L 345 της 27.12.2017, σ. 1. (3) ΕΕ L 304 της 22.11.2011, σ. 18. (4) ΕΕ C 65 της 19.2.2016, σ. 2. (5) ΕΕ C 264 E της 13.9.2013, σ. 11. (6) ΕΕ C 93 της 24.3.2017, σ. 27. (7) ΕΕ C 86 της 6.3.2018, σ. 40. (8) ΕΕ C 11 της 12.1.2018, σ. 2. (9) Κείμενα που εγκρίθηκαν, P8_TA(2017)0027. (10) O-000019/2017. (11) ΕΕ L 31 της 1.2.2002, σ. 1. (12) http://ec.europa.eu/food/audits-analysis/overview_reports/details.cfm?rep_id=76 (13) http://ec.europa.eu/food/audits-analysis/overview_reports/details.cfm?rep_id=115