Ψήφισμα του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου της 4ης Οκτωβρίου 2018 σχετικά με την επιδείνωση της ελευθερίας των μέσων ενημέρωσης στη Λευκορωσία, ιδίως την περίπτωση του Χάρτη 97 (2018/2861(RSP))

P8_TA(2018)0375 RC-B8-0451/2018

Το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο,

–  έχοντας υπόψη τα προηγούμενα ψηφίσματά του για τη Λευκορωσία,

–  έχοντας υπόψη την Οικουμενική Διακήρυξη των Δικαιωμάτων του Ανθρώπου και όλες τις συμβάσεις περί ανθρωπίνων δικαιωμάτων των οποίων η Λευκορωσία είναι συμβαλλόμενο μέρος,

–  έχοντας υπόψη το άρθρο 135 παράγραφος 5 και το άρθρο 123 παράγραφος 4 του Κανονισμού του,

Α.  λαμβάνοντας υπόψη ότι, τον Φεβρουάριο του 2016, η ΕΕ ήρε τα περισσότερα από τα περιοριστικά μέτρα κατά αξιωματούχων και νομικών οντοτήτων της Λευκορωσίας, σε μια χειρονομία καλής θελήσεως με στόχο τη δρομολόγηση μιας πολιτικής δεσμεύσεων προκειμένου να ενθαρρυνθεί η Λευκορωσία να σέβεται τις αρχές των ανθρωπίνων δικαιωμάτων, της δημοκρατίας και του κράτους δικαίου·

Β.  λαμβάνοντας υπόψη ότι η ΕΕ έχει επανειλημμένα επαναλάβει ότι οι σχέσεις ΕΕ-Λευκορωσίας μπορούν να σημειώσουν περαιτέρω πρόοδο μόνον εφόσον βασίζονται στην εμπιστοσύνη και στις αξίες της δημοκρατίας, του κράτους δικαίου και των θεμελιωδών ελευθεριών·

Γ.  λαμβάνοντας υπόψη ότι οι ισχύουσες πολιτικές της Λευκορωσίας υπονομεύουν τις αξίες αυτές και, ως εκ τούτου, εμποδίζουν την ΕΕ να προσφέρει στη Λευκορωσία ευρύτερη συμμετοχή στην ανατολική εταιρική σχέση και στενότερες σχέσεις, ή να υπογράψει τις προτεραιότητες της εταιρικής σχέσης ΕΕ-Λευκορωσίας·

Δ.  λαμβάνοντας υπόψη ότι η κατάσταση ως προς την ελευθερία των μέσων ενημέρωσης και την ελευθερία του λόγου εξακολουθεί να επιδεινώνεται στη Λευκορωσία, όπως καταδεικνύει η έντονη παρενόχληση ανεξάρτητων ειδησεογραφικών πυλών και δημοσιογράφων, όπως στην υπόθεση «BelTA»·

Ε.  λαμβάνοντας υπόψη ότι οι αρχές της Λευκορωσίας εξαπέλυσαν πρόσφατα κύμα αστυνομικής παρενόχλησης και εκφοβισμού κατά δημοσιογράφων·

ΣΤ.  λαμβάνοντας υπόψη ότι η οργάνωση «Δημοσιογράφοι χωρίς Σύνορα» συνάγει ότι περισσότεροι από 100 δημοσιογράφοι συνελήφθησαν το 2017, κατά κανόνα ενώ κάλυπταν διαδηλώσεις της αντιπολίτευσης· λαμβάνοντας υπόψη ότι η παρενόχληση δημοσιογράφων που εργάζονται ως ελεύθεροι επαγγελματίες για ανεξάρτητα μέσα ενημέρωσης με έδρα στο εξωτερικό έχει φθάσει σε πρωτοφανή επίπεδα και οι δημοσιογράφοι αδυνατούν να λάβουν διαπίστευση·

Ζ.  λαμβάνοντας υπόψη ότι ο πρωτοπόρος ανεξάρτητος δικτυακός ειδησεογραφικός τόπος Χάρτης 97.org, ο οποίος επικεντρώνεται στα ανθρώπινα δικαιώματα και σε θέματα που υπερασπίζεται η αντιπολίτευση και έλκει την ονομασία του από τον Χάρτη 97, δήλωση του 1997 που ζητεί δημοκρατία στη Λευκορωσία η οποία έχει υπογραφεί από δημοσιογράφους, πολιτικούς της αντιπολίτευσης και ακτιβιστές για τα δικαιώματα, αναγκάστηκε να μετακινηθεί στη Βαρσοβία, στην Πολωνία, όπου λειτουργεί από το 2011, αφού του είχε επιβληθεί επανειλημμένα φραγή από τις αρχές της Λευκορωσίας, ενώ την ίδια χρονιά η αστυνομία εισέβαλε δύο φορές στα γραφεία του και ο εξοπλισμός του κατασχέθηκε·

Η.  λαμβάνοντας υπόψη ότι, από τις 24 Ιανουαρίου 2018, υπάρχει επ’ αόριστον φραγή στην πρόσβαση στον δικτυακό τόπο Χάρτης 97 στο έδαφος της Λευκορωσίας, χωρίς να έχει διεξαχθεί δίκη και με αόριστες καταγγελίες για «απειλές κατά του εθνικού συμφέροντος»· λαμβάνοντας υπόψη ότι, σύμφωνα με την αρχισυντάκτρια του Χάρτη 97, Natalya Radina, τον μήνα μετά τη φραγή του δικτυακού τόπου Χάρτης 97, ο αριθμός επισκεπτών του δικτυακού τόπου από το εσωτερικό της Λευκορωσίας μειώθηκε κατά 70 %·

Θ.  λαμβάνοντας υπόψη ότι η κ. Radina έχει δεχτεί απειλές κατά της ζωής της·

Ι.  λαμβάνοντας υπόψη ότι, στις 16 Απριλίου 2018, ο δικτυακός τόπος Χάρτης 97 τέθηκε υπό απαγόρευση και από τις ρωσικές αρχές στην επικράτεια της Ρωσικής Ομοσπονδίας·

ΙΑ.  λαμβάνοντας υπόψη ότι ο ιδρυτής του Χάρτη 97, Aleh Byabenin, βρέθηκε απαγχονισμένος στο σπίτι του κοντά στο Μινσκ, τον Σεπτέμβριο του 2010· λαμβάνοντας υπόψη ότι ο Pavel Seremet, ο οποίος είχε γεννηθεί στη Λευκορωσία και ήταν εκπρόσωπος της οργάνωσης στην οποία ο Χάρτης 97 οφείλει την ύπαρξή του, σκοτώθηκε σε επίθεση με παγιδευμένο αυτοκίνητο στο Κίεβο, πρωτεύουσα της Ουκρανίας, τον Ιούλιο του 2016·

ΙΒ.  λαμβάνοντας υπόψη ότι, στις αρχές Αυγούστου 2018, οι αρχές της Λευκορωσίας πραγματοποίησαν εφόδους στα εκδοτικά γραφεία διαφόρων ανεξάρτητων μέσων ενημέρωσης της Λευκορωσίας, ξεκινώντας από το Tut.by, ενώ ακολούθησαν έρευνες στα γραφεία των BelaPAN, realty.by, Belaruskaya Navuka, και Kultura· λαμβάνοντας υπόψη ότι οι έφοδοι οδήγησαν σε συλλήψεις και κρατήσεις δημοσιογράφων, μεταξύ των οποίων του αρχισυντάκτη του Tut.by, μετά από καταγγελίες ότι απέκτησαν παράνομα πρόσβαση και χρησιμοποίησαν επιγραμμικές πληροφορίες που παρασχέθηκαν από τον κρατικό ειδησεογραφικό οργανισμό BelTA·

ΙΓ.  λαμβάνοντας υπόψη ότι, στις 7 Αυγούστου 2018, η επιτροπή έρευνας της Λευκορωσίας κίνησε ποινική διαδικασία βάσει του άρθρου 349(2) του Ποινικού Κώδικα που επισύρει διετή ποινή φυλάκισης (παράνομη πρόσβαση σε πληροφορίες ηλεκτρονικού υπολογιστή που διεπράχθη για αλλότριο προσωπικό συμφέρον, η οποία προκάλεσε σημαντική ζημία) κατά δημοσιογράφων και εκδοτών ορισμένων πηγών του Διαδικτύου και συνέλαβε 18 δημοσιογράφους, επτά εκ των οποίων παρέμειναν στο κέντρο κράτησης επί τρεις ημέρες ως ύποπτοι· λαμβάνοντας υπόψη ότι υπήρξαν περιπτώσεις πιέσεων σε δημοσιογράφους και σε συγγενείς τους και εξαναγκασμού των ατόμων αυτών να συνεργαστούν με την υπηρεσία πληροφοριών και την αστυνομία·

ΙΔ.  λαμβάνοντας υπόψη ότι οι τελευταίες τροποποιήσεις του νόμου για τα μέσα μαζικής ενημέρωσης, που εγκρίθηκαν τον Ιούνιο του 2018, επεκτείνουν τον κυβερνητικό έλεγχο στα διαδικτυακά μέσα ενημέρωσης· λαμβάνοντας υπόψη ότι οι αλλαγές, οι οποίες θα τεθούν σε ισχύ την 1η Δεκεμβρίου 2018, θα επιβάλουν και άλλα γραφειοκρατικά εμπόδια για τους δικτυακούς τόπους που επιθυμούν να καταχωριστούν ως επίσημα διαδικτυακά μέσα ενημέρωσης·

ΙΕ.  λαμβάνοντας υπόψη ότι στους δικτυακούς τόπους οι οποίοι, παρά τη νέα νομοθεσία, επιλέγουν να μην καταχωριστούν, ή δεν πληρούν τα νέα κριτήρια, δεν παρέχεται διαπίστευση στα κυβερνητικά όργανα, με αποτέλεσμα την περαιτέρω λογοκρισία του Τύπου· λαμβάνοντας υπόψη ότι τόσο τα καταχωρισμένα όσο και τα μη καταχωρισμένα ηλεκτρονικά μέσα ενημέρωσης θα υποχρεούνται να καταγράφουν τα ονόματα των προσώπων που υποβάλλουν σχόλια· λαμβάνοντας υπόψη ότι οι ιδιοκτήτες καταχωρισμένων ηλεκτρονικών μέσων ενημέρωσης θα είναι επίσης νομικά υπεύθυνοι για το περιεχόμενο των εν λόγω σχολίων·

ΙΣΤ.  λαμβάνοντας υπόψη ότι η νέα νομοθεσία θα απαιτεί να προσδιορίζονται οι συντάκτες όλων των καταχωρίσεων και σχολίων σε διαδικτυακά φόρουμ και οι ιδιοκτήτες των δικτυακών τόπων να επεξεργάζονται τα σχόλια αυτά ώστε να είναι πιο μετριοπαθή·

ΙΖ.  λαμβάνοντας υπόψη ότι ο Ειδικός Εισηγητής του ΟΗΕ για την κατάσταση των ανθρωπίνων δικαιωμάτων στη Λευκορωσία, Miklós Haraszti, και ο εκπρόσωπος του ΟΑΣΕ για την ελευθερία των μέσων ενημέρωσης, Harlem Désir, εξέφρασαν την άποψη ότι οι νομοθετικές αυτές αλλαγές συνιστούν απαράδεκτους περιορισμούς στην ελευθερία του λόγου και στην πρόσβαση στην πληροφόρηση·

ΙΗ.  λαμβάνοντας υπόψη ότι η Λευκορωσία κατέχει την 155η θέση στον παγκόσμιο δείκτη ελευθερίας του Τύπου των Δημοσιογράφων Χωρίς Σύνορα για το 2017, που αξιολογεί κάθε χρόνο το επίπεδο ελευθερίας του Τύπου σε 180 χώρες·

ΙΘ.  λαμβάνοντας υπόψη ότι, από τις αρχές του 2018, έχουν επιβληθεί σε δημοσιογράφους της Λευκορωσίας, των οποίων το δικαίωμα στη συγκέντρωση, αποθήκευση και διάδοση πληροφοριών διασφαλίζεται από το Σύνταγμα, περισσότερα από 70 πρόστιμα για συνεργασία με ξένα μέσα μαζικής ενημέρωσης χωρίς διαπίστευση, το συνολικό ύψος των οποίων υπερβαίνει τα 60 000 BYN· λαμβάνοντας υπόψη ότι το άρθρο 22.9 του Κώδικα Διοικητικών Παραβάσεων έχει αναδειχθεί σε αποτελεσματικό εργαλείο για την παρενόχληση ανεξάρτητων δημοσιογράφων και μέσων ενημέρωσης, όπως η Belsat TV, που από το 2011 λειτουργεί στην Πολωνία·

Κ.  λαμβάνοντας υπόψη ότι η Λευκορωσία παραμένει η μόνη χώρα της Ευρώπης που εξακολουθεί να εφαρμόζει τη θανατική ποινή·

ΚΑ.  λαμβάνοντας υπόψη ότι ειδικές κατηγορίες ατόμων στη Λευκορωσία υφίστανται παράνομη κράτηση και αυθαίρετη φυλάκιση, στέρηση κατάλληλης φροντίδας και επικοινωνίας με τις οικογένειές τους κατά τη διάρκεια της κράτησής τους, σωματική και ψυχολογική βία οργανωμένη από το κράτος, διώξεις και καταδίκες με ψευδείς και παραποιημένες κατηγορίες, δυσανάλογες οικονομικές κυρώσεις, διοικητικές ποινές και άλλες μορφές καταστολής από τις αρχές της Λευκορωσίας· λαμβάνοντας υπόψη ότι στις κατηγορίες αυτές περιλαμβάνονται πολιτικοί κρατούμενοι (συγκεκριμένα οι Mikhail Zhamchuzhny και Dzmitry Paliyenka), γνωστοί αντιφρονούντες, υπερασπιστές των δικαιωμάτων του ανθρώπου, ακτιβιστές της κοινωνίας των πολιτών, περιβαλλοντικών οργανώσεων και ΜΚΟ/οργανώσεων της κοινωνίας των πολιτών, ανεξάρτητοι μπλόγκερ, δημοσιογράφοι και εκδότες, ειρηνικοί διαδηλωτές από όλα τα κοινωνικά στρώματα, και ιδίως ακτιβιστές ανεξάρτητων συνδικαλιστικών οργανώσεων (συγκεκριμένα οι Henadz Fiadynich και Ihar Komlik)·

1.  καταδικάζει δριμύτατα την επαναλαμβανόμενη παρενόχληση και κράτηση δημοσιογράφων και ανεξάρτητων μέσων ενημέρωσης στη Λευκορωσία· παροτρύνει τις αρχές να θέσουν τέλος σε κάθε είδους δικαστική παρενόχληση, εκφοβισμό και απειλή εναντίον δημοσιογράφων και ανεξάρτητων μέσων ενημέρωσης και να επιτρέψουν σε όλες τις πύλες ειδήσεων να λειτουργούν ελεύθερα·

2.  θεωρεί απαράδεκτη τη φραγή στον δικτυακό ειδησεογραφικό τόπο Χάρτης 97 από τις αρχές της Λευκορωσίας από τον Ιανουάριο του 2018· επαναλαμβάνει την έκκλησή του προς τις αρχές της Λευκορωσίας να άρουν αμέσως και άνευ όρων τον αποκλεισμό που έχει επιβληθεί στη διαδικτυακή πρόσβαση σε δικτυακούς ειδησεογραφικούς τόπους στην επικράτεια της Λευκορωσίας·

3.  καταδικάζει σθεναρά τις τροπολογίες που εγκρίθηκαν στον νόμο για τα μέσα ενημέρωσης, που χρησιμοποιούνται για να ενταθεί ο έλεγχος στο διαδίκτυο· εκφράζει και πάλι τη έντονη ανησυχία του σχετικά με το επιδεινούμενο κλίμα για τους ανεξάρτητους δικτυακούς τόπους και τους δικτυακούς τόπους και τα μέσα ενημέρωσης της αντιπολίτευσης, καθώς και για τους δημοσιογράφους στη Λευκορωσία·

4.  θεωρεί ότι τα ανεξάρτητα μέσα ενημέρωσης δεν συνιστούν απειλή για τις αρχές, αλλά αποτελούν σημαντικό στοιχείο στο σύστημα ελέγχων και ισορροπιών και, ως εκ τούτου, θα πρέπει να θεωρούνται από την κυβέρνηση δυνητικός κριτικός εταίρος και όχι εχθρός·

5.  εκφράζει τη λύπη του για το γεγονός ότι η Λευκορωσία εξακολουθεί να ασκεί κατασταλτική και αντιδημοκρατική πολιτική έναντι δημοσιογράφων, δικηγόρων, πολιτικών ακτιβιστών, υπερασπιστών των ανθρωπίνων δικαιωμάτων, φορέων της κοινωνίας των πολιτών, συνδικαλιστών και άλλων που θεωρούνται απειλή για το πολιτικό κατεστημένο· υπογραμμίζει ότι καταστολή αυτή συνιστά εμπόδιο σε οποιαδήποτε στενότερη σχέση με την ΕΕ και στην ευρύτερη συμμετοχή στην ανατολική εταιρική σχέση·

6.  επαναλαμβάνει τις εκκλήσεις του προς τις αρχές της Λευκορωσίας για ενίσχυση του σεβασμού των δημοκρατικών αρχών, του κράτους δικαίου, των ανθρωπίνων δικαιωμάτων και των θεμελιωδών ελευθεριών, συμπεριλαμβανομένου του σεβασμού για την αξιόπιστη και αμερόληπτη δημοσιογραφία, σύμφωνα με την Οικουμενική Διακήρυξη των Δικαιωμάτων του Ανθρώπου και τις διεθνείς και περιφερειακές πράξεις για τα ανθρώπινα δικαιώματα που έχει κυρώσει η Λευκορωσία·

7.  καλεί τα θεσμικά όργανα της ΕΕ να συμπεριλάβουν στις προτεραιότητες της εταιρικής σχέσης ΕΕ-Λευκορωσίας ισχυρές αναφορές στην ανεξαρτησία των μέσων ενημέρωσης, την ελευθερία του λόγου και την ελευθερία του συνέρχεσθαι· καλεί την Ευρωπαϊκή Υπηρεσία Εξωτερικής Δράσης (ΕΥΕΔ) και τα κράτη μέλη να εξασφαλίσουν ότι τα προγράμματα βοήθειας της ΕΕ και άλλες μορφές διμερούς συνεργασίας, συμπεριλαμβανομένης της χρηματοδοτικής βοήθειας, πρέπει να συνδέονται με σαφή και απτά βήματα για εκδημοκρατισμό και άνοιγμα, συμπεριλαμβανομένων συνολικής εκλογικής μεταρρύθμισης και του πλήρους σεβασμού της ελευθερίας των μέσων ενημέρωσης·

8.  καλεί την ΕΥΕΔ και την Επιτροπή να συνεχίσουν να στηρίζουν οργανώσεις της κοινωνίας των πολιτών στη Λευκορωσία και στο εξωτερικό· τονίζει, στο πλαίσιο αυτό, την ανάγκη να υποστηριχθούν όλες οι ανεξάρτητες πηγές πληροφοριών για την κοινωνία της Λευκορωσίας, συμπεριλαμβανομένων των μέσων ενημέρωσης στη λευκορωσική γλώσσα, καθώς και των πηγών από το εξωτερικό όπως ο Χάρτης 97 και η Belsat TV·

9.  καλεί την Αντιπρόεδρο της Επιτροπής/Ύπατη Εκπρόσωπο της Ένωσης για θέματα εξωτερικής πολιτικής και πολιτικής ασφαλείας να παρακολουθεί εκ του σύνεγγυς την κατάσταση όσον αφορά την ελευθερία των μέσων ενημέρωσης στη Λευκορωσία, σε συνεργασία με τον μόνιμο εισηγητή των Ηνωμένων Εθνών για τη Λευκορωσία·

10.  παροτρύνει τις αρχές της Λευκορωσίας να επιτρέψουν την πλήρη και απρόσκοπτη λειτουργία πολιτικών και δημόσιων οργανώσεων και να καταργήσουν το άρθρο 193/1 του Ποινικού Κώδικα που περιστέλλει τις ελευθερίες της ειρηνικής συνάθροισης και του συνεταιρίζεσθαι·

11.  απευθύνει ισχυρή έκκληση για την άνευ όρων και άμεση απελευθέρωση των πολιτικών κρατουμένων Mikhail Zhamchuzhny και Dzmitry Paliyenka και για την πλήρη αποκατάσταση όλων των πρώην πολιτικών κρατουμένων· καλεί τις αρχές να επιτρέψουν σε όλες τις ανεξάρτητες συνδικαλιστικές οργανώσεις να διαδραματίζουν ανεμπόδιστα τον νόμιμο και κεντρικό τους ρόλο στην κοινωνία των πολιτών· εκφράζει τη λύπη του για την καταδίκη, στις 24 Αυγούστου 2018, του Henadz Fiadynich και του Ihar Komlik, ακτιβιστών της ανεξάρτητης συνδικαλιστικής οργάνωσης REP, σε τετραετή περιορισμένη ελευθερία·

12.  εξαίρει το έργο που επιτελεί ο σημερινός ειδικός εισηγητής του ΟΗΕ για την κατάσταση των ανθρωπίνων δικαιωμάτων στη Λευκορωσία και εφιστά την προσοχή της διαδόχου του, Anaïs Marin, στις πολλαπλές καταχρήσεις εξουσίας, στην περιστολή ατομικών και συλλογικών ελευθεριών, στην καταστολή κατά της κοινωνίας των πολιτών, ανεξάρτητων συνδικαλιστικών οργανώσεων και μέσων ενημέρωσης, όπως προσδιορίζονται με σαφήνεια στις εκθέσεις του κ. Haraszti·

13.  ζητεί, εν προκειμένω, να αναγνωρίσουν αμελλητί οι αρχές της Λευκορωσίας την εντολή του Ειδικού Εισηγητή του ΟΗΕ για την κατάσταση των ανθρωπίνων δικαιωμάτων στη Λευκορωσία, και η Ευρωπαϊκή Επιτροπή, η Ευρωπαϊκή Τράπεζα Επενδύσεων και η Ευρωπαϊκή Τράπεζα Ανασυγκρότησης και Ανάπτυξης να συναρτήσουν την παροχή περαιτέρω οικονομικής ή τεχνικής βοήθειας στη Λευκορωσία με τους όρους που εκτίθενται ανωτέρω, με παράλληλη διατήρηση της ικανότητας της ΕΕ να χρηματοδοτεί απευθείας την κοινωνία των πολιτών της Λευκορωσίας·

14.  εξακολουθεί να ανησυχεί για την κατασκευή σταθμού παραγωγής πυρηνικής ενέργειας στο Ostrovets· σημειώνει την έκθεση σχετικά με τις πυρηνικές δοκιμές αντοχής και τις συστάσεις που δημοσιεύτηκαν στις 3 Ιουλίου 2018 και ζητεί η εφαρμογή των συστάσεων αυτών να αποτελέσει προϋπόθεση για οποιαδήποτε περαιτέρω πρόοδο στη συνεργασία μεταξύ της ΕΕ και της Λευκορωσίας, ιδίως για την υπογραφή των προτεραιοτήτων της εταιρικής σχέσης ΕΕ-Λευκορωσίας·

15.  αναθέτει στον Πρόεδρό του να διαβιβάσει το παρόν ψήφισμα στο Συμβούλιο, την Επιτροπή, την Αντιπρόεδρο της Επιτροπής/Ύπατη Εκπρόσωπο της Ένωσης για θέματα εξωτερικής πολιτικής και πολιτικής ασφαλείας, τις κυβερνήσεις και τα κοινοβούλια των κρατών μελών καθώς και στον Πρόεδρο και στην κυβέρνηση της Λευκορωσίας.

Ψήφισμα του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου της 4ης Οκτωβρίου 2018 σχετικά με τα Ηνωμένα Αραβικά Εμιράτα, και ιδίως την κατάσταση του υπερασπιστή των ανθρωπίνων δικαιωμάτων Ahmed Mansoor (2018/2862(RSP))

P8_TA(2018)0376 RC-B8-0456/2018

Το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο,

–  έχοντας υπόψη τα προηγούμενά ψηφίσματά του, συμπεριλαμβανομένου εκείνου της 26ης Οκτωβρίου 2012 για την κατάσταση των ανθρωπίνων δικαιωμάτων στα Ηνωμένα Αραβικά Εμιράτα(1),

–  έχοντας υπόψη τη δήλωση στην οποία προέβη στις 4 Ιουνίου 2018 ο πρόεδρος της υποεπιτροπής ανθρωπίνων δικαιωμάτων, με την οποία καταδίκαζε τη δεκαετή ποινή φυλάκισης που επιβλήθηκε στον Ahmed Mansoor,

–  έχοντας υπόψη το άρθρο 30 του Συντάγματος των Ηνωμένων Αραβικών Εμιράτων (ΗΑΕ),

–  έχοντας υπόψη τον Αραβικό Χάρτη για τα Ανθρώπινα Δικαιώματα, του οποίου τα ΗΑΕ αποτελούν συμβαλλόμενο μέλος,

–  έχοντας υπόψη το στρατηγικό πλαίσιο της ΕΕ και το σχέδιο δράσης για τα ανθρώπινα δικαιώματα και τη δημοκρατία 2015-3019,

–  έχοντας υπόψη τα συμπεράσματα του Συμβουλίου, της 16ης Οκτωβρίου 2017, σχετικά με την ενδιάμεση επανεξέταση του σχεδίου δράσης για τα ανθρώπινα δικαιώματα και τη δημοκρατία,

–  έχοντας υπόψη τις κατευθυντήριες γραμμές της ΕΕ για τους υπερασπιστές των ανθρωπίνων δικαιωμάτων, του 2004, όπως επικαιροποιήθηκαν το 2008,

–  έχοντας υπόψη τη δήλωση των εμπειρογνωμόνων των ΗΕ, της 12ης Ιουνίου 2018, με την οποία ζητείται η άμεση απελευθέρωση του φυλακισμένου υπερασπιστή των ανθρωπίνων δικαιωμάτων Ahmed Mansoor,

–  έχοντας υπόψη τη δήλωση των Συμπροέδρων, στις 18 Ιουλίου 2016, στο πλαίσιο του 25ου Κοινού Συμβουλίου και Υπουργικής Συνόδου της Ευρωπαϊκής Ένωσης και του Συμβουλίου Συνεργασίας για τα αραβικά κράτη του Κόλπου, στις Βρυξέλλες,

–  έχοντας υπόψη την Οικουμενική Διακήρυξη για τα Ανθρώπινα Δικαιώματα, του 1948,

–  έχοντας υπόψη τη Σύνοδο κατά των Βασανιστηρίων και Λοιπών Βάναυσων, Απάνθρωπων και Εξευτελιστικών Ποινών ή Μεταχειρίσεων και Διεθνές Σύμφωνο για τα ατομικά και πολιτικά δικαιώματα (ICCPR), των οποίων τα ΗΑΕ αποτελούν συμβαλλόμενο μέλος,

–  έχοντας υπόψη το άρθρο 135 παράγραφος 5 και το άρθρο 123 παράγραφος 4 του Κανονισμού του,

Α.  λαμβάνοντας υπόψη ότι ο Ahmed Mansoor, συνελήφθη από αξιωματικούς των υπηρεσιών ασφαλείας στα ΗΑΕ τον Μάρτιο του 2017· λαμβάνοντας υπόψη ότι είναι επιφανής ακτιβιστής των ανθρωπίνων δικαιωμάτων και ότι το 2015 του απονεμήθηκε το βραβείο Martin Ennals για τους υπερασπιστές των ανθρωπίνων δικαιωμάτων· λαμβάνοντας υπόψη ότι ο κ. Mansoor μπορεί να ήταν ο τελευταίος εναπομένων υπερασπιστής των ανθρωπίνων δικαιωμάτων στα ΗΑΕ ο οποίος είχε μπορέσει να επικρίνει δημόσια τις αρχές·

Β.  λαμβάνοντας υπόψη ότι ο Υπουργός Εξωτερικών και Διεθνούς Συνεργασίας των ΗΑΕ εξήγησε με δήλωση, στις 29 Μαρτίου 2017, ότι «το Γραφείο της εισαγγελίας για το ηλεκτρονικό έγκλημα διέταξε την κράτηση του κ. Ahmed Mansoor με την κατηγορία της διάδοσης ψευδών και παραπλανητικών ειδήσεων στο διαδίκτυο με σκοπό τη διάχυση αντιπάθειας και θρησκευτικών ερίδων»· λαμβάνοντας υπόψη την πιο πάνω δήλωση, καθώς και άλλες επίσημες δηλώσεις των αρχών των ΗΑΕ οι οποίες καταδεικνύουν ότι ο μοναδικός λόγος για την κράτηση, την παραπομπή σε δίκη και την καταδίκη του ήταν το περιεχόμενο της έκφρασης του στο διαδίκτυο, και ότι οι κατηγορίες εναντίον του βασίζονται σε εικαζόμενες παραβιάσεις της κατασταλτικής νομοθεσίας των ΗΑΕ, του 2012, για το κυβερνοέγκλημα, που επέτρεψε στις αρχές τη φίμωση των υπερασπιστών των ανθρωπίνων δικαιωμάτων και είχε ως αποτέλεσμα την επιδίκαση πολυετών ποινών φυλάκισης και την επιβολή σοβαρών οικονομικών κυρώσεων σε πρόσωπα που άσκησαν κριτική στους κυβερνώντες στη χώρα·

Γ.  λαμβάνοντας υπόψη ότι το Γραφείο του Ύπατου Αρμοστή των ΗΕ για τα Δικαιώματα του Ανθρώπου εκτίμησε πως η σύλληψη και η μυστική κράτηση του Ahmed Mansoor ενδεχομένως να αποτελεί αντίποινο για τη δραστηριοποίησή του στον μηχανισμό ανθρωπίνων δικαιωμάτων των ΗΕ, για τις απόψεις που εξέφρασε στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης, συμπεριλαμβανομένου του Twitter, όπως και για την ενεργό δράση του σε οργανισμούς όπως το Κέντρο Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων των Χωρών του Κόλπου·

Δ.  λαμβάνοντας υπόψη ότι ομάδα εμπειρογνωμόνων των ΗΕ για τα Δικαιώματα του Ανθρώπου κάλεσε την κυβέρνηση των Ηνωμένων Αραβικών Εμιράτων να απελευθερώσει τον Mansoor, χαρακτηρίζοντας τη σύλληψή του ευθεία επίθεση στο νόμιμο έργο των υπερασπιστών των ανθρωπίνων δικαιωμάτων στα Ηνωμένα Αραβικά Εμιράτα·

Ε.  λαμβάνοντας υπόψη ότι, στις 29 Μαΐου 2018, ο Ahmed Mansoor καταδικάστηκε σε ποινή φυλάκισης δέκα ετών για την άσκηση του δικαιώματός του στην ελευθερία του λόγου με αναρτήσεις στο Twitter, κατόπιν της διεξαγωγής μιας κατάφωρα άδικης δίκης στο Αμπού Ντάμπι· λαμβάνοντας υπόψη ότι του επιβλήθηκε χρηματική ποινή ενός εκατομμυρίου ντιρχάμ (232 475 EUR) και θα τεθεί υπό επιτήρηση επί τρία έτη μετά την αποφυλάκισή του· λαμβάνοντας υπόψη ότι ο κ. Mansoor έχει προσφύγει κατά της καταδίκης του, αλλά ο χρόνος εκδίκασης της κατ’ έφεση διαδικασίας παραμένει ασαφής·

ΣΤ.  λαμβάνοντας υπόψη ότι, σύμφωνα με πληροφορίες, μετά από τη σύλληψή του, τον Μάρτιο του 2017, δεν έχει επιτραπεί στον κ. Mansoor, να έρθει σε οποιαδήποτε επαφή με την οικογένεια του, ενώ του έχουν επιτραπεί έκτοτε μόλις τέσσερεις επισκέψεις της συζύγου του· λαμβάνοντας υπόψη ότι παραμένει σε απομόνωση από τη σύλληψή του και σύμφωνα με καταγγελίες έχει υποστεί βασανιστήρια· λαμβάνοντας υπόψη ότι, σύμφωνα με τις αρχές των ΗΑΕ, κρατείται στη φυλακή Al Sadr στο Άμπου Ντάμπι·

Ζ.  λαμβάνοντας υπόψη ότι φαίνεται πως ο κ. Mansoor δεν μπόρεσε να διορίσει ανεξάρτητο δικηγόρο της επιλογής του, παρά τις διαβεβαιώσεις της κυβέρνησης ότι μπορεί να το πράξει· λαμβάνοντας υπόψη ότι το δικαίωμα πρόσβασης σε δικηγόρο αποτελεί βασικό δικαίωμα για οποιονδήποτε κρατούμενο, όπως ορίζεται στο άρθρο 16 του Αραβικού Χάρτη για τα Ανθρώπινα Δικαιώματα, τον οποίο έχουν κυρώσει τα ΗΑΕ·

Η.  λαμβάνοντας υπόψη ότι ο Ahmed Mansoor παρενοχλείτο και διωκόταν από τις αρχές των ΗΑΕ για περισσότερα από έξι χρόνια, ενώ έχει επανειλημμένα αντιμετωπίσει σωματικές επιθέσεις, απειλές για τη ζωή του, αλλά και φυσική και ηλεκτρονική παρακολούθηση· λαμβάνοντας υπόψη ότι μετά από επτά μήνες προσωρινής κράτησης καταδικάστηκε σε φυλάκιση τριών ετών για «εξύβριση αξιωματούχων», το 2011, σε μια δίκη που θεωρήθηκε άδικη· λαμβάνοντας υπόψη ότι αφέθηκε ελεύθερος μετά από οκτώ μήνες, κατόπιν προεδρικής χάρης, ωστόσο οι αρχές δεν του επέστρεψαν ποτέ το διαβατήριό του, υποβάλλοντάς τον σε εκ των πραγμάτων ταξιδιωτική απαγόρευση·

Θ.  λαμβάνοντας υπόψη ότι, πριν από τη σύλληψή του, ο κ. Mansoor ήταν ένας από τους 133 που υπέγραψαν έκκληση για καθολικές και άμεσες εκλογών στα ΗΑΕ, και για την ανάθεση νομοθετικών εξουσιών στο Ομοσπονδιακό Εθνικό Συμβούλιο, ένα συμβουλευτικό όργανο της κυβέρνησης· λαμβάνοντας υπόψη επίσης ότι ο Mansoor διαχειριζόταν ένα διαδικτυακό φόρουμ με ονομασία Al-Hewar al-Emarati, το οποίο ασκούσε κριτική στην κυβερνητική πολιτική και την ηγεσία των ΗΑΕ· λαμβάνοντας υπόψη ότι είναι μέλος της συμβουλευτικής επιτροπής της Μέσης Ανατολής και της Βορείου Αφρικής στο Παρατηρητήριο Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων, και δραστήριος συντελεστής των μηχανισμών Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων του ΟΗΕ·

Ι.  λαμβάνοντας υπόψη ότι οι κάτοικοι των ΗΑΕ οι οποίοι έχουν εκφραστεί για ζητήματα ανθρωπίνων δικαιωμάτων κινδυνεύουν σοβαρά από αυθαίρετη κράτηση, φυλάκιση και βασανιστήρια· λαμβάνοντας υπόψη ότι οι διώξεις εναντίον του ειρηνικού ακτιβισμού που επιδιώκει συνταγματική αναθεώρηση και μεταρρύθμιση στα ζητήματα ανθρωπίνων δικαιωμάτων συνεχίζονται· λαμβάνοντας υπόψη ότι οι επιθέσεις στα μέλη της κοινωνίας των πολιτών, συμπεριλαμβανομένων των προσπαθειών φίμωσης, φυλάκισης ή παρενόχλησης ακτιβιστών για τα ανθρώπινα δικαιώματα, δημοσιογράφων, δικηγόρων και άλλων αποτελεί εξαιρετικά συνηθισμένο φαινόμενο κατά τα τελευταία έτη·

ΙΑ.  λαμβάνοντας υπόψη ότι η Ειδική Εισηγήτρια του ΟΗΕ για την ανεξαρτησία των δικαστών και των δικηγόρων δήλωσε, μετά από επίσκεψή της στα ΗΑΕ το 2014 ότι οι δικηγόροι που αναλαμβάνουν υποθέσεις σχετικές με την κρατική ασφάλεια έχουν «δεχθεί παρενοχλήσεις και απειλές, και τους έχει ασκηθεί πίεση»· λαμβάνοντας υπόψη ότι κατήγγειλε επίσης πως το «δικαστικό σύστημα παραμένει υπό τον de facto έλεγχο του εκτελεστικού βραχίονα της κυβέρνησης»·

ΙΒ.  λαμβάνοντας υπόψη ότι έχει γίνει γνωστό πως κράτη μέλη της ΕΕ ενέκριναν εξαγωγές διαφόρων τεχνολογιών κυβερνοεπιτήρησης σε χώρες με πολύ κακό ιστορικό ως προς τα ανθρώπινα δικαιώματα, συμπεριλαμβανομένων των ΗΑΕ·

ΙΓ.  λαμβάνοντας υπόψη ότι τα ΗΑΕ εξακολουθούν να εφαρμόζουν τη θανατική ποινή· λαμβάνοντας υπόψη ότι εκκρεμεί θανατική ποινή για τουλάχιστον 19 ανθρώπους και ότι το 2017 έγινε μία εκτέλεση·

1.  καταδικάζει απερίφραστα την παρενόχληση και την κράτηση του Ahmed Mansoor, καθώς και όλων των άλλων υπερασπιστών των ανθρωπίνων δικαιωμάτων, με μόνη αιτία το έργο τους για τα ανθρώπινα δικαιώματα και τη χρήση του δικαιώματός τους στην ελεύθερη έκφραση τόσο στο επιγραμμικά όσο και απογραμμικά· καλεί τις αρχές των ΗΑΕ να πραγματοποιήσουν διεξοδικές και αμερόληπτες έρευνες για τις επιθέσεις εναντίον παραγόντων της κοινωνίας των πολιτών, προκειμένου να προσαχθούν οι δράστες ενώπιον της δικαιοσύνης·

2.  καλεί τις αρχές να απελευθερώσουν αμέσως και άνευ όρων τον κ. Mansoor και να αποσύρουν όλες τις κατηγορίες εναντίον του, καθώς πρόκειται για κρατούμενο συνείδησης που κρατείται για τον μόνο λόγο ότι άσκησε ειρηνικά το δικαίωμά του στην ελευθερία της έκφρασης, μεταξύ άλλων μέσω του έργου του στον τομέα των ανθρωπίνων δικαιωμάτων· επιπλέον, ζητεί την άμεση και άνευ όρων απελευθέρωση όλων των κρατουμένων συνείδησης των ΗΑΕ και την απόσυρση όλων των κατηγοριών εναντίον τους·

3.  εκφράζει σοβαρή ανησυχία για τις πληροφορίες σύμφωνα με τις οποίες ο Ahmed Mansoor έχει υποστεί κάθε είδους βασανιστήρια ή κακοποίηση κατά την κράτησή του και κρατείται σε απομόνωση· καλεί τις αρχές να διερευνήσουν αυτούς τους ισχυρισμούς, να του χορηγήσουν άμεση και τακτική πρόσβαση σε δικηγόρο, στην οικογένειά του, και σε κάθε ιατρική φροντίδα την οποία ενδεχομένως χρειάζεται· υπενθυμίζει στις αρχές των Ηνωμένων Αραβικών Εμιράτων ότι η παρατεταμένη και απροσδιορίστου χρόνου απομόνωση μπορεί να συνιστά βασανιστήριο ή άλλου είδους σκληρή ή ταπεινωτική μεταχείριση στο πλαίσιο του διεθνούς δικαίου για τα ανθρώπινα δικαιώματα, και ότι η έλλειψη εντάλματος σύλληψης ή άλλου δικαστικού ελέγχου στη σύλληψη και την κράτησή του συνιστά παραβίαση των θεμελιωδών αρχών της προσήκουσας διαδικασίας βάσει του διεθνούς δικαίου ανθρωπίνων δικαιωμάτων·

4.  καλεί τις αρχές των ΗΑΕ να διασφαλίσουν ότι οι κρατούμενοι που θεωρείται ότι παραβίασαν τον νόμο υπόκεινται σε ελεύθερη και δίκαιη δίκη σύμφωνα με τα διεθνή πρότυπα·

5.  καλεί τα ΗΑΕ να αναθεωρήσουν τον ομοσπονδιακό νόμο για την καταπολέμηση του κυβερνοεγκλήματος, ώστε να συμμορφωθεί με τα διεθνή πρότυπα που σχετίζονται με το δικαίωμα κάθε προσώπου να αναζητά, να λαμβάνει, να διαδίδει και να κοινοποιεί πληροφορίες και ιδέες σε τρίτους, με το δικαίωμα στην ελευθερία της άποψης, της έκφρασης και της πληροφόρησης, με την πρόσβαση στο διαδίκτυο και με το δικαίωμα στην ιδιωτικότητα· καλεί τις αρχές των ΗΑΕ να τροποποιήσουν τον αντιτρομοκρατικό νόμο, τον νόμο κατά του κυβερνοεγκλήματος, του 2012, και τον ομοσπονδιακό νόμο αριθ. 2/2008, οι οποίοι έχουν χρησιμοποιηθεί επανειλημμένα για τη δίωξη υπερασπιστών των ανθρωπίνων δικαιωμάτων·

6.  καλεί τις αρχές των ΗΑΕ να σταματήσουν κάθε μορφή παρενόχλησης εναντίον προσώπων και να αποσύρουν άμεσα τον ταξιδιωτικό αποκλεισμό των υπερασπιστών ανθρωπίνων δικαιωμάτων, και επιμένει ότι πρέπει να εγγυώνται, σε κάθε περίσταση, πως οι προασπιστές των ανθρωπίνων δικαιωμάτων στα ΗΑΕ θα είναι σε θέση να φέρουν εις πέρας τις νόμιμες δραστηριότητές τους για τα ανθρώπινα δικαιώματα, τόσο στο εσωτερικό όσο και εκτός της χώρας τους, χωρίς φόβο αντιποίνων·

7.  ζητεί να επιβληθεί σε ολόκληρη την ΕΕ απαγόρευση εξαγωγής, πώλησης, αναβάθμισης και συντήρησης κάθε μορφής εξοπλισμού ασφαλείας στα ΗΑΕ που μπορεί να χρησιμοποιηθεί ή χρησιμοποιείται για εσωτερική καταστολή, συμπεριλαμβανομένης της τεχνολογίας επιτήρησης του διαδικτύου· εκφράζει την ανησυχία του για τη διαρκώς αυξανόμενη χρήση ορισμένων τεχνολογιών κυβερνοεπιτήρησης διπλής χρήσης εναντίον ακτιβιστών και δημοσιογράφων· επιδοκιμάζει, εν προκειμένω, τις συνεχιζόμενες προσπάθειες των θεσμικών οργάνων της ΕΕ για την επικαιροποίηση της νομοθεσίας σχετικά με τον έλεγχο των εξαγωγών ειδών διπλής χρήσης·

8.  εκφράζει την ανησυχία του για τον αυξανόμενο αριθμό των προσώπων που τιμωρούνται για τη συνεργασία τους με τον ΟΗΕ και τα διάφορα όργανά του· καλεί τις αρχές των ΗΑΕ να παύσουν την παρακώλυση και την παρενόχληση των ατόμων που δραστηριοποιούνται στους διάφορους μηχανισμούς για τα ανθρώπινα δικαιώματα, του ΟΗΕ· επιπλέον, καλεί τις αρχές να επιτρέψουν σε εμπειρογνώμονες του ΟΗΕ, διεθνείς ΜΚΟ ή υπαλλήλους της ΕΕ να επισκεφθούν τον κ. Mansoor·

9.  ζητεί μεγαλύτερες ελευθερίες στα ΗΑΕ· υπογραμμίζει ότι είναι σημαντικό να σεβαστούν τα ΗΑΕ τις διεθνείς τους υποχρεώσεις όπως προκύπτουν από το διεθνές δίκαιο ανθρώπινων δικαιωμάτων και καλεί τις αρχές να διασφαλίσουν την προστασία της ελευθερίας του λόγου, της σκέψης και της έκφρασης τόσο επιγραμμικά όσο και απογραμμικά, για όλους τους πολίτες τους, και να συμμορφωθούν με όλες τις διατάξεις της διακήρυξης των Ηνωμένων Εθνών για τους Υπερασπιστές των Δικαιωμάτων του Ανθρώπου, ειδικότερα δε με τα άρθρα 1, 6 παράγραφος α) και 2· τονίζει ότι οι ελευθερίες αυτές δεν διασφαλίζονται μόνο από τα οικουμενικά μέσα για τα ανθρώπινα δικαιώματα, αλλά και από τον Αραβικό Χάρτη για τα Ανθρώπινα Δικαιώματα, του οποίου είναι συμβαλλόμενο μέλος τα ΗΑΕ·

10.  καλεί τα ΗΑΕ να επιβεβαιώσουν την πρόθεσή τους να «τηρούν τα υψηλότερα δυνατά πρότυπα για την προώθηση και την προστασία των ανθρωπίνων δικαιωμάτων», κυρώνοντας το ICCPR και τα προαιρετικά πρωτόκολλά του, και απευθύνοντας μόνιμη πρόσκληση για επίσκεψη στη χώρα σε όλους τους εντολοδόχους ειδικών διαδικασιών του ΟΗΕ·

11.  καλεί την ΑΠ/ΥΕ, την ΕΕ και τα κράτη μέλη να λάβουν ισχυρή δημόσια θέση απέναντι στην κατάφωρη αυτή παραβίαση των ανθρωπίνων δικαιωμάτων, μεταξύ άλλων απαιτώντας την απελευθέρωση του κ. Mansoor σε όλες τις επαφές τους με τις αρχές των ΗΑΕ· καλεί την αντιπροσωπεία της ΕΕ στο Αμπού Ντάμπι να παράσχει κάθε κατάλληλη στήριξη στον Ahmed Mansoor, μεταξύ άλλων με επισκέψεις στις φυλακές, παρακολούθηση της δίκης και παροχή νομικής ή κάθε άλλης συνδρομής που ενδέχεται να έχει ανάγκη· καλεί την ΕΥΕΔ να υποβάλει έκθεση στο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο σχετικά με τις ενέργειες που έχουν αναληφθεί μέχρι τώρα από την αντιπροσωπεία της ΕΕ για τη στήριξη του κ. Mansoor·

12.  καλεί την ΕΥΕΔ να προτείνει, και τα κράτη μέλη να εγκρίνουν, στοχευμένα μέτρα της ΕΕ σχετικά με τις σοβαρές παραβάσεις ανθρωπίνων δικαιωμάτων·

13.  επαναλαμβάνει την πλήρη αντίθεσή του στη θανατική ποινή και ζητεί μορατόριουμ για την κατάργησή της·

14.  ενθαρρύνει τον διαρκή διάλογο μεταξύ της Ευρωπαϊκής Ένωσης, των κρατών μελών και των ΗΑΕ· θεωρεί ότι οι τακτικές διακοινοβουλευτικές συναντήσεις μεταξύ του Κοινοβουλίου και των εταίρων στην περιοχή αποτελούν σημαντικό βήμα για την ανάπτυξη εποικοδομητικού και ειλικρινούς διαλόγου επί θεμάτων κοινού ενδιαφέροντος· τονίζει ότι οι διακοινοβουλευτικές συζητήσεις δεν θα πρέπει να επικεντρώνονται μόνο σε ζητήματα ασφάλειας και εμπορίου, αλλά να συμπεριλαμβάνουν ζητήματα σεβασμού των ανθρωπίνων δικαιωμάτων ως θέματα καίριας σημασίας·

15.  αναθέτει στον Πρόεδρό του να διαβιβάσει το παρόν ψήφισμα στην κυβέρνηση και το Κοινοβούλιο των Ηνωμένων Αραβικών Εμιράτων, στην Αντιπρόεδρο της Επιτροπής/ Ύπατη Εκπρόσωπο της Ένωσης για την Εξωτερική Πολιτική και την Πολιτική Ασφαλείας, στην Επιτροπή, στον Ειδικό Εκπρόσωπο της ΕΕ για τα Ανθρώπινα Δικαιώματα, στα Κοινοβούλια και τις Κυβερνήσεις των Κρατών Μελών, στον Ύπατο Αρμοστή των Ηνωμένων Εθνών για τα Ανθρώπινα Δικαιώματα καθώς και στις κυβερνήσεις των κρατών μελών του Συμβουλίου Συνεργασίας του Κόλπου· ζητεί να μεταφραστεί το παρόν ψήφισμα στα Αραβικά.

(1) ΕΕ C 72 E της 11.3.2014, σ. 40.

Ψήφισμα του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου της 4ης Οκτωβρίου 2018 σχετικά με τις μαζικές αυθαίρετες κρατήσεις Ουιγούρων και Καζάχων στην Αυτόνομη Περιφέρεια των Ουιγούρων του Σινγιάνγκ (2018/2863(RSP))

P8_TA(2018)0377 RC-B8-0460/2018

Το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο,

–  έχοντας υπόψη τα προηγούμενα ψηφίσματά του για την κατάσταση στην Κίνα, και ιδίως το ψήφισμά του της 26ης Νοεμβρίου 2009 για την Κίνα: δικαιώματα των μειονοτήτων και εφαρμογή της θανατικής ποινής(1), το ψήφισμά του της 10ης Μαρτίου 2011 σχετικά με την κατάσταση και την πολιτιστική κληρονομιά στο Kashgar (Αυτόνομη Περιοχή των Ουιγούρων του Σιντζιάνγκ)(2), το ψήφισμά του της 6ης Ιουλίου 2017 σχετικά με τις περιπτώσεις του βραβευθέντα με το βραβείο Νόμπελ Liu Xiaobo και του Lee Ming-che(3), το ψήφισμά του της 15ης Δεκεμβρίου 2016 σχετικά με τις περιπτώσεις της Θιβετιανής Βουδιστικής Ακαδημίας Λαρούνγκ Γκαρ και του Ιλχάμ Τόχτι(4), και το ψήφισμά του της 12ης Σεπτεμβρίου 2018 σχετικά με την κατάσταση των σχέσεων ΕΕ-Κίνας(5),

–  έχοντας υπόψη το άρθρο 36 του Συντάγματος της Λαϊκής Δημοκρατίας της Κίνας, το οποίο κατοχυρώνει το δικαίωμα όλων των πολιτών στην ελευθερία των θρησκευτικών πεποιθήσεων, καθώς και το άρθρο 4, το οποίο προστατεύει τα δικαιώματα των «μειονοτικών εθνοτήτων»,

–  έχοντας υπόψη τη στρατηγική εταιρική σχέση ΕΕ-Κίνας, που δρομολογήθηκε το 2003, και την κοινή ανακοίνωση της Επιτροπής και της ΕΥΕΔ, με ημερομηνία 22 Ιουνίου 2016, προς το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο και το Συμβούλιο, με τίτλο «Στοιχεία μιας νέας στρατηγικής της ΕΕ για την Κίνα» (JOIN(2016)0030),

–  έχοντας υπόψη τον 36ο γύρο του διαλόγου ΕΕ-Κίνας σχετικά με τα ανθρώπινα δικαιώματα, που έλαβε χώρα στο Πεκίνο στις 9 και 10 Ιουλίου 2018,

–  έχοντας υπόψη παρατηρήσεις στην ομιλία της Michelle Bachelet, Ύπατης Αρμόστριας του ΟΗΕ για τα Ανθρώπινα Δικαιώματα, στην 39η σύνοδο του Συμβουλίου Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων του ΟΗΕ στις 10 Σεπτεμβρίου 2018, στην οποία εξέφρασε τη βαθιά της ανησυχία για τα «στρατόπεδα επανεκπαίδευσης» και ζήτησε από την κινεζική κυβέρνηση να επιτρέψει την πρόσβαση σε ανεξάρτητους ερευνητές,

–  έχοντας υπόψη την πρόσφατη επιστολή γενικών διατυπώσεων που απέστειλε τον Μάιο του 2018 η Ομάδα Εργασίας του ΟΗΕ για τις Αναγκαστικές ή Ακούσιες Εξαφανίσεις (WGEID) στην κινεζική κυβέρνηση, στην οποία εξέφραζε ανησυχίες σχετικά με τη συνεχιζόμενη επιδείνωση της κατάστασης και την αύξηση του αριθμού των Ουιγούρων που κρατούνται αυθαίρετα,

–  έχοντας υπόψη το Διεθνές Σύμφωνο για τα ατομικά και πολιτικά δικαιώματα, της 16ης Δεκεμβρίου 1966,

–  έχοντας υπόψη την Οικουμενική Διακήρυξη των Δικαιωμάτων του Ανθρώπου, του 1948,

–  έχοντας υπόψη το άρθρο 135 παράγραφος 5 και το άρθρο 123 παράγραφος 4 του Κανονισμού του,

Α.  λαμβάνοντας υπόψη ότι η προώθηση και ο σεβασμός των οικουμενικών ανθρωπίνων δικαιωμάτων, της δημοκρατίας και του κράτους δικαίου θα πρέπει να παραμείνουν στο επίκεντρο της μακροχρόνιας σχέσης μεταξύ της ΕΕ και της Κίνας, σύμφωνα με τη δέσμευση της ΕΕ να υπερασπίζεται τις αξίες αυτές στην εξωτερική της δράση, και το εκπεφρασμένο ενδιαφέρον της Κίνας για την τήρησή τους στο πλαίσιο της δικής της ανάπτυξης και διεθνούς συνεργασίας·

Β.  λαμβάνοντας υπόψη ότι από τότε που ο Πρόεδρος Xi Jinping ανέλαβε την εξουσία, η κατάσταση των ανθρωπίνων δικαιωμάτων στην Κίνα έχει επιδεινωθεί περαιτέρω και η κυβέρνηση έχει εντείνει την εχθρική στάση της έναντι της ειρηνικής διαμαρτυρίας, της ελευθερίας της έκφρασης και της θρησκείας, και του κράτους δικαίου·

Γ.  λαμβάνοντας υπόψη ότι η κατάσταση στο Σιντζιάνγκ, όπου διαμένουν περίπου 11 εκατομμύρια Ουιγούροι και εθνοτικοί Καζάχοι, επιδεινώθηκε ταχέως τα τελευταία έτη, δεδομένου ότι ο απόλυτος έλεγχος του Σιντζιάνγκ έχει αναχθεί σε ύψιστη προτεραιότητα, ενώ περαιτέρω προκλήσεις θέτουν και οι περιοδικές τρομοκρατικές επιθέσεις που εικάζεται ότι διεπράχθησαν από Ουιγούρους στο Σιντζιάνγκ ή σε σχέση με την περιοχή αυτή·

Δ.  λαμβάνοντας υπόψη ότι η Επιτροπή του ΟΗΕ για την Εξάλειψη των Φυλετικών Διακρίσεων έχει παραθέσει εκτιμήσεις σύμφωνα με τις οποίες «ενδέχεται να κρατούνται στην Αυτόνομη Περιοχή των Ουιγούρων του Σιντζιάνγκ (XUAR) από δεκάδες χιλιάδες έως πάνω από ένα εκατομμύριο Ουιγούροι χωρίς να τους έχουν απαγγελθεί κατηγορίες ή να έχουν υποβληθεί σε δίκη, υπό το πρόσχημα της καταπολέμησης της τρομοκρατίας και του θρησκευτικού εξτρεμισμού· λαμβάνοντας υπόψη ότι αυτό θα συνιστούσε την πιο πολυάριθμη μαζική φυλάκιση πληθυσμού εθνοτικής μειονότητας στον κόσμο σήμερα·

Ε.  λαμβάνοντας υπόψη ότι η Εκτελεστική Επιτροπή του Κογκρέσου των ΗΠΑ για την Κίνα έχει επίσης δηλώσει ότι υπάρχουν εμπεριστατωμένες πληροφορίες ότι Ουιγούροι, Καζάχοι και άλλες ως επί το πλείστον μουσουλμανικές εθνοτικές μειονότητες στην Αυτόνομη Περιοχή των Ουιγούρων του Σιντζιάνγκ έχουν υποβληθεί σε αυθαίρετη κράτηση, βασανισμό, ειδεχθείς περιορισμούς στη θρησκευτική πρακτική και τον πολιτισμό τους, καθώς και ένα τόσο εκτεταμένο σύστημα ψηφιακής παρακολούθησης που παρακολουθεί κάθε πτυχή της καθημερινής ζωής – μέσω καμερών αναγνώρισης προσώπου, σαρώσεων κινητών τηλεφώνων, συλλογής DNA και μιας εκτεταμένης και παρεμβατικής αστυνομικής παρουσίας·

ΣΤ.  λαμβάνοντας υπόψη ότι σύμφωνα μα αναφορές οι κρατούμενοι διαβιώνουν σε κακές συνθήκες, υποβάλλονται σε πολιτική κατήχηση, στην οποία συμπεριλαμβάνονται υποχρεωτικά μαθήματα πατριωτισμού, και αναγκάζονται να απεκδυθούν την εθνοτική και θρησκευτική τους ταυτότητα· λαμβάνοντας υπόψη ότι υπάρχουν πρόσφατες αναφορές για θανάτους υπό κράτηση, στους οποίους συμπεριλαμβάνονται και αυτοκτονίες·

Ζ.  λαμβάνοντας υπόψη ότι υπάρχουν αναφορές σύμφωνα με τις οποίες χιλιάδες παιδιά έχουν αποχωριστεί τους γονείς τους, οι οποίοι κρατούνται αυθαίρετα σε στρατόπεδα εγκλεισμού, και φιλοξενούνται σε υπερπλήρη ορφανοτροφεία, ακόμη και αν κρατείται μόνο ο ένας γονέας τους σε στρατόπεδο·

Η.  λαμβάνοντας υπόψη ότι στην ακρόαση του ΟΗΕ, που έλαβε χώρα στις 13 Αυγούστου 2018 στη Γενεύη, η κινεζική αποστολή αρνήθηκε τις κατηγορίες των εμπειρογνωμόνων του ΟΗΕ σχετικά με την κράτηση μουσουλμάνων ουιγουρικής εθνοτικής καταγωγής σε στρατόπεδα «επανεκπαίδευσης» στα δυτικά του Σιντζιάνγκ· λαμβάνοντας υπόψη ότι υπάρχουν λεπτομερή στοιχεία που αποδεικνύουν την κατασκευή και αναβάθμιση αυτών των εγκαταστάσεων·

Θ.  λαμβάνοντας υπόψη ότι έχει ασκηθεί πίεση σε ορισμένους ξένους δημοσιογράφους ώστε να απέχουν από την κάλυψη ευαίσθητων θεμάτων όπως τα ανθρώπινα δικαιώματα των Ουιγούρων και η χρήση στρατοπέδων εγκλεισμού, μεταξύ άλλων, σε ορισμένες περιπτώσεις, με τη μη ανανέωση των διαπιστευτηρίων των δημοσιογράφων·

Ι.  λαμβάνοντας υπόψη ότι σε κανένα άλλο μέρος του κόσμου δεν παρακολουθείται ο πληθυσμός τόσο αυστηρά όσο στην Αυτόνομη Περιοχή των Ουιγούρων του Σιντζιάνγκ· λαμβάνοντας υπόψη ότι η επαρχιακή κυβέρνηση έχει προσλάβει δεκάδες χιλιάδες επιπρόσθετα άτομα σε θέσεις προσωπικού ασφαλείας·

ΙΑ.  λαμβάνοντας υπόψη ότι συλλέγονται δεδομένα από μια «ολοκληρωμένη πλατφόρμα κοινών επιχειρήσεων», στην οποία επίσης αποθηκεύονται επιπρόσθετα δεδομένα σχετικά με τον πληθυσμό, στα οποία συμπεριλαμβάνονται οι καταναλωτικές συνήθειες, η τραπεζική δραστηριότητα, η κατάσταση της υγείας και το προφίλ του DNA κάθε προσώπου που διαμένει στην Αυτόνομη Περιοχή των Ουιγούρων του Σιντζιάνγκ· λαμβάνοντας υπόψη ότι ζητείται από τους μουσουλμάνους της περιοχής να έχουν στα κινητά τους τηλέφωνα μια εφαρμογή κατασκοπευτικού λογισμικού και ότι η μη εγκατάσταση της εφαρμογής αυτής συνιστά αδίκημα·

ΙΒ.  λαμβάνοντας υπόψη ότι μαρτυρίες από πρώτο χέρι και αξιόπιστες ακαδημαϊκές έρευνες έχουν δείξει ότι στοχοποιούνται εσκεμμένα Ουιγούροι με δεσμούς με άτομα που διαμένουν στο εξωτερικό και όσοι διατηρούν θρησκευτικές πεποιθήσεις·

ΙΓ.  λαμβάνοντας υπόψη ότι ασκούνται πιέσεις στους Ουιγούρους που διαμένουν στο εξωτερικό ώστε να επιστρέψουν στην Κίνα, συχνά με την υποστήριξη των κρατών διαμονής τους· λαμβάνοντας υπόψη ότι κινεζικές πρεσβείες στο εξωτερικό έχουν αρνηθεί να ανανεώσουν διαβατήρια Ουιγούρων, κάτι που δημιουργεί ανασφάλεια όσον αφορά την εργασία και τις σπουδές τους·

ΙΔ.  λαμβάνοντας υπόψη ότι η κινεζική κυβέρνηση έχει επανειλημμένα απορρίψει αιτήματα της WGEID και της Ύπατης Αρμοστείας του ΟΗΕ για τα Ανθρώπινα Δικαιώματα, καθώς και άλλες εντολές των Ειδικών Διαδικασιών του ΟΗΕ για αποστολή ανεξάρτητων ερευνητών στο Σιντζιάνγκ·

ΙΕ.  λαμβάνοντας υπόψη ότι ο ουιγούρος καθηγητής οικονομικών Ιλχάμ Τόχτι τέθηκε υπό κράτηση τον Ιανουάριο του 2014 και καταδικάστηκε σε ισόβια κάθειρξη στις 23 Σεπτεμβρίου 2014 με την κατηγορία των αποσχιστικών τάσεων· λαμβάνοντας υπόψη ότι επτά πρώην φοιτητές του τέθηκαν επίσης υπό κράτηση και καταδικάστηκαν σε φυλάκιση μεταξύ τριών και οκτώ ετών κατηγορούμενοι ότι συνεργάστηκαν με τον κ. Τόχτι· λαμβάνοντας υπόψη ότι ο Ιλχάμ Τόχτι απέρριπτε ανέκαθεν τις αποσχιστικές τάσεις και τη βία και ήταν υπέρ της συμφιλίωσης στη βάση του σεβασμού προς τον πολιτισμό των Ουιγούρων·

1.  εκφράζει βαθιά ανησυχία για τα ολοένα και πιο κατασταλτικά μέτρα που επιβάλλονται σε διάφορες μειονότητες, και ιδίως στους Ουιγούρους και τους Καζάχους, ενώ ταυτόχρονα επιβάλλονται επιπρόσθετοι περιορισμοί στις συνταγματικές εγγυήσεις των δικαιωμάτων τους στην ελευθερία της πολιτιστικής έκφρασης και των θρησκευτικών πεποιθήσεων, του λόγου και της έκφρασης, και του συνέρχεσθαι ειρηνικώς και του συνεταιρίζεσθαι· ζητεί από τις αρχές να σέβονται τις εν λόγω θεμελιώδεις ελευθερίες·

2.  ζητεί από την κινεζική κυβέρνηση να θέσει άμεσο τέλος στη μαζική αυθαίρετη κράτηση μελών των μειονοτήτων των Ουιγούρων και των Καζάχων, να κλείσει όλα τα στρατόπεδα και κέντρα κράτησης, και να αφήσει ελεύθερους τους κρατούμενους άμεσα και άνευ όρων· εκφράζει τη βαθιά ανησυχία του για τις πολυάριθμες καταγγελίες περί κακών συνθηκών, βασανισμού και θανάτων εντός των στρατοπέδων· υπενθυμίζει στις κινεζικές αρχές ότι οι εγκαταστάσεις επανεκπαίδευσης δεν έχουν καμία νομική βάση·

3.  είναι θορυβημένο από τις αναφορές για θάνατο των Muhammad Salih Hajim, Abdulnehed Mehsum, Ayhan Memet και άλλων ηλικιωμένων Ουιγούρων ακαδημαϊκών και κοινοτικών ηγετών σε στρατόπεδα εγκλεισμού·

4.  εκφράζει τη βαθιά ανησυχία του για την εφαρμογή από το κράτος μέτρων για τη διασφάλιση της «ολοκληρωμένης εποπτείας» της περιοχής με την εγκατάσταση του κινεζικού συστήματος ηλεκτρονικής παρακολούθησης «Skynet» σε μείζονες αστικές περιοχές, την εγκατάσταση ιχνηλατών GPS σε όλα τα μηχανοκίνητα οχήματα, τη χρήση σαρωτών αναγνώρισης προσώπου σε σημεία ελέγχου και σε σιδηροδρομικούς σταθμούς και πρατήρια καυσίμων, καθώς και με τη συλλογή δειγμάτων αίματος από την αστυνομία του Σιντζιάνγκ για την περαιτέρω επέκταση της βάσης δεδομένων DNA της Κίνας·

5.  υπογραμμίζει ότι ο κυβερνητικός έλεγχος και η υποχρεωτική μαζική συλλογή δεδομένων των πολιτών στοχοποιεί και επηρεάζει κυρίως τους Ουιγούρους, τους Καζάχους και άλλες εθνικές μειονότητες, κάτι που συνιστά παραβίαση της απαγόρευσης των διακρίσεων βάσει του διεθνούς δικαίου·

6.  ζητεί από την κινεζική κυβέρνηση να παράσχει στις ενδιαφερόμενες οικογένειες τα πλήρη στοιχεία όσων εξαφανίστηκαν αναγκαστικά από το Σιντζιάνγκ, συμπεριλαμβανομένου του ονόματος, της τοποθεσίας και της τρέχουσας κατάστασής τους·

7.  εκφράζει τη βαθιά του ανησυχία σχετικά με τον κινεζικό νόμο για την καταπολέμηση της τρομοκρατίας (2015) και τον κανονισμό για την καταπολέμηση του εξτρεμισμού, οι οποίοι έχουν υπερβολικά ευρύ ορισμό σχετικά με το τι συνιστά τρομοκρατική πράξη· ζητεί, συνεπώς, από την Κίνα να κάνει σαφή διάκριση μεταξύ ειρηνικής διαμαρτυρίας και βίαιου εξτρεμισμού·

8.  ζητεί εκ νέου από την κινεζική κυβέρνηση να απελευθερώσει άμεσα και άνευ όρων τον ουιγούρο ακαδημαϊκό Ιλχάμ Τόχτι και όλους τους υπόλοιπους που κρατούνται με μοναδικό λόγο την ειρηνική άσκηση της ελευθερίας της έκφρασης και, εν αναμονή της απελευθέρωσής τους, ζητεί από την Κίνα να διασφαλίσει ότι έχουν τακτική και απεριόριστη πρόσβαση στις οικογένειές τους και σε δικηγόρο της επιλογής τους· ζητεί, συνεπώς, την απελευθέρωση των Eli Mamut, Hailaite Niyazi, Memetjan Abdulla, Abduhelil Zunun και Abdukerim Abduweli, όπως ζητήθηκε από την ΕΕ κατά τη διάρκεια του 36ου γύρου του διαλόγου ΕΕ-Κίνας σχετικά με τα ανθρώπινα δικαιώματα, που έλαβε χώρα στο Πεκίνο στις 9 και 10 Ιουλίου 2018·

9.  ζητεί από την Αντιπρόεδρο της Επιτροπής/Ύπατη Εκπρόσωπο της Ένωσης για θέματα Εξωτερικής Πολιτικής και Πολιτικής Ασφαλείας (ΑΠ/ΥΕ), την Ευρωπαϊκή Υπηρεσία Εξωτερικής Δράσης (ΕΥΕΔ) και τα κράτη μέλη να παρακολουθούν στενά τις μεταβαλλόμενες εξελίξεις που αφορούν τα ανθρώπινα δικαιώματα στο Σιντζιάνγκ, συμπεριλαμβανομένης της αυξανόμενης καταστολής των Ουιγούρων, των Καζάχων και άλλων εθνοτικών μειονοτήτων από την κυβέρνηση, και να στείλουν ισχυρό μήνυμα στο υψηλότερο επίπεδο της κινεζικής κυβέρνησης προκειμένου να τεθεί τέλος στις ειδεχθείς παραβιάσεις των ανθρωπίνων δικαιωμάτων·

10.  καλεί τις κινεζικές αρχές να επιτρέψουν την ελεύθερη, απρόσκοπτη πρόσβαση δημοσιογράφων και διεθνών παρατηρητών στην επαρχία του Σιντζιάνγκ·

11.  επαναλαμβάνει ότι είναι σημαντικό η ΕΕ και τα κράτη μέλη να θίξουν στις κινεζικές αρχές το ζήτημα των παραβιάσεων των ανθρωπίνων δικαιωμάτων στο Σιντζιάνγκ, μεταξύ άλλων και σε επίπεδο ηγετών, σύμφωνα με τη δέσμευση της ΕΕ να εκφράζεται με ισχυρή, σαφή και ενιαία φωνή στην προσέγγισή της απέναντι στη χώρα αυτή, μεταξύ άλλων και στο πλαίσιο του ετήσιου διαλόγου για τα ανθρώπινα δικαιώματα και στην επικείμενη ευρωασιατική διάσκεψη κορυφής·

12.  εκφράζει τη βαθιά του ανησυχία σχετικά με τις αναφορές για παρενόχληση των Ουιγούρων που διαμένουν στο εξωτερικό από τις κινεζικές αρχές με σκοπό να τους εξαναγκάσουν να ενεργήσουν ως πληροφοριοδότες κατά άλλων Ουιγούρων, να επιστρέψουν στο Σιντζιάνγκ ή να σιωπήσουν σχετικά με την κατάσταση που επικρατεί εκεί, ορισμένες φορές μέσω της κράτησης μελών της οικογένειάς τους·

13.  επιδοκιμάζει την απόφαση της Γερμανίας και της Σουηδίας να αναστείλουν την επιστροφή όλων των εθνοτικών Ουιγούρων, Καζάχων και άλλων μουσουλμάνων τουρκικής καταγωγής στην Κίνα δεδομένου του κινδύνου να αντιμετωπίσουν αυθαίρετη κράτηση, βασανισμό ή άλλης μορφής κακή μεταχείριση στη χώρα αυτή, και ζητεί από τα κράτη μέλη να ακολουθήσουν αυτή την πρακτική και να επισπεύσουν την εξέταση αιτήσεων ασύλου από μουσουλμάνους τουρκικής καταγωγής που διατρέχουν κίνδυνο αναγκαστικής επιστροφής στην Κίνα· ζητεί επίσης από τα κράτη μέλη της ΕΕ να επικαλούνται το εθνικό δίκαιο, κατά περίπτωση, για να διερευνήσουν τον εκφοβισμό από την κινεζική κυβέρνηση μουσουλμάνων τουρκικής καταγωγής σε κοινότητες της διασποράς στην Ευρώπη·

14.  υπενθυμίζει στην Κίνα τις υποχρεώσεις που ανέλαβε σχετικά με τα ανθρώπινα δικαιώματα με την υπογραφή διάφορων διεθνών συνθηκών για τα ανθρώπινα δικαιώματα και, συνεπώς, ζητεί από την Κίνα να τηρήσει αυτές τις δεσμεύσεις·

15.  αναθέτει στον Πρόεδρό του να διαβιβάσει το παρόν ψήφισμα στην Αντιπρόεδρο της Ευρωπαϊκής Επιτροπής/Ύπατη Εκπρόσωπο της Ένωσης για θέματα Εξωτερικής Πολιτικής και Πολιτικής Ασφαλείας, στο Συμβούλιο, στην Επιτροπή, στις κυβερνήσεις και τα κοινοβούλια των κρατών μελών, καθώς και στην κυβέρνηση και το κοινοβούλιο της Λαϊκής Δημοκρατίας της Κίνας.

(1) ΕΕ C 285 E της 21.10.2010, σ. 80. (2) ΕΕ C 199 E της 7.7.2012, σ. 185. (3) ΕΕ C 334 της 19.9.2018, σ. 137. (4) ΕΕ C 238 της 6.7.2018, σ. 108. (5) Κείμενα που εγκρίθηκαν, P8_TA(2018)0343.

Ψήφισμα του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου της 4ης Οκτωβρίου 2018 σχετικά με τη δέσμη μέτρων στρατηγικής για τις δημόσιες συμβάσεις (2017/2278(INI))

P8_TA(2018)0378 A8-0229/2018

Το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο,

–  έχοντας υπόψη την ανακοίνωση της Επιτροπής, της 3ης Οκτωβρίου 2017, με τίτλο «Να γίνουν οι δημόσιες συμβάσεις προμηθειών αποτελεσματικές μέσα στην Ευρώπη και για την Ευρώπη» (COM(2017)0572),

–  έχοντας υπόψη την ανακοίνωση της Επιτροπής, της 3ης Οκτωβρίου 2017, με τίτλο «Στήριξη των επενδύσεων μέσα από προαιρετική εκ των προτέρων αξιολόγηση των πτυχών των μεγάλων έργων υποδομής που άπτονται των δημόσιων συμβάσεων» (COM(2017)0573),

–  έχοντας υπόψη τη σύσταση της Επιτροπής (ΕΕ) 2017/1805, της 3ης Οκτωβρίου 2017, για την επαγγελματοποίηση του τομέα των δημόσιων συμβάσεων – Δημιουργία δομής για την επαγγελματοποίηση των δημόσιων συμβάσεων (C(2017)6654)(1),

–  έχοντας υπόψη την οδηγία 2014/24/ΕΕ του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου, της 26ης Φεβρουαρίου 2014, σχετικά με τις δημόσιες προμήθειες και την κατάργηση της οδηγίας 2004/18/ΕK(2),

–  έχοντας υπόψη την οδηγία 2014/25/ΕΕ του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου, της 26ης Φεβρουαρίου 2014, σχετικά με τις προμήθειες φορέων που δραστηριοποιούνται στους τομείς του ύδατος, της ενέργειας, των μεταφορών και των ταχυδρομικών υπηρεσιών και την κατάργηση της οδηγίας 2004/17/ΕK(3),

–  έχοντας υπόψη την οδηγία 2014/23/ΕΕ του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου, της 26ης Φεβρουαρίου 2014, σχετικά με την ανάθεση συμβάσεων παραχώρησης(4),

–  έχοντας υπόψη την έκθεση της Επιτροπής, της 17ης Μαΐου 2017, σχετικά με την επανεξέταση της πρακτικής εφαρμογής του Ευρωπαϊκού Ενιαίου Εγγράφου Προμήθειας (ΕΕΕΠ) (COM(2017)0242),

–  έχοντας υπόψη την οδηγία 2014/55/ΕΕ του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου, της 16ης Απριλίου 2014, για την έκδοση ηλεκτρονικών τιμολογίων στο πλαίσιο των δημόσιων συμβάσεων(5),

–  έχοντας υπόψη την έκθεση της Επιτροπής, της 11ης Οκτωβρίου 2017, σχετικά με την αξιολόγηση του ευρωπαϊκού προτύπου για την έκδοση ηλεκτρονικών τιμολογίων, σύμφωνα με την οδηγία 2014/55/ΕΕ (COM(2017)0590),

–  έχοντας υπόψη τη γνώμη της Ευρωπαϊκής Οικονομικής και Κοινωνικής Επιτροπής, της 14ης Φεβρουαρίου 2018,

–  έχοντας υπόψη το άρθρο 52 του Κανονισμού του,

–  έχοντας υπόψη την έκθεση της Επιτροπής Εσωτερικής Αγοράς και Προστασίας των Καταναλωτών, τη γνωμοδότηση της Επιτροπής Διεθνούς Εμπορίου και τη θέση υπό μορφή τροπολογιών της Επιτροπής Περιβάλλοντος, Δημόσιας Υγείας και Ασφάλειας των Τροφίμων (A8-0229/2018),

Α.  λαμβάνοντας υπόψη ότι δεν έχει αξιοποιηθεί ακόμη το πλήρες δυναμικό των δημόσιων συμβάσεων όσον αφορά τη συμβολή τους στην οικοδόμηση μιας ανταγωνιστικής κοινωνικής οικονομίας της αγοράς, και ότι πάνω από 250 000 δημόσιοι φορείς στην Ένωση δαπανούν ετησίως το 14 % περίπου του ΑΕγχΠ, ή σχεδόν 2 000 δισεκατομμύρια EUR, για την αγορά υπηρεσιών, έργων και προμηθειών·

Β.  λαμβάνοντας υπόψη ότι οι δημόσιες συμβάσεις συνεπάγονται τη δαπάνη σημαντικού ποσού των χρημάτων των φορολογουμένων, γεγονός που σημαίνει ότι θα πρέπει να πραγματοποιούνται με δεοντολογικό τρόπο, με διαφάνεια και ακεραιότητα και κατά τον πλέον αποδοτικό τρόπο όσον αφορά το κόστος, αλλά και την ποιότητα, προκειμένου να παρέχουν αγαθά και υπηρεσίες υψηλής ποιότητας στους πολίτες·

Γ.  λαμβάνοντας υπόψη ότι η ορθή εφαρμογή των κανόνων σύναψης δημόσιων συμβάσεων αποτελεί εργαλείο ζωτικής σημασίας για την ενίσχυση της ενιαίας αγοράς και την ανάπτυξη των ενωσιακών επιχειρήσεων και της απασχόλησης στην ΕΕ, και ότι η ευφυής χρήση των δημόσιων συμβάσεων μπορεί να αποτελέσει στρατηγικό εργαλείο ούτως ώστε να επιτευχθούν οι ενωσιακοί στόχοι για μια έξυπνη, βιώσιμη και χωρίς αποκλεισμούς μεγέθυνση, η οποία θα επιταχύνει τη μετάβαση προς πιο βιώσιμες αλυσίδες εφοδιασμού και πιο βιώσιμα επιχειρηματικά μοντέλα·

Δ.  λαμβάνοντας υπόψη ότι, όσον αφορά τη μεταφορά των ενωσιακών κανόνων για τις δημόσιες συμβάσεις και τις συμβάσεις παραχώρησης στο εθνικό δίκαιο, η πλήρης μεταφορά και εφαρμογή της ενωσιακής νομοθεσίας είναι θεμελιώδους σημασίας για να μπορούν οι μικρές και μεσαίες επιχειρήσεις να συμμετέχουν ευκολότερα και με μικρότερο κόστος σε διαγωνισμούς για δημόσιες συμβάσεις, με πλήρη σεβασμό για τις ενωσιακές αρχές της διαφάνειας και του ανταγωνισμού·

Ε.  λαμβάνοντας υπόψη ότι η Επιτροπή δρομολόγησε στοχευμένη διαβούλευση σχετικά με το σχέδιο κατευθυντήριων γραμμών για τη σύναψη δημόσιων συμβάσεων στον τομέα της καινοτομίας, στις 3 Οκτωβρίου 2017, και στοχευμένη διαβούλευση σχετικά με το πεδίο εφαρμογής και τη διάρθρωση ενός οδηγού της Επιτροπής για τις κοινωνικά υπεύθυνες δημόσιες συμβάσεις, στις 7 Δεκεμβρίου 2017·

ΣΤ.  λαμβάνοντας υπόψη ότι, σύμφωνα με έρευνα του 2016, όπως αναφέρει η ανακοίνωση της Επιτροπής COM(2017)0572, μόνο τέσσερα κράτη μέλη βασίστηκαν σε ψηφιακές τεχνολογίες για όλα τα κύρια στάδια των δημόσιων συμβάσεων, όπως η ηλεκτρονική κοινοποίηση, η ηλεκτρονική πρόσβαση στα έγγραφα των προσφορών, η ηλεκτρονική υποβολή, η ηλεκτρονική αξιολόγηση, η ηλεκτρονική ανάθεση, η ηλεκτρονική παραγγελία, η ηλεκτρονική τιμολόγηση και η ηλεκτρονική πληρωμή·

Ζ.  λαμβάνοντας υπόψη ότι, σύμφωνα με το θεματικό ενημερωτικό δελτίο του Ευρωπαϊκού Εξαμήνου, του Νοεμβρίου του 2017, σχετικά με τις δημόσιες συμβάσεις, ο αριθμός των διαδικασιών υποβολής προσφορών με μία μόνο προσφορά αυξήθηκε από 14 % σε 29 % για την περίοδο 2006-2016, και ότι, σύμφωνα με την ανακοίνωση της Επιτροπής COM(2017)0572, «οι ΜΜΕ κερδίζουν μόλις το 45 % της αξίας των δημόσιων συμβάσεων προμηθειών πάνω από τα κατώτατα όρια της ΕΕ, ποσοστό που είναι σαφώς χαμηλότερο σε σύγκριση με τον αντίκτυπό τους στην οικονομία»·

Η.  λαμβάνοντας υπόψη ότι οι νέοι κανόνες που τέθηκαν σε ισχύ με τις οδηγίες του 2014, δεδομένου ότι διευκολύνουν τις δημόσιες συμβάσεις και επιβάλλουν περισσότερους ελέγχους, θα πρέπει να συμβάλλουν στην εφαρμογή της στρατηγικής «Ευρώπη 2020» για μια βιώσιμη, πιο κοινωνική, καινοτόμο και χωρίς αποκλεισμούς οικονομία·

Θ.  λαμβάνοντας υπόψη ότι, σύμφωνα με την ανακοίνωση της Επιτροπής COM(2017)0572, στο 55 % των διαδικασιών δημόσιων προμηθειών χρησιμοποιείται ακόμη ως μοναδικό κριτήριο ανάθεσης η χαμηλότερη τιμή αντί, παραδείγματος χάριν, στρατηγικών κοινωνικών και περιβαλλοντικών κριτηρίων·

Ι.  λαμβάνοντας υπόψη ότι η Ευρωπαϊκή Ένωση έχει δεσμευθεί για την επίτευξη των στόχων βιώσιμης ανάπτυξης (ΣΒΑ) των Ηνωμένων Εθνών·

ΙΑ.  λαμβάνοντας υπόψη ότι είναι ζωτικής σημασίας να είναι σίγουροι οι προμηθευτές ότι τα ενωσιακά συστήματα δημόσιων συμβάσεων εξασφαλίζουν απλές και προσβάσιμες ψηφιακές διαδικασίες, καθώς και την πλήρη διαφάνεια, ακεραιότητα και ασφάλεια των δεδομένων·

Νομοθετικό πλαίσιο και εφαρμογή

1.  επικροτεί, σχεδόν τέσσερα έτη αφότου ολοκληρώθηκε η εκτεταμένη αναθεώρηση του ενωσιακού νομοθετικού πλαισίου που διέπει τις δημόσιες συμβάσεις, τη σειρά μη νομοθετικών μέτρων που πρότεινε η Επιτροπή και αναμένει ότι θα δώσει έναυσμα για την καλύτερη εφαρμογή·

2.  εκφράζει τη βαθιά του απογοήτευση για τον ρυθμό με τον οποίον πολλά κράτη μέλη έχουν μεταφέρει τις οδηγίες του 2014 στον τομέα των δημόσιων συμβάσεων, και για τις πολλές καθυστερήσεις, και αποδοκιμάζει το γεγονός ότι η Επιτροπή χρειάστηκε να κινήσει διαδικασία επί παραβάσει σε βάρος ορισμένων κρατών μελών· ζητεί επιτακτικά την ταχεία ολοκλήρωση της μεταφοράς σε όλα τα κράτη μέλη χωρίς περαιτέρω καθυστέρηση·

3.  εκφράζει ανησυχία για τον επόμενο γύρο προθεσμιών που προβλέπουν οι οδηγίες όσον αφορά τις ηλεκτρονικές συμβάσεις και τη μετάβαση των κρατών μελών στην πλήρη εφαρμογή των ηλεκτρονικών συμβάσεων, περιλαμβανομένης της ηλεκτρονικής τιμολόγησης· τονίζει την ανάγκη να περιλαμβάνεται η προώθηση της πλήρους εφαρμογής των ηλεκτρονικών συμβάσεων στο ψηφιακό θεματολόγιο των κρατών μελών·

4.  καλεί την Επιτροπή να ολοκληρώσει άμεσα τις κατευθυντήριες γραμμές για τη σύναψη δημόσιων συμβάσεων στον τομέα της καινοτομίας και τον οδηγό για τις κοινωνικά υπεύθυνες δημόσιες συμβάσεις, προκειμένου να διευκολύνει την εφαρμογή των αντίστοιχων νομικών διατάξεων στα κράτη μέλη·

5.  καλεί την Επιτροπή να οργανώσει καλύτερα και σαφέστερα τους οδηγούς και τα άλλα εργαλεία που έχουν αναπτυχθεί για να βοηθήσουν τα κράτη μέλη στην εφαρμογή του πλαισίου για τις δημόσιες συμβάσεις κατά τρόπο πιο προσβάσιμο και φιλικό προς τον χρήστη, ούτως ώστε να παρέχεται ικανοποιητική επισκόπηση σε όλους τους επαγγελματίες στον τομέα των προμηθειών και παράλληλα να δίνεται προσοχή στις διαθέσιμες γλώσσες·

6.  επικροτεί τις νέες κατευθυντήριες γραμμές προς τους επαγγελματίες στον τομέα των προμηθειών, του Φεβρουαρίου του 2018, οι οποίες σχεδιάστηκαν για να βοηθήσουν τους εθνικούς, περιφερειακούς και τοπικούς δημόσιους υπαλλήλους να εξασφαλίζουν αποδοτικές και διαφανείς διαδικασίες σύναψης δημόσιων συμβάσεων για έργα που χρηματοδοτούνται από την ΕΕ·

Στρατηγικές και συντονισμένες συμβάσεις

7.  επισημαίνει ότι η ισχύουσα ενωσιακή νομοθεσία επιτρέπει, περισσότερο από ποτέ, να χρησιμοποιούνται οι δημόσιες συμβάσεις ως στρατηγικό μέσο για την προώθηση των στόχων πολιτικής της ΕΕ, και ενθαρρύνει τα κράτη μέλη να τις αξιοποιούν όσο το δυνατόν περισσότερο· υπενθυμίζει ότι οι δημόσιες συμβάσεις αποτελούν επίσης σημαντικό εργαλείο σε περιφερειακό και τοπικό επίπεδο, καθώς συμπληρώνουν τις τοπικές και περιφερειακές στρατηγικές και προωθούν τις δημόσιες ακροάσεις και διαβουλεύσεις με τους τελικούς χρήστες των προϊόντων και των υπηρεσιών·

8.  ζητεί να γίνει εκτεταμένη χρήση καινοτόμων συμβάσεων, ούτως ώστε να επιτευχθεί έξυπνη, πράσινη και χωρίς αποκλεισμούς οικονομική μεγέθυνση και να ενισχυθεί η κυκλική οικονομία· υπογραμμίζει τη σημασία της κυκλικής οικονομίας και, στο πλαίσιο αυτό, τις νέες δυνατότητες που προσφέρουν οι νέες οδηγίες για τις δημόσιες συμβάσεις όσον αφορά επαναχρησιμοποιούμενα, επισκευασμένα, ανακατασκευασμένα, ανακαινισμένα προϊόντα και συναφείς υπηρεσίες, καθώς και άλλα βιώσιμα και αποδοτικά ως προς τη χρήση των πόρων προϊόντα και λύσεις·

9.  καλεί τα κράτη μέλη να χρησιμοποιούν τις δημόσιες συμβάσεις με στρατηγικό τρόπο, ούτως ώστε να προωθούν την έξυπνη, βιώσιμη και χωρίς αποκλεισμούς οικονομική μεγέθυνση, μεταξύ άλλων για τις ΜΜΕ και τις επιχειρήσεις κοινωνικής οικονομίας· υπογραμμίζει ότι αυτό απαιτεί από τα κράτη μέλη να προβάλλουν συστηματικά τέτοιου είδους πολιτικές στο υψηλότερο δυνατό επίπεδο και να στηρίζουν, για τον σκοπό αυτόν, τους φορείς ανάθεσης και τους επαγγελματίες της δημόσιας διοίκησης στον τομέα των προμηθειών·

10.  τονίζει τη σημασία να μην είναι υπερβολικά επαχθείς οι όροι υποβολής προσφορών, ούτως ώστε να παραμένει δυνατή η πρόσβαση στις δημόσιες συμβάσεις για όλες τις εταιρείες, περιλαμβανομένων των ΜΜΕ·

11.  επικροτεί το παράδειγμα της υιοθέτησης εθνικών στρατηγικών για τις δημόσιες συμβάσεις, και ενθαρρύνει τα κράτη μέλη να το ακολουθήσουν ως μέσο εκσυγχρονισμού και εξορθολογισμού των συστημάτων τους όσον αφορά τις δημόσιες συμβάσεις, ούτως ώστε να βελτιώσουν την αποδοτικότητά τους· τονίζει ότι οι δημόσιες συμβάσεις αποτελούν εγκάρσιο τομέα για τους διάφορους κλάδους της δημόσιας διοίκησης και ότι είναι ζωτικής σημασίας να υφίσταται, όχι μόνο συντονισμός, αλλά και μια δομή διακυβέρνησης όπου θα συμμετέχουν οι κύριοι συμφεροντούχοι, ούτως ώστε να μπορούν να λαμβάνονται οι θεμελιώδεις αποφάσεις με πιο συνεργατικό τρόπο και να γίνονται αποδεκτές από όλα τα εμπλεκόμενα μέρη·

12.  επικροτεί το γεγονός ότι πολλά κράτη μέλη έχουν μεριμνήσει ώστε να χρησιμοποιούνται κριτήρια ποιότητας (περιλαμβανομένης της καλύτερης αναλογίας τιμής-ποιότητας), και ενθαρρύνει τη συστηματική εφαρμογή τους· προτρέπει τις αναθέτουσες αρχές να εφαρμόζουν κριτήρια πέρα από τη χαμηλότερη τιμή ή την οικονομική αποτελεσματικότητα, και να λαμβάνουν υπόψη ποιοτικές, περιβαλλοντικές ή/και κοινωνικές πτυχές·

13.  παρόλο που αναγνωρίζει ότι σε ορισμένες περιπτώσεις η χαμηλή τιμή μπορεί να αντικατοπτρίζει καινοτόμες λύσεις και αποτελεσματική διαχείριση, εκφράζει τις ανησυχίες του για την υπερβολική χρήση της χαμηλότερης τιμής ως κύριου κριτηρίου ανάθεσης σε ορισμένα κράτη μέλη, χωρίς να συνυπολογίζεται η ποιότητα, η βιωσιμότητα και η κοινωνική ένταξη, και καλεί ως εκ τούτου την Επιτροπή και τα κράτη μέλη να αναλύσουν τις αιτίες αυτής της κατάστασης, να υποβάλουν σχετικές εκθέσεις και να προτείνουν κατάλληλες λύσεις, εφόσον κρίνεται αναγκαίο·

14.  καλεί τα κράτη μέλη να διασφαλίσουν ότι οι πρακτικές όσον αφορά τις δημόσιες συμβάσεις εναρμονίζονται με τη Σύμβαση για τα δικαιώματα των ατόμων με αναπηρίες· καλεί τα κράτη μέλη να ενθαρρύνουν τη διαβούλευση με τα άτομα με αναπηρίες και με τις οργανώσεις που τα εκπροσωπούν στο πλαίσιο αυτό·

15.  ζητεί να εγκριθεί ευρωπαϊκός κώδικας δεοντολογίας όσον αφορά τις δημόσιες συμβάσεις για τους διάφορους φορείς που συμμετέχουν στη διαδικασία ανάθεσης συμβάσεων·

16.  τονίζει ότι είναι σημαντικό να συνυπολογίζουν οι αναθέτουσες αρχές τον πλήρη κύκλο ζωής των προϊόντων, καθώς και τον αντίκτυπό τους στο περιβάλλον, όταν λαμβάνουν αποφάσεις για τις προμήθειες, εφόσον ενδείκνυται, και καλεί την Επιτροπή να συνδράμει στην ανάπτυξη μεθοδολογιών για την εφαρμογή της έννοιας της «κοστολόγησης του κύκλου ζωής»·

17.  επισημαίνει ότι οι καινοτόμοι, κοινωνικοί και περιβαλλοντικοί παράμετροι αποτελούν θεμιτά και βασικά κριτήρια ανάθεσης δημόσιων συμβάσεων, αλλά και ότι οι αναθέτουσες αρχές μπορούν επίσης να επιδιώκουν πράσινους, καινοτόμους ή κοινωνικούς στόχους μέσω καλά μελετημένων προδιαγραφών και επιτρέποντας την υποβολή εναλλακτικών προσφορών κατά τρόπο που δεν εισάγει διακρίσεις, υπό την προϋπόθεση ότι τα χαρακτηριστικά αυτά συνδέονται με το αντικείμενο της σύμβασης και είναι ανάλογα με την αξία και τους στόχους της·

18.  υπενθυμίζει ότι το ενωσιακό νομοθετικό πλαίσιο σχετικά με τις δημόσιες συμβάσεις υποχρεώνει τα κράτη μέλη να διασφαλίζουν ότι οι ανάδοχοι και οι υπεργολάβοι συμμορφώνονται πλήρως με τις διατάξεις της περιβαλλοντικής, κοινωνικής και εργατικής νομοθεσίας που ισχύουν εκεί όπου εκτελούνται τα έργα, παρέχονται οι υπηρεσίες, ή παράγονται ή παρέχονται τα προϊόντα, όπως ορίζουν οι ισχύουσες διεθνείς συμβάσεις, το ενωσιακό και το εθνικό δίκαιο, καθώς και οι συλλογικές συμβάσεις που έχουν συναφθεί σύμφωνα με την εθνική νομοθεσία και πρακτική· καλεί την Επιτροπή να εγγυηθεί ότι τα κράτη μέλη εκπληρώνουν την εν λόγω υποχρέωση κατά τη μεταφορά στο εθνικό δίκαιο και την εφαρμογή των οδηγιών του 2014, και να διευκολύνει την ανταλλαγή βέλτιστων πρακτικών στον τομέα αυτόν·

19.  αναγνωρίζει ότι η ποιοτική αξιολόγηση των προσφορών απαιτεί εξειδικευμένους φορείς ανάθεσης, και καλεί την Επιτροπή να συνδράμει τα κράτη μέλη στη διάδοση των μεθοδολογιών και πρακτικών αξιολόγησης, ιδιαίτερα με τη διοργάνωση εργαστηρίων και προγραμμάτων κατάρτισης· υπογραμμίζει ότι η εν λόγω συνδρομή θα πρέπει να είναι διαθέσιμη σε όλα τα διοικητικά επίπεδα που αναθέτουν συμβάσεις·

20.  τονίζει ότι οι κοινωνικά υπεύθυνες δημόσιες συμβάσεις πρέπει να συνυπολογίζουν τις αλυσίδες εφοδιασμού και τους κινδύνους που συνδέονται με τη σύγχρονη δουλεία, το κοινωνικό ντάμπινγκ και τις παραβιάσεις των ανθρωπίνων δικαιωμάτων· επισημαίνει ότι πρέπει να καταβάλλονται προσπάθειες ούτως ώστε να διασφαλίζεται ότι τα προϊόντα και οι υπηρεσίες που αποκτώνται μέσω δημόσιων συμβάσεων δεν παράγονται κατά τρόπο που παραβιάζει τα ανθρώπινα δικαιώματα· καλεί την Επιτροπή να συμπεριλάβει ουσιαστικές διατάξεις σχετικά με τη δεοντολογία στο πλαίσιο των αλυσίδων εφοδιασμού στον νέο της οδηγό για τη συνεκτίμηση κοινωνικών πτυχών στις δημόσιες συμβάσεις·

21.  επικροτεί τις προσπάθειες αρκετών κρατών μελών να ορίσουν αρχές αρμόδιες για τον συντονισμό των συμβάσεων, και αναγνωρίζει ότι αυτό συμβάλλει στη σύναψη στρατηγικών και αποδοτικών συμβάσεων·

22.  ζητεί να αξιοποιήσουν περισσότερα κράτη μέλη τα πλεονεκτήματα των κεντρικών προμηθειών και της συγκέντρωσης των δημόσιων προμηθειών, και επισημαίνει ότι οι κεντρικές αρχές προμηθειών θα μπορούσαν και θα πρέπει να επιταχύνουν τη διάδοση της εμπειρογνωσίας, των βέλτιστων πρακτικών και της καινοτομίας·

23.  τονίζει ότι, προκειμένου ειδικά να προωθηθεί η καινοτομία, είναι σημαντικό να έχουν οι αναθέτουσες αρχές επαφή με την αγορά και να αξιοποιούν επαρκώς τη φάση προ της ανάθεσης ως προετοιμασία για τα επόμενα βήματα· κρίνει ότι είναι επίσης σημαντική η φάση προ της ανάθεσης για να υποστηριχθεί η συμμετοχή των ΜΜΕ·

24.  θεωρεί ότι μια νέα διαδικασία σύμπραξης θα συμβάλει στην προώθηση της καινοτομίας, και προτρέπει τις αναθέτουσες αρχές να συνεργάζονται με την αγορά, προκειμένου να αναπτύσσονται καινοτόμες τεχνολογίες, προϊόντα, έργα ή υπηρεσίες που δεν υφίστανται ακόμα· επικροτεί, στο πλαίσιο αυτό, το γεγονός ότι μέχρι στιγμής έχουν δρομολογηθεί 17 διαδικασίες σύμπραξης καινοτομίας·

25.  επικροτεί την προαιρετική εκ των προτέρων αξιολόγηση των πτυχών των δημόσιων συμβάσεων που αφορούν μεγάλα έργα υποδομής, όπως προτείνει η Επιτροπή, και καλεί την τελευταία να υλοποιήσει ταχέως το γραφείο υποστήριξης, τον μηχανισμό προκήρυξης και τον μηχανισμό ανταλλαγής πληροφοριών, με πλήρη σεβασμό για τους κανόνες εμπιστευτικότητας·

Ψηφιοποίηση και ορθή διαχείριση των διαδικασιών σύναψης δημόσιων συμβάσεων

26.  εκφράζει τη λύπη του για την αργή εφαρμογή των ψηφιακών τεχνολογιών στον τομέα των δημόσιων συμβάσεων στην Ένωση, και καλεί τα κράτη μέλη να επιδιώξουν την ταχεία ψηφιοποίηση των διαδικασιών και την εισαγωγή ηλεκτρονικών διαδικασιών σε όλα τα κύρια στάδια, δηλαδή κατά την προκήρυξη, την πρόσβαση στις προσφορές και την υποβολή για αξιολόγηση, την ανάθεση της σύμβασης, την παραγγελία, την τιμολόγηση και την πληρωμή·

27.  καλεί την Επιτροπή και τα κράτη μέλη να θέσουν σε εφαρμογή τα ηλεκτρονικά έντυπα το αργότερο έως το τέλος του 2018·

28.  υπενθυμίζει ότι οι ηλεκτρονικές δημόσιες συμβάσεις αποφέρουν ποικίλα σημαντικά οφέλη, όπως σημαντική εξοικονόμηση για όλα τα μέρη, απλουστευμένες και συντομευμένες διαδικασίες, μείωση της γραφειοκρατίας και του διοικητικού φόρτου, αυξημένη διαφάνεια και μεγαλύτερη καινοτομία, καθώς και βελτιωμένη πρόσβαση των ΜΜΕ στις αγορές δημόσιων συμβάσεων·

29.  συμφωνεί με την Επιτροπή ότι τα μητρώα συμβάσεων μπορούν να αποτελέσουν ένα οικονομικά αποδοτικό εργαλείο για τη διαχείριση των συμβάσεων, για τη βελτίωση της διαφάνειας, της ακεραιότητας και των δεδομένων, και για την καλύτερη διακυβέρνηση των δημόσιων συμβάσεων·

30.  καλεί την Επιτροπή να διερευνήσει τη δυνατότητα διασύνδεσης των εθνικών μητρώων συμβάσεων με τη βάση δεδομένων TED, ούτως ώστε να αρθεί η υποχρέωση να δημοσιεύουν οι αναθέτουσες αρχές τις ίδιες πληροφορίες σε δύο συστήματα·

31.  επισημαίνει τις δυσκολίες που μπορεί να προκύψουν για τους υποψηφίους, και ιδιαίτερα τις ΜΜΕ, όσον αφορά τις απαιτήσεις για πιστοποιητικά και υπογραφές, και ενθαρρύνει την εφαρμογή ενός καθεστώτος ήπιων απαιτήσεων, παράλληλα με την πλήρη εφαρμογή της αρχής «μόνον άπαξ», ούτως ώστε να ελαχιστοποιηθεί η επιβάρυνση των υποψηφίων·

32.  τονίζει ότι όλα τα κράτη μέλη θα πρέπει να είναι σε θέση να παρέχουν όλα τα αναγκαία δεδομένα σχετικά με την εφαρμογή των δημοσίων συμβάσεων, περιλαμβανομένων δεδομένων που αφορούν προσφορές, διαδικασίες και συμβάσεις, καθώς και στατιστικά στοιχεία, μεταξύ άλλων για να μπορεί η Επιτροπή να αξιολογεί την ενιαία αγορά των συμβάσεων·

33.  καλεί τα κράτη μέλη να προωθήσουν την καινοτόμο χρήση δεδομένων ανοικτού μορφότυπου, καθώς τα δεδομένα αυτά είναι ζωτικής σημασίας για να διαχειρίζεται μια κυβέρνηση τη δημόσια διοίκησή της, και ταυτόχρονα να παρέχουν στις εταιρείες τη δυνατότητα να αξιοποιούν το οικονομικό δυναμικό των δεδομένων αυτών, προωθώντας παράλληλα τη διαφάνεια και την υπευθυνότητα στο πλαίσιο των φορέων που ασχολούνται με τις δημόσιες συμβάσεις· τονίζει ότι τα εν λόγω δεδομένα πρέπει πάντα να δημοσιεύονται με σεβασμό για την αρχή της αναλογικότητας και σύμφωνα με το ενωσιακό κεκτημένο σχετικά με την προστασία των δεδομένων και το επιχειρηματικό απόρρητο·

Ενιαία αγορά και βελτιωμένη πρόσβαση στις συμβάσεις

34.  τονίζει ότι η ανταγωνιστική διαδικασία υποβολής προσφορών είναι ζωτικής σημασίας στις δημόσιες συμβάσεις, και επισημαίνει με απογοήτευση ότι τα τελευταία έτη έχει μειωθεί η ένταση του ανταγωνισμού στις δημόσιες συμβάσεις στην Ένωση· καλεί επιτακτικά τα κράτη μέλη όπου σημειώνεται υψηλό ποσοστό διαγωνισμών με έναν μόνο υποψήφιο να αντιμετωπίσουν το πρόβλημα·

35.  καλεί επιτακτικά τα κράτη μέλη να αυξήσουν τις κοινές διαδικασίες δημόσιων συμβάσεων, περιλαμβανομένων των διασυνοριακών, επωφελούμενα της διευκόλυνσης που προβλέπουν οι αναθεωρημένοι ενωσιακοί κανόνες, και καλεί την Επιτροπή να παράσχει εις βάθος υποστήριξη στον τομέα αυτόν· κρίνει ωστόσο ότι οι διαδικασίες αυτές δεν θα πρέπει να οδηγούν σε συμβάσεις τέτοιου μεγέθους που ουσιαστικά να αποκλείονται οι ΜΜΕ από τον διαγωνισμό κατά τα πρώτα στάδια της διαδικασίας·

36.  εκφράζει τη λύπη του για το γεγονός ότι οι ΜΜΕ και οι επιχειρήσεις κοινωνικής οικονομίας εξακολουθούν να αντιμετωπίζουν δυσχέρειες κατά την πρόσβαση σε δημόσιες συμβάσεις, και καλεί την Επιτροπή να αξιολογήσει την αποτελεσματικότητα των μέτρων που προβλέπουν οι οδηγίες του 2014 και να προτείνει νέες λύσεις εάν κρίνεται αναγκαίο·

37.  καλεί την Επιτροπή να υποβάλει έκθεση στο Κοινοβούλιο σχετικά με την επί τόπου εφαρμογή της αρχής «συμμόρφωσης ή αιτιολόγησης» του άρθρου 46 της οδηγίας 2014/24/ΕΕ, που απαιτεί από τις αναθέτουσες αρχές να αναφέρουν τους κύριους λόγους για την απόφασή τους να μην υποδιαιρέσουν τη σύμβαση σε παρτίδες, η οποία πρέπει να εξηγείται συστηματικά στα έγγραφα της προμήθειας ή στη χωριστή έκθεση·

38.  καλεί τα κράτη μέλη να υποστηρίξουν τη συμμετοχή των ΜΜΕ σε διαγωνισμούς, για παράδειγμα με την υποχρεωτική υποδιαίρεση της σύμβασης σε παρτίδες, όταν αυτό είναι δυνατό, ή με την οριοθέτηση του κύκλου εργασιών που απαιτείται για τη συμμετοχή σε διαδικασία υποβολής προσφοράς· υπογραμμίζει ότι με την υποδιαίρεση των δημόσιων συμβάσεων προμήθειας σε παρτίδες ενισχύεται ο ανταγωνισμός στην αγορά και παράλληλα αποφεύγεται ο κίνδυνος της εξάρτησης από έναν και μόνο προμηθευτή· καλεί την Επιτροπή και τα κράτη μέλη να αναπτύξουν υπηρεσίες παροχής συμβουλών και κατάρτιση για τις ΜΜΕ, προκειμένου να βελτιωθεί η συμμετοχή τους σε διαδικασίες υποβολής προσφορών·

39.  καλεί την Επιτροπή να αναλύσει ειδικότερα τα εμπόδια που θέτουν οι γλωσσικοί, διοικητικοί, νομικοί και άλλοι φραγμοί στις διασυνοριακές δημόσιες συμβάσεις, και να προτείνει λύσεις ή να παρέμβει για να εξασφαλιστεί η λειτουργικότητα των διασυνοριακών δημόσιων συμβάσεων·

40.  υπογραμμίζει ότι είναι σημαντικό να διασφαλίζεται η διαλειτουργικότητα στα προϊόντα και στις υπηρεσίες που αγοράζονται και να αποφεύγεται η εξάρτηση από έναν προμηθευτή, και καλεί την Επιτροπή να προτείνει μέτρα στον τομέα αυτόν·

41.  εκφράζει τη λύπη του για την έλλειψη σαφών και ενοποιημένων δεδομένων για τις δημόσιες συμβάσεις στην ΕΕ, και επισημαίνει ότι απαιτούνται αξιόπιστα στοιχεία για την πρόσβαση στις δημόσιες συμβάσεις, ούτως ώστε να επαληθεύεται η λογοδοσία των δημόσιων αρχών και να καταπολεμάται η απάτη και η διαφθορά·

42.  αποδέχεται το αποτέλεσμα της αξιολόγησης της οδηγίας για τις διαδικασίες προσφυγής και την απόφαση της Επιτροπής να μην προτείνει νομοθετική αναθεώρηση, αλλά ζητεί να συνεχιστεί η συνεργασία των εθνικών φορέων ελέγχου και να παράσχει η Επιτροπή περισσότερη καθοδήγηση όσον αφορά τις οδηγίες·

43.  εκφράζει τη λύπη του για το γεγονός ότι η οδηγία για τις δημόσιες συμβάσεις στον τομέα της άμυνας δεν έχει αποφέρει ακόμη τα επιθυμητά αποτελέσματα, ιδιαίτερα όσον αφορά διεθνικά έργα υποδομών, και καλεί επιτακτικά την Επιτροπή και τα κράτη μέλη να εντείνουν τις προσπάθειές τους για την καλύτερη εφαρμογή των ισχυόντων κανόνων·

44.  υπογραμμίζει τη σημασία της διαφάνειας και της μη εισαγωγής διακρίσεων όσον αφορά τις διαδικασίες δημόσιων συμβάσεων· υπενθυμίζει τη σημασία της ύπαρξης κατάλληλων διαδικασιών προσφυγής και τη σημασία της πρόσβασης σε καθοδήγηση σχετικά με τον τρόπο υποβολής προσφυγής·

Διεθνείς δημόσιες συμβάσεις

45.  ζητεί να ληφθούν ενωσιακά μέτρα για τη βελτίωση της πρόσβασης των προμηθευτών από την ΕΕ σε αγορές δημόσιων συμβάσεων τρίτων χωρών, καθώς η ενωσιακή αγορά δημόσιων συμβάσεων είναι μία από τις πιο ανοιχτές στον κόσμο·

46.  εκφράζει την ανησυχία του για τον αθέμιτο ανταγωνισμό στο πλαίσιο των διαδικασιών σύναψης δημόσιων συμβάσεων, ως αποτέλεσμα της κρατικής παρέμβασης ως προς ανταγωνιστές από τρίτες χώρες, ιδιαίτερα, μεταξύ άλλων, όσον αφορά την αγορά για τα ηλεκτρικά αυτοκίνητα και τις μπαταρίες· θεωρεί ότι είναι αναγκαία η σύνδεση των μέσων εμπορικής άμυνας και με τις πρακτικές για τις δημόσιες συμβάσεις·

47.  τονίζει ότι οι αγορές δημόσιων συμβάσεων έχουν μεγάλη οικονομική σημασία, δεδομένου ότι, σύμφωνα με εκτιμήσεις, οι δαπάνες δημόσιων συμβάσεων αντιπροσωπεύουν το 20 % του παγκόσμιου ΑΕγχΠ, και τονίζει ότι η βελτίωση της πρόσβασης στις αγορές δημόσιων συμβάσεων τρίτων χωρών, καθώς και η διασφάλιση ισότιμων όρων ανταγωνισμού για τις ευρωπαϊκές επιχειρήσεις, μπορεί, ως εκ τούτου, να δώσει μεγάλη ώθηση στην ανάπτυξη του εμπορίου αγαθών και υπηρεσιών και επίσης να οδηγήσει σε μεγαλύτερο εύρος επιλογών και καλύτερη απόδοση για τους φορολογούμενους τόσο στην ΕΕ όσο και στις τρίτες χώρες·

48.  τονίζει ότι οι αγορές δημόσιων συμβάσεων τρίτων χωρών είναι συχνά διά νόμου ή/και εκ των πραγμάτων κλειστές σε προσφέροντες από την ΕΕ· προτρέπει την Επιτροπή να συγκεντρώσει και να παράσχει καλύτερα στοιχεία σχετικά με τις διεθνείς διαδικασίες σύναψης δημόσιων συμβάσεων· υπενθυμίζει ότι, σύμφωνα με εκτιμήσεις της Επιτροπής, πάνω από το μισό της παγκόσμιας αγοράς προμηθειών είναι επί του παρόντος κλειστό στον ελεύθερο διεθνή ανταγωνισμό λόγω μέτρων προστατευτισμού, τα οποία εντείνονται παγκοσμίως, ενώ στην ΕΕ δημόσιες συμβάσεις αξίας περίπου 352 δισεκατομμυρίων EUR είναι ανοικτές σε προσφέροντες από χώρες που έχουν προσχωρήσει στη συμφωνία του ΠΟΕ περί δημοσίων συμβάσεων προμηθειών (ΣΔΣΠ)· τονίζει ότι είναι αναγκαίο να αντιμετωπίσει η ΕΕ τη συγκεκριμένη ανισορροπία χωρίς να καταφύγει σε μέτρα προστατευτισμού· καλεί την Επιτροπή να διασφαλίσει ότι οι ευρωπαϊκές εταιρείες έχουν παρόμοια πρόσβαση στην αγορά με εκείνη των ξένων ανταγωνιστών μας στην ενωσιακή αγορά, και επισημαίνει ότι το προτεινόμενο αποκαλούμενο μέσο για τις διεθνείς δημόσιες συμβάσεις (IPI) θα μπορούσε, υπό ορισμένες συνθήκες, να συμβάλει στη δημιουργία μόχλευσης για να αυξηθεί η πρόσβαση στην αγορά·

49.  επικροτεί το γεγονός ότι ένας από τους έξι τομείς προτεραιότητας για τη δράση της Επιτροπής στον τομέα των δημόσιων συμβάσεων είναι η βελτίωση της πρόσβασης στις αγορές δημόσιων συμβάσεων· τονίζει ότι η βελτίωση της πρόσβασης στις αγορές δημόσιων συμβάσεων τρίτων χωρών, μεταξύ άλλων και σε υποεθνικό επίπεδο, συνιστά έντονα επιθετικό συμφέρον της ΕΕ στο πλαίσιο εμπορικών διαπραγματεύσεων, δεδομένου ότι πολλές ενωσιακές εταιρείες είναι άκρως ανταγωνιστικές σε διάφορους κλάδους· τονίζει ότι οι δημόσιες συμβάσεις θα πρέπει να περιλαμβάνονται σε κάθε μελλοντική εμπορική συμφωνία, με γνώμονα τη μεγιστοποίηση της συμμετοχής των ευρωπαϊκών εταιρειών σε προσκλήσεις υποβολής προσφορών στην αλλοδαπή· καλεί την Επιτροπή να διασφαλίσει την τήρηση και την ορθή εφαρμογή των διατάξεων για τις δημόσιες συμβάσεις που περιλαμβάνονται στις συμφωνίες ελεύθερων συναλλαγών της ΕΕ· υπενθυμίζει ότι οι εμπορικές συμφωνίες θα πρέπει να χρησιμοποιούνται για να βελτιωθεί η πρόσβαση στις αγορές δημόσιων συμβάσεων τρίτων χωρών, και ότι αυτή η βελτιωμένη πρόσβαση στις αγορές δημόσιων συμβάσεων τρίτων χωρών, καθώς και οι ενισχυμένοι κανόνες για σύγχρονες, αποδοτικές και διαφανείς διαδικασίες σύναψης δημόσιων συμβάσεων, οι οποίες είναι καίριας σημασίας για να διασφαλιστεί η καλύτερη αξιοποίηση των δημόσιων πόρων, θα πρέπει να συνιστούν βασικά στοιχεία οποιαδήποτε εμπορικής συμφωνίας που θα συνάπτει η ΕΕ και παράλληλα να τηρούν πλήρως τους θεμιτούς στόχους δημόσιας πολιτικής που κατοχυρώνονται στις ενωσιακές οδηγίες για τις δημόσιες συμβάσεις· τονίζει ότι οι οικονομικοί φορείς τρίτων χωρών πρέπει να συμμορφώνονται με τα ευρωπαϊκά κοινωνικά και περιβαλλοντικά κριτήρια, προκειμένου να είναι επιλέξιμοι για τη σύναψη δημόσιων συμβάσεων προμηθειών, όπως ορίζουν οι οδηγίες 2014/23/ΕΕ, 2014/24/ΕΕ και 2014/25/ΕΕ, και ενθαρρύνει, στο πλαίσιο αυτό, την εφαρμογή κριτηρίων για την ανάδειξη της πλέον συμφέρουσας από οικονομική άποψη προσφοράς κατά την ανάθεση των συμβάσεων αυτών· επισημαίνει ότι οι διμερείς και υποπεριφερειακές συμφωνίες ελεύθερων συναλλαγών δεν εξασφαλίζουν πάντοτε πλήρη πρόσβαση στις αγορές δημόσιων συμβάσεων· ζητεί από την Επιτροπή να διαπραγματευτεί τη μέγιστη δυνατή πρόσβαση στις αγορές δημόσιων συμβάσεων τρίτων χωρών·

50.  υπογραμμίζει ότι κάθε στρατηγική για το άνοιγμα των αγορών δημόσιων συμβάσεων τρίτων χωρών πρέπει να αντιμετωπίζει με συγκεκριμένο τρόπο τα εμπόδια και τις ειδικές ανάγκες των ΜΜΕ, ούτως ώστε να διευκολύνει την πρόσβασή τους στις αγορές, καθώς βρίσκονται σε ιδιαίτερα μειονεκτική θέση όσον αφορά τη διείσδυση στις αγορές δημόσιων συμβάσεων τρίτων χωρών, ενώ πρέπει επίσης να λαμβάνεται δεόντως υπόψη ο αντίκτυπος που έχει στις ΜΜΕ η έκθεση σε νέους ανταγωνιστές από τρίτες χώρες· καλεί την Επιτροπή να προωθήσει τη συμπερίληψη φιλικών προς τις ΜΜΕ διαδικασιών σύναψης δημόσιων συμβάσεων (περιλαμβανομένων των διασυνοριακών πρωτοβουλιών και της υποδιαίρεσης των συμβάσεων σε παρτίδες) στις εμπορικές συμφωνίες· τονίζει τα οφέλη που θα αποφέρει, ιδιαίτερα για τις ΜΜΕ, η ψηφιοποίηση και η χρήση ηλεκτρονικών δημόσιων συμβάσεων στο πλαίσιο όλων των διαδικασιών σύναψης δημόσιων συμβάσεων με τρίτες χώρες·

51.  τονίζει ότι σημαντικές αναδυόμενες οικονομίες, όπως η Βραζιλία, η Κίνα, η Ινδία και η Ρωσία, δεν έχουν προσχωρήσει ακόμα στη ΣΔΣΠ, καθώς και ότι η Κίνα και η Ρωσία βρίσκονται επισήμως σε διαδικασία προσχώρησης, και καλεί την Επιτροπή να ενθαρρύνει και να προωθήσει τις προσπάθειες των τρίτων χωρών να προσχωρήσουν στη ΣΔΣΠ, καθώς οι πολυμερείς και πλειονομερείς συμφωνίες συνιστούν τον καλύτερο τρόπο διασφάλισης ισότιμων όρων ανταγωνισμού μακροπρόθεσμα· τονίζει ότι οι διμερείς εμπορικές συμφωνίες με φιλόδοξες διατάξεις για τις δημόσιες συμβάσεις, οι οποίες σέβονται τις θεμελιώδεις αρχές της ΣΔΣΠ, μπορούν να αποτελέσουν εφαλτήριο για μια βελτιωμένη πολυμερή συνεργασία·

52.  τονίζει τη σημασία της ΣΔΣΠ όχι μόνο για την παροχή διά νόμου πρόσβασης στις αγορές δημόσιων συμβάσεων τρίτων χωρών, αλλά και για την ενίσχυση της διαφάνειας και της προβλεψιμότητας των διαδικασιών σύναψης δημόσιων συμβάσεων· προτρέπει την Επιτροπή να προωθήσει την ανάπτυξη παγκόσμιων και συγκλινόντων προτύπων για διαφανείς δημόσιες συμβάσεις ως σημαντικό εργαλείο για την καταπολέμηση της διαφθοράς· πιο συγκεκριμένα, καλεί την Επιτροπή να επιδιώκει να συμπεριλαμβάνονται στις εμπορικές συμφωνίες διατάξεις σχετικά με κοινούς κανόνες για τις δημόσιες συμβάσεις, οι οποίοι θα καθιστούν δυνατή την καταγγελία κρουσμάτων διαφθοράς, την απλούστευση των διαδικασιών και την ενίσχυση της ακεραιότητας και της διαφάνειας για τους προσφέροντες·

Επαγγελματοποίηση

53.  επικροτεί τις συστάσεις της Επιτροπής για την επαγγελματοποίηση και καλεί τα κράτη μέλη να δώσουν προτεραιότητα στην κατάρτιση εθνικών σχεδίων· συνιστά να διαφοροποιούνται τα είδη προμήθειας στο πλαίσιο κάθε σχεδίου, ιδιαίτερα επειδή η πρόσβαση των ΜΜΕ στις συμβάσεις στον τομέα των υπηρεσιών και των ψηφιακών υποδομών ενδέχεται να διευκολύνεται με διαφορετικό τρόπο από ό,τι η πρόσβαση σε μεγάλες συμβάσεις προμηθειών στον τομέα των υποδομών·

54.  καλεί την Επιτροπή να προτείνει μέσα χρηματοδοτικής στήριξης από ενωσιακά κονδύλια για τη στήριξη σχετικών δράσεων που αφορούν την επαγγελματοποίηση στα κράτη μέλη·

55.  εκφράζει τη λύπη του για το χαμηλό επίπεδο επαγγελματισμού μεταξύ των υπευθύνων για δημόσιες προμήθειες, και καλεί τα κράτη μέλη να βελτιώσουν τις δεξιότητες όλων εκείνων που συμμετέχουν στη διαδικασία ανάθεσης δημόσιων συμβάσεων καθ’ όλα τα στάδιά της·

56.  υπογραμμίζει ότι τόσο οι φορείς ανάθεσης όσο και οι προμηθευτές πρέπει να είναι κατάλληλα καταρτισμένοι για να ενεργούν αποτελεσματικά σε όλα τα στάδια των συμβάσεων, και ότι πρέπει να δοθεί προσοχή σε όλα τα επίπεδα δημόσιας διοίκησης και στα κριτήρια ποιότητας, περιλαμβανομένων των κοινωνικών και των περιβαλλοντικών κριτηρίων, όσον αφορά την επαγγελματοποίηση· θεωρεί ότι μπορούν να επιτευχθούν καλύτερα αποτελέσματα εάν βελτιωθεί η επιλογή του αντικειμένου προμήθειας από τις δημόσιες αρχές, καθώς και του τρόπου προμήθειάς του· με την επιφύλαξη της υπό διαπραγμάτευση διαδικασίας, εκφράζει τη λύπη του για το γεγονός ότι οι δημόσιες συμβάσεις συχνά ενδέχεται να ανατίθενται σε πιο έμπειρες εταιρείες, οι οποίες συνδράμουν στη φάση σχεδιασμού της σύμβασης προμήθειας και ως εκ τούτου είναι σε καλύτερη θέση να επικρατήσει η προσφορά τους·

57.  καλεί τα κράτη μέλη να προτρέψουν τα πανεπιστήμια να αναπτύξουν περαιτέρω πανεπιστημιακά μαθήματα σχετικά με το ευρωπαϊκό δίκαιο τομέα των δημόσιων συμβάσεων και να βελτιώσουν την κατάρτιση και τη διαχείριση της σταδιοδρομίας των επαγγελματιών στον τομέα των προμηθειών, περιλαμβανομένων των εργαζομένων σε ΜΜΕ, μεταξύ άλλων όσον αφορά την ανάπτυξη και την απορρόφηση προσβάσιμων εργαλείων ΤΠ· υποστηρίζει τη δημιουργία ενός κοινού ευρωπαϊκού πλαισίου σχετικών τεχνικών και ηλεκτρονικών δεξιοτήτων·

o
o   o

58.  αναθέτει στον Πρόεδρό του να διαβιβάσει το παρόν ψήφισμα στο Συμβούλιο, στην Επιτροπή και στις κυβερνήσεις και τα κοινοβούλια των κρατών μελών.

(1) ΕΕ L 259 της 7.10.2017, σ. 28. (2) ΕΕ L 94 της 28.3.2014, σ. 65. (3) ΕΕ L 94 της 28.3.2014, σ. 243. (4) ΕΕ L 94 της 28.3.2014, σ. 1. (5) ΕΕ L 133 της 6.5.2014, σ. 1.

Νομοθετικό ψήφισμα του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου της 4ης Οκτωβρίου 2018 για την πρόταση κανονισμού του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου σχετικά με τον Οργανισμό της Ευρωπαϊκής Ένωσης για τη συνεργασία στον τομέα της ποινικής δικαιοσύνης (Eurojust) (COM(2013)0535 – C7-0240/2013 – 2013/0256(COD))

P8_TA(2018)0379 A8-0320/2017

(Συνήθης νομοθετική διαδικασία: πρώτη ανάγνωση)

Το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο,

–  έχοντας υπόψη την πρόταση της Επιτροπής προς το Κοινοβούλιο και το Συμβούλιο (COM(2013)0535),

–  έχοντας υπόψη το άρθρο 294 παράγραφος 2 και το άρθρο 85 της Συνθήκης για τη λειτουργία της Ευρωπαϊκής Ένωσης, σύμφωνα με τα οποία του υποβλήθηκε η πρόταση από την Επιτροπή (C7-0240/2013),

–  έχοντας υπόψη το άρθρο 294 παράγραφος 3 της Συνθήκης για τη λειτουργία της Ευρωπαϊκής Ένωσης,

–  έχοντας υπόψη την αιτιολογημένη γνώμη που υποβλήθηκε από την Τσεχική Γερουσία, στο πλαίσιο του Πρωτοκόλλου αριθ. 2 σχετικά με την εφαρμογή των αρχών της επικουρικότητας και της αναλογικότητας, με την οποία υποστηρίζεται ότι το σχέδιο νομοθετικής πράξης δεν συνάδει προς την αρχή της επικουρικότητας,

–  έχοντας υπόψη την προσωρινή συμφωνία που εγκρίθηκε από την αρμόδια επιτροπή σύμφωνα με το άρθρο 69στ παράγραφος 4 του Κανονισμού του και τη δέσμευση του εκπροσώπου του Συμβουλίου, με επιστολή της 20ής Ιουνίου 2018, να εγκρίνει τη θέση του Κοινοβουλίου, σύμφωνα με το άρθρο 294 παράγραφος 4 της Συνθήκης για τη λειτουργία της Ευρωπαϊκής Ένωσης

–  έχοντας υπόψη το άρθρο 59 του Κανονισμού του,

–  έχοντας υπόψη την έκθεση της Επιτροπής Πολιτικών Ελευθεριών, Δικαιοσύνης και Εσωτερικών Υποθέσεων και τις γνωμοδοτήσεις της Επιτροπής Ελέγχου του Προϋπολογισμού και της Επιτροπής Νομικών Θεμάτων (A8-0320/2017),

1.  εγκρίνει τη θέση του σε πρώτη ανάγνωση όπως παρατίθεται κατωτέρω·

2.  ζητεί από την Επιτροπή να υποβάλει εκ νέου την πρόταση στο Κοινοβούλιο, αν την αντικαταστήσει με νέο κείμενο, αν της επιφέρει σημαντικές τροποποιήσεις ή αν προτίθεται να της επιφέρει σημαντικές τροποποιήσεις·

3.  αναθέτει στον Πρόεδρό του να διαβιβάσει τη θέση του Κοινοβουλίου στο Συμβούλιο, στην Επιτροπή και στα εθνικά κοινοβούλια.

Θέση του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου που καθορίσθηκε σε πρώτη ανάγνωση στις 4 Οκτωβρίου 2018 εν όψει της έγκρισης κανονισμού (ΕΕ) 2018/... του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου σχετικά με τον οργανισμό της Ευρωπαϊκής Ένωσης για τη συνεργασία στον τομέα της ποινικής δικαιοσύνης (Eurojust) και την αντικατάσταση και την κατάργηση της απόφασης 2002/187/ΔΕΥ του Συμβουλίου

(Καθώς έχει επιτευχθεί συμφωνία μεταξύ του Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου, η θέση του Κοινοβουλίου αντιστοιχεί στην τελική νομοθετική πράξη, κανονισμός (ΕΕ) 2018/1727.)

Νομοθετικό ψήφισμα του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου της 4ης Οκτωβρίου 2018 σχετικά με την πρόταση κανονισμού του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου που αφορά την αμοιβαία αναγνώριση των αποφάσεων δέσμευσης και δήμευσης (COM(2016)0819 – C8-0002/2017 – 2016/0412(COD))

P8_TA(2018)0380 A8-0001/2018

(Συνήθης νομοθετική διαδικασία: πρώτη ανάγνωση)

Το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο,

–  έχοντας υπόψη την πρόταση της Επιτροπής προς το Κοινοβούλιο και το Συμβούλιο (COM(2016)0819),

–  έχοντας υπόψη το άρθρο 294 παράγραφος 2 και το άρθρο 82 παράγραφος 1 δεύτερο εδάφιο στοιχείο α) της Συνθήκης για τη λειτουργία της Ευρωπαϊκής Ένωσης, σύμφωνα με τα οποία του υποβλήθηκε η πρόταση από την Επιτροπή (C8-0002/2017),

–  έχοντας υπόψη το άρθρο 294 παράγραφος 3 της Συνθήκης για τη λειτουργία της Ευρωπαϊκής Ένωσης,

–  έχοντας υπόψη την αιτιολογημένη γνώμη που υποβλήθηκε από την Τσεχική Γερουσία, στο πλαίσιο του πρωτοκόλλου αριθ. 2 σχετικά με την εφαρμογή των αρχών της επικουρικότητας και της αναλογικότητας, με την οποία υποστηρίζεται ότι το σχέδιο νομοθετικής πράξης δεν συνάδει προς την αρχή της επικουρικότητας,

–  έχοντας υπόψη την προσωρινή συμφωνία που εγκρίθηκε από την αρμόδια επιτροπή σύμφωνα με το άρθρο 69στ παράγραφος 4 του Κανονισμού του και τη δέσμευση του εκπροσώπου του Συμβουλίου, με επιστολή της 20ής Ιουνίου 2018, να εγκρίνει τη θέση του Κοινοβουλίου, σύμφωνα με το άρθρο 294 παράγραφος 4 της Συνθήκης για τη λειτουργία της Ευρωπαϊκής Ένωσης,

–  έχοντας υπόψη το άρθρο 59 του Κανονισμού του,

–  έχοντας υπόψη την έκθεση της Επιτροπής Πολιτικών Ελευθεριών, Δικαιοσύνης και Εσωτερικών Υποθέσεων και τις γνωμοδοτήσεις της Επιτροπής Οικονομικής και Νομισματικής Πολιτικής και της Επιτροπής Νομικών Θεμάτων (A8-0001/2018),

1.  εγκρίνει τη θέση του σε πρώτη ανάγνωση όπως παρατίθεται κατωτέρω·

2.  ζητεί από την Επιτροπή να υποβάλει εκ νέου την πρόταση στο Κοινοβούλιο, αν την αντικαταστήσει με νέο κείμενο, αν της επιφέρει σημαντικές τροποποιήσεις ή αν προτίθεται να της επιφέρει σημαντικές τροποποιήσεις·

3.  αναθέτει στον Πρόεδρό του να διαβιβάσει τη θέση του Κοινοβουλίου στο Συμβούλιο, στην Επιτροπή και στα εθνικά κοινοβούλια.

Θέση του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου που καθορίσθηκε σε πρώτη ανάγνωση στις 4 Οκτωβρίου 2018 εν όψει της έγκρισης κανονισμού (ΕΕ) 2018/... του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου σχετικά με την αμοιβαία αναγνώριση των αποφάσεων δέσμευσης και δήμευσης

(Καθώς έχει επιτευχθεί συμφωνία μεταξύ του Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου, η θέση του Κοινοβουλίου αντιστοιχεί στην τελική νομοθετική πράξη, κανονισμός (ΕΕ) 2018/1805.)

Νομοθετικό ψήφισμα του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου της 4ης Οκτωβρίου 2018 σχετικά με την πρόταση κανονισμού του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου σχετικά με ένα πλαίσιο για την ελεύθερη ροή των δεδομένων μη προσωπικού χαρακτήρα στην Ευρωπαϊκή Ένωση (COM(2017)0495 – C8-0312/2017 – 2017/0228(COD))

P8_TA(2018)0381 A8-0201/2018

(Συνήθης νομοθετική διαδικασία: πρώτη ανάγνωση)

Το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο,

–  έχοντας υπόψη την πρόταση της Επιτροπής προς το Κοινοβούλιο και το Συμβούλιο (COM(2017)0495),

–  έχοντας υπόψη το άρθρο 294 παράγραφος 2 και το άρθρο 114 της Συνθήκης για τη λειτουργία της Ευρωπαϊκής Ένωσης, σύμφωνα με τα οποία του υποβλήθηκε η πρόταση από την Επιτροπή (C8‑0312/2017),

–  έχοντας υπόψη το άρθρο 294 παράγραφος 3 της Συνθήκης για τη λειτουργία της Ευρωπαϊκής Ένωσης,

–  έχοντας υπόψη την αιτιολογημένη γνώμη που υποβλήθηκε από τη Γαλλική Γερουσία στο πλαίσιο του Πρωτοκόλλου αριθ. 2 σχετικά με την εφαρμογή των αρχών της επικουρικότητας και της αναλογικότητας, με την οποία υποστηρίζεται ότι το σχέδιο νομοθετικής πράξης δεν συνάδει προς την αρχή της επικουρικότητας,

–  έχοντας υπόψη τη γνώμη της Ευρωπαϊκής Οικονομικής και Κοινωνικής Επιτροπής της 15ης Φεβρουαρίου 2018(1),

–  αφού ζήτησε τη γνώμη της Επιτροπής των Περιφερειών,

–  έχοντας υπόψη την προσωρινή συμφωνία που εγκρίθηκε από την αρμόδια επιτροπή σύμφωνα με το άρθρο 69στ παράγραφος 4 του Κανονισμού του και τη δέσμευση του εκπροσώπου του Συμβουλίου, με επιστολή της 29ης Ιουνίου 2018, να εγκρίνει τη θέση του Κοινοβουλίου, σύμφωνα με το άρθρο 294 παράγραφος 4 της Συνθήκης για τη λειτουργία της Ευρωπαϊκής Ένωσης,

–  έχοντας υπόψη το άρθρο 59 του Κανονισμού του,

–  έχοντας υπόψη την έκθεση της Επιτροπής Εσωτερικής Αγοράς και Προστασίας των Καταναλωτών και τη γνωμοδότηση της Επιτροπής Βιομηχανίας, Έρευνας και Ενέργειας (A8-0201/2018),

1.  εγκρίνει τη θέση του σε πρώτη ανάγνωση όπως παρατίθεται κατωτέρω·

2.  ζητεί από την Επιτροπή να υποβάλει εκ νέου την πρόταση στο Κοινοβούλιο, αν την αντικαταστήσει με νέο κείμενο, αν της επιφέρει σημαντικές τροποποιήσεις ή αν προτίθεται να της επιφέρει σημαντικές τροποποιήσεις·

3.  αναθέτει στον Πρόεδρό του να διαβιβάσει τη θέση του Κοινοβουλίου στο Συμβούλιο, στην Επιτροπή και στα εθνικά κοινοβούλια.

Θέση του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου που καθορίσθηκε σε πρώτη ανάγνωση στις 4 Οκτωβρίου 2018 εν όψει της έγκρισης κανονισμού (ΕΕ) 2018/... του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου σχετικά με ένα πλαίσιο για την ελεύθερη ροή των δεδομένων μη προσωπικού χαρακτήρα στην Ευρωπαϊκή Ένωση

(Καθώς έχει επιτευχθεί συμφωνία μεταξύ του Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου, η θέση του Κοινοβουλίου αντιστοιχεί στην τελική νομοθετική πράξη, κανονισμός (ΕΕ) 2018/1807.)

(1) ΕΕ C 227 της 28.6.2018, σ. 78.

Ψήφισμα του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου της 4ης Οκτωβρίου 2018 σχετικά με τη συμβολή της ΕΕ στο δεσμευτικού χαρακτήρα μέσο του ΟΗΕ σχετικά με τις διεθνικές εταιρείες και λοιπές επιχειρήσεις που έχουν διεθνικά χαρακτηριστικά όσον αφορά τα ανθρώπινα δικαιώματα (2018/2763(RSP))

P8_TA(2018)0382 B8-0443/2018

Το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο,

–  έχοντας υπόψη τα άρθρα 2, 3, 21 και 23 της Συνθήκης για την Ευρωπαϊκή Ένωση (ΣΕΕ),

–  έχοντας υπόψη το ψήφισμά του της 5ης Ιουλίου 2016 σχετικά με την εφαρμογή των συστάσεων του 2010 του Κοινοβουλίου για τα κοινωνικά και περιβαλλοντικά πρότυπα, τα ανθρώπινα δικαιώματα και την εταιρική κοινωνική ευθύνη(1),

–  έχοντας υπόψη το ψήφισμά του της 30ής Μαΐου 2018 σχετικά με την ετήσια έκθεση για την εφαρμογή της κοινής εμπορικής πολιτικής(2),

–  έχοντας υπόψη τα άρθρα 207 και 208 της Συνθήκης για τη λειτουργία της Ευρωπαϊκής Ένωσης (ΣΛΕΕ),

–  έχοντας υπόψη το στρατηγικό πλαίσιο της ΕΕ για τα ανθρώπινα δικαιώματα και τη δημοκρατία, όπως εγκρίθηκε από το Συμβούλιο Εξωτερικών Υποθέσεων στις 25 Ιουνίου 2012, και το σχέδιο δράσης για τα ανθρώπινα δικαιώματα και τη δημοκρατία για την περίοδο 2015-2019, το οποίο εγκρίθηκε από το Συμβούλιο στις 20 Ιουλίου 2015,

–  έχοντας υπόψη τις κατευθυντήριες αρχές του Οργανισμού των Ηνωμένων Εθνών (ΟΗΕ) για τις επιχειρήσεις και τα ανθρώπινα δικαιώματα, οι οποίες εγκρίθηκαν από το Συμβούλιο Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων του ΟΗΕ στο ψήφισμά του 17/4 της 16ης Ιουνίου 2011,

–  έχοντας υπόψη τη στρατηγική της Επιτροπής «Εμπόριο για Όλους»,

–  έχοντας υπόψη τις τομεακές οδηγίες της Επιτροπής σχετικά με την εφαρμογή των κατευθυντήριων αρχών του ΟΗΕ(3),

–  έχοντας υπόψη το έγγραφο εργασίας των υπηρεσιών της Επιτροπής της 14ης Ιουλίου 2015 σχετικά με την πορεία της εφαρμογής των κατευθυντήριων αρχών των Ηνωμένων Εθνών για τις επιχειρήσεις και τα ανθρώπινα δικαιώματα (SWD(2015)0144),

–  έχοντας υπόψη τη γνωμοδότηση του Οργανισμού Θεμελιωδών Δικαιωμάτων της Ευρωπαϊκής Ένωσης (FRA) με τίτλο «Βελτίωση της πρόσβασης σε μέσα προσφυγής στον τομέα των επιχειρήσεων και των ανθρωπίνων δικαιωμάτων σε επίπεδο ΕΕ»(4),

–  έχοντας υπόψη το ψήφισμα 26/9 του Συμβουλίου Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων του ΟΗΕ της 26ης Ιουνίου 2014, με το οποίο αποφασίστηκε η δημιουργία ανοικτής διακυβερνητικής ομάδας εργασίας για τις διεθνικές εταιρείες και άλλες επιχειρήσεις όσον αφορά τα ανθρώπινα δικαιώματα, η οποία έχει ως εντολή να αναπτύξει ένα νομικά δεσμευτικό μέσο στο διεθνές δίκαιο ανθρωπίνων δικαιωμάτων για τη ρύθμιση των δραστηριοτήτων των διεθνικών εταιρειών και λοιπών επιχειρήσεων,

–  έχοντας υπόψη το Γενικό Σχόλιο αριθ. 24 (2017) της Επιτροπής του ΟΗΕ για τα Οικονομικά, Κοινωνικά και Μορφωτικά Δικαιώματα (CESCR) σχετικά με τις υποχρεώσεις των κρατών βάσει του Διεθνούς Συμφώνου για τα οικονομικά, κοινωνικά και μορφωτικά δικαιώματα στο πλαίσιο επιχειρηματικών δραστηριοτήτων (E/C.12/GC/24),

–  έχοντας υπόψη τις αρχές του Μάαστριχτ για τις εξωεδαφικές υποχρεώσεις των κρατών στον τομέα των οικονομικών, κοινωνικών και μορφωτικών δικαιωμάτων(5),

–  έχοντας υπόψη το Παγκόσμιο Σύμφωνο του ΟΗΕ(6),

–  έχοντας υπόψη τις κατευθυντήριες γραμμές του ΟΟΣΑ για τις πολυεθνικές επιχειρήσεις,

–  έχοντας υπόψη την τριμερή δήλωση αρχών της Διεθνούς Οργάνωσης Εργασίας για τις πολυεθνικές επιχειρήσεις και την κοινωνική πολιτική, που αναθεωρήθηκε το 2017,

–  έχοντας υπόψη τις κατευθυντήριες γραμμές του ΟΟΣΑ σχετικά με τη δέουσα επιμέλεια για τον τομέα ένδυσης και υπόδησης,

–  έχοντας υπόψη τις αρχές για τα δικαιώματα των παιδιών και τις επιχειρήσεις που καταρτίστηκαν από τη UNICEF,

–  έχοντας υπόψη τα συμπεράσματα του Συμβουλίου της 20ής Ιουνίου 2016 σχετικά με τις επιχειρήσεις και τα ανθρώπινα δικαιώματα,

–  έχοντας υπόψη το πρότυπο καθοδήγησης για την κοινωνική ευθύνη ISO 26000,

–  έχοντας υπόψη τις κατευθυντήριες γραμμές του ΟΟΣΑ σχετικά με τη δέουσα επιμέλεια για την υπεύθυνη επιχειρηματική συμπεριφορά,

–  έχοντας υπόψη τον κανονισμό (ΕΕ) αριθ. 1215/2012 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου, της 12ης Δεκεμβρίου 2012, για τη διεθνή δικαιοδοσία, την αναγνώριση και την εκτέλεση αποφάσεων σε αστικές και εμπορικές υποθέσεις(7),

–  έχοντας υπόψη την οδηγία 2014/95/ΕΕ του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου, της 22ας Οκτωβρίου 2014, για την τροποποίηση της οδηγίας 2013/34/ΕΕ όσον αφορά τη δημοσιοποίηση μη χρηματοοικονομικών πληροφοριών και πληροφοριών για την πολυμορφία από ορισμένες μεγάλες επιχειρήσεις και ομίλους(8),

–  έχοντας υπόψη τον κανονισμό (ΕΕ) 2017/821 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου, της 17ης Μαΐου 2017, για τον προσδιορισμό υποχρεώσεων δέουσας επιμέλειας στην αλυσίδα εφοδιασμού των ενωσιακών εισαγωγέων κασσιτέρου, τανταλίου και βολφραμίου, των μεταλλευμάτων τους, καθώς και χρυσού, που προέρχονται από περιοχές συγκρούσεων και υψηλού κινδύνου(9),

–  έχοντας υπόψη τη σύσταση του Συμβουλίου της Ευρώπης προς τα κράτη μέλη σχετικά με τα ανθρώπινα δικαιώματα και τις επιχειρήσεις, η οποία εγκρίθηκε στις 2 Μαρτίου 2016,

–  έχοντας υπόψη το ψήφισμά του της 13ης Μαρτίου 2018 σχετικά με την ισότητα των φύλων στις εμπορικές συμφωνίες της ΕΕ(10),

–  έχοντας υπόψη το ψήφισμά του της 13ης Δεκεμβρίου 2017 σχετικά με την ετήσια έκθεση του 2016 για τα ανθρώπινα δικαιώματα και τη δημοκρατία στον κόσμο και την πολιτική της Ευρωπαϊκής Ένωσης στον τομέα αυτόν(11),

–  έχοντας υπόψη το ψήφισμά του της 16ης Νοεμβρίου 2017 σχετικά με τη στρατηγική ΕΕ-Αφρικής: μία ώθηση για την ανάπτυξη(12),

–  έχοντας υπόψη το ψήφισμά του της 27ης Απριλίου 2017 σχετικά με την εμβληματική πρωτοβουλία της ΕΕ στον τομέα της ένδυσης(13),

–  έχοντας υπόψη το ψήφισμά του, της 14ης Φεβρουαρίου 2017, σχετικά με την αναθεώρηση της Ευρωπαϊκής Κοινής Αντίληψης για την ανάπτυξη(14),

–  έχοντας υπόψη το ψήφισμά του της 12ης Σεπτεμβρίου 2017 σχετικά με τον αντίκτυπο του διεθνούς εμπορίου και των εμπορικών πολιτικών της ΕΕ στις παγκόσμιες αλυσίδες αξίας(15),

–  έχοντας υπόψη τον κανονισμό (ΕE) αριθ. 995/2010 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου, της 20ής Οκτωβρίου 2010, για τη θέσπιση των υποχρεώσεων των φορέων εκμετάλλευσης που διαθέτουν ξυλεία και προϊόντα ξυλείας στην αγορά(16),

–  έχοντας υπόψη το ψήφισμά του της 25ης Νοεμβρίου 2010 σχετικά με την εταιρική κοινωνική ευθύνη σε διεθνείς εμπορικές συμφωνίες(17),

–  έχοντας υπόψη το ψήφισμά του, της 14ης Δεκεμβρίου 2016, σχετικά με την ετήσια έκθεση του 2015 για τα ανθρώπινα δικαιώματα και τη δημοκρατία ανά τον κόσμο και την πολιτική της Ευρωπαϊκής Ένωσης επί του θέματος(18),

–  έχοντας υπόψη το ψήφισμά του της 22ας Νοεμβρίου 2016 σχετικά με την αύξηση της αποτελεσματικότητας της αναπτυξιακής συνεργασίας(19),

–  έχοντας υπόψη το ψήφισμά του της 25ης Οκτωβρίου 2016 σχετικά με την εταιρική ευθύνη για σοβαρές παραβιάσεις των ανθρωπίνων δικαιωμάτων σε τρίτες χώρες(20),

–  έχοντας υπόψη το ψήφισμά του της 5ης Ιουλίου 2016 σχετικά με την καταπολέμηση της εμπορίας ανθρώπων στο πλαίσιο των εξωτερικών σχέσεων της ΕΕ(21),

–  έχοντας υπόψη το ψήφισμά του, της 14ης Απριλίου 2016, για τον ιδιωτικό τομέα και την ανάπτυξη(22),

–  έχοντας υπόψη το ψήφισμά του, της 17ης Δεκεμβρίου 2015, σχετικά με την ετήσια έκθεση του 2014 για τα ανθρώπινα δικαιώματα και τη δημοκρατία στον κόσμο και την πολιτική της Ευρωπαϊκής Ένωσης στο πεδίο αυτό(23),

–  έχοντας υπόψη τη μελέτη που ανατέθηκε από την Υποεπιτροπή Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων σχετικά με την εφαρμογή των κατευθυντήριων αρχών του ΟΗΕ για τις επιχειρήσεις και τα ανθρώπινα δικαιώματα(24),

–  έχοντας υπόψη τις ερωτήσεις προς την Αντιπρόεδρο της Επιτροπής / Ύπατη Εκπρόσωπο της Ένωσης για Θέματα Εξωτερικής Πολιτικής και Πολιτικής Ασφαλείας, την Επιτροπή και το Συμβούλιο σχετικά με τη συμβολή της ΕΕ στο δεσμευτικού χαρακτήρα μέσο του ΟΗΕ σχετικά με τις διεθνικές εταιρείες και λοιπές επιχειρήσεις που έχουν διεθνικά χαρακτηριστικά όσον αφορά τα ανθρώπινα δικαιώματα (O-000074/2018 – B8‑0402/2018, O-000075/2018 – B8-0403/2018 και O-000078/2018 – B8‑0404/2018),

–  έχοντας υπόψη την πρόταση ψηφίσματος της Επιτροπής Ανάπτυξης,

–  έχοντας υπόψη το άρθρο 128 παράγραφος 5 και το άρθρο 123 παράγραφος 2 του Κανονισμού του,

Α.  λαμβάνοντας υπόψη ότι η ΕΕ βασίζεται στις αξίες του σεβασμού της ανθρώπινης αξιοπρέπειας, της ελευθερίας, της δημοκρατίας, της ισότητας, του κράτους δικαίου, καθώς και του σεβασμού των ανθρωπίνων δικαιωμάτων· λαμβάνοντας υπόψη ότι η δράση της σε διεθνές επίπεδο (μεταξύ άλλων οι πολιτικές της για την ανάπτυξη και το εμπόριο) πρέπει να έχει ως πυξίδα τις αρχές αυτές και να συνάδει με την αρχή της συνοχής της αναπτυξιακής πολιτικής (ΣΑΠ), όπως κατοχυρώνεται στο άρθρο 208 της Συνθήκης της Λισαβόνας· λαμβάνοντας υπόψη ότι, σύμφωνα με το άρθρο 208 της ΣΛΕΕ, η αρχή της ΣΑΠ πρέπει να τηρείται σε όλες τις εξωτερικές δράσεις της ΕΕ·

Β.  λαμβάνοντας υπόψη ότι η Ευρωπαϊκή Ένωση είναι τόσο κανονιστική όσο και οικονομική δύναμη· λαμβάνοντας υπόψη ότι πρέπει, συνεπώς, να εδραιωθεί ως επικεφαλής όσον αφορά τη διάδοση ορθών πρακτικών και την εκπόνηση διεθνών προτύπων·

Γ.  λαμβάνοντας υπόψη ότι η εφαρμογή του Θεματολογίου του 2030 συνεπάγεται ότι η οικονομική ανάπτυξη συμβαδίζει με την κοινωνική δικαιοσύνη, τη χρηστή διακυβέρνηση και τον σεβασμό των ανθρωπίνων δικαιωμάτων, συμπεριλαμβανομένων των κοινωνικών δικαιωμάτων και του δικαιώματος στην ανθρώπινη αξιοπρέπεια και την ελευθερία για όλους, καθώς και με υψηλά εργασιακά και περιβαλλοντικά πρότυπα· λαμβάνοντας υπόψη ότι η βιώσιμη ανάπτυξη, το εμπόριο και τα ανθρώπινα δικαιώματα αλληλεπιδρούν μεταξύ τους και μπορούν να αλληλοενισχύονται·

Δ.  λαμβάνοντας υπόψη ότι επιφορτισμένα με τις υποχρεώσεις που αφορούν τα ανθρώπινα δικαιώματα είναι κυρίως τα κράτη· λαμβάνοντας υπόψη ότι, παρόλο που τα κράτη δεν ευθύνονται τα ίδια για τις παραβιάσεις των ανθρωπίνων δικαιωμάτων από ιδιωτικούς φορείς, ενδέχεται να παραβιάζουν τις διεθνείς υποχρεώσεις τους στον τομέα των ανθρωπίνων δικαιωμάτων όταν οι παραβιάσεις αυτές μπορούν να τους καταλογιστούν ή όταν παραλείπουν να λάβουν τα κατάλληλα μέτρα δέουσας επιμέλειας για την πρόληψη, τη διερεύνηση, την τιμωρία και την έννομη προστασία απέναντι σε έκνομες ενέργειες ιδιωτικών φορέων· λαμβάνοντας υπόψη ότι τα κράτη έχουν σε γενικές γραμμές τη διακριτική ευχέρεια να αποφασίζουν ποια μέτρα θα λάβουν, αξιοποιώντας πολιτικές, νομοθεσία, κανονισμούς και αποφάσεις·

Ε.  λαμβάνοντας υπόψη ότι η δέουσα επιμέλεια είναι μια έννοια που συμπεριλαμβάνεται στις κατευθυντήριες αρχές του ΟΟΣΑ για τις πολυεθνικές επιχειρήσεις(25)·

ΣΤ.  λαμβάνοντας υπόψη ότι τα κράτη μέλη θα πρέπει να εκπληρώνουν τις υποχρεώσεις τους όσον αφορά τα ανθρώπινα δικαιώματα στην επικράτειά τους και/ή στη δικαιοδοσία τους· λαμβάνοντας υπόψη ότι τα κράτη μέλη θα πρέπει να καταστήσουν σαφές ότι η υποχρέωση προστασίας συνεπάγεται ρύθμιση ώστε να διασφαλίζεται ότι όλες οι επιχειρήσεις που εδρεύουν στην επικράτειά τους και/ή στη δικαιοδοσία τους σέβονται τα ανθρώπινα δικαιώματα σε όλες τις δραστηριότητές τους, μεταξύ άλλων μέσω των θυγατρικών τους και των ελεγχόμενων εταιρειών και οντοτήτων στην αλυσίδα εφοδιασμού τους παγκοσμίως·

Ζ.  λαμβάνοντας υπόψη ότι οι κατευθυντήριες αρχές του ΟΗΕ για τις επιχειρήσεις και τα ανθρώπινα δικαιώματα, που εγκρίθηκαν ομόφωνα στο Συμβούλιο Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων εξακολουθούν να αποτελούν το επίσημο πλαίσιο για την πρόληψη και την αντιμετώπιση του κινδύνου αρνητικών επιπτώσεων στα ανθρώπινα δικαιώματα σε σχέση με επιχειρηματική δραστηριότητα, και λαμβάνοντας υπόψη ότι η μελέτη του 2017 που ανατέθηκε από την Υποεπιτροπή Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων σχετικά με την εφαρμογή των κατευθυντήριων αρχών του ΟΗΕ για τις επιχειρήσεις και τα ανθρώπινα δικαιώματα καταδεικνύει σαφώς ότι τα κράτη μέλη της ΕΕ είναι τα πλέον προηγμένα σε παγκόσμιο επίπεδο στην εφαρμογή των κατευθυντήριων αρχών του ΟΗΕ και διαθέτουν τον μεγαλύτερο αριθμό εθνικών σχεδίων δράσης που έχουν εγκριθεί ή βρίσκονται σε εξέλιξη·

Η.  λαμβάνοντας υπόψη ότι οι κατευθυντήριες αρχές του ΟΗΕ ισχύουν για όλα τα κράτη και όλες τις επιχειρήσεις, διεθνικές και άλλες, ανεξαρτήτως μεγέθους, τομέα, τόπου εγκατάστασης, ιδιοκτησίας και δομής, και βασίζονται στους τρεις πυλώνες του πλαισίου του ΟΗΕ «προστασία-σεβασμός-επανόρθωση», δηλαδή: 1) στο καθήκον του κράτους να προστατεύει από παραβιάσεις των ανθρωπίνων δικαιωμάτων από τρίτους, συμπεριλαμβανομένων των επιχειρήσεων· 2) στην εταιρική ευθύνη περί σεβασμού των ανθρωπίνων δικαιωμάτων· και 3) στην καλύτερη πρόσβαση των θυμάτων σε αποτελεσματικά μέσα έννομης προστασίας, τόσο δικαστικά όσο και εξωδικαστικά· τονίζει ότι παρόλο που οι κατευθυντήριες αρχές του ΟΗΕ δεν είναι νομικά δεσμευτικές, αναγνωρίζονται και υποστηρίζονται ευρέως, και αποτελούν τη βάση για προσεγγίσεις πολιτικής απέναντι στις επιχειρήσεις και τα ανθρώπινα δικαιώματα διεθνώς, όπως επίσης και για την αναγνώριση των υφιστάμενων υποχρεώσεων των κρατών να σέβονται, να προστατεύουν και να τηρούν τα ανθρώπινα δικαιώματα και τις θεμελιώδεις ελευθερίες, για τον ρόλο των επιχειρήσεων ως εξειδικευμένων οργάνων της κοινωνίας που εκτελούν εξειδικευμένες λειτουργίες οι οποίες απαιτούνται για την τήρηση όλων των ισχυόντων νόμων και για τον σεβασμό των ανθρωπίνων δικαιωμάτων, καθώς και για την ανάγκη συνδυασμού των δικαιωμάτων και των υποχρεώσεων με κατάλληλα και αποτελεσματικά μέσα προσφυγής σε περίπτωση παραβίασης· λαμβάνοντας υπόψη ότι, σύμφωνα με τα διαθέσιμα στοιχεία, όπου εφαρμόζονται οι κατευθυντήριες αρχές του ΟΗΕ μειώνονται τα περιστατικά παραβίασης των ανθρωπίνων δικαιωμάτων που σχετίζονται με εταιρείες·

Θ.  λαμβάνοντας υπόψη ότι το Παγκόσμιο Σύμφωνο του ΟΗΕ καλεί τις επιχειρήσεις να ενστερνιστούν, να υποστηρίξουν και να εφαρμόσουν, στη σφαίρα επιρροής τους, μια δέσμη θεμελιωδών αξιών όσον αφορά τα ανθρώπινα δικαιώματα, τα εργασιακά πρότυπα, το περιβάλλον και την καταπολέμηση της διαφθοράς, καθώς και να δεσμευτούν για την τήρηση αυτών των αξιών και την ενσωμάτωσή τους στις επιχειρηματικές δραστηριότητές τους σε εθελοντική βάση·

Ι.  λαμβάνοντας υπόψη ότι οι εταιρείες συγκαταλέγονται στους σημαντικότερους παράγοντες της οικονομικής παγκοσμιοποίησης, των χρηματοοικονομικών υπηρεσιών και του διεθνούς εμπορίου και πρέπει να τηρούν όλες τις ισχύουσες και εφαρμοστέες νομοθετικές διατάξεις και τις ισχύουσες Συνθήκες και να σέβονται τα ανθρώπινα δικαιώματα· λαμβάνοντας υπόψη ότι οι επιχειρήσεις αυτές, καθώς και οι εθνικές εταιρείες, ενδέχεται κάποιες φορές να προκαλούν ή να συμβάλλουν σε παραβιάσεις των ανθρωπίνων δικαιωμάτων και να θίγουν τα δικαιώματα ευπαθών ομάδων, όπως των μειονοτήτων, των αυτόχθονων πληθυσμών, των γυναικών και των παιδιών, ή να συμβάλλουν σε περιβαλλοντικά προβλήματα· λαμβάνοντας υπόψη ότι μπορεί επίσης να διαδραματίσουν σημαντικό ρόλο στην παροχή θετικών κινήτρων για την προώθηση των ανθρωπίνων δικαιωμάτων, της δημοκρατίας, των περιβαλλοντικών προτύπων και της εταιρικής κοινωνικής ευθύνης·

ΙΑ.  λαμβάνοντας υπόψη ότι υπάρχει ασυμμετρία μεταξύ των δικαιωμάτων και των υποχρεώσεων των διεθνικών εταιρειών, ιδίως στις συμφωνίες για την προστασία των επενδύσεων, όπου εκχωρούνται στους επενδυτές ευρεία δικαιώματα, όπως «δίκαιη και ισότιμη μεταχείριση», τα οποία δεν συνοδεύονται απαραίτητα από δεσμευτικές και εκτελεστές υποχρεώσεις όσον αφορά τη συμμόρφωση με τα ανθρώπινα δικαιώματα και την εργατική και περιβαλλοντική νομοθεσία σε ολόκληρη την αλυσίδα εφοδιασμού·

ΙΒ.  λαμβάνοντας υπόψη ότι αναγνωρίζεται ο μακροπρόθεσμος θετικός αντίκτυπος που έχουν στα ανθρώπινα δικαιώματα η δραστηριοποίηση σε παγκόσμια κλίμακα των ευρωπαϊκών επιχειρήσεων και το καλό παράδειγμα που δίνει η χωρίς διακρίσεις εταιρική νοοτροπία τους·

ΙΓ.  λαμβάνοντας υπόψη ότι η ΕΕ, όσον αφορά την εσωτερική/εξωτερική συνοχή των πολιτικών της, έχει διαδραματίσει ηγετικό ρόλο στη διαπραγμάτευση και την υλοποίηση σειράς πρωτοβουλιών για την παγκόσμια ευθύνη, οι οποίες συνδέονται με την προώθηση και τον σεβασμό των διεθνών προτύπων για τις επιχειρήσεις και τα ανθρώπινα δικαιώματα· λαμβάνοντας υπόψη ότι η ΕΕ και τα κράτη μέλη της έχουν επίσης δεσμευτεί να συμμορφώνονται με μια σειρά μέσων, ειδικότερα δε με τις κατευθυντήριες αρχές του ΟΗΕ του 2011 για τις επιχειρήσεις και τα ανθρώπινα δικαιώματα και με τη σύσταση του Συμβουλίου της Ευρώπης του 2016 για τα ανθρώπινα δικαιώματα και τις επιχειρήσεις·

ΙΔ.  λαμβάνοντας υπόψη ότι, τα τελευταία χρόνια, η ΕΕ και τα κράτη μέλη της έχουν αρχίσει να εγκρίνουν νομοθετικά μέτρα με στόχο την ενίσχυση της εταιρικής λογοδοσίας και την ενσωμάτωση στοιχείων δέουσας επιμέλειας για τα ανθρώπινα δικαιώματα στη νομοθεσία· λαμβάνοντας υπόψη ότι τα εν λόγω μέτρα βοηθούν πλέον στον καθορισμό παγκόσμιων προτύπων, αλλά μπορούν ακόμη να αναπτυχθούν περαιτέρω, όπως για παράδειγμα ο κανονισμός της ΕΕ σχετικά με τα ορυκτά από περιοχές συγκρούσεων και η οδηγία της ΕΕ για τη μη χρηματοοικονομική πληροφόρηση, καθώς και ο κανονισμός της ΕΕ για την ξυλεία· λαμβάνοντας υπόψη ότι η Επιτροπή, ωστόσο, διστάζει να προτείνει περαιτέρω νομοθετικά μέτρα για άλλους τομείς, όπως η ένδυση, παρά τις επανειλημμένες εκκλήσεις από το Κοινοβούλιο· λαμβάνοντας υπόψη ότι ο μεγάλος αριθμός εθνικών νομοθετικών πρωτοβουλιών μπορεί να οδηγήσει σε αναποτελεσματικούς και άνισους όρους ανταγωνισμού εντός της ΕΕ· λαμβάνοντας υπόψη ότι μια δεσμευτική συνθήκη του ΟΗΕ μπορεί να αποτελέσει ουσιαστικό βήμα προόδου στο συγκεκριμένο ζήτημα·

ΙΕ.  λαμβάνοντας υπόψη ότι τα θύματα παραβιάσεων ανθρωπίνων δικαιωμάτων στις οποίες εμπλέκονται επιχειρήσεις της ΕΕ μπορούν να διεκδικήσουν αποζημίωση ενώπιον εθνικών δικαστηρίων στην ΕΕ δυνάμει του κανονισμού (ΕΕ) αριθ. 1215/2012· λαμβάνοντας υπόψη ότι οι διατάξεις που καθορίζονται στον εν λόγω κανονισμό απαιτούν ένα ισχυρότερο διεθνές πλαίσιο προκειμένου να βελτιωθεί η αποτελεσματικότητά τους όσον αφορά τα εμπλεκόμενα μέρη, ενώ παράλληλα διασφαλίζουν ισότιμους όρους ανταγωνισμού μεταξύ εταιρειών που εδρεύουν εντός ΕΕ και εταιρειών που εδρεύουν εκτός ΕΕ·

ΙΣΤ.  λαμβάνοντας υπόψη ότι εξακολουθεί να μην υπάρχει μια ολιστική προσέγγιση σε παγκόσμιο επίπεδο όσον αφορά την εταιρική ευθύνη για παραβιάσεις ανθρωπίνων δικαιωμάτων· λαμβάνοντας υπόψη ότι τα θύματα παραβιάσεων των ανθρωπίνων δικαιωμάτων στις οποίες ενέχονται διεθνικές εταιρείες αντιμετωπίζουν πολλαπλά εμπόδια όσον αφορά την πρόσβασή τους σε μέσα έννομης προστασίας, συμπεριλαμβανομένων της προσφυγής στη δικαιοσύνη και των εγγυήσεων μη επανάληψης· λαμβάνοντας υπόψη ότι τέτοια εμπόδια στην πρόσβαση σε μέσα έννομης προστασίας συνιστούν περαιτέρω σοβαρή παραβίαση των ανθρωπίνων δικαιωμάτων· λαμβάνοντας υπόψη ότι μια ολιστική προσέγγιση θα παρείχε ασφάλεια δικαίου τόσο στις επιχειρήσεις όσο και στα άτομα, στο πλαίσιο του πολλαπλασιασμού των εθνικών πρωτοβουλιών δέουσας επιμέλειας·

ΙΖ.  λαμβάνοντας υπόψη ότι η ανισότητα μεταξύ των φύλων συνεπάγεται ότι οι γυναίκες είναι συχνά ιδιαίτερα ευάλωτες σε παραβιάσεις ανθρωπίνων δικαιωμάτων και αντιμετωπίζουν ιδιαίτερα εμπόδια όταν επιδιώκουν την πρόσβαση σε μέσα έννομης προστασίας·

ΙΗ.  λαμβάνοντας υπόψη ότι, σύμφωνα με τη γνωμοδότηση του Οργανισμού Θεμελιωδών Δικαιωμάτων (FRA) του 2017, μπορούν να γίνουν περισσότερα για να διασφαλιστεί η αποτελεσματική δικαστική και εξωδικαστική πρόσβαση σε μέσα έννομης προστασίας για παραβιάσεις ανθρωπίνων δικαιωμάτων εντός ή εκτός της ΕΕ στις οποίες εμπλέκονται επιχειρήσεις, μεταξύ άλλων με την παροχή μεγαλύτερης βοήθειας στα θύματα όσον αφορά την πρόσβαση στα δικαστήρια και τη δυνατότητα άσκησης συλλογικής προσφυγής, μετριάζοντας το βάρος της απόδειξης και παρέχοντας κίνητρα για την ανάληψη υποχρεώσεων δέουσας επιμέλειας από τις εταιρείες, μεταξύ άλλων από τις μητρικές εταιρείες που συνδέονται με τις επιδόσεις ως προς τα ανθρώπινα δικαιώματα των θυγατρικών εταιρειών ή των αλυσίδων εφοδιασμού·

ΙΘ.  λαμβάνοντας υπόψη ότι ο Χάρτης Θεμελιωδών Δικαιωμάτων της ΕΕ επιβάλλει στα κράτη εσωτερικές και εξωεδαφικές υποχρεώσεις όσον αφορά τα καθήκοντά τους να παρέχουν στα θύματα παραβίασης των ανθρώπινων δικαιωμάτων πρόσβαση σε μέσα προσφυγής στη δικαιοσύνη·

Κ.  λαμβάνοντας υπόψη ότι επί του παρόντος βρίσκεται υπό διαπραγμάτευση στο πλαίσιο του ΟΗΕ ένα σύστημα εταιρικής ευθύνης για παραβιάσεις ανθρωπίνων δικαιωμάτων, στο πλαίσιο της ανοιχτής διακυβερνητικής ομάδας εργασίας του Συμβουλίου Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων του ΟΗΕ για τις διεθνικές εταιρείες και άλλες επιχειρήσεις όσον αφορά τα ανθρώπινα δικαιώματα (OEIGWG), που συστάθηκε από τη Γενική Συνέλευση του ΟΗΕ το 2014· λαμβάνοντας υπόψη ότι τόσο η ΕΕ όσο και τα κράτη μέλη της διαδραματίζουν ρόλο στην OEIGWG, αλλά ότι η Επιτροπή δεν έχει εντολή από το Συμβούλιο για τη διεξαγωγή διαπραγματεύσεων εξ ονόματος της ΕΕ όσον αφορά τη συμμετοχή της στην OEIGWG·

1.  επισημαίνει ότι η παγκοσμιοποίηση και η αυξανόμενη διεθνοποίηση των επιχειρηματικών δραστηριοτήτων και των αλυσίδων εφοδιασμού ενισχύουν τη σπουδαιότητα του ρόλου που διαδραματίζουν οι εταιρείες στη διασφάλιση του σεβασμού των ανθρωπίνων δικαιωμάτων και έχουν ήδη διαμορφώσει μια κατάσταση στην οποία οι διεθνείς προδιαγραφές, οι κανόνες και η συνεργασία έχουν καίρια σημασία για την αποφυγή των παραβιάσεων των ανθρωπίνων δικαιωμάτων σε τρίτες χώρες·

2.  θεωρεί ότι οι διεθνικές εταιρείες θα πρέπει να μην χρηματοδοτούν ούτε να συμμετέχουν σε δραστηριότητες, εμπορικές ή μη, που μπορεί να τροφοδοτούν τον ριζοσπαστισμό ή τον εξτρεμισμό, ιδίως όταν αυτό συνεπάγεται τη χειραγώγηση μιας θρησκευτικής πίστης, όπως επίσης και να μην παρέχουν καμία άμεση ή έμμεση στήριξη σε οποιαδήποτε ομάδα προωθεί, υποστηρίζει ή δικαιολογεί τη βία·

3.  πιστεύει ακράδαντα ότι ο ιδιωτικός τομέας αποτελεί σημαντικό εταίρο για την επίτευξη των Στόχων Βιώσιμης Ανάπτυξης (ΣΒΑ) και την κινητοποίηση πρόσθετων πόρων για την ανάπτυξη· τονίζει ότι, δεδομένου του ενισχυόμενου ρόλου τους στην αναπτυξιακή συνεργασία, οι φορείς του ιδιωτικού τομέα πρέπει να ευθυγραμμίζονται με τις αρχές της αποτελεσματικότητας της ανάπτυξης και να συμμορφώνονται με τις αρχές της εταιρικής λογοδοσίας καθ’ όλη τη διάρκεια του κύκλου ζωής των έργων·

4.  υπενθυμίζει ότι η δέουσα επιμέλεια αποτελεί βασική συνιστώσα του δεύτερου πυλώνα των κατευθυντήριων αρχών του ΟΗΕ όσον αφορά την εταιρική ευθύνη και τον σεβασμό των ανθρωπίνων δικαιωμάτων· τονίζει ότι οι αποτελεσματικές πρακτικές δέουσας επιμέλειας μπορούν επίσης να συμβάλουν στη βελτίωση της πρόσβασης στην έννομη προστασία· παροτρύνει την ΕΕ και τα κράτη μέλη της να επιδιώξουν τη θέσπιση ενός συνεκτικού πλαισίου που θα προβλέπει υποχρεωτικές απαιτήσεις δέουσας επιμέλειας όσον αφορά τα ανθρώπινα δικαιώματα για τις εταιρείες·

5.  υπενθυμίζει ότι η διαδικασία ανάπτυξης των εθνικών σχεδίων δράσης (ΕΣΔ), αν σχεδιαστεί σωστά και προσαρμοστεί στο τοπικό πλαίσιο, μπορεί να συμβάλει όχι μόνο στην εξασφάλιση αποτελεσματικής εφαρμογής των κατευθυντήριων αρχών του ΟΗΕ αλλά και στην ενίσχυση των εθνικών μηχανισμών προστασίας των ανθρωπίνων δικαιωμάτων·

6.  ζητεί εκ νέου από τους εκπροσώπους της ΕΕ στους διαλόγους για τα ανθρώπινα δικαιώματα με τρίτες χώρες να επικαλούνται συστηματικά τις κατευθυντήριες αρχές του ΟΗΕ και άλλα διεθνή πρότυπα εταιρικής ευθύνης·

7.  υποστηρίζει ένθερμα την πλήρη εφαρμογή, εντός και εκτός ΕΕ, των κατευθυντήριων γραμμών του ΟΗΕ, όπως εγκρίθηκαν ομόφωνα από το Συμβούλιο τον Ιούνιο του 2011, και καλεί την ΕΕ και τα κράτη μέλη να εκπονήσουν και να εγκρίνουν φιλόδοξα και αποτελεσματικά σχέδια δράσης, τόσο σε ενωσιακό όσο και σε εθνικό επίπεδο, τα οποία θα θέτουν σαφείς προσδοκίες για τις κυβερνήσεις και για όλα τα είδη επιχειρήσεων όσον αφορά την ταχεία, αποτελεσματική και ολοκληρωμένη εφαρμογή των εν λόγω αρχών· θεωρεί ότι τα ΕΣΔ θα πρέπει να περιλαμβάνουν δείκτες για τη μέτρηση της προόδου επίτευξης των στόχων· τονίζει επίσης ότι η ΕΕ θα πρέπει να διασφαλίσει την ανεξάρτητη και τακτική αξιολόγηση από ομοτίμους των ΕΣΔ των κρατών μελών, καθώς και της σημειωθείσας προόδου, ιδίως για να διευκολύνεται η πρόσβαση σε μέσα έννομης προστασίας· υπενθυμίζει ότι οι κατευθυντήριες αρχές του ΟΗΕ μπορούν να συμπληρωθούν με παράλληλες δεσμευτικές πρωτοβουλίες προκειμένου να καλυφθούν τα κενά τους·

8.  θεωρεί λυπηρό το γεγονός ότι εξακολουθεί να μην υπάρχει μια συνολική προσέγγιση ως προς τον τρόπο συμμόρφωσης των διεθνικών εταιρειών με το δίκαιο των ανθρωπίνων δικαιωμάτων και ως προς τον τρόπο με τον οποίον διασφαλίζουν άλλους μηχανισμούς επανόρθωσης, κάτι που μπορεί να συντελεί στην ατιμωρησία των διεθνικών εταιρειών για υποθέσεις παραβίασης των ανθρωπίνων δικαιωμάτων και άρα να λειτουργεί σε βάρος των δικαιωμάτων και της αξιοπρέπειας των ατόμων· εκφράζει τη λύπη του για το γεγονός ότι οι κατευθυντήριες αρχές του ΟΗΕ δεν ενσωματώνονται σε εκτελεστά μέσα· υπενθυμίζει ότι η πλημμελής εφαρμογή των κατευθυντήριων αρχών του ΟΗΕ αποδίδεται κατά κύριο λόγο, όπως και στην περίπτωση άλλων διεθνώς αναγνωρισμένων προτύπων, στον μη δεσμευτικό χαρακτήρα τους·

9.  επισημαίνει με ανησυχία ότι εξακολουθούν να υπάρχουν πολλά εμπόδια σε σχέση με την πρόσβαση στα μέσα έννομης προστασίας, ιδίως στην περίπτωση διεθνικών εταιρειών, λόγω π.χ. των δυσκολιών που αντιμετωπίζουν τα θύματα όσον αφορά τον προσδιορισμό του αρμόδιου δικαστηρίου, της έλλειψης κωδικοποίησης ορισμένων παραβιάσεων των ανθρωπίνων δικαιωμάτων στους ποινικούς κώδικες ή της διαφθοράς, που μπορεί να υπονομεύει τις νομικές διαδικασίες στις αναπτυσσόμενες χώρες· υπενθυμίζει ότι τα κατάλληλα εξωδικαστικά μέσα έννομης προστασίας είναι επίσης ζωτικής σημασίας, αλλά συχνά απουσιάζουν· καλεί τις εθνικές κυβερνήσεις να εντείνουν τις προσπάθειές τους προκειμένου να διασφαλίσουν, μέσω δικαστικών, διοικητικών, νομοθετικών ή άλλων κατάλληλων μέσων, ότι όποτε συμβαίνουν παραβιάσεις ανθρωπίνων δικαιωμάτων στην επικράτεια και/ή στη δικαιοδοσία τους, τα θύματα έχουν πρόσβαση σε αποτελεσματικά μέσα έννομης προστασίας·

10.  επιβεβαιώνει ότι επείγει η ανάληψη δράσης με αποτελεσματικό και συνεκτικό τρόπο σε όλα τα επίπεδα, μεταξύ άλλων σε εθνικό, ευρωπαϊκό και διεθνές επίπεδο, για την αποτελεσματική αντιμετώπιση των παραβιάσεων των ανθρωπίνων δικαιωμάτων από διεθνικές εταιρείες, για την παροχή πρόσβασης σε μέσα έννομης προστασίας, για την αντιμετώπιση των νομικών προβλημάτων που ανακύπτουν λόγω του διεθνικού χαρακτήρα των δραστηριοτήτων των επιχειρήσεων και των διεθνικών εταιρειών, της αυξανόμενης πολυπλοκότητας των παγκόσμιων αλυσίδων αξίας και της εξωεδαφικής διάστασης των διεθνικών εταιρειών, καθώς και για να αντιμετωπιστεί η συναφής αβεβαιότητα ως προς την απόδοση ευθυνών για παραβιάσεις ανθρωπίνων δικαιωμάτων· επιβεβαιώνει την ανάγκη να εφαρμοστούν πλήρως οι εξωεδαφικές υποχρεώσεις των κρατών, όπως καθορίζονται στις αρχές του Μάαστριχτ, και να χρησιμοποιηθούν ως βάση τα διάφορα μέσα του Συμβουλίου της Ευρώπης, ιδίως δε η Ευρωπαϊκή Σύμβαση Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων (ΕΣΑΔ)· γενικότερα, προτρέπει την ΕΕ να αναλάβει πρωτοβουλίες για τη βελτίωση της πρόσβασης στην έννομη προστασία σε εξωεδαφικές περιπτώσεις, σύμφωνα με τις συστάσεις που περιλαμβάνονται στη γνωμοδότηση του FRA του 2017·

11.  επιβεβαιώνει την υπεροχή των ανθρωπίνων δικαιωμάτων στο πλαίσιο του διεθνούς δικαίου, σύμφωνα με το άρθρο 103 του Χάρτη των Ηνωμένων Εθνών, και την ανάγκη να καθιερωθεί αυτή η υπεροχή μέσω ενός σαφούς συστήματος βάσει του οποίου οι υποχρεώσεις στον τομέα των ανθρωπίνων δικαιωμάτων θα υπερισχύουν πράγματι έναντι αντικρουόμενων υποχρεώσεων άλλου τύπου, και θα προβλέπονται κατάλληλοι μηχανισμοί για την εφαρμογή της νομοθεσίας περί ανθρωπίνων δικαιωμάτων, καθώς και έλεγχοι και μηχανισμοί προσφυγής σε περίπτωση παραβίασης, σε συνδυασμό με την επιβολή κατάλληλων κυρώσεων και αποζημιώσεων· επιμένει ότι αυτό είναι ουσιώδες για να αντιμετωπιστούν οι ανισορροπίες της παγκοσμιοποίησης και να δοθεί προτεραιότητα στα δικαιώματα των ατόμων και στον πλανήτη· τονίζει ότι ο συντονισμός και η ανταλλαγή πληροφοριών και ορθών πρακτικών θα συμβάλουν θετικά στις πρωτοβουλίες που λαμβάνονται από επιχειρήσεις οι οποίες έχουν αποφασίσει να σεβαστούν τα ανθρώπινα δικαιώματα και τα κοινωνικά και περιβαλλοντικά πρότυπα·

12.  τονίζει ότι η ανάληψη εταιρικής κοινωνικής ευθύνης σε εθελοντική βάση μπορεί να δημιουργήσει συνθήκες αθέμιτου ανταγωνισμού σε βάρος όσων έχουν επιλέξει να συμμορφωθούν με τα διεθνή πρότυπα· τονίζει ότι δεν επαρκεί για να διασφαλίσει, σε σχέση με την άσκηση του καθήκοντος μέριμνας, την πλήρη συμμόρφωση με διεθνή πρότυπα και υποχρεώσεις·

13.  εκφράζει ιδιαίτερη ικανοποίηση, στο πλαίσιο αυτό, για τις εργασίες που έχουν δρομολογηθεί στον ΟΗΕ μέσω της OEIGWG για τη θέσπιση δεσμευτικού μέσου του ΟΗΕ σχετικά με τις διεθνικές εταιρείες και άλλες επιχειρήσεις όσον αφορά τα ανθρώπινα δικαιώματα, και θεωρεί ότι αποτελούν αναγκαίο βήμα προόδου για την προώθηση και την προστασία των ανθρωπίνων δικαιωμάτων·

14.  τονίζει ότι η δεσμευτική συμφωνία θα πρέπει να βασίζεται στο πλαίσιο των κατευθυντήριων αρχών του ΟΗΕ και να περιλαμβάνει: τον ορισμό των δεσμευτικών υποχρεώσεων δέουσας επιμέλειας για διεθνικές εταιρείες και άλλες επιχειρήσεις, μεταξύ άλλων όσον αφορά τις θυγατρικές τους, την αναγνώριση των εξωεδαφικών υποχρεώσεων των κρατών όσον αφορά τα ανθρώπινα δικαιώματα, την αναγνώριση της ποινικής ευθύνης των εταιρειών, μηχανισμούς για συντονισμό και συνεργασία μεταξύ κρατών για τη διερεύνηση, τη δίωξη και την επιβολή του νόμου σε διασυνοριακές υποθέσεις, και τη δημιουργία διεθνών δικαστικών και εξωδικαστικών μηχανισμών για εποπτεία και επιβολή του νόμου· θεωρεί ότι το νέο μέσο θα πρέπει να επιβάλει στα κράτη την υποχρέωση να θεσπίσουν ρυθμιστικά μέτρα που θα απαιτούν από τις εταιρείες να εφαρμόζουν πολιτικές και διαδικασίες δέουσας επιμέλειας όσον αφορά τα ανθρώπινα δικαιώματα, και προτείνει να επιβληθεί αυτή η υποχρέωση απαιτώντας από τις εταιρείες να λογοδοτούν είτε στην περιοχή δικαιοδοσίας όπου προκλήθηκε η ζημία είτε στην περιοχή δικαιοδοσίας όπου έχει συσταθεί ή έχει σημαντική παρουσία η μητρική εταιρεία·

15.  καλεί τα κράτη μέλη του ΟΗΕ να προστατεύσουν τις διαπραγματεύσεις από εμπορικά και άλλα κατεστημένα συμφέροντα, ακολουθώντας το παράδειγμα της Παγκόσμιας Οργάνωσης Υγείας (ΠΟΥ) και το άρθρο 5.3 της σύμβασης-πλαισίου της ΠΟΥ για τον έλεγχο του καπνού, συμπεριλαμβανομένων αυστηρών κανόνων δεοντολογίας για την πρόληψη συγκρούσεων συμφερόντων και αντιδεοντολογικής άσκησης πίεσης, και απαιτώντας πλήρη διαφάνεια όσον αφορά τις επαφές του κλάδου με συμμετέχοντες στις διαπραγματεύσεις·

16.  υπενθυμίζει την ανάγκη να υιοθετηθεί μια προσέγγιση που θα λαμβάνει υπόψη τη διάσταση του φύλου καθ’ όλη τη διαδικασία και να δοθεί ιδιαίτερη προσοχή στις ευάλωτες ομάδες, όπως είναι οι αυτόχθονες λαοί και τα παιδιά·

17.  υπενθυμίζει ότι το Κοινοβούλιο έχει εκφράσει σε οκτώ διαφορετικά ψηφίσματα την αμέριστη υποστήριξή του για την πολυμερή αυτή διαδικασία της OEIGWG·

18.  τονίζει ότι είναι σημαντικό η ΕΕ και τα κράτη μέλη της να έχουν ενεργό συμμετοχή σε αυτήν τη διακυβερνητική διαδικασία μέσω της δημιουργίας μιας ομάδας εργασίας που θα περιλαμβάνει όλα τα σχετικά τμήματα της Επιτροπής, την ΕΥΕΔ, την ομάδα εργασίας του Συμβουλίου για τα ανθρώπινα δικαιώματα (COHOM) και τις σχετικές επιτροπές του Κοινοβουλίου, βάσει της αρχής της ΣΑΠ·

19.  επαναλαμβάνει και πάλι την έκκλησή του προς την ΕΕ και τα κράτη μέλη της για ουσιαστική και εποικοδομητική συμμετοχή στις διαπραγματεύσεις αυτές και στη διακυβερνητική διαδικασία που έχει ως στόχο την ολοκλήρωση της εντολής της OEIGWG· υπογραμμίζει την ύψιστη σημασία της εποικοδομητικής συμβολής της ΕΕ στην επίτευξη μιας δεσμευτικής συνθήκης για την αποτελεσματική αντιμετώπιση του θέματος της εταιρικής ευθύνης για παραβιάσεις των ανθρωπίνων δικαιωμάτων και συναφή προβλήματα·

20.  καλεί τα κράτη μέλη του ΟΗΕ να διασφαλίσουν ότι οι διαπραγματεύσεις που θα οδηγήσουν στη συνθήκη διεξάγονται σε πλαίσιο διαφάνειας, με διαβούλευση με ευρύ φάσμα δικαιούχων οι οποίοι δυνητικά επηρεάζονται από τη συνθήκη, συμπεριλαμβανομένων οργανώσεων της κοινωνίας των πολιτών και εκπροσώπων των θυμάτων· καλεί την ΕΕ και τα κράτη μέλη της να ενσωματώσουν στη διαπραγματευτική τους θέση μια ουσιαστική προσέγγιση με βάση το φύλο·

21.  καλεί την ΕΕ να εξασφαλίσει ότι κάθε αναθεώρηση ή μελλοντική εκπόνηση εγγράφου στρατηγικής που θα συνδέεται με το στρατηγικό πλαίσιο και το σχέδιο δράσης της ΕΕ για τα ανθρώπινα δικαιώματα και τη δημοκρατία θα περιλαμβάνει σαφείς στόχους και μετρήσιμα σημεία αναφοράς για τη συμμετοχή της ΕΕ στις διαπραγματεύσεις για τη συνθήκη του ΟΗΕ·

22.  αποφασίζει να συνεχίσει να παρακολουθεί εκ του σύνεγγυς τη διαδικασία διαπραγματεύσεων της OEIGWG·

23.  αναθέτει στον Πρόεδρό του να διαβιβάσει το παρόν ψήφισμα στο Συμβούλιο, στην Επιτροπή και στην Ευρωπαϊκή Υπηρεσία Εξωτερικής Δράσης.

(1) EE C 101 της 16.3.2018, σ. 19. (2) Κείμενα που εγκρίθηκαν, P8_TA(2018)0230. (3) https://ec.europa.eu/anti-trafficking/publications/european-commission-sector-guides-implementing-un-guiding-principles-business-and-hum-0_en (4) http://fra.europa.eu/sites/default/files/fra_uploads/fra-2017-opinion-01-2017-business-human-rights_en.pdf. (5) http://www.etoconsortium.org/nc/en/main-navigation/library/maastricht-principles/?tx_drblob_pi1%5BdownloadUid%5D=23 (6) https://www.unglobalcompact.org/ (7) ΕΕ L 351 της 20.12.2012, σ. 1. (8) ΕΕ L 330 της 15.11.2014, σ. 1. (9) ΕΕ L 130 της 19.5.2017, σ. 1. (10) Κείμενα που εγκρίθηκαν, P8_TA(2018)0066. (11) Κείμενα που εγκρίθηκαν, P8_TA(2017)0494. (12) Κείμενα που εγκρίθηκαν, P8_TA(2017)0448. (13) ΕΕ C 298 της 23.8.2018, σ. 100. (14) ΕΕ C 252 της 18.7.2018, σ. 62. (15) ΕΕ C 337 της 20.9.2018, σ. 33. (16) ΕΕ L 295 της 12.11.2010, σ. 23. (17) ΕΕ C 99 Ε της 3.4.2012, σ. 101. (18) ΕΕ C 238 της 6.7.2018, σ. 57. (19) ΕΕ C 224 της 27.6.2018, σ. 36. (20) ΕΕ C 215 της 19.6.2018, σ. 125. (21) ΕΕ C 101 της 16.3.2018, σ. 47. (22) ΕΕ C 58 της 15.2.2018, σ. 209. (23) ΕΕ C 399 της 24.11.2017, σ. 151. (24) http://www.europarl.europa.eu/RegData/etudes/STUD/2017/578031/EXPO_STU(2017)578031_EN.pdf (25) http://www.oecd.org/corporate/mne/48004323.pdf

Ψήφισμα του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου της 4ης Οκτωβρίου 2018 σχετικά με την κατάσταση στην Υεμένη (2018/2853(RSP))

P8_TA(2018)0383 RC-B8-0444/2018

Το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο,

–  έχοντας υπόψη τα προηγούμενα ψηφίσματά του σχετικά με την Υεμένη, και ιδίως τα ψηφίσματα της 25ης Φεβρουαρίου 2016(1) και της 15ης Ιουνίου 2017(2) σχετικά με την ανθρωπιστική κατάσταση στην Υεμένη, και της 9ης Ιουλίου 2015(3) και της 30ής Νοεμβρίου 2017(4) σχετικά με την κατάσταση στην Υεμένη,

–  έχοντας υπόψη την έκθεση που δημοσίευσε στις 28 Αυγούστου 2018 η ομάδα διακεκριμένων περιφερειακών και διεθνών εμπειρογνωμόνων του Συμβουλίου Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων του ΟΗΕ για την Υεμένη με θέμα την κατάσταση των ανθρωπίνων δικαιωμάτων στην Υεμένη, συμπεριλαμβανομένων παραβιάσεων και καταπατήσεων των δικαιωμάτων αυτών από τον Σεπτέμβριο του 2014,

–  έχοντας υπόψη τις κοινές δηλώσεις της Αντιπροέδρου της Επιτροπής/Ύπατης Εκπροσώπου της Ένωσης για θέματα Εξωτερικής Πολιτικής και Πολιτικής Ασφαλείας Federica Mogherini και του Επιτρόπου Χρήστου Στυλιανίδη, της 13ης Ιουνίου 2018 σχετικά με τις τελευταίες εξελίξεις στην περιοχή της Χοντέιντα στην Υεμένη, και της 4ης Αυγούστου 2018, σχετικά με τις αεροπορικές επιδρομές στη Χοντέιντα,

–  έχοντας υπόψη την ετήσια έκθεση του Ύπατου Αρμοστή των Ηνωμένων Εθνών για τα ανθρώπινα δικαιώματα, της 24ης Σεπτεμβρίου 2018, σχετικά με την κατάσταση στην Υεμένη,

–  έχοντας υπόψη τα συμπεράσματα του Συμβουλίου, της 25ης Ιουνίου 2018, σχετικά με την Υεμένη,

–  έχοντας υπόψη τη δήλωση του προέδρου του Συμβουλίου Ασφαλείας των Ηνωμένων Εθνών, της 15ης Μαρτίου 2018,

–  έχοντας υπόψη τη δήλωση του Ειδικού Απεσταλμένου των Ηνωμένων Εθνών για την Υεμένη, της 6ης Σεπτεμβρίου 2018,

–  έχοντας υπόψη τη δήλωση του εκτελεστικού διευθυντή του παγκόσμιου προγράμματος τροφίμων, της 19ης Σεπτεμβρίου 2018,

–  έχοντας υπόψη το Καταστατικό της Ρώμης του Διεθνούς Ποινικού Δικαστηρίου,

–  έχοντας υπόψη τις αποφάσεις του Συμβουλίου Ασφαλείας του ΟΗΕ σχετικά με την Υεμένη, και συγκεκριμένα τις αποφάσεις 2216 (2015), 2201 (2015) και 2140 (2014),

–  έχοντας υπόψη το άρθρο 123 παράγραφοι 2 και 4 του Κανονισμού του,

A.  λαμβάνοντας υπόψη ότι η σύγκρουση στην Υεμένη συνεχίζεται για τέταρτο έτος και ότι περισσότεροι από 22 εκατομμύρια άνθρωποι χρειάζονται ανθρωπιστική βοήθεια· λαμβάνοντας υπόψη ότι 17 εκατομμύρια άνθρωποι αντιμετωπίζουν επισιτιστική ανασφάλεια, από τους οποίους περισσότερα από 8 εκατομμύρια άνθρωποι βρίσκονται σε οξεία επισιτιστική ανασφάλεια και διατρέχουν κίνδυνο λιμοκτονίας· λαμβάνοντας υπόψη ότι ο υφιστάμενος κατακερματισμός της σύγκρουσης αποτελεί σαφή ένδειξη της διάβρωσης της κρατικής ενότητας· λαμβάνοντας υπόψη ότι η κατάσταση στην Υεμένη ενέχει επίσης σοβαρούς κινδύνους για τη σταθερότητα της περιοχής·

B.  λαμβάνοντας υπόψη ότι η σύγκρουση άρχισε το 2015, όταν σιίτες αντάρτες Χούθι, υποστηριζόμενοι από το Ιράν, ανέτρεψαν τον αναγνωρισμένο από τη διεθνή κοινότητα πρόεδρο της χώρας, ο οποίος στη συνέχεια κάλεσε έναν πολυεθνικό συνασπισμό, υπό την ηγεσία της Σαουδικής Αραβίας, για να πολεμήσει τους αντάρτες και τις δυνάμεις που είχαν συμμαχήσει μαζί τους·

Γ.  λαμβάνοντας υπόψη ότι, από τον Νοέμβριο του 2017, ο υπό την ηγεσία της Σαουδικής Αραβίας συνασπισμός προέβη σε αποκλεισμό όλων των εισαγωγών στα εδάφη που ελέγχονται από τους αντάρτες Χούθι, με την εξαίρεση του ανθρωπιστικού υλικού και του υλικού αρωγής· λαμβάνοντας υπόψη ότι, σύμφωνα με το OCHA, από την έναρξη του αποκλεισμού η Υεμένη κατορθώνει να καλύψει μόνον το 21 % των αναγκών της σε καύσιμα και το 68 % των αναγκών της σε εισαγόμενα τρόφιμα· λαμβάνοντας υπόψη ότι, σε ορισμένες περιπτώσεις, οι αντάρτες Χούθι εμπόδισαν την παροχή βασικών ιατρικών εφοδίων και επισιτιστικής και ανθρωπιστικής βοήθειας σε ελεγχόμενες από την κυβέρνηση πόλεις·

Δ.  λαμβάνοντας υπόψη ότι τον Ιούνιο του 2018 ο συνασπισμός υπό την ηγεσία της Σαουδικής Αραβίας και των Ηνωμένων Αραβικών Εμιράτων (ΗΑΕ) εξαπέλυσε επίθεση με στόχο την κατάληψη της πόλης Χοντέιντα· λαμβάνοντας υπόψη ότι η οργάνωση «Save the Children» κάνει λόγο για εκατοντάδες απώλειες αμάχων κατά τη διάρκεια της επιχείρησης αυτής· λαμβάνοντας υπόψη ότι η Χοντέιντα είναι το σημαντικότερο λιμάνι της Υεμένης και αποτελεί το σημείο διέλευσης για έως και το 70 % της κρίσιμης επισιτιστικής και ανθρωπιστικής βοήθειας της χώρας· λαμβάνοντας υπόψη ότι, σύμφωνα με τα Ηνωμένα Έθνη, σχεδόν 470 000 άτομα έχουν εγκαταλείψει την επαρχία της Χοντέιντα από τις αρχές του Ιουνίου του 2018· λαμβάνοντας υπόψη ότι μια περαιτέρω επίθεση στη Χοντέιντα θα έχει καταστροφικές συνέπειες για τον άμαχο πληθυσμό· λαμβάνοντας υπόψη ότι τα μέρη που εμπλέκονται στη σύγκρουση είναι υποχρεωμένα να επιτρέπουν και να διευκολύνουν την ταχεία και απρόσκοπτη διέλευση ανθρωπιστικής βοήθειας, συμπεριλαμβανομένων φαρμάκων, τροφίμων και άλλων ειδών που είναι απαραίτητα για την επιβίωση·

E.  λαμβάνοντας υπόψη ότι οι διαπραγματεύσεις για την κατάπαυση του πυρός υπό την καθοδήγηση του Ειδικού Απεσταλμένου του ΟΗΕ για την Υεμένη, Martin Griffiths, κατέληξαν σε προσωρινή παύση της επίθεσης· λαμβάνοντας υπόψη ότι η αποτυχία της πιο πρόσφατης απόπειρας για διεξαγωγή ειρηνευτικών συνομιλιών στη Γενεύη οδήγησε στην επανέναρξη των εχθροπραξιών στις 7 Σεπτεμβρίου 2018· λαμβάνοντας υπόψη ότι από την έναρξη της επίθεσης οι θάνατοι αμάχων έχουν αυξηθεί κατά 164 %· λαμβάνοντας υπόψη ότι, παρά τη διεθνή πίεση για την επίτευξη σταθερής και χωρίς αποκλεισμούς πολιτικής λύσης στην κρίση, τα μέρη της σύγκρουσης και οι περιφερειακοί και διεθνείς υποστηρικτές τους, συμπεριλαμβανομένης της Σαουδικής Αραβίας και του Ιράν, αδυνατούν να καταλήξουν σε κατάπαυση του πυρός ή σε κάποιο είδος συμβιβασμού, οι δε συγκρούσεις και οι τυφλοί βομβαρδισμοί συνεχίζονται με αμείωτη ένταση·

ΣΤ.  λαμβάνοντας υπόψη ότι στις 9 Αυγούστου 2018 ο υπό την ηγεσία της Σαουδικής Αραβίας συνασπισμός πραγματοποίησε αεροπορική επιδρομή κατά την οποία βομβαρδίστηκε σχολικό λεωφορείο σε αγορά στη βόρεια επαρχία της Σαάντα, με αποτέλεσμα να χάσουν τη ζωή τους δεκάδες άτομα, συμπεριλαμβανομένων τουλάχιστον 40 παιδιών, τα περισσότερα ηλικίας κάτω των δέκα ετών· λαμβάνοντας υπόψη ότι την επίθεση αυτή ακολούθησε, δύο εβδομάδες αργότερα, στις 24 Αυγούστου, νέα επιδρομή του συνασπισμού υπό την ηγεσία της Σαουδικής Αραβίας, κατά την οποία έχασαν τη ζωή τους 27 άμαχοι, κυρίως παιδιά, που προσπαθούσαν να γλιτώσουν από τη βία στην πολιορκούμενη πόλη Χοντέιντα, στο νότιο τμήμα της χώρας·

Ζ.  λαμβάνοντας υπόψη ότι η εκστρατεία υπό την ηγεσία της Σαουδικής Αραβίας και οι έντονοι αεροπορικοί βομβαρδισμοί, συμπεριλαμβανομένων τυφλών επιθέσεων σε πυκνοκατοικημένες περιοχές, επιδεινώνουν τον ανθρωπιστικό αντίκτυπο του πολέμου μέσω του αποκλεισμού· λαμβάνοντας υπόψη ότι το δίκαιο του πολέμου απαγορεύει τις εσκεμμένες και τυφλές επιθέσεις κατά αμάχων και μη στρατιωτικών στόχων, όπως σχολεία και νοσοκομεία· λαμβάνοντας υπόψη ότι, σύμφωνα με τα πορίσματα της ομάδας ανεξάρτητων διακεκριμένων διεθνών και περιφερειακών εμπειρογνωμόνων (ΟΔΕ), οι επιθέσεις αυτές ισοδυναμούν με εγκλήματα πολέμου και τα άτομα που τις διαπράττουν μπορούν να διωχθούν· λαμβάνοντας υπόψη ότι οι έρευνες που διενήργησε ο συνασπισμός υπό την ηγεσία της Σαουδικής Αραβίας όσον αφορά τα εγκλήματα πολέμου στην Υεμένη είναι αναξιόπιστες και δεν παρέχουν έννομη προστασία στα θύματα του άμαχου πληθυσμού·

H.  λαμβάνοντας υπόψη ότι, από τον Μάρτιο του 2015, έχουν σκοτωθεί πάνω από 2 500 παιδιά, έχουν ακρωτηριαστεί ή τραυματιστεί πάνω από 3 500 παιδιά, ενώ ολοένα και περισσότερα παιδιά στρατολογούνται από τις επιτόπου ένοπλες δυνάμεις· λαμβάνοντας υπόψη ότι οι γυναίκες και τα παιδιά πλήττονται ιδιαίτερα από τις συνεχιζόμενες εχθροπραξίες· λαμβάνοντας υπόψη ότι, σύμφωνα με τη UNICEF, σχεδόν δύο εκατομμύρια παιδιά δεν πηγαίνουν σχολείο, γεγονός που θέτει σε κίνδυνο το μέλλον μιας ολόκληρης γενιάς παιδιών στην Υεμένη λόγω περιορισμένης ή ανύπαρκτης πρόσβασης στην εκπαίδευση, με αποτέλεσμα να είναι ευάλωτα σε στρατολόγηση και σε σεξουαλική και έμφυλη βία·

Θ.  λαμβάνοντας υπόψη ότι, τον Αύγουστο του 2018, έκθεση που συντάχθηκε από τον Ύπατο Αρμοστή των Ηνωμένων Εθνών για τα ανθρώπινα δικαιώματα κατέληξε στο συμπέρασμα ότι υπάρχουν «βάσιμες υποψίες» για διάπραξη εγκλημάτων πολέμου από όλα τα μέρη που εμπλέκονται στη σύγκρουση στην Υεμένη· λαμβάνοντας υπόψη ότι δυνάμεις και των δυο πλευρών έχουν κατηγορηθεί πως χρησιμοποιούν βαρέα όπλα κατά πυκνοκατοικημένων περιοχών, συμπεριλαμβανομένων και επιθέσεων κατά νοσοκομείων και άλλων μη στρατιωτικών δομών·

Ι.  λαμβάνοντας υπόψη ότι ο πόλεμος προκάλεσε την καταστροφή υποδομών, την κατάρρευση της οικονομίας της Υεμένης και την εκτεταμένη διακοπή της ροής βασικών προϊόντων και της παροχής αγαθών κοινής ωφελείας, αποχέτευσης και καθαρού πόσιμου νερού· λαμβάνοντας υπόψη ότι στα τέλη του 2016 έπαψαν να καταβάλλονται μισθοί σε έως 1,4 εκατομμύριο μη στρατιωτικούς δημόσιους υπαλλήλους της Υεμένης·

ΙΑ.  λαμβάνοντας υπόψη ότι η παρεμπόδιση της χρήσης πτήσεων του ΟΗΕ για διεθνή μέσα ενημέρωσης και οργανώσεις ανθρωπίνων δικαιωμάτων εμποδίζει την ανεξάρτητη κάλυψη της κατάστασης στην Υεμένη και συμβάλλει στην παγκόσμια αδιαφορία για τη σύγκρουση·

ΙΒ.  λαμβάνοντας υπόψη ότι η έμφυλη σεξουαλική βία έχει αυξηθεί ραγδαία από την έναρξη της σύγκρουσης· λαμβάνοντας υπόψη ότι η ήδη περιορισμένη δυνατότητα αντιμετώπισης της σεξουαλικής βίας και της έμφυλης βίας στο πλαίσιο του συστήματος ποινικής δικαιοσύνης έχει εκλείψει και ότι δεν έχει διεξαχθεί καμία έρευνα σε σχέση με πρακτικές όπως οι απαγωγές και οι βιασμοί γυναικών ή οι απειλές πραγματοποίησης τέτοιων πράξεων, ως μέσο για την απόσπαση χρημάτων από τις οικογένειες και τις τοπικές κοινωνίες τους·

ΙΓ.  λαμβάνοντας υπόψη ότι οι υπέρμαχοι των ανθρωπίνων δικαιωμάτων έχουν υποστεί αμείλικτη παρενόχληση, απειλές και εκστρατείες σπίλωσης από όλα τα μέρη που εμπλέκονται στη σύγκρουση· λαμβάνοντας υπόψη ότι οι γυναίκες υπέρμαχοι των ανθρωπίνων δικαιωμάτων, δημοσιογράφοι και οι ακτιβίστριες αντιμετωπίζουν ιδιαίτερη καταστολή με βάση το φύλο τους·

ΙΔ.  λαμβάνοντας υπόψη ότι οι de facto αρχές των Χούθι έχουν πραγματοποιήσει συστηματική εκστρατεία παρενόχλησης, αυθαίρετων και καταχρηστικών κρατήσεων, βίαιων εξαφανίσεων και βασανιστηρίων εναντίον υπερασπιστών των δικαιωμάτων του ανθρώπου, δημοσιογράφων και θρησκευτικών μειονοτήτων· λαμβάνοντας υπόψη ότι 24 πολίτες της Υεμένης από τη μειονότητα Μπαχάι, μεταξύ των οποίων και σε ένα παιδί, αντιμετωπίζουν κατηγορίες που ενδέχεται να επισύρουν τη θανατική ποινή, μόνο και μόνο λόγω των πεποιθήσεων και της ειρηνικής τους δράσης·

ΙΕ.  λαμβάνοντας υπόψη ότι οι αντάρτες Χούθι έχουν κατηγορηθεί ως υπεύθυνοι για μαζικές απώλειες αμάχων κατά την πολιορκία της Ταΐζ, της τρίτης μεγαλύτερης πόλης της Υεμένης· λαμβάνοντας υπόψη ότι διεξάγουν πόλεμο φθοράς κατά του άμαχου πληθυσμού σε περιοχές υπό κυβερνητικό έλεγχο· λαμβάνοντας υπόψη ότι έχουν, επίσης, αναπτύξει απαγορευμένες νάρκες ξηράς κατά προσωπικού και έχουν στρατολογήσει παιδιά·

ΙΣΤ.  λαμβάνοντας υπόψη ότι ο Kamel Jendoubi, πρόεδρος της ΟΔΕ, η οποία υπέβαλε, στις 28 Αυγούστου 2018, έκθεση στο Συμβούλιο Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων σχετικά με την κατάσταση των ανθρωπίνων δικαιωμάτων στην Υεμένη, έπεσε θύμα εκστρατείας λασπολογίας, με στόχο τον εκφοβισμό της ΟΔΕ και τη δημιουργία αμφιβολιών όσον αφορά τα πορίσματά της·

ΙΖ.  λαμβάνοντας υπόψη ότι η Υεμένη έχει υπογράψει το Καταστατικό της Ρώμης του Διεθνούς Ποινικού Δικαστηρίου, αλλά δεν το έχει κυρώσει ακόμη· λαμβάνοντας υπόψη ότι πολλές διατάξεις του Καταστατικού της Ρώμης, συμπεριλαμβανομένων εκείνων που αφορούν τα εγκλήματα πολέμου, αντικατοπτρίζουν το εθιμικό διεθνές δίκαιο·

ΙΗ.  λαμβάνοντας υπόψη ότι, τον Φεβρουάριο του 2018, η Ρωσία άσκησε βέτο σε απόφαση του Συμβουλίου Ασφαλείας των Ηνωμένων Εθνών που υπογράμμιζε την ιρανική εμπλοκή στη σύγκρουση·

ΙΘ.  λαμβάνοντας υπόψη ότι έχει επιβληθεί διεθνές εμπάργκο όπλων κατά των ανταρτών Χούθι που στηρίζονται από το Ιράν, και ότι, σύμφωνα με την 18η ετήσια έκθεση της ΕΕ για τις εξαγωγές όπλων, κράτη μέλη της ΕΕ συνέχισαν να εγκρίνουν μεταφορές όπλων προς τη Σαουδική Αραβία από την κλιμάκωση της σύγκρουσης, κατά παραβίαση της κοινής θέσης 2008/944/ΚΕΠΠΑ του Συμβουλίου, της 8ης Δεκεμβρίου 2008, για τον καθορισμό κοινών κανόνων που διέπουν τον έλεγχο των εξαγωγών στρατιωτικής τεχνολογία και εξοπλισμού(5)· λαμβάνοντας υπόψη ότι πέρυσι ορισμένα κράτη μέλη της ΕΕ ανέστειλαν ολικά ή εν μέρει τις μεταφορές όπλων προς τη Σαουδική Αραβία και τα ΗΑΕ· λαμβάνοντας υπόψη ότι το Κοινοβούλιο έχει καλέσει επανειλημμένα την ΑΠ/ΥΕ να δρομολογήσει πρωτοβουλία για την επιβολή ενωσιακού εμπάργκο όπλων εις βάρος της Σαουδικής Αραβίας, σύμφωνα με την κοινή θέση 2008/944/ΚΕΠΠΑ·

Κ.  λαμβάνοντας υπόψη ότι οι περισσότερες επιδρομές που πραγματοποιούν οι δυνάμεις των ΗΠΑ στην Υεμένη είναι φονικά χτυπήματα από δρόνους· λαμβάνοντας υπόψη ότι η απόφαση για την προσθήκη ορισμένων προσώπων στους καταλόγους των στόχων των επιχειρήσεων με δρόνους λαμβάνεται συχνά χωρίς ένταλμα ή εντολή δικαστηρίου· λαμβάνοντας υπόψη ότι η στόχευση και η συνακόλουθη θανάτωση ορισμένων ατόμων μπορεί υπό ορισμένες περιστάσεις να θεωρηθεί εξωδικαστική εκτέλεση·

ΚΑ.  λαμβάνοντας υπόψη ότι ο πόλεμος στην Υεμένη πρόσφερε χώρο σε εξτρεμιστικές ομάδες, συμπεριλαμβανομένης της Αλ Κάιντα της Αραβικής Χερσονήσου (ΑΚΑΧ), να επεκτείνουν την ακτίνα δράσης τους, απειλώντας έτσι την ευρύτερη περιοχή· λαμβάνοντας υπόψη ότι μια σταθερή και ασφαλής Υεμένη, με μια κυβέρνηση που λειτουργεί ομαλά, είναι ζωτικής σημασίας για τις διεθνείς προσπάθειες καταπολέμησης του εξτρεμισμού και της βίας στην ευρύτερη περιοχή και πέραν αυτής, καθώς και για την ειρήνη και τη σταθερότητα στην ίδια την Υεμένη·

ΚΒ.  λαμβάνοντας υπόψη ότι η σταθερότητα στην ευρύτερη περιοχή έχει ζωτική σημασία για την ΕΕ· λαμβάνοντας υπόψη ότι η ΕΕ είναι προσηλωμένη σε μια ολοκληρωμένη στρατηγική προσέγγιση που περιλαμβάνει όλους τους συναφείς περιφερειακούς παράγοντες· λαμβάνοντας υπόψη ότι η εξεύρεση πολιτικής λύσης στη σύγκρουση υπό την αιγίδα της ειρηνευτικής πρωτοβουλίας των Ηνωμένων Εθνών στην Υεμένη θα πρέπει να αποτελεί προτεραιότητα για την ΕΕ και το σύνολο της διεθνούς κοινότητας·

ΚΓ.  λαμβάνοντας υπόψη ότι η ΕΕ παραμένει προσηλωμένη στην παροχή συνδρομής ζωτικής σημασίας σε όλους όσοι έχουν ανάγκη στην Υεμένη· λαμβάνοντας υπόψη ότι, ταυτόχρονα, η ΕΕ συμμερίζεται τις ανησυχίες των Ηνωμένων Εθνών και άλλων χορηγών σχετικά με τη διαρκή συρρίκνωση του ανθρωπιστικού χώρου· λαμβάνοντας υπόψη ότι από το 2015 μέχρι σήμερα η ΕΕ έχει συνεισφέρει περισσότερα από 233 εκατομμύρια EUR σε ανθρωπιστική χρηματοδότηση στην Υεμένη·

1.  καταδικάζει απερίφραστα τη συνεχιζόμενη βία στην Υεμένη και όλες τις επιθέσεις εναντίον αμάχων και μη στρατιωτικών υποδομών· τονίζει την ανησυχία του για τη σύγκρουση, η οποία εξακολουθεί να επιδεινώνεται σε μία από τις σοβαρότερες τρέχουσες ανθρωπιστικές, πολιτικές και οικονομικές κρίσεις· υπενθυμίζει σε όλα τα εμπλεκόμενα μέρη, συμπεριλαμβανομένων των περιφερειακών και διεθνών υποστηρικτών τους, ότι η εσκεμμένη στόχευση αμάχων και μη στρατιωτικών υποδομών, συμπεριλαμβανομένων νοσοκομείων και ιατρικού προσωπικού, συστημάτων ύδρευσης, λιμένων, αεροδρομίων και αγορών, συνιστά σοβαρή παράβαση του διεθνούς δικαίου·

2.  εκφράζει τη βαθιά του λύπη για την απώλεια ανθρώπινων ζωών λόγω των συγκρούσεων και την ταλαιπωρία εκείνων που εγκλωβίστηκαν σε περιοχές μαχών, και εκφράζει τα συλλυπητήριά του στις οικογένειες των θυμάτων· επιβεβαιώνει τη δέσμευσή του ότι θα εξακολουθήσει να στηρίζει την Υεμένη και τον λαό της·

3.  καλεί όλα τα μέρη της σύγκρουσης να δώσουν αμέσως τέλος στις εχθροπραξίες· καλεί επιτακτικά τη Σαουδική Αραβία και άλλους εμπλεκόμενους παράγοντες να άρουν περαιτέρω τον συνεχιζόμενο αποκλεισμό της Υεμένης· καλεί όλα τα κράτη και τους συναφείς παράγοντες που εμπλέκονται άμεσα ή έμμεσα, συμπεριλαμβανομένου του Ιράν, να ασκήσουν τη μέγιστη πίεση σε όλα τα μέρη, για την επιδίωξη της αποκλιμάκωσης, και να πάψουν αμέσως να παρέχουν –είτε άμεσα είτε μέσω εκπροσώπων– πολιτική, στρατιωτική και χρηματοδοτική στήριξη σε επί τόπου στρατιωτικούς παράγοντες·

4.  τονίζει ότι μόνο η επίλυση της σύγκρουσης με πολιτικό τρόπο, χωρίς αποκλεισμούς και έπειτα από διαπραγματεύσεις, μπορεί να οδηγήσει σε αποκατάσταση της ειρήνης και διατήρηση της ενότητας, της κυριαρχίας, της ανεξαρτησίας και της εδαφικής ακεραιότητας της Υεμένης· καλεί όλους τους διεθνείς και περιφερειακούς παράγοντες να συνεργαστούν εποικοδομητικά με τα εμπλεκόμενα μέρη στην Υεμένη, ώστε να καταστεί δυνατή η αποκλιμάκωση της σύγκρουσης και η επίτευξη συμφωνίας μετά από διαπραγματεύσεις·

5.  στηρίζει τις προσπάθειες του Ειδικού Απεσταλμένου του Γενικού Γραμματέα των Ηνωμένων Εθνών για την Υεμένη, Martin Griffiths, προκειμένου να επιτευχθεί επανέναρξη των πολιτικών διαδικασιών· λαμβάνει υπό σημείωση τη δήλωσή του προς το Συμβούλιο Ασφαλείας των Ηνωμένων Εθνών της 11ης Σεπτεμβρίου 2018 «ότι, παρά την απουσία μιας από τις πλευρές των διαβουλεύσεων στη Γενεύη την περασμένη εβδομάδα, και ακόμη και αν δεν υπήρξε η αναμενόμενη πρόοδος, καταφέραμε να αναζωογονήσουμε την πολιτική διαδικασία με σαφή στήριξη από τους πολίτες της Υεμένης και τη διεθνή κοινότητα»· χαιρετίζει την επίσκεψη του κ. Griffiths στη Σάνα στις 16 Σεπτεμβρίου 2018· ζητεί από τον Ειδικό Απεσταλμένο να αποκτήσει πλήρη και απρόσκοπτη πρόσβαση σε όλα τα τμήματα της επικράτειας της Υεμένης· καλεί την ΑΠ/ΥΕ και όλα τα κράτη μέλη της ΕΕ να παράσχουν πολιτική υποστήριξη στον κ. Griffiths, με στόχο να επιτευχθεί κατόπιν διαπραγματεύσεων διευθέτηση χωρίς αποκλεισμούς·

6.  καταδικάζει όλες τις τρομοκρατικές επιθέσεις με τον πλέον κατηγορηματικό τρόπο· προβληματίζεται σοβαρά για τη αυξανόμενη παρουσία στην Υεμένη εγκληματικών και τρομοκρατικών ομάδων, μεταξύ των οποίων η ΑΚΑΧ και το ISIS/Daesh· καλεί όλα τα μέρη που συμμετέχουν στη σύγκρουση να αναλάβουν αποφασιστική δράση κατά των ομάδων αυτών· καταδικάζει την παρουσία αλλοδαπών μαχητών και ζητεί την αποχώρηση όλων αυτών των μαχητών από την Υεμένη·

7.  καλεί όλα τα εμπλεκόμενα στη σύγκρουση μέρη να επιτρέψουν την άμεση και πλήρη πρόσβαση της ανθρωπιστικής συνδρομής στις περιοχές που πλήττονται από τη σύγκρουση, προκειμένου να βοηθηθούν οι πληθυσμοί που έχουν ανάγκη· καλεί το Συμβούλιο και το Συμβούλιο Ασφαλείας των Ηνωμένων Εθνών, κατ’ εφαρμογήν της απόφασης 2216 (2015) του Συμβουλίου Ασφαλείας των Ηνωμένων Εθνών, να ταυτοποιήσουν τα άτομα που παρεμποδίζουν την παράδοση της ανθρωπιστικής βοήθειας στην Υεμένη και να τους επιβάλουν στοχευμένες κυρώσεις·

8.  τονίζει ότι το Συμβούλιο Ασφαλείας των Ηνωμένων Εθνών υπογράμμισε την υποστήριξή του προς τον μηχανισμό ελέγχου και επιθεώρησης των Ηνωμένων Εθνών (UNVIM) και ότι η ΕΕ υποστηρίζει πλήρως τη συνέχιση του UNVIM και την πλήρη και απρόσκοπτη εφαρμογή της εντολής του·

9.  καλεί όλα τα μέρη να σταματήσουν αμέσως όλες τις επιθέσεις κατά της ελευθερίας της έκφρασης και να απελευθερώσουν όλους τους δημοσιογράφους και τους υπέρμαχους των ανθρωπίνων δικαιωμάτων που κρατούνται αποκλειστικά επειδή άσκησαν τα ανθρώπινα δικαιώματά τους· ζητεί από όλα τα μέρη να σταματήσουν να παρεμποδίζουν το έργο του προσωπικού διεθνών οργανισμών ενημέρωσης και ανθρωπιστικής βοήθειας αναφορικά με τη σύγκρουση·

10.  απευθύνει εκ νέου έκκληση προς όλα τα μέρη της σύγκρουσης να λάβουν τα αναγκαία μέτρα για να διασφαλίσουν αποτελεσματικές, αμερόληπτες και ανεξάρτητες έρευνες για όλες τις καταγγελλόμενες παραβιάσεις και καταπατήσεις των ανθρωπίνων δικαιωμάτων και τις καταγγελλόμενες παραβιάσεις του διεθνούς ανθρωπιστικού δικαίου, σύμφωνα με τα διεθνή πρότυπα· εκφράζει τη βαθιά ανησυχία του για τις αναφορές για άρνηση της ελευθερίας της θρησκείας ή της πεποίθησης, οι οποίες περιλαμβάνουν διακρίσεις, παράνομη κράτηση, χρήση βίας, και παραβιάσεις των ανθρωπίνων δικαιωμάτων, συμπεριλαμβανομένης της σεξουαλικής και άλλων ειδών βίας εις βάρος γυναικών, ανδρών, κοριτσιών και αγοριών, κατά παράβαση διεθνών προτύπων·

11.  καλεί όλα τα μέρη της σύγκρουσης να δώσουν τέλος στη στρατολόγηση ή τη χρήση παιδιών ως στρατιωτών και να θέσουν τέλος σε άλλες σοβαρές παραβιάσεις που διαπράττονται εις βάρος τους, κατά παράβαση των εφαρμοστέων προτύπων και διατάξεων του διεθνούς δικαίου· καλεί όλα τα μέρη να απελευθερώσουν τα παιδιά που έχουν ήδη στρατολογηθεί και να συνεργαστούν με τα Ηνωμένα Έθνη για την αποκατάσταση και την επανένταξή τους στις οικείες κοινότητες· υποστηρίζει το ζωτικής σημασίας έργο της UNICEF στην Υεμένη·

12.  καλεί το ειδικό ποινικό δικαστήριο που λειτουργεί στο ελεγχόμενο από τους Χούθι έδαφος, στη Σάνα, να αθωώσει και να απελευθερώσει τους Asmaa al-Omeissy, Saeed al-Ruwaished και Ahmed Bawazeer, οι οποίοι έπεσαν θύματα βίαιης εξαφάνισης, βασανίστηκαν και καταδικάστηκαν σε θάνατο μετά από μια κατάφωρα άδικη δίκη, με την κατηγορία της παροχής βοηθείας σε εχθρική χώρα·

13.  καλεί το Ειδικό Ποινικό Δικαστήριο της Σάνα να απελευθερώσει αμέσως τους 25 οπαδούς της πίστης Μπαχάι, οι οποίοι τελούν επί του παρόντος υπό κράτηση λόγω της ειρηνικής άσκησης των θρησκευτικών τους καθηκόντων και αντιμετωπίζουν κατηγορίες οι οποίες επισύρουν τη θανατική ποινή·

14.  υπενθυμίζει ότι όλα τα μέρη της σύγκρουσης είναι υπόλογα, δυνάμει του διεθνούς δικαίου, για οιαδήποτε εγκλήματα έχουν διαπραχθεί· προτρέπει τα κράτη μέλη να λάβουν κάθε αναγκαίο μέτρο ώστε να οδηγηθούν στη δικαιοσύνη οι φερόμενοι ως δράστες, κυρίως μέσω της άσκησης εθνικής ή διεθνούς δίωξης κατά ατόμων, ομάδων ή οργανώσεων που είναι ύποπτα παρόμοιων παραβιάσεων ή μέσω της εφαρμογής της αρχής της διεθνούς δικαιοδοσίας και μέσω της έρευνας και της δίωξης των φερόμενων ως δραστών στυγερών εγκλημάτων στην Υεμένη·

15.  επικροτεί το έργο της ΟΔΕ του ΟΗΕ σχετικά με την Υεμένη και εκφράζει την πλήρη αλληλεγγύη του στον πρόεδρο της, Kamel Jendoubi· επικροτεί την ετήσια έκθεση του Ύπατου Αρμοστή του ΟΗΕ για τα ανθρώπινα δικαιώματα. της 24ης Σεπτεμβρίου 2018, σχετικά με την κατάσταση στην Υεμένη, στην οποία το Συμβούλιο Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων του ΟΗΕ αποφάσισε να παρατείνει την εντολή της ΟΔΕ για ένα ακόμη έτος, με δυνατότητα ανανέωσης κατόπιν έγκρισης του Συμβουλίου Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων, ούτως ώστε να περιλαμβάνει τη συλλογή στοιχείων που τεκμηριώνουν ότι διαπράχθηκαν εγκλήματα πολέμου και εγκλήματα κατά της ανθρωπότητας στην Υεμένη, προκειμένου να διωχθούν και να τιμωρηθούν οι ένοχοι για τέτοιες παραβιάσεις· ζητεί να παραπεμφθεί στο Διεθνές Ποινικό Δικαστήριο (ΔΠΔ) η κατάσταση στην Υεμένη· καλεί επιτακτικά την Υεμένη να προσχωρήσει στο ΠΔΠ, ούτως ώστε να καταστεί εφικτή η δίωξη όλων των υπευθύνων για τα εγκλήματα που διαπράχθηκαν κατά τη σύγκρουση, ελλείψει παραπομπής από το Συμβούλιο Ασφαλείας των Ηνωμένων Εθνών·

16.  καλεί την Ευρωπαϊκή Ένωση και όλα τα κράτη μέλη να παράσχουν συνεκτική, ταχεία και αποτελεσματική στήριξη στην ΟΔΕ σε όλους τους οικείους οργανισμούς του ΟΗΕ, και ιδίως στο Συμβούλιο Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων·

17.  καλεί το Συμβούλιο, την ΑΠ/ΥΕ και τα κράτη μέλη να αντιταχθούν στις εξωδικαστικές εκτελέσεις, μεταξύ άλλων με τη χρήση δρόνων, να επιβεβαιώσουν εκ νέου τη θέση της ΕΕ στο πλαίσιο του διεθνούς δικαίου, και να διασφαλίσουν ότι τα κράτη μέλη δεν διεξάγουν ούτε διευκολύνουν παράνομες φονικές επιχειρήσεις, ούτε συμμετέχουν με άλλους τρόπους σε αυτές· καλεί το Συμβούλιο να εγκρίνει κοινή θέση σχετικά με τη χρήση οπλισμένων δρόνων·

18.  καλεί την ΕΕ να αναλάβει πρωτοβουλία στην επόμενη συνεδρίαση του Συμβουλίου Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων και να θέσει το θέμα της συμμετοχής κρατών με εξαιρετικά αμφισβητήσιμες επιδόσεις στον τομέα των ανθρωπίνων δικαιωμάτων·

19.  παροτρύνει την ΑΠ/ΥΕ, την ΕΥΕΔ και τα κράτη μέλη να εξακολουθήσουν να πραγματοποιούν διάλογο με τις χώρες της περιοχής σχετικά με τα ανθρώπινα δικαιώματα και τις θεμελιώδεις ελευθερίες· εκφράζει την προθυμία του να προβεί σε εποικοδομητικό και ανοικτό διάλογο με τις αρχές των χωρών της περιοχής σχετικά με την εκπλήρωση των διεθνών δεσμεύσεών τους όσον αφορά τα ανθρώπινα δικαιώματα· ζητεί ανταλλαγή εμπειρογνωμοσύνης σχετικά με δικαστικά και νομικά ζητήματα, προκειμένου να ενισχυθεί η προστασία των ατομικών δικαιωμάτων στις χώρες της περιοχής·

20.  καλεί το Συμβούλιο να προωθήσει αποτελεσματικά τη συμμόρφωση προς το διεθνές ανθρωπιστικό δίκαιο, όπως προβλέπεται στις σχετικές κατευθυντήριες γραμμές της ΕΕ· επαναλαμβάνει, ειδικότερα, την ανάγκη να εφαρμόζονται αυστηρά από όλα τα κράτη μέλη της ΕΕ οι διατάξεις της κοινής θέσης 2008/944/ΚΕΠΠΑ· υπενθυμίζει, εν προκειμένω, τα ψηφίσματα του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου, της 25ης Φεβρουαρίου 2016 και της 30ης Νοεμβρίου 2017, σχετικά με την κατάσταση στην Υεμένη· καλεί, στο πλαίσιο αυτό, όλα τα κράτη μέλη της ΕΕ να αποφεύγουν να πωλούν όπλα και στρατιωτικό εξοπλισμό στη Σαουδική Αραβία, στα ΗΑΕ και σε οιοδήποτε μέλος του διεθνούς συνασπισμού, καθώς και στην κυβέρνηση της Υεμένης και σε άλλα μέρη της σύγκρουσης·

21.  καταγγέλλει την καταστροφή της πολιτιστικής κληρονομιάς της Υεμένης από τις αεροπορικές επιδρομές του συνασπισμού υπό την ηγεσία της Σαουδικής Αραβίας, συμπεριλαμβανομένων της παλιάς πόλης της Σάνα και της ιστορικής πόλης Ζαμπίντ· εκφράζει τη λύπη του και υπενθυμίζει την ευθύνη του συνασπισμού για την καταστροφή αυτή, τονίζοντας ότι αυτός θα λογοδοτήσει για τις εν λόγω πράξεις· ζητεί από τον Γενικό Γραμματέα των Ηνωμένων Εθνών να συγκαλέσει το Συμβούλιο Ασφαλείας, προκειμένου να εγκριθεί απόφαση για την προστασία όλων των χώρων πολιτιστικού ενδιαφέροντος που απειλούνται από τη σύγκρουση στην Υεμένη·

22.  επικροτεί το σχέδιο ανθρωπιστικής βοήθειας των Ηνωμένων Εθνών για την Υεμένη του 2018, και την υψηλού επιπέδου εκδήλωση χορηγών για την ανθρωπιστική κρίση στην Υεμένη του 2018, κατά την οποία διεθνείς χορηγοί δεσμεύτηκαν να διαθέσουν πάνω από δύο εκατομμύρια δολάρια· αποδοκιμάζει, ωστόσο, το γεγονός ότι εξακολουθεί να υφίσταται χρηματοδοτικό κενό για την Υεμένη· επικροτεί το γεγονός ότι η ΕΕ είναι προσηλωμένη στην παροχή βοήθειας σε όλους τους πληγέντες από τη σύγκρουση στην Υεμένη και τη δέσμευσή της να διαθέσει 107,5 εκατομμύρια EUR· καλεί όλους τους χορηγούς να εκταμιεύσουν ταχέως τα ποσά που έχουν υποσχεθεί· επικροτεί το γεγονός ότι η ΕΕ θα συνεχίσει να παρέχει αναπτυξιακή βοήθεια στην Υεμένη, με προτεραιότητα σε παρεμβάσεις για τη σταθεροποίηση της χώρας, και ότι θα συνεργαστεί με τις τοπικές αρχές σε σταθερές περιοχές για να προωθήσει την ανθεκτικότητα, να συμβάλει στη διατήρηση της παροχής βασικών υπηρεσιών και να προωθήσει βιώσιμα μέσα διαβίωσης για τις κοινότητες·

23.  διατηρεί το δικαίωμα να επανεξετάσει το ζήτημα έως ότου βρεθεί λύση κατόπιν διαπραγμάτευσης· συνιστά στην υποεπιτροπή του για τα ανθρώπινα δικαιώματα να παρακολουθήσει τις εξελίξεις στην Υεμένη στο πεδίο των ανθρωπίνων δικαιωμάτων και να συντάξει έκθεση σχετικά με τις παραβιάσεις των ανθρωπίνων και πολιτικών δικαιωμάτων που διαπράττονται στη χώρα·

24.  αναθέτει στον Πρόεδρό του να διαβιβάσει το παρόν ψήφισμα στο Συμβούλιο, την Επιτροπή, την Αντιπρόεδρο της Επιτροπής/Ύπατη Εκπρόσωπο της Ένωσης για Θέματα Εξωτερικής Πολιτικής και Πολιτικής Ασφαλείας, τις κυβερνήσεις και τα κοινοβούλια των κρατών μελών, τον Γενικό Γραμματέα των Ηνωμένων Εθνών, τον Γενικό Γραμματέα του Συμβουλίου Συνεργασίας του Κόλπου, τον Γενικό Γραμματέα του Συνδέσμου Αραβικών Κρατών, και στην κυβέρνηση της Υεμένης.

(1) ΕΕ C 35 της 31.1.2018, σ. 142. (2) ΕΕ C 331 της 18.9.2018, σ. 146. (3) ΕΕ C 265 της 11.8.2017, σ. 93. (4) Κείμενα που εγκρίθηκαν, P8_TA(2017)0473. (5) ΕΕ L 335 της 13.12.2008, σ. 99.

Ψήφισμα του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου της 4ης Οκτωβρίου 2018 σχετικά με την καταπολέμηση της τελωνειακής απάτης και την προστασία των ιδίων πόρων της ΕΕ (2018/2747(RSP))

P8_TA(2018)0384 B8-0400/2018

Το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο,

–  έχοντας υπόψη τη δέκατη έβδομη έκθεση της Ευρωπαϊκής Υπηρεσίας Καταπολέμησης της Απάτης για το έτος 2016,

–  έχοντας υπόψη την οδηγία (ΕΕ) 2017/1371 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου, της 5ης Ιουλίου 2017, σχετικά με την καταπολέμηση, μέσω του ποινικού δικαίου, της απάτης εις βάρος των οικονομικών συμφερόντων της Ένωσης(1),

–  έχοντας υπόψη τον κανονισμό (ΕΕ) 2017/1939 του Συμβουλίου, της 12ης Οκτωβρίου 2017, σχετικά με την εφαρμογή ενισχυμένης συνεργασίας για τη σύσταση της Ευρωπαϊκής Εισαγγελίας(2) και τις αποφάσεις της Επιτροπής (EΕ) 2018/1094, της 1ης Αυγούστου 2018, σχετικά με την επιβεβαίωση της συμμετοχής των Κάτω Χωρών στην ενισχυμένη συνεργασία για τη σύσταση της Ευρωπαϊκής Εισαγγελίας(3) και (EΕ) 2018/1103, της 7ης Αυγούστου 2018, σχετικά με την επιβεβαίωση της συμμετοχής της Μάλτας στην ενισχυμένη συνεργασία για τη σύσταση της Ευρωπαϊκής Εισαγγελίας(4),

–  έχοντας υπόψη τον κανονισμό (ΕΕ) αριθ. 952/2013 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου, της 9ης Οκτωβρίου 2013, για τη θέσπιση του ενωσιακού τελωνειακού κώδικα(5), και τις συναφείς κατ’ εξουσιοδότηση και εκτελεστικές πράξεις,

–  έχοντας υπόψη την ανακοίνωση της Επιτροπής, της 7ης Απριλίου 2016, σχετικά με ένα σχέδιο δράσης για τον ΦΠΑ (COM(2016)0148),

–  έχοντας υπόψη την ειδική έκθεση αριθ. 24/2015 του Ευρωπαϊκού Ελεγκτικού Συνεδρίου, της 3ης Μαρτίου 2016, με τίτλο «Αντιμετώπιση της ενδοκοινοτικής απάτης στον τομέα του ΦΠΑ: Ανάγκη λήψης περαιτέρω μέτρων»,

–  έχοντας υπόψη την τελωνειακή διαδικασία 42, η οποία προβλέπει την απαλλαγή από τον ΦΠΑ εμπορευμάτων που εισάγονται σε ένα κράτος μέλος όταν αυτά αποστέλλονται στη συνέχεια σε άλλο κράτος μέλος,

–  έχοντας υπόψη την απόφαση 2014/335/ΕΕ, Ευρατόμ του Συμβουλίου, της 26ης Μαΐου 2014, για το σύστημα των ιδίων πόρων της Ευρωπαϊκής Ένωσης(6),

–  έχοντας υπόψη την ειδική έκθεση αριθ. 19/2017 του Ευρωπαϊκού Ελεγκτικού Συνεδρίου, της 5ης Δεκεμβρίου 2017, με τίτλο «Διαδικασίες εισαγωγής: Αντίκτυπος στα οικονομικά συμφέροντα της ΕΕ, λόγω αδυναμιών του νομοθετικού πλαισίου και η αναποτελεσματικής εφαρμογής»,

–  έχοντας υπόψη την πρόταση ψηφίσματος της Επιτροπής Ελέγχου του Προϋπολογισμού,

–  έχοντας υπόψη το άρθρο 123 παράγραφος 2 του Κανονισμού του,

A.  λαμβάνοντας υπόψη ότι οι παραδοσιακοί ίδιοι πόροι, αποτελούμενοι κυρίως από δασμούς στις εισαγωγές προϊόντων από χώρες εκτός ΕΕ και από εισφορές για τη ζάχαρη, αντιπροσωπεύουν περίπου το 12,8 % των ιδίων πόρων της ΕΕ.

B.  λαμβάνοντας υπόψη ότι στις αρχές του 2017 η Ευρωπαϊκή Υπηρεσία Καταπολέμησης της Απάτης (OLAF) ολοκλήρωσε έρευνα σε υπόθεση τελωνειακής απάτης στο Ηνωμένο Βασίλειο, τα βασικά συμπεράσματα της οποίας εκτίθενται στην έκθεση δραστηριοτήτων της OLAF για το 2017·

Γ.  λαμβάνοντας υπόψη ότι η OLAF υπολόγισε ότι, λόγω μη καταβολής οφειλόμενων δασμών για εισαγωγές κλωστοϋφαντουργικών προϊόντων και υποδημάτων εισαχθέντων από την Κίνα μέσω του Ηνωμένου Βασιλείου κατά την περίοδο 2013-2016, ο προϋπολογισμό της ΕΕ απώλεσε έσοδα ύψους 1,987 δισεκατομμυρίων EUR·

Δ.  λαμβάνοντας υπόψη ότι, συγκριτικά, το 2016 η OLAF, κατόπιν διενέργειας 272 ερευνών, συνέστησε την ανάκτηση συνολικού ποσού ύψους 631,1 εκατομμυρίων EUR·

E.  λαμβάνοντας υπόψη ότι η συγκεκριμένη απάτη αφορά υποτιμολογήσεις, με τις οποίες οι εισαγωγείς αποκομίζουν κέρδη λόγω αποφυγής τελωνειακών δασμών και συναφών φόρων, καταβάλλοντας πολύ μικρότερα ποσά από τα νομίμως οφειλόμενα·

ΣΤ.  λαμβάνοντας υπόψη ότι η έρευνα έφερε στο φως σημαντική απάτη στον τομέα του ΦΠΑ σε συνάρτηση με εισαγωγές μέσω του Ηνωμένου Βασιλείου, λόγω καταχρηστικής χρήσης της αποκαλούμενης Τελωνειακής Διαδικασίας 42· λαμβάνοντας υπόψη ότι οι απώλειες αυτές εκτιμάται ότι ανέρχονται σωρευτικά στο ποσό των 3,2 δισεκατομμυρίων EUR για την περίοδο 2013-2016, κάτι το οποίο επίσης συνιστά ζημία για τον προϋπολογισμό της ΕΕ·

Ζ.  λαμβάνοντας υπόψη ότι η OLAF έχει εκδώσει οικονομική σύσταση προς την Γενική Διεύθυνση Προϋπολογισμού της Επιτροπής, διοικητική σύσταση προς την Γενική Διεύθυνση Φορολογίας και Τελωνειακής Ένωσης της Επιτροπής καθώς και νομική σύσταση προς τις εισαγγελικές αρχές του ΗΒ προκειμένου να κινήσουν ποινικές διαδικασίες εις βάρος όσων εμπλέκονται στη μη καταβολή τελωνειακών δασμών λόγω απάτης και κατά εκείνων που εσκεμμένα εμπλέκονται στη νομιμοποίηση των προσόδων από την εγκληματική αυτή πράξη·

H.  λαμβάνοντας υπόψη ότι η OLAF διερευνά σήμερα μια νέα υπόθεση τελωνειακής υποτιμολόγησης με επίκεντρο το λιμάνι του Πειραιά στην Ελλάδα, η οποία συνεπάγεται σοβαρή απώλεια εσόδων για την ΕΕ και εκτιμάται ότι έχει προκαλέσει στην Ιταλία ζημία ύψους δεκάδων εκατομμυρίων ευρώ λόγω μη καταβολής ΦΠΑ, αν και το συνολικό της ύψος ενδέχεται να είναι πολύ υψηλότερο δεδομένου ότι η έρευνα εκκρεμεί·

Θ.  λαμβάνοντας υπόψη ότι οι υποθέσεις στις οποίες εμπλέκονται το ΗΒ και η Ελλάδα δεν αποτελούν μεμονωμένα περιστατικά και πρέπει συνεπώς να λειτουργήσουν ως έναυσμα για τη λήψη μέτρων·

Ι.  λαμβάνοντας υπόψη ότι το Ευρωπαϊκό Ελεγκτικό Συνέδριο έχει επισημάνει ότι οι τελωνειακοί έλεγχοι δεν εφαρμόζονται κατά τρόπο εναρμονισμένο και τυποποιημένο από τα κράτη μέλη και ότι αυτό μπορεί να ωθεί όσους μετέρχονται απάτη κατά τις εισαγωγές να επιλέγουν τον ασθενέστερο κρίκο της αλυσίδας·

1.  επιδοκιμάζει τη διαδικασία επί παραβάσει που κίνησε η Επιτροπή στις 8 Μαρτίου 2018 σε συνέχεια της υπόθεσης τελωνειακής απάτης στο ΗΒ·

2.  καλεί την Επιτροπή να λάβει όλα τα απαραίτητα μέτρα προκειμένου να ανακτήσει τους οφειλόμενους ίδιους πόρους της ΕΕ ώστε να υπάρξουν έσοδα για τον προϋπολογισμό της ΕΕ·

3.  καλεί τη Γενική Διεύθυνση Φορολογίας και Τελωνειακής Ένωσης να αναλάβει δράση προκειμένου να αποτραπεί στο μέλλον η καταχρηστική εφαρμογή του τελωνειακού καθεστώτος 42·

4.  καλεί την Επιτροπή να ανταποκριθεί στη σύσταση της OLAF και να υποβάλει σχετική έκθεση, εκφράζει δε τη λύπη του για το γεγονός ότι για την ανάκτηση των κονδυλίων ενδέχεται να απαιτηθούν έως και 10 χρόνια·

5.  καλεί μετ’ επιτάσεως την Επιτροπή να διασφαλίσει ότι τα κράτη μέλη τηρούν πλήρως τις διατάξεις του τελωνειακού κώδικα της Ένωσης, ο οποίος τέθηκε σε ισχύ την 1η Μαΐου 2016, και να καταστήσει σαφές το περιεχόμενο των διατάξεων που μπορεί να προκαλέσουν σύγχυση· καλεί την Επιτροπή και τα κράτη μέλη να μεριμνήσουν ώστε η εφαρμογή των κοινών κανόνων από τις τελωνειακές αρχές να οργανώνεται κατά τρόπο ώστε να αποτρέπεται αποτελεσματικά η απάτη, συμπεριλαμβανομένης της απάτης τύπου καρουσέλ, και να ασκούνται αυστηροί έλεγχοι στα λιμάνια, τα αεροδρόμια και τα χερσαία σύνορα καθώς και στο διαδίκτυο·

6.  καλεί την Επιτροπή να συμβάλει στην ολοκλήρωση και την οικονομική βιωσιμότητα των συστημάτων τελωνειακών πληροφοριών της ΕΕ·

7.  καλεί την Επιτροπή να αναπτύξει από το 2019 κατάλληλη μεθοδολογία και να προβαίνει σε περιοδικές εκτιμήσεις όσον αφορά τις ελλείψεις στα τελωνεία και να υποβάλει σχετικά έκθεση στο Κοινοβούλιο κάθε έξη μήνες·

8.  καλεί το Συμβούλιο να συμφωνήσει ταχέως με το Κοινοβούλιο επί ενός νομοθετικού πλαισίου της Ένωσης για τελωνειακές παραβάσεις και κυρώσεις προκειμένου να καταστεί δυνατή η επιβολή εναρμονισμένων διοικητικών κυρώσεων και η εφαρμογή ταυτόσημων κριτηρίων κατά την εξέταση των παραβιάσεων· επισημαίνει ότι το Κοινοβούλιο έχει ήδη καθορίσει τη θέση του τον Οκτώβριο του 2016· καλεί την Επιτροπή να διευκολύνει την επίτευξη της συμφωνίας αυτής.

9.  αποδοκιμάζει το γεγονός ότι δεν έχουν συμφωνήσει όλα τα κράτη μέλη της ΕΕ να συμμετάσχουν στην Ευρωπαϊκή Εισαγγελία·

10.  καλεί μετ’ επιτάσεως την Επιτροπή και τα κράτη μέλη να ολοκληρώσουν το ταχύτερο δυνατό τις συζητήσεις τους σχετικά με τις προσπάθειες για την εφαρμογή ενός οριστικού συστήματος ΦΠΑ, σκοπός του οποίου είναι να εναρμονιστεί ο τρόπος συγκέντρωσης και καταβολής του ΦΠΑ στην ΕΕ προκειμένου να αποτρέπεται, μεταξύ άλλων, η απάτη·

11.  καλεί την Επιτροπή να αναπτύξει ένα σχέδιο δράσης για να εξασφαλίσει την πλήρη και έγκαιρη εφαρμογή των κανονισμών περί ΦΠΑ σε όλα τα κράτη μέλη, ώστε να διασφαλιστεί η εν λόγω πηγή ιδίων πόρων της Ένωσης·

12.  καλεί την Επιτροπή να εξετάσει τη δυνατότητα μεταφοράς των αρμοδιοτήτων των τελωνειακών αρχών από το εθνικό επίπεδο σε επίπεδο ΕΕ όσον αφορά την εναρμονισμένη διαχείριση όλων των σημείων εισόδου στην ΕΕ, τον έλεγχο των επιδόσεων και των δραστηριοτήτων των τελωνειακών διοικήσεων και τη συλλογή και επεξεργασία τελωνειακών δεδομένων·

13.  προσυπογράφει τους στόχους του κανονισμού (ΕΕ) αριθ. 1294/2013(7) (Τελωνεία 2020) για τη στήριξη των τελωνειακών αρχών στο πλαίσιο της προστασίας των δημοσιονομικών και οικονομικών συμφερόντων της Ένωσης και των κρατών μελών, συμπεριλαμβανομένης της καταπολέμησης της απάτης· υπογραμμίζει ότι η Επιτροπή πρέπει να λάβει κατάλληλα μέτρα προκειμένου να διασφαλίσει την προστασία των οικονομικών συμφερόντων της Ένωσης με την εφαρμογή μέτρων πρόληψης κατά της απάτης·

14.  αναθέτει στον Πρόεδρό του να διαβιβάσει το παρόν ψήφισμα στην Επιτροπή.

(1) ΕΕ L 198 της 28.7.2017, σ. 29. (2) ΕΕ L 283 της 31.10.2017, σ. 1. (3) ΕΕ L 196 της 2.8.2018, σ. 1. (4) ΕΕ L 201 της 8.8.2018, σ. 2. (5) ΕΕ L 269 της 10.10.2013, σ. 1. (6) ΕΕ L 168 της 7.6.2014, σ. 105. (7) ΕΕ L 347 της 20.12.2013, σ. 209.