Rezolucja Parlamentu Europejskiego z dnia 13 grudnia 2018 r. zawierającego zalecenia dla Komisji w sprawie procedury przyspieszonego rozstrzygania sporów handlowych (2018/2079(INL))

P8_TA(2018)0519 A8-0396/2018

Parlament Europejski,

–  uwzględniając art. 225 Traktatu o funkcjonowaniu Unii Europejskiej (TFUE),

–  uwzględniając art. 67 ust. 4 TFUE oraz art. 81 ust. 2 TFUE,

–  uwzględniając art. 19 ust. 1 Traktatu o Unii Europejskiej oraz art. 47 Karty praw podstawowych Unii Europejskiej (Karty),

–  uwzględniając badanie dla Dyrekcji Generalnej ds. Polityki Wewnętrznej Unii Europejskiej zatytułowane „Building competence in commercial law in the Member States” [Budowanie kompetencji w zakresie prawa handlowego w państwach członkowskich],

–  uwzględniając tablicę wyników wymiaru sprawiedliwości UE z 2018 r.,

–  uwzględniając „Zasady szkolenia kadr wymiaru sprawiedliwości” Europejskiej Sieci Szkolenia Kadr Wymiaru Sprawiedliwości z 2016 r.(1),

–  uwzględniając unijny dorobek prawny w dziedzinie współpracy wymiaru sprawiedliwości w sprawach cywilnych,

–  uwzględniając art. 46 i 52 Regulaminu,

–  uwzględniając sprawozdanie Komisji Prawnej (A8-0396/2018),

A.  mając na uwadze, że prawo do rzetelnego i publicznego rozpatrzenia sprawy w rozsądnym terminie, zapisane w art. 47 Karty i w art. 6 europejskiej konwencji praw człowieka, stanowi jedną z podstawowych gwarancji w zakresie poszanowania praworządności i demokracji, a także nieodłączny element całego postępowania cywilnego;

B.  mając na uwadze, że europejskie przyspieszone postępowanie cywilne mogłyby przyczynić się do unowocześnienia postępowań krajowych, zapewnienia przedsiębiorstwom równych warunków działania, a także większego wzrostu gospodarczego za sprawą skutecznych i wydajnych systemów sądowniczych, a jednocześnie ułatwiłoby dostęp do wymiaru sprawiedliwości w Unii Europejskiej i przyczyniło się do zachowania podstawowych swobód unijnych;

C.  mając na uwadze, że zgodnie z tablicą wyników wymiaru sprawiedliwości za 2018 r. dostępność pomocy prawnej i poziom opłat sądowych mają kluczowy wpływ na dostęp do wymiaru sprawiedliwości, w szczególności dla obywateli żyjących w ubóstwie;

D.  mając na uwadze, że współpracę sądową propaguje się, wspiera i zachęca do niej w kilku aktach proceduralnych prawa wtórnego Unii, w tym rozporządzeniu w sprawie drobnych roszczeń, dyrektywie w sprawie pomocy prawnej oraz rozporządzeniu o przeprowadzaniu dowodów i rozporządzeniu o doręczaniu dokumentów;

E.  mając na uwadze, że celami współpracy sądowej między państwami członkowskimi są między innymi zapewnienie pełnego poszanowania prawa do skutecznego środka prawnego i rzetelnego procesu sądowego w sprawach transgranicznych, zagwarantowanie skutecznych i sprawnych procedur sądowych również w takich sytuacjach oraz zbudowanie wzajemnego zaufania do systemów sądownictwa, które jest podstawą wzajemnego uznawania wyroków sądowych w całej Unii;

F.  mając na uwadze, że wiele kwestii dotyczących prawa procesowego w dziedzinie wymiaru sprawiedliwości w sprawach cywilnych reguluje się na szczeblu krajowym, a zatem prawo procesowe w tym obszarze różni się w poszczególnych państwach członkowskich, co jest zgodne z zasadą pomocniczości i proporcjonalności; mając na uwadze, że procedura przyspieszonego rozstrzygania sporów może doprowadzić do niezbędnego zbliżenia systemów proceduralnych w Unii Europejskiej;

G.  mając na uwadze, że konieczne jest zacieśnienie wzmocnionej współpracy między organami państw członkowskich a systemami sądowniczymi na szczeblu UE w celu usunięcia wszelkich przeszkód, które mogłyby wynikać z braku spójności między poszczególnymi systemami sądowniczymi i administracyjnymi;

H.  mając na uwadze, że w rozporządzeniu Bruksela I określono podstawowy zestaw reguł dotyczących właściwości sądów, uznawania i wykonywania w Unii cywilnych i handlowych orzeczeń mających charakter transgraniczny; mając na uwadze, że jego przekształcona wersja, która ma zastosowanie od 2015 r. (Bruksela Ia), wprowadziła dostosowania mające zasadnicze znaczenie dla rozwiązywania sporów transgranicznych w UE, przynoszące oszczędności kosztów i czasu zarówno dla przedsiębiorstw, jak i obywateli;

I.  mając na uwadze, że w rozporządzeniu Rzym I określono przepisy dotyczące prawa właściwego dla zobowiązań umownych w sprawach cywilnych i handlowych;

J.  mając na uwadze, że przepisy proceduralne powinny gwarantować zarówno ochronę praw stron, jak i szybkie rozstrzyganie sporów;

K.  mając na uwadze, że rozstrzyganie sporów handlowych w sądach publicznych w państwach członkowskich odbywa się zasadniczo dość powolnie i nie spełnia oczekiwań stron zaangażowanych w spory handlowe, co uwydatnia fakt wprowadzenia europejskiego postępowania w sprawie drobnych roszczeń, które z kolei przyczyniło się do znacznie szybszego rozstrzygania sporów konsumenckich; mając także na uwadze, że właściwe wykorzystanie z technologii informacyjno-komunikacyjnych w sądach przyczynia się do przyspieszenia postępowań i do ograniczenia kosztów;

L.  mając na uwadze, że powolne rozstrzyganie sporów handlowych w Unii może prowadzić do poszukiwania przez podmioty komercyjne alternatywnych sposobów rozstrzygania sporów lub rozstrzygania sporów w państwach trzecich i do decyzji o stosowaniu do umów prawa krajowego państwa nienależącego do Unii;

M.  mając na uwadze, że o wysokiej jakości rozstrzyganiu sporów handlowych stanowi wysoki poziom kompetencji i doświadczenia sądów, sędziów, adwokatów i prawników praktyków w tej dziedzinie;

N.  mając na uwadze, że dostępność procedur przyspieszonych, opłacalnych i szybkich oferowanych przez wysoko wykwalifikowanych sędziów i prawników z doświadczeniem w państwach członkowskich sprawiłaby, że decyzja o wyborze prawa krajowego danego państwa członkowskiego byłaby bardziej prawdopodobna, a w rezultacie wzbogaciłaby kompetencje w sprawach cywilnych i handlowych w państwach członkowskich;

O.  mając na uwadze, że wydaje się konieczne znalezienie odpowiedniego rozwiązania w odniesieniu do różnych systemów językowych, które mogłoby polegać na zharmonizowanych formularzach dostępnych we wszystkich oficjalnych językach UE;

P.  mając na uwadze, że sądy i izby specjalizujące się w sprawach handlowych zapewnią wyższy poziom kompetencji i niezawisłości w takich sprawach, a tym samym przyciągną je do sądów państw członkowskich;

1.  zauważa, że rozstrzyganie spraw handlowych jest dużo powolniejsze niż mogłoby być (średnio sprawa toczy się 3–4 lata), co prowadzi to do ponoszenia przez przedsiębiorców dużych strat, nie tylko z punktu widzenia ekonomicznego, ale również pod względem czasu i energii oraz innych zasobów, które można by spożytkować na inne możliwości;

2.  podkreśla potrzebę zapewnienia pełnego poszanowania prawa stron do skutecznego środka prawnego i rzetelnego procesu sądowego, jak przewidziano w Karcie praw podstawowych Unii Europejskiej, oraz do zapewnienia wysokiej jakości postępowań sądowych w sprawach handlowych;

3.  podkreśla skuteczne wdrożenie europejskiego postępowania w sprawie drobnych roszczeń, które stanowi szybki i racjonalny pod względem kosztów sposób rozstrzygania w Unii transgranicznych sporów konsumenckich i innych sporów dotyczących niewielkich kwot, przy jednoczesnym zapewnieniu ochrony praw stron;

4.  podkreśla, że wzajemne zaufanie jest pojęciem złożonym i że w procesie budowania zaufania rolę odgrywa wiele czynników, takich jak kształcenie i podnoszenie kwalifikacji sędziów, transgraniczna współpraca sądowa oraz wymiana doświadczeń i wzorcowych praktyk między sędziami;

5.  podkreśla, że jeżeli chodzi o rzetelny proces sądowy i dostęp do wymiaru sprawiedliwości, należy zachować i dalej rozwijać sieci współpracy i bazy danych służące wzmocnieniu współpracy sądowej i wymiany informacji, w tym europejską sieć sądową i europejski portal „e-Sprawiedliwość”, który ma stać się punktem kompleksowej obsługi w dziedzinie wymiaru sprawiedliwości w Unii;

6.  twierdzi, że przyjęcie rozporządzenia podobnego do rozporządzenia dotyczącego postępowania w sprawie drobnych roszczeń, czyli rozporządzenia w sprawie europejskiego przyspieszonego postępowania w sprawach cywilnych, mającego zastosowanie do transgranicznych sporów handlowych, byłoby najlepszym sposobem rozwiązania problemu długiego czasu oczekiwania na rozstrzyganie sporów handlowych w Unii, co mogłoby przynieść znaczne oszczędności dla europejskich przedsiębiorstw oraz mobilizację niewykorzystanego kapitału;

7.  argumentuje, że podmioty komercyjne będą miały lepsze możliwości płacenia za reprezentację i przygotowania do spraw sądowych, co oznacza, że będą mogły lepiej chronić swoich praw, a to z kolei przyspieszy procedurę;

8.  zauważa, że procedura taka mogłaby opierać się na wymogu gruntownego przygotowania się stron przed rozpoczęciem procedury, ustaleniu ścisłych terminów, niewielu możliwościach dodawania faktów lub dowodów w trakcie postępowania i braku odrębnego odwołania się od decyzji proceduralnych, dzięki czemu procedura odbywałaby się szybciej;

9.  jest zdania, że taki rygorystyczny system proceduralny jest zgodny z ochroną praw stron, pod warunkiem że europejskie przyspieszone postępowanie w sprawach cywilnych będzie miało charakter dobrowolny i będzie mieć zastosowanie jedynie wówczas, gdy:

10.  uważa, że europejskie przyspieszone postępowanie w sprawach cywilnych powinno być w każdym przypadku ważne tylko wtedy, gdy strony zostały należycie poinformowane z wyprzedzeniem o skutkach wyrażenia zgody na zastosowanie takiego postępowania; uważa, że koszty europejskiego przyspieszonego postępowania w sprawach cywilnych nie powinny być nadmierne dla stron, aby zagwarantować poszanowanie prawa dostępu do wymiaru sprawiedliwości;

11.  podkreśla, że strony sporu często osiągają polubowne rozwiązanie sporu tylko wówczas, gdy okoliczności są w pełni ustalone, a argumenty całkowicie rozwinięte, co oznacza, że w systemie proceduralnym, który nakazuje stronom zbadanie okoliczności i dalszy rozwój argumentacji przed skierowaniem sprawy do sądu, więcej sporów byłoby rozstrzyganych polubownie na wcześniejszym etapie;

12.  zauważa, że celu, jakim jest przyspieszone i bardziej opłacalne rozstrzyganie sporów handlowych w Unii, nie można osiągnąć jedynie w drodze wprowadzenia zharmonizowanego i przyspieszonego systemu postępowania; zapewnienie skuteczności tego systemu proceduralnego wymaga, aby sądy, sędziowie, adwokaci i prawnicy praktycy w dziedzinie prawa mieli wysoki poziom kompetencji i doświadczenia w dziedzinie prawa handlowego i prawa prywatnego międzynarodowego;

13.  podkreśla, że obecny rozkład w zakresie wyboru prawa w umowach handlowych między różnymi jurysdykcjami europejskimi nie jest równy w poszczególnych państwach członkowskich;

14.  zauważa, że wybór prawa właściwego często opiera się na złożonych rozważaniach i że połączenie obcego prawa i sądu naraża stronę często na duże ryzyko gospodarcze oraz że takie przepisy są szczególnie wątpliwe, jeżeli zostały uzgodnione jako część umów standardowych lub w sytuacjach, w których jedna ze stron nie ma możliwości wywarcia wpływu na porozumienie w tym zakresie lub jej możliwości w tym względzie są niewielkie;

15.  jest świadom, że bariera językowa może stanowić dodatkową przeszkodę, a tym samym być kolejnym powodem wyboru danego prawa;

16.  podkreśla, że dostępność jednolitych formularzy standardowych dostępnych we wszystkich oficjalnych językach Unii ułatwiłaby korzystanie z europejskiego przyspieszonego postępowania w sprawach cywilnych;

17.  proponuje, by w celu zapewnienia jednolitych standardowych formularzy powierzyć Komisji uprawnienia wykonawcze, zgodnie z porozumieniem międzyinstytucjonalnym z 13 kwietnia 2016 r. w sprawie lepszego stanowienia prawa;

18.  wzywa Komisję do oceny konieczności dokonania przeglądu rozporządzeń Rzym I, Rzym II i Bruksela Ia w celu wzmocnienia powiązań między celem i przedmiotem umów a wybranym prawem, przy jednoczesnym zagwarantowaniu, że słabsze strony w stosunkach między przedsiębiorstwami oraz umowy są chronione, a także przy zachowania autonomii stron do wyboru prawa;

19.  podkreśla, że kwestii tych nie można rozwiązać wyłącznie za pomocą działań prawodawczych, niezbędne są również środki praktyczne mające na celu rozszerzenie wiedzy fachowej zarówno sądów, jak i prawników, takie jak dogłębne szkolenia w kwestiach handlowych, zwiększenie dostępu do prawodawstwa unijnego i krajowego państw członkowskich, a zwłaszcza do orzecznictwa;

20.  zauważa, że prawo handlowe i prawo prywatne międzynarodowe są obszarami mniej skodyfikowanymi niż inne dziedziny prawa, co daje szersze pole dla badań naukowych, zatem jednym ze środków mających na celu wzmocnienie kompetencji w sprawach handlowych w państwach członkowskich jest zwiększenie zasobów dostępnych na badania naukowe w tej dziedzinie;

21.  z zadowoleniem przyjmuje w związku z tym dziewięć zasad Europejskiej Sieci Szkolenia Kadr Wymiaru Sprawiedliwości dotyczących szkolenia kadr wymiaru sprawiedliwości, które przyjęto podczas zgromadzenia ogólnego tej sieci w 2016 r., jako że stanowią one wspólną podstawę i ramy zarówno dla sądownictwa europejskiego, jak i instytucji europejskich zajmujących się szkoleniem kadr wymiaru sprawiedliwości;

22.  podkreśla, że ogromne znaczenie mają również jakość prawa właściwego dla spraw handlowych oraz stopień jego dostosowania do praktyk i zmian w dziedzinie handlu;

23.  na mocy art. 225 TFUE zwraca się zatem do Komisji o przedstawienie do 1 stycznia 2020 r. na podstawie art. 81 ust. 2 TFUE wniosku w sprawie aktu prawodawczego dotyczącego europejskiego przyspieszonego postępowania w sprawach cywilnych i, zgodnie z zaleceniami określonymi w załączniku do niniejszego dokumentu, po dokonaniu przez Komisję oceny konieczności dokonania tego typu przeglądu, potencjalne przedstawienie wniosku dotyczącego zmiany rozporządzeń Rzym I i Rzym II oraz Bruksela Ia;

24.  zachęca Komisję i państwa członkowskie do uzupełnienia tych wniosków innymi środkami wspierającymi, których celem jest podniesienie wiedzy fachowej państw członkowskich w dziedzinie prawa handlowego i prawa prywatnego międzynarodowego;

25.  potwierdza, że zalecenia załączone do niniejszej rezolucji są zgodne z prawami podstawowymi, zasadą krajowej autonomii proceduralnej oraz zasadami pomocniczości i proporcjonalności;

26.  uważa, że wszelkie skutki finansowe wniosku, a zwłaszcza koszty postępowań wprowadzonych w ramach przyspieszonego postępowania w sprawach cywilnych wyrównają równoważne oszczędności, jako że postępowanie to będzie prawdopodobnie znacznie bardziej efektywne pod względem kosztów niż zwykłe procedury stosowane przez państwa członkowskie, a dane spory nie zostaną włączone do ogólnego systemu proceduralnego danego państwa członkowskiego;

27.  podkreśla, że prawo handlowe jest tylko jednym z obszarów, w których konieczne są dalsze działania na szczeblu unijnym, aby zapewnić lepszy dostęp do wymiaru sprawiedliwości, wyższą jakość postępowań, silniejsze gwarancje dla stron i szybsze rozstrzyganie sporów;

28.  zobowiązuje przewodniczącego do przekazania niniejszej rezolucji oraz zaleceń zawartych w załączniku Komisji i Radzie oraz parlamentom i rządom państw członkowskich.

ZAŁĄCZNIK DO REZOLUCJI:

ZALECENIA DOTYCZĄCE ŚRODKÓW WPROWADZENIA I WSPIERANIA EUROPEJSKIEGO PRZYSPIESZONEGO POSTĘPOWANIA W SPRAWACH CYWILNYCH

ZASADY I CELE WNIOSKÓW

I.  Europejskie przyspieszone postępowanie w sprawach cywilnych

Poniższy wniosek ma na celu przede wszystkim wprowadzenie europejskiego przyspieszonego dobrowolnego postępowania w sprawach cywilnych, aby zapewnić przedsiębiorcom europejskim możliwość rozwiązywania transgranicznych sporów o charakterze wyłącznie handlowym w rozsądnym terminie.

Europejskie przyspieszone postępowanie w sprawach cywilnych miałoby opierać się na następujących zasadach:

1.  Powinno mieć zastosowanie do transgranicznych sporów handlowych, do których nie ma zastosowania europejskie postępowanie w sprawie drobnych roszczeń.

2.  Powinno być stosowane, jeżeli tak postanowią strony, po zaistnieniu sporu lub jeżeli skarżący zgłosi roszczenie w ramach procedury, a pozwany się na nie zgodzi.

3.  Powinno być ono stosowane tylko wtedy, gdy strony zostały należycie poinformowane z wyprzedzeniem o skutkach wyrażenia zgody na zastosowanie tego postępowania;

4.  Powinno się wiązać z wymogiem, aby przed skierowaniem sprawy do sądu strony w wysokim stopniu przygotowały swoje roszczenia, co powinno zostać połączone z wykluczeniem na wczesnym etapie możliwości zgłaszania nowych faktów lub dowodów w sądzie.

5.  Nie powinno umożliwiać odrębnego odwołania od decyzji proceduralnych.

6.  Co do zasady powinno odbywać się w formie procedury pisemnej pozwalającej na przeprowadzanie rozprawy na wniosek przynajmniej jednej ze stron.

7.  W procedurze powinno się zasadniczo wyznaczać bardzo krótkie terminy, zezwalając sądowi na wyznaczenie, w porozumieniu ze stronami, dłuższych terminów w bardziej skomplikowanych sprawach.

8.  Należy zachęcać do polubownego rozstrzygania transgranicznych sporów handlowych w sądzie i poza nim, w tym w drodze mediacji.

9.  Należy zachęcać do wykorzystywania nowoczesnych technologii do celów prowadzenia przesłuchań, gromadzenia dowodów i doręczania dokumentów.

10.  Należy ograniczyć koszty postępowania, aby zagwarantować poszanowanie prawa dostępu do wymiaru sprawiedliwości;

11.  Należy umożliwić uznanie i wykonanie ostatecznego orzeczenia w ramach procedury w najprostszy i najbardziej przyjazny dla użytkownika sposób na mocy prawa Unii.

II.  Potencjalne zmiany rozporządzeń Rzym I i Rzym II oraz Bruksela Ia.

Wniosek w sprawie europejskiego przyspieszonego postępowania w sprawach cywilnych należy poprzeć wnioskiem dotyczącym zmiany rozporządzeń Rzym I i Rzym II oraz Bruksela Ia, aby osiągnąć ściślejsze powiązanie między celem umów a prawem wybranym w Unii oraz by zapewnić stronom umów o charakterze wyłącznie handlowym większą autonomię przy jednoczesnym zagwarantowaniu ochrony słabszym stronom w relacjach między przedsiębiorstwami.

Zmiany rozporządzenia Rzym I mogą obejmować:

1.  Rozważenie zwiększenia zależności między wybranym prawem a treścią i celem umowy i jej stronami.

2.  Ponowne rozpatrzenie przepisów mających zastosowanie do zasadności wyboru prawa – należy rozpatrywać to na mocy domyślnego prawa mającego zastosowanie do umowy.

III.  Inne środki budowania kompetencji w sprawach handlowych w państwach członkowskich

1.  Wnioski te należy dalej wesprzeć działaniami Komisji i państw członkowskich w zakresie budowania kompetencji w sprawach handlowych, takimi jak:

a)  szkolenie sędziów, prawników praktyków w dziedzinie prawa i adwokatów w sprawach handlowych;

b)  uproszczenie i poprawa dostępu do prawa Unii i prawa krajowego państw członkowskich, w tym orzecznictwa;

c)  dalsze skupienie się w kształceniu prawników na prawie handlowym i prawie prywatnym międzynarodowym oraz

d)  dodatkowe środki finansowe na badania naukowe w dziedzinie prawa handlowego i prawa prywatnego międzynarodowego.

e)  opanowanie języka obcego i jego terminologii prawnej.

2.  Ponadto zachęca się państwa członkowskie do zagwarantowania, że sądy stosujące europejskie przyspieszone postępowanie w sprawach cywilnych będą posiadały szczególne uprawnienia w dziedzinie prawa handlowego, na przykład poprzez wyznaczenie lub wzmocnienie funkcjonujących już sądów lub izb handlowych.

3.  Komisję prosi się również o dalsze przeanalizowanie możliwości utworzenia europejskiego sądu gospodarczego w celu uzupełnienia sądów państw członkowskich i zaproponowania stronom sporu dodatkowego, międzynarodowego forum specjalizującego się w rozstrzyganiu sporów handlowych.

4.  W ramach ostatecznego środka zachęca się państwa członkowskie do rozważenia przeglądu ich przepisów prawnych mających zastosowanie do spraw handlowych w relacjach między przedsiębiorstwami, jako że jednym z ważnych czynników decydujących o wyborze prawa jest skuteczność i jakość prawa handlowego danego państwa.

(1) http://www.ejtn.eu/PageFiles/15756/Judicial%20Training%20Principles_EN.pdf

Poprawki przyjęte przez Parlament Europejski w dniu 13 grudnia 2018 r. w sprawie wniosku dotyczącego rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady ustanawiającego program kosmiczny Unii i Agencję Unii Europejskiej ds. Programu Kosmicznego oraz uchylającego rozporządzenia (UE) nr 912/2010, (UE) nr 1285/2013 i (UE) nr 377/2014 oraz decyzję nr 541/2014/UE (COM(2018)0447 – C8-0258/2018 – 2018/0236(COD))(1)

P8_TA(2018)0520 A8-0405/2018

(Zwykła procedura ustawodawcza: pierwsze czytanie)

Projekt rezolucji ustawodawczej   Poprawka Poprawka 1 Projekt rezolucji ustawodawczej Umocowanie 5 a (nowe) –   uwzględniając komunikat Komisji z dnia 14 września 2016 r. pt. „Łączność dla konkurencyjnego jednolitego rynku cyfrowego: w kierunku europejskiego społeczeństwa gigabitowego” (COM(2016)0587) oraz towarzyszący mu dokument roboczy służb Komisji (SWD(2016)0300), Poprawka 2 Projekt rezolucji ustawodawczej Umocowanie 5 b (nowe) –   uwzględniając komunikat Komisji z dnia 14 września 2016 r. pt. „Sieć 5G dla Europy: plan działania” (COM(2016)0588) oraz towarzyszący mu dokument roboczy służb Komisji (SWD(2016)0306), Poprawka 3 Wniosek dotyczący rozporządzenia Motyw 1 (1)  Technologie kosmiczne oraz dane i usługi związane z przestrzenią kosmiczną stały się niezbędne w codziennym życiu Europejczyków i odgrywają istotną rolę w zachowaniu wielu strategicznych interesów. Unijny przemysł kosmiczny jest już jednym z najbardziej konkurencyjnych na świecie. Jednak pojawienie się nowych podmiotów oraz rozwój nowych technologii rewolucjonizuje tradycyjne modele przemysłowe. Ważne jest zatem, aby Unia utrzymała wiodącą pozycję na świecie ze znaczną swobodą działania w dziedzinie przestrzeni kosmicznej, a także aby wspierała postęp naukowy i techniczny oraz zwiększała konkurencyjność i potencjał innowacyjny gałęzi przemysłu kosmicznego w Unii, w szczególności małych i średnich przedsiębiorstw, przedsiębiorstw typu start-up i innowacyjnych przedsiębiorstw. (1)  Technologie kosmiczne oraz dane i usługi związane z przestrzenią kosmiczną stały się niezbędne w codziennym życiu Europejczyków i odgrywają istotną rolę w zachowaniu wielu strategicznych interesów. Unijny przemysł kosmiczny jest już jednym z najbardziej konkurencyjnych na świecie. Jednak pojawienie się nowych podmiotów oraz rozwój nowych technologii rewolucjonizuje tradycyjne modele przemysłowe. Ważne jest zatem, aby Unia utrzymała wiodącą pozycję na świecie ze znaczną swobodą działania w dziedzinie przestrzeni kosmicznej, a także aby wspierała postęp naukowy i techniczny oraz zwiększała konkurencyjność i potencjał innowacyjny gałęzi przemysłu kosmicznego w Unii, w szczególności małych i średnich przedsiębiorstw, przedsiębiorstw typu start-up i innowacyjnych przedsiębiorstw. Równocześnie ważne jest stworzenie odpowiednich warunków w celu zapewnienia równych szans w skali globalnej przedsiębiorstwom aktywnym w sektorze kosmicznym. Poprawka 4 Wniosek dotyczący rozporządzenia Motyw 2 (2)  Rozwój sektora kosmicznego był w przeszłości związany z bezpieczeństwem. W wielu przypadkach wyposażenie, sprzęt i narzędzia używane w sektorze kosmicznym są produktami podwójnego zastosowania. Należy zatem wykorzystać możliwości, jakie stwarza przestrzeń kosmiczna dla bezpieczeństwa Unii i jej państw członkowskich. (2)  Rozwój sektora kosmicznego był w przeszłości związany z bezpieczeństwem. W wielu przypadkach wyposażenie, sprzęt i narzędzia używane w sektorze kosmicznym są produktami podwójnego zastosowania. Należy zatem wykorzystać możliwości, jakie stwarzają przestrzeń kosmiczna i autonomiczny dostęp do niej dla bezpieczeństwa i niezależności Unii i jej państw członkowskich. Poprawka 5 Wniosek dotyczący rozporządzenia Motyw 3 (3)  Od końca lat 90. ubiegłego wieku Unia przygotowywała własne inicjatywy i programy w dziedzinie przestrzeni kosmicznej, a mianowicie europejski system wspomagania satelitarnego (EGNOS), a następnie Galileo i Copernicus, które uwzględniają potrzeby obywateli Unii i spełniają wymogi polityki publicznej. Należy zapewnić nie tylko kontynuowanie tych inicjatyw, ale także je ulepszyć, aby zagwarantować, że w kontekście rozwoju nowych technologii i transformacji w dziedzinie technologii cyfrowych i technologii ICT utrzymają się w czołówce, zaspokoją nowe potrzeby użytkowników i przyczynią się do realizacji priorytetów politycznych, takich jak działania związane ze zmianą klimatu, w tym monitorowanie zmian na Arktyce, a także bezpieczeństwo i obronność. (3)  Od końca lat 90. ubiegłego wieku Unia przygotowywała własne inicjatywy i programy w dziedzinie przestrzeni kosmicznej, a mianowicie europejski system wspomagania satelitarnego (EGNOS), a następnie Galileo i Copernicus, które uwzględniają potrzeby obywateli Unii i spełniają wymogi polityki publicznej. Należy zapewnić kontynuowanie tych inicjatyw, jak również ich przyjęcie i wykorzystywanie, a także je ulepszyć, aby zagwarantować, że w kontekście rozwoju nowych technologii i transformacji w dziedzinie technologii cyfrowych i technologii ICT utrzymają się w czołówce, zaspokoją nowe potrzeby użytkowników i przyczynią się do realizacji priorytetów politycznych. Program powinien promować oraz wspierać wykorzystanie usług kosmicznych, tak aby wszystkie państwa członkowskie i ich obywatele mogli w pełni czerpać korzyści z programu kosmicznego. Poprawka 6 Wniosek dotyczący rozporządzenia Motyw 4 (4)  Unia musi zapewnić sobie swobodę działania i autonomię, aby mieć dostęp do przestrzeni kosmicznej i możliwość korzystania z niej w bezpieczny sposób. W związku z tym istotne jest, by utrzymała autonomiczny, niezawodny i opłacalny dostęp do przestrzeni kosmicznej, w szczególności w odniesieniu do krytycznej infrastruktury i technologii, bezpieczeństwa publicznego i bezpieczeństwa Unii i jej państw członkowskich. Komisja powinna mieć zatem możliwość zgrupowania usług wynoszenia na orbitę na szczeblu europejskim, zarówno na potrzeby własne, jak i – na ich wniosek – innych podmiotów, w tym państw członkowskich, zgodnie z postanowieniami art. 189 ust. 2 Traktatu. Istotne jest również, aby Unia nadal posiadała nowoczesne, skuteczne i elastyczne obiekty infrastruktury startowej. Jako uzupełnienie środków podejmowanych przez państwa członkowskie i Europejską Agencję Kosmiczną Komisja powinna rozważyć różne rodzaje wsparcia na rzecz takich obiektów. W szczególności, jeżeli naziemna infrastruktura kosmiczna niezbędna do wynoszenia na orbitę zgodnie z potrzebami programu wymaga utrzymania lub modernizacji, powinna istnieć możliwość częściowego sfinansowania takich dostosowań w ramach programu, zgodnie z rozporządzeniem finansowym, i jeżeli można wyraźnie stwierdzić wniesienie unijnej wartości dodanej, w celu osiągnięcia większej efektywności pod względem kosztów na potrzeby programu. (4)  Unia musi zapewnić sobie swobodę działania i autonomię, aby mieć dostęp do przestrzeni kosmicznej i możliwość korzystania z niej w bezpieczny sposób. W związku z tym istotne jest, by utrzymała autonomiczny, niezawodny i opłacalny dostęp do przestrzeni kosmicznej, w tym alternatywnych technologii wynoszenia na orbitę i innowacyjnych systemów lub usług, w szczególności w odniesieniu do krytycznej infrastruktury i technologii, bezpieczeństwa publicznego i bezpieczeństwa Unii i jej państw członkowskich. Komisja powinna mieć zatem możliwość zgrupowania usług wynoszenia na orbitę na szczeblu europejskim, zarówno na potrzeby własne, jak i – na ich wniosek – innych podmiotów, w tym państw członkowskich, zgodnie z postanowieniami art. 189 ust. 2 Traktatu. Istotne jest również, aby Unia nadal posiadała nowoczesne, skuteczne i elastyczne obiekty infrastruktury startowej. Jako uzupełnienie środków podejmowanych przez państwa członkowskie i Europejską Agencję Kosmiczną Komisja powinna rozważyć różne rodzaje wsparcia na rzecz takich obiektów. W szczególności, jeżeli naziemna infrastruktura kosmiczna niezbędna do wynoszenia na orbitę zgodnie z potrzebami programu wymaga utrzymania lub modernizacji, powinna istnieć możliwość częściowego sfinansowania takich dostosowań w ramach programu, zgodnie z rozporządzeniem finansowym, i jeżeli można wyraźnie stwierdzić wniesienie unijnej wartości dodanej, w celu osiągnięcia większej efektywności pod względem kosztów na potrzeby programu. Poprawka 7 Wniosek dotyczący rozporządzenia Motyw 5 (5)  Aby zwiększyć konkurencyjność unijnego przemysłu kosmicznego i zwiększyć zdolności w zakresie projektowania, budowy i eksploatacji własnych systemów, Unia powinna wspierać tworzenie, wzrost i rozwój całego przemysłu kosmicznego. Powstawanie modelu sprzyjającego przedsiębiorczości i innowacjom należy wspierać również na szczeblu europejskim, regionalnym i krajowym w drodze ustanowienia platformy ds. przestrzeni kosmicznej skupiającej sektor kosmiczny, sektor cyfrowy i sektor użytkowników. Unia powinna wspierać rozwój przedsiębiorstw z sektora kosmicznego z siedzibą Unii, aby mogły one odnieść sukces, w tym przez wspieranie ich w dostępie do finansowania ryzyka w związku z brakiem, w obrębie Unii, odpowiedniego dostępu do kapitału private equity dla przedsiębiorstw typu start-up z sektora kosmicznego oraz przez tworzenie partnerstw innowacyjnych (podejście oparte na pierwszej umowie). (5)  Aby zwiększyć konkurencyjność unijnego przemysłu kosmicznego i zwiększyć zdolności w zakresie projektowania, budowy i eksploatacji własnych systemów, Unia powinna wspierać tworzenie, wzrost i rozwój całego przemysłu kosmicznego. Powstawanie modelu sprzyjającego przedsiębiorczości i innowacjom należy wspierać również na szczeblu europejskim, regionalnym i krajowym w drodze inicjatyw takich jak platforma ds. przestrzeni kosmicznej skupiająca sektor kosmiczny, sektor cyfrowy i sektor użytkowników. Platforma ds. przestrzeni kosmicznej powinna działać we współpracy z platformą ds. innowacji cyfrowych w celu pobudzania przedsiębiorczości i poprawy umiejętności. Unia powinna wspierać utworzenie i rozwój przedsiębiorstw z sektora kosmicznego z siedzibą Unii, aby mogły one odnieść sukces, w tym przez wspieranie ich w dostępie do finansowania ryzyka w związku z brakiem, w obrębie Unii, odpowiedniego dostępu do kapitału private equity dla przedsiębiorstw typu start-up z sektora kosmicznego oraz przez tworzenie partnerstw innowacyjnych (podejście oparte na pierwszej umowie). Poprawka 8 Wniosek dotyczący rozporządzenia Motyw 6 (6)  Ze względu na zasięg i potencjał w zakresie stawiania czoła globalnym wyzwaniom program kosmiczny Unii (dalej zwany „programem”) ma bardzo międzynarodowy wymiar. Komisję należy zatem upoważnić do zarządzania działaniami i ich koordynowania na arenie międzynarodowej w imieniu Unii, a w szczególności do ochrony interesów Unii i jej państw członkowskich na forach międzynarodowych, w tym w dziedzinie częstotliwości; promowania unijnych technologii i przemysłu, a także zachęcania do współpracy w dziedzinie szkoleń, przy zapewnieniu wzajemności praw i obowiązków stron. Szczególnie ważne jest, aby Unia była reprezentowana przez Komisję w organach międzynarodowego programu COSPAS-SARSAT lub w odpowiednich sektorowych organach ONZ, w tym Organizacji ds. Wyżywienia i Rolnictwa, a także w Światowej Organizacji Meteorologicznej. (6)  Ze względu na zasięg i potencjał w zakresie stawiania czoła globalnym wyzwaniom program kosmiczny Unii (dalej zwany „programem”) ma bardzo międzynarodowy wymiar. Komisję należy zatem upoważnić do zarządzania działaniami i ich koordynowania na arenie międzynarodowej w imieniu Unii, a w szczególności do ochrony interesów Unii i jej państw członkowskich na forach międzynarodowych, w tym w dziedzinie częstotliwości. Komisja powinna wzmocnić dyplomację gospodarczą w celu promowania unijnych technologii i przemysłu, a także zachęcania do współpracy w dziedzinie szkoleń, przy zapewnieniu wzajemności praw i obowiązków stron oraz uczciwej konkurencji na szczeblu międzynarodowym. Szczególnie ważne jest, aby Unia była reprezentowana przez Komisję w organach międzynarodowego programu COSPAS-SARSAT lub w odpowiednich sektorowych organach ONZ, w tym Organizacji ds. Wyżywienia i Rolnictwa, a także w Światowej Organizacji Meteorologicznej. Poprawka 9 Wniosek dotyczący rozporządzenia Motyw 7 (7)  Wraz z państwami członkowskimi i Wysokim Przedstawicielem Komisja powinna wspierać odpowiedzialne zachowanie w przestrzeni kosmicznej oraz zbadać możliwość przystąpienia do odpowiednich konwencji ONZ. (7)  Wraz z państwami członkowskimi i Wysokim Przedstawicielem Komisja powinna wspierać odpowiedzialne zachowanie w przestrzeni kosmicznej, szczególnie przez znajdowanie rozwiązań w walce z rozprzestrzenianiem się śmieci kosmicznych, oraz zbadać możliwość przystąpienia do odpowiednich konwencji ONZ w tym do Układu o zasadach działalności państw w zakresie badań i użytkowania przestrzeni kosmicznej, łącznie z Księżycem i innymi ciałami niebieskimi (Traktat o Przestrzeni Kosmicznej). Poprawka 10 Wniosek dotyczący rozporządzenia Motyw 8 (8)  Cele programu są podobne do celów innych programów unijnych, w tym programu „Horyzont Europa”, Funduszu InvestEU, Europejskiego Funduszu Obronnego oraz funduszy objętych przepisami rozporządzenia (UE) [rozporządzenie w sprawie wspólnych przepisów]. W związku z tym należy przewidzieć skumulowane finansowanie z tych programów, pod warunkiem że obejmują one te same pozycje kosztów, w szczególności w drodze uzgodnień dotyczących finansowania uzupełniającego z programów unijnych, w przypadku gdy pozwala na to tryb zarządzania – bądź kolejno, na zmianę lub w drodze łączenia funduszy, w tym na potrzeby wspólnego finansowania działań – umożliwiając, w miarę możliwości, tworzenie partnerstw innowacyjnych i prowadzenie działań łączonych. W trakcie realizacji programu Komisja powinna promować synergię z innymi powiązanymi programami unijnymi, co umożliwi w miarę możliwości korzystanie z dostępu do finansowania ryzyka, partnerstw innowacyjnych, finansowania skumulowanego lub mieszanego. (8)  Cele programu są podobne do celów innych programów unijnych, w tym programu „Horyzont Europa”, Funduszu InvestEU, Europejskiego Funduszu Obronnego oraz funduszy objętych przepisami rozporządzenia (UE) [rozporządzenie w sprawie wspólnych przepisów]. W związku z tym należy przewidzieć skumulowane finansowanie z tych programów, pod warunkiem że obejmują one te same koszty, w szczególności w drodze uzgodnień dotyczących finansowania uzupełniającego z programów unijnych, w przypadku gdy pozwala na to tryb zarządzania – bądź kolejno, na zmianę lub w drodze łączenia funduszy, w tym na potrzeby wspólnego finansowania działań – umożliwiając, w miarę możliwości, tworzenie partnerstw innowacyjnych i prowadzenie działań łączonych. W trakcie realizacji programu Komisja powinna promować synergię z innymi powiązanymi programami unijnymi, co umożliwi w miarę możliwości korzystanie z dostępu do finansowania ryzyka, partnerstw innowacyjnych, finansowania skumulowanego lub mieszanego. Istotne jest zapewnienie ciągłości między rozwiązaniami opracowanymi w ramach programu „Horyzont Europa” oraz innymi programami unijnymi oraz elementami programu kosmicznego. Poprawka 11 Wniosek dotyczący rozporządzenia Motyw 10 a (nowy) (10a)  Unijny sektor kosmiczny zatrudnia ok. 200 000 wykwalifikowanych pracowników. Dlatego ważny jest dalszy rozwój najnowocześniejszej infrastruktury tego sektora, a tym samym pobudzanie działalności gospodarczej wyższego oraz niższego szczebla. Ponadto w trosce o zapewnienie przyszłej konkurencyjności europejskiego przemysłu kosmicznego program musi wspierać rozwój zaawansowanych umiejętności w dziedzinach związanych z przestrzenią kosmiczną oraz działania edukacyjne i szkolenia, ze szczególnym uwzględnieniem dziewcząt i kobiet, aby móc w pełni realizować potencjał obywateli Unii w tej dziedzinie. Poprawka 12 Wniosek dotyczący rozporządzenia Motyw 13 a (nowy) (13a)   Program powinien wykorzystywać synergie między sektorem kosmicznym a sektorem transportu, mając na uwadze, że technologie kosmiczne odgrywają strategiczną rolę w działaniach podejmowanych na rzecz bardziej inteligentnego transportu lądowego, morskiego, powietrznego i kosmicznego, jego większego bezpieczeństwa, bardziej zrównoważonego i zintegrowanego charakteru, a równocześnie rosnący, innowacyjny sektor transportu będzie zgłaszał większe zapotrzebowanie na nowoczesne technologie kosmiczne. Poprawka 13 Wniosek dotyczący rozporządzenia Motyw 14 (14)  Wszelkie dochody generowane w ramach programu powinny zasilać budżet Unii w celu częściowego zrekompensowania inwestycji, które zostały już dokonane; dochody te powinny być wykorzystywane do realizacji celów programu. Z tego samego powodu powinno być możliwe wprowadzenie mechanizmu podziału dochodów w umowach zawieranych z podmiotami sektora prywatnego. (14)  Dochody generowane przez elementy programu powinny zasilać budżet Unii w celu częściowego zrekompensowania inwestycji, które zostały już dokonane; dochody te powinny być wykorzystywane do osiągnięcia celów programu. Z tego samego powodu powinno być możliwe wprowadzenie mechanizmu podziału dochodów w umowach zawieranych z podmiotami sektora prywatnego. Poprawka 14 Wniosek dotyczący rozporządzenia Motyw 16 (16)  Program opiera się na złożonych i stale rozwijających się technologiach. Opieranie się na takich technologiach stwarza niepewność i ryzyko związane z zamówieniami publicznymi udzielanymi w ramach tego programu, zwłaszcza że zamówienia te przewidują długoterminowe związanie się z dostawcą urządzeń lub usług. Konieczne są zatem szczegółowe środki dotyczące zamówień publicznych w uzupełnieniu do przepisów ustanowionych w rozporządzeniu finansowym. Powinno również być możliwe udzielenie zamówienia w postaci zamówienia w transzach warunkowych, wprowadzenie – pod pewnymi warunkami – zmiany w umowie podczas jej realizacji, a także nałożenie obowiązku minimalnego zakresu podwykonawstwa. Ponadto w związku z niepewnością technologiczną, która charakteryzuje elementy programu, nie zawsze można dokładnie przewidzieć ceny umowne i w związku z tym należałoby zapewnić możliwość zawierania umów bez określania stałej i ostatecznej ceny i wprowadzania klauzuli o ochronie interesów finansowych Unii. (16)  Program opiera się na złożonych i stale rozwijających się technologiach. Opieranie się na takich technologiach stwarza niepewność i ryzyko związane z zamówieniami publicznymi udzielanymi w ramach tego programu, zwłaszcza że zamówienia te przewidują długoterminowe związanie się z dostawcą urządzeń lub usług. Konieczne są zatem szczegółowe środki dotyczące zamówień publicznych w uzupełnieniu do przepisów ustanowionych w rozporządzeniu finansowym. Powinno również być możliwe udzielenie zamówienia w postaci zamówienia w transzach warunkowych, wprowadzenie – pod pewnymi warunkami – zmiany w umowie podczas jej realizacji, a także nałożenie obowiązku minimalnego zakresu podwykonawstwa, szczególnie realizowanego przez MŚP i przedsiębiorstwa typu start-up. Ponadto w związku z niepewnością technologiczną, która charakteryzuje elementy programu, nie zawsze można dokładnie przewidzieć ceny umowne i w związku z tym należałoby zapewnić możliwość zawierania umów bez określania stałej i ostatecznej ceny i wprowadzania klauzuli o ochronie interesów finansowych Unii. Poprawka 15 Wniosek dotyczący rozporządzenia Motyw 25 (25)  Należyte publiczne zarządzanie programem wymaga ścisłego podziału obowiązków i zadań między różne zaangażowane podmioty w celu unikania powielania działań oraz ograniczenia przekraczania kosztów i opóźnień. (25)  Należyte publiczne zarządzanie programem wymaga ścisłego podziału obowiązków i zadań między różne zaangażowane podmioty w celu unikania powielania działań oraz ograniczenia przekraczania kosztów i opóźnień, a także powinien priorytetowo traktować wykorzystywanie istniejącej infrastruktury europejskiej oraz rozwój europejskich sektorów zawodowych i przemysłowych. Poprawka 16 Wniosek dotyczący rozporządzenia Motyw 25 a (nowy) (25a)  Programy kosmiczne są zorientowane na użytkowników, wymagają zatem stałego, skutecznego zaangażowania ich przedstawicieli w ich wdrażanie i rozwój. Poprawka 17 Wniosek dotyczący rozporządzenia Motyw 26 (26)  Państwa członkowskie od dawna są aktywne w dziedzinie przestrzeni kosmicznej. Posiadają systemy, infrastrukturę, krajowe agencje i organy ds. przestrzeni kosmicznej. Mogą one zatem wnieść znaczący wkład do programu, a zwłaszcza w zakresie jego realizacji, i należy je zobowiązać do pełnej współpracy z Unią w celu propagowania usług i zastosowań w ramach programu. Komisja powinna mieć możliwość pozyskać dostępne państwom członkowskim środki, powierzyć im pozaregulacyjne zadania związane z realizacją programu i korzystać z ich pomocy. Ponadto zainteresowane państwa członkowskie powinny zastosować wszystkie środki konieczne do zapewnienia ochrony stacji naziemnych utworzonych na ich terytorium. Państwa członkowskie i Komisja powinny poza tym współpracować między sobą oraz z odpowiednimi organami międzynarodowymi i regulacyjnymi, by zapewnić dostępność i ochronę częstotliwości na potrzeby programu, by umożliwić pełen rozwój i wdrożenie zastosowań bazujących na oferowanych usługach, zgodnie z decyzją Parlamentu Europejskiego i Rady nr 243/2012/UE z dnia 14 marca 2012 r. w sprawie ustanowienia wieloletniego programu dotyczącego polityki w zakresie widma radiowego. (26)  Państwa członkowskie od dawna są aktywne w dziedzinie przestrzeni kosmicznej. Posiadają systemy, infrastrukturę, krajowe agencje i organy ds. przestrzeni kosmicznej. Mogą one zatem wnieść znaczący wkład do programu, a zwłaszcza w zakresie jego realizacji, i należy je zobowiązać do pełnej współpracy z Unią w celu propagowania usług i zastosowań w ramach programu. Komisja powinna mieć możliwość pozyskać dostępne państwom członkowskim środki, powierzyć im pozaregulacyjne zadania związane z realizacją programu i korzystać z ich pomocy. Ponadto zainteresowane państwa członkowskie powinny zastosować wszystkie środki konieczne do zapewnienia ochrony stacji naziemnych utworzonych na ich terytorium. Państwa członkowskie i Komisja powinny poza tym współpracować między sobą oraz z odpowiednimi organami międzynarodowymi i regulacyjnymi, by zapewnić dostępność i odpowiednią ochronę częstotliwości na potrzeby programu, by umożliwić pełen rozwój i wdrożenie zastosowań bazujących na oferowanych usługach, zgodnie z decyzją Parlamentu Europejskiego i Rady nr 243/2012/UE z dnia 14 marca 2012 r. w sprawie ustanowienia wieloletniego programu dotyczącego polityki w zakresie widma radiowego15. __________________ __________________ 15 Decyzja Parlamentu Europejskiego i Rady nr 243/2012/UE z dnia 14 marca 2012 r. w sprawie ustanowienia wieloletniego programu dotyczącego polityki w zakresie widma radiowego (Dz.U. L 81 z 21.3.2012, s. 7). 15 Decyzja Parlamentu Europejskiego i Rady nr 243/2012/UE z dnia 14 marca 2012 r. w sprawie ustanowienia wieloletniego programu dotyczącego polityki w zakresie widma radiowego (Dz.U. L 81 z 21.3.2012, s. 7). Poprawka 18 Wniosek dotyczący rozporządzenia Motyw 27 (27)  Z uwagi na rolę promotora ogólnego interesu Unii do Komisji należy realizacja programu, ponoszenie ogólnej odpowiedzialności za program i propagowanie korzystania z niego. W celu optymalizacji zasobów i kompetencji różnych zainteresowanych stron Komisja powinna mieć możliwość delegowania niektórych zadań. Ponadto Komisja jest w stanie najlepiej określić główne specyfikacje techniczne i operacyjne niezbędne do wdrożenia zmian systemów i usług. (27)  Z uwagi na rolę promotora ogólnego interesu Unii do Komisji należy nadzór nad realizacją programu, ponoszenie ogólnej odpowiedzialności za program i propagowanie korzystania z niego. W celu optymalizacji zasobów i kompetencji różnych zainteresowanych stron Komisja powinna mieć możliwość delegowania niektórych zadań. Ponadto Komisja jest w stanie najlepiej określić główne wymagania niezbędne do wdrożenia zmian systemów i usług. Poprawka 19 Wniosek dotyczący rozporządzenia Motyw 28 (28)  Misją Agencji Unii Europejskiej ds. Programu Kosmicznego („Agencja”), która zastępuje Agencję Europejskiego GNSS ustanowioną rozporządzeniem (UE) nr 912/2010 i jest jej następcą, jest przyczynienie się do realizacji programu, w szczególności w odniesieniu do bezpieczeństwa. Niektóre zadania związane z bezpieczeństwem i propagowaniem programu należy zatem powierzyć Agencji. W szczególności w odniesieniu do kwestii bezpieczeństwa i z uwagi na doświadczenie Agencji w tej dziedzinie, powinna ona być odpowiedzialna za zadania związane z akredytacją bezpieczeństwa w odniesieniu do wszystkich działań Unii w sektorze kosmicznym. Ponadto Agencja powinna wykonywać zadania, które Komisja powierza jej na podstawie jednej lub wielu umów o przyznanie wkładu dotyczących różnych innych zadań szczegółowych związanych z programem. (28)  Misją Agencji Unii Europejskiej ds. Programu Kosmicznego („Agencja”), która zastępuje Agencję Europejskiego GNSS ustanowioną rozporządzeniem (UE) nr 912/2010 i jest jej następcą, jest przyczynienie się do realizacji programu, w szczególności w odniesieniu do bezpieczeństwa, cyberbezpieczeństwa i propagowania usług i sektorów usług pochodnych. Zadania związane z tymi dziedzinami należy zatem powierzyć Agencji. W szczególności w odniesieniu do kwestii bezpieczeństwa i z uwagi na doświadczenie Agencji w tej dziedzinie, powinna ona być odpowiedzialna za zadania związane z akredytacją bezpieczeństwa w odniesieniu do wszystkich działań Unii w sektorze kosmicznym. Bazując na pozytywnej historii promowania absorpcji przez użytkowników oraz rynek dorobku programów Galileo i EGNOS, a także z myślą o promowaniu programów jako pakietu, Agencji należy powierzyć wykonywanie działań promujących i komercjalizujących program Copernicus. Ponadto Agencja powinna wykonywać zadania, które Komisja powierza jej na podstawie jednej lub wielu umów o przyznanie wkładu dotyczących różnych innych zadań szczegółowych związanych z programem. Poprawka 20 Wniosek dotyczący rozporządzenia Motyw 29 (29)  Europejska Agencja Kosmiczna jest organizacją międzynarodową posiadającą obszerną wiedzę ekspercką w dziedzinie przestrzeni kosmicznej, która zawarła ze Wspólnotą Europejską umowę ramową w 2004 r. Jest zatem ważnym partnerem w realizacji programu, z którym należy nawiązać odpowiednie relacje. W związku z tym i zgodnie z rozporządzeniem finansowym należy zawrzeć z Europejską Agencją Kosmiczną ramową umowę o partnerstwie (o charakterze finansowym), która będzie regulować wszystkie stosunki finansowe między Komisją, Agencją a Europejską Agencją Kosmiczną i zapewni ich spójność i zgodność z umową ramową zawartą z Europejską Agencją Kosmiczną, w szczególności z jej art. 5. Jednakże z uwagi na to, że Europejska Agencja Kosmiczna nie jest organem Unii i nie podlega prawu UE, istotne jest, w celu ochrony interesów Unii i jej państw członkowskich, aby zawarcie takiej umowy było uzależnione od wprowadzenia odpowiednich zasad działania Europejskiej Agencji Kosmicznej. Umowa ta powinna również zawierać wszelkie klauzule niezbędne do ochrony interesów finansowych Unii. (29)  Europejska Agencja Kosmiczna jest organizacją międzynarodową posiadającą obszerną wiedzę ekspercką w dziedzinie przestrzeni kosmicznej, która zawarła ze Wspólnotą Europejską umowę ramową w 2004 r. Jest zatem ważnym partnerem w realizacji programu, z którym należy nawiązać odpowiednie relacje. W związku z tym i zgodnie z rozporządzeniem finansowym należy zawrzeć z Europejską Agencją Kosmiczną ramową umowę o partnerstwie (o charakterze finansowym), która będzie regulować wszystkie stosunki finansowe między Komisją, Agencją a Europejską Agencją Kosmiczną i zapewni ich spójność i zgodność z umową ramową zawartą z Europejską Agencją Kosmiczną, w szczególności z jej art. 5. Jednakże z uwagi na to, że Europejska Agencja Kosmiczna nie jest organem Unii i nie podlega prawu UE, istotne jest, w celu ochrony interesów Unii i jej państw członkowskich, aby taka umowa zawierała odpowiednie wymogi odnoszące się do zasad działania Europejskiej Agencji Kosmicznej. Umowa ta powinna również zawierać wszelkie klauzule niezbędne do ochrony interesów finansowych Unii. Poprawka 21 Wniosek dotyczący rozporządzenia Motyw 31 (31)  W celu strukturalnego włączenia reprezentacji użytkowników w zarządzanie GOVSATCOM oraz grupowania potrzeb i wymogów użytkowników ponad granicami krajowymi i cywilno-wojskowymi, odpowiednie podmioty unijne charakteryzujące się bliskimi powiązaniami z użytkownikami, takie jak Europejska Agencja Obrony, Europejska Agencja Straży Granicznej i Przybrzeżnej, Europejska Agencja Bezpieczeństwa Morskiego, Europejska Agencja Kontroli Rybołówstwa, Agencja Unii Europejskiej ds. Współpracy Organów Ścigania, Komórka Planowania i Prowadzenia Operacji Wojskowych/Komórka Planowania i Prowadzenia Operacji Cywilnych oraz Centrum Koordynacji Reagowania Kryzysowego powinny pełnić rolę koordynatora w odniesieniu do określonych grup użytkowników. Na poziomie zagregowanym Agencja i Europejska Agencja Obrony powinny odpowiednio reprezentować społeczności użytkowników cywilnych i wojskowych oraz mogą monitorować wykorzystanie operacyjne, popyt, przestrzeganie wymogów, a także zmieniające się potrzeby i wymagania. (31)  W celu strukturalnego włączenia reprezentacji użytkowników w zarządzanie GOVSATCOM oraz grupowania potrzeb i wymogów użytkowników ponad granicami krajowymi, odpowiednie podmioty unijne charakteryzujące się bliskimi powiązaniami z użytkownikami, takie jak Europejska Agencja Straży Granicznej i Przybrzeżnej, Europejska Agencja Bezpieczeństwa Morskiego, Europejska Agencja Kontroli Rybołówstwa, Agencja Unii Europejskiej ds. Współpracy Organów Ścigania, Komórka Planowania i Prowadzenia Operacji Cywilnych oraz Centrum Koordynacji Reagowania Kryzysowego powinny pełnić rolę koordynatora w odniesieniu do określonych grup użytkowników. Na poziomie zagregowanym Agencja powinna reprezentować społeczność użytkowników oraz może monitorować wykorzystanie operacyjne, popyt, przestrzeganie wymogów, a także zmieniające się potrzeby i wymagania. Poprawka 22 Wniosek dotyczący rozporządzenia Motyw 36 (36)  Aby zapewnić bezpieczny obieg informacji, należy ustanowić odpowiednie przepisy w celu zapewnienia równoważności przepisów dotyczących bezpieczeństwa na potrzeby różnych podmiotów publicznych i prywatnych, jak również osób fizycznych, zaangażowanych w realizację programu. (36)  Aby zapewnić bezpieczny obieg informacji, należy ustanowić odpowiednie przepisy w celu zapewnienia równoważności przepisów dotyczących bezpieczeństwa na potrzeby różnych podmiotów publicznych i prywatnych, jak również osób fizycznych, zaangażowanych w realizację programu, w tym utworzyć kilka poziomów dostępu do informacji, a tym samym zadbać o bezpieczeństwo dostępu do nich. Poprawka 23 Wniosek dotyczący rozporządzenia Motyw 36 a (nowy) (36a)  Cyberbezpieczeństwo europejskiej infrastruktury kosmicznej, zarówno naziemnej, jak i znajdującej się w przestrzeni kosmicznej, ma kluczowe znaczenie dla zapewnienia ciągłości działania systemów i ich faktycznej zdolności do wykonywania zadań w sposób ciągły i świadczenia wymaganych usług. Poprawka 24 Wniosek dotyczący rozporządzenia Motyw 38 (38)  Coraz więcej kluczowych sektorów gospodarki, w szczególności sektor transportu, telekomunikacji, rolnictwa i energetyki, częściej korzysta z systemów nawigacji satelitarnej, nie wspominając o synergii z działaniami związanymi z bezpieczeństwem i obronnością Unii i jej państw członkowskich. Sprawowanie pełnej kontroli nad nawigacją satelitarną powinno zatem zagwarantować Unii niezależność technologiczną, w tym w dłuższej perspektywie w odniesieniu do elementów infrastruktury, i zapewnić jej strategiczną autonomię. (38)  Coraz więcej kluczowych sektorów gospodarki, w szczególności sektor transportu, telekomunikacji, rolnictwa i energetyki, częściej korzysta z systemów nawigacji satelitarnej. Nawigacja satelitarna także odgrywa istotną rolę w kontekście bezpieczeństwa Unii i jej państw członkowskich. Sprawowanie pełnej kontroli nad nawigacją satelitarną powinno zatem zagwarantować Unii niezależność technologiczną, w tym w dłuższej perspektywie w odniesieniu do elementów infrastruktury, i zapewnić jej strategiczną autonomię. Poprawka 25 Wniosek dotyczący rozporządzenia Motyw 40 (40)  Celem EGNOS jest poprawa jakości otwartych sygnałów emitowanych przez istniejące globalne systemy nawigacji satelitarnej, w szczególności te emitowane przez system Galileo. Usługi świadczone w ramach EGNOS powinny priorytetowo obejmować terytoria państw członkowskich położone w Europie, przy czym do celów niniejszego rozporządzenia oznacza to również Azory, Wyspy Kanaryjskie i Maderę, w celu objęcia tych terytoriów do końca 2025 r. Z zastrzeżeniem technicznej wykonalności oraz w odniesieniu do usług związanych z bezpieczeństwem życia na podstawie umów międzynarodowych, geograficzny zasięg usług świadczonych przez EGNOS można rozszerzyć na inne regiony świata. Nie naruszając przepisów rozporządzenia [2018/XXXX] [rozporządzenie w sprawie EASA], oraz bez uszczerbku dla niezbędnego monitorowania jakości usług Galileo do celów lotnictwa, należy zauważyć, że mimo iż sygnały emitowane przez Galileo mogą być skutecznie wykorzystywane do ułatwienia pozycjonowania samolotów, jedynie lokalne lub regionalne systemy wspomagające, takie jak EGNOS w Europie, mogą oferować usługi zarządzania ruchem lotniczym(ATM) oraz służby żeglugi powietrznej (ANS). (40)  Celem EGNOS jest poprawa jakości otwartych sygnałów emitowanych przez istniejące globalne systemy nawigacji satelitarnej, w szczególności te emitowane przez system Galileo. Usługi świadczone w ramach EGNOS powinny priorytetowo obejmować terytoria państw członkowskich położone w Europie, przy czym do celów niniejszego rozporządzenia oznacza to również Azory, Wyspy Kanaryjskie i Maderę, w celu objęcia tych terytoriów do końca 2025 r. Z zastrzeżeniem technicznej wykonalności oraz w odniesieniu do usług związanych z bezpieczeństwem życia na podstawie umów międzynarodowych, geograficzny zasięg usług świadczonych przez EGNOS można rozszerzyć na inne regiony świata. Nie naruszając przepisów rozporządzenia 2018/1139 Parlamentu Europejskiego i Rady1a, oraz bez uszczerbku dla niezbędnego monitorowania jakości usług Galileo i jego skuteczności działania w zakresie bezpieczeństwa do celów lotnictwa, należy zauważyć, że mimo iż sygnały emitowane przez Galileo mogą być skutecznie wykorzystywane do ułatwienia pozycjonowania samolotów, jedynie lokalne lub regionalne systemy wspomagające, takie jak EGNOS w Europie, mogą oferować usługi zarządzania ruchem lotniczym(ATM) oraz służby żeglugi powietrznej (ANS). _________________ 1a Rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2018/1139 z dnia 4 lipca 2018 r. w sprawie wspólnych zasad w dziedzinie lotnictwa cywilnego i utworzenia Agencji Unii Europejskiej ds. Bezpieczeństwa Lotniczego oraz zmieniające rozporządzenia (WE) nr 2111/2005, (WE) nr 1008/2008, (UE) nr 996/2010, (UE) nr 376/2014 i dyrektywy Parlamentu Europejskiego i Rady 2014/30/UE i 2014/53/UE, a także uchylające rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady (WE) nr 552/2004 i (WE) nr 216/2008 i rozporządzenie Rady (EWG) nr 3922/91 (Dz.U. L 212 z 22.8.2018, s. 1). Poprawka 26 Wniosek dotyczący rozporządzenia Motyw 40 a (nowy) (40a)   EGNOS może stanowić wsparcie dla rolnictwa precyzyjnego i może pomóc europejskim rolnikom eliminować odpady, ograniczyć zbyt częste stosowanie nawozów i herbicydów oraz zoptymalizować wydajność upraw. EGNOS posiada już znaczną „społeczność użytkowników”, jednak liczba maszyn rolniczych kompatybilnych z technologią nawigacji satelitarnej jest już mniejsza. Tą kwestią trzeba się zająć. Poprawka 27 Wniosek dotyczący rozporządzenia Motyw 41 (41)  Konieczne jest zapewnienie ciągłości, stabilności i dostępności w przyszłości usług świadczonych przez systemy Galileo i EGNOS. W obliczu zmieniającego się środowiska i szybko rozwijającego się rynku ich rozwój powinien być kontynuowany, należy również przygotować nowe generacje tych systemów. (41)  Konieczne jest zapewnienie ciągłości, stabilności, bezpieczeństwa, niezawodności, dokładności i dostępności w przyszłości usług świadczonych przez systemy Galileo i EGNOS. W obliczu zmieniającego się środowiska i szybko rozwijającego się rynku ich rozwój powinien być kontynuowany, należy również przygotować nowe generacje tych systemów. Poprawka 28 Wniosek dotyczący rozporządzenia Motyw 44 a (nowy) (44a)    W celu wspierania korzystania z usług dostarczanych przez systemy Galileo i EGNOS oraz wspomagania usług pochodnych, zwłaszcza w sektorze transportu, właściwe organy powinny opracować wspólne standardy i certyfikaty na szczeblu międzynarodowym.  Poprawka 29 Wniosek dotyczący rozporządzenia Motyw 45 (45)  Zważywszy na znaczenie naziemnej infrastruktury dla Galileo i EGNOS i jej wpływ na ich bezpieczeństwo, określenia lokalizacji tej infrastruktury powinna dokonać Komisja. Rozmieszczenie naziemnej infrastruktury systemów powinno nadal odbywać się w oparciu o otwarte i przejrzyste procedury. skreśla się Poprawka 30 Wniosek dotyczący rozporządzenia Motyw 46 (46)  Aby zmaksymalizować korzyści społeczno-gospodarcze Galileo i EGNOS, w szczególności w dziedzinie bezpieczeństwa, należy promować korzystanie z usług świadczonych przez EGNOS i Galileo w innych obszarach polityki unijnej, jeżeli jest to uzasadnione i korzystne. (46)  Aby zmaksymalizować korzyści społeczno-gospodarcze Galileo i EGNOS, w szczególności w dziedzinie bezpieczeństwa, należy uwzględnić korzystanie z usług świadczonych przez EGNOS i Galileo w innych obszarach polityki unijnej, jeżeli jest to możliwe. Ważnym etapem jest również promowanie korzystania z tych usług we wszystkich państwach członkowskich. Poprawka 31 Wniosek dotyczący rozporządzenia Motyw 47 (47)  Copernicus powinien zapewnić autonomiczny dostęp do wiedzy o środowisku i kluczowych technologii w zakresie obserwacji Ziemi i usług geoinformacyjnych, umożliwiając tym samym Unii niezależne podejmowanie decyzji i działań między innymi w dziedzinie środowiska, zmiany klimatu, ochrony ludności, bezpieczeństwa oraz gospodarki cyfrowej. (47)  Copernicus powinien zapewnić autonomiczny dostęp do wiedzy o środowisku i rolnictwie oraz kluczowych technologii w zakresie obserwacji Ziemi i usług geoinformacyjnych, umożliwiając tym samym Unii niezależne podejmowanie decyzji i działań między innymi w dziedzinie środowiska, w tym rolnictwa, różnorodności biologicznej, użytkowania gruntów, leśnictwa, rozwoju obszarów wiejskich i rybołówstwa, zmiany klimatu, miejsc dziedzictwa ludzkości, ochrony ludności, bezpieczeństwa, w tym bezpieczeństwa infrastruktury, oraz gospodarki cyfrowej. Poprawka 32 Wniosek dotyczący rozporządzenia Motyw 48 (48)  Copernicus powinien również opierać się na osiągnięciach i działaniach podejmowanych w ramach rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) nr 377/2014 ustanawiającego unijny program obserwacji i monitorowania Ziemi (Copernicus)17, a także rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) nr 911/2010 w sprawie europejskiego programu monitorowania Ziemi (GMES) i początkowej fazy jego realizacji18 ustanawiającego poprzednika systemu Copernicus, a mianowicie globalny monitoring środowiska i bezpieczeństwa (GMES), oraz zasady dotyczące początkowej fazy jego realizacji, a także zapewniać ciągłość tych działań i osiągnięć, biorąc pod uwagę najnowsze tendencje w zakresie badań naukowych, postępu technologicznego i innowacji mające wpływ na dziedzinę obserwacji Ziemi, jak również zmiany w zakresie analizy dużych zbiorów danych i sztucznej inteligencji oraz związane z nimi strategie i inicjatywy na poziomie Unii19. W jak największym stopniu powinien on wykorzystywać zdolności państw członkowskich, Europejskiej Agencji Kosmicznej, EUMETSAT20, a także innych podmiotów w zakresie obserwacji prowadzonych z przestrzeni kosmicznej, w tym inicjatywy komercyjne w Europie, przyczyniając się tym samym do rozwoju rentownego, komercyjnego sektora kosmicznego w Europie. W przypadkach, w których jest to wykonalne i właściwe, powinien on również wykorzystywać dostępne dane in situ i dane pomocnicze, przekazane głównie przez państwa członkowskie zgodnie z dyrektywą 2007/2/WE21. Komisja powinna współpracować z państwami członkowskimi i Europejską Agencją Środowiska w celu zapewnienia skutecznego dostępu do zbiorów danych in situ i wykorzystywania ich na potrzeby systemu Copernicus. (48)  Powinien opierać się na istniejących zdolnościach oraz być uzupełniany o nowe aktywa, które podmioty odpowiedzialne mogą wypracować wspólnie. W tym celu Komisja powinna ściśle współpracować z Europejską Agencją Kosmiczną, państwami członkowskimi i w stosownych przypadkach z innymi podmiotami posiadającymi odpowiednie aktywa kosmiczne i in situ. Copernicus powinien również opierać się na osiągnięciach i działaniach podejmowanych w ramach rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) nr 377/2014 ustanawiającego unijny program obserwacji i monitorowania Ziemi (Copernicus)17, a także rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) nr 911/2010 w sprawie europejskiego programu monitorowania Ziemi (GMES) i początkowej fazy jego realizacji18 ustanawiającego poprzednika systemu Copernicus, a mianowicie globalny monitoring środowiska i bezpieczeństwa (GMES), oraz zasady dotyczące początkowej fazy jego realizacji, a także zapewniać ciągłość tych działań i osiągnięć, biorąc pod uwagę najnowsze tendencje w zakresie badań naukowych, postępu technologicznego i innowacji mające wpływ na dziedzinę obserwacji Ziemi, jak również zmiany w zakresie analizy dużych zbiorów danych i sztucznej inteligencji oraz związane z nimi strategie i inicjatywy na poziomie Unii19. W jak największym stopniu powinien on wykorzystywać zdolności państw członkowskich, Europejskiej Agencji Kosmicznej, EUMETSAT20, a także innych podmiotów w zakresie obserwacji prowadzonych z przestrzeni kosmicznej, w tym inicjatywy komercyjne w Europie, przyczyniając się tym samym do rozwoju rentownego, komercyjnego sektora kosmicznego w Europie. W przypadkach, w których jest to wykonalne i właściwe, powinien on również wykorzystywać dostępne dane in situ i dane pomocnicze, przekazane głównie przez państwa członkowskie zgodnie z dyrektywą 2007/2/WE21. Komisja powinna współpracować z państwami członkowskimi i Europejską Agencją Środowiska w celu zapewnienia skutecznego dostępu do zbiorów danych in situ i wykorzystywania ich na potrzeby systemu Copernicus. __________________ __________________ 17 Rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) nr 377/2014 z dnia 3 kwietnia 2014 r. ustanawiające program Copernicus i uchylające rozporządzenie (UE) nr 911/2010 (Dz.U. L 122 z 24.4.2014, s. 44). 17 Rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) nr 377/2014 z dnia 3 kwietnia 2014 r. ustanawiające program Copernicus i uchylające rozporządzenie (UE) nr 911/2010 (Dz.U. L 122 z 24.4.2014, s. 44). 18 Rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) nr 911/2010 z dnia 22 września 2010 r. w sprawie europejskiego programu monitorowania Ziemi (GMES) i początkowej fazy jego realizacji (lata 2011–2013) (Dz.U. L 276 z 20.10.2010, s. 1). 18 Rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) nr 911/2010 z dnia 22 września 2010 r. w sprawie europejskiego programu monitorowania Ziemi (GMES) i początkowej fazy jego realizacji (lata 2011–2013) (Dz.U. L 276 z 20.10.2010, s. 1). 19 Komunikat „Sztuczna inteligencja dla Europy” (COM(2018)0237), komunikat „W kierunku wspólnej europejskiej przestrzeni danych” (COM(2018)0232), wniosek w sprawie rozporządzenia Rady dotyczącego ustanowienia Europejskiego Wspólnego Przedsięwzięcia w dziedzinie Obliczeń Wielkiej Skali (COM(2018)0008). 19 Komunikat „Sztuczna inteligencja dla Europy” (COM(2018)0237), komunikat „W kierunku wspólnej europejskiej przestrzeni danych” (COM(2018)0232), wniosek w sprawie rozporządzenia Rady dotyczącego ustanowienia Europejskiego Wspólnego Przedsięwzięcia w dziedzinie Obliczeń Wielkiej Skali (COM(2018)0008). 20 Europejska Organizacja Eksploatacji Satelitów Meteorologicznych. 20 Europejska Organizacja Eksploatacji Satelitów Meteorologicznych. 21 Dyrektywa 2007/2/WE Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 14 marca 2007 r. ustanawiająca infrastrukturę informacji przestrzennej we Wspólnocie Europejskiej (INSPIRE). 21 Dyrektywa 2007/2/WE Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 14 marca 2007 r. ustanawiająca infrastrukturę informacji przestrzennej we Wspólnocie Europejskiej (INSPIRE). Poprawka 33 Wniosek dotyczący rozporządzenia Motyw 49 a (nowy) (49a)  Należy uwolnić pełen potencjał programu Copernicus na rzecz unijnego społeczeństwa, wykraczając poza krąg bezpośrednich beneficjentów, przez intensyfikację środków służących jego upowszechnianiu wśród użytkowników, co wymaga dalszych działań umożliwiających wykorzystanie danych przez niespecjalistów – stymulując tym samym wzrost gospodarczy, tworzenie miejsc pracy i wymianę wiedzy. Poprawka 34 Wniosek dotyczący rozporządzenia Motyw 52 (52)  W odniesieniu do pozyskiwania danych działania w ramach systemu Copernicus powinny mieć na celu uzupełnienie i utrzymanie istniejącej infrastruktury kosmicznej, przygotowanie długoterminowego zastępowania satelitów na koniec okresu ich eksploatacji, a także inicjowanie nowych misji dotyczących nowych systemów obserwacyjnych w celu wsparcia w stawianiu czoła wyzwaniu, jakim jest globalna zmiana klimatu (np. monitorowanie antropogenicznych emisji CO2 i innych gazów cieplarnianych). Działania w ramach systemu Copernicus powinny prowadzić do rozszerzenia ich globalnego zasięgu monitorowania o regiony polarne oraz wspierać zapewnianie przestrzegania przepisów oraz ustawowe monitorowanie i sprawozdawczość w zakresie ochrony środowiska, a także innowacyjne zastosowania w tym zakresie (np. na potrzeby monitorowania upraw, zarządzania zasobami wodnymi i zaawansowanego monitorowania pożarów). W tym celu w ramach systemu Copernicus użyć jako dźwigni finansowej inwestycji poczynionych w poprzednim okresie finansowania (2014–2020) i maksymalnie je wykorzystać oraz zbadać nowe modele operacyjne i biznesowe w celu dalszego uzupełnienia zdolności systemu Copernicus. Copernicus powinien również opierać się na udanych partnerstwach z państwami członkowskimi w celu dalszego rozwijania jego wymiaru bezpieczeństwa w oparciu o odpowiednie mechanizmy zarządzania, aby reagować na zmieniające się potrzeby użytkowników w dziedzinie bezpieczeństwa. (52)  W odniesieniu do pozyskiwania danych działania w ramach systemu Copernicus powinny mieć na celu uzupełnienie i utrzymanie istniejącej infrastruktury kosmicznej, przygotowanie długoterminowego zastępowania satelitów na koniec okresu ich eksploatacji, a także inicjowanie nowych misji, których wykonalność jest obecnie sprawdzana przez Europejską Agencję Kosmiczną, dotyczących nowych systemów obserwacyjnych w celu wsparcia w stawianiu czoła wyzwaniu, jakim jest globalna zmiana klimatu (np. monitorowanie antropogenicznych emisji CO2 i innych gazów cieplarnianych). Działania w ramach systemu Copernicus powinny prowadzić do rozszerzenia ich globalnego zasięgu monitorowania o regiony polarne oraz wspierać zapewnianie przestrzegania przepisów oraz ustawowe monitorowanie i sprawozdawczość w zakresie ochrony środowiska, a także innowacyjne zastosowania w tym zakresie (np. na potrzeby monitorowania upraw, zarządzania zasobami wodnymi i zaawansowanego monitorowania pożarów). W tym celu w ramach systemu Copernicus użyć jako dźwigni finansowej inwestycji poczynionych w poprzednim okresie finansowania (2014–2020) i maksymalnie je wykorzystać oraz zbadać nowe modele operacyjne i biznesowe w celu dalszego uzupełnienia zdolności systemu Copernicus. Copernicus powinien również opierać się na udanych partnerstwach z państwami członkowskimi w celu dalszego rozwijania jego wymiaru bezpieczeństwa w oparciu o odpowiednie mechanizmy zarządzania, aby reagować na zmieniające się potrzeby użytkowników w dziedzinie bezpieczeństwa. Poprawka 35 Wniosek dotyczący rozporządzenia Motyw 53 (53)  W ramach funkcji przetwarzania danych i informacji Copernicus powinien zapewnić długoterminową stabilność i dalszy rozwój podstawowych usług systemu Copernicus, dostarczając informacje w celu zaspokojenia potrzeb sektora publicznego i potrzeb wynikających z zobowiązań międzynarodowych Unii, a także w celu zmaksymalizowania możliwości wykorzystania komercyjnego. W szczególności Copernicus powinien dostarczać – w skali lokalnej, krajowej, europejskiej i światowej informacje na temat stanu oceanów, informacje wspierające monitorowanie obszarów lądowych na rzecz realizacji polityki lokalnej, krajowej i unijnej, informacje wspierające dostosowanie do zmiany klimatu i jej łagodzenie, informacje geoprzestrzenne wspierające zarządzanie kryzysowe, w tym przez działania zapobiegawcze, zapewnianie przestrzegania przepisów w dziedzinie środowiska i ochronę ludności, w tym wsparcie na rzecz działań zewnętrznych Unii. Komisja powinna określić odpowiednie ustalenia umowne wspierające stabilność świadczenia usług. (53)  W ramach funkcji przetwarzania danych i informacji Copernicus powinien zapewnić długoterminową stabilność i dalszy rozwój podstawowych usług systemu Copernicus, dostarczając informacje w celu zaspokojenia potrzeb sektora publicznego i potrzeb wynikających z zobowiązań międzynarodowych Unii, a także w celu zmaksymalizowania możliwości wykorzystania komercyjnego. W szczególności Copernicus powinien dostarczać – w skali lokalnej, krajowej, europejskiej i światowej – informacje na temat stanu atmosfery, w tym jakości powietrza; informacje na temat stanu oceanów, informacje wspierające monitorowanie obszarów lądowych na rzecz realizacji polityki lokalnej, krajowej i unijnej, informacje wspierające dostosowanie do zmiany klimatu i jej łagodzenie, informacje geoprzestrzenne wspierające zarządzanie kryzysowe, w tym przez działania zapobiegawcze, zapewnianie przestrzegania przepisów w dziedzinie środowiska i ochronę ludności, w tym wsparcie na rzecz działań zewnętrznych Unii. Komisja powinna określić odpowiednie ustalenia umowne wspierające stabilność świadczenia usług. Poprawka 36 Wniosek dotyczący rozporządzenia Motyw 54 a (nowy) (54a)  Aby trwale osiągnąć cele programu Copernicus, w zapewnianiu koordynacji wkładu Unii, forów użytkowników, państw członkowskich oraz organizacji międzyrządowych i sektora prywatnego na rzecz programu Copernicus Komisję może wspomagać komitet (podkomitet ds. programu Copernicus), w jak najlepszy sposób wykorzystując istniejące zdolności i identyfikując braki, jakim należy zaradzić na poziomie Unii. Poprawka 37 Wniosek dotyczący rozporządzenia Motyw 55 (55)  Realizacja usług systemu Copernicus powinna również ułatwić absorpcję usług przez sektor publiczny, ponieważ użytkownicy mieliby możliwość przewidywania dostępności i rozwoju usług, a także współpracy z państwami członkowskimi i innymi stronami. W tym celu Komisja i podmioty, którym powierzyła ona świadczenie usług, powinny, podczas rozwijania pakietu usług systemu Copernicus i informacji z systemu Copernicus, nawiązywać bliskie kontakty z różnymi społecznościami użytkowników w całej Europie, zapewniając w ten sposób zaspokojenie zmieniających się potrzeb sektora publicznego i potrzeb w zakresie polityki, co umożliwi maksymalne upowszechnienie danych pochodzących z obserwacji Ziemi. Komisja i państwa członkowskie powinny współpracować na rzecz opracowania komponentu in situ systemu Copernicus oraz w celu ułatwienia integracji zbiorów danych in situ ze zbiorami danych z przestrzeni kosmicznej w celu ulepszenia usług systemu Copernicus. (55)  Realizacja usług systemu Copernicus powinna również ułatwić absorpcję usług przez sektor publiczny, ponieważ użytkownicy mieliby możliwość przewidywania dostępności i rozwoju usług, a także współpracy z państwami członkowskimi i innymi stronami. W tym celu Agencja oraz podmioty, którym powierzono realizację programu Copernicus, powinny, podczas rozwijania pakietu usług systemu Copernicus i informacji z systemu Copernicus, nawiązywać bliskie kontakty z różnymi społecznościami użytkowników w całej Europie, zapewniając w ten sposób zaspokojenie zmieniających się potrzeb sektora publicznego i potrzeb w zakresie polityki, co umożliwi maksymalne upowszechnienie danych pochodzących z obserwacji Ziemi w interesie europejskich obywateli. Komisja i państwa członkowskie powinny współpracować na rzecz opracowania komponentu in situ systemu Copernicus oraz w celu ułatwienia integracji zbiorów danych in situ ze zbiorami danych z przestrzeni kosmicznej w celu ulepszenia usług systemu Copernicus. Poprawka 38 Wniosek dotyczący rozporządzenia Motyw 56 a (nowy) (56a)  Państwa członkowskie, Komisja i odpowiedzialne podmioty powinny regularnie prowadzić kampanie informacyjne dotyczące korzyści wynikających z programu Copernicus, zapewniając wszystkim potencjalnym użytkownikom dostęp do odpowiednich informacji i danych. Poprawka 39 Wniosek dotyczący rozporządzenia Motyw 57 a (nowy) (57a)  Usługi programu Copernicus związane ze zmianą klimatu, mimo że wciąż znajdują się w fazie przedoperacyjnej, zmierzają w dobrym kierunku, jako że liczba użytkowników podwoiła się między rokiem 2015 a rokiem 2016. Wszystkie usługi związane ze zmianą klimatu powinny niezwłocznie stać się w pełni funkcjonalne oraz zapewniać ciągły przepływ danych na potrzeby skutecznych działań w zakresie łagodzenia zmiany klimatu i przystosowania się do niej. Poprawka 40 Wniosek dotyczący rozporządzenia Motyw 59 (59)  W celu propagowania i ułatwienia wykorzystywania technologii obserwacji Ziemi i danych pochodzących z obserwacji Ziemi zarówno przez władze lokalne, jak i małe i średnie przedsiębiorstwa, naukowców i badaczy, należy propagować – w drodze działań wspierających upowszechnianie wśród użytkowników – dedykowane sieci dystrybucji danych z systemu Copernicus, obejmujące także organy krajowe i regionalne. W tym celu Komisja i państwa członkowskie powinny podjąć starania na rzecz utworzenia ściślejszych powiązań między systemem Copernicus a polityką unijną i krajową, aby napędzać popyt na zastosowania i usługi komercyjne oraz umożliwić przedsiębiorstwom, zwłaszcza małym i średnim przedsiębiorstwom oraz przedsiębiorstwom typu start-up, opracowywanie zastosowań wykorzystujących dane i informacje z systemu Copernicus, aby utworzyć w Europie konkurencyjny ekosystem danych pochodzących z obserwacji Ziemi. (59)  W celu propagowania i ułatwienia wykorzystywania technologii obserwacji Ziemi i danych pochodzących z obserwacji Ziemi zarówno przez władze lokalne i regionalne, jak i małe i średnie przedsiębiorstwa, naukowców i badaczy, należy propagować – w drodze działań wspierających upowszechnianie wśród użytkowników – dedykowane sieci dystrybucji danych z systemu Copernicus, obejmujące także organy krajowe i regionalne. W tym celu Komisja i państwa członkowskie powinny podjąć starania na rzecz utworzenia ściślejszych powiązań między systemem Copernicus a polityką unijną i krajową, aby napędzać popyt na zastosowania i usługi komercyjne oraz umożliwić przedsiębiorstwom, zwłaszcza małym i średnim przedsiębiorstwom oraz przedsiębiorstwom typu start-up, opracowywanie zastosowań wykorzystujących dane i informacje z systemu Copernicus, aby utworzyć w Europie konkurencyjny ekosystem danych pochodzących z obserwacji Ziemi. Poprawka 41 Wniosek dotyczący rozporządzenia Motyw 59 a (nowy) (59a)   Zważywszy na istotny potencjał zdjęć satelitarnych w zakresie zrównoważonego i efektywnego zarządzania zasobami, m.in. dzięki dostarczaniu wiarygodnych i aktualnych informacji o stanie gleby i upraw, usługi te należy jeszcze bardziej rozwinąć, aby odpowiedzieć na potrzeby użytkowników końcowych i zapewnić łączenie danych. Poprawka 42 Wniosek dotyczący rozporządzenia Motyw 62 (62)  Na wnioski Parlamentu Europejskiego i Rady decyzją Parlamentu Europejskiego i Rady nr 541/2014/UE z dnia 16 kwietnia 2014 r. ustanawiającą ramy wsparcia obserwacji i śledzenia obiektów kosmicznych Unia ustanowiła ramy wsparcia na rzecz obserwacji i śledzenia obiektów kosmicznych (SST)24. Śmieci kosmiczne stały się poważnym zagrożeniem dla bezpieczeństwa, ochrony i zrównoważonego rozwoju działalności związanej z przestrzenią kosmiczną. SST ma zatem kluczowe znaczenie dla zapewnienia ciągłości elementów programu i ich wkładu do polityki Unii. Dążąc do zapobiegania rozprzestrzenianiu się śmieci kosmicznych, SST przyczynia się do zapewnienia trwałego i gwarantowanego dostępu do będącej globalnym dobrem przestrzeni kosmicznej i korzystania z niej. (62)  Na wnioski Parlamentu Europejskiego i Rady decyzją Parlamentu Europejskiego i Rady nr 541/2014/UE Unia ustanowiła ramy wsparcia na rzecz obserwacji i śledzenia obiektów kosmicznych (SST)24. Śmieci kosmiczne stały się poważnym zagrożeniem dla bezpieczeństwa, ochrony i zrównoważonego rozwoju działalności związanej z przestrzenią kosmiczną. SST ma zatem kluczowe znaczenie dla zapewnienia ciągłości elementów programu i ich wkładu do polityki Unii. Dążąc do zapobiegania rozprzestrzenianiu się śmieci kosmicznych, SST przyczynia się do zapewnienia trwałego i gwarantowanego dostępu do będącej globalnym dobrem przestrzeni kosmicznej i korzystania z niej. SST ma też na celu ułatwienie przygotowywania europejskich projektów mających na celu „sprzątanie” orbity okołoziemskiej. __________________ __________________ 24 Dz.U. L 158 z 27.5.2014, s. 227. 24 Decyzja Parlamentu Europejskiego i Rady nr 541/2014/UE z dnia 16 kwietnia 2014 r. ustanawiająca ramy wsparcia obserwacji i śledzenia obiektów kosmicznych (Dz.U. L 158 z 27.5.2014, s. 227). Poprawka 43 Wniosek dotyczący rozporządzenia Motyw 63 (63)  Należy w dalszym stopniu poprawiać efektywność SST i autonomię zdolności SST. W tym celu należy doprowadzić do opracowania niezależnego europejskiego katalogu obiektów kosmicznych, opierając się na danych pochodzących z sieci czujników SST. W ramach SST należy również nadal wspierać eksploatację i świadczenie usług SST. Ponieważ SST jest systemem ukierunkowanym na użytkowników, należy wprowadzić odpowiednie mechanizmy w celu gromadzenia wymogów użytkowników, w tym wymogów dotyczących bezpieczeństwa. (63)  Należy w dalszym stopniu poprawiać efektywność SST i autonomię zdolności SST. W tym celu należy doprowadzić do opracowania niezależnego europejskiego katalogu obiektów kosmicznych, opierając się na danych pochodzących z sieci czujników SST. Katalog mógłby opierać się na przykładzie innych krajów zdolnych do wysyłania obiektów w przestrzeń kosmiczną i udostępniać niektóre dane do celów niekomercyjnych i badawczych. W ramach SST należy również nadal wspierać eksploatację i świadczenie usług SST. Ponieważ SST jest systemem ukierunkowanym na użytkowników, należy wprowadzić odpowiednie mechanizmy w celu gromadzenia wymogów użytkowników, w tym wymogów dotyczących bezpieczeństwa oraz przekazywania istotnych informacji do i od instytucji publicznych w celu poprawy skuteczności systemu. Poprawka 44 Wniosek dotyczący rozporządzenia Motyw 67 (67)  Ponadto SST powinno uzupełniać istniejące środki zmniejszające ryzyko, takie jak wskazówki dotyczące unieszkodliwiania śmieci kosmicznych sporządzone przez Komitet ds. Pokojowego Wykorzystania Przestrzeni Kosmicznej (COPUOS) oraz wytyczne dotyczące trwałego zrównoważonego charakteru działań prowadzonych w przestrzeni kosmicznej lub inne inicjatywy, tak aby zapewnić bezpieczeństwo, ochronę i stabilność działań prowadzonych w przestrzeni kosmicznej. W celu obniżenia ryzyka kolizji w kontekście SST należy również szukać synergii z inicjatywami na rzecz aktywnego usuwania i pasywacji śmieci kosmicznych. SST powinno przyczyniać się do pokojowego wykorzystania i badania przestrzeni kosmicznej. Intensyfikacja działań prowadzonych w przestrzeni kosmicznej może mieć wpływ na międzynarodowe inicjatywy w dziedzinie zarządzania ruchem w przestrzeni kosmicznej. Unia powinna monitorować te zmiany i może je uwzględnić w kontekście śródokresowego przeglądu obecnych wieloletnich ram finansowych. (67)  Ponadto SST powinno uzupełniać istniejące środki zmniejszające ryzyko, takie jak wskazówki dotyczące unieszkodliwiania śmieci kosmicznych sporządzone przez Komitet ds. Pokojowego Wykorzystania Przestrzeni Kosmicznej (COPUOS) oraz wytyczne dotyczące trwałego zrównoważonego charakteru działań prowadzonych w przestrzeni kosmicznej lub inne inicjatywy, tak aby zapewnić bezpieczeństwo, ochronę i stabilność działań prowadzonych w przestrzeni kosmicznej. W celu obniżenia ryzyka kolizji w kontekście SST należy również szukać synergii z inicjatywami mającymi na celu wspieranie rozwoju i wdrażania systemów technicznych przeznaczonych do usuwania śmieci kosmicznych. SST powinno przyczyniać się do pokojowego wykorzystania i badania przestrzeni kosmicznej. Intensyfikacja działań prowadzonych w przestrzeni kosmicznej może mieć wpływ na międzynarodowe inicjatywy w dziedzinie zarządzania ruchem w przestrzeni kosmicznej. Unia powinna monitorować te zmiany i może je uwzględnić w kontekście śródokresowego przeglądu obecnych wieloletnich ram finansowych. Poprawka 45 Wniosek dotyczący rozporządzenia Motyw 70 (70)  Ekstremalne i intensywne zdarzenia pogody kosmicznej mogą stanowić zagrożenie dla bezpieczeństwa obywateli i zakłócać działanie infrastruktury kosmicznej i naziemnej. W ramach programu należy zatem ustanowić funkcję ds. pogody kosmicznej w celu oceny wiążącego się z nią ryzyka i związanych z nim potrzeb użytkowników, szerzenia wiedzy na temat tego ryzyka, zapewniając świadczenie ukierunkowanych na użytkownika usług w zakresie pogody kosmicznej oraz zwiększając zdolności państw członkowskich w zakresie tworzenia tych usług. Komisja powinna ustalić hierarchię sektorów, na rzecz których mają być świadczone operacyjne usługi w zakresie pogody kosmicznej, uwzględniając potrzeby użytkowników, ryzyko i gotowość technologiczną. W perspektywie długoterminowej uwzględnione mogą zostać potrzeby innych sektorów. Świadczenie usług na szczeblu unijnym zgodnie z potrzebami użytkowników wymagać będzie ukierunkowanych, skoordynowanych i nieustannych działań badawczo-rozwojowo w celu wsparcia rozwoju usług w zakresie pogody kosmicznej. Świadczenie usług w zakresie pogody kosmicznej powinno opierać się na istniejących krajowych i unijnych zdolnościach, a także umożliwić szeroki udział państw członkowskich i zaangażowanie sektora prywatnego. (70)  Ekstremalne i intensywne zdarzenia pogody kosmicznej mogą stanowić zagrożenie dla bezpieczeństwa obywateli i zakłócać działanie infrastruktury kosmicznej i naziemnej. W ramach programu należy zatem ustanowić funkcję ds. pogody kosmicznej w celu oceny wiążącego się z nią ryzyka i związanych z nim potrzeb użytkowników, szerzenia wiedzy na temat tego ryzyka, zapewniając świadczenie ukierunkowanych na użytkownika usług w zakresie pogody kosmicznej oraz zwiększając zdolności państw członkowskich w zakresie tworzenia tych usług. Komisja powinna ustalić hierarchię sektorów, na rzecz których mają być świadczone operacyjne usługi w zakresie pogody kosmicznej, uwzględniając potrzeby użytkowników, ryzyko i gotowość technologiczną. W perspektywie długoterminowej uwzględnione mogą zostać potrzeby innych sektorów. Świadczenie usług na szczeblu unijnym zgodnie z potrzebami użytkowników wymagać będzie ukierunkowanych, skoordynowanych i nieustannych działań badawczo-rozwojowo w celu wsparcia rozwoju usług w zakresie pogody kosmicznej. Świadczenie usług w zakresie pogody kosmicznej powinno opierać się na istniejących krajowych i unijnych zdolnościach, a także umożliwić szeroki udział państw członkowskich, organizacji międzynarodowych i zaangażowanie sektora prywatnego. Poprawka 46 Wniosek dotyczący rozporządzenia Motyw 73 (73)  GOVSATCOM jest programem zorientowanym na użytkownika, o silnym wymiarze bezpieczeństwa. Można przeanalizować przypadki użycia w odniesieniu do trzech głównych grup: zarządzanie kryzysowe, które może obejmować cywilne i wojskowe misje i operacje w ramach wspólnej polityki bezpieczeństwa i obrony, klęski żywiołowe i katastrofy spowodowane przez człowieka, kryzysy humanitarne i sytuacje kryzysowe na morzu; nadzór, który może obejmować ochronę granic, ochronę obszarów przygranicznych, ochronę granic morskich, nadzór morski, nadzór nad nielegalnym handlem; oraz kluczowa infrastruktura, która może obejmować sieć dyplomatyczną, policyjny system łączności, infrastrukturę krytyczną (np. energetyka, transport, zapory wodne) oraz infrastrukturę kosmiczną. (73)  GOVSATCOM jest programem zorientowanym na użytkownika, o silnym wymiarze bezpieczeństwa. Można przeanalizować przypadki użycia w odniesieniu do trzech głównych grup: zarządzanie kryzysowe, klęski żywiołowe i katastrofy spowodowane przez człowieka, kryzysy humanitarne i sytuacje kryzysowe na morzu; nadzór, który może obejmować ochronę granic, ochronę obszarów przygranicznych, ochronę granic morskich, nadzór morski, nadzór nad nielegalnym handlem; oraz kluczowa infrastruktura, która może obejmować sieć dyplomatyczną, policyjny system łączności, infrastrukturę cyfrową (np. centra danych, serwery), infrastrukturę krytyczną (np. energetyka, transport, bariery przegradzające cieki wodne, takie jak zapory wodne) oraz infrastrukturę kosmiczną. Poprawka 47 Wniosek dotyczący rozporządzenia Motyw 78 (78)  Dla użytkowników łączności satelitarnej urządzenia użytkownika stanowią niezwykle ważny interfejs operacyjny. Podejście UE do GOVSATCOM umożliwia większości użytkowników dalsze użytkowanie posiadanych przez nich urządzeń użytkownika do korzystania z usług GOVSATCOM, jeżeli wykorzystują one technologie unijne. (78)  Dla użytkowników łączności satelitarnej urządzenia użytkownika stanowią niezwykle ważny interfejs operacyjny. Podejście UE do GOVSATCOM powinno umożliwiać użytkownikom dalsze użytkowanie posiadanych przez nich urządzeń użytkownika do korzystania z usług GOVSATCOM. Poprawka 48 Wniosek dotyczący rozporządzenia Motyw 86 (86)  Infrastruktura na potrzeby programu może wymagać dodatkowych badań naukowych i innowacji, które mogą być wspierane w ramach programu „Horyzont Europa”, w celu zapewnienia spójności z działaniami prowadzonymi w tej dziedzinie przez Europejską Agencję Kosmiczną. Synergia z programem „Horyzont Europa” powinna zapewnić identyfikację potrzeb sektora kosmicznego w zakresie innowacji i badań naukowych oraz ich uwzględnienie w strategicznym procesie planowania badań naukowych i innowacji. Udostępniane nieodpłatnie w ramach programu dane i usługi związane z przestrzenią kosmiczną będą wykorzystywane do opracowywania przełomowych rozwiązań za pomocą badań naukowych i innowacji, w tym w ramach programu „Horyzont Europa”, w szczególności w zakresie zrównoważonej żywności i zasobów naturalnych, monitorowania klimatu, inteligentnych miast, pojazdów automatycznych, bezpieczeństwa i zarządzania klęskami żywiołowymi. W procesie planowania strategicznego w ramach programu „Horyzont Europa” określone zostaną działania w zakresie badań naukowych i innowacji, które powinny wykorzystywać infrastruktury będące własnością Unii, takie jak Galileo, EGNOS i Copernicus. Infrastruktury badawcze, w szczególności sieci obserwacyjne in situ, będą stanowiły zasadnicze elementy infrastruktury obserwacji in situ umożliwiającej świadczenie usług systemu Copernicus. (86)  Infrastruktura na potrzeby programu może wymagać dodatkowych badań naukowych i innowacji, które mogą być wspierane w ramach programu „Horyzont Europa”, w celu zapewnienia spójności z działaniami prowadzonymi w tej dziedzinie przez Europejską Agencję Kosmiczną. Synergia z programem „Horyzont Europa” powinna zapewnić identyfikację potrzeb sektora kosmicznego w zakresie innowacji i badań naukowych oraz ich uwzględnienie w strategicznym procesie planowania badań naukowych i innowacji. Ważne jest, by zapewnić ciągłość między rozwiązaniami opracowanymi w ramach unijnego programu „Horyzont” a operacjami prowadzonymi w ramach komponentów programu kosmicznego. Udostępniane nieodpłatnie w ramach programu dane i usługi związane z przestrzenią kosmiczną będą wykorzystywane do opracowywania przełomowych rozwiązań w głównych kierunkach polityki europejskiej, za pomocą badań naukowych i innowacji, w tym w ramach programu „Horyzont Europa”. W procesie planowania strategicznego w ramach programu „Horyzont Europa” określone zostaną działania w zakresie badań naukowych i innowacji, które powinny wykorzystywać infrastruktury będące własnością Unii, takie jak Galileo, EGNOS i Copernicus. Infrastruktury badawcze, w szczególności sieci obserwacyjne in situ, będą stanowiły zasadnicze elementy infrastruktury obserwacji in situ umożliwiającej świadczenie usług systemu Copernicus. Poprawka 49 Wniosek dotyczący rozporządzenia Motyw 87 (87)  Rozporządzeniem (UE) nr 912/2010 ustanowiono agencję unijną, zwaną Agencją Europejskiego GNSS, której zadaniem jest zarządzanie niektórymi aspektami programów nawigacji satelitarnej Galileo i EGNOS. Niniejsze rozporządzenie przewiduje w szczególności, że Agencji Europejskiego GNSS zostaną powierzone nowe zadania nie tylko w odniesieniu do Galileo i EGNOS, ale również innych elementów programu, w szczególności dotyczące akredytacji bezpieczeństwa. Należy zatem odpowiednio dostosować nazwę, zadania i aspekty organizacyjne Agencji Europejskiego GNSS. (87)  Rozporządzeniem (UE) nr 912/2010 ustanowiono agencję unijną, zwaną Agencją Europejskiego GNSS, której zadaniem jest zarządzanie niektórymi aspektami programów nawigacji satelitarnej Galileo i EGNOS. Niniejsze rozporządzenie przewiduje w szczególności, że Agencji Europejskiego GNSS zostaną powierzone nowe zadania nie tylko w odniesieniu do Galileo i EGNOS, ale również innych elementów programu, w szczególności dotyczące akredytacji bezpieczeństwa i cyberbezpieczeństwa. Należy zatem odpowiednio dostosować nazwę, zadania i aspekty organizacyjne Agencji Europejskiego GNSS. Poprawka 50 Wniosek dotyczący rozporządzenia Motyw 88 (88)  Ze względu na jej rozszerzony zakres, który nie będzie już ograniczony do Galileo i EGNOS, nazwa Agencji Europejskiego GNSS powinna zostać zmieniona. Należy jednak w ramach Agencji zapewnić ciągłość działań Agencji Europejskiego GNSS, w tym ciągłość w odniesieniu do praw i obowiązków, pracowników oraz ważność wszelkich podjętych decyzji. (88)  Ze względu na jej rozszerzony zakres, który nie będzie już ograniczony do Galileo i EGNOS, nazwa Agencji Europejskiego GNSS powinna zostać zmieniona. W przypadku powierzenia zadań Agencji Komisja powinna zapewnić odpowiednie finansowanie zarządzania tymi zadaniami i ich realizacji, w tym odpowiednie zasoby ludzkie i finansowe. Należy jednak w ramach Agencji zapewnić ciągłość działań Agencji Europejskiego GNSS, w tym ciągłość w odniesieniu do praw i obowiązków, pracowników oraz ważność wszelkich podjętych decyzji. Poprawka 51 Wniosek dotyczący rozporządzenia Artykuł 2 – ustęp 1 – punkt 2 (2)  „zdarzenia pogody kosmicznej” oznaczają występujące naturalnie wahania w środowisku kosmicznym pomiędzy Słońcem a Ziemią, w tym rozbłyski słoneczne, słoneczne cząstki wysokoenergetyczne, wiatr słoneczny i koronalne wyrzuty masy, które mogą powodować burze słoneczne (burze magnetyczne, burze promieniowania słonecznego i zakłócenia jonosferyczne) mające potencjalny wpływ na Ziemię; (2)  „zdarzenia pogody kosmicznej” oznaczają występujące naturalnie wahania w środowisku kosmicznym pomiędzy Słońcem a Ziemią, w tym rozbłyski słoneczne, słoneczne cząstki wysokoenergetyczne, wiatr słoneczny i koronalne wyrzuty masy, które mogą powodować burze słoneczne (burze magnetyczne, burze promieniowania słonecznego i zakłócenia jonosferyczne) mające potencjalny wpływ na Ziemię lub infrastrukturę kosmiczną; Poprawka 52 Wniosek dotyczący rozporządzenia Artykuł 2 – ustęp 1 – punkt 5 (5)  „orientacja sytuacyjna w przestrzeni kosmicznej” („SSA”) oznacza holistyczne podejście do głównych zagrożeń kosmicznych, obejmujące kolizje satelitów ze śmieciami kosmicznymi, zjawiska pogody kosmicznej i obiekty bliskie Ziemi; (5)  „orientacja sytuacyjna w przestrzeni kosmicznej” („SSA”) oznacza kompleksową wiedzę i znajomość głównych zagrożeń kosmicznych, obejmujących kolizje satelitów ze śmieciami kosmicznymi, zjawiska pogody kosmicznej i obiekty bliskie Ziemi; Poprawka 53 Wniosek dotyczący rozporządzenia Artykuł 2 – ustęp 1 – punkt 6 (6)  „działanie łączone” oznacza działania wspierane z budżetu UE, w tym działanie w ramach instrumentów łączonych zgodnie z art. 2 pkt 6 rozporządzenia finansowego, łączące bezzwrotne formy wsparcia lub instrumenty finansowe z budżetu UE oraz zwrotne formy wsparcia z instytucji finansowania rozwoju lub innych publicznych instytucji finansowych, a także z komercyjnych instytucji finansowych i od inwestorów; (6)  „działanie łączone” oznacza działania wspierane z budżetu UE, w tym działanie w ramach instrumentów łączonych zgodnie z art. 2 pkt 6 rozporządzenia finansowego, łączące bezzwrotne formy wsparcia lub instrumenty finansowe lub gwarancje budżetowe z budżetu UE oraz zwrotne formy wsparcia z instytucji finansowania rozwoju lub innych publicznych instytucji finansowych, a także z komercyjnych instytucji finansowych i od inwestorów; Poprawka 54 Wniosek dotyczący rozporządzenia Artykuł 2 – ustęp 1 – punkt 10 (10)  „dane z obserwacji i śledzenia obiektów kosmicznych” („dane SST”) oznaczają parametry fizyczne obiektów kosmicznych wychwycone przez czujniki SST lub parametry orbitalne obiektów kosmicznych wyprowadzone z obserwacji prowadzonych za pomocą tych czujników w ramach elementu obserwacji i śledzenia obiektów kosmicznych („SST”); (10)  „dane z obserwacji i śledzenia obiektów kosmicznych” („dane SST”) oznaczają parametry fizyczne obiektów kosmicznych, w tym śmieci kosmicznych, wychwycone przez czujniki SST lub parametry orbitalne obiektów kosmicznych wyprowadzone z obserwacji prowadzonych za pomocą tych czujników w ramach elementu obserwacji i śledzenia obiektów kosmicznych („SST”); Poprawka 55 Wniosek dotyczący rozporządzenia Artykuł 2 – ustęp 1 – punkt 14 a (nowy) (14a)   „informacje pozyskane od osób trzecich w ramach systemu Copernicus” oznaczają informacje objęte licencją na wykorzystanie w działaniach w ramach systemu Copernicus i dostarczone w takim celu, pochodzące ze źródeł innych niż satelity Sentinel; Poprawka 56 Wniosek dotyczący rozporządzenia Artykuł 2 – ustęp 1 – punkt 23 – akapit 1 „podstawowych użytkowników systemu Copernicus”, którzy korzystają z danych z systemu Copernicus i informacji z systemu Copernicus oraz mają dodatkowe zadanie stymulowania rozwoju systemu Copernicus; do użytkowników tych należą instytucje i organy Unii oraz europejskie, krajowe lub regionalne organy publiczne, którym powierzono świadczenie usługi publicznej polegającej na określaniu, realizacji, egzekwowaniu lub monitorowaniu polityki w zakresie środowiska, ochrony ludności, bezpieczeństwa lub ochrony; „podstawowych użytkowników systemu Copernicus”, którzy korzystają z danych z systemu Copernicus i informacji z systemu Copernicus oraz mają dodatkowe zadanie stymulowania rozwoju systemu Copernicus; do użytkowników tych należą instytucje i organy Unii oraz europejskie, krajowe lub regionalne organy publiczne, którym powierzono świadczenie usługi publicznej polegającej na określaniu, realizacji, egzekwowaniu lub monitorowaniu polityki w zakresie środowiska, ochrony ludności, bezpieczeństwa, w tym bezpieczeństwa infrastruktury lub ochrony; Poprawka 57 Wniosek dotyczący rozporządzenia Artykuł 2 – ustęp 1 – punkt 23 – akapit 2 a (nowy) „podstawowe usługi systemu Copernicus” oznaczają usługi operacyjne znajdujące się w obrębie komponentu przetwarzania danych i informacji lub komponentu usług, które leżą w ogólnym, wspólnym interesie państw członkowskich Unii; Poprawka 58 Wniosek dotyczący rozporządzenia Artykuł 2 – ustęp 1 – punkt 23 a (nowy) (23a)  „sektor kosmiczny” oznacza: „sektor wstępny”, który obejmuje działania prowadzące do stworzenia operacyjnego systemu kosmicznego i badania przestrzeni kosmicznej; „sektor usług pochodnych”, który obejmuje działania związane z wykorzystaniem danych satelitarnych do rozwoju produktów i usług związanych z przestrzenią kosmiczną i skierowanych do użytkownika końcowego; Poprawka 59 Wniosek dotyczący rozporządzenia Artykuł 3 – ustęp 1 – litera a a)  niezależnego cywilnego globalnego systemu nawigacji satelitarnej (GNSS) pod kontrolą cywilną, obejmującego konstelację satelitów, ośrodków i globalnej sieci stacji naziemnych, oferującego usługi pozycjonowania, nawigacji i pomiaru czasu oraz w pełni uwzględniającego potrzeby i wymogi w zakresie bezpieczeństwa („Galileo”); a)  niezależnego cywilnego globalnego systemu nawigacji satelitarnej (GNSS) pod kontrolą cywilną, obejmującego konstelację satelitów, ośrodków i globalnej sieci stacji naziemnych, oferującego usługi pozycjonowania, nawigacji i pomiaru czasu oraz, w stosownych przypadkach, uwzględniającego potrzeby i wymogi w zakresie bezpieczeństwa („Galileo”); Poprawka 60 Wniosek dotyczący rozporządzenia Artykuł 3 – ustęp 1 – litera c c)  niezależnego, ukierunkowanego na użytkownika, systemu obserwacji Ziemi pod kontrolą cywilną, oferującego dane i usługi geoinformacyjne, obejmującego satelity, infrastrukturę naziemną, ośrodki przetwarzania danych i informacji oraz infrastrukturę dystrybucyjną, w pełni uwzględniającego potrzeby i wymagania w zakresie bezpieczeństwa („Copernicus”); c)  niezależnego, ukierunkowanego na użytkownika, systemu obserwacji Ziemi pod kontrolą cywilną, oferującego dane i usługi geoinformacyjne oparte na polityce darmowych i otwartych danych, obejmującego satelity, infrastrukturę naziemną, ośrodki przetwarzania danych i informacji oraz infrastrukturę dystrybucyjną, w pełni uwzględniającego potrzeby i wymagania w zakresie bezpieczeństwa („Copernicus”); Poprawka 61 Wniosek dotyczący rozporządzenia Artykuł 3 – ustęp 1 – litera d d)  systemu obserwacji i śledzenia obiektów kosmicznych mającego na celu ulepszenie, użytkowanie i zapewnianie danych, informacji i usług związanych z obserwacją i śledzeniem aktywnych i nieaktywnych statków kosmicznych, odłączonych członów rakiet nośnych, śmieci i fragmentów śmieci orbitujących wokół Ziemi, uzupełnionego o parametry obserwacyjne związane ze zdarzeniami pogody kosmicznej i z monitorowaniem ryzyka zbliżania się do Ziemi obiektów jej bliskich („SST”); d)  systemu obserwacji i śledzenia obiektów kosmicznych mającego na celu ulepszenie, użytkowanie i zapewnianie danych, informacji i usług związanych z obserwacją i śledzeniem aktywnych i nieaktywnych statków kosmicznych i śmieci kosmicznych orbitujących wokół Ziemi, uzupełnionego o parametry obserwacyjne związane ze zdarzeniami pogody kosmicznej i z monitorowaniem ryzyka zbliżania się do Ziemi obiektów jej bliskich („SST”); Poprawka 62 Wniosek dotyczący rozporządzenia Artykuł 3 – ustęp 2 Program obejmuje dodatkowo środki na rzecz zapewnienia, na potrzeby programu, skutecznego dostępu do przestrzeni kosmicznej i na rzecz wspierania innowacyjnego sektora kosmicznego. Program obejmuje dodatkowo środki na rzecz zapewnienia niezależnego dostępu do przestrzeni kosmicznej, walki z cyberzagrożeniami, wspierania innowacyjnego i konkurencyjnego sektora kosmicznego, zarówno w odniesieniu do sektora wstępnego, jak i usług pochodnych oraz wspierania dyplomacji kosmicznej. Poprawka 63 Wniosek dotyczący rozporządzenia Artykuł 4 – ustęp 1 – wprowadzenie 1.  Program ma następujące cele ogólne: 1.  Program ma następujące cele ogólne: Poprawka 64 Wniosek dotyczący rozporządzenia Artykuł 4 – ustęp 1 – litera a a)  dostarczanie – lub przyczynianie się do dostarczania – aktualnych i, w stosownych przypadkach, zabezpieczonych danych, informacji i usług o wysokiej jakości związanych z przestrzenią kosmiczną, nieprzerwanie i w miarę możliwości na poziomie globalnym, zaspokajające obecne i przyszłe potrzeby oraz umożliwiające realizację priorytetów politycznych Unii, w tym w odniesieniu do zmiany klimatu oraz bezpieczeństwa i obronności; a)  dostarczanie – lub przyczynianie się do dostarczania – aktualnych i, w stosownych przypadkach, zabezpieczonych danych, informacji i usług o wysokiej jakości związanych z przestrzenią kosmiczną, nieprzerwanie i w miarę możliwości na poziomie globalnym, zaspokajających obecne i przyszłe potrzeby oraz umożliwiających realizację priorytetów politycznych Unii, w tym w odniesieniu do zmiany klimatu; ponadto wspieranie zdolności Unii i państw członkowskich do podejmowania niezależnych decyzji w oparciu o dowody; Poprawka 65 Wniosek dotyczący rozporządzenia Artykuł 4 – akapit 1 – litera b b)  maksymalizację korzyści społeczno-gospodarczych, w tym poprzez propagowanie jak najszerszego wykorzystania danych, informacji i usług dostarczanych przez elementy programu; b)  maksymalizację korzyści społeczno-gospodarczych, zwłaszcza poprzez wzmocnienie europejskiego sektora niższego szczebla, pobudzając w ten sposób wzrost gospodarczy i tworzenie miejsc pracy w Unii, oraz poprzez propagowanie jak najszerszego wykorzystania usług i danych, informacji i usług dostarczanych przez elementy programu, zarówno w ramach Unii, jak i poza jej granicami; Poprawka 66 Wniosek dotyczący rozporządzenia Artykuł 4 – ustęp 1 – litera c c)  zwiększenie bezpieczeństwa Unii i jej państw członkowskich, jej swobody działania i strategicznej autonomii, w szczególności pod względem technologii i podejmowania decyzji w oparciu o dowody; c)  zwiększenie bezpieczeństwa, w tym cyberbezpieczeństwa Unii i jej państw członkowskich, oraz wzmocnienie jej strategicznej autonomii, w szczególności pod względem przemysłowym i technologicznym; Poprawka 67 Wniosek dotyczący rozporządzenia Artykuł 4 – ustęp 1 – litera c a (nowa) ca)  wzmocnienie europejskiego ekosystemu przemysłowo-naukowego w dziedzinie przestrzeni kosmicznej przez ustanowienie spójnych ram, które połączą w całość doskonały poziom szkolenia i wiedzy fachowej w Europie, rozwój wysokich umiejętności w zakresie projektowania i produkcji oraz niezbędną wizję strategiczną w coraz bardziej konkurencyjnym sektorze; Poprawka 68 Wniosek dotyczący rozporządzenia Artykuł 4 – ustęp 1 – litera d d)  wspieranie roli Unii na arenie międzynarodowej jako lidera w sektorze kosmicznym oraz wzmacnianie jej pozycji, jeżeli chodzi o mierzenie się z globalnymi wyzwaniami i wspieranie ogólnoświatowych inicjatyw, w tym w zakresie zmiany klimatu i zrównoważonego rozwoju. d)  wspieranie roli Unii na arenie międzynarodowej jako lidera w sektorze kosmicznym oraz wzmacnianie jej pozycji, jeżeli chodzi o mierzenie się z globalnymi wyzwaniami i wspieranie ogólnoświatowych inicjatyw, w tym w zakresie zrównoważonego rozwoju. Poprawka 69 Wniosek dotyczący rozporządzenia Artykuł 4 – ustęp 1 – litera d a (nowa) da)  wzmocnienie unijnej dyplomacji kosmicznej i zachęcanie do współpracy międzynarodowej w celu zwiększania świadomości faktu, że kosmos stanowi wspólne dziedzictwo ludzkości; Poprawka 70 Wniosek dotyczący rozporządzenia Artykuł 4 – ustęp 1 – litera d b (nowa) db)  promowanie technologii i przemysłu Unii oraz wspieranie zasady wzajemności i uczciwej konkurencji na szczeblu międzynarodowym; Poprawka 71 Wniosek dotyczący rozporządzenia Artykuł 4 – ustęp 1 – litera d c (nowa) dc)  poprawę bezpieczeństwa Unii i jej państw członkowskich w różnych obszarach, a zwłaszcza w transporcie (lotnictwo, w tym bezzałogowe statki powietrzne, transport kolejowy, nawigacja, transport drogowy, pojazdy autonomiczne), budowaniu i monitorowaniu infrastruktury, monitorowaniu ziemi i środowiska. Poprawka 72 Wniosek dotyczący rozporządzenia Artykuł 4 – ustęp 2 – litera a a)  na Galileo i EGNOS: zapewnienie najnowocześniejszych i, w stosownych przypadkach, zabezpieczonych usług pozycjonowania, nawigacji i czasu; a)  na Galileo i EGNOS: zapewnienie najnowocześniejszych i, w stosownych przypadkach, zabezpieczonych usług pozycjonowania, nawigacji i czasu świadczonych w trybie długoterminowym i ciągłym; Poprawka 73 Wniosek dotyczący rozporządzenia Artykuł 4 – ustęp 2 – litera b b)  na Copernicus: dostarczanie, w sposób długofalowy, dokładnych i wiarygodnych danych i informacji pochodzących z obserwacji Ziemi, w celu wspierania realizacji i monitorowania polityki Unii i jej państw członkowskich w dziedzinach środowiska, zmiany klimatu, rolnictwa i rozwoju obszarów wiejskich, ochrony i bezpieczeństwa ludności oraz gospodarki cyfrowej; b)  na Copernicus: dostarczanie, w sposób długofalowy, dokładnych i wiarygodnych danych i informacji pochodzących z obserwacji Ziemi, w celu wspierania realizacji i monitorowania polityki i działań Unii i jej państw członkowskich ukierunkowanych na użytkownika; Poprawka 74 Wniosek dotyczący rozporządzenia Artykuł 4 – ustęp 2 – litera c c)  w odniesieniu do orientacji sytuacyjnej w przestrzeni kosmicznej („SSA”): rozwijanie zdolności w zakresie SST do monitorowania, śledzenia i identyfikacji obiektów kosmicznych, do monitorowania pogody kosmicznej oraz inwentaryzacji potencjału państw członkowskich w zakresie obiektów bliskich Ziemi i objęcia go siecią; d) c)  w odniesieniu do orientacji sytuacyjnej w przestrzeni kosmicznej („SSA”): rozwijanie zdolności w zakresie SST do monitorowania, śledzenia i identyfikacji obiektów kosmicznych i śmieci kosmicznych, do monitorowania pogody kosmicznej oraz inwentaryzacji potencjału państw członkowskich w zakresie obiektów bliskich Ziemi i objęcia go siecią; Poprawka 75 Wniosek dotyczący rozporządzenia Artykuł 4 – ustęp 2 – litera e e)  gdy wymagają tego potrzeby programu, działanie na rzecz możliwości niezależnego, bezpiecznego i racjonalnego pod względem kosztów dostępu do przestrzeni kosmicznej; e)  zapewnienie niezależnego, bezpiecznego i racjonalnego pod względem kosztów dostępu do przestrzeni kosmicznej; Poprawka 76 Wniosek dotyczący rozporządzenia Artykuł 4 – ustęp 2 – litera f f)  wspieranie i wzmacnianie konkurencyjności, przedsiębiorczości, umiejętności i innowacyjności osób prawnych i fizycznych z Unii działających lub zamierzających działać w przedmiotowym sektorze, ze szczególnym uwzględnieniem sytuacji i potrzeb małych i średnich przedsiębiorstw oraz przedsiębiorstw typu start-up. f)  wspieranie rozwoju silnej i konkurencyjnej gospodarki kosmicznej Unii oraz maksymalizacja szans dla unijnych przedsiębiorstw każdej wielkości i dla wszystkich regionów Unii. Poprawka 77 Wniosek dotyczący rozporządzenia Artykuł 5 – ustęp 1 – wprowadzenie Program wspiera: Program wspiera, działając w synergii z innymi programami i systemami finansowania Unii i Europejskiej Agencji Kosmicznej: Poprawka 78 Wniosek dotyczący rozporządzenia Artykuł 5 – ustęp 1 – litera a a)  świadczenie usług wynoszenia na orbitę na potrzeby programu; a)  świadczenie usług wynoszenia na orbitę na potrzeby programu, w tym zgrupowanych usług wynoszenia na orbitę na potrzeby Unii oraz na rzecz innych podmiotów na ich wniosek, z uwzględnieniem podstawowych interesów bezpieczeństwa Unii zgodnie z art. 25, w celu zwiększenia konkurencyjności europejskich rakiet nośnych oraz europejskich sektorów przemysłu na rynku światowym; Poprawka 79 Wniosek dotyczący rozporządzenia Artykuł 5 – ustęp 1 – litera b b)  działania rozwojowe związane z niezależnym, niezawodnym i racjonalnym pod względem kosztów dostępem do przestrzeni kosmicznej; b)  działania rozwojowe związane z niezależnym, niezawodnym i racjonalnym pod względem kosztów dostępem do przestrzeni kosmicznej, obejmujące alternatywne technologie wynoszenia na orbitę oraz innowacyjne systemy lub usługi, z uwzględnieniem podstawowych interesów bezpieczeństwa Unii i jej państw członkowskich, zgodnie z art. 25; Poprawka 80 Wniosek dotyczący rozporządzenia Artykuł 5 – ustęp 1 – litera c c)  gdy wymagają tego potrzeby programu – niezbędne dostosowania naziemnej infrastruktury kosmicznej. c)  gdy wymagają tego cele programu – niezbędne wsparcie utrzymania, dostosowania i rozwoju naziemnej infrastruktury kosmicznej, szczególnie już istniejących elementów infrastruktury, zasięgów rakiet i ośrodków badań naukowych. Poprawka 81 Wniosek dotyczący rozporządzenia Artykuł 6 – nagłówek Działania wspierające innowacyjny unijny sektor kosmiczny Działania wspierające innowacyjny i konkurencyjny unijny sektor kosmiczny Poprawka 82 Wniosek dotyczący rozporządzenia Artykuł 6 – ustęp 1 – litera a a)  działania innowacyjne na rzecz jak najlepszego wykorzystania związanych z przestrzenią kosmiczną technologii, infrastruktury lub usług; a)  działania innowacyjne na rzecz rozwoju i jak najlepszego wykorzystania związanych z przestrzenią kosmiczną technologii, infrastruktury lub usług; Poprawka 83 Wniosek dotyczący rozporządzenia Artykuł 6 – ustęp 1 – litera a a (nowa) aa)  odpowiednie środki ułatwiające absorpcję innowacyjnych rozwiązań będących wynikiem działań w dziedzinie badań naukowych i innowacji, szczególnie przez synergie z innymi funduszami UE, takimi jak program „Horyzont Europa” i InvestEU, aby wspierać rozwój sektorów pochodnych wszystkich elementów programu; Poprawka 84 Wniosek dotyczący rozporządzenia Artykuł 6 – ustęp 1 – litera a b (nowa) ab)  wzmacnianie europejskiego sektora kosmicznego na rynku eksportowym; Poprawka 85 Wniosek dotyczący rozporządzenia Artykuł 6 – ustęp 1 – litera b b)  zakładanie związanych z przestrzenią kosmiczną partnerstw innowacyjnych w celu opracowywania innowacyjnych produktów lub usług oraz późniejszego zakupu materiałów lub usług będących wynikiem tych prac; b)  zakładanie związanych z przestrzenią kosmiczną partnerstw innowacyjnych w celu opracowywania innowacyjnych produktów lub usług oraz późniejszego zakupu – na potrzeby programu – produktów lub usług będących wynikiem tych prac; Poprawka 86 Wniosek dotyczący rozporządzenia Artykuł 6 – ustęp 1 – litera b a (nowa) ba)  projektowanie, testowanie, wdrażanie i uruchamianie na potrzeby opartych na danych interoperacyjnych rozwiązań kosmicznych dla usług publicznych, wspieranie innowacji i ustanawianie wspólnych ram w celu pełnego wykorzystania potencjału usług administracji publicznej dla obywateli i przedsiębiorstw; Poprawka 87 Wniosek dotyczący rozporządzenia Artykuł 6 – ustęp 1 – litera c c)  przedsiębiorczość, począwszy od jej wczesnych etapów aż po rozwijanie działalności na szerszą skalę, zgodnie z art. 21 i innymi przepisami o dostępie do finansowania zawartymi w art. 18 i rozdziale I tytułu III; c)  przedsiębiorczość, w tym począwszy od jej wczesnych etapów aż po rozwijanie działalności na szerszą skalę, zgodnie z art. 21 i w oparciu o inne przepisy o dostępie do finansowania zawarte w art. 18 i rozdziale I tytułu III; Poprawka 88 Wniosek dotyczący rozporządzenia Artykuł 6 – ustęp 1 – litera d d)  współpracę między przedsiębiorstwami przybierającą postać platform ds. przestrzeni kosmicznej skupiających, na poziomie regionalnym i krajowym, podmioty z sektora kosmicznego i cyfrowego, a także użytkowników, oraz zapewniających obywatelom i przedsiębiorstwom wsparcie w celu rozwijania przedsiębiorczości i umiejętności; d)  współpracę przybierającą postać sieci platform ds. przestrzeni kosmicznej, szczególnie na poziomie regionalnym i krajowym, skupiających podmioty z sektora kosmicznego i cyfrowego, a także użytkowników, oraz zapewniających obywatelom i przedsiębiorstwom wsparcie, zaplecze i usługi w celu rozwijania przedsiębiorczości i umiejętności; zacieśnianie współpracy między platformami ds. przestrzeni kosmicznej i centrami innowacji cyfrowych utworzonymi w ramach programu „Cyfrowa Europa”; Poprawka 89 Wniosek dotyczący rozporządzenia Artykuł 6 – ustęp 1 – litera d a (nowa) da)  ewentualne opracowanie „strategii podejścia opartego na pierwszej umowie” z udziałem wszystkich odpowiednich podmiotów sektora publicznego i prywatnego w celu wsparcia rozwoju przedsiębiorstw typu start-up z sektora kosmicznego. Poprawka 90 Wniosek dotyczący rozporządzenia Artykuł 6 – ustęp 1 – litera d b (nowa) db)  synergie z sektorem transportowym, kosmicznym i cyfrowym, aby upowszechnić stosowanie nowych technologii (takich jak eCall, tachograf cyfrowy, nadzór ruchu i zarządzanie nim, jazda autonomiczna, pojazdy bezzałogowe i drony) oraz zaspokoić potrzeby w zakresie bezpiecznej i niezawodnej łączności, solidnego pozycjonowania, intermodalności i interoperacyjności, zwiększając tym samym konkurencyjność usług transportowych i sektora transportu; Poprawka 91 Wniosek dotyczący rozporządzenia Artykuł 6 – ustęp 1 – litera e e)  prowadzenie działań w zakresie kształcenia i szkolenia; e)  prowadzenie działań w zakresie kształcenia i szkolenia, aby rozwijać zaawansowane umiejętności kosmiczne; Poprawka 92 Wniosek dotyczący rozporządzenia Artykuł 6 – ustęp 1 – litera f f)  dostęp do zaplecza umożliwiającego przetwarzanie i testowanie; f)  dostęp do zaplecza umożliwiającego przetwarzanie i testowanie dla specjalistów z sektora prywatnego i publicznego, studentów i przedsiębiorców; Poprawka 93 Wniosek dotyczący rozporządzenia Artykuł 7 – ustęp 2 – litera c c)  nie powierza państwu trzeciemu ani organizacji międzynarodowej uprawnień decyzyjnych w odniesieniu do programu; c)  nie powierza państwu trzeciemu ani organizacji międzynarodowej uprawnień decyzyjnych w odniesieniu do programu ani, w stosownych przypadkach, nie udziela dostępu do informacji szczególnie chronionych lub tajnych; Poprawka 94 Wniosek dotyczący rozporządzenia Artykuł 7 – ustęp 2 – litera d a (nowa) da)  w stosownych przypadkach chroni interesy strategiczne i suwerenność UE we wszystkich odnośnych dziedzinach, w tym strategicznej autonomii technologicznej lub przemysłowej Unii; Poprawka 95 Wniosek dotyczący rozporządzenia Artykuł 9 – ustęp 3 3.  Komisja czyni niezbędne kroki, aby zapewnić, by umowy, porozumienia lub inne uzgodnienia dotyczące działań, o których mowa w ust. 1, zawierały postanowienia ustanawiające odpowiedni system własności w odniesieniu do tych aktywów, oraz, co się tyczy lit. c), aby Unia mogła swobodnie korzystać z odbiorników PRS zgodnie z decyzją nr 1104/2011/UE. 3.  Komisja czyni niezbędne kroki, aby zapewnić, by umowy, porozumienia lub inne uzgodnienia dotyczące działań, o których mowa w ust. 2, zawierały postanowienia ustanawiające odpowiedni system własności i korzystania w odniesieniu do tych aktywów, oraz, co się tyczy lit. c), aby Unia mogła swobodnie korzystać z odbiorników PRS i udzielać pozwolenia na ich wykorzystanie zgodnie z decyzją nr 1104/2011/UE. Poprawka 96 Wniosek dotyczący rozporządzenia Artykuł 10 – ustęp 1 Usługi, dane i informacje oferowane przez elementy programu dostarczane są bez jakiejkolwiek wyraźnej lub domniemanej gwarancji dotyczącej ich jakości, dokładności, dostępności, wiarygodności, prędkości i przydatności do jakiegokolwiek celu. Komisja czyni w tym celu niezbędne kroki, aby zapewnić, by użytkownicy tych usług, danych i informacji zostali w odpowiedni sposób poinformowani o braku wszelkich takich gwarancji. Usługi, dane i informacje oferowane przez elementy programu dostarczane są bez jakiejkolwiek wyraźnej lub domniemanej gwarancji dotyczącej ich jakości, dokładności, dostępności, wiarygodności, prędkości i przydatności do jakiegokolwiek celu, chyba że taka gwarancja jest wymagana przez obowiązujące prawo Unii dotyczące świadczenia danych usług. Komisja czyni w tym celu niezbędne kroki, aby zapewnić, by użytkownicy tych usług, danych i informacji zostali w odpowiedni sposób poinformowani o braku wszelkich takich gwarancji. Poprawka 97 Wniosek dotyczący rozporządzenia Artykuł 11 – ustęp 1 – akapit 1 Pula środków finansowych na realizację programu na lata 2021–2027 wynosi [16] mld EUR według cen bieżących. Pula środków finansowych na realizację programu na lata 2021–2027 wynosi [16,9] mld EUR według cen bieżących. Poprawka 98 Wniosek dotyczący rozporządzenia Artykuł 11 – ustęp 1 – akapit 2 – litera b b)  na Copernicus: [5,8] mld EUR; b)  na Copernicus: [6] mld EUR; Poprawka 99 Wniosek dotyczący rozporządzenia Artykuł 11 – ustęp 1 – akapit 2 – litera c c)  na SSA/GOVSATCOM: [0,5] mld EUR. c)  na SSA/GOVSATCOM: [1,2] mld EUR. Poprawka 100 Wniosek dotyczący rozporządzenia Artykuł 11 – ustęp 2 2.  Działania przekrojowe przewidziane w art. 3 finansowane są w ramach elementów programu. 2.  Działania przekrojowe przewidziane w art. 3, 5 i 6 finansowane są w ramach elementów programu. Poprawka 101 Wniosek dotyczący rozporządzenia Artykuł 14 – ustęp 1 – litera a a)  propagowanie we wszystkich państwach członkowskich, w całym łańcuchu dostaw, możliwie jak najszerszego i otwartego udziału przedsiębiorstw typu start-up, nowych podmiotów, małych i średnich przedsiębiorstw oraz innych podmiotów gospodarczych, w tym poprzez wymóg korzystania z podwykonawstwa przez oferentów; a)  propagowanie w całej Unii i w całym łańcuchu dostaw możliwie jak najszerszego i otwartego udziału wszystkich podmiotów gospodarczych, a w szczególności przedsiębiorstw typu start-up, nowych podmiotów, małych i średnich przedsiębiorstw, w tym poprzez wymóg korzystania z podwykonawstwa przez oferentów; Poprawka 102 Wniosek dotyczący rozporządzenia Artykuł 14 – ustęp 1 – litera d d)  wspieranie autonomii Unii, w szczególności pod względem technologicznym; d)  wspieranie strategicznej autonomii Unii, w szczególności pod względem przemysłowym i technologicznym, w całym łańcuchu wartości; Poprawka 103 Wniosek dotyczący rozporządzenia Artykuł 14 – ustęp 1 – litera d a (nowa) da)  przestrzeganie zasad otwartego dostępu i uczciwej konkurencji na wszystkich etapach łańcucha dostaw, dokonywanie przetargów na podstawie przejrzystych i aktualnych informacji, przekazywanie jasnych informacji na temat mających zastosowanie zasad udzielania zamówień publicznych, kryteriów wyboru i udzielania zamówień oraz wszelkich innych istotnych informacji umożliwiających zapewnienie równych szans wszystkim potencjalnym oferentom; Poprawka 104 Wniosek dotyczący rozporządzenia Artykuł 17 – ustęp 1 1.  Aby zachęcić do udziału nowe podmioty, małe i średnie przedsiębiorstwa oraz przedsiębiorstwa typu start-up, a także zapewnić możliwie jak największy zasięg geograficzny, chroniąc przy tym strategiczną autonomię Unii, instytucja zamawiająca może wymagać od oferenta zlecenia realizacji części zamówienia w ramach podwykonawstwa w trybie przetargu konkurencyjnego, na stosownych poziomach podwykonawstwa, przedsiębiorstwom innym niż przedsiębiorstwa należące do grupy oferenta. 1.  Aby zachęcić do udziału nowe podmioty, zwłaszcza małe i średnie przedsiębiorstwa oraz przedsiębiorstwa typu start-up, a także zapewnić możliwie jak największy zasięg geograficzny, chroniąc przy tym strategiczną autonomię Unii, instytucja zamawiająca dąży do tego, by wymagać od oferenta zlecenia realizacji części zamówienia w ramach podwykonawstwa w trybie przetargu konkurencyjnego, na stosownych poziomach podwykonawstwa, przedsiębiorstwom innym niż przedsiębiorstwa należące do grupy oferenta. Poprawka 105 Wniosek dotyczący rozporządzenia Artykuł 17 – ustęp 2 2.  Instytucja zamawiająca wyraźnie określa wymaganą część zamówienia, która ma zostać zlecona podwykonawcom, w formie przedziału od minimalnej do maksymalnej wartości procentowej. 2.  Instytucja zamawiająca wyraźnie określa wymaganą część zamówienia, która ma zostać zlecona podwykonawcom z branży na wszystkich szczeblach, zgodnie z ust. 1, w formie przedziału określającego minimalną i maksymalną wartość procentową; Poprawka 106 Wniosek dotyczący rozporządzenia Artykuł 17 – ustęp 3 3.  Oferent musi uzasadnić wszelkie odstępstwa od wymogu przewidzianego w ust. 1. 3.  Oferent musi uzasadnić wszelkie odstępstwa od wymogu przewidzianego w ust. 1, a instytucja zamawiająca musi je ocenić. Poprawka 107 Wniosek dotyczący rozporządzenia Artykuł 19 – ustęp 2 W przypadku wspólnego zaproszenia ustanawia się wspólne procedury wyboru i oceny wniosków. Procedury te przewidują udział zróżnicowanej grupy ekspertów wyznaczonych przez każdą ze stron. W przypadku wspólnego zaproszenia ustanawia się wspólne procedury wyboru i oceny wniosków. Procedury te obejmują charakteryzującą się zrównoważonym składem grupę ekspertów wyznaczonych przez każdą ze stron. Eksperci nie przeprowadzają ocen, nie doradzają ani nie pomagają w kwestiach, w odniesieniu do których znajdują się w sytuacji konfliktu interesów. Poprawka 108 Wniosek dotyczący rozporządzenia Artykuł 24 – ustęp 1 1.  W uzupełnieniu przepisów [art. 165] rozporządzenia finansowego Komisja i Agencja mogą prowadzić wspólne postępowania o udzielenie zamówienia z Europejską Agencją Kosmiczną lub z innymi organizacjami międzynarodowymi zaangażowanymi w realizację elementów programu. 1.  W uzupełnieniu przepisów [art. 165] rozporządzenia finansowego Komisja lub Agencja mogą prowadzić wspólne postępowania o udzielenie zamówienia z Europejską Agencją Kosmiczną lub z innymi organizacjami międzynarodowymi zaangażowanymi w realizację elementów programu. Poprawka 110 Wniosek dotyczący rozporządzenia Artykuł 27 – ustęp 1 – litera a a)  ścisły rozdział zadań i obowiązków pomiędzy podmioty zaangażowane w realizację programu, w szczególności pomiędzy państwa członkowskie, Komisję, Agencję i Europejską Agencję Kosmiczną; a)  ścisły rozdział zadań i obowiązków pomiędzy podmioty zaangażowane w realizację programu, w szczególności pomiędzy państwa członkowskie, Komisję, Agencję i Europejską Agencję Kosmiczną, w oparciu o kompetencje każdego z tych podmiotów, co ma służyć poprawie przejrzystości, efektywności i oszczędności kosztowej oraz uniknięciu powielania działań; Poprawka 111 Wniosek dotyczący rozporządzenia Artykuł 27 – ustęp 1 – litera b b)  rygorystyczna kontrola programu, obejmująca ścisłe przestrzeganie kosztów i harmonogramu przez wszystkie podmioty, w zakresie ich odpowiednich kompetencji zgodnie z niniejszym rozporządzeniem; b)  rygorystyczna kontrola programu, obejmująca ścisłe przestrzeganie kosztów i parametrów technicznych przez wszystkie podmioty, w zakresie ich odpowiednich obowiązków zgodnie z niniejszym rozporządzeniem; Poprawka 112 Wniosek dotyczący rozporządzenia Artykuł 27 – ustęp 1 – litera d d)  systematyczne uwzględnianie potrzeb użytkowników usług oferowanych przez elementy programu oraz rozwoju nauki i technologii związanego z tymi usługami; d)  systematyczne uwzględnianie potrzeb użytkowników usług oferowanych przez elementy programu oraz rozwoju nauki i technologii związanego z tymi usługami, także przez konsultacje z doradczymi forami użytkowników na szczeblu krajowym i unijnym; Poprawka 113 Wniosek dotyczący rozporządzenia Artykuł 28 – ustęp 2 2.  Komisja – lub w przypadku zadań, o których mowa w art. 30, Agencja – może powierzyć określone zadania państwom członkowskim lub agencjom krajowym bądź grupom tych państw członkowskich lub agencji krajowych. Państwa członkowskie stosują wszelkie niezbędne środki w celu zapewnienia sprawnego funkcjonowania programu i propagowania jego wykorzystania, w tym poprzez przyczynianie się do ochrony częstotliwości nieodzownych dla tego programu. 2.  Komisja – lub w przypadku zadań, o których mowa w art. 30, Agencja – może powierzyć określone zadania państwom członkowskim lub grupom tych państw członkowskich, zgodnie z konkretną umową w danym przypadku. Państwa członkowskie stosują wszelkie niezbędne środki w celu zapewnienia sprawnego funkcjonowania programu i propagowania jego wykorzystania, w tym poprzez przyczynianie się do ochrony częstotliwości nieodzownych dla tego programu na właściwym poziomie. Poprawka 114 Wniosek dotyczący rozporządzenia Artykuł 28 – ustęp 2 a (nowy) 2a.  Państwa członkowskie przeprowadzają w aktywny i skoordynowany sposób konsultacje ze społecznościami użytkowników końcowych, szczególnie w odniesieniu do programów Galileo, EGNOS i Copernicus, w tym za pośrednictwem doradczych forów użytkowników. Poprawka 115 Wniosek dotyczący rozporządzenia Artykuł 29 – ustęp 1 1.  Komisja ponosi ogólną odpowiedzialność za realizację programu, w tym w dziedzinie bezpieczeństwa. Zgodnie z niniejszym rozporządzeniem określa ona priorytety i długoterminowy rozwój programu oraz nadzoruje jego realizację, z należytym uwzględnieniem jego wpływu na inne dziedziny polityki Unii. 1.  Komisja ponosi ogólną odpowiedzialność za realizację programu, a także odpowiedzialność w dziedzinie bezpieczeństwa za elementy programu niepowierzone Agencji na mocy art. 30. Zgodnie z niniejszym rozporządzeniem określa ona priorytety i długoterminowy rozwój programu oraz nadzoruje jego realizację, z należytym uwzględnieniem jego wpływu na inne dziedziny polityki Unii. Poprawka 116 Wniosek dotyczący rozporządzenia Artykuł 29 – ustęp 2 2.  Komisja zarządza elementem programu, jeżeli takie zarządzanie nie zostało powierzone innemu podmiotowi. 2.  Komisja zarządza elementem programu, jeżeli takie zarządzanie nie zostało powierzone innym podmiotom, o których mowa w art. 30, 31 i 32. Poprawka 117 Wniosek dotyczący rozporządzenia Artykuł 29 – ustęp 3 3.  Komisja zapewnia przejrzysty podział zadań między poszczególne podmioty zaangażowane w program i koordynuje działania tych podmiotów. 3.  Komisja zapewnia przejrzysty podział zadań między poszczególne podmioty zaangażowane w program i koordynuje działania tych podmiotów oraz zapewnia pełną ochronę interesów Unii, należyte zarządzanie jej środkami i stosowanie jej przepisów, szczególnie w odniesieniu do zamówień. Komisja zawiera zatem z Agencją i Europejską Agencją Kosmiczną ramową umowę o partnerstwie (o charakterze finansowym) w odniesieniu do zadań powierzonych tym dwóm podmiotom, zgodnie z art. 31a. Poprawka 118 Wniosek dotyczący rozporządzenia Artykuł 29 – ustęp 3 a (nowy) 3a.  W zakresie szczegółowych postanowień w sprawie działania funkcji związanych z pogodą kosmiczną i obiektami bliskimi Ziemi oraz GOVSATCOM, a także zarządzania nimi, Komisja przyjmuje akty delegowane zgodnie z art. 105. Poprawka 119 Wniosek dotyczący rozporządzenia Artykuł 29 – ustęp 4 – akapit 1 W przypadku gdy jest to niezbędne do sprawnego funkcjonowania programu i sprawnego świadczenia usług zapewnianych przez elementy programu, Komisja, po konsultacji z użytkownikami i wszystkimi innymi zainteresowanymi stronami, określa – w drodze aktów wykonawczych – specyfikacje techniczne i operacyjne niezbędne do realizacji i rozwoju wspomnianych elementów oraz oferowanych przez nie usług. Określając wspomniane specyfikacje techniczne i operacyjne, Komisja unika obniżania ogólnego poziomu bezpieczeństwa i spełnia nakaz zgodności wstecznej. W przypadku gdy jest to niezbędne do sprawnego funkcjonowania programu i sprawnego świadczenia usług zapewnianych przez elementy programu, Komisja, po konsultacji z użytkownikami i wszystkimi innymi zainteresowanymi stronami, określa – w drodze aktów delegowanych – wymagania wysokiego szczebla odnoszące się do realizacji i rozwoju wspomnianych elementów oraz oferowanych przez nie usług, w tym sektora usług pochodnych. Określając wspomniane wymagania wysokiego szczebla, Komisja unika obniżania ogólnego poziomu bezpieczeństwa i spełnia nakaz zgodności wstecznej. Poprawka 120 Wniosek dotyczący rozporządzenia Artykuł 29 – ustęp 4 – akapit 2 Te akty wykonawcze przyjmuje się zgodnie z procedurą sprawdzającą, o której mowa w art. 107 ust. 3. Takie akty delegowane przyjmuje się zgodnie z art. 21. Poprawka 121 Wniosek dotyczący rozporządzenia Artykuł 29 – ustęp 5 5.  Komisja propaguje i zapewnia upowszechnienie i wykorzystanie w sektorach publicznych i prywatnych danych i usług oferowanych przez elementy programu, w tym poprzez wspieranie odpowiedniego rozwoju tych usług oraz wspomaganie stabilnego i długotrwałego środowiska. Rozwija ona synergię między zastosowaniami poszczególnych elementów programu. Zapewnia komplementarność, spójność, synergię i powiązania pomiędzy programem a innymi działaniami i programami unijnymi. 5.  Komisja zapewnia komplementarność, spójność, synergię i powiązania pomiędzy programem a innymi działaniami i programami unijnymi. W ścisłej współpracy z Agencją oraz, w stosownych przypadkach, z Europejską Agencją Kosmiczną i podmiotami, którym powierzono realizację programu Copernicus, udziela wsparcia i uczestniczy w następujących działaniach: —  działania związane z przyjęciem i wykorzystywaniem w sektorze publicznym i prywatnym usług świadczonych przez poszczególne elementy programu; —  rozwijanie synergii między zastosowaniami; —  odpowiednie rozwijanie tych usług; —  wspieranie środowiska sprzyjającego stabilnemu, długoterminowemu rozwojowi. Poprawka 122 Wniosek dotyczący rozporządzenia Artykuł 29 – ustęp 6 6.  W stosownych przypadkach zapewnia koordynację z działaniami prowadzonymi w sektorze kosmicznym na poziomie unijnym, krajowym i międzynarodowym. Zachęca ona do współpracy między państwami członkowskimi oraz propaguje ujednolicenie ich potencjału technologicznego i prac rozwojowych w dziedzinie przestrzeni kosmicznej. 6.  W stosownych przypadkach oraz we współpracy z Agencją i ESA zapewnia koordynację zdziałaniami prowadzonymi w sektorze kosmicznym na poziomie unijnym, krajowym i międzynarodowym. Zachęca ona do współpracy między państwami członkowskimi oraz propaguje ujednolicenie ich potencjału technologicznego i prac rozwojowych w dziedzinie przestrzeni kosmicznej. Poprawka 123 Wniosek dotyczący rozporządzenia Artykuł 30 – ustęp 1 – litera b a (nowa) ba)  promuje i zapewnia upowszechnienie i wykorzystanie danych i usług oferowanych przez elementy programu, w tym rozwój zastosowań i usług pochodnych realizowanych w oparciu o elementy programu; Poprawka 124 Wniosek dotyczący rozporządzenia Artykuł 30 – ustęp 1 – litera b b (nowa) bb)  wdraża działania wspierające innowacyjny unijny sektor kosmiczny zgodnie z art. 6; Poprawka 125 Wniosek dotyczący rozporządzenia Artykuł 30 – ustęp 1 – litera b c (nowa) bc)  wspiera dostęp do finansowania za pośrednictwem instrumentów finansowych w ramach tytułu III i Programu InestEU oraz, we współpracy z EBI, instrumentów finansowych ustanowionych przez EBI, szczególnie z uwzględnieniem potrzeb MŚP; Poprawka 126 Wniosek dotyczący rozporządzenia Artykuł 30 – ustęp 1 – litera c c)  podejmuje działania w zakresie komunikacji i promocji oraz działania związane z komercjalizacją usług oferowanych przez Galileo i EGNOS; c)  podejmuje działania w zakresie komunikacji i promocji oraz działania związane z komercjalizacją usług, w szczególności oferowanych przez Galileo, EGNOS i Copernicus; Poprawka 127 Wniosek dotyczący rozporządzenia Artykuł 30 – ustęp 1 – litera c a (nowa) ca)  w odniesieniu do Galileo i EGNOS: zarządzanie Galileo i EGNOS, o którym mowa w art. 43; Poprawka 128 Wniosek dotyczący rozporządzenia Artykuł 30 – ustęp 1 – litera d d)  służy Komisji techniczną wiedzą fachową. d)  służy Komisji techniczną wiedzą fachową, unikając powielania zadań ESA, jak określono w art. 27 i 31.. Poprawka 129 Wniosek dotyczący rozporządzenia Artykuł 30 – ustęp 2 – litera a a)  zarządzanie eksploatacją EGNOS i Galileo, o której mowa w art. 43; skreśla się Poprawka 130 Wniosek dotyczący rozporządzenia Artykuł 30 – ustęp 2 – litera b a (nowa) ba)  sporządza zalecenia dla Komisji w sprawie priorytetów w dziedzinie kosmosu w ramach programu „Horyzont Europa” i uczestniczy w ich wdrażaniu; Poprawka 131 Wniosek dotyczący rozporządzenia Artykuł 30 – ustęp 2 – litera c c)  działania wykonawcze związane z opracowywaniem zastosowań i usług pochodnych w oparciu o elementy programu. skreśla się Poprawka 132 Wniosek dotyczący rozporządzenia Artykuł 30 – ustęp 3 3.  Komisja może powierzyć Agencji inne zadania, w tym podejmowanie działań w zakresie komunikacji, promocji, wprowadzania do obrotu danych i informacji, jak również inne działania związane z upowszechnianiem wśród użytkowników w odniesieniu do elementów programu innych niż Galileo i EGNOS. 3.  Komisja może powierzyć Agencji inne zadania, unikając ich powielania, w celu poprawy wydajności wdrażania celów programu. Poprawka 133 Wniosek dotyczący rozporządzenia Artykuł 30 – ustęp 3 a (nowy) 3a.  Agencja może podpisywać umowy o partnerstwie lub inne umowy z krajowymi agencjami kosmicznymi, grupą krajowych agencji kosmicznych lub innymi podmiotami, aby realizować swoje zadania. Poprawka 134 Wniosek dotyczący rozporządzenia Artykuł 30 – ustęp 4 4.  Zadania, o których mowa w ust. 2 i 3, Komisja powierza za pomocą umowy o przyznanie wkładu zgodnie z [art. 2 pkt 18] i [tytułem VI] rozporządzenia finansowego. 4.  Zadania, o których mowa w ust. 2 i 3, Komisja powierza za pomocą umowy o przyznanie wkładu zgodnie z [art. 2 pkt 18] i [tytułem VI] rozporządzenia finansowego, i są one poddawane przeglądowi zgodnie z art. 102 ust. 6 niniejszego rozporządzenia, w szczególności w odniesieniu do systemu Copernicus. Poprawka 135 Wniosek dotyczący rozporządzenia Artykuł 30 – ustęp 4 a (nowy) 4a.  Powierzając zadania agencji, Komisja zapewnia odpowiednie finansowanie na zarządzanie i wykonywanie tych zadań, w tym odpowiednie zasoby ludzkie i administracyjne. Poprawka 136 Wniosek dotyczący rozporządzenia Artykuł 31 – ustęp 1 – litera a a)  w odniesieniu do systemu Copernicus: rozwój, projektowanie i budowę infrastruktury kosmicznej systemu Copernicus, w tym operacje dotyczące tej infrastruktury; a)  w odniesieniu do systemu Copernicus: rozwój, projektowanie i budowę infrastruktury kosmicznej i naziemnej systemu Copernicus, w tym operacje dotyczące tej infrastruktury; Poprawka 137 Wniosek dotyczący rozporządzenia Artykuł 31 – ustęp 1 – litera b b)  w odniesieniu do Galileo i EGNOS: wprowadzanie zmian w systemach, rozwój segmentu naziemnego oraz projektowanie i rozwój satelitów; b)  w odniesieniu do Galileo i EGNOS: wspieranie Agencji w wykonywaniu swoich podstawowych zadań. Jeśli jest to przewidziane w szczegółowych umowach zawartych między Agencją a Europejską Agencją Kosmiczną, zamówienia w imieniu Agencji na wprowadzanie zmian w systemach, projektowanie i rozwój segmentu naziemnego oraz projektowanie i rozwój segmentu kosmicznego; Poprawka 138 Wniosek dotyczący rozporządzenia Artykuł 31 – ustęp 1 – litera c c)  w odniesieniu do wszystkich elementów Unijnego programu kosmicznego: działania badawczo-rozwojowe w dziedzinach, w których dysponuje wiedzą fachową. c)  w odniesieniu do wszystkich elementów Unijnego programu kosmicznego: działania badawczo-rozwojowe dotyczące infrastruktury komponentów projektu. Poprawka 139 Wniosek dotyczący rozporządzenia Artykuł 31 – ustęp 1 – litera c a (nowa) ca)  zachęcanie do współpracy między państwami członkowskimi oraz propagowanie ujednolicenia ich potencjału technologicznego i prac rozwojowych w segmencie przestrzeni kosmicznej; Poprawka 140 Wniosek dotyczący rozporządzenia Artykuł 31 – ustęp 2 2.  Komisja zawiera z Agencją oraz z Europejską Agencją Kosmiczną ramową umowę o partnerstwie (o charakterze finansowym) przewidzianą w [art. 130] rozporządzenia finansowego. Ta ramowa umowa o partnerstwie (o charakterze finansowym): skreśla się –  jasno określa zakres odpowiedzialności i obowiązki Europejskiej Agencji Kosmicznej w odniesieniu do programu; –  zawiera wymóg przestrzegania przez Europejską Agencję Kosmiczną zawartych w programie unijnym przepisów dotyczących bezpieczeństwa, w szczególności w odniesieniu do przetwarzania informacji niejawnych; –  ustanawia warunki zarządzania środkami finansowymi powierzonymi Europejskiej Agencji Kosmicznej, zwłaszcza w odniesieniu do udzielania zamówień publicznych, procedur zarządzania, oczekiwanych wyników mierzonych za pomocą wskaźników realizacji celów, środków stosowanych w przypadku niezadowalającej lub nieuczciwej realizacji zamówień pod względem kosztów, harmonogramu i wyników, jak również strategii komunikacyjnej i zasad dotyczących własności wszystkich aktywów rzeczowych oraz aktywów niematerialnych i prawnych; warunki te muszą być zgodne z tytułami III i V niniejszego rozporządzenia i z rozporządzeniem finansowym; –  zawiera wymóg udziału Komisji i, w stosownych przypadkach, Agencji w posiedzeniach Rady ds. Oceny Ofert Europejskiej Agencji Kosmicznej w odniesieniu do programu; –  ustanawia środki w zakresie monitorowania i kontroli obejmujące w szczególności system przewidywania kosztów, systematyczne przekazywanie Komisji lub, w stosownych przypadkach, Agencji informacji o kosztach i harmonogramie oraz – w przypadku rozbieżności między planowanymi budżetami, wynikami i harmonogramem – działania naprawcze zapewniające realizację przypisanych zadań w granicach przydzielonych budżetów, a także kary nakładane na Europejską Agencję Kosmiczną, w przypadku gdy jest ona bezpośrednio odpowiedzialna za powstanie wspomnianych rozbieżności; –  ustanawia zasady wynagradzania Europejskiej Agencji Kosmicznej, które musi być proporcjonalne do stopnia trudności wykonywanych zadań oraz odpowiadające cenom rynkowym i wynagrodzeniom innych zaangażowanych podmiotów, w tym Unii, i może, w stosownych przypadkach, opierać się na wskaźnikach realizacji celów; te wynagrodzenia nie obejmują ogólnych kosztów pośrednich, które nie są związane z działaniami powierzonymi przez Unię Europejskiej Agencji Kosmicznej. Poprawka 141 Wniosek dotyczący rozporządzenia Artykuł 31 – ustęp 3 3.  Zawarcie ramowej umowy o partnerstwie (o charakterze finansowym), o której mowa w ust. 2, jest uzależnione od ustanowienia w obrębie Europejskiej Agencji Kosmicznej wewnętrznych struktur i metody operacyjnej, w szczególności w odniesieniu do podejmowania decyzji, metod zarządzania i odpowiedzialności, które to struktury i metoda umożliwiają zapewnienie maksymalnej ochrony interesów Unii i przestrzegania jej decyzji, w tym w odniesieniu do działań finansowanych przez Europejską Agencję Kosmiczną, które mają wpływ na program. skreśla się Poprawka 142 Wniosek dotyczący rozporządzenia Artykuł 31 – ustęp 4 4.  Bez uszczerbku dla ramowej umowy o partnerstwie (o charakterze finansowym), o której mowa w ust. 4, Komisja lub Agencja mogą zwracać się do Europejskiej Agencji Kosmicznej o zapewnienie fachowej wiedzy technicznej i informacji niezbędnych do wykonania zadań przypisanych im na mocy niniejszego rozporządzenia. skreśla się Poprawka 143 Wniosek dotyczący rozporządzenia Artykuł 31 a (nowy) Artykuł 31 a Ramowa umowa o partnerstwie (o charakterze finansowym) 1.  Komisja zawiera z Agencją oraz z Europejską Agencją Kosmiczną ramową umowę o partnerstwie (o charakterze finansowym) przewidzianą w [art. 130] rozporządzenia finansowego. Ta ramowa umowa o partnerstwie (o charakterze finansowym): a)  jasno określa role, zakres odpowiedzialności i obowiązki Komisji, Agencji i Europejskiej Agencji Kosmicznej w odniesieniu do programu; b)  jasno określa instrumenty koordynacji i kontroli wdrażania elementów programu, z uwzględnieniem roli i obowiązków Komisji w zakresie ogólnej koordynacji elementów programu; c)  zawiera wymóg przestrzegania przez Europejską Agencję Kosmiczną zawartych w programie unijnym przepisów dotyczących bezpieczeństwa, w szczególności w odniesieniu do przetwarzania informacji niejawnych; d)  ustanawia warunki zarządzania środkami finansowymi powierzonymi Europejskiej Agencji Kosmicznej, w tym stosowania unijnych przepisów dotyczących udzielania zamówień publicznych w przypadku udzielania zamówień w imieniu i na rzecz Unii, procedur zarządzania, oczekiwanych wyników mierzonych za pomocą wskaźników realizacji celów, środków stosowanych w przypadku niezadowalającej lub nieuczciwej realizacji zamówień pod względem kosztów, harmonogramu i wyników, jak również strategii komunikacyjnej i zasad dotyczących własności wszystkich aktywów rzeczowych oraz aktywów niematerialnych i prawnych; warunki te muszą być zgodne z tytułami III i V niniejszego rozporządzenia i z rozporządzeniem finansowym; e)  zawiera wymóg udziału Komisji i, w stosownych przypadkach, Agencji w posiedzeniach Rady ds. Oceny Ofert Europejskiej Agencji Kosmicznej w odniesieniu do programu, w przypadku gdy Agencja udziela zamówień w imieniu i na rzecz Unii zgodnie z ust. 1a; f)  ustanawia środki w zakresie monitorowania i kontroli obejmujące w szczególności system przewidywania kosztów, systematyczne przekazywanie Komisji lub, w stosownych przypadkach, Agencji informacji o kosztach i harmonogramie oraz – w przypadku rozbieżności między planowanymi budżetami, wynikami i harmonogramem – działania naprawcze zapewniające realizację przypisanych zadań w granicach przydzielonych budżetów, a także kary nakładane na Europejską Agencję Kosmiczną, w przypadku gdy jest ona bezpośrednio odpowiedzialna za powstanie wspomnianych rozbieżności; g)  ustanawia zasady wynagradzania Europejskiej Agencji Kosmicznej, biorąc pod uwagę jej model kosztów jako jednostki publicznej, które muszą być proporcjonalne do stopnia trudności wykonywanych zadań oraz odpowiadające cenom rynkowym i wynagrodzeniom innych zaangażowanych podmiotów, w tym Unii, i może, w stosownych przypadkach, opierać się na wskaźnikach realizacji celów; te wynagrodzenia nie obejmują ogólnych kosztów pośrednich, które nie są związane z działaniami powierzonymi przez Unię Europejskiej Agencji Kosmicznej; h)  zawiera wymóg, aby Europejska Agencja Kosmiczna zapewniła pełną ochronę interesów Unii i jej decyzji, co może oznaczać konieczność dostosowania przez Europejską Agencję Kosmiczną własnych procedur w zakresie podejmowania decyzji, metod zarządzania i odpowiedzialności. 2.  Bez uszczerbku dla ramowej umowy o partnerstwie (o charakterze finansowym), o której mowa w art. 31a, Komisja lub Agencja mogą zwracać się do Europejskiej Agencji Kosmicznej o zapewnienie fachowej wiedzy technicznej i informacji niezbędnych do wykonania zadań przypisanych im na mocy niniejszego rozporządzenia. Warunki składania takich wniosków i ich realizacji są wzajemnie uzgadniane. Poprawka 144 Wniosek dotyczący rozporządzenia Artykuł 32 – nagłówek Rola innych podmiotów Rola EUMETSAT i innych podmiotów Poprawka 145 Wniosek dotyczący rozporządzenia Artykuł 32 – ustęp 1 – wprowadzenie 1.  Komisja może powierzać, w całości lub w części, za pomocą umów o przyznanie wkładu realizację elementów programu podmiotom innym niż te, o których mowa w art. 30 i 31, w tym: 1.  Komisja może powierzać, w całości lub w części, za pomocą umów o przyznanie wkładu, realizację następujących zadań podmiotom innym niż te, o których mowa w art. 30 i 31, w tym: Poprawka 146 Wniosek dotyczący rozporządzenia Artykuł 32 – ustęp 1 – litera a a)  obsługę infrastruktury kosmicznej systemu Copernicus lub jej poszczególnych części – może powierzać organizacji EUMETSAT; a)  modernizację i obsługę infrastruktury kosmicznej systemu Copernicus lub jej poszczególnych części – może powierzać organizacji EUMETSAT; Poprawka 147 Wniosek dotyczący rozporządzenia Artykuł 32 – ustęp 1 – litera b b)  realizację usług systemu Copernicus lub ich poszczególnych części odpowiednim agencjom, organom lub organizacjom. b)  realizację komponentu usług systemu Copernicus lub ich poszczególnych części odpowiednim agencjom, organom lub organizacjom, zarządzając jednocześnie pozyskiwaniem odpowiednich informacji osób trzecich. Poprawka 148 Wniosek dotyczący rozporządzenia Artykuł 32 – ustęp 2 a (nowy) 2a.  Podczas realizacji programu Komisja uwzględnia opinie naukowe i techniczne Wspólnego Centrum Badawczego. Poprawka 149 Wniosek dotyczący rozporządzenia Artykuł 33 – ustęp 1 – wprowadzenie Bezpieczeństwo programu powinno opierać się na następujących zasadach: Bezpieczeństwo programu opiera się na następujących zasadach: Poprawka 150 Wniosek dotyczący rozporządzenia Artykuł 33 – ustęp 1 – litera a a)  powinno się uwzględniać doświadczenie państw członkowskich w dziedzinie bezpieczeństwa i czerpać inspirację z ich najlepszych praktyk; a)  powinno się uwzględniać doświadczenie państw członkowskich w dziedzinie bezpieczeństwa i czerpać inspirację z ich najlepszych praktyk i ustawodawstw krajowych; Poprawka 151 Wniosek dotyczący rozporządzenia Artykuł 33 – ustęp 1 – litera a a (nowa) aa)  powinno się uwzględniać doświadczenia zebrane w trakcie działania systemów Galileo, EGNOS i Copernicus; Poprawka 152 Wniosek dotyczący rozporządzenia Artykuł 34 – ustęp 1 – akapit 1 – wprowadzenie Komisja, w zakresie swoich kompetencji, zapewnia wysoki stopień bezpieczeństwa w odniesieniu do, w szczególności: Komisja i Agencja, w zakresie swoich kompetencji, zapewniają wysoki stopień bezpieczeństwa w odniesieniu do, w szczególności: Poprawka 153 Wniosek dotyczący rozporządzenia Artykuł 34 – ustęp 1 – akapit 2 W tym celu Komisja zapewnia przeprowadzenie analizy ryzyka i zagrożeń w odniesieniu do każdego elementu programu. W oparciu o tę analizę ryzyka i zagrożeń Komisja określa, w drodze aktów wykonawczych, ogólne wymogi w zakresie bezpieczeństwa dla każdego elementu programu. Czyniąc to, Komisja uwzględnia wpływ tych wymogów na sprawne funkcjonowanie danego elementu, w szczególności pod względem kosztów, zarządzania ryzykiem i harmonogramu, oraz zapewnia, aby nie obniżył się ogólny poziom bezpieczeństwa ani by nie wystąpiły zakłócenia w funkcjonowaniu istniejącego sprzętu opartego na tym elemencie. Te akty wykonawcze przyjmuje się zgodnie z procedurą sprawdzającą, o której mowa w art. 107 ust. 3. W tym celu Komisja, przeprowadza konsultacje z użytkownikami końcowymi w państwach członkowskich i odpowiednimi podmiotami zarządzającymi wdrożeniem elementu programu oraz zapewnia przeprowadzenie analizy ryzyka i zagrożeń w odniesieniu do elementów programów Copernicus, SST i GOVSATCOM. Agencja przeprowadza analizę ryzyka i zagrożeń w odniesieniu do elementów programów Galileo i EGNOS. W oparciu o tę analizę ryzyka i zagrożeń Komisja, po konsultacji z użytkownikami końcowymi w państwach członkowskich i odpowiednimi podmiotami zarządzającymi wdrażaniem elementu programu, określa, w drodze aktów wykonawczych, ogólne wymogi w zakresie bezpieczeństwa dla każdego elementu programu. Czyniąc to, Komisja uwzględnia wpływ tych wymogów na sprawne funkcjonowanie danego elementu, w szczególności pod względem kosztów, zarządzania ryzykiem i harmonogramu, oraz zapewnia, aby nie obniżył się ogólny poziom bezpieczeństwa ani by nie wystąpiły zakłócenia w funkcjonowaniu istniejącego sprzętu opartego na tym elemencie. Ogólne wymogi bezpieczeństwa określają procedury, które należy stosować w każdym przypadku, gdy działanie elementu może mieć wpływ na bezpieczeństwo Unii lub jej państw członkowskich. Te akty wykonawcze przyjmuje się zgodnie z procedurą sprawdzającą, o której mowa w art. 107 ust. 3. Poprawka 154 Wniosek dotyczący rozporządzenia Artykuł 34 – ustęp 2 2.  Podmiot odpowiedzialny za zarządzanie danym elementem programu odpowiada za zarządzanie bezpieczeństwem tego elementu i w tym celu przeprowadza analizę ryzyka i zagrożeń oraz wszystkie działania niezbędne do zapewnienia i monitorowania bezpieczeństwa tego elementu, w szczególności polegające na ustaleniu specyfikacji technicznych i procedur operacyjnych, oraz monitoruje spełnianie przez nie ogólnych wymogów w zakresie bezpieczeństwa, o których mowa w ust. 1. 2.  Komisja jest odpowiedzialna za zarządzanie bezpieczeństwem elementów Copernicus, SST i GOVSATCOM. Agencja odpowiada za zarządzanie bezpieczeństwem elementów Galileo i EGNOS. W tym celu przeprowadzają one analizę ryzyka i zagrożeń oraz wszystkie działania niezbędne do zapewnienia i monitorowania bezpieczeństwa elementów, za które są odpowiedzialne, w szczególności polegające na ustaleniu specyfikacji technicznych i procedur operacyjnych, oraz monitorują spełnianie przez nie ogólnych wymogów w zakresie bezpieczeństwa, o których mowa w ust. 1 akapit trzeci. Poprawka 155 Wniosek dotyczący rozporządzenia Artykuł 34 – ustęp 3 – wprowadzenie 3.  Agencja: 3.  Agencja ponadto: Poprawka 156 Wniosek dotyczący rozporządzenia Artykuł 34 – ustęp 3 – litera d a (nowa) da)  zapewnienia cyberbezpieczeństwa programu; Poprawka 157 Wniosek dotyczący rozporządzenia Artykuł 34 – ustęp 4 – litera a a)  stosują środki, które są co najmniej równoważne środkom niezbędnym do ochrony europejskiej infrastruktury krytycznej w rozumieniu dyrektywy Rady 2008/114/WE z dnia 8 grudnia 2008 r. w sprawie rozpoznawania i wyznaczania europejskiej infrastruktury krytycznej oraz oceny potrzeb w zakresie poprawy jej ochrony29 oraz środkom niezbędnym do ochrony ich własnej krajowej infrastruktury krytycznej, w celu zapewnienia ochrony infrastruktury naziemnej stanowiącej integralną część programu i znajdującej się na ich terytorium; a)  stosują środki, które są co najmniej równoważne środkom niezbędnym do ochrony europejskiej infrastruktury krytycznej w rozumieniu dyrektywy Rady 2008/114/WE z dnia 8 grudnia 2008 r. w sprawie rozpoznawania i wyznaczania europejskiej infrastruktury krytycznej oraz oceny potrzeb w zakresie poprawy jej ochrony29 oraz środkom niezbędnym do ochrony ich własnej krajowej infrastruktury krytycznej, w celu zapewnienia ochrony infrastruktury stanowiącej integralną część programu i znajdującej się na ich terytorium; __________________ __________________ 29 Dz.U. L 345 z 23.12.2008, s. 75. 29 Dz.U. L 345 z 23.12.2008, s. 75. Poprawka 158 Wniosek dotyczący rozporządzenia Artykuł 34 – ustęp 5 5.  Podmioty zaangażowane w program stosują wszelkie środki niezbędne do zapewnienia bezpieczeństwa programu. 5.  Podmioty zaangażowane w program stosują wszelkie niezbędne środki bezpieczeństwa, także w świetle problemów wskazanych w analizie ryzyka, niezbędne do zapewnienia bezpieczeństwa programu. Poprawka 159 Wniosek dotyczący rozporządzenia Artykuł 38 – ustęp 2 2.  Przedstawiciel Europejskiej Agencji Kosmicznej jest zapraszany do udziału w posiedzeniach Rady ds. Akredytacji Bezpieczeństwa w charakterze obserwatora. W wyjątkowych przypadkach do udziału w posiedzeniach mogą także zostać zaproszeni przedstawiciele agencji unijnych, państw trzecich lub organizacji międzynarodowych w charakterze obserwatorów w odniesieniu do kwestii, które dotyczą bezpośrednio tych państw trzecich lub organizacji międzynarodowych, a zwłaszcza kwestii odnoszących się do infrastruktury należącej do nich lub zainstalowanej na ich terytorium. Uzgodnienia dotyczące takiego udziału przedstawicieli państw trzecich lub organizacji międzynarodowych i jego warunki określa się w odpowiednich umowach i muszą być one zgodne z regulaminem Rady ds. Akredytacji Bezpieczeństwa. 2.  Przedstawiciel Europejskiej Agencji Kosmicznej jest zapraszany do udziału w posiedzeniach Rady ds. Akredytacji Bezpieczeństwa w charakterze obserwatora. W wyjątkowych przypadkach do udziału w posiedzeniach mogą także zostać zaproszeni przedstawiciele agencji unijnych, państw trzecich lub organizacji międzynarodowych w charakterze obserwatorów, zwłaszcza w odniesieniu do kwestii odnoszących się do infrastruktury należącej do nich lub zainstalowanej na ich terytorium. Uzgodnienia dotyczące takiego udziału przedstawicieli państw trzecich lub organizacji międzynarodowych i jego warunki określa się w odpowiednich umowach i muszą być one zgodne z regulaminem Rady ds. Akredytacji Bezpieczeństwa. Poprawka 160 Wniosek dotyczący rozporządzenia Artykuł 43 – ustęp 1 – litera b b)  zarządzanie infrastrukturą naziemną, w szczególności sieciami, obiektami i zapleczem, jej utrzymanie, stałe doskonalenie, aktualizację i ochronę, w tym modernizacje i zapobieganie starzeniu się; b)  zarządzanie infrastrukturą naziemną, w szczególności sieciami, obiektami i zapleczem, jej utrzymanie, stałe doskonalenie, aktualizację i ochronę, w tym infrastrukturą znajdującą się poza terytorium państw członkowskich, która jest niezbędna do zapewnienia pełnego pokrycia systemami Galileo i EGNOS terytoriów państw członkowskich geograficznie położonych w Europie, w tym modernizacje i zapobieganie starzeniu się; Poprawka 161 Wniosek dotyczący rozporządzenia Artykuł 43 – ustęp 1 – litera c c)  rozwój przyszłych generacji systemów i aktualizację usług świadczonych przez Galileo i EGNOS, bez uszczerbku dla przyszłych decyzji w sprawie perspektyw finansowych Unii; c)  rozwój przyszłych generacji systemów i aktualizację usług świadczonych przez Galileo i EGNOS, bez uszczerbku dla przyszłych decyzji w sprawie perspektyw finansowych Unii, uwzględniając potrzeby odpowiednich zainteresowanych stron i podmiotów; Poprawka 162 Wniosek dotyczący rozporządzenia Artykuł 43 – ustęp 1 – litera c a (nowa) ca)  wspieranie rozwoju i zmiany podstawowych elementów technologicznych, takich jak chipsety i odbiorniki działające dzięki Galileo; Poprawka 163 Wniosek dotyczący rozporządzenia Artykuł 43 – ustęp 1 – litera c b (nowa) cb)  wspieranie rozwoju zastosowań pochodnych systemów Galileo i EGNOS oraz zintegrowanych zastosowań pochodnych wykorzystujących zarówno systemy Galileo/EGNOS, jak i Copernicus; Poprawka 164 Wniosek dotyczący rozporządzenia Artykuł 43 – ustęp 1 – litera e e)  świadczenie i rozwój rynku usług oferowanych przez Galileo i EGNOS; e)  świadczenie i rozwój rynku usług oferowanych przez Galileo i EGNOS, szczególnie aby maksymalizować korzyści społeczno-ekonomiczne, o których mowa w art. 4 ust. 1;; Poprawka 165 Wniosek dotyczący rozporządzenia Artykuł 45 – ustęp 1 – litera c c)  usługę związaną z bezpieczeństwem życia (SoL), świadczoną bez pobierania opłat bezpośrednio od użytkowników i dostarczającą informacji niezbędnych do pozycjonowania i synchronizacji z zachowaniem wysokiego stopnia ciągłości, dostępności i dokładności, zawierającą funkcję integralności pozwalającą na ostrzeganie użytkowników w przypadku zakłócenia funkcjonowania lub nadania sygnałów przekroczenia tolerancji w systemie Galileo i w innych systemach GNSS wspomaganych przez Galileo na obszarze pokrycia, przeznaczoną głównie dla użytkowników, dla których bezpieczeństwo ma kluczowe znaczenie, w szczególności w sektorze lotnictwa cywilnego na potrzeby służb żeglugi powietrznej. c)  usługę związaną z bezpieczeństwem życia (SoL), świadczoną bez pobierania opłat bezpośrednio od użytkowników i dostarczającą informacji niezbędnych do pozycjonowania i synchronizacji czasowej z zachowaniem wysokiego stopnia ciągłości, dostępności, dokładności i integralności. Usługa ta jest świadczona zgodnie z rozporządzeniem w sprawie EASA, aby zagwarantować zgodność z wymogami bezpieczeństwa lotniczego, w tym funkcję integralności pozwalającą na ostrzeganie użytkowników w przypadku zakłócenia funkcjonowania lub nadania sygnałów przekroczenia tolerancji w systemie Galileo i w innych systemach GNSS wspomaganych przez Galileo na obszarze pokrycia, i jest przeznaczona głównie dla użytkowników, dla których bezpieczeństwo ma kluczowe znaczenie, w szczególności w sektorze lotnictwa cywilnego na potrzeby służb żeglugi powietrznej. Poprawka 166 Wniosek dotyczący rozporządzenia Artykuł 45 – ustęp 2 – akapit 1 Usługi, o których mowa w ust. 1, świadczone są w pierwszym rzędzie na terytorium państw członkowskich położonym pod względem geograficznym w Europie. Usługi, o których mowa w ust. 1, świadczone są w pierwszym rzędzie na terytorium państw członkowskich położonym pod względem geograficznym w Europie w celu pokrycia terytorium kontynentu do końca 2023 r. i wszystkich terytoriów do końca 2025 r. Poprawka 167 Wniosek dotyczący rozporządzenia Artykuł 45 – ustęp 3 3.  Kosztów takiego rozszerzenia, w tym powiązanych kosztów operacyjnych specyficznych dla tych regionów, nie pokrywa się z budżetu, o którym mowa w art. 11. Rozszerzenie takie nie może opóźniać oferowania usług, o których mowa w ust. 1, na całym terytorium państw członkowskich położonym pod względem geograficznym w Europie. 3.  Kosztów takiego rozszerzenia, w tym powiązanych kosztów operacyjnych specyficznych dla tych regionów, nie pokrywa się z budżetu, o którym mowa w art. 11, lecz Komisja Europejska rozważa wykorzystanie programów i umów partnerstwa oraz, w razie potrzeby, opracowanie konkretnego instrumentu finansowego służącego wspieraniu takiego rozszerzenia. Rozszerzenie takie nie może opóźniać oferowania usług, o których mowa w ust. 1, na całym terytorium państw członkowskich położonym pod względem geograficznym w Europie. Poprawka 168 Wniosek dotyczący rozporządzenia Artykuł 47 – nagłówek Kompatybilność i interoperacyjność Kompatybilność, interoperacyjność i normalizacja Poprawka 169 Wniosek dotyczący rozporządzenia Artykuł 47 – ustęp 2 2.  Galileo i EGNOS oraz oferowane przez nie usługi są kompatybilne i interoperacyjne z innymi systemami nawigacji satelitarnej oraz z konwencjonalnymi środkami radionawigacji, jeżeli niezbędne wymogi dotyczące kompatybilności i interoperacyjności zostały określone w umowach międzynarodowych. 2.  Galileo i EGNOS oraz oferowane przez nie usługi są wzajemnie kompatybilne i interoperacyjne z innymi systemami nawigacji satelitarnej oraz z konwencjonalnymi środkami radionawigacji, jeżeli niezbędne wymogi dotyczące kompatybilności i interoperacyjności zostały określone w umowach międzynarodowych. Poprawka 170 Wniosek dotyczący rozporządzenia Artykuł 47 – ustęp 2 a (nowy) 2a.  Galileo i EGNOS dążą do zgodności z normami i certyfikacjami międzynarodowymi. Poprawka 171 Wniosek dotyczący rozporządzenia Artykuł 48 – ustęp 1 1.  System Copernicus jest realizowany w oparciu o wcześniejsze inwestycje unijne oraz, w stosownych przypadkach, z wykorzystaniem krajowych lub regionalnych możliwości państw członkowskich i z uwzględnieniem możliwości komercyjnych dostawców porównywalnych danych i informacji oraz potrzeby wspierania konkurencji i rozwoju rynku. 1.  System Copernicus jest realizowany w oparciu o wcześniejsze inwestycje unijne, Europejskiej Agencji Kosmicznej i EUMETSAT oraz, w stosownych przypadkach, z wykorzystaniem krajowych lub regionalnych możliwości państw członkowskich i z uwzględnieniem możliwości komercyjnych dostawców porównywalnych danych i informacji oraz potrzeby wspierania konkurencji i rozwoju rynku. Poprawka 172 Wniosek dotyczący rozporządzenia Artykuł 48 – ustęp 2 2.  Copernicus dostarcza danych i informacji w ramach polityki pełnego, bezpłatnego i otwartego dostępu do danych. 2.  Copernicus dostarcza danych i informacji, na podstawie polityki pełnego, bezpłatnego i otwartego dostępu do danych. Poprawka 173 Wniosek dotyczący rozporządzenia Artykuł 48 – ustęp 3 – litera a – tiret 1 –  rozwój i operacje satelitów Sentinel systemu Copernicus, –  rozwój i operacje satelitów Sentinel systemu Copernicus, Poprawka 174 Wniosek dotyczący rozporządzenia Artykuł 48 – ustęp 3 – litera c c)  komponentu dostępu do danych i ich dystrybucji, który obejmuje infrastrukturę i usługi zapewniające możliwość wyszukania i przeglądania danych z systemu Copernicus i informacji z systemu Copernicus, dostęp do nich, ich dystrybucję i wykorzystanie; c)  komponentu dostępu do danych i ich dystrybucji, który obejmuje infrastrukturę i usługi zapewniające możliwość wyszukania, przeglądania i długoterminowego przechowywania danych z systemu Copernicus i informacji z systemu Copernicus, dostęp do nich, ich dystrybucję i wykorzystanie w sposób przyjazny dla użytkownika; Poprawka 175 Wniosek dotyczący rozporządzenia Artykuł 48 – ustęp 3 – litera d d)  komponentu upowszechniania wśród użytkowników i rozwoju rynku zgodnie z art. 29 ust. 5, który obejmuje odpowiednie działania, zasoby i usługi służące propagowaniu na wszystkich szczeblach systemu Copernicus, pochodzących z niego danych i oferowanych przez niego usług w celu maksymalizacji korzyści społeczno-gospodarczych, o których mowa w art. 4 ust. 1. d)  komponentu upowszechniania wśród użytkowników, budowania zdolności i rozwoju rynku zgodnie z art. 29 ust. 5, który obejmuje odpowiednie działania, zasoby i usługi służące propagowaniu na wszystkich szczeblach systemu Copernicus, pochodzących z niego danych i oferowanych przez niego usług w celu maksymalizacji korzyści społeczno-gospodarczych, o których mowa w art. 4 ust. 1. Poprawka 176 Wniosek dotyczący rozporządzenia Artykuł 48 – ustęp 4 4.  W ramach systemu Copernicus wspiera się międzynarodową koordynację systemów obserwacyjnych i powiązanych wymian danych w celu wzmocnienia globalnego wymiaru tego systemu i jego komplementarności, z uwzględnieniem obowiązujących umów międzynarodowych i procesów koordynacyjnych. 4.  W ramach systemu Copernicus wspiera się międzynarodową koordynację systemów obserwacyjnych i powiązanych wymian danych w celu wzmocnienia globalnego wymiaru tego systemu i jego komplementarności, z uwzględnieniem obowiązujących i przyszłych umów międzynarodowych i procesów koordynacyjnych. Poprawka 177 Wniosek dotyczący rozporządzenia Artykuł 49 – nagłówek Pozyskiwanie danych Działania kwalifikowalne Poprawka 178 Wniosek dotyczący rozporządzenia Artykuł 49 – ustęp 1 – litera a a)  działania zapewniające ciągłość trwających misji satelitów Sentinel oraz działania na rzecz opracowania, wyniesienia na orbitę, utrzymania i eksploatacji kolejnych satelitów Sentinel poszerzających zakres obserwacji, z priorytetowym traktowaniem: zdolności obserwacyjnych w zakresie monitorowania antropogenicznych emisji CO2 i innych gazów cieplarnianych, aby umożliwić pokrycie obszarów podbiegunowych i stworzyć sprzyjające warunki dla innowacyjnych zastosowań środowiskowych w dziedzinie rolnictwa, leśnictwa i gospodarki wodnej; a)  działania zapewniające ciągłość trwających misji satelitów Sentinel oraz działania na rzecz opracowania, wyniesienia na orbitę, utrzymania i eksploatacji kolejnych satelitów Sentinel poszerzających zakres obserwacji, np.:: zdolności obserwacyjnych w zakresie monitorowania antropogenicznych emisji CO2 i innych gazów cieplarnianych, aby umożliwić pokrycie obszarów podbiegunowych i stworzyć sprzyjające warunki dla innowacyjnych zastosowań środowiskowych w dziedzinie rolnictwa, leśnictwa i gospodarki wodnej; Poprawka 179 Wniosek dotyczący rozporządzenia Artykuł 49 – ustęp 1 – litera b b)  działania zapewniające dostęp do danych pozyskiwanych od osób trzecich, niezbędnych do generowania usług systemu Copernicus lub do wykorzystania przez unijne instytucje, agencje i służby zdecentralizowane; b)  działania zapewniające dostęp do danych pozyskiwanych od osób trzecich, niezbędnych do generowania usług systemu Copernicus lub do wykorzystania przez podstawowych użytkowników, przy priorytetowym traktowaniu danych dostarczanych i/lub finansowanych przez podmioty publiczne w państwach członkowskich, takie jak agencje krajowe; Poprawka 180 Wniosek dotyczący rozporządzenia Artykuł 49 – ustęp 1 – litera c a (nowa) ca)  wspieranie rozwoju odpowiednich zastosowań i usług pochodnych programu Copernicus. Poprawka 181 Wniosek dotyczący rozporządzenia Artykuł 50 – ustęp 1 – wprowadzenie Copernicus obejmuje działania wspierające następujące usługi: Copernicus obejmuje działania wspierające następujące usługi podstawowe: Poprawka 182 Wniosek dotyczący rozporządzenia Artykuł 50 – ustęp 1 – litera a – tiret 3 –  monitorowanie obszarów lądowych i rolniczych w celu dostarczenia informacji na temat pokrycia terenu, użytkowania gruntów i zmiany sposobu ich użytkowania, obszarów miejskich, ilości i jakości wód śródlądowych, lasów, rolnictwa i innych zasobów naturalnych, różnorodności biologicznej i kriosfery; –  monitorowanie obszarów lądowych i rolniczych w celu dostarczenia informacji na temat pokrycia terenu, użytkowania gruntów i zmiany sposobu ich użytkowania, jakości gleby, pustynnienia, miejsc dziedzictwa kulturowego, ilości i jakości wód śródlądowych, lasów, a zwłaszcza wylesiania, rolnictwa i innych zasobów naturalnych, różnorodności biologicznej i kriosfery; państwa członkowskie będą mogły wykorzystać informacje i dane uzyskane z monitorowania terenów rolnych pod kątem stopnia pokrycia terenu i użytkowania gruntów, aby jeszcze bardziej zmniejszyć obciążenia administracyjne związane z wypłatami dotacji dla rolników; Poprawka 183 Wniosek dotyczący rozporządzenia Artykuł 50 – ustęp 1 – litera a – tiret 4 a (nowe) –   mapowanie gruntów rolnych wymagających nawodnienia, prognozowanie zbiorów, zajmowanie gruntów i zapewnienie wyższej jakości i bezpieczeństwa żywności dzięki ochronie środowiska; Poprawka 184 Wniosek dotyczący rozporządzenia Artykuł 50 – ustęp 1 – litera a – tiret 4 b (nowe) –   monitorowanie działalności związanej z rybołówstwem w celu zapewnienia wyższej jakości i bezpieczeństwa żywności dzięki ochronie środowiska; Poprawka 185 Wniosek dotyczący rozporządzenia Artykuł 50 – ustęp 1 – litera a a (nowa) aa)  Monitorowanie wsparcia dla wdrażania polityk Unii Poprawka 186 Wniosek dotyczący rozporządzenia Artykuł 53 – ustęp 1 – wprowadzenie Element SST wspiera następujące działania: Program SST ma na celu stopniowe wyposażenie Unii Europejskiej w autonomiczne zdolności w zakresie SST. Element SST wspiera następujące działania: Poprawka 187 Wniosek dotyczący rozporządzenia Artykuł 53 – ustęp 1 – litera a a)  utworzenie, rozwój i eksploatację sieci naziemnych lub kosmicznych czujników państw członkowskich, w tym czujników rozbudowanych poprzez Europejską Agencję Kosmiczną i czujników unijnych eksploatowanych na szczeblu krajowym, służących do obserwacji i śledzenia obiektów oraz do stworzenia europejskiego katalogu obiektów kosmicznych dostosowanego do potrzeb użytkowników, o których mowa w art. 55; a)  utworzenie, rozwój i eksploatację sieci naziemnych lub kosmicznych czujników państw członkowskich lub Unii, w tym czujników rozbudowanych poprzez Europejską Agencję Kosmiczną i czujników unijnych eksploatowanych na szczeblu krajowym, służących do obserwacji i śledzenia obiektów oraz do stworzenia europejskiego katalogu obiektów kosmicznych dostosowanego do potrzeb użytkowników, o których mowa w art. 55; Poprawka 188 Wniosek dotyczący rozporządzenia Artykuł 56 – ustęp 1 – akapit 1 – wprowadzenie Państwa członkowskie pragnące uczestniczyć w świadczeniu usług SST, o których mowa w art. 54, przedkładają Komisji wspólny wniosek wykazujący spełnienie następujących kryteriów: Państwa członkowskie pragnące uczestniczyć w świadczeniu usług SST, o których mowa w art. 54, przedkładają Komisji indywidualny lub wspólny wniosek wykazujący spełnienie następujących kryteriów: Poprawka 189 Wniosek dotyczący rozporządzenia Artykuł 57 – ustęp 8 8.  Komisja przyjmuje, w drodze aktów wykonawczych, szczegółowe przepisy dotyczące funkcjonowania ram organizacyjnych uczestnictwa państw członkowskich w SST. Te akty wykonawcze przyjmuje się zgodnie z procedurą sprawdzającą, o której mowa w art. 107 ust. 3. 8.  Komisja przyjmuje akty delegowane zgodnie z art. 105, w sprawie szczegółowych przepisów dotyczących funkcjonowania ram organizacyjnych uczestnictwa państw członkowskich w SST. Te akty wykonawcze przyjmuje się zgodnie z procedurą sprawdzającą, o której mowa w art. 107 ust. 3. Poprawka 190 Wniosek dotyczący rozporządzenia Artykuł 58 a (nowy) Artykuł 58a Monitorowanie podaży i popytu na SST Do dnia 31 grudnia 2024 r. Komisja oceni realizacji elementu SST, zwłaszcza pod względem ewolucji potrzeb użytkowników w odniesieniu do zasobów czujników naziemnych i kosmicznych, oraz ukończy prace nad europejskim katalogiem, o którym mowa w art. 53 ust. 1 lit. a). W ramach tej oceny bada w szczególności zapotrzebowanie na dodatkową infrastrukturę kosmiczną i naziemną. Ocenie tej towarzyszy w razie potrzeby odpowiedni wniosek w sprawie rozwoju dodatkowej infrastruktury kosmicznej i naziemnej w ramach elementu SST. Poprawka 191 Wniosek dotyczący rozporządzenia Artykuł 60 – ustęp 1 – litera c a (nowa) ca)  utworzenie europejskiego katalogu obiektów bliskich Ziemi. Poprawka 192 Wniosek dotyczący rozporządzenia Artykuł 61 – ustęp 1 – wprowadzenie W ramach elementu GOVSATCOM przepustowość i usługi łączności satelitarnej łączy się we wspólną unijną pulę przepustowości i usług łączności satelitarnej. Element ten obejmuje: W ramach elementu GOVSATCOM przepustowość i usługi łączności satelitarnej łączy się we wspólną unijną pulę przepustowości i usług łączności satelitarnej z odpowiednimi wymogami w zakresie bezpieczeństwa. Element ten może obejmować: Poprawka 193 Wniosek dotyczący rozporządzenia Artykuł 61 – ustęp 1 – litera a a)  opracowanie, budowę i eksploatację segmentu naziemnego infrastruktury; a)  opracowanie, budowę i eksploatację segmentu naziemnego i kosmicznego infrastruktury; Poprawka 194 Wniosek dotyczący rozporządzenia Artykuł 62 – ustęp 3 3.  Komisja przyjmuje, w drodze aktów wykonawczych, portfel usług dotyczący usług świadczonych w ramach GOVSATCOM, w postaci wykazu kategorii przepustowości i usług łączności satelitarnej oraz ich atrybutów, w tym zasięgu geograficznego, częstotliwości, szerokości pasma, sprzętu użytkownika i zabezpieczeń. Podstawą tych środków są wymogi operacyjne i wymogi w zakresie bezpieczeństwa, o których mowa w ust. 1, a środki te służą ustalaniu hierarchii usług oferowanych użytkownikom na szczeblu unijnym. Te akty wykonawcze przyjmuje się zgodnie z procedurą sprawdzającą, o której mowa w art. 107 ust. 3. 3.  Komisja przyjmuje, w drodze aktów wykonawczych, portfel usług dotyczący usług świadczonych w ramach GOVSATCOM, w postaci wykazu kategorii przepustowości i usług łączności satelitarnej oraz ich atrybutów, w tym zasięgu geograficznego, częstotliwości, szerokości pasma, sprzętu użytkownika i zabezpieczeń. Podstawą tych środków są wymogi operacyjne i wymogi w zakresie bezpieczeństwa, o których mowa w ust. 1. Te akty wykonawcze przyjmuje się zgodnie z procedurą sprawdzającą, o której mowa w art. 107 ust. 3. Poprawka 195 Wniosek dotyczący rozporządzenia Artykuł 62 – ustęp 3 a (nowy) 3a.  Portfel usług, o którym mowa w ust. 3, uwzględnia dostępne usługi komercyjne w celu uniknięcia zakłócania konkurencji na rynku wewnętrznym. Poprawka 196 Wniosek dotyczący rozporządzenia Artykuł 63 – ustęp 1 – litera b b)  osoby prawne posiadające odpowiednią akredytację do dostarczania przepustowości i usług łączności satelitarnej uzyskaną zgodnie z procedurą akredytacji bezpieczeństwa określoną w art. 36, na podstawie szczegółowych wymogów w zakresie bezpieczeństwa dla elementu GOVSATCOM, o których mowa w art. 34 ust. 1. b)  osoby prawne posiadające odpowiednią akredytację do dostarczania przepustowości i usług łączności satelitarnej uzyskaną zgodnie z procedurą akredytacji bezpieczeństwa określoną w art. 36. Poprawka 197 Wniosek dotyczący rozporządzenia Artykuł 63 – ustęp 1 – litera b a (nowa) ba)  Dostawcy przepustowości lub usług łączności satelitarnej w ramach tego elementu muszą przestrzegać szczególnych wymogów bezpieczeństwa dotyczących elementu GOVSATCOM, określonych zgodnie z art. 34 ust. 1. Poprawka 198 Wniosek dotyczący rozporządzenia Artykuł 65 – ustęp 1 1.  Uczestnicy GOVSATCOM korzystają wspólnie i zgodnie z ustaloną hierarchią z łącznej puli przepustowości, usług i sprzętu użytkownika łączności satelitarnej w oparciu o analizę ryzyka dla bezpieczeństwa przeprowadzoną przez użytkowników na poziomie Unii i państw członkowskich. W ramach tego wspólnego korzystania zgodnego z ustaloną hierarchią ustala się hierarchię użytkowników na poziomie Unii. 1.  Uczestnicy GOVSATCOM korzystają wspólnie i zgodnie z ustaloną hierarchią z łącznej puli przepustowości, usług i sprzętu użytkownika łączności satelitarnej w oparciu o analizę ryzyka dla bezpieczeństwa przeprowadzoną przez użytkowników na poziomie Unii i państw członkowskich. Poprawka 199 Wniosek dotyczący rozporządzenia Artykuł 66 – ustęp 1 a (nowy) 1a.  Platforma GOVSATCOM uwzględnia dostępne usługi komercyjne w celu uniknięcia zakłócania konkurencji na rynku wewnętrznym. Poprawka 200 Wniosek dotyczący rozporządzenia Artykuł 69 – ustęp 1 Do końca 2024 r. Komisja przeprowadza ocenę realizacji elementu GOVSATCOM, zwłaszcza pod względem ewolucji potrzeb użytkowników w odniesieniu do przepustowości łączności satelitarnej. W ramach tej oceny bada się w szczególności zapotrzebowanie na dodatkową infrastrukturę kosmiczną. Ocenie tej towarzyszy w razie potrzeby odpowiedni wniosek dotyczący rozwoju dodatkowej infrastruktury kosmicznej w ramach elementu GOVSATCOM. Do końca 2024 r. Komisja we współpracy z podmiotami odpowiedzialnymi przeprowadza ocenę realizacji elementu GOVSATCOM, zwłaszcza pod względem ewolucji potrzeb użytkowników w odniesieniu do przepustowości łączności satelitarnej. W ramach tej oceny bada się w szczególności zapotrzebowanie na dodatkową infrastrukturę kosmiczną. Ocenie tej towarzyszy w razie potrzeby odpowiedni wniosek dotyczący rozwoju dodatkowej infrastruktury kosmicznej w ramach elementu GOVSATCOM. Poprawka 201 Wniosek dotyczący rozporządzenia Artykuł 71 – ustęp 1 Siedziba Agencji znajduje się w Pradze, w Republice Czeskiej. Siedziba Agencji znajduje się w Pradze, w Republice Czeskiej. Stosownie do potrzeb programu można otwierać lokalne biura Agencji zgodnie z art. 79 ust. 2. Poprawka 202 Wniosek dotyczący rozporządzenia Artykuł 73 – ustęp 4 4.  Członków Rady Administracyjnej i ich zastępców powołuje się przez wzgląd na ich wiedzę w dziedzinie podstawowych zadań Agencji, biorąc pod uwagę odpowiednie umiejętności kierownicze, administracyjne i budżetowe. Parlament Europejski, Komisja i państwa członkowskie starają się ograniczyć zmiany wśród swoich przedstawicieli w Radzie Administracyjnej, aby zapewnić ciągłość jej działalności. Wszystkie strony dążą do osiągnięcia równowagi pod względem reprezentacji mężczyzn i kobiet w składzie Rady Administracyjnej. 4.  Członków Rady Administracyjnej i ich zastępców powołuje się przez wzgląd na ich wiedzę w dziedzinie zadań Agencji, biorąc pod uwagę odpowiednie umiejętności kierownicze, administracyjne i budżetowe. Parlament Europejski, Komisja i państwa członkowskie starają się ograniczyć zmiany wśród swoich przedstawicieli w Radzie Administracyjnej, aby zapewnić ciągłość jej działalności. Wszystkie strony dążą do osiągnięcia równowagi pod względem reprezentacji mężczyzn i kobiet w składzie Rady Administracyjnej. Poprawka 203 Wniosek dotyczący rozporządzenia Artykuł 73 – ustęp 5 5.  Kadencja członków Rady Administracyjnej i ich zastępców trwa cztery lata z możliwością jednokrotnego odnowienia. 5.  Kadencja członków rady administracyjnej i ich zastępców trwa cztery lata i jest jednokrotnie odnawialna. Poprawka 204 Wniosek dotyczący rozporządzenia Artykuł 75 – ustęp 3 3.  Rada Administracyjna odbywa zwykłe posiedzenia dwa razy do roku. Ponadto zbiera się z inicjatywy przewodniczącego lub na wniosek co najmniej jednej trzeciej swoich członków. 3.  Zarząd odbywa posiedzenia zwyczajne co najmniej raz w roku. Ponadto zbiera się z inicjatywy przewodniczącego lub na wniosek co najmniej jednej trzeciej swoich członków. Poprawka 205 Wniosek dotyczący rozporządzenia Artykuł 75 – ustęp 5 5.  [W przypadku każdego z elementów programu, który wymaga korzystania z newralgicznej infrastruktury krajowej, w posiedzeniach i obradach Rady Administracyjnej oraz w jej głosowaniach mogą brać udział jedynie przedstawiciele państw członkowskich, które posiadają taką infrastrukturę, i przedstawiciel Komisji. Jeżeli przewodniczący Rady Administracyjnej nie reprezentuje żadnego z państw członkowskich, które posiadają taką infrastrukturę, zastępuje go przedstawiciel państwa członkowskiego, które posiada taką infrastrukturę.] 5.  [W przypadku każdego z elementów programu, który wymaga korzystania z newralgicznej infrastruktury krajowej, w posiedzeniach i obradach Rady Administracyjnej mogą brać udział przedstawiciele państw członkowskich i przedstawiciel Komisji, lecz w głosowaniach biorą udział wyłącznie przedstawiciele państw członkowskich, które posiadają taką infrastrukturę. Jeżeli przewodniczący Rady Administracyjnej nie reprezentuje żadnego z państw członkowskich, które posiadają taką infrastrukturę, zastępuje go przedstawiciel państwa członkowskiego, które posiada taką infrastrukturę.] Poprawka 206 Wniosek dotyczący rozporządzenia Artykuł 77 – ustęp 2 – litera a a (nowa) aa)  najpóźniej do dnia 30 czerwca pierwszego roku obowiązywania wieloletnich ram finansowych przewidzianych w art. 312 Traktatu o funkcjonowaniu Unii Europejskiej przyjmuje wieloletni program prac Agencji na okres objęty tymi wieloletnimi ramami finansowymi po włączeniu do niego, bez żadnych zmian, części opracowanej przez Radę Akredytacji w zakresie Bezpieczeństwa zgodnie z art. 80 lit. a) i po uzyskaniu opinii Komisji; w sprawie wieloletniego programu prac zasięga się opinii Parlamentu Europejskiego; Poprawka 207 Wniosek dotyczący rozporządzenia Artykuł 77 – ustęp 2 – litera d a (nowa) da)  przyjmuje zasady przejrzystości w odniesieniu do kontraktów przemysłowych oraz jest regularnie informowana o nich przez Dyrektora Wykonawczego; Poprawka 208 Wniosek dotyczący rozporządzenia Artykuł 79 – ustęp 1 – litera c a (nowa) ca)  przestrzega zasad przejrzystości w odniesieniu do kontraktów przemysłowych i informuje Radę Administracyjną; Poprawka 209 Wniosek dotyczący rozporządzenia Artykuł 79 – ustęp 2 2.  Dyrektor Wykonawczy podejmuje decyzję, czy do skutecznego i wydajnego wykonywania zadań Agencji konieczne jest umieszczenie jej pracownika lub pracowników w państwie członkowskim lub państwach członkowskich. Przed podjęciem decyzji o utworzeniu biura lokalnego Dyrektor Wykonawczy uzyskuje wcześniejszą zgodę Komisji, Rady Administracyjnej i państwa członkowskiego lub państw członkowskich, którego lub których to dotyczy. W decyzji tej określa się zakres działań prowadzonych w biurze lokalnym w sposób pozwalający uniknąć niepotrzebnych kosztów i powielania administracyjnych funkcji Agencji. Może być wymagane zawarcie umowy w sprawie siedziby z zainteresowanym państwem członkowskim lub zainteresowanymi państwami członkowskimi. 2.  Dyrektor Wykonawczy podejmuje decyzję, czy do skutecznego i wydajnego wykonywania zadań Agencji konieczne jest umieszczenie jej pracownika lub pracowników w państwie członkowskim lub państwach członkowskich. Przed podjęciem decyzji o utworzeniu biura lokalnego Dyrektor Wykonawczy uzyskuje wcześniejszą zgodę Rady Administracyjnej i państwa członkowskiego lub państw członkowskich, którego lub których to dotyczy. W decyzji tej określa się zakres działań prowadzonych w biurze lokalnym w sposób pozwalający uniknąć niepotrzebnych kosztów i powielania administracyjnych funkcji Agencji. Może być wymagane zawarcie umowy w sprawie siedziby z zainteresowanym państwem członkowskim lub zainteresowanymi państwami członkowskimi. W miarę możliwości skutki pod kątem alokacji personelu i budżetu należy włączyć do wieloletniego programu prac, a w każdym wypadku o takim projekcie należy powiadomić władzę budżetową zgodnie z art. 84 ust. 11. Poprawka 210 Wniosek dotyczący rozporządzenia Artykuł 88 – ustęp 3 a (nowy) 3a.  Pracownicy Agencji otrzymują wynagrodzenie z zasobów własnych Agencji, a w razie konieczności, za realizację zadań delegowanych Agencji – z budżetu delegowanego przez Komisję. Poprawka 211 Wniosek dotyczący rozporządzenia Artykuł 89 – ustęp 1 – akapit 2 Rada Administracyjna mianuje Dyrektora Wykonawczego na podstawie jego wiedzy merytorycznej oraz udokumentowanych umiejętności administracyjnych i zarządczych, a także odnośnych kompetencji i doświadczenia, z listy kandydatów zaproponowanych przez Komisję, wyłonionych w drodze otwartej i przejrzystej procedury konkursowej, po opublikowaniu w Dzienniku Urzędowym Unii Europejskiej i w innych miejscach zaproszenia do wyrażenia zainteresowania. Rada Administracyjna mianuje dyrektora wykonawczego na podstawie jego wiedzy merytorycznej oraz udokumentowanych umiejętności administracyjnych i zarządczych, a także odnośnych kompetencji i doświadczenia, z listy co najmniej trzech kandydatów zaproponowanych przez Komisję, wyłonionych w drodze otwartej i przejrzystej procedury konkursowej, po opublikowaniu w Dzienniku Urzędowym Unii Europejskiej i w innych miejscach zaproszenia do wyrażenia zainteresowania. Poprawka 212 Wniosek dotyczący rozporządzenia Artykuł 89 – ustęp 2 – akapit 2 Na wniosek Komisji, z uwzględnieniem oceny, o której mowa w akapicie pierwszym, Rada Administracyjna może jednokrotnie przedłużyć kadencję Dyrektora Wykonawczego na okres nie dłuższy niż cztery lata. Na wniosek Komisji, z uwzględnieniem oceny, o której mowa w akapicie pierwszym, Rada Administracyjna może jednokrotnie przedłużyć kadencję Dyrektora Wykonawczego na okres nie dłuższy niż pięć lat. Poprawka 213 Wniosek dotyczący rozporządzenia Artykuł 92 – nagłówek Umowa w sprawie siedziby i warunki działania Umowa w sprawie siedziby i biur lokalnych oraz warunki działania Poprawka 214 Wniosek dotyczący rozporządzenia Artykuł 92 – ustęp 1 1.  Niezbędne uzgodnienia dotyczące pomieszczeń, jakie należy zapewnić Agencji w przyjmującym państwie członkowskim, i zaplecza udostępnianego przez to państwo członkowskie, a także szczegółowe przepisy mające zastosowanie w przyjmującym państwie członkowskim do Dyrektora Wykonawczego, członków Rady Administracyjnej, personelu Agencji i do członków ich rodzin, określa się w umowie w sprawie siedziby zawieranej między Agencją a państwem członkowskim, w którym znajduje się siedziba, po uzyskaniu zgody Rady Administracyjnej. 1.  Niezbędne uzgodnienia dotyczące pomieszczeń, jakie należy zapewnić Agencji w przyjmujących państwach członkowskich, i zaplecza udostępnianego przez te państwa członkowskie, a także szczegółowe przepisy mające zastosowanie w przyjmujących państwach członkowskich do Dyrektora Wykonawczego, członków Rady Administracyjnej, personelu Agencji i do członków ich rodzin, określa się w umowie w sprawie siedziby zawieranej między Agencją a państwem członkowskim, w którym znajduje się siedziba i biura lokalne lub infrastruktura lokalna, po uzyskaniu zgody Rady Administracyjnej. Poprawka 215 Wniosek dotyczący rozporządzenia Artykuł 98 – ustęp 1 1.  Agencja jest otwarta na udział państw trzecich, które zawarły w tym celu umowy z Unią. 1.  Agencja jest otwarta na udział państw trzecich i organizacji międzynarodowych, które zawarły w tym celu odpowiednie umowy z Unią. Poprawka 216 Wniosek dotyczący rozporządzenia Artykuł 101 – ustęp 1 a (nowy) 1a.   Komisja określa metodykę przyjęcia wskaźników ilościowych w celu dokonania odpowiedniej oceny postępów poczynionych w osiąganiu celów ogólnych wyznaczonych w art. 4 ust. 1 lit. a), b) i c). Na podstawie tej metodyki Komisja uzupełnia załącznik najpóźniej do dnia 1 stycznia 2021 r. Poprawka 217 Wniosek dotyczący rozporządzenia Artykuł 102 – ustęp 2 2.  Ocena śródokresowa programu przeprowadzana jest z chwilą, gdy dostępne są wystarczające informacje na temat realizacji programu, jednak nie później niż w ciągu czterech lat od rozpoczęcia realizacji programu. 2.  Ocena śródokresowa programu przeprowadzana jest z chwilą, gdy dostępne są wystarczające informacje na temat realizacji programu, jednak nie później niż w ciągu trzech lat od rozpoczęcia realizacji programu. Określona sekcja tej oceny dotyczy zarządzania programem, a jej celem jest informowanie, czy potrzebne są zmiany w zadaniach i kompetencjach powierzonych różnym podmiotów programu. Poprawka 218 Wniosek dotyczący rozporządzenia Artykuł 102 – ustęp 4 4.  Komisja przekazuje wnioski z tych ocen, opatrzone własnymi komentarzami, Parlamentowi Europejskiemu, Radzie, Europejskiemu Komitetowi Ekonomiczno-Społecznemu i Komitetowi Regionów. 4.  Komisja przekazuje wnioski z tych ocen, opatrzone własnymi komentarzami, Parlamentowi Europejskiemu, Radzie, Europejskiemu Komitetowi Ekonomiczno-Społecznemu i Komitetowi Regionów oraz w razie potrzeby może dołączyć do nich ocenę wraz z nowym wnioskiem ustawodawczym. Poprawka 219 Wniosek dotyczący rozporządzenia Artykuł 102 – ustęp 6 – akapit 1 Do dnia 30 czerwca 2024 r., a następnie co pięć lat, Komisja dokonuje oceny skuteczności działania Agencji w odniesieniu do jej celów, mandatu, zadań i lokalizacji, zgodnie z wytycznymi Komisji. W ramach tej oceny uwzględnia się w szczególności ewentualną potrzebę zmodyfikowania mandatu Agencji i skutki finansowe takich modyfikacji. Ocena dotyczy również polityki Agencji wobec konfliktu interesów oraz niezależności i autonomii Rady ds. Akredytacji Bezpieczeństwa. Do dnia 30 czerwca 2024 r., a następnie co trzy lata, Komisja dokonuje oceny skuteczności działania Agencji w odniesieniu do jej celów, mandatu, zadań i lokalizacji, zgodnie z wytycznymi Komisji. W ramach tej oceny uwzględnia się ewentualną potrzebę zmodyfikowania mandatu Agencji, w szczególności w odniesieniu do możliwości powierzenia jej dodatkowych zadań zgodnie z art. 30, i skutki finansowe wszelkich modyfikacji tego rodzaju. Ocena dotyczy również polityki Agencji wobec konfliktu interesów oraz niezależności i autonomii Rady ds. Akredytacji Bezpieczeństwa. Poprawka 220 Wniosek dotyczący rozporządzenia Artykuł 105 – ustęp 2 2.  Uprawnienia do przyjęcia aktów delegowanych, o których mowa w art. 52 i 101, powierza się Komisji na czas nieokreślony do dnia 31 grudnia 2028 r. 2.  Uprawnienia do przyjęcia aktów delegowanych, o których mowa w art. 52 i 101, powierza się Komisji do dnia 31 grudnia 2028 r. Poprawka 221 Wniosek dotyczący rozporządzenia Artykuł 107 – ustęp 1 1.  Komisję wspomaga komitet. Komitet ten jest komitetem w rozumieniu rozporządzenia (UE) nr 182/2011. 1.  Komisję wspomaga komitet, który obraduje w określonych konfiguracjach/podkomisjach zajmujących się każdym głównym elementem programu (Galileo i EGNOS, Copernicus, SSA, GOVSATCOM). Komitet ten jest komitetem w rozumieniu rozporządzenia (UE) nr 182/2011. Poprawka 222 Wniosek dotyczący rozporządzenia Artykuł 107 – ustęp 3 a (nowy) 3a.  Umowy międzynarodowe zawarte przez Unię mogą przewidywać – w stosownych przypadkach – udział przedstawicieli państw trzecich lub organizacji międzynarodowych w pracach komitetu na warunkach określonych w jego regulaminie wewnętrznym, z uwzględnieniem bezpieczeństwa Unii.

(1) Sprawa została odesłana do komisji właściwej w celu przeprowadzenia negocjacji międzyinstytucjonalnych na podstawie art. 59 ust. 4 akapit czwarty Regulaminu (A8-0405/2018).

Poprawki przyjęte przez Parlament Europejski w dniu 13 grudnia 2018 r. w sprawie wniosku dotyczącego rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady ustanawiającego program „Cyfrowa Europa” na lata 2021–2027 (COM(2018)0434 – C8-0256/2018 – 2018/0227(COD))(1)

P8_TA(2018)0521 A8-0408/2018

(Zwykła procedura ustawodawcza: pierwsze czytanie)

Projekt rezolucji ustawodawczej   Poprawka Poprawka 1 Projekt rezolucji ustawodawczej Umocowanie 3 a (nowe) —  uwzględniając rezolucję Parlamentu Europejskiego z dnia 17 maja 2017 r. w sprawie FinTech: wpływ technologii na przyszłość sektora finansowego, Poprawka 2 Wniosek dotyczący rozporządzenia Motyw 4 (4)  Zgodnie z [odniesienie do aktualizacji zgodnie z nową decyzją w sprawie KTZ: art. 88 decyzji Rady //UE53] osoby i podmioty z siedzibą w krajach i terytoriach zamorskich (KTZ) powinny kwalifikować się do finansowania z zastrzeżeniem zasad i celów programu oraz ewentualnych uzgodnień mających zastosowanie do państwa członkowskiego, z którym dany kraj lub terytorium zamorskie są powiązane. (4)  Zgodnie z [odniesienie do aktualizacji zgodnie z nową decyzją w sprawie KTZ: art. 88 decyzji Rady //UE53] osoby i podmioty z siedzibą w krajach i terytoriach zamorskich (KTZ) powinny kwalifikować się do finansowania z zastrzeżeniem zasad i celów programu oraz ewentualnych uzgodnień mających zastosowanie do państwa członkowskiego, z którym dany kraj lub terytorium zamorskie są powiązane. Przy realizacji programu należy wziąć pod uwagę ograniczenia napotykane przez kraje lub terytoria zamorskie, a ich efektywny udział w programie powinien być monitorowany i regularnie poddawany ocenie. _________________ _________________ 53 Decyzja Rady / /UE. 53 Decyzja Rady / /UE. Poprawka 3 Wniosek dotyczący rozporządzenia Motyw 5 (5)  Zgodnie z pkt 22 i 23 Porozumienia międzyinstytucjonalnego w sprawie lepszego stanowienia prawa z dnia 13 kwietnia 2016 r.54 istnieje potrzeba oceny niniejszego programu w oparciu o informacje gromadzone w ramach szczególnych wymogów w zakresie monitorowania, przy czym należy unikać nadmiernej regulacji i obciążeń administracyjnych, zwłaszcza względem państw członkowskich. W stosownych przypadkach wymogi takie mogą obejmować wymierne wskaźniki służące jako podstawa do oceny rzeczywistych skutków programu. (5)  Zgodnie z pkt 22 i 23 Porozumienia międzyinstytucjonalnego w sprawie lepszego stanowienia prawa z dnia 13 kwietnia 2016 r.54 istnieje potrzeba oceny niniejszego programu w oparciu o informacje gromadzone w ramach szczególnych wymogów w zakresie monitorowania, skorelowane z istniejącymi potrzebami oraz zgodne z rozporządzeniem Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2016/67954a, przy czym należy unikać nadmiernej regulacji i obciążeń administracyjnych względem wszystkich beneficjentów, zwłaszcza względem państw członkowskich i MŚP. W stosownych przypadkach wymogi takie powinny obejmować wymierne wskaźniki ilościowe i jakościowe służące jako podstawa do oceny rzeczywistych skutków programu. __________________ __________________ 54 Porozumienie międzyinstytucjonalne pomiędzy Parlamentem Europejskim, Radą Unii Europejskiej a Komisją Europejską w sprawie lepszego stanowienia prawa z dnia 13 kwietnia 2016 r.; Dz.U. L 123 z 12.5.2016, s. 1. 54 Porozumienie międzyinstytucjonalne pomiędzy Parlamentem Europejskim, Radą Unii Europejskiej a Komisją Europejską w sprawie lepszego stanowienia prawa z dnia 13 kwietnia 2016 r.; Dz.U. L 123 z 12.5.2016, s. 1. 54a Rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2016/679 z dnia 27 kwietnia 2016 r. w sprawie ochrony osób fizycznych w związku z przetwarzaniem danych osobowych i w sprawie swobodnego przepływu takich danych oraz uchylenia dyrektywy 95/46/WE (ogólne rozporządzenie o ochronie danych) (Dz.U. L 119 z 4.5.2016, s. 1). Poprawka 4 Wniosek dotyczący rozporządzenia Motyw 5 a (nowy) (5a)  Program powinien gwarantować najwyższy stopień przejrzystości, rozliczalności i kontroli demokratycznej innowacyjnych instrumentów i mechanizmów finansowych związanych z budżetem Unii, zwłaszcza pod względem ich wkładu w osiągnięcie celów Unii, zarówno w odniesieniu do pierwotnych oczekiwań, jak i wyników końcowych. Poprawka 5 Wniosek dotyczący rozporządzenia Motyw 6 (6)  Podczas Tallińskiego Szczytu Cyfrowego55, który odbył się we wrześniu 2017 r., a także w konkluzjach Rady Europejskiej56 z dnia 19 października 2017 r. zwrócono uwagę na konieczność podjęcia przez Europę inwestycji w cyfryzację europejskich gospodarek oraz wyeliminowania niedoboru wykwalifikowanej siły roboczej, aby utrzymać, a nawet podnieść konkurencyjność europejskiej gospodarki, jakość naszego życia oraz tkanki społecznej. Rada Europejska stwierdziła, że transformacja cyfrowa daje ogromne możliwości pod względem innowacji, wzrostu gospodarczego i tworzenia miejsc pracy oraz przyczyni się do zwiększenia globalnej konkurencyjności UE, a także zwiększy różnorodność twórczą i kulturową. Aby wykorzystać te możliwości, należy wspólnie podjąć niektóre wyzwania wynikające z transformacji cyfrowej oraz dokonać przeglądu polityk, na które wpływ ma transformacja cyfrowa. (6)  Podczas Tallińskiego Szczytu Cyfrowego55, który odbył się we wrześniu 2017 r., a także w konkluzjach Rady Europejskiej56 z dnia 19 października 2017 r. zwrócono uwagę na konieczność podjęcia przez Europę inwestycji w efektywną cyfryzację europejskich gospodarek oraz wyeliminowania niedoboru wykwalifikowanej siły roboczej, aby utrzymać, a nawet podnieść konkurencyjność i innowacyjność europejskiej gospodarki, jakość naszego życia oraz tkanki społecznej. Rada Europejska stwierdziła, że transformacja cyfrowa daje ogromne możliwości pod względem innowacji, wzrostu gospodarczego i tworzenia miejsc pracy oraz przyczyni się do zwiększenia globalnej konkurencyjności UE, a także zwiększy różnorodność twórczą i kulturową. Aby wykorzystać te możliwości, należy wspólnie podjąć na różne sposoby wyzwania wynikające z transformacji cyfrowej, w tym przez zapewnienie stworzenia podstawowych elementów składowych, w oparciu o które funkcjonują nowe technologie, stworzenie skutecznych i łatwych do wyegzekwowania przepisów prawnych, dokonanie przeglądu polityk, na które ma wpływ transformacja cyfrowa, oraz stworzenie otoczenia sprzyjającego innowacjom, w którym będzie zapewniona ścisła ochrona interesów użytkowników. Najlepiej gdyby pula środków finansowych przeznaczonych na ten program, uruchomiona na szczeblu europejskim, została zwiększona przez znaczne fundusze sektora prywatnego i wkłady państw członkowskich. __________________ __________________ 55 https://www.eu2017.ee/news/insights/conclusions-after-tallinn-digital-summit 55 https://www.eu2017.ee/news/insights/conclusions-after-tallinn-digital-summit 56 https://www.consilium.europa.eu/media/21620/19-euco-final-conclusions-en.pdf 56 https://www.consilium.europa.eu/media/21620/19-euco-final-conclusions-en.pdf Poprawka 6 Wniosek dotyczący rozporządzenia Motyw 6 a (nowy) (6a)  Przyszłość społeczeństwa europejskiego i europejskiej gospodarki będzie opierać się w dużym stopniu na zharmonizowanej i spójnej polityce widma radiowego i na infrastrukturze 5G, która będzie wymagała osiągnięcia celu w zakresie infrastruktury w odniesieniu do sieci o bardzo dużej przepustowości, z myślą o zapewnieniu szybszej komunikacji wysokiej jakości; jest to niezbędny warunek należytej realizacji programu. Pod tym względem program powinien skorzystać na należytym wdrożeniu instrumentu „Łącząc Europę” oraz, w szczególności, inicjatywy Wifi4EU, mającej na celu rozpowszechnianie dostępu do internetu dla obywateli w przestrzeniach publicznych Unii; połączenie tych dwóch programów pozwoli zmaksymalizować wyniki i osiągnąć cele Unii dotyczące zapewnienia niezawodnych i spójnych ultraszybkich sieci w całej Unii. Poprawka 7 Wniosek dotyczący rozporządzenia Motyw 7 (7)  Rada Europejska uznała w szczególności, że Unia powinna pilnie ustosunkować się do nowych tendencji, w tym w dziedzinach takich jak sztuczna inteligencja i technologie rozproszonego rejestru (np. blockchain), zapewniając jednocześnie wysoki poziom ochrony danych, praw cyfrowych i standardów etycznych. Rada Europejska zwróciła się do Komisji, by na początku 2018 r. przedstawiła europejskie podejście do problematyki sztucznej inteligencji, oraz wezwała Komisję, by zaprezentowała niezbędne inicjatywy na rzecz ulepszenia warunków ramowych umożliwiających UE badanie nowych rynków za pomocą opartych na ryzyku radykalnych innowacji i potwierdzenie wiodącej roli jej przemysłu. (7)  Rada Europejska uznała w szczególności, że Unia powinna pilnie ustosunkować się do nowych tendencji, w tym w dziedzinach takich jak przepaść cyfrowa i sztuczna inteligencja, zapewniając jednocześnie wysoki poziom ochrony praw w zakresie danych w pełnej zgodności z rozporządzeniem (UE) 2016/679, praw podstawowych i standardów etycznych. Rada Europejska zwróciła się do Komisji, by na początku 2018 r. przedstawiła europejskie podejście do problematyki sztucznej inteligencji, oraz wezwała Komisję, by zaprezentowała niezbędne inicjatywy na rzecz ulepszenia warunków ramowych umożliwiających UE badanie nowych rynków za pomocą opartych na ryzyku radykalnych innowacji i potwierdzenie wiodącej roli jej przemysłu. Poprawka 8 Wniosek dotyczący rozporządzenia Motyw 7 a (nowy) (7a)   W dniu 10 kwietnia 2018 r. państwa członkowskie wyraziły poparcie oraz wolę współpracy w zakresie inicjatyw dotyczących usług w zakresie infrastruktury sztucznej inteligencji i technologii rozproszonego rejestru (np. blockchain) w drodze podpisania umów o współpracy. Poprawka 9 Wniosek dotyczący rozporządzenia Motyw 7 b (nowy) (7b)   Pomyślna realizacja tego programu wymaga czegoś więcej niż podążanie za trendami. Europa musi zaangażować się na rzecz technologii chroniących prywatność (tj. kryptografii i aplikacji zdecentralizowanych (DApps)), a także potrzebuje większych inwestycji w perspektywiczną infrastrukturę sieciową (światłowodową), aby umożliwić funkcjonowanie suwerennego społeczeństwa cyfrowego. Poprawka 10 Wniosek dotyczący rozporządzenia Motyw 7 c (nowy) (7c)   Europa musi dokonać zdecydowanych inwestycji w swoją przyszłość i stworzyć strategiczne zdolności cyfrowe, aby czerpać korzyści z cyfrowej rewolucji. W tym celu należy zapewnić znaczący budżet na szczeblu UE (na poziomie co najmniej 9,2 mld EUR), któremu muszą towarzyszyć znaczne nakłady inwestycyjne na szczeblu krajowym i regionalnym, mianowicie dzięki spójnym i wzajemnie uzupełniającym się powiązaniom z funduszami strukturalnymi i Funduszem Spójności. Poprawka 11 Wniosek dotyczący rozporządzenia Motyw 8 (8)  W komunikacie Komisji „Nowe, nowoczesne wieloletnie ramy finansowe dla Unii Europejskiej, która skutecznie realizuje swoje priorytety po 2020 r.”57 wśród opcji do rozważenia w odniesieniu do przyszłych ram finansowych wymieniono program na rzecz transformacji cyfrowej w Europie, który przyniósłby „duże postępy na drodze do inteligentnego wzrostu w takich obszarach jak wysokiej jakości infrastruktura danych, łączność i bezpieczeństwo cyberprzestrzeni”. Celem tego programu byłoby zapewnienie wiodącej pozycji Unii w obszarze obliczeń superkomputerowych, internetu nowej generacji, sztucznej inteligencji, robotyki i dużych zbiorów danych. Przyczyniłby się on także do zwiększenia konkurencyjności przemysłu i przedsiębiorstw w gospodarce cyfrowej w Europie oraz miałby znaczący wpływ na zlikwidowanie niedoboru kwalifikacji w Unii. (8)  W komunikacie Komisji „Nowe, nowoczesne wieloletnie ramy finansowe dla Unii Europejskiej, która skutecznie realizuje swoje priorytety po 2020 r.”57 wśród opcji do rozważenia w odniesieniu do przyszłych ram finansowych wymieniono program na rzecz transformacji cyfrowej w Europie, który przyniósłby „duże postępy na drodze do inteligentnego wzrostu w takich obszarach jak wysokiej jakości infrastruktura danych, łączność i bezpieczeństwo cyberprzestrzeni” oraz cyfryzacja administracji publicznej. Celem tego programu byłoby zapewnienie wiodącej pozycji Unii w obszarze obliczeń superkomputerowych, internetu nowej generacji, sztucznej inteligencji, robotyki i dużych zbiorów danych. Przyczyniłby się on także do zwiększenia konkurencyjności przemysłu i przedsiębiorstw w gospodarce cyfrowej w Europie oraz miałby znaczący wpływ na ograniczenie i zlikwidowanie niedoboru kwalifikacji w Unii, zapewniając, aby obywatele europejscy dysponowali umiejętnościami, kompetencjami i zasobami wiedzy potrzebnymi, aby poradzić sobie z transformacją cyfrową. __________________ __________________ 57 COM(2018)0098. 57 COM(2018)0098. Poprawka 12 Wniosek dotyczący rozporządzenia Motyw 8 a (nowy) (8a)   Mając na uwadze opóźnienie w opracowywaniu strategicznych zdolności cyfrowych Unii i wysiłki podejmowane, aby mu zaradzić, należy zapewnić budżet współmierny do ambicji tego programu, a zatem w wysokości co najmniej 9,2 mld EUR. Poprawka 13 Wniosek dotyczący rozporządzenia Motyw 9 (9)  W komunikacie „W kierunku wspólnej europejskiej przestrzeni danych”58 przewidziano zastosowanie nowego środka, stanowiącego kluczowy krok w kierunku stworzenia wspólnej przestrzeni danych w UE – jednolitego obszaru cyfrowego o skali, która umożliwi rozwój nowych produktów i usług w oparciu o dane. (9)  W komunikacie „W kierunku wspólnej europejskiej przestrzeni danych”58 przewidziano zastosowanie nowego środka, stanowiącego kluczowy krok w kierunku stworzenia wspólnej przestrzeni danych w UE – jednolitego obszaru cyfrowego o skali, która umożliwi rozwój nowych produktów i usług w oparciu o dane oraz innowacje w tym zakresie. _________________ _________________ 58 COM (2018)0125. 58 COM (2018)0125. Poprawka 14 Wniosek dotyczący rozporządzenia Motyw 9 a (nowy) (9a)   Inicjatywa dotycząca internetu nowej generacji uruchomiona przez Komisję Europejską w 2017 r. powinna również stanowić podstawę do realizacji programu, ponieważ ma ona na celu stworzenie bardziej otwartego internetu z lepszymi usługami, bardziej inteligentnego, z większym zaangażowaniem i uczestnictwem, z uwzględnieniem możliwości technologicznych wynikających z postępów w różnych dziedzinach badań naukowych, rozszerzanego począwszy od nowej architektury sieci oraz infrastruktury opartej na oprogramowaniu po nowe koncepcje usług i aplikacji. Poprawka 15 Wniosek dotyczący rozporządzenia Motyw 10 (10)  Ogólnym celem programu powinno być wspieranie procesu cyfrowej transformacji przemysłu oraz propagowanie pełniejszego wykorzystania przemysłowego potencjału, jaki drzemie w polityce z zakresu innowacji, badań i rozwoju technologicznego, z korzyścią dla przedsiębiorstw i obywateli w całej Unii. Program należy sformułować w podziale na pięć celów szczegółowych odzwierciedlających najważniejsze obszary polityki, a mianowicie: obliczenia wielkiej skali, cyberbezpieczeństwo, sztuczna inteligencja, zaawansowane umiejętności cyfrowe oraz wdrażanie, optymalne wykorzystanie zdolności cyfrowych i interoperacyjność. We wszystkich tych obszarach program powinien również dążyć do skuteczniejszego skorelowania polityk na szczeblu Unii, państw członkowskich i regionów oraz do stworzenia puli zasobów prywatnych i przemysłowych w celu zwiększenia poziomu inwestycji i stopnia synergii. (10)  Ogólnym celem programu powinno być wspieranie procesu cyfrowej transformacji przemysłu oraz propagowanie pełniejszego wykorzystania przemysłowego potencjału, jaki drzemie w polityce z zakresu innowacji, badań i rozwoju technologicznego, a także unowocześnienie określonych sektorów interesu publicznego, z korzyścią dla przedsiębiorstw, zwłaszcza MŚP, i obywateli w całej Unii. Ponadto program powinien zwiększać konkurencyjność Unii i odporność jej gospodarki. Poprawka 16 Wniosek dotyczący rozporządzenia Motyw 10 a (nowy) (10a)   Konieczne jest wsparcie w pierwszej kolejności MŚP, które chcą korzystać z transformacji cyfrowej w procesach produkcyjnych. Badania naukowe i innowacje w sektorze cyfrowym pozwolą MŚP przyczyniać się do rozwoju gospodarki europejskiej przez efektywne wykorzystanie zasobów. Poprawka 17 Wniosek dotyczący rozporządzenia Motyw 10 b (nowy) (10b)  Program należy zorganizować wokół pięciu celów szczegółowych odzwierciedlających najważniejsze obszary polityki, którymi są: a) obliczenia wielkiej skali, b) sztuczna inteligencja i technologie rozproszonego rejestru, c) cyberbezpieczeństwo, d) zaawansowane umiejętności cyfrowe oraz e) wdrażanie, optymalne wykorzystanie zdolności cyfrowych i interoperacyjność. We wszystkich tych obszarach program powinien również dążyć do skuteczniejszego skorelowania polityk na szczeblu Unii, państw członkowskich i regionów oraz do stworzenia puli zasobów prywatnych i przemysłowych w celu zwiększenia poziomu inwestycji i stopnia synergii. Poprawka 18 Wniosek dotyczący rozporządzenia Motyw 10 c (nowy) (10c)  Oprócz ogólnego celu, jakim jest transformacja cyfrowa, program powinien przyczyniać się do osiągnięcia długoterminowych celów w zakresie bezpieczeństwa strategicznego przez budowanie zdolności i możliwości w Unii oraz priorytetowe traktowanie działań, które zwiększają potencjał strategiczny oraz ograniczają zależność od dostawców i produktów z państw trzecich, zapewniając w ten sposób konkurencyjność Unii w zakresie gospodarki i innowacji. Poprawka 19 Wniosek dotyczący rozporządzenia Motyw 11 (11)  Kluczową rolę w realizacji programu należy powierzyć centrom innowacji cyfrowych, które powinny wspierać przyswajanie na szeroką skalę zaawansowanych technologii cyfrowych przez przedsiębiorstwa, organizacje publiczne i środowiska akademickie. Sieć centrów innowacji cyfrowych powinna zapewniać jak najszerszy zasięg geograficzny w Europie59. Pierwsza grupa centrów innowacji cyfrowych zostanie wybrana na podstawie wniosków państw członkowskich, a następnie sieć ulegnie rozbudowie w drodze otwartej i konkurencyjnej procedury. Centra innowacji cyfrowych będą służyć jako punkty dostępu do najnowszych rozwiązań cyfrowych, w tym rozwiązań z zakresu obliczeń wielkiej skali (HPC), sztucznej inteligencji, cyberbezpieczeństwa oraz do innych istniejących innowacyjnych technologii takich jak kluczowe technologie prorozwojowe, dostępnych również w placówkach typu fab lab czy city lab. Pełnić one będą funkcję pojedynczych punktów kompleksowej obsługi zapewniających dostęp do sprawdzonych technologii o zweryfikowanej skuteczności i upowszechniających otwarte innowacje. Będą również świadczyć wsparcie w dziedzinie zaawansowanych umiejętności cyfrowych. Sieć centrów innowacji cyfrowych powinna również umożliwić uczestnictwo regionów najbardziej oddalonych w jednolitym rynku cyfrowym. (11)  Kluczową rolę w realizacji programu należy powierzyć europejskim centrom innowacji cyfrowych, które powinny wspierać przyswajanie na szeroką skalę zaawansowanych technologii cyfrowych przez przedsiębiorstwa, w tym MŚP, organizacje publiczne i środowiska akademickie. Sieć europejskich centrów innowacji cyfrowych powinna zapewniać jak najszerszy zasięg geograficzny w Europie59. Pierwsza grupa europejskich centrów innowacji cyfrowych zostanie wybrana na podstawie wniosków państw członkowskich, a następnie sieć ulegnie rozbudowie w drodze otwartej, przejrzystej i konkurencyjnej procedury. Europejskie centra innowacji cyfrowych będą służyć jako punkty dostępu do najnowszych rozwiązań cyfrowych, w tym rozwiązań z zakresu obliczeń wielkiej skali (HPC), sztucznej inteligencji, cyberbezpieczeństwa oraz do innych istniejących innowacyjnych technologii takich jak kluczowe technologie prorozwojowe, dostępnych również w placówkach typu fab lab czy city lab. Pełnić one będą funkcję punktów kompleksowej obsługi zapewniających dostęp do sprawdzonych technologii o zweryfikowanej skuteczności i upowszechniających otwarte innowacje. Będą również świadczyć wsparcie w dziedzinie zaawansowanych umiejętności cyfrowych. Sieć europejskich centrów innowacji cyfrowych powinna również umożliwić uczestnictwo regionów najbardziej oddalonych w jednolitym rynku cyfrowym i wspierać transformację cyfrową w krajach i na terytoriach zamorskich. __________________ __________________ 59 Jak wskazano w komunikacie „Cyfryzacja europejskiego przemysłu” (COM(2016)0180). 59 Jak wskazano w komunikacie „Cyfryzacja europejskiego przemysłu” (COM(2016)0180). Poprawka 20 Wniosek dotyczący rozporządzenia Motyw 11 a (nowy) (11a)  Aby osiągnąć synergie między inwestycjami w ramach tego programu a unijnymi inwestycjami w zakresie badań naukowych i rozwoju, w szczególności realizowanymi w ramach programu „Horyzont Europa”, europejskie centra innowacji cyfrowych powinny działać jako platforma łącząca podmioty z sektora przemysłu, przedsiębiorstwa i organy administracji, które potrzebują nowych rozwiązań technologicznych, z przedsiębiorstwami, w szczególności z przedsiębiorstwami typu start-up i MŚP, które mają gotowe rozwiązania rynkowe. Poprawka 21 Wniosek dotyczący rozporządzenia Motyw 11 b (nowy) (11b)  Planowania, rozwoju oraz udzielania zamówień publicznych w ramach programu należy dokonywać z myślą o zwiększeniu zdolności i konkurencyjności Unii w perspektywie średnio- i długoterminowej. Priorytetowo należy traktować działania, które zwiększają potencjał strategiczny i konkurencyjność Unii oraz zmierzają do ograniczenia zależności od dostawców i produktów z państw trzecich. Udział państw trzecich w osiąganiu celów szczegółowych programu powinien być zatem zależny od wkładu, jaki te państwa mogłyby wnieść na rzecz Unii. Poprawka 22 Wniosek dotyczący rozporządzenia Motyw 12 (12)  Program powinien być realizowany za pośrednictwem projektów rozwijających podstawowe zdolności cyfrowe i wspierających ich szerokie zastosowanie. Realizacja powinna być współfinansowana przez państwa członkowskie i, w razie potrzeby, przez sektor prywatny. Powinno to w szczególności wiązać się z koniecznością osiągnięcia masy krytycznej w zamówieniach publicznych, aby uzyskać lepszy stosunek jakości do ceny oraz zagwarantować, że dostawcy w Europie utrzymają się w czołówce postępu technologicznego. (12)  Program powinien być realizowany za pośrednictwem projektów rozwijających podstawowe zdolności cyfrowe i wspierających strategiczną autonomię Unii. W tym celu program powinien mieć zapewniony budżet UE w wysokości co najmniej 9,2 mld EUR, uzupełniony w drodze współfinansowania przez państwa członkowskie lub przez sektor prywatny. Powinno to w szczególności wiązać się z koniecznością osiągnięcia masy krytycznej w zamówieniach publicznych, aby uzyskać lepszy stosunek jakości do ceny oraz zagwarantować, że dostawcy w Europie dołączą do czołówki postępu technologicznego. Poprawka 23 Wniosek dotyczący rozporządzenia Motyw 14 (14)  Działania realizowane w ramach programu należy wykorzystywać w sposób proporcjonalny w celu wyeliminowania niedoskonałości rynku lub poprawy niekorzystnych warunków inwestycyjnych, przy czym nie powinny one pokrywać się z finansowaniem społecznościowym lub prywatnym, powinny natomiast wnosić wyraźną unijną wartość dodaną. (14)  Działania realizowane w ramach programu należy wykorzystywać w sposób proporcjonalny w celu wzmocnienia i rozszerzenia bazy cyfrowej Unii, radzenia sobie z głównymi wyzwaniami społecznymi, dalszego zwiększania unijnych cyfrowych kompetencji przemysłowych, a także wyeliminowania niedoskonałości rynku lub poprawy niekorzystnych warunków inwestycyjnych, przy czym nie powinny one pokrywać się z finansowaniem społecznościowym lub prywatnym, powinny natomiast wnosić wyraźną unijną wartość dodaną. Poprawka 24 Wniosek dotyczący rozporządzenia Motyw 15 (15)  W celu osiągnięcia maksymalnej elastyczności w całym okresie realizacji programu i wygenerowania synergii między jego elementami składowymi realizacja każdego z celów szczegółowych może przebiegać za pośrednictwem wszystkich instrumentów dostępnych w ramach rozporządzenia finansowego. Stosowanym mechanizmem realizacji programu będzie zarządzanie bezpośrednie oraz zarządzanie pośrednie, w przypadku gdy zaistnieje konieczność połączenia finansowania unijnego z innymi źródłami finansowania lub gdy na potrzeby wykonania programu wymagane będzie utworzenie wspólnie zarządzanych struktur. (15)  W celu osiągnięcia maksymalnej elastyczności w całym okresie realizacji programu i wygenerowania synergii między jego elementami składowymi realizacja każdego z celów szczegółowych może przebiegać za pośrednictwem wszystkich instrumentów dostępnych w ramach rozporządzenia finansowego. Stosowanym mechanizmem realizacji programu będzie zarządzanie bezpośrednie oraz zarządzanie pośrednie, w przypadku gdy zaistnieje konieczność połączenia finansowania unijnego z innymi źródłami finansowania lub gdy na potrzeby wykonania programu wymagane będzie utworzenie wspólnie zarządzanych struktur. W przypadkach zarządzania pośredniego Komisja zapewni utrzymanie i respektowanie norm jakości i bezpieczeństwa niezbędnych do bezpośredniego zarządzania programem. Poprawka 25 Wniosek dotyczący rozporządzenia Motyw 16 (16)  Potencjał w zakresie obliczeń wielkiej skali i powiązanego przetwarzania danych, jakim dysponuje Unia, powinien umożliwić szersze wykorzystanie obliczeń wielkiej skali w przemyśle i, ogólniej, w obszarach interesu publicznego, aby wykorzystać niepowtarzalne szanse, jakie superkomputery stwarzają dla społeczeństwa w obszarach takich jak opieka zdrowotna, środowisko i bezpieczeństwo, jak również konkurencyjność przemysłu, a zwłaszcza małych i średnich przedsiębiorstw. (16)  Potencjał w zakresie obliczeń wielkiej skali i powiązanego przetwarzania i przechowywania danych, jakim dysponuje Unia, powinien umożliwić szersze wykorzystanie obliczeń wielkiej skali w przemyśle i, ogólniej, w obszarach interesu publicznego, aby wykorzystać niepowtarzalne szanse, jakie superkomputery stwarzają dla społeczeństwa w obszarach takich jak opieka zdrowotna, środowisko i bezpieczeństwo, jak również konkurencyjność przemysłu, a zwłaszcza małych i średnich przedsiębiorstw. Unia musi nabyć światowej klasy superkomputery, zabezpieczyć swój system dostaw oraz udostępnić usługi na potrzeby symulacji, wizualizacji i tworzenia prototypów przy jednoczesnym dopilnowaniu, aby system HPC był zgodny z wartościami i zasadami Unii. Poprawka 26 Wniosek dotyczący rozporządzenia Motyw 17 (17)  Poparcie dla interwencji Unii w tym obszarze wyraziły Rada60 i Parlament Europejski61. Ponadto w 2017 r. dziewięć państw członkowskich podpisało deklarację w sprawie EuroHPC62 – wielostronne porozumienie międzyrządowe, w którym zobowiązały się one do współpracy z Komisją przy budowie i wdrażaniu najnowocześniejszej infrastruktury HPC i systemów przetwarzania danych w Europie, które miałyby być dostępne w całej Unii dla społeczności naukowej oraz partnerów publicznych i prywatnych. (17)  Poparcie dla interwencji Unii w tym obszarze wyraziły Rada60 i Parlament Europejski61. Ponadto w 2017 r. dziewięć państw członkowskich podpisało deklarację w sprawie EuroHPC62 – wielostronne porozumienie międzyrządowe, w którym zobowiązały się one do współpracy z Komisją przy budowie i wdrażaniu najnowocześniejszej infrastruktury HPC i systemów przetwarzania danych w Europie, które miałyby być dostępne w całej Unii dla społeczności naukowej oraz partnerów publicznych i prywatnych, a także wzmacniałyby unijną wartość dodaną. __________________ __________________ 60 60 61 61 62 62 Poprawka 27 Wniosek dotyczący rozporządzenia Motyw 18 (18)  Jeżeli chodzi o realizację celu szczegółowego w zakresie obliczeń wielkiej skali, za najwłaściwszy mechanizm realizacji uznano wspólne przedsięwzięcie, które powinno w szczególności koordynować krajowe i unijne strategie i inwestycje w odniesieniu do infrastruktury na potrzeby obliczeń wielkiej skali oraz działalności badawczo-rozwojowej, łączyć zasoby finansowe pochodzące ze źródeł publicznych i prywatnych oraz chronić gospodarcze i strategiczne interesy Unii63. Ponadto ośrodki kompetencji HPC w państwach członkowskich będą świadczyć usługi z zakresu obliczeń wielkiej skali na rzecz przemysłu, środowiska akademickiego i administracji publicznych. (18)  Jeżeli chodzi o realizację celu szczegółowego w zakresie obliczeń wielkiej skali, za najwłaściwszy mechanizm realizacji uznano wspólne przedsięwzięcie, które powinno w szczególności koordynować krajowe i unijne strategie i inwestycje w odniesieniu do infrastruktury na potrzeby obliczeń wielkiej skali oraz działalności badawczo-rozwojowej, łączyć zasoby finansowe pochodzące ze źródeł publicznych i prywatnych oraz chronić gospodarcze i strategiczne interesy Unii63. Ponadto ośrodki kompetencji HPC w państwach członkowskich będą świadczyć usługi z zakresu obliczeń wielkiej skali na rzecz przemysłu, w tym MŚP i przedsiębiorstw typu start-up, środowiska akademickiego i administracji publicznych z siedzibą w Unii. __________________ __________________ 63 Ocena skutków towarzysząca dokumentowi „Wniosek dotyczący rozporządzenia Rady w sprawie ustanowienia Wspólnego Przedsięwzięcia EuroHPC” (https://ec.europa.eu/digital-single-market/en/news/proposal-council-regulation-establishing-eurohpc-joint-undertaking-impact-assessment) 63 Ocena skutków towarzysząca dokumentowi „Wniosek dotyczący rozporządzenia Rady w sprawie ustanowienia Wspólnego Przedsięwzięcia EuroHPC” (https://ec.europa.eu/digital-single-market/en/news/proposal-council-regulation-establishing-eurohpc-joint-undertaking-impact-assessment) Poprawka 28 Wniosek dotyczący rozporządzenia Motyw 19 (19)  Rozwijanie zdolności w zakresie sztucznej inteligencji stanowi kluczowy czynnik wspierający proces transformacji cyfrowej sektora publicznego i gospodarki. Coraz więcej autonomicznych robotów znajduje zastosowanie w fabrykach, operacjach głębinowych, domach, miastach i szpitalach. Komercyjne platformy wykorzystujące sztuczną inteligencję przeszły od fazy testów do etapu praktycznych zastosowań w obszarze opieki zdrowotnej i środowiska; wszyscy najwięksi producenci samochodów opracowują samochody autonomiczne, a techniki uczenia się maszyn stanowią nieodłączny aspekt wszystkich głównych platform internetowych i zastosowań wykorzystujących duże zbiory danych. (19)  Rozwijanie zdolności w zakresie sztucznej inteligencji stanowi kluczowy czynnik wspierający proces transformacji cyfrowej sektora publicznego i gospodarki. Coraz więcej autonomicznych robotów znajduje zastosowanie w fabrykach, operacjach głębinowych, domach, miastach i szpitalach. Komercyjne platformy wykorzystujące sztuczną inteligencję przeszły od fazy testów do etapu praktycznych zastosowań w obszarze opieki zdrowotnej i środowiska; wszyscy najwięksi producenci samochodów opracowują samochody autonomiczne, a techniki uczenia się maszyn stanowią nieodłączny aspekt wszystkich głównych platform internetowych i zastosowań wykorzystujących duże zbiory danych. Aby stworzyć najlepsze warunki ramowe dla tych nowych technologii w Europie, Unia musi dodać zasadę innowacyjności do procesu kształtowania polityki. Poprawka 29 Wniosek dotyczący rozporządzenia Motyw 19 a (nowy) (19a)   W rezolucji z dnia 1 czerwca 2017 r. w sprawie cyfryzacji europejskiego przemysłu Parlament Europejski wskazał na wpływ barier językowych na przemysł i jego cyfryzację. W tym kontekście zasadnicze znaczenie dla zachowania różnorodności językowej, zapewnienia włączenia społecznego i umożliwienia komunikacji między człowiekiem a człowiekiem oraz między człowiekiem a maszyną ma opracowanie technologii językowych na dużą skalę opartych na sztucznej inteligencji, takich jak tłumaczenie maszynowe, rozpoznawanie mowy, analiza dużych zbiorów danych tekstowych, a także systemów dialogu i odpowiedzi na pytania. Poprawka 30 Wniosek dotyczący rozporządzenia Motyw 19 b (nowy) (19b)  Coraz szybszy rozwój samouczących się robotów i sztucznej inteligencji oraz ich zdolność do pomnażania wiedzy i uczenia się treści w ciągu kilku sekund utrudniają przewidywanie jakiegokolwiek etapu ich rozwoju do chwili zakończenia programu w 2027 r. W związku z tym Komisja powinna zwrócić szczególną uwagę na ten szybki rozwój cyfrowy oraz, w stosownych przypadkach, szybko dostosować cele programu prac. Poprawka 31 Wniosek dotyczący rozporządzenia Motyw 19 c (nowy) (19c)  W świetle rosnącego zapotrzebowania przemysłu europejskiego na rozwiązania z zakresu robotyki opartej na sztucznej inteligencji oraz znaczenia, jakie ma zapobieżenie powstaniu znacznej luki inwestycyjnej w tej dziedzinie, cele programu dotyczące sztucznej inteligencji powinny obejmować robotykę wykorzystującą sztuczną inteligencję. Poprawka 32 Wniosek dotyczący rozporządzenia Motyw 19 d (nowy) (19d)  Produkty i usługi oparte na sztucznej inteligencji powinny być przyjazne dla użytkownika, domyślnie spełniać wymogi przepisów prawa oraz zapewniać konsumentom większy wybór i więcej informacji, w szczególności na temat jakości produktów i usług. Poprawka 33 Wniosek dotyczący rozporządzenia Motyw 20 (20)  Dostępność dużych zbiorów danych oraz zaplecza testowego i doświadczalnego ma zasadnicze znaczenie dla rozwoju sztucznej inteligencji. (20)  Dostępność dużych zbiorów danych oraz zaplecza testowego i doświadczalnego, gwarantujących pewność na rynku wewnętrznym w przypadku stosowania sztucznej inteligencji, oraz dostęp do eksploracji danych, w tym tekstowych, mają zasadnicze znaczenie dla rozwoju sztucznej inteligencji, w tym technologii językowych. Poprawka 34 Wniosek dotyczący rozporządzenia Motyw 20 a (nowy) (20a)   W dniu 25 kwietnia 2018 r. Komisja zobowiązała się do zaproponowania europejskiego podejścia obejmującego opracowanie projektu wytycznych dotyczących sztucznej inteligencji we współpracy z zainteresowanymi stronami w ramach sojuszu na rzecz sztucznej inteligencji, grupy ekspertów ds. sztucznej inteligencji, w celu rozwoju w Europie zastosowań i przedsiębiorstw opierających się na sztucznej inteligencji. Poprawka 35 Wniosek dotyczący rozporządzenia Motyw 21 (21)  W rezolucji z dnia 1 czerwca 2017 r. w sprawie cyfryzacji europejskiego przemysłu64 Parlament Europejski podkreślił znaczenie wspólnego europejskiego podejścia do cyberbezpieczeństwa, uznając potrzebę podnoszenia świadomości, i uznał konieczność zapewnienia cyberodporności za podstawowy obowiązek liderów biznesu, a także krajowych i europejskich decydentów zajmujących się polityką przemysłową i bezpieczeństwem. (21)  W rezolucji z dnia 1 czerwca 2017 r. w sprawie cyfryzacji europejskiego przemysłu64 Parlament Europejski podkreślił znaczenie wspólnego europejskiego podejścia do cyberbezpieczeństwa, uznając potrzebę podnoszenia świadomości, i uznał konieczność zapewnienia cyberodporności za podstawowy obowiązek liderów biznesu, a także krajowych i europejskich decydentów zajmujących się polityką przemysłową i bezpieczeństwem, odnosząc się w podobnym tonie do uwzględniania bezpieczeństwa i ochrony prywatności już na etapie projektowania i jako opcji domyślnej. __________________ __________________ 64 Dokument (sygn. A8-0183/2017) dostępny pod adresem: http://www.europarl.europa.eu/sides/getDoc.do?pubRef=-//EP//TEXT+TA+P8-TA-2017-0240+0+DOC+XML+V0//PL 64 Dokument (sygn. A8-0183/2017) dostępny pod adresem: http://www.europarl.europa.eu/sides/getDoc.do?pubRef=-//EP//TEXT+TA+P8-TA-2017-0240+0+DOC+XML+V0//PL Poprawka 36 Wniosek dotyczący rozporządzenia Motyw 22 (22)  Cyberbezpieczeństwo jest wyzwaniem dla całej Unii, któremu nie da się już sprostać za pomocą fragmentarycznych inicjatyw krajowych. Potencjał Europy w zakresie cyberbezpieczeństwa należy wzmocnić, aby zapewnić jej niezbędną zdolność do ochrony swoich obywateli i przedsiębiorstw przed zagrożeniami dla cyberbezpieczeństwa. Ponadto konsumentów należy chronić, gdy korzystają z produktów łączących się z internetem, które podatne są na ataki hakerskie i mogą zagrażać ich bezpieczeństwu. Cel ten należy osiągnąć we współpracy z państwami członkowskimi i sektorem prywatnym poprzez opracowywanie projektów wzmacniających europejski potencjał w zakresie cyberbezpieczeństwa i gwarantujących wdrożenie na szeroką skalę najnowszych rozwiązań w dziedzinie cyberbezpieczeństwa w całej gospodarce oraz zapewnienie koordynacji między tymi projektami, jak również poprzez gromadzenie kompetencji w tej dziedzinie w celu zapewnienia masy krytycznej i doskonałości. (22)  Cyberbezpieczeństwo jest wyzwaniem dla całej Unii, któremu nie da się już sprostać za pomocą fragmentarycznych inicjatyw krajowych. Potencjał Europy w zakresie cyberbezpieczeństwa należy wzmocnić, aby zapewnić jej niezbędną zdolność do ochrony obywateli, organów administracji publicznej i przedsiębiorstw przed zagrożeniami dla cyberbezpieczeństwa. Ponadto konsumentów należy chronić, gdy korzystają z produktów łączących się z internetem, które podatne są na ataki hakerskie i mogą zagrażać ich bezpieczeństwu. Cel ten należy osiągnąć we współpracy z państwami członkowskimi i sektorem prywatnym poprzez opracowywanie projektów wzmacniających europejski potencjał w zakresie cyberbezpieczeństwa i gwarantujących wdrożenie na szeroką skalę najnowszych rozwiązań w dziedzinie cyberbezpieczeństwa w całej gospodarce oraz zapewnienie koordynacji między tymi projektami, jak również poprzez gromadzenie kompetencji w tej dziedzinie w celu zapewnienia masy krytycznej i doskonałości. Poprawka 37 Wniosek dotyczący rozporządzenia Motyw 23 (23)  We wrześniu 2017 r. Komisja przedstawiła pakiet inicjatyw65 definiujących kompleksowe unijne podejście do cyberbezpieczeństwa, mających na celu zwiększenie zdolności Europy do skutecznego reagowania na cyberataki i zagrożenia dla cyberbezpieczeństwa oraz podnoszenia potencjału technologicznego i przemysłowego w tej dziedzinie. (23)  We wrześniu 2017 r. Komisja przedstawiła pakiet inicjatyw65 definiujących kompleksowe unijne podejście do cyberbezpieczeństwa, mających na celu zwiększenie zdolności Europy do skutecznego reagowania na cyberataki i zagrożenia dla cyberbezpieczeństwa, zwiększenia cyberodporności oraz podnoszenia potencjału technologicznego i przemysłowego w tej dziedzinie. _________________ _________________ 65 https://ec.europa.eu/digital-single-market/en/policies/cybersecurity 65 https://ec.europa.eu/digital-single-market/en/policies/cybersecurity Poprawka 38 Wniosek dotyczący rozporządzenia Motyw 23 a (nowy) (23a)  Rozwiązania w zakresie cyberbezpieczeństwa powinny co do zasady obejmować standardy bezpieczeństwa i ochrony jako podstawowe parametry projektowe zgodnie z najnowocześniejszymi dostępnymi technologiami, a także zgodnie z zasadą uwzględniania bezpieczeństwa na etapie projektowania i zasadą bezpieczeństwa jako opcji domyślnej. Poprawka 39 Wniosek dotyczący rozporządzenia Motyw 24 (24)  Zaufanie jest warunkiem koniecznym funkcjonowania jednolitego rynku cyfrowego. Technologie z zakresu cyberbezpieczeństwa, takie jak tożsamości cyfrowe, kryptografia czy wykrywanie włamań, oraz ich zastosowanie w dziedzinach takich jak finanse, przemysł 4.0, energia, transport, opieka zdrowotna lub administracja elektroniczna mają zasadnicze znaczenie dla zagwarantowania bezpieczeństwa i zaufania obywateli, administracji publicznych i przedsiębiorstw w związku z ich obecnością w internecie oraz realizowanymi przez nich transakcjami internetowymi. (24)  Zaufanie jest warunkiem koniecznym funkcjonowania jednolitego rynku cyfrowego. Technologie z zakresu cyberbezpieczeństwa, takie jak technologia rozproszonego rejestru, tożsamości cyfrowe, kryptografia, szyfrowanie czy wykrywanie włamań, oraz ich zastosowanie w dziedzinach takich jak finanse, przemysł 4.0, logistyka, energia, transport, turystyka, opieka zdrowotna lub administracja elektroniczna mają zasadnicze znaczenie dla zagwarantowania bezpieczeństwa, przejrzystości działania i zaufania obywateli, administracji publicznych i przedsiębiorstw w związku z ich obecnością w internecie, w tym na platformach 5G, oraz realizowanymi przez nich transakcjami internetowymi. Poprawka 40 Wniosek dotyczący rozporządzenia Motyw 25 (25)  Rada Europejska w swoich konkluzjach z dnia 19 października 2017 r. podkreśliła, że do pomyślnego stworzenia cyfrowej Europy Unia potrzebuje w szczególności rynków pracy, systemów szkoleń i kształcenia, które są dostosowane do potrzeb ery cyfrowej, oraz że istnieje potrzeba inwestowania w umiejętności cyfrowe, aby wzmocnić pozycję wszystkich obywateli Unii i zapewnić im kompetencje niezbędne do prawidłowego funkcjonowania w epoce cyfrowej. (25)  Rada Europejska w swoich konkluzjach z dnia 19 października 2017 r. podkreśliła, że do pomyślnego stworzenia cyfrowej Europy Unia potrzebuje w szczególności rynków pracy, systemów szkoleń i kształcenia, które są dostosowane do potrzeb ery cyfrowej, oraz że istnieje potrzeba inwestowania w rozwijanie umiejętności cyfrowych i udoskonalanie kultury informatycznej, aby wzmocnić pozycję wszystkich obywateli Unii i zapewnić im kompetencje niezbędne do prawidłowego funkcjonowania w epoce cyfrowej dzięki zintegrowanemu podejściu. Poprawka 41 Wniosek dotyczący rozporządzenia Motyw 26 a (nowy) (26a)   Mając na uwadze potrzebę całościowego podejścia, w programie należy również uwzględnić takie obszary jak włączenie społeczne, kwalifikacje, szkolenia i specjalizacja, które oprócz zaawansowanych umiejętności cyfrowych mają decydujące znaczenie dla tworzenia wartości dodanej w społeczeństwie opartym na wiedzy. Poprawka 42 Wniosek dotyczący rozporządzenia Motyw 27 (27)  W rezolucji z dnia 1 czerwca 2017 r. w sprawie cyfryzacji europejskiego przemysłu67 Parlament Europejski stwierdził, że kształcenie, szkolenie i uczenie się przez całe życie stanowią podstawę spójności społecznej w społeczeństwie cyfrowym. (27)  W rezolucji z dnia 1 czerwca 2017 r. w sprawie cyfryzacji europejskiego przemysłu67 Parlament Europejski stwierdził, że kształcenie, szkolenie i uczenie się przez całe życie stanowią podstawę spójności społecznej w społeczeństwie cyfrowym. Ponadto wystąpił o włączanie perspektywy płci do wszystkich inicjatyw cyfrowych, podkreślając potrzebę zajęcia się poważnymi różnicami w traktowaniu kobiet i mężczyzn w sektorze ICT, ponieważ jest to niezbędne dla zapewnienia długoterminowego wzrostu gospodarczego i dobrobytu w Europie. __________________ __________________ 67 Dokument (sygn. A8-0183/2017) dostępny pod adresem: http://www.europarl.europa.eu/sides/getDoc.do?pubRef=-//EP//TEXT+TA+P8-TA-2017-0240+0+DOC+XML+V0//PL 67 Dokument (sygn. A8-0183/2017) dostępny pod adresem: http://www.europarl.europa.eu/sides/getDoc.do?pubRef=-//EP//TEXT+TA+P8-TA-2017-0240+0+DOC+XML+V0//PL Poprawka 43 Wniosek dotyczący rozporządzenia Motyw 27 a (nowy) (27a)  W rezolucji z dnia 28 kwietnia 2016 r. w sprawie równości płci i wzmocnienia pozycji kobiet w epoce cyfrowej Parlament Europejski podkreślił potrzebę gromadzenia segregowanych według kryterium płci danych dotyczących wykorzystania ICT oraz opracowania celów, wskaźników i poziomów referencyjnych z myślą o śledzeniu postępów w rozszerzaniu dostępu kobiet do ICT oraz promowania najlepszych praktyk w tym zakresie wśród przedsiębiorstw. Poprawka 44 Wniosek dotyczący rozporządzenia Motyw 27 b (nowy) (27b)  W rezolucji z dnia 19 stycznia 2016 r. „W kierunku aktu o jednolitym rynku cyfrowym” Parlament Europejski w pełni poparł kulturę przedsiębiorczości cyfrowej wśród kobiet, podobnie jak integrację i udział kobiet w społeczeństwie informacyjnymi, oraz zachęcał do ich rozwijania. Poprawka 45 Wniosek dotyczący rozporządzenia Motyw 28 (28)  Zaawansowane technologie cyfrowe wspierane w ramach niniejszego programu, takie jak obliczenia wielkiej skali, cyberbezpieczeństwo i sztuczna inteligencja, są już na tyle dojrzałe, że etap badań można w ich przypadku uznać za ukończony i może nastąpić przejście do fazy ich wdrożenia i ekspansji w skali całej Unii. Wdrożenie tych technologii wymaga reakcji Unii – podobnie jak kwestia związanych z nimi umiejętności. Możliwości szkoleniowe w zakresie zaawansowanych umiejętności cyfrowych należy rozwijać, zwiększać i udostępniać w całej UE. Ich brak mógłby zakłócić sprawne wdrażanie zaawansowanych technologii cyfrowych i osłabić ogólną konkurencyjność unijnej gospodarki. Działania wspierane w ramach niniejszego programu stanowią uzupełnienie działań wspieranych przez EFS, EFRR i program „Horyzont Europa”. (28)  Zaawansowane technologie cyfrowe wspierane w ramach niniejszego programu, takie jak obliczenia wielkiej skali, cyberbezpieczeństwo, przetwarzanie w chmurze, ochrona danych, zarządzanie informacjami i sztuczna inteligencja, są już na tyle dojrzałe, że etap badań można w ich przypadku uznać za ukończony i może nastąpić przejście do fazy ich wdrożenia i ekspansji w skali całej Unii. Wdrożenie tych technologii wymaga reakcji Unii – podobnie jak kwestia związanych z nimi umiejętności. Możliwości kształcenia i szkolenia w zakresie zaawansowanych umiejętności cyfrowych należy rozwijać, zwiększać i udostępniać w całej UE. Ich brak mógłby zakłócić sprawne wdrażanie zaawansowanych technologii cyfrowych i osłabić ogólną konkurencyjność unijnej gospodarki. Działania wspierane w ramach niniejszego programu stanowią uzupełnienie działań wspieranych przez EFS, EFRR, program Erasmus i program „Horyzont Europa”. Poprawka 46 Wniosek dotyczący rozporządzenia Motyw 29 (29)  Unowocześnienie administracji publicznej i usług publicznych za pomocą narzędzi cyfrowych ma zasadnicze znaczenie dla zmniejszenia obciążeń administracyjnych spoczywających na przedsiębiorstwach i ogóle obywateli dzięki uczynieniu ich kontaktów z organami publicznymi szybszymi, dogodniejszymi i mniej kosztownymi, jak również odgrywa istotną rolę w podnoszeniu efektywności i jakości usług świadczonych na rzecz obywateli i przedsiębiorstw. Ponieważ szereg usług świadczonych w interesie publicznymi ma już wymiar unijny, wsparcie ich wdrażania i uruchamiania na poziomie Unii powinno zapewnić obywatelom i przedsiębiorstwom możliwość czerpania korzyści z dostępu do wysokiej jakości usług cyfrowych w całej Europie. (29)  Unowocześnienie administracji publicznej i usług publicznych za pomocą narzędzi cyfrowych ma zasadnicze znaczenie dla zmniejszenia obciążeń administracyjnych spoczywających na obywatelach i na przemyśle dzięki uczynieniu ich kontaktów z organami publicznymi szybszymi, dogodniejszymi i mniej kosztownymi, jak również odgrywa istotną rolę w podnoszeniu efektywności, przejrzystości i jakości usług świadczonych na rzecz obywateli i przedsiębiorstw, a jednocześnie sprawia, że zwiększa się efektywność wydatków publicznych. Ponieważ szereg usług świadczonych w interesie publicznymi ma już wymiar unijny, wsparcie ich wdrażania i uruchamiania na poziomie Unii może zapewnić obywatelom i przedsiębiorstwom możliwość czerpania korzyści z dostępu do wysokiej jakości wielojęzycznych usług cyfrowych w całej Europie. Ważne jest również, by usługi te były dostępne dla osób niepełnosprawnych. Poprawka 47 Wniosek dotyczący rozporządzenia Motyw 29 a (nowy) (29a)   Cyfryzacja może usprawnić i ułatwić wolny od barier dostęp dla wszystkich, w tym osób starszych, osób o ograniczonej możliwości poruszania się lub osób niepełnosprawnych oraz osób mieszkających na obszarach oddalonych lub wiejskich. Poprawka 48 Wniosek dotyczący rozporządzenia Motyw 30 (30)  Transformacja cyfrowa obszarów interesu publicznego, takich jak opieka zdrowotna68, mobilność, wymiar sprawiedliwości, monitoring Ziemi/środowiska, kształcenie i kultura, wymaga kontynuacji i rozbudowy infrastruktury usług cyfrowych, która umożliwia bezpieczną transgraniczną wymianę danych i sprzyja rozwojowi poszczególnych państw. Koordynacja tej infrastruktury w oparciu o niniejsze rozporządzenie w najskuteczniejszy sposób pozwala stworzyć warunki sprzyjające wykorzystaniu zaistniałych synergii. (30)  Transformacja cyfrowa obszarów interesu publicznego, takich jak opieka zdrowotna68, mobilność, wymiar sprawiedliwości, monitoring Ziemi/środowiska, bezpieczeństwo, redukcja emisji dwutlenku węgla, infrastruktura energetyczna, kształcenie, szkolenie i kultura, wymaga kontynuacji, modernizacji i rozbudowy infrastruktury usług cyfrowych, która umożliwia bezpieczną transgraniczną i wielojęzyczną wymianę danych oraz informacji i sprzyja rozwojowi poszczególnych państw. Koordynacja tej infrastruktury w oparciu o niniejsze rozporządzenie w najskuteczniejszy sposób pozwala stworzyć warunki sprzyjające wykorzystaniu zaistniałych synergii i zapewnieniu komplementarności. Transformacja cyfrowa powinna jednak uwzględniać fakt, że niektórzy obywatele nie biorą w niej udziału – z różnych powodów – i należy wspierać sieci, aby nadal informować tych obywateli, pomagając im zachować pełne prawa i uczestniczyć w wypełnianiu wszystkich obowiązków społecznych i obywatelskich. _________________ _________________ 68 http://ec.europa.eu/newsroom/dae/document.cfm?doc_id=51628 68 http://ec.europa.eu/newsroom/dae/document.cfm?doc_id=51628 Poprawka 49 Wniosek dotyczący rozporządzenia Motyw 30 a (nowy) (30a)   Transformacja cyfrowa w tym sektorze musi zatem w każdych okolicznościach umożliwiać obywatelom Unii dostęp do ich danych osobowych, korzystanie z nich i zarządzanie nimi w bezpieczny sposób w wymiarze transgranicznym, niezależnie od miejsca, w którym sami przebywają, i od miejsca, w którym znajdują się dane. Poprawka 50 Wniosek dotyczący rozporządzenia Motyw 30 b (nowy) (30b)   Wdrażanie zaawansowanych technologii w obszarach interesu publicznego, takich jak edukacja, i dostęp do nich również wymagają szkolenia w zakresie umiejętności niezbędnych do korzystania z tych technologii. Dlatego też cele określone w celu szczegółowym nr 8 powinny również obejmować programy szkoleniowe dla osób, które będą korzystać z zaawansowanych technologii. Poprawka 51 Wniosek dotyczący rozporządzenia Motyw 32 (32)  Modernizacja europejskich administracji publicznych stanowi jeden z zasadniczych priorytetów w dążeniu do udanego wdrożenia strategii jednolitego rynku cyfrowego. W śródokresowej ocenie tej strategii podkreślono potrzebę intensyfikacji transformacji administracji publicznych oraz konieczność zapewnienia obywatelom łatwego, zaufanego i bezproblemowego dostępu do usług publicznych. (32)  Modernizacja europejskich administracji publicznych stanowi jeden z zasadniczych priorytetów w dążeniu do udanego wdrożenia strategii jednolitego rynku cyfrowego. W śródokresowej ocenie tej strategii podkreślono potrzebę intensyfikacji transformacji administracji publicznych oraz konieczność zapewnienia obywatelom łatwego, zaufanego, bezpiecznego, bezproblemowego i integracyjnego dostępu do usług publicznych. Poprawka 52 Wniosek dotyczący rozporządzenia Motyw 33 (33)  Z rocznej analizy wzrostu gospodarczego opublikowanej przez Komisję w 201769 wynika, że jakość europejskich administracji publicznych ma bezpośredni wpływ na otoczenie gospodarcze i w związku z tym ma zasadnicze znaczenie dla stymulowania produktywności, konkurencyjności, współpracy gospodarczej, wzrostu gospodarczego i zatrudnienia. Wydajna i przejrzysta administracja publiczna oraz skuteczny system wymiaru sprawiedliwości są w szczególności niezbędne, by wspierać wzrost gospodarczy i zapewniać przedsiębiorstwom oraz obywatelom usługi wysokiej jakości. (33)  Z rocznej analizy wzrostu gospodarczego opublikowanej przez Komisję w 2017 r.69 wynika, że jakość europejskich administracji publicznych ma bezpośredni wpływ na otoczenie gospodarcze i w związku z tym ma zasadnicze znaczenie dla stymulowania produktywności, konkurencyjności, współpracy gospodarczej, zrównoważonego wzrostu gospodarczego, zatrudnienia i wysokiej jakości pracy. Wydajna i przejrzysta administracja publiczna oraz skuteczny system wymiaru sprawiedliwości są w szczególności niezbędne, by wspierać wzrost gospodarczy i zapewniać przedsiębiorstwom oraz obywatelom usługi wysokiej jakości. __________________ __________________ 69 COM(2016)0725. 69 COM(2016)0725. Poprawka 53 Wniosek dotyczący rozporządzenia Motyw 34 (34)  Interoperacyjność europejskich usług użyteczności publicznej dotyczy wszystkich szczebli administracji: unijnego, krajowego, regionalnego i lokalnego. Interoperacyjność, oprócz eliminowania barier dla funkcjonowania jednolitego rynku, ułatwia udaną realizację polityki i oferuje duże możliwości unikania transgranicznych barier elektronicznych, przyczyniając się dodatkowo do tworzenia nowych wspólnych usług publicznych na szczeblu Unii lub do konsolidacji procesu ich rozwijania. W celu wyeliminowania rozdrobnienia europejskich usług, wsparcia podstawowych wolności oraz wzajemnego uznawania rozwiązań na poziomie operacyjnym w UE należy propagować całościowe, międzysektorowe podejście do interoperacyjności w sposób, który jest najskuteczniejszy i w największym stopniu uwzględnia potrzeby użytkowników końcowych. Oznacza to, że interoperacyjność należy rozumieć w szerokim sensie, jako zjawisko łączące w sobie różnorodne aspekty, od technicznego po prawny, i obejmujące elementy polityki w danej dziedzinie. W związku z tym zakres działań wykraczałby poza standardowy cykl życia rozwiązań i obejmowałby wszystkie aspekty interwencji, które pozwalają spełnić konieczne warunki ramowe trwałej interoperacyjności w warunkach codziennej eksploatacji. (34)  Interoperacyjność europejskich usług użyteczności publicznej dotyczy wszystkich szczebli administracji: unijnego, krajowego, regionalnego i lokalnego. Interoperacyjność, oprócz eliminowania barier dla funkcjonowania jednolitego rynku, ułatwia współpracę transgraniczną, ujednolicenie wspólnych standardów, udaną realizację polityki i oferuje duże możliwości unikania transgranicznych barier elektronicznych i językowych oraz ograniczania biurokracji, przyczyniając się dodatkowo do tworzenia nowych wspólnych usług publicznych na szczeblu Unii lub do konsolidacji procesu ich rozwijania, a także do unikania niepotrzebnego podwójnego przechowywania danych. W celu wyeliminowania rozdrobnienia europejskich usług, wsparcia podstawowych wolności oraz wzajemnego uznawania rozwiązań na poziomie operacyjnym w UE należy propagować całościowe, neutralne pod względem technologicznym, międzysektorowe podejście do interoperacyjności w sposób, który jest najskuteczniejszy, w największym stopniu uwzględnia potrzeby użytkowników końcowych oraz zapewnia wysoki poziom ochrony danych. Oznacza to, że interoperacyjność należy rozumieć w szerokim sensie, jako zjawisko łączące w sobie różnorodne aspekty, od technicznego po prawny, i obejmujące elementy polityki w danej dziedzinie. W związku z tym zakres działań wykraczałby poza standardowy cykl życia rozwiązań i obejmowałby wszystkie aspekty interwencji, które pozwalają spełnić konieczne warunki ramowe trwałej interoperacyjności w warunkach codziennej eksploatacji. Poprawka 54 Wniosek dotyczący rozporządzenia Motyw 34 a (nowy) (34a)  W dniu 6 października 2017 r. w Tallinie ministrowie UE oświadczyli, że europejska strategia cyfrowa powinna bazować na współpracy i interoperacyjności, w tym na stosowaniu polityki otwartych licencji i standardów otwartych. Program powinien zatem wspierać rozwiązania w zakresie otwartego oprogramowania, aby umożliwić ponowne wykorzystywanie, zwiększyć zaufanie i zapewnić przejrzystość. Będzie to miało pozytywny wpływ na zrównoważony charakter finansowanych projektów. Poprawka 55 Wniosek dotyczący rozporządzenia Motyw 37 (37)  W kwietniu 2016 r. Komisja przyjęła inicjatywę w sprawie cyfryzacji europejskiego przemysłu, aby zapewnić, by „każdy sektor przemysłu w Europie, niezależnie od gałęzi, lokalizacji i wielkości, mógł w pełni korzystać z innowacji cyfrowych”71. (37)  W kwietniu 2016 r. Komisja przyjęła inicjatywę w sprawie cyfryzacji europejskiego przemysłu, aby zapewnić, by „każdy sektor przemysłu w Europie, niezależnie od gałęzi, lokalizacji i wielkości, mógł w pełni korzystać z innowacji cyfrowych”. Ma to szczególne znaczenie dla małych i średnich przedsiębiorstw w sektorze kultury i sektorze kreatywnym. __________________ 71 Poprawka 56 Wniosek dotyczący rozporządzenia Motyw 39 (39)  Osiągnięcie stawianych celów może wymagać wykorzystania potencjału technologii uzupełniających w dziedzinie rozwiązań sieciowych i obliczeniowych, jak stwierdzono w komunikacie pt. „Cyfryzacja europejskiego przemysłu”73, w którym „dostępność światowej klasy sieci i infrastruktury przetwarzania w chmurze” uznano za kluczowy aspekt cyfryzacji przemysłu. (39)  Osiągnięcie stawianych celów może wymagać wykorzystania potencjału technologii uzupełniających w dziedzinie rozwiązań sieciowych i obliczeniowych, jak stwierdzono w komunikacie pt. „Cyfryzacja europejskiego przemysłu”73, w którym „dostępność światowej klasy sieci i infrastruktury przetwarzania w chmurze” uznano za kluczowy komponent cyfryzacji przemysłu. __________________ __________________ 73 COM (2016)0180: Cyfryzacja europejskiego przemysłu. Pełne wykorzystanie możliwości jednolitego rynku cyfrowego. 73 COM (2016)0180: Cyfryzacja europejskiego przemysłu. Pełne wykorzystanie możliwości jednolitego rynku cyfrowego. Poprawka 57 Wniosek dotyczący rozporządzenia Motyw 40 (40)  Ogólne rozporządzenie o ochronie danych, które obowiązuje od maja 2018 r. – dzięki wprowadzaniu pojedynczego zbioru przepisów bezpośrednio stosowanych w ramach porządku prawnego państw członkowskich – zagwarantuje swobodny przepływ danych osobowych między państwami członkowskimi i przyczyni się do zwiększenia zaufania i bezpieczeństwa osób fizycznych, co stanowi dwa niezbędne elementy rzeczywistego jednolitego rynku cyfrowego. Działania podejmowane w ramach niniejszego programu, które wiążą się z przetwarzaniem danych osobowych, powinny zatem wspierać stosowanie ogólnego rozporządzenia o ochronie danych, np. w dziedzinie sztucznej inteligencji i technologii blockchain. (40)  Rozporządzenie (UE) 2016/679 – dzięki wprowadzaniu pojedynczego zbioru przepisów bezpośrednio stosowanych w ramach porządku prawnego państw członkowskich – gwarantuje swobodny przepływ danych osobowych między państwami członkowskimi i przyczynia się do zwiększenia zaufania i bezpieczeństwa osób fizycznych, co stanowi dwa niezbędne elementy rzeczywistego jednolitego rynku cyfrowego. Wszystkie działania podejmowane w ramach niniejszego programu, które wiążą się z przetwarzaniem danych osobowych, powinny być zatem w pełni zgodne z tym rozporządzeniem. Powinny one w szczególności wspierać rozwój technologii cyfrowych zgodnych z zasadą uwzględniania ochrony danych w fazie projektowania, która jest wiążąca na mocy wspomnianego rozporządzenia w zakresie, w jakim przetwarzanie dotyczy danych pochodzących z łączności elektronicznej, przy czym odpowiednio uwzględnia się przepisy dyrektywy 2002/58/WE Parlamentu Europejskiego i Rady1a. _________________ 1a Dyrektywa 2002/58/WE Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 12 lipca 2002 r. dotycząca przetwarzania danych osobowych i ochrony prywatności w sektorze łączności elektronicznej (dyrektywa o prywatności i łączności elektronicznej) (Dz.U. L 201 z 31.7.2002, s. 37). Poprawka 58 Wniosek dotyczący rozporządzenia Motyw 41 (41)  Program należy realizować z pełnym poszanowaniem międzynarodowych i unijnych ram dotyczących ochrony i egzekwowania własności intelektualnej. Skuteczna ochrona własności intelektualnej odgrywa kluczową rolę w innowacji, a zatem jest niezbędna do skutecznej realizacji programu. (41)  Program należy realizować z pełnym poszanowaniem międzynarodowych i unijnych ram dotyczących ochrony i egzekwowania własności intelektualnej. Skuteczna ochrona własności intelektualnej odgrywa kluczową rolę w innowacji i zachowaniu europejskiej wartości dodanej, a zatem jest niezbędna do skutecznej realizacji programu. Poprawka 59 Wniosek dotyczący rozporządzenia Motyw 42 (42)  Organy realizujące niniejszy program powinny przestrzegać przepisów mających zastosowanie do instytucji Unii oraz przepisów krajowych dotyczących postępowania z informacjami, w szczególności ze szczególnie chronionymi informacjami jawnymi i informacjami niejawnymi UE. (42)  W zakresie, w jakim organy realizujące niniejszy program posługują się szczególnie chronionymi informacjami jawnymi lub informacjami niejawnymi UE, powinny one przestrzegać stosownych przepisów ustanowionych w aktach prawnych Unii lub w ustawodawstwie krajowym dotyczących postępowania z informacjami, stosownie do przypadku. Poprawka 60 Wniosek dotyczący rozporządzenia Motyw 43 (43)  Uznając znaczenie walki ze zmianą klimatu zgodnie z podjętym przez Unię zobowiązaniem do wdrożenia porozumienia paryskiego i do realizacji celów zrównoważonego rozwoju określonych przez ONZ, niniejszy program przyczyni się do uwzględniania działań w dziedzinie klimatu w głównym nurcie polityki oraz służyć będzie realizacji założenia, zgodnie z którym 25 % wydatków z budżetu UE powinno wspierać realizację celów w zakresie klimatu74. Odpowiednie działania zostaną wskazane na etapie opracowywania i realizacji programu i podlegać będą ponownej ocenie w ramach odnośnych ocen i przeglądów. (43)  Uznając znaczenie walki ze zmianą klimatu zgodnie z podjętymi przez Unię zobowiązaniami do wdrożenia porozumienia paryskiego i do realizacji celów zrównoważonego rozwoju określonych przez ONZ, niniejszy program przyczyni się do uwzględniania działań w dziedzinie klimatu w głównym nurcie polityki oraz przysłuży się realizacji założenia, zgodnie z którym 25 % wydatków z budżetu UE powinno wspierać realizację celów w zakresie klimatu74. Odpowiednie działania powinny zostać wskazane na etapie opracowywania i realizacji programu i podlegać będą ponownej ocenie w ramach odnośnych ocen i przeglądów w celu zapewnienia pełnej zgodności z tymi zobowiązaniami. _________________ _________________ 74 COM(2018) 321 final, s. 1. 74 COM(2018) 321 final, s. 1. Poprawka 61 Wniosek dotyczący rozporządzenia Motyw 44 (44)  W celu zapewnienia jednolitych warunków wykonania niniejszego rozporządzenia należy powierzyć Komisji uprawnienia wykonawcze do przyjęcia programów prac, aby umożliwić osiągnięcie celów programu zgodnie z priorytetami Unii i państw członkowskich przy jednoczesnym zapewnieniu spójności, przejrzystości i ciągłości wspólnych działań podejmowanych przez Unię i państwa członkowskie. Uprawnienia te powinny być wykonywane zgodnie z procedurą doradczą, o której mowa w art. 4 rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) nr 182/201175 ustanawiającego przepisy i zasady ogólne dotyczące trybu kontroli przez państwa członkowskie wykonywania uprawnień wykonawczych przez Komisję. skreśla się __________________ 75 Rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) nr 182/2011 z dnia 16 lutego 2011 r. ustanawiające przepisy i zasady ogólne dotyczące trybu kontroli przez państwa członkowskie wykonywania uprawnień wykonawczych przez Komisję (Dz.U. L 55 z 28.2.2011, s. 13) Poprawka 62 Wniosek dotyczący rozporządzenia Motyw 45 (45)  Programy prac powinny być co do zasady przyjmowane jako wieloletnie programy prac, zwykle co dwa lata, lub jako roczne programy prac, gdy uzasadniają to potrzeby związane z realizacją programu. Rodzaje finansowania i metody realizacji programu przewidziane w niniejszym rozporządzeniu należy wybierać ze względu na ich potencjał osiągania szczegółowych celów działań i możliwość generowania rezultatów, z uwzględnieniem w szczególności kosztów kontroli, obciążeń administracyjnych oraz przewidywanego ryzyka niezgodności z przepisami. Należy zatem rozważyć stosowanie płatności ryczałtowych, stawek zryczałtowanych i kosztów jednostkowych, jak również finansowania niepowiązanego z kosztami, o którym mowa w art. 125 ust. 1 rozporządzenia finansowego. (45)  Należy przyjąć programy prac, aby umożliwić osiągnięcie celów programu zgodnie z priorytetami Unii i państw członkowskich przy jednoczesnym zapewnieniu spójności, przejrzystości i ciągłości wspólnych działań podejmowanych przez Unię i państwa członkowskie. Programy prac powinny być co do zasady przyjmowane co dwa lata, lub co roku, gdy uzasadniają to potrzeby związane z realizacją programu. Rodzaje finansowania i metody realizacji programu przewidziane w niniejszym rozporządzeniu należy wybierać ze względu na ich potencjał osiągania szczegółowych celów działań i możliwość generowania rezultatów, z uwzględnieniem w szczególności kosztów kontroli, obciążeń administracyjnych oraz przewidywanego ryzyka niezgodności z przepisami. Należy zatem rozważyć stosowanie płatności ryczałtowych, stawek zryczałtowanych i kosztów jednostkowych, jak również finansowania niepowiązanego z kosztami, o którym mowa w art. 125 ust. 1 rozporządzenia finansowego. Poprawka 63 Wniosek dotyczący rozporządzenia Motyw 46 (46)  Należy przekazać Komisji uprawnienia do przyjęcia aktów zgodnie z art. 290 Traktatu o funkcjonowaniu Unii Europejskiej w odniesieniu do zmian załącznika II w celu przeglądu lub uzupełnienia wskaźników. Szczególnie ważne jest, aby w czasie prac przygotowawczych Komisja prowadziła stosowne konsultacje, w tym na poziomie ekspertów, oraz aby konsultacje te prowadzone były zgodnie z zasadami określonymi w Porozumieniu międzyinstytucjonalnym w sprawie lepszego stanowienia prawa z dnia 13 kwietnia 2016 r. W szczególności, aby zapewnić udział na równych zasadach Parlamentu Europejskiego i Rady w przygotowaniu aktów delegowanych, instytucje te otrzymują wszelkie dokumenty w tym samym czasie co eksperci państw członkowskich, a eksperci tych instytucji mogą systematycznie brać udział w posiedzeniach grup eksperckich Komisji zajmujących się przygotowaniem aktów delegowanych. (46)  Należy przekazać Komisji uprawnienia do przyjęcia aktów zgodnie z art. 290 Traktatu o funkcjonowaniu Unii Europejskiej w odniesieniu do zmian załączników I i II w celu przeglądu lub uzupełnienia wskaźników. Szczególnie ważne jest, aby w czasie prac przygotowawczych Komisja prowadziła stosowne konsultacje, w tym na poziomie ekspertów, oraz aby konsultacje te prowadzone były zgodnie z zasadami określonymi w Porozumieniu międzyinstytucjonalnym w sprawie lepszego stanowienia prawa z dnia 13 kwietnia 2016 r. W szczególności, aby zapewnić udział na równych zasadach Parlamentu Europejskiego i Rady w przygotowaniu aktów delegowanych, instytucje te otrzymują wszelkie dokumenty w tym samym czasie co eksperci państw członkowskich, a eksperci tych instytucji mogą systematycznie brać udział w posiedzeniach grup eksperckich Komisji zajmujących się przygotowaniem aktów delegowanych. Poprawka 64 Wniosek dotyczący rozporządzenia Motyw 46 a (nowy) (46a)   Aby zapewnić, utrzymać i rozwijać długoterminowe finansowanie programu „Cyfrowa Europa” konieczne są jasne, wspólne unijne przepisy, które będą ukierunkowane na przyszłość i będą sprzyjały konkurencji, w celu pobudzania inwestycji i innowacji oraz zachowania przystępności. Poprawka 65 Wniosek dotyczący rozporządzenia Motyw 47 (47)  Niniejsze rozporządzenie zredagowano z poszanowaniem praw podstawowych i zasad zapisanych w Karcie praw podstawowych Unii Europejskiej, w szczególności praw i zasad, o których mowa w art. [8], [11], [16], [21], [35], [38] i [47], dotyczących ochrony danych osobowych, wolności wypowiedzi i informacji, wolności prowadzenia działalności gospodarczej, zakazu dyskryminacji, ochrony zdrowia, ochrony konsumentów oraz prawa do skutecznego środka prawnego i dostępu do bezstronnego sądu. Państwa członkowskie muszą stosować niniejsze rozporządzenie w sposób spójny z tymi prawami i zasadami. (47)  Działania objęte zakresem programu powinny być prowadzone z poszanowaniem praw podstawowych i zasad ustanowionych zwłaszcza w Karcie praw podstawowych Unii Europejskiej, w szczególności praw i zasad, o których mowa w art. [8], [11], [16], [21], [22], [35], [38], [41] i [47], dotyczących ochrony danych osobowych, wolności wypowiedzi i informacji, wolności prowadzenia działalności gospodarczej, zakazu dyskryminacji, różnorodności językowej i prawa do porozumiewania się w którymkolwiek z języków UE, ochrony zdrowia, ochrony konsumentów oraz prawa do skutecznego środka prawnego i dostępu do bezstronnego sądu. Działania takie powinny być zgodne z wszelkimi zobowiązaniami prawnymi, w tym z prawem międzynarodowym oraz z odpowiednimi decyzjami Komisji, jak również z zasadami etyki, włącznie z unikaniem naruszeń rzetelności badawczej. Poprawka 66 Wniosek dotyczący rozporządzenia Motyw 47 a (nowy) (47a)  W kwietniu 2018 r. Komisja zobowiązała się1a do stworzenia ram dla zainteresowanych stron i ekspertów w celu opracowania we współpracy z Europejską Grupą do spraw Etyki w Nauce i Nowych Technologiach projektu wytycznych dotyczących sztucznej inteligencji; Komisja będzie wspierać krajowe i unijne organizacje konsumenckie i organy nadzorujące ochronę danych w pogłębianiu znajomości aplikacji wykorzystujących sztuczną inteligencję, przy udziale Europejskiej Grupy Konsultacyjnej ds. Konsumentów oraz Europejskiej Rady Ochrony Danych. __________________ 1a Komunikat z dnia 25 kwietnia 2018 r. pt. „Sztuczna inteligencja dla Europy”, COM(2018)0237, dostępny pod adresem: http://www.europarl.europa.eu/RegData/docs_autres_institutions/commission_europeenne/com/2018/0237/COM_COM(2018)0237_PL.pdf Poprawka 67 Wniosek dotyczący rozporządzenia Motyw 48 (48)  Państwa trzecie będące członkami Europejskiego Obszaru Gospodarczego (EOG) mogą uczestniczyć w programach Unii w ramach współpracy ustanowionej na mocy Porozumienia EOG, która przewiduje realizację programów w drodze decyzji podjętej na podstawie tego porozumienia. W niniejszym rozporządzeniu należy zawrzeć przepis szczegółowy przewidujący przyznanie odpowiedzialnemu urzędnikowi zatwierdzającemu, Europejskiemu Urzędowi ds. Zwalczania Nadużyć Finansowych (OLAF), jak również Europejskiemu Trybunałowi Obrachunkowemu praw i dostępu, które są im niezbędne do pełnego wykonywania ich odnośnych kompetencji. skreśla się Poprawka 68 Wniosek dotyczący rozporządzenia Artykuł 1 – akapit 1 Niniejsze rozporządzenie ustanawia program „Cyfrowa Europa” („program”). Niniejsze rozporządzenie ustanawia program „Cyfrowa Europa” („program”), który będzie realizowany w okresie od dnia 1 stycznia 2021 r. do dnia 31 grudnia 2027 r. Poprawka 69 Wniosek dotyczący rozporządzenia Artykuł 2 – akapit 1 – litera e e)  „centrum innowacji cyfrowych” oznacza podmiot prawny wyznaczony lub wybrany w otwartej i konkurencyjnej procedurze w celu realizacji zadań w ramach programu, w szczególności zapewniający dostęp do wiedzy technicznej i zaplecza doświadczalnego, takiego jak sprzęt i oprogramowanie, w celu umożliwienia cyfrowej transformacji przemysłu; e)  „europejskie centrum innowacji cyfrowych” oznacza istniejący lub nowy podmiot prawny lub konsorcjum podmiotów prawnych wyznaczony lub wybrany w otwartej, przejrzystej i konkurencyjnej procedurze w celu realizacji zadań w ramach programu, w szczególności zapewniających dostęp do wiedzy technicznej i zaplecza doświadczalnego, takiego jak sprzęt i oprogramowanie, w celu umożliwienia cyfrowej transformacji przemysłu, jak również ułatwienia dostępu do finansowania. Europejskie centrum innowacji cyfrowych jest otwarte dla przedsiębiorstw niezależnie od ich formy i rozmiaru, w szczególności dla MŚP, przedsiębiorstw typu scale-up i administracji publicznych w całej Unii. Europejskie centra innowacji cyfrowych działają jako punkty kompleksowej obsługi, gdzie przedsiębiorstwa – zwłaszcza MŚP, przedsiębiorstwa typu start-up i spółki o średniej kapitalizacji – mogą uzyskać pomoc w usprawnieniu działalności, procesów produkcyjnych, produktów i usług za pomocą technologii cyfrowej, co może zapewnić wartość dodaną. Centra tworzą zatem zdecentralizowaną sieć w całej Unii, oferującą przedsiębiorstwom wsparcie w celu zapewnienia, by umiejętności ich pracowników były dopasowane do fachowej wiedzy wymaganej do obsługi dostępnej technologii cyfrowej. Centra koordynują też działania z organizatorami kształcenia w celu wspierania szkoleń dla studentów oraz szkoleń w miejscu pracy dla pracowników; Poprawka 70 Wniosek dotyczący rozporządzenia Artykuł 2 – akapit 1 – litera f a (nowa) fa)   „umiejętność korzystania z mediów” oznacza umiejętności analityczne niezbędne do znalezienia własnej ścieżki pozwalającej zrozumieć świat cyfrowy; Poprawka 71 Wniosek dotyczący rozporządzenia Artykuł 2 – akapit 1 – litera f b (nowa) fb)  „partnerstwo europejskie” oznacza inicjatywę, w której ramach Unia wraz z partnerami prywatnymi lub publicznymi (takimi jak przemysł, organizacje badawcze, organy realizujące misję publiczną na szczeblu lokalnym, regionalnym, krajowym lub międzynarodowym bądź organizacje społeczeństwa obywatelskiego, w tym fundacje i organizacje MŚP) zobowiązuje się do wspólnego wspierania rozwoju i wdrażania innowacji cyfrowych oraz realizacji działań związanych z wdrażaniem technologii cyfrowych, w tym działań związanych z absorpcją rynkową, regulacyjną lub polityczną; Poprawka 72 Wniosek dotyczący rozporządzenia Artykuł 2 – akapit 1 – litera f c (nowa) fc)  „małe i średnie przedsiębiorstwa” lub „MŚP” oznaczają małe i średnie przedsiębiorstwa zdefiniowane w art. 2 załącznika do zaleceniu Komisji 2003/361/WE; Poprawka 73 Wniosek dotyczący rozporządzenia Artykuł 2 – akapit 1 – litera f d (nowa) fd)  „konsorcjum” oznacza grupę współpracujących ze sobą przedsiębiorstw utworzoną w celu podjęcia działania w ramach programu; Poprawka 74 Wniosek dotyczący rozporządzenia Artykuł 3 – ustęp 1 – wprowadzenie 1.  Program ma następujący cel ogólny: wspieranie procesu cyfrowej transformacji europejskiej gospodarki i europejskiego społeczeństwa oraz zapewnienie płynących z niej korzyści obywatelom Unii i unijnym przedsiębiorstwom. Program: 1.  Program ma następujący cel ogólny: wspieranie i przyspieszanie procesu cyfrowej transformacji europejskiej gospodarki i europejskiego przemysłu oraz społeczeństwa, a także zapewnienie płynących z niej korzyści obywatelom Unii, usługom publicznym w Unii i unijnym przedsiębiorstwom, jak również wzmocnienie strategicznej autonomii i spójności Unii Europejskiej, przy jednoczesnym zagwarantowaniu konkurencyjności i zmniejszeniu przepaści cyfrowej. Program: Poprawka 75 Wniosek dotyczący rozporządzenia Artykuł 3 – ustęp 1 – litera b b)  zapewni szersze upowszechnienie i większą absorpcję tych technologii w obszarach interesu publicznego oraz w sektorze prywatnym; b)  zapewnia szersze upowszechnienie i większą absorpcję tych technologii w sektorze prywatnym oraz obszarach interesu publicznego, wspierając ich transformację cyfrową i zapewniając dostęp do technologii cyfrowych; Poprawka 76 Wniosek dotyczący rozporządzenia Artykuł 4 – akapit 1 – litera a a)  wdrożenie, koordynacja na poziomie Unii i eksploatacja w Unii zintegrowanej światowej klasy infrastruktury w zakresie obliczeń superkomputerowych w eksaskali77 i przetwarzania danych, która musi być dostępna na zasadach niekomercyjnych dla użytkowników publicznych i prywatnych oraz do celów badań naukowych finansowanych ze środków publicznych; a)  wdrożenie, koordynacja na poziomie Unii i eksploatacja w Unii interoperacyjnej światowej klasy infrastruktury w zakresie obliczeń superkomputerowych w eksaskali77 i przetwarzania danych, która musi być dostępna dla użytkowników publicznych i prywatnych oraz do celów badań naukowych finansowanych ze środków publicznych i prywatnych; __________________ __________________ 77 Miliardy miliardów operacji zmiennoprzecinkowych na sekundę. 77 Miliardy miliardów operacji zmiennoprzecinkowych na sekundę. Poprawka 77 Wniosek dotyczący rozporządzenia Artykuł 4 – akapit 1 – litera b b)  wdrożenie gotowej do wykorzystania technologii / technologii operacyjnej będącej wynikiem badań naukowych i innowacji w celu stworzenia zintegrowanego unijnego ekosystemu obliczeń wielkiej skali, obejmującego wszystkie segmenty naukowego i przemysłowego łańcucha wartości, w tym sprzęt, oprogramowanie, zastosowania, usługi, wzajemne połączenia i umiejętności cyfrowe; b)  wdrożenie gotowej do wykorzystania technologii / technologii operacyjnej będącej wynikiem badań naukowych i innowacji w celu stworzenia zintegrowanego unijnego ekosystemu obliczeń wielkiej skali, obejmującego wszystkie segmenty naukowego i przemysłowego łańcucha wartości, w tym sprzęt, oprogramowanie, zastosowania, usługi, wzajemne połączenia i umiejętności cyfrowe, przy jednoczesnym zapewnieniu wysokiego poziomu bezpieczeństwa i ochrony danych; Poprawka 78 Wniosek dotyczący rozporządzenia Artykuł 4 – akapit 1 – litera c c)  wdrożenie i eksploatacja ponadeksaskalowej78 infrastruktury obliczeniowej, w tym integracja z kwantowymi technologiami obliczeniowymi i rozwój nowej infrastruktury naukowo-badawczej na potrzeby nauk obliczeniowych. c)  wdrożenie i eksploatacja ponadeksaskalowej78 infrastruktury obliczeniowej, w tym integracja z kwantowymi technologiami obliczeniowymi i rozwój nowej infrastruktury naukowo-badawczej; zachęcanie do rozwijania w Unii sprzętu i oprogramowania koniecznego do takiego wdrożenia na potrzeby nauk obliczeniowych. __________________ __________________ 78 Moc obliczeniowa tysiąc razy większa niż w eksaskali. 78 Moc obliczeniowa tysiąc razy większa niż w eksaskali. Poprawka 79 Wniosek dotyczący rozporządzenia Artykuł 4 – akapit 1 a (nowy) 1a.  Działania w ramach celu szczegółowego nr 1 są realizowane głównie za pośrednictwem wspólnego przedsięwzięcia zaproponowanego przez Komisję i zatwierdzonego przez Radę Ministrów w dniu 25 czerwca 2018 r. zgodnie z rozporządzeniem (UE) ... Parlamentu Europejskiego i Rady1a. __________________ 1a Rozporządzenie w sprawie ustanowienia Europejskiego Wspólnego Przedsięwzięcia w dziedzinie Obliczeń Wielkiej Skali. 10594/18. Bruksela, 18 września 2018 r. (OR. en). http://data.consilium.europa.eu/doc/document/ST-10594-2018-INIT/pl/pdf Poprawka 80 Wniosek dotyczący rozporządzenia Artykuł 5 – akapit 1 – litera a a)  budowa i wzmocnienie podstawowych zdolności w zakresie sztucznej inteligencji w Unii, w tym zasobów danych i bibliotek algorytmów, przy zachowaniu zgodności z przepisami w zakresie ochrony danych; a)  budowa i wzmocnienie podstawowych zdolności w zakresie sztucznej inteligencji w Unii, w tym zasobów danych i bibliotek algorytmów. Przy zachowaniu zgodności z przepisami w zakresie ochrony danych, udostępniane rozwiązania i zasoby oparte na sztucznej inteligencji są zgodne z zasadami uwzględniania ochrony prywatności i bezpieczeństwa już na etapie projektowania oraz gwarantują, że człowiek pozostaje w centrum projektowania i wdrażania sztucznej inteligencji; Poprawka 81 Wniosek dotyczący rozporządzenia Artykuł 5 – akapit 1 – litera b b)  zapewnienie dostępności tych zdolności dla wszystkich przedsiębiorstw i administracji publicznych; b)  zapewnienie dostępności tych zdolności dla wszystkich przedsiębiorstw, zwłaszcza MŚP i przedsiębiorstw typu start-up, i administracji publicznych, w tym organizacji niekomercyjnych, instytucji badawczych i uniwersytetów; Poprawka 82 Wniosek dotyczący rozporządzenia Artykuł 5 – akapit 1 – litera c a (nowa) ca)  rozwijanie i wzmacnianie zastosowań przemysłowych i systemów produkcyjnych, ułatwienie integracji technologii w łańcuchach wartości, rozwój innowacyjnych modeli biznesowych oraz skrócenie czasu potrzebnego od momentu powstania innowacji do chwili wprowadzenia jej do produkcji, a także propagowanie wykorzystania rozwiązań opartych na sztucznej inteligencji w obszarach interesu publicznego i w społeczeństwie; Poprawka 83 Wniosek dotyczący rozporządzenia Artykuł 5 – akapit 1 a (nowy) Działania w ramach celu szczegółowego „Sztuczna inteligencja” są realizowane wyłącznie w drodze zarządzania bezpośredniego przez Komisję lub agencję wykonawczą na podstawie analizy kosztów i korzyści. Poprawka 84 Wniosek dotyczący rozporządzenia Artykuł 5 – akapit 1 b (nowy) Działania prowadzone w ramach celu szczegółowego nr 2 realizuje się zgodnie z zasadami etycznymi i stosownymi przepisami krajowymi, unijnymi i międzynarodowymi, w tym zgodnie z Kartą praw podstawowych Unii Europejskiej oraz europejską konwencją praw człowieka i protokołem do niej. Komisja, uwzględniając zalecenia grupy ekspertów wysokiego szczebla ds. sztucznej inteligencji, określa warunki związane z kwestiami etycznymi w programach prac w ramach celu szczegółowego nr 2. W zaproszeniach lub umowach o udzielenie dotacji uwzględnia się stosowne warunki określone w programach prac. Oceny etycznej każdego projektu dokonuje się podczas oceny każdego działania. Działania, których nie można zaakceptować ze względów etycznych lub które nie spełniają warunków umownych, nie kwalifikują się do finansowania. Poprawka 85 Wniosek dotyczący rozporządzenia Artykuł 6 – akapit 1 – litera a a)  wspieranie, wraz z państwami członkowskimi, zamówień na zaawansowane systemy i narzędzia z zakresu cyberbezpieczeństwa oraz infrastrukturę danych, przy zapewnieniu pełnej zgodności z przepisami w zakresie ochrony danych; a)  wspieranie, wraz z państwami członkowskimi, zamówień na zaawansowane systemy i narzędzia z zakresu cyberbezpieczeństwa oraz infrastrukturę danych, aby osiągnąć wysoki poziom wspólnego cyberbezpieczeństwa na szczeblu europejskim, przy zapewnieniu pełnej zgodności z przepisami w zakresie ochrony danych i z prawami podstawowymi oraz zagwarantowaniu autonomii strategicznej UE; Poprawka 86 Wniosek dotyczący rozporządzenia Artykuł 6 – akapit 1 – litera b b)  wspieranie optymalnego wykorzystania zgromadzonych w Europie wiedzy, zdolności i umiejętności z zakresu cyberbezpieczeństwa; b)  wspieranie optymalnego wykorzystania i zwiększenia zgromadzonych w Europie wiedzy, zdolności i umiejętności z zakresu cyberbezpieczeństwa, a także wymiana najlepszych praktyk i włączanie ich w główny nurt polityki; Poprawka 87 Wniosek dotyczący rozporządzenia Artykuł 6 – akapit 1 – litera c c)  zapewnienie szerokiego wdrożenia najnowszych rozwiązań z zakresu cyberbezpieczeństwa w całej gospodarce; c)  zapewnienie szerokiego wdrożenia najnowszych rozwiązań z zakresu cyberbezpieczeństwa w całej gospodarce, ze zwróceniem szczególnej uwagi na usługi publiczne i podstawowe podmioty gospodarcze, takie jak MŚP; Poprawka 88 Wniosek dotyczący rozporządzenia Artykuł 6 – akapit 1 – litera d d)  zwiększenie zdolności państw członkowskich i sektora prywatnego, aby pomóc im spełnić wymogi dyrektywy Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2016/1148 z dnia 6 lipca 2016 r. w sprawie środków na rzecz wysokiego wspólnego poziomu bezpieczeństwa sieci i systemów informatycznych na terytorium Unii79. d)  zwiększenie zdolności państw członkowskich i sektora prywatnego, aby pomóc im spełnić wymogi dyrektywy Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2016/1148 z dnia 6 lipca 2016 r. w sprawie środków na rzecz wysokiego wspólnego poziomu bezpieczeństwa sieci i systemów informatycznych na terytorium Unii79, w tym przez działania mające na celu rozwijanie kultury cyberbezpieczeństwa w organizacjach. __________________ __________________ 79 Dz.U. L 194 z 19.7.2016, s. 1. 79 Dz.U. L 194 z 19.7.2016, s. 1. Poprawka 89 Wniosek dotyczący rozporządzenia Artykuł 6 – akapit 1 – litera d a (nowa) da)  zwiększenie odporności na cyberataki, zwiększenie świadomości ryzyka i wiedzy użytkowników, w szczególności usług publicznych, MŚP i przedsiębiorstw typu start-up, na temat podstawowych procedur bezpieczeństwa, aby zapewnić przedsiębiorstwom podstawowy poziom bezpieczeństwa, taki jak pełne szyfrowanie transmisji danych i łączności oraz aktualizacje oprogramowania, oraz zachęcanie do stosowania zasad uwzględniania bezpieczeństwa na etapie projektowania oraz jako opcji domyślnej, znajomości podstawowych procesów dotyczących bezpieczeństwa, a także cyberhigieny. Poprawka 90 Wniosek dotyczący rozporządzenia Artykuł 6 – akapit 1 a (nowy) Działania w ramach celu szczegółowego nr 3 są realizowane przede wszystkim za pośrednictwem Europejskiego Centrum Kompetencji w dziedzinie Cyberbezpieczeństwa w kwestiach Przemysłu, Technologii i Badań Naukowych oraz sieci kompetencji w dziedzinie cyberbezpieczeństwa, zgodnie z [rozporządzenie ..... Parlamentu Europejskiego i Rady1a]. __________________ 1a Rozporządzenie ..... Parlamentu Europejskiego i Rady ustanawiające Europejskie Centrum Kompetencji w dziedzinie Cyberbezpieczeństwa w kwestiach Przemysłu, Technologii i Badań Naukowych oraz sieć krajowych ośrodków koordynacji. Poprawka 91 Wniosek dotyczący rozporządzenia Artykuł 7 – akapit 1 – wprowadzenie Interwencja finansowa Unii w ramach celu szczegółowego nr 4 „Zaawansowane umiejętności cyfrowe” wspiera rozwój zaawansowanych umiejętności cyfrowych w dziedzinach objętych wsparciem niniejszego programu, przyczyniając się w ten sposób do zwiększenia puli talentów w Europie i podnoszenia poziomu profesjonalizmu, zwłaszcza w odniesieniu do obliczeń wielkiej skali, analizy dużych zbiorów danych, cyberbezpieczeństwa, technologii rozproszonego rejestru, robotyki i sztucznej inteligencji. Interwencja finansowa służy realizacji następujących celów operacyjnych: Interwencja finansowa Unii w ramach celu szczegółowego nr 4 „Zaawansowane umiejętności cyfrowe” wspiera rozwój zaawansowanych umiejętności cyfrowych w dziedzinach objętych wsparciem niniejszego programu, przyczyniając się w ten sposób do zwiększenia puli talentów w Unii, zmniejszania przepaści cyfrowej, podnoszenia poziomu profesjonalizmu w sposób wyważony pod względem płci, zwłaszcza w odniesieniu do obliczeń wielkiej skali, analizy dużych zbiorów danych, cyberbezpieczeństwa, technologii rozproszonego rejestru, robotyki, sztucznej inteligencji, przetwarzania w chmurze, systemów i sieci komunikacji oraz kompetencji w zakresie ochrony danych. Aby pobudzać i udoskonalać rynek pracy oraz specjalizację w technologiach i zastosowaniach cyfrowych, interwencja finansowa służy realizacji następujących celów operacyjnych: Poprawka 92 Wniosek dotyczący rozporządzenia Artykuł 7 – akapit 1 – litera a a)  wspieranie opracowywania i realizacji długoterminowych szkoleń i kursów dla studentów, informatyków i pracowników; a)  wspieranie opracowywania i realizacji długoterminowych kursów szkoleniowych wysokiej jakości, w tym kształcenia mieszanego, dla studentów, nauczycieli, szkoleniowców, informatyków, badaczy i pracowników, w tym urzędników służby cywilnej, we współpracy ze szkołami, uniwersytetami i ośrodkami badawczymi; Poprawka 93 Wniosek dotyczący rozporządzenia Artykuł 7 – akapit 1 – litera b b)  wspieranie opracowywania i realizacji krótkoterminowych szkoleń i kursów dla przedsiębiorców, liderów drobnej przedsiębiorczości i pracowników; b)  wspieranie opracowywania i realizacji krótkoterminowych szkoleń i kursów wysokiej jakości, w tym kształcenia mieszanego, dla przedsiębiorców, liderów drobnej przedsiębiorczości oraz przedsiębiorstw typu start-up i pracowników, w tym urzędników służby cywilnej i osób samozatrudnionych; Poprawka 94 Wniosek dotyczący rozporządzenia Artykuł 7 – akapit 1 – litera c c)  wspieranie szkoleń w miejscu pracy i staży dla studentów, młodych przedsiębiorców i absolwentów. c)  wspieranie szkoleń wysokiej jakości w miejscu pracy, w tym kształcenia mieszanego i staży dla studentów, młodych przedsiębiorców i absolwentów. Poprawka 95 Wniosek dotyczący rozporządzenia Artykuł 7 – akapit 1 a (nowy) Działania w ramach celu szczegółowego nr 4 „Zaawansowane umiejętności cyfrowe” są realizowane gównie w drodze zarządzania bezpośredniego przez Komisję Europejską. Europejskie centra innowacji cyfrowych mogą ułatwiać organizację szkoleń, doradzając przedsiębiorstwom i pełniąc funkcję łącznika z właściwymi centrami kompetencji w celu zapewnienia jak najszerszego zasięgu geograficznego w Unii. Poprawka 96 Wniosek dotyczący rozporządzenia Artykuł 8 – akapit 1 – wprowadzenie Interwencja finansowa Unii w ramach celu szczegółowego nr 5 „Wdrażanie, optymalne wykorzystanie zdolności cyfrowych i interoperacyjność” służy realizacji następujących celów operacyjnych: Interwencja finansowa Unii w ramach celu szczegółowego nr 5 „Wdrażanie, optymalne wykorzystanie zdolności cyfrowych i interoperacyjność” służy realizacji następujących celów operacyjnych, uzupełniających działania w zakresie infrastruktury cyfrowej podejmowane w tym celu, przy jednoczesnym zmniejszeniu przepaści cyfrowej: Poprawka 97 Wniosek dotyczący rozporządzenia Artykuł 8 – akapit 1 – litera a a)  zapewnienie możliwości wdrożenia i dostępu do najnowszych technologii cyfrowych, zwłaszcza obliczeń wielkiej skali, sztucznej inteligencji i cyberbezpieczeństwa, w sektorze publicznym i obszarach interesu publicznego, takich jak opieka zdrowotna i społeczna, edukacja, sądownictwo, transport, energetyka, środowisko oraz sektor kultury i sektor kreatywny; a)  zapewnienie możliwości skutecznego wdrożenia oraz, w drodze szkolenia, umiejętności niezbędnych dla uzyskania dostępu do najnowszych technologii cyfrowych, zwłaszcza obliczeń wielkiej skali, technologii językowych, sztucznej inteligencji i cyberbezpieczeństwa, w sektorze publicznym i obszarach interesu publicznego, takich jak opieka zdrowotna i społeczna, edukacja, sądownictwo, transport i komunikacja, energetyka, środowisko oraz sektor kultury i sektor kreatywny, a także przedsiębiorstwa mające siedzibę w Unii; Poprawka 98 Wniosek dotyczący rozporządzenia Artykuł 8 – akapit 1 – litera b b)  wdrożenie, eksploatacja i utrzymanie transeuropejskiej interoperacyjnej infrastruktury usług cyfrowych (w tym powiązanych usług) na zasadzie komplementarności z działaniami krajowymi i regionalnymi; b)  wdrożenie, eksploatacja i utrzymanie najnowocześniejszej transeuropejskiej interoperacyjnej infrastruktury usług cyfrowych w całej Unii (w tym powiązanych usług) na zasadzie komplementarności z działaniami krajowymi i regionalnymi; Poprawka 99 Wniosek dotyczący rozporządzenia Artykuł 8 – akapit 1 – litera c c)  ułatwienie rozwoju, modernizacji i korzystania z rozwiązań i struktur przez europejskie administracje, europejski przemysł i obywateli Unii, w tym ponowne wykorzystywanie interoperacyjnych rozwiązań i struktur; c)  ułatwienie rozwoju, modernizacji i korzystania z rozwiązań i struktur przez europejskie administracje, europejski przemysł i obywateli Unii, w tym otwarte oprogramowanie i ponowne wykorzystywanie interoperacyjnych rozwiązań i struktur; Poprawka 100 Wniosek dotyczący rozporządzenia Artykuł 8 – akapit 1 – litera d d)  zapewnienie administracjom publicznym możliwości testowania technologii cyfrowych oraz dostępu do projektów pilotażowych z zakresu tych technologii, w tym ich transgranicznego wykorzystania; d)  zapewnienie administracjom publicznym możliwości testowania technologii cyfrowych oraz dostępu do projektów pilotażowych z zakresu tych technologii, a także możliwości zwiększania ich skali, w tym ich transgranicznego wykorzystania; Poprawka 101 Wniosek dotyczący rozporządzenia Artykuł 8 – akapit 1 – litera e e)  wspieranie absorpcji przez unijny przemysł, a zwłaszcza MŚP, zaawansowanych technologii cyfrowych i powiązanych technologii, w tym w szczególności obliczeń wielkiej skali, sztucznej inteligencji, cyberbezpieczeństwa i przyszłych powstających technologii; e)  wspieranie absorpcji przez unijny przemysł, a zwłaszcza MŚP i przedsiębiorstwa typu start-up, zaawansowanych technologii cyfrowych i powiązanych technologii, w tym w szczególności obliczeń wielkiej skali, sztucznej inteligencji, technologii rozproszonego rejestru, cyberbezpieczeństwa, ochrony danych, przetwarzania w chmurze oraz zarządzania informacjami i przyszłych powstających technologii; Poprawka 102 Wniosek dotyczący rozporządzenia Artykuł 8 – akapit 1 – litera f f)  wspieranie projektowania, testowania, uruchamiania i wdrażania interoperacyjnych rozwiązań cyfrowych na potrzeby usług publicznych na szczeblu UE świadczonych za pośrednictwem platformy skupiającej oparte na danych rozwiązania wielkokrotnego użytku, pobudzanie innowacji i tworzenie wspólnych ram w celu uwolnienia pełnego potencjału usług świadczonych przez administracje publiczne z korzyścią dla obywateli Unii i unijnych przedsiębiorstw; f)  wspieranie projektowania, utrzymania, testowania, uruchamiania i wdrażania interoperacyjnych rozwiązań cyfrowych na potrzeby usług publicznych na szczeblu UE świadczonych za pośrednictwem platformy skupiającej oparte na danych rozwiązania wielokrotnego użytku, pobudzanie innowacji i tworzenie wspólnych ram w celu uwolnienia pełnego potencjału usług świadczonych przez administracje publiczne z korzyścią dla obywateli Unii i unijnych przedsiębiorstw; Poprawka 103 Wniosek dotyczący rozporządzenia Artykuł 8 – akapit 1 – litera g g)  zapewnienie stałej zdolności na poziomie Unii w celu monitorowania, analizowania i dostosowywania się do szybko zmieniających się cyfrowych tendencji, jak również zapewnienie wymiany najlepszych praktyk i włączania ich w główny nurt polityki; g)  zapewnienie stałej zdolności na poziomie Unii w celu stymulowania rozwoju cyfrowego, a także monitorowania, analizowania i dostosowywania się do szybko zmieniających się cyfrowych tendencji, jak również zapewnienie wymiany najlepszych praktyk i włączania ich w główny nurt polityki oraz ułatwianie wzajemnej stymulacji między różnymi inicjatywami krajowymi, prowadzącej do rozwoju społeczeństwa cyfrowego dzięki stałej współpracy między wszystkimi podmiotami zaangażowanymi na szczeblu UE; Poprawka 104 Wniosek dotyczący rozporządzenia Artykuł 8 – akapit 1 – litera h h)  wspieranie współpracy zmierzającej do stworzenia europejskiego ekosystemu zaufanej infrastruktury na potrzeby usług i zastosowań z zakresu rozproszonego rejestru, w tym wspieranie interoperacyjności i standaryzacji oraz działanie na rzecz wdrażania zastosowań transgranicznych w UE; h)  wspieranie współpracy zmierzającej do stworzenia europejskiego ekosystemu zaufanej infrastruktury na potrzeby m.in. usług i zastosowań z zakresu rozproszonego rejestru, w tym wspieranie interoperacyjności i standaryzacji oraz działanie na rzecz wdrażania zastosowań transgranicznych w UE zgodnie z zasadą uwzględnienia bezpieczeństwa i ochrony prywatności już na etapie projektowania, co gwarantuje ochronę i bezpieczeństwo konsumentów; Poprawka 105 Wniosek dotyczący rozporządzenia Artykuł 8 – akapit 1 a (nowy) Działania w ramach celu szczegółowego nr 5 „Wdrażanie, optymalne wykorzystanie zdolności cyfrowych i interoperacyjność” są realizowane gównie w drodze zarządzania bezpośredniego przez Komisję Europejską. Europejskie centra innowacji cyfrowych i centra kompetencji mogą występować w charakterze podmiotów ułatwiających. Poprawka 106 Wniosek dotyczący rozporządzenia Artykuł 9 – ustęp 1 1.  Pula środków finansowych na realizację programu na lata 2021–2027 wynosi 9 194 000 000 EUR według cen bieżących. 1.  Pula środków finansowych na realizację programu na lata 2021–2027 wynosi 8 192 391 000 EUR w cenach z 2018 r. (9 194 000 000 EUR według cen bieżących). Poprawka 107 Wniosek dotyczący rozporządzenia Artykuł 9 – ustęp 2 – litera a a)  do 2 698 240 000 EUR na cel szczegółowy nr 1 „Obliczenia wielkiej skali”; a)  do 2 404 289 438 EUR w cenach z 2018 r. (2 698 240 000 EUR według cen bieżących) na cel szczegółowy nr 1 „Obliczenia wielkiej skali”; Poprawka 108 Wniosek dotyczący rozporządzenia Artykuł 9 – ustęp 2 – litera b b)  do 2 498 369 000 EUR na cel szczegółowy nr 2 „Sztuczna inteligencja”; b)  do 2 226 192 703 EUR w cenach z 2018 r. (2 498 369 000 EUR według cen bieżących) na cel szczegółowy nr 2 „Sztuczna inteligencja”; Poprawka 109 Wniosek dotyczący rozporządzenia Artykuł 9 – ustęp 2 – litera c c)  do 1 998 696 000 EUR na cel szczegółowy nr 3 „Cyberbezpieczeństwo i zaufanie”; c)  do 1 780 954 875 EUR w cenach z 2018 r. (1 998 696 000 EUR według cen bieżących) na cel szczegółowy nr 3 „Cyberbezpieczeństwo i zaufanie”; Poprawka 110 Wniosek dotyczący rozporządzenia Artykuł 9 – ustęp 2 – litera d d)  do 699 543 000 EUR na cel szczegółowy nr 4 „Zaawansowane umiejętności cyfrowe”; d)  do 623 333 672 EUR w cenach z 2018 r. (699 543 000 EUR według cen bieżących) na cel szczegółowy nr 4 „Zaawansowane umiejętności cyfrowe”; Poprawka 111 Wniosek dotyczący rozporządzenia Artykuł 9 – ustęp 2 – litera e e)  do 1 299 152 000 EUR na cel szczegółowy nr 5 „Wdrażanie, optymalne wykorzystanie zdolności cyfrowych i interoperacyjność”; e)  do 1 157 620 312 EUR w cenach z 2018 r. (1 299 152 000 EUR według cen bieżących) na cel szczegółowy nr 5 „Wdrażanie, optymalne wykorzystanie zdolności cyfrowych i interoperacyjność”. Poprawka 112 Wniosek dotyczący rozporządzenia Artykuł 9 – ustęp 5 5.  Środki przydzielone państwom członkowskim w ramach zarządzania dzielonego mogą, na ich wniosek, zostać przeniesione do programu. Komisja wykonuje te środki bezpośrednio zgodnie z art. 62 ust. 1 lit. a) rozporządzenia finansowego lub pośrednio zgodnie z lit. c) tego artykułu. W miarę możliwości środki te wykorzystuje się na rzecz danego państwa członkowskiego. 5.  Środki przydzielone państwom członkowskim w ramach zarządzania dzielonego mogą, na ich wniosek, zostać przeniesione do programu. Komisja wykonuje te środki bezpośrednio zgodnie z art. 62 ust. 1 lit. a) rozporządzenia finansowego lub pośrednio zgodnie z lit. c) tego artykułu. W miarę możliwości środki te wykorzystuje się w maksymalnym możliwym stopniu na rzecz danego państwa członkowskiego. Poprawka 113 Wniosek dotyczący rozporządzenia Artykuł 10 – akapit 1 – wprowadzenie Program jest otwarty dla: skreśla się Poprawka 114 Wniosek dotyczący rozporządzenia Artykuł 10 – akapit 1 – punkt 1 1.  członków Europejskiego Stowarzyszenia Wolnego Handlu, którzy są członkami Europejskiego Obszaru Gospodarczego, zgodnie z warunkami ustanowionymi w Porozumieniu o Europejskim Obszarze Gospodarczym; 1.  Program jest otwarty dla członków Europejskiego Stowarzyszenia Wolnego Handlu, którzy są członkami Europejskiego Obszaru Gospodarczego, zgodnie z warunkami ustanowionymi w Porozumieniu o Europejskim Obszarze Gospodarczym; Poprawka 115 Wniosek dotyczący rozporządzenia Artykuł 10 – akapit 1 – punkt 2 2.  państw przystępujących, państw kandydujących i potencjalnych kandydatów, zgodnie z ogólnymi zasadami i ogólnymi warunkami ich udziału w programach Unii, ustanowionymi w odpowiednich umowach ramowych i decyzjach rad stowarzyszenia lub w podobnych porozumieniach oraz zgodnie ze szczegółowymi warunkami ustanowionymi w porozumieniach między Unią a tymi państwami; 2.  pełne lub częściowe stowarzyszenie z programem państw trzecich, których nie wspomniano w pkt 1, odbywa się na podstawie przeprowadzanych w trybie indywidualnym ocen odnoszących się do celów szczegółowych, zgodnie z warunkami ustanowionymi w szczegółowej umowie regulującej uczestnictwo danego państwa trzeciego w dowolnym programie Unii, pod warunkiem że umowa ta spełnia następujące kryteria: –  uczestnictwo państwa trzeciego leży w interesie Unii; –  uczestnictwo przyczynia się do osiągnięcia celów ustanowionych w art. 3; –  uczestnictwo nie budzi żadnych obaw pod względem bezpieczeństwa i jest w pełni zgodne w właściwymi wymogami w zakresie bezpieczeństwa ustanowionymi w art. 12; –  umowa zapewnia sprawiedliwą równowagę w odniesieniu do wkładów i korzyści państw trzecich uczestniczących w programach Unii; –  umowa ustanawia warunki uczestnictwa w programach, obejmujące obliczenie wkładu finansowego do poszczególnych programów oraz ich koszty administracyjne. Wkład ten stanowi dochód przeznaczony na określony cel zgodnie z art. [21 ust. 5] [nowego rozporządzenia finansowego]; –  umowa nie powierza państwu trzeciemu uprawnień decyzyjnych w odniesieniu do programu; –  umowa gwarantuje Unii prawo do zapewnienia należytego zarządzania finansami i ochrony jej interesów finansowych. Poprawka 116 Wniosek dotyczący rozporządzenia Artykuł 10 – akapit 1 – punkt 2 a (nowy) 2a.  Przygotowując programy prac, Komisja Europejska lub inne odpowiednie organy wykonawcze oceniają w trybie indywidualnym, czy w odniesieniu do działań ujętych w programach prac spełnione są warunki umowy, o której mowa w pkt 2. Poprawka 117 Wniosek dotyczący rozporządzenia Artykuł 10 – akapit 1 – punkt 3 3.  państw objętych europejską polityką sąsiedztwa, zgodnie z ogólnymi zasadami i ogólnymi warunkami udziału tych państw w programach Unii, ustanowionymi w odpowiednich umowach ramowych i decyzjach rad stowarzyszenia lub w podobnych porozumieniach oraz zgodnie ze szczegółowymi warunkami ustanowionymi w porozumieniach między Unią a tymi państwami; skreśla się Poprawka 118 Wniosek dotyczący rozporządzenia Artykuł 10 – akapit 1 – punkt 4 4.  państw trzecich, zgodnie z warunkami ustanowionymi w szczegółowej umowie regulującej uczestnictwo danego państwa trzeciego w dowolnym programie Unii, pod warunkiem że umowa ta skreśla się —  zapewnia odpowiednią równowagę pod względem wkładów i korzyści państwa trzeciego uczestniczących w programach Unii; —  określa warunki uczestnictwa w programach, w tym mechanizm obliczania wkładów finansowych do poszczególnych programów i ich kosztów administracyjnych. Wkłady te stanowią dochody przeznaczone na określony cel zgodnie z art. [21 ust. 5] [nowego rozporządzenia finansowego]; —  nie przyznaje państwu trzeciemu uprawnień decyzyjnych w odniesieniu do programu; —  gwarantuje prawo Unii do zapewnienia należytego zarządzania finansami i ochrony jej interesów finansowych. Poprawka 119 Wniosek dotyczący rozporządzenia Artykuł 11 – ustęp 2 2.  Współpraca z państwami trzecimi i organizacjami wymienionymi w ust. 1 w ramach celu szczegółowego nr 3 „Cyberbezpieczeństwo i zaufanie” podlega przepisom art. [12]. 2.  Współpraca z państwami trzecimi i organizacjami wymienionymi w ust. 1 w ramach celu szczegółowego nr 1 „Obliczenia wielkiej skali”, celu szczegółowego nr 2 „Sztuczna inteligencja” i celu szczegółowego nr 3 „Cyberbezpieczeństwo i zaufanie” podlega przepisom art. [12]. Poprawka 120 Wniosek dotyczący rozporządzenia Artykuł 12 – ustęp 5 5.  Program prac może również przewidywać, że podmioty prawne mające siedzibę w państwach stowarzyszonych i podmioty prawne, które mają siedzibę w UE, lecz są kontrolowane z państwa trzeciego, nie kwalifikują się do uczestnictwa we wszystkich lub niektórych działaniach w ramach celu szczegółowego nr 3 ze względów bezpieczeństwa. W takich przypadkach zaproszenia do składania wniosków i zaproszenia do składania ofert ogranicza się do grona podmiotów mających siedzibę lub uznanych za mające siedzibę w państwach członkowskich i kontrolowanych przez państwa członkowskie lub obywateli państw członkowskich. 5.  Program prac może również przewidywać, że podmioty prawne mające siedzibę w państwach stowarzyszonych i podmioty prawne, które mają siedzibę w UE, lecz są kontrolowane z państwa trzeciego, nie kwalifikują się do uczestnictwa we wszystkich lub niektórych działaniach w ramach celów szczegółowych nr 1, 2 i 3 ze względów strategicznych i bezpieczeństwa. W takich przypadkach zaproszenia do składania wniosków i zaproszenia do składania ofert ogranicza się do grona podmiotów mających siedzibę lub uznanych za mające siedzibę w państwach członkowskich i kontrolowanych przez państwa członkowskie lub obywateli państw członkowskich. Poprawka 121 Wniosek dotyczący rozporządzenia Artykuł 12 – ustęp 5 a (nowy) 5a.  Nie zezwala się na działania obejmujące transfer technologii poza Unię. Aby zapewnić osiągnięcie długoterminowych celów w zakresie bezpieczeństwa strategicznego, należy przeprowadzić ocenę możliwości w odniesieniu do udziału podmiotów, których główne miejsce prowadzenia działalności znajduje się poza Unią. Poprawka 122 Wniosek dotyczący rozporządzenia Artykuł 12 – ustęp 5 b (nowy) 5b.  W stosownych przypadkach Komisja lub organ finansujący może przeprowadzić kontrole bezpieczeństwa; działania sprzeczne z zasadami bezpieczeństwa mogą zostać wyłączone lub zakończone w dowolnym momencie. Poprawka 123 Wniosek dotyczący rozporządzenia Artykuł 13 – ustęp 1 1.  Program zaprojektowano tak, aby przy jego wykonaniu możliwe było osiągnięcie synergii – szczegółowo opisanych w załączniku III – z innymi programami finansowania unijnego, w szczególności za pomocą mechanizmów finansowania komplementarnego z programów UE, jeżeli dopuszcza to tryb zarządzania, w sposób następczy lub naprzemienny bądź poprzez połączenie środków, w tym na potrzeby współfinansowania działań. 1.  Program zaprojektowano tak, aby przy jego wykonaniu możliwe było osiągnięcie synergii – szczegółowo opisanych w załączniku III – z innymi programami finansowania unijnego, w szczególności za pomocą mechanizmów finansowania komplementarnego z programów UE, jeżeli dopuszcza to tryb zarządzania, w sposób następczy lub naprzemienny bądź poprzez połączenie środków, w tym na potrzeby współfinansowania działań. Komisja zapewnia, aby w przypadku wykorzystania uzupełniającego charakteru programu w odniesieniu do innych programów finansowania europejskiego, w szczególności takich jak fundusze ESI, Europejski Fundusz Rozwoju Regionalnego (EFRR), „Horyzont Europa” i instrument „Łącząc Europę” (CEF-2), Program InvestEU, Erasmus i Europejski Fundusz Rolny na rzecz Rozwoju Obszarów Wiejskich (EFRROW), nie utrudniano osiągnięcia celów szczegółowych nr 1–5. Komisja bada możliwości poprawy skuteczności ogółu programów, które oferują zasoby w dziedzinie cyfryzacji. Poprawka 124 Wniosek dotyczący rozporządzenia Artykuł 13 – ustęp 2 2.  Ustanawia się odpowiednie mechanizmy koordynacji między odpowiednimi organami oraz odpowiednie narzędzia monitorowania w celu systematycznego zapewnienia synergii między programem a wszelkimi odpowiednimi instrumentami finansowania unijnego. Mechanizmy te pomagają zapobiegać powielaniu wydatków oraz do maksymalizacji ich wpływu. 2.  Ustanawia się odpowiednie mechanizmy koordynacji między odpowiednimi organami, a także między organami i Komisją Europejską, oraz odpowiednie narzędzia monitorowania w celu systematycznego zapewnienia synergii między programem a wszelkimi odpowiednimi instrumentami finansowania unijnego. Mechanizmy te pomagają zapobiegać powielaniu wydatków oraz do maksymalizacji ich wpływu. Poprawka 125 Wniosek dotyczący rozporządzenia Artykuł 14 – ustęp 2 2.  Program może zapewniać finansowanie w dowolnej formie przewidzianej w rozporządzeniu finansowym, w tym w szczególności w postaci zamówień stanowiących główny tryb, jak również w postaci dotacji i nagród. Może również zapewniać finansowanie w formie instrumentów finansowych w ramach operacji łączonych. 2.  Program może zapewniać finansowanie w dowolnej formie przewidzianej w rozporządzeniu finansowym, w tym w szczególności w postaci zamówień dokonywanych przez Komisję lub organ finansujący, przez beneficjentów dotacji indywidualnie lub wspólnie, stanowiących główny tryb działania, jak również w postaci dotacji i nagród. Zamówienia mogą dawać uprawnienia do zawierania wielu umów w ramach tej samej procedury i można w nich ustalać warunki realizacji zgodne z mającymi zastosowanie międzynarodowymi porozumieniami w sprawie zamówień. Program może również zapewniać finansowanie w formie instrumentów finansowych w ramach operacji łączonych. Poprawka 126 Wniosek dotyczący rozporządzenia Artykuł 15 – akapit 1 Program może być realizowany w ramach partnerstwa europejskiego. Może ono polegać w szczególności na wnoszeniu wkładów do istniejących lub nowych partnerstw publiczno-prywatnych w formie wspólnych przedsięwzięć utworzonych na podstawie art. 187 TFUE. W odniesieniu do tych wkładów stosuje się przepisy dotyczące partnerstw europejskich na podstawie [rozporządzenia w sprawie programu „Horyzont Europa”, dodać odniesienie]. Program może być realizowany w ramach partnerstwa europejskiego uzgodnionego w procesie programowania strategicznego między Komisją a państwami członkowskimi. Może ono polegać w szczególności na wnoszeniu wkładów do istniejących lub nowych partnerstw publiczno-prywatnych w formie wspólnych przedsięwzięć utworzonych na podstawie art. 187 TFUE. W odniesieniu do tych wkładów stosuje się przepisy dotyczące partnerstw europejskich na podstawie [rozporządzenia w sprawie programu „Horyzont Europa”, dodać odniesienie]. Poprawka 127 Wniosek dotyczący rozporządzenia Artykuł 15 – akapit 1 a (nowy) Partnerstwa europejskie: a)  ustanawia się w przypadkach, gdy osiągną cele programu „Cyfrowa Europa” skuteczniej niż sama Unia; b)  realizuje się z poszanowaniem takich zasad jak unijna wartość dodana, przejrzystość, otwartość, oddziaływanie, efekt mnożnikowy, długoterminowe zaangażowanie finansowe wszystkich uczestniczących stron, elastyczność, spójność i komplementarność z inicjatywami unijnymi, lokalnymi, regionalnymi, krajowymi i międzynarodowymi; c)  zawiera się na czas określony i przewiduje warunki stopniowego wycofywania finansowania ze środków programu. Poprawka 128 Wniosek dotyczący rozporządzenia Artykuł 15 – akapit 1 b (nowy) Przepisy i kryteria ich wyboru, wdrażania, monitorowania, oceny i stopniowego wycofywania określono w [dodać odniesienie]. Poprawka 129 Wniosek dotyczący rozporządzenia Artykuł 16 – tytuł Centra innowacji cyfrowych Europejskie centra innowacji cyfrowych Poprawka 130 Wniosek dotyczący rozporządzenia Artykuł 16 – ustęp 1 1.  W pierwszym roku realizacji programu tworzy się początkową sieć centrów innowacji cyfrowych. 1.  W pierwszym roku realizacji programu tworzy się w oparciu o istniejącą infrastrukturę początkową sieć europejskich centrów innowacji cyfrowych, przy czym w każdym państwie członkowskim musi powstać co najmniej jedno europejskie centrum innowacji cyfrowych. Poprawka 131 Wniosek dotyczący rozporządzenia Artykuł 16 – ustęp 2 – wprowadzenie 2.  Do celów utworzenia sieci, o której mowa w ust. 1, każde państwo członkowskie wyznacza w drodze otwartej i konkurencyjnej procedury kandydujące podmioty w oparciu o następujące kryteria: 2.  Do celów utworzenia sieci, o której mowa w ust. 1, każde państwo członkowskie wyznacza w drodze otwartej, przejrzystej, włączającej i konkurencyjnej procedury kandydujące podmioty w oparciu o następujące kryteria: Poprawka 132 Wniosek dotyczący rozporządzenia Artykuł 16 – ustęp 2 – litera a a)  odpowiednie kompetencje w zakresie funkcjonowania centrów innowacji cyfrowych; a)  odpowiednie kompetencje w zakresie funkcjonowania europejskich centrów innowacji cyfrowych; Poprawka 133 Wniosek dotyczący rozporządzenia Artykuł 16 – ustęp 2 – litera b b)  odpowiednia zdolność w zakresie zarządzania, odpowiedni personel oraz odpowiednia infrastruktura; b)  odpowiednia zdolność w zakresie zarządzania, odpowiedni personel oraz odpowiednia infrastruktura i odpowiednie kwalifikacje; Poprawka 134 Wniosek dotyczący rozporządzenia Artykuł 16 – ustęp 2 – litera d a (nowa) da)  udokumentowana współpraca z sektorem prywatnym w celu zapewnienia rynkowej stosowności interwencji w ramach celów szczegółowych nr 1–5; Poprawka 135 Wniosek dotyczący rozporządzenia Artykuł 16 – ustęp 2 – litera d b (nowa) db)  powiązania z istniejącymi centrami ICT utworzonymi w ramach programu „Horyzont 2020”, z centrum EUinvest i z europejską siecią przedsiębiorstw; Poprawka 136 Wniosek dotyczący rozporządzenia Artykuł 16 – ustęp 2 a (nowy) 2a.  Szczegółowe warunki, jakie należy spełnić, by zostać wyznaczonym jako „europejskie centrum innowacji cyfrowych”, a także zadania do wypełnienia są ujednolicone i publikowane w odpowiednim czasie, aby umożliwić właściwe przygotowanie i wdrożenie działań. Poprawka 137 Wniosek dotyczący rozporządzenia Artykuł 16 – ustęp 3 – wprowadzenie 3.  Komisja przyjmuje decyzję w sprawie wyboru podmiotów wchodzących w skład początkowej sieci. Podmioty te są wybierane przez Komisję spośród podmiotów kandydujących wskazanych przez państwa członkowskie w oparciu o kryteria wymienione w ust. 2 i następujące dodatkowe kryteria: 3.  Komisja przyjmuje decyzję w sprawie wyboru podmiotów wchodzących w skład początkowej sieci. Podmioty te są wybierane i wyraźnie identyfikowane przez Komisję spośród podmiotów kandydujących wskazanych przez państwa członkowskie w oparciu o kryteria wymienione w ust. 2 i następujące dodatkowe kryteria: Poprawka 138 Wniosek dotyczący rozporządzenia Artykuł 16 – ustęp 3 – litera b b)  konieczność zapewnienia przez początkową sieć zaspokojenia potrzeb przemysłu i obszarów interesu publicznego oraz kompleksowego i zrównoważonego zasięgu geograficznego. b)  konieczność zapewnienia przez początkową sieć zaspokojenia potrzeb przemysłu i obszarów interesu publicznego oraz kompleksowego i zrównoważonego zasięgu geograficznego, zwiększenia konwergencji oraz wypełnienia luki między krajami objętymi polityką spójności a innymi państwami członkowskimi, a także zmniejszenia przepaści cyfrowej pod względem geograficznym. Poprawka 139 Wniosek dotyczący rozporządzenia Artykuł 16 – ustęp 4 4.  Kolejne centra innowacji cyfrowych wybiera się w ramach otwartej i konkurencyjnej procedury, tak aby zapewnić jak najszerszy zasięg geograficzny sieci w całej Europie. Liczba podmiotów skupionych w sieci musi być proporcjonalna do populacji poszczególnych państw członkowskich, przy czym w każdym państwie członkowskim musi istnieć przynajmniej jedno centrum innowacji cyfrowych. W celu uwzględnienia szczególnych ograniczeń, z jakimi borykają się regiony najbardziej oddalone w UE, można wyznaczyć konkretne podmioty w celu zaspokojenia ich potrzeb. 4.  Kolejne europejskie centra innowacji cyfrowych wybiera się w ramach otwartej, przejrzystej i konkurencyjnej procedury, tak aby zapewnić jak najszerszy zasięg geograficzny sieci w całej Europie. Liczba podmiotów skupionych w sieci musi być proporcjonalna do populacji poszczególnych państw członkowskich. W celu uwzględnienia szczególnych ograniczeń, z jakimi borykają się regiony najbardziej oddalone w UE, można wybrać dodatkowe centra innowacji w tych regionach. Poprawka 140 Wniosek dotyczący rozporządzenia Artykuł 16 – ustęp 5 5.  Centra innowacji cyfrowych mogą otrzymywać finansowanie w postaci dotacji. 5.  Europejskie centra innowacji cyfrowych są wyraźnie identyfikowane za pomocą specjalnego znaku i otrzymują finansowanie w postaci dotacji. Poprawka 141 Wniosek dotyczący rozporządzenia Artykuł 16 – ustęp 6 – wprowadzenie 6.  Centra innowacji cyfrowych, które otrzymują finansowanie, biorą udział w realizacji programu w celu: 6.  Europejskie centra innowacji cyfrowych, które otrzymują finansowanie, biorą udział w realizacji programu w celu: Poprawka 142 Wniosek dotyczący rozporządzenia Artykuł 16 – ustęp 6 – litera a a)  świadczenia usług transformacji cyfrowej – w tym udostępniania zaplecza testowego i doświadczalnego – na rzecz MŚP oraz spółek o średniej kapitalizacji, również w sektorach, w których absorpcja technologii cyfrowych i powiązanych technologii następuje powoli; a)  świadczenia usług transformacji cyfrowej i zapewniania wiedzy technicznej – w tym udostępniania zaplecza testowego i doświadczalnego – na rzecz przedsiębiorstw typu start-up, MŚP oraz spółek o średniej kapitalizacji, również w sektorach, w których absorpcja technologii cyfrowych i powiązanych technologii następuje powoli; Poprawka 143 Wniosek dotyczący rozporządzenia Artykuł 16 – ustęp 6 – litera a a (nowa) aa)  wspierania przedsiębiorstw, w szczególności MŚP i przedsiębiorstw typu start-up, organizacji i organów administracji publicznej w dążeniu do zwiększenia konkurencyjności i usprawnienia modeli biznesowych dzięki wykorzystaniu nowych technologii objętych programem; Poprawka 144 Wniosek dotyczący rozporządzenia Artykuł 16 – ustęp 6 – litera b b)  transferu wiedzy fachowej i know-how między regionami, w szczególności kojarzenia MŚP i spółek o średniej kapitalizacji mających siedzibę w jednym regionie z centrami innowacji cyfrowych utworzonymi w innych regionach i najbardziej właściwymi, aby świadczyć odpowiednie usługi; b)  transferu wiedzy fachowej i know-how między regionami, w szczególności kojarzenia MŚP, przedsiębiorstw typu start-up i spółek o średniej kapitalizacji mających siedzibę w jednym regionie z europejskimi centrami innowacji cyfrowych utworzonymi w innych regionach i najbardziej właściwymi, aby świadczyć odpowiednie usługi; zachęcania do wymiany umiejętności, wspólnych inicjatyw i dobrych praktyk; Poprawka 145 Wniosek dotyczący rozporządzenia Artykuł 16 – ustęp 6 – litera c c)  świadczenia usług tematycznych, w tym usług związanych ze sztuczną inteligencją, obliczeniami wielkiej skali i cyberbezpieczeństwem oraz zaufaniem, na rzecz administracji, organizacji sektora publicznego, MŚP i spółek o średniej kapitalizacji. Poszczególne centra innowacji cyfrowych mogą specjalizować się w świadczeniu konkretnych usług tematycznych i nie muszą świadczyć wszystkich usług tematycznych wymienionych w niniejszym ustępie; c)  świadczenia usług tematycznych, w tym usług związanych ze sztuczną inteligencją, obliczeniami wielkiej skali i cyberbezpieczeństwem oraz zaufaniem, na rzecz administracji, organizacji sektora publicznego, MŚP, przedsiębiorstw typu start-up i spółek o średniej kapitalizacji. Poszczególne europejskie centra innowacji cyfrowych mogą specjalizować się w świadczeniu konkretnych usług tematycznych i nie muszą świadczyć wszystkich usług tematycznych wymienionych w niniejszym ustępie; Poprawka 146 Wniosek dotyczący rozporządzenia Artykuł 16 – ustęp 6 a (nowy) 6a.  Europejskie centra innowacji cyfrowych mogą też współpracować z Europejskim Instytutem Innowacji i Technologii (EIT), w szczególności na mocy programu EIT Digital, a także z centrami innowacji cyfrowych tworzonymi na mocy programu „Horyzont 2020”. Poprawka 147 Wniosek dotyczący rozporządzenia Artykuł 16 – akapit 6 b (nowy) 6b.  Europejskie centra innowacji cyfrowych mogą wykonywać działania centrów innowacji cyfrowych utworzonych na mocy programów ramowych w zakresie badań naukowych i innowacji, w tym centrów innowacji EIT Digital. Poprawka 148 Wniosek dotyczący rozporządzenia Artykuł 17 – ustęp 1 1.  Do finansowania kwalifikują się wyłącznie działania przyczyniające się do realizacji celów, o których mowa w art. [3] i art. [4]–[8]. 1.  Zgodnie z ogólnymi celami określonymi w załączniku I do finansowania kwalifikują się wyłącznie działania przyczyniające się do realizacji celów, o których mowa w art. [3] i art. [4]–[8]. Poprawka 149 Wniosek dotyczący rozporządzenia Artykuł 18 – ustęp 2 – litera a – podpunkt ii (ii)  państwie trzecim stowarzyszonym z programem; (ii)  państwie trzecim stowarzyszonym z programem zgodnie z art. 10 i 12; Poprawka 150 Wniosek dotyczący rozporządzenia Artykuł 18 – ustęp 3 3.  Podmioty prawne mające siedzibę w państwie trzecim, które nie jest stowarzyszone z programem, mogą w drodze wyjątku kwalifikować się do uczestnictwa w działaniach szczególnych, jeżeli jest to niezbędne do osiągnięcia celów programu. 3.  Podmioty prawne mające siedzibę w państwie trzecim, które nie jest stowarzyszone z programem, mogą w drodze wyjątku kwalifikować się do uczestnictwa w działaniach szczególnych, jeżeli jest to niezbędne do osiągnięcia celów programu i nie pociąga za sobą dodatkowych zagrożeń dla bezpieczeństwa Unii ani nie podważa strategicznej autonomii Unii. Poprawka 151 Wniosek dotyczący rozporządzenia Artykuł 18 – ustęp 4 4.  Do uczestnictwa w programie nie kwalifikują się osoby fizyczne, z wyjątkiem dotacji przyznawanych w ramach celu szczegółowego nr 4 „Zaawansowane umiejętności cyfrowe”. 4.  Osoby fizyczne mogą kwalifikować się do uzyskania dotacji przyznawanych w ramach celu szczegółowego nr 4 „Zaawansowane umiejętności cyfrowe”. Obywatele państw trzecich mogą się kwalifikować, pod warunkiem że mieszkają w Unii. Poprawka 152 Wniosek dotyczący rozporządzenia Artykuł 19 – akapit 1 Dotacje w ramach programu są przyznawane i zarządzane zgodnie z tytułem VIII rozporządzenia finansowego. Dotacje w ramach programu są przyznawane i zarządzane zgodnie z tytułem VIII rozporządzenia finansowego i mogą – z należycie uzasadnionych powodów – pokrywać do 100 % kosztów kwalifikowalnych, bez uszczerbku dla zasady współfinansowania oraz zgodnie ze specyfikacjami określonymi dla poszczególnych celów. Poprawka 153 Wniosek dotyczący rozporządzenia Artykuł 20 – ustęp 1 – wprowadzenie 1.  Kryteria przyznawania dotacji określa się w programach prac oraz w zaproszeniach do składania wniosków z uwzględnieniem co najmniej następujących elementów: (Nie dotyczy polskiej wersji językowej) Poprawka 154 Wniosek dotyczący rozporządzenia Artykuł 20 – ustęp 1 – litera e e)  w stosownych przypadkach skutki ekonomiczne, społeczne, wpływ na klimat i środowisko oraz dostępność; e)  w stosownych przypadkach skutki ekonomiczne, wpływ na klimat i środowisko oraz skutki społeczne, w szczególności wspieranie dostępności oraz równych możliwości edukacyjnych i zawodowych; Poprawka 155 Wniosek dotyczący rozporządzenia Artykuł 20 – ustęp 1 – litera g g)  w stosownych przypadkach wyważony rozkład geograficzny w całej Unii, w tym w regionach najbardziej oddalonych; g)  w stosownych przypadkach wyważony rozkład geograficzny w całej Unii, w tym w regionach najbardziej oddalonych, a także w krajach i na terytoriach zamorskich; Poprawka 156 Wniosek dotyczący rozporządzenia Artykuł 20 – ustęp 1 – litera h a (nowa) ha)  w stosownych przypadkach swoboda ponownego wykorzystania i dostosowania wyników projektów; Poprawka 157 Wniosek dotyczący rozporządzenia Artykuł 20 – ustęp 1 – litera h b (nowa) hb)  w stosownych przypadkach interes publiczny; Poprawka 158 Wniosek dotyczący rozporządzenia Artykuł 20 – ustęp 1 – litera h c (nowa) hc)  w stosownych przypadkach zmniejszenie przepaści cyfrowej między regionami, obywatelami lub przedsiębiorstwami. Poprawka 159 Wniosek dotyczący rozporządzenia Artykuł 21 – akapit 1 Działania łączone przewidziane w ramach niniejszego programu realizowane są zgodnie z [rozporządzeniem w sprawie Funduszu InvestEU] i tytułem X rozporządzenia finansowego. Działania łączone przewidziane w ramach niniejszego programu realizowane są zgodnie z [rozporządzeniem w sprawie Funduszu InvestEU] i tytułem X rozporządzenia finansowego. Kwota wydatków z tego programu, która ma zostać połączona z instrumentem finansowym, nie podlega zwrotowi. Poprawka 160 Wniosek dotyczący rozporządzenia Artykuł 22 – ustęp 2 a (nowy) 2a.  W przypadku gdy danemu działaniu przyznano już lub otrzymało ono wcześniej wkłady z innego programu unijnego lub wsparcie z funduszu UE, wkład ten lub wsparcie to są wymieniane we wniosku o wkład z niniejszego programu. Poprawka 161 Wniosek dotyczący rozporządzenia Artykuł 23 – ustęp 3 3.  Pierwszy wieloletni program prac koncentruje się na działaniach określonych w załączniku i zapewnia, aby działania wspierane przez program nie wypierały finansowania prywatnego. Kolejne programy prac mogą obejmować działania, których nie określono w załączniku, pod warunkiem że są one spójne z celami niniejszego rozporządzenia określonymi w art. [4–8]. 3.  Programy prac koncentrują się na działaniach określonych w załączniku I i zapewniają, aby działania wspierane przez program nie wypierały finansowania prywatnego. Poprawka 162 Wniosek dotyczący rozporządzenia Artykuł 23 – ustęp 3 a (nowy) 3a.  Komisja jest uprawniona do przyjmowania aktów delegowanych zgodnie z art. 27 w celu zmiany załącznika I z myślą o dokonaniu przeglądu lub uzupełnieniu działań określonych w tym załączniku w sposób zgodny z celami niniejszego rozporządzenia określonymi w art. 4–8. Poprawka 163 Wniosek dotyczący rozporządzenia Artykuł 24 – ustęp 1 1.  Wskaźniki służące monitorowaniu wykonania i postępów w realizacji programu pod kątem osiągnięcia celów szczegółowych wymienionych w art. 3 określono w załączniku II. 1.  Wymierne wskaźniki służące monitorowaniu wykonania i postępów w realizacji programu pod kątem osiągnięcia celów szczegółowych wymienionych w art. 3 określono w załączniku II. Poprawka 164 Wniosek dotyczący rozporządzenia Artykuł 24 – ustęp 1 a (nowy) 1a.  Komisja określa metodykę ustalania wymiernych wskaźników służących dokładnej ocenie postępów w kierunku osiągnięcia celów ogólnych wymienionych w art. 3 ust. 1. Na podstawie tej metodyki Komisja uzupełnia załącznik III najpóźniej do dnia 1 stycznia 2021 r. Poprawka 165 Wniosek dotyczący rozporządzenia Artykuł 24 – ustęp 2 2.  Aby zapewnić skuteczną ocenę postępów programu w osiąganiu jego celów, Komisja jest uprawniona do przyjmowania aktów delegowanych zgodnie z art. 27 w celu zmiany załącznika II, aby dokonać przeglądu wskaźników lub uzupełnić je, jeżeli uzna to za konieczne, oraz uzupełnić niniejsze rozporządzenie o przepisy dotyczące ustanowienia ram monitorowania i oceny. 2.  Aby zapewnić skuteczną ocenę postępów programu w osiąganiu jego celów, Komisja jest uprawniona do przyjmowania aktów delegowanych zgodnie z art. 27 w celu zmiany załącznika II, aby dokonać przeglądu wymiernych wskaźników lub uzupełnić je, jeżeli uzna to za konieczne, oraz uzupełnić niniejsze rozporządzenie o przepisy dotyczące ustanowienia ram monitorowania i oceny. Poprawka 166 Wniosek dotyczący rozporządzenia Artykuł 24 – ustęp 3 3.  System sprawozdawczości dotyczącej realizacji celów zapewnia wydajne, skuteczne i terminowe gromadzenie danych na potrzeby monitorowania realizacji programu i jego wyników. W tym celu na odbiorców środków unijnych oraz państwa członkowskie nakłada się proporcjonalne wymogi dotyczące sprawozdawczości. 3.  System sprawozdawczości dotyczącej realizacji celów zapewnia, by dane na potrzeby monitorowania realizacji i wyników programu były przydatne do dogłębnej analizy poczynionych postępów i napotkanych trudności oraz by były gromadzone w sposób wydajny, skuteczny i terminowy. W tym celu na odbiorców środków unijnych oraz państwa członkowskie nakłada się proporcjonalne wymogi dotyczące sprawozdawczości. Poprawka 167 Wniosek dotyczący rozporządzenia Artykuł 24 – ustęp 4 4.  Oficjalne statystyki UE, takie jak regularne badania statystyczne poświęcone ICT, wykorzystuje się w maksymalnym zakresie. Na etapie początkowego projektowania i późniejszego opracowywania wskaźników statystycznych stosowanych do monitorowania realizacji programu oraz poczynionych postępów w transformacji cyfrowej przeprowadza się konsultacje z krajowymi urzędami statystycznymi, które również, wraz z Eurostatem, angażuje się w ten proces. 4.  Oficjalne statystyki UE, takie jak regularne badania statystyczne poświęcone ICT, jak również zgromadzone zbiory danych DESI na poziomie NUTS-2 wykorzystuje się w najbardziej efektywny sposób, co pomoże zaradzić problemowi braku danych regionalnych związanych z programem „Cyfrowa Europa”. Na etapie początkowego projektowania i późniejszego opracowywania wskaźników statystycznych stosowanych do monitorowania realizacji programu oraz poczynionych postępów w transformacji cyfrowej przeprowadza się konsultacje z krajowymi urzędami statystycznymi, które również, wraz z Eurostatem, angażuje się w ten proces. Poprawka 168 Wniosek dotyczący rozporządzenia Artykuł 25 – tytuł Ocena Ocena programu Poprawka 169 Wniosek dotyczący rozporządzenia Artykuł 25 – ustęp 1 1.  Oceny przeprowadza się w terminie pozwalającym na uwzględnienie ich wyników w procesie decyzyjnym. 1.  Komisja zapewnia regularne monitorowanie i ocenę zewnętrzną programu, w szczególności w oparciu o system sprawozdawczości dotyczącej realizacji celów, o którym mowa w art. 24 ust. 3. Ocena obejmuje ocenę jakościową postępów w kierunku realizacji celów ogólnych wymienionych w art. 3 ust. 1. Poprawka 170 Wniosek dotyczący rozporządzenia Artykuł 25 – ustęp 2 2.  Ocena śródokresowa programu przeprowadzana jest z chwilą, gdy dostępne są wystarczające informacje na temat realizacji programu, jednak nie później niż w ciągu czterech lat od rozpoczęcia realizacji programu. 2.  Oprócz regularnego monitorowania programu Komisja sporządza sprawozdanie z oceny śródokresowej i przedkłada je Parlamentowi Europejskiemu, Radzie, Europejskiemu Komitetowi Ekonomiczno-Społecznemu i Komitetowi Regionów nie później niż dnia 31 grudnia 2024 r. Ocena śródokresowa zawiera ustalenia niezbędne do podjęcia decyzji w sprawie kontynuacji programu po 2027 r. i jego celów. Ocenę śródokresową przekazuje się Parlamentowi Europejskiemu. Poprawka 171 Wniosek dotyczący rozporządzenia Artykuł 25 – ustęp 3 3.  Po zakończeniu realizacji programu, lecz nie później niż cztery lata po upływie okresu określonego w art. [1] Komisja przeprowadza ocenę końcową programu. 3.  Na podstawie zewnętrznej i niezależnej oceny końcowej Komisja sporządza sprawozdanie z oceny końcowej programu, zawierające ocenę jego skutków w dłuższej perspektywie i jego zrównoważonego charakteru. Poprawka 172 Wniosek dotyczący rozporządzenia Artykuł 25 – ustęp 4 a (nowy) 4a.  Komisja przedkłada sprawozdanie z oceny końcowej programu, o którym mowa w ust. 3, Parlamentowi Europejskiemu, Radzie, Europejskiemu Komitetowi Ekonomiczno-Społecznemu i Komitetowi Regionów nie później niż dnia 31 grudnia 2030 r. Poprawka 173 Wniosek dotyczący rozporządzenia Artykuł 25 – ustęp 5 5.  Komisja przekazuje wnioski z tych ocen, opatrzone własnymi komentarzami, Parlamentowi Europejskiemu, Radzie, Europejskiemu Komitetowi Ekonomiczno-Społecznemu i Komitetowi Regionów. skreśla się Poprawka 174 Wniosek dotyczący rozporządzenia Artykuł 26 – ustęp 4 4.  W ramach systemu kontroli strategia audytu może opierać się na kontroli finansowej reprezentatywnej próby wydatków. Uzupełnienie takiej reprezentatywnej próby stanowią dane dobrane w oparciu o ocenę ryzyka związanego z wydatkami. 4.  W ramach systemu kontroli strategia audytu opiera się na kontroli finansowej przynajmniej reprezentatywnej próby wydatków. Uzupełnienie takiej reprezentatywnej próby stanowią dane dobrane w oparciu o ocenę ryzyka związanego z wydatkami. Poprawka 175 Wniosek dotyczący rozporządzenia Artykuł 27 – ustęp 2 2.  Uprawnienia do przyjęcia aktów delegowanych, o których mowa w art. 24, powierza się Komisji do dnia 31 grudnia 2028 r. 2.  Uprawnienia do przyjęcia aktów delegowanych, o których mowa w art. 23 i 24, powierza się Komisji do dnia 31 grudnia 2028 r. Poprawka 176 Wniosek dotyczący rozporządzenia Artykuł 27 – ustęp 3 3.  Przekazanie uprawnień, o którym mowa w art. 24, może zostać w dowolnym momencie odwołane przez Parlament Europejski lub przez Radę. Decyzja o odwołaniu kończy przekazanie określonych w niej uprawnień. Decyzja o odwołaniu staje się skuteczna od następnego dnia po jej opublikowaniu w Dzienniku Urzędowym Unii Europejskiej lub w określonym w tej decyzji późniejszym terminie. Nie wpływa ona na ważność jakichkolwiek już obowiązujących aktów delegowanych. 3.  Przekazanie uprawnień, o którym mowa w art. 23 i 24, może zostać w dowolnym momencie odwołane przez Parlament Europejski lub przez Radę. Decyzja o odwołaniu kończy przekazanie określonych w niej uprawnień. Decyzja o odwołaniu staje się skuteczna od następnego dnia po jej opublikowaniu w Dzienniku Urzędowym Unii Europejskiej lub w określonym w tej decyzji późniejszym terminie. Nie wpływa ona na ważność jakichkolwiek już obowiązujących aktów delegowanych. Poprawka 177 Wniosek dotyczący rozporządzenia Artykuł 27 – ustęp 6 6.  Akt delegowany przyjęty na podstawie art. 24 wchodzi w życie tylko wówczas, gdy ani Parlament Europejski, ani Rada nie wyraziły sprzeciwu w terminie dwóch miesięcy od przekazania tego aktu Parlamentowi Europejskiemu i Radzie, lub gdy, przed upływem tego terminu, zarówno Parlament Europejski, jak i Rada poinformowały Komisję, że nie wniosą sprzeciwu. Termin ten przedłuża się o dwa miesiące z inicjatywy Parlamentu Europejskiego lub Rady. 6.  Akt delegowany przyjęty na podstawie art. 23 i 24 wchodzi w życie tylko wówczas, gdy ani Parlament Europejski, ani Rada nie wyraziły sprzeciwu w terminie dwóch miesięcy od przekazania tego aktu Parlamentowi Europejskiemu i Radzie, lub gdy, przed upływem tego terminu, zarówno Parlament Europejski, jak i Rada poinformowały Komisję, że nie wniosą sprzeciwu. Termin ten przedłuża się o dwa miesiące z inicjatywy Parlamentu Europejskiego lub Rady. Poprawka 178 Wniosek dotyczący rozporządzenia Artykuł 29 – ustęp 1 1.  Odbiorcy finansowania unijnego uznają pochodzenie i zapewniają eksponowanie finansowania unijnego (w szczególności podczas promowania działań i ich wyników) poprzez dostarczanie spójnych, skutecznych i proporcjonalnych informacji skierowanych do różnych grup odbiorców, w tym do mediów i opinii publicznej. 1.  Odbiorcy finansowania unijnego uznają pochodzenie i zapewniają eksponowanie finansowania unijnego (w szczególności podczas promowania działań i ich wyników) poprzez dostarczanie spójnych, prawdziwych, skutecznych i proporcjonalnych informacji skierowanych do różnych grup odbiorców, w tym do mediów i opinii publicznej. Poprawka 179 Wniosek dotyczący rozporządzenia Artykuł 29 – ustęp 2 2.  Komisja prowadzi działania informacyjne i komunikacyjne związane z programem, jego działaniami i wynikami. Zasoby finansowe przydzielone na program przyczyniają się również do komunikacji instytucjonalnej w zakresie priorytetów politycznych Unii, o ile są one związane z celami, o których mowa w art. [3]. 2.  Komisja prowadzi działania informacyjne i komunikacyjne związane z programem, jego działaniami i wynikami. Zapewnia również zintegrowane informacje i dostęp potencjalnych wnioskodawców do finansowania unijnego w sektorze cyfrowym. Zasoby finansowe przydzielone na program przyczyniają się również do komunikacji instytucjonalnej w zakresie priorytetów politycznych Unii, o ile są one związane z celami, o których mowa w art. [3]. Poprawka 180 Wniosek dotyczący rozporządzenia Załącznik 1 – część 1 – akapit 2 – punkt 1 1.  ramy wspólnych zamówień na zintegrowaną sieć światowej klasy urządzeń HPC, w tym infrastrukturę w zakresie eksaskalowych obliczeń superkomputerowych oraz przetwarzania danych. Infrastruktura ta będzie dostępna dla użytkowników z sektora publicznego i prywatnego na zasadzie niedochodowej oraz do celów badań finansowanych ze środków publicznych; 1.  ramy wspólnych zamówień na zintegrowaną sieć światowej klasy urządzeń HPC, w tym infrastrukturę w zakresie eksaskalowych obliczeń superkomputerowych oraz przetwarzania danych. Infrastruktura ta będzie dostępna dla wszystkich przedsiębiorstw i administracji publicznych i na zasadzie niedochodowej dla użytkowników z sektora publicznego i prywatnego oraz do celów badań finansowanych ze środków publicznych; Poprawka 181 Wniosek dotyczący rozporządzenia Załącznik 1 – część 1 – akapit 2 – punkt 6 6.  wykorzystanie technologii gotowej do użytku/technologii operacyjnej: obliczenia superkomputerowe jako usługa będąca wynikiem badań naukowych i innowacji ukierunkowanych na budowę zintegrowanego unijnego ekosystemu HPC, obejmującego wszystkie segmenty naukowego i przemysłowego łańcucha wartości (sprzęt, oprogramowanie, zastosowania, usługi, wzajemne połączenia i zaawansowane umiejętności cyfrowe). 6.  wykorzystanie technologii gotowej do użytku/technologii operacyjnej: obliczenia superkomputerowe jako usługa będąca wynikiem badań naukowych i innowacji, w szczególności nowych technologii, które wcześniej korzystały lub obecnie korzystają z finansowania unijnego, ukierunkowanych na budowę zintegrowanego unijnego ekosystemu HPC, obejmującego wszystkie segmenty naukowego i przemysłowego łańcucha wartości (sprzęt, oprogramowanie, zastosowania, usługi, wzajemne połączenia i zaawansowane umiejętności cyfrowe). Poprawka 182 Wniosek dotyczący rozporządzenia Załącznik 1 – część 2 – akapit 1 Program ma na celu rozbudowę i zwiększenie podstawowych zdolności w zakresie sztucznej inteligencji (AI) w Europie, w tym zasobów danych i repozytoriów algorytmów, oraz zapewnienie ich dostępności dla wszystkich przedsiębiorstw i administracji publicznych, jak również wzmocnienie i połączenie w sieć istniejących placówek prowadzących testy i doświadczenia związane ze sztuczną inteligencją w państwach członkowskich. Program ma na celu rozbudowę i zwiększenie podstawowych zdolności w zakresie sztucznej inteligencji (AI) i technologii rozproszonego rejestru w Europie, w tym zasobów danych i repozytoriów algorytmów, oraz zapewnienie ich dostępności dla wszystkich przedsiębiorstw i administracji publicznych, jak również wzmocnienie i połączenie w sieć istniejących placówek prowadzących testy i doświadczenia związane ze sztuczną inteligencją w państwach członkowskich. Poprawka 183 Wniosek dotyczący rozporządzenia Załącznik 1 – część 4 – akapit 1 Program ma wspierać łatwy dostęp obecnej i przyszłej siły roboczej do zaawansowanych umiejętności cyfrowych, w szczególności w zakresie HPC, AI, rozproszonych rejestrów (np. technologii blockchain) oraz cyberbezpieczeństwa poprzez oferowanie studentom, absolwentom i pracownikom, niezależnie od ich miejsca pobytu, możliwości nabywania i rozwijania tych umiejętności. Program ma wspierać łatwy dostęp obecnej i przyszłej siły roboczej do zaawansowanych umiejętności cyfrowych i możliwości szkoleniowe w tej dziedzinie, w szczególności w zakresie HPC, AI, rozproszonych rejestrów (np. technologii blockchain) oraz cyberbezpieczeństwa poprzez oferowanie studentom, absolwentom lub obywatelom w każdym wieku potrzebującym podniesienia kwalifikacji, osobom poszukującym pracy i pracownikom, niezależnie od ich miejsca pobytu, możliwości nabywania i rozwijania tych umiejętności. Poprawka 184 Wniosek dotyczący rozporządzenia Załącznik 1 – część 4 – akapit 2 – punkt 1 1.  dostęp do szkoleń w miejscu pracy poprzez umożliwienie udziału w praktykach w ośrodkach kompetencji i w przedsiębiorstwach wdrażających zaawansowane technologie; 1.  dostęp do szkoleń w miejscu pracy i możliwości kształcenia mieszanego poprzez umożliwienie udziału w praktykach w ośrodkach kompetencji i w przedsiębiorstwach wdrażających zaawansowane technologie; Poprawka 185 Wniosek dotyczący rozporządzenia Załącznik 1 – część 4 – akapit 4 Wszystkie interwencje zostaną opracowane i będą realizowane przede wszystkim za pośrednictwem centrów innowacji cyfrowych, o których mowa w art. 15. Wszystkie interwencje zostaną opracowane i będą realizowane przede wszystkim za pośrednictwem centrów innowacji cyfrowych, o których mowa w art. 16. Poprawka 186 Wniosek dotyczący rozporządzenia Załącznik 1 – część 5 – sekcja I – punkt 1 – podpunkt 1.2 1.2.  wspieranie projektowania, działań pilotażowych, wdrażania, utrzymywania i promowania spójnego ekosystemu transgranicznej infrastruktury usług cyfrowych oraz ułatwianie wdrażania płynnie działających, kompleksowych, bezpiecznych, interoperacyjnych, wielojęzycznych i interoperacyjnych w wymiarze transgranicznym lub międzysektorowym rozwiązań i wspólnych struktur w obrębie administracji publicznej. Uwzględnia się również metody oceny skutków i korzyści; 1.2.  wspieranie projektowania, działań pilotażowych, wdrażania, utrzymywania, rozszerzania i promowania spójnego ekosystemu transgranicznej infrastruktury usług cyfrowych oraz ułatwianie wdrażania płynnie działających, kompleksowych, bezpiecznych, interoperacyjnych, wielojęzycznych i interoperacyjnych w wymiarze transgranicznym lub międzysektorowym rozwiązań i wspólnych struktur w obrębie administracji publicznej. Uwzględnia się również metody oceny skutków i korzyści; Poprawka 187 Wniosek dotyczący rozporządzenia Załącznik 1 – część 5 – sekcja I – punkt 2 – podpunkt 2.1 2.1.  zapewnienie obywatelom Unii dostępu do ich danych osobowych dotyczących zdrowia, a także możliwości ich współdzielenia, wykorzystywania i zarządzania nimi w bezpieczny sposób w wymiarze transgranicznym, niezależnie od ich lokalizacji lub lokalizacji samych danych; Dokończenie budowy infrastruktury usług cyfrowych w zakresie e-zdrowia oraz rozszerzenie jej o nowe usługi cyfrowe, jak również wspieranie wdrażania europejskiego formatu wymiany elektronicznej dokumentacji medycznej; 2.1.  zapewnienie obywatelom Unii dostępu do ich danych osobowych dotyczących zdrowia, a także możliwości ich współdzielenia, wykorzystywania i zarządzania nimi w bezpieczny sposób gwarantujący im prywatność w wymiarze transgranicznym, niezależnie od ich lokalizacji lub lokalizacji samych danych; Dokończenie budowy infrastruktury usług cyfrowych w zakresie e-zdrowia oraz rozszerzenie jej o nowe usługi cyfrowe, jak również wspieranie wdrażania europejskiego formatu wymiany elektronicznej dokumentacji medycznej; Poprawka 188 Wniosek dotyczący rozporządzenia Załącznik 1 – część 5 – sekcja I – punkt 3 3.  Sądownictwo: zapewnienie płynnej i bezpiecznej transgranicznej komunikacji elektronicznej w obrębie sądownictwa oraz między sądownictwem a innymi właściwymi organami w obszarze wymiaru sprawiedliwości w sprawach cywilnych i karnych. Poprawa dostępu obywateli, przedsiębiorstw, prawników praktyków i pracowników sądownictwa do wymiaru sprawiedliwości oraz do informacji i procedur prawnych dzięki semantycznie interoperacyjnym połączeniom z krajowymi bazami danych i rejestrami, a także ułatwianie pozasądowego rozstrzygania sporów za pośrednictwem internetu. Propagowanie rozwoju i wdrażania innowacyjnych technologii na potrzeby sądów i prawników w oparciu o rozwiązania wykorzystujące sztuczną inteligencję, które mogą usprawnić i przyspieszyć procedury (na przykład zastosowania w zakresie technologii prawnych). 3.  Sądownictwo: zapewnienie płynnej i bezpiecznej transgranicznej komunikacji elektronicznej w obrębie sądownictwa oraz między sądownictwem a innymi właściwymi organami w obszarze wymiaru sprawiedliwości w sprawach cywilnych i karnych. Poprawa dostępu obywateli, przedsiębiorstw, prawników praktyków i pracowników sądownictwa do wymiaru sprawiedliwości oraz do informacji i procedur prawnych dzięki semantycznie interoperacyjnym połączeniom z bazami danych i rejestrami, a także ułatwianie pozasądowego rozstrzygania sporów za pośrednictwem internetu. Propagowanie rozwoju i wdrażania innowacyjnych technologii na potrzeby sądów i prawników w oparciu o rozwiązania wykorzystujące sztuczną inteligencję, które mogą usprawnić i przyspieszyć procedury (na przykład zastosowania w zakresie technologii prawnych). Poprawka 189 Wniosek dotyczący rozporządzenia Załącznik 1 – część 5 – sekcja I – punkt 4 4.  Transport, energia i środowisko naturalne: wdrożenie zdecentralizowanych rozwiązań i infrastruktury wymaganych do celów zastosowań cyfrowych na dużą skalę, takich jak inteligentne miasta lub inteligentne obszary wiejskie, w celu wsparcia polityki transportowej, energetycznej i środowiskowej. 4.  Transport, energia i środowisko naturalne: wdrożenie zdecentralizowanych rozwiązań i infrastruktury wymaganych do celów zastosowań cyfrowych na dużą skalę, takich jak inteligentne miasta, inteligentne obszary wiejskie lub regiony najbardziej oddalone, w celu wsparcia polityki transportowej, energetycznej i środowiskowej. Poprawka 190 Wniosek dotyczący rozporządzenia Załącznik 1 – część 5 – sekcja II – tytuł II Początkowe działania związane z cyfryzacją przemysłu: (Nie dotyczy polskiej wersji językowej) Poprawka 191 Wniosek dotyczący rozporządzenia Załącznik 2 – część 2 – punkt 2.2 2.2  Liczba przedsiębiorstw i organizacji stosujących AI 2.2  Liczba przedsiębiorstw i organizacji przeprowadzających testy i doświadczenia z zakresu AI we współpracy z centrami innowacji cyfrowych Poprawka 192 Wniosek dotyczący rozporządzenia Załącznik 2 – część 2 – punkt 2.2 a (nowy) 2.2a   Liczba konkretnych zastosowań AI wspieranych przez program, które są obecnie komercjalizowane Poprawka 193 Wniosek dotyczący rozporządzenia Załącznik 2 – część 4 – punkt 4.1 4.1  Liczba przeszkolonych i pracujących specjalistów ds. ICT 4.1  Liczba przeszkolonych co roku i pracujących w Unii specjalistów ds. ICT Poprawka 194 Wniosek dotyczący rozporządzenia Załącznik 2 – część 4 – punkt 4.2 4.2  Liczba przedsiębiorstw, które mają trudności z rekrutacją specjalistów ds. ICT 4.2  Liczba przedsiębiorstw, które mają każdego roku trudności z rekrutacją specjalistów ds. ICT w Unii Poprawka 195 Wniosek dotyczący rozporządzenia Załącznik 2 – część 4 – punkt 4.2 b (nowy) 4.2b   Liczba studentów, niedawnych absolwentów i bezrobotnych, których sytuacja poprawiła się po odbyciu szkolenia w ramach programu Poprawka 196 Wniosek dotyczący rozporządzenia Załącznik 2 – część 5 – punkt 5.1 5.1  Wykorzystanie cyfrowych usług publicznych 5.1  Częstotliwość wykorzystania cyfrowych usług publicznych Poprawka 197 Wniosek dotyczący rozporządzenia Załącznik 2 – część 5 – punkt 5.2 5.2  Przedsiębiorstwa o wysokim wskaźniku wykorzystania technologii cyfrowych 5.2  Liczba przedsiębiorstw o wysokim wskaźniku wykorzystania technologii cyfrowych Poprawka 198 Wniosek dotyczący rozporządzenia Załącznik 2 – część 5 – punkt 5.3 5.3  Zbieżność krajowych ram interoperacyjności z europejskimi ramami interoperacyjności 5.3  Poziom zbieżności krajowych ram interoperacyjności z europejskimi ramami interoperacyjności Poprawka 199 Wniosek dotyczący rozporządzenia Załącznik 3 – punkt 1 – litera b a (nowa) ba)   program „Cyfrowa Europa” aktywnie tworzy synergie z programem „Horyzont Europa” w odniesieniu do trwałości danych pochodzących z projektów badawczych; Poprawka 200 Wniosek dotyczący rozporządzenia Załącznik 3 – punkt 1 – litera c c)  w ramach programu „Cyfrowa Europa” realizowane będą inwestycje w (i) budowanie potencjału cyfrowego w zakresie obliczeń wielkiej skali, sztucznej inteligencji, cyberbezpieczeństwa i zaawansowanych umiejętności cyfrowych; oraz (ii) proces wdrażania na szczeblu krajowym i regionalnym – zgodnie z unijnymi ramami – zdolności cyfrowych i najnowszych technologii cyfrowych w obszarach interesu publicznego (takich jak opieka zdrowotna, administracja publiczna, wymiar sprawiedliwości i edukacja) lub w obszarach, w których istnieją niedoskonałości rynku (takich jak cyfryzacja przedsiębiorstw, w szczególności małych i średnich przedsiębiorstw); c)  w ramach programu „Cyfrowa Europa” realizowane będą inwestycje w (i) budowanie potencjału cyfrowego w zakresie obliczeń wielkiej skali, sztucznej inteligencji, cyberbezpieczeństwa i zaawansowanych umiejętności cyfrowych; oraz (ii) proces wdrażania na szczeblu krajowym, regionalnym i lokalnym – zgodnie z unijnymi ramami – zdolności cyfrowych i najnowszych technologii cyfrowych w obszarach interesu publicznego (takich jak opieka zdrowotna, administracja publiczna, wymiar sprawiedliwości i edukacja) lub w obszarach, w których istnieją niedoskonałości rynku (takich jak cyfryzacja przedsiębiorstw, w szczególności małych i średnich przedsiębiorstw); Poprawka 201 Wniosek dotyczący rozporządzenia Załącznik 3 – punkt 3 – litera c c)  w ramach programu „Cyfrowa Europa” realizowane będą inwestycje w (i) budowanie potencjału cyfrowego w zakresie obliczeń wielkiej skali, sztucznej inteligencji, cyberbezpieczeństwa i zaawansowanych umiejętności cyfrowych; oraz (ii) proces wdrażania na szczeblu krajowym i regionalnym – zgodnie z unijnymi ramami – zdolności cyfrowych i najnowszych technologii cyfrowych w obszarach interesu publicznego (takich jak opieka zdrowotna, administracja publiczna, wymiar sprawiedliwości i edukacja) lub w obszarach, w których istnieją niedoskonałości rynku (takich jak cyfryzacja przedsiębiorstw, w szczególności małych i średnich przedsiębiorstw); c)  w ramach programu „Cyfrowa Europa” realizowane będą inwestycje w (i) budowanie potencjału cyfrowego w zakresie obliczeń wielkiej skali, sztucznej inteligencji, technologii rozproszonego rejestru, cyberbezpieczeństwa i zaawansowanych umiejętności cyfrowych; oraz (ii) proces wdrażania na szczeblu krajowym i regionalnym – zgodnie z unijnymi ramami – zdolności cyfrowych i najnowszych technologii cyfrowych w obszarach interesu publicznego (takich jak opieka zdrowotna, administracja publiczna, wymiar sprawiedliwości i edukacja) lub w obszarach, w których istnieją niedoskonałości rynku (takich jak cyfryzacja przedsiębiorstw, w szczególności małych i średnich przedsiębiorstw);