Το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο,

–  έχοντας υπόψη τη μελέτη με τίτλο «Μεταρρύθμιση του δημόσιου τομέα: αξιολόγηση του τρόπου με τον οποίο χρησιμοποιείται ο προϋπολογισμός της Ευρωπαϊκής Ένωσης» που δημοσιεύθηκε από την Γενική Διεύθυνση Εσωτερικών Πολιτικών τον Μάρτιο του 2016(1),

–  έχοντας υπόψη τη στρατηγική «Ευρώπη 2020»,

–  έχοντας υπόψη την τρέχουσα περίοδο χρηματοδότησης της ΕΕ (2014-2020) και την πρόταση της Επιτροπής για το νέο πολυετές δημοσιονομικό πλαίσιο (2021-2028),

–  έχοντας υπόψη τη συμφωνία στην οποία κατέληξαν οι συννομοθέτες τον Ιούλιο του 2018 για την αύξηση του προϋπολογισμού του προγράμματος στήριξης των διαρθρωτικών μεταρρυθμίσεων,

–  έχοντας υπόψη το άρθρο 197 της Συνθήκης για τη λειτουργία της Ευρωπαϊκής Ένωσης,

–  έχοντας υπόψη το άρθρο 52 του Κανονισμού του,

–  έχοντας υπόψη την έκθεση της Επιτροπής Ελέγχου του Προϋπολογισμού και τη γνωμοδότηση της Επιτροπής Περιφερειακής Ανάπτυξης (A8-0378/2018),

Α.  λαμβάνοντας υπόψη ότι η δημόσια διοίκηση στα κράτη μέλη έχει θεμελιώδη σημασία για την εκτέλεση του προϋπολογισμού της ΕΕ και ότι η αποτελεσματική λειτουργία του προϋπολογισμού της ΕΕ μπορεί να συμβάλει στην παροχή σύγχρονων συστημάτων που βελτιώνουν την ευημερία και το επίπεδο διαβίωσης στην ΕΕ·

Β.  λαμβάνοντας υπόψη ότι η πρόταση για το νέο πολυετές δημοσιονομικό πλαίσιο (ΠΔΠ) δεν περιλαμβάνει ειδικό στόχο για τη δημόσια διοίκηση με τη σημερινή της μορφή·

1.  σημειώνει ότι οι αρμοδιότητες της δημόσιας διοίκησης είναι διαδεδομένες σε διάφορες υπηρεσίες της Επιτροπής και ότι αυτό περιπλέκει τον αποτελεσματικό συντονισμό των αρμόδιων υπηρεσιών, των προγραμμάτων και πρωτοβουλιών που χρηματοδοτούνται από την ΕΕ· ζητεί την ενίσχυση του συντονισμού όλων των προγραμμάτων τεχνικής βοήθειας, προκειμένου να αποφεύγονται οι επικαλύψεις και να εξασφαλιστεί ότι τα μέτρα δεν θα είναι τόσο αναποτελεσματικά ώστε να ακυρώνουν όλες τις προσπάθειες της Επιτροπής να προωθήσει τη συνδυασμένη χρήση των πόρων με στόχο την αξιοποίηση των συνεργειών· καλεί την Επιτροπή να βελτιώσει τα συστήματα ανταλλαγής ορθών πρακτικών προκειμένου να βοηθήσει τα κράτη μέλη να εφαρμόζουν ορθές πρακτικές, χωρίς ωστόσο να επιβάλλουν πολιτικές για τη μείωση των μισθών και μη βιώσιμες κοινωνικά μεταρρυθμίσεις·

2.  καλεί τον επόμενο Πρόεδρο της Επιτροπής να αναθέσει σε Επίτροπο την ευθύνη για θέματα που αφορούν τη βελτίωση της δημόσιας διοίκησης και διακυβέρνησης·

3.  είναι της άποψης ότι η αποτελεσματική μεταρρύθμιση του δημόσιου τομέα είναι ζωτικής σημασίας για να βοηθήσει τα κράτη μέλη να προσαρμοστούν στις μεταβαλλόμενες συνθήκες, να αυξήσουν την ανθεκτικότητα ώστε να αποφευχθούν μελλοντικές κρίσεις, να διευρύνουν την ηλεκτρονική διακυβέρνηση και να βελτιώσουν την παροχή υπηρεσιών σε ολόκληρη την ΕΕ, ιδίως όσον αφορά τα νέα συστήματα τεχνολογίας και πληροφορικής, και ότι θα βοηθούσε σημαντικά στη μείωση και έκθεση των αποβλήτων, και στην απώλεια ή τη δόλια χρήση των πόρων της Ένωσης· ζητεί, συνεπώς, να προβλέπεται επίσης και στις μελλοντικές περιόδους προγραμματισμού η χρηματοδότηση παρεμβάσεων για την ανάπτυξη της ηλεκτρονικής διακυβέρνησης, οι οποίες θα είναι ευθυγραμμισμένες με τις αρχές και τις προτεραιότητες που καθορίζονται στο σχέδιο δράσης της ΕΕ για την ηλεκτρονική διακυβέρνηση·

4.  σημειώνει ότι συχνά, ιδίως στις περιφέρειες που παρουσιάζουν υστέρηση, υπάρχουν δυσκολίες στην πρόσβαση στις χρηματοδοτήσεις ή στη χρήση τους, λόγω της γραφειοκρατίας, ζητημάτων διοικητικής φύσης ή παρατυπιών· ελπίζει, επομένως, ότι θα προωθηθούν εντός των κρατών μελών μεταρρυθμίσεις που θα καθιστούν ουσιαστικότερη την εφαρμογή της αρχής της χρηστής διοίκησης και θα επιταχύνουν τις δικαστικές διαδικασίες·

5.  σημειώνει ότι ο προϋπολογισμός της ΕΕ προβλέπει περίπου 9 δισ. ευρώ για τη στήριξη των κρατών μελών της ΕΕ για τη μεταρρύθμιση της δημόσιας διοίκησης· ενθαρρύνει την Επιτροπή να προσαρμόσει αυτή τη χρηματοδοτική στήριξη στη στοχοθετημένη ανταλλαγή γνώσεων, εμπειριών και καλών πρακτικών μεταξύ των κρατών μελών·

6.  καλεί την Επιτροπή να εντείνει τη συνεργασία με τα κράτη μέλη, με στόχο τη στήριξη των περιφερειών που παρουσιάζουν υστέρηση, βελτιώνοντας την ικανότητα και τη διοικητική διακυβέρνηση·

7.  ζητεί μέτρα που να ενθαρρύνουν την εφαρμογή προγραμμάτων τα οποία προωθούν την ανάπτυξη και υλοποίηση στρατηγικών για τους ανθρώπινους πόρους, για παράδειγμα μέσω ανταλλαγών βέλτιστων πρακτικών μεταξύ των κρατών μελών, και με τη συμμετοχή ιθυνόντων και άλλων κορυφαίων προσωπικοτήτων·

8.  τονίζει ότι συχνά παρατηρούνται πολλές επικαλύψεις μεταξύ ορισμένων επιχειρησιακών προγραμμάτων και άλλων χρηματοδοτικών πόρων της ΕΕ και ζητεί να υποβληθούν προτάσεις· ελπίζει, επομένως, ότι η στήριξη θα βελτιωθεί με τρόπο ώστε να ευνοεί τον συντονισμό, τη συμπληρωματικότητα και την απλούστευση·

9.  τονίζει ότι είναι σημαντικό να εξασφαλιστεί η εφαρμογή των επιχειρησιακών προγραμμάτων με τον πλέον αποτελεσματικό και φιλικό προς τον χρήστη τρόπο· θεωρεί ουσιώδες, τα κράτη μέλη να απέχουν από την προσθήκη κανόνων που περιπλέκουν τη χρήση των πόρων για τον δικαιούχο·

10.  σημειώνει ότι η Επιτροπή δεν διαθέτει ούτε τυποποιημένο και κοινό πλαίσιο αξιολόγησης για τη δημόσια διοίκηση ούτε μέθοδο συστηματικής συλλογής δεδομένων· σημειώνει με ανησυχία ότι, λόγω της έλλειψης αυτών των εργαλείων, η Επιτροπή εκπονεί ελλιπείς αναλύσεις των ζητημάτων σε όλα τα κράτη μέλη· προτείνει την επανεισαγωγή ενός κεφαλαίου αφιερωμένου στη δημόσια διοίκηση και τη διακυβέρνηση στην ετήσια επισκόπηση της ανάπτυξης·

11.  καλεί την Επιτροπή να αξιολογεί εκ των προτέρων τη διοικητική ικανότητα των δομών που είναι αρμόδιες για την υλοποίηση των αναπτυξιακών πολιτικών και, όταν πρόκειται για σχέδια ιδιαίτερης στρατηγικής σημασίας, να ενθαρρύνει την χρήση εθνικών φορέων και οργανισμών που είναι σε θέση να ενισχύσουν και να επιταχύνουν την υλοποίηση των προγραμμάτων και των επιμέρους παρεμβάσεων·

12.  πιστεύει ότι το ΠΔΠ θα πρέπει να χρησιμοποιηθεί για να δοθεί ώθηση σε προγράμματα που εξασφαλίζουν καλύτερη δημόσια διοίκηση και διακυβέρνηση, και ιδίως για να υποστηρίζονται στα κράτη μέλη σε περιόδους οικονομικής ύφεσης, αναγνωρίζοντας ότι σε τέτοιες περιπτώσεις οι μεταρρυθμίσεις στον τομέα των συστημάτων δημόσιας διοίκησης μπορούν να βοηθήσουν τα πληγέντα κράτη μέλη·

13.  εκφράζει την ικανοποίησή του για το γεγονός ότι έχουν υποβληθεί προτάσεις στο επόμενο ΠΔΠ, ώστε να αποφευχθεί η επικάλυψη των προγραμμάτων και να ενθαρρυνθεί η περαιτέρω απλούστευση·

14.  ενθαρρύνει την Επιτροπή να αναπτύξει, σε συνεργασία με τα κράτη μέλη, ένα ειδικό πλαίσιο αξιολόγησης που να συλλαμβάνει τις ποσοτικές και ποιοτικές πτυχές της υψηλής ποιότητας δημόσιας διοίκησης και να αναπτύσσει τη δική της αναλυτική ικανότητα· τονίζει την ανάγκη να προσδιοριστούν οι αδυναμίες κάθε κράτους μέλους και, με τη βοήθεια των διαθέσιμων πόρων, να προωθηθούν μέτρα για την υπέρβαση των προβλημάτων μέσω της ενίσχυσης του κριτηρίου των εκ των προτέρων αιρεσιμοτήτων και μέσω του ορισμού στόχων·

15.  προτείνει η Επιτροπή να ενισχύσει τον πολιτικό διάλογο με τα κράτη μέλη εξασφαλίζοντας τη δημιουργία ενός ειδικού φόρουμ·

16.  προτείνει να προβλεφθεί στο κοινοβουλευτικό ημερολόγιο χρόνος για διαρθρωμένο διάλογο με τα εθνικά κοινοβούλια σχετικά με τα θέματα που συνδέονται με τη βελτίωση της δημόσιας διοίκησης· καλεί την ΕΕ να βελτιώσει την παρακολούθηση και την αξιολόγηση των Ευρωπαϊκών Διαρθρωτικών και Επενδυτικών Ταμείων (ΕΔΕΤ) στο πλαίσιο του θεματικού στόχου 11, συμπεριλαμβάνοντας ειδικούς δείκτες για την αξιολόγηση της προόδου όσον αφορά την επίτευξη των στόχων και των προτεραιοτήτων της ΕΕ για τη μεταρρύθμιση της δημόσιας διοίκησης·

17.  χαιρετίζει την ανάπτυξη ενός κριτηρίου αναφοράς για την αξιολόγηση της ικανότητας των δημόσιων διοικήσεων των υποψήφιων χωρών της ΕΕ να αναλάβουν τις ευθύνες της ένταξης στην ΕΕ· ελπίζει ότι τα κράτη μέλη θα προωθήσουν εσωτερικές μεταρρυθμίσεις με στόχο να καταστεί ουσιαστικότερο το αποτέλεσμα της εφαρμογής της αρχής της χρηστής διοίκησης·

18.  σημειώνει ότι το Ευρωπαϊκό Βραβείο Δημόσιας Διοίκησης (EPSA) συγχρηματοδοτείται από την Επιτροπή και ορισμένα κράτη μέλη, συγκεντρώνοντας τους φορείς με τις καλύτερες, τις πιο καινοτόμους και τις αποτελεσματικότερες επιδόσεις στον ευρωπαϊκό δημόσιο τομέα· είναι της γνώμης ότι η Επιτροπή θα πρέπει να εξασφαλίσει μεγαλύτερη ανταλλαγή γνώσεων και πληροφοριών και να επιδιώξει ευρύτερη προσέγγιση σε ολόκληρη την Ευρώπη·

19.  θεωρεί αναγκαία την προώθηση, εντός των δημόσιων διοικήσεων, καινοτόμων διαδικασιών που να ευνοούν την καλύτερη συνδεσιμότητα, την ψηφιοποίηση και την παροχή ποιοτικών ψηφιακών υπηρεσιών για τους πολίτες, τις επιχειρήσεις και τις δημόσιες αρχές, λαμβάνοντας παράλληλα διαρκώς υπόψη την ταχεία ανάπτυξη των νέων τεχνολογιών στους συγκεκριμένους τομείς· εκφράζει την ικανοποίησή του για το γεγονός ότι η νέα πρόταση κανονισμού περί κοινών διατάξεων (ΚΚΔ) παρέχει στους μελλοντικούς δικαιούχους τις απαραίτητες πληροφορίες που θα τους επιτρέψουν να χρησιμοποιούν τα συστήματα όσο το δυνατόν ταχύτερα·

20.  αναγνωρίζει ότι η δέσμευση της τοπικής διοίκησης αποτελεί προϋπόθεση για την επίτευξη των στόχων σε επίπεδο ΕΕ σε αυτόν τον τομέα· εφιστά την προσοχή στην πρόταση της δήλωσης του Ταλίν σχετικά με την «ενίσχυση των κοινών δομών διακυβέρνησης με τις τοπικές και περιφερειακές αρχές» σε εθνικό επίπεδο(2)·

21.  χαιρετίζει τα υπάρχοντα δίκτυα(3) που συγκεντρώνουν εκπροσώπους των κρατών μελών - ιδίως εκείνους που λαμβάνουν κοινοτική χρηματοδότηση - προκειμένου να βελτιωθεί η δημόσια διοίκηση μέσω της ανταλλαγής βέλτιστων πρακτικών και αμοιβαίας μάθησης·

22.  είναι της γνώμης ότι τα υπάρχοντα δίκτυα θα μπορούσαν να βελτιώσουν σημαντικά τις επιδόσεις τους, θέτοντας πιο φιλόδοξους στόχους και αναπτύσσοντας πιο προορατικές προσεγγίσεις, όπως η συγκριτική αξιολόγηση, που να συνδυάζουν την αυτοαξιολόγηση των κρατών μελών με ένα ενισχυμένο σύστημα αξιολόγησης από ομοτίμους·

23.  πιστεύει ότι μια δημόσια διοίκηση υψηλής ποιότητας αποτελεί βασική προϋπόθεση για την επίτευξη των στόχων πολιτικής της ΕΕ στο πλαίσιο του ΠΔΠ και αλλού· τονίζει τη σημασία της καλής επικοινωνίας και της πολιτικής συνειδητοποίησης για την οικοδόμηση εμπιστοσύνης και την τόνωση θετικών μεταρρυθμιστικών δράσεων και προγραμμάτων·

24.  θεωρεί ότι είναι αναγκαία η συνεχής αξιολόγηση, ώστε να διαπιστώνεται κατά πόσον οι πολιτικές συνοχής συμμορφώνονται με την αρχή της προσθετικότητας και της συμπληρωματικότητας σε σχέση με παρεμβάσεις που χρηματοδοτούνται με τους συνήθεις πόρους και, αν μη τι άλλο, για να διασφαλιστεί ότι οι πολιτικές συνοχής δεν θα καταστούν υποκατάστατο των συνήθων εθνικών πόρων·

25.  επισημαίνει ότι, παρά το γεγονός ότι οι πόροι των ΕΔΕΤ για το περιφερειακό σχέδιο εφαρμογής (ΠΣΕ) αυξήθηκαν ποσοτικά κατά την τελευταία περίοδο προγραμματισμού, η παρακολούθηση θα μπορούσε να βελτιωθεί, με στόχο την αξιολόγηση του αντίκτυπου αυτής της χρηματοδότησης στο ΠΣΕ·

26.  ζητεί τη συνέχιση του έργου των ομάδων εργασίας της Επιτροπής που έχουν αναλάβει να συνδράμουν τις εθνικές αρχές των κρατών μελών στην καλύτερη εφαρμογή των κονδυλίων της πολιτικής για τη συνοχή στα κράτη μέλη που υστερούν στην απορρόφηση των κονδυλίων των ΕΔΕΤ·

27.  τονίζει τη σημασία του προγράμματος στήριξης των μεταρρυθμίσεων και ελπίζει ότι θα ενισχυθεί κατά την επερχόμενη περίοδο προγραμματισμού, με τον ορθό προσδιορισμό του ρόλου του περισσότερο ως μέσου διευκόλυνσης παρά ως πηγής τεχνικής βοήθειας, και ότι επίσης θα βελτιωθεί από άποψη αποδοτικότητας και αποτελεσματικότητας, χωρίς να μειωθεί ο προϋπολογισμός της συνοχής κατά τα ποσά που προτείνει σήμερα η Επιτροπή στο ΠΔΠ 2021-2027·

28.  επισημαίνει ότι η ΕΕ, παρά το γεγονός ότι δεν διαθέτει άμεση νομική αρμοδιότητα στον διοικητικό τομέα, ασκεί θετική επίδραση στις δημόσιες διοικήσεις των κρατών μελών και ειδικότερα διαδραματίζει έμμεσο ρόλο μέσω της θέσπισης διοικητικών προτύπων στο κοινοτικό κεκτημένο, της ανταλλαγής βέλτιστων πρακτικών σε όλη την Ένωση, καθώς και μέσω της παροχής δημοσιονομικών μέσων με στόχο τη στήριξη και την ενθάρρυνση της μεταρρύθμισης της δημόσιας διοίκησης με την ενίσχυση της διοικητικής ικανότητας και της αποτελεσματικότητας της διοίκησης και την ενθάρρυνση της καινοτομίας στον δημόσιο τομέα·

29.  αναθέτει στον Πρόεδρό του να διαβιβάσει το παρόν ψήφισμα στο Συμβούλιο και στην Επιτροπή.

(1) Μελέτη – «Μεταρρύθμιση του δημόσιου τομέα: Αξιολόγηση του τρόπου με τον οποίο χρησιμοποιείται ο προϋπολογισμός της Ευρωπαϊκής Ένωσης» Γενική Διεύθυνση Εσωτερικών Πολιτικών Τμήμα Δ – Δημοσιονομικές Υποθέσεις 2016. (2) https://ec.europa.eu/digital-single-market/en/news/ministerial-declaration-egovernment-tallinn-declaration (3) Ευρωπαϊκό δίκτυο δημόσιας διοίκησης (EUPAN). Θεματικό Δίκτυο για τη Δημόσια Διοίκηση και τη Διακυβέρνηση (PAG) και άλλες πλατφόρμες και δίκτυα με ιδιαίτερη έμφαση στη δικαιοσύνη, την καταπολέμηση της διαφθοράς, την ψηφιοποίηση, τις δημόσιες συμβάσεις κ.λπ.