Rezolucja Parlamentu Europejskiego z dnia 31 stycznia 2019 r. w sprawie sytuacji w Wenezueli (2019/2543(RSP))
Parlament Europejski,
– uwzględniając swoje wcześniejsze rezolucje w sprawie Wenezueli, w szczególności rezolucję z dnia 3 maja 2018 r. w sprawie wyborów w Wenezueli(1), rezolucję z dnia 5 lipca 2018 r. w sprawie kryzysu migracyjnego oraz sytuacji humanitarnej w Wenezueli i na jej granicach lądowych z Kolumbią i Brazylią(2) oraz rezolucję z dnia 25 października 2018 r. w sprawie sytuacji w Wenezueli(3),
– uwzględniając oświadczenie wiceprzewodniczącej Komisji / wysokiej przedstawiciel Unii do spraw zagranicznych i polityki bezpieczeństwa z dnia 26 stycznia 2019 r. wydane w imieniu UE w sprawie sytuacji w Wenezueli,
– uwzględniając oświadczenie wiceprzewodniczącej Komisji / wysokiej przedstawiciel z dnia 10 stycznia 2019 r. wydane w imieniu UE,
– uwzględniając konstytucję Wenezueli, w szczególności jej art. 233,
– uwzględniając art. 123 ust. 2 i 4 Regulaminu,
A. mając na uwadze, że wybory przeprowadzone w dniu 20 maja 2018 r. odbyły się bez poszanowania minimalnych standardów międzynarodowych dotyczących wiarygodnego procesu wyborczego i nie były zgodne z zasadami pluralizmu politycznego, demokracji, przejrzystości i praworządności; mając na uwadze, że UE wraz z innymi organizacjami regionalnymi i demokratycznymi państwami nie uznała ani tych wyborów, ani władz powołanych w wyniku tego bezprawnego procesu;
B. mając na uwadze, że dnia 10 stycznia 2019 r. Nicolás Maduro bezprawnie przejął władzę prezydencką przed Sądem Najwyższym, naruszając porządek konstytucyjny;
C. mając na uwadze, że dnia 23 stycznia 2019 r. legalnie i demokratycznie wybrany przewodniczący Zgromadzenia Narodowego Juan Guaidó został zaprzysiężony na tymczasowego prezydenta Wenezueli zgodnie z art. 233 konstytucji tego kraju;
D. mając na uwadze, że od kilku dni w Wenezueli odbywają się protesty i masowe demonstracje; mając na uwadze, że według doniesień w demonstracjach i zamieszkach śmierć poniosło dziesiątki osób, a kilkaset osób zostało rannych; mając na uwadze, że wciąż dochodzi do poważnych naruszeń praw człowieka i wciąż odnotowywane są ofiary w związku z aktami przemocy i represji w odpowiedzi na protesty społeczne, a także w związku z nielegalnymi atakami, arbitralnymi aresztowaniami, w tym ponad 70 małoletnich, oraz stygmatyzacją i prześladowaniem działaczy opozycji; mając na uwadze, że w ubiegłym tygodniu nawoływano do nowych protestów;
E. mając na uwadze, że Unia Europejska wielokrotnie wzywała do przywrócenia demokracji i praworządności w Wenezueli w drodze wiarygodnego procesu politycznego;
F. mając na uwadze, że w 2017 r. Parlament Europejski przyznał Nagrodę im. Sacharowa za wolność myśli opozycji demokratycznej i więźniom politycznym w Wenezueli;
G. mając na uwadze, że ludność Wenezueli jest pogrążona w bezprecedensowym kryzysie społecznym, gospodarczym i demokratycznym, w wyniku którego ponad 3 mln osób wyemigrowało, a wskaźnik inflacji przekracza 1 650 000 %;
H. mając na uwadze, że partnerzy międzynarodowi i regionalni, w tym UE, zobowiązali się do pomocy w stworzeniu warunków do pokojowego, wiarygodnego i pluralistycznego procesu politycznego angażującego wszystkie zainteresowane strony w Wenezueli; mając na uwadze, że UE przypomniała o swojej gotowości do utrzymania otwartych kanałów komunikacji;
I. mając na uwadze, że Nicolás Maduro publicznie odrzucił możliwość zorganizowania nowych wyborów prezydenckich w odpowiedzi na wniosek wiceprzewodniczącej Komisji / wysokiej przedstawiciel w imieniu UE dotyczący pilnego przeprowadzenia wolnych, przejrzystych i wiarygodnych wyborów prezydenckich;
1. uznaje Juana Guaidó za prawowitego tymczasowego prezydenta Boliwariańskiej Republiki Wenezueli zgodnie z art. 233 konstytucji Wenezueli oraz wyraża pełne poparcie dla jego planu działania;
2. zwraca się do wiceprzewodniczącej Komisji / wysokiej przedstawiciel Unii do spraw zagranicznych i polityki bezpieczeństwa o przyjęcie – wraz z państwami członkowskimi – stanowczego i jednolitego stanowiska oraz o uznanie Juana Guaidó za jedynego prawowitego tymczasowego prezydenta kraju do czasu ogłoszenia nowych wolnych, przejrzystych i wiarygodnych wyborów prezydenckich w celu przywrócenia demokracji; wyraża zadowolenie w związku z tym, że wiele demokratycznych państw uznało już nowego tymczasowego prezydenta;
3. wzywa UE i jej państwa członkowskie, aby w przypadku zatwierdzenia tej decyzji podjęły działania w tym zakresie i uznały powołanie tych przedstawicieli przez uprawnione organy;
4. stanowczo potępia ostre represje i przemoc, których skutkiem są zabójstwa i straty w ludziach; wyraża solidarność z obywatelami Wenezueli, a także przekazuje szczere wyrazy współczucia rodzinom i przyjaciołom ofiar; apeluje do faktycznych władz Wenezueli o położenie kresu wszelkim naruszeniom praw człowieka, pociągnięcie sprawców do odpowiedzialności oraz zagwarantowanie pełnego poszanowania wszystkich podstawowych wolności i praw człowieka;
5. Potępia zatrzymanie dziennikarzy relacjonujących rozwój wydarzeń w Wenezueli i wzywa do natychmiastowego ich uwolnienia;
6. odrzuca wszelkie propozycje lub próby rozwiązania kryzysu mogące implikować użycie przemocy;
7. ponownie wyraża pełne poparcie dla Zgromadzenia Narodowego, które jest jedynym prawomocnym i demokratycznym organem władzy w Wenezueli i którego uprawnienia – w tym prerogatywy i bezpieczeństwo jego członków – powinny zostać przywrócone i szanowane;
8. zdecydowanie popiera apel sekretarza generalnego ONZ o przeprowadzenie niezależnego i pełnego dochodzenia w sprawie popełnionych zabójstw, zgodnie z jego wcześniejszymi rezolucjami;
9. wzywa wiceprzewodniczącą / wysoką przedstawiciel do współpracy z krajami regionu i innymi kluczowymi podmiotami w celu utworzenia grupy kontaktowej zgodnie z konkluzjami Rady z dnia 15 października 2018 r., która mogłaby prowadzić mediacje w celu osiągnięcia porozumienia w sprawie ogłoszenia wolnych, przejrzystych i wiarygodnych wyborów prezydenckich w oparciu o uzgodniony harmonogram, takie same warunki dla wszystkich podmiotów, przejrzystość i międzynarodową obserwację;
10. zobowiązuje swojego przewodniczącego do przekazania niniejszej rezolucji Radzie, Komisji, wiceprzewodniczącej Komisji / wysokiej przedstawiciel Unii ds. polityki zagranicznej i bezpieczeństwa, prawowitemu tymczasowemu prezydentowi Republiki i Zgromadzeniu Narodowemu Boliwariańskiej Republiki Wenezueli, rządom i parlamentom Grupy z Limy, Europejsko-Latynoamerykańskiemu Zgromadzeniu Parlamentarnemu oraz sekretarzowi generalnemu Organizacji Państw Amerykańskich.