Ευρετήριο 
 Προηγούμενο 
 Επόμενο 
 Πλήρες κείμενο 
Διαδικασία : 2019/2562(RSP)
Διαδρομή στην ολομέλεια
Διαδρομή των εγγράφων :

Κείμενα που κατατέθηκαν :

RC-B8-0107/2019

Συζήτηση :

PV 14/02/2019 - 8.1
CRE 14/02/2019 - 8.1

Ψηφοφορία :

PV 14/02/2019 - 10.1

Κείμενα που εγκρίθηκαν :

P8_TA(2019)0115

Κείμενα που εγκρίθηκαν
PDF 146kWORD 55k
Πέμπτη 14 Φεβρουαρίου 2019 - Στρασβούργο
Η κατάσταση στην Τσετσενία και η υπόθεση του Oyub Titiev
P8_TA(2019)0115RC-B8-0107/2019

Ψήφισμα του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου της 14ης Φεβρουαρίου 2019 σχετικά με την κατάσταση στην Τσετσενία και την υπόθεση του Oyub Titiev (2019/2562(RSP))

Το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο,

–  έχοντας υπόψη τα προηγούμενα ψηφίσματά του σχετικά με την κατάσταση στην Τσετσενία, και συγκεκριμένα το ψήφισμά του της 8ης Φεβρουαρίου 2018 σχετικά με τη Ρωσία, την υπόθεση του Oyub Titiev και του Κέντρου για τα Ανθρώπινα Δικαιώματα Memorial(1) και το ψήφισμά του της 23ης Οκτωβρίου 2014 σχετικά με τη διάλυση της ΜΚΟ Memorial (που τιμήθηκε με το Βραβείο Ζαχάρωφ το 2009) στη Ρωσία(2),

–  έχοντας υπόψη τη δήλωση των προέδρων της Επιτροπής Εξωτερικών Υποθέσεων και της Υποεπιτροπής Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων του Κοινοβουλίου, της 12ης Ιανουαρίου 2018, με την οποία ζητείται η άμεση απελευθέρωση του υπερασπιστή των ανθρωπίνων Oyub Titiev,

–  έχοντας υπόψη τη δήλωση της ΕΕ της 19ης Ιανουαρίου 2018, σχετικά με τις παραβιάσεις των ανθρωπίνων δικαιωμάτων που αφορούν το Κέντρο Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων Memorial στη Ρωσία, και τις δηλώσεις του εκπροσώπου της Ευρωπαϊκής Υπηρεσίας Εξωτερικής Δράσης (ΕΥΕΔ) της 11ης Ιανουαρίου 2018, σχετικά με την κράτηση του διευθυντή του Κέντρου Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων Memorial στη Δημοκρατία της Τσετσενίας, και της 27ης Ιουνίου 2018, σχετικά με τις υποθέσεις των Ρώσων υπερασπιστών των ανθρωπίνων δικαιωμάτων Oyub Titiev και Yuri Dmitriev,

–  έχοντας υπόψη το άρθρο 5 της Οικουμενικής Διακήρυξης των Δικαιωμάτων του Ανθρώπου και το άρθρο 7 του Διεθνούς Συμφώνου για τα ατομικά και πολιτικά δικαιώματα, πράξεις που αμφότερες ορίζουν ότι κανένα άτομο δεν επιτρέπεται να υποβάλλεται σε βασανιστήρια ή σε σκληρή, απάνθρωπη ή ταπεινωτική μεταχείριση ή τιμωρία, και στις οποίες είναι συμβαλλόμενο μέρος η Ρωσική Ομοσπονδία,

–  έχοντας υπόψη τη Διακήρυξη των Ηνωμένων Εθνών για τους Υπερασπιστές Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων, που εγκρίθηκε από τη Γενική Συνέλευση των Ηνωμένων Εθνών στις 9 Δεκεμβρίου 1998,

–  έχοντας υπόψη τη Σύμβαση του Συμβουλίου της Ευρώπης για την προάσπιση των δικαιωμάτων του ανθρώπου και των θεμελιωδών ελευθεριών,

–  έχοντας υπόψη το Σύνταγμα της Ρωσικής Ομοσπονδίας, και ειδικότερα το Κεφάλαιο 2 για τα Δικαιώματα και τις Ελευθερίες του Ανθρώπου και του Πολίτη,

–  έχοντας υπόψη την έβδομη περιοδική έκθεση σχετικά με τη Ρωσική Ομοσπονδία, την οποία εξέτασε η Επιτροπή Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων των Ηνωμένων Εθνών κατά την 3.136η και την 3.137η σύνοδό της, που πραγματοποιήθηκαν στις 16 και 17 Μαρτίου 2015,

–  έχοντας υπόψη την έκθεση του εισηγητή του ΟΑΣΕ, της 21ης Δεκεμβρίου 2018, στο πλαίσιο του Μηχανισμού της Μόσχας, σχετικά με εικαζόμενες παραβιάσεις των ανθρωπίνων δικαιωμάτων και ατιμωρησία στη Δημοκρατία της Τσετσενίας της Ρωσικής Ομοσπονδίας,

–  έχοντας υπόψη τις κατευθυντήριες γραμμές της Ευρωπαϊκής Ένωσης για τους υπερασπιστές των ανθρωπίνων δικαιωμάτων,

–  έχοντας υπόψη το άρθρο 135 παράγραφος 5 και το άρθρο 123 παράγραφος 4 του Κανονισμού του,

A.  λαμβάνοντας υπόψη ότι η Ρωσική Ομοσπονδία, ως συμβαλλόμενο μέρος της Οικουμενικής Διακήρυξης των Δικαιωμάτων του Ανθρώπου, της Ευρωπαϊκής Σύμβασης για τα Δικαιώματα του Ανθρώπου και της Σύμβασης των Ηνωμένων Εθνών κατά των Βασανιστηρίων και Άλλων Τρόπων Σκληρής, Απάνθρωπης ή Ταπεινωτικής Μεταχείρισης ή Τιμωρίας, έχει δεσμευτεί να τηρεί τις αρχές της δημοκρατίας, το κράτος δικαίου και τον σεβασμό των θεμελιωδών ελευθεριών και των ανθρωπίνων δικαιωμάτων·

B.  λαμβάνοντας υπόψη ότι στις διεθνείς δεσμεύσεις της Ρωσικής Ομοσπονδίας περιλαμβάνεται η υποχρέωση προστασίας των υπερασπιστών των ανθρωπίνων δικαιωμάτων· λαμβάνοντας υπόψη ότι ο νόμος του 2012 περιορίζει σημαντικά την ικανότητα των ΜΚΟ να λειτουργούν ανεξάρτητα και αποτελεσματικά· λαμβάνοντας υπόψη ότι, σύμφωνα με αυτόν τον νόμο, το Κέντρο για τα Ανθρώπινα Δικαιώματα Memorial έχει χαρακτηριστεί από το Υπουργείο Δικαιοσύνης της Ρωσικής Ομοσπονδίας ως «ξένος πράκτορας»·

Γ.  λαμβάνοντας υπόψη ότι, κατά τη διάρκεια των τελευταίων χρόνων, η κατάσταση των ανθρωπίνων δικαιωμάτων στην Τσετσενία έχει επιδεινωθεί δραματικά, γεγονός που έχει ως αποτέλεσμα να εμποδίζονται οι ανεξάρτητοι δημοσιογράφοι και οι ακτιβιστές των ανθρωπίνων δικαιωμάτων να συνεχίσουν το έργο τους χωρίς να θέτουν σε κίνδυνο τις ζωές τους και τις ζωές μελών της οικογένειάς τους, φίλων και συναδέλφων· λαμβάνοντας υπόψη ότι πολυάριθμες εκθέσεις σχετικά με συστηματικές και σοβαρές παραβιάσεις ανθρωπίνων δικαιωμάτων στην Τσετσενία αποκαλύπτουν την αδυναμία των τσετσενικών και ρωσικών αρχών να τηρήσουν τους κανόνες του κράτους δικαίου,

Δ.  λαμβάνοντας υπόψη ότι ο Oyub Titiev, διευθυντής του γραφείου της Memorial στην Τσετσενία, συνελήφθη στις 9 Ιανουαρίου 2018 και στη συνέχεια του απαγγέλθηκε επίσημα κατηγορία και προφυλακίστηκε με χαλκευμένες κατηγορίες για παράνομη απόκτηση και κατοχή ναρκωτικών· λαμβάνοντας υπόψη ότι ο Oyub Titiev αρνήθηκε αυτές τις κατηγορίες, οι οποίες έχουν καταγγελθεί από άλλες ΜΚΟ και υπερασπιστές των ανθρωπίνων δικαιωμάτων ως χαλκευμένες και ως μια προσπάθεια παρεμπόδισης του έργου του και του έργου της οργάνωσής του σχετικά με τα ανθρώπινα δικαιώματα·

Ε.  λαμβάνοντας υπόψη ότι, μέχρι την έναρξη των ακροαματικών διαδικασιών ενώπιον του δικαστηρίου της πόλης Shali στην Τσετσενία στις 19 Ιουλίου 2018, τα δικαστήρια παρέτειναν την κράτηση του Oyub Titiev επανειλημμένα· λαμβάνοντας υπόψη ότι επίκειται η απαγγελία ετυμηγορίας, η οποία αναμένεται στα μέσα Φεβρουαρίου του 2019· λαμβάνοντας υπόψη ότι ο Oyub Titiev διατρέχει τον κίνδυνο να κριθεί ένοχος για ένα έγκλημα που δεν διέπραξε και να εκτίσει έως και 10 έτη φυλάκισης·

ΣΤ.  λαμβάνοντας υπόψη ότι η οικογένεια του Oyub Titiev υφίσταται παρενόχληση και δέχεται απειλές προκειμένου να εξαναγκαστεί να εγκαταλείψει την Τσετσενία· λαμβάνοντας υπόψη ότι η Memorial αποτέλεσε στόχο άλλων ενεργειών κατά τη διάρκεια του 2018, μεταξύ των οποίων μια επίθεση εμπρησμού κατά των γραφείων του στην Ινγκουσετία στις 17 Ιανουαρίου 2018, μια επίθεση κατά του αυτοκινήτου του δικηγόρου του κ. Titiev στο Νταγκεστάν στις 22 Ιανουαρίου 2018 και μια επίθεση κατά της επικεφαλής του γραφείου της Memorial στο Νταγκεστάν στις 28 Μαρτίου 2018· λαμβάνοντας υπόψη ότι από το 2009 που δολοφονήθηκε η Natalia Estemirova, διευθύντρια του γραφείου της Memorial στην Τσετσενία πριν από τον Oyub Titiev, οι δράστες του εγκλήματος αυτού δεν έχουν οδηγηθεί ακόμα ενώπιον της δικαιοσύνης·

Ζ.  λαμβάνοντας υπόψη ότι η Memorial είναι μία από τις τελευταίες εναπομείνασες οργανώσεις που συνεχίζει να εργάζεται για τα ανθρώπινα δικαιώματα στην Τσετσενία –δηλαδή να καταγράφει και να αποκαλύπτει τις παραβιάσεις των ανθρωπίνων δικαιωμάτων, να συμπαρίσταται στα θύματα των εν λόγω παραβιάσεων και να τα βοηθά να προσφεύγουν στη δικαιοσύνη– και που έχει πιθανώς δεχθεί επιθέσεις ως αντίποινα επειδή αποκάλυψε και ζήτησε την απόδοση δικαιοσύνης για παραβιάσεις ανθρωπίνων δικαιωμάτων· λαμβάνοντας υπόψη ότι το 2009 απονεμήθηκε στη Memorial το Βραβείο Ζαχάρωφ του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου για την ελευθερία της σκέψης, ενώ το 2018 απονεμήθηκε στον Oyub Titiev το «γαλλογερμανικό βραβείο για τα ανθρώπινα δικαιώματα και το κράτος δικαίου» (Δεκέμβριος), μαζί με το βραβείο Vaclav Havel για τα ανθρώπινα δικαιώματα (Οκτώβριος) και το βραβείο της Ομάδας Ελσίνκι της Μόσχας για τα ανθρώπινα δικαιώματα (Μάϊος)·

Η.  λαμβάνοντας υπόψη ότι Τσετσένοι αξιωματούχοι έχουν επανειλημμένα απειλήσει τους υπερασπιστές των ανθρωπίνων δικαιωμάτων ή έχουν καταγγείλει το έργο τους, ενώ δεν έχουν καταδικάσει δημόσια τις απειλές βίας εναντίον τους, δημιουργώντας και διαιωνίζοντας, επομένως, ένα κλίμα ατιμωρησίας για όσους διαπράττουν πράξεις βίας κατά των υπερασπιστών των ανθρωπίνων δικαιωμάτων· λαμβάνοντας υπόψη ότι, επομένως, συχνά τα θύματα δεν επιζητούν την απονομή δικαιοσύνης, καθώς φοβούνται αντίποινα από τις τοπικές αρχές·

1.  επαναλαμβάνει την έκκλησή του για άμεση απελευθέρωση του Oyub Titiev, διευθυντή του γραφείου του Κέντρου Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων Memorial στην Τσετσενία, ο οποίος τέθηκε υπό κράτηση στις 9 Ιανουαρίου 2018 και κατηγορείται για παράνομη απόκτηση και κατοχή ναρκωτικών και αναμένεται να λάβει την ετυμηγορία του έως τα μέσα Φεβρουαρίου του 2019· καλεί τις αρχές της Τσετσενίας να διασφαλίσουν τον πλήρη σεβασμό των ανθρωπίνων και νομικών δικαιωμάτων του Oyub Titiev, συμπεριλαμβανομένων του δικαιώματός του σε δίκαιη δίκη, της ανεμπόδιστης πρόσβασης στον δικηγόρο του και σε ιατρική περίθαλψη, και της προστασίας από δικαστικές παρενοχλήσεις και ποινικοποίηση·

2.  καταδικάζει έντονα τις επανειλημμένες δημόσιες δηλώσεις Τσετσένων αξιωματούχων που καταγγέλλουν το έργο των υπερασπιστών των ανθρωπίνων δικαιωμάτων και των οργανώσεων για τα ανθρώπινα δικαιώματα ή στοχοποιούν συγκεκριμένα πρόσωπα, καθώς και την αδυναμία τους να καταδικάσουν δημόσια και να ερευνήσουν απειλές και πράξεις βίας κατά των εν λόγω ομάδων και ατόμων·

3.  εκφράζει τη βαθιά του ανησυχία για την ανησυχητική τάση συλλήψεων, επιθέσεων και εκφοβισμού ανεξάρτητων δημοσιογράφων, υπερασπιστών των ανθρωπίνων δικαιωμάτων και υποστηρικτών τους, όπως επίσης απλών πολιτών, που φαίνεται να αποτελούν μέρος συντονισμένων εκστρατειών· θεωρεί ότι η υπόθεση του Oyub Titiev είναι ενδεικτική πολλών άλλων υποθέσεων δίωξης που βασίζονται σε κατασκευασμένα στοιχεία τα οποία υποστηρίζουν το ανεπαρκές δικαστικό σύστημα της Δημοκρατίας της Τσετσενίας και της Ρωσικής Ομοσπονδίας· υπενθυμίζει ότι παρόμοιες κατηγορίες σχετικά με την κατοχή ναρκωτικών έχουν επίσης απαγγελθεί κατά του δημοσιογράφου της Caucasus Knot Zhalaudi Geriev, και του ακτιβιστή των ανθρωπίνων δικαιωμάτων Ruslan Kutaev, και ζητεί επίσης την απελευθέρωσή τους·

4.  καλεί τις αρχές τόσο της Δημοκρατίας της Τσετσενίας όσο και της Ρωσικής Ομοσπονδίας να θέσουν τέλος στις παρενοχλήσεις και τη δίωξη των πολιτών τους, καθώς και στο κλίμα ατιμωρησίας όσων διαπράττουν πράξεις βίας κατά των υπερασπιστών των ανθρωπίνων δικαιωμάτων, των μελών της οικογένειάς τους, των συναδέλφων και υποστηρικτών τους και των οργανώσεών τους·

5.  καλεί τη Ρωσική Ομοσπονδία να προστατεύει όλους τους πολίτες της με πλήρη σεβασμό των ανθρωπίνων δικαιωμάτων τους, να συμμορφώνεται με το Σύνταγμα και τη νομοθεσία της και να τηρεί τις διεθνείς δεσμεύσεις της περί σεβασμού του κράτους δικαίου και των θεμελιωδών ελευθεριών και των ανθρωπίνων δικαιωμάτων όλων των πολιτών της, συμπεριλαμβανομένων εκείνων που αφιερώνουν τον χρόνο, τους πόρους και το έργο τους στην υπεράσπιση των δικαιωμάτων των συμπολιτών τους·

6.  καλεί τις ρωσικές αρχές να καταργήσουν τον νόμο του 2015 περί «ανεπιθύμητων οργανώσεων» και τον νόμο του 2012 περί «ξένων πρακτόρων», καθώς και κάθε άλλη σχετική νομοθεσία η οποία έχει χρησιμοποιηθεί συστηματικά για παρενοχλήσεις και επιθέσεις κατά των υπερασπιστών των ανθρωπίνων δικαιωμάτων και των οργανώσεων της κοινωνίας των πολιτών· εκφράζει την ανησυχία του για το γεγονός ότι ορισμένες ρωσικές ΜΚΟ αναγκάστηκαν να κλείσουν προκειμένου να αποφύγουν το στίγμα του «ξένου πράκτορα» και τη νομική τους δίωξη·

7.  ζητεί τον άμεσο τερματισμό των παρενοχλήσεων και των συλλήψεων υπερασπιστών των ανθρωπίνων δικαιωμάτων στην Τσετσενία βάσει κατασκευασμένων κατηγοριών, των επιθέσεων εναντίον των συναδέλφων τους και των μελών της οικογένειάς τους, καθώς και του εκφοβισμού των υποστηρικτών τους, που φαίνεται να εξυπηρετούν τον σκοπό της παρεμπόδισης και, εν τέλει, την παύση του νόμιμου και χρήσιμου έργου των οργανώσεών τους·

8.  επαναλαμβάνει την έκκλησή του προς την Επιτροπή, την ΕΥΕΔ και τα κράτη μέλη να συνεχίσουν να παρακολουθούν εκ του σύνεγγυς την κατάσταση των ανθρωπίνων δικαιωμάτων στην Τσετσενία, συμπεριλαμβανομένης της δίκης του Oyub Titiev, να ζητήσουν την άμεση παύση των προαναφερθεισών παραβιάσεων των ανθρωπίνων δικαιωμάτων, να αναδεικνύουν τις υποθέσεις όλων των προσώπων που διώκονται για πολιτικούς λόγους στις σχετικές συνεδριάσεις με εκπροσώπους της Ρωσίας, και να συνεχίσουν να παρέχουν ταχεία και αποτελεσματική αρωγή στα θύματα διώξεων και στα μέλη των οικογενειών τους, μεταξύ άλλων κατά την εξέταση αιτήσεων ασύλου·

9.  καλεί την Επιτροπή να συνεργαστεί με τις διεθνείς οργανώσεις ανθρωπίνων δικαιωμάτων που δραστηριοποιούνται στη Ρωσική Ομοσπονδία και με τις ρωσικές οργανώσεις ανθρωπίνων δικαιωμάτων και τη ρωσική κοινωνία των πολιτών, παρά τη ρωσική νομοθεσία περί «ξένων πρακτόρων», και να συνεχίσει να παρέχει στήριξη στη Memorial και σε άλλες παρεμφερείς οργανώσεις·

10.  καλεί τις προσωπικότητες του διεθνούς αθλητισμού και τους καλλιτέχνες να μην συμμετέχουν σε δημόσιες εκδηλώσεις στην Τσετσενία ή σε εκδηλώσεις που τελούν υπό την αιγίδα της Δημοκρατίας της Τσετσενίας· επαναλαμβάνει την υποστήριξή του για έναν «νόμο Μαγκνίτσκι» της Ευρωπαϊκής Ένωσης, ο οποίος θα επιβάλλει κυρώσεις σε όσους διαπράττουν σοβαρές παραβιάσεις των ανθρωπίνων δικαιωμάτων, και καλεί το Συμβούλιο να επιτελέσει αμελλητί το έργο του στο συγκεκριμένο θέμα· τονίζει, στο πλαίσιο αυτό, ότι σε όσους διαπράττουν παραβιάσεις των ανθρωπίνων δικαιωμάτων στην Δημοκρατία της Τσετσενίας της Ρωσικής Ομοσπονδίας δεν θα πρέπει να χορηγούνται θεωρήσεις της ΕΕ ούτε θα πρέπει να τους επιτρέπεται η διατήρηση περιουσιακών στοιχείων σε κράτη μέλη της ΕΕ·

11.  αναθέτει στον Πρόεδρό του να διαβιβάσει το παρόν ψήφισμα στην Αντιπρόεδρο της Επιτροπής/Ύπατη Εκπρόσωπο της Ένωσης για θέματα εξωτερικής πολιτικής και πολιτικής ασφάλειας, στο Συμβούλιο, στην Επιτροπή, στις κυβερνήσεις και τα κοινοβούλια των κρατών μελών, στο Συμβούλιο της Ευρώπης, στον Οργανισμό για την Ασφάλεια και τη Συνεργασία στην Ευρώπη, στον Πρόεδρο, την κυβέρνηση και το κοινοβούλιο της Ρωσικής Ομοσπονδίας, και στις αρχές της Τσετσενίας.

(1) ΕΕ C 463 της 21.12.2018, σ. 31.
(2) ΕΕ C 274 της 27.7.2016, σ. 21.

Τελευταία ενημέρωση: 27 Ιανουαρίου 2020Ανακοίνωση νομικού περιεχομένου - Πολιτική απορρήτου