Το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο,

–  έχοντας υπόψη την ερώτηση για προφορική απάντηση προς την Επιτροπή σχετικά με το «NAIADES II – Ένα πρόγραμμα δράσης για την υποστήριξη της εσωτερικής ναυσιπλοΐας» (O-000016/2014 – B7-0104/2014),

–  έχοντας υπόψη την ανακοίνωση της Επιτροπής της 17ης Ιανουαρίου 2006 σχετικά με την «προώθηση της εσωτερικής ναυσιπλοΐας: ‘NAIADES’ – Ένα Ολοκληρωμένο Ευρωπαϊκό Πρόγραμμα Δράσης για την Εσωτερική Ναυσιπλοΐα» (COM(2006)0006),

–  έχοντας υπόψη το ψήφισμά του, της 26ης Οκτωβρίου 2006, σχετικά με την προώθηση της εσωτερικής ναυσιπλοΐας: Naiades, ολοκληρωμένο Ευρωπαϊκό Πρόγραμμα Δράσης για την Εσωτερική Ναυσιπλοΐα(1),

–  έχοντας υπόψη την ανακοίνωση της Επιτροπής της 10ης Σεπτεμβρίου 2013 με τίτλο «Για ποιοτική εσωτερική ναυσιπλοΐα – NAIADES II» (COM(2013)0623),

–  έχοντας υπόψη το ψήφισμά του, της 6ης Φεβρουαρίου 2014, σχετικά με το NAIADES II – Ένα πρόγραμμα δράσης για την υποστήριξη της εσωτερικής ναυσιπλοΐας(2),

–  έχοντας υπόψη το έγγραφο εργασίας των υπηρεσιών της Επιτροπής, της 18ης Σεπτεμβρίου 2018, με θέμα την ενδιάμεση έκθεση προόδου σχετικά με την εφαρμογή του προγράμματος δράσης NAIADES II για την προώθηση της εσωτερικής ναυσιπλοΐας (που καλύπτει την περίοδο 2014-2017) (SWD(2018)0428),

–  έχοντας υπόψη την ανακοίνωση της Επιτροπής, της 20ής Ιουλίου 2016, με τίτλο «Ευρωπαϊκή στρατηγική για την κινητικότητα χαμηλών εκπομπών» (COM(2016)0501),

–  έχοντας υπόψη το ψήφισμά του, της 15ης Δεκεμβρίου 2011, σχετικά με τον οδικό χάρτη για έναν Ενιαίο Ευρωπαϊκό Χώρο Μεταφορών – Για ένα ανταγωνιστικό και ενεργειακά αποδοτικό σύστημα μεταφορών(3),

–  έχοντας υπόψη το άρθρο 123 παράγραφος 2 του Κανονισμού του,

A.  λαμβάνοντας υπόψη ότι οι εσωτερικές πλωτές οδοί συνδέουν λιμένες, πόλεις, βιομηχανικά κέντρα και περιοχές κύριας γεωργικής παραγωγής μεγάλης σημασίας για την ΕΕ, συμβάλλοντας έτσι σημαντικά στην επίτευξη των στόχων της ΕΕ για μείωση των εκπομπών διοξειδίου του άνθρακα, βιώσιμη ανάπτυξη και εδαφική συνοχή·

B.  λαμβάνοντας υπόψη ότι η στροφή από τις οδικές μεταφορές προς την εσωτερική ναυσιπλοΐα είναι απαραίτητη για την επίτευξη των στόχων της συμφωνίας του Παρισιού του 2015 (COP21)· λαμβάνοντας υπόψη ότι οι εσωτερικές πλωτές μεταφορές έχουν επαρκή ικανότητα για να απορροφήσουν πολύ μεγαλύτερους όγκους εμπορευμάτων και επιβατών, ούτως ώστε να ανακουφισθεί το κορεσμένο σύστημα των οδικών μεταφορών της Ευρώπης·

Γ.  λαμβάνοντας υπόψη ότι οι εσωτερικές πλωτές μεταφορές είναι απαραίτητες για τη μείωση οποιωνδήποτε περαιτέρω αρνητικών επιπτώσεων των μεταφορών μέσω μιας αποδοτικότερης χρήσης χερσαίων και ενεργειακών πόρων και μέσω της μείωσης του θορύβου και του αριθμού των ατυχημάτων·

Δ.  λαμβάνοντας υπόψη ότι ο στόλος της εσωτερικής ναυσιπλοΐας θα πρέπει να εκσυγχρονιστεί και να προσαρμοστεί ακολουθώντας την τεχνική πρόοδο, εφόσον βεβαίως θέλουμε να πετύχουμε βελτιωμένες περιβαλλοντικές επιδόσεις, κάτι που θα εξασφαλίσει το ανταγωνιστικό πλεονέκτημα της εσωτερικής ναυσιπλοΐας στις πολυτροπικές μεταφορές·

E.  λαμβάνοντας υπόψη ότι μέχρι στιγμής έχουν διατεθεί περιορισμένοι χρηματοδοτικοί πόροι στον τομέα της εσωτερικής ναυσιπλοΐας και ότι η πρόσβαση στη χρηματοδότηση παραμένει δύσκολη για έναν τομέα αποτελούμενο κατά κύριο λόγο από μικρές επιχειρήσεις·

1.  υποστηρίζει τις συγκεκριμένες δράσεις που έχουν αναληφθεί μέχρι σήμερα και εκφράζει την ικανοποίησή του για τις περαιτέρω δράσεις που προβλέπει το πρόγραμμα δράσης NAIADES II για την περίοδο 2014-2020·

2.  παροτρύνει την Επιτροπή να μεριμνήσει για την επικαιροποίηση και ανανέωση του προγράμματος NAIADES έως το 2020 προκειμένου να εξασφαλιστεί η πλήρης αξιοποίηση των δυνατοτήτων που προσφέρουν οι εσωτερικές πλωτές μεταφορές ως ασφαλής, βιώσιμος και αποτελεσματικός τρόπος μεταφοράς μέσα σε ένα σύστημα πολυτροπικών μεταφορών, και τούτο στο πλαίσιο μιας μακροπρόθεσμης στρατηγικής της ΕΕ που επιδιώκει να φέρει επιτυχώς σε πέρας την στροφή από τον ένα τύπο μεταφορών στον άλλο·

3.  υπογραμμίζει ότι, όταν διαμορφώνονται πρωτοβουλίες στον τομέα των μεταφορών, οι εσωτερικές πλωτές μεταφορές πρέπει να εξετάζονται υπό το πρίσμα μιας ολιστικής και μακροπρόθεσμης προσέγγισης αρμονικά εντασσόμενης στο πλαίσιο μιας διατροπικής και βιώσιμης πολιτικής μεταφορών της ΕΕ·

4.  τονίζει ότι η τουριστική εσωτερική ναυσιπλοΐα είναι τομέας σε ακμή και επισημαίνει ότι η ανταγωνιστικότητα σημαντικών κλάδων δραστηριοτήτων στην ΕΕ εξαρτάται από την αξιοπιστία και την αποδοτικότητα των εσωτερικών πλωτών μεταφορών για τον εφοδιασμό τους με αγαθά· ζητεί λοιπόν να εφαρμοστούν εκείνες οι προορατικές πολιτικές που απαιτούνται για τη στήριξη ενός βιώσιμου τομέα εσωτερικής ναυσιπλοΐας, ιδίως εάν αναλογιστούμε τις ψηφιακές, τεχνολογικές και περιβαλλοντικές προκλήσεις που αντιμετωπίζουμε ως προς την υλικοτεχνική υποστήριξη και την κινητικότητα·

5.  παρατηρεί ότι, μέχρι το 2050, το 80% του πληθυσμού της ΕΕ θα ζει σε αστικές περιοχές, γεγονός που θα αυξήσει τη ζήτηση για δημόσιες μεταφορές και βελτιωμένες αστικές υποδομές, και επισημαίνει ότι η επέκταση των υφιστάμενων χερσαίων υποδομών αποδεικνύεται συχνά προβληματική και δαπανηρή επιλογή· καλεί την Επιτροπή και τα κράτη μέλη να ενσωματώσουν την εσωτερική ναυσιπλοΐα στις αστικές και λιμενικές πολιτικές και να αξιοποιήσουν πλήρως τις δυνατότητες μεταφοράς εμπορευμάτων και επιβατών που αυτή προσφέρει, δεδομένου ότι πολλές πόλεις της ΕΕ βρίσκονται κατά μήκος των πλωτών οδών, με στόχο τη βελτίωση της ποιότητας ζωής και τη μείωση των επιπέδων κυκλοφοριακής συμφόρησης·

6.  υπογραμμίζει ότι προηγούμενα προγράμματα δράσης δεν πέτυχαν τους στόχους τους λόγω έλλειψης ειδικών κονδυλίων· καλεί συνεπώς την Επιτροπή να μεριμνήσει ώστε το πρόγραμμα δράσης NAIADES III να λάβει ειδικά χρηματοδοτικά κονδύλια επαρκή για την επίτευξη των στόχων του και να στηριχθεί από μια καλά διαρθρωμένη πολιτική στρατηγική με ρεαλιστικούς βραχυπρόθεσμους και μεσοπρόθεσμους στόχους και αναλυτικό χάρτη πορείας που θα καθορίζει, μεταξύ άλλων, τους πόρους που διατίθενται για την εφαρμογή του·

7.  ζητεί από την Επιτροπή να διεξάγει σε τακτά χρονικά διαστήματα έρευνες αγοράς και να καταρτίζει προβλέψεις που θα της επιτρέψουν να αναλύει καλύτερα τις μεταβαλλόμενες τάσεις στους τομείς των πλωτών μεταφορών εμπορευμάτων και επιβατών εσωτερικού, να χαράσσει εμπεριστατωμένη πολιτική και να ανταποκρίνεται καλύτερα σε νέα φαινόμενα και νέες αγορές·

8.  υπογραμμίζει πόσο σημαντική είναι η εξάλειψη των σημείων συμφόρησης εάν επιθυμούμε να αποκτήσουμε πλωτές οδούς υψηλής ποιότητας, κάτι που είναι προϋπόθεση για την ανάπτυξη και την ενσωμάτωση της εσωτερικής ναυσιπλοΐας και των εσωτερικών λιμένων στο διευρωπαϊκό δίκτυο μεταφορών (ΔΕΔ-Μ)· καλεί την Επιτροπή, στο πλαίσιο του μηχανισμού «Συνδέοντας την Ευρώπη», να δώσει χρηματοδοτική προτεραιότητα για να αποκατασταθούν, να προσαρμοστούν, να αναβαθμιστούν και να αυτοματοποιηθούν δίαυλοι, κλεισιάδες, γέφυρες και χερσαίες και λιμενικές υποδομές καθώς και για να βελτιωθούν διασυνοριακά τμήματα του κεντρικού δικτύου·

9.  τονίζει ότι τα κράτη μέλη δεν έχουν απλώς την υποχρέωση να ολοκληρώσουν το κεντρικό δίκτυο έως το 2030 αλλά και το καθήκον να αυξήσουν τις επιδόσεις, την αξιοπιστία, τη διαθεσιμότητα και την ανθεκτικότητα στην κλιματική αλλαγή των υφιστάμενων υποδομών με εργασίες αποκατάστασης, ούτως ώστε να εδραιωθούν οι εσωτερικές πλωτές μεταφορές ως αξιόπιστος τρόπος μεταφοράς και να προωθηθεί η έξυπνη χρήση περιορισμένων οικονομικών πόρων·

10.  εκφράζει την ικανοποίησή του για τις προγραμματισμένες και εκτελούμενες εργασίες στους διαδρόμους Ατλαντικού, Βαλτικής-Αδριατικής, Μεσογείου, Βόρειας Θάλασσας-Βαλτικής, Βόρειας Θάλασσας-Μεσογείου, Ανατολής-Ανατολικής Μεσογείου, Ρήνου-Άλπεων και Ρήνου-Δούναβη, καθώς και γενικά για τις επενδύσεις στις οποίες προβαίνουν ολοένα και περισσότερα κράτη μέλη με σκοπό την ανάπτυξη εσωτερικών πλωτών οδών και λιμένων· καλεί συνεπώς την Επιτροπή να υποστηρίξει την υλοποίηση έργων στο διευρωπαϊκό δίκτυο μεταφορών (ΔΕΔ-Μ)·

11.  τονίζει ότι το να υπάρχουν κλεισιάδες σε επαρκείς αριθμούς είναι ζωτικής σημασίας για αποτελεσματικές και βιώσιμες μεταφορές στην ενδοχώρα, δεδομένου ότι οι κλεισιάδες διαδραματίζουν σημαντικό ρόλο στην ασφαλή διαχείριση των υδρολογικών ρυθμίσεων και στην παραγωγή καθαρής ενέργειας· καλεί, ως εκ τούτου, την Επιτροπή να προβλέψει επαρκείς επιδοτήσεις για την αποκατάσταση, την αναβάθμιση και την ανανέωσή τους·

12.  προτρέπει την Επιτροπή γενικά να προτιμά τις επιδοτήσεις για έργα εσωτερικής ναυσιπλοΐας, καθώς η εμπειρία του παρελθόντος με τα συνδυαστικά έργα έχει δείξει ότι οι ιδιώτες εταίροι συμμετέχουν μόνο στην εκτέλεση των έργων ενώ οι δημόσιες αρχές εξακολουθούν να είναι υπεύθυνες για τη χρηματοδότηση, δεδομένου του δημόσιου και πολυσχιδούς χαρακτήρα των πλωτών οδών·

13.  σημειώνει ότι η ψηφιοποίηση της εσωτερικής ναυσιπλοΐας συμβάλλει σημαντικά στην ενίσχυση της απόδοσης, της ασφάλειας και των περιβαλλοντικών επιδόσεων της εσωτερικής ναυσιπλοΐας· ζητεί συνεπώς από την Επιτροπή να εκπονήσει στρατηγική εφαρμογής του Ψηφιακού Χώρου Εσωτερικής Ναυσιπλοΐας (DINA) και να διαμορφώσει το κατάλληλο ρυθμιστικό πλαίσιο για τις συνδεδεμένες και αυτοματοποιημένες μεταφορές μέσω υδάτινων οδών, το οποίο θα περιλαμβάνει αναθεώρηση της οδηγίας 2005/44/ΕΚ σχετικά με τις εναρμονισμένες υπηρεσίες πληροφοριών εσωτερικής ναυσιπλοΐας (ΥΠΕΝ) στις εσωτερικές πλωτές οδούς της Κοινότητας(4), θα λαμβάνει υπόψη τις υφιστάμενες πρωτοβουλίες όπως είναι το σύστημα πληροφοριών λιμένων του Ρήνου (RheinPorts Information System (RPIS) και θα δημιουργήσει μια ισχυρή νομική βάση σε επίπεδο ΕΕ για τη διασυνοριακή ανταλλαγή δεδομένων σχετικά με τις πληροφορίες που αφορούν τον δίαυλο, το ταξίδι, το φορτίο και την κυκλοφορία, με ένα και μοναδικό σημείο εισόδου·

14.  υπογραμμίζει τη σημασία της ενσωμάτωσης των ψηφιακών υπηρεσιών εσωτερικής ναυσιπλοΐας στη ροή δεδομένων άλλων τρόπων μεταφοράς, και τούτο προκειμένου να διευκολυνθεί η απρόσκοπτη παροχή πολυτροπικών υπηρεσιών «από πόρτα σε πόρτα», δεδομένου ότι ο συνδυασμός υλικών διαδικτυακών υποδομών και «συγχροτροπικότητας» ενισχύει την ομαδοποίηση των όγκων στους διαδρόμους μεταξύ θαλάσσιων λιμένων και ενδοχώρας και οδηγεί σε πιο ισορροπημένη χρήση της χωρητικότητας των χερσαίων υποδομών και σε μείωση των επιπέδων συμφόρησης και λοιπών αρνητικών εξωτερικών επιπτώσεων·

15.  τονίζει ότι, προκειμένου να υπάρξει συμμόρφωση με τους στόχους της συμφωνίας του Παρισιού του 2015 (COP21), θα πρέπει η ανθεκτικότητα και η απαλλαγή του συστήματος μεταφορών από τις ανθρακούχες εκπομπές να επιτευχθούν μέσω μιας ταχύτερης στροφής προς μεταφορές χαμηλών εκπομπών διοξειδίου του άνθρακα, μέσω της αποδοτικής χρήσης των πόρων και μέσω της καθαρής πρόωσης· επισημαίνει ότι η μετάβαση αυτή απαιτεί αντίστοιχα πρότυπα και χρηματοδοτικά κονδύλια για την τόνωση της καινοτόμου διαχείρισης των πλωτών οδών, μια πιο διαδεδομένη χρήση καθαρών σκαφών, συμπεριλαμβανομένης της μετασκευής κατά περίπτωση, καθώς και την ανάπτυξη των αναγκαίων υποδομών ανεφοδιασμού·

16.  συνιστά να αξιοποιηθούν οι συνέργειες μεταξύ δικτύων καθαρής ενέργειας και δικτύων εσωτερικής ναυσιπλοΐας, ούτως ώστε να γίνεται βέλτιστη χρήση της παραγόμενης υδροηλεκτρικής ενέργειας στις πλωτές οδούς, της αιολικής ενέργειας στους λιμένες και άλλων πηγών καθαρής ενέργειας στους παράκτιους κόμβους κινητικότητας υδάτων με σκοπό την τροφοδοσία μεταφορών, νοικοκυριών και βιομηχανιών ενώ ελαχιστοποιείται παράλληλα το κόστος διανομής·

17.  τονίζει τη μεγάλη σημασία της επαρκούς χρηματοδότησης για νέες τεχνολογίες, καινοτομία και βιώσιμες υποδομές μεταφορών στο πλαίσιο υφιστάμενων και μελλοντικών προγραμμάτων της ΕΕ, όπως είναι η διευκόλυνση «Συνδέοντας την Ευρώπη», το πρόγραμμα «Ορίζων 2020», το πρόγραμμα «Ορίζων Ευρώπη», η ενιαία αγορά, το Ευρωπαϊκό Ταμείο Περιφερειακής Ανάπτυξης και το Ταμείο Συνοχής, και τούτο προκειμένου να τονωθεί η ανάπτυξη της καινοτομίας και να αυξηθούν οι περιβαλλοντικές και ψηφιακές επιδόσεις της εσωτερικής ναυσιπλοΐας· καλεί την Επιτροπή να θεσπίσει ειδικές χρηματοδοτικές ροές για την επίτευξη αυτού του στόχου·

18.  παρατηρεί ότι η ειδικά προσανατολισμένη τεχνολογική έρευνα πρέπει να συμπληρώνεται με κοινωνικοοικονομική και προ-τυποποιητική έρευνα που θα προωθεί την καινοτομία στη ρύθμιση και τη χρηματοδότηση και θα ενθαρρύνει τη συμμετοχή των παραγόντων της αγοράς με σκοπό την εξασφάλιση ευρείας διείσδυσης στην αγορά·

19.  καλεί τα κράτη μέλη να αναπτύξουν περαιτέρω τις εθνικές στρατηγικές για την τόνωση και τη στήριξη των εσωτερικών πλωτών μεταφορών, λαμβάνοντας υπόψη τα τρέχοντα προγράμματα δράσης NAIADES και το επερχόμενο ευρωπαϊκό πρόγραμμα δράσης για την εσωτερική ναυσιπλοΐα, και να ενθαρρύνουν τις περιφερειακές, τοπικές και λιμενικές αρχές να πράξουν το ίδιο·

20.  αναθέτει στον Πρόεδρό του να διαβιβάσει το παρόν ψήφισμα στην Επιτροπή και στις κυβερνήσεις και τα κοινοβούλια των κρατών μελών.

(1) ΕΕ C 313 Ε της 20.12.2006, σ. 443. (2) ΕΕ C 93 της 24.3.2017, σ. 145. (3) ΕΕ C 168 E της 14.6.2013, σ. 72. (4) ΕΕ L 255 της 30.9.2005, σ. 152.