Riżoluzzjoni leġiżlattiva tal-Parlament Ewropew tat-12 ta' Frar 2019 dwar l-abbozz ta' deċiżjoni tal-Kunsill dwar il-konklużjoni tal-Protokoll dwar l-implimentazzjoni tal-Ftehim ta' Sħubija fis-Settur tas-Sajd bejn l-Unjoni Ewropea u r-Repubblika tal-Kosta tal-Avorju (2018-2024) (10858/2018 – C8-0387/2018 – 2018/0267(NLE))

P8_TA(2019)0063 A8-0030/2019

(Approvazzjoni)

Il-Parlament Ewropew,

–  wara li kkunsidra l-abbozz ta' deċiżjoni tal-Kunsill (10858/2018),

–  wara li kkunsidra l-Protokoll dwar l-implimentazzjoni tal-Ftehim ta' Sħubija dwar is-Sajd bejn l-Unjoni Ewropea u r-Repubblika tal-Kosta tal-Avorju (2018-2024) (10856/2018),

–  wara li kkunsidra t-talba għal approvazzjoni preżentata mill-Kunsill b'konformità mal-Artikolu 43, l-Artikolu 218(6), it-tieni subparagrafu, punt (a)(v), u l-Artikolu 218(7) tat-Trattat dwar il-Funzjonament tal-Unjoni Ewropea (C8-0387/2018),

–  wara li kkunsidra r-riżoluzzjoni mhux leġiżlattiva tiegħu tat-12 ta’ Frar 2019(1) dwar l-abbozz ta' deċiżjoni,

–  wara li kkunsidra l-Artikolu 99(1) u (4) u l-Artikolu 108(7) tar-Regoli ta' Proċedura tiegħu,

–  wara li kkunsidra r-rakkomandazzjoni tal-Kumitat għas-Sajd u l-opinjonijiet tal-Kumitat għall-Iżvilupp kif ukoll tal-Kumitat għall-Baġits (A8-0030/2019),

1.  Jagħti l-approvazzjoni tiegħu għall-konklużjoni tal-protokoll;

2.  Jagħti istruzzjonijiet lill-President tiegħu biex jgħaddi l-pożizzjoni tal-Parlament lill-Kunsill u lill-Kummissjoni, kif ukoll lill-gvernijiet u lill-parlamenti tal-Istati Membri u tar-Repubblika tal-Kosta tal-Avorju.

(1) Testi adottati, P8_TA(2019)0064.

Riżoluzzjoni mhux leġiżlattiva tal-Parlament Ewropew tat-12 ta' Frar 2019 dwar l-abbozz ta' deċiżjoni tal-Kunsill dwar il-konklużjoni tal-Protokoll dwar l-implimentazzjoni tal-Ftehim ta' Sħubija fis-Settur tas-Sajd bejn l-Unjoni Ewropea u r-Repubblika tal-Kosta tal-Avorju (2018-2024) (10858/2018 – C8-0387/2018 – 2018/0267M(NLE))

P8_TA(2019)0064 A8-0034/2019

Il-Parlament Ewropew,

–  wara li kkunsidra l-abbozz ta' deċiżjoni tal-Kunsill (10858/2018),

–  wara li kkunsidra l-Protokoll dwar l-implimentazzjoni tal-Ftehim ta' Sħubija dwar is-Sajd bejn l-Unjoni Ewropea u r-Repubblika tal-Kosta tal-Avorju (2018-2024) (10856/2018),

–  wara li kkunsidra t-talba għal approvazzjoni preżentata mill-Kunsill skont l-Artikolu 43, l-Artikolu 218(6), it-tieni subparagrafu, punt (a)(v), u l-Artikolu 218(7) tat-Trattat dwar il-Funzjonament tal-Unjoni Ewropea (C8-0387/2018),

–  wara li kkunsidra r-riżoluzzjoni leġiżlattiva tiegħu tat-12 ta’ Frar 2019 dwar l-abbozz ta' deċiżjoni(1),

–  wara li kkunsidra l-Artikolu 99(2) tar-Regoli ta' Proċedura tiegħu,

–  wara li kkunsidra r-rapport tal-Kumitat għas-Sajd u l-opinjoni tal-Kumitat għall-Iżvilupp (A8-0034/2019),

A.  billi l-Kummissjoni u l-Gvern tal-Kosta tal-Avorju nnegozjaw ftehim ta' sħubija ġdid dwar is-sajd sostenibbli (Ftehim ta' Sħubija dwar is-Sajd Sostenibbli bejn l-UE u l-Kosta tal-Avorju) u protokoll ta' implimentazzjoni għal perjodu ta' sitt snin;

B.  billi l-għan ġenerali tal-Ftehim ta' Sħubija dwar is-Sajd Sostenibbli bejn l-UE u l-Kosta tal-Avorju huwa li jżid il-kooperazzjoni fil-qasam tas-sajd bejn l-UE u l-Kosta tal-Avorju, fl-interess taż-żewġ partijiet, billi jippromwovi politika tas-sajd sostenibbli u sfruttament sostenibbli tar-riżorsi tas-sajd fiż-żona ekonomika esklużiva (ŻEE) tal-Kosta tal-Avorju;

C.  billi l-assorbiment tal-opportunitajiet tas-sajd taħt il-Ftehim ta' Sħubija dwar is-Sajd Sostenibbli preċedenti bejn l-UE u l-Kosta tal-Avorju ammonta, bħala medja, għal 79 %, ċifra meqjusa bħala waħda tajba b'mod ġenerali; billi matul dak il-perjodu, madankollu, il-bastimenti tas-sajd bil-konz ma għamlux użu mill-opportunitajiet tas-sajd disponibbli;

D.  billi l-fatt li l-Ftehimiet ta' Sħubija dwar is-Sajd Sostenibbli bejn l-UE u l-Kosta tal-Avorju ġew konklużi wieħed wara l-ieħor kien qed jgħin lill-ekonomija tal-Kosta tal-Avorju sal-punt li ġew utilizzati l-baħħara lokali u l-port ta' Abidjan u l-faċilitajiet tat-tqegħid fil-laned, il-qabdiet aċċessorji tal-bastimenti tal-UE li jistadu għat-tonn bit-tartarun ittieħed kont tagħhom, u ġew imsaħħa l-kapaċitajiet ta' monitoraġġ lokali (għalkemm dawn huma meqjusa bħala ġeneralment modesti);

E.  billi l-Ftehim ta' Sħubija dwar is-Sajd Sostenibbli bejn l-UE u l-Kosta tal-Avorju għandu jippromwovi żvilupp sostenibbli aktar effettiv tal-komunitajiet tas-sajd Avorjani u tal-industriji u l-attivitajiet relatati; billi l-appoġġ li għandu jiġi pprovdut skont il-Protokoll irid ikun konsistenti mal-pjanijiet ta' żvilupp nazzjonali – b'mod partikolari l-Pjan Strateġiku għall-Iżvilupp tat-Trobbija tal-Bhejjem, is-Sajd, u l-Akkwakultura (PSDEPA) – u l-Pjan ta' Azzjoni dwar it-Tkabbir Blu, imfassal man-Nazzjonijiet Uniti biex iżid il-produzzjoni fis-settur, u jipprofessjonalizzah, sabiex jissodisfa l-ħtiġijiet tal-popolazzjoni f'dawk li huma ikel u impjiegi; billi, skont il-Pjan Strateġiku msemmi hawn fuq, l-ilħuq ta' dawk l-għanijiet teħtieġ baġit ta' aktar minn EUR 140 miljun;

F.  billi l-UE, permezz tal-Fond Ewropew għall-Iżvilupp, qed tikkontribwixxi baġit pluriennali ta' EUR 273 miljun għall-Kosta tal-Avorju, li jiffoka fuq, fost l-oħrajn, l-infrastruttura, is-saħħa, u l-għajnuna umanitarja;

1.  Huwa tal-fehma li l-Ftehim ta' Sħubija dwar is-Sajd Sostenibbli bejn l-UE u l-Kosta tal-Avorju għandu jkollu żewġ għanijiet importanti ndaqs: (1) li jipprovdi opportunitajiet tas-sajd għall-bastimenti tal-UE fiż-ŻEE tal-Kosta tal-Avorju, abbażi tal-aqwa parir xjentifiku disponibbli u mingħajr ma jinterferixxi fil-miżuri ta' konservazzjoni u ta' ġestjoni tal-organizzazzjonijiet reġjonali li għalihom tappartieni l-Kosta tal-Avorju – primarjament l-ICCAT – jew jaqbeż l-eċċess disponibbli; u (2) li jippromwovi l-kooperazzjoni bejn l-UE u l-Kosta tal-Avorju bil-ħsieb li tinħoloq politika tas-sajd sostenibbli u jsir sfruttament responsabbli tar-riżorsi tas-sajd fiż-żona tas-sajd tal-Kosta tal-Avorju, u jikkontribwixxi għall-iżvilupp sostenibbli tas-settur tas-sajd Avorjan permezz tal-kooperazzjoni ekonomika, finanzjarja, teknika u xjentifika, mingħajr ma jimmina l-għażliet u l-istrateġiji sovrani tal-Kosta tal-Avorju fir-rigward ta' dak l-iżvilupp;

2.  Jiġbed l-attenzjoni għas-sejbiet tal-valutazzjoni retrospettiva u prospettiva tal-Protokoll tal-Ftehim ta' Sħubija dwar is-Sajd Sostenibbli bejn l-UE u l-Kosta tal-Avorju, prodotta f'Settembru 2017, li ddikjarat li l-Protokoll tal-Ftehim ta' Sħubija dwar is-Sajd Sostenibbli tal-2013-2018 b'mod ġenerali kien wera li kien effikaċi, effiċjenti, xieraq għall-interessi involuti, u konsistenti mal-politika settorjali Avorjana u kellu grad għoli ta' aċċettabbiltà għall-partijiet ikkonċernati, u li rrakkomandat l-għażla li jiġi konkluż protokoll ġdid;

3.  Isostni li l-Ftehim ta' Sħubija dwar is-Sajd Sostenibbli bejn l-UE u l-Kosta tal-Avorju u l-Protokoll tiegħu, meta jiġu implimentati u jekk dawn jiġu riveduti u/jew imġedda, iridu jipprevedu u jkunu allinjati mal-PSDEPA u mal-Pjan ta' Tkabbir Blu għall-iżvilupp tas-settur tas-sajd tal-Kosta tal-Avorju, u b'mod speċifiku għandhom:

4.  Iqis li r-regoli rigward ir-reklutaġġ ta' baħħara mill-AKP għall-bastimenti tas-sajd tal-UE, li jammontaw għal 20 % tal-ekwipaġġ, jistgħu jkunu aktar ambizzjużi; itenni l-ħtieġa li jkun hemm konformità mal-prinċipji tal-ILO u, b'mod partikolari, jirrakkomanda l-iffirmar tal-Konvenzjoni Nru 188 tal-ILO, li jimplika l-obbligu li jiġu osservati l-prinċipji ġenerali tal-libertà ta' assoċjazzjoni u ta' negozjar kollettiv ħieles għall-ħaddiema u tan-nondiskriminazzjoni fl-impjiegi u fuq il-post tax-xogħol; jitlob ukoll li tingħata kunsiderazzjoni lit-talbiet tal-junjins tal-baħħara lokali li s-sigurtà soċjali, is-saħħa u l-kopertura tal-irtirar għall-baħħara tal-AKP jiġu tradotti f'applikazzjoni aħjar;

5.  Iqis li għandha tinġabar informazzjoni dwar il-benefiċċji li l-implimentazzjoni tal-Protokoll iġġib għall-ekonomiji lokali (impjiegi, infrastruttura, titjibiet soċjali);

6.  Iqis li huwa mixtieq li tittejjeb il-kwantità u l-preċiżjoni tad-data dwar il-qabdiet kollha (speċijiet fil-mira u qabdiet inċidentali) u dwar l-istatus ta' konservazzjoni tar-riżorsi tas-sajd u li tittejjeb l-implimentazzjoni tal-finanzjament tal-appoġġ settorjali sabiex ikun jista' jiġi evalwat b'mod aktar preċiż l-impatt li jkollu l-Ftehim fuq l-ekosistema tal-baħar u fuq il-komunitajiet tas-sajd; jistieden lill-Kummissjoni tgħin biex jiġi żgurat li l-korpi responsabbli għas-sorveljanza tal-implimentazzjoni tal-Ftehim, inkluż kumitat xjentifiku konġunt li għandu jiġi stabbilit għal dak il-għan, ikunu jistgħu joperaw b'mod regolari u trasparenti, bl-involviment tal-assoċjazzjonijiet tas-sajjieda artiġjanali u tan-nisa affumikaturi, it-trejdjunjins, ir-rappreżentanti tal-komunitajiet kostali, u l-organizzazzjonijiet tas-soċjetà ċivili Avorjani;

7.  Jistieden lill-Kummissjoni u lill-Istati Membri biex, fil-kooperazzjoni tagħhom u fil-politiki tagħhom tal-għajnuna uffiċjali għall-iżvilupp li jiffokaw fuq il-Kosta tal-Avorju, iżommu f'moħħhom li l-Fond Ewropew għall-Iżvilupp u l-appoġġ settorjali stabbilit f'dan il-Ftehim ta' Sħubija dwar is-Sajd Sostenibbli għandhom jikkumplementaw lil xulxin bil-għan li jikkontribwixxu b'mod aktar rapidu u effettiv għar-responsabbilizzazzjoni tal-komunitajiet tas-sajd lokali u għall-eżerċizzju sħiħ tas-sovranità tal-Kosta tal-Avorju fuq ir-riżorsi ta' dak il-pajjiż;

8.  Jistieden lill-Kummissjoni tħeġġeġ lir-Repubblika tal-Kosta tal-Avorju tuża l-kontribuzzjoni finanzjarja prevista fil-protokoll biex issaħħaħ b'mod sostenibbli l-industrija nazzjonali tas-sajd tagħha, tinkoraġġixxi d-domanda għal investiment lokali u proġetti industrijali, u toħloq impjiegi lokali;

9.  Jistieden lill-Kummissjoni tgħaddi lill-Parlament u tagħmel pubblikament disponibbli l-minuti u l-konklużjonijiet tal-laqgħat tal-Kumitat Konġunt previst fl-Artikolu 9 tal-Ftehim, kif ukoll il-programm settorjali pluriennali previst fl-Artikolu 4 tal-Protokoll, u l-eżiti tal-evalwazzjonijiet annwali; jistieden lill-Kummissjoni tiffaċilita l-attendenza tar-rappreżentanti tal-Parlament, bħala osservaturi, fil-laqgħat tal-Kumitat Konġunt u tippromwovi l-parteċipazzjoni tal-komunitajiet tas-sajd tal-Kosta tal-Avorju;

10.  Jistieden lill-Kummissjoni u lill-Kunsill, filwaqt li jaġixxu fil-limiti tas-setgħat tagħhom, jgħarrfu lill-Parlament immedjatament u bis-sħiħ dwar kull stadju tal-proċeduri relatati mal-Protokoll u, jekk applikabbli, it-tiġdid tiegħu, skont it-termini tal-Artikolu 13(2) tat-Trattat dwar l-Unjoni Ewropea u l-Artikolu 218(10) tat-Trattat dwar il-Funzjonament tal-Unjoni Ewropea;

11.  Jagħti istruzzjonijiet lill-President tiegħu sabiex jgħaddi l-pożizzjoni tiegħu lill-Kunsill, lill-Kummissjoni u lill-gvernijiet u lill-parlamenti tal-Istati Membri kif ukoll lill-Gvern

(1) Testi adottati, P8_TA(2019)0063.

Riżoluzzjoni leġiżlattiva tal-Parlament Ewropew tat-12 ta' Frar 2019 dwar l-abbozz ta' deċiżjoni tal-Kunsill dwar il-konklużjoni tal-Ftehim ta' Sħubija dwar is-Sajd Sostenibbli bejn l-Unjoni Ewropea u r-Renju tal-Marokk, tal-Protokoll ta' Implimentazzjoni tiegħu, kif ukoll tal-iskambju ta' ittri li jakkumpanja l-Ftehim (14367/2018 – C8-0033/2019 – 2018/0349(NLE))

P8_TA(2019)0065 A8-0027/2019

(Approvazzjoni)

Il-Parlament Ewropew,

–  wara li kkunsidra l-abbozz ta' deċiżjoni tal-Kunsill (14367/2018),

–  wara li kkunsidra l-abbozz tal-Ftehim ta' Sħubija dwar is-Sajd Sostenibbli bejn l-Unjoni Ewropea u r-Renju tal-Marokk, tal-Protokoll ta' Implimentazzjoni tiegħu, kif ukoll tal-iskambju ta' ittri li jakkumpanja dan il-Ftehim (12983/2018),

–  wara li kkunsidra t-talba għal approvazzjoni preżentata mill-Kunsill b'konformità mal-Artikolu 43 u l-Artikolu 218(6), it-tieni subparagrafu, punt (a)(v), u l-Artikolu 218(7) tat-Trattat dwar il-Funzjonament tal-Unjoni Ewropea (C8-0033/2019),

–  wara li kkunsidra l-Artikolu 99(1) u (4), u l-Artikolu 108(7) tar-Regoli ta' Proċedura tiegħu,

–  wara li kkunsidra r-rakkomandazzjoni tal-Kumitat għas-Sajd kif ukoll l-opinjoni tal-Kumitat għall-Baġits (A8-0027/2019),

1.  Jagħti l-approvazzjoni tiegħu għall-konklużjoni tal-ftehim;

2.  Jagħti istruzzjonijiet lill-President tiegħu sabiex jgħaddi l-pożizzjoni tal-Parlament lill-Kunsill u lill-Kummissjoni, kif ukoll lill-gvernijiet u lill-parlamenti tal-Istati Membri u tar-Renju tal-Marokk.

Riżoluzzjoni leġiżlattiva tal-Parlament Ewropew tat-12 ta' Frar 2019 dwar l-abbozz ta' deċiżjoni tal-Kunsill dwar il-konklużjoni, f'isem l-Unjoni Ewropea, tal-Ftehim għall-Prevenzjoni tas-Sajd mhux Regolat fl-Ibħra Miftuħa fl-Oċean Artiku Ċentrali (10784/2018 – C8-0431/2018 – 2018/0239(NLE))

P8_TA(2019)0066 A8-0016/2019

(Approvazzjoni)

Il-Parlament Ewropew,

–  wara li kkunsidra l-abbozz ta' deċiżjoni tal-Kunsill (10784/2018),

–  wara li kkunsidra l-abbozz tal-Ftehim għall-Prevenzjoni tas-Sajd mhux Regolat fl-Ibħra Miftuħa fl-Oċean Artiku Ċentrali (10788/2018),

–  wara li kkunsidra t-talba għal approvazzjoni preżentata mill-Kunsill b'konformità mal-Artikolu 43 u l-Artikolu 218(6), it-tieni subparagrafu, il-punt (a)(v), tat-Trattat dwar il-Funzjonament tal-Unjoni Ewropea (C8-0431/2018),

–  wara li kkunsidra l-Artikolu 99(1) u (4) u l-Artikolu 108(7) tar-Regoli ta' Proċedura tiegħu,

–  wara li kkunsidra r-rakkomandazzjoni tal-Kumitat għas-Sajd (A8-0016/2019),

1.  Jagħti l-approvazzjoni tiegħu għall-konklużjoni tal-ftehim;

2.  Jagħti istruzzjonijiet lill-President tiegħu sabiex jgħaddi l-pożizzjoni tal-Parlament lill-Kunsill u lill-Kummissjoni, kif ukoll lill-gvernijiet u lill-parlamenti tal-Istati Membri u tal-partijiet oħra tal-ftehim.

Riżoluzzjoni leġiżlattiva tal-Parlament Ewropew tat-12 ta' Frar 2019 dwar l-abbozz għal deċiżjoni tal-Kunsill dwar il-konklużjoni, f'isem l-Unjoni Ewropea u l-Istati Membri tagħha, tat-Tielet Protokoll Addizzjonali tal-Ftehim dwar Sħubija Ekonomika, Koordinazzjoni Politika u Koperazzjoni bejn il-Komunità Ewropea u l-Istati Membri tagħha, min-naħa l-waħda, u l-Istati Uniti tal-Messiku, min-naħa l-oħra, biex titqies l-adeżjoni tar-Repubblika tal-Kroazja fl-Unjoni Ewropea (15383/2017 – C8-0489/2018 – 2017/0319(NLE))

P8_TA(2019)0067 A8-0066/2019

(Approvazzjoni)

Il-Parlament Ewropew,

–  wara li kkunsidra l-abbozz ta' deċiżjoni tal-Kunsill (15383/2017),

–  wara li kkunsidra l-abbozz tat-Tielet Protokoll Addizzjonali tal-Ftehim dwar Sħubija Ekonomika, Koordinazzjoni Politika u Koperazzjoni bejn il-Komunità Ewropea u l-Istati Membri tagħha, min-naħa l-waħda, u l-Istati Uniti Messikani, min-naħa l-oħra, biex titqies l-adeżjoni tar-Repubblika tal-Kroazja fl-Unjoni Ewropea (15410/2017),

–  wara li kkunsidra t-talba għal approvazzjoni ppreżentata mill-Kunsill b'konformità mal-Artikolu 91, l-Artikolu 100(2), l-Artikoli 207 u 211, u l-Artikolu 218(6), it-tieni subparagrafu, punt (a), tat-Trattat dwar il-Funzjonament tal-Unjoni Ewropea (C8-0489/2018),

–  wara li kkunsidra l-Artikolu 99(1) u (4) u l-Artikolu 108(7) tar-Regoli ta' Proċedura tiegħu,

–  wara li kkunsidra r-rakkomandazzjoni tal-Kumitat għall-Kummerċ Internazzjonali (A8-0066/2019),

1.  Jagħti l-approvazzjoni tiegħu għall-konklużjoni tal-protokoll;

2.  Jagħti istruzzjonijiet lill-President tiegħu biex jgħaddi l-pożizzjoni tiegħu lill-Kunsill, lill-Kummissjoni u lill-gvernijiet u lill-parlamenti tal-Istati Membri u tal-Istati Uniti Messikani.

Riżoluzzjoni leġiżlattiva tal-Parlament Ewropew tat-12 ta' Frar 2019 dwar il-proposta għal regolament tal-Parlament Ewropew u tal-Kunsill li jistabbilixxi Programm tal-UE Kontra l-Frodi (COM(2018)0386 – C8-0236/2018 – 2018/0211(COD))

P8_TA(2019)0068 A8-0064/2019

(Proċedura leġiżlattiva ordinarja: l-ewwel qari)

Il-Parlament Ewropew,

–  wara li kkunsidra l-proposta tal-Kummissjoni lill-Parlament Ewropew u lill-Kunsill (COM(2018)0386),

–  wara li kkunsidra l-Artikolu 325 u l-Artikolu 33 tat-Trattat dwar il-Funzjonament tal-Unjoni Ewropea, skont liema artikoli l-Kummissjoni ppreżentat il-proposta lill-Parlament (C8-0236/2018),

–  wara li kkunsidra l-Artikolu 294(3) tat-Trattat dwar il-Funzjonament tal-Unjoni Ewropea,

–  wara li kkunsidra l-opinjoni tal-Qorti tal-Awdituri tal-15 ta' Novembru 2018(1),

–  wara li kkunsidra l-Artikolu 59 tar-Regoli ta' Proċedura tiegħu,

–  wara li kkunsidra r-rapport tal-Kumitat għall-Kontroll tal-Baġit u l-opinjoni tal-Kumitat għall-Baġits (A8-0064/2019),

1.  Jadotta l-pożizzjoni fl-ewwel qari li tidher hawn taħt;

2.  Jirrimarka li l-pakkett finanzjarju speċifikat f'din il-proposta leġiżlattiva jikkostitwixxi biss indikazzjoni għall-awtorità leġiżlattiva u ma jistax jiġi ffissat sakemm jintlaħaq ftehim dwar il-proposta għal regolament li jistabbilixxi il-qafas finanzjarju pluriennali għas-snin 2021-2027;

3.  Jitlob lill-Kummissjoni biex terġa' tirreferi l-kwistjoni lill-Parlament jekk tibdel il-proposta tagħha, temendaha b'mod sustanzjali jew ikollha l-ħsieb li temendaha b'mod sustanzjali;

4.  Jagħti istruzzjonijiet lill-President tiegħu biex jgħaddi l-pożizzjoni tal-Parlament lill-Kunsill u lill-Kummissjoni kif ukoll lill-parlamenti nazzjonali.

Pożizzjoni tal-Parlament Ewropew adottata fl-ewwel qari fit-12 ta 'Frar 2019 bil-ħsieb tal-adozzjoni tar-Regolament (UE) .../... tal-Parlament Ewropew u tal-Kunsill li jistabbilixxi Programm tal-UE Kontra l-Frodi

IL-PARLAMENT EWROPEW U L-KUNSILL TAL-UNJONI EWROPEA,

Wara li kkunsidraw it-Trattat dwar il-Funzjonament tal-Unjoni Ewropea, u b’mod partikolari l-Artikoli 33 u 325 tiegħu,

Wara li kkunsidraw il-proposta mill-Kummissjoni Ewropea,

Wara li l-abbozz tal-att leġiżlattiv intbagħat lill-parlamenti nazzjonali,

Wara li kkunsidraw l-opinjoni tal-Qorti Ewropea tal-Awdituri(2),

Filwaqt li jaġixxu skont il-proċedura leġiżlattiva ordinarja(3),

Billi:

(1)  L-Artikolu 325 Trattat dwar il-Funzjonament tal-Unjoni Ewropea jirrikjedi li l-Unjoni u l-Istati Membri jikkumbattu l-frodi u kull attività illegali oħra li taffettwa l-interessi finanzjarji tal-Unjoni Ewropea. Jeħtieġ li l-Unjoni tappoġġa l-attivitajiet f'dawn l-oqsma.

(2)  Appoġġ li ngħata fil-passat għal tali attivitajiet permezz tad-Deċiżjoni Nru 804/2004/KE tal-Parlament Ewropew u tal-Kunsill(4) (il-programm Hercule), emedata u estiża bid-Deċiżjoni Nru 878/2007/KE tal-Parlament Ewropew u tal-Kunsill(5) (il-programm Hercule II), imħassra u sostitwita bir-Regolament (UE) Nru 250/2014 tal-Parlament Ewropew u tal-Kunsill(6) (il-programm Hercule III), għamilha possibbli li l-attivitajiet tal-Unjoni u tal-Istati Membri jissaħħu f’dak li jirrigwarda l-ġlieda kontra l-frodi, il-korruzzjoni u kull attività illegali oħra li għandha impatt fuq l-interessi finanzjarji tal-Unjoni.

(3)  L-appoġġ għar-rappurtar, mill-Istati Membri u mill-pajjiżi kandidati u kandidati potenzjali, tal-irregolaritajiet u l-frodi li jaffettwaw l-interessi finanzjarji tal-Unjoni permezz tas-Sistema ta’ Ġestjoni tal-Irregolaritajiet (Irregularity Management System, IMS) hija rekwiżit tal-leġiżlazzjoni settorjali għall-Fond Agrikolu Ewropew ta' Garanzija u l-Fond Agrikolu Ewropew għall-Iżvilupp Rurali(7), il-Fond Ewropew għall-Iżvilupp Reġjonali, il-Fond Soċjali Ewropew, il-Fond ta' Koeżjoni, u l-Fond Ewropew għall-Affarijiet Marittimi u s-Sajd(8), il-Fond għall-Ażil, il-Migrazzjoni u l-Integrazzjoni u l-istrument għal appoġġ finanzjarju għall-kooperazzjoni tal-pulizija, il-prevenzjoni u l-ġlieda kontra l-kriminalità, u l-ġestjoni tal-kriżijiet(9), il-Fond għal Għajnuna Ewropea għall-Persuni l-Aktar fil-Bżonn(10) kif ukoll l-assistenza ta' qabel l-adeżjoni(11) rigward il-perjodu ta’ programmazzjoni 2014-2020 u ’l quddiem. L-IMS hija għodda elettronika sigura ta’ komunikazzjoni li tiffaċilita l-obbligu tal-Istati Membri, kif ukoll tal-pajjiżi kandidati u kandidati potenzjali li jirrappurtaw l-irregolaritajiet li jiskopru u li tappoġġa l-ġestjoni u l-analiżi tal-irregolaritajiet.

(3a)  Jeħtieġ li d-diversità fis-sistemi ġuridiċi u amministrattivi fl-Istati Membri tiġi kkumpensata bil-għan li jingħelbu l-irregolaritajiet u jiġu miġġielda l-frodi; Il-varjazzjoni fl-għadd ta' irregolaritajiet tista' tkun marbuta mal-progressjoni taċ-ċikli ta' programmazzjoni pluriennali u ma' rappurtar tard. Dan kollu jirrikjedi l-istabbiliment, mill-Istati Membri, ta' sistema uniformi għall-ġbir ta' data dwar irregolaritajiet u każijiet ta' frodi, bil-għan li jiġi standardizzat il-proċess ta' rapportar u jiġu garantiti l-kwalità u l-komparabbiltà tad-data pprovduta;[Em. 1]

(3b)  L-importanza tal-attivitajiet ta' prevenzjoni tal-Kummissjoni u tal-Uffiċċju Ewropew ta' Kontra l-Frodi (OLAF) hija inkontestabbli, l-istess bħat-tisħiħ tal-implimentazzjoni tas-Sistema ta' Identifikazzjoni Bikrija u ta' Esklużjoni (EDES), u tas-Sistema ta' Informazzjoni għal Kontra l-Frodi (AFIS) u bħall-ikkompletar tal-istrateġiji nazzjonali kontra l-frodi; Fil-kuntest ta' dawk l-attivitajiet, jeħtieġ li jitfassal qafas għad-diġitalizzazzjoni tal-proċessi kollha fl-implimentazzjoni tal-politiki tal-Unjoni (inklużi s-sejħiet għall-proposti, l-applikazzjoni, l-evalwazzjoni, l-implimentazzjoni u l-pagamenti) li għandu jiġi applikat mill-Istati Membri kollha; [Em. 2]

(4)  Ir-Regolament tal-Kunsill (KE) Nru 515/97(12) u d-Deċiżjoni tal-Kunsill 2009/917/ĠAI(13) jipprevedu li l-Unjoni għandha tagħti appoġġ lill-għajnuna reċiproka bejn l-awtoritajiet amministrattivi tal-Istati Membri u l-kooperazzjoni bejn dawn tal-aħħar u l-Kummissjoni, sabiex tiġi żgurata l-applikazzjoni korretta tal-liġi dwar materji doganali u agrikolu.

(5)  Dan l-appoġġ jingħata lil għadd ta’ attivitajiet operazzjonali. Dan jinkludi s-Sistema ta’ Informazzjoni għal Kontra l-Frodi (Anti-Fraud Information System, AFIS), pjattaforma tat-teknoloġija tal-informazzjoni li tikkonsisti f’sett ta’ applikazzjonijiet imħaddma f’sistema komuni ta’ informazzjoni ġestita mill-Kummissjoni. L-IMS hija mħaddma anki fil-pjattaforma tal-AFIS. Sistema bħal din teħtieġ finanzjament stabbli u prevedibbli matul is-snin biex tiġi żgurata s-sostenibbiltà tagħha.

(6)  L-appoġġ tal-Unjoni fl-oqsma tal-protezzjoni tal-interessi finanzjarji tal-Unjoni, ta’ rappurtar ta’ irregolaritajiet, u ta’ assistenza u kooperazzjoni amministrattiva reċiproka f’materji doganali u agrikoli jeħtieġ jenħtieġ li jiġu integrati fi programm wieħed, il-Programm tal-UE Kontra l-Frodi (il-“Programm”), bil-għan li jiżdiedu s-sinerġiji u l-flessibbiltà baġitarja, u biex tiġi ssimplifikata l-ġestjoni mingħajr preġudizzju għal kontroll effettiv tal-koleġiżlaturi għall-implimentazzjoni tal-programm. [Em. 3]

(7)  Il-Programm għalhekk jikkombina komponent fuq il-linji tal-programm Hercule, komponent ieħor li jiżgura l-finanzjament ta’ IMS, u t-tielet komponenti li jiffinanzja attivitajiet fil-kompitu tal-Kummissjoni skont ir-Regolament (KE) Nru 515/97, inkluża l-pjattaforma AFIS.

(7a)   Jenħtieġ li l-protezzjoni tal-interessi finanzjarji tal-Unjoni tolqot l-aspetti kollha tal-baġit tal-Unjoni, kemm mil-lat tad-dħul kif ukoll mil-lat tan-nefqa. F'dan il-kuntest, jenħtieġ li tingħata kunsiderazzjoni xierqa tal-fatt li l-Programm huwa l-unika wieħed li jipproteġi speċifikament il-lat tan-nefqa tal-baġit tal-Unjoni. [Em. 4]

(8)  Il-pjattaforma tal-AFIS tinkludi ħafna sistemi ta’ informazzjoni, inkluża s-Sistema ta’ Informazzjoni Doganali (SID) Is-SID hija sistema ta' informazzjoni awtomatizzata li għandha l-għan li tassisti lill-Istati Membri fil-prevenzjoni, l-investigazzjoni u l-prosekuzzjoni ta' operazzjonijiet li jkunu qed jiksru l-leġiżlazzjoni doganali jew agrikola, billi żżid, permezz ta' disseminazzjoni rapida ta' informazzjoni, l-effettività tal-kooperazzjoni u tal-proċeduri ta' kontroll tal-amministrazzjonijiet doganali tagħhom. Is-SID tkopri każijiet kemm amministrattivi kif ukoll tal-pulizija f’infrastruttura unika. Għal skopijiet ta’ koperazzjoni amministrattiva, is-SID hija stabbilita permezz tar-Regolament 515/97, adottat fuq il-bażi tal-Artikoli 33 u 325 tat-Trattat dwar il-Funzjonament tal-Unjoni Ewropea.

Għal finijiet ta’ kooperazzjoni tal-pulizija, is-SID hija stabbilita mid-Deċiżjoni tal-Kunsill 2009/917/ĠAI, adottata fuq il-bażi tal-Artikoli 30(1) (a) u 34(2)(c) tat-Trattat dwar l-Unjoni Ewropea. Id-dimensjoni ta’ kooperazzjoni tal-pulizija li l-SID tista’ teknikament ma tkunx ddiżassoċjata minn dik amministrattiva billi ż-żewġ aspetti huma mħaddma taħt sistema waħda ta’ teknoloġija tal-informazzjoni. Meta wieħed iqis li l-SID nnifisha hija biss waħda minn diversi sistemi tal-informazzjoni operati fl-AFIS u li l-għadd ta’ każijiet ta’ kooperazzjoni tal-pulizija huwa inqas mill-għadd tal-każi ta’ kooperazzjoni amministrattiva fis-SID, id-dimensjoni tal-kooperazzjoni tal-pulizija ta’ AFIS hija meqjusa bħala aċċessorju għal dak amministrattiv tagħha.

(9)  Dan ir-Regolament jistabbilixxi pakkett finanzjarju għal durata sħiħa tal-Programm, li se jikkostitwixxi l-ammont ta’ referenza primarja, fis-sens ta’ [reference to be updated as appropriate according to the new inter-institutional agreement: il-punt 17 tal-Ftehim Interistituzzjonali tat-2 ta’ Diċembru 2013 bejn il-Parlament Ewropew, il-Kunsill u l-Kummissjoni dwar dixxiplina baġitarja, dwar kooperazzjoni f’materji ta' baġit u dwar ġestjoni finanzjarja tajba(14)], għall-Parlament Ewropew u l-Kunsill matul il-proċedura baġitarja annwali.

(10)  Ir-regoli finanzjarji orizzontali adottati mill-Parlament Ewropew u mill-Kunsill fuq il-bażi tal-Artikolu 322 tat-Trattat dwar il-Funzjonament tal-Unjoni Ewropea japplikaw għal dan ir-Regolament. Dawn ir-regoli huma stipulati fir-Regolament Finanzjarju u jiddeterminaw b'mod partikolari l-proċedura għall-istabbiliment u l-implimentazzjoni tal-baġit permezz ta' sovvenzjonijiet, akkwist, premji, implimentazzjoni indiretta, u jipprevedu verifiki dwar ir-responsabbiltà tal-atturi finanzjarji. Għaldaqstant il-kuntratti ffinanzjati, kemm kompletament jew parzjalment, mill-baġit tal-Unjoni taħt il-Programm huma soġġetti, fost l-oħrajn, għall-prinċipji ta' trasparenza, proporzjonalità, trattament ugwali u nondiskriminazzjoni, filwaqt li s-sovvenzjonijiet huma, barra minn hekk, soġġetti għall-prinċipji ta' kofinanzjament, ta' għotja mhux kumulattiva u ta' ebda finanzjament doppju, ta' nonretroattività u ta' projbizzjoni tal-profitt. Ir-regoli adottati fuq il-bażi tal-Artikolu 322 tat-Trattat dwar il-Funzjonament tal-Unjoni Ewropea jikkonċernaw ukoll il-protezzjoni tal-baġit tal-Unjoni fil-każ ta' defiċjenzi ġeneralizzati f'dak li jirrigwarda l-istat tad-dritt fl-Istati Membri, billi r-rispett tal-Istat tad-dritt huwa prekundizzjoni essenzjali għal ġestjoni finanzjarja tajba u finanzjament mill-UE effettiv. [Em. 5]

(11)  It-tipi ta’ finanzjament u l-metodi ta’ implimentazzjoni skont dan ir-Regolament jeħtieġ li jintgħażlu skont kemm jistgħu jiksbu l-għanijiet speċifiċi tal-azzjonijiet u jagħtu riżultati, filwaqt li b’mod partikolari jitqiesu l-ispejjeż tal-kontrolli, il-piż amministrattiv u r-riskju ta’ nuqqas ta’ konformità mistenni. Dan jenħtieġ li jkun jinkludi li jitqies l-użu ta’ somom f’daqqa, rati fissi u kostijiet unitarji, kif ukoll finanzjament mhux marbut ma’ kostijiet kif imsemmija fl-Artikolu 125(1) tar-Regolament Finanzjarju.

(11a)   Ir-rati massimi ta' kofinanzjament għas-sovvenzjonijiet taħt il-Programm jenħtieġ li ma jaqbżux it-80 % tal-ispejjeż eliġibbli. F'każijiet eċċezzjonali u debitament ġustifikati, iddefiniti fil-programmi ta' ħidma, bħall-każijiet li jikkonċernaw Stati Membri esposti għal riskju għoli fir-rigward tal-interessi finanzjarji tal-Unjoni, ir-rata ta' konfinanzjament massima jenħtieġ li tkun stabbilita fil-livell ta' 90 % tal-ispejjeż eliġibbli. [Em. 6]

(12)  Sabiex tkun żgurata l-kontinwità, skont il-Programm, fil-finanzjament ta’ l-attivitajiet kollha fil-kompitu tal-Kummissjoni skont ir-Regolament (KE) Nru 515/97, inkluż tal-pjattaforma AFIS, l-Anness I jipprovdi lista indikattiva ta’ attivitajiet li jridu jiġu ffinanzjati.

(12a)   Jenħtieġ li l-Kummissjoni tadotta l-programmi ta' ħidma b'konformità mal-Artikolu 110 tar-Regolament Finanzjarju. Jenħtieġ li l-programmi ta' ħidma jinkludu deskrizzjoni tal-azzjonijiet li jridu jiġu ffinanzjati, indikazzjoni tal-ammont allokat għal kull tip ta' azzjoni, skeda indikattiva ta' implimentazzjoni kif ukoll rata massima ta' kofinanzjament għas-sovvenzjonijiet. Jenħtieġ li fit-tħejjija tal-programm ta' ħidma, il-Kummissjoni tikkunsidra l-prijoritajiet tal-Parlament Ewropew kif espressi fi ħdan il-qafas tal-evalwazzjoni annwali tiegħu dwar il-protezzjoni tal-interessi finanzjarji tal-Unjoni. Il-programm ta' ħidma jenħtieġ li jiġi ppubblikat fuq is-sit web tal-Kummissjoni u trażmess lill-Parlament Ewropew. [Em. 7]

(12b)   Jenħtieġ li l-azzjonijiet jkunu eliġibbli abbażi tal-kapaċità tagħhom biex jinkisbu l-objettivi speċifiċi tal-Programm kif stipulati fl-Artikolu 2. Dawn jistgħu jinkludu d-dispożizzjoni ta' assistenza teknika speċjali għall-awtoritajiet kompetenti tal-Istati Membri, bħall-pereżempju l-forniment ta' għarfien speċifiku, tagħmir speċjalizzat u teknikament avvanzat, u l-għodod effettivi tat-teknoloġija tal-informazzjoni (IT); jiġi żgurat l-appoġġ meħtieġ u jiġu ffaċilitati l-investigazzjonijiet, b'mod partikolari fil-ħolqien ta' gruppi konġunti ta' investigazzjoni u fl-operazzjonijiet transkonfinali; jew jiġu msaħħa l-iskambji tal-persunal għal proġetti speċifiċi. Barra minn hekk, l-azzjonijiet eliġibbli jistgħu jinkludu wkoll l-organizzazzjoni ta' taħriġ speċjalizzat immirat, gruppi ta' ħidma dwar l-analiżi tar-riskju, kif ukoll, konferenzi u studji fejn xieraq. [Em. 8]

(13)  Ix-xiri ta' tagħmir permezz ta' strument tal-Unjoni għal appoġġ finanzjarju rigward tagħmir ta' kontroll doganali(15) jista' jkollu impatt pożittiv fuq il-ġlieda kontra l-frodi li taffettwa l-interessi finanzjarji tal-UE. Hemm responsabbiltà konġunta dwar l-istrument tal-Unjoni għal appoġġ finanzjarju tal-Unjoni għal tagħmir ta' kontroll doganali u l-Programm biex tiġi evitata kull duplikazzjoni tal-appoġġ tal-Unjoni. Jenħtieġ li l-Programm essenzjalment jiffoka fuq li jingħata sostenn lill-akkwist ta' tipi ta' tagħmir li ma jaqgħux jaqax fil-kamp ta' applikazzjoni tal-istrument tal-Unjoni għal appoġġ finanzjarju tal-Unjoni għal tagħmir ta' kontroll fid-dwana, jew għal tagħmir li għalihom għalih il-benefiċjarji huma l-awtoritajiet jkunu awtoritajiet li mhumiex l-awtoritajiet immiraw mill-Unjoni l-istrument fil-mira tal-istrument tal-Unjoni għal appoġġ finanzjarju għal tagħmir ta' kontroll fid-dwana. Fil-kuntest tat-tħejjija tal-programmi ta' ħidma annwali Barra minn hekk, jenħtieġ li jkun hemm rabta ċara bejn l-impatt ta' tagħmir iffinanzjat u l-protezzjoni tal-interess finanzjarju tal-Unjoni. Jenħtieġ li jiġi li l-evitar tad-duplikazzjonijiet, kif ukoll l-istabbiliment ta' sinerġiji bejn il-Programm u programmi rilevanti oħrajn f'oqsma bħall-ġustizzja, id-dwana u l-affarijiet interni, jiġu partikolarment evitat li jkun hemm trikkib żgurati, b'mod partikolari, fil-kuntest tat-tħejjija tal-programmi ta' ħidma. [Em. 9]

(13a)   Il-Programm jappoġġja l-kooperazzjoni bejn l-awtoritajiet amministrattivi u ta' nfurzar tal-liġi tal-Istati Membri, u bejn dawn tal-aħħar u l-Kummissjoni, inkluż l-OLAF, kif ukoll korpi u aġenziji rilevanti oħrajn tal-Unjoni, bħall-Aġenzija tal-Unjoni Ewropea għall-Kooperazzjoni fil-Ġustizzja Kriminali (Eurojust), Aġenzija tal-Unjoni Ewropea għall-Kooperazzjoni fl-Infurzar tal-Liġi (Europol), bil-għan li tiġi żgurata protezzjoni effettiva tal-interessi finanzjarji tal-Unjoni. Se jappoġġja wkoll, f'dan ir-rigward, il-kooperazzjoni mal-Uffiċċju tal-Prosekutur Pubbliku Ewropew (UPPE), darba li dan l-uffiċċju jassumi l-kompiti tiegħu. [Em. 10]

(14)  Jenħtieġ li l-Programm ikun miftuħ għall-parteċipazzjoni tal-pajjiżi tal-Assoċjazzjoni Ewropea tal-Kummerċ Ħieles (European Free Trade Association - EFTA) li huma membri taż-Żona Ekonomika Ewropea (ŻEE). Jenħtieġ li jkun miftuħ ukoll għall-parteċipazzjoni mill-pajjiżi aderenti, il-pajjiżi kandidati u l-pajjiżi kandidati potenzjali, kif ukoll il-pajjiżi koperti mill-Politika Ewropea tal-Viċinat, b’konformità mal-prinċipji ġenerali u t-termini u l-kundizzjonijiet ġenerali għall-parteċipazzjoni ta' dawk il-pajjiżi fil-programmi tal-Unjoni stabbiliti fil-ftehimiet qafas rispettivi u fid-deċiżjonijiet tal-Kunsill ta' Assoċjazzjoni, jew arranġamenti simili. Jenħtieġ li l-Programm ikun ukoll miftuħ għal pajjiżi terzi oħra sakemm dawn ikollhom ftehim ta' assoċjazzjoni jew jidħlu fi ftehim speċifiku li jkopri l-parteċipazzjoni tagħhom fi programmi tal-Unjoni. [Em. 11]

(15)  Filwaqt li jitqiesu l-evalwazzjonijiet tal-programmi Hercule preċedenti u sabiex jissaħħaħ il-Programm, jeħtieġ li l-parteċipazzjoni tal-entitajiet ġuridiċi stabbiliti f’pajjiż terz li ma jkunx assoċjat ma’ dan il-Programm tkun eċċezzjonalment possibbli mingħajr il-ħtieġa li dawk l-entitajiet iħallsu l-ispejjeż tal-parteċipazzjoni tagħhom.

(15a)   B'mod partikolari, jenħtieġ li titħeġġeġ il-parteċipazzjoni tal-entitajiet stabbiliti f'pajjiżi li għandhom fis-seħħ ftehim ta' assoċjazzjoni mal-Unjoni, bil-għan li tissaħħaħ il-protezzjoni tal-interessi finanzjarji tal-Unjoni permezz tal-kooperazzjoni b'rabta mad-dwana u mal-iskambju tal-aħjar prattiki, partikolarment fir-rigward tal-ġlieda kontra l-frodi, il-korruzzjoni u kontra attivitajiet illegali oħrajn li jaffettwaw l-interessi finanzjarji tal-Unjoni u fir-rigward tat-trattament tal-isfidi relatati ma' żviluppi teknoloġiċi ġodda. [Em. 12]

(16)  Jenħtieġ li l-Programm jiġi implimentat filwaqt li jitqiesu r-rakkomandazzjonijiet u l-miżuri elenkati fil-komunikazzjoni tal-Kummissjoni tas-6 ta’ Ġunju 2013 bit-titlu “L-intensifikar tal-ġlieda kontra l-kuntrabandu tas-sigaretti u forom oħra ta’ kummerċ illegali fil-prodotti tat-tabakk - Strateġija komprensiva tal-UE”(16), kif ukoll ir-rapport ta’ progress tat-12 ta’ Mejju 2017 dwar l-implimentazzjoni ta’ din il-komunikazzjoni(17).

(17)  L-Unjoni rratifikat il-Protokoll biex jiġi Eliminat il-Kummerċ Illeċitu tal-Prodotti tat-Tabakk fil-Konvenzjoni ta’ Qafas tal-Organizzazzjoni Dinjija tas-Saħħa dwar il-Kontroll fuq it-Tabakk (il-Protokoll) fl-2016. Jenħtieġ li l-Protokoll iservi biex jipproteġi l-interessi finanzjarji tal-Unjoni sa fejn jirrigwarda l-ġlieda transfruntiera kontra l-kummerċ illeċitu tat-tabakk, li jikkawża telf fid-dħul. Jenħtieġ li l-Programm jappoġġa lis-Segretarjat tal-Konvenzjoni ta’ Qafas tal-Organizzazzjoni Dinjija tas-Saħħa dwar il-Kontroll fuq it-Tabakk fil-funzjonijiet tiegħu relatati ma’ dan il-Protokoll. Jenħtieġ ukoll jappoġġa attivitajiet oħra organizzati mis-Segretarjat b’konnessjoni mal-ġlieda kontra l-kummerċ illeċitu tat-tabakk.

(18)  B’konformità mar-Regolament Finanzjarju, ir-Regolament (UE Euratom) Nru 883/2013 tal-Parlament Ewropew u tal-Kunsill(18), ir-Regolament tal-Kunsill (KE, Euratom, KE) Nru 2988/95(19) u r-Regolament tal-Kunsill (Euratom, KE) Nru 2185/96(20) u r-Regolament tal-Kunsill (UE) 2017/1939(21), jeħtieġ li l-interessi finanzjarji tal-Unjoni jiġu protetti permezz ta’ miżuri proporzjonati, inklużi l-prevenzjoni, id-detezzjoni, il-korrezzjoni u l-investigazzjoni ta’ irregolaritajiet u ta’ frodi, l-irkupru ta’ fondi mitlufa, imħallsa bi żball jew użati b’mod mhux korrett u fejn xieraq, l-impożizzjoni ta’ sanzjonijiet amministrattivi.

B’mod partikolari, skont ir-Regolament (UE, Euratom) Nru 883/2013 u r-Regolament (Euratom, KE) Nru 2185/96, l-Uffiċċju Ewropew Kontra l-Frodi (OLAF) jista’ jagħmel investigazzjonijiet amministrattivi, inklużi kontrolli u spezzjonijiet fil-post, bil-ħsieb li jistabbilixxi jekk kienx hemm frodi, korruzzjoni jew xi attività illegali oħra li taffettwa l-interessi finanzjarji tal-Unjoni. B’konformità mar-Regolament (UE) 2017/1939, l-Uffiċċju tal-Prosekutur Pubbliku Ewropew (l-UPPE) jista’ jinvestiga u jippreżenta każijiet ta' frodi u attivitajiet illegali oħrajn li jaffettwaw l-interessi finanzjarji tal-Unjoni, kif previst fid-Direttiva (UE) 2017/1371 tal-Parlament Ewropew u tal-Kunsill(22). B’konformità mar-Regolament Finanzjarju, kull persuna jew entità li tirċievi fondi tal-Unjoni trid tikkoopera kompletament fil-protezzjoni tal-interessi finanzjarji tal-Unjoni, tagħti d-drittijiet u l-aċċess meħtieġa lill-Kummissjoni, lill-OLAF, lill-UPPE u lill-Qorti Ewropea tal-Awdituri u tiżgura li kull parti terza involuta fl-implimentazzjoni tal-fondi tal-Unjoni tagħti drittijiet ekwivalenti.

(19)  Pajjiżi terzi li huma membri taż-ŻEE jistgħu jieħdu sehem fi programmi tal-Unjoni fil-qafas tal-kooperazzjoni stabbilita skont il-Ftehim dwar iż-ŻEE, li jipprevedi l-implimentazzjoni ta’ programmi minn deċiżjoni skont dak il-ftehim. Pajjiżi terzi jistgħu jipparteċipaw ukoll fuq il-bażi ta’ strumenti legali oħra. Jenħtieġ li tiġi introdotta dispożizzjoni speċifika f’dan ir-Regolament li tagħti d-drittijiet neċessarji u l-aċċess biex l-uffiċjal awtorizzanti responsabbli, l-OLAF kif ukoll il-Qorti Ewropea tal-Awdituri jeżerċitaw b’mod komprensiv il-kompetenzi rispettivi tagħhom.

(20)  

(21)  Skont [reference to be updated as appropriate according to a new decision on OCTs: l-Artikolu 94 tad-Deċiżjoni tal-Kunsill 2013/755/UE(23)], persuni u entitajiet stabbiliti f’pajjiżi u territorji extra-Ewropej huma eliġibbli għal finanzjament soġġett għar-regoli u għall-għanijiet tal-Programm u għall-arranġamenti possibbli applikabbli għall-Istat Membru li magħhom il-pajjiż jew territorju extra-Ewropew rilevanti huwa marbut.

(22)  Skont il-paragrafu il-paragrafi 22 u 23 tal-ftehim Interistituzzjonali għat-Tfassil Aħjar tal-Liġijiet tat-13 ta’ April 2016(24), hemm bżonn jeħtieġ li dan il-programm jiġi evalwat abbażi fuq il-bażi tal-informazzjoni miġbura permezz ta’ rekwiżiti speċifiċi tar-rapportar, partikolarment dwar ir-rekwiżiti ta’ prestazzjoni, monitoraġġ, u evalwazzjoni, filwaqt li tiġi evitata r-regolamentazzjoni żejda jiġu evitati ir-regolamentazzjoni u l-piżijiet amministrattivi żejda, b’mod partikolari għall-Istati Membri. Dawn ir-rekwiżiti, fejn xieraq, jistgħu jinkludu indikaturi miżurabbli, bħala bażi għall-evalwazzjoni tal-effetti tal-Programm fil-post. Jenħtieġ li l-evalwazzjoni titwettaq minn evalwatur indipendenti. [Em. 13]

(23)  Is-setgħa Sabiex dan ir-Regolament jiġi ssupplimentat, is-setgħa ta' adozzjoni ta' atti b'konformità mal-Artikolu 290 tat-Trattat dwar il-Funzjonament tal-Unjoni Ewropea jenħtieġ li tiġi delegata lill-Kummissjoni sabiex tiżviluppa dispożizzjonijiet għal qafas ta' monitoraġġ u evalwazzjoni tal-Programm tadotta l-programmi ta' ħidma. Barra minn hekk, sabiex dan ir-Regolament jiġi emendat, jenħtieġ li s-setgħa tal-adozzjoni ta' atti skont l-Artikolu 290 tat-Trattat dwar il-Funzjonament tal-Unjoni Ewropea tkun delegata lill-Kummissjoni fir-rigward tal-indikaturi stabbiliti fl-Anness II għal dan ir-Regolament.Hu partikolarment importanti li matul ix-xogħol preparatorju tagħha, il-Kummissjoni tagħmel twettaq konsultazzjonijiet xierqa, inkluż fil-livell espert, u li dawn il-konsultazzjonijiet isiru b'konformità mal-prinċipji stabbiliti fil-Ftehim Interistituzzjonali dwar it-Tfassil Aħjar tal-Liġijiet tat-13 ta' April 2016. B'mod partikulari partikolari, biex tiġi żgurata parteċipazzjoni ugwali fit-tħejjija tal-atti delegati, il-Parlament Ewropew u l-Kunsill jirċievu d-dokumenti kollha fl-istess ħin li jirċevuhom l-esperti tal-Istati Membri, u l-esperti tagħhom sistematikament ikollhom aċċess għal-laqgħat tal-gruppi tal-esperti tal-Kummissjoni li jkunu qed jittrattaw it-tħejjija tal-atti delegati. [Em. 14]

(24)  L-Artikolu 42a(1) u (2) tar-Regolament (KE) Nru 515/97 jipprevedi l-bażi ġuridika għall-finanzjament tal-AFIS. Jenħtieġ li dan ir-Regolament jissostitwixxi din il-bażi ġuridika u jipprevedi oħra ġdida. Għaldaqstant jenħtieġ li l-Artikolu 42a(1) u (2) tar-Regolament (KE) Nru 515/97 jitħassar.

(25)  Ir-Regolament (UE) Nru 250/2014 li jistabbilixxi l-programm Hercule III kopra l-perjodu mill-1 ta’ Jannar 2014 sal 31 ta’ Diċembru 2020. Dan ir-regolament jipprevedi segwitu għall-programm Hercule III, li jibda mill-1 ta’ Jannar 2021. Għaldaqstant ir-Regolament (UE) Nru 250/2014 jenħtieġ li jitħassar.

ADOTTAW DAN IR-REGOLAMENT:

KAPITOLU I

DISPOŻIZZJONIJIET ĠENERALI

Artikolu 1

Suġġett

Dan ir-Regolament jistabbilixxi l-Programm tal-UE Kontra l-Frodi (il-“Programm”).

Huwa jistabbilixxi l-għanijiet tal-Programm, il-baġit għall-perjodu 2021-2027, il-forom ta’ finanzjament tal-Unjoni u r-regoli biex jingħata ’ dan it-tip ta’ finanzjament.

Artikolu 2

Għanijiet tal-programm

1.  Il-Programm għandu l-għanijiet ġenerali li ġejjin:

(a)  il-protezzjoni tal-interessi finanzjarji tal-Unjoni;

(b)  is-sostenn għall-assistenza reċiproka bejn l-awtoritajiet amministrattivi tal-Istati Membri u l-kooperazzjoni bejn dawn tal-aħħar u l-Kummissjoni biex tkun iggarantita l-applikazzjoni korretta tal-liġi dwar materji doganali u agrikoli.

2.  Il-Programm għandu l-għanijiet speċifiċi li ġejjin:

(a)  il-prevenzjoni u l-ġlieda kontra l-frodi, il-korruzzjoni u kull attività illegali oħra li taffettwa l-interessi finanzjarji tal-Unjoni;

(b)  l-appoġġ għar-rapportar tal-irregolaritajiet, inkluża l-frodi, fir-rigward tal-ġestjoni kondiviża u tal-fondi ta’ assistenza ta’ qabel l-adeżjoni tal-baġit tal-Unjoni;

(c)  il-forniment ta’ għodod għall-iskambju ta’ informazzjoni u għall-appoġġ ta’ attivitajiet operazzjonali fil-qasam tal-assistenza amministrattiva reċiproka f’materji doganali u agrikoli.

Artikolu 3

Baġit

1.  Il-pakkett finanzjarju għall-implimentazzjoni tal-Programm għall-perjodu 2021 – 2027 għandu jkun ta’ EUR 181.207 321 314 000 fi prezzijiet tal-2018 (EUR 362 414 000 miljun fi prezzijiet kurrenti. [Em. 15]

2.  It-tqassim indikattiv tal-ammont imsemmi fil-paragrafu 1 għandu jkun:

(a)  EUR 114.207 miljun 202 512 000 fi prezzijiet tal-2018 (EUR 228 414 000 fi prezzijiet kurrenti) għall-għan imsemmi fl-Artikolu 2(2)(a); [Em. 16]

(b)  EUR 7 miljun 12 412 000 fi prezzijiet tal-2018 (EUR 473 000 000 fi prezzijiet kurrenti) għall-għan imsemmi fl-Artikolu 2(2)(b); [Em. 17]

(c)  EUR 60 106 390 000 fi prezzijiet tal-2018 (EUR 120 miljun fi prezzijiet kurrenti) għall-għan imsemmi fl-Artikolu 2(2)(c); [Em. 18]

2a.  Il-Kummissjoni għandha tingħata s-setgħa li tirriloka fondi bejn l-għanijiet stipulati fl-Artikolu 2(2). Jekk rilokazzjoni tinvolvi t-tibdil ta' 10 % jew aktar ta' wieħed mill-ammonti stipulati fil-paragrafu 2 ta' dan l-Artikolu, ir-rilokazzjoni għandha ssir b'att delegat adottat b'konformità mal-Artikolu 14. [Em. 19]

3.  L-ammont imsemmi fil-paragrafu 1 jista’ jintuża għal assistenza teknika u amministrattiva għall-implimentazzjoni tal-Programm, bħal miżuri preparatorji, ta’ monitoraġġ, ta’ kontroll, ta’ awditjar u ta’ evalwazzjoni inklużi sistemi tat-teknoloġija tal-informazzjoni korporattiva. Barra minn hekk, l-allokazzjoni indikattiva fil-punt (a) tal-paragrafu 2 tikkunsidra b'mod xieraq il-fatt li l-Programm huwa l-unika wieħed tat-tip tiegħu li jindirizza l-aspett ta' nefqa tal-protezzjoni tal-interessi finanzjarji tal-Unjoni. [Em. 20]

Artikolu 4

Pajjiżi terzi assoċjati mal-Programm

Il-Programm għandu jkun miftuħ għall-pajjiżi terzi li ġejjin:

(a)  Membri tal-Assoċjazzjoni Ewropea tal-Kummerċ Ħieles (EFTA) li huma membri taż-Żona Ekonomika Ewropea (ŻEE), skont il-kundizzjonijiet stabbiliti fil-Ftehim ŻEE;

(b)  pajjiżi aderenti, pajjiżi kandidati u kandidati potenzjali, skont il-prinċipji ġenerali u t-termini u l-kundizzjonijiet ġenerali għall-parteċipazzjoni ta' dawk il-pajjiżi fil-programmi tal-Unjoni stabbiliti fil-ftehimiet qafas rispettivi u fid-deċiżjonijiet tal-Kunsill ta' Assoċjazzjoni, jew arranġamenti simili, u skont il-kundizzjonijiet speċifiċi stabbiliti fi ftehimiet bejn l-Unjoni u dawk il-pajjiżi;

(c)  pajjiżi koperti mill-Politika Ewropea tal-Viċinat, skont il-prinċipji ġenerali u t-termini u l-kundizzjonijiet ġenerali għall-parteċipazzjoni ta' dawk il-pajjiżi fil-programmi tal-Unjoni stabbiliti fil-ftehimiet qafas rispettivi u fid-deċiżjonijiet tal-Kunsill ta' Assoċjazzjoni, jew arranġamenti simili, u skont il-kundizzjonijiet speċifiċi stabbiliti fi ftehimiet bejn l-Unjoni u dawk il-pajjiżi;

(d)  pajjiżi terzi oħra, b’konformità mal-kundizzjonijiet stipulati fi ftehim speċifiku li jkopri l-parteċipazzjoni tal-pajjiż terz għal kull programm tal-Unjoni, sakemm il-ftehim;

(a)  jiżgura bilanċ ġust fir-rigward tal-kontribuzzjonijiet u l-benefiċċji ta’ pajjiż terz li jipparteċipa fil-programmi tal-Unjoni; [Em. 21]

(b)  jistabbilixxi l-kundizzjonijiet ta’ parteċipazzjoni fil-programmi, inkluż il-kalkolu ta’ kontribuzzjonijiet finanzjarji għal programmi individwali u l-ispejjeż amministrattivi tagħhom. Dawn il-kontribuzzjonijiet għandhom jikkostitwixxi dħul assenjat f’konformità mal-Artikolu [21(5)] tar-Regolament Finanzjarju;

(c)  ma jagħtix lill-pajjiż terz is-setgħa li jiddeċiedi dwar il-programmi;

(d)  jiggarantixxi d-drittijiet tal-Unjoni biex tkun żgurata ġestjoni finanzjarja tajba u jkunu protetti l-interessi finanzjarji tagħha.

Artikolu 5

Implimentazzjoni u forom ta’ finanzjament mill-Unjoni

1.  Il-Programm għandu jiġi implimentat b'ġestjoni diretta skont ir-Regolament Finanzjarju jew b'ġestjoni indiretta flimkien ma’ korpi msemmija fl-Artikolu 62(1)(c) tar-Regolament Finanzjarju.

2.  Il-Programm jista’ jipprovdi finanzjament f’kull waħda mill-forom stipulati fir-Regolament Finanzjarju, b’mod partikolari sovvenzjonijiet skont it-Titolu VIII u akkwist skont it-Titolu VII, kif ukoll ir-rimborż ta’ spejjeż ta’ vvjaġġar u ta’ sussistenza kif previst mill-Artikolu 238 tar-Regolament Finanzjarju. [Em. 22]

3.  Il-Programm jista’ jipprovdi finanzjament għal azzjonijiet imwettqa f’konformità mar-Regolament (KE) Nru 515/97, b’mod partikolari biex ikopri t-tipi ta’ spejjeż li hemm referenza għalihom fil-lista indikattiva fl-Anness I.

4.  Jekk l-azzjoni appoġġata tinvolvi l-akkwist ta’ tagħmir, il-Kummissjoni għandha, fejn xieraq, tistabbilixxi mekkaniżmu ta’ koordinazzjoni li jiżgura l-effiċjenza u l-interoperabbiltà bejn it-tagħmir kollu mixtri bl-appoġġ ta’ Programmi tal-Unjoni.

Artikolu 6

Il-protezzjoni tal-interessi finanzjarji tal-Unjoni

Jekk pajjiż terz jipparteċipa fil-Programm permezz ta’ deċiżjoni skont ftehim internazzjonali jew permezz ta’ xi strument legali ieħor, il-pajjiż terz għandu jagħti d-drittijiet neċessarji u l-aċċess meħtieġ biex l-uffiċjal tal-awtorizzazzjoni responsabbli, l-Uffiċċju Ewropew Kontra l-Frodi, u l-Qorti Ewropea tal-Awdituri jeżerċitaw b’mod komprensiv il-kompetenzi rispettivi tagħhom. Fil-każ tal-Uffiċċju Ewropew Kontra l-Frodi, tali drittijiet għandhom jinkludu d-dritt li jsiru investigazzjonijiet, inklużi verifiki u spezzjonijiet fil-post, previsti mir-Regolament (UE, Euratom) Nru 883/2013 tal-Parlament Ewropew u tal-Kunsill dwar investigazzjonijiet immexxija mill-Uffiċċju Ewropew ta’ Kontra l-Frodi.

KAPITOLU II

SOVVENZJONIJIET [Em. 23]

Artikolu 7

Sovvenzjonijiet li huma fil-Programm għandhom jingħataw u jiġu ġestiti skont it-Titolu VIII tar-Regolament Finanzjarju. Ir-rata ta' kofinanzjament għas-sovvenzjonijiet mogħtija skont il-Programm m'għandhiex taqbeż it-80 % tal-ispejjeż eliġibbli. F'każijiet eċċezzjonali u debitament ġustifikati, definiti fil-programmi ta' ħidma msemmija fl-Artikolu 10, ir-rata ta' kofinanzjament m'għandhiex taqbeż id-90 % tal-ispejjeż eliġibbli. [Em. 24]

Artikolu 8

Azzjonijiet eliġibbli

Huma biss l-azzjonijiet L-azzjonijiet li ġejjin li jimplimentaw l-għanijiet imsemmija fl-Artikolu 2 li għandhom ikunu eliġibbli għall-finanzjament:

(a)  il-forniment ta' għarfien tekniku, tagħmir speċjalizzat u teknikament avvanzat u għodod effettivi tal-IT li jtejbu l-kooperazzjoni transnazzjonali u multidixxiplinarja u l-kooperazzjoni mal-Kummissjoni;

(b)  jiġu mtejba l-iskambji tal-persunal għal proġetti speċifiċi, jiġi żgurat l-appoġġ meħtieġ u jiġu ffaċilitati l-investigazzjonijiet, b'mod partikolari fl-istabbiliment ta' timijiet ta' investigazzjoni konġunta u ta' operazzjonijiet transfruntiera;

(c)  jiġi fornut appoġġ tekniku u operazzjonali lill-investigazzjonijiet nazzjonali, b'mod partikolari lill-awtoritajiet doganali u lill-awtoritajiet tal-infurzar tal-liġi sabiex tissaħħaħ il-ġlieda kontra l-frodi u l-attivitajiet illegali oħra;

(d)  tinbena l-kapaċità tal-IT fl-Istati Membri u fil-pajjiżi terzi kollha, jiżdied l-iskambju tad-data, jiġi żviluppat u jiġu fornuti għodod tal-IT għall-investigazzjoni u għall-monitoraġġ tal-ħidma tal-intelligence;

(e)  jiġu organizzati taħriġ speċjalizzat, sessjonijiet ta' ħidma rigward l-analiżi tar-riskju, konferenzi u studji li għandhom l-għan li jtejbu l-kooperazzjoni u l-koordinazzjoni fost is-servizzi kkonċernati mill-protezzjoni tal-interessi finanzjarji tal-Unjoni;

(f)  jiġi ffinanzjat sett ta' applikazzjonijiet tal-IT relatati mad-dwana u operati taħt sistema ta' informazzjoni komuni ġestita mill-Kummissjoni, mibnija biex twettaq kompiti fdati lill-Kummissjoni mir-Regolament (KE) Nru 515/97;

(g)  jiġu ffinanzjati għodda sikurigħall-komunikazzjonijiet elettroniċi li tiffaċilita l-obbligu tal-Istati Membri li jirrapportaw irregolaritajiet identifikati, inklużi frodi, u li tappoġġja l-ġestjoni u l-analiżijiet tagħhom;

(h)  kwalunkwe azzjoni oħra, ipprovduta mill-programmi ta' ħidma skont l-Artikolu 10, li hija meħtieġa għall-ilħuq tal-għanijiet ġenerali u speċifiċi previsti fl-Artikolu 2. [Em. 25]

Meta l-azzjoni appoġġjata tinvolvi l-akkwist ta' tagħmir, il-Kummissjoni għandha tiżgura li t-tagħmir iffinanzjat jikkontribwixxi għall-protezzjoni tal-interess finanzjarju tal-Unjoni. [Em. 26]

Artikolu 9

Entitajiet eliġibbli

1.  Il-kriterji tal-eliġġibiltà stabbiliti fil-paragrafu 2 għandhom japplikaw flimkien mal-kriterji stabbiliti fl-Artikolu 197 tar-Regolament Finanzjarju.

2.  Huma eliġibbli l-entitajiet li ġejjin:

(a)  l-awtoritajiet pubbliċi li jistgħu jikkontribwixxu biex jintlaħaq wieħed mill-għanijiet imsemmijin fl-Artikolu 2 u li huma stabbiliti f’xi wieħed mill-pajjiżi li ġejjin:

(a)  Stat Membru jew pajjiż jew territorju extra-Ewropew marbut miegħu;

(b)  pajjiż terz assoċjat mal-Programm;

(c)  pajjiż terz elenkat fil-programm ta’ ħidma skont il-kundizzjonijiet speċifikati fil-paragrafu 3;

(b)  l-istituti ta’ riċerka u dawk edukattivi u l-entitajiet bla skop ta’ qligħ li jistgħu jikkontribwixxu biex jintlaħqu l-għanijiet imsemmija fl-Artikolu 2, sakemm ikunu ġew stabbiliti u jkunu ilhom joperaw għal mill-inqas sena, fi Stat Membru jew f’pajjiż terz assoċjat mal-Programm, jew pajjiż terz elenkat fi programm ta’ ħidma bil-kundizzjonijiet speċifikati fil-paragrafu 3;

(c)  kull entità ġuridika maħluqa skont id-dritt tal-Unjoni jew kull organizzazzjoni internazzjonali kif definiti fl-Artikolu 156 tar-Regolament Finanzjarju. [Em. 27]

3.  L-entitajiet imsemmijin fil-paragrafu 2 stabbiliti f’pajjiż terz li mhux assoċjat mal-Programm huma eċċezzjonalment eliġibbli biex jipparteċipaw fejn dan ikun meħtieġ sabiex jintlaħqu l-għanijiet ta’ azzjoni partikolari.

4.  L-entitajiet imsemmijin fil-paragrafu 2 stabbiliti f’pajjiż terz li mhux assoċjat mal-programm, fil-prinċipju għandu jħallas l-ispejjeż tal-parteċipazzjoni tagħhom.

KAPITOLU III

PROGRAMMAR, MONITORAĠĠ U EVALWAZZJONI

Artikolu 10

Programm ta’ Ħidma

Il-Programm għandu jiġi implimentat permezz tal-programmi ta’ ħidma msemmija fl-Artikolu 110 tar-Regolament Finanzjarju.

Il-Kummissjoni għandha tadotta l-programmi ta' ħidma permezz ta' atti delegati skont l-Artikolu 14. [Em. 28]

Il-Kummissjoni għandha tesplora s-sinerġiji bejn il-Programm u programmi rilevanti oħrajn f'oqsma bħall-ġustizzja, id-dwana u l-affarijiet interni, u għandha tiżgura l-evitar ta' duplikazzjonijiet fil-kuntest tat-tħejjija tal-programmi ta' ħidma. [Em. 29]

Il-programmi ta' ħidma għandhom jiġu ppubblikati fuq is-sit web tal-Kummissjoni u jintbagħtu lill-Parlament Ewropew, li għandu jivvaluta l-kontenut u r-riżultati tagħhom fil-qafas tal-evalwazzjoni annwali tal-protezzjoni tal-interessi finanzjarji tal-Unjoni. [Em. 30]

Artikolu 11

Monitoraġġ u rapportar

1.  L-indikaturi għar-rapportar dwar il-progress tal-Programm biex jinkisbu l-għanijiet ġenerali u speċifiċi stipulati fl-Artikolu 2 huma stabbiliti fl-Anness II.

2.  Biex tkun garantita valutazzjoni effettiva tal-progress tal-Programm bil-għan li jintlaħqu l-għanijiet tiegħu, il-Kummissjoni għandha l-awtorizzazzjoni li tadotta atti delegati, li b’konformità mal-Artikolu 14 temenda l-Anness II, li tirrieżamina jew tikkomplementa l-indikaturi fejn tqis meħtieġ u li tissupplimenta dan ir-Regolament b’dispożizzjonijiet dwar l-istabbiliment ta’ qafas ta’ monitoraġġ u evalwazzjoni. [Em. 31]

2a.  Il-Kummissjoni għandha tippreżenta rapport annwali dwar il-prestazzjoni tal-programm lill-Parlament Ewropew u lill-Kunsill. [Em. 32]

3.  Is-sistema ta’ rapportar dwar il-prestazzjoni għandha tiżgura li d-data għall-implimentazzjoni u r-riżultati tal-programm ta’ monitoraġġ tinġabar b’mod effiċjenti, effettiv, u f’waqtu. Għal dan il-għan, għandhom jiġu imposti fuq il-benefiċjarji tal-fondi tal-Unjoni rekwiżiti ta’ rappurtar proporzjonati u,fejn rilevanti, fuq l-Istati Membri.

Artikolu 12

Evalwazzjoni

1.  L-evalwazzjonijiet għandhom jitwettqu f’waqthom minn evalwatur indipendenti sabiex jikkontribwixxu għall-proċess tat-teħid tad-deċiżjonijiet. [Em. 33]

2.  L-evalwazzjoni interim tal-Programm għandha ssir ladarba jkun hemm biżżejjed informazzjoni disponibbli dwar l-implimentazzjoni tal-Programm, iżda mhux aktar tard minn erba’ snin wara li tibda l-implimentazzjoni tal-programm.

3.  Fl-aħħar tal-implimentazzjoni tal-Programm, iżda mhux aktar tard minn erba’ tliet snin wara li jkun intemm il-perjodu speċifikat fl-Artikolu 1, il-Kummissjoni għandha tagħmel evalwazzjoni finali tal-Programm. [Em. 34]

4.  Il-Kummissjoni għandha tikkomunika l-konklużjonijiet tal-evalwazzjonijiet flimkien mal-osservazzjonijiet tagħha dwarhom lill-Parlament Ewropew, lill-Kunsill, lill-Kumitat Ekonomiku u Soċjali Ewropew, lill-Kumitat tar-Reġjuni u lill-Qorti Ewropea tal-Awdituri, u tippubblikahom fuq is-sit web tal-Kummissjoni. [Em. 35]

Artikolu 13

Delega tas-setgħa

Il-Kummissjoni għandha l-awtorizzazzjoni li tadotta atti delegati b’konformità mal-Artikolu 14 sabiex tiżviluppa d-dispożizzjonijiet għal qafas ta’ monitoraġġ u implimentazzjoni biex tadotta l-programmi ta' ħidma kif previst fl-Artikolu 11 10 u biex temenda l-indikaturi stabbiliti fl-Anness II għal dan ir-Regolament. [Em. 44]

Artikolu 14

Eżerċizzju tad-delega

1.  Il-Kummissjoni hija awtorizzata li tadotta atti delegati soġġett għall-kundizzjonijiet stipulati f'dan l-Artikolu.

2.  Il-Kummissjoni hija awtorizzata li tadotta atti delegati msemmijin fl-Artikolu 13 sal-31 ta’ Diċembru 2028.

3.  Id-delega tas-setgħa msemmija fl-Artikolu 13 tista’ tiġi revokata f’kull ħin mill-Parlament Ewropew jew mill-Kunsill. Deċiżjoni ta’ revoka ttemm id-delega tas-setgħa speċifikata f’dik id-Deċiżjoni. hija tidħol fis-seħħ fil-jum wara dak tal-pubblikazzjoni tad-deċiżjoni f'Il-Ġurnal Uffiċjali tal-Unjoni Ewropea jew f'data aktar tard speċifikata fiha. Hija ma għandhiex taffettwa l-validità ta' xi att delegat li diġà jkun fis-seħħ.

4.  Qabel ma tadotta att delegat, il-Kummissjoni għandha tikkonsulta mal-esperti nnominati minn kull Stat Membru b’konformità mal-prinċipji stipulati fil-Ftehim Interistituzzjonali dwar it-Tfassil Aħjar tal-Liġijiet tat-13 ta' April 2016.

5.  Hekk kif tadotta att delegat, il-Kummissjoni tinnotifikah simultanjament lill-Parlament Ewropew u lill-Kunsill.

5a.  Att delegat adottat skont l-Artikoli 10 u 13 għandu jidħol fis-seħħ biss jekk la l-Parlament Ewropew u lanqas il-Kunsill ma jkunu oġġezzjonaw għalih fi żmien xahrejn minn meta jkunu ġew mgħarrfin bih jew jekk, qabel ma jiskadi dak il-perjodu, kemm il-Parlament Ewropew u kif ukoll il-Kunsill ikunu għarrfu lill-Kummissjoni li mhumiex se joġġezzjonaw għalih. Dak il-perjodu għandu jiġi estiż b'xahrejn b'inizjattiva tal-Parlament Ewropew jew tal-Kunsill. [Em. 36]

KAPITOLU IV

DISPOŻIZZJONIJIET TRANŻITORJI U FINALI

Artikolu 15

Informazzjoni, komunikazzjoni u pubbliċità

1.  Il-benefiċjarji ta’ finanzjament mill-Unjoni għandhom jirrikonoxxu l-oriġini u jiggarantixxu l-viżibbiltà massima tal-finanzjament tal-Unjoni (partikolarment meta jkunu qed jippromwovu l-azzjonijiet u r-riżultati tagħhom) billi jipprovdu informazzjoni mmirata li hija koerenti, effettiva u proporzjonata lil diversi udjenzi, inklużi l-media l-midja u l-pubbliku in ġenerali. Ma għandhomx ikunu meħtieġa r-rikonoxximent tal-oriġini, u l-iżgurar tal-viżibbiltà, tal-finanzjament tal-Unjoni fejn ikun hemm riskju li tiġi kompromessa l-prestazzjoni effettiva ta’ attivitajiet operazzjonali kontra l-frodi u doganali. [Em. 37]

2.  Il-Kummissjoni għandha regolarment, timplimenta azzjonijiet ta’ informazzjoni u komunikazzjoni rigward il-Programm, u l-azzjonijiet u r-riżultati tiegħu. Ir-riżorsi finanzjarji allokati għall-Programm għandhom jikkontribwixxu wkoll għall-komunikazzjoni korporattiva tal-prijoritajiet politiċi tal-Unjoni, safejn dawn ikunu jirrigwardaw l-għanijiet imsemmija fl-Artikolu 2. [Em. 38]

Artikolu 16

Emenda tar-Regolament (KE) Nru 515/97

Fl-Artikolu 42a tar-Regolament (KE) Nru 515/97, jitħassru l-paragrafi 1 u 2.

Artikolu 17

Tħassir

Ir-Regolament (UE) Nru 250/2014 huwa mħassar b’effett mill-1 ta’ Jannar 2021.

Artikolu 18

Dispożizzjonijiet tranżitorji

1.  Dan ir-Regolament ma għandux jaffettwa t-tkomplija jew il-modifika tal-azzjonijiet ikkonċernati, sal-għeluq tagħhom, skont ir-Regolament (UE) Nru 250/2014 u skont l-Artikolu 42a tar-Regolament Nru 515/97, li għandhom ikomplu japplikaw għall-azzjonijiet ikkonċernati sal-għeluq tagħhom.

2.  Il-pakkett finanzjarju għall-Programm jista’ jkopri wkoll l-ispejjeż tal-assistenza teknika u amministrattiva meħtieġa biex tiġi żgurata t-tranżizzjoni bejn il-Programm u l-miżuri adottati bir-Regolament (UE) Nru 250/2014 u bl-Artikolu 42a tar-Regolament (KE) Nru 515/97.

Artikolu 19

Dħul fis-seħħ

Dan ir-Regolament għandu jidħol fis-seħħ fl-[għoxrin] jum wara dak tal-pubblikazzjoni tiegħu f'Il-Ġurnal Uffiċjali tal-Unjoni Ewropea.

Huwa għandu japplika mill-1 ta’ Jannar 2021.

Dan ir-Regolament għandu jorbot fl-intier tiegħu u japplika direttament fl-Istati Membri kollha.

Magħmul fi ...,

Għall-Parlament Ewropew Għall-Kunsill

Il-President Il-President

ANNESS I

Lista indikattiva tat-tipi ta’ kostijiet li l-Programm se jiffinanzja għal azzjonijiet imwettqa skont ir-Regolament (KE) Nru 515/97:

(a)  il-kostijiet kollha tal-istallazzjoni u l-manutenzjoni tal-infrastruttura teknika permanenti li tagħmel disponibbli lill-Istati Membri r-riżorsi loġistiċi, tal-awtomatizzazzjoni tal-uffiċċji u r-riżorsi tal-IT biex jiġu kkoordinati operazzjonijiet doganali u attivitajiet operazzjonali oħrajn;

(b)  ir-rimborż ta’ spejjeż tal-ivvjaġġar u tas-sussistenza, kif ukoll kumpens ieħor fejn xieraq, tar-rappreżentanti tal-Istati Membri u, fejn xieraq, rappreżentanti ta’ pajjiżi terzi, li jkunu qed jieħdu sehem fil-missjonijiet tal-Komunità, f’operazzjonijiet doganali konġunti organizzati mill-Kummissjoni jew flimkien magħha, u korsijiet ta’ taħriġ, laqgħat ad hoc u laqgħat ta’ tħejjija u ta’ evalwazzjoni għal investigazzjonijiet amministrattivi jew azzjonijiet operazzjonali mwettqa mill-Istati Membri, meta dawn ikunu organizzati mill-Kummissjoni jew flimkien magħha;

(c)  in-nefqa marbuta mal-akkwist, l-istudju, l-iżvilupp u l-manutenzjoni tal-infrastruttura tal-kompjuters (il-hardware), is-software u l-konnessjonijiet dedikati tan-networks, u ma' servizzi relatati ta' produzzjoni, appoġġ u taħriġ għall-finijiet li jitwettqu l-azzjonijiet previsti fir-Regolament (KE) Nru 515/97, b’mod partikolari l-prevenzjoni u l-ġlieda kontra l-frodi;

(d)  in-nefqa relatata mal-provvediment ta’ informazzjoni u n-nefqa fuq azzjonijiet relatati li jippermettu l-aċċess għall-informazzjoni, id-data u sorsi tad-data għall-għan li jitwettqu l-azzjonijiet previsti fir-Regolament (KE) Nru 515/97, b’mod partikolari l-prevenzjoni u l-ġlieda kontra l-frodi;

(e)  in-nefqa relatata mal-użu tas-Sistema’ ta’ Informazzjoni Doganali prevista fl-istrumenti adottati skont l-Artikolu 87 tat-Trattat dwar il-Funzjonament tal-Unjoni Ewropea u b’mod partikolari fid-Deċiżjoni 2009/917/ĠAI dwar l-użu tat-teknoloġija tal-informatika għall-finijet doganali, sa fejn dawn l-istrumenti jipprevedu li n-nefqa għandha tiġġarrab mill-baġit ġenerali tal-Unjoni Ewropea;

(f)  in-nefqa relatata mal-akkwist, l-istudju, l-iżvilupp u l-manutenzjoni tal-komponenti tal-Unjoni tan-netwerk ta’ komunikazzjoni komuni użat għall-finijiet tal-punt (c).

ANNESS II

INDIKATURI GĦALL-MONITORAĠĠ TAL-PROGRAMM

Il-Programm se jiġi mmonitorjat mill-qrib abbażi ta' sett ta' indikaturi maħsuba biex ikejlu sa fejn l-objettivi ġenerali u speċifiċi tal-Programm ikunu ntlaħqu u bl-għan li jiġu minimizzati l-piż u l-kostijiet amministrattivi. Għal dan il-għan, se tinġabar data fir-rigward tas-sett ta' indikaturi ewlenin li ġejjin:

Għan Speċifiku 1: Il-prevenzjoni u l-ġlieda kontra l-frodi, il-korruzzjoni u kull attività illegali oħra li taffettwa l-interessi finanzjarji tal-Unjoni

Indikatur 1: Appoġġ għall-prevenzjoni u l-ġlieda kontra l-frodi, il-korruzzjoni u kull attività illegali oħra li taffettwa l-interessi finanzjarji tal-Unjoni, kif imkejla bi:

1.1: Ir-rata ta’ sodisfazzjoni ta’ attivitajiet organizzati u (ko)finanzjati permezz tal-programm.

(a)  L-għadd u t-tip ta' attivitajiet organizzati u (ko)finanzjati permezz tal-programm; [Em. 39]

1.2: Il-perċentwal Il-lista ta’ Stati Membri li jirċievu l-appoġġ kull sena tal-programm u s-sehem ta' finanzjament rispettiv tagħhom. [Em. 40]

Għan Speċifiku 2: Appoġġ għar-rappurtar tal-irregolaritajiet, inkluż il-frodi, fir-rigward tal-fondi tal-ġestjoni kondiviża u l-assistenza ta’ qabel l-adeżjoni tal-baġit tal-Unjoni.

Indikatur 2: Ir-rata ta’ sodisfazzjoni tal-utenti għall-użu tas-Sistema ta’ Ġestjoni tal-Irregolaritajiet.

(a)  L-għadd ta' rapporti ta' irregolaritajiet; [Em. 41]

Indikatur 2a: Ir-rata ta' sodisfazzjon tal-utenti rigward l-użu tas-Sistema ta' Informazzjoni Kontra l-Frodi. [Em. 42]

Għan Speċifiku 3: L-għoti ta’ għodod għall-iskambju ta’ informazzjoni u appoġġ għal attivitajiet operazzjonali fil-qasam tal-assistenza amministrattiva reċiproka f’materji doganali.

Indikatur 3: Ammont ta’ informazzjoni ta’ assistenza reċiproka li saret disponibbli u numru ta’ attivitajiet appoġġati relatati ma’ assistenza reċiproka.

Indikatur 3a:Għadd u tip ta' attivitajiet relatati mal-assistenza reċiproka. [Em. 43]

(1) ĠU C 10, 10.1.2019, p. 1. (2) ĠU C 10, 10.1.2019, p. 1. (3) Pożizzjoni tal-Parlament Ewropew tat-12 ta’ Frar 2019. (4) Id-Deċiżjoni Nru 804/2004/KE tal-Parlament Ewropew u tal-Kunsill tal-21 ta' April 2004 li tistabbilixxi programm ta' azzjoni biex jippromwovi Attivitajiet fil-qasam tal-protezzjoni ta' l-interessi finanzjarji Komunitarji (il-programm Erkole) (ĠU L 143, 30.4.2004, p. 9). (5) Id-Deċiżjoni Nru 878/2007/KE tal-Parlament Ewropew u tal-Kunsill tat-23 ta’ Lulju 2007 li temenda u testendi d-Deċiżjoni Nru 804/2004/KE li tistabbilixxi programm ta’ azzjoni Komunitarju biex jippromwovi attivitajiet fil-qasam tal-protezzjoni tal-interessi finanzjarji Komunitarji (il-programm Erkole II) (ĠU L 193, 25.7.2007, p. 18). (6) Ir-Regolament (UE) Nru 250/2014 tal-Parlament Ewropew u tal-Kunsill tas-26 ta’ Frar 2014 li jistabbilixxi programm għall-promozzjoni ta’ attivitajiet fil-qasam tal-protezzjoni tal-interessi finanzjarji tal-Unjoni Ewropea (il-programm Hercule III) u li jħassar id-Deċiżjoni Nru 804/2004/KE (ĠU L 84, 20.3.2014, p. 6). (7) Ir-Regolament ta' Delega tal-Kummissjoni (UE) 2015/1971 tat-8 ta' Lulju 2015 li jissupplimenta r-Regolament (UE) Nru 1306/2013 tal-Parlament Ewropew u tal-Kunsill b'dispożizzjonijiet speċifiċi dwar l-irrappurtar ta' irregolaritajiet li jikkonċernaw il-Fond Agrikolu Ewropew ta' Garanzija u l-Fond Agrikolu Ewropew għall-Iżvilupp Rurali u li jħassar ir-Regolament tal-Kummissjoni (KE) Nru 1848/2006 u r-Regolament ta' Implimentazzjoni tal-Kummissjoni (UE) 2015/1975 tat-8 ta' Lulju 2015 li jistabbilixxi l-frekwenza u l-għamla tal-irrappurtar ta' irregolaritajiet fir-rigward tal-Fond Agrikolu Ewropew ta' Garanzija u l-Fond Agrikolu Ewropew għall-Iżvilupp Rurali fir-Regolament (UE) Nru 1306/2013 tal-Parlament Ewropew u tal-Kunsill (ĠU L 293, 10.11.2015, p. 6). (8) Ir-Regolament ta' Delega tal-Kummissjoni (UE) 2015/1970 tat-8 ta' Lulju 2015 li jissupplimenta r-Regolament (UE) Nru 1303/2013 tal-Parlament Ewropew u tal-Kunsill b'dispożizzjonijiet speċifiċi dwar l-irrappurtar ta' irregolaritajiet, fir-rigward tal-Fond Ewropew għall-Iżvilupp Reġjonali, il-Fond Soċjali Ewropew, il-Fond ta' Koeżjoni, u l-Fond Ewropew għall-Affarijiet Marittimi u s-Sajd u r-Regolament ta' Implimentazzjoni tal-Kummissjoni (UE) 2015/1974 tat-8 ta' Lulju 2015 li jistabbilixxi l-frekwenza u l-għamla tal-irrappurtar ta' irregolaritajiet fir-rigward tal-Fond Ewropew għall-Iżvilupp Reġjonali, il-Fond Soċjali Ewropew, il-Fond ta' Koeżjoni u l-Fond Ewropew għall-Affarijiet Marittimi u s-Sajd fir-Regolament (UE) Nru 1303/2013 tal-Parlament Ewropew u tal-Kunsill (ĠU L 293, 10.11.2015, p. 1). (9) Ir-Regolament Delegat tal-Kummissjoni (UE) 2015/1973 li jissupplimenta r-Regolament (UE) Nru 514/2014 tal-Parlament Ewropew u tal-Kunsill b'dispożizzjonijiet speċifiċi dwar l-irrappurtar ta' irregolaritajiet fir-rigward tal-Fond għall-Ażil, il-Migrazzjoni u l-Integrazzjoni u l-istrument għal appoġġ finanzjarju għall-kooperazzjoni tal-pulizija, il-prevenzjoni u l-ġlieda kontra l-kriminalità, u l-ġestjoni tal-kriżijiet; u r-Regolament ta' Implimentazzjoni tal-Kummissjoni (UE) 2015/1977 li jistabbilixxi l-frekwenza u l-għamla tal-irrappurtar ta' irregolaritajiet dwar il-Fond għall-Ażil, il-Migrazzjoni u l-Integrazzjoni u l-istrument għall-appoġġ finanzjarju għall-kooperazzjoni tal-pulizija, il-prevenzjoni u l-ġlieda kontra l-kriminalità u ġestjoni tal-kriżijiet skont ir-Regolament (UE) Nru 514/2014 tal-Parlament Ewropew u tal-Kunsill (ĠU L 293, 10.11.2015, p. 15). (10) Ir-Regolament ta' Delega tal-Kummissjoni (UE) 2015/1972 tat-8 ta' Lulju 2015 li jissupplimenta r-Regolament (UE) Nru 223/2014 tal-Parlament Ewropew u tal-Kunsill b'dispożizzjonijiet speċifiċi dwar l-irrappurtar ta' irregolaritajiet fir-rigward tal-Fond għal Għajnuna Ewropea għall-Persuni l-Aktar fil-Bżonn u r-Regolament ta' Implimentazzjoni tal-Kummissjoni (UE) 2015/1976 tat-8 ta' Lulju 2015 li jistabbilixxi l-frekwenza u l-għamla tal-irrappurtar ta' irregolaritajiet fir-rigward tal-Fond għal Għajnuna Ewropea għall-Persuni l-Aktar fil-Bżonn fir-Regolament (UE) Nru 223/2014 tal-Parlament Ewropew u tal-Kunsill (ĠU L 293, 10.11.2015, p. 11). (11) L-Artikolu 16 tar-Regolament ta' Implimentazzjoni tal-Kummissjoni (UE) Nru 447/2014 dwar ir-regoli speċifiċi tal-applikazzjoni tar-Regolament (UE) Nru 231/2014 tal-Parlament Ewropew u tal-Kunsill li jistabbilixxi Strument għall-Assistenza ta' Qabel l-Adeżjoni (IPA II) (ĠU L 132, 3.5.2014, p. 32). (12) Ir-Regolament tal-Kunsill (KE) Nru 515/97 tat-13 ta' Marzu 1997 dwar għajnuna reċiproka bejn l-awtoritajiet amministrattivi tal-Istati Membri u l-kooperazzjoni bejn dawn tal-aħħar u l-Kummissjoni biex ikun assigurat l-applikar korrett tal-liġi dwar materji doganali u agrikoli, kif emendat l-aħħar mir-Regolament 2015/1525 (ĠU L 82, 22.3.1997, p. 1). (13) Id-Deċiżjoni tal-Kunsill 2009/917/ĠAI dwar l-użu tat-teknoloġija tal-informatika għall-finijiet doganali (ĠU L 323/20, 10.12.2009, p. 20). (14) Referenza trid tiġi aġġornata: ĠU C 373, 20.12.2013, p. 1. Il-ftehim jinsab fuq: http://eur-lex.europa.eu/legal-content/EN/TXT/?uri=uriserv:OJ.C_.2013.373.01.0001.01.ENG&toc=OJ:C:2013:373:TOC. (15) [ref] (16) COM(2013) 324 final (17) COM(2017) 235 final (18) Ir-Regolament (UE, Euratom) Nru 883/2013 tal-Parlament Ewropew u tal-Kunsill tal-11 ta’ Settembru 2013 dwar investigazzjonijiet immexxija mill-Uffiċċju Ewropew Kontra l-Frodi (OLAF) u li jħassar ir-Regolament tal-Parlament Ewropew u tal-Kunsill (KE) Nru 1073/1999 u r-Regolament tal-Kunsill (Euratom) Nru 1074/1999 (ĠU L 248, 18.9.2013, p. 1) (19) ĠU C 312, 23.12.1995, p. 1. (20) Ir-Regolament tal-Kunsill (EURATOM, KE) Nru 2185/96 tal-11 ta' Novembru 1996 dwar il-verifiki u l-ispezzjonijiet fil-post imwettqa mill-Kummissjoni sabiex tipproteġi l-interessi finanzjarji tal-Komunità Ewropea kontra l-frodi u irregolarijiet oħra (ĠU L 292, 15.11.1996, p. 2). (21) Ir-Regolament tal-Kunsill (UE) 2017/1939 tat-12 ta’ Ottubru 2017 li jimplimenta kooperazzjoni msaħħa dwar l-istabbiliment tal-Uffiċċju tal-Prosekutur Pubbliku Ewropew (“l-UPPE”) (ĠU L 283, 31.10.2017, p. 1). (22) Id-Direttiva (UE) 2017/1371 tal-Parlament Ewropew u tal-Kunsill tal-5 ta' Lulju 2017 dwar il-ġlieda kontra l-frodi tal-interessi finanzjarji tal-Unjoni permezz tal-liġi kriminali, (ĠU L 198, 28.7.2017, p. 29). (23) Id-Deċiżjoni tal-Kunsill 2013/755/UE tal-25 ta’ Novembru 2013 dwar l-assoċjazzjoni tal-pajjiżi u t-territorji extra-Ewropej mal-Unjoni Ewropea (Deċiżjoni dwar l-Assoċjazzjoni Extra-Ewropea) (ĠU L 344, 19.12.2013, p. 1). (24) Il-Ftehim Interistituzzjonali bejn il-Parlament Ewropew, il-Kunsill tal-Unjoni Ewropea u l-Kummissjoni Ewropea dwar it-Tfassil Aħjar tal-Liġijiet tat-13 ta’ April 2016 (ĠU L 123, 12.5.2016, p. 1).

Riżoluzzjoni leġiżlattiva tal-Parlament Ewropew tat-12 ta' Frar 2019 dwar il-proposta għal Regolament tal-Parlament Ewropew u tal-Kunsill li jistabbilixxi pjan pluriennali għall-istokkijiet tal-ħut fl-Ilmijiet tal-Punent u fl-ilmijiet tal-madwar, u għas-sajd li jisfrutta dawk l-istokkijiet, u li jemenda r-Regolament (UE) 2016/1139 li jistabbilixxi pjan pluriennali għall-Baħar Baltiku, u li jħassar ir-Regolamenti (KE) Nru 811/2004, (KE) Nru 2166/2005, (KE) Nru 388/2006, (KE) 509/2007 u (KE) 1300/2008 (COM(2018)0149– C8-0126/2018– 2018/0074(COD)

P8_TA(2019)0069 A8-0310/2018

(Proċedura leġiżlattiva ordinarja: l-ewwel qari)

Il-Parlament Ewropew,

–  wara li kkunsidra l-proposta tal-Kummissjoni lill-Parlament Ewropew u lill-Kunsill (COM(2018)0149),

–  wara li kkunsidra l-Artikolu 294(2) u l-Artikolu 43(2) tat-Trattat dwar il-Funzjonament tal-Unjoni Ewropea, skont liema artikoli l-Kummissjoni ppreżentat il-proposta lill-Parlament (C8-0126/2018),

–  wara li kkunsidra l-Artikolu 294(3) tat-Trattat dwar il-Funzjonament tal-Unjoni Ewropea,

–  wara li kkunsidra n-notifika uffiċjali tad-29 ta' Marzu 2017 mill-gvern tar-Renju Unit, skont l-Artikolu 50 tat-Trattat dwar l-Unjoni Ewropea, dwar l-intenzjoni tiegħu li joħroġ mill-Unjoni Ewropea,

–  wara li kkunsidra l-opinjoni tal-Kumitat Ekonomiku u Soċjali Ewropew tad-19 ta' Settembru 2018(1),

–  wara li kkunsidra l-ftehim proviżorju approvat mill-kumitat responsabbli fis-sens tal-Artikolu 69f(4) tar-Regoli ta' Proċedura tiegħu u l-impenn meħud mir-rappreżentant tal-Kunsill, permezz tal-ittra tat-12 ta' Diċembru 2018 li japprova l-pożizzjoni tal-Parlament, skont l-Artikolu 294(4) tat-Trattat dwar il-Funzjonament tal-Unjoni Ewropea,

–  wara li kkunsidra l-Artikolu 59 tar-Regoli ta' Proċedura tiegħu,

–  wara li kkunsidra r-rapport tal-Kumitat għas-Sajd (A8-0310/2018),

1.  Jadotta l-pożizzjoni fl-ewwel qari li tidher hawn taħt(2);

2.  Japprova d-dikjarazzjoni konġunta mill-Parlament u l-Kunsill annessi ma' din ir-riżoluzzjoni, li se jiġu pubblikati fis-serje L tal-Ġurnal Uffiċjali tal-Unjoni Ewropea flimkien mal-att leġiżlattiv finali;

3.  Jitlob lill-Kummissjoni biex terġa' tirreferi l-kwistjoni lill-Parlament jekk tibdel il-proposta tagħha, temendaha b'mod sustanzjali jew ikollha l-ħsieb li temendaha b'mod sustanzjali;

4.  Jagħti istruzzjonijiet lill-President tiegħu sabiex jgħaddi l-pożizzjoni tal-Parlament lill-Kunsill u lill-Kummissjoni kif ukoll lill-parlamenti nazzjonali.

Pożizzjoni tal-Parlament Ewropew adottata fl-ewwel qari fit-12 ta' Frar 2019 bil-ħsieb tal-adozzjoni tar-Regolament (UE) 2019/... tal-Parlament Ewropew u tal-Kunsill li jistabbilixxi pjan pluriennali għall-istokkijiet mistada fl-Ilmijiet tal-Punent u fl-ilmijiet tal-madwar, u għas-sajd li jisfrutta dawk l-istokkijiet, u li jemenda r-Regolamenti (UE) 2016/1139 u (UE) 2018/973, u li jħassar ir-Regolamenti (KE) Nru 811/2004, (KE) Nru 2166/2005, (KE) Nru 388/2006, (KE) Nru 509/2007 u (KE) Nru 1300/2008

(Peress li ntlaħaq ftehim bejn il-Parlament u l-Kunsill, il-pożizzjoni tal-Parlament taqbel mal-att leġiżlattiv finali, Regolament (UE) 2019/472.)

ANNESS GĦAR-RIŻOLUZZJONI LEGISLATTIVA

Dikjarazzjoni konġunta mill-Parlament Ewropew u l-Kunsill

Il-Parlament Ewropew u l-Kunsill għandhom l-intenzjoni li jirrevokaw l-għoti tas-setgħat għall-adozzjoni ta' miżuri tekniċi permezz ta' atti delegati skont l-Artikolu 8 ta' dan ir-Regolament meta jadottaw regolament ġdid dwar miżuri tekniċi li jinkludi għoti ta' setgħa li jkopri l-istess miżuri.

(1) ĠU C 440, 6.12.2018, p. 171. (2) Din il-pożizzjoni tissostitwixxi l-emendi adottati fil-25 ta' Ottubru 2018 (Testi adottati, P8_TA(2018)0425).

Riżoluzzjoni leġiżlattiva tal-Parlament Ewropew tat-12 ta' Frar 2019 dwar il-proposta għal deċiżjoni tal-Parlament Ewropew u tal-Kunsill li temenda d-Deċiżjoni Nru 1313/2013/UE dwar Mekkaniżmu tal-Unjoni għall-Protezzjoni Ċivili (COM(2017)0772/2 – C8-0409/2017 – 2017/0309(COD))

P8_TA(2019)0070 A8-0180/2018

(Proċedura leġiżlattiva ordinarja: l-ewwel qari)

Il-Parlament Ewropew,

–  wara li kkunsidra l-proposta tal-Kummissjoni lill-Parlament Ewropew u lill-Kunsill (COM(2017)0772/2),

–  wara li kkunsidra l-Artikolu 294(2) u l-Artikolu 196 tat-Trattat dwar il-Funzjonament tal-Unjoni Ewropea, skont liema artikoli l-Kummissjoni ppreżentat il-proposta lill-Parlament (C8-0409/2017),

–  wara li kkunsidra l-Artikolu 294(3) tat-Trattat dwar il-Funzjonament tal-Unjoni Ewropea,

–  wara li kkunsidra l-opinjoni motivata preżentata mil-Kamra tad-Deputati Ċeka, fil-qafas tal-Protokoll Nru 2 dwar l-applikazzjoni tal-prinċipji ta' sussidjarjetà u proporzjonalità li tiddikjara li l-abbozz ta' att leġiżlattiv ma jimxix mal-prinċipju ta' sussidjarjetà,

–  wara li kkunsidra l-opinjoni tal-Kumitat Ekonomiku u Soċjali Ewropew tat-18 ta' Ottubru 2018(1),

–  wara li kkunsidra l-opinjoni tal-Kumitat tar-Reġjuni tas-16 ta' Mejju 2018(2),

–  wara li kkunsidra l-ftehim proviżorju approvat mill-kumitat responsabbli fis-sens tal-Artikolu 69f(4) tar-Regoli ta' Proċedura tiegħu u l-impenn meħud mir-rappreżentant tal-Kunsill, permezz tal-ittra tad-19 ta' Diċembru 2018 li japprova l-pożizzjoni tal-Parlament, skont l-Artikolu 294(4) tat-Trattat dwar il-Funzjonament tal-Unjoni Ewropea,

–  wara li kkunsidra l-Artikolu 59 tar-Regoli ta' Proċedura tiegħu,

–  wara li kkunsidra r-rapport tal-Kumitat għall-Ambjent, is-Saħħa Pubblika u s-Sikurezza tal-Ikel u l-opinjonijiet u l-pożizzjoni fil-forma ta' emendi tal-Kumitat għall-Iżvilupp, il-Kumitat għall-Baġits, il-Kumitat għall-Iżvilupp Reġjonali u l-Kumitat għad-Drittijiet tan-Nisa u l-Ugwaljanza bejn is-Sessi (A8-0180/2018),

1.  Jadotta l-pożizzjoni fl-ewwel qari li tidher hawn taħt(3);

2.  Japprova d-dikjarazzjoni konġunta tal-Parlament, tal-Kunsill u tal-Kummissjoni mehmuża ma' din ir-riżoluzzjoni;

3.  Jitlob lill-Kummissjoni biex terġa' tirreferi l-kwistjoni lill-Parlament jekk tibdel il-proposta tagħha, temendaha b'mod sustanzjali jew ikollha l-ħsieb li temendaha b'mod sustanzjali;

4.  Jistieden lill-Kummissjoni żżomm lura milli tuża riallokazzjonijiet sabiex tiffinanzja prijoritajiet ta' politika ġodda li jiżdiedu matul il-qafas finanzjarju pluriennali li jinsab għaddej, peress li dan żgur li se jkollu impatt negattiv fuq l-implimentazzjoni ta' attivitajiet ewlenin oħra tal-Unjoni;

5.  Jistieden lill-Kummissjoni tipprovdi biżżejjed finanzjament għall-Mekkaniżmu tal-Unjoni għall-Protezzjoni Ċivili (UCPM) taħt il-qafas finanzjarju pluriennali li jmiss li jibda fl-2021, li jibni fuq ir-riforma preżenti tal-UCPM;

6.  Jagħti istruzzjonijiet lill-President tiegħu sabiex jgħaddi l-pożizzjoni tal-Parlament lill-Kunsill u lill-Kummissjoni kif ukoll lill-parlamenti nazzjonali.

Pożizzjoni tal-Parlament Ewropew adottata fl-ewwel qari fit-12 ta' Frar 2019 bil-ħsieb tal-adozzjoni tad-Deċiżjoni (UE) 2019/... tal-Parlament Ewropew u tal-Kunsill li temenda d-Deċiżjoni Nru 1313/2013/UE dwar Mekkaniżmu tal-Unjoni għall-Protezzjoni Ċivili

(Peress li ntlaħaq ftehim bejn il-Parlament u l-Kunsill, il-pożizzjoni tal-Parlament taqbel mal-att leġiżlattiv finali, Deċiżjoni (UE) 2019/420.)

ANNESS TAR-RIŻOLUZZJONI LEĠIŻLATTIVA

Dikjarazzjoni konġunta tal-Parlament Ewropew, tal-Kunsill u tal-Kumissjoni

Il-pakkett finanzjarju addizzjonali għall-implimentazzjoni tal-Mekkaniżmu tal-Unjoni għall-Protezzjoni Ċivili fl-2019 u fl-2020 ġie ffissat għal EUR 205,6 miljun. Mingħajr preġudizzju għall-poteri tal-awtorità baġitarja, parti miż-żieda totali tal-baġit ta' rescEU jenħtieġ li ssir disponibbli permezz ta' riallokazzjonijiet fl-ambitu tal-Intestatura 3 (Sigurtà u ċittadinanza) u tal-Intestatura 4 (Ewropa globali) tal-Qafas Finanzjarju Pluriennali 2014-2020. It-tliet istituzzjonijiet ifakkru li parti mir-riallokazzjonijiet diġà hi inkluża fil-baġit 2019 u li EUR 15,34-il miljun diġà huma inklużi fil-programmazzjoni finanzjarja għall-2020.

Fil-qafas tal-proċedura baġitarja għall-2020, il-Kummissjoni hija mistiedna tipproponi EUR 18,24-il miljun oħra f'riallokazzjonijiet biex tilħaq il-50 % għall-2019 u għall-2020 fl-ambitu tal-istess intestaturi.

(1) Għadha mhix ippubblikata fil-Ġurnal Uffiċjali. (2) ĠU C 361, 5.10.2018, p. 37. (3) Din il-pożizzjoni tissostitwixxi l-emendi adottati fil-31 ta' Mejju 2018 (Testi adottati, P8_TA(2018)0236).

Riżoluzzjoni leġiżlattiva tal-Parlament Ewropew tat-12 ta' Frar 2019 dwar il-proposta għal regolament tal-Parlament Ewropew u tal-Kunsill dwar ir-rekwiżiti minimi għall-użu mill-ġdid tal-ilma (COM(2018)0337 – C8-0220/2018 – 2018/0169(COD))

P8_TA(2019)0071 A8-0044/2019

(Proċedura leġiżlattiva ordinarja: l-ewwel qari)

Il-Parlament Ewropew,

–  wara li kkunsidra l-proposta tal-Kummissjoni lill-Parlament Ewropew u lill-Kunsill (COM(2018)0337),

–  wara li kkunsidra l-Artikolu 294(2) u l-Artikolu 192(1) tat-Trattat dwar il-Funzjonament tal-Unjoni Ewropea, skont liema Artikoli, il-Kummissjoni ppreżentat il-proposta lill-Parlament (C8-0220/2018),

–  wara li kkunsidra l-Artikolu 294(3) tat-Trattat dwar il-Funzjonament tal-Unjoni Ewropea,

–  wara li kkunsidra l-opinjoni tal-Kumitat Ekonomiku u Soċjali Ewropew tat-12 ta' Diċembru 2018(1),

–  wara li kkunsidra l-opinjoni tal-Kumitat tar-Reġjuni tas-6 ta' Diċembru 2018(2),

–  wara li kkunsidra l-Artikolu 59 tar-Regoli ta' Proċedura tiegħu,

–  wara li kkunsidra r-rapport tal-Kumitat għall-Ambjent, is-Saħħa Pubblika u s-Sikurezza tal-Ikel u l-opinjoni tal-Kumitat għall-Agrikoltura u l-Iżvilupp Rurali (A8-0044/2019),

1.  Jadotta l-pożizzjoni fl-ewwel qari li tidher hawn taħt;

2.  Jitlob lill-Kummissjoni biex terġa' tirreferi l-kwistjoni lill-Parlament jekk tibdel il-proposta tagħha, temendaha b'mod sustanzjali jew ikollha l-ħsieb li temendaha b'mod sustanzjali;

3.  Jagħti istruzzjonijiet lill-President tiegħu biex jgħaddi l-pożizzjoni tal-Parlament lill-Kunsill u lill-Kummissjoni kif ukoll lill-parlamenti nazzjonali.

Pożizzjoni tal-Parlament Ewropew adottata fl-ewwel qari fit-12 ta' Frar 2019 bil-ħsieb tal-adozzjoni tar-Regolament (UE) .../... tal-Parlament Ewropew u tal-Kunsill dwar ir-rekwiżiti minimi għall-użu mill-ġdid tal-ilma

(Test b’rilevanza għaż-ŻEE)

IL-PARLAMENT EWROPEW U L-KUNSILL TAL-UNJONI EWROPEA,

Wara li kkunsidraw it-Trattat dwar il-Funzjonament tal-Unjoni Ewropea u, b’mod partikolari l-Artikolu 192(1) tiegħu,

Wara li kkunsidraw il-proposta tal-Kummissjoni Ewropea,

Wara li l-abbozz tal-att leġiżlattiv intbagħat lill-parlamenti nazzjonali,

Wara li kkunsidraw l-opinjoni tal-Kumitat Ekonomiku u Soċjali Ewropew(3),

Wara li kkunsidraw l-opinjoni tal-Kumitat tar-Reġjuni(4),

Waqt li jaġixxu skont il-proċedura leġiżlattiva ordinarja(5),

Billi:

(1)  Ir-riżorsi tal-ilma tal-Unjoni qed ikunu dejjem iktar taħt pressjoni, li qed iwassal għall-iskarsezza tal-ilma u d-deterjorament tal-kwalità tiegħu. B’mod partikolari, it-tibdil fil-klima, ix-xejriet tat-temp imprevedibbli u n-nixfa qed jikkontribwixxu b’mod sinifikanti għall-istrapazz għall-pressjoni fuq id-disponibbiltà tal-ilma ħelu li qed jinħoloq mill-iżvilupp urban u l-agrikoltura. [Em. 1]

(2)  Il-kapaċità tal-Unjoni li twieġeb għall-pressjoni għall-pressjonijiet li dejjem qed tiżdied jiżdiedu fuq ir-riżorsi tal-ilma tista’ tissaħħaħ permezz tal-użu mill-ġdid mifrux tal-ilma mormi trattat, billi tiġi limitata l-estrazzjoni mill-korpi tal-ilma u mill-ilma ta' taħt l-art, jitnaqqas l-impatt tar-rimi tal-ilma mormi trattat f'korpi tal-ilma, u jiġi promoss l-iffrankar tal-ilma permezz tal-użu multiplu tal-ilma urban mormi, filwaqt li jiġi żgurat livell għoli ta' protezzjoni ambjentali. Id-Direttiva 2000/60/KE tal-Parlament Ewropew u tal-Kunsill(6) issemmi l-użu mill-ġdid tal-ilma, flimkien mal-promozzjoni ta' teknoloġiji effiċjenti fl-użu tal-ilma fl-industrija u tekniki tat-tisqija li jiffrankaw l-ilma bħala wieħed waħda mill-miżuri supplimentari li l-Istati Membri jistgħu jagħżlu li japplikaw sabiex jiksbu l-għanijiet tad-Direttiva għal status kwalitattiv u kwantitattiv tajjeb tal-ilma għall-ilmijiet tal-wiċċ u l-ilmijiet tal-pjan. Id-Direttiva tal-Kunsill 91/271/KEE(7) teħtieġ li l-ilma mormi trattat jiġi użat mill-ġdid kull meta jkun xieraq. [Em. 2]

(2a)  Problema partikolari f'diversi oqsma hija ż-żmien u l-kundizzjoni ħażina tal-infrastruttura għad-distribuzzjoni tal-ilma mormi trattat li twassal għal telf kbir ta' dak l-ilma mormi trattat u l-ħela relatata tar-riżorsi finanzjarji investiti f'dak it-trattament. Għalhekk jenħtieġ li t-titjib ta' tali infrastrutturi bil-katusi kollha jkun prijorità.[Em. 3]

(3)  Il-Komunikazzjoni tal-Kummissjoni lill-Parlament Ewropew, lill-Kunsill, lill-Kumitat Ekonomiku u Soċjali Ewropew u lill-Kumitat tar-Reġjuni dwar “Blueprint għas-Salvagwardja tar-Riżorsi tal-Ilma tal-Ewropa”(8) enfasizzat l-użu mill-ġdid tal-ilma għal finijiet ta’ tisqija jew dawk industrijali bħala rrimarkat dwar il-ħtieġa li jinħoloq strument biex jiġu regolati standards fil-livell tal-Unjoni għall-użu mill-ġdid tal-ilma, sabiex jiġu eliminati l-ostakoli għal użu mifrux ta' tali għażla alternattiva għall-forniment tal-ilma li teħtieġ l-attenzjoni tal-Unjoni, jiġifieri waħda li tista' tgħin tnaqqas l-iskarsezza tal-ilma u tnaqqas il-vulnerabbiltà tas-sistemi tal-provvista. [Em. 4]

(4)  Il-Komunikazzjoni tal-Kummissjoni lill-Parlament Ewropew u lill-Kunsill “Li tindirizza l-isfida tal-iskarsezza tal-ilma u l-perjodi ta’ nixfa fl-Unjoni Ewropea”(9) tistabbilixxi l-ġerarkija ta’ miżuri li l-Istati Membri jenħtieġ li jqisu fl-immaniġġjar tal-iskarsezza tal-ilma u l-perjodi ta’ nixfa. Għall-istess fini, ikun xieraq li, fid-Direttiva 2000/60/KE, tkun prevista ġerarkija vinkolanti ta' miżuri għal ġestjoni xierqa tal-ilma. Hija Ttgħid li r-reġjuni fejn ġew implimentati l-miżuri preventivi kollha skont il-ġerarkija tal-ilma u fejn id-domanda tal-ilma tkun għadha ikbar milli jkun disponibbli, f’xi ċirkostanzi u meta titqies id-dimensjoni kost-benefiċċji, infrastruttura addizzjonali ta’ forniment tal-ilma addizzjonali tista’ sservi bħala approċċ alternattiv għall-mitigazzjoni tal-impatti ta’ nixfa kbira. [Em. 5]

(4a)  Ir-riżoluzzjoni tal-Parlament Ewropew tad-9 ta' Ottubru 2008 dwar l-indirizzar tal-isfida tal-iskarsezza tal-ilma u tan-nixfa fl-Unjoni Ewropea1a(10) tfakkar li, fil-ġestjoni tar-riżorsi tal-ilma, jenħtieġ li tingħata preferenza lil approċċ min-naħa tad-domanda u temmen li l-Unjoni jenħtieġ li tadotta approċċ olistiku fil-ġestjoni tar-riżorsi tal-ilma, billi tikkombina miżuri tal-ġestjoni tad-domanda, miżuri li jottimizzaw ir-riżorsi eżistenti fi ħdan iċ-ċiklu tal-ilma, u miżuri li joħolqu riżorsi ġodda, u li l-approċċ jeħtieġ li jiġi integrat f'kunsiderazzjonijiet ambjentali, soċjali u ekonomiċi. [Em. 6]

(5)  Fil-Pjan ta’ Azzjoni tagħha għal Ekonomija Ċirkolari(11), il-Kummissjoni impenjat ruħha li tieħu sensiela ta’ azzjonijiet biex tippromwovi l-użu mill-ġdid tal-ilma mormi trattat, inkluż l-iżvilupp ta’ proposta leġiżlattiva dwar ir-rekwiżiti minimi għall-użu mill-ġdid tal-ilma. Il-Kummissjoni jenħtieġ li taġġorna l-Pjan ta' Azzjoni tagħha u żżomm ir-riżorsi tal-ilma bħala qasam ta' prijorità li fih għandha tintervjeni. [Em. 7]

(6)  L-użu mill-ġdid tal-ilma mormi trattat kif xieraq, pereżempju mill-impjanti tat-trattament tal-ilma mormi jew l-installazzjonijiet industrijali, jitqies li għandu impatt ambjentali iktar baxx minn metodi ta’ forniment tal-ilma alternattivi oħra, bħat-trasferimenti tal-ilma jew id-disalinizzazzjoni. Iżda dan l-użu mill-ġdid, li jista' jnaqqas il-ħela tal-ilma u jiffranka l-ilma, iseħħ b’mod limitat ħafna fl-Unjoni. Dan jidher li hu parzjalment minħabba l-ispiża sinifikanti tas-sistema tal-użu mill-ġdid tal-ilma mormi u n-nuqqas ta’ standards ambjentali u tas-saħħa komuni fl-Unjoni għall-użu mill-ġdid tal-ilma, u b’mod partikolari fir-rigward tal-prodotti agrikoli, l-ostakli potenzjali għas-saħħa u ambjentali u l-ostakoli potenzjali għall-moviment liberu ta’ dawn il-prodotti msoqqija bl-ilma reklamatrkuprat. Fl-istess ħin, wieħed jenħtieġ li jżomm f'moħħu li f'ċerti Stati Membri, l-infrastruttura tal-irrigazzjoni hija inadegwata jew ma teżistix. [Em. 8]

(6a)  L-użu mill-ġdid tal-ilma jista' jikkontribwixxi għall-irkupru tan-nutrijenti li jinsabu fl-ilma mormi trattat, u l-użu tal-ilma rkuprat għal skopijiet ta' tisqija fil-qasam agrikolu jew forestali jista' jkun fil-fatt mod biex in-nutrijenti, bħal pereżempju n-nitroġenu, il-fosforu u l-potassju, jingħataw lura liċ-ċikli bijoġeokimiċi naturali. [Em. 9]

(6b)  L-użu mill-ġdid tal-ilma rkuprat trattat kif suppost għal finijiet ta' tisqija skont dan ir-Regolament jenħtieġ li jsir bir-rispett dovut għall-ambjent. Għaldaqstant dan l-użu mill-ġdid jenħtieġ li ma jirriżultax f'rilaxx akbar ta' nitroġenu u fosforu, peress li l-eċċess ta' dawn in-nutrijenti jikkawża l-ewtrofikazzjoni tal-ħamrija u ta' korpi tal-ilma tal-wiċċ u tal-pjan, li tagħmel ħsara lill-ekosistemi u tikkontribwixxi għat-tnaqqis tal-bijodiversità. [Em. 10]

(6c)   Sabiex jiġi ggarantit l-użu mill-ġdid effettiv tar-riżorsi tal-ilma urban mormi, jenħtieġ li jiġi rikonoxxut li mhux it-tipi kollha ta' ilma rriċiklat jistgħu jintużaw għall-għelejjel kollha. Għalhekk il-bdiewa jenħtieġ li jitħarrġu jużaw id-diversi tipi ta' ilma rriċiklat b'mod ottimali għall-għelejjel li għalihom il-kwalità tal-ilma użat ma jkollha l-ebda implikazzjoni għas-saħħa pubblika. [Em. 11]

(7)  L-istandards ekwivalenti tas-saħħa marbuta mal-iġjene alimentari għall-prodotti agrikoli msoqqija bl-ilma reklamat rkuprat jistgħu jinkisbu biss jekk ir-rekwiżiti tal-kwalità fl-Istati Membri għall-ilma reklamat rkuprat maħsub għat-tisqija agrikola ma jkunux differenti ħafna minn xulxin. L-armonizzazzjoni tar-rekwiżiti se tikkontribwixxi wkoll għall-funzjonament effiċjenti tas-suq intern fir-rigward ta’ dawn il-prodotti. Għaldaqstant, huwa xieraq li tiġi introdotta armonizzazzjoni minima billi jiġu stabbiliti rekwiżiti minimi għall-kwalità tal-ilma, għall-frekwenza tal-monitoraġġ tal-ilma u għall-kompiti ewlenin ta’ ġestjoni tar-riskju. Dawk ir-rekwiżiti minimi jenħtieġ li jkollhom parametri minimi għall-ilma reklamat rkuprat u rekwiżiti tal-kwalità addizzjonali jew iktar stretti imposti, jekk meħtieġ, mill-awtoritajiet kompetenti flimkien ma’ kwalunkwe miżura preventiva rilevanti. Sabiex jiġu identifikati rekwiżiti iktar stretti jew addizzjonali għall-kwalità tal-ilma, jenħtieġ li l-operaturi tal-impjanti tar-reklamazzjoni jwettqu l-kompiti L-operatur tal-faċilità ta' rkupru jenħtieġ li jabbozza Pjan ta' Ġestjoni tar-Riskju għall-Użu mill-ġdid tal-Ilma f'kooperazzjoni mal-atturi rilevanti involuti u jenħtieġ li jitħalla jidentifika rekwiżiti aktar stretti jew addizzjonali għall-kwalità tal-ilma rkuprat. L-operatur tal-faċilità ta' rkupru għandu jwettaq il-kompiti ewlenin ta’ ġestjoni tar-riskju, f'kooperazzjoni mill-inqas mal-operatur ta' distribuzzjoni tal-ilma rkuprat u l-operatur ta' ħżin tal-ilma rkuprat. Il-Pjan ta' Ġestjoni tar-Riskju għall-Użu mill-ġdid tal-Ilma jenħtieġ li jkun aġġornat kontinwament u abbozzat skont proċeduri standardizzati rikonoxxuti internazzjonalment. Il-parametri huma bbażati fuq rapport tekniku taċ-Ċentru Konġunt tar-Riċerka tal-Kummissjoni u jirriflettu l-istandards internazzjonali dwar l-użu mill-ġdid tal-ilma. Iċ-Ċentru Konġunt tar-Riċerka tal-Kummissjoni jenħtieġ li jiżviluppa parametri u metodi ta' kejl biex jiddetermina l-preżenza ta' mikroplastiks u residwi farmaċewtiċi fl-ilma ttrattat. [Em. 12]

(7a)  Il-preżenza ta' mikroplastiks tista' tirrappreżenta riskju għas-saħħa tal-bniedem u għall-ambjent. Għal din ir-raġuni, bħala parti minn eżami fil-fond tas-sorsi, tad-distribuzzjoni, id-destin u l-effetti tal-mikroplastiks fil-kuntest tat-trattament tal-ilma mormi, il-Kummissjoni jenħtieġ li tiżviluppa metodoloġija biex tkejjel il-mikroplastiks fl-ilma urban mormi trattat skont id-Direttiva 91/271/KEE u rkuprat bi qbil ma' dan ir-Regolament. [Em. 13]

(7b)  L-użu ta' ilma mormi li ma jkunx nadif biżżejjed għas-servizzi pubbliċi bħat-tindif tat-toroq jew it-tisqija tal-parks u tal-korsijiet tal-golf, jista' jkun ta' detriment għas-saħħa. Bil-ħsieb li tipproteġi s-saħħa tal-bniedem u tal-annimali kif ukoll il-kwalità tal-ilma ta' taħt l-art u tal-wiċċ, jenħtieġ li għalhekk il-Kummissjoni tistabbilixxi objettivi ta' kwalità dwar l-użu mill-ġdid tal-ilma għas-servizzi pubbliċi. [Em. 14]

(7c)   Ir-rekwiżiti tal-kwalità għall-ilma li jintuża għat-tisqija jenħtieġ li jqisu l-progress xjentifiku, b'mod partikolari fir-rigward ta' testijiet għall-mikroinkwinanti u sustanzi "emerġenti" ġodda, sabiex jiġi żgurat l-użu sikur tal-ilma u jitħarsu l-ambjent u s-saħħa pubblika. [Em. 15]

(7d)  Ir-rekwiżiti tal-kwalità tal-ilma jenħtieġ li jqisu t-testijiet li jkunu twettqu, b'mod partikolari fir-rigward tal-użu fl-agrikoltura ta' ħama tad-drenaġġ kif ukoll ta' effluwenti tal-metanizzazzjoni. [Em. 16]

(8)  L-adeżjoni mar-rekwiżiti minimi għall-użu mill-ġdid tal-ilma jenħtieġ li jgħinu biex jappoġġaw il-kisba tkun konsistenti mal-politika tal-Unjoni dwar l-ilma u tgħin tal-għanijiet tal-iżvilupp sostenibbli tal-Aġenda 2030 tan-Nazzjonijiet Uniti għall-Iżvilupp Sostenibbli, b’mod partikolari l-Għan 6, li biex jiġi żgurat l-aċċess għall-ilma u s-sanitazzjoni għal kulħadd, kif ukoll iż-żieda sostanzjali fir-riċiklaġġ tal-ilma u l-użu mill-ġdid sikur tal-ilma globalment bil-ħsieb li jingħata kontribut għall-kisba tal-Għan ta' Żvilupp Sostenibbli Nru 12 tan-Nazzjonijiet Uniti dwar il-konsum u l-produzzjoni sostenibbli. Barra minn hekk, dan ir-Regolament għandu l-għan li jiżgura l-applikazzjoni tal-Artikolu 37 dwar il-ħarsien tal-ambjent tal-Karta tad-Drittijiet Fundamentali tal-Unjoni Ewropea. [Em. 17]

(8a)  Ir-rekwiżiti ta' kwalità għall-ilma maħsub għall-konsum mill-bniedem huma stabbiliti fid-Direttiva (UE) .../... tal-Parlament Ewropew u tal-Kunsill(12). L-Istati Membri jenħtieġ li jieħdu l-miżuri xierqa biex jiżguraw li r-riżorsi tal-ilma użati għal skopijiet ta' xorb ma jkunux ikkontaminati bl-ilma rkuprat, sabiex jiġi evitat li jkun hemm deterjorament fil-kwalità tal-ilma tax-xorb. [Em. 18]

(8b)  F'xi każijiet, l-operaturi tal-faċilità ta' rkupru xorta waħda jittrasportaw u jaħżnu l-ilma rkuprat lil hinn mill-iżbokk tal-faċilità ta' rkupru, qabel ma jfornu l-ilma rkuprat lill-atturi sussegwenti fil-katina, bħall-operatur tad-distribuzzjoni tal-ilma rkuprat, l-operatur tal-ħażna tal-ilma rkuprat, jew l-utent aħħari. Jeħtieġ li jiġi ddefinit il-punt tal-konformità sabiex jiġi kkjarifkat fejn tieqaf ir-responsabbiltà tal-operatur tal-faċilità ta' rkupru u fejn tibda r-responsabbiltà tal-attur sussegwenti fil-katina. [Em. 19]

(9)  Il-ġestjoni tar-riskju jenħtieġ li tinvolvi l-identifikazzjoni u l-ġestjoni tar-riskji b’mod proattiv u tinkorpora l-kunċett tal-produzzjoni, tad-distribuzzjoni, tal-ħażna u tal-użu ta’ ilma reklamat rkuprat ta’ kwalità meħtieġa għal użi partikolari. Jenħtieġ li l-valutazzjoni tar-riskju tkun ibbażata fuq il-kompiti ta’ ġestjoni tar-riskju u fuq applikazzjoni bir-reqqa tal-prinċipju prekawzjonarju, fost l-oħrajn, u jenħtieġ li jiġi identifikat kwalunkwe rekwiżit addizzjonali għall-kwalità tal-ilma neċessarju biex jiġi żgurat biżżejjed ħarsien tal-ambjent u tas-saħħa tal-bniedem u tal-annimali. Il-ġestjoni tar-riskju jenħtieġ li tkun responsabbiltà kondiviża bejn l-atturi rilevanti kollha involuti fil-Pjan ta' Ġestjoni tar-Riskju għall-Użu mill-ġdid tal-Ilma. Ir-rwoli u r-responsabbiltajiet tal-atturi involuti jentieġ li jkunu speċifikati b'mod ċar fil-Pjan għall-Ġestjoni tar-Riskju għall-Użu mill-Ġdid tal-Ilma. Meta tagħti permess, l-awtorità kompetenti jenħtieġ li tkun tista' titlob li jitwettqu aktar miżuri ta' ġestjoni tar-riskju mill-atturi rilevanti involuti fil-Pjan għall-Ġestjoni tar-Riskju għall-Użu mill-Ġdid tal-Ilma. [Em. 20]

(9a)  Jenħtieġ li l-kollaborazzjoni u l-interazzjoni fost id-diversi partijiet involuti fil-proċess ta' rkupru tal-ilma jkunu kundizzjoni meħtieġa biex it-trattamenti tal-irkupru jkunu jistgħu jiġu stabbiliti skont ir-rekwiżiti meħtieġa għall-użi speċifiċi u biex tkun tista' tiġi ppjanata l-provvista tal-ilma rkuprat skont id-domanda tal-utenti finali. [Em. 21]

(10)  Sabiex jitħarsu b’mod effikaċi l-ambjent inkluża l-kwalità tal-ħamrija, u s-saħħa tal-bniedem, l-operaturi tal-impjanti tar-reklamazzjoni tal-faċilitajiet ta' rkupru jenħtieġ li jkunu primarjament responsabbli għall-kwalità tal-ilma reklamatrkuprat fil-punt ta' konformità. Għall-finijiet ta’ konformità mar-rekwiżiti minimi u kwalunkwe kundizzjoni addizzjonali stabbiliti mill-awtorità kompetenti, l-operaturi tal-impjanti tar-reklamazzjoni tal-faċilitajiet ta' rkupru jenħtieġ li jimmonitorjaw il-kwalità tal-ilma reklamatrkuprat skont ir-rekwiżiti minimi u kwalunkwe kundizzjoni addizzjonali stabbilita mill-awtoritajiet kompetenti. Għaldaqstant, jixraq li jiġu stabbiliti r-rekwiżiti minimi għall-monitoraġġ li jikkonsistu fil-frekwenza ta’ monitoraġġ tar-rutina, u l-iskedar u l-miri ta’ prestazzjoni għall-monitoraġġ tal-validazzjoni. Uħud mir-rekwiżiti għall-monitoraġġ tar-rutina huma speċifikati skont id-Direttiva 91/271/KEE. [Em. 22]

(11)  Huwa neċessarju li jiġi żgurat jiġu żgurati l-provvista, il-ħażna u l-użu sikur tal-ilma reklamatrkuprat, u b’hekk jitħeġġeġ l-użu l-iżvilupp tal-użu mill-ġdid tal-ilma fil-livell tal-Unjoni, u biex il-bdiewa tal-Unjoni jitħeġġu b'mod partikolari biex jadottaw din il-prattika u tissaħħaħ il-kunfidenza tal-pubbliku fih. Il-kwantitajiet tal-ilma mormi trattat, in-natura, it-trattamenti u l-karatteristiċi ta' dawn tal-aħħar, ikun x'ikun l-użu, jenħtieġ li jkunu tali li l-immaniġġjar tagħhom, l-użu tagħhom, il-ħżin tagħhom, inklużi l-bexx, it-tisqija bil-qatra, il-ħżin jew le tagħhom, ma jaffettwawx, direttament jew indirettament, is-saħħa tal-bniedem jew tal-annimali jew il-kwalità tal-ħamrija u l-ambjenti akkwatiċi fuq perjodu qasir, medju u twil. Għaldaqstant, il-forniment u l-ħażna tal-ilma reklamat rkuprat għal użi partikolari jenħtieġ li jiġi permess biss abbażi ta’ permess mogħti mill-awtoritajiet kompetenti tal-Istati Membri. Sabiex jiġi żgurat l-approċċ armonizzat fil-livell tal-Unjoni, it-traċċabilità u t-trasparenza, jenħtieġ li jiġu stabbiliti r-regoli sostantivi għal dak il-permess fil-livell tal-Unjoni. Madankollu, id-dettalji tal-proċeduri għall-għoti tal-permessi jenħtieġ li jiġu ddeterminati mill-Istati Membri, li l-awtoritajiet kompetenti tagħhom stess huma responsabbli għall-valutazzjoni tar-riskji marbuta mal-użu mill-ġdid tal-ilma. Jenħtieġ li l-Istati Membri jkunu kapaċi japplikaw il-proċeduri eżistenti għall-għoti tal-permessi li jenħtieġ li jiġu adattati biex iqisu r-rekwiżiti introdotti minn dan ir-Regolament. [Em. 23]

(11a)  Il-forniment u l-ħażna tal-ilma rkuprat kif ukoll l-użu tiegħu mill-utenti aħħarin jikkostitwixxu parti integrali tas-sistema tal-użu mill-ġdid tal-ilma. Fil-proċess tal-forniment u tal-ħażna, l-ilma rkuprat jista' jsofri tibdiliet li jistgħu jaffettwaw b'mod negattiv il-kwalità kimika u bijoloġika tiegħu. L-ilma rkuprat jenħtieġ li jintuża b'mod xieraq fir-rigward tal-klassijiet tal-ilma rkuprat, il-karatteristiċi tal-għelejjel u l-metodi tat-tisqija. Il-kompiti ewlenin tal-ġestjoni tar-riskju jenħtieġ li jqisu l-effetti negattivi potenzjali fuq il-matriċi tas-saħħa u ambjentali assoċjati mal-provvista, mal-ħażna u mal-użu maħsub tal-ilma rkuprat. F'dan ir-rigward, il-Kummissjoni jenħtieġ li tistabbilixxi dokumenti ta' gwida biex tassisti lill-awtoritajiet kompetenti fit-twettiq tal-kontroll u l-monitoraġġ tal-provvista, tal-ħażna u tal-użu tal-ilma rkuprat. [Em. 24]

(11b)  Jekk operatur tad-distribuzzjoni tal-ilma rkuprat u operatur tal-ħażna tal-ilma rkuprat ikunu meħtieġa, kwalunkwe tali operatur jenħtieġ li jkun soġġett għal permess. Jekk jiġu ssodisfati r-rekwiżiti kollha għall-permess, l-awtorità kompetenti fl-Istat Membru jenħtieġ li tagħti permess li jenħtieġ li jkun fih il-kundizzjonijiet u l-miżuri kollha neċessarji stabbiliti fil-valutazzjoni tar-riskju għall-finijiet tad-distribuzzjoni u l-ħażna sikuri tal-ilma rkuprat lill-utent aħħari. [Em. 25]

(12)  Id-dispożizzjonijiet ta’ dan ir-Regolament huma komplementari għar-rekwiżiti ta’ leġislazzjoni oħra tal-Unjoni, b’mod partikolari fir-rigward tar-riskji possibbli għas-saħħa u għall-ambjent. Għaldaqstant, sabiex jiġi żgurat approċċ olistiku biex jiġu indirizzati r-riskji possibbli għas-saħħa tal-bniedem u tal-annimali u għall-ambjent, l-operaturi tal-impjanti tar-reklamazzjoni u tal-pjanti, minbarra dawk relatati mal-ħarsien tal-ambjent, fejn ikun il-każ, l-awtoritajiet kompetenti jenħtieġ li jqisu r-rekwiżiti għaldaqstant jikkonformaw mar-rekwiżiti stabbiliti f’leġiżlazzjoni oħra rilevanti tal-Unjoni, b’mod partikolari d-Direttivi tal-Kunsill 86/278/KEE(13), 91/676/KEE(14) u 98/83/KE(15), id-Direttivi 91/271/KEE u 2000/60/KE, ir-Regolamenti (KE) Nru 178/2002(16), (KE) Nru 852/2004(17), (KE) Nru 183/2005(18), (KE) Nru 396/2005(19) u (KE) Nru 1069/2009(20) tal-Parlament Ewropew u tal-Kunsill, id-Direttivi 2006/7/KE(21), 2006/118/KE(22), 2008/105/KE(23) u 2011/92/UE(24) tal-Parlament Ewropew u tal-Kunsill, ir-Regolamenti tal-Kummissjoni (KE) Nru 2073/2005(25), (KE) Nru 1881/2006(26) u (UE) Nru 142/2011(27). [Em. 26]

(12a)  Għall-finijiet ta' dan ir-Regolament, jenħtieġ li jkun possibbli li l-operazzjonijiet ta' trattament u l-operazzjonijiet ta' rkupru tal-ilma mormi urban iseħħu fl-istess post fiżiku, bl-użu tal-istess faċilità jew faċilitajiet differenti u separati. Barra minn hekk, jenħtieġ li jkun possibbli li l-istess attur ikun kemm l-operatur tal-impjant tat-trattament kif ukoll l-operatur tal-faċilità ta' rkupru. [Em. 27]

(13)  Ir-Regolament (KE) Nru 852/2004 jistabbilixxi r-regoli ġenerali għall-operaturi fin-negozju tal-ikel u jkopri l-produzzjoni, l-ipproċessar, id-distribuzzjoni u t-tqegħid fis-suq tal-ikel maħsub għall-konsum mill-bniedem. Dak ir-Regolament jindirizza l-kwalità tas-saħħa tal-ikel u wieħed mill-prinċipji ewlenin tiegħu hu li l-operatur fin-negozju tal-ikel għandu r-responsabbiltà ewlenija għas-sigurtà tal-ikel. Dak ir-Regolament huwa wkoll soġġett għal gwida dettaljata, b’rilevanza partikolari għall-Avviż tal-Kummissjoni dwar dokument ta’ gwida dwar kif għandhom jiġu indirizzati r-riskji mikrobijoloġiċi fil-frott u l-ħaxix frisk fil-produzzjoni primarja permezz ta’ iġjene tajba (2017/C 163/01). Il-miri ta’ prestazzjoni għall-ilma reklamat stabbiliti f’dan ir-Regolament ma jwaqqfux lill-operaturi fin-negozju tal-ikel milli jiksbu l-kwalità tal-ilma meħtieġa li tikkonforma mar-Regolament (KE) Nru 852/2004 billi fi stadju sussegwenti jużaw diversi għażliet għat-trattament tal-ilma individwalment jew flimkien ma’ għażliet oħra li ma jittrattawx l-ilma.

(13a)  Bil-ħsieb ta' promozzjoni aħjar tal-operazzjonijiet għall-użu mill-ġdid tal-ilma, jenħtieġ li l-indikazzjoni ta' użi speċifiċi f'dan ir-Regolament ma tipprekludix lill-Istati Membri milli jippermettu l-użu ta' ilma rkuprat għal skopijiet ulterjuri, inkluż l-użu mill-ġdid għal skopijiet industrijali, ambjentali u ta' servizzi ta' konvenjenza, sakemm l-Istati Membri jiżguraw konformità mal-obbligu li jiġi żgurat livell għoli ta' ħarsien tas-saħħa tal-bniedem, tal-annimali u tal-ambjent. [Em. 28]

(14)  Sabiex titħeġġeġ il-kunfidenza fl-użu mill-ġdid tal-ilma, jenħtieġ li tingħata informazzjoni lill-pubbliku. Id-disponibbiltà tal-informazzjoni ta' informazzjoni ċara, kompluta u aġġornata dwar l-użu mill-ġdid tal-ilma jenħtieġ li tippermetti żieda fit-trasparenza u t-traċċabilità, u tista’ tkun ukoll ta’ interess partikolari għal awtoritajiet rilevanti oħra li jintlaqtu mill-użu mill-ġdid tal-ilma speċifiku. Sabiex jitħeġġeġ l-użu mill-ġdid tal-ilma, l-Istati Membri jenħtieġ li jiżguraw li jiġi żviluppati kampanji informattivi ta' sensibilizzazzjoni li jkunu speċifiċi u adattati għall-atturi differenti kkonċernati, bil-ħsieb li dawn l-attur jsiru konxji taċ-ċiklu tal-ilma urban, tal-ħtieġa tal-użu mill-ġdid tal-ilma u tal-benefiċċji li jirriżultaw mill-użu mill-ġdid tal-ilma, u b'hekk jiġu promossi l-aċċettazzjoni u l-involviment tal-partijiet ikkonċernati fi prattiki ta' użu mill-ġdid tal-ilma. [Em. 29]

(14a)  L-edukazzjoni u t-taħriġ tal-utenti aħħarin involuti fit-tisqija agrikola huma ta' importanza primarja bħala komponenti tal-implimentazzjoni u taż-żamma ta' miżuri ta' prevenzjoni. L-utenti aħħarin jenħtieġ li jiġu infurmati bis-sħiħ dwar l-użu xieraq tal-ilma rkuprat, peress li dawn huma partikolarment vulnerabbli. Jenħtieġ li tiġi implimentata firxa ta' miżuri ta' prevenzjoni għall-esponiment tal-bniedem, bħall-użu ta' tagħmir ta' protezzjoni personali, il-ħasil tal-idejn u l-iġjene personali. Il-monitoraġġ tal-applikazzjoni xierqa ta' tali miżuri jenħtieġ li jkun parti mill-kompiti ewlenin tal-ġestjoni tar-riskju. [Em. 30]

(15)  Id-Direttiva 2003/4/KE tal-Parlament Ewropew u tal-Kunsill(28) għandha l-għan li tiggarantixxi d-dritt tal-aċċess għal informazzjoni ambjentali fl-Istati Membri f’konformità mal-Konvenzjoni dwar l-Aċċess għall-Informazzjoni, il-Parteċipazzjoni tal-Pubbliku fit-Teħid ta’ Deċiżjonijiet u l-Aċċess għall-Ġustizzja fi Kwistjonijiet Ambjentali(29) (Il-Konvenzjoni ta’ Aarhus). Id-Direttiva 2003/4/KE tistabbilixxi obbligi estensivi marbuta mad-disponibbilità tal-informazzjoni ambjentali fuq talba, kif ukoll mat-tixrid b’mod attiv ta’ dik l-informazzjoni. Id-Direttiva 2007/2/KE tal-Parlament Ewropew u tal-Kunsill(30) tkopri l-kondiviżjoni tal-informazzjoni ġeografika, inkluż settijiet ta’ data dwar suġġetti ambjentali differenti. Huwa importanti li d-dispożizzjonijiet ta’ dan ir-Regolament marbuta mal-aċċess għall-informazzjoni u l-arranġamenti għall-kondiviżjoni tas-settijiet tad-data jikkomplementaw lil dawk id-Direttivi u ma joħolqux reġim legali separat. Għaldaqstant, jenħtieġ li d-dispożizzjonijiet ta’ dan ir-Regolament dwar l-informazzjoni lill-pubbliku u dwar l-informazzjoni fir-rigward tal-monitoraġġ tal-implimentazzjoni jkunu mingħajr preġudizzju għad-Direttivi 2003/4/KE u 2007/2/KE.

(16)  Sabiex jiġu adattati r-rekwiżiti minimi u l-kompiti ewlenin ta’ ġestjoni tar-riskju eżistenti fir-rigward tal-progress xjentifiku u tekniku, jenħtieġ li s-setgħa biex jiġu adottati l-atti skont l-Artikolu 290 tat-Trattat dwar il-Funzjonament tal-Unjoni Ewropea, tiġi delegata lill-Kummissjoni biex temenda r-rekwiżiti minimi u l-kompiti ewlenin ta’ ġestjoni tar-riskju, mingħajr ma jiġu kompromessi l-possibbiltajiet ta' użu mill-ġdid tal-ilma mormi trattat kif xieraq. Barra minn hekk, sabiex jiġi żgurat livell għoli ta’ ħarsien tal-ambjent u tas-saħħa tal-bniedem, jenħtieġ li l-Kummissjoni tkun kapaċi wkoll tadotta l-atti delegati li jissupplimentaw il-kompiti ewlenin ta’ ġestjoni tar-riskju billi tistipula l-ispeċifikazzjonijiet tekniċi. Huwa importanti ħafna li l-Kummissjoni tagħmel il-konsultazzjonijiet xierqa matul il-fażi tal-ħidma ta’ tħejjija, inkluż fil-livell tal-esperti u li dawk il-konsultazzjonijiet isiru f’konformità mal-prinċipji stabbiliti fil-Ftehim Interistituzzjonali tat-13 ta’ April 2016 dwar it-Tfassil Aħjar tal-Liġijiet(31). B’mod partikolari, biex tiġi żgurata parteċipazzjoni ugwali fit-tħejjija tal-atti delegati, il-Parlament Ewropew u l-Kunsill jirċievu d-dokumenti kollha fl-istess ħin li jirċevuhom l-esperti tal-Istati Membri, u l-esperti tagħhom ikollhom aċċess sistematiku għal-laqgħat tal-gruppi tal-esperti tal-Kummissjoni li jkunu qed jittrattaw it-tħejjija tal-atti delegati. [Em. 31]

(17)  Sabiex jiġu żgurati l-kundizzjonijiet uniformi għall-implimentazzjoni ta’ dan ir-Regolament, jenħtieġ li jiġu konferiti s-setgħat ta’ implimentazzjoni lill-Kummissjoni għall-adozzjoni tar-regoli dettaljati fir-rigward tal-għamla u l-preżentazzjoni tal-informazzjoni li trid tingħata lill-pubbliku mill-Istati Membri, fir-rigward tal-għamla u l-preżentazzjoni tal-informazzjoni dwar il-monitoraġġ tal-implimentazzjoni ta’ dan ir-Regolament li trid tingħata mill-Istati Membri, u fir-rigward tal-għamla u l-preżentazzjoni tal-informazzjoni dwar il-ħarsa ġenerali madwar l-Unjoni mfassla mill-Aġenzija Ewropea għall-Ambjent. Dawk is-setgħat jenħtieġ li jiġu eżerċitati skont ir-Regolament (UE) Nru 182/2011 tal-Parlament Ewropew u tal-Kunsill(32).

(18)  L-awtoritajiet kompetenti jenħtieġ li jivverifikaw il-konformità tal-ilma reklamat rkuprat mal-kundizzjonijiet stabbiliti fil-permess. F’każijiet ta’ nuqqas ta’ konformità, jenħtieġ li jitolbu lill-operatur tal-impjant tar- reklamazzjoni biex tal-faċilità ta' rkupru jieħu l-miżuri neċessarji sabiex tiġi żgurata l-konformità. Jenħtieġ li l-operaturi tal-impjanti tar-reklamazzjoni iwaqqfu tal-faċilitajiet ta' rkupru jwaqqfu mill-ewwel kwalunkwe forniment ta’ ilma reklamat rkuprat meta n-nuqqas ta’ konformità jaqbeż valuri massimi speċifikati, bir-riżultat li joħloq riskju sinifikanti lill-ambjent jew lis-saħħa tal-bniedem. L-awtoritajiet kompetenti jenħtieġ li jaħdmu f'kollaborazzjoni mill-qrib mal-utenti aħħarin biex jiffaċilitaw l-użu mill-ġdid tal-ilma mormi trattat kif xieraq. L-awtoritajiet kompetenti jenħtieġ li jikkontrollaw u jimmonitorjaw il-provvista, il-ħażna u l-użu tal-ilma rkuprat billi jqisu r-riskji rilevanti għas-saħħa u l-ambjent. [Em. 32]

(19)  Jenħtieġ li l-awtorità kompetenti tikkoopera ma’ awtoritajiet rilevanti oħra billi taqsam l-informazzjoni sabiex tiġi żgurata l-konformità mar-rekwiżiti rilevanti tal-Unjoni u dawk nazzjonali.

(20)  Id-data mogħtija mill-Istati Membri hija neċessarja sabiex il-Kummissjoni tkun tista’ timmonitorja u tivvaluta l-prestazzjoni tal-leġiżlazzjoni fir-rigward tal-għanijiet li jridu jintlaħqu.

(21)  Skont il-paragrafu 22 tal-Ftehim Interistituzzjonali tat-13 ta’ April 2016 dwar it-Tfassil Aħjar tal-Liġijiet, jenħtieġ li l-Kummissjoni twettaq evalwazzjoni ta’ dan ir-Regolament. Jenħtieġ li l-evalwazzjoni tkun ibbażata fuq il-ħames kriterji tal-effiċjenza, l-effikaċja, ir-rilevanza, il-koerenza u l-valur miżjud tal-UE u jenħtieġ li tipprovdi l-bażi għall-valutazzjonijiet tal-impatt ta’ miżuri ulterjuri possibbli.

(22)  Skont il-Konvenzjoni ta’ Aarhus, il-membri tal-pubbliku kkonċernati jenħtieġ li jkollhom aċċess għall-ġustizzja sabiex jikkontribwixxu għall-ħarsien tad-dritt li jgħixu f’ambjent xieraq għas-saħħa u l-benessri tal-individwi.

(23)  Jenħtieġ li l-Istati Membri jistipulaw ir-regoli dwar il-penali applikabbli għall-ksur tad-dispożizzjonijiet ta’ dan ir-Regolament u jiżguraw li dawn jiġu implimentati. Il-penali jenħtieġ li jkunu effettivi, proprozjonati u dissważivi.

(24)  Minħabba li l-għanijiet ta’ dan ir-Regolament, b’mod partikolari l-ħarsien tal-ambjent u tas-saħħa tal-bniedem, ma jistgħux jinkisbu b’mod suffiċjenti mill-Istati Membri, iżda jistgħu, minħabba raġunijiet ta’ skala u effetti tal-azzjoni, jinkisbu aħjar fil-livell tal-Unjoni, l-Unjoni tista’ tadotta miżuri, f’konformita’ mal-prinċipju ta’ sussidjarjetà kif stabbilit fl-Artikolu 5 tat-Trattat tal-Unjoni Ewropa. F'konformità mal-prinċipju ta’ proporzjonalità, kif stabbilit f’dak l-Artikolu, dan ir-Regolament ma jmurx lil hinn minn dak li hu meħtieġ biex jinkisbu dawk l-għanijiet.

(25)  Huwa meħtieġ li jingħata biżżejjed żmien lill-Istati Membri biex jistabbilixxu l-infrastruttura amministrattiva neċessarja għall-applikazzjoni ta’ dan ir-Regolament, kif ukoll biex l-operaturi jippreparaw għall-applikazzjoni tar-regoli l-ġodda.

(25a)   Bil-ħsieb li jiġi żviluppat u promoss kemm jista' jkun l-użu mill-ġdid tal-ilma mormi trattat, l-Unjoni Ewropea jenħtieġ li tappoġġa r-riċerka u l-iżvilupp f'dan il-qasam permezz tal-programm Orizzont Ewropa sabiex ikun hemm titjib sinifikanti fl-affidabbiltà tal-ilma mormi trattat b'mod xieraq u f'metodi vijabbli ta' użu. [Em. 33]

(25b)  Sabiex jipproteġu b'mod effettiv l-ambjent u s-saħħa tal-bniedem, l-Istati Membri, f'kooperazzjoni mal-partijiet ikkonċernati, jenħtieġ li jistabbilixxu kontroll tal-kwalità tal-ħamrija fuq perjodu qasir, medju u twil. [Em. 34]

(25c)  Dan ir-Regolament ifittex li jħeġġeġ l-użu sostenibbli tal-ilma. Fid-dawl ta' dik il-mira, il-Kummissjoni jenħtieġ li timpenja ruħha sabiex tuża l-programmi tal-Unjoni, inkluż il-Programm LIFE, biex tappoġġja inizjattivi lokali li jinvolvu l-użu mill-ġdid ta' ilma mormi trattat kif xieraq. [Em. 35]

ADDOTTAW DAN IR-REGOLAMENT:

Artikolu 1

Suġġett u għan

1.  Dan ir-Regolament jistabbilixxi r-rekwiżiti minimi għall-kwalità tal-ilma rkuprat u l-monitoraġġ, u l-obbligu li jitwettqu l-kompiti ewlenin ta’ ġestjoni tar-riskju speċifikati, għall-użu mill-ġdid sikur tal-ilma urban mormi trattat fil-kuntest tal-immaniġġjar tal-ilma integrat, u jikkontribwixxi għall-għanijiet indikati fid-Direttiva 2000/60/KE. [Em. 36]

2.  L-għan ta’ dan ir-Regolament hu li jiġi garantit li l-ilma reklamat rkuprat ikun sikur għall-użu maħsub tiegħu, sabiex jiġi żgurat livell għoli ta’ ħarsien tas-saħħa tal-bniedem u tal-annimali, kif ukoll tal-ambjent, filwaqt li fl-istess ħin jiġu indirizzati l-effetti ħżiena tal-użu tar-riżorsi tal-ilma u tittejjeb l-effiċjenza tagħhom, jiġu indirizzati l-iskarsezza tal-ilma, kwistjonijiet ta' tibdil tal-klima u l-objettivi ambjentali tal-Unjoni, u l-pressjoni li tirriżulta fuq ir-riżorsi tal-ilma, b’mod koordinat madwar l-Unjoni, u b’hekk jikkontribwixxi wkoll għall-funzjonament għall-implimentazzjoni ta' soluzzjonijiet ta' użu ta' ilma sostenibbli, jappoġġja t-tranżizzjoni lejn ekonomija ċirkolari, jiżgura l-kompetittività fit-tul tal-Unjoni u l-funzjonament effiċjenti tas-suq intern. [Em. 37]

2a.  L-Istati Membri għandhom jiżguraw li r-riżorsi tal-ilma użati għal skopijiet ta' ilma tax-xorb ma jkunux ikkontaminati bl-ilma rkuprat. [Em. 38]

Artikolu 2

Kamp ta’ applikazzjoni

Dan ir-Regolament għandu japplika għall-ilma reklamat rkuprat għal użu speċifiku fit-taqsima 1 tal-Anness I.

Dan ir-Regolament ma għandux japplika għal proġetti pilota li jiffukaw fuq l-użu mill-ġdid tal-ilma fl-impjanti ta' rkupru. [Em. 39]

Artikolu 3

Definizzjonijiet

Għall-finijiet ta’ dan ir-Regolament, japplikaw id-definizzjonijiet li ġejjin:

1.  “awtorità kompetenti” tfisser awtorità jew korp maħtura minn Stat Membru biex iwettqu l-obbligi stipulati f’dan ir-Regolament;

2.  “awtorità tal-ilma” tfisser awtorità jew awtoritajiet identifikati skont l-Artikolu 3(2) jew (3) tad-Direttiva 2000/60/KE;

3.  “utent aħħari” tfisser persuna fiżika jew ġuridika, jew entità pubblika jew privata, li tuża l-ilma reklamatrkuprat għall-użu maħsub tiegħu; [Em. 40]

4.  “ilma urban mormi” tfisser ilma urban mormi kif definit fl-Artikolu 2(1) tad-Direttiva 91/271/KEE;

4a.  "ilma mormi trattat" tfisser ilma urban mormi li jkun ġie trattat f'konformità mar-rekwiżiti stabbiliti fid-Direttiva 91/271/KEE; [Em. 41]

5.  “ilma reklamatrkuprat” tfisser ilma urban mormi li ġie trattat f’konformità mar-rekwiżiti stabbiliti fid-Direttiva 91/271/KEE u li jirriżulta minn trattament ulterjuri f’impjant tar-reklamazzjonif'faċilità ta' rkupru li tagħmel il-kwalità tiegħu adatta għall-użu maħsub tiegħu; [Em. 42]

5a.  "użu mill-ġdid tal-ilma" tfisser l-użu ta' ilma rkuprat ta' kwalità speċifika xierqa għal użu speċifikat fit-Taqsima 1 tal-Anness I, permezz ta' sistema ta' distribuzzjoni, biex b'hekk parzjalment jew kompletament jissostitwixxi l-użu tal-ilma tal-wiċċ jew ta' taħt l-art; [Em. 43]

6.  “impjant tar-reklamazzjonifaċilità ta' rkupru” tfisser parti minn impjant tat-trattament tal-ilma urban mormi jew impjant ieħorfaċilità oħra li jittratta titratta ulterjorment l-ilma urban mormi f’konformità li preċedentement ikun ġie trattat bi qbil mar-rekwiżiti stabbiliti fid-Direttiva 91/271/KEE sabiex jiġi prodott ilma rkuprat li huwa tajjeb għal użu speċifikat fit-taqsima 1 tal-Anness I ta’ dan ir-Regolament u li jinkludi kwalunkwe infrastruttura ta' ħażna u kwalunkwe infrastruttura maħsuba biex tipprovdi l-ilma rkuprat lill-infrastruttura tad-distribuzzjoni tal-ilma rkuprat, jew lill-utent aħħari; [Em. 44]

7.  “operatur tal-impjant tar-reklamazzjonita' faċilità ta' rkupru” tfisser persuna fiżika jew ġuridika li topera jew tikkontrolla impjant tar-reklamazzjoni; faċilità ta' rkupru; [Em. 45]

7a.  "infrastruttura tad-distribuzzjoni tal-ilma rkuprat" tfisser sistema ta' katusi u pompi dedikata, jew faċilitajiet oħrajn għat-trasport iddedikati, maħsuba biex jipprovdu l-ilma rkuprat lill-utent aħħari, inkluż kwalunkwe faċilità għall-ekwalizzazzjoni, trattament ulterjuri u l-ħażna, barra mill-faċilità ta' rkupru; [Em. 46]

7b.  "operatur tad-distribuzzjoni tal-ilma rkuprat" tfisser persuna fiżika jew ġuridika li tmexxi jew tikkontrolla l-infrastruttura tad-distribuzzjoni tal-ilma rkuprat; [Em. 47]

7c.  "infrastruttura għall-ħażna tal-ilma rkuprat" tfisser sistema ta' faċilitajiet għall-ħażna ddedikati maħsuba biex taħżen l-ilma rkuprat; [Em. 48]

7d.  "operatur tal-ħażna tal-ilma rkuprat" tfisser persuna fiżika jew ġuridika li tmexxi jew tikkontrolla l-infrastruttura tal-ħażna tal-ilma rkuprat; [Em. 49]

8.  “periklu” tfisser aġent bijoloġiku, kimiku, fiżiku jew radjoloġiku li għandu l-potenzjal li jikkawża dannu lill-bnedmin, lill-annimali, lill-għelejjel jew lill-pjanti, lil bijota terrestri u lil bijoti akkwatiċi oħra, lill-ħamrija jew lill-ambjent ġenerali;

9.  “riskju” tfisser il-probabbiltà ta’ perikli identifikati li jikkawżaw dannu f’medda ta’ żmien speċifiku, inkluż is-severità tal-konsegwenzi;

10.  “ġestjoni tar-riskju” hija ġestjoni sistematika li b’mod konsistenti tiżgura s-sikurezza tal-użu mill-ġdid tal-ilma f’kuntest speċifiku;

11.  “miżura preventiva” tfisser kwalunkwe azzjoni jew attività xierqa li tista’ tintuża għall-prevenzjoni jew l-eliminazzjoni ta’ riskju għas-saħħa jew għall-ambjent, jew tnaqqsu għal livell aċċettabbli; [Em. 50]

11a.  "punt ta' konformità" tfisser il-punt fejn operatur ta' faċilità ta' rkupru jipprovdi l-ilma rkuprat lill-attur sussegwenti fil-katina; [Em. 51]

11b.  "mikroinkwinant" tfisser sustanza mhux mixtieqa li tinstab fl-ambjent f'konċentrazzjonijiet baxxi ħafna, skont l-Anness VIII tad-Direttiva 2000/60/KE. [Em. 52]

Artikolu 4

Obbligi tal-operaturi tal-impjanti ta’ reklamazzjoni tal-faċilitajiet ta' rkupru fir-rigward tal-kwalità tal-ilma [Em. 53]

1.  L-operaturi tal-impjanti tar-reklamazzjoni tal-faċilitajiet ta' rkupru għandhom jiżguraw li l-ilma reklamat rkuprat iddestinat għal użu speċifiku speċifikat fit-Taqsima 1 tal-Anness I, fl-iżbokk tal-impjant tar-reklamazzjoni (punt ta’ konformità)fil-punt ta' konformità, għandu jkun konformi ma’ dan li ġej:

(a)  ir-rekwiżiti minimi għall-kwalità tal-ilma stipulati fit-Taqsima 2 tal-Anness I;

(b)  kwalunkwe kundizzjoni ulterjuri stabbiliti mill-awtorità kompetenti fil-permess rilevanti skont il-punti (b) u (c) tal-Artikolu 7(3), fir-rigward tal-kwalità tal-ilma. [Em. 54]

2.  Sabiex tiġi żgurata l-konformità mar-rekwiżiti u l-kundizzjonijiet imsemmija fil-paragrafu 1, l-operatur tal-impjant tar-reklamazzjoni għandu jimmonitorja l-kwalità tal-ilma skont dan li ġej:

(a)  it-Taqsima 2 tal-Anness I;

(b)  kwalunkwe kundizzjoni ulterjuri stabbiliti mill-awtorità kompetenti fil-permess rilevanti skont il-punti (b) u (c) tal-Artikolu 7(3), fir-rigward tal-monitoraġġ.

2a.  L-operaturi tal-faċilitajiet ta' rkupru għandhom jiżguraw ukoll li tal-anqas il-miżuri ta' ġestjoni tar-riskju stabbiliti fil-Pjan ta' Ġestjoni tar-Riskju għall-Użu mill-Ġdid tal-Ilma msemmi fil-paragrafu -1 tal-Artikolu 5 jiġu implimentati bis-sħiħ fil-faċilità ta' rkupru. [Em. 55]

2b.  Wara l-punt ta' konformità, il-kwalità tal-ilma m'għandhiex tibqa' r-responsabbiltà tal-operatur tal-faċilità ta' rkupru u għandha ssir ir-responsabbiltà tal-attur sussegwenti fil-katina. [Em. 56]

3.  Il-Kummissjoni ingħatat is-setgħa li tadotta atti delegati li jemendaw lil dan ir-Regolament skont l-Artikolu 14 sabiex ir-rekwiżiti minimi stabbiliti fit-Taqsima 2 tal-Anness I jiġu adattati għall-progress tekniku u xjentifiku. [Em. 57]

Artikolu 4a

L-obbligi tal-operaturi tad-distribuzzjoni tal-ilma rkuprat, tal-operaturi tal-ħażna tal-ilma rkuprat u tal-utenti finali

1.  l-operatur tad-distribuzzjoni tal-ilma rkuprat għandu jżomm il-livell tal-kwalità tal-ilma rkuprat fl-infrastruttura tad-distribuzzjoni tal-ilma rkuprat tal-anqas fl-istess livell ta' kwalità bħal dak stabbilit fit-Taqsima 2 tal-Anness I. L-operatur tad-distribuzzjoni tal-ilma rkuprat għandu jiżgura wkoll li tal-anqas il-miżuri ta' ġestjoni tar-riskju stabbiliti fil-Pjan ta' Ġestjoni tar-Riskju għall-Użu mill-Ġdid tal-Ilma msemmi fil-paragrafu -1 tal-Artikolu 5 jiġu implimentati bis-sħiħ fl-infrastruttura tad-distribuzzjoni tal-ilma rkuprat.

Meta tagħti permess skont l-Artikolu 7, l-awtorità kompetenti tista' titlob li jittieħdu aktar miżuri ta' ġestjoni tar-riskju fir-rigward tal-kompiti li għandhom jitwettqu mill-operatur tad-distribuzzjoni tal-ilma rkuprat u tispeċifika ir-rekwiżiti addizzjonali u l-miżuri preventivi meħtieġa skont il-punti (b) u (c) tal-Anness II.

2.  L-operatur tal-ħażna tal-ilma rkuprat għandu jżomm il-livell tal-kwalità tal-ilma rkuprat fl-infrastruttura tal-ħażna tal-ilma rkuprat tal-anqas fl-istess livell ta' kwalità bħal dak stabbilit fit-Taqsima 2 tal-Anness I. L-operatur tal-ħażna tal-ilma rkuprat għandu jiżgura wkoll li tal-anqas il-miżuri ta' ġestjoni tar-riskju stabbiliti fil-Pjan ta' Ġestjoni tar-Riskju għall-Użu mill-Ġdid tal-Ilma msemmi fil-paragrafu -1 tal-Artikolu 5 jiġu implimentati bis-sħiħ fl-infrastruttura tal-ħażna tal-ilma rkuprat.

Meta tagħti permess skont l-Artikolu 7, l-awtorità kompetenti tista' titlob li jittieħdu aktar miżuri ta' ġestjoni tar-riskju fir-rigward tal-kompiti li għandhom jitwettqu mill-operatur tal-ħażna tal-ilma rkuprat u tispeċifika ir-rekwiżiti addizzjonali u l-miżuri preventivi meħtieġa skont il-punti (b) u (c) tal-Anness II.

3.  L-ilma rkuprat użat mill-utenti aħħarin għandu jkun tal-anqas tal-livell ta' kwalità stabbilit fit-Taqsima 2 tal-Anness I. L-awtorità kompetenti tista' tipprovdi rekwiżiti ulterjuri fir-rigward tal-obbligi fuq l-utenti finali flimkien ma' dawk stabbiliti fit-Taqsima 2 tal-Anness I.

4.  Il-Kummissjoni għandha tistabbilixxi dokumenti ta' gwida biex tassisti lill-awtoritajiet kompetenti fl-implimentazzjoni tar-rekwiżiti relatati mal-kontroll u l-monitoraġġ tal-produzzjoni, tad-distribuzzjoni, tal-ħażna u tal-użu tal-ilma rkuprat. [Em. 58]

Artikolu 5

Ġestjoni tar-riskju

-1.  L-operatur tal-faċilità ta' rkupru għandu, f'kooperazzjoni mal-atturi rilevanti msemmija fil-paragrafu 1 ta' dan l-Artikolu, ifassal Pjan ta' Ġestjoni tar-Riskju għall-Użu mill-Ġdid tal-Ilma. Il-Pjan ta' Ġestjoni tar-Riskju għall-Użu mill-Ġdid tal-Ilma għandu jkun ibbażat fuq il-kompiti ewlenin tal-ġestjoni tar-riskju stabbiliti fil-punt (a) tal-Anness II, jistabbilixxi kwalunkwe rekwiżiti apparti dawk speċifikati fl-Anness I skont il-punt (b) tal-Anness II, u għandu jidentifika l-perikli, ir-riskji u l-miżuri preventivi xierqa skont il-punt (c) tal-Anness II. [Em. 59]

1.  Għall-finijiet tal-produzzjoni u l-forniment li jiġu żgurati l-produzzjoni, id-distribuzzjoni, il-ħżin u l-użu sikuri tal-ilma reklamat, il-ġestjoni tar-riskju għandha titwettaq mill-operatur tal-impjant tar-reklamazzjoni b’konsultazzjoni rkuprat, l-awtorità kompetenti għandha tissorvelja l-ġestjoni tar-riskju f'konsultazzjoni mal-atturi li ġejjin: [Em. 60]

(a)  l-operatur tal-impjanti tal-impjant jew tal-impjanti tat-trattament tal-ilma urban mormi li jforni l-ilma lill-impjant tar-reklamazzjonilill-faċilità ta' rkupru b'ilma mormi trattat skont ir-rekwiżiti tal-kwalità stabbiliti fid-Direttiva 91/271/KEE, jekk ikun differenti mill-operatur tal-impjant tar-reklamazzjonital-faċilità ta' rkupru; [Em. 61]

(aa)  l-operatur tal-faċilità ta' rkupru; [Em. 62]

(ab)  l-operatur tad-distribuzzjoni tal-ilma rkuprat; [Em. 63]

(ac)  l-operatur tal-ħażna tal-ilma rkuprat; [Em. 64]

(b)  l-utenti aħħarin;

(c)  kwalunkwe parti oħra li titqies rilevanti mill-operatur tal-impjant tar-reklamazzjonimill-awtorità kompetenti. [Em. 65]

2.  L-operatur tal-impjant tar-reklamazzjoni għandu jfassal Pjan tal-faċilità ta' rkupru, l-operatur tad-distribuzzjoni tal-ilma rkuprat u l-operatur tal-ħażna tal-ilma rkuprat għandhom iwettqu tal-anqas il-kompiti ta' mmaniġġjar tar-riskju definiti fil-Pjan ta’ Ġestjoni tar-Riskju għall-Użu mill-Ġdid tal-Ilma bbażat fuq il-kompiti ewlenin tal-ġestjoni tar-riskju stabbiliti fl-Anness II. Il-Pjan ta’ Ġestjoni tar-Riskju għall-Użu mill-Ġdid tal-Ilma għandu jipproponi rekwiżiti addizzjonali ma’ dawn speċifikati fl-Anness I, meħtieġa għall-mitigazzjoni ulterjuri ta’ kwalunkwe riskju, u fost l-oħrajn, għandu jidentifika l-perikli, ir-riskji u l-miżuri preventivi xierqamsemmi fil-paragrafu -1. Il-metodi tal-immaniġġjar tar-riskju użati mill-operatur tal-faċilità ta' rkupru, l-operatur tad-distribuzzjoni tal-ilma rkuprat u l-operatur tal-ħażna tal-ilma rkuprat għandhom ikunu bbażati fuq metodoloġiji rikonoxxuti internazzjonalment. [Em. 66]

2a.  Fil-permess rilevanti mogħti skont l-Artikolu 7, l-awtorità kompetenti tista' tispeċifika kompiti u responsabbiltajiet differenti għall-atturi differenti involuti fil-Pjan għall-Ġestjoni tar-Riskju għall-Użu mill-Ġdid tal-Ilma. [Em. 67]

2b.  Jekk it-tip ta' għalla li għandha tissaqqa se tiġi kummerċjalizzata f'diversi forom differenti u taqa' f'diversi klassijiet tal-kwalità ta' ilma rkuprat, l-operatur tal-faċilità ta' rkupru għandu jkun meħtieġ jipprovdi lill-bidwi ilma li jikkorrispondi mal-ogħla klassi tal-kwalità fost dawk ikkonċernati. [Em. 68]

3.  Il-Kummissjoni ingħatat is-setgħa biex skont l-Artikolu 14, tadotta atti delegati li jemendaw lil dan ir-Regolament sabiex il-kompiti ewlenin ta’ ġestjoni tar-riskju stabbiliti fl-Anness II jiġu adattati għall-progress tekniku u xjentifiku. [Em. 69]

Il-Kummissjoni ingħatat ukoll is-setgħa biex skont l-Artikolu 14, tadotta atti delegati li jissupplimentaw lil dan ir-Regolament sabiex jiġu stabbiliti l-ispeċifikazzjoni tekniċi tal-kompiti ewlenin tal-ġestjoni tar-riskju stipulati fl-Anness II. [Em. 70]

Sa ... [sena wara d-dħul fis-seħħ ta' dan ir-Regolament], il-Kummissjoni għandha tadotta atti delegati b'konformità mal-Artikolu 14 sabiex tissupplementa dan ir-Regolament billi tintroduċi metodoloġija għall-kejl tal-preżenza ta' mikroplastika fl-ilma rkuprat li tista' tkun soġġetta għal rekwiżiti addizzjonali abbażi tal-valutazzjoni tar-riskju msemmija fil-punt 4 tal-Anness II. [Em. 133]

3a.  Meta utent aħħari jissuspetta li l-ilma maħżun kif previst fl-Artikolu 4a(2) ma jissodisfax ir-rekwiżiti minimi stabbiliti f'dan ir-Regolament, huwa għandu:

(a)  jinforma minnufih lill-awtorità tas-saħħa kkonċernata, u jipprovdilha, meta jkun xieraq, l-informazzjoni kollha disponibbli;

(b)  jikkoopera bis-sħiħ mal-awtorità kompetenti kkonċernata sabiex jiġu vverifikati u ddeterminati r-raġunijiet għas-suspett u l-preżenza possibbli ta' sustanzi jew valuri mhux awtorizzati kif imsemmi fit-Tabelli 2 u 4 tat-Taqsima 2 tal-Anness I. [Em. 71]

Artikolu 6

Applikazzjoni għal permess tal-fornimentgħall-produzzjoni, id-distribuzzjoni u l-ħażna ta’ ilma reklamatrkuprat [Em. 72]

1.  Kwalunkwe provvista tal-ilma reklamat iddestinata produzzjoni, distribuzzjoni jew ħażna ta' ilma rkuprat iddestinat għal użu speċifiku speċifikat fit-Taqsima 1 tal-Anness I, għandha tkun soġġetta għal permess. [Em. 73]

2.  Operatur ta' faċilità ta' rkupru jista’ jippreżenta applikazzjoni għall-permess imsemmi fil-paragrafu 1, jew għal modifika ta’ permess eżistenti, lill-awtorità kompetenti tal-Istat Membru fejn jopera l-impjant tar-reklamazzjoni topera l-faċilità ta' rkupru jew fejn hu ppjanat li joperatopera [Em. 74].

3.  L-applikazzjoni għandha tinkludi dan li ġej:

(a)  Pjan tal-Ġestjoni tar-Riskju għall-Użu mill-Ġdid tal-Ilma mfassal skont l-Artikolu 5(2)il-paragrafu -1 tal-Artikolu 5; [Em. 75]

(aa)  id-data disponibbli l-aktar riċenti biex tintwera l-konformità tal-ilma mormi trattat skont id-Direttiva 91/271/KEE fl-impjant tat-trattament tal-ilma mormi li minnu ġej l-ilma li għandu jiġi rkuprat; [Em. 76]

(b)  deskrizzjoni ta’ kif l-operatur tal-impjant tar-reklamazzjoni tal-faċilità ta' rkupru se jikkonforma fil-punt ta' konformità mar-rekwiżiti minimi għall-kwalità tal-ilma u għall-monitoraġġ stabbiliti fit-Taqsima 2 tal-Anness I; [Em. 77]

(c)  deskrizzjoni ta’ kif l-operatur tal-impjant tar-reklamazzjoni tal-faċilità ta' rkupru se jikkonforma fil-punt ta' konformità mar-rekwiżiti addizzjonali proposti fil-Pjan tal-Ġestjoni tar-Riskju għall-Użu mill-Ġdid tal-Ilma. [Em. 78]

3a.  Operatur tad-distribuzzjoni ta' ilma rkuprat għandu jippreżenta applikazzjoni għall-permess imsemmi fil-paragrafu 1, jew għal modifika ta' permess eżistenti, lill-awtorità kompetenti tal-Istat Membru fejn l-infratsruttura tad-distribuzzjoni tal-ilma rkuprat topera jew fejn hu ppjanat li topera. L-applikazzjoni għandha tinkludi deskrizzjoni ta' kif l-operatur tad-distribuzzjoni tal-ilma rkuprat għandu jikkonforma mal-obbligi stabbiliti fil-paragrafu 1 tal-Artikolu 4a. [Em. 79]

3b.  Operatur tal-ħażna ta' ilma rkuprat għandu jippreżenta applikazzjoni għall-permess imsemmi fil-paragrafu 1, jew għal modifika ta' permess eżistenti, lill-awtorità kompetenti tal-Istat Membru fejn l-infrastruttura tal-ħażna tal-ilma rkuprat topera jew fejn hu ppjanat li topera. L-applikazzjoni għandha tinkludi deskrizzjoni ta' kif l-operatur tal-ħażna tal-ilma rkuprat għandu jikkonforma mal-obbligi stabbiliti fil-paragrafu 2 tal-Artikolu 4a. [Em. 80]

Artikolu 7

Għotja tal-permess

1.  Għall-finijiet tal-valutazzjoni tal-applikazzjoni, jekk xieraq, l-awtorità kompetenti għandha tikkonsulta u taqsam l-informazzjoni rilevanti ma’ dawn li ġejjin:

(a)  awtoritajiet rilevanti oħra tal-istess Stat Membru, b’mod partikolari l-awtorità tal-ilmal-awtoritajiet tal-ilma u tas-saħħa, jekk din hijadawn ikunu differenti mill-awtorità kompetenti; [Em. 81]

(b)  il-punti ta’ kuntatt fl-Istati Membri li huma potenzjalment milquta, maħtura skont l-Artikolu 9(1).

2.  Fi żmien tliet xhur minn meta tirċievi l-applikazzjoni kompluta, kif imsemmi fil-punt (a) tal-Artiklu 6(3)fil-paragrafi 2, 3, 3a u 3b tal-Artiklu 6, l-awtorità kompetenti għandha tevalwa l-applikazzjoni, bl-użu ta' appoġġ xjentifiku adegwat, u tiddeċiedi jekk tagħtix jew tiċħadx il-permess. Meta l-awtorità kompetenti jkollha bżonn iktar żmien minħabba l-kumplessità tal-applikazzjoni, hija għandha mingħajr dewmien tinforma b’dan lill-applikant u , filwaqt li tindika d-data mistennija tal-għoti jew tar-rifjut tal-permess u tipprovdi r-raġunijiet għall-estensjoni. Fi kwalunkwe każ, l-awtorità kompetenti għandha tieħu deċiżjoni mhux aktar tard minn sitt xhur minn meta tasal l-applikazzjoni sħiħa msemmija fil-paragrafi 2, 3, 3a u 3b tal-Artiklu 6. [Em. 82]

3.  Meta l-awtorità kompetenti tiddeċiedi li tagħti permess, għandha tiddetermina l-kundizzjonijiet ta’ applikazzjoni, li fejn applikabbli, għandhom jinkludu dan li ġej:

(a)  il-kundizzjonijiet marbuta mar-rekwiżiti minimi għall-kwalità tal-ilma u għall-monitoraġġ stipulati fit-Taqsima 2 tal-Anness I;

(b)  il-kundizzjonijiet marbuta mar-rekwiżiti addizzjonali proposti fil-Pjan ta’ Ġestjoni tar-Riskju għall-Użu mill-Ġdid tal-Ilma;

(c)  kwalunkwe kundizzjoni oħra meħtieġa għall-mitigazzjoni ulterjuri ta’biex telimina ulterjorment kwalunkwe riskju inaċċettabbli għas-saħħa tal-bniedem u tal-annimali, kif ukoll għall-ambjent. [Em. 83]

3a.  Jekk il-kundizzjonijiet ekwivalenti għal dawk imsemmija fil-punti (a) sa (c) tal-paragrafu 3 ma jkunux diġà inklużi fil-Pjan ta' Ġestjoni tar-Riskju għall-Użu mill-Ġdid tal-Ilma msemmi fl-Artikolu 5, l-awtorità kompetenti għandha taġġorna l-pjan mingħajr dewmien. [Em. 84]

4.  Il-permess għandu jiġu rieżaminat regolarment u mill-inqas kull ħames snin, u modifikat jekk ikun meħtieġ.

Artikolu 8

Kontroll tal-konformità

1.  Fl-istadju ta’ konformità, L-awtorità kompetenti għandha tivverifika l-konformità tal-ilma reklamat rkuprat mal-kundizzjonijiet stabbiliti fil-permessfil-permessi mogħtija skont l-Artikolu 7. Il-kontroll tal-konformità għandu jitwettaq permezz tal-mezzi li ġejjin: [Em. 85]

(a)  verifiki fuq il-post;

(b)  l-użu tad-data ta’ monitoraġġ miksuba skont dan ir-Regolament u d-Direttivi 91/271/KEE u 2000/60/KE;

(c)  kwalunkwe mezz ieħor xieraq.

2.  Fil-każ ta’ nuqqas ta’ konformità, l-awtorità kompetenti għandha titlob lill-operatur tal-impjant tar-reklamazzjoni tal-faċilità ta' rkupru, lill-operatur tad-distribuzzjoni tal-ilma rkuprat jew lill-operatur tal-ħażna tal-ilma rkuprat, kif applikabbli, biex jiġu l-miżuri neċessarjijieħu kwalunkwe miżura meħtieġa sabiex minnufih jerġa' jiġi konformi mingħajr dewmienu jinforma minnufih lill-utenti finali affettwati. [Em. 86]

3.  Meta n-nuqqas ta’ konformità toħloq riskju sinifikanti għall-ambjent jew għas-saħħa tal-bniedeml-valur individwali ta' kwalunkwe parametru jkun ogħla mir-rekwiżiti minimi dwar il-kwalità tal-ilma stipulati fil-punt (a) tat-Taqsima 2 tal-Anness I, l-operatur tal-impjant tar-reklamazzjoni tal-faċilità ta' rkupru għandu jwaqqaf minnufih kwalunkwe provvista ulterjuri tal-ilma reklamat sakemm rkuprat. L-awtorità kompetenti tiddetermina li reġgħet ġiet stabbilita l-konformitàtista' tistabbilixxi li l-konformità tkun reġgħet ġiet stabbilita biss wara li l-valur individwali tal-parametru jew tal-parametri li jaqbeż jew jaqbżu r-rekwiżiti ta' kwalità tal-ilma nstab li huwa anqas mill-valur massimu permess f'tal-anqas tliet kontrolli konsekuttivi. [Em. 87]

4.  Jekk jiġri inċident li jaffettwa l-konformità mal-kundizzjonijiet tal-permess, l-operatur tal-impjant ta’ reklamazzjonital-faċilità ta' rkupru, l-operatur tad-distribuzzjoni tal-ilma rkuprat jew l-operatur tal-ħażna tal-ilma rkuprat, kif applikabbli, għandu jinforma minnufih lill-awtorità kompetenti u lill-utenti aħħarin li jistgħu jkunu potenzjalment milquta, u jikkomunika l-informazzjoni meħtieġa lill-awtorità kompetenti għall-valutazzjoni tal-impatti ta’ dan l-inċident. [Em. 88]

4a.  Wara l-għoti ta' permess skont l-Artikolu 7, l-awtorità kompetenti għandha tivverifika b'mod regolari l-konformità tal-operatur tal-faċilità ta' rkupru, tal-operatur tad-distribuzzjoni tal-ilma rkuprat u tal-operatur tal-ħażna tal-ilma rkuprat, mal-miżuri stabbiliti fil-Pjan ta' Ġestjoni tar-Riskju għall-Użu mill-Ġdid tal-Ilma. [Em. 89]

4b.  F'każ li l-ilma rkuprat ma jkunx konformi fil-punt ta' konformità u li sseħħ kontaminazzjoni sussegwenti tal-ħamrija jew ta' prodotti agrikoli permezz tad-distribuzzjoni u l-ħżin ta' dak l-ilma rkuprat mhux konformi, li tirriżulta f'perikli għas-saħħa u għall-ambjent, l-operatur tal-faċilità ta' rkupru għandu jinżamm responsabbli u jrid jagħmel tajjeb għad-danni. [Em. 134]

Artikolu 9

Kooperazzjoni bejn l-Istati Membri

1.  L-Istati Membri għandhom jaħtru punt ta’ kuntatt biex jikkoopera kif xieraq mal-punti ta’ kuntatt u l-awtoritajiet kompetenti tal-Istati Membri l-oħra. Ir-rwol tal-punti ta’ kuntatt għandu jkun li jagħtu assistenza fuq talba u jikkoordinaw l-komunikazzjoni bejn l-awtoritajiet kompetenti. B’mod partikolari, il-punti ta’ kuntatt għandhom jirċievu u jibagħtu t-talbiet għall-assistenza.

2.  L-Istati Membri għandhom iwieġbu t-talbiet għall-assistenza mingħajr dewmien.

Artikolu 9a

Kampanji informattivi ta' sensibilizzazzjoni

1.  L-Istati Membri għandhom jistabbilixxu kampanji ta' informazzjoni u ta' sensibilizzazzjoni mmirati lejn utenti finali potenzjali, inklużi ċ-ċittadini, u dwar is-sikurezza tal-użu mill-ġdid tal-ilma u l-iffrankar tar-riżorsi tal-ilma li jirriżultaw mill-użu mill-ġdid tal-ilma.

2.  L-Istati Membri għandhom iwaqqfu wkoll kampanji ta' informazzjoni għall-bdiewa biex jiġi żgurat li dawn jużaw ilma rkuprat fuq l-għelejjel b'mod ottimali, u b'hekk jiġi evitat kwalunkwe effett negattiv fuq is-saħħa jew fuq l-ambjent minn dan l-użu. [Em. 91]

Artikolu 10

Informazzjoni għall-pubbliku

1.  Mingħajr preġudizzju għad-Direttivi 2003/4/KE u 2007/2/KE u għall-Artikolu 9(4) tad-Direttiva 2000/60/KE, l-Istati Membri għandhom jiżguraw li l-informazzjoni xierqa u aġġornata u aċċessibbli dwar l-użu mill-ġdid tal-ilma tkun disponibbli online għall-pubbliku , jew fuq mezzi oħrajn faċli biex jintużaw, filwaqt li jiġu rrispettati r-regoli dwar il-protezzjoni tad-data. Dik l-informazzjoni għandha tinkludi dan li ġej: [Em. 92]

(a)  il-kwantità u l-kwalità tal-ilma reklamat fornut f’konformità ma’ dan ir-Regolament;

(aa)  l-użu tal-ilma rkuprat bħala perċentwal tat-total ta' ilma ħelu użat għall-iskopijiet ikkunsidrati f'dan ir-Regolament; [Em. 93]

(b)  il-persentaġġ tal-ilma reklamat fl-Istat Membru fornut skont dan ir-Regolament, meta mqabbel mal-ammont totali tal-ilma urban mormi trattat;

(ba)  il-perċentwal tal-ilma rkuprat fl-Istat Membru fornut bi qbil ma' dan ir-Regolament, meta mqabbel mal-ammont totali tal-ilma urban mormi trattat; [Em. 94]

(c)  il-permess mogħti jew emendat skont dan ir-Regolament, inklużi l-kundizzjonijiet stabbiliti mill-awtorità kompetenti f’konformità mal-Artikolu 7(3);

(d)  l-eżitu tal-kontroll tal-konformità mwettaq skont l-Artikolu 8(1);

(e)  il-punti ta’ kuntatt maħtura skont l-Artikolu 9(1).

2.  L-informazzjoni msemmija fil-paragrafu 1 għandha tkun aġġornata mill-inqas darba fis-sena.

2a.   B'konformità mar-Regolament (KE) Nru 852/2004 li jistabbilixxi regoli ġenerali applikabbli għall-operaturi fis-settur tal-ikel, li jkopri l-produzzjoni, l-ipproċessar, id-distribuzzjoni u l-kummerċjalizzazzjoni ta' ikel maħsub għall-konsum mill-bniedem, l-awtoritajiet kompetenti għandhom jinfurmaw lill-utenti dwar il-kontenut massimu ta' nutrijenti fl-ilma mormi trattat kif xieraq li jiġi pprovdut, sabiex l-utenti, inklużi l-bdiewa, ikunu jistgħu jaċċertaw ruħhom li jkun konformi mal-livelli ta' nutrijenti stabbiliti fir-regoli rilevanti tal-Unjoni. [Em. 95]

3.  Permezz ta’ atti ta’ implimentazzjoni, il-Kummissjoni tista’ tistabbilixxi regoli dettaljati dwar l-għamla u l-preżentazzjoni tal-informazzjoni li jeħtieġ tiġi pprovduta skont il-paragrafu 1. Dawk l-atti ta’ implimentazzjoni għandhom jiġu adottati skont il-proċedura ta’ eżami msemmija fl-Artikolu 15. [Em. 96]

Artikolu 11

Informazzjoni dwar il-monitoraġġ tal-implimentazzjoni

1.  Mingħajr preġudizzju għad-Direttivi 2003/4/KE u 2007/2/KE, kull Stat Membru assistit mill-Aġenzija Ewropea għall-Ambjent, għandu:

(a)  iwaqqaf u jippubblika sa ... [tliet erba' snin wara d-data mid-dħul fis-seħħ ta’ dan ir-Regolament], u wara dan, jaġġorna kull sitt snin, is-sett ta’ data li jkun fih l-informazzjoni dwar l-eżitu tal-kontroll tal-konformità mwettaq skont l-Artikolu 8(1) u informazzjoni oħra li trid tkun disponibbli online għall-pubbliku skont l-Artikolu 10; [Em. 97]

(b)  jistabbilixxi, jippubblika u jaġġorna kull sena wara dan, is-sett ta’ data li fih l-informazzjoni dwar il-każijiet ta’ nuqqas ta’ konformità bil-kundizzjonijiet stabbiliti fil-permess, miġbura skont l-Artikolu 8(1), u l-informazzjoni dwar il-miżuri li ttieħdu skont l-Artikolu 8(2) u (3).

2.  L-Istati Membri għandhom jiżguraw li l-Kummissjoni, l-Aġenzija Ewropea għall-Ambjent u ċ-Ċentru Ewropew għall-Prevenzjoni u l-Kontroll tal-Mard ikollhom aċċess għas-settijiet ta’ data msemmija fil-paragrafu 1.

3.  Abbażi tad-data msemmija fil-paragrafu 1, l-Aġenzija Ewropea għall-Ambjent għandha tfassal, tippubblika taġġorna regolarment jew fuq talba mill-Kummissjoni, ħarsa ġenerali madwar l-Unjoni li kif xieraq, għandha tinkludi l-indikaturi għall-outputs, ir-riżultati u l-impatti ta’ dan ir-Regolament, il-mapep u r-rapporti tal-Istati Membri.

4.  Permezz ta’ atti ta’ implimentazzjoni, il-Kummissjoni tista’ tistabbilixxi regoli dettaljati fir-rigward tal-għamla u l-preżentazzjoni tal-informazzjoni li trid tingħata skont il-paragrafu 1, kif ukoll ir-regoli dettaljati fir-rigward tal-għamla u l-preżentazzjoni tal-ħarsa ġenerali madwar l-Unjoni msemmija fil-paragrafu 3. Dawk l-atti ta’ implimentazzjoni għandhom jiġu adottati skont il-proċedura ta’ eżami msemmija fl-Artikolu 15.

Artikolu 12

Aċċess għall-ġustizzja

1.  L-Istati Membri għandhom jiżguraw li l-persuni fiżiċi jew ġuridiċi jew l-assoċjazzjonijiet, l-organizzazzjonijiet jew il-gruppi tagħhom, skont il-leġiżlazzjoni jew il-prattika nazzjonali, ikollhom aċċess għall-proċedura ta’ rieżami quddiem qorti jew korp indipendenti u imparzjali ieħor stabbilit bil-liġi biex jikkontestaw il-legalità sostantiva jew proċedurali tad-deċiżjonijiet, l-azzjonijiet jew l-ommissjonijiet marbuta mal-implimentazzjoni tal-Artikoli 4 sa 8, meta tiġi ssodisfata waħda mill-kundizzjonijiet li ġejjin:

(a)  ikollhom interess suffiċjenti;

(b)  iżommu l-indeboliment ta’ dritt, fejn il-liġi proċedurali amministrattiva tal-Istat Membru rilevanti teħtieġ dan bħala prekundizzjoni.

2.  L-Istati Membri għandhom jistabbilixxu f’liema stadju jistgħu jiġu kkontestati d-deċiżjonijiet, l-atti jew l-ommissjonijiet.

3.  Dak li jikkostitwixxi interess suffiċjenti u indeboliment ta’ dritt għandu jiġi stabbiliti mill-Istati Membri, b’mod konsistenti mal-għan li jingħata aċċess għall-ġustizzja mifrux lill-pubbliku kkonċernat.

Għal dan l-għan, l-interess ta’ kull organizzazzjoni mhux governattiva li tippromwovi l-ħarsien ambjentali u li tissodisfa r-rekwiżiti skont il-liġi nazzjonali għandu jitqies biżżejjed għall-finijiet tal-paragrafu 1(a).

Dawn l-organizzazzjonijiet għandhom jitqiesu wkoll li għandhom drittijiet li huma kapaċi li jiġu indeboliti għall-finijiet tal-paragrafu 1(b).

4.  Il-paragrafi 1, 2 u 3 ma għandhomx jeskludu l-possibbiltà ta’ proċedura ta’ rieżami preliminari quddiem awtorità amministrattiva u ma għandhomx jaffettwaw ir-rekwiżit tal-eżawriment tal-proċeduri tar-rieżami amministrattivi qabel ir-rikors għall-proċeduri tar-rieżami ġudizzjarju, meta jeżisti dan ir-rekwiżit taħt il-liġi nazzjonali.

5.  Kwalunkwe proċedura ta’ rieżami msemmija fil-paragrafi 1 u 4 għandha tkun ġusta, ekwa, f’waqtha u mhux għalja wisq.

6.  L-Istati Membri għandhom jiżguraw li l-informazzjoni dwar l-aċċess għall-proċeduri ta' rieżami amministrattivi u ġudizzjarji tkun disponibbli għall-pubbliku.

Artikolu 13

Evalwazzjoni

1.  Il-Kummissjoni għandha twettaq valutazzjoni ta’ dan ir-Regolament sa . . . [sitt ħames snin wara d-data tad-dħul fis-seħħ ta’ dan ir-Regolament]. Il-valutazzjoni għandha tkun ibbażata fuq mill-inqas l-elementi li ġejjin: [Em. 98]

(a)  l-esperjenza miksuba mill-implimentazzjoni ta’ dan ir-Regolament;

(b)  is-settijiet ta’ data mwaqqfa mill-Istati Membri skont l-Artikolu 11(1) u l-ħarsa ġenerali madwar l-Unjoni mfassla mill-Aġenzija Ewropea għall-Ambjent skont l-Artikolu 11(3);

(c)  data xjentifika, analitika u epidemjoloġika rilevanti;

(d)  għarfien tekniku u xjentifiku;

(e)  Ir-rakkomandazzjonijiet tal-Organizzazzjoni Dinjija tas-Saħħa, meta disponibbli.

(ea)   esperimenti li twettqu, b'mod partikolari fir-rigward tal-użu fl-agrikoltura tal-ħama tad-drenaġġ u l-effluwenti ta' metanizzazzjoni. [Em. 99]

2.  Fil-kuntest tal-valutazzjoni msemmija fil-paragrafu 1, il-Kummissjoni għandha tagħti attenzjoni partikolari lill-aspetti li ġejjin:

(a)  ir-rekwiżiti minimi stipulati fl-Anness I;

(b)  il-kompiti ewlenin għall-ġestjoni tar-riskju stipulati fl-Anness II;

(c)  ir-rekwiżiti addizzjonali stabbiliti mill-awtoritajiet kompetenti skont il-punt (b) u (c) tal-Artikolu 7(3);

(d)  l-impatti tal-użu mill-ġdid tal-ilma fuq l-ambjent u s-saħħa tal-bniedem;

(da)   il-preżenza dejjem tikber ta' mikroinkwinanti li jniġġsu u sustanzi "emerġenti" ġodda fl-ilma li jintuża mill-ġdid. [Em. 100]

2a.  Bħala parati mill-valutazzjoni msemmija fil-paragrafu 1, il-Kummissjoni għandha tivvaluta l-fattibbiltà li:

(a)  twessa' l-kamp ta' applikazzjoni ta' dan ir-Regolament għall-ilma rkuprat maħsub għal użi speċifiċi oħrajn, inkluż l-użu mill-ġdid għal skopijiet industrijali;

(b)  testendi r-rekwiżiti ta' dan ir-Regolament għall-użu indirett ta' ilma mormi trattat;

(c)  tistabbilixxi r-rekwiżiti minimi applikabbli għall-kwalità tal-ilma mormi trattat għall-finijiet ta' mili mill-ġdid tal-ilma ta' taħt l-art. [Em. 101]

2b.  Fejn xieraq, il-Kummissjoni għandha takkumpanja l-evalwazzjoni msemmija fil-paragrafu 1 bi proposta leġiżlattiva. [Em. 102]

Artikolu 14

Eżerċitar tad-delega

1.  Is-setgħa li tadotta atti delegati ġiet konferita lill-Kummissjoni soġġetta għall-kundizzjonijiet stipulati f’dan l-Artikolu.

2.  Is-setgħa għall-adozzjoni ta’ atti delegati msemmija fl-Artikoli 4(3) u 5(3) għandha tiġi konferita lill-Kummissjoni għal perjodu ta’ żmien indeterminat mid-data tad-dħul fis-seħħ ta’ dan ir-Regolament.

3.  Id-delega tas-setgħa msemmija fl-Artikolu 4(3) u fl-Artikolu 5(3) tista’ tiġi revokata fi kwalunkwe mument mill-Parlament Ewropew jew mill-Kunsill. Deċiżjoni ta’ revoka għandha ttemm id-delegazzjoni tas-setgħa speċifikata f’dik id-deċiżjoni. Hija għandha ssir effettiva fil-jum ta’ wara l-pubblikazzjoni tad-deċiżjoni f’Il-Ġurnal Uffiċjali tal-Unjoni Ewropea jew f’data aktar tard speċifikata hemmhekk. Din ma għandha taffettwa l-validità ta’ ebda att delegat li jkun fis-seħħ.

4.  Qabel ma tadotta att delegat, il-Kummissjoni għandha tikkonsulta lill-esperti magħżula minn kull Stat Membru f’konformità mal-prinċipji stipulati fil-Ftehim Interistituzzjonali tat-13 ta’ April 2016 dwar it-Tfassil Aħjar tal-Liġijiet.

5.  Hekk kif tadotta att delegat, il-Kummissjoni għandha tinnotifikah simultanjament lill-Parlament Ewropew u lill-Kunsill.

6.  Att delegat adottat skont l-Artikolu 4(2) u l-Artikolu 5(3) għandu jidħol fis-seħħ biss jekk ma tiġi espressa l-ebda oġġezzjoni mill-Parlament Ewropew jew mill-Kunsill fi żmien perjodu ta’ xahrejn ta’ notifika ta’ dak l-att lill-Parlament Ewropew u lill-Kunsill, jew jekk qabel l-iskadenza ta’ dak il-perjodu, il-Parlament Ewropew u l-Kunsill ikunu infurmaw lill-Kummissjoni li mhux se joġġezzjonaw. Dak il-perjodu għandu jiġi estiż b’xahrejn fuq l-inizjattiva tal-Parlament Ewropew jew tal-Kunsill.

Artikolu 15

Proċedura tal-kumitat

1.  Il-Kummissjoni għandha tiġi megħjuna mill-Kumitat stabbilit bid-Direttiva 2000/60/KE. Dak il-Kumitat għandu jkun kumitat skont it-tifsira tar-Regolament (UE) Nru 182/2011.

2.  Fejn issir referenza għal dan il-paragrafu, għandu japplika l-Artikolu 5 tar-Regolament (UE) Nru 182/2011.

Artikolu 16

Penali

L-Istati Membri għandhom jistabbilixxu r-regoli dwar il-penali applikabbli għall-ksur ta’ dan ir-Regolament u għandhom jieħdu l-miżuri kollha meħtieġa biex jiżguraw li dawn jiġu implimentati. Il-penali stipulati jridu jkunu effettivi, proporzjonati u dissważivi. L-Istati Membri għandhom jinnotifikaw lill-Kummissjoni b’dawk ir-regoli u dawk il-miżuri u għandhom jinnotifikawha bi kwalunkwe emenda sussegwenti li taffettwahom, sa . . . [tliet erba' snin wara d-data tad-dħul fis-seħħ ta’ dan ir-Regolament]. [Em. 103]

Artikolu 17

Dħul fis-seħħ u applikazzjoni

Dan ir-Regolament għandu jidħol fis-seħħ fl-għoxrin jum wara dak tal-pubblikazzjoni tiegħu f’Il-Ġurnal Uffiċjali tal-Unjoni Ewropea.

Għandu japplika minn ... [sena sentejn wara d-dħul fis-seħħ ta’ dan ir-Regolament]. [Em. 104]

Dan ir-Regolament għandu jorbot fl-intier tiegħu u japplika direttament fl-Istati Membri kollha.

Magħmul fi ...,

Għall-Parlament Ewropew Għall-Kunsill

Il-President Il-President

ANNESS I

UŻI U REKWIŻITI MINIMI

Taqsima 1. Użi tal-ilma reklamat rkuprat kif imsemmi fl-Artikolu 2

(a)  Tisqija agrikola

Tisqija agrikola tfisser it-tisqija tat-tipi ta’ għelejjel li ġejjin:

–  għelejjel tal-ikel ikkonsmati nejjin, jiġifieri għelejjel maħsuba għall-konsum mill-bniedem biex jittieklu nejjin jew mhux ipproċessati;

–  għelejjel tal-ikel ipproċessati, jiġifieri maħsuba għall-konsum mill-bniedem li ma jridux jittieklu nejjin iżda jittieklu wara proċess ta’ trattament (jiġifieri, imsajrin, proċessati industrijalment);

–  għelejjel mhux tal-ikel, jiġifieri għelejjel mhux maħsuba għall-konsum mill-bniedem (jiġifieri għelejjel tal-bur, tal-foraġġ, tal-fibra, ornamentali, taż-żerriegħa, tal-enerġija u tat-terf).

Mingħajr preġudizzju għal-liġi rilevanti tal-Unjoni fl-oqsma tal-ambjent u s-saħħa, l-Istati Membri jistgħu jużaw ilma rkuprat għal użi ulterjuri bħal użu mill-ġdid tal-ilma industrijali u għal skopijiet ambjentali u ta' servizzi ta' konvenjenza. [Em. 105]

Taqsima 2. Rekwiżiti minimi

2.1.  Rekwiżiti minimi applikabbli għall-ilma reklamat destinati biex jintużaw rkuprat maħsub għat-tisqija agrikola [Em. 106]

Il-klassijiet tal-kwalità tal-ilma reklamat u l-użu u l-metodi ta’ tisqija permessi għal kull klassi huma stabbiliti fit-Tabella 1. Ir-rekwiżiti minimi għall-kwalità tal-ilma huma stabbiliti fil-punt (a), Tabella 2. Il-frekwenzi minimi u l-miri ta’ prestazzjoni għall-monitoraġġ tal-ilma reklamat huma stabbiliti fil-punt (b), Tabella 3 (monitoraġġ tar-rutina) u fit-Tabella 4 (monitoraġġ tal-validazzjoni).

Tabella 1 Klassijiet tal-kwalità tal-ilma reklamat u l-użu agrikolu u l-metodu ta’ tisqija permessi

(*) It-tisqija bil-qatra hija sistema ta’ mikrotisqija li kapaċi twassal qtar tal-ilma jew flussi żgħar ħafna lill-pjanti u tinvolvi t-taqtir tal-ilma fil-ħamrija jew direttament taħt is-superfiċe tagħha b’rati baxxi ħafna (2-20 litru/siegħa) minn sistema ta’ pajpijiet tal-plastik b’dijametru żgħir imwaħħlin bi żbokkijiet imsejħa emittenti jew qattara.

(a)  Rekwiżiti minimi għall-kwalità tal-ilma

Tabella 2 Rekwiżiti għall-kwalità tal-ilma reklamat għat-tisqija agrikola

L-ilma reklamat se jitqies li jkun konformi mar-rekwiżiti stabbiliti fit-Tabella 2 jekk il-kejl jissodisfa l-kriterji kollha li ġejjin:

–  Il-valuri indikati għall-E. coli, l- Legionella spp u n-nematodi intestinali jinsabu fid-90 % jew aktar tal-kampjuni. L-ebda mill-valuri massimi tal-kampjuni ma jista’ jaqbeż il-limitu ta’ devjazzjoni massimu tal-unità logaritmika mill-valur indikat għall-E. coli u l-Legionella u 100 % tal-valur indikat għan-nematodi intestinali. Ir-rekwiżit biex jiġi żgurat li jkun hemm nuqqas ta' salmonella għandu japplika għal 100 % tal-kampjuni. [Em. 109]

–  Il-valuri indikati għall-BOD5, t-TSS u t-turbidità fil-Klassi A jinsabu fid-90 % jew aktar tal-kampjuni. L-ebda mill-valuri massimi tal-kampjuni ma jista’ jaqbeż il-limitu ta’ devjazzjoni massimu ta’ 100 % tal-valur indikat. [Em. 110]

b)  Rekwiżiti minimi għall-monitoraġġ

L-operaturi tal-impjanti tar-reklamazzjoni tal-faċilitajiet ta' rkupru għandhom iwettqu monitoraġġ tar-rutina biex jivverifikaw li l-ilma reklamat rkuprat ikun konformi mar-rekwiżiti minimi għall-kwalità tal-ilma stabbiliti fil-punt (a). Il-monitoraġġ tar-rutina għandu jiġi inkluż fil-proċeduri ta’ verifika tas-sistema tal-proġett tal-użu mill-ġdid tal-ilma. [Em. 111]

Il-kampjuni li għandhom jintużaw biex tiġi vverifikata l-konformità mal-parametri mikrobijoloġiċi fil-punt ta' konformità għandhom jittieħdu skont l-istandard EN ISO 19458. [Em. 112]

Tabella 3 Frekwenzi minimi għall-monitoraġġ tar-rutina tal-ilma reklamat għat-tisqija agrikola

Il-monitoraġġ tal-validazzjoni għandu jitwettaq qabel ma jibda’ jopera l-impjant tar-reklamazzjonitibda' topera l-faċilità ta' rkupru, meta t-tagħmir jiġi aġġornat u meta jiżdiedu tagħmir jew proċessi ġodda u kull darba li jinħareġ permess ġdid jew jinbidel wieħed eżistenti. [Em. 113]

Il-monitoraġġ tal-validazzjoni għandu jsir għall-iktar klassi stretta tal-kwalità tal-ilma reklamatrkuprat, il-Klassi A, sabiex jiġi vvalutat jekk hux qed ikun hemm konformità mal-miri ta’ prestazzjoni (tnaqqis ta’ log10). Il-monitoraġġ tal-valutazzjoni jinkludi l-monitoraġġ tal-mikroorganiżmi indikaturi assoċjati ma kull grupp ta’ patoġeni (batterji, virus u protozoa). Il-mikroorganiżmi indikaturi magħżula huma l-E. coli għall-batterji patoġeniċi, il-kolifaġi F-speċifiċi, il-kolifaġi somatiċi jew il-kolifaġi għall-viruses patoġeniċi, u l-ispori ta’ Clostridium perfringens jew il-batterji li jnaqqsu s-sulfat u li jifformaw spori għall-protozoa. Il-miri ta’ prestazzjoni (tnaqqis ta’ log10 ) għall-monitoraġġ tal-validazzjoni għall-mikroorganiżmi indikaturi magħżula, huma stabbiliti fit-Tabella 4 u għandhom jintlaħqu fl-iżbokk tal-impjant tar-reklamazzjoni (punt ta’ konformità)tal-faċilità ta' rkupru, filwaqt li jitqiesu l-konċentrazzjonijiet tal-effluwent tal-ilma mormi mhux ipproċessat li jidħlu fl-impjant tat-trattament tal-ilma urban mormi. Mill-inqas 90 % tal-kampjuni ta' validazzjoni għandhom jilħqu jew jaqbżu l-mira ta' prestazzjoni. [Em. 114]

Jekk indikatur bijoloġiku ma jkunx preżenti fi kwantitajiet suffiċjenti fl-ilma mormi mhux ipproċessat biex jinkiseb it-tnaqqis ta' log10, in-nuqqas ta' tali indikatur bijoloġiku fl-effluwent għandu jfisser li għandu jkun hemm konformità mar-rekwiżiti ta' validazzjoni. Il-konformità mal-mira ta' prestazzjoni tista' tiġi stabbilita b'kontroll analitiku, biż-żieda tal-prestazzjoni mogħtija lil stadji individwali tat-trattament abbażi ta' evidenza xjentifika għal proċessi standard stabbiliti sew, bħal data ppubblikata tar-rapporti tal-ittestjar, studji ta' każijiet, eċċ., jew ittestjati fil-laboratorju taħt kundizzjonijiet ikkontrollati għal trattament innovattiv. [Em. 115]

Tabella 4 Monitoraġġ tal-validazzjoni tal-ilma reklamat għat-tisqija agrikola

(*) Għall-finijiet tal-monitoraġġ tal-validazzjoni, jistgħu jintużaw ukoll il-patoġeni ta’ referenza Campylobacter, Rotavirus u Cryptosporidium minflok il-mikroorganiżmi indikaturi proposti. Għalhekk, jenħtieġ li japplikaw il-miri ta’ prestazzjoni bi tnaqqis ta’ log10 li ġejjin: Campylobacter (≥ 5.0), Rotavirus (≥ 6.0) u Cryptosporidium (≥ 5.0). L-awtorità nazzjonali tas-saħħa tista' tistabbilixxi indikaturi addizzjonali bbażati fuq il-każ speċifiku, meta jkun hemm evidenza ta' ħtieġa li jiġi żgurat li jkun hemm livell għoli ta' protezzjoni tas-saħħa tal-bniedem, tal-annimali u tal-ambjent. [Em. 116]

(**) It-total ta’ kolifaġi intagħżel bħala l-iktar indikatur virali xieraq. Madankollu, jekk l-analiżi tat-total ta’ kolifaġi mhijiex fattibbli, irid jiġi analizzat mill-inqas wieħed minnhom (kolifaġi F-speċifiċi jew somatiċi). Jekk il-kolifaġi, fit-total tagħhom, ma jkunx preżenti fi kwantità suffiċjenti fl-effluwent tal-ilma mormi mhux ipproċessat, il-konformità mal-mira ta' prestazzjoni tista' tiġi stabbilita biż-żieda tal-prestazzjoni mogħtija lil stadji individwali tat-trattament abbażi ta' evidenza xjentifika għal proċessi standard stabbiliti sew (bħal data ppubblikata tar-rapporti tal-ittestjar, studji ta' każijiet, eċċ.), jew ittestjati fil-laboratorju taħt kundizzjonijiet ikkontrollati għal trattament innovattiv. [Em. 117]

(***) L-ispori ta’ Clostridium perfringens intagħżlu bħala l-iktar indikatur tal-protozoa xieraq. Madankollu, il-batterji li jnaqqsu s-sulfat u li jifformaw spori huma alternattiva jekk il-konċentrazzjoni tal-ispori ta’ Clostridium perfringens ma tippermettix li jiġi vvalidat it-tnaqqis ta’ log10 mitlub. Jekk il-Clostridium perfringens ma jkunx preżenti fi kwantità suffiċjenti fl-effluwent tal-ilma mormi mhux ipproċessat, il-konformità mal-mira ta' prestazzjoni tista' tiġi stabbilita biż-żieda tal-prestazzjoni mogħtija lil stadji individwali tat-trattament abbażi ta' evidenza xjentifika għal proċessi standard stabbiliti sew (bħal data ppubblikata tar-rapporti tal-ittestjar, studji ta' każijiet, eċċ.), jew ittestjati fil-laboratorju taħt kundizzjonijiet ikkontrollati għal trattament innovattiv. [Em. 118]

Il-metodi ta’ analiżi għall-monitoraġġ għandhom jiġu vvalidati u dokumentati mill-operatur skont l-EN ISO/IEC-17025 jew standards nazzjonali jew internazzjonali oħra li jiżguraw kwalità ekwivalenti. L-operatur tal-impjant ta' rkupru għandu jiżgura li l-laboratorji magħżula għall-monitoraġġ tal-validazzjoni japplikaw prattiki ta' ġestjoni tal-kwalità konformi ma' dawk previsti mill-istandard ISO/IEC 17025. [Em. 119]

ANNESS II

(a)   Kompiti ewlenin tal-ġestjoni tar-riskju [Em. 120]

-1.  It-twettiq ta' analiżi tal-fattibbiltà tal-faċilità ta' rkupru ppjanata li tikkunsidra tal-anqas l-ispejjeż ta' żvilupp tal-faċilità meta mqabbla mad-domanda reġjonali għall-ilma rkuprat, l-utenti finali potenzjali, il-ħtiġijiet ta' ilma mormi trattat tal-faċilità, u tivvaluta l-kwalità tal-ilma mormi trattat li jidħol fil-faċilità. [Em. 121]

1.  Id-deskrizzjoni tas-sistema tal-użu mill-ġdid tal-ilma, mill-ilma mormi li jidħol fl-impjant tat-trattament tal-ilma urban mormi sal-punt tal-użu, inkluż is-sorsi tal-ilma mormi, l-istadji ta’ trattament u t-teknoloġiji fl-impjant tar-reklamazzjoni, l-infrastruttura tal-provvista u tal-ħżin, l-użu maħsub, il-post tal-użu, u l-kwantitajiet ta’ ilma reklamat li jridu jiġu fornuti. L-għan ta’ dan il-kompitu huwa li tingħata deskrizzjoni dettaljata tas-sistema sħiħa tal-użu mill-ġdid tal-ilma.

2.  L-identifikazzjoni tal-perikli potenzjali, b’mod partikolari l-preżenza ta’ inkwinanti u patoġeni, u l-potenzjal ta’ avvenimenti perikolużi, bħal falliment tat-trattament, it-tnixxija aċċidentali jew il-kontaminazzjoni fis-sistema tal-użu mill-ġdid tal-ilma deskritta.

3.  L-identifikazzjoni tal-ambjenti, tal-popolazzjonijiet u tal-individwi fir-riskju b’esponiment dirett jew indirett għal perikli potenzjali identifikati, filwaqt li jitqiesu l-fatturi ambjentali speċifiċi, bħall-idroġeoloġija, it-topoloġija, it-tip ta’ ħamrija u l-ekoloġija lokali, u l-fatturi marbuta mat-tipi ta’ għelejjel u prattiki agrikoli. Il-valutazzjoni tar-riskji għas-saħħa inklużi l-identifikazzjoni tal-perikli, ir-rispons għad-doża, il-valutazzjoni tal-esponiment u l-karatterizzazzjoni tar-riskju għandhom jiġu kkunsidrati matul l-istadji tas-sistema tal-użu mill-ġdid tal-ilma mormi. Iridu jitqiesu wkoll l-effetti negattivi irriversibbli ambjentali jew fuq is-saħħa jew fuq terminu twil possibbli għall-operazzjoni tar-reklamazzjoni , inklużi l-impatti negattivi potenzjali fuq il-flussi ekoloġiċi, tal-operazzjoni tal-irkupru tal-ilma, bħad-distribuzzjoni, il-ħażna u l-użu tal-ilma. [Em. 122]

4.  It-twettieq ta’ valutazzjoni tar-riskju li tkopri kemm ir-riskji ambjentali, kif ukoll ir-riskji għas-saħħa tal-bniedem u tal-annimali, filwaqt li jitqiesu l-periklu potenzjali identifikati, l-ambjenti, il-popolazzjonijiet u l-individwi identifikati bir-riskju ta’ esponiment għal dawk il-perikli u s-severità tal-effetti possibbli tal-perikli, kif ukoll il-leġiżlazzjoni tal-Unjoni u dik nazzjonali rilevanti, id-dokumenti ta’ gwida u r-rekwiżiti minimi fir-rigward tas-sikurezza tal-ikel, tal-għalf u tal-ħaddiema u l-objettivi ambjentali. Għall-finijiet tal-valutazzjoni tar-riskju jistgħu jintużaw studji kwalitattivi. L-inċertezza xjentifika fil-karatterizzazzjoni tar-riskju għandha tiġi indirizzata skont il-prinċipju ta’ prekawzjoni. [Em. 123]

Il-valutazzjoni tar-riskju għandha tikkonsisti fl-elementi li ġejjin:

(a)  valutazzjoni tar-riskji ambjentali, inklużi dawn kollha li ġejjin:

i.  konferma tan-natura tal-perikli, inkluż il-livell ta’ bla effett imbassar, meta rilevanti;

ii.  valutazzjoni tal-medda ta’ esponiment potenzjali;

iii.  karatterizzazzjoni tar-riskju.

(b)  valutazzjoni tar-riskji għas-saħħa tal-bniedem, inklużi dawn kollha li ġejjin:

i.  konferma tan-natura tal-perikli, inkluża r-relazzjoni bejn id-doża u r-reazzjoni, meta rilevanti, b'kollaborazzjoni mal-awtoritajiet tas-saħħa; [Em. 124]

ii.  valutazzjoni tal-firxa tad-doża jew tal-esponiment potenzjali;

iii.  karatterizzazzjoni tar-riskju.

Ir-rekwiżiti u l-obbligi li ġejjin għandhom għandu mill-inqas jitqiesu jkun hemm konformità magħhom fil-valutazzjoni tar-riskju: [Em. 125]

(c)  ir-rekwiżit li jitnaqqas u jiġi evitat it-tniġġis fl-ilma minn nitrati skont id-Direttiva 91/676/KEE;

(d)  l-obbligu għaż-żoni tal-ilma tax-xorb protetti li jridu jissodisfaw ir-rekwiżiti tad-Direttiva 98/83/KE;

(e)  ir-rekwiżit li jintlaħqu l-għanijiet ambjentali stabbiliti fid-Direttiva 2000/60/KE;

(f)  ir-rekwiżit li jiġi evitat it-tniġġis fl-ilma ta’ taħt l-art skont id-Direttiva 2006/118/KE;

(g)  ir-rekwiżit li jintlaħqu l-istandards tal-kwalità ambjentali għas-sustanzi prijoritarji u ċerti inkwinanti oħra stabbiliti fid-Direttiva 2008/105/KE;

(h)  ir-rekwiżit li jintlaħqu l-istandards tal-kwalità ambjentali għall-inkwintanti ta’ tħassib nazzjonali (jiġifieri l-inkwinanti speċifiċi għall-baċiri idrografiċi) stabbiliti fid-Direttiva 2000/60/KE;

(i)  ir-rekwiżit li jintlaħqu l-istandards tal-kwalità tal-ilma għall-għawm stabbiliti fid-Direttiva 2006/7/KE;

(j)  ir-rekwiżiti dwar il-protezzjoni tal-ambjent, u b’mod partikolari tal-ħamrija, meta l-ħama tad-drenaġġ jintuża fl-agrikoltura skont id-Direttiva 86/278/KEE;

(k)  ir-rekwiżiti dwar l-iġjene tal-oġġetti tal-ikel stabbiliti fir-Regolament (KE) Nru 852/2004 u l-gwida mogħtija mill-Avviż tal-Kummissjoni dwar dokument ta’ gwida dwar kif għandhom jiġu indirizzati r-riskji mikrobijoloġiċi fil-frott u l-ħaxix frisk fil-produzzjoni primarja permezz ta’ iġjene tajba;

(l)  ir-rekwiżiti għall-iġjene tal-għalf stabbiliti fir-Regolament (KE) Nru 183/2005

(m)  ir-rekwiżit tal-konformità mal-kriterji mikrobijoloġiċi rilevanti stabbiliti fir-Regolament (KE) Nru 2073/2005;

(n)  ir-rekwiżiti fir-rigward tal-livelli massimi għal ċerti kontaminanti fl-oġġetti tal-ikel stabbiliti fir-Regolament (KE) Nru 1881/2006;

(o)  ir-rekwiżiti fir-rigward tal-livelli massimi ta’ residwu tal-pestiċidi fl-ikel jew fuq l-ikel stabbiliti fir-Regolament (KE) Nru 396/2005;

(p)  ir-rekwiżiti fir-rigward tas-saħħa tal-annimali fir-Regolamenti (KE) Nru 1069/2009 u (UE) Nru 142/2011 .

(b)  Kundizzjonijiet dwar ir-rekwiżiti addizzjonali [Em. 126]

5.  Meta meħtieġ u xieraq biex jiġi żgurat biżżejjed ħarsien adegwat tal-ambjent u tas-saħħa tal-bniedem, iridu jiġu speċifikati r-rekwiżiti għall-kwalità tal-ilma u għall-monitoraġġ li huma addizzjonali għal dawk speċifikati fl-Anness I, u/jew iktar stretti minnhom.

Dawn ir-rekwiżiti addizzjonali jistgħu jikkonċernaw b’mod partikolari lil:

(a)  metalli tqal;

(b)  pestiċidi;

(c)  prodotti sekondarji ta’ diżinfezzjoni;

(d)  prodotti mediċinalifarmaċewtiċi;

(da)  il-preżenza ta' mikroplastiks;

(e)  sustanzi oħra ta’ tħassib ġdidinkwinanti oħrajn li rriżultaw bħala sinifikanti minn analiżijiet ambjentali u tas-saħħa pubblika li saru fil-livell lokali;

(f)  reżistenza għall-antimikrobiċi. [Em. 127]

(c)  Miżuri preventivi [Em. 128]

6.  L-identifikazzjoni tal-miżuri preventivi li diġà qegħdin fis-seħħ jew li jenħtieġ li jittieħdu biex jiġu limitati r-riskji sabiex ir-riskji identifikati kollha jkunu jistgħu jiġu mmaniġġjati b’mod adegwat.

Dawn il-miżuri preventivi jistgħu jinkludu:

(a)  kontroll tal-aċċess;

(b)  miżuri addizzjonali ta’ diżinfezzjoni jew ta’ tneħħija tal-inkwinanti;

(c)  teknoloġija tat-tisqija speċifika għall-mitigazzjoni tar-riskju tal-formazzjoni ta’ aerosol (eż. tisqija bil-qatra);

(d)  appoġġ li joqtol lill-patoġeni qabel il-ħsad;

(e)  stabbiliment ta’ distanzi ta’ sikurezza minimi.

Il-miżuri preventivi speċifiċi li jistgħu jkunu rilevanti huma stabbiliti fit-Tabella 1.

Tabella 1: Miżuri preventivi speċifiċi

7.  L-iżgurar li hemm sistemi ta’ kontroll tal-kwalità u l-proċeduri adegwati fis-seħħ, inkluż il-monitoraġġ tal-ilma reklamat għall-parametri rilevanti, u li jiġu stabbiliti l-programmi ta’ manutenzjoni għat-tagħmir.

8.  L-iżgurar li hemm sistemi ta’ monitoraġġ ambjentali fis-seħħ li jidentifikaw kwalunkwe effett negattiv tal-użu mill-ġdid tal-ilma, kif ukoll l-iżgurar li jingħata r-rispons mill-monitoraġġ u li l-proċessi u l-proċeduri kollha jiġu validati u dokumentati kif xieraq.

Huwa rakkomandat li l-operatur tal-impjant tar-reklamazzjoni jistabbilixxi u jżomm sistema ta’ ġestjoni tal-kwalità skont ISO 9001 jew l-ekwivalenti tiegħu.

8a.  L-iżgurar li l-faċilità ta' rkupru tkun mgħammra b'mezzi alternattivi biex tarmi l-ilma mormi trattat li ma jerġax jintuża. [Em. 129]

9.  L-iżgurar li hemm sistema xierqa fis-seħħ għall-ġestjoni ta’ inċidenti jew ta’ urġenzi, inkluż proċeduri biex il-partijiet rilevanti kollha jiġu informati b’dan l-avveniment b’mod xieraq, u biex il-pjan ta’ reazzjoni għal emerġenza jiġi aġġornat regolarment.

9a.  L-iżgurar li l-infrastruttura tad-distribuzzjoni tal-ilma rkuprat tkun separata u mibnija b'tali mod li tevita riskji ta' kontaminazzjoni tas-sistema tal-provvista u tad-distribuzzjoni tal-ilma maħsub għall-konsum mill-bniedem. [Em. 130]

9b.  L-iżgurar li l-infrastruttura tad-distribuzzjoni tal-ilma rkuprat tkun immarkata b'mod adegwat u, meta tkun mibnija b'kanali fil-miftuħ, li tkun mgħammra b'mod adegwat b'sinjali viżibbli biżżejjed, inkluż fejn l-ilma mormi jitħallat ma' ilma minn sorsi oħrajn. [Em. 131]

9c.  L-iżgurar li jkunu stabbiliti mekkaniżmi ta' koordinazzjoni fost l-atturi differenti biex jiggarantixxu l-produzzjoni u l-użu sikuri tal-ilma rkuprat. [Em. 132]

(1) Għadha mhix ippubblikata fil-Ġurnal Uffiċjali. (2) ĠU C 86, 7.3.2019, p. 353. (3) ĠU C .... (4) ĠU C 86, 7.3.2019, p. 353. (5) Pożizzjoni tal-Parlament Ewropew tat-12 ta’ Frar 2019. (6) Id-Direttiva 2000/60/KE tal-Parlament Ewropew u tal-Kunsill tat-23 ta’ Ottubru 2000 li tistabbilixxi qafas għal azzjoni Komunitarja fil-qasam tal-politika tal-ilma (ĠU L 327, 22.12.2000, p. 1). (7) Id-Direttiva tal-Kunsill 91/271/KEE tal-21 ta’ Mejju 1991 dwar it-trattament tal-ilma urban mormi (ĠU L 135, 30.5.1991, p. 40). (8) COM(2012) 0673 (9) COM(2007)0414 (10) ĠU C 9 E, 15.1.2010, p. 33. (11) COM(2015)0614 (12) Id-Direttiva (UE) .../… dwar il-kwalità tal-ilma maħsub għall-konsum mill-bniedem (ĠU ...). (13) Direttiva tal-Kunsill 86/278/KEE tat-12 ta’ Ġunju 1986 dwar il-protezzjoni tal-ambjent, u b’mod partikolari tal-ħamrija, meta l-ħama tad-drenaġġ jintuża fl-agrikoltura (ĠU L 181, 4.7.1986, p. 6). (14) Id-Direttiva tal-Kunsill 91/676/KEE tat-12 ta’ Diċembru 1991 dwar il-protezzjoni tal-ilma kontra t-tniġġis ikkawżat min-nitrati minn sorsi agrikoli (ĠU L 375, 31.12.1991, p. 1). (15) Id-Direttiva tal-Kunsill 98/83/KE tat-3 ta’ Novembru 1998 dwar il-kwalità tal-ilma maħsub għall-konsum mill-bniedem (ĠU L 330, 5.12.1998, p. 32). (16) Ir-Regolament (KE) Nru 178/2002 tal-Parlament Ewropew u tal-Kunsill tat-28 ta’ Jannar 2002 li jistabbilixxi l-prinċipji ġenerali u l-ħtiġijiet tal-liġi dwar l-ikel, li jistabbilixxi l-Awtorità Ewropea dwar is-Sigurtà fl-Ikel u jistabbilixxi l-proċeduri fi kwistjonijiet ta’ sigurtà tal-ikel (ĠU L 31, 1.2.2002, p. 1) (17) Ir-Regolament (KE) Nru 852/2004 tal-Parlament Ewropew u tal-Kunsill tad-29 ta’ April 2004 dwar l-iġjene tal-oġġetti tal-ikel (ĠU L 139, 30.4.2004, p. 1). (18) Ir-Regolament (KE) Nru 183/2005 tal-Parlament Ewropew u tal-Kunsill tat-12 ta' Jannar 2005 li jistabbilixxi l-ħtiġijiet għall-iġjene tal-għalf (ĠU L 35, 8.2.2005, p. 1). (19) Ir-Regolament (KE) Nru 396/2005 tal-Parlament Ewropew u tal-Kunsill tat-23 ta’ Frar 2005 dwar il-livelli massimi ta’ residwu ta’ pestiċidi fi jew fuq ikel u għalf li joriġina minn pjanti u annimali u jemenda d-Direttiva tal-Kunsill 91/414/KEE (ĠU L 70, 16.3.2005, p. 1). (20) Ir-Regolament (KE) Nru 1069/2009 tal-Parlament Ewropew u tal-Kunsill tal-21 ta’ Ottubru 2009 li jistabbilixxi regoli tas-saħħa li jirrigwardaw prodotti sekondarji tal-annimali jew derivati minnhom mhux maħsuba għall-konsum mill-bniedem u li jħassar ir-Regolament (KE) Nru 1774/2002 (Regolament dwar prodotti sekondarji tal-annimali) (ĠU L 300, 14.11.2009, p. 1). (21) Id-Direttiva 2006/7/KE tal-Parlament Ewropew u tal-Kunsill tal-15 ta’ Frar 2006 dwar l-immaniġġjar tal-kwalità tal-ilma għall-għawm u li tħassar id-Direttiva 76/160/KEE (ĠU L 64, 4.3.2006, p. 37). (22) Id-Direttiva 2006/118/KE tal-Parlament Ewropew u tal-Kunsill tat-12 ta’ Diċembru 2006 dwar il-protezzjoni tal-ilma ta’ taħt l-art kontra t-tniġġis u d-deterjorament (ĠU L 372, 27.12.2006, p. 19). (23) Id-Direttiva 2008/105/KE tal-Parlament Ewropew u tal-Kunsill tas-16 ta’ Diċembru 2008 dwar standards ta’ kwalità ambjentali fil-qasam tal-politika tal-ilma, li temenda u sussegwentement tħassar id-Direttivi tal-Kunsill 82/176/KEE, 83/513/KEE, 84/156/KEE, 84/491/KEE, 86/280/KEE u li temenda d-Direttiva 2000/60/KE tal-Parlament Ewropew u tal-Kunsill (ĠU L 348, 24.12.2008, p. 84). (24) Id-Direttiva 2011/92/UE tal-Parlament Ewropew u tal-Kunsill tat-13 ta’ Diċembru 2011 dwar l-istima tal-effetti ta’ ċerti proġetti pubbliċi u privati fuq l-ambjent (ĠU L 26, 28.1.2012, p. 1). (25) Ir-Regolament tal-Kummissjoni (KE) Nru 2073/2005 tad-19 ta’ Diċembru 2005 li tiffissa l-livelli massimi ta’ ċerti kontaminanti fl-oġġetti tal-15 ta' Novembru 2005 dwar kriterji mikrobijoloġiċi għall-oġġetti tal-ikel (ĠU L 364, 22.12.2006, p. 5). (26) Ir-Regolament tal-Kummissjoni (KE) Nru 1881/2006 tad-19 ta’ Diċembru 2006 li tiffissa l-livelli massimi ta’ ċerti kontaminanti fl-oġġetti tal-ikel (ĠU L 364, 20.12.2006, p. 5). (27) Ir-Regolament tal-Kummissjoni (UE) Nru 142/2011 tal-25 ta’ Frar 2011 li jimplimenta r-Regolament (KE) Nru 1069/2009 tal-Parlament Ewropew u tal-Kunsill li jistabbilixxi regoli tas-saħħa li jirrigwardaw prodotti sekondarji tal-annimali jew derivati minnhom mhux maħsuba għall-konsum mill-bniedem u li jimplimenta d-Direttiva tal-Kunsill 97/78/KE li tistabbilixxi l-prinċipji li jirregolaw l-organizzazzjoni tal-verifiki veterinarji fuq prodotti li jidħlu fil-Komunità minn pajjiżi terzi skont dik id-Direttiva (ĠU L 54, 26.2.2011, p. 1). (28) Id-Direttiva 2003/4/KE tal-Parlament Ewropew u tal-Kunsill tat-28 ta’ Jannar 2003 dwar l-aċċess pubbliku għat-tagħrif ambjentali u li tħassar id-Direttiva tal-Kunsill 90/313/KEE (ĠU L 41, 14.2.2003, p. 26). (29) ĠU L 124, 17.5.2005, p. 4. (30) Id-Direttiva 2007/2/KE tal-Parlament Ewropew u tal-Kunsill tal-14 ta’ Marzu 2007 li tistabbilixxi Infrastruttura għall-Informazzjoni Ġeografika fil-Komunità Ewropea (INSPIRE) (ĠU L 108, 25.4.2007, p. 1). (31) ĠU L 123, 12.5.2016, p. 1. (32) Ir-Regolament (UE) Nru 182/2011 tal-Parlament Ewropew u tal-Kunsill tas-16 ta’ Frar 2011 li jistabbilixxi r-regoli u l-prinċipji ġenerali dwar il-modalitajiet ta’ kontroll mill-Istati Membri tal-eżerċizzju mill-Kummissjoni tas-setgħat ta’ implimentazzjoni (ĠU L 55, 28.2.2011, p. 13). (33) Id-Direttiva tal-Kunsill 91/271/KEE tal-21 ta’ Mejju 1991 dwar it-trattament tal-ilma urban mormi (ĠU L 135, 30.5.1991, p. 40).

Riżoluzzjoni leġiżlattiva tal-Parlament Ewropew tat-12 ta' Frar 2019 dwar il-proposta għal regolament tal-Parlament Ewropew u tal-Kunsill li jemenda u jikkoreġi r-Regolament (UE) Nru 167/2013 dwar l-approvazzjoni u s-sorveljanza tas-suq ta' vetturi għall-agrikoltura u għall-forestrija (COM(2018)0289 – C8-0183/2018 – 2018/0142(COD))

P8_TA(2019)0072 A8-0318/2018

(Proċedura leġiżlattiva ordinarja: l-ewwel qari)

Il-Parlament Ewropew,

–  wara li kkunsidra l-proposta tal-Kummissjoni lill-Parlament Ewropew u lill-Kunsill (COM(2018)0289),

–  wara li kkunsidra l-Artikolu 294(2) u l-Artikolu 114 tat-Trattat dwar il-Funzjonament tal-Unjoni Ewropea, skont liema artikoli l-Kummissjoni ppreżentat il-proposta lill-Parlament (C8‑0183/2018),

–  wara li kkunsidra l-Artikolu 294(3) tat-Trattat dwar il-Funzjonament tal-Unjoni Ewropea,

–  wara li kkunsidra l-opinjoni tal-Kumitat Ekonomiku u Soċjali Ewropew tad-19 ta' Settembru 2018(1),

–  wara li kkunsidra l-ftehim proviżorju approvat mill-kumitat responsabbli fis-sens tal-Artikolu 69f(4) tar-Regoli ta' Proċedura tiegħu u l-impenn meħud mir-rappreżentant tal-Kunsill permezz tal-ittra tas-16 ta’ Jannar 2019 li japprova l-pożizzjoni tal-Parlament, skont l-Artikolu 294(4) tat-Trattat dwar il-Funzjonament tal-Unjoni Ewropea,

–  wara li kkunsidra l-Artikolu 59 tar-Regoli ta' Proċedura tiegħu,

–  wara li kkunsidra r-rapport tal-Kumitat għas-Suq Intern u l-Ħarsien tal-Konsumatur (A8-0318/2018),

1.  Jadotta l-pożizzjoni fl-ewwel qari li tidher hawn taħt;

2.  Jitlob lill-Kummissjoni biex terġa' tirreferi l-kwistjoni lill-Parlament jekk tibdel il-proposta tagħha, temendaha b'mod sustanzjali jew ikollha l-ħsieb li temendaha b'mod sustanzjali;

3.  Jagħti istruzzjonijiet lill-President tiegħu biex jgħaddi l-pożizzjoni tal-Parlament lill-Kunsill u lill-Kummissjoni kif ukoll lill-parlamenti nazzjonali.

Pożizzjoni tal-Parlament Ewropew adottata fl-ewwel qari fit-12 ta' Frar 2019 bil-ħsieb tal-adozzjoni tar-Regolament (UE) 2019/... tal-Parlament Ewropew u tal-Kunsill li jemenda r-Regolament (UE) Nru 167/2013 dwar l-approvazzjoni u s-sorveljanza tas-suq ta' vetturi għall-agrikoltura u għall-forestrija

(Peress li ntlaħaq ftehim bejn il-Parlament u l-Kunsill, il-pożizzjoni tal-Parlament taqbel mal-att leġiżlattiv finali, Regolament (UE) 2019/519.)

(1) ĠU C 440, 6.12.2018, p. 104.

Riżoluzzjoni leġiżlattiva tal-Parlament Ewropew tat-12 ta' Frar 2019 dwar il-proposta għal regolament tal-Parlament Ewropew u tal-Kunsill li jistabbilixxi l-Programm għas-suq uniku, għall-kompetittività tal-intrapriżi, inkluż l-intrapriżi żgħar u ta' daqs medju, u għall-istatistika Ewropea u li jħassar ir-Regolamenti (UE) Nru 99/2013, (UE) Nru 1287/2013, (UE) Nru 254/2014, (UE) Nru 258/2014, (UE) Nru 652/2014 u (UE) 2017/826 (COM(2018)0441 – C8-0254/2018 – 2018/0231(COD))

P8_TA(2019)0073 A8-0052/2019

(Proċedura leġiżlattiva ordinarja: l-ewwel qari)

Il-Parlament Ewropew,

–  wara li kkunsidra l-proposta tal-Kummissjoni lill-Parlament Ewropew u lill-Kunsill (COM(2018)0441),

–  wara li kkunsidra l-Artikolu 294(2), l-Artikolu 43(2), l-Artikolu 168(4)(b) u l-Artikoli 114, 173 u 338 tat-Trattat dwar il-Funzjonament tal-Unjoni Ewropea, skont liema artikoli l-Kummissjoni ppreżentat il-proposta lill-Parlament (C8-0254/2018),

–  wara li kkunsidra l-Artikolu 294(3) tat-Trattat dwar il-Funzjonament tal-Unjoni Ewropea,

–  wara li kkunsidra l-opinjoni tal-Kumitat Ekonomiku u Soċjali Ewropew tas-17 ta' Ottubru 2018(1),

–  wara li kkunsidra l-opinjoni tal-Kumitat tar-Reġjuni tal-5 ta' Diċembru 2018(2),

–  wara li kkunsidra l-Artikolu 59 tar-Regoli ta' Proċedura tiegħu,

–  wara li kkunsidra r-rapport tal-Kumitat għas-Suq Intern u l-Ħarsien tal-Konsumatur kif ukoll l-opinjonijiet tal-Kumitat għall-Affarijiet Ekonomiċi u Monetarji, il-Kumitat għall-Ambjent, is-Saħħa Pubblika u s-Sikurezza tal-Ikel, il-Kumitat għall-Industrija, ir-Riċerka u l-Enerġija, il-Kumitat għall-Agrikoltura u l-Iżvilupp Rurali u l-Kumitat għall-Baġits (A8-0052/2019),

1.  Jadotta l-pożizzjoni fl-ewwel qari li tidher hawn taħt;

2.  Jitlob lill-Kummissjoni biex terġa' tirreferi l-kwistjoni lill-Parlament jekk tibdel il-proposta tagħha, temendaha b'mod sustanzjali jew ikollha l-ħsieb li temendaha b'mod sustanzjali;

3.  Jagħti istruzzjonijiet lill-President tiegħu biex jgħaddi l-pożizzjoni tal-Parlament lill-Kunsill u lill-Kummissjoni kif ukoll lill-parlamenti nazzjonali.

Pożizzjoni tal-Parlament Ewropew adottata fl-ewwel qari fit-12 ta 'Frar 2019 bil-ħsieb tal-adozzjoni tar-Regolament (UE) .../... tal-Parlament Ewropew u tal-Kunsill li jistabbilixxi l-Programm għas-suq uniku, għall-kompetittività tal-intrapriżi, inkluż l-intrapriżi żgħar u ta’ daqs medju, u għall-istatistika Ewropea u li jħassar ir-Regolamenti (UE) Nru 99/2013, (UE) Nru 1287/2013, (UE) Nru 254/2014, (UE) Nru 258/2014, (UE) Nru 652/2014 u (UE) 2017/826

(Test b’rilevanza għaż-ŻEE)

IL-PARLAMENT EWROPEW U L-KUNSILL TAL-UNJONI EWROPEA,

Wara li kkunsidraw it-Trattat dwar il-Funzjonament tal-Unjoni Ewropea, u b’mod partikolari l-Artikolu 43(2), l-Artikolu 168(4)(b) u l-Artikoli 114, 173 u 338 tiegħu,

Wara li kkunsidraw il-proposta tal-Kummissjoni Ewropea,

Wara li l-abbozz tal-att leġiżlattiv intbagħat lill-parlamenti nazzjonali,

Wara li kkunsidraw l-opinjoni tal-Kumitat Ekonomiku u Soċjali Ewropew(3),

Wara li kkunsidraw l-opinjoni tal-Kumitat tar-Reġjuni(4),

Filwaqt li jaġixxu skont il-proċedura leġiżlattiva ordinarja(5),

Billi:

(1)  Is-suq intern huwa pedament tal-Unjoni Ewropea. Sa mill-bidu tiegħu, kien kontributur ewlieni għat-tkabbir, għall-kompetittività u għall-impjiegi. Huwa ġġenera opportunitajiet ġodda u ekonomiji ta' skala għan-negozji Ewropej, b'mod partikolari għall-intrapriżi mikro, żgħar u ta' daqs medju (SMEs), u saħħaħ il-kompetittività industrijali tagħhom, u jenħtieġ li jkompli jibbenefika liċ-ċittadini kollha b'mod ugwali. Is-suq intern ikkontribwixxa għall-ħolqien ta' impjiegi u offra għażla akbar bi prezzijiet orħos lill-konsumaturi filwaqt li ggarantixxa l-kwalità għolja għall-prodotti u s-servizzi offruti. Qed ikompli jkun magna għall-bini ta' suq aktar intergrat u ekonomija aktar b'saħħitha, aktar bilanċjata u aktar ġusta. Huwa waħda mill-akbar kisbiet tal-UE u l-aħjar assi tagħha f'dinja li kulma tmur qed tkun dejjem aktar globalizzata, kif ukoll hu element prinċipali sabiex tinkiseb it-trasformazzjoni f'ekonomija sostenibbli, effiċjenti fir-riżorsi u fl-enerġija sabiex tiġi indirizzata l-pressjoni dejjem tiżdied tat-tibdil fil-klima. [Em. 1]

(2)  Is-suq intern irid kontinwament jadatta għal ambjent li jinbidel veloċement ta' rivoluzzjoni diġitali u globalizzazzjoni. Era ġdida ta' innovazzjoni diġitali tkompli tipprovdi opportunitajiet u benefiċċji lill-ekonomija u l-ħajja ta' kuljum, speċjalment għan-negozji u għall-individwi, toħloq prodotti u mudelli ta' negozju ġodda iżda tikkostitwixxi wkoll sfida għar-regolamentazzjoni u għall-infurzar u għas-sikurezza u l-protezzjoni tal-konsumaturi. [Em. 2]

(3)  Il-korp sostanzjali tal-leġiżlazzjoni tal-Unjoni jirfed il-funzjonament tas-suq intern. Dan jirrigwarda, b'mod partikolari, il-kompetittività, l-istandardizzazzjoni, ir-rikonoxximent reċiproku il-protezzjoni tal-konsumatur, is-sorveljanza tas-suq u r-regolamentazzjoni tal-katina alimentari iżda wkoll regoli li jirrigwardaw tranżazzjonijiet tan-negozju, kummerċjali u finanzjarji u l-promozzjoni ta' kompetizzjoni ġusta li tipprovdi kundizzjonijiet ekwi essenzjali għall-funzjonament tas-suq intern għall-benefiċċju tal-konsumaturi u tan-negozji. [Em. 3]

(4)  Madankollu, għad fadal ostakli mhux ġustifikati, diskriminatorji u sproporzjonati għall-funzjonament xieraq tas-suq intern jew u qed jitfaċċaw ostakoli ostakli ġodda. L-istabbiliment tar-regoli huwa biss l-ewwel pass iżda li jirnexxielhom jaħdmu huwa daqstant importanti. Infurzar inadegwat tar-regoli eżistenti, ostakli għall-moviment ħieles tal-prodotti u s-servizzi, u livelli baxxi ta' akkwist pubbliku transfruntier jillimitaw l-opportunitajiet għan-negozji u l-konsumaturi. Li jiġu indirizzati dawn l-ostakli, fl-aħħar mill-aħħar din hija kwistjoni ta' fiduċja taċ-ċittadini fl-Unjoni, fil-kapaċità tagħha li tagħti riżultati, u l-abbiltà tagħha li toħloq impjiegi ta' kwalità u tkabbir filwaqt li tipproteġi l-interess pubbliku. [Em. 4]

(5)  Jeżistu bosta programmi għall-azzjoni tal-Unjoni bħalissa fl-oqsma tal-kompetittività tal-intrapriżi inklużi l-SMEs, speċjalment l-intrapriżi mikro, żgħar u medji, il-protezzjoni tal-konsumatur, tal-klijenti u tal-utenti aħħarin fis-servizzi finanzjarji, it-tfassil tal-politika fis-servizzi finanzjarji u l-katina alimentari. Xi attivitajiet addizzjonali huma ffinanzjati direttament taħt il-linji baġitarji tas-suq intern. Huwa neċessarju li jiġu simplifikati u sfruttati s-sinerġiji bejn diversi azzjonijiet u jiġi previst qafas ta’ finanzjament aktar flessibbli, trasparenti, simplifikat u aġli għall-finanzjament tal-attivitajiet li jimmiraw li jiksbu suq intern li jiffunzjona tajjeb bl-aktar mod kosteffiċjenti u sostenibbli. Għalhekk huwa neċessarju li jiġi stabbilit programm ġdid li jiġbor flimkien l-attivitajiet li qabel kienu ffinanzjati taħt dawk il-programmi l-oħra u linji baġitarji oħra rilevanti li jisiltu lezzjonijiet mill-programmi li jeżistu. Jenħtieġ li l-Programm jinkludi wkoll inizjattivi ġodda li għandhom l-għan li jtejbu l-funzjonament tas-suq intern, iżda jenħtieġ li jiġu evitati duplikazzjoni ma' programmi u azzjonijiet relatati tal-Unjoni. [Em. 5]

(6)  L-iżvilupp, il-produzzjoni u d-disseminazzjoni tal-istatistika Ewropea huma soġġetti għal Programm Statistiku Ewropew separat stabbilit bir-Regolament (UE) Nru 99/2013 tal-Parlament Ewropew u tal-Kunsill47. Sabiex tiġi provduta kontinwità tal-produzzjoni u tad-disseminazzjoni tal-istatistika Ewropea, il-programm il-ġdid jenħtieġ li jinkludi wkoll l-attivitajiet koperti mill-Programm Statistiku Ewropew eżistenti billi jiġi provdut qafas għall-ġbir tad-data kif ukoll għall-iżvilupp, il-produzzjoni, l-użu korrett, l-applikazzjoni u d-disseminazzjoni tal-istatistika Ewropea. Il-Programm il-ġdid jenħtieġ li jistabbilixxi l-qafas finanzjarju għall-istatistika Ewropea biex tinħareġ statistika Ewropea ta' kwalità għolja, komparabbli u affidabbli, anki dwar l-Ewropa kwistjonijiet bħalma huma l-kummerċ u l-migrazzjoni, sabiex tirfed it-tfassil jintridfu t-tfassil, l-implimentazzjoni, il-monitoraġġ u l-evalwazzjoni tal-politiki kollha tal-UE b'konformità mal-Artikolu 3 tat-Trattat dwar l-Unjoni Ewropea (TUE). [Em. 6]

(7)  Għalhekk huwa xieraq li jiġi stabbilit Programm il-Programm għas-suq Uniku, biex jissaħħaħ is-suq intern, u jitjieb il-funzjonament tiegħu, fl-oqsma tal-kompetittività u tas-sostenibbiltà għall-kompetittività tal-intrapriżi, inkluż speċjalment l-intrapriżi mikro, żgħar u ta’ daqs medju, u għall-istatistika l-istandardizzazzjoni, is-sorveljanza tas-suq, il-protezzjoni tal-konsumatur, il-katina tal-provvista tal-ikel u l-istatistika Ewropea (il-“Programm”). Jenħtieġ li l-Programm jiġi stabbilit għal tul ta’ żmien ta’ seba’ snin mill-2021 sal-2027. [Em. 7]

(8)  Il-Programm jenħtieġ li jappoġġa t-tfassil, l-implimentazzjoni u l-infurzar tal-leġiżlazzjoni tal-Unjoni li tirfed il-funzjonament tajjeb tas-suq intern. Il-Programm jenħtieġ li jappoġġa l-ħolqien tal-kundizzjonijiet it-tajbin biex jagħti s-setgħa lill-atturi kollha tas-suq intern: lin-negozji, liċ-ċittadini inklużi l-konsumaturi u l-impjegati, lis-soċjetà ċivili u lill-awtoritajiet pubbliċi. Għal dan l-għan, il-Programm jenħtieġ li jimmira li jiżgura l-kompetittività kemm il-kompetittività u s-sostenibbiltà tan-negozji, b'mod partikolari tal-SMEs tal-intrapriżi mikro, żgħar u ta' daqs medju, iżda wkoll li livell għoli ta' protezzjoni tal-konsumatur billi jappoġġa l-infurzar tal-protezzjoni tal-konsumatur u r-regoli ta' sikurezza, kif ukoll l-istandards ambjentali u soċjali u jissensibilizza n-negozji u l-individwi billi jipprovdilhom l-għodod ġusti, l-informazzjoni u l-assistenza xierqa, l-għarfien u l-kompetenza biex jagħmlu deċiżjonijiet informati u jsaħħaħ il-parteċipazzjoni tagħhom fit-tfassil tal-politiki tal-Unjoni. Barra minn hekk, il-Programm jenħtieġ li jkollu l-għan li jsaħħaħ il-kooperazzjoni regolatorja u amministrattiva, b'mod partikolari permezz tal-programmi ta' taħriġ, tal-iskambju tal-aħjar prattiki, il-bini ta' bażijiet ta' għarfien u kompetenza, inkluż l-użu tal-akkwist pubbliku strateġiku. Il-Programm jenħtieġ ukoll li jappoġġa l-iżvilupp ta' standards internazzjonali ta' kwalità għolja li jirfdu l-implimentazzjoni tal-leġiżlazzjoni tal-Unjoni. Dan jinkludi wkoll l-iffissar ta' standards fil-qasam tar-rappurtar finanzjarju u tal-awditjar, li jikkontribwixxu għat-trasparenza u l-funzjonament tajjeb tas-swieq tal-kapital tal-Unjoni u jtejbu l-protezzjoni tal-investitur. Jenħtieġ li l-Programm jappoġġa t-tfassil tar-regoli u l-iffissar ta' standards ukoll billi jiżgura l-involviment l-aktar wiesa' possibbli tal-partijiet ikkonċernati. L-objettiv tal-Programm jenħtieġ li jkun ukoll li jappoġġa l-implimentazzjoni u l-infurzar tal-leġiżlazzjoni tal-Unjoni li tipprovdi għal livell għoli ta' saħħa għall-bniedem, għall-annimali u għall-pjanti tul il-katina alimentari u t-titjib tal-benessri tal-annimali. [Em. 8]

(9)  Suq intern modern li huwa bbażat fuq il-prinċipji tal-ġustizzja, tat-trasparenza u tal-fiduċja reċiproka, jippromwovi l-kompetizzjoni u huwa ta' benefiċċju għall-konsumaturi, għan-negozji u għall-impjegati. L-użu aħjar tas-suq intern għas-servizzi li dejjem jevolvi huwa mistenni li jgħin lin-negozji Ewropej joħolqu l-impjiegi u jespandu lil hinn mill-fruntieri tagħhom, joffru għażla usa' ta' servizzi bi prezzijiet aħjar, filwaqt li jżommu standards għoljin għall-konsumaturi u l-ħaddiema. Biex jiksbu jinkiseb dan, il-Programm jenħtieġ li jikkontribwixxi għat-tneħħija għal monitoraġġ aħjar tal-iżviluppi tas-suq intern, inkluż tal-impatt ta' żvilupp teknoloġiku ġdid, l-identifikazzjoni u t-tneħħija tal-ostakli mhux ġustifikati, diskriminatorji u sproporzjonati li fadal, u jiżgura qafas li l-qafas regolatorju li jista' jakkomoda mudelli ta' negozju innovattivi ġodda , inklużi mudelli ta' ekonomija kollaborattiva u intraprenditorija soċjali, filwaqt li jiżgura livell għoli ta' protezzjoni soċjali, inkluż għall-imprendituri. [Em. 9]

(10)  L-ostakli regolatorji fuq is-suq intern tneħħew għal ħafna prodotti industrijali permezz ta' mekkaniżmi ta' prevenzjoni, l-adozzjoni ta' regoli komuni u, fejn ma jeżistux dawn it-tipi ta' regoli tal-Unjoni, permezz tal-prinċipju tar-rikonoxximent reċiproku. Għal ċerti oqsma F'oqsma fejn ma teżistix teżisti l-ebda leġiżlazzjoni tal-Unjoni, il-prinċipju tar-rikonoxximent reċiproku jfisser li l-prodotti l-oġġetti li huma kummerċjalizzati legalment fi Stat Membru jgawdu d-dritt tal-moviment liberu u jistgħu jinbiegħu fi Stat Membru ieħor, sakemm l-Istat Membru kkonċernat ma jkollux raġunijiet biex jopponi l-kummerċjalizzazzjoni tal-oġġetti, sakemm tali restrizzjoni ma tkunx diskriminatorja, ġustifikata minn objettivi leġittimi ta' interess pubbliku, kif stabbilit fl-Artikolu 36 tat-Trattat dwar il-Funzjonament tal-Unjoni Ewropea (TFUE) jew rikonoxxuta mill-każistika tal-Qorti tal-Ġustizzja, u proporzjonata mal-għan mixtieq. Iżda meta r-rikonoxximent reċiproku ma jiġix applikat kif xieraq, bħal restrizzjonijiet mhux ġustifikati jew sproporzjonati, il-kumpaniji jsibuha ferm aktar diffiċli biex jaċċessaw is-swieq fi Stati Membri oħra. Minkejja l-livell għoli ta' integrazzjoni tas-suq fil-qasam tal-prodotti tal-oġġetti, dan iwassal biex jintilfu l-opportunitajiet għall-ekonomija b'mod ġenerali. Ir-reviżjoni tar-Regolament (UE) Nru xxx/2018 dwar ir-Rikonoxximent Reċiproku se tgħin biex tingħata spinta lill-benefiċċji ekonomiċi f'dan il-qasam. Għaldaqstant, Il-Programm jenħtieġ li jkollu l-għan li jtejjeb l-applikazzjoni tar-rikonoxximent reċiproku fil-qasam tal-oġġetti, filwaqt li jirrealizza l-potenzjal sħiħ tiegħu u li jnaqqas l-għadd ta' oġġetti illegali u mhux konformi li jidħlu fis-suq, permezz ta' sensibilizzazzjoni u taħriġ immirati, ta' appoġġ għall-Punti ta' Kuntatt għall-Prodotti u ta' kooperazzjoni aħjar bejn l-awtoritajiet kompetenti għal rikonoxximent reċiproku u bit-tisħiħ tas-sorveljanza tas-suq. [Em. 10]

(11)  L-isfidi regolatorji u ta' infurzar ġodda huma relatati mat-tibdil rapidu fl-ambjent tar-rivoluzzjoni diġitali, fir-rigward ta' kwistjonijiet bħaċ-ċibersigurtà, il-politika ta' privatezza u l-protezzjoni tad-data, l-Internet tal-Oġġetti jew l-Intelliġenza Artifiċjali u l-istandards etiċi relatati. Jekk issir il-ħsara, ir-regoli stretti dwar is-sikurezza tal-prodotti u r-responsabbiltà ċ-ċarezza fir-rigward tar-responsabbiltà għalihom, kif ukoll ta' infurzar strett tar-regoli, huma essenzjali biex jiġi żgurat rispons politiku li jippermetti liċ-ċittadini Ewropej, inkluż il-konsumaturi u n-negozji li jibbenefikaw minn regoli bħal dawn. Għaldaqstant, il-Programm jenħtieġ li jikkontribwixxi għall-adattament rapidu u l-infurzar rapidi aħjar tal-iskema ta' responsabbiltà għall-prodotti tal-Unjoni li trawwem l-innovazzjoni, filwaqt li jiżgura s-sikurezza u s-sigurtà tal-utenti. [Em. 11]

(12)  It-tqegħid fis-suq ta' prodotti li mhumiex konformi mad-dritt tal-Unjoni jqiegħed lil dawk li jikkonformaw fi żvantaġġ irrispettivament minn jekk dawn il-prodotti jitqegħdux fis-suq b'mezzi tradizzjonali jew elettroniċi u jista' jipperikola irrispettivament minn jekk jiġux prodotti fl-Unjoni jew jidħlu fiha minn pajjiżi terzi, iqiegħed liċ-ċittadini u lill-konsumaturi Ewropej f'riskju. Ħafna intraprendituri jinjoraw ir-regoli, L-operaturi ekonomiċi li jbigħu prodotti konformi jiffaċċjaw kompetizzjoni distorta minn dawk li ma jikkonformawx mar-regoli jew minħabba nuqqas ta' għarfien, jew apposta, biex jiksbu vantaġġ kompetittiv. Spiss l-awtoritajiet ta' sorveljanza tas-suq tas-sorveljanza tas-suq ma jkollhomx fondi biżżejjed u jkunu limitati mill-fruntieri nazzjonali, filwaqt li l-intraprendituri jinnegozjaw fil-livell tal-Unjoni jew saħansitra anki dinji. B'mod partikolari, fil-każ tal-kummerċ elettroniku, l-awtoritajiet tas-sorveljanza tas-suq isibuha ferm diffiċli biex jittraċċaw prodotti mhux konformi li jiġu importati minn pajjiżi terzi u, biex jidentifikaw l-entità responsabbli fi ħdan il-ġurisdizzjoni tagħhom jew biex iwettqu valutazzjonijiet tar-riskju jew testijiet tas-sikurezza minħabba n-nuqqas ta' aċċess fiżiku għall-prodotti. Għaldaqstant, il-Programm jenħtieġ li jsaħħaħ il-konformità tal-prodotti billi jsaħħaħ is-sorveljanza tas-suq, jipprovdi l-inċentivi t-tajba lill-intraprendituri regoli ċari, trasparenti u komprensivi lill-operaturi ekonomiċi, iqajjem kuxjenza dwar ir-regoli applikabbli tal-Unjoni, isaħħaħ il-kontrolli tal-konformità, inkluż permezz tal-użu sistematiku tal-kontrolli fuq il-kampjuni ta' prodotti li jirrappreżentaw perċentwali sinifikanti ta' kull tip ta' prodotti mqiegħda fis-suq u xiri simulat li jsir mill-awtoritajiet tas-sorveljanza tas-suq kif ukoll jippromwovi l-kooperazzjoni transfruntiera msaħħa fost l-awtoritajiet tal-infurzar. Il-Programm jenħtieġ li jikkontribwixxi wkoll għall-konsolidazzjoni tal-qafas eżistenti għall-attivitajiet ta' sorveljanza tas-suq, iħeġġeġ azzjonijiet konġunti tal-awtoritajiet ta' sorveljanza tas-suq tas-sorveljanza tas-suq minn Stati Membri differenti, itejjeb l-iskambju ta' informazzjoni u jippromwovi l-konverġenza u integrazzjoni aktar mill-qrib tal-attivitajiet ta' sorveljanza tas-suq, b'mod partikolari billi jiżgura li r-rekwiżiti ġodda introdotti mir-Regolament (UE) 2018/858 tal-Parlament Ewropew u tal-Kunsill(6) jiġu implimentati b'mod strett sabiex jiġi evitat il-bejgħ ta' prodotti mhux konformi liċ-ċittadini Ewropej. Il-programm jenħtieġ li għalhekk isaħħaħ il-kapaċità tal-awtoritajiet tas-sorveljanza tas-suq madwar l-Unjoni u jikkontribwixxi għal aktar omoġeneità bejn l-Istati Membri, li jibbenefikaw ugwalment mis-Suq Intern f'termini ta' prosperità ekonomika u tkabbir sostenibbli, filwaqt li jiġu indirizzati l-ħtiġijiet speċifiċi tagħhom b'mod imfassal apposta. [Em. 12]

(13)  Is-sikurezza tal-prodotti hija tħassib komuni. Il-korpi li jivvalutaw il-konformità jivverifikaw jekk il-prodotti jissodisfawx ir-rekwiżiti tas-sikurezza qabel jitqiegħdu fis-suq. Għaldaqstant huwa importanti ferm li l-korpi ta' valutazzjoni tal-konformità jkunu affidabbli u kompetenti. L-Unjoni daħħlet sistema ta' akkreditament tal-korpi ta' valutazzjoni tal-konformità, li tivverifika l-kompetenza, l-imparzjalità u l-indipendenza tagħhom. Madankollu, ir-Regolament (KE) Nru 765/2008 tal-Parlament Ewropew u tal-Kunsill(7) ġie implimentat b'ħafna modi differenti fil-livell nazzjonali. Dawn id-differenzi jikkonċernaw id-distribuzzjoni tal-kompetenzi bejn l-awtoritajiet tas-sorveljanza tas-suq u l-mekkaniżmi ta' koordinazzjoni interna fil-livell nazzjonali, il-livell ta' riżorsi finanzjarji allokati ddedikati għas-sorveljanza tas-suq u l-istrateġiji u l-approċċi tas-sorveljanza tas-suq, kif ukoll is-setgħat fir-rigward ta' prodotti mhux konformi u l-livell ta' penali għal ksur, li jirriżultaw fl-infurzar frammentat tal-leġiżlazzjoni ta' armonizzazzjoni tal-Unjoni. Din il-frammentazzjoni wasslet biex is-sorveljanza tas-suq tkun aktar rigoruża f'xi Stati Membri milli f'oħrajn, li potenzjalment iddgħajjef l-effett deterrenti tal-leġiżlazzjoni, fejn toħloq kundizzjonijiet mhux ekwi bejn in-negozji f'xi Stati Membri u tirriżulta fi żbilanċi fil-livell ta' sikurezza tal-prodotti fl-Unjoni. Issa l-isfida ewlenija hi li tinżamm is-sistema ta' akkreditament allinjata mal-ogħla livell ta' żvilupp tekniku u li jkun żgurat li tiġi applikata bl-istess mod strett fl-Unjoni kollha. Għalhekk, il-Programm jenħtieġ li jappoġġa l-miżuri biex jiżgura li l-korpi li jivvalutaw il-konformità jkomplu jissodisfaw ir-rekwiżiti regolatorji, speċjalment bl-użu ta' valutazzjoni ta' parti terza bil-għan li jissaħħu l-proċeduri imparzjali u indipendenti u biex tissaħħaħ is-sistema ta' akkreditament Ewropea, b'mod partikolari f'oqsma ġodda tal-politika, billi tiġi appoġġata l-kooperazzjoni l-uniformità tal-kontrolli u tal-penali, kif ukoll il-kooperazzjoni Ewropea għall-Akkreditament msemmija fl-Artikolu 14 tar-Regolament (KE) Nru 765/2008. [Em. 13]

(14)  L-iżvilupp tal-kummerċ elettroniku jista' joħloq ċerti kwistjonijiet rigward il-protezzjoni tas-saħħa u s-sigurtà tal-utenti finali minn prodotti mhux konformi. Barra minn hekk, peress li s-swieq tal-konsumaturi ma għandhomx fruntieri bl-iżvilupp tal-kummerċ online u s-servizzi tal-ivvjaġġar, huwa importanti li jkun żgurat li l-konsumaturi residenti fl-Unjoni jistgħu jibbenefikaw minn protezzjoni adegwata ekwivalenti meta jimportaw oġġetti u servizzi mingħand operaturi ekonomiċi bbażati f'pajjiżi terzi. Għalhekk il-Programm jenħtieġ li jippermetti li tiġi appoġġata l-kooperazzjoni mal-korpi rilevanti li jinsabu f'pajjiżi terzi sħab kummerċjali ewlenin tal-Unjoni fejn meħtieġ fir-rigward tal-iskambju ta' informazzjoni dwar prodotti mhux konformi, dwar l-iżviluppi xjentifiċi reċenti u t-teknoloġiji ġodda, dwar ir-riskji emerġenti u dwar aspetti oħra relatati ma' attivitajiet tal-kontroll. [Em. 14]

(15)  L-akkwist pubbliku jintuża mill-awtoritajiet pubbliċi biex jiżguraw valur għall-flejjes pubbliċi minfuqa u biex jikkontribwixxu għal suq intern aktar innovattiv, sostenibbli, inklużiv u kompetittiv, inkluż, fejn dan ikun konformi mal-liġi applikabbli tal-Unjoni, billi jiġu applikati kriterji oħrajn għajr sempliċement l-aktar prezz baxx jew il-kosteffettività, filwaqt li jitqiesu, fost oħrajn, aspetti kwalitattivi, ambjentali, ta' kummerċ ġust u soċjali u billi tiġi faċilitata d-diviżjoni tal-offerti f'lottijiet għal infrastruttura kbira. Id-DirettivI 2014/23/UE(8), 2014/24/UE(9) u 2014/25/UE(10) tal-Parlament Ewropew u tal-Kunsill jipprovdu l-qafas legali għall-integrazzjoni u l-funzjonament effettiv tas-swieq tal-akkwist pubbliku li jirrappreżentaw 14 % tal-prodott domestiku gross tal-Unjoni, għall-benefiċċju tal-awtoritajiet pubbliċi, tan-negozji kif ukoll taċ-ċittadini, inkluż l-konsumaturi. Ir-regoli tal-akkwist pubbliku implimentati b'mod korrett huma għodda kruċjali biex jissaħħaħ is-suq uniku u biex tingħata spinta lit-tkabbir tal-kumpaniji tal-Unjoni u l-impjiegi tal-Unjoni. Għalhekk, il-Programm jenħtieġ li jappoġġa miżuri li jiżguraw adozzjoni usa’ tal-akkwist pubbliku strateġiku, il-professjonalizzazzjoni ta’ xerrejja pubbliċi, aċċess imtejjeb sabiex jiġi ffaċilitat u mtejjeb l-aċċess għas-swieq tal-akkwist għall-SMEs, u l-intrapriżi mikro, b'mod partikolari permezz ta' servizzi ta' konsulenza u taħriġ, aktar trasparenza, integrità u data mtejba, it-titjib tat-trasformazzjoni diġitali tal-akkwist u l-promozzjoni ta’ akkwist konġunt, permezz tat-tisħiħ tal-approċċ ta’ sħubija mal-Istati Membri, it-titjib tal-ġbir tad-data u tal-analiżi tad-data, inkluż permezz tal-iżvilupp ta’ għodod tal-IT iddedikati, l-appoġġ għall-iskambju ta’ esperjenzi u prattiki tajbin, ir-referenzjar tal-istandards Ewropej u internazzjonali, l-għoti ta’ gwida, it-tiftix ta’ ftehimiet kummerċjali ta’ benefiċċju, it-tisħiħ tal-kooperazzjoni fost l-awtoritajiet nazzjonali u t-tnedija ta’ proġetti pilota. [Em. 15]

(16)  Sabiex jintlaħqu l-objettivi tal-Programm u biex jiġu ffaċilitati l-ħajjiet tan-negozji u taċ-ċittadini, iridu jiġu stabbiliti servizzi pubbliċi ta' kwalità għolja ċċentrati fuq l-utent, li jkunu dejjem iżjed diġitalment orjentati u aċċessibbli kompletament u l-isforzi tal-amministrazzjoni elettronika u tal-gvern elettroniku jridu jissaħħu aktar filwaqt li jiżguraw protezzjoni tad-data u tal-privatezza xierqa. Dan jimplika li l-amministrazzjonijiet pubbliċi se jkollhom jibdew jaħdmu b'modi ġodda u aktar innovattivi, sabiex iwaqqgħu s-sajlos bejn il-partijiet differenti tal-amministrazzjonijiet tagħhom, u jinvolvu ruħhom fil-ħolqien konġunt ta' dawn is-servizzi pubbliċi maċ-ċittadini u man-negozji. Barra minn hekk, iż-żieda kontinwa u kostanti tal-attivitajiet transfruntiera fis-suq intern tirrikjedi l-provvediment d-disponibbiltà ta' informazzjoni aġġornata, preċiża u faċli biex tinftiehem dwar id-drittijiet tan-negozji u taċ-ċittadini, iżda wkoll informazzjoni li tispjega l-formalitajiet amministrattivi, kif ukoll li is-simplifikazzjoni tagħhom. Isir ukoll essenzjali li jingħataw pariri legali u għajnuna biex jissolvew problemi li jinqalgħu bejn il-fruntieri. Minbarra dan, huwa meħtieġ li ssir konnessjoni sempliċi u effiċjenti bejn l-amministrazzjonijiet nazzjonali, li tappoġġa l-awtoritajiet pubbliċi fl-ilħuq ta' dawn l-objettivi, kif ukoll li jiġi evalwat kif is-suq intern jaħdem fuq il-post. L-għodod ta' governanza tas-suq intern eżistenti diġà għandhom rwol importanti biex jagħmluha aktar faċli li jintlaħqu dawn l-objettivi. Għal dan il-għan, u sabiex jinżamm il-pass mal-iżviluppi tat-teknoloġija u tas-suq, kif ukoll mal-isfidi regolatorji u tal-infurzar il-ġodda, il-Programm jenħtieġ li jappoġġa t-titjib tal-kwalità, il-viżibbiltà u t-trasparenza u tal-affidabbiltà tal-għodod ta' governanza tas-suq intern. Għalhekk il-Programm jenħtieġ li jappoġġa, fost oħrajn, l-għodod eżistenti ta' governanza tas-suq intern, jiġifieri: il-Portal l-Ewropa Tiegħek li jenħtieġ li jkun is-sinsla tal-Portal Diġitali Uniku li ġej, il-Pariri tal-Ewropa Tiegħek, SOLVIT, is-sistema ta' Informazzjoni tas-Suq Intern u t-Tabella ta' Valutazzjoni tas-Suq Uniku biex titjieb il-ħajja ta' kuljum taċ-ċittadini u l-kapaċità tan-negozji li jinnegozjaw bejn il-fruntieri. [Em. 16]

(17)  Jenħtieġ li l-Programm jappoġġa l-iżvilupp tal-qafas regolatorju tal-Unjoni fil-qasam tad-dritt soċjetarju u l-governanza korporattiva, kif ukoll il-liġi kuntrattwali, bl-għan li n-negozju jsir n-negozji, speċjalment l-SMEs, isiru aktar effiċjenti u kompetittiv kompetittivi filwaqt li tingħata protezzjoni lill-partijiet ikkonċernati affettwati mill-operazzjonijiet tal-kumpaniji, u li jkun hemm reazzjoni għall-isfidi ta’ politiki emerġenti. Jenħtieġ ukoll li jiżgura evalwazzjoni, implimentazzjoni u infurzar xierqa tal-acquis rilevanti, jinforma u jassisti lill-partijiet ikkonċernati u jippromwovi l-iskambju ta’ informazzjoni fil-qasam. Il-Programm jenħtieġ li jappoġġa aktar l-inizjattivi tal-Kummissjoni favur qafas legali ċar u adattat għall-ekonomija tad-data u għall-innovazzjoni. Dawk l-inizjattivi huma neċessarji biex tissaħħaħ iċ-ċertezza tad-dritt fir-rigward tal-liġi kuntrattwali u extra kuntrattwali, b’mod partikolari fir-rigward tar-responsabbiltà u l-etika fil-kuntest tat-teknoloġiji emerġenti, bħal pereżempju l-internet tal-oġġetti, l-intelliġenza artifiċjali, ir-robotika, l-istampar 3D. Il-Programm jenħtieġ li jkollu l-għan li jiġi stimulat l-iżvilupp tan-negozju mmexxi mid-data, filwaqt li jiġi żgurat livell għoli ta' protezzjoni tal-privatezza, minħabba li dan se jkun deċiżiv għall-pożizzjoni tal-ekonomija tal-Unjoni f’kompetizzjoni dinjija. [Em. 17]

(18)  Jenħtieġ li l-Programm jippromwovi wkoll l-implimentazzjoni u l-applikazzjoni korretti u sħaħ tal-qafas legali tal-Unjoni għall-finanzjament kontra l-ħasil tal-flus u kontra t-terroriżmu mill-Istati Membri u l-iżvilupp ta’ politiki futuri biex jiġu indirizzati sfidi ġodda fil-qasam. Jenħtieġ li jappoġġa wkoll l-attivitajiet rilevanti tal-organizzazzjonijiet internazzjonali ta’ interess Ewropew, bħal pereżempju l-Kumitat ta’ Esperti dwar l-Evalwazzjoni ta’ Miżuri Kontra l-Ħasil tal-Flus u l-Finanzjament tat-Terroriżmu tal-Kunsill tal-Ewropa.

(19)  L-implimentazzjoni u l-iżvilupp tas-suq intern fil-qasam tas-servizzi finanzjarji, l-istabbiltà finanzjarja u l-unjoni tas-swieq tal-kapital inklużi l-finanzi sostenibbli, jiddependu ħafna mill-miżuri ta’ politika li tieħu l-Unjoni bbażati fuq l-evidenza. Biex jinkiseb dan l-objettiv, jenħtieġ li l-Kummissjoni jkollha rwol attiv fil-monitoraġġ kontinwu tas-swieq finanzjarji u tal-istabbiltà finanzjarja, fil-valutazzjoni tal-implimentazzjoni tal-leġiżlazzjoni tal-Unjoni mill-Istati Membri, fil-valutazzjoni ta’ jekk il-leġiżlazzjoni eżistenti hijiex idonea għall-iskop tagħha u fl-identifikazzjoni tal-oqsma potenzjali ta’ azzjoni fejn jitfaċċaw riskji ġodda, bl-involviment kontinwu tal-partijiet ikkonċernati matul iċ-ċiklu tal-politika. Attivitajiet bħal dawn jiddependu fuq il-produzzjoni ta’ analiżijiet, studji, materjal ta’ taħriġ, stħarriġ, valutazzjonijiet ta’ konformità, evalwazzjonijiet u statistika u huma appoġġati minn sistemi tal-IT u għodod ta’ komunikazzjoni.

(20)  Peress li s-suq intern kif stipulat fl-Artikolu 3 tat-Trattat it-TFUE jinkludi sistema ta' regoli li tiżgura li l-kompetizzjoni ma tkunx imxekkla fis-suq intern, il-Programm jenħtieġ li jikkontribwixxi biex jappoġġa l-politika dwar il-kompetizzjoni tal-Unjoni, in-netwerks billi jtejjeb u l-kooperazzjoni jsaħħaħ il-kooperazzjoni man-Netwerk Ewropew għall-Kompetizzjoni u mal-awtoritajiet nazzjonali u l-qrati kif ukoll jilħaq grupp usa' ta' partijiet ikkonċernati fil-komunikazzjoni u l-ispjegazzjoni tad-drittijiet, l-benefiċċji, inkluż billi jsaħħaħ il-kooperazzjoni internazzjonali kif ukoll billi jikkomunika u jispjega d-drittijiet, il-benefiċċji u l-obbligi tal-politika dwar il-kompetizzjoni tal-Unjoni. Jenħtieġ li l-Programm jgħin b'mod partikolari lill-Kummissjoni biex ittejjeb l-analiżi u l-valutazzjoni tagħha tal-iżviluppi tas-suq, anke permezz ta' użu estensiv tal-inkjesti settorjali u permezz ta' kondiviżjoni sistematika tar-riżultati u tal-aħjar prattiki fi ħdan in-Netwerk Ewropew għall-Kompetizzjoni. Jenħtieġ li dan jikkontribwixxi għal kompetizzjoni ġusta u kundizzjonijiet ekwi, ukoll fil-livell internazzjonali, u jagħti lin-negozji, partikolarment lill-SMEs, u lill-konsumaturi l-mezzi li bihom jiksbu l-benefiċċji tas-Suq Uniku. [Em. 18]

(21)  B'mod partikolari l-Programm irid jindirizza l-implikazzjonijiet radikali għall-kompetizzjoni u l-funzjonament tas-suq intern li jirriżultaw mit-trasformazzjoni kontinwa tal-ekonomija u tal-ambjent tan-negozju, b'mod partikolari permezz tat-tkabbir esponenzjali u l-użu tad-data, waqt li jiġi kkunsidrat l-użu dejjem jikber tal-Intelliġenza Artifiċjali, il-big data u l-algoritmi u ta' għodod oħrajn u l-għarfien espert tal-IT mill-kumpaniji u l-konsulenti tagħhom. Huwa wkoll essenzjali li l-Programm jappoġġa n-netwerks u l-kooperazzjoni l-involviment usa' u aktar profond mal-awtoritajiet u l-qrati tal-Istati Membri, minħabba li l-kompetizzjoni mhux imxekkla u l-funzjonament tas-suq intern jiddependu ferm mill-azzjoni ta' dawn l-entitajiet. Fid-dawl tar-rwol partikolari tal-politika dwar il-kompetizzjoni fil-prevenzjoni tal-ħsara lis-suq intern li tirriżulta mill-imġiba antikompetittiva lil hinn mill-fruntieri tal-Unjoni, il-Programm jenħtieġ li jappoġġa wkoll il-kooperazzjoni mal-awtoritajiet ta' pajjiżi terzi, kif xieraq. Finalment, it-twessigħ tal-attivitajiet ta' komunikazzjoni huwa meħtieġ sabiex jippermetti li aktar ċittadini u negozji jiksbu l-benefiċċji sħaħ ta' kompetizzjoni ġusta fis-suq intern. B'mod partikolari, huwa meħtieġ li jintwerew il-benefiċċji tanġibbli tal-politika tal-kompetizzjoni tal-Unjoni liċ-ċittadini Ewropej permezz tal-involviment ma' gruppi tas-soċjetà ċivili u l-partijiet ikkonċernati milquta b'mod dirett. Minħabba li għadd ta' inizjattivi fil-Programm huma ġodda u li l-parti tal-kompetizzjoni tal-Programm hija partikolarment affettwata mill-iżviluppi dinamiċi u rapidi fil-kundizzjonijiet tal-kompetizzjoni fis-suq intern, l-aktar f'dak li jirrigwarda l-iżviluppi diġitali, l-Intelliġenza Artifiċjali, l-algoritmi, il-big data, iċ-ċibersigurtà u t-teknoloġija forensika, li l-pass u d-daqs tagħhom huma diffiċli li jiġu stmati, huwa antiċipat li se tkun meħtieġa flessibbiltà biex jiġu ffaċċjati l-ħtiġijiet li qed jevolvu taħt din il-parti tal-Programm. [Em. 19]

(22)  Huwa importanti ferm li tissaħħaħ il-kompetittività tal-impriżi u s-sostenibbiltà tal-intrapriżi Ewropej waqt li jiġu żgurati kundizzjonijiet ekwi effettivi u suq intern miftuħ u kompetittiv. L-SMEs huma l-mutur tal-ekonomija Ewropea li jirrappreżentaw 99 % tan-negozji kollha fl-Ewropa, jipprovdu żewġ terzi tal-impjiegi u jikkontribwixxu b'mod sostanzjali għall-ħolqien ta' impjiegi ġodda ta' kwalità fis-setturi kollha b'dimensjoni reġjonali u lokali, u għalhekk b'koeżjoni soċjali. L-SMEs huma strumentali biex tiġi segwita t-tranżizzjoni tal-enerġija u jikkontribwixxu għall-kisba tal-objettivi klimatiċi tal-Unjoni li jirriżultaw mill-Ftehim ta' Pariġi. Il-Programm jenħtieġ għalhekk li jtejjeb il-kapaċità tagħhom li jiżviluppaw prodotti u servizzi ta' kwalità għolja u favur l-ambjent u li jappoġġa l-isforzi tagħhom biex iżidu l-effiċjenza fir-riżorsi, f'konformità mal-prinċipju "l-effiċjenza enerġetika tiġi l-ewwel". B'hekk, il-Programm jikkontribwixxi wkoll biex itejjeb il-kompetittività tal-SMEs tal-Unjoni fis-suq globali. [Em. 20]

(23)  L-SMEs jikkondividu sfidi komuni li ma jaffettwawx ditti akbar bl-istess mod biex jiksbu finanzjament, biex isibu forza tax-xogħol bl-aqwa ħiliet, biex itaffu l-piż amministrattiv, biex jadottaw il-kreattività u l-innovazzjoni, biex jaċċessaw is-swieq u biex irawmu attivitajiet ta' internazzjonalizzazzjoni. Jenħtieġ li l-Programm jindirizza t-tali fallimenti nuqqasijiet tas-suq b'mod proporzjonat, filwaqt li ma jfixkilx il-kompetizzjoni fis-suq intern bla bżonn. B'mod partikolari, il-programm jenħtieġ li joħloq kundizzjonijiet xierqa biex tiġi introdotta l-innovazzjoni teknoloġika u organizzattiva fil-proċessi ta' produzzjoni, filwaqt li tingħata attenzjoni lil forom speċifiċi ta' SMEs bħal mikrointrapriżi, intrapriżi involuti f'attivitajiet artiġjanali, dawk li jaħdmu għal rashom, professjonijiet liberali u intrapriżi tal-ekonomija soċjali. Jenħtieġ li tingħata wkoll attenzjoni lil intraprendituri potenzjali, ġodda, żgħażagħ u nisa, kif ukoll lil gruppi fil-mira speċifiċi oħra, bħall-anzjani, il-migranti u l-intraprendituri li jappartjenu għal gruppi soċjalment żvantaġġati jew vulnerabbli bħall-persuni b'diżabbiltà. [Em. 21]

(23a)  Il-programm jenħtieġ li jappoġġa u jippromwovi kultura tal-innovazzjoni, filwaqt li jiżviluppa ekosistema li tkun kapaċi tiffavorixxi l-ħolqien u t-tkabbir tal-intrapriżi, b'mod partikolari l-intrapriżi mikro u l-SMEs innovattivi li jkunu kapaċi jappoġġaw l-isfidi ta' ambjent dejjem aktar kompetittiv u mgħaġġel. Il-bidla kbira fil-proċessi tal-innovazzjoni teħtieġ l-iżvilupp ta' mudell ta' innovazzjoni miftuħ biż-żieda tar-riċerka kollaborattiva u tal-kondiviżjoni tal-għarfien u tal-proprjetà intellettwali bejn organizzazzjonijiet differenti. Għalhekk, il-Programm jenħtieġ li jkollu l-għan li jappoġġa l-proċess tal-innovazzjoni li jinkorpora mudelli kummerċjali kollaborattivi ġodda ċċentrati fuq l-iżvilupp tan-netwerks u fuq l-integrazzjoni tal-għarfien u tar-riżorsi fi ħdan il-komunitajiet interorganizzattivi. [Em. 22]

(23b)  Il-Programm jenħtieġ li jindirizza dawn in-nuqqasijiet tas-suq b'mod proporzjonat, filwaqt li jagħti attenzjoni speċjali lill-azzjonijiet li huma ta' benefiċċju dirett għall-SMEs u għan-netwerks tal-intrapriżi, u filwaqt li ma jfixkilx il-kompetizzjoni fis-suq intern bla bżonn. [Em. 23]

(24)  Ħafna mill-problemi tal-kompetittività tal-Unjoni jinvolvu diffikultajiet tal-SMEs biex jiksbu l-aċċess għall-finanzi minħabba li jkollhom nuqqas ta' informazzjoni, jitħabtu biex juru l-valur tal-kreditu tagħhom u, ma jkollhomx biżżejjed kollateral jew sempliċement minħabba li jkollhom ftit għarfien dwar mekkaniżmi eżistenti li jappoġġaw l-attivitajiet tagħhom fil-livell tal-Unjoni, nazzjonali jew lokali. Sfidi addizzjonali ta' finanzjament jirriżultaw mid-daqs iżgħar tal-intrapriżi mikro u mill-ħtieġa tal-SMEs li jibqgħu kompetittivi billi jinvolvu ruħhom eż. fl-attivitajiet ta' diġitalizzazzjoni, internazzjonalizzazzjoni u innovazzjoni u jtejbu l-ħiliet tal-forza tax-xogħol tagħhom. L-aċċess limitat għall-finanzjament għandu effett negattiv fuq il-ħolqien, it-tkabbir u r-rati ta' sopravivenza tan-negozji, kif ukoll fuq ir-rieda ta' intraprendituri ġodda li jidħlu responsabbli għal kumpaniji vijabbli fil-kuntest ta' suċċessjoni ta' negozju. [Em. 24]

(25)  Sabiex jingħelbu dawn il-fallimenti in-nuqasijiet tas-suq u biex tiġi jiġi żgurat li l-SMEs ikomplu jaqdu r-rwol tagħhom bħala l-pedament tal-kompetittività tal-ekonomija tal-Unjoni, u bħala xprunatur għal ekonomija sostenibbli, l-intrapriżi żgħar u ta’ daqs medju jeħtieġu aktar appoġġ permezz ta’ strumenti ta’ dejn u ta’ ekwità li jridu jiġu stabbiliti taħt it-tieqa għall-SMEs tal-Fond InvestEU stabbilit fir-Regolament [...] tal-Parlament Ewropew u tal-Kunsill(11). Il-faċilità tal-garanzija għal self stabbilita fir-Regolament skont il-programm COSME stabbilit bir-Regolament (UE) Nru 1287/2013 tal-Parlament Ewropew u tal-Kunsill(12) uriet li għandha valur miżjud u hija mistennija li tagħti kontribut pożittiv għal mill-inqas 500 000 SME; se jiġi stabbilit suċċessur taħt it-tieqa għall-SMEs tal-Fond InvestEU. Jenħtieġ li tingħata aktar attenzjoni lil komunikazzjoni aħjar u lill-kampanji pubbliċi sabiex tiżdied is-sensibilizzazzjoni għal benefiċjarji potenzjali dwar id-disponibbiltà tal-Programm għall-SMEs. Biex tiżdied is-sensibilizzazzjoni dwar l-azzjonijiet tal-Unjoni li jappoġġaw l-SMEs, l-azzjonijiet li huma kompletament jew parzjalment iffinanzjati minn dan il-Programm, inklużi l-intermedjarji, jenħtieġ li jinkorporaw l-emblema Ewropea (il-bandiera) assoċjata ma' sentenza li tirrikonoxxi l-appoġġ riċevut minn dan il-Programm. [Em. 25]

(26)  L-objettivi ta’ politika ta’ dan il-Programm se jiġu indirizzati wkoll permezz ta’ strumenti finanzjarji u garanzija baġitarja bħala parti mit-tieqa għall-SMEs tal-Fond InvestEU. It-tieqa għall-SMEs tal-Fond InvestEU jenħtieġ li jkollha punt ġenerali ċentrali li jipprovdi informazzjoni dwar il-Programm f'kull Stat Membru, sabiex jiżdiedu l-aċċessibbiltà u s-sensibilizzazzjoni dwar il-fondi għall-SMEs. L-appoġġ finanzjarju jenħtieġ li jintuża sabiex nuqqasijiet tas-suq jew sitwazzjonijiet ta’ investiment mhux ottimali jiġu indirizzati b’mod proporzjonat, filwaqt li l-azzjonijiet jenħtieġ li ma jiddupplikawx jew ma jeskludux il-finanzjament privat, jew ifixklu l-kompetizzjoni fis-suq intern, u jenħtieġ li b'mod ċar joffri addizzjonalità u jtejjeb is-sinerġiji mal-programmi Ewropej l-oħra. L-azzjonijiet jenħtieġ li jkollhom valur miżjud Ewropew ċar. [Em. 26]

(26a)  L-azzjonijiet appoġġati mill-Fond InvestEU permezz tal-industrija tal-UE jew l-industrija tal-Istati Membri jenħtieġ li ma jidduplikawx il-finanzjamenti privati jew jissostitwixxuhom, u lanqas ma għandhom ifixklu l-kompetizzjoni fis-suq intern iżda, b'referenza għall-iskemi ta' garanzija pubbliċi u privati lokali li diġà huma stabbiliti, għandhom jiffavorixxu l-integrazzjoni ma' dawn is-sistemi bil-għan prinċipali li jsaħħu u jżidu l-benefiċċji reali għar-riċevituri finali, li huma l-SMEs fir-tifsira tar-Rakkomandazzjoni tal-Kummissjoni 2003/361/KE(13), bil-għan li jkun hemm addizzjonalità reali tal-interventi. [Em. 27]

(26b)  Minbarra l-aċċess għall-finanzjament, l-aċċess għall-ħiliet huwa kruċjali wkoll, fosthom il-ħiliet maniġerjali u l-għarfien huma fatturi kritiċi għall-SMEs biex jaċċessaw fondi eżistenti, jinnovaw, jikkompetu u jikbru. Għalhekk, it-twassil ta' strumenti finanzjarji kif previst taħt il-Fond InvestEU jenħtieġ li jkun akkumpanjat mill-iżvilupp ta' skemi xierqa ta' mentoraġġ u ta' kkowċjar u bl-għoti ta' servizzi kummerċjali bbażati fuq l-għarfien. [Em. 28]

(27)  Il-Programm jenħtieġ li jipprovdi appoġġ effettiv għall-SMEs tul iċ-ċiklu tal-ħajja tagħhom, jipprovdi assistenza li tvarja mit-tħejjija tal-proġetti għall-kummerċjalizzazzjoni u l-aċċess għas-suq, u jħeġġeġ il-ħolqien ta' netwerks tal-intrapriżi. Jenħtieġ li jibni fuq l-għarfien u l-kompetenza esperta uniċi żviluppati fir-rigward tal-SMEs u s-setturi industrijali ekonomiċi u intraprenditorjali u fuq esperjenza twila ta' ħidma ma' partijiet ikkonċernati Ewropej, nazzjonali u reġjonali. Dan l-appoġġ jenħtieġ li jibni fuq l-esperjenza ta' suċċess tan-Netwerk Enterprise Europe bħala punt uniku ta' servizz biex tittejjeb il-kompetittività tal-SMEs u jiġi żviluppat in-negozju tagħhom fis-Suq Uniku u lil hinn minnu. In-Netwerk qed jippjana li jkompli jagħti servizzi f'isem programmi oħra tal-Unjoni bħall-programm Orizzont 2020, permezz tar-riżorsi finanzjarji ta' dawn il-programmi. Dan għandu jappoġġa wkoll parteċipazzjoni msaħħa tal-organizzazzjonijiet rappreżentattivi tal-SMEs fl-iżvilupp tal-inizjattivi ta' Politika tas-Suq Uniku, bħall-akkwist pubbliku, il-proċessi ta' standardizzazzjoni u l-iskemi ta' proprjetà intellettwali. In-Netwerk jenħtieġ li jżid ukoll l-għadd ta' azzjonijiet, filwaqt li jipprovdi pariri aktar immirati lejn l-SMEs, fl-abbozzar tal-proġetti u l-appoġġ għan-netwerking u t-tranżizzjoni teknoloġika u organizzattiva. In-Netwerk jenħtieġ li jtejjeb ukoll il-kooperazzjoni u l-kollegament ma' Ċentri ta' Konsulenza oħra stabbiliti fil-programm Diġitali u l-Fond InvestEU fir-rigward tal-aċċess għall-finanzi. L-azzjonijiet għall-SMEs fin-Netwerk jenħtieġ li jkollhom l-għan ukoll li jipprovdu servizzi ta' kwalità għolja madwar l-Ewropa, filwaqt li jagħtu attenzjoni partikolari għal oqsma ta' attivitajiet u partijiet ġeografiċi tal-Unjoni fejn in-Netwerks u l-partijiet ikkonċernati intermedjarji ma jiksbux ir-riżultati mistennija. L-iskema ta' mentoraġġ ta' suċċess għall-intraprendituri ġodda - Erasmus għall-Intraprendituri Żgħażagħ - jenħtieġ li tibqa' l-għodda biex tgħin lill-intraprendituri ġodda jew aspiranti jiksbu esperjenza ta' negozju u maniġerjali billi tlaqqagħhom ma' intraprenditur tal-esperjenza minn pajjiż ieħor u b'hekk tippermettilhom isaħħu t-talenti intraprenditorjali tagħhom. Il-Programm jenħtieġ li jkompli jagħmel ħiltu biex jikber u jestendi l-kopertura ġeografika tiegħu u b'hekk joffri firxa usa' ta' possibilitajiet ta' tqabbil lill-intraprendituri f'komplementarjetà ma inizjattivi oħra tal-Unjoni fejn rilevanti. Sabiex jiżdied il-valur miżjud mill-promozzjoni ta' inizjattivi tal-intraprenditorija, jenħtieġ li tingħata attenzjoni speċjali għall-intraprendituri tal-intrapriżi mikro u għal dawk li jkunu bbenefikaw l-anqas mill-programm eżistenti, u fejn il-kultura tal-intraprenditorija għadha f'livell bażiku ħafna u tiffaċċja aktar ostakli. Jenħtieġ li jsir kull sforz biex tinkiseb distribuzzjoni tal-fondi ġeografikament u raġonevolment ibbilanċjata. [Em. 29]

(27a)  Jenħtieġ li jsir aktar sforz biex jitnaqqas il-piż amministrattiv u biex tiżdied l-aċċessibbiltà tal-programmi sabiex jitnaqqsu l-ispejjeż li jiffaċċjaw l-SMEs u l-intrapriżi mikro minħabba l-proċess ta' applikazzjoni kkumplikat u r-rekwiżiti ta' parteċipazzjoni. L-Istati Membri jenħtieġ li jqisu wkoll li jistabbilixxu punt uniku ta' informazzjoni għall-intrapriżi interessati li jużaw fondi tal-Unjoni, li jiffunzjona bħala punt uniku ta' servizz. Il-proċedura ta' evalwazzjoni jenħtieġ li tkun sempliċi u rapida kemm jista' jkun sabiex ikun jista' jsir użu f'waqtu tal-benefiċċji li joffri l-Programm. [Em. 30]

(28)  Ir-raggruppamenti huma għodda strateġika għall-appoġġ tal-kompetittività u t-tkabbir tal-SMEs minħabba li joffru ambjenti tan-negozju favorevoli, iżidu l-kompetittività u l-iżvilupp sostenibbli tal-industrija u tas-servizzi u jsaħħu l-iżvilupp ekonomiku tar-reġjuni bil-ħolqien ta' impjiegi. L-Inizjattivi ta’ Raggruppamenti Konġunti jenħtieġ li jiksbu massa kritika biex jitħaffef it-tkabbir tal-SMEs. Permezz tal-konnessjoni ta’ ekosistemi speċjalizzati, ir-raggruppamenti joħolqu opportunitajiet tan-negozju ġodda għall-SMEs u jintegrawhom aħjar fil-ktajjen ta’ valur strateġiċi Ewropej u dinjija. Jenħtieġ li jiġi provdut appoġġ għall-iżvilupp ta’ strateġiji ta’ sħubija transnazzjonali u għall-implimentazzjoni ta’ attivitajiet konġunti, appoġġati mill-Pjattaforma Ewropea għall-Kollaborazzjoni bejn ir-Raggruppamenti. Jenħtieġ li titħeġġeġ is-sħubija sostenibbli b’finanzjament kontinwu jekk jintlaħqu l-miri ta’ prestazzjoni u parteċipazzjoni. L-appoġġ dirett għall-SMEs jenħtieġ li jgħaddi mill-organizzazzjonijiet tar-raggruppamenti għal dan li ġej: l-adozzjoni ta’ teknoloġiji avvanzati, mudelli ta’ negozju ġodda, soluzzjonijiet b’użu baxx ta’ karbonju u użu effiċjenti tar-riżorsi, il-kreattività u t-tfassil, l-aġġornament tal-ħiliet, l-attrazzjoni tat-talent, l-aċċellerazzjoni tal-intraprenditorija u l-internazzjonalizzazzjoni. Atturi ta’ appoġġ għall-SMEs speċjalizzati oħra jenħtieġ li jiġu assoċjati biex tiġi ffaċilitata t-trasformazzjoni industrijali u l-implimentazzjonijiet ta’ strateġiji ta’ speċjalizzazzjoni intelliġenti. Għalhekk il-Programm jenħtieġ li jikkontribwixxi għat-tkabbir għal żvilupp ekonomiku sostenibbli u jibni rabtiet maċ-ċentri ta’ innovazzjoni (diġitali) tal-Unjoni u mal-investimenti taħt il-Politika ta’ Koeżjoni u Orizzont Ewropa. Jistgħu wkoll jiġu esplorati s-sinerġiji mal-programm Erasmus. [Em. 31]

(28a)  Il-Programm jista' jikkontribwixxi biex iżid u/jew itejjeb ir-relazzjoni bejn intrapriżi mikro, żgħar u medji ma' Universitajiet, ċentri ta' riċerka u istituzzjonijiet oħra relatati mal-ħolqien u t-tixrid tal-għarfien. Din il-konnessjoni tista' tgħin biex ittejjeb il-kapaċitajiet tal-intrapriżi li jindirizzaw l-isfidi strateġiċi li joħloq l-ambjent internazzjonali l-ġdid. [Em. 32]

(28b)  L-SMEs, minħabba d-daqs iżgħar tagħhom, iħabbtu wiċċhom ma' ostakli speċifiċi għat-tkabbir u għandhom diffikultajiet kbar biex ikabbru u jiżviluppaw xi wħud mill-attivitajiet kummerċjali tagħhom. L-Unjoni ilha tipprovdi appoġġ biex jiżdiedu l-attivitajiet li jiffukaw fuq l-innovazzjoni fir-riċerka, prinċipalment permezz tal-Istrument għall-SMEs u l-proġett pilota reċenti tal-Kunsill Ewropew tal-Innovazzjoni fi ħdan il-programm Orizzont 2020. Abbażi tal-metodi ta' ħidma u l-esperjenzi tal-Istrument għall-SMEs, il-Programm tas-Suq Uniku jenħtieġ li jipprovdi wkoll appoġġ għal attivitajiet ta' espansjoni mill-SMEs li jikkumplimentaw l-EIC il-ġdid bl-enfasi speċifika tiegħu fuq l-innovazzjoni rivoluzzjonarja taħt Orizzont Ewropa. L-azzjonijiet ta' espansjoni għall-SMEs taħt dan il-programm għandhom jiffukaw, pereżempju, fuq l-għajnuna permezz tal-kummerċjalizzazzjoni, l-internazzjonalizzazzjoni u l-opportunitajiet immexxija mis-suq. [Em. 33]

(29)  Il-kreattività u l-innovazzjoni, it-trasformazzjoni teknoloġika u organizattiva, is-sostenibbiltà msaħħa f'termini tal-proċessi tal-produzzjoni, b'mod partikolari l-effiċjenza fir-riżorsi u fl-enerġija, huma kruċjali għall-kompetittività tal-ktajjen tal-valur industrijali tal-Unjoni. Dawn jirrappreżentaw katalizzaturi għall-modernizzazzjoni industrijali tas-setturi tan-negozji u tal-industrija u jikkontribwixxu għat-tkabbir intelliġenti, inklużiv u sostenibbli. Madankollu, l-adozzjoni mill-SMEs għadha lura. Għalhekk il-Programm jenħtieġ li jappoġġa l-azzjonijiet immirati, in-netwerks u s-sħubiji għall-innovazzjoni mmexxija mill-kreattività tul il-katina tal-valur industrijali. [Em. 34]

(29a)  Jirrikonoxxi li l-Istrument għall-SMEs taħt l-Orizzont 2020 kellu suċċess kbir għall-intraprendituri kemm fl-għotjiet tal-fażi 1 kif ukoll f'dawk tal-fażi 2 biex javvanzaw l-idea kummerċjali ġdida tagħhom u biex jittestjaw u jiżviluppaw prototip. Filwaqt li l-proċess tal-għażla huwa diġà rigoruż ħafna, xorta waħda għadd kbir ta' proġetti tajbin ħafna ma jistgħux jiġu ffinanzjati minħabba riżorsi finanzjarji limitati. L-implimentazzjoni fil-qafas tal-Aġenzija Eżekuttiva għall-Intrapriżi Żgħar u Medji (EASME) kienet qiegħda taħdem b'mod effiċjenti ħafna. Filwaqt li l-fokus ta' dak il-programm huwa fuq proġetti b'teknoloġija avvanzata, dan il-Programm jenħtieġ li jestendi l-metodoloġija għal kwalunkwe tip ta' SME li qed tespandi. [Em. 35]

(29b)  L-azzjonijiet għall-SMEs jenħtieġ li jiffokaw ukoll fuq is-setturi kkaratterizzati minn potenzjal sinifikanti ta' tkabbir u soċjali u li jkollhom proporzjon għoli ta' SMEs. It-turiżmu huwa settur wieħed tal-Ekonomija tal-Unjoni li jikkontribwixxi b'mod sostanzjali għall-PDG tal-Unjoni u primarjament jitmexxa mill-SMEs. L-Unjoni jenħtieġ li tkompli u żżid l-azzjonijiet li jappoġġaw l-ispeċifiċitajiet ta' dan is-settur. [Em. 36]

(30)  L-istandards Ewropej għandhom rwol importanti fis-suq intern. Huma ta' interess vitali għall-kompetittività tal-impriżi, u speċjalment tal-SMEs. Huma wkoll għodda kruċjali biex jappoġġaw il-leġiżlazzjoni u l-politiki tal-Unjoni f'għadd ta' oqsma ewlenin bħall-enerġija bħat-tranżizzjoni tal-enerġija, it-tibdil fil-klima, il-protezzjoni ambjentali, it-teknoloġija tal-informazzjoni u tal-komunikazzjoni, l-użu u r-riċiklaġġ sostenibbli tar-riżorsi, l-innovazzjoni, is-sikurezza tal-prodotti, il-protezzjoni tal-konsumatur, is-sikurezza u l-kundizzjonijiet tax-xogħol tal-ħaddiema u l-popolazzjoni li qed tixjiħ, u b'hekk jikkontribwixxu għas-soċjetà kollha. Madankollu, l-esperjenza wriet li l-ħeffa u l-puntwalità tal-elaborazzjoni tal-istandards jeħtieġ li jittejbu u jeħtieġ li jsiru aktar sforzi biex jiġu involuti aħjar il-partijiet ikkonċernati rilevanti kollha, inklużi dawk li jirrappreżentaw lill-konsumaturi. [Em. 37]

(31)  L-attivitajiet Ewropej ta’ standardizzazzjoni huma rregolati mir-Regolament (UE) Nru 1025/2012 tal-Parlament Ewropew u tal-Kunsill(14) u implimentati permezz ta’ Sħubija-Pubblika-Privata fit-tul li hija fundamentali biex jinkisbu l-objettivi stabbiliti f’dak ir-Regolament kif ukoll fil-politiki tal-Unjoni ta’ standardizzazzjoni ġenerali u settorjali.

(32)  Qafas ta' rappurtar finanzjarju komuni li jaħdem sew huwa essenzjali għas-suq intern, għall-funzjonament effikaċi tas-swieq tal-kapital finanzjarji u għall-ħolqien ta' suq integrat għas-servizzi finanzjarji fil-kuntest tal-Unjoni Bankarja u tal-Unjoni tas-Swieq tal-Kapital Kapitali. [Em. 38]

(33)  F’konformità mar-Regolament (KE) Nru 1606/2002 tal-Parlament Ewropew u tal-Kunsill (15), l-Istandards Internazzjonali tar-Rappurtar Finanzjarju (IFRS) adottati mill-Bord dwar l-Istandards Internazzjonali tal-Kontabbiltà u l-interpretazzjonijiet relatati mill-Kumitat tal-Interpretazzjonijiet tal-IFRS iridu jiġu inkorporati fid-dritt tal-Unjoni sabiex jiġu applikati mill-kumpaniji b’titoli elenkati f’suq regolat fl-Unjoni, biss jekk l-IFRS jissodisfaw il-kriterji stabbiliti f’dak ir-Regolament, inkluż ir-rekwiżit li l-kontijiet jagħtu “stampa vera u ġusta” kif stabbilit fl-Artikolu 4(3) tad-Direttiva 2013/34/UE tal-Parlament Ewropew u tal-Kunsill(16) u jekk iwasslu għall-ġid pubbliku Ewropew. Tali standards internazzjonali tal-kontabbiltà jridu jiġu żviluppati fi proċess trasparenti u demokratikament responsabbli. L-IFRS, għalhekk, għandhom rwol ewlieni fil-funzjonament tas-suq intern u għaldaqstant l-Unjoni għandha interess dirett li tiżgura li l-proċess li permezz tiegħu l-IFRS jiġu żviluppati u approvati jirriżulta fi standards li jkunu konsistenti mar-rekwiżiti tal-qafas ġuridiku tas-suq intern. Għalhekk huwa importanti li jiġu stabbiliti arranġamenti ta’ finanzjament xierqa għall-Fondazzjoni tal-IFRS.

(34)  B’kont meħud tar-rwol tal-Grupp Konsultattiv Ewropew għar-Rappurtar Finanzjarju (EFRAG) li jivvaluta jekk l-IFRS jikkonformawx mar-rekwiżit tal-liġi u l-politika tal-Unjoni dwar il-kumpaniji, kif stabbilit fir-Regolament (KE) Nru 1606/2002, huwa meħtieġ ukoll li l-Unjoni tiżgura finanzjament stabbli għall-EFRAG u għalhekk tikkontribwixxi għall-finanzjament tiegħu. Ix-xogħol tekniku tal-EFRAG jenħtieġ li jkun iffukat fuq l-għoti ta’ pariri tekniċi lill-Kummissjoni dwar l-approvazzjoni tal-IFRS, kif ukoll dwar il-parteċipazzjoni xierqa fil-proċess ta’ żvilupp ta’ tali IFRS, u għandu jiżgura li l-interessi tal-Unjoni jitqiesu b’mod adegwat fil-proċess tal-iffissar ta’ standards internazzjonali. Dawk l-interessi jenħtieġ li jinkludu l-kunċett ta’ “prudenza” u ż-żamma tar-rekwiżit dwar “stampa vera u ġusta” kif stabbilit fid-Direttiva 2013/34/UE, u tal-ġid pubbliku Ewropew kif stipulat fir-Regolament (KE) Nru 1606/2002, filwaqt li jitqies l-impatt tal-IFRS fuq l-istabbiltà finanzjarja u l-ekonomija. Jenħtieġ li jiġi stabbilit ukoll Laboratorju ta’ Rappurtar Korporattiv Ewropew bħala parti mill-Grupp Konsultattiv Ewropew għar-Rappurtar Finanzjarju (EFRAG), li jippromwovi l-innovazzjoni u l-iżvilupp tal-aqwa prattiki fir-rappurtar korporattiv, bħall-kontabbiltà ambjentali. F’dan il-forum, il-kumpaniji u l-investituri jistgħu jikkondividu l-aħjar prattiki b’mod partikolari fil-qasam tar-rappurtar mhux finanzjarju u dwar is-sostenibbiltà.

(35)  Fil-qasam tal-awditjar statutorju, il-Bord tas-Sorveljanza tal-Interess Pubbliku (PIOB) inħoloq fl-2005 mill-Grupp ta’ Monitoraġġ, organizzazzjoni internazzjonali responsabbli mill-monitoraġġ tar-riforma tal-governanza tal-Federazzjoni Internazzjonali tal-Kontabilisti (IFAC). L-irwol tal-PIOB huwa li jissorvelja l-proċess li jwassal għall-adozzjoni tal-Istandards Internazzjonali tal-Awditjar (ISAs) u attivitajiet oħra ta’ interess pubbliku tal-IFAC. Huwa possibbli li l-ISAs jiġu adottati għall-applikazzjoni tagħhom fl-Unjoni dment li, b’mod partikolari, ikunu ġew żviluppati bi proċess, sorveljanza pubblika u trasparenza dovuti, kif meħtieġ mill-Artikolu 26 tad-Direttiva 2006/43/KE tal-Parlament Ewropew u tal-Kunsill(17). Fid-dawl tal-introduzzjoni tal-ISAs fl-Unjoni u r-rwol ewlieni tal-PIOB biex jiġi żgurat li jissodisfaw ir-rekwiżiti stabbiliti fid-Direttiva 2006/43/KE, huwa importanti li jiġu żgurati arranġamenti xierqa ta’ finanzjament għall-PIOB.

(36)  L-Unjoni tikkontribwixxi biex jiġi żgurat livell għoli ta’ protezzjoni tal-konsumatur, tagħti s-setgħa lill-konsumaturi u tqiegħdhom fil-qalba tas-suq intern billi tappoġġa u tikkumplimenta l-politiki tal-Istati Membri b’mod li tiżgura li meta jaġixxu bħala konsumaturi ċ-ċittadini jkunu jistgħu jgawdu b’mod sħiħ il-benefiċċji tas-suq intern u li, b’hekk, is-sikurezza u l-interessi legali u ekonomiċi tagħhom jiġu protetti sew permezz ta’ azzjonijiet konkreti. L-Unjoni trid tiżgura wkoll li l-liġijiet dwar il-konsumatur u s-sikurezza tal-prodotti jkunu infurzati kif xieraq u b’mod ugwali fuq il-post u li n-negozji jgawdu kundizzjonijiet ekwi b’kompetizzjoni ġusta fis-suq intern. Barra minn hekk, huwa meħtieġ li tingħata s-setgħa lill-konsumaturi u jiġu mħeġġa u assistiti biex jagħmlu għażliet sostenibbli u infurmati, u b’hekk ikunu qed jikkontribwixxu għal ekonomija ċirkolari, sostenibbli u effiċjenti fl-użu tal-enerġija u tar-riżorsi. [Em. 39]

(37)  Il-Programm jenħtieġ li jkollu l-għan li jissensibilizza l-konsumaturi, in-negozji, is-soċjetà ċivili u l-awtoritajiet rigward il-liġijiet tal-Unjoni dwar il-konsumatur u s-sikurezza u li jagħti s-setgħa lill-konsumaturi u lill-organizzazzjonijiet rappreżentattivi tagħhom fil-livell nazzjonali u fil-livell tal-Unjoni l-aktar billi jappoġġa lill-Bureau Européen des Unions de Consommateurs (BEUC - Uffiċċju Ewropew tal-Għaqdiet tal-Konsumaturi) li huwa NGO li ilha stabbilita u rikonoxxuta għal żmien twil u li tħares l-interessi tal-konsumaturi b’rabta mal-politiki kollha tal-UE, u lill-Assoċjazzjoni Ewropea għall-Koordinazzjoni tar-Rappreżentanza tal-Konsumaturi fl-Istandardizzazzjoni (ANEC) li tirrappreżenta l-interess tal-konsumaturi b’rabta ma’ kwistjonijiet ta’ standardizzazzjoni. Waqt li jsir dan, jenħtieġ li tingħata attenzjoni partikolari lill-ħtiġijiet ġodda tas-suq rigward il-promozzjoni ta' konsum sostenibbli u b'mod partikolari ta' azzjonijiet li jindirizzaw il-kwistjoni tal-obsolexxenza ppjanata tal-prodotti u l-prevenzjoni ta' vulnerabbiltajiet kif ukoll sfidi maħluqa mid-diġitalizzazzjoni tal-ekonomija, il-prodotti konnessi, l-Internet tal-Oġġetti, l-Intelliġenza Artifiċjali u l-użu ta' algoritmi jew l-iżvilupp ta' tendenzi ta' konsum u mudelli ta' negozju ġodda, bħall-ekonomija kollaborattiva u l-intraprenditorija soċjali. Il-Programm jenħtieġ li jappoġġa l-iżvilupp ta' informazzjoni rilevanti dwar is-swieq, inklużi azzjonijiet bil-għan li titjieb it-traċċabbiltà tal-prodott matul il-katina ta' provvista, l-istandards ta' kwalità madwar l-Unjoni, u l-indirizz ta' kwistjonijiet dwar il-kwalità doppja tal-prodotti, l-isfidi politiċi, kwistjonijiet u mġiba emerġenti, u l-pubblikazzjoni tat-tabelli ta' valutazzjoni tal-konsumatur tal-Unjoni. [Em. 40]

(38)  Il-Programm jenħtieġ li jappoġġa lill-awtoritajiet nazzjonali kompetenti, inkluż dawk responsabbli għall-monitoraġġ tas-sikurezza tal-prodotti, li jikkooperaw b’mod partikolari permezz tas-sistema ta’ twissija rapida tal-Unjoni għall-prodotti perikolużi. Jenħtieġ li jappoġġa wkoll l-infurzar tad-Direttiva 2001/95/KE tal-Parlament Ewropew u tal-Kunsill(18) u r-Regolament (KE) Nru 765/2008 dwar il-protezzjoni tal-konsumatur u s-sikurezza tal-prodotti, u n-netwerk ta’ Kooperazzjoni għall-Protezzjoni tal-Konsumatur u l-kooperazzjoni internazzjonali bejn l-awtoritajiet rilevanti fil-pajjiż fil-pajjiżi terzi u fl-Unjoni. Il-programm jenħtieġ ukoll li jkollu l-għan li jiżgura aċċess għall-konsumaturi u n-negozjanti kollha għal riżoluzzjoni ta’ tilwim barra l-qorti u għal riżoluzzjoni ta’ tilwim online ta’ kwalità u għal informazzjoni dwar il-possibilitajiet ta’ il-proċess għall-parteċipazzjoni f'azzjonijiet li jfittxu rimedju, bl-inqas spiża. [Em. 41]

(39)  Il-Programm jenħtieġ li jappoġġa wkoll in-Netwerk taċ-Ċentri Ewropej tal-Konsumaturi qed li jgħin lill-konsumaturi jiksbu l-benefiċċju tad-drittijiet tal-konsumatur tal-Unjoni meta jixtru oġġetti u servizzi bejn il-fruntieri fis-Suq Intern u fiż-ŻEE, kemm online kif ukoll meta jkunu qed jivvjaġġaw. In-netwerk li jikkonsisti fi 30 ċentru u li ilu ffinanzjat b’mod konġunt mill-programmi tal-Unjoni għall-konsumaturi għal aktar minn 10 snin wera l-valur miżjud tiegħu biex isaħħaħ il-fiduċja tal-konsumaturi u tan-negozjanti fis-Suq Intern. Huwa jindirizza t-talbiet ta’ aktar minn 100 000 konsumatur fis-sena u jilħaq miljuni ta’ ċittadini permezz tal-attivitajiet ta’ informazzjoni tiegħu fuq il-ġurnali u online. Huwa wieħed mill-aktar netwerks ta’ assistenza liċ-ċittadini apprezzati tal-Unjoni u ħafna miċ-ċentri tiegħu jospitaw punti ta’ kuntatt għal-liġi dwar is-suq intern bħad-Direttiva 2006/123/KE tal-Parlament Ewropew u tal-Kunsill(19) u l-evalwazzjoni tiegħu tenfasizza l-importanza li jkompli jopera. In-Netwerk taċ-Ċentri Ewropej tal-Konsumaturi jista' jkun ukoll sors importanti ta' informazzjoni dwar l-isfidi u l-problemi li l-konsumaturi jiffaċċjaw fil-livell lokali, li huma rilevanti għat-tfassil tal-politika tal-Unjoni u għall-protezzjoni tal-interessi tal-konsumaturi. Għalhekk, il-Programm jenħtieġ li jippermetti l-bini u t-tisħiħ ta' sinerġiji bejn ir-rappreżentazzjoni tal-konsumaturi fil-livell lokali u tal-Unjoni sabiex isaħħaħ ir-rappreżentanza tal-konsumaturi. In-netwerk għandu wkoll l-intenzjoni li jiżviluppa arranġamenti ta’ reċiproċità ma’ korpi simili f’pajjiżi terzi. [Em. 42]

(40)  Il-kontroll tal-idoneità tal-liġi tal-Unjoni dwar il-konsumatur u l-kummerċjalizzazzjoni li sar mill-Kummissjoni f’Mejju 2017 wera l-ħtieġa li r-regoli jiġu infurzati aħjar u li jiġi ffaċilitat ir-rimedju meta l-konsumaturi jġarrbu ħsara minħabba ksur tal-liġijiet dwar il-konsumatur. B’riżultat ta’ dan il-Kummissjoni adottat “Patt ġdid għall-Konsumaturi” f’April 2018 sabiex tiżgura, fost l-oħrajn, trattament ugwali għall-konsumaturi fis-suq intern b’rabta mal-istandards mal-każijiet transfruntiera, bħall-bejgħ ta' prodotti mhux konformi fis-settur tal-vetturi bil-mutur, standards ta' kwalità doppja ta' prodotti jew il-problemi ta' passiġġieri li jitħallew l-art bħala riżultat tal-kanċellazzjoni ta' għadd kbir ta' titjiriet, kapaċitajiet ta’ infurzar aqwa tal-Istati Membri, sikurezza tal-prodotti mtejba, kooperazzjoni internazzjonali msaħħa u possibilitajiet ġodda ta’ rimedju l-aktar permezz ta’ azzjonijiet rappreżentattivi minn entitajiet kwalifikati. Il-Programm jenħtieġ li jkollu l-għan li jappoġġa din l-inizjattiva permezz tas-sensibilizzazzjoni u l-bini tal-għarfien, il-bini tal-kapaċità u l-iskambju tal-aħjar prattiki tal-organizzazzjonijiet tal-konsumaturi u tal-awtoritajiet tal-protezzjoni tal-konsumatur, in-netwerking u l-iżvilupp tal-intelliġenza tas-suq, billi jsaħħaħ fost l-oħrajn il-bażi tal-evidenza dwar il-funzjonament tas-suq intern għall-konsumaturi, is-sistemi tal-IT u l-għodod ta’ komunikazzjoni. [Em. 43]

(41)  Iċ-ċittadini huma partikolarment affettwati mill-funzjonament tas-swieq tas-servizzi finanzjarji.finanzjarji u għalhekk jenħtieġ li jiġu infurmati aktar dwar id-drittijiet, ir-riskji u l-benefiċċji rilevanti. Dawn huma komponent ewlieni tas-suq intern u jirrikjedu qafas solidu għar-regolamentazzjoni u s-superviżjoni li jiżgura mhux biss stabbiltà finanzjarja u ekonomija sostenibbli, iżda jipprovdi wkoll livell għoli ta' ħarsien lill-konsumaturi u lil utenti aħħarin oħrajn tas-servizzi finanzjarji, inklużi l-investituri individwali, dawk li jfaddlu, id-detenturi tal-poloz ta' assigurazzjoni, il-membri u l-benefiċjarji ta' fondi ta' pensjoni, l-azzjonisti individwali, il-mutwatarji u l-SMEs. Huwa importanti Il-Programm jenħtieġ li jikkontribwixxi biex titjieb il-kapaċità tagħhom li jipparteċipaw fit-tfassil ta' politiki għas-settur finanzjarju, anke permezz tal-produzzjoni u d-disseminazzjoni ta' informazzjoni ċara, kompluta u faċli għall-utent dwar il-prodotti kummerċjalizzati fis-swieq finanzjarji. [Em. 44]

(42)  Għaldaqstant il-Programm jenħtieġ li jkompli jappoġġa l-attivitajiet speċifiċi koperti mill-Programm tal-Bini tal-Kapaċità 2017-2020 filwaqt li isaħħaħ jsaħħaħ l-involviment tal-konsumaturi u utenti aħħarin oħrajn tas-servizzi finanzjarji fit-tfassil tal-politika tal-Unjoni, kif stipulat fir-Regolament (UE) 2017/826 tal-Parlament Ewropew u tal-Kunsill(20) li kompla l-programm pilota u l-azzjoni preparatorja tas-snin 2012-2017. Dan huwa meħtieġ biex jipprovdi lil dawk li jfasslu l-politika b’opinjonijiet mill-partijiet ikkonċernati apparti professjonisti tas-settur finanzjarju u jiżgura rappreżentanza aħjar tal-interessi tal-konsumaturi u ta’ utenti aħħarin oħrajn tas-servizzi finanzjarji. Dan huwa mistenni li jwassal għal politiki aqwa għas-servizzi Il-Programm għandu jiżviluppa b'mod kontinwu l-metodoloġija tiegħu u l-aħjar prattiki dwar kif iżid il-parteċipazzjoni tal-konsumaturi u l-utenti aħħarin tas-servizzi finanzjarji sabiex jidentifika kwistjonijiet rilevanti għat-tfassil tal-politika tal-Unjoni u sabiex jiżgura l-interessi tal-konsumaturi fil-qasam tas-servizzi finanzjarji. Dan jenħtieġ li jtejjeb il-politiki dwar is-servizzi finanzjarji, l-aktar bis-saħħa ta’ fehim aqwa mill-pubbliku tal-kwistjonijiet involuti fir-regolamentazzjoni finanzjarja u ta’ litteriżmu finanzjarju msaħħaħ. Ir-riżorsi pubbliċi ta' dan il-Programm jenħtieġ li jiffukaw fuq dak li huwa essenzjali għall-utenti aħħarin u jevitaw kull forma ta' appoġġ finanzjarju dirett jew indirett għall-attivitajiet kummerċjali proposti minn operaturi finanzjarji privati. [Em. 45]

(43)  Bħala parti minn proġett pilota, bejn l-2012 u l-2013, u ta’ azzjoni preparatorja, bejn l-2014 u l-2016, il-Kummissjoni tat għotjiet lil żewġ organizzazzjonijiet wara sejħa annwali miftuħa għal proposti. Iż-żewġ organizzazzjonijiet huma Finance Watch, stabbilita b’għotjiet tal-Unjoni fl-2011 bħala assoċjazzjoni internazzjonali mingħajr skop ta’ qligħ skont il-liġi Belġjana, u Better Finance, li hija l-prodott ta’ riorganizzazzjonijiet u rebranding suċċessivi ta’ federazzjonijiet u azzjonisti Ewropej preeżistenti sa mill-2009. Il-Programm tal-Bini tal-Kapaċità stabbilit taħt ir-Regolament (UE) 2017/826, jidentifika dawn l-istess żewġ organizzazzjonijiet bħala l-uniċi benefiċjarji. Għalhekk huwa meħtieġ li jitkompla l-kofinanzjament ta’ dawn l-organizzazzjonijiet bħala parti mill-Programm. Madankollu, dan il-finanzjament jenħtieġ li jkun soġġett għal rieżami. F'dan ir-rigward, jenħtieġ li jitfakkar li fl-eventwalità li l-Programm tal-Bini tal-Kapaċità u l-fondi korrispondenti jiġu estiżi lil hinn mill-2020 u jitfaċċaw benefiċjarji potenzjali oħrajn, is-sejħa għall-applikanti jenħtieġ li tkun miftuħa għal kwalunkwe organizzazzjoni oħra li tissodisfa l-kriterji, u li tikkontribwixxi għall-objettivi tal-Programm, f'konformità mar-Regolament (UE) 2017/826. [Em. 46]

(44)  Huwa meħtieġ livell għoli ta' protezzjoni tas-saħħa permezz tal-katina tal-provvista tal-ikel u l-għalf biex jiġu protetti kemm il-konsumaturi kif ukoll biex is-suq intern ikun jista' jopera b'mod effiċjenti u mingħajr intoppi. Katina tal-provvista agrikola u tal-ikel sikura u sostenibbli hija prerekwiżit għas-soċjetà u għas-suq intern. Kif intwera minn inċidenti reċenti bħal każ tal-bajd ikkontaminat bil-fipronil fl-2017 u l-iskandlu tal-laħam taż-żiemel fl-2013, il-kriżijiet tas-saħħa transfruntiera, bħall-influwenza avjarja jew id-deni Afrikan tal-ħnieżer, u l-biża' dwar l-ikel ifixklu l-funzjonament tas-suq intern billi jillimitaw il-moviment tal-persuni u tal-oġġetti u jfixklu l-produzzjoni. Il-prevenzjoni ta' kriżijiet tas-saħħa transfruntiera u ta' allarmi dwar l-ikel hija ta' importanza kbira. Għalhekk il-Programm jenħtieġ li jappoġġa azzjonijiet konkreti, bħat-twaqqif ta' miżuri ta' emerġenza fil-każ ta' sitwazzjonijiet ta' kriżijiet u avvenimenti imprevedibbli li jaffettwaw is-saħħa tal-annimali u tal-pjanti, il-ħolqien ta' mekkaniżmu għal aċċess dirett għar-riżerva ta' għajnuna f'emerġenza sabiex dawn is-sitwazzjonijiet ta' emerġenza jiġu indirizzati b'mod aktar rapidu, effettiv u effiċjenti. [Em. 47]

(45)  L-objettiv ġenerali tad-dritt tal-Unjoni fil-qasam tal-katina alimentari huwa li jikkontribwixxi għal jiggarantixxi livell għoli ta’ saħħa għall-bniedem, għall-annimali u għall-pjanti tul il-katina alimentari, li jappoġġa t-titjib tal-benessri tal-annimali, li jikkontribwixxi għal livell għoli ta’ protezzjoni u informazzjoni għall-konsumaturi u livell għoli ta’ protezzjoni ambjentali, inkluża l-preservazzjoni tal-bijodiversità, filwaqt li jtejjeb is-sostenibbiltà tal-produzzjonijiet Ewropej tal-ikel u l-għalf, jaqta' l-ħela tal-ikel, iżid l-istandards tal-kwalità tal-prodotti fl-Unjoni kollha, itejjeb il-kompetittività tal-industrija Ewropea tal-ikel u tal-għalf u jiffavorixxi l-ħolqien tal-impjiegi. [Em. 48]

(46)  Minħabba n-natura speċifika tal-azzjonijiet li jirrigwardaw livell għoli ta’ saħħa għall-bniedem, għall-annimali u għall-pjanti tul il-katina alimentari, iridu jiġu stipulati kriterji ta’ eliġibbiltà speċjali rigward il-provvista ta’ għotjiet u l-użu tal-akkwist pubbliku f’dan ir-Regolament. B’mod partikolari, b’deroga mir-Regolament (UE, Euratom) 2018/1046 tal-Parlament Ewropew u tal-Kunsill(21) (ir-“Regolament Finanzjarju”), bħala eċċezzjoni għall-prinċipju ta’ nonretroattività, l-ispejjeż għall-miżuri ta’ emerġenza, minħabba n-natura urġenti u mhux prevedibbli tagħhom, jenħtieġ li jkunu eliġibbli u jinkludu wkoll l-ispejjeż imġarrba bħala riżultat ta’ okkorrenza suspettata ta’ marda jew organiżmu ta’ ħsara bil-kundizzjoni li sussegwentement din l-okkorrenza tiġi kkonfermata u nnotifikata lill-Kummissjoni. L-impenji baġitarji korrispondenti u l-pagament tan-nefqa eliġibbli jenħtieġ li jsiru mill-Kummissjoni, wara l-firma tal-impenji legali u wara l-valutazzjoni tat-talbiet għall-ħlas ippreżentati mill-Istati Membri. L-ispejjeż jenħtieġ li jkunu eliġibbli wkoll għall-miżuri ta’ protezzjoni meħuda fil-każ ta’ theddida diretta għall-istatus tas-saħħa fl-Unjoni b’riżultat tal-okkorrenza jew l-iżvilupp, fit-territorju ta’ pajjiż terz, Stat Membru jew pajjiżi u territorji extra-Ewropej ta’ ċertu mard tal-annimali u ċerti żoonożi kif ukoll fir-rigward ta’ miżuri ta’ protezzjoni, jew attivitajiet rilevanti oħra, meħuda b’appoġġ għall-istatus tas-saħħa tal-pjanti fl-Unjoni. [Em. 49]

(47)  Fid-dawl tal-fatt li l-katina alimentari qed issir dejjem aktar globalizzata, il-kontrolli uffiċjali li jsiru mill-Istati Membri huma għodda essenzjali biex jiġi vverifikat u ssorveljat li r-rekwiżiti rilevanti tal-Unjoni qed jiġu implimentati, imħarsa u infurzati L-effettività, b'mod partikolari fir-rigward ta' prodotti impurtati minn pajjiżi terzi. L-effikaċja u l-effiċjenza tas-sistemi ta' kontroll uffiċjali huma vitali sabiex jinżamm livell għoli ta' sikurezza għall-bniedem, għall-annimali u għall-pjanti tul il-katina alimentari, kif ukoll il-fiduċja tal-konsumaturi, filwaqt li jiġi żgurat livell għoli ta' protezzjoni tal-ambjent u tal-benessri tal-annimali. Jenħtieġ li jkun disponibbli appoġġ finanzjarju tal-Unjoni għal tali miżuri ta' kontroll. B’mod partikolari, jenħtieġ li tkun disponibbli kontribuzzjoni finanzjarja għal-laboratorji ta’ referenza tal-Unjoni sabiex tgħinhom isostnu l-ispejjeż li jinqalgħu minħabba l-implimentazzjoni tal-programmi ta’ ħidma approvati mill-Kummissjoni. Barra minn hekk, billi l-effikaċja tal-kontrolli uffiċjali tiddependi wkoll mid-disponibbiltà għall-awtoritajiet ta’ kontroll ta’ persunal imħarreġ tajjeb li jkollu konoxxenza adegwata tad-dritt tal-Unjoni, l-Unjoni jenħtieġ li tkun kapaċi tikkontribwixxi għat-taħriġ tagħhom kif ukoll għall-programmi ta’ skambju rilevanti organizzati mill-awtoritajiet kompetenti. [Em. 50]

(48)  Statistika Ewropea ta’ kwalità għolja żviluppata, prodotta u disseminata taħt il-Programm Statistiku Ewropew hija essenzjali għat-teħid ta’ deċiżjonijiet ibbażat fuq l-evidenza. L-istatistika Ewropea jenħtieġ li tkun disponibbli fil-waqt u jenħtieġ li tikkontribwixxi għall-implimentazzjoni tal-politiki tal-Unjoni kif rifless fit-TFUE, b’mod partikolari governanza ekonomika msaħħa u integrata, il-koeżjoni soċjali, ekonomika u territorjali, l-iżvilupp sostenibbli, il-politika agrikola, id-dimensjoni soċjali tal-Ewropa u l-globalizzazzjoni.

(49)  L-istatistika Ewropea hija indispensabbli għat-teħid ta’ deċiżjonijiet tal-Unjoni u għall-kejl tal-prestazzjoni u tal-impatt tal-inizjattivi tal-Unjoni. Għaldaqstant, jenħtieġ li jiġu żgurati l-provvediment u l-iżvilupp kontinwi tal-istatistika Ewropea, li jieħdu approċċ mifrux mal-Unjoni kollha u li jmorru lil hinn minn perspettiva tas-suq intern, sabiex ikopru l-attivitajiet u l-oqsma politiċi kollha tal-Unjoni, inkluż l-għoti tas-setgħa lin-negozji u liċ-ċittadini sabiex jieħdu deċiżjonijiet infurmati.

(50)  Minħabba l-karattru orizzontali tiegħu, il-Programm Statistiku Ewropew huwa soġġett għal rekwiżiti speċifiċi u b’mod partikolari dawk stabbiliti fir-Regolament (KE) Nru 223/2009 tal-Parlament Ewropew u tal-Kunsill(22), b’mod partikolari fir-rigward tar-rispett tal-prinċipji tal-istatistika, il-funzjonament tas-sistema Ewropea tal-Istatistika u l-governanza tagħha, inklużi r-rwol u l-kompiti assenjati lill-Kumitat tas-Sistema Ewropea tal-Istatistika u lill-Kummissjoni (EUROSTAT), it-twaqqif u l-implimentazzjoni tal-ipprogrammar tal-attivitajiet ta’ statistika.

(51)  Il-Programm ġie sottomess għal eżami minn qabel lill-Kumitat tas-Sistema Ewropea tal-Istatistika, skont ir-Regolament (KE) Nru 223/2009 u jenħtieġ li jiġi implimentat billi jiġi żgurat skrutinju parlamentari effettiv. [Em. 51]

(52)  L-Unjoni u l-Istati Membri huma impenjati li jagħtu riżultati biex ikunu fuq quddiem fl-implimentazzjoni tal-Aġenda 2030 għall-Iżvilupp Sostenibbli tan-Nazzjonijiet Uniti. Billi jikkontribwixxu biex l-Aġenda 2030 tirnexxi, l-Unjoni u l-Istati Membri se jrawmu Ewropa aktar b'saħħitha, aktar sostenibbli, inklużiva, sikura u prospera. Il-Programm jenħtieġ li jikkontribwixxi għall-implimentazzjoni tal-Aġenda 2030, inkluż billi jibbilanċja d-dimensjonijiet ekonomiċi, soċjali u ambjentali tal-iżvilupp sostenibbli, billi għal dak il-għan isir impenn ċar u viżibbli fir-Regolament QFP, u jiġu integrati l-Għanijiet ta' Żvilupp Sostenibbli, kif mitlub mir-riżoluzzjonijiet tal-Parlament Ewropew tal-14 ta' Marzu u t-30 ta' Mejju 2018 dwar il-QFP 2021-2027. [Em. 52]

(53)  Filwaqt li jirrifletti l-importanza tal-indirizzar tat-tibdil fil-klima b’konformità mal-impenji tal-Unjoni rigward l-implimentazzjoni tal-Ftehim ta’ Pariġi dwar il-Klima u tal-Għanijiet ta’ Żvilupp Sostenibbli tan-Nazzjonijiet Uniti, dan il-Programm jenħtieġ li jikkontribwixxi lejn l-integrazzjoni ta’ azzjonijiet klimatiċi u lejn il-kisba ta’ mira ġenerali fejn 25 % tal-infiq tal-baġit tal-UE jappoġġa l-objettivi relatati mal-klima. L-azzjonijiet rilevanti se jiġu identifikati matul it-tħejjija u l-implimentazzjoni tal-Programm, u se jiġu vvalutati mill-ġdid fil-kuntest tal-evalwazzjonijiet u tal-proċessi ta’ rieżami rilevanti.

(54)  Dan ir-Regolament jistabbilixxi pakkett finanzjarju għall-Programm li jrid jikkostitwixxi l-ammont primarju ta’ referenza, fis-sens ta’ [referenza li trid tiġi aġġornata kif xieraq skont il-ftehim interistituzzjonali l-ġdid: il-punt 17 tal-Ftehim Interistituzzjonali tat-2 ta’ Diċembru 2013 bejn il-Parlament Ewropew, il-Kunsill u l-Kummissjoni dwar dixxiplina baġitarja, dwar kooperazzjoni f’materji ta’ baġit u dwar ġestjoni finanzjarja tajba(23)], għall-Parlament Ewropew u għall-Kunsill matul il-proċedura baġitarja annwali.

(55)  Il-Ftehim dwar iż-Żona Ekonomika Ewropea jipprevedi kooperazzjoni fl-oqsma soġġetti għall-Programm bejn l-Unjoni u l-Istati Membri tagħha, minn naħa waħda, u l-pajjiżi tal-Assoċjazzjoni Ewropea tal-Kummerċ Ħieles li qed jipparteċipaw fiż-Żona Ekonomika Ewropea, min-naħa l-oħra. Jenħtieġ li jsir provvediment biex il-Programm jinfetaħ għall-parteċipazzjoni minn pajjiżi oħra, inklużi l-pajjiżi tal-viċinat tal-Unjoni u pajjiżi li qed japplikaw għal sħubija fl-Unjoni jew li huma kandidati għaliha jew li qegħdin fil-proċess ta’ adeżjoni. Barra minn hekk fil-qasam tal-istatistika Ewropea l-Programm jenħtieġ li jkun miftuħ għall-Isvizzera skont il-Ftehim bejn il-Komunità Ewropea u l-Konfederazzjoni Svizzera dwar il-kooperazzjoni fil-qasam tal-istatistika(24).

(56)  Il-pajjiżi terzi li huma membri taż-Żona Ekonomika Ewropea (ŻEE) jistgħu jipparteċipaw fil-programmi tal-Unjoni fil-qafas tal-kooperazzjoni stabbilita skont il-ftehim ŻEE, li jipprevedi l-implimentazzjoni tal-programmi permezz ta’ deċiżjoni skont dak il-ftehim. Il-pajjiżi terzi jistgħu wkoll jipparteċipaw fuq il-bażi ta’ strumenti legali oħra. F’dan ir-Regolament jenħtieġ li tiġi introdotta dispożizzjoni speċifika biex jingħataw id-drittijiet meħtieġa għall-aċċess, kif ukoll l-aċċess, lill-uffiċjal tal-awtorizzazzjoni responsabbli, lill-Uffiċċju Ewropew Kontra l-Frodi (OLAF) u lill-Qorti Ewropea tal-Awdituri sabiex jeżerċitaw il-kompetenzi rispettivi tagħhom b’mod komprensiv.

(57)  Ir-Regolament Finanzjarju japplika għal dan il-Programm. Jistabbilixxi regoli dwar l-implimentazzjoni tal-baġit tal-Unjoni, inklużi regoli dwar għotjiet, premjijiet u akkwist pubbliku.

(58)  L-azzjonijiet implimentati taħt il-programmi preċedenti u l-linji baġitarji wrew li huma adegwati u jenħtieġ li jinżammu. L-azzjonijiet il-ġodda introdotti taħt dan il-Programm għandhom l-għan li jsaħħu b'mod partikolari s-suq intern li qed jiffunzjona tajjeb. L-azzjonijiet jenħtieġ li jkunu definiti biss f'termini ta' kategoriji globali u ġeneriċi sabiex jipprovdu aktar sempliċità u flessibbiltà fit-twettiq tal-Programm u b'hekk jilħaq l-objettivi tiegħu. Jenħtieġ li jiġu inklużi wkoll fil-Programm listi ta'attivitajiet indikattivi li jikkonċernaw l-objettivi speċifiċi fil-qasam tal-kompetittività, il-protezzjoni tal-konsumatur, jew attivitajiet speċifiċi li ġejjin mir-rekwiżiti regolatorji, bħal fil-qasam tal-istandardizzazzjoni, is-sorveljanza tas-suq, ir-regolamentazzjoni tal-katina alimentari u l-Istatistika Ewropea. [Em. 53]

(59)  Huwa wkoll neċessarju li jiġu definiti ċerti kategoriji ta’ entitajiet eliġibbli għall-finanzjament kif ukoll dawk l-entitajiet li jenħtieġ li jkunu eliġibbli għall-finanzjament mingħajr sejħa għal proposti.

(60)  B'kunsiderazzjoni tal-interkonnettività tal-ekonomija dinjija li dejjem qiegħda tiżdied, inkluża l-ekonomija diġitali, il-Programm jenħtieġ li jkompli jipprovdi l-possibbiltà li jiġu involuti esperti esterni, bħal uffiċjali ta' pajjiżi terzi, rappreżentanti ta' organizzazzjonijiet internazzjonali jew operaturi ekonomiċi f'ċerti attivitajiet. [Em. 54]

(61)  Huwa meħtieġ li jiġu indikati kriterji speċjali rigward ir-regoli ta’ kofinanzjament u l-ispejjeż eliġibbli.

(62)  B’konformità mal-impenn tal-Kummissjoni, stabbilit fil-Komunikazzjoni tagħha tad-19 ta’ Ottubru 2010 bl-isem “ir-Reviżjoni tal-Baġit tal-UE”(25), u sabiex jiġu previsti l-koerenza u s-simplifikazzjoni tal-programmi ta’ finanzjament, ir-riżorsi jenħtieġ li jiġu kondiviżi ma’ strumenti oħra ta’ finanzjament tal-Unjoni jekk l-azzjonijiet previsti taħt il-Programm ikollhom objettivi li huma komuni għal diversi strumenti ta’ finanzjament bl-esklużjoni, madankollu, tal-finanzjament doppju.

(63)  Dan il-Programm jenħtieġ li jikkontribwixxi għall-appoġġ ġenerali li jindirizza l-ħtiġijiet speċifiċi tar-reġjuni ultraperiferiċi u l-integrazzjoni tagħhom fis-suq intern, kif ikkonfermat mill-ġdid reċentement fil-Komunikazzjoni tal-Kummissjoni “Sħubija strateġika aktar b’saħħitha u mġedda mar-reġjuni ultraperiferiċi tal-UE”(26).

(64)  Il-Programm jenħtieġ li jippromwovi sinerġiji filwaqt li jevita x-xogħol doppju b’rabta mal-programmi u l-azzjonijiet tal-Unjoni relatati. L-azzjonijiet taħt dan il-Programm jenħtieġ li jikkomplementaw lil dawk tal-Programmi Dwana u Fiscalis stabbiliti mir-Regolament (UE) Nru […] tal-Parlament Ewropew u tal-Kunsill(27) u r-Regolament (UE) Nru […] tal-Parlament Ewropew u tal-Kunsill(28) li wkoll għandhom l-għan li jappoġġaw u jtejbu l-funzjonament tas-suq intern. [Em. 55]

(65)  Il-Programm jenħtieġ li jippromwovi sinerġiji u, komplementarjetajiet u addizzjonalità fir-rigward tal-appoġġ għall-SMEs u għall-intraprenditorija taħt il-Fond Ewropew għall-Iżvilupp Reġjonali stabbilit bir-Regolament (UE) Nru [...] tal-Parlament Ewropew u tal-Kunsill(29). Barra minn hekk, it-tieqa għall-SMEs tal-InvestEU stabbilit bir-Regolament (UE) [...] tal-Parlament Ewropew u tal-Kunsill(30) se ser jiggarantixxi appoġġ għad-dejn u għall-ekwità biex jissaħħu l-aċċess u d-disponibbiltà tal-finanzjament għall-SMEs u għall-intrapriżi mikro. Il-Programm jenħtieġ li jfittex ukoll sinerġiji mal-Programm Spazjali stabbilit bir-Regolament (UE) Nru [...] tal-Parlament Ewropew u tal-Kunsill(31) fir-rigward tal-inkoraġġiment tal-SMEs biex jibbenefikaw minn innovazzjoni rivoluzzjonarja u soluzzjonijiet oħrajn żviluppati taħt dawk il-programmi. [Em. 56]

(66)  Dan il-Programm jenħtieġ li jippromwovi sinerġiji ma’ Orizzont Ewropa stabbilit bir-Regolament (UE) Nru [...] tal-Parlament Ewropew u tal-Kunsill(32) li għandu l-għan li jippromwovi r-riċerka u l-innovazzjoni. B’mod partikolari dan jenħtieġ li jikkonċerna l-komplementarjetà mal-azzjonijiet tal-Kunsill Ewropew tal-Innovazzjoni futur għall-kumpaniji innovattivi, kif ukoll l-appoġġ tas-servizzi għall-SMEs.

(67)  Il-Programm jenħtieġ li jippromwovi sinerġiji u komplementarjetajiet fir-rigward tal-Programm Ewropa Diġitali stabbilit bir-Regolament (UE) Nru [...] tal-Parlament Ewropew u tal-Kunsill(33) li għandhom l-għan li jippromwovi d-diġitalizzazzjoni tal-ekonomija u tas-settur pubbliku tal-Unjoni u taż-żieda fiċ-ċibersigurtà. [Em. 57]

(68)  Barra minn hekk, il-Programm, jenħtieġ li jfittex sinerġiji mal-Fond għall-Ġustizzja, għad-Drittijiet u għall-Valuri stabbilit bir-Regolament (UE) Nru [...] tal-Parlament Ewropew u tal-Kunsill(34) li għandu l-għan li jappoġġa l-iżvilupp ulterjuri ta’ żona Ewropea ta’ ġustizzja għall-effettività tas-sistemi nazzjonali tal-ġustizzja, li hija fattur ewlieni li tippermetti ekonomija Ewropea ġusta u kosteffettiva.

(69)  Dan il-Programm jenħtieġ li jippromwovi sinerġiji mal-programm Erasmus stabbilit bir-Regolament (UE) Nru […] tal-Parlament Ewropew u tal-Kunsill(35) u l-Fond ta’ Solidarjetà tal-Unjoni Ewropea stabbilit bir-Regolament (UE) Nru [...] tal-Parlament Ewropew u tal-Kunsill(36) u l-Fond Soċjali Ewropew Plus stabbilit bir-Regolament (UE) Nru [...] tal-Parlament Ewropew u tal-Kunsill(37) fil-qasam tax-xogħol u l-mobbiltà taż-żgħażagħ li huwa essenzjali għas-suq intern li jiffunzjona tajjeb.

(70)  Finalment, l-azzjonijiet dwar il-katina alimentari bħall-miżuri veterinarji u fitosanitarji fil-każ ta’ kriżijiet tas-saħħa tal-annimali u tal-pjanti jistgħu jiġu kkomplementati minn interventi bbażati fis-suq mill-ipprogrammar tal-Politika Agrikola Komuni tal-Unjoni stabbilit bir-Regolament (UE) Nru […] tal-Parlament Ewropew u tal-Kunsill(38).

(71)  Fejn rilevanti l-azzjonijiet tal-Programm jenħtieġ li jintużaw biex jkollhom valur miżjud Ewropew ċar u jindirizzaw il-fallimenti in-nuqqasijiet tas-suq jew is-sitwazzjonijiet ta’ investiment subottimali, b’mod proporzjonat, mingħajr ma jsir ssir duplikazzjoni jew esklużjoni tal-finanzjament privat u jenħtieġ li jkollhom valur miżjud Ewropew ċar. [Em. 58]

(72)  Is-setgħat ta’ implimentazzjoni jenħtieġ li jingħataw lill-Kummissjoni fir-rigward tal-adozzjoni tal-programmi ta’ ħidma li jimplimentaw l-azzjonijiet li jikkontribwixxu għal livell għoli ta’ saħħa għall-bniedem, għall-annimali u għall-pjanti tul il-katina alimentari. Jenħtieġ li dawk is-setgħat jiġu eżerċitati skont ir-Regolament (UE) Nru 182/2011 tal-Parlament Ewropew u tal-Kunsill(39). [Em. 59]

(73)  It-tipi ta' finanzjament u l-metodi ta' implimentazzjoni skont dan ir-Regolament, jenħtieġ li jintgħażlu skont il-ħila tagħhom li jiksbu l-objettivi speċifiċi tal-azzjonijiet u li jagħtu r-riżultati, filwaqt li, b'mod partikolari, jitqiesu l-valur miżjud tal-Unjoni, l-ispejjeż tal-kontrolli, il-piż amministrattiv u r-riskju mistenni tan-nuqqas ta' konformità. Dan jenħtieġ li jinkludi l-konsiderazzjoni tal-użu ta' ammonti f'daqqa, rati fissi u spejjeż unitarji, kif ukoll finanzjament mhux marbut mal-ispejjeż kif imsemmi fl-Artikolu 125(1) tar-Regolament Finanzjarju. [Em. 60]

(74)  Biex ikun żgurat monitoraġġ u rappurtar regolari dwar il-progress miksub u dwar l-effikaċja u l-effiċjenza tal-Programm, jenħtieġ li jiġi stabbilit mill-bidu nett qafas xieraq għall-monitoraġġ tal-azzjonijiet u tar-riżultati tal-Programm. Dawn il-monitoraġġ u r-rappurtar jenħtieġ li jkunu bbażati fuq indikaturi, li jkejlu l-effetti tal-azzjonijiet taħt il-Programm skont linji bażiċi definiti minn qabel. [Em. 61]

(75)  Skont il-paragrafu 22 u l-paragrafu 23 tal-ftehim Interistituzzjonali għat-Tfassil Aħjar tal-Liġijiet tat-13 ta’ April 2016(40), hemm il-ħtieġa li dan il-Programm jiġi evalwat fuq il-bażi ta’ informazzjoni miġbura permezz ta’ rekwiżiti speċifiċi ta’ monitoraġġ, filwaqt li jiġu evitati r-regolamentazzjoni żejda u l-piżijiet amministrattivi, b’mod partikolari għall-Istati Membri. Dawn ir-rekwiżiti, fejn xieraq, jenħtieġ li jinkludu indikaturi li jistgħu jitkejlu, bħala bażi għall-evalwazzjoni tal-effetti tal-Programm fuq il-post. Jenħtieġ li l-Kummissjoni tfassal rapport ta' evalwazzjoni interim dwar l-ilħuq tal-objettivi tal-azzjonijiet appoġġati taħt il-Programm, dwar ir-riżultati u l-impatti, dwar l-effiċjenza tal-użu tar-riżorsi u dwar il-valur miżjud tal-Unjoni tiegħu, kif ukoll rapport ta' evalwazzjoni finali dwar l-impatt aktar fit-tul, ir-riżultati u s-sostenibbiltà tal-azzjonijiet, u s-sinerġiji ma' Programmi oħra. [Em. 62]

(75a)  Sabiex jiġu supplimentati ċerti elementi mhux essenzjali ta' dan ir-Regolament, jenħtieġ li l-Kummissjoni tingħata s-setgħa li tadotta atti skont l-Artikolu 290 TFUE fir-rigward tal-adozzjoni ta' programm(i) ta' ħidma. [Em. 63]

(76)  Il-lista Lista miftuħa ta’ mard tal-annimali u żoonożi li jikkwalifikaw għall-finanzjament taħt il-miżuri ta’ emerġenza u għall-finanzjament taħt il-programmi ta’ eradikazzjoni, kontroll u sorveljanza jenħtieġ li tiġi stabbilita fuq il-bażi tal-mard tal-annimali msemmi fil-Kapitolu 2 tal-Parti I tar-Regolament (UE) 2016/429 tal-Parlament Ewropew u tal-Kunsill(41), ir-Regolament (KE) Nru 2160/2003 tal-Parlament Ewropew u tal-Kunsill(42) u r-Regolament (KE) Nru 999/2001 tal-Parlament Ewropew u tal-Kunsill(43). [Em. 64]

(77)  Sabiex jitqiesu s-sitwazzjonijiet li huma provokati bil-mard minn mard tal-annimali li jkollu impatt sinifikanti fuq il-produzzjoni jew il-kummerċ tal-bhejjem, l-iżvilupp taż-żoonożi li jippreżentaw theddida għall-bniedem, jew l-iżviluppi xjentifiċi jew epidemjoloġiċi ġodda, kif ukoll il-mard tal-annimal li aktarx jikkostitwixxu theddida ġdida għall-Unjoni, jenħtieġ li s-setgħa li jiġu adottati atti skont l-Artikolu 290 TFUE tingħata lill-Kummissjoni, fir-rigward tal-emenda tal-lista ta’ mard tal-annimali u żoonożi. Sabiex tiġi żgurata valutazzjoni effettiva tal-progress tal-Programm lejn il-kisba tal-objettivi tiegħu, is-setgħa li jiġu adottati atti skont l-Artikolu 290 TFUE jenħtieġ li tiġi delegata lill-Kummissjoni fir-rigward tar-rieżami jew biex jiġu komplementati l-indikaturi għall-kejl tal-kisba tal-objettivi speċifiċi fejn jitqies meħtieġ u biex jiġi supplimentat dan ir-Regolament b’dispożizzjonijiet dwar l-istabbiliment ta’ qafas ta’ monitoraġġ u evalwazzjoni. Huwa partikolarment importanti li waqt il-ħidma preparatorja tagħha l-Kummissjoni twettaq konsultazzjonijiet xierqa, inkluż fil-livell tal-esperti, u li dawn il-konsultazzjonijiet isiru f’konformità mal-prinċipji stabbiliti fil-Ftehim Interistituzzjonali tat-13 ta’ April 2016 dwar it-Tfassil Aħjar tal-Liġijiet. B’mod partikolari, Jenħtieġ li l-partijiet ikkonċernati u l-assoċjazzjonijiet tal-konsumaturi jiġu kkonsultati wkoll. biex tkun żgurata parteċipazzjoni ugwali fit-tħejjija tal-atti delegati, il-Parlament Ewropew u l-Kunsill jirċievu d-dokumenti kollha fl-istess ħin bħall-esperti tal-Istati Membri, u l-esperti tagħhom ikollhom aċċess sistematiku għal-laqgħat tal-gruppi ta’ esperti tal-Kummissjoni li jittrattaw it-tħejjija tal-atti delegati. [Em. 65]

(78)  Skont [referenza trid tiġi aġġornata kif xieraq skont id-deċiżjoni l-ġdida dwar il-Pajjiżi u territorji extra-Ewropej: l-Artikolu 94 tad-Deċiżjoni tal-Kunsill 2013/755/UE(44)], persuni u entitatijiet stabbiliti f’pajjiżi u territorji extra-Ewropej huma eliġibbli għall-finanzjament soġġett għar-regoli u għall-objettivi tal-Programm u għall-arranġamenti possibbli applikabbli għall-Istat Membru li magħhom il-pajjiż jew territorju extra-Ewropew rilevanti huwa marbut.

(79)  Skont ir-Regolament Finanzjarju, ir-Regolament (UE Euratom) Nru 883/2013 tal-Parlament Ewropew u tal-Kunsill(45), ir-Regolament tal-Kunsill (Euratom, KE) Nru 2988/95(46) u r-Regolament tal-Kunsill (Euratom, KE) Nru 2185/96(47) u r-Regolament tal-Kunsill (UE) 2017/1939 (48), l-interessi finanzjarji tal-Unjoni jridu jiġu protetti permezz ta’ miżuri proporzjonati, inklużi l-prevenzjoni, id-detezzjoni, il-korrezzjoni u l-investigazzjoni tal-irregolaritajiet u tal-frodi, l-irkupru ta’ fondi mitlufa, imħallsa bi żball jew użati b’mod mhux korrett u fejn xieraq, l-impożizzjoni ta’ sanzjonijiet amministrattivi. B’mod partikolari, skont ir-Regolament (UE, Euratom) Nru 883/2013 u r-Regolament (Euratom, KE) Nru 2185/96, l-Uffiċċju Ewropew Kontra l-Frodi (OLAF) jista’ jwettaq investigazzjonijiet amministrattivi, inklużi kontrolli u spezzjonijiet fuq il-post, bil-ħsieb li jistabbilixxi jekk kienx hemm frodi, korruzzjoni jew kwalunkwe attività illegali oħra li taffettwa l-interessi finanzjarji tal-Unjoni. Skont ir-Regolament (UE) 2017/1939, l-Uffiċċju tal-Prosekutur Pubbliku Ewropew (l-UPPE) jista’ jinvestiga u jressaq każijiet ta’ frodi u reati kriminali oħrajn li jaffettwaw l-interessi finanzjarji tal-Unjoni, kif previst fid-Direttiva (UE) 2017/1371 tal-Parlament Ewropew u tal-Kunsill(49). Skont ir-Regolament Finanzjarju, kwalunkwe persuna jew entità li tirċievi fondi tal-Unjoni trid tikkoopera bis-sħiħ fil-protezzjoni tal-interessi finanzjarji tal-Unjoni, tagħti d-drittijiet u l-aċċess meħtieġa lill-Kummissjoni, lill-OLAF, lill-UPPE u lill-Qorti Ewropea tal-Awdituri (QEA) u tiżgura li kwalunkwe parti terza involuta fl-implimentazzjoni tal-fondi tal-Unjoni tagħti drittijiet ekwivalenti.

(80)  Għall-azzjonijiet previsti f'dan ir-Regolament fil-qafas ta' dan il-Programm, bla preġudizzju għal derogi speċifiċi, jenħtieġ li japplikaw ir-regoli finanzjarji orizzontali adottati mill-Parlament Ewropew u mill-Kunsill fuq il-bażi abbażital-Artikolu 322 TFUE japplikaw għal dan ir-Regolament. Dawn ir-regoli huma stipulati fir-Regolament u, b'mod partikolari, ir-Regolament Finanzjarju u b'mod partikolari jiddeterminaw li jistabbilixxi l-proċedura għall-iffissar u l-implimentazzjoni tal-baġit permezz ta' għotjiet, akkwist, premjijiet u implimentazzjoni indiretta, filwaqt li jipprevedu jipprevedi t-twettiq ta' verifiki rigward ir-responsabbiltà tal-atturi finanzjarji. Ir-regoli adottati abbażi tal-Artikolu 322 TFUE tat-TFUE jikkonċernaw ukoll il-protezzjoni tal-baġit tal-Unjoni fil-każ ta' nuqqasijiet ġeneralizzati fir-rigward tal-istat tad-dritt fl-Istati Membri, għaliex ir-rispett lejn l-istat tad-dritt huwa prekundizzjoni essenzjali għall-ġestjoni finanzjarja tajba u finanzjament tal-Unjoni effettiv. [Em. 66]

(81)  Ir-Regolament (UE) 2016/679 tal-Parlament Ewropew u tal-Kunsill90 jirregola l-ipproċessar tad-data personali mwettaq mill-Istati Membri fil-kuntest ta' dan ir-Regolament u taħt is-superviżjoni tal-awtoritajiet kompetenti tal-Istati Membri. Ir-Regolament (KE) Nru 45/2001 tal-Parlament Ewropew u tal-Kunsill91 jirregola l-ipproċessar tad-data personali mwettaq mill-Kummissjoni fil-qafas ta' dan ir-Regolament u taħt is-superviżjoni tal-Kontrollur Ewropew għall-Protezzjoni tad-Data. Kwalunkwe skambju jew trażmissjoni ta' informazzjoni mill-awtoritajiet kompetenti irid jikkonforma mar-regoli dwar it-trasferiment tad-data personali kif stabbilit fir-Regolament (UE) 2016/679 u fir-Regolament XXX [ir-Regolament dwar il-Privatezza u l-Komunikazzjoni Elettronika] u kwalunkwe skambju jew trażmissjoni ta' informazzjoni mill-Kummissjoni jrid jikkonforma mar-regoli dwar it-trasferiment ta' data personali kif stabbilit fir-Regolament (KE) Nru 45/2001. [Em. 67]

(82)  Minħabba li l-objettivi ta’ dan ir-Regolament ma jistgħux jinkisbu b’mod suffiċjenti mill-Istati Membri minħabba n-natura transfruntiera tal-kwistjonijiet involuti, iżda pjuttost jistgħu jinkisbu aħjar fil-livell tal-Unjoni minħabba l-potenzjal akbar tal-azzjoni tagħha, l-Unjoni tista’ tadotta miżuri f’konformità mal-prinċipju ta’ sussidjarjetà kif stabbilit fl-Artikolu 5 TUE. F’konformità mal-prinċipju tal-proporzjonalità, kif stabbilit f’dak l-Artikolu, dan ir-Regolament ma jmurx lil hinn minn dak li huwa meħtieġ sabiex jintlaħqu dawk l-objettivi.

(83)  Il-Programm jenħtieġ ukoll li jiżgura aktar viżibbiltà u koerenza tal-azzjonijiet fl-azzjonijiet tas-suq intern tal-Unjoni, tal-kompetittività il-kompetittività u s-sostenibbiltà tal-intrapriżi inkluż l-SMEs u tal-istatistika speċjalment l-intrapriżi mikro, żgħar u ta' daqs medju – u l-istatistika Ewropea lejn quddiem iċ-ċittadini, in-negozji u l-amministrazzjonijiet. [Em. 68]

(84)  Ir-Regolament (UE) Nru 99/2013, ir-Regolament (UE) Nru 1287/2013, ir-Regolament (UE) Nru 254/2014 tal-Parlament Ewropew u tal-Kunsill(50), ir-Regolament (UE) Nru 258/2014 tal-Parlament Ewropew u tal-Kunsill(51), ir-Regolament (UE) Nru 652/2014 tal-Parlament Ewropew u tal-Kunsill (52), ir-Regolament (UE) 2017/826, jenħtieġ li jitħassru b’effett mill-1 ta’ Jannar 2021.

(85)  Huwa xieraq li tiġi żgurata tranżizzjoni bla xkiel bla xkiel u mingħajr interruzzjoni bejn il-programmi fl-oqsma tal-kompetittività u s-sostenibbiltà tal-intrapriżi u tal-SMEs, speċjalment l-intrapriżi mikro, żgħar u ta' daqs medju, il-protezzjoni tal-konsumatur, tal-klijenti u tal-utenti aħħarin fis-servizzi finanzjarji, it-tfassil ta’ politiki fis-servizzi finanzjarji, il-katina alimentari u l-istatistika Ewropea, stabbilita mir-Regolament (UE) Nru 1287/2013, ir-Regolament (UE) Nru 254/2014, ir-Regolament (UE) 2017/826, ir-Regolament (UE) Nru 258/2014, ir-Regolament (UE) Nru 652/2014, ir-Regolament (UE) Nru 99/2013 u dan il-Programm, b’mod partikolari rigward il-kontinwazzjoni tal-miżuri pluriennali u l-evalwazzjoni tas-suċċessi tal-programmi preċedenti,. [Em. 69]

ADOTTAW DAN IR-REGOLAMENT:

KAPITOLU I

DISPOŻIZZJONIJIET ĠENERALI

Artikolu 1

Suġġett

Dan ir-Regolament jistabbilixxi l-programm għat-titjib tal-funzjonament tas-Suq Uniku għat-tisħiħ tas-suq intern u l-kompetittività t-titjib tal-funzjonament tiegħu fl-oqsma tal-kompetittività u s-sostenibbiltà tal-intrapriżi, inkluż speċjalment l-intrapriżi mikro, żgħar u ta’ daqs medju, l-istandardizzazzjoni, il-protezzjoni tal-konsumatur, is-sorveljanza tas-suq, il-katina tal-provvista tal-ikel u l-qafas għall-finanzjament tal-iżvilupp, il-produzzjoni u d-disseminazzjoni tal-istatistika Ewropea fit-tifsira tal-Artikolu 13 tar-Regolament (KE) Nru 223/2009 (il-“Programm”). [Em. 70]

Jistabbilixxi l-objettivi tal-Programm, il-baġit għall-perjodu mill-2021 sal-2027, il-forom ta’ finanzjament mill-Unjoni u r-regoli għall-għoti ta’ dan it-tip ta’ finanzjament.

Artikolu 2

Definizzjonijiet

Għall-finijiet ta’ dan ir-Regolament, japplikaw id-definizzjonijiet li ġejjin:

(1)  “operazzjoni ta’ taħlit” tfisser azzjonijiet appoġġati mill-baġit tal-Unjoni, inkluż dawk fi ħdan il-faċilitajiet ta’ taħlit skont l-Artikolu 2(6) tar-Regolament Finanzjarju, li jikkombinaw forom ta’ appoġġ li mhux rimborżabbli u/jew strumenti finanzjarji mill-baġit tal-Unjoni flimkien ma’ forom ta’ appoġġ rimborżabbli mingħand l-istituzzjonijiet tal-iżvilupp jew istituzzjonijiet oħra tal-finanzi pubbliċi, kif ukoll mingħand l-istituzzjonijiet tal-finanzjament kummerċjali u investituri;

(2)  “Statistika Ewropea” tfisser statistika żviluppata, prodotta u disseminata fil-livell tal-Unjoni u fl-Istati Membri skont ir-Regolament l-Artikolu 3 TUEu r-Regolament (KE) Nru 223/2009; [Em. 71]

(3)  “entità legali” tfisser kwalunkwe persuna fiżika jew ġuridika maħluqa u rikonoxxuta bħala tali skont id-dritt nazzjonali, id-dritt tal-Unjoni jew id-dritt internazzjonali, li għandha personalità ġuridika u li tista’, meta taġixxi f’isimha stess, teżerċita drittijiet u tkun soġġetta għal obbligi, jew entità mingħajr personalità ġuridika f’konformità mal-Artikolu 197(2)(c) tar-Regolament (UE, Euratom) Nru 2018/1046 (ir-“Regolament Finanzjarju”); [Em. 72]

(4)  “intrapriżi mikro, żgħar u ta’ daqs medju” tfisser intrapriżi mikro, żgħar u ta’ daqs medju kif iddefiniti fir-Rakkomandazzjoni 2003/361/KE fil-verżjoni tas-6 ta’ Mejju 2003;

(4a)  "intrapriża tal-ekonomija soċjali" tfisser intrapriża li l-objettiv ewlieni tagħha jkun li jkollha impatt soċjali minflok ma tagħmel profitt għas-sidien jew għall-azzjonisti tagħha, topera billi tipprovdi oġġetti u servizzi għas-suq u tkun amministrata b'mod miftuħ u responsabbli bl-involviment tal-impjegati, il-konsumaturi u l-partijiet ikkonċernati; [Em. 73]

(4b)  "intrapriża pubblika lokali" tfisser intrapriża lokali żgħira li tipprovdi servizzi pubbliċi, tissodisfa l-kriterji ta' SME u twettaq kompiti importanti għall-komunitajiet lokali;[Em. 74]

(4c)  "netwerks ta' intrapriżi" tfisser grupp ta' intraprendituri li jingħaqdu flimkien sabiex iwettqu proġett kondiviż bl-involviment ta' żewġ SMEs jew aktar li jwettqu attività ekonomika waħda jew aktar b'mod konġunt sabiex iżidu l-kompetittività tagħhom fis-suq. [Em. 75]

(5)  “pajjiż terz” tfisser pajjiż li mhuwiex membru tal-Unjoni.

Artikolu 3

Objettivi tal-programm

1.  Il-Programm għandu l-objettivi ġenerali li ġejjin:

(a)  li jtejjeb il-funzjonament tas-suq intern, u b'mod speċjali li jipproteġi u jagħti s-setgħa liċ-ċittadini, lill-konsumaturi u lin-negozji, b'mod partikolari lill-intrapriżi mikro, żgħar u ta' daqs medju (SMEs), permezz tal-infurzar tad-dritt tal-qafas legali, soċjali u ambjentali tal-Unjoni, l-iffaċilitar tal-aċċess; li jiffaċilita l-aċċess għas-suq u għall-finanzi, jippromwovi, l-iffissar ta' standards, u bil-promozzjoni tas-saħħa u kompetizzjoni ġusta bejn il-kumpaniji, jiżgura protezzjoni tal-konsumatur uniformi u ta' livell għoli, isaħħaħ is-sorveljanza tas-suq madwar l-Unjoni, itejjeb ir-rikonoxximent reċiproku u jippromwovi s-saħħa tal-bniedem, tal-annimali u tal-pjanti u tal-benessri l-benessri tal-annimali; kif ukoll li jtejjeb il-kooperazzjoni bejn l-awtoritajiet kompetenti tal-Istati Membri u bejn l-awtoritajiet kompetenti tal-Istati Membri u l-Kummissjoni u l-aġenziji deċentralizzati tal-Unjoni; [Em. 76]

(b)  li jipprovdi jiżviluppa, jipproduċi u jiddissemina statistika Ewropea ta’ kwalità għolja, komparabbli u affidabbli dwar l-Ewropa li tirfed it-tfassil, il-monitoraġġ u l-evalwazzjoni tal-politiki kollha tal-Unjoni, inklużi l-kummerċ u l-migrazzjoni, u jgħin liċ-ċittadini, lil dawk li jfasslu l-politika u lir-regolaturi, l-awtoritajiet superviżorji, in-negozji, l-akkademji, iċ-ċittadini is-soċjetà ċivili u l-midja sabiex jieħdu deċiżjonijiet informati u jipparteċipaw b’mod attiv fil-proċess demokratiku. [Em. 77]

2.  Il-Programm għandu l-objettivi speċifiċi li ġejjin:

(a)  li jagħmel is-suq intern aktar effettiv billi:

(i)   jiffaċilita l-prevenzjoni u t-tneħħija tal-ostakli u jappoġġa l-iżvilupp, l-implimentazzjoni u l-infurzar tad-dritt tal-Unjoni fl-oqsma tas-suq intern għall-oġġetti u s-servizzi u l-akkwist pubbliku, is-sorveljanza tas-suq kif ukoll fl-oqsma tad-dritt soċjetarju u l-liġi kuntrattwali u extra-kuntrattwali, il-ġlieda kontra l-ħasil tal-flus, il-moviment liberu tal-kapital, is-servizzi finanzjarji u l-kompetizzjoni, inkluż l-iżvilupp ta’ għodod ta’ governanza;

(ii)  jappoġġa s-sikurezza tal-prodotti u sorveljanza tas-suq effettiva fl-Unjoni kollha u jikkontribwixxi għall-ġlieda kontra l-falsifikazzjoni tal-prodotti, bl-għan li jiżgura li fis-suq tal-Unjoni jitqiegħdu biss prodotti sikuri u konformi li joffru livell għoli ta' protezzjoni tal-konsumatur – inklużi dawk li jinbiegħu online – kif ukoll omoġeneità u kapaċità akbar fost l-awtoritajiet tas-sorveljanza tas-suq madwar l-Unjoni.

(b)  li jtejjeb jsaħħaħ kemm il-kompetittività kif ukoll is-sostenibbiltà tal-intrapriżi b'enfasi speċjali fuq l-SMEs u li jikseb l-addizzjonalità permezz tal-provvediment ta' miżuri li jipprovdu (objettivi għall-SMEs), b'attenzjoni partikolari għall-ħtiġijiet speċifiċi tagħhom, billi:

(i)  jipprovdi diversi forom diversi ta' appoġġ lill-SMEs, l-aċċess irawwem it-tkabbir, il-promozzjoni u l-ħolqien ta' SMEs, kif ukoll ta' netwerks ta' intrapriżi, l-iżvilupp ta' ħiliet maniġerjali u t-trawwim ta' miżuri ta' espansjoni li jippermettulhom aċċess aħjar għas-swieq u inkluż l-internazzjonalizzazzjoni tal-SMEs, għall-proċessi ta' internazzjonalizzazzjoni, kif ukoll il-kummerċjalizzazzjoni tal-prodotti u s-servizzi tagħhom;

(ii)  irawwem ambjent tan-negozju u qafas favorevoli għall-SMEs, inaqqas il-piż amministrattiv, itejjeb il-kompetittività tas-setturi, il-modernizzazzjoni jiżgura l-modernizzazzjoni tal-industrija inkluża t-trasformazzjoni diġitali tagħhom, li tikkontribwixxi għal ekonomija reżiljenti u effiċjenti fl-enerġija u fir-riżorsi; u l-promozzjoni tal-intraprenditorija;

(iii)  jippromwovi kultura intraprenditorjali u jikkontribwixxi għal taħriġ ta' kwalità għolja għall-persunal tal-SMEs;

(iv)  jippromwovi opportunitajiet kummerċjali ġodda li permezz tagħhom l-SMEs jegħlbu l-bidliet strutturali bis-saħħa ta' miżuri mmirati, u forom innovattivi oħra ta' azzjonijiet bħal akkwiżizzjonijiet mill-ħaddiema li jiffaċilitaw il-ħolqien tax-xogħol u l-kontinwità tan-negozju fit-territorji affettwati minn dawn il-bidliet. [Em. 79]

(c)  li jiżgura l-funzjonament effettiv tas-suq intern permezz ta’ proċessi ta’ standardizzazzjoni li:

(i)  jippermettu l-finanzjament tal-istandardizzazzjoni Ewropea tal-korpi ta' standardizzazzjoni Ewropej u l-parteċipazzjoni tal-partijiet ikkonċernati kollha fl-iffissar ta’ standards Ewropej; [Em. 80]

(ii)  jappoġġaw l-iżvilupp ta' standards internazzjonali ta' kwalità għolja ta' rappurtar finanzjarju u ta' awditjar, jiffaċilita l-integrazzjoni tagħhom fid-dritt tal-Unjoni u/jew jippromwovi l-innovazzjoni u l-iżvilupp tal-aħjar prattiki fir-rappurtar korporattiv kemm għall-kumpaniji ż-żgħar kif ukoll għall-kumpaniji l-kbar; [Em. 81]

(d)  li jippromwovi l-interessi tal-konsumaturi u jiżguraw jiżgura livell għoli u uniformi ta’ protezzjoni tal-konsumatur u sikurezza tal-prodotti billi: [Em. 82]

(i)  jagħti s-setgħa, jassisti u jeduka lill-konsumaturi, lin-negozji u lis-soċjetà ċivili; jiżgura livell għoli ta' protezzjoni tal-konsumatur, konsum sostenibbli u sikurezza tal-prodotti b'mod partikolari billi partikolarment għall-aktar konsumaturi vulnerabbli sabiex jissaħħu l-korrettezza, it-trasparenza u l-fiduċja fis-suq uniku; jappoġġa lill-awtoritajiet ta' infurzar kompetenti u lill-organizzazzjonijiet rappreżentattivi tal-konsumatur u, kif ukoll lill-azzjonijiet ta' kooperazzjoni;, billi jindirizza, fost l-oħrajn, kwistjonijiet imqajma minn teknoloġiji eżistenti u emerġenti, inklużi azzjonijiet li jkollhom l-għan li jtejbu t-traċċabbiltà tal-prodott tul il-katina tal-provvista, l-istandards ta' kwalità fl-Unjoni kollha, u jindirizza l-kwistjoni tal-kwalità dupliċi tal-prodotti; jissensibilizza lill-konsumaturi dwar id-drittijiet tagħhom skont il-liġi tal-Unjoni u jiżgura li l-konsumaturi kollha jkollhom aċċess għar-rimedju għal mekkaniżmi ta' rimedju effiċjenti u; jipprovdi informazzjoni xierqa dwar is-swieq u l-konsumaturi, kif ukoll jippromwovi konsum sostenibbli billi titjieb l-informazzjoni li tingħata lill-konsumaturi dwar il-karatteristiċi speċifiċi u l-impatt ambjentali tal-oġġetti u s-servizzi; [Em. 83]

(ii)  isaħħaħ il-parteċipazzjoni tal-konsumaturi u ta' utenti aħħarin oħrajn tas-servizzi finanzjarji u tas-soċjetà ċivili fit-tfassil tal-politiki; jippromwovi fehim aħjar tas-settur finanzjarju u tal-kategoriji differenti ta' prodotti finanzjarji kkummerċjalizzati u jiżgura l-interessi tal-konsumaturi fil-qasam tas-servizzi finanzjarji għall-konsumatur; [Em. 84]

(e)  li jikkontribwixxi għal livell għoli ta' saħħa u sikurezza għall-bniedem, għall-annimali u għall-pjanti tul il-katina alimentari tal-provvista tal-ikel u l-għalf u f'oqsma relatati, inkluż billi jiġu pprevenuti u meqruda l-mard u l-organiżmi ta' ħsara, u jappoġġa t-titjib tal-benessri tal-annimali l-pesti, inkluż permezz ta' miżuri ta' emerġenza f'każ ta' sitwazzjonijiet ta' kriżi fuq skala kbira u avvenimenti imprevedibbli li jaffettwaw is-saħħa tal-pjanti jew tal-annimali, kif ukoll il-produzzjoni jappoġġa titjib fil-benessri tal-annimali u jiżviluppa l-produzzjoni u l-konsum sostenibbli tal-ikel bi prezzijiet għall-but ta' kulħadd, minbarra li jistimula r-riċerka l-innovazzjoni u l-iskambju tal-aħjar prattiki fost il-partijiet ikkonċernati f'dawk l-oqsma;. [Em. 85]

(f)  li jiżviluppa, jipproduċi, jiddissemina u jikkomunika statistika Ewropea ta’ kwalità għolja f’waqtha, imparzjali b'tempestività, imparzjalità u kosteffiċjenti dwar l-Ewropa kosteffiċjenza, permezz ta’ sħubiji mtejba sħubijiet imtejba fis-Sistema Ewropea tal-Istatistika msemmija fl-Artikolu 4 tar-Regolament (KE) Nru 223/2009 u mal-partijiet rilevanti u esterni kollha, bl-użu ta’ diversi sorsi ta’ data, metodi avvanzati ta’ analiżi tad-data, sistemi intelliġenti u teknoloġiji diġitali, u jipprovdi diżaggregazzjoni fil-livell nazzjonali u, meta jkun possibbli, fil-livell reġjonali. [Em. 86]

Artikolu 4

Baġit

1.  Il-pakkett finanzjarju għall-implimentazzjoni tal-Programm għall-perjodu mill-2021 sal-2027 għandu jkun ta’ EUR 4 088 580 000 6 563 000 000 fi prezzijiet kurrenti. [Em. 87]

2.  Fl-ammont imsemmi fil-paragrafu 1, l-ammonti indikattivi li ġejjin għandhom jiġu allokati għall-objettivi li ġejjin:

(-a)  EUR 394 590 000 għall-objettiv imsemmi fl-Artikolu 3(2)(a)(i); [Em. 88]

(-aa)  EUR 396 200 000 għall-objettiv imsemmi fl-Artikolu 3(2)(a)(ii); [Em. 89]

(a)  EUR 1 000 000 000  3 122 000 000 għall-objettiv msemmi fl-Artikolu 3(2)(b); [Em. 90]

(aa)  EUR 220 510 000 għall-objettiv imsemmi fl-Artikolu 3(2)(c); [Em. 91]

(b)  EUR 198 000 000 għall-objettiv msemmi fl-Artikolu 3(2)(d)(i)3(2)(d); [Em. 92]

(c)  EUR 1 680 000 000 għall-objettiv msemmi fl-Artikolu 3(2)(e);

(d)  EUR 552 000 000 għall-objettiv msemmi fl-Artikolu 3(2)(f);

3.  L-ammont imsemmi fil-paragrafu 1 jista’ jintuża għall-assistenza teknika u amministrattiva għall-implimentazzjoni tal-Programm, rigward b’mod partikolari l-attivitajiet ta’ tħejjija, monitoraġġ, kontroll, awditu u evalwazzjoni u għall-użu ta’ netwerks ta’ teknoloġija tal-informatika li jiffokaw fuq l-ipproċessar u l-iskambju tal-informazzjoni, u l-użu u l-iżvilupp ta’ għodod ta’ teknoloġija tal-informatika korporattivi. Sabiex tiġi żgurata d-disponibbiltà massima tal-Programm għall-finanzjament ta' azzjonijiet koperti mill-objettivi tal-Programm, l-ispejjeż totali tal-appoġġ amministrattiv u tekniku ma għandhomx jaqbżu l-5 % tal-valur tal-pakkett finanzjarju msemmi fil-paragrafu 1. [Em. 93]

4.  Għall-objettiv imsemmi fl-Artikolu 3(2)(e), l-impenji baġitarji li jestendu fuq aktar minn sena finanzjarja waħda jistgħu jinqasmu fuq diversi snin fi ħlasijiet parzjali annwali.

5.  B’deroga mill-Artikolu 111(2) tar-Regolament Finanzjarju, il-Kummissjoni għandha tagħmel l-impenn baġitarju għall-għotja mogħtija għall-miżuri ta’ emerġenza veterinarji u fitosanitarji taħt l-objettiv speċifiku msemmi fl-Artikolu 3(2)(e) ta’ dan ir-Regolament wara li tivvaluta t-talbiet għall-ħlas sottomessi mill-Istati Membri.

5a.  Għandu jiġi introdott mekkaniżmu speċifiku li jippermetti l-aċċess dirett tal-katina tal-ikel għar-riżerva tal-Kummissjoni għall-kriżijiet f'każ ta' emerġenzi fuq skala kbira, sabiex ikun żgurat il-finanzjament għall-miżuri stabbiliti fl-Artikolu 3(2)(e) [Em. 94]

6.  Ir-riżorsi allokati lill-Istati Membri taħt ġestjoni kondiviża jistgħu, fuq it-talba tagħhom, jiġu ttrasferiti għall-Programm. Il-Kummissjoni għandha timplimenta dawn ir-riżorsi direttament skont il-punt (a) tal-Artikolu 62(1) tar-Regolament Finanzjarju jew indirettament skont il-punt (c) ta’ dak l-Artikolu. Fejn possibbli dawn ir-riżorsi għandhom jintużaw għall-benefiċċju tal-Istat Membru kkonċernat.

Artikolu 5

Pajjiżi terzi assoċjati mal-Programm

Il-Programm għandu jkun miftuħ għall-pajjiżi terzi li ġejjin:

(a)  Il-membri tal-Assoċjazzjoni Ewropea tal-Kummerċ Ħieles (EFTA) li huma membri taż-Żona Ekonomika Ewropea (ŻEE), skont il-kundizzjonijiet stabbiliti fil-Ftehim ŻEE;

(b)  il-pajjiżi aderenti, il-pajjiżi kandidati u l-kandidati potenzjali, b’konformità mal-prinċipji ġenerali u t-termini u l-kundizzjonijiet ġenerali għall-parteċipazzjoni tagħhom fil-programmi tal-Unjoni stabbiliti fil-ftehimiet qafas rispettivi u fid-deċiżjonijiet tal-Kunsill ta’ Assoċjazzjoni, jew arranġamenti simili, u b’konformità mal-kundizzjonijiet speċifiċi stabbiliti fi ftehimiet bejn l-Unjoni u dawk il-pajjiżi;

(c)  il-pajjiżi koperti mill-Politika Ewropea tal-Viċinat, skont il-prinċipji ġenerali u t-termini u l-kundizzjonijiet ġenerali għall-parteċipazzjoni ta’ dawk il-pajjiżi fil-programmi tal-Unjoni stabbiliti fil-ftehimiet qafas rispettivi u fid-deċiżjonijiet tal-Kunsill ta’ Assoċjazzjoni, jew ftehimiet simili, u skont il-kundizzjonijiet speċifiċi stabbiliti fi ftehimiet bejn l-Unjoni u dawk il-pajjiżi;

(d)  il-pajjiżi terzi, skont il-kundizzjonijiet stabbiliti fi ftehim speċifiku li jkopri l-parteċipazzjoni tal-pajjiż terz fi kwalunkwe programm tal-Unjoni, sakemm dak il-ftehim:

(i)  jiżgura bilanċ ġust fir-rigward tal-kontribuzzjonijiet u tal-benefiċċji tal-pajjiż terz li jkun qed jipparteċipa fil-programmi tal-Unjoni;

(ii)  jistabbilixxi l-kundizzjonijiet tal-parteċipazzjoni fil-programmi, inkluż il-kalkolu tal-kontribuzzjonijiet finanzjarji għal programmi individwali u l-ispejjeż amministrattivi tagħhom;

(iii)  ma jagħtix lill-pajjiż terz, is-setgħa li jieħu deċiżjonijiet dwar il-programm;

(iv)  jiggarantixxi d-drittijiet tal-Unjoni li tiżgura ġestjoni finanzjarja tajba u li tipproteġi l-interessi finanzjarji tagħha.

Il-kontribuzzjonijiet imsemmija fil-punt (ii) għandhom jikkostitwixxu dħul assenjat f’konformità mal-Artikolu [21(5)] tar-Regolament Finanzjarju.

Artikolu 6

Implimentazzjoni u forom ta’ finanzjament mill-UE

1.  Il-Programm għandu jiġi implimentat b’ġestjoni diretta skont ir-Regolament Finanzjarju jew b’ġestjoni indiretta flimkien mal-korpi msemmija fl-Artikolu 62(1)(c) tar-Regolament Finanzjarju.

2.  Il-Programm jista’ jipprovdi finanzjament fi kwalunkwe waħda mill-forom stabbiliti fir-Regolament Finanzjarju, b’mod partikolari għotjiet, premjijiet u akkwist. Jista’ jipprovdi wkoll finanzjament fil-forma ta’ strumenti finanzjarji fi ħdan l-operazzjonijiet ta’ taħlit.

3.  Il-kontribuzzjonijiet għal mekkaniżmu ta’ assigurazzjoni reċiproka jistgħu jkopru r-riskju assoċjat mal-irkupru tal-fondi dovuti mir-riċevituri, u skont ir-Regolament Finanzjarju għandhom jitqiesu bħala garanzija suffiċjenti. Għandhom japplikaw id-dispożizzjonijiet stipulati fl-[Artikolu X tar-] Regolament XXX [is-suċċessur tar-Regolament dwar il-Fond ta’ Garanzija](53).

KAPITOLU II

GĦOTJIET

Artikolu 7

Għotjiet

Għotjiet li jaqgħu taħt il-Programm għandhom jingħataw u jiġu ġestiti skont it-Titolu VIII tar-Regolament Finanzjarju.

Artikolu 8

Azzjonijiet eliġibbli

1.  L-azzjonijiet li jimplimentaw l-objettivi msemmija fl-Artikolu 3 biss għandhom ikunu eliġibbli għall-finanzjament.

2.  B’mod partikolari l-azzjonijiet li jimplimentaw l-objettivi msemmija fl-Artikolu 3 għandhom ikunu eliġibbli:

(a)  il-ħolqien tal-kundizzjonijiet tajbin biex l-atturi kollha tas-suq intern, inklużi n-negozji, iċ-ċittadini u l-konsumaturi, is-soċjetà ċivili u l-awtoritajiet pubbliċi jingħataw is-setgħa permezz ta' kampanji trasparenti ta' skambju ta' informazzjoni u ta' sensibilizzazzjoni, partikolarment fir-rigward tar-regoli applikabbli tal-Unjoni u d-drittijiet tal-konsumaturi u n-negozji, l-iskambju tal-aħjar prattika, il-promozzjoni ta' prattiki tajbin u soluzzjonijiet innovattivi, l-iskambju u d-disseminazzjoni ta' kompetenza esperta u għarfien u l-organizzazzjoni ta' taħriġ għall-promozzjoni tal-litteriżmu diġitali taċ-ċittadini u n-negozji; [Em. 95]

(b)  il-provvista ta' mekkaniżmi għaċ-ċittadini, għall-konsumaturi, għall-utenti aħħarin, għas-soċjetà ċivili, għat-trade unions u għar-rappreżentanti tan-negozju mill-Unjoni, b'mod partikolari dawk li jirrappreżentaw lill-SMEs, biex tingħata kontribuzzjoni lid-diskussjonijiet politiċi, lill-politiki u lill-proċessi ta' teħid ta' deċiżjonijiet, b'mod partikolari billi jiġi appoġġat il-funzjonament tal-organizzazzjonijiet rappreżentattivi fil-livell nazzjonali u fil-livell tal-Unjoni; [Em. 96]

(c)  il-bini ta’ kapaċità u l-iffaċilitar u l-koordinazzjoni ta’ azzjonijiet konġunti bejn l-Istati Membri u bejn l-awtoritajiet kompetenti tal-Istati Membri u bejn l-awtoritajiet kompetenti tal-Istati Membri u l-Kummissjoni, l-aġenziji deċentralizzati tal-Unjoni u l-awtoritajiet tal-pajjiżi terzi u, b'mod aktar partikolari, azzjonijiet konġunti li jkollhom l-għan li jsaħħu s-sikurezza tal-prodotti, l-infurzar tar-regoli dwar il-protezzjoni tal-konsumatur fl-Unjoni u t-traċċabbiltà tal-prodotti; [Em. 97]

(d)  l-appoġġ għall-infurzar effettiv u l-immodernizzar min-naħa tal-Istati Membri u għall-modernizzazzjoni tal-qafas legali tal-UE u l-adattament rapidu tiegħu għall-ambjent għal ambjent li l-ħin kollu jinbidel, kif ukoll appoġġ biex jiġu indirizzati l-kwistjonijiet imqajma mid-diġitalizzazzjoni, inkluż permezz tal-ġbir u l-analiżijiet ta’ data; studji, evalwazzjonijiet u rakkomandazzjonijiet ta’ politika; l-organizzazzjoni ta’ attivitajiet ta’ dimostrazzjoni u proġetti pilota; attivitajiet ta’ komunikazzjoni; l-iżvilupp ta’ għodod tal-IT dedikati li jiżguraw it-trasparenza, il-korrettezza u l-funzjonament effiċjenti tas-suq intern. [Em. 98]

2a.  L-azzjonijiet li ġejjin, li jimplimentaw l-objettivi speċifiċi msemmija fl-Artikolu 3(2)(a)(ii), għandhom ikunu eliġibbli għal finanzjament:

(a)  il-koordinazzjoni u l-kooperazzjoni fost l-awtoritajiet tas-sorveljanza tas-suq u awtoritajiet rilevanti oħra tal-Istati Membri, b'mod partikolari permezz tan-Netwerk tal-Unjoni dwar il-Konformità tal-Prodotti;

(b)  l-iżvilupp u l-manutenzjoni ta' għodod tal-IT sabiex isir skambju ta' informazzjoni dwar is-sorveljanza tas-suq u l-kontrolli fil-fruntieri esterni;

(c)  l-appoġġ għall-iżvilupp ta' ttestjar u azzjonijiet konġunti fil-qasam tas-sikurezza u l-konformità tal-prodotti, inkluż b'rabta ma' prodotti konnessi u prodotti li jinbiegħu online;

(d)  il-kooperazzjoni, l-iskambju tal-aħjar prattiki u proġetti konġunti bejn l-awtoritajiet tas-sorveljanza tas-suq u korpi rilevanti minn pajjiżi terzi;

(e)  l-appoġġ għal strateġiji ta' sorveljanza tas-suq, ġbir ta' għarfien u intelligence, kapaċitajiet u faċilitajiet ta' ttestjar, evalwazzjonijiet bejn il-pari, programmi ta' taħriġ, assistenza teknika u bini ta' kapaċità għall-awtoritajiet tas-sorveljanza tas-suq;

(f)  il-valutazzjoni tal-proċeduri tal-approvazzjoni tat-tip u l-verifika tal-konformità tal-vetturi bil-mutur min-naħa tal-Kummissjoni. [Em. 99]

3.  L-azzjonijiet li ġejjin li jimplimentaw l-objettiv speċifiku msemmi fl-Artikolu 3(2)(b) għandhom ikunu eliġibbli għall-finanzjament:

(a)  li jipprovdu forom diversi ta’ appoġġ għall-SMEs; [Em. 100]

(b)  li jiffaċilitaw l-aċċess tal-mikrointrapriżi, tal-SMEs u ta' netwerks ta' intrapriżi għas-swieq, inklużi swieq barra l-Unjoni, jappoġġawhom fl-indirizzar ta' sfidi globali, ambjentali, ekonomiċi u soċjetali u l-internazzjonalizzazzjoni tan-negozji, jiffaċilitaw l-appoġġ tagħhom matul iċ-ċiklu tal-ħajja tagħhom u jsaħħu t-tmexxija intraprenditorjali u industrijali tal-Unjoni fil-ktajjen tal-valur globali, inkluż in-Netwerk Enterprise Europe; [Em. 101]

(c)  li jindirizzaw l-ostakli tas-swieq, il-piż inaqqsu l-piż amministrattiv u jnaqqsu l-ostakli biex titwaqqaf intrapriża u jinbeda negozju u joħolqu ambjent tan-negozju favorevoli biex jagħtu s-setgħa jippermettu lill-SMEs jibbenefikaw mis-suq intern, inkluż aċċess għall-finanzi, u joffru gwida xierqa, skemi ta' mentoraġġ u coaching, kif ukoll servizzi għan-negozji msejsa fuq l-għarfien; [Em. 102]

(d)  li jiffaċilitaw it-tkabbir tan-negozji l-iżvilupp u t-tkabbir ta' negozji sostenibbli, iżidu s-sensibilizzazzjoni tal-mikrointrapriżi u tal-SMEs dwar il-leġiżlazzjoni tal-Unjoni, inkluż l-iżvilupp ta' ħiliet id-dritt tal-Unjoni dwar l-ambjent u l-enerġija, jaġġornaw il-ħiliet u l-kwalifiki tagħhom, u t-trasformazzjoni jiffaċilitaw mudelli ta' negozju ġodda u katini tal-valur effiċjenti fir-riżorsi li jrawmu trasformazzjoni industrijali, teknoloġika u organizzattiva sostenibbli fis-setturi tal-manifattura u tas-servizzi; [Em. 103]

(e)  li jappoġġaw il-kompetittività jsaħħu l-kompetittività u s-sostenibbiltà tal-intrapriżi u ta' setturi sħaħ tal-ekonomija, u li jappoġġaw tal-adozzjoni mill-SMEs tal-innovazzjoni l-adozzjoni tal-innovazzjoni teknoloġika, organizzattiva u soċjali min-naħa tal-mikrointrapriżi u l-SMEs filwaqt li jtejbu r-responsabbiltà soċjali korporattiva u l-kollaborazzjoni fil-katina tal-valur permezz tal-konnessjoni strateġika tal-ekosistemi u r-raggruppamenti, inkluż l-inizjattiva tar-raggruppamenti konġunti; [Em. 104]

(f)  li jrawmu ambjent tan-negozju intraprenditorjali u kultura intraprenditorjali, inkluż iwessgħu l-iskema ta' mentoraġġ għall-intraprendituri ġodda u li jappoġġaw lin-negozji li jkunu għadhom kemm jiftħu, is-sostenibbiltà tan-negozju u n-negozji li jkunu jridu jespandu b'attenzjoni partikolari għal intraprendituri potenzjali ġodda (pereżempju ż-żgħażagħ, in-nisa), kif ukoll gruppi fil-mira speċifiċi oħra, bħal gruppi soċjalment żvantaġġati jew vulnerabbli. [Em. 105]

3a.  Fl-implimentazzjoni tal-objettiv speċifiku msemmi fl-Artikolu 3(2)(b), il-Kummissjoni tista', minbarra l-azzjonijiet imsemmija fil-punti minn (a) sa (f) tal-paragrafu 3 ta' dan l-Artikolu, tappoġġa l-azzjonijiet speċifiċi li ġejjin:

(a)  taċċelera, tappoġġa u tespandi s-servizzi ta' konsulenza permezz tan-Netwerk Enterprise Europe sabiex tipprovdi servizzi kummerċjali integrati permezz ta' servizz ta' appoġġ fl-għamla ta' one-stop-shop għall-SMEs tal-Unjoni li jkunu qed ifittxu li jesploraw opportunitajiet fis-suq intern u fil-pajjiżi terzi, u twettaq monitoraġġ biex tara li dawn is-servizzi jkollhom livell komparabbli ta' kwalità fl-Istati Membri kollha;

(b)  tappoġġa l-ħolqien ta' netwerks ta' intrapriżi;

(c)  tappoġġa u tespandi l-programmi ta' mobbiltà għal intraprendituri ġodda ('Erasmus għal Intraprendituri Żgħażagħ') sabiex ittejjeb il-kapaċità tagħhom li jiżviluppaw l-għarfien, il-ħiliet u l-attitudnijiet intraprenditorjali tagħhom u ttejjeb il-kapaċità teknoloġika u l-maniġment intraprenditorjali tagħhom;

(d)  tappoġġa l-espansjoni tal-SMEs permezz ta' proġetti ta' estensjoni kummerċjali sinifikanti bbażati fuq opportunitajiet immexxija mis-suq (strument għall-espansjoni tal-SMEs);

(e)  tappoġġa attivitajiet speċifiċi għas-settur f'oqsma kkaratterizzati minn proporzjon għoli ta' intrapriżi mikro u SMEs u kontribut kbir għall-PDG tal-Unjoni, bħas-settur tat-turiżmu. [Em. 106]

3b.  L-azzjonijiet imwettqa permezz tan-Netwerk Enterprise Europe msemmija fil-punt (a) tal-paragrafu 3a ta' dan l-Artikolu jistgħu jinkludu, fost l-oħrajn:

(a)  il-faċilitazzjoni tal-internazzjonalizzazzjoni tal-SMEs u l-identifikazzjoni ta' sħab kummerċjali fis-suq intern, il-kooperazzjoni kummerċjali transfruntiera fir-R&Ż, is-sħubijiet ta' trasferiment tat-teknoloġija, l-għarfien u l-innovazzjoni;

(b)  l-għoti ta' informazzjoni, gwida u pariri personalizzati dwar id-dritt tal-Unjoni, l-opportunitajiet ta' fondi u finanzjament mill-Unjoni kif ukoll dwar l-inizjattivi tal-Unjoni li jħallu impatt fuq in-negozju, inklużi t-tassazzjoni, id-drittijiet tal-proprjetà, l-obbligi relatati mal-ambjent u mal-enerġija, ix-xogħol u aspetti tas-sigurtà soċjali;

(c)  il-faċilitazzjoni tal-aċċess tal-SMEs għal għarfien espert dwar l-ambjent, il-klima, l-effiċjenza fl-enerġija u l-kompetenza;

(d)  it-tisħiħ tan-netwerk ma' netwerks oħra ta' informazzjoni u konsulenza tal-Unjoni u tal-Istati Membri, b'mod partikolari l-EURES, iċ-Ċentri ta' Innovazzjoni tal-Unjoni u ċ-Ċentru ta' Konsulenza InvestEU.

Is-servizzi mogħtija min-Netwerk f'isem programmi oħra tal-Unjoni għandhom ikunu ffinanzjati minn dawk il-programmi.

Il-Kummissjoni għandha tagħti prijorità lill-azzjonijiet fin-Netwerk biex ittejjeb partijiet jew elementi tiegħu li ma jkunux konformi mal-istandard minimu sabiex jingħata appoġġ omoġenu lill-intrapriżi mikro u lill-SMEs fl-Unjoni kollha.

Il-Kummissjoni għandha tadotta atti ta' implimentazzjoni li jistabbilixxu indikaturi u standards minimi bl-għan li jitkejjel l-impatt tan-Netwerk fir-rigward tal-objettivi speċifiċi u l-effikaċja tal-azzjonijiet għall-SMEs.

Dawk l-atti ta' implimentazzjoni għandhom jiġu adottati f'konformità mal-proċedura ta' eżami msemmija fl-Artikolu 21(2).

Il-Kummissjoni għandha s-setgħa li tadotta atti delegati f'konformità mal-Artikolu 20 biex tistabbilixxi forom addizzjonali ta' appoġġ għall-SMEs mhux previsti f'dan il-paragrafu.[Em. 107]

4.  L-azzjonijiet stabbiliti fl-Artikoli 15 u 16 tar-Regolament (UE) Nru 1025/2012 u l-implimentazzjoni tal-objettiv speċifiku msemmi fl-Artikolu 3(2)(c)(i) ta’ dan ir-Regolament għandhom ikunu eliġibbli għall-finanzjament.

5.  L-azzjonijiet li jipprovdu appoġġ għall-attivitajiet bl-għan li jiżviluppaw, japplikaw, jivvalutaw u jimmonitorjaw l-istandards internazzjonali fl-oqsma tar-rappurtar finanzjarju u l-awditjar u li jissorveljaw il-proċessi tagħhom għall-iffissar ta’ standards u li jimplimentaw l-objettiv speċifiku msemmi fl-Artikolu 3(2)(c)(ii) għandhom ikunu eliġibbli għall-finanzjament.

5a.  L-azzjonijiet li ġejjin, li jimplimentaw l-objettivi speċifiċi msemmija fl-Artikolu 3(2)(d)(i), għandhom ikunu eliġibbli għal finanzjament:

(a)  titjib fis-sensibilizzazzjoni u l-edukazzjoni tal-konsumaturi permezz ta' edukazzjoni tul il-ħajja dwar id-drittijiet tal-konsumatur, u l-għoti tas-setgħa lill-konsumaturi biex jiffaċċjaw kwistjonijiet ġodda mqajma mill-iżvilupp teknoloġiku u d-diġitalizzazzjoni, inklużi l-ħtiġijiet speċifiċi ta' konsumaturi vulnerabbli;

(b)  aċċess garantit u faċli għal soluzzjoni alternattiva għat-tilwim, soluzzjoni ta' tilwim online u informazzjoni dwar il-possibbiltajiet ta' rimedju għall-konsumaturi u n-negozjanti kollha;

(c)  appoġġ għal infurzar aktar b'saħħtu tal-liġijiet tal-konsumatur, b'attenzjoni partikolari għal każijiet transfruntiera jew li jinvolvu partijiet terzi, koordinazzjoni u kooperazzjoni effikaċi bejn il-korpi nazzjonali tal-infurzar u kooperazzjoni fl-infurzar ma' pajjiżi terzi;

(d)  it-trawwim ta' konsum sostenibbli billi jiżdied l-għarfien tal-konsumaturi dwar id-durabbiltà u l-impatt ambjentali tal-prodotti, il-karatteristiċi tal-ekodisinn, il-promozzjoni tad-drittijiet tal-konsumatur f'dan ir-rigward u l-possibbiltà ta' rimedju f'każ ta' prodotti li ssirilhom ħsara malajr; [Em. 108]

6.  L-azzjonijiet stabbiliti fl-Anness I li jimplimentaw l-objettiv speċifiku msemmi fl-Artikolu 3(2)(e) għandhom ikunu eliġibbli għall-finanzjament:

7.  L-azzjonijiet stabbiliti fl-Anness II li jimplimentaw l-objettiv speċifiku msemmi fl-Artikolu 3(2)(f) għandhom ikunu eliġibbli għall-finanzjament:

Artikolu 9

Entitajiet eliġibbli

1.  Il-kriterji tal-eliġibbiltà stabbiliti fil-paragrafi 2 sa 7 ta’ dan l-Artikolu għandhom japplikaw flimkien mal-kriterji stabbiliti fl-Artikolu 197 tar-Regolament Finanzjarju.

2.  Minbarra l-kundizzjonijiet ta’ eliġibbiltà stabbiliti fil-paragrafi 3 sa 7, l-entitajiet li ġejjin għandhom ikunu eliġibbli taħt il-Programm:

(a)  l-entitajiet ġuridiċi stabbiliti fi kwalunkwe wieħed mill-pajjiżi li ġejjin::

(i)  Stat Membru jew pajjiż jew territorju extra-Ewropew marbut miegħu;

(ii)  pajjiż terz assoċjat mal-Programm skont l-Artikolu 5;

(b)  kwalunkwe entità ġuridika maħluqa skont id-dritt tal-Unjoni jew kwalunkwe organizzazzjoni internazzjonali;

(c)  l-entitajiet legali stabbiliti f’pajjiż terz li mhuwiex assoċjat mal-Programm eċċezzjonalment huma eliġibbli li jipparteċipaw, sakemm l-azzjoni ssegwi l-objettivi tal-Unjoni u l-attivitajiet barra l-Unjoni jikkontribwixxu għall-effettività tal-interventi mwettqa fit-territorji tal-Istati Membri li għalihom japplikaw it-Trattati.

3.  L-entitajiet Il-Kummissjoni tista' tippermetti lill-entitajiet ġuridiċi stabbiliti f’pajjiż terz li mhuwiex assoċjat mal-Programm jistgħu jipparteċipaw fl-azzjonijiet li ġejjin: [Em. 109]

(a)  l-azzjonijiet li jimplimentaw l-objettiv speċifiku msemmi fl-Artikolu 3(2)(b);

(b)  l-azzjonijiet li jappoġġaw il-protezzjoni tal-konsumatur li jimplimentaw l-objettiv speċifiku msemmi fl-Artikolu 3(2)(d)(i).

L-entitajiet li jipparteċipaw fl-azzjonijiet imsemmija fil-punti a) u b) ma għandhomx ikunu intitolati li jirċievu kontribuzzjonijiet finanzjarji mill-Unjoni, speċjalment meta jkun hemm riskju ta' trasferiment ta' teknoloġija innovattiva ,ħlief meta jkun essenzjali għall-Programm, b’mod partikolari f’termini ta’ kompetittività u aċċess għas-swieq għall-intrapriżi tal-Unjoni jew f’termini ta’ protezzjoni tal-konsumaturi residenti fl-Unjoni. Dik l-eċċezzjoni ma għandhiex tapplika għall-entitajiet li għandhom skop ta’ qligħ. [Em. 110]

4.  Għall-azzjonijiet li jimplimentaw l-objettiv speċifiku msemmi fl-Artikolu 3(2)(c)(i) ta’ dan ir-Regolament, għandhom ikunu eliġibbli l-entitajiet speċifikati fl-Artikoli 15 u 16 tar-Regolament (UE) Nru 1025/2012.

5.  Għall-azzjonijiet li jappoġġaw il-protezzjoni tal-konsumatur li jimplimentaw l-objettiv speċifiku msemmi fl-Artikolu 3(2)(d)(i) u relatati man-Netwerk taċ-Ċentri Ewropej tal-Konsumaturi, għandhom ikunu eliġibbli l-korpi li ġejjin:

(a)  korp maħtur minn Stat Membru jew pajjiż terz imsemmi fl-Artikolu 5 li huwa mingħajr skop ta’ qligħ magħżul permezz ta’ proċedura trasparenti.

(b)  korp pubbliku.

6.  Pajjiżi terzi, assoċjati jew mhux assoċjati mal-Programm għandhom ikunu eliġibbli għall-azzjonijiet li ġejjin li jimplimentaw l-objettiv speċifiku msemmi fl-Artikolu 3(2)(e):

(a)  miżuri ta’ protezzjoni meħuda fil-każ ta’ theddida diretta għall-istatus tas-saħħa tal-Unjoni b’riżultat tal-okkorrenza jew tal-iżvilupp, fit-territorju ta’ pajjiż terz jew ta’ Stat Membru, ta’ waħda mill-mard tal-annimali u ż-żoonożi elenkati fl-Anness III jew organiżmi ta’ ħsara elenkati fil-programm ta’ ħidma msemmija fl-Artikolu 16;

(b)  miżuri ta’ protezzjoni, jew attivitajiet oħra rilevanti, meħuda biex jappoġġaw l-istatus tas-saħħa tal-pjanti fl-Unjoni.

Il-Kummissjoni għandha s-setgħa li tadotta atti delegati b’konformità mal-Artikolu 20 biex temenda l-Anness III fejn ikun meħtieġ sabiex jitqiesu s-sitwazzjonijiet li huma provokati b’dak il-mard tal-annimali li jkollu impatt sinifikanti fuq il-produzzjoni jew il-kummerċ, l-iżvilupp taż-żoonożi li jippreżentaw theddida għall-bniedem, jew l-iżvilupp xjentifiku jew epidemjoloġiku ġdid, kif ukoll il-mard tal-annimal li aktarx jikkostitwixxi theddida ġdida għall-Unjoni.

Ħlief fil-każ tal-mard tal-annimali u l-organiżmi ta’ ħsara li jkollhom impatt sostanzjali fuq l-Unjoni, fil-prinċipju, il-pajjiżi mhux assoċjati jenħtieġ li jiffinanzjaw il-parteċipazzjoni tagħhom huma stess fl-azzjonijiet imsemmija fil-punti (a) u (b).

7.  Għall-azzjonijiet li jimplimentaw l-objettiv speċifiku msemmi fl-Artikolu 3(2)(f) ta’ dan ir-Regolament għandhom ikunu eliġibbli dawn l-entitajiet ġuridiċi li ġejjin:

(a)  l-istituti nazzjonali tal-istatistika u awtoritajiet nazzjonali oħrajn kif imsemmi fl-Artikolu 5(2) tar-Regolament (KE) Nru 223/2009;

(b)  għall-azzjonijiet li jappoġġaw lin-netwerks kollaborattivi, korpi oħrajn li joperaw fil-qasam tal-istatistika li mhumiex l-awtoritajiet imsemmija fil-punt (a) ta’ dan il-paragrafu;

(c)  entitajiet li ma jkunux jagħmlu profitt, li jkunu independenti mill-industrija u mill-interessi kummerċjali jew tan-negozju jew interessi kunfliġġenti oħra, u li jkollhom bħala objettivi u attivitajiet prinċipali tagħhom, il-promozzjoni u l-appoġġ tal-implimentazzjoni tal-Kodiċi tal-Prattika tal-Istatistika Ewropea msemmija fl-Artikolu 11 tar-Regolament (KE) Nru 223/2009 u l-implimentazzjoni ta’ metodi ġodda ta’ produzzjoni ta’ statistika Ewropea li jimmiraw lejn żieda fl-effiċjenza u titjib fil-kwalità, fil-livell tal-Unjoni.

Artikolu 10

Benefiċjarji deżinjati

Dawn l-entitajiet li ġejjin jistgħu jingħataw għotja taħt il-Programm mingħajr sejħa għal proposti:

(a)  għall-azzjonijiet fil-qasam tas-sorveljanza tas-suq li jimplimentaw l-objettiv speċifiku msemmi fl-Artikolu 3(2)(a)(ii) ta’ dan ir-Regolament, l-awtorità tas-sorveljanza tas-suq tal-Istati Membri kif imsemmi fl-Artikolu 17 tar-Regolament (KE) Nru 765/2008 u fl-Artikolu 11 tal-[Proposta għal Regolament tal-Parlament Ewropew u tal-Kunsill li jistabbilixxi regoli u proċeduri għall-konformità mal-leġiżlazzjoni tal-Unjoni dwar l-armonizzazzjoni fuq il-prodotti u għall-infurzar tagħha](54); [Em. 111]

(b)  għall-azzjonijiet fil-qasam tal-akkreditament u s-sorveljanza tas-suq li jimplimentaw l-objettiv speċifiku msemmi fl-Artikolu 3(2)(a)3(2)(a)(i) ta' dan ir-Regolament, il-korp rikonoxxut taħt l-Artikolu 14 tar-Regolament (KE) Nru 765/2008 biex iwettaq l-attivitajiet imsemmija fl-Artikolu 32 tar-Regolament (KE) Nru 765/2008; [Em. 112]

(c)  għall-azzjonijiet li jimplimentaw l-objettiv speċifiku msemmi fl-Artikolu 3(2)(c)(i) ta’ dan ir-Regolament, l-entitajiet imsemmija fl-Artikolu 17 tar-Regolament (UE) Nru 1025/2012;

(d)  għall-azzjonijiet li jimplimentaw l-objettiv speċifiku msemmi fl-Artikolu 3(2)(c)(ii), il-Grupp Konsultattiv Ewropew għar-Rappurtar Finanzjarju (EFRAG), il-Fondazzjoni tal-Istandards Internazzjonali tar-Rappurtar Finanzjarju u l-Bord tas-Sorveljanza tal-Interess Pubbliku (PIOB);

(e)  għall-azzjonijiet li jimplimentaw l-objettiv speċifiku msemmi fl-Artikolu 3(2)(d)(i) b’rabta mar-rappreżentazzjoni tal-interess tal-konsumaturi fil-livell tal-Unjoni, il-Bureau Européen des Unions de Consommateurs (BEUC - l-Uffiċċju Ewropew tal-Għaqdiet tal-Konsumaturi) u l-European Association for the Coordination of Consumer Representation in Standardisation (ANEC - l-Assoċjazzjoni Ewropea għall-Koordinazzjoni tar-Rappreżentanza tal-Konsumaturi fl-Istandardizzazzjoni) sakemm ma jkollhomx interessi kunfliġġenti u jirrappreżentaw permezz tal-membri tagħhom l-interessi tal-konsumaturi tal-Unjoni f’mill-inqas żewġ terzi tal-Istati Membri.

(f)  għall-azzjonijiet li jimplimentaw l-objettiv speċifiku msemmi fl-Artikolu 3(2)(d)(ii), Finance Watch u Better Finance taħt dawn il-kundizzjonijiet, li għandhom jiġu vvalutati kull sena:

(i)  l-entitajiet jibqgħu entitajiet mhux governattivi u mingħajr skop ta’ qligħ, indipendenti mill-industrija, mill-kummerċ jew min-negozju;

(ii)  ma jkollhomx interessi kunfliġġenti u jirrappreżentaw permezz tal-membri tagħhom l-interessi tal-konsumaturi tal-Unjoni u ta’ utenti aħħarin oħrajn fil-qasam tas-servizzi finanzjarji;

(g)  għall-azzjonijiet li jimplimentaw l-objettiv speċifiku msemmi fl-Artikolu 3(2)(e) ta’ dan ir-Regolament:

(i)  l-awtoritajiet kompetenti tal-Istati Membri u l-entitajiet affiljati tagħhom, l-Laboratorji ta’ Referenza tal-Unjoni Ewropea u ċ-Ċentri ta’ Referenza tal-Unjoni Ewropea msemmija fl-Artikoli 92, 95 u 97 tar-Regolament (UE) 2017/625 tal-Parlament Ewropew u tal-Kunsill(55) u l-organizzazzjonijiet internazzjonali;

(ii)  fil-każ biss tal-azzjonijiet deskritti fl-Artikolu 9(6)(a) u (b) ta’ dan ir-Regolament, il-pajjiżi terzi, assoċjati jew mhux assoċjati mal-Programm;

(h)  għall-azzjonijiet li jimplimentaw l-objettiv speċifiku msemmi fl-Artikolu 3(2)(f) ta’ dan ir-Regolament, l-istituzzjonijiet nazzjonali tal-istatistika u awtoritajiet nazzjonali oħra msemmija fl-Artikolu 5(2) tar-Regolament (KE) Nru 223/2009.

Fir-rigward tal-punt (e) tal-ewwel paragrafu ta' dan l-Artikolu, il-Kummissjoni għandha s-setgħa li tadotta atti delegati f'konformità mal-Artikolu 20 biex tadatta l-lista ta' entitajiet li jistgħu jingħataw għotja fil-qafas tal-Programm, għal azzjonijiet li jimplimentaw l-objettiv speċifiku msemmi fl-Artikolu 3(2)(d)(i). [Em. 113]

Artikolu 11

Evalwazzjoni u kriterji tal-għotji

Il-kumitat(i) ta’ evalwazzjoni għall-azzjonijiet li jimplimentaw l-objettiv(i) speċifiku/speċifiċi msemmija fl-Artikolu 3(2) jista’/jistgħu jkun(u) magħmul(in) kollu/kollha jew parzjalment minn esperti esterni. Il-ħidma tal-kumitat(i) ta' evalwazzjoni għandha tkun ibbażata fuq il-prinċipji tat-trasparenza, it-trattament indaqs u n-nondiskriminazzjoni. [Em. 114]

Artikolu 12

Ir-regoli tal-kofinanzjament

1.  Għall-azzjonijiet li jimplimentaw l-objettiv speċifiku msemmi fl-Artikolu 3(2)(a)(ii) ta’ dan ir-Regolament b’referenza għall-awtoritajiet tas-sorveljanza tas-suq tal-Istati Membri u tal-pajjiżi terzi assoċjati mal-Programm u b’referenza għall-faċilitajiet ta’ ttestjar tal-Unjoni kif imsemmija fl-Artikolu 20 tal-[Proposta għal Regolament tal-Parlament Ewropew u tal-Kunsill li jistabbilixxi regoli u proċeduri għall-konformità mal-leġiżlazzjoni tal-Unjoni dwar l-armonizzazzjoni fuq il-prodotti u għall-infurzar tagħha], il-Programm jista’ jiffinanzja sa 100 % tal-ispejjeż eliġibbli ta’ azzjoni, sakemm il-prinċipju ta’ kofinanzjament kif definit fir-Regolament Finanzjarju ma jinkisirx. [Em. 115]

2.  Għall-għotjiet mogħtija lill-Bord tas-Sorveljanza tal-Interess Pubbliku (PIOB) li jimplimentaw l-objettiv speċifiku msemmi fl-Artikolu 3(2)(c)(ii), jekk il-finanzjament mill-Federazzjoni Internazzjonali tal-Kontabilisti (IFAC) f’sena partikolari jammonta għal aktar minn żewġ terzi tal-finanzjament totali annwali, il-kontribuzzjoni annwali għal dik is-sena għandha tkun limitata għal ammont massimu speċifikat fil-programm ta’ ħidma msemmi fl-Artikolu 16.

3.  Għall-azzjonijiet li jimplimentaw l-objettiv speċifiku msemmi fl-Artikolu 3(2)(e) ta’ dan ir-Regolament, il-Programm jista’ jiffinanzja sa 100 % tal-ispejjeż eliġibbli, bil-kundizzjoni li l-prinċipju ta’ kofinanzjament kif definit fl-Artikolu 190 tar-Regolament Finanzjarju ma jinkisirx.

4.  Għall-azzjonijiet li jimplimentaw l-objettiv speċifiku msemmi fl-Artikolu 3(2)(f) ta’ dan ir-Regolament, il-Programm jista’ jiffinanzja sa 95 % tal-ispejjeż eliġibbli tal-azzjonijiet li jappoġġaw in-netwerks kollaborattivi kif imsemmi fl-Artikolu 15 tar-Regolament (KE) Nru 223/2009.

Artikolu 13

Spejjeż eliġibbli

Minbarra l-kriterji stabbiliti fl-Artikolu 186 tar-Regolament Finanzjarju, il-kriterji ta’ eliġibbiltà tal-ispejjeż li ġejjin għandhom japplikaw għall-azzjonijiet li jimplimentaw l-objettiv speċifiku msemmi fl-Artikolu 3(2)(e) ta’ dan ir-Regolament:

(a)  kif imsemmi fl-Artikolu 193(2)(b) tar-Regolament Finanzjarju l-ispejjeż għandhom ikunu eliġibbli qabel id-data tat-tnedija tal-azzjoni;

(b)  dawn l-ispejjeż jistgħu jkunu eliġibbli wkoll bħala riżultat tal-miżuri meħuda b’rabta mas-suspett ta’ okkorrenza ta’ marda jew il-preżenza ta’ organiżmu ta’ ħsara, bil-kundizzjoni li dik l-okkorrenza jew preżenza tkun sussegwentement ikkonfermata.

L-ispejjeż imsemmija fil-punt (a) tal-ewwel paragrafu għandhom ikunu eliġibbli mid-data tan-notifika tal-okkorrenza tal-marda jew il-preżenza tal-organiżmu ta’ ħsara lill-Kummissjoni.

Artikolu 14

Finanzjament kumulattiv, komplementari u kkombinat

1.  Azzjoni li tkun irċeviet kontribuzzjoni minn programm ieħor tal-Unjoni tista’ tirċievi wkoll kontribuzzjoni mill-Programm, sakemm il-kontribuzzjonijiet ma jkoprux l-istess spejjeż. Ir-regoli ta’ kull programm tal-Unjoni li jagħmel il-kontribuzzjoni għandhom japplikaw lill-kontribuzzjoni rispettiva tiegħu għall-azzjoni. Il-finanzjament kumulattiv ma għandux jaqbeż l-ispejjeż eliġibbli totali tal-azzjoni u l-appoġġ mill-programmi differenti tal-Unjoni jista’ jiġi kkalkulat fuq bażi pro-rata skont id-dokumenti li jistabbilixxu l-kundizzjonijiet għall-appoġġ.

2.  L-azzjonijiet li jingħataw ċertifikazzjoni tas-Siġill ta’ Eċċellenza, jew li jikkonformaw mal-kundizzjonijiet kumulattivi u komparattivi:

(a)  ikunu ġew ivvalutati f’sejħa għal proposti taħt il-Programm;

(b)  jikkonformaw mar-rekwiżiti minimi ta’ kwalità ta’ dik is-sejħa għal proposti;

(c)  ma jistgħux jiġu ffinanzjati taħt dik is-sejħa għal proposti minħabba restrizzjonijiet baġitarji

jistgħu jirċievu appoġġ mill-Fond Ewropew għall-Iżvilupp Reġjonali, il-Fond ta’ Koeżjoni, il-Fond Soċjali Ewropew Plus jew il-Fond Agrikolu Ewropew għall-Iżvilupp Rurali, skont il-paragrafu 5 tal-Artikolu [67] tar-Regolament (UE) XX [ir-Regolament dwar Dispożizzjonijiet Komuni] u l-Artikolu [8] jew ir-Regolament (UE) XX [Il-finanzjament, il-ġestjoni u l-monitoraġġ tal-Politika Agrikola Komuni], jew ir-Regolament (UE) XX [li jistabbilixxi l-Programm Ewropa Diġitali] b'mod partikolari l-objettiv dwar il-Ħiliet Diġitali Avvanzati, bil-kundizzjoni li t-tali azzjonijiet ikunu konsistenti mal-objettivi tal-programm ikkonċernat. Għandhom japplikaw ir-regoli tal-Fond li jkun qed jipprovdi l-appoġġ. [Em. 116]

3.  Operazzjoni tista’ tirċievi appoġġ minn programm tal-Unjoni wieħed jew aktar. Fit-tali każijiet, in-nefqa ddikjarata f’talba għall-ħlas ma għandhiex tiġi ddikjarata f’talba għall-ħlas għal programm ieħor.

4.  L-ammont tan-nefqa li għandu jiddaħħal f’talba għall-ħlas jista’ jiġi kkalkulat għal kull programm kkonċernat fuq bażi pro rata f’konformità mad-dokument li jistipula l-kundizzjonijiet għall-appoġġ.

KAPITOLU III

OPERAZZJONIJIET TA’ TAĦLIT

Artikolu 15

Operazzjonijiet ta’ taħlit

L-operazzjonijiet ta’ taħlit deċiżi taħt dan il-Programm għandhom jiġu implimentati b’konformità mar-[regolament dwar l-InvestEU] u t-Titolu X tar-Regolament Finanzjarju.

KAPITOLU IV

IPPROGRAMMAR, MONITORAĠĠ, IMPLIMENTAZZJONI U KONTROLL

Artikolu 16

Implimentazzjoni tal- Programm

1.  Il-Programm għandu jiġi implimentat permezz tal-programm(i) Il-Kummissjoni għandha s-setgħa li tadotta atti delegati f'konformità mal-Artikolu 20 biex tissupplimenta dan ir-Regolament bl-għan li tadotta l-programm(i) ta' ħidma msemmi(ja) fl-Artikolu 110 tar-Regolament Finanzjarju. Il-programmi ta' ħidma għandhom ikunu annwali jew pluriennali u għandhom, b'mod partikolari, jistabbilixxu l-objettivi li għandhom jiġu segwiti, ir-riżultati mistennija, il-metodu ta' implimentazzjoni u l-ammont totali tal-pjan ta' finanzjament. Għandhom ukoll jistabbilixxu fid-dettall deskrizzjoni tal-azzjonijiet li għandhom jiġu ffinanzjati, indikazzjoni tal-ammont allokat għal kull azzjoni u kalendarju indikattiv għall-implimentazzjoni. Il-programmi ta' ħidma għandhom jistabbilixxu, fejn applikabbli, l-ammont globali riżervat għall-operazzjonijiet ta' taħlit. [Em. 117]

2.  Il-Kummissjoni għandha s-setgħa li tadotta l-programmi atti delegati f'konformità mal-Artikolu 20 u tissupplimenta dan ir-Regolament billi tadotta programmi ta' ħidma li jimplimentaw skont l-objettiv speċifiku msemmi fl-Artikolu 3(2)(e) kif stipulat fl-Anness I, permezz ta' att ta' implimentazzjoni. Dawk l-atti ta' implimentazzjoni għandhom jiġu adottati f'konformità mal-proċedura ta' eżami msemmija fl-Artikolu 21(2). [Em. 118]

3.  Permezz ta’ deroga mill-paragrafu 1 ta’ dan l-Artikolu, għandhom jiġu implimentati l-azzjonijiet stabbiliti fl-Anness II ta’ dan ir-Regolament li jimplimentaw l-objettiv speċifiku msemmi fl-Artikolu 3(2)(f) ta’ dan ir-Regolament skont l-Artikoli 14 u 17 tar-Regolament (KE) Nru 223/2009.

Artikolu 17

Monitoraġġ u rappurtar

1.  L-indikaturi għar-rappurtar dwar il-progress tal-effikaċja u l-effiċjenza tal-Programm lejn il-kisba fil-kisba tal-objettivi speċifiċi stipulati fl-Artikolu 3(2) huma stabbiliti fl-Anness IV. [Em. 119]

2.  Biex tiżgura valutazzjoni effettiva tal-progress tal-Programm lejn il-kisba tal-objettivi tiegħu, il-Kummissjoni għandha s-setgħa li tadotta atti delegati skont l-Artikolu 20 biex tirrieżamina jew tikkomplementa l-indikaturi fl-Anness IV fejn jitqies neċessarju u biex tissuplimenta dan ir-Regolament b’dispożizzjonijiet dwar l-istabbiliment ta’ qafas tal-monitoraġġ u tal-evalwazzjoni.

3.  Is-sistema ta’ rappurtar dwar il-prestazzjoni għandha tiżgura li d-data għall-monitoraġġ tal-implimentazzjoni u tar-riżultati tal-programm tinġabar b’mod effiċjenti, effettiv, u f’waqtu. Għal dan il-għan, għandhom jiġu imposti rekwiżiti ta’ rappurtar proporzjonati fuq dawk li jirċievu l-fondi tal-UE u, fejn rilevanti fuq l-Istati Membri.

Artikolu 18

Evalwazzjoni

1.  L-evalwazzjonijiet għandhom jitwettqu f’waqthom sabiex jikkontribwixxu għall-proċess tat-teħid tad-deċiżjonijiet.

2.  L-evalwazzjoni interim tal-Programm għandha titwettaq ladarba jkun hemm biżżejjed informazzjoni disponibbli dwar Mhux aktar tard minn ... [erba' snin wara li tibda l-implimentazzjoni tal-Programm], il-Kummissjoni iżda mhux aktar tard minn erba’ snin wara l-bidu tal-implimentazzjoni għandha tfassal rapport ta' evalwazzjoni interim tal-Programm dwar il-kisba tal-objettivi tal-azzjonijiet appoġġati minnu, ir-riżultati u l-impatti, l-effiċjenza fl-użu tar-riżorsi u l-valur miżjud li jġib għall-Unjoni. [Em. 120]

3.  Fir-rigward tal-azzjonijiet li jimplimentaw l-objettiv speċifiku msemmi fl-Artikolu 3(2)(c)(ii), il-Kummissjoni għandha tħejji rapport annwali dwar l-attività tal-Fondazzjoni tal-tal-Istandards Internazzjonali tar-Rappurtar Finanzjarju fir-rigward tal-iżvilupp tal-Istandards Internazzjonali tar-Rappurtar Finanzjarju, tal-PIOB u tal-EFRAG. Il-Kummissjoni għandha tibgħat dak ir-rapport lill-Parlament Ewropew u lill-Kunsill.

4.  F’konformità mal-Artikolu 13 tar-Regolament (KE) Nru 223/2009, il-Kummissjoni għandha tikkonsulta mal-Kumitat tas-Sistema Ewropea tal-Istatistika għall-parti tal-evalwazzjonijiet li jirrigwardaw l-azzjonijiet li jimplimentaw l-objettiv speċifiku msemmi fl-Artikolu 3(2)(f) ta’ dan ir-Regolament, qabel ma dawn jiġu adottati u ppreżentati lill-Parlament Ewropew u lill-Kunsill.

5.  Mhux aktar tard minn erba' [tliet snin fi wara t-tmiem l-implimentazzjoni tal-Programm, iżda mhux aktar tard minn erba' snin wara t-tmiem tal-perjodu speċifikat fl-Artikolu 1, ], il-Kummissjoni għandha titwettaq tfassal rapport ta' evalwazzjoni finali dwar l-impatt fit-tul tal-Programm mill-Kummissjoni, dwar ir-riżultati u s-sostenibbiltà tal-azzjonijiet u dwar is-sinerġiji bejn il-programmi ta' ħidma differenti. [Em. 121]

6.  Il-Kummissjoni għandha tikkomunika l-konklużjonijiet tal-evalwazzjonijiet, tippreżenta r-rapporti ta' evalwazzjoni msemmija fil-paragrafi 2 u 5, akkumpanjati mill-osservazzjonijiet mill-konklużjonijiet tagħha, lill-Parlament Ewropew, lill-Kunsill, lill-Kumitat Ekonomiku u Soċjali Ewropew u lill-Kumitat tar-Reġjuni u tqegħidhom għad-dispożizzjoni tal-pubbliku. Jekk ikun xieraq, ir-rapporti għandhom ikunu akkumpanjati minn proposti li jimmodifikaw il-Programm. [Em. 122]

Artikolu 19

Protezzjoni tal-interessi finanzjarji tal-Unjoni

Fejn pajjiż terz jipparteċipa fil-Programm permezz ta’ deċiżjoni skont ftehim internazzjonali jew bis-saħħa ta’ kwalunkwe strument legali ieħor, il-pajjiż terz għandu jagħti d-drittijiet u l-aċċess neċessarji meħtieġa għall-uffiċjal ta’ awtorizzazzjoni responsabbli, għall-Uffiċċju Ewropew ta’ Kontra l-Frodi (OLAF), għall-Qorti Ewropea tal-Awdituri biex jeżerċitaw b’mod komprensiv il-kompetenzi rispettivi tagħhom. Fil-każ tal-OLAF, drittijiet bħal dawn għandhom jinkludu d-dritt li jwettaq investigazzjonijiet, inkluż verifiki u spezzjonijiet fuq il-post, previsti fir-Regolament (UE, Euratom) Nru 883/2013 dwar l-investigazzjonijiet imwettqa mill-(OLAF).

Artikolu 20

Eżerċizzju tad-delega

1.  Il-Kummissjoni tingħata s-setgħa li tadotta atti delegati soġġett għall-kundizzjonijiet stipulati f’dan l-Artikolu.

2.  Is-setgħa tal-adozzjoni tal-atti delegati msemmija fl-Artikolu fl-Artikoli 8(3b), 9, 10, 16 u 17 għandha tingħata lill-Kummissjoni sal-31 ta’ Diċembru 2028. [Em. 123]

3.  Il-Parlament Ewropew jew il-Kunsill jistgħu jirrevokaw id-delega tas-setgħa Id-delega ta' setgħa msemmija fl-Artikoli 8(3b), 9, 10, 16 u 17 tista' tiġi revokata fi kwalunkwe ħin mument mill-Parlament Ewropew jew mill-Kunsill. Deċiżjoni ta’ revoka li tirrevoka għandha ttemm id-delega tas-setgħat ta' setgħa speċifikata f’dik id-Deċiżjoni. Din għandu jibda jkollha effett Għandha ssir effettiva fil-jum wara dak tal-pubblikazzjoni l-pubblikazzjoni tad-deċiżjoni f’Il-Ġurnal Uffiċjali tal-Unjoni Ewropea jew f’data aktar tard speċifikata fihafih. Ma għandhiex taffettwa l-validità ta’ kwalunkwe att delegat li diġà jkun diġà fis-seħħ. [Em. 124]

4.  Qabel ma tadotta att delegat, il-Kummissjoni għandha tikkonsulta mal-esperti deżinjati minn kull Stat Membru f’konformità mal-prinċipji stabbiliti fil-Ftehim Interistituzzjonali tat-13 ta’ April 2016 dwar it-Tfassil Aħjar tal-Liġijiet.

5.  Hekk kif tadotta att delegat, il-Kummissjoni għandha tinnotifikah b’mod simultanju lill-Parlament Ewropew u lill-Kunsill.

6.  Att delegat adottat skont l-Artikoli 8(3b), 9, 10, 16 u 17 għandu jidħol fis-seħħ biss jekk la l-Parlament Ewropew u lanqas il-Kunsill ma jkunu oġġezzjonaw għalih ma tiġix espressa oġġezzjoni mill-Parlament Ewropew jew mill-Kunsill fi żmien xahrejn minn meta jkunu ġew mgħarrfin bih min-notifika ta' dak l-att lill-Parlament Ewropew u lill-Kunsill jew jekk, qabel ma jiskadi dak il-perjodu, kemm il-Parlament Ewropew u kif ukoll il-Kunsill l-Kunsill ikunu għarrfu t-tnejn infurmaw lill-Kummissjoni li mhumiex se sejrin joġġezzjonaw għalih. Dak il-perjodu għandu jiġi estiż b'xahrejn fuq inizjattiva tal-Parlament Ewropew jew tal-Kunsill. [Em. 125]

Artikolu 21

Proċedura ta’ Kumitat

1.  Il-Kummissjoni għandha tkun megħjuna mill-Kumitat Permanenti dwar il-Katina Alimentari u s-Saħħa tal-Annimali stabbilit mill-Artikolu 58 tar-Regolament (KE) Nru 178/2002 tal-Parlament Ewropew u tal-Kunsill(56). Dak il-kumitat għandu jkun minn kumitat skont it-tifsira fis-sens tar-Regolament (UE) Nru 182/2011 tal-Parlament Ewropew u tal-Kunsill(57). [Em. 126]

2.  Meta ssir referenza għal dan il-paragrafu, għandu japplika l-Artikolu 5 tar-Regolament (UE) Nru 182/2011.

Meta l-opinjoni tal-kumitat trid tinkiseb bi proċedura bil-miktub, dik il-proċedura għandha tiġi tterminata mingħajr riżultat meta, fil-perjodu ta’ żmien għall-għoti tal-opinjoni, il-president tal-kumitat jiddeċiedi hekk jew maġġoranza sempliċi ta’ membri tal-kumitat jitolbu hekk.

KAPITOLU V

DISPOŻIZZJONIJIET TRANŻITORJI U FINALI

Artikolu 22

Informazzjoni, komunikazzjoni u reklamar

1.  Ir-riċevituri tal-finanzjament tal-Unjoni għandhom jirrikonoxxu l-oriġini u jiżguraw il-viżibbiltà it-trasparenza u l-viżibbiltà tal-finanzjament tal-Unjoni (b’mod partikolari meta jippromwovu l-azzjonijiet u r-riżultati tagħhom) billi jipprovdu informazzjoni mmirata koerenti, effettiva u proporzjonata lil diversi udjenzi inklużi, inkluż lill-midja u lill-pubbliku. [Em. 127]

2.  Il-Kummissjoni għandha timplimenta azzjonijiet ta’ informazzjoni u ta’ komunikazzjoni relatati mal-Programm, u mal-azzjonijiet ta' natura sempliċi, sabiex tinsensibilizza lill-konsumaturi, iċ-ċittadini, in-negozji – speċjalment l-SMEs – u l-amministrazzjonijiet pubbliċi dwar ir-riżorsi pprovduti permezz tal-istrumenti finanzjarji ta' dan ir-Regolament, kif ukoll dwar l-azzjonijiet u r-riżultati tiegħu. Ir-riżorsi finanzjarji allokati għall-Programm għandhom jikkontribwixxu wkoll għall-komunikazzjoni korporattiva tal-prijoritajiet politiċi tal-Unjoni, sakemm dawn ikunu relatati mal-objettivi imsemmija msemmija fl-Artikolu 3. [Em. 128]

3.  Il-Kummissjoni (l-EUROSTAT) għandha timplimenta attivitajiet ta’ informazzjoni u komunikazzjoni relatati mal-implimentazzjoni tal-objettiv speċifiku msemmi fl-Artikolu 3(2)(f), l-azzjonijiet u r-riżultati tiegħu meta dawn jirrigwardaw il-ġbir ta' data u l-iżvilupp, il-produzzjoni u d-disseminazzjoni tal-istatistika Ewropea, b’konformità mal-prinċipji dwar l-istatistika kif stipulat fir-Regolament (KE) Nru 223/2009. [Em. 129]

Artikolu 23

Tħassir

Ir-Regolamenti (UE) Nru 99/2013, (UE) Nru 1287/2013, (UE) Nru 254/2014, (UE) Nru 258/2014, (UE) Nru 652/2014 u (UE) 2017/826 jitħassru b’effett mill-1 ta’ Jannar 2021.

Artikolu 24

Dispożizzjonijiet tranżitorji

1.  Dan ir-Regolament ma għandux jaffettwa t-tkomplija jew il-modifika tal-azzjonijiet ikkonċernati, sal-għeluq tagħhom, skont ir-Regolamenti (UE) Nru 99/2013, (UE) Nru 1287/2013, (UE) Nru 254/2014, (UE) Nru 258/2014, (UE) Nru 652/2014 u (UE) 2017/826 li għandhom ikomplu japplikaw għall-azzjonijiet ikkonċernati sal-għeluq tagħhom.

2.  Il-pakkett finanzjarju għall-Programm jista’ jkopri wkoll l-ispejjeż tal-assistenza teknika u amministrattiva meħtieġa biex tiġi żgurata t-tranżizzjoni bejn il-Programm u l-miżuri adottati skont il-programmi preċedenti tiegħu stabbiliti permezz tal-atti elenkati fil-paragrafu 1.

3.  Jekk meħtieġ, l-approprjazzjonijiet jistgħu jiddaħħlu fil-baġit lil hinn mill-2027 biex ikopru l-ispejjeż previsti fl-Artikolu 4(3), sabiex jippermettu l-ġestjoni tal-azzjonijiet li ma jkunux tlestew sal-31 ta’ Diċembru 2027.

Artikolu 25

Dħul fis-seħħ

Dan ir-Regolament għandu jidħol fis-seħħ fl-għoxrin jum wara dak tal-pubblikazzjoni tiegħu f’Il-Ġurnal Uffiċjali tal-Unjoni Ewropea.

Għandu japplika mill-1 ta’ Jannar 2021.

Dan ir-Regolament għandu jorbot fl-intier tiegħu u japplika direttament fl-Istati Membri kollha.

Magħmul fi ...,

Għall-Parlament Ewropew Għall-Kunsill

Il-President Il-President

ANNESS I

Azzjonijiet eliġibbli li jimplimentaw l-objettiv speċifiku msemmi fl-Artikolu 3(2)(e)

L-azzjonijiet li ġejjin – l-aktar implimentati permezz ta’ għotjiet u akkwist – li jimplimentaw l-objettiv speċifiku msemmi fl-Artikolu 3(2)(e) għandhom ikunu eliġibbli għall-finanzjament:

1.  Miżuri ta’ emerġenza veterinarji u fitosanitarji

1.1.  Miżuri ta’ emerġenza veterinarji u fitosanitarji li għandhom jittieħdu bħala riżultat tal-konferma tal-okkorrenza ta’ waħda mill-mard tal-annimali jew żoonożi elenkati fl-Anness III jew tal-konferma tal-preżenza ta’ organiżmu ta’ ħsara wieħed jew aktar jew ta’ jekk ikun hemm theddida diretta għall-istatus tas-saħħa tal-bniedem, tal-annimali jew tal-pjanti tal-Unjoni.

Il-miżuri msemmija fl-ewwel paragrafu għandhom jiġu implimentati immedjatament u l-applikazzjoni tagħhom għandha tikkonforma mad-dispożizzjonijiet stipulati fid-dritt tal-Unjoni rilevanti.

1.2.  Fir-rigward tal-emerġenzi fitosanitarji, il-miżuri li ġejjin meħuda mill-Istati Membri kontra l-ewwel tifqigħa ta’ organiżmi ta’ ħsara f’żona partikolari:

(a)  miżuri li jipprevjenu, irażżnu u/jew jeqirdu organiżmu ta’ ħsara pest ta’ kwarantina fl-Unjoni, meħuda mill-awtorità kompetenti ta’ Stat Membru skont l-Artikolu 16 tar-Regolament (UE) 2016/2031 tal-Parlament Ewropew u tal-Kunsill(58) jew skont il-miżuri tal-Unjoni adottati skont l-Artikolu 28(1) ta’ dak ir-Regolament; [Em. 130]

(b)  miżuri li jipprevjenu, irażżnu u/jew jeqirdu organiżmu ta’ ħsara pest, mhux elenkat bħala organiżmu ta’ ħsara pest ta’ kwarantina fl-Unjoni, meħuda mill-awtorità kompetenti ta’ Stat Membru skont l-Artikolu 29 tar-Regolament (UE) 2016/2031 u li jista’ jikkwalifika bħala organiżmu ta’ ħsara pest ta’ kwarantina fl-Unjoni skont il-kriterji msemmija f’dak l-Artikolu jew fl-Artikolu 30(1) ta’ dak ir-Regolament; [Em. 131]

(c)  miżuri protettivi addizzjonali meħuda kontra t-tixrid ta' organiżmu ta' ħsara pest, kontra liema jkunu ġew adottati miżuri tal-Unjoni skont l-Artikolu 28(1) u l-Artikolu 30(1) tar-Regolament (UE) 2016/2031, għajr il-miżuri ta' qerda msemmija fil-punt (a) ta' dan il-punt u l-miżuri ta' trażżin imsemmija fil-punt fil-punti (a) u (b) ta' dan il-punt, meta dawk il-miżuri jkunu essenzjali biex jipproteġu lill-Unjoni kontra minn aktar tixrid ta' dak l-organiżmu ta' ħsara il-pest, bir-restrizzjoni tal-moviment liberu tat-trasportaturi fl-Istati Membri tal-madwar, jekk ikun hemm bżonn. [Em. 132]

(ca)  miżuri biex jinqered pest li jitfaċċa f'salt, anki jekk ma jkunx ikkunsidrat pest ta' kwarantina tal-Unjoni iżda r-riżultat ta' avvenimenti klimatiċi estremi jew tibdil fil-klima fi Stat Membru. [Em. 133]

1.3.  Jista’ jiġi provdut ukoll finanzjament mill-Unjoni għall-miżuri li ġejjin:

1.3.1.  Il-miżuri ta’ protezzjoni meħuda f’każ ta’ theddida diretta għall-istatus tas-saħħa tal-Unjoni b’riżultat tal-okkorrenza jew l-iżvilupp, fit-territorju ta’ pajjiż terz, Stat Membru jew PTEE, ta’ waħda mill-mard tal-annimali u ż-żoonożi elenkati fl-Anness III kif ukoll il-miżuri ta’ protezzjoni, jew attivitajiet rilevanti oħrajn, meħuda b’appoġġ għall-istatus tas-saħħa tal-pjanti tal-Unjoni;

1.3.2.  Il-miżuri msemmija f’dan l-Anness imwettqa minn żewġ Stati Membri jew aktar li jikkollaboraw mill-qrib biex jikkontrollaw l-epidemija;

1.3.3.  L-istabbiliment ta’ ħażniet ta’ prodotti bijoloġiċi maħsuba għall-kontroll tal-mard tal-annimali u ż-żoonożi elenkati fl-Anness III, fejn il-Kummissjoni, fuq talba ta’ Stat Membru, tqis li l-istabbiliment ta’ ħażniet bħal dawn huma meħtieġa f’dak l-Istat Membru;

1.3.4.  L-istabbiliment ta’ ħażniet ta’ prodotti bijoloġiċi jew l-akkwist ta’ dożi ta’ vaċċin jekk l-okkorrenza jew l-iżvilupp f’pajjiż terz jew fi Stat Membru ta’ waħda mill-mard tal-annimali u taż-żoonożi elenkati fl-Anness III tista’ tikkostitwixxi theddida għall-Unjoni.

1.3.4a.  Jekk ikun hemm suspett ta' tifqigħa ta' marda tal-annimali u/jew jitfaċċaw organiżmi li jagħmlu l-ħsara, dan ikun jirrikjedi verifiki u monitoraġġ ferm aktar intensivi fl-UE kollha, kemm fit-territorju u kemm fil-fruntieri esterni tagħha; [Em. 134]

1.3.4b.   Miżuri għall-monitoraġġ tad-dehra ta' mard u pesti magħrufa u mhux magħrufa fil-preżent. [Em. 135]

2.  Programmi veterinarji u fitosanitarji annwali u pluriennali

2.1.  Programmi veterinarji u fitosanitarji annwali u pluriennali għall-qerda għall-prevenzjoni, il-qerda, il-kontroll u s-sorveljanza tal-mard tal-annimali u ż-żoonożi elenkati fl-Anness III u tal-organiżmi ta’ ħsara tal-pesti tal-pjanti jridu jiġu implimentati f’konformità mad-dispożizzjonijiet stipulati fid-dritt tal-Unjoni rilevanti. [Em. 136]

Il-kundizzjonijiet biex l-azzjonijiet jikkwalifikaw għall-finanzjament għandhom jiġu stabbiliti fil-programm ta’ ħidma msemmi fl-Artikolu 16.

Il-programmi għandhom jiġu ppreżentati lill-Kummissjoni sal-31 ta’ Mejju tas-sena ta’ qabel il-perjodu tal-implimentazzjoni ppjanat.

Wara l-preżentazzjoni ta’ rapporti finanzjarji intermedji mill-benefiċjarji, il-Kummissjoni tista’, jekk meħtieġ, temenda l-ftehimiet tal-għotjiet fir-rigward tal-perjodu kollu tal-eliġibbiltà.

Dawn il-programmi għandhom jirriflettu r-realtajiet ġodda kkawżati mit-tibdil fil-klima u d-diversità tagħhom fil-livell Ewropew; dawn għandhom jgħinu wkoll biex tiġi evitata l-erożjoni tal-bijodiversità Ewropea. [Em. 137]

2.2.  Jekk l-okkorrenza jew l-iżvilupp ta’ waħda mill-mard tal-annimali jew iż-żoonożi elenkati fl-Anness III x’aktarx li jkunu ta’ theddida għall-istatus tas-saħħa tal-Unjoni u sabiex l-Unjoni titħares mill-introduzzjoni ta’ waħda minn dawn il-mard jew iż-żoonożi jew jekk ikunu meħtieġa miżuri ta’ protezzjoni b’appoġġ għall-istatus tas-saħħa tal-pjanti tal-Unjoni, l-Istati Membri jistgħu jinkludu fil-programmi nazzjonali tagħhom miżuri li jridu jiġu implimentati fit-territorji ta’ pajjiżi terzi b’kooperazzjoni mal-awtoritajiet ta’ dawk il-pajjiżi. Fl-istess ċirkostanzi u għall-istess objettiv, il-finanzjament mill-Unjoni jista’ jingħata direttament lill-awtoritajiet kompetenti tal-pajjiżi terzi.

2.3.  Fir-rigward tal-programmi fitosanitarji, il-finanzjament mill-Unjoni jista’ jingħata lill-Istati Membri għall-miżuri li ġejjin:

(a)  stħarriġ, tul perjodi speċifiċi ta’ żmien, li mill-inqas jeżamina l-preżenza ta’ kwalunkwe organiżmu ta’ ħsara ta’ kwarantina fl-Unjoni, u s-sinjali jew is-sintomi ta’ kwalunkwe organiżmu ta’ ħsara soġġett għall-miżuri msemmija fl-Artikolu 29 tar-Regolament (UE) 2016/2031 jew il-miżuri adottati skont l-Artikolu 30(1) ta’ dak ir-Regolament;

(b)  stħarriġ, tul perjodu speċifiku ta’ żmien, li mill-inqas jeżamina l-preżenza ta’ kwalunkwe organiżmu ta’ ħsara, għajr l-organiżmi ta’ ħsara msemmija fil-punt (a), li jista’ jirrappreżenta riskju emerġenti għall-Unjoni, u li d-dħul jew it-tixrid ta’ dawk l-organiżmi ta’ ħsara jista’ jkollhom impatt sinifikanti fuq l-agrikoltura jew il-foresti tal-Unjoni;

(c)  miżuri li jipprevjenu, irażżnu jew jeqirdu organiżmu ta’ ħsara pest ta’ kwarantina fl-Unjoni, meħuda mill-awtorità kompetenti ta’ Stat Membru skont l-Artikolu 17 tar-Regolament (UE) 2016/2031 jew skont il-miżuri tal-Unjoni adottati skont l-Artikolu 28(1) ta’ dak ir-Regolament; [Em. 138]

(d)  miżuri li jipprevjenu, irażżnu jew jeqirdu organiżmu ta’ ħsara pest, mhux elenkat bħala organiżmu ta’ ħsara pest ta’ kwarantina fl-Unjoni, meħuda mill-awtorità kompetenti ta’ Stat Membru skont l-Artikolu 29 tar-Regolament (UE) 2016/2031 u li jista’ jikkwalifika bħala organiżmu ta’ ħsara pest ta’ kwarantina fl-Unjoni skont il-kriterji msemmija f’dak l-Artikolu jew fl-Artikolu 30(1) ta’ dak ir-Regolament; [Em. 139]

(e)  miżuri protettivi addizzjonali meħuda kontra t-tixrid ta' organiżmu ta' ħsara, pest kontra liema ġew adottati miżuri tal-Unjoni skont l-Artikolu 28(1) u l-Artikolu 30(1) tar-Regolament (UE) 2016/2031, għajr il-miżuri ta' qerda msemmija fil-punt fil-punti (c) u ta' dan il-punt u l-miżuri ta' trażżin imsemmija fil-punt (d) ta' dan il-punt, meta dawk il-miżuri jkunu essenzjali biex jipproteġu lill-Unjoni kontra minn aktar tixrid ta' dak l-organiżmu ta' ħsara il-pest. [Em. 140]

(f)  miżuri għat-trażżin ta’ organiżmu ta’ ħsara, kontra liema ġew adottati miżuri tat-trażżin tal-Unjoni skont l-Artikolu 28(2) tar-Regolament (UE) 2016/2031 jew l-Artikolu 30(3) ta’ dak ir-Regolament, f’żona infestata li l-organiżmu ta’ ħsara ma jistax jinqered minnha, meta dawk il-miżuri jkunu essenzjali biex jipproteġu lill-Unjoni kontra aktar tixrid ta’ dak l-organiżmu ta’ ħsara.

Il-programm ta’ ħidma msemmi fl-Artikolu 16 għandu jiddetermina l-lista ta’ organiżmi ta’ ħsara li jridu jiġu koperti taħt dawn il-miżuri.

3.  L-attivitajiet Attivitajiet ta’ appoġġ għat-titjib tal-benessri tal-annimali inklużi miżuri sabiex tiġi żgurata l-konformità mal-istandards tal-benessri tal-annimali u t-traċċabbiltà anki waqt it-trasport tal-annimali. [Em. 141]

4.  Il-Laboratorji ta’ referenza tal-Unjoni Ewropea u ċ-ċentri ta’ referenza tal-Unjoni Ewropea, imsemmija fl-Artikoli 92, 95 u 97 tar-Regolament (UE) 2017/625.

5.  Programmi ta’ kontroll ikkoordinati u ġbir ta’ informazzjoni u data, imsemmija fl-Artikolu 112 tar-Regolament (UE) Nru 2017/625.

6.  Attivitajiet għall-prevenzjoni tal-ħela tal-ikel u għall-ġlieda kontra l-frodi alimentari.

7.  Attivitajiet li jappoġġaw produzzjoni u il-produzzjoni agroekoloġika, konsum sostenibbli tal-ikel, li ma jagħmilx ħsara lill-ambjent u lill-bijodiversità, u l-promozzjoni tal-bejgħ dirett u ktajjen tal-provvista qosra. [Em. 142]

8.  Il-bażijiet tad-data Databases u s-sistemi kompjuterizzati ta’ ġestjoni tal-informazzjoni meħtieġa għall-implimentazzjoni effettiva u effiċjenti tal-leġiżlazzjoni relatata mal-objettiv speċifiku msemmi fl-Artikolu 3(2)(e) u li għandhom valur miżjud mixhud bi prova għall-Unjoni kollha kemm hi; implimentazzjoni ta' teknoloġiji ġodda biex titjieb it-traċċabbiltà tal-prodotti, bħall-kodiċi QR fuq l-imballaġġ tal-prodotti. [Em. 143]

9.  It-taħriġ tal-persunal tal-awtoritajiet kompetenti responsabbli għall-kontrolli uffiċjali u partijiet oħrajn involuti fil-ġestjoni u/jew fil-prevenzjoni tal-mard tal-annimali jew tal-organiżmi ta’ ħsara tal-pjanti, kif imsemmija fl-Artikolu 130 tar-Regolament (UE) 2017/625.

10.  L-ispejjeż tal-ivvjaġġar, tal-akkomodazzjoni u tas-sussistenza ta’ kuljum imġarrba mill-esperti tal-Istati Membri b’riżultat tal-ħatra tagħhom mill-Kummissjoni biex jgħinu lill-esperti tagħha kif previst fl-Artikoli 116(4) u 120(4) tar-Regolament (UE) Nru 2017/625.

11.  Xogħol tekniku u xjentifiku, inklużi studji u attivitajiet ta’ koordinazzjoni, meħtieġa biex jissalvagwardaw il-prevenzjoni tad-dehra ta' pesti u mard ġodda u mhux magħrufa u biex jiżguraw l-implimentazzjoni korretta tal-leġiżlazzjoni fil-qasam relatat mal-objettiv speċifiku msemmi fl-Artikolu 3(2)(e) u l-adattament ta’ din il-leġiżlazzjoni għal żviluppi xjentifiċi, teknoloġiċi u soċjetali. [Em. 144]

12.  L-attivitajiet imwettqa mill-Istati Membri jew mill-organizzazzjonijiet internazzjonali li joperaw bl-għan li jilħqu l-objettiv speċifiku msemmi fl-Artikolu 3(2)(e) b’appoġġ għall-iżvilupp u l-implimentazzjoni tar-regoli relatati ma’ dak l-objettiv.

13.  Il-proġetti organizzati minn Stat Membru wieħed jew aktar bl-għan li tittejjeb, permezz tal-użu ta’ tekniki u protokolli innovattivi, l-implimentazzjoni effiċjenti tal-objettiv speċifiku msemmi fl-Artikolu 3(2)(e).

14.  L-appoġġ Appoġġ għall-inizjattivi ta’ informazzjoni u sensibilizzazzjoni mill-Unjoni u l-Istati Membri bl-għan li jiġu żgurati produzzjoni u konsum tal-ikel imtejba, konformi u sostenibbli, inkluż l-attivitajiet għall-prevenzjoni fosthom il-prevenzjoni tal-ħela tal-ikel – li tikkontribwixxi għall-ekonomija ċirkolari – u l-frodi l-attivitajiet ta' prevenzjoni tal-frodi alimentari, fl-implimentazzjoni tar-regoli fil-qasam tal-objettiv speċifiku msemmi fl-Artikolu 3(2)(e). [Em. 145]

15.  Il-miżuri mwettqa biex jipproteġu s-saħħa tal-bniedem, tal-annimali u tal-pjanti u l-benessri tal-annimali, implimentati fuq l-annimali, il-prodotti tal-annimali, il-pjanti u l-prodotti tal-pjanti li jaslu minn pajjiżi terzi fil-fruntiera tal-Unjoni.

ANNESS II

Azzjonijiet eliġibbli li jimplimentaw l-objettiv speċifiku msemmi fl-Artikolu 3(2)(f)

L-implimentazzjoni tal-politiki tal-Unjoni tirrikjedi informazzjoni statistika ta’ kwalità għolja, komparabbli u affidabbli dwar is-sitwazzjoni ekonomika, soċjali, territorjali u ambjentali fl-Unjoni. Barra minn hekk, l-istatistika Ewropea tippermetti liċ-ċittadini Ewropej jifhmu u jieħdu sehem fil-proċess demokratiku u fid-dibattitu dwar l-istat preżenti u dak futur tal-Unjoni.

Flimkien mar-Regolament (KE) Nru 223/2009 dwar l-istatistika Ewropea, il-Programm jipprovdi l-qafas globali għall-iżvilupp, il-produzzjoni u d-disseminazzjoni tal-istatistika Ewropea għall-2021-2027. L-istatistika Ewropea hija żviluppata, prodotta u disseminata skont dak il-qafas u f’konformità mal-prinċipji tal-Kodiċi tal-Prattika tal-Istatistika Ewropea permezz ta’ kooperazzjoni mill-qrib u kkoordinata fi ħdan is-Sistema Ewropea tal-Istatistika (ESS).

L-istatistika Ewropea żviluppata, prodotta u disseminata taħt dan il-qafas tikkontribwixxi għall-implimentazzjoni tal-politiki tal-Unjoni kif stabbilit fit-TFUE u kif rifless ulterjorment fil-prijoritajiet strateġiċi tal-Kummissjoni.

Fl-implimentazzjoni tal-objettiv speċifiku msemmi fl-Artikolu 3(2)(f), għandhom jitwettqu l-azzjonijiet li ġejjin:

L-Unjoni Ekonomika u Monetarja, il-Globalizzazzjoni u l-Kummerċ

–  il-provvista ta’ statistika ta’ kwalità għolja li tirfed il-Proċedura ta’ Defiċit Eċċessiv, il-Programm ta’ Appoġġ għar-Riforma u ċ-ċiklu annwali tal-Unjoni tal-monitoraġġ u l-gwida ekonomiċi;

–  il-provvista, u fejn meħtieġ, it-titjib tal-Indikaturi Ekonomiċi Ewropej Prinċipali (IEEP);

–  il-provvista ta’ statistika u gwida metodoloġika dwar it-trattament statistiku tal-istrumenti ta’ investiment u tal-baġit b’appoġġ għall-konverġenza ekonomika, għall-istabbiltà finanzjarja u għall-ħolqien tal-impjiegi;

–  il-provvista tal-istatistika għall-iskopijiet ta’ riżorsi proprji u r-remunerazzjonijiet u l-pensjonijiet tal-persunal tal-UE;

–  il-kejl aħjar tal-kummerċ fl-oġġetti u fis-servizzi, tal-investiment dirett barrani, tal-ktajjen ta’ valur mondjali u tal-impatt tal-globalizzazzjoni fuq l-ekonomiji tal-Unjoni. [Em. 146]

Is-Suq Uniku, l-Innovazzjoni u t-Tranżizzjoni Diġitali

–  il-provvista ta’ statistika ta’ kwalità għolja u affidabbli għas-Suq Uniku, il-Pjan ta’ Azzjoni Ewropew għad-Difiża u oqsma ewlenin tal-innovazzjoni u r-riċerka;

–  il-provvista ta’ aktar statistika u statistika aktar fil-ħin dwar l-ekonomija kollaborattiva u l-impatt tad-diġitalizzazzjoni fuq in-negozji u ċ-ċittadini Ewropej.

Id-dimensjoni soċjali tal-Ewropa

–  il-provvista ta’ statistika ta’ kwalità għolja, tempestiva u affidabbli għall-appoġġ tal-Pilastru Ewropew tad-Drittijiet Soċjali u Politika l-Politika tal-Ħiliet tal-Unjoni, inkluż li tinkludi – iżda mhux biss statistika dwar is-suq tax-xogħol, l-impjiegi, l-edukazzjoni u t-taħriġ, l-introjtu, il-kundizzjonijiet tal-għajxien, il-faqar, l-inugwaljanza, il-protezzjoni soċjali, ix-xogħol mhux iddikjarat u l-kontijiet satellita fuq il-ħiliet; [Em. 147]

–  il-provvista ta’ statistika relatata mal-Konvenzjoni dwar id-Drittijiet ta’ Persuni b’Diżabbiltà;

–  it-titjib tal-istatistika dwar il-migrazzjoni b’mod partikolari dwar is-sitwazzjoni u l-integrazzjoni tal-migranti u l-ħtiġijiet ta’ edukazzjoni u l-livelli ta’ kwalifika tal-applikanti għall-ażil;

–  l-iżvilupp ta’ programmi modernizzati għaċ-Ċensiment dwar il-Popolazzjoni u l-Abitazzjoni ta’ wara l-2021 u statistika dwar il-popolazzjoni;

–  il-provvista ta’ projezzjonijiet tal-popolazzjoni u l-aġġornamenti annwali tagħhom.

L-Iżvilupp Sostenibbli, ir-Riżorsi Naturali u l-Ambjent

–  il-monitoraġġ tal-progress lejn l-Għanijiet ta’ Żvilupp Sostenibbli (SDGs);

–  l-iżvilupp ulterjuri tal-istatistika b’appoġġ għall-Istrateġija tal-Enerġija, l-ekonomija ċirkolari u l-istrateġija tal-plastik;

–  il-provvista ta’ statistika u indikaturi ambjentali ewlenin inkluż dwar l-iskart, l-ilma, il-bijodiversità, il-foresti, l-użu tal-art u l-kopertura tal-art kif ukoll statistika relatata mal-klima u kontijiet ekonomiċi tal-ambjent;

–  il-provvista ta’ statistika fil-qasam tat-trasport tal-merkanzija u tal-passiġġieri biex tappoġġa l-politiki tal-Unjoni u

–  l-iżvilupp ta’ indikaturi oħrajn biex jiġu monitorjati l-intermodalità u l-bidla modali lejn mezzi ta’ trasport li jirrispettaw aktar l-ambjent;

–  il-provvista ta’ data tempestiva u rilevanti għall-ħtiġijiet tal-Politika Agrikola Komuni u tal-politika Komuni tas-Sajd kif ukoll politiki relatati mal-ambjent, is-sigurtà alimentari u l-benessri tal-annimali.

Koeżjoni Ekonomika, Soċjali u Territorjali

–  il-provvista ta’ indikaturi statistiċi tempestivi u komprensivi dwar ir-reġjuni, inkluż ir-reġjuni ultraperiferiċi tal-Unjoni, il-bliet u ż-żoni rurali għall-monitoraġġ u l-evalwazzjoni tal-effettività tal-politiki dwar l-iżvilupp territorjali, u għall-evalwazzjoni tal-impatti territorjali tal-politiki settorjali;

–  l-appoġġ tal-iżvilupp ta’ indikaturi dwar il-ġlieda kontra l-ħasil tal-flus u l-ġlieda kontra l-finanzjament tat-terroriżmu; u l-iżvilupp ta’ statistika dwar il-pulizija u is-sigurtà;

–  iż-żieda fl-użu tad-data ġeospazjali u l-integrazzjoni u l-inklużjoni sistematiċi tal-ġestjoni tal-informazzjoni ġeospazjali fil-produzzjoni tal-istatistika.

Komunikazzjoni aħjar tal-istatistika Ewropea u l-promozzjoni tagħha bħala sors affidabbli fil-ġlieda kontra d-diżinformazzjoni online

–  il-promozzjoni sistematika tal-istatistika Ewropea bħala sors affidabbli ta’ evidenza u jiġu ffaċilitati l-verifikaturi tal-fatti, ir-riċerkaturi u l-awtoritajiet pubbliċi biex jużawha fl-indirizzar tad-diżinformazzjoni online;

–  ikun aktar faċli għall-utenti biex jaċċessaw u jifhmu l-istatistika, inkluż bil-provvista ta’ viżwalizzazzjonijiet attraenti u interattivi, servizzi aktar speċjalizzati bħal pereżempju data fuq talba u analitika self-service;

–  l-iżvilupp ulterjuri u l-monitoraġġ tal-qafas tal-assigurazzjoni tal-kwalità għall-istatistika Ewropea, inkluż permezz ta’ evalwazzjonijiet bejn il-pari tal-konformità tal-Istati Membri mal-Kodiċi ta’ Prattika tal-Istatistika Ewropea;

–  il-provvista tal-aċċess għall-mikrodata għall-iskopijiet ta’ riċerka filwaqt li jiġu salvagwardjati l-ogħla standards possibbli fil-protezzjoni tad-data u l-kunfidenzjalità tal-istatistika.

Jinkisbu l-benefiċċji tar-revoluzzjoni tad-data u ċ-ċaqliq lejn statistika intelliġenti fdata

–  it-tisħiħ tal-użu ta’ sorsi ta’ data diġitali ġodda u l-istabbiliment tal-pedamenti ta’ statistika intelliġenti fdata biex tiġi prodotta statistika ġdida kważi fil-ħin reali permezz ta’ algoritmi fdati;

–  l-iżvilupp ta’ approċċi ġodda sabiex tintuża d-data miżmuma privatament permezz tal-adozzjoni tal-komputazzjoni li jippreserva l-privatezza u ta’ metodi ta’ komputazzjoni sikura ta’ diversi partijiet;

–  il-promozzjoni tar-riċerka u l-innovazzjoni l-aktar avvanzati fil-qasam tal-istatistika uffiċjali, inkluż bl-użu tan-netwerks kollaborattivi u l-provvista ta’ Programmi Ewropej ta’ Taħriġ Statistiku.

Sħubiji u kooperazzjoni statistika estiżi

–  it-tisħiħ tas-sħubija tal-ESS u tal-kooperazzjoni mas-Sistema Ewropea ta’ Banek Ċentrali;

–  it-trawwim ta’ sħubijiet mad-detenturi tad-data privata u pubblika u mas-settur tat-teknoloġija biex jiġu ffaċilitati l-aċċess għad-data għall-iskopijiet statistiċi, l-integrazzjoni tad-data minn sorsi multipli u l-użu tal-aħħar teknoloġiji;

–  it-tisħiħ tal-kooperazzjoni mar-riċerka u l-akkademja, b’mod partikolari fir-rigward tal-użu ta’ sorsi ġodda ta’ data, l-analitika tad-data u l-promozzjoni tal-litteriżmu statistiku;

–  il-kooperazzjoni ma’ organizzazzjonijiet internazzjonali u pajjiżi terzi għall-benefiċċju tal-istatistika uffiċjali dinjija.

ANNESS III

Lista ta’ mard tal-annimali u żoonożi

(1)  Il-marda Afrikana taż-żwiemel

(2)  Id-deni Afrikan tal-ħnieżer

(3)  L-antraċe

(4)  L-influwenza avjarja (b’patoġeniċità għolja),

(5)  L-influwenza avjarja (b’patoġeniċità baxxa)

(6)  Il-kampilobatterjożi

(7)  Id-deni klassiku tal-ħnieżer

(8)  Il-marda tal-ilsien u d-dwiefer

(9)  Il-plewroplewmonite li tittieħed fil-mogħoż

(10)  Il-glanders

(11)  L-infezzjoni bil-virus tal-ilsien blu (serotipi 1-24),

(12)  L-infezzjoni bil-Brucella abortus, bil-B. melitensis u bil-B. suis

(13)  L-infezzjoni bil-virus tal-marda epiżootika tal-emorraġija

(14)  L-infezzjoni bil-virus tal-marda tal-infafet fil-ġilda

(15)  L-infezzjoni bil-Mycoplasma mycoides subsp. mycoides SC (plewropulmonite bovina li tittieħed),

(16)  L-infezzjoni bil-kumpless tal-Mycobacterium tuberculosis (M. bovis, M. caprae u M. tuberculosis)

(17)  L-infezzjoni bil-virus tal-marda Newcastle

(18)  L-infezzjoni bil-virus tal-pesta tar-ruminanti ż-żgħar

(19)  L-infezzjoni bil-virus tar-rabja

(20)  L-infezzjoni bil-virus tad-deni tal-Wied tar-Rift

(21)  L-infezzjoni bil-virus tal-pesta bovina

(22)  L-infezzjoni bis-servorari tas-Salmonella żoonotika

(23)  L-infestazzjoni bl-Echinococcus spp

(24)  Il-listerjożi

(25)  Il-ġidri tan-nagħag u l-ġidri tal-mogħoż

(26)  L-enċefalopatiji sponġiformi trażmissibbli

(27)  It-trikinellożi

(28)  L-enċefalomijelite ekwina tal-Venezwela

(29)  L-E. coli verotossiġeniku

Il-lista ta' mard tal-annimali u żoonożi tkopri:

(a)  il-lista ta' mard imfassla skont il-Kapitolu 2 tal-Parti 1 tar-Regolament (UE)  2016/429;

(b)  is-salmonella, iż-żoonożi u l-aġenti żoonotiċi koperti mir-Regolament (KE) Nru 2160/2003 u d-Direttiva 2003/99/KE(59);

(c)  l-enċefalopatiji sponġiformi trażmissibbli. [Em. 148]

ANNESS IV

INDIKATURI

[Em. 149]

(1) ĠU C 62, 15.2.2019, p. 40. (2) ĠU C 86, 7.3.2019, p. 259. (3) ĠU C 62, 15.2.2019, p. 40. (4) ĠU C 86, 7.3.2019, p. 259. (5) Pożizzjoni tal-Parlament Ewropew tat-12 ta’ Frar 2019. (6) Ir-Regolament (UE) 2018/858 tal-Parlament Ewropew u tal-Kunsill tat-30 ta' Mejju 2018 dwar l-approvazzjoni u s-sorveljanza tas-suq ta' vetturi bil-mutur u t-trejlers tagħhom, u ta' sistemi, komponenti u unitajiet tekniċi separati maħsuba għal tali vetturi, li jemenda r-Regolamenti (KE) Nru 715/2007 u (KE) Nru 595/2009 u li jħassar id-Direttiva 2007/46/KE (ĠU L 151, 14.6.2018, p. 1). (7) Ir-Regolament (KE) Nru 765/2008 tal-Parlament Ewropew u tal-Kunsill tad-9 ta’ Lulju 2008 li jistabbilixxi r-rekwiżiti għall-akkreditament u għas-sorveljanza tas-suq relatati mal-kummerċjalizzazzjoni ta’ prodotti, u li jħassar ir-Regolament tal-Kunsill (KEE) Nru 339/93 (ĠU L 218, 13.8.2008, p. 30). (8) Id-Direttiva 2014/23/UE tal-Parlament Ewropew u tal-Kunsill tas-26 ta’ Frar 2014 dwar l-għoti ta’ kuntratti ta’ konċessjoni (ĠU L 94, 28.3.2014, p. 1). (9) Id-Direttiva 2014/24/UE tal-Parlament Ewropew u tal-Kunsill tas-26 ta’ Frar 2014 dwar l-akkwist pubbliku u li tħassar id-Direttiva 2004/18/KE (ĠU L 94, 28.3.2014, p. 65). (10) Id-Direttiva 2014/25/UE tal-Parlament Ewropew u tal-Kunsill tas-26 ta’ Frar 2014 dwar l-akkwist minn entitajiet li joperaw fis-setturi tas-servizzi tal-ilma, l-enerġija, it-trasport u postali u li tħassar id-Direttiva 2004/17/KE (ĠU L 94, 28.3.2014, p. 243). (11) COM(2018) 439 final (12) Ir-Regolament (UE) Nru 1287/2013 tal-Parlament Ewropew u tal-Kunsill tal-11 ta’ Diċembru 2013 li jistabbilixxi Programm għall-Kompetittività tal-Intrapriżi u għall-intrapriżi ż-żgħar u ta’ daqs medju (COSME) (2014 - 2020) u li jħassar id-Deċiżjoni Nru 1639/2006/KE (ĠU L 347, 20.12.2013, p. 33). (13) Rakkomandazzjoni tal-Kummissjoni tas-6 ta' Mejju 2003 dwar id-definizzjoni ta' intrapriżi mikro, żgħar u ta’ daqs medju (ĠU L 124, 20.5.2003, p. 36). (14) Ir-Regolament (UE) Nru 1025/2012 tal-Parlament Ewropew u tal-Kunsill tal-25 ta’ Ottubru 2012 dwar l-Istandardizzazzjoni Ewropea, li jemenda d-Direttivi tal-Kunsill 89/686/KEE u 93/15/KEE u d-Direttivi 94/9/KE, 94/25/KE, 95/16/KE, 97/23/KE, 98/34/KE, 2004/22/KE, 2007/23/KE, 2009/23/KE u 2009/105/KE tal-Parlament Ewropew u tal-Kunsill u li jħassar id-Deċiżjoni tal-Kunsill 87/95/KEE u d-Deċiżjoni Nru 1673/2006/KE tal-Parlament Ewropew u tal-Kunsill (ĠU L 316, 14.11.2012, p. 12). (15) Ir-Regolament (KE) Nru 1606/2002 tal-Parlament Ewropew u tal-Kunsill tad-19 ta’ Lulju 2002 rigward l-applikazzjoni ta’ standards internazzjonali tal-kontabilità (ĠU L 243, 11.9.2002, p. 1). (16) Id-Direttiva 2013/34/UE tal-Parlament Ewropew u tal-Kunsill tas-26 ta’ Ġunju 2013 dwar id-dikjarazzjonijiet finanzjarji annwali, id-dikjarazzjonijiet finanzjarji kkonsolidati u r-rapporti relatati ta’ ċerti tipi ta’ impriżi, u li temenda d-Direttiva 2006/43/KE tal-Parlament Ewropew u tal-Kunsill u li tħassar id-Direttivi tal-Kunsill 78/660/KEE u 83/349/KEE (ĠU L 182, 29.6.2013, p. 19). (17) Id-Direttiva 2006/43/KE tal-Parlament Ewropew u tal-Kunsill tas-17 ta’ Mejju 2006 dwar il-verifiki statutorji tal-kontijiet annwali u tal-kontijiet konsolidati, li temenda d-Direttivi tal-Kunsill 78/660/KEE u 83/349/KEE u li tħassar id-Direttiva tal-Kunsill 84/253/KEE (ĠU L 157, 9.6.2006, p. 87). (18) Id-Direttiva Nru 2001/95/KE tal-Parlament Ewropew u tal-Kunsill tat-3 ta’ Diċembru 2001 dwar is-sigurtà ġenerali tal-prodotti (ĠU L 11, 15.1.2002, p. 4). (19) Id-Direttiva 2006/123/KE tal-Parlament Ewropew u tal-Kunsill tat-12 ta’ Diċembru 2006 dwar is-servizzi fis-suq intern (ĠU L 376, 27.12.2006, p. 36). (20) Ir-Regolament (UE) 2017/826 tal-Parlament Ewropew u tal-Kunsill tas-17 ta’ Mejju 2017 dwar l-istabbiliment ta’ programm tal-Unjoni biex jappoġġa attivitajiet speċifiċi li jsaħħu l-involviment tal-konsumaturi u utenti aħħarin oħrajn tas-servizzi finanzjarji fit-tfassil tal-politika tal-Unjoni fil-qasam tas-servizzi finanzjarji għall-perjodu 2017-2020 (ĠU L 129, 19.5.2017, p. 17). (21) [żieda]Ir-Regolament (UE, Euratom) 2018/1046 tal-Parlament Ewropew u tal-Kunsill tat-18 ta' Lulju 2018 dwar ir-regoli finanzjarji applikabbli għall-baġit ġenerali tal-Unjoni u li jemenda r-Regolamenti (UE) Nru 1296/2013, (UE) Nru 1301/2013, (UE) Nru 1303/2013, (UE) Nru 1304/2013, (UE) Nru 1309/2013, (UE) Nru 1316/2013, (UE) Nru 223/2014, (UE) Nru 283/2014, u d-Deċiżjoni Nru 541/2014/UE u li jħassar ir-Regolament (UE, Euratom) Nru 966/2012 (ĠU L 193, 30.7.2018, p. 1). (22) Ir-Regolament (KE) Nru 223/2009 tal-Parlament Ewropew u tal-Kunsill tal-11 ta’ Marzu 2009 dwar l-Istatistika Ewropea u li jħassar ir-Regolament (Euratom, KE) Nru 1101/2008 tal-Parlament Ewropew u tal-Kunsill dwar it-trażmissjoni ta’ data suġġetta għall-kunfidenzjalità statistika lill-Uffiċċju tal-Istatistika tal-Komunitajiet Ewropej, ir-Regolament tal-Kunsill (KE) Nru 322/97 u d-Deċiżjoni tal-Kunsill 89/382/KEE, Euratom li tistabbilixxi Kumitat dwar il-Programmi tal-Istatistika tal-Komunitajiet Ewropej (ĠU L 87, 31.3.2009, p. 164). (23) Ir-referenza trid tiġi aġġornata: ĠU C 373, 20.12.2013, p. 1.Il-ftehim huwa disponibbli fuq: http://eur-lex.europa.eu/legal-content/MT/TXT/?uri=CELEX:32013Q1220(01) (24) ĠU L 90, 28.3.2006, p. 2 (25) COM(2010)0700. (26) COM(2017)0623. (27) COM(2018)0442. (28) COM(2018)0443. (29) COM(2018)0372. (30) COM(2018)0439. (31) COM(2018)0447. (32) COM(2018)0435. (33) COM(2018)0434. (34) COM(2018)0375. (35) COM(2018)0367 (36) COM(2018)0322, Artikolu 10. (37) COM(2018)0382. (38) COM(2018)0393. (39) Ir-Regolament (UE) Nru 182/2011 tal-Parlament Ewropew u tal-Kunsill tas-16 ta’ Frar 2011 li jistabbilixxi r-regoli u l-prinċipji ġenerali dwar il-modalitajiet ta’ kontroll mill-Istati Membri tal-eżerċizzju mill-Kummissjoni tas-setgħat ta’ implimentazzjoni (ĠU L 55, 28.2.2011, p. 13). (40) ĠU L 123, 12.5.2016, p. 1. (41) Ir-Regolament (UE) 2016/429 tal-Parlament Ewropew u tal-Kunsill tad-9 ta’ Marzu 2016 dwar il-mard trasmissibbli tal-annimali u li jemenda u jħassar ċerti atti fil-qasam tas-saħħa tal-annimali ( Liġi dwar is-Saħħa tal-Annimali ) ( ĠU L 84, 31.3.2016, p. 1). (42) Ir-Regolament (KE) Nru 2160/2003 tal-Parlament Ewropew u tal-Kunsill tas-17 ta’ Novembru 2003 fuq il-kontroll tas-salmonella u aġenti Żoonotiċi oħra speċifiċi li jkun hemm ġewwa l-ikel (ĠU L 325, 12.12.2003, p. 1) (43) Ir-Regolament tal-Parlament Ewropew u tal-Kunsill (KE) Nru 999/2001 tat-22 ta’ Mejju 2001 li jistabbilixxi regoli għall-prevenzjoni, kontroll u eradikazzjoni ta’ ċertu enċefalopatija sponġiformi li tinxtered. (ĠU L 147, 31.5.2001, p. 1). (44) Id-Deċiżjoni tal-Kunsill 2013/755/UE tal-25 ta’ Novembru 2013 dwar l-assoċjazzjoni tal-pajjiżi u t-territorji extra-Ewropej mal-Unjoni Ewropea (Deċiżjoni dwar l-Assoċjazzjoni Extra-Ewropea ) (ĠU L 344, 19.12.2013, p. 1). (45) Ir-Regolament (UE, Euratom ) Nru 883/2013 tal-Parlament Ewropew u tal-Kunsill tal-11 ta’ Settembru 2013 dwar investigazzjonijiet immexxija mill-Uffiċċju Ewropew Kontra l-Frodi (OLAF) u li jħassar ir-Regolament tal-Parlament Ewropew u tal-Kunsill (KE) Nru 1073/1999 u r-Regolament tal-Kunsill (Euratom) Nru 1074/1999 (ĠU L 248, 18.9.2013, p. 1). (46) Ir-Regolament tal-Kunsill (KE, EURATOM) Nru 2988/95 tat-18 Diċembru 1995 dwar il-protezzjoni tal-interessi finanzjarji tal-Komunità Ewropea (ĠU L 312, 23.12.95, p. 1). (47) Ir-Regolament tal-Kunsill (EURATOM, KE) Nru 2185/96 tal-11 ta’ Novembru 1996 dwar il-verifiki u l-ispezzjonijiet fuq il-post imwettqa mill-Kummissjoni sabiex tipproteġi l-interessi finanzjarji tal-Komunità Ewropea kontra l-frodi u irregolaritajiet oħra (ĠU L 292, 15.11.96, p. 2). (48) Ir-Regolament tal-Kunsill (UE) 2017/1939 tat-12 ta’ Ottubru 2017 li jimplimenta kooperazzjoni msaħħa dwar l-istabbiliment tal-Uffiċċju tal-Prosekutur Pubbliku Ewropew (“l-UPPE”) (ĠU L 283, 31.10.2017, p. 1). (49) Id-Direttiva (UE) 2017/1371 tal-Parlament Ewropew u tal-Kunsill tal-5 ta’ Lulju 2017 dwar il-ġlieda kontra l-frodi tal-interessi finanzjarji tal-Unjoni permezz tal-liġi kriminali (ĠU L 198, 28.7.2017, p. 29). (50) Ir-Regolament (UE) Nru 254/2014 tal-Parlament Ewropew u tal-Kunsill tas-26 ta’ Frar 2014 dwar programm pluriennali tal-konsumaturi għas-snin 2014-2020 u li jħassar id-Deċiżjoni Nru 1926/2006/KE (ĠU L 84, 20.3.2014, p. 42). (51) Ir-Regolament (UE) Nru 258/2014 tal-Parlament Ewropew u tal-Kunsill tat-3 ta’ April 2014 dwar l-istabbiliment ta’ programm tal-Unjoni għas-sostenn ta’ attivitajiet speċifiċi fil-qasam tar-rappurtar finanzjarju u l-awditjar għall-perjodu 2014-2020 u li jħassar id-Deċiżjoni Nru 716/2009/KE (ĠU L 105, 8.4.2014, p. 1). (52) Ir-Regolament (UE) Nru 652/2014 tal-Parlament Ewropew u tal-Kunsill tal-15 ta’ Mejju 2014 li jistabbilixxi dispożizzjonijiet għall-ġestjoni tan-nefqa marbuta mal-katina alimentari, mas-saħħa tal-annimali u mat-trattament xieraq tal-annimali, u marbuta mas-saħħa tal-pjanti u mal-materjal riproduttiv tal-pjanti, li jemenda d-Direttivi tal-Kunsill 98/56/KE, 2000/29/KE u 2008/90/KE, ir-Regolamenti (KE) Nru 178/2002, (KE) Nru 882/2004 u (KE) Nru 396/2005 tal-Parlament Ewropew u tal-Kunsill, id-Direttiva 2009/128/KE tal-Parlament Ewropew u tal-Kunsill u r-Regolament (KE) Nru 1107/2009 tal-Parlament Ewropew u tal-Kunsill u li jħassar id-Deċiżjonijiet tal-Kunsill 66/399/KEE, 76/894/KEE u 2009/470/KE (ĠU L 189, 27.6.2014, p. 1). (53) [żieda] (54) COM(2017)0795. (55) Ir-Regolament (UE) 2017/625 tal-Parlament Ewropew u tal-Kunsill tal-15 ta’ Marzu 2017 dwar il-kontrolli uffiċjali u attivitajiet uffiċjali oħra mwettqa biex jiżguraw l-applikazzjoni tal-liġi tal-ikel u tal-għalf, ta’ regoli dwar is-saħħa u t-trattament xieraq tal-annimali, dwar is-saħħa tal-pjanti u dwar prodotti għall-protezzjoni tal-pjanti, li jemenda r-Regolamenti (KE) Nru 999/2001, (KE) Nru 396/2005, (KE) Nru 1069/2009, (KE) Nru 1107/2009, (UE) Nru 1151/2012, (UE) Nru 652/2014, (UE) 2016/429 u (UE) 2016/2031 tal-Parlament Ewropew u tal-Kunsill, ir-Regolamenti tal-Kunsill (KE) Nru 1/2005 u (KE) Nru 1099/2009 u d-Direttivi tal-Kunsill 98/58/KE, 1999/74/KE, 2007/43/KE, 2008/119/KE u 2008/120/KE, u li jħassar ir-Regolamenti (KE) Nru 854/2004 u (KE) Nru 882/2004 tal-Parlament Ewropew u tal-Kunsill, id-Direttivi tal-Kunsill 89/608/KEE, 89/662/KEE, 90/425/KEE, 91/496/KEE, 96/23/KE, 96/93/KE u 97/78/KE u d-Deċiżjoni tal-Kunsill 92/438/KEE (Regolament dwar il-Kontrolli Uffiċjali) (ĠU L 95, 7.4.2017, p. 1). (56) Ir-Regolament tal-Parlament Ewropew u tal-Kunsill (KE) Nru 178/2002 tat-28 ta’ Jannar 2002 li jistabbilixxi l-prinċipji ġenerali u l-ħtiġijiet tal-liġi dwar l-ikel, li jistabbilixxi l-Awtorità Ewropea dwar is-Sigurtà fl-Ikel u jistabbilixxi l-proċeduri fi kwistjonijiet ta’ sigurtà tal-ikel (ĠU L 031, 01.02.2002, p. 1). (57) Regolament (UE) Nru 182/2011 tal-Parlament Ewropew u tal-Kunsill tas-16 ta’ Frar 2011 li jistabbilixxi r-regoli u l-prinċipji ġenerali dwar il-modalitajiet ta’ kontroll mill-Istati Membri tal-eżerċizzju mill-Kummissjoni tas-setgħat ta’ implimentazzjoni (ĠU L 55, 28.2.2011, p. 13). (58) Ir-Regolament (UE) 2016/2031 tal-Parlament Ewropew u tal-Kunsill tas-26 ta’ Ottubru 2016 dwar il-miżuri protettivi kontra pesti tal-pjanti, li jemenda r-Regolamenti (UE) Nru 228/2013, (UE) Nru 652/2014 u (UE) Nru 1143/2014 tal-Parlament Ewropew u tal-Kunsill u li jħassar id-Direttivi tal-Kunsill 69/464/KEE, 74/647/KEE, 93/85/KEE, 98/57/KE, 2000/29/KE, 2006/91/KE u 2007/33/KE (ĠU L 317, 23.11.2016, p. 4). (59) Id-Direttiva 2003/99/KE tal-Parlament Ewropew u tal-Kunsill tas-17 ta’ Novembru 2003 rigward il-monitoraġġ taż-żoonożi u ta’ l-aġenti żoonotiċi, temenda d-Deċiżjoni tal-Kunsill 90/424/KEE u tħassar id-Direttiva tal-Kunsill 92/117/KEE (ĠU L 325, 12.12.2003, p. 31).

Riżoluzzjoni leġiżlattiva tal-Parlament Ewropew tat-12 ta' Frar 2019 dwar il-proposta għal direttiva tal-Kunsill li temenda d-Direttiva 2006/112/KE rigward l-introduzzjoni ta' miżuri tekniċi dettaljati għat-tħaddim ta' sistema definittiva tal-VAT għat-tassazzjoni ta' kummerċ bejn l-Istati Membri (COM(2018)0329 – C8-0317/2018 – 2018/0164(CNS))

P8_TA(2019)0074 A8-0028/2019

(Proċedura leġiżlattiva speċjali – konsultazzjoni)

Il-Parlament Ewropew,

–  wara li kkunsidra l-proposta tal-Kummissjoni lill-Kunsill (COM(2018)0329),

–  wara li kkunsidra l-Artikolu 113 tat-Trattat dwar il-Funzjonament tal-Unjoni Ewropea, skont liema artikolu ġie kkonsultat mill-Kunsill (C8-0317/2018),

–  wara li kkunsidra l-Artikolu 78c tar-Regoli ta' Proċedura tiegħu,

–  wara li kkunsidra r-rapport tal-Kumitat għall-Affarijiet Ekonomiċi u Monetarji (A8-0028/2019),

1.  Japprova l-proposta tal-Kummissjoni kif emendata;

2.  Jistieden lill-Kummissjoni biex timmodifika l-proposta tagħha konsegwentement, skont l-Artikolu 293(2) tat-Trattat dwar il-Funzjonament tal-Unjoni Ewropea;

3.  Jistieden lill-Kunsill biex jinfurmah jekk ikollu l-ħsieb li jitbiegħed mit-test approvat mill-Parlament;

4.  Jitlob lill-Kunsill biex jerġa' jikkonsultah jekk ikollu l-ħsieb li jemenda l-proposta tal-Kummissjoni b'mod sostanzjali;

5.  Jagħti istruzzjonijiet lill-President tiegħu biex jgħaddi l-pożizzjoni tal-Parlament lill-Kunsill u lill-Kummissjoni kif ukoll lill-parlamenti nazzjonali.

Test propost mill-Kummissjoni   Emenda Emenda 1 Proposta għal direttiva Premessa 1 (1)  Meta fl-1967 il-Kunsill adotta s-sistema komuni tat-taxxa fuq il-valur miżjud (VAT) permezz tad-Direttivi tal-Kunsill 62/227/KEE1 u 67/228/KEE2, sar impenn biex tiġi stabbilita sistema definittiva tal-VAT għat-tassazzjoni ta' kummerċ bejn Stati Membri li topera bl-istess mod daqslikieku fi Stat Membru wieħed. Peress li l-kundizzjonijiet politiċi u tekniċi ma kinux lesti għal sistema ta' dan it-tip, meta l-fruntieri fiskali bejn l-Istati Membri ġew eliminati sa tmiem l-1992, ġew adottati arranġamenti tranżitorji tal-VAT. Id-Direttiva tal-Kunsill 2006/112/KE3, li hija attwalment fis-seħħ, tistipula li dawn ir-regoli tranżitorji jridu jiġu sostitwiti b'arranġamenti definittivi bbażati fil-prinċipju fuq it-tassazzjoni fl-Istat Membru ta' oriġini tal-provvista tal-merkanzija jew tas-servizzi. (1)  Meta fl-1967 il-Kunsill adotta s-sistema komuni tat-taxxa fuq il-valur miżjud (VAT) permezz tad-Direttivi tal-Kunsill 67/227/KEE1 u 67/228/KEE2, sar impenn biex tiġi stabbilita sistema definittiva tal-VAT għat-tassazzjoni ta' kummerċ bejn Stati Membri li topera bl-istess mod daqslikieku fi Stat Membru wieħed. Peress li l-kundizzjonijiet politiċi u tekniċi ma kinux lesti għal sistema ta' dan it-tip, meta l-fruntieri fiskali bejn l-Istati Membri ġew eliminati sa tmiem l-1992, ġew adottati arranġamenti tranżitorji tal-VAT. Id-Direttiva tal-Kunsill 2006/112/KE3, li hija attwalment fis-seħħ, tistipula li dawn ir-regoli tranżitorji jridu jiġu sostitwiti b'arranġamenti definittivi bbażati fil-prinċipju fuq it-tassazzjoni fl-Istat Membru ta' oriġini tal-provvista tal-merkanzija jew tas-servizzi. Madankollu, dawk ir-regoli tranżitorji ilhom fis-seħħ għal diversi għexieren ta' snin u wasslu għal sistema ta' VAT kumplessa u tranżitorja suxxettibbli għal frodi tal-VAT transfruntiera intra-Unjoni. Dawk ir-regoli tranżitorji fihom bosta nuqqasijiet, u jwasslu biex is-sistema tal-VAT la tkun kompletament effiċjenti u lanqas kompatibbli mar-rekwiżiti ta' suq uniku veru. Il-vulnerabbiltà tas-sistema tranżitorja tal-VAT saret ovvja biss ftit snin wara l-introduzzjoni tagħha. Minn dak iż-żmien ʼl hawn ittieħdu bosta azzjonijiet leġiżlattivi (it-titjib tal-kooperazzjoni amministrattiva, skadenzi iqsar għad-dikjarazzjonijiet rikapitulattivi, reverse charge settorjali) u mhux leġiżlattivi. Madankollu, l-istudji riċenti dwar id-diskrepanza fil-VAT juru li ċ-ċifri tal-VAT mhux miġbura għadhom enormi. Din hija l-ewwel proposta leġiżlattiva mill-introduzzjoni tar-regoli attwali dwar il-VAT fl-1992 li għandha l-għan li tindirizza l-għeruq tal-frodi transfruntiera. Fil-Komunikazzjoni tagħha tat-28 ta' Ottubru 2015 intitolata "Naġġornaw is-Suq Uniku: opportunitajiet aktar għaċ-ċittadini u għan-negozji", il-Kummissjoni identifikat il-kumplessità tar-regolamenti kurrenti dwar il-VAT bħala wieħed mill-ostakli maġġuri għat-tlestija tas-suq uniku. Fl-istess ħin, id-diskrepanza fil-VAT, iddefinita bħala d-differenza bejn l-ammont ta' dħul mill-VAT attwalment miġbur u l-ammont teoretiku li huwa mistenni li jinġabar, kienet qed tiżdied, u fl-2015 laħqet EUR 151,5 biljun fl-UE-28. Din turi l-bżonn ta' riforma urġenti u komprensiva tas-sistema tal-VAT li twassal għal sistema definittiva tal-VAT li tiffaċilita u tissimplifika l-kummerċ intra-Unjoni transfruntier u tagħmel is-sistema aktar reżiljenti għall-frodi. __________________ __________________ 1 L-Ewwel Direttiva tal-Kunsill 67/227/KEE tal-11 ta' April 1967 fuq l-armonizzazzjoni tal-leġiżlazzjoni tal-Istati Membri dwar it-taxxi fuq il-bejgħ (ĠU 71, 14.4.1967, p. 1301). 1 L-Ewwel Direttiva tal-Kunsill 67/227/KEE tal-11 ta' April 1967 fuq l-armonizzazzjoni tal-leġiżlazzjoni tal-Istati Membri dwar it-taxxi fuq il-bejgħ (ĠU 71, 14.4.1967, p. 1301). 2 It-Tieni Direttiva tal-Kunsill 67/228/KEE tal-11 ta' April 1967 fuq l-armonizzazzjoni tal-leġiżlazzjoni tal-Istati Membri dwar it-taxxi fuq il-bejgħ — Struttura u proċeduri għall-applikazzjoni tas-sistema komuni ta' taxxa fuq il-valur miżjud [traduzzjoni mhux uffiċjali]. (ĠU 71, 14.4.1967, p. 1303). 2 It-Tieni Direttiva tal-Kunsill 67/228/KEE tal-11 ta' April 1967 fuq l-armonizzazzjoni tal-leġiżlazzjoni tal-Istati Membri dwar it-taxxi fuq il-bejgħ — Struttura u proċeduri għall-applikazzjoni tas-sistema komuni ta' taxxa fuq il-valur miżjud [traduzzjoni mhux uffiċjali]. (ĠU 71, 14.4.1967, p. 1303). 3 Id-Direttiva tal-Kunsill 2006/112/KE tat-28 ta' Novembru 2006 dwar is-sistema komuni ta' taxxa fuq il-valur miżjud (ĠU L 347, 11.12.2006, p. 1). 3 Id-Direttiva tal-Kunsill 2006/112/KE tat-28 ta' Novembru 2006 dwar is-sistema komuni ta' taxxa fuq il-valur miżjud (ĠU L 347, 11.12.2006, p. 1). Emenda 2 Proposta għal direttiva Premessa 1a (ġdida) (1a)  Barra minn hekk, fil-passat il-Kummissjoni, appoġġjata mill-Parlament Ewropew, dejjem irrimarkat li sistema tal-VAT ibbażata fuq it-tassazzjoni fl-oriġini kienet ir-risposta korretta biex is-sistema tal-VAT tal-Unjoni ssir aktar reżistenti għall-frodi, u aktar konformi mal-funzjonament tajjeb tas-suq uniku. L-inizjattiva kurrenti, madankollu, hija bbażata fuq l-approċċ preferut tal-Istati Membri tat-tassazzjoni fid-destinazzjoni bil-għan li l-Istati Membri jkun jista' jkollhom ċerta flessibbiltà fl-iffissar tar-rati tal-VAT. Emenda 3 Proposta għal direttiva Premessa 2 (2)  Il-Kunsill, sostnut mill-Parlament Ewropew1 u mill-Kumitat Ekonomiku u Soċjali2, ikkonferma li sistema bbażata fuq l-oriġini ma setgħetx tintlaħaq, u stieden lill-Kummissjoni biex tkompli b'ħidma teknika fil-fond u bi djalogu wiesa' mal-Istati Membri sabiex teżamina fid-dettall il-modi differenti possibbli biex jiġi implimentat il-prinċipju tad-destinazzjoni3. (2)  Il-Kunsill, sostnut mill-Parlament Ewropew1 u mill-Kumitat Ekonomiku u Soċjali2, ikkonferma li sistema bbażata fuq l-oriġini ma setgħetx tintlaħaq, u stieden lill-Kummissjoni biex tkompli b'ħidma teknika fil-fond u bi djalogu wiesa' mal-Istati Membri sabiex teżamina fid-dettall il-modi differenti possibbli biex jiġi implimentat il-prinċipju tad-destinazzjoni3, sabiex jiġi żgurat li l-provvista tal-oġġetti minn Stat Membru għal ieħor tiġi intaxxata bħallikieku ġew ipprovduti u akkwistati fi Stat Membru wieħed. Il-ħolqien ta' żona unika tal-VAT tal-Unjoni huwa kruċjali biex jitnaqqsu l-ispejjeż tal-konformità għan-negozji, partikolarment l-SMEs li jaħdmu b'mod transfruntier, biex jitnaqqsu r-riskji ta' frodi transfruntiera tal-VAT u biex jiġu ssimplifikati l-proċeduri relatati mal-VAT. Is-sistema definittiva tal-VAT se ssaħħaħ is-suq uniku u toħloq kundizzjonijiet ta' negozju aħjar għall-kummerċ transfruntier. Jenħtieġ li tqis il-bidliet meħtieġa minħabba l-iżviluppi teknoloġiċi u d-diġitalizzazzjoni. Din id-Direttiva tistipula l-miżuri tekniċi għall-implimentazzjoni tal-hekk imsejħa "elementi fundamentali" kif stabbiliet il-Kummissjoni fil-proposta tagħha tat-18 ta' Jannar 20183a. L-Istati Membri għandhom għalhekk jieħdu deċiżjonijiet dwar "l-elementi fundamentali" msemmija qabel sabiex jipproċedu bl-implimentazzjoni ta' din id-Direttiva. __________________ __________________ 1 Riżoluzzjoni tal-Parlament Ewropew tat-13 ta' Ottubru 2011 dwar il-futur tal-VAT (P7_TA(2011)0436) http://www.europarl.europa.eu/sides/getDoc.do?type=TA&language=EN&reference=P7-TA-2011-0436 1 Riżoluzzjoni tal-Parlament Ewropew tat-13 ta' Ottubru 2011 dwar il-futur tal-VAT (P7_TA(2011)0436) http://www.europarl.europa.eu/sides/getDoc.do?type=TA&language=EN&reference=P7-TA-2011-0436 2 Opinjoni tal-Kumitat Ekonomiku u Soċjali Ewropew tal-14 ta' Lulju 2011 dwar il-"Green Paper dwar il-futur tal-VAT - Lejn sistema tal-VAT aktar sempliċi, aktar soda u aktar effiċjenti" http://eur-lex.europa.eu/legal-content/MT/TXT/HTML/?uri=CELEX:52011AE1168&from=EN 2 Opinjoni tal-Kumitat Ekonomiku u Soċjali Ewropew tal-14 ta' Lulju 2011 dwar il-"Green Paper dwar il-futur tal-VAT - Lejn sistema tal-VAT aktar sempliċi, aktar soda u aktar effiċjenti" http://eur-lex.europa.eu/legal-content/MT/TXT/HTML/?uri=CELEX:52011AE1168&from=EN 3 Konklużjonijiet tal-Kunsill dwar il-futur tal-VAT - it-3167 laqgħa tal-Kunsill tal-Affarijiet Ekonomiċi u Finanzjarji, Brussell, il-15 ta' Mejju 2012 (ara b'mod partikolari l-punt B 4) http://www.consilium.europa.eu/uedocs/cms_data/docs/pressdata/en/ecofin/130257.pdf 3 Konklużjonijiet tal-Kunsill dwar il-futur tal-VAT - it-3167 laqgħa tal-Kunsill tal-Affarijiet Ekonomiċi u Finanzjarji, Brussell, il-15 ta' Mejju 2012 (ara b'mod partikolari l-punt B 4) http://www.consilium.europa.eu/uedocs/cms_data/docs/pressdata/en/ecofin/130257.pdf 3a Proposta għal Direttiva tal-Kunsill li temenda d-Direttiva 2006/112/KE dwar ir-rati tat-taxxa fuq il-valur miżjud, COM(2018)0020, 2018/0005(CNS). Emenda 4 Proposta għal direttiva Premessa 3 (3)  Il-Kummissjoni, fil-Pjan ta' Azzjoni tagħha dwar il-VAT1, tippreżenta l-emendi għas-sistema tal-VAT li jkunu meħtieġa sabiex tiġi żviluppata tali sistema bbażata fuq id-destinazzjoni għall-kummerċ intra-Unjoni permezz tat-tassazzjoni tal-provvisti transfruntieri. Sussegwentement, il-Kunsill afferma mill-ġdid il-konklużjonijiet ta' dak il-Pjan ta' Azzjoni u indika, fost l-oħrajn, li fil-fehma tiegħu, il-prinċipju ta' tassazzjoni fl-oriġini kif maħsub għas-sistema definittiva tal-VAT jenħtieġ li jiġi sostitwit b’dan il-prinċipju tat-tassazzjoni fl-Istat Membru tad-destinazzjoni2. (3)  Il-Kummissjoni, fil-Pjan ta' Azzjoni tagħha dwar il-VAT1, tippreżenta l-emendi għas-sistema tal-VAT li jkunu meħtieġa sabiex tiġi żviluppata tali sistema bbażata fuq id-destinazzjoni għall-kummerċ intra-Unjoni permezz tat-tassazzjoni tal-provvisti transfruntieri. Sussegwentement, il-Kunsill afferma mill-ġdid il-konklużjonijiet ta' dak il-Pjan ta' Azzjoni u indika, fost l-oħrajn, li fil-fehma tiegħu, il-prinċipju ta' tassazzjoni fl-oriġini kif maħsub għas-sistema definittiva tal-VAT jenħtieġ li jiġi sostitwit b’dan il-prinċipju tat-tassazzjoni fl-Istat Membru tad-destinazzjoni2. Skont l-istimi, dik il-bidla jenħtieġ li tikkontribwixxi għat-tnaqqis tal-frodi transfruntiera relatati mal-VAT b'EUR 50 biljun fis-sena. __________________ __________________ 1 Pjan ta' azzjoni dwar il-VAT - Lejn żona unika tal-VAT fl-UE – Iż-żmien biex niddeċiedu (COM(2016)0148 tas-7 ta' April 2016). 1 Pjan ta' azzjoni dwar il-VAT - Lejn żona unika tal-VAT fl-UE – Iż-żmien biex niddeċiedu (COM(2016)0148 tas-7 ta' April 2016). 2 Ara: http://www.consilium.europa.eu/en/press/press-releases/2016/05/25-conclusions-vat-action-plan/ 2 Ara: http://www.consilium.europa.eu/en/press/press-releases/2016/05/25-conclusions-vat-action-plan/ Emenda 5 Proposta għal direttiva Premessa 4a (ġdida) (4a)   Sabiex tiġi żgurata kooperazzjoni effiċjenti bejn l-Istati Membri, il-Kummissjoni jenħtieġ li tiggarantixxi t-trasparenza tas-sistema, partikolarment bil-pubblikazzjoni obbligatorja fuq bażi annwali tal-frodi mwettqa f'kull Stat Membru. It-trasparenza hija importanti wkoll sabiex tinftiehem l-iskala tal-frodi, biex jiżdied l-għarfien tal-pubbliku ġenerali u biex issir pressjoni fuq l-Istati Membri. Emenda 6 Proposta għal direttiva Premessa 5a (ġdida) (5a)   Jenħtieġ li tingħata attenzjoni speċjali lill-pożizzjonijiet tal-Parlament Ewropew adottati fir-riżoluzzjonijiet leġiżlattivi tiegħu tat-3 ta' Ottubru 2018 dwar il-proposta għal direttiva tal-Kunsill li temenda d-Direttiva 2006/112/KE fir-rigward tal-armonizzazzjoni u s-simplifikazzjoni ta' ċerti regoli tas-sistema tat-taxxa fuq il-valur miżjud u li tintroduċi s-sistema definittiva għat-tassazzjoni tal-kummerċ bejn l-Istati Membri (COM(2017)0569 – C8-0363/2017 – 2017/0251(CNS)) u dwar il-proposta għal direttiva tal-Kunsill li temenda d-Direttiva 2006/112/KE dwar ir-rati tat-taxxa fuq il-valur miżjud (COM(2018)0020 – C8-0023/2018 – 2018/0005(CNS)) u fir-riżoluzzjoni leġiżlattiva tiegħu tat-3 ta' Lulju 2018 dwar il-proposta emendata għal regolament tal-Kunsill li jemenda r-Regolament (UE) Nru 904/2010 dwar il-kooperazzjoni amministrattiva u l-ġlieda kontra l-frodi fil-qasam tat-taxxa fuq il-valur miżjud (COM(2017)0706 – C8-0441/2017 – 2017/0248(CNS)). Emenda 7 Proposta għal direttiva Premessa 13 (13)  Jenħtieġ li r-regola ġenerali għall-provvisti tal-merkanzija, inkluż il-provvisti intra-Unjoni tal-merkanzija, u għall-provvisti tas-servizzi, tkun li l-fornitur ikun obbligat iħallas il-VAT. (13)  Jenħtieġ li r-regola ġenerali għall-provvisti tal-merkanzija, inkluż il-provvisti intra-Unjoni tal-merkanzija, u għall-provvisti tas-servizzi, tkun li l-fornitur ikun obbligat iħallas il-VAT. Dawk il-prinċipji l-ġodda jippermettu lill-Istati Membri jiġġieldu aħjar il-frodi tal-VAT, speċjalment il-Frodi Intra-Komunitarja b'Negozjant Nieqes (MTIC), li huwa stmat li tammonta għal tal-anqas EUR 50 biljun fis-sena. Emenda 8 Proposta għal direttiva Premessa 14a (ġdida) (14a)   Sabiex jiġi determinat liema intrapriżi jistgħu jibbenefikaw mill-istatus ta' persuna taxxabbli ċertifikata jeħtieġ li jiġu stabbiliti kriterji stretti, applikati b'mod armonizzat mill-Istati Membri kollha, u jenħtieġ li jiġu stabbiliti regoli u dispożizzjonijiet komuni li jwasslu għal multi u penali għal dawk li ma jikkonformawx magħhom. Emenda 9 Proposta għal direttiva Premessa 14b (ġdida) (14b)   Il-Kummissjoni jenħtieġ li tkun responsabbli għall-preżentazzjoni ta' aktar linji gwida u tivverifika l-applikazzjoni korretta mill-Istati Membri ta' dawn il-kriterji armonizzati fl-Unjoni kollha. Emenda 10 Proposta għal direttiva Premessa 15 (15)  Ir-regoli dwar l-applikazzjoni temporanja tal-mekkaniżmu ta' reverse charge għall-merkanzija mobbli jenħtieġ li jiġu riveduti sabiex tiġi żgurata l-koerenza tagħhom mal-introduzzjoni tar-regoli l-ġodda dwar il-persuna obbligata tħallas il-VAT fuq provvisti intra-Unjoni tal-merkanzija. (15)  Ir-regoli dwar l-applikazzjoni temporanja tal-mekkaniżmu ta' reverse charge għall-merkanzija mobbli jenħtieġ li jiġu riveduti sabiex tiġi żgurata l-koerenza tagħhom mal-introduzzjoni tar-regoli l-ġodda dwar il-persuna obbligata tħallas il-VAT fuq provvisti intra-Unjoni tal-merkanzija. Bl-implimentazzjoni ta' din id-Direttiva, l-applikazzjoni temporanja tal-mekkaniżmu tar-reverse charge tista' ma tkunx meħtieġa aktar. Għalhekk, il-Kummissjoni jenħtieġ li tanalizza fi żmien xieraq il-ħtieġa li tirrevoka l-proposta għal applikazzjoni temporanja tal-mekkaniżmu tar-reverse charge. Emenda 11 Proposta għal direttiva Premessa 23 (23)  Sabiex tiġi żgurata l-koerenza tal-obbligi tar-rappurtar tal-VAT għall-intrapriżi kbar, il-frekwenza li biha jippreżentaw id-denunzji tal-VAT skont din l-iskema speċjali jenħtieġ li tiġi riveduta biex jiżdied li l-persuni taxxabbli li jużaw l-iskema jenħtieġ li jippreżentaw id-denunzji tal-VAT kull xahar skont l-iskema meta l-fatturat annwali tagħhom ikun aktar minn EUR 2 500 000. (23)  Sabiex tiġi żgurata l-koerenza tal-obbligi tar-rappurtar tal-VAT għall-intrapriżi kbar, il-frekwenza li biha jippreżentaw id-denunzji tal-VAT skont din l-iskema speċjali jenħtieġ li tiġi riveduta biex jiżdied li l-persuni taxxabbli li jużaw l-iskema jenħtieġ li jippreżentaw id-denunzji tal-VAT kull xahar skont l-iskema meta l-fatturat tal-VAT annwali tagħhom fl-Unjoni jkun aktar minn EUR 2 500 000. Emenda 12 Proposta għal direttiva Premessa 25a (ġdida) (25a)   Livell għoli ta' nuqqas ta' konformità ma jiġġenerax biss telf ekonomiku għal persuni taxxabbli li jirrispettaw il-leġiżlazzjoni fiskali iżda jhedded ukoll il-koeżjoni u l-koerenza tas-sistema fiskali u joħloq sens ġeneralizzat ta' inġustizzja permezz tad-distorsjoni tal-kompetizzjoni. Sistema effiċjenti u li tinftiehem hija essenzjali għall-ġenerazzjoni tad-dħul pubbliku u għas-sjieda kemm miċ-ċittadini kif ukoll mill-kumpaniji. Emenda 13 Proposta għal direttiva Premessa 26a (ġdida) (26a)   L-istatistika turi li l-frodaturi jieħdu vantaġġ mid-dgħufija tas-sistema u jsegwu l-iżvilupp tal-ekonomija kif ukoll it-tkabbir dinamiku tad-domanda għal ċerti provvisti. Huwa għalhekk meħtieġ li tiġi stabbilita sistema dinamika biżżejjed biex tlaħħaq mal-prattiki dannużi u biex tnaqqas il-livell kemm tan-nuqqas ta' konformità volontarju (frodi) kif ukoll dak involontarju. Emenda 14 Proposta għal direttiva Premessa 26b (ġdida) (26b)   B'enfasi partikolari fuq il-ħtiġijiet tal-SMEs involuti f'kummerċ transfruntier intra-Komunitarju u sabiex jiġi ffaċilitat il-kummerċ u tiżdied iċ-ċertezza tad-dritt fis-suq uniku, il-Kummissjoni, b'kooperazzjoni mal-Istati Membri, jenħtieġ li tistabbilixxi, għan-negozji, portal web tal-Unjoni ta' informazzjoni dwar il-VAT li jkun komprensiv u aċċessibbli għall-pubbliku. Dan il-portal multilingwi jenħtieġ li jipprovdi aċċess malajr, aġġornat u preċiż għal informazzjoni rilevanti dwar l-implimentazzjoni tas-sistema tal-VAT fl-Istati Membri differenti u, b'mod partikolari, dwar ir-rati tal-VAT korretti għal oġġetti u servizzi differenti fl-Istati Membri differenti, kif ukoll il-kundizzjonijiet għar-rata żero. Tali portal jista' jgħin ukoll biex jiġi indirizzat id-distakk attwali fir-rigward tal-VAT. Emenda 15 Proposta għal direttiva Premessa 26c (ġdida) (26c)   Il-Punt Uniku ta' Servizz huwa l-qalba tas-sistema l-ġdida bbażata fuq id-destinazzjoni li mingħajrha l-kumplessità tas-sistema tal-VAT u l-piż amministrattiv jiżdiedu b'mod sinifikanti. Biex jiġu żgurati l-interoperabbiltà, il-faċilità tal-użu u l-prevenzjoni futura tal-frodi, il-Punti Uniċi ta' Servizz għan-negozji jenħtieġ li joperaw b'sistema transfruntiera u armonizzata tal-IT ibbażata fuq standards komuni u li tippermetti l-irkupru u l-input awtomatiċi ta' data, pereżempju permezz tal-użu ta' formoli standard unifikati. Emenda 16 Proposta għal direttiva Premessa 28 (28)  Minħabba l-introduzzjoni ta' provvista intra-Unjoni ta' merkanzija bħala kunċett ġdid, huwa xieraq li t-terminu "Komunità" jiġi sostitwit ma' "Unjoni" biex jiġi żgurat l-użu koerenti u aġġornat tat-terminu. (28)  Minħabba l-introduzzjoni ta' provvista intra-Unjoni ta' merkanzija bħala kunċett ġdid, huwa xieraq li t-terminu "Komunità" jiġi sostitwit b'"Unjoni" fid-Direttiva kollha biex jiġi żgurat l-użu koerenti u aġġornat tat-terminu. Emenda 17 Proposta għal direttiva Premessa 30a (ġdida) (30a)  Miżuri leġiżlattivi biex tiġi riformata s-sistema tal-VAT, biex tiġi miġġielda l-frodi tal-VAT u biex titnaqqas id-Diskrepanza tal-VAT jistgħu jirnexxu biss jekk l-amministrazzjonijiet tat-taxxa tal-Istati Membri jikkooperaw aktar mill-qrib fi spirtu ta' fiduċja reċiproka, u jiskambjaw informazzjoni rilevanti biex ikunu jistgħu jwettqu l-kompiti tagħhom. Emenda 18 Proposta għal direttiva Artikolu 1 – paragrafu 1 – punt 4a (ġdid) Direttiva 2006/112/KE Artikolu 8 (4a)  L-Artikolu 8 huwa sostitwit b'dan li ġej: "Artikolu 8 "Artikolu 8 Jekk il-Kummissjoni tqis li d-disposizzjonijiet stabbiliti fl-Artikoli 6 u 7 m'għadhomx iġġustifikati, b'mod partikolari rigward kompetizzjoni ġusta jew riżorsi proprji, għandha tippreżenta proposti xierqa lill-Kunsill." Jekk il-Kummissjoni tqis li d-dispożizzjonijiet stabbiliti fl-Artikoli 6 u 7 m'għadhomx iġġustifikati, b'mod partikolari rigward kompetizzjoni ġusta jew riżorsi proprji, għandha tippreżenta proposti xierqa lill-Parlament Ewropew u lill-Kunsill." Emenda 19 Proposta għal direttiva Artikolu 1 – paragrafu 1 – punt 7 Direttiva 2006/112/KE Artikolu 13a – paragrafu 1 – subparagrafu 3 Meta l-applikant ikun persuna taxxabbli li tkun ingħatat l-istatus ta' operatur ekonomiku awtorizzat għal għanijiet doganali, għandu jitqies li l-kriterji stabbiliti fil-paragrafu 2 ikunu ġew issodisfati. Meta l-applikant ikun persuna taxxabbli li tkun ingħatat l-istatus ta' operatur ekonomiku awtorizzat għal għanijiet doganali, għandu jitqies li l-kriterji stabbiliti fil-paragrafu 2 ikunu ġew issodisfati għall-fini ta' din id-Direttiva. Emenda 20 Proposta għal direttiva Artikolu 1 – paragrafu 1 – punt 7 Direttiva 2006/112/KE Artikolu 13a – paragrafu 2 – punt aa (ġdid) (aa)   in-nuqqas ta' kwalunkwe rekord ta' reati kriminali serji relatati mal-attività ekonomika tal-applikant, bħal, iżda mhux limitati għal: (i)  ħasil tal-flus; (ii)  evażjoni u frodi tat-taxxa; (iii)  abbuż tal-fondi u l-programmi tal-Unjoni; (iv)  falliment jew insolvenza frawdolenti (v)  frodi tal-assigurazzjoni jew frodi finanzjarju ieħor; (vi)  tixħim u/jew korruzzjoni; (vii)  iċ-ċiberkriminalità; (viii)  parteċipazzjoni f'organizzazzjoni kriminali; (ix)  reati fil-qasam tal-liġi tal-kompetizzjoni; (x)  involviment dirett jew indirett f'attivitajiet terroristiċi Emenda 21 Proposta għal direttiva Artikolu 1 – paragrafu 1 – punt 7 Direttiva 2006/112/KE Artikolu 13a – paragrafu 2 – punt c (c)  prova tas-solvenza finanzjarja tal-applikant, li għandha titqies bħala li ġiet pruvata meta l-applikant ikollu pożizzjoni finanzjarja tajba li tippermettilu jonora l-impenji tiegħu, b'konsiderazzjoni xierqa tal-karatteristiċi tat-tip ta' attività kummerċjali kkonċernata, jew permezz tal-preżentazzjoni ta' garanziji pprovduti minn impriżi tal-assigurazzjoni, minn istituzzjonijiet finanzjarji oħra jew minn partijiet terzi oħra ekonomikament affidabbli. (c)  prova tas-solvenza finanzjarja tal-applikant matul l-aħħar tliet snin, li għandha titqies bħala li ġiet pruvata meta l-applikant ikollu pożizzjoni finanzjarja tajba li tippermettilu jonora l-impenji tiegħu, b'konsiderazzjoni xierqa tal-karatteristiċi tat-tip ta' attività kummerċjali kkonċernata, jew permezz tal-preżentazzjoni ta' garanziji pprovduti minn impriżi tal-assigurazzjoni, minn istituzzjonijiet finanzjarji oħra jew minn partijiet terzi oħra ekonomikament affidabbli. L-applikant jeħtieġlu jkollu fil-pussess tiegħu kont bankarju f'istituzzjoni finanzjarja stabbilita fl-Unjoni. Emenda 22 Proposta għal direttiva Artikolu 1 – paragrafu 1 – punt 7 Direttiva 2006/112/KE Artikolu 13a – paragrafu 2a (ġdid) 2a.   Sabiex tiġi żgurata interpretazzjoni armonizzata fl-għoti tal-istatus ta' persuna taxxabbli ċertifikata, il-Kummissjoni għandha tadotta, permezz ta' att ta' implimentazzjoni, aktar linji gwida għall-Istati Membri dwar l-evalwazzjoni ta' dawk il-kriterji, li għandhom ikunu validi fl-Unjoni kollha. L-ewwel att ta' implimentazzjoni għandu jiġi adottat mhux aktar tard minn xahar wara d-dħul fis-seħħ ta' din id-Direttiva. Emenda 23 Proposta għal direttiva Artikolu 1 – paragrafu 1 – punt 7 Direttiva 2006/112/KE Artikolu 13a – paragrafu 3a (ġdid) 3a.   Sabiex tinkoraġġixxi l-applikazzjonijiet għall-istatus ta' persuna taxxabbli ċertifikata, il-Kummissjoni għandha tintroduċi proċedura mfassla apposta għall-Intrapriżi Żgħar u Medji. Emenda 24 Proposta għal direttiva Artikolu 1 – paragrafu 1 – punt 7 Direttiva 2006/112/KE Artikolu 13a – paragrafu 4 – subparagrafu 1 Persuna taxxabbli li tapplika għall-istatus ta' persuna taxxabbli ċertifikata għandha tagħti l-informazzjoni kollha mitluba mill-awtoritajiet tat-taxxa, sabiex dawn ikunu jistgħu jieħdu deċiżjoni. Persuna taxxabbli li tapplika għall-istatus ta' persuna taxxabbli ċertifikata għandha tagħti l-informazzjoni rilevanti kollha mitluba mill-awtoritajiet tat-taxxa, sabiex dawn ikunu jistgħu jieħdu deċiżjoni. L-awtoritajiet tat-taxxa għandhom jipproċessaw l-applikazzjoni mingħajr dewmien u jenħtieġ li jkunu soġġetti għal kriterji armonizzati fl-Istati Membri kollha dwar l-għoti ta' informazzjoni. Emenda 25 Proposta għal direttiva Artikolu 1 – paragrafu 1 – punt 7 Direttiva 2006/112/KE Artikolu 13a – paragrafu 4a (ġdid) 4a.   Meta jingħata l-istatus ta' persuna taxxabbli ċertifikata, dik l-informazzjoni għandha ssir disponibbli permezz tas-Sistema tal-iskambju ta' informazzjoni tal-VAT. Bidliet f'dak l-istatus għandhom jiġu aġġornati fis-sistema mingħajr dewmien. Emenda 26 Proposta għal direttiva Artikolu 1 – paragrafu 1 – punt 7 Direttiva 2006/112/KE Artikolu 13a – paragrafu 5 5.  Meta l-applikazzjoni tiġi rifjutata, ir-raġunijiet għar-rifjut għandhom jiġu notifikati lill-applikant mill-awtoritajiet tat-taxxa flimkien mad-deċiżjoni. L-Istati Membri għandhom jiżguraw li l-applikant jingħata d-dritt ta' appell kontra kwalunkwe deċiżjoni ta' rifjut ta' applikazzjoni. 5.  Meta l-applikazzjoni tiġi rifjutata, ir-raġunijiet għar-rifjut għandhom jiġu notifikati mingħajr dewmien lill-applikant mill-awtoritajiet tat-taxxa flimkien mad-deċiżjoni li tistipula b'mod ċar ir-raġunijiet għar-rifjut. L-Istati Membri għandhom jiżguraw li l-applikant jingħata d-dritt ta' appell f'perjodu ta' żmien raġonevoli kontra kwalunkwe deċiżjoni ta' rifjut ta' applikazzjoni. Emenda 27 Proposta għal direttiva Artikolu 1 – paragrafu 1 – punt 7 Direttiva 2006/112/KE Artikolu 13a – paragrafu 5a (ġdid) 5a.   Meta l-applikazzjoni tiġi rifjutata, id-deċiżjoni kif ukoll ir-raġunijiet għar-rifjut għandhom jiġu notifikati lill-awtoritajiet tat-taxxa ta' Stati Membri oħra. Emenda 28 Proposta għal direttiva Artikolu 1 – paragrafu 1 – punt 7 Direttiva 2006/112/KE Artikolu 13a – paragrafu 6 6.  Il-persuna taxxabbli li tkun ingħatat l-istatus ta' persuna taxxabbli ċertifikata għandha tinforma lill-awtoritajiet tat-taxxa, mingħajr dewmien, rigward kwalunkwe fattur li jista' jinqala' wara li tittieħed id-deċiżjoni u li tista' taffettwa l-kontinwazzjoni ta' dak l-istatus jew tinfluwenzaha. L-awtoritajiet tat-taxxa għandhom jirtiraw l-istatus fiskali meta l-kriterji stabbiliti fil-paragrafu 2 ma jibqgħux jiġu ssodisfati. 6.  Il-persuna taxxabbli li tkun ingħatat l-istatus ta' persuna taxxabbli ċertifikata għandha tinforma lill-awtoritajiet tat-taxxa, fi żmien xahar, rigward kwalunkwe fattur li jista' jinqala' wara li tittieħed id-deċiżjoni u li tista' taffettwa l-kontinwazzjoni ta' dak l-istatus jew tinfluwenzaha. L-awtoritajiet tat-taxxa għandhom jirtiraw l-istatus fiskali meta l-kriterji stabbiliti fil-paragrafu 2 ma jibqgħux jiġu ssodisfati. L-awtoritajiet tat-taxxa tal-Istati Membri li jkunu taw l-istatus ta' persuna taxxabbli ċertifikata għandhom jirrevedu dik id-deċiżjoni, mill-inqas kull sentejn, biex jiżguraw li l-kundizzjonijiet għadhom qed jiġu ssodisfati. Jekk il-persuna taxxabbli ma tkunx informat lill-awtoritajiet tat-taxxa dwar kwalunkwe fattur li possibbilment ikun qed jaffettwa l-istatus tal-persuna taxxabbli ċertifikata kif stabbilit fl-att ta' implimentazzjoni jew tkun ħbietu bi skop, din għandha tkun soġġetta għal sanzjonijiet proporzjonati, effiċjenti u dissważivi, inkluż it-telf tal-istatus ta' persuna taxxabbli ċertifikata. Emenda 29 Proposta għal direttiva Artikolu 1 – paragrafu 1 – punt 7 Direttiva 2006/112/KE Artikolu 13a – paragrafu 6a (ġdid) 6a.   Persuna taxxabbli li tkun ġiet rifjutata l-istatus ta' persuna taxxabbli ċertifikata, jew li tkun infurmat lill-awtorità tat-taxxa, fuq l-inizjattiva tagħha stess, li hi ma tkunx għadha tissodisfa l-kriterji stabbiliti fil-paragrafu 2, tista' terġa' tapplika għal status ta' persuna taxxabbli ċertifikata, mhux aktar kmieni minn sitt xhur mid-data tar-rifjut jew l-irtirar ta' dak l-istatus, dment li jkunu ssodisfati l-kriterji rilevanti kollha. Emenda 30 Proposta għal direttiva Artikolu 1 – paragrafu 1 – punt 7 Direttiva 2006/112/KE Artikolu 13a – paragrafu 6b (ġdid) 6b.   Sabiex tiżgura standards uniformi għall-monitoraġġ ta' eliġibbiltà kontinwa għall-istatus ta' persuna taxxabbli ċertifikata u l-irtirar tal-istatus tat-taxxa fl-Istati Membri u bejniethom, il-Kummissjoni għandha tadotta linji gwida rilevanti. Emenda 31 Proposta għal direttiva Artikolu 1 – paragrafu 1 – punt 7 Direttiva 2006/112/KE Artikolu 13a – paragrafu 6c (ġdid) 6c.   Jekk l-applikant ikun ġie miċħud l-istatus ta' operatur ekonomiku awtorizzat f'konformità mal-Kodiċi Doganali tal-Unjoni matul l-aħħar tliet snin, huwa ma għandux jingħata l-istatus ta' persuna taxxabbli ċertifikata. Emenda 32 Proposta għal direttiva Artikolu 1 – paragrafu 1 – punt 7 Direttiva 2006/112/KE Artikolu 13a – paragrafu 7 7.  L-istatus ta' persuna taxxabbli ċertifikata fi Stat Membru wieħed għandu jiġi rikonoxxut mill-awtoritajiet tat-taxxa tal-Istati Membri kollha."; 7.  L-istatus ta' persuna taxxabbli ċertifikata fi Stat Membru wieħed għandu jiġi rikonoxxut mill-awtoritajiet tat-taxxa tal-Istati Membri kollha."; Il-mekkaniżmi nazzjonali se jkomplu japplikaw għal tilwim tat-taxxa intern relatat mal-VAT bejn il-kontribwent ikkonċernat u l-awtorità nazzjonali tat-taxxa; Emenda 33 Proposta għal direttiva Artikolu 1 – paragrafu 1 – punt 56a (ġdid) Direttiva 2006/112/KE L-Artikolu 145 – paragrafu 1 (56a)  Fl-Artikolu 145, il-paragrafu 1 huwa sostitwit b'dan li ġej: "1. Il-Kummisjoni għandha, fejn hu xieraq, malajr kemm jista' jkun, tippreżenta lill-Kunsill proposti maħsuba biex jiddelimitaw l-iskop tal-eżenzjonijet previsti fl-Artikoli 143 u 144 u biex jistabbilixxu r-regoli dettaljati għall-implimentazzjoni tagħhom. "1. Il-Kummisjoni għandha, fejn hu xieraq, malajr kemm jista' jkun, tippreżenta lill-Parlament Ewropew u lill-Kunsill proposti maħsuba biex jiddelimitaw l-iskop tal-eżenzjonijet previsti fl-Artikoli 143 u 144 u biex jistabbilixxu r-regoli dettaljati għall-implimentazzjoni tagħhom. Emenda 34 Proposta għal direttiva Artikolu 1 – paragrafu 1 – punt 59a (ġdid) Direttiva 2006/112/KE L-Artikolu 150 – paragrafu 1 (59a)  fl-Artikolu 150, il-paragrafu 1 huwa sostitwit b'dan li ġej: "1. Il-Kummisjoni għandha, fejn hu xieraq, malajr kemm jista' jkun, tippreżenta lill-Kunsill proposti maħsuba biex jiddelimitaw l-iskop tal-eżenzjonijet previsti fl-Artikolu 148 u biex jistabbilixxu r-regoli dettaljati għall-implimentazzjoni tagħhom. "1. Il-Kummisjoni għandha, fejn hu xieraq, malajr kemm jista' jkun, tippreżenta lill-Parlament Ewropew u lill-Kunsill proposti maħsuba biex jiddelimitaw l-iskop tal-eżenzjonijet previsti fl-Artikolu 148 u biex jistabbilixxu r-regoli dettaljati għall-implimentazzjoni tagħhom. Emenda 35 Proposta għal direttiva Artikolu 1 – paragrafu 1 – punt 68a (ġdid) Direttiva 2006/112/KE Artikolu 166 (68a)  L-Artikolu 166 huwa sostitwit b'dan li ġej: Artikolu 166 Artikolu 166 "Il-Kummissjoni għandha, fejn hu xieraq, tippreżenta lill-Kunsill proposti li jikkonċernaw arranġamenti komuni għall-applikazzjoni tal-VAT għat-transazzjonijiet imsemmija fit-Taqsimiet 1 u 2." "Il-Kummissjoni għandha, fejn hu xieraq, tippreżenta lill-Parlament Ewropew u lill-Kunsill proposti li jikkonċernaw arranġamenti komuni għall-applikazzjoni tal-VAT għat-transazzjonijiet imsemmija fit-Taqsimiet 1 u 2." Emenda 36 Proposta għal direttiva Artikolu 1 – paragrafu 1 – punt 123a (ġdid) Direttiva 2006/112/KE Artikolu 293 - paragrafu 1 - parti introduttorja (123a)  Fl-Artikolu 293(1), il-parti introduttorja hija sostitwita b'dan li ġej: "Kull erba' snin li jibdew jgħoddu mill-adozzjoni ta' din id-Direttiva, il-Kummissjoni għandha tippreżenta lill-Kunsill, abbażi ta' informazzjoni miksuba mill-Istati Membri, rapport dwar l-applikazzjoni ta' dan il-Kapitolu, flimkien, fejn hu xieraq u li jieħu in konsiderazzjoni l-bżonn li tiġi żgurata l-konverġenza fit-tul tar-regolamenti nazzjonali, ma' proposti dwar is-suġġetti li ġejjin:" "Kull erba' snin li jibdew jgħoddu mill-adozzjoni ta' din id-Direttiva, il-Kummissjoni għandha tippreżenta lill-Parlament Ewropew u lill-Kunsill, abbażi ta' informazzjoni miksuba mill-Istati Membri, rapport dwar l-applikazzjoni ta' dan il-Kapitolu, flimkien, fejn hu xieraq u li jieħu in konsiderazzjoni l-bżonn li tiġi żgurata l-konverġenza fit-tul tar-regolamenti nazzjonali, ma' proposti dwar is-suġġetti li ġejjin:" Emenda 37 Proposta għal direttiva Artikolu 1 – paragrafu 1 – punt 166a (ġdid) Direttiva 2006/112/KE L-Artikolu 395 – paragrafu 3 (166a)  Fl-Artikolu 395, il-paragrafu 3 huwa sostitwit b'dan li ġej: "3. Fi żmien tliet xhur mill-għotja tan-notifika msemmija fit-tieni subparagrafu tal-paragrafu 2, il-Kummissjoni għandha tippreżenta lill-Kunsill jew bi proposta xierqa, jew jekk hi toġġezzjona għad-deroga mitluba, b'komunikazzjoni fejn turi l-oġġezzjonijiet tagħha. "3. Fi żmien tliet xhur mill-għotja tan-notifika msemmija fit-tieni subparagrafu tal-paragrafu 2, il-Kummissjoni għandha tippreżenta lill-Parlament Ewropew u lill-Kunsill jew bi proposta xierqa, jew jekk hi toġġezzjona għad-deroga mitluba, b'komunikazzjoni fejn turi l-oġġezzjonijiet tagħha. Emenda 38 Proposta għal direttiva Artikolu 1 – paragrafu 1 – punt 166b (ġdid) Direttiva 2006/112/KE L-Artikolu 396 – paragrafu 3 (166b)  Fl-Artikolu 396, il-paragrafu 3 huwa sostitwit b'dan li ġej: "3. Fi żmien tliet xhur mill-għotja tan-notifika msemmija fit-tieni subparagrafu tal-paragrafu 2, il-Kummissjoni għandha tippreżenta lill-Kunsill jew bi proposta xierqa, jew jekk hi toġġezzjona għad-deroga mitluba, b'komunikazzjoni fejn turi l-oġġezzjonijiet tagħha. "3. Fi żmien tliet xhur mill-għotja tan-notifika msemmija fit-tieni subparagrafu tal-paragrafu 2, il-Kummissjoni għandha tippreżenta lill-Parlament Ewropew u lill-Kunsill jew bi proposta xierqa, jew jekk hi toġġezzjona għad-deroga mitluba, b'komunikazzjoni fejn turi l-oġġezzjonijiet tagħha. Emenda 39 Proposta għal direttiva Artikolu 1 – paragrafu 1 – punt 169a (ġdid) Direttiva 2006/112/KE Artikolu 404a (ġdid) (169a)  Jiddaħħal l-Artikolu ġdid li ġej wara l-Artikolu 404: "Artikolu 404a Fi żmien erba' xhur mill-adozzjoni tad-Direttiva tal-Kunsill (UE) .../...* +, il-Kummissjoni għandha tippreżenta lill-Parlament Ewropew u lill-Kunsill, abbażi ta' informazzjoni miksuba mill-Istati Membri, rapport dwar l-implimentazzjoni u l-applikazzjoni tad-dispożizzjonijiet il-ġodda ta' din id-Direttiva, fejn hu xieraq [u li jieħu in konsiderazzjoni l-bżonn li tiġi żgurata l-konverġenza fit-tul tar-regolamenti nazzjonali], flimkien ma' proposti." _______________ Direttiva tal-Kunsill (UE) .../... ta' ... li temenda ... (ĠU …). + ĠU: Jekk jogħġbok daħħal fit-test in-numru tad-Direttiva li jinsab fid-dokument PE-CONS ... (2018/0164(CNS)) u daħħal in-numru, id-data, it-titolu u r-referenza tal-ĠU ta' dik id-Direttiva fin-nota ta' qiegħ il-paġna. Emenda 40 Proposta għal direttiva Artikolu 1 – paragrafu 1 – punt 169b (ġdid) Direttiva 2006/112/KE Artikolu 404b (ġdid) (169b)  Jiddaħħal l-Artikolu ġdid li ġej wara l-Artikolu 404a: "Artikolu 404b Fi żmien sentejn mill-adozzjoni tad-Direttiva tal-Kunsill (UE) .../...* +, il-Kummissjoni għandha tippreżenta lill-Parlament Ewropew u lill-Kunsill rapport dwar l-effettività tal-iskambju tal-informazzjoni rilevanti bejn l-Amministrazzjonijiet tat-Taxxa tal-Istati Membri, minħabba l-importanza tal-fiduċja reċiproka biex tirnexxi s-sistema definittiva tal-VAT." ________________ Direttiva tal-Kunsill (UE) .../... ta' ... li temenda ... (ĠU …). + ĠU: Jekk jogħġbok daħħal fit-test in-numru tad-Direttiva li jinsab fid-dokument PE-CONS ... (2018/0164(CNS)) u daħħal in-numru, id-data, it-titolu u r-referenza tal-ĠU ta' dik id-Direttiva fin-nota ta' qiegħ il-paġna. Emenda 41 Proposta għal direttiva Artikolu 1 – paragrafu 1 – punt 173a (ġdid) Direttiva 2006/112/KE Artikolu 411a (ġdid) (173 a)   Jiddaħħal l-Artikolu 411a l-ġdid li ġej: "Artikolu 411a Sal-1 ta' Ġunju 2020, il-Kummissjoni, b'kooperazzjoni mal-Istati Membri, għandha tistabbilixxi Portal Web tal-Unjoni ta' Informazzjoni dwar il-VAT li jkun komprensiv, multilingwi u aċċessibbli għall-pubbliku, li fih l-intrapriżi u l-konsumaturi jistgħu jiksbu informazzjoni preċiża, malajr u b'mod effikaċi dwar ir-rati tal-VAT – fosthom liema oġġetti jew servizzi jibbenefikaw minn rati mnaqqsa jew eżenzjonijiet – u l-informazzjoni rilevanti kollha dwar l-implimentazzjoni tas-sistema definittiva tal-VAT fl-Istati Membri differenti." B'mod komplementari għall-Portal, għandu jiġi stabbilit mekkaniżmu ta' notifika awtomatizzat. Dak il-mekkaniżmu għandu jiżgura li l-kontribwenti jirċievu notifiki awtomatiċi dwar il-bidliet u l-aġġornamenti fir-rati tal-VAT tal-Istati Membri. Tali notifiki awtomatiċi għandhom jiġu attivati qabel ma l-bidla ssir applikabbli u mhux aktar tard minn ħamest ijiem wara li tkun ittieħdet id-deċiżjoni." Emenda 42 Proposta għal direttiva Artikolu 1a (ġdid) Regolament (UE) Nru 904/2010 Artikolu 34 – paragrafu 49a (ġdid) "Artikolu 1a Emenda għar-Regolament (UE) Nru 904/2010 Ir-Regolament (UE) Nru 904/2010 huwa emendat kif ġej: (1)  L-Artikolu 34 huwa sostitwit b'dan li ġej: Artikolu 34 Artikolu 34 1.  L-Istati Membri għandhom jipparteċipaw fl-oqsma ta' ħidma tal-Eurofisc tal-għażla tagħhom u jistgħu wkoll jiddeċiedu li jtemmu l-parteċipazzjoni tagħhom. 1.  Il-Kummissjoni għandha tipprovdi lill-Eurofisc bl-appoġġ tekniku u loġistiku meħtieġ. Il-Kummissjoni għandu jkollha aċċess għall-informazzjoni msemmija fl-Artikolu 1, li tista' tiġi skambjata fil-Eurofisc, fiċ-ċirkostanzi previsti fl-Artikolu 55(2). 2.  L-Istati Membri li jkunu għażlu li jieħdu sehem f’qasam ta' ħidma tal-Eurofisc għandhom jipparteċipaw b'mod attiv fl-iskambju multilaterali ta' informazzjoni mmirata bejn l-Istati Membri parteċipanti kollha. 2.  L-Istati Membri għandhom jipparteċipaw fl-oqsma ta' ħidma tal-Eurofisc u għandhom jipparteċipaw b'mod attiv fl-iskambju multilaterali ta' informazzjoni. 3.  L-informazzjoni skambjata għandha tkun kunfidenzjali, kif previst fl-Artikolu 55. 3.   Il-koordinaturi tal-oqsma ta' ħidma tal-Eurofisc jistgħu, fuq inizjattiva tagħhom stess jew fuq talba, jgħaddu informazzjoni rilevanti dwar l-aktar reati transfruntiera serji fir-rigward tal-VAT lill-Europol u lill-Uffiċċju Ewropew Kontra l-Frodi ("OLAF"). 3a.  Il-koordinaturi tal-oqsma ta' ħidma tal-Eurofisc jistgħu jsaqsu lill-Europol u lill-OLAF għal informazzjoni rilevanti. Il-koordinaturi tal-oqsma ta' ħidma tal-Eurofisc għandhom iqiegħdu l-informazzjoni li tasal mingħand il-Europol u l-OLAF għad-dispożizzjoni tal-uffiċjali ta' kollegament parteċipanti l-oħra tal-Eurofisc; din l-informazzjoni għandha tiġi skambjata b'mezzi elettroniċi." (2)  Jiżdied l-Artikolu 49a ġdid li ġej: "Artikolu 49a L-Istati Membri u l-Kummissjoni għandhom jistabbilixxu sistema komuni tal-ġbir tal-istatistika dwar frodi tal-VAT intra-Komunitarju u nuqqas ta' konformità involontarju u għandhom jippubblikaw kull sena stimi nazzjonali tat-telf tal-VAT minħabba din il-frodi, kif ukoll stimi għall-Unjoni kollha. Il-Kummissjoni għandha tadotta, permezz ta' atti ta' implimentazzjoni, l-arranġamenti prattiċi għal din is-sistema statistika. Dawk l-atti ta' implimentazzjoni għandhom jiġu adottati skont il-proċedura ta' eżami msemmija fl-Artikolu 58(2)."

Riżoluzzjoni tal-Parlament Ewropew tat-12 ta' Frar 2019 dwar il-ħtieġa li jissaħħaħ il-Qafas Strateġiku tal-UE għall-Istrateġiji Nazzjonali għall-Inklużjoni tar-Rom wara l-2020 u li tiġi intensifikata l-ġlieda kontra l-anti-Żingariżmu (2019/2509(RSP))

P8_TA(2019)0075 B8-0098/2019

Il-Parlament Ewropew,

–  wara li kkunsidra t-Trattat dwar l-Unjoni Ewropea, it-Trattat dwar il-Funzjonament tal-Unjoni Ewropea u l-Karta tad-Drittijiet Fundamentali tal-Unjoni Ewropea,

–  wara li kkunsidra l-komunikazzjoni tal-Kummissjoni tal-5 ta' April 2011 intitolata "Qafas tal-UE għall-Istrateġiji Nazzjonali għall-Integrazzjoni tar-Roma fl-2020" (COM(2011)0173) u r-rapporti sussegwenti ta' implimentazzjoni u evalwazzjoni,

–  wara li kkunsidra d-Dikjarazzjoni Universali tad-Drittijiet tal-Bniedem u l-Konvenzjoni Ewropea għall-Protezzjoni tad-Drittijiet tal-Bniedem u l-Libertajiet Fundamentali,

–  wara li kkunsidra l-ġurisprudenza tal-Qorti Ewropea tad-Drittijiet tal-Bniedem rigward ir-rikonoxximent tar-Rom bħala grupp li jeħtieġ protezzjoni speċjali kontra d-diskriminazzjoni,

–  wara li kkunsidra r-Riżoluzzjoni tal-Assemblea Parlamentari tal-Kunsill tal-Ewropa 2153 (2017) dwar il-promozzjoni tal-inklużjoni tar-Rom u tat-Travellers,

–  wara li kkunsidra d-Direttiva tal-Kunsill 2000/43/KE tad-29 ta' Ġunju 2000 li timplimenta l-prinċipju tat-trattament ugwali bejn il-persuni irrispettivament mill-oriġini tar-razza jew etniċità(1),

–  wara li kkunsidra r-rakkomandazzjoni tal-Kunsill tad-9 ta' Diċembru 2013 dwar miżuri ta' integrazzjoni tar-Rom effettivi fl-Istati Membri(2) u l-konklużjonijiet tal-Kunsill tat-8 ta' Diċembru 2016 dwar l-aċċellerar tal-proċess ta' integrazzjoni tar-Rom u tat-13 ta' Ottubru 2016 dwar ir-Rapport Speċjali tal-Qorti Ewropea tal-Awdituri Nru 14/2016,

–  wara li kkunsidra d-Deċiżjoni Qafas tal-Kunsill 2008/913/ĠAI tat-28 ta' Novembru 2008 dwar il-ġlieda kontra ċerti forom u espressjonijiet ta' razziżmu u ksenofobija permezz tal-liġi kriminali(3),

–  wara li kkunsidra r-riżoluzzjoni tiegħu tal-25 ta' Ottubru 2017 dwar aspetti tad-drittijiet fundamentali fl-integrazzjoni tar-Rom fl-UE: il-ġlieda kontra l-anti-Żingariżmu(4),

–  wara li kkunsidra r-riżoluzzjoni tiegħu tal-15 ta' April 2015 fil-Jum Internazzjonali tar-Rom – l-anti-Żingariżmu fl-Ewropa u r-rikonoxximent, min-naħa tal-UE, tal-jum ta' tifkira tal-ġenoċidju tar-Rom matul it-Tieni Gwerra Dinjija(5),

–  wara li kkunsidra r-Rapport dwar id-Drittijiet Fundamentali 2016 tal-Aġenzija tal-Unjoni Ewropea għad-Drittijiet Fundamentali (FRA) kif ukoll l-istħarriġ EU-MIDIS I u II u diversi rapporti u stħarriġiet oħrajn tal-FRA dwar ir-Rom,

–  wara li kkunsidra l-Inizjattiva taċ-Ċittadini Ewropej "Minority SafePack", irreġistrata fit-3 ta' April 2017,

–  wara li kkunsidra r-rapporti u r-rakkomandazzjonijiet rilevanti tas-soċjetà ċivili Rom, l-NGOs u l-istituzzjonijiet tar-riċerka,

–  wara li kkunsidra l-Artikolu 123(2) tar-Regoli ta' Proċedura tiegħu,

A.  billi l-anti-Żingariżmu(6) huwa forma speċifika ta' razziżmu, ideoloġija bbażata fuq is-superjorità razzjali, forma ta' diżumanizzazzjoni u razziżmu istituzzjonali li tieħu s-saħħa tagħha minn diskriminazzjoni storika, li hija espressa, fost l-oħrajn, permezz tal-vjolenza, id-diskors ta' mibegħda, l-isfruttament, l-istigmatizzazzjoni u l-aktar forma sfaċċata ta' diskriminazzjoni(7);

B.  billi r-Rom(8) għadhom qed jiġu mċaħħda mid-drittijiet tal-bniedem bażiċi tagħhom fl-Ewropa;

C.  billi s-sejbiet tar-rapport tal-Kummissjoni dwar l-evalwazzjoni tal-Qafas tal-UE tal-Istrateġiji Nazzjonali għall-Integrazzjoni tar-Rom sal-2020 (COM(2018)0785) jenfasizzaw li "l-qafas kien kruċjali għall-iżvilupp tal-istrumenti u strutturi tal-UE u dawk nazzjonali li għandhom l-għan li jippromwovu l-inklużjoni tar-Rom, iżda l-ambizzjoni ta' 'tasal fi tmiemha l-esklużjoni tar-Rom' ma ntlaħqitx";

D.  billi l-evalwazzjoni mwettqa mill-Kummissjoni turi li l-istrateġiji ta' inklużjoni jridu jindirizzaw l-għanijiet differenti b'mod simultanju u f'approċċ komprensiv b'enfasi aktar qawwija fuq il-ġlieda kontra l-anti-Żingariżmu; billi mal-erba' għanijiet ta' inklużjoni tar-Rom (l-edukazzjoni, l-akkomodazzjoni, l-impjiegi u s-saħħa) għandhom jiżdiedu għan speċifiku ta' nondiskriminazzjoni u għanijiet fil-qasam tal-inklużjoni tar-Rom;

E.  billi l-progress miksub fl-inklużjoni tar-Rom huwa globalment limitat; billi ġie osservat titjib fit-tluq bikri mill-iskola u fl-edukazzjoni bikrija tat-tfal, iżda kien hemm deterjorament fis-segregazzjoni skolastika; billi kien hemm titjib fil-perċezzjoni li r-Rom għandhom tal-istatus tas-saħħa tagħhom, iżda dawn għad għandhom kopertura medika limitata; billi fil-biċċa l-kbira tal-Istati Membri ma ġie osservat l-ebda titjib fl-aċċess għall-impjiegi, u s-sehem tar-Rom żgħażagħ barra mill-edukazzjoni, impjieg jew taħriġ saħansitra żdied; billi hemm tħassib serju dwar l-akkomodazzjoni u ftit li xejn sar progress rigward il-faqar; billi l-anti-Żingariżmu u l-manifestazzjonijiet tiegħu, bħar-reati ta' mibegħda u d-diskors ta' mibegħda, kemm online u offline, qed ikomplu jqajmu tħassib serju; billi ġie kkunsidrat li l-azzjoni tal-UE tipprovdi valur miżjud importanti lill-politiki nazzjonali dwar ir-Rom u lill-implimentazzjoni tagħhom f'oqsma politiċi, ta' governanza u finanzjarji;

F.  billi l-evalwazzjoni tirrapporta n-nuqqasijiet fit-tfassil inizjali tal-qafas u l-effettività limitata tiegħu matul l-implimentazzjoni;

G.  billi l-evalwazzjoni tixħet dawl fuq il-ħtieġa li l-emanċipazzjoni u l-parteċipazzjoni tar-Rom jiġu żgurati permezz ta' miżuri speċifiċi; billi l-emanċipazzjoni u l-bini tal-kapaċitajiet tar-Rom u tal-NGOs huma kruċjali;

H.  billi l-evalwazzjoni turi li l-qafas tal-UE ma qagħadx biżżejjed attent biex ikun immirat lejn gruppi speċifiċi fost ir-Rom, li d-diskriminazzjoni multipla u intersezzjonali għandha tiġi indirizzata u li hemm bżonn li l-istrateġiji jinkludu dimensjoni qawwija tas-sessi u approċċ iċċentrat fuq it-tfal;

I.  billi il-qafas tal-UE fil-preżent ma għandux objettivi ċari u miri li jistgħu jitkejlu; billi ma hemmx biżżejjed proċeduri ta' monitoraġġ kwalitattivi u kwantitattivi, filwaqt li r-rakkomandazzjonijiet speċifiċi għall-pajjiżi ma humiex vinkolanti; billi ma huwiex qed isir sforz biżżejjed biex tiġi indirizzata l-parteċipazzjoni limitata ta' individwi u komunitajiet Rom fit-tfassil, l-implimentazzjoni u l-monitoraġġ tal-qafas u fl-evalwazzjoni tal-miżuri, il-programmi u l-proġetti dwar ir-Rom;

J.  billi l-biċċa l-kbira tal-programmi prinċipali ma humiex inklużivi fil-konfront tar-Rom, u billi l-azzjonijiet fil-mira koperti mill-Fondi Strutturali naqsu milli jagħmlu bidliet pożittivi sostenibbli fil-ħajja tal-aktar Rom żvantaġġati;

K.  billi l-Istati Membri għandhom responsabbiltà ċara li jieħdu miżuri korrettivi kontra prattiki li jiddiskriminaw kontra r-Rom;

L.  billi l-kwistjoni tal-bini tal-fiduċja bejn ir-Rom u dawk li ma humiex Rom hija essenzjali biex ittejjeb il-ħajja u l-opportunitajiet fil-ħajja tar-Rom; billi l-fiduċja hija essenzjali għas-soċjetà kollha kemm hi;

1.  Itenni l-pożizzjoni, is-sejħiet u r-rakkomandazzjonijiet tiegħu mressqa u adottati fir-riżoluzzjoni tiegħu tal-25 ta' Ottubru 2017 dwar aspetti tad-drittijiet fundamentali fl-integrazzjoni tar-Rom fl-UE: il-ġlieda kontra l-anti-Żingariżmu; jiddispjaċih li ttieħdet azzjoni limitata dwar ir-rakkomandazzjonijiet imressqa f'din ir-riżoluzzjoni;

2.  Jistieden lill-Kummissjoni:

3.  Jistieden lill-Istati Membri:

4.  Jagħti istruzzjonijiet lill-President tiegħu biex jgħaddi din ir-riżoluzzjoni lill-Kummissjoni, lill-Kunsill, lill-gvernijiet u lill-parlamenti tal-Istati Membri u tal-pajjiżi kandidati, lill-Aġenzija tal-UE għad-Drittijiet Fundamentali, lill-Organizzazzjoni għas-Sigurtà u l-Kooperazzjoni fl-Ewropa, lill-Kumitat tar-Reġjuni, biex iqassamha lill-parlamenti u lill-kunsilli sottonazzjonali, lill-Kunsill tal-Ewropa u lin-Nazzjonijiet Uniti.

(1) ĠU L 180, 19.7.2000, p. 22. (2) ĠU C 378, 24.12.2013, p. 1. (3) ĠU L 328, 6.12.2008, p. 55. (4) ĠU C 346, 27.9.2018, p. 171. (5) ĠU C 328, 6.9.2016, p. 4. (6) Xi drabi, fl-Istati Membri differenti, għall-kunċett tal-"anti-Żingariżmu" jintużaw termini kemxejn differenti, bħal "Antiziganismus" bil-Ġermaniż. (7) Ir-rakkomandazzjoni ta' politika ġenerali nru 13 tal-ECRI (Kummissjoni Ewropea kontra r-Razziżmu u l-Intolleranza) dwar il-ġlieda kontra l-anti-Żingariżmu u d-diskriminazzjoni kontra r-Rom. (8) Il-kelma "Rom" tintuża bħala terminu ġenerali li jinkludi gruppi relatati differenti fl-Ewropa kollha, kemm jekk sedentarji u kemm jekk ma humiex, bħalma huma l-komunitajiet Rom, Traveller, Sinti, Manouche, Kalé, Romanichel, Boyash, Ashkali, Eġizzjani, Yéniche, Dom u Lom, li jistgħu jkunu differenti f'dawk li huma kultura u stil ta' ħajja.

Riżoluzzjoni tal-Parlament Ewropew tat-12 ta' Frar 2019 dwar l-implimentazzjoni tad-dispożizzjonijiet tat-Trattat relatati maċ-ċittadinanza tal-UE (2018/2111(INI))

P8_TA(2019)0076 A8-0041/2019

Il-Parlament Ewropew,

–  wara li kkunsidra l-Artikoli 2, 3, 6, 9, 10, 11, 12, 21, 23 tat-Trattat dwar l-Unjoni Ewropea (TUE), u l-Artikoli 8, 9, 10, 15, 18, 20, 21, 22, 23, 24, 26, 45, 46, 47, 48, 153, 165 tat-Trattat dwar il-Funzjonament tal-Unjoni Ewropea (TFUE),

–  wara li kkunsidra l-Artikoli 10 u 11 tat-TUE, u d-dikjarazzjoni fl-Artikolu 10(3) li "kull ċittadin għandu jkollu d-dritt li jipparteċipa fil-ħajja demokratika tal-Unjoni",

–  wara li kkunsidra l-Artikolu 3(2) tat-TUE li jistipula d-dritt tal-moviment liberu tal-persuni,

–  wara li kkunsidra l-Karta tad-Drittijiet Fundamentali tal-Unjoni Ewropea,

–  wara li kkunsidra l-Qafas Finanzjarju Pluriennali għall-perjodu 2020-2027,

–   wara li kkunsidra r-Regolament (KE) Nru 1049/2001 tal-Parlament Ewropew u tal-Kunsill tat-30 ta' Mejju 2001 dwar l-aċċess pubbliku għad-dokumenti tal-Parlament Ewropew, tal-Kunsill u tal-Kummissjoni(1),

–  wara li kkunsidra d-Direttiva 2004/38/KE tal-Parlament Ewropew u tal-Kunsill tad-29 ta' April 2004 dwar id-drittijiet taċ-ċittadini tal-Unjoni u tal-membri tal-familja tagħhom biex jiċċaqilqu u jgħixu liberament fit-territorju tal-Istati Membri u li temenda r-Regolament (KEE) Nru 1612/68 u li tħassar id-Direttivi 64/221/KEE, 68/360/KEE, 72/194/KEE, 73/148/KEE, 75/34/KEE, 75/35/KEE, 90/364/KEE, 90/365/KEE u 93/96/KEE(2),

–  wara li kkunsidra r-Regolament tal-Kunsill (UE) Nru 390/2014 tal-14 ta' April 2014 li jistabbilixxi l-programm "L-Ewropa għaċ-Ċittadini"(3) għall-perjodu 2014-2020,

–  wara li kkunsidra r-Regolament (UE) Nru 492/2011 tal-Parlament Ewropew u tal-Kunsill tal-5 ta' April 2011 dwar il-moviment liberu tal-ħaddiema fi ħdan l-Unjoni(4),

–  wara li kkunsidra r-Regolament (UE) 2016/589 tal-Parlament Ewropew u tal-Kunsill tat-13 ta' April 2016 dwar netwerk Ewropew ta' servizzi tal-impjiegi (EURES), aċċess tal-ħaddiema għas-servizzi ta' mobilità u integrazzjoni ulterjuri tas-swieq tax-xogħol u li jemenda Regolamenti (UE) Nru 492/2011 u (UE) Nru 1296/2013(5),

–  wara li kkunsidra d-Direttiva 2005/36/KE tal-Parlament Ewropew u tal-Kunsill tas-7 ta' Settembru 2005 dwar ir-rikonoxximent tal-kwalifiki professjonali(6),

–  wara li kkunsidra d-Direttiva 2013/55/UE tal-Parlament Ewropew u tal-Kunsill tal-20 ta' Novembru 2013 li temenda d-Direttiva 2005/36/KE dwar ir-rikonoxximent ta' kwalifiki professjonali u r-Regolament (UE) Nru 1024/2012 dwar il-kooperazzjoni amministrattiva permezz tas-Sistema ta' Informazzjoni tas-Suq Intern(7),

–  wara li kkunsidra l-proposta għal Direttiva tal-Kunsill li tistabbilixxi Dokument Provviżorju tal-Ivvjaġġar tal-UE u li tħassar id-Deċiżjoni 96/409/CFSP (COM(2018)0358),

–  wara li kkunsidra d-Direttiva tal-Kunsill (UE) 2015/637 tal-20 ta' April 2015 dwar il-miżuri ta' koordinazzjoni u kooperazzjoni biex tiġi ffaċilitata l-protezzjoni konsulari għal ċittadini mhux rappreżentati tal-Unjoni f'pajjiżi terzi u li tħassar id-Deċiżjoni 95/553/KE(8),

–  wara li kkunsidra l-proposta tal-Kummissjoni għal Regolament tal-Parlament Ewropew u tal-Kunsill li jistabbilixxi l-programm dwar id-Drittijiet u l-Valuri (COM(2018)0383),

–  wara li kkunsidra l-komunikazzjoni tal-Kummissjoni tat-2 ta' Lulju 2009 dwar gwida għal traspożizzjoni u applikazzjoni aħjar tad-Direttiva 2004/38/KE dwar id-drittijiet taċ-ċittadini tal-Unjoni u tal-membri tal-familja tagħhom biex jiċċaqilqu u jgħixu liberament fit-territorju tal-Istati Membri (COM(2009)0313),

–  wara li kkunsidra r-rapport tal-Kummissjoni tal-24 ta' Jannar 2017 bit-titolu "It-tisħiħ tad-Drittijiet taċ-Ċittadini f'Unjoni ta' Tibdil Demokratiku - Rapport tal-2017 dwar iċ-Ċittadinanza tal-UE" (COM(2017)0030),

–  wara li kkunsidra r-rakkomandazzjoni tal-Kummissjoni tat-12 ta' Settembru 2018 dwar in-netwerks ta' kooperazzjoni għall-elezzjonijiet, it-trasparenza onlajn, il-protezzjoni kontra l-inċidenti ċibernetiċi u l-ġlieda kontra l-kampanji ta' diżinformazzjoni fil-kuntest tal-elezzjonijiet għall-Parlament Ewropew (C(2018)5949),

–  wara li kkunsidra r-riżoluzzjoni tiegħu tas-16 ta' Frar 2017 dwar it-titjib tal-funzjonament tal-Unjoni Ewropea bl-isfruttament tal-potenzjal tat-Trattat ta' Lisbona(9),

–  wara li kkunsidra r-riżoluzzjoni tiegħu tat-28 ta' Ottubru 2015 dwar l-Inizjattiva taċ-Ċittadini Ewropej(10) u l-proposta għal regolament tal-Parlament Ewropew u tal-Kunsill dwar l-Inizjattiva taċ-Ċittadini Ewropej (COM(2017)0482),

–  wara li kkunsidra r-riżoluzzjoni tiegħu tas-16 ta' Jannar 2014 dwar "Iċ-ċittadinanza tal-UE għall-bejgħ"(11),

–  wara li kkunsidra r-riżoluzzjoni tiegħu tat-12 ta' April 2016 dwar "It-tagħlim tal-UE fl-iskejjel"(12),

–  wara li kkunsidra r-riżoluzzjoni tiegħu tat-2 ta' Marzu 2017 dwar l-implimentazzjoni tar-Regolament tal-Kunsill (UE) Nru 390/2014 tal-14 ta' April 2014 li jistabbilixxi l-programm "L-Ewropa għaċ-Ċittadini" għall-perjodu 2014-2020(13),

–  wara li kkunsidra r-riżoluzzjoni tiegħu tal-15 ta' Marzu 2017 dwar l-ostakli għal-libertà taċ-ċittadini tal-UE li jiċċaqilqu u jaħdmu fis-suq intern(14),

–  wara li kkunsidra l-Opinjoni tal-Kumitat tar-Reġjuni tal-31 ta' Jannar 2013 dwar "Insaħħu ċ-ċittadinanza tal-UE: il-promozzjoni tad-drittijiet elettorali taċ-ċittadini tal-UE",

–  wara li kkunsidra l-istudji li ġew ippubblikati fl-2016 mid-Dipartiment Tematiku C tal-Parlament bit-titolu "Obstacles to the right of free movement and residence for EU citizens and their families" (L-ostakli għad-dritt tal-moviment liberu u r-residenza għaċ-ċittadini tal-UE u l-familji tagħhom),

–  wara li kkunsidra r-rapport tal-2018 tal-Aġenzija għad-Drittijiet Fundamentali bit-titolu "Making EU citizens' rights a reality: national courts enforcing freedom of movement and related rights" (Nagħmlu d-drittijiet taċ-ċittadini tal-UE realtà: il-qrati nazzjonali jinfurzaw il-libertà ta' moviment u drittijiet relatati),

–  wara li kkunsidra r-riżultati tal-Ewrobarometru 89/2018,

–   wara li kkunsidra r-riżoluzzjoni tiegħu tas-7 ta' Frar 2018 dwar il-kompożizzjoni tal-Parlament Ewropew(15),

–   wara li kkunsidra l-pożizzjoni tiegħu tal-4 ta' Lulju 2018 dwar l-abbozz ta' deċiżjoni tal-Kunsill li temenda l-Att dwar l-elezzjoni tal-membri tal-Parlament Ewropew b'suffraġju universali dirett, anness mad-Deċiżjoni tal-Kunsill 76/787/KEFA, KEE, Euratom tal-20 ta' Settembru 1976 (l-"Att Elettorali")(16),

–  wara li kkunsidra d-deċiżjoni tas-7 ta' Frar 2018 dwar ir-reviżjoni tal-Ftehim Qafas dwar ir-relazzjonijiet bejn il-Parlament Ewropew u l-Kummissjoni Ewropea(17),

–   wara li kkunsidra r-riżoluzzjoni tiegħu tat-30 ta' Mejju 2018 dwar il-Qafas Finanzjarju Pluriennali 2021-2027 u r-riżorsi proprji(18),

–  wara li kkunsidra r-riżoluzzjoni tiegħu tal-14 ta' Novembru 2018 dwar il-Qafas Finanzjarju Pluriennali 2021-2027 – Il-pożizzjoni tal-Parlament bil-ħsieb li jkun hemm qbil(19).

–   wara li kkunsidra l-komunikazzjoni tal-Kummissjoni tat-12 ta' Settembru 2018 lill-Parlament Ewropew, lill-Kunsill, lill-Kumitat Ekonomiku u Soċjali Ewropew u lill-Kumitat tar-Reġjuni bit-titolu "Għal kisba ta' elezzjonijiet Ewropej liberi u ġusti" (COM(2018)0637),

–  wara li kkunsidra l-Artikolu 52 tar-Regoli ta' Proċedura tiegħu, kif ukoll l-Artikolu 1(1)(e) u l-Anness 3 tad-deċiżjoni tal-Konferenza tal-Presidenti tat-12 ta' Diċembru 2002 dwar il-proċedura ta' awtorizzazzjoni għat-tħejjija ta' rapporti fuq inizjattiva proprja,

–  wara li kkunsidra r-rapport tal-Kumitat għall-Affarijiet Kostituzzjonali u l-opinjonijiet tal-Kumitat għal-Libertajiet Ċivili, il-Ġustizzja u l-Intern u tal-Kumitat għall-Petizzjonijiet (A8-0041/2019),

A.  billi ċ-ċittadinanza tal-UE u d-drittijiet relatati tagħha ġew introdotti għall-ewwel darba fl-1992 bit-Trattat ta' Maastricht u ssaħħew aktar bit-Trattat ta' Lisbona, li daħal fis-seħħ f'Diċembru 2009, iżda ġew implimentati biss b'mod parzjali;

B.  billi l-valuri u l-prinċipji li fuqhom hija msejsa l-Unjoni, li ġew enfasizzati fl-Artikoli 2 u 6 tat-TUE, ipoġġu liċ-ċittadin fil-qalba tal-proġett Ewropew; billi għalhekk id-dibattitu dwar il-futur tal-Ewropa jimplika wkoll riflessjoni dwar il-qawwa tal-identità komuni tagħna;

C.  billi l-prinċipji tat-trasparenza, l-integrità u r-responsabbiltà tal-istituzzjonijiet tal-UE u tal-proċessi tat-teħid ta' deċiżjonijiet, kif derivati mill-Artikoli 10 u 11 tat-TUE u l-Artikolu 41 tal-Karta tad-Drittijiet Fundamentali tal-Unjoni Ewropea, huma elementi sostantivi tal-kunċett ta' ċittadinanza u huma essenzjali għall-bini u t-tisħiħ tal-kredibbiltà u l-fiduċja fl-Unjoni kollha kemm hi; billi r-rikors għal arranġamenti u strumenti ad hoc u intergovernattivi f'diversi oqsma ta' politika tal-UE, kif ukoll il-korpi informali ta' teħid ta' deċiżjonijiet, l-evitar u d-deistituzzjonalizzazzjoni tal-proċedura leġiżlattiva ordinarja, jirriskjaw li jdgħajfu tali prinċipji b'mod serju;

D.  billi l-UE kellha diffikultajiet biex tiffaċċja diversi kriżijiet b'konsegwenzi soċjoekonomiċi importanti li rriżultaw fl-emerġenza ta' ideoloġiji populisti u nazzjonalisti abbażi ta' identitajiet esklussivi u kriterji li jappoġġjaw is-supremazija li jikkontradixxu l-valuri Ewropej;

E.  billi l-ġestjoni insodisfaċenti tad-diversi kriżijiet żiedet id-diżappunt taċ-ċittadini f'xi wħud mir-riżultati tal-proġett ta' integrazzjoni tal-UE; billi huwa kruċjali li jiġi żgurat li ċ-ċittadinanza tal-UE titqies bħala privileġġ fost iċ-ċittadini, inkluż billi terġa' tiġi stabbilita l-fiduċja fil-proġett tal-UE, filwaqt li tingħata prijorità lill-promozzjoni tad-drittijiet kollha taċ-ċittadini, inklużi d-drittijiet ċivili, politiċi u soċjali fost oħrajn, it-titjib tal-kwalità tad-demokrazija fi ħdan l-Unjoni, it-tgawdija prattika tad-drittijiet u l-libertajiet fundamentali u l-opportunità li kull ċittadin jipparteċipa fil-ħajja demokratika tal-Unjoni, filwaqt li jiġi pprovdut involviment akbar tas-soċjetà ċivili fil-proċessi ta' teħid ta' deċiżjonijiet u ta' implimentazzjoni;

F.  billi r-reviżjoni kurrenti tal-ECI għandha l-għan li ttejjeb l-effikaċja tagħha u ssaħħaħ id-demokrazija parteċipattiva u ċ-ċittadinanza attiva;

G.  billi l-aċċess għaċ-ċittadinanza tal-UE jinkiseb permezz tal-pussess taċ-ċittadinanza ta' Stat Membru, li huwa rregolat minn liġijiet nazzjonali; billi fl-istess ħin, id-drittijiet u d-dmirijiet li jirriżultaw miċ-ċittadinanza tal-UE huma stabbiliti mil-liġi tal-UE u ma jiddependux fuq l-Istati Membri, għalhekk ma jistgħux jiġu limitati b'mod mhux ġustifikat minnhom;

H.  billi fil-kuntest ta' aċċess għaċ-ċittadinanza nazzjonali, l-Istati Membri għandhom ikunu soġġetti għall-prinċipji tad-dritt tal-UE, bħall-proporzjonalità, l-istat tad-dritt u n-nondiskriminazzjoni, li ġew elaborati bir-reqqa fil-ġurisprudenza tal-Qorti tal-Ġustizzja tal-Unjoni Ewropea;

I.  billi l-prospett tal-Brexit enfasizza l-importanza tad-drittijiet taċ-ċittadinanza tal-UE, speċjalment fost iż-żgħażagħ Ewropej, u r-rwol tagħhom fil-ħajjiet ta' miljuni ta' ċittadini tal-UE, u qajjem ukoll sensibilizzazzjoni fl-UE dwar it-telf potenzjali ta' tali drittijiet fuq iż-żewġ naħat;

J.  billi l-parteċipazzjoni medja fl-elezzjonijiet għall-Parlament Ewropew fl-2014 kienet ta' 42,6 %; billi skont l-aktar stħarriġ reċenti tal-Ewrobarometru ppubblikat f'Mejju 2018, 19 % biss tal-Ewropej li ġew intervistati kienu jafu d-data tal-elezzjonijiet Ewropej li jmiss;

K.  billi ċ-ċittadini tal-UE kważi mhumiex konxji tal-eżistenza tal-uffiċċji tal-Europe Direct minkejja r-rwol ewlieni tagħhom li jipprovdu l-informazzjoni;

L.  billi hemm aktar minn 400 Ċentru ta' Informazzjoni "Europe Direct" madwar l-UE li jikkontribwixxu għall-komunikazzjoni tal-Kummissjoni dwar il-politiki tal-Unjoni Ewropea ta' interess dirett għaċ-ċittadini bl-għan li jkun hemm involviment maċ-ċittadini fil-livell lokali u reġjonali;

M.  billi l-kunċett taċ-ċittadinanza jiddefinixxi r-relazzjoni taċ-ċittadini ma' komunità politika, inklużi d-drittijiet, id-dmirijiet u r-responsabbiltajiet tagħhom; billi l-Artikolu 20 tat-TFUE ta liċ-ċittadini tal-Unjoni d-dritt li jivvutaw u li joħorġu bħala kandidati fl-elezzjonijiet tal-Parlament Ewropew u fl-elezzjonijiet muniċipali fl-Istat Membru ta' residenza tagħhom, bl-istess kundizzjonijiet taċ-ċittadini ta' dak l-istat;

N.  billi ċ-ċittadini Ewropej huma direttament rappreżentati fil-Parlament Ewropew u kull ċittadin jeħtieġlu jingħata attenzjoni ugwali mill-istituzzjonijiet tal-UE; billi l-Artikolu 8 tat-TFUE jistabbilixxi l-prinċipju tal-integrazzjoni tal-perspettiva tal-ġeneri billi jistipula li, "fl-attivitajiet kollha tagħha, l-Unjoni għandha tfittex li telimina l-inugwaljanzi u tinkoraġġixxi ugwaljanza bejn l-irġiel u n-nisa";

O.  billi l-Qorti tal-Ġustizzja tal-Unjoni Ewropea (QĠUE) stabbiliet f'għadd ta' kawżi li d-drittijiet li jirriżultaw miċ-ċittadinanza tal-UE jistgħu jiġu invokati wkoll minn ċittadini ta' Stat Membru vis-à-vis dak l-istess stat(20);

P.  billi diversi Stati Membri joffru l-hekk imsejħa "programmi tal-viżi tad-deheb" u skemi għall-investituri bħala mezz biex jiksbu ċ-ċittadinanza tagħhom;

Q.  billi l-libertà ta' moviment tipprovdi liċ-ċittadini tal-UE b'opportunitajiet biex jivvjaġġaw, jistudjaw, jaħdmu u jgħixu f'pajjiżi oħra tal-UE; billi aktar minn 16-il miljun Ewropew igawdu mid-dritt tagħhom li jgħixu f'pajjiż ieħor tal-UE;

R.  billi d-dritt għal-libertà ta' moviment huwa ċentrali għaċ-ċittadinanza tal-UE u jikkomplementa l-libertajiet l-oħra tas-suq intern tal-UE; billi ż-żgħażagħ Ewropej huma partikolarment marbuta mal-moviment liberu, li huwa meqjus bħala l-aktar kisba pożittiva tal-UE wara l-iżgurar tal-paċi fl-Ewropa;

S.  billi l-implimentazzjoni tad-Direttiva 2004/38/KE ltaqgħet ma' diffikultajiet prattiċi u l-Ewropej jafu xorta waħda jsibuha diffiċli biex jiċċaqilqu jew jgħixu fi Stat Membru ieħor minħabba d-diskriminazzjoni li tirriżulta miċ-ċittadinanza, mir-rekwiżiti ta' dħul u dawk ta' residenza; billi hemm ammont konsiderevoli ta' ġurisprudenza tal-Qorti tal-Ġustizzja maħsuba biex tikkjarifika l-kunċetti ewlenin għaċ-ċittadini mobbli tal-UE;

T.  billi d-dritt għal protezzjoni konsulari huwa ggarantit fl-Artikoli 20 u 23 tat-TFUE, u ċ-ċittadini tal-UE huma għalhekk, fit-territorju ta' pajjiż terz li fih l-Istat Membru taċ-ċittadinanza tagħhom mhuwiex irrappreżentat, intitolati għal protezzjoni minn kwalunkwe Stat Membru ieħor bl-istess kundizzjonijiet taċ-ċittadini ta' dak l-istat; billi l-emerġenzi, id-diżastri naturali jew l-avvenimenti bħal attakki terroristiċi jistgħu jaffettwaw liċ-ċittadini Ewropej li ġejjin minn Stat Membru mingħajr l-ebda rappreżentanza fil-pajjiż terz ikkonċernat;

U.  billi l-Kummissjoni wriet impenn fir-Rapport dwar iċ-Ċittadinanza tal-UE tal-2017 li torganizza kampanja ta' sensibilizzazzjoni u ta' informazzjoni mal-UE kollha dwar iċ-ċittadinanza tal-UE sabiex tgħin liċ-ċittadini jifhmu aħjar id-drittijiet tagħhom; billi din ir-responsabbiltà biex iċ-ċittadini tal-UE jiġu infurmati aħjar dwar id-drittijiet u d-dmirijiet tagħhom jeħtieġ li tiġi kondiviża bejn l-Istati Membri u s-soċjetà ċivili;

V.  billi, skont ir-Rapport dwar iċ-Ċittadinanza tal-UE tal-2017 tal-Kummissjoni, mill-2012 'il hawn, għadd dejjem akbar ta' nies irrappurtaw li ġarrbu xi sura ta' diskriminazzjoni;

W.  billi l-ħolqien taż-żona Schengen u l-integrazzjoni tal-acquis ta' Schengen fil-qafas tal-UE saħħew ħafna l-libertà ta' moviment fl-UE u jikkostitwixxu wieħed mill-akbar kisbiet tal-proċess ta' integrazzjoni Ewropea;

X.  billi l-introduzzjoni taċ-ċittadinanza Ewropea hija kisba tal-proġett Ewropew li għadha trid twettaq il-potenzjal sħiħ tagħha; jenfasizza li din hija kostruzzjoni unika li ma tidher imkien ieħor fid-dinja;

1.  Iqis li mhux id-dispożizzjonijiet kollha li jikkonċernaw iċ-ċittadinanza tal-UE ġew implimentati biex jilħqu l-potenzjal sħiħ tagħhom, minkejja li dan jippermetti li tiġi kkonsolidata l-identità Ewropea; jenfasizza li l-ħolqien ta' ċittadinanza tal-Unjoni wera li tista' teżisti forma ta' ċittadinanza li ma tkunx iddeterminata minn nazzjonalità u li tifforma l-bażi ta' qasam politiku li minnu jirriżultaw id-drittijiet u d-dmirijiet, li jiġu ddeterminati mil-liġi tal-Unjoni Ewropea u mhux mill-Istat; jistieden lill-istituzzjonijiet tal-Unjoni jieħdu l-miżuri meħtieġa biex itejbu l-implimentazzjoni, il-kamp ta' applikazzjoni u l-effikaċja tad-dispożizzjonijiet tat-Trattat li jikkonċernaw iċ-ċittadinanza kif ukoll tad-dispożizzjonijiet korrispondenti minquxa fil-Karta tad-Drittijiet Fundamentali tal-Unjoni Ewropea; jirrimarka li ċ-ċittadini Ewropej mhumiex għal kollox konxji mid-drittijiet tagħhom li jirriżultaw miċ-ċittadinanza tal-Unjoni,

2.  Ifakkar li ċ-ċittadinanza tal-UE tissupplimenta ċ-ċittadinanza ta' Stat Membru; jissottolinja li ċ-ċittadinanza tal-UE tippermetti l-komplementarjetà ta' identitajiet differenti għaċ-ċittadini, u li l-ideoloġiji nazzjonalisti u populisti jdgħajfu dik il-kapaċità; huwa tal-opinjoni li l-eżerċitar ta' ċittadinanza attiva u l-inkoraġġiment tal-parteċipazzjoni ċivika huma essenzjali għat-tisħiħ tas-sens ta' appartenenza għal proġett politiku biex jitrawwem l-iżvilupp ta' sens kondiviż ta' identità Ewropea, fehim reċiproku, djalogu interkulturali u kooperazzjoni transnazzjonali u biex jinbnew soċjetajiet miftuħa, inklużivi, koeżivi u reżiljenti;

3.  Iqis li l-implimentazzjoni sħiħa, mill-istituzzjonijiet, il-korpi, l-uffiċċji u l-aġenziji tal-UE, tal-Karta tad-Drittijiet Fundamentali tal-Unjoni Ewropea u l-promozzjoni attiva tad-drittijiet u l-prinċipji minquxa fiha, jirrappreżentaw lieva essenzjali għall-garanzija ta' involviment effettiv taċ-ċittadini fil-proċess demokratiku tal-UE u biex tagħti sens ta' konkretezza lid-dispożizzjonijiet minquxa fl-Artikolu 20 tat-TFUE;

4.  Jenfasizza li l-korp ta' drittijiet u obbligi li jirriżultaw miċ-ċittadinanza tal-Unjoni ma jistax jiġi limitat b'mod mhux iġġustifikat; f'dan ir-rigward, iħeġġeġ lill-Istati Membri jagħmlu użu mill-prerogattiva tagħhom li jagħtu ċ-ċittadinanza fi spirtu ta' kooperazzjoni ġusta, inkluż f'każijiet ta' tfal ta' ċittadini tal-UE li jiffaċċjaw diffikultajiet biex jissodisfaw il-kriterji għaċ-ċittadinanza skont ir-regoli nazzjonali; jenfasizza li l-eżerċitar b'suċċess tad-drittijiet taċ-ċittadinanza jippresupponi li d-drittijiet u l-libertajiet kollha minquxa fil-Karta tad-Drittijiet Fundamentali jiġu protetti u promossi, inkluż għal persuni b'diżabbiltà li għandhom ikunu jistgħu jeżerċitaw id-drittijiet fundamentali tagħhom bl-istess mod bħal kwalunkwe ċittadin ieħor, u li tiġi implimentata l-integrazzjoni tal-ugwaljanza bejn is-sessi sabiex jiġi żgurat li n-nisa jkunu jistgħu jgawdu b'mod sħiħ mid-drittijiet marbuta maċ-ċittadinanza tal-UE;

5.  Ifakkar li ċ-ċittadinanza tal-Unjoni estendiet ukoll l-implikazzjonijiet u tagħti drittijiet fil-qasam tal-parteċipazzjoni demokratika kif derivat mill-Artikoli 10 u 11 tat-TUE; jenfasizza li għall-eżerċizzju tad-dritt ta' parteċipazzjoni fil-ħajja demokratika tal-Unjoni, id-deċiżjonijiet għandhom jittieħdu b'mod kemm jista' jkun miftuħ u qrib iċ-ċittadin, u li għalhekk huwa fundamentali li jingħataw il-garanziji rilevanti dwar it-trasparenza fit-teħid ta' deċiżjonijiet u l-ġlieda kontra l-korruzzjoni;

6.  Jiddispjaċih dwar in-nonparteċipazzjonijiet eżistenti minn partijiet tat-Trattati minn xi Stati Membri, li jdgħajfu u jiġġeneraw de facto differenzi fid-drittijiet taċ-ċittadini li huma maħsuba biex ikunu ugwali skont it-Trattati;

7.  Jinnota li l-programm Erasmus+, il-programm ta' Drittijiet, Ugwaljanza u Ċittadinanza, u l-programm "L-Ewropa għaċ-Ċittadini" jagħtu liċ-ċittadini tal-UE u b'mod partikolari liż-żgħażagħ, benefiċċji kbar billi jqajmu sensibilizzazzjoni dwar l-istatus tagħhom bħala ċittadini tal-UE u jtejbu l-għarfien tagħhom dwar id-drittijiet li jirriżultaw minn dak l-istatus u l-valuri sottostanti tiegħu; huwa tal-opinjoni li l-programmi volontarji Ewropej bħas-Servizz Volontarju Ewropew u l-Korp Ewropew ta' Solidarjetà jaqdu wkoll parti integrali biex tinbena ċ-ċittadinanza Ewropea; jissottolinja l-importanza kruċjali ta' tali programmi, speċjalment fost iż-żgħażagħ, u jitlob li dawn jissaħħu finanzjarjament;

Drittijiet politiċi

8.  Jinsab imħasseb dwar it-tendenza ta' tnaqqis fl-għadd ta' votanti kemm fl-elezzjonijiet nazzjonali kif ukoll f'dawk tal-Parlament Ewropew, speċjalment fost iż-żgħażagħ; jinsab konvint li t-tisħiħ tal-isfera pubblika tal-UE u l-implimentazzjoni sħiħa taċ-ċittadinanza Ewropea għandhom il-potenzjal li jgħinu biex ireġġgħu lura dan it-tnaqqis billi jiżdied is-sens ta' appartenenza taċ-ċittadini f'komunità Ewropea u billi tingħata spinta lid-demokrazija rappreżentattiva;

9.  Jirrikonoxxi l-isforzi tal-Kummissjoni biex tippromwovi programmi li jrawmu ċ-ċittadinanza Ewropea u s-sensibilizzazzjoni taċ-ċittadini fir-rigward tad-drittijiet politiċi tagħhom; josserva, madankollu, il-progress limitat li sar fl-implimentazzjoni tal-Artikolu 165 tat-TFUE bħala bażi ġuridika biex tiġi promossa d-dimensjoni Ewropea fl-edukazzjoni taċ-ċittadini; iqis essenzjali li tiġi promossa l-parteċipazzjoni taċ-ċittadini fil-ħajja demokratika tal-UE u jemmen li l-iżvilupp tal-kurrikuli tal-UE fis-sistemi edukattivi għandu jkun prijorità biex ikompli jiġi żviluppat il-potenzjal taċ-ċittadinanza tal-UE;

10.  Jiddeplora għal darba oħra l-fatt li xi ċittadini tal-UE huma mċaħħda mid-drittijiet tagħhom fl-Istat Membru taċ-ċittadinanza tagħhom u ma jistgħux jipparteċipaw fl-elezzjonijiet parlamentari nazzjonali fl-Istat Membru ta' residenza tagħhom; jissottolinja l-fatt li t-telf tad-drittijiet elettorali li jirriżulta minn residenza fi Stat Membru ieħor jista' jiskoraġġixxi liċ-ċittadini milli jiċċaqilqu lejn Stat Membru ieħor u għalhekk jista' jikkostitwixxi ksur potenzjali tal-Artikolu 18 tat-TFUE;

11.   Iqis li, f'sistema ta' demokrazija rappreżentattiva, huwa essenzjali li jiġi żgurat il-funzjonament xieraq tal-istituzzjonijiet tal-UE sabiex jiġu protetti d-drittijiet politiċi kollha taċ-ċittadini tal-UE; jenfasizza l-importanza tal-aċċessibbiltà tal-informazzjoni dwar iċ-ċittadinanza tal-UE u d-drittijiet miksuba mill-pussess tagħha fil-lingwi uffiċjali kollha tal-Unjoni Ewropea biex jissaħħaħ il-kunċett taċ-ċittadinanza tal-UE; jiddeplora l-fatt li mid-dħul fis-seħħ tat-Trattat ta' Lisbona, l-Artikolu 15(3) tat-TFUE, li sar il-bażi legali għall-aċċess pubbliku għad-dokumenti u li jestendi r-regoli dwar l-aċċess għall-istituzzjonijiet, il-korpi, l-aġenziji u l-uffiċċji kollha tal-Unjoni, għadu ma ġiex implimentat b'mod sħiħ; iqis li l-progress fl-adozzjoni tar-regolament il-ġdid ġie konsistentement ostakolat mill-Istati Membri;

Il-libertà ta' moviment

12.  Jilqa' l-benefiċċji li l-moviment liberu jġib miegħu għaċ-ċittadini tal-UE u għall-ekonomiji tal-Istati Membri; jirrimarka li d-drittijiet li jirriżultaw mid-Direttiva 2004/38/KE dwar id-drittijiet taċ-ċittadini tal-Unjoni u tal-familji tagħhom biex jiċċaqilqu u jgħixu liberament fit-territorju tal-Istati Membri mhux dejjem huma rikonoxxuti u rrispettati, u dan iwassal għal ostakli għall-moviment liberu u r-residenza taċ-ċittadini tal-UE u l-familji tagħhom kif ukoll għal diskriminazzjoni kontrihom; ifakkar fl-obbligu tal-Istati Membri li jipproteġu l-libertà ta' moviment, inkluża r-riunifikazzjoni tal-familja, għal konjuġi tal-istess sess;

13.  Jinsab imħasseb li l-interpretazzjoni ta' ċerti dispożizzjonijiet u termini tad-Direttiva 2004/38/KE mill-qrati nazzjonali tvarja mhux biss fl-Istati Membri, iżda xi kultant anki fl-istess ġurisdizzjoni; jinnota bi tħassib li l-awtoritajiet nazzjonali mhux dejjem ikunu kompletament konxji mid-drittijiet u l-obbligi stabbiliti skont id-Direttiva 2004/38/KE;

14.  Jenfasizza l-problema tan-nuqqas ta' informazzjoni jew l-għoti ta' informazzjoni li ma tkunx korretta jew li toħloq konfużjoni dwar ir-rekwiżiti tal-viża għall-membri tal-familja jew dwar id-drittijiet ta' residenza; jinsisti li l-Istati Membri għandhom jiżguraw it-tneħħija ta' ostakli bla bżonn għad-dritt ta' dħul/residenza, b'mod partikolari għal ċittadini ta' pajjiżi terzi li huma membri tal-familja ta' ċittadini tal-UE;

15.  Jinsab imħasseb dwar id-diffikultajiet li jiltaqgħu magħhom iċ-ċittadini biex jiksbu rikonoxximent tal-kwalifiki professjonali tagħhom madwar l-Ewropa; jemmen li d-Direttiva dwar ir-Rikonoxximent ta' Kwalifiki Professjonali u l-Qafas Ewropew tal-Kwalifiki għenu jiffaċilitaw ir-rikonoxximent bejn l-Istati Membri; jemmen ukoll li r-rikonoxximent professjonali huwa essenzjali biex jiġi żgurat grad ogħla ta' mobbiltà kemm għall-istudenti kif ukoll għall-professjonisti; jistieden lill-Kummissjoni tkompli t-tendenza li tiffaċilita kemm jista' jkun ir-rikonoxximent professjonali;

16.  Jinsab imħasseb ferm dwar is-sejbiet tar-riċerka li twettqet mill-Aġenzija tal-Unjoni Ewropea għad-Drittijiet Fundamentali, li identifikat id-diskriminazzjoni fit-tfittxija għal impjieg, fl-aċċess ta' servizzi varji bħall-kiri ta' karozza jew appartament jew ċerti servizzi bankarji, u fl-oqsma tal-edukazzjoni u t-tassazzjoni; jenfasizza li d-diskriminazzjoni minħabba ċ-ċittadinanza tista' toħloq ostakli għall-moviment liberu taċ-ċittadini tal-Unjoni; jitlob lill-UE u lill-Istati Membri jagħtu attenzjoni partikolari biex jimmonitorjaw tali każijiet ta' diskriminazzjoni u jieħdu azzjonijiet deċiżivi biex jipprevenuhom;

17.  Jissottolinja r-rwol tal-mobbiltà fl-iżvilupp personali taż-żgħażagħ permezz tat-titjib fit-tagħlim u l-iskambju kulturali u tat-titjib fl-għarfien taċ-ċittadinanza attiva u l-prattika tagħha; iħeġġeġ lill-Istati Membri jappoġġaw il-programmi tal-UE li jippromwovu l-mobbiltà;

18.  Japprezza l-importanza tal-kultura, l-arti u x-xjenza bħala aspetti integrali taċ-ċittadinanza attiva tal-UE; jisħaq fuq ir-rwol tagħhom fit-tisħiħ tas-sens ta' appartenenza komuni taċ-ċittadini għall-Unjoni, li jagħti spinta lill-fehim reċiproku u jistimula d-djalogu interkulturali;

Il-protezzjoni konsulari

19.  Jinnota li kważi 7 miljun ċittadin tal-UE bħalissa jgħixu f'pajjiżi barra mill-UE, u li dan in-numru mistenni jiżdied għal mill-inqas 10 miljuni sal-2020;

20.  Iqis li d-dritt għal protezzjoni konsulari huwa ta' benefiċċju għaċ-ċittadini tal-UE kollha, u jfakkar li d-Direttiva tal-Kunsill(UE) 2015/637 dwar il-protezzjoni konsulari tinterpreta l-protezzjoni konsulari fl-aktar sens wiesa' possibbli, jiġifieri bħala kwalunkwe tip ta' assistenza konsulari; jenfasizza li s-sensibilizzazzjoni dwar dawk id-drittijiet għadha limitata;

21.  Jistieden lill-Kummissjoni tippubblika valutazzjoni tal-implimentazzjoni tad-Direttiva (UE) 2015/637 u tniedi proċedimenti ta' ksur fejn applikabbli; jistieden lill-Istati Membri jiżviluppaw protokolli ta' emerġenza, billi jqisu ċ-ċittadini mhux rappreżentati, sabiex jittejbu l-komunikazzjonijiet f'sitwazzjonijiet ta' emerġenza f'koordinazzjoni ma' rappreżentanzi ta' Stati Membri u delegazzjonijiet tal-UE oħra; ifakkar fit-talba li għamel żmien twil ilu għat-tisħiħ tar-rwol tad-delegazzjonijiet tal-UE fil-pajjiżi terzi u jenfasizza l-valur miżjud mogħti min-netwerk diplomatiku tal-UE preżenti fil-post;

Petizzjoni lill-Parlament Ewropew u lment lill-Ombudsman Ewropew

22.  Jenfasizza l-importanza tad-dritt għal petizzjoni, kif stipulat mill-Artikolu 227 tat-TFUE u mill-Artikolu 44 tal-Karta tad-Drittijiet Fundamentali, rispettivament, u d-dritt li wieħed jirrikorri għand l-Ombudsman kif minqux fl-Artikolu 228 tat-TFUE u fl-Artikolu 43 tal-Karta tad-Drittijiet Fundamentali; ifaħħar il-ħidma tal-Ombudsman Ewropew fil-ġlieda kontra l-amministrazzjoni ħażina fl-istituzzjonijiet, fil-korpi u fl-aġenziji tal-Unjoni, u b'mod partikolari fil-qasam tat-trasparenza; jenfasizza l-importanza tat-trasparenza għal funzjonament demokratiku u parteċipazzjoni demokratika xierqa fi ħdan l-Unjoni li jiġġeneraw il-fiduċja fost iċ-ċittadini; japprova f'dan ir-rigward ir-rakkomandazzjonijiet tal-Ombudsman fir-Rapport Speċjali reċenti tagħha dwar it-trasparenza tal-proċess leġiżlattiv tal-Kunsill;

Rakkomandazzjonijiet

23.  Jirrakkomanda li l-Kummissjoni teżerċita l-prerogattivi tagħha skont l-Artikolu 258 tat-TFUE biex titlob lill-QĠUE tiddeċiedi jekk it-tneħħija tad-drittijiet tal-vot minħabba residenza fi Stat Membru tal-UE ieħor għandhiex titqies bħala ksur tal-libertà ta' moviment u residenza; jistieden għal darb'oħra lill-Istati Membri jimplimentaw il-Kodiċi ta' Prattika Tajba fi Kwistjonijiet Elettorali tal-Kummissjoni ta' Venezja, inkluża l-abolizzjoni tat-tneħħija tad-drittijiet għall-vot tal-espatrijati fl-elezzjonijiet għall-parlamenti nazzjonali;

24.  Jissuġġerixxi li l-Kummissjoni, permezz tal-proċedura stabbilita fl-Artikolu 25 tat-TFUE, testendi d-drittijiet elenkati fl-Artikolu 20(2) tat-TFUE sabiex tippermetti liċ-ċittadini tal-UE jagħżlu jekk jivvutawx fl-Istat Membru taċ-ċittadinanza jew tar-residenza tagħhom u li dan jiġi estiż biex jinkludi l-elezzjonijiet kollha, f'konformità mal-possibbiltajiet kostituzzjonali ta' kull Stat Membru;

25.  Jistieden lill-Istati Membri jintroduċu għodod tad-demokrazija elettronika fil-livell lokali u nazzjonali, u jintegrawhom b'mod xieraq fil-proċess politiku, billi jiffaċilitaw il-parteċipazzjoni demokratika kemm għaċ-ċittadini kif ukoll għar-residenti;

26.  Iqis li r-reviżjoni tal-qafas legali li jirregola l-Inizjattiva taċ-Ċittadini Ewropej (ECI) tippreżenta opportunità biex tissaħħaħ il-parteċipazzjoni taċ-ċittadini fit-tfassil tal-politika tal-UE billi l-istrument isir inqas burokratiku u aktar aċċessibbli;

27.  Jistieden lill-Kummissjoni tiżviluppa prattiki aktar robusti fir-rigward tas-segwitu politiku u legali mogħti lill-ECIs ta' suċċess;

28.  Jinsisti fuq aktar riżorsi investiti fil-ħolqien ta' programmi u inizjattivi addizzjonali, u fuq l-istess ħolqien, li għandhom l-għan li jrawmu spazju pubbliku Ewropew fejn it-tgawdija tad-drittijiet u l-libertajiet fundamentali, il-benessri soċjali u t-twettiq tal-valuri Ewropej isiru l-mudell għall-identità taċ-ċittadini; jilqa' l-Programm dwar id-Drittijiet u l-Valuri bħala eżempju siewi tal-appoġġ attiv tal-Unjoni għall-valuri u d-drittijiet tagħha li jirriżultaw miċ-ċittadinanza tal-UE u minquxa fit-Trattati, inkluż permezz ta' appoġġ għall-organizzazzjonijiet tas-soċjetà ċivili li jippromwovu u jipproteġu dawn id-drittijiet u l-valuri; jisħaq fuq l-importanza li jinżamm il-baġit kurrenti għall-Programm dwar id-Drittijiet u l-Valuri; jopponi bil-qawwa t-tnaqqis fid-daqs tiegħu fil-qafas finanzjarju pluriennali l-ġdid għall-2021-2027 kif propost mill-Kummissjoni;

29.  Iħeġġeġ bil-qawwa lill-partiti politiċi Ewropej u lill-membri tal-partit tagħhom jiżguraw rappreżentanza bbilanċjata bejn is-sessi ta' kandidati permezz ta' zipped lists jew metodi ekwivalenti oħrajn;

30.  Jipproponi li l-viżibbiltà tal-uffiċċji Europe Direct tiżdied b'mod sinifikanti; jissottolinja li dawn l-uffiċċji għandhom joperaw bħala intermedjarji li jikkooperaw mal-amministrazzjonijiet pubbliċi fl-Istati Membri u s-soċjetà ċivili (inklużi trejdunjins, assoċjazzjonijiet kummerċjali u korpi pubbliċi u privati) biex jinfurmaw b'mod attiv liċ-ċittadini Ewropej dwar id-drittijiet u l-obbligi tagħhom, u jrawmu l-parteċipazzjoni taċ-ċittadini fil-livell lokali fil-ħajja demokratika tal-Unjoni Ewropea; iħeġġeġ lill-Istati Membri u lill-entitajiet fil-livell reġjonali u lokali biex jikkooperaw b'mod attiv ma' dawn l-uffiċċji; jissottolinja l-fatt li dawn l-uffiċċji għandhom joħolqu sinerġiji ma' programmi bħal "L-Ewropa għaċ-Ċittadini"; jitlob lill-Kummissjoni tiżgura li dawn l-uffiċċji jiċċentralizzaw l-informazzjoni rilevanti li tippermetti liċ-ċittadini tal-UE jeżerċitaw id-drittijiet tagħhom u jiffaċilitaw l-eżerċizzju tad-drittijiet taċ-ċittadinanza tal-UE; jemmen li s-servizz SOLVIT għandu jiġi integrat ulterjorment u jaġixxi b'mod aktar effettiv fil-protezzjoni tad-drittijiet taċ-ċittadini tal-UE qabel ma dawn tal-aħħar ifittxu xi rimedju ġudizzjarju jew amministrattiv;

31.  F'dan is-sens, jistieden lill-Kummissjoni tressaq proposta li ssaħħaħ kemm ir-rwol tal-Uffiċċji Europe Direct, kif ukoll l-eżerċizzju taċ-ċittadinanza tal-UE li tibni fuq id-drittijiet mogħtija lill-ħaddiema fl-applikazzjoni tad-Direttiva 2014/54/UE, inklużi d-drittijiet taċ-ċittadini tal-UE għal protezzjoni mid-diskriminazzjoni, l-eżerċizzju tad-drittijiet tal-vot tagħhom skont l-Artikolu 22 tat-TFUE, u d-drittijiet tagħhom ta' moviment liberu skont l-Artikolu 21 tat-TFUE u d-Direttiva 2004/38/KE, u d-dritt għal-libertà ta' moviment li jgawdu l-membri tal-familji tagħhom;

32.  Jistieden lill-Kummissjoni taġixxi b'mod sistematiku fir-rigward tal-ksur tad-Direttiva 2004/38/KE mill-Istati Membri u jitlob li l-gwida tal-UE għall-applikazzjoni u l-interpretazzjoni tal-leġiżlazzjoni li taffettwa liċ-ċittadini tal-UE tiġi mġedda sabiex tinkludi l-iżviluppi reċenti mill-QĠUE, u b'hekk jiġi żgurat li d-dritt tal-Unjoni jkun effettiv bis-sħiħ;

33.  Jitlob għall-implimentazzjoni konsistenti tal-integrazzjoni tal-ugwaljanza bejn is-sessi fl-attivitajiet kollha tal-UE, b'mod partikolari meta tiġi adottata leġiżlazzjoni jew meta jiġu implimentati politiki marbuta maċ-ċittadinanza tal-UE;

34.  Ifakkar li l-Parlament ilu mill-2014, u f'okkażjonijiet varji, jesprimi t-tħassib tiegħu dwar il-fatt li kwalunkwe skema nazzjonali li tinvolvi l-bejgħ dirett jew indirett taċ-ċittadinanza tal-UE ddgħajjef il-kunċett proprju taċ-ċittadinanza Ewropea; jitlob lill-Kummissjoni timmonitorja tali skemi u tipproduċi rapport dwar l-iskemi nazzjonali li jagħtu ċ-ċittadinanza tal-UE lill-investituri, kif ġie previst fir-rapport dwar iċ-Ċittadinanza; tal-2017

35.  Jiddispjaċih li r-Rapport dwar iċ-Ċittadinanza tal-2017 tal-Kummissjoni ma jagħmel l-ebda referenza għall-Karta tad-Drittijiet Fundamentali tal-Unjoni Ewropea, id-dritt ta' petizzjoni, id-dritt li wieħed jirrikorri għand l-Ombudsman Ewropew, id-dritt ta' aċċess għad-dokumenti jew id-dritt ta' appoġġ għal ECI; jistieden lill-Kummissjoni tagħti attenzjoni sħiħa lid-dispożizzjonijiet tal-Karta u tindirizza dawn in-nuqqasijiet fl-evalwazzjoni li jmiss;

36.  Jissottolinja li għadd dejjem akbar ta' ċittadini Ewropej sofrew attakki terroristiċi f'pajjiż li mhuwiex pajjiżhom, u għalhekk jitlob b'urġenza li jiġu stabbiliti protokolli fl-Istati Membri sabiex, f'każ ta' attakk terroristiku, jiġu megħjuna ċ-ċittadini Ewropej ta' pajjiż ieħor, f'konformità mad-Direttiva (UE) 2017/541 dwar il-ġlieda kontra t-terroriżmu;

37.  Jipproponi lill-Istati Membri li huma jistabbilixxu vaganza pubblika Ewropea fid-9 ta' Mejju sabiex jissaħħaħ is-sens ta' appartenenza Ewropew u jinħoloq spazju għal movimenti u attivitajiet ċiviċi;