Decyzja Parlamentu Europejskiego z dnia 14 listopada 2019 r. w sprawie wniosku o uchylenie immunitetu José Manuela Fernandesa (2019/2005(IMM))
Parlament Europejski,
– uwzględniając wniosek o uchylenie immunitetu José Manuela Fernandesa, przekazany w dniu 26 listopada 2018 r. przez Wydział ds. Dochodzeń i Ścigania Przestępstw w Porto w związku z postępowaniem nr 1406/14.3TDPRT i zgłoszony na posiedzeniu plenarnym w dniu 31 stycznia 2019 r.,
– po wysłuchaniu wyjaśnień José Manuela Fernandesa zgodnie z art. 9 ust. 6 Regulaminu,
– uwzględniając art. 8 i 9 Protokołu nr 7 w sprawie przywilejów i immunitetów Unii Europejskiej, jak również art. 6 ust. 2 Aktu z dnia 20 września 1976 r. dotyczącego wyboru członków Parlamentu Europejskiego w powszechnych wyborach bezpośrednich,
– uwzględniając wyroki wydane przez Trybunał Sprawiedliwości Unii Europejskiej w dniach 12 maja 1964 r., 10 lipca 1986 r., 15 i 21 października 2008 r., 19 marca 2010 r., 6 września 2011 r. oraz 17 stycznia 2013 r.(1),
– uwzględniając art. 157 konstytucji Republiki Portugalskiej,
– uwzględniając sprawozdanie Komisji Prawnej (A9-0023/2019),
A. mając na uwadze, że Wydział ds. Dochodzeń i Ścigania Przestępstw w Porto zwrócił się z wnioskiem o uchylenie immunitetu José Manuela Fernandesa, posła do Parlamentu Europejskiego, w związku z możliwym podjęciem czynności prawnych dotyczących zarzutu popełnienia przez niego przestępstwa nadużycia przewidzianego w art. 11 portugalskiej ustawy 34/87 z dnia 16 lipca, zagrożonego karą pozbawienia wolności od dwóch do ośmiu lat;
B. mając na uwadze, że postępowanie sądowe nie dotyczy opinii wyrażonych lub głosów oddanych w ramach wykonywania obowiązków posła do Parlamentu Europejskiego w rozumieniu art. 8 Protokołu nr 7 w sprawie przywilejów i immunitetów Unii Europejskiej;
C. mając na uwadze, że zgodnie z art. 9 Protokołu nr 7 w sprawie przywilejów i immunitetów Unii Europejskiej posłowie do Parlamentu Europejskiego korzystają na terytorium swoich państw z immunitetów przyznawanych członkom parlamentu ich państwa;
D. mając na uwadze, że art. 157 ust. 2 i 3 Konstytucji Republiki Portugalskiej stanowi, że:
„2. Członkowie Zgromadzenia Republiki nie mogą być przesłuchiwani jako składający zeznania ani jako podejrzani bez zgody Zgromadzenia, przy czym w drugim przypadku Zgromadzenie obowiązkowo podejmuje decyzję o wyrażeniu zgody, jeżeli istnieją wyraźne przesłanki wskazujące na popełnienie przestępstwa umyślnego podlegającego karze pozbawienia wolności o maksymalnym wymiarze powyżej trzech lat.
3. Żaden z deputowanych nie może zostać zatrzymany, aresztowany lub uwięziony bez zgody Zgromadzenia, z wyjątkiem popełnienia przestępstwa umyślnego zagrożonego karą pozbawienia wolności, o której mowa w poprzednim ustępie, i ujęcia na gorącym uczynku.”;
E. mając na uwadze, że toczy się postępowanie przygotowawcze wobec José Manuela Fernandesa, któremu zarzuca się, że, pełniąc stanowisko burmistrza Vila Verde, wykonując zadania związane z tą funkcją oraz działając w zmowie z innymi osobami – umyślnie naruszył ogólne zasady udzielania zamówień publicznych, a konkretnie zasadę bezstronności, neutralności, konkurencji i przejrzystości, w związku z uprzywilejowaniem jednej spółki względem pozostałych konkurentów i jej rzekomym udziałem w uprzednim opracowywaniu i sporządzaniu dokumentów niezbędnych do przeprowadzenia procedury przetargowej; mając na uwadze, że spółka ta wygrała przetarg w dniu 22 grudnia 2008 r.;
F. mając na uwadze, że zgodnie z art. 9 ust. 8 Regulaminu Komisja Prawna nie może w żadnym przypadku sama wypowiadać się o winie bądź braku winy posła oraz o zasadności wszczęcia wobec niego postępowania karnego na podstawie zarzutów, które są mu stawiane, nawet wtedy, gdy badanie wniosku pozwala komisji na dokładne zapoznanie się ze szczegółami sprawy;
G. mając na uwadze, że zgodnie z art. 5 ust. 2 Regulaminu Parlamentu Europejskiego immunitet parlamentarny nie jest osobistym przywilejem posła, lecz gwarancją niezależności Parlamentu jako całości oraz jego członków;
H. mając na uwadze, że José Manuel Fernandes zwrócił się o uchylenie immunitetu; mając na uwadze, że wyłącznie Parlament decyduje w danym przypadku o uchyleniu immunitetu; mając na uwadze, że Parlament może w uzasadnionym stopniu wziąć pod uwagę stanowisko danego posła przy podejmowaniu decyzji o uchyleniu jego immunitetu(2);
I. mając na uwadze, że immunitet parlamentarny ma na celu ochronę Parlamentu i jego członków przed postępowaniami sądowymi w związku z działaniami podejmowanymi w ramach wykonywania obowiązków parlamentarnych, których nie można oddzielić od tych obowiązków;
J. mając na uwadze, że w tym przypadku Parlament nie znalazł dowodów wskazujących na zaistnienie fumus persecutionis, czyli okoliczności wskazujących na leżący u podstaw postępowania sądowego zamiar zaszkodzenia działalności politycznej posła, a tym samym Parlamentowi Europejskiemu;
1. podejmuje decyzję o uchyleniu immunitetu José Manuela Fernandesa;
2. zobowiązuje swojego przewodniczącego do natychmiastowego przekazania niniejszej decyzji oraz sprawozdania sporządzonego przez właściwą komisję odpowiednim władzom portugalskim i José Manuelowi Fernandesowi.
Wyrok Trybunału Sprawiedliwości z dnia 12 maja 1964 r. w sprawie 101/63 Wagner przeciwko Fohrmann i Krier, ECLI:EU:C:1964:28; wyrok Trybunału Sprawiedliwości z dnia 10 lipca 1986 r. w sprawie 149/85 Wybot przeciwko Faure i in., ECLI:EU:C:1986:310; wyrok Sądu z dnia 15 października 2008 r., Mote przeciwko Parlamentowi, T-345/05, ECLI:EU:T:2008:440; wyrok Trybunału Sprawiedliwości z dnia 21 października 2008 r., Marra przeciwko De Gregorio i Clemente, C-200/07 i C-201/07, ECLI:EU:C:2008:579; wyrok Sądu z dnia 19 marca 2010 r., Gollnisch przeciwko Parlamentowi, T-42/06, ECLI:EU:T:2010:102; wyrok Trybunału Sprawiedliwości z dnia 6 września 2011 r., Patriciello, C-163/10, ECLI: EU:C:2011:543; wyrok Sądu z dnia 17 stycznia 2013 r., Gollnisch przeciwko Parlamentowi, T-346/11 i T-347/11, ECLI:EU:T:2013:23;