Ψήφισμα του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου της 19ης Δεκεμβρίου 2019 σχετικά με τη βίαιη καταστολή των πρόσφατων διαδηλώσεων στο Ιράν (2019/2993(RSP))
Το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο,
– έχοντας υπόψη τα προηγούμενα ψηφίσματά του σχετικά με το Ιράν, συμπεριλαμβανομένου του πιο πρόσφατου, της 19ης Σεπτεμβρίου 2019, σχετικά με το Ιράν, και ιδίως την κατάσταση των υπερασπιστών των δικαιωμάτων των γυναικών και των φυλακισμένων ατόμων που έχουν διπλή ιθαγένεια (ΕΕ-Ιράν)(1),
– έχοντας υπόψη τα συμπεράσματα του Συμβουλίου, της 4ης Φεβρουαρίου 2019, για το Ιράν,
– έχοντας υπόψη τη δήλωση του Αντιπροέδρου της Επιτροπής/Ύπατου Εκπροσώπου της Ένωσης για Θέματα Εξωτερικής Πολιτικής και Πολιτικής Ασφαλείας (ΑΠ/ΥΕ), Josep Borrell Fontelles, εξ ονόματος της ΕΕ, της 8ης Δεκεμβρίου 2019, σχετικά με τις πρόσφατες διαδηλώσεις στο Ιράν,
– έχοντας υπόψη τη δήλωση της εκπροσώπου της Ευρωπαϊκής Υπηρεσίας Εξωτερικής Δράσης (ΕΥΕΔ), της 21ης Νοεμβρίου 2019, σχετικά με τις εξελίξεις στο Ιράν,
– έχοντας υπόψη την απόφαση του Συμβουλίου, της 12ης Απριλίου 2018, για παράταση των περιοριστικών μέτρων κατά 12 ακόμη μήνες εξαιτίας των σοβαρών παραβιάσεων των ανθρωπίνων δικαιωμάτων στο Ιράν,
– έχοντας υπόψη τις κατευθυντήριες γραμμές της ΕΕ για τους υπερασπιστές των ανθρωπίνων δικαιωμάτων,
– έχοντας υπόψη τις αντίστοιχες κατευθυντήριες γραμμές της ΕΕ όσον αφορά τη θανατική ποινή και τα βασανιστήρια καθώς και άλλες μορφές σκληρής, απάνθρωπης ή ταπεινωτικής μεταχείρισης ή τιμωρίας, και τις κατευθυντήριες γραμμές της ΕΕ για τα ανθρώπινα δικαιώματα όσον αφορά την ελευθερία έκφρασης τόσο επιγραμμικά όσο και απογραμμικά,
– έχοντας υπόψη το ψήφισμά του της 25ης Οκτωβρίου 2016, σχετικά με τη στρατηγική της ΕΕ έναντι του Ιράν σε συνέχεια της πυρηνικής συμφωνίας(2),
– έχοντας υπόψη το ψήφισμα 73/181 της Γενικής Συνέλευσης του ΟΗΕ, της 17ης Δεκεμβρίου 2018, σχετικά με την κατάσταση όσον αφορά τα ανθρώπινα δικαιώματα στην Ισλαμική Δημοκρατία του Ιράν,
– έχοντας υπόψη την έκθεση του Ειδικού Εισηγητή του ΟΗΕ για την κατάσταση των ανθρωπίνων δικαιωμάτων στην Ισλαμική Δημοκρατία του Ιράν, της 30ής Ιανουαρίου 2019,
– έχοντας υπόψη την Οικουμενική Διακήρυξη των Δικαιωμάτων του Ανθρώπου, του 1948,
– έχοντας υπόψη το Διεθνές Σύμφωνο για τα Ατομικά και Πολιτικά Δικαιώματα (ICCPR), του 1966, στο οποίο το Ιράν είναι συμβαλλόμενο μέρος,
– έχοντας υπόψη το άρθρο 132 παράγραφοι 2 και 4 του Κανονισμού του,
Α. λαμβάνοντας υπόψη ότι δεκάδες χιλιάδες άνθρωποι από ολόκληρο το Ιράν, από όλα τα τμήματα της κοινωνίας, άσκησαν το θεμελιώδες δικαίωμά τους στην ελευθερία του συνέρχεσθαι και εξέφρασαν τη δυσαρέσκειά του για την αύξηση των τιμών των καυσίμων κατά τουλάχιστον 50 %, στην εντονότερη αναταραχή των τελευταίων 40 ετών·
Β. λαμβάνοντας υπόψη ότι, παρά τις επανειλημμένες διεθνείς εκκλήσεις για αυτοσυγκράτηση, οι ιρανικές δυνάμεις ασφαλείας χρησιμοποίησαν δυσανάλογα μέσα και βία κατά των διαδηλωτών, λαμβάνοντας υπόψη ότι, σύμφωνα με πληροφορίες από την κοινωνία των πολιτών, οι ιρανικές δυνάμεις ασφαλείας άνοιξαν πυρ κατά άοπλων διαδηλωτών οι οποίοι δεν αποτελούσαν άμεση απειλή, με σκοπό να τους σκοτώσουν·
Γ. λαμβάνοντας υπόψη ότι, σύμφωνα με τη Διεθνή Αμνηστία, σκοτώθηκαν τουλάχιστον 304 άνθρωποι, μεταξύ τους παιδιά, και τραυματίστηκαν πολύ περισσότεροι, ενώ έχουν συλληφθεί χιλιάδες διαδηλωτές, καθώς και δημοσιογράφοι, υπερασπιστές των ανθρωπίνων δικαιωμάτων και φοιτητές· λαμβάνοντας υπόψη ότι οι ιρανικές αρχές δεν έχουν ανακοινώσει επίσημα στοιχεία σχετικά με τον αριθμό των νεκρών, και αρνούνται να παραδώσουν τις σορούς των θυμάτων στις οικογένειές τους·
Δ. λαμβάνοντας υπόψη ότι, στις 16 Νοεμβρίου 2019, οι ιρανικές αρχές εφάρμοσαν πενθήμερο σχεδόν καθολικό αποκλεισμό των επικοινωνιών στο διαδίκτυο, αποκόβοντας τους ανθρώπους από όλα σχεδόν τα μέσα επιγραμμικών επικοινωνιών εντός του Ιράν, με αποτέλεσμα να παρεμποδίζεται κάθε ροή πληροφοριών σχετικά με την απάνθρωπη καταστολή· λαμβάνοντας υπόψη ότι η αποκοπή των επικοινωνιών μέσω διαδικτύου, που συνιστά παραβίαση του θεμελιώδους δικαιώματος για πρόσβαση σε ενημέρωση ως δυσανάλογος περιορισμός της ελευθερίας της έκφρασης, έχει καταστεί τρέχουσα πρακτική των αρχών·
Ε. λαμβάνοντας υπόψη ότι στο ψήφισμά του της 25ης Οκτωβρίου 2016 όσον αφορά τη στρατηγική της ΕΕ έναντι του Ιράν μετά την πυρηνική συμφωνία(3) τονίζεται η σημασία της τήρησης των ενωσιακών κατευθυντήριων γραμμών για τα ανθρώπινα δικαιώματα, μεταξύ άλλων και για τους υπερασπιστές των ανθρωπίνων δικαιωμάτων, στο πλαίσιο των σχέσεων ΕΕ-Ιράν·
ΣΤ. λαμβάνοντας υπόψη ότι οι υπερασπιστές των ανθρωπίνων δικαιωμάτων, οι δημοσιογράφοι, οι δικηγόροι και οι διαδικτυακοί ακτιβιστές στο Ιράν εξακολουθούν να υφίστανται παρενοχλήσεις, αυθαίρετες συλλήψεις, κρατήσεις και διώξεις για το έργο τους· λαμβάνοντας υπόψη ότι το Υπουργείο Πληροφοριών και άλλες δυνάμεις του Ιράν έχουν αναλάβει εκτεταμένες επιχειρήσεις καταστολής της κοινωνίας των πολιτών· λαμβάνοντας υπόψη ότι 77 μέλη της μεταρρυθμιστικής αντιπολίτευσης, στην πλειονότητά τους μέλη του κόμματος Μέτωπο Συμμετοχής, προέβησαν σε δημόσια δήλωση με την οποία καταδίκασαν την υπέρμετρη χρήση βίας στην καταστολή των διαδηλώσεων· λαμβάνοντας υπόψη ότι ορισμένοι από αυτούς είχαν κλητευθεί από τις δικαστικές αρχές του Ιράν για «διάδοση προπαγάνδας κατά της Ισλαμικής Δημοκρατίας», ενώ δύο, ο Mohammad Kianoshrad και ο Mehdi Mahmoudian, συνελήφθησαν·
Ζ. λαμβάνοντας υπόψη ότι, κατά σύστημα, τα ιρανικά δικαστήρια δεν μεριμνούν για δίκαιες δίκες, αρνούμενα την πρόσβαση σε νομική συμβούλευση και τις επισκέψεις αντιπροσώπων από προξενεία, τον ΟΗΕ ή ανθρωπιστικές οργανώσεις, ενώ δέχονται ως αποδεικτικά στοιχεία ομολογίες που λαμβάνονται με βασανιστήρια· λαμβάνοντας υπόψη ότι δεν υπάρχουν ανεξάρτητοι μηχανισμοί για τη διασφάλιση της λογοδοσίας στο πλαίσιο του δικαιοδοτικού συστήματος, και εξακολουθούν να υπάρχουν σοβαρές ανησυχίες σχετικά με την πολιτικοποίηση των δικαστών, ιδίως εκείνων που προεδρεύουν στα επαναστατικά δικαστήρια·
Η. λαμβάνοντας υπόψη ότι πολλοί από τους πολίτες που έχουν διπλή ιθαγένεια, ιρανική και κράτους μέλους της ΕΕ, κρατούνται για τον ακτιβισμό τους στον τομέα των ανθρωπίνων δικαιωμάτων ή για το ακαδημαϊκό τους έργο· λαμβάνοντας υπόψη ότι δύο Γάλλοι ερευνητές βρίσκονται υπό κράτηση από τον Ιούνιο του 2019, συγκεκριμένα η κ. Fariba Adelkhah και, όπως επιβεβαιώθηκε πρόσφατα, ο κ. Roland Marchal·
1. εκφράζει τα συλλυπητήριά του στις οικογένειες των θυμάτων· εύχεται ταχεία ανάρρωση στους τραυματίες·
2. αποδοκιμάζει την εκτεταμένη και δυσανάλογη χρήση βίας από το Ιράν εναντίον ειρηνικών διαδηλωτών που απλώς ασκούσαν τα δικαιώματά τους για ελευθερία της έκφρασης, του συνεταιρίζεσθαι και του συνέρχεσθαι ειρηνικώς· τονίζει ότι οι ενέργειες αυτές είναι απαράδεκτες, και καλεί τις ιρανικές αρχές να δημοσιοποιήσουν τον συνολικό αριθμό των νεκρών και των κρατουμένων, να διερευνήσουν άμεσα με αμεροληψία, ανεξαρτησία και διαφάνεια τις καταγγελίες περί υπέρμετρης χρήσης βίας, συμπεριλαμβανομένης της άμεσης στόχευσης διαδηλωτών από τις δυνάμεις ασφαλείας, και να επιβάλουν τη λογοδοσία όσων προβαίνουν σε πράξεις βίας·
3. ζητεί να ελευθερωθούν άνευ όρων όλοι οι διαδηλωτές, υπερασπιστές των ανθρωπίνων δικαιωμάτων και δημοσιογράφοι που κρατούνται ακόμη στο Ιράν για την άσκηση των νόμιμων δικαιωμάτων τους στην ελευθερία της έκφρασης και του συνέρχεσθαι· επιπλέον, ζητεί οι αρχές να ενημερώσουν όλες τις οικογένειες σχετικά με το πού βρίσκονται οι κρατούμενοι συγγενείς τους, και καλεί να έχουν απρόσκοπτη πρόσβαση δικηγόροι και διεθνείς παρατηρητές σε όσους τέθηκαν υπό κράτηση κατά τις διαδηλώσεις, και να κοινοποιηθεί η ταυτότητα των κρατουμένων στη διεθνή κοινότητα· επαναλαμβάνει τις προηγούμενες εκκλήσεις του Κοινοβουλίου για την απελευθέρωση της Nazanin Zaghari-Ratcliffe και πολλών άλλων παρανόμως συλληφθέντων·
4. καταδικάζει απερίφραστα την απόφαση του Ιράν να αποκλείσει την πρόσβαση μέσω διαδικτύου στα παγκόσμια δίκτυα, που εμπόδισε τους ιρανούς πολίτες να έχουν επικοινωνία και ελεύθερη ροή πληροφοριών· υπογραμμίζει ότι οι ενέργειες αυτές αποτελούν σαφή παραβίαση της ελευθερίας του λόγου· καλεί τις ιρανικές αρχές να άρουν όλους τους φραγμούς στις επιγραμμικές επικοινωνίες και υπηρεσίες·
5. υπογραμμίζει ότι τα θεμελιώδη δικαιώματα, όπως η ελευθερία της έκφρασης και του συνέρχεσθαι, πρέπει να γίνονται πάντα σεβαστά, και καλεί τις ιρανικές αρχές να ανταποκριθούν στις διεθνείς υποχρεώσεις τους, συμπεριλαμβανομένων εκείνων που απορρέουν από το ICCPR·
6. ζητεί από τα Ηνωμένα Έθνη, και ιδίως το Συμβούλιο Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων, να ξεκινήσουν αμέσως πλήρη έρευνα σχετικά με τα γεγονότα των τελευταίων εβδομάδων, με επικεφαλής τον Ειδικό Εισηγητή του ΟΗΕ για την κατάσταση των ανθρωπίνων δικαιωμάτων στο Ιράν, προκειμένου να διερευνηθούν οι καταγγελίες για σοβαρές παραβιάσεις των ανθρωπίνων δικαιωμάτων στη χώρα από τότε που άρχισαν οι διαμαρτυρίες, και καλεί το Ιράν να παραχωρήσει πλήρη και απεριόριστη πρόσβαση σε εκείνους που θα διεξαγάγουν την έρευνα·
7. υπενθυμίζει το ψήφισμά του της 19ης Σεπτεμβρίου 2019· εκφράζει την έντονη αποδοκιμασία του για την έλλειψη προόδου στις υποθέσεις που αφορούν τα άτομα με διπλή ιθαγένεια ΕΕ-Ιράν που κρατούνται στο Ιράν· καλεί τις ιρανικές αρχές να ελευθερώσουν αμέσως τον Roland Marchal και την Fariba Adelkhah, καθώς και όλους τους υπερασπιστές των ανθρωπίνων δικαιωμάτων που έχουν φυλακιστεί και καταδικαστεί μόνο και μόνο επειδή άσκησαν τα δικαιώματά τους για ελευθερία της έκφρασης, του συνεταιρίζεσθαι και του συνέρχεσθαι·
8. ζητεί από την ΕΕ, συμπεριλαμβανομένου του ΑΠ/ΥΕ, να συνεχίσει να θέτει τα ζητήματα των ανθρωπίνων δικαιωμάτων στις ιρανικές αρχές στα διμερή και τα πολυμερή φόρουμ, και ιδίως στο πλαίσιο του πολιτικού διαλόγου υψηλού επιπέδου ΕΕ-Ιράν·
9. επαναλαμβάνει την πλήρη υποστήριξή του στους βραβευθέντες με το Βραβείο Ζαχάρωφ Nasrin Sotoudeh και Jafar Panahi· εκφράζει τη λύπη του για το γεγονός ότι εξακολουθεί να βρίσκεται στη φυλακή η Nasrin Sotoudeh, η οποία εκτίει ποινή 33 ετών και 148 μαστιγώσεων, και επιμένει για την άμεση και άνευ όρων απελευθέρωσή της· καλεί τις ιρανικές αρχές να άρουν την ταξιδιωτική απαγόρευση που έχει επιβληθεί στον Jafar Panahi από το 2010·
10. αναθέτει στον Πρόεδρό του να διαβιβάσει το παρόν ψήφισμα στο Συμβούλιο, στην Επιτροπή, στην Ευρωπαϊκή Υπηρεσία Εξωτερικής Δράσης, στον Αντιπρόεδρο της Επιτροπής/Ύπατο Εκπρόσωπο της Ένωσης για θέματα Εξωτερικής Πολιτικής και Πολιτικής Ασφαλείας, στις κυβερνήσεις και τα κοινοβούλια των κρατών μελών, στον ανώτατο ηγέτη της Ισλαμικής Δημοκρατίας του Ιράν, στον πρόεδρο της Ισλαμικής Δημοκρατίας του Ιράν και στα μέλη του Ιρανικού Κοινοβουλίου.